Magazyn
(55)
STYCZEŃ–LUTY ISSN 1730-1904
www.ekspertbudowlany.pl
czytaj pobierz on-line bezpłatnie
WNĘTRZA
.
BUDOWA
.
INSTALACJE
.
OGRODY
BEZPŁATNY
1/2015
NAJLEPSZE SYSTEMY DLA TWOJEJ INSTALACJI
www.idmar.eu
v êê ê– poradnik Pod
ê ê
ê êêêêêêêêêêêêêêêêêêêê Ekologiczna
Pory roku
NA ŚCIANIE
85 produktów i nowości
MISTRZOWIE IZOLACJI NA START! s. 23
W NUMERZE | NOWOŚCI | WNĘTRZA
6
Pory roku na ścianie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Gdzie usytuować kominek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
| BUDOWA Nowoczesne kleje montażowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Czy Twój taras i balkon przeciekają?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Jaka grubość styropianu do ociepleń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Systemy ociepleń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19, 21 O zastosowaniu i właściwościach wełny mineralnej . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Mistrzowie izolacji – na start! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Zielony dach, czyli ogród nad głową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 steinodur® UKD – termoizolacja dachów zielonych . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Pod płaskim dachem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Okna do dachów płaskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Finnera – 7 kroków do idealnego dachu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Jak konserwować i czyścić rynny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Nowoczesny wymiar orynnowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
| INSTALACJE Jaka wylewka na ogrzewanie podłogowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ciepła podłoga, czyli o korzyściach instalacji ogrzewania podłogowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ogrzewanie podłogowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jak uniknąć błędów przy projektowaniu i montażu ogrzewania podłogowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sterowanie domem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aplikacje mobilne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prawidłowy montaż kolektorów słonecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Instalacja gniazd wtyczkowych i ogrzewania elektrycznego . . . . . . . . . . . Osprzęt elektroinstalacyjny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
39
Pory roku na ścianie
Nowoczesne kleje montażowe
40 42 44 46 47 50 52 53
| OGRODY Roślinno-gruntowa przydomowa oczyszczalnia ścieków . . . . . . . . . . . . . 54 *** Warto wiedzieć, Indeks firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Sterowanie domem
Chcesz zobaczyć więcej zdjęć lub filmów dotyczących poruszanych w numerze tematów, szukaj ikonek w artykułach i oglądaj na smartfonie lub tablecie.
4
www.eksper tbudowlany.pl
nr 1/2015
NOWOŚCI ELEGANCJA W ROZMIARZE XXL
czona siedmioma warstwami lakieru UV lub trzema warstwami naturalnego olejo-
FertigDeska Luxury to nowy produkt firmy Jawor-Parkiet. Jest to ponaddwume-
nia zaraz po ułożeniu. Deska jest montowana na pióro-wpust i klejona do podłoża.
trowa, gotowa deska wykonana z najwyższej jakości drewna dębowego. W kolek-
Wymiary: grubość 15 mm, szerokość 180–200 mm, długość 1800–2200 mm.
wosku jeszcze na etapie produkcji. Dzięki temu podłoga jest gotowa do użytkowa-
cji są dwa warianty deski – Elegance oraz Classic, które różnią się od siebie barwą i rysunkiem drewna. Dzięki warstwowej konstrukcji FertigDeska Luxury przeznaczona jest do stosowania na ogrzewaniu podłogowym, a poprzecznie ułożone względem siebie warstwy stanowią dodatkowe zabezpieczenie przed odkształceniami i naturalną pracą drewna. Warstwa wierzchnia, grubości 4 mm, pozwala na kilkukrotne cyklinowanie podłogi. W zależności od preferencji klienta deska może zostać poddana procesowi szczotkowania oraz fazowania czterostronnego. Powierzchnia deski jest zabezpie-
PACHNĄCE DEKORACJE
MAŁE SZLIFIERKI KĄTOWE DLA PROFESJONALISTÓW Nowa generacja małych szlifierek kątowych Bosch
wo osłonę tarczy, ergonomiczną rękojeść o małym
dla profesjonalistów umożliwia szybsze tempo pra-
obwodzie i duży przycisk blokady wrzeciona, dzięki
cy dzięki wyższej mocy – 1300 lub 1700 W. Nowe
której wymiana osprzętu jest łatwa i szybka. Nowe
modele wyróżniają się także o około 50% dłuższą
szlifierki kątowe są w sprzedaży od stycznia 2015.
żywotnością szczotek węglowych i wysokim stan-
Bosch oferuje także duży wybór osprzętu, np. tar-
dardem ochrony użytkownika. Szlifierki mają sze-
cze tnące, tarcze listkowe,
reg zoptymalizowanych funkcji – konstrukcja szcze-
diamentowe i ścier-
lin wentylacyjnych została zmodyfikowana w taki
ne, szczotki, dia-
sposób, aby pomimo bardziej kompaktowych wy-
mentowe koron-
miarów zapewnić optymalne chłodzenie. Wentyla-
ki wiertnicze i po-
cja chroni silnik przed pyłem i gwarantuje skutecz-
krywy odsysające.
ne jego chłodzenie. Szlifierki kątowe spełniają też wysokie wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Są wyposażone w system Vibration Control, blokadę Kick Back Stop, łagodny rozruch i zabezpieczenie przed ponownym uruchomieniem. Dostępne są także modele z inteligentnym systemem hamowania. Aby użytkownicy mogli w komfortowy sposób wykonać każdą pracę, nowe szlifierki kątowe oferują sprawdzone funkcje, m.in. przestawianą beznarzędzioBrait Magic Flowers to dekoracyjne odświeżacze w oryginalnej i eleganckiej postaci kwiatów, których
FARBA DO PODŁÓG DREWNIANYCH W MODNYCH KOLORACH
łodygi zanurzane są w szklanych flakonach wypełnionych kompozycją zapachową. Materiał, z którego zostały wykonane płatki, powoli nasiąka olejkami ete-
6
rycznymi oraz stopniowo uwalania zapach, zmienia-
Domalux oferuje Alkosol – farbę o podwyższonej odporności na ściera-
jąc jednocześnie swoją barwę. Duża powierzchnia pa-
nie, przeznaczoną do malowania podłóg oraz innych elementów drewnia-
rowania kwiatów gwarantuje równomierne rozprowa-
nych i drewnopochodnych. Farba dostępna jest m.in. w modnych obecnie
dzanie aromatów oraz niepowtarzalnie pachnącą at-
kolorach – białym i szarym. Nowa emalia to farba ftalowa uretanowana.
mosferę trwającą do paru tygodni. Magic Flowers do-
Przeznaczona jest przede wszystkim do podłóg, a także do przedmiotów
stępne są w kilku wariantach zapachowych. Beautiful
z drewna i materiałów drewnopochodnych wewnątrz domu. Może być też
Rose to zapach czerwonej róży zmieniający płatki na
z powodzeniem stosowana do wymalowań zewnętrznych, ponieważ jest
kolor czerwony, Oriental Garden to nuty charaktery-
odporna na czynniki atmosferyczne. Farba charakteryzuje się bardzo dobrą
styczne dla Dalekiego Wschodu z kwiatami barwiony-
przyczepnością do podłoża oraz odpornością na ścieranie i zarysowania.
mi na żółto, z kolei Lotus Flower to zapach kwiatów lo-
A osiągnięta po malowaniu powłoka charakteryzuje się trwałością, gładkością i wysokim połyskiem.
tosu oraz fioletowo barwione płatki. Sugerowana cena
Farba dostępna jest w sześciu kolorach: białym, szarym, orzech ciemny, orzech średni, orzech jasny oraz
detaliczna: 12 zł.
mahoń. Wydajność 1 l/12 m2.
www.eksper tbudowlany.pl
nr 1/2015
LAKIER JACHTOWY
NOWOŚCI
Marka Drewnochron wprowadziła nowość – Lakier Jachtowy – o polepszonych właściwościach, który tworzy trwałą i elastyczną powłokę na malowanej powierzchni. Dzięki temu, że może być stosowany jako baza w systemie kolorowa-
PROGRAM NORMA PRO Z NOWĄ FUNKCJĄ
nia Dekoral Color System, jest dostępny w szerokiej gamie 40 barw. Produkt ofe-
Popularny program do kosztorysowania Norma PRO firmy AthenaSoft został wzbo-
rowany jest w dwóch wersjach wykończenia: połysk i półmat.
gacony o nową funkcjonalność. W najnowszej Normie PRO 4.49 i Normie EXPERT
Lakier Jachtowy marki Drewnochron jest preparatem wielozadaniowym. Jego
5.6.100 importer plików PDF został rozbudowany o możliwość obsługi zeskano-
głównym przeznaczeniem jest ochrona przed czynnikiem najbardziej degradują-
wanych wydruków papierowych. W przypadku dobrej jakości plików program au-
cym przedmioty drewniane i drewnopochodne, czyli wodą. Jest to możliwe dzięki temu, że lakier tworzy na malowanych powierzchniach spójną i trwałą powłokę. Z powodzeniem zabezpieczy więc obiekty i elementy narażone na opady deszczu, rosę czy okresowe zalania. Ponadto gwarantuje ochronę przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi i promieniami UV. Elastyczne właściwości preparatu chronią przed zmianą objętości drewna oraz pęknięciami i łuszczeniem. Lakier Jachtowy marki Drewnochron nanosi się po odpowiednim zaimpregnowaniu powierzchni, za pomocą pędzla, wałka lub urządzenia natryskowego. W celu uzyskania zadowalającego efektu należy nanieść 2–3 warstwy (zachowując przerwy co najmniej 20 godz. między warstwami). Powłoki narażone na uszkodzenia
tomatycznie rozpozna ich zawartość, co umożliwi prawidłowy import bez koniecz-
mechaniczne można eksploatować po 4 dniach sezonowania. Dostępne opako-
ności korygowania domyślnych ustawień. Wbudowany w importer Menedżer ska-
wania: 0,8 i 2,5 l. Cena: 32 zł za 0,8 l; 103 zł za 2,5 l.
nów posiada szereg dodatkowych opcji, które pozwalają m.in. odwzorować prawidłową siatkę tabeli oraz poprawić błędne lub niekompletne opisy, co jest szczególnie przydatne w przypadku skanów gorszej jakości. Możliwość importu danych z plików PDF pojawiła się w programach Norma już na początku 2011 r. W ciągu czterech lat stworzono moduł wczytujący nie tylko przedmiary, ale również kosztorysy wygenerowane przez najpopularniejsze programy dostępne na rynku. Do tej pory importer miał jedno zasadnicze ograniczenie – nie działał w przypadku plików PDF zapisanych w formie skanów, czyli obrazów. Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm
reklama
nr 1/2015
www.eksper tbudowlany.pl
7
WNĘTRZA
Anna Białorucka
PORY ROKU NA ŚCIANIE Chcesz zatrzymać we wnętrzu swoją ulubioną porę roku? Prostym zabiegiem dekoracyjnym możesz odmienić swoje mieszkanie lub dom.
Z
miana krajobrazu za oknem często wyzwala w nas potrzebę przearanżowania wnętrza i dostosowania go do aury na zewnątrz, stworzenia w pomieszczeniu pożądanego nastroju. Jeśli wraz z nadejściem wiosny myślimy o nowym wizerunku mieszkania, można to zrobić niewielkim kosztem i wysiłkiem. Efektowne detale, któ-
re w połączeniu z innymi elementami wystroju tworzą spójną całość, często decydują o klimacie wnętrza. Aby łatwo ozdobić pomieszczenie, wystarczy przykleić w wybranym miejscu zdjęcie z odpowiednim widokiem. Możemy wybrać różne formy dekoracji – jeśli nie chcemy, aby wzór zajmował całą ścianę, można przykle-
Fot. Myloview.pl
ić szablon czy naklejkę (np. na drzwiach lub lodówce). Na większej powierzchni sprawdzą się natomiast obraz, plakat czy wreszcie fototapeta – to właśnie dzięki niej zyskamy ciekawy efekt i całkiem odmienione pomieszczenie. W szerokiej ofercie rynkowej każdy znajdzie coś dla siebie. Fototapety z różnymi wzorami są dostępne na materiale winylowym, lateksowym, papierowym lub flizelinowym. Pasują właściwie do wszystkich pomieszczeń
Fot. Myloview.pl
8
www.eksper tbudowlany.pl
nr 1/2015
WNĘTRZA
– mogą zdobić salon, sypialnię, kuchnię czy łazienkę. Klasyczne wiosenne motywy to kolorowe kwiaty lub bujna zielona trawa. Miłośnikom natury spodobają się fragmenty liści czy motylich skrzydeł w dużym powiększeniu. Zdjęcie słonecznej plaży czy tropikalnej wyspy wprowadzi nas w wakacyjny, beztroski nastrój, zrelaksuje i doda energii nie tylko na lato. Przy jesiennym krajobrazie będziemy mogli oddać się przyjemnej lekturze lub rozmyślaniom, natomiast widok ośnieżonych górskich szczytów doda sypialni przytulności i pomoże nam zasnąć. Warto przy tym pamiętać, że fototapeta jako mocny akcent w pomieszczeniu nie wymaga wielu innych dodatków, można więc ograniczyć ich ilość do minimum.
Fot. Big-Trix.pl
Fot. Big-Trix.pl
Fot. Big-Trix.pl
Fot. Castorama
Fot. Castorama
nr 1/2015
Fot. Big-Trix.pl
www.eksper tbudowlany.pl
9
WNĘTRZA
Fot. Kratki.pl
Małgorzata Borys, pracownia
GDZIE
USYTUOWAĆ KOMINEK O tym, gdzie w pomieszczeniu będzie stał kominek, w dużej mierze decydują względy techniczne lub funkcjonalne. Ale myśląc o kominku, powinniśmy również wziąć pod uwagę nasze zwyczaje i potrzeby, a także... sposób spędzania wolnego czasu.
Garść przepisów na początek Zanim przejdziemy do rozważań na temat usytuowania kominka w domu, warto poświęcić nieco uwagi przepisom, które dokładnie mówią, jakie są możliwości zainstalowania kominka w pomieszczeniu. I tak, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie, możliwość instalowania kominków opalanych drewnem z otwartym paleniskiem lub zamkniętym wkładem kominkowym zostało ograniczone do domów jednorodzinnych,
warto wiedzieć Na wygląd kominka, oprócz jego kształtu i lokalizacji, wpływają również inne elementy: kratki wentylacyjne w obudowie, miejsce składowania drewna w pobliżu czy sposób zaaranżowania fragmentu podłogi, bezpośrednio stykającej się z kominkiem. Warto tez dodać, że podłoga przylegająca do kominka powinna być wykonana z materiałów niepalnych.
10
www.eksper tbudowlany.pl
mieszkań w zabudowie zagrodowej (tj. w gospodarstwach rolnych czy leśnych) i rekreacji indywidualnej oraz niskich budynków wielorodzinnych. Dodatkowo pomieszczenie, w którym lokalizujemy wkład kominkowy, musi mieć odpowiednią wielkość, która zapewnia kubaturę 4 m3 na każdy 1 kW mocy cieplnej kominka. Kominek trzeba podłączyć do indywidualnego przewodu kominowego dymowego (nie do przewodu wentylacyjnego!). Uwaga! Należy uważać przy instalowaniu kominka w pomieszczeniach z wentylacją mechaniczną. W przypadku wentylacji mechanicznej, w której stosujemy jedynie wentylatory wywiewne, a nawiew realizowany jest grawitacyjnie (przez nawiewniki okienne), może okazać się, że dym z kominka, zamiast do komina, trafi do pomieszczenia. Rozporządzenie zatem dopuszcza stosowanie wentylacji mechanicznej pod warunkiem, że jest to pełny system nawiewno-wywiewny, dający równowagę ciśnienia bądź wytwarzający lekkie nadciśnienie (które zapobiega cofaniu się dymu do pomieszczenia).
W przypadku zamontowania w kuchni okapu nad płytą grzewczą, który oczyszcza i usuwa powietrze na zewnątrz (wyciąg kuchenny), może on w pewnych warunkach zasysać dym z kominka, dlatego podczas palenia w kominku należy wyłączyć okap i zapewnić napływ powietrza do pomieszczenia z kominkiem, np. rozszczelniając okna. Jeśli znaleźliśmy się w grupie szczęśliwców, u których w domach lub mieszkaniach można zamontować wkład kominkowy, pozostaje nam decyzja o wyglądzie obudowy oraz dobór konkretnej lokalizacji. Podstawową wytyczną będzie to, gdzie znajduje się przewód dymowy, do którego kominek ma być podłączony – tu nie mamy zbyt dużego pola manewru, gdyż przewód musi być prowadzony pionowo, z dopuszczeniem 30-stopniowego odchylenia od pionu, przy czym ten pochyły odcinek nie może być dłuższy niż 2 m. Warto więc już na etapie projektowania domu lub wyboru gotowego projektu przemyśleć układ wnętrz oraz funkcji, jaką ma pełnić kominek.
W rogu pokoju Częstym rozwiązaniem jest montaż obudowy w narożniku pomieszczenia. Wiąże się to z koniecznością instalowania kominka pod kątem 45 stopni, w innym bowiem nr 1/2015
WNĘTRZA
wypadku palenisko jest zbyt mało wyeksponowane i tracimy jego estetyczne walory. Układ ten sprzyja kominkom tradycyjnym, natomiast przy współczesnych i prostych obudowach może stwarzać pewne trudności projektowe. Można próbować też wysuwać urządzenie z rogu, ale ruchy te są ograniczone zasadami podłączenia do przewodów dymowych i ściśle określone w przepisach. W wysuniętym kominku możemy się pokusić o instalację wkładu narożnego, tj. z dwiema szklanymi ścianami – samo urządzenie jest nadal na uboczu, ale ogień jest widoczny z dwóch stron i daje bardzo ciekawy efekt wizualny. Dobrym pomysłem może być również w takiej sytuacji tradycyjna koza, która idealnie pasuje do narożnika. Koza nie potrzebuje dużo miejsca, żeby się wyróżnić, sam jej kształt sprawia, że nie da się jej przeoczyć.
Fot. Kratki.pl
Na ścianie Chcąc wyróżnić kominek w pomieszczeniu, możemy zamontować go na jednej ze ścian (to rozwiązanie najczęściej stosowane jest w pokoju dziennym lub jadalni). Cała ściana staje się w takim przypadku materiałem plastycznym w rękach projektantów. Można na niej zaplanować kominek, telewizor wraz ze sprzętem grającym, a także półki, szuflady oraz schowki na drewno. Ten fragment pokoju staje się elementem dominującym i nadającym charakter całemu wnętrzu. Kominek podkreślamy kolorem, kamieniem, cegłą lub drewnem, czyli materiałami, które będą cieszyć oko, a niejednokrotnie odwracać uwagę od mniej atrakcyjnych części pokoju. Natomiast dla tych wszystkich, dla których relaks przy kominku jest ważniejszy niż oglądanie telewizji lub po prostu chcą oddzielić te dwie czynności, dobrym rozwiązaniem będzie zamontowanie kominka na ścianie prostopadłej do tej, na której będzie wisiał telewizor. Wystarczy w takiej sytuacji zorganizować część wypoczynkową w układzie narożnym, dzięki czemu zyska się możliwość oglądania telewizji lub wpatrywania się w ogień, w zależności od nastroju i potrzeb. Wariacją na temat opisanego powyżej podziału funkcji i oddzielenia kominka od pozostałych ścian jest umieszczenie paleniska na fragmencie ściany pomiędzy dwoma balkonowymi oknami. Przy takim rozwiązaniu efekt jest podwójny – relaksująco działa na nas ogień, a także krajobraz, który jest za oknem. nr 1/2015
Fot. Seguin/Koperfam
Fot. Seguin/Koperfam
Fot. Kratki.pl
www.eksper tbudowlany.pl
11
WNĘTRZA
ekspert radzi Jacek Kanatek, dyrektor Działu High Performance Insulation, Promat
I
JAK PRAWIDŁOWO ZAIZOLOWAĆ KOMINEK?
zolacja kominka kojarzy się najczęściej z izolacją konstrukcyjną jego obudowy. W praktyce natomiast budowa kominka to złożony proces, który powinien zostać poprzedzony dokładną analizą wymagań i możliwości budowy określonej konstrukcji w dobrze wybranym miejscu. W zależności od tego, jakie wybierzemy miejsce i na jaką konstrukcję się zdecydujemy, będziemy musieli spełnić również różne wymagania termoizolacyjne. Jakie więc elementy podlegają termoizolacji? 1. Izolacja ściany i/lub stropu budowli, które są w bezpośrednim sąsiedztwie, lub przez które przechodzą wysokotemperaturowe elementy kominka. 2. Izolacja elementów konstrukcyjnych samego kominka, której celem jest bezpieczne, prawidłowe i wieloletnie jego działanie. O ile w drugim przypadku mamy możliwość dość łatwego policzenia, przetestowania i stosowania wyłącznie sprawdzonych rozwiązań, to w pierwszym występuje nieograniczona różnorodność rozwiązań materiałowych, konstrukcyjnych, projektowych i aranżacyjnych. W związku z tym niemożliwe wydaje się spełnienie wymagań izolacyjnych. W Polsce nie mamy osobnych przepisów dotyczących budowy i wykończenia kominka. Inaczej jest w Niemczech, gdzie są stosowne przepisy dotyczące tej kwestii. Niemieckie przepisy mówią bardzo jednoznacznie, jakie warunki muszą być spełnione i w taki sposób, aby te z pozoru bardzo nieprecyzyjne, uogólnione wymagania w połączeniu z całą różnorodnością odosobnionych przypadków można było jednak ściśle spełnić i zweryfikować. A oto ich wymagania odnoszące się do punktu pierwszego, tj. ochrony elementów budowli. Ogólnie jest podział na dwa tylko przypadki i odnoszące się do nich dwa warunki termiczne: 1. Izolacja ściany nienośnej i jednocześnie niepalnej, niezawierającej elementów z materiałów palnych, którą trzeba izolować termicznie: izolacja musi być tak skuteczna, niepalna i trwała (nieulegająca naturalnemu i relatywnie szybkiemu starzeniu), aby po jej zastosowaniu i przy pełnym długotrwałym paleniu w kominku, temperatura na powierzchni ściany izolowanej, po stronie przeciwnej w stosunku do źródła ciepła (kominka), nie przekraczała 85°C. 2. Izolacja ściany nośnej lub zawierającej elementy z materiałów palnych, którą trzeba izolować termicznie: izolacja musi
12
www.eksper tbudowlany.pl
być tak skuteczna, niepalna i trwała (nieulegająca naturalnemu i relatywnie szybkiemu starzeniu), aby po jej zastosowaniu i przy pełnym, długotrwałym paleniu w kominku, temperatura w płaszczyźnie kontaktu tej izolacji z izolowaną ścianą nie przekraczała 85°C.
Kominek usytuowany przy ścianie niepalnej oraz niespełniającej funkcji nośnej
Kominek usytuowany przy nośnej ścianie budynku lub ścianie zawierającej materiały palne
Zasada jest bardzo prosta, a jednocześnie głęboko przemyślana, uniwersalna i opisująca wszystkie rodzaje ścian izolowanych, materiałów izolacyjnych różniących się parametrami oraz kominków, które z różnym skutkiem termicznym mogą oddziaływać na konstrukcję budowli, w zależności od ich mocy, układu zdolnego do schładzania się, oddawania temperatury utoczeniu oraz odległości od ścian,
stropów i innych elementów, które muszą być skutecznie izolowane. Podobnie jak w innych dziedzinach, także i w dziedzinie termoizolacji rozwój technologiczny jest bardzo widoczny. Nowe materiały, nowe przepisy związane z bezpieczeństwem i ekologią, nowy styl życia, mieszkania, wygoda korzystania z kominka itp., to wszystko jest siłą napędową do wprowadzania nowych produktów i rozwiązań. Obecnie mamy więc na rynku wiele materiałów krzemianowo-wapniowych, wermikulitowych, mikroporowatych oraz włóknistych – na bazie włókien wysokotemperaturowych, bioresorbowalnych, bez spoiw organicznych oraz ogniotrwałych, które różnią się od siebie wieloma parametrami zarówno mechanicznymi, jak i termicznymi. Wszystkie łączy to, że są całkowicie niepalne i jednocześnie wysokotemperaturowe. Na szczęście, coraz rzadziej jako elementy konstrukcyjne stosowane są płyty ognioodporne o ściśle określonej odporności ogniowej (przeznaczone do zabezpieczeń w biernej ochronie ppoż.). Niedopuszczalne jest, o ile materiał nie jest jednocześnie wysokotemperaturowy, aby produkt, który jest przebadany i ma aprobatę pozwalającą na jednorazowe zastosowanie w funkcji konstrukcyjnej w biernej ochronie przeciwpożarowej, gdzie w warunkach pożaru będzie poddany wysokiej temperaturze przez 1, 2, a nawet 4 godziny, był stosowany w kominku, a tym samym sezonowo lub długotrwale obciążony wysoką temperaturą. Jeśli do takich interpretacji dochodzi, to wynikają one z braku podstawowej znajomości ochrony przeciwpożarowej. Różnorodność materiałów izolacyjnych wykorzystywanych przy budowie kominka ma swoje uzasadnienie nie tylko w różnej ich cenie, ale głównie w parametrach technicznych, które sprawiają, że w jednym przypadku optymalnym rozwiązaniem jest produkt, który nie nadaje się do innego obszaru lub jego stosowanie jest nieopłacalne. Najważniejsze jest jednak bezpieczeństwo. Dlatego w niektórych przypadkach opłaca się sięgnąć po materiały mikroporowate, chociaż ich cena około pięciokrotnie przewyższa np. CaSi (krzemianowo-wapniowe), ale tylko objętościowo. Jako równoważniki termoizolacyjne materiały mikroporowate są co najmniej czterokrotnie skuteczniejsze przy tej samej grubości lub tak samo skuteczne przy 1/4 grubości. Wszystko warto policzyć, a każdy przypadek jest indywidualny. Szczególnie dokładnie trzeba rozważyć izolację sklepienia nad kominkiem, jest to bowiem zazwyczaj najbardziej niebezpieczne miejsce w kontekście izolacji.
nr 1/2015
WNĘTRZA
Promafour ®. Idealny system bezpiecznej, estetycznej, konstrukcji i izolacji kominków. • Płyty wysokotemperaturowe, niepalne • Mechanicznie mocna konstrukcja • Płyty wielkoformatowe, łatwa instalacja, tradycyjne narzędzia Promat Techniczna Ochrona Przeciwpożarowa Sp. z o.o • ul. Przecławska 8 • 03-879 Warszawa Dział High Performance Insulation • Tel. +48 22 212 22 74 • Fax +48 22 212 22 98 • hpi@promattop.pl • www.promattop.pl
@Promat HPI / 2015-02
High Performance Insulation
nr 1/2015
www.eksper tbudowlany.pl
13
BUDOWA
Sebastian Czernik Kleje montażowe przeznaczone są do wykonania niezbędnych prac montażowych przede wszystkim w trakcie codziennej eksploatacji budynku i poszczególnych pomieszczeń. Przy ich użyciu można w prosty i szybki sposób zamontować elementy dekoracyjne wykonane z różnych materiałów (drewna, tworzyw sztucznych, szkła) zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Co ważne, nie potrzeba do tego celu łączników – kołków rozporowych, gwoździ, śrub ani specjalistycznego sprzętu. Wystarczy odpowiedni klej.
Fot. Den Braven
NOWOCZESNE KLEJE MONTAŻOWE K
leje montażowe są oferowane w postaci gotowej do użycia, nie wymagają zatem mieszania ani żadnych innych czynności przygotowawczych. Dostępne są zazwyczaj w niewielkich tubkach, buteleczkach lub plastikowych kartuszach. Kleje konfekcjonowane w tubach lub buteleczkach aplikuje się drewnianym patyczkiem lub pędzelkiem, natomiast kleje w kartuszu poprzez umieszczenie ich w wyciskaczu (pistolecie) i odpowiednie do potrzeb dozowanie.
Rodzaje klejów montażowych i ich właściwości
Kleje montażowe można podzielić na: rozpuszczalnikowe, produkowane m.in. na bazie kauczuków syntetycznych (SBR lub SBS), gumy naturalnej bezrozpuszczalnikowe, produkowane np. na bazie wodnej dyspersji żywic akrylowych
poliuretanowe hybrydowe.
Kleje rozpuszczalnikowe
Stanowią one najstarszą technologicznie grupę wyrobów przeznaczonych do montażu drobnych elementów. Rozpuszczalnik sprawia, że istnieje ryzyko uszkodzenia lub zmatowienia powierzchni materiałów wrażliwych na jego obecność, a podczas pracy klej wydziela intensywny zapach. Uzyskane połączenie ma dużą siłę sklejenia, również w pierwszej fazie sklejania, ale jest sztywne i ma ograniczoną elastyczność. Wszelkie zabrudzenia i ewentualne naddatki są bardzo trudne do usunięcia z powierzchni. Zastosowanie. Kleje montażowe rozpuszczalnikowe można stosować do łączenia gładkich i niechłonnych powierzchni. Przeznaczone są do klejenia listew, paneli podłogowych, płyt z tworzyw sztucznych, parapetów, szkła, blach, a także płytek ceramicznych.
Fot. Den Braven
14
www.eksper tbudowlany.pl
Sposób aplikacji. Sposób użycia tego rodzaju kleju polega na naniesieniu go na jeden z łączonych elementów, bezpośrednio po tym powierzchnie łączy się, lekko dociskając i od razu rozłącza, pozostawiając je osobno na kilka minut. Czas ten potrzebny jest na odparowanie rozpuszczalnika. Dopiero po upływie kilku minut ponownie łączy się i mocno dociska oba elementy.
Kleje bezrozpuszczalnikowe Zastosowanie. Mają one bardziej uniwersalne zastosowanie i są łatwiejsze w użyciu. Produkowane są na bazie spoiw będących wodną dyspersją żywic akrylowych – woda jest nieszkodliwa dla łączonych powierzchni, nie ma zatem ryzyka uszkodzenia czy odbarwienia łączonych powierzchni lub elementów znajdujących się w ich pobliżu. Podczas klejenia można też wyczuć tylko słaby zapach świeżego kleju, co również czyni pracę mniej uciążliwą. Aby żywica mogła związać i prawidłowo sie-
Fot. Den Braven
nr 1/2015
ciować, konieczne jest odparowanie wody, dlatego kleje tego typu służą do montażu elementów, z których co najmniej jeden ma porowatą powierzchnię. Sposób aplikacji. Kleje na bazie żywic syntetycznych nakłada się na jedną z łączonych powierzchni, a następnie obie powierzchnie łączy się ze sobą. Po połączeniu elementów nie zaleca się ich ponownego rozłączenia, ponieważ może to osłabić siłę i jakość sklejenia. W przypadku gdy istnieje potrzeba skorygowania połączonych elementów, można je względem siebie jedynie przesuwać.
nia płyt styropianowych podczas ocieplania ścian zewnętrznych budynku. Sposób aplikacji. Klej nakłada się na jedną z łączonych powierzchni i niezwłocznie łączy z drugą, po ich połączeniu nie zaleca się ponownego ich rozdzielenia. Sklejane elementy najlepiej pozostawić skręcone ściskami stolarskimi, przyciśnięte lub podparte, do momentu aż klej się odpowiednio utwardzi. Klej poliuretanowy utwardza się przy udziale wilgoci, dlatego wstępne zwilżenie klejonych powierzchni przyspiesza proces łączenia.
Kleje poliuretanowe
Są to najnowsze rozwiązanie technologiczne w zakresie łatwych do użycia i powszechnie stosowanych w domowych zastosowaniach materiałów budowlanych. Nie tylko kleją łączone elementy, ale również
Zastosowanie. Kleje te służą do montażu stolarki okiennej i drzwiowej, schodów, naprawy uszkodzonych mebli, a także do osadzania parapetów czy nawet przykleja-
Kleje montażowe hybrydowe (tzw. MS Polimery)
BUDOWA
Fot. Soudal
uszczelniają połączenie analogicznie jak ma to miejsce w przypadku zastosowania tradycyjnego silikonu. Możliwość tak wszechstronnego użycia wynika z odpowiedniego zmodyfikowania spoiwa, dzięki czemu opracowano uniwersalny materiał mogący jednoczenie służyć do wykonywania prac montażowych (klejenia), jak i uszczelniania elementów budowlanych. Kleje na bazie MS Polimeru są trwale elastyczne, co zapobiega ich wykruszaniu i powstawaniu pęknięć, a po utwardzeniu można je malować analogicznie jak uszczelniacze akrylowe. Zastosowanie. Można nimi przyklejać listwy progowe, listwy przypodłogowe, panele, lustra sztukaterie ze styropianu i gipsu, a także elementy z innych materiałów, takich jak drewno, MDF, stal, aluminium, mosiądz, miedź itp. reklama
nr 1/2015
www.eksper tbudowlany.pl
15
BUDOWA
Agata Grudecka Przydomowy taras to zazwyczaj ulubione miejsce spotkań i relaksu, oczywiście pod warunkiem, że jest właściwie wykonany i zabezpieczony. Najlepiej pamiętać o tym na etapie jego budowy. Jeżeli jednak błędów wykonawczych nie udało się uniknąć, należy je szybko i skutecznie naprawić. Co zrobić, by taras nas nie stresował?
CZY TWÓJ
TARAS LUB BALKON
PRZECIEKAJĄ? B
alkony i tarasy nieustannie narażane są na destrukcyjny wpływ różnych czynników atmosferycznych. Wieloletnie wystawienie okładziny na działanie skrajnych temperatur, śniegu, mrozu czy deszczu może skutkować przeciekami, pojawieniem się nieestetycznie wyglądających wykwitów oraz odprysków na powierzchni płytek i fug, obluzowaniem i pęknięciami okładziny. Wszystkie te problemy mogą być wynikiem zarówno błędów wykonawczych, jak i złego doboru materiałów, a szczególnie
Fot. Libet
Ważny jest spadek... Cały taras trzyma się na płycie konstrukcyjnej. Powinna być ona zamontowana nieco niżej niż płyta stropowa w pomieszczeniu przylegającym, w przeciwnym razie woda z zalewanego deszczem tarasu może przelewać się przez próg. Z tego samego powodu górna płaszczyzna płyty konstrukcyjnej powinna być tak ukształtowana, aby spadek był w kierunku od ściany przylegającej do tarasu. Wówczas deszcz będzie mógł swobodnie spływać do otaczających taras rynien. Jeże-
Fot. Sopro
Skutki niewłaściwie wykonanych prac
uszczelnienia. Tradycyjne uszczelnienia pod jastrychem nie chronią przed wymienionymi szkodami. Spotyka się bardzo słabe i kruche podłoża betonowe, które niezabezpieczone uszczelnieniem podpłytkowym rozsypują się w ciągu 1–2 lat. Oto kilka porad, jak naprawić taras umiejscowiony nad pomieszczeniem ogrzewanym. Taka konstrukcja tarasu jest pod względem budowlanym przypadkiem szczególnie złożonym.
16
www.eksper tbudowlany.pl
li spadku nie ma, na płycie trzeba zrobić wylewkę – tzw. podkład spadkowy o nachyleniu 1–2% (1–2 cm na 1 m długości). Najlepiej wykonać go bezpośrednio na płycie, przy użyciu posadzki cementowej (minimalna grubość 20 mm). Jeżeli z różnych względów niemożliwe jest zastosowanie tak grubej warstwy wylewki, należy użyć szybko twardniejącej zaprawy, którą można układać w warstwie grubości 5–30 mm. Niezależnie od tego, jaki materiał będzie zastosowany, wcześniej nale-
ży płytę konstrukcyjną pokryć warstwą kontaktową, stosując emulsję gruntującą.
…izolacja… Na podkładzie spadkowym należy położyć zabezpieczenie przeciwwilgociowe i termoizolację. Najpierw trzeba wykonać paroizolację ze specjalistycznych pap lub folii. Warstwę termoizolacyjną mogą natomiast stanowić płyty styropianowe, najlepiej z frezowanymi obrzeżami, ułożone na tzw. mijankę. Aby uniknąć zawilgocenia warstwy termoizolacyjnej, warto zastosować dodatkową warstwę izolacji, np. z folii wywiniętej na ścianę. Niewygodnego wywijania folii na ścianę można uniknąć, używając samoprzylepnych profili dylatacyjnych z fartuchem z folii. Teraz kolej na warstwę dociskową, na której potem położone zostaną płytki. Warstwę tę stanowi posadzka cementowa, wylana w warstwie grubości 4 cm. Po wyschnięciu warstwy dociskowej należy przystąpić do wykonania hydroizolacji podpłytkowej. W tej roli doskonale sprawdzają się nowoczesne izolacje bezspoinowe, tzw. płynne folie i zaprawy uszczelniające, które wraz z systemem taśm, narożników i mankietów uszczelniających tworzą bardzo skuteczne systemy izolacji przeciwwodnych. Przed przystąpieniem do nakładania folii w płynie należy zagruntować warstwę dociskową. Emulsję gruntującą nakłada się przynajmniej w dwóch warstwach. Tego typu bezspoinowa folia w płynie jest niezawodna, trwała i bardzo skuteczna. nr 1/2015
…i dylatacja
Czym przykleić płytki na tarasie lub balkonie? Po całkowitym zastygnięciu powłoki uszczelniającej, tj. po upływie około 24 godzin od naniesienia ostatniej warstwy uszczelnienia, można rozpocząć prace związane z przyklejaniem płytek ceramicznych. Płytki ułożone na tarasie powinny być mrozoodporne i nienasiąkliwe, a zarazem odporne na ścieranie. Do przyklejania okła-
BUDOWA
W naszym klimacie każdy taras w ciągu roku jest narażony na znaczne różnice temperatur. To narzuca konieczność wykonania, w trakcie budowy, szczelin dylatacyjnych. Będą one niwelowały naturalne rozszerzanie się i kurczenie materiałów, z których zbudowany jest taras, zapobiegając pękaniu poszczególnych warstw. Należy je wykonać w wylewce kształtującej spadek oraz w warstwie dociskowej – tak, aby dzieliły płyty na pola o bokach nie większych niż 2,5×2,5 m. Ważne jest też, aby przebiegały dokładnie jedna nad drugą. Należy także pamiętać o pionowej szczelinie dylatacyjnej między stykiem ściany, słupów itp. a warstwami tarasu. Na tarasach, których szerokość jest mniejsza niż 3 m dylatacje nie są konieczne. Lepiej jednak nie rezygnować z nich w miejscach styku tarasu ze ścianami. Szczeliny dylatacyjne należy wypełnić materiałem elastycznym, na przykład silikonem sanitarnym.
Fot. Sopro
Skutki niewłaściwie wykonanych prac
dziny na tarasach, loggiach i balkonach zaleca się stosowanie wysoko elastycznych zapraw klejących. Przenoszą one naprężenia termiczne powstające przy zmianach temperatury. Dzięki możliwości zastosowania wybranych zapraw w konsystencji półpłynnej, można osiągnąć pełne przyleganie zaprawy do spodu płytki i podłoża, co zapobiega wnikaniu wody w pustki znajdujące się pod płytkami. Ogranicza to do minimum ryzyko pękania płytek na skutek zbierania się pod nimi wody i rozwijających się drobnoustrojów. Warto więc zastosować zaprawę o szerokim zakresie grubości warstwy klejącej (4–20 mm), która umożliwia również wykonanie niezbędnego na tarasie spadku. W tym celu wystarczy blisko ściany położyć grubszą warstwę kleju, a im dalej od ściany, tym warstwa powinna być cieńsza. Do klejenia płytek na tarasie można również użyć elastycznego kleju o podwyższonej przyczepności, zalecanego właśnie na tarasy, schody i balkony. Można nim przyklejać wszystkie płytki cera-
H Y DR O I ZOLACJ A
TAR A S ÓW
I
miczne, zwłaszcza gresowe, ale też płyty cementowe, betonowe lub kamienne. Spoiny między płytkami należy wypełnić elastyczną fugą cementową. Na tarasie sprawdzi się elastyczna fuga o przedłużonej trwałości koloru i zwiększonej odporności na ścieranie, a także chroniąca spoiny przez rozwojem korozji biologicznej. Należy pamiętać, że szerokość spoin cementowych powinna oscylować w granicach 5–8 mm, a szerokość szczeliny wypełnionej silikonem, powinna wynosić min. 10 mm. Tylko takie szerokości szczelin fugowych w okładzinach ceramicznych zapewniają kompensację naprężeń termicznych powstających w wyniku intensywnego nagrzewania słońcem i gwałtownego schładzania np. ulewnym deszczem. Jeśli posadzka tarasu wykonana jest z materiałów o porowatej strukturze, a zatem stanowi powierzchnię nieodporną na wodę i zabrudzenia, należy ją pokryć specjalnym środkiem ochronnym o właściwościach impregnujących i antypoślizgowych.
B A L KON ÓW
SikaBond®-T8 Opis produktu: jednoskładnikowy, wysoko elastyczny, poliuretanowy materiał do wykonywania izolacji przeciwwodnej oraz elastycznego klejenia płytek ceramicznych, cementowych, kamiennych, marmurowych na betonie, zaprawach, starych płytkach, drewnie. Produkt stanowi pełny system izolacji tarasu, bez konieczności stosowania taśm narożnikowych. Można go stosować na podłożach odkształcalnych i podłogach ogrzewanych. Cechy szczególne: produkt gotowy do użycia. Temp. aplikacji (powietrza i podłoża): od +5 do +35°C. Zużycie: ok. 1,5 kg/m2 (w zależności od jakości podłoża), przy aplikacji jako warstwa kleju – ok. 1 kg/m2. Posadzka może być używana po 12–24 godz. od wykonania (w zależności od warunków klimatycznych i grubości warstwy kleju). Całkowite związanie następuje po 1–2 dniach (zależnie od warunków klimatycznych). Taras może być eksploatowany w temp. od –40 do +70°C.
Opis produktu: jednoskładnikowa, bardzo elastyczna, barwna powłoka poliuretanowa przeznaczona do wykonywania gładkiej lub antypoślizgowej, wodoszczelnej, przenoszącej zarysowania posadzki na podłożu betonowym i jastrychu cementowym. Produkt można stosować na balkonach i tarasach o lekkim i średnim obciążeniu ruchem. Cechy szczególne: produkt gotowy do użycia, wodoszczelny, odporny na promieniowanie UV i ściera-
nie. Temp. aplikacji (powietrza i podłoża): od +10 do +30°C. Dopuszczalna wilgotność podłoża: do 4% (jeśli jest wyższa, należy zastosować Sikafloor® EpoCem® jako czasową barierę przeciwwilgociową). Zalecana wilgotność względna powietrza: 35–80%. Średnie zużycie produktu: od 0,6 kg/m2, w zależności od planowanego obciążenia powierzchni. Przy temp. +10°C ruch pieszy jest możliwy po 1–2 dniach, a pełne utwardzenie następuje po 7–14 dniach, przy temp. +30°C ruch pieszy jest dopuszczalny po 4–18 godz., pełne utwardzenie zaś następuje po 3–5 dniach.
nr 1/2015
R
Sikafloor®-400 N Elastic+
E
K
L
A
M
A
Zobacz więcej tel. 22 310 07 00, fax 22 310 08 00 www.zapanujnadwoda.pl
www.eksper tbudowlany.pl
17
BUDOWA
Krzysztof Krzemień Polskie Stowarzyszenie Producentów Styropianu
JAKA GRUBOŚĆ Fot. PSPS
STYROPIANU DO OCIEPLEŃ
Płyty styropianowe to najczęściej wybierany materiał termoizolacyjny wykorzystywany do ocieplania ścian. Kilkadziesiąt lat stosowania styropianu w budownictwie potwierdziło jego wysoką skuteczność, a trwałość i zachowanie niezmiennych właściwości w czasie to argumenty za stosowaniem tego materiału izolacyjnego w budownictwie przyszłości.
18
www.eksper tbudowlany.pl
ków o niskim zapotrzebowaniu na energię zastosować zwykły styropian, wówczas grubość ocieplenia mogłaby sięgać nawet ponad 40 cm, dlatego w takich przypadkach optymalnym
Fot. PSPS
S
pełnienie obecnych minimalnych wymagań prawnych (uwzględniając ich cykliczne zaostrzanie w najbliższych kilku latach) bez zastosowania odpowiedniej izolacji jest praktycznie niemożliwe. W obecnie projektowanych budynkach zakłada się, że współczynnik przenikania ciepła UC, np. dla ścian zewnętrznych, będzie na poziomie UC = 0,15 W/(m2K), co wymaga zastosowania warstwy izolacji grubości 20 cm, wykonanej z najlepszego rodzaju styropianu w kolorze szarym, którego współczynnik λ (lambda) wynosi 0,031 W/(m · K). Tak dobre właściwości izolacyjne szary styropian zawdzięcza specjalnym dodatkom (np. grafitu, sadzy, aluminium), które oprócz poprawy najważniejszej cechy (jaką jest izolacyjność termiczna), nadają płytom charakterystyczny szary odcień. Z kolei architekci projektujący budynki o bardzo niskim zapotrzebowaniu na energię, tzw. budynki pasywne, muszą się liczyć z zastosowaniem płyt styropianowych o najlepszych parametrach izolacyjnych, grubości nawet 30 cm. Gdyby do termoizolacji budyn-
praktycznie żadnego problemu w zamocowaniu. Ma to szczególne znaczenie w budynkach istniejących poddawanych dociepleniu, których obecny stan techniczny (np. budynki wielorodzinne wykonane w technologii tzw. wielkiej płyty) pozwala na zastosowanie tylko lekkich płyt styropianowych o bardzo wysokich właściwościach izolacyjnych, czyli szarego styropianu. Dodatkowym ograniczeniem w zastosowaniu dużej grubości styropianu mogą być
Styropian biały
EPS – odmiana szara
rozwiązaniem jest wybór styropianu o jak najlepszych właściwościach izolacyjnych. Parametr izolacyjności cieplnej styropianu określa współczynnik λ (lambda). Im mniejsza jest wartość tego współczynnika, tym lepsze są właściwości termiczne styropianu. Styropian jest bardzo lekki i dzięki temu nie wpływa w znaczący sposób na obciążenie konstrukcji budynku. Zatem warstwa ocieplenia grubości nawet 30 cm nie stanowi
bariery architektoniczne, których zmiana byłaby bardzo kosztowna, niewspółmierna do korzyści z wykonanego docieplenia, np. zbyt mały zakres dachu wysuniętego poza obrys konstrukcji budynku czy zamontowane głęboko w ścianie okna. Dlatego do ociepleń powinno się wybierać płyty styropianowe o lepszych właściwościach izolacyjnych, które już przy mniejszej grubości zapewnią odpowiednią ochronę cieplną budynku. nr 1/2015
SYSTEMY
OC IE PLEŃ
ALPOL EKO PLUS PREMIUM, ALPOL EKO PLUS STANDARD 1
Ściana zewnętrzna budynku.
2
Kleje do styropianu ALPOL AK 525, ALPOL AK 527 lub ALPOL AK 534 (dla systemu ALPOL EKO PLUS STANDARD). Kleje do styropianu ALPOL AK 530 lub ALPOL AK 532 (dla systemu ALPOL EKO PLUS PREMIUM).
3
ALPOL ECO PLUS WM 1 2
3 4
5
6
Płyta styropianowa. 7
Ściana zewnętrzna budynku. Kleje do wełny mineralnej ALPOL AK 531, ALPOL AK 533 lub ALPOL AK 534. Płyta z wełny mineralnej. Kleje do siatki ALPOL AK 531, ALPOL AK 533 lub ALPOL AK 534. Siatka podtynkowa z włókna szklanego ALPOL SW 145 zatopiona w kleju. Grunt podtynkowy ALPOL AG 701 lub ALPOL AG 706.
Tynkarska wyprawa elewacyjna: tynki dekoracyjne silikatowo -silikonowe ALPOL AT 370÷377 lub tynki mineralne ALPOL AT 320÷336 malowane farbami elewacyjnymi: silikatowymi ALPOL AF 660 lub nanosilikonowymi ALPOL AF 680.
4
Kleje do siatki ALPOL AK 527 lub ALPOL AK 534 (dla systemu ALPOL EKO PLUS STANDARD). Kleje do siatki ALPOL AK 531 lub ALPOL AK 532 (dla systemu ALPOL EKO PLUS PREMIUM).
5
Siatka podtynkowa z włókna szklanego ALPOL SW 145 lub ALPOL SW 160 zatopiona w kleju.
odmiana M z zastosowaniem dekoracyjnych tynków mineralnych
6
Grunt podtynkowy ALPOL AG 701, ALPOL AG 705 lub ALPOL AG 706.
odmiana SIS z zastosowaniem dekoracyjnych tynków silikatowo -silikonowych.
7
Tynkarska wyprawa elewacyjna. Tynki dekoracyjne akrylowe ALPOL AT 350÷357, silikatowo-silikonowe ALPOL AT 370÷377, nanosilikonowe ALPOL AT 380÷387 lub tynki mineralne ALPOL AT 320÷336 malowane farbami elewacyjnymi: akrylowymi ALPOL AF 640, silikatowymi ALPOL AF 660 lub nanosilikonowymi ALPOL AF 680.
Występują w dwóch odmianach:
Występują w czterech odmianach: odmiana M z zastosowaniem dekoracyjnych tynków mineralnych odmiana A z zastosowaniem dekoracyjnych tynków akrylowych odmiana SIS z zastosowaniem dekoracyjnych tynków silikatowo -silikonowych odmiana SIL z zastosowaniem dekoracyjnych tynków nanosilikonowych.
System FOVEO TECH na styropianie S3 oparty na Tynku Akrylowo-Silikonowym TS12
www.alpol.pl
System FOVEO TECH na styropianie S6 oparty na Tynku Polimerowym TPT 40 z Teflon®
System FOVEO TECH na wełnie W3 oparty na Tynku Silikonowym TN 30
Mocowanie: Zaprawa Klejąca do styropianu KS 10 lub KS 20. Materiał izolacyjny: styropian, kołki mocujące. Warstwa zbrojona: Zaprawa Klejąca do zatapiania siatki KU 11 lub KU 21, siatka zbrojąca. Podkład gruntujący: Podkład gruntujący PA 10. Wyprawa tynkarska: Tynk Akrylowo-Silikatowy TS 12. Właściwości: odporność na odkształcenia, niska nasiąkliwość, wysoka odporność na zabrudzenia, wysoka odporność na zagrożenia biologiczne, wysoka trwałość powłoki, wysoka trwałość koloru, bardzo dobra aplikacja i obróbka, dobra przyczepność do podłoża, możliwość nakładania ręcznego i maszynowego, szeroka gama kolorystyczna – 240 gotowych kolorów. Zastosowanie: w obszarze dużego skupiska zieleni, przy terenach leśnych w miejscach, gdzie budynek może być narażony na korozję biologiczną, w obszarze o dużym natężeniu ruchu komunikacyjnego, w obszarach przemysłowych, narażonych na zabrudzenia.
Mocowanie: Zaprawa Klejąca do styropianu KS 10 lub KS 20. Materiał izolacyjny: styropian, kołki mocujące. Warstwa zbrojona: Zaprawa Klejąca do zatapiania siatki KU 11 lub KU 21, siatka zbrojąca. Podkład gruntujący: Podkład gruntujący PA 10. Wyprawa tynkarska: Tynk Polimerowy TPT 40 z Teflon® surface protector. Właściwości: odporność na odkształcenia, niska nasiąkliwość, bardzo duża odporność na zabrudzenia, wysoka odporność na zagrożenia biologiczne, bardzo dobra aplikacja i obróbka, dobra przyczepność do podłoża, odporność na działanie promieni UV, wysoka trwałość powłoki, wysoka trwałość koloru, możliwość nakładania ręcznego i maszynowego, szeroka gama kolorystyczna – 240 gotowych kolorów Zastosowanie: w obszarze dużego skupiska zieleni, przy terenach leśnych, w miejscach, gdzie budynek może być narażony na korozję biologiczną, w obszarze o dużym natężeniu ruchu komunikacyjnego, w obszarach przemysłowych, narażonych na zabrudzenia.
nr 1/2015
R
E
K
BUDOWA
Systemy ALPOL EKO PLUS PREMIUM, ALPOL EKO PLUS STANDARD i ALPOL EKO PLUS WM przeznaczone są do stosowania w budownictwie mieszkaniowym (jedno- i wielorodzinnym), użyteczności publicznej i przemysłowym, zarówno w obiektach już istniejących, jak i nowo wznoszonych.
L
A
M
A
Mocowanie: Zaprawa Klejąca do wełny KW 12. Materiał izolacyjny: wełna mineralna. Warstwa zbrojona: Zaprawa Klejąca do wełny KW 12 + siatka zbrojąca. Podkład gruntujący: Podkład Gruntujący Silikonowy PN 30. Wyprawa tynkarska: Tynk Silikonowy TN 30. Właściwości: bardzo łatwa aplikacja i obróbka, dobra przyczepność do podłoża, wysoka przepuszczalność pary wodnej, odporność na działanie promieni UV, wysoka odporność na zagrożenia biologiczne, odporność na odkształcenia, bardzo duża odporność na zabrudzenia, bardzo wysoka trwałość powłoki, bardzo wysoka trwałość koloru, szeroka gama kolorystyczna Zastosowanie: w obszarze dużego skupiska zieleni, przy terenach leśnych, w miejscach, gdzie budynek może być narażony na korozję biologiczną, w obszarze o dużym natężeniu ruchu komunikacyjnego, w obszarach przemysłowych, narażonych na zabrudzenia, w obszarach o dużym nasłonecznieniu, w obszarach o dużej wilgotności powietrza.
infolinia 801 500 801, www.foveotech.pl
www.eksper tbudowlany.pl
19
BUDOWA
O ZASTOSOWANIU I WŁAŚCIWOŚCIACH WEŁNY MINERALNEJ Wełna mineralna to materiał uniwersalny, ma w związku z tym wiele zastosowań. Można ją stosować do izolacji wszystkich elementów budynku, tj. elewacji, poddasza, podłóg, stropodachów oraz ścianek działowych, a także rur i przewodów. Ponadto, dzięki odporności na wysokie temperatury, wełna może być wykorzystana również do izolacji termicznej kominków.
CO POTRAFI WEŁNA?
we), idealnie nadaje się więc do wyciszania ścian działowych i stropów międzykondygnacyjnych. Wełna pozwala wyciszyć pomieszczenie od niechcianych dźwięków dochodzących zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz domu, np. spowodowanych pracą instalacji i urządzeń oraz generowanych przez samych domowników. Podnosi odporność pożarową elewacji. Klasa A1 – najwyższa klasa reakcji na ogień, oznacza to, że jest niepalna i w żaden sposób nie zwiększa ryzyka pożarowego, a w wielu przypadkach jej zastosowanie nawet to ryzyko ogranicza. Wełna mineralna nie wydziela wcale lub może wydzielić jedynie znikome ilości dymu. Dzięki paroprzepuszczalności system ociepleń z jej udziałem zapewnia ścianie zdolność do zachowania naturalnych właściwości klimatycznych, na przykład szybkiego samoosuszania, przez co przeciwdziała groźnym zjawiskom kondensowania wilgoci na wewnętrznych ścianach i długotrwałego utrzymywania ich w stanie mokrym, co sprzyja pojawianiu się w tych miejscach plam pleśni i ognisk zagrzybień.
Fot. Rockwool
W
ełna mineralna ocieplająca elewację (i zarazem budynek) spełnia ponadto inne funkcje, które wpływają na klimat wewnątrz pomieszczeń:
Znakomicie wygłusza akustycznie ściany elewacji budynków, a więc poprawia komfort akustyczny w pomieszczeniach (pochłania dźwięki powietrzne i uderzenio-
CIEPŁE ŚCIANY
D
o ociepleń elewacji wykorzystuje się płyty fasadowe. Płyty mogą mieć dodatkowo frezowane brzegi (łączenia na pióro i wpust). Dzięki temu można dokładniej dopasować sąsiadujące ze sobą krawędzie płyt, a przy tym poprawić szczelność ich połączeń, co w eksploatacji przy ujemnych temperaturach powietrza przeciwdziała niekorzystnym zjawiskom tworzenia się w takich miejscach tzw. mostków cieplnych. Ze względu na
20
www.eksper tbudowlany.pl
układ włókien mogą występować w formie zwykłych płyt (równoległy układ włókien w stosunku do powierzchni), jak też tzw. płyt lamelowych (prostopadły układ włókien w stosunku do powierzchni). W systemach ociepleń stosowane są płyty o różnych grubościach, wynikających z potrzeb zachowania optymalnej izolacji. Pełna stabilność wymiarów i kształtów wraz z odpowiednio wysoką wytrzymałością
Fot. Steinbacher Izoterm
mechaniczną połączoną z naturalną sprężystością przekłada się na wieloletnią trwałość ocieplenia (np. na działanie sił ssących wiatru, czynniki mechaniczne o charakterze udarnościowym spotykane w trakcie eksploatacji). Do tego dochodzi jeszcze odporność biologiczna na działanie mikroorganizmów i gryzoni, odporność na starzenie, zachowanie neutralności chemicznej na działanie kwasów i roztworów zasadowych oraz wchodzenie w reakcje chemiczne z innymi materiałami, a także stabilność termodynanr 1/2015
SYSTEMY
Fot. Rockwool
wy klejącej na całą powierzchnię płyty lub w miejsca wcześniej zaszpachlowane. Następnie płytę przykłada się do ściany w wyznaczonym miejscu, dosuwa na styk do już przyklejonych płyt i dociska, pokonując ich lekką sprężystość. Wyciśniętą poza obrys płyty zaprawę należy usunąć. Niedopuszczalne jest korygowanie położenia płyt z wełny mineralnej po upływie kilku minut od ich przyklejenia ze względu na rozpoczęty proces wiązania. Szczeliny powstałe pomiędzy płytami z wełny mineralnej przekraczające 2 mm powinno się uzupełniać pociętymi paskami z wełny.
Przed przystąpieniem do prac powinno się jeszcze wykonać próbę spoistości podłoża. Przyklejone do podłoża próbki wełny po upływie 4–7 dni poddawane są próbie ręcznego odrywania. Rozerwanie próbki świadczy o wystarczającej wytrzymałości podłoża i przyczepności kleju. Oderwanie próbki od powierzchni ściany wraz z warstwą masy klejącej świadczy o niedostatecznym oczyszczeniu podłoża lub braku wystarczającej wytrzymałości jego wierzchniej warstwy. W takim przypadku należy dokładniej oczyścić powierzchnię i ponowić próbę. Jeżeli wynik będzie negatywny, to powinno się przeprowadzić analizę nośności podłoża i – oprócz przyklejania płyt – przewidzieć również zastosowanie łączników mechanicznych. Ich ilość i rozmieszczenie powinien określić projektant. Przy braku projektu (biorąc pod uwagę strefę mocowania) zwykle przyjmuje się od 4 do 8 sztuk na 1 m2 ocieplanej powierzchni (do 8 sztuk na 1 m2 w jej strefie brzegowej). Ich montaż (z zachowaniem zasad doboru długości uwarunkowanych grubością izolacji i rodzajem podłoża) bezpiecznie można przeprowadzać dopiero po upływie 3 dni od przyklejenia płyt.
BUDOWA
miczna na zmiany termiczne w otoczeniu, a także wodoodporność. Montaż płyt fasadowych jest technologicznie prosty. Ich naturalna elastyczność dopuszcza większy próg tolerancji nierówności podłoża niż wymagają tego płyty termoizolacyjne wykonane ze sztywnych i łamliwych materiałów. Łatwo dopasowywać klejone ich płaszczyzny robocze do powierzchni elewacji o niewielkich odchyłkach, a wskazany w systemie klej zachowuje wymaganą zdolność trwałego wiązania termoizolacji z podłożem na całej spoinie. Można nimi łatwo, skutecznie i z zachowaniem estetyki ocieplać określone konstrukcyjne krzywizny obecne na elewacjach (np. łuki, zakola). Płyty łatwo można też przycinać na wymiar przy użyciu ostrego noża. Zaprawę klejącą nanosi się na powierzchnię płyt w dwóch etapach, niezależnie od tego, czy klei się całą powierzchnię, czy też stosuje się metodę obwodowo-punktową. Najpierw zaciera się klejem całą powierzchnię płyty lub miejsca na jej obwodzie i pod przyszłymi „plackami” kleju, a po przesuszeniu nakłada się właściwą warstwę zapra-
OC IE PLEŃ
ECOROCK FF zaprawy zbrojącej, łączników mechanicznych i wypraw tynkarskich. Spodnia część płyty, przylegająca bezpośrednio do podłoża, jest nieco lżejsza, a zarazem bardziej sprężysta. Taki układ dwóch warstw w płytach FRONTROCK MAX E zapewnia lepszą izolacyjność cieplną λD = 0,036 W/(m · K) połączoną z dobrymi właściwościami mechanicznymi. Płyty FRONTROCK MAX E sprzedawane są w wymiarze 1000×600 mm. Dostępne grubości: od 60 do 280 mm.
System ociepleń ECOROCK FF przeznaczony jest do wykonywania izolacji termicznej ścian zewnętrznych, zarówno w budynkach nowo wznoszonych, jak i termomodernizowanych. Stanowi kompleksowe rozwiązanie bazujące na jednej z dwóch płyt izolacyjnych ze skalnej wełny: FRONTROCK MAX E lub FASROCK LL oraz pełnej ofercie chemii budowlanej, niezbędnej do wykonania kompletnego systemu ociepleń. Bogata oferta tynków silikonowych i silikatowych barwionych w masie oraz szeroka paleta kolorystyczna farb do malowania tynków mineralnych zaspokoi potrzeby nawet najbardziej wymagających inwestorów. Wszystkie elementy systemu zostały starannie przebadane i dobrane w taki sposób, aby w pełni wykorzystać unikalne cechy skalnej wełny ROCKWOOL. Wysoka jakość wszystkich elementów systemu poparta jest 10-letnią gwarancją.
Płyty lamelowe FASROCK LL – dzięki prostopadłemu układowi włókien do izolowanej powierzchni pozwalają na ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie mocowania łącznikami mechanicznymi na nośnych podłożach, takich jak beton, ceramika, silikat i keramzytobeton. Płyty charakteryzują wysokie parametry mechaniczne, lamelowa struktura włókien, szybkość i prostota montażu. Współczynnik przewodzenia ciepła płyt FASROCK LL wynosi λD = 0,041 W/(m · K), wymiar płyty: 1200×200 mm. Dostępne grubości: od 50 do 300 mm.
W skład systemu ECOROCK FF wchodzą: 1. Płyty izolacyjne: FRONTROCK MAX E lub FASROCK LL.
2. Zaprawy klejące: do przyklejania wełny skalnej ZK-ECOROCK Normal W lub zaprawa klejąco-zbrojąca do przyklejania wełny oraz zatapiania siatki ZZ-ECOROCK Specjal W.
Płyty fasadowe FRONTROCK MAX E posiadają specjalnie utwardzoną wierzchnią warstwę o podwyższonej wytrzymałości. Stanowi ona bardzo stabilne podłoże dla
3. Warstwa podkładowa: podkład tynkarski pod tynk mineralny i tynk silikonowy PT-ECOROCK Grunt M lub podkład tynkarski pod tynk silikatowy PT-ECOROCK Grunt S-T. 4. Warstwa wykończeniowa: tynk mineralny baranek o granulacji 2 mm, 2,5 mm, 3 mm BR-ECOROCK M lub tynk mineralny drapany o granulacji 2 mm, 3 mm DR-ECOROCK M; tynk silikatowy baranek o granulacji 1 mm, 1,5 mm, 2 mm BR-ECOROCK S lub tynk silikatowy drapany o granulacji 2 mm DR-ECOROCK S; tynk silikonowy baranek o granulacji 1 mm, 1,5 mm, 2 mm BR-ECOROCK SIL lub tynk silikonowy drapany o granulacji 2 mm DR-ECOROCK SIL. 5. Wyprawy gruntujące: grunt pod farbę elewacyjną silikatową ECOROCK Grunt S lub grunt pod farbę elewacyjną silikonową ECOROCK Grunt SIL. 6. Powłoka malarska: farba elewacyjna silikatowa ECOROCK F-S lub farba elewacyjna silikonowa ECOROCK Silikon.
doradcy@rockwool.pl, www.rockwool.pl
nr 1/2015
R
E
K
L
A
M
A
www.eksper tbudowlany.pl
21
BUDOWA 22
W
CIEPŁE PODDASZE
ybierając materiał do izolacji poddasza, należy pamiętać, że będzie on wciskany w przestrzenie między więźbą dachową. Z tego względu tak ważne jest upewnienie się, czy będzie on w stanie wszystkie te przestrzenie dokładnie wypełnić, czy płyty będą dobrze i ściśle do siebie przylegały oraz czy uda się łatwo dotrzeć do narożników i załamań. Jeśli materiał izolacyjny nie spełni tych warunków, skuteczność wykonanego ocieplenia może okazać się znacznie niższa. Każda szczelina w izolacji stanie się bowiem mostkiem termicznym, przez który będzie uciekać ciepło. Twardą izolacją trudniej jest wypełnić przestrzenie pomiędzy krokwiami i niełatwo docisnąć płyty do siebie, nie pozostawiając szczelin. Jeśli więc najważniejszy jest dla nas efekt w postaci ciepłego i energooszczędnego poddasza, lepiej do jego ocieplania wybrać materiał nierozwarstwiający się, ale sprężysty, który dokładnie wypełni wszystkie wolne przestrzenie i sprawi, że płyty będą szczelnie przylegały do siebie, zachowywały swój kształt i wymiary przez długie lata. Takie właściwości ma na przykład izolacja ze szklanej lub skalnej wełny mineralnej. Najlepiej do tego celu sprawdzą się maty o dużej elastyczności, które można montować nawet bez dodatkowego sznurkowania. Inwestując w dobre ocieplenie poddasza, warto wybrać nie tylko sprawdzony produkt, ale także grubszą warstwę izolacji. Zalecana grubość ocieplenia poddasza energooszczędnego wynosi 25–35 cm. Ze względu na koszty standardem jest wykonywanie ocieplenia tylko do wysokości krokwi. Tymczasem, zwiększając grubości samej izolacji o 10 cm, poprawiamy dodatkowo aż o 40% izolacyjność cieplną. Dzięki temu oszczędności związane z eksploatacją budynku będą większe. Za najlepsze rozwiązanie do ocieplania poddaszy uznaje się obecnie dwuwarstwowe ocieplenie z wełny mineralnej. Izolując w ten sposób, uzyskamy bardzo energooszczędne poddasze z ociepleniem grubości nawet 30 cm, skutecznie zabezpieczone przed szkodliwymi mostkami termicznymi. Ze względu na to, że standardowa wysokość krokwi wynosi często 16 cm, a zalecana grubość izolacji na energooszczędnym poddaszu to 25–35 cm, izolację wykonuje się dwuwarstwowo, aby zminimalizować wpływ mostków liniowych, jakimi są krokwie. Układ materiałów stosowanych w połaci dachowej różnicuje je ze względu www.eksper tbudowlany.pl
na sposób odprowadzenia pary wodnej wytworzonej przez mieszkańców i przenikającej z pomieszczeń poddasza na zewnątrz. Są więc dwa rozwiązania: poddasze typu nieszczelnego i szczelnego dla pary wodnej. Poddasze użytkowe typu nieszczelnego dla pary wodnej występuje wtedy, gdy na
ekspert radzi Jakie grubości izolacji z wełny mineralnej zapewniają optymalną efektywność energetyczną budynku? Grubość wełny musi być z jednej strony na tyle duża, aby zapewniać odpowiednią izolacyjność termiczną, z drugiej – powinna być opłacalna, by początkowy wydatek był inwestycją, która zwróci się w odpowiednim czasie. Izolując dom, warto dobierać rozwiązania nie według minimalnych wytycznych wynikających z przepisów, lecz tak, by się to po prostu opłacało. Przyjmując czas eksploatacji domu na 30 lat, opłaca się budowanie z zastosowaniem optymalnych grubości izolacji dla poszczególnych przegród. Wynoszą one odpowiednio: 25 cm dla elewacji, 15 cm dla podłóg, 7 cm dla ścian działowych oraz 35 cm (w dwóch warstwach) dla dachu.
krokwiach zamontowana jest folia wiatroizolacyjna (membrana) o wysokiej paroprzepuszczalności (powyżej 600–800 g/m2/dobę lub Sd < 0,03 m). Odprowadzenie pary wodnej odbywa się przez szczelinę między wiatroizolacją a pokryciem dachowym. W przypadku tego typu poddasza należy zawsze wykonać: szczelinę wentylacyjną o grubości kontrłaty, 2–3 cm nad folią wiatroizolacyjną, a pod pokryciem dachowym; wlot powietrza do szczeliny nad rynną przez tzw. wróblówkę; wylot w kalenicy przez tzw. szczotkę w gąsiorze. Grubość pierwszej warstwy ocieplenia powinna być o 1–2 cm mniejsza niż wysokość krokwi, aby uniknąć wypchania folii wiatroizolacyjnej (membrany) w kierunku pokrycia (czyli np. dla krokwi o wysokości 16 cm grubość ocieplenia powinna wynosić 15 cm). Grubość drugiej warstwy układanej poniżej krokwi powinna stanowić różnicę między łączną grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza i przyjętą grubością pierwszej warstwy. Poddasze użytkowe typu szczelnego dla pary wodnej występuje wtedy, gdy pokrycie dachowe, np. papa, ułożone jest na deskowaniu pełnym lub gdy na krokwiach zamontowana jest folia wiatroizolacyjna wstępnego krycia o niskiej paroprzepuszczalności (do 600 g/m2/dobę lub Sd > 0,03 m). Odprowa-
Fot. Isover
dzenie pary wodnej odbywa się przez szczelinę między ociepleniem a deskowaniem pełnym lub folią wstępnego krycia. W przypadku tego typu poddasza należy zawsze wykonać: szczelinę wentylacyjną grubości 3–6 cm między ociepleniem a deskowaniem pełnym lub folią wstępnego krycia; trójkątny ruszt ze sznurka poniżej folii wiatroizolacyjnej albo deskowania, aby materiał izolacyjny nie zatkał szczeliny; wloty powietrza pod okapem i w kalenicy. Grubość pierwszej warstwy ocieplenia powinna być o 3–6 cm mniejsza niż wysokość krokwi, aby uzyskać odpowiednią grubość szczeliny wentylacyjnej (czyli np. dla krokwi o wysokości 16 cm grubość ocieplenia powinna wynosić 12 cm). Grubość drugiej warstwy układanej poniżej krokwi powinna stanowić różnicę między łączną grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza i przyjętą grubością pierwszej warstwy. Unikaj najczęstszych błędów w izolacji dachu skośnego: 1. Nie przycinaj wełny w matach do wymiaru rozstawu krokwi. Zrób to w poprzek rolki, doliczając dodatkowe 2 cm. 2. Unikaj mostków liniowych, pamiętając o zastosowaniu wełny w dwóch warstwach – pierwsza między krokwiami, a druga pod nimi. 3. Zachowaj szczelinę wentylacyjną nad izolacją, aby zapobiec m.in. wykraplaniu się pary wodnej w izolacji, co może prowadzić do powstania pleśni szkodliwej dla zdrowia oraz konstrukcji dachu drewnianego. 4. Pamiętaj o ciągłości izolacji. Wykonaj izolację poddasza tak, aby nie powstały żadne przerwy w jej ciągłości (np. na wysokości murłaty). 5. Stosuj folię wiatroizolacyjną nad izolacją oraz paraizolację na całej powierzchni połaci dachowej pod izolacją (od środka budynku). 6. Pamiętaj, że efektywność izolacji zależy od jakości jej wykonania oraz od współczynnika przewodzenia ciepła materiału izolacyjnego. Wybieraj materiały o jak najniższym współczynniku lambda. Informację o nim znajdziesz na etykiecie produktu. nr 1/2015
BUDOWA
MISTRZOWIE IZOLACJI – NA START! Jednym z programów partnerskich najlepiej ocenianych przez polskich fachowców budowlanych są Mistrzowie Izolacji, propozycja adresowana do firm wykonawczych branży izolacyjnej. W ciągu trzech edycji szeregi Mistrzów zasiliło liczne grono aktywnych uczestników, którzy w prosty sposób gromadzą punkty, wymieniane następnie na nagrody z katalogu, corocznie wzbogacanego o atrakcyjne nowości.
W
konkursie jest do zdobycia wiele atrakcyjnych nagród: począwszy od nagród związanych z codzienną pracą wykonawcy, poprzez rozmaite gadżety, sprzęt RTV i AGD, bony upominkowe, a skończywszy na udziale w losowaniu nagrody głównej. W bieżącej edycji, trwającej do 30 kwietnia 2015 r., nagrodą główną jest samochód roku 2014 – Ford Transit Connect.
formularz w postaci papierowej – na odwrocie ulotki promocyjnej dostępnej w dobrych składach budowlanych – i odesłać go do Biura Obsługi Promocji na adres podany na ulotce i na stronie internetowej.
Jak odbierać nagrody?
Drogi są dwie… Można wypełnić krótki formularz rejestracji na stronie www.najlepszeizolacje.pl. Można też wypełnić taki sam
Zasady są proste: 1 etykieta z opakowania jednostkowego (rolki lub paczki wełny) to 1 punkt. Etykiety należy wycinać z opakowań, odsyłać na adres wskazany na stronie www.najlepszeizolacje.pl, w efekcie na koncie punktowym na stronie pojawi się pula punktów do wydania na nagrody z katalogu na www.najlepszeizolacje.pl. Nagrody można zamawiać w dowolnym momencie – nie trzeba czekać na koniec edycji konkursu.
nr 1/2015
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
Jak założyć konto punktowe i dołączyć do Mistrzów Izolacji?
Oprócz nagród program Mistrzowie Izolacji oferuje uczestnikom profesjonalne wsparcie doradców ISOVER oraz szkolenia. W programie ogłaszane są także czasowe akcje specjalne, a zwieńczeniem tej edycji będzie losowanie Forda Transit Connect! Szczegóły konkursu u doradców ISOVER, regulamin: www.najlepszeizolacje.pl
Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. ul. Okrężna 16, 44-100 Gliwice tel. 32 339 63 00, fax 32 339 64 44 www.isover.pl
www.eksper tbudowlany.pl
23
BUDOWA
Marta Stankiewicz
ZIELONY DACH,
CZYLI OGRÓD NAD GŁOWĄ Zielony dach stapia budynek z otoczeniem. Mogą go stanowić wybujałe trawy, krzewy czy drzewa, a nawet staw, do którego bez trudu dostaniemy się z powierzchni działki, na której zbudowany jest dom. Zielony dach jest świetną izolacją termiczną, likwiduje problem zagospodarowania deszczówki, a w upalne lato oddaje wyparowującą z roślin wodę, tworząc w ogrodzie kojący mikroklimat.
Jaki jest pożytek z zielonego dachu? Zielony dach stanowi naturalne siedlisko życia roślin i zwierząt, wzbogacając przyrodniczo najbliższe otoczenie. Niweluje szkodliwe czynniki związane z oddziaływaniem środowiska miejskiego. Rośliny pokrywające dach pochłaniają dwutlenek węgla, kurz (około 200 g/m 2), a także inne zanieczyszczenia powietrza (m.in. ołów i kadm w około 90%). Jednocześnie wydzielają tlen, ujemnie jonizują powietrze, a także tłumią hałas (w zależności od grubości pokrycia nawet do 46 dB). Pochłaniając wodę opadową, zielony dach odciąża sieć kanalizacyjną, a w upalny dzień przynosi ukojenie, wyparowując około 0,5 l wody z 1 m 2. Zastosowanie zielonego pokrycia chroni dach przed działaniem promieni ultrafioletowych, co zdaniem specjalistów przynajmniej dwukrotnie wydłuża jego żywotność. Dach z pokryciem roślinnym wolniej nagrzewa się latem, zaś zimą dłużej wychładza. Różnica temperatur w skali roku wynosi na zielonym dachu około 30°C, podczas gdy na dachach konwencjonalnych sięga nawet 100°C (dach pokryty papą nagrzewa się do 80°C). Zachodzące w pokryciu glebowo-roślinnym procesy biochemiczne wydzielają ciepło. Spełnia więc ono także funkcję termoizolacyjną. Przy temperaturze zewnętrznej wynoszącej
24
www.eksper tbudowlany.pl
–15°C, na poziomie uszczelnienia oscyluje ona w okolicach 0°C.
Konieczna solidna, niezbyt stroma więźba dachowa Wykonanie zielonego pokrycia dachu z pewnością nie jest przedsięwzięciem łatwym. Wymaga udziału wyspecjalizowanej ekipy wykonawczej, czasu, a także odpowiedniej konstrukcji więźby, pozwalającej na przeniesienie stosunkowo dużego obciążenia. Ciężar zielonego dachu zależy przede wszystkim od grubości warstwy substratu glebowego oraz roślinności, jaką wybierzemy do jego obsadzenia. Przedział, w jakim plasować się będzie obciążenie, którym obarczamy więźbę dachową, jest dość szeroki: od 70 do 1000 kg/m2 dachu. Zanim więc zaprojektujemy szczegółowo pokrycie, musimy znać wytrzymałość istniejącej konstrukcji. W tym miejscu należy również pamiętać o pokrywie śnieżnej, stanowiącej dodatkowe obciążenie zimą. Najłatwiejsze do zbudowania są zielone dachy o nachyleniu połaci do 30°. Na bardziej strome powierzchnie stosuje się tworzywa porowate bądź siatki zapobiegające obsuwaniu się substratu glebowego. Zielone dachy, w których grubość warstwy substratu nie przekracza 8 cm, obsadza się najlepiej sprawdzającymi się w takich warunkach ga-
Fot. Lindab
tunkami roślin niskich. Nazywa się je dachami ekstensywnymi. Oprócz obciążeń typowych dla standardowej konstrukcji dachu przenoszą około 70–170 kg/m2. Nie wymagają nawodnień, a zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się w zasadzie do odchwaszczania. Innym typem są dachy intensywne, przenoszące obciążenia do 1000 kg/m2. Wymagają one specjalnych rozwiązań konstrukcyjnych i relatywnie wysokich nakładów finansowych. Zazielenienia intensywne możliwe są na dachach o spadku nie większym niż 5%. Są to najprawdziwsze ogrody na dachu z nasadzonymi bylinami, trawnikami, a nawet drzewami. Dachy według założeń intensywnych wymagają wzmożonej pielęgnacji, np. regularnego nawadniania czy podpiętrzania w strefie drenażowej. Poziom wody reguluje się poprzez odpływy dachowe. Gdy mamy do czynienia ze spadkiem połaci, odpływ powstrzymywany jest przez system progów. Rośliny przygotowuje się w specjalnych szkółkach, aby wykształciły płaski system korzeniowy. Optymalne ukorzenienie i stabilizację roślin, np. dla zabezpieczenia przed naporem wiatru, zapewniają siatki i maty ukorzeniające. W zależności od grubości warstw zielonego dachu można stosować odpowiednie gatunki roślin. Generalnie na dachach nie stosuje się roślin zbyt ekspansywnych i agresywnych pod względem rozrostu systemu korzeniowego, jak np. brzoza, wierzba czy sumak.
Jak skonstruowany jest zielony dach? Pierwszą warstwą, kładzioną bezpośrednio na dach, jest warstwa hydroizolacyjna, nr 1/2015
Fot. Fakro
nych dla ich prawidłowego rozwoju. Musi być lekka, o dużej porowatości oraz zawartości materii organicznej. Grubość warstwy substratu dla zazielenienia intensywnego nie może wynosić mniej niż 10% wysokości roślin. Stosowanie gleb naturalnych, zawierających drobne cząsteczki, jest bardzo powszechnym błędem, którego należy się wystrzegać. Wymywanie części spławialnych do warstwy filtrującej niekorzystnie odbija się na funkcjonowaniu roślin. W czasie wzmożonych opadów deszczu podłoże glebowe spływa z dachu, zaś w czasie suszy zamienia się w spękaną skorupę. Najlepiej zastosować substraty na bazie lawy wulkanicznej, kruszonego keramzytu czy mielonej cegły. Tu również wskazana jest jednak ostrożność, gdyż zbyt lekki materiał może ulec zniszczeniu przez wiatr.
Staw na dachu Najciekawszym rodzajem zielonego dachu jest dach bagienny, tzw. multifunkcjonalny. Wielofunkcyjność polega tu na zoptymalizowaniu kosztów inwestycyjnych i oszczędności energii poprzez zastosowanie roślin bagiennych, zatrzymujących wody opadowe, czy oczyszczających tzw. szare ścieki bytowe. Dzięki zdolności roślin bagiennych do wysokiego parowania powierzchniowego (800–1600 mm/m 2/rok) dachy oddają część wody do atmosfery, odciążając znacząco sieć kanalizacyjną. Inną cechą hydrofitów (roślin bagiennych) jest zdolność do oczyszczania wody. Rośliny te wykorzystuje się w hydrobotanicznych oczyszczalniach ścieków. Zasiedlając dach domu, mogą służyć do oczyszczania przydomowego stawu ozdobnego, kąpielowego czy tzw. ścieków szarych (nie pochodzących z toalety), które można potem ponownie wykorzystać, np. do spłuczek toaletowych, pralki czy podlewania ogrodu. Wbrew temu, co mogłoby się w pierwszej chwili wydawać, dachy bagienne są relatywnie lekkie. Ich ciężar wynosi od 50 do 200 kg/m2. W okresach suszy muszą mieć zapewniony stały poziom nawodnienia poprzez dopływ ścieku z domu bądź wpompowywanie np. wody deszczowej, zbieranej w cysternie. W przypadku dachów spadzistych bardzo ważne jest zapewnienie równomiernego rozprowadzenia wody, najczęściej za pomocą pomp – w sposób ciągły bądź pulsacyjnie, dzięki sterowaniu elektronicznemu. Na dachach płaskich, bezpośrednio na uszczelnieniu, rozkłada się maty wegetacyjne bezsubstratowe. Zastosowanie substratu ma znaczenie w przypadku dachów, których
zasadniczą funkcją będzie działanie oczyszczające. Procesy oczyszczania wspomaga się bowiem poprzez odpowiednie dobranie składu substratu, nasadzanego następnie roślinami bagiennymi. Substrat na bazie lawy, perlitu, kruszonej cegły czy keramzytu gwarantuje dostateczne rozwinięcie błony biologicznej, odgrywającej najistotniejszą rolę w procesie oczyszczania. Domieszka wapieni, zamonitu czy dolomitów wspomaga wiązanie fosforanów, zaś dodanie adsorbentu jonowego pomaga usunąć zanieczyszczenie cynkiem.
BUDOWA
grubości min. 1 mm, która powinna gwarantować wodoszczelność i odporność na przerastanie korzeni. Szczelność tej warstwy ma ogromne znaczenie dla powodzenia całego przedsięwzięcia, dlatego dodatkową ochroną będzie położenie pod lub na folię warstwy ocieplającej. Folię najlepiej zgrzewać przed lub w trakcie kładzenia na dachu, a następnie podwijać, mocując do jego krawędzi. Jeśli zaistnieje konieczność użycia gwoździ, miejsce przebicia należy zakleić foliową łatką. Warstwa ochronna chroni hydroizolację przed przerastaniem korzeni, uszkodzeniami mechanicznymi oraz zabezpiecza przed skaleczeniami podczas budowy i użytkowania. Wykonana jest najczęściej z tworzyw sztucznych, np. geowłóknin ochronnych, powłok z włókien poliestrowych, żywic lub papy bitumicznej. Na dachu płaskim konieczne jest dodatkowo ułożenie warstwy drenującej w postaci keramzytu, żwiru czy ceglanego gruzu w celu odprowadzenia wody w czasie wzmożonych opadów, jej magazynowania w czasie suszy, a także dodatkowej ochrony niższych płaszczyzn konstrukcji. Drenaż nie może tworzyć bariery dla korzeni roślin. Warstwa filtrująca zapobiega zamulaniu warstwy drenującej. Jest dobrze przenikalna dla wody oraz korzeni roślin, odznacza się dużą odpornością na gnicie. Zazwyczaj wykonana jest z geowłóknin filtracyjnych. Bezpośrednim podłożem dla roślin jest warstwa wegetacyjna. Jej zadaniem jest magazynowanie składników pokarmowych niezbęd-
Ile kosztuje zielony dach? Wybudowanie zielonego dachu z pewnością nie jest najtańszym sposobem pokrycia domu. Ze względu jednak na funkcje dodatkowe (jak odzyskiwanie wody), nawet w skali domu jednorodzinnego jest rozwiązaniem ekonomicznym. Cena budowy uzależniona jest przede wszystkim od zastanych przez wykonawcę warunków konstrukcyjnych istniejącego dachu – jego wytrzymałości i spadku, a także stopnia zaawansowania systemu i funkcji, jaką ma spełniać. Hydroizolacja musi spełniać parametry odporności na przerastanie korzeni, dlatego stosuje się papy lub membrany przeciwkorzenne, droższe od standardowych. Warstwy zabezpieczające, ochronne, drenażowe, filtracyjne i substratowe stanowią dodatkowy koszt. Średnia cena materiałów do dodatkowego wzmocnienia istniejącego stropu wynosi od 20,00 zł/m 2, hydroizolacja przeciwkorzenna od około 10,00 zł/m2, warstwy ochronno-drenażowe – od około 30,00 zł/m2, warstwy substratowe – od około 20,00 zł/m2, nasadzenia ekstensywne i trawnikowe – od około 20,00 zł/m2, zaś nasadzenia intensywne – od około 60,00 zł/m2. Do tego należy doliczyć koszty robocizny i transportu, które są uzależnione od wielkości i ukształtowania dachu, wysokości, na jakiej się znajduje i jego dostępności. Ustala się je na podstawie indywidualnego kosztorysu. Orientacyjnie dach ekstensywny kosztuje około 300–900 zł/m2, zaś intensywny powyżej 600 zł/m 2. Cena projektu zielonego dachu waha się od 10 do 15% całkowitych kosztów jego budowy.
Ciepły, suchy i zdrowy dom str. 2 25
www.eksper tbudowlany.pl reklama
nr 1/2015
BUDOWA
STEINODUR UKD ®
Dach zielony (odwrócony)
TERMOIZOLACJA DACHÓW ZIELONYCH Na rynku polskim jest wiele materiałów termoizolacyjnych, ale płyta steinodur® UKD jest systemem specjalnie zaprojektowanym i wyprodukowanym do izolacji zielonych dachów płaskich o odwróconym układzie warstw. Płyty UKD są od wielu lat z powodzeniem stosowane w Polsce. Rodzimi specjaliści i wykonawcy cenią ich wyjątkowe parametry techniczne, nowatorską budowę, trwałość oraz cechy użytkowe.
W
ykonana z twardej pianki polistyrenowej płyta steinodur® UKD zapewnia jednocześnie termoizolację oraz drenaż wód opadowych. Specjalna technologia wysokociśnieniowego spieniania w zamkniętych formach zapewnia najwyższy stopień spójności wewnętrznej płyty. Taki proces produkcji pozwala również nadać specjalną strukturę powierzchni. Po jednej stronie steinodur® UKD ma pro-
mieniste rowki drenażowe, które nawet przy małych spadkach stropu pozwalają na skuteczne odprowadzanie wód opadowych do systemu spustowego. Dodatkowo rowki te pozwalają na wentylację nadmiaru wilgoci. Druga strona tej samej płyty ma małe rowki tworzące dużą siatkę kwadratową zapewniającą dodatkową przestrzeń wentylacyjną. Każda płyta ma felc na obrzeżu dający
Dach zielony (odwrócony): 1 – roślinność, 2 – warstwa wegetacyjna, 3 – warstwa filtrująca (geowłóknina), 4 – warstwa drenażowa, 5 – warstwa filtrująca (geowłóknina), 6 – izolacja termiczna steinodur® UKD, 7 – hydroizolacja, 8 – warstwa wyrównawcza (ze spadkiem), 9 – strop żelbetowy
26
www.eksper tbudowlany.pl
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
Płyty steinodur® UKD
pewne i szczelne połączenie oraz zabezpieczający przed powstawaniem mostków termicznych. Nowoczesny proces technologiczny oraz najwyższej jakości stosowany do produkcji hydrofobizowany surowiec bezpośrednio przekładają się na wyjątkowe parametry techniczne. Płyta steinodur® UKD ma bardzo niską wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ, co sprawia, że już niewielka grubość izolacji stanowi skuteczną barierę dla uciekającego ciepła. Odznacza się również wyjątkowo małą chłonnością wody, co pozwala używać płyty wszędzie tam, gdzie istnieje stały kontakt z wilgocią. W parze z odpornością na wilgoć idzie bardzo dobra zdolność przepuszczania pary wodnej. Właściwość ta zapobiega niepożądanej kondennr 1/2015
BUDOWA
Montaż płyt steinodur® UKD
sacji pary wodnej w przegrodzie, co chroni np. przed powstawaniem cieków wodnych oraz rozwojem grzybów i pleśni. steinodur® UKD ma dużą wytrzymałość mechaniczną, dlatego może być stosowany pod izolację ciągów pieszych lub parkingów dla samochodów osobowych. Ze względu na swoje właściwości skutecznie chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi hydroizolację, co wymiernie zmniejsza prawdopodobieństwo przecieków. Opisywana płyta ma również dużą stabilność wymiarów, co daje gwarancję braku powstawania po latach eksploatacji mostków termicznych na skutek skurczu płyty. Odporność na temperaturę rzędu 80°C pozwala na stosowanie papy termozgrzewalnej (klejenie w systemie dwuwarstwowym). Jest to materiał samogasnący i tym samym niestwarzający dodatkowego zagrożenia pożarowego. Płyta steinodur® UKD
jest odporna na występujące w wodach opadowych związki chemiczne, jest również kompatybilna ze zwykle stosowanymi materiałami budowlanymi, takimi jak cement, gips, beton. Jedyne ograniczenia dotyczą materiałów opartych o rozpuszczalniki organiczne.
Zalecenia wykonawcze Montaż płyt jest bardzo prosty, lecz wymaga dużej staranności. Wszystkie czynności należy przeprowadzić zgodnie ze sztuką budowlaną oraz uwzględnić obowiązujące normy i reguły budowlane. Przed przystąpieniem do montażu płyt należy zwrócić uwagę na dostosowanie izolacji do zastosowanej hydroizolacji. W przypadku hydroizolacji bitumicznej zawierającej tworzywa sztuczne i rozpuszczalniki należy zastosować folię rozdzielającą (np. folię PE). Płyty steinodur®
UKD zaleca się układać jednowarstwowo bezpośrednio na hydroizolacji.
Budowlany poradnik interaktywny Po więcej informacji dotyczących zagadnienia dachów zielonych w układzie odwróconym zapraszamy do Budowlanego Poradnika Interaktywnego. Poradnik znajdą Państwo na naszej stronie internetowej www.steinbacher.pl.
Steinbacher Izoterm sp. z o.o. ul. Gdańska 14, Cząstków Mazowiecki 05-152 Czosnów, tel. 22 785 06 90 fax 22 785 06 89, www.steinbacher.pl biuro@steinbacher.pl
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
promocja
.com.pl
nr 1/2015
www.eksper tbudowlany.pl
27
BUDOWA
Anna Bartoszewska
POD PŁASKIM DACHEM Dopływ dziennego światła na poddaszu pod płaskim dachem zapewnią w nich okna połaciowe na płaskie dachy. Dzięki specjalnej konstrukcji wpuszczą one dostateczną ilość światła do każdego pomieszczenia, usytuowanego pod połacią dachu o nachyleniu mniejszym niż 15°.
W
prawdzie w przestrzeni pod płaskim dachem nie ma urokliwych skosów, ale można w niej zaaranżować pełnowartościowe mieszkanie, jeśli tylko będzie miała odpowiednią wysokość. Nie musi więc być zagraconym magazynem niepotrzebnych rzeczy, bo pod płaskim dachem jest też dobre miejsce na salon, sypialnię, kuchnię czy łazienkę. A na zamianę nieużytkowego poddasza w komfortowe, dobrze oświetlone pomieszczenia pozwalają systemy okien połaciowych do montażu na płaskich dachach. Mają one specjalnie zaprojektowaną konstrukcję, która zapobiega zaleganiu wody opadowej i śniegu na powierzchni szyb. Samo zaś okno jest trwale i szczelnie połączone z pokryciem dachowym. Nie ma więc obawy, że woda opadowa przedostanie się do wnętrza budynku, powodując jego zawilgocenie. Parametry techniczne tych okien są w zasadzie takie same, jak tradycyjnych okien połaciowych.
28
www.eksper tbudowlany.pl
Można też montować w nich różne akcesoria wewnętrzne i zewnętrzne (rolety, żaluzje itp.), chroniące przestrzeń pod dachem Fot. FAKRO
przed nadmiernym nagrzewaniem się w lecie i przed stratami ciepła w zimie.
Rodzaje okien na dachy płaskie
Fot. FAKRO
Do wyboru są okna nieotwierane i otwierane. Te drugie umożliwiają bezproblemowe wietrzenie pomieszczeń. A modele w wersji z elektrycznym otwieraniem–zamykaniem skrzydła mają nawet wbudowany detektor deszczu, który automatycznie zamyka otwarte okno, gdy pojawią się opady. Systemy tych okien znakomicie spełnią swoją funkcję umieszczone na dachach o nachyleniu połaci nawet mniejszym niż 15°. Można je montować jako pojedyncze moduły lub też w grupach, przestrzegając jednak nr 1/2015
BUDOWA
Fot. VELUX
Fot. FAKRO
Montaż
Fot. FAKRO
zaleceń producenta dotyczących odległości między poszczególnymi modułami. Obecnie na rynku dostępne są dwa typy okien przeznaczonych do montażu na płaskich dachach. W pierwszym z nich okno osłania z zewnątrz przezroczysta lub matowa kopuła z akrylu lub poliwęglanu, która zapobiega zaleganiu śniegu i wody deszczowej. Natomiast szyby wykonane są z bezpiecznego, klejonego warstwowo szkła i mają powłokę niskoemisyjną. Z kolei ramy i skrzydła zbudowane są z wielokomorowych profili z twardego PVC, wypełnionych termoizolacyjną pianką polistyrenową, poprawiającą parametry cieplne okna. W drugim zaś typie okien zastosowano specjalną obudowę, która podnosi kąt montażu okna o 15° w stosunku do połaci dachowej. Jeden bowiem z krótszych boków obudowy jest o kilka centymetrów wyższy, a dłuższe są ukośnie ścięte. Obudowa ta wykonana jest z drewna, ocieplonego materiałem termoizolacyjnym. Szczelność zaś całej konstrukcji zapewnia aluminiowy kołnierz łączący okno z obudową.
Przy instalacji obydwu typów tych okien niezwykle ważne jest precyzyjne połączenie okna z pokryciem dachu. Niewielkie nawet błędy mogą bowiem spowodować przeciekanie wody do wnętrza pomieszczeń. Dlatego przy ich montażu należy zawsze ściśle przestrzegać zaleceń podanych w załączonych instrukcjach. A najlepiej zadanie to powierzyć ekipie, wskazanej przez producenta danego modelu okna. Producenci systemów okien połaciowych na płaskie dachy polecają je do doświetlania poddaszy zarówno w nowych, jak i modernizowanych budynkach. W tych drugich są
często jedynym rozwiązaniem umożliwiającym doświetlenie naturalnym światłem poddaszy adaptowanych na cele mieszkalne. Ponadto systemy okien połaciowych na płaskie dachy dobrze sprawdzają się także na tzw. dachach zielonych. Montuje się podobnie jak na dachach pokrytych tradycyjnymi materiałami dekarskimi, przeznaczonymi na płaskie dachy.
warto wiedzieć Oknom na dachy płaskie nie zagraża zalegający śnieg i silny wiatr, bo odznaczają się wysokimi parametrami wytrzymałościowymi, a także termoizolacyjnymi. Gwarantują również mieszkańcom poczucie bezpieczeństwa w razie stłuczenia szyby, komfortową obsługę i łatwość utrzymania w czystości.
Fot. VELUX Fot. VELUX
30
www.eksper tbudowlany.pl
nr 1/2015
O K NA
DO
DACH ÓW
P Ł A S KIC H
BUDOWA
Zobacz więcej
wymiarach, które nie spełniają obecnych wymagań termoizolacyjnych. Okno dostępne jest z trzyszybowym pakietem DU6 lub czteroszybowym, pasywnym pakietem DU8. Współczynnik przenikania ciepła dla okna z pakietem DU8 wynosi U = 0,76 W/(m2K), wg EN 12567-2, co pozwala na stosowanie go w budynkach energooszczędnych i pasywnych. Dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili, okna do płaskich dachów charakteryzują się do 16% większą powierzchnią przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych rozwiązań, zapewniając odpowiednią ilość naturalnego światła w pomieszczeniu.
OKNO DO PŁASKICH DACHÓW D_C
OKNA DO DACHÓW PŁASKICH DEF Okno to posiada innowacyjny pakiet szybowy, który charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami energooszczędnymi i nowoczesnym wyglądem. Może być ono wykonane w dowolnym rozmiarze w zakresie od 60×60 do 120×220 cm. Pozwala to na wymianę istniejących naświetli, często o niestandardowych
CVP 0073U – Okno do płaskiego dachu otwierane manualnie Rodzaj okna: uchylne manualnie; Materiał: wielokomorowy profil PVC z komorami wypełnionymi wysoko izolacyjnym polistyrenem; Charakterystyka okna: otwieranie manualne skrzydła na szerokość 20 cm za pomocą drążka teleskopowego z anodowanego aluminium. Maksymalna długość drążka to 1,9 m. Wyjąt-
Okno doświetla naturalnym światłem wnętrze w budynkach z płaskim dachem, daje możliwość przewietrzania pomieszczenia oraz gwarantuje doskonałe parametry termoizolacyjne. Standardowo okno wyposażone jest w bezpieczny pakiet szybowy z wewnętrzną szybą antywłamaniową klasy P2A. W oknie może być również zastosowany superenergooszczędny pakiety szybowy U8 (Ug = 0,3 W/(m2K)). Okno z takim pakietem charakteryzuje się doskonałym współczynnikiem przenikania ciepła. Dla całego okna DEC-C U8 współczynnik ten wynosi U = 0,55 W/(m2K) wg normy EN 1873. Okno dostępne jest w wersji otwieranej elektrycznie, manualnie oraz w wersji nieotwieranej. W oknie można zastosować markizę, która chroni przed nagrzaniem pomieszczenia oraz akcesoria wewnętrzne.
kowa estetyka, wręby do montażu płyt g-k, pasuje do wszystkich innych typów okien do płaskich dachów VELUX, bogata gama akcesoriów, 2 klasa odporności antywłamaniowej wg normy EN1627; Wymiary (szer.×wys.): 8 rozmiarów – 60×60 cm, 60×80 cm 80×80 cm, 90×90 cm, 90×120 cm, 100×100 cm, 120×120 cm, 100×150 cm; Oszklenie: szyba energooszczędna, bezpieczna, klejona, z powłokami niskoemisyjnymi; Izolacyjność cieplna Uokna: 0,72 W/(m2K) (według normy EN 1873); Izolacyjność akustyczna Rw: 37 dB; Zalecany kąt montażu: 0–15°; Kolory: biały; Wyposażenie dodatkowe: kopuła akrylowa matowa lub przezroczysta, kopuła poliwęglanowa matowa lub przezroczysta, rama podwyższająca do montażu w dachach żwirowych, profile do mocowania pokrycia, markiza solarna, rolety plisowane elektryczne; Gwarancja: 10 lat na okno, 20 lat na szybę – wymagana rejestracja.
infolinia 800 100 052 fakro@fakro.pl, www.fakro.pl
nia pokrycia, markiza solarna, rolety plisowane elektryczne; Gwarancja: 10 lat na okno, 20 lat na szybę – wymagana rejestracja.
Zobacz więcej
CVP 0573U – Okno elektryczne do płaskiego dachu z kopułą poliwęglanową przezroczystą ISD 0010 Rodzaj okna: uchylne elektrycznie, sterowanie z pilota; Materiał: wielokomorowy profil PVC z komorami wypełnionymi wysoko izolacyjnym polistyrenem; Charakterystyka okna: radiowy system sterowania io-homecontrol® na pilota, otwieranie/zamykanie z dowolnego miejsca w domu, możliwość podłączenia elektrycznych akcesoriów, szerokie możliwości programowania, czujnik deszczu, wyjątkowa estetyka, wręby do montażu płyt g-k, pasuje do wszystkich innych typów okien do płaskich dachów VELUX, bogata gama akcesoriów; Wymiary (szer.×wys.): 9 rozmiarów od 60×60 cm do 150×150 cm; Oszklenie: szyba energooszczędna, bezpieczna, klejona, z powłokami niskoemisyjnymi; Izolacyjność cieplna Uokna: 0,72 W/(m2K) (według normy EN 1873); Izolacyjność akustyczna Rw: 31 dB; Zalecany kąt montażu: 0–15°; Kolory: biały; Wyposażenie dodatkowe: kopuła akrylowa matowa lub przezroczysta, kopuła poliwęglanowa matowa, rama podwyższająca do montażu w dachach żwirowych, profile do mocowa-
nr 1/2015
R
E
K
L
A
M
A
tel. 22 33 77 000, www.velux.pl
www.eksper tbudowlany.pl
31
BUDOWA
FINNERA – 7 KROKÓW DO IDEALNEGO DACHU
Blachodachówka modułowa Finnera zyskała popularność wśród inwestorów i dekarzy za sprawą łatwego i szybkiego montażu pokrycia dachowego oraz estetycznego i trwałego dachu, ale nie tylko...
1
Niewielkie wymiary. Blachodachówka modułowa Finnera ma wymiary 1190×705 mm. Tak poręczny format i niewielka waga blachy sprawiają, że jej montaż jest też bardzo wygodny. Poszczególne moduły łatwo przenosić na placu budowy, transportować na dach i precyzyjnie układać. Nie trzeba używać specjalistycznego sprzętu ani też zatrudniać licznej ekipy dekarskiej. Do jej układania wystarczą tylko dwie osoby. Ryzyko uszkodzenia blachy jest bardzo małe, ale w razie przypadkowego zarysowania, można wymienić pojedynczy moduł o powierzchni zaledwie 0,75 m2 efektywnego.
Wykończenie przedniej krawędzi. Każdy moduł blachodachówki Finnera wyróżnia się podgiętą krawędzią startową. To oryginalne i opatentowane przez Ruukki rozwiązanie nadaje elegancki wygląd całemu pokryciu. Dzięki tej krawędzi zminimalizowane jest ryzyko uszkodzenia innych arkuszy podczas montażu, większe jest także bezpieczeństwo pracy dekarzy. Trzymanie za podgiętą przednią krawędź przy przenoszeniu modułów blachodachówki pozwala uniknąć ostrych krawędzi i narożników, co znacznie zmniejsza możliwość skaleczenia. Łatwa dostępność. Finnera jest dostępna „od ręki” w pełnej kolorystyce, w punktach dystrybucyjnych i 17 punktach fabrycznych w całym kraju. Wystarczy w dniu układania pokrycia na dachu odwiedzić dystrybutora blachodachówki lub punkt firmowy Ruukki Express i odebrać niezbędną ilość blachodachówki z magazynu. Istot-
ne jest też to, że przy zakupie tego modelu blachodachówki nie są potrzebne skomplikowane wyliczenia. Wystarczą jedynie przybliżone wymiary połaci dachu. Zakup można uzupełnić o dodatkowe arkusze i akcesoria w dowolnym momencie. Transport na plac budowy. Transport Finnery jest ekonomiczny, na jednej standardowej europalecie mieści się bowiem 232,5 m2 (310 modułów), czyli tyle materiału, ile najczęściej wystarcza na cały dach. Taki pakiet zmieści się nawet w niedużym samochodzie dostawczym. Nie trzeba też specjalnie przygotowywać miejsca na jej przechowanie na budowie, zmieści się nawet na niewielkiej działce. Łatwość układania i elastyczność wykorzystania materiału. Blachę w niedużym formacie łatwo dopasować do kształtu dachu, także skomplikowanego, z wieloma załamaniami. Na prostych połaciach łatwo wyeliminować konieczność przycinania modułów nawet wtedy, gdy długość i szerokość połaci nie jest wielokrotnością wymiarów modułu. Kolejny moduł podkłada się pod już ułożony o taką liczbę fal, jaka potrzebna jest w konkretnym miejscu. Odpowiednie rozmierzenie sprawi, że materiał wykorzystany zostanie optymalnie bez zbędnych odpadów, które powstają przy cięciu. Zwykle nie przekraczają one 5%. Wynika to z symetrycznego kształtu przetłoczeń blachy i braku fabrycznie wykonanych otworów. Dzięki temu przy układaniu Finnery na dachu można wykorzystywać odcięte fragmenty w innych miejscach. Wybierając blachodachówkę modułową Finnera, inwestor ma możliwość dokonywania zmian nawet po kilku latach użytkowania dachu. Bez problemu można zamontować np. okna połaciowe. Wystarczy kilka modułów zdemontować, a pozostałe przesunąć, podkładając jeden pod drugi o tyle fal, ile potrzeba, aby nie przycinać blachy. Kompletny system dachowy. Blachodachówka modułowa Finnera sprzedawana
www.eksper tbudowlany.pl
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
warto wiedzieć Blachodachówka modułowa wykonana jest z wysokiej jakości stali i zabezpieczona specjalnie do niej dopasowaną powłoką Purex. Moduły Finnera są odporne na działanie czynników atmosferycznych (opady, grad, śnieg, promienie UV, niskie i wysokie temperatury). Jest to potwierdzone dwoma rodzajami gwarancji – 40-letnią gwarancją techniczną i 15-letnią gwarancją estetyczną.
2
3
32
4
5
6
jest w komplecie z pełną gamą niezbędnych akcesoriów w postaci kompletnego zestawu dopasowanego kolorystycznie do pokrycia. Są wśród nich wszystkie niezbędne obróbki blacharskie (np. gąsiory, rynny koszowe), elementy wspomagające wentylację połaci (wywietrzniki dachowe, kominki wentylacyjne), zabezpieczające przed zsuwaniem się śniegu z połaci (płotki przeciwśniegowe) i umożliwiające bezpieczne poruszanie się po połaciach (stopnie i ławy kominiarskie). Wszystkie te elementy idealnie do siebie pasują, co znacznie ogranicza ryzyko popełnienia przez dekarzy błędów przy wykonywaniu obróbek blacharskich trudnych miejsc, np. koszy dachowych, kalenic i komina. Uzupełnieniem systemu są także rynny i rury spustowe, wykonane z powlekanej blachy stalowej. Są one dostępne w kolorach, które bez problemu można dopasować do wybranej blachodachówki. Bezpieczeństwo na dachu. Dla dachu krytego oryginalną blachodachówką modułową Finnera silne porywy wiatru nie są groźne. Arkusze są bowiem mocowane bezpośrednio do łat za pomocą wkrętów farmerskich od góry w najniższym punkcie fali tuż pod przetłoczeniem poprzecznym, a między sobą są mocowane od czoła. Miejsca połączeń poszczególnych arkuszy są niewidoczne. A jeśli niewielkie moduły Finnery zostaną uszkodzone przez wichurę, łatwo je wymienić na nowe.
7
RUUKKI POLSKA Sp. z o.o. ul. Jaktorowska 13, 96-300 Żyrardów tel. 46 85 81 600, fax 46 85 81 609 www.ruukkidachy.pl
nr 1/2015
BUDOWA
JAK KONSERWOWAĆ I CZYŚCIĆ RYNNY
Fot. Braas
Wczesna wiosna to najlepszy czas na konserwację orynnowania. Zalegające w rynnach i rurach spustowych błoto, liście, szyszki i inne zanieczyszczenia najlepiej usunąć właśnie w tym czasie. To również dobry moment, aby zaobserwować i naprawić ewentualne zniszczenia po zimie.
W
łaściwie funkcjonujące orynnowanie zbiera wodę opadową z połaci dachu i odprowadza ją do sieci kanalizacji deszczowej lub bezpośrednio do gruntu. Zawilgocenie dachu i elewacji, do którego mogłoby dojść w przypadku niesprawnie działającego systemu rynnowego, to powód uciążliwych szkód, których likwidacja wymaga niemałych nakładów finansowych. Regularnie przeprowadzana konserwacja uchroni nas przed tego typu przykrymi niespodziankami – szczelne, drożne rynny i rury spustowe gwarantują skuteczne odwodnienie budynku, zabezpieczając nas przed konsekwencjami obfitych, wiosennych opadów.
Na co zwracać uwagę Fot. Gardena
34
www.eksper tbudowlany.pl
Wiosenne porządki to pracowity czas, wymagający zajrzenia do wielu zakamarków, które na co dzień pozostają dla nas niewinr 1/2015
ekspert radzi
uszkodziÄ&#x2021; powierzchniÄ&#x2122; rynien (szczegĂłlnie niebezpieczne jest to dla rynien z ochronnÄ&#x2026; powĹ&#x201A;okÄ&#x2026; cynkowÄ&#x2026; lub lakierniczÄ&#x2026;).
KsztaĹ&#x201A;ty i wymiary rynien DobĂłr wielkoĹ&#x203A;ci rynien i Ĺ&#x203A;rednicy rur spustowych zaleĹźy od powierzchni, z jakiej trzeba odprowadziÄ&#x2021; wodÄ&#x2122; deszczowÄ&#x2026;. Rury spustowe produkuje siÄ&#x2122; w trzech rodzajach: o przekroju okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym, kwadratowym i prostokÄ&#x2026;tnym. Rynny teĹź majÄ&#x2026; róşne przekroje, np.: pĂłĹ&#x201A;okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e, trapezowe, kwadratowe. KsztaĹ&#x201A;t rur spustowych naleĹźy dopasowaÄ&#x2021; do ksztaĹ&#x201A;tu rynny. KrawÄ&#x2122;dzie rynien mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; proste lub wywiniÄ&#x2122;te (o zwiÄ&#x2122;kszonej sztywnoĹ&#x203A;ci). Najpopularniejsze sÄ&#x2026; rynny pĂłĹ&#x201A;okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e, zapewniajÄ&#x2026; one bowiem dobry odpĹ&#x201A;yw wody z dachu. Rynna pĂłĹ&#x201A;okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;a jest teĹź bardzo odporna na obciÄ&#x2026;Ĺźenia mechaniczne. Rynny pĂłĹ&#x201A;okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e majÄ&#x2026; róşne Ĺ&#x203A;rednice â&#x20AC;&#x201C; od 70 do 250 mm. W budownictwie jednorodzinnym najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej stosowane sÄ&#x2026; rynny o Ĺ&#x203A;rednicy 125 mm i Ĺ&#x203A;rednicach rury spustowej od 80 do 90 mm. Zbyt duĹźe rynny na maĹ&#x201A;ym dachu mogÄ&#x2026; go przytĹ&#x201A;aczaÄ&#x2021; i sprawiaÄ&#x2021; wraĹźenie zbyt ciÄ&#x2122;Ĺźkich. JeĹ&#x203A;li natomiast rynny bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; miaĹ&#x201A;y za maĹ&#x201A;Ä&#x2026; Ĺ&#x203A;rednicÄ&#x2122;, to w czasie ulewnego deszczu woda bÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; przez nie przelewaÄ&#x2021;. Ĺ&#x161;rednicÄ&#x2122; rynien oraz liczbÄ&#x2122; i umiejscowienie rur spustowych powinien okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; architekt w projekcie domu lub doradca techniczny firmy, ktĂłrej produkt zamierzamy kupiÄ&#x2021;. Rynny i rury spustowe oferowane sÄ&#x2026; w róşnych dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ciach: wykonane z PVC i aluminium â&#x20AC;&#x201C; od 1 do 6 m, miedziane i stalowe mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; dĹ&#x201A;uĹźsze â&#x20AC;&#x201C; do 12 m. Rury spustowe majÄ&#x2026; zazwyczaj 3 m.
Lokalizacja usterek Po pozbyciu siÄ&#x2122; nieczystoĹ&#x203A;ci, kolejnym krokiem sÄ&#x2026; wnikliwe oglÄ&#x2122;dziny systemu orynnowania. NaleĹźy zadbaÄ&#x2021; nie tylko o powierzchniÄ&#x2122; rynny, ale i miejsca Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E;, uszczelki oraz mocowania. Wszystkie te elementy wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; na jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; funkcjonowania systemu. Oczka wodne, tworzÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; po spuszczeniu wody, Ĺ&#x203A;wiadczÄ&#x2026; o znieksztaĹ&#x201A;ceniach lub bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dach montaĹźowych, ktĂłre moĹźna zniwelowaÄ&#x2021;, wyginajÄ&#x2026;c rynnÄ&#x2122; tak, aby jej powierzchnia byĹ&#x201A;a prosta.
SprzÄ&#x2026;tanie NiezaleĹźnie od tego, z jakiego materiaĹ&#x201A;u wykonane sÄ&#x2026; rynny zamontowane na naszym budynku, przystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;c do ich czyszczenia, warto mieÄ&#x2021; szczotkÄ&#x2122; i wÄ&#x2026;Ĺź ogrodowy lub myjkÄ&#x2122; wysokociĹ&#x203A;nieniowÄ&#x2026;. UĹźywajÄ&#x2026;c ich, pozbÄ&#x2122;dziemy siÄ&#x2122; zanieczyszczeĹ&#x201E; ograniczajÄ&#x2026;cych przepustowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; orynnowania, nie wyrzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;c szkody na powierzchni rynien i rur spustowych. Do usuwania zanieczyszczeĹ&#x201E; w Ĺźadnym wypadku nie wolno uĹźywaÄ&#x2021; metalowych pazurkĂłw, szufelek ani innych ostrych narzÄ&#x2122;dzi, bo Ĺ&#x201A;atwo moĹźna nimi
ekspert radzi MichaĹ&#x201A; GryszĂłwka, specjalista ds. produktu, Galeco NaleĹźy pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021;, aby podczas prac konserwatorskich nie przemywaÄ&#x2021; uszczelek substancjami chemicznymi, takimi jak mydĹ&#x201A;o czy detergenty. Natomiast w przypadku wystÄ&#x2026;pienia ewentualnych uszkodzeĹ&#x201E; powierzchni ochronnych w systemach stalowych naleĹźy je wyczyĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; i zamalowaÄ&#x2021; zaprawkÄ&#x2026;. Pozwoli to uniknÄ&#x2026;Ä&#x2021; rdzy.
BUDOWA
doczne. Do takich miejsc naleĹźÄ&#x2026; rynny, ktĂłre po okresie jesienno-zimowym wymagajÄ&#x2026; oczyszczenia nie tylko z bĹ&#x201A;ota, ale i wiÄ&#x2122;kszych zanieczyszczeĹ&#x201E;, takich jak szyszki, resztki liĹ&#x203A;ci, igliwie. Po pozbyciu siÄ&#x2122; wszelkich nieczystoĹ&#x203A;ci, warto dokĹ&#x201A;adnie przyjrzeÄ&#x2021; siÄ&#x2122;, w jakim stanie zostawiĹ&#x201A;a nasze rynny zima. TworzÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; w nich podczas chĹ&#x201A;odnych miesiÄ&#x2122;cy zatory lodowe, mogÄ&#x2026; powodowaÄ&#x2021; rozsadzanie i pÄ&#x2122;kanie, a takĹźe odksztaĹ&#x201A;cenia rynien i rozszczelnienie poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E;. Zlokalizowanie takich miejsc to konieczny element prac konserwatorskich, pozwalajÄ&#x2026;cy zapobiec powaĹźnym kĹ&#x201A;opotom.
promocja
CYFROWY $JDWD *UXGHFND
bezpĹ&#x201A;atnie numer w formacie PDF i doĹ&#x201A;Ä&#x2026;cz do grona
XOLF]QHJR 5ROHW\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH PRJĂ&#x2C6; E\Ă&#x160; RE VĂŻXJLZDQH UĂ&#x161;F]QLH OXE HOHNWU\F]QLH ]D SR PRFĂ&#x2C6; SLORWD ]GDOQHJR VWHURZDQLD 7HQ GUXJL PHFKDQL]P Z\PDJD MHGQDN GRSURZDG]HQLD
20 tys.
e-prenumeratorĂłw
budowa
Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x152;Â&#x201E;Â?Â&#x2021;Â&#x201E;ĂŞÂ&#x152;ĂŞÂ 8Â&#x2020;Â?Â&#x2018;Â&#x152;Â&#x17D;Â&#x152;
80
produktĂłw i nowoĹ&#x203A;ci
5ROHW\ ]HZQÄ?WU]QH GR RNLHQ SRĂŁDFLRZ\FK
PODDASZE
5ROHW\ SR]ZDODMĂ&#x2C6; XWU]\PDĂ&#x160; RGSRZLHGQLĂ&#x2C6; WHPSHUDWXUĂ&#x161; Z SRPLHV]F]HQLDFK R NDÄ?GHM SR U]H URNX : OHFLH ]DSRELHJDMĂ&#x2C6; QDGPLHUQHPX QDJU]HZDQLX VLĂ&#x161; ZQĂ&#x161;WU] D Z ]LPLH XFLHF]
Wymieniamy
FH FLHSĂŻD ] GRPX 3DQFHU] UROHW ]HZQĂ&#x161;WU] Q\FK WZRU]Ă&#x2C6; DOXPLQLRZH ODPHONL RFLHSORQH QDMF]Ă&#x161;Ä&#x201A;FLHM SLDQNĂ&#x2C6; SROLXUHWDQRZĂ&#x2C6; /DPHONL PRÄ?QD XVWDZLDĂ&#x160; Z UĂśÄ?Q\FK SR]\FMDFK SR GREQLH MDN Ä?DOX]MH -HÄ&#x201A;OL ]RVWDQĂ&#x2C6; XĂŻRÄ?RQH SR]LRPR UROHWD EĂ&#x161;G]LH VNXWHF]QLH FKURQLĂ&#x160;
Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x152;Â&#x201E;Â?Â&#x2021;Â&#x201E;ĂŞÂ&#x152;ĂŞÂ 8Â&#x2020;Â?Â&#x2018;Â&#x152;Â&#x17D;Â&#x152;
SU]HG XSDĂŻHP DOH WHÄ? ]DFLHPQL ZQĂ&#x161;WU]H 1D WRPLDVW ZWHG\ JG\ ]HFKFHP\ ZSXÄ&#x201A;FLĂ&#x160; WURFKĂ&#x161; Ä&#x201A;ZLDWĂŻD GR ZQĂ&#x161;WU]D Z\VWDUF]\ SU]HNUĂ&#x161;FLĂ&#x160; OD PHONL R Ĺ? 5ROHW\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH GR RNLHQ SRĂŻDFLRZ\FK PDMĂ&#x2C6; WHÄ? GRGDWNRZH ]DOHW\ 3U]\ SHĂŻQ\P ]DPNQLĂ&#x161;FLX FKURQLĂ&#x2C6; ERZLHP V]\E\ SU]HG XV]NRG]HQLDPL PHFKDQLF]Q\PL NWĂśUH PRÄ?H VSRZRGRZDĂ&#x160; QS JUDG 3RQDGWR GREU]H WĂŻXPLĂ&#x2C6; ]HZQĂ&#x161;WU]Q\ KDĂŻDV 'ODWHJR LQVWDODFMĂ&#x161; UROHW ZDUWR UR]ZDÄ?\Ă&#x160; ]ZĂŻDV]F]D ZWHG\ JG\ PLHV] NDP\ Z PLHMVFX R GXÄ?\P QDWĂ&#x161;Ä?HQLX UXFKX
wnetrza
in s ta l a c j e
ogrody Wymieniamy
wnetrza
budowa
tÂ&#x201E;Â?Â&#x2DC;Â?Â&#x2C6;Â?Â&#x153;ĂŞ Ĺ&#x203A;ciany i sufity
Ocieplamy
PODDASZE
5ROHW\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH VNXWHF]QLH FKURQLĂ&#x2C6; EXG\QNL SU]HG VĂŻRĂąFHP GHV] F]HP ZLDWUHP Ä&#x201A;QLHJLHP L PUR]HP .RU]\VWQLH ZSĂŻ\ZDMĂ&#x2C6; UĂśZQLHÄ? QD ELODQV HQHUJHW\F]Q\ GRPX F]\ PLHV]NDQLD L VWDQRZLĂ&#x2C6; SU]HV]NRGĂ&#x161; GOD SRWHQFMDOQ\FK ZĂŻDP\ZDF]\ 0RÄ?QD MH PRQWRZDĂ&#x160; ]DUĂśZQR Z RNQDFK SLRQRZ\FK MDN L SRĂŻDFLRZ\FK
wiÄ&#x2122;cej na str.
26
0DUNL]D $0= = :DYH GR RNLHQ GDFKRZ\FK ]DVLODQD MHVW SUĂ&#x2C6;GHP ] VLHFL HOHNWU\F] QHM L VWHURZDQD ]D SRPRFĂ&#x2C6; SLORWD OXE SU]HĂŻĂ&#x2C6;F]QLND QDÄ&#x201A;FLHQQHJR Z EH]SU]HZRGR Z\P V\VWHPLH = :DYH PRÄ?QD MĂ&#x2C6; ]DWU]\PDĂ&#x160; Z GRZROQHM SR]\FML :VSÜïSUDFXMH ] RNQDPL GDFKRZ\PL )$.52 = :DYH -HÄ&#x201A;OL PDUNL]D HOHNWU\F]QD QLH MHVW PRQWR ZDQD QD RNQLH = :DYH QDOHÄ?\ GRNXSLĂ&#x160; ]DVLODF] 9'& L XU]Ă&#x2C6;G]HQLH VWHUXMĂ&#x2C6;FH
80
produktĂłw i nowoĹ&#x203A;ci
5ROHWD ]HZQĂ&#x161;WU]QD VWHURZDQD SLORWHP
wiÄ&#x2122;cej na str.
26
Czytaj jak lubisz
nr 1/2015
0DUNL]\ GR RNLHQ SLRQRZ\FK
ZZZ HNVSHU WEXGRZODQ\ SO
0DUNL]\ GR RNLHQ SLRQRZ\FK
0DUNL]\ 90= 6RODU GR RNLHQ SLRQRZ\FK VĂ&#x2C6; Z\SRVDÄ?RQH Z LQWHOLJHQWQ\ V\VWHP DXWRPDW\F]QHJR XUXFKDPLDQLD Z ]DOHÄ?QRÄ&#x201A;FL RG QDVĂŻRQHF]QLHQLD 1LH SRWU]HEXMĂ&#x2C6; ]DVLODQLD ] VLHFL HOHNWU\F]QHM ER ]DVLODQH VĂ&#x2C6; HQHUJLĂ&#x2C6; VĂŻRQHF]QĂ&#x2C6; )XQNFMĂ&#x161; F]XMQLND SHĂŻQL SDQHO IRWRZROWDLF]Q\ NWĂśU\ Z SRĂŻĂ&#x2C6;F]HQLX ]H VSHFMDOQ\P XNĂŻDGHP HOHNWURQLNL UHDJXMH QD SURPLHQLRZDQLH VĂŻRQHF]QH /DWHP Z SU]\SDGNX GXÄ?HJR QDVĂŻRQHF]QLHQLD PDUNL]\ VDPRF]\QQLH UR]ZLMDMĂ&#x2C6; VLĂ&#x161; L FKURQLĂ&#x2C6; SRPLHV]F]HQLH SU]HG QDJU]DQLHP 3U]\ SRFKPXUQHM SRJRG]LH ]ZLMDMĂ&#x2C6; VLĂ&#x161; DXWRPDW\F]QLH ]ZLĂ&#x161;NV]DMĂ&#x2C6;F QDSĂŻ\Z QDWXUDOQHJR Ä&#x201A;ZLDWĂŻD ,QQRZDF\MQD NRQVWUXNFMD PDUNL] VSUDZLD Ä?H SHĂŻQLĂ&#x2C6; RQH GRGDWNRZR IXQNFMĂ&#x161; PRVNLWLHU\ )RW )$.52
e-prenumeratorĂłw www.ekspertbudowlany.pl
'2%5( 1,( 7</.2 1$ /$72
Ocieplamy
)RW )$.52
numer w formacie PDF i doĹ&#x201A;Ä&#x2026;cz do grona
20 tys.
)RW 9(/8;
bezpĹ&#x201A;atnie
26Â&#x2019;21< =(:1}75=1( tÂ&#x201E;Â?Â&#x2DC;Â?Â&#x2C6;Â?Â&#x153;ĂŞ Ĺ&#x203A;ciany i sufity
)RW 9(/8;
pobierz
)RW )$.52
0DUNL]\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH Z\NRQDQH VĂ&#x2C6; ] Z\WU]\PDĂŻHM RGSRUQHM QD F]\QQLNL DWPRVIHU\F]QH WNDQLQ\ ] ZĂŻĂśNLHQ V]NODQ\FK SRZOHNDQ\FK 39& 7NDQLQD MHVW ]URORZDQD QD ZDĂŻNX ] VLOQLNLHP L XPLHV]F]RQD Z NDVHFLH ] SURILOL DOXPLQLRZ\FK PRQWRZDQHM QDG RNQHP : NUDZĂ&#x161;G]LDFK WNDQLQ\ ]DWRSLRQD MHVW WDÄ&#x201A;PD VXZDNRZD NWĂśUD XWU]\PXMH RGSR ZLHGQLH QDSLĂ&#x161;FLH WNDQLQ\ SRPLĂ&#x161;G]\ SURZDGQLFDPL L ]DSRELHJD MHM Z\SDGDQLX 7DNLH UR]ZLĂ&#x2C6;]DQLH ]ZLĂ&#x161;NV]D MHM RGSRUQRÄ&#x201A;Ă&#x160; QD ZLDWU 0DWHULDĂŻ MHVW Z\WU]\PDĂŻ\ L RGSRUQ\ QD F]\QQLNL DWPRVIHU\F]QH QLH ]PLHQLD Z\PLDUĂśZ SRG ZSĂŻ\ZHP ZRG\ =DFLĂ&#x2C6;JQLĂ&#x161;WD PDUNL]D Z F]DVLH GHV]F]X UHGXNXMH RGJĂŻRV VSDGDMĂ&#x2C6;F\FK NURSOL 1D RNUHV ]LP\ JG\ PDUNL]D QLH MHVW XÄ?\ZDQD PRÄ?QD MĂ&#x2C6; ]ZLQĂ&#x2C6;Ă&#x160; L XNU\Ă&#x160; Z NDVHFLH
ogrody 4/2014 (52) LIPIECâ&#x20AC;&#x201C;SIERPIEĹ&#x192; ISSN 1730-1904
in s ta l a c j e
BEZPĹ ATNY
(QHUJRRV]F]Ä?GQH UROHW\ 5ROHW\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH VĂ&#x2C6; Z\SRVDÄ?RQH Z ZLH OH UĂśÄ?Q\FK IXQNFML NWĂśUH ]DSHZQLDMĂ&#x2C6; SRF]X FLH NRPIRUWX L EH]SLHF]HĂąVWZD QD SRGGDV]X
3U]HG QDJU]HZDQLHP SRGGDV]D QDMOHSLHM FKURQLĂ&#x2C6; PDUNL]\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH GRVWĂ&#x161;SQH WDNÄ?H GR RNLHQ SLRQRZ\FK 0RQWXMH VLĂ&#x161; MH QD ]HZQĂ&#x2C6;WU] RNQD D UR]ZLMD RG ZHZQĂ&#x2C6;WU] 0DUNL]D DEVRUEXMH SURPLHQLRZDQLH VĂŻRQHF]QH MXÄ? SU]HG V]\EĂ&#x2C6; L HPLWXMH FLHSĂŻR QD ]HZQĂ&#x2C6;WU] G]LĂ&#x161;NL WHPX SRPLHV]F]HQLH VLĂ&#x161; QLH QDJU]HZD 0DUNL]D ]DSHZQLD GR UD]\ VNXWHF]QLHMV]Ă&#x2C6; RFKURQĂ&#x161; SU]HG QDJU]HZDQLHP Z SRUĂśZQDQLX ] ]DVĂŻRQDPL ZHZQĂ&#x161;WU]Q\PL D SRQLHZDÄ? PDWHULDĂŻ PD VWUXNWXUĂ&#x161; GUREQHM VLDWHF]NL PDUNL]\ QLH RGFLQDMĂ&#x2C6; GR SĂŻ\ZX Ä&#x201A;ZLDWĂŻD GR ZQĂ&#x161;WU]D L QLH ]DVĂŻDQLDMĂ&#x2C6; ZLGRNX ]D RNQHP MDN UR]FLĂ&#x2C6;JQLĂ&#x161;WH UROHW\ ]HZQĂ&#x161;WU]QH 1LH PD WHÄ? SRWU]HE\ FRG]LHQQHJR LFK ]ZLMDQLD L UR]ZLMDQLD QDZHW SU]\ GHV]F]RZHM SRJRG]LH 'RGDWNRZR XPLHV]F]HQLH PDUNL]\ ]D RNQHP QLH ]PQLHMV]D SRZLHU]FKQL SU]HV]NOHQLD RNQD
www.ekspertbudowlany.pl
MAGA ZYN
GR QLHJR SU]HZRGĂśZ HOHNWU\F]Q\FK 3URGX FHQFL RIHUXMĂ&#x2C6; UĂśZQLHÄ? HQHUJRRV]F]Ă&#x161;GQH V\V WHP\ ]DVLODQH HQHUJLĂ&#x2C6; VĂŻRQHF]QĂ&#x2C6; NWĂśUH QLH Z\PDJDMĂ&#x2C6; PRQWDÄ?X RNDEORZDQLD
6NXWHF]QD RFKURQD SU]HG VĂŻRĂąFHP QD SRGGDV]X L QLH W\ONR
)RW )$.52
pobierz
)RW $OXSURI
4/2014 (52) LIPIECâ&#x20AC;&#x201C;SIERPIEĹ&#x192; ISSN 1730-1904
%8'2:$
BEZPĹ ATNY
%8'2:$
MAGA ZYN
5ROHWD ]HZQĂ&#x161;WU]QD ]DVLODQD HQHUJLĂ&#x2C6; VĂŻRQHF]QĂ&#x2C6;
QU
QU
0DUNL]D $0= 6RODU GR RNLHQ GDFKRZ\FK ]DVLODQD MHVW ] DNXPXODWRUĂśZ XPLHV] F]RQ\FK QD NDVHFLH DXWRPDW\F]QLH L VDPRF]\QQLH ]DVĂŻDQLD RNQR UHDJXMĂ&#x2C6;F QD SR]LRP QDVĂŻRQHF]QLHQLD L FKURQLĂ&#x2C6;F SRPLHV]F]HQLH SU]HG QDJU]DQLHP 0RÄ?H E\Ă&#x160; VWHURZDQD Z MHGQ\P ] WU]HFK WU\EĂśZ Â&#x201E; DXWRPDW\F]Q\P VDPRF]\QQH UR]ZLMDQLH L ]ZLMDQLH PDUNL]\ Z ]DOHÄ?QRÄ&#x201A;FL RG VWRSQLD QDVĂŻRQHF]QLHQLD Â&#x201E; SÜïDXWRPDW\F]Q\P VDPRF]\QQH UR]ZLMDQLH L ]ZLMDQLH ]D SRPRFĂ&#x2C6; SLORWD Â&#x201E; REVĂŻXJD PDUNL]\ ]D SRPRFĂ&#x2C6; GRĂŻĂ&#x2C6;F]RQHJR GR ]HVWDZX SLORWD
ZZZ HNVSHU WEXGRZODQ\ SO
www.eksper tbudowlany.pl
35
BUDOWA
NOWOCZESNY WYMIAR ORYNNOWANIA RYNNA KWADRATOWA W SYSTEMIE GALECO STAL2 Galeco STAL2 to propozycja systemu rynnowego dla inwestorów i architektów poszukujących świetnych parametrów i nowoczesnych rozwiązań. Powlekana czterema warstwami ochronnymi stal, wykorzystana do produkcji systemów rynnowych Galeco, to gwarancja dużej wytrzymałości i odporności na zmienne warunki atmosferyczne. Teraz Galeco proponuje coś jeszcze: wśród systemów stalowych pojawiła się nowość – rynna o kwadratowym profilu, będąca odpowiedzią na wyzwania współczesnego budownictwa.
M
kształt profilu rynny i rury spustowej to nie tylko atut estetyczny nowego systemu Galeco. Dzięki kwadratowemu profilowi rynny, system Galeco STAL2 jest bardziej wydajny niż dostępne na rynku konkurencyjne systemy o zbliżonych wymiarach. Najwyższa jakość materiałów i technologii wykonania systemów stalowych Galeco
inimalizm nowoczesnej architektury, przejawiający się w prostych formach, przejrzystej geometrii i stonowanej kolorystyce, wymaga rozwiązań funkcjonalnych idących w parze z założeniami estetycznymi budynku. System rynnowy, będący nieodłączną częścią każdego budynku, powinien także wpisywać się w te założenia. Oparty na kwadratowym profilu rynny i rury spustowej nowy system Galeco STAL2 to rozwiązanie dla domów jednorodzinnych, budynków mieszkalnych i małych obiektów przemysłowych.
Nowoczesna forma Innowacyjność systemu polega na zastosowaniu kwadratowego profilu we wszystkich elementach systemu rynnowego. W przypadku rynny jest to dodatkowy atut, gdyż idealnie przylega ona do deski czołowej, a także może zostać zakryta maskownicą podsufitkową. Maskownica jest elementem dostępnym w systemie Galeco STAL2, którą zatrzaskuje się w dolne zamki haków doczołowych, co w efekcie daje gładkie wykończenie okapu. Dzięki temu dom zyskuje nowoczesny, estetyczny wygląd, jego użytkownicy zaś mogą korzystać z doskonałego rozwiązania funkcjonalnego. Zatrzaskiwana na haki doczołowe maskownica jest elementem, który może zostać w każdej chwili zdemontowany, chociażby w celu przeprowadzenia prac konserwatorskich. Kwadratowy profil mają także rury spustowe, prowadzone na zewnątrz elewacji. Geometryczna forma czyni z nich dyskretny element dekoracyjny, świetnie komponujący się z całością bryły nowoczesnego budynku.
36
www.eksper tbudowlany.pl
Aby uzyskać jeszcze lepszy efekt minimalistycznego okapu, Galeco proponuje montaż dekoracyjnej podsufitki z systemu Galeco DECOR. Jest to możliwe dzięki wyprofilowaniu dolnej części maskownicy w kształt listwy „J”, w którą wsuwa się panel podbitki dachowej.
zapewnia ich efektywne, bezawaryjne działanie – potwierdzeniem tego jest 35-letnia gwarancja. Obok doskonałej funkcjonalności, firma stawia także na dobry, współczesny design, chcąc odpowiadać na bieżąco na zmieniające się potrzeby klientów.
Geometryczna funkcjonalność
System rynnowy Galeco STAL2 dostępny jest w wymiarach 125/80×80 mm, które idealnie sprawdzą się w budynkach różnego typu – począwszy od budownictwa jednorodzinnego, na małych obiektach przemysłowych skończywszy. Innowacyjny A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
GALECO Sp. z o.o. ul. Uśmiechu 1, 32-083 Balice k. Krakowa tel. 12 258 32 00, fax 12 258 32 01 infolinia 801 623 626 e-mail: galeco@galeco.pl, www.galeco.pl
nr 1/2015
BUDOWA
nr 1/2015
A R T Y K U Ĺ S P O N S O R O W A N Y
www.eksper tbudowlany.pl
37
KIERUNKI ROZWOJU IZOLACJI
A WYZWANIA BUDOWNICTWA NISKOENERGETYCZNEGO 9–10 kwietnia 2015 r., Warszawa hotel Radisson Blu Centrum
www.konferencjaizolacje.pl
Sponsorzy główni konferencji:
NA OGRZEWANIE PODŁOGOWE Budując dom lub wykańczając mieszkanie, coraz częściej decydujemy się na ogrzewanie podłogowe. Rezygnując z grzejników, zyskujemy dodatkową przestrzeń i większą swobodę w aranżacji wnętrz. Ogrzewanie podłogowe musi jednak przede wszystkim spełniać swoją podstawową funkcję. Stąd tak bardzo ważna jest decyzja o wyborze takiej wylewki, która nie będzie izolować ciepła oddawanego przez gąszcz rur grzewczych, ale przewodzić je i oddawać do pomieszczenia.
Sprawność płyty grzewczej i komfort użytkowania Optymalnym uzupełnieniem podłogowych systemów grzewczych są anhydrytowe wylewki samopoziomujące Knauf. Charakteryzuje je wysoki współczynnik przewodzenia λz = 1,66–1,87 W/(m · K), który ma bezpośredni wpływ na szybki i łatwy przepływ ciepła wytwarzanego przez instalacje ogrzewania podłogowego do pomieszczenia. Przewodzenie ciepła ułatwia także płynna konsystencja wylewki bez pęcherzy powietrza. Oba te czynniki skracają okres nagrzewania podłogi o połowę w porównaniu do wylewek cementowych, co w oczywisty sposób przekłada się na wysoką sprawność płyty grzewczej oraz komfort użytkowania.
ki współczynnik oporu przewodzenia ciepła, a także mniejszy ciężar wylewki. To z kolei sprawia, że wylewki te można stosować także na drewnianych stropach.
Oszczędność kleju i czasu Płynna konsystencja wylewek anhydrytowych Knauf nadaje im naturalne właściwości samopoziomujące, co pozwala uzyskać idealnie równe i gładkie powierzchnie. Można dzięki temu obniżyć koszty związane z dalszymi pracami wykończeniowymi poprzez
Do stosowania także na drewnianych stropach
oszczędność kleju w przypadku układania terakoty lub gresu oraz oszczędność czasu dzięki szybszemu wykonaniu.
INSTALACJE
JAKA WYLEWKA
Bez dylatacji i „efektu miski” W wylewkach anhydrytowych podczas wiązania nie występuje skurcz znany z wylewek cementowych. Powierzchnia pól grzewczych nie powinna przekraczać 100 m2 w przypadku posadzek „sztywnych” (terakota, kamień, gres itp.) i 400 m2 dla posadzek „miękkich” (wykładzina dywanowa, PVC itp.). Daje to większą swobodę wykańczania podłogi i nie psuje jej wyglądu widokiem profili dylatacyjnych. Bezskurczowe wiązanie wylewek anhydrytowych Knauf redukuje ponadto niemal do zera ryzyko powstawania pęknięć i zarysowań. Podczas wiązania w anhydrycie nie dochodzi bowiem do odkształceń, jakie czasami powstają w posadzkach cementowych, znanych wykonawcom jako tzw. efekt miski. Ponadto wylewki anhydrytowe nie wymagają zbrojenia.
Uniwersalność i prostota wykonania
Technologia wykonania wylewek anhydrytowych wymaga minimalnej otuliny rur grzejnych (zaledwie 35 mm), co daje niewiel-
Nie bez znaczenia jest również łatwość i szybkość wykonania wylewek anhydrytowych Knauf. Ich technologia jest na tyle prosta, że niemal każda firma budowlana jest je w stanie wykonać. Warto też odnotować, że na podłogach wykonanych z wylewek anhydrytowych można układać niemal każdy rodzaj posadzki, w tym glazurę, parkiet, wykładziny dywanowe itd.
tel. 22 36 95 199, serwis.techniczny@knauf.pl www.knauf.pl, www.knaufblog.pl
nr 1/2015
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
www.eksper tbudowlany.pl
39
Wiktor Janecki
INSTALACJE
JAK UNIKNĄĆ BŁĘDÓW PRZY PROJEKTOWANIU > str. 44
Fot. Ferro
CZYLI O KORZYŚCIACH INSTALACJI OGRZEWANIA PODŁOGOWEGO Ogrzewanie podłogowe uważane jest za najkorzystniejszy dla człowieka system ogrzewania, uwzględniający fizjologiczny rozkład temperatury ciała. Pozwala także obniżyć o około 2°C temperaturę w pomieszczeniu przy zachowaniu poczucia komfortu cieplnego, oznacza to, że odczuwamy przyjemne ciepło już przy 20, a nie przy 22°C, jak przy ogrzewaniu grzejnikowym.
Dlaczego warto zainstalować ogrzewanie podłogowe? Najważniejsze zalety ogrzewania podłogowego związane są z ogrzewaniem niskotemperaturowym. Temperatura wody zasilającej grzejniki podłogowe jest znacznie niższa niż w tradycyjnych instalacjach (przeważnie nie przekracza 45°C), a to pozwala na efektywne zasilanie instalacji c.o. kotłem kondensacyjnym oraz wykorzystanie pomp ciepła i wspomaganie tych źródeł
zasilania instalacji kolektorem słonecznym. Takie rozwiązania dają możliwość racjonalnego gospodarowania energią na ogrzewanie i tym samym jej mniejsze zużycie. Zaletą ogrzewania podłogowego jest też inne odczuwanie ciepła – przedostaje się ono bowiem do pomieszczenia od dołu dużą powierzchnią podłogi i daje poczucie komfortu przy niższej o około 2°C temperaturze, co pozwala dodatkowo zaoszczędzić na wydatkach na energię. Mała różnica temperatur podłogi i powietrza w pomieszczeniu nie powoduje
Fot. PPG Deco Polska
jego silnej cyrkulacji, dlatego w pomieszczeniu z ogrzewaniem podłogowym nie unosi się tak kurz, jak ma to miejsce w pomieszczeniach z ogrzewaniem grzejnikowym. Przy tradycyjnym centralnym ogrzewaniu, z grzejnikami umieszczonymi przy oknie, temperatura przy podłodze jest najniższa (możemy nawet odczuwać chłód w stopach), a pod sufitem najwyższa. W pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym najcieplejsza jest podłoga, wyżej zaś temperatura jest niższa. Dobra instalacja – z prawidłowym doborem mocy i odpowiednim sterowaniem – powinna zapewnić temperaturę nie wyższą niż 20°C na wysokości od 1 do 2 m. Zalecana temperatura podłogi wynosi 26°C i nie powinna przekraczać 29°C. Przekroczenie tej temperatury niekorzystnie wpływa na samopoczucie i pogarsza warunki komfortu cieplnego. W łazienkach i pasach przyokiennych dopuszcza się nieco wyższą temperaturę powierzchni, około 29–35°C.
Uwaga na projekt i wykonanie
Wciskanie rur grzewczych pomiędzy specjalne wypustki
40
www.eksper tbudowlany.pl
Wybierając ten sposób ogrzewania pomieszczeń, należy pamiętać o konieczności sporządzenia starannego projektu i bardzo dokładnego wykonania prac montażowych, gdyż po zainstalowaniu ogrzewania podłogowego nie ma praktycznie żadnej możliwości jego poprawienia lub ulepszenia, gdyż wymagałoby to burzenia podłóg, izolacji i wiązałoby się z dużymi kosztami. nr 1/2015
gdyż wodne ogrzewanie podłogowe wymaga grubszych i cięższych izolacji oraz wylewek, a więc wytrzymałych stropów. Obecnie sytuacja ta się zmienia, ponieważ współcześnie projektowane i budowane domy jednorodzinne potrzebują wielokrotnie
Fot. Luxbud
Elektryczna mata grzejna – zestaw do samodzielnego montażu
Wodne ogrzewanie podłogowe Ten rodzaj ogrzewania podłogowego wymaga zastosowania odpowiednich materiałów na pokrycie podłóg, a także właściwej aranżacji wnętrz, tak aby podłoga nie była pokryta meblami, dywanami itp. w miejscach, gdzie znajdują się przewody grzewcze. Powierzchnie podłóg z wodnym ogrzewaniem podłogowym pokrywa się materiałami o wysokiej przewodności cieplnej, np. terakotą, gresem lub kamieniem naturalnym. Podłogi można też wykonać z drewna (egzotyczne gatunki, z których układa się cienkie podłogi warstwowe) i paneli, ale powinny być one odporne na zmiany wilgotności i temperatury, czyli mieć tzw. niski współczynnik skurczu. Optymalnym rozwiązaniem dla ogrzewania podłogowego jest zastosowanie podłóg drewnianych w sypialniach – tam, gdzie są zamontowane tradycyjne grzejniki, a w salonie, kuchni oraz holu z grzejnikami podłogowymi korzystniej jest użyć trwalszych i lepiej przewodzących ciepło materiałów – ceramiki lub kamienia. To rozwiązanie jest szczególnie polecane w domach jednorodzinnych, gdyż sprzyja efektywnej pracy systemu mieszanego – ogrzewania podłogowego i grzejników niskotemperaturowych.
Fot. Elektra
Mata grzejna pod panele i deski warstwowe: 1 – przewód grzejny, 2 – siatka z włókna szklanego, 3 – „zimne złącze” (mufa) łączące przewód grzejny z przewodem zasilającym, 4 – przewód zasilający z ekranem, 5 – folia aluminiowa – ekran
mniej energii na cele grzewcze niż budynki starsze. Nowoczesny budynek niskoenergetyczny lub, co będzie wymagane w najbliższej przyszłości, prawie zeroenergetyczny, może potrzebować na ogrzewanie jedynie od 30 do nawet 10% energii obecnie uznawanej za standard. Koszty wykonania instalacji elektrycznego ogrzewania podłogowego są niższe niż wodnego – nie ma bowiem potrzeby montowania chociażby urządzenia dostarczającego energię do instalacji, np. kotła czy pompy ciepła. Jednak nie w każdym budynku może ono stanowić główny system ogrzewania. Decyzja o jego montażu, jako podstawowego systemu ogrzewania, musi być starannie przemyślana już na początkowym etapie prac. Architekt i konstruktor muszą bowiem odpowiednio dobrać konstrukcję, przegrody, izolacje itd., a nawet system wentylacji budynku. Elektryczne ogrzewanie podłogowe, tak jak ogrzewanie wodne, zapewnia efekt ciepłej podłogi i poczucie komfortu w niższej temperaturze. Ogrzewaniem elektrycznym łatwiej jest sterować i sterownik może włączać ogrzewanie w ściśle zaplanowanym czasie lub elastycznie reagować na zmiany zapotrzebowania na ciepło i korzystać z energii wtedy, gdy jest ona w tańszej taryfie nocnej.
INSTALACJE
Prace projektowe i montażowe należy powierzyć sprawdzonej, wyspecjalizowanej firmie, która będzie używała tylko markowych produktów. Instalacja wykonana na podstawie poprawnego projektu będzie tańsza nie tylko w inwestycji, ale także w eksploatacji. Powinna być dokładnie wyregulowana hydraulicznie za pomocą specjalistycznych programów komputerowych, tak aby pracowała bezawaryjnie i była dopasowana do aktualnych potrzeb pogodowych. Ważne jest też precyzyjne wyliczenie zapotrzebowania na moc cieplną dla każdego pomieszczenia, aby zapewnić komfort cieplny w każdym z nich i dokładnie dopasować instalację do indywidualnych potrzeb danego budynku oraz jego mieszkańców.
Elektryczne ogrzewanie podłogowe Ze względu na koszty eksploatacyjne, elektryczne ogrzewanie podłogowe nie było dotychczas stosowane jako ogrzewanie podstawowe, lecz jako wspomagające – w łazience, kuchni czy salonie. Było też alternatywą dla ogrzewania wodnego w modernizowanych budynkach i na piętrach z lekkim stropem, nr 1/2015
Fot. Elektra
Elektryczne ogrzewanie podłogowe z przykładowym umiejscowieniem regulatora temperatury
www.eksper tbudowlany.pl
41
INSTALACJE
Maty lub przewody grzejne Do budowy instalacji elektrycznego ogrzewania podłogowego stosuje się elektryczne przewody oraz maty grzejne. Ze względu na niewielką grubość, rozwiązania te są polecane zwłaszcza przy remoncie pomieszczeń. Przewody mają moc od 10 do 20 W/m.b. Ich grubość wynosi 3–7 mm. Samoregulujące przewody grzejne do ogrzewania podłogowego przeznaczone są do instalacji w miejscach, gdzie możliwe jest tylko niewielkie podwyższenie podłogi. Przewód może być instalowany pod każdym typem posadzki, bez ryzyka przegrzania. Maty grzejne mają grubość przewodu od 2,5 do 5 mm i jest on przymocowany do elastycznej siatki. Koniec przewodu grzejnego maty zakończony jest przyłączem zasilającym, tzw. zimnym, który łączy się z instalacją zasilającą. Maty grzejne dostępne są na rynku w formie gotowych do ułożenia zestawów, o różnej mocy. Do łazienek przeznaczone są te w zakresie mocy 100–160 W/m 2. Produ-
O GR ZEWANIE
cenci oferują maty grzejne jednostronnie i dwustronnie zasilane. Maty jednostronnie zasilane dzięki swojej budowie są prostsze w układaniu i montażu. Maty mają postać zwojów szerokości od 30 do 50 cm (węższe łatwiej ułożyć w małych łazienkach). Długość maty dobiera się odpowiednio do powierzchni grzejnej podłogi, a moc maty – w zależności od tego, czy będzie to ogrzewanie podstawowe łazienki, czy tylko wspomagające. Przyjmuje się, że optymalna moc dla małych i średnich łazienek, w których instalacja elektryczna wspomaga system ogrzewania lub ma za zadanie zapewnienie komfortu cieplnego poza sezonem grzewczym, powinna wynosić 100 W/m2. Mata ma bowiem za zadanie zapewnić ciepłą podłogę, a powietrze w łazience ma być podgrzane zaledwie o kilka stopni.
Ciepła podłoga w łazience Instalując ten rodzaj ogrzewania w łazience, należy przestrzegać kilku fundamentalnych zasad. Pożądana temperatura podłogi
w łazience z zainstalowanym ogrzewaniem podłogowym powinna wynosić 29–30°C i nie przekraczać 34–35ºC. Wyższa temperatura jest uciążliwa dla użytkowników i pociąga za sobą niepotrzebne zużycie energii. Chcąc uzyskać komfortową temperaturę o konkretnej porze lub godzinie, ogrzewanie podłogowe musi zacząć działać z wyprzedzeniem, gdyż ma ono pewną bezwładność. Między innymi z tego powodu montuje się sterowniki. Na przykład regulator z programatorem dobowym i tygodniowym pozwoli na samoczynne załączenie systemu i uzyskanie efektu ciepłej podłogi tylko w czasie ściśle określonym (np. tylko rano i wieczorem na czas kąpieli). Regulator sterujący pracą instalacji w łazience powinien mieć też czujnik podłogowy – pozwala on na utrzymanie pożądanej temperatury podłogi i unikanie jej przegrzania. Ze względów bezpieczeństwa regulator należy umieścić na zewnątrz – na ścianie przy wejściu do łazienki. Są także regulatory o stopniu ochrony przeciwporażeniowej umożliwiającym ich montaż w łazienkach.
POD ŁOG OW E
ogrzewanie elektryczne Zobacz więcej
MATY GRZEJNE ELEKTRA MG/MD Charakterystyka: maty grzejne ELEKTRA MD jednostronnie zasilane i ELEKTRA MG dwustronnie zasilane wykonane są z przewodów grzejnych trwale przymocowanych do samoklejącej siatki z włókna szklanego, co uniemożliwia przesuwanie się ich względem siebie podczas przymierzania maty i na etapie montażu; Zastosowanie: stosowane są zarówno jako uzupełniające ogrzewanie – tzw. efekt ciepłej podłogi, jak i podstawowy system grzejny. Maty grzejne przeznaczone są także do samodzielnego montażu, układane są w warstwie elastycznego kleju lub wylewce samopoziomującej bezpośrednio pod posadzką, przed położeniem materiału wykończeniowego; Element grzejny: wielodrutowa żyła grzejna, ekranowana; Wymiary szer.×gr.: 500×3 mm (ELEKTRA MG), 500×3,9 mm (ELEKTRA MD); Moc jednostkowa: 100 lub 160 W/m²; Rodzaje sterowania: regulatory temperatury wyposażone w zegary sterujące lub z nastawą manualną; Gwarancja: 20 lat. Cena brutto 1 m2: od 84 do 321 zł
42
www.eksper tbudowlany.pl
MATY GRZEJNE ELEKTRA WOODTEC1™, WOODTEC2™ Charakterystyka: maty grzejne ELEKTRA WoodTec1™ zasilane dwustronnie i ELEKTRA WoodTec2™ zasilane jednostronnie wykonane są z przewodów grzejnych z jednej strony przymocowanych do siatki z włókna szklanego, z drugiej przykrytych na całej powierzchni folią aluminiową. Pełni ona funkcję ekranu ochronnego przewodów i radiatora oddającego ciepło z przewodów grzejnych bezpośrednio panelom podłogowym lub deskom warstwowym; Zastosowanie: stosowane są głównie jako uzupełniające ogrzewanie – tzw. efekt ciepłej podłogi, jednak w obiektach o bardzo dobrych parametrach cieplnych mogą pełnić funkcję podstawowego systemu grzejnego. Maty grzejne WoodTec™ przeznaczone są do suchego montażu, układane są bezpośrednio na warstwie wyrównującej w podłogach wykonanych z paneli podłogowych lub desek warstwowych; Element grzejny: wielodrutowa żyła grzejna, ekranowana; Wymiary szer.×gr.: 500×1,9 mm (ELEKTRA WoodTec1™), 500×2,8 mm (ELEKTRA WoodTec2™); Moc jednostkowa: 60 W/m² (ELEKTRA WoodTec1™), 70 W/m² (ELEKTRA WoodTec2™); Rodzaje sterowania: regulatory temperatury wyposażone w zegary sterujące lub z nastawą manualną; Gwarancja: 20 lat. Cena brutto 1 m2: od 98 do 206 zł
PRZEWÓD GRZEJNY ELEKTRA DM/ULTRATEC Charakterystyka: przewody DM i UltraTec o mocy jednostkowej 10 W/m, zakończone przewodem zasilającym. ELEKTRA UltraTec to ultracienki przewód odporny na wysoką temperaturę, przeznaczony do zastosowań wewnętrznych, stanowiący ogrzewanie bezpośrednie; Zastosowanie: ELEKTRA DM/UltraTec układane są w warstwie elastycznego kleju lub wylewce samopoziomującej, bezpośrednio pod posadzką, na etapie wykończeniowym przed położeniem materiału końcowego – najczęściej posadzki kamiennej; Element grzejny: dwużyłowy, ekranowany przewód grzejny, zasilany jednostronnie; Wymiary: DM ~4,3 mm; UltraTec ~ 2×3 mm; Moc jednostkowa: 10 W/m; Rodzaje sterowania: regulatory temperatury wyposażone w zegary sterujące lub z nastawą manualną; Gwarancja: 20 lat. Cena brutto: od 7,50 do 20 zł/1 m.b.
tel. 22 843 32 82 info@elektra.pl, www.elektra.pl
R
E
K
L
A
M
A
nr 1/2015
O GR ZEWANIE
POD ŁOG OW E
INSTALACJE
ogrzewanie wodne RAUTHERM S Charakterystyka: Komfort cieplny. Systemy ogrzewania płaszczyznowego ogrzewają ciepłem przekazywanym głównie przez promieniowanie. Powierzchnie grzewcze cechuje równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu. Przewaga ogrzewania płaszczyznowego wodnego polega na możliwości grzania i chłodzenia poprzez zmianę temperatury wody w instalacji. System składa się z odpornej na warunki budowlane rury PE-Xa z warstwą antydyfuzyjną, płyt systemowych do montażu rur, rozdzielaczy i automatyki sterującej. Koncepcja projektowa. Warunkiem prawidłowego działania całego systemu grzewczego, który w budowie domu ma znaczący udział kosztowy, jest dobry projekt instalacji. Dlatego wybierając instalatora, należy zwrócić uwagę, czy układa on rury „na oko”, czy dysponuje szczegółowym projektem instalacji, uwzględniającym zapotrzebowanie ciepła budynku. W projekcie dobiera się rozstaw rur, długość pętli i sposób układania obwodów grzewczych, a następnie reguluje hydraulicznie wszystkie pętle grzewcze na rozdzielaczu. Firma REHAU, oprócz sprawdzonego systemu ogrzewania płaszczyznowego RAUTHERM S, oferuje swoim autoryzowanym partnerom opracowanie koncepcji projektowej uwzględniającej uwagi architekta i zapewniającej odpowiednie parametry grzewcze i chłodnicze dla danego budynku. Rodzaje rur (symbol): 10,0×1,1 mm/14×1,5 mm/ /17×2,0 mm PE-Xa z warstwą antydyfuzyjną; Maksymalna długość pętli: 600 m (dla rury 17 mm); Rozstaw: 5, 10, 15, 20, 25, 30 mm; Sposób mocowania rur: płyty systemowe REHAU do układania obwodów grzewczych występują w różnych wariantach: ze spodnią izolacją akustyczną, bez spodniej izolacji akustycznej z lamelami grzewczymi oraz z różnymi systemami mocowań obwodów. Systemy te umożliwiają zalewanie obwodów jastrychem oraz ogrzewanie podłóg w konstrukcji typu B wg PN-EN 13813 na stropach masywnych oraz
drewnianych; Dopuszczalna temp. robocza: 90°C, 110°C w przypadku awarii; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 6 barów; Rodzaje sterowania: termostaty pokojowe – aby w pełni wykorzystać możliwości systemu ogrzewania podłogowego i energooszczędność z nim związaną, należy wyposażyć instalację w termostaty pokojowe ze sterowaniem czasowym trybu pracy standardowej i zredukowanej. Takie regulatory, umieszczone w pomieszczeniach ogrzewanych podłogówką, będą utrzymywały zadaną temperaturę. W czasie naszej nieobecności w domu obniżą temperaturę do np. 18°C, co pozwoli uzyskać dodatkowy efekt energooszczędności domu. Szczególnie polecane są regulatory elektroniczne z funkcją optymalizacji fazy nagrzewania, np. regulator Nea HT firmy REHAU. Regulator z funkcją optymalizacji fazy nagrzewania będzie uczył się i optymalizował czas przejścia z fazy
zredukowanej temperatury do fazy temperatury standardowej, np. 20°C, tak aby o zadanej godzinie było rzeczywiście 20°C; Gwarancja: 10 lat, uwzględniająca pokrycie kosztów niezbędnych do odtworzenia stanu sprzed awarii. Niektórzy producenci gwarantują jedynie wymianę towaru na nowy! Cena brutto: ok. 100 zł/m2 (dla rozstawu rur 15 cm)
tel. 61 849 85 14 poznan@rehau.com, www.rehau.pl
SYSTEMY INSTALACYJNE IMMERHEAT Charakterystyka i zastosowanie: oferta Immergas została wzbogacona o nową linię produktową: – systemy instalacyjne IMMERHEAT, w skład których wchodzą: instalacje ogrzewania podłogowego z zastosowaniem rury IMMERPE-RT instalacje ogrzewania grzejnikowego z zastosowaniem rury IMMERLAYER instalacje wody użytkowej z zastosowaniem rury IMMERLAYER; Rodzaje sterowania: system IMMERHEAT doskonale współpracuje ze wszystkimi produktami marki Immergas. Do regulacji pracy ogrzewania podłogowego można wykorzystać sterowniki znajdujące się w ofercie firmy; Rodzaje rur: w ofercie dostępne są rury z barierą antydyfuzyjną IMMERPE-RT oraz wielowarstwowe rury IMMERLayer PE-RT/AL./PE-RT. Wykonane są z najwyższej klasy komponentów, co sprawia, że są to jedne z najlepszych rur dostępnych na rynku; Maksymalna długość pętli: 100 m; Rozstaw: zagęszczenie rur powinno być wykonane zgodnie z projektem – jako standard przyjmuje się: – zagęszczenie rur w strefie centralnej – 15 cm – zagęszczenie rur w strefie brzegowej – 10 cm; Sposób mocowania rur: istnieje wiele sposobów montażu rur systemu IMMERHEAT. Zaleca się wykorzystanie płyty systemowej ogrzewania podłogowego dla rur 14–17 mm, dostępnej w ofercie Immergas z izolacją lub bez izolacji; przy takim rozwiązaniu rozwijaną rurę grzewczą wciskamy między wystające wypustki bez konieczności wykorzystania dodatkowych mocowań. Inne metody obejmują mocowanie: – z użyciem klamer (klipsów) wbijanych w warstwę izolacyjną – z użyciem szyn montażowych i klamer
– za pomocą klipsów plastikowych montowanych na ułożonej siatce; Dopuszczalna temp. robocza: temperatura czynnika grzewczego nie powinna przekraczać wartości 55°C; Dopuszczalne ciśnienie robocze: 10 barów; Gwarancja: 10 lat (pod warunkiem zastosowania kompletnego systemu ogrzewania z wyłącznym wykorzystaniem elementów systemu IMMERHEAT dostępnych w ofercie Immergas Polska)
nr 1/2015
R
E
K
L
A
M
A
tel. 42 649 36 00 www.immergas.com.pl biuro@immergas.com.pl
www.eksper tbudowlany.pl
43
INSTALACJE
JAK UNIKNĄĆ BŁĘDÓW
PRZY PROJEKTOWANIU I MONTAŻU OGRZEWANIA PODŁOGOWEGO Budowa domu to duże przedsięwzięcie, dlatego każdy inwestor stara się znaleźć jak najwięcej oszczędności. Czasem, tnąc koszty, rezygnuje również z projektu instalacji i zdaje się na doświadczenie wykonawcy. Rezygnacja z projektu jest najczęściej główną przyczyną źle działającej lub w ogóle niedziałającej instalacji ogrzewania podłogowego oraz ewentualnych późniejszych roszczeń gwarancyjnych.
W
skład projektu wchodzą wszystkie najważniejsze informacje: wykonane obliczenia hydrauliczne z nastawami na rozdzielaczu uwzględniające źródło ciepła, jakim dysponuje inwestor;
rozrysowane pętle grzewcze; zaznaczone propozycje dylatacji; wyliczone średnice i zestawienie materiałów. Poszczególne budynki różnią się zapotrzebowaniem na ciepło, źródłem ciepła czy
Przykład 1. Podłoga z wykładziną: płytki ceramiczne o oporze cieplnym 0,011 (m2 K)/W:
wymagana moc: 835 W nadwyżka mocy cieplnej: +102 W różnica temperatur zasilanie/powrót: 10,8 K VA rozstaw rur: 10 cm – strefa brzegowa, 15 cm – strefa środkowa temperatura na posadzce w strefie środkowej: 27,0°C długość rur z przyłączem: 93,9 m prędkość przepływu: 0,199 m/s nastawa na zaworze rozdzielacza: 1,20 l/min.
Przykład 2. Podłoga z wykładziną: parkiet klejony o oporze cieplnym 0,050 (m2 K)/W:
wymagana moc: 835 W nadwyżka mocy cieplnej: +3 W różnica temperatur zasilanie/powrót: 8,3 K VA rozstaw rur: 10 cm – strefa brzegowa, 15 cm – strefa środkowa temperatura na posadzce w strefie środkowej: 26,4°C długość rur z przyłączem: 93,9 m prędkość przepływu: 0,240 m/s nastawa na zaworze rozdzielacza: 1,60 l/min. Jak widać, również w przypadku parkietu jako warstwy wykończeniowej można ogrzać pomieszczenie, zachowując przy tym optymalną temperaturę na posadzce wynoszącą 26,4°C. Warto zwrócić uwagę, że powyższe wyliczenia wykonano dla warunków obliczeniowych, czyli dla temperatury zewnętrznej –18°C. Warunki takie panują zazwyczaj tylko przez kilka dni w roku. W obu przypadkach występuje ta sama temperatura zasilania na zestawie mieszająco-pompującym wynosząca 40°C oraz ten sam rozstaw rur. Różnica polega przede wszystkim na odpowiednim wyregulowaniu hydraulicznym układu.
44
www.eksper tbudowlany.pl
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
rodzajem zastosowanej wykładziny podłogowej. Od tych czynników zależą np. średnice rur zasilających, rozstaw ułożenia rur i wiele innych szczegółów, o których nawet najlepszym wykonawcom zdarza się zapomnieć, jeśli nie dysponują projektem. Efektem braku dokładnego projektu może być np. niedogrzanie pomieszczeń czy uszkodzenie podłogi. Projekt instalacji centralnego ogrzewania uwzględnia wszystkie niezbędne dane – przede wszystkim zrównoważenie hydrauliczne instalacji w postaci nastaw dla każdej pętli ogrzewania podłogowego lub ściennego. Pamiętajmy także, że program do obliczeń parametrów nie wykona najważniejszego, czyli analizy otrzymanych wyników oraz optymalizacji systemu, zarówno pod kątem kosztów inwestycyjnych, jak i ekonomiki pracy całego układu. To projektant – a nie program – projektuje instalację. Programy wykonujące tysiące obliczeń potrafią np. dobierać pętle o zbyt dużej długości czy takie prędkości przepływu, przy których woda w instalacji prawie stoi, co skutkować będzie niedogrzaniem podłogi. Za długie pętle najlepiej jest podzielić na dwie mniejsze, żeby móc wyregulować hydraulicznie układ grzewczy i zapewnić prędkości konieczne do samoodpowietrzania instalacji. Zrobić to może projektant, a program często tego nie dostrzeże. Przy podziale pętli grzewczych należy jeszcze uwzględnić dylatacje.
Dylatacje Innym problemem, który może się pojawić przy pracach wykonawczych instalacji ogrzewania podłogowego, jest brak dylatacji (nawet jeśli zostały uwzględnione w projekcie) lub ucinanie wystającej taśmy dylatacyjnr 1/2015
Panele drewniane
Rys. 1. Schemat instalacji analizowanego pomieszczenia
nej na wysokości wylewki i układanie płytek na stałe do ściany. Podłoga grzewcza pracuje, a wraz z nią płytki. Należy również zwracać uwagę na niekompletne ułożenie paska brzegowego, które może skutkować pękaniem posadzki.
Instalacje mieszane Gdy mamy do czynienia z instalacją mieszaną, tzn. część budynku (zazwyczaj parter) wyposażona jest w ogrzewanie podłogowe, a część poddasza w grzejniki, układ grzejnikowy będzie miał inną temperaturę zasilania niż układ ogrzewania podłogowego. Jednym z rozwiązań będzie zastosowanie zestawu mieszającego, który przygotuje niższą temperaturę dla systemu ogrzewania podłogowego, a wyższa pozostanie dla instalacji ogrzewania grzejnikowego. Jednak w 90% przypadków inwestorzy dobrze izolują swoje domy, stosują dobre okna, przepisy również narzucają coraz lepsze ocieplenie. Dzięki temu domy można ogrzać za pomocą samego ogrzewania podłogowego oraz ściennego. Doświadczenia specjalistów REHAU wskazują, że instalacje grzewcze wyposażone wyłącznie w ogrzewanie podłogowe świetnie współpracują z kotłami kondensacyjnymi, które dzięki dużemu zładowi wody w podłogówce nie taktują, tzn. nie włączają się często, dzięki czemu są w stanie osiągnąć wysoką sprawność. W innym przypadku kocioł kondensacyjny mimo katalogowej wysokiej nr 1/2015
Jeżeli inwestor chce wyposażyć poddasze w panele, liczy się wyłącznie z kosztami inwestycyjnymi i z założenia planuje montaż najtańszych paneli drewnianych – ogrzewanie podłogowe nie jest zalecane. W przypadku podłogówki eksperci REHAU zalecają gatunki drewna o niskim współczynniku skurczu i rozkurczu, z długim czasem osiągania równowagi higroskopijnej: egzotyczne – merbau, iroko, doussie, jatoba i krajowe – dąb i akacja. Nie zaleca się natomiast zastosowania buku, klonu, grabu i brzozy. Przed zakupem konkretnych paneli należy zwrócić uwagę, czy producent dopuszcza je do zastosowania na ogrzewaniu podłogowym. Mając już wybrany odpowiedni typ, trzeba sprawdzić, czy rzeczywiście w przypadku podłogówki z panelami można ogrzać pomieszczenie. Jak wspomniano, budynki są coraz bardziej energooszczędne i nie ma potrzeby zasilać ogrzewania wysoką temperaturą czynnika grzewczego. Przeanalizujmy jednak budownictwo standardowe bez odzysku ciepła, zgodne z warunkami technicznymi WT2008. Analizowane pomieszczenie (rys. 1) ma zapotrzebowanie na ciepło wynoszące 835 W, dzieląc przez powierzchnię 11,91 m2, otrzymujemy 70 W/m2 – jest to stosunkowo dużo, standard wynosi obecnie maks. 60 W/m2. Jednak nawet dla pomieszczenia o tak dużym zapotrzebowaniu na ciepło możemy dobrać odpowiednią instalację (patrz ramka).
Termostaty pokojowe Żeby w pełni wykorzystać możliwości systemu ogrzewania podłogowego i energooszczędność z nim związaną, należy wyposażyć instalację w termostaty pokojowe ze sterowaniem czasowym trybu pracy standardowej i zredukowanej. Regulatory umieszczone w pomieszczeniach ogrzewanych podłogówką będą utrzymywały zadaną temperaturę. W czasie nieobecności mieszkańców obniżą temperaturę do np. 18°C, co pozwoli uzyskać oszczędności energii. Szczególnie polecane są regulatory elektroniczne z funkcją optymalizacji fazy nagrzewania, np. regulator Nea HT firmy REHAU. Regulator taki będzie się uczył i optymalizował czas przejścia z fazy zredukowanej temperatury do fazy temperatury standardowej, np. 20°C, tak aby o odpowiedA R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
niej godzinie uzyskać temperaturę zadaną. Dodatkową zaletą jest estetyczny wygląd termostatów oraz łatwość ich obsługi. Jeżeli natomiast inwestorowi zależy na systemie szybko reagującym, za pomocą którego może szybko zwiększyć temperaturę lub ochłodzić pomieszczenie, zalecić można dodatkowe wykonanie w wybranych miejscach ogrzewania ściennego, które dzięki niewielkiemu przykryciu tynkiem (ok. 1 cm nad rurą) może praktycznie natychmiast reagować na zmiany temperatury.
INSTALACJE
sprawności nigdy jej nie osiągnie bez zastosowania odpowiedniego buforu – rozruch zawsze zużywa sporo energii.
Sprawdzona technika łączenia Warunki budowlane, takie jak na przykład słabe oświetlenie, sprzyjają błędom montażowym. Żeby zagwarantować prawidłowe funkcjonowanie systemu, warto zdecydować się na system łączony techniką tulei zaciskowej. Wprawdzie połączenia w ogrzewaniu podłogowym wykonywane są rzadko, jednak warto pamiętać, że najmniejsze straty hydrauliczne generuje system, w którym w celu wykonania połączenia należy rozszerzyć rurę przed włożeniem złączki.
W systemie tulei zaciskowej tak zwany pierścień nasuwany jest na rozszerzoną końcówkę rury, do której wkładamy złączkę. Połączenie to jest natychmiast szczelne. Co ważne, nawet z większej odległości widać, czy połączenie zostało wykonane, czy też nie.
Próba szczelności Zdarza się, że wykonawca z nich rezygnuje ze względu na potrzebny do ich przeprowadzenia czas (kilka godzin). Próba szczelności jest jednak podstawą uzyskania gwarancji na system. Protokoły prób dostępne są na stronach producentów lub w informacjach technicznych dotyczących systemu grzewczego.
REHAU Sp. z o.o. ul. Poznańska 1A 62-081 Przeźmierowo, Baranowo tel. 61 84 98 400, fax 61 84 98 401 poznan@rehau.com, www.rehau.pl
www.eksper tbudowlany.pl
45
mgr inż. Katarzyna Rybka
INSTALACJE
Fot. © Somfy
O OGRZEWANIU PODŁOGOWYM > str. 40
STEROWANIE DOMEM Nowoczesne technologie to znak naszych czasów. Dynamiczny rozwój automatyki skutkuje coraz bardziej inteligentnymi rozwiązaniami, zarówno urządzeń, jak i instalacji w budynku, które dostosowują swoją pracę do aktualnych potrzeb. A co najważniejsze, aby kontrolować budynek, nie trzeba mieć specjalnych, wyrafinowanych urządzeń. Dziś wystarczy do tego celu powszechnie dostępny smartfon, tablet czy komputer z dostępem do internetu.
Systemy automatyki
Fot. Viessmann
Budynek XXI wieku to taki, którego znakiem rozpoznawczym są wysokiej jakości rozwiązania wymagające rozbudowanych układów automatyki. Im bardziej układ ten jest skomplikowany, tym więcej funkcji w sobie niesie. Użytkownik nawet często nie wie,
zacznie sprawnie funkcjonować praktycznie bez żadnego czynnika ludzkiego. Pozwala on na kontrolę, monitorowanie oraz sterowanie działania wybranych, podłączonych do niego urządzeń lub instalacji zarówno w budynku, jak również w jego otoczeniu. Mózgiem systemu jest jedno centrum zarządzające, które spina wszystkie układy w jeden i je kontroluje. Dzięki temu poszczególne urządzenia są kontrolowane i użytkownik uzyskuje cenne informacje o ich pracy, zużyciu energii czy parametrach, z jakimi działa w danej chwili. Jeśli ma na to ochotę, może je w każdej chwili zmienić na takie, które będą mu w danym momencie bardziej odpowiadać.
Czym możemy sterować? jak wielkiej precyzji wymaga dopracowanie całego systemu, ponieważ od jego strony, jako odbiorcy, obsługa jest bardzo prosta, praktycznie intuicyjna. BMS, ang. Building Management System, to system zarządzania budynkiem, który dzięki odpowiednim rozwiązaniom z zakresu automatyki procesów oraz elektroniki może sprawić, że budynek
46
www.eksper tbudowlany.pl
Aby lepiej wyjaśnić, jak funkcjonuje automatyka w budynku, za przykład można podać instalację ogrzewania podłogowego w domu jednorodzinnym. Duża bezwładność ogrzewania podłogowego sprawia, że musi ono zostać włączone ze znacznym wyprzedzeniem do chwili, w której parametry powietrza w pomieszczeniu mają być odpowiednie. Kiedy wszyscy domownicy są poza domem, temperatura powietrza w pomieszczeniu
może być niska, a kocioł będzie się załączał tylko po to, aby podtrzymać stałą temperaturę na takim poziomie, który zabezpiecza dom przed wychłodzeniem. Umożliwia to osiągnięcie pewnych oszczędności, aby nie ogrzewać pustej przestrzeni. Kiedy domownik ma zamiar wrócić, może za pomocą specjalnej aplikacji ustawić taką temperaturę w domu, jaka będzie dla niego odpowiednia, z wyprzedzeniem. System zareaguje w taki sposób, że w pierwszej kolejności, na podstawie zmierzonej przez czujnik temperatury zewnętrznej oraz zadanej temperatury wewnętrznej w oparciu o tzw. krzywą grzania, ustali się temperatura zasilania kotła. W przypadku instalacji ogrzewania podłogowego ta temperatura nie będzie wysoka, kocioł zadziała jednak z pełną mocą, aż taka temperatura na zasileniu powstanie. Następnie zadaniem pomp jest wywołanie przepływu w obiegu tak, aby ciepła woda mogła krążyć w rurkach i ogrzewać pomieszczenia do momentu osiągnięcia zadanej temperatury z odpowiednim zapasem. Utrzymanie stałej temperatury na zasilaniu obiegu jest istotne, ponieważ przekroczenie pewnej wartości może skutkować zniszczeniem podłogi oraz wywołać uczucie dyskomfortu domowników z powodu zbyt wysokiej temperatury. Rozwiązaniem tej sytuacji jest również sterowany automatycznie zawór mieszający, który otrzymując informację o temperaturze na zasileniu od czujnika, otwiera się tak, aby domieszać chłodniejszą wodę powracającą do kotła z układu. nr 1/2015
A PLI K ACJ E
Zobacz więcej
Bezpieczny dom System AquaGold służy do ochrony mieszkań i domów przed zalaniem wodą. Przeznaczony jest do wczesnego wykrywania wycieku wody w instalacjach wodociągowych (np. pęknięty wężyk) i ogrzewania mieszkań, domów czy budynków biurowych. Gdy następuje wyciek, system automatycznie odcina dopływ wody, pozwalając na usunięcie przyczyny powstałej awarii. W skład systemu wchodzą: czujniki wycieku wody – umieszczane na podłodze w łazience, kuchni (np. przy zlewie lub pralce) czy kotłowni, centrala sterująca oraz elektrozawory kulowe (montowane na instalacjach wodociągowych). Zróżnicowanie systemu (zastosowanie przewodowych lub bezprzewodowych czujników wycieku wody) pozwala na montaż zarówno w fazie budowy, jak również w użytkowanych pomieszczeniach, bez konieczności dodatkowych remontów. Możliwość zamontowania do 375 sztuk przewodowych lub do 31 sztuk bezprzewodowych czujników wycieku wody oraz do 6 sztuk elektrozaworów kulowych. AquaGold współpracuje z systemem inteligentnego domu, BMS oraz systemami GSM i alarmowymi. Cena zestawu: od 1013 zł netto. Producent: GoldTherm, www.goldtherm.pl, www.aquagold.pl, tel. 46 862 51 63.
źródłem ciepła, ale wykorzystujemy je alternatywnie, narzędzie obsługujące i sterujące takimi skomplikowanymi układami staje się już praktycznie koniecznością. Są to tzw. systemy hybrydowe, które oprócz jednego źródła, jakim jest np. kocioł, są dodatkowo wspierane np. przez kolektory czy pompę ciepła. Ponieważ ich zastosowanie ma na celu obniżenie zużycia energii i jak najniższe koszty eksploatacji, najefektywniej współpracują one wtedy, gdy są spięte odpowiednim systemem zarządzania. Ponadto użytkownik powinien mieć możliwość wglądu do ich trybu pracy, a także do danych o aktualnym
zużyciu energii. Pozwoli to uzyskać realne korzyści, gdyż ich praca będzie dostosowana do faktycznych potrzeb, które mogą nieco odbiegać od tych zaprogramowanych.
Zalety aplikacji mobilnych Mając dostęp do wszystkich informacji, a przede wszystkim, mając możliwość własnego dostosowania działania urządzeń, użytkownik czuje się bardziej komfortowo. Posiadając współpracującą z urządzeniem odpowiednią aplikację, można łatwo dopasować działanie systemu według własnych
MOB ILNE
Aplikacja EasyControl dostępna jest na polskim rynku od połowy 2013 roku, a nagrodzona została już w październiku. Podczas XI Kongresu INSTALEXPO otrzymała statuetkę „Złoty Instalator”, która przyznawana jest nowoczesnym, ekologicznym i niezawodnym w działaniu wyrobom, opracowaniom technologicznym i konstrukcyjnym charakteryzującym się wysokimi walorami technicznymi, użytkowymi oraz estetycznymi. Aplikację EasyControl można bezpłatnie pobrać poprzez stronę www.buderus-aplikacje.pl
EasyControl – aplikacja do mobilnego sterowania systemem ogrzewania zasilanym kotłem gazowym
informacje o temperaturze zewnętrznej, wewnętrznej, mocy palnika i uzysku solarnym (przy współpracy z instalacją solarną z modułem SM10) automatyczne powiadomienia o usterkach; elementem umożliwiającym komunikację pomiędzy smartfonem lub tabletem a automatyką ogrzewania jest moduł web KM200 marki Buderus, dostarczany z zasilaczem sieciowym, kablem przyłączeniowym (długość 2 m), kablem LAN CAT 5 (długość 2 m), elementami montażowymi, wtyczką przyłączeniową do złącza magistrali dwuprzewodowej EMS lub EMS Plus oraz instrukcją montażu w języku polskim. Dostępność aplikacji: bezpłatna instalacja i użytkowanie, do pobrania na www.store.apple.com/pl (dla systemu iOS) oraz na https://play.google.com/store?hl=pl (dla systemu Android). Cechy szczególne: przyjazny dla użytkownika, intuicyjny interfejs stały dostęp do ustawień parametrów systemu grzewczego łatwa i zdalna kontrola, obsługa oraz regulacja instalacji grzewczej oszczędność na kosztach ogrzewania aplikacja w języku polskim bezpieczeństwo użytkowania – zabezpieczenia uniemożliwiające dokonywanie zmian pracy systemu grzewczego przez osoby niepowołane poprzez fabrycznie zakodowaną nazwę użytkownika i hasło, w ustawieniach podstawowych modułu zapisane są również nazwa i adres serwera docelowego łatwy montaż – podłączenia pomiędzy automatyką systemu grzewczego a modułem web KM200 wykonywane za pomocą dwużyłowego przewodu elektrycznego 2×0,75 mm2 (TP); całkowita długość przewodów magistrali pomiędzy wszystkimi elementami systemu: EMS do 50 metrów lub EMS Plus do 300 metrów.
Buderus jeszcze bardziej ułatwia zdalne zarządzanie domowym systemem grzewczym. Teraz aplikacja EasyControl współpracuje również z urządzeniami mobilnymi z systemem operacyjnym Android. Aby z dowolnego miejsca na świecie zarządzać domową instalacją grzewczą, wystarczy smartfon lub tablet z zainstalowaną aplikacją EasyControl, połączenie z internetem i moduł Logamatic web KM200 marki Buderus. Moduł Logamatic web KM200 łączy instalację grzewczą z Internetem lub lokalną siecią Wi-Fi i przekształca dane wprowadzane za pomocą aplikacji w polecenia regulacyjne wysyłane instalacji grzewczej. Przeznaczenie: budynki jednorodzinne mieszkania, apartamenty budynki biurowe i użyteczności publicznej. Urządzenia, za pomocą których można obsługiwać aplikację: smartfony lub tablety z systemem iOS (iPhone, iPad, iPod Touch) lub systemem Android, z dostępem do internetu mobilnego, stacjonarnego lub Wi-Fi. Urządzenia, którymi można sterować za pomocą aplikacji: kotły kondensacyjne Logamax plus GB072, GB162, GB172T z regulatorem RC35 lub RC300 oraz modułem web KM200 kotły konwencjonalne Logamax U054, U052 i U052T, z regulatorem RC35 lub RC300 oraz modułem web KM200. Opcje sterowania urządzeniami instalacji HVAC: umożliwia komunikację on-line z automatyką sterującą kotłem gazowym i obiegami grzewczymi wybór trybu pracy automatyczny lub manualny trzy nastawy temperatury (dzienna, nocna, antyzamrożeniowa) programowanie dobowe i tygodniowe
nr 1/2015
reklama
INSTALACJE
W przypadku ogrzewania podłogowego, ze względu na to, że ciepło akumuluje się w podłodze, specyfika dopasowania działania automatyki kontrolno-sterującej jest nieco inna niż w przypadku ogrzewania grzejnikowego. To wszystko jest w zakresie działania sterownika wbudowanego w kocioł i od jego rozbudowania i funkcji zależy, czy układ można podłączyć do systemu zarządzania budynkiem, czyli BMS. Innymi słowy, aby móc sterować lub kontrolować pracę urządzeń omówionych w tym przykładzie, sterownik powinien mieć możliwość podłączenia jednego z protokołów komunikacyjnych czy też do sieci web, czyli internetu. Jeżeli taka możliwość istnieje, użytkownik z pomocą specjalisty może przenieść na swój telefon lub stronę internetową wszelkie informacje, które są w sterowniku, uzyskując do nich dostęp o każdej porze dnia i nocy. Są także takie kotły, których sterowniki mają już własną aplikację, dostępną na urządzenia mobilne. W takim przypadku użytkownik sam może stać się specjalistą i z łatwością skonfiguruje wszystkie ustawienia. W dobie nowoczesnych systemów ogrzewania, kiedy już grzejemy nie tylko jednym
R
E
K
infolinia 801 777 801, www.buderus.pl
L
A
M
A
www.eksper tbudowlany.pl
47
INSTALACJE
potrzeb oraz być informowanym na bieżąco o jego aktualnych parametrach pracy. Korzyścią jest też optymalizacja zużycia energii, ponieważ urządzenia pracują tylko wtedy, gdy faktycznie ich działanie jest potrzebne. Kolejnym plusem jest informacja o ewentualnej usterce, jeśli taka wystąpi. System sam ją rejestruje, odpowiednio reaguje i wysyła komunikat do właściciela i/lub
pośrednio do fachowca i ma on możliwość identyfikacji prawdopodobnej przyczyny usterki oraz podjęcia szybkiej decyzji o sposobie jej naprawy. Inna przydatna funkcja to informowanie o zabiegach, które przedłużą czas eksploatacji danego urządzenia. Dane z parametrami działania pracy urządzenia są archiwizowane, dzięki czemu użytkownik ma wgląd do tego, jak na przestrzeni danego okresu zmieniało się zużycie energii, co dodatkowo pozwoli wyciągnąć odpowiednie wnioski dotyczące jej oszczędzania.
Dom w komórce
Fot. © Somfy
serwisanta. Dzięki takiemu ułatwieniu reakcja następuje już w chwili powstania usterki, minimalizując tym samym ryzyko poważniejszej awarii. Reakcja serwisu na usterkę jest szybka, bo powiadomienie trafia bez-
A PLI K ACJ E
Telefon komórkowy do niedawna był narzędziem służącym jedynie do komunikacji. Jeszcze kilka lat temu nikt by nie pomyślał, że za jego pomocą można sterować niemal wszystkimi urządzeniami domowymi. Aplikacje na smartfony to nie tylko sterowanie kotłem czy temperaturą w pomieszczeniu. Mogą zarządzać też oświetleniem, bramą wjazdową czy garażową, roletami, a nawet sprzętem RTV i AGD. Wszystko spięte w jeden sprawny system, którego zadanie jest jedno – oszczędzanie energii oraz jak najwyższy komfort mieszkańców. Decydując się
jednak na tak zautomatyzowany dom, należy pamiętać, że kluczem do sukcesu jest dobór rozwiązania do faktycznego zapotrzebowania w budynku. Zbyt skomplikowany system zamiast generować oszczędności, może jedynie utrudniać życie. Czasem prostota daje większą funkcjonalność niż mnogość opcji. Dlatego tam gdzie jest mniej urządzeń do sterowania, lepiej zdecydować się na kilka małych aplikacji, które przez to, że zajmują mniej pamięci, będą działać sprawniej i szybciej. Zaś przy większej ilości urządzeń o różnym charakterze, podłączonych w jeden system wygodniej jest mieć jedną aplikację, która pozwoli sterować całością. Będzie to łatwiejsze niż uruchamianie kilku aplikacji naraz. BMS jest systemem współdziałających elementów automatyki, które spięte w jeden układ pozwalają tak dostosować działanie poszczególnych urządzeń, aby osiągnąć maksymalny komfort przy minimalnym zużyciu energii. Dodatkiem do tego są aplikacje, które pozwalają monitorować i zdalnie ustawiać żądane parametry w budynku, a system tak pokieruje pracą poszczególnych urządzeń, aby uzyskać żądany efekt.
MOB ILNE
Zobacz więcej
JunkersHome – aplikacja do mobilnego sterowania kotłem i ogrzewaniem Odpowiedzią Junkersa na potrzebę mobilnej kontroli, regulacji i programowania systemów grzewczych jest aplikacja JunkersHome. Dzięki JunkersHome użytkownik może zdalnie sterować zarówno pracą ogrzewania w swoim domu lub mieszkaniu, jak i otrzymywać informacje o pracy kotła grzewczego, ewentualnych usterkach, temperaturze wewnątrz i na zewnątrz budynku. Dodatkowo, w przypadku zastosowania systemu kolektorów słonecznych, użytkownik ma stały dostęp do informacji o aktualnym uzysku solarnym oraz do danych historycznych. Dostępność aplikacji: do pobrania na https://play.google.com/store/apps/details?id=com.bosch.tt.junkers&hl=pl lub https://itunes.apple.com/pl/app/junkershome/id463263291?mt=8.
infolinia 801 600 801 www.junkers.pl
48
www.eksper tbudowlany.pl
Cechy szczególne: bezpieczeństwo użytkowania – JunkersHome z modułem MB100-LAN posiada zabezpieczenia uniemożliwiające dokonywanie zmian pracy systemu grzewczego przez osoby niepowołane poprzez fabrycznie zakodowaną nazwę użytkownika i hasło, w ustawieniach podstawowych modułu zapisane są również nazwa i adres serwera docelowego łatwy montaż – do wykonania magistrali BUS, czyli podłączeń pomiędzy automatyką systemu grzewczego a modułem MB100-LAN, wystarczy jedynie cienki dwużyłowy przewód elektryczny; całkowita długość przewodów magistrali BUS pomiędzy wszystkimi elementami systemu może wynosić nawet 300 m (w zależności od przekrojów przewodów) atrakcyjna i intuicyjna forma graficzna, wszystkie komunikaty i teksty w języku polskim.
R
E
K
L
A
M
A
nr 1/2015
A PLI K ACJ E
MOB ILNE
INSTALACJE
Zobacz więcej
QL CONTROLS Dystrybutor SALUS-Controls tel. 32 700 74 53, fax 32 790 44 85
System sterowania ogrzewaniem iT600 Przeznaczenie: możliwość zarządzania wszystkimi regulatorami w Twoim domu za pomocą jednej aplikacji, dostępnej dla systemów Android, iOS oraz Windows. Urządzenia, za pomocą których można obsługiwać aplikację: dowolny smartfon z systemem Android, iOS lub Windows komputer z dostępem do internetu. Zadania i wyposażenie aplikacji: iT600RF to innowacyjny system, dający możliwość zarządzania wszystkimi regulatorami w Twoim domu za pomocą jednej aplikacji, dostępnej dla systemów Android, iOS oraz Windows. W jednym systemie moż-
na łączyć zarówno ogrzewanie grzejnikowe, jak i podłogowe. Nowoczesne regulatory temperatury zostały specjalnie zaprojektowane do współpracy z bezprzewodowymi głowicami grzejnikowymi oraz siłownikami ogrzewania podłogowego. Każdy z regulatorów posiada zaawansowane algorytmy sterujące, które pozwalają na precyzyjne utrzymywanie zadanej temperatury. Istnieje także możliwość bezprzewodowego sterowania pracą kotła, który załączy się zawsze, gdy którykolwiek z regulatorów zasygnalizuje zapotrzebowanie na ciepło. Aby maksymalnie uprościć obsługę systemu, użytkownik ma możliwość sterowania każdym z regulatorów przez aplikację internetową. Dzięki temu zyskujemy możliwość kontroli temperatury w każdym pomieszczeniu indywidualnie. System iT600 sprawdzi się doskonale w dużych obiektach, takich jak np. hotele czy szkoły. Umożliwi on sterowanie wszystkimi pomieszczeniami w budynku z jednego miejsca, np. recepcji. Do działania aplikacji wystarczy dostęp do
R
E
K
L
A
M
internetu w dowolnym miejscu na świecie, a jej użytkowanie jest bezpłatne. Dostępność aplikacji: bezpłatne aplikacje mobilne iT600 dostępne są w sklepach Google Play,App Store oraz Windows. Cechy szczególne: efektywne oszczędności dzięki kontroli temperatury w każdym pomieszczeniu indywidualnie kontrola ogrzewania przez internet sterowanie całym ogrzewaniem zarówno podłogowym, jak i grzejnikowym uniwersalny sterownik występujący w czterech konfiguracjach (czasowy, dobowy, tygodniowy, master/slave) wiele możliwości konfiguracji systemu uniwersalna głowica grzejnikowa możliwość adaptacji w istniejących obiektach 5 lat gwarancji bezpłatna aplikacja.
A
dostarc
zamy
y tworzym
Niewyczerpane źródło fachowej wiedzy na temat ogrzewania, wentylacji i instalacji sanitarnych
gromad zimy
promocja
R
INFOZETEL RMA NE C JE
RYNEK INSTALACYJNY ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 75 faks 22 810 27 42 www.rynekinstalacyjny.pl
nr 1/2015
www.eksper tbudowlany.pl
49
INSTALACJE
Jerzy Chodura Fot. Hewalex
Jednym z najważniejszych etapów montażu instalacji solarnej jest prawidłowe wykonanie posadowienia i przyłączy kolektorów słonecznych. Ważne jest przede wszystkim właściwe usytuowanie i zamocowanie kolektorów na dachu lub w miejscu przewidzianym do ich umieszczenia i odpowiednie poprowadzenie przewodów. W artykule zamieszczono praktyczne porady dotyczące montażu kolektorów słonecznych, pozwalające uniknąć najczęściej popełnianych błędów.
PRAWIDŁOWY MONTAŻ
KOLEKTORÓW SŁONECZNYCH
50
www.eksper tbudowlany.pl
1
2
możliwości bezpośredniego posadowienia na połaci dachowej, na przykład ze względu na brak ekspozycji słonecznej. Konstrukcja taka jest zwykle bardziej narażona na działanie warunków atmosferycznych.
Co warto wiedzieć przed montażem kolektorów? Połać dachowa, na której umieszczane są kolektory, musi umożliwiać im długotrwałą pracę (żywotność kolektorów wynosi ponad 20 lat). Należy w związku z tym uwzględnić przed montażem kilka aspektów. Konstrukcja dachu powinna mieć parametry zapewniające przeniesienie dodatkowych obciążeń związanych z posadowieniem kolektorów słonecznych. Te obciążenia to głównie ciężar kolektora napełnionego cieczą, ciężar śniegu zalegającego na kolektorze oraz napór wiatru. Renomowane firmy korzystają z programów do wyznaczania sumaryczneFot. Buderus
Fot. Hewalex
Prawidłowa lokalizacja kolektorów pozwala na uzyskanie maksymalnego uzysku energetycznego instalacji solarnej, a co za tym idzie, na skrócenie okresu zwrotu kosztów inwestycji. Z uwagi na konieczność umieszczenia kolektorów słonecznych w miejscu o najlepszej ekspozycji słonecznej, montuje się je najczęściej na dachach budynków. Są trzy podstawowe warianty takiego montażu. 1. Kolektory umieszczone na nachylonej połaci dachowej na konstrukcji mocującej (fot. 1). Zaletą takiego sposobu mocowania jest praktycznie nienaruszanie połaci dachowej, a przy prawidłowym montażu dodatkowe obciążenia związane z montażem kolektorów na dachu przenoszone są na jego konstrukcję nośną. Ponieważ między kolektorem a połacią dachową istnieje wolna przestrzeń, kolektor płaski musi mieć po tej stronie na dnie płytę odporną na działanie czynników atmosferycznych, zdolną do uniesienia izolacji cieplnej. 2. Kolektory wpuszczane w połać dachu (fot. 2). Kolektory posadowione są na kontrłatach konstrukcji dachowej i mają oblachowanie podobne do okien dachowych. W przypadku montażu w budynkach znajdujących się w trakcie budowy mogą zostać zintegrowanie z połacią dachową.
3. Kolektory na konstrukcjach wolno stojących (fot. 3). Przypadek ten występuje wtedy, gdy dach jest płaski lub gdy nie ma
Fot. Buderus
Jak uniknąć błędów w montażu?
3 nr 1/2015
Rys. J. Chodura
h b
L
a
Wyznaczanie odległości między kolektorami usytuowanymi szeregowo
kolektorów, co z kolei utrudnia ustawienie większej liczby urządzeń w szeregu. Każdy przypadek montażu wymaga zatem analizy możliwości maksymalizacji uzysku energetycznego z kolektorów. Niejednokrotnie dla uzyskania wymaganego efektu energetycznego niezbędne jest budowanie dodatkowych konstrukcji wsporczych, na których posadawiane są kolektory słoneczne (stanowią one oczywiście dodatkowe obciążenie dachu). Alternatywnym rozwiązaniem jest wykorzystanie dla posadowienia kolektorów wolnej pionowej powierzchni czołowej takich budynków (np. fasady czy daszku nad oknami itp.). Natomiast jeśli połacie dachu usytuowane są na wschód i zachód, montuje się na nich kolektory, zwiększając ich powierzchnię czynną dla rekompensaty strat uzysku energetycznego związanego z niekorzystnym położeniem dachu. Alternatywnym rozwiązaniem jest wykorzystanie dla posadowienia kolektorów wolnej pionowej powierzchni czołowej takich budynków (np. fasady czy daszku nad oknami itp.). Bez względu na to, czy kolektory są wykorzystywane w ciągu całego roku, czy nie, przez cały rok narażone są na działanie warunków atmosferycznych, dlatego w okresie bezczynności powinny być odpowiednio zabezpieczone (należy je przykryć, opróżnić instalację itd.). Jeśli kolektory zostaną źle umiejscowione, w miejscu częściowo zacienionym, to kilka z nich nie będzie „grzało”, a ich rurki przepływowe mogą się zbyt szybko zużywać w wyniku tłoczenia przez pompę zimnej cieczy o dużej gęstości. Gdy dodatkowo cały układ jest źle wykonany, może dochodzić do wychładzania zasobników ciepłej wody użytkowej lub buforów ciepła.
reklama
nr 1/2015
zdecydować na obniżenie wartości kąta β nachylenia kolektorów, co dodatkowo pozwoli na rozmieszczenie ich większej ilości. W przypadku kolektorów montowanych poziomo istnieje możliwość ustawienia większej liczby szeregów. Trzeba przy tym pamiętać o zwiększonej szerokości takich
INSTALACJE
go obciążenia wywołanego montażem kolektorów z uwzględnieniem kierunku naporu wiatru, co pomaga im w prawidłowym projektowaniu konstrukcji mocujących. Połać dachu powinna być w takim stanie, aby po montażu kolektorów nie była konieczna jej renowacja, podczas której należy zdemontować urządzenia. Powierzchnia dachu powinna umożliwiać montaż całego zestawu kolektorów, tak aby poszczególne urządzenia wzajemnie się nie zacieniały. Nie może też być zacieniana np. przez drzewa czy sąsiednie budowle. Dach powinien mieć minimalną ilość elementów utrudniających instalację kolektorów (tj. kominów, nadbudówek, szybów wentylacyjnych, świetlików), ponieważ ich mnogość może powodować konieczność rozbicia zestawu kolektorów na małe pola, co podraża inwestycję i obniża jej sprawność. Połać dachu nie musi być usytuowana dokładnie na południe, odchylenie od azymutu północ–południe rzędu ±45° nie powoduje znaczącej redukcji uzysku energetycznego kolektorów. Jeśli kolektory pracują głównie latem (np. w instalacji do podgrzewu wody basenowej), można je montować bardziej płasko. Jeżeli okres działania kolektorów przypada na okresy przejściowe i zimę (np. instalacje do wspomagania ogrzewania budynków), powinny być usytuowane pod większym kątem. Aby nie dochodziło do zacienienia kolektorów ustawionych w bateriach pracujących przez cały rok, nawet przy najniższym położeniu słońca, trzeba im zapewnić odpowiednią odległość. Oznacza to konieczność ustalenia wartości kąta minimalnego wysokości słońca dla określonej szerokości geograficznej. Można skorzystać z gotowych programów pozwalających na wykreślenie trajektorii ruchu słońca i ustalenie tej wartości z otrzymanego wykresu. Znając wartość kąta padania promieni słonecznych α (położenia słońca), można wyznaczyć odległość rzędów kolektorów wymaganą, aby uniknąć zacienienia. Przykładowo dla kolektorów o wysokości h = 2 m przy kącie nachylenia kolektorów β = 45° oraz kącie położenia słońca w grudniu wynoszącym α = 18° wymagana odległość rzędów kolektorów wynosi L = 6,4 m (rys.). Oczywiście gdy instalacja jest wykorzystywana okresowo (np. kolektory do podgrzewu wody basenowej), to minimalna wartość kąta α padania promieni słonecznych jest wyższa i rzędy kolektorów można znacznie zagęścić. Jednocześnie można się
www.eksper tbudowlany.pl
51
INSTALACJE
mgr inż. Karol Kuczyński Instalacja elektryczna jest elementem każdego budynku mieszkalnego. Jej budowa jest zróżnicowana ze względu na wymagania użytkownika i zasobność jego portfela. W domach i mieszkaniach często można jeszcze spotkać instalacje z lat 60. ubiegłego wieku, ale w nowoczesnych budynkach są to już instalacje tróji pięcioprzewodowe wraz z inteligentnymi instalacjami teleinformatycznymi.
INSTALACJA GNIAZD WTYCZKOWYCH I OGRZEWANIA ELEKTRYCZNEGO
Instalacja gniazd wtyczkowych W każdej standardowej instalacji elektrycznej występują gniazda wtyczkowe oraz łączniki. Ich budowa oraz sposób zamocowania zależą od miejsca zainstalowania oraz metody wykonania instalacji. W instalacji ułożonej w peszlach pod tynkiem, a także wykonanej przewodami ułożonymi w tynku, stosuje się osprzęt podtynkowy, umieszczony w puszkach osadzonych w ścianie. Jeżeli instalacja ułożona jest na wierzchu ścian w rurkach lub korytkach, wówczas stosowany jest osprzęt natynkowy. W pomieszczeniach wilgotnych i na zewnątrz budynków niezbędne jest instalowanie gniazd wtyczkowych w obudowie odpornej na wpływy zewnętrzne: zanieczyszczenia i wodę. W zależności od miejsca instalacji mogą to być gniazda w puszkach
Podwójne gniazdo USB umożliwia ładowanie dwóch urządzeń mobilnych
Fot. ABB
warto wiedzieć Dotychczas każde urządzenie mobilne wymagało odpowiedniej i dostosowanej wyłącznie do niego ładowarki, co powodowało konieczność noszenia jej ze sobą. Obecnie Unia Europejska zobowiązała producentów urządzeń mobilnych, aby wyposażali je w uniwersalne złącza do ładowarek. W opakowaniach nowych urządzeń znajduje się, obok ładowarki, przewód zaopatrzony w uniwersalny wtyk USB. W tym kontekście ciekawostką są pojawiające się na rynku gniazda wtyczkowe wyposażone w złącze USB. Wygoda płynąca z korzystania z gniazd USB wszędzie tam, gdzie są potrzebne, np. w mieszkaniu, biurze czy miejscach użyteczności publicznej, jest niezaprzeczalna.
52
www.eksper tbudowlany.pl
Instalacja gniazd i przewodów zasilających urządzenia grzewcze
Fot. K. Kuczyński
Gniazda wtyczkowe bez przewodu ochronnego podłączone przewodem „telefonicznym”, to niestety częsty obrazek
podtynkowych lub na wierzchu ścian. Odporność obudowy określa się wg normy PN-EN 60529:2003 za pomocą kodu IP. Oznaczenie składa się z dwóch liter IP i następujących po nich dwóch cyfr. Pierwsza z nich określa stopień ochrony przed dostępem ciał stałych, w skali od 0 do 6, a druga – stopień ochrony przed wodą, w skali od 0 do 8. Gniazdo wtyczkowe, na którego obudowie podano oznaczenie IP44 jest chronione przed dostępem ciał stałych o średnicy 1 mm i większej oraz przed bryzgami wody. Gniazda w pokojach mieszkalnych oraz w pomieszczeniach o charakterze biurowym instaluje się zwykle na wysokości 30 cm nad podłogą. W kuchni gniazda umieszcza się nad powierzchnią blatów, czyli na wysokości około 1,2 m. Rozmieszczenie gniazd w łazience również zależy od ich przeznaczenia – do podłączenia pralki może być umieszczone nisko – 30 cm nad podłogą, tak jak w pokojach, lub powyżej górnej powierzchni obudowy pralki, czyli na wysokości około 85 cm. Należy przy tym pamiętać, że gniazda wtyczkowe w łazience muszą być instalowane poza strefą zwiększonego zagrożenia, a więc w odległości nie mniejszej niż 60 cm od krawędzi wanny lub brodzika.
Instalację gniazd wtyczkowych jednofazowych oraz obwodów zasilających urządzenia grzewcze należy wykonać przewodem miedzianym o minimalnym przekroju 3×2,5 mm2, w rurkach o średnicy ø 20. Natomiast instalacje odbiorów trójfazowych (kuchnia elektryczna, przepływowy podgrzewacz wody) zaleca się wykonać przewodem miedzianym o minimalnym przekroju 5×2,5 mm2, w rurkach o średnicy ø 25. Prze-
warto wiedzieć Ze względu na budowę, gniazda wtyczkowe można podzielić na pojedyncze i podwójne, z bolcem ochronnym i bez bolca oraz gniazda bryzgoszczelne o stopniu ochrony obudowy nawet IP44. Gniazda o prądzie nominalnym 16 A ze stykiem ochronnym należy montować: • w pokojach – najczęściej na wysokości 0,3 m od podłogi • w łazience – najczęściej na wysokości 1,3 m od podłogi • w kuchni – najczęściej na wysokości 1,2 m od podłogi. Ze względu na sposób montażu, w instalacjach elektrycznych wyróżnia się trzy rodzaje gniazd wtyczkowych: 1. Podtynkowe – instalacja wykonana jest pod tynkiem za pomocą rur cienkościennych ułożonych w wykutych bruzdach. 2. Wtynkowe – instalacja montowana jest w tynku, a osprzęt charakteryzuje się specjalną budową. W miejscach rozgałęzień instaluje się puszki wtynkowe. Mają one zaciski do łączenia przewodów i szczęki do przyłączania osprzętu. Wszelkiego rodzaju osprzęt, w tym gniazda wtyczkowe, są wyposażone w noże stykowe, które wchodzą do szczęk puszek wtynkowych. Tego typu osprzęt można spotkać w budownictwie z lat 50., 60. i 70. Charakteryzuje się on jednak niską obciążalnością styków nożowych w przypadku gniazd wtyczkowych. 3. Natynkowe – instalacja i osprzęt instalowane są na powierzchni ściany.
nr 1/2015
O SP R ZĘ T
Budowa natynkowego jednofazowego gniazda wtyczkowego Fot. Schneider Electric
i kuchnie, izolację przeciwwilgociową należy umieścić tuż pod posadzką. Przewody grzejne należy upinać na taśmie lub siatce montażowej w odpowiednich odległościach, a następnie pokryć warstwą zaprawy betonowej z dodatkiem plastyfikatora albo warstwą jastrychu gipsowego czy cementowego. W instalacjach ogrzewania podłogowego układanych w podłogach drewnianych na
legarach, przewody grzejne należy kłaść bezpośrednio na izolacji termicznej, nie przykrywając ich warstwą zaprawy. Pomiędzy elementami grzejnymi a drewnianą posadzką należy pozostawić pustą przestrzeń – około 0,03–0,05 m. Grzejniki konwekcyjne należy ustawiać przy ścianach zewnętrznych, pod oknami. Otwory wylotowe konwektora nie mogą być niczym osłonięte. Montując grzejnik na ścianie, należy zachować odpowiednie odległości od podłogi i ściany, co najmniej 0,01 m. Grzejniki mocuje się na ścianie, używając specjalnych uchwytów, przystosowanych do konkretnego modelu. Załączanie grupy obwodów zasilających obwody grzewcze może być realizowane za pomocą układów automatyki wraz ze stycznikami lub ręcznie.
INSTALACJE
wody i rurki pod tynkiem należy układać pionowo i poziomo: poziome odcinki instalacji na ścianach należy układać w odległości 0,3 m od sufitu pionowe odcinki instalacji powinno się prowadzić w odległości 0,15 m od krawędzi ościeżnicy lub prostopadle od puszki do gniazda przewód biegnący od gniazda do gniazda powinien znajdować się na wysokości 0,3 m nad podłogą. Instalacje przewodów grzejnych ogrzewania podłogowego zaleca się montować na warstwie izolacji termicznej, styropianu lub wełny mineralnej przykrytej folią ochronną i cienką warstwą masy betonowej. W pomieszczeniach wilgotnych, jak np. łazienki
E LE KTROIN S TA L A C YJN Y
Berker B.Kwadrat Berker B.Kwadrat to nowoczesne wzornictwo skierowane do budownictwa wielomieszkaniowego, budynków komercyjnych i domów jednorodzinnych. Ergonomiczny design oparty na kwadratowej formie, sprawia, że seria doskonale komponuje się we wszystkich projektach wnętrz, a zarazem gwarantuje prostotę obsługi. Wykorzystanie duroplastu, jako materiału bazowego, gwarantuje wysoką odporność na zarysowania. Seria posiada pełną ofertę gniazd multimedialnych, a także jest kompatybilna z najwyższej klasy systemami kanałów elektroinstalacyjnych. Dostępne kolory: biały, kremowy, antracyt mat i alu mat.
Zobacz więcej www.hagerhome.pl, www.hager.pl
Asfora – elegancja każdego dnia
Zobacz więcej
Asfora to pełna gama wysokiej jakości łączników i gniazd o pięknym, eleganckim kształcie oraz szerokiej funkcjonalności. Dzięki dopracowanej linii oraz klasycznej czystej barwie seria odpowiada na wymagania i standardy współczesnych mieszkań. Prosta forma, rozbudowany asortyment oraz szybka i łatwa instalacja to wyznaczniki rodziny Asfory.
Merten System M – właściwe rozwiązanie dla wymagających Czy chcemy tego, czy nie, to jednak kolor jest dziś jednym z głównych czynników decydujących o wyborze osprzętu. Dlatego właśnie Merten System M spełnia oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów, reprezentując przy tym najwyższą jakość osprzętu elektroinstalacyjnego. Produkty wykonywane są nie tylko z tradycyjnych tworzyw sztucznych, ale również ze szkła, stali nierdzewnej, aluminium czy też naturalnego mosiądzu. Seria łączników powstała z myślą o każdym wnętrzu. Materiały, z których zbudowano łączniki i gniazda, są najwyższej jakości. Dzięki temu mają zwiększoną odporność na zarysowanie, zabrudzenia i działania czynników atmosferycznych. Zapewniają Tobie i Twojej rodzinie bezpieczeństwo.
Sedna – lekkość stylu Sedna to pełna gama wysokiej jakości łączników i gniazd o wyrazistym kształcie oraz unikalnej płaskiej formie (grubość tylko 8 mm!). Jej elegancki design, rozbudowany asortyment, możliwość aranżacji w ramkach wielokrotnych oraz ciekawa paleta kolorów czynią z Sedny ciekawą serię. Seria Sedna dostępna jest zarówno w klasycznych odcieniach bieli i kremu, jak również w kolorach metalizowanych: aluminium i satyny. Dodatkowa opcja umożliwiająca zastosowanie barwnych ramek (czerwonej i szarej) pozwala nadać indywidualną estetykę oraz zharmonizować ofertę z wystrojem każdego wnętrza. Niedawno został wprowadzony nowy kolor – grafitowy, który dopełnia ciekawą ofertę serii Sedna.
nr 1/2015
infolinia 801 171 500, www.schneider-electric.com
R
E
K
L
A
M
A
www.eksper tbudowlany.pl
53
OGRODY
Marta Stankiewicz
Oczyszczalnia korzeniowo-gruntowa uznawana jest za najbardziej ekologiczną metodę pozbycia się ścieków z gospodarstwa domowego. Jest bardzo tania w eksploatacji, a jej budowa zwraca się po około pięciu latach. Dzięki porastającej ją bujnej roślinności wzbogaca estetycznie ogród, nie zajmując przy tym wiele miejsca.
www.re-natura.pl
Oczyszczalnia korzeniowa pięknie wtapia się krajobrazowo w ogród
ROŚLINNO-GRUNTOWA
PRZYDOMOWA OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW Dlaczego oczyszczalnia korzeniowa ma sens? Im większa niezależność od zewnętrznego odbiorcy ścieków, tym lepiej. O tym, w jaki sposób pozbędziemy się domowych płynnych nieczystości decyduje na ogół powierzchnia działki oraz to, czy istnieje możliwość podłączenia do ogólnej kanalizacji. Wprawdzie koszty inwestycyjne oczyszczalni roślinnej są relatywnie wysokie, jednak zwracają się w pierwszych latach użytkowania. Budowa takiej oczyszczalni znajduje wyraźne uzasadnienie wobec konieczności regularnego uiszczania opłat za odbiór ścieków przez kanalizację czy opróżnianie przydomowego szamba. Jest rozwiązaniem dla osób, które myślą o życiu w zgodzie z naturą i chcą wybierać technologie, które są bezpieczne dla środowiska. Istotną cechą oczyszczalni hydrobotanicznej jest podniesienie walorów estetycznych ogrodu. Rośliny porastające złoże filtracyjne tworzą miły dla oka, poruszany wiatrem, trzcinowy łan. Według Prawa budowlanego oczyszczalnię ścieków o przepustowości do 7,5 m3/dobę można wybudować bez pozwolenia, zgłaszając tylko taki zamiar w starostwie. Przyjmując średnie zużycie wody przez jedną osobę wynoszące 160 l/dobę, możemy więc bez ze-
54
www.eksper tbudowlany.pl
zwoleń zbudować oczyszczalnię dla 46 osób. Zgodnie z prawem istnieją jeszcze dwie możliwości pozbycia się ścieków – budowa szamba i podłączenie do sieci kanalizacji. O tym, czy są one racjonalne, w dużej mierze decydują względy ekonomiczne.
Czasza oczyszczalni odizolowana jest od środowiska nieprzepuszczalną folią, odpor-
Jak działa i jak jest zbudowana oczyszczalnia korzeniowa? Obecnie konstruuje się oczyszczalnie z przepływem pionowym, wymagające stosunkowo niedużej powierzchni, w której neutralizacja ścieku jest możliwa dzięki efektywnemu wypełnieniu złoża filtracyjnego. Ścieki z domu poddawane są wstępnej sedymentacji w trójkomorowym osadniku gnilnym (czyli zbiorniku zwanym szambem), a następnie, sklarowane, podawane przez pompę na złoże filtracyjne, czyli właściwą oczyszczalnię. Jest to wyłożony nieprzepuszczalnym materiałem wykop (najczęściej folia kauczukowa EPDM lub PVC), wypełniony odpowiednim złożem filtracyjnym, obsadzonym trzciną. Nieczystości przepływają przez strefę korzeniową trzciny i kolejne warstwy złoża filtracyjnego, na dnie którego umieszczony jest rurociąg zbierający (całe złoże filtracyjne odizolowane jest od podłoża – środowiska).
Schemat usytuowania oczyszczalni na działce
ekspert radzi mgr inż. Wojciech Walczak architekt krajobrazu
Na co zwrócić uwagę przy projektowaniu oczyszczalni korzeniowej? Projektując oczyszczalnię glebowo-korzeniową, szczególną uwagę musimy zwrócić na stan wód gruntowych oraz przepuszczalność gleby. Według prawa rozsączenie oczyszczonych ścieków powinno być oddalone od wód gruntowych minimum 1,5 m. W przypadku mniejszej odległości złoże filtracyjne należy umiejscowić na wzgórku lub zaopatrzyć całą instalację w dodatkową pompę. Przepuszczalność gleby warunkuje zastosowany drenaż rozsączający (chodzi o ilość i sposób rozsączenia).
nr 1/2015
OGRODY
ną na przerastanie korzeni, aby zanieczyszczenia nie przedostawały się do otoczenia. Dodatkowo na folii układa się geowłókninę zapobiegającą mechanicznemu uszkodzeniu folii. Do wypełnienia złoża stosuje się piasek, żwir, Biozamonit, żelazo (na przykład w postaci stalowych podkładek, najlepiej jednak w formie wiórów czy żelaznej wełny), grys marmurowy, grys z wapna ogrodniczego, keramzyt, a nawet słomę, korę, torf czy kompost. Wypływający ze złoża oczyszczony ściek powinien mieć takie parametry, aby można go było użyć do celów ogrodniczych, odprowadzić do gruntu bądź naturalnego cieku wodnego. Ważną rolę w oczyszczaniu ścieków pełnią bakterie obecne w warstwie gruntu otaczającej kłączo-korzenie trzciny, które powodują rozkład substancji organicznych zawartych w ściekach. Kłącza trzciny rosną w sposób tworzący hydrauliczne kanaliki, utrzymujące właściwą przepustowość złoża. Do bakterii tlenowych przez korzenie, łodygi, liście i kłącza przekazywany jest tlen. Zawartość azotu i fosforu zmniejsza się między innymi dzięki roślinom, dla których stanowią one substancję odżywczą. Ponadto azot uwalniany jest gazowo przez mikroorganizmy, a fosfor wiązany w złożu przez dodatki wapienne i żelazo. Do adsorpcji fosforu używa się specjalnie dobranych minerałów. Zanieczyszczenia w gruncie eliminowane są dzięki mikroflorze bytującej w gruncie wypełniającym złoże i na korzeniach roślin. Oczyszczalnia korzeniowa redukuje BZT5 (biochemiczne zapotrzebowanie na tlen) średnio o 90%, azot – 94%, a fosfor – 90%. Zimą wydajność oczyszczalni maleje o kilkanaście procent, lecz złoże nie zamarza, gdyż tlen transportowany jest do podziemnych części roślin, a w procesie metabolizmu powstaje ciepło. Porcjami podawany jest ciepły ściek, a złoże chronione jest dodatkowo przez kilkunastocentymetrową pokrywę keramzytowo-roślinną. Coraz częściej w celu zwiększenia efektywności oczyszczania ścieków oczyszczalnię zasila się dodatkowo mieszaniną pożytecznych kultur tlenowych i beztlenowych mikroorganizmów (efektywne mikroorganizmy – EM), które wypierają bakterie gnilne, przyspieszają procesy rozkładu i likwidują nieprzyjemne zapachy. Podaje się je już na etapie domowych urządzeń sanitarnych, dzięki czemu utrzymują w dobrym stanie całą instalację kanalizacji, przyspieszają sedymentację w osadniku i opóźniają zagniwanie ścieku.
www.re-natura.pl
Oczyszczalnia rok po zbudowaniu. Widoczna wierzchnia warstwa złoża wypełniona keramzytem, wywiewki i uszczelnienie czaszy
www.re-natura.pl
Trzcina porastająca złoże tworzy malowniczy łan
Porównanie (średnich) kosztów budowy i eksploatacji szamba i oczyszczalni korzeniowej (zł) dla 3–5-osobowej rodziny (zużycie wody 160 l/dobę/osobę, pojemność osadnika 10 m3). Szambo
Oczyszczalnia korzeniowa
3400
17 000
3600 (wywóz cieczy wozem asenizacyjnym)
150 (usuwanie osadu raz na rok, obsługa pompy 110 zł) razem 260 zł
Budowa (materiały i wykonanie) Eksploatacja rocznie
Projekt i wykonanie oczyszczalni Do budowy oczyszczalni potrzeba miejsca ze względu na konieczny dostęp ciężkich maszyn – koparki, wywrotki. Jeśli jednak nie dysponujemy dostateczną powierzchnią, prace mogą być wykonane za pomocą prostych narzędzi, co wpłynie jednak na koszt robocizny. Wymagana powierzchnia pod budowę wynosi 3,5 m2 dla jednego mieszkańca. Miejsce, w którym ma powstać obiekt, musi mieć zapewnione co najmniej sześciogodzinne nasłonecznienie w ciągu doby.
Warto sprawdzić, czy w dotychczas wybudowanych przez przyszłego wykonawcę obiektach wykonano badania wód pościekowych i zapoznać się z ich wynikami. Dobrze zbudowana oczyszczalnia to taka, która gwarantuje odpowiednie parametry wody pościekowej i jest nieuc i ą ż l i wa dla użytkowników.
Ciepły, suchy i zdrowy dom str. 2 55
www.eksper tbudowlany.pl reklama
nr 1/2015
OGRODY
Rozwiązanie w pełni ekologiczne Według rozporządzenia Ministra Środowiska wody pościekowej, czyli oczyszczonego ścieku, można użyć do podlewania ogrodu, a nawet odprowadzić wprost do gruntu, pod warunkiem obniżenia poziomu BZT5 (biochemiczne zapotrzebowanie na tlen) do maks. 40 mg O2/l, a zawiesin ogólnych – 50 mg/l. Niestety, bardzo częstą praktyką jest wylewanie nieoczyszczonych ścieków wprost do przepływającej obok rzeki czy przydrożnego rowu, celowe rozszczelnianie szamba w celu zaosz-
kroorganizmów, które mogłyby spożyć i rozłożyć zawarty w ściekach bagaż odżywczy. Na obszarach, do których nie doprowadzana jest woda z wodociągów, mieszkańcy korzystają z płytkich studni, z wody ze złóż gruntowych. Łatwo można sobie wyobrazić, jaki wpływ na ich zdrowie mają zawarte w wodzie chorobotwórcze bakterie, wirusy, związki azotu czy fosforu. Zdarza się także, że nieuczciwi odbiorcy ścieków wozami asenizacyjnymi wylewają ich zawartość na dzikie wylewiska. W aspekcie ekologicznym sieć kanalizacyjna również jest wątpliwa. Wody
Czy to się opłaca? Budowa oczyszczalni korzeniowej kosztuje od 12 000 do 15 000 zł. Do tego należy doliczyć osadnik, który kosztuje około 3400 zł. Cena oczyszczalni zależy od rodzaju wypełnienia złoża, klasy pompy i rurociągów, warunków, w jakich miałaby przebiegać budowa oraz lokalnych kosztów robocizny. Wydatki na eksploatację ograniczają się do dwukrotnego w ciągu roku usuwania kożucha z osadnika oraz kosztów energii elektrycznej do obsługi pompy. Koszt wozu asenizacyjnego wyniesie około 300 zł rocz-
www.re-natura.pl
Złoże musi być zaplanowane w miejscu umożliwiającym przynajmniej sześciogodzinne nasłonecznienie w ciągu dnia
czędzenia na jego opróżnianiu czy rozsączanie w gruncie będące przysłowiowym „zamiataniem śmieci pod dywan”. Ostatnie rozwiązanie wydaje się najbardziej problematyczne ze względu na ogromną popularność. Miarodajne zbadanie gruntu, w którym rozsączane są ścieki, jest niemal niemożliwe. Często użytkownicy posiadający stawy na działce z drenażem rozsączającym zastanawiają się nad powodem ich silnego zaglonienia. A powodem są często rozsączone w gruncie ścieki. Takie rozwiązanie nie jest ich oczyszczeniem, a jedynie usunięciem z pola widzenia. Wody gruntowe są silnie obciążone ładunkiem z nawozów mineralnych, a w gruncie brakuje dostatecznej ilości mi-
gruntowe gwałtownie się obniżają, więc powinny być zasilane. Tymczasem przez kanalizację i rzeki ścieki przekazywane są do Bałtyku, stanowiąc aż 25% wody, która do niego spływa. Ograniczając ilość zanieczyszczeń zrzucanych do rzek, można zwiększyć ich zdolność do samooczyszczania i podniesienia klasy czystości. Budowa oczyszczalni korzeniowej jest zgodna z jedną z podstawowych zasad zrównoważonego rozwoju, nakazującą likwidację zagrożeń dla środowiska u źródła ich powstawania, w myśl zasady „skąd zabrałem wodę, tam ją oddaję”. Wybór takiego rozwiązania jest więc w najwyższym stopniu słuszny pod względem ekologicznym i etycznym.
Pozycja sąsiadujących roślin nie może negatywnie wpływać na nasłonecznienie złoża
nie (2×150 zł), zaś obsługa pompy – 109,5 zł (5 dawek ścieku/dobę×0,25 h czasu pracy ×0,8 kWלrednio 0,30 zł×365 dni = 109,5 zł rocznie, 9,13 zł miesięcznie). Dla porównania, budowa przydomowego szamba o pojemności 10 m3 to koszt około 3400 zł, zaś jego eksploatacja, przy porównywalnym zużyciu wody, wyniesie 3600 zł rocznie, czyli 300 zł miesięcznie (150 zł×2 opróżnienia na miesiąc). Przyjmując uśredniony koszt budowy oczyszczalni korzeniowej na 17 000 zł (z osadnikiem) i biorąc pod uwagę oszczędności na poziomie eksploatacji w wysokości 3340 zł rocznie (3600 zł – 260 zł), inwestycja zwróci się po 3–4 latach.
promocja
Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz:
56
• nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników
www.eksper tbudowlany.pl
nr 1/2015
PROGRAM DOM
KLUCZ DO UDANYCH ZAKUPÓW
Wyjątkowe oferty, rabaty, przywileje, wydarzenia specjalne. Zapytaj doradcy!
www.leroymerlin.pl
KUP ZESTAW PORADNIKÓW „ABC IZOLACJI PRZECIWWILGOCIOWYCH” „ABC INSTALACJI GRZEWCZYCH” „ABC SUFITÓW PODWIESZANYCH”
19
Athenasoft
5
Den Braven
15
Elektra
42
Fakro
29, 31
Foveo Tech
19
Galeco
za jedyne
30
zł
INDEKS FIRM
WARTO WIEDZIEĆ
Alpol
36, 37
GoldTherm
47
Hager Polo
53
Hewalex
51
Idmar
1, 3
Immergas
43
Izopanel
7
Kontakt Simon
59
Knauf
39
Leroy Merlin
57
Międzynarodowe Targi Poznańskie
33
Promat Techniczna Ochrona Przeciwpożarowa 13 QL Controls Rehau
ZAMÓW NA
Do ściągnięcia również bezpłatne e-booki – nowe wydania!
Moda i funkcjonalność
ISSN 1730-1904 Nakład 15 000 egz.
Numer obejmuje okres wydawniczy styczeń/luty
www.ekspertbudowlany.pl 82 644 unikalnych użytkowników, 20 000 pobrań e-wydań (dane za ostatnie 2 miesiące)
WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 810 58 09, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl
58
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Gerda
wewnętrzne
Poradnik
Pomysł na
Elewację
Najpopularniejsze rozwiązania
Fot. Röben
Drzwi Poradnik
tynk . farba . drewno . kamień . klinkier...
Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol Kuczyński, Jadwiga Litke, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Janusz Strzyżewski, Tomasz Wojtynek, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży: Michał Grodzki, mgrodzki@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Marta Lesner-Wirkus, mlesner@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Katarzyna Galemba, kgalemba@medium.media.pl DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów
49 43, 44, 45
Robert Bosch/Buderus
47
Robert Bosch/Junkers
48
Rockwool Polska
21
Ruukki Polska
32
Saint-Gobain Construction Products Polska/Isover 1, 23 Saint-Gobain Construction Products Polska/Weber Leca® 2, 25, 55 Schneider Electric
53
Sika Poland
17
Steinbacher Izoterm
26, 27
VELUX Polska
31, 60
Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Zdjęcie na okładce: Big-Trix.pl
GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy
nr 1/2015
Górne czy dolne otwieranie? Okna Nowej Generacji VELUX to pełna możliwość wyboru w zależności od potrzeb: dolne lub górne otwieranie pięć nowych typów okien VELUX to także najwyższa jakość, komfort użytkowania i mniejsze zużycie energii: doskonałe parametry izolacyjne dzięki innowacyjnej * większa szyba nowy design i walory użytkowe VELUX to niezawodność i pewność na długie lata:
nawet 20 lat gwarancji!* * Dotyczy wybranych produktów. Szczegółowe warunki gwarancji na www.velux.pl
VELUX. Zawsze trafny wybór.
Spraw nasze dź ceny! www.velux.pl