Magazyn
BEZPŁATNY EZPŁATN EZPŁATNY
www.ekspertbudowlany.pl issn 1730 -1904
Jak ocieplić Remont Zainwestuj małej w termomodernizację dach? łazienki
schody
w ogrodzie
w nętrza
.
b u do wa
.
in sta l a c j e
.
o g r o dy
5/2022 5 5/ /2022 (101) /2022
REKLAMA
ElEktronarzędzia akumulatorowe czytaj więcej str. 64-67
NOWOŚĆ
Linie zmieniają wszystko
Linia pomocnicza przy montażu do zagęszczonych profili co 40 cm
Miejsce na wkręt w połowie płyty
Miarka z podziałką w cm
Udoskonalona płyta gipsowo-kartonowa RIGIPS PRO typ A z nadrukami pomocniczymi to 100% precyzja montażu. Oryginalny wzór nadruku objęty wzorem przemysłowym. Rzeczywiste linie nadruku są mniej wyraziste. Zobacz jak szybko postawisz ścianę z nowymi płytami Rigips PRO typ A.
rigips.pl
W NUMERZE
Granat i drewno w roli głównej
s. 8 Instalacje fotowoltaiczne...
Płyty gipsowo-kartonowe...
s. 20
s. 58
Odprowadzanie wody i odwodnienia wokół budynku...
s. 82
Przygotowania do zimy...
Elektronarzędzia przydatne na budowie s. 64, 72 4
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
s. 90
Y
Dla Ciebie Ciebie ii Twojego Twojego auta auta Dla Twojego auta
Dla Ciebie i Twojego auta
CARPORTY PORTY
CARPORTY Wiaty samochodowe – energia dla Ciebie i paliwo dla Twojego auta
MOC od od 2300 2300 Wp Wp MOC stanowiskowe, 22 stanowiskowe stanowiskowe stanowiskowe, 230011Wp
603 856 196 603 856 196 609 733 609 473 733 473 biuro@slizex.pl biuro@slizex.pl
KOLOR wg wg palety palety EXCLUSIVE EXCLUSIVE KOLOR skowe we, 2 stanowiskowe w ofercie ofercie carporty carporty CLASSIC, CLASSIC, MODERNE MODERNE ii WOOD WOOD w alety EXCLUSIVE SIVE 10 CLASSIC, MODERNE i WOOD 10 porty C, MODERNE i WOOD
11
W NUMERZE NOWOŚCI
74
WNĘTRZA Granat i drewno w roli głównej Remont małej łazienki Montaż płyt gipsowo-kartonowych – ułatwienia dla wykonawców Jak dobrać kolor fugi? Płyty gipsowo-kartonowe – niezastąpione w budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz Łazienka w stylu glamour
8 14 18 19 20 22
AKCJA TERMOMODERNIZACJA W jaki sposób zaizolować podłogę? Chcesz płacić niższe rachunki za eksploatację domu? Zainwestuj w jego termomodernizację Prawidłowy montaż dużych okien Ciepły garaż – ciepły dom. Jak wybrać bramę garażową? Izolacja poddasza – jak aplikować granulat skalny? Poradnik dla wykonawcy Ocieplanie i termomodernizacja dachów i stropodachów Trwałe i skuteczne ocieplenie poddasza HYPERDESMO®-ADY 610 – wyjątkowe właściwości membrany dachowej z płynnego poliuretanu Pompy ciepła podbijają polski rynek Instalacje fotowoltaiczne – certyfikacja instalatorów i badania odbiorcze instalacji PV
24 26 32 34 36 38 46
Remont łazienki
50 53 58
OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE Nowoczesna kuchnia skąpana w słońcu
48
BUDOWA Elektronarzędzia na budowę Podłogi na stropach – materiały, projektowanie, wykonawstwo Rewolucja na placu budowy z nowościami MILWAUKEE Skuteczna izolacja akustyczna Jak zaprojektować i wykonać taras? Wymagania techniczne i materiały
64 68 72 75 76
Ciepły garaż – ciepły dom
INSTALACJE Przygotowania do zimy – jak ustrzec się przed przepięciami i brakiem dostaw prądu? Czy jesteś gotowy na nadejście zimy? Projektowanie instalacji przeciwpożarowych – doradztwo na każdym etapie inwestycji Bierna ochrona ppoż. – z czego ją wykonać? Odprowadzanie wody i odwodnienia wokół budynku oraz zabezpieczenia przeciwzalewowe
82 84 86 88 90
OGRODY Schody w ogrodzie – jak i z czego je zbudować?
96
*** Warto wiedzieć, Indeks firm
98
Schody w ogrodzie
Wejdź na Budować z pasją. EKSPERTBUDOWLANY.PL Budować świadomie. Oferta firmy obejmuje: bezspoinowe i podwieszane systemy ociepleń elewacji, tynki i farby elewacyjne i do wnętrz, powłoki dekoracyjne: sufitowe i ścienne, kreacje, powłoki wielobarwne, systemy akustyczne, profile i elementy architektoniczne (program StoDeco), lazury i lakiery, systemy naprawy i ochrony betonu, powłoki posadzkowe (technologie StoCretec), systemy i produkty do renowacji starych i zabytkowych budowli, system izolacji stropów garażowych. Razem wcielamy Twoje projekty w życie PRZECZYTAJ E-BOOKI – estetycznie, trwale i funkcjonalnie. reklama
pobierz bezpłatnie i przeczytaj
6
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
PORÓWNAJ PRODUKTY
przeglądaj, porównuj i zapoznaj się ze specyfikacją techniczną wybranych produktów
www.ekspertbudowlany.pl
Zrównoważony rozwój Funkcja
Estetyka Serwis
SPRAWDŹ NOWOŚCI
co nowego na rynku budowlanym i wnętrzarskim Budować świadomie. Budować świadomie.
WNĘTRZA
Granat i drewno
w roli głównej Dom w Zębicach pod Wrocławiem zachwyca lekkością i ponadczasową elegancją. Ponad 100-metrowe, nowoczesne wnętrza zostały skrojone na miarę oczekiwań rodziny z dwójką dzieci. Architektka Olga Nowosad-Szewców z pracowni Decoroom postawiła na wiodący kolorystycznie granat i drewno, które ociepla aranżację i daje poczucie przytulności oraz bliskości z naturą
W
arch. wnętrz, Decoroom
nianych, które można zauważyć również w innych pomieszczeniach. Dzięki temu zabiegowi telewizor nie jest zbytnio wyeksponowany i nie dominuje we wnętrzu. Przechodząc na piętro domu, uwagę przyciągają pręty zdobiące schody, które poprowadzono od podłogi aż do nadproża. Pełniąc funkcję barierki, stanowią jednocześnie wyrazistą i oryginalną dekorację.
Strefa prywatna na piętrze
każdym z pomieszczeń udało
W przypadku kuchni centralna jest wyspa
się stworzyć wyrazistą aranża-
z praktycznymi bocznymi półkami. W prze-
Na piętrze domu znajdują się sypialnie dzie-
cję, zachowując przy tym spójny
strzeni kuchennej zastosowano stonowane
ci i rodziców. Jest tu też obszerna sypialnia
charakter wnętrz. Dom podzielono na strefę
kolory: szarości, biel, brąz, odrobinę czerni
z garderobą, a także łazienka, w której zna-
dzienną i nocną. Pierwsza znajduje się na
i granat. W kuchni, podobnie jak w pozosta-
parterze, druga zaś – na piętrze. Przewod-
łych pomieszczeniach, wyraźnie widać inspi-
nim kolorem całego domu jest precyzyjnie
rację naturą, ale w nowoczesnym, minimali-
aplikowany granat, który pojawia się zarów-
stycznym wydaniu.
no na mniejszych elementach, jak i więk-
Sąsiadującą z kuchnią jadalnię wyznacza drewniany stół wraz z welurowymi krzesłami
szych powierzchniach.
w wyrazistym odcieniu granatu. Efektowne
Spójna przestrzeń na parterze
żyrandole nad stołem wprowadzają do wnętrza odrobinę awangardy. Z kolei centrum
Otwarta przestrzeń na parterze domu mie-
salonu stanowi elegancka sofa skierowana
ści kuchnię, jadalnię, salon i małą łazienkę
w stronę telewizora i kominka, który pokry-
z prysznicem. Choć stylistycznie są ze sobą
wają dekoracyjne płytki w szarym odcieniu,
bardzo spójne, architektka wyznaczyła sub-
nawiązujące do tych znajdujących się na
telne, ale wyraźne granice między każdym
podłodze.
z tych pomieszczeń za sprawą centralnych elementów, które definiują każdą ze stref.
8
Olga Nowosad-Szewców,
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Bardzo ciekawe i eleganckie jest z kolei tło dla telewizora. Wykonano je z lameli drewwww.ekspertbudowlany.pl
WNĘTRZA
JAKIE FARBY STOSOWAĆ W POKOJACH DZIECIĘCYCH? Dzieci są bardziej wrażliwe na działanie substancji chemicznych i drażniące zapachy, dlatego kupując farby do malowania ścian w pokoju malucha, trzeba zwrócić uwagę na to, czy spełniają odpowiednie wymagania. Zostały one określone w normie zabawkowej PN-EN 71-3, która ustala limity oraz metodykę badań migracji 8 pierwiastków: antymonu, arsenu, baru, kadmu, chromu, ołowiu, rtęci i selenu. Dodatkowo farby do pokoju dziecięcego powinny mieć najniższą z możliwych zawartość lotnych związków organicznych (LZO), takich jak aceton, węglowodory alifatyczne czy węglowodory aromatyczne. Bezpieczne farby dla dziecka są rozcieńczane wodą, nie zawierają szkodliwych substancji. Są także niemal bezzapachowe, dzięki czemu nie będą drażnić malucha. Takie farby są również dobrym wyborem dla alergików i zostały oznaczone znakiem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Spokojne, pastelowe i ciepłe odcienie na ścianach będą najlepszym tłem dla łóżeczka noworodka. Wybierając preparaty do wykończenia ścian, zwróćmy uwagę po pierwsze na wymienione wyżej względy dotyczące właściwości antyalergicznych i po drugie – odporność farby na zmywanie. Jednolity kolor ścian w całym pokoju dziecka uczęszczającego do przedszkola może być zbyt monotonny, dlatego warto wzbogacić pionowe płaszczyzny o urozmaicenia w formie wyrazistych dekoracji i dodatków. Jeśli mamy możliwość wykonania odświeżającego remontu pokoju dziecka, zastosujmy dwa odcienie tego samego koloru na różnych ścianach lub ich wybranych fragmentach, co ożywi dziecięce pomieszczenie.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
9
WNĘTRZA domownika. Są jasne dzięki pokryciu ścian białą farbą, a wesoły charakter udało się osiągnąć dzięki winylowym tapetom z wizerunkami zwierząt. Wnętrza mają na tyle uniwersalną kolorystykę, że będzie można łatwo zmienić ich aranżację w miarę dorastania dzieci. W obydwu pokojach jest sporo miejsca na zabawki, wygospodarowano też mnóstwo przestrzeni do przechowywania. Łazienka jest stylistycznie i kolorystycznie spójna z pozostałymi pomieszczeniami. Króluje tu elegancki minimalizm i nawiązania do natury. Podłogę pokrywają duże szare płytki, natomiast na ścianach zastosowano białe płytki z efektem marmuru. Na dużej drewnianej szafce umieszczono dwie minimalistyczne umywalki. Powyżej ścianę zdobi ogromne lustro, dzięki czemu nikt nie musi o nie walczyć w trakcie porannej lub wieczornej toalety. lazło się miejsce zarówno dla wanny, jak
storów granat. Ten ostatni kolor architektka
Oczywiście w łazience nie mogło również
i prysznica.
zastosowała na zasłonach, welurowej pufie
zabraknąć wiodącego w całym domu kolo-
i wezgłowiu łóżka z tego samego materiału.
ru, czyli granatu. Architektka umieściła go
W sypialni rodziców wzrok od razu przykuwa romantyczna, nawiązująca do ulic Paryża, fototapeta. Podobnie jak na parterze,
Za lekką ścianą znajduje się wygodna, otwarta garderoba z dużym lustrem.
dominuje tu ciepły odcień drewna, szarości,
Obydwa pokoje dziecięce zaaranżowano
biel, a nade wszystko ulubiony przez inwe-
z uwzględnieniem potrzeb każdego małego
w strefie prysznica w postaci ceramicznych płytek. Dzięki temu udało się w estetyczny sposób wydzielić to miejsce w łazience. Zdjęcia: Marek Koptyński
JAK PRAWIDŁOWO DOŚWIETLIĆ POMIESZCZENIA NA PODDASZU? Sposobów na doświetlenie poddasza jest wiele, choć najpopularniejszym z nich jest zastosowanie okien w ścianach szczytowych. Dość skomplikowanym sposobem doświetlenia poddasza są lukarny, które są rodzajem nadbudówki, unoszącej do góry połać dachu tak, że we frontowej, pionowej ściance powstaje miejsce na zwykłe okno. Tradycyjne lukarny mają najczęściej drewniany szkielet, wsparty na więźbie dachowej. Stosuje się także lukarny murowane oraz wzmocnione konstrukcją żelbetową zazwyczaj wtedy, gdy ścianka frontowa stanowi przedłużenie zewnętrznej ściany domu. Okna dachowe mogą dostarczyć do wnętrz od 20 do 50% więcej światła niż pionowe przeszklenia. Chociaż nie powiększają poddasza tak jak lukarny, to są od nich bardziej uniwersalne, a także znacznie dyskretniejsze – często nie widać ich z poziomu terenu. Nie wpływają na sylwetkę domu, dzięki czemu zachowuje on prosty kształt z jednolitymi połaciami dachu. Okna dachowe można grupować (w pionie lub poziomie), ustawiając je po kilka obok siebie. Przynajmniej część okien trzeba zaplanować na tyle nisko, aby można było przez nie wyglądać na zewnątrz (w takiej sytuacji dolna krawędź okna powinna się znajdować na wysokości 85–115 cm od podłogi). Wyjątkowo atrakcyjnie wyglądają współczesne budynki z poddaszami wyposażonymi w okna kolankowe, czyli zestawy składające się z zachodzącego na dach okna połaciowego, uzupełnionego dolnym, pionowym przeszkleniem w ściance kolankowej.
10
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
Godny zaufania partner w branży Więcej informacji www.brillux.pl/ rzemieslnicy
Bezkompromisowa jakość i niezawodny serwis Uważasz, że dobre partnerstwo w biznesie to coś więcej niż wysokiej jakości produkty? My też. Dlatego też nasze usługi jako bezpośredniego dostawcy farb i lakierów wykraczają daleko poza standardy branżowe. Oprócz kompletnego asortymentu obejmującego ponad 12 000 artykułów oferujemy także szeroką gamę usług. Zapewniamy doradztwo techniczne, wsparcie marketingowe, indywidualne rozwiązania oraz darmową dostawę. Z Brillux można więcej! www.brillux.pl
WNĘTRZA JAK WYKORZYSTAĆ I ZAARANŻOWAĆ SKOSY NA PODDASZU? Skosy, wbrew pozorom, dają wiele możliwości aranżacyjnych. Oczywiście, musimy wziąć pod uwagę również to, że wysokość ścianek kolankowych determinuje sposoby ich wykorzystania. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest wykorzystanie tego miejsca jako przestrzeni do przechowywania. Wysokość ścianek kolankowych ustala architekt, projektując wnętrza. Informacje te powinny być zawarte na rzutach poddasza. Możemy rozgraniczyć kilka wysokości. Poddasze ze ściankami kolankowymi do wys. 70 cm pozwala na zagospodarowanie dużej ilości miejsca na przechowywanie. Możemy zastosować tutaj elementy z garderoby, zrobić półki na buty czy rzadziej używane przedmioty lub sezonowe ubrania. Warto wygospodarować miejsce na śpiwory czy sprzęty sportowe. Garderoba. Wyższą część poddasza możemy zaaranżować na przechowywanie ubrań, stosując nawet drążki czy układ półek. Do skosów najłatwiej dostosować robione na wymiar szafy z przesuwnymi drzwiami. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie specjalnych systemów drzwi i profili przeznaczonych do montażu na poddaszach. Sypialnia. Pod takim skosem, o wys. 80–100 cm, możemy już pozwolić sobie na zaaranżowanie sypialni, gabinetu, pokoju dziecka czy bawialni. Zmieści się tam bowiem łóżko lub biurko albo niska komoda. Materac łóżka najczęściej znajduje się na wysokości 35–45 cm. Trzeba nad nim zapewnić przestrzeń o wysokości 90 cm, bo tylko wtedy dorosły człowiek będzie mógł na nim usiąść bez obawy, że uderzy się przy tym w głowę. Poza tym przy łóżku musi być zapewniona możliwość stania, a to oznacza, że mniej więcej w połowie długości mebla pochyły sufit powinien znajdować się na wysokości 190 cm. Wynika stąd, że minimalna wysokość ścianki kolankowej, przy której ma stanąć łóżko, powinna wynosić od 75 do 95 cm (zależnie od kąta nachylenia dachu). Łóżko najczęściej ustawia się zagłówkiem przy niskiej ściance, a ,,nogami” do wnętrza pokoju. Wówczas sufit znajduje się dość nisko nad głową, co wywołuje poczucie ,,przygniecenia”. Można to rozwiązać na dwa sposoby - odsunąć łóżko od ścianki kolankowej, np. stawiając komódkę lub odwrócić je „głową” do środka pokoju, a za zagłówkiem postawić szafkę, aby oddzielić strefę spania od reszty pomieszczenia. Łazienka. Jeżeli chcemy pod takim skosem zaaranżować łazienkę, to sedes i bidet mogą być montowane w wersji podwieszanej lub stojącej. W pierwszej sytuacji trzeba uwzględnić wysokość stelaży – najniższe mają około 82 cm. Natomiast sedesy stojące, zwane kompaktami, mają wysokość 80 cm. Jeśli więc chcemy ulokować urządzenia bezpośrednio przy ściance kolankowej, musi mieć ona minimum 90 cm wysokości. Trzeba też sprawdzić, czy z sedesu będzie można swobodnie korzystać. Urządzenia te montowane są na wysokości 40 cm. Skos dachu powinien więc znajdować się na wysokości 130 cm (20–30 cm od ściany) i 190 cm (55–50 cm od ściany). Standardowo ma ona wysokość 40–45 cm i długość 140–170 cm. Oznacza to, że ścianka kolankowa nie powinna być niższa niż 75–90 cm, przy założeniu, że nad krawędzią wanny znajdującą się bezpośrednio przy ściance potrzeba mniej więcej 20–30 cm wolnej przestrzeni. Trzeba też wziąć pod uwagę to, że w wannie powinno się wygodnie siedzieć, móc z niej wyjść i przy niej stanąć. Tak będzie, jeśli w odległości około 50 cm od ścianki kolankowej wysokość od dna wanny do sufitu wyniesie nie mniej niż 90 cm, a w odległości około 30 cm od boku wanny skos będzie na wysokości 190 cm. Wstawienie szklanej, tradycyjnej kabiny prysznicowej nie jest dobrym pomysłem. Jeśli koniecznie musimy pod skosem urządzić prysznic, można zbudować ścianki boczne wyznaczające strefę brodzika, a w najwyższym miejscu (minimum 220 cm) zamontować szklane drzwi. Zależnie od kąta nachylenia dachu, kabina może być mocno wysunięta w stronę środka pomieszczenia. Najniższe miejsce pod skosami warto zagospodarować, na przykład pod wymurowane siedzisko. Zainstalowanie deszczownicy czy prysznica trzeba przemyśleć zawczasu i poprowadzić instalacje wodne pod warstwą wykończeniową. Gdy ścianki kolankowe mają wysokość 14–150 cm, zazwyczaj w odległości 50 cm od nich możemy już stać bez konieczności schylania głowy. Taką przestrzeń możemy wykorzystać już swobodnie, dostosowując pomieszczenie z punktu widzenia funkcjonalności wnętrza do swoich potrzeb.
12
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
WYBIERZ
EKO-
logicznie
WNĘTRZA
REMONT MAŁEJ ŁAZIENKI Magdalena Ćwikła
Niewielka powierzchnia narzuca pewne rozwiązania, ale nie oznacza rezygnacji z wnętrzarskich pragnień. Na co należy zwrócić uwagę, remontując małą łazienkę? Czego nie może w niej zabraknąć, a z jakich elementów lepiej zrezygnować?
R
Fot. Geberit
Ogrzewanie podłogowe
emont łazienki to duże wyzwanie,
zienkach, w których jest naprawdę ciasno,
niezależnie od jej rozmiarów. Dlatego
można wybrać modele drzwi, które składają
Remont łazienki to dobry moment na wymia-
zanim przystąpimy do prac, należy
się w stronę ściany tak, że po ich złożeniu
nę grzejnika. Jednak w szczególnie małych
na chłodno przemyśleć każdy szczegół pro-
przestrzeń kabiny jest niemal cała do wyko-
pomieszczeniach warto zastanowić się, czy
jektu, aby wyremontowane pomieszczenie
rzystania.
zamiast standardowego modelu, który rów-
było nie tylko atrakcyjne, ale także funkcjonalne i urządzone za rozsądną cenę.
Prysznic zamiast wanny
Bezpiecznym rozwiązaniem są niskie bro-
nież zajmuje miejsce, nie zdecydować się na
dziki lub modele zlicowane z podłogą. To ide-
ogrzewanie podłogowe. Być może taka de-
alne rozwiązanie dla osób starszych, kobiet
cyzja umożliwi przearanżowanie łazienki tak,
w ciąży, dzieci czy osób niepełnosprawnych.
aby była bardziej funkcjonalna.
W małej łazience lepiej zrezygnować z wan-
Ale uwaga, taki brodzik wymaga przygotowa-
Ogrzewanie podłogowe jest bardzo wy-
ny na rzecz prysznica. Co prawda kąpiel
nia miejsca najlepiej już na etapie budowy.
godne. Dzięki niemu podłoga będzie ciepła
w wannie jest przyjemna, wpływa relaksa-
Gdy wylewka jest już gotowa, trzeba wykuć
i miła w dotyku, a po ewentualnym zachla-
cyjnie i odprężająco, ale nie jest polecana
fragment pod brodzik lub podnieść poziom
paniu jej wodą, posadzka szybko wyschnie.
codziennie. Poza tym wanna zajmuje więcej
podłogi w łazience. Z brodzika można rów-
miejsca niż prysznic i w ten sposób zużywa
nież zrezygnować na rzecz instalacji odpływu
się więcej wody.
liniowego w posadzce. Za prysznicem prze-
Z uwagi na ograniczoną ilość miejsca, in-
Funkcjonalna umywalka
Prysznic zmieści się w każdej łazience, na-
mawia jeszcze jeden, bardzo ważny atut –
stalacja kilku umywalek może być proble-
wet tej najmniejszej, a jeżeli nie chcemy, aby
w tym przypadku, podczas kąpieli zużycie
matyczna. Należy raczej wziąć pod uwagę
ścianki kabiny były widoczne, możemy wy-
wody jest zdecydowanie mniejsze niż pod-
montaż jednej, ale za to wygodnej i funkcjo-
brać model z jedną szybą. Mało tego – w ła-
czas kąpieli w wannie.
nalnej. Owszem, małe pomieszczenia wy-
Prysznic zajmuje o wiele mniej miejsca niż wanna
14
Aranżacja małej łazienki musi być dobrze przemyślana
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Fot. Ferro
www.ekspertbudowlany.pl
Niskie brodziki są bezpieczne
Fot. Geberit
WNĘTRZA
Umywalka musi być wygodna w użytkowaniu Fot. Roca
muszają wybór kompaktowych rozwiązań,
Podświetlane lustro to dobre i atrakcyjne rozwiązanie
Energooszczędna bateria
Fot. Villeroy & Boch
ki niemu wypływ wody zostaje zmniejszony
jednak bardzo ważna jest przede wszystkim
Decydując się na remont łazienki, duży na-
nawet do 50% i to bez utraty komfortu korzy-
wygoda użytkowania. Dysponując ograniczo-
cisk należy kłaść na jakość instalowanych
stania z baterii, gdyż strumień sprawia wra-
ną ilością miejsca, warto wziąć pod uwagę
urządzeń, aby mogły jak najdłużej posłużyć.
żenie obfitego. Eko blokada z kolei pozwala
modele głębsze – pozwoli to na komfortowe
Dotyczy to również armatury. Jej trwałość
natomiast na dwustopniową regulację wypły-
użytkowanie umywalki bez rozchlapywania
i szczelność zapewni m.in. głowica ceramicz-
wu wody, umożliwiając w łatwy sposób usta-
wody.
na z filtrami. Przed zakupem należy spraw-
wienie połowy natężenia strumienia wody,
Z kolei jeżeli chodzi o typ montażu,
dzić, czy uchwyty służące do odkręcania
natomiast aby uzyskać większy strumień,
w przypadku łazienki rodzinnej, wygodnym
i zakręcania wody gładko chodzą. Bateria nie
trzeba mocniej nacisnąć uchwyt.
rozwiązaniem będzie umywalka wpuszczo-
powinna mieć żadnych rys ani zewnętrznych
Bardzo wygodnym i polecanym rozwiąza-
na w duży blat, na którym można ustawić
uszkodzeń. Decydując się na zakup nowej
niem są baterie z termostatem. Zwykle mon-
kosmetyki. W mniejszym pomieszczeniu
baterii, warto wybrać model, który pozwoli
tuje się je pod prysznicem. Ustawiając na
sprawdzi się z kolei umywalka wisząca.
na mniejsze zużycie wody.
stałe daną temperaturę, mamy pewność, że
Pierwszym krokiem do skutecznego jej
woda wypływająca z wylewki jest odpowied-
oszczędzania powinien być zakup baterii
nio ciepła. Są intuicyjne, łatwe w obsłudze
jednouchwytowych. Należy także zwrócić
i bezpieczne w użytkowaniu.
uwagę, czy wyposażona jest w perlator, który
Korzystając z termostatu, zużycie wody
napowietrza wodę (obecnie montowane są
zmniejsza się o około 40%, a koszt energii
w większości sprzedawanych baterii). Dzię-
nawet do 50%.
Baterie termostatyczne zapewniają bezpieczeństwo przed poparzeniem Fot. Ideal Standard
Przed zakupem armatury należy zwrócić uwagę na jej jakość i funkcjonalność Fot. Hansgrohe
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Jasne płytki ceramiczne optycznie powiększają przestrzeń
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Opoczno
15
WNĘTRZA Dobre oświetlenie Łazienka musi być dobrze oświetlona. Nie mogą pojawić się w niej miejsca zacienione – głównie ze względów bezpieczeństwa. Stąd w tym pomieszczeniu nie powinno zabraknąć oświetlenia górnego. Może to być lampa wisząca lub oświetlenie montowane w suficie podwieszanym. Codzienne zabiegi higieniczne i pielęgnacyjne wymagają dobrego oświetlenia. Warto więc zadbać o dodatkowe lampki przy lustrze. Przy wyborze należy jednak zwrócić uwagę, aby lampki dobrze oświetlały twarz, a nie lustro. W łazience z oknem, umywalkę i lustro należy umieszczać jak najbliżej naturalnego światła. Pamiętajmy też, że lustro w łazience powinno być duże i odporne na zaparowanie. Obecnie Płytki z delikatnym wzorem w jodełkę w połączeniu z drewnem dodają wnętrzu przytulności
Fot. Opoczno
bardzo popularne są lustra z wbudowanym już oświetleniem. To wygodne i atrakcyjne rozwiązanie.
Baza – czyli wykończenie ścian i podłóg Wykończenie ścian i podłóg to podstawa dobrego projektu, która nada wnętrzu stylowy charakter. W małych łazienkach świetnie sprawdzą się płytki o mniejszych wymiarach, ale te w dużych formatach, wbrew potocznym opiniom, również można z powodzeniem w nich zastosować. Małe wnętrze optycznie powiększą płytki w jasnych kolorach i drobniejszych wzorach. Odradza się natomiast kładzenie płytek do samego sufitu na wszystkich ścianach, aby nie przytłoczyć wnętrza. Pozostałe fragmenty ścian należy pomalować farbami dedykowanymi Dobrym i funkcjonalnym rozwiązaniem jest montaż parawanu nawannowego
Fot. Radaway
do takich pomieszczeń. W ten sposób można z powodzeniem wykończyć również całą ścianę. Dostępne na rynku farby do łazienek charakteryzują się wysoką odpornością. Chronią ściany przed wilgocią i pleśnią, a także umożliwiają ich „oddychanie”, czyli przepuszczają parę wodną, co ma duży wpływ na zapobieganie rozwoju grzybów i poprawę klimatu w mieszkaniu. Ściany pokryte farbami można myć bez szkody dla powłoki, są też odporne na detergenty. Co ważne, takie emulsje są trwałe i nie blakną, a gdy zapragniemy zmienić kolor – nie musimy decydować się na poważny i kosztowny remont – wystarczy umyć ściany, zagruntować je i ponownie pomalować na dowolny kolor. Chcąc uniknąć zrywania starych płytek, można pokusić się także o zastosowanie specjalnych farb, które można nakładać na stare
Stare płytki można pokryć specjalną farbą. Na zdjęciu widok łazienki przed malowaniem Fot. Tikkurila
16
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
płytki. Takie rozwiązanie pozwoli na oszczędWidok łazienki po malowaniu
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Tikkurila
ność czasu, pracy i pieniędzy.
WNĘTRZA
MONTAŻ PŁYT GIPSOWO-KARTONOWYCH Ułatwienia dla wykonawców Sebastian Malinowski
Świadomość i wymagania klientów budujących lub remontujących domy czy mieszkania są coraz większe. Podczas wykonywania zabudowy z płyt gipsowo-kartonowych liczą się: szybkość, precyzja i estetyka wykonania. Dlatego producenci płyt g-k oraz akcesoriów do ich montażu wprowadzają nowe produkty i technologie ułatwiające oraz przyspieszające pracę wykonawcom. Dzięki nim można je przeprowadzić sprawnie, solidnie, z dużą dbałością o szczegóły. Ponadto dzięki nowoczesnym rozwiązaniem podnosi się komfort pracy, a także możliwe jest obniżenie kosztów budowy.
zamocować na niej różne przedmioty, bez naruszenia struktury ściany, należy używać odpowiednich rodzajów kołków. W sprzedaży wciąż pojawiają się nowe typy zamocowań. Do wyboru są kołki uniwersalne (np. typu DuoPower), umożliwiające montaż w większości materiałów budowlanych i w podłożu mieszanym. W materiałach pełnych działają na zasadzie rozpierania, a w pustych przestrzeniach – odkształcania (koszulka skręca się na kształt kulki). Kolejne do wyboru są kołki motylkowe.
Płyty g-k z dodatkowymi nadrukami
nych i poprzecznych, uzyskujemy maksymal-
Charakteryzują się koszulką z tzw. skrzydeł-
ną wytrzymałość połączeń.
kami, które w trakcie montażu wkrętu roz-
Aby ułatwić montaż ścian działowych, su-
Oszczędzamy również czas potrzebny na wy-
szerzają się i zapierają o wewnętrzną stronę
fitów podwieszanych, okładzin ściennych
konanie wstępnej obróbki, tj. fazowania kra-
płyty g-k. Kołki motylkowe nadają się do sto-
czy sufitowych, na płytach gipsowo-karto-
wędzi ciętych i gruntowania, oraz unikamy
sunkowo lekkich zamocowań.
nowych wykonywane są dodatkowe nadruki
nieestetycznych zgrubień na poprzecznych
Następnym typem są kołki ślimakowe,
pomocnicze, pozwalające uzyskać wysoką
połączeniach krawędzi płyt. Ponadto zmniej-
wykonane z tworzywa sztucznego lub meta-
precyzję oraz zaoszczędzić czas. Nadruko-
sza się zużycie masy szpachlowej – nie trzeba
lu. Mają one spiralną budowę z końcówką
wane na powierzchni płyty linie wyznaczają
jej nadkładać na całej powierzchni, aby wy-
samonawiercającą, która umożliwia ich łatwe
miejsce umieszczania wkrętów. Dzięki temu
równać zgrubienia na fazowanych spoinach.
wkręcanie w rdzeń płyty za pomocą wkrętarki
przykręcanie płyt g-k do konstrukcji z profi-
Łatwiejsza jest też kontrola płaszczyzn po-
lub nawet zwykłego wkrętaka. Kołki-ślima-
li, w standardowym rozstawie co 40 cm, nie
wstałych na połączeniu dwóch płyt g-k.
ki przeznaczone są do montowania lekkich
wymaga samodzielnego nanoszenia oznaczeń przy użyciu dodatkowych narzędzi, takich jak sznur traserski, ołówek czy laser. Eliminowa-
Płyty g-k o wysokim stopniu wytrzymałości
przedmiotów, np. dekoracji czy obrazów. Dostępne są także kołki specjalistyczne. Pośród nich znajdziemy kołki uchylne, prze-
ne są dodatkowe czynności, dzięki czemu
Na rynku dostępne są specjalne płyty g-k
znaczone do montażu w wąskich przestrze-
prace trwają dużo krócej, można je wykonać
o bardzo wysokim stopniu wytrzymałości. Za-
niach. Instalacja polega na umieszczeniu
staranniej i precyzyjniej. Ponadto na licu płyty
pewniają one dużą solidność, odporność na
kołka w otworze, którego ruchomy element
można znaleźć inne pomocnicze oznaczenia,
uszkodzenia mechaniczne i komfort użytko-
uchylny zapiera się o wewnętrzną stronę
m.in. kropkę (wskazującą środek płyty) czy
wania. Pozwalają uzyskać nośność wynoszą-
płyty. Po dokręceniu śruby, na kołku można
miarkę (ułatwiającą zmianę wymiaru płyty na
cą nawet 15 kg na jeden punkt mocujący, bez
montować cięższe przedmioty.
dowolną długość bez użycia centymetra). Na-
używania kołków rozporowych i elektronarzę-
Kołki typu parasolka są podobne do koł-
druki te ograniczają możliwość popełnienia
dzi (wystarczy wkręt do drewna i śrubokręt).
ków motylkowych. Gdy umieścimy kołek
błędu, ułatwiają i przyspieszają pracę.
Umożliwia to bezpieczny montaż ciężkich
w otworze, jego ramiona otwierają się jak
przedmiotów, np. dużego telewizora, półki na
parasol, zapierając o płytę g-k. Po dokręceniu
książki, obrazu czy karnisza, bez sięgania po
nakrętki kołek trzyma bardzo mocno, nadaje
specjalne kołki montażowe.
się do zawieszenia większych obciążeń.
Płyty g-k z czterema spłaszczeniami Płyty gipsowo-kartonowe do zastosowań profesjonalnych odróżniają się od swoich tradycyjnych odpowiedników tym, że mają cztery
18
wego uszkodzenia płyty. Aby móc bezpiecznie
Nowoczesne metody mocowania do płyt g-k
W przypadku wytrzymałych śrub typu molly, do ich zamocowania mogą być potrzebne specjalistyczne kleszcze, którymi cią-
spłaszczone krawędzie. Dzięki temu możliwe
Na ściankach szkieletowych wykonanych
gnie się wkręconą w kołek śrubę, powodując
jest szybkie i łatwe wykonanie idealnie gład-
z płyt gipsowo-kartonowych można zawiesić
rozpieranie ramion po wewnętrznej stronie
kiej powierzchni. Spłaszczenia na wszystkich
nawet dość ciężkie przedmioty. Decydując się
płyty. Im większy rozmiar kołka, czyli większa
krawędziach umożliwiają optymalne zbroje-
na zabudowę z płyt g-k, powinniśmy jednak
rozpiętość ramion, tym samym większa jest
nie połączeń płyt za pomocą taśmy i masy
pamiętać o tym, że karton-gips jest delikat-
wytrzymałość mocowania. Dostępne są także
szpachlowej. Wykorzystując takie płyty, przy
nym tworzywem. Nieodpowiednio dopasowa-
śruby molly, które do zamontowania potrze-
jednoczesnym szpachlowaniu spoin wzdłuż-
ne mocowanie może doprowadzić do punkto-
bują zwykłego śrubokręta.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
WNĘTRZA
JAK DOBRAĆ KOLOR FUGI? Wybór odpowiedniego koloru fugi jest bardzo istotny w procesie aranżowania pomieszczenia. Niewłaściwie dopasowany może zaburzyć zakładany efekt. Choć fuga ma liczne właściwości praktyczne, ostatecznie pełni też funkcję dekoracyjną. Dobrze dopasowana pozwoli na długo cieszyć się atrakcyjnym wnętrzem. Dlatego warto poświęcić więcej czasu na wybór jej idealnego koloru.
spoiny pozwoli nadać wnętrzu niebanalny charakter.
Wielobarwne propozycje Dużą popularnością cieszą się także płytki patchworkowe – kolorowe, o ciekawych kształtach i strukturach. Ich niepowtarzalny charakter dobrze jest podkreślić fugą w po-
D
dobnym odcieniu. Z kolei mozaika powinna obrej jakości fuga spełnia kilka klu-
mocniej przykuwać wzrok. Z nią idealnie bę-
czowych funkcji. Uszczelnia prze-
dzie współgrać brokatowa spoina.
strzenie między płytkami, zabez-
Trudne powierzchnie
piecza ich obrzeża przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz niweluje naprężenia
Wybierając kolor fugi, należy też uwzględnić
powstające w wyniku zmiany temperatury.
to, gdzie ją kładziemy. W miejscach bardziej
Ponadto pozwala też korygować niewielkie
narażonych na zabrudzenie, takich jak gara-
różnice wymiarowe płytek. Jednak obok licz-
że, tarasy, przedpokoje czy korytarze, lepiej
nych walorów technicznych i użytkowych,
zdecydować się na ciemną spoinę, na której
należy pamiętać też o tych estetycznych.
zabrudzenia nie będą tak widoczne. Wyjątek
Fuga może bowiem stanowić swoistą deko-
stanowią przestrzenie mocno nasłonecznione. Na tarasach i balkonach narażonych na
rację. Odpowiednio dobrany odcień spoiny podkreśli wnętrze i nada mu odpowiedni
ziste, kierowane do osób lubiących odważne
silne działanie promieni słonecznych lepiej
charakter, a efekt będzie nas cieszył bardzo
wnętrza.
sprawdzą się jasne kolory. Piaskowe odcie-
długo. Na jaki kolor warto się więc zdecydować?
Biel wiecznie w modzie
nie płytek i fug odbiją światło, zmniejszając temperaturę powierzchni.
Czy musi on korespondować z odcieniem
Biel jest niezwykle uniwersalna i modna
Decydując się na zakup fugi, warto posta-
płytek? A może wręcz przeciwnie – powinien
niezależnie od sezonu. Odpowiednio wkom-
wić na sprawdzony produkt znanej marki,
z nim kontrastować?
ponuje się zarówno w tradycyjne, jak i no-
aby mieć pewność, że spoiny wytrzymają
woczesne wnętrza. Dodaje elegancji i, co
wiele lat w dobrej kondycji. Dobrze też wy-
istotne, optycznie powiększa pomieszczenie.
brać produkt o szerokiej palecie kolorystycz-
Podkreśli także wzór płytek.
nej, która pozwoli na stworzenie wnętrza
Kolory ziemi – modne nie tylko w tym sezonie W tym roku najmodniejsze we wnętrzach są kolory ziemi, czyli barwy spokojne, kojarzące się z wypoczynkiem i relaksem na łonie
Zbieżność w ciepłych aranżacjach
odpowiadającego naszym preferencjom oraz wpisującego się w najnowsze trendy. ATLAS Fuga Ceramiczna jest dostępna
natury. Są synonimem elegancji i nowocze-
Wybierając odpowiedni kolor fugi, należy
aż w 40 kolorach. Z kolei ATLAS Fuga Ela-
sności. Dobrze odnajdą się w surowych,
zastanowić się, jaki efekt chcemy osiągnąć.
styczna oferuje szeroką paletę 26 barw.
loftowych wnętrzach. Z uwagi na swój cha-
Jeśli zależy nam, by powierzchnia płytek sta-
Obecnie przy zakupie minimum czterech
rakter idealnie wypadną w zróżnicowanych
nowiła jedną całość, warto zdecydować się
kilogramów spoiny cementowej ATLAS,
kompozycjach – zarówno monochromatycz-
na niemal identyczny odcień spoiny. Takie
można otrzymać wiaderko – szejker, dzię-
nych, jak i wielobarwnych. To przede wszyst-
rozwiązanie dobrze sprawdzi się w pomiesz-
ki któremu mieszanie fugi jest prostsze niż
kim szarości i beże, do których doskonale
czeniach klasycznych i ciepłych. Szeroka
kiedykolwiek. Oferta dostępna w punktach
pasują także wszelkie odcienie niebieskiego.
paleta kolorów, dostępna np. w ofercie fug
partnerskich ATLAS.
Co ważne, pomimo że obowiązują w tym se-
marki ATLAS, pozwoli na dobór tego najbar-
zonie, są ponadczasowe.
dziej odpowiedniego.
Zieleń – naturalnie Gdy mowa o naturalnych kolorach, nie spo-
Kontrast w nowoczesnym wnętrzu
sób zapomnieć także o zieleni, która w tym
Jeśli jednak chcemy wyeksponować okładzi-
sezonie z powodzeniem występuje jako de-
nę, wtedy dobrze jest wybrać kontrastującą
tal, ale też total kolor (np. na całej ścianie).
z nią barwę fugi. Taki wybór będzie odpo-
Mowa zarówno o ciemnej, eleganckiej, jak
wiedni dla nowoczesnych projektów, wyko-
i żywej, soczystej. Modny okazuje się także
rzystujących np. płyty wielkoformatowe. Za-
czerwony i żółty, barwy energetyczne i wyra-
znaczenie na nich wyrazistych linii w postaci
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ATLAS sp. z o.o. ul. Kilińskiego 2, 91-421 Łódź tel. 42 631 88 00 e-mail: atlas@atlas.com.pl www.atlas.com.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
19
Fot. Radaway
WNĘTRZA Sebastian Malinowski
Płyty gipsowo-kartonowe to bardzo popularny, wielofunkcyjny i przyjazny środowisku materiał budowlany. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów płyt g-k o różnym przeznaczeniu. Prezentujemy ich zalety, właściwości oraz zastosowania.
H
istoria płyt gipsowo-kartonowych ma już ponad 100 lat. Pierwsza płyta złożona z warstw papieru przedzie-
lonych twardą substancją zawierającą gips została opatentowana w Stanach Zjednoczonych w roku 1894. Obecnie płyty gipsowo-kartonowe to jeden z najpopularniejszych materiałów budowlanych na świecie. Spotkać je można wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z remontem lub wykańczaniem wnętrz. Używane są do wykonywania okładzin ściennych i sufitowych, budowy podwieszanych sufitów oraz ścian działowych,
Płyty gipsowo-kartonowe Niezastąpione w budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz
zabudowy poddaszy i wnęk, a także do wykańczania i dekoracji. Można je wykorzy-
trwałość. Są bardzo dobrym podkładem pod
konywania zabudowy łukowej), 9,5 mm (do
stywać zamiast mokrych tynków, a w przy-
różnego rodzaju materiały wykończeniowe –
wykańczania powierzchni ścian), 12,5 mm
padku remontu starego domu posłużą do
płytki ceramiczne, tapety czy farby. Dzięki
(do budowy ścian działowych i sufitów pod-
wyrównywania krzywych ścian i sufitów.
temu, że większość prac prowadzonych jest
wieszanych), oraz 24 mm (przeznaczone do
„na sucho”, remont pomieszczenia trwa krót-
budowy masywnych ścianek, narażonych na
ko i szybko można przystąpić do jego wypo-
duże obciążenia).
Zalety płyt gipsowo-kartonowych
sażania.
Ich podstawowymi zaletami są szybkość
Montaż płyt g-k jest stosunkowo prosty,
i wygoda montażu, łatwość obróbki oraz
można sobie z nim poradzić bez pomocy wyspecjalizowanej ekipy. Płyty mocuje się za po-
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PODCZAS ZAKUPU PŁYT GIPSOWO-KARTONOWYCH?
mocą wkrętów do przygotowanego wcześniej stelażu z profili aluminiowych lub klei do podłoża. Do mocowania płyt używa się również
» Rodzaj płyt – muszą być do-
pasowane do przeznaczenia pomieszczenia oraz panujących w nim warunków. » Rozmiar płyt – powinien uwzględniać wymiary wykańczanego pomieszczenia. Pozwala do minimum zredukować liczbę widocznych połączeń, zużycie materiałów potrzebnych do budowy stelaża, wykonania spoinowania oraz wysiłek włożony w szlifowanie połączeń. » Ilość zakupionego materiału – przed zakupem obliczamy powierzchnię zabudowy oraz dodajemy odpowiedni zapas na wypadek powstania uszkodzeń podczas transportu lub montażu. » Wyprofilowane krawędzie – ułatwiają spoinowanie, płyty o prostych krawędziach trzeba dodatkowo fazować. » Jakość materiału – wybieramy płyty wysokogatunkowe od uznanych na rynku producentów.
20
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
nowoczesnych systemów talerzykowych. W marketach budowlanych znajdziemy kilka rodzajów płyt g-k, o różnych wymiarach i przeznaczeniu. Warto poznać ich cechy, żeby wiedzieć, jak wybrać odpowiedni rodzaj płyt gipsowo-kartonowych.
Supertechniczna płyta gipsowo-kartonowa z włóknami o zwiększonej gęstości rdzenia, do stosowania w specjalistycznych systemach przeciwpożarowych, takich jak nośne konstrukcje stalowe obiektów budowlanych Fot. Siniat
Budowa płyt gipsowo-kartonowych Płyta gipsowo-kartonowa zbudowana jest z rdzenia gipsowego (naturalnego lub syntetycznego) oraz okładziny z wielowarstwowego kartonu, którego zadaniem jest przejmowanie naprężenia powstającego podczas zginania płyty. Kolor kartonu jest związany z przeznaczeniem danej płyty. Produkty dostępne są w różnych grubościach, najpopularniejsze z nich to: 6,5 mm (do gięcia i wywww.ekspertbudowlany.pl
Specjalistyczna płyta gipsowo-kartonowa z powłoką ołowianą stosowana do zabezpieczania powierzchni przed promieniowaniem rentgenowskim Fot. Siniat
WNĘTRZA ZALETY PŁYT GIPSOWO-KARTONOWYCH » Trwałe, łatwe w montażu i obróbce, pozwalają na szybkie wykończenie wnętrza. » Konstrukcja jest lekka, a uzyskana powierzchnia gładka i estetyczna. » Można je malować, tapetować i układać na nich płytki. » Pozwalają ukryć instalacje, a także wszelkiego typu niedoskonałości. » Zwiększają ognioodporność i izolacyjność akustyczną pomieszczeń. » Są higroskopijne, korzystnie wpływają na mikroklimat wnętrza.
krawędzi zależy sposób spoinowania płyt
gnatem przeciwwilgociowym. Stosowane na
oraz rodzaj użytej masy i taśmy zbrojącej.
przykład w domkach letniskowych, ogrzewa-
Typowe rodzaje płyt gipsowo-kartonowych Podczas zakupu płyt g-k należy zwracać uwagę na ich jakość. Najlepiej, aby pochodziły od
nych np. piecami typu koza, oraz do wykończenia łazienek na poddaszach.
Płyty gipsowo-kartonowe do zadań specjalnych
renomowanego producenta i były wykonane
Oprócz czterech podstawowych rodzajów
z wysokogatunkowych materiałów. Równie
płyt, w sklepach dostępne są jeszcze płyty
istotną kwestią jest dopasowanie płyty do
specjalistyczne. Producenci płyt gipsowo-
rodzaju pomieszczenia oraz wykonywanej
-kartonowych stale wprowadzają nowe roz-
zabudowy.
wiązania, oto niektóre z nich:
W sprzedaży znajdziemy cztery podstawowe rodzaje płyt:
» Płyty standardowe (kolor szary) – nowe
» Płyty do gięcia na sucho i mokro – do
wykonywania zakrzywionych powierzchni w zabudowie ścian i sufitów.
» Płyty
Płyty g-k produkowane są w różnych
oznaczenie A, stare oznaczenie GKB. Naj-
wymiarach, najczęściej jest to 600 lub
popularniejszy, najczęściej stosowany ro-
do wykonywania dźwiękochłonnych okładzin
1200 mm szerokości i 1200, 2000, 2400,
dzaj płyt o szerokim wykorzystaniu. Służą
ściennych i sufitów podwieszanych.
2600, 3000 lub 4000 mm długości. Płyty
do wznoszenia ścian działowych, zabudowy
gipsowo-kartonowe można docinać za po-
sufitów, poddaszy oraz jako suchy tynk. Pły-
z włókna szklanego, z powłoką odporną na
mocą nożyka, dopasowując je do indywidu-
ty typu A przeznaczone są do pomieszczeń
promieniowanie UV i impregnowanym rdze-
alnych potrzeb. Krawędzie płyt mogą mieć
o wilgotności względnej powietrza nieprze-
niem uodporniającym na pleśń i wilgoć – do
różny kształt: okrągły, półokrągły, spłaszczo-
kraczającej 70% (salon, sypialnia, gabinet,
pomieszczeń o wysokim obciążeniu wodą
ny lub półokrągły spłaszczony. Od rodzaju
pokój dziecięcy).
(np. natryski, baseny).
» Płyty
impregnowane (kolor zielony)
» Płyty
obustronnie wzmocnione matą
o podwyższonym stopniu wytrzy-
– nowe oznaczenie H2, stare oznaczenie
małości – stosowane bankach, obiektach
GKBI. Rdzeń gipsowy płyty nasączony jest
sportowych, galeriach handlowych, hote-
środkiem
lach, szkołach i budynkach użyteczności pu-
hydrofobowym.
Przeznaczona
jest do pomieszczeń narażonych na kontakt
Płyta gipsowo-kartonowa przeznaczona do budowy sufitów i ścian łukowych Fot. Siniat
» Płyty
perforowane, dźwiękochłonne –
blicznej.
z powietrzem o wilgotności nieprzekraczają-
» Płyty promieniochronne – do obiektów,
cej 85% przez maksymalnie 10 godzin na
w których wykorzystywane są urządzenia
dobę (np. łazienka, toaleta, kuchnia, su-
emitujące
szarnia). Dodatkowym warunkiem utrzyma-
i gamma. Zabezpieczają przed przenikaniem
nia odporności na wilgoć jest pokrycie płyt
promieniowania do sąsiadujących pomiesz-
dodatkowym materiałem (np. glazurą) oraz
czeń.
utrzymanie prawidłowej wentylacji pomieszczenia.
» Płyty
» Płyty
promieniowanie
rentgenowskie
podłogowe – przeznaczone do
wykonywania podłoży pod materiały posadzogniochronne (kolor różowy) –
kowe, składają się z dwóch płyt gipsowo-
nowe oznaczenie F, stare oznaczenie GKF.
-włóknowych, sklejonych z przesunięciem
Są wzmocnione włóknem szklanym stano-
tworzącym felc.
wiącym barierę ochronną, mogą zatrzymywać ogień o wiele dłużej niż standardowe płyty. Służą do wykańczania poddaszy, zabudowy elementów, które mocno się nagrzeSpecjalistyczna płyta gipsowo-kartonowa do stosowania w pomieszczeniach o zwiększonych wymogach izolacyjności akustycznej Fot. Siniat
wają (np. wkładów kominkowych), lub tam, gdzie istnieje ryzyko pojawienia się pożaru. Można je stosować w pomieszczeniach o wilgotności względnej powietrza nie większej niż 70%.
» Płyty
impregnowane
ogniochronne
(kolor zielony z czerwonymi oznaczeniami) – nowe oznaczenie FH2, stare oznaczenie GKFI. Najtrwalszy rodzaj płyt, łączący zalety dwóch wymienionych wcześniej płyt. Przeznaczone do pomieszczeń, w których zalecane jest jednoczesne podwyższenie odporPłyta gipsowo-kartonowa do budowy lekkich systemów biernej ochrony ppoż. Fot. Siniat
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
ności na ogień i wilgoć. Płyta wzmocniona jest włóknem szklanym i nasączona imprewww.ekspertbudowlany.pl
Fot. Rigips
21
WNĘTRZA
Łazienka w stylu glamour Styl glamour, elegancki, szykowny i pełen blasku, ma wielu wielbicieli. Wywodzi się z hollywoodzkich produkcji filmowych i wymaga dużych przestrzeni oraz starannej stylizacji. Podpowiadamy, jakie elementy pasują do tego stylu i na co warto zwrócić uwagę, decydując się na jego zastosowanie we wnętrzach.
glamour. Mają same zalety. Występują w nie-
S
jazne dla środowiska. Na uwagę zasługują
mal nieograniczonej kolorystyce, motywach dekoracyjnych, przeznaczeniu i zastosowaniu. Doskonale naśladują usłojenie drewna, szlachetne kamienie czy obrazy. Są wykonane z naturalnych surowców, a więc są przy-
tyl glamour nie jest zarezerwowany
Złota mozaika na ścianach, gresy o wzorach
wielkoformatowe gresy i slaby, które pozwa-
wyłącznie do wnętrz reprezentacyj-
charakterystycznych dla marmuru, lustra
lają wykończyć dużą powierzchnię.
nych. Z powodzeniem sprawdzi się
odbijające światło lamp, matowe i błyszczą-
Baterie łazienkowe i zestawy natryskowe
także w sypialni, holu czy pokoju kąpielo-
ce powierzchnie, nasycone, ciemne barwy
to przedmioty, od których zależy nasz codzien-
wym. Jeżeli więc marzymy o eleganckiej,
stworzą zachwycającą przestrzeń.
ny komfort. Powinny być funkcjonalne, dosto-
pełnej światła łazience, lubimy połączenie
Płytki ceramiczne do wykończenia ścian
sowane do ceramiki łazienkowej, oszczędne
czerni i złota, graficzne motywy i szlachetne
i podłóg są niezastąpionym elementem wy-
i atrakcyjnie wyglądać. Wybierając baterię,
materiały, to nic nie stoi na przeszkodzie.
posażenia każdej łazienki, zwłaszcza w stylu
warto zwrócić uwagę na sposób montażu, materiał wykonania, rodzaj korka i typ perlatora. Warto też kupować baterie z tej samej serii, tj. utrzymane w tej samej stylistyce. Lampy grają główną rolę w kreowaniu nastroju w łazience. Styl glamour opiera się przecież na grze światła i cienia. Funkcjonalne oświetlenie, jak np. reflektorki przy umywalce i plafony lub lampy wiszące dające światło rozproszone, to absolutne minimum. Wybierając lampy, pamiętajmy nie tylko o ich funkcji i wyglądzie. Do łazienki nadają się lampy o klasie szczelności IP44. Detale. Urok stylu glamour tkwi w szczegółach. Klamki, uchwyty, ramy luster, wieszaki i inne drobne elementy wystroju powinny być podporządkowane tej samej stylistyce. Główną rolę grają kontrasty: mat i blask, światło i cień – nie zapominajmy zatem o takich elementach i dodatkach. To one stworzą unikalny klimat aranżacji. Opracowano na podstawie materiałów Leroy Merlin
22
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
WNĘTRZA
1
2
3
1. Obraz MONSTERA GOLD 60×60 cm. 179 zł/szt. 2. Glazura CHIC STONE niebieska 30,8×60,8 cm. 79,99 69,99 zł/szt. 4. Glazura MOLTO RUDE 25×75 cm. 109 zł/m2.
zl/m2.
4
3. Mozaika MELBOURNE miedź 30×30 cm/szt.
1. Bateria prysznicowa złota W10,5 cm. 999 zł/szt. 2. Bateria umywalkowa złota W17,4 cm. 1289 zł/szt. 3. Bateria prysznicowa MAROCO W15 cm. 325 zł/szt. 4. Bateria umywalkowa STONE różne kolory W48 cm. 499 zł/szt. 5. Bateria umywalkowa ALANIS czarny mat 15,5 cm. 249 zł/szt. 6. Bateria prysznicowa ALANIS czarny mat W 12,6 cm. 235 zł/szt.
5
1
3 2
4
1. Kinkiet łazienkowy aluminium czarny IP44. 49,99 zł. 2. Kinkiet łazienkowy LATINA IP44 E14. 149 zł/szt. 3. Plafon łazienkowy LATINA IP44 E14. 399 zł. 4. Plafon NEMO moduł LED IP44. 99 zł. 5. Plafon MAYA moduł LED IP44. 89 zł.
1. Seria akcesoriów łazienkowych GOLD. Od 18 zł/szt. 2. Umywalki ceramiczne nablatowe KETO ø 42 cm. 599 zł. REJA 39×39 cm. 619 zł. 3. Umywalki nablatowe ceramiczne DOKOS różne kształty. Od 899 zł/szt. 4. Zestaw akcesoriów łazienkowych KSANTI czarny. Od 23 zł/szt.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
23
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
W jaki sposób
zaizolować
podłogę?
Izolacja termiczna podłóg, czyli elementów wewnątrz domu, jest równie ważna, co docieplenie elementów zewnętrznych, czyli ścian i dachu. Brak warstwy izolacyjnej zadziałałby jak każda inna nieszczelność, czyli otworzyłby ciepłu drogę ucieczki.
C
100 – wskazuje Dariusz Pruszkowski, doradca techniczny w firmie Styropmin. Celem (któremu służą prawidłowo wykonane izolacja termiczna i wentylacja) jest sprawienie, że nisko położone pomieszczenia (w zależności od konstrukcji domu
iepłe powietrze jest lżejsze od zim-
miczny, czyli miejsce, przez które ciepło ucie-
chodzi o piwnice lub parter) będą ciepłe
nego,
bę-
ka nadmiernie i to w tym przypadku bezpo-
i suche. Stawką w tej grze jest nie tylko
dzie przemieszczało się ku górze. To
średnio na zewnątrz. To kolejny dowód na to,
komfort mieszkania czy niższe rachunki za
że o dociepleniu należy myśleć całościowo.
ogrzewanie, ale i zdrowie. W zawilgoconych
niczym
nieograniczone
pierwszy powód, dla którego konieczne jest docieplenie podłóg, czyli poziomych przegród
O tym, jak ważna jest izolacja cieplna pod-
pomieszczeniach rośnie ryzyko rozwoju grzy-
oddzielających od siebie kondygnacje. W ten
łóg, świadczy także fakt, że na rynku dostęp-
bów i pleśni, a te sprzyjają rozwojowi wielu
sposób powstaje bariera zatrzymująca ciepło
nych jest kilka różnych rodzajów styropia-
chorób. Izolacja podłóg na gruncie powinna
w pomieszczeniu. Zatem nie tylko dom jako
nów do tego przeznaczonych. Co do zasady
iść w parze z izolacją fundamentów specjal-
bryła powinien być zaizolowany z każdej stro-
przegrody poziome ociepla się styropianem
nie do tego przeznaczonym styropianem.
ny, ale i pomieszczenia wewnątrz również.
podkładowym. Jego cechą jest większa od-
Wyzwanie drugie – hałas
Brak warstwy izolacyjnej w strukturze pod-
porność na obciążenie niż w przypadku sty-
łóg oznacza także przerwanie izolacji cieplnej
ropianu fasadowego, który służy do ociepla-
Mniej osób zdaje sobie sprawę, że izolując
w miejscu, w którym podłoga styka się ze
nia ścian. Styropiany podkładowe mogą mieć
podłogę oddzielającą np. piętro od parteru
ścianą. W ten sposób powstaje mostek ter-
jednak dodatkowe cechy.
lub od poddasza użytkowego, można także uzyskać dodatkowe wyciszenie.
Wyzwanie pierwsze – bliżej gruntu
żemy wybrać styropian akustyczny, taki jak
– Konieczność ocieplenia podłogi na gruncie
Stropomin EPS T. Dzięki niemu takie dźwię-
jest najbardziej zrozumiała. Nie trzeba mieć
ki jak tupanie, bieganie, stukanie, uderze-
specjalnej wiedzy, zdrowy rozsądek podpo-
nia będą mniej rozchodziły się po domu –
wiada, że przy ziemi jest zimniej. Tutaj za-
wyjaśnia Dariusz Pruszkowski.
– Do izolacji tego rodzaju przegród mo-
tem potrzebujemy styropianu odpornego na
Styropian akustyczny tłumi tzw. dźwięki
nacisk, na przykład takiego, jak DP CS PRO
uderzeniowe, które powstają nieodzownie w każdym domu, zwłaszcza gdy mieszka w nim kilka osób. Zastosowanie warstwy płyt styropianowych z dodatkową funkcją akustyczną pozwala jednak zapewnić sobie cichszą sypialnię czy biuro. Okres pandemii pokazał przecież, że pokój do pracy w domu może być koniecznością, a nie przywilejem wybranych zawodów.
Wyzwanie trzecie – ogrzewanie podłogowe Podłogówka, uważana jeszcze do niedawna za rodzaj luksusu, jest rozwiązaniem energooszczędnym. Mniejsze zapotrzebowanie na energię w przypadku wodnego ogrzewa-
24
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
może być nawet o 2°C niższa przy zwykłych
niu wodnego ogrzewania podłogowego. Nie
grzejnikach, a i tak wystarcza, by czuć się
trzeba jej zatem stale poprawiać, a docinanie
w takim pomieszczeniu komfortowo.
ograniczone jest do minimum, dzięki temu
Na tę charakterystykę zwraca się coraz więcej uwagi. A skoro tak, to natychmiast
maleje ryzyko popełnienia błędu przy układaniu instalacji.
pojawia się pytanie, czy za pomocą izolacji cieplnej, która przecież ma służyć oszczędzaniu energii potrzebnej do ogrzania domu, można ten efekt zwiększyć. – Też sobie zadaliśmy to pytanie i w efekcie powstał Instal Panel, styropian przeznaczony pod wodne ogrzewanie podłogowe – nia podłogowego wynika z tego, że jest ono
mówi doradca techniczny w Styropminie.
niskotemperaturowe. Woda, czyli czynnik
Płyty Instal Panel są dodatkowo pokryte
grzewczy, ma niższą temperaturę niż w przy-
srebrną tkaniną polipropylenową lub folią
padku tradycyjnego ogrzewania. Dodatkowo
metalizowaną, dzięki czemu są bardzo do-
zapewnia lepszy rozkład ciepła w pomiesz-
brym izolatorem. Warstwa folii trwale przy-
czeniu (cieplej na dole, chłodniej w okolicach
mocowana do styropianu sprawia, że nie
głowy), a to oznacza, że średnia temperatura
trzeba jej dodatkowo rozkładać przy układa-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
STYROPMIN ul. gen. K. Sosnowskiego 71 05-300 Mińsk Mazowiecki tel. 25 759 32 23, faks 25 759 32 25 e-mail:biuro@lshpl.com, www.styropmin.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
25
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Fot. Krispol
Fot. Krispol
CHCESZ PŁACIĆ NIŻSZE RACHUNKI ZA EKSPLOATACJĘ DOMU?
Zainwestuj w jego termomodernizację Realia polityczno-ekonomiczne sprawiły, że nośniki energii stały się w ostatnim czasie towarem deficytowym. Znacząco wzrosły zatem m.in. koszty ogrzewania domu. Są jednak skuteczne sposoby na to, aby ograniczyć straty ciepła, a co za tym idzie obniżyć rachunki i poprawić swój komfort życia. Aby to uzyskać, trzeba przeprowadzić kompleksową termomodernizację budynku. To inwestycja, która zwróci się z nawiązką. Co więcej, możemy wykonać ją z dofinansowaniem, np. z programu „Czyste Powietrze”, czy też skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, co znacząco obniży koszt przedsięwzięcia. Przeprowadzając remont, zwracajmy uwagę przede wszystkim na nowoczesne, ekologiczne i energooszczędne produkty, z myślą o środowisku i przyszłych pokoleniach.
montaż, który jest równie ważny, jak dobrej jakości produkt.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze okien, drzwi zewnętrznych oraz bramy garażowej? Przede wszystkim powinniśmy zapytać sprzedawcę o wartość współczynnika przenikania ciepła interesujących nas produktów. Im będzie on niższy, tym lepsza ochrona termiczna. Według standardu WT 2021 maksymalna wartość współczynnika przenikania ciepła dla okien pionowych i drzwi balkonowych musi wynosić 0,9 W/(m2 · K), dla okien poła-
26
ciowych: 1,1 W(/m2 · K), dla drzwi zewnętrz-
Zakres termomodernizacji
mieszkańców, nie powinno się ograniczyć
nych i bram garażowych: 1,3 W/(m2 · K). Jest
Termomodernizacja polega na wykonaniu
do jednostkowych działań, jak docieplenie
to jednak absolutne minimum, renomowani
niezbędnych robót budowlanych, których ce-
budynku czy uszczelnienie okien. Termo-
producenci mają w swojej ofercie rozwiąza-
lem jest zminimalizowanie niekontrolowanej
modernizacja to złożony proces, obejmu-
nia jeszcze cieplejsze, które z powodzeniem
utraty ciepła, a więc poprawa efektywności
jący wiele czynników i uwzględniający
spełnią wymagania dotyczące domów ener-
energetycznej budynku, który nie spełniał
wzajemne ich powiązania – uszczelnienie
gooszczędnych, a nawet pasywnych. Warto
aktualnych standardów. Prace powinny obej-
ościeży może spowodować kłopoty z wen-
rozważyć ich zakup. Jeśli decydujemy się
mować takie działania, jak na przykład: ocie-
tylacją, a wymiana źródła ogrzewania nie
na kompleksową wymianę stolarki, to najle-
plenie ścian zewnętrznych i dachu, moderni-
będzie w pełni efektywna, jeśli nie docie-
piej sięgnąć po rozwiązania od jednego pro-
zację systemu grzewczego i wentylacyjnego,
plimy ścian i dachu. Decyzję należy podjąć
ducenta, gdyż zyskujemy dzięki temu m.in.
wymianę okien, drzwi zewnętrznych czy bra-
w oparciu o stan budynku i budżet, którym
oszczędność czasu, szeroką gamę dodatków
my garażowej. Można wykonać je w etapach
dysponujemy. Prace termomodernizacyjne
oraz spójny wygląd w ramach jednej linii
lub kompleksowo – ta druga możliwość przy-
powinny eliminować wszystkie mostki ter-
wzorniczej, co wpłynie korzystnie na cały bu-
nosi jednak najlepsze efekty.
miczne. W pierwszej kolejności opłaca się
dynek i podniesie jego estetykę.
Aby mówić o realnych oszczędnościach
postawić na całościową wymianę stolarki
Przy wyborze okien warto zwrócić także
na ogrzewaniu i o poprawie komfortu
okienno-drzwiowej oraz jej profesjonalny
uwagę na to, czy są one wyposażone w pa-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA kiet trzyszybowy, ciepłą ramkę przyszybową
wieczystą. Dofinansowanie obejmuje nie tyl-
finansowania 60%) – poziom podwyższony,
oraz trzy uszczelki. Duże znaczenie ma rów-
ko wymianę starych i nieefektywnych źródeł
630 zł/m2 (maksymalna intensywność dofi-
nież głębokość profili – im jest ona większa,
ciepła na paliwo stałe na nowoczesne roz-
nansowania 90%) – poziom najwyższy.
tym lepiej. Z kolei, w przypadku drzwi ze-
wiązania spełniające najwyższe normy, lecz
Przy stolarce drzwiowej (w tym bramy
wnętrznych, bardzo dobrze sprawdzą się np.
także przeprowadzenie niezbędnych prac
garażowe) dofinansowanie prezentuje się
drzwi aluminiowe, które mają wytrzymały
termomodernizacyjnych budynku, w tym
następująco: 600 zł/m2 (maksymalna in-
system profili oraz dodatkowy wkład termicz-
wymianę okien, drzwi zewnętrznych czy
tensywność dofinansowania 30%) – poziom
ny, dzięki czemu, niezależnie od pory roku,
bramy garażowej. Dotacja może wynosić do
podstawowy, 1200 zł/m2 (maksymalna in-
zostaje zachowany najwyższy komfort ich
30 000 zł dla podstawowego poziomu do-
tensywność dofinansowania 60%) – poziom
użytkowania.
finansowania, do 37 000 zł (do 47 000 zł
podwyższony, 1800 zł/m2 (maksymalna in-
Ciepła brama garażowa natomiast to taka,
w przypadku dotacji z prefinansowaniem) –
tensywność dofinansowania 90%) – poziom
której panel wypełniony jest na przykład
dla podwyższonego poziomu dofinansowania
najwyższy. Informacje szczegółowe o progra-
pianką poliuretanową o maksymalnej gru-
i do 69 000 zł (do 79 000 zł – w przypadku
mie można znaleźć na stronie: Przy korzy-
bości. Materiał, z którego została wykonana,
dotacji z prefinansowaniem) – dla najwyż-
staniu z dofinansowania w programie „Czy-
powinien być zabezpieczony uszczelkami,
szego poziomu dofinansowania. Obowiązują
ste Powietrze” niezbędne jest zastosowanie
dzięki temu unikniemy wilgoci i podmuchów
kryteria dochodowe.
urządzeń i materiałów spełniających kon-
W przypadku wymiany stolarki okien-
kretne wymagania techniczne. Dla ułatwie-
Aby zaś chronić dom latem przed nad-
nej maksymalna kwota dotacji wynosi:
nia powstała więc specjalna lista zielonych
miernym nagrzewaniem pomieszczeń, warto
210 zł/m2 (maksymalna intensywność do-
produktów kwalifikujących się do dofinanso-
zainstalować osłony zewnętrzne. Co cieka-
finansowania 30%) – poziom podstawowy,
wania,
zimnego powietrza w pomieszczeniu.
we, ważną zaletą rolet zewnętrznych są ich
420
zł/m2
(maksymalna intensywność do-
Kolejną możliwością jest tzw. ulga ter-
właściwości termoizolacyjne, co docenimy
momodernizacyjna,
zwłaszcza zimą. Pomiędzy opuszczoną role-
53 000 zł) dla podatników, którzy są właści-
tą a oknem tworzy się bowiem wolna prze-
cielami i współwłaścicielami domów jedno-
strzeń, tzw. poduszka powietrzna, która za-
rodzinnych. Ulgę można łączyć np. z dotacją
trzymuje ciepło wewnątrz budynku. Oznacza
z programu „Czyste Powietrze”.
to dla nas wymierne oszczędności w okresie
czyli
odliczenie
(do
Więcej informacji na ten temat można znaleźć pod adresem: https://czystepowietrze.
grzewczym.
gov.pl/ulga-termomodernizacyjna/
Jak otrzymać dofinansowanie na termomodernizację domu?
Termomodernizacja to bardzo wartościowa inwestycja. Dzięki kompletnej wymianie stolarki okienno-drzwiowej, ociepleniu przegród
Do dyspozycji są różne rodzaje wsparcia
zewnętrznych i modernizacji źródła ogrzewa-
finansowego.
np.
nia, można sprawić, że dom będzie bardziej
z możliwości, jakie daje inwestorom program
energooszczędny i ekologiczny. Warto zatem
„Czyste Powietrze”, który jest skierowany
taką możliwość przemyśleć i wstępnie skal-
do właścicieli lub współwłaścicieli jednoro-
kulować – z pewnością zwróci się w niedale-
dzinnych budynków mieszkalnych, lub wy-
kiej przyszłości.
Wystarczy
skorzystać
dzielonych w budynkach jednorodzinnych
Opracowano na podstawie materiałów Fot. Krispol
lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą
Polskiego Związku Okien i Drzwi
TERMOIZOLACJA BUDYNKU – SPOSÓB NA OCHRONĘ KLIMATU I ROSNĄCE CENY ENERGII » Aby skutecznie przeciwstawić się zmianom klimatu, powinniśmy zacząć oszczędniej korzystać z energii, bo to jej wysokie zużycie stanowi największe źródło emisji gazów cieplarnianych. Pomóc może termoizolacja budynków z wykorzystaniem wysokiej jakości materiałów.
» Nie da się tak łatwo odzyskać utraconego ciepła, a jego produkcja wiąże się z wysoką emisją CO2 i gazów cieplarnianych do atmosfery. W Polsce około 38% dwutlenku węgla generują niedostatecznie zaizolowane budynki. W obecnych czasach bardzo istotne jest zmniejszenie emisji CO2 oraz substancji prowadzących do powstania smogu poprzez redukcję zapotrzebowania na paliwa kopalne. » Duże zużycie paliw kopalnych prowadzi do zwiększonej emisji pyłów zawieszonych. W efekcie powietrze, którym oddychamy, jest zatruwane przez smog, a do gleb przenikają szkodliwe substancje. Dochodzi również do emisji gazów, czego następstwem jest globalne ocieplenie, skutkujące pustynnieniem i wymieraniem roślin, topnieniem lodowców powodującym podnoszenie się poziomu mórz i oceanów, wysychaniem źródeł słodkiej wody czy zmianami w pogodzie. » Ważnym elementem działań zmierzających do zatrzymania postępujących, negatywnych zmian klimatycznych jest termomodernizacja budynków, w której bardzo istotną rolę odgrywa skuteczne ocieplenie domu. Tylko przez niezaizolowany dach i ściany ucieka bowiem około 70% ciepła z naszych domów. Generuje to wysokie koszty – zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe. » Ocieplając skutecznie budynki, możemy zmniejszyć zapotrzebowanie na ciepło, a co za tym idzie spalać mniej paliw – węgla, gazu czy oleju opałowego – i ograniczyć emisję zanieczyszczeń trafiających do atmosfery, a przy okazji zmniejszyć zużycie energii, która jest coraz droższa i stanowi coraz większą część wydatków związanych z eksploatacją i utrzymaniem budynku. » Warto pamiętać, że przy wykonaniu ocieplenia domu, można liczyć na bezzwrotną dotację w ramach programu „Czyste Powietrze”. Można również otrzymać zwrot ze względu na wydatki poniesione z tytułu termomodernizacji budynku na rzecz projektu ulga termomodernizacyjna. Przy rozliczeniu według stawki 32% można uzyskać blisko 17 000 zł zwrotu z tytułu poniesionych kosztów. Źródło: URSA
28
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
SKUTECZNA TERMOIZOLACJA – CZY CHODZI TYLKO O CIEPŁO? Skuteczna izolacja termiczna to nie tylko cieplejszy budynek. W dzisiejszych czasach jako „skuteczność” należy rozumieć szereg innych czynników niż tylko ciepło wewnątrz budynku. To również a może przede wszystkim ochrona środowiska. O tym jak ważny jest to aspekt, świadczy wiele rządowych i światowych programów, mających na celu zmniejszenie negatywnego wpływu człowieka na środowisko poprzez zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery naszej planety. Powstają programy jak FIT FOR 55 czyli pakiet unijnych aktów prawnych mających na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych o 55% względem emisji z roku 1990. Należy również wspomnieć, że wszelkie programy związane z tzw. OZE będą miały największy sens, nie tylko wówczas kiedy energia będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych ale również wtedy, kiedy społeczeństwo będzie konsumować mniejsze ilości tej energii. Skuteczność izolacji termicznych należy również postrzegać jako jej koszt, łatwość zastosowania, dostępność a także to, czy jest ona ekologiczna. Te wszystkie cechy skutecznie łączą się w opatentowanej technologii w 100% ekologicznych powłok termoizolacyjnych, produkowanych przez polską firmę BLOKTHERM®.
Dla tego tak ważnym elementem poza ekologią w uzyskaniu energii, jest jej maksymalnie efektywne wykorzystanie. Oznacza to, że nie tylko należy zużywać jak najmniejsze ilości ciepła ale również w ramach wyprodukowania danej ilości energii, ogrzewać możliwie jak najwięcej obiektów. Właśnie dla tego w najbliższych latach czeka nas prawdziwa fala doizolowania budynków. Wg danych GUS w samej Polsce istnieje prawie 7 mln budynków mieszkalnych. Szacuje się, że ok 40% budynków wymaga termomodernizacji w celu zmniejszenia ilości zużytej energii. Przyjmując dane Eurostatu za rok 2020, wydatki na energię stanowią 7,9 proc wszystkich wydatków przeciętnego gospodarstwa domowego w Polsce. Zmniejszenie tych wydatków, umożliwi ulokowanie odzyskanych funduszy w inne gałęzie gospodarki, co również przyczyni się do jej rozwoju.
BLOKTHERM® – SKUTECZNOŚĆ TERMOIZOLACJI NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE! TECHNOLOGIA BLOKTHERM® TO:
trwale docieplenie obiektów, zmniejszenie kosztów energii, ochrona środowiska, zmniejszone koszty robocizny, szybkie tempo prac, produkty w 100% ekologiczne, możliwość stosowania tam, gdzie inne rozwiązania nie dają rady!
Jak
bardzo
rozwiązaniem
skutecznym są
powłoki
BLOKTHERM®, doskonale pokazuje przeprowadzony przez producenta eksperyment: Stopę żelazka zabezpieczono w połowie masą termoizolacyjną BLOKTHERM®. Pomimo nagrzania do temperatury 140°C, stopę można swobodnie dotknąć bez
PROGRAMY UNII EUROPEJSKIEJ A TERMOMODERNIZACJA
ryzyka oparzenia się w miejscu dotknięcia zabezpieczonego termicz-
Redukcja emisji CO2 jako element troski o środowisko
stwie na przykład do styropianu, nie działa na zasadzie opóźnienia
nie fragmentu. Dzieje się to z uwagi na fakt, że masa BLOKTHERM® w przeciwień-
to tylko jeden z aspektów unijnych działań w kwestii takich
przenikania energii cieplnej przez materiał izolujący ale na jej odbiciu.
programów jak choćby Fit for 55.
Istotnym tutaj jest fakt, że BLOKTHERM® odbijają nawet do 93% tej
Zmniejszenie zużycia energii (której koszty cały czas dy-
energii, co czyni go jednym z najskuteczniejszych a zarazem wyma-
namicznie rosną) to również oszczędności dla przeciętnego
gającym najcieńszej warstwy materiałem
gospodarstwa domowego ale też w skali krajów lub całej
termoizolacyjnym.
UE, większe bezpieczeństwo energetyczne. Jak istotny jest to aspekt, świadczy wydany 8 marca przez Komisje Europej-
Eksperyment z wykorzystaniem
ską komunikat „RePowerUE” stawiający właśnie na nieza-
żelazka można zobaczyć w serwisie
leżność energetyczna UE zwłaszcza w kontekście Rosyjskiej
Youtube skanując powyższy kod QR
inwazji na Ukrainę i zależności UE od dostaw energii z Rosji.
lub wpisując w wyszukiwarce serwisu frazę: „Bloktherm iron test”.
DOCIEPLENIE OD WEWNĄTRZ? Z BLOKTHERM TO PROSTE! Dzięki przeprowadzeniu przez firmę niezbędnych badań potwierdzonych wymaganymi atestami, powłoki BLOKTHERM doskonale nadają się do stosowania
Bloktherm® +250 Izolacja powierzchni zewnętrznych i instalacji przemysłowych
zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz budynków. Właściwości paroprzepuszczalne,
w zakresie temperatur
antyalergiczne oraz grzybobójcze sprawiają, że zastosowanie materiałów ma do-
od –40°C do 250°C
datkowo prozdrowotny wpływ na życie mieszkańców nieruchomości, ponieważ jak wiadomo pleśń i grzyb w pomieszczeniu nie tylko nieestetycznie wygląda ale powoduje też wiele groźnych i niebezpiecznych dla życia chorób. Co ważne,
Zoptymalizowany do użytku w szczególnie wysokich temperaturach Pojemność opakowania: 1 l – 5 l – 10 l – 20 l
warstwa naniesionej powłoki to jedynie 0,6 mm, zatem takie ocieplenie ścian, Bloktherm® IN
nie wiąże się ze zmniejszeniem kubatury pomieszczenia!
Izolacja wszystkich wewnętrznych
BLOKTHERM®
W AKCJI CZYLI PRZYKŁADY IDEALNEGO ZASTOSOWANIA NASZEJ TECHNOLOGII (V2)
powierzchni obiektów mieszkal-
Topowym zastosowaniem powłok BLOKTHERM® jest oczywiście ocieplenie elewacji
od –20°C do 150°C
nych oraz budynków przemysłowych w zakresie temperatur
budynków. Istotne są tutaj właściwości powłok, które można nakładać praktycznie na każdą powierzchnię jakie występują na obiektach kubaturowych. Technologia doskonale zatem sprawdza się tam, gdzie może być dodatkowa warstwą na obecnej styropianowej elewacji, ale tez tam, gdzie wręcz nie można uzyć tradycyjnych sys-
Działanie profilaktyczne w miejscach pojawiania się pleśni lub mostków termicznych Izolowanie instalacji doprowadzających i odprowadzających domów zapobiegające
temów styropianowych. Takim przykładem sa inwestycje związane z termoizolacją
utracie ciepła i chroniące przed zamarzaniem
obiektów zabytkowych, gdzie docieplenie styropianem całkowicie odpada z uwagi
Służy jako izolacja skrzynek rolet oraz innych
na zbyt duże i niedopuszczalne zmiany w wyglądzie budynków. Powłoki Bloktherm mogą być barwione praktycznie w każdym kolorze z palety NCS, dzięki temu wyko-
mostków cieplnych itp. Pojemność opakowania: 1 l – 5 l – 10 l – 20 l
rzystanie ich przy renowacji budynków zabytkowych, możemy uzyskać skuteczne ocieplenie przy zachowaniu praktycznie niezmienionego wyglądu elewacji. Nasz system jest kompleksowy, dla tego projektując rozwiązania BLOKTHERM® wzięliśmy pod uwagę typowe problemy występujące przy projektach termoizola-
Bloktherm® DRY Penetruje podłoża zmniejszając ich nasiąkliwość
cji. Dla tego powstała cała gama produktów, których właściwości pozwalają
Jest paroprzepuszczalny
na użycie ich wewnątrz budynku jako izolacja wewnętrzna.
Chroni przed rozwojem wykwitów,
Stworzyliśmy również materiał doskonale radzący sobie z mostkami termicznymi, które występują w najbardziej newralgicznych miejscach czyli w miejscu okien. Bloktherm® Okno można zastosować nie tylko w miejscu styku ramy okiennej z murem budynku, ale można nim również zaizolować ramy okienne
zwiększa mrozoodporność podłoża Ułatwia usuwanie plam z oleju i innych zanieczyszczeń Pojemność opakowania: 1 l – 5 l
co jest bezkonkurencyjną alternatywa dla wymiany okien na nowe! BLOKTHERM® to również izolacja instalacji przemysłowych do przesyłu wody; instalacji wentylacyjnych czy zbiorników rafineryjnych. Technologia świetnie sprawdzi się również do zabezpieczenia gorących elementów maszyn przemysłowych w celu zwiększenia bezpieczeństwa pracowników oraz zwiększenia komfortu pracy poprzez zmniejszenie temperatury wokół tych urządzeń.
Bloktherm® Ciepła Powłoka Zapobiega tworzeniu się pleśni i grzyba Eliminuje powstawanie kondensacji Idealnie kryje malowane powierzchnie
JAK WYNIKA Z POWYŻSZYCH FAKTÓW, SKUTECZNA TERMOIZOLACJA TO WŁAŚNIE BLOKTHERM®
Jest hipoalergiczna Pojemność opakowania: 1 l – 5 l – 10 l – 20 l
Świadczą o tym kolejne projekty które realizujemy oraz kolejne firmy dołączające Bloktherm® Okno
do nas jako autoryzowani wykonawcy BLOKTHERM®. Jesteśmy po to, by sprostać wszelkim wyzwaniom termoizolacji, oferując SKUTECZNOŚĆ w jej najszerszym rozumieniu!
Działa termoizolacyjnie, zapobiega grzybom i pleśni Zapobiega mostkom termicznym i kondensacji W 100% wodoodporna Łatwa i oszczędna w aplikacji Pojemność opakowania: 1 l – 5 l – 10 l – 20 l
Przedstaw nam swój projekt a nasz ekspert skontaktuje się z Tobą w celu dokonania szczegółowej analizy i przedstawienia najlepszego rozwiązania dla Ciebie! Zamów bezpłatną konsultację już teraz, nasi fachowcy są do Twojej dyspozycji!
BLOKTHERM Sp. z o.o. ul. Kaszubska 9, 76-270 Ustka, tel. 508 130 556 ul. Stawowa 16, 43-400 Cieszyn, tel. 725 223 123, 605 124 320 bloktherm@bloktherm.com.pl,, www.bloktherm.com.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
PRAWIDŁOWY MONTAŻ DUŻYCH OKIEN Duże okna to mnóstwo zalet – dopływ naturalnego światła do wnętrz, rozległy widok na najbliższą okolicę, wrażenie otwartej przestrzeni i piękny wygląd domu. Ze względu na swój ciężar i gabaryty, są one jednak bardziej wymagające od standardowych pod względem montażowym. Jeśli inwestujemy w wielkoformatową stolarkę okienną, zadbajmy o jej prawidłowy montaż. Jakie rozwiązania wybrać, żeby okna dobrze nam służyły?
D
uże okno, sięgające często od podłogi do sufitu, może ważyć
powierzchnia szyb sprawiają jednak, że okno szczególnie narażone
nawet kilkaset kilogramów. To oznacza konieczność jego so-
jest na drgania wywołane podmuchami wiatru, więc musi być solid-
lidnego umocowania w otworze okiennym, a następnie odpo-
nej zamontowane w otworze. Dlatego stosuje się mocowanie mecha-
wiedniego uszczelnienia. Inaczej może generować duże straty ciepła,
niczne (np. kotwy) o odpowiedniej długości i wytrzymałości, w za-
o wiele większe niż w przypadku tradycyjnej stolarki, z uwagi na
leżności od wagi okna i materiału, z którego zbudowana jest ściana.
znaczną powierzchnię potencjalnych mostków termicznych. A tego
Muszą być one rozmieszczone zgodnie z wytycznymi montażowymi,
przecież chcemy uniknąć. Zasada jest zatem prosta. Żeby wydatki,
w taki sposób i w takiej liczbie, żeby skutecznie przenosiły ciężar
które ponosimy na wielkoformatowe okna nie poszły na marne, in-
stolarki, jak też właściwie reagowały na siły na nią oddziałujące.
westycji musi towarzyszyć prawidłowy montaż.
Duże okna stabilnie zamocowane
32
Bardzo ważne jest również wytrzymałe podparcie okna na całej jego długości. Pozbawione odpowiedniej podpory, masywne skrzydła mogą bowiem wypaczyć się w wyniku eksploatacji; uszkodzeniu
Wielkoformatowe okna zazwyczaj docierają na plac budowy w kilku
może także ulec rama okienna. Podwalina musi być więc mocna,
osobnych elementach. Rama, skrzydło i przeszklenie są transporto-
a do tego ciepła, żeby chronić wrażliwą strefę podokienną przed za-
wane osobno, gdyż trudno byłoby je przewieźć i zamontować od razu
wilgoceniem oraz przemarzaniem. Do stworzenia takiej stabilnej pod-
w całości. Szklenie wykonywane jest zatem na końcu. Sam proces
stawy służą np. poszerzenia podprogowe wykonana z XPS (spieniony
montażu jest zbliżony do tego, jak przebiegają prace w przypadku
polistyren) lub sztywnej piany poliuretanowej. Podstawą przy monta-
stolarki o standardowych rozmiarach. Znaczny ciężar wyrobu i duża
żu zarówno standardowych, jak i wielkoformatowych okien jest też
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA prawidłowe zwymiarowanie wyrobu oraz przestrzeni, w której będzie
wykorzystywany zarówno w przypadku montażu okien w nowych, jak
on montowany. W przypadku dużych konstrukcji nawet milimetrowe
i istniejących budynkach, w tym obiektach zabytkowych.
odstępstwa mogą skutkować zwiększonymi stratami energii cieplnej
Podstawą systemu WINS są płynne folie, które tworzą dwie war-
lub wypaczeniem profili, które „pracują” na skutek zmian temperatu-
stwy izolacyjne: paroszczelną i paroprzepuszczalną. Chronią one war-
ry, przez co nie będą miały wystarczającej przestrzeni do naprężania.
stwę środkową, czyli pianę poliuretanową, dzięki czemu może ona
Prawidłowy montaż, czyli jaki?
dobrze spełniać swoją funkcję. Co ważne, rozwiązanie to jest łatwe, precyzyjne i szybkie w aplikacji, a folie pasują do każdego rodzaju
Jeśli wielkoformatowe okno zostało już zamocowane mechanicznie,
stolarki w każdym kolorze. Prace montażowe można więc wykonać
to kolejnym etapem prac jest jego uszczelnienie. W przypadku dużej
sprawnie, a czas montażu jest ograniczony do niezbędnego minimum.
stolarki okiennej straty cennego ciepła mogą być znacznie większe
Wielkoformatowe okna to szereg korzyści, ale i spory wydatek.
niż w przypadku standardowych produktów, więc prawidłowy mon-
Żeby w pełni wykorzystać ich parametry i jednocześnie ograniczyć
taż jest tu nie tylko zalecany, lecz wręcz wymagany. Pozwala to na
koszty, przeznaczone na ogrzewanie domu, niezbędny jest odpowied-
ograniczenie ryzyka powstawania mostków termicznych, a w efekcie
ni montaż. Wówczas będziemy mogli się cieszyć ciepłem, ciszą i spo-
– wykorzystanie w pełni parametrów użytkowych wyrobów i zmniej-
kojem, podziwiając z wnętrza domu widok na najbliższą okolicę.
szenie kosztów ogrzewania budynku. Prawidłowy montaż polega na
Co istotne, na stronie https://wins.tytan.com/pl/strefa-inwestora/
zabezpieczeniu połączenia pomiędzy oknem a murem za pomocą kil-
jest możliwość wyszukiwania certyfikowanych wykonawców. Znaj-
ku (zazwyczaj trzech) warstw izolacyjnych, dlatego jest też określany
dują się tam też informacje o aktualnych programach termomoder-
jako montaż warstwowy.
nizacyjnych.
Do 3-warstwowej izolacji oraz uszczelnienia wielkoformatowych i standardowych okien przeznaczony jest specjalny system montażu WINS (Window Insulation Standard) marki Tytan Professional. Dzięki jego zastosowaniu zyskujemy 20 lat gwarancji szczelności. Spełnia on wymagania Warunków Technicznych 2021 w zakresie energooszczędności. System WINS został opracowany we współpracy z inżynierami i monterami, w oparciu o ich wieloletnie doświadczenia w montażu stolarki okiennej. Zwiększa on szczelność okien o ponad 75% i praktycznie eliminuje zjawisko niekontrolowanego przenikania powietrza przez złącze. Skutecznie izoluje termicznie i akustycznie. Może być
Selena SA ul. Wyścigowa 56 E, 53-012 Wrocław www.tytan.pl, www.wins.tytan.pl promocja
Zapraszamy na Sprawdź archiwum
2 450 000
dotychczasowe wydania miesięcznika „Rynek Instalacyjny” – lista aktywnych linków pozwala szybko odnaleźć artykuł z danego numeru
odsłon
1 000 000 Czytaj sesji artykuły 880 000
Przeglądaj kategorie • Ogrzewanie
przygotowane użytkowników przez speCjalistów
Dzięki podkategoriom łatwo znajdziesz treści dotyczące m.in. instalacji z pompami ciepła, kotłami, grzejnikami, projektowania c.o. • Wentylacja i klimatyzacja Artykuły na temat central wentylacyjno-klimatyzacyjnych, rekuperatorów, wentylacji pożarowej, klimatyzacji i in. • Woda-kanalizacja Wszystko o instalacjach wodociągowych, armaturze sanitarnej, wodomierzach, kanalizacji deszczowej
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
33
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Brama Vente K2 RFS 60 Najcieplejsza brama garażowa Krispol, która gwarantuje wysoki poziom izolacyjności, można ją więc montować w energooszczędnym domu. Wzmocniony system uszczelnień, dopracowana konstrukcja i możliwość zastosowania systemu ciepłego montażu sprawiają, że rozwiązanie to sprawdzi się w przypadku nowoczesnych inwestycji Fot. Krispol
CIEPŁY GARAŻ – CIEPŁY DOM Jak wybrać bramę garażową? Polacy cenią sobie wygodę, dlatego najczęściej wybierają projekty domów z garażem wbudowanym w bryłę budynku. Tego typu pomieszczenia są zazwyczaj zintegrowane z pozostałą częścią naszego domu, a więc też przeważnie je ogrzewamy. Dlatego ważne jest, aby zapewnić właściwą energooszczędność garażu i kupić ciepłą bramę garażową, inaczej nasz trud pójdzie na marne, a ciepło będzie uciekać z wnętrza. Należy zadbać także o dobry montaż takiego wyrobu, który zniweluje występowanie mostków termicznych na styku ze ścianą. Dzięki temu będziemy się cieszyć komfortem cieplnym i obniżymy koszty eksploatacji obiektu w sezonie grzewczym.
B 34
więc zwrócić uwagę przy wyborze bramy garażowej?
Współczynnik przenikania ciepła U Współczynnik przenikania ciepła U to parametr używany w przypadku przegród budowlanych. Informuje konsumentów o izolacyjności cieplnej danego rozwiązania, co przekłada się na bilans energetyczny budynku i koszty ogrzewania. Wyznacza ilość energii (w watach), jaka przenika na przykład przez okno, drzwi zewnętrzne czy bramę garażową, w zestawieniu z powierzchnią da-
rama garażowa to produkt o dużych
logiczną 10 lat temu, obecnie może plaso-
nej przegrody i różnicą temperatur z obu jej
gabarytach i wadze, wyróżnia się za-
wać się nawet poniżej przyjętych standar-
stron. Im niższy współczynnik U, tym lepiej.
tem na tle bryły budynku, zajmując
dów, choćby w zakresie energooszczędności.
Wybierając bramę garażową, należy za-
znaczną jego część. Przy właściwej eksplo-
Dziś producenci oferują klientom wysokiej
tem w pierwszej kolejności zapytać sprze-
atacji powinna nam posłużyć co najmniej
klasy produkty, które mogą poszczycić się
dawcę o ten parametr. Według WT 2021,
kilkanaście lat. Z uwagi na długi czas użyt-
znacznie wyższymi parametrami użytkowy-
czyli warunków technicznych dotyczących
kowania, warto tym bardziej przemyśleć jej
mi niż te wymagane według przepisów (np.
nowych wymagań stawianych budynkom
zakup. To, co było bowiem nowinką techno-
warunków technicznych – WT 2021). Na co
(wprowadzone w 2021 roku), parametr ten
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA powinien wynosić dla bramy garażowej maksymalnie 1,3 W/(m² · K ). Producenci oferują swoim klientom jednak jeszcze cieplejsze wyroby, których współczynnik przenikania ciepła U może osiągnąć wynik nawet około 0,8 W/(m² · K). Jeśli zatem zależy nam na jak największych oszczędnościach, warto rozważyć zakup takiego właśnie zaawansowanego technologicznie rozwiązania.
Ciepła konstrukcja bramy – czyli jaka? Oprócz współczynnika U, warto zwrócić uwagę na sposób wykonania skrzydła bramy. Rozwiązania segmentowe, które są obecnie najbardziej popularne, produkowane są zazwyczaj z blachy stalowej. Wnętrze segmentów powinno być jednak wypełnione wysokiej jakości materiałem termoizolacyjnym. Najczęściej wykorzystuje się do tego
Nowoczesne bramy garażowe są nie tylko wygodne i bezpieczne w użytkowaniu, ale także energooszczędne, zapobiegające utracie ciepła z wnętrza garażu. Wyjątkowo elastyczne, czterostronne uszczelnienie zapewnia wysoką odporność na działanie warunków atmosferycznych i ogranicza straty ciepła. Bramami można wygodnie sterować np. za pomocą telefonu Fot. Hörmann
celu piankę poliuretanową, która ma bardzo dobry współczynnik przewodzenia ciepła (pianka musi idealnie wypełniać przestrzeń). Optymalna grubość takiego panelu to około 60 mm (a co najmniej 40 mm).
szybsze – zatem wnętrze nie będzie długo
Ogromne znaczenie mają ponadto uszczel-
eksponowane na podmuchy zimna.
ki – między segmentami oraz segmentami
Wpływ na termoizolacyjność ma także
a ościeżnicą, które, aby spełniać swoje funk-
prawidłowy montaż bramy garażowej. Dla-
cje, powinny być odpowiednio zamontowane
tego pracę tę powierzmy wykwalifikowanym
i wyregulowane. Niektórzy producenci ofe-
fachowcom,
najlepiej
rekomendowanym
rują bramy, których ościeżnica jest oddzielona od ściany garażu specjalną przegrodą termiczną, idealnie przylegającą do skrzydła. Wychłodzenia garażu unikniemy także
będzie nie tylko bardziej komfortowe, gdyż
w pewnym stopniu, instalując automat do
sterować będziemy nim mogli za pomocą
bramy. Dzięki niemu korzystanie z wyrobu
pilota lub aplikacji w telefonie, lecz także
ECO-TERM to innowacyjny profil służący do ciepłego montażu, który sprawdzi się w budownictwie energooszczędnym. Wielowarstwowa konstrukcja ma przełożenie na doskonałe właściwości izolacyjne U< 0,5 W/(m2 · K). Profile ECO-TERM dostępne są w trzech wariantach wysokości (30, 50 i 100 mm) oraz w wielu szerokościach Fot. Metal-Plast
przez producenta danego rozwiązania. Dzięki temu będziemy mogli w pełni korzystać z beBrama garażowa UniTherm powstała w odpowiedzi na potrzeby budownictwa energooszczędnego. Ciepły panel Innovo o grubości 60 mm i współczynniku przenikania ciepła na poziomie 0,33 W/(m2 · K) pozwala na oszczędność wykorzystanej w domu energii i możliwość dofinansowania w ramach programu „Czyste Powietrze”. Gwarancja na 25 000 cykli „otwarcie-zamknięcie” to niemal 17 lat bezpiecznego użytkowania Fot. Wiśniowski
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
nefitów, jakie niesie zakup wysokiej jakości, energooszczędnego produktu. Opracowano na podstawie materiałów Polskiego Związku Okien i Drzwi
35
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Vademecum wykonawcy
Granulat z wełny skalnej to praktyczne i nowoczesne rozwiązanie na rynku izolacji poddaszy, który stanowi atrakcyjną alternatywę dla izolacji natryskowych. Jego aplikacja jest niezwykle prosta, szybka i bezpieczna – 100 m2 powierzchni można ocieplić już w jeden dzień, bez względu na porę roku oraz bez konieczności długiego wietrzenia i demontażu istniejącej zabudowy. W jaki sposób należy wykonywać aplikację takiego ocieplenia?
O
cieplenie granulatem z wełny skalnej wykonywane jest przy użyciu dowolnej maszyny do nadmuchów. Do jej
zasobnika należy wrzucić materiał – granulat z wełny skalnej GRANROCK SUPER. Maszyna rozdrabnia granulat i odpowiednio go napowietrza, dzięki czemu operator nasypuje gotowy produkt na ustaloną grubość. Przykładowo granulat skalny wdmuchiwany
IZOLACJA PODDASZA Jak aplikować granulat skalny? Poradnik dla wykonawcy
w skosy poddasza użytkowego na grubość 28 cm (wymagania stawiane budynkom bu-
wać folię łatą w sposób obwodowy. Ważne
np. ROCKTECT Twinline. Jest ona bardzo
dowanym od 2021 roku) odpowiada 28 cm
jest to, aby folia była rozmieszczona w jednej
mocna, dlatego należy kleić ją starannie, aby
warstwy izolacji natryskowej.
linii tak, aby kolejny arkusz nachodził na nią
nie trzeba było potem odrywać jej od folii.
Dwa sposoby montażu poddasza nieużytkowego Wdmuchiwanie ocieplenia z granulatu skal-
wzdłuż widocznej przerywanej linii na folii.
Gdy wszystkie połączenia będą uszczelnio-
Nakładając folię, trzeba także pilnować, aby
ne, następnie wykonujemy podkonstrukcję
była ona naciągnięta i nie obwisała. Montuje-
z łat budowlanych. Łaty te będą podtrzymy-
my ją na zszywki, średnio co 10 cm.
wać folię, na której będzie spoczywał ciężar
nego na poddaszu nieużytkowym można wy-
Gdy folia jest zamocowana w całym po-
wełny. Dodatkowo będzie to również element
konać na dwa sposoby: na uprzednio przy-
mieszczeniu, kolejną czynnością jest skle-
konstrukcyjny, do którego w późniejszym
gotowany sufit z płyt gipsowo-kartonowych
jenie i uszczelnienie połączeń naszej mem-
etapie będzie można przykręcić wieszaki
lub na specjalną folię o wysokich parame-
brany. Do tego należy wykorzystać taśmę,
pod stelaż do płyt gipsowo-kartonowych.
trach na rozrywanie wzdłużne i poprzeczne (może to być np. folia ROCKTECT Intello Climate Plus, część systemu ROCKTECT). Taką folię mocujemy od spodu legarów za pomocą zszywek, a następnie przykręcamy podkonstrukcję z łat budowlanych. Dzięki temu uzyskujemy pustkę pomiędzy płytą gipsowo-kartonową a folią, która może być wykorzystana np. do poprowadzenia instalacji elektrycznej.
Montaż z folią Montaż folii zaczynamy od narożnika pomieszczenia. W pierwszej kolejności mocujemy pierwszy arkusz na całej długości pomieszczenia, pamiętając, aby zostawić nadmiar folii z każdej strony – ok. 20 cm. Dzięki temu można dodatkowo przymoco-
36
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Zaletą takiego rozwiązania jest to, że w przy-
pieczny w aplikacji, nie wydziela żadnych
padku obniżenia sufitu w naturalny sposób
zapachów podczas wdmuchiwania, dlatego
można stworzyć tzw. pustkę instalacyjną,
też nie wymaga przerwy technologicznej
do której w łatwy sposób da się wprowadzić
po montażu. Ocieplone poddasze wystarczy
niezależne przewody pod punkty oświetle-
odkurzyć lub pozamiatać i można przystępo-
niowe, które nie będą osadzone w materiale
wać do kolejnych prac remontowych – mówi
izolacyjnym. Montaż i rozstaw łat wykonuje-
Łukasz Nastaj, certyfikowany wykonawca
my tak, aby łaty przechodziły przez początek
ROCKWOOL z Lublina.
folii, jej środek i miejsce sklejonego zakładu kolejnego arkusza folii. Łaty montujemy poprzez odpowiednie wkręty do drewna (np. 4,5×80) – można także użyć gwoździarek gazowych lub pneumatycznych z gwoździami pierścieniowymi.
Montaż z płytą gipsowo-kartonową na poddaszu użytkowym W przypadku wykonania nadmuchu na płytę gipsowo-kartonową stosujemy trochę inne podejście, w odróżnieniu od tradycyjnego rozwiązania, w którym zazwyczaj to najpierw wykonuje się izolację, a dopiero potem zabudowę z płyt g-k. Ocieplając poddasze granulatem, w pierwszej kolejności wykonujemy zabudowę poddasza (ruszt + płyty gipsowo-kartonowe), a następnie nadmuch izolacji. Granulat nadmuchujemy z poziomu jętek pomiędzy krokwie i już wykonaną zabudowę oraz pomiędzy jętki i opłytowanie. Granulat do aplikacji skośnej oraz pionowej w zamkniętych przestrzeniach powinien być nadmuchany w gęstości nasypowej 60 kg/m3. Usypując
w trudno dostępnych miejscach. Pozwala
warstwę materiału o grubości 28 cm, można
to na ocieplenie poddasza w dowolnym mo-
spełnić wymagania stawiane współczynniko-
mencie, bez obawy o zniszczenie istniejących
wi przenikania ciepła U = 0,15 W/(m2·K),
pomieszczeń.
które obowiązują od 2021 roku.
Szybka i bezpieczna aplikacja
– Średni czas potrzebny do wykonania ocieplenia granulatem skalnym dla budynku o metrażu 100 m2 to tylko jeden dzień.
Zarówno w przypadku aplikacji granula-
Izolowane pomieszczenie nie musi być
tu na folię, jak i płytę gipsowo-kartonową,
do tego specjalnie przygotowywane, nie
prace izolacyjne trwają stosunkowo szybko.
trzeba zabezpieczać żadnych elementów
Dokładny czas zależy oczywiście od do-
poddasza takich jak komin czy okna poła-
świadczenia operatora czy możliwości ma-
ciowe. Po przeprowadzeniu izolacji granu-
Izolacja wykonana granulatem skalnym
szyny, jednak technologia ta pozwala wy-
latem skalnym wystarczy tylko pozamiatać
jest niezwykle szybka i bezproblemowa,
konać izolację stropu w jeden dzień. Dzięki
i wywietrzyć pomieszczenie. Materiał izola-
a materiał, jakim jest wełna skalna, gwaran-
technologii wdmuchiwania możemy również
cyjny, z którego składa się granulat, to weł-
tuje trwałe i komfortowe ocieplenie na lata.
równomiernie rozprowadzić granulat, nawet
na skalna. Jest on w pełni naturalny i bez-
Mieszkańcy domu będą mogli niezmiennie cieszyć się z pełnego bezpieczeństwa (ma-
GRANROCK SUPER to wełna skalna do izolacji termicznej, aplikowana metodą nadmuchu.
teriał niepalny), odpowiedniego mikroklima-
To niepalne ocieplenie do poziomych przestrzeni nieużytkowych, stropodachów wentylowa-
tu (materiał paroprzepuszczalny) i komfortu
nych (gęstości 30 i 45 kg/m3) oraz skośnych przestrzeni poddaszy użytkowych, ścian trójwarstwowych, ścian o konstrukcji szkieletowej (gęstość 60 kg/m3).
akustycznego.
Cechy szczególne Wełna skalna do nadmuchu o deklarowanym współczynniku przewodzenia ciepła dla gęstości nasypowej:
» 25–35 kg/m3 – λD = 0,042 W/(m · K), » 40–50 kg/m3 – λD = 0,040 W/(m · K), » 55–65 kg/m3 – λD = 0,037 W/(m · K).
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
ROCKWOOL Polska Sp. z o.o. www.rockwool.pl www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
37
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Ocieplanie i termomodernizacja dachów i stropodachów mgr inż. Martyna Gregoriou-Szczepaniak
Prawidłowy dobór sposobu ocieplenia dachu lub stropodachu jest możliwy tylko przy znajomości rodzajów i właściwości materiałów, z których zbudowany jest termomodernizowany element.
»»warstwy izolacji cieplnej – w postaci płyt wiórowo-cementowych lub płyt pilśniowych,
»»warstwy wyrównawczej – warstwa grubości od 3 do 6 cm z betonu lub betonu zbrojonego siatką,
»»izolacji wodoszczelnej – wykonanej z papy asfaltowej. Inne stosowane w tym czasie rozwiązania to dachy płaskie pulpitowe, dachy dwuspadowe o małych kątach nachylenia, najczęściej
N
nieocieplone, ułożone nad poddaszami nieużytkowymi o konstrukcji a przestrzeni lat wraz z rozwojem technologii budowlanej
drewnianej. Pokrycia wykonywano z blach trapezowych, pap asfalto-
znacząco zmieniały się parametry wznoszonych konstrukcji
wych oraz płyt z materiałów azbestowo-cementowych, płaskich lub
i ich elementów.
falistych.
Najczęściej stosowane rozwiązania w starych budynkach
Do 1970 r. najczęściej występującym zadaszeniem domów jednoro-
tylowanych zaczęły się pojawiać stropodachy dwudzielne (wentylowane) (rys. 2). Ich konstrukcja składa się z:
kwiowej, jętkowej lub płatwiowo-kleszczowej, w zależności od roz-
»»warstwy nośnej – płaskiego stropu, często gęstożebrowego, »»warstwy paroizolacji – wykonanej zwykle z papy na lepiku, »»warstwy termoizolacji – zbudowanej np. z proszku torfowego,
piętości i geometrii dachu. Pokrycia dachowe najczęściej wykonane
żużla wielkopiecowego granulowanego, zaimpregnowanych wió-
były z materiałów azbestowo-cementowych (eternitu) w formie płyt
rów drewnianych, zmineralizowanych trocin itp., usypanych luźno
falistych lub, rzadziej, płaskich. Inne stosowane materiały to dachów-
w warstwę o grubości zwykle do 20 cm, lub wykonanej ze styro-
dzinnych budowanych w Polsce był dach nieocieplony o konstrukcji drewnianej, zwykle z poddaszem nieużytkowym, o konstrukcji kro-
ki ceramiczne lub betonowe.
pianu czy wełny mineralnej,
W latach 1970–1980 dużą popularnością zaczęły się cieszyć stro-
»»pustki powietrznej – jest to nieużytkowa przestrzeń między stro-
podachy. Wykonywane były one najczęściej w technologii stropoda-
pem a dachem, może być przełazowa lub nie; wysokość tej pustki
chu niewentylowanego (rys. 1), składającego się z:
kształtuje się w granicach od 20 do 150 cm i więcej, powinna
»»konstrukcji nośnej – najczęściej były to stropy gęstożebrowe, »»warstwy paroizolacji – warstwa ta stanowi zabezpieczenie izolacji
być ona wentylowana, aby zapewnić swobodne wydostawanie się pary wodnej przenikającej z pomieszczenia i zapobiec zawil-
cieplnej przed dyfuzją pary wodnej z pomieszczenia i jej ewentu-
goceniu izolacji termicznej [1]; warunek wentylacji pustki uznaje-
alnym wykropleniem wewnątrz stropodachu [1], najczęściej wy-
my za spełniony, jeżeli powierzchnia otworów wynosi min. 0,001
konane były z lepiku asfaltowego lub z papy asfaltowej układanej
powierzchni dachu (dla h > 50 cm) lub min. 0,002 powierzchni
na zakład,
dachu (dla 20 < h < 50 cm), gdzie h jest wysokością przestrzeni
»»warstwy kształtującej spadek – wykonywanej zwykle z żużla granu-
wentylowanej [3],
lowanego przez jednostkową zmianę grubości (spadek o min. 3%);
»»nieocieplonego dachu o niewielkim nachyleniu połaci przystosowa-
warstwa ta, dzięki stosunkowo dużej ciepłochronności, jednocze-
nego do rodzaju pokrycia – dach może być konstrukcją samonośną
śnie poprawiała parametry izolacyjne całego stropodachu,
lub być oparty na konstrukcji stropu.
1
2
3
1
4
Rys. 1. Stropodach niewentylowany: 1 – płyta stropowa, 2 – warstwa kształtująca spadek, 3 – warstwa ocieplenia, 4 – izolacja przeciwwodna Rys. [2]
38
W latach 1980–1990 nastąpił rozwój technologii wykonywania stropodachów i obok wcześniej stosowanych stropodachów niewen-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
2
3
4
Rys. 2. Stropodach dwudzielny: 1 – folia paroszczelna, 2 – płyta stropowa, 3 – warstwa ocieplenia, 4 – izolacja przeciwwodna Rys. [2]
BUDOWA Inne stosowane w tym czasie rozwiązania to dach płaski pulpitowy, dwuspadowy, a także namiotowo-kopertowy o małych kątach nachylenia, najczęściej nad poddaszem nieużytkowym o konstrukcji drewnianej, nieocieplony. Pokrycie wykonywano z blachy trapezowej, papy asfaltowej oraz płyt z materiałów azbestowo-cementowych, pła-
Przeciekający dach?
skich lub falistych. [4]
Wady stosowanych dawniej technologii Stosowane dawniej rozwiązania niosły za sobą znaczące problemy dotyczące pracy wykonanych elementów. Brak stosowania przed rokiem 1970 izolacji powodował bardzo niską efektywność energetyczną ówczesnych budynków. Niezaizolowany strop i dach miał bardzo
Więcej informacji: 12 416 14 56
duży współczynnik przenikania ciepła, a co za tym idzie trudno było osiągnąć i utrzymać wymaganą temperaturę w budynku lub niosło to za sobą duże koszty ogrzewania. Stosowanie dachów płaskich, w których wszystkie warstwy ściśle przylegają do siebie, w sposób niepozostawiający wentylowanych pustek powietrznych, powodowało możliwość wystąpienia takich problemów jak zawilgocenie warstw izolacyjnych, pęcherze i wybrzuszenia na papie oraz niszczenie warstw podkładowych w okresie zimowym, odrywanie od podłoża, a także powstawanie na suficie ciemnych plam, które świadczą o zawilgoconych powierzchniach w miejscach, gdzie przemarzał strop. Przyczyną była para wodna, która z łatwością przenikała przez warstwy stropu, by się następnie zatrzymać pod szczelną warstwą papy. Stropodachy wentylowane dwudzielne przy właściwym wykonaniu pozwalały bez skutków ubocznych na swobodny przepływ wilgoci przez przegrody. Według wytycznych stosowania paroizolacji: „W stropodachu dwudzielnym wentylowanym, jeśli strop wykonany jest z płyt żelbetowych o dobrze uszczelnionych stykach, a ciśnienie pary wodnej nie przekracza 16 hPa, paroizolacja jest zbędna (np. w budynku mieszkalnym). Warunek ten spełnia już płyta żelbetowa o grubości 3,5 cm, która stawia opór dyfuzyjny r = 13,30
SILVER ROOF
m2·h·hPa/g i dlatego może stanowić wystarczającą zaporę dla pary,
Zastosowanie płynnej gumy S 700 pozwala stworzyć membranę o wysokiej elastyczności, ściśle przylegającą do podłoża. Idealnie nadaje się do zastosowań na dachach narażonych na pracę podłoża. Jednoskładnikowa, aplikowana wałkiem, pędzlem lub natryskiem hydrodynamicznym. Finalnie pokryta srebrnym lakierem asfaltowym AL 150, który skutecznie odbija promieniowanie, zmniejszając nagrzewanie się dachu latem.
nawet w pomieszczeniach mokrych, takich jak kuchnia, łazienka” [5]. Problemem w obydwu typach stropodachów jest niewystarczająca izolacyjność cieplna przegrody, ze względu na zbyt duży współczynnik przenikania ciepła stosowanych materiałów oraz zbyt małą ich grubość. Dodatkowym utrudnieniem jest zastosowanie w starych pokryciach dachowych materiałów obecnie uznawanych za toksyczne, czyli zawierających azbest. Prace nad ich rozbiórką i utylizacją
DROOF 250
mogą być wykonywane tylko przez specjalistyczne firmy.
Powłoka Droof 250 to wysokiej jakości płynna, trwale elastyczna jednoskładnikowa membrana uszczelniająca, nakładana i utwardzana na zimno, tworząca odporną powłokę hydroizolacyjną o bardzo długiej trwałości. Membrany DROOF 250 wytwarzane są z czystych elastomerowych hydrofobowych żywic poliuretanowych, co zapewnia im doskonałe własności mechaniczne, chemiczne i termiczne oraz wysoką odporność na promieniowanie UV i inne czynniki atmosferyczne.
Obecnie stosowane rozwiązania Kolejne lata przyniosły dalszy rozwój technologii wykonywania stropodachów oraz ocieplonych dachów. Obecnie najczęściej stosowane są następujące rozwiązania:
Stropodachy wentylowane
ZIMNE DACHY
Ten typ stropodachów, dzięki pustym przestrzeniom powietrznym, nie niesie za sobą ryzyka kondensacji pary wodnej i w rezultacie za-
Zimne dachy to grupa produktów przeznaczonych do zabezpieczenia podłoża przed wodą, ale również odgrywają ważną funkcję w procesie zmniejszenia nagrzewania dachu, wspomagając tym samym klimatyzowanie pomieszczeń. Dodatkowo jasna powłoka sprawia, że fotowoltaika osiąga większą wydajność i funkcjonalność.
wilgocenia przegrody, a dobre materiały izolacyjne odpowiedniej grubości zapewniają spełnienie wymagań izolacyjności cieplnej. Kolejne warstwy takich stropodachów to:
»»konstrukcja nośna stropodachu – strop nad ostatnią kondygnacją (drewniany, żelbetowy, stalowy),
tumiczna; szczelność tej warstwy ma duże znaczenie dla prawidłoEKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
reklama
»»paroizolacja – folia polietylenowa, aluminiowa lub PVC, papa bi-
Canada Rubber Polska Sp. z o.o. ul. Rozrywka 1, 31-419 Kraków tel. +48 12 416 14 56 kontakt@canadarubber.pl www.canadarubber.pl
39
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA 1
2
3
4
5
położone warstwy; najczęściej wykonywana jest z papy bitumicz-
6
nej, membrany z tworzyw sztucznych i kauczukowych oraz z płynnych folii [4, 6]. Najczęściej stosowane typy stropodachów wentylowanych to:
»»stropodachy kanalikowe, »»stropodachy szczelinowe, »»stropodachy dwudzielne. Dach skośny
Ocieplenie dachu może być realizowane poprzez ocieplenie połaci Rys. 3. Stropodach wentylowany kanalikowy: 1 – hydroizolacja, 2 – wylewka betonowa, 3 – szczelina wentylacyjna, 4 – termoizolacja, 5 – paroizolacja, 6 – strop Rys. [7]
1
2
3
4
5
6
dachowych – rozwiązanie stosowane przy poddaszu użytkowym lub poprzez ocieplenie stropu poddasza (stropu nad ostatnią kondygnacją), gdy poddasze ma być nieużytkowe.
Ocieplenie połaci dachowych
7
Ocieplenie połaci dachowych zakłada wykonanie wiatroizolacji pod pokryciem dachowym, a następnie wprowadzenie materiału izolacyjnego pomiędzy krokwie i wykonanie paroizolacji. Aby spełnić wymogi obowiązujących Warunków Technicznych wykonuje się dwie warstwy materiału izolacyjnego – warstwę pomiędzy krokwiami i warstwę poniżej krokwi. Technologia wykonania zależy od przyjętego materiału, najpopularniejsze jest ocieplenie połaci dachowych wełną mineralną. Przy izolacji z wełny mineralnej, ze względu na jej podatność na formowanie, łatwo jest uzyskać wymaganą szczelność wypełnienia przy Rys. 4. Stropodach wentylowany szczelinowy: 1 – warstwa balastowa ze żwiru, 2 – hydroizolacja, 3 – deskowanie, 4 – szczelina wentylacyjna, 5 – termoizolacja, 6 – paroizolacja, 7 – strop Rys. [7]
stosunkowo niskiej cenie. Inne materiały, które mogą być użyte jako termoizolacja połaci dachowych, to:
»»styropian – ze względu na małą elastyczność należy zadbać o dokładny dobór rozmiaru płyt i ich precyzyjne ułożenie,
1
2
3
4
5
6
»»pianka poliuretanowa – jest to pianka rozprężająca się, natryskiwa-
7
na na połać dachową, w krótkim czasie uzyskuje się w ten sposób bardzo szczelnie wypełniającą warstwę izolacyjną,
»»celuloza – celulozę w postaci granulek wdmuchuje się pod ciśnieniem w przestrzenie międzykrokwiowe, uzyskując w krótkim cza-
1
2
3
5
4
Rys. 5. Stropodach wentylowany dwudzielny: 1 – hydroizolacja, 2 – deskowanie, 3 – konstrukcja wsporcza, 4 – przestrzeń wentylowana, 5 – termoizolacja, 6 – paroizolacja, 7 – strop Rys. [7]
wej pracy izolacji termicznej (zawilgocona, szczególnie jeśli wykonana jest z wełny mineralnej, nie spełnia swojej funkcji),
»»izolacja termiczna – z wełny mineralnej lub płyt styropianowych, »»przestrzeń wentylowana – zadaniem tej warstwy jest odprowadzenie pary wodnej, która uległa kondensacji w warstwie izolacji termicznej, kondensat odprowadzany jest przez otwory wentylacyjne; warunki, jakim muszą odpowiadać otwory, zostały podane wcześniej przy opisie dachu dwudzielnego; jeżeli dodatkowo szerokość dachu przekracza 24 m, w najwyższym punkcie połaci należy zaprojektować wywietrzniki o powierzchni 5 cm2 na każdy metr kwadratowy dachu,
»»konstrukcja nośna pokrycia dachowego – pozwala na montaż wybranego pokrycia dachowego i przeniesienie obciążeń na konstrukcję stropu,
»»izolacja przeciwwodna (hydroizolacja) – odprowadza wodę opadową z powierzchni dachu i zabezpiecza przed zawilgoceniem niżej
40
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
Rys. 6. Połać dachowa z izolacją typu nieszczelnego: 1 – krokiew, 2 – termoizolacja, 3 – izolacja wysoko paroprzepuszczalna, 4 – paroizolacja, 5 – warstwa wykończeniowa Rys. autorka na podst. [8]
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA sie, podobnie jak w przypadku pianki PUR, szczelnie wypełniającą
» połać
dachowa typu szczelnego – przy zastosowaniu wiatroizo-
lacji o niskiej paroprzepuszczalności (mniej niż 600 g/m2/dobę)
izolację termiczną.
lub papy na deskowaniu należy przewidzieć szczelinę wentyla-
Wiatroizolacje
cyjną grubości od 3 do 6 cm, między wiatroizolacją a izolacją
Oprócz wyboru izolacji termicznych należy dobrać do dachów odpo-
termiczną; zadaniem szczelin wentylacyjnych jest odprowadzenie
wiednie wiatroizolacje. Obecnie stosowane są dwa rozwiązania:
ewentualnego kondensatu poprzez otwory wentylacyjne w oka-
» połać dachowa typu nieszczelnego – przy zastosowaniu wiatroizo-
pie, podbitce oraz w kalenicy dachu lub w ścianach szczytowych
lacji o wysokiej paroprzepuszczalności (więcej niż 600 g/m2/dobę)
(rys. 7) [7].
para wodna jest transportowana przez paroprzepuszczalne war-
Prawidłowe ocieplenie połaci dachowych, oprócz zapewnienia izo-
stwy połaci do szczeliny wentylacyjnej między wiatroizolacją a po-
lacyjności termicznej i zmniejszenia kosztów ogrzewania zimą, zapo-
kryciem dachowym (rys. 6),
biega przegrzewaniu się poddasza latem.
Wymagane grubości materiałów izolacyjnych dla U ≤ 0,15 W/(m2 · K) Typ dachu
Warstwy pokrycia
Stropodach niewentylowany
papa nawierzchniowa jednowarstwowa izolacja termiczna papa podkładowa (paroizolacja) strop żelbetowy gr. 20 cm
Stropodach wentylowany dwudzielny o masywnej konstrukcji stropu
Typ izolacji termicznej wełna λ = 0,040 gr. 26 cm piana zamkniętokomórkowa λ = 0,026 gr. 17 cm styropian λ = 0,031 gr. 20 cm styropian λ = 0,040 gr. 26 cm
hydroizolacja płytki korytkowe na ściankach ażurowych wentylowana przestrzeń powietrzna izolacja termiczna
granulat wełny mineralnej λ = 0,042 gr. 28 cm celuloza λ = 0,037 gr. 24 cm
strop masywny gładź gipsowa Poddasze nieużytkowe z ocieplonym stropem masywnym
pokrycie dachowe na łatach kontrłata wzdłuż krokwi wiatroizolacja krokiew wentylowana pustka powietrzna
wełna λ = 0,039 gr. 25 cm wełna λ = 0,035 gr. 23 cm piana otwartokomórkowa λ = 0,037 gr. 25 cm
izolacja termiczna strop masywny gładź gipsowa Poddasze nieużytkowe z ocieplonym stropem drewnianym
pomost ażurowy z desek legary na belkach stropu wentylowana szczelina 2–3 cm izolacja termiczna
wełna λ = 0,039 gr. 27 cm wełna λ = 0,035 gr. 26 cm piana otwartokomórkowa λ = 0,037 gr. 25 cm
folia paroizolacyjna płyty g-k lub boazeria Poddasze użytkowe z ocieploną połacią dachową – typu szczelnego dla pary wodnej
pokrycie dachowe na łatach kontrłata wzdłuż krokwi wiatroizolacja wentylowana szczelina 3–6 cm izolacja termiczna
wełna λ = 0,039 gr. 30 cm wełna λ = 0,035 gr. 27 cm styropian λ = 0,040 gr. 28 cm piana otwartokomórkowa λ = 0,037 gr. 25 cm
folia paroizolacyjna płyty g-k Poddasze użytkowe z ocieploną połacią dachową – typu nieszczelnego dla pary wodnej
pokrycie dachowe na łatach kontrłata wzdłuż krokwi wiatroizolacja izolacja termiczna folia paroizolacyjna płyty g-k
42
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
wełna λ = 0,039 gr. 30 cm wełna λ = 0,035 gr. 27 cm styropian λ = 0,040 gr. 28 cm piana otwartokomórkowa λ = 0,037 gr. 25 cm
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA płyt styropianowych – płyty OSB lub izolacja przeciwwilgociowa 1
2
3
4
i wylewka cementowa. W tabeli przedstawiono przykładowe grubości materiałów izolacyjnych dla różnych typów przegród, konieczne dla osiągnięcia współczynnika przenikania ciepła U ≤ 0,15 W/(m2 · K).
Termomodernizacja dachów i stropodachów Przed podjęciem decyzji o termomodernizacji konieczne jest sprawdzenie stanu technicznego stropów lub więźb dachowych, może się bowiem okazać, szczególnie w dachach wystawionych na długotrwałe działanie wilgoci, że stan techniczny konstrukcji jest tak zły, że 6
5
bardziej opłacalna jest wymiana całego dachu. W przypadku dobrego stanu technicznego konstrukcji należy przeprowadzić optymalizację, która odzwierciedli realną oszczędność kosztów na ogrzewanie budynku w rozpatrywanym czasie. Po podjęciu decyzji o termomodernizacji należy wybrać sposób ocieplenia – przy dachu dwuspadowym można zdecydować się na ocieplenie połaci dachowej lub stropu, w zależności od preferowanej funkcji poddasza. Poniżej przykładowe rozwiązania izolacji stropu celem uzyskania poddasza nieogrzewanego, ale możliwego do użytkowania, na przykład jako suszarnie lub schowki, z podłogą z płyt OSB.
Rys. 7. Połać dachowa z izolacją typu szczelnego: 1 – krokiew, 2 – termoizolacja, 3 – szczelina wentylacyjna, 4 – izolacja nisko paroprzepuszczalna, 5 – paroizolacja, 6 – warstwa wykończeniowa Rys. autorka na podst. [8]
Ocieplenie stropów poddasza
Izolacja pianą PUR Elementy składowe robót takiej termomodernizacji to:
»»ułożenie folii paroizolacyjnej, »»natrysk pianą PUR, »»wykonanie podłogi w systemie suchego jastrychu z dwóch warstw
Jeśli poddasza są nieużytkowe, nie ma konieczności ocieplania połaci
płyty OSB-3, klejonych i skręcanych z przesunięciem względem
dachowych, ponieważ zwiększa to objętość ogrzewanej części budyn-
siebie.
ków. W takiej sytuacji można ocieplić strop poddasza. Izolacja taka
Zaletą takiego systemu jest szybki czas realizacji natrysku piany
składa się z (rys. 8):
»»paroizolacji – najczęściej folii uniemożliwiających przenikanie pary wodnej do warstwy izolacji termicznej, dzięki czemu minimalizujemy ryzyko zawilgocenia izolacji,
»»izolacji termicznej – zwykle stosowane są wełna mineralna lub piana natryskowa PUR, a także granulaty wełny mineralnej, granulat styropianowy lub włókna celulozowe, styropian.
»»warstwa wykończeniowa – jeżeli poddasza mają być dostępne, na-
oraz bezspoinowość warstwy izolacyjnej redukująca występowanie mostków termicznych.
Izolacja wełną mineralną Elementy składowe robót takiej termomodernizacji to:
»»ułożenie folii paroizolacyjnej, »»przycięcie i ułożenie dwóch warstw
rolowanej wełny mineralnej
prostopadle do siebie,
leży wykonać podłogę, w przypadku wełny najczęściej stosowana
»»wykonanie podłogi w systemie suchego jastrychu z dwóch warstw
jest podłoga drewniana lub z płyt OSB na legarach, w przypadku
płyty OSB-3, klejonych i skręcanych z przesunięciem względem siebie.
1
1
2
2
3
3 Wylot pary lub wlot powietrza Mostek liniowy
20 cm
4
ti > 16°C
Rys. 8. Izolacja termiczna stropu poddasza: 1 – folia dachowa, 2 – ciągła izolacja wieńca stropodachu, 3 – murłata, 4 – izolacja termiczna ułożona w trzech warstwach Rys. [9]
44
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
Rys. 9. Mostek termiczny na styku stropu i attyki: 1 – dach, 2 – wentylowana przestrzeń, 3 – strop masywny Rys. [3]
AKCJA TERMOMODERNIZACJA » wykonanie 1
2
warstwy dociskowej z płyty betonowej zatartej na
gładko,
3
» wykonanie hydroizolacji dachu systemem pap termozgrzewalnych z impregnacją podłoża.
Zima: –24°C < tz < –16°C
Stropodachy wentylowane dwudzielne przy właściwym wykonaniu pozwalają bez skutków ubocznych na swobodny przepływ wilgoci Wentylowana przestrzeń poddasza
przez przegrody. Najpopularniejszymi metodami termomodernizacji są:
» zasypywanie Wylot pary lub wlot powietrza Mostki liniowe
powierzchni poziomych granulatem z wełny mine-
ralnej,
» wdmuchiwania celulozy, Przy ocieplaniu zarówno stropodachów, jak i dachów skośnych
6
7
8
należy zwrócić szczególną uwagę na newralgiczne punkty, takie jak:
» uniemożliwienie
zawilgocenia poszczególnych warstw poprzez
prawidłowe wykonanie izolacji, wykonanie wymaganych spadków
4 5
i sprawnego systemu odwodnienia,
8°C < ti < 24°C
» szczelne wykonanie obróbek blacharskich, » wyeliminowanie lub ograniczenie przenikania ciepła przez mostki termiczne. Najczęściej występujące mostki cieplne to styki stropów i ścian attyki (rys. 9).
Rys. 10. Prawidłowa izolacja ścianki kolankowej: 1 – dachówka ceramiczna, 2 – folia paroprzepuszczalna, 3 – warstwa docieplenia od strony wewnętrznej gwarantuje uniknięcie mostków termicznych, zachowując ciągłość izolacji cieplnej, 4 – bloczki betonu komórkowego, 5 – styropian 20 cm, 6 – termoizolacja stropu gr. 20 cm (wełna skalna lub polistyren ekstrudowany), 7 – folia izolacyjna wywinięta na ściankę kolankową, 8 – konstrukcja stropu Rys. [10]
Zaletą tego rozwiązania jest możliwość minimalizowania mostków termicznych dzięki właściwościom materiału (przy prawidłowym wykonawstwie). Przy termomodernizacji stropodachów ścieżka postępowania znacząco różni się w zależności od rodzaju stropodachu. W przypadku stropodachów wentylowanych bardzo często występuje zawilgocenie warstw izolacyjnych, w związku z czym najbezpieczniej jest zerwać wszystkie warstwy poszycia aż do odsłonięcia nagiej konstrukcji stropu. Przykładowy sposób termomodernizacji składa się z następujących czynności:
» zerwanie
starego pokrycia papowego, rozbiórka warstwy wyrów-
nawczej z betonu oraz warstwy żużla wielkopiecowego, wyrównanie i wyczyszczenie wierzchniej warstwy stropu monolitycznego,
» ułożenie paroizolacji, » ułożenie płyt styropianowych na powierzchni stropu, » wykonanie warstwy spadkowej z zagęszczonego ręcznie keramzytu, » szpryc cementowy,
Aby uniknąć powstania tego mostka, należy zapewnić ciągłość izolacji pionowej i poziomej, na przykład przez ocieplenie ściany od wewnątrz (rys. 10).
Literatura 1. J.Z. Mirski, K. Łącki, „Budownictwo z technologią 2”, WSiP, Warszawa 1998, s. 239–242. 2. www.budujemydom.pl/sciany-i-stropy/8943-ocieplenie-stropu-i-dachu, dostęp 09.07.2018. 3. A. Dzięgielewski, „Zasady prawidłowego projektowania i wykonawstwa stropodachów wentylowanych”, www.inzynierbudownictwa.pl, dostęp 09.07.2018. 4. B. Stawiski, „Dachy i stropodachy”, XVIII Ogólnopolska Konferencja „Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji”, Szczyrk 2007. 5. W. Płoński, J.A. Pogorzelski, „Fizyka budowli”, Arkady, Warszawa 1979. 6. R. Klatt, „Wytyczne do projektowania i wykonywania z izolacjami”, „Materiały Budowlane” nr 6/1996. 7. www.e-dach.pl/a/ocieplenie-poddasza-sposob-na-oszczedny-dom-2844.html, dostęp 09.07.2018. 8. www.infoarchitekta.pl/firmy/P/20-paroc-polska/produkty/398-biblioteki-cadizolacja-dachu-skosnego-detale-polaczenia-ze¬-sciana-murowana.html, dostęp 09.10.2018 9. ekobudowanie.pl/trendy/technologia/133-warstwy-termoizolacji-w-polaci-dachowej-domu-energooszczednego,dostęp 26.09.2018. 10. www.archipelag.pl/abc-budowy-1/buduj-energooszczednie-1/technologie-izolacje?Article=%40izolacja-termiczna-scianki-kolankowe-i-szczytowe. html, dostęp 26.09.2018.
promocja
...w nowej odsłonie!
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
45
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA Podczas budowy domu szukamy nowoczesnych i optymalnych z naszego punktu widzenia rozwiązań. Skuteczna izolacja to jeden z kluczowych elementów konstrukcji. To właśnie na etapie ocieplenia budynku decydujemy o przyszłych kosztach eksploatacji oraz jakości i komforcie życia w nowym domu. Warto pamiętać, że elementami mającymi decydujący wpływ na skuteczność izolacji są materiał, szczelność, technologia, jakość wykonania oraz utrzymanie parametrów izolacji w czasie.
TRWAŁE I SKUTECZNE ocieplenie poddasza
P
od 2021 r. wymagania dotyczące efektywności energetycznej budynków dla dachów i stropodachów, które określają wartość współczynnika przenikania ciepła U na poziomie 0,15 W/(m2 · K). Kolejną wyżej wymienioną ważną cechą dobrej izolacji jest szczelność. Sposób aplikacji piany gwarantuje bezspoinowość izola-
rzy wyborze rodzaju ocieplenia często
Jednym z rozwiązań posiadających wszyst-
cji. Piana PUR nawet przy skomplikowanych
skupiamy się na kosztach, zapomina-
kie cechy, jakich wymaga się od nowocze-
konstrukcjach w 100% eliminuje możliwość
jąc o innej korzyści skutecznej izola-
snych materiałów izolacyjnych, są natrysko-
pojawienia się mostków termicznych, co jest
cji, jaką jest chłód latem, i tym samym więk-
we systemy pian poliuretanowych Crossin.
trudne do uzyskania przy wykorzystaniu in-
szy komfort mieszkania. W tym przypadku
Piany PUR Crossin mają niski współczynnik
nych materiałów izolacyjnych.
jednym z kluczowych elementów jest dobre
przewodzenia ciepła λ = 0,037 W/(m · K)
ocieplenie poddasza. Właściwa izolacja pod-
oraz bardzo niską nasiąkliwość Wp = 0,85
dasza pozwoli na utrzymanie niższej tempe-
kg/m2.
ratury w upalne dni i znacznie poprawi stan-
niewielkiej grubości izolacji równej 25 cm
Budując dom oczekujemy, że zastosowane
dard życia w całym okresie letnim. Co zatem
pozwala uzyskać wartość współczynnika
technologie będą się sprawdzały przez cały
decyduje o jakości izolacji?
U = 0,148 W/(m2 · K). Spełnia to narzucone
okres jego użytkowania. Wszelkie błędy wy-
Utrzymanie parametrów izolacji w czasie
Użycie piany Crossin Attic Soft przy
Skuteczna izolacja poddasza – dobór materiałów Wybierając materiał, należy zwrócić uwagę na jego parametry izolacyjne oraz sposób montażu. Kluczowe parametry materiału do izolacji to niski współczynnik przewodzenia ciepła λ oraz niska nasiąkliwość. Rozpatrując wybór technologii pod kątem sposobu montażu, należy zwrócić uwagę, czy szczelnie wypełni wszystkie izolowane przestrzenie i czy może ona zagwarantować instalację, która pozwoli na wyeliminowanie mostków termicznych. Mostki termiczne to miejsca, przez które ucieka najwięcej ciepła zimą lub dostaje się go najwięcej latem. Technologia zapewniająca szczelność jest zatem jednym z kluczowych elementów zapewniających efektywność energetyczną budynku.
46
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Profesjonalne wykonanie izolacji Wybór sposobu izolacji to również kalkulacja ekonomiczna. Na całkowity koszt ocieplenia poddasza składa się koszt materiału, robocizny i czasu, jaki poświęcamy na realizację. Warto mieć to na uwadze, analizując oferty wykonawców. Często podsumowanie kosztów innego, dobrej jakości materiału izolacyjnego i wykonania przez dobrą ekipę monterską okazuje się droższe od natrysku pianki PUR Crossin. Dodatkowy atut to czas. Ocieplenie poddasza pianą PUR trwa najczęściej jeden dzień, co pozwala na przyspieszenie realizacji dalszych etapów budowy. Niezależnie od decyzji co do technologii i materiału, wykonanie izolacji zawsze najlepiej powierzyć sprawdzonemu specjaliście, a przy decyzji nie kierować się ceną jako jedynym kryterium. Na rynku jest wiele firm
Crossin Attic Soft – izolacja nowej generacji
zajmujących się tego typu działalnością, nie każda jednak ma odpowiednią wiedzę,
Pianka Crossin Attic Soft przeznaczona jest do
sprzęt oraz doświadczenie.
wykonywania wewnętrznej izolacji termicznej
Poszukując wykonawcy, warto spraw-
oraz akustycznej metodą natrysku. Służy do
dzić, czy dana firma współpracuje z jednym
skutecznego ocieplania poddaszy, różnego
z producentów i posiada certyfikat potwier-
rodzaju zadaszeń, stropów, jak również ścian
dzający doświadczenie oraz umiejętności
wewnętrznych.
się
aplikatorów. Taką certyfikację posiadają Au-
w konstrukcjach drewnianych, murowanych,
toryzowani Wykonawcy Crossin, którzy są
stalowych i w systemach szkieletowych. Sto-
stale szkoleni i monitorowani pod względem
sowana jest w obiektach mieszkalnych, prze-
zapewnienia jakości wykonywania izolacji.
Doskonale
sprawdza
mysłowych, użyteczności publicznej, hangarach oraz lokalach medialnych.
Przed podjęciem decyzji warto skorzystać z konsultacji z wykonawcą. Porady doświadczonego specjalisty pozwalają na uniknięcie błędów oraz realne oszczędności.
PARAMETRY TECHNICZNE PIANY CROSSIN ATTIC SOFT
Bezpłatna konsultacja i wycena ocieplenia
» Pianka otwartokomórkowa, półsztywna (miękka)
» Niski współczynnik przewodzenia ciepła λ D = 0,037 W/(m · K)
» Krótkotrwała nasiąkliwość wodą przy częściowym zanurzeniu Wp ≤ 0,85 kg/m2
konawcze oraz niewłaściwy wybór materiału lub technologii najczęściej nie ujawniają się od razu, lecz dopiero po kilku latach od zakończenia inwestycji. Warto zatem wybrać technologię i materiał, który pozwoli na długie korzystanie z domu bez potrzeb modernizacji i remontów, a co za tym idzie – kosztów. Taki komfort daje aplikowana natryskowo piana PUR. Izolacja w trakcie natrysku trwale łączy się z podłożem i jest odporna na osuwanie oraz przemieszczanie wraz z upływem lat, nie tracąc przy tym swoich właściwości izolujących. EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
» Zawartość komórek zamkniętych ≤ 20% » Bezspoinowa warstwa izolacji » Gęstość pozorna rdzenia natryśniętej
Autoryzację do wykorzystywania produktów Crossin posiada siedemnaście firm w Polsce oraz dziesięć w Czechach, Słowacji i Litwie. * * * Umów się na bezpłatną konsultację oraz wycenę wykonania izolacji z Autoryzowanym Wykonawcą ocieplenia pianą PUR. Wystarczy zadzwonić pod numer 665 000 888 lub zostawić kontakt na stronie: crossin.pl.
pianki 7 ± 1,5 kg/m3
» Współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej μ: 3
» Spienianie dwutlenkiem węgla (bez użycia środków zubożających warstwę ozonową)
» Bezpieczeństwo dla środowiska – nie zawiera HFC ani PBDE
» Klasa D pochłaniania dźwięku » Klasa E w reakcji na ogień
www.ekspertbudowlany.pl
PCC Prodex Sp. z o.o. ul. Sienkiewicza 4 56-120 Brzeg Dolny Dział Obsługi Klienta tel. 71 794 34 13 e-mail: crossin@pcc.eu, www.crossin.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
47
OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE Właściciele tego nowoczesnego domu w Groesbeek w Holandii odnowili niedawno swoją kuchnię. Znajdujące się w niej okna narożne nie wpuszczały do środka zbyt wielu promieni słonecznych. Postanowili więc wykorzystać oryginalny dach na zamontowanie w nim dodatkowych okien, aby doświetlić i rozjaśnić wnętrze. Okna dachowe zamontowane wysoko w stropie wpuszczają maksymalnie dużo światła, które daje radość i pobudza do pracy. Więcej znaczy lepiej
NOWOCZESNA KUCHNIA SKĄPANA W SŁOŃCU gią elektryczną w bezprzewodowym sys-
Zapewnia on odpowiednią ilość świeżego
W dachu nad kuchnią zamontowano dwa
temie Z-Wave. Teraz oknami można łatwo
powietrza i zdrowy mikroklimat nawet wtedy,
duże obrotowe okna dachowe zasilane ener-
i komfortowo sterować za pomocą pilota lub
gdy okna pozostają zamknięte. Dla jeszcze
smartfona. Kiedy trzeba przewietrzyć kuch-
większego komfortu użytkowania, okno wy-
nię, wystarczy wziąć do ręki pilot lub telefon
posażone jest również w czujnik deszczu,
i jednym kliknięciem otworzyć lub zamknąć
który automatycznie uruchamia funkcję za-
okno.
mykania skrzydła podczas opadów.
Okna wybrane do tej kuchni pomalowane są potrójną warstwą lakieru poliuretanowego
Idealna para – czerń i biel
w kolorze białym, który tworzy na drewnie
Kuchnia została urządzona w kolorach czerni
idealnie gładką powierzchnię. Sprawia to, że
i bieli. Ciemne meble, armatura i sprzęt AGD
są one wyjątkowo odporne na wilgoć, dosko-
idealnie kontrastują z bielą ścian i jasną,
nale więc nadają się do pomieszczeń takich
drewnianą podłogą. Okna pionowe, umiesz-
jak łazienki i kuchnie.
czone w rogu na dwóch ścianach, wraz z za-
Komfortowe rozwiązanie
montowanymi na nich żaluzjami w kolorze czarnym, zestawione są z białymi oknami
W górnej części ościeżnicy okien zamonto-
dachowymi. Efekt takich działań aranżacyj-
wany jest automatyczny nawiewnik V40P.
nych zachwyca.
Zastosowane produkty Fakro: drewniane okna obrotowe FTU-V Z-Wave. Zdjęcia: Fakro
48
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
DO ŚCIĄGNIĘCIA
bezpłatne e-booki N O W E
W Y D A N I A
P O R A D N I K Ó W
wejdź na
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
HYPERDESMO®-ADY 610
Wyjątkowe właściwości membrany dachowej z płynnego poliuretanu Większość z nas spotkała się z problemem przeciekającego dachu. Tradycyjne pokrycia, takie jak papa termozgrzewalna, membrana PVC, płyta warstwowa, mają swoje zalety, ale nie są też pozbawione wad. Dachy kryte papą z czasem tracą szczelność. Wynika to z degradacji materiałów pod wpływem działania czynników atmosferycznych lub ze złego wykonawstwa.
Z
Płynne membrany hydroizolacyjne systemu HYPERDESMO® to produkty jedno- lub dwuskładnikowe oparte na żywicach poliuretanowych. Po związaniu tworzą membranę do renowacji i ochrony różnych rodzajów dachów, ścian, balkonów, tarasów oraz hydroizolacji dachu zielonego i innych powierzchni. Produkty charakteryzuje wysoka odporność mechaniczna, termiczna, chemiczna, UV oraz na inne czynniki środowiskowe, a także łatwość aplikacji: wałkiem, pędzlem bądź natryskiem hydrodynamicznym (bezpowietrznym).
na robociźnie, ale także na zminimalizowanie błędów, które występują w aplikacjach wielowarstwowych, głównie z powodu awarii międzyadhezyjnych.
bywa
tylko na to, że membrana może skutecznie
Membrana HYPERDESMO®-ADY 610 jest
trudne, ponieważ woda może mi-
chronić dach przed uszkodzeniami wywoła-
samopoziomująca, o bardzo dobrym profi-
grować pod pokryciem dachowym.
nymi promieniowaniem słonecznym i wydłu-
lu lepkości w dużym zakresie temperatur.
Co w takiej sytuacji zrobić? Czy zastosować
żać jego żywotność (produkt nie kreduje się
Utwardza się, tworząc membranę bez pę-
tradycyjną metodę, czyli położyć następną
i nie odbarwia), ale także na to, że produkt
cherzyków, w jednolitym kolorze.
warstwę papy i powielać te same zagrożenia
chroni konstrukcję przed nadmiernym na-
oraz dodatkowo obciążać konstrukcję da-
grzewaniem słonecznym.
lokalizowanie
nieszczelności
Produkt zachowa stabilność koloru nawet po nałożeniu go w ciemnych barwach.
chu? Lepiej wybrać inne rozwiązanie – jed-
Ze względu na swoją budowę, po dłuższym
Jeśli zaś klient wybierze produkt w kolorze
noskładnikową, płynną membranę poliureta-
czasie ekspozycji na światło słoneczne, papa
białym, wówczas membrana będzie miała
nową firmy Alchimica.
oraz gont będą tracić swoje właściwości,
doskonały współczynnik odbicia słonecznego
przez co spadnie wodoszczelność, wytrzyma-
przez wiele lat.
Przeszło 90% realizacji z membraną dachową HYPERDESMO®-ADY 610
łość i elastyczność tego typu pokryć. Membrany zachowują swoje parametry na wiele lat.
Pełna alifatyczność – odporność na degradację powodowaną promieniowaniem UV
Oszczędność warstw – sposób nakładania
Jednoskładnikowa, płynna membrana poliu-
tyczna, jednoskładnikowa, płynna membra-
retanowa HYPERDESMO® ADY-610 to pro-
na poliuretanowa. Po utwardzeniu wytwarza
dukt w 100% alifatyczny. Dzięki temu cechu-
twardą, ale bardzo elastyczną, nieżółknącą
je się bardzo wysoką odpornością na warunki
membranę. Aplikacja w jednej warstwie jest
pogodowe oraz promienie UV, co wpływa nie
doskonałym sposobem na zaoszczędzenie
HYPERDESMO®-ADY 610 to w pełni alifa-
Aplikacja i zużycie
» Mieszanie:
do wymieszania produktu na-
leży użyć mieszadła wolnoobrotowego (300 obr./min), a w celu przeprowadzenia aplikacji natryskiem dodać SOLVENT-01 10% wg wagi.
» Narzędzia:
pędzel, wałek lub natrysk hy-
drodynamiczny.
» Zużycie: 1,5–2 kg/m2. Odporność na ruch pieszy – panele fotowoltaiczne Membrana HYPERDESMO®-ADY 610 jest odporna na ruch pieszy, dzięki czemu doskonale nadaje się do dachów płaskich. Jej wyjątkowe właściwości sprawiają, że na dachu pokrytym membraną można zamontować panele słoneczne, nie narażając powłoki na zniszczenie. Hydroizolacyjne membrany w płynie oferowane są zazwyczaj w jasnych kolorach (biele, szarości) i znacząco wpływają na obniżenie temperatury na dachu oraz w pomieszczeniach w budynku. Pozwala to zminimalizować koszty klimatyzacji w okresie letnim. Wpływa to również na trwałość konstrukcji całego dachu, który nie jest narażony
50
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Membrana dostępna w trzech kolorach
hydrodynamicznym. Bez zgrzewania/klejenia
Membrana jest dostępna w trzech kolorach,
wiążą się do wszystkich stosowanych współ-
ale ze względu na większą świadomość in-
cześnie w budownictwie rodzajów podłoża,
Hydroizolacyjne membrany w płynie firmy
westorów i architektów najczęściej wybierany
umożliwiając hydroizolację dachów betono-
Alchimica tworzą na dachu jednorodną po-
jest kolor biały. Produkt wpisuje się w trend
wych, z EPDM, membrany PVC, TPO/FPO,
włokę, bez żadnych łączeń. Dachy pokryte
tzw. chłodnych dachów (Cool Roofs), które
papy bitumicznej, asfaltu, powłok akrylowych
papą lub gontem mają z kolei wiele połą-
charakteryzują się wysokim stopniem reflek-
i innych z siłą > 2 N/mm2, czyli 20 kg/cm2.
czeń, przez co występuje duże ryzyko prze-
syjności. Specjalna powłoka, którą pokryta
ciekania wody w najbardziej newralgicznych
jest dachówka, umożliwia odbijanie promie-
miejscach. W przypadku systemów hydroizo-
ni słonecznych. Dzięki temu można zmniej-
lacyjnych, przy prawidłowej aplikacji, ryzyko
szyć rachunki za prąd, a w sezonie letnim
przecieków jest zminimalizowane do zera.
mieć większy komfort życia w budynku.
na nadmierne przegrzewanie i naprężenia z tym związane.
Trwałość na lata
Powłoka powstała przy użyciu membrany HYPERDESMO®-ADY 610 jest w pełni szczelna. Cechuje się zerową absorpcją wody,
Refleksyjność
promieni
kowane są na zimno wałkiem lub natryskiem
słonecznych
SRI = 102.
»»płyty gipsowo-cementowe, »»membrany asfaltowe i EPDM.
Klasa W3 EOTA
pory, w których w zimie zbierałaby się woda,
EUROPEJSKA
mogąca uszkodzić pokrycie dachu. Ma to duże
TECHNICZNYCH gwarantuje minimum 25
znaczenie przy występowaniu zastoin wody,
lat trwałości płynnych membran hydroizola-
które w tradycyjnych technologiach powodują
cyjnych HYPERDESMO® przy grubości po-
mikropęknięcia poszycia dachu, a w efekcie
włoki zaledwie 1,2 mm.
ORGANIZACJA
APROBAT
Płynne membrany poliuretanowe HYPER-
Reakcja na oddziaływanie ognia zewnętrznego Broof(t1) oraz Broof(t4).
»»dachy, »»werandy i balkony, »»poliuretanowe pianki izolacyjne, »»lekkie pokrycia dachowe wykonane z metalu lub cementu włóknistego,
co oznacza, że nie występują w niej mikro-
rozszczelnienie połaci.
Zastosowanie
DESMO® (najwyższa klasa trwałości W3 – minimalny okres eksploatacji 25 lat) apli-
Alchimica Polska ul. Chorzowska 6, 40-121 Katowice tel. 32 746 07 46 e-mail: kontakt@alchimica.com.pl www.alchimica.com.pl promocja
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
51
Akcja społeczna www.termomodernizacja.org
PATRONI AKCJI
WSPIERAJĄ NAS
ORGANIZATOR AKCJI
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
Boom na pompy ciepła W 2021 r. sprzedano blisko 93 tys. pomp ciepła, włączając w to pompy ciepła typu powietrze/woda do ogrzewania oraz te do przygotowania ciepłej wody użytkowej, a także gruntowe pompy ciepła typu solanka/woda (rys. 1). Według najnowszych prognoz PORT PC,
Fot. Adobe Stock
Jak pokazują dane z okresowego badania rynku przeprowadzonego przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC), I półrocze 2022 r. to kolejny okres intensywnego wzrostu sprzedaży pomp ciepła w Polsce. W porównaniu do danych rynkowych z pierwszego półrocza 2021 r., największe wzrosty – aż o 131%, osiągnięto w I połowie 2022 r. w segmencie pomp ciepła typu powietrze/ woda. W analogicznym okresie liczba sprzedanych pomp ciepła do centralnego ogrzewania wodnego wzrosła o 96%, a cały rynek pomp ciepła wzrósł o 86%.
Pompy ciepła
podbijają polski rynek
w 2022 r. sprzedaż pomp ciepła podwoi się i wyniesie około 180 tys. sztuk, w tym blisko
c.w.u., w 2022 r. przewiduje się minimalny
Niemiecki rząd zakłada również, że udział
160 tys. będą stanowić pompy ciepła typu
wzrost sprzedaży w porównaniu do 2021 r.:
OZE w produkcji energii elektrycznej wzro-
powietrze/woda do centralnego ogrzewania.
z 7700 do 7900 sztuk, czyli o około 2%.
śnie z obecnych 50% do 80% w 2030 r.,
Prognozy uwzględniają występujące ograniczenia w dostawach pomp ciepła, głównie związane z olbrzymim zapotrzebowaniem
Wysoka sprzedaż pomp ciepła
a według planów w 2035 r. energia elektryczna w Niemczech będzie już całkowicie bezemisyjna. Przełoży się to na brak emi-
na te urządzenia w całej Europie. Gdyby je
Analizy PORT PC wskazują, że już w 2021 r.
sji pośredniej CO2 w trakcie użytkowania
całkowicie wyeliminować, sprzedaż pomp
liczba sprzedanych pomp ciepła do ogrzewa-
zarówno samochodów elektrycznych, jak
ciepła w Polsce w 2022 r. zapewne przekro-
nia budynków w Polsce przypadająca na jed-
i elektrycznych pomp ciepła. Będzie mieć
czyłaby liczbę 240 tys., co zapewniłoby im
nego mieszkańca była wyższa niż w Niem-
też kluczowe przełożenie na transformację
blisko 1/3 udziału w ogólnej liczbie urządzeń
czech. Czy jednak naszą lepszą pozycję uda
urządzeń grzewczych w całej Europie, gdyż
grzewczych centralnego ogrzewania, które
się utrzymać i w tym roku?
niemieckie firmy produkują obecnie najwię-
będą sprzedane w Polsce w 2022 r.
Kluczową informacją jest to, że rząd Nie-
cej urządzeń grzewczych w Europie.
W badaniu rynku odnotowano również
miec już w grudniu 2021 r. postawił w swo-
Jednak informacje rynkowe uzyskane po
znaczny wzrost w segmencie gruntowych
jej strategii energetycznej na szybki rozwój
I półroczu wskazują, że wzrost sprzedaży
pomp ciepła. W przypadku pomp ciepła typu
tej technologii i zakłada, że w 2024 r. licz-
pomp ciepła w Niemczech wyniósł +25%.
solanka/woda, w I półroczu 2022 r. nastąpił
ba sprzedawanych pomp ciepła przekro-
Oznaczać to będzie, że liczba sprzedanych
wzrost ich sprzedaży o 45% (w porównaniu
czy 500 tys. sztuk rocznie (wzrost ponad
pomp ciepła przypadająca na mieszkańca
do I półrocza 2021 r.).
3–4-krotny w ciągu 3 lat). Do 2030 r. pla-
Polski w 2022 r. może być wyższa niż na
Jeśli chodzi o prognozę sprzedaży tych
nowany jest montaż nawet 6 mln elektrycz-
mieszkańca Niemiec i to dwukrotnie.
urządzeń na cały 2022 r., to przewiduje się,
nych pomp ciepła! Jednocześnie od 2024 r.
że będzie to około 7200 sztuk, podczas gdy
wszystkie systemy grzewcze w nowych lub
w 2021 r. sprzedano 5650 sztuk. Natomiast
istniejących budynkach mieszkalnych będą
Dlaczego pompy ciepła są tak popularne w Polsce?
w segmencie pomp ciepła typu powietrze/
musiały spełniać wymóg co najmniej 65%
Ważnym czynnikiem wpływającym na tak
woda służących tylko do przygotowania
udziału energii ze źródeł odnawialnych.
istotne wzrosty sprzedaży pomp ciepła
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
53
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA w Polsce jest rosnące zaufanie do tej techno-
z powodu komfortu obsługi i większej świa-
„Czyste Powietrze” odnotowywano znaczący
logii zarówno wśród użytkowników, jak i in-
domości ekologicznej. Pompa ciepła zamon-
wzrost liczby wniosków o dofinansowanie
stalatorów. Jednocześnie liczy się atrakcyj-
towana w budynku nie powoduje bowiem
do pomp ciepła w ramach wymiany źródeł
ność rozwiązań (funkcjonalność), relatywnie
żadnej emisji zanieczyszczeń powietrza i po-
ciepła w istniejących budynkach (rys. 2).
niskie koszty eksploatacji, w tym ogrzewania
zwoli w przyszłości na pełną dekarbonizację
W czerwcu 2022 r. stanowiły one już 60%
i przygotowania ciepłej wody użytkowej, oraz
ogrzewania budynków.
ogólnej liczby wniosków na wymianę źró-
Od wybuchu wojny w Ukrainie, w lu-
deł ciepła, podczas gdy w styczniu 2022 r.
Na wyraźny wzrost zainteresowania pom-
tym 2022 r., widać powszechne i szybkie
było to tylko 30%, a całym 2021 r. – oko-
pami ciepła w 2022 r. niewątpliwie przełoży-
odejście od stosowania paliw kopalnych
ło 20%.
ły się więc znaczne podwyżki cen nośników
w budynkach. Przejawia się to m.in. w dzia-
W tym kontekście trzeba wspomnieć
energii i paliw, które przekraczają w nie-
łaniach Komisji Europejskiej, która zapo-
o ogromnym zainteresowaniu inwestorów
których przypadkach nawet 150% (rok do
wiedziała przyspieszenie w tym obszarze,
produkcją energii elektrycznej na własne po-
roku), a także wysoka intensywność finanso-
opracowując plan RePowerEU (ogłoszony
trzeby w ramach dynamicznie rozwijającej
wego wsparcia dla efektywnych pomp ciepła
18 maja br.), który jest europejską odpowie-
się energetyki prosumenckiej. Montaż syste-
w programie „Czyste Powietrze” i oddziały-
dzią na agresję Rosji oraz sytuację na rynku
mów fotowoltaicznych na dachach budynków
wanie ulgi termomodernizacyjnej. Warto do-
paliw.
mieszkalnych wspiera m.in. program „Czyste
systemowe wsparcie dla inwestycji.
dać do tego także rosnącą popularność bez-
Odejście od paliw kopalnych widać też
Powietrze” (około 30% wszystkich wniosków
emisyjnych systemów grzewczych, również
w Polsce. Od lutego 2022 r. w programie
o dofinansowanie w czerwcu 2022 r.) oraz
Rys. 1. Odnotowujemy bardzo intensywny wzrost rynku pomp ciepła w Polsce, zwłaszcza w ostatnich trzech latach – na podstawie zestawienia danych sprzedaży różnych typów pomp ciepła w Polsce w latach 2010-2021 oraz aktualnej prognozy sprzedaży na 2022 r. Źródło: PORT PC
Rys. 2. Gwałtownie rośnie zainteresowanie montażem pompy ciepła przy wymianie źródeł ciepła w istniejących budynkach – na podstawie zestawienia wniosków składanych w programie „Czyste Powietrze” w okresie styczeń–czerwiec 2022 r. Źródło: PORT PC, NFOŚiGW)
54
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA program „Mój Prąd”, który obecnie promuje
jektu, które powinny doprowadzić do zaprze-
»»zachęcanie państw członkowskich do przy-
rozwój prosumenckich instalacji PV w opar-
stania stosowania „samodzielnych” kotłów
spieszenia wdrażania i integracji pomp
ciu o nowy system rozliczeń, tzw. net-billing,
na paliwa kopalne (np. gazowych, węglo-
ciepła na dużą skalę w sposób efektywny
niestety, mniej korzystny niż poprzedni sys-
wych i olejowych) najpóźniej do 2029 r. Do-
kosztowo, np. poprzez wykorzystywanie
tem, ale ciągle bardziej opłacalny niż zakup
puszczalne będzie zastosowanie wysokoefek-
ciepła przemysłowego;
całej ilości energii elektrycznej od sieciowych
tywnych rozwiązań hybrydowych, czyli pomp
dostawców energii.
ciepła z kotłami gazowymi. W dokumencie
„partnerstwa na rzecz umiejętności”, które
zapowiedziane jest też zaostrzenie wymagań
powinno pomóc w szkoleniu osób do pracy
dotyczących efektywności energetycznej no-
w branży pomp ciepła.
wych budynków.
Szczególne znaczenie dla przyszłego roz-
Kiedy odejdziemy od paliw kopalnych?
»»utworzenie
zakrojonego na szeroką skalę
Opublikowany przez Komisję Europejską
Komisja zawarła w planie REPowerEU
woju rynku pomp ciepła w Europie ma, opu-
18 maja 2022 r. plan REPowerEU opiera
szereg propozycji działań, które przyspieszą
blikowana przez Międzynarodową Agencję
się na ambitnych celach, które wymaga-
upowszechnienie technologii pomp ciepła.
Energetyczną (IEA) w dniu 18 maja 2021 r.,
ją istotnego wzrostu zastosowania pomp
Należą do nich m.in.:
mapa drogowa „Net Zero by 2050”. Ra-
»»stosowanie
przez państwa członkowskie
port ten wskazuje, że do 2045 r. elektrycz-
20 mln pomp ciepła do 2026 r. i prawie
środków wspierających tę technologię
ne pompy ciepła mają zaspokajać połowę
60 mln do 2030 r. Jest to niezbędne, aby
w zakresie cen, aby zachęcić do przecho-
globalnego
zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne UE
dzenia na pompy ciepła (w tym obniżone-
a w 2050 r. – blisko 2/3 ciepła w krajach
przy istotnym ograniczeniu importu paliw ko-
go VAT-u zarówno na urządzenia, jak i na
rozwiniętych. Według tego założenia łączna
palnych z Rosji. Ma też kluczowe znaczenie
energię elektryczną);
liczba zainstalowanych pomp ciepła w UE
ciepła w Unii Europejskiej: instalacji około
zapotrzebowania
na
ciepło,
dla zmniejszenia zużycia gazu ziemnego do
»»zachęcenie europosłów do przyspieszenia
ogrzewania i chłodzenia domów oraz ogól-
terminu zakończenia udzielania dotacji
600 mln w 2030 r., czyli ponad trzykrotnie,
nie – w budynkach i przemyśle. W planie
publicznych na kotły wykorzystujące pa-
a do 2050 r. wzrosnąć aż dziesięciokrotnie,
REPowerEU wyznaczono cel podwojenia
liwa kopalne w budynkach: z 2027 r. na
do liczby 1,8 mld.
wskaźnika wdrożenia pomp ciepła, a także
2025 r.;
»»wprowadzenie
powinna wzrosnąć ze 180 mln w 2020 r. do
Pompy
ciepła
zostały
już
wcześniej
zakazu stosowania w no-
(w 2020 r.) uznane za kluczowe rozwiąza-
urządzeń i ułatwienia dostępu do ich finan-
wych budynkach „samodzielnych” urzą-
nia dekarbonizacyjne w ogrzewaniu budyn-
sowania.
dzeń grzewczych korzystających z paliw
ków w głównych strategiach „Europejskiego
kopalnych;
Zielonego Ładu”, czyli w strategii dotyczącej
odniesiono się do zwiększenia produkcji tych
W towarzyszącym REPowerEU komunika-
»»stworzenie
nowego okna w Funduszu In-
integracji sektora energetycznego i sektoro-
reg środków mających na celu przyspiesze-
nowacji – który jest finansowany z unij-
wej strategii budynkowej Komisji Europej-
nie i zachęcenie do powszechnego wdrożenia
nego systemu handlu uprawnieniami do
skiej, tzw. Fali Renowacji. Obydwie strategie
pomp ciepła, takich jak wyższe wymagania
emisji (EU ETS) – w celu wspierania in-
w spójny sposób przedstawiają, jaki będzie
w zakresie efektywności energetycznej bu-
nowacyjnej produkcji czystych technologii,
model transformacji energetycznej w Unii.
dynków czy też zmiany w wymogach ekopro-
w tym pomp ciepła;
Polega on na produkcji energii elektrycznej
cie „EU Save Energy” Komisja proponuje sze-
Rys. 3. Zestawienie rocznych kosztów ogrzewania budynku przy zastosowaniu różnych źródeł ciepła – na podstawie wstępnej analizy kosztów III kw. 2022 r., opracowanej przez Porozumienie Branżowe na rzecz Efektywności Energetycznej Źródło: PORT PC/POBE
56
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA z OZE i łączeniu sektorów, czyli przede wszystkim elektryfikacji transportu, a także ogrzewnictwa i ciepłownictwa systemowego. Zwiększoną produkcję energii elektrycznej mają zapewnić odnawialne źródła energii, których udział w miksie elektroenergetycznym w 2030 r. ma ulec podwojeniu, osiągając poziom 55–60%, natomiast w 2050 r. ma on wzrosnąć do 84%.
Unijny standard zeroemisyjnych budynków w programie „Moje Ciepło” Warto wiedzieć, że projekt nowej europejskiej dyrektywy EPBD z grudnia 2021 r. jednoznacznie wspiera nowy unijny standard tzw. zeroemisyjnych budynków (tzw. ZEB – zero emision building), spełniających wyższe wymogi niż aktualnie wynikające z polskich warunków technicznych WT 2021 (EP < 65 kWh/(m2 · rok)) oraz takich, w których zamontowane są zeroemisyjne źródła ogrzewania i ciepłej wody, czyli nie powodują one bezpośredniej emisji dwutlenku węgla w miejscu zastosowania (w budynkach).
Doskonałe w każdym wymiarze
W standard budynków mieszkalnych ZEB doskonale wpisuje się wprowadzony w kwietniu 2022 r. przez NFOŚiGW program „Moje Ciepło”, który dofinansowuje budowę nowych domów jednorodzinnych z pompami ciepła oraz ułatwia uzyskanie korzystniejszych warunków kredytowych na cały budynek ze względu na spełnienie warunków taksonomii zrównoważonego finasowania bu-
Gruntowe pompy ciepła Compress 7800i LW
dynków (EP < 65 kWh/(m2 · rok)). Według najnowszych informacji z NFOŚiGW, od uruchomienia programu, czyli do połowy sierpnia 2022 r., złożono już 4,6 tys. wniosków na dofinasowania pomp cie-
▶ ▶ ▶ ▶ ▶
pła w „zielonym standardzie” nowych budynków jednorodzinnych; 26% z nich stanowią wnioski na gruntowe pompy ciepła.
Perspektywy rynku pomp ciepła w Polsce w II połowie 2022 r.
Oszczędność Spokój i cisza Łatwa obsługa Design i estetyka Przyjazne dla środowiska oraz klimatu
Według PORT PC, w II połowie 2022 r. należy się spodziewać dalszego istotnego wzrostu sprzedaży pomp ciepła typu powietrze/woda – na poziomie około 100% oraz wzrostu sprzedaży gruntowych pomp ciepła o ponad 45%. Dynamikę wzrostów mogą jednak osłabić duże braki w dostawach pomp ciepła. Głównym czynnikiem dużego zainteresowania technologią będzie atrakcyjność kosztów ogrzewania za pomocą pomp ciepła w najbliższych latach. W nowych budynkach z instalacjami ogrzewania płaszczyznowego, koszty ogrzewania pompami ciepła są niższe od 40 do 75% niż koszty ogrzewania peletem drzewnym, gazem ziemnym czy olejem opałowym (rys. 3). Z kolei w istniejących budynkach jednorodzinnych oszczędność kosztów ogrzewania wynikająca z zastosowania pomp ciepła sięga nawet 40%! Warto przy tym wspomnieć, że od początku 2022 r. na stronie internetowej POBE (www.pobe.pl) co kwartał publikowane są raporty z analizą aktualnych kosztów ogrzewania budynków. Kolejny raport kwartalny POBE za III kwartał 2022 r. ukazał się w drugiej połowie sierpnia 2022. Druga połowa 2022 r. jest kolejnym okresem wyzwań i szans na intensywny rozwój branży pomp ciepła. Dalsze wzrosty rynku, związane z rosnącym zainteresowaniem inwestorów pompami ciepła, mogą napotkać na istotną barierę wynikającą z ograniczeń w realizacji dostaw urządzeń. Oprócz braku wykwalifikowanych instalatorów montujących pompy ciepła, to dziś kolejna przeszkoda dla dalszego,
Opracowano na podstawie informacji PORT PC EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
reklama
szybkiego rozwoju polskiego rynku pomp ciepła.
www.bosch-termotechnika.pl 57
AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE
Instalacje fotowoltaiczne
Fot. Scandic Park
Certyfikacja instalatorów i badania odbiorcze instalacji PV Budowa instalacji PV
mgr inż. Karol Kuczyński
Dynamiczny rozwój rynku instalacji fotowoltaicznych, wspierany różnymi programami finansowania, spowodował w ostatnich latach, że każdego roku powstaje duża liczba instalacji PV. Inwestycja w instalację fotowoltaiczną wiąże się nie tylko z ograniczeniem zużycia energii elektrycznej produkowanej przez konwencjonalne źródła wytwórcze, ale również z bezpieczną eksploatacją tych instalacji przez wiele lat [1, 2]. Rozwój instalacji PV
58
Instalacja fotowoltaiczna składa się z modułów PV, inwertera(ów) PV, rozdzielnicy DC z zabezpieczeniami oraz rozdzielnicy AC z zabezpieczeniami. Nie możemy zapomnieć o właściwej konstrukcji, odpornej na warunki atmosferyczne, na której będą zamontowane panele fotowoltaiczne. Kolejnym ważnym elementem jest instalacja odgromowa i przeciwprzepięciowa, zapewniająca bezpieczną eksploatację instalacji.
nich. W samym tylko 2021 r. przyłączono
Więcej czytelnik może znaleźć w publika-
W I kwartale 2022 r. Operatorzy Systemów
ponad 396 tysięcy nowych mikroinstalacji
cjach [1, 2].
Dystrybucyjnych (OSD) przyłączyli do swo-
o łącznej mocy ponad 3 GW. Dla porównania
ich sieci ponad 152 tysiące nowych mikro-
w 2020 r. liczba przyłączonych mikroinsta-
instalacji o łącznej mocy ponad 1265 MW.
lacji wyniosła 303 tysiące, a ich łączna moc
W Dyrektywie Parlamentu Europejskiego
Na koniec marca 2022 r. liczba wszystkich
– ponad 2 GW. W 2021 r. liczba mikroinsta-
i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia
mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystry-
lacji wzrosła o ponad 86%, a moc zainstalo-
2009 r. w sprawie promowania energii ze
bucyjnej OSD wyniosła łącznie ponad milion,
wana mikroinstalacji w systemie elektroener-
źródeł odnawialnych przewidziano system
a ich moc – ponad 7,3 GW. W trudnej sytuacji
getycznym wzrosła o ponad 100%. W marcu
certyfikacji instalatorów OZE, a także akre-
epidemicznej związanej z COVID-19, OSD
2022 r. przyłączono do sieci OSD blisko 75
dytacji ośrodków prowadzących szkolenia
w 2020 r. oraz 2021 r. przyłączyli do swoich
tysięcy nowych mikroinstalacji o mocy ponad
instalatorów. Wymagania dyrektywy wdro-
sieci blisko 7-krotnie więcej mikroinstalacji
621 MW. Przy utrzymaniu się obecnej dyna-
żono do prawa polskiego Ustawą z dnia 20
niż w roku 2019 oraz ponad 5-krotnie więcej
miki przyłączeń, na koniec 2022 r. łączna
lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach
niż wynosi łączna liczba wszystkich mikro-
moc mikroinstalacji może osiągnąć wartość
energii (DzU z 2015 r. poz. 478 z później-
instalacji przyłączonych w latach poprzed-
około 10 GW [3].
szymi zmianami).
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
Certyfikacja instalatorów
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Zgodnie z tą ustawą Urząd Dozoru Tech-
gólności w Rozporządzeniu Ministra Akty-
nicznego zajmuje się akredytowaniem or-
wów Państwowych z dnia 25 lutego 2020 r.
ganizatorów szkoleń i certyfikacją instalato-
w sprawie szczegółowych warunków udzie-
rów [4]:
lania
»»mikroinstalacji, »»małych instalacji, których łączna moc za-
akredytacji
organizatorom
szkoleń
w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz szkoleń i egzaminów dla osób ubiegających
instalowana elektryczna jest mniejsza niż
się o wydanie lub przedłużenie ważności cer-
500 kW, albo o mocy osiągalnej cieplnej
tyfikatu (DzU z 2020 r. poz. 348).
w skojarzeniu nie większej niż 900 kW,
Certyfikat wydawany przez Urząd Dozoru
w której łączna moc zainstalowana elek-
Technicznego potwierdza posiadanie kwa-
tryczna jest mniejsza niż 500 kW,
lifikacji do instalowania następujących ro-
»»instalacji
odnawialnego źródła energii
dzajów instalacji odnawialnych źródeł ener-
o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie
gii: kotłów i pieców na biomasę, systemów
większej niż 600 kW dla następujących
fotowoltaicznych,
rodzajów odnawialnych źródeł energii:
grzewczych, pomp ciepła, płytkich syste-
kotłów i pieców na biomasę, systemów
mów g eotermalnych.
słonecznych
systemów
fotowoltaicznych, słonecznych systemów
Certyfikat wydaje się na 5 lat. Ważność
grzewczych, pomp ciepła, płytkich syste-
certyfikatu będzie można przedłużyć na
mów g eotermalnych.
okres kolejnych 5 lat, po spełnieniu określo-
W ustawie o odnawialnych źródłach ener-
nych wymagań. Aby uzyskać certyfikat insta-
gii definicje mikroinstalacji i małej instalacji
latora odnawialnych źródeł energii, instalator
są następujące [4]:
musi spełnić wymagania określone w art.
»»mikroinstalacja – instalacja odnawialnego
136 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o od-
źródła energii o łącznej mocy zainstalowa-
nawialnych źródłach energii (DzU z 2015 r.
nej elektrycznej nie większej niż 50 kW,
poz. 478 z późniejszymi zmianami).
przyłączona do sieci elektroenergetycznej
Badanie instalacji PV
o napięciu znamionowym niższym niż
Badanie każdej instalacji fotowoltaicznej – podobnie jak przy odbiorczych badaniach instalacji elektrycznych niskiego napięcia – należy rozpocząć od oględzin. Oględziny są inspekcją instalacji wykonywaną w celu sprawdzenia poprawności doboru i montażu poszczególnych elementów instalacji fotowoltaicznych oraz zgodności z dokumentacją projektową. Podstawą oględzin są wymagania normy PN-HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6: Sprawdzanie z uwzględnieniem dodatkowych aspektów związanych głównie z instalacją prądu stałego i inwerterem, do których należą między innymi: sprawdzenie, czy instalacja została wykonana z elementów dopuszczonych do użytku na terenie Unii Europejskiej, zgodnych z wymaganiami odpowiednich przepisów,
110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW,
»»mała instalacja – instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW. Szczegółowe uregulowania prawne w zakresie certyfikacji instalatorów i akredytacji organizatorów szkoleń zawarte są w odpowiednich aktach wykonawczych do ustawy o odnawialnych źródłach energii, w szcze-
instalacja została prawidłowo zainstalowana, dobrano prawidłowe środki ochrony przed porażeniem pądem elektrycznym, a także prawidłowe środki zabezpieczające przed uszkodzeniem izolacji oraz prawidłowo dobrano zabezpieczenia nadprądowe. Oględzinom podlegają także elementy instalacji uziemiającej, środki ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej. Należy też sprawdzić, czy dokonano poprawnego doboru elementów składowych układu po stronie DC [5]. Po stronie AC instalacji fotowoltaicznej należy sprawdzić możliwości odizolowania inwertera, prawidłową konfigurację sieci, ustawienia inwertera oraz ochronę przeciwporażeniową. Bardzo ważną rolę odgrywa też prawidłowe oznaczenie elementów składowych instalacji (a w szczególności kluczowych wyłączników!) etykietami z nazwą elementu oraz miejsc, gdzie może utrzymywać się niebezpieczne napięcie (etykiety z ostrzeżeniami). W rozdzielnicy fotowoltaicznej powinny znaleźć się też schematy instalacji, dane kontaktowe elektroinstalatora/konserwatora, opisy procedur wyłączenia instalacji i postępowania w razie awarii. Wszystkie te oznaczenia powinny być wykonane i przytwierdzone w sposób gwarantujący ich trwałość i czytelność. Jeśli w czasie oględzin stwierdzono odstępstwa od projektu, ale mieszczą się one w granicach dopuszczalnych przez odpowiednie przepisy, należy zaktualizować dokumentację powykonawczą, by odzwierciedlała ona stan faktyczny [6]. Prawidłowe wykonanie oględzin, choć w praktyce często bagatelizowane, może uchronić przed dopuszczeniem do eksploatacji nieprawidłowo wykonanej instalacji oraz przyczynić się do sprawniejszego przebiegu akcji gaśniczej czy ratunkowej w razie awarii instalacji. Dodatkowo wyniki oględzin pozwalają także prawidłowo dobrać parametry pomiarowe, a więc rze-
Liczba oraz moc mikroinstalacji przyłączonych przez OSD w poszczególnych latach [3] Liczba mikroinstalacji przyłączonych przez OSD, [szt.]
Moc mikroinstalacji przyłączonych przez OSD, [GW]
Przyrost procentowy liczby Przyrost procentowy mocy mikroinstalacji r/r, [%] mikroinstalacji r/r, [%]
Stan na 1 stycznia 2016
4080
0,030
–
–
Stan na 1 stycznia 2017
16 173
0,102
296,40
240,65
Stan na 1 stycznia 2018
28 778
0,183
77,94
78,78
Stan na 1 stycznia 2019
54 214
0,343
88,39
87,34
Stan na 1 stycznia 2020
154 426
0,992
184,85
189,30
Stan na 1 stycznia 2021
457 443
3,007
196,22
203,09
Stan na 1 stycznia 2022
853 958
6,071
86,62
101,68
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
59
AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE sieci zarówno bezpośrednio po jego zainstalowaniu, jak i podczas kolejnych testów, w procesie utrzymania systemu czy też jego modyfikacji. PN-EN IEC 61730-1:2018-06 PL Ocena bezpieczeństwa modułu fotowoltaicznego (PV). Część 1: Wymagania dotyczące konstrukcji. W niniejszej części normy 61730 określono i opisano podstawowe wymagania konstrukcyjne dla modułów fotowoltaicznych (PV) w celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji elektrycznej i mechanicznej. Przedstawiono szczegółowe zagadnienia mające na celu ocenę zapobiegania porażeniu elektrycznemu, zagrożeniom pożarowym i obrażeniom ciała spowodowanym narażeniami mechanicznymi i środowiskowymi. W części 1. IEC 61730
telnie i miarodajnie sprawdzić bezpieczeństwo i parametry pracy instalacji [5]. Oprócz wspomnianej wieloarkuszowej PN-HD 60364, podstawą sprawdzenia instalacji są najczęściej wieloarkuszowe normy PN-EN IEC 61730 Ocena bezpieczeństwa modułu fotowoltaicznego (PV) oraz PN-EN 62446 – wersja angielska Systemy fotowoltaiczne (PV). Wieloarkuszowa norma PN-EN 62446 Wymagania dotyczące badań, dokumentacji i utrzymania definiuje sposób i zakres kontroli bezpieczeństwa instalacji fotowoltaicznych. Pomiary pozwalają na określenie nie tylko bezpieczeństwa, ale również efektywności danej instalacji i jej elementów. Norma dzieli badania na testy kategorii 1 i 2 oraz testy dodatkowe [6].
Łączna moc instalacji PV przyłączonych przez OSD [3]
PN-EN 62446-1:2016-08 E Systemy fotowoltaiczne (PV). Wymagania dotyczące badań, dokumentacji i utrzymania. Część 1: Systemy podłączone do sieci. Dokumentacja, odbiory i nadzór. Niniejsza część normy 62446 w wersji językowej angielskiej definiuje zakres wymaganych informacji oraz dokumentacji, która powinna być udostępniona klientowi po zakończeniu instalacji systemu PV przyłączonego do sieci elektroenergetycznej. Norma opisuje również testy odbiorcze, kryteria kontroli oraz dokumentację, której należy oczekiwać w celu weryfikacji, czy instalacja została wykonana w sposób bezpieczny i czy system pracuje poprawnie. Dokument może być również wykorzystywany w celu okresowych kontroli systemu. Niniejsza część normy 62446 została opracowana dla systemów przyłączonych do sieci elektroenergetycznej niewykorzystujących: elementów magazynujących energię (np. akumulatorów) oraz systemów hybrydowych. Poprzez uszczegółowienie spodziewanego minimum testów odbiorczych oraz kryteriów nadzoru, może być ona również pomocna przy weryfikacji/kontroli systemu PV, przyłączonego do 60
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
odniesiono się do konkretnych wymagań konstrukcyjnych. Natomiast w części 2. IEC 61730 określono wymagania dotyczące badań. W niniejszej wieloczęściowej Normie Międzynarodowej ustalono wymagania IEC dotyczące modułów fotowoltaicznych do zastosowań naziemnych przeznaczonych do ich długotrwałej eksploatacji w naturalnych warunkach zewnętrznych. Niniejszą normę stosuje się do wszystkich materiałów używanych w naziemnych modułach płaskich, takich jak moduły z krystalicznego krzemu czy moduły cienkowarstwowe. Zastosowanie modułów PV objętych niniejszą normą ograniczone jest do maksymalnego napięcia prądu stałego systemu, które wynosi 1500 V. W niniejszej Normie Międzynarodowej określono wymagania podstawowe dla różnych zastosowań modułów PV, ale nie można uważać, że uwzględniono w niej wszystkie przepisy krajowe czy regionalne. Niniejsza Norma Międzynarodowa nie odnosi się do szczególnych wymagań dla produktów, które łączą moduł PV ze sprzętem do konwersji mocy, elektroniką służącą do monitorowania lub kontroli, takich jak zintegrowane falowniki, konwertery lub wymagań dotyczących www.ekspertbudowlany.pl
funkcji odłączających wyjścia. Niniejszą Normę Międzynarodową opracowano, aby zapewnić spójność z sekwencjami badań w normie wieloczęściowej IEC 61215, tak że pojedynczy zestaw próbek może być wykorzystany do przeprowadzenia zarówno oceny bezpieczeństwa, jak i kwalifikacji konstrukcji modułu fotowoltaicznego. Celem niniejszej Normy Międzynarodowej jest określenie wymagań dotyczących konstrukcji modułów fotowoltaicznych w odniesieniu do bezpieczeństwa. Wymagania te mają na celu zminimalizowanie niewłaściwego zastosowania i niewłaściwego użytkowania modułów PV lub uszkodzenia ich komponentów, które mogłyby spowodować pożar, porażenie elektryczne i obrażenia ciała. Zaleca się, aby dodatkowe wymagania konstrukcyjne – określone w odpowiednich normach ISO lub w przepisach krajowych czy lokalnych, regulujących instalację i użytkowanie modułów fotowoltaicznych w miejscach przeznaczenia – były brane pod uwagę jako uzupełnienie wymagań zawartych w niniejszej normie [7]. PN-HD 60364-7-712:2016-05 PL Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 7-712: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Fotowoltaiczne (PV) układy zasilania. Niniejsza norma dotyczy instalacji elektrycznej systemów fotowoltaicznych przeznaczonych do zasilania całości lub części instalacji i /lub wytwarzania energii elektrycznej do sieci. Norma PN-HD 60364 ‑7-712 dotyczy wyposażenia systemów PV i podobnie jak to ma miejsce w przypadku każdego innego elementu wyposażenia instalacji elektrycznej, odnosi się do jego doboru i stosowania w instalacji elektrycznej. Instalacja elektryczna systemu PV zaczyna się od modułu PV lub zestawu modułów połączonych szeregowo kablami dostarczonymi przez producenta modułów i doprowadzonych do instalacji odbiorcy lub sieciowego punktu zasilania. Wymagania zawarte w dokumencie dotyczą: systemów PV do zasilania instalacji niepołączonej z siecią, systemów PV zasilających instalację równoległą do zasilania sieciowego, systemów PV zasilających instalację jako alternatywne w stosunku do sieci źródło zasilania oraz odpowiedniej kombinacji wyżej wymienionych. Rozważane są wymagania dotyczące systemów PV z bateriami lub innymi zasobnikami energii [7]. Literatura dostępna na portalu www.ekspertbudowlany.pl
BUDOWA
Elektronarzędzia na budowę
Elektronarzędzia akumulatorowe towarzyszą profesjonalistom na każdej budowie. Są niezastąpione podczas szlifowania, cięcia, wiercenia otworów, wkręcania wkrętów i śrub, montażu płyt gipsowo-kartonowych czy też mocowania do podłoża różnych elementów.
długą pracę na jednym ładowaniu. Duża wydajność, brak efektu pamięci (akumulator można doładowywać w każdej chwili, nie czekając na całkowite rozładowanie) oraz minimalny procent samorozładowania (nieużywana bateria nie traci energii) to główne cechy systemu bateryjnego w elektronarzę-
T
dziach polskiego producenta. rudno dziś sobie wyobrazić wyko-
elektrycznych i bez konieczności stosowania
nywanie prac budowlanych bez po-
przedłużaczy.
mocy elektronarzędzi. Dzięki nim
większość zadań można zrealizować szybko i wygodnie. Firma Rawlplug ma w swojej
64
Wybierając
akumulator,
należy
zwró-
cić uwagę na jego dwa ważne parametry:
System akumulatorowy RawlBATTERY
wartość napięcia elektrycznego, wyrażaną w voltach (V), oraz pojemność, wyrażaną w amperogodzinach (Ah). Profesjonalne
ofercie mocne i wydajne narzędzia akumu-
Elektronarzędzia akumulatorowe Rawlplug
elektronarzędzia Rawlplug zasilane są prą-
latorowe przeznaczone dla profesjonalistów,
są lekkie, świetnie wyważone i przyjazne
dem o napięciu 18 V pochodzącym z ogniw
przystosowane do intensywnej, wielogodzin-
środowisku, a przy tym solidnie wykona-
RawlBATTERY o pojemności od 2 do 5 Ah.
nej pracy w trudnych warunkach. Zastoso-
ne. Dzięki zastosowaniu najwyższej jakości
Są one w stanie zmagazynować duże ilości
wanie pojemnych ogniw litowo-jonowych
ogniwa Li-Ion (litowo-jonowe) akumulatory
energii, a następnie dłużej ją oddają. Na-
spowodowało, że można z nich korzystać
zastosowane przez Rawlplug zapewniają
rzędzia nimi zasilane mogą pracować bez
swobodnie na budowach z dala od gniazdek
narzędziom dużą moc oraz maksymalnie
ładowania przez wiele godzin. Aby ułatwić
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA obsługę, producent wyposażył ogniwa we
dowaniu akumulatora. Ponadto odpowied-
cze przed zakupem wziąć narzędzie do ręki,
wskaźniki diodowe, umożliwiające natych-
nia konstrukcja silnika umożliwia jego do-
ocenić jego wagę i balans, czy dobrze leży
miastowe sprawdzenie stanu naładowania,
bre chłodzenie, co pozwala jeszcze bardziej
w dłoni, czy ma wygodne uchwyty i jak duże
czym zabezpiecza wykonawcę przed nieprze-
ograniczyć zużycie energii. Elektronarzędzia
drgania wytwarza podczas pracy. Wszystkie
widzianymi przerwami w pracy.
wyposażone są również w układ elektro-
oferowane przez Rawlplug elektronarzędzia
niczny, chroniący silnik przed przegrzaniem
wyposażone są w gumowane, profilowane rę-
i przeciążeniem.
kojeści zwiększające pewność chwytu. Ergo-
Decydując się na profesjonalny sprzęt, warto zwrócić uwagę na to, z jaką liczbą narzędzi jest kompatybilny dany akumulator. Firma Rawlplug utworzyła system, dzięki któremu różne elektronarzędzia mogą korzy-
Profesjonalny sprzęt Rawlplug na budowę
nomia i wygoda pracy ewidentnie ma dla tego producenta znaczenie. Oprócz tego narzędzia dostarczane są
stać ze zunifikowanych akumulatorów Rawl
Duży wybór elektronarzędzi sprawia, że trud-
w trwałych walizkach systemowych Rawl
BATTERY, kompatybilnych z ładowarkami
no dokonać idealnego wyboru. Zanim wyru-
Case. Umożliwiają one łatwy i wygodny
i lżejsze. Są przy tym bardzo trwałe, mogą
szymy na zakupy, dobrze jest się zastanowić,
transport oraz przechowywanie urządzeń
bez problemu pracować w bardzo dużym
z jakich sprzętów będziemy najczęściej ko-
wraz ze wszystkimi akcesoriami.
zapyleniu.
rzystać na budowie.
RawlCHARGER. Korzystając z takiego rozwiązania, oszczędzasz pieniądze. Akumulatory i ładowarki można też kupić osobno, aby swobodnie skonfigurować sobie zestaw adekwatny do tego, co już mamy w swoim wyposażeniu. Elektronarzędzia można kupić w kilku wariantach wyposażenia, z czego najbogatszy wariant zawiera dwa akumulatory, ładowarkę i skrzynię systemową.
Napędzane silnikami bezszczotkowymi Bardzo istotnym parametrem jest zastosowany przez producenta typ silnika. Większość elektronarzędzi Rawlplug wyposażonych jest w mocne silniki bezszczotkowe, które zużywają mniej prądu, są mniejsze
Prezentujemy uniwersalny zestaw elek-
Silniki bezszczotkowe są także ekono-
Wybierając elektronarzędzia Rawlplug od-
tronarzędzi Rawlplug, najbardziej przydat-
miczne – w porównaniu do silników tra-
powiednie dla siebie, warto zapoznać się z ich
nych na budowie. Wyjaśniamy, co trzeba
dycyjnych
zapewniają
właściwościami oraz cechami konkretnego
o nich wiedzieć i na jakie cechy warto zwró-
znacznie dłuższy czas pracy na jednym ła-
modelu. Idealnym rozwiązaniem jest jesz-
cić uwagę.
(szczotkowych)
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
65
BUDOWA Rodzina wiertarko-wkrętarek RawlDRIVER
dziem. Wydajny udar elektropneumatyczny
wkrętów na wybraną głębokość. Kompak-
generuje energię 2,0 J z częstotliwością do
towa i lekka konstrukcja wkrętarki zapobie-
wiertarko-wkrętarek
4400 udar/min, co pozwala na efektywne
ga zmęczeniu podczas długotrwałej pracy,
Rawlplug obejmuje trzy narzędzia. Wszyst-
wiercenie w betonie otworów do średnicy
automatyczny podajnik wkrętów umożliwia
kie nowe wiertarko-wkrętarki wyposażone
nawet 20 mm. Mocny silnik bezszczotkowy
seryjne wkręcanie wkrętów, co znacząco
są w dwa biegi umożliwiające dostosowanie
zapewnia wysoką sprawność mechanizmu
przyspiesza pracę. Sześciokątny, wewnętrz-
prędkości i momentu obrotowego do wyko-
i wydłuża czas bezawaryjnej eksploatacji
ny uchwyt narzędziowy 1/4” pozwala szybko
nywanej pracy oraz przekładnie planetarne
elektronarzędzia.
mocować bity, a przycisk blokady włącznika
Rozszerzona
oferta
wykonane ze stali wysokiej jakości. Ich lekka i kompaktowa konstrukcja pozwala na ergonomiczną pracę i zmniejszenie zmęczenia przy długotrwałym użytkowaniu.
Wkrętarka do płyt g-k RawlDRIVER R-PDS18
sza pracę.
Rodzina szlifierek kątowych RawlGRINDER
Wkrętarka R-PDS18-M2A cechuje się do-
Maszyna lekka – R-PDD18-55 – oferuje
pracowaną i wytrzymałą konstrukcją. Wy-
16 + 1 pozycji sprzęgła, dzięki czemu użyt-
sokoobrotowa przekładnia (5000 obr./min),
Szlifierki z oferty Rawlplug świetnie spraw-
kownik optymalnie dobierze moment obroto-
specjalna konstrukcja sprzęgła oraz podajnik
dzają się w pracy z drewnem – pozwalają
wy w zależności od rodzaju podłoża, w jakim
korować je i szlifować bez uszkodzenia ma-
pracuje. W tym modelu przekładnia plane-
teriału. Są także doskonałym narzędziem do
tarna generuje moment obrotowy do 55 Nm.
szlifowania i cięcia stali, również stali węglo-
Maszyna uniwersalnego stosowania –
wych, a także do szlifowania i cięcia betonu
R-PDD18-70 – także ma 16 + 1 pozycji
oraz nadproży zbrojonych.
sprzęgła, tu jednak przekładnia umożliwia
W tym roku oferta Rawlplug została
osiągnięcie momentu obrotowego do 70 Nm.
wzbogacona o dwie nowe szlifierki kąto-
Maszyna do bardziej wymagających zasto-
we R-PAG18-SV i PV. Obie mają gumowa-
sowań – R-PDD18-P100 – przeznaczona jest
ny, wyprofilowany uchwyt, który zwiększa
do wiercenia udarowego w cegle i lekkim be-
przyczepność i wygodę użytkowania. Nowe
tonie. Jej mocna przekładnia planetarna ge-
urządzenia
neruje moment obrotowy do 100 Nm. Użyt-
w przełącznik zmiany prędkości obrotowej,
kownik ma tu do dyspozycji 14 + 2 pozycje
przydatny w pracy z różnymi materiałami
sprzęgła oraz funkcję wiercenia udarowego.
i różnym osprzętem.
wyposażone
są
dodatkowo
Urządzenie ma w pakiecie wygodny uchwyt
Tym, co je od siebie odróżnia, jest typ włącz-
uławiający kontrolę nad elektronarzędziem
nika/wyłącznika. Szlifierka R-PAG18-SV ma
i zwiększający bezpieczeństwo użytkownika.
Młotowiertarka RawlHAMMER R-PRH18
66
pracy ciągłej polepsza ergonomię i przyspie-
przesuwny wyłącznik bezpieczeństwa, który wkrętów na taśmie czynią z niej idealne na-
zapobiega niezamierzonemu uruchomieniu
rzędzie do prac przy montażu płyt gipsowo
maszyny. Z kolei szlifierka R-PAG18-PV to
‑kartonowych.
maszyna z łopatkowym wyłącznikiem bez-
Młotowiertarka ta ma funkcje wiercenia,
Urządzenie ma precyzyjną regulację głębo-
pieczeństwa. Pracuje tylko wtedy, gdy użyt-
wiercenia udarowego i podkuwania. Moż-
kości wkręcania wkrętów, co umożliwia do-
kownik dociska łopatkę podczas pracy, wy-
liwość pozycjonowania dłuta czyni młoto-
kładny ich montaż. Nakładka selektywnego
łącza się natychmiast, gdy operator zwalnia
wiertarkę wyjątkowo uniwersalnym narzę-
wkręcania pozwala na wygodne wkręcanie
nacisk na włącznik. To oznacza, że maszyna
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA automatycznie wyłączy się w momencie, gdy użytkownik odłoży elektronarzędzie.
Akumulatorowe zakrętarki i klucze udarowe Zakrętarka udarowa RawlWRENCH R-PID18 umożliwia wkręcanie wkrętów do ø 14 mm w konstrukcjach drewnianych i wiercenie otworów w drewnie lub płytach wiórowych do ø 30 mm. Ponadto umożliwia montaż śrub metrycznych (do M14) w konstrukcjach metalowych, kołków ramowych i innych do ø 14 mm (np. 4ALL), a także wkrętów do betonu do ø 8 mm (R-LX). Zakrętarka wyposażona jest w tryb wiercenia (umożliwia efektywne prace w drewnie i materiałach drewnopochodnych) oraz tryb Auto Stop Control, który odcina moment obrotowy, zapobiegając uszkodzeniom powierzchni podłoża podczas wkręcania.
wa obudowa przekładni ułatwia odprowadza-
towa piły na poziomie 4000 obr./min zapew-
Elektronicznie ustawiany zakres momentu
nie ciepła i zwiększa żywotność urządzenia.
nia wysoką wydajność cięcia drewna i desek
Do dyspozycji jest uchwyt narzędziowy,
kompozytowych.
czworokątny 1/2”, który umożliwia pewne
Stopa pilarki wykonana z odlewu ciśnie-
mocowanie nasadek udarowych. Elektro-
niowego aluminium zapewnia wysoką precy-
niczne zabezpieczenie zatrzymuje urządze-
zję prowadzenia i stabilność elektronarzędzia
nie podczas blokady narzędzia roboczego
podczas cięcia. Z kolei regulacja głębokości
w materiale w celu ochrony użytkownika,
cięcia do 57 mm oraz cięcia pod kątem do
a ergonomicznie umieszczony przełącznik
50 stopni pozwala na precyzyjne ustawienie
kierunku obrotów prawo/lewo umożliwia wy-
parametrów pilarki w zależności od wykonywanej pracy.
Najdłuższa gwarancja na rynku na wszystko Użytkownicy produktów z Systemu Rawlplug 18 V mogą liczyć na wyjątkowe wsparcie w postaci trzyletniej gwarancji producenta na każdą maszynę i akumulator. Rawlplug obrotowego pozwala dopasować parametry
umożliwia złożenie zgłoszenia serwisowego
elektronarzędzia do konkretnej aplikacji.
poprzez stronę internetową oraz oferuje prze-
Do dyspozycji są wielofunkcyjny uchwyt
prowadzenie ewentualnych napraw gwa-
narzędziowy – sześciokątny, wewnętrzny
rancyjnych i pogwarancyjnych we własnym
uchwyt 1/4” do bitów oraz czworokątny
serwisie (i to z możliwością indywidualnego
1/2” zewnętrzny do nasadek. Wbudowana
kontaktu z serwisantem) w ekspresowym
dioda LED podświetla miejsce pracy dla lep-
tempie 24 godzin. Aby nie było przestojów
szej wygody i bezpieczeństwa użytkownika,
na budowie, w ciągu zaledwie doby od przy-
a uchwyt do zawieszenia zakrętarki na pa-
godną i szybką zmianę między wkręcaniem
jęcia sprzętu serwis albo odsyła naprawioną
sie ułatwia pracę w miejscach, gdzie nie ma
i wykręcaniem. Dodatkowym wyposażeniem
maszynę, albo wydaje maszynę zastępczą na
możliwości odłożenia urządzenia.
klucza udarowego jest zestaw uniwersalnych
czas naprawy. Szczegóły dotyczące rejestra-
końcówek nasadowych, który należy dokupić
cji i serwisu narzędzi, a także szczegółową
osobno.
prezentację elektronarzędzi można znaleźć
Klucz udarowy RawlWRENCH R-PIW18 umożliwia mocowanie do podłoża wkrętów R-LX do średnicy ø 14 mm, łączenie krokwi w konstrukcjach drewnianych, montaż śrub
Pilarka tarczowa R-PCS18
metrycznych w konstrukcjach metalowych
Idealny wybór dla cieśli, pracowników bu-
(do M24).
dowlanych, a także stolarzy. Pozwala na cię-
Zastosowana w elektronarzędziu moc-
cie drewna i materiałów drewnopochodnych
na przekładnia udarowa (generująca do
o maksymalnej grubości do 57 mm przy
1000 Nm) pozwala na wykonywanie najbar-
jednoczesnym zachowaniu kompaktowych
dziej wymagających zamocowań, a metalo-
wymiarów elektronarzędzia. Prędkość obro-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
na stronie elektronarzędzia.pl
ul. Kwidzyńska 6, 51-416 Wrocław tel. 71 32 60 100, 71 37 26 111 www.rawlplug.com e-mail: info@rawlplug.com
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
67
BUDOWA
Podłogi na stropach
Vademecum wykonawcy
Materiały, projektowanie, wykonawstwo dr inż. Krzysztof Pawłowski
lub gipsowe albo jastrychy. W przypadku sto-
Dobór układu warstw materiałowych podłóg na stropach w budynkach nie powinien być przypadkowy, ale oparty na szczegółowych obliczeniach i analizach w zakresie nośności i wytrzymałości, wymagań cieplno-wilgotnościowych, izolacyjności akustycznej oraz ochrony przeciwpożarowej.
sowania ogrzewania podłogowego podkład musi umożliwić prawidłowe ułożenie przewodów instalacji, aby chronić je przed uszkodzeniami mechanicznymi. Posadzka stanowi wierzchnią warstwę podłogi jako wykończenie. Musi spełniać odpowiednie cechy fizyczne i mechanicz-
P
ne – wytrzymałość na ścieranie, odporność odłoga jest elementem wykończenio-
Strop kondygnacyjny może występować
wym nadającym podłożu wymagane
w różnej postaci materiałowej i konstrukcyj-
zoodporność, walory antypoślizgowe.
cechy użytkowe, estetyczne oraz wła-
nej: strop drewniany, żelbetowy, ceramiczny,
Na rys. 1–3 przedstawiono przykładowe
ściwości izolacyjne (akustyczne, termiczne,
na belkach stalowych, płytowy czy też gę-
rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe pod-
przeciwwilgociowe). Składa się zasadniczo
stożebrowy. Pełni funkcję nośną związaną
łóg na stropach międzykondygnacyjnych.
z kilku warstw ze zróżnicowanych materia-
z przenoszeniem obciążeń własnych i ze-
Najbardziej popularna i skuteczna me-
łów. Układa się je na stropach międzykon-
wnętrznych, ale także ma istotne znaczenie
toda izolacji akustycznej stropów polega
dygnacyjnych oraz na gruncie w przypadku
w zakresie izolacyjności akustycznej.
na wykonaniu tzw. podłogi pływającej,
Warstwy izolacyjne układane są często
czyli wylewki cementowej na podkładzie
bezpośrednio na stropie jako: izolacja prze-
z płyt z hydrofobizowanej wełny skalnej
ciwwilgociowa w postaci folii budowlanej,
lub styropianu. W celu zwiększenia izolacyj-
papy na lepisku lub masy bitumicznej, izo-
ności od dźwięków uderzeniowych można
mysłowe, użyteczności publicznej o zróż-
lacja wodoszczelna w tzw. pomieszczeniach
zastosować płyty z wełny skalnej. Charak-
nicowanym przeznaczeniu),
mokrych – sanitarnych oraz gospodarczych
teryzują się one dobrą sprężystością, dzięki
tworzywa
(a także na gruncie przy wysokim poziomie
czemu podłoga pływająca wykonana z płyt
sztuczne, materiały mineralne i bitumicz-
wody gruntowej), izolacja paroszczelna nad
izolacyjnych grubości 40 mm charakteryzu-
ne),
pomieszczeniami o bardzo dużej wilgotności
je się wskaźnikiem ważonego zmniejszenia
pomieszczeń najniższej kondygnacji. Rodzaje podłóg można podzielić w zależności od następujących czynników:
»»przeznaczenie (budynki mieszkalne, prze»»materiał
posadzki
(drewno,
»»wymagania techniczno-użytkowe (izolacyj-
(nad pralnią, suszarnią, kotłownią, sauną),
poziomu uderzeniowego stropu wzorcowego
ność termiczna, dźwiękochłonność, che-
izolacja termiczna (nad nieogrzewanymi piw-
Δlw = 27 dB i może być zakwalifikowana
moodporność, wodoszczelność),
nicami, nad ostatnią kondygnacją użytkową
do klasy akustycznej II. Badania wykazały,
(ogrzewaną) oraz nad przejazdami wykona-
że zwiększenie grubości płyt izolacyjnych nie
dzykondygnacyjna, nad piwnicami, nad
na m.in. z płyt z wełny mineralnej twardej,
wpływa w znaczący sposób na polepszenie
przejazdami) [1].
płyt styropianowych lub płyt z pianki poliu-
izolacyjności akustycznej. Innym sposobem
retanowej PIR, izolacja akustyczna pomię-
poprawy izolacyjności akustycznej staje się
dzy pomieszczeniami lub w szczególnych
wykonanie sufitu podwieszanego z płyt gip-
przypadkach, gdy wymagane jest wycisze-
sowo-kartonowych na konstrukcji niezależnej
nie pomieszczenia ze względu na specyfikę
od konstrukcji stropu, z izolacją akustyczną
»»usytuowanie w budynku (na gruncie, mię-
Podłogi na stropie międzykondygnacyjnym – przykładowe rozwiązania materiałowe
sposobu użytkowania w postaci m.in. płyt
z wełny szklanej lub skalnej. Natomiast
Rozwiązania materiałowe podłóg na stropie
z wełny mineralnej twardej, płyt pilśniowych
w stropach na belkach drewnianych poprawę
międzykondygnacyjnym
twardych lub ekologicznych materiałów izo-
izolacyjności akustycznej można uzyskać po-
lacyjnych.
przez zastosowanie przekładek z filcu, gumy
są
zróżnicowane
w zależności od wielu czynników. Jednak podstawowych
Podkład pod posadzkę stanowi warstwę
warstw: sufit, warstwa konstrukcyjna – strop,
wyrównawczą (w odniesieniu do izolacji)
izolacja przeciwwilgociowa, izolacja (ter-
oraz przejmującą obciążenia i przekazującą
Należy podkreślić, że aby podłoga pły-
miczna lub akustyczna), listwa dylatacyjna
je na warstwy konstrukcyjne podłoża. Powi-
wająca miała stanowić skuteczną izolację
oddzielająca warstwy podłogi od ściany, pod-
nien być równo ułożony i dobrze wypozio-
akustyczną między kondygnacjami, wylewka
kład pod posadzkę, posadzka. Sufit wykona-
mowany oraz mieć odpowiednią wytrzyma-
betonowa na materiale izolacyjnym nie może
ny jest w postaci tynku wewnętrznego, płyt
łość. Od dokładności jego wykonania zależy
mieć bezpośredniego styku ze stropem i ścia-
gipsowo-kartonowych, płyt drewnopochod-
trwałość i estetyka posadzki. Na podkład
nami otaczającymi. Dlatego wzdłuż całego
nych lub w postaci sufitu podwieszanego.
stosuje się specjalne zaprawy cementowe
obwodu ścian powinien być zakładany pas
można
68
na wodę i inne substancje chemiczne, mro-
wyodrębnić
kilka
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
lub pianki poliuretanowej zakładanych między belkami a poszyciem [2].
BUDOWA 1
2 3 4 5 6 7 8
1
14
9 10 11 12 13 7 8
1
15 16
17 8
2
3
Rys. 1–3. Przykładowe rozwiązania materiałowe podłóg na stropie międzykondygnacyjnym: podłoga pływająca z izolacją z hydrofobizowanej wełny skalnej (1), podłoga pływająca z elektrycznym ogrzewaniem podłogowym z izolacją z hydrofobizowanej wełny skalnej (2) oraz podłoga z desek drewnianych wykonana na legarach drewnianych (3): 1 – taśma izolacyjna, dylatująca wylewkę betonową od ściany na całym obwodzie podłogi, 2 – parkiet drewniany, 3 – klej do parkietu, 4 – gładź wyrównawcza, 5 – wylewka betonowa, 6 – warstwa rozdzielająca, 7 – hydrofobizowana wełna skalna, 8 – strop konstrukcyjny, 9 – płytki ceramiczne, 10 – zaprawa klejowa, 11 – wylewka betonowa grubości 10 cm, 12 – kable grzewcze, 13 – podkładowa wylewka betonowa grubości 1 cm, 14 – taśma izolacyjna, dylatująca podłogą od ścian na całym obwodzie pomieszczenia, 15 – drewniane deski podłogowe grubości 3 cm, 16 – izolacja termiczna i akustyczna z miękkiej wełny mineralnej, 17 – drewniane legary na pasach z papy Źródło: [2]
dylatacji obwodowej o wysokości sięgającej
puszczalne wartości poziomu dźwięków ude-
8
0,760
7
0,400
6
0,210
5
0,180
te = –20°C
w PN‑B-02151-03:1999 [3]. Natomiast do-
4
0,040
3
0,040
2
0,035
1 0
tmin.
rzeniowych przenikających do pomieszczeń
Z=1 [°C] 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 –1 –2 –3 –4 –5 –6 –7 –8 –9 –10 –11 –12 –13 –14 –15 –16 –17 –18 –19 –20
6
9
1,000
ti = 20°C
Szczegółowe wymagania izolacyjności akukach mieszkalnych wielorodzinnych podano
Z=1 [W] 10
5
1,700
do górnego poziomu wylewki betonowej. stycznej przegród wewnętrznych w budyn-
Z=1 [W/(m·K)]
4
ti = 20°C
chronionych w budynkach mieszkalnych zestawiono w PN-B‑02151-3:2015-10 [4].
Wymagania cieplno-wilgotnościowe Osiągnięcie niskiego obliczeniowego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP [kWh/(m2 · rok)] dla „budynku o niskim zużyciu energii” jest możliwe m.in. poprzez poprawne zaprojektowanie przegród zewnętrznych i ich złączy. Zgodnie z rozporządzeniem [5] maksymalna wartość współczynnika przenikania ciepła dla ściany zewnętrznej od 31.12.2020 r. Ucmax = 0,20 W/(m2 · K), natomiast dla stropów nad przejazdami Ucmax = 0,15 W/(m2 · K). Należy także zwrócić uwagę na wymagania w zakresie kry-
Rys. 4–6. Przykładowe graficzne przedstawienie wyników symulacji komputerowej dla połączenia zewnętrznej ściany dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej: model obliczeniowy (4), linie strumieni cieplnych (adiabaty) (5) oraz rozkład temperatur (izotermy) (6) Opracowanie własne
Tabela 1. Wyniki obliczeń parametrów fizykalnych połączenia ściany zewnętrznej dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej
U(1D)
L2D
Wariant obliczeniowy
[W/(m2·K)]
[W]
[W/(m·K)]
[W/(m·K)]
Ψi
tmin.
fRsi
ST(10)
0,260
24,34
0,609
0,087
16,39
0,910
ST(12)
0,230
21,40
0,535
0,074
16,84
0,921
ST(15)
0,196
18,13
0,453
0,061
17,36
0,934
0,361
0,046
17,88
0,947
ST(20) ST(10) ST(12) ST(15) ST(20)
– – – –
0,158
ocieplenie ocieplenie ocieplenie ocieplenie
ściany ściany ściany ściany
zewnętrznej zewnętrznej zewnętrznej zewnętrznej
Φ
14,45 styropianem styropianem styropianem styropianem
gr. gr. gr. gr.
10 12 15 20
[°C]
[-]
cm cm cm cm
»»modelowanie
terium wilgotnościowego: kondensacji po-
14 cm, λ = 1,70 W/(m · K), folia budow-
wierzchniowej (ryzyko występowania pleśni
lana, wełna mineralna twarda gr. 5 cm,
z zasadami przedstawionymi w PN-EN
i grzybów pleśniowych) i kondensacji między-
λ = 0,04 W/(m · K), folia budowlana, pas
ISO 10211 [6] oraz w pracach [7] i [8],
warstwowej.
dylatacji obwodowej, wylewka cemento-
»»opory przejmowania ciepła (Rsi, Rse) przyję-
wa gr. 3 cm, λ = 1,00 W/(m · K), parkiet
to zgodnie z PN-EN ISO 6946 [9] przy ob-
drewniany gr. 1 cm, λ = 0,18 W/(m · K),
liczeniach strumieni cieplnych oraz według
W związku z powyższym w artykule przedstawiono wyniki obliczeń parametrów fizykalnych kilku wariantów rozwiązań kon-
»»ściana zewnętrzna: tynk gipsowy gr. 1 cm,
strukcyjno-materiałowych połączenia ściany
λ = 0,40 W/(m · K), bloczki z betonu ko-
zewnętrznej ze stropem z warstwami podłogi
mórkowego gr. 24 cm, λ = 0,21 W/(m · K),
pływającej.
styropian gr. 10, 12, 15, 20 cm, λ = 0,04
W pierwszym etapie obliczeń wytypowano
W/(m · K),
tynk
cienkowarstwowy
gr.
złączy wykonano zgodnie
PN-EN ISO 13788 [10] przy obliczeniach rozkładu temperatur i czynnika temperaturowego fRsi(2D),
»»temperatura
powietrza
wewnętrznego
ti = 20°C (pokój dzienny), temperatura
połączenie ściany zewnętrznej dwuwarstwo-
0,5 cm, λ = 0,76 W/(m · K).
powietrza zewnętrznego te = –20°C (III
wej ze stropem międzykondygnacyjnym. Przy-
Obliczenia parametrów fizykalnych wy-
strefa),
jęto następujące rozwiązania materiałowe:
»»podłoga pływająca: tynk gipsowy gr. 1 cm, λ = 0,40 W/(m · K), strop żelbetowy gr. EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
programu
»»wartości współczynnika przewodzenia cie-
komputerowego TRISCO, przyjmując nastę-
pła materiałów budowlanych λ [W/(m · K)]
pujące założenia:
przyjęto na podstawie tabel w pracy [8].
konano
przy
zastosowaniu
www.ekspertbudowlany.pl
69
BUDOWA Ocena poprawności rozwiązania konstruk-
i złącza budowlanego w aspekcie ciepl-
cyjno-materiałowego przegrody zewnętrznej
no-wilgotnościowym powinna opierać się
Z=1 [W/(m·K)]
7
1,700 1,000
ti = 20°C
8
8 7
0,400
6
0,210
te = –20°C
9
9
0,760
5
0,180
tmin.
Z=1 [°C] 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 –1 –2 –3 –4 –5 –6 –7 –8 –9 –10 –11 –12 –13 –14 –15 –16 –17 –18 –19 –20
Z=1 [W] 10
4
0,040
3
0,040
2
0,035
1 0
ti = 5°C
Rys. 7–9. Przykładowe graficzne przedstawienie wyników symulacji komputerowej dla połączenia zewnętrznej ściany dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej nad pomieszczeniem nieogrzewanym: model obliczeniowy (7), linie strumieni cieplnych (adiabaty) (8) oraz rozkład temperatur (izotermy) (9) Opracowanie własne
Tabela 2. Wyniki obliczeń parametrów fizykalnych połączenia ściany zewnętrznej dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej nad pomieszczeniem nieogrzewanym Wariant obliczeniowy
U(1D)
tmin.
Φ
fRsi
[W]
ST(10)
0,260 0,6051)
19,20
ST(12)
0,230 0,6051)
16,89
ST(15)
0,196 0,6051)
14,31
15,23
0,682
ST(20)
0,158 0,6051)
11,41
15,43
0,695
[-]
14,88 15,04
1,700
Z=1 [W] 10
11
te = –20°C
minimalna na wewnętrznej
powierzchni przegrody w miejscu mostka cieplnego tmin. [°C],
»»czynnik temperaturowy, określony na podstawie temperatury minimalnej na wewnętrznej powierzchni przegrody w miejscu mostka cieplnego fRsi(2D) [-]. Szczegółowe
procedury
obliczeniowe
0,669
terowego TRISCO, a w tabeli 1 zestawiono Następnie określono parametry fizykalne złącza przy założeniu, że pod stropem znaj-
6 5 4
0,040
3
0,040
2
0,035
duje się pomieszczenie nieogrzewane o temZ=1 [°C] 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 –1 –2 –3 –4 –5 –6 –7 –8 –9 –10 –11 –12 –13 –14 –15 –16 –17 –18 –19 –20
12
7
0,180
1 0
Rys. 10–12. Przykładowe graficzne przedstawienie wyników symulacji komputerowej dla połączenia zewnętrznej ściany dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej nad przejazdami (bez dodatkowej warstwy izolacji): model obliczeniowy (10), linie strumieni cieplnych (adiabaty) (11) oraz rozkład temperatur (izotermy) (12) Opracowanie własne
Tabela 3. Wyniki obliczeń parametrów fizykalnych połączenia ściany zewnętrznej dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej nad przejazdami (bez dodatkowej warstwy izolacji)
Φ
L2D
Ψi
[W/(m2·K)]
[W]
[W/(m·K)]
[W/(m·K)]
ST(10)
0,260 0,6051)
40,60
1,015
0,150
ST(12)
0,230 0,6051)
39,57
0,989
ST(15)
0,196 0,6051)
38,43
ST(20)
0,158 0,6051)
37,10
tmin. [°C]
fRsi
peraturze obliczeniowej t = 5°C (rys. 7–9). Wyniki obliczeń zestawiono w tabeli 2. W wielu sytuacjach warstwy podłogi pływającej projektuje się nad przejazdami (narażone na oddziaływanie parametrów powietrza zewnętrznego) – rys. 10–12. Należy zauważyć, że w takiej sytuacji (czyli bez dodatkowej warstwy izolacji cieplnej stropu) następuje znaczne obniżenie temperatury na wewnętrznej powierzchni przegrody na styku ściany zewnętrznej i warstw podłogi pływającej (tabela 3). W związku z tym zaproponowano docieplenie dolnej powierzchni stropu płytami z pianki poliuretanowej gr. 10 cm o współczynniku λ = 0,022 W/(m · K) (rys. 13–15). Uzyskano wartość współczynnika przenikania ciepła dla poziomej przegrody na poziomie U = 0,141 W/(m2 · K),
[-]
co daje możliwość spełnienia kryterium
9,13
0,728
cieplnego U ≤ Umax. = 0,15 W/(m2 · K) we-
0,154
9,22
0,730
0,961
0,159
9,32
0,733
0,929
0,166
9,44
0,736
dług rozporządzenia [5]. Wyniki parametrów fizykalnych przy uwzględnieniu docieplenia dolnej powierzchni stropu zestawiono w tabeli 4. Wprowadzenie dodatkowej warstwy w po-
1) wartość
współczynnika przenikania ciepła stropu z warstwami podłogi pływającej bez docieplenia dolnej powierzchni
EKSPERT BUDOWLANY
cieplnych) Ψ [W/(m · K)],
»»temperatura
Na rys. 4–6 przedstawiono graficzne wy-
te = –20°C
70
kające z występowania liniowych mostków
niki symulacji komputerowej analizowanego
8
0,400
U(1D)
współczynnik przenikania ciepła
(określający dodatkowe straty ciepła wyni-
[11] i [12].
9
0,210
Wariant obliczeniowy
»»liniowy
wyniki przeprowadzonych obliczeń.
0,760
tmin.
L2D [W/(m·K)],
złącza przy zastosowaniu programu kompu-
1,000
ti = 20°C
»»liniowy współczynnik sprzężenia cieplnego
0,659
współczynnika przenikania ciepła stropu z warstwami podłogi pływającej bez docieplenia dolnej powierzchni Z=1 [W/(m·K)]
ciepła pełnej
przegrody U (U1D) [W/(m2 · K)],
nych podłóg przedstawiono także w pracach
1) wartość
10
trów fizykalnych:
»»strumień cieplny Φ [W], »»współczynnik przenikania
w zakresie określania parametrów fizykal-
[W/(m2·K)]
[°C]
na podstawie analizy następujących parame-
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
staci płyt z pianki poliuretanowej w dolnej powierzchni stropu pozwala na obniżenie strat ciepła przez strop nad przejazdami
BUDOWA Z=1 [W/(m·K)]
13
Z=1 [W] 10
14
1,700
ti = 20°C
9
1,000
8
0,760
7
0,400
6
te = –20°C
0,210
tmin.
Z=1 [°C] 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 –1 –2 –3 –4 –5 –6 –7 –8 –9 –10 –11 –12 –13 –14 –15 –16 –17 –18 –19 –20
15
5
0,180
4
0,040
3
0,040
2
0,035
1
0,022
0
te = –20°C
Rys. 13–15. Przykładowe graficzne przedstawienie wyników symulacji komputerowej dla połączenia zewnętrznej ściany dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej nad przejazdami (z dodatkową warstwą izolacji cieplnej): model obliczeniowy (13), linie strumieni cieplnych (adiabaty) (14) oraz rozkład temperatur (izotermy) (15) Opracowanie własne
Tabela 4. Wyniki obliczeń parametrów fizykalnych połączenia ściany zewnętrznej dwuwarstwowej ze stropem w przekroju przez wieniec z warstwami podłogi pływającej nad przejazdami (z dodatkową warstwą izolacji cieplnej)
1)
U(1D)
L2D
[W/(m2·K)]
[W]
[W/(m·K)]
[W/(m·K)]
Ψi
tmin.
fRsi
ST(10)
0,260 0,1411)
22,45
0,561
0,160
13,59
0,840
ST(12)
0,230 0,1411)
21,13
0,528
0,158
13,82
0,845
ST(15)
0,196 0,1411)
19,67
0,492
0,155
14,07
0,852
ST(20)
0,158 0,1411)
18,01
0,450
0,152
14,43
0,859
Wariant obliczeniowy
Φ
[°C]
[-]
wartość współczynnika przenikania ciepła stropu z warstwami podłogi pływającej z dociepleniem dolnej powierzchni
oraz minimalizację strat ciepła wynikające
Przedstawione warianty obliczeniowe nie
z połączenia ściany zewnętrznej ze stropem
wyczerpują wszystkich przypadków, dlate-
w postaci liniowego współczynnika przeni-
go istnieje potrzeba prowadzenia dalszych
kania ciepła Ψi (tabele 3 i 4). Należy także
obliczeń i analiz oraz opracowania katalogu
zauważyć podwyższenie temperatury na we-
rozwiązań materiałowych podłóg na stropach
wnętrznej powierzchni przegrody na styku
i ich złączy.
dwóch przegród w porównaniu z analizowanym złączem bez docieplenia (tabele 3 i 4), co prowadzi do wyeliminowania ryzyka kondensacji na wewnętrznej powierzchni przegrody w miejscu mostka cieplnego.
Literatura 1. W.M. Francuz, A. Kusina, M. Machnik, „Technologia budownictwa” cz. 2, Wydawnictwo REA, Warszawa 2012.
2. P. Markiewicz, „Budownictwo ogólne dla architektów”, Wydawnictwo ARCHI-PLUS, Kraków 2011. 3. PN-B-02151-03:1999, „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych. Wymagania”. 4. PN-B-02151-3:2015-10, „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych”. 5. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowania (DzU z 2013 r., poz. 926)/Obwieszczenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2015 r., poz. 1422). 6. PN-EN ISO 10211:2008, „Mostki cieplne w budynkach. Strumienie ciepła i temperatury powierzchni. Obliczenia szczegółowe”. 7. A. Dylla, „Fizyka cieplna budowli w praktyce. Obliczenia cieplno-wilgotnościowe”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015. 8. K. Pawłowski, „Projektowanie przegród zewnętrznych w świetle aktualnych warunków technicznych dotyczących budynków. Obliczenia cieplno-wilgotnościowe przegród zewnętrznych i ich złączy”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2016. 9. PN-EN ISO 6946:2008, „Komponenty budowlane i elementy budynku. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczania”. 10. PN-EN ISO 13788: 2003, „Cieplno-wilgotnościowe właściwości komponentów budowlanych i elementów budynku. Temperatura powierzchni wewnętrznej umożliwiająca uniknięcie krytycznej wilgotności powierzchni wewnętrznej kondensacji. Metody obliczania”. 11. K. Pawłowski, „Projektowanie podłóg, stropów i ich złączy w aspekcie nowych wymagań cieplnych. Wymagania i metody obliczeniowe”, „IZOLACJE” 2/2015, s. 18–22. 12. K. Pawłowski, „Projektowanie podłóg, stropów i ich złączy w aspekcie nowych wymagań cieplnych. Obliczenia parametrów fizykalnych”, „IZOLACJE” 3/2015, s. 56–66.
promocja
w nowej odsłonie
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
71
BUDOWA
Rewolucja na placu budowy Z NOWOŚCIAMI MILWAUKEE MILWAUKEE po raz kolejny udowadnia, że jest liderem innowacji na rynku rozwiązań akumulatorowych. Nowa generacja narzędzi – wibrator walizkowy do betonu i wysokowydajna młotowiertarka – wyróżnia się zaawansowaniem technologicznym i niespotykanymi dotąd wśród elektronarzędzi osiągami.
P
roducent elektronarzędzi stawia na nowoczesne rozwiązania, aby dostar-
MX FUEL™ wibrator walizkowy do betonu
czyć profesjonalistom nieznany dotąd
MX FUEL™ wibrator walizkowy do betonu to
poziom wydajności w parze z bezpieczeń-
rozwiązanie ułatwiające zagęszczanie betonu
Narzędzie pracuje w czterech trybach,
stwem. Zarówno nowy wibrator walizkowy
w ścianach i słupach; bez niepotrzebnych
tj. młotowiertarka, tylko młotek, jedynie
do betonu, jak i młotowiertarka są wspierane
kabli i niewymuszające dostępu do gniazdka
obrót
przez autorski system ONE-KEY™. To oparta
elektrycznego na placu budowy. Swobodne
POWERSTATE™, akumulator REDLITHIUM™
na chmurze sieć monitorowania i dostępna
poruszanie się po placu budowy wyraźnie
i oprogramowanie REDLINK PLUS™ zapew-
w formie aplikacji mobilnej platforma do za-
usprawnia pracę użytkowników. Kompakto-
niają wyjątkową moc, czas pracy i trwałość.
rządzania swoim parkiem maszyn. System
wa i smukła konstrukcja nowego wibratora
Akumulator M18™ pozwala wywiercić do
pomaga odnaleźć zagubione lub ukradzione
w ofercie MILWAUKEE zapewnia większą
10 otworów ø 18×100 mm na jednym na-
narzędzia, zoptymalizować ustawienia urzą-
mobilność, a pasek na ramię i uchwyt uła-
ładowaniu akumulatora HIGH OUTPUT™
dzenia, a nawet zablokować je zdalnie.
twiają transport. Dodatkowo w urządzeniu
5,5 Ah. Wraz z premierą młota M18 FUEL™,
zamontowano pierścień do wygodnego i bez-
MILWAUKEE wyniosło bezpieczeństwo użyt-
piecznego mocowania do rusztowania lub
kownika na wyższy poziom. Wyposażono go
szalunku.
w funkcję AUTOSTOP™, która wyłącza narzę-
i
Variolock.
Silnik
bezszczotkowy
Nie ustępując wydajności urządzeniom
dzie w sytuacji zablokowanego wiertła, w ta-
benzynowym, sieciowym i pneumatycznym,
kim momencie, aby obróciło się maksymalnie
narzędzie to działa bezemisyjnie, a szko-
o 45°. Tak szybka reakcja na zablokowanie
dliwe dla zdrowia użytkownika wibracje są
urządzenia w betonie znacząco zmniejsza ry-
maksymalnie zneutralizowane. Akumulator
zyko urazów przy pracy.
MX FUEL™ dostarcza moc wystarczającą na
Maksymalne bezpieczeństwo
korzystanie z buławy wibracyjnej o średnicy do ø 63 mm z częstotliwością wibracji ponad
Bezpieczeństwo na budowie, poza używa-
11 000 drgań na minutę. Dzięki temu no-
nymi narzędziami, należy zwiększać również
wość zagęszcza do 80 m³ betonu na dwóch
stosując najlepsze środki ochrony indywidu-
akumulatorach MXF XC406. Urządzenie jest
alnej. Podstawowym uzupełnieniem wypo-
kompatybilne z wałkami do wibratora o dłu-
sażenia każdego profesjonalisty powinny być
gości do 6,4 m i buławami wibracyjnymi
rękawice ochronne odporne na przecięcia
o średnicy do ø 63 mm.
i uderzenia oraz okulary ochronne. Poza kilku-
Wysokowydajny młot M18 FUEL™ z 4 trybami 32 mm SDS-PLUS z uchwytem ONE-KEY™ i FIXTEC™
nastoma modelami rękawic, dostępnych również w wersji zimowej, MILWAUKEE oferuje m.in. wygodne i trwałe nakolanniki ochronne żelowe oraz odporne na przecięcia, elastyczne rękawy z oddychającego materiału.
Projektanci MILWAUKEE stworzyli akumulatorowy młot SDS Plus z myślą o specjalistach zajmujących się m.in. montażem instalacji elektrycznych i mechanicznych, HVAC i hydraulicznych oraz prac budowlanych. To urządzenie z największą mocą uderzenia w swojej klasie (energia uderzenia do 5,0 J (EPTA) przy niskich wibracjach 6,9 m/s²).
72
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
www.milwaukeetool.pl www.linkedin.com/company/milwaukee-polska/
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ:
NARZĘDZIA DEDYKOWANE PROFESJONALISTOM
NOWOŚCI
NOWOCZESNY DESIGN W KSZTAŁCIE TRAPEZU Płyta Bosso Trapez to nowość w ofercie Polbruk i prawdziwa gratka dla wielbicieli oryginalnego designu. To wielkoformatowa płyta w kształcie trapezu w wymiarze 40×60×20 cm. Płyty Bosso Trapez ułożone na większej powierzchni tworzą powtarzalny i hipnotyzujący wzór przypominający geometryczne wazony lub diamenty. Mają gładką fakturę i występują w trzech kolorach: nerino, grafitowym i stalowym. Ze względu na swoją estetykę i oryginalny kształt świetnie wpisują się w nowoczesny i minimalistyczny styl. Płyty dostępne są w dwóch grubościach: 4,5 i 8 cm, dzięki czemu można je wykorzystać do budowy nawierzchni o różnym przeznaczeniu. Z płyt o grubości 4,5 cm można stworzyć stylowy taras, chodniki i alejki w ogrodzie, a z elementów o grubości 8 cm – podjazd przeznaczony dla samochodów osobowych. Zwolennikom projektowego minimalizmu dwie grubości pozwalają na aranżację całej przestrzeni wokół domu za pomocą tego samego wzoru.
PRAKTYCZNE ROZWIĄZANIA POD PRYSZNIC Marka Tiger oferuje praktyczne rozwiązanie do łazienki, z serii 2-Store. Półki prysznicowe wykonane są z wysokiej jakości materiału i wyróżnia je minimalistyczny design. Ciekawym pomysłem jest koszyk, który oprócz podstawowej funkcji, sprawdzającej się zarówno w wannie, jak i pod prysznicem, dzięki łatwym do zmiany dwóm sposobom zawieszenia, może pełnić także funkcję półki ściennej. Można go zamontować poprzez przyklejenie lub przykręcenie. Zastosowanie otworów w podstawie koszyka zapobiega gromadzeniu się w nim zanieczyszczeń. Inny model półki z pewnością trafi w gust miłośników wrażeń muzycznych pod prysznicem. Przypinana do szyby kabiny Walk-in półka prysznicowa po jednej stronie ma miejsce na kosmetyki, a po drugiej, odizolowanej od wody, uniwersalny statyw na telefon. Bezinwazyjnym rozwiązaniem jest również wykorzystanie podwójnej półki, którą można powiesić na panelu prysznica. Dzięki możliwości regulowania odległości między koszykami, z łatwością można pomieścić wszystkie potrzebne kosmetyki i przybory.
UNIWERSALNA HYDROIZOLACJA Z EFEKTEM KRYSTALIZACJI Na rynku pojawił się produkt hydroizolacyjny, który odnajdzie się we wszystkich, nawet najtrudniejszych warunkach. ATLAS WODER SX to uniwersalny mineralny szlam uszczelniający. Jest stosowany do przeciwwilgociowych i przeciwwodnych izolacji wewnętrznych i zewnętrznych części budynków – zarówno podziemnych, jak i nadziemnych. Wykorzystuje się go także do wtórnych izolacji wewnętrznych i zewnętrznych ścian fundamentowych oraz podpłytkowych powłok wodochłonnych na balkonach. ATLAS WODER SX jest także rekomendowany do izolacji zbiorników żelbetowych, jazów, przepustów czy studzienek. Skutecznie zabezpiecza mury ceglane i kamienne murowane na pełną spoinę. Nowa zaprawa uszczelniająca ma wysoką przyczepność – minimum 1,5 MPa do typowych podłoży betonowych i minimum 1,45 MPa do cegły. Dodatkowo przywiera do podłoża bez gruntowania. ATLAS WODER SX jest także odporny na promieniowanie UV, mróz i starzenie, dzięki czemu może być stosowany jako warstwa ostateczna, bez konieczności stosowania warstw wykończeniowych lub ochronnych. To produkt innowacyjny technologicznie. Posiada zaimplementowany efekt uszczelnienia przez krystalizację. Dzięki wystąpieniu w zaprawie reakcji chemicznej, najmniejszych porach i kapilarach materiału budowlanego są wytwarzane struktury krystaliczne. Małe kryształy o wielkości od 3 o 4 mikrometrów wnikają w kapilary i pory podłoża betonowego, zabezpieczając je przed przedostawaniem się wody. Gdy beton narażony na bezpośredni kontakt z wodą jest zabezpieczony krystaliczną zaprawą uszczelniającą, zaczyna się zachowywać jak tzw. beton wodoszczelny. To kluczowa cecha nowego produktu. Opracowano na podstawie informacji od firm. Zdjęcia: serwis prezentowanych firm
74
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
BUDOWA
Skuteczna izolacja akustyczna Niewystarczająca izolacyjność akustyczna ścian oddzielających dwa sąsiednie pomieszczenia to powszechny problem zakłócający komfort akustyczny w budynkach, a w szczególności w lokalach mieszkaniowych. Firma K-FLEX dostarcza produkty akustyczne do izolacji elementów budowlanych w wielu rodzajach konstrukcji, takich jak hotele, szkoły, biura lub domy prywatne. Rozwiązania akustyczne K-FLEX doskonale sprawdzą się zarówno do zastosowań w nowych budynkach, jak i do prac renowacyjnych.
N
iezależnie od tego, czy jesteśmy
tach różnego rodzaju, takich jak hotele, szko-
w pracy, czy mamy czas wolny,
ły, biura czy domy prywatne. Zapewnienie
4 3 2
1
Schemat poprawnie wykonanej adaptacji akustycznej: 1 – ściana bazowa, 2 – warstwa kleju montażowego, 3 – materiał K-FLEX® K-FONIK OPEN CELL 240 gr. 25 mm, 4 – warstwa wykończeniowa w postaci tynku lub płyty kartonowo-gipsowej
większą część doby spędzamy w bu-
wysokiej izolacyjności akustycznej ścian i su-
łe pochłanianie dźwięku z właściwościami
dynkach, dlatego tak ważne jest, byśmy
fitu poprawia komfort osób mieszkających
dźwiękoizolacyjnymi. Materiał ten poprawia
czuli się w nich komfortowo. Optymalne
lub pracujących w tych budynkach.
izolacyjność akustyczną w średnim i wy-
środowisko wewnętrzne powstaje dzięki po-
Szczególnym wyzwaniem jest izolacja aku-
sokim paśmie częstotliwości od kilkuna-
łączeniu odpowiedniej temperatury, wilgot-
styczna urządzeń mechanicznych czy sys-
stu do kilkudziesięciu decybeli – przykład
ności i jakości powietrza, a także oświetlenia
temów dystrybucji mediów. K-FLEX oferuje
dla przegrody z betonu komórkowego o gru-
oraz skutecznej izolacji akustycznej. Wszyst-
materiały służące do izolacji akustycznej
bości 12 cm.
kie te czynniki muszą być brane pod uwagę
i pochłaniania dźwięku, które instalowa-
podczas projektowania budynków, będą tak-
ne są w systemie odwadniającym budynku
że miały bezpośredni wpływ na koszt budo-
lub na urządzeniach mechanicznych, które
wy i ostateczną wartość projektu.
podczas pracy są wyjątkowo głośne. Elasto-
Firma K-FLEX dostarcza pełną gamę in-
merowe materiały dźwiękochłonne o budowie
teligentnych i zrównoważonych produktów
otwartokomórkowej znajdują zastosowanie
dla różnych zastosowań i branż, które spraw-
zarówno w budownictwie ogólnym, jak i prze-
Przykład zastosowania materiału akustycznego K-FLEX® K-FONIK OPEN CELL 240 do zwiększenia izolacyjności akustycznej przegrody budowlanej
dzą się zarówno w nowych budynkach, jak
mysłowym. Jednym z nich jest innowacyjny
W celu zwiększenia izolacyjności akustycznej
i przy wykonywaniu prac modernizacyjnych.
produkt z wtórnie wiązanego kauczuku synte-
na istniejącej ścianie mocowany jest materiał
Należą do nich materiały akustyczne służące
tycznego – K-FLEX® K-FONIK OPEN CELL.
K-FLEX® K-FONIK OPEN CELL 240 grubo-
do izolacji elementów budowlanych w obiek-
Arkusze materiału 240
K-FLEX®
K-FONIK OPEN CELL
K-FLEX®
K-FONIK OPEN CELL to otwar-
ści 25 mm. Jest to materiał dźwiękochłon-
tokomórkowy materiał akustyczny pochła-
ny charakteryzujący się zmienną gęstością
niający dźwięk. Jego struktura, a także uni-
w różnych miejscach jego objętości. Tak uni-
kalna gradientowa budowa sprawiają, że jest
kalna budowa powoduje wielokrotną zmia-
to doskonałe rozwiązanie akustyczne dla bu-
nę kierunku fal akustycznych, co korzystnie
downictwa ogólnego, HVAC-R i zastosowań
wpływa na zdolność materiału do pochłania-
przemysłowych. Stosowany jest jako sa-
nia dźwięku.
modzielna warstwa lub warstwa uzupeł-
Wykonanie adaptacji akustycznej w sposób
niająca na właściwej izolacji akustycznej,
zaprezentowany na ilustracjach umożliwia
np. K-FLEX® K-FONIK GK. Łączy doskona-
osiągnięcie wysokiego przyrostu izolacyjności akustycznej bez konieczności wznoszenia dodatkowych konstrukcji wsporczych.
Rozprowadzenie kleju montażowego na istniejącej ścianie, a następnie na powierzchni izolacji
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Materiał K-FLEX® K-FONIK OPEN CELL 240 zamocowany na ścianie
www.ekspertbudowlany.pl
K-Flex Polska Sp. z o.o. ul. Pucka 112, 81-154 Gdynia tel. 63 288 02 00, faks 63 288 0 36 e-mail:kontakt@kflex.com, www.k-flex.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
75
BUDOWA
Jak zaprojektować i wykonać taras? Wymagania techniczne i materiały
mgr inż. Maciej Rokiel
Zdylatowana powierzchnia powinna mieć
Projektowanie tarasu musi być poprzedzone precyzyjnym określeniem funkcji, jaką konstrukcja ta ma pełnić w przyszłości, analizą jej schematu konstrukcyjnego oraz określeniem obciążeń i czynników destrukcyjnych. Dopiero na tej podstawie możliwe jest przyjęcie poprawnych technicznie rozwiązań materiałowo ‑konstrukcyjnych.
R
cjach długości boków nie większych niż 2:1. Należy dylatować także każdą zmianę kierunku pola. Do wypełnień dylatacji stosuje się odporne na czynniki atmosferyczne masy na bazie silikonów, poliuretanów lub wielosiarczków (tiokoli). Powinny one być zgodne z PN-EN 15651-4 [3]. Szerokość dylatacji strefowych i brzegowych nie powinna
ównie ważnym warunkiem prawi-
chu i okładziny ceramicznej przechodzą
być mniejsza niż 8 mm (zalecana wielkość:
dłowego zaprojektowania tarasu jest
przez oba elementy konstrukcji oraz uszczel-
10 mm).
wykonawstwo zgodne ze sztuką bu-
nienie zespolone (podpłytkowe). Muszą mieć
Ostateczny rozkład pól dylatacyjnych za-
dowlaną. Te dwa procesy – projektowanie
tę samą szerokość i idealnie się pokrywać.
leży od konstrukcji i kształtu tarasu, jego lo-
i wykonawstwo – muszą ze sobą współgrać.
Układ dylatacji należy tak zaprojektować,
kalizacji i położenia względem stron świata,
aby zapewnić najwyższą estetykę okładziny
zastosowanej okładziny ceramicznej (zwłasz-
ceramicznej (w wypadku dużych tarasów,
cza jej koloru), jednak miarodajna jest zawsze
o skomplikowanych kształtach, wymaga
dokładna analiza, określająca zakres swobod-
to uwzględnienia już na etapie projektu ukła-
nych odkształceń termicznych m ateriału.
Projektowanie tarasów ze względu na obciążenia termiczne Najbardziej narażona na oddziaływania ter-
du płytek na powierzchni).
Dylatacje uszczelnia się systemowymi taśmami i kształtkami (np. narożnymi) wkleja-
miczne jest warstwa użytkowa, w układzie
Masy do wypełnień dylatacji należy tak do-
z uszczelnieniem zespolonym – okładzina ce-
bierać, aby zmiana szerokości szczeliny dyla-
ramiczna lub z kamieni naturalnych, elastycz-
tacyjnej nie była większa niż zdolność masy
Do wypełniania dylatacji w wykładzinach
na zaprawa uszczelniająca, klej do okładzin
do przenoszenia odkształceń, która jest okre-
z kamieni naturalnych należy stosować spe-
oraz warstwa jastrychu (elementy te należy
ślana przez zdolność ruchu. Parametr ten jest
cjalne masy przeznaczone do kamieni natu-
rozpatrywać łącznie), w układzie z drena-
wyznaczany na podstawie zdolności masy
ralnych.
żowym odprowadzeniem wody – okładzi-
do przenoszenia odkształceń wyrażonych
na ceramiczna lub z kamieni naturalnych,
w procentowej zmianie szerokości szczeliny
klej do okładzin oraz jastrych wodoprze-
w odniesieniu do jej szerokości w momencie
puszczalny.
nakładania masy; odnosi się on do względnej
Dobowy gradient temperatury (latem) docho-
zmiany szerokości szczeliny.
dzi do 50°C, roczny do 100°C, co wymaga odpowiedniego zdylatowania powierzchni.
Względną zmianę szerokości szczeliny Δ można obliczyć ze wzoru:
Według instrukcji ITB [1] maksymalny roz-
s 100% , B
staw dylatacji wynosi 2×2 m. Niemieckie wytyczne ZDB [2] uzależniają to od rodzaju
nymi w uszczelnienie podpłytkowe.
Projektowanie tarasów ze względu na wymagania cieplno‑wilgotnościowe Rozwiązanie projektowe powinno zapewnić odpowiedni komfort cieplny użytkownikom pomieszczeń pod tarasem oraz nie dopuszczać do rozwoju grzybów pleśniowych na stropie i przyległych fragmentach ścian. Należy obliczeniowo dobrać grubość war-
płytek, odkształcalności kleju oraz lokaliza-
gdzie:
stwy termoizolacji, tak aby wartość współ-
cji konstrukcji i obciążeń na nią działających
Δ – względna zmiana szerokości szczeliny
czynnika przenikania ciepła Umaks. obliczana
i podają rozstaw szczelin dylatacyjnych wiel-
[%], Δs = α ∙ L ∙ Δt ∙1000 – przemieszczenie bo-
kości 2–5 m. Należy rozróżnić następujące rodzaje dylatacji:
»»konstrukcyjna budynku, »»brzegowa (obwodowa, skrajna), »»strefowa (pośrednia), »»montażowa.
76
kształt kwadratu lub prostokąta o propor-
ków szczeliny [mm], α – współczynnik rozszerzalności liniowej (zaprawy cementowej lub betonu),
zgodnie z normą PN-EN ISO 6946 [4] w odniesieniu do pomieszczeń o temperaturze t1 > 16°C była nie większa niż 0,15 W/(m2·K) [5] oraz wyeliminować ryzyko kondensacji pary wodnej, umożliwiającej rozwój grzybów
B – szerokość szczeliny dylatacyjnej [mm],
pleśniowych, oraz zawilgocenia wnętrza prze-
L – długość niezdylatowanego odcinka [m],
grody na skutek powstania płaszczyzny bądź
Δt – zmiana temperatury [°C].
strefy kondensacji [5, 6].
Dylatacje jastrychu muszą być ściśle
Przy rozstawie dylatacji większym niż 3 m
Zgodnie z wymaganiami rozporządzenia
skorelowane z dylatacjami w okładzinie
konieczne jest obliczeniowe sprawdzenie,
w sprawie warunków technicznych, jakim
ceramicznej – zagadnienie to należy rozpa-
czy materiał wypełniający dylatację jest
powinny odpowiadać budynki i ich usytu-
trywać łącznie. Dylatacje strefowe jastry-
w stanie przenieść zmiany jej szerokości.
owanie [5], należy tak zaprojektować prze-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
BUDOWA grodę, aby na jej wewnętrznej powierzchni
minować
nie występowała kondensacja pary wodnej.
wilgoci w warstwach tarasu.
Należy to wykonać zgodnie z normą PN-EN
niebezpieczeństwo
kondensacji
»»nasiąkliwość
przy długotrwałym zanurze-
niu w wodzie – maks. 0,7%.
Do wykonania paroizolacji stosuje się:
Wymagania te spełniają płyty z polistyre-
»»paroizolacyjne wyroby rolowe (papy, mem-
nu ekstrudowanego (XPS-u) [11]. Na dobór
Obliczona wielkość fRsi dla przegrody i wę-
brany, folie z tworzyw sztucznych) zgodne
termoizolacji/hydroizolacji ma wpływ rodzaj
złów konstrukcyjnych (ze zwróceniem uwa-
z normą PN-EN 13970 [7] lub PN-EN
warstwy użytkowej. Płyty warstwy użytkowej
gi na sposób użytkowania pomieszczenia,
13984 [8] (doskonale sprawdzają się w tej
mogą być układane na systemowych pod-
jego przeznaczenie oraz zewnętrzne warunki
roli papy z wkładką z folii aluminiowej),
stawkach dystansowych, ułożonych bezpo-
ISO 13788 [6].
»»roztwory
i polimerowe masy bitumiczne
średnio na warstwie termoizolacji. Warstwy
sza niż wymagana wartość krytyczna podana
o określonych parametrach µ/SD (w typo-
te muszą być odporne na obciążenie punk-
w normie PN-EN ISO 13788 [6].
cieplno-wilgotnościowe) nie może być mniej-
wych sytuacjach pełnią one swoją rolę).
towe (alternatywnie można stosować odpo-
Rozwój grzybów pleśniowych najwcześniej
Nie wolno stosować jako paroizolacji
wiednie podkładki lub warstwy ochronne).
uwidacznia się w obszarze występowania
zwykłych folii z tworzyw sztucznych grubo-
przynajmniej dwóch liniowych mostków
ści 0,2 mm.
termicznych (np. na styku ściany i stropu,
Projektowanie tarasów ze względu na bezpieczeństwo użytkowania
że istotny wpływ może mieć na to zjawisko
Termoizolacja tarasów w układzie tradycyjnym
Powierzchnia tarasu ze względu na nara-
izolacyjność cieplna ścian zewnętrznych po-
Do wykonania termoizolacji stosuje się naj-
żenie na oddziaływanie wody (opady at-
mieszczenia pod tarasem.
częściej:
mosferyczne) powinna być antypoślizgowa
w narożniku pomieszczenia). Oznacza to,
Dodatkowo musi być spełniony warunek,
»»polistyren
ekspandowany (EPS) (styro-
(dotyczy to szczególnie płytek ceramicz-
zgodnie z którym we wnętrzu przegrody nie
pian) zgodny z normą PN-EN 13163 [9],
nych). W normie PN-EN 14411 [14] jako
może występować narastające w kolejnych
jego zastosowanie musi wynikać np. z nor-
deklarowany parametr pojawia się współ-
latach zawilgocenie na skutek kondensacji
my PN-B‑20132 [10] (np. klasa EPS 200
czynnik tarcia, jednak norma ta nie podaje
pary wodnej. Rozporządzenie [5] dopusz-
lub wyższa) lub obliczeń,
wymagań dotyczących poślizgu, ale wymaga
cza kondensację pary wodnej w okresie zimowym wewnątrz przegrody, o ile latem możliwe będzie wyparowanie kondensatu
»»polistyren
ekstrudowany (XPS) (styrodur)
jednoznaczne
zgodny z normą PN-EN 13164 [11],
»»sztywną
podania deklaracji wartości. Podstawą jest zdefiniowanie
niebezpiecz-
piankę poliuretanową zgodną
nych obszarów i określenie odpowiednich
i nie nastąpi degradacja materiału przegrody
z normą PN-EN 13165 [12], klasy min.
wymagań bezpieczeństwa, co bez określenia
na skutek tej kondensacji. Warunek ten na-
CS (10/Y) 150.
granicznych wartości definiujących obszary
leży sprawdzić zgodnie z normą PN-EN ISO
W przypadku wysokich obciążeń mecha-
zastosowania jest niemożliwe. Wobec braku
13788 [6] lub zaawansowanymi metodami
nicznych i/lub w razie wątpliwości należy wy-
szczegółowych polskich zaleceń można ko-
numerycznymi.
konać obliczenia sprawdzające odkształcenie
rzystać z niemieckich wytycznych BGR 181
materiału termoizolacyjnego.
[15], które wymagają klasy antypoślizgowo-
Wyeliminowanie kondensacji wgłębnej jest bardzo istotne. Wartość współczynnika prze-
ści R 11 albo klasy antypoślizgowości R 10
6946 [4] oblicza się bowiem w odniesieniu
Termoizolacja tarasów w układzie odwróconym
do warunków ustalonych, a parametry ciepl-
W konstrukcjach tarasów o układzie odwró-
wość usunięcia wody z powierzchni tarasu
ne zależą od wilgotności materiału. Dlatego
conym do wykonywania termoizolacji należy
przez nadanie jej odpowiedniego spadku
taras (i w ogóle przegrody zewnętrzne) na-
stosować materiały odporne na stałe oddzia-
o wielkości 1,5–2% (minimalny spadek
leży projektować tak, aby jego zawilgocenie
ływanie wilgoci. Według normy DIN 4108-
to 1%). Spadek połaci powinien być nada-
nie spowodowało takiego obniżenia izola-
10 [13] materiały termoizolacyjne stosowa-
ny przez odpowiednie zaprojektowanie płyty
cyjności cieplnej, że przestanie on spełniać
ne na tarasach muszą spełniać następujące
nośnej lub wykonanie warstwy spadkowej.
stawiane mu wymagania techniczne. Opór
wymagania:
Warstwę spadkową należy wykonać z:
nikania ciepła U zgodnie z normą PN-EN ISO
dyfuzyjny warstwy (okładziny) wewnętrznej powinien być równy oporowi dyfuzyjnemu warstwy (okładziny) zewnętrznej lub większy od niego. Brak możliwości spełnienia tego warunku wymusza zastosowanie paroizolacji pomiędzy warstwą wewnętrzną a termoizolacją.
Wybór rodzaju materiału stosowanego jako
Należy obowiązkowo zapewnić możli-
»»wytrzymałość na ściskanie lub naprężenia »»jastrychu ściskające przy odkształceniu 10% – min. 300 kPa,
»»odkształcenie
cementowego klasy min. C20
zgodnego z normą PN-EN 13813 [16], układanego na warstwie sczepnej,
przy obciążeniu 40 kPa
i temperaturze 70°C – maks. 5%,
»»nasiąkliwość wody po 300 cyklach zamarzania i odmarzania – maks. 2%; redukcja
Paroizolacja
i przestrzeni wypełnienia V4.
»»betonu
klasy min. C16/C20 wg normy
PN-EN 206 [17], układanego na warstwie sczepnej,
»»zapraw
naprawczych,
np.
typu
PCC
wytrzymałości mechanicznej nie może być
(znacznie rzadziej CC) z systemów napra-
przy tym większa niż 10% w porównaniu
wy konstrukcji betonowych i żelbetowych,
z próbkami suchymi,
klasy min. R2 zgodnych z normą PN-EN
»»nasiąkliwość
pary
1504-3 [18], o wytrzymałości na ściska-
od wyników obliczeń cieplno-wilgotnościo-
wodnej – w odniesieniu do płyt grubo-
nie przynajmniej 15 MPa, układanych
wych. Należy tak dobrać parametry paro-
ści 50 mm – maks. 5%, płyt o grubo-
na systemowej warstwie sczepnej.
izolacji (współczynnik oporu dyfuzyjnego µ,
ści 100 mm – maks. 3%, płyt grubości
równoważny opór dyfuzyjny SD), aby wyeli-
200 mm – maks. 1,5%,
paroizolacja powinien zależeć bezpośrednio
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
na
www.ekspertbudowlany.pl
skutek
dyfuzji
Parametry wytrzymałościowe betonu płyty i materiału warstwy spadkowej muszą być
77
BUDOWA porównywalne. Do tradycyjnych betonów
oraz załącznika N do normy PN-EN 14411
i zapraw powinno się dodawać modyfikato-
[14] (klasa IV lub V).
Możliwe jest stosowanie klejów, których odkształcalność została określona nienor-
ry polimerowe (np. na bazie butadienu-sty-
Wymiary płytek nie powinny przekraczać
mowymi badaniami, o ile odzwierciedlają
renu). Minimalna (w najcieńszym miejscu)
33×33 cm. Szerokość spoin nie może być
one rzeczywiste warunki pracy kleju. Nie
grubość takiej warstwy spadkowej powinna
mniejsza niż 5 mm (niezależnie od wymia-
zezwala się na stosowanie klejów, których
wynosić 3 cm.
rów płytek), przy maksymalnym rozmiarze
odkształcalność nie została określona.
Jeżeli jastrych spadkowy wykonywany jest
płytek szerokość spoin powinna wynosić
W wypadku okładzin z kamieni natural-
z suchej zaprawy zarabianej czystą wodą,
7–8 mm. Zaleca się stosowanie płytek w ja-
nych zaleca się stosowanie szybkowiążących
jego grubość wynika z zaleceń producenta.
snych kolorach.
i szybkoschnących zapraw klejących prze-
Grubość w najcieńszym miejscu warstwy spadkowej wykonanej z zapraw typu PCC zależy od wytycznych producenta dotyczących zastosowanej zaprawy. Jako warstwę sczepną można stosować zaprawy z systemów napraw konstrukcji żelbetowych lub emulsje polimerowe dodawane do wody zarobowej (wiążące są wytyczne producenta materiału przeznaczonego na ja-
Powierzchnia okładziny powinna być odpowiednio dylatowana.
znaczonych do płytek z kamieni naturalnych (wymóg bezwzględny przy kamieniach wraż-
Okładzina z kamieni naturalnych
liwych na przebarwienia).
Płytki i płyty z kamieni naturalnych muszą
Zaprawa spoinująca
być zgodne z normami:
Do spoinowania należy stosować przezna-
» PN-EN 12057 [22], » PN-EN 12058 [23], » PN-EN 1341 [24].
czone specjalnie do tarasów/balkonów cementowe zaprawy do spoinowania klasyfikowane jako CG2 WA (o zmniejszonej absorpcji
strych spadkowy). Warstwy sczepnej zwykle
Kamienie naturalne muszą być mrozood-
wody i wysokiej odporności na ścieranie) wg
nie wykonuje się, gdy warstwą spadkową jest
porne wg normy PN-EN 12371:2010 [27]
normy PN-EN 13888 [26]. Wymagania sfor-
zaprawa PCC grubości do 5 mm.
(po 56 cyklach zamarzania – odmarzania
mułowane w tym dokumencie podano w ta-
spadek wytrzymałości na zginanie, w po-
beli 2.
Warstwa użytkowa tarasów z powierzchniowym odprowadzeniem wody
równaniu z próbkami niepoddanymi cyklom
W odniesieniu do okładzin z kamieni na-
zamarzania – odmarzania, nie może przekro-
turalnych zaleca się stosowanie szybkowiążą-
czyć 20%).
cych i szybkoschnących zapraw spoinujących
Jastrych dociskowy
Stosowanie wrażliwych na przebarwienia
przeznaczonych do płytek z kamieni natural-
kamieni naturalnych może spowodować po-
nych (jest to wymóg bezwzględny przy kamie-
Zgodnie z wytycznymi BEB [19] do wykony-
wstanie przebarwień.
niach wrażliwych na przebarwienia).
wania jastrychu dociskowego można zastosować:
» jastrychy cementowe klasy min. C20, » betony klasy min. C20/C25 zgodne z norJastrych dociskowy nie może być deklarowany na zgodność z PN-EN 13813 [16], wymagana jest stosowna ocena techniczna. Jastrych
dociskowy
Należy stosować cienkowarstwowe zaprawy klejące klasyfikowane jako C2 S2 lub C2 S1 wg normy PN-EN 12004-1 [25].
mą PN-EN 206 [17].
należy
dylatować
zgodnie z zaleceniami podanymi w odniesieniu do projektowania tarasów ze względu na obciążenia termiczne. Jego grubość powinna wynosić przynajmniej 5 cm.
Warstwa użytkowa tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody
Zaprawa klejąca
Wymagania dotyczące klejów do okładzin podano w tabeli 1.
Układ warstw: użytkowa, drenująca i filtrująca/ochronna musi być ze sobą kompatybilny. Sposób ochrony warstwy drenującej
Tabela 1. Wymagania techniczne dotyczące klejów cementowych wg normy PN-EN 12004-1 [25] Właściwości Przyczepność początkowa
Wartość
[N/mm2]
≥ 1 MPa
Przyczepność po zanurzeniu w wodzie [N/mm2]
≥ 1 MPa
Przyczepność po starzeniu termicznym [N/mm2]
Okładzina ceramiczna
Przyczepność po cyklach zamarzania – odmarzania
Płytki okładzinowe powinny spełniać wymogi
Odkształcalność poprzeczna [mm]
bezpieczeństwa użytkowania.
≥ 1 MPa [N/mm2]
≥ 1 MPa
Klasa S1
≥ 2,5 mm i < 5 mm
Klasa S2
≥ 5 mm
Należy stosować płytki grup BIa lub AIa, (o nasiąkliwości nieprzekraczającej 0,5%),
Tabela 2. Wymagania dotyczące zapraw do spoinowania wg normy PN-EN 13888 [26]
ewentualnie grup BIb lub AIb (o nasiąkliwomą PN-EN 14411 [14], mrozoodporne wg normy PN-EN ISO 10545-12 [20]. Za mrozoodporne (ze względu na nasiąkliwość nieprzekraczającą 0,5%) należy uznać płytki gresowe. Odporność na ścieranie, jeżeli stosuje się płytki szkliwione, należy dobierać z uwzględnieniem wymagań i zaleceń normy PN-EN ISO 10545-7 [21] (klasa PEI 4 lub PEI 5)
78
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Wartość dla klasy CG WA
Właściwości
ści nieprzekraczającej 3%), zgodne z norOdporność na ścieranie [mm3]
≤ 1000
Wytrzymałość na zginanie po przechowywaniu w warunkach suchych [N/mm2] Wytrzymałość na zginanie po cyklach zamarzania – odmarzania
[N/mm2]
Wytrzymałość na ściskanie po przechowywaniu w warunkach suchych [N/mm2] Wytrzymałość na ściskanie po cyklach zamarzania – odmarzania
[N/mm2]
≥ 2,5 ≥ 2,5 ≥ 15 ≥ 15
Skurcz [mm/m]
≤3
Zmniejszona absorpcja wody po 30 min [g]
≤2
Zmniejszona absorpcja wody po 240 min [g]
≤5
www.ekspertbudowlany.pl
SYSTEMY DO TARASÓW WENTYLOWANYCH
PROFILE OKAPOWE I PODKŁADKI TARASOWE
RENOPLAST.PL
BUDOWA przed zamuleniem oraz warstwy hydroizola-
Zaprawa klejąca
cji przed uszkodzeniem zależy od konkretne-
Jeżeli stosowana jest cienkowarstwowa za-
go rozwiązania. Stosuje się tu geowłókniny,
prawa klejąca, obowiązują zasady podane
maty kubełkowe z otworami lub systemowe
w części dotyczącej warstwy tarasów z po-
maty kubełkowe zespolone z włókniną stano-
wierzchniowym odprowadzeniem wody.
wiącą jednocześnie warstwę filtracyjną (maty ochronno-filtrujące).
Obowiązują zasady podane w części dotyczą-
Warstwa drenażowa
cej warstwy użytkowej tarasów z powierzch-
Do wykonania warstwy drenującej w wariancie z okładziną ceramiczną stosuje się wodo przepuszczalne:
»»jastrychy
Zaprawa spoinująca
cementowe posiadające sto-
sowny dokument odniesienia (np. ocenę techniczną), klasy min. C20, o zalecanej grubości 5,5 cm; taki jastrych wykonany jest zazwyczaj z systemowej zaprawy zarabianej na budowie czystą wodą, wodo przepuszczalność nadaje mu specjalnie
niowym odprowadzeniem wody.
Warstwa wierzchnia z płyt układanych luzem Do tego celu mogą być stosowane:
»»betonowe kostki brukowe, zgodne z normą PN-EN 1338 [28],
»»betonowe płyty brukowe, zgodne z normą PN-EN 1339 [29],
»»kostki
brukowe z kamienia naturalnego,
dobrany stos okruchowy,
zgodne z normą PN-EN 1342 [30],
PN-EN 206 [17], o zalecanej grubości
ceramiczne.
»»betony klasy min. C20/C25 według normy »»płyty z kamieni naturalnych i grube płytki przynajmniej 7 cm, wykonany z zastoso(np. 16/22 mm).
Warstwy rozdzielające, ochronne i/lub filtrujące, maty drenażowe
waniem kruszywa o grubym uziarnieniu Warstwy te muszą być odpowiednio dy-
W zależności od przyjętego rozwiązania
latowane. Jeżeli jastrych dociskowy zbrojo-
konstrukcyjnego, jako warstwę ochronną/
ny jest przeciwskurczowo, należy stosować
filtrującą/drenażową można stosować ge-
zbrojenie niewrażliwe na korozję albo odpo-
owłókniny, a także membrany kubełkowe
wiednio zabezpieczone.
lub systemowe maty ochronne (ochronno-
Do wykonania warstwy drenującej w wa-
Geowłókniny stosowane do tego celu po-
tonowe, chodnikowe, kostka itp.) stosuje się:
winny mieć gramaturę min. 300 g/m2 i speł-
»»płukane,
mrozoodporne kruszywo (żwir)
niać wymagania normy PN-EN 13252 [31].
o uziarnieniu np. 2/8 mm, 8/16 mm
Wymogi dotyczące innego rodzaju materia-
lub 16/32 mm,
łów, takich jak membrany kubełkowe, syste-
»»systemowe
podstawki ustawiane bezpo-
mowe maty ochronne (ochronno-filtrujące)
średnio na warstwie hydroizolacji lub ter-
oraz warstwy rozdzielające z folii z PVC i PE,
moizolacji.
podane są w dokumentach odniesienia (kar-
Rozwiązania te pozwalają na uzyskanie
tach technicznych, aprobatach).
poziomej powierzchni tarasu. Konieczne jest wtedy zwiększenie spadku powłoki wodochronnej.
Okładzina ceramiczna Obowiązują zasady podane w części dotyczącej warstwy użytkowej tarasów z powierzchniowym odprowadzeniem wody.
Okładzina z kamieni naturalnych Obowiązują zasady podane w części dotyczącej warstwy użytkowej tarasów z powierzchniowym odprowadzeniem wody. Jeżeli płyty z kamieni naturalnych układane są na zaprawie wodoprzepuszczalnej, należy stosować suchą zaprawę zarabianą wodą na budowie, przeznaczoną do takich zastosowań.
80
filtrujące, drenażowe).
riancie z okładziną układaną luzem (płyty be-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Literatura 1. „Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych”. Część C. „Zabezpieczenia i izolacje”, Zeszyt 4, „Izolacje wodochronne tarasów”, ITB, 2016. 2. ZDB Merkblatt „Außenbeläge. Belagskonstruktionen mit Fliesen und Platten außerhalb von Gebäuden”, 2019. 3. PN-EN 15651-4:2017-03, „Kity niestrukturalne stosowane w złączach budynków i przejściach dla pieszych. Część 4: Kity stosowane do przejść dla pieszych”. 4. PN-EN ISO 6946:2017-10, „Komponenty budowlane i elementy budynku – Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła – Metoda obliczania”. 5. Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2022 poz. 1225). 6. PN-EN ISO 13788:2013-05, „Cieplno-wilgotnościowe właściwości komponentów budowlanych i elementów budynku – Temperatura powierzchni
www.ekspertbudowlany.pl
wewnętrznej konieczna do uniknięcia krytycznej wilgotności powierzchni i kondensacja międzywarstwowa – Metody obliczania”. 7. PN-EN 13970:2006/A1:2007, „Elastyczne wyroby wodochronne – Wyroby asfaltowe do regulacji przenikania pary wodnej – Definicje i właściwości”. 8. PN-EN 13984:2013-06, „Elastyczne wyroby wodochronne – Wyroby z tworzyw sztucznych i kauczuku do regulacji przenikania pary wodnej – Definicje i właściwości”. 9. PN-EN 13163+A2:2016-12, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie – Wyroby ze styropianu (EPS) produkowane fabrycznie – Specyfikacja”. 10. PN-B-20132:2005, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie – Wyroby ze styropianu (EPS) produkowane fabrycznie – Zastosowania”. 11. PN-EN 13164+A1:2015-03, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Wyroby z polistyrenu ekstrudowanego (XPS) produkowane fabrycznie. Specyfikacja”. 12. PN-EN 13165+A2:2016-08, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Wyroby ze sztywnej pianki poliuretanowej (PU) produkowane fabrycznie – Specyfikacja”. 13. DIN 4108-10:2015-12 „Wärmeschutz und Energie-Einsparung in Gebäuden – Teil 10: Anwendungsbezogene Anforderungen an Wärmedämmstoffe – Werkmäßig hergestellte Wärmedämmstoffe”. 14. PN-EN 14411:2016-09, „Płytki ceramiczne – Definicja, klasyfikacja, właściwości, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych i znakowanie”. 15. BGR 181, „Fußböden in Arbeitsräumen und Arbeitsbereichen mit Rutschgefahr. Hauptverband der gewerblichen Berufsgenossenschaften”, X 2003. 16. PN-EN 13813:2003, „Podkłady podłogowe oraz materiały do ich wykonania – Materiały – Właściwości i wymagania”. 17. PN-EN 206+A1:2016-12, „Beton – Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność”. 18. PN-EN 1504-3:2006, „Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych. Definicje, wymagania, sterowanie jakością i ocena zgodności. Część 3: Naprawy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne”. 19. BEB Merkblatt, „Hinweise für Estriche im Freien, Zement-Estriche auf Balkonen und Terrassen”, VII 1999. 20. PN-EN ISO 10545-12:1999, „Płytki i płyty ceramiczne – Oznaczanie mrozoodporności”. 21. PN-EN ISO 10545-7:2000, „Płytki i płyty ceramiczne – Oznaczanie odporności na ścieranie powierzchni płytek szkliwionych”. 22. PN-EN 12057:2015-04, „Wyroby z kamienia naturalnego – Płyty modułowe – Wymagania”. 23. PN-EN 12058:2015-04, „Wyroby z kamienia naturalnego – Płyty posadzkowe i schodowe – Wymagania”. 24. PN-EN 1341:2013-05, „Płyty z kamienia naturalnego do zewnętrznych nawierzchni drogowych – Wymagania i metody badań”. 25. PN-EN 12004-1:2017-03, „Kleje do płytek ceramicznych – Część 1: Wymagania, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych, klasyfikacja i znakowanie”. 26. PN-EN 13888:2010, „Zaprawy do spoinowania płytek – Definicje i wymagania techniczne”. 27. PN-EN 12371:2010, „Metody badań kamienia naturalnego – Oznaczanie mrozoodporności”. 28. PN-EN 1338:2005, PN-EN 1338:2005/ AC:2007, „Betonowe kostki brukowe. Wymagania i metody badań”. 29. PN-EN 1339:2005, PN-EN 1339:2005/ AC:2007, „Betonowe płyty brukowe. Wymagania i metody badań”. 30. PN-EN 1342:2013-05, „Kostka brukowa z kamienia naturalnego do zewnętrznych nawierzchni drogowych – Wymagania i metody badań”. 31. PN-EN 13252:2016-11, „Geotekstylia i wyroby pokrewne. Właściwości wymagane w odniesieniu do wyrobów stosowanych w systemach drenażowych”.
+
Fot. Adobe Stock
INSTALACJE
PRZYGOTOWANIA
DO ZIMY
Jak ustrzec się przed przepięciami i brakiem dostaw prądu? Prądu (nie) może zabraknąć
Niepewna pod względem energetycznym przyszłość jest skuteczną motywacją do szukania rozwiązań, które zabezpieczą gospodarstwa domowe przed zakłóceniami lub przerwami w dostawie prądu. Ma to szczególne znaczenie dla właścicieli inteligentnych domów lub posiadaczy pieców c.o. To ostatnia chwila na to, aby przygotować się do zimy i wdrożyć odpowiednie rozwiązania.
i niebotyczne ceny tego surowca oraz nie
przestają prawidłowo działać, mogą również
W domach wyposażonych w technologię
zawsze zrozumiałe ruchy polityków, którzy
ulec kosztownej awarii. Konieczne zatem sta-
smart, do jej obsługi niezbędne jest sprawne
w obawie przed utratą poparcia narzucają
je się zabezpieczenie obiektu przed przepię-
działanie centrali sterujących. Zarządzają one
odgórnie pozarynkowe regulacje. Wszystko
ciami i przerwami w dostawie prądu.
oświetleniem, kontrolują działanie systemów
to sprawia, że obraz najbliższej przyszłości
alarmowych czy podnoszenie i opuszczanie
rynku energii elektrycznej nie rysuje się opty-
rolet. Aby cała ta inteligentna infrastruktura
mistycznie.
Agregat prądotwórczy Jednym z bardziej popularnych urządzeń,
działała efektywnie, konieczne jest nieza-
Choć mamy XXI wiek, w wielu miejscach
stosowanym od lat do ochrony przed brakiem
wodne funkcjonowanie sieci energetycznej.
w Polsce nadal występują przerwy w dosta-
zasilania, jest agregat prądotwórczy. Urzą-
Ta jednak, zwłaszcza w mniejszych miejsco-
wie prądu, wynikające z niekorzystnych wa-
dzenie to składa się m.in. z prądnicy odpo-
wościach i na wsiach, nie zawsze nadąża za
runków atmosferycznych, takich jak śnieg
wiadającej za generowanie energii elektrycz-
rosnącym zapotrzebowaniem na energię.
czy nagłe wyładowania atmosferyczne. Tym-
nej, która wyposażona jest w magnetyczny
inwestycji
czasem wiele sprzętów działających w do-
wirnik oraz stojan z uzwojeniem. Agregat
w transformację energetyczną może dziwić,
mach – w tym tak ważne zimą urządze-
posiada również silnik spalinowy, który ma
jeśli weźmiemy pod uwagę, że dystrybucja
nia grzewcze – wymagają stałego zasilania.
za zadanie dostarczać moc niezbędną do wy-
energii elektrycznej generuje gigantyczne
W
braku napięcia sieciowego
tworzenia prądu. Na rynku dostępne są mo-
zyski. Do tego dochodzi obecnie brak węgla
lub jego złej jakości, odbiorniki nie tylko
dele napędzane przez benzynę oraz te, które
Brak
82
Damian Żabicki
szeroko
zakrojonych
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
przypadku
www.ekspertbudowlany.pl
INSTALACJE działają na olej napędowy. Modele napędzane dieslem są zazwyczaj droższe. Wszystkie podzespoły spoczywają na metalowej ramie z amortyzatorami, których zadaniem jest redukcja drgań i generowanego przez urządzenie hałasu. Agregat wyposażony jest też w zbiornik paliwa wraz z instalacją doprowadzającą je do silnika, panel z przyłączami do wyprowadzenia wytworzonej energii do instalacji elektrycznej, a także układ wydechowy wraz z tłumikiem spalin.
Dzięki topologii on-line (VFI) UPS EVER POWERLINE RT PLUS 1-3k umożliwia bezproblemową współpracę z agregatem prądotwórczym Fot. EVER
Do ważnych elementów agregatu zalicza się
liwość jego przedłużenia przez podłączenie
także wał obrotowy, łączący silnik z prądnicą
dodatkowych modułów bateryjnych.
oraz łożyska, które zmniejszają tarcie mię-
Godną uwagi funkcjonalnością jest m.in.
dzy poszczególnymi elementami ruchomymi.
układ AVR, czyli możliwość dostosowania
Agregaty mogą być wyposażone w akumula-
nieprawidłowego napięcia wejściowego (bez
tor, który odpowiada za rozruch urządzenia.
wykorzystywania energii z akumulatorów)
W przypadku jego braku silnik uruchamiany
do poziomu bezpiecznego dla odbiorników.
jest ręcznie.
Duże zainteresowanie wśród użytkowników
Nie jest to jednak rozwiązanie pozbawione
wzbudza także funkcja pozwalająca na uru-
wad – ze względu na dużą emisję spalin, jego
chomienie UPS-a za pomocą tzw. zimnego
użycie wiąże się z koniecznością wentylowa-
startu – czyli bez podłączenia do sieci zasi-
nia pomieszczeń. Co więcej, wadą agregatów
lającej. Korzystna jest też możliwość auto-
prądotwórczych jest także generowany przez
matycznego powrotu na zasilanie sieciowe
nie hałas. Duży problem może stanowić także czas niezbędny do ustabilizowania generowanego przez to urządzenie napięcia.
Zasilacz awaryjny UPS
Przeznaczone do zabezpieczenia m.in. automatyki urządzeń grzewczych UPS-y serii EVER SPECLINE AVR 700/SPECLINE AVR PRO 700 generują sinusoidalny przebieg napięcia wyjściowego (system CDS) podczas pracy bateryjnej Fot. EVER
z chwilą pojawienia się jego dostępności.
Podsumowanie UPS przeznaczony do zapewnienia zasilania awaryjnego pieca, powinnien generować na wyjściu sinusoidalny przebieg napięcia.
Alternatywą dla agregatów są urządzenia
lania. Do tego typu rozwiązań zaliczyć można
dedykowane do zasilania domowej automa-
m.in. kotły centralnego ogrzewania, kominki
UPS-y muszą mieć także zachowaną cią-
tyki, czyli zasilacze awaryjne UPS. Zwykle
z płaszczem wodnym, pompy, układy ste-
głość przewodu „N”, aby układ kontroli prą-
znajdują one zastosowanie przede wszyst-
rowania oraz automatyki urządzeń, a także
du jonizacji znajdujący się w piecu działał
kim do celów zabezpieczenia bezawaryjnego
wiele innych urządzeń używanych w domu.
prawidłowo – w przeciwnym razie piec będzie zgłaszał awarię.
i ciągłego działania kotłów c.o. Sprawdzają
Nie wszystkie zasilacze UPS nadają się
się także jako ochrona przed spadkami i za-
do tego typu zastosowań. Powinny to być
nikami napięcia w sieci w przypadku komin-
bowiem urządzenia, które podczas pracy na
sprawdzić, czy istnieje możliwość wymiany
ków z płaszczem wodnym. Nie tylko gwaran-
baterii generują sinusoidalny przebieg napię-
wbudowanych akumulatorów, a także, czy
tują nieprzerwaną pracę tych urządzeń, ale
cia wyjściowego. Jednofazowe silniki elek-
pozwala na połączenie z zewnętrznymi mo-
zmniejszają również właściwie do zera ryzyko
tryczne stosowane w pompach obiegowych
dułami awaryjnymi.
uszkodzenia ich w wyniku przepięcia w sieci.
instalacji c.o. nie tolerują napięcia o kształcie
Właściwie dobrane zasilacze UPS dosko-
prostokątnym.
Dokonując
wyboru
urządzenia,
warto
UPS stosowany do zabezpieczenia pieca powinien dysponować właściwie dopasowa-
nale sprawdzą się w zapewnieniu ochrony
Oczekiwaną cechą UPS-ów jest jak naj-
ną mocą, odpowiednią do wybranego pieca.
urządzeń wrażliwych na przepięcia i wyma-
dłuższy czas podtrzymywania urządzeń na
Dla modeli standardowych wystarczający
gających długiego czasu podtrzymania zasi-
pracy bateryjnej. Istotna staje się więc moż-
jest zasilacz o mocy 200 W. promocja
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
83
INSTALACJE
Czy jesteś gotowy
na nadejście zimy? Z roku na rok coraz większa liczba konsumentów zmaga się zimą z okresowymi zakłóceniami lub przerwami w dostawie prądu. Szczególnie dla mieszkańców terenów podmiejskich i wiejskich posiadających inteligentne domy lub piece c.o. to uciążliwy problem. Jak się uchronić przed tego typu zdarzeniami?
I
nteligentne domy wyposażone w cen-
(zabezpieczają podłączone urządzenia przed
regulacji napięcia sieciowego AVR (pod-
trale sterujące, odpowiedzialne za ste-
spadkami i zanikami napięcia w sieci oraz
wyższający), urządzenie dostosowuje nie-
rowanie i zarządzanie całym systemem
eliminują możliwość ich uszkodzeń w wyni-
prawidłowe napięcie wejściowe do poziomu
(ogrzewanie, oświetlenie, system alarmowy
ku przepięć mogących wystąpić w sieci elek-
akceptowalnego przez odbiorniki, bez zuży-
czy monitoringu) uzależnione są od spraw-
troenergetycznej).
wania energii z akumulatorów. Nie bez zna-
nego funkcjonowania sieci energetycznej.
zasilacze
czenia dla użytkownika jest także możliwość
Ta w wielu miejscach w Polsce jest prze-
SPECLINE AVR/Pro AVR od urządzeń innych
uruchomienia urządzenia bez podłączenia
starzała i nie gwarantuje bezpieczeństwa,
marek jest sinusoidalny przebieg napięcia
do sieci zasilającej (tzw. zimny start), auto-
szczególnie w przypadku nagłych zmian
wyjściowego (przy pracy bateryjnej). Zastoso-
matyczny powrót na zasilanie sieciowe po
warunków atmosferycznych. Również pod-
wana w zasilaczach technologia Clear Digital
pojawieniu się napięcia sieciowego o wyma-
stawowe komponenty systemu ogrzewania
Sinus umożliwia podłączanie do UPS-a urzą-
ganych parametrach oraz dźwiękowa sygna-
w domach – kotły c.o., kominki z płaszczem
dzeń najbardziej czułych na kształt napięcia
lizacja rozładowania baterii.
wodnym i systemy automatyki pieców – wy-
zasilającego, takich jak pompy czy elektroni-
Zasilacze marki EVER objęte są 24-mie-
magają ciągłego zasilania i są bardzo czułe
ka w kotłach c.o., bez ryzyka ich uszkodze-
sięczną gwarancją, a producent oferuje pe-
na wszelkie zakłócenia mogące wystąpić
nia. Ponadto seria SPECLINE AVR charakte-
łen zakres usług pogwarancyjnych i serwi-
w sieci energetycznej. Bez odpowiednich za-
ryzuje się wydłużonym czasem podtrzymania
sowych. UPS-y EVER SPECLINE AVR/Pro
bezpieczeń możemy nie tylko pozbawić się
na pracy bateryjnej – możliwe jest wydłuże-
AVR są rekomendowane przez wiodących
ciepła w domu na wiele długich godzin, ale
nie czasu pracy zasilacza poprzez równoległe
producentów kotłów w Polsce jako niezbędny
także trwale uszkodzić pracujące w budynku
podłączenie do 3 modułów bateryjnych (za-
element poprawnie zaplanowanego systemu
urządzenia.
silacz SPECLINE Pro AVR) firmy EVER lub
ogrzewania. Przed nadchodzącym sezonem
zastosowanie akumulatora samochodowego
zimowym warto zatem rozejrzeć się po domu
(zasilacz SPECLINE AVR).
i innych tego typu obiektach, sprawdzając,
UPS-y lepsze niż agregaty prądotwórcze
cechą
odróżniającą
Seria UPS SPECLINE AVR/Pro AVR skła-
jakie urządzenia mogą być zagrożone długo-
Do tej pory najbardziej popularnym roz-
da się z dwóch modeli zasilaczy: SPECLI-
trwałym pozbawieniem zasilania w przypad-
wiązaniem problemów związanych z bra-
NE AVR 700 oraz SPECLINE AVR Pro 700
ku braku napięcia sieciowego. Zakup dopa-
kiem zasilania było zaopatrzenie się w agre-
(wyposażony w akumulatory wewnętrzne).
sowanego zasilacza UPS jest rozwiązaniem
gat prądotwórczy. Jego użycie wiązało się
Oba modele charakteryzują się znamionową
o wiele łatwiejszym (i tańszym!) niż instalacja
z wieloma niedogodnościami – jak chociażby
mocą 350 VA oraz mocą czynną (użytkową)
agregatu prądotwórczego. Lepiej się zabez-
koniecznością wentylacji pomieszczeń zwią-
200 W. Istotnym parametrem jest również
pieczyć i nie stać się ofiarą nagłych przerw
zaną z odprowadzaniem spalin czy długim
odporność na przeciążenia (do wartości
w dostawie energii – a te w Polsce stały się
czasem
ustabilizowanie
700 VA i 400 W), rzędu 30 sekund, dzięki
już coroczną uciążliwą tradycją.
napięcia generowanego przez agregat. Na
której mamy pewność, że zasilacz UPS nie
szczęście istnieje dużo wygodniejsza alterna-
wyłączy się z powodu zwiększonego poboru
tywa dla tego typu rozwiązania – przeznaczo-
mocy (np. w momencie załączania silników
ne do podtrzymania zasilania domowej au-
pomp obiegowych).
oczekiwania
na
tomatyki grzewczej specjalistyczne zasilacze
84
Główną
awaryjne UPS. Przykładem takich urządzeń
Co potrafią zasilacze UPS?
jest seria zasilaczy SPECLINE AVR/Pro AVR
Zasilacze SPECLINE AVR/Pro AVR wyposa-
polskiej marki EVER. Ich głównym zadaniem
żone zostały również w wiele funkcjonalno-
jest zapewnienie bezawaryjnej i bezprzerwo-
ści usprawniających ich codzienne działanie
wej pracy kotłów centralnego ogrzewania,
i zabezpieczających podłączone do nich
jak również kominków z płaszczem wodnym
urządzenia. Dzięki układowi automatycznej
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
EVER Sp. z o.o. ul. Wołczyńska 19, 60-003 Poznań tel. +48 61 6500 400 faks +48 61 6510 927 e-mail: ups@ever.eu, www.ever.eu
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
WYWIAD
Projektowanie instalacji przeciwpożarowych – doradztwo na każdym etapie inwestycji
Z Jackiem Ćwiklińskim, Technical Development Managerem w firmie Promat rozmawia Tomasz Łukaszewski Fot. Promat
vv Dlaczego projektowanie instalacji przeciwpożarowych powinno być wykonane już we wstępnej fazie projektowania? J.Ć.: Zarówno projektowanie konstrukcji pod kątem wymagań przeciwpożarowych,
wskutek zniszczenia mechanicznego, utraty stateczności,
przekroczenia
»»Dymoszczelność (S) – brak obecności gazów (spalin) po stronie nienagrzewanej;
»»Promieniowanie
(W) – zdolność do roz-
granicznych
przestrzenienia się ognia wskutek pro-
wartości przemieszczeń lub zbyt dużych od-
mieniowania ciepła na nienagrzewaną
kształceń;
jak również instalacji określa Rozporządzenie
Szczelność ogniową (E) – czyli czas, po
Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia
którym konstrukcja przestaje spełniać swo-
2002 r. w sprawie warunków technicznych,
ją funkcję oddzielającą wskutek pojawienia
jakim powinny odpowiadać budynki i ich
się na powierzchni nienagrzewanej płomie-
usytuowanie. Dokument ten ściśle precyzu-
ni, pęknięć lub dużych szczelin, przez które
je, jakie parametry muszą spełniać budynki
przenikają płomienie lub gazy, albo element
w odniesieniu do bezpieczeństwa przeciw-
odpada od konstrukcji.
pożarowego. Każdy projektant powinien już
Oceny szczelności ogniowej dokonuje się
powierzchnię;
»»Odporność
na uderzenia mechaniczne
(M) – zdolność badanego elementu do wytrzymania uderzenia mechanicznego;
»»Samozamykalność
(C) – zdolność drzwi
lub żaluzji do automatycznego zamknięcia;
»»Zdolność
do zabezpieczenia ogniochron-
nego (K) – zdolność okładziny ściennej lub sufitowej do zapewnienia materiałowi
w początkowej fazie projektowania budynku
na podstawie trzech aspektów:
za okładziną zabezpieczenia przed zapa-
uwzględnić wszelkie wymagania stawiane
1. Pierwszy z nich dotyczy pęknięć lub otwo-
leniem.
przez ten dokument. W przypadku, gdyby
rów przekraczających podane wymiary.
projektowanie konstrukcji i systemów nastę-
2. Drugi dotyczy zapalenia się lub żarzenia
dytowanych laboratoriach badawczych na
powało na samym końcu, mogłoby się oka-
tamponu bawełnianego w ciągu 30 s, na
całym świecie. Laboratoria te wyposażone
zać, że zarówno usytuowanie budynku, jego
które może być przyłożony do nienagrze-
są w specjalne piece badawcze, w których
maksymalne wymiary, jak i niezbędne sys-
wanej powierzchni elementu badawczego.
w sposób kontrolowany wykonywane są
temy zabezpieczeń warunkowałyby całkowi-
3. Ostatni dotyczy utrzymywania się płomie-
procesy spalania badanych konstrukcji. Po
tą zmianę koncepcji lub projektu, generując
nia na powierzchni nienagrzewanej przy
badaniu, na podstawie odnotowanych para-
tym samym dodatkowe koszty związane ze
ogniu ciągłym, trwającym dłużej niż 10 s.
metrów, wykonywany jest raport z badania
zmianą dokumentacji, a także wydłużałyby
Izolacyjność ogniową (I) – czas, po któ-
ogniowego, służący w dalszej procedurze do
rym element przestaje spełniać funkcję od-
wprowadzania badanej konstrukcji do obrotu
dzielania wskutek przekroczenia temperatury
na rynku oraz jej certyfikacji.
czas jego powstania.
vv Państwa firma dodatkowo przeprowadza także badania ogniowe. Na czym one polegają i jaki jest ich cel?
Oceny izolacyjności ogniowej dokonuje się na podstawie pomiaru przy maksymalnym przyroście temperatury ograniczonym do 180°C, w dowolnym punkcie nienagrzewanej po-
śleniu parametrów odporności ogniowej da-
wierzchni elementu badawczego lub pomia-
nej konstrukcji. Miarą odporności ogniowej
ru przyrostu średniej temperatury powierzch-
jest, wyrażony w minutach, czas od rozpo-
ni nienagrzewanej elementu badawczego,
częcia badania do osiągnięcia przez daną
który powinien być ograniczony do 140°C.
te ustalane są, zgodnie z zasadą, poprzez: EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
Badania ogniowe wykonywane są w akre-
granicznej na powierzchni nienagrzewanej.
J.Ć.: Badania ogniowe polegają na okre-
konstrukcję kryteriów granicznych. Kryteria
86
Nośność (R) – jest to czas, po którym element przestaje spełniać swoją funkcję nośną,
W zależności od rodzaju konstrukcji występują także kryteria dodatkowe, takie jak: www.ekspertbudowlany.pl
vv Z jakimi problemami mierzą się specjaliści od biernej ochrony przeciwpożarowej, gdy dobór zabezpieczeń dokonywany jest dopiero na etapie realizacji, czyli na budowie? J.Ć.: Najczęstszym tego typu przypadkiem jest źle dobrana grubość otuliny zbrojenia betonu w konstrukcjach żelbetowych, w efekcie czego niezbędne jest jej uzupełnienie
WYWIAD w postaci płyt ogniochronnych lub natrysku ogniochronnego. Kolejnym częstym przypadkiem jest doprowadzenie istniejącego już budynku do obowiązujących przepisów, co ze względu na fakt jego użytkowania jest problematyczne, zwłaszcza jeśli chodzi o dokonywanie zmian konstrukcyjnych. W takim przypadku często kłopotliwe jest odtworzenie istniejącej konstrukcji, na przykład rozstawu i wymiarów belek podłogi drewnianej. W przypadku, gdy trzeba wykonać dodatkową instalację, na przykład oddymiającą, problematyczne mogą się okazać położone wcześniej inne instalacje, na przykład kanalizacyjne, mogące powodować kolizję systemów. Zdarza się także, że wcześniej wykonany system przeciwpożarowy innej firmy nie posiada odpowiednich dokumentów dopuszczających i wykonawca musi najpierw rozebrać nowy niecertyfikowany system i zaproponować rozwiązania oparte na systemie Promat, który przeszedł całą procedurę dopuszczającą go do obrotu.
vv Czy istnieją różnice w doborze zabezpieczeń biernej ochrony przeciwpożarowej w budynkach nowych i obiektach już istniejących? J.Ć.: Zasadniczą różnicą jest to, że w przypadku nowych budynków mamy dostęp do pełnej specyfikacji budynku, co pozwala na szybsze i dokładniejsze dobranie odpowiedniego zabezpieczenia. W przypadku obiektów już istniejących często nie posiadamy dokładnej dokumentacji projektowej i niezbędne jest wykonanie odtworzenia danych konstrukcji, na przykład przekrojów profili stalowych czy grubości otuliny stropów żelbetowych.
vv Na jakim etapie procesu projektowania instalacji biernej ochrony przeciwpożarowej Promat oferuje swoją pomoc oraz na czym ona polega? J.Ć.: Pomoc oferujemy na każdym etapie, począwszy od doboru odpowiedniego systemu, przez przygotowanie indywidualnych dokumentacji technicznych, aż po wydanie opinii obiektowych we współpracy z akredytowanymi jednostkami badawczymi. Pomoc jest dostarczana nie tylko na etapie projektowania, ale na każdym innym etapie leń firm wykonawczych, pomoc w instalacji, a także doradztwo na etapie odbiorów czy późniejszej eksploatacji systemów. EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
promocja
– dostarczenia materiału na budowę, szko-
www.ekspertbudowlany.pl
87
INSTALACJE
Bierna ochrona ppoż. – z czego ją wykonać? Tomasz Łukaszewski
Obok planowania biernej ochrony pożarowej na etapie projektowania, istotne jest odpowiednie jej wykonanie na etapie realizacji. Niezbędny jest dobór właściwych materiałów budowlanych oraz gotowych produktów, posiadających odpowiednie certyfikaty, aprobaty techniczne, deklaracje stałości właściwości użytkowych oraz klasyfikację ogniową.
W
tryski. W konstrukcjach żelbetowych stosu-
Przepusty kombinowane w ścianie i stropie Fot. Promat
skład biernej ochrony przeciwpo-
je się głównie płyty i natryski. Odpowiednia
żarowej wchodzą:
grubość tych materiałów pozwala chronić
drewno płytami ognioochronnymi, chroniąc
przed wysoką temperaturą a przede wszyst-
je przed bezpośrednim działaniem ognia,
kami ogniochronnymi. W większości budyn-
kim chroni zbrojenie, które jest współodpo-
a w sytuacji, kiedy z powodów projektowych
ków stosuje się szczeliny dylatacyjne, których
wiedzialne za nośność, szczelność izolacyjną
drewno musi pozostać wyeksponowane (np.
celem jest przejęcie naprężenia wynikającego
danej konstrukcji. Na rynku dostępne są już
w obiektach zabytkowych), w celu zabezpie-
wywołanymi przez różnice temperatur zmia-
także farby ochronne przeznaczone do żelbe-
czenia przeciwpożarowego wykorzystuje się
nami objętości i odkształceń w konstrukcji.
tonu. W przypadku konstrukcji drewnianych
lakiery i impregnaty, których cała gama do-
Do zamknięcia takich szczelin, zapobiegając
zabezpieczenia można wykonać, obudowując
stępna jest na rynku.
» zabezpieczenia szczelin i dylatacji środ-
rozprzestrzenianiu się ognia i dymu, można wykorzystać masy ognioochronne lub taśmy dylatacyjne z PVC;
» zabezpieczenia
przejść
kablowych,
które wykonuje się w oparciu o różnego rodzaju bloczki ognioochronne, poduszki ognioochronne, zaprawy ognioochronne, czy pianki ognioochronne. Do zabezpieczenia stosuje się także modułowe dławiki kablowe, skrzynki kablowe, a także płyty z wełny mineralnej. Istniejące już ściany chroni się poprzez dodatkową ich obudowę. W nowych ścianach stosuje się przegrody ceramiczne, żelbetowe, które projektuje się i wykonuje zgodnie z odpornością ogniową tych materiałów;
» zabezpieczenia przeciwpożarowe przejść
instalacyjnych, gdzie stosuje się głównie produkty posiadające wkład pęczniejący, który w warunkach pożaru, kilkukrotnie zwiększając swoją objętość, wypełnia przestrzeń powstałą w wyniku przepalenia się np. rur z tworzywa sztucznego;
» zabezpieczenia
ogniochronne materia-
łów palnych, w zależności od zastosowanej konstrukcji budynku: stalowej, żelbetowej czy drewnianej. W przypadku konstrukcji stalowej wykorzystuje się trzy rodzaje zabezpieczeń. Są to farby ogniochronne na bazie wodorośli rozpuszczalnikowej, płyty oraz na-
88
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
CO MÓWIĄ PRZEPISY? Elementy, jakie projektant powinien uwzględnić w zakresie biernej ochrony pożarowej, zawarte są w przepisach znajdujących się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z rozporządzeniem budynki muszą być podzielone na określonej wielkości strefy pożarowe. Wszelkie instalacje techniczne przechodzące przez ściany oraz stropy powinny znajdować się w odpowiednich przejściach, zwanych przepustami instalacyjnymi, umiejscowionymi pomiędzy poszczególnymi strefami pożarowymi. Parametry, jakie powinny spełniać ściany, stropy, drzwi oraz przepusty instalacyjne w precyzyjny sposób określają przepisy budowlane. Ich uwzględnienie pozwala projektantowi na wyróżnienie metod oraz działań, których celem jest wzmocnienie odporności konstrukcji poprzez zwiększenie nośności ogniowej (R), szczelności ogniowej (E), oraz izolacyjności ogniowej (I) obiektu. Nośność ogniowa (R) określa czas, po jakim dany element konstrukcji przestaje spełniać swoją funkcję. Dochodzi do tego na skutek zniszczenia mechanicznego, utraty statyczności, przekroczenia granicznych wartości przemieszczeń lub zbyt dużych odkształceń, na co wpływ ma działanie czynników zewnętrznych. Czas, po jakim konstrukcja przestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą, określa parametr E – szczelność ogniowa. Dzieje się to wskutek pojawienia się na powierzchni nienagrzewanej płomieni, pęknięć lub dużych szczelin, przez które przenikają płomienie lub gazy. Przyczyną może być także odpadający od konstrukcji jej element. Oceny szczelności ogniowej dokonuje się na podstawie trzech aspektów: 1. Sprawdzając zakres pęknięć lub otworów przekraczających podane wymiary. Weryfikację przeprowadza się na podstawie penetracji szczelinomierzem o średnicy 6 oraz 25 mm. 2. Określając stopień zapalenia się lub żarzenia tamponu bawełnianego w czasie 30 s, na które może być przyłożony do nienagrzewanej powierzchni elementu badawczego. 3. Badając stopień utrzymywania się płomienia na powierzchni nienagrzewanej przy ogniu ciągłym trwającym dłużej niż 10 s. Izolacyjność ogniowa (I) – parametr ten określa czas, po którym element przestaje spełniać funkcję oddzielania wskutek przekroczenia temperatury granicznej na powierzchni nienagrzewanej. Jej oceny dokonuje się na podstawie pomiaru przy maksymalnym przyroście temperatury ograniczonym do 180°C w dowolnym punkcie nienagrzewanej powierzchni elementu badawczego lub pomiaru przyrostu średniej temperatury powierzchni nienagrzewanej elementu badawczego, który powinien być ograniczony do 140°C.
www.ekspertbudowlany.pl
BEZPIECZNE TUNELE PROMATECT®-T ORAZ PROMATECT®-H TUNELOWE PŁYTY OGNIOCHRONNE
• Przebadane wg najbardziej wymagających norm i przepisów • Możliwość stosowania w każdych warunkach pogodowych • Mogą być z łatwością demontowane w celu inspekcji powierzchni tunelu
CAFCO FENDOLITE® MII NATRYSK OGNIOCHRONNY
• Najbardziej znany na świecie natrysk ogniochronny stosowany w tunelach • Od 1980 r. zabezpieczono ponad 1.5 mln m2 tuneli • Przebadany wg najbardziej wymagających norm i przepisów
www.promat.com
INSTALACJE Joanna Ryńska
Gospodarowanie wodą deszczową w mieście wymaga wielu działań – trzeba zarówno chronić budynki i ich otoczenie przed negatywnymi skutkami deszczu, jak i retencjonować i wykorzystywać bezcenne zasoby wody deszczowej. Równolegle do oferty produktów i systemów inżynierii sanitarnej i ekologicznej odpowiadających jednostkowo na te problemy, powstają rozwiązania pozwalające podejść kompleksowo do zagadnienia wód opadowych. Osiedlowy zbiornik na deszczówkę podłączony do rynny i zbierający wodę do podlewania zieleni wokół bloków Fot. ZGN Warszawa-Wola
Odprowadzanie wody i odwodnienia wokół budynku
oraz zabezpieczenia przeciwzalewowe
P
90
olskie miasta, tak jak cały kraj, w co-
sce [2]. Jednocześnie wzrost stanu wód grun-
raz większym stopniu zmagają się
towych i podziemnych wymaga czasu, zatem
z
występowaniem
nawet kilka dni obfitych opadów deszczu nie
skrajnych zjawisk pogodowych – deszczy
rozwiąże w większości przypadków proble-
nawalnych i suszy. W miastach deszcze na-
mu suszy hydrogeologicznej [3]. Ma to tym
walne powodują lokalne podtopienia, powo-
większe znaczenie, że okresy minimalnych
dzie błyskawiczne (ang. flash floods) i powo-
opadów (np. w 2020 roku 1–2 mm w skali
dzie miejskie (ang. urban flood), zaburzając
miesiąca, przy wcześniejszych 20 mm) prze-
funkcjonowanie infrastruktury i powodując
suwają się na okres wiosenny, co skutkuje
znaczne szkody materialne o długofalowych
występowaniem suszy w momencie istotnym
skutkach.
dla wegetacji roślin [4].
naprzemiennym
Korytko z betonu zbrojonego
Fot. Hauraton
Natomiast następstwem suszy są deficyty
Pogłębiający się problem z wodą opado-
wody. Przykładowo na lipiec 2022 r. Polska
wą w miastach (jest jej albo zbyt dużo, albo
Służba Hydrogeologiczna (PIG-PIB) progno-
zbyt mało, a dodatkowo zaczyna brakować
zowała dla blisko 30 obszarów regionalne
w kluczowych momentach) wiąże się przede
niżówki hydrogeologiczne, wskazując, że na
wszystkim z brakiem zdolności do jej retencji
ich obszarach mogą pojawić się utrudnienia
(zatrzymania) i detencji (przechowywania).
w zaopatrzeniu w wodę z płytkich ujęć wód
Znaczenie ma tu niewydolna praca syste-
1. Przeciwdziałanie skutkom suszy pro-
podziemnych (indywidualne studnie gospo-
mów odprowadzania wód opadowych (zbyt
wadzi się zgodnie z planem przeciwdziała-
darskie) oraz z ujęć komunalnych eksplo-
małych i nieprzygotowanych do retencji),
nia skutkom suszy.
atujących pierwszy poziom wodonośny [1].
utwardzenie i uszczelnienie powierzchni
Skutkuje to apelami gmin lub wręcz zakaza-
przyspieszające spływ wód deszczowych,
mi stosowania wody wodociągowej na cele
brak, a wręcz unicestwienie przez osuszanie
3) propozycje niezbędnych zmian w za-
inne niż bytowe – według jednego z zesta-
czy degradację obszarów naturalnej retencji
kresie korzystania z zasobów wodnych oraz
wień 1 lipca 2022 r. sytuacja ta dotyczyła aż
miejskiej. W ustawie Prawo wodne [5] syste-
zmian naturalnej i sztucznej retencji (art.
225 gmin, czyli 9% wszystkich gmin w Pol-
my retencji widnieją jako jeden ze sposobów
185).
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
ochrony przeciwpowodziowej i zapobiegania skutkom suszy: Ochronę przed powodzią realizuje się w szczególności przez: 4) zachowanie, tworzenie i odtwarzanie systemów retencji wód (art. 165);
2. Plan przeciwdziałania skutkom suszy zawiera:
INSTALACJE Zagospodarowanie
wód
deszczowych
spływających z miejskich budynków i ich otoczenia zgodne z tymi założeniami wymaga spójnych i długofalowych inwestycji w tzw. infrastrukturę błękitno-zieloną (rozwiązania wykorzystujące naturalne, półnaturalne i sztuczne ekosystemy roślinne i wodne
Rodzaje urządzeń przeciwzalewowych zgodnych z PN-EN 13564-1 [8, 9] Typ urządzenia
Mechanizm zamykania
Mechanizm awaryjny
Zastosowanie
0
jeden samoczynny
–
na przewodach poziomych
1
jeden samoczynny
jeden (może być łączony z mechanizmem samoczynnym)
na przewodach poziomych
2
dwa samoczynne
jeden (może być łączony z jednym z mechanizmów samoczynnych)
na przewodach poziomych
3
poruszany za pomocą energii zewnętrznej (np. elektrycznej, pneumatycznej)
jeden (niezależny od głównego)
na przewodach poziomych
4
jeden lub dwa samoczynne
jeden (może być łączony z jednym z mechanizmów samoczynnych)
w kształtkach lub wpustach
5
jeden samoczynny
jeden
jako wpust podłogowy
do retencji i detencji). Nie należy jednak zapominać o tzw. infrastrukturze szarej, czyli typowych rozwiązaniach technicznych i inżynierskich (odwodnienia, zbiorniki, urządzenia przeciwzalewowe etc.), które wspomagają miasta i ich mieszkańców nie tylko w pozyskiwaniu, retencji, detencji i wykorzystaniu deszczówki, ale także w odwodnieniu powierzchni, których utwardzenie jest niezbędne (np. dróg), czy w ochronie przed skutkami nadmiernych opadów. trwale nie jest możliwy grawitacyjny spływ
Ochrona budynków przed zalaniem
ścieków (§ 124) [6]. Za takie na pewno należy uznać wszelkie pomieszczenia i piwnice
Jednym ze skutków gwałtownych opadów
położone poniżej poziomu zalewania.
(nawet krótkich, ale intensywnych) dla kana-
Urządzenia zabezpieczające przed prze-
lizacji ogólnospławnej na terenach miejskich,
pływem zwrotnym ścieków mogą być dwo-
czyli dla wciąż najpowszechniejszego roz-
jakiego rodzaju:
wiązania odprowadzania wód opadowych, może być jej przeciążenie na skutek znacznego dopływu. W wyniku tego może nastąpić
» pompownie
budynkowe zgodne z PN-EN
12056-4 w zakresie pkt 4-6 [7];
» urządzenia
przeciwzalewowe
zgodne
Fot. MPI
cofnięcie się ścieków do pomieszczeń poło-
z PN-EN 13564-1 [8].
żonych poniżej poziomu zalewania. Dlatego
Gama klap, zasuw i zaworów przeciwza-
i wartości materialnej i niematerialnej zabez-
w przeciwdziałaniu skutkom deszczu nawal-
lewowych, np. klapy zwrotne chroniące tak-
pieczanej inwestycji (por. tabela). Przykłado-
nego pierwszą linią obrony są zabezpieczenia
że przed gryzoniami lub zasuwy burzowe,
wo mimo że norma [8] nie podaje zaleceń
przed przepływem zwrotnym ścieków (cofką)
umożliwia ich zastosowanie zarówno w bu-
dot. doboru urządzenia w zależności od ro-
– przepompownie ścieków w kanalizacji gra-
dynkach nowych, jak i istniejących (np. do
dzaju ścieków, w jej załączniku przytoczo-
witacyjnej lub urządzenia przeciwzalewowe.
montażu na swobodnym przewodzie kana-
no wytyczne niemieckie, które do ścieków
Zastosowanie takiego zabezpieczenia jest
lizacyjnym, dzięki czemu można je zamon-
z fekaliami polecają urządzenia wyposażone
prawnie wymagane przez Warunki Tech-
tować bez szczególnej ingerencji w istnie-
w mechanizm zamknięcia z napędem typu 3
niczne [6] dla tych pomieszczeń z instalacją
jącą instalację), a także dobór rozwiązania
(pokonujące opór zalegających w przewodzie
kanalizacji grawitacyjnej, z których krótko-
do oczekiwań i potrzeb inwestora oraz wagi
nieczystości) [9]. Sterowanie urządzeniem reklama
Z agospodarowanie
wód opadowych www.mpi.com.pl
dla budynków jednorodzinnych, wielorodzinnych i komercyjnych
Projekt – koNCePCjA – DostAwA – uruChomieNie – serwis MpI s.c. Kobylniki, ul. Szamotulska 28 62-090 Rokietnica
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
tel./fax +48 61 853 00 04 kom. +48 695 740 333
www.ekspertbudowlany.pl
e-mail: biuro@mpi.com.pl www.mpi.com.pl
91
INSTALACJE przeciwzalewowym pozwala rozpoznać ry-
morski) czy skład odpływu wody opadowej
Zalecane bardziej szczegółowe zasady po-
zyko cofki odpowiednio wcześnie (np. przy
będący pochodną zanieczyszczeń spłukiwa-
stępowania z odpływem z powierzchni utwar-
określonym napełnieniu kanału odpływowe-
nych przez deszcze. Podobne własności użyt-
dzonych zależą od tego, jak wielka jest dana
go) i uruchomić mechanizm zamykający.
kowe muszą mieć ruszty (kratki) wykonane
powierzchnia i jak duża ilość wody z opadów
Producenci często dostarczają przepom-
z wytrzymałych, niepodatnych na korozje
na niej powstaje – § 17.1 rozporządzenia
pownie jako pełne, monoblokowe rozwiąza-
i wandaloodpornych materiałów, takich jak
[10] stanowi, że wody opadowe lub roztopo-
nia do przetłaczania ścieków. W ich skład
np. żeliwo czy stal nierdzewna. Ważne jest
we, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy
wchodzą: zbiornik, pompa, lewar, zasuwa
dobranie kratki o właściwej klasie obciążenia,
kanalizacyjne, pochodzące z zanieczyszczo-
odcinająca, otwór rewizyjny i sterowanie,
odpowiadającej nie tylko rzeczywistemu ob-
nej powierzchni szczelnej [...] w ilości, jaka
umożliwiające
czy
ciążeniu ruchem kołowym, ale też uwzględ-
powstaje z opadów o natężeniu co najmniej
(ważną w sytuacjach nagłych lub awaryj-
niającej nagłe przypadki, jak np. konieczność
15 l na sekundę na 1 ha oraz z obiektów ma-
nych) zdalną kontrolę pracy. Konstrukcja
wjazdu pojazdu uprzywilejowanego.
gazynowania i dystrybucji paliw, w ilości, jaka
np.
autodiagnostykę
modułowa pozwala dopasować rozwiązanie
powstaje z opadów o częstości występowania
do warunków i możliwości zabudowy. Przy
jeden raz w roku i czasie trwania 15 minut,
wyborze przepompowni warto zwrócić uwa-
lecz w ilości nie mniejszej niż powstająca
gę na rodzaj wirnika (tak, by radził sobie np.
z opadów o natężeniu 77 l na sekundę na
z substancjami włóknistymi, coraz bardziej
1 ha – mogą być wprowadzane do wód lub do
powszechnymi w ściekach bytowych), a tak-
urządzeń wodnych, o ile nie zawierają sub-
że dostępność i koszty późniejszego serwisu.
stancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych
Odprowadzanie wód z powierzchni utwardzonych
oraz 15 mg/l węglowodorów ropopochodnych. Wśród „zanieczyszczonych powierzchni szczelnych” rozporządzenie [10] wymienia
W mieście, nawet dążącym do stworzenia błękitno-zielonej infrastruktury oraz tworzenia lub odtwarzania zdolności retencyjnych, nie da się uniknąć obszarów wymagających
tereny przemysłowe i składowe, baz transportowych, portów, lotnisk, miast, dróg zaliczanych do kategorii dróg krajowych, wo-
nawierzchni utwardzonych, np. ścieżek ro-
Oprócz parametrów hydraulicznych i użyt-
jewódzkich lub powiatowych klasy G oraz
werowych, dróg czy parkingów. Do miejsc
kowych oraz warunków wynikających ze
parkingów o powierzchni powyżej 0,1 ha
wymagających „punktowego” podejścia do
specyfiki miejskich lokalizacji, trzeba przewi-
– co przekłada się na ok. 20 stanowisk po-
odwodnienia należą też budynki wysokie
dzieć pewną zdolność retencyjną (buforową)
stojowych dla samochodów osobowych [11].
i wysokościowe, szczególnie stawiane wśród
odwodnień opóźniającą odpływ do kanalizacji
Do zapewnienia wymaganej jakości wodzy
już istniejącej zabudowy – stosunkowo mała
deszczowej, jak i ich współpracę z infrastruk-
deszczowej stosuje się odpowiednie urządze-
powierzchnia działki musi odebrać dużą ilość
turą retencyjną, taką jak skrzynki rozsączają-
nia oczyszczające. Jednym z podstawowych
wody spływającej po elewacji, przy uwzględ-
ce czy zbiorniki. Odprowadzane do nich wody
sposobów
nieniu uwarunkowań związanych z wpływem
opadowe muszą spełnić określone warunki
wskazywanych przez GDDKiA jest stosowa-
działki sąsiedniej.
zawarte w ustawie Prawo wodne [5] i rozpo-
nie urządzeń sedymentacyjno-flotacyjnych
rządzeniu w sprawie substancji szczególnie
[11], czyli separatorów substancji ropopo-
szkodliwych dla środowiska wodnego [10].
chodnych, określanych przez normy PN-EN
W takich sytuacjach niezawodne są odwodnienia liniowe – rozwiązania, które wydają się nieskomplikowane (i rzeczywiście
ochrony
otoczenia
parkingów
858-1 i 2 [12, 13] jako „instalacje oddzie-
ale wymagają uważnego podejścia do dobo-
Parkingi bezpieczne dla środowiska
ru i wykonawstwa. Odwadnianie chodników,
Ważnym zagadnieniem jest jakość odpływu
nika – w komorze odmulacza separatora od-
ciągów spacerowych, ścieżek rowerowych
wody deszczowej lub roztopowej kierowane-
dzielane są substancje stałe, a w komorze flo-
czy dróg osiedlowych można uzupełnić np.
go do ziemi, wód lub urządzeń wodnych (np.
tacyjnej substancje ropopochodne zbierane
o muldy chłonne – półkoliste konstrukcje
rowów melioracyjnych) z powierzchni utwar-
na powierzchni wody. Separatory substancji
umieszczane między drogą a poboczem czy
dzonych w miastach. Choć woda taka nie
ropopochodnych mają formę podziemnych
wzdłuż dróg rowerowych.
jest ściekiem, jej jakość regulują ustawa Pra-
zbiorników z tworzyw sztucznych, żelbetu,
Odwodnienia wykonuje się zwykle z beto-
wo wodne [5] oraz rozporządzenia w spra-
stali nierdzewnej lub żeliwa, wyposażonych
nu i jego odmian, np. polimerobetonu (mie-
wie substancji szczególnie szkodliwych dla
w pokrywę odpowiednią do oddziałującego
szanki poliestru, żywicy i kruszywa kwarco-
środowiska wodnego [10]. Przy odprowadza-
na nią ruchu kołowego. Urządzenia dostępne
wego) lub betonu mikrozbrojonego włóknami
niu odpływu powstałego z wód opadowych
bazaltowymi – można dzięki temu dobrać wy-
do środowiska kluczowe jest zachowanie
trzymałość korytka do faktycznego obciążenia
odpowiedniej jakości tej wody – w żadnym
ruchem kołowym. Beton dobrze sprawdza się
przypadku nie może ona zawierać substancji
w budowie korytek odwodnień – jest odpor-
szkodliwych lub nie spełniać warunków doty-
ny mechanicznie i trwały (np. mało wrażliwy
czących ścieków komunalnych odprowadza-
Ważnym elementem wyposażenia sepa-
na zmiany środowiskowe), a także niepodat-
nych z terenów aglomeracji [5], wskazanych
ratora jest regulator przepływu instalowany
ny na korozję atmosferyczną (np. na aerozol
w rozporządzeniu [10].
na wlocie. Wynika to z obowiązku zabez-
takie są pod względem zasady działania),
92
Przestrzenna konstrukcja krat trawnikowych umożliwia naturalną cyrkulację wody i jej swobodne wsiąkanie w podłoże Fot. Polbruk
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
laczy cieczy lekkich (np.: olej lub benzyna)”. Separator ma formę dwukomorowego zbior-
są zwykle w trzech wersjach:
» klasa A15 (ciągi piesze – 1,5 t), » klasa B125 (ciągi jezdne – 12,5 t), » klasa D 400 (ciągi jezdne typ ciężki
–
40 t) [14].
INSTALACJE pieczenia przed dopływem wód opadowych
mające odpowiednią koncesję, ponieważ po-
i roztopowych o natężeniu większym niż jego
wstające odpady uważane są za niebezpiecz-
przepustowość nominalna, gdyż jeśli ilości
ne [15]. Jako urządzenia służące ochronie
wód opadowych lub roztopowych są większe
środowiska, zgodnie z ustawą Prawo budow-
niż wskazano w § 17.1 rozporządzenia [10],
lane [16] separatory wymagają kontroli co
można je odprowadzać do wód lub urządzeń
pół roku, jednak rzeczywista częstotliwość
wodnych bez oczyszczania.
przeglądów powinna zależeć od szybkości
Przy doborze separatora uwzględnia się
gromadzenia się odpadów – poziom napeł-
wielkość przepływu, gęstość węglowodorów
nienia będący sygnałem do przeglądu określa
nieorganicznych występujących w oczysz-
producent. Jeśli urządzenia oczyszczające
dzenie do odbiorników naturalnych wód
czanym odpływie oraz ich odpowiednie stę-
mają przepustowość nominalną większą niż
bez oczyszczania, a wręcz zaleca się ich
żenie na wylocie z separatora. Pod kątem
300 l/s, ich skuteczność należy oceniać na
budowanie jako tzw. parkingów zielonych
skuteczności oczyszczania separatory wystę-
podstawie przeglądów i badań w zakresie
– z nawierzchniami przepuszczalnymi (z as-
pują w dwóch klasach, przy czym do oczysz-
normowanych substancji zanieczyszczają-
faltu porowatego lub płyt perforowanych),
czania odpływów wód deszczowych należy
cych, przeprowadzonych w czasie trwania
z docelową infiltracją wód opadowych do
stosować urządzenia klasy I, czyli separatory
opadu co najmniej dwa razy w roku [10].
podłoża. Ten rodzaj parkingu można założyć
koalescencyjne, dla których stężenie substancji ropopochodnych na odpływie nie może przekraczać 15 mg/l [13]. Wyposażeniem
Rozwiązania retencyjne pod powierzchnią parkingów
Skrzynka rozsączająca
Fot. Pipelife
na terenach o małych spadkach, z gruntami o dobrej przepuszczalności i niskim poziomie wody gruntowej [11].
dodatkowym urządzenia klasy I są wkłady
Odpływ wód opadowych lub roztopowych
W wypadku bezciśnieniowego rozprowa-
koalescencyjne lub lamelowe, których zada-
o właściwej jakości z parkingów czy miejsc
dzania i rozsączania wody deszczowej zebra-
niem jest łączenie zbyt rozdrobnionych kropli
obsługi podróżnych (MOP) może być, zgod-
nej z utwardzonych powierzchni zastosowa-
oleju w większe skupiska, by mogły zostać
nie z zaleceniami GDDKiA [11], kierowany
nie znajdą skrzynki rozsączające o większej
oddzielone w procesie flotacji. Jeśli w odpły-
do infrastruktury zapewniającej retencję
kubaturze (ponad 0,4 m3 na pojedynczy
wie występuje duża ilość odpadów stałych
wody deszczowej. Wytyczne te mogą mieć
element), mające formę ażurowych bloków
i zawiesin, np. błota czy piasku, odmulacz
przełożenie także na inne rodzaje powierzch-
komorowych wykonanych z zaawansowanych
(osadnik) powinien być powiększony. Zgro-
ni utwardzanych.
tworzyw sztucznych, takich jak poliolefiny,
madzone zanieczyszczenia powinny być
W odniesieniu do mniejszych parkingów
które podczas montażu owija się włókniną
regularnie usuwane przez przedsiębiorstwo
(poniżej 1 ha) dopuszczalne jest odprowa-
geosyntetyczną zapobiegającą zatykaniu perreklama
www.doborpompy.pl PODLEWANIE
WODA GOSPODARCZA
PRANIE
SPŁUKIWANIE WC
Oszczędzaj wodę i pieniądze. Ponad 50% dziennego zapotrzebowania nie musi być wodą pitną! reklama Dzięki zastosowaniu centrali deszczowej Wilo-RAIN: • obniżasz rachunki za wodę wodociągową, • obniżasz rachunki za wywóz odpadów, w gminach w których naliczane są stawki na podstawie zużycia wody, • masz zachowaną ciągłość dostawy wody dzięki automatycznemu podłączeniu do wody wodociągowej, • dbasz o środowisko.
ZWROT Z PROGRAMU „MOJA WODA”
Deszczówka to woda miękka o niskiej zawartości minerałów, dzięki czemu nie odkłada się kamień i nie tworzą się zacieki. Doskonale nadaje się do: • podlewania ogrodu, • mycia okien, • wykorzystania jako woda gospodarcza, • do celów rolniczych • do spłukiwania toalet.
Dobierz odpowiednie rozwiązanie do wody deszczowej na doborpompy.pl/woda-deszczowa/ EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
Centrala deszczowa Wilo-RAIN1
93
INSTALACJE zywano: oszczędność, dbałość o środowisko, angażowanie mieszkańców oraz lepszą jakość wody deszczowej niż wodociągowej w aspekcie pielęgnacji zieleni. Pojemniki na wodę deszczową ustawia się obok rur spustowych i łączy z nimi za pomocą zbieracza. Na zimę zbiorniki są demontowane i przechowywane przez ZGN [20]. Z kolei na dziedzińcu Urzędu Miejskiego we Wrocławiu powstał „zielono-niebieski skwer”, który pełni funkcję edukacyjno-demonstracyjną w zakresie wykorzystania wód opadowych do podlewania zieleni miejskiej. Woda z dachu budynku (200 m2) poprzez zbieracz na rurze spustowej trafia do trzech Przepompownia ścieków w kanalizacji ciśnieniowej. System tnący pompy zapewnia odpowiednie rozdrobnienie elementów stałych w ścieku, dzięki czemu możliwy jest transport ścieków rurami kanalizacyjnymi o małych średnicach Fot. Pentair
zbiorników o pojemności 360 l każdy, wykonanych z twardego polietylenu (HDPE). Ze zbiorników woda jest tłoczona do rozdziela-
foracji skrzynek przez cząstki gruntu. Skrzynki
np. przez fundacje, urzędy dzielnicowe czy
cza, a stamtąd do liczącej 400 m linii kro-
sprawdzą się w lokalizacjach o niskim pozio-
zarządy osiedli.
plującej do podlewania roślin. Urząd obra-
mie wód gruntowych, w gruntach przepusz-
Przykładowo na warszawskich osiedlach
zowo określa, że do podlania całego terenu
czalnych i słaboprzepuszczalnych (jednak
Kabaty i Bielany Fundacja „Psubraty” zor-
(200 m2) potrzeba jednorazowo ok. 1,1 m3
w tym drugim przypadku wymagają obsypki
ganizowała zbiorniki (beczki) na deszczówkę
deszczówki, co odpowiada trwającemu 15
żwirowej). Modułowa budowa, umożliwiająca
i ogród deszczowy, korzystając z funduszy
minut deszczowi – przy uwzględnieniu śred-
grupowanie skrzynek zarówno w pionie, jak
pozyskanych na projekty lokalne w ramach
niego opadu we Wrocławiu i powierzchni da-
i w poziomie, pozwala dopasować ten system
konkursu „Decydujesz, pomagamy” (Tesco
chu uzyskuje się ok. 110 dni pracy instalacji
do wielkości odwadnianej powierzchni [11].
Polska) oraz konkursu Funduszu Naturalnej
rocznie [21].
Lokalne zagospodarowanie wody
94
Energii (Operator Gazociągów Przesyłowych
Tak rozumiane rozwiązania „małej retencji”
GAZ-SYSTEM). Zainstalowane beczki i ogród
mają swoją rolę w tworzeniu lokalnej odporno-
deszczowy w pojemniku pomieszczą łącznie
ści na skutki zjawisk pogodowych dla budyn-
dm3
dm3
Retencja pod powierzchniami utwardzonymi
930
desz-
ków, osiedli czy nawet dzielnic, są przejawem
nie jest oczywiście jedynym sposobem radze-
czówki (Bielany, 2020). Fundacja wskazuje,
świadomości ekologicznej i postawy obywatel-
nia sobie z bilansowaniem wody deszczowej
że dzięki retencjonowaniu wody deszczowej,
skiej, a także przekładają się na korzyści spo-
na obszarach miejskich – jej odbiorem pod-
szczególnie w ogrodzie deszczowym, spowal-
łeczne dzięki zaangażowaniu i integracji spo-
czas intensywnego deszczu i zagospodaro-
niany jest jej spływ ulicami i chodnikami do
łeczności. Byłoby idealnie, gdyby ten kapitał
waniem w okresie deficytu opadów. PGW
kanalizacji ogólnospławnej. Działanie to za-
społeczny udało się spożytkować przy wdraża-
Wody Polskie podaje, że sukcesywnie zwięk-
pobiega m.in. nabieraniu przez małe rzeki ni-
niu kompleksowych rozwiązań systemowych.
sza retencję i obecnie zbliża się ona do po-
zinne i potoki miejskie charakteru górskiego
Na bazie analizy ponad 1 mln budynków,
ziomu 7%, co przy średniej europejskiej 20%
nawet po stosunkowo niewielkich opadach.
uwzględniając profil opadów dla Nowego Jor-
oznacza konieczność dalszych działań inwe-
W ogrodzie deszczowym i w zieleni podle-
ku, międzynarodowy zespół badaczy stwier-
stycyjnych [17]. Wydaje się, że miejskie eko-
wanej wodą deszczową następuje też pod-
dził, że przy przemyślanym, strategicznie
systemy są wręcz stworzone do tego, żeby
czyszczanie odpływu w strefie korzeniowej
realizowanym zastosowaniu formuły partner-
nawet w niewielkich, ale przemyślanych
i złagodzenie erozji gleb [18].
stwa publiczno-prywatnego (PPP) zdecentra-
(Kabaty, 2019) i 2000
systemach przybudynkowych (szkoły, urzę-
Na terenie warszawskiej dzielnicy Wola
lizowane, budynkowe systemy zatrzymywania
dy, osiedla mieszkaniowe) gromadzić wodę,
prowadzony jest „Wolski program małej reten-
deszczówki w miastach mogą uzyskać efekty
którą będzie można wykorzystać do podlewa-
cji”. Po sfinansowanej z miejskiego budżetu
zbliżone do osiąganych przez wielkoskalowe
nia zieleni miejskiej czy mycia powierzchni
obywatelskiego instalacji do zbierania wody
inwestycje w systemy wodociągów i kanali-
zewnętrznych. Takie działania prowadzone
deszczowej służącej do podlewania zieleni
zacji deszczowej. Jeśli dobrze zaprojektowany
są w coraz liczniejszych polskich miastach,
przy budynku Urzędu Dzielnicy (trzy zbior-
i wykonany zdecentralizowany system objął-
nie tylko tych największych. Mają jednak
niki umożliwiające zebranie ok. 0,3 m3/m2
by 43–96% budynków, mógłby, zależnie od
zwykle formę gminnych lub miejskich pro-
dachu wody opadowej, kierowanej następnie
specyfiki miasta, pokryć 17–29% miejskiego
gramów dotacji, najczęściej zachęcających
do miejscowego podlewania zieleni) w 2020
zapotrzebowania na wodę do celów innych niż
mieszkańców do montażu zbiorników bądź
roku [19], Zakład Gospodarowania Nierucho-
spożycie, obniżyć wydatki publiczne na dosta-
wykonywania ogrodów deszczowych (np. we
mościami Wola prowadzi program montażu
wę wody o 13–85%, a o 35–56% ograniczyć
Wrocławiu, Warszawie, Gdańsku, Krakowie,
zbiorników na deszczówkę w budynkach
odpływ wód opadowych z dachu do kanaliza-
Skawinie, Wodzisławiu Śl., Koninie, Toruniu,
będących własnością miasta i zarządzanych
cji i rzek [22].
Gliwicach, Lublinie, Nowych Skalmierzy-
przez wspólnoty z udziałem miasta (ok. 100
Literatura dostępna
cach), a na mniejszą skalę realizowane są
budynków). Wśród zalet tego procesu wska-
na portalu www.ekspertbudowlany.pl
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
OGRODY Fot. Joniec
Magdalena Ćwikła
Schody muszą być przede wszystkim bezpieczne, trwałe i wygodne w użytkowaniu. Na co zwrócić uwagę oraz jak i z czego je zbudować, żeby dobrze służyły przez długie lata?
S
chody umożliwiają pokonywanie różnicy terenu w ogrodzie, ale stanowią również atrakcyjną formę kształto-
wania przestrzeni. Trafnie usytuowane i ciekawie wkomponowane w pochyłość terenu staną się doskonałym akcentem architektonicznym, a mogą nawet pełnić funkcję centralnego punktu dekoracyjnego ogrodu. Dzięki nim ogród, nawet usytuowany na kłopotliwym zboczu, może się okazać bardzo ciekawy i funkcjonalnie urządzony.
SCHODY W OGRODZIE Jak i z czego je zbudować?
Na stromym terenie schody dzielone bardziej rozbudowanymi podestami mogą za-
nia. Im niższa podstopnica, tym stopień
zmienne warunki atmosferyczne, jak mróz,
stąpić placyki wypoczynkowe, których nor-
powinien być głębszy. Zapewnia to wygod-
śnieg, deszcz, silne nasłonecznienie czy wiatr.
malnie, z braku płaskiego miejsca, nie da się
ne pokonywanie schodów w górę i w dół.
Świetnie imituje inne materiały, na przykład:
umieścić na zboczach. Z kolei zupełnie płaski
W przypadku schodów z dużą liczbą stopni,
kamień, drewno, a nawet metal. Może być
teren można urozmaicić, budując nawet je-
zaleca się umieszczenie podestów co 10 lub
barwiony w masie. Ogromny wybór sposobu
den szeroki stopień.
12 schodów. Takie rozwiązanie powoduje, że
wykończenia, wielkości i kształtów, a także
ich pokonywanie jest mniej męczące.
przystępne ceny sprawiają, że jest to jeden
Bezpieczeństwo Decydując się na budowę schodów, trzeba
Dobór materiału
z najczęściej wybieranych materiałów do budowy nawierzchni i schodów.
przede wszystkim mieć na uwadze bezpie-
Wybór materiałów, z których można je budo-
czeństwo. Stopnie nie mogą być wykonane
wać, jest bardzo bogaty. Do tego celu można
ze śliskiego materiału. Nie może być on także
użyć takie materiały, jak: kamień, drewno, ce-
kruchy i niestabilny. Konieczny jest również
gła, stal czy beton. Należy jednak pamiętać,
niewielki spadek (około 2%), aby woda desz-
że materiał oraz jego kolor muszą pasować
mają powstać schody należy wykonać wykop
czowa mogła z nich spłynąć. Ponadto stopnie
do otoczenia, zwłaszcza gdy schody mają być
pod fundament. Jego głębokość uzależniona
muszą być jednakowej wysokości i głęboko-
usytuowane w pobliżu domu.
jest od głębokości potrzebnej do wykonania
ści. W przeciwnym razie mnożna się potknąć. Warto pomyśleć też o poręczy. Dla lepszej
Zalety schodów z betonu
Budowa schodów krok po kroku
»
Wykonanie wykopu. W miejscu, gdzie
podbudowy schodów oraz od grubości warstwy humusu (urodzajnej ziemi). Pod budowę
widoczności, stopnie warto wykończyć z lek-
Beton jest trwały. Nie kruszy się, nie od-
schodów należy usunąć cały humus. Jeżeli
ko wystającym noskiem, który będzie rzucał
kształca i jest odporny na ścieranie. Jest też
tego nie zrobimy, pozostała jego część będzie
wyraźny cień na niższą podstopnicę. Krawę-
mrozoodporny i odporny na niekorzystne oraz
stanowić dobre siedlisko do rozwoju roślin
dzie stopni (lub całe stopnie) można też wykończyć materiałem w kontrastowym kolorze do podstopnic. Schody muszą być dobrze widoczne w nocy. Dlatego należy je odpowiednio oświetlić lub zainstalować podświetlenie.
Wygoda użytkowania W ogrodzie warto budować dość niskie stopnie. Im są niższe, tym ich użytkowanie jest wygodniejsze. Zbyt strome utrudniają wchodzenie. Nie powinny być też zbyt wąskie. Muszą zapewniać swobodne przejście. Warto też wyraźnie zaznaczyć rytm. Określa się go, zachowując stałą relację między Fot. Joniec
wysokością podstopnicy a głębokością stop-
96
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
www.ekspertbudowlany.pl
OGRODY
Fot. Semmelrock
Fot. Polbruk
wilgocią i wodą. Zaprawę należy nanieść na podłoże z betonu za pomocą pacy z blachy nierdzewnej, a następnie na spodnią część Fot. Libet
elementu wykańczającego. Płytę należy docisnąć do podłoża i wyrównać za pomocą gumowego młotka. Za pomocą poziomnicy warto sprawdzić, czy płyty kładzione są równo i czy jest zachowany odpowiedni spadek, aby w czasie deszczu woda spływała ze schodów, a nie zalegała na nich. Mocowanie płyt betonowych wykonuje się od dołu biegu
Rys. Polbruk
Fot. Semmelrock
schodów. Najpierw mocuje się podstopni-
i zwierząt, a w dalszej perspektywie dość pew-
cę, a następnie stopień zachodzący na nią.
ne jest, że może doprowadzić do zapadnięcia
W ten sposób postępuje się z każdym kolej-
się i uszkodzenia nawierzchni.
nym schodem.
wykopu należy rozłożyć odsączającą warstwę
wych (i całkowitym ich przyklejeniu do za-
żwiru (15–15 cm), a następnie ją zagęścić.
prawy), szczeliny między nimi wypełnia się
»» Rozłożenie warstwy kruszywa. Na dno »» Wykonanie
fundamentu.
»» Fugowanie.
Po ułożeniu płyt betono-
Kolejnym
fugą. Musi być odporna na działanie nieko-
etapem prac jest wyznaczenie przebiegu
rzystnych warunków atmosferycznych, ta-
schodów i wykonanie szalunku z desek, a na-
kich jak przede wszystkim woda, promienio-
stępnie – zaczynając od dołu biegu schodów
wanie UV, przebarwienia, wykwity, a także
– wlanie betonu. Należy pamiętać, żeby jego
na ataki grzybów i glonów. Po jej stężeniu,
powierzchnia miała 2% zalecanego spadku.
za pomocą wilgotnej gąbki lub ściereczki,
W trakcie schnięcia betonu, musi on być po-
należy oczyścić krawędzie płyt.
lewany wodą, aby prawidłowo związał się i nie powstały pęknięcia.
»» Ułożenie
elementów
betonowych.
Gdy beton wyschnie, można usunąć szalunek i rozpocząć układanie wykańczających Fot. Semmelrock
elementów betonowych. Mocuje się je na
W numerze 4/2022 EB w art. pt. Murki oporowe – błędnie podpisaliśmy zdjęcie. Zamiast firmy Polbruk podaliśmy nazwę firmy Libet. Przepraszamy za pomyłkę.
zaprawę, która musi się charakteryzować dobrą przyczepnością, aby płyty betonowe zostały trwale przymocowane. Taką jest np. ATLAS WODER SX. Ten produkt dodatkowo skutecznie uszczelnia strukturę betonu, a także, dzięki efektowi krystalizacji, zamyka rysy o szerokości do 0,4 mm, które mogą wystąpić w podłożu już w trakcie eksploatacji schoFot. Libet
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
dów. Zapewnia stałą i ciągłą ochronę przed www.ekspertbudowlany.pl
97
WARTO WIEDZIEĆ WYTYCZNE DEKARSKIE. ZESZYT 5. ZASADY UKŁADANIA ŁUPKA NA DACHACH I FASADACH
Od 2018 r. Polskie Stowarzyszenie Dekarzy sukcesywnie wydaje kolejne pozycje „Wytycznych dekarskich”. Zawierają one standardy pomagające wszystkim uczestnikom procesu budowlanego w jednoznacznym definiowaniu poprawnego projektowania i wykonania dachów. Wytyczne dekarskie są ważnym źródłem informacji dla architektów, inżynierów i wykonawców, przedstawiającym różnorodność właściwych rozwiązań dla konkretnych uwarunkowań występujących na obiektach budowlanych. Od niedawna na rynku jest dostępna kolejna publikacja „Wytyczne dekarskie. Zeszyt 5. Zasady układania łupka na dachach i fasadach”. Dla branży dekarstwa łupkowego ta publikacja to wielki krok w stronę uporządkowania kwestii technicznych i jakościowych. Przez lata brakowało takiego dokumentu. Pierwsza część Zeszytu 5. zawiera słownik pojęć i podejmuje kwestie techniczne zasad stosowania łupka, m.in. minimalne kąty nachylenia dachów, podłoże, minimalne zakłady. Dalej opisane są najbardziej popularne rodzaje układania łupka na dachach i fasadach – począwszy od kryć stosowanych na obiektach dzisiaj zabytkowych (na przykład krycia staroniemieckiego lub podwójnego prostokątnego),
ISSN 1730-1904 Nakład 15 000 egz.
Numer obejmuje okres wydawniczy wrzesień–październik
WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 99, faks 22 468 84 76 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelna: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl Menadżer ds. redakcyjno-wydawniczych: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl
98
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2022
po bardziej współczesne (na przykład krycie dynamiczne lub symetryczne). Dodatkowo Zeszyt 5. zawiera informacje o kryciach historycznych. Zeszyt zamyka karta charakterystyki produktu – łupek dachowy i fasadowy, czyli zbiór parametrów i właściwości, które musi spełniać łupek, aby mógł być dopuszczony do stosowania jako materiał na okładziny dachów i elewacji. Wcześniej wydano cztery pozycje. W pierwszej z nich – „Wytycznych dekarskich. Zeszyt 1. Zasady doboru warstw wstępnego krycia dla dachów pochyłych” została omówiona problematyka właściwego doboru warstw wstępnego krycia. Druga część „Wytycznych dekarskich. Zeszyt 2. Warstwy wstępnego krycia – detale wykonawcze” jest poświęcona przedstawieniu sposobów wykonania warstw wstępnego krycia i rozwiązania poszczególnych detali. Kolejna pozycja – „Wytyczne dekarskie. Zeszyt 3” – zawiera zasady krycia najstarszymi pokryciami trwałymi, czyli dachówkami ceramicznymi, oraz uwzględnia obowiązujące w Polsce przepisy budowlane i tradycję polskiego dekarstwa. Z kolei „Wytyczne dekarskie. Zeszyt 4” to uaktualnione wydanie „Wytycznych dekarskich. Zeszyt 1” i „Wytycznych dekarskich. Zeszyt 2”. W tym zeszycie zostały zawarte informacje dotyczące warstw wstępnego krycia uszczelniających pokrycia dachów pochyłych leżących na łatach. W przygotowaniu jest kolejna merytoryczna pozycja – „Wytyczne dekarskie. Zeszyt 6. Zasady techniczne wykonywania pokryć dachowych i obróbek blacharskich z materiałów metalowych”. Wydaje się naturalną koleją rzeczy, że „Wytyczne dekarskie” ewoluują z czasem w oficjalne normy branżowe i w konsekwencji ich stosowanie będzie obligatoryjne. biuro@dekarz.com.pl www.dekarz.com.pl
Współpracownicy: Małgorzata Kośla, Magdalena Ćwikła, Waldemar Joniec, Karol Kuczyński, Maciej Rokiel, Joanna Ryńska, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl Reklama: Małgorzata Semenowicz tel. 606 276 634, msemenowicz@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Kierownik działu logistyki: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Katarzyna Masna, kmasna@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl Projekt graficzny: Łukasz Gawroński DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów
www.ekspertbudowlany.pl
INDEKS FIRM
Alchimica
50, 51
ATLAS
19
Bloktherm
30, 31
Bosch
57
Brillux
11
Canada Rubber Polska
39
climowool
29
Eti Polam
61
Ever
84, 85
FAKRO
13
Fabryka Styropianu ARBET
3
Joniec
7
K-Flex
75
Krispol
27
Międzynarodowe Targi Poznańskie 95 Milwaukee
72, 73
MIWO – Stowarzyszenie Producentów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej
43
MPI
91
PCC Prodex
46, 47
Promat TOP
89
Rawlplug
1, 64–67
Raychem
17
Renoplast
79
Rigips Rockwool
2 36, 37
Röben
99
Schöck
81
Selena
32, 33
Siniat
62, 63, 100
Sto
6
Styropmin
24, 2
Ślizex
5
Ursa Polska
41
Wilo
93
Viessmann
55
Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. ZDJĘCIE NA OKŁADCE: GAWEŁ BIEDUNKIEWICZ I KAROL NIERADKA. NOWA NORMA
GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy
Klasyka czy nowoczesność?... ...naturalnie dobry wybór
Szybkie i ekonomiczne krycie dachu
Trentino angobowana
Antracytowa angobowana
Dołącz do nas!
www.roben.pl
zabudowa poddasza a wymagania przeciwpożarowe nowy system Nida Poddasze Nida Poddasze to pierwsze na rynku rozwiązanie zabezpieczenia ogniowego poddaszy użytkowych, zgodne z aktualnymi Warunkami Technicznymi.
poznaj nas na www.nidapoddasze.pl
do jakich klas odporności ogniowej prawidłowo zabezpieczyć poddasza użytkowe? Wyjaśnia to stosowny przepis – paragraf 219 ust. 2 aktualnych Warunków technicznych. Warto podkreślić, że Krajowe ustawodawstwo jednoznacznie reguluje kwestię zabezpieczeń ogniowych poprzez zapisy Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.