Magazyn
(56) MARZEC–KWIECIEŃ ISSN 1730-1904
www.ekspertbudowlany.pl
czytaj pobierz on-line bezpłatnie
Czy kominek może
ogrzać dom
Ciepły montaż okien Jak poprawić
jakość wody
więcej na
str. 43
w nowej
i nowości
LE P 3
0
IE C
r. st
O
na
Y
j
M
ce
ię
w
TE YS
96 produktów
Ń
odsłonie S
WNĘTRZA
.
BUDOWA
.
INSTALACJE
.
OGRODY
BEZPŁATNY
2/2015
Więcej na s. 17
www.climowool.pl CLIMOWOOL Sp. z o.o. ul. Kościuszki 5 66-008 Świdnica Dział Obsługi Klienta tel. 22 369 67 01-02, fax 22 369 67 10
Maty z mineralnej wełny szklanej do ocieplenia i izolacji akustycznej dachów skośnych DF33
DF35
DF1
DF42
W NUMERZE | NOWOŚCI | WNĘTRZA
31, 65
Kolorystyczne metamorfozy, czyli wnętrza w nowej odsłonie . . . . . . . . . . 6 Gładzie i masy szpachlowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Jak uszczelnić pomieszczenia wilgotne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
| BUDOWA Ciepłe poddasze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Kolorystyczne metamorfozy...
Wełna climowool do izolacji dachów skośnych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Szczelny montaż warstwowy okien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Okna dachowe – nowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Jak dobrać rynny do dachu o nietypowym kształcie. . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Systemy rynnowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Jak wyeliminować mostki termiczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Systemy ociepleń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Jak zaoszczędzić na zużyciu energii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Na czym polega izolacja dachu w systemie nakrokwiowym . . . . . . . . . . . 32 Ciepły dach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
| INSTALACJE Jakie deski na ogrzewanie podłogowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Jak dobrać rynny do dachu o nietypowym kształcie
Jaka wylewka na ogrzewanie podłogowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Ogrzewanie podłogowe w remontowanej łazience . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Uzdatnianie wody w domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Czy kominek może ogrzać dom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Z zamiłowania do perfekcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Jak prawidłowo zaizolować kominek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 Co wpływa na cenę kolektorów słonecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Kolektory słoneczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Izolacje techniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
| OGRODY Ogrodzenie domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 *** Warto wiedzieć, Indeks firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Uzdatnianie wody w domu
Chcesz zobaczyć więcej zdjęć lub filmów dotyczących poruszanych w numerze tematów, szukaj ikonek w artykułach i oglądaj na smartfonie lub tablecie.
4
www.eksper tbudowlany.pl
nr 2/2015
Jak otworzyć się na wygodę? Automatycznie! 100% satysfakcji lub 100% zwrotu
VELUX INTEGRA® to nowoczesny system sterowania, który: pozwala z dowolnego miejsca w domu sterować oknami, roletami lub oświetleniem oraz zaprogramować ich działanie według potrzeb daje możliwość sterowania wentylacją oraz jest niewidoczny po zamknięciu okna Kup sterowanie oknem VELUX INTEGRA® i sprawdź, jaki daje komfort. W razie braku satysfakcji z użytkowania otrzymasz zwrot kosztów sterowania zakupionego w terminie 1.05–30.11.2015. Szczegóły na www.velux.pl/integra
Zobacz, jak działa VELUX INTEGRA®
VELUX. Zawsze trafny wybór.
Fot. Śnieżka
WNĘTRZA
KOLORYSTYCZNE
METAMORFOZY
CZYLI WNĘTRZA W NOWEJ ODSŁONIE Kiedy myślimy o zmianie wystroju pomieszczenia, warto zastanowić się nad wprowadzeniem nowego koloru i pomalować ściany oraz sufity w naszym domu. Kolorystyczna metamorfoza salonu lub sypialni wprowadzi nutę świeżości, ale będzie też doskonałą okazją do twórczej zabawy w gronie najbliższych.
Zaczynamy od przygotowania podłoża
Pierwszym etapem prac jest przygotowanie podłoża pod malowanie. Powinno być ono czyste i równe, co sprawi, że uzyskamy estetyczną, dekoracyjną powłokę malarską. Zanim przystąpimy do malowania, należy dokładnie przyjrzeć się ścianom pod
kątem ich równości, a następnie naprawić ewentualne pęknięcia, rysy oraz ubytki. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie do tego celu gotowych do użycia, naprawczych mas szpachlowych. Przy wypełnianiu pęknięć sprawdzi się zwłaszcza elastyczna masa naprawcza zawierająca włókno szklane. Dodatek ten sprawia, że powstałe połączenia są bardzo trwałe, a pęknięcia można repe-
Jakie kolory będą modne w 2015 roku?
rować bez konieczności wykorzystania taśmy maskującej. Jeśli ściany i sufity są chropowate lub nierówne, można pokusić się o ich wygładzenie. Nowoczesne gładzie szpachlowe są łatwe w aplikacji i obróbce, a z ich użyciem poradzą sobie nie tylko profesjonaliści, lecz także mniej zaawansowani użytkownicy. Produkty w postaci sypkiej miesza się z wodą w proporcji podanej przez producenta na opakowaniu wyrobu. Stosując się do tych zaleceń, uzyskamy masę o pożądanej konsystencji i optymalnych właściwościach. Nanosi się ją na wcześniej zagruntowane ściany pojedynczymi warstwami grubości około 1–3 mm. Do
zdaniem eksperta
Trendy barwne we wnętrzach, podobnie jak trendy w modzie, stały się w ostatnich latach niezwykle różnorodne. Kolory roku 2015 promowane przez różne firmy mają odmienny odcień i charakter. Jednak mimo tego pozornego chaosu, wskazać można pewne kierunki zmian, które na pewno będą miały wpływ na wygląd naszych wnętrz. Ważne pozostają różnorodne odcienie szarości i przybrudzonych pasteli, nawiązujące do stylistyki vintage – błękit, chłodna zieleń, róż – sprzyjają one relaksowi, wyciszeniu i świetnie się ze sobą łączą. Na tym tle dobrze wyglądają meble z tradycyjnych gatunków drewna dr Agata Kwiatkowskaoraz metaliczne detale w ciepłych odcieniach złota i miedzi. -Lubańska, Katedra Interesującą propozycją są zdecydowane kontrasty i geometryczne wzory: pasy, romby, plastry miodu – widzimy je zarówno w tkaninach Przestrzeni i Barwy stanowiących wystrój wnętrza, jak i w płytkach podłogowych czy dekoracjach ścian. Kluczowymi barwami w tym trendzie są granat, Wydziału Form grafit, a nawet czerń łączone z dużą ilością neutralnej bieli i akcentami w intensywnych kolorach. Kontrast jasności wprowadzamy poprzez Przemysłowych łączenie bieli i czerni lub poprzez zastosowanie granatowo-białych elementów. Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki Jak zwykle poszukujemy inspiracji w przyrodzie – wzory o motywach kwiatowych, roślinnych, skór zwierzęcych są ze sobą swobodnie w Krakowie łączone we wnętrzach o typowo miejskim charakterze. Towarzyszą im różne odcienie zieleni i, jak zwykle ostatnio, sporo bieli. Charakterystyczną cechą tego trendu jest jego żartobliwy klimat i biomorficzne kształty. Pojawiają się również kolory, które obserwowaliśmy ostatnio w kolekcjach projektantów mody – oliwkowa zieleń, khaki, bordo, musztardowy żółty czy terakotowy odcień barwy pomarańczowej. Dawno nie widziane we wnętrzach, świetnie się w tej roli sprawdzają.
6
www.eksper tbudowlany.pl
nr 2/2015
PRZEGL ĄD GŁ ADZI > str. 10
Jeden kolor? To za mało!
Gdy ściany w mieszkaniu są przygotowane, można przystąpić do ich dekoracji. Zwykle maluje się je na wybrany kolor, a sufit pozostawia biały. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby złamać ten standard i sprawić sobie kolorowy sufit. To niebanalne rozwiązanie daje ciekawy efekt dekoracyjny. Dla przykładu – odcienie bieli na ścianach doskonale współgrają z unoszącą się nad nimi, wysmakowaną szarością sklepienia. Bardzo efektownie prezentuje się także sufit w kolorze czerwieni czy fioletu. Jeśli preferujemy na suficie klasyczną biel, to wodze fantazji możemy puścić w trakcie dekoracji ścian, malując je na kilka kolorów. Jest to pracochłonne, ale uzyskany efekt wynagradza wszystkie trudy. Aby go otrzymać, potrzebujemy farb w różnych odcieniach, a także wałka lub pędzla oraz taśmy malarskiej, która pomoże odciąć od siebie poszczególne barwy. Wystarczy przykleić pas taśmy w wybranym miejscu, a następnie pomalować wydzielony fragment ściany. Taśmę odrywamy zanim farba wyschnie do końca, nawet jeśli w perspektywie mamy nakładanie kolejnej warstwy. Unikniemy w ten sposób zrywania powłoki malarskiej. W podobny sposób postępujemy z kolejnymi kolorami, tworząc tym samym wnętrze pełne pozytywnych wibracji.
Fot. Dulux
WNĘTRZA
tego celu najlepiej wykorzystać szpachelkę wykonaną ze stali nierdzewnej. Podczas pracy należy utrzymywać narzędzia w czystości, gdyż wszelkie zanieczyszczenia mogą zepsuć efekty naszych działań. Na rynku znajdziemy również produkty typu 2 w 1. Mogą być one stosowane jako warstwa wierzchnia bez konieczności użycia gotowych gładzi. Jest to rozwiązanie bardzo wygodne, gdyż wykorzystując jeden wyrób, osiągniemy pożądany efekt w postaci gładkich, śnieżnobiałych ścian. Ważnym etapem prac jest zagruntowanie ścian. Należy pamiętać o wykonaniu tego zabiegu zarówno przed, jak i po aplikacji gładzi (wówczas nakładamy cienką warstwę gruntu). Zadbajmy również o to, aby ściany przed malowaniem zostały dokładnie odpylone, co pozwoli uniknąć późniejszych problemów z przyczepnością farby nawierzchniowej.
zdaniem eksperta
Jak dobrać odpowiedni wałek do malowania ścian?
Prace malarskie są proste, ale bez odpowiednich narzędzi mogą nie dać zamierzonego efektu i stać się bardzo praco- i czasochłonne. Wałek malarski powinien być dopasowany do rodzaju wykorzystywanej farby oraz malowanej powierzchni. Wewnątrz budynku ściany są najczęściej gładkie lub lekko chropowate, więc farbę należy nakładać wałkami o krótkim lub średnim runie. Krótkie włoski poszycia dokładnie rozprowadzą farbę na malowanej powierzchni, nie pozostawiając żadnej struktury czy wzoru. Ściana lub sufit Robert Kudlaszyk, będą jednolicie pokryte danym kolorem. Kierownik Działu Zupełnie inne powierzchnie spotykamy na zewnątrz budynku. Charakteryzują Sprzedaży, KAEM się one chropowatą i bardzo nierówną strukturą. W takim przypadku najlepszy efekt otrzymamy, malując wałkami o dłuższym, bardziej sprężystym poszyciu, które dociera w każdą szczelinę, równomiernie rozprowadzając farbę. Wałki fasadowe wyściełane są specjalną niehigroskopijną gąbką. Rozwiązanie to zapobiega wchłanianiu się farby w głąb wałka i ułatwia jej przeniesienie na malowaną powierzchnię. Dodatkowo zwiększa się średnica wałka, a tym samym obszar malowania podczas jednego obrotu. Wewnątrz szybko schnące farby akrylowe są odporne na warunki atmosferyczne, dzięki czemu ich kolory są wyjątkowo trwałe. Najważniejszą cechą tego rodzaju farb jest ich wodna baza. Są stosunkowo rzadkie i pozostawiają cienką powłokę, dlatego zdarza się, że konieczne jest nałożenie kilku warstw farby. Wybierając wałek odpowiedni do malowania farbami akrylowymi, należy pamiętać, aby miał on krótkie włosie, które pozwoli na gładkie pomalowanie powierzchni bez pozostawiania struktury. Farby olejne, farby alkidowe, emalie na bazie rozpuszczalników żywicznych oraz gęste lakiery charakteryzują się większą gęstością oraz lepkością. Tworzą solidną i trwałą powłokę ochronną. Dlatego wałki przeznaczone do malowania tym rodzajem farb mają bardzo krótkie runo. Ułatwia to naniesienie cienkiej warstwy farby na malowaną powierzchnię oraz uzyskanie gładkiego i jednolitego koloru. Szczególnym rodzajem zabiegów malarskich jest konserwacja drewna. Środki do pielęgnacji drewna to substancje wieloskładnikowe, wymagające systematycznego przemieszania komponentów w trakcie malowania. Dodatkowo wiele elementów drewnianych posiada frezy lub inne ozdobne żłobienia, co utrudnia równomierne i dokładne położenie lakierobejcy. Podczas malowania środkami ochrony drewna można zastosować wąskie wałki malarskie o specjalnym poszyciu typy Mikrofaza. Runo wykonane jest z bardzo chłonnego materiału, który powoli przenosi lakier, bejcę Fot. HARDY lub lakierobejcę na malowaną powierzchnię.
A może modne cieniowanie?
Prawdziwym hitem w aranżacji wnętrz jest efekt ombre, tworzący na ścianie delikatne przejścia kolorystyczne. Cieniowanie nr 2/2015
Fot. Śnieżka
www.eksper tbudowlany.pl
7
WNĘTRZA
Fot. Śnieżka
Fot. Dulux
przynosi zaskakujące efekty i pozwala odmienić wybraną przestrzeń nie do poznania. Stopniowanie nasycenia jednej barwy bądź płynne przenikanie się różnych tonów kreuje niezwykłą, klimatyczną aranżację. Co ważne, samodzielne wykonanie tego typu dekoracji jest łatwiejsze, niż mogłoby się wydawać. Jak zatem uzyskać spektakularny efekt ombre? Wystarczy kilka wałków, którymi pomalujemy ścianę, mały pędzelek lub ściereczka do rozcierania, zestaw kuwet malarskich oraz odpowiednia farba. Ścianę pokrywa się najpierw kolorem bazowym – najlepiej sprawdzi się tu biel – i czeka, aż całkowicie
Efekty specjalne
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Za pomocą różnych narzędzi możemy uzyskać na ścianie oryginalne efekty dekoracyjne: a, b) efekt pędzla płaskiego, c, d) efekt dwóch pędzli, e, f) efekt gumy Fot. Dekoral
8
www.eksper tbudowlany.pl
wyschnie. Tak przygotowaną powierzchnię dzieli się na pięć poziomych pasów, z których pierwszy trzeci i piąty powinny być szersze od dwóch pozostałych. Trzema odcieniami barwy głównej wypełnia się pasy o większej szerokości. Węższe przestrzenie maluje się z kolei odcieniami pośrednimi. Powstają one z wymieszania kolorów podstawowych: ciemnego ze średnim i średniego z najjaśniejszym. Po przygotowaniu farb zaczynamy malowanie – najciemniejsza barwa na dole, najjaśniejsza na górze. Należy pamiętać, że do każdego odcienia używamy osobnego, czystego wałka. Zanim farba całkowicie wyschnie, rozcieramy granicę między kolejnymi pasami za pomocą małego, suchego pędzelka lub ściereczki. Co ważne, rozmycia nie muszą być regularne – mamy tu pełną dowolność.
(Nie)szablonowe ściany
Kolejnym prostym do wykonania, lecz zarazem wysublimowanym sposobem nadania ścianom niepowtarzalnego wyglądu jest ozdobienie ich różnorodnymi grafikami lub wzorami. Pomogą w tym szablony dekoracyjne. Możemy wykonać je sami lub zdecydować się na zakup gotowych, dostępnych na rynku produktów. Zastosowanie szablonów pozwala na szybką metamorfozę wnętrz. Aby udekorować ścianę wzorem, szablon należy przykleić do niej za pomocą delikatnej taśmy malarskiej. To ważne, bo zbyt mocna taśma może przy odrywaniu uszkodzić powierzchnię. Przyklejony szablon przyciska się lekko do podłoża i starannie rozprowadza po nim farbę, najlepiej w kolorze zdecydowanie odcinającym się od barwy ściany. Aby zrobić to precyzyjnie, dobrze jest użyć małego pędzla lub gąbki, którymi pracuje się podobnie do stempla. Po przyschnięciu farby cały proces należy powtórzyć, a następnie z wyczuciem odkleić szablon. Dekoracyjny wzór jest już w zasadzie gotowy. Teraz trzeba jeszcze zdecydować, czy zostawiamy tylko ten jeden, czy może namalujemy ich więcej. Wykorzystując szablony, w szybki sposób wykonamy dekoracyjny deseń, który podniesie wizualną atrakcyjność każdego pomieszczenia. Malowanie to najprostsza metoda na szybką i łatwą do samodzielnego wykonania metamorfozę wnętrz. Używając wysokiej jakości farb, nowoczesnych technik zdobienia, jak np. cieniowanie, a także odpowiednich narzędzi stworzymy w domu pełną życia i optymizmu przestrzeń. Relaks w samodzielnie odnowionym salonie czy sypialni zyska dodatkową wartość, jaką jest duma z dobrze przeprowadzonej pracy. nr 2/2015
ekspert radzi
WNĘTRZA
Sebastian Czernik
Gładź czy szpachla? W sklepach możemy znaleźć zarówno gładzie, jak i gładzie szpachlowe, które sprzedawcy również polecają do wykańczania ścian. Nie jest to do końca słuszne podejście, gdyż zakres stosowania tych materiałów nie jest taki sam. Gładzie szpachlowe służą przede wszystkim do korygowania większych nierówności oraz precyzyjnego wyprowadzania kątów i płaszczyzn ścian lub sufitów. Grubość jednokrotnie nakładanej warstwy szpachli to zazwyczaj około 5–6 mm. Tymczasem gładź gipsowa przeznaczona jest do wykonywani najcieńszej warstwy wykończeniowej, decydującej o ostatecznej gładkości i wyglądzie powierzchni. Z tego względu gładzie stosuje się w warstwie nie większej niż 2 mm. Gładzie szpachlowe sprawdzą się przede wszystkim podczas remontów domów ze starymi, zniszczonymi tynkami oraz mieszkań, szczególnie Fot. Baumit w blokach wykonanych w technologii wielkiej płyty. W tych ostatnich, aby uzyskać zadowalający efekt, trzeba czasami nałożyć kilka warstw szpachli, które zatuszują niedokładności i odchylenia płaszczyzn powstałe jeszcze podczas budowy (ściany w takich blokach są betonowe i zazwyczaj nie były dodatkowo tynkowane). Utarło się przekonanie że jeśli gładź, to oczywiście mamy do czynienia z gipsem. Na rynku możemy jednak znaleźć nie tylko gładzie gipsowe, ale też cementowe, wapienne i polimerowe. Na to również trzeba zwrócić uwagę podczas wyboru konkretnego materiału. Najbardziej rozpowszechnione są oczywiście gładzie gipsowe. Różnica w rodzaju gipsu, na bazie którego zostały wyprodukowane gładzie (syntetyczny lub naturalny), może, ale wcale nie musi, przekładać się na kolor gotowego wyrobu. W przypadku gipsu syntetycznego kolor może być kremowy lub lekko żółtawy, natomiast w przypadku gipsu naturalnego – biały lub jasnoszary. Gładź gipsowa jest łatwa do nakładania i wygładzania oraz miękka w obróbce i szlifowaniu. Można ją stosować na wszystkich podłożach mineralnych wewnątrz budynków, w pomieszczeniach mieszkalnych. Gładzie cementowe są mniej popularne z tego względu, że ich powierzchnia jest znacznie twardsza i trudniejsza do szlifowania. Wykonanie gładzi cementowej na dużej powierzchni wiąże się zatem z wydłużeniem czasu remontu i sporym wysiłkiem. Dlatego też radziłbym, aby ten rodzaj gładzi stosować tylko w określonych sytuacjach, np. w pomieszczeniach o wysokiej wilgotności (łazienkach, pralniach, suszarniach), a także w miejscach, w których gładź jest narażona na uszkodzenia, np. na klatkach schodowych. Gładzie cementowe produkowane są na bazie białego cementu, dlatego ich powierzchnia do złudzenia przypomina gładź gipsową. Mogą być jednak stosowane również na zewnątrz. Gładzie wapienne są rzadko stosowane, dlatego trudno je znaleźć w naszych sklepach. Przeznaczone są do wykonywania gładzi szczególnie w pomieszczeniach o podwyższonych wymaganiach sanitarnych, np. w kuchniach czy spiżarniach. Właściwości wapna sprawiają, że gładź ma wysoką odporność na skażenia biologiczne i pojawienie się np. grzyba na jej powierzchni. Gładzie polimerowe to stosunkowo nowe rozwiązanie. Spoiwem w tego typu gładziach jest żywica, zaś wypełniaczem biała mączka dolomitowa. Gładzie polimerowe są bardzo elastyczne, mają wysoką przyczepność do podłoża i można je nakładać w bardzo cienkiej warstwie, do 2 mm. Najlepiej stosować je do poprawy jakości już wykonanych gładzi lub całopowierzchniowego wygładzania powierzchni płyt gipsowo-kartonowych.
GŁADZI E
I
MAS Y
S ZPA C H LOW E
gładzie ALPOL AT 307 Gładź wapienna Zastosowanie: do wykonywania gładzi w warstwie od 1 do 3 mm na tynkach wapiennych, cementowo-wapiennych i cementowych oraz na powierzchniach betonowych. Zalecana zarówno do pomieszczeń suchych, jak i wilgotnych. Doskonale nadaje się do renowacji starych, stabilnych tynków. Nie wymaga wstępnego gruntowania podłoża. Do ręcznego wygładzania na mokro, bez potrzeby szlifowania. Stanowi doskonały podkład pod malowanie lub tapetowanie. Szczególnie polecana do pomieszczeń o podwyższonych wymaganiach sanitarnych ze względu na odporność na zagrzybianie. Do nakładania ręcznego i maszynowego wewnątrz budynków; Cechy szczególne: antyalergiczna, odporna na pleśnie i grzyby, do nakładania ręcznego lub maszynowego; Zużycie: około 1,1 kg/m2 /mm.
Zobacz więcej
ALPOL AG S24 Gładź gipsowa elastyczna finiszowa super biała
ALPOL AM 810 Gładź polimerowa extra biała Zastosowanie: do wykonywania cienkowarstwowych, gładkich warstw finiszowych na wyprawach tynkarskich, płytach gipsowo-kartonowych, powłokach malarskich oraz podłożach betonowych. Do szpachlowania niewielkich ubytków i nierówności tynków oraz powierzchni betonowych. Również do spoinowania płyt gipsowo-kartonowych z zastosowaniem taśmy zbrojącej. Do stosowania na ścianach i sufitach wewnątrz budynków, w pomieszczeniach nienarażonych na oddziaływanie wilgoci. Do nakładania ręcznego i maszynowego; Cechy szczególne: gotowa, idealnie biała gładź, łatwa w szlifowaniu, do nakładania ręcznego lub maszynowego; Zużycie: około 1,6 kg/m2 /mm.
10
www.eksper tbudowlany.pl
R
E
K
L
A
M
A
Zastosowanie: do ręcznego wygładzania spoin płyt gipsowo-kartonowych oraz do wykonywania śnieżnobiałych gładzi na wyprawach tynkarskich, płytach gipsowo-kartonowych i podłożach betonowych. Do stosowania na ścianach i sufitach wewnątrz budynków, w pomieszczeniach nienarażonych na oddziaływanie wilgoci. Do nakładania ręcznego; Cechy szczególne: elastyczna, łatwa w nakładaniu, doskonała do szlifowania; Zużycie: około 1 kg/m2 /mm.
tel. +48 41 372 11 00 alpol.gips@alpol.pl, www.alpol.pl
nr 2/2015
GŁADZI E
I
MAS Y
S ZPA C H LOW E
CEKOL C-45 FINISZ – cienkowarstwowa gładź szpachlowa
CEKOL A-45 FINISZ – biała gładź szpachlowa
Rodzaj: finiszowa gładź szpachlowa; Opis produktu: gładź szpachlowa na bazie najwyższej jakości białych surowców naturalnych, spoiw oraz środków modyfikujących. Łatwo się szlifuje i pozostawia idealnie gładką, białą i łatwą do pomalowania powierzchnię. Nie żółknie pod wpływem światła. Po wyschnięciu nadaje się do malowania wszystkimi rodzajami farb. Szczególnie polecana do nakładania mechanicznego przy zastosowaniu odpowiednich agregatów i narzędzi; Podłoże: cegła, beton, tynk gipsowy, wysezonowany tynk cementowy, cementowo-wapienny, płyta gipsowo-kartonowa, jak również akrylowych powłokach malarskich charakteryzujących się odpowiednią przyczepnością do podłoża; Zastosowanie: do stosowania wyłącznie wewnątrz budynków, w pomieszczeniach suchych. W systemach suchej zabudowy służy jako masa szpachlowa wykończeniowa. CEKOL C-45 Finisz jest szczególnie polecany do ostatecznego wyrównania i wygładzania powierzchni przed malowaniem; Grubość warstwy: do 3 mm; Zużycie: 1,5 kg/m2 /mm; Normy, atesty: spełnia wymagania: EN 15824, posiada atest higieniczny; Opakowania: 20 kg. Cena brutto za opakowanie: 41,70 zł.
CEKOL C-35 – cementowo-polimerowa biała gładź szpachlowa Opis produktu: CEKOL C-35 jest wodoodporną i mrozoodporną, elastyczną zaprawą, suchą mieszanką wysokiej jakości białego cementu, białych wypełniaczy mineralnych i środków modyfikujących, zapewniających doskonałą urabialność i przyczepność do podłoży. Produkt nie zawiera składników toksycznych, ani podatnych na żółknięcie pod wpływem światła i warunków atmosferycznych; Podłoże: mineralne,
Rodzaj: gotowa do użycia; Opis produktu: produkt umożliwia uzyskanie idealnie gładkiej, białej, łatwej do pomalowania powierzchni. Nie żółknie pod wpływem światła. Po wyschnięciu można malować wszystkimi rodzajami farb. Produkt można nakładać ręcznie i maszynowo; Podłoże: betonowe, gipsowe, płyty g-k, wysezonowane tynki tradycyjne cementowo-wapienne oraz akrylowe powłoki malarskie o dobrej przyczepności do podłoża; Zastosowanie: produkt przeznaczony do ostatecznego wygładzania i wyrównywania powierzchni przed malowaniem wewnątrz budynków; Grubość warstwy: do 3 mm; Zużycie: 1,5 kg/m2 /mm; Normy, atesty: posiada atest higieniczny, spełnia wymagania PN-EN 15824; Opakowania: 3 kg, 8 kg, 20 kg. Cena brutto za opakowanie: 40,58 zł (20 kg).
np. beton, cegła, gazobeton itp.; Zastosowanie: produkt jest wysokiej jakości materiałem przeznaczonym do wygładzania, wyrównywania i uszlachetniania zewnętrznych ścian budynków oraz do stosowania wewnątrz pomieszczeń, a szczególnie w pomieszczeniach o dużej wilgotności np. łazienki, sauny, chłodnie; Grubość warstwy: od 1 do 5 mm; Zużycie: 1,5 kg/m2 /mm; Normy, atesty: PN-EN 998-1 OC CSII W2, posiada atest higieniczny; Opakowania: 5 kg, 20 kg. Cena brutto za opakowanie: 18,12 zł (5 kg), 62,74 zł (20 kg).
ACRYL-PUTZ® ST10 START Gładź Szpachlowa Typ zaprawy: śnieżnobiała gładź szpachlowa w postaci suchej mieszanki; Zastosowanie: polecana do prac wykończeniowych i remontowych wewnątrz pomieszczeń, a szczególnie do całopowierzchniowego wygładzania ścian i sufitów, spoinowania płyt g-k z taśmą zbrojącą, niwelowania dużych chropowatości, nierówności i pęknięć. Dzięki nowoczesnej formule może być stosowana jako warstwa wierzchnia, bez konieczności użycia gotowych gładzi szpachlowych; Rodzaj podłoża: tynki, płyty drewniane, materiały drewnopochodne, podłoża ceglane, betonowe, płyty g-k; Właściwości: receptury gładzi oparte są na wypełniaczach mikrocząsteczkowych – ich średnica to zaledwie 63 mikrometry, dzięki temu bardzo dokładnie wypełnia rysy i pęknięcia, a także tworzy idealnie gładką płaszczyznę, gotową do malowania, nie wykazuje skurczu, wysycha w krótkim czasie, nie pęka, łatwo się szlifuje, posiada atest higieniczny, wyrób certyfikowany na zgodność z PN-EN 132792009; Zużycie: zależne od grubości warstw – przy grubości warstwy 1 mm około 1 kg/m2; Grubość warstwy: 1–3, punktowo do 30 mm; Czas przydatności do użycia: do 60 minut; Opakowania: 2,5 kg, 5 kg, 20 kg. Cena brutto: 7,33 (2,5 kg), 9,93 zł (5 kg), 34,32 zł (20 kg).
ACRYL-PUTZ® ST11 START S Gładź Szpachlowa Bezpyłowa
WNĘTRZA
masy szpachlowe
Zobacz więcej
www.cekol.pl
Zobacz więcej
obróbki metodą tradycyjną lub metodą „na mokro” bez konieczności szlifowania; pozwala na uzyskanie gładkich, idealnych do malowania powierzchni, posiada atest higieniczny; Zużycie: zależne od grubości warstw – przy grubości warstwy 1 mm około 1 kg/m2; Grubość warstwy: 1–3 mm; Czas przydatności do użycia: do 60 minut; Opakowania: 5 kg, 20 kg. Cena brutto: 8,27 zł (5 kg), 26,52 zł (20 kg).
ACRYL-PUTZ® FS20 FINISZ Gładź Szpachlowa Wykończeniowa
Typ zaprawy: gładź szpachlowa w postaci suchej mieszanki; Zastosowanie: przeznaczona do przygotowania ścian i sufitów wewnątrz budynków przed malowaniem, tapetowaniem itp., doskonała do bezpyłowej obróbki końcowej; Rodzaj podłoża: tynki, płyty drewniane, materiały drewnopochodne, podłoża ceglane, betonowe, płyty g-k; Właściwości: charakteryzuje się bardzo dobrą przyczepnością do podłoża, jest wyjątkowo łatwa w aplikacji i obróbce, nie pęka przy grubych warstwach; daje możliwość
Typ zaprawy: gotowa do użycia śnieżnobiała gładź szpachlowa zawierająca w swoim składzie specjalną żywicę polimerową, która w znacznym stopniu poprawia jej parametry wytrzymałościowe i decyduje o doskonałej przyczepności do podłoża; Zastosowanie: polecana do ostatecznego, wykończeniowego wygładzania powierzchni ścian i sufitów metodą ręczną i maszynową; Rodzaj podłoża: betonowe, cementowo-wapienne, gipsowe, g-k; Właściwości: odpowiednio skonfigurowane komponenty w połączeniu ze specjalnymi wypełniaczami o strukturze płytkowej sprawiają, że obróbka końcowa powierzchni wykonanych ACRYL-PUTZ® FS20 FINISZ jest wyjątkowo łatwa
nr 2/2015
R
E
K
L
A
M
A
– gładź doskonale się szlifuje, zachowując bardzo dobre parametry wytrzymałościowe; podczas stosowania zachowuje stałą konsystencję, może być używana przez długi okres – niezużyta, szczelnie zamknięta zachowuje przydatność do dalszego stosowania; pozostawia śnieżnobiałe i idealnie gładkie, gotowe do malowania powierzchnie, posiada atest higieniczny, wyrób certyfikowany na zgodność z PN-EN 15824-2010; Zużycie: zależne od grubości warstw – przy grubości warstwy 1 mm około 1 kg/m2; Grubość warstwy: do 3 mm; Opakowania: 1,5 kg, 5 kg, 8 kg, 17 kg, 27 kg. Cena brutto: 5,88 zł (1,5 kg), 16,83 zł (5 kg), 22,51 zł (8 kg), 42,87 zł (17 kg), 66,20 zł (27 kg).
infolinia 801 500 801 www.acrylputz.pl
www.eksper tbudowlany.pl
11
WNĘTRZA
Fot. Roca
Piotr Idzikowski
JAK USZCZELNIĆ
POMIESZCZENIA WILGOTNE Źle wykonana izolacja przeciwwilgociowa w budynku to jedna z najczęstszych przyczyn powstawania grzybów w domach i mieszkaniach. Działania profilaktyczne pozwolą zminimalizować jej skutki lub pozbyć się problemu. Jednym z nich jest odpowiednie wykonanie izolacji przeciwwilgociowej w łazience.
Z
alanie mieszkania sąsiada to najbardziej oczywista konsekwencja braku lub nieodpowiedniego wykonania izolacji przeciwwilgociowej. Jest jeszcze kilka innych: odspojenie i pękanie płytek, pękanie murów oraz rozwój korozji biologicznej, czyli wzrost grzybów i glonów.
Po co uszczelniać?
Wyposażenie łazienki w zafugowaną klasycznie okładzinę ceramiczną nie uwalnia od problemu zalania mieszkania położonego niżej. Płytki są odporne na wilgoć, ale nie stanowią wodoszczelnego zabezpieczenia podłoża, pomimo ich małej nasiąkliwości. Jeszcze większym problem są fugi. Gwarancje producenta dotyczące wodoodporności nie mają nic wspólnego z wodoszczelnością. Załóżmy jednak, że wszystkie materiały użyte do wykonania okładziny są wodoszczelne. Niestety, to nie wystarczy. Ponieważ przez wszelkie szczeliny, wzdłuż krawędzi wanien i brodzików woda może przesiąkać i prowadzić do zawilgocenia podłoży. Z różnych powodów przeznaczone do tego celu materiały
12
www.eksper tbudowlany.pl
uszczelniające odspajają się od płytek, armatury itp., tworząc idealne warunki do penetracji wody pod okładzinę. Zawilgocenie jest szczególnie groźne w wypadku podłoży wykonanych z gazobetonu, płyt gipsowo-kartonowych, mas gipsowych. Jego konsekwencją mogą być uszkodzenia, takie jak: wypłukiwanie spoiwa, niszczenie betonu, powstawanie rys, zagrzybień i wykwitów. Miejsca narażone na czasowe oddziaływanie wilgoci i wody nazywane są wilgotnymi i mokrymi strefami budynku. Są to przede wszystkim podłoga i ściany w pobliżu kabiny prysznicowej, umywalki i wanny. Przyjmuje się,
że do strefy mokrej należy cała powierzchnia podłogi i część ścian do 10 cm wysokości ponad nią.
Czym uszczelniać?
W miejscach o podwyższonej wilgotności, takich jak łazienki, natryski, toalety, kuchnie, pralnie itd., zaleca się stosowanie dodatkowego zabezpieczenia przed wilgocią w postaci jedno- lub dwuskładnikowych bezspoinowych folii uszczelniających lub wodoszczelnych zapraw cementowych. Materiały tego typu są na tyle wytrzymałe, że nadają się również do izolacji balkonów, tarasów, a nawet zbiorników wodnych.
Folia w płynie
Najpopularniejszym materiałem do tego typu uszczelnień jest tzw. folia w płynie. Jest to wodna dyspersja tworzyw sztucznych, złożona ze spoiwa polimerowego, wypełniaczy
ekspert radzi
Jaki system izolacyjny jest najłatwiejszy do samodzielnego wykonania?
Proces izolowania powierzchni w strefach mokrych nie jest tak skomplikowany jak mogłoby się wydawać. Najłatwiejszy w użyciu system uszczelniający składa się z płynnej postaci folii elastycznej oraz taśmy przeznaczonej do zabezpieczenia najtrudniej dostępnych miejsc. Pierwszy produkt nakładamy warstwowo za pomocą pędzla, wałka lub pacy. Naroża, miejsca przy kratkach ściekowych, krawędziach przejść rur instalacyjnych – wszystkie te kłopotliwe powierzchnie zatapia się w elastyczną taśmę, a następnie nakłada kolejną warstwę folii elastycznej. Istotne jest, by zachować grubość izolacji na poziomie minimum 2 milimetrów. Do przyklejania płytek można przystąpić już po 24 godzinach od nałożenia folii.
nr 2/2015
Uszczelnienia dwuskładnikowe
Dwuskładnikowe zaprawy uszczelniające produkowane są najczęściej na bazie cementu portlandzkiego z dodatkiem środków poprawiających elastyczność i szczelność. Do suchej mieszanki zamiast wody dodaje się drugi komponent – emulsję polimerową. Masy dwuskładnikowe charakteryzują się dobrą przyczepnością do materiałów budowlanych i wysoką odpornością na niskie temperatury, co pozwala na stosowanie ich na tarasach i balkonach czy nawet jako zewnętrzne izolacje ścian piwnicznych. Są odporne na sole zawarte w wodzie lub w powietrzu. Niektóre z nich są zdolne do mostkowania rys o szerokości do 0,8 mm i wykazują odporność na środowisko agresywne. Mogą być używane także jako powłoka ochronno-uszczelniająca w komunalnych oczyszczalniach ścieków, zbiornikach na gnojowicę itp. Ich wodoszczelność dochodzi do 70 m słupa wody. Podobnie jak w przypadku folii
Montaż akcesoriów
WNĘTRZA
i środków modyfikujących. Stosuje się ją pod ścienne i podłogowe płytki ceramiczne. Folie są dostępne w postaci gotowej do nanoszenia. Ich najważniejszą zaletą, oprócz izolacyjności, jest elastyczność, czyli możliwość kompensacji odkształceń występujących w podłożu. Należy jednak pamiętać, że folie w płynie nie zapewnią wodoszczelności pomieszczeń bez zastosowania potrzebnych akcesoriów. Dobrze jest stosować rozwiązania systemowe, które mają aprobatę ITB. System taki zawiera komplet materiałów (folie oraz akcesoria) współgrające ze sobą pod względem przyczepności i izolacji.
Fot. Atlas
Fot. Atlas
Pierwszymi elementami, które należy przymocować w systemie uszczelnień, są narożniki wewnętrzne i zewnętrzne. W tym celu folię elastyczną lub cementową zaprawę uszczelniającą nanosi się na podłoże w narożnikach pomieszczenia, na krawędziach połączeń ścian z podłogą i z sąsiednimi ścianami oraz wzdłuż dylatacji podkładu. Następnie w świeżo rozprowadzoną masę wtapia się perforowane pasy boczne narożników i taśm uszczelniających. Podobnie należy postąpić w przypadku izolacji podejść rur instalacji wodno-kanalizacyjnych i kratek ściekowych. Do izolacji tego typu miejsc wykorzystuje się pierścienie ścienne i przypodłogowe. Po wykonaniu zabezpieczenia wszystkich newralgicznych miejsc pokrywa się masą uszczelniającą zarówno akcesoria, jak i wszystkie pozostałe przewidziane do izolacji powierzchnie. Masę uszczelniającą nakłada się w dwóch warstwach. Pierwszą warstwę zawsze nanosi się pędzlem lub wałkiem malarskim, drugą – za pomocą pacy stalowej, pędzla lub wałka malarskiego. Nanoszenie drugiej warstwy można rozpocząć po całkowitym wyschnięciu pierwszej warstwy (z reguły po kilku godzinach). Grubość warstwy hydroizolacji powinna wynosić od 1 do 5 mm. Wszystkie prace należy wykonywać przy temperaturze podłoża od +5 do +30°C. Świeżo wykonane powierzchnie (np. tynki, posadzki) mogą być uszczelniane po minimum 14 dniach od czasu ich wykonania. Powierzchnie uszczelnione należy chronić przez około 3 dni przed oddziaływaniem wody pod ciśnieniem. jednoskładnikowych, aby osiągnąć szczelność powierzchni przy zastosowaniu uszczelnień dwuskładnikowych, należy użyć wraz z nimi odpowiednich akcesoriów.
Niezbędne akcesoria
Aby skutecznie uszczelniać powierzchnie jedno- i dwuskładnikowymi foliami, trzeba zastosować kilka niezbędnych akcesoriów. Są reklama
USZCZELNIENIA mamy od podstaw! nr 2/2015
www.eksper tbudowlany.pl
SCHOMBURG Polska Sp. z o.o. ul. Sklęczkowska 18a 99-300 Kutno tel. +48 24 254 73 42 biuro@schomburg.pl www.schomburg.pl
13
Podstawą skutecznego i ekonomicznego wykonania uszczelnienia jest dobrze przygotowane podłoże. Ocenę każdego podłoża zaczyna się od sprawdzenia jego podstawowych właściwości. Podłoże pod system uszczelnień powinno być nośne, tzn. mocne, stabilne i oczyszczone z kurzu, brudu, wykwitów solnych i słabo przylegających fragmentów podłoża, pozostałości starych farb, olejów i innych substancji mogących osłabić przyczepność folii bezspoinowej. Występujące na ścianach rysy i ubytki należy mechanicznie poszerzyć i wypełnić zaprawą wyrównującą. Wyrównanie powierzchni całej ściany trzeba wykonać za pomocą zaprawy tynkarskiej. Aby wyrównać powierzchnię podłóg, można wylewać cementowy podkład podłogowy. Podłoża szczególnie chłonne zaleca się zagruntować emulsją gruntującą. Dobór środka gruntującego należy poprzedzić sprawdzeniem chłonności podłoża. Jeśli charakteryzuje się ono niską nasiąkliwością, trzeba je zagruntować przy użyciu preparatów zwiększających przyczepność. W swoim składzie zawierają one kruszywo nadające podłożu chropowatość, przez co znacząco wzrasta Fot. Izohan wielkość powierzchni sczepnej i wartość przyczepności. Wszystkie podłoża pyliste lub wykonane z materiałów gipsowych bądź pochodnych należy przeszlifować i odpylić. Folię można nakładać po całkowitym wyschnięciu powierzchni, potwierdzonym testem folii. Na podłożu trzeba ułożyć kawałek folii z tworzywa sztucznego, przycisnąć ją i po kilku minutach ocenić wizualnie jej powierzchnię. Jeżeli występuje skroplona para wodna, podłoże nie nadaje się do ułożenia folii.
WNĘTRZA
Jak wykonać uszczelnienie?
nimi taśmy uszczelniające, narożniki i pierścienie. Taśm używa się do zabezpieczania przerw dylatacyjnych i krawędzi, np. na styku dwóch ścian lub ścian z podłogą. Narożniki uszczelniające stosuje się w wewnętrznych i zewnętrznych narożach ścian, przy podłodze. Natomiast pierścienie wklejane są przy kratkach ściekowych oraz w miejscach przejść rur instalacyjnych przez ściany i podłogi. Najczęściej oferowane taśmy mają szerokość 120 mm i jednolitą grubość 0,75 mm. Akcesoria wykonane są przeważnie z ekstremalnie odpornego na rozerwanie poliestru – poprzecznie elastycznego. Występująca w środkowym obszarze warstwa uszczelniająca jest wykonana z bardzo odpornego termoplastycznego elastomeru. Materiał ten ma zdolność odkształcenia poprzecznego
14
www.eksper tbudowlany.pl
i jest bardzo dobrze przyczepny do wszelkiego rodzaju mas uszczelniających. Taśmy, narożniki i pierścienie zatapia się w świeżo naniesionej pierwszej warstwie folii, a po jej wyschnięciu nakłada się na wszystko warstwę drugą.
Cementowe zaprawy uszczelniające
Zaprawy hydroizolacyjne sprzedawane są w postaci suchej mieszanki wysokiej jakości cementów, żywic proszkowych najnowszej generacji, wypełniaczy mineralnych oraz środków modyfikujących. Oprócz uszczelniania powierzchni pod okładzinami, na które woda działa bezciśnieniowo, można nimi izolować zbiorniki wodne. Podłożem dla zaprawy cementowej może być porowa-
ta powierzchnia mineralna, taka jak: tynk cementowy, cementowo-wapienny, podkład podłogowy, elementy betonowe i żelbetowe. Zaprawy te znajdują zastosowanie zwłaszcza w uszczelnieniach piwnic i fundamentów. Służą także do zabezpieczania przed wilgocią starych budynków i ich elementów. Mają wysoką odporność na chemikalia. Niektóre zawierają w swoim składzie wnikające w podłoże aktywne środki, które wchodzą w reakcję z wodą i tworzą krystaliczne substancje zatykające pory materiału. Minusem jest mała grubość warstwy i w związku z tym jej podatność na uszkodzenia, co może skutkować pęknięciem powierzchni i utratą wodoszczelności całej warstwy. Zaprawa może być stosowana na ścianach i podłogach, wewnątrz i na zewnątrz budynku. Zapobieganie powstawaniu glonów i grzybów jest z pewnością łatwiejsze niż ich usuwanie. Uszczelnianie pomieszczeń szczególnie narażonych na rozwój korozji, pozwala wyeliminować lub zminimalizować problem. Odpowiednio wykonana izolacja przeciwwilgociowa zapobiega powstawaniu zagrzybienia w domach i mieszkaniach. Rozwój korozji biologicznej, czyli wzrostu grzybów i glonów to jedna z konsekwencji braku izolacji. Przed wykonaniem uszczelnienia należy zapoznać się z instrukcją zawartą na opakowaniu lub karcie technicznej wyrobu i przestrzegać zasad w niej podanych.
Ile to kosztuje?
Każdy rodzaj wymienionej izolacji ma ściśle określone parametry. Najważniejsze z nich, wraz z informacją o przeznaczeniu, wskazane są na opakowaniach i w kartach technicznych wyrobów. Tylko uważna ich lektura pozwoli dobrać inwestorowi lub wykonawcy najbardziej odpowiednią izolację do jego potrzeb, poczynając od przydatności do danego obciążenia wodą lub wilgocią poprzez parametry robocze aż po cenę. A tego typu materiały tanie nie są. Cementowe uszczelnienie kosztuje 10–15 zł/m², a folie jednoskładnikowe – nawet drugie tyle. Na zakończenie należy wspomnieć o bardzo ważnej kwestii. Opisane uszczelnienia tworzą bardzo cienkie warstwy i ich odporność na uszkodzenie mechaniczne, np. w wyniku ruchu pieszego, jest bardzo niska. Bardzo rzadko więc mogą stanowić warstwę ostateczną. Dopiero przykryte okładziną, tynkiem lub wylewką będą służyły przez lata. nr 2/2015
PROGRAM DOM
KLUCZ DO UDANYCH ZAKUPÓW
Wyjątkowe oferty, rabaty, przywileje, wydarzenia specjalne. Zapytaj doradcy!
www.leroymerlin.pl
Czym ocieplić poddasze?
Wybierając materiał do izolacji poddasza, należy pamiętać, że będzie on wciskany w przestrzenie między więźbą dachową. Z tego względu tak ważne jest upewnienie się, czy będzie on w stanie wszystkie te przestrzenie dokładnie wypełnić, czy płyty będą dobrze i ściśle do siebie przylegały oraz czy uda się łatwo dotrzeć do narożników i załamań. Jeśli materiał izolacyjny nie spełni tych warunków, skuteczność wykonanego ocieplenia może okazać się znacznie niższa. Każda szczelina w izolacji stanie się bowiem mostkiem termicznym, przez który będzie uciekać ciepło. Takie problemy wykonawcze przytrafiają się przy stosowaniu wiotkich mat lub płyt z twardych materiałów. Twardą izolacją trudniej jest wypełnić przestrzenie pomiędzy krokwiami i niełatwo docisnąć płyty do siebie, nie pozostawiając szczelin. Jeśli więc najważniejszy jest dla nas efekt w postaci ciepłego i energooszczędnego poddasza, lepiej do jego ocieplania wybrać materiał nierozwarstwiający się, ale sprężysty, który dokładnie wypełni wszystkie wolne przestrzenie i sprawi, że płyty będą szczelnie przylegały do siebie, zachowywały swój kształt i wymiary przez długie lata. Takie właściwości ma na przykład izolacja ze szklanej lub skalnej wełny mineralnej. Najlepiej do tego celu sprawdzą się maty o dużej elastyczności, które można montować nawet bez dodatkowego sznurkowania.
Grubość izolacji
Inwestując w dobre ocieplenie poddasza, warto wybrać nie tylko sprawdzony produkt, ale także grubszą warstwę izolacji. Zalecana grubość ocieplenia poddasza energooszczędnego wynosi 25–35 cm. Ze względu na koszty standardem jest wykonywanie ocieplenia tylko do wysokości krokwi. Tymczasem,
16
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Isover
BUDOWA
Poddasza użytkowe są szczególnie narażone na wszelkie niedoskonałości i błędy w sztuce budowlanej. Dlatego, aby ustrzec się przed koniecznością kosztownej wymiany ocieplenia poddasza, czy nawet fragmentów konstrukcji dachu, warto zadbać o ich prawidłowe ocieplenie, wykonane najlepiej przez przeszkoloną ekipę montażową.
CIEPŁE PODDASZE zwiększając grubości samej izolacji o 10 cm, poprawiamy dodatkowo aż o 40% izolacyjność cieplną. Dzięki temu oszczędności związane z eksploatacją budynku będą większe. Za najlepsze rozwiązanie do ocieplania poddaszy uznaje się obecnie dwuwarstwowe ocieplenie z wełny mineralnej. Izolując w ten sposób, uzyskamy bardzo energooszczędne poddasze z ociepleniem grubości nawet 30 cm, skutecznie zabezpieczone przed szkodliwymi mostkami termicznymi.
Jak wykonać ocieplenie poddasza przy użyciu wełny mineralnej?
Ze względu na to, że standardowa wysokość krokwi wynosi często 16 cm, a zalecana grubość izolacji na energooszczędnym poddaszu to 25–35 cm, izolację wykonuje się dwuwarstwowo, aby zminimalizować wpływ mostków liniowych, jakimi są krokwie. Układ materiałów stosowanych w połaci dachowej różnicuje je ze względu na sposób odprowadzenia pary wodnej wytworzonej przez mieszkańców i przenikającej z pomieszczeń poddasza na zewnątrz. Są więc dwa rozwiązania: poddasze typu nieszczelnego i szczelnego dla pary wodnej. Poddasze użytkowe typu nieszczelnego dla pary wodnej występuje wtedy, gdy na krokwiach zamontowana jest folia wiatroizolacyjna (membrana) o wysokiej paroprzepuszczalności (powyżej 600–800 g/m2/dobę lub Sd < 0,03 m). Odprowadzenie pary wodnej odbywa się przez szczelinę między wiatroizolacją a pokryciem dachowym. W przypadku tego typu poddasza należy zawsze wykonać: szczelinę wentylacyjną o grubości kontrłaty, 2–3 cm nad folią wiatroizolacyjną, a pod pokryciem dachowym wlot powietrza do szczeliny nad rynną przez tzw. wróblówkę
wylot w kalenicy przez tzw. szczotkę w gąsiorze. Grubość pierwszej warstwy ocieplenia powinna być o 1–2 cm mniejsza niż wysokość krokwi, aby uniknąć wypchania folii wiatroizolacyjnej (membrany) w kierunku pokrycia (czyli np. dla krokwi o wysokości 16 cm grubość ocieplenia powinna wynosić 15 cm). Grubość drugiej warstwy układanej poniżej krokwi powinna stanowić różnicę między łączną grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza i przyjętą grubością pierwszej warstwy. Poddasze użytkowe typu szczelnego dla pary wodnej występuje wtedy, gdy pokrycie dachowe, np. papa, ułożone jest na deskowaniu pełnym lub gdy na krokwiach zamontowana jest folia wiatroizolacyjna wstępnego krycia o niskiej paroprzepuszczalności (do 600 g/m2 dobę lub Sd > 0,03 m). Odprowadzenie pary wodnej odbywa się przez szczelinę między ociepleniem a deskowaniem pełnym lub folią wstępnego krycia. W przypadku tego typu poddasza należy zawsze wykonać: szczelinę wentylacyjną grubości 3–6 cm między ociepleniem a deskowaniem pełnym lub folią wstępnego krycia trójkątny ruszt ze sznurka poniżej folii wiatroizolacyjnej albo deskowania, aby materiał izolacyjny nie zatkał szczeliny wloty powietrza pod okapem i w kalenicy. Grubość pierwszej warstwy ocieplenia powinna być o 3–6 cm mniejsza niż wysokość krokwi, aby uzyskać odpowiednią grubość szczeliny wentylacyjnej (czyli np. dla krokwi o wysokości 16 cm grubość ocieplenia powinna wynosić 12 cm). Grubość drugiej warstwy układanej poniżej krokwi powinna stanowić różnicę między łączną grubością energooszczędnego ocieplenia poddasza i przyjętą grubością pierwszej warstwy.
nr 2/2015
BUDOWA
WEŁNA CLIMOWOOL
DO IZOLACJI DACHÓW SKOŚNYCH Budowa energooszczędnych domów to już nie tylko trend, ale konieczność. W myśl przepisów od 2021 roku wszystkie nowo powstałe budynki powinny wykazywać niemal zerowe zużycie energii. Działania te mają na celu zmniejszenie zużycia energii przez państwa członkowskie UE.
N
a zwiększenie energooszczędności budynku ma wpływ wiele czynników. Jednym z nich jest odpowiednia izolacja. Prawidłowo ocieplone poddasze pozwala na oszczędność ciepła rzędu nawet 40%. Jednym ze sposobów izolacji dachu skośnego i poddaszy jest użycie mineralnej wełny szklanej. Szukając odpowiedniego dla siebie produktu, warto zwrócić uwagę na to, jaki jest jego deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła λD [W/(m · K)]. Wartość ta odpowiada ilości ciepła w dżulach, jakie jest przewodzone przez warstwę materiału grubości 1 m i powierzchni 1 m 2, przy różnicy temperatur po obydwu stronach równej 1 stopniowi, w czasie 1 sekundy.
Im mniejsza jest wartość współczynnika przewodzenia ciepła danego materiału, tym lepszym jest on izolatorem. Wartość lambdy deklarowanej przez producenta uzyskiwana jest podczas specjalistycznych badań, w których mierzy się faktyczny strumień ciepła przewodzony przez próbkę konkretnego materiału. Z myślą o optymalnych parametrach energooszczędnych budynków stworzona została cała grupa produktów climowool, która zapewnia odpowiednią izolację dachów skośnych. Najwyższe parametry izolacyjności termicznej umożliwiają skuteczniejszą ochronę cieplną budynku, przy zastosowaniu tej samej grubości materiału izolacyjnego, co
Zalety technologii climowool Pierwszorzędna wydajność izolacji, izolacja dźwiękowa i ochrona przeciwpożarowa – climowool ma wszystkie klasyczne zalety wełny szklanej, ale oferuje jeszcze więcej: ulepszenia dla profesjonalistów, którzy codziennie pracują z materiałami izolacyjnymi. Bardzo miękka – wełna szklana produkowana w specjalnym procesie technologicznym wytwarza znacznie mniej pyłu podczas stosowania i dzięki temu zapobiega typowemu swędzeniu. Ponadto wełna climowool jest wyjątkowo miękka i właściwie pozbawiona zapachu. I co szczególnie ważne, wełna climowool jest odporna na wilgoć. Działanie zaciskowe dla pewnego trzymania, mimo miękkich włókien – climowool to pierwszy materiał izolacyjny, który łączy miękką wełnę z doskonałą siłą rozprężającą, przywracającą materiał do stanu pierwotnego. Szybka obróbka, bez strzępienia się – perfekcyjne współdziałanie między lepiszczem i włóknami zapewnia czyste krawędzie cięcia i zapobiega niepożądanemu zwijaniu się pod nożem. Trwałość – wełna climowool, produkowana w najnowocześniejszym w Europie zakładzie produkcji wełny szklanej, charakteryzuje się wzorcowym bilansem ekologicznym. Jego podstawą są najnowocześniejsze, wysokowydajne linie produkcyjne oraz krótkie drogi przewozu surowców mineralnych i szkła recyklingowego. Ogranicza to emisję CO2 w czasie produkcji, natomiast izolacja wełną climowool zapewnia wielokrotne oszczędności przez dziesięciolecia.
nr 2/2015
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
Maty z mineralnej wełny szklanej climowool DF33 – produkt posiadający jeden z najlepszych współczynników przewodzenia ciepła λD = 0,033 W/(m·K) w Polsce. climowool DF35 – współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,035 W/(m·K). climowool DF1 – współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,039 W/(m·K). climowool DF42 – współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,042 W/(m·K). Zastosowanie: Do ocieplenia oraz izolacji akustycznej: dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym poddaszy nieużytkowych w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) stropów między legarami, sufitów podwieszanych, lekkich ścianek działowych. Właściwości: materiał niepalny, klasa reakcji na ogień A1 wg EN 13501-1.
produkt standardowy. Co to oznacza w praktyce? Przy izolacji dachu grubości 250 mm zastosowanie produktu z rodziny climowool o lambdzie λD = 0,033 W/(m · K) jest o 60% skuteczniejsze niż zastosowanie standardowego produktu izolacyjnego o lambdzie λD = 0,042 W/(m · K). Na uwagę zasługuje również niski ciężar właściwy wełny szklanej climowool, pozwalający uniknąć nadmiernego obciążenia konstrukcji budynku oraz zapewniający jej sprężystość, co wpływa na dokładne wypełnienie izolowanych przestrzeni i łatwość montażu. Produkty climowool gwarantują najwyższy standard ochrony cieplnej budynku. Ze względu na swoje unikalne cechy są szczególnie zalecane do dachów skośnych.
climowool sp. z o.o. ul. Kościuszki 5, 66-008 Świdnica www.climowool.pl Dział Obsługi Klienta tel. +48 22 369 67 01-02 fax +48 22 369 67 10
www.eksper tbudowlany.pl
17
BUDOWA
Fot. Drutex
Robert Klos, ekspert Zrzeszenia Montażystów Stolarki
SZCZELNY
MONTAŻ WARSTWOWY OKIEN Cena i ciepło są najważniejszymi dla nabywców kryteriami zakupu okien. Jak wynika z badań Centrum Analiz Branżowych, przeprowadzonych wśród sprzedawców okien, aż 80% inwestorów pyta przede wszystkim o ciepło, a więc o izolacyjność cieplną okna, czyli jego zdolność do ograniczania ucieczki ciepła z budynku.
Z
okna energooszczędne są niemal całkowicie szczelne, a ich producenci deklarują czwartą, najwyższą jej klasę. Oznacza ona, że jeśli będzie wiał lekki wiatr, to przez każdy metr styku ramy skrzydła z ramą ościeżnicy nie przeniknie w ciągu godziny więcej niż 0,1 m3 powietrza z zewnątrz.
Fot. Vetrex
dolność ta, określana wartością współczynnika Uw, zależy przede wszystkim od izolacyjności szyby i ram. Ale też od szczelności okna, gdyż ewentualne przewiewy między ramą skrzydła i ościeżnicy mogą zniweczyć najwyższą nawet izolacyjność szyby czy ram. To dlatego współczesne
Fot. Den Braven
Idea montażu warstwowego
18
www.eksper tbudowlany.pl
Rys. VBH
Aplikacja pianki za pomocą pistoletu
Szczelna przegroda, szczelne okna
Sprzedawcy okien przyznają jednak, że ich klienci bardzo często nie wiedzą, że dla ochrony cieplnej budynku ważna jest szczelność nie tylko samego okna, ale też całej przegrody okiennej. Przegrody, czyli najczęściej okna wraz z warstwą izolacji cieplnej wokół niego. Warstwa ta wypełnia szczelinę powstałą między ramą okna a murem. W oknach pionowych najczęściej używa się do jej wykonania poliuretanowej pianki montażowej, natomiast w oknach połaciowych – wełny mineralnej, szklanej, a niekiedy nawet naturalnej wełny owczej. Wełna doskonale przepuszcza powietrze i chłonie wilgoć, więc gdyby jej nie zabezpieczyć w żaden sposób, to dość szybko by zamokła, a wiatr swobodnie by przez nią wiał, niszcząc jakąkolwiek izolacyjność cieplną całej przegrody okiennej. Zakup okien energooszczędnych w takiej sytuacji nie miałby jakiegokolwiek sensu. To dlatego właśnie okna połaciowe zabezpiecza się specjalnymi foliami ochronnymi: wiatroszczelnymi i wodoodpornymi od zewnątrz, by chronić przed wiatrem i deszczem, a paroszczelnymi od środka, by zapobiec wnikaniu w wełnę wilgoci z pomieszczeń. Nie sposób wyobrazić sobie montażu okna połaciowego bez zastosowania takich folii. Bez nich szczelina wokół okna po prostu by przeciekała, a na suficie mielibyśmy mokre plamy i lejącą się na podłogę wodę deszczową. Wokół okien pionowych jest podobnie, choć na nie deszcz pada nie tak często, jak na nr 2/2015
BUDOWA
Kołnierz EHV-AT Thermo Kołnierz paroprzepuszczalny XDP Wełna owcza z zestawu XDP Kołnierz paroszczelny XDS
Szczelny, ciepły montaż okien dachowych z zastosowaniem rozwiązań systemowych
okna połaciowe w dachu. Nawet sami sprzedawcy okien nie zawsze zdają sobie sprawę, że powodem przewiewów przez przegrodę okienną jest wiatr przedostający się do pomieszczeń nie przez okna, ale przez niezabezpieczoną warstwę ocieplenia wokół tego okna. Tę warstwę wokół okien pionowych wykonuje się najczęściej, używając pianki montażowej, a przecież ta, choć w mniejszym stopniu niż wełna, także chłonie wilgoć i przepuszcza wiatr. Przeprowadzone w ubiegłym roku badania przepuszczalności powietrza przez taką piankę dowiodły, że jeśli jej nie osłonimy foliami ochronnymi, to przez szczelinę wokół okna zimą wnikać będzie do pomieszczeń zimny wiatr. Pianka zabezpieczona foliami tworzy natomiast wypełnienie szczeliny, które wiatru i wilgoci nie przepuszcza w ogóle, a tylko taka sytuacja powoduje, że cała przegroda okienna w murze nie ma gorszych właściwości niż właściwości samych energooszczędnych okien. Tylko w ten sposób wykonuje się montaż szczelny i jest to jedyna poprawna technika montażu dla okien energooszczędnych.
Na czym polega szczelny montaż okien?
Taki montaż polega na wykonaniu trzech warstw montażowych wokół okna. Najważniejsza jest warstwa środkowa, gdyż to od niej zależy odpowiedni poziom izolacyjności cieplnej, ale i izolacyjności akustycznej, które nie mogą być gorsze niż ich odpowiedniki w oknie. Warstwę tę wykonuje się najczęściej z materiałów ociepleniowych, takich jak wełny lub pianki poliuretanowe. Ponieważ są to materiały higroskopijne, chłonące wilgoć i wodę, zabezpiecza się je od wewnątrz folią paroszczelną, naklejając ją szczelnie na ramę okna i na mur. To tworzy warstwę wewnętrzną montażu szczelnego. Dla zabezpieczenia przed wnikaniem wody deszczowej, ale
20
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Fakro
zdaniem eksperta
Ile kosztuje zabezpieczenie warstwy ocieplenia foliami ochronnymi?
Koszt samych folii to nie więcej niż 3 zł za metr. Jeśli w budynku mamy 10 okien o obwodzie 6 metrów każde, wówczas potrzebujemy 60 metrów folii paroszczelnej i tyle samo folii wiatroszczelnej. W sumie potrzebujemy 120 metrów folii, co daje koszt rzędu 360–400 zł. To jest cena naszego trwałego zabezpieczenia się przez przewiewami i przeciekami wokół okien.
i wiatru, od zewnętrznej strony zabezpiecza się warstwę ocieplenia specjalną folią wiatroszczelną, także przyklejając ją szczelnie do okiennej ramy i do muru. Folia zewnętrzna ma jeszcze jedną cechę: jest paroprzepuszczalna, co umożliwia przepuszczenie pary wodnej na zewnątrz, gdyby w jakiś sposób dostała się ona jednak do warstwy wełny czy pianki montażowej. Folie zabezpieczające nie są odporne na działanie promieniowania UV, stąd najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od ich naklejenia, powinno się je przykryć tynkiem lub ociepleniem muru, aby nie były na to promieniowanie narażone, gdyż nieodwracalnie stracą swoje właściwości ochronne. Okna energooszczędne montujemy w naszych domach po to, aby oszczędzać energię cieplną. Nie uda nam się to jednak, jeśli szczelina montażowa wokół okna nie będzie wypełniona w sposób, który zapewni jej trwałą szczelność. Zapewnić to może jedynie techni-
ka szczelnego montażu warstwowego, która polega na zabezpieczeniu warstwy ocieplenia wokół okna dwoma dodatkowymi warstwami ochronnymi. Tylko ten sposób montażu zapewni trwałą szczelność złącza i idącą w ślad za tym jego izolacyjność cieplną i akustyczną na poziomie nie gorszym niż izolacyjność samego okna. Wykonanie samej tylko warstwy ocieplenia i niezabezpieczenie jej foliami ochronnymi z całą pewnością obniży parametry izolacyjne całej przegrody okiennej, a w przyszłości może się przyczynić do powstawania pleśni i grzybów wokół okna. To tak, jak kupując nowy samochód, nie wyposażamy go w używane opony, tak samo kupując nowe okna energooszczędne, nie zapominajmy o trwałym zabezpieczeniu warstwy ocieplenia wokół nich. W przeciwnym wypadku w czasie obfitych opadów woda lać się nam będzie nie tylko z sufitu, ale też z parapetów i spod balkonów.
Fot. VELUX
Firmy oferują kompletne zestawy do prawidłowego montażu okien dachowych
nr 2/2015
OK NA
DACH OWE
–
N OW OŚ C I
Drewniano-poliuretanowe okno obrotowe w kolorze białym z innowacyjną konstrukcją ThermoTechnology™, przeznaczone do montażu w dachach o nachyleniu 15–90°, w każdym rodzaju pokrycia samodzielnie lub w zestawach. Odporne na wodę, zalecane do kuchni i łazienki. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Do wyboru 2 poziomy montażu: standardowy lub obniżony. Możliwość doinstalowania sterowania elektrycznego na późniejszym etapie użytkowania. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. 20-letnia gwarancja przy montażu wraz z ramą izolacyjną BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Aluminiowy uchwyt zintegrowany jest z klapą wentylacyjną wyposażoną w wymienny filtr powietrza zatrzymujący kurz i owady. Możliwość domontowania dolnej klamki w przypadku okien zamontowanych wysoko. Wąskie profile okienne, lepszy dostęp światła i bardzo dobre parametry izolacyjne. Konstrukcja rdzenia drewnianego, pokrytego ciśnieniowo malowanym na biało poliuretanem, zapewnia całkowitą odporność na wilgoć i trwałość na wiele lat. Okno nie wymaga konserwacji i jest łatwe do utrzymania w czystości. 4. klasa przepuszczalności powietrza okna chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem dzięki systemowi uszczelek obwiedniowych na skrzydle.
Współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,3 W/(m2 · K). Wytrzymała hartowana szyba zewnętrzna chroni przed żywiołami, zaś klejona szyba wewnętrzna to zabezpieczenie przed odłamkami szkła w razie stłuczenia. Dodatkowo szyba ma klasę antywłamaniową P2A i chroni przed hałasami zewnętrznymi.
BUDOWA
VELUX GLU 0055
VELUX GLL 1055 Drewniane okno obrotowe z innowacyjną konstrukcją ThermoTechnology™, przeznaczone do montażu w dachach o nachyleniu 15–90°, w każdym rodzaju pokrycia, samodzielnie lub w zestawach. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Do wyboru 2 poziomy montażu: standardowy lub obniżony. Możliwość doinstalowania sterowania elektrycznego na późniejszym etapie użytkowania. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. 20-letnia gwarancja przy montażu z ramą izolacyjną BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Okno ma 2 wersje otwierania: u góry aluminiowy uchwyt otwierający lub w dolnej części skrzydła ocynkowana klamka otwierająca (typ B). Wąskie profile okienne, lepszy dostęp światła i bardzo dobre parametry izolacyjne drewna łączonego z wysokoizolacyjnym tworzywem EPS. 4. klasa przepuszczalności powietrza okna chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem, dzięki systemowi uszczelek obwiedniowych na skrzydle. Współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,3 W/(m2 · K). Wytrzymała hartowana szyba zewnętrzna chroni przed żywiołami, zaś klejona szyba wewnętrzna to zabezpieczenie przed odłamkami szkła w razie stłuczenia. Szyba ma klasę antywłamaniową P2A i chroni przed hałasami zewnętrznymi. Wydajna wentylacja – dwustopniowa (typ B) lub zintegrowana z uchwytem otwierającym wyposażona w wymienny filtr powietrza zatrzymujący kurz i owady.
BALKON DACHOWY VELUX GDL CABRIO – NOWEJ GENERACJI Dwuskrzydłowy balkon dachowy VELUX GDL Cabrio do mieszkań na poddaszu, zapewnia doskonały panoramiczny widok i wyjątkową aranżację wnętrza. Jest na tyle duży, że swobodnie mogą korzystać z niego dwie osoby równocześnie. Dolny element okienny ze zintegrowanymi barierkami po podniesieniu do pionu tworzy niewielki balkon, natomiast górny możemy uchylić do kąta 45°, zatrzymując w dowolnej pozycji. Okno zostało przystosowane do montażu rolet wewnętrznych i jest wyposażone w klapę wentylacyjną z filtrem powietrza o wydajności do 59 m3/h. Wykonano je z naturalnego drewna lub drewna pomalowanego na biało laminowanego warstwowo z zastosowaniem nowej konstrukcji ThermoTechnology™, dlatego charakteryzuje się bardzo dobrymi właściwościami izolacyjnymi – współczynnik Uw równy 1,2 W/(m2 · K) i jednocześnie większą nawet o 10% powierzchnią szyby. Balkon wyposażony jest w szybę dwukomorową, laminowaną, wypełnioną argonem z powłoką antyroszeniową i łatwozmywalną. Dostępny w dwóch szerokościach: 94, 114 cm oraz wysokości 252 cm. Balkon dachowy VELUX GDL można łączyć ze sobą w zestawy lub z innymi oknami dachowymi VELUX. Do zastosowania na poddaszach bez ścianki kolankowej o kącie nachylenia dachu 35–53°.
VELUX POLSKA SP. Z O.O.
ul. Muszkieterów 15A, 02-273 Warszawa, tel. 22 337 70 00, fax 22 337 70 90, kontakt@velux.pl, www.velux.pl
nr 2/2015
reklama
Współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,2 W/(m2 · K). Velux GDL Cabrio to jedyny balkon dachowy na rynku o najniższym współczynniku przenikania ciepła. Doskonałe parametry izolacyjne osiągnięto dzięki zastosowaniu energooszczędnego dwukomorowego pakietu szybowego oraz innowacyjnej konstrukcji ThermoTechnology™, czyli wbudowaniu wysokoizolacyjnego materiału EPS w skrzydło i ościeżnicę.
www.eksper tbudowlany.pl
21
BUDOWA
Fot. Galeco
Agata Grudecka
Dwuspadowe, płaskie, mansardowe, kolebkowe – to tylko niektóre typy dachów, które oferuje inwestorom współczesna architektura. Jeszcze na etapie projektu warto pamiętać o tym, że każda, nawet najbardziej wymyślna konstrukcja dachowa, musi zostać skutecznie odwodniona. Odpowiednie orynnowanie to gwarancja trwałości i dobrej kondycji nie tylko dachu, ale także całej elewacji.
JAK DOBRAĆ
RYNNY DO DACHU O NIETYPOWYM KSZTAŁCIE
K
lasyczny dwuspadowy dach jest niewątpliwie konstrukcją najłatwiejszą do odwodnienia. Choć ten typ dachu powraca w wielkim stylu w domach zwanych przez niektórych nowoczesnymi stodołami, z pewnością ma wielu konkurentów. Decydując się na bardziej skomplikowane, wielospadowe konstrukcje, powinniśmy poznać kilka faktów dotyczących ich późniejszego funkcjonowania. Najbardziej ogólna zasada doboru systemu rynnowego do konkretnego dachu jest taka, że wielkość średnicy rynny jest proporcjonalna do powierzchni dachu i kąta nachylenia jego połaci. Każdy bardziej skomplikowany dach potrzebuje jed-
nak osobnych wyliczeń, które zagwarantują optymalne działanie systemu.
bezbłędnie określić podstawowe parametry każdego dachu.
Dachy wielopołaciowe
Projektując system rynnowy dla dachu wielopołaciowego, zwanego także wielospadowym, w pierwszej kolejności musimy policzyć wszystkie powierzchnie i zsumować je. Aby mieć pewność, że nasze wyliczenia są wiarygodne, warto skorzystać z profesjonalnych narzędzi. Na stronie internetowej niektórych producentów systemów rynnowych dostępne są specjalne kalkulatory, które w kilku prostych krokach pomogą
Fot. Galeco
ekspert radzi Jak dobierać system rynnowy, na co trzeba zwrócić uwagę? Rozpoczęcie inwestycji orynnowania dachu to po pierwsze decyzja o wyborze rodzaju materiału, z którego mają być wykonane rynny. Wpływa to na estetykę, jakość i koszt takiej inwestycji. Firma Budmat produkuje stalowy system orynnowania Flamingo oraz system orynnowania ProAqua wykonany z PVC. Orynnowanie stalowe powinno mieć odpowiednie zabezpieczenia antykorozyjne powłokami cynku i lakierami organicznymi. Natomiast systemy Arkadiusz Kowalski – Doradca Techniczny PVC powinny mieć odpowiednio dobrane stabilizatory, tak aby mogły być BUDMAT, Trener, eksploatowane w każdych warunkach temperaturowych. Przy wyborze Dekarz-Blacharz rodzaju surowca, z jakiego wykonane będą nasze rynny, warto uzyskać u sprzedawcy komplet informacji technicznych o wyrobach, na jakie się decydujemy. Po wyborze rodzaju orynnowania należy dobrać rozmiar rynien oraz ilość rur spustowych, tak aby całość systemu działała niezawodnie. Trzeba pamiętać, że przewymiarowanie systemu w stosunku do powierzchni dachu, z którego ma on odbierać wodę, jest równie niepożądane, jak i dobór zbyt małych przekrojów. Dobór odpowiedniego przekroju pozwoli w pewnym stopniu na samooczyszczenie systemu, oczywiście przy zachowaniu odpowiednich spadków. Nie zwalnia to jednak inwestorów od okresowych przeglądów orynnowania. Podstawowym zadaniem podczas wyboru orynnowania jest porównanie zakresu i długości udzielonej gwarancji producenta. Może się okazać, że bardzo dobry system orynnowania będzie miał np. 30-letnią gwarancję w klasie środowiska C4 (czyli środowisko o dużej korozyjności, np. na obszarach przemysłowych i przybrzeżnych o średnim zasoleniu), natomiast inny producent udzieli np. gwarancji o kilka lat dłuższej w klasie środowiska C1, czyli takiej, jaka na zewnątrz budynków nie występuje. Należy zwrócić również uwagę na zakres gwarancji. To są bardzo ważne szczegóły mające wpływ na ewentualny dalszy serwis posprzedażowy.
22
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Galeco
Do newralgicznych miejsc takich dachów należą połączenia dwóch płaszczyzn dachowych. Prawidłowo zachowane spadki rynien, ale także dobre rozmieszczenie haków, to czynniki, które uchronią nas przed przelewaniem się wody w narożnikach.
Dach naczółkowy, wole oko, lukarna
Podstawowa trudność przy orynnowaniu dachów wielospadowych polega na skutecznym zebraniu wody z jednej połaci i przekierowaniu jej na drugą połać, z której zostanie odprowadzona z dachu. nr 2/2015
BUDOWA
ekspert radzi
O ile np. tzw. wole oko, czyli małe, okrągłe lub owalne okienko w górnej kondygnacji, pokryte własnym daszkiem, nie wymaga osobnego orynnowania, o tyle już lukarna powinna zostać w nie wyposażona. Wystające ponad płaszczyznę dachową pionowe okno doświetlające poddasze, pokryte jest zazwyczaj małym, dwuspadowym daszkiem. Rynna lukarny zbiera wodę, która jest następnie kierowana na połać główną dachu bezpośrednio lub za pomocą odpływu rynnowego z rurą spustową skierowaną na połać główną. Do orynnowania lukarny wybiera się najmniejsze przekroje. W przypadku dachu naczółkowego, czyli dwuspadowego z dodatkowymi, niewielkimi trójkątnymi połaciami umieszczonymi ukośnie w górnej części ścian szczytowych, konieczna jest instalacja rynny na dolnej krawędzi naczółki. Za pomocą narożników woda zostaje skierowana na główną połać dachową, a następnie odprowadzona przez rynnę główną i rurę spustową.
Jak odzyskać wodę deszczową z rynien?
Nadmiar wody deszczowej dookoła posesji to uciążliwy kłopot – utrudniające mobilność kałuże i powstające w ogrodzie błoto to najmniejsze konsekwencje, jakie czekają nas podczas uporczywie padającego deszczu. Prawdziwy problem zaczyna się wtedy, gdy spływająca w głąb gruntu woda zacznie podmywać fundamenty i prowadzić do ich zamakania. Rozwiązanie często nierównej walki z żywiołem okazuje się jednak nie tylko proste, ale i ekologiczne – wystarczy pozostawić na wydajny system zbierania wody Magdalena Gardyła, deszczowej. Specjalista ds. Produktu Systemy zbierania wody deszczowej są łatwe w utrzymaniu i oparte na prostej i Jakości, GALECO technologii, a łączny koszt ich instalacji i eksploatacji jest znacznie mniejszy niż systemów oczyszczania czy pompowania wody. Także ich konserwacja jest niekłopotliwa. Odzysk deszczówki możemy przeprowadzić na kilka sposobów, wśród których najpopularniejsze są naziemne i podziemne systemy zbierania wody deszczowej. Jednym z najprostszych, choć bardzo efektywnych sposobów jest montaż wyłapywacza wody, zwanego również zbieraczem deszczówki. To element montowany bezpośrednio do rury spustowej, posiadający odpowiednie wyjście, którym deszczówka przedostaje się do podstawionego wcześniej zbiornika, który może pomieścić od kilkuset do nawet kilku tysięcy litrów. Wyłapywacz wody Galeco ma specjalnie odchylaną klapkę, a odpowiednio dobrany zbiornik ma nie tylko walory użytkowe, ale może też stać się ciekawym elementem ozdobnym ogrodu. Dobrym pomysłem jest zamontowanie specjalnych skrzynek rozsączających, które montujemy pod ziemią. Takie rozwiązanie pozwala stworzyć specyficzny magazyn, z którego woda stopniowo wsiąka w otaczający grunt. Istotną cechą skrzynek jest to, że zaprojektowane są w taki sposób, aby podczas opadów gromadziły duże ilości wody, a następnie powoli rozprowadzały ją w ziemi. Należy pamiętać, że w przypadku odprowadzania wody z rury spustowej bezpośrednio do kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, konieczne jest zamontowanie osadnika wraz z koszyczkiem, które zatrzymają wszelkie zanieczyszczenia, np. liście czy gałęzie. W ofercie Galeco znajdują się również praktyczne i estetyczne klapki do osadnika, maskujące zbiorniczek filtrujący. Deszczówkę można wykorzystywać w urządzeniach, które zużywają najwięcej wody, np. do nawadniania i podlewania ogrodu, napełniania oczek wodnych czy basenów kąpielowych, a także do sprzątania i dzięki temu ograniczyć jej zużycie nawet do 50%. Woda ta jest miękka, więc znakomicie nadaje się też do prania (środki piorące lepiej się pienią) oraz do mycia samochodu (nie pozostawia białych śladów). Ponadto posiadanie dużych zbiorników z zebraną wodą jest doskonałym pomysłem na obszarach, gdzie pożary lasów i krzewów są powszechne w miesiącach letnich. Nie bez znaczenia jest też fakt, że dzięki wykorzystywaniu wody deszczowej wiele rodzin i małych firm może znacznie zaoszczędzić na rachunkach.
Jak wybrać odpowiedni system?
Fot. Galeco
Obok głównych elementów: rynny i rury spustowej, w skład systemu rynnowego wchodzą także elementy wyposażenia, takie jak odpływy, łączniki, kolana, trójniki, narożniki, mufy itd. oraz elementy mocujące – obejmy i haki. Skuteczne odprowadzenie wody opadowej z dachu budynku i zabezpieczenie elewacji przed zawilgoceniem to bardzo ważna kwestia, która ma niemały wpływ na trwałość elementów konstrukcyjnych budynku. Aby system funkcjonował sprawnie i efektywnie, w pierwszej kolejności musimy zdecydować o jego wymiarach.
chu o konkretnych wymiarach. Podstawą w dokonaniu takiej decyzji jest obliczenie powierzchni efektywnej dachu, możemy przyjąć jednak pewne założenia ogólne, które ułatwią inwestorowi orientację w bogatej ofercie systemów rynnowych. Oczywiście, im większa jest powierzchnia dachu, tym szersze muszą być rynny i rury spustowe. Dane w tabeli określają maksymalną powierzchnię dachu, z jakiej mogą odebrać wodę poszczególne systemy.
Jak dobrać wymiary systemu?
Wymiar systemu rynnowego składa się z dwóch wartości: pierwsza z nich określa przekrój rynny, druga – średnicę rury spustowej. Są one dobrane przez producentów w sposób umożliwiający optymalną pracę całego systemu. Zadaniem inwestora jest wybranie właściwego systemu dla daUstawienia rury spustowej
24
Jak obliczyć liczbę rynien oraz rur spustowych?
Do szczegółowych wyliczeń będzie nam potrzebna znajomość efektywnej powierzchni dachu. Dane, których potrzebujemy, to: Typ rynny/rozmiar rury
90/50
110/80
130/80
130/100
150/100
180/125
36 m2
58 m2
99 m2
99 m2
148 m2
220 m2
73 m2
116 m2
198 m2
198 m2
296 m2
440 m2
www.eksper tbudowlany.pl
wysokość dachu – wartość mierzona od podstawy do zwieńczenia (C) połowa szerokości dachu – odległość od szczytu do kalenicy (B) długość dachu (L). B
C
Aby obliczyć powierzchnię efektywną dachu, mierzoną w metrach kwadratowych, wystarczy skorzystać ze wzoru: EPD = (C/2 + B) × L Wybierając przekrój rynnowy, pamiętajmy także, że dachy mają różną konstrukcję. Musimy uwzględnić np., czy dach jest wyposażony w narożniki. Istotną kwestią jest także usytuowanie spustu, czyli miejsca, w którym woda przechodzi z rynny do rury spustowej. Rura spustowa umieszczona na końcu rynny może przyjąć znacznie mniej wody niż zamontowana pośrodku – takie rozwiązanie wymaga szerszego przekroju. nr 2/2015
SYSTEMY RYNNOWE
BUDOWA
STALOWY SYSTEM ORYNNOWANIA FLAMINGO Materiał: stal ocynkowana i powlekana oraz stal z powłoką Magnelis; Kształt: rynna – wycinek koła; rura spustowa – okrągła; Wymiary rynien: średnica – 125, 135, 150 mm, długość – 3000 i 4000 mm; Wymiary rur spustowych: średnica – 87 i 100 mm, długość – 1000 i 3000 mm; Sposób łączenia: złączki; Kolory: jasny brąz, ciemny brąz, grafit, grafit antracytowy, czarny, ceglasty, wiśniowy, biały, zielony, miedziany, silver metalic; powłoka magnelis; Gwarancja: rynny stalowe ocynkowane i powlekane – 30 lat; rynny z powłoką Magnelis – 10 lat. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.BUDMAT.pl lub wycena w 24 godz. za pomocą aplikacji na stronie BUDMAT: ZAPYTAJ O WYCENĘ – www.BUDMAT.pl
SYSTEM RYNNOWY PVC PROAQUA Materiał: PVC z najnowocześniejszymi stabilizatorami wapniowo-cynkowymi; Kształt: rynna – półokrągła, rura spustowa – okrągła; Wymiary rynien: średnica – 125, 150 mm, długość – 3000 i 4000 mm; Wymiary rur spustowych: średnica – 90 i 110 mm, długość – 1000, 3000, 4000 mm; Sposób łączenia: złączki; Kolory: jasny brąz, ciemny brąz, grafit, czarny, ceglasty, biały; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: cennik dostępny na stronie www.BUDMAT.pl lub wycena w 24 godz. za pomocą aplikacji ZAPYTAJ O WYCENĘ – www.BUDMAT.pl
BUDMAT Bogdan Więcek, ul. Otolińska 25, 09-407 Płock
GALECO STAL2 Materiał: szwedzka stal powlekana; Kształt: profil kwadratowy; Wymiary rynien: średnica: 125×82 mm; długość: 4000 mm; Wymiary rur spustowych: średnica: 80×80 mm; długość: 2000 mm (docelowo będą rury 3000 mm); Sposób łączenia: uszczelkowy/na zakładkę; Kolory: czarny, grafitowy, czekoladowy brąz; Gwarancja: 35 lat. Cena brutto: aktualny cennik dostępny na stronie www.galeco.pl
www.galeco.pl infolinia 801 623 626 (koszt jak za połączenie lokalne)
nr 2/2015
R
E
K
L
A
M
A
www.eksper tbudowlany.pl
25
Jarosław Domowicz, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń
U WA G
BUDOWA
A
JAK WYELIMINOWAĆ
MO DOM BEZ STK ÓW
MOSTKI TERMICZNE
Rozpoczynamy cykl artykułów, w którym wraz ze specjalistami z SSO będziemy zwracali uwagę na problem ograniczenia strat ciepła poprzez minimalizację mostków termicznych w budynku.
K
oszty ogrzewania stanowią największą część kosztów utrzymania domu, zatem należy poświęcić dużo uwagi i starań, aby je minimalizować. Warto więc zacząć już na etapie wyboru projektu. I jeśli nie decydujemy się na projekt domu pasywnego, weźmy pod uwagę dom energooszczędny. Jednym ze znaczących elementów wpływających na straty ciepła jest współczynnik kształtu budynku AV, czyli stosunek powierzchni przegród zewnętrznych budynku do jego kubatury. Im jest on mniejszy, tym łatwiej zapewnić małe straty ciepła. Idealną bryłą jest kształt półkuli przypominający igloo. Dlatego też bryła budynku powinna być jak najbardziej zwarta, w formie sześcianu – im mniej załamań ścian i dachu, tym
lepiej. Jeśli natomiast kwestię wyboru projektu mamy za sobą, zwróćmy uwagę na inne elementy, które przyczyniają się do energooszczędności. Termoizolacja przegród. Nie bez znaczenia jest współczynnik przenikania ciepła U przegród. Powinien być jak najniższy i wskazane, aby dla nowo budowanych obiektów mieszkalnych był w granicach zbliżonych do 0,16 W/(m2 · K). Nie wahajmy się zatem, by w tym celu zwiększać grubość warstwy izolacyjnej, ponieważ jest to niewielki koszt w porównaniu z kosztem całego wykonania ocieplenia. Oprócz ocieplenia ścian, zwróćmy uwagę na izolację termiczną fundamentów oraz posadzki. Jedynie w przypadku nieogrzewanego garażu posadzkę
Fot. archiwum SSO
26
www.eksper tbudowlany.pl
można pozostawić bez izolacji. Jest to korzystne, ponieważ wówczas ciepło emitowane z gruntu chroni pomieszczenie przed ujemnymi temperaturami w czasie zimy, natomiast latem stała temperatura gruntu zapewnia jego chłodzenie. Jakość okien i drzwi zewnętrznych. Decydując się na zakup stolarki okiennej, zwróćmy uwagę nie tylko na jakość termiczną ram okiennych, ale również szyb, gdyż to właśnie powierzchnia szyb jest większa i poprzez nią możemy tracić cenne ciepło (szczególnie w przypadku projektu z dużymi oknami). Według norm współczynnik przenikania ciepła Umax dla okien i drzwi balkonowych wynosi 1,8, lub 1,7 W/(m 2 · K), w zależności od strefy klimatycznej. Natomiast istnieją tzw. okna aktywne o współczynniku U W (czyli dla całego okna) ≤ 0,9 W/(m 2 · K) oraz współczynniku przepuszczalności energii słonecznej g ≥ 45%. Wybierajmy więc te o najniższym U i najwyższym g. Montaż stolarki. W nowych budynkach zwykle okna są zlicowane z materiałem nośnym ściany – należy wówczas dopilnować, aby materiał izolacyjny zachodził do 2 cm na ramę okienną. Trzeba również prawidłowo zamontować podokienniki, a pod ramą okienną i parapetem wewnętrznym powinno się umieścić kilkucentymetrowej grubości styropian. Balkony i tarasy. Tradycyjne zamocowanie balkonu jest miejscem, w którym płyta balkonowa jest przedłużeniem stropu i w naturalny sposób tworzy się mostek termiczny, przerywając izolację termiczną ściany. W takiej sytuacji bez systemowej izolacji przejścia stropu w płytę balkonową należy starannie ocieplić wszystkie strony balkonu, tzn. pod płytą, czołową stronę balkonu oraz od góry. Przy czym należy zwrócić uwagę na solidnie wykonaną izolację przeciwwilgociową. nr 2/2015
SYSTEMY
ploatacji również zabrudzeniami elewacji z widocznymi miejscami łączeń płyt oraz kołkowania. Staranne połączenie ścian z połacią dachową oraz izolacja dachu. W tym przypadku istotna jest dokładność oraz technologia zapewniająca ciągłość izolacji na styku ściana – połać dachowa. Należy izolacje ściany wyciągnąć aż do membrany dachowej tak, aby stanowiła nieprzerwaną powlokę z izolacją dachową. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na miejsca w okolicy murłaty. Doskonale uszczelnienie daje ocieplenie dachu metodą natryskową. Jeśli ocieplamy wełną lub styropianem, wskazane jest uszczelnienie tych miejsc pianką niskoprężną. Docieplenie wieńców stropowych. Izolacyjność cieplna materiału, jakim jest beton, jest znacznie gorsza niż materiałów używanych do ścian konstrukcyjnych. Dlatego też w miejscach, gdzie strop lub słupki betonowe przecinają materiał ściany, wskazane
jest dodatkowe docieplenie w postaci cofnięcia o kilka centymetrów wyżej wymienionych elementów i wypełnienie tej przestrzeni materiałem izolującym. Niedopuszczenie do zawilgocenia przegród. Elementem niezwykle sprzyjającym utracie ciepła jest wilgoć. Wyobraźmy sobie, że wychodząc w mroźny dzień, zakładamy grubą kurtkę puchową, która jest wilgotna lub mokra. Nie trzeba opisywać, jak bardzo odczujemy otaczające nas zimno. Taki sam efekt można uzyskać, stosując nawet najlepszą izolację, kiedy mury lub sama izolacja będą wilgotne. Zwróćmy zatem uwagę na zagrożenia zawilgocenia murów i samej warstwy izolacyjnej (w przypadku wełny) zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i z zewnątrz. Przestrzegając powyższych wskazówek, możemy mieć czyste sumienie, że zrobiliśmy wiele, aby w naszym domu na stałe zagościł komfort termiczny.
BUDOWA
Jakość montażu warstwy izolacyjnej. Niezwykle istotną rolę w uzyskaniu pożądanego efektu ocieplenia odgrywa właściwy sposób montażu warstwy izolacyjnej ścian. Zaleca się klejenie metodą obwodowo-punktową lub, jeśli równość podłoża pozwala, pacą zębatą na całej powierzchni. Niedopuszczalne jest pozostawienie prześwitu między klejonymi płytami a ścianą – nie tylko ze względów termicznych, ale także przeciwpożarowych. Dużo mostków termicznych powoduje też nieprawidłowe kołkowanie. Wskazanych jest około 4–6 łączników mechanicznych na metr kwadratowy (za wyjątkiem narożników oraz miejsc narażonych na wiatry ssące). Jeśli projekt tego nie przewiduje, łączniki nie są konieczne. Szczególnie kołki metalowe mogą powodować spore utraty ciepła. Można to zjawisko ograniczyć, stosując ich zagłębianie i nakładki termiczne. Wypełnianie szczelin między płytami należy wykonać pianką poliuretanową, a nie klejem do montażu płyt. Wspomniane wyżej mostki termiczne mogą się objawiać po pewnym czasie eks-
W kolejnych wydaniach EB będziemy publikowali materiały szerzej omawiające sposoby wyeliminowania mostków termicznych na poszczególnych elementach budynku.
OC IE PLE Ń weber.pas extraclean
weber.pas premium Opis: tynk silikonowy do aplikacji ręcznej lub maszynowej, z dodatkiem powłokowego zabezpieczenia przeciwko porastaniu algami lub grzybami. Może być stosowany jako barwne wykończenie ścian betonowych, ścian wykończonych tynkami podkładowymi oraz systemów ociepleń z izolacją ze styropianu. Może być wykorzystany wewnątrz i na zewnątrz budynku. Cechy szczególne: produkt gotowy do użycia, nie wymaga malowania. Jest dostępny w 100 nowych kolorach zawierających naturalne pigmenty. Łatwy w aplikacji zarówno ręcznie, jak i maszynowo, przy doskonałej wydajności – zużycie niższe nawet o 20%. Cechuje się wysoką elastycznością, trwałością, jest odporny na zabrudzenia oraz na porastanie algami i grzybami. Dostępny w systemie weber.therm NOVA.
Opis: cienkowarstwowy tynk silikatowo-silikonowy na bazie potasowego szkła wodnego oraz żywicy krzemoorganicznej, z dodatkiem powłokowego zabezpieczenia przeciwko porastaniu algami lub grzybami. Może być stosowany jako barwne wykończenie ścian betonowych, ścian wykończonych tynkami podkładowymi oraz systemów ociepleń z izolacją ze styropianu, zaprojektowanych w jasnej, pastelowej kolorystyce. Może być wykorzystany wewnątrz i na zewnątrz budynku. Cechy szczególne: produkt gotowy do użycia. Jest dostępny w 100 nowych kolorach zawierających naturalne pigmenty. Cechuje się wysoką przyczepnością do podłoża, wysoką odpornością na zabrudzenia i porastanie alg i grzybów oraz niskim zużyciem. Tynk jest łatwy w aplikacji, może być nakładany ręcznie lub maszynowo. Jest wydajny, pozwala na redukcję zużycia nawet o 20%. Dostępny w systemie weber.therm NOVA.
weber TD341 Opis: cienkowarstwowy tynk silikonowy na bazie żywicy silikonowej, z dodatkiem powłokowego zabezpieczenia przeciwko porastaniu algami lub grzybami, w formie pasty, gotowy do użycia. Tynk stanowi warstwę wykończeniową w systemach ociepleń weber.therm. Może być stosowany na systemach ociepleniowych z izolacją ze styropianu, wełny mineralnej, polistyrenu ekstrudowanego oraz piany rezolowej, a także w systemach renowacyjnych, jak weber.therm RENO S. Stanowi doskonałą ochronę i barwne wykończenie elewacji szczególnie narażonych na zabrudzenia. Cechy szczególne: produkt chroniony nowoczesnym powłokowym zabezpieczeniem przeciwko algom i grzybom. Cechuje się wysoką odpornością na osadzanie się brudu. Jest elastyczny i paroprzepuszczalny. Jest dostępny w 202 kolorach weber COLOR NAVIGATOR. Produkt zmywalny (można myć wodą), nie nasiąka.
tel. 801 62 00 00, kontakt.weber@saint-gobain.com, www.netweber.pl
nr 2/2015
R
E
K
L
A
M
A
www.eksper tbudowlany.pl
27
Andrzej Wanat, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń
BUDOWA
JAK ZAOSZCZĘDZIĆ
NA ZUŻYCIU ENERGII Jak najniższe koszty eksploatacji budynku są jednym z priorytetów dla każdego, kto buduje albo kupuje dom. Szczególną uwagę zwraca się na wszelkie możliwości zmniejszenia zużycia energii potrzebnej do ogrzewania (a także klimatyzacji), ponieważ wydatki na ten cel stanowią istotną pozycję w domowym budżecie.
W
śród najskuteczniejszych metod wykorzystywanych w budownictwie energooszczędnym czołową pozycję zajmuje ocieplanie ścian zewnętrznych, zwykle realizowane w technologii systemów ociepleń (zwanych obecnie ETICS). Dobrze wykonane i konserwowane ocieplenie elewacji może zmniejszyć koszty ogrzewania nawet o połowę. Oczywiście pod warunkiem zastosowania systemowych materiałów oraz wykonania prac zgodnie z projektem ocieplenia, z zachowaniem przerw technologicznych i innych zaleceń producenta systemu określonych w karcie technicznej wyrobu. Równie ważne jest przestrzeganie zasad właściwej eksploatacji ocieplenia. Wszelkie uszkodzenia powierzchni i detali elewacji, stwierdzone podczas okresowych przeglądów budynków, trzeba naprawiać.
Co to jest system ociepleń?
Uwaga na mostki termiczne!
Aby jednak ocieplenie ścian zewnętrznych w praktyce wypełniło poczynione wcześniej założenia (wynikające przede wszystkim z grubości i parametrów fizycznych warstwy termoizolacji), należy zdecydowanie ograniczyć mostki termiczne. Jedynie te systemy ETICS, które oprócz materiałów podstawowych zawierają odpowiednio szeroką gamę produktów pomocniczych i akcesoriów, umożliwiają prawidłowe wykończenie miejsc podatnych na powstawanie mostków cieplnych. Przede wszystkim niezbędne są systemowe rozwiązania wszystkich miejsc szczególnych, takich jak styki ocieplenia z elementami stolarki i obróbkami blacharskimi, miejsca montażu akcesoriów zewnętrznych fasady czy punkty mechanicznego mocowania warstwy ocieplenia, jeśli takie jest wymagane. Mocowanie mechaniczne płyt termoizolacyjnych powinno odbywać się z zastosowaniem łączników termoizolowanych (termodyble), których talerzyki dociskowe są zagłębione w przygotowanych w warstwie
Fot. archiwum SSO
Jest to złożony zestaw technologiczny, którego działanie zależy od dopasowania poszczególnych komponentów. Niedopuszczalne jest więc mieszanie produktów z różnych systemów. Na ścianach należy instalować wyłącznie kompletne systemy dopuszczone do stosowania w Polsce (i objęte gwarancją producenta), gdyż tylko wówczas wykonane ocieplenie może osiągnąć odpowiednią, przewidywaną trwałość, a co za tym idzie – wieloletni efekt termooszczędności.
Ile można zaoszczędzić?
Dla pokazania, w uproszczony sposób, oszczędności, jakie daje ocieplenie elewacji, przyjmijmy modelowy dom jednorodzinny o powierzchni użytkowej 150 m2 oraz 180 m2 powierzchni elewacji netto. Ściany zewnętrzne budynku, wykonane z obustronnie otynkowanych bloczków gazobetonowych, osiągają średnią wartość współczynnika przenikania ciepła (U) około 0,80 W/(m2 · K), a więc przyczyniają się do zapotrzebowania na energię dla celów grzewczych w ilości około 10 800 kWh w ciągu roku. Przy założeniu, że dom ogrzewany jest gazem ziemnym, roczny koszt ogrzewania potrzebnego dla zrekompensowania strat ciepła przez nieocieplone ściany wyniesie około 2250 zł. Ocieplając ściany takiego budynku warstwą 11 cm styropianu o współczynniku przewodzenia ciepła 0,038 W/(m · K), uzyska się poprawę współczynnika U przegrody do formalnie wymaganej obecnie wartości 0,25 W/(m2 · K). To pozwoli zredukować koszty wspomnianych strat ciepła do kwoty około 850 zł, a zatem roczna oszczędność wyniesie około 1400 zł. Powiększając jednak grubość warstwy styropianu do 15 cm, uzyska się bardzo korzystną wartość współczynnika przenikania ciepła ścian poniżej 0,20 W/(m2 · K). Dzięki temu zapotrzebowanie budynku na ciepło utracone w wyniku przenikania przez ściany zmniejszy się do około 3000 kWh rocznie,
a koszty ogrzewania rekompensującego tę stratę wyniosą 630 zł. Tymczasem koszt pogrubienia warstwy ocieplenia o 4 cm wyniesie około 1000 zł (będą to koszty dodatkowej grubości styropianu oraz nieznacznie zwiększonego zużycia zapraw systemu na powiększonych powierzchniach ościeży otworów elewacji oraz zwiększonej powierzchni podokienników zewnętrznych). Z wyliczeń tych wynika, że inwestycja w pogrubioną o 4 cm warstwę termoizolacji zwróci się w ciągu niespełna dwóch lat eksploatacji domu.
Przykładowe etapy prac ociepleniowych w technologii ETICS
28
www.eksper tbudowlany.pl
nr 2/2015
SYSTEMY
tów metalowych. Tradycyjną, aluminiową listwę cokołową, instalowaną wokół budynku, powinna zastąpić listwa dwuczęściowa, co pozwala przerwać istotny liniowy mostek termiczny przebiegający u nasady ocieplenia.
Uwaga na wilgoć!
Bardzo ważna jest też skuteczna ochrona elewacji przed wilgocią – poprzez zapewnienie szczelności układu ociepleniowego oraz możliwie najniższej nasiąkliwości warstw tynkarskich ocieplenia. Dlatego wszystkie styki układu ociepleniowego z elementami konstrukcji oraz wyposażenia budynku należy uszczelnić, wbudowując na całej ich długości taśmę rozprężną lub zawierające taką taśmę specjalne listwy ościeżowe. Wymóg zapewnienia szczelności dotyczy także wszelkich dylatacji konstrukcyjnych, które powinny być powtórzone w warstwach ocieplania poprzez wbudowanie systemowego profilu dylatacyjnego lub dylatacyjnej taśmy rozprężnej.
Trwały i kompletny system
Istotnym aspektem efektywności ocieplenia jest również odpowiednia trwałość ukła-
du ociepleniowego oraz jego odporność na uszkodzenia mechaniczne. Przy zachowaniu wymienionych wcześniej reguł, trwałość taką może zapewnić zastosowanie systemu o podwyższonej elastyczności warstw tynkarskich i wysokiej odporności na uderzenia, przy czym właściwości takie powinny znajdować potwierdzenie w aprobacie technicznej systemu. Podwyższona odporność systemu ociepleń może mieć szczególne znaczenie w przypadku zdarzeń losowych lub ekstremalnych zjawisk atmosferycznych, takich jak na przykład intensywne opady gradu. Trzeba jeszcze raz podkreślić, że wysoką skuteczność ocieplenia ścian domu można osiągnąć wyłącznie przy zastosowaniu kompletnego systemu ETICS, przewidującego szczegółowe rozwiązania nie tylko powierzchni, lecz także wszystkich detali elewacji, zgodnie z projektem ocieplenia. Należy także zapewnić fachowe i rzetelne wykonawstwo robót. Warto przy tym pamiętać, że również pozostałe przegrody zewnętrzne obiektu, jak okna, drzwi, dach i ściany poniżej poziomu terenu, powinna charakteryzować odpowiednia izolacyjność termiczna.
BUDOWA
termoizolacji otworach, zamykanych następnie zaślepkami izolującymi. Umieszczane na ocieplonej elewacji elementy użytkowe i dekoracyjne (tablice adresowe, oprawy oświetleniowe, skrzynki alarmów, szyldy i inne wyposażenie) należy mocować w sposób zapobiegający przenikaniu metalowych łączników przez wszystkie warstwy przegrody. W zależności od wagi i rozmiarów tych przedmiotów, ich montaż odbywa się z użyciem krążków montażowych wytworzonych z wysokoefektywnych tworzyw termoizolacyjnych (PIR lub PUR) wklejanych w warstwie termoizolacji oraz wkręcanych w nią spiralnych elementów. Ta sama zasada dotyczy końcówek balustrad oraz wszelkiego rodzaju wsporników, które w tradycyjnym ociepleniu przenikają poprzez warstwy ocieplenia aż do powierzchni muru. Do ich zamocowania służą specjalne izolujące elementy montażowe, umożliwiające likwidację mostków cieplnych związanych z mocowaniem balustrad balkonowych, jak też samonośnych konstrukcji balkonowych, stalowych schodów zewnętrznych itp. Poza tym w układzie ociepleniowym do niezbędnego minimum należy ograniczyć udział przewodzących ciepło elemen-
OC IE PLE Ń
Systemy ALPOL EKO PLUS PREMIUM, ALPOL EKO PLUS STANDARD i ALPOL EKO PLUS WM przeznaczone są do stosowania w budownictwie mieszkaniowym (jedno- i wielorodzinnym), użyteczności publicznej i przemysłowym, zarówno w obiektach już istniejących, jak i nowo wznoszonych.
ALPOL EKO PLUS PREMIUM, ALPOL EKO PLUS STANDARD 1
Ściana zewnętrzna budynku.
2
Kleje do styropianu ALPOL AK 525, ALPOL AK 527 lub ALPOL AK 534 (dla systemu ALPOL EKO PLUS STANDARD). Kleje do styropianu ALPOL AK 530 lub ALPOL AK 532 (dla systemu ALPOL EKO PLUS PREMIUM).
3
ALPOL ECO PLUS WM 1 2
3 4
5
6
Płyta styropianowa. 7
Ściana zewnętrzna budynku. Kleje do wełny mineralnej ALPOL AK 531, ALPOL AK 533 lub ALPOL AK 534. Płyta z wełny mineralnej. Kleje do siatki ALPOL AK 531, ALPOL AK 533 lub ALPOL AK 534. Siatka podtynkowa z włókna szklanego ALPOL SW 145 zatopiona w kleju. Grunt podtynkowy ALPOL AG 701 lub ALPOL AG 706.
Tynkarska wyprawa elewacyjna: tynki dekoracyjne silikatowo -silikonowe ALPOL AT 370÷377 lub tynki mineralne ALPOL AT 320÷336 malowane farbami elewacyjnymi: silikatowymi ALPOL AF 660 lub nanosilikonowymi ALPOL AF 680.
4
Kleje do siatki ALPOL AK 527 lub ALPOL AK 534 (dla systemu ALPOL EKO PLUS STANDARD). Kleje do siatki ALPOL AK 531 lub ALPOL AK 532 (dla systemu ALPOL EKO PLUS PREMIUM).
5
Siatka podtynkowa z włókna szklanego ALPOL SW 145 lub ALPOL SW 160 zatopiona w kleju.
odmiana M z zastosowaniem dekoracyjnych tynków mineralnych
6
Grunt podtynkowy ALPOL AG 701, ALPOL AG 705 lub ALPOL AG 706.
odmiana SIS z zastosowaniem dekoracyjnych tynków silikatowo -silikonowych.
7
Tynkarska wyprawa elewacyjna. Tynki dekoracyjne akrylowe ALPOL AT 350÷357, silikatowo-silikonowe ALPOL AT 370÷377, nanosilikonowe ALPOL AT 380÷387 lub tynki mineralne ALPOL AT 320÷336 malowane farbami elewacyjnymi: akrylowymi ALPOL AF 640, silikatowymi ALPOL AF 660 lub nanosilikonowymi ALPOL AF 680.
Występują w dwóch odmianach:
Występują w czterech odmianach: odmiana M z zastosowaniem dekoracyjnych tynków mineralnych odmiana A z zastosowaniem dekoracyjnych tynków akrylowych odmiana SIS z zastosowaniem dekoracyjnych tynków silikatowo -silikonowych
www.alpol.pl
odmiana SIL z zastosowaniem dekoracyjnych tynków nanosilikonowych.
nr 2/2015
R
E
K
L
A
M
A
www.eksper tbudowlany.pl
29
ekspert radzi
Tomasz Kwiatkowski, Doradca Techniczny ROCKWOOL Polska
BUDOWA
Jaka powinna być grubość izolacji ścian zewnętrznych według nowych warunków technicznych? Do 1 stycznia 2014 roku minimalna grubość izolacji termicznej ścian zewnętrznych wynosiła 10–12 cm. Dziś nowe warunki techniczne wyznaczają minimalną grubość ocieplenia ścian na poziomie 12–14 cm. W dalszym etapie ustawodawca przewidział zmiany w latach 2017 i 2021. Docelowo minimalna grubość izolacji dla ścian zewnętrznych będzie wynosić 15–17 cm (UC(max) < 0,20 W/(m2 · K). Warto jednak spojrzeć na te zmiany jako na ukłon w stronę prywatnych inwestorów. Grubsza izolacja to dodatkowy koszt, który jednak zwróci się w postaci niższych rachunków za ogrzewanie. Oszczędności mogą być jednak jeszcze większe, jeśli nie ograniczymy się do minimum i zastosujemy optymalną grubość ocieplenia. Od lat doradzamy inwestorom, powołując się na tzw. Standard ROCKWOOL. Wyznacza on optymalną grubość ocieplenia, która będzie najbardziej efektywna kosztowo dla inwestora i pozwoli na możliwie najwyższe oszczędności na ogrzewaniu w przyszłości. Dla ścian zewnętrznych rekomendujemy izolację z wełny skalnej grubości 25 cm.
Fot. Rockwool
Jaka powinna być grubość izolacji dachu skośnego według nowych warunków technicznych? Dachy i poddasza to przegrody, przez które z budynków ucieka najwięcej ciepła. Wystarczy jednak odpowiednia izolacja termiczna, żeby temu zapobiec. Zgodnie z obowiązującymi obecnie warunkami technicznymi minimalna grubość izolacji dachu skośnego powinna wynosić 18 cm. Docelowo, do 2021 roku, wymagana grubość izolacji ma osiągnąć 25 cm. Grubsza, skuteczniejsza termoizolacja to długofalowe korzyści w postaci znacznie niższych rachunków za ogrzewanie. Warto jednak pamiętać, że dom buduje się na lata, a minimalne wymagane przez ustawę grubości izolacji to tylko punkt wyjścia. Na etapie projektu inwestor powinien zastanowić się, czy nie pójść o krok dalej i zbudować cieplej i korzystniej finansowo. Warto skorzystać z porady fachowców i wybrać optymalny wariant ocieplenia. Od lat doradzamy inwestorom, powołując się na wypracowany przez nas Standard ROCKWOOL. Aby uzyskać maksymalne oszczędności na rachunkach za ogrzewanie, przy racjonalnych nakładach finansowych, zalecamy ocieplenie dachu wełną skalną o grubości 35 cm. W ROCKWOOL mamy zasadę, że warto ocieplać optymalnie powyżej wymaganego minimum.
SYSTEMY
OC IE PLE Ń
ECOROCK FF sprężysta. Taki układ dwóch warstw w płytach FRONTROCK MAX E zapewnia lepszą izolacyjność cieplną λD = 0,036 W/(m · K) połączoną z dobrymi właściwościami mechanicznymi. Płyty FRONTROCK MAX E sprzedawane są w wymiarze 1000×600 mm. Dostępne grubości: od 60 do 280 mm.
System ociepleń ECOROCK FF przeznaczony jest do wykonywania izolacji termicznej ścian zewnętrznych, zarówno w budynkach nowo wznoszonych, jak i termomodernizowanych. Stanowi kompleksowe rozwiązanie bazujące na jednej z dwóch płyt izolacyjnych ze skalnej wełny: FRONTROCK MAX E lub FASROCK LL oraz pełnej ofercie chemii budowlanej, niezbędnej do wykonania kompletnego systemu ociepleń. Bogata oferta tynków silikonowych i silikatowych barwionych w masie oraz szeroka paleta kolorystyczna farb do malowania tynków mineralnych zaspokoi potrzeby nawet najbardziej wymagających inwestorów. Wszystkie elementy systemu zostały starannie przebadane i dobrane w taki sposób, aby w pełni wykorzystać unikalne cechy skalnej wełny ROCKWOOL. Wysoka jakość wszystkich elementów systemu poparta jest 10-letnią gwarancją.
Płyty lamelowe FASROCK LL – dzięki prostopadłemu układowi włókien do izolowanej powierzchni pozwalają na ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie mocowania łącznikami mechanicznymi na nośnych podłożach, takich jak beton, ceramika, silikat i keramzytobeton. Płyty charakteryzują wysokie parametry mechaniczne, lamelowa struktura włókien, szybkość i prostota montażu. Współczynnik przewodzenia ciepła płyt FASROCK LL wynosi λD = 0,041 W/(m · K), wymiar płyty: 1200×200 mm. Dostępne grubości: od 50 do 300 mm. 2. Zaprawy klejące: do przyklejania wełny skalnej ZK-ECOROCK Normal W lub zaprawa klejąco-zbrojąca do przyklejania wełny oraz zatapiania siatki ZZ-ECOROCK Specjal W.
W skład systemu ECOROCK FF wchodzą: 1. Płyty izolacyjne: FRONTROCK MAX E lub FASROCK LL. Płyty fasadowe FRONTROCK MAX E posiadają specjalnie utwardzoną wierzchnią warstwę o podwyższonej wytrzymałości. Stanowi ona bardzo stabilne podłoże dla zaprawy zbrojącej, łączników mechanicznych i wypraw tynkarskich. Spodnia część płyty, przylegająca bezpośrednio do podłoża, jest nieco lżejsza, a zarazem bardziej
3. Warstwa podkładowa: podkład tynkarski pod tynk mineralny i tynk silikonowy PT-ECOROCK Grunt M lub podkład tynkarski pod tynk silikatowy PT-ECOROCK Grunt S-T. 4. Warstwa wykończeniowa: tynk mineralny baranek o granulacji 2 mm, 2,5 mm, 3 mm BR-ECOROCK M lub tynk mineralny drapany o granulacji 2 mm, 3 mm DR-ECOROCK M; tynk silikatowy baranek o granulacji 1 mm, 1,5 mm, 2 mm BR-ECOROCK S lub tynk silikatowy drapany o granulacji 2 mm DR-ECOROCK S; tynk silikonowy baranek o granulacji 1 mm, 1,5 mm, 2 mm BR-ECOROCK SIL lub tynk silikonowy drapany o granulacji 2 mm DR-ECOROCK SIL. 5. Wyprawy gruntujące: grunt pod farbę elewacyjną silikatową ECOROCK Grunt S lub grunt pod farbę elewacyjną silikonową ECOROCK Grunt SIL. 6. Powłoka malarska: farba elewacyjna silikatowa ECOROCK F-S lub farba elewacyjna silikonowa ECOROCK Silikon.
doradcy@rockwool.pl, www.rockwool.pl
30
www.eksper tbudowlany.pl
R
E
K
L
A
M
A
nr 2/2015
NOWOŚCI OKNO WYŁAZOWE TERMOIZOLACYJNE DO DACHÓW PŁASKICH Okno wyłazowe termoizolacyjne DRC to kolejny produkt poszerzający
WIĘCEJ ENERGII ZE SŁOŃCA
ofertę rozwiązań do da-
Logasol SKS 5.0 marki Buderus to nowy płaski kolektor słoneczny o po-
Oprócz doświetlenia ma
wierzchni 2,55 m2 wyróżniający się wydajnością, niezawodnością i żywotnoś-
dodatkową cechę użyt-
cią. Wypełniony jest gazem szlachetnym – argonem, który ogranicza utratę
kową – zapewnia wy-
ciepła przez szybę kolektora. Zastosowanie hermetycznie szczelnej obudowy
godne i bezpieczne wyj-
chroni kolektor przed wilgocią i zanieczyszczeniami. Dzięki temu na wewnętrz-
ście na płaski dach. Za-
nej stronie szyby w godzinach porannych nie pojawia się para wodna i urządze-
stosowane w wyłazie specjalne zawiasy oraz funkcjonalny system otwierania po-
nie od razu pracuje w pełni efektywnie. Na wyjątkową efektywność kolektorów
zwalają na łatwe otwarcie skrzydła do 80°. Sprężyny gazowe ułatwiają obsługę
Logasol SKS 5.0 wpływa także zastosowanie strukturalnego szkła solarnego,
skrzydła oraz stabilnie utrzymują go w pozycji otwartej, chroniąc przed przypad-
bardzo dobrze przepuszczającego światło i miedziano-aluminiowego absorbe-
kowym zamknięciem. Dodatkowo wyłaz ma zwiększone bezpieczeństwo użytko-
ra pokrytego wysoko selektywną powłoką Sunselect.
we poprzez zastosowanie antypoślizgowych nakładek na profilach wyłazu. Wyłaz
Obudowę Logasol SKS 5.0 wykonano z odlewu z włókna szklanego wzmocnione-
DRC wyposażony jest w pakiet szybowy P2. Charakteryzuje się bardzo dobrymi
go poliestrem. Jest to mocny, odporny na korozję i działania promieni UV, a przy
parametrami termoizolacyjnymi, a sprawdzona konstrukcja okien do dachów pła-
tym bardzo lekki materiał. Dzięki niemu oraz specjalnym wgłębieniom w obudo-
skich gwarantuje zachowanie wysokich parametrów mechanicznych. Nowoczes-
wie kolektora, ułatwiającym jego przenoszenie, transport kolektora na dach jest
ne wzornictwo sprawia, że wyłaz nie różni się od typowych okien do dachów pła-
znacznie łatwiejszy. Bardzo prosty jest również sam sposób instalacji – zacisko-
skich. W wyłazie tym można zastosować akcesoria wewnętrzne i zewnętrzne, któ-
wa technika połączeń hydraulicznych nie wymaga żadnych narzędzi. Do połącze-
re stosowane są w oknach typu C. W standardowej ofercie znajdą się 4 rozmiary
nia dwóch kolektorów niezbędny będzie jedynie klucz sześciokątny. Logasol SKS
wyłazów DRC: 90×90, 90×120, 100×100 oraz 120×120 cm.
5.0 dostępny jest zarówno w wersji pionowej, jak i poziomej z kompletem akcesoriów do montażu na dachu pochyłym, płaskim/fasadzie oraz w połaci dachu.
chów płaskich FAKRO.
Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm
reklama
nr 2/2015
www.eksper tbudowlany.pl
31
BUDOWA
dr inż. Aleksander Byrdy
NA CZYM POLEGA IZOLACJA DACHU
W SYSTEMIE NAKROKWIOWYM Zastosowanie stropodachów z izolacją nakrokwiową jest skuteczną metodą poprawy izolacyjności cieplnej tradycyjnych rozwiązań stosowanych w stropodachach poddaszy mieszkalnych. Ważnym atutem tego typu konstrukcji jest możliwość remontu istniejących stropodachów bez utrudnień w funkcjonowaniu pomieszczeń na poddaszu. Zastosowanie tej metody jest szczególnie uzasadnione ekonomicznie w przypadku konieczności wymiany warstw pokrycia lub zmiany jego rodzaju na dachach pierwotnie krytych papami bitumicznymi.
W
tradycyjnym budownictwie poddasza były intensywnie wentylowanymi przestrzeniami buforowymi i służyły jako pomieszczenia nieużytkowe lub pomieszczenia gospodarcze. Izolację termiczną pomieszczeń mieszkalnych układano na stropie przykrywającym najwyższą kondygnację i tworzono tzw. stropodach dwudzielny. Aby zaadaptować poddasza do celów mieszkalnych, zaczęto stosować stropodachy szczelinowe, w których przestrzeń wentylowaną zredukowano do szczeliny wentylowanej usytuowanej nad warstwami izolacji termicznej ułożonej między i pod krokwiami dachowymi. Obecnie coraz częściej stosowanym rozwiązaniem na stropodachach stromych jest izolowanie warstwami termoizolacji mocowanymi na krokwiach.
stropodachu stromego w budynku ogrzewanym jest termoizolacja. W typowych stropodachach szczelinowych mocuje się ją pod warstwą wentylacyjną i nad warstwą paroizolacyjną oraz nad warstwą wykończeniową. W stropodachach z izolacją nakrokwiową znajduje się ona bezpośrednio pod szczeliną wentylującą (rys. 1) lub bezpośrednio pod pokryciem dachowym (rys. 2). Najczęściej stosowaną konstrukcją stropodachów z izolacją nakrokwiową są stropodachy szczelinowe. W stropodachach pełnych do izolowania wykorzystuje się prefabrykowane systemowe kształtki termoizolacyjne. Do izolowania na krokwiach stosuje się płyty XPS, PIR, PUR lub EPS, rzadziej płyty z wełny mineralnej czy z włókien drzewnych. Płyty układa się mijankowo, krawędzie są fabrycznie frezowane, dzięki czemu można je łączyć „na przylgę” lub „na wpust i pióro”. Takie rozwiązanie nie tylko poprawia izolacyjność przegrody, lecz także szczelność dachu w dolnej płaszczyźnie odwodnienia (w szczelinie wentylowanej). Dachy z izolacją na krokwiach są wykonywane najczęściej jako szczelinowe stropodachy wentylowane. Aby poprawić szczelność dachu, styki płyt zakleja się taśmami lub na powierzchni płyt układa się membrany wierzchniego krycia (rys. 1). Istnieją także rozwiązania stropodachów pełnych ocieplanych na krokwiach kształtkami ze styropianu EPS, stanowiących podłoże pod dachówki (rys. 2).
Budowa stropodachów z izolacją na krokwiach
Stropodachy poddaszy ogrzewanych stanowią wielowarstwową przegrodę o dużym nachyleniu. Położenie warstw powinno uwzględniać wszystkie zjawiska cieplno-wilgotnościowe zachodzące w przegrodach zewnętrznych, tj. zjawisko przepływu pary wodnej oraz przepływu ciepła. Ze względu na drewnianą konstrukcję stropodachów stromych należy zwrócić uwagę nie tylko na właściwą izolację cieplną (właściwe ocieplenie), lecz także na ochronę konstrukcji przegrody przed wilgocią. Właściwą ochronę przed wilgocią pochodzącą z opadów atmosferycznych zapewnia poprawnie wykonane pokrycie dachu, natomiast przed wilgocią dyfundującą do stropodachu od wewnątrz – odpowiednia kolejność warstw. Od strony wewnętrznej w kierunku na zewnątrz układa się kolejne warstwy materiałów, tak aby miały malejący opór dyfuzyjny dla pary wodnej wydostającej się na zewnątrz, bez wykraplania się wewnątrz przegrody. Jedną z najważniejszych warstw 1
1
2
3
4
5
6
7
Wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej
Podstawowym parametrem wysokosprawnych materiałów izolacyjnych jest współczynnik przewodzenia ciepła λ [W/(m · K)]. Producenci izolacji termicznych dążą do uzyskania jak najniższych wartości tego współczynnika, aby zwiększyć efektywność oferowanych materiałów. Grubość warstwy termoizolacji w przegrodzie wynika z wymagań związanych z ochroną cieplną budynków zawartych w Rozporządze2
8
1
2
5
6
10
8 9
1 – pokrycie dachowe, 2 – łaty, 3 – szczelina wentylowana, 4 – membrana wierzchniego krycia, 5 – izolacja termiczna, 6 – paroizolacja, 7 – deskowanie, 8 – kontrłata, 9 – krokiew dachowa, 10 – płyty gipsowo-kartonowe
Rys. 1–2. Przekrój przez stropodach z izolacją na krokwiach w dwóch rozwiązaniach: stropodach szczelinowy (1), stropodach pełny (2)
32
www.eksper tbudowlany.pl
9
Rys. archiwum autora
nr 2/2015
2
1
7
8
2
1
9
5
Rys. 3. Wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej stropodachów nad pomieszczeniami ogrzewanymi (ti > 16°C)
10
4
3
BUDOWA
6
3
4
5
Rys. archiwum autora
5
0,30
U [W/(m2·K)]
0,25
λ = 0,045 [W/(m·K)]
λ = 0,040 [W/(m·K)]
λ = 0,035 [W/(m·K)]
λ = 0,030 [W/(m·K)]
λ = 0,025 [W/(m·K)]
λ = 0,020 [W/(m·K)]
0,20
6
0,15
Rys. 6. Przykład rozwiązania szczegółu okapu dachu z izolacją termiczną układaną bezpośrednio na krokwiach: 1 – dachówka ceramiczna,
0,10
0,05
2 – membrana wierzchniego krycia, 3 – izolacja termiczna, 4 – kontrłata, 5 – osiatkowany wlot do szczeliny wentylacyjnej, 6 – belka okapowa, 7 – paroizolacja
0,15
0,17
0,19
0,21
0,23
0,25
0,28
d [m]
Rys. 4. Zależność między grubością termoizolacji o różnej wartości współczynnika λ i uzyskanym obliczeniowo współczynnikiem przenikania ciepła U w odniesieniu do stropodachów izolowanych nad krokwiami Rys. archiwum autora
źle
Rys. 5. Układ płyt izolacyjnych układanych na krokwiach
dobrze Rys. archiwum autora
niu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (rys. 3). Na rys. 4 pokazano wykres zależności między grubością materiałów izolacji termicznej o różnych wartościach współczynnika przewodzenia ciepła λ [W/(m · K)] oraz współczynnika przenikania ciepła U [W/(m2 · K)] stropodachów.
Podstawowe zalecenia dla wykonawców
Typowym podłożem stropodachów izolowanych na krokwiach są klasyczne dachy o konstrukcji ciesielskiej. Konstrukcja dachu powinna zachowywać równą płaszczyznę połaci oraz stanowić stabilne podłoże pod warstwy izolacji. Płyty izolacyjne układa się na warstwie deskowania pełnego lub bezpośrednio na krokwiach. Do poprawy szczelności zalecane jest stosowanie taśm elastycznych układanych na powierzchni podpór płyt izolacji termicznej. Taśmy elastyczne zapewniają uszczelnienie styku płyt i krokwi także w czasie ich okresowego odkształcenia, wynikającego np. z obciążenia dachu śniegiem. Płyty izolacyjnie układa się mijankowo (mijankowe położenie styków płyt od okapu w kierunku kalenicy – rys. 5). Pierwsza warstwa nr 2/2015
7
Rys. Sika
płyt opiera się na belce okapowej, stanowiącej zabezpieczenie przed zsuwaniem się warstw izolacji z dachu (rys. 6). Nakrokwiową izolację termiczną zabezpiecza się membraną wierzchniego krycia lub w przypadku zastosowania szczelnej termoizolacji styki płyt zakleja się taśmami samoprzylepnymi, tak aby odprowadzana była wilgoć dostająca się pod pokrycie dachowe. Mocowanie płyt i membran odwadniających wykonuje się dzięki zastosowaniu kontrłat. Na dachy wentylowane z izolacją nakrokwiową najczęściej stosuje się kontrłaty o przekroju 40×60 mm (w odniesieniu do krokwi długości do 15 m) lub 40×80 mm (w odniesieniu do krokwi długości ponad 15 m). Kontrłaty są ważnym elementem konstrukcji tego typu dachów. Nie tylko tworzą szczelinę wentylowaną i stanowią podłoże pod pokrycie dachowe. Przede wszystkim stanowią stabilne mocowanie izolacji nakrokwiowej. Mocowanie warstwy termoizolacyjnej wymaga zastosowania wkrętów stalowych osadzanych w krokwiach pod kątem 67° do płaszczyzny dachu (rys. 7). Nachylenie wkrętów pod kątem redukuje zginanie łączników i zapewnia ich optymalną pracę statyczną. Aby zachować kąt nachylenia łączników, podczas montażu korzysta się z odpowiednich szablonów. Tradycyjnie stosowane są wkręty długości min. 185 mm dla płyt izolacyjnych grubości 100 mm, 210 mm dla płyt grubości 120 i 250 mm dla płyt grubości do 160 mm (przy większych grubościach izolacji zalecana jest analiza statyczna zamocowania). Zaleca się wkręty z tzw. podwójnym gwintem. Aby zabezpieczyć pokrycie dachowe przed oddziaływaniem ssącego wiatru, stosuje się także wkręty prostopadłe do połaci. Zaleca się je szczególnie w strefach okapowych i szczytowych dachu. Gęstość rozmieszczenia łączników zależy od ciężaru pokrycia dachowego i od obciążenia wiatrem danego fragmentu dachu i dlatego powinna być dobierana przez projektanta.
Szczegółowe zalecenia dla wykonawców
Do najtrudniejszych zagadnień konstruowania dachów izolowanych na krokwiach należy wykonawstwo stref okapowych, szczytowych, kalenicowych i wszelkiego rodzaju przebić na dachu. www.eksper tbudowlany.pl
33
5
BUDOWA
3
2
2
7
1
3
4
6
1
67°
4
5
6
Rys. 7. Mocowanie kontrłat w dachu z izolacją nakrowkwiową: 1 – pokrycie dachowe (dachówka), 2 – kontrłata, 3 – łącznik mocujący, 4 – termoizolacja, 5 – paroizolacja, 6 – krokiew dachowa Rys. archiwum autora
Kontrłaty w stropodachach z izolacją nakrokwiową stanowią bardzo ważny element mocujący nie tylko pokrycie, lecz także warstwę izolacji termicznej. Kontrłaty w takich stropodachach pracują na docisk i rozciąganie, dlatego, aby zmniejszyć obciążenia wkrętów mocujących, zaleca się łączenie mechaniczne kontrłat w kalenicy zwieńczającej połacie dachu. W kalenicy płyty izolujące poszczególne połacie dachu łączy się przez odpowiednie docięcie krawędzi lub uzupełnienie ich styku niskoprężną pianką montażową. Na rys. 8 pokazano przykładowe rozwiązanie kalenicy. Ze względów pożarowych na styku warstwy izolacji termicznej z kominami spalinowymi i dymowymi należy stosować wypełnienie z wełny mineralnej. Dodatkowo w strefie w pobliżu komina do mocowania izolacji nakrokwiowej zaleca się stosować łączniki prostopadłe z powodu występowanie strefy oddziaływania ssania na tym fragmencie dachu. Montaż okien połaciowych jest analogiczny do tradycyjnych sposobów. Polega na wycięciu otworu w płytach izolacyjnych. Zaleca się stosowanie pokryciowych elementów wentylacyjnych nad i pod oknem połaciowym, tak aby poprawić drożność szczeliny wentylacyjnej w paśmie okna połaciowego.
Rys. 8. Szczegół wykonania kalenicy dachu z izolacją nakrokwiową: 1 – kale-
nicowa kształtka wentylująca, 2 – blacha perforowana łącząca kontrłaty, 3 – membrana wierzchniego krycia, 4 – izolacja nakrokwiowa, 5 – łącznik mocujący, 6 – paroizolacja 7 – deska podpierająca gąsior wentylacyjny Rys. archiwum autora
W tradycyjnych stropodachach styk dachu ze ścianą szczytową jest trudny do zaizolowania. W stropodachach z izolacją nakrokwiową termoizolacja zabezpiecza ścianę szczytową od góry, dzięki czemu nie występuje mostek termiczny. Aby zabezpieczyć styk deskowania stropodachu ze ścianą szczytową przed przenikaniem powietrza zewnętrznego, zaleca się elastyczne uszczelnienia w postaci taśm rozprężnych. Jednym z najbardziej narażonych na przeciekanie fragmentów dachu jest kosz. W stropodachach z izolacją nakrokwiową wykonanie kosza wymaga starannego dopasowania płyt u zbiegu połaci dachowej. Dno kosza w tego typu konstrukcjach zapewnia pełne podparcie obróbek i uszczelnień. Pierwszą warstwę podkładową w koszu dachowym wykonuje się z samoprzylepnych pap modyfikowanych. Na tak wykonanym podkładzie układa się koryto z blach o szer. min. 60 cm (zaleca się stosowanie znacznie szerszych blach), zakończone na krawędziach rąbkami leżącymi. Nad pasem koszowym zaleca się stosowanie dodatkowych pokryciowych elementów wentylacyjnych, by zimą utrzymać drożność szczeliny wentylacyjnej. promocja
Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz: • nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników
34
www.eksper tbudowlany.pl
nr 2/2015
BUDOWA
CIEPŁY
DACH Nakrokwiowa izolacja dachu skośnego z użyciem wełny mineralnej szklanej Ciepło ucieka z domu na skutek promieniowania, konwekcji oraz przewodzenia i z tego względu dach jest miejscem najbardziej narażonym na straty ciepła nagromadzonego w budynku. W żadnym innym miejscu nie kumuluje się tak wiele czynników negatywnie oddziałujących na straty energii oraz możliwe usterki.
N
36
agrzane powietrze na skutek konwekcji unosi się, transportując ze sobą wilgoć wytwarzaną przez mieszkańców. Czteroosobowa rodzina produkuje średnio 10 litrów wody na dobę, która między innymi wraz z przemieszczającym się ku górze powietrzem, dociera w postaci pary wodnej do konstrukcji dachowej. Jeśli dach jest źle zaizolowany oraz wadliwie uszczelniony, może wówczas dojść do zawilgocenia drewnianej konstrukcji dachu, co wpłynie na rozwój grzybów i w efekcie na jej nośność. Ponadto straty ciepła spowodowane niewystarczającą izolacją dachu są najdotkliwiej odczuwane przez mieszkańców, wpływają bowiem na wyższe rachunki za energię, ponieważ przez dach skośny jej straty są największe. Zgodnie z różnymi szacunkami wynoszą one od 25 do nawet 40%. Obecnie standardem jest już dwuwarstwowe wykonywanie izolacji dachu: pierwsza warstwa między krokwiami i kolejna – pod krokwiami. Takie rozwiązanie ogranicza liniowe mostki cieplne powstałe z krokwi oraz poprawia izolacyjność cieplną dachu. Ale jeszcze kilka lat temu inwestorzy często stosowali tylko jedną warstwę izolacji i teraz zauważają negatywne skutki takich zaniedbań w postaci zmian kolorystycznych na skosach dachu, miejscowego zawilgocenia oraz zwiększonych rachunków za ogrzewanie. Ci inwestorzy, którzy doszli do wniosku, że renowacja dachu (docieplenie) jest nieunikniona, często nie chcą ingerować w wykończone poddasze i pozostaje docieplenie dachu od zewnątrz. Ponadto są inwestorzy, którzy chcą wyeksponować konstruk-
cję więźby dachowej i, budując nowy dom, zakładają, że przynajmniej druga warstwa izolacji dachu będzie się znajdowała nad krokwiami. ISOVER wraz z firmą Wkręt-Met wprowadza na rynek nowy system służący do renowacji dachów skośnych. System ten polega na wzmocnieniu podłużnym i poprzecznym konstrukcji dachu za pomocą deski montażowej, a następnie zamocowaniu izolacji cieplnej bezpośrednio do krokwi za pomocą specjalnych wkrętów firmy Wkręt-Met. Wełna mineralna szklana będzie przenosiła obciążenia i jednocześnie izolowała. Ważne jest, że ani rodzaj planowanego pokrycia, ani kształt dachu nie mają większego znaczenia dla możliwości systemu, np. wykonanie izolacji lukarn w kształcie bawole-
www.eksper tbudowlany.pl
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
go oka jest bardzo łatwe dzięki możliwości wygięcia płyt izolacyjnych w łuk (płyty mają dwukierunkowy układ włókien, dzięki czemu ułożone są sztywno w jednym kierunku, w drugim zaś poddają się ugięciu). W przypadku każdej renowacji dachu należy przeliczyć jego konstrukcję pod kątem planowanych zmian, dlatego sam system renowacji należy uwzględnić w takich obliczeniach.
Bezpieczny i trwały system
Rozwiązanie izolacji nakrokwiowej polega na zamocowaniu pokrycia dachowego na powierzchni materiału izolacyjnego, który spoczywa na pełnym deskowaniu lub krokwiach. Izolacja musi być trwała, będzie bowiem przenosiła obciążenia wiatrem, śniegiem oraz samego pokrycia dachu. Jednocześnie dodatkowe, niepotrzebne dociążanie konstrukcji dachu zbyt ciężkim materiałem izolacyjnym nie jest wskazane. Ponadto bardzo ważne jest, aby materiał izolacyjny był niepalny i gwarantował bezpieczeństwo og-
Zalety płyt z wełny mineralnej szklanej ISOVER Taurus nr 2/2015
Zarządzanie wilgocią
Jeśli inwestor ma zamiar wykonać termorenowację dachu ocieplonego kilka lat wcześniej, wówczas bardzo istotnym zagadnieniem staje się zarządzanie wilgocią w nowo powstałym ustroju. Można przyjąć, iż pierwotnie wykonana paroizolacja jest niedostatecznie szczelna lub została uszkodzona. W takim przypadku zastosowanie na krokwiach układu zupełnie szczelnego byłoby potencjalnie niebezpieczne ze względu na ryzyko odkładania się wilgoci na styku konstrukcji dachowej z materia-
Renowacja istniejącego dachu z użyciem wełny mineralnej szklanej ISOVER TAURUS Kolejność prac: 1. Usunięcie istniejącego pokrycia i sprawdzenie stanu konstrukcji dachu. 2. Przykręcenie deski o wymiarach 160×25 mm (w przyDeska montażowa padku montowania izolacji na pełnym deskowa160 mm×25 mm niu całkowicie rezygnuje się z deski montażowej na krokwiach). 3. Aplikacja inteligentnej paroizolacji ISOVER VarioXtrsafe. Krokiew 4. Rozłożenie płyt termoizolacyjnych. 5. Rozłożenie wiatroizolacji. Montaż izolacji poprzez kontrłatę bezpośrednio do krokwi (kontrłata o wymiarach 160×32 mm. Ważny jest układ i rozmieszczenie wkrętów, które muszą być użyte zgodnie z wytycznymi konstruktora i tabelą nr 2 znajdującą się w instrukcji nakrokwiowej izolacji dachu skośnego). Kolejne prace są zgodne ze standardowymi etapami montażu pokrycia dachowego, rozstawy łat muszą zostać dobrane do konkretnego pokrycia dachu. Komponenty rozwiązania montuje się zgodnie z instrukcją dostępną na stronie www.isover.pl. Warstwy systemu: 1. Membrana wiatroizolacyjna ISOVER Draftex Premium. 2. Górna warstwa wełny mineralnej szklanej ISOVER Taurus. 3. Dolna warstwa wełny mineralnej szklanej ISOVER Taurus. 4. Inteligentna paroizolacja o zmiennym oporze dyfuzyjnym ISOVER Vario XtraSafe. 5. Wełna mineralna służąca do zamknięcia szczeliny wentylacyjnej, np. ISOVER Super-Mata. 6. Deska montażowa.
4
3
2
1
BUDOWA
niowe. Tego nie zapewnią inne materiały, jak styropian czy pianki PIR. Niezmiernie istotnym zagadnieniem jest też bezpieczeństwo konstrukcji ze względu na ryzyko kondensacji pary wodnej w okolicach elementów drewnianych. Izolacja nakrokwiowa ISOVER z użyciem twardej wełny mineralnej szklanej jest sprawdzona w krajach Europy Zachodniej, np. we Włoszech. W każdym przypadku trzeba dokonać szczegółowych obliczeń konstrukcyjnych dotyczących wytrzymałości systemu.
System ISOVER Vario XtraSafe
łem izolacyjnym. W systemie renowacji dachu skośnego opracowanym przez ISOVER oraz Wkręt-Met uwzględniono specjalną folię o zmiennym oporze dyfuzyjnym – Vario XtraSafe, która pozwala prawidłowo zarządzać przepływem wilgoci w całym sezonie pracy systemu.
Termomodernizacja od zewnątrz
Idea termomodernizacji od zewnątrz ma na celu minimalizację uciążliwości dla mieszkańców budynku. Wszystkie prace są prowadzone na zewnątrz, a samo zastosowanie izolacji nakrokwiowej daje nowe możliwości kształtowania przestrzeni wewnątrz budynku, można bowiem pokazać konstrukcję dachu lub podnieść kubaturę pomieszczeń, wykorzystując przestrzeń pomiędzy krokwiami. Dodatkowym atutem zastosowania izolacji nakrokwiowej z wykorzystaniem wełny mineralnej szklanej ISOVER Taurus jest poprawa akustyki od dźwięków uderzeniowych (deszcz) pod dachem dzięki sprężystości wełny mineralnej szklanej, która jest doskonałym tłumikiem akustycznym.
Więcej szczegółowych informacji na temat zastosowania systemu można uzyskać w Biurze Doradztwa Technicznego ISOVER pod numerem telefonu 800 163 121
5 6
Warstwy systemu: 1 – membrana wiatroizolacyjna ISOVER Draftex Premium, 2 – górna warstwa wełny mineralnej szklanej ISOVER Taurus, 3 – dolna warstwa wełny mineralnej szklanej ISOVER Taurus, 4 – inteligentna paroizolacja o zmiennym oporze dyfuzyjnym ISOVER Vario XtraSafe, 5 – wełna mineralna służąca do zamknięcia szczeliny wentylacyjnej, np. ISOVER Super-Mata, 6 – deska montażowa
nr 2/2015
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. ul. Okrężna 16, 44-100 Gliwice tel. 32 339 63 00, fax 32 339 64 44 www.isover.pl
www.eksper tbudowlany.pl
37
INSTALACJE
Fot. Domalux
Najlepszym wzorem ułożenia parkietu na posadzkach z ogrzewaniem podłogowym jest jodełka
Do układania drewna na ogrzewanie podłogowe powinno się wykorzystywać wyłącznie deski sezonowane o jak najniższym oporze cieplnym, a także odpowiedniej konstrukcji. Najlepszym rozwiązaniem jest więc montaż desek warstwowych, które dzięki wysokiej stabilności są mniej narażone na ewentualne rozsychanie się i powstawanie szczelin.
JAKIE DESKI
NA OGRZEWANIE PODŁOGOWE Drewno egzotyczne i rodzimy dąb
Fot. Jawor Parkiet
Prawidłowo zamontowany parkiet musi efektywnie ogrzać pomieszczenie, nie rozsychając się. Dlatego tak ważny jest odpowiedni dobór gatunku drewna. Wybierając te o dużym współczynniku kurczenia, powinniśmy liczyć się z możliwością powstawania większych szpar w okresie grzewczym. Zdecydujmy się więc na produkty o dobrej higroskopijności i niskim współczynniku skurczu, dzięki czemu będą one jak najmniej podatne na rozsychanie i powstawanie szczelin. Najlepiej sprawdzają się tu gatunki egzotyczne, takie jak tek, merbau, doussie i jatoba, ale również wysokiej jakości rodzima dębina. W przypadku dwóch gatunków drewna – sucupiry i akacji – należy zachować wyjątkową ostrożność w ustawianiu parametrów pieca tak, aby temperatura na powierzchni podłogi była niższa niż 27°C. Na systemy ogrzewania podłogowego nie powinno się montować twardego klonu kanadyjskiego i buku ze względu na naturalnie wysoki współczynnik skurczu tych gatunków. Decydując się na zakup desek na ogrzewanie podłogowe, należy zwrócić szczególną
uwagę na kilka parametrów. Jednym z nich jest wspomniany już opór cieplny, jaki stawia deska. Kolejną rzeczą, na którą powinniśmy zwracać uwagę wybierając deski, są atesty i gwarancje udzielane przez producenta dotyczące instalacji na ogrzewaniu podłogowym.
Przygotowanie posadzki
Przed montażem parkietu wymagane jest odpowiednie wygrzanie wylewki, zgodnie z obowiązującymi normami, w celu osiągnięcia wymaganej wilgotności – dla podłoży betonowych około 1,5% i 0,3% dla podłóg anhydrytowych.
Montaż
Sam montaż nie różni się od montażu podłogi na klasyczną wylewkę bez ogrzewania. Przed każdą instalacją powinny być wykonane szczegółowe pomiary wilgotności i twardości podłoża. W oparciu o ich wyniki dobiera się specjalistyczną chemię. Układając parkiet, należy zadbać o to, aby temperatura w pomieszczeniu wynosiła co najmniej 18°C, a podłoża minimum 15°C. Temperatura ogrzewanej podłogi nie powinna przekraczać 20°C w trakcie montażu desek oraz przez trzy dni po nim. Uruchamiając ogrzewanie tuż po montażu, temperaturę warto zwiększać stopniowo, aby uniknąć deformacji i pęknięć parkietu. Szczególną uwagę należy również zwracać na wilgotność względną powietrza, którą zaleca producent parkietu.
Kontrola temperatury
Dąb Classic
38
www.eksper tbudowlany.pl
Jednak temperatura powierzchni musi być kontrolowana i nie może przekraczać
wartości 27°C w każdej części parkietu, również pod meblami czy dywanami. Wysokie temperatury lub niewłaściwy suchy klimat pomieszczeń może powodować powstawanie szpar. Ogrzewanie podłogowe powinno być rozmieszczone równomiernie pod całym parkietem, jeśli zamierzamy ułożyć je tylko w części pomieszczenia – fragment nieogrzewany od ogrzewanego powinna oddzielać szczelina dylatacyjna.
Pielęgnacja podłogi
Pamiętajmy, aby pielęgnować podłogę wyłącznie profesjonalnymi środkami. Na rynku dostępny jest szereg preparatów do mycia, czyszczenia, konserwacji czy zabezpieczenia parkietów wykończonych zarówno naturalnym olejem, lakierem, jak i olejo-woskiem. Deski olejowane bardziej się przesuszają i przyjmują brud. Dlatego zgodnie z zaleceniami producentów warto w okresie zimowym dodatkowo je nawilżać i zaolejować. W wyniku przesuszenia w okresie ogrzewania szczeliny są bardziej widoczne, zwłaszcza na powierzchniach jasnych desek. Aby uniknąć dostawania się do nich brudu, szczególnie w przypadku popularnych w ostatnim czasie desek szczotkowanych, warto rozpocząć pielęgnację od odkurzenia powierzchni, a dopiero później czyszczenia jej na mokro. Aby zaś stworzyć najlepszy umiarkowany klimat zarówno dla domowników, jak i dla naszego parkietu oraz zminimalizować skutki jego kurczliwości, warto utrzymywać temperaturę pomieszczenia na poziomie 20–21°C i wilgotność na poziomie 45–50%. nr 2/2015
NA OGRZEWANIE PODŁOGOWE Budując dom lub wykańczając mieszkanie, coraz częściej decydujemy się na ogrzewanie podłogowe. Rezygnując z grzejników, zyskujemy dodatkową przestrzeń i większą swobodę w aranżacji wnętrz. Ogrzewanie podłogowe musi jednak przede wszystkim spełniać swoją podstawową funkcję. Stąd tak bardzo ważna jest decyzja o wyborze takiej wylewki, która nie będzie izolować ciepła oddawanego przez gąszcz rur grzewczych, ale przewodzić je i oddawać do pomieszczenia.
Sprawność płyty grzewczej i komfort użytkowania
Optymalnym uzupełnieniem podłogowych systemów grzewczych są anhydrytowe wylewki samopoziomujące Knauf. Charakteryzuje je wysoki współczynnik przewodzenia λz = 1,66–1,87 W/(m · K), który ma bezpośredni wpływ na szybki i łatwy przepływ ciepła wytwarzanego przez instalacje ogrzewania podłogowego do pomieszczenia. Przewodzenie ciepła ułatwia także płynna konsystencja wylewki bez pęcherzy powietrza. Oba te czynniki skracają okres nagrzewania podłogi o połowę w porównaniu do wylewek cementowych, co w oczywisty sposób przekłada się na wysoką sprawność płyty grzewczej oraz komfort użytkowania.
ki współczynnik oporu przewodzenia ciepła, a także mniejszy ciężar wylewki. To z kolei sprawia, że wylewki te można stosować także na drewnianych stropach.
Oszczędność kleju i czasu
Płynna konsystencja wylewek anhydrytowych Knauf nadaje im naturalne właściwości samopoziomujące, co pozwala uzyskać idealnie równe i gładkie powierzchnie. Można dzięki temu obniżyć koszty związane z dalszymi pracami wykończeniowymi po-
Do stosowania także na drewnianych stropach
przez oszczędność kleju w przypadku układania terakoty lub gresu oraz oszczędność czasu dzięki szybszemu wykonaniu.
INSTALACJE
JAKA WYLEWKA
Bez dylatacji i „efektu miski”
W wylewkach anhydrytowych podczas wiązania nie występuje skurcz znany z wylewek cementowych. Powierzchnia pól grzewczych nie powinna przekraczać 100 m2 w przypadku posadzek „sztywnych” (terakota, kamień, gres itp.) i 400 m2 dla posadzek „miękkich” (wykładzina dywanowa, PVC itp.). Daje to większą swobodę wykańczania podłogi i nie psuje jej wyglądu widokiem profili dylatacyjnych. Bezskurczowe wiązanie wylewek anhydrytowych Knauf redukuje ponadto niemal do zera ryzyko powstawania pęknięć i zarysowań. Podczas wiązania w anhydrycie nie dochodzi bowiem do odkształceń, jakie czasami powstają w posadzkach cementowych, znanych wykonawcom jako tzw. efekt miski. Ponadto wylewki anhydrytowe nie wymagają zbrojenia.
Uniwersalność i prostota wykonania
Technologia wykonania wylewek anhydrytowych wymaga minimalnej otuliny rur grzejnych (zaledwie 35 mm), co daje niewiel-
Nie bez znaczenia jest również łatwość i szybkość wykonania wylewek anhydrytowych Knauf. Ich technologia jest na tyle prosta, że niemal każda firma budowlana jest je w stanie wykonać. Warto też odnotować, że na podłogach wykonanych z wylewek anhydrytowych można układać niemal każdy rodzaj posadzki, w tym glazurę, parkiet, wykładziny dywanowe itd.
tel. 22 36 95 199, serwis.techniczny@knauf.pl www.knauf.pl, www.knaufblog.pl
nr 2/2015
A R T Y K U Ł
S P O N S O R O W A N Y
www.eksper tbudowlany.pl
39
Fot. ROCA
INSTALACJE
Wiktor Janecki
OGRZEWANIE PODŁOGOWE
W REMONTOWANEJ ŁAZIENCE Remont łazienki to dobry moment na poprawę jej ogrzewania. Możemy wymienić grzejnik na bardziej funkcjonalny i estetyczny, a przede wszystkim zainstalować ogrzewanie podłogowe, dzięki któremu zyskamy komfortową temperaturę i ciepłą podłogę o każdej porze roku, niezależnie od działania centralnego ogrzewania.
W
łazience potrzebujemy temperatury nie mniejszej niż 24°C, a przy temperaturze 20–22°C, która jest komfortowa w pokojach, odczuwamy nieprzyjemny chłód w trakcie i po kąpieli. Jak zapewnić sobie komfort, gdy nie działa już centralne ogrzewanie, zwłaszcza w chłodne wieczory i ranki wiosną lub jesienią? Ciepło i komfort zapewniają naścienne grzejniki łazienkowe i grzejniki płaszczy-
Michał Gołaś, Specjalista ds. Technicznych, Elektra
znowe, czyli ogrzewanie podłogowe. Jednym ze sposobów na podniesienie temperatury w łazience poza sezonem grzewczym jest grzejnik łazienkowy z zamontowaną grzałką elektryczną. Są modele pracujące tylko z grzałką oraz takie, które można podłączyć do instalacji c.o. Wymaga to jednak zamontowania na wejściu zaworu zamykającego oraz trójnika. Grzejniki z grzałką elektryczną nie mogą być montowane
zdaniem eksperta
Jaki jest koszt wykonania instalacji ogrzewania podłogowego w remontowanej łazience o powierzchni około 7 m2? Koszt ogrzewania podłogowego z zastosowaniem przewodu grzejnego w wylewce betonowej: przewód grzejny ELEKTRA VCD17/910, długość 54 m, moc 910 W, cena 299 zł netto. Taśma montażowa ELEKTRA TME 25 1 sztuka, cena 89 zł netto. Regulator ELEKTRA OCD4 1 sztuka, cena 353 zł netto; montaż 300 zł netto. W sumie koszt ogrzewania podłogowego dla łazienki o powierzchni około 7 m2 wynosi 1041 zł netto. Koszt ogrzewania podłogowego z matą grzejną na wylewce w kleju pod terakotą: mata grzejna ELEKTRA MG 160/7, powierzchnia 7 m², moc 1120 W, cena 633 zł netto, regulator ELEKTRA OCD4 1 sztuka, cena 353 zł netto; montaż 300 zł netto. W sumie cały koszt wykonania takiego ogrzewania wynosi 1286 zł netto.
40
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Raychem
nad wanną, a gniazdo, do którego będzie podłączona grzałka elektryczna, musi mieć uziemienie (kołek ochronny) i być oddalone o min. 60 cm od źródła wody (wanny, umywalki, prysznica), co niejednokrotnie jest trudne do uzyskania. Korzystanie z takiego rozwiązania jest obwarowane wieloma warunkami i nie daje nam tego, co w największym stopniu decyduje o poczuciu komfortu w łazience i tego, co lubimy w niej najbardziej, a mianowicie ciepłej podłogi. nr 2/2015
Bosą stopą po podłodze
Fot. Luxbud
Elektryczna mata grzejna – zestaw do samodzielnego montażu
Fot. Baumit
Fot. Elektra
ogrzewania, tak aby była osiągnięta zadana temperatura i nie doszło do przegrzania, czyli też do niepotrzebnego zużycia energii. Instalacje podłogowego ogrzewania elektrycznego w łazienkach montuje się z elektrycznych przewodów grzejnych lub mat grzejnych. Przewody mają moc od 10 do 25 W/m.b. i trzeba je układać w pętle w zależności od mocy,
Przykładowy układ warstw w łazience z ogrzewaniem podłogowym
Sposób ułożenia przewodów grzejnych
jaką chcemy uzyskać z danej powierzchni. Mają one grubość od 3 do 7 mm. Maty są robione z cieńszych przewodów – od 2,5 do 5 mm, przymocowanych do elastycznej siatki. Moc 1 m.b. maty wynosi od 100 do 300 W. Maty oferowane są w formie gotowych do ułożenia zestawów. Są maty grzejne jednostronnie i dwustronnie zasilane. Te pierwsze są prostsze w układaniu i montażu. Szerokość maty wynosi od 30 do 50 cm i te węższe łatwiej jest ułożyć w małych łazienkach. Z kolei długość maty dobiera się odpowiednio do powierzchni grzejnej podłogi, a moc w zależności od tego, czy będzie to ogrzewanie podstawowe łazienki, czy tylko wspomagające. Przyjmuje się, że optymalną mocą dla małych i średnich łazienek, w których podłogowe ogrzewanie elektryczne wspomaga system podstawowego ogrzewania lub ma za zadanie zapewnienie komfortu w pomieszczeniu poza sezonem grzewczym jest 100 W/m2. Jeśli natomiast ogrzewanie elektryczne ma pełnić też funkcję ogrzewania podstawowego lub łazienka jest duża i ma duże okna, to warto obliczyć potrzebną moc dokładnie, tak aby nie było w niej chłodno w zimowe poranki. Koszt zakupu instalacji elektrycznego ogrzewania podłogowego dla średniej wielkości łazienki, wraz ze sterownikiem i termostatem, to kilkaset złotych. Koszty eksploatacyjne, czyli opłaty za energię elektryczną,
INSTALACJE
W remontowanych łazienkach stosuje się głównie ogrzewanie podłogowe elektryczne, gdyż nie jest to duży wydatek, łatwo je zamontować i nie wymaga wysokich warstw izolacyjnych oraz grubej wylewki. Ponadto działa niezależnie od wodnego centralnego ogrzewania i ciepłą podłogę mamy zawsze, kiedy chcemy, a nie tylko wtedy, gdy działa ogrzewanie całego domu. Do sterowania elektrycznym ogrzewaniem podłogowym wykorzystywane są sterowniki, które włączają ogrzewanie tylko w wybranych przez nas okresach, np. tylko rano i wieczorem. W pozostałym czasie ogrzewanie nie działa i tym samym nie zużywamy niepotrzebnie energii. Instalacje ogrzewania podłogowego wyposaża się też w termostat, który reguluje pracę
reklama
nr 2/2015
www.eksper tbudowlany.pl
41
INSTALACJE
Jak zamontować ogrzewanie podłogowe?
Instrukcje producentów podają szczegółowe zasady montażu mat grzejnych. Glazurnik, postępując zgodnie z instrukcją, powinien ułożyć instalację elektrycznego ogrzewania podłogowego bez najmniejszych problemów. Jednak podłączenie do sieci elektrycznej powinien wykonać elektryk, a instalacja powinna być zabezpieczona wyłącznikiem różnicowoprądowym. Pomimo pewnych różnic w zasadach układania różnych systemów opracowanych przez różnych producentów, są jednak pewne cechy wspólne. Oto najważniejsze z nich. Powierzchnię należy dokładnie wyczyścić. Przed rozłożeniem maty należy wybrać miejsce montażu termostatów zgodnie z instrukcją. Następnie maty grzejne należy rozłożyć „na sucho” w miejscu, gdzie mają być instalowane, aby sprawdzić, czy nie występują zagięcia. Nie wolno ich naciągać, ani zaginać w miejscu przewodu (można zagiąć lub odciąć tylko siatkę). Absolutnie nie wolno przecinać przewodu grzejnego i skracać mat. Nie montuje się mat w miejscach, gdzie przewidziano stałą zabudowę urządzeń, takich jak wanny, prysznice, szafki stojące bez nóżek itp. Mata nie powinna przechodzić przez szczeliny dylatacyjne w podłodze. Producenci oferują też maty samoprzylepne, a ich montaż do podłoża również jest łatwy. Niektóre można parokrotnie rozkładać i odklejać, bez obawy uszkodzenia, tak aby je jak najlepiej i prawidłowo rozłożyć. Po rozłożeniu maty należy sprawdzić, czy całość dobrze przylega do podłoża i ewentualnie ją docisnąć, tak aby związał klej warstwy samoprzylepnej. Przed przystąpieniem do układania płytek należy zmierzyć wartość rezystancji przewodów grzejnych. Jeśli przewody są nieuszkodzone, na matę nakłada się klej do mocowania płytek podłogowych. Stosuje się specjalne kleje plastyczne i fugi przeznaczone do ogrzewania podłogowego. Inne mogą popękać w czasie gwałtownych zmian temperatur podłogi. Klej należy układać w dwóch etapach. Pierwszą cienką warstwę kleju należy nałożyć tylko po to, aby ustabilizować matę. Po wyschnięciu należy nałożyć właściwą warstwę zaprawy klejącej takiej grubości, aby można było ułożyć na niej płytki i tak, aby mata była cała zatopiona w tej warstwie i nie „wypłynęła”.
można ściśle kontrolować i optymalizować dzięki sterownikom. Komfortowa temperatura podgrzewanej podłogi w łazience wynosi 29–30°C i nie powinna przekraczać 34°C. Wyższa temperatura podłogi powoduje dyskomfort, uczucie nieprzyjemnego gorąca i jest niezdrowa, a nawet może powodować obrzęki i bóle stóp. Zbyt wysoka temperatura to nie tylko dyskomfort, ale też niepotrzebne zużycie energii. Sterowniki mają funkcję programowania dobowego i tygodniowego i można je tak ustawić, że będą włączać ogrzewanie w konkretnej porze lub godzinie (np. rano i wieczorem przed kąpielą), z pewnym wyprzedzeniem, tak aby w momencie wejścia do łazienki podłoga i powietrze miały optymalną temperaturę. Regulator sterujący pracą instalacji w łazience powinien mieć termostat podłogowy i pomieszczeniowy – pozwalają one na utrzymanie pożądanej temperatury podłogi i powietrza. Sterowniki ze względów bezpieczeństwa i łatwej obsługi montuje się na zewnątrz, na ścianie przy wejściu do łazienki. Są także regulatory o stopniu ochrony przeciwporażeniowej umożliwiającym ich montaż w łazienkach. Więcej na temat ogrzewania podłogowego znajdziesz na:
Fot. Elektra
zamy dostarc
tworzym y
gromad
Niewyczerpane źródło fachowej wiedzy na temat ogrzewania, wentylacji i instalacji sanitarnych
zimy
promocja
R
INFOZETEL RMA NE C JE
RYNEK INSTALACYJNY ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 75 faks 22 810 27 42 www.rynekinstalacyjny.pl
42
www.eksper tbudowlany.pl
nr 2/2015
INSTALACJE
Marta Stankiewicz Fot. UST-M
Woda, niezbędna do podtrzymania wszystkich procesów biologicznych, znajduje się w każdej tkance ludzkiego ciała. Dziennie powinniśmy dostarczyć organizmowi średnio 2,5 litra tego życiodajnego płynu. Na rynku istnieje wiele propozycji filtrów i urządzeń poprawiających jakość wody. Wybór właściwego zależy nie tylko od zasobności portfela, ale również jakości tej, którą dysponujemy oraz parametrów, na których zapewnieniu nam zależy.
UZDATNIANIE WODY W DOMU Woda wymaga poprawy
Sens spożywania wody butelkowanej wydaje się wątpliwy. Parametry tej, którą uważamy zgodnie z przekazem reklamowym za nadzwyczajnie wartościową, bo źródlaną, są często identyczne, jak zwykłej wody wodociągowej. Dzieje się tak z powodu chemicznego skażenia wód mineralnych, jakie ma dzisiaj miejsce z powodu zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Dopóki wody mineralne spoczywały w głębi skorupy ziemskiej, ich właściwości rzeczywiście były nieporównywalnie lepsze niż obecnie. Odkąd zaczęto używać wiertniczych technik do ich wydobycia nastąpiło sukcesywne przenikanie skażonych wód powierzchniowych w głąb ziemi, co z biegiem lat doprowadziło do obecności w wodach mineralnych tych samych chorobotwórczych związków, co w wodzie ze stud-
ni czy kranu. W ślad za tym poszła zmiana przepisów dopuszczających warunki, jakim powinna odpowiadać woda pitna oraz woda mineralna. W praktyce więc woda mineralna butelkowana nie musi się różnić niczym od nienajlepszej jakości wody wodociągowej. Poza tym, opróżnione plastikowe butelki po wodzie mineralnej ponownie wykorzystywane są w znikomym stopniu, znakomita większość z nich zalegać będzie na dnie oce-
Fot. Aquaphor
ekspert radzi
Praktyczne dzbanki
Wszystkie dzbanki wyposażone są we wkłady filtrujące, które odpowiadają za uzdatnienie wody. W większości filtrów stosowane są tylko dwa materiały filtrujące: węgiel aktywny oraz żywica jonowymienna, przez co do wody mogą przedostawać się szkodliwe dla zdrowia związki, a także chlor i metale ciężkie. Ponadto w tradycyjnych filtrach woda przepływa pomiędzy niepołączonymi ze sobą cząstkami materiału filtrującego przez wolne przestrzenie, wskutek czego z czasem dochodzi do powstania „efektu kanałowego”. Oznacza to, Marzena Lewandowska, że niecała woda zostaje poddana procesowi filtracji. Firma AQUAPHOR General Marketing opracowała trzeci unikalny materiał filtrujący – Aqualen. Włókna Aqualenu, Manager, Aquaphor Poland Sp. z o.o. niczym korzenie drzewa w glebie, skutecznie wiążą ze sobą cząstki węgla i żywicy jonowymiennej, dzięki czemu każda kropla wody styka się z materiałem filtrującym i zostaje dokładnie oczyszczona. Jeśli mamy do czynienia z wodą wodociągową (niepochodzącą ze studni czy nieznanego źródła), taką wodę po przefiltrowaniu za pomocą dzbanka można spożywać na surowo bez przegotowywania. Należy pamiętać o terminowej wymianie wkładu w dzbanku. W zależności od modelu wkładu oraz liczby użytkowników, należy to robić od 1 do nawet 3 razy w miesiącu.
44
www.eksper tbudowlany.pl
anów lub zostanie spalona, emitując toksyczne spaliny.
Czysta woda – czy to możliwe?
Wynika z tego, że warto przyjrzeć się wodzie doprowadzonej do budynku, zwłaszcza jeśli jest to woda z wodociągu, za którą i tak płacimy. Chcąc wybrać odpowiedni system jej uzdatnienia, dobrze jest wykonać analizę fizykochemiczną i bakteriologiczną. Można ją zlecić w najbliższej stacji Sanepidu lub prywatnym laboratorium. Wyniki takiego badania porównuje się z parametrami, jakim powinna odpowiadać woda pitna określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Na tej podstawie łatwiej podjąć decyzję o tym, w jakie urządzenia warto się zaopatrzyć, które cechy wody wymagają poprawy. Należy jednak pamiętać, że o przydatności wody do spożycia nie decydują jedynie wskaźniki fizykochemiczne i mikrobiologiczne. Coraz częściej naukowcy badający wodę zwracają uwagę na jej sześciokątną strukturę, mającą decydujący wpływ na transportowanie substancji odżywczych, tlenu i minerałów. Zauważono, że zanieczyszczenia, sterylizacja, ciśnienie w rurach, a nawet prosty tor ruchu strumienia wody nadany kształtem rurociągów (przeciwny do naturalnego, występującego w naturze ruchu wirowego) pozbawiają wodę naturalnej, odżywczej energii, życia. Na celowość informacji zawartej w cząsteczkach materii zwraca się coraz większą uwagę, między innymi w medycynie (homeopatia) nr 2/2015
Urządzenie Grandera
Jednym ze sposobów podniesienia jakości wody w domowej instalacji jest metoda Grandera całkowicie oparta na prawach natury. Nie korzysta się tu z magnesów, elektromagnesów, prądu, naświetlania ani żadnych dodatków chemicznych. Przywrócenie wodzie pierwotnej siły i zdolności samooczyszczenia odbywa się poprzez przekazanie jej informacji w postaci drgań o wysokiej częstotliwości (około 100 000 Hz). W urządzeniu Grandera, montowanym na wejściu wody do budynku, znajduje się woda o odpowiednim potencjale. Woda wodociągowa, przepływająca pomiędzy komorami zawierającymi wodę Grandera, nie wchodząc z nią w bezpośredni kontakt, przyjmuje od niej informację jedynie poprzez rezonans, zmieniając w ten sposób swoje właściwości na wzorco-
Kompletna instalacja zmiękczacza wody z filtrem mechanicznym Fot. BWT
nr 2/2015
Ceramika EM
O wiele tańszym i prostszym sposobem na podniesienie jakości wody pitnej jest zastosowanie technologii EM, mającej szerokie zastosowanie w oczyszczaniu wody i ścieków, na szczególnie dużą skalę w Japonii, skąd się wywodzi. EM to tzw. efektywne mikroorganizmy, których specjalna kompozycja po wprowadzeniu do środowiska nadaje mu potencjał naturalnej samoodnowy i regeneracji, zgodnie z tendencją, że zasiedlenie środowiska pożytecznymi organizmami redukuje obecność organizmów szkodliwych, na zasadzie dominacji. W Polsce EM-y najczęściej stosowane są w weterynarii i rolnictwie ekologicznym. Nośnikiem dla informacji przenoszonej z EM na wodę może być glina ceramiczna w postaci kulek, pierścieni czy rureczek wrzucanych do czajnika. Rurki ceramiczne EM można kupić w cenie około 26 zł za 50 g. Do czajnika lub dzbanka z wodą o pojemności około 2 l wsypuje się około 10 rurek.
Filtry mechaniczne
Popularnym sposobem na wstępne oczyszczenie wody są filtry sedymentacyjne, zatrzymujące zanieczyszczenia stałe wynikające z niedokładnego oczyszczenia w zakładzie wodociągowym, częstych awarii czy kamienia odrywającego się od rur. W domach montuje się filtry centralne lub kuchenne. Do najczęściej spotykanych należą filtry porcelanowe, siatkowe, włókniowe lub sznurowe. Niestety, na tego typu filtrach dosyć szybko rozwijają się bakterie, dla których doskonałą pożywką jest brud gromadzący się na ich powierzchni. Dotyczy to w szczególności filtrów nakranowych, mających bezpośredni kontakt z kuchennymi nieczystościami. Filtry mechaniczne nie usuwają żelaza, wapnia i magnezu zwiększających twardość wody i prowadzących do tworze-
zmiękczacz do wody BWT AQUADIAL softlife + filtr dzbankowy O promocję pytaj instalatora lub w hurtowniach instalacyjnych reklama
czy przemyśle spożywczym (rolnictwo biodynamiczne). To coraz bardziej doceniane spojrzenie na zależność zdrowie człowieka – środowisko znajduje odzwierciedlenie także w technologiach oczyszczania wody.
we, narzucone i wymuszone dzięki działaniu wymienionych drgań. Według badań WHO technologia Grandera jako jedyna zmniejsza mutagenność wody i to aż o 80%, a ponadto obniża o 12% ewentualną radioaktywność wody. W codziennym użyciu daje się odczuć silne zmiękczenie wody ograniczające zużycie domowych środków chemicznych, poprawę jej smaku, a także dodatni wpływ na samopoczucie i zdrowie użytkowników. Urządzenie Grandera dopasowuje się do średnicy rury i natężenia przepływu. Nie wymaga żadnej konserwacji ani napraw. Jego koszt waha się od 9500 do 11 000 zł.
INSTALACJE
Fot. Dafi
PROMOCJA
www.eksper tbudowlany.pl
45
INSTALACJE
nia się kamienia. Za trzyczęściowy filtr nakranowy trzeba zapłacić od 60 do 100 zł. Wkład, wymieniany co trzy miesiące, kosztuje około 50 zł.
Filtry z aktywnym węglem
Filtry z węglem aktywnym zatrzymują jedynie chlor, dzięki czemu poprawiają zapach i smak wody, przepuszczają jednak wszystkie inne zanieczyszczenia. Często stosuje się kombinację filtrów węglowych z mechanicznymi. Im większe porowatość i powierzchnia wkładu filtra, tym jest on skuteczniejszy. Ważne jest systematyczne wymienianie wkładu – gromadzący się w nim brud jest doskonałą pożywką dla szkodliwych bakterii. Oprócz tego dobrze jest raz na jakiś czas przepłukać filtr wstecznie. Filtry węglowe kosztują już od około 100 zł, wkład – około 30 zł.
Odżelazianie, odmanganianie i zmiękczanie
Wysokie stężenie żelaza i manganu dotyczy przede wszystkim wody z głębokich studni. Eliminacja tych pierwiastków polega na ich utlenieniu. Żelazo zatrzymywane
jest na filtrze żwirowym z napowietrzaniem, zaś mangan na katalitycznym złożu kwarcowo-dolomitowym. Filtry te są regularnie automatycznie płukane wstecznie. Oprócz tego odmanganiacze regeneruje się systematycznie nadmanganianem potasu. Zmiękczacze wody zamieniają jony wapnia i magnezu powodujące twardość wody na jony sodu. Chronią urządzenia AGD przed szkodliwym kamieniem. Filtry zmiękczające mogą mieć postać wymiennych wkładów montowanych bezpośrednio przed urządzeniami AGD bądź kolumn z wymiennym złożem. Bardzo często woda, która przepłynęła przez odżelaziacze i zmiękczacze, nie nadaje się do picia ze względu na zbyt wysoką zawartość sodu i wymaga dalszego uzdatnienia. Istotną kwestią jest odprowadzenie ścieków po płukaniu odżelaziacza i odmanganiacza. Bezpośrednie oddanie ich do kanalizacji jest dużym błędem. Rury mogą szybko ulec zamuleniu, pokryć się trudnymi do usunięcia osadami. Z kolei nadmanganian potasu jest szkodliwy dla procesu biologicznego oczyszczania w przypadku przydomowej oczyszczalni. Najlepiej odprowadzać ściek do odrębnego osadnika, sukcesywnie oczyszczanego przez wóz
ekspert radzi
Twarda woda to problem Polaków
Według obowiązujących norm twardość wody powinna wynosić 60–500 mg CaCO3/dm3. Zmieszczenie się w tych normach nie oznacza, że nie będziemy się borykać ze skutkami obecności w wodzie wapnia i magnezu. Na terytorium Polski Arkadiusz Grajlich, nie występuje naturalnie miękka woda (ani Kierownik Techniczny wodociągowa, ani ta ze studni). firmy Klarsan Gdy poziom twardości przekracza 150 mg CaCO3/dm3 pojawiają się następujące problemy – zacieki i białe naloty na armaturze, osady na naczyniach, przesuszona skóra po kąpieli. Denver Plus 30 WaterMark 30 Wytrącający się kamień kotłowy powoduje straty energii cieplnej oraz osadza się w rurach instalacji wodnej, zmniejszając ich drożność. Twarda woda zwiększa awaryjność urządzeń AGD (między innymi pralek, zmywarek). Jak zbadać twardość wody? Kropelkowy tester twardości wody kosztuje około 20 zł. Za jego pomocą można wykonać dokładny i miarodajny test. Na podstawie wyniku dobieramy odpowiedni zmiękczacz wody. Jak pozbyć się twardej wody? Na rynku dostępne są różne urządzenia do zmiękczania wody. Do wody spożywczej najczęściej używa się dzbanków filtracyjnych lub systemów odwróconej osmozy. Najlepiej jednak zmiękczać wodę kompleksowo (na cały dom). W tym celu warto zaopatrzyć się w centralny zmiękczacz wody. Jest to urządzenie, które instaluje się na wejściu do budynku. Jaki zmiękczacz wody wybrać? Na potrzeby domowe polecam kompaktowe zmiękczacze wody Denver Plus 30 i WaterMark 30. Do bardziej zaawansowanych zastosowań lub przy większym zapotrzebowaniu na zmiękczoną wodę zalecam montaż zmiękczaczy dwuelementowych produkowanych przez firmę Klarsan.
Herbata z miękkiej i twardej wody
46
www.eksper tbudowlany.pl
Skutki twardej wody
Fot. Klarsan
asenizacyjny. Oczywiście dotyczy to jedynie domów jednorodzinnych. W budownictwie wielorodzinnym obciążenie kanalizacji jest nieuniknione. Koszt kompletnego filtra chemicznego (odżelaziającego, odmanganiającego i zmiękczającego) wynosi 2300–2600 zł (plus około 500 zł za montaż).
Odwrócona osmoza
W filtrach z odwróconą osmozą ciśnienie wody płynącej w rurociągu powoduje przepychanie cząsteczek wody przez półprzepuszczalną membranę. Wszystkie substancje zawarte w wodzie pozostają na błonie i są odprowadzane do kanalizacji. Osmoza po-
Nowoczesna odwrócona osmoza Puricom Stella Fot. Klarsan
lega na przenikaniu cząsteczek z roztworu o mniejszym stężeniu do roztworu o stężeniu większym, aż do osiągnięcia równowagi osmotycznej. W ten sposób likwidowane są już zanieczyszczenia o wymiarach 0,001 mikrometra. Dlatego w filtrach z odwróconą osmozą wypłukiwane są wprawdzie bakterie, wirusy, pierwiastki promieniotwórcze i metale ciężkie, ale przy okazji pierwiastki i sole mineralne pożyteczne i niezbędne dla zdrowia. Konsekwencją stosowania takich filtrów jest więc konieczność dodatkowego instalowania mineralizatorów wody. Koszt filtra z odwróconą osmozą wynosi od 400 zł wzwyż.
Mineralizatory
Uzupełnienie substancji odżywczych, których woda została pozbawiona w procesie oczyszczania, stosunkowo łatwo można zapewnić, montując na instalacji wodnej tzw. mineralizatory. Wymienia się je średnio raz w roku. Najczęściej są to dolomitowe złoża bogate głównie w potas, sód, wapń i magnez. Istotną wadą mineralizatorów jest niewielki przepływ wody. Średnio deklarowany przez producentów – 250 l/dobę pozwala na uzyskanie szklanki zmineralizowanego płynu w czasie około 1,5 minuty, co może stanowić niedogodność. Chcąc uzyskać lepszy przepływ, można zaopatrzyć się w większą ilość dolomitu i przefiltrowywać przez niego wodę za pośrednictwem specjalnie przeznaczonej do tego wylewki. Gotowe mineralizatory kosztują od 10 do 30 zł. nr 2/2015
INSTALACJE
Fot. Kratki.pl
mgr inż. Katarzyna Rybka
CZY KOMINEK MOŻE OGRZAĆ DOM Ze względu na wiele funkcji, jakie pełni kominek, jest on wciąż bardzo popularnym źródłem ciepła i mimo dużej konkurencji na rynku urządzeń grzewczych, jest bardzo chętnie wykorzystywany w domach jednorodzinnych. Czy można nim jednak ogrzać cały dom? Odpowiedź zależy od wielu czynników, w większości przypadków jest pozytywna, ale czasem wymaga zastosowania szeregu zabezpieczeń oraz specjalnych rozwiązań.
M
yśląc o ogrzewaniu całego budynku, jednym z popularnych rozwiązań jest kominek z płaszczem wodnym i ogrzewanie grzejnikowe. Woda ogrzewana w płaszczu wodnym kominka rozprowadzana jest do obiegu grzewczego, dociera do grzejników i oddaje tam ciepło, następnie schłodzona wraca z powrotem do płaszcza i ponownie się ogrzewa, czyli układ działa jak typowe wodne ogrzewanie centralne. Kominek wymaga zatem prostej instalacji, takiej jak każdy inny układ c.o. i może być swobodnie stosowany jako alternatywne źródło ciepła w budynku. Dobrze jest pomyśleć o nim już na etapie projektu, aby zaplanować już wcześniej pewne elementy, np. układ doprowadzający powietrze, co zdecydowanie ograniczy późniejsze koszty montażu. Kominek z płaszczem może być montowany zarówno w układzie otwartym, jak również, przy zastosowaniu odpowiednich rozwiązań, w zamkniętym. Kominek opala się drewnem, które musi być systematyczne dokładane, aby podtrzymać ogień. Dla takiego paliwa najczęściej stosuje się układ otwarty. W przypadku układu otwartego, montując kominek, należy od razu przewidzieć miejsce
48
www.eksper tbudowlany.pl
szpilki wzmacniające płaszcz wodny oraz materiał: blacha kotłowa 5 mm – gwarantują bezawaryjną pracę kominka wbudowana wężownica jako zabezpieczenie układu przed przegrzaniem nagrzewnica pionowa – układ rurek pionowych zwiększających powierzchnię styku wody z czynnikiem grzewczym, czyli spalinami
dwuszybrowa regulacja wylotu spalin
kierownica powietrza tworząca system czystej szyby – ograniczający osadzanie się sadzy na szybie
system dwóch deflektorów (stalowy oraz z wermikulitu) – wydłużających drogę spalin
duża komora spalania wyłożona Acumotte (system otworów w ścianie tylnej odpowiada za napowietrzenie komory spalania)
szyba żaroodporna – wytrzymująca temperaturę do 800°C
wkład bezrusztowy – dopalanie na popiele dolot powietrza – króciec montowany do wkładu kominowego, który ma na celu doprowadzenie świeżego powietrza do paleniska z zewnątrz budynku
regulowane nóżki – do wypoziomowania wkładu regulacja napowietrzenia komory spalania
Przekrój wkładu kominkowego wodnego do ogrzewania domu
Rys. Kratki.pl
nr 2/2015
zasilacz awaryjny. System z dwoma źródłami ciepła można także wykonać w układzie zamkniętym. Należy wtedy zastosować zabezpieczenie w postaci np. wężownicy schładzającej, termiczny zawór bezpieczeństwa, membranowy zawór bezpieczeństwa, a także do sprawnego działania pompę obiegową, sterownik oraz kryzę przeciw skroplinom. Kominek bardzo dobrze i sprawnie współpracuje z kotłem, może działać samodzielnie przez całą zimę i zapewniać komfort w pomieszczeniach nawet przy silnych mrozach. W sytuacji, gdy nie będziemy chcieli korzystać z kominka, można włączyć kocioł. Takie rozwiązanie czerpie z zalet obu źródeł ciepła i jest bardzo wygodne. Myśląc o kominku jako źródle ciepła, niektórzy wahają się, ponieważ co robić w sytuacjach, gdy na dłużej wyjeżdżamy i nikogo nie będzie w domu. Obecnie na rynku dostępne są specjalne nie-
zamarzające płyny na bazie glikolu, które zabezpieczą instalację, jeśli nie będzie ona uruchamiana przez długi czas. Łączenie tych dwóch instalacji w jeden sprawny system, jeżeli kominek jest w układzie otwartym, a kocioł – zamkniętym, jest możliwe przy zastosowaniu wymiennika ciepła. Kiedy pali się w kominku, a kocioł jest wyłączony, woda z obiegu zamkniętego (odbiera ciepło z wymiennika) ogrzewa się w wymienniku i zasila grzejniki. Gdy kominek wpięty jest w układ zamknięty, ogrzana woda kierowana jest bezpośrednio do rozdzielacza, a stamtąd na grzejniki. Zastosowanie dwóch źródeł ciepła w jednym układzie jest bardzo efektywne i pozwala łączyć ich zalety. Kominek może ogrzewać budynek w chłodne dni, a przy okazji budować przyjemną atmosferę w salonie. Kocioł może pełnić funkcję dodatkowego, uzupełniającego źródła ciepła, które
INSTALACJE
na otwarte naczynie wzbiorcze wraz z doprowadzeniem do niego odpowiednich rur: przelewowej, wzbiorczej, bezpieczeństwa poprowadzoną pionowo do góry z kominka do naczynia, która odprowadza powstającą parę w płaszczu. Dodatkowo należy zapewnić uzupełnienie wody w instalacji, pompę obiegową, kryzę przeciwko skroplinom oraz sterownik. W układzie zamkniętym zabezpieczenie przed przegrzaniem jest bardzo istotne, może być to realizowane np. przez wężownicę schładzającą. Dzięki temu ryzyko zagotowania wody w płaszczu jest minimalizowane i taki kominek uzbrojony dodatkowo w automatykę kontrolno-pomiarową może funkcjonować w układzie zamkniętym. Należy przy tym pamiętać, że przy takiej instalacji, wybierając kominek, trzeba zwrócić uwagę na ciśnienie robocze wkładu, aby było zgodne z panującym w instalacji.
Wady i zalety
Stabilne ogrzewanie kominkiem jest możliwe przy prawidłowej regulacji dostarczanego powietrza do spalania. Powietrze doprowadzane jest oddzielnym przewodem pobieranym z zewnątrz, co pozwala zarówno bezpiecznie, jak i efektywnie pobierać powietrze do procesu spalania, a jego ilość regulowana jest przy pomocy sterownika. Kominek, po dołożeniu do niego drewna, szybko i efektywnie ogrzewa wodę w płaszczu. Dlatego dodatkowym elementem, który warto wbudować w instalację, jest bufor, który zmagazynuje nadwyżki ciepła powstałe przy zmniejszonym zapotrzebowaniu. Kominek ze względu na swoje walory estetyczne montuje się w salonie, przez co jego wielkość jest odpowiednio mniejsza, a co za tym idzie możliwości wsadu drewna są ograniczone. Należy przede wszystkim zabezpieczyć podłogę wokół kominka zgodnie z aktualnymi wymaganiami, powinna być ona wykonana z materiałów niepalnych. Kominek jest też bardzo dobrym rozwiązaniem jako alternatywne źródło ciepła. Sprawnie może funkcjonować w układzie hybrydowym, w którym do jednej instalacji wpięte jest jeszcze drugie źródło ciepła, np. kocioł gazowy. W takim systemie w układzie otwartym elementami niezbędnymi do instalacji są: naczynie wzbiorcze, płytowy wymiennik ciepła i dwie pompy obiegowe lub zestaw wymiennikowo-pompowy, sterownik, izolacja oraz kryza przeciw skroplinom. Warto wyposażyć ją również w wężownicę schładzającą jako zabezpieczenie dodatkowe, termiczny zawór bezpieczeństwa oraz nr 2/2015
Fot. Kratki.pl
zdaniem eksperta
Jakie warunki muszą być spełnione, aby można było zainstalować kominek z płaszczem wodnym?
Przede wszystkim należy pamiętać, że montaż wkładu kominkowego z płaszczem wodnym powinien być wykonany przez wykwalifikowanego instalatora zgodnie z obowiązującymi przepisami (DzU nr 75 z 2002 r. rozdział 6 § 145) i zaleceniami producenta. Na etapie projektowania instalacji c.o. z kominkiem wodnym należy Sylwester Kalwiński, Doradca Techniczny, dokonać wyboru układu, w jakim będzie pracował (układ zamknięty u/z czy Kratki.pl otwarty u/o), ponieważ od tego zależy dobór samego wkładu oraz ważnych dla całej instalacji elementów hydraulicznych i zabezpieczeń. W miejsce, gdzie będzie instalowany wkład wodny, należy doprowadzić zasilenie i powrót do wkładu z instalacji c.o. oraz wodę bieżącą z wodociągu do elementów zabezpieczenia termicznego (naczynie wyrównawcze u/o lub wężownica u/z) oraz odpływ wody do kanalizacji z urządzeń zabezpieczających (zawory termiczne, bezpieczeństwa – ciśnieniowy u/z). Należy również wykonać dolot powietrza, czyli kanał nawiewny świeżego powietrza z zewnątrz niezbędnego dla procesu spalania w kominku. Dodatkowo w pobliżu wkładu należy doprowadzić zasilanie elektryczne do automatyki sterującej kominkiem i urządzeniami na układzie (pompy c.o., c.w.u, przepustnica powietrzna). Nie bez znaczenia będzie też uwzględnienie w projekcie domu komina przystosowanego do współpracy z kominkiem wodnym o określonej mocy. Sprawnie działający przewód dymowy jest bardzo ważny zarówno dla naszego bezpieczeństwa, jak i dla poprawnej pracy urządzeń grzewczych. Do odprowadzenia spalin z wkładów kominkowych z płaszczem wodnym stosuje się kominy murowane z cegły ze stalowym wkładem, izolowane przewody ze stali kwaso- i żaroodpornej lub 3 systemowe kominy z wkładem ceramicznym o odporności temperaturowej sięgającej 1200°C. Prawidłowo zaprojektowany komin powinien być wyposażony w wyczystkę oraz odskraplacz do odprowadzenia ewentualnie powstałego kondensatu.
www.eksper tbudowlany.pl
49
INSTALACJE
Kominek z wkładem z płaszczem wodnym po zabudowaniu niczym nie odróżnia się od kominka z wkładem do ogrzewania powietrznego
będzie uruchamiane, gdy użytkownik sobie tego zażyczy. Przykład wkładu kominkowego wyposażonego w wymiennik wodny oraz wężownicę schładzającą umieszczone w górnej części komory spalania. Tego typu wkład kominkowy może ogrzewać zarówno system c.o./c.wu., pracując w układzie zamkniętym, jak również ogrzewać powietrze poprzez system dystrybucji gorącego powietrza (DGP)
Wlot powietrza
Wymiennik wodny, w którym ogrzewany jest czynnik grzewczy do instalacji c.o. oraz zasobnika c.w.u. Zamontowanie wymienika w górnej części paleniska wkładu sprawia, że odzysk ciepła jest najbardziej wydajny, a jednocześnie możemy korzystać z powietrznego (konwekcyjnego) ogrzewania domu
Wężownica schładzająca wymiennik wodny – zamontowanie wężownicy umożliwia podłączenie wkładu kominkowego w zamkniętym układzie grzewczym, dzięki czemu koszty instalacji są znacznie niższe Fot. KFDesign.pl
50
www.eksper tbudowlany.pl
Wentylacja i ogrzewanie
Zupełnie innym rozwiązaniem jest kominek nadmuchowy, który wykorzystuje system wentylacji do dystrybucji ciepłego powietrza i może bez problemu ogrzać dom jednorodzinny. Jest to o tyle wygodny system w porównaniu z systemem wodnym, że ma on niską bezwładność, przez co sprawniej dostosowuje się do zapotrzebowania na ciepło w danym pomieszczeniu, dzięki temu szybciej można zapewnić odczucie komfortu przy niższym nakładzie mocy. System wentylacji wymaga jednak przeznaczenia odpowiedniej ilości miejsca pod stropem czy w podłodze na bardzo dobrze zaizolowane kanały powietrzne. W związku z tym decyzja o wyborze tego typu rozwiązania powinna zapaść już na etapie projektu, gdyż późniejsze wykonanie przejść przez przegrody i rozprowadzenie kanałów jest bardziej skomplikowane i czasochłonne. Efekt ogrzewania będzie jednak szybko odczuwalny, jeśli budynek jest wychłodzony. W przypadku przerwy w dostawie prądu, można skorzystać z dostępnych na rynku zabezpieczeń w postaci zasilaczy
Fot. KFDesign.pl
awaryjnych UPS, które zapewnią ciągłość pracy instalacji, zarówno przy ogrzewaniu powietrznym, jak i wodnym. Ze względu na wysoką estetykę kominki nadmuchowe są chętnie wybierane do domów jednorodzinnych, najlepiej z użytkowym poddaszem, o niewielkiej powierzchni zabudowy. Kominek może być dodatkowo wspierany przez inne urządzenia wentylacyjne, np. rekuperator, co podniesie stabilność pracy systemu oraz zwiększy jego efektywność. Kominki, zarówno te z płaszczem, jak i nadmuchowe, mają zastosowanie głównie w domach jednorodzinnych. Obecnie dostępny jest szeroki wybór różnych modeli, które mogą dostosować się do różnego rodzaju budynków. Walory estetyczne, jakie niesie za sobą zastosowanie kominka, sprawia, że to źródło ciepła cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem. Dodatkowo, tanie paliwo jakim jest drewno, pozwala ogrzać dom przy niskich kosztach. Mimo, że kominek może swobodnie samodzielnie ogrzać cały dom, ciekawym rozwiązaniem jest, gdy wspiera się go dodatkowo przez inne, niezależne źródło ciepła, które zadziała, gdy na pewien czas zrezygnujemy z kominka.
ekspert radzi
Jak wyrównać poziom podłogi przy kominku?
Zastosowanie różnych rodzajów okładzin podłogowych w jednym pomieszczeniu bardzo często nastręcza trudności związanych z wyrównywaniem poziomów – różnica sięga niekiedy kilkunastu milimetrów. Parkiet i płytki powinny znajdować się na tym samym poziomie. Co zrobić, aby uniknąć powstania progu, który wygląda nieestetycznie, gromadzą się przy nim zabrudzenia i łatwo się o niego potknąć? W celu ujednolicenia poziomu podłogi należy podnieść ją w miejscu przeznaczonym do wyłożenia płytkami ceramicznymi. Najszybszym i najwygodniejszym sposobem jest zastosowanie takiej zaprawy klejącej, której warstwa może mieć grubość 4–20 mm, a nie jak zwykłe kleje, które można stosować w warstwach do 5 lub 10 mm. Płytki układa się bezpośrednio na zaprawie, której parametry robocze zapewniają swobodne rozpływanie się pod ich powierzchnią. Dzięki temu, przy prawidłowym wykonaniu, mamy możliwość uzyskania całkowitej powierzchni sklejenia (bez pustek powietrznych), co zapewnia trwałość okładziny. W przypadku, gdy różnica poziomów do zniwelowania pomiędzy dwoma rodzajami okładzin podłogowych wynosi więcej niż 20 mm, zaleca się użycie samopoziomujących podkładów podłogowych. Należy jednak brać pod uwagę fakt, iż prace okładzinowe można rozpocząć po upływie około 1–4 tygodni, w zależności od rodzaju zastosowanego podkładu podłogowego, po uprzednim zagruntowaniu powierzchni.
nr 2/2015
DO PERFEKCJI...
wkład żeliwny Franek
INSTALACJE
Z ZAMIŁOWANIA
Wśród nowości firmy Kratki.pl Marek Bal, które zadebiutowały w tym roku na rynku, na szczególną uwagę zasługują produkty: wolno stojąca koza o ciekawym wykończeniu, wkłady do kominków z płaszczem wodnym, tradycyjne wkłady kominkowe oraz wkłady gazowe. Warto zwrócić na nie uwagę, ponieważ wszystkie te produkty wyróżniają się nowoczesnym wyglądem oraz wysokimi parametrami technicznymi.
R
ok 2015 zainaugurowała żeliwno-stalowa koza AB, która szturmem podbiła rynek miłośników pieców wolno stojących. Model ten dostępny jest w wersji stalowej. Kozę AB zobaczymy również w wariancie na nodze oraz wykończonej kaflami (dostępna w trzech kolorach) o imponującym gabarycie – wykonanym w nowo otwartej kaflarni producenta. Kolejną nowością są wkłady MB. Linia MB sygnowana jest inicjałami założyciela firmy, a hasłem, które przyświecało przy tworzeniu tego projektu, było „zamiłowanie do perfekcji”, co widać już na pierwszy rzut oka, a co przekłada się również na wysokie parametry techniczne palenisk. Wkłady dostępne będą w czterech modelach o różnej mocy i gabarytach oraz z przeszkleniem pro-
kominek MBO 15 prawy BS
koza AB na nodze
nr 2/2015
stym, prawo- i lewostronnym, a także w wersji z otwieraniem typu lift-up, czyli popularną gilotyną. Jedną z innowacji zastosowanych w linii MB są drzwi wykonane z zamkniętego profilu o specjalnej konstrukcji. Dzięki temu są one bardzo stabilne, szczelne i odznaczają się wyjątkową wytrzymałością na naprężenia podczas pracy w wysokich temperaturach. Konstrukcja drzwi oraz wbudowany króciec dolotu powietrza z zewnątrz sprawiają, że wkłady są idealnym rozwiązaniem do domów z rekuperacją. Wszystkie wkłady z tej linii spełniają normy Bimsch 2. Wśród nowości są również wkłady tradycyjne. W lutym premierę miał żeliwny Franek. Solidną konstrukcję wieńczy nowoczesny front z pojedynczym, przyciemnianym przeszkleniem typu glass. Zaawansowane trzystopniowe sterowanie doprowadzeniem powietrza do komory paleniska umożliwia precyzyjne kontrolowanie procesu spalania. Franek ma bardzo dobre parametry i sprawność wynoszącą 82%. Wkłady spełniają surowe normy BimschV 2 – jedne z najbardziej restrykcyjnych w Europie. Wkład Nadia – znany już na rynku i wielokrotnie nagradzany (Złote Ville 2015, Rekomendacje „M jak Mieszkanie”) – to linia eleganckich wkładów z imponującą wizją ognia oraz sześciokątną komorą paleniska. W tym roku wkład ten doczekał się wersji z płaszczem wodnym. Tak jak we wszystkich modelach z tej serii komora paleniska wyłożona jest jasną wykładziną ceramiczną – Acumotte – podnoszącą efektywność spalania. Od kominka oczekujemy nie tylko ciepła, ale także gwarancji, że korzystanie z niego A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
kominek gazowy LEO 100
będzie bezpieczne i ekonomiczne. Zastosowanie nowatorskich rozwiązań sprawia, że linia Nadia wyróżnia się wśród wkładów kominkowych. Niezwykle wyczekiwaną nowością będą wkłady gazowe z linii Leo. Jeden z modeli Leo 100 został zaprezentowany na targach w Lyonie i Frankfurcie. Warto zaznaczyć, iż jest to pierwszy wkład gazowy wyprodukowany przez polskiego producenta. Do końca roku firma planuje wprowadzić do sprzedaży cztery kolejne modele wkładów gazowych z różnymi wersjami przeszklenia. Przed nami wiosna, a wraz z nią nadchodzi okres remontów – to najlepszy czas na zakup oraz montaż wymarzonego kominka. Dlatego warto prześledzić produkty wchodzące obecnie na rynek. Kominek będzie nam bowiem służył przez lata, warto więc postawić na nowoczesność i innowację. Nie mniej ważne są również wciąż zaostrzające się przepisy prawa dotyczące emisji spalin, należy zatem już dziś postawić na produkty, które te wymogi spełniają.
Kratki.pl Marek Bal ul. W. Gombrowicza 4 26-660 Wsola/Jedlińsk, www.kratki.pl
www.eksper tbudowlany.pl
51
INSTALACJE
Jacek Kanatek, dyrektor Działu High Performance Insulation, Promat
JAK PRAWIDŁOWO
ZAIZOLOWAĆ KOMINEK Izolacja kominka kojarzy się najczęściej z izolacją konstrukcyjną jego obudowy. W praktyce natomiast budowa kominka to złożony proces, który powinien zostać poprzedzony dokładną analizą wymagań i możliwości budowy określonej konstrukcji w dobrze wybranym miejscu.
W
52
zależności od tego, jakie wybierzemy miejsce i na jaką konstrukcję się zdecydujemy, będziemy musieli spełnić również różne wymagania termoizolacyjne. Jakie więc elementy podlegają termoizolacji? 1. Izolacja ściany i/lub stropu budowli, które są w bezpośrednim sąsiedztwie, lub przez które przechodzą wysokotemperaturowe elementy kominka. 2. Izolacja elementów konstrukcyjnych samego kominka, której celem jest bezpieczne, prawidłowe i wieloletnie jego działanie. O ile w drugim przypadku mamy możliwość dość łatwego policzenia, przetestowania i stosowania wyłącznie sprawdzonych rozwiązań, to w pierwszym występuje nieograniczona różnorodność rozwiązań materiałowych, konstrukcyjnych, projektowych i aranżacyjnych. W związku z tym niemożliwe wydaje się spełnienie wymagań izolacyjnych. W Polsce nie mamy osobnych przepisów dotyczących budowy i wykończenia kominka. Inaczej jest w Niemczech, gdzie są stosowne przepisy dotyczące tej kwestii. Niemieckie przepisy mówią bardzo jednoznacznie, jakie warunki muszą być spełnione i w taki sposób, aby te z pozoru bardzo nieprecyzyjne, uogólnione wymagania w połączeniu z całą różnorodnością odosobnionych przypadków można było jednak ściśle spełnić i zweryfikować. A oto ich wymagania odnoszące się do punktu pierwszego, tj. ochrony elementów budowli. Ogólnie jest podział na dwa tylko przypadki i odnoszące się do nich dwa warunki termiczne: 1. Izolacja ściany nienośnej i jednocześnie niepalnej, niezawierającej elementów z materiałów palnych, którą trzeba izolować termicznie: izolacja musi być tak skuteczna, niepalna i trwała (nie-
ulegająca naturalnemu i relatywnie szybkiemu starzeniu), aby po jej zastosowaniu i przy pełnym długotrwałym paleniu w kominku, temperatura na powierzchni ściany izolowanej, po stronie przeciwnej w stosunku do źródła ciepła (kominka), nie przekraczała 85°C.
www.eksper tbudowlany.pl
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
Rys. 1. Kominek usytuowany przy ścianie niepalnej oraz niespełniającej funkcji nośnej
2. Izolacja ściany nośnej lub zawierającej elementy z materiałów palnych, którą trzeba izolować termicznie: izolacja musi być tak skuteczna, niepalna i trwała (nieulegająca naturalnemu i relatywnie szybkiemu starzeniu), aby po jej zastosowaniu i przy pełnym, długotrwałym paleniu w kominku, temperatura w płaszczyźnie kontaktu tej izolacji z izolowaną ścianą nie przekraczała 85°C. Zasada jest bardzo prosta, a jednocześnie głęboko przemyślana, uniwersalna i opi-
Rys. 2. Kominek usytuowany przy nośnej ścianie budynku lub ścianie zawierającej materiały palne
1
2
3
4
Fot. 1–4. Instalacja ściany za wkładem kominka (1); nakładanie kleju Promat K84 na płytę Promasil 950-KS (2); szybki, dokładny i pewny montaż bardzo trwałej izolacji PROMASIL 950-KS (3); kominek z wkładem (4)
nr 2/2015
sująca wszystkie rodzaje ścian izolowanych, materiałów izolacyjnych różniących się parametrami oraz kominków, które z różnym skutkiem termicznym mogą oddziaływać na konstrukcję budowli, w zależności od ich mocy, układu zdolnego do schładzania się, oddawania temperatury otoczeniu oraz odległości od ścian, stropów i innych elementów, które muszą być skutecznie izolowane. Podobnie jak w innych dziedzinach, także i w dziedzinie termoizolacji rozwój technologiczny jest bardzo widoczny. Nowe materiały, nowe przepisy związane z bezpieczeństwem i ekologią, nowy styl życia, mieszkania, wygoda korzystania z kominka itp., to wszystko jest siłą napędową do wprowadzania nowych produktów i rozwiązań. Obecnie mamy więc na rynku wiele materiałów krzemianowo-wapniowych, wermikulitowych, mikroporowatych oraz włóknistych – na bazie włókien wysokotemperaturowych, bioresorbowalnych, bez spoiw organicznych oraz ogniotrwałych, które różnią się od siebie wieloma parametrami zarówno mechanicznymi, jak i termicznymi. Wszystkie łączy to, że są całkowicie niepalne i jednocześnie wysokotemperaturowe. Na szczęście, coraz rzadziej jako elementy konstrukcyjne stosowane są płyty ognioodporne o ściśle określonej odporności ogniowej (przeznaczone do zabezpieczeń w biernej ochronie ppoż.). Niedopuszczalne jest, o ile materiał nie jest jednocześnie wysokotemperaturowy, aby produkt, który jest przebadany i ma aprobatę pozwalającą na jednorazowe zastosowanie w funkcji konstrukcyjnej w biernej ochronie przeciwpożarowej, gdzie w warunkach pożaru będzie poddany wysokiej temperaturze przez 1, 2, a nawet 4 godziny, był stosowany w kominku, a tym samym sezonowo lub długotrwale obciążony wysoką temperaturą. Jeśli do takich interpretacji dochodzi, to wynikają one z braku podstawowej znajomości ochrony przeciwpożarowej. Różnorodność materiałów izolacyjnych wykorzystywanych przy budowie kominka ma swoje uzasadnienie nie tylko w różnej ich cenie, ale głównie w parametrach technicznych, które sprawiają, że w jednym przypadku optymalnym rozwiązaniem jest produkt, który nie nadaje się do innego obszaru lub jego stosowanie jest nieopłacalne. Najważniejsze jest jednak bezpieczeństwo. Dlatego w niektórych przypadkach opłaca się sięgnąć po materiały mikroporowate, chociaż ich cena około pięciokrotnie przewyższa np. CaSi (krzemianowo-wapniowe), ale tylko objętościowo.
Jako równoważniki termoizolacyjne materiały mikroporowate są co najmniej czterokrotnie skuteczniejsze przy tej samej grubości lub tak samo skuteczne przy 1/4 grubości. Wszystko warto policzyć, a każdy przypadek jest indywidualny. Szczególnie dokładnie trzeba rozważyć izolację sufitu nad kominkiem, jest to bowiem zazwyczaj najbardziej niebezpieczne miejsce w kontekście izolacji.
Promat TOP Sp. z o.o ul. Przecławska 8, 03-879 Warszawa Dział High Performance Insulation tel. +48 22 212 22 95 fax +48 22 212 22 98 e-mail: hpi@promattop.pl, www.promattop.pl
nr 2/2015
A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y
www.eksper tbudowlany.pl
Oferta firmy Promat TOP
INSTALACJE
PROMACLIM Jest to rozwiązanie wspomagające utrzymanie właściwego mikroklimatu w pomieszczeniach wymagających utrzymywania korzystnych warunków termicznych i wigotnościowych (przeznaczonych np. do przechowywania produktów spożywczych, przemysłowych, dokumentów, książek lub sprzętu mechanicznego i elektronicznego). Płyty PROMACLIM są również skutecznym rozwiązaniem w sytuacjach, kiedy nie ma możliwości izolowania od zewnątrz lub trzeba izolować jedynie wybrane fragmenty ścian budynku. Izolowanie może się odbywać w sposób sekwencyjny, każde pomieszczenie osobno w wygodnym czasie, niezależnie od warunków atmosferycznych i pory roku. PROMACLIM został zarejestrowany w Polsce jako niepalny materiał termoizolacyjny przeznaczony do wewnętrznej izolacji ścian. Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał Aprobatę Techniczną nr AT-15-5860/2004. PROMASIL 950-KS Są to białe płyty z lekkiego krzemianu wapnia zaprojektowane specjalnie do izolacji domowych urządzeń i instalacji wysokotemperaturowych: kominków, otwartych palenisk i pieców kaflowych. Ich zaletą jest wyjątkowa dokładność wymiarowa, która pozwala szybko, pewnie i estetycznie zabudować je bez konieczności stosowania materiałów pomocniczych. Płyty można stosować zarówno w jednej warstwie, jak i większej ich liczbie. Liczba warstw nie decyduje o poprawności wykonanej izolacji – ważna jest dokładność wykonania oraz zgodność z projektem. Materiał jest w 100% monolityczny i nie zawiera żadnych spoiw, które mogłyby pod wpływem temperatury doprowadzić do uwalniania się jego cząstek. Płyty mają dopuszczenie do stosowania we wszystkich krajach europejskich, m.in. są polecane przez niemiecki nadzór kominiarski. PROMASIL 950-KS został zarejestrowany w Polsce jako niepalny materiał termoizolacyjny przeznaczony do izolacji ścian za kominkiem, otwartym paleniskiem i piecem kaflowym. Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał pierwszą Aprobatę Techniczną nr AT-15-6004/2003. PROMATECT L Jest materiałem termoizolacyjnym, którego wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ jest niska, porównywalna z wełną mineralną przy relatywnie wysokiej gęstości – dwukrotnie wyższej od PROMASIL 950-KS. Jego cechy to: wysoka gęstość, wytrzymałość na zginanie i duże formaty płyt PROMATECT L. Prosta i pewna konstrukcja obudowy termoizolacyjnej z PROMATECT L nie wymaga stosowania dodatkowych elementów, takich jak konstrukcja nośna, izolacja i pokrycie zewnętrzne umożliwiające montaż materiałów wykończeniowych. PROMATECT L zachowuje się jak typowy materiał budowlany. Bezpośrednio na jego powierzchni można stosować typowe wykończenia powierzchni obudowy kominków. PROMATECT L można łączyć w sposób mechaniczny (wkrętami, śrubami, kołkami – wymagane jest wstępne nawiercenie odpowiednich otworów), można też kleić (np. klejem K84) lub łączyć na oba sposoby (wykorzystując listwy i podpory z pozostałości po cięciu płyt). Duże wymiary płyt (2500×1200×20–50 mm) umożliwiają przygotowanie gotowych elementów do łatwej konstrukcji i sprawnego montażu. Płyty zostały dopuszczone do stosowania we wszystkich krajach europejskich. Produkt zarejestrowano w Polsce jako niepalny materiał budowlany. Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał Aprobatę Techniczną nr AT-15-3176/2003.
53
INSTALACJE
dr inż. Jerzy Chodura
CO WPŁYWA NA CENĘ
KOLEKTORÓW SŁONECZNYCH
Fot. Hewalex
Potencjalny użytkownik instalacji solarnej powinien mieć podstawową wiedzę umożliwiającą wybór kolektora słonecznego. Musi mieć świadomość, że jeżeli wybierze tani kolektor, to przy zakupie zaoszczędzi, ale po jakimś czasie może stracić. Droższy, ale wydajniejszy kolektor słoneczny będzie dostarczał rocznie więcej energii użytecznej, a co za tym idzie – koszty inwestycyjne mogą się zwrócić nawet w krótkim czasie. Użytkownik powinien również wiedzieć, z czego wynika różnica w cenie kolektorów.
Podstawowe parametry kolektorów słonecznych
Wymiary. Każdy producent podaje w dokumentacji technicznej wymiary i odpowiadające im powierzchnie danego kolektora słonecznego. W nomenklaturze znane są pojęcia powierzchni absorbera (czynnej), apertury oraz powierzchni brutto. O ile ustalenie wielkości tych powierzchni w kolektorze płaskim teoretycznie wydaje się proste (rys. 1), o tyle w kolektorach próżniowych bywa z tym różnie (rys. 2). Może się zdarzyć, że dwa identyczne kolektory słoneczne będą w dokumentacjach mieć różne powierzchnie brutto. Jeden producent będzie podawał powierzchnię brutto wynikającą z wymiarów obudowy kolektora (co jest zgodne z normą [1], która określa powierzchnię brutto jako powierzchnię maksymalną kolektora z wyłączeniem króćców lub elementów montażowych), drugi uzna, że króćce wystające poza obudowę zwiększają powierzchnię brutto. W przypadku kolektora pionowego o wymiarach 2×1 m (pow. brutto 2 m2) króćce wystające np. o 30 mm poza obrys spowodują zwiększenie powierzchni brutto do 2,12 m2. Powierzchnia apertury określana jest w normie [1] jako rzut niezacienionej powierzchni, przez którą promieniowanie słoneczne wchodzi do kolektora. Oznacza to, że w przypadku płaskiego kolektora słonecznego nie należy tej powierzchni kojarzyć z powierzchnią szyby, która przykryta
54
www.eksper tbudowlany.pl
jest zwykle na obwodzie listwą ozdobną, niekiedy dodatkowo uszczelką, co zmniejsza powierzchnię wejścia promieniowania. W przypadku próżniowych kolektorów słonecznych bez lustra powierzchnia apertury określana jest iloczynem wewnętrznej średnicy rury szklanej, długości niezacienionej cylindrycznej rury oraz liczby rur w kolektorze. Jeżeli kolektor próżniowy ma lustro, powierzchnia apertury jest obliczana jako iloczyn wymiarów zewnętrznych (długości i szerokości) lustra. Sprawność kolektora słonecznego jest stosunkiem jego mocy użytecznej do mocy promieniowania słonecznego do niego docierającego. Moc użyteczna jest iloczynem przepływu masowego m, ciepła właściwego cieczy roboczej cp oraz różnicy temperatury tej cieczy na wylocie i wlocie z kolektora (Twy – Twe) [2], natomiast moc promieniowania słonecznego jest iloczynem natężenia promieniowania słonecznego Es oraz powierzchni odniesienia A:
η=
(
m ⋅ c p ⋅ Twy − Twe A ⋅ Es
Z powyższego wzoru wynika jednoznacznie, że duża powierzchnia odniesienia prowadzi do niższych wartości sprawności. Sprawność kolektora słonecznego spada w wyniku wzrostu strat ciepła wraz ze wzrostem temperatury cieczy roboczej, uwidacznia się to w krzywej sprawności kolektora słonecznego [2]:
η = ηo − k1 ⋅
∆T ∆T 2 − k2 ⋅ Es Es
W przypadku stałej różnicy temperatur pomiędzy temperaturą cieczy a temperaturą otoczenia straty ciepła pozostają stałe, niezależnie od wielkości przyjętej powierzchni odniesienia. Przyjęcie dużej powierzchni odniesienia prowadzi do uzyskania niskich wartości współczynników k1 i k 2, z kolei przyjęcie małej powierzchni odniesienia wiąże się z uzyskaniem wysokich wartości
Rys. 1. Powierzchnie płaskiego kolektora słonecznego
Rys. autora
)
gdzie: m – przepływ masowy, kg/s cp – ciepło właściwe, kJ/(kg · K) Twy – temperatura na wylocie, K Twe – temperatura na wlocie, K A – powierzchnia odniesienia, m2 Es – natężenie promieniowania, kW/m2.
Rys. 2. Powierzchnie próżniowego kolektora słonecznego Rys. autora
nr 2/2015
Tabela 1. Wybrane dane badanych kolektorów słonecznych A, m2
Kolektor płaski
ηo
k1, W/m2K
k 2, W/m2K 2 0,0112
Powierzchnia absorbera
2,260
0,817
3,75
Powierzchnia apertury
2,288
0,807
3,70
0,0111
Powierzchnia brutto
2,549
0,724
3,32
0,0099
0,0035
Kolektor próżniowy z płaskim absorberem Powierzchnia absorbera
2,975
0,821
1,50
Powierzchnia apertury
3,405
0,717
1,31
0,0031
Powierzchnia brutto
4,302
0,568
1,04
0,0024
0,71
0,0037
INSTALACJE
tych współczynników. Przedstawione to zostało w tabeli 1, gdzie znajdują się dane dla trzech wybranych kolektorów słonecznych, które przebadano w Instytucie Rapperswil w Szwajcarii (płaskiego – test/certyfikat: scf1588de/011-7s2166f, próżniowego rurowego z płaskim absorberem – scf1546de/011-7s2013R oraz próżniowego rurowego z absorberem cylindrycznym, wyposażonego w lustro CPC – scf927de/011-7s411R) [3, 4]. W tabeli zauważyć można charakterystyczną cechę kolektorów wyposażonych w lustro CPC – mianowicie ich powierzchnia absorbera jest większa od powierzchni apertury, a w przypadku niewłaściwej interpretacji zakrzywionej powierzchni lustra może być nawet większa od powierzchni brutto. Również w przypadku kolektorów płaskich może się zdarzyć, gdy blacha absorbera wewnątrz korpusu kolektora ma wymiary większe od wymiarów okna wpadania promieniowania słonecznego, że powierzchnia absorbera będzie większa od powierzchni apertury. Uzyski energetyczne. Certyfikat jakości kolektora słonecznego Solar Keymark umożliwia porównanie kolektorów słonecznych pod względem uzysków cieplnych. W ta-
Kolektor próżniowy z cylindrycznym absorberem i lustrem CPC Powierzchnia absorbera
2,474
0,53
Powierzchnia apertury
1,716
0,764
1,02
0,0053
Powierzchnia brutto
2,125
0,617
0,83
0,0053
Tabela 2. Prognoza uzysków energetycznych kolektorów, kWh 25°C
50°C
75°C
Płaski
Rodzaj kolektora/Temperatura
1750
1150
708
Próżniowy z płaskim absorberem
2643
2240
1863
Próżniowy z cylindrycznym absorberem i lustrem CPC
1407
1191
995
beli 2 przedstawiono prognozowane uzyski energetyczne w kWh analizowanych powyżej kolektorów słonecznych dla lokalizacji w niemieckim Würzburgu, dla trzech wybranych wartości różnicy temperatury między temperaturą absorbera i otoczenia. Z uwagi na różną wielkość analizowanych kolektorów powyższe uzyski nie mogą zostać bezpośrednio porównane. Porów-
nanie uzysków jednostkowych w kWh/m2 (przypadających na jednostkę powierzchni kolektora) może dać nieco wyraźniejszy obraz. W tym celu sporządzono tabelę 3 oraz rys. 3a–c – odpowiednio dla powierzchni brutto, apertury oraz absorbera. Również to porównanie nie pozwala uzyskać jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, który z analizowanych kolektorów słoreklama
nr 2/2015
www.eksper tbudowlany.pl
55
c) 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
Uzysk jednostkowy
Uzysk jednostkowy
b) 800 700
Uzysk jednostkowy
INSTALACJE
a) 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
600 500 400 300 200 100
25
50 Różnica temperatur
0
75 kolektor płaski
25
50 Różnica temperatur
kolektor próżniowy abs. płaski
75
25
50 Różnica temperatur
75
kolektor próżniowy z lustrem CPC
Rys. 3. Porównanie uzysku kolektorów (kWh) w odniesieniu do: powierzchni brutto (a), apertury (b) oraz absorbera (c) dla wybranych wartości różnicy temperatur Rys. autora
necznych uzyskuje największą wydajność. W zależności od poziomu wymaganych temperatur, a co za tym idzie sposobu wykorzystania kolektorów słonecznych (podgrzew wody basenowej, ciepła woda użytkowa, wspomaganie ogrzewania lub wysokotemperaturowe instalacje przemysłowe), należy wybierać odpowiedni kolektor. Jeżeli na przykład jesteśmy ograniczeni wielkością dostępnej powierzchni pod kolektory, to wypada przy doborze kierować się powierzchnią brutto. Wówczas okaże się, że do instalacji basenowych (różnica temperatur pomiędzy temperaturą absorbera i otoczenia poniżej 25°C) idealny jest kolektor płaski. Będzie on jeszcze mógł konkurować z kolektorami próżniowymi w przypadku ciepłej wody użytkowej, ale w instalacjach o wymaganych wyższych różnicach temperatur ujawni się wyższość kolektorów próżniowych. Przy porównywaniu jednostkowych uzysków energetycznych urządzeń określony kolektor słoneczny może mieć najkorzystniejsze uzyski energetyczne.
O co pytać sprzedawcę przy zakupie kolektorów słonecznych?
Użytkownik kupuje gotowy produkt i praktycznie nie jest w stanie ocenić, czy jest on zgodny z załączonymi dokumentami, takimi jak certyfikat Solar Keymark czy dokumentacja techniczno-ruchowa (DTR). Na przykładzie płaskiego kolektora słonecznego można wymienić pytania, jakie użytkownik powinien zadać sprzedającemu, zwłaszcza gdy intryguje go niska cena oferowanego urządzenia. Pierwsze pytanie dotyczyć może szyby solarnej (przykrycia) – nie ma ona zwykle logotypu i oznaczeń producenta, tak jak w samochodach, a jest przecież elementem decydującym o sprawności optycznej kolektora i musi być m.in. bezpieczna i odporna na gradobicie. Tego,
56
www.eksper tbudowlany.pl
Tabela 3. Prognoza uzysków energetycznych,
kWh/m2
Rodzaj kolektora/Temperatura
25°C
50°C
75°C
Brutto Płaski
686
451
278
Próżniowy z płaskim absorberem
614
521
433
Próżniowy z cylindrycznym absorberem i lustrem CPC
662
560
468
Płaski
765
503
309
Próżniowy z płaskim absorberem
776
658
547
Próżniowy z cylindrycznym absorberem i lustrem CPC
820
694
580
Płaski
774
509
313
Próżniowy z płaskim absorberem
888
753
626
Próżniowy z cylindrycznym absorberem i lustrem CPC
569
481
402
Apertura
Absorber
Tabela 4. Podstawowe informacje techniczne dotyczące elementów kolektora materiał przykrycia
średnica rurek przepływowych
współczynnik transmisji przykrycia
grubość ścianki rurki przepływowej
grubość przykrycia
odstęp rurek przepływowych
liczba rurek przepływowych
materiał rury zbiorczej
pojemność wodna
średnica rury zbiorczej
materiał blachy absorbera
grubość ścianki rury zbiorczej
grubość blachy absorbera
grubość izolacji ściany tylnej
sposób pokrycia blachy (rodzaj powłoki)
grubość izolacji ścian bocznych
współczynnik absorbcji
materiał izolacji cieplnej
współczynnik emisji
materiał obudowy
materiał rurek przepływowych
materiał uszczelnień obudowy
sposób podłączenia rurek przepływowych
jaki współczynnik transmisji i grubość ma ta szyba, można się dowiedzieć, docierając do pełnego sprawozdania z badań kolektora słonecznego. Znaleźć tam można tabele, w których ujęte zostały podstawowe informacje o elementach kolektora. Dotyczą one szyby (przykrycia), absorbera kolektora słonecznego, którego koszt jest największą pozycją w kosztach materiałowych, obudowy, a także izolacji cieplnej (tabela 4). Oprócz analizowanych parametrów wpływu w sprawozdaniu znaleźć można kolejną tabelę informującą o sposobie i miejscu wykonania badań. W sprawozdaniu znaleźć można rów-
nież schemat absorbera oraz krzywą oporów przepływu. Tylko szczegółowe informacje zamieszczone w sprawozdaniu z badań mogą pozwolić na poszerzenie wiedzy o kupowanym kolektorze słonecznym.
Literatura
1. ISO 9806:2013 Solar energy. Solar thermal collectors. Test methods. 2. Chodura J., „Charakterystyka techniczna kolektorów słonecznych”, „Rynek Instalacyjny” nr 12/2013. 3. solarkey.dk/solarkeymarkdata/qCollectorCertificates/ShowQCollectorCertificatesTable.aspx. 4. spf.ch/Kollektoren.111.0.html.
nr 2/2015
KOLEKTORY SŁONECZNE
KBB K420 DH Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 80,1% w odniesieniu do powierzchni apertury; Absorber: absorber z płytą aluminiową i rurami miedzianymi, 10 rur pionowych ø 8 mm, 1 rura zbiorcza ø 22 mm, 1 rura zbiorcza ø 18 mm, spawany laserowo; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,18 m2 /1,97 m2; Cechy szczególne kolektora: konstrukcja montażowa absorbera gwarantująca stałą pozycję absorbera oraz eliminację mostków termicznych, elastyczne wsporniki w narożnikach kolektora oraz listwy dystansowe biegnące wzdłuż wewnętrznej części ramy, lakierowana proszkowo obudowa kolektora odporna na warunki atmosferyczne oraz na zadrapania, rama gięta z jednego kawałka tłoczonego profilu aluminiowego, spodnia płyta wykonana z aluminium sprasowana i dociskana prasą na całym obwodzie kolektora z siłą nacisku 200 barów, zastosowanie innowacyjnego systemu wentylacji i odwodnienia, narożniki kolektora odporne na uderzenia i warunki atmosferyczne zabezpieczające obudowę kolektora; Gwarancja: 10 lat na funkcjonalność i odporność na warunki pogodowe. Cena netto: 1645 zł.
INSTALACJE
kolektory płaskie
KBB K423 DH AR Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 83,9% w odniesieniu do powierzchni apertury; Absorber: absorber z płytą aluminiową i rurami miedzianymi, spawany laserowo; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,511 m2 /2,294 m2; Cechy szczególne kolektora: konstrukcja montażowa absorbera gwarantująca stałą pozycję absorbera oraz eliminację mostków termicznych, elastyczne wsporniki w narożnikach kolektora oraz listwy dystansowe biegnące wzdłuż wewnętrznej części ramy, lakierowana proszkowo obudowa kolektora odporna na warunki atmosferyczne oraz na zadrapania, rama gięta z jednego kawałka tłoczonego profilu aluminiowego, spodnia płyta wykonana z aluminium sprasowana i dociskana prasą na całym obwodzie kolektora z siłą nacisku 200 barów, zastosowanie innowacyjnego systemu wentylacji i odwodnienia, narożniki kolektora odporne na uderzenia i warunki atmosferyczne zabezpieczające obudowę kolektora, szyba antyrefleksyjna; Gwarancja: 10 lat na funkcjonalność i odporność na warunki pogodowe. Cena netto: 1990 zł.
KBB Kollektorbau GmbH OEM Solar Sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor, Miłocin 284, 36-062 Zaczernie
Kolektor FKT-2S typu Excellence marki Junkers ma największą w swojej klasie powierzchnię apertury i pozwala na uzyskanie najwyższego dofinansowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jego powierzchnia apertury liczy 2,43 m2, a powierzchnia zewnętrzna 2,55 m2. Zastosowany w kolektorze układ rury absorbera (podwójny meander) znacząco obniża opory przepływu i umożliwia połączenie szeregowe jednostronne aż do pięciu kolektorów, a także połączenie szeregowe dwustronne nawet dziesięciu kolektorów. Marka Junkers udziela na płaskie kolektory słoneczne 10-letniej gwarancji.
FKC-2S, FKT-2S Płaskie, pionowe kolektory słoneczne marki Junkers dopełniają ofertę kotłów fabrycznie wyposażonych w elementy instalacji solarnej (Cerapur Modul Solar, Cerapur Solar, Cerapur Solar Comfort). Dedykowane są do podgrzewu ciepłej wody użytkowej oraz wspomagania c.o. Płaski kolektor słoneczny FKC-2S typu Comfort ma kompozytową ramę. Miedziane rury absorbera zostały połączone z aluminiową płytą za pomocą spawu ultradźwiękowego, którego powłoka nanoszona jest w próżni metodą PVD (Physical Vapour Deposition). Metoda ta sprawia, że struktura powłoki absorbera jest równomierna i bardzo dobrze powiązana z podłożem, a przez to niezwykle odporna na uderzenia.
nr 2/2015
R
E
K
L
A
M
A
infolinia 801 600 801, www.junkers.pl
www.eksper tbudowlany.pl
57
INSTALACJE
KOLEKTORY SŁONECZNE kolektory płaskie VITOSOL-F Płaskie kolektory słoneczne z absorberem pokrytym czarnym chromem lub powłoką Sol-Titan. Obie powłoki charakteryzują się wysokimi współczynnikami pochłaniania promieniowania słonecznego i dużą odpornością na tzw. starzenie. Rury miedziane pod absorberem uformowane są w kształcie wężownicy (meander). Gwarantuje to równomierny przepływ czynnika solarnego przez każdy kolektor pracujący w baterii oraz równomierny odbiór ciepła z całej powierzchni wszystkich kolektorów. Obudowa kolektorów Vitosol-F wykonana jest z jednego fragmentu materiału – gięta z jednego profilu aluminiowego. Dzięki temu jest trwała i stabilna, odporna na działanie dużych obciążeń, np. zalegającego śniegu. Kolektory Vitosol wyposażone są w specjalne listwy ochronne oraz system uszczelnień, skutecznie zapobiegają przed dostaniem się wody do wnętrza kolektora, np. podczas opadów deszczu czy topnienia śniegu. Zapobiega to zawilgoceniu izolacji cieplnej kolektora i obniżeniu przez to jej skuteczności. Wyjątkowo skuteczna wentylacja kolektorów szybko usuwa wilgoć, która dostała się do wnętrza, np. z powietrzem. Kolektory VITOSOL wyróżniają się wysoką efektywnością, bezpieczeństwem eksploatacji i żywotnością, co potwierdzają testy zgodnie z normą PN-EN 12975. Spełniają wymagania znaku Błękitny Anioł oraz posiadają certyfikat Solar Keymark.
VITOSOL 100-F Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 76%; Absorber: czarny chrom; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,51/2,32 m2; Cechy szczególne kolektora: wysoka efektywność kolektora przy szczególnie atrakcyjnej cenie inwestycji; montaż pionowy lub poziomy; duża powierzchnia pracująca pojedynczego kolektora – powierzchnia apertury: 2,33 m2; wysokie bezpieczeństwo eksploatacji i duża trwałość to zasługa wysokiej jakości, odpornych na korozję materiałów; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: 2054 zł.
VITOSOL 200-F Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 82,4%; Absorber: Sol-Titan; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,51/2,32 m2; Cechy szczególne kolektora: płaski kolektor słoneczny o wysokiej efektywności pracy; powierzchnia apertury: 2,33 m2; do montażu pionowego lub poziome-
go; kolektor Vitosol 200-F uzyskał ocenę „bardzo dobry” w teście porównawczym niezależnej organizacji Stiftung Warentest; oferowany jest również w wersji SVK: Sprawność optyczna: 80,1%, powierzchnia apertury: 2,02 m2 – w atrakcyjnych cenowo zestawach pakietowych do wykonania instalacji z dwoma kolektorami i podgrzewaczem 250 litrów, ze schowanym podłączeniem do instalacji solarnej – przyłączenie instalacji pomiędzy płytami kolektorów; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: 2857 zł (typ SV2C).
VITOSOL 300-F Rodzaj kolektora: plaski; Sprawność optyczna: 86,3%; Absorber: Sol-Titan; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,51/2,32 m2; Cechy szczególne kolektora: płaski wysoko sprawny kolektor słoneczny z szybą antyrefleksyjną AR; powierzchnia apertury: 2,33 m2; do montażu pionowego lub poziomego; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: na zapytanie.
VITOSOL 200-F/300-F
VITOSOL 100-F
kolektory próżniowe VITOSOL-T Kolektory próżniowe działają na zasadzie rurki cieplnej (heatpipe) – w ten sposób ograniczono do minimum negatywne skutki występowania stagnacji. Dodatkowo Vitosol 300-T wyposażony jest w system odcięcia termicznego, który w jeszcze większym stopniu chroni instalację solarną przed przegrzewami. Kolektory próżniowe firmy Viessmann to: rury o pojedynczym przeszkleniu, głęboka i trwała próżnia, niezawodna praca rurek cieplnych, możliwość wyjmowania i obracania rur próżniowych przy napełnionej i pracującej instalacji, uniwersalne zastosowanie: montaż kolektorów w dowolnym położeniu i pod dowolnym kątem nachylenia do płaszczyzny poziomej. Rurki cieplne (heatpipe) wykonane są ze stopu miedzi o podwyższonej wytrzymałości i zakończone w specjalny sposób. Od wewnątrz zakończenia mają kształt stożka, co zapewnia równomierny rozkład naprężeń i zapobiega pękaniu rury, np. podczas zamarzania czynnika roboczego w rurce cieplnej. Pojedyncze przeszklenie rur próżniowych gwarantuje maksymalny dostęp promieni słonecznych do absorbera kolektora. Próżnia panująca w rurach szklanych zapewnia minimalne straty ciepła. Dla ochrony przed wnikaniem cząsteczek gazów atmosferycznych przez szkło do wnętrza rury próżniowej, stosowane są podwójne ilości tzw. getterów – im większa jest ich ilość, tym dłużej zostanie zachowana trwałość głębokiej próżni w okresie eksploatacji kolektora. Obserwując kolor gettera, nawet po 20 latach, łatwo można sprawdzić stan próżni w każdej rurze kolektora.
VITOSOL 300-T Rodzaj kolektora: próżniowy; Sprawność optyczna: 81,3%; Absorber: Sol-Titan; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera/powierzchnia apertury: 2,36/1,51/1,60 m2 lub 4,62/3,03/3,19 m2; Cechy szczególne kolektora: wysoko sprawny próżniowy kolektor słoneczny działający na zasadzie heatpipe, z technologią odcięcia termicznego; przeznaczony do montażu na dachach pochyłych oraz z wykorzystaniem konstrukcji wsporczej; z możliwością wyjmowania i obracania rur próżniowych przy napełnionej instalacji. Maksymalna temperatura osiągana w kolektorze Vitosol 300-T wynosi zaledwie 160°C (w typowych kolektorach próżniowych do ok. 300°C); po osiągnięciu temperatury 160°C czynnik roboczy znajdujący się w rurach heatpipe przestaje przekazywać ciepło do płynu w instalacji solarnej (brak przekazywania ciepła); Gwarancja: 2 lata. Cena netto: 4576 zł (1,60 m2), 8823 zł (3,19 m2).
wione pionowo lub poziomo, cały kolektor może być pochylony do powierzchni poziomej pod dowolnym kątem, w zakresie od 0 do 90°; poszczególne rury próżniowe można obracać o 25° (typ SP2A), a nawet o 45° (typ SPE) i w ten sposób optymalnie skierować absorber kolektora; obracanie i wyjmowanie rur próżniowych nie wymaga opróżniania instalacji solarnej. Vitosol 200-T typ SPE o powierzchni apertury (czynnej absorbera): 1,75 lub 3,49 m2; Gwarancja: 2 lata. Cena netto: 7806 zł (typ SP2A 3,19 m2).
VITOSOL 300-T
VITOSOL 200-T
VITOSOL 200-T
Rodzaj kolektora: próżniowy; Sprawność optyczna: 80,1%; Absorber: Sol-Titan; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera/powierzchnia apertury: 1,98/1,26/1,33 m2, 2,36/1,51/1,60 lub 4,62/3,03/ 3,19 m2; Cechy szczególne kolektora: próżniowy kolektor słoneczny działający na zasadzie rurki cieplnej (heatpipe); do montażu w każdym niemal dostępnym miejscu – rury próżniowe mogą być usta-
58
www.eksper tbudowlany.pl
www.viessmann.pl
R
E
K
L
A
M
A
nr 2/2015
KOLEKTORY SŁONECZNE
HS PREMIUM V-230 HS CLASSIC V-210 HS COMPACT V-180 Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 80,2%, absorber z płytą aluminiową i wymiennikiem rurowym miedzianym, pokryty wysoko selektywną warstwą absorpcyjną niemieckiej firmy Alanod, spawany laserowo; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: HS Premium V-230: 2,52 m2 /2,31 m2, HS Classic V-210: 2,34 m2 /2,14 m2, HS Compact V-180: 2,03 m2 /1,84 m2; Cechy szczególne kolektora: produkowany w zakładzie w Austrii, hartowane szkło solarne o niskiej zawartości żelaza z warstwą antyrefleksyjną, obudowa z odpornego na korozję aluminium, niskie straty energii dzięki specjalnej izolacji cieplnej grubości 40 mm, maksymalny transfer ciepła między płytą absorbera i harfą dzięki zastosowaniu optymalnej technologii spawania laserowego, niskoemisyjna warstwa absorpcyjna Alanod – Mirrotherm i Blue Tec – Eta Plus o współczynniku absorpcji 95% i współczynniku emisji 5%, znak CE, znak Błękitnego Anioła, certyfikat Solar Keymark, atest Instytutu Fraunhofer – Niemcy, uprawniający do stosowania i odliczeń
INSTALACJE
kolektory płaskie HS COMPACT V-180
SOLAR KEYMARK
podatkowych na rynku niemieckim, opatentowany system antykondensacyjny, wzmocniona konstrukcja, system ochrony narożników, wysoka odporność na gradobicie i obciążenia śniegiem, aluminiowa ściana tylna, opatentowany system szybkiego montażu zarówno po stronie hydraulicznej, jak i mechanicznej, aluminiowa konstrukcja wsporcza, mocowania ze stali nierdzewnej dla każdego typu dachu. Zunifikowane wymiary kolektorów umożliwiające stosowanie jednolitego typu mocowań niezależnie od rodzaju kolektora. Dopasowanie gabarytowe kolektora HS CLASSIC V-210 do współpracy z kolektorami fotowoltaicznymi w systemach hybrydowych do podgrzewu wody i produkcji energii elektrycznej; Gwarancja: 10 lat. Cena netto: 1720 zł (HS PREMIUM), 1650 zł (HS CLASSIC), 1540 zł (HS COMPACT).
HS PREMIUM V-230
www.thermo-hartmann.pl
LOGASOL SKS 5.0 Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 82,4%; Absorber: aluminiowo-miedziany, pokryty wysoko selektywną powłoką Sunselect w technologii PVD; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,55/2,25 m2; Cechy szczególne kolektora: innowacyjny i wyjątkowy kolektor, który osiąga uzysk energetyczny porównywalny z kolektorami próżniowymi, przeznaczony do podgrzewu c.w.u. oraz wspomagania instalacji grzewczej, szczelna przestrzeń pomiędzy szybą a absorberem wypełniona gazem szlachetnym – argonem, układ orurowania w formie dwóch meandrów połączonych równolegle, połączenie rur absorbera oraz płyty w technologii „omega welding” nie wymaga spawania aluminium bezpośrednio do miedzi, izolacja podstawy kolektora z wełny mineralnej grubości 55 mm, strukturalne szkło solarne grubości 3,2 mm o niskiej zawartości żelaza, obudowa w technologii SMC z odlewu z włókna szklanego wzmocnionego poliestrem; dostępny jest zarówno w wersji pionowej (-S), jak i poziomej (-W) z kompletem akcesoriów do montażu na dachu pochyłym, płaskim/fasadzie oraz w połaci dachu; Gwarancja: 5 lat. Cena brutto: 4120,50 zł.
LOGASOL SKN 4.0 Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 77%; Absorber: aluminiowy, pokryty wysoko selektywną powłoką w technologii PVD; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,37/2,25 m2; Cechy szczególne kolektora: aluminiowy absorber harfowy z wysoko selektywną powłoką, spawany metodą ultradźwiękową, technika podłączeń wtykowych wszystkich zestawów przyłączeniowych ułatwia i przyspiesza montaż, kolektory są podłączone bez żadnych dodatkowych narzędzi, izolacja termiczna z wełny mineralnej grubości 50 mm odporna na
nr 2/2015
Logasol SKS 5.0 Logasol SKN 4.0 wysokie temperatury, strukturalne szkło solarne grubości 3,2 mm o niskiej zawartości żelaza, obudowa w technologii SMC z odlewu z włókna szklanego wzmocnionego poliestrem; dostępny jest zarówno w wersji pionowej (-S), jak i poziomej (-W) z kompletem akcesoriów do montażu na dachu pochyłym, płaskim/fasadzie oraz w połaci dachu; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: 3087,30 zł.
LOGASOL CKN 2.0 Rodzaj kolektora: płaski; Sprawność optyczna: 76%; Absorber: aluminiowy, pokryty wysoko selektywną powłoką Sunselect w technologii PVD; Powierzchnia brutto/powierzchnia absorbera: 2,09/1,92 m2; Cechy szczególne kolektora: przeznaczony do podgrzewu c.w.u., harfowy układ orurowania, połączenie orurowania z absorberem za pomocą spawu ultradźwiękowego, izolacja podstawy kolek-
R
E
K
L
A
M
A
Logasol CKN 2.0
tora z wełny mineralnej, strukturalne szkło solarne o niskiej zawartości żelaza, obudowa wykonana z aluminium ze wzmocnionymi narożnikami, aluminiowa płyta pokryta wysoko selektywnym absorberem oraz strukturalne szkło słoneczne praktycznie w całości pochłania padające promieniowanie słoneczne; dostępny jest w wersji pionowej (-S) z kompletem akcesoriów do montażu na dachu pochyłym oraz płaskim; Gwarancja: 10 lat. Cena brutto: 1924,95 zł.
infolinia 801 777 801, www.buderus.pl
www.eksper tbudowlany.pl
59
INSTALACJE
Wiktor Janecki
IZOLACJE TECHNICZNE Materiały używane do produkcji izolacji technicznych mają różne właściwości, które determinują zakres ich stosowania. Coraz szersze zastosowanie mają produkty wielowarstwowe, składające się z kilku materiałów. Nie istnieje jednak materiał uniwersalny, nadający się do wszystkich zastosowań. W artykule opisano izolacje techniczne pod kątem rodzaju materiału, z którego wykonywany jest ich zasadniczy element.
P
rzed doborem izolacji należy dokładnie zapoznać się z wytycznymi producentów, gdyż w ostatnich latach wprowadzano na rynek wiele nowych produktów, a znane już materiały są wciąż udoskonalane. Izolacje techniczne to obecnie materiały wielowarstwowe składające się przeważnie z kilku warstw różnych materiałów, z których jedna pełni podstawową funkcję izolacji termicznej, a pozostałe – izolacji przeciwwilgociowej, zabezpieczenia przed promieniowaniem UV, ochrony mechanicznej lub wręcz osłony konstrukcyjnej. Te detale decydują o obszarach zastosowań i na nie należy zwracać uwagę przy doborze izolacji. Koszty wytworzenia ciepła, a zwłaszcza chłodu, są coraz wyższe i skuteczna izolacja sieci, armatury i instalacji daje wymierne oszczędności. Coraz częściej izolacje techniczne stosowane są nie tylko w ogrzewnictwie, wentylacji i klimatyzacji, ale także na przewodach wodociągowych i kanalizacyjnych w celu zapobieżenia kondensacji pary wodnej i korozji przegród budowlanych oraz przylegających do nich innych instalacji i armatury. Standardem jest też izolowanie poszczególnych przewodów z różnymi mediami, biegnących obok siebie w szachtach instalacyjnych. Instalatorzy przyswajają sobie także praktyczną wiedzę dotyczącą izolowania instalacji solarnych. Latem temperatura na wylocie z kolektora wynosi powyżej 120°C, a zimą spada do około 30°C, izolacja musi zatem wytrzymywać duże różnice temperatur i jednocześnie być odporna na promieniowanie UV. Brak nawet małego odcinka izolacji na przewodzie w pobliżu kolektora może znacznie osłabić wydajność całej instalacji. Coraz rzadziej się zdarza, że instalator stosuje w instalacjach solarnych zwykłą izolację z pianki poliuretanowej o odporności do +95°C zamiast materiałów odpornych na wysokie i zmienne temperatury oraz UV.
60
www.eksper tbudowlany.pl
Stosowane w budownictwie izolacje można klasyfikować według różnych kryteriów. Wśród izolacji technicznych, z uwagi na formę i kształty produktów, można wyróżnić: otuliny, płyty, pianki, filce, maty i granulaty. Izolacje te pełnią najczęściej funkcje: ochrony przed utratą ciepła lub chłodu (termoizolacje), zabezpieczenia przed przenikaniem lub skraplaniem się wilgoci i ochrony przed hałasem oraz przed rozprzestrzenianiem się pożaru. Do produkcji izolacji technicznych wykorzystywane są obecnie głównie dwa rodzaje materiałów: tworzywa sztuczne: pianka polietylenowa, poliuretanowa i polistyrenowa oraz kauczuk syntetyczny mineralne: wełna skalna i szklana oraz szkło spienione. Kauczuk syntetyczny. Jego główne zalety to elastyczność i wytrzymałość na znaczne i częste wahania temperatur. Izolacje techniczne z kauczuku syntetycznego stosowane są głównie w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz przemysłowych. Służy on ponadto do izolacji i ochrony rur, kanałów powietrznych i zbiorników (także kształtek i armatury). Niektóre rodzaje otulin i mat z kauczuku dobrze sprawdzają się przy izolacji instalacji solarnych, gdyż nie ulegają degradacji pod wpływem działania promieni UV czy substancji chemicznych. Izolacje z kauczuku syntetycznego – otuliny i maty – mają zamkniętą strukturę komórkową i odznaczają się wysoką trwałością. Elastyczność gwarantuje bezpośrednie przyleganie produktu do izolowanej powierzchni i dobrą szczelność połączeń klejonych. Pianka polietylenowa. Izolacje techniczne z pianki polietylenowej oferowane są głównie w postaci otulin i węży, ale także mat i płyt. Otuliny produkowane są z powłoką ochronną (np. z folii polietylenowej) lub bez niej i w postaci otulin mimośrodowych. Węże pokrywane są folią ochronną, natomiast maty mogą mieć warstwę ochronną
lub nie. Otuliny służą głównie izolowaniu rur z ciepłą i zimną wodą oraz instalacji grzewczych i chłodniczych. Ich zakres stosowania waha się od –80 do +100°C. Spieniony poliuretan. Otuliny ze spienionego poliuretanu stosowane są w instalacjach c.o., węzłach cieplnych, systemach klimatyzacyjnych i wentylacyjnych. Wykonywane są też izolacje dla dużych średnic przewodów (sieci cieplne, rurociągi parowe) zabezpieczane np. warstwą polietylenu o dużej gęstości (HDPE) lub osłonami z blach stalowych i aluminiowych. Izolacje techniczne z pianki poliuretanowej oferowane są także w postaci sztywnych płyt. Materiał ten stosuje się dla temperatury instalacji od –60 do +135°C dla pianki miękkiej i nawet do +150°C dla pianki twardej. Niektóre twarde pianki mogą pracować na przewodach z zakresem temperatur medium od –180 do +140°C. Poliuretan jest wrażliwy na działanie promieni UV i czynniki mechaniczne, dlatego otuliny pokrywane są warstwami ochronnymi (np. foliami z PVC lub aluminium). Wełna mineralna. Używana powszechnie nazwa „wełna mineralna” oznacza zarówno wełnę kamienną (skalną), jak i szklaną. Wełna jest niepalna i ognioodporna, ma dobre właściwości pochłaniania dźwięków, wytrzymałość mechaniczną i naturalną sprężystość, odporność biologiczną i chemiczną, stabilność termodynamiczną włókna, odporność na wodę oraz paroprzepuszczalność. Produkty z wełny mineralnej stosowane są do izolacji ciepłochronnej, zimnochronnej, przeciwogniowej i akustycznej. Do izolacji termicznej i akustycznej instalacji c.o., rurociągów wodnych, ciepłowniczych, a także rur kanalizacyjnych i kanałów spalinowych stosowane są różne otuliny. Do izolacji rurociągów, kanałów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, a także zbiorników, zarówno o kształtach cylindrycznych, jak i prostokątnych, używane są przeważnie maty lamelowe z wełny, pokryte jednostronnie płaszczem z folii aluminiowej. Do izolacji kominów, kotłów czy kominków stosuje się płyty. Wełna wyróżnia się spośród izolacji technicznych możliwością stosowania jej w wysokich temperaturach. Może być stosowana do zabezpieczenia powierzchni urządzeń o temp. do +750°C. Izolacje z wełny są niepalne i w pewnych przypadkach bywają niezastąpione. Ich odporność ogniowa jest nie mniejsza niż odporność ścian. nr 2/2015
NIEZAWODNA OCHRONA instalacji grzewczych i klimatyzacyjnych Otuliny izolacyjne z wełny mineralnej oraz kolana Opis produktu Otuliny przeznaczone do izolacji cieplnej, przeciwpożarowej i akustycznej. Stosowane są w wielu gałęziach przemysłu (szczególnie w budownictwie i energetyce).
lub 120 kg/m3. Odporność temp.: do +250°C. Klasa palności: A1L. Współczynnik przewodności cieplnej temp. 200°C: 0,043 W/(m·K). Róż-
Cechy szczególne
ne warianty wykonania: bez płaszcza ochron-
Dzięki łatwości obróbki otulin, montuje się je
nego lub z płaszczem ochronnym w postaci
szybko i sprawnie. System składa się z otulin
folii PVC, folii aluminiowej tzw. gruboziarnistej,
długości 1000 mm, profilowanych kolan o śred-
blachy ocynkowanej. Różnorodne sposoby
nicach wewnętrznych i grubościach dostosowa-
zamknięcia płaszcza: taśma dwustronnie klejąca,
nych do średnic izolowanych rur lub zbiorników.
nity PVC, nity stalowe. Możliwość realizacji
Materiał: wełna mineralna o gęstości 80, 100
zamówień specjalnych do +1000°C.
Obejmy i kolana KOCOPOR
Opis produktu Izolacje do instalacji chłodniczych/ klimatyzacyjnych. Precyzyjnie dopasowa-
widualnie dopasowywane do konkretnych
ne izolacje dla elementów stosowanych
wymagań klienta.
zarówno w przemyśle, jak i gospodarstwach domowych, wytwarzane na urządzeniach
Cechy szczególne
pracujących w systemie CNC z materiałów
Materiał: POLISTYREN (XPS) lub pianka PUR/
o najwyższej jakości, zapewniających stałe
PIR. Gęstość 30–200 kg/m3. Możliwość wyko-
parametry izolacyjne. Produkty są indy-
nania z warstwą paroszczelną.
Otuliny i maty EUROBATEX
Opis produktu Wysokiej jakości, kom-
Cechy szczególne
pletny program do izolacji instalacji rurowych,
Wysoko elastyczna pianka o zamkniętej struk-
armatury, kanałów i zbiorników w chłodnictwie
turze komórkowej z syntetycznego kauczu-
i systemach klimatyzacyjnych, zapewniający
ku. Efektywna grubość izolacji: 19–32 mm.
oszczędności energetyczne i zapobiegający
Współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej:
tworzeniu się kondensatów.
>7000 µ.
KORFF Isolmatic Sp. z o.o.
ul. Lotnicza 12, Wojnarowice, 55-050 Sobótka 1 tel.: 71 390 90 99, faks: 71 390 91 00 info@korff.pl www.Korff.com www.superwand.pl
OGRODY
Agata Grudecka Wybór typu ogrodzenia i materiałów do jego budowy nie może być przypadkowy. Powinno ono bowiem dopełniać architekturę domu – pasować do jego charakteru, formy bryły, stylu oraz wykończenia elewacji. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi, postawienie ogrodzenia nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, nie zawsze jednak można je zbudować bez zgłoszenia w wydziale architektury właściwego urzędu gminy.
Z czego zbudować ogrodzenie?
Elementem konstrukcyjnym każdego ogrodzenia są słupki, które muszą być na tyle stabilne, aby mogły udźwignąć nie tylko ciężar samego płotu, ale także oprzeć się silnym podmuchom wiatru. Dlatego muszą być odpowiednio osadzone w gruncie i w razie potrzeby dodatkowo usztywnione. Głębokość posadowienia słupków zależy od warunków gruntowych i wysokości ogrodzenia. Słupki mogą być murowane z kamienia lub cegieł, układanych na zaprawie cementowej lub cementowo-wapiennej. Aby zwiększyć trwałość takich słupków, wykańcza się je daszkami z dachówki ze spadkiem w jedną lub dwie strony. Słupki murowane z cegły pokrywa się warstwą tynku. Znacznie wygodniejsze są jednak słupki z gotowych elementów, a mianowicie z prefabrykowanych zbrojonych elementów betonowych lub stalowych kątowników czy rur. Te ostatnie osadza się w betonie lub
Fot. Wiśniowski
62
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Joniec
OGRODZENIE DOMU
Fot. Joniec
warto wiedzieć Ogrodzenie nie może stanowić zagrożenia dla ludzi i zwierząt, ale powinno zabezpieczać przed przedostawaniem się zwierząt poza granicę działki. Aby obliczyć ilość potrzebnych materiałów do wykonania ogrodzenia, należy ustalić wysokość podmurówek, słupków, długość przęseł między słupkami, miejsca usytuowania oraz ilość bram i furtek. Budowę ogrodzenia z bloczków betonowych rozpoczyna się od wykonania ław lub stóp fundamentowych, usadowionych poniżej strefy przemarzania gruntu (80–120 cm w zależności od stref klimatycznych). W fundamentach i ławach zakotwicza się zbrojenie (np. w postaci prętów stalowych). Należy też pamiętać o wykonaniu dylatacji pionowej co około 10 m, aby uchronić ogrodzenie przed pękaniem. Należy też pamiętać o wykonaniu izolacji przeciwwilgociowej poziomej. Na tak przygotowanej podstawie układa się na sucho elementy słupków i murków, których poszczególne warstwy zalewa się gęstoplastycznym betonem. Gotowe ogrodzenie betonowe należy zaimpregnować specjalnym preparatem – lakierem do betonu – dzięki temu będzie ono odporne na działanie brudu oraz wilgoci. Zabieg ten można przeprowadzić po upływie około 30 dni od zakończenia budowy ogrodzenia. Preparat do impregnacji powinien być polecony przez producenta systemu ogrodzeniowego. Przypadkowo dobrany środek może zostawić na powierzchni betonu szpecące całość plamy. Przęsła umieszczone pomiędzy słupkami mogą być wykonane z drewna lub stali. Mogą one przybierać różne formy i kształty, ważne jest, aby całość harmonizowała z domem i ogrodem, a zastosowane materiały nawiązywały do elementów elewacji.
nr 2/2015
OGRODY
w prefabrykowanych betonowych stopach fundamentowych. Najczęściej wymagają one zabezpieczenia przed korozją podkładem antykorozyjnym i pomalowania farbą do metalu. Takich zabiegów nie wymagają jedynie ocynkowane słupki stalowe lub pokryte powłoką z PVC. Natomiast słupki drewniane muszą być zaimpregnowane odpowiednimi preparatami i czynność tę trzeba co jakiś czas powtarzać. Po osadzeniu słupków przestrzeń między nimi wypełnia się elementami z drewna, metalowymi prętami, siatką lub prefabrykowanymi panelami betonowymi. Wcześniej jednak wykonuje się cokoły, na których będą opierały się elementy ogrodzenia. Cokoły te zapobiegną korozji elementów ogrodzenia, bo nie będą się one stykały z gruntem. Producenci oferują całe systemy ogrodzeń z różnych materiałów, gotowych do montażu. Są to m.in. różnych wymiarów panele drewniane, już zaimpregnowane odpowiednimi preparatami i pomalowane farbą odporną na wilgoć. Zwolennicy ogrodzeń metalowych mają do wyboru systemy z ocynkowanych prętów, prostych lub ozdobnie wygiętych i pomalowanych farbami ftalowymi albo polakierowanych na dowolny kolor. Pręty te mogą być połączone płaskownikami lub innymi profilami walcowanymi, albo też przymocowane do ram z kątowników. Najefektowniej jednak wyglądają ogrodzenia z kutego żelaza, które można zamówić w zakładzie kowalstwa artystycznego. Są one jednak drogie, ale dostępne są także znacznie tańsze systemy gotowe, do złudzenia przypominające te kute ręcznie z żelaza.
Fot. Joniec
64
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Wiśniowski
Dogadaj się z sąsiadem
Wznoszenie ogrodzeń między sąsiednimi działkami zależy jedynie od woli właścicieli nieruchomości. Ich budowy nie nakazują bowiem żadne przepisy prawne. Jeśli jednak ma być, to najlepszym rozwiązaniem jest postawienie płotu jako wspólnej inwestycji obydwu właścicieli sąsiadujących działek, co oznacza, że razem pokryją koszty jego budowy i ewentualnie późniejszych remontów. Wtedy też jest szansa uniknięcia konfliktów i oskarżeń np. o to, że ogrodzenie jest za niskie lub za wysokie czy też, że zacienia posesję sąsiada. Decyzję o rodzaju ogrodzenia sąsiedzi podejmują bowiem wspólnie i wspólnie też określają linię jego przebiegu. Jest to istotne zwłaszcza przy budowie ogrodzeń na podmurówce, bo wówczas można ją poprowadzić tak, aby połowa jej szerokości zajmowała pas gruntu na jednej i połowa na drugiej działce. Wprawdzie chodzi tu pas o szerokości zaledwie kilku lub kilkunastu centymetrów, ale może być przyczyną sąsiedzkich konfliktów, które swój epilog mogą znaleźć nawet w sądzie. Jeśli sąsiad nie jest zainteresowany postawieniem ogrodzenia, jego budowa możliwa jest jedynie na własnym terenie, czyli tak, aby żadne jego elementy nie wychodziły poza granicę działki. Także pędy roślin pnących, jeśli ma być nimi udekorowany płot. Zawsze trzeba pamiętać, że ogrodzenie nie może pozbawiać sąsiadów możliwości bezpiecznego przebywania na swojej nieruchomości oraz ograniczać widok i dostęp do słońca.
Fot. Wiśniowski
nr 2/2015
NOWOŚCI RYNNY DLA PROFESJONALISTÓW ProAqua firmy BUDMAT to system rynnowy produkowany z tworzywa sztucz-
CZAS NA PORZĄDKI
nego, przeznaczony do skutecznego odprowadzania wody deszczowej z dachu.
Oferta produktów FM GROUP FOR HOME wzbogaciła się o nasączone płynem chu-
rynnowy ProAqua tworzą przemyślane rozwiązania, które ułatwiają jego mon-
steczki czyszczące do różnego rodzaju zastosowań. Wszystkie są wykonane z bio-
taż, zwiększając jednocześnie skuteczność orynnowania. Tradycyjny, półokrągły
degradowalnej włókniny, wygodne w użyciu, a zużyte chusteczki można wyrzucić
kształt rynny zaprojektowano z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań kon-
do toalety lub kosza na śmieci.
strukcyjnych. Zwiększają one jej sztywność oraz zabezpieczają przed przelewa-
Uniwersalne chusteczki czyszczące usuwają kurz i brud w całym domu: salonie,
niem się wody. Dodatkowo w systemie ProAqua rynna ma specjalne połączenie
kuchni, łazience. Pozostawiają przyjemny kwiatowy zapach, jednocześnie pielęg-
z hakiem, które tworzy zamek zapobiegający wypięciu się rynny po zmontowaniu.
nując czyszczoną powierzchnię. Sprawdzają się przy czyszczeniu różnego rodzaju
Zwiększoną szczelność połączeń poziomych elementów systemu ProAqua uzyska-
powierzchni: metalu, szkła, drewna i plastiku. Nasączone są płynem o właściwoś-
no dzięki zastosowaniu specjalnie zaprojektowanej uszczelki trójwargowej. Jej wy-
ciach pielęgnacyjnych i ochronnych.
jątkowa skuteczność sprawia, że cały system jest jeszcze bardziej niezawodny. Sy-
Chusteczki do mycia szyb nadają się do stosowania w domu i w samochodzie,
stem dostępny jest w wielu popularnych kolorach.
sprawdzą się również przy pielęgnacji okularów. Doskonale czyszczą wszelkie po-
Warto podkreślić, że system ProAqua powstaje z materiałów, które nadają się do
wierzchnie gładkie: szyby, lustra, szkło. Skutecznie usuwają tłuszcz, kurz oraz ni-
recyklingu i dalszego przetworzenia, a sam proces produkcyjny zaprojektowano
kotynę, bez pozostawiania smug i zacieków. Działają antystatycznie, opóźniając
tak, by chronić środowisko naturalne.
Jest szczelny, estetyczny i trwały, można go stosować na każdym dachu. System
osiadanie kurzu. Chusteczki do pielęgnacji mebli to szybki i wygodny sposób odświeżania powierzchni drewnianych i laminowanych. Chusteczki do pielęgnacji mebli usuwają kurz i codzienne zabrudzenia oraz konserwują czyszczone powierzchnie. Dzięki zawartości wosku, skutecznie chronią drewno, a dzięki właściwościom antystatycznym opóźniają osadzanie się kurzu. Po ich zastosowaniu w pomieszczeniu unosi się zapach wanilii. Chusteczki do mycia toalet skutecznie usuwają zanieczyszczenia z muszli klozetowych i bidetów, zapewniając higieniczną czystość i świeżość. Zawierają składnik o działaniu antybakteryjnym. Są bezpieczne dla skóry, pozostawiają przyjemny i świeży zapach. Sugerowana cena detaliczna opakowania: 19,90 zł/84 sztuki.
DYSTRYBUTOR FONTANNOWY
ŚNIEŻNOBIAŁY SUFIT BEZ SMUG
Firma AQUAPHOR oferuje urządzenie typu fontanna,
bę MAGNAT Ultra Matt. Jest to nowoczesny produkt, który pozwala na stwo-
dostarczające zawsze świeżą wodę pitną w miejscach
rzenie śnieżnobiałej, antyrefleksyjnej powłoki malarskiej maskującej niedo-
publicznych i zakładach pracy. Jest to idealne rozwią-
skonałości podłoża. Dzięki technologii Non-Reflex, niezależnie od kąta pada-
Marka MAGNAT wprowadziła do swojej oferty antyrefleksyjną, lateksową far-
zanie np. do szkół
nia światła, uzyskuje się jednolite, pozbawione smug i refleksów świetlnych
czy biur. Urządze-
wymalowanie. Farba jest odporna na szorowanie na mokro i wielokrotne zmywanie, nie chlapie i zapewnia
nie ma wbudowany
wysoką wydajność (do 14 m2 /l) oraz łatwą aplikację. Farba polecana jest szczególnie do malowania sufi-
filtr przepływowy
tów. Można ją stosować do powierzchni: cementowych, cementowo-wapiennych, gipsowych i gipsowo-
serii AQUAPHOR
-kartonowych, drewnianych i drewnopochodnych wewnątrz pomieszczeń, a także tapet z włókna szklanego.
Kryształ, umożliz wody chloru, me-
MULTI-COLOR®
tali ciężkich, związ-
Ogrodzenie łupane GORC firmy Joniec dostępne jest w kilkunastu odcie-
ków organicznych,
niach. Odcienie mogą być jednolite (np. szary, piaskowy, czarny) lub wie-
produktów ropopo-
lobarwne (np. piryt, onyx, lava). Multi-Color ® to efekt uzyskany w toku
chodnych, fenoli,
produkcji poprzez zmieszanie kilku barwników. Cechą charakterystycz-
soli wapnia i mag-
ną jest to, że każdy bloczek jest inaczej ubarwiony wskutek nierówno-
nezu, bakterii oraz
miernego rozłożenia kolorów. W trakcie budowy ogrodzenia należy mie-
wirusów. Ma wy-
szać bloczki i ułożyć je tak, aby stworzyć możliwie najładniejszy melanż.
soką
Różnorodność barw ułatwia dopasowanie ogrodzenia do kolorystyki ele-
wiający usunięcie
wydajność
(do 8000 l).
nr 2/2015
mentów otoczenia domu.
Opracowano na podstawie informacji od firm Zdjęcia: serwis prezentowanych firm
www.eksper tbudowlany.pl
65
KUP ZESTAW PORADNIKÓW
3, 10, 29
Aquaphor
47
Balex Metal
35
Budmat®
„ABC IZOLACJI PRZECIWWILGOCIOWYCH” „ABC INSTALACJI GRZEWCZYCH” „ABC SUFITÓW PODWIESZANYCH”
Bogdan Więcek
23, 25
BWT Polska
45
Cedat/Cekol
11
climowool
za jedyne
30
zł
2, 17
Elektra
41
Fakro
19
FFiL Śnieżka
11
Formaster/Dafi
1, 43
Galeco
25
Hartmann
59
Izopanel
31
Joniec
63
KAEM/Hardy
ZAMÓW NA
9
Knauf
39
Klarsan
46
Korff Isolmatic
61
Kratki.pl Marek Bal
51
Leroy Merlin
15
OEM Solar
57
Promat TOP
INDEKS FIRM
WARTO WIEDZIEĆ
Alpol
52, 53
Robert Bosch/Buderus 55, 59 Robert Bosch/Junkers
Do ściągnięcia również bezpłatne e-booki – nowe wydania!
Drzwi Poradnik
wewnętrzne
Rockwool Polska Poradnik
Pomysł na
Elewację
ISSN 1730-1904 Nakład 15 000 egz.
Numer obejmuje okres wydawniczy marzec/kwiecień
www.ekspertbudowlany.pl 82 644 unikalnych użytkowników, 20 000 pobrań e-wydań (dane za ostatnie 2 miesiące)
WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 810 58 09, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl
66
www.eksper tbudowlany.pl
Fot. Gerda
1, 30
Saint-Gobain Construction Products Polska/Isover 36, 37, 67 Saint-Gobain Construction Products Polska/Weber 27, 68
Najpopularniejsze rozwiązania
Fot. Röben
Schomburg Polska Moda i funkcjonalność
57
tynk . farba . drewno . kamień . klinkier...
Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol Kuczyński, Jadwiga Litke, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Marta Stankiewicz, Janusz Strzyżewski, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży: Michał Grodzki, mgrodzki@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Marta Lesner-Wirkus, mlesner@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Katarzyna Galemba, kgalemba@medium.media.pl DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów
VELUX Polska Viessmann
13 5, 21 58
Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Zdjęcie na okładce: MAGNAT
GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy
nr 2/2015
weber.therm NOVA
FACHOWE ROZWIĄZANIA BUDOWLANE
WEBER
NADAJE
TON! weber.therm NOVA to nowa linia produktów do wykonywania trwałych i estetycznych elewacji 100 nowych kolorów bez dopłat.
20%
do 20% niższe zużycie produktów
uniwersalne zastosowanie
aplikacja ręczna i mechaniczna
łatwa aplikacja
s
estetyka, trwałość, jakość produktów
100% naturalnych pigmentów
100 kolorów bez dopłat
zobacz więcej!
20 lat