Magazyn
ISSN 1730-1904
www.ekspertbudowlany.pl
czytaj pobierz on-line bezpłatnie
Ponadczasowy
klinkier
Jak wykonać
instalację elektryczną
w domach drewnianych
WNĘTRZA
.
BUDOWA
.
INSTALACJE
.
OGRODY
BEZPŁATNY
1/2017 (67)
Skąd wziąć
ciepłą wodę
Modne
88 produktów i nowości
z drewna Więcej na str. 57
ISOLMATIC
SPRAWDŹ!
PAPY I GONTY BITUMICZNE Wyjątkowy styl Twojego dachu Gonty: – długoletnia gwarancja – trwałe – elastyczne – klejone na całej powierzchni – wodoodporne – ekonomiczne
MASY BITUMICZNE DO ZABEZPIECZANIA BUDOWLI PRZED WILGOCIĄ I WODĄ JEDYNE ORYGINALNE ABIZOLE NA RYNKU
Nowa generacja mas polimerowo-bitumicznych EVOMER – szybkoschnący nawet w 20 minut – wysokowydajny – bezpieczny dla termoizolacji – niepalny
Więcej informacji na: www.matizol.pl, www.selena.pl
NOWOŚĆ!
W NUMERZE NOWOŚCI
6
WNĘTRZA Sposób na drewnianą podłogę Kamień dekoracyjny i elewacyjny Umywalka – jak wybrać odpowiednią PREVEX EasyClean – syfon umywalkowy czyszczony z góry
8 11 12 14
BUDOWA Kleje żelowe – rewolucja w układaniu płytek Co warto wiedzieć o jastrychach Nowe wymagania w zakresie izolacyjności ścian zewnętrznych Ponadczasowy klinkier Mercedes-Benz Vito bezpiecznie pokona każdą drogę Elewacja z klinkieru. Dlaczego należy stosować zaprawy cementowo‑wapienne? Prawo budowlane – nowości w 2017 roku Płyty warstwowe – właściwości i zastosowanie Nowoczesne płyty warstwowe Dobre wejście Dach na lata Dobry montaż to podstawa Okna do dachów płaskich
16 18 20 24 29
Umywalka – jak wybrać odpowiednią
30 32 33 34 36 40 46 48 Ponadczasowy klinkier
INSTALACJE Jak energooszczędnie ogrzewać ciepłą wodę użytkową Ogrzewacze przepływowe Stiebel Eltron Ciepło w nowoczesnych budynkach Jak i czym palić w kominku Ekologiczne spalanie węgla i innych paliw stałych Jak wykonać bezpieczną instalację elektryczną w domu drewnianym
50 52 54 58 60 61
OGRODY Zasady doboru kostki brukowej
64
*** Warto wiedzieć, Indeks firm
66
Jak energooszczędnie ogrzewać ciepłą wodę użytkową
Chcesz zobaczyć więcej zdjęć lub filmów dotyczących poruszanych w numerze tematów, szukaj ikonek w artykułach i oglądaj na smartfonie lub tablecie.
4
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
W
OJ
YM
ZP
ED YN
CZY
M PAKIETEM S
ZY
BO
NOWOŚCI
SZCZYPCE DO CIĘCIA INSTALACJI Würth Polska prezentuje nowość – wzmocnione szczypce z linii Zebra do cięcia twardych, hartowanych i miękkich drutów. Jest to narzędzie do pracy z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa przy urządzeniach pod napięciem do 1000 (AC) i do 1500 (DC). Dzięki nowym szczypcom cięcie nie wymaga dużego wysiłku i jest czyste dzięki frezowanym i szlifowanym ostrzom. Stal narzędziowa wysokiej jakości gwarantuje długą żywotność i precyzję cięcia przy najcięższych pracach. Ergonomiczne i antypoślizgowe komfortowe rękojeści są wykonane z dwukomponentowego tworzywa sztucznego.
WIELKOFORMATOWE OKNA INNOVIEW Zespół inżynierów FAKRO we współpracy z liderami rynku okuć i aluminium przygotował za-
PŁYTKI KLINKIEROWE W MODNYCH SZAROŚCIACH
awansowaną technologię łączenia profili aluminiowych z drewnem, dzięki której powstały okna
Firma Röben poszerzyła swoją ofertę o płyt-
Innoview, charakteryzujące się wyjątkową powierzchnią i właściwościami. Precyzyjne mecha-
ki klinkierowe Calais, które swoim niepospo-
nizmy pozwalają przesuwać wielkogabarytowe skrzydła z niespotykaną dotąd lekkością – gra-
litym wybarwieniem i fakturą podkreślą urodę
nica między wnętrzem a otoczeniem się zaciera, a przemieszczanie się między nimi jest wyjąt-
domu. Szare płytki klinkierowe o ciepłych tonach
kowo bezpieczne. Zaawansowane rozwiązania techniczne umożliwiają wykonanie konstrukcji
są uniwersalne i ponadczasowe. Niejednolita bar-
o ogromnych rozmiarach. Maksymalny rozmiar to 12 m w poziomie oraz 2,8 m w pionie.
wa płytek, będąca melanżem szarości i beży, to
Dzięki najnowocześniejszemu systemowi okuć, które mają właściwości antywłamaniowe w kla-
ich atut. Dzięki nim ściana zyska nowy, bardziej
sie RC2, wszystkie drzwi przesuwne Innoview mają podwyższoną odporność na włamanie oraz
przestrzenny wymiar. Wzbogacone delikatnymi
zapewniają poczucie spokoju i bezpieczeństwa.
nierównościami powierzchni lico dodaje płytkom industrialnego charakteru i surowego stylu. Chcąc uzyskać oryginalny, unikatowy efekt, wystarczy ułożyć je w bardziej wyszukany sposób, np. wykorzystując wiązania holenderskie lub krzyżowe typu drugiego. Odznaczające się wyjątkowymi parametrami technicznymi płytki klinkierowe Röben Calais zachowają swój wygląd przez długie lata dzięki wysokiej trwałości koloru i nasiąkliwości poniżej 3%. Odporność na zarysowania na poziomie 6–7 w skali Mohsa to w przypadku jasnej barwy ważny atut. Wpływa to bowiem na estetykę budynku w ciągu jego wieloletniej eksploatacji.
Zastosowana technologia oraz odpowiednie materiały pozwalają na długoletnie, bezawaryjne użytkowanie okna bez konieczności konserwacji. Solidne wykonanie oraz dokładne mechanizmy przesuwne gwarantują jakość na lata. Okna Innoview to także skuteczna izolacja termiczna i dźwiękowa. Nowoczesne wzornictwo i różnorodne kolory gwarantują dopasowanie okien i drzwi Innoview do rozmaitych brył budynku, tekstur i otoczenia. Oprócz okien w serii Innoview Line znajdują się także drzwi, bramy garażowe i markizy.
INTELIGENTNY DOM EXTRA LIFE Firma Zamel rozpoczęła sprzedaż nowej grupy produktów – inteligentnego domu Extra Life. Jest to rozwiązanie komfortowe, w pełni bezpieczne, a przy tym przystępne cenowo. Dwukierunkowość systemu, rozbudowane funkcje logiczne, szyfrowanie transmisji, możliwość zdalnej kontroli urządzeń, autodetekcja elementów czy bezpłatny autoupdate odbiorników to gama funkcjonalności, które wyróżniają inteligentny dom Extra Life. System umożliwia komfortowe sterowanie oświetleniem, roletami okiennymi, bramami wjazdowymi, ogrzewaniem oraz innymi urządzeniami elektrycznymi nie tylko z poziomu nadajników radiowych, ale także za pomocą smartfonów i tabletów z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki bezprzewodowej strukturze system można zainstalować w każdym niemal budynku, bez konieczności modyfikacji istniejącego okablowania. Tworząc inteligentny dom Extra Life, konstruktorzy Zamel położyli nacisk na kwestie zabezpieczenia systemu bezprzewodowego sterowania przed dostępem osób trzecich. Extra Life jest niewidoczna dla osób postronnych – złożone protokoły szyfrowania zastosowane w ramach systemu uniemożliwiają podszywanie się pod użytkowników, a nawet podgląd wykonywanych w ramach systemu działań. System umożliwia tworzenie wielu kont dla użytkowników ze zróżnicowanymi uprawnieniami, funkcja ta jest szczególnie istotna w przypadku, gdy użytkownikami są nie tylko osoby dorosłe, ale także dzieci. System nastawiony jest na maksymalne uproszczenie procesu instalacji i konfiguracji. Oferuje możliwość zdalnego dopisywania i usuwania nadajników do wybranych odbiorników, ich parametryzację oraz zdalną zmianę ich ustawień.
6
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
NOWOŚCI
NOWA GENERACJA GRZEJNIKÓW Grzejniki Adax Clea WiFi oraz Adax Neo WiFi, nowości w ofercie firmy Elektra, wyposażono w bezprzewodowy termostat umożliwiający zdalne sterowanie ogrzewaniem z dowolnego miejsca poprzez bezpłatną aplikację Adax WiFi, która dzięki prostocie instalacji i intuicyjnej obsłudze ułatwia użytkowanie. Komfort i wygoda użytkowania z poziomu smartfona lub innych urządzeń mobilnych posiadających systemy iOS, Android, Windows Mobile to istotne walory dla każdego użytkownika. W każdej chwili może on bowiem zmienić temperaturę w danym pomieszczeniu, niezależnie od swojej lokalizacji. Sterowanie z telefonu komórkowego bądź tabletu po podłączeniu bezpośrednio do grzejnika lub za pośrednictwem sieci internetowej, możliwość kontrolowania poprzez dedykowane aplikacje z dowolnej lokalizacji, aktualne odczyty temperatury wyświetlane na ekranie smartfona bądź tabletu, a przede wszystkim oszczędność energii nawet do 25% to tylko niektóre zalety tego inteligentnego systemu.
CZUJNIK WILGOTNOŚCI POWIETRZA DO BRAM GARAŻOWYCH Wśród wielu nowości zaprezentowanych przez firmę Hörmann na targach BAU 2017 był czujnik wilgotności powietrza zintegrowany z przyciskami obsługi napędu bramy garażowej. Urządzenie to pozwala na zaprogramowanie automatycznego uchylania bramy przy określonej wilgotności powietrza w garażu, dzięki czemu jest on odpowiednio wentylowany. Rozwiązanie to jest odpowiedzią firmy Hörmann na coraz większą szczelność bram, przez którą rośnie wilgotność wewnątrz garażu. Urządzenie to pozwala na zaprogramowanie automatycznego uchylania bramy przy określonej wilgotności. Dzięki temu garaż jest odpowiednio wentylowany, co zapobiega powstawaniu np. pleśni i korodowaniu auta zimą, kiedy topniejący śnieg dodatkowo podnosi wilgotność powietrza. Wentylowanie odbywa się przy zamkniętej bramie – uchylony zostaje bowiem jedynie jej górny panel. Możemy zaprogramować też, że odbywa się ono tylko w dzień. Natomiast dzięki dodatkowemu czujnikowi badającemu wilgotność na zewnątrz możemy mieć pewność, że brama nie zostanie uchylona, jeżeli wilgotność powietrza na zewnątrz będzie większa niż ta w garażu. Opracowano na podstawie informacji od firm. Zdjęcia: serwis prezentowanych firm.
reklama
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
7
zobacz modne podłogi z drewna
Fot. Jawor-Parkiet
WNĘTRZA
SPOSÓB
NA DREWNIANĄ PODŁOGĘ Dwie warstwy, wiele zalet
Karolina Sieniawska
8
Drewniane deski i parkiety od lat goszczą w polskich domach. Ich naturalne piękno i wysoka funkcjonalność sprawiają, że są one obecnie jednym z najchętniej wybieranych materiałów wykończeniowych. Co zmieniło się w branży podłogowej w ostatnim czasie i jaki produkt wybrać, aby dodać naszym wnętrzom nie tylko charakteru, lecz także designu na światowym poziomie?
Wyjątkowo popularne do niedawna parkiety
J
Dzięki temu są one gotowe do użytkowania
lite ustępują dzisiaj miejsca podłogom warstwowym. Powód jest prosty – ich wyjątkowa funkcjonalność, co w konsekwencji przekłada się na spore oszczędności. Po pierwsze, montaż tych produktów jest łatwy i szybki, ponieważ ich powierzchnia zostaje odpowiednio zabezpieczona jeszcze na etapie produkcji.
eszcze do niedawna, urządzając lub
dów związanych ze zdrowym i ekologicznym
niemal zaraz po ułożeniu. Ma to też duże
remontując dom, decydowaliśmy się
stylem życia odbija się także na branży wy-
znaczenie estetyczne – właściwie niemożliwe
na
rozwiązań.
kończeniowej. Zainteresowanie drewnianymi
jest położenie tak równej i jednolitej warstwy
Ściany wygładzaliśmy i pokrywaliśmy farbą
podłogami wciąż rośnie, a producenci natu-
ochronnej w procesie ręcznego lakierowania.
w ulubionym kolorze, na podłogach nato-
ralnych desek i parkietów nieustannie zaska-
Po drugie, ich warstwowa budowa sprawia,
miast królowały terakota i drewniana podłoga
kują nas nowymi rozwiązaniami i propozycja-
że są one odporniejsze na pęknięcia i od-
określonego typu – lita, wykonana najczęściej
mi. Sprawdźcie, które z nich są obecnie na
kształcenia. Nie bez znaczenia jest również
z drewna dębu lub jesionu, później przyszła
topie, i dowiedzcie się, jak w tym morzu moż-
fakt, że taka konstrukcja umożliwia montaż
moda na panele. Dzisiaj echo obecnych tren-
liwości wybrać podłogę marzeń.
tych produktów na ogrzewaniu podłogowym.
kilka
sprawdzonych
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
WNĘTRZA
FertigDeska Dąb Color Bianco
Fot. Jawor-Parkiet
Dąb i biel idą w parze
FertigDeska Dąb Color Avorio
ogromne znaczenie ma dla nas także odpor-
Fot. Jawor-Parkiet
W pogoni za naturą
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele
ność drewna, dlatego najczęściej nasz wybór
Dzisiaj coraz chętnej wybieramy rozwiązania,
produktów, które zachwycają nie tylko róż-
pada na podłogi dębowe.
które są nie tylko piękne, lecz także ekologicz-
norodnym wzornictwem, lecz także niebaga-
Jak się okazuje, nie bez znaczenia jest
ne. Ma to wpływ także na to, jak wykańcza-
telnymi barwami i strukturą. Miłośnicy mini-
również sposób ułożenia podłogi. Modne do
my nasze domy. Inwestorzy dużo chętniej niż
malistycznych, luksusowych aranżacji mają
niedawna proste i popularne wzory powoli
kiedyś decydują się na użycie naturalnych,
dziś do dyspozycji nawet dwumetrowe deski,
zastępuje znana nam doskonale jodła – za-
szlachetnych materiałów, w tym drewna. Nic
a ci, którzy lubią efektowne wzory ułożenia,
równo klasyczna, jak i ta bardziej elegancka
dziwnego – wnętrza w stylu eko na Zachodzie
mogą wybierać np. w bogatej ofercie podłóg
– francuska. Wraz z nią wraca moda na styl
świętują prawdziwy triumf popularności.
przeznaczonych do montażu we wzór jodły
vintage i PRL. Tak ułożoną podłogę chętnie
Podobnie rzecz się ma także w polskich
francuskiej. Na salonach pojawiły się także
łączy się dziś z odrestaurowanymi meblami
domach, w których coraz częściej można
deski w unikalnych kolorach, otrzymywanych
czy dodatkami z lat 80. XX wieku.
zobaczyć stylizacje loftowe, marynistyczne,
w wyniku różnorodnych technik barwienia powierzchni. Te dynamicznie zmieniające się trendy uważnie obserwują architekci. Ich zdaniem największą popularnością cieszą się jasne, szerokie i długie deski, ponieważ mieszkania deweloperskie są zazwyczaj niskie, a jasna podłoga optycznie podnosi kondygnację. Niekwestionowanym atutem desek i parkietów w jasnych odcieniach jest również ich codzienna pielęgnacja, tj. fakt, że o wiele łatwiej utrzymać je w czystości. Wprawdzie kolor jest bardzo istotnym kryterium przy wyborze podłogi, jednak dzisiaj
Deski Chapel Minster, kolor Bleached Natural, drewno selekcji Rustic A/B Mix
EKSPERT BUDOWLANY
Fot. Chapel Parket Polska
nr 1/2017
Deski Chapel Parket, kolor Naturalny, drewno selekcji Prime
Fot. Chapel Parket Polska
Deski Chapel Minster, kolor Bleached Natural, drewno selekcji Rustic A
Fot. Chapel Parket Polska
www.ekspertbudowlany.pl
9
WNĘTRZA skandynawskie czy rustykalne. Z tak zaaran-
CO JEST MODNE?
żowanymi wnętrzami dobrze komponują się ZDANIEM podłogi, które swoim wyglądem możliwie jak ta przypominają piękno naturalnego producen najbardziej surowca. Aby dodatkowo podkreślić charak-
Janusz Gawiński, kierownik marki Jawor-Parkiet
Dużym zainteresowaniem cieszą się obecnie podłogi postarzane. Przy produkcji najważniejsze jest imitowanie niedoskonałości ręcznej obróbki surowca. Ręczne heblowanie, intensywne szczotkowanie czy piłowanie to niektóre z metod, które stosujemy. Wiele jest też możliwości zmiany naturalnej barwy surowca. W ofercie mamy obecnie różnorodne warianty kolorystyczne podłóg postarzanych – od ciemnych, przez bielone, po nasycone szarością lub brązem.
terystyczny rysunek drewna, ich powierzchnie najczęściej poddaje się procesowi szczotkowania. Modny do niedawna lakier UV natoFot. Jawor-Parkiet
miast powoli ustępuje miejsca olejom i olejowoskom. Takie wykończenie powierzchni podłogi nadaje jej przede wszystkim naturalny wygląd – eksponuje charakterystyczne dla gatunku drewna nierówności, dzięki czemu uzyskuje się zupełnie inne załamanie się światła. To jednak nie jedyny powód, dla którego coraz częściej decydujemy się na taki sposób zabezpieczenia desek i parkietów. Duże znaczenie dla inwestorów ma także możliwość miejscowej naprawy podłogi w momencie, gdy zostanie ona uszkodzona. To z kolei przekłada się na spore oszczędności. Zwrotem w stronę surowych stylizacji są
FertigDeska Chevron Dąb Color Alabastro
również podłogi postarzane. Trend ten wi-
ZDANIEM wnętrzarskich, na których deski te goszczą a W odpowiedzi na te tendencje architekt odwieluniedawna. polskich producentów zaktualizowadać doskonale podczas światowych targów
CO JEST MODNE? Krzysztof Ziółkowski z jednej z warszawskich pracowni projektowania wnętrz
Największą popularnością cieszą się obecnie jasne, szerokie i długie deski. Powód jest prosty – mieszkania deweloperskie są zazwyczaj niskie, a jasna podłoga optycznie je podwyższa. To dlatego po ciemne kolory sięgamy coraz rzadziej.
ło swoją ofertę, uzupełniając ją o tego typu podłogi. W procesie ich produkcji ważne jest
Marta Wypych, architekt wnętrz z Warszawy
Dla inwestorów ogromne znaczenie ma odporność drewna, dlatego najczęściej wybór pada na podłogi dębowe. Dominika Ponikła z gdańskiej pracowni projektowej DOM.ini
Wzrasta świadomość klientów, że na podłodze nie warto oszczędzać, oraz że opłaca się inwestować w naturalne materiały, których standard jest obecnie dużo wyższy.
to, żeby możliwie jak najwierniej oddać efekt wieloletniej eksploatacji surowca. W tym celu najchętniej sięga się po drewno dębu, które naturalnie się starzeje, zachowując swoją trwałość i wytrzymałość. Następnie poddaje się je szeregowi procesów, których celem jest imitowanie niedoskonałości ręcznej obróbki surowca, m.in. ręcznemu heblowaniu, intensywnemu szczotkowaniu czy piłowaniu.
Dlaczego wybieramy inaczej? Na zmieniające się trendy w polskim wnętrzarstwie wpływ ma jeden, podstawowy FertigDeska Retro Mroźny Poranek
Fot. Jawor-Parkiet
FertigDeska Retro Mazurska Binduga
czynnik, tj. fakt, że kupujemy coraz bardziej Fot. Jawor-Parkiet
świadomie i zdajemy sobie sprawę, że na podłodze nie warto oszczędzać oraz że opłaca się inwestować w naturalne materiały, których standard jest dużo wyższy. Obserwując rynek na przestrzeni kilku ostatnich lat, da się zauważyć, że nasz gust znacznie się zmienił, stale rośnie też świadomość w zakresie designu czy obowiązujących trendów. Stajemy się po prostu społeczeństwem coraz bardziej zamożnym, więc częściej niż wcześniej korzystamy z porad architektów i projektantów wnętrz. Chętniej też sięgamy po prasę branżową czy inspirujemy się zdjęciami i wizualizacjami, które można
FertigDeska Retro Szary Szkwał
10
EKSPERT BUDOWLANY
Fot. Jawor-Parkiet
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
znaleźć w Internecie.
EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ
Kamień
DEKORACYJNY I ELEWACYJNY Iwona Kasprzyk, Dział Budowlany
W sklepach Leroy Merlin pojawiła się nowa kolekcja kamienia dekoracyjnego i elewacyjnego. W ofercie znajdują się płytki gipsowe, betonowe oraz kamień naturalny. Należy jednak pamiętać, że płytki gipsowe nadają się do zastosowania tylko wewnątrz pomieszczeń. Szersze zastosowanie mają kamienie betonowe czy kamienie naturalne, które ze względu na swoje właściwości (nie wchłaniają wody) można wykorzystać również na zewnątrz budynku.
N
owa kolekcja uwzględnia zarówno
niczone możliwości aranżacyjne również we-
obowiązujące trendy, jak również
wnątrz pomieszczeń, dlatego Leroy Merlin
potrzeby Klientów. Fanów wnętrz
zaprasza do zapoznania się z nową ofertą.
TULUZA EXTRA WHITE. Opak. 0,44 m2. Wym.: 21×6,3 cm. Materiał: gips. Cena: 36,90 zł/opak.
RETRO BRICK BROWN. Opak. 0,38 m2. Wym.: 24,5×6,4 cm. Materiał: beton. Cena: 29,90 zł/opak.
stylu skandynawskiego czy industrialnego loftu zainteresuje szeroka oferta imitacji cegły dostępna w różnych odcieniach kolorystycznych, od bieli, poprzez beże, szarości, aż po loftową czerwień. Leroy Merlin
HAVANA. Opak.: 0,47 m2. Wym. 37,5×12,5 cm. Materiał: gips. Cena: 34,95 zł/opak.
proponuje trzy rodzaje płytek, które imitują cegłę. Do wyboru są pojedyncze płytki, do których Klient może wybrać fugę w różnych kolorach, pojedyncze płytki z gotową fugą, które ułatwiają montaż i dają wiele możliwości aranżacyjnych. W ofercie dostępny jest również panel z czterema płytkami i gotową
SCANDINAVIAN WOOD. Opak. 0,53 m2. Wym.: 38×14 cm. Materiał: gips. Cena: 34,90 zł/opak.
fugą, którego największą zaletą jest bardzo szybki montaż. W nowej kolekcji kamienia oprócz imitacji cegły dostępna jest szeroka oferta imitacji kamienia tradycyjnego, adresowana do Klientów lubiących stonowane wnętrza o tradycyjnym wykończeniu. Bogata oferta dotyczy również kamienia naturalnego, który nadaje wnętrzom niepowtarzalny efekt wizualny. Na szczególną uwagę zasługują kamienie nawiązujące do wszystkich najnowszych trendów wnętrzarskich: geometrycznych wzorów (Pillow Stone, Playa Hexagon), struktur (Beton architektoniczny) czy drewna (Scandinavian Wood). Wykończenia z kamienia zyskują coraz większą popularność. Kamienie doskonale sprawdzają się na fasadach budynków jednorodzinnych i komercyjnych, dlatego Klienci chętnie sięgają po takie rozwiązanie. Kamień nie tylko ładnie wygląda, ale jest również trwały i odporny na warunki atmosferyczne. Bogate wzornictwo natomiast daje nieograEKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
LANZAROTE. Opak. 0,47 m2. Wym.: 47×12,5 cm. Materiał: gips. Cena: 34,90 zł/opak.
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
11
WNĘTRZA
UMYWALKA – jak wybrać odpowiednią zobacz ciekawe wzory umywalek
Fot. Villeroy&Boch
Fot. Cersanit
Fot. Cersanit
tycznego (iroko, teku czy badi). Takie umy-
Anna Bartoszewska
Różnorodność dostępnych na rynku umywalek jest tak ogromna, że czasem trudno podjąć decyzję o zakupie. Do wyboru mamy bowiem zarówno umywalki o tradycyjnych wzorach, jak i nowoczesne o wyszukanych kształtach.
walki są bardzo oryginalne, ale wymagają impregnacji i stałej konserwacji. Trudno też utrzymać je w czystości i nie należą do najtańszych. Bardzo drogie, ale i niezwykle efektowne są umywalki z bloków kamienia naturalnego – granitu, marmuru, piaskowca czy wapie-
Materiały Najpopularniejsze są umywalki ceramiczne
można go zarysować, a plamy, np. z farby do
nia. Poza wysoką ceną ich wadą jest spory
włosów, trudno usunąć z jego powierzchni.
ciężar – wymagają więc szafek lub stelaży
– odporne na zarysowania, wysoką tempera-
Znacznie większą odpornością na uszko-
o solidnej konstrukcji. Ponadto koniecznie
turę i działanie wielu związków chemicznych.
dzenia charakteryzują się umywalki z kom-
trzeba je zaimpregnować specjalnymi prepa-
Produkuje się je z fajansu, porcelitu lub por-
pozytów mineralnych, czyli mieszanek mi-
ratami – zwłaszcza marmur, ponieważ jest on
celany. Materiały te różnią się nasiąkliwością
nerałów zespolonych spoiwem akrylowym.
mało odporny na działanie niektórych środ-
i ciężarem oraz, oczywiście, ceną. Najdroż-
Materiał ten jest bardzo wytrzymały, a wszel-
ków chemicznych. Trochę tańsze są umywal-
sza jest porcelana, ale jej jakość jest najwyż-
kie zabrudzenia łatwo się czyści. Ma też
ki z konglomeratów, czyli mielonego kamie-
sza spośród materiałów ceramicznych.
właściwości bakteriostatyczne – na ich po-
nia, doskonale imitującego ten naturalny.
Umywalki ceramiczne są łatwe do mycia. Na białych i bardzo jasnych zacieki z wody
wierzchni nie rozwijają się bakterie. Kompozyty mają różne nazwy handlowe.
Wybierając umywalkę z nietypowego materiału, warto pamiętać, że nada ona wnętrzu
są mało widoczne, ale na ciemnych wysy-
W nowoczesnych łazienkach, w których
niepowtarzalny charakter, ale jednocześnie
chające krople wody pozostawiają ślady. Aby
jest dużo metalu i szkła, dobrze wyglądają
narzuci określony styl całej łazience i do nie-
ułatwić utrzymanie umywalki w czystości,
umywalki ze stali nierdzewnej – błyszczące
go trzeba będzie dopasować inne elementy
niektórzy producenci ceramiki stosują spe-
lub matowe. Wprawdzie są dość trwałe, ale
wyposażenia.
cjalne powłoki, które zapobiegają osadzaniu
ich powierzchnię łatwo zarysować. Trzeba je
się brudu na ich powierzchni.
też po każdym myciu wycierać do sucha, bo
Coraz więcej na rynku jest także umywalek
po wodzie pozostają brzydkie ślady.
Kształty i kolory Do wyboru są umywalki prostokątne i kwa-
szklanych, wykonanych z twardego, odpor-
Osoby preferujące styl ekologiczny mogą
dratowe o prostych kątach, w kształcie elipsy
nego na stłuczenie i zarysowania szkła sodo-
swoją łazienkę wyposażyć w umywalkę
czy okrągłej misy. Są też umywalki z dwoma
wo-potasowego. Zewnętrzną ich powierzch-
wykonaną z drewna – krajowego lub egzo-
komorami, narożne w kształcie ćwiartki koła
nię pokrywa się często specjalną powłoką, zwiększającą ich odporność na zarysowania i zapobiegającą jednocześnie powstawaniu zacieków i osadzaniu się kamienia. Powłoka ta ma bowiem właściwości hydrofobowe, dzięki którym krople wody nie zatrzymują się na szkle, ale spływają do odpływu. Innym materiałem, z którego robi się umywalki, jest akryl. Jest on jednak mało odporny na bardzo wysoką temperaturę i niektóre Fot. Villeroy&Boch
substancje chemiczne. Stosunkowo łatwo
12
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Laveo
WNĘTRZA i asymetryczne z wydłużonym jednym albo dwoma bokami, służącymi jako blat lub półka. Jeszcze większy jest wybór form umywalek wykonanych z nietypowych materiałów, np. z przezroczystego lub matowego szkła. Producenci proponują często wzory bardzo odbiegające od tradycyjnych wyobrażeń o formie umywalki i będące dobrymi przykładami nowoczesnej sztuki wzorniczej. Ponieważ szkło można dowolnie formować, wykonane z niego umywalki mają różne, niekiedy wyrafinowane kształty lub łagodnie wyprofilowane boki czy wgłębienia na mydło. Ich powierzchnia ma często dekoracyjne wykończenie. Kolorystyka umywalek nie ogranicza się do
WOKÓŁ UMYWALKI Przestrzeń przed umywalką to strategiczne miejsce w każdej łazience. Męskie golenie czy damski makijaż, mycie zębów, wieczorna pielęgnacja – cały szereg codziennych czynności, jakie tu wykonujemy wymaga przede wszystkim swobody ruchu. Przyjmuje się, że wolna powierzchnia bezpośrednio przed umywalką powinna mieć 65 cm szerokości i 110 cm długości. Dodatkowo powinniśmy zostawić wokół umywalki około 45 cm. Ułatwi to bowiem sprzątanie. Trudno o tak precyzyjne wytyczne, jeśli chodzi o wysokość, na jakiej montujemy ceramikę. Chociaż przy standardowych modelach wiszących określa się ją na 75–85 cm, ale dużo zależy od typu i kształtu konkretnego modelu. W przypadku umywalek nablatowych lub wpuszczanych, wymiary dostosowane są zwykle do rodzaju szafki, na jakiej zostaną one zamontowane. Aby uniknąć niedopasowania elementów, warto zastanowić się nad zakupem zestawu pochodzącego z jednej kolekcji łazienkowej. Projektując przestrzeń umywalkową, nie zapominajmy o odpowiednim montażu lustra. Aby uniknąć nieestetycznych zachlapań na jego tafli, dolna krawędź powinna być oddzielona od ceramiki o co najmniej 20 cm. Umiejscowienie górnej krawędzi zależy od wzrostu użytkowników. Nie powinna się ona jednak znajdować poniżej 180 cm od podłogi.
bieli. Dotyczy to także umywalek ceramicznych, które oferowane są w wielu pięknych, pastelowych kolorach. Jeszcze ciekawsze barwy mają umywalki ze szkła i kompozytów mineralnych. Natomiast produkowane ze stali nierdzewnej, kamienia naturalnego i drewna zachowują naturalny kolor tych materiałów.
Wymiary Standardowe umywalki mają szerokość 35, 40, 45, 50, 55, 60 cm i głębokość, czyli odległość od czoła umywalki do ściany, od 25 do 56 cm. Jeśli w łazience jest wystarczająco dużo miejsca, lepiej zainstalować szerszą umywalkę, ponieważ jest wygodniejsza. Ma Fot. Tubądzin
to znaczenie zwłaszcza wtedy, gdy korzysta
Fot. Cersanit
z niej kilka osób. Małą umywalkę (np. narożną), szerokości do 53 cm, wybiera się zazwyczaj do WC, gdzie służy przede wszystkim do mycia rąk. Równie duży jest wybór umywalek o nietypowych wymiarach, wynikających z ich
SPOSÓB MONTAŻU Umywalki podwieszane mocuje się śrubami do ściany. Syfon i miejsce podłączenia instalacji można pozostawić odsłonięte lub też ukryć za ceramiczną osłoną (tzw. postumentem lub półpostumentem). Umywalki montowane na stelażu – do wyboru są stelaże stojące i mocowane do ściany. Mogą być wykonane z drewna lub metalu. Kupuje się je osobno. Niektóre modele mają zamontowane praktyczne półki. Umywalki nablatowe stawia się na wcześniej zamocowanym blacie (wtedy widać całą misę) lub w niego wpuszcza (misa jest poniżej jego poziomu). Może to być blat szafki lub stelaża, albo np. wmurowana półka, wykończona płytkami ceramicznymi. Blaty mogą być z płyt laminowanych, drewna, kamienia naturalnego i sztucznego, kompozytów lub szkła. Kupuje się je osobno. Umywalki montowane na szafce – umywalka zastępuje blat szafki łazienkowej. Górna część szafki musi być jednak dopasowana do kształtu umywalki. Dlatego najbezpieczniej umywalkę i szafkę kupić w komplecie.
oryginalnej formy wzorniczej. Różnorodność
praktyczna, bo woda może rozpryskiwać się
wymiarowa jest tu ogromna – od małych
dookoła.
okrągłych mis o średnicy około 25 cm do
Standardowo umywalki mocuje się na wy-
dużych prostokątnych umywalek szerokości
sokości 75–80 cm nad podłogą. Do takiej
około jednego metra. Istnieje też możliwość
wysokości jej zawieszenia przystosowane są
zamówienia umywalki o nietypowej formie
gotowe meble łazienkowe, stelaże i postu-
i wymiarach, ale łączy się to ze sporymi
menty. Aby jednak osoby o bardzo wysokim
kosztami.
lub niskim wzroście mogły z niej wygodnie
Kupując Fot. Villeroy&Boch
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
warto
korzystać, umywalkę można umieścić nieco
zwrócić uwagę na głębokość samej miski i jej
nietypową
wyżej lub niżej. Wówczas trzeba do niej do-
wyprofilowanie. Zbyt płytka nie jest bowiem
budować szafkę lub stelaż.
www.ekspertbudowlany.pl
umywalkę,
13
WNĘTRZA
EasyClean
syfon umywalkowy czyszczony z góry Prevex wprowadził na rynek unikalne rozwiązanie, opatentowany model syfonu EasyClean, rozpoczynając w ten sposób nowy sposób myślenia na temat syfonów. EasyClean – łatwy do czyszczenia Najważniejszym atutem nowego syfonu jest łatwe czyszczenie. Instalując go pod umywalką, można już zapomnieć o stosowaniu
dynie wyznaczony personel mógł go łatwo
szybki w montażu, jest bowiem wstępnie
otwierać i czyścić.
zmontowany, elastyczny i bez problemu moż-
EasyClean – łatwy do montażu
na go dostosować do różnych pomieszczeń. Sprawdzi się zwłaszcza w szpitalach, szkołach i hotelach, ponieważ personel sprząta-
podstawianiu
Wszystkie produkty marki Prevex charakte-
jący może oczyścić syfon w ramach swoich
wiader i misek czy niewygodnych pozycjach
ryzuje łatwość montażu, uniwersalność oraz
codziennych obowiązków, bez konieczności
roboczych w trakcie pracy przy oczyszczaniu
prosta, ale bardzo estetyczna i funkcjonalna
wzywania hydraulika.
zapchanego odpływu.
konstrukcja. Również syfon EasyClean jest
szkodliwych
chemikaliów,
Wszystkie produkty wytwarzane przez fir-
Syfon EasyClean to nowy, opatentowa-
mę Prevex, w tym również syfon EasyClean,
ny model syfonu, który daje się oczyścić
zostały zaakceptowane pod względem zgod-
w szybki i łatwy sposób, bez potrzeby od-
ności z postanowieniami normy europejskiej
kręcania zbiornika dolnego i bez uciążliwości
EN 274 i dlatego spełniają wymagania towa-
związanych z uszczelkami. Aby go oczyścić,
rzystw ubezpieczeniowych.
należy jedynie wyjąć górną część z gniazda
Syfon EasyClean jest dostępny w dwóch
odpływu, opłukać i umieścić z powrotem na
modelach – z montażem do ściany i do
swoim miejscu. Łatwość czyszczenia syfonu EasyClean z pewnością docenią użytkownicy w sytuacji, gdy jest on całkowicie zapchany
unieść, wypłukać i umieścić z powrotem
podłogi. Odpływ należy podłączyć do rury kanalizacyjnej w podłodze lub ścianie za pomocą rurki sztywnej lub węża elastycznego.
i pierwsza rzecz, jaką powinni w takim wy-
Rurki sztywne dostępne są również w wersji
padku zrobić, to właśnie jego wyczyszczenie.
metalizowanej.
Dlatego EasyClean idealnie sprawdzi się nie tylko w domach i mieszkaniach, ale także m.in. w budynkach użyteczności publicznej. W urzędach, szpitalach i innych obiektach publicznych, gdzie wymagane są wysokie standardy utrzymania higieny, łatwość czyszczenia jest bowiem bardzo ważnym atutem. Można ponadto ulepszyć system odpływowy na użytek hoteli, blokując syfon tak, aby je-
Sprawdź produkty EasyClean w bezpośrednim zastosowaniu
14
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
przelew
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
WNĘTRZA WYBIERZ SPOŚRÓD 4 RÓŻNYCH MODELI KORKÓW
otwarte sitko
korek metalowy
korek automatyczny (metalowy/biały)
40–55 mm; w przypadku zwykłych umywalek nablatowych o grubości nadlewu wynoszącej 40–55 mm pierścień pośredni nie jest potrzebny. 15–30 mm; w przypadku zwykłych umywalek nablatowych o grubości nadlewu wynoszącej 15–30 mm potrzebny jest pierścień pośredni. < 15 mm; w przypadku umywalek nablatowych o grubości nadlewu mniejszej niż 15 mm potrzebny jest pierścień pośredni.
AKCESORIA
Sztywna rurka odpływowa z rozetą maskującą oraz redukcją 32/40
Rurka odpływowa wygięta w kształcie litery „S” z rozetą maskującą oraz redukcją 32/40
Elastyczna rurka odpływowa z rozetą maskującą oraz przyłączem 32/40
Pierścień pośredni z elastyczną rurą przelewową
Pierścień pośredni z elastyczną rurą przelewową
PREVEX – fińskie standardy, dbałość o środowisko
energii, oszczędność surowców w procesie
oraz ISO 14001. Inwestowanie w nowe roz-
produkcji oraz stosowanie się do najbardziej
wiązania technologiczne pozwala firmie pro-
Jesteśmy firmą z tradycją sięgającą 1955 r.
rygorystycznych pod względem ochrony śro-
dukować kilka komponentów w tym samym
Ochrona środowiska i zachowanie jego walo-
dowiska norm jest codzienną praktyką firmy.
czasie, czego rezultatem jest 40% oszczęd-
rów jest jednym z celów przyświecających fir-
Wszystkie produkty są zgodne ze standarda-
ność energii.
mie. Wykorzystywanie tzw. zielonych źródeł
mi EN 274 oraz mają certyfikaty ISO 9000
Optymalizacja pakowania daje natomiast możliwość dostarczania większej ilości pro-
Syfon można oczyścić w 20 sekund,
WARTO
wiedzieć
duktów na tej samej przestrzeni transportu.
w tym celu należy wykonać tylko 3 czynności: 1. Unieść sitko i wyciągnąć je ze zbiornika dolnego. 2. Opłukać pod bieżącą wodą. 3. Włożyć z powrotem na swoje miejsce. EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Oy Prevex Ab Jakobstadsvagen 31 66900 Nykarleby, Finlandia www.prevex.com Dystrybutor: www.milo.eu.com
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
15
BUDOWA
KLEJE ŻELOWE
rewolucja w układaniu płytek »»konsystencja
Oferta klejów do płytek obejmuje co najmniej kilkanaście różnych rodzajów, co często utrudnia wybór konkretnego kleju. Informacje dotyczące ich przeznaczenia i właściwości można znaleźć w karcie technicznej produktu oraz na opakowaniu. Zarówno przeznaczenie kleju, jak i jego właściwości użytkowe wynikają z klasyfikacji klejów, w których najważniejsze to przyczepność, odkształcalność poprzeczna, potocznie zwana elastycznością, oraz spływ z powierzchni pionowej.
P
klejów do ścian jest zazwy-
czaj gęsta i utrudnia aplikację dużych płytek lub jest na tyle rzadka, że uniemożliwia przyklejanie dużych formatów ze względu na ich obsuwanie,
»»konsystencja
klejów do posadzek jest na
tyle rzadka, że w ogóle uniemożliwia klejenie płytek na ścianach.
Optymalne rozwiązanie Nowością w ofercie firmy Hufgard Optolith są
odczas układania płytek ceramicz-
przestrzeni pod płytką podłogową. Trady-
kleje żelowe z formułą 2 w 1 (klej tiksotropo-
nych wykonawcy często napotykają
cyjne kleje mają małą tolerancję zmiany
wy do ścian i rozpływny do podłóg). Wśród
na trudności związane z konsystencją
konsystencji, a jej przekroczenie wpływa
nich wyróżniamy trzy rodzaje klejów: klasy
kleju, która utrudnia im prawidłowe ułożenie
na zmianę właściwości oraz parametrów
C2TE, C2TE S1 szary i C2TE S1 biały. Nowa
płytek. Aby uniknąć tych problemów, warto
technicznych,
formuła żelowa klejów Optoflex nie wymaga
wybrać klej żelowy.
»»im większy format płytek (i równocześnie
Konsystencja kleju a problemy wykonawcze
bardzo gęstej konsystencji, aby możliwe było
ciężar płytek), tym większa tendencja pły-
układanie płytek nawet dużego formatu od
tek w trakcie wiązania kleju do obsuwania
góry, co czyni pracę dużo łatwiejszą i szyb-
się ze ściany,
szą. Ponadto ten sam produkt można przy-
związanymi
»»konsystencja kleju na posadzkach powin-
z konsystencją kleju do płytek, z którymi bo-
na być jak najrzadsza, aby łatwo można
cej łatwe układanie płytek na posadzkach,
rykają się wykonawcy, są:
było wypełnić przestrzeń pod płytką,
z zachowaniem maksymalnego wypełnienia
Najczęstszymi
»»konsystencja
problemami
kleju powinna być dopaso-
»»konsystencja
klejów projektowana jest
gotować w wersji rozpływnej, umożliwiają-
przestrzeni pod płytką.
wana do wielkości płytki oraz miejsca ukła-
przez producentów tak, aby na ścianach
Kleje żelowe Hufgard Optolith są fabrycz-
dania. Ściany wymagają klejów gęstszych,
kleje te miały jak najmniejszy spływ płytek
nie przygotowanymi mieszankami wyselek-
a posadzki klejów rzadszych. Gęstszy klej
(wąski zakres zmian konsystencji), z kolei
cjonowanych kruszyw, wysokojakościowych
lepiej radzi sobie z eliminowaniem spływu
na posadzkach rozpływ kleju był jak naj-
cementów i dodatków oraz tufu wulkanicz-
z powierzchni pionowej, natomiast rzad-
większy; z tego względu produkuje się inne
nego (trasu), gotowymi do użycia po doda-
szy klej eliminuje powstawanie pustych
kleje do ścian i inne do posadzek,
niu wody. W produktach zastosowano skład
Parametry techniczne klejów żelowych Hufgard Optolith Optoflex SuperElastic Easy
Optoflex Marmi Easy
Optoflex Elastic Easy
Grubość warstwy
2–12 mm
2–12 mm
2–10 mm
Klasa
C2TE S1
C2TE S1
C2TE
konsystencja plastyczna
ok. 6,0–6,5 l/25 kg
ok. 6,2–6,7 l/25 kg
ok. 5,7–6,2 l/25 kg
konsystencja rozpływna
ok. 6,8–7,3 l/25 kg
ok. 7,0–7,5 l/25 kg
ok. 6,5–7,0 l/25 kg
Przyczepność początkowa
≥1,0 N/mm2
≥1,0 N/mm2
≥1,0 N/mm2
Przyczepność po zanurzeniu w wodzie
≥1,0 N/mm2
≥1,0 N/mm2
≥1,0 N/mm2
Przyczepność po starzeniu termicznym
≥1,0
N/mm2
N/mm2
≥1,0 N/mm2
Przyczepność po cyklach zamrażania i rozmrażania
≥1,0 N/mm2
≥1,0 N/mm2
≥1,0 N/mm2
Czas otwarty po 30 min.
≥ 0,5 N/mm2
≥ 0,5 N/mm2
≥ 0,5 N/mm2
Ilość wody
Odkształcenie poprzeczne Zużycie: rozmiar pacy/zużycie Opakowania
16
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
≥1,0
≥ 2,5 mm
≥ 2,5 mm
–
4 mm – ok. 1,9 kg/m2 6 mm – ok. 2,6 kg/m2 8 mm – ok. 3,8 kg/m2
4 mm – ok. 1,9 kg/m2 6 mm – ok. 2,6 kg/m2 8 mm – ok. 3,8 kg/m2
4 mm – ok. 1,9 kg/m2 6 mm – ok. 2,6 kg/m2 8 mm – ok. 3,8 kg/m2
worki 25 kg
worki 25 kg
worki 25 kg
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA surowców pozwalający w szerokim zakresie
no‑cementowych i gipsowych, na balko-
zmieniać ilość wody zarobowej i dzięki temu
nach, tarasach i fasadach,
»»do
modyfikować docelową konsystencję zapra-
podłoży ogrzewanych i schładzanych
wy. Kleje świetnie nadają się do stosowania
(ogrzewanie podłogowe i ścienne, po-
na powierzchniach pionowych, pozwalając
mieszczenia chłodni),
»»na podłoża użytkowane w warunkach du-
na klejenie dużych formatów (60×60 cm, a nawet większe formaty, jeśli zachowana
»»do
renowacji starych podłoży ceramicz-
nych metodą „płytki na płytki”,
WARTO
wiedzieć
»»możliwy duży zakres zmian konsystencji (duży zakres dodawania wody zarobowej) bez wpływu na spływ płytek, nawet w przypadku dużych formatów,
»»możliwość uzyskania konsystencji kleju o parametrach tzw. kleju rozpływnego (po zastosowaniu większej ilości wody), umożliwiającego łatwe wypełnienie klejem całej przestrzeni pod płytką nawet dużego formatu, z zachowaniem łatwego poziomowania płytek na posadzkach. Nowa formuła gwarantuje brak zjawiska tzw. wciągania płytek podczas wiązania kleju,
»»możliwość dopasowania konsystencji do upodobań wykonawczych bez wpływu na jakość wykonanej pracy.
»»odporny
na temperatury od –20°C do
Optoflex Marmi Easy Jest to biały, odkształcalny klej z trasem do płytek ceramicznych, kamienia naturalnego i mozaiki szklanej, z formułą żelową i technologią ograniczającą pylenie ANTI DUST. Zawiera tras reński, dzięki czemu ogranicza wykwity i przebarwienia. Cechy produktu:
»»do
Jest to odkształcalny klej do wszystkich okładzin ceramicznych, na ogrzewanie podłogowe, z formułą żelową i technologią ograniczaCechy produktu:
»»do
przyklejania glazury, terakoty i gresu,
wewnątrz i na zewnątrz,
»»mrozoodporna, wodoodporna i elastyczna po związaniu,
»»na ściany i podłogi, »»do podłoży ogrzewanych, »»do płytek ceramicznych prasowanych i od-
przyklejania glazury, terakoty i gresu,
drobnoelementowej, mozaiki szklanej oraz prefabrykowanych płytek z betonu – na po-
nia naturalnego i płytek klinkierowych, na ściany i podłogi, wewnątrz i na zewnątrz,
»»mrozoodporny i elastyczny, »»wodo- i mrozoodporny po związaniu, »»przeznaczony na strefy cokołowe i na podłoża z wykwitami, układania płytek ceramicznych pra-
od góry, bez ryzyka spływu. Dzięki możli-
elementowych, mozaik i płytek z prefa-
wości zmiany konsystencji przez dodanie
brykowanego betonu na powierzchniach
wierzchniach poziomych i pionowych,
»»do
przyklejania na stabilnych powierzch-
niach z betonu, anhydrytu, tynkach wapienno-cementowych i gipsowych, na balkonach i cokołach,
»»przeznaczony
do miejsc narażonych na
zamoczenie pośrednie (strefy przyziemia, cokoły),
»»do formatów maksymalnie 50×50 cm.
poziomych i pionowych,
rozpływny i zastosować klej na posadzce.
»»do przyklejania na powierzchniach z beto-
Składniki klejów są tak dobrane, aby nawet
nu, anhydrytu, płyt gipsowo-kartonowych,
przy konsystencji rozpływnej klej nie opadał
gipsowo-włókninowych, tynkach wapien-
pod ciężarem płytki i stabilizował ją przez
no-cementowych i gipsowych, na balkonach tarasach i fasadach,
Jest to odkształcalny klej do płytek ceramicz-
Optoflex Elastic Easy
szczególnie zalecany do płytek z kamie-
sowanych i odlewanych, mozaik drobno-
Optoflex SuperElastic Easy
»»odporny na temp. od –20ºC do +80ºC.
lewanych, gresu porcelanowego, mozaiki
kleju Optoflex Elastic Easy – 50×50 cm),
cały okres wiązania.
renowacji starych podłoży ceramicz-
nych metodą „płytki na płytki”,
jącą pylenie ANTI DUST.
+80°C.
»»do
wody można zmienić właściwości kleju na
żej amplitudy temperatur,
»»do
żej amplitudy temperatur,
jest ta sama grubość płytki; w przypadku
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE ZE STOSOWANIA KLEJÓW ŻELOWYCH
»»na podłoża użytkowane w warunkach du-
»»do
podłoży ogrzewanych i schładzanych
(ogrzewanie podłogowe i ścienne, pomieszczenia chłodni),
Hufgard Optolith Bauprodukte Polska ul. Rząsawska 40/42 42-209 Częstochowa www.optolith.pl
nych z formułą żelową i technologią ograni-
promocja
czającą pylenie ANTI DUST. Cechy produktu:
»»do przyklejania glazury, terakoty i gresu, na ściany i podłogi, wewnątrz i na zewnątrz,
»»mrozoodporny i elastyczny, »»wodo- i mrozoodporny po związaniu, »»przeznaczony na strefy cokołowe i na podłoża z wykwitami,
»»do
układania płytek ceramicznych pra-
sowanych i odlewanych, mozaik drobnoelementowych, mozaik i płytek z prefabrykowanego betonu na powierzchniach poziomych i pionowych,
»»do przyklejania na powierzchniach z beto-
Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz: • nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników
nu, anhydrytu, płyt gipsowo-kartonowych i gipsowo-włókninowych, tynkach wapienEKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
17
BUDOWA
Co warto wiedzieć
W przypadku przygotowywania jastrychów na budowie należy zwrócić większą uwagę na dobór surowców i ich odpowiednie łączenie.
O JASTRYCHACH
Jakość jastrychu podawanego na przykład z betoniarek lub urządzenia typu miksokret na budowie zależy w znacznej mierze od kompetencji i wiedzy fachowców. Trzeba bardziej pilnować utrzymania właściwych standardów technologicznych i organizacji
Krzysztof Burza, Wojciech Gunia
prac. Zmiennych jest więcej: proporcje skład-
Jastrych cementowy płynny i tradycyjny, a także anhydrytowy – w budownictwie mieszkaniowym można stosować kilka rodzajów podkładów podłogowych. Przed wyborem warto więc poznać ich najważniejsze cechy i sprawdzić, czym się różnią, aby posadzka z nich wykonana była wytrzymała oraz odpowiednio dobrana do sposobu, w jaki będzie eksploatowana.
ników, ich jakość, dokładność dozowania itp.
J
Wszystko to wpływa na późniejsze parametry warstwy podkładowej, np. na wytrzymałość.
Właściwości jastrychów: sposób aplikacji Szybkość aplikacji jastrychu zależy m.in. od konsystencji zastosowanej zaprawy. Znacznym usprawnieniem jest np. możliwość wylewania płynnych jastrychów w pozycji stojącej.
astrych (czyli stosując język normy
Istotnymi czynnikami rozróżniającym ja-
podkład podłogowy lub potocznie wy-
strychy są także miejsca wbudowania, tj.
Płynny jastrych cementowy pozwala szyb-
lewka) służy zazwyczaj jako podkład
pomieszczenia suche, wilgotne i mokre, sto-
ciej przejść do kolejnego etapu budowy czy
pod posadzki, czyli warstwy wierzchnie.
sowane na zewnątrz oraz grubość i sposób
remontu, ponieważ tworzy równą powierzch-
Tworzy warstwę znajdującą się pod płyt-
ich wykonania – związane z podłożem, na
nię i nie wymaga zacierania jak tradycyjne
kami, panelami, wykładziną, deskami czy
warstwie rozdzielającej (np. na folii) lub tzw.
jastrychy cementowe, a także wysycha bez
klepką. Szczegółowe informacje o podkła-
podkłady pływające na izolacji akustycznej
konieczności szlifowania powierzchni, czego
dach podłogowych, ich rodzajach, klasach
lub termicznej, w tym także z zatopionym
wymaga podkład na bazie anhydrytu. Ja-
itp. można znaleźć w normie PN-EN 13813.
w nich ogrzewaniu podłogowym.
strychy cementowe mają bardzo dobrą przy-
Jastrych to warstwa niewidoczna dla oka, cie użytkowania podłogi, łącznej grubości
Właściwości jastrychów: sposób, miejsce przygotowania
warstw podłogowych oraz izolacyjności aku-
Z przynależności do danej grupy wynikają
stycznej i termicznej, a także jakości i trwa-
właściwości, jakie muszą spełniać jastrychy,
łości całego systemu podłogowego.
dlatego dobrze wiedzieć, czym charakteryzu-
ale istotna, ponieważ decyduje o komfor-
ją się poszczególne ich rodzaje, aby spraw-
Podział jastrychów W budownictwie mieszkaniowym stosuje się
czepność do cementowych zapraw klejowych i nie potrzebują, jak rozwiązania anhydrytowe, specjalistycznego gruntu przed przyklejaniem płytek ceramicznych.
Właściwości jastrychów: miejsce układania
dzić, czy nadają się do konkretnego zastoso-
Pomieszczenia w domu czy mieszkaniu
wania i jak zachowują się podczas prac.
dzielą się na strefy suche i mokre, na przy-
fabryczne,
kład kuchnia, łazienka czy garaż należą do
anhydrytowe. Oprócz rodzaju spoiwa jastry-
które rozrabia się tylko z wodą, pozwalają
pomieszczeń wilgotnych. Jastrych anhydry-
chy można podzielić jeszcze za względu na
łatwiej utrzymać wysokie parametry wykona-
towy łatwo się układa (dobra rozlewność)
wiele kryteriów, np. miejsce przygotowania:
nia i osiągnąć pewniejszy efekt niż wyroby
i dobrze przewodzi ciepło, co sprawia, że
na budowie, w wytwórni betonu, i, najbardziej
mieszane tradycyjnym sposobem na budo-
nadaje się do ogrzewania podłogowego, ale
nowocześnie, w fabryce. Sposób przygotowa-
wie. Najlepszej jakości składniki oraz ich pro-
sprawdza się jedynie w pomieszczeniach
nia i dostarczania na miejsce wbudowania:
porcje zostały zaprojektowane i sprawdzone
suchych. Anhydryt jest nieodporny na wodę
ręczny, mieszanie w betoniarce lub w sposób
przez producenta, więc pewność, że wyrób
i w stanie mokrym traci swoją wytrzymałość.
zmechanizowany, np. za pomocą agregatów
będzie spełniał oczekiwania inwestora i wy-
Natomiast tradycyjne jastrychy cementowe
typu miksokret lub agregatów przepływowych.
konawcy jest większa.
o konsystencji półsuchej lub gęstoplastycznej
najczęściej jastrychy cementowe lub jastrychy
Jastrychy
przygotowywane
Fot. Weber
18
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
BUDOWA nadają się do wszystkich pomieszczeń, ale
Rodzaje jastrychu
ich aplikacja trwa dłużej i trudniej je dobrze
Cecha
ułożyć i zagęścić wokół rurek ogrzewania podłogowego.
Płynny jastrych cementowy
Tradycyjny jastrych cementowy
Jastrych anhydrytowy
Łatwość aplikacji
+++
+
+++
Szybkość układania
+++
+
+++
czeniu, a jednocześnie mają dobrą prze-
Możliwość układania w pozycji stojącej
+++
+
+++
wodniość ciepła, co ma znaczenie np. przy ogrzewaniu podłogowym. Płynny jastrych ce-
Odporność na działanie wilgoci/wody – stosowanie w pomieszczeniach mokrych
+++
+++
+
mentowy sprawdza się nie tylko do wyrówna-
Wytrzymałość
+++
+
++
nia podłoża czy na warstwie oddzielającej od
Przyczepność
+++
++
+ +++
Na rynku dostępne są także rozwiązania, które można zastosować w każdym pomiesz-
podłoża, np. na folii, ale także na izolacjach
Skurcz
++
+
termicznych i akustycznych.
Wyrównywanie istniejących podłoży
+++
+
++
Wykonywanie na folii
+++
+++
+++
Wykonywanie na izolacjach
+++
+++
+++
Wykonywanie na systemach ogrzewania podłogowego
+++
+
+++
Właściwości jastrychów: uniwersalność zastosowań Rodzaj i typ podłoża oraz obciążenia mają wpływ na grubość zastosowanej warstwy. Im
Właściwości samopoziomujące
+++
+
+++
większa rozpiętość możliwej grubości układa-
Ilość wody na opakowanie
+++
++
++ +++
nia danego rodzaju jastrychu, tym większa
Brak zacierania mechanicznego
+++
+
uniwersalność jego zastosowań.
Brak konieczności szlifowania powierzchni
+++
++
+
Przyczepność cementowych zapraw klejowych
+++
++
+
nać poziom posadzki w jednym pomieszcze-
Przyczepność samopoziomujących mas szpachlowych
+++
++
+
niu do tego w pozostałych pomieszczeniach
Stałość i powtarzalność parametrów
+++
+
++
lub zrównać poziom różnego rodzaju warstw
Możliwość recyclingu
+++
+++
+
nawierzchniowych, np. parkietu i płytek ce-
Przewodność cieplna
+++
++
+++
Czasem inwestorzy chcą zastosować rozwiązania cienkowarstwowe, np. aby wyrów-
ramicznych. Tradycyjne jastrychy cementowe są grubowarstwowe, a klasyczne cienkowarstwowe podkłady podłogowe należą do innej półki cenowej – dla porównania płynny jastrych cementowy związany z betonowym podłożem można ułożyć już od 15 mm przy zachowaniu bardzo dobrych parametrów wytrzymałościowych. Płynny jastrych cementowy znajduje zastosowanie zarówno jako 15-milimetrowy podkład związany z podłożem w łazience o powierzchni 5 m2, jak i o odpowiednio dobranej grubości i dozbrojony siatką lub włóknem sprawdza się na powierzchni 5000 m2.
Wybór jastrychu Najważniejsze aspekty dotyczące produktów podłogowych i posadzek to ich jakość oraz szybki i sprawny przebieg prac. Znaczenie ma również miejsce prowadzonych prac – plac budowy czy mieszkanie. Przeznaczenie pomieszczeń również determinuje zastosowanie jastrychu, np. w pomieszczeniach mokrych układamy wyrób odporny na wilgoć. To tylko niektóre z wielu aspektów dotyczących jastrychów. Dlatego przed podjęciem decyzji warto porozmawiać z ekspertem technicznym producenta, doradcą handlowym lub wykonawcą. Porada fachowca powiązana z naszymi indywidualnymi oczekiwaniami pozwoli wybrać odpowiedni rodzaj jastrychu. EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
Krzysztof Burza, kierownik produktu posadzki Weber
REMONT PODŁOGI, JAKI JASTRYCH WYBRAĆ?
Ekspert RADZI
Decyzję o położeniu nowej podłogi powinna poprzedzać wnikliwa ocena podłoża. Należy ją zbadać pod kątem odspajania się warstw i występowania spękań na powierzchni. W starszych mieszkaniach warto też zwrócić uwagę, czy wykładziny nie zostały położone na nieobojętnych dla zdrowia materiałach. Następnie na podstawie analizy tych czynników należy podjąć dalsze kroki związane z remontem podłogi. W remontowanym mieszkaniu nie mamy tyle miejsca, ile na placu budowy, więc konieczne jest wybranie jastrychów produkowanych fabrycznie. Wyroby te przygotowuje się, dodając odpowiednie proporcje wody, co oznacza także większy porządek podczas prowadzenia prac, ponieważ na miejscu potrzebujemy tylko jednego, a nie kilku składników. Produkt powinien charakteryzować się odpowiednią rozlewnością, czyli równomiernie układać się na powierzchni, niezależnie od zastosowanej metody. Przy zastosowaniu płynnego jastrychu cementowego łatwo uniknąć nierówności i wybrzuszeń, nie trzeba więc stosować wygładzających powierzchnię prowadnic ani pac do zacierania. Warto zwrócić uwagę na konsystencję wyrobu, jeśli inwestor planuje ogrzewanie podłogowe. Wtedy lepiej zastosować płynny jastrych, ponieważ szczelnie i dokładnie otoczy on całą powierzchnię rurek grzewczych, a niższa porowatość materiału spowoduje, że szybciej się nagrzeje i odda ciepło do pomieszczenia, wpływając na zwiększenie wydajność ogrzewania podłogowego. Bardzo istotne są także parametry techniczne produktu. Wysoka wytrzymałość jastrychu na ściskanie (powyżej 20 MPa) to zarówno dłuższe eksploatowanie podłoża bez uszkodzeń, jak i możliwość zastosowania wybranego wyrobu jako warstwy podkładowej zarówno pod płytki, PVC, wykładzinę dywanową czy panele. Ze względu na to, że dom lub mieszkanie dzieli się na strefy mokre i suche, znaczenia nabiera także uniwersalność produktu. Wybór wszechstronnego wyrobu pozwala zastosować jedno rozwiązanie technologiczne we wszystkich pomieszczeniach, a także optymalnie wyliczyć ilość potrzebnego materiału. W czasie remontu jednym z kluczowych kryteriów jest też szybkość i łatwość prowadzenia prac. Uznaniem wykonawców i inwestorów cieszą się produkty proste w aplikacji oraz takie, które można zastosować samemu po uważnym przeczytaniu instrukcji od producenta. Gdy podkład podłogowy został już wybrany, należy sprawdzić, jakie warunki trzeba zapewnić podczas prowadzenia prac – to klucz do prawidłowej aplikacji produktu. Szczególnie temperatura (zarówno powietrza, jak i podłoża) odgrywa tu ważną rolę, ponieważ gdy jest za ciepło, woda odparuje za szybko i warstwa jastrychu może popękać, natomiast zbyt niska temperatura powoduje, że proces odparowywania przebiega za wolno, co przedłuża czas wiązania i utrzymuje w pomieszczeniu zbyt duży poziom wilgoci. Za optymalną przyjmuje się temperaturę między 10 a 25°C. Warto również zadbać, aby w mieszkaniu nie było przeciągów, ponieważ woda odparuje wtedy nierówno i materiał także będzie narażony na spękania.
www.ekspertbudowlany.pl
19
BUDOWA
NOWE WYMAGANIA
w zakresie izolacyjności ścian zewnętrznych
dr inż. Mariusz Garecki
współczynnika przewodzenia ciepła λ
Od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje następny etap zmian w zakresie izolacyjności. Po raz kolejny obniżona została minimalna wartość współczynnika przenikania ciepła U przegród budowlanych. Nowe regulacje prawne wymuszają konieczność systematycznego zwiększania izolacyjności termicznej przegród budowlanych w nowo wznoszonych budynkach.
w stosunku do powszechnie stosowa-
Z
nych dzisiaj w wykonawstwie materiałów, przy zapewnieniu mniejszej grubości warstwy termoizolacji. W odniesieniu do pierwszego z rozwiązań dostosowanie grubości izolacji termicznej przegrody do nowych wymagań będzie wymagało systematycznego zwiększania jej grubości. Symulację przeprowadzono na sześciu
godnie z Rozporządzeniem Ministra
ności energetyczne w zakresie zużycia energii
wariantach ścian jedno- i trójwarstwowych,
Transportu, Budownictwa i Gospo-
na ogrzewanie budynków.
zgodnych z opisem przedstawionym w tab. 2.
darki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r.,
W tabeli 3 przedstawiono zakres, w jakim
Zwiększanie grubości izolacji
zmieniającym rozporządzenie w sprawie wa-
na przestrzeni najbliższych lat zmieniała się
runków technicznych, jakim powinny od-
Regulacja
począw-
i będzie się zmieniać wymagana grubość
powiadać budynki i ich usytuowanie [1],
szy od 1 stycznia 2014 r. i sukcesywnie aż
dodatkowej izolacji termicznej ze styropia-
zaostrzeniu uległy wymagania w zakresie
do 2021 r., nowe wymagania w zakresie
nu lub wełny mineralnej. Przyjęto w tym
izolacyjności przegród zewnętrznych, w tym
izolacyjności ścian zewnętrznych budyn-
wypadku dla obu materiałów tę samą war-
wartość
cie-
ków. Wymagania te jednoznacznie wskazują
tość współczynnika przewodzenia ciepła
pła UC dla wszystkich rodzajów budynków
na konieczność, teraz i w niedalekiej per-
λ = 0,04 W/(m2 · K). Przegrody zewnętrzne
oraz sposób obliczania wskaźnika EP, okre-
spektywie, poprawy izolacyjności termicznej
w wariantach opisanych w tabeli 2 charak-
ścian zewnętrznych przez:
teryzują się zróżnicowanymi wartościami
współczynnika
przenikania
ślającego roczne zapotrzebowanie budynku
prawna
wprowadza,
»»systematyczne zwiększanie grubości izola-
na nieodnawialną energię pierwotną.
współczynnika U, zawierającymi się w za-
Wcześniej obowiązywały znacznie niższe
cji termicznej w przypadku realizacji prac
kresie: 0,45–1,882 W/(m2 · K). W kolejnych
wymagania w zakresie izolacyjności termicz-
w oparciu o tradycyjne, popularne obecnie
krokach obliczeniowych wyznaczono grubo-
nej przegród. Wymagania te były systema-
materiały typu płyty EPS lub płyty z wełny
ści izolacji termicznej, koniecznej do zainsta-
tycznie podnoszone na przestrzeni ostatnich
mineralnej w celu osiągnięcia wymaganej
lowania w celu utrzymania etapowo zmienia-
50 lat (tabela 1).
wartości współczynnika przenikania cie-
Obowiązujące rozporządzenie [1] wynika
pła U,
»»alternatywne
z przyjętych wcześniej regulacji prawnych i ma w efekcie przynieść wymierne oszczęd-
zastosowanie
materiałów
termoizolacyjnych o niższych wartościach
jących się wymagań:
»»zgodnie
z wymaganiami obowiązujący-
mi do 31 grudnia 2013 r., tj. U ≤ 0,3 W/(m2·K);
Tabela 1. Zmiany przepisów i norm budowlanych w zakresie współczynnika przenikania ciepła przez ściany zewnętrzne budynków w ciągu ostatnich 50 lat Budynki budowane
Podstawowy przepis i data wprowadzenia
do 1966
Prawo budowlane
[2]:
mur o grubości 1½–2 cegieł
1,16–1,401)
1967–1985
PN-64/B-03404 [3] od 1.01.1966 PN-74/B-03404 [4] od 1.01.1976
1,161)
1986–1992
PN-82/B-02020 [5] od 1.01.1983
0,75
1993–2002
PN-91/B-02020 [6] od 1.01.1992
0,55
2002–2013
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późniejszymi zmianami [7]
0,3
od 1.01.2014
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 5 lipca 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1]
0,25
od. 1.01.2017 od
1.01.20212)
1) Wartość 2) Od
20
Wymagana wartość współczynnika przenikania ciepła U dla ściany zewnętrznej [W/(m2·K)]
przeliczona na obecnie obowiązujące jednostki 1.01.2019 – dotyczy budynków zajmowanych przez władze publiczne
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
0,23 0,20
BUDOWA »»wymagań
prawieniu jej ze standardowej na zalecaną
wprowadzonych od 1 stycznia
2014 r., tj. U ≤ 0,25 W/(m2·K);
»»wymagań
wprowadzonych od 1 stycznia
2017 r., tj. U ≤ 0,23 W/(m2 · K);
dla wariantów ścian przyjętych według ta-
dla domu energooszczędnego utrata ciepła
beli 2 zawiera tabela 3. Wynika z niej,
przez ściany może być mniejsza aż o 40%.
że już wprowadzenie pierwszej regulacji
W domu niskoenergetycznym średnia war-
w 2014 r. skutkowało koniecznością wyko-
tość
ciepła
nania dodatkowej izolacji termicznej nieocie-
dzane od 1 stycznia 2019 r. w odniesieniu
przez przegrody zewnętrzne nie może być
planych dotychczas ścian w zakresie od 7 cm
do budynków zajmowanych przez władze
większa niż 0,2 W/(m2 · K), przy czym przyj-
do 14 cm, w zależności od przyjętego wa-
publiczne, a dla pozostałych od 1 stycznia
muje się, że dla ścian powinna ona wynosić
riantu przegrody. Kolejny etap, wprowadzony
2021 r.
0,15 W/(m2 · K).
od 1 stycznia 2017 r. wymaga zainstalowa-
»»przyszłych wymagań, które będą wprowa-
współczynnika
przenikania
Jak wyraźnie widać, w stosunkowo bli-
Ograniczenie strat ciepła jest i będzie na-
skiej przyszłości trzeba się liczyć ze stoso-
dal możliwe dzięki zwiększeniu ich izolacji
do 16 cm. Od 2019 r. lub 2021 r. będzie
waniem materiałów izolacyjnych grubości
termicznej. Jest to najłatwiejsze do prze-
to 12 cm do 18 cm w stosunku do wyjścio-
około 18 cm. Przykładowo w 2013 r. średnia
prowadzenia w ścianach, w których izola-
wej ściany bez dodatkowej izolacji termicz-
grubość materiału izolacyjnego montowane-
cja termiczna stanowi odrębną część nie-
nej. Chcąc już dzisiaj spełnić wymagania
go na elewacjach ocieplanych przy użyciu
zależną od ich konstrukcji (system ETICS:
dla przegrody w budynku niskoenergetycz-
systemów ETICS w Niemczech wynosiła
ściany dwuwarstwowe). Rezultaty obliczeń
nym o zakładanej wartości współczynnika
12,6 cm (w 2003 r. – 9 cm).
nia dodatkowej izolacji grubości od 10 cm
Tabela 2. Przykładowe ściany jedno- i trójwarstwowe poddane analizie
Dom energooszczędny (niskoenergetycz-
Wariant przegrody
ny) to taki, do którego ogrzania potrzeba < 70 kWh/(m²·rok). Uzyskanie tak niskiego
Grubość bez wypraw tynkarskich [cm]
Rodzaj przegrody
wskaźnika zużycia energii jest możliwe dzię-
1
Ściana jednowarstwowa: cegła ceramiczna pełna
74
ki zastosowaniu kompleksowych rozwiązań
2
Ściana z bloczków z betonu komórkowego, gęstość 500
24
budowlanych i instalacyjnych oraz wykorzy-
3
Ściana jednowarstwowa z cegły silikatowej drążonej
25
staniu odpowiednich materiałów. Wszystkie
4
Ściana trójwarstwowa prefabrykowana ZWS (15 cm żelbet + 8 cm wełna mineralna + 6 cm żelbet)
29
5
Ściana trójwarstwowa (25 cm pustak żużlobetonowy + 5 cm EPS +12 cm cegła klinkierowa)
42
6
Ściana jednowarstwowa z pustaków Max
19
przegrody zewnętrzne muszą skutecznie chronić przed ucieczką ciepła. Największe możliwości w zredukowaniu jego strat daje zwiększenie izolacyjności ścian. Dzięki po-
Tabela 3. Konieczna grubość dodatkowej izolacji termicznej na przykładowych ścianach w kolejnych etapach wprowadzania wymagań rozporządzenia w sprawie warunków technicznych Wariant przegrody
Przegroda bez dodatkowej izolacji
Grubość warstwy izolacji ocieplenia z EPS [cm] 5
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
18
22
24
25
1
0,289
0,253
0,224
0,202
0,149
0,829
2
0,292
0,252
0,226
0,203
0,150
0,848
0,305
3 4
0,288 0,252
5
0,300
0,212 0,245
0,248
– wymóg do 31.12.2014;
0,149
1,882
0,149
0,450
0,219 0,197
0,152
0,480
0,294
6
0,221 0,199
0,191
– wymóg od 1.01.2015;
0,241
– wymóg od 1.01.2017;
0,215 0,194
0,150
1,537
– wymóg od 1.01.2021 (1.01.2019);
Współczynnik przenikania ciepła U [W/(m2·K)]
– wymóg dla budynków niskoenergetycznych 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 Wariant przegrody 1 5 cm
7 cm
Wariant przegrody 2
8 cm
9 cm
10 cm
Wariant przegrody 3 11 cm
12 cm
13 cm
Wariant przegrody 4 14 cm
15 cm
Wariant przegrody 5 16 cm
18 cm
Wariant przegrody 6
22 cm
24 cm
25 cm
Rys. Z miana wymagań co do U ściany: zwiększanie grubości izolacji dla różnych wariantów przegród zewnętrznych. Warianty przegrody zewnętrznej według tabeli 2 i odpowiadająca im grubość dodatkowego ocieplenia z EPS [cm] Rys. archiwum autora
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
21
BUDOWA przenikania ciepła U = 0,15 W/(m2 · K), po-
co wymusi nowe rozwiązania w zakresie ich
producentów, posiadających już dzisiaj go-
winniśmy instalować, w zależności od przy-
mocowania, zwiększenie powierzchni otwo-
towe rozwiązania techniczne ze stosownymi
jętego wariantu przegrody, izolację grubości
rów okiennych itp.
dokumentami odniesienia.
18–25 cm. Z przedstawionych kalkulacji
Problematyka wyższej izolacyjności prze-
wynika, że zmiana wprowadzana przepisami
gród budowlanych od strony prawnej dotyczy
od początku 2017 r. powoduje zwiększenie
nowo realizowanych budynków. Nie należy
obliczeniowej grubości izolacji w stosun-
zapominać o dużej ilości obiektów, które
ku do aktualnie obowiązujących wymogów
z perspektywy dzisiejszych, nie przyszłych
o 2–3 cm, natomiast kolejna wchodząca
wymagań, nie spełniają już tych kryteriów.
w życie za 3–5 lat będzie skutkowała zwięk-
W długiej perspektywie nie należy się spo-
szeniem tej grubości w stosunku do dotych-
dziewać obniżenia kosztów energii, wręcz
czasowych wymagań o 4–5 cm (rys.).
przeciwnie – jej koszty będą systematycznie wzrastać. Dlatego w ciągu najbliższych lat,
Podsumowanie
przy wzrastającej świadomości właścicieli
Nowe regulacje prawne wprowadzają kolejny
obiektów, coraz popularniejsze staną się re-
obowiązek zmniejszenia wartości współczyn-
alizacje ociepleń wykonywanych na wcześ-
nika przenikania ciepła UC dla wszystkich
niej zainstalowanych już systemach ETICS,
rodzajów budynków. Będzie to skutkowało
których celem będzie dalszy wzrost izolacyj-
wzrostem grubości tradycyjnie stosowanych
ności przegród. Rynek dociepleń wtórnych
materiałów izolacyjnych w systemach ETICS,
może być interesującym obszarem dla wielu
Literatura 1. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2013, poz. 926). 2. Ustawa z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane (DzU 1961 nr 7 poz. 46). 3. PN-64/B-03404 „Współczynniki przenikania ciepła k dla przegród budowlanych”. 4. PN-74/B-03404 „Ochrona cieplna budynków. Wymagania i obliczenia”. 5. PN-82/B-02020 „Ochrona cieplna budynków. Wymagania i obliczenia”. 6. PN-91/B-02020 „Ochrona cieplna budynków. Wymagania i obliczenia”. 7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2002 nr 75 poz. 690).
promocja
.com.pl
22
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
• 80 intensywnych i trwałych kolorów • wysoka udarność systemu -120J • efekt samoczyszczenia elewacji • wysoka odporność na UV
SZTUKA ELEWACJI paleta intensywnych kolorów
Fot. Röben
BUDOWA
Anna Wilgocka
Cegły klinkierowe doskonale chronią budynek, a przy tym współgrają z otoczeniem. Klinkierowa architektura to dobra inwestycja długoterminowa – zarówno w przypadku elewacji, jak i wnętrz czy małej architektury przydomowej.
PONADCZASOWY KLINKIER N
iezależnie od funkcjonalności bu-
na poziomie A1 stawia go na równi ze stalą
techniczne, cegły klinkierowe bardzo dobrze
dynku i jego zlokalizowania, cegły
czy betonem.
sprawdzają się w miejscach narażonych na
klinkierowe podkreślą jego cechy
charakterystyczne i gwarantują wysoką este-
Klinkierowa elewacja
ków atmosferycznych czy na przykład na na-
tykę. Podstawowe składniki wykorzystywane
Cegły klinkierowe najczęściej pojawiają się
rożach budynków, podokiennikach, cokołach
w produkcji, a więc glina i piasek, wypalane
na elewacjach obiektów użyteczności pu-
oraz nadprożach drzwiowych i okiennych.
są w temperaturze ponad 1000°C.
blicznej oraz budynków jedno- i wieloro-
Są też materiałem, który najlepiej sprawdza
Aby cegły mogły nazywać się klinkierowy-
dzinnych. Wpływa na to przede wszystkim
się w środowisku o podwyższonej zawarto-
mi, muszą charakteryzować się wytrzyma-
ich trwałość, która – według szacunków
ści soli i wilgoci w atmosferze, dlatego tak
łością nie mniejszą niż 35 N/mm2, bardzo
specjalistów z branży budowlanej – może
często można je spotkać w nadmorskich ku-
małą nasiąkliwością (do 6%) i dobrze zno-
sięgać nawet 100 lat. Ponadto cegła odzna-
rortach.
sić właściwe dla naszego klimatu wahania
cza się dużą akumulacyjnością cieplną, co
Za cegłami klinkierowymi przemawia tak-
temperatury, nie zmieniając przy tym swoich
gwarantuje przyjemny klimat w pomieszcze-
że ich uniwersalność. Dzięki stałemu roz-
właściwości. Co ważne, powstała w wyniku
niach i wysoką termoizolacyjność, a przez
wojowi technologii produkcji, możliwe jest
wypału powierzchnia stanowi barierę, zapo-
to komfort użytkowania domu. Optymalne
wykonanie niemal dowolnego koloru cegły,
biegającą wnikaniu zanieczyszczeń, co gwa-
parametry w tym zakresie osiągają ścia-
wymiaru oraz powierzchni. Do dyspozycji są
rantuje trwałość koloru. Właściwości klin-
ny trójwarstwowe, z warstwą zewnętrzną
także elewacyjne płytki klinkierowe, które są
kieru pozwalają więc na jego wykorzystanie
w postaci muru licowego z cegły klinkiero-
układane na klej. Oprócz podstawowych, do-
w wielu warunkach, a jego ognioodporność
wej. Ze względu na doskonałe parametry
stępne są także płytki kątowe, dzięki którym
Fot. CRH Klinkier
24
uszkodzenia mechaniczne i wpływ warun-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Röben
C E g Ły k L i N k i E R o w E
SięgaJ wySoko Jeśli cenisz nowoczesny design, zdrowy klimat domu, siłę ceramicznych fasad i ścian, to śmiało sięgaj po najmodniejsze kolory i nieregularne struktury lica z oferty cegieł klinkierowych Röben.
Kupując produkty Röben, wspierasz Fundację Marcina Gortata MG13 MIERZ WYSOKO
www.roben.pl
www.ceglyklinkierowe.roben.pl
BUDOWA Klinkier w ogrodzie
można perfekcyjnie wykończyć naroża ścian.
chu industrialnym czy loftowym. Płytki i cegły
Po wykonaniu fug fasada wykonana z płytek
klinkierowe doskonale wpasowują się w tego
Piękny dom potrzebuje odpowiedniej opra-
jest praktycznie nie do odróżnienia od trady-
typu wnętrza, zwłaszcza, jeśli zestawimy je
wy. Warto więc zadbać o szczegóły, które
cyjnej ściany murowanej.
z metalowymi lub drewnianymi elementami
zagwarantują doskonały wygląd całej pose-
Efekt wizualny elewacji kreowany jest
wykończenia. Beżowo-szara płytka klinkiero-
sji, a przy tym będą nawiązywały do estetyki
poprzez kolor i strukturę powierzchni cegły,
wa o licu imitującym ręczne wykonanie lub
budynku.
a także wybór sposobu wiązania cegieł oraz
nierówności, dodaje pomieszczeniom indy-
Cegły klinkierowe, w tym także gotowe
kolor spoiny. Tradycyjne metody układania
widualnego charakteru i trójwymiarowości.
prefabrykaty z nich wykonane, można wyko-
cegieł, takie jak wiązanie wozówkowe, gotyc-
Nie można też zapominać o ponadczasowej
rzystać do wykonania ogrodzenia czy scho-
Fot. Röben
Fot. Röben
kie i krzyżowe, czy też charakteryzujące się
ceglanej czerwieni, która pasuje do żywych,
dów zewnętrznych. Murowane ogrodzenie
brakiem regularności wiązanie dzikie pozwa-
odważnych barw, choć można ją także zasto-
z cegieł klinkierowych jest efektowne, trwałe
lają dopasować wygląd elewacji do założeń
sować jako ciekawy akcent w przestrzeniach
i nie wymaga zabiegów konserwacyjnych,
architektonicznych.
bardziej stonowanych. Efekt estetyczny za-
przez co od lat cieszy się w Polsce dużą po-
leży jednak nie tylko od wybarwienia oraz
pularnością. W zależności od rodzaju wybra-
struktury lica, ale też od wybranej spoiny. Je-
nych cegieł, koloru fugi i stylistyki przęseł,
W nowoczesnych projektach klinkier pojawia
śli wybierzemy spoiny o kolorze zbliżonym do
możemy uzyskać zróżnicowane efekty tak,
się także we wnętrzach. Z uwagi na niską na-
cegieł czy płytek, uzyskamy jednolitą, spójną
aby maksymalnie dopasować wygląd ogro-
siąkliwość, używa się go także w miejscach
wizualnie powierzchnię. Z kolei przy wyborze
dzenia do budynku i jego otoczenia. Umie-
narażonych na działanie wilgoci, jak kuchnia
spoin kontrastujących, uzyskamy efekt swo-
jętne wykorzystanie szerokiej oferty kształtek
czy łazienka. Można go zastosować w całym
istej mozaiki.
klinkierowych w kolorach cegieł i płytek daje
Klinkier we wnętrzach
pomieszczeniu, na pojedynczej ścianie lub tylko na jej fragmencie, jeśli chcemy za jego
Roman Tereszczak, ekspert firmy Röben
MODNE POWIERZCHNIE CEGIEŁ
kretną strefę we wnętrzu.
Gładkie powierzchnie zastępują teraz postarzane, ryflowane lub imitujące ręczne wykonanie cegły. Doskonałym tego przykładem jest kolekcja cegieł i płytek klinkierowych Aarhus marki Röben, charakteryzująca się nieregularnymi brzegami i chropowatą powierzchnią, a także najnowsza płytka klinkierowa Calais, utrzymana w niejednolitych, ciepłoszarych tonach, z delikatnymi nierównościami na powierzchni. Obie serie to ciekawa propozycja zarówno dla zwolenników tradycyjnej, jak i nowoczesnej stylistyki.
Mnogość dostępnych kolorów i różnorodne faktury pozwalają łatwo dopasować płytkę klinkierową do stylu wnętrza. Modnym w ostatnich latach rozwiązaniem są aranżacje surowe i minimalistyczne, często w du-
Fot. Röben
26
ZDANIEM
pomocą wyeksponować np. wnękę czy kon-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
eksperta
Fot. CRH Klinkier
Produkujemy pĹ&#x201A;ytki na Ĺ&#x203A;ciany, podĹ&#x201A;ogi, tarasy, schody, parapety. tel. 46 856 40 40 kom. 602 292 707 www.elkaminodom.pl e-mail: biuro@elkaminodom.pl
BUDOWA niemal nieograniczone możliwości aranżacji ogrodzeń. Wysoka estetyka klinkieru i jego odporność na uszkodzenia umożliwiają stworzenie małej architektury, która zachwyci każdego; a dzięki temu, że produkty klinkierowe są całkowicie naturalne, można mieć pewność, że nie zagrożą otaczającej je przyrodzie. To wszystko sprawia, że cegły klinkierowe wykorzystuje się dziś przy budowie ogrodzeń, schodów lub nawet – ze względu na ognioodporność – grilla ogrodowego.
Pielęgnacja klinkieru Klinkier jest wyjątkowo trwały, jednak aby
Fot. Röben
prezentował się doskonale przez lata, warto zadbać o jego dodatkową pielęgnację. Brud
cyrkulacji powietrza oraz odprowadzanie wil-
stępnie impregnując ścianę środkami hy-
i kurz najłatwiej zmyć wodą lub parą pod
goci wewnątrz konstrukcji ściany. Konieczne
drofobizującymi. Inną metodą na usunięcie
ciśnieniem, uważając przy tym, aby nie na-
jest także staranne zabezpieczenie warstwy
wykwitów jest ich delikatne starcie: najpierw
moczyć nadmiernie powierzchni, ponieważ
zewnętrznej przed dostawaniem się wody do
szczotkujemy wykwity na sucho, a następnie
w przypadku nieszczelnych lub źle dobranych
wewnątrz. Najczęściej służą temu szczelne,
zmywamy pozostałe resztki wykwitu wodą
spoin, może to doprowadzić do powstawania
fachowo wykonane połączenia murarskie.
(próba spłukania całego osadu spowoduje
wykwitów. Innym czynnikiem wpływającym
Jeśli wykwity już się pojawiły, powinni-
wniknięcie soli do ściany). Kiedy mur będzie
na ich powstanie jest zła wentylacja ściany,
śmy przede wszystkim zlikwidować źródło
już czysty i suchy, należy powlec klinkier
co powoduje gromadzenie się wody w jej wnę-
przedostawania się wilgoci, a dopiero póź-
specjalnym olejem, który zapobiegnie dosta-
trzu. Aby zapobiec powstawaniu wykwitów,
niej zabrać się za oczyszczanie powierzchni
waniu się wilgoci, a także umożliwi wilgoci
kluczowe jest więc zapewnienie właściwej
z osadu, stosując specjalne preparaty, a na-
już przenikniętej na swobodne odparowanie. Dla lepszego efektu preparat można nałożyć
Jarosław Pacierz, menadżer produktu Alpol Gips
ZDANIEM
JAKĄ DOBRAĆ ZAPRAWĘ, ABY UNIKNĄĆ WYKWITÓW?
eksperta
W przypadku zapraw murarskich największą rolę w tworzeniu wykwitów odgrywa proces migracji kapilarnej roztworów soli na powierzchnię spoin. Jego przebieg jest możliwy, ponieważ w każdej zaprawie, na skutek stosowania nadmiaru wody w stosunku do ilości niezbędnej do hydratacji spoiwa, powstają kapilary, które mogą zasysać i transportować na powierzchnię roztwory soli. Jednym z najbardziej skutecznych sposobów walki z wykwitami jest przerwanie ciągłości struktury kapilarnej poprzez stosowanie nanozapraw ze specjalnymi dodatkami o rozmiarach nanometrycznych, które powodują blokowanie kapilar. Zastosowanie tej technologii pozwala uzyskać bardzo zwartą i szczelną mikrostrukturę zapraw o znacznie zmniejszonym podciąganiu kapilarnym, a w rezultacie – absorpcji. Skutecznym sposobem ograniczenia możliwości powstawania wykwitów jest również stosowanie zapraw z innymi specjalnymi dodatkami, np. trasem. Tras wchodzi w reakcję chemiczną z wodorotlenkiem wapnia (odpowiedzialnym w głównej mierze za powstawanie wykwitów) i przekształca się w nierozpuszczalne krzemiany. Przy wyborze zaprawy trzeba również pamiętać, aby jej parametry były dobrane do nasiąkliwości elementu murowego, do którego będzie stosowana. Niewłaściwy dobór zaprawy może spowodować nie tylko zaburzenie procesu wiązania, ale również pogorszenie jej własności użytkowych (np. przyczepności do cegły).
Fot. Opoczno
28
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
dwukrotnie. Trzeba jednak pamiętać, że oleje do klinkieru mogą lekko przyciemnić kolor cegły, dlatego przed nałożeniem środka na całą powierzchnię warto wykonać test na jej niewielkiej części. Na rynku znajduje się też szereg preparatów przeznaczonych do pielęgnacji klinkieru wykorzystanego we wnętrzach. W zależności od zaleceń producenta, rodzaju nawierzchni oraz zabrudzenia, miesza się je w odpowiedniej proporcji z wodą. Roztwór wciera się wtedy w powierzchnię płytek ostrą gąbką lub szczotką, pozostawia na określony czas (najczęściej kilka minut), a następnie ściera gąbką i dokładnie zmywa powierzchnię wodą.
Fot. Opoczno
BUDOWA
MERCEDES-BENZ VITO
bezpiecznie pokona każdą drogę Zalety tego samochodu to m.in. napęd na przednią, tylną lub obie osie, niezawodne systemy bezpieczeństwa, małe zużycie paliwa i wygodne warunki pracy dla kierowcy.
w skrzyni rozdzielczej i kierowany do kół obu
V
niczny system kontroli trakcji 4ETS, połą-
osi za pośrednictwem centralnego dyferencjału w stosunku 45:55. Za dystrybucję siły napędowej odpowiada sprawdzony, elektro-
ito 4×4, dzięki unikatowej kon-
czony z układami ESP i ASR. Jeśli jedno lub
strukcji napędu, zapewnia doskona-
więcej kół straci przyczepność, 4ETS osobno
łą przyczepność na nawierzchniach
przyhamuje każde z nich i w ciągu milise-
pokrytych śniegiem czy lodem lub na nie-
kund skieruje dodatkowy moment obrotowy
utwardzonych drogach, a także na placach
do kół dysponujących dobrą trakcją. W ten
budowy. Vito Furgon, oferowany w trzech
sposób osiągnięty został efekt działania na-
wersjach długości i z trzema układami napę-
pędu z trzema blokadami dyferencjałów.
dowymi, ma najwyższą w segmencie samo-
Inne przykładowe rozwiązanie to kamera
chodów tej klasy ładowność – do 1369 kg.
cofania, która pomaga kierowcy w przepro-
Z kolei Vito Mixto łączy zalety nadwozia typu
wadzaniu precyzyjnych manewrów. Ponad-
furgon z funkcjonalnością kombi.
to, standardowe wyposażenie Vito obejmuje innowacyjne systemy wspomagające prowa-
Do wyboru są także trzy wersje Vito, słu-
dzenie auta – monitorowanie zmęczenia kie-
żące do przewozu osób: funkcjonalna i wytrzymała Vito BASE, uniwersalna Vito Tourer
kach drogowych i na nieutwardzonych na-
rowcy Attention Assist oraz asystent boczny
PRO i Vito Tourer SELECT, zapewniająca
wierzchniach.
wiatru Crosswind Assist, który praktycznie
standard klasy premium.
W modelu z napędem na przednie koła zamontowano
Unikatowy napęd i moc silnika Vito jest dostępny, jako pierwszy w tym seg-
kompaktowy,
4-cylindrowy
eliminuje wpływ tego wiatru na tor jazdy samochodu.
silnik wysokoprężny o pojemności 1,6 litra,
Vito Furgon to jedyny van w tej klasie
dostępny w dwóch wersjach mocy: 88 KM
pojazdów seryjnie wyposażony w poduszki
oraz 114 KM.
powietrzne dla kierowcy i pasażera z przodu oraz system przypominający o zapięciu pa-
mencie pojazdów, z napędem na przednią,
Natomiast do intensywniejszej eksplo-
tylną lub obie osie. Przy czym jego wysokość
atacji, przy wysokiej dopuszczalnej masie
– dzięki nowej koncepcji układu napędowego
całkowitej lub holowaniu ciężkich przyczep,
Na życzenie samochód można wyposażyć
– wynosi 1,91 m, co umożliwia parkowanie
właściwym wyborem będzie Vito z napędem
w wiele innych systemów, dostosowanych do
w większości garaży przy centrach hand
na tylne koła i 4-cylindrowym silnikiem o po-
indywidualnych potrzeb, np. w system Blind
lowych.
jemności 2,15 l, oferowany w trzech wer-
Spot Assist, ostrzegający przed pojazdami
sjach mocy: 136 KM, 163 KM oraz 190 KM.
w tzw. martwym polu podczas zmiany pasa,
Samochód z przednim napędem najlepiej spisuje się wtedy, gdy jest niezaładowany lub lekko obciążony. Natomiast wersje z napę-
sów bezpieczeństwa.
czy funkcję monitorowania odległości od po-
Bezpieczeństwo i wygoda
przedzającego pojazdu. Wnętrze Vito 4×4 zostało zaprojektowa-
dem na tylne koła doskonale sprawdzają się
Projektanci Vito skutecznie zadbali o bez-
przy przewożeniu ciężkich ładunków, dużym
pieczeństwo
m.in.
ne także z myślą o wygodzie kierowcy i pa-
uciągu oraz wysokiej dynamice jazdy z ob-
rozwiązania stosowane w osobowych Mer-
sażera. Funkcjonalny kokpit z przejrzystym
ciążeniem. Te zaś z napędem na obie osie
cedesach. W wersji z napędem na wszyst-
rozkładem urządzeń zapewnia maksymalne
świetnie poradzą sobie w trudnych warun-
kie koła, moment obrotowy jest rozdzielany
bezpieczeństwo i łatwość obsługi pojazdu.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
jazdy,
www.ekspertbudowlany.pl
wprowadzając
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
29
BUDOWA
ELEWACJA Z KLINKIERU
Dlaczego należy stosować zaprawy cementowo-wapienne? Sławomir Gąsiorowski
zaprawy w stanie związanym należy uznać
Dla wielu inwestorów wykwity solne pojawiające się na ogrodzeniach lub elewacjach domów z cegły klinkierowej są poważnym problemem. Warto więc poświęcić im kilka słów. Skąd się biorą sole?
jej przyczepność do podłoża oraz przepuszczalność. W trakcie eksploatacji budynków mury poddawane są licznym niekorzystnym oddziaływaniom. Zmiany temperatury, wilgotności otoczenia, a co za tym idzie zmiany
zaprawy, które nie zawierają wapna hydra-
liniowe murów czy ruchy gruntu powodują
W wyniku licznych badań i testów stwier-
tyzowanego. Okazuje się jednak, że wykwity
pojawianie się w murze naprężeń. Nawet
dzono, że naloty pojawiające się na murach,
wapienne na murach nie są związane z obec-
w ekstremalnych warunkach eksploatacji
można podzielić na dwie kategorie: wykwity
nością w zaprawie wapna hydratyzowanego,
solne (występują najczęściej – są to głów-
lecz są wynikiem procesu hydratacji cementu
nie chlorki, siarczki, siarczany) oraz wykwi-
portlandzkiego w zaprawie lub betonie. Dla-
ty wapienne. Dotychczas zidentyfikowano
tego wykwity wapienne pojawiają się również
12 związków chemicznych, które mogą
na kostce brukowej, klejach i fugach cemen-
w postaci wykwitów pojawić się na kon-
towych, chociaż w tych produktach wapno hy-
strukcjach murowych. Ich kolor jest różny,
dratyzowane nie jest stosowane. Stwierdzono
niektóre są białe, ale można również spotkać
równocześnie, że wapno dodawane do zapra-
się z wykwitami o barwie pomarańczowej,
wy w znacznym stopniu ogranicza możliwość
brązowej czy zielonej. Aby wystąpiły wykwi-
pojawienia się wykwitów solnych na murach.
ty solne, muszą zaistnieć specjalne ku temu
Zaprawa murarska nie tylko powinna łą-
warunki. Musi istnieć źródło soli rozpuszczal-
czyć cegły w stabilną konstrukcję murową,
nej w wodzie (źródłem może być: zaprawa,
lecz również stanowić barierę dla wnikania
cegła, reakcja składników zaprawy z cegłą,
wody do wnętrza muru. A kiedy woda już
otoczenie muru lub elewacji – atmosfera,
się tam pojawi (np. po intensywnych, kilku-
grunt, stosowane środki do czyszczenia ele-
dniowych deszczach), powinna umożliwić jej
wacji itp.) oraz woda, w której te sole ulegają
łatwe wyprowadzenie poza obręb muru. Dla-
rozpuszczeniu. Analizę warunków sprzyja-
tego za jedne z najważniejszych właściwości
jących powstaniu wykwitów przedstawiono w tabeli. Wynika z niej, że nawet jeśli istnieje źródło soli rozpuszczalnej w wodzie, ale nie ma ono kontaktu z wodą, to na elewacji nie pojawią się żadne zanieczyszczenia. Dlatego, aby uniknąć wykwitów, należy dokonać nie tylko właściwej selekcji mate-
Warunki dla powstawania wykwitów solnych Źródło soli rozpuszczalnej w wodzie
Woda
+
–
–
–
+
–
+
+
+
riałów (odpowiednia cegła, zaprawa, materiał na izolację poziomą, piasek wolny od soli i zanieczyszczeń), ale również chronić mury przed destrukcyjnym działaniem wody (deszcz, śnieg, woda gruntowa). W trakcie budowy – podczas deszczu ochrona muru folią, a po wymurowaniu ogrodzenia – wykonanie odpowiedniego zwieńczenia muru.
Jakie stosować zaprawy, aby ograniczyć ilość wykwitów? Do murowania cegły klinkierowej powinno się stosować zaprawy cementowo-wapienne. To stwierdzenie przeczy istniejącej wśród wykonawców opinii, że do wznoszenia elewacji z cegły klinkierowej należy używać tylko te
30
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
Wykwit solny
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA
aprawy cementowe z domieszkami napowietrzająZ cymi są sztywne i kruche, łatwo pękają
omieszki napowietrzające przyspieszają degraD dację muru. Dodatkowo nie chronią murów przed korozją biologiczną. Wiek muru: cztery lata.
truktura zaprawy z domieszką napowietrzającą S (widoczne liczne mikropęcherzyki powietrza)
aprawy z dodatkiem plastyfikatorów łatwo tracą Z przyczepność do cegły
lastyfikatory nie zapobiegają powstaniu wykwitów P solnych
truktura zaprawy z wapnem (brak widocznych S pęcherzyków powietrza)
zaprawa nie może pękać lub tracić kontak-
W kształtowaniu przyczepności zaprawy
Dodawanie wapna do zaprawy cemen-
tu z cegłą. Jest to warunek konieczny, aby
do podłoża wapno hydratyzowane nie ma
towej zmienia jej strukturę. W miarę jak
zapewnić szczelność muru (ochrona przed
sobie równych. W układzie cement–wapno–
zwiększa się ilość wapna w zaprawie, ro-
deszczem, śniegiem), a tym samych uchro-
–piasek wapno ma najmniejsze cząstki (do
śnie jej elastyczność, porowatość oraz prze-
nić się od występowania wykwitów solnych.
czterech razy mniejsze niż cement).
puszczalność. Jeśli zaprawa jest bardziej przepuszczalna dla wody niż cegła, to ruch
Podstawowe błędy popełniane przy wznoszeniu elewacji z cegły klinkierowej:
wilgoci (również soli, jeśli są obecne) poza
1. Niewłaściwe składowanie materiałów na budowie (brak ochrony przed wodą opadową
obręb muru odbywa się poprzez zaprawę. W wyniku działania tego mechanizmu, za-
oraz podciąganiem kapilarnym wody z gruntu). 2. Używanie cementów z dodatkami. Zawierają one liczne związki chemiczne pochodzące z popiołów czy gipsów dodawanych w procesie wypalania. Należy stosować czysty cement portlandzki bez dodatków. 3. Używanie zapraw o niewłaściwej konsystencji. Zaprawa powinna mieć konsystencję gęstoplastyczną lub plastyczną. 4. Korygowanie ułożonych cegieł. Najlepszą przyczepność cegły do zaprawy uzyskuje się w momencie położenia cegły na zaprawie. Korygowanie położenia cegły powoduje zerwanie pierwszej przyczepności, która nie zostaje już odtworzona.
prawa staje się obszarem magazynowania zanieczyszczeń. Jeśli stosuje się natomiast zaprawy szczelne i zwarte (cementowe z domieszkami, cementowe hydrofobizowane), to ruch wilgoci i soli odbywa się poprzez cegły. W takim przypadku wysolenia pojawiają się przede wszystkim na licach cegieł. Wapno zapewnia również występowanie w zaprawach zjawiska samoleczenia się mikropęk-
5. Zamykanie w murze wody technologicznej: zbyt wczesne fugowanie, niewłaściwie dobrana więźliwość wody w zaprawie do nasiąkliwości cegły klinkierowej. 6. Brak zabezpieczenia muru podczas jego wznoszenia przed niekorzystnymi warunkami
nięć. Zjawisko to powoduje uszczelnianie połączenia murarskiego nawet w ekstremalnych warunkach eksploatacyjnych.
atmosferycznymi. 7. Poprawianie urabialności zaprawy cementowej poprzez stosowanie plastyfikatorów (domieszek). Domieszki są związkami chemicznymi o nieznanym składzie (skład domieszki jest tajemnicą producenta). W większości przypadków domieszki są środkami napowietrzającymi, osłabiającymi przyczepność zaprawy do podłoża lub nawet jej utratę. Poprawiając urabialność zaprawy cementowej domieszką, zmieniamy jej strukturę na zwartą i szczelną. Jest to zjawisko niekorzystne, gdyż zaprawa staje się mniej przepuszczalna niż cegła. Ma ona również tendencje do pękania, co powoduje, że spoina traci swoją szczelność. Przez drobne pęknięcia woda deszczowa bardzo łatwo dostaje się do wnętrza muru, co powoduje przyspieszoną degradację konstrukcji murowej.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego ul. Toruńska 5, 30-056 Kraków tel.12 626 18 76, fax 12 626 28 87 e-mail: info@wapno-info.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
31
Fot. Braas
BUDOWA
PRAWO BUDOWLANE – nowości w 2 017 roku Przemysław Gogojewicz, Kancelaria Usług Prawnych
1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców, która wprowadza ułatwienia i uproszczenia m.in. dla inwestorów budowlanych.
N
owelizacja wprowadza w 20 usta-
konstrukcyjnych budynków, których budowa
wach zmiany, które mają uprościć
wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
wykonywanie
działalności
gospo-
darczej. Redukują one niektóre obowiązki
działki. Jednocześnie ustawa przyjmuje dopuszczenie budowy bez pozwolenia na budowę silosów na materiały sypkie (mieszanki paszowe, otręby itp.) do 7 m wysokości (obecnie 4,5 m).
Nowe terminy do zgłoszenia sprzeciwu do zgłoszeń budowy Ustawa wprowadza skrócenie terminu na
administracyjne, doprecyzowują zagadnie-
1. budowa i przebudowa obiektów gospo-
wniesienie sprzeciwu do zgłoszeń budowy
nia wywołujące wątpliwości interpretacyjne
darczych związanych z produkcją rolną i uzu-
z 30 do 21 dni. Ma to zapewnić przyspie-
oraz wprowadzają zapisy wspierające rozwój
pełniających zabudowę zagrodową w ramach
szenie rozpoczęcia procesu inwestycyjnego
i usprawnienie procesu inwestycyjnego.
istniejącej działki siedliskowej: parterowych
w zakresie inwestycji na podstawie zgło-
Uchwalona ustawa nowelizuje również
budynków gospodarczych o powierzchni za-
szenia. Ponadto ustawa wprowadza przepis
ustawę – Prawo budowlane. Zmiany polega-
budowy do 35 m2, przy rozpiętości konstruk-
umożliwiający wydawanie z urzędu zaświad-
ją na przyjęciu regulacji, które mają uprościć
cji nie większej niż 4,80 m, oraz suszarni
czeń o niewnoszeniu sprzeciwu do zgłosze-
postępowanie związane z realizacją obiektów
kontenerowych o powierzchni zabudowy do
nia przed upływem terminu, co ma zapew-
budowlanych. Ustawa wprowadza zwolnie-
21 m2;
nić możliwość wcześniejszego rozpoczęcia
nie niektórych robót budowlanych z pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. Według nowelizacji ustawy Prawo budowlane po zmianach wymagane jest pozwolenie na budowę w przypadku przebudowy
2. budowa zjazdów z dróg powiatowych
inwestycji przy formalnym zabezpieczeniu
i gminnych oraz zatok parkingowych na tych
inwestora. Analogiczne zmiany są przewi-
drogach;
dziane w procedurze rozpoczęcia użytkowa-
3. budowa przepustów o średnicy do 100 cm;
nia obiektu budowlanego oraz zmiany sposobu jego użytkowania.
budynków, których budowa wymaga pozwo-
4. budowa przydomowych basenów i oczek
lenia na budowę. Obecnie taka przebudowa
wodnych o powierzchni do 50 m2 i opasek
wymaga pozwolenia na budowę; nowelizacja
brzegowych oraz innych sztucznych, po-
Ustawa doprecyzowuje zapisy dotyczące
przewiduje, że wymóg uzyskania pozwolenia
wierzchniowych lub liniowych umocnień brze-
istotnego odstąpienia od zatwierdzonego
na budowę pozostanie dla przebudowy prze-
gów rzek i potoków górskich oraz brzegu mor-
projektu budowlanego lub innych warunków
gród zewnętrznych oraz elementów konstruk-
skiego, brzegu morskich wód wewnętrznych,
pozwolenia na budowę. Zgodnie z przyjętymi
cyjnych.
niestanowiących konstrukcji oporowych;
zmianami, nie jest istotnym odstąpieniem od
Nowości
Zgłoszenia wymagają:
5. instalacja klimatyzacji;
projektu budowlanego lub innych warunków
1. budowa wiat o powierzchni zabudo-
6. przebudowa budynków mieszkalnych
pozwolenia na budowę zmiana wysokości,
wy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych
jednorodzinnych, jeśli nie dotyczy przebudo-
szerokości lub długości obiektu budowlane-
obiektów na działce nie może przekraczać
wy przegród zewnętrznych oraz elementów
go niebędącego obiektem liniowym, jeżeli
dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
konstrukcyjnych;
odstąpienie nie przekracza 2 procent wymia-
7. przebudowa wolno stojących partero-
rów określonych w projekcie budowlanym
wych budynków gospodarczych, garaży, al-
i spełnia równocześnie inne warunki (m.in.
3. przebudowa budynków mieszkalnych
tan oraz przydomowych ganków i oranżerii
nie zwiększa zakresu obszaru odziaływania
jednorodzinnych, ale jedynie w zakresie
(ogrodów zimowych) o powierzchni zabudo-
obiektu, nie mieści się w zakresie wskaza-
przebudowy przegród zewnętrznych oraz ele-
wy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych
nych w ustawie odstępstw oraz nie narusza
mentów konstrukcyjnych budynków miesz-
obiektów na działce nie może przekraczać
przepisów techniczno-budowlanych).
kalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi
dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego
to do zwiększenia dotychczasowego obszaru
8. przebudowa wolno stojących parte-
projektu budowlanego lub innych warunków
2. budowa zjazdów z dróg krajowych oraz zatok parkingowych na tych drogach;
rowych budynków rekreacji indywidualnej,
pozwolenia na budowę nie wymaga uzyska-
4. remonty, które dotyczą obiektów budow-
rozumianych jako budynki przeznaczone
nia decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.
lanych innych niż budynki, których budowa
do okresowego wypoczynku, o powierzch-
wymaga uzyskania pozwolenia na budowę
ni zabudowy do 35 m2, przy czym liczba
oraz przegród zewnętrznych albo elementów
tych obiektów na działce nie może przekra-
oddziaływania tych budynków;
32
Nie wymagają ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia następujące przypadki:
czać jednego na każde 500 m2 powierzchni
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Podstawa prawna: Ustawa z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (DzU z 2016 poz. 2255).
BUDOWA
PŁYTY WARSTWOWE – właściwości i zastosowanie Jacek Sawicki
Płyty warstwowe charakteryzują się wieloma cennymi cechami użytkowymi. Ich względnie niewielki ciężar własny pozwala na stosowanie w konstrukcjach obiektów lekkich. Są elementami zespolonymi o bardzo dużej sztywności, przeznaczonymi nie tylko do wykonywania z nich zewnętrznych ścian osłonowych i przekryć dachowych, ale także wewnętrznych ścian działowych, montażu sufitów podwieszanych, a nawet ścian nośnych w obiektach o niewielkiej kubaturze o charakterze tymczasowym lub przenośnym.
K
Widok płyty warstwowej: profilowane metalowe okładziny, między którymi umieszczony jest rdzeń; odpowiednio ukształtowane na długości krawędzie okładzin wraz ze specjalnie podciętymi stykami rdzenia maksymalizują docisk sąsiadujących płyt Fot. Viavac
Atuty płyt warstwowych polegają również na gwarancji utworzenia przez nie, przy współudziale elementów uzupełniających, skutecznego systemu modułowego spełniającego w założeniach projektowych wymogi techniczne dotyczące przegród w konstruk-
onstrukcyjnie płyty warstwowe mogą
fizykochemicznych, głównie wody i wilgoci
cji. Jest to możliwe m.in. dzięki fabrycznym
być
mocowania
(powłoki nadają okładzinom cechy wodo-
rozwiązaniom
w różnych konfiguracjach. I tak np.
szczelności i odporności korozyjnej), promie-
brzegów płyt: frezowanym kształtom styków
płyty ścienne mogą być mocowane do kon-
niowania UV, gazów atmosferycznych, wahań
wzdłużnych i tzw. zamkom. Oba rozwiązania
strukcji nośnej w układzie pionowym, pozio-
termicznych, działania mrozu i oddziaływania
decydują o poprawności montażu, przyczy-
mym, a niekiedy ukośnie.
biologicznego. Powłoki nie stanowią pożywki
niają się też do minimalizowania podczas
Nowoczesne linie produkcyjne, na których
dla rozwoju mikroorganizmów, a ponadto są
budowy prawdopodobieństwa pozostawienia
wytwarza się płyty warstwowe, gwarantują
odporne na działanie toksyn pochodzenia
na złączach niekorzystnych dla konstrukcji
zachowanie stabilności ich parametrów tech-
biologicznego. Ich gładkość wyklucza groma-
obiektu szczelin, które podczas eksploatacji
nicznych, w szczególności stałości wymiarów
dzenie się na powierzchni warstw kurzu i czą-
mogą być miejscem powstawania mostków
liniowych, jednorodności właściwości rdzenia
stek organicznych zdolnych utworzyć humus.
termicznych
i określonej sztywności. Można na nich pro-
Zachowują też deklarowaną odporność na
kształty styków i zamki pozwalają ponadto
dukować płyty o zróżnicowanych długościach
kontakt z ogniem i wysokimi temperaturami
zachować parametry szczelności ogniowej,
i grubościach, dobierać oprofilowania okła-
w ustalonych zakresach wynikających z norm
gazoszczelności i wodoszczelności. System
dzin i nadawać kolorystykę.
i przepisów budowlanych.
kompensuje też niekorzystne naprężenia mo-
dostosowane
do
technicznym
i akustycznych.
wykończenia
Frezowane
Okładziny metalowe zapewniają płytom
Za mocne strony okładzin uznaje się tak-
cowanych płyt do konstrukcji wynikające ze
odpowiednio wysoką wytrzymałość na obcią-
że ich możliwości wynikające z wyboru
zmian termicznych i przeciwdziała stanom,
żenia mechaniczne, która pozwala obiektom
wzornictwa (profilowania okładzin), kolory-
przy których okładziny – w zależności od
spełnić wymagania wynikające z funkcji osło-
styki (rodzaju powłoki i barwy lakieru) oraz
układów termicznych po obu stronach prze-
nowych i użytkowych. Dobre właściwości wy-
oprofilowania krawędzi zamka i rozwiązań
grody – mogą zachowywać się jak bimetal
trzymałości mechanicznej płyty warstwowej
złączy z jego maskowaniem (zamki ukryte)
(przy znacznych różnicach termicznych mogą
wynikają m.in. z korzystnego stosunku masy
lub z pozostawionym zamkiem widocznym.
odkształcać się z powodu niejednorodności
konstrukcji do przenoszonego obciążenia,
Dzięki umiejętnemu ich dobieraniu uzyskuje
tempa zmian liniowych okładzin), ewentual-
dużej sztywności całej konstrukcji, zwiększo-
się końcowy efekt architektoniczny obiektu.
nie skracać się proporcjonalnie lub wydłużać
nej przez odpowiednią konstrukcję warstwy
Zalety rdzenia termoizolacyjnego zintegro-
(zmiany liniowe obu okładzin przy temperatu-
wypełniającej, oraz wysokiej odporności na
wanego z okładzinami związane są przede
rach zbliżonych są mniej więcej takie same).
obciążenia o charakterze zmęczeniowym.
wszystkim z zachowaniem przez niego stabil-
Ściana lub dach wykonane z gotowych płyt
Zalety okładzin wynikają z ich zdolności do
nych wartości termoizolacyjnych oraz charak-
warstwowych stanowią praktyczne rozwią-
kompensowania mechanicznych obciążeń
terystyk izolacyjności akustycznej właściwych
zanie techniczno-konstrukcyjne w obiekcie,
własnych, parcia wiatru i działania czynników
dla danego rodzaju płyty. Rdzeń utrzymuje
a zakończenie szybkiego i łatwego montażu
o charakterze udarowym, które mogą wystę-
ponadto stały dystans między okładzinami,
pozwala na niemal natychmiastowe zago-
pować w okresie eksploatacji obiektu (ude-
co przy montażu zapewnia dokładne dopaso-
spodarowanie obiektu. Zamocowane płyty
rzeń, zarysowań i ścierania powodowanego
wanie sąsiadujących płyt w przegrodzie oraz
warstwowe są łatwe w demontażu, co na
działaniem pyłów i piasku). Są one również
pozwala na spełnienie wymagań użytkowych
wypadek ich uszkodzeń stwarza możliwości
związane z odpornością powłok zabezpiecza-
stawianych wykonanym przegrodom, które
wymiany takich elementów na odpowiednie
jących okładziny przed działaniem czynników
wynikają z warunków technicznych.
w systemach.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
33
BUDOWA
Nowoczesne PŁYTY WARSTWOWE Budując z płyt warstwowych, można stworzyć obiekt o doskonałych parametrach izolacyjnych, przy znacznym zmniejszeniu ich grubości i ciężaru. Szybkość i łatwość montażu, możliwość prowadzenia prac nawet w trudnych warunkach atmosferycznych, niskie koszty realizacji inwestycji, łatwość utrzymania czystości ścian, nowoczesność i uniwersalność systemu czynią z płyt warstwowych GORLICKA najlepszy materiał do budowy. Szeroka paleta kolorów oraz zróżnicowany kształt profilowań płyt pozwala na realizację ambitnych projektów architektonicznych.
F
tanowa (PUR) lub poliizocyjanurowa (PIR). Obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła wynosi: λ = 0,022 W/(m · K). Szerokość modularna płyt wynosi 1000 mm lub 1140 mm. Standardowe długości płyt wynoszą od 2 do 12 m, na zamówienie firma dostarcza inne długości.
Płyty ścienne GORLICKA U/ /GORLICKA U GS-PIR Płyty GORLICKA U oraz GORLICKA U GS-PIR przeznaczone są do wykonywania ścian
irma Gór-Stal oferuje szeroką gamę no-
uszkodzeniami mechanicznymi, które mogą
zewnętrznych osłonowych oraz wewnętrz-
woczesnych płyt warstwowych ścien-
powstać w trakcie transportu lub montażu.
nych działowych w obiektach o konstrukcji
nych, dachowych oraz chłodniczych
Szczelność połączeń płyt zapewnia apliko-
szkieletowej. Można je montować zarówno
z rdzeniem poliuretanowym (PUR) lub poli
wana na etapie produkcji poliuretanowa
w układzie pionowym, jak i poziomym, jako
izocyjanurowym (PIR).
uszczelka PUS.
jedno- i wieloprzęsłowe elementy ścian.
Płyty warstwowe GORLICKA składają się z dwóch okładzin z blachy stalowej oraz rdzenia konstrukcyjno-izolacyjnego ze sztywnej,
Płyty ścienne GORLICKA S/ /GORLICKA S GS-PIR
Ukryte mocowanie, niewidoczne od strony elewacji, sprawia, że płyty te są bardzo atrakcyjne pod względem architektonicznym oraz funkcjonalnym.
bezfreonowej, samogasnącej pianki PUR lub
Płyty GORLICKA S oraz GORLICKA S GS-PIR
PIR o bardzo dobrej izolacyjności termicznej.
przeznaczone są do wykonywania ścian ze-
Płyty produkowane są w czterech gru-
wnętrznych osłonowych oraz wewnętrznych
bościach rdzenia: 60, 80, 100 i 120 mm.
działowych w obiektach o konstrukcji szkiele-
Okładziny płyty stanowi blacha stalowa
W płytach warstwowych GORLICKA wy-
towej. Można je montować w układzie piono-
obustronnie ocynkowana wg PN-EN 10326
różniamy dwa typy rdzeni: piankę poliu-
wym lub poziomym, jako jedno- i wieloprzę-
z organicznym lakierem poliestrowym o gru-
retanową
słowe elementy ścian.
bości powłoki 25 μm. Termoizolacyjnym
Budowa płyt
(PUR)
lub
poliizocyjanurową
(PIR) o gęstości 40 kg/m3. Obliczeniowy
Płyty produkowane są w czterech gru-
rdzeniem płyt jest twarda pianka poliuretano-
współczynnik przewodzenia ciepła wynosi:
bościach rdzenia: 40, 60, 80 i 100 mm.
wa (PUR) lub poliizocyjanurowa (PIR). Obli-
λ = 0,022 W/(m · K). Wiązania w piankach
Okładziny płyty stanowi blacha stalowa
czeniowy współczynnik przewodzenia ciepła
PUR rozpadają się w temperaturze powyżej
obustronnie ocynkowana wg PN-EN 10326
wynosi: λ = 0,022 W/(m · K). Szerokość mo-
200°C, a zwęglenie podczas palenia wynosi
z organicznym lakierem poliestrowym o gru-
dularna płyty wynosi 1000 mm. Standardo-
około 20%. Pianki PIR charakteryzują się
bości powłoki 25 μm. Termoizolacyjnym
we długości płyt wynoszą od 2 do 12 m, na
podwyższoną odpornością na wysokie tem-
rdzeniem płyt jest twarda pianka poliure-
zamówienie firma dostarcza inne długości.
peratury. Struktury izocyjanurowe w piankach PIR ulegają rozkładowi w temperaturze powyżej 325°C, a zwęglenie wynosi około 50%. Zwęglona warstwa chroni przed przejściem wysokiej temperatury przez płytę, co w efekcie stanowi skuteczniejszą ochronę
1
przeciwpożarową. Jako okładziny płyt warstwowych GORLICKA stosuje się blachę stalową obustronnie ocynkowaną gatunku S220-S280GD wg PN-EN 10346 z organicznym lakierem poliestrowym o grubości powłoki 25 μm. Ze względu na podwyższone wymagania antykorozyjne możliwe jest
2
wykonanie płyt z powłokami dedykowanymi do środowisk C4 i C5 oraz do agresywnych środowisk panujących wewnątrz obiektów. Możliwe użycie stali nierdzewnej w gat. 1.4301. Płyty zabezpieczone są folią przed
34
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
Fot. 1–2. Płyta GORLICKA S/GORLICKA S GS-PIR
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA
3
5
4
6
Fot. 3–4. Płyta GORLICKA U/GORLICKA U GS-PIR
Fot. 5–6. Płyta GORLICKA D/GORLICKA D GS-PIR
Płyty dachowe GORLICKA D/ /GORLICKA D GS-PIR
i 5° (8,7%) dla pokrycia z płyt łączonych na
dularna płyty wynosi 1000 mm. Standardo-
długości.
we długości płyt wynoszą od 2,0 do 12 m, na
Płyty GORLICKA D oraz GORLICKA D GS-PIR
Płyty produkowane są w sześciu grubo-
przeznaczone są do wykonywania pokryć da-
ściach rdzenia: 40, 60, 80, 100, 120 i 160
chowych. Charakteryzują się bardzo głębo-
mm. Okładziny płyty stanowi blacha stalowa
kim przeprofilowaniem okładziny zewnętrz-
obustronnie ocynkowana wg PN-EN 10326
nej w kształcie trapezowym. Jest to związane
z organicznym lakierem poliestrowym o gru-
z przenoszeniem przez nie długotrwałych
bości powłoki 25 μm. Termoizolacyjnym
obciążeń użytkowych. Płyty mocowane są
rdzeniem płyt jest twarda pianka poliuretano-
wkrętami do konstrukcji drewnianej, stalowej
wa (PUR) lub poliizocyjanurowa (PIR). Obli-
lub żelbetowej. Minimalne nachylenie połaci
czeniowy współczynnik przewodzenia ciepła
dachowych wynosi 3° (5,2%) bez świetlików
wynosi: λ = 0,022 W/(m · K). Szerokość mo-
zamówienie firma dostarcza inne długości.
GÓR-STAL sp. z o.o. ul. Przemysłowa 11, 38-300 Gorlice tel./fax 18 353 98 00 info@gor-stal.pl, www.gor-stal.pl promocja
KONFERENCJA IZOLACJE Jedyna tego typu platforma wymiany wiedzy i doświadczeń dla specjalistów z branży
IZOLACJE.COM.PL Dostęp do wartościowych i wiarygodnych treści w każdym miejscu i czasie, możliwość komentowania i wspótworzenia informacji
CZASOPISMO PUNKTOWANE
6 pkt.
NEWSLETTER
• Unikalne treści • Bogata i rzetelnie opracowana zawartość • Autorzy – reprezentanci środowisk naukowych i wybitni specjaliści w branży • Czasopismo punktowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego EKSPERT BUDOWLANY nr 1/2017 www.ekspertbudowlany.pl
WYDANIA SPECJALNE ARTYKUŁ SPONSOROWANY
Wydania tematyczne – bezpłatne dla prenumeratorów
Najbardziej aktualne informacje w skrzynce e-mailowej
35
Fot. Wiśniowski
BUDOWA
DOBRE
WEJŚCIE Agata Grudecka
(kasetonami) lub okłada płytami. W drzwiach
Styl domu tworzą nie tylko jego forma, proporcje, kształt dachu, ale także detale, jak okna i drzwi. Drzwi wejściowe dobrane do wszystkich elementów domu tworzą jego spójny i elegancki obraz.
płycinowych rama jest widoczna, a w płyto-
D
czeniowe. W drzwiach ocieplonych stosuje się dodatkowo wełnę mineralną, styropian lub piankę poliuretanową, pełniące również
rzwi zewnętrzne muszą chronić dom
ną przegrodę, oddzielającą wnętrze domu od
funkcję izolacji akustycznej, a antywłamanio-
przed intruzami, powinny więc być
świata zewnętrznego, wszystkie te elementy
we wzmacnia arkuszami blachy.
solidne i wytrzymałe. Ich zadaniem
muszą spełniać określone normy, a ich mon-
jest też ochrona przed wiatrem, deszczem,
taż musi być wykonany profesjonalnie.
Okucia – do podstawowych należą zawiasy, które umożliwiają płynne otwieranie i za-
zimnem i hałasem. Muszą więc być szczel-
Ościeżnica – główny element konstruk-
mykanie drzwi, oraz klamki. Zawiasy muszą
ne, sztywne, nienasiąkliwe, ciepłe i dźwię-
cyjny drzwi. W ościeżnicy zainstalowane są
być solidne, bo to one dźwigają ciężar skrzy-
kochłonne. Drzwi zewnętrzne powinny być
systemy ryglujące drzwi i do niej też przy-
dła podczas otwierania drzwi, a także trwa-
przy tym trwałe, tak aby niekorzystne wa-
mocowane są zawiasy. Kupuje się ją w kom-
le zespolone z konstrukcją ościeżnicy oraz
runki atmosferyczne nie niszczyły ich po-
plecie ze skrzydłem, dlatego nie ma ryzyka,
skrzydła i tak zamaskowane, aby dostęp do
wierzchni i nie deformowały konstrukcji.
że elementy te nie będą do siebie pasowały.
nich był utrudniony. Drzwi antywłamaniowe
Aby udaremnić wyrwanie ościeżnicy razem
są dodatkowo wyposażone w system rucho-
z drzwiami, musi być głęboko zakotwiona
mych bolców, które – po przekręceniu klucza
w murze.
w zamku – wsuwają się w otwory w oścież-
Konstrukcja drzwi Drzwi wejściowe to złożona konstrukcja, składająca się z ościeżnicy, skrzydła, okuć
Skrzydło drzwiowe – zbudowane jest
i progu. Aby stanowiły szczelną i bezpiecz-
z ramy nośnej, którą wypełnia się płycinami
Fot. Gerda
36
wych całkowicie zasłaniają ją płyty wykoń-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Gerda
nicy, uniemożliwiając wyważenie lub zdjęcie skrzydła z zawiasów.
Fot. Gerda
Fot. Gerda
BUDOWA Próg – chroni przed przedostaniem się do
kupić wykonane z drewna rodzimych drzew
albo okleiną z PVC. Dla polepszenia izola-
wnętrza domu wody opadowej, kurzu i innych
liściastych oraz gatunków egzotycznych (np.
cyjności cieplnej i akustycznej drzwi profile
zanieczyszczeń. Od jego szczelności w dużej
mahoniu). Niezależnie jednak od gatunku
i panele ociepla się pianką poliuretanową lub
mierze zależy to, czy ciepło nie będzie ucie-
drewna, powierzchnia skrzydła jest fabrycz-
spienionym PVC.
kało przez drzwi. Dlatego musi wystawać
nie zabezpieczona co najmniej dwiema war-
0,5–2 cm nad powierzchnię posadzki, a szpa-
stwami lakieru lub farby.
Podstawowymi zaletami takich drzwi są: nieduży ciężar, dobra izolacyjność cieplna
ry powinny być dokładnie wypełnione uszczel-
Natomiast drzwi płytowe mogą mieć po-
i akustyczna oraz niska cena. Wśród wad
kami. Próg może być wykonany z drewna,
wierzchnię gładką lub wytłaczaną we wzory,
– brak możliwości naprawy zniszczonego
kątownika aluminiowego lub stalowego.
m.in. naśladujące ozdobne kasetony. Płyty
skrzydła (uszkodzonego mechanicznie czy
Uszczelki – montuje się je na całym ob-
pokrywa się drewnianym fornirem, okleiną
głęboko porysowanego).
wodzie skrzydła. Aby dokładnie wypełniały
z tworzywa sztucznego lub laminatem – naj-
szczelinę na styku skrzydła, ościeżnicy i pro-
częściej przypominającym fakturę drewna.
Drzwi z włókna szklanego – mają ramę z drewna, do której przymocowane są płyty
gu, muszą być wykonane z elastycznego ma-
Do wyboru są drzwi drewniane ocieplone
z kompozytu poliestrowo-szklanego, popu-
teriału – gumy syntetycznej, termoplastycz-
i nieocieplone, wzmocnione stalową blachą
larnie zwanego włóknem szklanym. Jest to
nego tworzywa lub silikonu.
lub bez niej. Zaletą drzwi drewnianych jest
lekki, nowoczesny materiał o bardzo dobrych
Zamki – od ich jakości zależy to, czy wła-
dobra izolacyjność akustyczna i termiczna,
parametrach termoizolacyjnych i akustycz-
mywacz będzie miał trudności ze sforsowa-
a także mała rozszerzalność cieplna. Aby jed-
nych, wysokiej wytrzymałości mechanicznej
niem drzwi. Dlatego na zamkach nie należy
nak dobrze spełniały swoją funkcję, muszą
oraz odporny na działanie słońca i wilgoci.
oszczędzać i zamontować droższe, ale z od-
być dość masywne. Jest to istotne zwłaszcza
Cechy te sprawiają, że drzwi z włókna szkla-
powiednimi atestami.
w przypadku drzwi nieocieplonych – kupując
nego nie rozsychają się, są bardzo wytrzyma-
je, trzeba więc zwrócić uwagę na grubość
łe i sztywne.
Materiały
skrzydła. Im będzie ono grubsze, tym lepiej.
Drzwi z włókna szklanego w całości wy-
Drzwi drewniane – ramę skrzydła takich
Drzwi z utwardzonego PVC – ich ramę
pełnia się utwardzoną pianką poliuretanową,
drzwi wykonuje się z drewna klejonego. Do
konstruuje się z wielokomorowych profi-
która jest lekka i dobrze izoluje termicznie.
wykańczania powierzchni stosuje się płyci-
li z twardego PVC, wzmocnionych kształ-
Same skrzydła natomiast mogą być gładkie
ny (drzwi płycinowe), zrobione z drewnianej
townikiem stalowym, który dodatkowo ją
lub tłoczone w dowolne wzory. Do wyboru
sklejki lub drewna litego, albo też płyty drew-
usztywnia. W ramie osadza się gładkie lub
są również różne ich kolory. Mogą mieć także
nopochodne HDF (drzwi płytowe). Do drzwi
wytłaczane panele z PVC o niemal dowolnym
fakturę drewna i tradycyjne tłoczenia, dzię-
płycinowych najczęściej wykorzystuje się
wzorze i kolorze. Panele mogą być barwione
ki czemu do złudzenia przypominają drzwi
drewno sosnowe i świerkowe, ale można też
na etapie ich produkcji lub wykończone folią
drewniane.
Niezwykle ważna do podkreślenia wejścia jest forma drzwi. Proste, bez zdobień lub z dużymi przeszkleniami pasują do domów nowoczesnych, natomiast rozbudowane, dwuskrzydłowe – do stylu dworkowego. Kształt wejścia można dodatkowo wzbogacić świetlikami wokół drzwi. Paleta dostępnych kolorów drzwi jest bardzo szeroka, dlatego przy zakupie należy dopasować ich barwę do elewacji, pokrycia dachu, a także otoczenia domu. Drzwi i okna w jednakowych odcieniach dodają uroku i elegancji całej bryle budynku. Drzwi drewniane najczęściej mają kolor drewna, z którego są zrobione: mahoniowy, tekowy, jasnego dębu, orzechowy. Można również zamówić drzwi w innych kolorach. Drzwi z tworzywa sztucznego mogą mieć dowolne kolory, na przykład żółty, zielony, niebieski, czerwony lub brązowy. Najczęściej są to jednak odcienie jasne, pastelowe. Drzwi aluminiowe są najczęściej białe, oliwkowe, brązowe, w kolorze aluminium, ale można też zamówić dowolny kolor z palety RAL. Mogą być matowe lub mieć metaliczny połysk. Drzwi z włókna szklanego są dostępne w kolorach: białym i czarnym oraz imitujących drewno, np. dąb, wiśnia, orzech i ciemny orzech.
WARTO
wiedzieć
Fot. 4IQ
EKSPERT BUDOWLANY
Fot. 4IQ
nr 1/2017
Fot. 4IQ
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. 4IQ
Fot. Awilux Polska
Fot. Awilux Polska
Fot. 4IQ
Fot. Awilux Polska
37
BUDOWA Drzwi aluminiowe – w drzwiach tych ościeżnica i rama skrzydła wykonane są z ocieplonych profili aluminiowych, a panele wypełniające ramę – z aluminiowej blachy. Jako ocieplenie stosuje się piankę poliuretanową, styropian lub wełnę mineralną. Drzwi aluminiowe dostępne są w bardzo wielu wzorach i wersjach kolorystycznych. Ich powierzchnia może być anodowana, malowana proszkowo lub wykończona okleiną. Wzornictwo tych drzwi ma najczęściej nowoczesny charakter i dlatego pasują do domów utrzymanych w nowoczesnym stylu. Są to zazwyczaj modele proste i eleganckie, oszczędne w formie. Wykonane z aluminium drzwi mają sztyw-
Fot. Internorm
ną i wytrzymałą konstrukcję oraz zapewniają
Fot. Hörmann
dobrą izolację akustyczną (lepszą niż drew-
rodzajach drzwi. Mogą być wmontowane
je się też szkło weneckie, które przepuszcza
niane).
w skrzydło drzwi lub umieszczone obok nich
światło, ale nie pozwala zajrzeć do wnętrza.
Przeszklenia – przeszklone drzwi doświe-
– jako naświetla. Do tego celu wykorzystuje
Są też drzwi z ozdobnymi szybami – witra-
tlają wiatrołap lub hol. Pozwalają również
się szyby podwójne, potrójne lub zespolone.
żowymi lub fusingowymi. W drzwiach anty-
sprawdzić, kto znajduje się przed drzwia-
Szkło może być gładkie lub ornamentowe,
włamaniowych natomiast montuje się szkło
mi. Przeszklenia stosuje się we wszystkich
przezroczyste, matowe lub kolorowe. Stosu-
hartowane, odporne na uderzenia, a niektóre firmy proponują nawet drzwi z szybami kulo-
Jacek Kraśniewski, kierownik Akademii Gerda
CZYM POWINNY SIĘ CHARAKTERYZOWAĆ DRZWI ANTYWŁAMANIOWE?
ZDANIEM
eksperta
Drzwi antywłamaniowe powinny przede wszystkim mieć kilka szczególnych cech. Konstrukcja skrzydła powinna być wzmocniona stalowymi żebrami i prętami ze stali hartowanej. Dzięki temu drzwi nie ustąpią tak łatwo. Dodatkowo w takich drzwiach powinny znaleźć się bolce antywyważeniowe oraz minimum dwa zamki z kilkoma punktami ryglowania. W drzwiach panelowych i metalowych Gerda jest to – w zależności od modelu – sześć, dziewięć, a nawet piętnaście punktów ryglowania. Ważnym i często najsłabszym punktem drzwi jest szyld zamka podklamkowego. Szyld zasłaniający mechanizm wkładki powinien być wykonany ze stali odpornej na przewiercenie i gięcie. Najlepiej, aby obie te części stanowiły jeden zintegrowany element. Warto także zwrócić uwagę na to, aby zawiasy były dostosowane do wagi i rodzaju drzwi. To samo dotyczy ościeżnicy. Powinna być wykonana ze stali i wmurowana w ścianę. Warto wybierać kompletny produkt: skrzydło, zamek i wkładki od jednego producenta. Gwarantuje to idealne dopasowanie drzwi, zamków i wkładek, co daje nie tylko większe bezpieczeństwo, ale i lepszy dostęp do wsparcia serwisowego. Drzwi antywłamaniowe powinny legitymować się certyfikatem zgodności wydanym przez Instytut Mechaniki Precyzyjnej określającym klasę bezpieczeństwa. Oznaczenia RC1–RC6 należą do obecnie obowiązującej w Polsce europejskiej klasyfikacji odporności na włamanie PN-EN 1627. Im klasa jest wyższa, tym drzwi są bardziej oporne na włamanie. W budownictwie mieszkaniowym mają zastosowanie klasy od RC1 do RC4. Klasy RC5 i RC6 mają zastosowanie do drzwi o specjalnym przeznaczeniu.
odpornymi i ognioodpornymi.
Izolacja termiczna i akustyczna Bardzo ważna cecha drzwi wejściowych to ich izolacyjność termiczna wyrażana współczynnikiem przenikania ciepła U, który określa straty energii po zamontowaniu skrzydła. Im niższa jest wartość parametru U, tym więcej ciepła zostanie w domu. Wybierając drzwi do domu, warto również zwrócić uwagę na ich wodoszczelność, która informuje o poziomie zabezpieczenia pomieszczeń przed deszczem w przypadku mocnego wiatru. Klasy wodoszczelności są uszeregowane w skali od 1A do 9A, im jest ona wyższa, tym lepiej drzwi chronią nasz dom. Przy wyborze drzwi zewnętrznych warto także sprawdzić, czy będą one odporne na działanie czynników atmosferycznych i nie zmienią swojego wyglądu po pewnym czasie. Na powierzchnię drzwi można nanieść specjalne lakiery i żywice epoksydowe, które zabezpieczają je przed deszczem, silnym słońcem czy śniegiem. Drzwi mogą również odgrodzić nas od hałasu z zewnątrz. Jeśli mieszkamy przy ruchliwej ulicy, powinniśmy zwrócić uwagę na izolacyjność akustyczną drzwi. Wyraża się ją w decybelach i oznacza symbolem Rw. Tu, podobnie jak w przypadku wodoszczelności, wyższa wartość współczynnika to lepsza
Fot. Gerda
38
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
ochrona.
BUDOWA Fot. Blachy Pruszyński
DACH NA LATA Patryk Złotowski
Na lata – czyli na ile? Na pięć, dziesięć, pięćdziesiąt lat…? I od czego zależy ta trwałość? Czy to tylko gwarancja producenta pokrycia? Nie tylko. Na dobry dach składają się wszystkie kolejne warstwy i elementy, a przede wszystkim porządne i fachowe wykonawstwo.
D
Jednym z popularniejszych pokryć dachowych są różnego rodzaju blachodachówki
ach powinien być odporny na trudne
odsłonięte i pełnić funkcję dekoracyjną, lepiej
odpowiednią folią dachową. Jeśli dach nie
warunki atmosferyczne, ciepły, a do
pozostawić impregnat bezbarwny.
wymaga sztywnego poszycia, to jego funkcję
tego przez lata pozostawać estetycz-
ny. To do niedawna trudno osiągalne szczę-
z powodzeniem pełni sama membrana da-
Poszycie
chowa, czyli folia o wysokiej paroprzepusz-
ście umożliwiają coraz lepsze materiały i od-
Jego zadaniem jest ochrona ocieplenia po-
czalności (powyżej 1300 g/m2/24 h). Przy-
powiedzialne wykonawstwo.
łaci przed zawilgoceniem wodą wciskającą
bija się ją do krokwi zszywkami, zaczynając
się pod pokrycie. Ma też chronić dach przed
od okapu. Kolejne pasma układa się zacho-
przewiewaniem. Na terenach silnie wietrz-
wując wymagane zakłady 10–25 cm, najczę-
Tylko zdrowe, wysezonowane i zaimpregno-
nych oraz na dachach o bardzo małym na-
ściej oznaczone nadrukowaną na folii linią.
wane drewno gwarantuje stabilność więźby
chyleniu, a także zawsze pod pokrycia z gon-
Zakłady zaleca się sklejać taśmą. Membrany
dachowej. Najbardziej efektywna jest impre-
tów bitumicznych i blachy płaskiej (poza
różnią się parametrami. Najmocniejsze są
gnacja ciśnieniowa. Polega ona na wtłoczeniu
systemami arkuszy montowanych na łatach)
folie z warstwą aluminium i zbrojone siatką.
w drewno środka ochronnego pod ciśnieniem.
poszycie powinno być sztywne – z desek lub
Najbardziej odporne na destrukcyjny wpływ
Proces ten musi się odbywać w specjalnych
płyt drewnopochodnych. Przybija się je do
promieniowania ultrafioletowego są nato-
komorach
W warunkach
krokwi, zachowując mijankowy układ krawę-
miast te, które mają najgrubszy film funkcyj-
bardziej polowych w wielu tartakach można
dzi. Z wierzchu należy je osłonić papą albo
ny. Może on być wykonany z polipropylenu,
Solidna konstrukcja
(autoklawach).
polietylenu lub poliuretanu – ten ostatni za-
skorzystać z opcji impregnacji zanurzeniowej. Polega ona na zanurzaniu palet z belkami czy deskami w wannie wypełnionej roztworem impregnacyjnym. Długość kąpieli zależy od grubości elementów. Sposobem wykorzystywanym najczęściej, bo najprostszym i najtańszym, jest ręczne malowanie więźby. Należy to zrobić dwukrotnie, pędzlem lub pistoletem natryskowym. Impregnaty do drewna najczęściej mają jednocześnie właściwości ogniochronne, więc nie potrzeba dodatkowych zabiegów konserwujących. W celu łatwiejszego rozpoznania, czy właściwie naniesiono środek na powierzchnię drewna, można do roztworów dodawać barwnik, ale jeżeli drewno ma być
DACH WENTYLOWANY I NIEWENTYLOWANY
WARTO
wiedzieć
Dach o konstrukcji wentylowanej wymaga zapewnienia cyrkulacji powietrza w przestrzeni między poszyciem a izolacją. Taką budowę ma połać z deskowaniem, które uznaje się za szczelne. Ocieplenia nie wolno wówczas dociskać do poszycia, należy zostawić między nimi 2-centymetrową szczelinę. Aby dach się nie wychładzał, warto osłonić ocieplenie wiatroizolacją. Dach z membraną dachową ma budowę niewentylowaną – ocieplenie można docisnąć do samej folii. To sprzyja energooszczędności, bo izolacja może być o 2 cm grubsza.
pewnia folii najdłuższą żywotność.
Ołatowanie Ruszt z kontrłat i łat stanowi bezpośrednie podparcie dla pokrycia dachowego. Zapewnia też odpowiedni dystans, niezbędny dla prawidłowej wentylacji przestrzeni między poszyciem a pokryciem. Szerokość szczeliny dystansowej zależy od rodzaju pokrycia i nachylenia dachu – im jest mniejsze, tym kontrłaty powinny być grubsze. Najczęściej używa się kontrłat o przekroju 4×5 lub 5×6 cm, ale zdarza się, że potrzeba nawet elementów grubości 6 cm lub większej. Kontrłaty mocuje się wzdłuż krokwi na warstwie folii dachowej. Ich rozstaw odpowiada więc rozstawowi krokwi – zazwyczaj od 80 do 100 cm. Łaty przybija się do kontrłat równolegle do linii okapu. Pierwsza, najniższa łata powinna być nieco wyższa niż pozostałe, żeby unieść dolną krawędź pokrycia. Rozmierzanie łat należy rozpocząć właśnie od tej pierwszej – i od ostatniej, odsuniętej 5–10 cm od kalenicy.
Więźba dachowa wykonywana jest z drewna drzew iglastych, głównie sosny i świerku Fot. Röben
40
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
Dzięki wysokiej przepuszczalności pary membrana przejmuje wędrującą z pomieszczeń wilgoć i odprowadza ją na zewnątrz Fot. Röben
www.ekspertbudowlany.pl
Rozstaw pozostałych łat zależy od rodzaju pokrycia dachowego i standardowo mieści się w zakresie 30–35 cm.
BUDOWA Izolacja termiczna
od 20 do 45 kg/m3. Wełna mineralna, szkla-
Zawsze należy układać ją w dwóch warstwach
na i skalna, jako jedyna spośród materiałów
– jedną szczelnie między krokwiami, a drugą
izolacyjnych, łączy w sobie cechy izolacji ter-
pod lub nad nimi, żeby osłonić liniowe most-
micznej, akustycznej i przeciwpożarowej, co
ki termiczne występujące wzdłuż krokwi. Bez
jest szczególnie istotne w przypadku izolacji
tego nie byłoby możliwe osiągnięcie wyma-
dachu. Jest przy tym sprężysta, miękka, łatwo
ganego współczynnika przenikania ciepła
wcisnąć ją w przestrzenie między krokwiami
U dla połaci, który według nowej normy nie
czy wokół murłaty. Ma bardzo dobre parame-
może przekraczać 0,18 W/(m2 · K). Łączną
try cieplne – λ = 0,030–0,043 W/(m · K).
grubość ocieplenia dobiera się na podstawie
Wełna mineralna może być wykonana
jego przewodności cieplnej. W przypadku
z włókien skalnych lub szklanych. Oba ro-
tych najcieplejszych wystarczy 15–20 cm,
dzaje są dostępne w formie płyt i mat róż-
ale standardowo układa się izolację grubości
nych grubości. Maty mają mniejszą gęstość,
nawet 30–40 cm.
a przez to luźniejszą strukturę i przy rozsta-
Do ocieplenia skosów poddasza najczęściej
wach krokwi powyżej 80 cm wymagają pod-
wykorzystuje się wełnę mineralną o gęstości
parcia sznurkowaniem. Wełna szklana jest też
Wełna mineralna jest najbardziej popularnym materiałem ociepleniowym do izolacji poddasza Fot. Knauf Insulation
reklama
EKSPERT POLECA ECOSE® Technology Wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology jest wolna od formaldehydu, fenolu i akrylu. Poprawia jakość powietrza. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Jest miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Ma doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. NatuRoll PRO Wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do izolacji cieplnej i akustycznej w konstrukcjach ścian z elewacją wentylowaną oraz konstrukcjach ścian szkieletowych drewnianych lub metalowych, jak również jako wypełnienie stropów belkowych oraz konstrukcji dachów skośnych. Materiał można stosować także w konstrukcjach poziomych (np. stropy drewniane gęstożebrowe, konstrukcje szkieletowo-ryglowe lub szkieletowe) jako izolację termiczną i akustyczną układaną między belkami stropów międzykondygnacyjnych. Grubość mat: 50–240 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λ D = 0,039 W/(m · K). Klasa reakcji na ogień: A1.
Unifit 033 Wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do zastosowania w dachach skośnych, w przestrzeniach pomiędzy krokwiami połaci dachowej, jak również jako dodatkowa izolacja podkrokwiowa. Możliwość wypełnienia wełną mineralną całej wysokości przestrzeni między krokwiami zależy od rodzaju zastosowanej membrany dachowej. Grubość mat: 50–200 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λ D = 0,033 W/(m · K). Klasa reakcji na ogień: A1.
Unifit 035 Wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do zastosowania w dachach skośnych, w przestrzeniach pomiędzy krokwiami połaci dachowej, jak również jako dodatkowa izolacja podkrokwiowa. Możliwość wypełnienia wełną mineralną całej wysokości przestrzeni między krokwiami zależy od rodzaju zastosowanej membrany dachowej. Grubość mat: 60–240 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λ D = 0,035 W/(m · K). Klasa reakcji na ogień: A1.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
41
BUDOWA dostępna w formie wzmocnionych drewnia-
podłoże dla pokrycia dachowego. Płyty wy-
nymi belkami i osłoniętych membraną płyt
konane z pianki typu PIR cechują się wysoką
przeznaczonych do izolacji nakrokwiowej.
odpornością na działanie ognia, co w przy-
Polistyren, ze względu na dość znaczną w porównaniu z wełną sztywność, do wypełniania przestrzeni międzykrokwiowych
Pokrycie
wykorzystuje się raczej rzadko, choć jego
Rynek oferuje obecnie bardzo szeroki wa-
parametry cieplne w niczym nie ustępują
chlarz materiałów pokryciowych – najpopu-
wełnie – λ = 0,032–0,033 W/(m · K). Naj-
larniejsze dachówki, blachodachówki i gonty
lepiej nadaje się do tego grafitowy styropian
bitumiczne czy płytki cementowo-włóknowe.
rozprężny, który jest specjalnie nacinany,
Poza estetyką, różnią się one trwałością, spo-
co ułatwia jego szczelny docisk do drewna.
sobem montażu i cechami użytkowymi.
Zarówno dachówki ceramiczne, jak i betonowe są bardzo trwałe, ich żywotność jest porównywalna i sięga wiele dziesiątków lat Fot. Braas
tażu blachodachówki z estetyką dachówek.
Zdecydowanie częściej jednak polistyren wy-
Dachówki ceramiczne wypala się z gliny,
Panele są sztywniejsze niż arkusz, lepiej zno-
korzystuje się w izolacjach nakrokwiowych.
stąd ich naturalny czerwony kolor. W celu
szą naprężenia występujące w dachu, łatwiej
Dostępne są tu płyty proste, zazwyczaj wyko-
zwiększenia odporności na brudzenie więk-
się je transportuje na dach i montuje. Dzięki
nane z polistyrenu grafitowego i powleczone
szość dachówek powleka się glazurą lub an-
przetłoczeniom poprzecznym, estetycznemu
wiatroizolacją, oraz płyty wyprofilowane pod
gobą, które stanowią jednocześnie warstwę
wykończeniu krawędzi i ukrytym otworom na
konkretne pokrycie z dachówek.
koloryzującą. Dachówki są dostępne w roz-
wkręty, gotowe pokrycie do złudzenia przy-
Pianka poliuretanowa ma rekordowo niską
maitych kształtach, od tradycyjnej karpiówki
pomina dachówki. Niektóre panele mają na
przewodność cieplną – λ od 0,023 W/(m · K).
czy mnicha-mniszki, przez zakładkowe esów-
wierzchu posypkę z kruszywa ceramicznego,
Jest dostępna zarówno w formie płyt, jak
ki i marsylki, po nowoczesne formy płaskie.
kwarcowego albo skalnego, ich powierzchnia
i natryskowej. Płyty są sztywne, więc po
Producenci oferują też bogaty asortyment
jest wtedy naturalnie szorstka, inne z kolei
umieszczeniu między krokwiami pozostałe
elementów systemowych i akcesoriów – da-
mogą przypominać drewniany gont. Stan-
przy nich szczeliny trzeba dodatkowo wy-
chówki połówkowe, szczytowe, okapowe
dardowe minimalne nachylenie dla tego typu
pełnić niskorozprężną pianką z kartusza.
i kalenicowe, wentylacyjne, ozdobne gąsiory
pokrycia to 12°.
Poliuretan wiedzie prym w izolacjach nakro-
do zwieńczenia kalenicy i naroży dachu oraz
Blacha płaska może być stalowa, alumi-
kwiowych. Ten nienasiąkliwy i bardzo ciepły
ozdobne kogutki czy wiatraczki. Dachówki
niowa, miedziana, ale najbardziej popularna
materiał stanowi mocne, szczelne i lekkie
ceramiczne standardowo nadają się na dachy
jest blacha cynkowo-tytanowa. Jest dostęp-
o minimalnym nachyleniu 16°, tylko niektóre
na w formie arkuszy albo w zwojach, wtedy
modele zakładkowe dopuszcza się na poła-
wszystkie obróbki i felce ekipa musi wyko-
ciach o mniejszym spadku, są natomiast i ta-
nać samodzielnie na budowie. Takie pokry-
kie (karpiówki czy mnich-mniszka), które wy-
cie można układać już przy spadku od 2°,
magają nachylenia powyżej 30, a nawet 35°.
a w wyjątkowych sytuacjach nawet na pła-
Dachówki betonowe z wyglądu do złudze-
skich powierzchniach attyk czy na obrzeżach
nia przypominają ceramiczne. Mają podob-
stropodachu. Wymaga jednak sztywnego
ne kolory, kształty i rozmiary. Dzięki nowo-
poszycia wraz z warstwą separacyjną, która
czesnym technologiom produkcji są gładkie
zapobiega odparzaniu spodniej powierzchni
i bardzo stabilne wymiarowo. Ich wysoko-
pokrycia wskutek kondensacji. Dla mniej wy-
wytrzymałościowy rdzeń najczęściej pokry-
magających producenci oferują gotowe pane-
wa się z wierzchu drobnoziarnistą warstwą
le zatrzaskowe, które montuje się podobnie
koloryzującą, a następnie trwałą powłoką
jak blachodachówkę.
Ciekawą wersją pokrycia są blachodachówki z posypką ze skały wulkanicznej, która zabezpiecza je mechanicznie i termicznie oraz nadaje kolor Fot. Gerard Roofing
PAROIZOLACJA
WARTO
wiedzieć
Aby ocieplenie należycie spełniało swoje zadanie, musi być suche. Pianka poliuretanowa ani styropian nie potrzebują osłony parochronnej, ale wełnę należy osłaniać. Folie paroizolacyjne najczęściej są wykonane z polietylenu. Przykleja się je do profili rusztu utrzymującego wełnę mineralną. Ważne, aby szczelnie skleić wszystkie zakłady. Używa się do tego systemowej taśmy klejącej albo korzysta ze zintegrowanych z folią pasków klejących. Niektóre folie mają warstwę refleksyjną z aluminium. Odbija ona część promieniowania cieplnego z powrotem do pomieszczenia, wspomagając w ten sposób oszczędność energii. Warunkiem jest pozostawienie niewentylowanej szczeliny między warstwą refleksyjną a okładziną skosów.
42
padku dachu jest bardzo ważne.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
zewnętrzną. Większość dachówek jest przeznaczona na dachy o nachyleniu od 16°.
Płytki cementowo-włóknowe to coraz modniejszy materiał nie tylko na dachy, ale
Blachodachówka profilowana cięta jest
też na elewacje. Płytki mają kształt prosto-
wytwarzana z blachy grubości 0,5–0,6 mm.
kątny albo romboidalny, niekiedy ze ściętymi
Stalowy rdzeń jest zabezpieczony obustron-
łukowo narożnikami, są dostępne w kilku
nie warstwą cynku bądź alucynku i powłoka-
podstawowych kolorach. Można je układać
mi ochronnymi, które jednocześnie stanowią
w różne wzory. Montuje się je na łatach.
o kolorze pokrycia. Ich trwałość szacuje się
W zależności od rodzaju nadają się na dachy
na 15–30 lat. Rdzeń aluminiowy nie wy-
o nachyleniu od 25–30°.
maga warstwy pasywacyjnej, ale z wierzchu
Gonty bitumiczne to odpowiednio docięta
również pokrywa się go kolorowymi powło-
papa z rdzeniem z włókna szklanego, ozdo-
kami dekoracyjnymi. Arkusze blachy mają
biona posypką dekoracyjną. Nowoczesne
długość do 6–8 m, niektóre nawet do 12 m.
elementy mają powłoki, dzięki którym po
Są bardzo uniwersalne, nadają się na dachy
ułożeniu przypominają dachówkę karpiówkę
o nachyleniu nawet poniżej 10°.
albo łupek. Gonty bezwzględnie wymagają
Blachodachówka modułowa, czyli w gotowych panelach, to połączenie wygody monwww.ekspertbudowlany.pl
sztywnego poszycia. Standardowe minimalne nachylenie dachu to 15°.
Powlekana DACHÓWKA ceramiczno-metalowa z kruszywem wulkanicznym Odporna na korozję Odporna na porosty Wytrzymała mechanicznie Odporna na ekstremalny wiatr Stabilna termicznie Lekkie pokrycie dachowe Nie obciąża konstrukcji Cicha
Piękno kruszywa odporność stali
www.gerardroofs.pl
Blachodachówka Gerard z posypką ze skały wulkanicznej. 50 lat gwarancji, 70 lat na świecie, 25 lat w Polsce Gerard AHI Roofing jest największym na świecie producentem stalowych pokryć dachowych z posypką ze skały wulkanicznej. Główna siedziba firmy znajduje się w Auckland w Nowej Zelandii, z którego są rozprowadzane najnowocześniejsze rozwiązania produkcyjne i technologiczne w zakresie dachówek metalowych (inaczej blachodachówki). Dachówki mają innowacyjne wzornictwo, walory estetyczne, a proces produkcyjny pozwala na wytwarzanie wszystkich elementów, w tym pełnej gamy akcesoriów zawsze idealnie pasujących do siebie dla całej połaci dachu. Spółka jako pierwsza na świecie stworzyła dachówkę metalową z posypką ze skały wulkanicznej. Posypka zabezpiecza mechanicznie oraz termicznie, nadając kolor, który nie ulega odbarwieniom, gdyż jest naturalnym kolorem skalnego kruszywa. Posypka pokrywa całą powierzchnię panela, nie zmniejszając elastyczności, tj. panel można dowolnie zaginać i formować, bez ryzyka, że w miejscu zagięcia posypka odpadnie. Unikatowy system montażu zabezpiecza to pokrycie przed wichurami sięgającymi nawet 160 km na godzinę. Posypka zabezpiecza panel przez nagrzaniem przez słońce, co przy blasze płaskiej występuje zawsze. Posypka tłumi również hałasy akustyczne, dlatego podczas deszczu nie ma charakterystycznego dla zwykłej blachy dudnienia, poziom hałasu jest na poziomie ceramiki. Dlatego zaufały nam największe i najbardziej ekskluzywne hotele w Polsce. Firma stworzyła również specjalne powłoki oraz opracowała innowacyjne techniki tłoczenia, dzięki czemu dachówki są na najwyższym poziomie i cieszą się popularnością. Produkty spełniają wszystkie normy jakościowe, bezpieczeństwa oraz funkcjonalności, a o ich standardzie świadczy zgodność z normą ISO 9001. Jesteśmy globalnym producentem (4 fabryki na świecie: w Nowej Zelandii, Malezji, Kalifornii i na Węgrzech). Ponad 50 lat historii produkcji pozwala na udzielanie 50-letniej gwarancji bez wyłączeń.
Kruszywo wulkaniczne stosowane przez Gerard wyklucza ryzyko jakiegokolwiek mechanicznego czy naturalnego uszkodzenia powierzchni panelu, podnosi walory użytkowe i estetyczne dachu domu, równocześnie dając przyjemny dla oka odbiór koloru. GERARD AHI Roofing Kft. Branch in Poland Tel: +48 22 575 52 25, Fax: +48 22 575 52 23, Mobile: +48 508 240 400 http://www.gerardroofs.pl, E-mail: lukasz.malicki@gerardroofs.eu
Fot. Fakro
BUDOWA
DOBRY MONTAŻ TO PODSTAWA Mieć solidny dach nad głową to znaczy również mieć dach dobrze zamontowany. Dzięki prawidłowej, szczelnej instalacji pokrycia i towarzyszących mu elementów, w tym na przykład okien dachowych, unikniemy kosztownych strat ciepła oraz powstawania kłopotliwych zacieków. Dobry montaż zapewnia skuteczną ochronę przed działaniem czynników atmosferycznych oraz komfort korzystania z budynku.
D
nież załamania, znajdujące się najczęściej w pobliżu komina czy lukarn. To właśnie te newralgiczne miejsca, ze względu na swoje nieregularne, skomplikowane kształty, są szczególnie podatne na zawilgocenia, przecieki, zbieranie się kurzu oraz zabrudzeń. Z tego powodu wymagają skutecznego, precyzyjnego uszczelnienia. W sukurs dekarzom, przy uszczelnieniu wrażliwych punktów pokrycia dachowego,
ach, jako wierzchnia warstwa, chro-
żyć. Sposób na to jest prosty – dobry, facho-
idą nowoczesne rozwiązania: uszczelniacze,
ni dom przed wiatrem, deszczem,
wo wykonany montaż, a następnie regular-
taśmy dekarskie, specjalne wkręty czy też
śniegiem, promieniowaniem UV oraz
ne przeglądy, przeprowadzane przynajmniej
taśmy gwoździowe (popularne zwłaszcza na
stratami energii cieplnej. Nawet najlepiej
dwa razy w roku – po zimie i przed jej nadej-
zachodzie Europy i służące do dodatkowego
wykonane pokrycie będzie z czasem wyma-
ściem, w okresie jesiennym.
zabezpieczenia miejsc mocowań śrub i gwoź-
gać renowacji, co wynika z nieuniknionego zużycia materiałów budowlanych. Czas eks-
Bez szczelin i przecieków
dzi przed wilgocią). Ważne, aby umiejętnie ich użyć, a to wiedza, którą posiadają tylko
ploatacji każdego dachu i wkomponowanych
Krajobraz pokrycia dachowego tworzą nie
fachowi wykonawcy. Dlatego właśnie najle-
w niego elementów można jednak przedłu-
tylko liczne płaskie powierzchnie, lecz rów-
piej korzystać z usług sprawdzonych ekip.
Szczelny, ciepły montaż okna dachowego, z zastosowaniem rozwiązań systemowych, jest kluczowy dla jego prawidłowej eksploatacji. Instalacją okna w połaci dachu zajmują się zwykle profesjonaliści. Jednak sam proces montażu jest łatwy i szybki, dlatego również doświadczeni majsterkowicze mogą pokusić się o samodzielne wykonanie takiej pracy...
46
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
BUDOWA Szczególną uwagę warto zwrócić na to, jak obrabiany jest komin. Popełnione na tym etapie błędy będą bowiem skutkować późniejszymi przeciekami, które mogą w efekcie doprowadzić do rozwoju grzybów i pleśni. W poważniejszych przypadkach może dojść do zawilgocenia murów i tynków budynku. Obróbka komina może być miękka (z użyciem taśm kominowych) lub twarda (wykonana z odpowiednio przyciętej i wygiętej blachy). Technologia montażu dachu uzależniona jest od rodzaju wykorzystanych materiałów. Bez względu jednak na to, czy pokrycie tworzą dachówki ceramiczne lub cementowe, blachodachówki czy też blacha, konieczne jest zapewnienie odpowiedniej izolacji i wentylacji połaci dachu od spodu. Zagwarantuje to odprowadzenie wilgoci, której gromadzenie może prowadzić do uszkodzenia więźby
OKNA DACHOWE DOBIERA SIĘ W ZALEŻNOŚCI OD: »»Powierzchni przeszklenia i rodzaju pomieszczenia. Prawidłowe
Ekspert RADZI
doświetlenie pomieszczeń za pomocą światła naturalnego określa się stosunkiem powierzchni okna, liczonej w świetle ościeżnicy, do powierzchni podłogi. W przypadku pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi stosunek ten powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, przeznaczonym na cele gospodarcze co najmniej 1:12. »»Kąta nachylenia dachu. Wysokość dobieranego okna zależy również od kąta pochylenia połaci dachowej. Im kąt nachylenia dachu jest mniejszy, tym wysokość okna powinna być większa. »»Rozstawu krokwi. Okna dachowe wyposażone są w uniwersalne kątowniki, które umożliwiają montaż okien zarówno na łatach, jak i na krokwiach. Przy wyborze sposobu montażu zaleca się uwzględnienie następujących sugestii. Rozmiar okna powinien uwzględniać rozstaw krokwi, ponieważ umożliwia to łatwy i szybki montaż oraz zapewnia stabilność konstrukcji oraz trwałość połączenia. Szybko, łatwo i trwale można zamontować okno na łatach, szczególnie wtedy, gdy rozstaw krokwi jest większy niż szerokość okna. Stosując montaż na łatach, istnieje możliwość przesuwania okna w poziomie w czasie montażu, w celu lepszego dopasowania miejsca zamontowania okna do profilu pokrycia dachowego. Montaż na krokwiach zalecany jest szczególnie przy wymianie starych okien na nowe w dachach już istniejących oraz jeżeli projektowane są duże rozmiary okien. W przypadku, gdy szerokość okna jest większa od rozstawu między krokwiami, stosuje się wymiany w konstrukcji dachu. Belki poziome wymianu należy usytuować w odległości 30–50 cm od dolnej i górnej krawędzi okna. Umożliwi to prawidłowe wykonanie wewnętrznych szpalet okna (dolna prostopadle, a górna równolegle do podłogi).
dachowej i dodatkowo zabezpieczy przed ewentualnym zaciekaniem wody.
Komfortowe poddasze Poddasze domu jednorodzinnego to miejsce, w którym można urządzić pokój dziecięcy, sypialnię, pokój gościnny czy domową strefę relaksu. Na komfort użytkowania tej przestrzeni wpływa również odpowiednie oświetlenie. Naturalne światło dostarczają okna dachowe, które dzięki dostępnym na rynku, nowoczesnym rozwiązaniom, jak np. wysuwany balkon, mogą także dodatkowo powiększać przestrzeń poddasza.
Rys. Fakro
Podobnie jak w przypadku samego dachu, tak i w przypadku okien dachowych liczy się
rzystamy z usług ekipy montażowej, dobrym
w dodatkowe akcesoria zabezpieczające
ich dobry montaż. Montaż tego rodzaju wyro-
rozwiązaniem jest spisanie najważniejszych
przed nadmiernym nasłonecznieniem wnę-
bów stolarki budowlanej można wykonywać
punktów, m.in. zakresu działań monterów,
trza oraz uciążliwymi insektami. Wraz z od-
równocześnie z pokrywaniem połaci dachu,
terminu wykonania zadania, wynagrodzenia
powiednio zamontowanym dachem będą one
co ułatwia prace instalacyjne i zmniejsza
czy użytych materiałów. Dzięki temu, jeśli
tworzyć spójną, szczelną całość, skutecznie
ryzyko uszkodzenia pokrycia. Oczywiście,
wystąpią ewentualne trudności, będziemy
chroniącą przed działaniem czynników at-
istnieje też możliwość instalacji stolarki
mieli na piśmie zaakceptowane przez obie
mosferycznych.
okiennej w gotowym dachu. Prace montażo-
strony, jasne ustalenia. Zamontowane w po-
we najlepiej powierzyć fachowcom. Gdy ko-
łaci dachu okno warto również wyposażyć
Do przygotowania artykułu wykorzystano materiały Związku POiD, organizatora kampanii „Dobry Montaż”.
...W opakowaniu wraz z oknem znajduje się bowiem dokładna instrukcja montażu. Szczelne połączenie okna FTT U8 Therno z pokryciem dachowym zapewnia dostarczany w komplecie z oknem kołnierz uszczelniający z dodatkową termoizolacją. W zestawie znajduje się również specjalny pakiet kołnierzy izolacyjnych, który umożliwia wykonanie prawidłowej izolacji termicznej, paroprzepuszczalnej i paroszczelnej wokół okna Fot. Fakro
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
47
OKNA DO DACHÓW PŁASKICH WWW.FAKRO.PL
Zobacz więcej
OKNO DO PŁASKICH DACHÓW TYPU F Nowatorskie okno do dachów płaskich z innowacyjnym pakietem szybowym. Duża ilość naturalnego światła. Do 16% większa powierzchnia przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych
rozwiązań dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili okna.
Ościeżnica wykonana jest z wielokomorowych profili PVC wypełnionych materiałem termoizolacyjnym. Zewnętrzna, odbijająca promieniowanie słoneczne szyba refleksyjna jest hartowana, a wewnętrzna
antywłamaniowa klasy P2A.
Okna dostępne są z dwoma pakietami szybowymi:
a) DU6 – energooszczędny, dwukomorowy o Uw = 0,70 W/(m2 · K), wg EN 14351-1, b) DU8 – pasywny, trzykomorowy pakiet o Uw = 0,64 W/(m2 · K), wg PN-EN 14351-1. Okno dostępne jest w trzech wersjach: otwierane elektrycznie w bezprzewodowym systemie Z-Wave (DEF),
otwierane ręcznie za pomocą drążka (DMF), nieotwierane (DXF).
Okna D_F dostępne są w wersji ColourLine – możliwość wykończenia okna z zewnątrz w dowolnym kolorze
z palety RAL Classic. Szeroki wybór barw pozwala na dostosowanie koloru okna do indywidualnych potrzeb.
Montowane w dachach o kącie nachylenia od 2° do 15°. Konstrukcja okien umożliwia montaż zarówno akcesoriów wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Okno DEF zaprojektowane i wykonane w nowoczesnym wzornictwie zostało wyróżnione prestiżową nagrodą
Red Dot Award.
OKNO DO PŁASKICH DACHÓW TYPU C Okno do dachów płaskich typu C z kopułą z wytrzymałego poliwęglanu – duża odporność na uderzenia
oraz czynniki atmosferyczne. Specjalne powłoki na czaszy zabezpieczają przed promieniowaniem UV.
Duża ilość naturalnego światła. Do 16% większa powierzchnia przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych
rozwiązań dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili okna.
Ościeżnica wykonana jest z wielokomorowych profili PVC wypełnionych materiałem termoizolacyjnym. Okno oferowane jest z dwoma pakietami szybowymi:
a) P2 – antywłamaniowy, jednokomorowy o współczynniku przenikania ciepła dla całego okna U = 1,2 W/(m2 · K), wg EN 12567-2. Jest to o 14% lepszy wynik od konkurencyjnych rozwiązań, b) U8(VSG) – pasywny, trzykomorowy o współczynniku przenikania ciepła dla całego okna U = 0,72 W/(m2 · K), wg EN 12567-2, U = 0,55 W/(m2 · K), wg EN 1873 dla rozmiaru 120×120 cm. Okno dostępne jest w trzech wersjach: otwierane elektrycznie w bezprzewodowym systemie Z-Wave (DEC),
otwierane ręcznie za pomocą drążka (DMC), nieotwierane (DXC).
Szeroka gama rozmiarów dostosowana została do standardów naświetli płaskich dachów, dzięki temu możliwa
jest również wymiana istniejącego naświetla na nowe okno.
Montowane w dachach o kącie nachylenia od 0° do 15°. Konstrukcja okien umożliwia montaż zarówno akcesoriów wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
OKNO DXW Zastosowanie okna DXW to znakomite rozwiązanie w zabudowie dachu czy tarasu, pozwalające na uzyskanie
idealnie płaskiej powierzchni stropodachu z zachowaniem właściwości okna dachowego.
Specjalna konstrukcja o wzmocnionej nośności, zrównanie powierzchni szyby z ażurowym podestem
oraz specjalna antypoślizgowa powłoka umożliwiają swobodne poruszanie się po tarasie i oknie.
Okno dostarcza dużą ilość naturalnego światła do wnętrza, zapewniając doświetlenie pomieszczenia
pod płaskim dachem.
Ościeżnica okna do dachów płaskich wykonana jest z wielokomorowych profili PVC, wypełnionych materiałem
termoizolacyjnym. Górną część okna stanowi innowacyjny płaski pakiet szybowy.
Standardowo okno zawiera profile dociskające materiał pokryciowy, które ułatwiają wykończenie połączenia
okna z pokryciem dachu.
Okno dostępne jest z dwukomorowym, pasywnym pakietem szybowym i charakteryzuje się doskonałą
termoizolacyjnością okna, Uw = 0,70 W/(m2 · K), wg EN 14351-1.
Montowane w dachach o kącie nachylenia od 0° do 15°. Do okna można zastosować akcesoria wewnętrzne, te same co do okien typu F.
48
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
OKNA DO DACHÓW PŁASKICH WWW.VELUX.PL KONTAKT@VELUX.PL Zobacz więcej
OKNA DO PŁASKIEGO DACHU
Okna do płaskiego dachu VELUX pozwalają doświetlić pomieszczenia światłem naturalnym, oferując najwyższą jakość, izolacyjność cieplną oraz wyjątkową estetykę. Produkt składa się z dwóch elementów: okna i osłony zewnętrznej, dostępnej w czterech wariantach: przezroczysta lub matowa kopuła, płaski moduł szklany i nowość – sferyczny moduł szklany. Okna dostępne są w 9 rozmiarach, w szerokości od 60 do 150 cm, w kilku wariantach: nieotwierane (VELUX CFP), otwierane manualnie lub sterowane elektrycznie (VELUX CVP). Dostępne są także: wersja antywłamaniowa – Q, okno wyłazowe (VELUX CXP) i okno oddymiające (VELUX CSP).
ZALETY PRODUKTU: Najwyższa jakość konstrukcji, gwarantująca wieloletnie bezobsługowe i bezpieczne użytkowanie w dachach o kącie nachylenia 0–15° Świetne parametry izolacyjne uzyskane dzięki innowacyjnej konstrukcji okna; Uw od 0,63 W/(m2K), zgodnie z normą EN 1873 Okno wyposażone w energooszczędną szybę bezpieczną klejoną o wysokiej izolacyjności cieplnej Okna otwierane CVP i nieotwierane CFP w dwóch wariantach:
–– 73U z szybą o klasie odporności antywłamaniowej P2A –– 73Q z szybą o klasie odporności antywłamaniowej P4A
z dotykowym panelem sterowania KLR 200 (CVP) oraz 2 klasą odporności antywłamaniowej całego okna
4., najwyższa klasa szczelności oraz pakiet wyciszania deszczu w standardzie Dostępna szeroka gama akcesoriów dekoracyjnych i przeciwsłonecznych Gwarancja – 10 lat
NOWOŚĆ! OKNA DO PŁASKIEGO DACHU ZE SFERYCZNYM MODUŁEM SZKLANYM Nowy moduł do okien do płaskiego dachu został wykonany w unikalnej technologii CurveTech®. Zakrzywione, odporne na zarysowania szkło skutecznie usuwa wodę, liście i inne zanieczyszczenia, które zbierają się na szybie. W ten sposób okno doprowadza do pomieszczenia jeszcze więcej światła. Co więcej, szkło jest odporne na zarysowania, co pozwala jeszcze dłużej cieszyć się doskonałym widokiem na zewnątrz. Wyjątkowy design sprawia, że okno z nowym modułem idealnie nadaje się do płaskich dachów zielonych. Użytkownicy z pewnością docenią możliwość wyposażenia go w markizę lub roletę elektryczną bądź solarną, które pozwolą na utrzymanie optymalnego klimatu wewnątrz budynku. Okna do płaskiego dachu VELUX wyposażone w sferyczny moduł szklany zachowują dotychczasowe zalety, m.in. dobre parametry izolacyjne, pakiet wyciszania deszczu, 4. najwyższą klasę szczelności oraz możliwość zainstalowania akcesoriów. Produkt będzie dostępny na rynku w 2017 r., w 8 rozmiarach, w wariancie nieotwieranym i otwieranym elektrycznie. Do montażu w dachach o kącie nachylenia 0–15°.
AKCESORIA PRZECIWSŁONECZNE WEWNĘTRZNA ROLETA Sterowana elektrycznie (FMG) lub solarnie (FSK) w systemie io‑homecontrol®. Idealnie dopasowana do rozmiarów okien pozwala na regulację dopływu światła. Dostępna w kolorze białym (FMG, FSK), beżowym (FMG) lub czarnym (FMG, FSK).
ZEWNĘTRZNA MARKIZA Zasilana energią słoneczną bez konieczności doprowadzania okablowania. Markiza montowana jest pomiędzy szybą a osłoną zewnętrzną, dzięki czemu zatrzymuje do 76% ciepła pochodzącego z energii słońca. Oferowana w kolorze białym – chroni przed przegrzewaniem, łagodzi ostre światło oraz zapewnia prywatność.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
49
INSTALACJE
Fot. Stiebel Eltron
Jak energooszczędnie ogrzewać
CIEPŁĄ WODĘ UŻYTKOWĄ mgr inż. Katarzyna Rybka
Ogrzewanie budynku to nie tylko grzejniki, czyli instalacja c.o. To także podgrzewanie ciepłej wody użytkowej, które należy uwzględnić w bilansie energetycznym domu. W przypadku c.w.u. poprawny dobór urządzenia grzewczego ma realny wpływ na jego późniejszą eksploatację. Dlatego najważniejsze jest, aby wziąć pod uwagę realne możliwości i wymagania użytkowników, by uniknąć potem problemów.
W
edług GUS w strukturze zużycia
Obecnie na rynku jest szeroki wybór urzą-
energii w gospodarstwie domo-
dzeń do przygotowania ciepłej wody użyt-
wym ogrzewanie pomieszczeń
kowej. Poczynając od podgrzewaczy elek-
stanowi około 70%, a podgrzewanie wody
trycznych czy gazowych, na urządzeniach
użytkowej, w zależności od standardu bu-
wykorzystujących odnawialne źródła energii,
dynku, około 13–16%. Im standard wyko-
np. pompy ciepła czy kolektory, kończąc.
nania budynku jest wyższy, np. w przypadku
Wybór zależy od możliwości wykorzystania
domu energooszczędnego czy pasywnego,
dostępnych źródeł.
tym udział procentowy zużycia energii na c.o. spada. W nowoczesnych budynkach,
50
Gazowy czy elektryczny?
Fot. Stiebel Eltron Pojemnościowy ogrzewacz przepływowy
Fot. Stiebel Eltron Przepływowy ogrzewacz wody w wersji mini
gaz mają taką zaletę, że są dość tanie w eks-
które są szczelne i odpowiednio ocieplone,
Aby zastosować gazowy podgrzewacz, trze-
ploatacji i jeśli są systematycznie poddawane
szukanie dodatkowych oszczędności w zuży-
ba mieć przyłącze gazowe. Tym samym, jeśli
przeglądom, działają z wysoką sprawnością
ciu energii na ogrzewanie możliwe jest po-
w pobliżu działki, na której mieszkamy nie
przez cały okres użytkowania. Pamiętać
przez dobór odpowiedniego rozwiązania do
ma gazociągu, nie będzie można zamonto-
jednak należy, że taki podgrzewacz musi
przygotowania ciepłej wody użytkowej.
wać takiego podgrzewacza. Urządzenia na
mieć zapewnioną możliwość odprowadza-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
INSTALACJE swoje indywidualne potrzeby oraz dostępne dla niego możliwości.
A może kolektory słoneczne? Po 2020 roku trudno będzie spełnić dość rygorystyczne wymagania dotyczące energooszczędności budynków bez zastosowania odnawialnych źródeł energii. Wbrew temu, co może się wydawać, rozbiory ciepłej wody w ciągu roku nie są równomierne. Latem zu-
Gazowe podgrzewacze przepływowe Fot. Junkers/Bosch
Powietrzna pompa ciepła do c.w.u. Fot. Junkers/Bosch
nia spalin, czyli przewody kominowe. Jeżeli
wości regulacji oraz energooszczędnego ste-
właśnie latem możemy do ogrzewania wody
urządzenie ma zamkniętą komorę spalania,
rowania ich pracą. Ustawienie temperatury
wykorzystać kolektory słoneczne. Rozwiąza-
a takie są obecnie w ofercie producentów,
wody, którą chcemy uzyskać, jest możliwe
nie to jest stosowane coraz częściej, ponie-
nie ma ryzyka zatrucia się czadem. Tlenek
z dokładnością nawet do 0,5°C. Jeżeli kocioł
waż koszt zakupu oraz instalacji tych urzą-
węgla jest wynikiem niezupełnego spalania
jest wyposażony w elektroniczną regulację,
dzeń jest niższy niż jeszcze kilka lat temu.
węgla, kiedy do procesu dostarczono za mało
możliwe jest utrzymanie zadanych parame-
Jest także coraz więcej dobrze wyszkolonych
powietrza. Może się zdarzyć w sytuacji, gdy
trów niezależnie od poboru wody w danej
specjalistów, którzy potrafią prawidłowo do-
w pomieszczeniu, w którym znajduje się pod-
chwili.
brać i zamontować kolektory, tak aby pra-
grzewacz, nie ma odpowiedniej wentylacji.
żywamy więcej ciepłej wody niż zimą. Ale to
cowały jak najefektywniej. Jednym słowem
użytkowej nie wymaga przyłącza gazowego
Zasobnik czy podgrzewacz przepływowy?
ani kanałów spalinowych. To po prostu grzał-
Gdy dobrane już zostało źródło, jakim będzie
Wyliczając moc kolektorów słonecznych,
ka elektryczna, której mocą można sterować
zasilany podgrzewacz w następnym kroku
należy wziąć pod uwagę powierzchnię aper-
według potrzeb. Tego typu urządzenia umoż-
należy zadecydować, czy wybieramy pod-
tury, sprawność optyczną ho, a także współ-
liwiają pełną elektroniczną kontrolę pracy
grzewacz z zasobnikiem, czy bez. Decyzja
czynniki strat a1 i a2 wyrażone w W/(m2K2).
podgrzewacza. Użytkownik może w prosty
zależy od potrzeb użytkowników, dostępności
Mając te dane, można wyliczyć moc cieplną,
sposób ustawić np. tryb pracy eco, dzięki
miejsca oraz rozpiętości instalacji. Jeżeli za-
jaką można uzyskać z 1 m2 danego kolek-
czemu można energooszczędnie ogrzewać
leży nam na komforcie dostaw ciepłej wody,
tora. Wiedząc to, można łatwo uzyskać po-
wodę użytkową. Inną opcją jest ustawie-
aby równocześnie z odkręceniem kranu le-
wierzchnię kolektorów, a następnie potrzeb-
nie żądanej temperatury, do jakiej ma być
ciała z niego woda o odpowiedniej tempe-
ną ich liczbę. Ograniczeniem jest jedynie
podgrzana woda. Urządzenie może również
raturze, warto wyposażyć się w odpowiedni
miejsce instalacji. Najlepiej montować je na
samo sygnalizować ryzyko poparzenia, jeśli
zasobnik. Podobnie, gdy punkty czerpalne
dachu budynku, ale możliwości jest więcej.
temperatura będzie przekraczać np. 42°C.
wody są położone daleko od siebie lub jest
Producenci kolektorów mają na swoich
Elektryczne podgrzewacze są najczęściej
ich kilka, np. kiedy w domu jest więcej ła-
stronach internetowych specjalne kalkulato-
w wersji wiszącej, mają kompaktowe wymia-
zienek. Podgrzewacz przepływowy ma kom-
ry, dzięki którym podając najprostsze dane,
ry i są wykorzystywane na potrzeby domów
paktowe wymiary i nie zajmuje dużo miejsca,
czyli np. liczbę domowników czy ilość ciepłej
jednorodzinnych lub mieszkań, czyli tam
jednak w przypadku dużych instalacji czas
wody na osobę, można obliczyć, ile trzeba
gdzie zapotrzebowanie na ciepłą wodę jest
oczekiwania na ciepłą wodę z kranu może
będzie zamontować kolektorów. Przykła-
umiarkowane. Moc takich urządzeń to od 15
być odczuwalny. Zaletą tych urządzeń jest
dowo dla 3 osób, przyjmując zużycie wody
do 30 kW.
Elektryczny podgrzewacz ciepłej wody
wiedza na ten temat jest większa niż 10 lat temu.
zaś bardzo ekonomiczna praca w niewielkich
50 l/dobę i zakładając lokalizację kolektorów
Zarówno urządzenia gazowe, jak i elek-
domach i mieszkaniach. Wybór zatem należy
po stronie południowej pod kątem 30°, nale-
tryczne umożliwiają obecnie szerokie możli-
do odbiorcy, który powinien wziąć pod uwagę
ży dobrać 3,5 m2 powierzchni absorberów. Takie kalkulatory mają jednak charakter jedynie informacyjny i dzięki nim można zorientować się w przybliżeniu, ile kolektorów trzeba będzie zamontować. Niektóre z programów obliczeniowych wymagają podania bardziej szczegółowych informacji, np. rodzaju pokrycia dachu czy odchylenie dachu od kierunku południowego. Więcej danych wejściowych pozwala wykonać bardziej szczegółowe obliczenia, co może być przydatne w podjęciu decyzji o zakupie. Dzięki takim narzędziom można wygenerować wykresy zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową z naniesioną na to ilością energii, którą w danym miesiącu
Źródłem ciepłej wody w domu mogą być również kolektory słoneczne
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Viessmann
można wyprodukować w kolektorach.
51
INSTALACJE
Ogrzewacze
przepływowe STIEBEL ELTRON Ogrzewacze przepływowe są montowane w punkcie poboru lub w bezpośredniej jego bliskości. Pozwala to na prawie całkowite zredukowanie strat cieplnych, a co za tym idzie na oszczędność w zużyciu energii i wody.
O
ne wpływają wyłącznie na komfort poboru, a nie na ilość i temperaturę ogrzewanej wody. Przepływ i ciśnienie włączające są istotnymi parametrami decydującymi o komforcie poboru wody. Ich niskie wartości skracają czas reakcji urządzenia.
szczędzanie energii podczas bra-
Wpływ na to mają inteligentne sterowniki
nia prysznica jest kwestią regulacji.
mocy grzewczej i szybkości przepływu.
UWAGA!
Wartości
minimalne
rosną
z mocą ogrzewacza. Elektroniczne sterowa-
Elektroniczne podgrzewacze wody
Przy wyborze odpowiedniego urządzenia
nie mocą jest stosowane w inteligentnych
odgrywają ogromną rolę w efektywnym
ważne są nie tylko jego zewnętrzne wymiary
ogrzewaczach. Pozwala ono na płynne dopa-
wykorzystaniu energii elektrycznej i wody
oraz wygląd, ale również funkcje i parametry
sowanie mocy do chwilowych potrzeb oraz
w domu. Generują gorącą wodę do łazien-
techniczne.
na utrzymanie priorytetu stałej temperatury
ki natychmiast, bez zbędnych strat energii
Moc ogrzewacza powinna być dobrana do
do osiągnięcia mocy maksymalnej. Elektro-
i bez fazy rozgrzewania. Ogrzewacz zainsta-
maksymalnego zapotrzebowania na ciepłą
niczna regulacja przepływu to także funk-
lowany w bezpośrednim sąsiedztwie pryszni-
wodę. W praktyce moc jest zwykle ograniczo-
cja w najlepszych ogrzewaczach, gdzie jest
ca pozwala na zredukowanie zużycia wody
na dostępnością energii (zasilanie trójfazo-
utrzymany priorytet stałej temperatury nawet
do minimum. Zastosowanie w pełni elek-
we, przekrój przewodów elektrycznych oraz
po osiągnięciu mocy maksymalnej.
tronicznego podgrzewacza wody umożliwia
amperaż bezpieczników). Wydajność ciepłej
Należy również zwrócić uwagę na ilość
oszczędność nawet do 30% wody i energii
wody zależy bezpośrednio od mocy urzą-
punktów poboru. Im mniejsza, tym dokład-
w porównaniu do urządzeń hydraulicznych.
dzenia. Różnice jakościowe lub konstrukcyj-
niejszy może być dobór mocy ogrzewacza sterowanego
hydraulicznie.
Im
większa
ilość punktów poboru oraz prawdopodobieństwo jednoczesnego czerpania ciepłej wody, tym istotniejsze staje się inteligentne sterowanie mocą i regulowanie przepływu. Elektroniczne systemy wykrywania pęcherzyków powietrza, systemy odkrytej grzałki odpornej na zwapnienie oraz zintegrowane Ogrzewacz przepływowy zasilający kilka punktów poboru
programy diagnostyczne to kolejne funkcje, które niewątpliwie wpływają na komfort użytkowania. W asortymencie STIEBEL ELTRON znajdują się wszystkie rodzaje ogrzewaczy przepływowych oraz ogrzewacze pojemnościowe od 5 do 1000 litrów.
STIEBEL ELTRON Polska Sp. z o.o. ul. Działkowa 2 02-234 Warszawa www.stiebel-eltron.pl
Indywidualne przygotowanie ciepłej wody
52
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
Książki z dziedziny: budownictwa
wentylacji i klimatyzacji
chłodnictwa
instalacji elektrycznych
ciepłownictwa i ogrzewnictwa
informatyki
gazownictwa
zarządzania i obsługi nieruchomości
instalacji sanitarnych
oraz programy, słowniki, poradniki
ochrony środowiska
Księgarnia Techniczna Grupa MEDIUM ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel.: 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 e-mail: eib@ksiegarniatechniczna.com.pl
www.ksiegarniatechniczna.com.pl
Fot. Duravit
INSTALACJE
CIEPŁO
w nowoczesnych budynkach Wiktor Janecki
Najszersze możliwości dają instalacje hy-
Wraz z rozwojem technologii izolowania termicznego i kontrolowanej mechanicznej wentylacji oraz pozyskiwania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych rosnąć będzie udział elektrycznych systemów grzewczych w budynkach mieszkalnych.
R
brydowe – czyli połączenie dwóch lub więcej źródeł ciepła, zwłaszcza z układem magazynowania energii elektrycznej i/lub cieplnej. Magazynem energii elektrycznej może być specjalny akumulator lub po prostu sieć energetyczna, do której w okresie nadmiaru
ozwój technologii pozyskiwania ener-
trycznych instalacjach ogrzewania płasz-
energia jest oddawana, a pobierana, gdy jej
gii ze źródeł odnawialnych wskazu-
czyznowego wykonanych z kabli i mat oraz
nie wystarcza z własnego źródła. Magazy-
je, że energia elektryczna może być
folii grzejnych. Może też zasilać wodne ko-
nem dla ciepła może być też wysoki stopień
w przyszłości jednym z głównych źródeł za-
tły elektryczne lub elektryczne sprężarkowe
akumulacji budynku albo zbiorniki akumu-
silania systemów grzewczych i ciepłej wody
pompy ciepła montowane w instalacji nisko-
lacyjne.
użytkowej w budynkach. Energia ta może
temperaturowego centralnego ogrzewania
być spożytkowana bezpośrednio w elek-
wodnego, głównie płaszczyznowego.
Klucz do sukcesu w postaci taniej eksploatacji instalacji leży zatem nie tylko w przemyślanym projekcie i wykonaniu instalacji, ale w spójnej koncepcji całego projektu, także konstrukcji budynku w standardzie nisko- lub zeroenergetycznym, a nawet plus energetycznym. Taka konstrukcja i izolacja budynku wymaga zastosowania kontrolowanej wentylacji mechanicznej, najlepiej z odzyskiem ciepła z powietrza wentylacyjnego. Dostępne są już w Polsce typowe projekty domów jednorodzinnych o zapotrzebowaniu na energię użytkową (EU) na poziomie
Folie grzewcze pozwalają na równomierne rozprowadzenie ciepła na całej powierzchni i tym samym zapobiegają przegrzaniu i deformacji paneli podłogowych Fot. Zamel
54
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
poniżej 40 kWh/(m2 · rok), bez konieczności nadmiernego inwestowania w konstrukcję,
INSTALACJE lację oraz pozyskiwanie odnawialnej energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych, gdyż obniży to nie tylko koszt c.o. i c.w.u., ale także eksploatacji AGD i RTV. Wymaga to m.in. zastosowania systemów zarządzania budynkiem (BMS), zwłaszcza w zakresie wentylacji i ogrzewania. W tym kontekście elektryczne ogrzewanie płaszczyznowe poddaje się łatwo sterowaniu i natychmiast reaguje na zmianę zadanej temperatury. Może być sterowane centralnym panelem i oddzielnymi termostatami z zadaną w każdym pomieszczeniu różną temperaturą. Może wspomagać instalację wodną i służyć zwiększaniu komfortu, a także optymalizacji kosztów eksploatacyjnych w budynkach z instalacją PV.
Przekrój przez warstwę akumulacyjną i podłogę dla instalacji grzewczej o dużej akumulacji cieplnej
Rys. Elektra
Elektryczne instalacje grzewcze Do budowy instalacji elektrycznego ogrzewa-
stolarkę i izolację budynku w stosunku do bu-
spodarstwie domowym, pozostałe 15–20%
nia płaszczyznowego stosuje się przewody
dynku spełniającego minimalne wymagania.
stanowi energia do zasilania oświetlenia
elektryczne lub maty grzejne. Ich niewiel-
EU określa roczną ilość energii na ogrzewanie
i AGD oraz RTV.
ka grubość pozwala stosować je nie tylko
(ew. chłodzenie), wentylację i przygotowanie
Takie proporcje zużywanej energii skła-
w lekkich i niskich warstwach w nowych
ciepłej wody użytkowej dla standardowych
niają coraz więcej inwestorów do tego, żeby
i remontowanych budynkach, mogą też
warunków klimatycznych i standardowych
w nowych i modernizowanych budynkach
być instalowane tak, żeby system tworzył
warunków użytkowania. Informuje wprost,
oszczędności eksploatacyjnych nie szukać
dużą pojemność akumulacyjną. Mogą sta-
ile energii zużyje budynek z uwzględnieniem
tylko w instalacjach zasilanych tanimi pali-
nowić zarówno jedyną instalację grzewczą,
wszystkich strat i zysków ciepła. Jest to obec-
wami, ale przede wszystkim poprzez inwe-
jak i służyć jako instalacja do zwiększania
nie około 80–85% energii zużywanej w go-
stycję w dobre ocieplenie i sprawną wenty-
komfortu (np. w łazience) lub optymalizacji reklama
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
55
INSTALACJE kosztów eksploatacyjnych (duża pojemność
i wentylację należy wykonać według normy
W wytycznych producentów systemów
akumulacyjna w salonie i kuchni).
PN-EN 12831:2006. Wartość projektowego
płaszczyznowego ogrzewania elektrycznego
Zalety kabli i mat grzejnych to niskie
obciążenia cieplnego budynku można zwięk-
zalecana temperatura podłogi wynosi 26°C.
koszty inwestycyjne oraz łatwość i szybkość
szyć o 30% w celu zmniejszenia bezwładno-
W łazienkach i pasach przyokiennych do-
montażu. Przewody i maty można układać
ści układu grzejnego. Zainstalowanie więk-
puszcza się temperaturę 29–30°C. Z kolei
praktycznie pod każdym rodzajem posadzki
szej mocy jest konieczne także dla skrócenia
dla instalacji ogrzewania ściennego tempera-
ze względu na łatwe sterowanie i brak ryzy-
tura powierzchni grzejnej powinna osiągnąć
ka przegrzania podłogi. Maty grzejne zbudo-
24–28°C. Przekroczenie tych temperatur
wane są z przewodów grzejnych przymoco-
obniża poczucie komfortu cieplnego. Dla
wanych do elastycznej siatki, a ich koniec
ogrzewania służącego tylko do uzyskania
jest przyłączem zasilającym, tzw. zimnym
ciepłej podłogi należy stosować regulatory
końcem, który należy podłączyć do instalacji
temperatury mierzące temperaturę podłogi,
zasilającej. Na rynku dostępne są już goto-
a w ogrzewaniu podłogowym służącym jako
we maty wraz z zestawami do ich układania
ogrzewanie zasadnicze także regulatory mie-
o różnej mocy, np. do łazienek przeznaczone są maty o mocy 100–160
W/m2,
a do
salonu wystarczy 40–70 W/m2. Dostęp-
Elektryczna mata grzejna do samodzielnego montażu Fot. Elektra
rzące temperaturę powietrza. Optymalnym dla wielu budynków rozwiązaniem jest wybór systemu ogrzewania
ne są maty grzejne zasilane jednostronnie
akumulacyjnego, który wykorzystuje własną
i dwustronnie – te pierwsze są łatwiejsze
energię elektryczną z instalacji PV, a niedo-
w montażu.
bory uzupełnia pozaszczytową energią elektryczną, dostępną przede wszystkim w godzi-
Projektowanie ogrzewania podłogowego
nach nocnych. W tym rozwiązaniu podłoga musi mieć zdolność magazynowania ciepła.
Producenci systemów ogrzewania elektrycz-
Wymaga to np. zastosowania na poziomie
nego operują pojęciami: moc przewodu grzej-
parteru masywnej konstrukcji warstwy beto-
nego [W/m] – ilość ciepła wydzielana przez
nowej – od 7 do 15 cm grubości.
1 m przewodu grzejnego; moc maty grzejnej [W/m2] – ilość ciepła wydzielana przez prze-
Sposób ułożenia przewodów grzejnych
Fot. Elektra
W procesie projektowym do obliczeń należy wykorzystywać wytyczne danego pro-
wód grzejny zamontowany na 1 m2 maty
czasu nagrzewania pomieszczeń w przy-
ducenta systemu ogrzewania podłogowego,
oraz moc grzejna [W/m2] – ilość ciepła, jaka
padkach, w których ogrzewanie nie działa
w których często podawane są przykłady
m2
powierzchni po-
w sposób ciągły, np. w pokojach hotelowych,
różnych rozwiązań, na przykład ze względu
mieszczenia w celu uzupełnienia strat ciepła
biurach itp. Zwiększenie mocy zainstalowa-
na rodzaj ogrzewania (podstawowe, uzu-
i ogrzania pomieszczenia do żądanej tempe-
nej nie ma wpływu na zużycie energii elek-
pełniające, akumulacyjne), a także rodzaj
ratury.
trycznej. W kościołach oraz pomieszczeniach
pomieszczenia (mieszkalne, publiczne) i, co
ogrzewanych okresowo zaleca się instalacje
bardzo istotne, rodzaj wykończenia podłogi
o mocy do 200 W/m.
lub izolacji ściany.
ma przypadać na każdy
Obliczenia projektowego obciążenia cieplnego budynku
[kW/m2]
przez przenikanie
ARTYKUŁY MERYTORYCZNE NA TEMAT BUDOWY, REMONTU I WYPOSAŻENIA
ź Odwied portal
DOMU ORAZ JEGO OTOCZENIA
promocja
INSPIRUJĄCE
NOWOŚCI GALERIE PRODUKTOWE ZDJĘĆ
RYNKOWE
PRZEGLĄDY PRODUKTÓW NAJNOWSZE WYDANIA
EKSPERTA BUDOWLANEGO DO BEZPŁATNEGO POBRANIA
FILMY PORADNIKOWE
56
W WYGODNYM FORMACIE PDF
PORADY EKSPERTÓW Z RÓŻNYCH DZIEDZIN
KATALOG FIRM
BEZPŁATNE
E-BOOKI
NIEZAWODNA OCHRONA
instalacji grzewczych, chłodniczych oraz budynków Izolacje ze szkła spienionego
Opis produktu
Cechy szczególne
Materiał izolacyjny przeznaczony do termoizola-
Może być stosowany w formie płyt, granulatu,
cji i hydroizolacji. Charakteryzuje się wysoką od-
otulin, obejm do rur, form – kształtów wyci-
pornością chemiczną, niepalnością, paroszczel-
nanych pod specjalne zastosowania. Zakres
nością oraz odpornością na ściskanie, tłumi
temperatur stosowania min./max: od –265 do
dźwięki. Te właściwości sprawiają, że znajduje
+430°C. Klasa ogniowa A1. Współczynnik prze-
szerokie zastosowanie jako materiał izolacyjny
wodzenia ciepła λD = 0,055 W/(m · K). Do mon-
w budownictwie i przemyśle oraz w zastosowa-
tażu przewidziane są rozwiązania systemowe
niach indywidualnych.
w postaci klejów, mastyków, obejm i zawiesi.
Obejmy i kolana KOCOPOR/PIR/PUR
Opis produktu Izolacje do instalacji chłodniczych/ klimatyzacyjnych. Precyzyjnie dopasowa-
widualnie dopasowywane do konkretnych
ne izolacje dla elementów stosowanych
wymagań klienta.
zarówno w przemyśle, jak i gospodarstwach domowych, wytwarzane na urządzeniach
Cechy szczególne
pracujących w systemie CNC z materiałów
Materiał: POLISTYREN (XPS) lub pianka PUR/
o najwyższej jakości, zapewniających stałe
PIR. Gęstość 30–200 kg/m3. Możliwość wyko-
parametry izolacyjne. Produkty są indy-
nania z warstwą paroszczelną.
Otuliny i maty EUROBATEX
Opis produktu Wysokiej jakości, kom-
Cechy szczególne
pletny program do izolacji instalacji rurowych,
Wysoko elastyczna pianka o zamkniętej struk-
armatury, kanałów i zbiorników w chłodnictwie
turze komórkowej z syntetycznego kauczu-
i systemach klimatyzacyjnych, zapewniający
ku. Efektywna grubość izolacji: 19–32 mm.
oszczędności energetyczne i zapobiegający
Współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej:
tworzeniu się kondensatów.
>7000 µ.
KORFF Isolmatic Sp. z o.o.
ul. Lotnicza 12, Wojnarowice, 55-050 Sobótka 1 tel.: 71 390 90 99, faks: 71 390 91 00 info@korff.pl www.Korff.com www.superwand.pl
INSTALACJE
Fot. Kratki
JAK I CZYM PALIĆ W KOMINKU Dlaczego drzewo liściaste jest lepsze od iglastego? Czy można rozpalić ogień bez dymu? Co to znaczy, że drewno jest sezonowane? Poznaj odpowiedzi na te oraz inne pytania dotyczące prawidłowej eksploatacji kominka.
K
minka lub po prostu drewna, które szybko się spala, np. z drzew owocowych (byle nie iglastych!).
Technika rozpalania ma znaczenie
ominek w domu to dla wielu osób re-
iglastych spala się szybciej i wytwarza dużo
alizacja marzenia o cieple i przyjemnej
zanieczyszczeń – to wynik wysokiej wilgotno-
domowej atmosferze. Ważna jest jed-
ści, żywicy i małej gęstości. Spośród drzew
Profesjonalne rozpalanie kominka to rozpa-
nak nie tylko strona estetyczna. Aby czerpać
liściastych najlepiej wybierać dąb, grab, je-
lanie od góry. To bardzo ważne, ponieważ
satysfakcję z widoku urokliwych płomieni,
sion i buk – ich drewno wytwarza najwięcej
tylko taka technika zapewnia efektywne
trzeba także o kominek odpowiednio dbać.
ciepła, najdłużej i najwolniej się pali.
spalanie drewna. Jak to zrobić? To proste,
Jego niezawodna praca to nie tylko niegasną-
Rodzaj drewna to jednak nie wszystko. Pa-
ca przyjemność, ale także korzyści finansowe.
lić należy tylko drewnem odpowiednio długo
Jaki kominek wybrać? Wbrew powszechnemu przekonaniu, nowoczesny kominek, który spełnia ekologiczne normy emisji spalin nie musi kosztować kil-
sezonowanym, czyli wysuszonym. Minimalny czas sezonowania drewna powinien wynosić dwa lata.
Jak rozpalać w kominku?
Suche drewno daje dużo więcej ciepła, a podczas jego spalania wytwarza się mniej dymu, a więc mniej szkodliwych substancji.
Ekspert RADZI
wystarczy ułożyć porcję opału w piramidkę
kudziesięciu tysięcy złotych. Dobrej jakości
Należy zapomnieć o rozpałce pod postacią
tak, aby między kawałkami drewna pozosta-
wkład kominkowy można kupić już za kilka
kolorowych gazet, ponieważ zanieczyszcza-
wić niewielkie przerwy, a rozpałkę umieścić
tysięcy złotych. Pozwala on na ogrzanie całe-
ją powietrze, a podczas spalania zmieniają
na górze. Korzyści z takiego rozpalania jest
go domu tanim paliwem – drewnem.
się w latający popiół, który może wlecieć do
mnóstwo. Nie produkujemy dymu, dostaje-
pomieszczenia. Nie należy także używać al-
my więcej ciepła, a żar, który przenosi się od
Czym palić w kominku?
58
Bezpiecznie można natomiast używać rozpałek przeznaczonych specjalnie do ko-
koholu, benzyny czy innych substancji łatwo-
góry do dołu spala także substancje lotne.
Drewno, którym palimy w kominku, powin-
palnych. To może być niebezpieczne i zakoń-
Nie tworzy się smoła, a czas efektywnego
no być z drzewa liściastego. Drewno z drzew
czyć się wybuchem lub pożarem.
ogrzewania domu wzrasta.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
INSTALACJE Po rozpaleniu Pierwsze minuty palenia się drewna powinny być bardzo intensywne. Przez ten czas trzeba utrzymać dużą szybkość spalania, więc zapewnić większy dostęp powietrza. Później należy go maksymalnie ograniczyć, aby drewno paliło się już powoli, ale długo.
Jak czyścić kominek? Szybę kominkową należy czyścić dopiero wtedy, gdy ogień wygaśnie i palenisko całkowicie ostygnie. Do czyszczenia wystarczy woda i detergenty – w sklepach dostępne są środki czyszczące przeznaczone specjalnie do szyb kominkowych. Nie należy uży-
Fot. Kratki
wać proszków i płynów ściernych, ponieważ mogą one zarysować powierzchnię szyby.
JAK GASIĆ KOMINEK?
Ekspert
Gaszenie kominka nie jest koniecznością. Ogień sam wygaśnie, gdy skończy się paliwo, czyli drewno. Jeśli uznamy, że w domu jest już wystarczająco ciepło, po prostu nie dokładajmy kolejnej porcji. Planowanie czasu ogrzewania to kwestia wprawy. Gaszenie ognia wodą lub gaśnicą jest niebezpieczne. Odcięcie dopływu powietrza gwarantuje wygaśnięcie paleniska, ale nie każdy kominek ma taką funkcję.
RADZI
Fot. Kratki
nek to nie śmietnik. Nie wolno więc w nim palić odpadów i innych niepotrzebnych rzeczy – zmieniają się one bowiem w truciznę i przedostają do powietrza, którym wszyscy oddychamy. Zakazane są gumy, tworzywa sztuczne, folie, plastiki i inne śmieci. Nie wolno tez wrzucać do kominka pozornie bezpiecznego drewna lakierowanego, malowanego, wilgotnego czy impregnowanego (mowa tu o starych ramach okiennych czy kawałków mebli itp.). To równie toksyczne paliwo, co zwykłe śmieci. W wyniku jego spa-
Im częściej będziemy czyścić szybę kominko-
miastach w kraju. Najważniejszą kwestią,
lania uwalniają się również groźne substan-
wą, tym łatwiejsze będzie to zadanie – warto
o której należy pamiętać przed rozpoczęciem
cje. Używanie innych substancji do palenia
o tym pamiętać.
przygody z kominkiem, jest zasada: komi-
w kominku jest też karane grzywną.
Ale czyszczenie szyby to nie jest konieczność. Osoby, które cenią sobie wygodę, mogą wybrać kominek ze specjalnym systemem czystej szyby, czyli kurtyną powietrzną, która chroni szybę przed osadzaniem się brudu. Popiół z paleniska trzeba usuwać po każdym użyciu.
Co po sezonie grzewczym? Gdy skończy się sezon grzewczy, należy skontrolować stan instalacji. Wizyta kominiarza powinna uwzględniać sprawdzenie przewodów dymowych, spalinowych oraz wentylacji. Zgodnie z przepisami przeciwpożarowymi, taką kontrolę należy udokumentować. Jeśli palimy w kominku drewnem, kominiarz powinien sprawdzać stan kominka i jego przewodów raz na kwartał.
Najczęściej popełniane błędy Paląc w kominkach, Polacy popełniają wiele błędów. Nie stosując się do powyższych zasad, produkują silnie trujące toksyny, które przedostają się do atmosfery. To jedna z głównych przyczyn powstawania smogu, który w ostatnich miesiącach wielokrotnie przekroczył dopuszczalne normy w wielu EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
Przemysław Gogojewicz, Kancelaria Usług Prawnych
CO GROZI ZA PALENIE ŚMIECIAMI W KOMINKU LUB PIECU?
ZDANIEM
eksperta
Obecnie obowiązuje ustawowy zakaz spalania odpadów na terenie nieruchomości oraz w piecach domowych. Jest to związane nie tylko z regulacjami prawnymi i ochroną środowiska, ale przede wszystkim z troską o zdrowie i życie mieszkańców. Nie wolno spalać: plastikowych pojemników i butelek po napojach, zużytych opon, innych odpadów z gumy, przedmiotów z tworzyw sztucznych, elementów drewnianych pokrytych lakierem, sztucznej skóry, opakowań po rozpuszczalnikach czy środkach ochrony roślin, opakowań po farbach i lakierach, pozostałości farb i lakierów, plastikowych toreb z polietylenu, papieru bielonego związkami chloru z nadrukiem farb kolorowych. Można spalać: papier, tekturę i drewno, opakowania z papieru, tektury i drewna, odpady z gospodarki leśnej, ale nie chemikalia i opakowania z tworzyw sztucznych, odpady kory i korka, trociny, wióry i ścinki, mechanicznie wydzielone odrzuty z przeróbki makulatury. Podstawową regulacją prawną jest Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (DzU z 2010 r. Nr 185 poz. 1243 z późn. zm.): art. 71 „Kto wbrew zakazowi termicznie przekształca odpady poza spalarniami odpadów lub współspalarniami odpadów podlega karze aresztu albo grzywny”. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.): art. 5 ust. 1 „Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez: pkt 1) wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym; pkt 3b) pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi”; art. 10 ust. 2 „Kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1 – podlega karze grzywny”. Spalanie odpadów z naruszeniem wyżej wymienionych przepisów jest wykroczeniem zagrożonym grzywną do 5000 zł, a w skrajnych przypadkach może być nawet przestępstwem, za które grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
www.ekspertbudowlany.pl
59
EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ
EKOLOGICZNE SPALANIE WĘGLA i innych paliw stałych Kocioł EKO-KWW 18 kW
Paweł Walter, szef produktu, Dział Hydrauliczny i Kominki
Opalanie domu węglem jest o połowę tańsze niż gazem. W dobie wielkiego postępu technicznego i technologicznego walka o ekologiczne i ekonomiczne spalanie paliw stałych (węgla, brykietu węglowego i drzewnego, drewna itp.) rozgrywa się w zakresie jakości kotłów, jakości paliw oraz świadomości użytkowników.
W
iodący producenci kotłów na pali-
gazet, szmat i opakowań. Oszczędzamy tyl-
wa stałe dokładają wszelkich sta-
ko pozornie, bo na zdrowotne efekty takiego
rań, aby oferować klientom no-
zachowania nie trzeba długo czekać. O przy-
woczesne i ekologiczne urządzenia grzewcze.
krych skutkach palenia odpadami przekonało
W branży tej widać w ostatnich latach ogrom-
się już wielu. Szkodliwość tego typu działań
ny postęp technologiczny. Dymiące komi-
dociera do większości niestety poniewcza-
ny, rozsiewające pył oraz szkodliwe związki
sie. Już nigdy nie wrzucę do pieca żadnych
chemiczne mogą niemal natychmiast przejść
śmieci – takie postanowienie powinien przy-
do historii. Wiodący polscy producenci wy-
jąć każdy użytkownik kotła na paliwa stałe.
twarzają urządzenia zgodnie z wymaganiami
Kolejną bardzo ważną sprawą jest fakt, że ła-
normy PN-EN 303-5:2012, regulującej pa-
dując odpady do domowego pieca, na opale
rametry, jakim muszą odpowiadać nowocze-
oszczędzamy tylko pozornie. Spalanie śmieci
sne i ekologicznie bezpieczne kotły. Tak więc
powoduje uszkodzenia instalacji i przewodów
dostęp do kotłów klasy 5. (najwyższej), 4.
kominowych, które później trzeba wymienić.
czy 3. jest obecnie bardzo łatwy i gwarantuje,
60
Tymczasem
rozwiązanie
problemów
że ciepło nie pójdzie w komin, a ogrzeje dom.
jest proste: wystarczy nowoczesny kocioł.
Szczególnie polecane są automatyczne
Oszczędności będą większe niż ze spalania
kotły nowej generacji przeznaczone do spa-
śmieci. Zdaniem specjalistów nowe kotły
lania ekogroszku. Jednak nowoczesne kotły
węglowe są o 30% bardziej ekonomiczne
to tylko jeden z elementów proekologicznej
niż stare. I choć to ich podstawowa zaleta,
układanki.
plusów jest jednak więcej. Kotły na paliwa
Nowoczesne urządzenia wymagają stoso-
stałe są obecnie konstruowane w taki sposób,
wania paliw o bardzo dobrych parametrach.
aby emisję szkodliwego dymu ograniczyć do
Jakość węgla ma ogromne znaczenie. Spala-
minimum. I możemy mieć pewność, że na-
nie niskiej jakości węgla nawet w najlepszym
sze zdrowie na takim zakupie z pewnością
kotle nie przyniesie pozytywnych rezultatów
nie ucierpi. Nie zaskoczy nas też pukający
ani w zakresie ochrony środowiska, ani re-
do drzwi strażnik miejski z 500-złotowym
alnych korzyści ekonomicznych dla użyt-
mandatem za palenie tym, co powinno być
kownika. Nowoczesny kocioł zasilany dobrej
wyrzucone do śmietnika.
jakości węglem spali go o minimum 30%
Nowe kotły węglowe są dziś zaawansowane
mniej oraz da znacznie lepszy efekt grzewczy
technicznie, a technologia spalania w takim
(sprawność najlepszych urządzeń znacznie
urządzeniu praktycznie nie różni się od spa-
przekracza 80%).
lania w kotle gazowym. Dzięki wymianie
Odrobina ciepła zdobyta kosztem zdrowia
kotła na nowy będziemy mieć też pewność,
i pieniędzy? Tak niestety kończy się sezon
że ogrzewamy dom zamiast nieefektywnego
grzewczy w niejednym domu. Powód? Chce-
spalania paliwa. Na starym, niesprawnym
my przede wszystkim zaoszczędzić i do ko-
kotle wcale nie oszczędzimy dużo więcej pie-
tła zamiast węgla ładujemy więc kilogramy
niędzy, niż gdybyśmy przeznaczyli je na zakup
śmieci: plastikowych butelek, kolorowych
nowoczesnego, sprawnego urządzenia.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Kocioł KLASIK 6–10 kW
REKLAMA
Kocioł AKORD EKO 16 kW prawy
Kocioł EQUATION 13–16 kW prawy
INSTALACJE
Budownictwo drewniane zyskuje coraz więcej zwolenników. Bezawaryjna i bezpieczna eksploatacja domu zbudowanego z bali lub desek drewnianych jest w dużej mierze uzależniona od prawidłowo wykonanej instalacji elektrycznej.
Jak wykonać
BEZPIECZNĄ
instalację elektryczną w domu drewnianym
P
rojektowanie i wykonawstwo instala-
odpowiedni dobór, sposób prowadzenia i łą-
jej ewentualne uszkodzenie podczas obróbki.
cji elektrycznej powinny być zawsze
czenia przewodów.
Ważnym elementem wykonawczym w do-
wykonywane w zgodzie z obowiązują-
cymi normami, dobrymi praktykami, a także z należytą starannością. Zasada ta dotyczy zarówno domów murowanych, jak i drew-
Podstawowe zasady budowy instalacji elektrycznej w budynkach z drewna
mach drewnianych jest również uwzględnienie oddziaływania obciążeń własnych oraz zewnętrznych konstrukcji, a także zmian wilgotności powodujących tzw. naprężenia
nianych, jednak w przypadku konstrukcji
Jak wynika z Rozporządzenia Ministra
mechaniczno-wilgotnościowe. Zatem pro-
wykonanych z drewna i materiałów drewno-
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
wadzone przewody i rurki osłonowe muszą
podobnych należy zachować większą ostroż-
7 czerwca 2010 nr 109 poz. 719 zabronio-
być luźne i mieć pewien zapas długości, aby
ność z uwagi na niebezpieczeństwo pożaru
ne jest „instalowanie opraw oświetleniowych
nie występowało ich mechaniczne napręża-
wywołanego ewentualnym zwarciem w in-
oraz osprzętu instalacji elektrycznych, jak
nie w trakcie eksploatacji budynku, co może
stalacji elektrycznej w wyniku uszkodzenia
wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe,
skutkować np. przerwaniem izolacji. Poten-
izolacji przewodów (np. w związku z wadli-
bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich
cjalnym źródłem powstania pożaru może być
wą, niesprawną lub przeciążoną instalacją).
konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed
także ciepło emitowane przez oprawy świetl-
Pomimo faktu, że elementy konstrukcyjne
zapaleniem”.
takich domów są nasączane specjalnymi
Aby zmniejszyć ilość otworów w ścianach
środkami przeciwogniowymi, drewno i mate-
pomieszczeń, zaleca się również zastosowa-
riały drewnopodobne zalicza się do materia-
nie łączenia przewodów z łącznikami i opra-
łów palnych klasy D zgodnie z normą PN-EN
wami, z pominięciem puszek rozgałęźnych.
13501-1+A1:2010 „Klasyfikacja ogniowa
Kolejnym ważnym elementem jest stosowa-
wyrobów budowlanych i elementów budyn-
nie przewodów o izolacji wzmocnionej na
ków cz.1. Klasyfikacja na podstawie badań
napięcie robocze 450/750 V, odpowiednio
na reakcji na ogień”. W związku z tym bez-
dla instalacji oświetlenia może to być np. nkt
pieczeństwo pożarowe powinno być w tym
instal PLUS YDYpżo 3×1,5 i gniazd wtycz-
przypadku kluczowym elementem projek-
kowych – nkt instal PLUS YDYpżo 3×2,5.
towania instalacji elektrycznej. Wymaga to
Na przewodach umieszczono identyfikację
zarówno od projektantów, jak i wykonawców
kolorystyczną w postaci podłużnej linii: zie-
starannego przemyślenia takich kwestii, jak
lonej dla przekroju 3×2,5 mm2 i niebieskiej
m.in. zabezpieczenie instalacji, sposób osa-
dla przekroju 3×1,5 mm2. Oznaczenia bie-
dzenia gniazd, opraw i łączników, a także
gnące wzdłuż żyły ochronnej uniemożliwiają
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
Andrzej Rymarczyk, inspektor nadzoru budowlanego ds. elektrycznych
Ekspert RADZI
Zgodnie z obowiązującą wiedzą techniczną zaleca się prowadzenie przewodów w giętkich rurach osłonowych z tworzywa nierozprzestrzeniającego ognia, samogasnącego o odporności na ściskanie do 320 N, a także uchwytów montażowych nierozprzestrzeniających płomienia, samogasnących. Połączenia żył przewodów nie należy skręcać ze sobą, gdyż powoduje to zwiększoną rezystancję przepływu i wzrost ich temperatury. Zamiast tego zaleca się łączenie za pomocą złączek, najlepiej żelowanych.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
61
INSTALACJE ne i gniazda elektryczne zasilające urządzenia o dużej mocy. Dlatego należy je oddzielić od elementów drewnianych i umieścić w specjalnych, zapewniających odpowiednie odprowadzanie ciepła, puszkach z tworzywa bezhalogenowego. Powyższe zasady pozwolą zminimalizować ryzyko powstania awarii instalacji elektrycznej i pożaru. Obwody instalacji elektrycznej powinny być chronione wyłącznikiem różnicowoprądowym o prądzie zadziałania 500 mA lub tak jak w przepisach niemieckich – 300 mA. W tego typu budownictwie należy ponadto przewidzieć ochronę w postaci instalacji odgromowej i stosować ochronę przepięciową.
Projektowanie tras prowadzenia przewodów Planowanie trasy instalacji elektrycznej w do-
Rys. 1. P rzykład planowania trasy przewodów instalacji elektrycznej w budynku drewnianym o konstrukcji szkieletowej zgodnie z N SEP-E-002 Rys. nkt cables
mach o konstrukcji drewnianej jest zadaniem bardziej wymagającym niż w budynkach murowanych ze względu na właściwości materiału i specyficzną konstrukcję przegród. Z jednej strony należy w jak największym stopniu zminimalizować ryzyko potencjalnych uszkodzeń i awarii, a z drugiej – sprostać wymaganiom stawianym przez inwestora. Często, ze względów estetycznych, właściciele nie zgadzają się na montaż natynkowych puszek instalacyjnych czy prowadzenie przewodów w peszlach na ścianach pomieszczeń lub w korytkach instalacyjnych. Dlatego projektant powinien na odpowiednio wczesnym etapie zapoznać się z projektem wykonawczym i konstrukcją przegród, by zidentyfikować miejsca w ich przestrzeniach, w których można prowadzić przewody w sposób zgodny z wiedzą techniczną. W budownictwie drewnianym rozróżnia się konstrukcje szkieletowe oraz konstrukcje
Rys. 2. Strefy układania przewodów
Rys. nkt cables
Rys. 3. P rzykładowe schematy instalacji oświetlenia z wykorzystaniem przewodów nkt cables: a) dla połączeń przewodów obwodu świecznikowego, b) dla połączeń przewodów obwodu instalacji oświetlenia z wykorzystaniem łączników schodowych i krzyżowych Rys. nkt cables
62
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
budynków z bali. Najczęściej jako izolację termiczną ścian w domach o konstrukcji szkieletowej stosuje się wełnę mineralną, która od stro-
reklama
INSTALACJE
ny zewnętrznej powinna zostać zabezpieczona folią wiatroizolacyjną, a od strony pomieszczenia – folią paroszczelną, następnie obudowywaną np. płytami gipsowo-kartonowymi lub deskami. Prowadzenie przewodów i puszek instalacyjnych tuż pod płytą, na folii paroszczelnej, jest problematyczne, gdyż wiąże się z przerwaniem ciągłości przegrody, co jest niewskazane ze względów fizyko-budowlanych. Dlatego po zabudowie puszek izolację z folii należy każdorazowo uszczelniać. Zgodnie z prenormą N SEP-E-002 [5] przewody należy układać w pionowych i poziomych strefach instalacyjnych o szerokości odpowiednio 20 i 30 cm. Zalecane trasy prowadzenia dla lekkich konstrukcji szkieletowych i prefabrykowanych oraz strychów znajdują się w poziomie na wysokości 30 cm pod sufitem, 30 i 100 cm nad powierzchnią podłogi, zaś w pionie – w odległości 15 cm od ościeżnicy lub zbiegu ścian. Łączniki należy umiejscowić w taki sposób, by środkowa część obudowy nie znajdowała się wyżej niż 115 cm nad powierzchnią podłogi, zaś gniazdka wtyczkowe – w dolnej poziomej strefie instalacyjnej. Inaczej przedstawia się planowanie trasy przewodów instalacji elektrycznej w domach z bali, gdzie jednowarstwowa konstrukcja ściany uniemożliwia prowadzenie w niej instalacji w sposób opisany powyżej. Bardzo pomocna może być w takich przypadkach norma DIN 18015 ‑3:2007-09 „Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych cz. 3. Przewody i rozmieszczenie urządzeń elektrycznych”, która uwzględnia rozmieszczenie oprzewodowania w stropach. Taki sposób prowadzenia jest zalecany również w przypadku budynków drewnianych o konstrukcji szkieletowej. Przewody umieszczone w rurach osłonowych należy wprowadzać bezpośrednio do puszek instalacyjnych łączników oświetlenia i gniazd wtyczkowych przez wcześniej przygotowane otwory w balach.
5. PN-IEC 60364-5-52:2002 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Oprzewodowanie”.
pr
ab
tc
4. PN-IEC 60364-5-51:2000 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Postanowienia ogólne”.
nk
3. PN-IEC 60364-4-482:1999 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpożarowa”.
i
/c
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 02.75.690, zmiany: DzU 2008 Nr 291, poz. 1238, DzU 2009-56-461, DzU 2010-239-1597, DzU 2012 poz. 1289, DzU 2013 poz. 926.1).
NOWY ST A NA ARD! ND
1. Markiewicz H., „Instalacje elektryczne”, Wyd. 6, WNT, Warszawa 2005.
GOTOW I
Literatura
le s . p l/ u sl u g
6. PN-EN 13501-1+A1:2010 „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków”, cz. 1. Klasyfikacja na podstawie badań na reakcji na ogień”. 7. N SEP-E-002:2003 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w obiektach mieszkalnych. Podstawy planowania”, Wydanie: 2006, 2009/I ISBN 978-83-89008-32-9. 8. Markiewicz H., Klajn A., Zasady planowania instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych. Komentarz do N SEP-E-002 oraz wytycznych wymiarowania i wyposażenia instalacji. 9. DIN 18015-3:2007-09 „Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych cz. 3. Przewody i rozmieszczenie urządzeń elektrycznych”. 10. PN-EN 50525-1:2011 „Przewody elektryczne – Niskonapięciowe przewody elektroenergetyczne na napięcie znamionowe nieprzekraczające 450/750 V (Uo/U) – Część 1: Wymagania ogólne”.
ul. Gajowa 3 43-254 Warszowice tel. +48 32 757 17 00 EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
63
Fot. Polbruk
OGRODY
zobacz pomysły na nawierzchnie
Anna Wilgocka
Jaką kostkę wybrać na podjazd, a jaką do ogrodu? Podpowiadamy, co trzeba wiedzieć, zanim zdecydujemy się na zakup kostki brukowej.
ZASADY
DOBORU KOSTKI BRUKOWEJ Wybieramy kostkę brukową Czym należy się kierować przy wyborze ko-
marmur, bazalt, porfir czy granit. Wśród ko-
z wykorzystaniem tego typu materiałów.
stek poddawanych obróbce uszlachetniania
stek, aby mieć pewność, że nawierzchnia nie
Jedną z cech produktów wytwarzanych
są takie, których powierzchnia przybiera
tylko ładnie podkreśli otoczenie, ale będzie
z surowców mineralnych jest ich niepowta-
nieregularną strukturę naturalnego kamienia.
także funkcjonalna? Przed zakupem kostki
rzalność i to ona determinuje konieczność
Są też wzory postarzane, które wyglądają jak
brukowej należy zastanowić się, jak duża
dokładnego wyliczenia, ile materiału będzie
antyczny bruk. W projekcie używa się zwy-
będzie powierzchnia, którą chcemy wybru-
potrzeba do wykonania nawierzchni. Oczywi-
kle co najmniej dwóch kolorów lub rodzajów
kować oraz jakim obciążeniom będzie pod-
ście, każdy producent ma swoją ofertę kolo-
kostki. Łatwiej wtedy o graficzne podkreśle-
dawana. Od tego zależy bowiem nie tylko
rystyczną, ale trzeba pamiętać o tym, że na-
nie wybranych elementów czy nadanie im
rozmiar materiału, ale także jego grubość.
wet w obrębie jednego koloru mogą wystąpić
kierunku. Przy kształtowaniu terenu warto
Najdrobniejszej kostki nie układa się raczej
nieznaczne różnice odcieni. Kostki powstają
wykorzystać elementy wykończeniowe, takie
na większych powierzchniach, a dużych ele-
bowiem z surowców naturalnych i różnice
jak palisady okrągłe i trapezowe, dzięki któ-
mentów nie powinno się stosować na wą-
odcieni są również rzeczą naturalną. Czasem
rym można stworzyć różne poziomy i nadać
skich i krętych ścieżkach. Pozwala to uniknąć
wystarczy inny odcień wykorzystanego do
otoczeniu zharmonizowany efekt przestrzen-
niepotrzebnego docinania materiału.
produkcji piasku, aby kolory kostek z różnych
ny. Do wykończenia linii brzegowych ścieżek
Jeśli zaś chodzi o grubość, to dobieramy ją
serii produkcyjnych nieznacznie się od siebie
i podjazdów można zastosować specjalne
w zależności od natężenia ruchu, jaki będzie
różniły. Dlatego tak ważne jest prawidłowe
krawężniki, które nadają się także do opra-
się na niej odbywał. Na alejkach, ścieżkach
obliczenie zapotrzebowania na daną kostkę,
wienia rabatek i kwietników.
ogrodowych, czyli tam, gdzie przewidujemy
aby nie było potrzeby dokupowania materia-
wyłącznie ruch pieszy, stosowane są produkty
łów z innej partii. Specjaliści doradzają, aby
najcieńsze, czyli np. płyty ogrodowe 3–4 cm
w celu uniknięcia rażących różnic w odcie-
lub kostki brukowe grubości 4–6 cm. Na na-
niu nawierzchni, podczas układania chodni-
Oprócz walorów estetycznych, ważne są
wierzchniach, po których będą poruszały się
ka lub podjazdu dobierać zamiennie kostkę
także parametry techniczne kostek, które
samochody osobowe, np. na podjeździe do
z trzech różnych palet. Mieszanie materiału
decydują o tym, czy nawierzchnia dobrze
posesji czy wjeździe do garażu, wybieramy
pozwoli uniknąć tworzenia się miejsc o wy-
spełni swoją funkcję. W przypadku dużych
materiał nieco grubszy – min. 6 cm. Z kolei
raźnie różnych odcieniach.
producentów kostek brukowych klienci mogą
Jak rozpoznać kostkę dobrej jakości?
tam, gdzie możliwy będzie ruch samochodów
Warto także wiedzieć, że wykwity wapien-
być pewni, że ich wyroby spełniają odpo-
ciężarowych, np. drogi dojazdowe do osiedla,
ne pojawiające się na powierzchni kostki to
wiednie normy jakościowe. Natomiast, gdy
najlepiej zastosować kostkę grubości od 8 cm.
nie jest ich wada, a efekt naturalnych proce-
udajemy się do małego punktu sprzedaży,
sów zachodzących w dojrzewającym betonie
który oferuje produkty mniej znane, warto
i po jakimś czasie znikają one samoistnie
sprawdzić, czy ich producent ma wdrożoną
Kostkę brukową dobieramy kolorystycznie do
(wykwity nie mają szkodliwego wpływu na
Zakładową Kontrolę Produkcji, która potwier-
elewacji budynku, kolorystyki wykończenia,
właściwości użytkowe kostki, nie mają też
dza, iż wyroby te spełniają wymagania norm
dachu czy też innego dominującego w oto-
znaczenia dla jej trwałości).
europejskich. Spełnianie tych norm z jednej
Jak dobrać kolor?
64
wych, aby zobaczyć przykładowe realizacje
czeniu elementu. Zanim wybierzemy się do
Dużym zainteresowaniem cieszy się obec-
strony zapewnia, że wyroby mają odpowied-
punktu sprzedaży, warto skorzystać ze stron
nie kostka, do produkcji której używane są
nie parametry mechaniczne, pozwalające im
internetowych producentów kostek bruko-
surowce i kruszywa szlachetne, takie jak
przenosić obciążenia wywołane np. ruchem
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
OGRODY pojazdów. Z drugiej strony zaś gwarantowana jest też odpowiednia trwałość i odporność na działanie mrozu. Kostki brukowe powstają w procesie wibroprasowania w maszynie, która miesza, zagęszcza i sprasowuje masę z betonu i kruszyw. Przy wyborze kostki brukowej należy więc zwrócić uwagę na jej gęstość. Warto dokładnie obejrzeć kostkę, czy nie ma jakichś szczelin, spękań, ubytków i odprysków. Niektórzy sprzedawcy pozwalają również zrobić małe doświadczenie, a mianowicie przełamać
Fot. Jadar
kostkę. Jeśli masa betonu przełamie się wraz
Fot. Ginter
z zawartymi w niej kruszywami, oznacza to,
na ściskanie nie może być mniejsza niż
waż w wyniku działania niskiej temperatury,
że kostka jest dobrze zagęszczona, a przez
50 Mpa, czyli około 0,5 tony/cm2.
w przypadku nawierzchni złej jakości, może
to trwała. Natomiast gdy po przełamaniu,
Kostka brukowa powinna być odporna za-
dojść nawet do złuszczania jej górnej war-
w przekroju będą wystawać nieregularne
równo na ścieranie podczas intensywnej eks-
stwy. A raz uszkodzona kostka bezpowrotnie
fragmenty kruszyw – oznacza to, że kostka
ploatacji w lecie, jak i na niskie temperatury,
traci swoją trwałość.
nie jest dostatecznie zagęszczona, a w efek-
które działają na nawierzchnię zimą. Bardzo
Kostki renomowanych producentów pod-
cie będzie mało wytrzymała i krucha. Takie
istotnym parametrem jest więc nasiąkliwość
dawane są specjalnym testom, które mają za
doświadczenie należy zrobić zwłaszcza, gdy
kostki, czyli jej podatność na wchłanianie
zadanie potwierdzić ich odporność na śnieg
kupujemy kostkę z niepewnego źródła.
wody. Im jest ona większa, tym kostka jest
i mróz. Produkty złej jakości poddawane ta-
Dobrej jakości kostka poddawana jest licz-
mniej odporna na zimno. Warto wiedzieć,
kim procesom mogą wtedy po prostu pękać.
nym testom zarówno w procesie produkcji,
że sam mróz nie jest szkodliwy dla betonu,
Generalnie wynik, który uzyskuje się podczas
jak i po jego zakończeniu. Na etapie produk-
z którego produkowane są kostki. Prawdziwe
każdego badania pokazuje, jak duży jest
cji sprawdza się przede wszystkim stopień
niebezpieczeństwo to nagłe zmiany tempera-
ubytek masy w kg/m2 kostki, spowodowa-
zagęszczenia kostki. Im ten parametr jest
tur, czyli naprzemienne zamrażanie i rozmra-
ny destrukcyjnym działaniem zamarzającej
wyższy, tym lepsze właściwości ma produkt.
żanie nawierzchni. Kostka w żadnym wypad-
wody. Zgodnie z europejskimi normami nie
Gotowe wyroby testuje się też pod kątem wy-
ku nie powinna mieć po zimie odprysków,
powinien on przekraczać 1 kg. Kostki dobrej
trzymałości na łamanie i ściskanie. Według
pęknięć ani zarysowań. Warto więc zwracać
jakości mają minimalne odpryski rzędu od
polskich norm jakości, wytrzymałość kostek
uwagę na jakość kupowanej kostki, ponie-
kilku do kilkunastu gramów. reklama
Jakość i doświadczenie
e-mail: budownictwo@ginter.pl www: www.ginter.pl
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
www.ekspertbudowlany.pl
CHOJNICE, ul. Kolejowa 4 tel.: 52 397 40 46 65
WARTO WIEDZIEĆ INDEKS FIRM
PLANUJESZ
ZAKUP MIESZKANIA? Zobacz nowy dział na WWW.EKSPERTBUDOWLANY.PL
Atlas
23
Blachy Pruszyński
43
Elektra
55
Elkamino Dom
27
Fakro
5, 48
Gerard Roofing Systems
44, 45
Gerda
39
Ginter
65
Gór-stal
34, 35
Hufgard Optolith Bauprodukte Polska 16, 17 Knauf Insulation
41
Korff Isolmatic
1, 57
Leroy Merlin
11, 60
Mercedes-Benz nkt cables
29 1, 61, 62, 63
PCC Prodex Prevex
68 14, 15
quick-mix
RYNEK MIESZKANIOWY Praktyczne porady dla kupujących mieszkanie Aktualne oferty inwestycji mieszkaniowych
„ZAUFANY DEWELOPER 2017”
Röben
25
Selena/Tytan
3
SOS Wioski Dziecięce
7
Stiebel Eltron
52
Stowarzyszenie Producentów Wełny Mineralnej Szklanej i Skalnej MIWO
67
Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego VELUX
ISSN 1730-1904 Nakład 15 000 egz.
Numer obejmuje okres wydawniczy styczeń/luty
WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 99, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl
66
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2017
Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol Kuczyński, Jadwiga Litke, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Marta Stankiewicz, Janusz Strzyżewski, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Kierownik działu logistyki: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Marta Lesner-Wirkus, mlesner@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Katarzyna Galemba, kgalemba@medium.media.pl DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów
www.ekspertbudowlany.pl
2
30, 31 49
Projekt graficzny: Łukasz Gawroński Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Zdjęcie na okładce: Jawor-Parkiet
GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy