Ekspert budowlany 05_2018 by Grupa Medium

Magazyn

BEZPŁATNY

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA . WNĘTRZA

ISSN 1730-1904

ULGA TERMOMODERNIZACYJNA – na co i dla kogo?

Bezpieczny KOMIN

HYDRO- I TERMOIZOLACJA dachów zielonych

INSTALACJE

OGRODY

5/2018 (77)

Czym wykończyć

ścianę w kuchni

EasyFix to prosta, ale wielofunkcyjna aplikacja, która wyręczy Cię w obliczeniach projektowych. Na podstawie wprowadzonych, nawet najbardziej specyficznych danych, program dobiera optymalne rozwiązania ilościowe i jakościowe w zakresie mocowań, korzystając z profesjonalnych produktów marki Rawlplug.

Bezpłatny, profesjonalny program obliczeniowy Rawlplug

EasyFix automatycznie dostarcza szybkie, precyzyjne i użyteczne wyliczenia, które uwzględniają indywidualny charakter danego zakresu prac oraz najnowsze standardy, zgodne z normami ETAG, EAD i wytycznymi Eurocode. Dodatkowo aplikacja wspiera rozwiązywanie problemów, jakie mogą wystąpić w kolejnych etapach prac projektowych. Bardzo ważne jest również to, że dostęp do programu jest dla naszych klientów całkowicie bezpłatny. Aplikacja Rawlplug EasyFix to profesjonalny, innowacyjny program do obliczeń zamocowań, stworzony z myślą o spełnieniu wysokich wymagań specjalistów z branży budowlanej, zaprojektowany w oparciu o ich rzeczywiste potrzeby i doświadczenia. Pobierz standardową wersję EasyFix lub zarejestruj się i korzystaj z rozbudowanej aplikacji EasyFix Pro.

Więcej informacji na stronie: www.easyfix.rawlplug.com/pl

90%

08:15

ODBLOKUJ ŚWIAT PROMOCJI BRAM, DRZWI, OGRODZEŃ

Oferta obowiązuje• Szczegóły u Partnerów Handlowych biorących udział w akcji promocyjnej oraz na www.wisniowski.pl/promocja

W NUMERZE NOWOŚCI

13, 21

WNĘTRZA Czym wykończyć ścianę w otwartej kuchni Jakie tynki zastosować, aby uzyskać gładkie powierzchnie ścian i sufitów

6 8

BUDOWA Tynki cementowo-wapienne – właściwości, zastosowanie, zalety Gdzie usytuować garaż Rozwiązania przemysłowe w ofercie Krispol Energooszczędna brama segmentowa LPU 67 Thermo Zasady montażu orynnowania Angobowana czy glazurowana – jakie wykończenie dachówki wybrać Jak dobierać i stosować krystalizujące materiały hydroizolacyjne Hydro- i termoizolacja dachów zielonych Montaż okna w dachu płaskim

14 16 19 20 22 24 26 28 40

Czym wykończyć ścianę w otwartej kuchni

TERMOMODERNIZACJA Od 1 stycznia 2019 roku nowa ulga na przedsięwzięcia termomodernizacyjne Walka ze smogiem zaczyna się od ocieplenia domu Dlaczego do izolacji poddasza warto wybrać wełnę mineralną Jak cieszyć się zdrowym i czystym powietrzem w domu Można składać wnioski o dopłaty z programu „Czyste Powietrze”

42 44 46 48 50

Gdzie usytuować garaż

INSTALACJE Nie zapomnij o kominie Jawar prowadzi prace badawczo-rozwojowe nad innowacyjnym kominem Zadbaj o bezpieczeństwo w swoim domu Nowoczesne przepływowe podgrzewacze wody Sterowanie urządzeniami grzewczymi Systemy antyoblodzeniowe MATEC Dlaczego warto zainstalować systemy przeciwoblodzeniowe

52 55 56 58 60 63 64

*** Warto wiedzieć, Indeks firm

Nie zapomnij o kominie

Chcesz zobaczyć więcej zdjęć lub filmów dotyczących poruszanych w numerze tematów, szukaj ikonek w artykułach i oglądaj na smartfonie lub tablecie.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

WNĘTRZA

zobacz modne białe kuchnie

CZYM WYKOŃCZYĆ ścianę w otwartej kuchni Architekt wnętrz Małgorzata Górska-Niwińska, MGN Pracownia Architektoniczna

lata swej urody, musi być twarde i odporne na

Czym wykończyć ścianę nad blatem roboczym w kuchni otwartej na salon, żeby była nie tylko praktyczna, ale także efektownie się prezentowała? Możliwości jest kilka.

wilgoć. Kryteria te spełnia dąb, jesion i więk-

szkła – zyskamy wówczas pewność, że nie

tek czy merbau. Warto też zabezpieczyć je olejem, a przy płycie grzejnej kawałkiem tafli

dobrze

Dlatego do kuchni lepiej wybrać granit, który

spali się ani nie przebarwi pod wpływem wy-

przemyśleć, bo ma on nie tyl-

nie przebarwia się tak jak marmur po wy-

sokiej temperatury.

ko dobrze zabezpieczać ścianę

laniu na niego czerwonego wina czy innych

przed pobrudzeniem i zniszczeniem, ale też

kwaśnych płynów i nie ma typowych dla tra-

dekorować wnętrze oraz podkreślać jego

wertynu porów, w które dostaje się trudny do

To od jakiegoś czasu wnętrzarski hit. Nic

styl. Najlepiej nadają się do tego płytki ce-

usunięcia brud.

dziwnego, obłożona szkłem ściana wygląda

ybór

materiału

warto

ramiczne i kamień, a także szkło i blacha. Można też użyć bardzo modnego drewna.

Blacha

Szkło

elegancko i w miarę neutralnie, co w otwartych kuchniach jest ogromną zaletą. Taką

Idealna do wnętrz o loftowym i industrialnym

okładzinę łatwo też utrzymać w czystości –

charakterze. Może być ze stali nierdzewnej,

wystarczy ją spryskać płynem do mycia szyb

Przemawia za nimi ogromna różnorodność

aluminium lub miedzi. Blachę kupuje się

i przetrzeć szmatką, żeby nawet oporne za-

kolorów, kształtów, rodzajów zdobień i wy-

w arkuszach różnej grubości do wycięcia na

brudzenia zniknęły bez śladu. Nieco więcej

miarów oraz zalety praktyczne, z których naj-

wymiar albo w formie paneli już dopasowa-

zachodu w pielęgnacji wymaga nie tak ide-

ważniejsze to trwałość i łatwość w utrzyma-

nych do standardowej odległości między bla-

alnie gładkie szkło zmatowione techniką tra-

niu czystości. O wyborze konkretnego wzoru

tem a wiszącymi szafkami. Ten materiał jest

wienia (ale za to prezentuje się znakomicie).

decydują zwykle aktualne trendy, a także styl

odporny na wysoką temperaturę i uderzenia,

Zarówno gładkie, jak i matowe szkło może

wnętrza. Teraz najmodniejsze są wielkofor-

a przy tym niezbyt drogi. Ma jednak wadę –

być bezbarwne albo malowane od spodu na

matowe płytki imitujące naturalny kamień,

wymaga częstego czyszczenia, bo widać na

wybrany kolor. W kuchni zazwyczaj stosuje

drewno albo beton. Po położeniu tworzą nie-

nim nawet krople wody, co wygląda niezbyt

się szkło bezpieczne lub hartowane, które

mal jednolitą płaszczyznę, dzięki czemu wy-

estetycznie. Chyba że wybierzemy blachę

się nie tłucze i jest odporne na działanie wy-

glądają bardzo efektownie, co w kuchniach

zmatowioną metodą satynowania. Wtedy

sokich temperatur. Niestety, obydwa rodza-

otwartych na salon ma ogromne znaczenie.

plamki, o które nietrudno podczas gotowania

je sporo kosztują, co może być przeszkodą

i zmywania, już nie będą rzucać się w oczy.

w ich wyborze. Wtedy można użyć tańszego,

Płytki ceramiczne

Kamień To okładzina ścian dość kosztowna, ale bar-

szość gatunków egzotycznych, jak choćby

Drewno

zwykłego szkła, zwanego float, pod warunkiem jednak, że nie gotujemy na płycie ga-

dzo elegancka i pasująca do wnętrz w róż-

Ono nigdy nie wychodzi z mody. Gdy z tego

zowej. W sąsiedztwie płyty ceramicznej i in-

nych stylach, od klasycznych po nowoczesne.

materiału zrobimy i szafki, i okładzinę ściany

dukcyjnej nic nie powinno mu się stać.

I dodatkowo najbardziej trwała, bo kamień

nad blatem, zabudowa kuchenna nabierze

Na zdjęciach prezentujemy przykłady za-

jest praktycznie niezniszczalny, a z biegiem

salonowej elegancji i nie będzie razić swym

stosowania różnych materiałów w kuchniach

lat nie tyle się starzeje, ile nabiera szlachet-

funkcjonalnym charakterem w otwartej stre-

zaprojektowanych przez architekt wnętrz

nej patyny. Jednak plamy mogą go szpecić.

fie dziennej. Aby drewno nie straciło przez

Małgorzatę Górską-Niwińską.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

WNĘTRZA

Z Matowe szkło

Z Szklany panel i dekoracyjna płyta

Tafla zmatowionego szkła na ścianie w ciągu roboczym jest nie-

W miejscu najbardziej narażonym na zabrudzenie, tuż za płytą

mal niewidoczna, dzięki czemu otwarta na część wypoczynkową

grzewczą, położony został szklany panel, a wyżej dekoracyjna

kuchnia zyskuje salonowy charakter.

szara płyta z fakturowym wzorem. Tak wykończona ściana jest praktyczna i wygląda bardzo efektownie.

Z Przejrzyste szkło

Z Granit

Przejrzyste szkło ma tę zaletę, że nie zasłania tego, co się za nim

Naturalny granit, z którego wykonane są blaty i okładzina ścia-

znajduje. Można więc pomalować ścianę farbą w dowolnym kolo-

ny, nadaje tej neutralnej kuchni z białą zabudową wyrazisty cha-

rze albo wykończyć betonem, tak jak zrobiono tutaj.

rakter.

Z Marmur

Z Płytki ceramiczne

Właścicielom tego mieszkania zależało na eleganckim wyglądzie

Ścianę w tej kuchni zabezpieczono wielkoformatowymi płytkami

kuchni, będącej częścią otwartej strefy dziennej, stąd wybór bar-

ceramicznymi do złudzenia przypominającymi pięknie żyłkowany

dzo dekoracyjnego marmuru. Wielkie płyty tego kamienia położo-

marmur. Taka okładzina nie tylko dobrze chroni ścianę, ale i jest

no zarówno na podłodze, jak i na ścianie nad blatem roboczym

ozdobą nowoczesnego wnętrza.

z granitu. Ponieważ płyta grzejna znajduje się na wyspie, nie ma obawy o zaplamienie tej okładziny.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

Fot. MGN Pracownia Architektoniczna www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Dekoria.pl

WNĘTRZA zobacz pomysły na wykończenie ścian

Jakie tynki zastosować, aby uzyskać gładkie powierzchnie ścian i sufitów mgr inż. Sebastian Czernik

wpływ na ostateczny efekt wizualny. Gipsy

Równe i gładkie powierzchnie to obecnie standard wykończenia ścian i sufitów w domach i mieszkaniach. W przypadku budynków nowo budowanych opisany efekt można uzyskać, stosując np. tynki gipsowe, choć i tutaj dla niektórych jakość uzyskanej powierzchni czasami nie jest zadowalająca. W pomieszczeniach remontowanych konieczne jest natomiast nałożenie dodatkowej warstwy, warstwy gładzi, która nada istniejącym tynkom znacznie gładszą, idealnie równą powierzchnię.

szpachlowe służą przede wszystkim do korygowania większych nierówności podłoża oraz precyzyjnego wyprowadzania kątów i płaszczyzn ścian lub sufitów, a grubość jednokrotnie nakładanej warstwy to zazwyczaj około 5–6 mm. Tymczasem gładź gipsowa przeznaczona jest przede wszystkim do wykonywania najcieńszej warstwy wykończeniowej, decydującej o ostatecznej gładkości i wyglądzie powierzchni. Z tego względu gładzie stosuje

się w warstwie nie większej niż 2 mm. przeznaczonych

wego wyboru, jak przygotować podłoże i na

Gipsy szpachlowe sprawdzą się przede

do wykonania gładzi jest bardzo

co zwracać uwagę przy kolejnych etapach

wszystkim podczas remontów domów ze sta-

szeroka i zróżnicowana. W każdej

prac wykończeniowych?

rymi, zniszczonymi tynkami oraz mieszkań,

ferta

materiałów

hurtowni, sklepie czy markecie budowlanym znajdziemy co najmniej kilka wyrobów prze-

Gładź czy szpachla?

szczególnie w blokach wykonanych w technologii wielkiej płyty. W tych ostatnich, aby

znaczonych do tego celu. Jednak dopiero

W sklepach można znaleźć zarówno gładzie,

uzyskać zadowalający efekt, trzeba czasami

stojąc przed wyborem konkretnego materia-

jak i gipsy szpachlowe, które sprzedawcy

nałożyć kilka warstw szpachli, które zniwe-

łu, można zadać sobie pytanie, czym różnią

polecają do wygładzania powierzchni ścian

lują niedoskonałości i odchylenia płaszczyzn

się te produkty oraz, co najważniejsze, któ-

i sufitów. Nie jest to do końca prawidłowe

powstałe jeszcze podczas budowy (ściany

ry z nich będzie najlepszy do zastosowania

podejście, gdyż zakres stosowania obu tych

w takich blokach są betonowe i zazwyczaj

w danej sytuacji. Jak zatem dokonać właści-

materiałów nieco się różni, co może mieć

nie były dodatkowo tynkowane).

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

POWIERZCHNIE TWARDE JAK DIAMENT W ZDROWYCH WNĘTRZACH

Knauf MP 75 Diamant to twardy tynk gipsowy, który:

► ma zwiększoną odporność na uszkodzenia mechaniczne ► jest przyjazny dla zdrowia człowieka ► nadaje się do każdego typu pomieszczenia ► jest szczególnie polecany do domów rodzin z dziećmi

www.knauf.pl

www.knaufmag.pl

knaufpolska

KnaufBudowaiRemont

WNĘTRZA Jaka gładź?

wać tylko w określonych sytuacjach, np.

Powierzchnia musi być oczyszczona z kurzu,

Utarło się przekonanie, że jeśli gładź, to

w pomieszczeniach o wysokiej wilgotności

resztek farby i osypujących się fragmentów.

oczywiście mamy do czynienia z gipsem. Na

(łazienkach, pralniach, suszarniach), a także

Kolejną czynnością, często dyskutowaną

rynku możemy jednak znaleźć nie tylko gła-

w miejscach, w których gładź jest narażona

podczas remontów, jest gruntowanie. Dobór

dzie gipsowe, ale także cementowe, wapien-

na uszkodzenia, np. na klatkach schodo-

odpowiedniego preparatu zależy od podłoża.

ne oraz polimerowe. Na to również trzeba

wych. Gładzie cementowe produkowane są

Na powierzchniach chłonnych (wciągających

zwrócić uwagę podczas wyboru konkretnego

na bazie białego cementu, dlatego ich po-

wilgoć po zmoczeniu wodą) należy stosować

materiału. Najbardziej rozpowszechnione są

wierzchnia do złudzenia przypomina gładź

produkty zmniejszające nasiąkliwość, na-

oczywiście gładzie gipsowe, cenione przede

gipsową. Mogą być jednak stosowane rów-

tomiast na niechłonnych, np. betonowych

wszystkim za łatwość obróbki, zarówno pod-

nież na zewnątrz.

(stropy, ściany w blokach z wielkiej płyty),

czas nakładania, jak i szlifowania. Różnica

Gładzie wapienne są rzadko stosowane,

lepiej użyć tzw. gruntów sczepnych. Mają

w rodzaju gipsu, na bazie którego zostały wy-

dlatego trudno je znaleźć w naszych skle-

one postać gęstej farby i po nałożeniu two-

produkowane gładzie (syntetyczny lub natu-

pach. Przeznaczone są do wykonywania

rzą bardzo mocno przylegającą do podłoża,

ralny), może, ale wcale nie musi, przekładać

gładzi szczególnie w pomieszczeniach o pod-

szorstką warstwę, ułatwiającą nakładanie

się na kolor gotowego wyrobu. W przypadku

wyższonych wymaganiach sanitarnych, np.

gładzi i zwiększającą jej przyczepność. Trzeba

gipsu syntetycznego kolor może być kremo-

w kuchniach czy spiżarniach. Właściwości

jednak pamiętać, że zastosowanie tego typu

wy lub lekko żółtawy, natomiast w przypad-

wapna sprawiają, że gładź ma wysoką od-

gruntu wymusza konieczność nałożenia grub-

ku gipsu naturalnego – biały lub jasnoszary.

porność na skażenia biologiczne i pojawienie

szej warstwy gładzi.

Gładź gipsową można stosować na wszyst-

się np. grzyba na jej powierzchni. rozwiązanie. Spoiwem w tego typu gładziach

Jak przygotować gładź – kilka uwag wykonawczych

Gładzie cementowe są mniej popularne

jest żywica, zaś wypełniaczem biała mączka

Ta z pozoru zwykła czynność to sekret szyb-

z tego względu, że ich powierzchnia jest

dolomitowa. Gładzie polimerowe z uwagi na

kiego i estetycznego wykonania gładzi, de-

znacznie twardsza i trudniejsza do szlifowa-

bardzo drobne wypełniacze można stosować

cyduje bowiem o parametrach roboczych

nia. Wykonanie gładzi cementowej na dużej

w bardzo cienkiej warstwie, są też elastycz-

masy i wytrzymałości powierzchni po zwią-

powierzchni wiąże się zatem z wydłużeniem

ne i mają wysoką przyczepność do podłoża.

zaniu. Zawsze należy trzymać się zaleceń

czasu remontu i sporym wysiłkiem. Dlatego

Najlepiej stosować je do poprawy jakości już

producenta dotyczących proporcji mieszania

też radziłbym, aby ten rodzaj gładzi stoso-

wykonanych gładzi lub całopowierzchnio-

suchej mieszanki z wodą, tylko wówczas

wego wygładzania powierzchni płyt gipso-

uzyskuje się oczekiwane parametry. Przygo-

wo-kartonowych. W odróżnieniu od wspo-

towanie masy o niewłaściwej konsystencji

mnianych wcześniej rodzajów gładzi, gładzie

lub zawierającej grudki szybko zemści się na

polimerowe produkowane są nie jako suche

nieuważnym wykonawcy i skomplikuje mu

mieszanki, lecz jako masy gotowe do użycia.

prace. Przy mieszaniu gipsu z wodą szcze-

kich podłożach mineralnych wewnątrz budynków, w pomieszczeniach mieszkalnych.

Gładzie polimerowe to stosunkowo nowe

Jak przygotować podłoże?

Fot. 1

Fot. Knauf

gólnie niekorzystny jest pośpiech. Najlepiej wsypywać proszek z worka do odmierzonej

W przypadku stosowania gładzi podłoże musi

ilości wody partiami, małą łopatką (fot. 1),

być odpowiednio równe. Najpierw trzeba więc

a nie od razu cały materiał. Warto też po

wypełnić większe ubytki i nierówności, ewen-

wsypaniu gipsu odczekać około 3–4 minuty

tualnie wyprowadzić całe płaszczyzny ścian

i pozwolić na samoistne namoczenie wsy-

i sufitów, używając gładzi szpachlowych.

panej mieszanki. Dopiero wówczas można mieszać, stosując wiertarkę z małymi obrotami (około 400 obr./min), oraz – co bardzo ważne – mieszadło do gipsu, a nie do zapraw cementowych (fot. 2). Mieszadło do gipsu ma bowiem inną budowę. Tworzące je pręty mają obłe kształty, dzięki czemu nie napowietrzają masy, mniejsza jest też możliwość zdarcia fragmentów pojemnika, w którym przygotowujemy masę i dostania się do niej różnych zanieczyszczeń. Po wstępnym wymieszaniu masę trzeba na chwilę odstawić, po czym ponownie delikatnie wymieszać, tym razem można to już zrobić ręcznie. Pojemnik, w którym gładź jest mieszana, musi być czysty, nie może zawierać pozostałości związanego gipsu, ponieważ może to spowodować zbyt szybkie wiązanie nowego

Fot. 2

EKSPERT BUDOWLANY

Fot. Knauf

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

zaczynu. Jedynie gładzie polimerowe nie

WNĘTRZA

Knauf Sp. z o.o. www.knauf.pl

MASY SZPACHLOWE DO SPOINOWANIA PŁYT GIPSOWO-KARTONOWYCH I FINISZOWEGO WYKAŃCZANIA POWIERZCHNI ŚCIAN ORAZ SUFITÓW KNAUF UNIFLOTT Elastyczna i wytrzymała wielofunkcyjna masa szpachlowa do połączeń płyt gipsowo-kartonowych od kategorii Q1 do Q3, do połączeń płyt gipsowo-włóknowych, do systemów przeciwpożarowych, systemów akustycznych, systemów podłogowych. Stosowana bez taśmy lub z taśmą, w zależności od miejsca aplikacji. Przeznaczona do użycia wewnątrz budynków. Cechy szczególne: sypka, gotowa zaprawa na bazie specjalnych gipsów (gips alfa), możliwość uzyskania jednolitej masy bez grudek, bardzo dobra przyczepność do podłoża, szczególna łatwość szpachlowania, łatwość szlifowania, szybki przyrost wytrzymałości, szybkie schnięcie, wysoka zdolność czasowego zatrzymania wody, niewielki skurcz związany ze schnięciem, łatwość czyszczenia narzędzi i sprzętu ze świeżej zaprawy. Materiał niepalny, klasa reakcji na ogień A1 wg PN-EN13501-1. Dostępne opakowania: 5 kg i 25 kg.

KNAUF SUPER FINISH Gotowa masa szpachlowa do finiszowego wykańczania powierzchni ścian i sufitów we wnętrzach. Może być stosowana do całopowierzchniowego szpachlowania płyt gipsowo-kartonowych bez gruntowania oraz tynków gipsowych, cementowo-wapiennych i innych podłoży mineralnych. Tworzy idealnie gładkie i równe powierzchnie pod malowanie. Do nakładania ręcznego i maszynowego za pomocą agregatu szpachlarsko-malarskiego w warstwach o grubości do 3 mm. Cechy szczególne: gotowa do użycia przygotowana fabrycznie mieszanka, wygodna do nakładania i rozprowadzania, po nałożeniu łatwa do szlifowania i obróbki, uzyskane powierzchnie są trwałe podczas eksploatacji. Dostępne opakowania: 5,4 kg, 20 kg i 28 kg.

KNAUF FILL & FINISH LIGHT Gotowa masa szpachlowa do wklejania taśm papierowych na połączenia płyt gipsowo-kartonowych. Może być stosowana do finiszowego wykańczania powierzchni ścian i sufitów we wnętrzach. Pozwala uzyskać idealne podłoże do dalszych prac wykończeniowych. Rekomendowana również do wklejania profili narożnikowych. Może być nakładana ręcznie i maszynowo w warstwach o grubości do 3 mm. Cechy szczególne: gotowa do użycia przygotowana fabrycznie mieszanka, mały skurcz dzięki specjalnej formule mieszanki, ciężar do 35% mniejszy w porównaniu do standardowych mas szpachlowych, wygodna do nakładania i rozprowadzania, doskonała przyczepność na powierzchniach papierowych, po nałożeniu bardzo łatwa do szlifowania i obróbki, uzyskane powierzchnie są trwałe podczas eksploatacji. Dostępne opakowania: 20 kg.

KNAUF G-K START Gipsowa masa szpachlowa do spoinowania połączeń płyt gipsowo-kartonowych. Stanowi rozwiązanie systemowe z masą Knauf G-K Finish. Zastosowanie: masa przeznaczona do ręcznego szpachlowania wszystkich rodzajów oryginalnych krawędzi płyt gipsowo-kartonowych i krawędzi docinanych z zastosowaniem taśmy zbrojącej oraz do uzupełniania i napraw ubytków. Cechy szczególne: sypka, gotowa do rozrobienia zaprawa, łatwe uzyskanie jednolitej masy, łatwa i plastyczna podczas nakładania, mały skurcz po wyschnięciu, odporna na spękania, wysoka przyczepność do podłoża i taśmy zbrojącej, szybkie schnięcie, szybki przyrost wytrzymałości, kolor zbliżony do gładzi Knauf G-K Finish, nie wymaga gruntowania nieszlifowanej powierzchni przed zastosowaniem/pokryciem Knauf G-K Finish. Materiał niepalny, klasa reakcji na ogień A1 wg PN-EN 13501-1. Dostępne opakowania: 25 kg.

KNAUF G-K FINISH Gipsowa masa szpachlowa do finalnego wykańczania powierzchni ścian i sufitów z płyt gipsowo-kartonowych w standardzie Q3 i Q4. Stanowi rozwiązanie systemowe z produktem Knauf G-K Start. Może być też stosowana na powierzchniach mineralnych, takich jak tynki gipsowe, tynki cementowo-wapienne oraz żywiczne po ich wcześniejszym zagruntowaniu. Pozwala na uzyskanie bardzo gładkich powierzchni ścian i sufitów idealnych pod malowanie lub inne prace dekoracyjne. Może być nakładana ręcznie przy zachowaniu maksymalnej grubości pojedynczej warstwy do 3 mm. Cechy szczególne: sypka, gotowa do rozrobienia zaprawa, produkt wiążący, czas roboczy ok. 60 min, kolor po wyschnięciu zbliżony do koloru Knauf G-K Start, łatwe mieszanie ręczne i mechaniczne, łatwe uzyskanie jednolitej masy, możliwość regulowania konsystencji poprzez dodawanie proszku lub wody, bardzo dobra przyczepność do podłoża, łatwe szlifowanie wyschniętej powierzchni, gładkie przejście pomiędzy powierzchnią płyty a gładzią po szlifowaniu etapu Q3. Dostępne opakowania: 25 kg.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

WNĘTRZA wymagają przygotowania przed użyciem.

jak i dla samego wykonawcy (zwłaszcza pod-

bów gipsowych. W praktyce jednak terminy

Sprzedawane są bowiem w plastikowych

czas szlifowania sufitu). Warto więc zastano-

„gładź gipsowa” i „gips szpachlowy” ciągle

wiaderkach jako masa gotowa do użycia,

wić się nad wypożyczeniem i użyciem mecha-

funkcjonują

o konsystencji właściwej do wykonywania

nicznych szlifierek, tzw. żyraf, które można

i wykonawców. Dlatego warto wyjaśnić za-

typowych gładzi finiszowych.

podłączyć do odkurzacza przemysłowego

mieszanie wokół tych wyrobów.

Jak nakładać gładź?

i automatycznie odsysać powstający pył.

w świadomości

inwestorów

Zacznijmy od terminologii i standardów

Drugim sposobem, wymagającym jednak

technicznych obowiązujących na terenie UE,

Nakładanie gładzi nie jest czynnością skom-

większych umiejętności i odpowiedniego ro-

do przyjmowania których obliguje nas obec-

plikowaną, nieco trudniej jest natomiast

dzaju materiału, jest obróbka powierzchni

ność Polski w strukturach Wspólnoty Euro-

równomiernie ją rozprowadzić i wygładzić.

gładzi na mokro, tzn. jeszcze przed jej cał-

pejskiej. W przypadku wyrobów gipsowych

Do tego celu stosuje się stalowe, gładkie

kowitym związaniem i utwardzeniem. Na-

pace, mocno przyciskane do podłoża. Sze-

dają się do tego celu tylko niektóre gładzie

rokość pacy zależy od wprawy i umiejętności

nazywane potocznie angielskimi, producent

nakładającego. Najpierw nakłada się gładź

informuje o takiej możliwości na opakowaniu

na suficie, zaczynając prace od strony okna

wyrobu. Technika ta polega na dokładnym na-

»»PN-EN 13963:2008 Materiały do spoino-

(padające światło pozwoli na bieżąco weryfi-

łożeniu i wygładzeniu powierzchni, odczeka-

wania płyt gipsowo-kartonowych. Defini-

kować stan uzyskanej powierzchni), później

niu do jej wstępnego związania, a następnie

na ścianach (od dołu). Gładzie stosuje się

dodatkowym zwilżeniu, zatarciu pacą filcową

w dwóch warstwach. Pierwsza wyrównuje

i ponownym wygładzeniu pacą stalową.

podłoże do oczekiwanego stanu, natomiast druga, często nakładana po wyschnięciu i przeszlifowaniu poprzedniej, jedynie uzupełnia ewentualne niedokładności.

Gładź gipsowa i gips szpachlowy – co mówią normy?

należy zatem wspomnieć o trzech normach:

»»PN-EN

13279-1:2009 Spoiwa gipsowe

i tynki gipsowe. Część 1: Definicje i wymagania.

cje, wymagania i metody badań.

»»PN-EN 14496:2007 Kleje gipsowe do płyt zespolonych do izolacji cieplnej i akustycznej oraz do płyt gipsowo-kartonowych. Definicje, wymagania i metody badań. Najważniejszą z przywołanych norm jest PN-EN 13279-1:2009, dotycząca tynków

Teoretycznie ani gipsu szpachlowego, ani

gipsowych. Przewiduje ona dwie główne

gładzi gipsowych nie powinno się spotkać

klasyfikacje wyrobów gipsowych – pierwsza

Celowo etapu tego nie nazwałem szlifowa-

na sklepowych półkach. Zgodnie z obowią-

obejmuje tynki gipsowe, natomiast druga –

niem, ponieważ nie jest to jedyna metoda

zującymi przepisami i normami nie istnieje

tynki i zaprawy gipsowe specjalnego prze-

wykończenia powierzchni gładzi. Obecnie

ani takie nazewnictwo, ani taki podział wyro-

znaczenia. W ramach obu tych grup wystę-

Ostateczna obróbka ściany

pują jeszcze dodatkowe podziały.

można bowiem wykończyć powierzchnię zarówno na sucho, jak i na mokro. Szlifowanie wykonuje się papierem ściernym, kostką lub specjalną siatką ścierną, usuwając w ten sposób nierówności i uzyskując gładką powierzchnię. Gramatura papieru lub siatki to 120–160 przy wstępnym szlifowaniu i 200–220 przy szlifowaniu ostatecznej warstwy. Szlifowanie wiąże się z dużym zapyleniem pomieszczeń, jest szczególnie uciążliwe zarówno dla mieszkańców w czasie remontu,

Decydując się na gładź, należy się liczyć z tym, że wszelkie mankamenty wykonania, jak np. nierówności, ubytki czy ślady po szlifowaniu, zostaną bezlitośnie ujawnione po pomalowaniu powierzchni. Jest to szczególnie widoczne na ścianach prostopadłych do okna. Powierzchnia przeznaczona do malowania musi być zatem odpowiednio mocna, oczyszczona z pyłu powstającego podczas szlifowania oraz zagruntowana – zawsze zgodnie z zaleceniami producenta farby.

WARTO

wiedzieć

Tynki

gipsowe

(wg

PN-EN

13279

‑1:2009): B1 – tynk gipsowy; B2 – tynk na bazie gipsu; B3 – tynk gipsowo-wapienny; B4 – lekki tynk gipsowy; B5 – tynk lekki na bazie gipsu; B6 – tynk lekki gipsowo-wapienny; B7 – tynk gipsowy o zwiększonej twardości powierzchni. Tynki i zaprawy gipsowe specjalnego przeznaczenia (wg PN-EN 13279-1:2009): C1 – zaprawa gipsowa do wyrobów gipsowych z dodatkiem włókien; C2 – gipsowa zaprawa murarska; C3 – tynk gipsowy do izolacji akustycznej; C4 – tynk gipsowy do izolacji cieplnej; C5 – tynk gipsowy ogniochronny; C6 – tynk gipsowy cienkowarstwowy; C7 – tynk gipsowy wykończeniowy. W żadnej z tych klasyfikacji nie pojawiają się terminy „gładź gipsowa” i „gips szpachlowy”. Zazwyczaj bowiem materiały nazywane gipsami szpachlowymi klasyfikowane są jako tynki gipsowe lub tynki na bazie gipsu, natomiast gładzie gipsowe jako tynki gipsowe cienkowarstwowe. Nie jest to jednak regułą, ponieważ klasyfikacja oraz sposób wprowadzenia wyrobu do obrotu i stosowania leży po stronie producenta. W powszechnym użyciu nadal są więc umowne określenia „gładź gipsowa” i „gips szpachlowy” (rzadziej gładź

Fot. Śnieżka

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

szpachlowa lub gładź tynkowa).

NOWOŚCI

BLACHODACHÓWKA LOARA Firma Blachy Pruszyński wprowadziła na rynek nowy produkt – blachodachówkę Loara o udoskonalonej strukturze, wykonaniu i łatwości montażu. Loara to symetryczna blachodachówka dostępna zarówno w wersji panelowej, jak i ciętej na wymiar, wyróżniająca się nie tylko estetycznym, nowoczesnym i atrakcyjnym wyglądem, ale także łatwym montażem. Powstała poprzez dopracowanie kształtu pokrycia panelowego TUR. Blachodachówka odznacza się wysoką odpornością na promieniowanie UV, ścieranie, zabrudzenia oraz odpornością antykorozyjną. Nowy produkt Blachy Pruszyński polecany jest zarówno do krycia domów jednorodzinnych, budynków w zabudowie szeregowej, jak i wielorodzinnych. Blachodachówka Loara dostępna jest w pełnej gamie kolorystycznej, sprawdzi się więc w nowym budownictwie oraz na dachach starych czy obiektach zabytkowych. Co ważne, firma gwarantuje każdorazowo realizację poszczególnego zamówienia w jednakowym odcieniu (kolorze). Panelowa blachodachówka Loara pozwala na pokrycie zarówno prostych, jak i bardzo skomplikowanych dachów w sposób ekonomiczny, gdyż podczas montażu wykorzystuje się optymalną liczbę arkuszy i nie jest konieczne ich przycinanie. Oznacza to oszczędność czasu i mniejsze koszty przy zachowaniu wszystkich zalet blachodachówek panelowych. Stylowy charakter dachu i jego niezawodne funkcjonowanie zapewniają specjalnie zaprojektowane obróbki blacharskie oraz akcesoria dekarskie. W zależności od wyboru powłoki ochronnej, firma udziela na produkt nawet 30 lat gwarancji (powłoki Purlak, Purmat, Colorcoat HPS 200). Dane techniczne: długość modułu: 350 mm, wysokość przetłoczenia: 30 mm, wysokość profilu: 23 mm, szerokość użytkowa: 1120 mm, szerokość całkowita: ~1187 mm, waga 1 m2: 4,7 kg/m2, minimalne nachylenia połaci: 9º, akcesoria: wkręty, uszczelki, kołnierze uszczelniające, obróbki, farby zaprawkowe.

TYNK IMITUJĄCY BETON ARCHITEKTONICZNY

ZESTAW NATRYSKOWY PRZESUWNY W STYLU RETRO

Tynk weber.pas modelino C marki Weber zawiera wypełniacze mineralne, które przy wprawnym

Styl retro nie wychodzi z mody – w łazienkach

wykończeniu stworzą na ścianach fakturę z de-

zaaranżowanych w stylu lat 20. i 30. dominu-

koracyjnymi wżerami i ubytkami typowymi dla be-

ją geometryczne formy, prostota, błyszczące po-

tonowych płaszczyzn. Aby odwzorować na ścia-

wierzchnie w odcieniach srebra, starego złota

nach fakturę do złudzenia przypominającą płyty

lub brązu. Do takich właśnie łazienek powsta-

z betonu architektonicznego, trzeba nałożyć dwie

je armatura, która łączy przeszłość z nowocze-

warstwy tynku modelarskiego, odcisnąć pacą cha-

snością, jest pełna klasy i elegancji. Retro old

rakterystyczne „raki”, powierzchnię delikatnie wygła-

bronze – zestaw natryskowy przesuwny to naj-

dzić, a w ramach wykończenia odznaczyć fugi i ślady imitujące otwory po ścią-

nowsza propozycja firmy FERRO w kategorii ar-

gu. Drobnoziarnisty tynk modelarski weber.pas modelino C nawiązuje do betonu

matury retro. Model w kolorze starego brązu jest

nie tylko w swojej fakturze, ale również w kolorystyce. Jest dostępny w trzech

zaopatrzony w jednofunkcyjną rączkę natrysku,

odcieniach szarości – od ciemnego, przez pośredni, po jasny. Aby efekt beto-

nawiązującą do dawnego wzornictwa (rączka ma

nowych paneli był jeszcze bardziej wyrazisty, zatynkowaną i wykończoną po-

system łatwego usuwania kamienia wapienne-

wierzchnię pokrytą tynkiem można przemalować specjalną bejcą. Tynk jest

go F erro Easy Clean), metalowy drążek przesuw-

odporny na uszkodzenia mechaniczne, można go więc aplikować np. w koryta-

ny i wąż natryskowy w oplocie z mosiądzu. For-

rzach. Przy tynkowaniu elewacji istotne znaczenie ma fakt, że tynk jest odpor-

ma natrysku i wykończenie sprawiają, że zestaw

ny na warunki pogodowe. A dzięki dodatkom biobójczym i ciemnej kolorysty-

będzie szczególnie pasował do łazienek w sty-

ce otynkowana powierzchnia nie będzie porastać. Zaletą produktu jest również

lu glamour.

łatwa i szybka aplikacja. Jest ponadto elastyczny, co sprawia, że prawdopodobieństwo pojawienia się spękań jest minimalne.

UNIWERSALNY ODPŁYW DO KAŻDEJ ŁAZIENKI Prysznice bez brodzika, z odpływami liniowymi to obecnie jeden z najważniejszych trendów łazienkowych. Produkty z serii Advantix firmy Viega gwarantują nie tylko wydajne odprowadzanie wody z posadzki w każdej sytuacji budowlanej, ale również maksymalny komfort użytkowania i atrakcyjny wygląd. Szeroka gama odpływów Advantix wciąż jest poszerzana o kolejne modele, odpowiadające na różne potrzeby klientów. Nowe zestawy to propozycja dla tych, którym zależy na szybkim i łatwym dobraniu optymalnego odwodnienia do łazienki. Takie rozwiązanie pozwala od razu znaleźć właściwy odpływ, bez konieczności dopasowywania do siebie poszczególnych elementów i zamawiania ich w osobnych opakowaniach. Obecnie oferta obejmuje dwa zestawy: odpływ Advantix z klasycznym rusztem Visign ER10 ze stali nierdzewnej oraz wersję z rusztem Visign ER13 do wyłożenia dowolnymi płytkami lub kamieniem naturalnym. W obu przypadkach dostępnych jest pięć długości: 750, 800, 900, 1000 i 1200 mm. Wydajność odpływu wynosi 0,5 l/s przy spiętrzeniu 10 mm i 0,55 l/s przy spiętrzeniu 20 mm. Oprócz korpusu i rusztu wyposażenie każdego zestawu zawiera dodatkowo zestaw stopek regulowanych, czyszczony od góry syfon z zamknięciem wodnym 50 mm, z możliwością obracania, odpływem DN40 wraz ze złączką przejściową na DN50 oraz wyjmowane do czyszczenia sitko. Korpus odpływu jest wyposażony w kołnierz z powłoką piaskową do wykonania uszczelnienia. Opracowano na podstawie informacji od firm. Zdjęcia: serwis prezentowanych firm

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA

TYNKI CEMENTOWO-WAPIENNE

– właściwości, zastosowanie, zalety Uniwersalność tynków cementowo-wapiennych sprawia, że można je stosować zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku, w pomieszczeniach suchych (pokoje, salony, klatki schodowe, piwnice, garaże) lub o dużej wilgotności (kuchnia, łazienka, pralnia). Uniwersalność oznacza również, że bez stosowania chemicznych środków adhezyjnych, poprawiających przyczepność tynków do podłoża, tynki cementowo-wapienne dają się nakładać zarówno na podłożach betonowych, jak i z cegły silikatowej, ceramiki czerwonej, bloczków betonowych oraz bloczków betonu komórkowego.

układane są na ścianach zewnętrznych i we-

pierwsze, grubą warstwę tynku trudniej jest

zróżnicowane pod kątem właściwości). Z punktu widzenia nakładu pracy oraz zużycia materiałów wydawać by się mogło, że tynki cienkowarstwowe mają przewagę nad wielowarstwowymi. Okazuje się jednak, że w dawnych czasach istniały już możliwości techniczne, pozwalające wytwarzać tynki cienkowarstwowe. Ta technologia nie stała się jednak dominującą. Dlaczego? Po

ynki cementowo-wapienne są wyjąt-

kształceń termicznych budynku). A jeśli mur

uszkodzić niż cienką, po drugie – w tynkach

kowo odporne na korozję biologiczną

uległ zawilgoceniu, to tynki powinny pozwa-

wielowarstwowych zawarta jest myśl tech-

(grzyby, algi itp.), dlatego w takich

lać na usunięcie wody z podłoża. I również

niczna, która również dzisiaj z powodzeniem

obiektach, jak szpitale, żłobki, przedszkola,

w tym procesie wapno odgrywa niezmiernie

wykorzystywana

pomieszczenia dla alergików, gdzie wymaga-

istotną rolę.

na jest duża odporność materiałów na koroz-

Początek ubiegłego wieku oraz lata później-

ję biologiczną, nie ma dla nich alternatywy

sze to okres stosowania silnych, zwartych,

(fot. 2 i 3).

nieprzepuszczalnych dla wody zapraw tyn-

Odporność tynków wapiennych na zasie-

karskich, których głównym materiałem wią-

dlenie przez mikroorganizmy związana jest

żącym był cement. Wydawało się wówczas,

z tym, że wapno hydratyzowane ma odczyn

że jeśli wapno zastąpimy materiałem moc-

zasadowy, który nie jest tolerowany przez

nym, nieprzepuszczalnym dla wody (cement),

większość grzybów domowych. Dlatego od

to uzyskamy znaczącą poprawę ochrony bu-

wieków stosowano, i nadal się stosuje, bie-

dynków przed działaniem warunków atmosfe-

lenie ścian mleczkiem wapiennym (wapno

rycznych. Bardzo szybko okazało się, że moc-

rozrobione z wodą).

ne wcale nie oznacza trwałe, a nienasiąkliwe

Jedną z podstawowych funkcji tynków

Tynki cementowe są mocne i wytrzymałe,

tywnym wpływem warunków zewnętrznych

lecz równocześnie kruche, przez co łatwo

(wiatr, woda, wilgoć, zanieczyszczenia). Tyn-

ulegają uszkodzeniom. Po tych doświad-

ki, w których jednym z materiałów wiążących

czeniach powrócono do koncepcji łączenia

jest wapno są jedynymi, w których występu-

w zaprawach wapna i cementu. Każdy z tych

je efekt samoleczenia mikropęknięć (fot. 1)

materiałów wiążących wnosi do zaprawy

(pojawiają się one w tynku np. w wyniku od-

coś istotnego. Wapno nadaje tynkom m.in.

WARTO

wiedzieć

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

jest

współczesnych

Fot. 1. Struktura 70-letniego tynku wapiennego. Brak widocznych uszkodzeń Fot. SPW

nie oznacza, iż w murze nie ma wilgoci.

jest skuteczna ochrona budynku przed nega-

Mimo iż dokonał się w budownictwie ogromny skok technologiczny, wapno jest nadal z powodzeniem używane. Współcześnie stosowane jest ono nie tylko w zaprawach, ale także do produkcji materiałów budowlanych, takich jak cegła silikatowa czy bloczki z betonu komórkowego. Coraz więcej inwestorów i wykonawców stosuje także tynki cementowo-wapienne albo w tradycyjnej trójwarstwowej formie, albo w postaci nowoczesnych mieszanek tynkarskich, grubo- lub cienkowarstwowych. Mają one wiele zalet.

wnętrznych w kilku warstwach (trzy warstwy

sprężystość i paroprzepuszczalność. Tradycyjne tynki wapienne i cementowo-wapienne

Fot. 2. Test tynków na odporność na korozję biologiczną Fot. SPW

Przykładowy skład oraz funkcje warstw tynku cementowo-wapiennego wielowarstwowego dla elementów murowych o wytrzymałości na ściskanie powyżej 10 MPa Nazwa

Grubość, mm

Obrzutka

Narzut

Gładź, szlichta

3–5

www.ekspertbudowlany.pl

Funkcja

Skład objętościowy cement:wapno:piasek

Orientacyjna średnia min. wytrzymałość warstwy, MPa

1:1:6

> 5,0

1:2:9

2,7

1:3:10

1,0

warstwa czepna i magazynująca sole wyrównywanie podłoża, bariera dla wnikania wody z zewnątrz dekoracja, łatwe odparowanie wody

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

BUDOWA systemach renowacyjnych. Każda warstwa

wania zanieczyszczeń, należy tynk skuć do

w układzie trójwarstwowym pełni specjalną

podłoża i położyć go od nowa.

funkcję (patrz tabela).

Trwałość tynków cementowo-wapiennych

Wytrzymałość obrzutki powinna być do-

i wapiennych szacuje się na minimum 50–80

brana tak, aby jej wytrzymałość mechanicz-

lat (fot. 1). Dobór kolejnych warstw pod ką-

na na ściskanie nie przekraczała wytrzyma-

tem wielkości kapilar to nie wszystko, o czym

łości podłoża. Wniosek z tego jest taki, że

należy pamiętać w systemach wielowarst

dla materiałów bardziej porowatych, mniej

wowych.

wytrzymałych, należy zwiększać ilość wapna

Zwiększanie ilości wapna w kolejnych

w obrzutce, a dla podłoży takich jak beton,

warstwach przynosi dodatkowe korzyści.

ilość wapna może być mniejsza.

Stają się one coraz bardziej przepuszczalne

W okresach letnich należy zwiększyć za-

dla pary wodnej (rys. 1). Ponadto wapno

wartość wapna, gdyż ma ono naturalne wła-

powoduje, że tynki są sprężyste, zdolne do

ściwości utrzymywania wody w zaprawie. Ta

odkształceń. Pracując razem z podłożem,

jego cecha jest szczególnie przydatna przy

nie tracą z nim kontaktu. Jest to szczególnie

pracach w wysokich temperaturach, gdy

istotne, ponieważ zmieniająca się wilgot-

parowanie wody jest większe niż zazwyczaj.

ność oraz temperatura otoczenia powodu-

Utrzymanie urabialności zaprawy na odpo-

ją rozszerzanie i kurczenie się murów. Jeśli

wiednim poziomie gwarantuje uzyskanie

natomiast przepuszczalność warstw tynku

runkach

optymalnej przyczepności tynku do podłoża.

będzie malała w kierunku zewnętrznym,

wapno hydratyzowane w postaci proszku.

Rys. 1. Kierunki wzrostu ilości wapna (rośnie przepuszczalność) oraz w ytrzymałość kolejnych warstw tynku Rys. SPW

»»Przy wykonywaniu mas tynkarskich w wabudowy

można

wykorzystać

Do każdej warstwy, zarówno tynków we-

to pojawiają się w nim strefy kondensacji

Lepiej jednak stosować ciasto wapienne,

wnętrznych, jak i zewnętrznych zalecana jest

pary wodnej. W wyniku cykli zamrażania/

uzyskiwane z wapna hydratyzowanego

inna granulacja piasku (odgrywa ona dużą

rozmrażania (późna jesień, zima, wczesna

proszkowego, poprzez zalanie go i wymie-

rolę w wielkości tworzących się kapilar). Pia-

wiosna) lub wskutek rosnącej prężności pary

szanie z wodą oraz odstawienie na 24,

ski o dużych rozmiarach ziaren stosowane są

wodnej w wysokich temperaturach (gorące

a najlepiej 48 godzin przed użyciem.

w warstwie tuż przy murze (obrzutka), a te

lato) następuje stopniowe rozwarstwianie tyn-

o mniejszych ziarnach w warstwie zewnętrz-

ku. Proces będzie postępował tym szybciej,

produkty, skierowana jest bogata oferta

nej (gładź).

im mocniejsza jest wyprawa oraz im bardziej

producentów suchych zapraw. Dostępne

jest ona nieprzepuszczalna.

są m.in. gładzie wapienne, tynki wapien-

W tynkach wielowarstwowych wykorzy-

»»Dla

tych, którzy wolą gotowe do użycia

stuje się zjawisko podciągania kapilarnego

Cechą charakterystyczną opisanego pro-

no-cementowe i cementowo-wapienne.

cieczy. To, co w tynkach jednowarstwowych

cesu jest odchodzenie tynku całymi płatami,

Zarówno maszynowe, jak i do nakładania

jest cechą niepożądaną, w tynkach wielo-

a w przypadku, gdy wytrzymałość pierwszej

ręcznego. Decydując się na tynki wielo-

warstwowych jest niezbędne do ich prawi-

warstwy (obrzutki) przekracza wytrzymałość

warstwowe wykonywane z suchych mie-

dłowego funkcjonowania. Dzięki podciąganiu

podłoża, również z fragmentami tego podło-

szanek, należy upewnić się u producenta,

kapilarnemu tynki wielowarstwowe są natu-

ża. Dotyczy to także sytuacji, kiedy przepusz-

czy oferowane przez niego produkty prze-

ralną pompą ssącą odciągającą z murów wil-

czalne tynki cementowo-wapienne pokryte

widziane są do stosowania w układach

goć (rys. 1). Dodatkowo, pierwsza warstwa,

zostały farbami nieprzepuszczalnymi dla pary

wielowarstwowych. Zwykle są one pomy-

a częściowo również druga, stanowi maga-

wodnej. Obserwujemy wówczas łuszczenie się

ślane jako produkty jednowarstwowe, więc

zyn soli, które są transportowane z wodą.

farby, która całymi płatami schodzi z elewacji.

stosowanie ich w układach wielowarstwo-

Pierwsza warstwa, bardziej porowata niż pozostałe, jest doskonałym miejscem do magazynowania soli bez uszkodzenia tynku.

Zalecenia dotyczące wykonawstwa

wych niesie ze sobą ryzyko złego dobrania granulacji oraz paroprzepuszczalności poszczególnych warstw, a w konsekwencji

Kolejne warstwy są bardziej sprężyste (rośnie

»»Nie należy zewnętrznej warstwy tynku za-

ilość wapna), a przez to są one zdolne do

cierać na gładko. Powoduje to bowiem za-

wapno jest sprawdzonym i trwałym mate-

kompensowania naprężeń pojawiających się

mknięcie porów, a tym samym prowadzi do

riałem, ale wymaga myślenia, doświadcze-

przy rozroście kryształów soli. Gdy po latach

pojawienia się strefy kondensacji, z wszyst-

nia i kultury pracy.

funkcjonowania opisanego mechanizmu wy-

kimi tego negatywnymi konsekwencjami.

czerpią się zdolności do dalszego magazyno-

»»Pod

pojawienia się stref kondensacji. Jak widać

żadnym pozorem nie wolno również

odnawiać starych tynków cementowo-wapiennych za pomocą tynków cementowych. Wynika to zarówno ze względu na większą wytrzymałość tynków cementowych od zewnętrznej warstwy tynku cementowo-wapiennego, jak i z braku przepuszczalności tynków cementowych. Fot. 3. M ateriały podatne na zagrzybienie szybko korodują biologicznie. Fragment sufitu kilka lat po zamieszkaniu Fot. SPW

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

Prowadzi to do zamknięcia tynku cementowo-wapiennego, co z czasem doprowadzi do jego uszkodzenia. www.ekspertbudowlany.pl

Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego ul. Toruńska 5, 30-056 Kraków tel.12 626 18 76, fax 12 626 28 87 e-mail: info@wapno-info.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Fot. Wiśniowski

BUDOWA

Anna Wilgocka

Usytuowanie garażu zależy od wielu czynników, m.in. od kształtu i wielkości działki oraz możliwości zaprojektowania wygodnego dojazdu od bramy wjazdowej na posesję do garażu. Możliwości jest kilka, prezentujemy plusy i minusy różnych rozwiązań.

GDZIE USYTUOWAĆ GARAŻ Rozwiązania najbardziej popularne W nowo budowanych domach stosowane są najczęściej dwa rozwiązania usytuowania garażu, a mianowicie garaż wbudowany w bryłę budynku oraz garaż przylegający do budynku. W pierwszym przypadku garaż może tworzyć z domem jedną linię lub być wysunięty przed frontową elewację. W druSprawdź szczegóły na

częściej jest wysunięty przed elewację fron-

www.wisniowski.pl

gim zaś styka się z domem jedną ścianą, najtową, może być również cofnięty w stosunku do niej lub tworzyć z domem jedną linię. Garaż przylegający do bryły domu ma niezależną konstrukcję i jest przykryty osobnym dachem, który zazwyczaj jest elementem łączącym go z domem, ponieważ ma taki sam

Fot. Krispol

kształt i kąt nachylenia. Rozwiązania te są nie tylko praktyczne, ale i ekonomiczne, ponieważ garaż nie zajmuje dodatkowego miejsca na działce, tworzy wraz z domem jedną bryłę. Wybierając takie rozwiązania należy pamiętać, aby dopasować bramę kolorystycznie i stylistycznie do całego domu – elewacji, stolarki otworowej itp. Dobrym pomysłem

Wejdź na wyższy poziom komfortu z technologią smartCONNECTED!

lam

jest w tym przypadku dobranie np. drzwi

Bądź smart! Wybierz smart!

rek

wejściowych do domu oraz bramy z jednej linii stylistycznej od jednego producenta. Będzie to stylistyczny strzał w dziesiątkę. Do obu tych roz-

wiązań garaży pasuje każdy

rodzaj bramy garażowej: segmentowa, uchylFot. Wiśniowski

na i rolowana

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

E DZ

BUDOWA

Fot. Hörmann

Rozwiązanie mniej popularne Takim pomysłem jest garaż położony poniżej poziomu gruntu. Może być on zagłębiony w gruncie częściowo lub całkowicie – w pierwszym przypadku wszystkie pomieszczenia domu powinny być podniesione o pół piętra. Jest to rozwiązanie dobre w przypadku budownictwa szeregowego oraz na działkach, na których jest mało miejsca na dom. Jednak garaż zagłębiony w gruncie jest dość kosztownym rozwiązaniem, gdyż konieczne jest wykonanie wykopu, położenie izolacji przeciwwilgociowej, instalacji odprowadzania wody opadowej do kanalizacji, a także wykonanie podjazdu o odpowiednim nachyleniu. Nachylenie podjazdu nie może przekraczać 25%, dlatego im głębiej znajduje się garaż, tym dłuższy powinien być podjazd. Do tego typu garaży pasują bramy segmentowe i rolowane; nie należy jednak wybierać bramy uchylnej, ponieważ wysuwa się ona podczas otwierania około 1,5 m przed front garażu, a w garażu położonym poniżej poziomu gruntu nie ma na to miejsca.

Rozwiązanie na dużą działkę Jeśli dysponujemy dużą działką, to możemy się pokusić o jeszcze inny pomysł na garaż, a mianowicie garaż wolno stojący. To rozwiązanie ma niezaprzeczalną zaletę – garaż możemy zbudować w dowolnym miejscu działki, a także w dowolnym momencie, nawet długo po skończonej budowie domu. Poza tym garaż nie zabiera przestrzeni domu. Garaż ma własną konstrukcję, jednak należy zadbać o to, żeby jego wygląd nawiązywał do architektury domu, czyli był wykonany z takich

•

samych materiałów. Warto pamiętać, że taki garaż można zbudować

•

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

reklama

Fot. Hörmann

BUDOWA dr Agnieszka Grabowska-Toś, radca prawny, autorka bloga dla deweloperów „Jakim-prawem”

ODLEGŁOŚĆ BUDYNKU OD GRANICY DZIAŁKI – CO ZMIENIŁO SIĘ W PRZEPISACH? Zmiany w przepisach budowlanych, które weszły w życie w styczniu 2018 roku, przyniosły kilka poprawek w zakresie wymaganej odległości budynku od granicy działki.

Ekspert RADZI

Jak ustalić odległość budynku od granicy działki? Przede wszystkim nowe przepisy nakazują odmiennie niż dotychczas ustalać punkt, od którego mierzy się odległość budynku do granicy działki. Poprzednio była to granica z sąsiednią działką budowlaną, a obecnie jest to granica działki budowlanej, na której znajduje się budynek. Zmiana w tym zakresie wynikała z licznych wątpliwości związanych z interpretacją pojęcia działki budowlanej oraz określeniem, czy ta sąsiednia działka jest działką budowlaną, czy nie. Obecnie więc bez znaczenia jest to, czy działką sąsiednią jest działka budowlana, czy nie. Oznacza to tyle, że nawet, jeśli sąsiednia działka objęta jest zakazem zabudowy, czy też jej parametry (np. wielkość) wskazują, iż nie ma na niej możliwości realizacji jakiejkolwiek inwestycji, to jest to bez znaczenia dla lokalizacji budynku. Ustalone w rozporządzeniu odległości tak jak dotychczas wynoszą: 4 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę tej granicy oraz 3 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą bez okien i drzwi w stronę tej granicy. Kiedy można lokalizować budynek w odległości 1,5 m od granicy działki? Zgodnie z nowymi przepisami, dopuszczalna jest lokalizacja budynku w odległości 1,5 m od granicy, o ile jest on zwrócony w stronę tej granicy ścianą bez okien i drzwi oraz pod warunkiem, że taką możliwość dopuszcza miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Nie trzeba też w tym zakresie uzyskiwać zgody na odstępstwo. Nie ma natomiast możliwości lokalizacji w takiej odległości budynku zwróconego w stronę granicy ścianą z oknami i drzwiami. Do lokalizacji takiego budynku w odległości 1,5 m od granicy niezbędne jest uzyskanie zgody na odstępstwo. Kiedy można wybudować budynek w granicy? Tu też są spore zmiany. Po pierwsze, można lokalizować w granicy z działką budowlaną taki budynek, który będzie zwrócony w jej stronę ścianą bez okien i drzwi i o ile taką możliwość przewiduje plan miejscowy. Podobnie jak w przypadku lokalizacji takiego budynku w odległości 1,5 m od granicy, nie jest możliwa jego lokalizacja w granicy, nawet gdy decyzja WZ taką możliwość dopuszcza. Po drugie, zmieniły się zasady lokalizowania bezpośrednio w granicy działki budowlanej budynku, który będzie przylegał swoją ścianą do ściany budynku istniejącego na działce sąsiedniej. Warunkiem lokalizacji takiego budynku jest zgodność jego wysokości z obowiązującym na danym terenie planem miejscowym lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Przed nowelizacją możliwość takiej lokalizacji budynku dotyczyła jedynie zabudowy jednorodzinnej. Teraz dotyczy wszystkich budynków. Sytuowanie budynku w zabudowie jednorodzinnej W zabudowie jednorodzinnej rozporządzenie dopuszcza budowę budynku ze ścianą bez okien i drzwi bezpośrednio przy granicy działki budowlanej lub w odległości mniejszej niż 3 m, lecz nie mniejszej niż 1,5 m, na działce budowlanej o szerokości 16 m lub mniejszej. Odległość budynku od działki drogowej Zachowanie odległości budynku przewidzianych w rozporządzeniu nie jest wymagane, gdy sąsiednia działka jest działką drogową. Niestety, biorąc pod uwagę fakt, iż rozporządzenie nie zawiera definicji działki drogowej, zapewne na tym tle będą powstawały wątpliwości interpretacyjne, kiedy mamy do czynienia z działką drogową, a kiedy nie. Inne ustalenia dotyczące sytuowania budynku W związku z wątpliwościami interpretacyjnymi i pojawiającymi się problemami w praktyce, doprecyzowano w końcu takie kwestie, jak: »»minimalna odległość okapu i gzymsu od granicy działki budowlanej; przyjęto, że odnosi się ona do granicy działki, w kierunku której okap i gzyms są zwrócone; »»odległość od granicy działki budowlanej podziemnej części budynku, a także budowli podziemnej spełniającej funkcje użytkowe budynku, znajdujących się całkowicie poniżej poziomu otaczającego terenu. Przyjęto, że takiej odległości nie ustala się. Ponadto należy pamiętać, że lokalizacja budynku w minimalnych odległościach wynikających z nowego rozporządzenia będzie możliwa pod warunkiem, że żadne inne ograniczenia w tym zakresie nie będą wynikały z przepisów § 13, 19, 23, 36, 40, 60 i 271-273 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych.

Fot. Krispol

obok domu i połączyć z nim zadaszonym łącznikiem, aby korzystanie z niego było bardziej komfortowe. Pewnym minusem jest fakt, że garaż tego typu zajmuje zazwyczaj sporo miejsca na działce, zmniejsza więc powierzchnię ogrodu. Poza tym trzeba również doprowadzić do niego wszelkie instalacje, np. wodno-kanalizacyjne i elektryczne, co zwiększa koszty jego budowy. Do garażu wolno stojącego pasuje Fot. Wiśniowski

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

każdy rodzaj bramy garażowej.

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA

ROZWIĄZANIA PRZEMYSŁOWE

W OFERCIE KRISPOL Firma Krispol zaprezentowała na targach BUDMA innowacyjną sieć salonów stolarki Krishome, proponując inwestorom wysokiej jakości okna, rolety, drzwi i bramy wraz z kompleksową obsługą. Krispol nadal nie zwalnia tempa i uruchamia kolejny duży projekt, tym razem skierowany do klienta biznesowego. Podstawą projektu jest 14 centrów kompetencyjnych, które swoją wiedzą i ogromnym doświadczeniem projektowym będą rozwijać rynek w oparciu o rozwiązania przemysłowe z logo Krispol.

dystrybucja produktów Krispol jest dla nas optymalnym rozwiązaniem. Możemy liczyć na szybkie dopasowanie technologii i wymiarów, z pełną gwarancją statyki produktu. Ważny jest także szybki czas produkcji i dostawy na inwestycję – powiedział Krzysztof Bodetko z firmy POLTAU, która jako jedna z pierwszych dołączyła do nowego projektu. – Na nasze zamówienie powstała np. kolekcja bram wykonana w całości ze stali nierdzewnej. Dzięki dużej elastyczności możemy zaproponować klientom pewną usługę związaną z zakupem, montażem i serwisem stolarki u zaufanego dystrybutora – dodaje Anna Wiącek, Dyrektor Handlowy POLTAU. Oferta Krispol w obrębie rozwiązań przemysłowych jest bardzo szeroka. Nieważne, czy chodzi o mały warsztat, czy o wielkopo-

rispol może pochwalić się prestiżowy-

czym – powiedział Radosław Gibki, Dyrektor

wierzchniową halę magazynową. Rozwiązania

mi realizacjami przemysłowymi dla

Sprzedaży Krajowej firmy Krispol.

łączą w sobie niezawodność, bezpieczeństwo,

takich obiektów, jak: Bałtyk Tower

Do projektu przystąpiło 14 dystrybutorów

wytrzymałość i estetykę, to właśnie tych cech

w Poznaniu, Muzeum II Wojny Światowej

specjalizujących się w realizacji produktów

poszukuje wymagający Klient z branży prze-

w Gdańsku czy siedziba Narodowej Orkiestry

przemysłowych: POLTAU (Łódź), RENOVIA

mysłowej. Firma obserwuje globalne trendy

Symfonicznej Polskiego Radia w Katowi-

(Opole), RADBUD (Lublin), BRAMGAR (Stę-

i nieustannie wdraża nowości, które wpływają

cach. Decyzja o uruchomieniu strategiczne-

szew), PROINVEST (Mosina), EUROSYSTEM

na wytrzymałość i żywotność produktów, tak

go projektu skierowanego do klientów bizne-

(Poznań), K3 (Śrem-Psarskie), ŚWIT (Toruń),

aby cykl ich życia był jak najdłuższy.

sowych powstała z zapotrzebowania rynku

ARTBUD (Zielona Góra), BRAMEX-ŁOPATKA

W przypadku każdej inwestycji tak samo

na tego typu usługę.

(Głuchów), GERMAPLAN (Gorzów Wlkp.),

ważne jest, aby stworzyć bezpieczne i kom-

COLIBER 2 (Jabłonna), LUFCIK (Wieluń)

fortowe warunki dla rozwoju biznesu. Pro-

oraz GAVRA (Giżycko).

dukty Krispol powstają właśnie w tym celu.

– To unikatowe w skali rynku przedsięwzięcie, do tej pory zamówienie stolarki odbywało się bowiem w sposób scentralizo-

Dystrybutorzy to bardzo ważne ogniwo

wany, bezpośrednio u producenta. Idziemy

w łańcuchu Klient – Krispol. To oni stanowią

o krok dalej i wyodrębniamy grupę Part-

przedłużenie firmy Krispol na placu budowy,

nerów Handlowych, która pomoże jeszcze

potrafią dopasować produkty do wymagają-

bardziej

cego klienta przemysłowego, a także dosko-

zaakcentować

obecność

marki

Krispol w przemyśle i jednocześnie zaofero-

nale połączyć je z produktami spoza oferty.

wać klientom biznesowym dostęp do grupy

– W tworzeniu produktów przemysłowych,

pewnych i zaufanych partnerów z zaple-

oprócz doskonałej jakości, liczy się duża ela-

czem sprzętowym, serwisowym oraz dorad-

styczność producenta. Pod tym względem

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

KRISPOL Sp. z o.o. Psary Małe, ul. Budowlana 1 62-300 Września tel. 61 662 41 00, fax 61 436 76 48 e-mail: biuro@krispol.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

BUDOWA

Energooszczędna

brama segmentowa LPU 67 Thermo Hörmann rozszerzył swoją ofertę dobrze izolowanych termicznie bram garażowych. Oprócz bram segmentowych o grubości 42 mm, które doskonale sprawdzają się w garażach umieszczonych w bryle domu, teraz dodatkowo proponuje jeszcze cieplejsze rozwiązania.

egmentowa brama energooszczędna

gową. Dzięki temu współczynnik przenikania

LPU 67 Thermo to propozycja dla

ciepła U dla pojedynczego segmentu wynosi

tych inwestorów, którzy chcą utrzy-

0,33 W/(m2 · K), a dla zamontowanej bramy

mać stałą, wysoką temperaturę powietrza

o wymiarach 5×2,125 m – 1,0 W/(m2 · K).

w garażu. Poza dobrą izolacją ścian i sufitu

W obszarach mocowania okuć zastosowa-

przylegających do części mieszkalnej oraz

no potrójne wzmocnienie z blachy. Brama ma

ciepłymi drzwiami między garażem a domem

też zabezpieczenie przed przytrzaśnięciem

muszą oni pomyśleć również o ograniczeniu

palców, zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz.

strat ciepła przez powierzchnię bramy. Ideal-

Oferowana jest w dwóch rodzajach prze-

nym rozwiązaniem w tej sytuacji jest brama

tłoczeń: średnich M i szerokich L, z po-

LPU 67 Thermo, zbudowana z segmentów

wierzchnią Silkgrain, w dowolnym kolo-

o grubości 67 mm z przegrodą termiczną.

rze RAL oraz w trzech wariantach okleiny

Gruba, szczelna i bezpieczna

Decograin. Inwestorom, którym zależy na eleganckim wyglądzie bramy także od we-

Jednolita grubość segmentów bramy LPU 67

wnątrz, Hörmann proponuje bramę LPU 67

Thermo firmy Hörmann, podobnie jak bramy

Thermo w wykonaniu Premium, z podwójny-

LPU 42, zachowana jest na całej ich wyso-

mi rolkami, okuciami i prowadnicami malo-

kości. Ponadto brama wyposażona jest w po-

wanymi proszkowo w kolorze białoszarym.

dwójne uszczelki wargowe na łączeniach segmentów oraz w podwójną uszczelkę pro-

Brama LPU 67 Thermo w wersji Premium z okuciami i szyną bieżną w kolorze białoszarym. To zapewnia jej elegancki wygląd także od wewnątrz

Czujnik wilgotności powietrza Należy jednak pamiętać, że im grubsza i szczelniejsza brama – tym większa możliwość wzrostu wilgotności powietrza w garażu. Projektanci firmy Hörmann pomyśleli także o tym, dlatego skonstruowali innowacyjny system zapewniający jego wentylowanie. Czujnik klimatyczny pozwala na automatyczne uchylanie bramy przy określonej wilgot-

Do garaży o grubych i szczelnych bramach firma Hörmann oferuje innowacyjny system zapewniający ich wentylowanie. Wietrzenie odbywa się poprzez uchylenie najwyższego segmentu

ności powietrza w garażu. To zapobiega powstawaniu np. pleśni czy korodowaniu auta zimą. Wietrzenie odbywa się przy zamkniętej bramie, poprzez uchylenie tylko najwyższeBudowa segmentu bramy LPU 67 Thermo: 1 – rozdzielone termicznie panele o grubości 67 mm, 2 – zabezpieczenie przed przytrzaśnięciem palców, 3 – potrójne wzmocnienie z blachy w obszarze mocowania okuć, 4 – podwójna uszczelka wargowa na łączeniach segmentów

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

go segmentu. Inteligentny system czujników umożliwia zaprogramowanie różnych opcji, np. wentylację tylko w dzień lub jej brak, gdy wilgotność powietrza na zewnątrz będzie większa niż w garażu. www.ekspertbudowlany.pl

infolinia 801 500 100 www.hormann.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

NOWOŚCI

DREWNIANE DRZWI WEWNĘTRZNE Drewniane drzwi wewnętrzne firmy Hörmann mają wytrzymałą, stabilną konstrukcję, odporną na wszelkiego rodzaju uszkodzenia i zarysowania powierzchnię oraz ciekawy design. Oferowane są w pięciu liniach wzorniczych, dzięki czemu można je dopasować do wnętrz w różnym stylu i o różnym charakterze. Producent proponuje forniry z naturalnego drewna, drewnopodobne okleiny oraz wysokiej jakości lakierowane powierzchnie w rozmaitych kolorach. Drzwi można także wyposażyć w wiele ciekawych aplikacji i przeszkleń oraz atrakcyjnych detali. Wyjątkowe możliwości aranżacji i indywidualnego zestawiania faktur i kolorów daje seria ConceptLine. Powierzchnię ultramatową, błyszczącą czy strukturalną pozwala ona łączyć z kolorami: białym, jasnoszarym lub antracytowym, a odporna na zarysowania i uderzenia okleina Duradecor sprawdzi się zarówno w kuchni, jak i w pokoju dzie-

KONSUMENCKI LIDER JAKOŚCI 2018 DLA FIRMY HÖRMANN

cięcym. Seria ConceptLine została nagrodzona

Najwyższej jakości materiały, bardzo dobre wykonanie, duży wybór wzo-

Złotym Medalem MTP Budma 2018.

rów i rozsądna cena – tak konsumenci oceniają bramy garażowe marki Hörmann. Po raz kolejny firma uznana została za lidera jakości w tej kategorii i otrzymała Złote Godło w konkursie Konsumencki Lider Jakości 2018. Badanym w ramach tego programu Hörmann kojarzy się z tradycją, fachowością i najwyższą jakością. W bramach garażowych tego producenta doceniają oni trwałość, bezpieczeństwo i energooszczędność. Obok ciepłych bram LPU 42 firma oferuje bardzo ciepłe bramy LPU 67 Thermo zbudowane z segmentów o grubości 67 mm z przegrodą termiczną. Dodatkowo proponuje do nich system zapewniający wentylowanie garażu i regulujący poziom wilgotności oraz napędy z bardzo bezpiecznym systemem sterowania radiowego BiSecur.

NOWE KOLEKCJE KAMIENIA DEKORACYJNEGO „Sztuka rodzi się z pasji” to idea, w oparciu o którą powstała najnowsza kolekcja kamieni dekoracyjnych Supreme Line firmy Stone Master. Do ich wytworzenia firma zastosowała po raz pierwszy nowatorską technologię druku cyfrowego. Nowa kolekcja kamieni to produkty o bardzo różnym charakterze, strukturze i wzorze, dające ogromne możliwości aranżacyjne. Wśród nich są na przykład: Calama – ponadczasowa i elegancka, która sprawdzi się w wielu przestrzeniach. Może być łączona z wszystkimi niemal odcieniami, a swoją subtelnością podkreśli piękno i klasykę wnętrza. Seria Rocky natomiast może stanowić mocny akcent dekoracyjny we wnętrzu, np. w postaci pojedynczej ściany czy obudowy kominka. Zaś kamień dekoracyjny Graffiti to propozycja, która sprawdzi się w nowoczesnych aranżacjach, wnętrzach w stylu loftowym czy przestrzeniach młodzieżowych. Wszystkie produkty są fabrycznie impregnowane.

Calama

Graffiti

Rocky Opracowano na podstawie informacji od firm. Zdjęcia: serwis prezentowanych firm

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA Kamil Muszyński

Jakość montażu rynien i rur spustowych ma znaczenie dla ich trwałości. Wprawdzie większość producentów udziela na swoje produkty gwarancji na wiele lat, ale właściwie zamontowany i systematycznie konserwowany system orynnowania może służyć znacznie dłużej.

ZASADY

montażu orynnowania

odstawą prawidłowego funkcjonowa-

spustowych (od środka okapu do wylotów

Rury spustowe (spadowe) mocuje się do

nia systemu rynnowego jest jego pra-

rur lub od końców do środka okapu). Aby

elewacji najczęściej uchwytami obręczowy-

widłowy montaż. Dobrej jakości oryn-

to osiągnąć, trzeba dobrze rozmieścić haki.

mi. Pojedyncze elementy łączy kielichowo

nowanie nie sprawia żadnych problemów.

Najpierw umieszcza się hak w najniższym

przez wsunięcie górnej części w dolną na

Wszystkie części są do siebie dopasowane,

punkcie, czyli przy wlocie rury spustowej,

głębokość 5–7 cm.

połączenia uszczelnione, a prace przebiegają

potem w najwyższym, a na końcu mocuje się

szybko i sprawnie. Niepotrzebne są specjali-

pozostałe haki. Muszą być one w jednej linii.

styczne narzędzia ani urządzenia.

Haki przegubowe, umożliwiające regulację

Ogólne zasady montażu orynnowania:

»»system

orynnowania nie musi być wyko-

Rynny umieszcza się w przeznaczonych

położenia rynien, można montować w do-

nywany w budynkach wolno stojących

do tego hakach (rynajzach). Mocuje się je co

wolnej kolejności, należy jedynie tak ustawić

o wysokości do 4,5 m lub o powierzchni

50–60 cm, najczęściej do deski okapowej,

przeguby, aby rynna miała odpowiedni spa-

dachu do 100 m², pod warunkiem jednak,

ale można też do krokwi lub łaty. Odległość

dek. W tak rozmieszczone haki wsuwa się

że okapy zostaną odpowiednio ukształto-

haków od wlotu rury spustowej nie powin-

lub wkręca elementy rynien. Nie powinny

na być większa niż 10–15 cm. W miejscach

być one sztywno przymocowane. Powinny

połączeń rynien haki mocuje się gęściej.

opierać się lub wisieć na hakach. Poszcze-

Rynny powinny być zamocowane ze spad-

gólne elementy łączy się ze sobą na stałe

kiem 0,2% na 1 m długości w kierunku rur

w sposób zalecany przez producenta.

wane;

»»jeżeli

elewacja ozdobiona jest gzymsem,

to rynnę należy umieścić nad nim, wtedy będzie ona mało widoczna z dołu;

»»aby

gzyms nie zaciekał wodą, do deski

okapowej należy przybić blachę, a pod nią umieścić pas podrynnowy wzdłuż krawędzi podkładu;

»»przekrój rury spustowej powinien wynosić minimum 3/4 przekroju rynny, a średnica co najmniej 10 cm;

»»przyjmuje

się, że jedna rura, w zależ-

ności od średnicy, odprowadza wodę ze 75–100 m² powierzchni dachu;

»»jedną rurę spustową na końcu rynny montuje się, jeżeli długość okapu jest mniejsza niż 10–12 m;

»»jeśli rynna ma długość 10–24 m, montuje się dwie rury na obu jej końcach ze złączką dylatacyjną w środku;

»»można

zamontować jedną rurę spustową

na środku okapu, jeśli jego długość nie przekracza 24 m;

»»rura spustowa na środku okapu umożliwia odwodnienie większej powierzchni niż rura znajdująca się na jego końcu;

Zdjęcia: Blachy Pruszyński

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

»»najlepiej jest, jeśli wpusty rur spustowych mają kształt stożka.

BUDOWA

PORADY EKSPERTA

ANGOBOWANA CZY GLAZUROWANA

jakie wykończenie dachówki wybrać Dachówki ceramiczne oferowane są w kilku rodzajach wykończenia powierzchni – naturalnej, angobowanej lub glazurowanej. Wybór wykończenia warto przemyśleć nie tylko ze względów estetycznych, ale także pod kątem otoczenia, w jakim znajduje się budynek.

tura dachówek glazurowanych sprawia, że w porównaniu z angobą odznaczają się one jeszcze większą odpornością na wpływ czynników zewnętrznych. Gładka powierzchnia o zminimalizowanej porowatości znacznie

Lokalizacja budynku

opóźnia tworzenie się zabrudzeń oraz uła-

Kupując dachówki ceramiczne, trzeba mieć

twia procesy oczyszczania nie tylko z kurzu

na uwadze warunki panujące w miejscu, gdzie

i pyłów, ale też mchu oraz pleśni.

stanie dom. Jeśli budynek położony jest blisko

Wspólna zaleta – wytrzymałość

lasu lub dużego skupiska drzew, dach będzie szczególnie podatny na porastanie mchem. Warto wtedy pomyśleć o dachówkach ango-

Charakterystyczny dla dachówek ceramicz-

Dachówka grafitowa angobowana

bowanych, ponieważ są one bardziej odporne

nych poziom nasiąkliwości 6% (przyrost

na to zjawisko, a jeszcze lepiej wybrać da-

masy po zanurzeniu w wodzie wynosi 6%)

chówki pokryte glazurą. Mech rośnie na nich

związany jest z mrozoodpornością, co prze-

mniej chętnie niż na porowatych dachówkach

kłada się bezpośrednio na trwałość pokrycia

naturalnych, ponieważ gładka, glazurowana

dachowego. Im wskaźnik nasiąkliwości jest

powierzchnia pozwala na samooczyszczanie

niższy, tym lepiej. W przypadku, gdy para-

się dachówek przy każdych opadach deszczu.

metr ten jest większy oraz podczas wystą-

Dachówka czerwona naturalna

pienia mrozów, zwiększa się prawdopodo-

Powierzchnia dachówek

bieństwo uszkodzenia czy nawet pęknięcia

Glina, naturalny surowiec, z którego wytwa-

dachówek. Należy zaznaczyć, że nasiąkli-

rza się ceramikę, po wypaleniu ma zazwyczaj

wość dachówek nie ma wpływu na szczel-

kolor czerwony, dobrze znany z historycz-

ność pokrycia, a jedynie na odporność na

nych ceglanych budowli czy też tradycyjnych

działanie mrozu. Na zdolność wchłaniania

dachów. Aby uzyskać inne kolory powierzchni dachówek, poddaje się je procesowi angobowania lub glazurowania. Są to nowoczesne metody barwienia dachówek, polegające na natryskiwaniu na ich powierzchnię od-

zamykającą pory. Szklista zamknięta struk-

Dachówka szara glazurowana

Zdjęcia Röben

Czym różni się angoba od glazury?

wody przez dachówkę ceramiczną wpływ ma skład gliny, z jakiej została wykonana. Trwałość dachówek o naturalnej, glazurowanej i angobowanej powierzchni jest dokładnie taka sama. Różnica polega na od-

powiednio przygotowanych substancji (typu

Angoba i glazura często zestawiane są ze

porności na zabrudzenia i porastanie mchem

ciekła masa gliny lub rozdrobnione szkliwo),

sobą jako synonimy, odnoszące się do tech-

czy glonami. Dachówki szkliwione (glazuro-

dzięki którym na rynku dostępne są takie ich

nologii barwienia dachówek. Pomimo zbli-

wane) o zminimalizowanej porowatości są

kolory, jak różne odcienie brązu, czarny czy

żonych funkcji oraz właściwości, między an-

najbardziej odporne na to zjawisko i dosko-

szary. Bogata gama kolorystyczna dachówek

gobą a glazurą występują różnice, o których

nale sprawdzą się na terenach o większej wil-

pozwala na idealne dopasowanie barwy da-

warto pamiętać przy dokonywaniu zakupu.

gotności czy też w pobliżu lasów. Dachówki

chu do różnorodnych stylów architektonicz-

Odmienny charakter angoby i glazury wynika

angobowane wykazują podobne, choć nieco

nych. Tradycyjna czerwień, różne odcienie

m.in. z ich różnych składów chemicznych.

gorsze właściwości w tym zakresie od dachó-

brązu to standardowe propozycje, których

Angoba składa się ze specjalnie przygo-

wek glazurowanych. Najbardziej narażone

popularność od lat utrzymuje się na stałym,

towanej ciekłej masy gliny z domieszką od-

na wymienione czynniki są dachówki o na-

wysokim poziome. Moda na bardziej odważ-

powiednich minerałów lub tlenków metali.

turalnym wykończeniu, ze względu na swoją

ne i nowoczesne projekty sprawia, że rów-

Glazura natomiast to w przeważającej części

porowatą strukturę. Należy jednak pamiętać,

nież takie kolory dachu, jak czarny czy szary

rozdrobnione, wstępnie stopione szkliwo,

że dachówki ceramiczne wypalane w tempe-

zyskują coraz większe grono zwolenników.

wzbogacone

dodatkami.

raturze powyżej 1000°C są niepodatne na

W kontekście parametrów technicznych

Angoba nie tworzy na powierzchni dachówki

działanie promieniowania słonecznego, co

angoba i glazura znacząco wpływają na

zamkniętej struktury, ale pozostawia otwarte

oznacza, że trwale zachowują swój kolor.

odporność dachówek na różne czynniki śro-

pory, co pozwala zachować dobre właściwo-

Dachówki wystarczy wyczyścić myjką ciśnie-

dowiskowe, takie jak zabrudzenia, kwaśne

ści dyfuzyjne. Dachówki glazurowane cha-

niową, aby odzyskały swój pierwotny wygląd

deszcze, promieniowanie ultrafioletowe.

rakteryzują się natomiast szklistą warstwą

nawet po wielu latach użytkowania.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

nieorganicznymi

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA

JAK DOBIERAĆ I STOSOWAĆ krystalizujące materiały hydroizolacyjne Damian Żabicki

uzupełniającymi się własnościami. Rozwią-

Krystalizujące materiały hydroizolacyjne łączy jedna wspólna cecha – właściwości osmotyczne i penetrowanie kapilarne. Jest to przenikanie substancji uszczelniających w głąb cegły, zapraw i betonu. W ujęciu produktowym penetrujące materiały hydroizolacyjne mają postać powłok cementowych, dodatków do zapraw i betonu, cementów szybkowiążących, a ostatnio popularność zdobywają też maty z warstwą penetrującą.

zanie systemowe zapewnia efektywne wyPonadto można precyzyjnie dobrać materiały ściśle uwzględniające potrzeby konkretnej aplikacji. Jest to rozwiązanie gwarantujące ochronę na wiele lat.

Jak wybrać odpowiedni produkt? Na etapie wyboru materiału hydroizolacyjne-

Zasada penetracji

wykonania zaprawy tynkarskiej. Oferowane

go należy wziąć pod uwagę kilka ważnych

Zasada penetracji jest ściśle powiązana

są także systemy izolacji elastycznej w posta-

czynników. Przede wszystkim konieczne jest

z konkretną grupą penetrujących materiałów

ci polimerowo-mineralnych powłok hydroizo-

określenie rodzaju uszczelnianego podłoża,

hydroizolacyjnych. W przypadku powłok na-

lacyjnych i podkładów pod tkaninę zbrojącą.

a także sprawdzenie, czy w trakcie wyko-

stępuje nie tylko uszczelnienie powierzchnio-

Warto wspomnieć o wysoce elastycznych

nywania uszczelniania woda wypływa przez

we, ale również wiele centymetrów w głąb

powłokach hydroizolacyjnych, dzięki którym

uszczelniane powierzchnie oraz czy wyko-

porowatego betonu. Dodatki uszczelniające

można uszczelnić tkaniny zbrojące. Wykorzy-

nawca preferuje gotowe mieszanki. Podkre-

migrują w obecności wilgoci. Z kolei podczas

stuje się również taśmy do wykonywania ela-

śla się, że gotowe mieszanki uzyskują lepsze

dojrzewania zaprawy dochodzi do uszczel-

stycznych laminatów hydroizolacyjnych. Nie

parametry wykonanych powłok przy zmniej-

nienia przy zapewnieniu odporności na nisz-

brakuje także systemów przeznaczonych do

szonych kosztach robocizny i nadzoru.

czące działanie środowiska naturalnego.

naprawy betonu. Rozwiązania tego typu mają

Konieczne jest określenie maksymalnego

Ważna jest również iniekcja w postaci blo-

postać zapraw reprofilacyjnych, służących do

poziomu wody, jaka może pojawić się ponad

kady poziomej i pionowej, która zatrzymuje

wykonania pocienionego tynku ochronnego.

poziom uszczelnianej istniejącej posadz-

wilgoć kapilarną oraz podciąganie kapilarne.

Można również wykorzystać zaprawy reprofi-

ki w podziemiach. Nie można zapomnieć

lacyjne z włóknem polipropylenowym.

o określeniu maksymalnego rozdarcia rysy

Rodzaje materiałów

Szczególną postacią hydroizolacji krystali-

w przypadku, gdy podłoże nie jest odporne

W zakresie penetrujących materiałów hydro-

zującej jest mata, którą wykłada się na po-

na pęknięcia. Wybierając odpowiednie roz-

izolacyjnych trzeba mieć na uwadze syste-

wierzchnie poziome skośne i pionowe przed

wiązanie, inwestor określa, czy zależy mu na

my uszczelnienia betonu – suche mieszanki

betonowaniem. Po wylaniu beton trwale wią-

zachowaniu wyglądu uszczelnianego podło-

zapewniające podwyższoną przyczepność,

że się z matą, a jego przypowierzchniowe war-

ża, dlatego też do wyboru są impregnaty lub

dzięki którym uszczelnia się żelbet przy

stwy zostają uszczelnione dzięki krystalizacji.

powłoki przezroczyste. Ponadto określa się,

wykorzystaniu zjawiska krystalizacji. Warto również wspomnieć o cemencie szybkowią-

czy podłoże przeznaczone do uszczelnienia

Impregnaty

było wcześniej pokryte powłoką z materiałów

żącym, zawierającym dodatek penetrujący

Hydroizolacyjne

penetrujące

bitumicznych oraz czy pożądany jest materiał

plombujący wycieki wody. Przydatne mogą

mają również postać impregnatów. Mogą to

uszczelniający w postaci zaprawy wyrównu-

okazać się cementowe zaprawy krystalizu-

być bezbarwne impregnaty uszczelniające

jącej nierówności. Chodzi tutaj na przykład

jące, skutecznie uszczelniające bruzdy otwo-

i wzmacniające podłoże, a także impregnaty

o fugi między cegłami. Określa się przecieki

rów przy wykonywaniu tynków i uszczelnień.

utwardzające i uszczelniające podłoże beto-

wody lub zawilgocenia i wykwity solne.

Niejednokrotnie stosuje się domieszki do be-

nowe oraz płyny antykorozyjne, pozwalające

Decydując się na penetrujące materiały

tonu uszczelniające poprzez zjawisko krysta-

na ochronę cienko otulonego zbrojenia. Zasto-

hydroizolacyjne, warto skorzystać z oferty

lizacji oraz suche mieszanki do uszczelniania

sowanie mogą znaleźć również żywice epok-

i pomocy firm specjalistycznych. Chodzi o fir-

spodu płyt fundamentowych i dennych.

sydowe impregnujące i stabilizujące podłoże

my, które doradzą przy doborze izolacji, usłu-

mineralne oraz rozpuszczalnikowe produkty

gach hydroizolacyjnych, technikach użycia

do hydrofobizacji podłoży mineralnych.

produktów oraz technologii wykonania robót.

Odrębna grupa to produkty izolujące mury. W tym przypadku chodzi o hydrofobowe i penetrujące blokady zapobiegające kapilarnemu przenikaniu wilgoci w konstrukcjach muro-

materiały

Rozwiązania systemowe

Sprzedawane są przy tym izolacje penetrująco-powłokowe, zapewniające uszczelnienie

Penetrujące materiały hydroizolacyjne ofero-

strukturalne, hydroizolacje iniekcyjne oraz

Zastosowanie znajdują też dodatki o cha-

wane są również jako rozwiązania systemo-

cementy szybkowiążące z dodatkami pene-

rakterze uszczelniająco-plastyfikującym do

we. Są to komplety materiałów z wzajemnie

trującymi i specjalistyczne impregnaty.

wanych łączonych zaprawami różnego typu.

eliminowanie określonej grupy problemów.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

Hydroizolacje krystalizujące Jako firma oferujemy jednocześnie sprawdzone produkty i fachowe wykonawstwo z wykorzystaniem naszego ponad 30-letniego doświadczenia. DORADZAMY I WYKONUJEMY HYDROIZOLACJE

3 * Bezpłatnie doradzamy projektantom jak systemowo zaplanować hydroizolację 6 * Uszczelnianie spodu płyt fundamentowych * Hydroizolacje garaży podziemnych, kompleksów handlowych i mieszkaniowych * Uszczelnianie oczyszczalni ścieków i zbiorników na wodę 4 * Odtwarzanie izolacji poziomej i pionowej murów 3 * Hydroizolacyjne materiały penetrujące/krystalizujące: 2 – powłokowe mineralne 5 1 – zaprawy wodoszczelne – powłokowe elastyczne Kompleksowe uszczelnienie: – iniekcyjne 3 – Hydrostop-Mata Penetrująca na spód płyty fundamentowej, – izolacje bezpowłokowe 5 – klin z Hydrostopu 401, – zaprawy do napraw budowli. 6 – powłoka Hydrostop 209 na ściany.

Produkt roku: Hydrostop – Mata Penetrująca

BUDOWA

HYDRO- I TERMOIZOLACJA

DACHÓW ZIELONYCH mgr inż. Maciej Rokiel

wa korzystnie na lokalny mikroklimat i tworzy nawet swego rodzaju

Konstrukcja i forma dachu zależą od rodzaju obiektu, wymagań użytkowych (funkcji obiektu), warunków zabudowy oraz wymagań planu zagospodarowania przestrzennego, strefy klimatycznej, rodzaju pokrycia, a także sposobu odwodnienia i ocieplenia połaci. Dach zielony, ze względu na sam swój charakter, jest specyficznym rodzajem dachu płaskiego.

ogród. Taki dach może być wykorzystany jako oaza spokoju (atmosfe-

Układy warstw na dachu płaskim Tradycyjny układ warstw dachowych, rozpoczynając od góry, to:

»»hydroizolacja (warstwa wierzchnia), »»termoizolacja, »»paroizolacja, »»płyta konstrukcyjna.

ra ogrodu, łąki, zielonej przestrzeni) lub punkt widokowy. Zaletami układu odwróconego jest lepsza możliwość zagospodarowania i wykorzystania coraz skromniejszych terenów w zabudowie wielkomiejskiej pod parkingi, zieleńce, skwery czy miejsca użyteczności publicznej. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystywać do tego celu nawet elementy małej architektury. Wymaga to ścisłej współpracy architektów, projektantów i inwestorów, jednak rezultat może być imponujący, szczególnie jeśli połączy się koncepcję dachu zielonego z dachem odwróconym. Efektem może być przemyślana kompozycja brył budynków wtopionych i otoczonych zielenią od góry (dach), od dołu (trawniki, zieleńce i skwery) oraz na elewacjach (tarasy). Innym zastosowaniem dachów odwróconych mogą być tarasy widokowe (bez zieleni), ogródki kawiarniane, a nawet parkingi. Widać wyraźnie, że koncepcja dachu odwróconego wychodzi naprzeciw oczekiwaniom inwestorów i użytkowników, wymagających wieloletniej, bezawaryjnej eksploatacji dachu, jednocześnie pozwala-

Układ ten naraża powłokę hydroizolacyjną na bardzo duże obcią-

jąc na bardzo szerokie kształtowanie jego użytkowej funkcji. Oczywi-

żenia termiczne, działanie promieniowania UV oraz obciążenia mechaniczne (np. grad, wiatr). Ponadto jest ona warstwą wierzchnią

i w razie jej uszkodzenia dochodzi do penetracji wody w głąb konstrukcji dachowej. Z tych powodów zaczęto wykonywać konstrukcje dachowe w tzw. układzie odwróconym, w którym układ warstw od góry konstrukcji przedstawia się następująco:

»»warstwa wierzchnia – użytkowa (balastowa, wegetacyjna itp.), »»termoizolacja, »»hydroizolacja, »»płyta konstrukcyjna. Warstwa hydroizolacji ułożona jest tu bezpośrednio na płycie nośnej, natomiast termoizolacja stanowi bezpośrednią ochronę warstwy hydroizolacyjnej. Taki układ warstw, w porównaniu z układem tradycyjnym, ma wiele zalet:

»»pozwala

na niemal dowolne użytkowanie połaci dachowej, bez

obaw o jej uszkodzenie czy zniszczenie,

»»zapewnia

ochronę warstwy hydroizolacji podczas eksploatacji

Rys. 1. Dach w systemie odwróconym, z dociążającą warstwą żwirową: 1 – żwir 16/32 mm, min. grubość 50 mm, 2 – dyfuzyjna, odporna na gnicie warstwa geowłókniny około 150 g/m2, 3 – termoizolacja (XPS), 4 – izolacja wodochronna konstrukcji dachowej, 5 – płyta konstrukcyjna Rys. Dow

obiektu,

»»zapewnia ochronę hydroizolacji przed mechanicznymi uszkodzeniami podczas kolejnych etapów robót,

»»zapewnia ochronę hydroizolacji przed czynnikami atmosferycznymi (promieniowanie UV, opady gradu itp.),

»»warstwa hydroizolacji i elementy nośne konstrukcji nie są narażone na obciążenia termiczne, zwłaszcza szokowe,

»»punkt rosy znajduje się powyżej hydroizolacji.

Z kolei dach zielony to atrakcyjna przestrzeń, zarówno użytkowa, jak i dekoracyjna, bezpowrotnie tracona w przypadku dachów spadzistych lub płaskich, krytych tradycyjnymi materiałami. Pokryty zielenią dach to dodatkowa warstwa zieleni i ziemi, która wpły-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

Dach zielony

Fot. archiwum autora

PROSTE I SKUTECZNE SYSTEMY DACHÓW ZIELONYCH SOPRANATURE ®

REFERENCJE

z kompletne systemy zawierające zazielenienie ekstensywne i intensywne oraz niezbędne akcesoria jak drenaże, włókniny ltracyjne i geowłókniny z sklasykowane w zakresie oddziaływania ognia zewnętrznego jako Broof (t1) z poprawiają mikroklimat w otoczeniu budynku oraz w pomieszczeniach znajdujących się bezpośrednio pod konstrukcją dachu z oczyszczają powietrze z różnego rodzaju zanieczyszczeń stałych o charakterze organicznym i mineralnym

System Lande – Kompleks biurowy Business Garden Wrocław, Polska

z obniżają stężenie wielu szkodliwych substancji gazowych z tłumią hałas o co najmniej 8 dB lepiej niż tradycyjne dachy z odciążają system kanalizacji deszczowej (retencja wody) z mają wyższą odporność ogniową niż tradycyjne dachy z zwiększają współczynnik izolacji termicznej dachu – chronią przed nadmiernym nagrzewaniem się pomieszczeń latem i oziębianiem zimą

System Tundra – Spa Termalne Valvital, Francja

z zmniejszają dzienne wahania temperatury z chronią pokrycie dachowe przed wpływem mrozu z zabezpieczają dach przed promieniami UV z zapobiegają mechanicznym uszkodzeniom pokrycia dachu np. przez uderzenia gradu z zmniejszają ryzyko uszkodzeń pokrycia dachowego przez siłę ssącą wiatru z poprawiają estetykę dachu

System Lande – osiedle Kierbedzia, Warszawa, Polska

SOPREMA Polska Sp. z o.o. ul. Stefana Batorego 7, Pass, 05-870 Błonie tel. +48 22 436 93 00 biuro@soprema.pl, www.soprema.pl

BUDOWA ście dach zielony może być wykonstruowany w układzie tradycyjnym oraz odwróconym.

Specyfika obu tych konstrukcji (dach odwrócony oraz dach zielony w układzie klasycznym i odwróconym) stawia zarówno przed projektantem, jak i wykonawcą bardzo wysokie wymagania. Nie chodzi tu tylko o ciężar warstw oraz wielkość obciążeń (w przypadku dachu z zazielenieniem intensywnym lub np. parkingu), lecz o sposób wykonstruowania i wykonania hydroizolacji wraz z rozwiązaniami detali, ościeżnic, attyk itp. Naprawa przecieków wiąże się niestety z koniecznością zdejmowania warstw użytkowych i balastowych, co jest przedsięwzięciem kosztownym i trudnym technicznie. Nie ma tu miejsca na niedomówienia, nierozrysowanie w projekcie szczegółów detali (dylatacje, ogniomury, odprowadzenia wody) czy też zamianę systemowych materiałów na tańsze odpowiedniki. Projektując układ warstw ww. dachów, należy pamiętać, że – jak w każdym elemencie konstrukcji – zachodzą tu zjawiska cieplno-wilgotnościowe (ruch ciepła i dyfuzja pary wodnej). Projektant, przyjmując układ warstw, musi uwzględniać możli-

Rys. 2. Dach zielony w układzie tradycyjnym: 1 – płyta konstrukcyjna, 2 – paroizolacja, 3 – termoizolacja (EPS, XPS), 4 – hydroizolacja, 5 – warstwa drenująca, 6 – warstwa wegetacyjna Rys. Bauder

wość wystąpienia kondensacji pary wodnej w wyniku jej dyfuzji przez przegrodę lub też na skutek dobrania odpowiedniej grubości warstwy termoizolacji i zastosowania warstw paroizolacyjnych wykluczyć możliwość powstawania strefy kondensacji poniżej hydroizolacji. To wszystko wpływa na trwałość i skuteczność wykonanych na dachu robót hydroizolacyjnych. Niezależnie od rodzaju zazielenienia, warstwy konstrukcyjne dachu zielonego ze względu na pełnione przez nie funkcje można podzielić na:

»»hydroizolację, »»termoizolację, »»warstwę drenującą, »»warstwę wegetacyjną.

Ponadto wyodrębnić można jeszcze:

»»warstwę filtracyjną, »»warstwę ochronną, »»warstwę chroniącą przed przenikaniem korzeni, »»warstwę rozdzielającą. Hydroizolacja dachu zielonego Warstwa hydroizolacji stosowana na dachach zielonych musi się od-

Rys. 3. Dach zielony w układzie odwróconym: 1 – płyta konstrukcyjna, 2 – izolacja wodochronna, 3 – termoizolacja (XPS), 4 – warstwa filtrująca (np. geowłóknina około 150 g/m2), 5 – warstwa drenująca (żwir lub mata drenująca), 6 – geowłóknina filtrująca, 7 – warstwa wegetacyjna (grubość użytkowa z reguły > 200 mm), 8 – roślinność Rys. Dow

znaczać całkowitą wodoodpornością i wodoszczelnością, odpowiednią wytrzymałością na ściskanie (przy zazielenieniu intensywnym

Temperatura

wysokim obciążenie od warstw wegetacyjnych dachu zielonego może

sięgać 10 kN/m2), odpornością na przerastanie korzeniami roślin, odpornością na substancje znajdujące się w warstwie wegetacyjnej

(kwasy humusowe i związane z nimi reakcje chemiczne, nawozy, środki chwastobójcze i do oprysków), mrozoodpornością, a także odpornością biologiczną na grzyby i grzyby–pleśnie.

Do wykonywania warstwy hydroizolacyjnej stosuje się trzy typy materiałów:

»»papy asfaltowe, »»wyroby rolowe z tworzyw sztucznych i kauczuku, »»modyfikowane polimerami grubowarstwowe, bitumiczne

masy

uszczelniające (masy KMB), z ewentualną wkładką zbrojącą (grubość warstwy min. 4 mm). Jeżeli chodzi o papy, to stosuje się tu zazwyczaj dwuwarstwową hydroizolację z papy modyfikowanej polimerami na osnowie z po-

t [°C]

Rys. 4. Przykładowy wykres rozkładu temperatur dla układu odwróconego dachu zielonego: 1 – warstwa wegetacyjna, 2 – warstwa drenująca, 3 – termoizolacja, 4 – hydroizolacja, 5 – płyta konstrukcyjna Rys. archiwum autora

liestru lub włókien szklanych. Nie należy stosować pap na osno-

izolacji, jest zazwyczaj modyfikowana elastomerem SBS lub plasto-

wie organicznej lub tekturowej, ponieważ są nieodporne na gnicie.

merem APP. Elastomer SBS (styren–butadien–styren) nadaje papie

Bitumiczna powłoka papy, która stanowi właściwą warstwę hydro-

stabilność formy, dobrą przyczepność do podłoża oraz elastyczność

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA nawet w niskich temperaturach (do –40°C). Plastomer APP (ataktyczne polipropyleny) z dodatkiem nasyconych elastomerów poliolefinowych, oprócz stabilnej formy i dobrej przyczepności, zapewnia odporność na działanie kwasów i soli nieorganicznych, ozonu oraz wysokiej temperatury. Papy z reguły nie są odporne na przerastanie korzeni. Dlatego też jako warstwę wierzchnią hydroizolacji stosuje się specjalną papę z wkładką z folii miedzianej. Alternatywnie zastosować można specjalną papę bitumiczną z dodatkiem środków chemicznych, powodujących „odpychanie” korzeni od warstwy hydroizolacji (ale tylko dla zazielenienia ekstensywnego). Korzeń, dochodząc do takiej warstwy, tworzy na końcu zgrubienie, uniemożliwiające mu przebicie warstwy hydroizolacji i penetrację w głąb dalszych warstw.

Alternatywą dla pap bitumicznych jest stosowanie membran z tworzyw sztucznych czy kauczuku, np.: EPDM – etylenowo-propylenowo-dienowa, PVC-P – z miękkiego polichlorku winylu zbrojonego wkładką z włókniny szklanej. W przeciwieństwie do pap układane są 35 Dach odwrócony

Temperatura [°C]

20 7

Rys. 6–7. Obszary przyłączeń, zakończeń, przebić i innych obróbek nie mogą być pokryte warstwą roślinności Rys. Bauder

jednowarstwowo, co znacznie przyspiesza ich montaż. Ich właściwości to: elastyczność w zakresie znacznie przekraczającym obciążenia

termiczne dachu zielonego (od –40°C do +150°C) oraz odporność

Dach tradycyjny

na mikroorganizmy; kwasy humusowe i agresywne związki znajdu-

jące lub dostarczane do warstwy wegetacyjnej, powodują, że są materiałem coraz częściej wykorzystywanym w konstrukcjach dachów

–5

zielonych. Powłoki hydroizolacyjne z tworzyw sztucznych układane są zazwyczaj luźno na podłożu, nie przenoszą więc naprężeń związa-

–10

Miesiące

Rys. 5. Rozkład temperatur w elementach nośnych konstrukcji dachu tradycyjnego i dachu odwróconego Rys. archiwum autora

nych z pracą części nośnej konstrukcji. Folie z tworzyw sztucznych i kauczuku są także jedynym materiałem pozwalającym na wykonanie dachów bezspadkowych, choć w układach odwróconych zaleca się, aby minimalny spadek (ze względu na obecność termoizolacji nad powłoką hydroizolacyjną) wynosił 1,5–2% (dla hydroizolacji z pap bitumicznych spadek musi wynosić 2–2,5%). Zakłady łączy się przez termozgrzewanie i klejenie (wulkanizowanie). Spotyka się także technologie łączenia z wykorzystaniem samowulkanizujących się krawędzi uszczelniających. Do wykonywania hydroizolacji stosuje się także bezszwowe powłoki hydroizolacyjne z modyfikowanych polimerami, grubowarstwowych mas bitumicznych (mas KMB). Ich zaletą jest bezszwowość i możliwość nakładania natryskowego, co pozwala na zaizolowanie w ciągu jednego dnia powierzchni rzędu nawet kilkuset metrów kwadratowych. Nie zaleca się tu jednak stosować powłok bez wkładek zbrojących. Nie chodzi tu o zwiększenie ich odporności mechanicznej (choć jest to fakt bezsporny), lecz bardziej o wymuszenie nałożenia warstwy o odpowiedniej grubości. Zastosowanie wkładki z siatki czy

Obszary przyłączeń, zakończeń, przebić i innych obróbek nie mogą być pokryte warstwą roślinności Rys. archiwum autora

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

włókniny zbrojącej nie pozwala na pocienienie powłoki (będą wtedy widoczne oczka siatki, choć przy błędach wykonawczych taka siat-

EKO LOGICZNIE Rozrastająca się cywilizacja pochłania kolejne skrawki natury.

www.bauder.pl

Systemy dachów zielonych firmy Bauder zwracają naturze przestrzeń pewnie uszczelniając dach. Dzięki nim dbają Państwo o naturę i zyskują ochronę przed oddziaływaniem środowiska.

BUDOWA mechaniczna). Jest ona określana zmniejszeniem grubości warstwy hydroizolacji przy obciążeniu mechanicznym. Dla izolacji przeciwwodnej, przy obciążeniu mechanicznym 300 kN/m2 zmniejszenie grubości powłoki hydroizolacyjnej nie może być większe niż 50%. Nie każdy materiał może być tu zastosowany, decyzja musi być podjęta indywi-

16 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

dualnie, po analizie obciążeń i parametrów związanej masy.

Termoizolacja dachu zielonego Izolacja termiczna narażona jest zarówno w trakcie układania, jak i eksploatacji, na szereg niekorzystnych oddziaływań czynników atmosferycznych oraz na obciążenia mechaniczne. Cykle zamarzania i odmarzania, długotrwałe przebywanie w wodzie, zmiany temperatury, obciążenia mechaniczne (stałe, zmienne oraz dynamiczne – jeżeli fragment dachu wykorzystywany jest np. jako parking) stawia materiałowi termoizolacyjnemu bardzo wysokie wymagania. Do wykonywania termoizolacji dachów zielonych można stosować:

Rys. 8. Detal przejścia bezbarierowego do wnętrza obiektu. Wymaga to jednak zastosowania specjalnego profilu drzwiowego z dodatkowym uszczelnieniem, np. magnetycznym, uniemożliwiającym wnikanie wody do wnętrza przez styk skrzydła z ościeżnicą: 1 – konstrukcja żelbetowa, 2 – paroizolacja – membrana z tworzywa sztucznego lub kauczuku, 3 – termoizolacja (XPS lub EPS), 4 – hydroizolacja dachu zielonego – membrana z tworzywa sztucznego lub kauczuku, 5 – warstwa ochronna (np. geowłóknina), 6 – warstwa żwiru, 7 – płyty betonowe, 8 – kątownik blachy z otworami zabezpieczony antykorozyjnie, 9 – kratka przy progu drzwiowym zabezpieczona antykorozyjnie, 10 – mechaniczne mocowanie w strefie brzegowej, 11 – termoizolacja strefy progu drzwiowego, 12 – uszczelnienie strefy progu, pas membrany z tworzywa sztucznego lub kauczuku, 13 – zgrzew, 14 – blacha okapowa (systemowa blacha łącząca), 15 – blacha ochronna, 16 – drzwi tarasowe z podwójnym uszczelnieniem magnetycznym Rys. FDT

1 2 3 4 5

Kierunek spadku

»»polistyren ekstrudowany, »»styropian klasy EPS 250 lub EPS 200.

Klasa styropianu oznacza wartość naprężenia ściskającego w [kPa] przy 10% odkształceniu (dla klasy EPS 100 oznacza to, że przy obciążeniu 100 kPa następuje zmniejszenie grubości płyty o maks. 10%). Jeśli założyć, że odkształcenia mają charakter sprężysty, można przyjąć, że odkształcenie jest proporcjonalne do obciążenia. Dlatego przy wysokich obciążeniach mechanicznych konieczne może być dodatkowe sprawdzenie, jak obciążenia stałe i użytkowe wpływają na zmianę grubości termoizolacji z EPS-u. Dla dachów w układzie klasycznym warstwa termoizolacyjna jest chroniona przed zawilgoceniem z jednej strony przez paroizolację, z drugiej zaś przez hydroizolację. Za zasadnicze obciążenie można więc uznać obciążenie mechaniczne.

50 cm

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja dla dachów w układzie odwróconym. Z punktu widzenia właściwości ciepłochronnych i kontaktu termoizolacji z wodą można wyróżnić kilka bardzo istotnych wymagań:

»»nasiąkliwość

wodą przy krótkotrwałym zawilgoceniu części po-

wierzchni,

»»nasiąkliwość wodą przy całkowitym i długotrwałym zanurzeniu, »»nasiąkliwość na skutek dyfuzji pary wodnej, »»odporność na cykle zamrażania–rozmrażania (poprzez określenie 11

6 7 8 9 10

Rys. 9. Dylatacja w kierunku poprzecznym do spływu wody: 1 – zazielenienie, 2 – warstwa wegetacyjna, 3 – włóknina filtracyjna, 4 – mata ochronno-drenażowa, 5 – mata separacyjno-dyfuzyjna, 6 – termoizolacja z płyt polistyrenu ekstrudowanego XPS, 7 – papa zgrzewalna odporna na przerost korzeni, 8 – papa zgrzewalna podkładowa, 9 – gruntownik pod papę zgrzewalną podkładową, 10 – płyta konstrukcyjna ze spadkiem lub z warstwą spadkową, 11 – sznur dylatacyjny, 12 – pas papy zgrzewalnej odpornej na przerost korzeni o szerokości około 40 cm, niezgrzany i ułożony luźno ze strony dylatacji w kierunku spadku, 13 – żwir o uziarnieniu 16–32 mm Rys. Izohan

ka może wręcz tworzyć warstwę rozdzielającą). Nie ma tu obawy o oddziaływanie promieni UV, warstwa hydroizolacji jest całkowicie przed nimi chroniona. Także odporność chemiczna mas KMB jest wystarczająca. Warto jednak wiedzieć, że masy KMB nie mogą być stosowane bezkrytycznie. Przy ich wyborze trzeba zwrócić uwagę na dwa parametry.

pary wodnej), których spełnienie ma zasadniczy wpływ na zapewnienie wymaganej i trwałej w czasie ochrony termicznej. Nie bez znaczenia jest także zapewnienie stabilności wymiarów termoizolacji. Chodzi o:

»»naprężenia ściskające przy 10% odkształceniu względnym/wytrzymałość na ściskanie,

»»pełzanie

względne przy ściskaniu i całkowita względna redukcja

grubości,

»»stabilność wymiarów w podwyższonej temperaturze i wysokiej wilgotności względnej powietrza,

»»odkształcenie przy obciążeniu ściskającym w podwyższonej temperaturze,

»»odporność

na cykle zamrażania–rozmrażania (poprzez określenie

Pierwszy to tzw. zawartość części stałych, mówiący o tym, o ile zmniej-

redukcji naprężenia ściskającego).

szy się grubość powłoki po wyschnięciu (zawartość części stałych wy-

Minimalne wymagania stawiane materiałom do termoizolacji da-

nosząca 90% oznacza, że po wyschnięciu grubość hydroizolacji będzie wynosić 90% grubości nałożonej świeżej masy). Drugim istotnym parametrem jest odporność masy na obciążenia (tzw. obciążalność

nasiąkliwości przy całkowitym zanurzeniu i/lub na skutek dyfuzji

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

chów w układzie odwróconym to m.in.:

»»wytrzymałość

na ściskanie lub naprężenia ściskające przy od-

kształceniu 10% – min. 300 kPa,

System Ravagreen Dach zielony odwrócony Zieleń w nowoczesnym mieście.

Skontaktuj się z nami! Wyślemy Ci segregator z próbkami

Ravago - firma, która od ponad 20 lat zajmuje się promocją systemów dachu o odwróconym układzie warstw, w oparciu o materiały i doświadczenie najbardziej renomowanych producentów w branży opracowała prosty i niezawodny system dachu zielonego Ravagreen. Głównym elementem systemu Ravagreen są, produkowane zgodnie z najwyższymi standardami, płyty izolacyjne Ravatherm XPS z niebieskiej ekstrudowanej pianki polistyrenowej. W celu otrzymania materiałów dotyczących systemu dachu zielonego Ravagreen - segregatorów z próbkami materiałów i dokumentacją - prosimy o kontakt: Ravago RE Sp. z o.o. ul. Brechta 7, 03-472 Warszawa, ravago@ravago.pl, www.ravago.pl

BUDOWA wegetacyjnych roślin, nawozy i inne agresywne substancje, mogące mieć kontakt z warstwą termoizolacyjną, oraz na pozostałe rodzaje korozji biologicznej. Płyty termoizolacyjne muszą ponadto cechować się stabilnością wymiarów oraz stabilnością parametrów termoizolacyjnych w skrajnych warunkach cieplno-wilgotnościowych. Zastosowanie w układzie dachu odwróconego typowego styropianu spowoduje, na skutek jego zawilgocenia, już po kilku latach znaczącą utratę parametrów ciepłochronnych. Może to doprowadzić do przemarzania konstrukcji stropodachu i rozwoju grzybów–pleśni w pomieszczeniach położonych poniżej. W tak trudnych warunkach sprawdzają się płyty z polistyrenu ekstrudowanego (XPS), które dzięki zamkniętym porom cechują się bardzo niską nasiąkliwością, odpornością na wilgoć i kwasy humusowe. Rozkład i wielość porów (drobne, zamknięte pory) nadają takiej Rys. 10. Wpust dachowy na dachu spadzistym. Przy dachach o pochyleniu połaci powyżej 10° należy się liczyć ze znacznym wpływem sił poprzecznych. Mogą być one przeniesione przez odpowiednio wykonstruowaną i zwymiarowaną łatę okapową. Przy sposobie odwodnienia pokazanym na rysunku konieczne jest ułożenie wzdłuż konstrukcji okapu specjalnych płyt drenażowych. Przy nachyleniu połaci powyżej 15° stosuje się zazwyczaj dodatkowy ruszt, zabezpieczający przed zsuwaniem się warstw konstrukcji Rys. Bauder

»»odkształcenie przy obciążeniu 40 kPa i temperaturze 70°C – maks. 5%,

»»nasiąkliwość wody po trzystu cyklach zamarzania i odmarzania – maks. 2%,

»»redukcja wytrzymałości mechanicznej nie może być przy tym więk-

twość obróbki. Należy zauważyć, że z punktu widzenia szczelności dachu szczególnie ważne są dwie warstwy konstrukcji: hydroizolacyjna i zabezpieczająca hydroizolację przed przebiciem przez korzenie roślin. Jako że nie każda hydroizolacja spełnia wymogi odpowiedniej odporności na przerastanie, konieczne jest stosowanie tylko materiałów z odpowiednim badaniami, a w razie wątpliwości użycie dodatkowej warstwy zabezpieczającej przed przerastaniem. Równie istotne jest zabezpieczenie hydroizolacji przed uszkodzeniem w trakcie kolejnych etapów robót. Dodatkowo układ: paroizolacja–termoizolacja–hydroizolacja powinien być tak wykonstruowany, żeby w razie nieszczel-

sza niż 10% w porównaniu do próbek suchych,

»»nasiąkliwość

płycie wysoką wytrzymałość mechaniczną, stabilność wymiarów i ła-

na skutek dyfuzji pary wodnej – dla płyt grubości

ności miejsce przecieku było łatwe do zlokalizowania. Dlatego też

50 mm – maks. 5%, dla płyt grubości 100 mm – maks. 3%, dla

większe połacie przedziela się szczelnymi przegrodami, pozwalają-

płyt grubości 200 mm – maks. 1,5%,

cymi wyodrębnić nieszczelny obszar połaci i zlokalizować miejsce

»»nasiąkliwość

przy długotrwałym zanurzeniu w wodzie – maks.

przecieku. Podobnie jak w innych rodzajach robót budowlanych późniejszy

0,7%. Ze względu na obciążenia zewnętrzne (ciężar warstw konstrukcji

brak problemów w trakcie eksploatacji mogą zapewnić:

dachu, obciążenia użytkowe) płyty termoizolacyjne muszą charaktery-

»»prawidłowo wykonana dokumentacja techniczna, uwzględniająca

zować się odpowiednią wytrzymałością mechaniczną oraz niewielką

specyfikę obciążeń i oddziaływań występujących na dachu zielo-

ściśliwością. Natomiast grubość płyt musi być dobrana do wyma-

nym, poparta rzetelną analizą cieplno-wilgotnościową, zawierająca

gań ochrony cieplnej. Dla układu dachu odwróconego konieczne jest uwzględnienie współczynnika poprawkowego do wartości U ze względu na wpływ opadów i zalanie wodą materiału termoizolacyjnego. Obecność roślin oraz warstwy wegetacyjnej wymusza odporność płyt termoizolacyjnych na substancje powstające na skutek cyklów

starannie przemyślane rozwiązania konstrukcyjne i detale,

»»zastosowanie sprawdzonych, dobrej jakości materiałów, spełniających wszystkie niezbędne wymogi,

»»zgodne ze sztuką budowlaną, poprawne technicznie i staranne wykonawstwo,

»»odpowiednia późniejsza eksploatacja dachu (w tym także pielęgnacja, gdy mówimy o dachu zielonym). Wszystkie te elementy muszą występować łącznie. Jakakolwiek próba obejścia reżimu technologicznego lub potanienia systemu w późniejszym okresie jest trudna do naprawienia i kosztowna. Dach zielony wymaga współpracy konstruktora, architekta i ogrodnika. Jednak pomieszczenia pod dachem zielonym mogą być także oświetlane światłem naturalnym. Możliwość stosowania naświetli dachowych pozwala na dodatkową aranżację pomieszczeń znajdujących się bezpośrednio pod dachem zielonym. Nie należy się obawiać negatywnych następstw montażu takich elementów. Same elementy przepuszczające światło zabezpieczone są specjalnymi powłokami odpornymi na promieniowanie UV, a ich konstrukcja jest odporna na śnieg i grad. Cechują się one także niskim współczynnikiem przenikania ciepła. Podobnie elementy konstrukcyjne naświetli – poprawny montaż w połączeniu z dobrą termoizolacyjnością samego profilu ni-

Rys. 11. Naświetla dachowe zamontowane w dachu zielonym

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

Rys. FAKRO

www.ekspertbudowlany.pl

weluje niebezpieczeństwo kondensacji wilgoci.

System zielonego dachu z oknami FAKRO Zielone dachy to już nie projekcja przyszłości lecz konieczność i wymóg współczesnej architektury. Ludzie łakną kontaktu z naturą, szczególnie w przestrzeni miejskiej, w której ilość zieleni jest ograniczona. Jednym z rozwiązań jest zagospodarowanie płaskich dachów z wykorzystaniem specjalnego systemu GARDENA GREEN ROOF SYSTEM i dedykowanych okien do dachów płaskich FAKRO. Taki mariaż gwarantuje kompleksowe rozwiązanie, które można zastosować w prywatnych domach, budynkach wielorodzinnych i komercyjnych oraz w obiektach użyteczności publicznej. GREEN ROOF SYSTEM to odpowiedź na coraz większe oczekiwania inwestorów odnośnie poprawy jakości życia w mieście. Bazując na wieloletnim doświadczeniu, firma Gardena stworzyła unikatowe i ekologiczne rozwiązanie – system dachu zielonego w połączeniu z oknami do dachów płaskich FAKRO. Realizacja takiej koncepcji przynosi wiele korzyści. Oprócz naturalnego światła, które wpada przez okna do pomieszczeń pod płaskim dachem, zielony dach wpływa także na poprawę miejscowego mikroklimatu chroniąc budynek przed wysokimi temperaturami latem, a zimą zapobiega stratom ciepła, jednocześnie redukując koszty ogrzewania i klimatyzacji. Co więcej zielony dach filtruje zanieczyszczenia z powietrza pochłaniając dwutlenek węgla i produkuje tlen, chroniąc także powierzchnię dachu przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz czynnikami atmosferycznymi (takimi jak promieniowaniem UV i grad). Dodatkowo zatrzymuje 90% wody deszczowej ograniczając konieczność odprowadzania jej do kanalizacji. Innowacyjne okna do dachów płaskich FAKRO łączą w sobie wysoką funkcjonalność, nowoczesne wzornictwo i doskonałe parametry termoizolacyjne. Charakteryzują się także wysoką odpornością na ekstremalne warunki atmosferyczne, a dzięki bezpiecznym pakietom szybowym zapewniają spokój. W ofercie FAKRO znajdują się okna typu F z nowatorskim pakietem szybowym czy okna typu C z kopułą. Dostępne są one w wersji otwieranej elektrycznie lub manualnie oraz w wersji nieotwieranej. Na szczególną uwagę zasługuje innowacyjne okno DXW, którego specjalna konstrukcja o wzmocnionej nośności oraz antypoślizgowa powłoka pozwalają na swobodne poruszanie się po nim. GARDENA GREEN ROOF SYSTEM jako zielony dach w połączeniu z oknami do dachów płaskich FAKRO to ekologiczne i funkcjonalne rozwiązanie, które dzięki współpracy wiodących polskich producentów odznacza się najwyższą jakością i trwałością. Dodatkowo

zdobyta przestrzeń na płaskim dachu może być wykorzystana jako zielony taras, miejsce do rekreacji na świeżym powietrzu czy nawet mały ogród.

GREEN ROOF SYSTEM POWERED BY FAKRO

infolinia 800 100 052, www.fakro.pl

Marsala, Domplan

TK26, Architeka

Dostępny 4A, Domy z wizją

Największy wybór gotowych PROJEKTÓW domów www.domowy.pl

HomeKONCEPT 33, HomeKONCEPT

Praktyczny 3, Domy z wizją

Zamów BEZPŁATNY katalog

71 723 0 111 Karat, Archetyp

biuro@domowy.pl

BUDOWA

Waldemar Wadowski

Przy instalacji okien do dachów płaskich bardzo ważne jest precyzyjne połączenie okna z pokryciem dachu. Niewielkie nawet błędy mogą bowiem spowodować przeciekanie wody do wnętrza pomieszczeń. Dlatego przy ich montażu należy zawsze ściśle przestrzegać zaleceń podanych w załączonych instrukcjach. A najlepiej zadanie to powierzyć ekipie wskazanej przez producenta danego modelu okna.

MONTAŻ OKNA W DACHU PŁASKIM N

ajważniejszym

dekarza

nie cykle zamarzania i rozmarzania mogą

okna przed płomieniem nagrzewnicy. Wcześ-

jest prawidłowe osadzenie okna

zadaniem

prowadzić do powstawania nieszczelności

niej trzeba wykonać na nie otwór w dachu

w konstrukcji oraz precyzyjna obrób-

w warstwie hydroizolacji oraz na jej połącze-

według projektu przygotowanego przez kon-

ka wszystkich połączeń z pokryciem dachu

niach z innymi elementami, między innymi

struktora.

tak, aby nie przeciekało i nie tworzyło most-

z oknem dachowym. Przez te szczeliny woda

ków termicznych. Jest to tym bardziej istot-

wnika pod pokrycie.

ne, im mniejszy kąt nachylenia ma dach.

Najłatwiej okno do dachu płaskiego za-

Montaż okna w dachu płaskim krok po kroku

W Polsce w sezonie jesienno-zimowym

montować przy wykorzystaniu samoprzy-

Okno na dach płaski można osadzać bez-

śnieg może zalegać na dachu przez kilka

lepnej papy podkładowej. Potrzebne są do

pośrednio na pokryciu, na ramie montażo-

miesięcy, więc konstrukcja dachu płaskiego

tego narzędzia: palnik gazowy obróbkowy/

wej lub w warstwie nośnej. Miejsce wokół

musi być skutecznie zabezpieczona przed

nagrzewnica, wkrętarka, nóż do wycinania

otworu należy przykryć papą samoprzy-

wodą i wilgocią. Ryzyko rośnie zwłaszcza

papy oraz przesłona (z 8 mm płyty OSB

lepną, która doszczelni połączenie stolarki

zimą. Następujące po sobie naprzemien-

o wymiarach 100×40 cm), chroniąca ramę

z dachem.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA

Krok 1. Podłoże wokół okna dachowego (pas

Krok 2. Przed instalacją okna układa się pierwszą

Krok 3. Następnie aktywuje się samoprzylepność

Krok 4. Wierzchnią stronę papy nagrzewa się

Krok 5. Okno do dachów płaskich instaluje się w roztopionej warstwie bitumu samoprzylepnej papy podkładowej

Krok 6. Następnie mocuje się je mechanicznie za

Krok 7. Obróbka stref krawędziowych – przykleje-

Krok 8. Kolejnym krokiem jest aktywacja spodniej strony papy za pomocą nagrzewnicy elektrycznej lub małego palnika gazowego obróbkowego. Minimalizuje to możliwość uszkodzenia płomieniem ościeżnicy okna z PVC i nie powoduje wycieku asfaltu, co zabezpiecza okno przed zabrudzeniem

Krok 9. Górną krawędź obróbki zabezpiecza się

o szerokości około 30 cm) należy zagruntować szybkoschnącym preparatem rozpuszczalnikowym

w celu stopienia mikrofolii przed montażem okna

nie papy po obwodzie na styku dachu i ościeżnicy do połowy jej wysokości, a następnie drugim pasem przez całą wysokość ościeżnicy

warstwę samoprzylepnej papy podkładowej. Pasy mocuje się na styk

papy przez rozgrzanie jej spodu palnikiem

pomocą wkrętów w odstępach podanych w instrukcji producenta

listwami dociskowymi montowanymi pod okapem ościeżnicy

Zdjęcia: FAKRO

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

TERMOMODERNIZACJA

Od 1 stycznia 2019 roku nowa ulga na PRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACYJNE Krystyna Stankiewicz

rzy korzystali z innych form pomocy państwa

27 sierpnia br. resort przedstawił do konsultacji projekt Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wprowadzający ulgę podatkową, zwaną termomodernizacyjną, dla właścicieli domów jednorodzinnych.

na realizację przedsięwzięcia termomoderni-

rzedłożony projekt ustawy przewiduje wprowadzenie zmian w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym

zacyjnego, np. z dotacji NFOŚiGW.

Wymagana dokumentacja Projekt ustawy zakłada, że wydatki będą musiały być udokumentowane fakturami, wystawionymi wyłącznie przez tych podatników VAT, którzy nie korzystają ze zwolnienia z tego podatku. A ulga termomodernizacyjna będzie

Jakie przedsięwzięcia obejmie nowa ulga?

odliczana w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym poniesiono wydatki na

Zaproponowana w projekcie ustawy ulga

przedsięwzięcie termomodernizacyjne.

od osób fizycznych (DzU z 2018 r., poz.

termomodernizacyjna

1509, z późn.zm.), zwaną ustawą o PIT,

budynków jednorodzinnych oraz wymia-

oraz w ustawie z 20 listopada 1998 r. o zry-

nę kotłów na paliwa stałe. A efektem tych

czałtowanym podatku dochodowym od nie-

przedsięwzięć ma być zmniejszenie zapotrze-

Aby wystąpić o ulgę termomodernizacyjną,

których przychodów osiąganych przez osoby

bowania na energię dostarczaną na potrzeby

niezbędne będzie sporządzenie audytu ener-

fizyczne (DzU z 2017 r., poz. 2157, z późn.

ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej

getycznego przed przystąpieniem do realiza-

zm.), zwaną ustawą o ryczałcie.

oraz systemów ogrzewania domów jednoro-

cji przedsięwzięcia. Dzięki temu uniknie się

dzinnych.

nadużyć, bo odliczone zostaną wyłącznie

Co wprowadzi nowa ustawa? Poprawa jakości powietrza w Polsce i ograniczenie smogu to nadrzędne cele przedłożonego projektu ustawy. Istniejące już instrumenty

obejmie

ocieplanie

Kto będzie mógł skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej?

Niezbędny audyt energetyczny

wydatki określone w audycie energetycznym.

Maksymalna wysokość ulgi termomodernizacyjnej

walki ze smogiem (premia termomoderniza-

Z ulgi termomodernizacyjnej będą mogli

W projekcie ustawy przyjęto założenie, że

cyjna, stanowiąca 20% kwoty kredytu zacią-

skorzystać „podatnicy podatku PIT opłacają-

uzyskanie ulgi termomodernizacyjnej będzie

gniętego na realizację przedsięwzięcia ter-

cy podatek według skali podatkowej, 19%

uwarunkowane zrealizowaniem w całości

momodernizacyjnego, i dopłaty z NFOŚiGW)

stawki podatku oraz opłacających ryczałt

wybranego przez podatnika wariantu przed-

okazały się niewystarczające. Wsparciem

od przychodów ewidencjonowanych, będący

sięwzięcia, określonego w audycie energe-

państwa mają zostać objęte również domy

właścicielami lub współwłaścicielami jed-

tycznym. Limit odliczenia to 23% wydat-

jednorodzinne. Ustawodawca liczy, że ulga

norodzinnych budynków mieszkalnych, po-

ków, ale ogólna kwota nie może przekroczyć

termomodernizacyjna zachęci ich właścicieli

noszący wydatki na realizację przedsięwzięć

53 tys. zł. Aby uzyskać ulgę w tej wysokości,

do zmniejszenia zużycia energii do ogrzewa-

termomodernizacyjnych” – czytamy w uza-

wydatki na termomodernizację muszą wy-

nia budynków i unowocześniania systemów

sadnieniu projektu ustawy. Ulga ta nie będzie

nieść prawie 230,5 tys. zł.

grzewczych.

jednak przysługiwała tym podatnikom, któ-

Ustalono też granicę czasową na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, objętego ulgą podatkową, a mianowicie trzy kolejne lata.

Rozwiązania szczegółowe Przedstawiony projekt ustawy ich nie precyzuje. Zawiera jedynie upoważnienie dla ministra budownictwa, aby w porozumieniu z ministrem środowiska określił zakres wydatków termomodernizacyjnych, zakres usług technicznych, rodzaje materiałów i urządzeń itp., podlegających odliczeniu przy realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Fot. Rockwool

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

Źródło: www.legislacja.rcl.gov.pl

Okno DEF DU6 zaprojektowane i wykonane w nowoczesnym wzornictwie zostało wyróżnione prestiżową nagrodą Red Dot Award.

DODAJEMY ŚWIATŁO

OKNO DO DACHÓW PŁASKICH TYPU F Okna FAKRO

do dachów płaskich

doświetlają wnętrza naturalnym światłem, dają możliwość przewietrzania pomieszczeń oraz gwarantują wysoką funkcjonalność i doskonałe parametry termoizolacyjne.

Okno do dachów płaskich DEF to: • więcej światła - do 16% większa powierzchnia przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych rozwiązań, • niższe rachunki za ogrzewanie - współczynnik Uw=0,64 W/m²K* umożliwia zastosowanie okna w budownictwie pasywnym, • szeroki zakres stosowania - możliwość wykonania okna w dowolnym zakresie (od 60x60cm – 120x220cm). * dla okna D_F DU8 wg EN 14351-1

TERMOMODERNIZACJA

WALKA ZE SMOGIEM ZACZYNA SIĘ OD OCIEPLENIA DOMU W Polsce jest 5,5 mln budynków mieszkalnych, z czego 3,6 mln to budynki wybudowane przed 1989 rokiem – ich niska efektywność energetyczna znacząco pogłębia zjawisko smogu. Jak zadbać o czyste powietrze nad Polską? Rozwiązaniem jest kompleksowa termomodernizacja.

najnowszego raportu „Szóste pali-

z ubóstwem energetycznym. To także po-

wo. Termomodernizacja budynków

prawa indywidualnych warunków miesz-

jednorodzinnych kluczem do rozwią-

kaniowych, komfortu życia i stanu portfela

zania problemu smogu w Polsce. Korzyści

każdego właściciela domu. Co więcej, to

dla właścicieli budynków oraz dla gmin

również szansa na poprawę otoczenia i ar-

i kraju”, przygotowanego przez ROCKWOOL

chitektury na wsiach i w małych gminach.

Polska, wynika, że około 70% energii zużywanej

przez

gospodarstwa

domowe

przypada na ogrzewanie budynków. Do

Jak kompleksowo podejść do procesu ter-

dziś w większości z nich nie została prze-

momodernizacji, aby jak najwięcej zaosz-

prowadzona termomodernizacja, która po-

czędzić? W raporcie „Szóste Paliwo” można

prawiłaby ich efektywność energetyczną.

znaleźć kilka scenariuszy, które obrazują, jak

Jej poziom w Polsce jest wciąż na bardzo

poszczególne kroki w termomodernizacji rzu-

niskim poziomie. Zgodnie z danymi Insty-

tują na roczny koszt ogrzewania.

»»musisz dużo i długo grzać, by w domu było ciepło,

»»w Twoim domu jest chłodno w okresie zimowym, a latem gorąco,

tutu Ekonomii Środowiska, większość bu-

W przypadku braku przeprowadzonej ter

»»w Twoim domu pojawiły się pleśń i grzyb, »»w Twoim domu jest suche lub zbyt wilgot-

dynków jednorodzinnych ogrzewana jest

momodernizacji i posiadania starego kotła

ne powietrze, a Twoja rodzina często zapa-

kotłami starego typu na paliwa stałe. To nie

opalanego mułem węglowym, a więc naj-

transport czy przemysł odpowiadają za po-

gorszym jakościowo surowcem, którego zde-

wstawanie smogu w Polsce. Jego przyczyną

cydowanie nie powinno się używać, koszt

jest połączenie bardzo niskiej efektywności

ogrzewania wynosi 2260 zł rocznie. Po

energetycznej

budynków

ociepleniu domu, nawet jeżeli inwestor ma

jednorodzinnych z mało efektywnym spala-

stary kocioł i opala w nim ekogroszkiem, po-

niem paliw stałych.

niesie on koszty rzędu tylko 1690 zł rocznie.

(w skali roku, w zależności od tego, czym

W przypadku, gdy po przeprowadzeniu ter-

ogrzewamy, może to być nawet kilka tysię-

nieocieplonych

Liczy się kolejność działań

momodernizacji inwestor wymieni swój ko-

Termomodernizacja budynków powinna skła-

cioł na nowy, koszty te spadają o kolejne setki

dać się z kilku etapów. Pierwszym z nich jest

złotych – do 1060 zł rocznie.

ocieplenie domu – zawsze należy zacząć

Symulacja ta pokazuje, jak istotne jest

właśnie od izolacji, a dopiero potem dostoso-

przeprowadzenie termomodernizacji – nawet

wywać nowe technologie grzewcze. Dobrze

posiadając stary kocioł, opalając go eko-

ocieplony budynek zapobiega stratom ciepła,

groszkiem, wystarczy przeprowadzić termo-

a to przekłada się na mniejsze moce grzew-

modernizację, aby zmniejszyć koszty ponad

cze kotłów czy innych tego typu rozwiązań.

trzykrotnie.

Jeśli wymienimy tylko kocioł, bez uprzedniej termomodernizacji, koszty ogrzewania znacznie wzrosną.

sza emisję zanieczyszczeń. Co zyskamy, jeśli ocieplimy dom wełną skalną?

»»Oszczędzimy

na kosztach ogrzewania

cy złotych!).

»»Aż

o połowę zredukujemy emisję zanie-

czyszczeń.

»»Zapewnimy

domowi zdrowy mikroklimat

w pomieszczeniach.

Dla każdego właściciela domu ważne jest, aby żyć wygodnie i komfortowo, ciesząc się

lacyjny najwyższej jakości, taki jak wełna

ciszą i dobrym mikroklimatem w pomiesz-

skalna ROCKWOOL. Korzyści z ocieplenia

czeniach. Kiedy domowi potrzebne jest ocie-

domu wełną skalną jest kilka – to nie tylko

plenie? Łatwo to sprawdzić. Twój dom po-

i sytuacji bytowej Polaków borykających się EKSPERT BUDOWLANY

da na infekcje układu oddechowego,

»»system ogrzewania w Twoim domu zwięk-

Po drugie – komfort

Do izolacji warto wybrać materiał izo-

poprawienie jakości powietrza w skali kraju

Po pierwsze – oszczędności

nr 5/2018

trzebuje termomodernizacji jeśli:

»»płacisz wysokie rachunki za ogrzewanie, www.ekspertbudowlany.pl

FRONTROCK MAX E: dwugęstościowe płyty z wełny skalnej stosowane do ocieplenia ścian zewnętrznych murowanych, monolitycznych i prefabrykowanych, a także w bezspoinowych systemach ociepleń (ETICS). Zaletą produktu jest wierzchnia utwardzona strona, która jest bardzo dobrym oparciem dla kołków i wypraw elewacyjnych

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

TERMOMODERNIZACJA tynków i wyblakłym kolorem elewacji. To wszystko można zmienić dzięki termomodernizacji. Ocieplenie ścian zewnętrznych wełną skalną ROCKWOOL wpłynie na walory estetyczne i przyniesie konkretne korzyści – komfortowe warunki dla Twoich bliskich i niskie koszty ogrzewania. Twój stary dom stanie się SUPERROCK: niepalne ocieplenie, które znacznie zwiększy bezpieczeństwo pożarowe domu i zapewni oszczędności na kosztach ogrzewania. SUPERROCK to uniwersalny materiał izolacyjny o najwyższej jakości, który pochodzi w pełni z naturalnych surowców. Znajduje zastosowanie w stropodachach wentylowanych i poddaszach, rozwiązaniach nakrokwiowych, sufitach podwieszanych, ścianach trójwarstwowych, ścianach z elewacją z paneli (siding, deski), ścianach działowych

na powrót architektoniczną perełką. Zalety termoizolacji ścian zewnętrznych domu to nie tylko estetyka, ale i komfort, który odczuwa się na co dzień. Ocieplenie wełną skalną to również broń przeciwko smogowi i gwarancja czystego powietrza w naszym otoczeniu – izolacja ścian zewnętrznych sprawia, że nasz dom emituje znacznie mniej zanieczyszczeń do atmosfery. Odpowiednie ocieplenie wełną skalną ROCKWOOL stosowane od zewnątrz budynku jest jednym z kluczowych elementów wpływających na komfort we wnętrzu, a także przekłada się na niskie koszty ogrzewania. Aby móc cieszyć się oszczędnościami, pozbyć się wilgoci, grzybów i pleśni, warto ocieplić ściany zewnętrze wełną skalną. Izolacja wpłynie nie tylko na nasz portfel,

TOPROCK SUPER: wielkowymiarowe płyty ze skalnej wełny do izolacji termicznej o najwyższej klasie reakcji na ogień A1 – znacznie zwiększą bezpieczeństwo pożarowe domu. Produkt może być stosowany w rozwiązaniach nakrokwiowych, drewnianych stropach belkowanych, sufitach podwieszanych, a także w ścianach o konstrukcji szkieletowej

»»Nasz dom będzie miejscem o dobrej akustyce.

»»Podniesiemy

poziom bezpieczeństwa po-

żarowego domu.

ale i samopoczucie w domu – zimą ogrzane mury trzymają ciepło, a latem panuje w nim przyjemny chłód. Nawet, jeśli Twój dom liczy sobie już kilkadziesiąt lat, może być energooszczędny i odrestaurowany według najnowocześniejszych technik budowlanych.

Remontujesz dom? Ociepl poddasze Podczas termomodernizacji domu należy

Ciepło i bezpiecznie – izolacja ścian zewnętrznych

pamiętać o ociepleniu poddasza jak najlepszym materiałem izolacyjnym. Ocieplenie poddasza wełną skalną ROCKWOOL to roz-

7 NAJWAŻNIEJSZYCH ZALET WEŁNY SKALNEJ

WARTO

wiedzieć

1. Niepalność. Wełna skalna jest niepalna – wytrzymuje temperatury do 1000°C, co czyni ją jednym z najbezpieczniejszych materiałów izolacyjnych, znacząco zwiększającym bezpieczeństwo pożarowe budynku. 2. Komfort termiczny. Dzięki wełnie skalnej w budynku przez cały rok panuje właściwa temperatura i dobry mikroklimat w pomieszczeniach, co zapobiega infekcjom i wpływa na zachowanie zdrowia. Latem mieszkańcy mogą cieszyć się przyjemnym chłodem, a zimą ogrzane mury trzymają ciepło. Dobre ocieplenie przekłada się też na niskie koszty ogrzewania. 3. Komfort akustyczny. Wełna skalna to materiał wyciszający, który znacząco poprawia parametry akustyczne w budynku. Ta właściwość wełny skalnej gwarantuje odpowiednią chłonność dźwięków pochodzących z zewnątrz i wewnątrz budynku, co wpływa na koncentrację, poczucie komfortu i dobre samopoczucie mieszkańców. 4. Odporność. Dzięki specjalnej strukturze ten materiał nie kruszy się, nie odkształca i nie wybrzusza, pozostaje niezmienny mimo najbardziej niedogodnych warunków atmosferycznych. Wszystko to sprawia, że wełna skalna wytrzyma długie lata, zachowując swoje najlepsze właściwości. 5. Estetyka. Wełna skalna to materiał, dzięki któremu możemy zachwycać się nowoczesną estetyką budynków – naturalną moc kamienia i niezwykłą wyobraźnię architektów, którzy potrafią wkomponować ją w otoczenie, można dostrzec na elewacjach innowacyjnych obiektów na całym świecie. 6. Paroprzepuszczalność. Wełna skalna, dzięki paroprzepuszczalności, chroni budynek przed wilgocią, a także powstawaniem grzybów i pleśni. Ta cecha sprawia, że budynek „oddycha”, a jego mieszkańcy odczuwają komfort na co dzień. 7. Recykling. Wełna skalna jako naturalny materiał może być przetwarzana wiele razy i poddawana recyklingowi – to bardzo ważny aspekt związany z ochroną środowiska i regułami zrównoważonego rozwoju.

Jeśli jesteś właścicielem domu, który wy-

wiązanie gwarantujące poprawę efektyw-

budowano w ubiegłym stuleciu, koszty jego

ności energetycznej budynku, oszczędności

ogrzewania mogą Cię zaskoczyć. Domy, które

na ogrzewaniu, niepalność, bezpieczeństwo

wybudowano kilkadziesiąt lat temu, mają za-

i trwałość na długie lata. Wełna skalna jest

zwyczaj niską efektywność energetyczną, co

produktem o niskim współczynniku przewo-

przekłada się na wysokie koszty eksploata-

dzenia ciepła (lambda) i o dużej gęstości,

cyjne. Rozwiązaniem tego problemu jest ter-

elastycznym i ściśle przylegającym do wszel-

momodernizacja, której pierwszym etapem

kich narożników czy załamań. Ta cecha spra-

jest ocieplenie ścian zewnętrznych. Piękny

wia, że izolacja poddasza doskonale dopasu-

z ociepleniem ścian i stropu nad poddaszem.

stary dom wymaga wyjątkowej dbałości na

je się do przestrzeni pomiędzy elementami

Dzięki wełnie skalnej na poddaszu latem ni-

wszystkich etapach prac remontowych. Nie

drewnianej więźby dachowej. Najlepiej, aby

gdy nie będzie gorąco czy sucho, a zimą cie-

martw się wyglądem ścian, kruszących się

izolacja dachu łączyła się w sposób ciągły

pło nie „ucieknie” przez dach.

Konrad Witczak, ekspert ds. zrównoważonego rozwoju w ROCKWOOL Polska

Docieplenie to prawie pięciokrotnie niższe rachunki za ogrzewanie i dobry mikroklimat w pomieszczeniach, właściwa akustyka – a więc wygoda i komfort. W przeprowadzonej przez nas symulacji dowiedliśmy, że w przypadku budynku przed termomodernizacją, jego obliczeniowa moc wynosiła 12 kW. Po termomodernizacji było to już tylko 4,16 kW. To wskazuje na niemal trzykrotnie mniejsze zapotrzebowanie na energię na cele grzewcze.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

ZDANIEM

eksperta ROCKWOOL Polska Sp. z o.o. www.rockwool.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

TERMOMODERNIZACJA

Dlaczego do izolacji poddasza

warto wybrać wełnę mineralną Szukając materiału izolacyjnego, który ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne i akustyczne, warto zainteresować się wełną mineralną. Stosuje się ją do ocieplania dachów skośnych i stropów, a także ścian zewnętrznych. Wełna mineralna doskonale wygłusza również sufity podwieszane, stropy między piętrami oraz ściany działowe.

tosując wyroby uznanych producen-

Łatwy montaż. Do izolowania dachu czy

tów, takich jak URSA, możemy mieć

ścian wełną mineralną nie jest potrzebny

pewność, że deklarowane parametry

specjalny sprzęt lub drogie narzędzia. Ko-

To materiał ekologiczny produkowany z na-

są zgodne z rzeczywistością i udokumento-

nieczna jest jednak staranność wykonania,

turalnych surowców – piasku i stłuczki szkla-

wane badaniami laboratoryjnymi. Mamy też

bo tylko wtedy izolacja będzie zdawać egza-

nej, uzyskiwanej z recyklingu. W wysokiej

możliwość skonsultowania się i uzyskania

min przez dziesięciolecia. Produkty z wełny

temperaturze następuje stopienie surowców,

fachowej porady od doradców technicznych

szklanej mają tę zaletę, że przy niskiej gęsto-

a w kolejnym etapie ich rozwłóknienie. Dzięki

takiej firmy.

ści osiągają bardzo dobre parametry termicz-

temu powstają włókna o średnicy kilku μm,

ne i akustyczne. Wełnę można łatwo docinać

które następnie są łączone ze sobą za pomocą

nawet do skomplikowanych kształtów, a przy

żywic, tworząc sprężystą i elastyczną wełnę

tym część produktów ma trasowane linie,

szklaną, dostępną w postaci rolek lub płyt.

Jakie są zalety wełny mineralnej URSA? Najskuteczniejsza

termoizolacja

dachu.

które jeszcze bardziej ułatwiają przycinanie.

Wełna mineralna URSA ma bardzo niski

Z kolei niewielka masa wełny usprawnia pra-

współczynnik przewodzenia ciepła (λ). Jego

ce montażowe, zaś konstrukcja budynku jest

W ofercie dostępne są produkty z mineralnej

wartość wynosi nawet 0,031 W/(m·K). Co

obciążana w niewielkim stopniu.

wełny szklanej URSA GLASSWOOL oraz weł-

istotne, im jego wartość jest mniejsza, tym

Zdrowy dom ocieplony wełną. Izolacja

ny szklanej klasy premium URSA PUREONE.

materiał jest lepszym izolatorem. Dla wyro-

dachu musi oddychać i zapewniać prawidło-

Produkty muszą być dostosowane do różnych

bów URSA GLASSWOOL i URSA PUREONE

wą wentylację domu. Takie zalety ma wełna

potrzeb i zastosowań, więc produkuje się je

współczynnik przewodzenia ciepła mieści się

mineralna. Produkty URSA są paroprzepusz-

w formie rolek, płyt, taśm oraz w postaci gra-

w przedziale 0,031÷0,045 W/(m · K).

czalne, co oznacza, że para wodna ma szan-

nulatu. W ofercie URSA znajdują się także

sę bezpiecznie i w całości wydostać się na

płyty XPS z polistyrenu ekstrudowanego oraz

zewnątrz.

panele URSA AIR z mineralnej wełny szkla-

Cichy dom. Wełna mineralna URSA chłonie fale dźwiękowe i izoluje od hałasu

Oferta produktów URSA

z zewnątrz budynku lub pomiędzy pomiesz-

Wełna mineralna jest nieszkodliwa dla

czeniami, co potwierdzają raporty z badań.

zdrowia, nie jest rakotwórcza, głównymi su-

Zapewnia komfort akustyczny na bardzo

rowcami używanymi do jej produkcji są bo-

wysokim poziomie. Izolacyjność akustyczna

wiem składniki naturalne, m.in. piasek.

nej do budowy samonośnych przewodów wentylacyjnych. Produkty URSA – jednego z największych producentów materiałów do izolacji w Euro-

wyraża się w decybelach (dB) – im większa

Gwarancja jakości i trwałości. Bardzo

pie – są na polskim rynku już 20 lat. Cieszą

wartość, tym przegroda lepiej izoluje od ha-

ważną zaletą wełny mineralnej jest niezmien-

się niesłabnącym zaufaniem zarówno wyko-

łasu. Dzięki zastosowaniu produktów URSA,

ność parametrów w czasie. Po latach użyt-

nawców, jak i klientów końcowych.

np. w ściankach działowych, osiąga się izo-

kowania są wciąż takie same. Niezmienność

lacyjność akustyczną nawet 68 dB!

jest potwierdzona w Deklaracji Właściwości

Bezpieczny dom. Wełna mineralna URSA

Użytkowych, którą wystawia się dla każdej

jest niepalna. Ma najwyższą klasę reakcji na

paczki wełny URSA. Jakość wyrobów URSA

ogień A1, co potwierdzają badania przepro-

potwierdzają też certyfikaty CE, ISO oraz

wadzane w certyfikowanych laboratoriach.

EUCEB.

Wełna stosowana w odpowiednich układach

Materiał ekonomiczny i ekologiczny. Ocie-

przegród budowalnych pozwala na uzyska-

plenie dachu wełną mineralną zdecydowa-

nie do 60 minut pełnej i realnej odporności

nie poprawia energooszczędność budynku,

ogniowej w czasie pożaru dla dachów z za-

a przy tym jest najtańsze wśród innych izola-

stosowaną wełną szklaną.

cji dachu o tej samej skuteczności.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

URSA Polska sp. z o.o. ZAKŁAD PRODUKCYJNY ul. Armii Krajowej 12 42-520 Dąbrowa Górnicza tel. 32 268 01 01, fax 32 264 07 91

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Książki z dziedziny: budownictwa

wentylacji i klimatyzacji

chłodnictwa

instalacji elektrycznych

ciepłownictwa i ogrzewnictwa

informatyki

gazownictwa

zarządzania i obsługi nieruchomości

instalacji sanitarnych

oraz programy, słowniki, poradniki

ochrony środowiska

Księgarnia Techniczna Grupa MEDIUM ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel.: 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 e-mail: eib@ksiegarniatechniczna.com.pl

www.ksiegarniatechniczna.com.pl

EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ

JAK CIESZYĆ SIĘ ZDROWYM I CZYSTYM

POWIETRZEM W DOMU W okresie jesienno-zimowym aż 80% czasu spędzamy w pomieszczeniach zamkniętych. Postarajmy się więc, aby nasz dom był nie tylko ładny i wygodny, ale także zdrowy, ciepły i oszczędny.

adania prowadzone przez instytucje naukowe zajmujące się

i mieszkaniach powinniśmy zadbać o obniżenie poziomu zanieczysz-

wpływem środowiska na stan naszego zdrowia wskazują, że

czeń powietrza, właściwą regulację temperatury i wilgotności, a także

zagrożenia występujące w wielu naszych mieszkaniach mogą

wyeliminowanie źródeł nadmiernego hałasu.

być groźniejsze niż te, które występują na ulicach miast. Słuchając

W prosty sposób możemy sami kontrolować poziom komfortu po-

codziennych komunikatów o jakości powietrza, zapominamy, że

mieszczeń, w których przebywamy. Do tego celu wystarczą: termo-

mieszkanie, oprócz groźnych pyłów PM2,5 i PM10 przedostających

metr, higrometr i aplikacja na smartfony służąca do mierzenia poziomu

się z ulicy, wypełniają bakterie, roztocza i inne substancje ulatniające

hałasu. Trzeba też zwracać uwagę na komunikaty o zanieczyszczeniu

się z mebli, tworzyw sztucznych czy farb.

powietrza.

Dopuszczalny poziom zanieczyszczenia powietrza pyłami PM10 wynosi 40 ug/m3, a dla PM2,5 – 25 ug/m3. Z badań wynika, że

Czyste powietrze

zimą w naszych mieszkaniach oddychamy powietrzem, które jest nie-

Najprostszym sposobem uzyskania czystego powietrza w pomieszcze-

mal dwukrotnie bardziej zanieczyszczone niż powietrze na zewnątrz.

niu jest częste wietrzenie oraz zapewnienie prawidłowej wentylacji.

Znając zagrożenia dla naszego zdrowia, możemy je wyeliminować

Do tego celu warto zastosować nawiewniki w oknach, które pozwalają

powszechnie dostępnymi środkami.

na kontrolowany napływ powietrza oraz wyciągi wymuszające jego obieg. W szczególności dotyczy to kuchni i łazienki. Jakość powietrza

Klimat domu zależy od nas

w domu znakomicie poprawiają nowoczesne i wydajne urządzenia fil-

Kompleksowe działania nie tylko zmniejszą ryzyko zachorowań, ale też

trujące – oczyszczacze powietrza wyposażone w filtr HEPA oraz rośliny

spowodują znaczące oszczędności w wydatkach na nośniki energii.

(np. bluszcz, lipka, paproć, dieffenbachia, fikus). Rośliny doniczkowe

Jednocześnie podniesie się komfort naszego życia. W naszych domach

są naturalnym sprzymierzeńcem w nawilżaniu i odświeżaniu powietrza, zwłaszcza gdy nie możemy otworzyć okien.

Komfort cieplny i poziom wilgotności Komfort cieplny w dużej mierze zależy od indywidualnych preferencji. Osoby starsze oraz dzieci lepiej czują się w pomieszczeniach o wyższej 5

temperaturze. Osoby aktywne fizycznie preferują niższe temperatury. Alergicy z kolei wolą przebywać w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności. Optymalne dla ludzi zdrowych parametry temperatury w pomieszczeniach to 18–21°C (łazienka: powyżej 25°C, pokój dzienny: 21°C, sypialnia:

18°C,

kuchnia:

19°C). Podczas nieobecności domowników warto obniżyć temperaturę do około 16°C. 6b 6a

Nowoczesne

termostaty

i automatyczne programatory pozwalają na precyzyjną regulację temperatury w każ-

EKSPERT BUDOWLANY

1. Nawilżacz i oczyszczacz powietrza, 25 W, 270 zł. 2. Oczyszczacz powietrza AC-20 TOYOTOMI, 699 zł. 3. Oczyszczacz powietrza ETK-S50 TOYOTOMI, 1299 zł. 4. Nawilżacz ultradźwiękowy 5L, 199 zł. 5. Roślina doniczkowa COROKIA, 30–40 cm, 22,95 zł. 6. Roślina doniczkowa Sansevieria, 20–30 cm, 29,95 zł. 6a. Roślina doniczkowa Phlebodium Blue Star, 40–50 cm, 24,90 zł. 6b. Roślina doniczkowa Skrzydłokwiat, od 11,95 zł. 7. Nawilżacz powietrza na grzejnik, 57 zł. 8. Nawilżacz powietrza na grzejnik, 47 zł. 9. Nawilżacze powietrza na grzejnik, różne wzory, od 11,30 zł. 10. Nawilżacz powietrza na grzejnik, 27,60 zł.

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ

dym pomieszczeniu i w określonych godzinach. Podczas budowy lub modernizacji domu należy zastosować odpowiednie grzejniki i nowoczesną instalację grzewczą. Warto rozważyć zastosowanie urządzeń, którymi można sterować za pomocą smartfonów. Powinniśmy też pamiętać, że nawet najbardziej nowoczesne urządzenia grzewcze nie dadzą pożądanych efektów, jeśli nie zadbamy o właściwą izolację termiczną domu. Oszczędność nośników energii to znaczące oszczędności w budżecie domowym oraz ograniczenie emisji szkodliwych substancji do środowiska naturalnego. O tym, jak ważna jest prawidłowa wilgotność powietrza w domu, przekonujemy się zazwyczaj w zimie, gdy grzeją kaloryfery. Skutki

przesuszonego powietrza odczuwamy, gdy wilgotność wynosi poniżej 30%. Łzawią nam oczy, skóra piecze, szybciej łapiemy infekcje. Tymczasem zimą w zamkniętych pomieszczeniach może spaść nawet do 10%. W takiej sytuacji nie pomogą mokre ręczniki rozłożone na kaloryferach albo pranie rozwieszone w sypialni. Jedyny ratunek w nowoczesnych nawilżaczach powietrza. Warto o tym pomyśleć, gdy mieszkają z nami małe dzieci lub osoby chore. Pamiętajmy, by nie dopuścić do nadmiernej wilgotności, która sprzyja rozwojowi grzybów. Więcej informacji na www.leroymerlin.pl 11. Grzejniki z serii LATUS aluminium, różne kolory, 485 zł. 12. Grzejnik łazienkowy ARES 45/65W, 431,53 zł. 13. Grzejnik aluminiowy OTTIMO 532–706 W, 486 zł. 14. Grzejnik dekoracyjny 343–665 W, 660 zł. 15. Grzejnik dekoracyjny RIBBON 332–783 W, 999 zł. 16. System sterowania grzejników LINK wifi, 1600 zł. 17. System sterowania grzejników EVOHOME wifi. 18. Głowica elektroniczna ECO HOME Bluethooth. 19. Głowica termostatyczna. 20. Głowica elektroniczna, 151 zł.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Fot. VELUX

TERMOMODERNIZA TERMOMODERNIZACJA CJA

Można składać wnioski

o dopłaty z programu „Czyste Powietrze” Krystyna Stankiewicz

gminie (harmonogram tych spotkań można

Celem rządowego programu „Czyste Powietrze” jest zmniejszenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery, a pomóc w tym ma finansowe wsparcie państwa dla gospodarstw domowych na poprawę efektywności energetycznej budynków.

znaleźć na stronie Ministerstwa Środowiska w zakładce „Czyste Powietrze”). Według zapowiedzi rządu, program „Czyste Powietrze” będzie realizowany w latach 2018–2029. Zakłada on, że jego realizacja pochłonie z budżetu państwa 103 mld zł,

Założenia programu „Programem

Czyste

Powietrze

dajemy

szansę Polakom na wymianę przestarzałych źródeł ciepła w swoich domach. Dzięki temu, że program działa kompleksowo, przeprowadzimy nie tylko termomodernizację 3 mln domostw. Przede wszystkim zyska na tym stan środowiska naturalnego, dzięki ograniczeniu emisji pyłów” – mówił minister środowiska, Henryk Kowalczyk, na konferencji prasowej, inaugurującej nabór wniosków o dofinansowanie w ramach tego programu, m.in. na modernizację systemu ogrzewania. Minister poinformował również, że resort środowiska przeprowadzi spotkania inforFot. FAKRO

macyjne dotyczące tego programu w każdej

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

TERMOMODERNIZACJA 801–1000 zł – do 70%, 1001–1200 zł – do 60%, 1201–1400 zł – do 50%, 1401–1600 zł – do 40%, a powyżej 1600 zł – do 32%. Przy czym minimalne koszty kwalifikowane, od których będzie liczona dotacja, to 7 tys. zł, a maksymalne – 53 tys. zł. Natomiast na sfinansowanie brakujących

Fot. Junkers

Fot. Buderus

Fot. Bosch

środków na realizację inwestycji będzie moż-

Nowoczesne kotły kondensacyjne

na otrzymać pożyczkę na preferencyjnych warunkach, spłacaną do 15 lat.

Gdzie składać wnioski? Wnioski należy składać w oddziałach wo-

w tym na finansowanie w formie dotacji

wanie z tego programu, to wymiana źródeł

jewódzkich funduszu ochrony środowiska

63,3 mld zł, a w formie pożyczek zwrotnych

ciepła starej generacji opalanych paliwem

i gospodarki wodnej, właściwych dla adresu

39,7 mld zł.

stałym na węzły cieplne, kotły na paliwo sta-

budynku

łe, systemy ogrzewania elektrycznego, kotły

Adresy tych oddziałów można znaleźć m.in.

gazowe kondensacyjne oraz pompy ciepła.

na stronie NFOŚiGW.

Kto i jakie wsparcie może uzyskać?

poddanemu

termomodernizacji.

Dofinansowywane mają być również prace

Do wniosków trzeba też dołączyć do-

W ramach rządowego programu „Czyste

termomodernizacyjne, takie jak docieplanie

kumenty potwierdzające prawo własności

Powietrze” o dofinansowanie przedsięwzięć

przegród zewnętrznych i wewnętrznych bu-

nieruchomości i wysokość dochodów rodzi-

ograniczających emisję szkodliwych sub-

dynku oraz wymiana stolarki otworowej.

ny, a także – w zależności od zakresu pla-

stancji do atmosfery mogą ubiegać się osoby

Wysokość dofinansowania będzie uzależ-

nowanych prac – kopie pozwolenia organu

fizyczne mające prawo własności lub będą-

niona od dochodu przypadającego na jedną

architektoniczno-budowlanego na inwesty-

ce współwłaścicielami budynku. Ponadto

osobę w gospodarstwie domowym. I tak ro-

cję, projektu wykonanego przez uprawnioną

programem mają być objęte zarówno domy

dzina z dochodem poniżej 600 zł na osobę

osobę, audytu energetycznego czy dokumen-

już istniejące, jak i nowo budowane. A inwe-

może liczyć na dotację pokrywającą do 90%

tację fotograficzną stanu budynku.

stycje, na które można otrzymać dofinanso-

kosztów inwestycji, 600–800 zł – do 80%,

Buderus205x144EkspertBudowlany2 25.09.2018 13:44 Strona 1

Źródło: www.mos.gov.pl reklama

Systemy grzewcze przyszłości.

Gotowi na przyszłość Nowa generacja wiszących gazowych kotłów kondensacyjnych

Logamax plus GB172i to: najwyższa jakość w każdym detalu, front wykonany z najwyższej jakości szkła tytanowego w kolorze czarnym lub białym, intuicyjna obsługa wbudowanego panelu sterowania z wyświetlaczem LCD, oszczędności eksploatacyjne gazu i energii elektrycznej dzięki wysokiej sprawności i efektywności energetycznej.

Infolinia Buderus 801 777 801, www.buderus.pl EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Jawar

INSTALACJE

NIE ZAPOMNIJ O KOMINIE Jesień to doskonały czas na przygotowanie domu do zbliżającego się okresu grzewczego. O kominy i instalację grzewczą powinniśmy dbać przez cały rok, jednak szczególnie teraz, po dłuższej przerwie w eksploatacji, ze szczególną starannością należy zweryfikować ich stan techniczny.

nakazuje przeprowadzanie przeglądów kominiarskich w domach jednorodzinnych raz w roku, w budynkach powyżej 2000 m² dwa razy w roku – do 31 maja i 31 listopada. Kontrole kominiarskie są konieczne z wielu względów.

rzed rozpoczęciem sezonu grzewcze-

czeń, ale przede wszystkim czuwanie nad

go kluczowe jest sprawdzenie prze-

właściwą budową i stanem technicznym ca-

wodów

łej instalacji kominowej i grzewczej.

kominowych

(dymowych,

Czyszczenie przewodów kominowych gwarancją prawidłowego ciągu

spalinowych i wentylacyjnych) pod kątem

Czego możemy się spodziewać podczas

drożności, szczelności i prawidłowego dzia-

takiego przeglądu? Fachowiec zaczyna od

Czeladnik lub mistrz kominiarski, przepro-

łania. Kontrola przeprowadzona przez osobę

czyszczenia przewodów oraz sprawdzenia

wadzając czyszczenie przewodów komi-

posiadającą kwalifikacje mistrza w rzemiośle

drożności i prawidłowości przebiegu, w tym

nowych, usuwa wszelkie zanieczyszczenia

kominiarskim pozwoli nie tylko zweryfikować

szczelności przewodów kominowych. Tym

osadzające się na wewnętrznych ścianach

prawidłową wydajność systemu grzewcze-

samym torem weryfikuje stan komina ponad

komina. W przewodach dymowych są to

go, ale przede wszystkim zagwarantuje, że

dachem, tzn. działanie nasad kominowych.

smoła i sadza, zaś w spalinowych pajęczy-

nic nie będzie zagrażało naszemu zdrowiu

Do jego obowiązków należy także zbada-

ny czy ptasie gniazda, które blokują przekrój

i życiu.

nie funkcjonowania urządzeń podłączonych

komina. Tego typu zanieczyszczenia usuwa

Przeglądy kominiarskie to podstawa Obowiązek wykonywania przeglądów kominowych wprowadzono ustawą o Prawie budowlanym w 1994 roku. Planując przegląd, powierzmy go osobie, która ma odpowiednie uprawnienia na wykonywanie czynności kominiarskich. Jej zadaniem jest nie tylko oczyszczenie komina z wszelkich zanieczysz-

do przewodów kominowych. Polskie prawo

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

Dariusz Pilitowski, dyrektor ds. rozwoju w firmie Jawar

CZYM GROZI NIECZYSZCZENIE KOMINA?

ZDANIEM

eksperta

Smoła, która wydziela się z opału w wyniku jego suchej destylacji bądź spalania ze zbyt małą ilością powietrza, osadza się na ściankach komina. W trakcie rozgrzewania się komina paruje, wydzielając łatwopalne opary – wystarczy iskra (np. podczas dokładania opału), aby komin uległ zapaleniu. W zależności od ilości zanieczyszczeń temperatura wewnątrz komina może wzrosnąć nawet do 1600°C i stanowić poważne zagrożenie pożarowe dla całego budynku. Zarówno smoła, jak i sadza w wyniku zapłonu mogą także obciekać w dół, powodując zaślepienie komina, przez co gromadzące się gazy mogą doprowadzić do wybuchu.

www.ekspertbudowlany.pl

INSTALACJE nieszczęścia związanego z zaniedbaniem komina, właścicielowi budynku nie grożą

Fot. Jawar

Bezpieczny komin przez cały sezon grzewczy

żadne konsekwencje. Jeżeli właściciel domu

Jak uniknąć problemów z kominem w czasie

potrafi i dysponuje odpowiednimi narzędzia-

zimy? Jednym z podstawowych elementów

mi, może samodzielnie wyczyścić komin.

jest właściwa izolacja – wykonanie jej w pra-

Należy jednak pamiętać, że jeżeli dom jest

widłowy sposób zmniejszy ryzyko wychładza-

ubezpieczony i dojdzie do szkody odkomino-

nia spalin. Najlepiej już na etapie budowy

wej, wówczas każdy ubezpieczyciel w Polsce

domu wyposażyć się w system kominowy

zażąda od właściciela zaświadczenia wysta-

z odpowiednią izolacją. Warto pamiętać

wionego przez kominiarza o przeprowadzo-

także o prawidłowym doborze przewodu

nych kontrolach. Bez takiego dokumentu nie

kominowego do urządzenia grzewczego. We

ma możliwości otrzymania jakiegokolwiek

właściwie dobranym układzie komin–kocioł

odszkodowania. Kolejną kwestią jest ryzy-

nie dochodzi do kondensacji pary wodnej,

ko niskiego ciągu, wywołanego dużą ilością

a skraplanie występuje w atmosferze.

odkładającej się sadzy w kominie. Charak-

Zdrowie i bezpieczeństwo domowników

się poprzez otwór rewizyjno-wyczystny, który

teryzuje się ona chropowatą strukturą, przez

jest najważniejsze, dlatego warto przed

znajduje się w dolnej części komina. Ile razy

co hamuje przepływający strumień spalin,

rozpoczęciem sezonu grzewczego wykonać

w roku powinniśmy wykonywać czyszczenia

dlatego nawet jej niewielka warstwa działa

odpowiednie czynności, które pozwolą na

przewodów kominowych? Według obowiązu-

negatywnie na poprawne działanie komina.

prawidłową eksploatację w okresie jesienno-

jącego prawa w przewodach wentylacyjnych

Należy zatem kilkakrotnie w ciągu sezonu

-zimowym. Przeglądy przewodów wentyla-

należy to robić raz w roku, w przewodach

grzewczego, nawet we własnym zakresie,

cyjnych, dymowych i spalinowych są szcze-

podłączonych do palenisk opalanych pali-

oczyścić dolną część komina z nieczystości,

gólnie istotne, gdyż dzięki ich sprawnemu

wem gazowym i płynnym – dwa razy w roku,

które nagromadziły się podczas eksploatacji.

działaniu w domu odbywa się prawidłowa

zaś opalanych paliwem stałym – cztery razy

Zabronione jest natomiast czyszczenie ko-

cyrkulacja, eliminująca uciążliwe i szkodli-

w roku.

mina metodami polegającymi na wypalaniu

we związki z powietrza. Szczególnie w roz-

Za brak czyszczenia komina nie ma kar

sadzy w kominie za pomocą „kontrolowane-

poczynającym się okresie grzewczym należy

urzędowych, jednak jego zaniedbanie może

go” zapłonu sadzy. Jest to prosta droga do

pamiętać, że zaburzona praca systemu może

kosztować użytkowników nawet dorobek ich

zniszczenia komina czy powstania pożaru

doprowadzić do wielu nieszczęść, w tym

całego życia. Dlatego dopóki nie dojdzie do

i narażenia się na bardzo kosztowny remont.

m.in. do zaczadzenia. reklama

SPOTKAJ NOWE MOŻLIWOŚCI!

CZY WIESZ JUŻ WSZYSTKO? WEŹ UDZIAŁ W NAJWIĘKSZYCH TARGACH BUDOWLANYCH I POZNAJ INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA W SWOJEJ BRANŻY! 54

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

W tym samym czasie

TARGI MASZYN, NARZĘDZI I KOMPONENTÓW DO PRODUKCJI OKIEN, DRZWI, BRAM I FASAD

www.budma.pl

INSTALACJE

JAWAR prowadzi prace badawczo-rozwojowe

nad INNOWACYJNYM KOMINEM Z początkiem kwietnia 2018 roku firma Jawar rozpoczęła kolejne prace badawczo-rozwojowe. Tym razem specjaliści z branży kominowej skupiają się na opracowaniu systemu kominowego z odzyskiem ciepła w obudowie perlito-betonowej, przeznaczonego do urządzeń grzewczych na paliwa stałe. Projekt realizowany jest przy współfinansowaniu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, a pracę potrwają do końca I kwartału 2021 roku.

3. Badania nad szczelnością mieszanek perlito-betonowych – kluczowe w tym zakresie jest stworzenie pustaka kominowego, który spełni klasę gazoszczelności. 4. Badania nad wpływem akcesoriów na parametry komina – w tym wypadku firma chce pozyskać wiedzę, czy nasady kominowe mogą stabilizować ciąg kominowy na poziomie podciśnienia 15–20 Pa, przy jednoczesnym zapewnieniu niezakłóconego dopływu

że nie tylko przyczynia się on do zmniejsze-

powietrza do spalania. Istotne są również

nia smogu poprzez niską emisję pyłów, ale

informacje o szczelności wewnętrznego prze-

umożliwia również odzysk ciepła, osiągając

wodu na poziomie N1 również po pożarze

sprawność 5%. Obecne badania mają na

sadzy.

celu zwiększenie tej wartości do co najmniej

5. Projektowanie i testowanie różnych

10%. Istotnym aspektem będzie zapewnie-

konstrukcji komina – ten etap opiera się

nie szczelności gazowej obudowy komina, co

na wyborze konstrukcji, która będzie wyka-

ma szczególne znaczenie w domach pasyw-

zywać najlepsze spośród przebadanych pa-

nych i energooszczędnych. Specjaliści chcą

rametry wymiany ciepła i bezpieczeństwa

również zmniejszyć nasiąkliwość pustaków,

pożarowego, przy zastosowaniu materiałów

poprawić ich wytrzymałość, a także jeszcze

i akcesoriów wytypowanych w poprzednich

bardziej rozbudować gamę akcesoriów.

etapach projektu.

Ze względu na duży potencjał systemu

6. Przygotowanie prototypu konstrukcji,

kominowego Nord, Jawar przystąpił do ko-

testowanie – jedna z końcowych faz projek-

lejnych badań. Tym razem firma skupi się na

tu pozwoli firmie zaprojektować i wykonać

opracowaniu drugiej generacji tego komina.

prototyp docelowego systemu kominowego.

Kluczowe dla marki jest, aby nowy system

Komin ma spełniać wszystkie warunki norm

był jeszcze bardziej efektywny i bezpieczny

oraz zapewniać sprawność temperaturową

od poprzednika.

na poziomie 10%.

Zakres prowadzonych badań Jawar Nord

7. Komin zostanie poddany badaniom potwierdzającym jego właściwości. Pozwoli

Prace badawczo-rozwojowe potrwają do

to producentowi uzyskać odpowiednie atesty,

końca I kwartału 2021 roku i będą realizo-

aprobaty i certyfikaty niezbędne do wprowa-

wane pod przewodnictwem kierownika prac

dzenia wyrobu do sprzedaży. Najprawdo-

Jawar już po raz kolejny przystąpił do realiza-

B+R – dr. inż. Krzysztofa Drożdżola. Bada-

podobniej będzie on dostępny od początku

cji badań mających na celu opracowanie no-

nia zostały podzielone na siedem etapów:

kwietnia 2021 roku.

Komin kontra smog

wego komina i materiału bazowego do jego

1. Badania nad wytrzymałością i prze-

Jawar niemal od początku swojej działal-

produkcji. W przypadku nowego projektu fir-

wodnością cieplną betonu – celem badań

ności bierze czynny udział w pracach badaw-

ma zamierza wyprodukować system komino-

jest uzyskanie materiału, który pozwoli speł-

czo-rozwojowych. To dzięki nim firma opra-

wy, będący drugą generacją dotychczasowe-

nić wymogi normy w zakresie wytrzymałości

cowuje nowe, efektywne rozwiązania, oparte

go Jawar Nord. Komin ten przeznaczony jest

i zapewni maksymalną izolacyjność termicz-

na innowacyjnych technologiach.

do odprowadzania spalin z kominków i ko-

ną oraz niską wagę.

tłów na paliwa stałe w budownictwie ener-

2. Badania nad hydrofobizacją perlitu –

gooszczędnym i pasywnym. Zaletą Norda

na tym poziomie ważne jest uzyskanie mate-

jest doprowadzanie powietrza do urządzenia

riału umożliwiającego wytworzenie pustaka

grzewczego w sposób grawitacyjny, poprzez

kominowego, który ma znacznie niższą na-

kanał powietrzny systemu kominowego.

siąkliwość, a jednocześnie będzie miał wła-

Ostatnio przeprowadzone badania antysmo-

ściwości fizyczne, spełniające wymagania

gowe z wykorzystaniem komina pokazały,

normy EN 12446.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

Jawar Sp. z o.o. ul. Sońska 89, 06-400 Ciechanów e-mail: handel@jawar.com.pl www.jawar.com.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

INSTALACJE Nieumiejętne palenie lub używanie złej jakości paliwa pokrywa części użytkowanych urządzeń oraz kominy osadami ze smoły. Nawet niewielka ich ilość nie pozwala na normalne i prawidłowe działanie kominków, pieców, kotłów czy kominów murowanych i metalowych – zmniejsza ich efektywność, przyspiesza zużywanie się i korozję. Osady smoły i sadzy zatykają komin, stwarzając zagrożenie zatrucia czadem, a co najbardziej niebezpieczne, mogą zapalić się i w konsekwencji spowodować pożar w całym obiekcie. Jak więc należy postępować?

ZADBAJ O BEZPIECZEŃSTWO W SWOIM DOMU Jak przeciwdziałać?

odporne, „Witaminy” – dodatek wspomaga-

Firma Prowent Białystok, dystrybutor pro-

jący spalanie tradycyjnego paliwa (drewna,

fesjonalnych

HANSA,

peletów czy węgla). Można je stosować

ma w swojej ofercie niezwykle skuteczny

razem z drewnem oraz każdego rodzaju wę-

i wydajny środek do usuwania smoły i sa-

glem kamiennym, brykietami trocinowymi

dzy z komina oraz urządzeń grzewczych.

i torfowymi oraz granulatem. „Witaminy”

Substancje zawarte w preparacie powodują

ograniczają również odkładanie się sadzy

rozkład smoły i ułatwiają jej spalanie w nor-

w kominie oraz zwiększają efektywność opa-

malnym cyklu pracy urządzenia grzewczego.

łu o około 20%.

akcesoriów

marki

Produkty HANSA to cała linia nowator-

Na uwagę zasługuje również ceniony

skich wyrobów podnoszących komfort użyt-

przez profesjonalistów obrotowy zestaw do

kowania kominka czy piecyka. W jej skład

czyszczenia kominów Tornado. Umożliwia

wchodzą m.in. bardzo skuteczne i ekologicz-

on samodzielne wyczyszczenie komina bez

ne środki do czyszczenia szyb kominkowych,

konieczności wchodzenia na dach budynku.

znakomicie kryjące i nie-

Działa po podłączeniu go do dowolnej wier-

zwykle trwałe farby żaro-

tarki elektrycznej. Za jej pomocą szczotka obraca się nawet do kilku tysięcy obrotów na minutę. Nylonowe włosy szczotki Tornado, dzięki swoim ostrym krawędziom oraz ogromnej szybkości obracania się, usuwają osady dowolnej trwałości, rozdrabniając je i zeskrobując.

PROWENT BIAŁYSTOK SP. J. Białostoczek 17, 15-592 Białystok tel. 85 740 22 55 www.prowent-bialystok.com bialystok@prowent.com 56

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

ARCHIPELAG projekty domรณw

Pobierz za darmo w sklepach:

www.archipelag.pl

INSTALACJE

Weronika Radzikowska

Nowe modele przepływowych podgrzewaczy gazowych są nie tylko wygodniejsze w obsłudze, ale też znacznie bardziej bezpieczne i ekonomiczne w działaniu niż urządzenia starszego typu.

NOWOCZESNE

Fot. Stiebel Eltron

PRZEPŁYWOWE PODGRZEWACZE WODY

z zamkniętą komorą –

ograniczyć zakres prac, a przez to i kosz-

nazywane popularnie piecykami ła-

ty, nie decydują się na zmiany w instalacji

wyposażony jest w zestaw koncentrycznych

zienkowymi (bo w tym pomieszczeniu

grzewczej oraz wodnej, co byłoby konieczne,

rur („rura w rurze”). Ta o mniejszej średnicy

są zwykle montowane, ale spotyka się je

gdyby do podgrzewania wody zastosowali na

służy do odprowadzania spalin, a większą

także w kuchniach), przygotowują tylko tyle

przykład kocioł gazowy.

zasysane jest powietrze z zewnątrz. Dzięki

ciepłej wody, ile aktualnie potrzeba. Uruchamiają się bowiem w momencie odkręcenia kranu i wyłączają, gdy go zakręcimy. Ze

Otwarta czy zamknięta komora spalania?

zamkniętej komorze proces spalania gazu odcięty jest od pomieszczenia, w którym urządzenie zostało zamontowane. Jest więc

względu na sposób przygotowania ciepłej

Przeglądając strony internetowe producen-

ono bardzo bezpieczne w eksploatacji – nie

wody polecane są przede wszystkim do nie-

tów lub dystrybutorów bądź ulotki prezen-

ma ryzyka zatrucia się czadem przez do-

dużych domów z jedną łazienką znajdują-

tujące te urządzenia, już na początku ich

mowników. Nie ma też problemu z obniże-

cą się blisko kuchni. Sprawdzą się również

charakterystyki spotykamy się z informacją,

niem temperatury w łazience podczas działa-

wtedy, gdy domownicy nie będą korzystać

że dany model ma otwartą lub zamkniętą

nia podgrzewacza. Poza tym pomieszczenie,

jednocześnie ze wszystkich punktów poboru

komorą spalania. Czym różnią się te rozwią-

w którym go umieścimy, może być mniejsze

wody zasilanych z podgrzewacza. Zazwyczaj

zania? Które będzie dla nas lepsze? Warto

– odpowiednie będzie już takie, które ma ku-

wybierane są przez tych inwestorów, któ-

poznać odpowiedzi na te pytania, bo od tego

baturę 6,5 m3. Nie jest też potrzebna kratka

rzy remontując łazienkę, chcą jednocześnie

zależą warunki montażu przepływowego

nawiewna, a pozostałe wymagania są takie,

podgrzewacza gazowego.

jak dla piecyka z otwartą komorą.

dzenie to zasysa powietrze z pomieszczenia,

musi być podłączony do tradycyjnego komi-

w którym jest zamontowany – co najmniej

na, spaliny odprowadzane są bowiem przez

11 m3 na każdy m3 spalonego gazu. Zatem,

rurę wyprowadzaną przez dach lub ścianę,

aby zapewnić napływ świeżego powietrza

ponieważ zamontowany w nim wentylator

z zewnątrz, potrzebna jest kratka nawiewna.

sam wymusza odpowiedni ciąg. Zgodnie

Niestety zimą, zwłaszcza podczas silnych

z przepisami moc podgrzewacza, z które-

mrozów, powoduje to wychłodzenie pomiesz-

go spaliny mają być usuwane przez ścianę

czenia. W pomieszczeniu z podgrzewaczem

domu jednorodzinnego nie może przekraczać

gazowym musi znajdować się także kratka

21 kW. Jeśli jednak nie jest to konieczne,

wywiewna, którą w razie jego awarii zostaną

specjaliści nie polecają wyprowadzenia spa-

usunięte gaz lub spaliny. Poza tym pomiesz-

lin przez ścianę domu, gdyż mogą one znisz-

czenie powinno mieć kubaturę co najmniej

czyć elewację.

»»Podgrzewacz z otwartą komorą – urzą-

8 m3 i wysokość 2,2 m (w remontowanych domach przepisy dopuszczają 1,9 m). Zwróćmy też uwagę, że jeśli planujemy

Fot. Stiebel Eltron

»»Podgrzewacz

rzepływowe podgrzewacze gazowe,

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

Podgrzewacz z zamkniętą komorą nie

Jaka moc będzie odpowiednia?

montaż urządzenia z otwartą komorą spala-

Moc podgrzewacza należy dobierać do przy-

nia, nie wolno stosować wentylacji mecha-

borów sanitarnych, jakie będzie on obsługi-

nicznej, a także wentylatorów wyciągowych

wał. Poszczególni producenci oferują urzą-

(montowanych na przewodzie wentylacyj-

dzenia, których zakresy regulacji mocy nieco

nym), bo może to spowodować niewłaściwą

się od siebie różnią, ale można wyodrębnić

jego pracę.

trzy grupy piecyków:

www.ekspertbudowlany.pl

INSTALACJE »»małej

mocy, czyli na przykład 6,4–18,1

rę wody, tym większy komfort użytkowania

sji jest możliwość ustawienia temperatury

kW lub 7–17,2 kW. Takie urządzenie do-

urządzenia. Przepływowe podgrzewacze ga-

wody z dokładnością nawet do ±1°C. Co

starczy ciepłą wodę podgrzaną o 25°C od-

zowe dostępne na rynku mogą mieć jeden

istotne, pozostanie ona stała, niezależnie

powiednio 5,4–11 l/min lub 4–11 l/min.

z następujących sposobów regulacji tempe-

od ilości pobieranej wody. Poza tym dużym

Dzięki temu obsłuży z powodzeniem jeden

ratury wody:

udogodnieniem dla użytkowników jest wy-

»»ręczny

natrysk i w tym samym czasie także umywalkę;

»»średniej mocy, czyli na przykład 8,3–23,4

– stosuje się ją w najtańszych

świetlacz ciekłokrystaliczny LCD, na któ-

modelach. Pozwala jedynie na pośrednie

rym można odczytać wartości nastawionej

nastawienie temperatury ciepłej wody:

temperatury.

kW lub 7,3–23,6 kW. Te modele mają

jednym pokrętłem (które nie ma skali ani

wydajność 6,5–14 l/min lub 4–14 l/min

wyświetlacza) reguluje się wielkość pło-

dla wody podgrzanej o 25°C. Poradzą więc

mienia na palniku, a drugim ustawia natę-

sobie z deszczownicą zamontowaną w ka-

żenie strumienia wody. Jeśli zatem mocno

binie prysznicowej;

odkręcimy kran, to popłynie z niego woda

»»dużej mocy, czyli na przykład 9–30,5 kW.

o niższej temperaturze i na odwrót;

»»automatyczny

Urządzenie to zaopatrzy w ciepłą wodę

i ręczny – to najpopular-

prysznic i dwie umywalki w tym samym

niejsze rozwiązanie; moc podgrzewacza

czasie, bo taka moc gwarantuje wydajność

dopasowuje się do ilości pobieranej przez

4–17,6 l/min.

użytkownika wody. W efekcie na wypływie jest w miarę stała temperatura wody;

Z płomykiem dyżurnym czy bez? Niektóre

podgrzewacze

»»elektroniczny – mają go urządzenia z zamkniętą komorą spalania. Zaletą tej wer-

są

CO ZNAJDZIEMY NA ETYKIECIE ENERGETYCZNEJ?

ny. Korzyścią takiego rozwiązania jest to, że płomyk dyżurny pozwala na natychmiastowy zapłon palnika głównego, a także zabezpie-

WARTO

wiedzieć

Do oceny efektywności energetycznej podgrzewaczy wody stosowane są tzw. profile obciążeń, co w uproszczeniu odpowiada wymaganej dobowej wydajności urządzenia. Profile dobowe (jest ich siedem) określa się oznaczeniami od 3XS do XL. Na etykiecie energetycznej podgrzewacza znajduje się zawsze oznaczenie klasy efektywności energetycznej (od A+++ do G) oraz oznaczenie deklarowanego profilu obciążeń dla tej klasy. Odpowiednia litera umieszczona jest obok symbolu kranu. Oprócz tego jest podana informacja o rocznym zużyciu paliwa w znormalizowanych warunkach eksploatacji w GJ oraz o poziomie mocy akustycznej w pomieszczeniu w dB. Zatem, aby porównać dwa urządzenia powinny być one tej samej wielkości (np. M) i warto wybrać te, które ma mniejsze zużycie paliwa.

cza wymiennik ciepła przez zamarznięciem, szczególnie w mroźne zimy. Warto zwrócić jednak uwagę na to, że w urządzeniu bez płomyka zużycie gazu spada rocznie nawet o 70

Piecyki z otwartą komorą spalania wyposażane są w zabezpieczenia:

»»na

wypadek przypadkowego zgaśnięcia

płomienia – wtedy urządzenie się wyłączy;

»»przed

cofnięciem się spalin do pomiesz-

czenia – czujnik zamyka dopływ gazu do urządzenia, gdy nastąpi zakłócenie ciągu;

»»przed

przegrzaniem wymiennika – praca

podgrzewacza zostaje przerwana, gdy dojdzie do przekroczenia maksymalnej temperatury wody w urządzeniu.

wyposażone

w palnik atmosferyczny oraz płomyk dyżur-

m3,

Jakie zabezpieczenia są stosowane?

więc koszty jego eksploatacji będą

niższe. W wielu nowoczesnych podgrzewaczach stosuje się najczęściej zapłon elektroniczny zasilany z dwóch baterii R20 lub zapłon z hydrogeneratorem, czyli turbinką, która napędzana jest przez strumień przepływającej wody.

Jak regulować temperaturę wody? Im prostszy sposób regulacji i im dokładniej możemy ustawić oczekiwaną temperatu-

W podgrzewaczu z zamkniętą komorą spalania zamiast czujnika ciągu kominowego montuje się presostat, który nadzoruje drożność systemu powietrzno-spalinowego oraz czujniki płomienia na palniku i przegrzewu. Poza tym coraz częściej w modelach z wyświetlaczem LCD pojawia się specjalny kod, który informuje użytkownika o niepoprawnym działaniu urządzenia, a serwisantowi ułatwia zdiagnozowanie rodzaju awarii, a następnie jej naprawę. Nie zapominajmy również o tym, że aby podgrzewacz gazowy pracował bezpiecznie i z wysoką sprawnością, należy o niego dbać, czyli regularnie dokonywać okresowych przeglądów. Zgodnie z tym, co producenci podają w instrukcji obsługi, należy to robić przynajmniej raz w roku. Aby zachować warunki gwarancji, powinien tego dokonać autoryzowany serwis.

Profile obciążeń podgrzewacza wody (wg Vaillant) Dzienne zużycie ciepła [kWh/d]

Zużycie ciepła w przeliczeniu na wodę, 45°C [litr/d]

Możliwe wykorzystanie ciepłej wody

XXXS

0,345

8,6

mała umywalka, 35°C

XXS

2,100

52,6

umywalka, 35°C

2,100

52,6

mała kąpiel – prysznic

2,100

52,6

prysznic i umywalka, 35°C

5,845

146,4

prysznice i zlewozmywak, 55°C

11,655

291,9

wanna, prysznic i umywalki, 35°C

19,070

477,7

więcej kąpieli – wanna/prysznic, umywalki, 55°C

XXL

24,530

614,5

więcej jednoczesnych kąpieli

Profil rozbioru ciepłej wody użytkowej

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Bosch

INSTALACJE Joanna Ryńska

Wydajne, niezawodne, energooszczędne, komfortowe i bezobsługowe – takie mają być dzisiejsze urządzenia grzewcze. Optymalna realizacja tych wymagań nie byłaby możliwa bez systemów automatyki – sterowania i regulacji pracy kotłów, kolektorów słonecznych, pomp ciepła oraz układów łączących różne źródła ciepła.

Sterowanie urządzeniami grzewczymi W

spółczesne urządzenia grzewcze,

„pilnujące” pracy urządzeń według zadanych

temperatury, po zaawansowane regulatory

oparte zarówno na źródłach tra-

założeń, a „regulator” dostosowuje ich pracę

kontrolujące i ustawiające pracę podzespo-

dycyjnych, jak i alternatywnych,

do konkretnych warunków. Nie jest to jednak

łów kotła tak, żeby zapewnić jego najbardziej

jednoznaczne.

ekonomiczną i bezawaryjną pracę. Regula-

są rozwiązaniami złożonymi, funkcjonującymi dzięki pracy wielu podzespołów. Obok

Filozofią rozwiązań sterowania i regula-

tory umożliwiają m.in. ustawienie priorytetu

znakomitych parametrów eksploatacyjnych

cji pozostaje jednak praktyczny i intuicyjny

przygotowania c.w.u., sterują pracą nadmu-

i niezawodności oczekuje się też od nich

charakter – tak, by użytkownik mógł z nich

chu kotła oraz załączaniem pompy obiegowej

walorów ekonomicznych, czyli jak najmniej-

korzystać bez szczególnego przygotowania.

w instalacjach c.o. i pompy ładującej zasob-

szego zużycia energii potrzebnej do zasila-

Przykładowo parametry urządzeń można

nik w instalacji c.w.u.

nia. Użytkownicy wymagają także komfortu

łatwo kontrolować i ewentualnie korygo-

Regulatory do kotłów na paliwa stałe (np.

– ogrzewanie ma działać bezobsługowo, sa-

wać, korzystając z wyświetlacza. Sterow-

z podajnikiem ślimakowym) są urządzeniami

modzielnie dopasowując się do aktualnych

niki umożliwiają ustawianie dziennych czy

złożonymi, ponieważ sterują pracą układu

warunków (np. temperatury zewnętrznej).

tygodniowych harmonogramów pracy kotła

składającego się z wielu podzespołów. Umoż-

Trudno wyobrazić sobie realizację tych za-

i pompy ładującej zasobnik c.w.u., dostoso-

liwiają więc sterowanie nie tylko wentylatorem

dań bez odpowiedniego układu automatyki,

wanych do potrzeb użytkownika.

nadmuchowym, pompą obiegową c.o. i pom-

który zbierze niezbędne dane (np. tempera-

Różne typy obudów do sterowników i re-

pą ładującą zasobnik c.w.u., ale też podaj-

tura zewnętrzna czy aktualna temperatura

gulatorów pozwalają na dopasowanie roz-

nikiem ślimakowym. Sterując nadmuchem

zasobnika c.w.u.) i na ich podstawie usta-

wiązań do przewidywanych warunków pracy,

i pracą podajnika, regulator pozwala utrzymać

wi pracę wszystkich elementów urządzenia

np. montaż pod izolacją kotła, na jego zabu-

zadaną temperaturę kotła. Umożliwia także

grzewczego.

dowie, w szafie sterowniczej czy natynkowy

płynną regulację obrotu dmuchawy.

Taką funkcję pełnią coraz częściej stosowane dziś sterowniki i regulatory do kotłów, pomp ciepła, kolektorów słonecznych czy całych układów grzewczych, zarówno ofero-

na ścianie.

Sterowniki i regulatory do kotłów

Sterowniki do kotłów na paliwa stałe są przystosowane do pracy z kotłami\podajnikiem typu ślimak czy tłok (szuflada). Mogą być uniwersalne, obsługujące spalanie eko-

wane przez producentów samych urządzeń,

Najszerszą gamę produktów stanowią ste-

groszku, peletów lub biomasy. Stosuje się

jak i produkowane przez firmy specjalizujące

rowniki do kotłów, w szczególności tych dwu-

także algorytm regulacji tzw. logiki rozmytej

się w rozwiązaniach automatyki i regulacji.

funcyjnych i przystosowanych do współpracy

(pozwalający np. na obsługę siłownika zawo-

Nawet pobieżny przegląd oferty rynkowej

z dodatkowymi źródłami ciepła. Na rynku

ru mieszającego). Umożliwia on precyzyjną

pozwala stwierdzić, że brakuje jednolitego

można znaleźć rozwiązania o różnym stopniu

regulację, co pozwala na minimalizację prze-

nazewnictwa stosowanych urządzeń. Najczę-

zaawansowania, od prostych sterowników

regulowań lub skrócenie czasu osiągnięcia

ściej jako „sterownik” rozumie się rozwiązanie

zapewniających utrzymanie stałej nastawy

wartości optymalnej.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

INSTALACJE Rozwiązaniem stosowanym szczególnie w przypadku kotłów kondensacyjnych jest tzw. regulacja pogodowa, w której temperatura czynnika grzewczego zależy od zmiany temperatury zewnętrznej. Dzięki temu do instalacji grzewczej dostarczana jest dokładnie taka ilość ciepła, jaka jest potrzebna do utrzymania w pomieszczeniach zadanej temperatury, a kocioł rzadko pracuje z mocą maksymalną. W przypadku kotłów kondensacyjnych jest to o tyle istotne, że przy pracy poniżej mocy maksymalnej więcej ciepła uzyskuje się z kondensacji. Modulacja mocy palnika umożliwia regulację bez skoków temperatury. W przypadku kotłów kondensacyjnych ważna jest też współpraca układu regulacji z czujnikiem spalin. Zadaniem regulatora jest także kontrolowanie funkcji, które wpływają na prawidłową i energooszczędną pracę urządzenia, m.in. modulowanie pracy wentylatora, przedmuch kotła (programowalny), regulowanie czasu wygaszania i kontrola pracy podzespołów w tym czasie (np. zatrzymywanie pracy dmuchawy), ochrona pompy przed osadzaniem kamienia kotłowego czy zastaniem. Zadaniem regulatora jest też kontrola bezpieczeństwa pracy kotła. W zależności od wskazań temperatury uruchamia on podzespoły odpowiedzialne za ochronę przeciwzamrożeniową instalacji i blokadę przed wychłodzeniem zasobnika oraz chroniące kocioł, zasobnik i podajnik przed przegrzaniem. Sygnalizuje też i rejestruje sytuacje alarmowe oraz awarie podzespołów, np. uszkodzenie czujnika temperatury.

Sterowniki do kolektorów Zadaniem sterowników instalacji solarnej jest sterowanie pracą pomp w instalacji (automatyczne i/lub ręczne, poprzez łatwo dostępne przyciski na interfejsie sterownika), ochrona przed przegrzaniem kolektora i zasobnika oraz przemarzaniem kolektora, sygnalizowanie nieprawidłowości pracy i informowanie o parametrach instalacji (temperatura kolektorów i zasobnika, praca pompy obiegowej). Sterownik umożliwia wstępną diagnozę awarii lub uszkodzeń podzespołów: zapowietrzenie instalacji, zwarcie czy uszkodzenie czujników temperatury. Awaria może być zgłaszana przez pojawienie się odpowiedniej ikony, włączenie lampki sygnalizacyjnej lub sygnał dźwiękowy. Wybór sterownika kolektora uzależniony jest przede wszystkim od stopnia złożoności instalacji solarnej i od tego, z jakimi urządzeniami dodatkowo współpracuje oraz oczywiście od preferencji użytkownika. Prosty sterownik do kolektora słonecznego wyposażony jest w czujniki temperatury na wyjściu z baterii kolektora i w zasobniku c.w.u. Porównanie temperatur z obu czujników decyduje o załączeniu lub wyłączeniu pompy obiegowej. Jest ona załączana, kiedy temperatura kolektora przekroczy temperaturę zasobnika o zadaną histerezę, natomiast wyłączana automatycznie przy histerezie o 10°C niższej od histerezy załączenia, zatem pracuje do wyrównania temperatury kolektora i zasobnika lub do osiągnięcia ustawionej temperatury zasobnika. Pompa cyrkulacyjna załącza się, gdy temperatura zasobnika przekroczy zadaną temperaturę załączenia pompy cyrkulacyjnej, i pracuje do momentu, kiedy temperatura zasobnika spadnie poniżej tej temperatury. Sterowanie może być bardziej precyzyjne dzięki odczytowi dodatkowych wartości temperatur. Korzystać można m.in. z funkcji automatycznej regulacji i optymalizacji natężenia przepływu czynnika grzewczego w instalacji solarnej pracującej na potrzeby c.w.u. z biwalentnymi podgrzewaczami pojemnościowymi c.w.u. Funkcja ta umożliwia ustawienie zmiennej wydajności pompy obiegowej ze stopniową regulacją obrotów w oparciu o pełny zakres pracy pompy, z automajest w oparciu o pomiar temperatury wody na wyjściu z baterii kolektoEKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

reklama

tycznym przełączeniem zakresów obrotów. Praca instalacji regulowana

INSTALACJE ra (T1) oraz uśrednioną wartość temperatury

wiednio umieszczone czujniki temperatury,

pracę podzespołów (podajnik, dmuchawa).

glikolu na zasilaniu i powrocie wężownicy

programator ustawia pracę podzespołów

Producenci przekonują do konkretnego roz-

grzejnej podgrzewacza (T2 i T3). Regulator

tak, by urządzenie pracowało wydajnie i przy

wiązania, czyniąc je możliwie komfortowym

steruje włączaniem i wyłączaniem pompy

zapewnieniu najwyższego poziomu energo-

– wyposażają panele w funkcje programowa-

tak, by utrzymywać stałą (optymalną) różnicę

oszczędności.

nia tygodniowego, budzik czy układ dopaso-

temperatury T2–T3, co poprawia wydajność

Sterowniki do systemów OZE

ciepła do wody przez wężownicę oraz umoż-

W ofertach firm znajdują się także sterowniki

Dzięki wykorzystaniu technologii cyfro-

liwia wykorzystanie nawet niewielkiej ilości

łączące systemy energooszczędne – odpo-

wych, m.in. internetu i urządzeń mobilnych,

ciepła wytworzonej w kolektorze. Sterownik

wiednie zarządzanie systemami złożonymi

coraz więcej regulatorów kotłów umożliwia

ten pozwala na łatwe uruchomienie instalacji

z kolektorów słonecznych, pomp ciepła i re-

zdalny monitoring i sterowanie z dowolne-

solarnej, wymagając tylko nastawy tempera-

kuperatorów umożliwia efektywne wspiera-

go miejsca. Na rynku można spotkać dwa

tury c.w.u. Efektywność pracy instalacji jest

nie instalacji grzewczej. Regulacja współpra-

rozwiązania – albo regulator wymaga do-

większa o około 10%, a zasada działania

cy urządzeń wykorzystujących OZE zapewnia

datkowego

sterownika umożliwia także diagnozowanie

optymalizację ilości dostarczanego ciepła,

albo – w dobie coraz większej popularności

problemów z instalacją.

oświetlenia w pomieszczeniu.

urządzenia

komunikacyjnego,

a tym samym oszczędność energii. Sterow-

tzw. internetu rzeczy (IoT) – wyposażony jest

Dla układów bardziej rozbudowanych, np.

niki umożliwiają realizowanie rozmaitych

fabrycznie w moduł umożliwiający połącze-

wymagających dodatkowej współpracy z pod-

funkcji, których wspólnym mianownikiem

nie z internetem. Dzięki temu kotłem można

stawowym źródłem ciepła czy z podgrzewa-

jest maksymalne wykorzystanie możliwości

zdalnie sterować przez przeglądarkę interne-

niem wody basenowej, stosuje się sterowniki

urządzeń i takie ustawienie parametrów pra-

tową komputera zlokalizowanego w dowol-

wyposażone w większą liczbę czujników tem-

cy, by zapewnić największą wydajność, do-

nym miejscu lub aplikację w urządzeniu mo-

peratury, z opcją współpracy z elektronicznym

stosowaną do bieżących potrzeb.

bilnym – daje to np. możliwość ustawienia

przepływomierzem natężenia przepływu czy bilansu uzysków ciepła.

Regulacja układów hybrydowych

odpowiedniej temperatury w domu krótko przed powrotem użytkowników po dłuższej nieobecności. Ze sterowania mobilnego mogą

Sterowanie pompami ciepła

W przypadku układu hybrydowego (tj. syste-

także korzystać firmy serwisowe (zwykle jest

Na rynku istnieją także regulatory przezna-

mu łączącego w sobie co najmniej dwa źró-

im udostępniana odrębna wersja aplikacji),

czone specjalnie do pomp ciepła. W ofercie

dła ciepła) w regulacji istotny jest wybór naj-

które mogą zdalnie konfigurować urządzenia,

niektórych firm noszą nazwy programatorów.

bardziej ekonomicznego w danym momencie

podłączać dodatkowe czujniki i zabezpiecze-

Są to regulatory sterujące pracą sprężarki,

źródła ciepła – jest to szczególnie widoczne

nia czy analizować pracę instalacji w czasie.

pompy, wentylatora, grzałki oraz pompy do-

w odniesieniu do układu złożonego z kotła

Aplikacje takie oferowane są zarówno przez

datkowego źródła ciepła. Regulatory takie

i pompy ciepła. W tym wypadku stosuje się

firmy dostarczające sterowniki, jak i produ-

działają w zależności od temperatury – ich

układ automatycznej regulacji punktu biwa-

centów kotłów. Dzięki aplikacjom można

praca regulowana jest temperaturą c.w.u.

lentnego, który dla danych warunków pogo-

ustawić np. temperaturę zadaną aktywnych

w zbiorniku, temperaturą kontrolną agregatu,

dowych i eksploatacyjnych „wybiera” bar-

zaworów lub zapoznać się z takimi parame-

temperaturą dodatkowego źródła oraz tem-

dziej ekonomiczne źródło ciepła. Podstawą

trami i informacjami, jak temperatura spalin,

peraturą zewnętrzną. W oparciu o pomiar

jest bieżące szacowanie kosztów uzyskiwa-

tryb pracy kotła czy ilość paliwa w zasobniku

tych parametrów, realizowany przez odpo-

nia ciepła ze spalania w kotle i energii elek-

i prognoza jego wykorzystania.

trycznej do napędu pompy ciepła. W danym

Drugą stroną medalu jest stały nadzór i in-

momencie jako podstawowe pracuje więc

formacja o zakłóceniach pracy urządzenia –

źródło bardziej ekonomiczne. Przykładowo

użytkownik może, poprzez SMS lub e-mail,

pompa ciepła działa do nastawionej granicz-

otrzymać wiadomość o nieprawidłowej pracy

nej temperatury zewnętrznej, a dopiero po jej

swojego urządzenia. Ważne, że funkcja ta

przekroczeniu pracę podejmuje kocioł.

nie umożliwia zdalnego potwierdzenia zakłó-

Sterowanie zdalne Zdalne sterowanie w nowoczesnych insta-

Fot. De Dietrich

wujący podświetlenie urządzenia do jasności

pompy solarnej i efektywność oddawania

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

cenia czy przywrócenia urządzenia do pracy – wymaga bowiem oceny na miejscu przez serwisanta.

lacjach grzewczych można rozumieć dwo-

Dla współczesnego użytkownika źródeł cie-

jako. Pierwsze znaczenie to podłączenie do

pła istotny jest też fakt, że rosnąca powszech-

sterownika kontrolującego pracę urządzenia

ność sterowników i regulatorów sprawia, iż są

panelu pokojowego, przewodowego lub bez-

to rozwiązania coraz tańsze i w coraz większym

przewodowego. Rozwiązanie takie umożliwia

stopniu dostępne. Nowe urządzenia grzewcze

regulację pracy urządzenia znajdującego się

są z kolei konstruowane jako przystosowane

w pomieszczeniu kotłowni z pomieszcze-

do regulacji i dobrze na nią odpowiadające.

nia, w którym panel zostanie umieszczo-

Dzięki połączeniu tych dwóch trendów rze-

ny. Z panelu można sterować temperaturą

czywiście wydajne, energooszczędne, nieza-

pomieszczenia czy nastawą temperatury

wodne i komfortowe urządzenie grzewcze jest

c.w.u., odczytywać temperatury lub śledzić

w zasięgu ręki niemal każdego inwestora.

www.ekspertbudowlany.pl

INSTALACJE Systemy antyoblodzeniowe MATEC to elektryczne instalacje grzewcze, chroniące przed oblodzeniem rynien, dachów, ramp, podjazdów, schodów i chodników.

SYSTEMY ANTYOBLODZENIOWE MATEC Ochrona podjazdów

izolację termiczną, która ograniczy straty

wanie UV. Ich moc minimalna nie powinna

Podjazdy i wszystkie odcinki drogi lub chod-

wytworzonego ciepła wnikającego do ziemi.

być mniejsza niż 15 W/m. Przewody grzejne

nika, będące pod nachyleniem powinny

W ostatniej, najwyższej warstwie, należy za-

typu GPRN układa się w rynnach podwój-

być zabezpieczone przed oblodzeniem lub

montować czujnik temperatury. Maty grzejne

nie lub pojedynczo, w zależności od średnicy

zaśnieżeniem. Biorąc pod uwagę strefę kli-

można montować również w betonie. Wów-

rynny. Jeśli jest ona mniejsza niż 8 cm, moż-

matyczną i właściwości nawierzchni ciągów

czas przewody grzejne układa się bezpośred-

na zastosować pojedynczy układ rozłożenia

komunikacyjnych, szacuje się, że moc nie-

nio na utwardzonym podkładzie z rozłożoną

przewodu, a dla średnic większych zaleca

zbędna do utrzymania stanu bezoblodzenio-

izolacją termiczną, a następnie zalewa war-

się podwójne ułożenie. Przewody wpina się

wego waha się od 250 do 320 W/m².

stwą betonu.

do klipsów zamontowanych wewnątrz rynny.

Podczas montażu przewodów grzejnych pod nawierzchnią ważną kwestią jest ułoże-

Ochrona schodów i ramp

Przewody grzejne typu GPRN współpracują z regulatorami temperatury wyposażonymi

nie przewodów z zachowaniem odpowied-

System MATEC oferuje przewody grzejne

w czujniki powietrza oraz lodu i śniegu, które

nich odległości pomiędzy ich biegami. Z tego

jednostronnie zasilane typu GPSY o mocy

otwierają lub zamykają obwód grzejny, zależ-

powodu, wybierając system antyoblodzenio-

20 W/m, przeznaczone do montażu na scho-

nie od zaprogramowanych wartości mierzo-

wy, warto pomyśleć nie o przewodach grzej-

dach lub rampach. Podobnie jak w przypadku

nych przez czujniki.

nych, ale o matach grzejnych typu GMPD

mat, pod podjazdy przewody grzejne instalo-

i średniej wyważonej mocy 300 W/m2.

wane pod nawierzchnią stopni powinny sta-

Przewody do ochrony rur

W matach odległości między przewodami

nowić źródło ciepła o powierzchniowej mocy

Przewody grzejne typu GPRU powinny być

zachowane są już w konstrukcji urządzenia,

cieplnej około 300 W/m2. Żeby uzyskać rów-

prowadzone równolegle do osi rury po ze-

co wymiernie poprawia komfort montażu.

nomierny rozkład temperatury na ogrzewanej

wnętrznej jej stronie. Przewody grzejne do

W przypadku przewodów grzejnych zapew-

powierzchni, należy określić odległości mię-

ochrony rur standardowo wyposażone są

nienie odpowiednich odległości między bie-

dzy biegami przewodów, np. dla kabla grzej-

w termostat, który w sposób samoczynny

gami uzyskuje się przez zastosowanie sta-

nego o mocy 20 W/m odległość ta wynosi

steruje elementem grzewczym. Termostat

lowych taśm mocujących. Wcześniej jednak

6,6 cm. Dysponując wymiarami poszczegól-

zamontowany jest na połączeniu przewodu

należy te odległości wyliczyć. Stosując maty,

nych stopni, ich wysokością, a także wcześ-

grzejnego z przewodem zasilającym. Całe

instalator eliminuje konieczność obliczania

niej obliczoną odległością pomiędzy biegami

urządzenie, czyli przewód z termostatem,

wspomnianych odległości, a także unika pra-

przewodów, w łatwy sposób można obliczyć

podłączany jest do sieci 230 V wtyczką za-

cy związanej z indywidualnym montowaniem

całkowitą długość przewodu potrzebnego do

instalowaną na końcu przewodu zasilające-

przewodu. Pozostaje jeszcze aspekt prawidło-

ogrzania wymaganej powierzchni.

go. Aby zapewnić prawidłowe reagowanie

wego ułożenia maty pod nawierzchnią pod-

urządzenia na panującą temperaturę, należy

jazdu czy chodnika. Konstrukcja warstwowa

Przewody grzejne do rynien

takich miejsc to najczęściej: ułożona od dołu

Przewody grzejne przeznaczone do monto-

powierzchnia czujnika termostatu dokładnie

warstwa nośna (czyli utwardzony podkład),

wania w rynnach muszą być wyposażone

przylegała do ścianki rury.

następnie warstwa piasku lub suchego be-

w izolację zewnętrzną odporną na promienio-

zwrócić szczególną uwagę na to, aby płaska

tonu i ostatnia warstwa – nawierzchnia betonowa lub z kostki brukowej. W przypadku takiej struktury przewody grzejne (matę grzejną) należy ułożyć w warstwie piasku, względnie suchego betonu, w górnej części

Zamel Sp. z o.o. ul. Zielona 27, 43-200 Pszczyna tel. 32 449 15 00, 32 210 46 65 matec@zamel.pl, www.zamel.com

jej wysokości. Ponadto, instalując ogrzewanie nawierzchni pod warstwą piasku (bezpośrednio na warstwie utwardzonej), można ułożyć EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

INSTALACJE

Dlaczego warto zainstalować

SYSTEMY PRZECIWOBLODZENIOWE mgr inż. Karol Kuczyński

Elektryczne systemy przeciwoblodzeniowe mogą być instalowane pod typowymi nawierzchniami, takimi jak asfalt, beton, kostka brukowa i płyty chodnikowe. Są także stosowane na wszystkich rodzajach dachów w celu usunięcia śniegu i lodu z rynien, rur spustowych i skrajnych fragmentów pokrycia dachowego. Jednak nie tylko rury znajdujące się na zewnątrz budynku narażone są na uszkodzenia, również i te biegnące w piwnicach, strychach czy garażach. Zastosowanie systemów przeciwoblodzeniowych Podjazdy. Odpowiednio zaprojektowany system przeciwoblodzeniowy może utrzymać

dzie odprowadzał wodę ze stopionego śniegu

Fot. K. Kuczyński

i lodu. Należy pamiętać, że kanał odpływowy

Rynny i rury spustowe. W instalacjach

musi być również chroniony przed zamarz-

dachowych zalecane jest stosowanie przewo-

nięciem.

du o podwyższonej odporności na promienio-

czystą i suchą nawierzchnię przez cały okres

wanie UV. Przewód należy układać wzdłuż

zimowy. Eliminuje to w dużym stopniu ko-

rynny w obu kierunkach, tak aby osiągnąć wy-

nieczność ręcznego odśnieżania i rozsypywa-

maganą moc cieplną. W większości przypad-

nia soli.

ków wystarczające są dwie nitki przewodu.

Instalacja grzewcza zamontowana w pod-

Rynny i rury spustowe mogą być ogrzewane

jazdach zapewnia ich przejezdność bez

przez instalację wspólną lub, w szczególnych

względu na warunki atmosferyczne. Jest

przypadkach, przez dwie osobne instalacje.

to szczególnie ważne, gdy z podjazdu korzy-

W rynnach standardowych utrzymanie odpo-

stają na przykład karetki pogotowia, samo-

wiedniego odstępu między sąsiednimi odcin-

chody straży pożarnej lub inne pojazdy. Insta-

kami przewodu osiąga się za pomocą specjal-

lacja grzewcza może być ułożona na:

nych uchwytów montażowych do rynien i rur

»»całej powierzchni podjazdu, »»tylko w miejscach, gdzie opony pojazdów

spustowych, które umożliwiają zamocowanie Fot. K. Kuczyński

przewodu. W pionowych rurach spustowych zawiesza się dodatkowo łańcuch metalowy,

stykają się z podłożem. Przy dużym natężeniu ruchu i znacznym

Schody zewnętrzne. System grzejny pod

nachyleniu podjazdu zalecana jest pierwsza

powierzchnią schodów skutecznie likwiduje

z opcji. Drugie rozwiązanie może być stoso-

oblodzenie i zmniejsza ryzyko niebezpiecz-

wane na małych podjazdach do garaży i do-

nych wypadków. Jeżeli przestrzeń pod scho-

mów prywatnych, gdzie dopuszczalne jest

dami jest otwarta i narażona na bezpośrednie

ręczne odśnieżanie i usuwanie lodu ze środ-

działanie mrozu, zaleca się wykonanie dodat-

kowej części pasa drogowego. W przypadku

kowej izolacji cieplnej. Izolację można wyko-

instalacji grzewczych na podjazdach o du-

nać na przykład z wełny mineralnej grubości

żym nachyleniu, może okazać się konieczne

8–10 cm. Jeżeli schody mają konstrukcję litą,

wykonanie kanału odpływowego, który bę-

izolacja cieplna nie jest konieczna. Moc zainstalowana na powierzchni schodów powinna być wyższa niż moc u ich podnóża. Niezachowanie tego warunku może spowodować nieskuteczne wytopienie śniegu i lodu z całej powierzchni schodów. Przewody układa się w formie pętli rozciągniętych w poprzek stopni, zachowując stały odstęp pomiędzy sąsiednimi odcinkami. Przy obliczaniu wymaganej długości przewodu należy brać pod uwagę wysokość wszystkich stopni, po których bę-

Fot. Luxbud

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

dzie prowadzony przewód grzejny. www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Elektra

INSTALACJE do którego przyczepione są uchwyty prze-

o pomiary dokonywane przez czujniki tem-

łączać w różnych konfiguracjach, uzyskując

znaczone do rur spustowych oraz przewód

peratury i wilgotności, umieszczone w tere-

niezależnie działające dwa systemy lub dwie

grzejny.

nie lub na dachu. Sterownik na podstawie

strefy w jednym systemie. Dodatkową możli-

Instalacje wodne. Wpływ ujemnej tem-

wyników pomiarów uzyskanych z czujników

wością jest ustawienie priorytetu stref w zakre-

peratury na stan instalacji wodnej dotyka nie

załącza system grzejny jedynie w optymalnie

sie jednego systemu. Jeżeli mamy na przykład

tylko budynki mieszkalne, które eksploatowa-

dobranym czasie, zależnym od warunków

dwa systemy: dachowy i gruntowy z dwoma

ne są przez większą część roku. Zamarzanie

atmosferycznych. Wykorzystując wyniki po-

czujnikami w każdym systemie, to możliwe

wody w rurach dotyczy również miejsc od-

miarów wilgotności i temperatury, sterownik

jest ustawienie wysokiego i niskiego priorytetu

wiedzanych sporadycznie. Domki letnisko-

pozwala na zaoszczędzenie nawet 75% ener-

dla każdego czujnika w systemie. Dodatkowo

we są także narażone na awarie związane

gii elektrycznej w stosunku do systemów je-

należy pamiętać, aby projekt odpowiedniego

ze spadkiem temperatury. Z tego powodu

dynie z pomiarem temperatury. Dokładność

zasilania kabli grzejnych i dobór zabezpieczeń

istotne jest, aby w takich miejscach insta-

pomiarów środowiskowych przez czujniki

powierzyć fachowcowi posiadającemu odpo-

lacja wodna została odpowiednio zabezpie-

współpracujące ze sterownikiem jest dużo

wiednie uprawnienia. W ten sposób możemy

czona przed zimą. W skrajnych przypadkach

większa od analogowych czujników tempera-

uzyskać znaczne obniżenie kosztów eksplo-

można spuścić wodę z instalacji, jednak nie

tury. W rezultacie system przeciwoblodzenio-

atacji systemu grzejnego.

jest to zalecana metoda ze względu na możli-

wy ze sterownikiem mikroprocesorowym za-

wość większej korozji oraz ograniczenie trwa-

pewnia wysoką funkcjonalność i niskie koszty

łości instalacji.

eksploatacji. Pojedynczy sterownik najczęściej

Koszty zainstalowania i eksploatacji systemu

może współpracować z dwiema niezależnymi

grzejnego są stosunkowo niskie, szczególnie

instalacjami grzewczymi. Czujniki można pod-

gdy weźmie się pod uwagę wydatki związane

Sterowanie

Ile to kosztuje?

Systemy grzejne mogą być w pełni zauto-

z rozsypywaniem mieszanek rozmrażających

matyzowane przez zastosowanie sterownika

i ręcznym odśnieżaniem. Ogrzewanie elimi-

do przewodów stałooporowych lub zastoso-

nuje także koszty napraw uszkodzeń spowo-

wanie przewodów samoregulujących. Na pod-

dowanych przez zamarzającą wodę, śnieg

stawie pomiaru temperatury i wilgoci po-

i korozyjne działanie soli. Systemy grzejne

wietrza sterownik sam określa konieczność

w zasadzie nie wymagają obsługi technicznej

samoczynnego włączenia systemu i rozmra-

i są bardzo trwałe. Okres trwałości przewo-

żania danej powierzchni. Sterownik mikropro-

dów i mat grzejnych przyjmuje się na co najmniej kilkanaście lat, natomiast okres gwa-

cesorowy jest w pełni automatycznym urząFot. Elektra

dzeniem elektronicznym. Działa on w oparciu

rancji to często 10 lat. reklama

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

www.ekspertbudowlany.pl

WARTO WIEDZIEĆ

Do ściągnięcia

bezpłatne e-booki

NOWE WYDANIA!

ISSN 1730-1904 Nakład 15 000 egz.

Numer obejmuje okres wydawniczy wrzesień–październik

Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol Kuczyński, Maciej Rokiel, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24

WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 99, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl

EKSPERT BUDOWLANY

nr 5/2018

Kierownik działu logistyki: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl

INDEKS FIRM

Archipelag

Bauder

Blachy Pruszyński

Caparol De Dietrich

Domowy.pl

Elektra

Fakro

38, 43

Hörmann

17, 20

Hydrostop

IBF

Jawar

Koelner/Rawlplug Knauf

9, 11 68

Krispol

Leroy Merlin

48, 49

Międzynarodowe Targi Poznańskie/BUDMA

Prowent

Ravago

Robert Bosch/Buderus

Robert Bosch/Junkers

Rockwool Polska

44, 45

Röben

Soprema Polska

Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego

14, 15

Synthos

Ursa Polska

Wiśniowski

3, 16

VELUX

Zamel

Projekt graficzny: Łukasz Gawroński Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Zdjęcie na okładce: MGN Pracownia Architektoniczna

Specjalista ds. dystrybucji: Katarzyna Galemba, kgalemba@medium.media.pl

www.ekspertbudowlany.pl

Korff

Specjalista ds. promocji: Katarzyna Masna, kmasna@medium.media.pl

DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów

GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy

ŚWIAT Z BETONU

SYSTEMY KOMINOWE IBF IBF BOLESŁAWIEC ul.Kościuszki 21 59-700 Bolesławiec tel. 75 732 40 31 fax 75 732 40 34

kostka

dachówka

IBF TORUŃ ul.Poznańska 294 87-100 Toruń tel. 56 658 14 51 fax 56 658 14 48

kominy

IBF RADOMSKO Wierzbica 149 97-561 Ładzice tel. 44 747 00 10 fax 44 747 00 13

www.ibf.pl ibf@ibf.pl

podłogi szczelinowe bariery drogowe zbiorniki

beton towarowy