Ekspert Budowlany 06 2015 by Grupa Medium

Magazyn

WNĘTRZA

BUDOWA

INSTALACJE

OGRODY

BEZPŁATNY

6/2015 (60) LISTOPAD–GRUDZIEŃ ISSN 1730-1904

www.ekspertbudowlany.pl

czytaj pobierz on-line bezpłatnie

Jak dbać

o ocieploną elewację Ogród

w szklanych ścianach Jak prowadzić

instalację elektryczną

Modne wykończenie

ścian

88 produktów i nowości

www.climowool.pl CLIMOWOOL Sp. z o.o. ul. Kościuszki 5 66-008 Świdnica Dział Obsługi Klienta tel. 22 369 67 01-02, fax 22 369 67 10

Maty z mineralnej wełny szklanej do ocieplenia i izolacji akustycznej dachów skośnych DF33

DF35

DF1

TWE1

NIEZAWODNA OCHRONA instalacji grzewczych i klimatyzacyjnych Otuliny izolacyjne z wełny mineralnej oraz kolana Opis produktu Otuliny przeznaczone do izolacji cieplnej, przeciwpożarowej i akustycznej. Stosowane są w wielu gałęziach przemysłu (szczególnie w budownictwie i energetyce).

lub 120 kg/m3. Odporność temp.: do +250°C. Klasa palności: A1L. Współczynnik przewodności cieplnej temp. 200°C: 0,043 W/(m·K). Róż-

Cechy szczególne

ne warianty wykonania: bez płaszcza ochron-

Dzięki łatwości obróbki otulin, montuje się je

nego lub z płaszczem ochronnym w postaci

szybko i sprawnie. System składa się z otulin

folii PVC, folii aluminiowej tzw. gruboziarnistej,

długości 1000 mm, profilowanych kolan o śred-

blachy ocynkowanej. Różnorodne sposoby

nicach wewnętrznych i grubościach dostosowa-

zamknięcia płaszcza: taśma dwustronnie klejąca,

nych do średnic izolowanych rur lub zbiorników.

nity PVC, nity stalowe. Możliwość realizacji

Materiał: wełna mineralna o gęstości 80, 100

zamówień specjalnych do +1000°C.

Obejmy i kolana KOCOPOR/PIR/PUR

Opis produktu Izolacje do instalacji chłodniczych/ klimatyzacyjnych. Precyzyjnie dopasowa-

widualnie dopasowywane do konkretnych

ne izolacje dla elementów stosowanych

wymagań klienta.

zarówno w przemyśle, jak i gospodarstwach domowych, wytwarzane na urządzeniach

Cechy szczególne

pracujących w systemie CNC z materiałów

Materiał: POLISTYREN (XPS) lub pianka PUR/

o najwyższej jakości, zapewniających stałe

PIR. Gęstość 30–200 kg/m3. Możliwość wyko-

parametry izolacyjne. Produkty są indy-

nania z warstwą paroszczelną.

Otuliny i maty EUROBATEX

Opis produktu Wysokiej jakości, kom-

Cechy szczególne

pletny program do izolacji instalacji rurowych,

Wysoko elastyczna pianka o zamkniętej struk-

armatury, kanałów i zbiorników w chłodnictwie

turze komórkowej z syntetycznego kauczu-

i systemach klimatyzacyjnych, zapewniający

ku. Efektywna grubość izolacji: 19–32 mm.

oszczędności energetyczne i zapobiegający

Współczynnik oporu dyfuzyjnego pary wodnej:

tworzeniu się kondensatów.

>7000 µ.

KORFF Isolmatic Sp. z o.o.

ul. Lotnicza 12, Wojnarowice, 55-050 Sobótka 1 tel.: 71 390 90 99, faks: 71 390 91 00 info@korff.pl www.Korff.com www.superwand.pl

W NUMERZE NOWOŚCI

WNĘTRZA Ściana w roli głównej

Bezpieczny kominek – niepalne materiały izolacyjne

BUDOWA Profesjonalny montaż bramy garażowej

Ciepły i energooszczędny dom – jak zaizolować dach skośny

Izolacja nakrokwiowa – sposób na ciepły dach

Jak prawidłowo zaizolować dach skośny

Przegląd wełny mineralnej do izolacji dachów skośnych

Dach dobrze zabezpieczony – uszczelnienie przestrzeni wokół newralgicznych elementów dachu

Jak wybrać koncepcję uszczelnienia balkonu i tarasu

Jak dbać o ocieploną elewację

Odporność ogniowa płyt warstwowych – wymagania

Ściana w roli głównej

INSTALACJE Kotły kondensacyjne – czy warto?

Przegląd kotłów kondensacyjnych

Kotły kondensacyjne

Jak prowadzić instalację elektryczną

Przegląd gniazd i łączników

Profesjonalny montaż bramy garażowej

OGRODY Ogród w szklanych ścianach

Komfortowy system ogrzewania ogrodów zimowych

*** Warto wiedzieć, Indeks firm

Ogród w szklanych ścianach

Chcesz zobaczyć więcej zdjęć lub filmów dotyczących poruszanych w numerze tematów, szukaj ikonek w artykułach i oglądaj na smartfonie lub tablecie.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Niech moc świątecznych

życzeń sprawi, abyśmy w najbliższym otoczeniu odnajdywali inspirację do wszelkich działań i dostrzegali piękno codziennych zdarzeń.

fot.: Stars for Europe

Życzymy, aby nadchodzący 2016 rok był czasem radości i sukcesów, pełnym pasji, siły i wiary, że wszystko, co najlepsze, ciągle jest przed nami.

NOWOŚCI

KOLOR ROKU 2016 Specjaliści z firmy PPG (marka Dekoral) ogłosili Kolorem Roku 2016 kompozycję o intrygującej nazwie Paradise Found. To kolor nadający się nie tylko na ściany i sufity, ale także na drzwi, ramy okienne czy meble ogrodowe. W połączeniu z surową cegłą, betonem czy drewnem stworzy ciekawe, inspirowane egzotycznym ogrodem, wnętrze. Biel i brąz podkreślą organiczny charakter Paradise Found, a dzienne światło dodatkowo zaakcentuje kolor we wnętrzu. Kolor roku, pod polską nazwą Amerykański Sen, występuje pod numerem NCS S4010-G10Y i jest dostępny z mieszalni-

BRAMY GARAŻOWE W DESIGNERSKIEJ ODSŁONIE

ka farb PPG.

Fima Hörmann oferuje nowe wzory ciepłych i eleganckich bram segmentowych LPU 40 – z podwójnymi przetłoczeniami D oraz potrójnymi przetłoczeniami T. Poszukującym designerskich rozwiązań firma proponuje bramy z przetłoczeniami T oraz intarsjami z materiału imitującego stal nierdzewną lub drewno na całej szerokości bramy lub jej części. Do bram z takimi aplikacjami można dopasować drzwi wejściowe. Hörmann oferuje bowiem nawiązujące do nich wzorniczo stalowe drzwi ThermoPro i ThermoPlus z listwami imitującymi stal nierdzewną, umieszczonymi w przetłoczeniach po stronie zewnętrznej płyty drzwiowej. Ekskluzywny design tych drzwi podkreśla również wykonany ze stali nierdzewnej uchwyt. Bramy z nowymi przetłoczeniami D można natomiast zestawić z eleganckimi aluminiowymi drzwiami ThermoSafe. To stwarza dodatkowe możliwości aranżowania wyglądu elewacji domu. Nowe wzory bram LPU 40 wyróżnia jedwabiście gładka powierzchnia Silkgrain. Blacha zewnętrzna, z której została wykonana, jest o 50% grubsza od standardowej, dzięki czemu bramy te są znacznie stabilniejsze i spokojniej pracują.

SZCZYPCE DO CIĘCIA DRUTU Nowoczesne szczypce TWIN do cięcia drutu, z przełącznikiem do zmiany siły zwierania szczęk, to nowość w ofercie firmy Würth Polska. W normalnych warunkach pracy szczypce mogą przecinać bez większego wy-

TELEFON ODPORNY NA USZKODZENIA

smartfona, zachowu-

siłku użytkownika kable i średnio twarde dru-

jąc wygląd stylowe-

ty o dużej średnicy. Przy przecinaniu drutów

go i atrakcyjnego te-

twardych i hartowanych pomocna jest zmiana

lefonu.

przełożenia dźwigni szczy-

lidnego i trwałego urządzenia dorównuje jego

Cechy wyróżniające

piec. Jej zmiana następu-

wydajności. Model S40 to najbardziej pan-

telefon S40:

je przez wciśnię-

cerny telefon z oferowanych dotychczas przez

 zaliczone testy

cie przycisku

Firma

Cat®

wprowadziła do swojej oferty wy-

trzymały telefon

Cat®

S40. Wygląd tego so-

Cat®. Nowy model zaprojektowano z myślą

upuszczania z wyso-

w miejscu

o rozwiązaniu problemów dotyczących pęknię-

kości 1,8 metra na

przegubu

cia i uszkodzenia ekranu, które są powszech-

beton

szczypiec. Efektem jest dwukrotne zwięk-

 klasa ochrony IP68

osób pracujących w branżach, gdzie telefon po-

i przekroczenie wy-

naniu do warunków standardowych. Zmniej-

winien wytrzymać w ciężkich warunkach. Zbu-

mogów specyfikacji wojskowej 810G w zakre-

szona w tym trybie pracy rozwartość szczęk

dowany został również z myślą o miłośnikach

sie wodoodporności, pyłoszczelności i odporno-

zabezpiecza narzędzie przed przeciążeniem

sportów, w tym sportów ekstremalnych, po-

ści na uderzenia

i uszkodzeniem przy przecinaniu zbyt grubych

nieważ łączy pancerną ochronę i wydajność

 bardzo jasny ekran, zapewniający czytelność przy bezpośrednim nasłonecznieniu  akumulator o dużej pojemności  szkło Corning® Gorilla® Glass 4  technologia obsługi w rękawicach (Glove-on Technology)  technologia obsługi mokrymi palcami (Wet Finger Tracking)  DUAL SIM.

Sugerowana cena: 1699 zł.

szenie siły działającej na szczęki w porów-

ne w przypadku zwykłych smartfonów, oraz dla

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

hartowanych drutów. Szczypce przeznaczone są do przecinania drutów hartowanych do średnicy 3 mm, drutów miękkich – do 5 mm.

Domy Szkieletowe Domy Kanadyjskie Domy Drewniane NOWOŚĆ W NASZEJ OFERCIE! Wielkogabarytowe, certyfikowane budynki pasywne w technologii PASSIVE Lux, w tym obiekty użyteczności publicznej W WYNIKU REALIZACJI PROJEKTU FIRMA KUBUS WPROWADZIŁA DO SWOJEJ OFERTY: 1. Nowy innowacyjny produkt, którym są elementy konstrukcyjne budynków pasywnych: elementy konstrukcyjne ścian dla budownictwa pasywnego, elementy konstrukcyjne stropów i dachów dla budownictwa pasywnego. 2. Nową innowacyjną usługę, którą jest budowa wysoce energooszczędnych, certyfikowanych wielorakich budynków pasywnych: jednorodzinnych, wielorodzinnych, wielkogabarytowych, np. użyteczności publicznej. Kubus ze względu na występującą niszę na rynku pragnie przede wszystkim skupić się na budynkach średnio- i wielkogabarytowych, w ramach tej nowej oferty Wnioskodawca wprowadził: budowę gotowych budynków/domów pasywnych w standardzie deweloperskim i pod klucz, montaż elementów konstrukcyjnych dla budynków pasywnych, montaż elementów prefabrykowanych dla budynków pasywnych, kompleksowe usługi dociepleń i modernizacji w standardzie budynków pasywnych, usługi remontowe polegające na dostosowaniu budynków istniejących do standardów odpowiadających budynkom pasywnym, usługi doradcze w zakresie projektowania i wykonawstwa w standardach.

P.P.H.U. KUBUS Anna i Piotr Gostomczyk Spółka Jawna ul. Słomińskiego 66a, 77-130 Lipnica tel.: 59 82 18 328, fax: 59 82 17 028 biuro@firmakubus.pl

NOWOŚCI

BEZPIECZNA KLAMKA – BEZPIECZNY DOM Klamka zewnętrza o podwyższonej odporności na włamanie (klasa 3) to nowość w ofercie firmy Gamet. Wyróżnia ją bardzo proste i geometryczne wzornictwo szyldu. Ma wzmocnioną, hartowaną powierzchnię wokół otworu na wkładkę, co znacząco zwiększa odporność na ewentualne próby rozwiercenia. Brak widocznych śrub montażowych od zewnętrznej strony drzwi

KOLOROWE OKNO DO DACHÓW PŁASKICH

wpływa na jej estetykę. Klamka

Innowacyjne okno do dachów płaskich DEF dostępne jest teraz w wersji ColourLine, co umoż-

o podwyższonej odporności na wła-

liwia dopasowanie koloru wykończenia okna do stylistyki istniejącego dachu. Okno oferowa-

manie występuje w wersji ze wspomaganiem

ne jest w szerokiej gamie kolorów zgodnie z paletą RAL Classic. Charakteryzuje się bardzo do-

(WK3) oraz bez niego (BK3). Warianty szyl-

brymi parametrami termoizolacyjnymi – współczynnik U = 0,76 W/(m2K) (dla okna D_F DU8

dów dostępne z różnymi rękojeściami Gamet.

wg EN 12567-2) oraz nowoczesnym wzornictwem. Pakiet szybowy mocowany jest z wykorzystaniem nowatorskiej technologii wklejania szyb, zapewniający wysoką trwałość i estetyczny wygląd. Dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili,

KOLEKCJA ROLET STAR WARS Rolety zaciemniające VELUX z wizerunkami bohaterów Gwiezdnych Wojen zapewniają całkowite zaciemnienie, które stworzą idealne warunki zarówno do snu, jak i odpoczynku w ciągu dnia. Każdy z czterech wzorów przedstawia inne postacie i sceny z Gwiezdnych

okno do płaskich dachów charakteryzuje się do 16% większą powierzchnią przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych rozwiązań. Okno może być wykonane w dowolnym rozmiarze w zakresie od 60×60 do 120×220 cm. Umożliwia to wymianę istniejących naświetli, często o niestandardowych wymiarach, które nie spełniają obecnych wymagań termoizolacyjnych. DEF wyposażony jest w energooszczędny pakiet szybowy, co pozwala na stosowanie go w budownictwie pasywnym. Okno otwierane jest elektrycznie w bezprzewodowym systemie Z-Wave. Ma zamontowany czujnik deszczu, który uruchamia funkcję zamykania okna podczas opadów.

Wojen. Dwie grafiki pochodzą z poprzednich filmów serii, a pozostałe dwie z najnowszej produkcji. Wszystkie rolety z kolekcji dziecięcej VELUX

INTELIGENTNE ROZWIĄZANIA DO DOMU

uzyskały Certyfikat Oeko-TEX®, który gwa-

Trust Smart Home to holenderska marka z po-

rantuje bezpieczeństwo produktu dla zdro-

nad 30-letnim doświadczeniem. Jej oferta obej-

wia. Jednocześnie zachowano najwyższą

muje szeroki zakres nadajników i odbiorników,

jakość nadruku, postacie są realistyczne i nie-

które można samodzielnie łączyć w unikato-

zwykle barwne. Wzór jest skalowany do roz-

wy system. Dzięki temu użytkownik może bez-

miaru rolety, czyli im większe okno, tym ulu-

przewodowo kontrolować oświetlenie, urządze-

biony bohater będzie bardziej imponujących

nia elektryczne, rolety, markizy, dzwonki do

przewodowy czujnik ruchu, który pozwala za-

rozmiarów. Opracowany przez VELUX system

drzwi itp., dostosowując ich działanie do swo-

oszczędzić energię, dzięki automatycznemu

Pick&Click™ umożliwia szybką, bardzo pro-

ich potrzeb. Niezależnie, czy siedzi na kanapie,

odcinaniu zasilania, np. po 15 sekundach. Pro-

stą i samodzielną instalację. Roleta pasuje do

czy przebywa na innym kontynencie – w każdej

blem z niefortunnym rozmieszczeniem włączni-

wszystkich typów okien dachowych VELUX.

chwili może m.in. włączyć oświetlenie czy wy-

ków światła przy przearanżowaniu wnętrza nie

Cena katalogowa brutto: od 417 zł.

łączyć żelazko za pomocą aplikacji zainstalowa-

musi oznaczać kucia ścian i prowadzenia no-

nej na smartfonie lub tablecie. Urządzenia moż-

wej instalacji. Alternatywnym sposobem będzie

na też kontrolować za pomocą pilota zdalnego

bezprzewodowy włącznik instalacyjny oraz bez-

sterowania.

przewodowy przycisk do zainstalowania w do-

Dzięki firmie K-Consult – wyłącznemu importe-

wolnym miejscu. Łatwość montażu oraz brak

rowi i dystrybutorowi marki Trust Smart Home

konieczności wzywania elektryka to charakte-

– te nowoczesne rozwiązania trafiły w grudniu

rystyczne cechy rozwiązań Trust Smart Home.

na polski rynek. Wśród produktów Trust Smart

Dla klientów przygotowano polską wersję ję-

Home można znaleźć rozwiązania pozwalają-

zykową materiałów informacyjnych, opakowań

ce stworzyć kompleksowy system sterujący na

i instrukcji. Przewidziano też wsparcie sprzeda-

miarę własnych potrzeb. I tak chcąc obniżyć ra-

żowe, mi.in. pomoc telefoniczną, POS w języku

chunki za prąd, wystarczy zainstalować bez-

polskim oraz szkolenia.

Opracowano na podstawie informacji od firm. Zdjęcia: serwis prezentowanych firm

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Projek t y Domów wszystkie w jednym miejscu � Parterowe

Piotr II, Archeco

Texas, Krajobrazy

Zx102, Z500

� Z poddaszem

Noelia Bis, Domplan

Dom przy Alabastrowej 21, Galeria Domów

Bergen IV, Lipińscy

� Piętrowe

Zx54, Z500

Szmaragd 4, MG Projekt

Cyprys 2, MTM Styl

wybierz projekt dla siebie 71 723 0 111

www.Domowy.Pl

WNĘTRZA

ŚCIANA

W ROLI GŁÓWNEJ

Anna Wilgocka

Fototapety mogą być winylowe, papierowe

Zwykło się traktować ściany jako tło dla pozostałych elementów wystroju pomieszczenia, dlatego myśląc o odświeżeniu wnętrza, planuje się najczęściej wymianę mebli, podłóg, drzwi lub dodatków. Warto jednak pamiętać, że nawet niewielka zmiana w dekoracji ścian sprawi, że odświeżymy wygląd całego mieszkania bez większego nakładu kosztów i pracy.

Fot. Glamora/Dekorian

lub lateksowe laminowane, drukowane na płycie pleksi lub na szkle. Do pomieszczeń narażonych na duże zmiany temperatury lub wilgoć najlepiej wybrać materiał wodoodporny. Coraz częściej spotykanym pomysłem montowania fototapety jest jej umieszczanie pomiędzy dwoma kawałkami szkła hartowa-

ożliwości aranżacji ścian jest wiele. Niektóre rozwiązania są bardziej czasochłonne,

inne

wykonamy

w jedno popołudnie. Warto więc zorientować się, jakie mamy możliwości.

Fototapety Nielubiane kiedyś fototapety w ostatnich latach wracają do łask. Można je wykorzystać w każdym pomieszczeniu, jednak ich wzór należy dobrać tak, by zgrał się z funkcją wnętrza. Popularnymi motywami fototapet, oprócz uniwersalnych widoków miejsc, pejzaży i budowli, pasujących do każdego pomieszczenia, są wielkoformatowe fotograﬁe rodzinne do naklejenia w sypialni lub salonie, a także dziecięce rysunki oraz postaci z bajek i ﬁlmów, które mogą stać się niezwykłą dekoracją pokoju dziecka lub nastolatka.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Graﬁka na ścianie swoją tematyką może nawiązywać do funkcji konkretnych domowych pomieszczeń, np. imitować meble w salonie Fot. Glamora/Dekorian

www.ekspertbudowlany.pl

WNĘTRZA nego. Jeżeli znudzi się dana graﬁka, można ją w każdej chwili wymienić na inną.

Specjalne farby Alternatywą dla fototapet są farby. Farba tablicowa – po prawidłowym nałożeniu – tworzy strukturę podobną do tablic używanych w szkole, dzięki czemu dzieci (i nie tylko) mogą dać upust swojej wyobraźni i rysować po niej różnokolorowymi kredami. Warto pamiętać, że farby tablicowe dostępne są nie tylko w kolorze czarnym – można wybierać z szerokiej gamy gotowych kolorów. Interesującym pomysłem jest pomalowanie tylko fragmentu ściany farbą tablicową i oprawienie go w ozdobną ramę. Z kolei farba magnetyczna umożliwia przyczepianie do niej nie tylko magnesów, ale również zdjęć, notatek oraz rysunków, dzięki

Graﬁka na ścianie potęgująca wrażenie głębi idealnie sprawdzi się w sypialni lub łazience Fot. Glamora/Dekorian

czemu ściana stanie się miejscem twórczych ekspresji, nauki i zabawy i to bez wiercenia

pierwotne zastosowanie we wnętrzach zwią-

dziur w ścianie, odmierzania i ryzyka, że

zane jest z aranżacją podłóg i ścian. Betono-

jak coś się nam nie spodoba, to nie da się

we płyty efektownie prezentują się na dużych

tego zmienić bez remontu. Innym ciekawym

powierzchniach i świetnie komponują się

pomysłem jest system dekoracyjny złożony

z drewnem czy metalem.

z farb i tapet, idealnie dobranych do siebie

Warto wiedzieć, że decydując się na beton

kolorystycznie. Taki komplet stanowi unikal-

architektoniczny we wnętrzu, nie jesteśmy

ne rozwiązanie aranżacyjne.

skazani wyłącznie na szarość. Możliwość wykonania elementów na zamówienie spra-

Beton na ścianie

wia, że ograniczeniem jest tylko wyobraźnia

Od pewnego czasu modnym trendem jest

zamawiającego. Jedną z technik koloro-

wykorzystanie w aranżacji wnętrz betonu ar-

wania odlewów jest tzw. barwienie w ma-

chitektonicznego. Surowy z natury materiał

sie. Oznacza to, że pigment mieszany jest

zyskuje ozdobne faktury i kolory. Kojarzony do

z masą betonową, jeszcze przed wylaniem

tej pory z szarością i ascetycznym, loftowym

materiału do formy. Gotowy odlew jest kolorowy w przekroju. Należy jednak pamiętać,

stylem, prezentuje całkiem nowe oblicze. Beton architektoniczny to materiał o wielkim potencjale projektowym, jednak jego

Dekoracje ścienne są rozwiązaniem szytym na miarę wnętrza Fot. Glamora/Dekorian

że beton jest materiałem naturalnym, więc nie daje się wybarwić na kolor, który będzie

Architektoniczne płyty dekoracyjne marki Pulano wykonane są z frezowanej płyty grubości 16 mm estetycznie wykończonej w kolorze białej satyny lub czarnego matu. Zaprojektowane zostały przez uznanego architekta wnętrz Artura Benckiego Fot. Pulano/Dekorian

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

WNĘTRZA wiernym

odwzorowaniem

katalogowego.

Z typowych pigmentów do betonu uzyskuje się kolory bardziej stonowane niż na palecie RAL. Barwienie w masie sprawia, że faktura betonu nie traci swoich naturalnych właściwości – charakterystycznych przebarwień, widocznych wżerów, śladów piaskowania.

Szablony Ozdabiając ściany wykonanymi z użyciem szablonu wzorami, w prosty sposób możemy dokonać efektownej metamorfozy mieszkania. Dzięki ornamentom ściany stają się jednym z istotnych elementów decydujących o wysmakowanym stylu pomieszczenia. Wykonanie takich aplikacji nie wymaga dużych nakładów ﬁnansowych ani zaawansowanych umiejętności malarskich. Do wykonania wzoru na ścianie zainspirować może niemal wszystko – natura, folkowe wycinanki, ﬁgury geometryczne itd. Pamiętajmy jednak, by ścienna dekoracja odpowiadała również całości aranżacji – wzór powinien być dopasowany do stylu wnętrza. Istotna jest także wielkość i kolor dekoracji. Bardzo duże wzory, choć modne, nie sprawdzą się w niewielkich pomieszczeniach. Wybierając barwę, możemy zdecydować się na zastosowanie kontrastu i zaakcentować dekorację, wykonując ją zdecydowanie ciemniejszym kolorem. Bezpieczniejszym sposobem jest z pewnością

Najnowsza seria dekorów 50’s marki Morgan & Möller to rozwiązanie dla tych, którzy lubią bawić się konwencjami. Geometryczne wzory przywodzą na myśl modernizm z połowy ubiegłego stulecia. Koła, elipsy, fale czy zaokrąglone czworoboki stwarzają wrażenie ruchu, dynamizują aranżację i nadają betonowi lekkości Fot. Morgan & Möller

skorzystanie z różnych tonacji tego samego

rem konkretnego wnętrza. Wśród nich znaj-

przypominają tkaninę. Tworzą zmywalną,

odcienia. Subtelny, a jednocześnie urzekają-

dziemy m.in. wzory inspirowane miejskim

odporną na zabrudzenia powierzchnię, ła-

cy i oryginalny efekt osiągniemy, stosując do

graﬁtti, sztuką orientu czy geometrią. Wiele

twą w codziennej pielęgnacji. W ofercie ﬁrm

zdobienia ścian produkt dekoracyjny.

wzorów swoją tematyką nawiązuje do funkcji

znajdziemy również graﬁki wykonywane na

konkretnych domowych pomieszczeń – kuch-

materiałach o podwyższonych parametrach

ni, łazienki czy pokoju dziecięcego.

akustycznych lub przeznaczone do pomiesz-

Grafiki ścienne Szeroki wybór graﬁk, ich kolorystyki, sty-

Graﬁki ścienne renomowanych producen-

listyki i tematyki, sprawia, że każdy znajdzie

tów drukowane są na najwyższej jakości

wzory idealnie komponujące się z charakte-

powłokach winylowych, które swoją fakturą

czeń mokrych.

Panele architektoniczne Wzory geometryczne to jeden z najmodniejszych kierunków w aranżacji wnętrz ostatnich lat. Współcześni projektanci bardzo chętnie nawiązują do tradycji wzorniczej artystów Art deco i Bauhausu, którzy byli zakochani w geometrii. Motywy dekoracyjne na bazie koła, kwadratu czy trójkąta pozytywnie wpływają na czystość kompozycji i elegancję wnętrza. Mają również niebagatelny wpływ na wrażenie ładu przestrzennego. Atutem ściennych paneli architektonicznych jest ich trójwymiarowa faktura, która czyni ścianę jednym z głównych bohaterów wnętrza. Od fantazji domowników lub architekta wnętrz zależy, czy stworzy się ścienną

Ciekawym pomysłem na dekorację ścian może być zestawienie farby z tapetą, która jest do niej dopasowana kolorystycznie Fot. Tikkurila

kompozycję z jednego lub kilku wzorów paneli. Panele można dowolnie łączyć i tworzyć autorską wizję dekorowanej ściany.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

WNĘTRZA

BEZPIECZNY KOMINEK

Zapraszamy na targi BUDMA 2–5 lutego

2016

Pawilon 5A Stoisko nr 37

Niepalne materiały izolacyjne Jacek Kanatek, dyrektor Działu High Performance Insulation, Promat

Izolacja kominka kojarzy się najczęściej z izolacją konstrukcyjną jego obudowy. W praktyce natomiast budowa kominka to złożony proces, który powinien zostać poprzedzony dokładną analizą wymagań i możliwości budowy określonej konstrukcji w dobrze wybranym miejscu.

riałów krzemianowo-wapniowych, wermikulitowych, mikroporowatych oraz włóknistych

zależności od tego, jakie wy-

1. Izolacja ściany nienośnej i jednocze-

– na bazie włókien wysokotemperaturowych,

bierzemy miejsce i na jaką

śnie niepalnej, niezawierającej elementów

bioresorbowalnych, bez spoiw organicznych

konstrukcję

zdecydujemy,

z materiałów palnych, którą trzeba izolować

oraz ogniotrwałych, które różnią się od sie-

będziemy musieli spełnić również różne wy-

termicznie: izolacja musi być tak skuteczna,

bie wieloma parametrami zarówno mecha-

magania termoizolacyjne.

niepalna i trwała (nieulegająca naturalne-

nicznymi, jak i termicznymi. Wszystkie łączy

mu i relatywnie szybkiemu starzeniu), aby

to, że są całkowicie niepalne i jednocześnie

po jej zastosowaniu i przy pełnym długo-

wysokotemperaturowe. Na szczęście, coraz

się

Jakie więc elementy podlegają termoizolacji? 1. Izolacja ściany i/lub stropu budow-

trwałym paleniu w kominku, temperatura

rzadziej jako elementy konstrukcyjne stoso-

li, które są w bezpośrednim sąsiedztwie,

na powierzchni ściany izolowanej, po stronie

wane są płyty ognioodporne o ściśle okre-

lub przez które przechodzą wysokotempera-

przeciwnej w stosunku do źródła ciepła (ko-

ślonej odporności ogniowej (przeznaczone

turowe elementy kominka.

minka), nie przekraczała 85°C.

do zabezpieczeń w biernej ochronie ppoż.).

2. Izolacja elementów konstrukcyjnych

2. Izolacja ściany nośnej lub zawierają-

samego kominka, której celem jest bez-

cej elementy z materiałów palnych, którą

pieczne, prawidłowe i wieloletnie jego dzia-

trzeba izolować termicznie: izolacja musi

łanie.

być tak skuteczna, niepalna i trwała (nieule-

O ile w drugim przypadku mamy możli-

gająca naturalnemu i relatywnie szybkiemu

wość dość łatwego policzenia, przetestowa-

starzeniu), aby po jej zastosowaniu i przy

nia i stosowania wyłącznie sprawdzonych

pełnym, długotrwałym paleniu w komin-

rozwiązań, to w pierwszym występuje nie-

ku, temperatura w płaszczyźnie kontaktu

ograniczona różnorodność rozwiązań mate-

tej izolacji z izolowaną ścianą nie przekra-

riałowych, konstrukcyjnych, projektowych

czała 85°C.

W związku z tym niemożliwe wydaje się

głęboko przemyślana, uniwersalna i opisu-

spełnienie wymagań izolacyjnych. W Polsce

jąca wszystkie rodzaje ścian izolowanych,

nie mamy osobnych przepisów dotyczących

materiałów izolacyjnych różniących się pa-

budowy i wykończenia kominka. Inaczej jest

rametrami oraz kominków, które z różnym

w Niemczech, gdzie są stosowne przepisy

skutkiem termicznym mogą oddziaływać

dotyczące tej kwestii. Niemieckie przepisy

na konstrukcję budowli, w zależności od ich

mówią bardzo jednoznacznie, jakie warunki

mocy, układu zdolnego do schładzania się,

muszą być spełnione i w taki sposób, aby te

oddawania temperatury otoczeniu oraz odle-

z pozoru bardzo nieprecyzyjne, uogólnione

głości od ścian, stropów i innych elementów,

wymagania w połączeniu z całą różnorodno-

które muszą być skutecznie izolowane.

ścią odosobnionych przypadków można było jednak ściśle spełnić i zweryﬁkować.

Podobnie jak w innych dziedzinach, tak-

A oto ich wymagania odnoszące się

nologiczny jest bardzo widoczny. Nowe materiały, nowe przepisy związane z bez-

tów budowli.

pieczeństwem i ekologią, nowy styl życia,

Ogólnie jest podział na dwa tylko przy-

mieszkania, wygoda korzystania z kominka

padki i odnoszące się do nich dwa warunki

itp. to wszystko jest siłą napędową do wpro-

termiczne:

wadzania nowych produktów i rozwiązań. nr 6/2015

że i w dziedzinie termoizolacji rozwój tech-

do punktu pierwszego, tj. ochrony elemen-

EKSPERT BUDOWLANY

Niedopuszczalne jest, o ile materiał nie jest

Zasada jest bardzo prosta, a jednocześnie

i aranżacyjnych.

Obecnie mamy więc na rynku wiele mate-

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. 1–3. Instalacja ściany za wkładem kominka (1); nakładanie kleju Promat K84 na płytę Promasil 950-KS (2); szybki, dokładny i pewny montaż bardzo trwałej izolacji PROMASIL 950-KS (3)

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

WNĘTRZA

PRODUKTY IZOLACYJNE PROMAT TOP PROMACLIM

Jest to rozwiązanie wspomagające utrzymanie właściwego mikroklimatu w pomieszczeniach wymagających utrzymywania korzystnych warunków termicznych i wigotnościowych (przeznaczonych np. do przechowywania produktów spożywczych, przemysłowych, dokumentów, książek lub sprzętu mechanicznego i elektronicznego). Płyty PROMACLIM są również skutecznym rozwiązaniem w sytuacjach, kiedy nie ma możliwości izolowania od zewnątrz lub trzeba izolować jedynie wybrane fragmenty ścian budynku. Izolowanie może się odbywać w sposób sekwencyjny, każde pomieszczenie osobno w wygodnym czasie, niezależnie od warunków atmosferycznych i pory roku. PROMACLIM został zarejestrowany w Polsce jako niepalny materiał termoizolacyjny przeznaczony do wewnętrznej izolacji ścian. Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał Aprobatę Techniczną nr AT-15-5860/2004.

PROMASIL 950-KS

Są to białe płyty z lekkiego krzemianu wapnia zaprojektowane specjalnie do izolacji domowych urządzeń i instalacji wysokotemperaturowych: kominków, otwartych palenisk i pieców kaflowych. Ich zaletą jest wyjątkowa dokładność wymiarowa, która pozwala szybko, pewnie i estetycznie zabudować je bez konieczności stosowania materiałów pomocniczych. Płyty można stosować zarówno w jednej warstwie, jak i większej ich liczbie. Liczba warstw nie decyduje o poprawności wykonanej izolacji – ważna jest dokładność wykonania oraz zgodność z projektem. Materiał jest w 100% monolityczny i nie zawiera żadnych spoiw, które mogłyby pod wpływem temperatury doprowadzić do uwalniania się jego cząstek. Płyty mają dopuszczenie do stosowania we wszystkich krajach europejskich, m.in. są polecane przez niemiecki nadzór kominiarski. PROMASIL 950-KS został zarejestrowany w Polsce jako niepalny materiał termoizolacyjny przeznaczony do izolacji ścian za kominkiem, otwartym paleniskiem i piecem kaflowym. Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał pierwszą Aprobatę Techniczną nr AT-156004/2003.

PROMATECT L

Jest materiałem termoizolacyjnym, którego wartość współczynnika przewodzenia ciepła λ jest niska, porównywalna z wełną mineralną przy relatywnie wysokiej gęstości – dwukrotnie wyższej od PROMASIL 950-KS. Jego cechy to: wysoka gęstość, wytrzymałość na zginanie i duże formaty płyt PROMATECT L. Prosta i pewna konstrukcja obudowy termoizolacyjnej z PROMATECT L nie wymaga stosowania dodatkowych elementów, takich jak konstrukcja nośna, izolacja i pokrycie zewnętrzne umożliwiające montaż materiałów wykończeniowych. PROMATECT L zachowuje się jak typowy materiał budowlany. Bezpośrednio na jego powierzchni można stosować typowe wykończenia powierzchni obudowy kominków. PROMATECT L można łączyć w sposób mechaniczny (wkrętami, śrubami, kołkami – wymagane jest wstępne nawiercenie odpowiednich otworów), można też kleić (np. klejem K84) lub łączyć na oba sposoby (wykorzystując listwy i podpory z pozostałości po cięciu płyt). Duże wymiary płyt (2500×1200×20–50 mm) umożliwiają przygotowanie gotowych elementów do łatwej konstrukcji i sprawnego montażu. Płyty zostały dopuszczone do stosowania we wszystkich krajach europejskich. Produkt zarejestrowano w Polsce jako niepalny materiał budowlany. Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał Aprobatę Techniczną nr AT-15-3176/2003.

jednocześnie

wysokotemperaturowy,

aby

produkt, który jest przebadany i ma aprobatę pozwalającą na jednorazowe zastosowanie

kają one z braku podstawowej znajomości

jednak bezpieczeństwo. Dlatego w niektórych

ochrony przeciwpożarowej.

przypadkach opłaca się sięgnąć po materiały

Różnorodność

materiałów

izolacyjnych

mikroporowate, chociaż ich cena około pię-

w funkcji konstrukcyjnej w biernej ochronie

wykorzystywanych przy budowie kominka

ciokrotnie przewyższa np. CaSi (krzemiano-

przeciwpożarowej, gdzie w warunkach po-

ma swoje uzasadnienie nie tylko w różnej ich

wo-wapniowe), ale tylko objętościowo.

żaru będzie poddany wysokiej temperaturze

cenie, ale głównie w parametrach technicz-

Jako równoważniki termoizolacyjne mate-

przez 1, 2, a nawet 4 godziny, był stosowany

nych, które sprawiają, że w jednym przypadku

riały mikroporowate są co najmniej cztero-

w kominku, a tym samym sezonowo lub dłu-

optymalnym rozwiązaniem jest produkt, który

krotnie skuteczniejsze przy tej samej grubości

gotrwale obciążony wysoką temperaturą. Je-

nie nadaje się do innego obszaru lub jego sto-

lub tak samo skuteczne przy 1/4 grubości.

śli do takich interpretacji dochodzi, to wyni-

sowanie jest nieopłacalne. Najważniejsze jest

Wszystko warto policzyć, a każdy przypadek jest indywidualny. Szczególnie dokładnie trzeba rozważyć izolację suﬁtu nad kominkiem, jest to bowiem zazwyczaj najbardziej niebezpieczne miejsce w kontekście izolacji.

Rys. 1. Kominek usytuowany przy ścianie niepalnej oraz niespełniającej funkcji nośnej

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Rys. 2. Kominek usytuowany przy nośnej ścianie budynku lub ścianie zawierającej materiały palne

www.ekspertbudowlany.pl

Promat TOP Sp. z o.o. ul. Przecławska 8, 03-879 Warszawa Dział High Performance Insulation tel. +48 22 212 22 95, fax +48 22 212 22 98 e-mail: hpi@promattop.pl www.promattop.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Fot. Wiśniowski

BUDOWA

Profesjonalny montaż

BRAMY GARAŻOWEJ Poznanie zasad profesjonalnego montażu bramy garażowej pozwoli inwestorom, którzy będą ją codziennie użytkować, czuwać nad przebiegiem prac instalacyjnych i jakością ich wykonania.

ramy garażowe dostępne są w kilku

pieczeństwo użytkowania oraz atrakcyjny

rodzajach – można wybierać spośród

wygląd. Bez względu na to, jaką konstrukcję

modeli segmentowych, rolowanych

wybierzemy do swojego domu, do tego, aby

(roletowych), uchylnych czy rozwiernych.

w pełni wykorzystać jej parametry, niezbędny

Dobór odpowiedniego rozwiązania uzależ-

jest dobry montaż.

niony jest od potrzeb użytkowników oraz od wielkości przestrzeni na podjeździe do garażu.

Fot. ZPOiD Gdy skrzydło zostanie zamontowane w ościeżnicy, trzeba jeszcze sprawdzić jego pracę, a w razie nieprawidłowości, skorygować ustawienie

Na co zwrócić szczególną uwagę?

Nowoczesne bramy zapewniają bardzo

Pierwszy etap inwestycji to precyzyjny po-

dobre parametry termiczne, komfort i bez-

miar ościeża (otworu), w którym zamonto-

Fot. ZPOiD Po skręceniu ościeżnicy i wstawieniu jej w otwór, należy ustawić pion i poziom

wana zostanie brama. Musi on uwzględniać szerokość i wysokość otworu wjazdowego, wysokość nadproża, przestrzeń boczną i głębokość garażu z wolnym miejscem pod suﬁtem, co będzie istotne przy wyborze bramy uchylnej lub segmentowej. Pomiaru dokonuje fachowiec z ﬁrmy odpowiedzialnej za instalację wyrobu. Fot. Wiśniowski Technika montażu bramy może się różnić w zależności od jej rodzaju i producenta. Zawsze jednak należy stosować się do instrukcji dołączonej do danego produktu

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Idealną sytuacją jest, gdy montaż bramy odbywa się po zakończeniu prac wykończeniowych w garażu. Jeśli nie jest to możliwe,

reklama

BUDOWA

Fot. Hörmann Nowoczesne bramy są nie tylko ciepłe i bezpieczne, ale także efektowne

trzeba zwrócić uwagę, aby nadproże i „węgarki”, do których przymocowana zostanie konstrukcja bramy, były wytynkowane i pomalowane. Podobnie jak przy montowaniu okien i drzwi, również w przypadku bramy kluczowe jest właściwe przygotowanie otworu montażowego – oczyszczenie go, wyrównanie i zagruntowanie. Należy też zadbać o wypoziomowanie posadzki, co ułatwi instalację i wyeliminuje ryzyko powstania szczeliny pomiędzy dołem bramy a posadzką. Prawidłowe wykończenie podłogi umożliwia precyzyjne ustawienie napędu pod względem położeń krańcowych bramy, czyli pozycji, które zajmuje ona przy całkowitym otwarciu i zamknięciu. Gdy wybrany model bramy jest wyposażony w napęd automatyczny, konieczne jest także uprzednie doprowadzenie zasilania i pozostawienie przestrzeni na niezbędne komponenty.

Montaż krok po kroku Mnogość dostępnych na rynku rozwiązań sprawia, że technika instalacji bramy garażowej może się różnić w zależności od jej rodzaju lub konkretnego producenta. Każdorazowo najlepiej stosować się więc do zaleceń zamieszczonych w dołączonej do wyrobu instrukcji i do ogólnych zasad dobrego montażu. Po przywiezieniu bramy na posesję monterzy powinni sprawdzić wszystkie elementy oraz upewnić się, że rozmiary konstrukcji zgadzają się z wymiarami ościeża. Kolejny etap pracy to skręcenie ościeżnicy i wstawienie jej w otwór, a także ustawienie pionu i poziomu. Po osadzeniu ościeżnicy można przystąpić do zaklinowania jej w narożnikach oraz zaznaczenia miejsc wiercenia otworów pod kątowniki montażowe. Dalszy krok to przykręcenie ościeżnicy i uszczelnienie szczeliny pomiędzy jej profilami a murem za pomocą piany montażowej. W przypadku konstrukcji segmentowych i niektórych bram uchylnych konieczne jest przykręcenie do sufitu prowadnic podsufitowych. Norbert Frąckowiak, ambasador kampanii edukacyjnej „Dobry montaż”, dyrektor handlowy firmy P.P.H.U. FIX z Wrocławia zajmującej się profesjonalnym montażem stolarki otworowej

Ekspert RADZI

Istotne jest dokładne sprawdzenie nadproża. Jego wygięcie w tzw. banan uniemożliwi później właściwą pracę bramy. Warto także uwzględnić usytuowanie bramy w zależności od jej koloru i wielkości – dla przykładu: montaż szerokiej, ciemnej bramy od strony południowej może prowadzić do sporego ugięcia jej paneli, nawet do 0,8% długości, w wyniku intensywnego nasłonecznienia. Aby brama pracowała długo i bezproblemowo, musi być również odpowiednio serwisowana. Taki serwis mają w swojej ofercie jedynie profesjonalne firmy zajmujące się sprzedażą i montażem bram garażowych. Dobrze zamontowana i serwisowana konstrukcja zapewni komfort i bezpieczeństwo użytkowania garażu.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

lider wśród czasopism branżowych

BUDOWA

IZOLACJE – ogólnopolski ski miesi miesięcznik esięcz ęcznik nik iinformanformacyjno-techniczny, ukazujee się na rynku od 1996 roku, a od 2004 roku także w Internecie Interne w postaci wortalu www.izolacje.com.pl. Obecnie jest to jedyne na rynku czasopismo, w którym oprócz zagadnień ogólnobudowlanych bardzo szczegółowo omawiane są problemy izolacji cieplnej, akustycznej, wodochronnej itp. oraz najnowsze osiągnięcia w dziedzinie materiałów i technologii izolacyjnych.

Fot. Hörmann Dobry montaż i okresowe serwisowanie bramy zapewnią jej długotrwałe i bezawaryjne działanie

Zalecane przez specjalistów Prenumerata

dwuletnia – 172 zł roczna – 104 zł półroczna – 70 zł edukacyjna – 70 zł

Grupa MEDIUM

www.izolacje.com.pl

ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 810 21 24 faks 22 810 27 42

kupon prenumeraty

e-mail: prenumerata@medium.media.pl Fot. Hörmann Wybór konkretnego rodzaju bramy zależy m.in. od ilości miejsca, jaką dysponujemy przed garażem i jak usytuowany jest do niego wjazd

ZAMAWIAM PRENUMERATĘ IZOLACJI OD NUMERU NAZWA FIRMY ULICA I NUMER KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ

Ostatni etap to montaż wyposażenia: klamek, rygli antywłamaniowych oraz, jeśli brama jest

lach uchylnych, po dokręceniu rolek prowa-

w niego wyposażona, mechanizmu automa-

dzących do skrzydła, można zamontować je

tycznego napędu.

OSOBA ZAMAWIAJĄCA

w ościeżnicy. W przypadku bramy segmen-

Większość konstrukcji bram jest wykona-

towej należy najpierw poskręcać ze sobą

na ze stali lub aluminium. Przy prowadzeniu

RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ / NIP

poszczególne panele. Łączy się je za pomo-

prac malarskich i murarskich w garażu trzeba

cą zawiasów, do których dokręcane są rolki

je zabezpieczyć przed kontaktem z agresyw-

prowadzące. Gdy skrzydło zostanie zamon-

nymi substancjami zawartymi na przykład

towane do ościeżnicy, trzeba sprawdzić jego

w zaprawie murarskiej czy preparatach la-

pracę. Jeśli przesuwa się z oporami lub ociera

kierniczych. Mogą one bowiem prowadzić do

o prowadnicę, konieczne jest skorygowanie

powstawania korozji.

E-MAIL TELEFON KONTAKTOWY

Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Grupy Medium w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Grupę Medium do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Bank Zachodni WBK SA VI O/Warszawa 46 1090 1753 0000 0000 7406 8950

ustawienia.

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Grupę Medium oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Podanie danych ma czytelny podpis charakter dobrowolny.

promocja

DATA I CZYTELNY PODPIS

Wykonanie następnego etapu instalacji uzależnione jest od rodzaju bramy. W mode-

Po wstępnym uruchomieniu bramy należy

Opracowano na podstawie materiałów

jeszcze ustawić odpowiedni naciąg sprężyn.

Związku Polskie Okna i Drzwi

Prodex

www.pcc-prodex.eu

Natryskowe Izolacje Poliuretanowe PCC Prodex Sp. z o.o. | ul. Artemidy 24 | 01-497 Warszawa T +48 22 638 76 84 | prodex@pcc.eu

BUDOWA

Ciepły i energooszczędny dom Jak zaizolować dach skośny

mgr inż. Aleksandra Pieniążek, mgr inż. Joanna Szeląg, mgr inż. Jerzy Żurawski

Wymagania prawne dotyczące izolacyjności budynków są coraz ostrzejsze, co w przyszłości może prowadzić do zmiany konstrukcji przegród, a także do poszukiwania lepszych materiałów termoizolacyjnych. Zmienić może się m.in. sposób budowy dachów opartych o więźby dachowe, tzw. dachów skośnych. Co mówią przepisy

≤ 0,2 W/(m2 · K). Przepisy ulegną kolejnemu

Najistotniejsze funkcje dachu to:

» zapewnienie

odpowiedniej wytrzymałości

konstrukcyjnej, pozwalającej użytkować dach zgodnie z przeznaczeniem,

» ochrona

przed wpływem czynników at-

mosferycznych, takich jak temperatura, wiatr, deszcz, śnieg,

» ochrona przed hałasem. Dach może mieć decydujący wpływ na zużycie energii, zwłaszcza w budynkach

zaostrzeniu w 2017 r. oraz 2021 r. i będą wynosić odpowiednio 0,18 W/(m2 · K) i 0,15 W/(m2 · K).

Fot. 1. Straty przez źle zaizolowany dach mogą wynosić nawet 25% wszystkich strat ciepła w budynku Fot. J. Guzal

Wymagania izolacyjne budynków w standardzie NF15 i NF40 Od lipca 2013 r. określono również inne standardy budynków jedno- i wielorodzin-

W tabeli 1 przedstawiono maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła.

nych z dotacją z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wod-

Tabela 1. Maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła dachu Współczynnik przenikania ciepła UC(maks.) [W/(m2 · K)]

Dachy przy temperaturze

od 1.01.2014 r.

od 1.01.2017 r.

od 1.01.2021 r.

ti ≥ 16°C

≤ 0,20

≤ 0,18

≤ 0,15

niskich. Geometria budynku jest jednym

8°C ≤ ti <16°C

≤ 0,30

z istotnych elementów mających wpływ na

ti < 8°C

0,70

straty ciepła. W budynkach, w których powierzchnia dachu FD/Ve > 0,1 m–1, udział strat ciepła przez dach jest znaczący. W budynkach jednorodzinnych iloraz ten przekracza FD/Ve > 0,2

m–1.

W takiej sytuacji

statyczne straty ciepła przez dach są największe.

Tabela 2. Wymagania dotyczące izolacyjności dachu w budynkach o standardzie NF15 i NF40 Współczynnik przenikania ciepła Udachu [W/(m2 · K)]

Strefa klimatyczna

Budynek jednorodzinny

Budynek wielorodzinny NF15

NF40

≤ 0,12

≤ 0,15

NF15

NF40

I, II, III

≤ 0,10

≤ 0,12

IV, V

≤ 0,08

≤ 0,10

W większości przypadków straty przez dach wynoszą około 15–20% wszystkich

Tabela 3. Trwałość różnego rodzaju pokryć dachowych

strat ciepła w budynku. W niektórych przypadkach mogą przekraczać nawet 25%. Drugim istotnym parametrem, mającym wpływ na straty ciepła, jest wartość współczynnika przenikania ciepła U, którego graniczne wartości określono w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r. zmienia-

Zalecana wartość ekspozycji niezbędna do obliczeń NPV

Dachy z papy tradycyjnej (oksydowanej)

Dachy z papy termozgrzewalnej podwójnej (modyﬁkowane SBS, APP)

jącym rozporządzenie w sprawie warunków

Dachy z dachówki ceramicznej

technicznych, jakim powinny odpowiadać

Dachy z dachówki betonowej

zaostrzenia przepisów obejmują wymagania

Dachy z blachy powlekanej proﬁlowanej

izolacyjne przegród oraz wymagania ogólne

Dachy z gontu papowego

budynki i ich usytuowanie [2]. Stopniowe

w zakresie wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej EP. Od 2014 r. w odniesieniu do temperatury wewnętrznej powyżej 16°C UC(maks.)

Typ przegrody

Trwałość zależna od jakości zastosowanego materiału pod warunkiem realizacji procesów konserwacji i remontów [lata]

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Dachy z gontu drewnianego

Dachy – strzecha ze słomy

Dachy – strzecha z trzciną

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA nej (NFOŚiGW) – NF15 i NF40 (tabela 2).

Tabela 4. Analizowane dachy o izolacji międzykrokwiowej i nakrokwiowej Uoptymalne [W/(m2 · K)]

W przypadku wykonywania budynków jednorodzinnych NF15 i NF40 maksymalne

Opis

dopuszczalne wartości współczynnika przenikania ciepła powinny wynosić:

» dla

strefy klimatycznej I, II i III: Udachu

≤ 0,10 W/(m2 · K),

» dla

strefy klimatycznej IV i V: Udachu

≤ 0,08

W/(m2 · K).

W odniesieniu do budynków wielorodzin-

blachodachówka

dachówka ceramiczna

trwałość T = 20 lat

trwałość T = 30 lat

Izolacja międzykrokwiowa

0,169

0,131

Izolacja nakrokwiowa

0,175

0,145

Wymagania od 2014 r.

0,2

Wymagania od 2017 r.

0,18

Wymagania od 2021 r.

0,15

nych i wszystkich stref klimatycznych wyno-

NF15

0,1

szą odpowiednio:

NF40

0,15

» dla NF15: Udachu ≤ 0,12 W/(m2 · K), » dla NF40: Udachu ≤ 0,15 W/(m2 · K). Niższe powinno być również zużycie energii użytkowej:

rametrów mających wpływ na wyniki końco-

» poprawnie

we. Jednym z nich jest trwałość przegrody.

dachu,

Trwałość przegrody można rozpatrywać pod

» dla NF15: EU ≤ 15 kWh/m2 · rok, » dla NF40: EU ≤ 40 kWh/m2 · rok.

różnym kątem:

W niektórych przypadkach spełnienie wymagań dotyczących energii użytkowej (EU) będzie wymagać projektowania przegród o niższych wartościach współczynnika przenikania ciepła.

» degradacji materiałów użytych do budowy, » technicznego starzenia się materiałów, » prawnej utraty parametrów spełniających

zaprojektowanej

konstrukcji

» prawidłowo zastosowanych materiałów, » dobrego wykonawstwa,

wymagania,

» aspektów ekonomicznych. Najczęściej za trwałość elementu budynku uznaje się tę część, której uszkodzenie de-

Racjonalna izolacyjność termiczna dachu

cyduje o prawidłowym funkcjonowaniu elementu. W odniesieniu do dachów wpływa na

Uzyskanie optymalnej izolacyjności przegrody wymaga ustalenia kilku istotnych pa-

to głównie rodzaj i jakości pokrycia dachowego. Po części zależy również od:

Fot. 2. Izolacja dachu materiałem izolacyjnym zlokalizowanym między krokwiami Fot. archiwa autorów

reklama

1 Kup kamerę termowizyjną FLIR E60(bx) i uzyskaj rabat 1345 EURO

Kup FLIR E60(bx) i skorzystaj ze zniżek oraz bezpłatnych akcesoriów

Kup kamerę termowizyjną FLIR E60(bx) i uzyskaj rabat 1245 EURO oraz gratis FLIR TG165

EKSPERT BUDOWLANY

Kup kamerę termowizyjną FLIR E60(bx) i uzyskaj rabat 995 EURO oraz gratis obiektyw 15°

Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski, ul. Rakowiecka 39A/3, 02-521 Warszawa tel.: +48(22) 849 71 90, fax. +48(22) 849 70 01, e-mail: rutkowski@kameryir.com.pl nr 6/2015 www.ekspertbudowlany.pl

w w w. k a m e r y I R . c o m . p l

Kup kamerę termowizyjną FLIR E60(bx) i uzyskaj rabat 995 EURO oraz gratis obiektyw 45°

BUDOWA » warunków eksploatacji. 1

Jeżeli wszystkie powyższe warunki są speł-

nione, można przyjąć, że o trwałości decyduje jakość warstwy zewnętrznej. Korzyści płynące z przyjęcia odpowiednich rozwiązań mogą być stosunkowo długie, np. trwałość użytkową dobrej dachówki ceramicznej oszacowano nawet na 40 lat, a pokrycia z papy na mało trwałej osnowie

Rys. 1. Dach z izolacją międzykrokwiową: 1 – dachówka ceramiczna lub inne pokrycie dachowe, 2 – łata, 3 – kontrłata, 4 – folia wiatroizolacyjna o dużej paroprzepuszczalności, 5 – krokiew, 6 – wełna mineralna między krokwiami, 7 – folia paroizolacyjna, 8 – płyta gipsowo-kartonowa

tylko na 10 lat. Trwałość jest niezwykle ważnym czynnikiem mającym wpływ na wynik optymalizacji. W tabeli 3 zamieszczono przykładowe trwałości użytkowe różnych pokryć dachowych mające podstawowe znaczenie

9 10

dla trwałości dachu. Podczas wyznaczania optymalnej izolacyjności termicznej dachu znaczenie mają także inne czynniki, głównie:

» cena energii, » koszty budowy dachu, » wzrost cen nośników energii, » koszty okresowych remontów i napraw. W ciągu 30–40 lat trudno prognozować Rys. 2. Dach z izolacją międzykrokwiową oraz dodatkową warstwą izolacji pod krokwiami: 1 – dachówka ceramiczna lub inne pokrycie dachowe, 2 – łata, 3 – kontrłata, 4 – folia wiatroizolacyjna o dużej paroprzepuszczalności, 5 – krokiew, 6 – wełna mineralna między krokwiami, 7 – dodatkowa warstwa izolacji pod krokwiami, 8 – łącznik mechaniczny, 9 – folia paroizolacyjna, 10 – płyta gipsowo-kartonowa

zmienność tak wielu czynników, a nieznaczne odchylenia od przyjętych założeń mogą wskazać zupełnie inną optymalną wartość współczynnika przenikania ciepła dachu. Na potrzeby artykułu poddano analizie dachy o izolacji międzykrokwiowej i nakro-

9 10

kwiowej. Założono, że:

» cena ciepła wynosi 60 zł/GJ (0,216 zł/kWh),

» wzrost cen nośników energii wyniesie średnio 5,5% rocznie,

» utrata wartości pieniądza w czasie wynosi 3%,

» dach Rys. 3. Dach z izolacją międzykrokwiową oraz dodatkową warstwą izolacji nad krokwiami: 1 – dachówka ceramiczna lub inne pokrycie dachowe, 2 – łata, 3 – kontrłata, 4 – folia wiatroizolacyjna o dużej paroprzepuszczalności, 5 – dodatkowa warstwa izolacji nad krokwiami, 6 – łącznik mechaniczny, 7 – krokiew, 8 – wełna mineralna między krokwiami, 9 – folia paroizolacyjna, 10 – płyta gipsowo-kartonowa

kryty jest dachówką ceramiczną

o trwałości T = 30 lat,

» dach kryty jest blachodachówką o trwałości T = 20 lat. W tabeli 4 podano opis analizowanych dachów. Optymalna wartość współczynnika przeni-

kania ciepła Udachu, przy ogrzewaniu z ciepła sieciowego lub z kotłowni gazowej (koszt około 60 zł/GJ) już dziś jest niższa od minimalnych wymagań prawnych stawianych w 2021 r. Przy optymalnej wartości współczynnika przenikania ciepła czas zwrotu poniesionych nakładów jest stosunkowo duży. W zależności do sytuacji waha się od 17 do

nawet 28 lat.

Rys. 4. Dach z izolacją nakrokwiową: 1 – dachówka ceramiczna lub inne pokrycie dachowe, 2 – łata, 3 – kontrłata, 4 – folia wiatroizolacyjna o dużej paroprzepuszczalności, 5 – izolacja nakrokwiowa, np. płyty z piany PIR lub PUR, 6 – łącznik mechaniczny, 7 – folia paroizolacyjna, 8 – deskowanie, 9 – krokiew Rys. archiwa autorów

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Materiały do ocieplania dachów skośnych Obecnie najczęściej stosowanym izolatorem termicznym są włókniste materiały

BUDOWA

Ekspert

Prawidłowe wykonanie izolacji termicznej dachu skośnego nie jest zadaniem prostym, zwłaszcza na połączeniach foli wiatro- i paroizolacyjnych oraz w pobliżu krokwi i konstrukcji murowych. Stosowanie włóknistych materiałów termoizolacyjnych do izolacji więźb dachowych wymaga więc dużej staranności wykonawczej. Zlekceważenie zagadnienia skutkuje znacznym, trudnym do oszacowania pogorszeniem izolacyjności termicznej dachu. Z doświadczeń autorów wynika, że błędy wykonawcze spowodowane utrudnieniami niewynikającymi z technologii wznoszenia mogą pogorszyć izolacyjność termiczną dachu nawet o 30%, nie mówiąc o wpływie szczelności na jakość energetyczną budynku. Przykłady wad wykonawczych pokazano na termogramach (fot. 3–8).

RADZI

Stosowanie materiałów do izolacji dachu o wartościach wyższych niż 0,036 W/(m · K) stwarza

trudności

konstrukcyjne.

Przy-

szłością są rozwiązania λD < 0,03, 0,025 W/(m · K), a nawet niższe. Efektywność ekonomiczną izolacyjności termicznej wyrobu budowlanego można łatwo określić i porównać za pomocą prostej analizy ekonomicznej:

E eko ,λ = K M ,T ⋅ λ obl. gdzie: Eeko,λ – efektywność ekonomiczna izolacji termicznej analizowanego materiału termoizolacyjnego, KM,T – koszt 1 m3 materiału termoizolacyjnego, λobl. – obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła. Fot. 3. Rozkład termiczny wadliwie wykonanej izolacji dachu za pomocą włóknistych materiałów termoizolacyjnych. Obraz zarejestrowany po zdjęciu płyt gipsowo-kartonowych

Fot. 4. Rozkład termiczny wadliwie wykonanej izolacji dachu za pomocą włóknistych materiałów termoizolacyjnych. Obraz zarejestrowany przed zdjęciem płyt gipsowo-kartonowych

Alternatywą dla materiałów izolacyjnych pochodzenia naturalnego są materiały wytwarzane z tworzyw sztucznych. Są wśród nich natryskiwane pianki poliuretanowe. Tak jak w przypadku luźnych materiałów włóknistych, tak i w przypadku natryskiwanych pianek PUR określa się je jako materiał szczelnie izolujący. Wartość deklarowanego współczynnika przewodzenia ciepła pianek PUR to λD = 0,024 W/(m · K) przy gęstości około 35–60 kg/m3. Pianka natryskowa wykazuje dobrą przyczepność do różnego typu powierzchni, jest materiałem trwałym i od-

Fot. 5. Widok wadliwie wykonanej izolacji na styku krokwi koszowej bez płyty gipsowo-kartonowej. Temperatura minimalna od wewnętrznej strony izolacji wynosi –2,03°C

Fot. 6. Rozkład termiczny połaci dachu izolowanego za pomocą włóknistych materiałów termoizolacyjnych, zobrazowanie termiczne w okolicach krokwi koszowej po założeniu płyt gipsowo-kartonowych

pornym na działanie czynników zewnętrznych. Aplikowana międzykrokwiowo nie likwiduje osłabień termicznych występujących na konstrukcji dachu (fot. 2). Do izolowania dachów nakrokwiowo służą m.in. płyty wykonane z poliuretanu (PUR) oraz poliizocyjanuratu (PIR). Rdzeniem jest pianka poliuretanowa PUR lub PIR o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych. Okładziny wykonane są z papieru zwykłego, kompozytowego, bitumizowanego, laminatu kompozytowego lub aluminium. Płyty mają wyproﬁlowane krawędzie, łączone są na pióro i wpust

Fot. 7. Rozkład termiczny izolacji termicznej dachu w okolicach ścianki kolankowej bez płyt gipsowo-kartonowych

Fot. 8. Rozkład termiczny izolacji termicznej dachu w okolicach ścianki kolankowej z płytami gipsowo-kartonowymi Fot. archiwa autorów

lub na zakład. Płyty PIR i PUR mają bardzo podobny skład chemiczny. Główne składniki to izocyjanian i poliol oraz aktywatory i stabilizatory. Pianka PIR ma więcej izocyjanianu niż pianka PUR, dzięki czemu wykazuje lep-

izolacyjne pochodzenia skalnego lub szkla-

drzewnego o λD = 0,038–0,044 W/(m · K).

sze właściwości izolacyjne. Oferowane pro-

nego, czyli wełna mineralna skalna lub

Na rynku dostępne są również materiały

dukty mają wartość współczynnika przewo-

szklana. Jeśli chodzi o właściwości izola-

z włókien celulozowych. Występują one

dzenia ciepła λD = 0,021–0,023 W/(m · K)

cyjności termicznej tego typu materiałów, to

w postaci luźnej i aplikowane są w prze-

oraz charakteryzują się bardzo niską nasią-

dostępne są wyroby budowlane o deklaro-

grody najczęściej pneumatycznie. Wartość

kliwością.

wanym współczynniku przewodzenia ciepła

ich deklarowanego współczynnika przewo-

Zastosowanie izolacji nakrokwiowej eli-

λD = 0,030–0,044 W/(m · K). Rzadziej sto-

dzenia ciepła wynosi λD = 0,037–0,043

minuje konstrukcyjne osłabienia termiczne,

sowane są materiały izolacyjne pochodzenia

W/(m · K).

ponieważ dach jest równomiernie osłonię-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA ty od zewnÄ&#x2026;trz. Ponadto nie istnieje ryzyko osuniÄ&#x2122;cia izolacji zÂ przestrzeni miÄ&#x2122;dzy krokwiami wÂ wyniku np. bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dnego montaĹźu â&#x20AC;&#x201C;Â izolacja nakrokwiowa zawsze pozostaje na swoim miejscu. Sam montaĹź jest Ĺ&#x201A;atwiejszy oraz szybszy iÂ nadaje siÄ&#x2122; do izolowania we wszystkich rodzajach dachĂłw.

Konstrukcje dachĂłw Ze wzglÄ&#x2122;du na lokalizacjÄ&#x2122; izolacji termicznej dachy skoĹ&#x203A;ne moĹźna podzieliÄ&#x2021; na dachy

W 2010 r. opublikowano DyrektywÄ&#x2122; Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynkĂłw [1], w ktĂłrej okreĹ&#x203A;lono program poprawy efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej. W zwiÄ&#x2026;zku z postanowieniami tego dokumentu w Unii Europejskiej od 2021 r. majÄ&#x2026; powstawaÄ&#x2021; budynki o niemal zerowej charakterystyce energetycznej, zuĹźywajÄ&#x2026;ce minimalnÄ&#x2026; iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; energii, ktĂłra powinna pochodziÄ&#x2021; w bardzo duĹźym stopniu ze ĹşrĂłdeĹ&#x201A; odnawialnych wytwarzanych na miejscu lub w pobliĹźu budynku. Pod wpĹ&#x201A;ywem postanowieĹ&#x201E; europejskich w Polsce znowelizowano wymagania prawne, obniĹźono dopuszczalnÄ&#x2026; prawem energochĹ&#x201A;onnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; budynkĂłw oraz okreĹ&#x203A;lono zmiany wymagaĹ&#x201E; w tym zakresie. Wprowadzono nowe wymagania dotyczÄ&#x2026;ce izolacyjnoĹ&#x203A;ci termicznej przegrĂłd budowlanych oraz wskaĹşnika nieodnawialnej energii pierwotnej EP przy zachowaniu odpowiedniego klimatu pomieszczeĹ&#x201E;.

WARTO

wiedzieÄ&#x2021;

zÂ izolacjÄ&#x2026; termicznÄ&#x2026;:

Âť miÄ&#x2122;dzykrokwiowÄ&#x2026; (rys.1), Âť miÄ&#x2122;dzykrokwiowÄ&#x2026; iÂ podkrokwiowÄ&#x2026; lub rzadziej nakrokwiowÄ&#x2026; (rys. 2â&#x20AC;&#x201C;3),

Âť wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznie

wego wynosi najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej 18 cm. ZÂ uwagi na

termicznej na krokwiach, niezbÄ&#x2122;dne jest za-

obowiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;ce wymagania prawne okreĹ&#x203A;lo-

stosowanie dodatkowej warstwy izolacji pod

ne wÂ RozporzÄ&#x2026;dzeniu Ministra Transportu,

lub nad krokwiami. MateriaĹ&#x201A;y termoizolacyj-

Budownictwa iÂ Gospodarki Morskiej zÂ dnia

ne umieszczane sÄ&#x2026; miÄ&#x2122;dzy- iÂ podkrokwiowo,

projektowane).

5Â lipca 2013 r. zmieniajÄ&#x2026;cym rozporzÄ&#x2026;-

zÂ wykorzystaniem przestrzeni konstrukcyj-

Konstrukcja dachĂłw zÂ izolacjÄ&#x2026; miÄ&#x2122;dzykro-

dzenie wÂ sprawie warunkĂłw technicznych,

nej dachu oraz przestrzeni miÄ&#x2122;dzy pĹ&#x201A;ytami

kwiowÄ&#x2026; zwiÄ&#x2026;zana jest zÂ wieloletniÄ&#x2026; tradycjÄ&#x2026;

jakim powinny odpowiadaÄ&#x2021; budynki iÂ ich

gipsowo-kartonowymi aÂ dolnÄ&#x2026; pĹ&#x201A;aszczyznÄ&#x2026;

zagospodarowania nieuĹźytkowej powierzchni

usytuowanie [2], wykonanie dachu zÂ izolacjÄ&#x2026;

konstrukcji dachu (rys. 2). RozwiÄ&#x2026;zania tego

poddasza na mieszkania. Obecnie do izola-

wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznie miÄ&#x2122;dzy krokwiami jest nieekono-

typu sÄ&#x2026; obecnie najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej stosowane.

cji dachu skoĹ&#x203A;nego stosuje siÄ&#x2122; najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej

miczne, aÂ wÂ niektĂłrych przypadkach tech-

wĹ&#x201A;Ăłkniste materiaĹ&#x201A;y izolacyjne szklane lub

nicznie niemoĹźliwe do realizacji. Ze wzglÄ&#x2122;du

Literatura

kamienne, czyli weĹ&#x201A;nÄ&#x2122; szklanÄ&#x2026; lub skalnÄ&#x2026;.

na niejednorodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; izolacyjnÄ&#x2026; przegrody

GruboĹ&#x203A;Ä&#x2021; izolacji termicznej zaleĹźy do wysoko-

speĹ&#x201A;nienie warunku Udachu â&#x2030;¤ 0,2 W/(m2 Âˇ K)

Ĺ&#x203A;ci konstrukcji, gĹ&#x201A;Ăłwnie krokwi dachowych.

wÂ dachu tylko zÂ izolacjÄ&#x2026; miÄ&#x2122;dzykrokwiowÄ&#x2026;

Ze wzglÄ&#x2122;dĂłw konstrukcyjnych najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej

wymagaĹ&#x201A;oby zastosowania materiaĹ&#x201A;u termo-

uĹźywane sÄ&#x2026; krokwie oÂ przekroju 7Ă&#x2014;14 cm,

izolacyjnego gr. 27 cm, co jest bardzo nie-

8Ă&#x2014;16 cm lub 9Ă&#x2014;18 cm. Maksymalna gru-

korzystne konstrukcyjnie iÂ ekonomicznie. Aby

boĹ&#x203A;Ä&#x2021; materiaĹ&#x201A;u izolacyjnego miÄ&#x2122;dzykrokwio-

zmniejszyÄ&#x2021; wpĹ&#x201A;yw osĹ&#x201A;abienia izolacyjnoĹ&#x203A;ci

1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego iÂ Rady 2010/31/UE zÂ dnia 19 maja 2010 r. wÂ sprawie charakterystyki energetycznej budynkĂłw (DzÂ Urz L.Â 153 zÂ 18.06.2010, s. 13â&#x20AC;&#x201C;35). 2. RozporzÄ&#x2026;dzenie Ministra Transportu, Budownictwa iÂ Gospodarki Morskiej zÂ dnia 5 lipca 2013Â r. zmieniajÄ&#x2026;ce rozporzÄ&#x2026;dzenie wÂ sprawie warunkĂłw technicznych, jakim powinny odpowiadaÄ&#x2021; budynki iÂ ich usytuowanie (DzU zÂ 2013Â r., poz.Â 926).

nakrokwiowÄ&#x2026; (rys. 4) (rzadko

promocja

7HUPLQDU]

,=2/$&-(

To publikacja skierowana bezpoĹ&#x203A;rednio do osĂłb zwiÄ&#x2026;zanych zawodowo zÂ branĹźÄ&#x2026; budowlanÄ&#x2026;, aÂ takĹźe interesujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; zagadnieniami zwiÄ&#x2026;zanymi zÂ szeroko pojÄ&#x2122;tÄ&#x2026; energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. Terminarz moĹźe stanowiÄ&#x2021; pomocne narzÄ&#x2122;dzie wÂ pracy dla osĂłb zwiÄ&#x2026;zanych zÂ budownictwem. WÂ Ĺ&#x203A;rodku, oprĂłcz czytelnego kalendarium rozmieszczonego wÂ systemie tygodniowym, znaleĹşÄ&#x2021; moĹźna m.in.: â&#x20AC;&#x201C; definicje zagadnieĹ&#x201E; odnoszÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; do branĹźy budowlanej â&#x20AC;&#x201C; jednostki, miary, schematy iÂ wzory przydatne wÂ pracy projektanta

%'0# TGIWNCTPC

]ĂŻ

%'0# 241/1%;,0# FNC RTGPWOGTCVQTČĄY

]ĂŻ

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

â&#x20AC;&#x201C; wiele innych przydatnych informacji merytorycznych niezbÄ&#x2122;dnych specjalistom wÂ pracy, do ktĂłrych dziÄ&#x2122;ki terminarzowi bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; oni mieli dostÄ&#x2122;p na bieĹźÄ&#x2026;co.

www.ekspertbudowlany.pl

<#/Č&#x2020;9 YYY MUKGICTPKCVGEJPKE\PC EQO RN G OCKN GKD"MUKGICTPKCVGEJPKE\PC EQO RN HCMU

BUDOWA

Izolacja nakrokwiowa

SPOSÓB NA CIEPŁY DACH Co zrobić, kiedy jesteśmy zmuszeni przeprowadzić remont niewystarczająco ciepłego dachu, a nie chcemy rujnować naszego wykończonego poddasza? Odpowiedzią jest: steinothan® 125 DO.

– skontrolować stan przyłączy oraz elementów instalacji przechodzących przez paroizolacje (od strony pomieszczenia), – skonsultować rozwiązanie modernizacji z przedstawicielem ﬁrmy Steinbacher.

steinothan® 125 DO to kompleksowy sys-

Za sprawą systemu steinothan® 125 DO

tem izolacji nakrokwiowej. Pozwala nową,

można łatwo, tanio, a przede wszystkim

dodatkową termoizolację zainstalować od

skutecznie uczynić swoje poddasze ciepłym,

zewnątrz, bezpośrednio na istniejącej kon-

komfortowym i przytulnym miejscem.

strukcji dachu bez naruszania jej wewnętrznych elementów. Dodatkowo pozwala ponownie zastosować dotychczasowe pokrycie

– zdjąć pokrycie dachu (razem z konstrukcją wsporczą), – usunąć deskowanie z dotychczasową membraną paroprzepuszczalną,

Jak to zrobić?

– zdjąć dotychczasową termoizolację międzykrokwiową,

Kontrola stanu istniejącego:

dachu. Cały system jest zaprojektowany

» sprawdzić stan konstrukcji nośnej pod ką-

w taki sposób, aby maksymalnie uprościć

tem ewentualnych szkód spowodowanych

prace montażowe, gwarantując jednocze-

wilgocią:

śnie pełną szczelność, trwałość i nieza-

– skontrolować szczelność powietrzną pa-

wodność.

» Prace demontażowe:

– usunąć dotychczasową paroizolację.

» Prace montażowe:

– położyć nową paroizolację z zakładkami

roizolacji (od strony pomieszczenia),

zachodzącymi na konstrukcję, – zamocować termoizolację międzykrokwiową, – wykonać nowe deskowanie,

Termomodernizacja dachu przy istniejącej izolacji międzykrokwiowej

– położyć nową paroprzepuszczalną membranę podkładową, – przykleić taśmę uszczelniającą w miejscach przybicia gwoździ, – zainstalować nową termoizolację – płyty steinothan® 125 DO, – zamocować nowe łaty i kontrłaty, – położyć pokrycie (nowe lub dotychczasowe).

1 – pokrycie dachowe (nowe lub dotychczasowe), 2 – łaty i kontrłaty (nowe), 3 – steinothan® 125 DO, 4 – taśma uszczelniająca miejsca przybicia gwoździ, 5 – paroprzepuszczalna membrana podkładowa (nowa), 6 – deskowanie (nowe), 7 – termoizolacja międzykrokwiowa (nowa lub dotychczasowa), 8 – paroizolacja (nowa), 9 – wewnętrzna okładzina wykończeniowa na konstrukcji wsporczej (dotychczasowa)

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Steinbacher Izoterm Sp. z o.o. ul. Gdańska 14, Cząstków Mazowiecki 05-152 Czosnów tel. 22 785 06 90, fax 22 785 06 89 biuro@steinbacher.pl, www.steinbacher.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

BUDOWA

Jak prawidłowo zaizolować

DACH SKOŚNY

Dobrze zaizolowane poddasze zapewnia nie tylko komfort cieplny, ale także akustyczny. Wełna mineralna skutecznie chroni bowiem poddasze przed ucieczką ciepła, a także bardzo dobrze tłumi dźwięki. Za najlepszy sposób docieplenia poddasza uważa się obecnie dwuwarstwowe ocieplenie z wełny mineralnej. Wykonując taką izolację, zyskujemy energooszczędne poddasze. Podpowiadamy, jak krok po kroku zaizolować dach skośny za pomocą wełny szklanej ISOVER. Jak uniknąć błędów przy ocieplaniu poddasza użytkowego

Montaż izolacji Przed rozpoczęciem prac należy przemyśleć, czy każdy element dachu można ocie-

Dachy skośne należy izolować materiałem

plić. Potem może być już za późno i nie unik-

lekkim i sprężystym. Nie będzie on obciążał

nie się strat ciepła np. przez niezaizolowaną

konstrukcji, a jednocześnie wypełni całą prze-

murłatę. Izolacja musi otulać dom jak kołdra

strzeń między krokwiami. Uniknie się w ten

– nie może mieć żadnych przerw.

sposób strat ciepła przez niedokładnie zaizolowany dach. Bardzo ważnym parametrem jest wartość

» Stosując dwuwarstwowy

Ekspert

układ izolacji, eliminujesz mostki termiczne. Najbardziej efektywna izolacja dachu skośnego to układ: Super-Mata grubości 180 mm między krokwiami + ISOVER Multimax 30 grubości 100 mm jako druga warstwa. » Należy zachować przynajmniej 2,5 cm drożną szczelinę wentylacyjną w przestrzeni między wełną a pokryciem dachu (nie dotyczy, jeśli stosujesz folię Draftex Plus). » Właściwa wentylacja przestrzeni dachowej jest szczególnie ważna – od części dolnej, czyli okapu, aż po część najwyższą, czyli kalenicę trzeba zapewnić swobodny ruch powietrza w szczelinie wentylacyjnej. » Bardzo ważne jest również zachowanie ciągłości izolacji.

RADZI

współczynnika przewodzenia ciepła λ materiału izolującego. Im jest niższa, tym materiał

Użycie materiału w rolkach ogranicza jego

lepiej izoluje.

zużycie. Po prostu odmierza się rozstawy między krokwiami i tnie rolkę na kawałki o długoOdmierzamy odcinki Super-Maty o 2 cm większe od odmierzonej odległości pomiędzy krokwiami i docinamy w poprzek do pożądanych wymiarów

ściach większych o 2 cm niż rozstaw krokwi. Należy ocieplać zawsze w dwóch warstwach, jedna warstwa prostopadle do drugiej. W ten sposób uniknie się liniowych mostków termicznych. Należy przyjąć, że grubość izolacji dachu powinna wynosić min. 30 cm, co zresztą potwierdzają polscy eksperci.

Izolację poddasza rozpoczynamy od dokładnego pomiaru rozstawu pomiędzy krokwiami

Wentylacja dachu Dach skośny musi być wentylowany (wloDocinamy Super-Matę w poprzek do pożądanych wymiarów.

Ponieważ drugą warstwę wełny montujemy pod krokwiami, dlatego między pierwszą warstwą wełny a płytą gipsowo-kartonową konieczny jest montaż stalowego stelaża. Jego wykonanie rozpoczynamy od przymocowania wieszaków dystansowych

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Umieszczamy pierwszą warstwę Super-Maty pomiędzy krokwiami, montując ją na lekki wcisk

www.ekspertbudowlany.pl

ty i wyloty powietrza znajdują się w kalenicy i przy okapie). Jeśli zapomni się o wentylacji,

Drugą warstwę wełny układamy prostopadle do warstwy poprzedniej, nabijając ją na wieszaki

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

BUDOWA

NOWOŚĆ

Po ułożeniu drugiej warstwy wełny, wpinamy proﬁle typu C, biegnące prostopadle do krokwi

Na całej powierzchni poddasza montujemy paroizolację Vario KM Duplex z minimum 10-centymetrowym zakładem, łącząc ją ze stelażem za pomocą dwustronnej taśmy klejącej

ISOVER Vario XtraSafe to inteligentny system izolacji cieplno-wilgotnościowej dachów skośnych i ścian zewnętrznych w systemach szkieletowych. W skład systemu wchodzą, oprócz inteligentnej paroizolacji, również odpowiednio dobrane produkty klejące i uszczelniające oraz wełna mineralna ISOVER Super-Mata. System składa się z kilku produktów, które zapewniają skuteczną ochronę przed wilgocią i zimnem: » ISOVER Vario XtraSafe – folia paroizolacyjna o zmiennym oporze dyfuzyjnym Sd = 0,3–20,0 m » Vario XtraFix – taśma montażowa do mocowania folii do konstrukcji » Vario XtraTape – taśma izolacyjna o wysokiej przyczepności do różnych podłoży, zapewniająca hermetyczne uszczelnianie » Vario XtraFit – trwały, elastyczny, samoprzylepny uszczelniacz zapewniający trwałe i hermetyczne uszczelnienie na styku folii oraz ścian szczytowych, sufitów, kominów czy też konstrukcji. » System ISOVER Vario XtraSafe to absolutna innowacja dotycząca sposobu montażu. Folię ISOVER Vario XtraSafe montuje się na zasadzie rzepa, co umożliwia ewentualne późniejsze korekty bez wpływu na stan izolacji.

folie są już obecne na polskim rynku – należy do nich np. ISOVER Vario.

Energooszczędność i zdrowy mikroklimat Jeśli chodzi o optymalne połączenie izolacji i paroizolacji, godnym polecenia rozwiązaniem jest inteligentny system ISOVER Vario oraz nowość – ISOVER Vario XtraSafe. W obu systemach walory izolacji termicznej zapewnia Super-Mata, najcieplejsza wełna ISOVER w rolce z lambdą równą Aby zapewnić szczelność paroizolacji, poszczególne warstwy dodatkowo łączymy ze sobą za pomocą taśmy klejącej KB1. Przy przejściach instalacyjnych stosujemy taśmę Multitape

0,033 W/(m · K). Z kolei funkcję paroizolacji pełnią folie Vario bądź Vario XtraSafe wraz

Do łączenia paroizolacji ze ścianą oraz innych specjalnych połączeń służy uszczelniacz Vario DoubleFit. Na tak zaizolowanej powierzchni możemy zamontować płyty gipsowo-kartonowe jako warstwę wykończeniową, które przykręcamy do stelaża

z akcesoriami do szczelnego montażu. Obie folie wykazują zmienny opór dyfuzyjny w za-

w domu może pojawić się grzyb i pleśń. Na-

leżności od pór roku, dzięki czemu dach i ścia-

leży zawsze stosować paroizolację pod izola-

ny zewnętrzne oddychają, nie dopuszczając

cją i wiatroizolację nad izolacją. Ważne jest

do rozwoju grzybów oraz pleśni. ISOVER

też zastosowanie odpowiedniej paroizolacji.

Vario XtraSafe ma szczególnie szeroki zakres

Zimą ciepło ucieka przez dach na zewnątrz

oporu (Sd = 0,3–20 m) oraz pomysłowe

budynku, a latem napływa do wnętrza, dla-

rozwiązanie aplikacyjne, dzięki któremu

tego paroizolacja powinna mieć zmienny opór

w bardzo prosty sposób można zapewnić

dyfuzyjny (zimą wysoki, latem niski). Takie

perfekcyjny montaż.

Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. ul. Okrężna 16, 44-100 Gliwice tel. 32 339 63 00, fax 32 339 64 44 www.isover.pl promocja

Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz: • nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHÓW SKOŚNYCH WWW.ROCKWOOL.PL

Zobacz więcej

TOPROCK SUPER I SUPERROCK Opis produktów: TOPROCK SUPER to maty ze skalnej wełny ROCKWOOL do izolacji termicznej, które dostępne są w formie zrolowanej, natomiast SUPERROCK to płyty z wełny skalnej, które poza właściwościami termicznymi, stanowią również izolację akustyczną. Produkty te dzięki swojej znacznej gęstości znajdują zastosowanie jako trwałe ocieplenie i zwiększenie izolacyjności akustycznej stropodachów wentylowanych i poddaszy. Wysoka temperatura topienia skał bazaltowych >1000°C powoduje, że wełna jest produktem całkowicie niepalnym (wg europejskiej klasyfikacji ogniowej klasa A1). Dlatego jej obecność w przegrodach budowlanych to dodatkowe bierne zabezpieczenie przeciwpożarowe. Oba produkty charakteryzują się najlepszą jakością i występują w najwyższej klasie izolacyjności termicznej SUPER; Wymiary: maty TOPROCK SUPER mają szerokość 1000 mm i występują w grubości od 100 do 200 mm; płyty SUPERROCK mają wymiary: długość 1000 mm, szerokość 610 lub 565 mm i występują w grubościach od 50 do 200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: deklarowany dla obu produktów wynosi 0,035 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: dla obu produktów A1 – wyrób niepalny.

MEGAROCK PLUS I ROCKMIN PLUS Opis produktów: MEGAROCK PLUS i ROCKMIN PLUS to wyroby ze skalnej wełny ROCKWOOL, które tworzą optymalne rozwiązanie ocieplenia stropodachów wentylowanych i poddaszy. W trakcie produkcji dodawane są środki zmniejszające jej nasiąkliwość, dzięki czemu wełna jest trudno zwilżalna, czyli hydrofobowa (woda spływa kroplami), i nie chłonie wilgoci z powietrza. Produkty spełniają wymagania nasiąkliwości przy krótkotrwałym i długotrwałym częściowym zanurzeniu w wodzie wyrobu, co zostało potwierdzone we właściwych certyfikatach symbolami w kodzie wyrobu WS oraz WL(P). Oba produkty mają bardzo dobre parametry izolacyjne i występują w klasie izolacyjności termicznej PLUS. Wymiary: maty MEGAROCK PLUS mają szerokość 1000 mm i występują w grubości od 100 do 200 mm; płyty ROCKMIN PLUS mają długość 1000 mm, szerokość 610 lub 565 mm i występują w grubościach od 40 do 200 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λD: deklarowany dla MEGAROCK PLUS wynosi 0,039 W/(m · K), a dla ROCKMIN PLUS – 0,037 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: dla obu produktów: A1 – wyrób niepalny.

WWW.ISOVER.PL

Zobacz więcej

NAKROKWIOWA IZOLACJA DACHU SKOŚNEGO

SUPER-MATA

Opis systemu: złożony system izolacji dachu skośnego od góry służy do wykonania dodatkowej lub jedynej izolacji dachu skośnego metodą nakrokwiową. W praktyce oznacza to, że na poddaszu można mieszkać przez cały czas prac montażowych izolacji. Komponenty rozwiązania: 1. Płyty izolacyjne z wełny mineralnej szklanej Taurus. 2. Wysokoparoprzepuszczalna membrana wstępnego krycia ISOVER Draftex premium. 3. System Vario XtraSafe, folia o zmiennym oporze dyfuzyjnym (kleje, taśmy montażowe). 4. Wkręty Wkręt-Met WKCP-8xL wraz z podkładką KD-03-W9 – mocowanie kontrłat oraz wkrętów WHT-6XL do mocowania łat drewnianych.

Opis produktu: mata z wełny mineralnej szklanej produkowana w technologii ThermistarTM do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych, a także poddaszy użytkowych i nieużytkowych, stropodachów wentylowanych, podłóg i stropów pomiędzy legarami oraz drewnianych i stalowych konstrukcji szkieletowych. Super-Mata powinna być stosowana wszędzie tam, gdzie najważniejsze są parametry izolacyjne przegrody. Wyjątkowo niski współczynnik przewodzenia ciepła λD pozwala łatwo uzyskiwać opór cieplny przegrody na poziomie wymaganym dla domów pasywnych i domów o wyjątkowo niskim zapotrzebowaniu na energię cieplną. Super-Mata to produkt samonośny – nie wymaga sznurkowania, dzięki czemu jest łatwy w montażu i ekonomiczny. Struktura maty ułatwia wykonywanie otworów w wełnie oraz dopasowywanie do żądanych kształtów; Wymiary: 2200–9500×1200 mm; Grubość: 30–230 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1.

UNI-MATA Opis produktu: mata z wełny mineralnej szklanej do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych, a także poddaszy użytkowych i nieużytkowych, stropodachów wentylowanych, podłóg i stropów pomiędzy legarami oraz drewnianych i stalowych konstrukcji szkieletowych. Uniwersalna mata doskonale sprawdzająca się we wszystkich typowych aplikacjach. Wymiary: 3300–8000×1200 mm; Grubość: 50–250 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

PRZEGLĄD WEŁNY MINERALNEJ DO IZOLACJI DACHÓW SKOŚNYCH WWW.CLIMOWOOL.PL

Zobacz więcej

CLIMOWOOL DF33 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 2500–9000×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: produkt mający jeden z najlepszych współczynników przewodzenia ciepła w Polsce λD = 0,033 W/(m · K); opór cieplny RD: 1,52–6,06 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).

CLIMOWOOL DF35 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 3100–6200×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: opór cieplny RD: 1,43–5,71 (m2 · K)/W Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).

CLIMOWOOL DF1 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 3200–6500×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: opór cieplny RD: 1,28–5,13 (m2 · K)/W, Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).

WWW.KNAUFINSULATION.PL

Zobacz więcej

CLASSIC 033 ECOSE® TECHNOLOGY

AKUSTIK BOARD (TP 115) W ECOSE® TECHNOLOGY

Izolacja z wełny szklanej w postaci mat pakowanych w rolkach przeznaczona do ocieplania dachów skośnych, a także ścian działowych, przedścianek, stropów na legarach oraz ścian szkieletowych. Naturalna wełna mineralna w ECOSE Technology to innowacyjna wełna mineralna produkowana z naturalnie występujących i/lub wtórnych surowców, wolna od formaldehydu, fenolu i akrylu. Zalety ECOSE Technology: miła w dotyku, mniej pyląca, bez zapachu, łatwa w obróbce; Grubość: 50–150 mm; Wymiary (dł.×szer.): 2900–8700×1200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1.

Płyta z naturalnej wełny mineralnej nowej generacji przeznaczona do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych i ścian działowych. Charakteryzuje się wysoką ognioodpornością, bardzo dobrymi właściwości termoizolacyjnymi i akustycznymi. Bardzo dobrze wypełnia izolowaną przestrzeń oraz zachowuje swój kształt w trakcie użytkowania. Montaż jest wygodny i łatwy. Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,037 W/(m · K); Wymiary (dł.×szer.): 1250×600 mm; Grubość: 40, 50, 60, 75, 80, 100, 120, 140, 150, 160 mm; Klasa reakcji na ogień: A1.

UNIFIT 035 W ECOSE® TECHNOLOGY Mata z naturalnej wełny mineralnej nowej generacji przeznaczona do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych, do montażu między i pod krokwiami. Charakteryzuje się podwyższoną sztywnością, która umożliwia montaż na tzw. lekki wcisk. Ma specjalne oznaczenie „x”, które ułatwia przycięcie wyrobu do wymaganego wymiaru. Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/(m · K); Wymiary (dł.×szer.): 3000–9000×1200 mm; Grubość: 60–240 mm; Klasa reakcji na ogień: A1.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

BUDOWA

DACH DOBRZE ZABEZPIECZONY Uszczelnienie przestrzeni wokół newralgicznych elementów dachu

Aby skutecznie ochronić budynek przed zalaniem i wilgocią z zewnątrz, należy zadbać o utrzymanie pokrycia dachu w dobrej kondycji i odpowiednie uszczelnienie punktów, w których najczęściej dochodzi do przecieków. Komin, okna uchylne i świetliki, maszty czy orynnowanie należą właśnie do takich miejsc i dlatego warto poświęcić im sporo uwagi podczas konserwacji i sezonowych napraw dachu. Ważne jest również to, jakich preparatów użyjemy.

edną z cech charakterystycznych pol-

rys skurczowych wiązanie, które dzięki neu-

skiego klimatu jest fakt, że przez więk-

tralnej chemicznie formule uchroni metalowe

szą część roku narażeni jesteśmy na

elementy przed korozją. Produkt odznacza się

duże zmiany temperatur i różnego rodzaju

odporną na spływanie konsystencją, dobrze

opady atmosferyczne. Deszczu, o różnym

przyczepną do powierzchni poziomych i pio-

natężeniu i intensywności, spodziewać się

nowych, mokrych oraz suchych. O wysoką

możemy w zasadzie w każdym sezonie. Taka

jakość efektów naszej pracy zadba także jego

aura sprawia, że nasze domy i ich dachy nie-

odporność na działanie promieni UV, dzięki

mal bez przerwy poddawane są szkodliwe-

czemu naszemu poszyciu niestraszna będzie

mu działaniu wody deszczowej.

nie tylko deszczowa, ale i wyjątkowo słonecz-

Kominy i okna dachowe dobrze zaizolowane

na aura.

Przedostająca się przez nieszczelności w dachu woda może nie tylko przyczynić się do rozwoju pleśni i grzybów, ale również naruszyć konstrukcję całego budynku. Jak uniknąć takich przykrych konsekwencji? Przede wszystkim należy wybrać dobry materiał na pokrycie całej powierzchni i uszczelnić

maksymalny stopień izolacji. Dodatkowo za-

wszystkie newralgiczne miejsca na planie da-

awansowana budowa taśmy Aluband ﬁrmy

chu. Szczególną uwagę należy poświęcić tym

Podczas obróbki okien dachowych przyda

Den Braven zapewnia wysoką ochronę przed

punktom, w których stykają się elementy wy-

się natomiast samoprzylepna taśma izolacyj-

uszkodzeniami mechanicznymi, wpływem

konane z różnych materiałów, czyli na przy-

na Aluband. Ten powstały w wyniku połącze-

promieni UV oraz dużymi wahaniami tempe-

kład kominom i oknom dachowym. Uszczel-

nia bitumów i żywic syntetycznych, dodatko-

ratur (od –20 do +80°C).

nienie przestrzeni wokół komina, świetlików

wo pokryty aluminiowym ﬁlmem ochronnym

czy lukarn można wykonać za pomocą wielu

produkt, doskonale sprawdza się w narożach,

różnych materiałów: szpachli dekarskiej, kitu

na stykach różnych materiałów i wszystkich

czy też specjalnej taśmy. Koniecznie trzeba

miejscach narażonych na zaciekanie wody,

Dobrze zaplanowane i wykonane orynno-

jednak wybrać produkt trwały, odporny na

a do tego łatwo dopasowuje się do kształtu

wanie gwarantuje, że woda deszczowa bę-

działanie czynników atmosferycznych, pleśni

podłoża. Taśma charakteryzuje się natych-

dzie skutecznie odprowadzana z powierzchni

i promieniowania UV, który będzie przezna-

miastową przyczepnością, jest bardzo prosta

dachu. Niestety, z czasem nawet na najlepiej

czony do prac zewnętrznych. W przypadku

w użyciu, uniwersalna, nie wymaga dodat-

poprowadzonych rynnach pojawić się mogą

zabezpieczania okolic komina dobrym pomy-

kowych narzędzi ani szczególnej ochrony.

pęknięcia i nieszczelności, a poszczególne

słem jest sięgnięcie po plastyczno-elastycz-

Samouszczelniająca formuła powoduje, że

elementy mogą przestać idealnie do siebie

ny kit dekarski Elast-O-Rub, który zapewni

w wyniku przerwania jej ciągłości uszkodzony

pasować. Takie uszkodzenia to prosta droga

trwałe, mocne i niepodatne na powstawanie

fragment przylega do podłoża, gwarantując

do zawilgocenia elewacji i wnętrza budyn-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Skuteczne odwodnienie dachu

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

BUDOWA ku. Konieczne jest zatem przeprowadzanie

okien oraz wszelkiego typu akcesoriów da-

cyjnych, spalinowych oraz rynien, rur spusto-

systematycznych przeglądów oraz szybka

chowych. Powstały na bazie HD Polimeru

wych, kopuł, świetlików, kominów, masztów

naprawa wszystkich zauważonych ubytków

środek wykazuje maksymalną przyczepność

antenowych.

przy użyciu specjalnych klejów i uszczelnia-

do większości podłoży budowlanych, gład-

W przypadku konieczności uszczelnienia

czy. Wysoka elastyczność, dobra przyczep-

kich i porowatych, chłonnych i niechłon-

pęknięć, szwów i rys na dachach pokrytych

ność do różnego rodzaju podłoży, możliwość

nych, w pionie i poziomie. Jest także nieko-

papą, gontem, blachą czy też dachówkami

zastosowania w pionie i poziomie, a przede

rozyjny w stosunku do metali, co sprawia,

można sięgnąć np. po szpachlę dekarską

wszystkim doskonała szczelność oraz odpor-

że z powodzeniem może być stosowany do

Roofplast. Preparat ten jest łatwy w użyciu,

ność na wodę i mróz – to cechy, które powinny

blach powlekanych, miedzi, aluminium, cyn-

ponieważ nie wymaga mieszania, podgrzewa-

wyróżniać preparat przeznaczony do uszczel-

ku i tytan-cynku.

nia, wypalania, a przy tym tworzy wodood-

niania systemu rynnowego. Przykładem takiego produktu jest Meta-Seal, czyli stworzony na bazie MS Polimeru jednoskładnikowy

porną spoinę, odporną na działanie czynni-

Stop nieszczelnościom, rysom i pęknięciom

ków atmosferycznych. Szybkie przeprowadzenie awaryjnych prac

klej-uszczelniacz przeznaczony do montażu

Nikogo nie trzeba chyba przekonywać, że

dekarskich umożliwi z kolei trwale plastycz-

oraz uszczelniania takich elementów, jak:

wszelkie prace dekarskie, zarówno zabezpie-

no-elastyczny bitumiczny klej-uszczelniacz

rynny, narożniki, trójniki i kolanka, a także

czanie przed wilgocią newralgicznych miejsc,

Tixoplast, który tworzy trwałą, wytrzymałą

leje czy rury spustowe. Jego ważnym atutem

jak i likwidacja różnego rodzaju uszkodzeń

i wodoszczelną spoinę. Co więcej, można go

jest również fakt, że przy systemach rynno-

w obrębie pokrywającej dach papy, blachy

stosować na różnych powierzchniach i w każ-

wych z PCW bardzo dobrze zastępuje kleje

czy dachówek, warto wykonywać prepara-

dych warunkach.

do twardego PCW.

tami wysokiej jakości. Tylko wtedy bowiem

Wielbicielom rozwiązań skutecznych, a za-

można mieć pewność, że po kilku tygodniach

razem szybkich i łatwych w użyciu, przypad-

bądź miesiącach nie będzie trzeba rozpoczy-

nie do gustu natomiast X-Polymer Dach ﬁrmy

nać prac izolacyjnych od nowa. Doskonałym

Den Braven. Preparat ten nie tylko umożliwi

rozwiązaniem jest zaopatrzenie się i stosowa-

uszczelnienie połączeń rynien i rur spusto-

nie produktów uniwersalnych, które umoż-

wych, ale przyda się także podczas różnego

liwiają jednocześnie klejenie i uszczelnianie,

rodzaju obróbek blacharskich, uszczelnień

a także wypełnianie szczelin wokół przepu-

masztów, balustrad, świetlików, kołnierzy

stów dachowych, czyli przewodów wentyla-

Den Braven East Sp. z o.o. ul. Bukowska 11a, Wysogotowo k/Poznania 62-081 Przeźmierowo tel. 61 89 61 740, fax 61 81 62 825 e-mail: info@denbraven.pl, www.denbraven.pl promocja

naszej księgarni znajdziecie Państwo książki z dziedziny:

Krzysztof Kaiser seria

WENTYLACJA POŻAROWA

seria

Projektowanie i instalacja

Krzysztof Kaiser

WENTYLACJA POŻAROWA

Projektowanie i instalacja

seria

Księgarnia Techniczna Grupa MEDIUM

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □

budownictwa, chłodnictwa, ciepłownictwa i ogrzewnictwa, gazownictwa, instalacji sanitarnych, ochrony środowiska, wentylacji i klimatyzacji, instalacji elektrycznych, informatyki, oraz programy, słowniki, poradniki

Spółka z ograniczoną odpowiedzalnością S.K.A.

Teresa Taczanowska Anna Ostańska

Dokładność realizaji a potrzeba modernizacji budynków wielkopłytowych

REKLAMA

Dokładność realizaji a potrzeba modernizacji budynków wielkopłytowych

REKLAMA

Dokładność realizaji a potrzeba modernizacji budynków wielkopłytowych

Teresa Taczanowska Anna Ostańska

EKSPERT BUDOWLANY

ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 810 21 24 faks 22 810 27 42 e-mail: eib@ksiegarniatechniczna.com.pl www.ksiegarniatechniczna.com.pl

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

BUDOWA

JAK WYBRAĆ KONCEPCJĘ

Maciej Rokiel, Polskie Stowarzyszenie Mykologów Budownictwa, kierownik wsparcia technicznego Atlas Sp. z o.o.

Balkony i tarasy to elementy konstrukcyjne budynków, zwiększające ich wartość użytkową. Mogą bowiem stać się ulubionym miejscem wypoczynku lub też powiększać przestrzeń np. salonu. Aby jednak ten obecnie modny element budynku nie sprawiał użytkownikom kłopotów, konieczne jest rozwiązanie dość skomplikowanych problemów zarówno na etapie projektowania, jak i prac wykonawczych.

unktem wyjścia dla prawidłowego za-

ku kompleksowej analizy zjawisk zachodzą-

projektowania nowego balkonu i tara-

cych w projektowanych elementach i kończą-

su zawsze jest:

cy się na pomijaniu rozrysowania w projekcie

» precyzyjne

określenie funkcji, jaką mają

pełnić w przyszłości,

» analiza schematu konstrukcyjnego, » określenie obciążeń i czynników destruk-

systemu. W najgorszym razie może to spowodować konieczność wykonania robót na-

wanie i określenie intensywności czynni-

prawczych już po pierwszej zimie. Inne skutki

ków destrukcyjnych),

takich decyzji wykonawców mogą się ujawnić

a następnie na tej podstawie przyjęcie po-

dużo później, ale nie znaczy to, że będą łatwe

prawnych technicznie rozwiązań materiało-

do usunięcia. Wręcz przeciwnie.

Rys. 1a. Balkon z uszczelnieniem zespolonym – układ warstw: 1 – okładzina ceramiczna na kleju cienkowarstwowym, 2 – izolacja zespolona (podpłytkowa), 3 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem) Rys. M. Rokiel

2 6

5 7

Rys. 1b. Taras nad pomieszczeniem ogrzewanym, z uszczelnieniem zespolonym – układ warstw: 1 – okładzina ceramiczna na kleju cienkowarstwowym, 2 – izolacja zespolona (podpłytkowa), 3 – jastrych, 4 – izolacja międzywarstwowa, 5 – termoizolacja, 6 – paroizolacja, 7 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 8 – pomieszczenie pod tarasem Rys. M. Rokiel

dzeń odwadniających, a także systemowych

Powierzchniowe i drenażowe odprowadzanie wody

w warstwy tarasu/balkonu (rys. 1a, b). Z ko-

rozwiązań materiałowych ochrony struktural-

Istotą powierzchniowego odprowadzania

lei drenażowe odprowadzanie wody zakłada

wody jest wykonanie takiej warstwy użytko-

wnikanie części wody opadowej w specjalną,

Drugi, równie ważny, etap budowy balkonu

wej (np. okładziny z płytek), po której cała

wodoprzepuszczalną warstwę (rys. 2a, b, c)

i tarasu to zgodne ze sztuką budowlaną wyko-

woda opadowa będzie odprowadzana na ze-

i odprowadzanie jej z połaci tarasu/balkonu

nawstwo. Przy czym obydwa te etapy muszą

wnątrz. Wymusza to wykonanie uszczelnienia

przez specjalne proﬁle z otworami.

ze sobą współgrać. Obecnie preferowany jest

podpłytkowego (zwanego także zespolonym),

Pytanie, które z tych rozwiązań jest lep-

jednak „minimalizm”, zaczynający się od bra-

niedopuszczającego do penetracji wilgoci

sze, jest źle postawione. Oba systemy, przy

wodochronnych, izolacji termicznych, urzą-

nej i powierzchniowej).

wprowadzają tańsze materiały spoza danego

cyjnych (chodzi o jednoznaczne zdeﬁnio-

wo-konstrukcyjnych (systemowych izolacji

detali i szczegółów konstrukcyjnych. Wykonawcy samowolnie modyﬁkują systemy, tzn.

Fot. Baumit

uszczelnienia balkonu i tarasu

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA 1 3

2 4

2 6

1 3 5 7

8 9

specjalne maty kompensacyjno-uszczelniają-

ce (fot. 1a) czy folie uszczelniające (fot. 1b),

a następnie mocuje się okładzinę ceramiczną. Folie uszczelniające to materiał kompozyto-

6 Rys. 2a. Balkon z drenażowym odprowadzeniem wody – układ warstw: 1 – płyty betonowe, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-ﬁltrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja przeciwwodna, 6 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem) Rys. M. Rokiel

nego szlamu lub z innych materiałów typu

wy, składający się z folii z tworzywa sztucz7

nego zespolonego z włókniną, mocowany do podłoża systemowym klejem. Jednak zarówno maty kompensacyjno-uszczelniające,

Rys. 2c. Taras nad pomieszczeniem ogrzewanym, z drenażowym odprowadzeniem wody – warstwa użytkowa z płyt betonowych na warstwie płukanego kruszywa – układ warstw: 1 – płyty betonowe, 2 – warstwa drenażowa, 3 – warstwa ochronno-ﬁltrująca, 4 – termoizolacja, 5 – izolacja wodochronna, 6 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 7 – pomieszczenie pod tarasem Rys. M. Rokiel

jak i folie uszczelniające, cieszą się znacznie

budynku, aby uniknąć w przyszłości czaso-

na spadek (1,5–2 cm na 1 m wysięgu płyty).

chłonnych i kosztownych napraw.

mniejszą popularnością. Łączna grubość tych trzech warstw przy okapie jest niewielka – wynosi kilkanaście milimetrów (2 mm szlam, 4–5 mm warstwa kleju i ok. 10 mm płytki), a przy zastosowaniu mat kilka milimetrów więcej. Natomiast przy ścianie trzeba dodać kilka centymetrów Rozwiązanie to narzuca jednak kilka

Przy projekcie indywidualnym warto, aby

ograniczeń. Płytki nie powinny być większe

Rys. 2b. Taras nad pomieszczeniem ogrzewanym, z drenażowym odprowadzeniem wody – warstwa użytkowa z płytek ceramicznych na jastrychu wodoprzepuszczalnym – układ warstw: 1 – okładzina ceramiczna na kleju cienkowarstwowym, 2 – jastrych wodoprzepuszczalny, 3 – warstwa ochronno-ﬁltrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja wodochronna, 6 – termoizolacja, 7 – paroizolacja, 8 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 9 – pomieszczenie pod tarasem Rys. M. Rokiel

inwestor świadomie współpracował z pro-

niż 33×33 cm, natomiast spoiny nie węższe

jektantem przy doborze rozwiązania kon-

niż 7–8 mm (dla małych płytek minimalna

strukcyjnego balkonu czy tarasu. Pozwala

szerokość spoin to 5 mm). Nie wszystkim jed-

to na późniejsze zaoszczędzenie nie tylko

nak takie wykończenie balkonu się podoba

czasu i nerwów, ale także pieniędzy. To inwe-

(zwłaszcza taka szerokość spoin).

stor ponosi późniejsze koszty budowy, a koszt

Większe możliwości aranżacji powierzchni

wspomnianych

balkonu daje uszczelnienie drenażowe. Istota

elementów nie należy do niskich. Chodzi

tego rozwiązania polega na ułożeniu hydro-

o to, aby na etapie projektowania dobrać

izolacji na warstwie spadkowej lub płycie

poprawnym zaprojektowaniu i wykonaniu,

optymalny system hydroizolacyjny (nie sam

konstrukcyjnej wykonanej ze spadkiem. Hy-

stanowią skuteczne i trwałe wykończenie

materiał) z uwzględnieniem ochrony cieplnej

droizolacja może być wykonana z materiałów

połaci, zabezpieczające znajdujące się poni-

budynku. Rozwiązanie projektowe powinno

bezspoinowych (szlamu, masy polimerowo-

żej pomieszczenie przed przeciekami wody

zapewnić odpowiedni komfort cieplny użyt-

-bitumicznej – tzw. masy KMB) lub rolowych

oraz zawilgoceniem. Występują natomiast

kownikom pomieszczeń pod tarasem oraz nie

(membrany samoprzylepnej, papy termo-

zasadnicze różnice między budową obu roz-

dopuszczać do rozwoju grzybów pleśniowych

zgrzewalnej, folii z tworzyw sztucznych).

wiązań oraz możliwością wyboru warstwy

na stropie i przyległych fragmentach ścian.

Na hydroizolacji układa się specjalną warstwę

użytkowej. A to z kolei powoduje, że niektóre

Do tego dochodzą także wymogi zapewnie-

drenującą (matę, płukane kruszywo) oraz war-

uwarunkowania zewnętrzne narzucają wy-

nia odpowiedniej izolacyjności akustycznej

stwę użytkową. Mogą nią być zarówno płyty

bór konkretnego rozwiązania technologicz-

i bezpieczeństwa użytkowania – warstwa

kamienne czy betonowe, jak i płytki ceramicz-

no-materiałowego. Rozważyć też przy tym

użytkowa powinna być odpowiednio antypo-

ne czy wręcz kruszywo kamienne (płukane!).

trzeba wrażliwość na ewentualne usterki

ślizgowa.

Dobór materiału na warstwę użytkową nie

wykonawcze i łatwość ewentualnej naprawy oraz koszty i łatwość wykonania konstrukcji.

wykonania

(poprawnego)

Hydroizolacja balkonu

może być przypadkowy, a determinuje go zarówno warstwa drenująca, jak i rozwiązanie

Tak więc, aby świadomie wybrać wariant

Zacznijmy od przeanalizowania warstw

okapu. Jeżeli warstwą użytkową będą płyty

odprowadzania wody, należy poznać różnice

balkonu. Układ z powierzchniowym odpro-

betonowe czy kamienne, to mogą one być

konstrukcyjne między nimi i wynikające z nich

wadzaniem wody w zasadzie wymusza wyko-

ułożone na warstwie drenującej z płukane-

konsekwencje.

nanie warstwy użytkowej z płytek ceramicz-

go kruszywa lub na podkładkach dystanso-

Planując budowę domu, można kupić tzw.

nych lub kamieni naturalnych. Pod płytkami

wych. Płytki ceramiczne zazwyczaj układa się

typowy projekt lub zlecić wykonanie projektu

znajduje się warstwa hydroizolacji zwana

na kleju na specjalnej macie (fot. 2), gdyż sto-

indywidualnego. W pierwszej sytuacji zwykle

uszczelnieniem zespolonym lub podpłytko-

sowanie cementowego jastrychu wodoprze-

jest to tzw. projekt architektoniczno-budow-

wym. Nazwa ta wynika z tego, że stanowi ona

puszczalnego wymaga dodatkowych, dość

lany, niezbędny do uzyskania pozwolenia

niejako całość z warstwą użytkową, chronią-

skomplikowanych zabiegów technicznych

na budowę, ale niezawierający rozrysowa-

cą jednocześnie izolację przed uszkodzeniem

i zapasu wysokości (grubość takiego jastrychu

nych szczegółów i detali balkonów czy tara-

mechanicznym.

powinna wynosić 5–7 cm i należy go dylato-

sów lub traktujący to zagadnienie w sposób

Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania jest

wać tak jak jastrych dociskowy na tarasie).

lakoniczny. Dlatego przed rozpoczęciem prac

prostota układu: na płycie konstrukcyjnej wy-

Konieczne jest też stosowanie systemowych

budowlanych koniecznie trzeba przygotować

konuje się warstwę spadkową (jeśli sama pły-

proﬁli okapowych z otworami odprowadzają-

szczegółowe rysunki detali tych elementów

ta nie ma spadku) i układa izolację z elastycz-

cymi wodę opadową (fot. 3a, b).

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA ne z płyt betonowych czy kamiennych wymagają znacznie większego zapasu wysokości (większa grubość warstw konstrukcji, więk-

» uszczelnienie

podpłytkowe

(elastyczny

szlam, maty kompensacyjno-uszczelniają-

jego zaletą jest możliwość zdjęcia warstwy

ce lub folie uszczelniające),

izolacyjnej, co ułatwia naprawę hydroizolacji

» jastrych dociskowy, » izolacja międzywarstwowa

(papa termo-

w razie przecieków. Wadą natomiast zdecy-

zgrzewalna, samoprzylepna membrana

dowanie większa wrażliwość na tolerancje

bitumiczna, membrana z tworzyw sztucz-

wymiarowe oraz przy błędach w wykonaniu

nych),

li chodzi o mocowanie barierki, to dla układu

» termoizolacja, » paroizolacja (papa paroizolacyjna, folia pa-

z powierzchniowym odprowadzaniem wody

roizolacyjna, masa polimerowo-bitumicz-

zalecane jest mocowanie słupków do boku

na, w typowych sytuacjach powłoka z roz-

lub spodu płyty, a dla wariantu drenażowego

tworu asfaltowego),

– ryzyko zamulenia warstwy drenującej. Jeże-

jest to jedyny dopuszczalny sposób. Jeżeli płyta balkonowa jest docieplana z obu stron, należy ją traktować jak płytę tarasową.

Hydroizolacja tarasu Taras jest elementem bardziej skomplikowanym ze względu na znajdujące się pod nim Fot. 1b. Folia do uszczelnień podpłytkowych Fot. Renoplast

z płytek ceramicznych/kamien-

nych na kleju,

sze obciążenie płyty nośnej). Niewątpliwą użytkowej bez uszkodzenia powłoki hydro-

Fot. 1a. Mata kompensacyjno-uszczelniająca Fot. Schlueter Systems

» okładzina

» warstwa spadkowa (opcjonalnie, gdy spadku nie wyproﬁlowano na płycie),

» płyta konstrukcyjna.

Podany wyżej układ warstw nazywany jest czasem układem tradycyjnym, gdyż termoizolacja jest chroniona przez hydroizolację. Sama

konstrukcja

warstwy

użytkowej

pomieszczenie, co narzuca konieczność do-

jest podobna do opisywanej wyżej dla bal-

cieplenia płyty tarasowej oraz zabezpieczenie

konów, a różnica polega przede wszystkim

(odprowadzenie

konstrukcji przed kondensacją pary wodnej.

na konieczności wykonania termoizolacji.

wody następuje zarówno po powierzchni,

Dla powierzchniowego uszczelnienia układ

Planując zapas wysokości progu drzwiowego,

jak i przez warstwę drenującą po hydroizo-

warstw w zasadzie narzucają właściwości za-

trzeba uwzględnić przede wszystkim grubość

lacji) wymusza wcześniejsze precyzyjne roz-

stosowanych materiałów oraz zjawiska ﬁzycz-

warstwy spadkowej, termoizolacji (minimum

planowanie układu warstw, z dokładnością

ne (rozkład temperatur i ciśnień pary wodnej).

kilkanaście centymetrów) i jastrychu docisko-

do 1 mm! Niedopuszczalne jest zasklepienie

Typowy układ warstw tarasu w takiej kon-

wego (minimum 5–5,5 cm) oraz kilkanaście

Specyﬁka

konstrukcji

przez hydroizolację otworów odpływowych

strukcji wygląda następująco (rys. 1b):

milimetrów na uszczelnienie zespolone i płyt-

w proﬁlu brzegowym. Zaletą układu z powierzchniowym odprowadzaniem wody jest prostota konstrukcji i łatwość wykonania (nie oznacza to jednak, że można lekkomyślnie podchodzić do zagadnień technicznych). Ograniczeniem jest natomiast praktycznie jeden rodzaj warstwy użytkowej (choć możliwość kolorystycznej aranżacji i układania we wzory płytek jest niemal nieograniczona) oraz, w razie uszkodzenia, trudność wykonania punktowej naprawy. Układ drenażowy daje wprawdzie większe możliwości sposobu wykończenia

Fot. 3a, b. Wariant z drenażowym odprowadzaniem wody wymaga zastosowania specjalnych proﬁli okapowych z otworami odprowadzającymi wodę poza połać Fot. Renoplast

powierzchni, ale warstwy użytkowe wykona-

Fot. 2. Mata drenażowa

EKSPERT BUDOWLANY

Fot. Renoplast

nr 6/2015

Fot. 4. Systemowe proﬁle okapowe dedykowane warstwie użytkowej z płytek to najlepszy sposób wykończenia okapu

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Atlas

BUDOWA ki. Na jastrychu można zastosować także

wych, to dla wariantu z płytkami nadal

wariant drenażowy, jeśli jest to okładzi-

próbuje się stosować różnego rodzaju

na ceramiczna na specjalnej macie dre-

blachy (ocynkowane, powlekane itp.). Nie

nującej, to niezbędny zapas wysokości

jest to najszczęśliwsze rozwiązanie. Do

w praktyce nie zmieni się lub minimalnie

wykonania okapu zdecydowanie najlepiej

wzrośnie. Natomiast warstwa użytkowa

nadają się systemowe, prefabrykowane

z płytek ułożonych na jastrychu wodo-

proﬁle. Dlaczego jest to rozwiązanie naj-

przepuszczalnym lub z płyt betonowych

lepsze? Po pierwsze, głębokość obsadze-

czy kamiennych na kruszywie/podstaw-

nia proﬁlu. Znaczna różnica współczyn-

kach dystansowych znacznie zwiększa

ników rozszerzalności termicznej proﬁlu,

grubość warstw konstrukcji. Także war-

jastrychu i płytki, przy gradiencie tempe-

stwa użytkowa z samego żwiru nie może

ratury dochodzącym do 100°C skutkują

być cieńsza niż 5 cm.

znacznymi zmianami długości i związa-

Z kolei wariant z drenażowym odpro-

nymi z tym naprężeniami termicznymi.

wadzaniem wody może być wykonany

Dlatego tradycyjna obróbka może pod-

zarówno w układzie tradycyjnym (rys.

chodzić pod płytkę na 5–6 cm i powinna

2b), jak i w tzw. układzie odwróconym,

być dodatkowo mocowana mechanicznie

gdzie hydroizolacja jest chroniona przez

w połowie tej odległości. Systemowy proﬁl

termoizolację (rys. 2c).

gwarantuje odpowiednią (ani za dużą, ani

Układ odwrócony pozwala na zmniej-

za małą) głębokość obsadzenia, połączo-

szenie grubości warstw. Nie wykonuje się

ny z odpowiednim zamocowaniem me-

jastrychu dociskowego, a mata drenująca

chanicznym. Z tradycyjnymi obróbkami

ma grubość zwykle 1–1,5 cm, termoizo-

różnie bywa. Ale istotniejsze jest dopaso-

lacja – minimum kilkanaście centymetrów

wanie systemowego proﬁlu (fot. 4) do ro-

(ze względu na obecność wody należy

dzaju warstwy użytkowej oraz dodatkowe

stosować materiały odporne na zawilgo-

systemowe kształtki (narożne, dylatacyj-

cenie, np. XPS, poza tym przy obliczaniu

ne, odbojniki, haki i rynny) pozwalające

współczynnika U należy uwzględnić po-

na poprawne i łatwe wykonanie tego ele-

prawkę na układ odwrócony) oraz war-

mentu. Także kształt i faktura powierzch-

stwa użytkowa (np. płyty betonowe czy

ni proﬁlu ułatwia poprawne uszczelnienie

kamienne na warstwie żwiru lub sama

tego newralgicznego elementu. Nie bez

warstwa żwiru – grubość od 5 cm).

znaczenia jest także bardzo estetyczny

Podstawową zaletą rozwiązania z dre-

wygląd proﬁlu i samego okapu. Systemo-

nażowym odprowadzaniem wody, gdy

we proﬁle pozwalają także na eleganckie,

warstwą użytkową jest płukane kruszywo

i co najważniejsze, łatwe wykończenie

kamienne lub płyty betonowe możliwe jest

krawędzi płytek.

Spadek połaci wykończonej płytkami

Na etapie analizy koncepcji uszczelnienia

należy

także

przeanalizować

powinien wynosić 1,5–2% (1,5–2 cm

sposób odwodnienia połaci. Nie może

na 1 m), a za absolutne minimum uzna-

on utrudniać wykonania hydroizolacji

je się 1%. Przy dużych powierzchniach

lub wręcz komplikować wyproﬁlowanie

tarasowych uzyskanie spadku w jedną

spadków. W bardziej skomplikowanych

czy dwie strony może być dość kłopo-

sytuacjach konieczna jest indywidualna

tliwe, „łamanie” zaś powierzchni spad-

analiza. Proszę także pamiętać, że wy-

kami ze względów estetycznych trudne

proﬁlowanie spadków ma bezpośredni

do zaakceptowania i mało praktyczne.

wpływ na grubość warstwy spadkowej,

Nie oznacza to jednak, że wariant z po-

co przy bezmyślnym „zaplanowaniu” od-

wierzchniowym uszczelnieniem jest gor-

wodnienia może powodować problemy z

szy. Nadal jego niewątpliwą zaletą jest

zapasem wysokości, czy wręcz „połama-

prostota wykonania i mniejsza wrażli-

nie” połaci.

wość na błędy w tolerancji wymiarowej.

W zdecydowanej większości budynków

Poza tym różnorodność kolorów, odcieni

jedno- i wielorodzinnych stosuje się roz-

i wzorów płytek pozwala na tworzenie

wiązania z powierzchniowym odprowa-

z nich bardzo urozmaiconych kompozycji

dzaniem wody oraz wykończenia z płytek.

barwnych i oryginalnych wzorów na po-

Układy drenażowe częściej wykorzysty-

łaci tarasu.

wane są na balkonach i tarasach z balu-

O ile wariant drenażowy wymusza zastosowanie systemowych proﬁli okapoEKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

stradami zabudowanymi oraz na tarasach na dachach. www.ekspertbudowlany.pl

reklama

uzyskanie poziomej powierzchni połaci.

BUDOWA

Jak dbać

O OCIEPLONĄ ELEWACJĘ

Fot. archiwum SSO

Bartłomiej Cholewa, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń

grożeń wynikających z eksploatacji może być

O ocieploną elewację, podobnie jak np. o samochód, należy właściwie dbać. Aby zachować zakładane parametry izolacyjności termicznej i estetykę budynku, wymagane są regularne kontrole elewacji, czyszczenie i konserwacje oraz niezwlekanie z naprawami, jeżeli doszło do jakichkolwiek usterek.

wiele, a do najczęstszych należą: zabrudzenia elewacji, korozja biologiczna, rysy i pęknięcia, blaknięcie kolorów oraz uszkodzenia mechaniczne, których konsekwencją może być np. odspajanie się tynku, a w dalszej kolejności powstanie mostków termicznych. Zdarza się również, że niefachowa i nieprzemyślana

ingerencja mieszkańców (np. montaż anten, ługowieczność ocieplonej elewacji

Prawidłowo wykonany projekt, uwzględnia-

krat itp.) doprowadza do powstania zarówno

w dużej mierze zależy od doboru

jący szczegółowe rozwiązania w taki sposób,

ognisk potencjalnych uszkodzeń, jak również

wysokiej jakości odpowiednich ma-

aby m.in. uniknąć mostków termicznych, fa-

pogorszenia izolacyjności systemu poprzez

teriałów składających się na kompletny sys-

chowe wykonawstwo, uwzględniające wspo-

„wytworzenie” mostków termicznych.

tem ociepleń, w tym chemii budowlanej (np.

mniane detale, z użyciem wysokiej jakości

Najczęstszym powodem zabrudzenia ścian

zaprawy klejące i szpachlowe, grunty, tynki,

zestawów materiałów to znacząca, ale tylko

są zanieczyszczenia z atmosfery. Zjawisko to

farby) wyłącznie od tego samego producen-

część sukcesu.

najszybciej objawia się w miastach o dużym

ta. Należy pamiętać, że tylko taki układ zo-

zanieczyszczeniu powietrza i na budynkach

sowania w budownictwie. Niezwykle istotny

Zagrożenia wynikające z eksploatacji, jak ich unikać i jak naprawiać powstałe uszkodzenia

jest też prawidłowy montaż układu ocieple-

Elewacje budynków codziennie narażone

nie i nierównomiernie zatarta. Aby zminima-

niowo-elewacyjnego, który powinien być

są na wpływ warunków atmosferycznych

lizować ryzyko zabrudzenia, istotne jest, aby

zgodny z zaleceniami danego producenta.

i ewentualne uszkodzenia mechaniczne. Za-

prace tynkarskie wykonać bardzo estetycznie,

stał sprawdzony pod kątem trwałości i dla takich systemów wydano stosowne dokumenty dopuszczające je do sprzedaży i sto-

usytuowanych w miejscach o dużym natężeniu ruchu. Ponadto zabrudzenia szczególnie uwidaczniają tynki o zdecydowanej fakturze oraz te, których struktura została niedokład-

1 2 3 Fot. 1–3. Czyszczenie mechaniczne ocieplonej elewacji zasiedlonej glonami: 1 – wstępne mycie elewacji i/lub nakładanie środka do sanityzacji; 2 – mycie elewacji pod ciśnieniem; 3 – efekt czyszczenia – po lewej stronie część ściany po zabiegach, po prawej – część nieoczyszczona Fot. archiwum SSO

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA używając do tego tynków najmniej podatnych

być niekontrolowane wystąpienie mostków

powiedniej masy tynkarskiej, która może nie

na zabrudzenia, tj. tynków lub farb silikono-

termicznych.

wytrzymać naprężeń termicznych. Pamię-

wych, które mają własności samoczyszczące.

Aby pozbyć się niepożądanych efektów

tajmy, że w okresie letnim ściany mogą się

Jeżeli jednak elewacja już uległa zabru-

zawilgocenia ścian, w pierwszej kolejności

nagrzać nawet do 80°C, a w zimie ochłodzić

dzeniu, należy podjąć próbę usunięcia zanie-

należy poprawnie zaizolować fundamenty

do –25°C. To z kolei oznacza, że elewacja

czyszczeń np. za pomocą myjki ciśnieniowej.

i osuszyć mury lub też naprawić np. ciekną-

rozpręża się i kurczy, co może doprowadzić do

Gdy ta metoda nie wystarcza, trzeba spró-

cą rynnę. Jeżeli elewacja nie jest uszkodzo-

powstania mikropęknięć, a następnie odspo-

bować ręcznego szorowania szczotką o twar-

na, a pojawiają się na niej pierwsze objawy

jeń warstwy tynku. Aby nie dopuścić do etapu

dym włosiu przy użyciu wody z detergentem.

skażeń mikrobiologicznych, z reguły wy-

odspojeń, rysy należy pokryć warstwą farby

Korozja biologiczna na elewacji to innymi

starczy zastosowanie specjalnego preparatu

polimerowej, np. akrylowej czy silikonowej

słowy porosty pleśni, alg lub grzybów. Najczę-

grzybo- i pleśniobójczego oraz odmalowanie

lub też specjalnymi farbami przeznaczonymi

ściej dzieje się tak w miejscach o podwyższo-

elewacji farbą o podwyższonej odporności

do tego celu. Jeżeli jednak rysy są szersze niż

nej wilgotności powietrza, np. przy zbiornikach

na tego typu skażenia. Warto też wspomnieć

około 0,4 mm, przed malowaniem należy je

wodnych oraz w miejscach zlokalizowanych

o działaniach prewencyjnych, tzn. już w fazie

wypełnić, np. akrylem.

w pobliżu skupiska zieleni, tj. drzew, krzewów

projektu dobrać materiały odporne na korozję

Głębsze pęknięcia, łuszczenie i odspajanie

czy lasów. Skażenie biologiczne najszybciej

biologiczną. Zastosowanie takich materiałów

tynku to usterki poważniejsze, które mogą sy-

można zaobserwować na ścianach północ-

może całkowicie wyeliminować lub znacząco

gnalizować wady konstrukcji budynku lub być

nych i północno-wschodnich, gdyż to właśnie

opóźnić pojawienie się mikroorganizmów na

wynikiem zawilgocenia czy wady tynku. Miej-

one najdłużej przebywają w cieniu, przez co

elewacjach.

sca, w których nastąpiło odspojenie tynku,

mają tendencję do dłuższego zawilgocenia.

Elewacje narażone są też na powstawanie

trzeba delikatnie skuć tak, aby nie uszkodzić

Gorzej, kiedy do zawilgocenia ściany dochodzi

rys, pęknięć i odspojeń. Wszystko zaczyna

warstwy zbrojonej ani izolacyjnej. Uszko-

poprzez podciąganie kapilarne. Wtedy wilgoć

się od pojawienia niewielkich rys czy mikro-

dzenie warstwy izolacyjnej jest szczególnie

może przedostawać się również do warstwy

pęknięć spowodowanych np. zbyt szybkim

niebezpieczne z punktu widzenia mostków

ociepleniowej i elewacyjnej, a zawilgocona

wysychaniem tynku podczas tynkowania

cieplnych, czyli niepożądanych strat ciepła.

warstwa ociepleniowa pogarsza właściwości

w wysokiej temperaturze powietrza. Innym

Naprawę odspojonego tynku wykonujemy po-

termoizolacyjne, czego konsekwencją może

przykładem może być zastosowanie nieod-

przez przeszlifowanie i oczyszczenie brzegów

Usterki na ocieplonych elewacjach wymagające naprawy

Fot. 4. Odspojenie w warstwie zbrojonej

Fot. archiwum SSO

Fot. 5. Uszkodzenie mechaniczne spowodowane przez uderzenie twardym przedmiotem Fot. archiwum SSO

Fot. 6. Uszkodzenie mechaniczne

Fot. archiwum SSO

Fot. 7. Uszkodzenia spowodowane przez gradobicie

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. archiwum SSO

BUDOWA tynku, a następnie zagruntowanie warstwy

stym przeglądom należy poddawać obiekty

zbrojonej i nałożenie identycznego tynku.

znajdujące się w strefach silnie obciążonych

Niestety, tak wykonany zabieg raczej nie bę-

użytkowo oraz te usytuowane w miejscach

dzie wyglądał estetycznie, powstanie bowiem

podatnych na zabrudzenia czy skażenia bio-

efekt widocznej łaty, dlatego też zaleca się

logiczne.

przemalowanie całej ściany.

Usterki na ocieplonych elewacjach wymagające naprawy

Wykonując przeglądy elewacji, powinni-

Szczegółową technologię naprawy warto

śmy poddać ocenie kilka kluczowych aspek-

uzgodnić z systemodawcą, który w zależności

tów. Pierwszym z nich jest ocena uszkodzeń

od uszkodzeń, może zaproponować gotowe

mechanicznych, powstałych podczas użytko-

rozwiązania materiałowo-technologiczne.

wania budynku, czy wywołanych przez śro-

Uszkodzenia elewacji mogę też mieć znacz-

dowisko zewnętrzne, tj. sprawdzenie stanu

nie gorszy charakter. Mocne uderzenie czy po-

obróbek blacharskich i pokrycia dachowego,

walone drzewo mogą doprowadzić nawet do

drożności rynien i rur spustowych, a także

odspojenia się ocieplenia od muru i uszkodze-

stanu uszczelnień oraz połączeń między

nia wszystkich elementów składowych układu

systemem ociepleń a innymi materiałami

ociepleniowego. W takim wypadku naprawa

zastosowanymi na elewacji. Następnie nale-

polega na wycięciu kawałka uszkodzonego

ży ocenić stopień zabrudzenia elewacji oraz

ocieplenia i uzupełnieniu pustej przestrzeni

występującego porażenia mikroorganizmami,

nową warstwą termoizolacji, warstwą zbro-

tj. przeprowadzić ocenę stanu elewacji pod

joną i tynkiem.

kątem występowania zanieczyszczeń me-

Przeglądy okresowe elewacji

Fot. 8. Uszkodzenie mechaniczne

Fot. archiwum SSO

Fot. 9. Grafﬁti na elewacji

Fot. archiwum SSO

chanicznych (kurz, brud, oleje itp.) oraz ocenę stanu elewacji pod kątem występowania

Prawo budowlane szczegółowo reguluje

zanieczyszczeń biologicznych (algi, grzyby).

sprawę utrzymania budynków, czemu służy

Bardzo ważnym etapem jest też poddanie

m.in. prowadzenie książki obiektu budowla-

ocenie stopnia utraty koloru i wykwitów na

nego oraz kontroli okresowych, obejmujących

powierzchni powłok elewacyjnych. Problem

również elewacje. Obowiązek ten nie dotyczy

blaknięcia koloru najbardziej widoczny jest na

co prawda budynków jednorodzinnych, aby

powierzchniach elewacji pokrytych kolorami

jednak uniknąć degradacji ocieplenia oraz za-

ciemnymi, intensywnymi, których wskaźnik

chować odpowiedni jego wygląd i działanie,

odbicia światła rozproszonego HBW wynosi

nieprawidłowości, należy zastanowić się nad

należy dokonywać regularnych przeglądów

poniżej 20%, a w przypadku tynków sili-

podjęciem stosownych działać zaradczych.

zainstalowanego systemu ociepleń.

katowych poniżej 40%. Wówczas elewacja

Często bowiem nawet niewielkie prace kon-

szybko się nagrzewa, powodując nierzadko

serwacyjne, umycie fasady lub jej pomalo-

zauważalne odbarwienia.

wanie nie tylko podnoszą walory estetyczne,

Intensywność przeglądów w domach jednorodzinnych uzależniona jest od stopnia narażenia elewacji na uszkodzenia oraz od-

W efekcie przeglądu elewacji, w przypad-

działywania środowiska zewnętrznego. Czę-

ku stwierdzenia ewentualnych uszkodzeń czy

ale przede wszystkim znacząco wydłużają trwałość systemu ociepleniowego.

Dzięcioł zrobił około 12-centymetrową dziurę w elewacji tuż pod dachem, są również ślady w innych miejscach, ale ta dziura jest największa. Jak ją naprawić? Metoda naprawy zależna jest w pewnym stopniu od rodzaju i głębokości uszkodzenia. Należy przeprowadzić ją w następujący sposób: » Wykonać ostrym nożem nacięcie warstwy wierzchniej (tynku dekoracyjnego i warstwy zbrojonej) w kształcie prostokąta w obszarze uszkodzenia i oderwać nacięty fragment w całości od płyty izolacyjnej ze styropianu. » Jeżeli uszkodzony jest także styropian, należy wyciąć go ostrym nożem aż do podłoża, a następnie uzupełnić ubytek odpowiednio dociętą kostką styropianu, montując ją na wcisk. » Zeszlifować lub zeskrobać aż do powierzchni siatki, tynk i klej wokół wyciętego fragmentu na szerokość minimum Sławomir Zalewski, 5–10 cm (należy uważać, aby nie uszkodzić zbyt mocno struktury siatki zbrojącej). Stowarzyszenie na » Naciąć siatkę w narożach odsłoniętej powierzchni i delikatnie ją odchylając, usunąć spod siatki pozostałości kleju. Rzecz Systemów W ten sposób uzyskamy zakład czystego styropianu i siatki niezbędny do połączenia z nowym materiałem. Ociepleń » Zeskrobać do warstwy zbrojonej tynk dekoracyjny wokół oczyszczonego fragmentu na szerokość kolejnych 5 cm, uważając aby nie uszkodzić w tym miejscu warstwy zbrojonej. » Nałożyć odpowiednio docięty fragment nowej siatki zbrojącej, zatapiając go w zaprawie klejowej na zakład 5–10 cm z odsłoniętą i oczyszczoną wcześniej z kleju oryginalną siatką. » Po wyschnięciu kleju zagruntować naprawianą powierzchnię gruntem pod tynk, a następnie po wyschnięciu gruntu nałożyć nowy tynk dekoracyjny, łącząc go na styk z istniejącą strukturą. Prawidłowa naprawa jest dosyć trudna w realizacji i uzyskanie dobrego efektu wymaga dokładności. Pomimo uzyskania stosunkowo jednorodnej powierzchni, naprawa wykonana tą metodą będzie jednak widoczna. Ponieważ ludzkie oko jest najbardziej czułe na niedoskonałości widoczne w pionie i w poziomie, aby oszukać wzrok, nacięcia najlepiej wykonywać pod kątem 45° (czyli w kształcie karo). Uzyskany efekt można także poprawić, malując dodatkowo większą powierzchnię elewacji farbą. Naprawę takiego uszkodzenia najlepiej powierzyć specjaliście.

ZDANIEM

eksperta

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

USUWANIE PLEŚNI, GRZYBÓW, WYKWITÓW PILMAS Zabójca Pleśni – polski produkt z atestem – szybko likwiduje pleśń, grzyby i glony powstałe na wszelkiego rodzaju materiałach stosowanych w budownictwie, wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń. Nadaje się do czyszczenia zewnętrznych ścian budynków, niezależnie od materiału elewacyjnego (tynki tradycyjne, mineralne, akrylowe, silikonowe i inne). Preparat PILMAS Zabójca Pleśni można stosować także do czyszczenia płyt betonowych, lastriko, kamienia (np. pomników), drewna (architektury ogrodowej, np. płotów, pergoli, ławek). PILMAS Zabójca Pleśni wnika w podłoże, likwidując wszystkie ogniska pleśni. Po ich usunięciu nie pozostawia po sobie żadnych związków chemicznych, ulega całkowitemu rozkładowi, ulatnia się w powietrzu. Środek PILMAS Zabójca Pleśni można stosować w różnego typu zakładach produkcji, nawet wyrobów spożywczych. Preparat ma właściwości grzybobójcze, pleśniobójcze i bakteriobójcze. Działa dezynfekująco, pozostawia świeży zapach. Dodatkowym czynnikiem jest działanie wybielające. Funkcjonalny spryskiwacz zabezpieczający przed kapaniem ułatwia aplikację preparatu w trudno dostępnych miejscach, co skraca do minimum czas poświęcony

20 lat na rynku

na pozbycie się problematycznej pleśni. P.P.H. SBS-SIM Mińsk Mazowiecki tel./faks + 48 25 759 07 41 tel./faks + 48 25 758 65 20

POSIADA ZEZWOLENIE MINISTRA ZDROWIA Działanie środka PILMAS Zabójca Pleśni Do użytku

wewnątrz

i na zewnątrz

przed

na tynku akrylowym

www.sbs-sim.pl

BUDOWA

ODPORNOŚĆ OGNIOWA

płyt warstwowych – wymagania mgr inż. Bogdan Wróblewski, dr inż. Andrzej Kolbrecki, Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Badań Ogniowych

z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie wa-

Metody badań ogniowych płyt warstwowych z rdzeniem izolacyjnym w okładzinach metalowych z jedną okładziną perforowaną oraz wymagania co do tych materiałów są podobne jak płyt warstwowych z rdzeniem izolacyjnym w okładzinach metalowych pełnych.

wiadać budynki i ich usytuowanie [1].

struktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w spra-

Odporność ogniowa Ściany nienośne Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infra-

d kilku lat w Europie produkowane

magania, które mogą odnosić się do płyt

wie warunków technicznych, jakim powinny

są płyty warstwowe ścienne, dacho-

warstwowych, są następujące:

odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1],

we i suﬁtowe z rdzeniem z wełny

– niepalność: § 216 ust. 3; § 232 ust. 1, 3;

ściany nienośne zewnętrzne odpowiednio do

mineralnej z okładzinami z blachy stalowej

§ 235 ust. 2,3; § 243 ust. 3; § 249

pełnionej funkcji i miejsca zastosowania po-

ocynkowanej z jedną okładziną perforowaną.

ust. 3; § 262 ust. 1,2; § 283,

winny spełniać kryteria szczelności ogniowej

Okładzina ta ma otwory okrągłe o średni-

– niezapalność: § 259 ust. 1; § 262 ust. 1,

(E) i izolacyjności ogniowej (I) przy działaniu

cy kilku mm (najczęściej 5 mm), rozłożone

– trudno zapalność: § 221 ust. 1; § 261

ognia od strony pomieszczenia (strona perfo-

równomiernie na całej powierzchni lub pasami w odległości 8 mm od środka otworów. Perforacja stanowi 30–35% całej powierzchni i służy poprawieniu parametrów akustycz-

pkt. 1; § 287 pkt. 3; § 288 pkt. 2;

» w odniesieniu do stopnia rozprzestrzeniania ognia: § 216 ust. 2;

» w odniesieniu

do klasy reakcji na ogień:

rowana) i od zewnątrz budynku. Z kolei ściany nienośne działowe odpowiednio do pełnionej funkcji i miejsca zastosowania powinny spełniać kryteria szczelności ogniowej (E) i izo-

nych. Materiały montuje się takimi samymi

§ 216 ust. 3 i 4.

lacyjności ogniowej (I) przy działaniu ognia

łącznikami oraz z takimi samymi obróbkami

W przypadku wyrobów i elementów budyn-

od strony perforowanej i od okładziny pełnej.

blacharskimi jak płyty z okładzinami pełny-

ku znajdujących się wewnątrz określeniom do-

mi. Okładziny z perforacją mają zazwyczaj

tyczącym palności i rozprzestrzeniania ognia

Konstrukcje te odpowiednio do pełnionej

grubość 0,50 i 0,60 mm.

stosowanym w rozporządzeniu odpowiadają

funkcji i miejsca zastosowania powinny speł-

klasy reakcji na ogień. Relacje między klasami

niać kryteria nośności ogniowej (R) i szczel-

reakcji na ogień a rozprzestrzenianiem ognia

ności ogniowej (E) przy działaniu ognia od

(dotyczy ścian działowych i wewnętrznej stro-

spodu dachu (strony perforowanej).

Wymagania wobec elementów budynku wykonanych z płyt warstwowych

ny ścian zewnętrznych) podano w załączni-

Dachy

Suﬁty podwieszone

ku 3 do Rozporządzenia Ministra Infrastruk-

Odpowiednio do pełnionej funkcji i miej-

Z płyt warstwowych wykonywane są ścia-

tury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie

sca zastosowania suﬁty podwieszone po-

ny nienośne, dachy i suﬁty podwieszone, rza-

warunków technicznych, jakim powinny od-

winny spełniać kryteria szczelności ogniowej

dziej stosuje się je jako okładziny ścian istnie-

powiadać budynki i ich usytuowanie [1].

(E) i izolacyjności ogniowej (I) przy działaniu

jących. Poziom wymagań zależy od sposobu i miejsca zastosowania materiałów.

Rozprzestrzenianie ognia W zakresie rozprzestrzeniania ognia po

Reakcja na ogień

ścianach wymaganie dotyczy ścian zewnętrz-

W zakresie reakcji na ogień wymaga-

nych od strony zewnętrznej i podaje je § 216

nia dotyczą ścian wewnętrznych, ścian ze-

ust. 2–4 [1]. W zakresie rozprzestrzeniania

wnętrznych od strony wewnętrznej, suﬁtów

ognia po dachach wymaganie dotyczy prze-

podwieszonych oraz przekrycia dachu od

krycia dachu od strony zewnętrznej i podane

strony wewnętrznej.

jest w § 216 ust. 2 oraz § 219 ust. 1 [1].

ognia od spodu suﬁtu (strony perforowanej) oraz od góry.

Metody badań ogniowych elementów wykonanych z płyt warstwowych Reakcja na ogień W zakresie reakcji na ogień ściany we-

Zawarto je w Rozporządzeniu Ministra

W odniesieniu do przekryć dachowych

wnętrzne, ściany zewnętrzne od strony we-

Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.

określeniom dotyczącym rozprzestrzeniania

wnętrznej, suﬁty podwieszone i przekrycia

w sprawie warunków technicznych, jakim po-

ognia stosowanym w rozporządzeniu odpo-

dachu od strony wewnętrznej bada się we-

winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

wiadają klasy odporności dachu na ogień

[1]. Wymagania podano na trzy sposoby:

zewnętrzny. Relacje między klasami odpor-

» w odniesieniu

runków technicznych, jakim powinny odpo-

dług następujących norm:

» PN-EN ISO 1182:2010 [2], » PN-EN ISO 1716:2010

do określeń dotyczących

ności dachu na ogień zewnętrzny a rozprze-

palności (niepalności i stopnia palności):

strzenianiem ognia podano w załączniku 3

z określeniem rodzajów i ilości kleju we-

niepalny, niezapalny, trudno zapalny. Wy-

do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury

dług C.4 [4],

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

[3], łącznie

BUDOWA » PN-EN

ISO 11925-2:2010 [5], łącznie

zgodnie z normami PN-EN 1364-1:2012

Dachy

[9] oraz PN-EN 1363-1:2012 [10]. Na-

Badania odporności ogniowej dachów

grzewanie od strony perforowanej (od strony

należy przeprowadzać zgodnie z norma-

z ustaleniami C.1 [2].

pomieszczenia) należy przeprowadzać zgod-

mi PN-EN 1365-2:2002 [11] oraz PN-EN

Norma PN-EN 14509:2007 [2] nie obej-

nie z krzywą standardową temperatura–czas

1363-1:2012 [10]. Nagrzewanie od strony

według wzoru:

perforowanej (od spodu) należy przeprowa-

z ustaleniami C.1 [2],

» PN-EN 13823+A1:2014-12 [6], łącznie muje płyt warstwowych z jedną okładziną perforowaną, ale podane w niej zapisy doty-

T = 345 · log10 (8·t + 1) + 20

czące badań reakcji na ogień i odporności dachu na ogień zewnętrzny mogą być wykorzystane również w odniesieniu do takich płyt. Ściany zewnętrzne przy oddziaływaniu ognia od strony zewnętrznej bada się według normy PN-90/B-02867 [7]. Przekrycia dachowe przy działaniu ognia od zewnątrz bada się według normy PN-ENV

Przy działaniu ognia od strony zewnętrznej

dzać zgodnie z krzywą standardową temperatura–czas. Suﬁty podwieszone

budynku nagrzewanie odbywa się według

Badania odporności ogniowej suﬁtów pod-

tzw. krzywej zewnętrznej zgodnie z wzo-

wieszonych należy przeprowadzać zgodnie

rem:

z normami PN-EN 1364-2:2002 [12] oraz

0,687 · e–0,32·t

T = 660 · [1 – – 0,313 · e–3,8·t] + 20

PN-EN 1363-1:2012 [10]. Nagrzewanie od strony perforowanej (od spodu lub/i od góry suﬁtu) należy przeprowadzać zgodnie z krzy-

1187:2004/A1:2007 [8]. W dokumencie

Ściany nienośne działowe

tym wprowadzono cztery odrębne sposoby,

Badania odporności ogniowej ścian nie-

oparte na metodach: niemieckiej, skandy-

nośnych działowych należy przeprowadzać

nawskiej, francuskiej i brytyjskiej (t1, t2,

zgodnie z normami PN-EN 1364-1:2012

t3, t4).

[9] oraz PN-EN 1363-1:2012 [10]. Nagrze-

Klasyﬁkacji w zakresie reakcji na ogień

wą standardową temperatura–czas.

Klasyfikacja w zakresie reakcji na ogień

W Polsce jako metodę badawczą służącą

wanie zarówno od strony perforowanej, jak

dokonuje się według normy PN-EN 13501-

do określania klasyﬁkacji przekryć dacho-

i od strony pełnej okładziny należy przepro-

-1+A1:2010 [13]. W przypadku wyrobów

wych w zakresie rozprzestrzeniania ognia

wadzać zgodnie z krzywą standardową tem-

i elementów budynku znajdujących się we-

przyjmuje się test 1 (oddziaływania ogniowe

peratura–czas według wzoru:

wnątrz obiektu określeniom dotyczącym pal-

w postaci płonącej żagwi).

T = 345 · log10 (8 · t + 1) + 20

Odporność ogniowa

ności i rozprzestrzeniania ognia stosowanym w rozporządzeniu odpowiadają klasy reakcji

Na fotograﬁach pokazano element próbny

na ogień. Relacje między klasami reakcji na

Ściany nienośne zewnętrzne

podczas badania odporności ogniowej ścia-

ogień a określeniami rozprzestrzenianiem

Badania odporności ogniowej ścian nieno-

ny działowej nienośnej z płyt warstwowych

ognia (dotyczy ścian działowych i wewnętrz-

z jedną okładziną perforowaną.

nej strony ścian zewnętrznych) podano

śnych zewnętrznych należy przeprowadzać

reklama

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

BUDOWA w załączniku 3 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.

– brak wewnętrznego spalania w postaci żarzenia.

w sprawie warunków technicznych, jakim

W przypadku przekryć dachowych okre-

powinny odpowiadać budynki i ich usytu-

śleniom dotyczącym rozprzestrzeniania ognia

owanie [1].

stosowanym w rozporządzeniu odpowiadają

Klasyfikacja w zakresie rozprzestrzeniania ognia

klasy odporności dachu na ogień zewnętrzny. Relacje między klasami odporności dachu na ogień zewnętrzny a rozprzestrzenianiem

Klasyﬁkacji w zakresie rozprzestrzeniania

ognia podano w załączniku 3 do Rozpo-

ognia przez ściany od strony zewnętrznej do-

rządzenia Ministra Infrastruktury z dnia

konuje się według normy PN-90/B-02867

12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków

[7]. Z kolei klasyﬁkacji w zakresie rozprze-

technicznych, jakim powinny odpowiadać

strzeniania ognia po dachach dokonuje się

budynki i ich usytuowanie [1].

według normy PN-EN 13501-5+A1:2010 [14]. Na użytek krajowy kryteria oceny dachów test 1 dzieli się na dwie grupy:

Klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej

» powierzchniowe rozprzestrzenianie ognia:

Klasyﬁkację w zakresie odporności ognio-

– zasięg zniszczenia (na zewnątrz i we-

wej ścian nienośnych, dachów i suﬁtów

wnątrz dachu) w górę dachu < 0,700 m,

podwieszonych z płyt warstwowych z jed-

Badanie odporności ogniowej – ściana działowa nienośna, blacha perforowana od strony nienagrzewanej

– zasięg zniszczenia (na zewnątrz i we-

ną okładziną perforowaną należy – tak jak

wnątrz dachu) w dół dachu < 0,600 m,

w przypadku elementów z płyt warstwowych

– maksymalny zasięg zniszczenia na sku-

z okładzinami pełnymi – przeprowadzać

tek spalania (na zewnątrz i wewnątrz

zgodnie z normą PN-EN 13501-2+A1:2010

dachu) < 0,800 m,

[15].

– brak palących się materiałów (kropli/odpadów stałych) spadających od strony

Wyniki badań ogniowych w zakresie re-

eksponowanej, – boczny zasięg ognia nie osiąga krawędzi

akcji na ogień oraz odporności ogniowej elementów budowlanych z płyt warstwo-

mierzonej strefy (pasa), – maksymalny zasięg – promień zniszcze-

wych z jedną okładziną perforowaną oraz

nia na dachach płaskich (na zewnątrz

z płyt warstwowych z okładzinami pełnymi

i wewnątrz dachu) < 0,200 m;

mogą się różnić i dlatego niezbędne są ba-

» penetracja ognia do wewnątrz budynku: – brak palących/żarzących się cząstek penetrujących konstrukcję dachu, – brak pojedynczych dziur o powierzchni > 25

mm2,

< 4500 mm2, EKSPERT BUDOWLANY

dania. Płyty warstwowe ścienne, dachowe i suﬁtowe z rdzeniem z wełny mineralnej z okładzinami z blachy stalowej ocynkowanej z jedną okładziną perforowaną mają zastosowanie

– suma powierzchni wszystkich dziur

Podsumowanie

głównie w celu poprawienia parametrów akustycznych.

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Literatura 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2002 r., nr 75, poz. 690 z późn. zm.). 2. PN-EN ISO 1182:2010, „Badania reakcji na ogień wyrobów. Badania niepalności”. 3. PN-EN ISO 1716:2010, „Badania reakcji na ogień wyrobów. Badania ciepła spalania (wartości kalorycznej)”. 4. PN-EN 14509:2007, „Samonośne płyty warstwowe z rdzeniem z materiału termoizolacyjnego w obustronnej okładzinie z blachy. Wyroby produkowane fabrycznie. Właściwości”. 5. PN-EN ISO 11925-2:2010, „Badania reakcji na ogień. Zapalność wyrobów poddanych bezpośredniemu działaniu płomienia. Część 2: Badania przy działaniu pojedynczego płomienia”. 6. PN-EN 13823+A1:2014-12, „Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Wyroby budowlane, z wyłączeniem posadzek, poddane oddziaływaniu termicznemu pojedynczego płonącego przedmiotu”.

Fot. archiwa autorów 7. PN-90/B-02867, „Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany”. 8. PN-ENV 1187:2004/A1:2007, „Metody badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy”. 9. PN-EN 1364-1:2012, „Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 1: Ściany”. 10. PN-EN 1363-1:2012, „Badania odporności ogniowej. Część 1: Wymagania ogólne”. 11. PN-EN 1364-2:2002, „Badania odporności ogniowej elementów nienośnych. Część 2: Sufity”. 12. PN-EN 1365-2:2002, „Badania odporności ogniowej elementów nośnych. Część 2: Stropy i dachy”. 13. PN-EN 13501-5+A1:2010, „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 5: Klasyfikacja na podstawie wyników badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy”. 14. PN-EN 13501-1+A1:2010, „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 1: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień”. 15. PN-EN 13501-2+A1:2010, „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej”.

Dachowe i ścienne

płyty warstwowe Zajmujemy się produkcją płyt warstwowych na zamówienie, w tym płyt z rdzeniem z wełny mineralnej i ze styropianu. W naszej ofercie znajdą Państwo panele na ścianki działowe, płyty dachowe, ścienne, panele dźwiękochłonne oraz płyty o wysokich parametrach ognioodporności. Zachęcamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą.

MP ALAMENTTI Sp. z o.o.

ul. Sobieskiego 18, 42-282 Kruszyna tel./faks: 34 362 18 32, 34 323 13 08 alamentti@gmail.com www.alamentti.com.pl

INSTALACJE mgr inż. Katarzyna Rybka

Nowoczesne budownictwo stawia nowe wymagania – ma być energooszczędnie i komfortowo. Coraz trudniej jest spełnić te warunki, rodzi się zatem pytanie, czy w dobie intensywnego rozwoju technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii jest jeszcze miejsce dla kotłów kondensacyjnych? Odpowiedź zależy od indywidualnych potrzeb, ale to nie zmienia faktu, że kotły bardzo dobrze funkcjonują w energooszczędnych budynkach.

KOTŁY

Fot. Viessmann

KONDENSACYJNE – CZY WARTO? K

otły kondensacyjne to obecnie jedne

ilość ciepła uzyskanego ze spalania paliwa,

dynkach coraz częściej stosowane są takie

z najchętniej stosowanych w Polsce

przy założeniu, że całe ciepło ze spalin nie

rozwiązania, które nie wymagają zasilania

urządzeń grzewczych. Nie ma w tym

jest odzyskiwane. W kotłach kondensacyj-

wysokimi parametrami, a mimo to są w sta-

nic dziwnego, gdyż dzięki technologii odzy-

nych para zawarta w spalinach oddaje cie-

nie zapewnić komfort cieplny mieszkańcom.

skiwania ciepła – skraplania pary zawartej

pło, skraplając się. Nowoczesne urządzenia

w spalinach – uzyskują one wyższą spraw-

osiągają sprawność na poziomie nawet około

ność niż kotły tradycyjne. Jako że wartość

110%. Tak wysokie wartości są możliwe do

sprawności kotłów odnosi się zwykle do war-

uzyskania jednak tylko wtedy, gdy instalacja

W zależności od spełnianej funkcji, kotły

tości opałowej paliwa, jakim kocioł jest zasi-

c.o. w budynku jest niskotemperaturowa,

można podzielić na jedno- lub wielofunkcyj-

lany, może być ona wyższa od 100%. Dzieje

tzn. jej parametry oscylują wokół 50/40ºC.

ne. Kotły dwufunkcyjne pracują w dwóch

się tak, ponieważ wartość opałowa jest to

W nowoczesnych, dobrze zaizolowanych bu-

trybach: c.o. lub c.w.u. W lecie mogą zatem

Rodzaje kotłów i sposób montażu

działać tylko na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. W kotle dwufunkcyjnym jako priorytet ogrzewana jest woda do instalacji c.w.u., dlatego w trakcie intensywnego poboru wody może spaść temperatura w instalacji c.o. Stojące kotły gazowe to najczęściej urządzenia grzewcze, przystosowane do podgrzewania wody użytkowej, z zasobnikiem. Wiszące kotły gazowe mogą być jednofunkcyjne do ogrzewania pomieszczeń lub dwufunkcyjne przystosowane również do ogrzewania wody użytkowej jako przepływowy zbiornik. Kotły wiszące można dzięki kompaktowym wymiarom montować nawet Fot. Junkers

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

w niewielkich pomieszczeniach. Przy speł-

INSTALACJE nieniu przepisów dotyczących bezpieczeń-

Funkcjonalność

stwa użytkowania kotłów gazowych można je

Liczne zalety kotłów kondensacyjnych

instalować na poddaszu, w piwnicy, a także

sprawiają, że są one chętnie stosowane

w pomieszczeniach mieszkalnych – zgodnie

nie tylko w nowych budynkach, ale także

z obowiązującymi przepisami kotły gazowe

w tych, w których przeprowadzana jest mo-

mogą być instalowane nie tylko w pomiesz-

dernizacja. Nie należy jednak oczekiwać, że

czeniach gospodarczych, ale również w ta-

w starym, źle zaizolowanym budynku zain-

kich, jak np. kuchnie czy łazienki. Kotły nie

stalowanie nowego gazowego kotła, wypo-

pobierają powietrza do spalania z pomiesz-

sażonego w najnowocześniejszą technologię

czenia, dlatego głównym zadaniem dla in-

kondensacyjną przyniesie oczekiwane rezul-

stalatora jest zapewnienie ciągu kominowego

taty w postaci niskich rachunków za gaz. To

poprzez odpowiedni kanał spalinowy zabez-

tak jakby wstawić silnik z Ferrari do Poloneza

pieczony przed korozją.

i dziwić się, że nie ma efektu. Oszczędności,

Dobierając moc kotła gazowego, należy

jakie można osiągnąć w trakcie eksploatacji

kierować się wcześniej obliczonym zapo-

kotłów kondensacyjnych wynikają przede

trzebowaniem na ciepło w budynku. Kocioł

wszystkim z szerokiej możliwości sterowania

bo tyle mniej więcej wynosi żywotność urzą-

o zbyt dużej mocy nie będzie wykorzystywany

i dostosowywania mocy kotła do aktualnego

dzeń, warto wziąć pod uwagę kilka aspektów.

optymalnie, zużywając przy tym więcej gazu,

w danej chwili zapotrzebowania. Umożliwia

Po pierwsze, dostępność paliwa, tzn. czy jest

co więcej wymaga on większych nakładów

to przede wszystkim regulacja działania palni-

sieć ciepłownicza lub gazowa, czy może trze-

inwestycyjnych. Jego sprawność będzie więc

ka, a także funkcje intensywnego podgrzania

ba skorzystać z innych źródeł, np. odnawial-

odpowiednio niższa. Z kolei zbyt mały kocioł

wody w krótkim czasie, co jest realizowane

nych. Jeśli szczęście dopisuje i możliwości

będzie musiał pracować niemal stale, przez

w kotłach dwufunkcyjnych.

jest kilka, w następnym kroku należy przemy-

co czas jego żywotności znacznie się skróci. Zainstalowanie zbyt małego urządzenia może

Szybka kalkulacja

Fot. Buderus

śleć zalety i wady poszczególnych rodzajów paliwa. Gaz ziemny jest obecnie stosunkowo

w efekcie skutkować niedogrzanymi pomiesz-

Budując nowy dom, jednym z podstawo-

tani, a nowoczesne, dostępne na rynku ko-

czeniami. Jeśli kocioł ma posłużyć również do

wych pytań jest to, na jakie źródło ciepła się

tły kondensacyjne pozwalają uzyskać spore

podgrzewu wody użytkowej, nie należy o tym

zdecydować. Biorąc pod uwagę, że kwestia

oszczędności w trakcie eksploatacji. Planując

zapominać przy doborze jego mocy.

ogrzewania to decyzja na około 15–20 lat,

inwestycje z kotłem gazowym, do kosztów po-

Buderus205x144 EkspertBudowlany 20.11.2015 09:22 Strona 1

reklama

Buderus Kotły kondensacyjne

To prosty rachunek – wybierz kotły kondensacyjne marki Buderus

Solidna konstrukcja urzadzeń i wysoka jakość materiałów decydują o trwałości i niezawodności kotłów Buderus, a zastosowanie innowacyjnej technologii sprawia, że charakteryzują się one wysoką sprawnością i znacznymi oszczędnościami energii. Dodatkowo, dajemy Ci 5 lat gwarancji na kotły kondensacyjne o mocy do 100 kW. Sprawdź szczegóły oferty Buderus, a rachunek okaże się naprawdę prosty.

Robert Bosch Sp. z o.o., ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, Infolinia Buderus 801 777 801, www.buderus.pl EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Firma Robert Bosch Sp. z o.o. (gwarant) udziela nawet do 5 lat gwarancji na sprawne działanie urządzeń grzewczych, zgodnie z warunkami 45 zawartymi w kartach gwarancyjnych poszczególnych urządzeń.

INSTALACJE czątkowych trzeba doliczyć także wykonanie

być zasilane nie tylko gazem ziemnym, na

serwisowania i konserwacji tych urządzeń.

przyłącza, jeśli go brak.

rynku dostępne są także kotły olejowe. Tam,

Nie ulegają łatwo usterkom, ponieważ ich

Koszt nowoczesnego kotła kondensacyj-

gdzie dostęp do sieci gazowej jest utrudniony,

budowa jest dość prosta i w przypadku awa-

nego dla przykładowego dużego domu jed-

a możliwości zastosowania OZE są ograniczo-

rii kończy się zwykle na wymianie zużytego

norodzinnego o powierzchni użytkowej około

ne, wielu decyduje się na olej opałowy.

podzespołu na nowy.

200

i zapotrzebowaniu na moc około

1445 kW to ponad 15 tys. zł. Inwestycja

Sceptycy ogrzewania kotłami kondensacyj-

Pakiet korzyści

nymi za argumenty podają często to, że gaz

jest jednak tego warta, ponieważ koszty

Nowoczesne ogrzewanie to takie, którym

jest drogi. Wystarczy przeprowadzić jednak

ogrzewania szybko się zwracają. Dla kotła

można sterować także zdalnie, nie będąc

szybką analizę ﬁnansową, która nie wymaga

kondensacyjnego, który pracuje na parame-

w domu. Wystarczy mieć smartfon i odpo-

wiedzy specjalistycznej. Na stronach interne-

trach ogrzewania grzejnikowego, roczny koszt

wiednią aplikację, dzięki której użytkownik

towych producentów kotłów można szybko

zużycia gazu to około 5 tys. zł, wliczając w to

z dowolnego miejsca na świecie zadecydu-

kalkulować opłacalność i otrzymać wiary-

także zużycie na potrzeby c.w.u. Jeżeli zaś

je, jaką temperaturę ustawić w domu. Kotły

godne wyniki. Wystarczy podać powierzchnię

instalacja w budynku zasilana jest niskimi

kondensacyjne bardzo sprawnie współpracu-

budynku i wiedzieć, jak jest on zaizolowany.

parametrami, czyli np. 55/35ºC, to koszty

ją z takimi rozwiązaniami. Wygoda, wysoki

Nowe budynki są już wykonywane w standar-

zużycia gazu będą jeszcze niższe, bo kocioł

komfort ogrzewania oraz niskie koszty to

dach izolacji, dla których zapotrzebowanie na

będzie pracował z wyższą sprawnością.

główne zalety takiego ogrzewania. Dodatko-

energię cieplną wynosi 40–70 W/m2, a z bie-

Do zalet gazowych kotłów kondensacyjnych

wym atutem jest mnogość rozwiązań produk-

giem lat wartości te będą się jeszcze zmniej-

należy także ich łatwa i przede wszystkim

towych na rynku, dzięki czemu inwestor może

szać, zbliżając się coraz bardziej do tych, jakie

bezobsługowa regulacja pracy. Urządzenie ko-

wybrać odpowiednie urządzenie, które będzie

są w budynkach pasywnych. Prawidłowe wy-

munikuje się z termostatem pokojowym lub

nie tylko efektywne energetycznie, ale przy-

konanie instalacji gazowej, a także regularne

sterownikiem i włącza się zgodnie z ustalonym

niesie także realne korzyści w trakcie użytko-

przeglądy zapewnią bezpieczeństwo jej użyt-

programem pracy. Kotły kondensacyjne mogą

wania. Do zalet zaliczyć należy także łatwość

kowania.

INFOLINIA: 801 600 801 JUNKERS-INFOLINIA@PL.BOSCH.COM WWW.JUNKERS.PL Zobacz więcej

CERAPUR ACU ZWSB 24/28-3E Sposób instalacji i funkcje: wiszący kocioł kondensacyjny ze zintegrowanym potrójnym zasobnikiem warstwowym c.w.u.; Moc c.o. i c.w.u: moc modulowana c.o. do 24 kW; moc modulowana c.w.u. do 28 kW; Cechy szczególne: klasa efektywności energetycznej A; wbudowany potrójny zasobnik warstwowy ciepłej wody ze stali nierdzewnej o pojemności 42 l; super wysoki komfort i wydajność c.w.u. do 21 l/min; możliwość podłączenia cyrkulacji c.w.u. bezpośrednio do kotła; oszczędność miejsca potrzebnego do montażu w porównaniu do układu kocioł + dodatkowy zasobnik; bardzo bogate wyposażenie dostarczane z kotłem i w cenie kotła, m.in.: płyta montażowa z zaworami odcinającymi, naczynie wzbiorcze c.o., naczynie wzbiorcze c.w.u., pompa c.o., pompa ładująca i cyrkulacyjna c.w.u., adapter powietrzno-spalinowy; wszystkie elementy instalacyjne ukryte pod obudową kotła; szybkość i łatwość montażu porównywalna z kompaktowym kotłem dwufunkcyjnym; automatyka Bosch Heatronic® 3; autodiagnostyka zapewniająca wysokie bezpieczeństwo użytkowania; funkcja Solar ControlUnit Inside (nagroda Złotego Instalatora) – optymalizacja oszczędności gazu przy współpracy z systemem solarnym; współpraca z systemami sterowania serii Fx i najnowszymi serii Cx; Gwarancja: do 5 lat.

CERAPUR COMPACT ZSB 24-1DE Sposób instalacji i funkcje: wiszący kocioł kondensacyjny jednofunkcyjny z zamkniętą komorą spalania; Moc c.o. i c.w.u: 3–25,4 kW; Wymiary (szer./gł./wys.): 400/300/815 mm; Sprawność: 109% – przy temperaturze zasilania 40°C i powrotu 30°C, ogrzewanie – klasa A; Cechy szczególne: z wbudowanym zaworem trójdrogowym; dzięki niskiej mocy minimalnej może być stosowany zarówno w niedużych mieszkaniach, jak i apartamentach lub domach; charakteryzuje się łatwą obsługą – nowy elektroniczny panel sterowania Bosch Heatronic® 3.5 z czytelnym wyświetlaczem gwarantuje łatwą i intuicyjną obsługę urządzenia i pozwala na współpracę z regulatorami pokojowymi i pogodowymi, wysoką efektywnością energetyczną umożliwiającą duże oszczędności eksploatacyjne; standardowo dostępny w wersji na gaz ziemny E (GZ50) z możliwością przezbrojenia do spalania innych rodzajów gazu: Lw (GZ41,5), Ls (GZ35) i B/P (LPG), palnik wykonany ze stali szlachetnej, płynna regulacja armatury gazowej, podłączenie typu Bus (HT-BUS), wbudowana pompa c.o., moc maksymalna na cele ogrzewania 25 kW w zależności od wersji; dostarczany z adapterem powietrzno-spalinowym; Gwarancja: do 5 lat. Cena netto: 5800 zł.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

INSTALACJE INFOLINIA: 801 080 881, TEL. 71 345 00 51 BIURO@DEDIETRICH.PL, WWW.DEDIETRICH.PL Zobacz więcej

MCR3 PLUS Sposób instalacji i funkcje: wiszący, dwufunkcyjny gazowy kocioł kondensacyjny; Moc c.o. i c.w.u.: c.o. przy 50/30°C: 6,1–24,8 kW (24/28 MI), 85–31,0 kW (30/35 MI), c.w.u. przy 80/60°C: 27,5 kW (24/28 MI), 33,9 kW (30/35 MI); Wymiary: 370/550/360 mm; Sprawność: przy 30% obciążenia – do 109,2%; Cechy szczególne: wyposażony i nastawiony do pracy z gazami ziemnymi, z możliwością dostosowania do propanu bez dodatkowego zestawu, sterowanie: kaseta regulacyjna do montażu pod kotłem lub na ścianie z pokrętłami dla temperatury c.o. i c.w.u., opcjonalnie dostarczany czujnik pogodowy oraz termostaty modulacyjne; wymiennik główny ze stopu aluminium i krzemu wyjątkowo odporny na osadzanie się kamienia kotłowego (dopuszczalne napełnienie instalacji wodą o twardości do 20° dH), prosta i intuicyjna w obsłudze konsola sterownicza możliwa do rozbudowania o czujnik zewnętrzny oraz programowalny czujnik pokojowy iSense, możliwość rozszerzenia sterowania o dodatkowe obiegi grzewcze poprzez regulator cMix; Wyposażenie dodatkowe: regulatory programowalne modulujące, rama montażowa z kompletem zaworów; Gwarancja: wymiennik/automatyka – 8/2 lata.

MODULENS G AGC Sposób instalacji i funkcje: stojący kocioł kondensacyjny w komplecie z podgrzewaczem c.w.u; Moc cieplna: trzy urządzenia w typoszeregu o maks. mocy 15, 25 i 35 kW; Min. moc cieplna dla parametrów 50/30°C: 3,4; 5,6; 7,0 kW, a dla 80/60°C: 3,0; 5,0; 6,3 kW; Wymiary: 1408/600/680 mm, naczynie wzbiorcze c.o. o pojemności 18 dm3; Sprawność: 109% przy uwzględnieniu wartości opałowej paliwa; Cechy szczególne: wyposażony do pracy z gazem ziemnym H, możliwość dostosowania do pracy z gazem ziemnym Lw/Ls lub propanem; wymiennik odlewany monoblok ze stopu aluminiowo-krzemowego, wyjątkowo odporny na odkładanie się kamienia kotłowego, pompa obiegowa zgodna z ErP o wskaźniku efektywności energetycznej EEI < 0,23; płynna modulacja mocy kotła dla c.o. i c.w.u. w zakresie 21–100%, pobór mocy: 7/25/101 W; maks. temperatura zasilania: 90°C, wydajność c.w.u. o temperaturze 60°C: 210 dm3/10 min, 255 dm3/10 min i 280 dm3/10 min; sterowanie w cenie urządzenia: regulator pogodowy Diematic iSystem 4. generacji do sterowania wieloma obiegami grzewczymi (w tym z zaworami mieszającymi), wytwarzaniem wody użytkowej i systemami multienergetycznymi (np. pompa ciepła, kolektory słoneczne); przyłącze spaliny/powietrze: 60/100 mm – dopuszczalna dł. przewodu spalinowego 20 m (dla systemu 80/125 mm); kocioł dostarczany w modułach łatwych do montażu w pomieszczeniu docelowym, możliwość montażu armatury dodatkowej pod obudową kotła; Gwarancja: wymiennik/podgrzewacz c.w.u./automatyka – 7/5/2 lata.

promocja

CYFROWY Agata Grudecka

bezpłatnie numer w formacie PDF i dołącz do grona

ulicznego. Rolety zewnętrzne mogą być obsługiwane ręcznie lub elektrycznie za pomocą pilota zdalnego sterowania. Ten drugi mechanizm wymaga jednak doprowadzenia

www.ekspertbudowlany.pl

budowa

ogrody Wymieniamy

ê ê 8

produktów i nowości

Rolety zewnętrzne skutecznie chronią budynki przed słońcem, deszczem, wiatrem, śniegiem i mrozem. Korzystnie wpływają również na bilans energetyczny domu czy mieszkania i stanowią przeszkodę dla potencjalnych włamywaczy. Można je montować zarówno w oknach pionowych, jak i połaciowych.

ściany i sufity

Rolety zewnętrzne do okien połaciowych

poddasze

Rolety pozwalają utrzymać odpowiednią temperaturę w pomieszczeniach o każdej porze roku. W lecie zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu się wnętrz, a w zimie uciecz-

Wymieniamy

ce ciepła z domu. Pancerz rolet zewnętrznych tworzą aluminiowe lamelki, ocieplone najczęściej pianką poliuretanową. Lamelki można ustawiać w różnych pozycjach, podobnie jak żaluzje. Jeśli zostaną ułożone poziomo, roleta będzie skutecznie chronić

ê ê 8

Fot. FAKRO

przed upałem, ale też zaciemni wnętrze. Natomiast wtedy, gdy zechcemy wpuścić trochę światła do wnętrza, wystarczy przekręcić lamelki o 40º. Rolety zewnętrzne do okien połaciowych mają też dodatkowe zalety. Przy pełnym zamknięciu chronią bowiem szyby przed uszkodzeniami mechanicznymi, które może spowodować np. grad. Ponadto dobrze tłumią zewnętrzny hałas. Dlatego instalację rolet warto rozważyć zwłaszcza wtedy, gdy mieszkamy w miejscu o dużym natężeniu ruchu

wnetrza

in s ta l a c j e

ściany i sufity

wnetrza

budowa

t ê

Ocieplamy

poddasze

DOBRE NIE TYLKO NA LATO

t ê

Ocieplamy

więcej na str.

produktów i nowości

Roleta zewnętrzna sterowana pilotem

więcej na str.

www.eksper tbudowlany.pl

Markizy do okien pionowych

Markizy VMZ Solar do okien pionowych są wyposażone w inteligentny system automatycznego uruchamiania w zależności od nasłonecznienia. Nie potrzebują zasilania z sieci elektrycznej, bo zasilane są energią słoneczną. Funkcję czujnika pełni panel fotowoltaiczny, który w połączeniu ze specjalnym układem elektroniki reaguje na promieniowanie słoneczne. Latem, w przypadku dużego nasłonecznienia, markizy samoczynnie rozwijają się i chronią pomieszczenie przed nagrzaniem. Przy pochmurnej pogodzie zwijają się automatycznie, zwiększając napływ naturalnego światła. Innowacyjna konstrukcja markiz sprawia, że pełnią one dodatkowo funkcję moskitiery. Fot. FAKRO

numer w formacie PDF i dołącz do grona

20 tys.

e-prenumeratorów www.ekspertbudowlany.pl

Fot. FAKRO

bezpłatnie

Markiza AMZ Z-Wave do okien dachowych zasilana jest prądem z sieci elektrycznej i sterowana za pomocą pilota lub przełącznika naściennego w bezprzewodowym systemie Z-Wave (można ją zatrzymać w dowolnej pozycji). Współpracuje z oknami dachowymi FAKRO Z-Wave. Jeśli markiza elektryczna nie jest montowana na oknie Z-Wave, należy dokupić zasilacz 12 VDC i urządzenie sterujące.

Markiza AMZ-Solar do okien dachowych zasilana jest z akumulatorów umieszczonych na kasecie; automatycznie i samoczynnie zasłania okno, reagując na poziom nasłonecznienia i chroniąc pomieszczenie przed nagrzaniem. Może być sterowana w jednym z trzech trybów:  automatycznym (samoczynne rozwijanie i zwijanie markizy w zależności od stopnia nasłonecznienia)

Fot. VELUX

pobierz

OSŁONY ZEWNĘTRZNE

Fot. VELUX

4/2014 (52) lipiec–sierpień issn 1730-1904

Energooszczędne rolety

Rolety zewnętrzne są wyposażone w wiele różnych funkcji, które zapewniają poczucie komfortu i bezpieczeństwa na poddaszu,

Markizy zewnętrzne wykonane są z wytrzymałej, odpornej na czynniki atmosferyczne tkaniny z włókien szklanych, powlekanych PVC. Tkanina jest zrolowana na wałku z silnikiem i umieszczona w kasecie z profili aluminiowych montowanej nad oknem. W krawędziach tkaniny zatopiona jest taśma suwakowa, która utrzymuje odpowiednie napięcie tkaniny pomiędzy prowadnicami i zapobiega jej wypadaniu. Takie rozwiązanie zwiększa jej odporność na wiatr. Materiał jest wytrzymały i odporny na czynniki atmosferyczne, nie zmienia wymiarów pod wpływem wody. Zaciągnięta markiza w czasie deszczu redukuje odgłos spadających kropli. Na okres zimy, gdy markiza nie jest używana, można ją zwinąć i ukryć w kasecie.

ogrody BEZPŁATNY ŁATNY

in s ta l a c j e

MAGA ZYN

do niego przewodów elektrycznych. Producenci oferują również energooszczędne systemy zasilane energią słoneczną, które nie wymagają montażu okablowania.

Skuteczna ochrona przed słońcem na poddaszu i nie tylko Przed nagrzewaniem poddasza najlepiej chronią markizy zewnętrzne, dostępne także do okien pionowych. Montuje się je na zewnątrz okna, a rozwija od wewnątrz. Markiza absorbuje promieniowanie słoneczne już przed szybą i emituje ciepło na zewnątrz, dzięki temu pomieszczenie się nie nagrzewa. Markiza zapewnia do 8 razy skuteczniejszą ochronę przed nagrzewaniem w porównaniu z zasłonami wewnętrznymi, a ponieważ materiał ma strukturę drobnej siateczki, markizy nie odcinają dopływu światła do wnętrza i nie zasłaniają widoku za oknem (jak rozciągnięte rolety zewnętrzne). Nie ma też potrzeby codziennego ich zwijania i rozwijania nawet przy deszczowej pogodzie. Dodatkowo umieszczenie markizy za oknem nie zmniejsza powierzchni przeszklenia okna.

20 tys.

e-prenumeratorów

Fot. FAKRO

pobierz

Fot. Aluprof

4/2014 (52) lipiec–sierpień issn 1730-1904

BUDOWA

BEZPŁATNY ŁATNY

BUDOWA

MAGA ZYN

 półautomatycznym (samoczynne rozwijanie i zwijanie za pomocą pilota)  obsługa markizy za pomocą dołączonego do zestawu pilota.

Roleta zewnętrzna zasilana energią słoneczną

nr 3/2014

www.eksper tbudowlany.pl

Czytaj jak lubisz EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

INSTALACJE CAŁODOBOWA INFOLINIA SERWISOWA 801 0801 24 WWW.VIESSMANN.PL Zobacz więcej

VITODENS 200-W Sposób instalacji i funkcje: kocioł wiszący, jednofunkcyjny; Moc c.o. i c.w.u.: 3,2–19 kW (3,2–13/16 kW, 5,2–26 kW, 5,2–35 kW; kotły większej mocy i do budowy kotłowni kaskadowej: 12–45 kW, 12–60 kW, 20–80 kW, 20–100 kW, 32–125 kW i 32–150 kW); Sprawność przy mocy nominalnej: 109%; Wymiary (szer./wys./gł.): 450/850/360 mm; Cechy szczególne: Vitodens 200-W jest uniwersalnym kotłem dla oszczędnego ogrzewania gazem zarówno budynków o małym zapotrzebowaniu na ciepło, jak i dużych obiektów, nawet do 900 kW. Regulator pogodowy Vitotronic 200 – w cenie kotła: o łatwej obsłudze (bez konieczności czytania instrukcji obsługi), z możliwością sterowania pracą do 3 niezależnych obiegów grzewczych i instalacją solarną. Wyjątkowo oszczędne zużycie gazu podczas codziennej eksploatacji kotła, zapewniają: szeroki zakres modulacji mocy grzewczej: 16–100%; możliwość ograniczenia maksymalnej mocy kotła pracującego na c.o.; start kotła z mocą częściową – ustawienie fabryczne 60%, z możliwością zmiany; dynamiczna pauza – mniejsza ilość uruchomień palnika średnio o 30% w ciągu roku; w okresach przejściowych nawet o 40%; Lambda Pro Control – kontrola spalania za pomocą elektrody jonizacyjnej; praca kotła zawsze z maksymalną sprawnością, niezależnie od jakości paliwa, zmian jego ciśnienia, zmian oporów przepływu powietrza zasysanego, jak i zmian oporów po stronie wyrzutu spalin; palnik promiennikowy MatriX – przekazywanie ciepła niemal bez strat energii i przy niższych temperaturach spalin; wymiennik spaliny–woda Inox-Radial, o optymalnej konstrukcji dla maksymalnego wykorzystania ciepła kondensacji; samoczyszczenie powierzchni wymiany ciepła; mała wrażliwość na odkładanie kamienia kotłowego; komora spalania izolowana cieplnie. Vitodens 200-W to również ponadprzeciętna trwałość kotła: wymiennik Inox-Radial z wysokiej jakości stali szlachetnej (DIN 1.4571), stosowanej między innymi w przemyśle chemicznym i spożywczym, odporna na agresywne działanie wody morskiej; stal szlachetna dobrze przewodzi ciepło i jest jednym z najtrwalszych materiałów do budowy kotłów; palnik MatriX, wykonany z siatki, w kształcie cylindra, bez sztywnych połączeń – skuteczna kompensacja naprężeń podczas rozgrzewania i wychładzania palnika. Vitodens 200-W oferowany jest również w wersji kompaktowej, z zabudowanym zbiornikiem c.w.u.: Vitodens 222-W (kocioł wiszący), Vitodens 222-F (kocioł stojący, ze zbiornikiem warstwowym lub wyposażonym w wężownicę grzewczą), Vitodens 242-F (ze zbiornikiem przystosowanym do współpracy z instalacją solarną). Dostępny jest również w wersji z zabudowaną pompą ciepła i zbiornikiem c.w.u. – Vitocaldens 222-F; Gwarancja: 2 lata/10 lat na wymiennik Inox-Radial. Cena netto: 8942 zł.

INFOLINIA: 801 777 801 BIURO@BUDERUS.PL, WWW.BUDERUS.PL Zobacz więcej

LOGAMAX PLUS GB162V3 Sposób instalacji i funkcje: wiszące kotły kondensacyjne, jednofunkcyjne typu system; Moc c.o.: cztery modele o mocach modulowanych do 15, 25, 35 i 45 kW; Cechy szczególne: klasa efektywności energetycznej A; wyposażone w zawory trójdrogowe i elektroniczne pompy c.o.; innowacyjna technologia ALUplus – wymiennik ciepła uszlachetniony w procesie polimeryzacji plazmowej (powierzchnie samoczyszczące); wysoka i niezmienna sprawność w trakcie całej eksploatacji; wysoka efektywność wymiany ciepła na małej powierzchni (skrętny przepływ w rurach ożebrowanych); energooszczędna automatyka – współpraca z Logamatic EMS, systemem zarządzania energią gwarantującym wydajną, oszczędną i spójną pracę instalacji, a także łatwą i wygodną obsługę; współpraca z automatyką Logamatic 4000 umożliwiająca wykorzystanie i sterowanie praktycznie wszystkimi stosowanymi konfiguracjami instalacji hydraulicznych/ogrzewania; łatwe zdiagnozowanie usterek oraz wysokie bezpieczeństwo użytkowania; inteligentny i oszczędny tryb pracy palnika ETAplus; system FLOWplus – elastyczność i dodatkowa oszczędność energii elektrycznej, stała kontrola przepływu i temperatury, brak wymagań dotyczących minimalnego przepływu; elektroniczna pompa c.o. klasy energetycznej A – oszczędność energii elektrycznej, automatyczne dostosowanie mocy pompy do potrzeb instalacji grzewczej; cicha praca, wysoka estetyka; Gwarancja: do 5 lat.

LOGAMAX PLUS GB062-24KV2 Sposób instalacji i funkcje: kocioł kondensacyjny dwufunkcyjny, wiszący; Moc c.o. i c.w.u.: 3-25,6 kW; Wymiary (szer./gł./wys.): 300/400/820 mm; Sprawność: 109% – przy temperaturze zasilania 40°C i powrotu 30°C, Klasa A/A (XL); Cechy szczególne: możliwość współpracy z instalacją kolektorów słonecznych, dostosowany do spalania wszystkich powszechnie występujących w Polsce gazów, tj. E, Lw, Ls lub B/P, efektywny energetycznie wentylator o modulowanej prędkości obrotu, aluminiowo-krzemowy wymiennik o wysokiej przewodności i efektywności wymiany ciepła, modulacja mocy kotła 1:8 (zakres modulacji od 3 do 25,4 kW) pozwalająca na efektywną i oszczędną pracę zarówno w niewielkich mieszkaniach, jak i domach; wbudowany, fabrycznie zamontowany syfon kondensatu; zintegrowany panel sterowania z wbudowaną automatyką pogodową i wygodnym w obsłudze wyświetlaczem LCD, współpraca z regulatorami serii RC (EMS Plus). Opcjonalne zestawy hydrauliczne umożliwiają poziome lub pionowe podłączenie instalacji hydraulicznych do kotła. W przypadku wymiany starego kotła na nowy dostępne są ponadto zestawy adaptacyjne umożliwiające łatwe podłączenie kotła do istniejącej pionowej płyty montażowej Buderus; Gwarancja: do 5 lat. Cena netto: 6550 zł.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ

Kotły

KONDENSACYJNE Paweł Walter, Przemysław Szponarski

W kotłach kondensacyjnych następuje kondensacja zawartej w spalinach pary wodnej (powstałej w wyniku spalania gazu), a uzyskana w ten sposób dodatkowa energia zostaje przekazana do instalacji c.o. Z tego powodu kotły te mają o wiele wyższą sprawność niż urządzenia konwencjonalne. Oznacza to oszczędność energii nawet do 25%.

Kocioł kondensacyjny Thema Condens F + zasobnik 120 l, cena: 5525 zł

ma potrzeby projektowania potężnego komina ceramicznego, wystarczy zastosować tzw.

azowe kotły kondensacyjne dzięki swojej budowie są w stanie schłodzić spaliny do znacznie niższej

temperatury, a przez to wykorzystać większą ilość energii, która w tradycyjnych kotłach uchodzi przez komin. Urządzenia te są tak skonstruowane,

kondensowały,

» Redukcja

poziomy wyrzut spalin. Rozwiązanie to jest emisji szkodliwych substancji

– znak Błękitnego Anioła.

Jak działa gazowy kocioł kondensacyjny W trakcie pracy kotła kondensacyjnego

o wiele tańsze i pozwala zaoszczędzić przestrzeń w budynku. Stosując poziomy wyrzut spalin, należy wziąć pod uwagę wymaganą odległość od okien i wystających elementów budynku.

Odpowiednia instalacja ogrzewania

czyli

wentylator wraz z zespołem gazowym dostar-

schładzały spaliny do bardzo niskiej tempe-

czają do palnika mieszankę gazu i powietrza

ratury (nawet 30–40°C), powodując skrople-

o ściśle ustalonych proporcjach. Następnie

O efektywnej pracy systemu grzewczego

nie pary i wykorzystanie maksymalnej ilości

w obrębie palnika następuje spalenie paliwa

decyduje nie tylko kocioł, ale również insta-

energii zawartej w spalinach. Urządzenia

i uwolnienie gorących spalin, które traﬁają do

lacja grzewcza i odpowiedni system stero-

kondensacyjne są wykonane z materiałów

dwustrefowego wymiennika ciepła. Najpierw

wania. Zawsze warto skonsultować z insta-

odpornych na działanie kondensatu (stal

zostają one wstępnie schłodzone, oddając

latorem, jakie rozwiązanie będzie najlepsze

nierdzewna lub stopy aluminium i krzemu),

część energii do instalacji. Następnie traﬁa-

w konkretnej sytuacji. Na przykład w przy-

a wymiennik ciepła, który schładza spaliny,

ją do ostatniej sekcji wymiennika, gdzie na-

padku modernizacji starej instalacji grzew-

jest w nich znacznie bardziej rozbudowany.

stępuje dalsze schłodzenie spalin, nawet do

czej, nie zawsze musimy od razu decydować

Kotły kondensacyjne osiągają znacznie wyż-

30–40°C, i skroplenie pary zawartej w spali-

się na wymianę wszystkich grzejników. Jeśli

szą sprawność, a tym samym ograniczają

nach, dzięki temu prawie cała dostępna ilość

są one w dobrym stanie technicznym, wów-

koszty ogrzewania i wielkość emisji.

energii zostaje przekazana do wody w instala-

czas korzystnym rozwiązaniem może okazać

cji. Chłodne spaliny uchodzą przewodem spa-

się pozostawienie starej instalacji, a zainwe-

linowym do atmosfery, a kwaśny kondensat

stowanie w ocieplenie domu i montaż kotła

spływa do kanalizacji.

kondensacyjnego przystosowanego do współ-

Zalety gazowych kotłów kondensacyjnych:

» Efektywne

wykorzystanie energii zawar-

tej w paliwie – efektywność energetyczna do 94% (sprawność znormalizowana do 109%).

» Zużycie paliwa spada nawet o 25% w porównaniu z urządzeniami tradycyjnymi.

» Niskie koszty inwestycji. » Cicha praca urządzeń. » Wysoki poziom bezpieczeństwa (zamknięta komora spalania).

» Wysoka trwałość związana przede wszystkim z zastosowaniem wymiennika ze spe-

Przewody powietrzno-spalinowe

pracy ze starą instalacją grzewczą. W nowych budynkach warto stosować ogrzewanie płaszczyznowe, które zapewnia

Kocioł kondensacyjny osobnym przewo-

ogrzanie pomieszczeń przy znacznie niższej

dem pobiera powietrze do spalania spoza

temperaturze wody, a tym samym umożliwia

budynku. Drugi przewód służy do usuwania

uzyskanie najwyższej sprawności przez kocioł

spalin. Dzięki temu podczas pracy kotła nie

kondensacyjny. Nie oznacza to oczywiście, że

występuje dyskomfort związany z napływem

kocioł kondensacyjny może współpracować

zimnego powietrza do pomieszczenia ani ry-

jedynie z ogrzewaniem podłogowym. Zasto-

zyko przedostania się do domu spalin w przy-

sowanie w instalacji grzejników i sterownika

padku niedrożności tradycyjnego komina.

pogodowego również pozwala połączyć komfort z wysoką efektywnością kotła.

cjalnego stopu aluminiowo-krzemowego

Montaż kotła kondensacyjnego może być

z dodatkiem magnezu, odpornego na ko-

tańszy od montażu kotła tradycyjnego. Do-

Od 26.09.2015 r. Dyrektywa ErP dopusz-

rozję w kontakcie z kondensatem.

tyczy to kotłów o mocy do 21 kW w bu-

cza możliwość produkcji i wprowadzania do

dynkach jednorodzinnych, wolno stojących.

obrotu na rynek Unii Europejskiej praktycznie

W przypadku kotłów kondensacyjnych nie

tylko kotłów kondensacyjnych.

» Możliwość stosowania różnych przewodów powietrzno-spalinowych. EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

INSTALACJE

JAK PROWADZIĆ

INSTALACJĘ ELEKTRYCZNĄ mgr inż. Karol Kuczyński

Instalacja elektryczna podzielona jest najczęściej na wiele obwodów. Rozróżnia się obwody, które zasilają różnego typu rozdzielnice, oraz obwody odbiorcze zasilające poszczególne odbiorniki. Struktura każdej instalacji zależy od potrzeb wynikających z przeznaczenia budynku.

godnie z § 180 rozporządzenia [1] in-

powinno zapewniać bezkolizyjność z inny-

stalacja i urządzenia elektryczne, przy

mi instalacjami w zakresie odległości i ich

zachowaniu przepisów dotyczących

wzajemnego usytuowania. W rozporządze-

dostarczania energii, ochrony przeciwpo-

niu określono ponadto, że poziome odcinki

żarowej, ochrony środowiska oraz bezpie-

instalacji gazowych powinny być usytuowa-

czeństwa i higieny pracy, a także wymagań

ne w odległości co najmniej 0,1 m powyżej

Polskich Norm odnoszących się do tych in-

innych przewodów instalacyjnych, natomiast

stalacji i urządzeń, powinny zapewniać:

jeżeli gęstość gazu jest większa od gęstości

1. Dostarczanie energii elektrycznej o odpo-

powietrza – poniżej przewodów elektrycznych

wiednich parametrach technicznych do

i urządzeń iskrzących. Przewody instalacji

odbiorników, stosownie do potrzeb użytko-

gazowej krzyżujące się z innymi przewodami

wych.

instalacyjnymi powinny być od nich oddalone

odpowiednio rozmieszczonych gniazd wtycz-

co najmniej o 0,02 m (§ 164 [1]).

kowych. Instalacja oświetleniowa w pokojach

2. Ochronę przed porażeniem prądem elek-

Listwy instalacyjne stosowane są głównie, gdy nie chcemy wykonywać remontu, a konieczna jest rozbudowa instalacji elektrycznej Fot. Legrand

System mobilnych gniazdek, które można przesuwać po specjalnej szynie Fot. Mainline

trycznym, przepięciami łączeniowymi i at-

Dodatkowo główne ciągi instalacji elek-

powinna umożliwiać załączanie źródeł świa-

mosferycznymi, powstaniem pożaru, wybu-

trycznej w budynku mieszkalnym wieloro-

tła za pomocą łączników wieloobwodowych.

chem i innymi szkodami.

dzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego

Wewnętrzne linie zasilające w budynku

3. Ochronę przed emisją drgań i hałasu po-

i budynku użyteczności publicznej należy pro-

mieszkalnym wielorodzinnym, budynku za-

wyżej dopuszczalnego poziomu oraz przed

wadzić poza mieszkaniami i pomieszczenia-

mieszkania zbiorowego i budynku użyteczno-

szkodliwym oddziaływaniem pola elektro-

mi przeznaczonymi na pobyt ludzi, w wydzie-

ści publicznej należy prowadzić poza miesz-

magnetycznego.

lonych kanałach lub szybach instalacyjnych,

kaniami i pomieszczeniami przeznaczonymi

Przewody i kable elektryczne należy pro-

zgodnie z Polską Normą dotyczącą wymagań

na pobyt ludzi, w wydzielonych kanałach lub

wadzić w sposób umożliwiający ich ochronę

w tym zakresie. Zgodnie z normą SEP-E 002

szybach instalacyjnych (§ 186 ust. 2) [1, 2].

przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz

obwody odbiorcze instalacji elektrycznej

Zaleca się prowadzenie wewnętrznych li-

wymianę bez potrzeby naruszania konstruk-

w budynku należy prowadzić w obrębie każ-

nii zasilających w specjalnych do tego celu

cji budynku (§ 186 i 187 [1]). Trasy przewo-

dego mieszkania lub lokalu użytkowego.

wykonywanych kanałach, tzw. ZELP-ach lub

dów elektrycznych powinny być prowadzone

W instalacji elektrycznej w mieszkaniu na-

innych tego typu rozwiązaniach. Kanały do

w liniach prostych, równoległych do krawędzi

leży stosować wyodrębnione obwody: oświe-

prowadzenia wewnętrznych linii zasilających

ścian i stropów. Należy stosować przewody

tlenia, gniazd wtyczkowych ogólnego prze-

należy także wykorzystywać do prowadzenia

elektryczne z żyłami wykonanymi wyłącznie

znaczenia, gniazd wtyczkowych w łazience,

innych instalacji elektrycznych lub telekomu-

z miedzi, jeżeli ich przekrój nie przekracza

gniazd wtyczkowych do urządzeń odbior-

nikacyjnych [3].

10 mm2 (§ 183 [1]).

czych w kuchni oraz obwody do odbiorników

Prowadzenie instalacji i rozmieszczenie

Dodatkowo w rozporządzeniu stwierdza

wymagających indywidualnego zabezpiecze-

urządzeń elektrycznych powinno zapewnić

się, że prowadzenie instalacji i rozmiesz-

nia. Pomieszczenia należy wyposażyć w wy-

bezkolizyjność z innymi instalacjami (gazowy-

czenie urządzeń elektrycznych w budynku

pusty oświetleniowe oraz niezbędną liczbę

mi, wodnymi, telekomunikacyjnymi, pioru-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

INSTALACJE nochronnymi) w zakresie odległości i ich wza-

w całości lub w części materiałem izolacyj-

jemnego usytuowania. Należy tu szczególnie

nym. Po zabudowaniu ściany nie jest możliwe

zapewnić ochronę przed skutkami prądów

dokonywanie oględzin fragmentów instalacji

» przewodami wielożyłowymi ułożonymi na

indukowanych w wewnętrznych instalacjach

prowadzonej w ścianie. Z tego powodu przy

ścianie, mocowanymi do podłoża za po-

przez prąd piorunowy płynący w przewodach

wyborze tego sposobu prowadzenia instala-

mocą uchwytów (można stosować w uza-

zewnętrznej instalacji piorunochronnej. Prąd

cji należy zachować szczególną ostrożność,

sadnionych technicznie przypadkach i pod

ten może indukować w przewodzących pę-

aby tak wykonana instalacja elektryczna przy

warunkiem wykonania instalacji przewoda-

tlach instalacji wewnętrznej, w wyniku sprzę-

wystąpieniu jakichkolwiek uszkodzeń nie

mi wielożyłowymi typu YDY, YDYp lub YLY

żeń magnetycznych, znaczne przepięcia.

stała się przyczyną pożaru. Montaż instalacji

o napięciu znamionowym izolacji 750 V).

Skutki działania tych prądów piorunowych

nie powinien naruszać w zasadniczy sposób

Wówczas stosuje się sprzęt i osprzęt insta-

można złagodzić poprzez zastosowanie połą-

struktury ściany, a instalacja powinna być

lacyjny w wykonaniu natynkowym, o stop-

czeń wyrównawczych części przewodzących

wymienialna.

niu ochrony obudowy – co najmniej kodzie

wewnętrznych i zewnętrznych oraz włączenie tam, gdzie to konieczne ograniczników przepięć [3].

Prowadzenie instalacji

Sposoby układania przewodów instalacyjnych [3, 4]:

rowe itp.). Wymiana takiej instalacji wiąże się najczęściej z wymianą tynku;

IP20. Przy układaniu przewodów w rurach in-

» w rurach instalacyjnych z tworzyw sztucz-

stalacyjnych należy stosować rury np. z PVC

nych niepodtrzymujących i nierozprze-

lub metalowe. Rury powinny być zamocowa-

strzeniających ognia;

ne do podłoża za pomocą uchwytów. W in-

i działowych w budynkach zwykle stosuje się

» w rurach instalacyjnych metalowych; » w korytkach i na drabinkach instalacyjnych

materiały niepalne, jednak w dużej mierze

metalowych (przewodowych lub/i kablo-

kowym, przystosowane do mocowania za

ściany wykonywane są także z surowców pal-

wych) w przestrzeni pomiędzy stropem

pomocą wkrętów w puszkach instalacyjnych

nych. W związku z tym instalacje elektryczne

a suﬁtem podwieszanym;

podtynkowych. Odgałęzienia przewodów na-

Do wykonywania ścian konstrukcyjnych

w budynkach prowadzone są w podłożach i na podłożach niepalnych lub palnych. Do podłoży niepalnych zaliczane są ściany [3]: betonowe, z cegły i podobnych surow-

» w kanałach instalacyjnych metalowych lub

stalacjach powszechnie stosuje się gniazda wtyczkowe i łączniki w wykonaniu podtyn-

leży wykonywać w puszkach instalacyjnych

z tworzyw sztucznych niepodtrzymujących

odgałęźnych. Należy stosować puszki z PVC

i nierozprzestrzeniających ognia;

lub z innych tworzyw niepodtrzymujących

» instalacje

wykonane przewodami szyno-

i nierozprzestrzeniających ognia [3, 4].

ców, gipsowe, z płyt lub bloczków z mate-

wymi stosuje się do zasilania odbiorników

Instalacje pod podłogą należy układać

riałów chemii budowlanej (silikaty), z płyt

elektrycznych, jeśli przewidywane są czę-

w specjalnie do tego przeznaczonych ka-

gipsowo-kartonowych.

ste zmiany ich układu. Przewody szynowe

nałach instalacyjnych podłogowych, jeżeli

Do podłoży palnych zaliczane są ściany

wykonuje się w postaci łączonych ze sobą

konieczne jest zamontowanie gniazd wtycz-

[3]: z płyt drewnianych, z płyt drewnopo-

gotowych elementów. Od przewodów ta-

kowych w podłodze. Jeżeli instalacja pod

chodnych (płyty wiórowe, sklejka), z płyt

kich można prowadzić odgałęzienia za

podłogą nie jest wykorzystywana do instalo-

pilśniowych. Z elementów w postaci płyt wy-

pomocą skrzynek przyłączeniowych i bez-

wania gniazd wtyczkowych w podłodze, prze-

konuje się również stropy, podłogi oraz suﬁty

piecznikowych zainstalowanych bezpo-

wody należy układać w peszlach lub w rurach

podwieszane.

średnio na przewodach. Przewody szynowe

instalacyjnych.

Dodatkowymi miejscami, w których i na których układane są instalacje elektryczne

są wykorzystywane również w obiektach przemysłowych;

Prowadzenie instalacji elektrycznych w meblach

lub z którymi stykają się instalacje elektryczne

» układanie przewodów w tynku – stosuje się

w budynkach, są [3]: panele suﬁtów podwie-

je powszechnie przede wszystkim w bu-

Niejednokrotnie z powodu zwiększenia

szanych, boazerie, tapety lub inne wykładziny

downictwie mieszkaniowym i ogólnym

funkcjonalności instalacje elektryczne są

ścienne i podłogowe wykonane z tkanin lub

(szkoły, szpitale, teatry, pomieszczenia biu-

montowane w meblach (np. instalacje oświe-

tworzyw sztucznych. Aby wykluczyć możliwość pożaru, którego źródłem mogą być instalacje elektryczne w styczności z materiałami palnymi oraz w podłożu i na podłożu palnym, należy prowadzić instalacje elektryczne wewnątrz ścian i przegród budowlanych, w przestrzeni pomiędzy płytami okładzinowymi, a także w przestrzeni pomiędzy stropem a suﬁtem podwieszanym (sprzęt i osprzęt instalacyjny w wykonaniu podtynkowym) [3, 4]. Wewnątrz ścian, suﬁtów i podłóg wykonywanych z płyt palnych, gdzie w środku występuje wypełnienie izolacyjne (często również palne), występują znacznie gorsze warunki odprowadzania ciepła niż na zewnątrz ścian. Wnętrze ściany wypełnione jest przeważnie EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Listwa przypodłogowa przeznaczona do prowadzenia okablowania i gniazdek 230 V z wężem świetlnym LED

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Hager

INSTALACJE tlenia wewnątrz szafy). Ponieważ meble są

uszkodzenia 115°C. Oprawy powinny być

wykonywane z materiałów łatwo zapalnych,

instalowane w bezpiecznych odległościach

montowane w nich instalacje elektryczne wy-

od elementów łatwo palnych i w odpowiedni

magają szczególnego podejścia.

sposób ustawione według informacji poda-

We wnętrzu lub na powierzchni mebli

nych w instrukcji producenta. W oprawach

można układać przewody, instalować gniaz-

nie należy instalować źródeł światła o więk-

da wtyczkowe, łączniki i oprawy oświetle-

szej mocy niż podana na oprawie. Jeżeli za-

niowe. Instalacja powinna być zasilana

instalowane urządzenie podczas normalnej

napięciem jednofazowym nieprzekraczają-

pracy nagrzewa się do temperatury 90°C

cym 230 V. Prąd obciążenia instalacji nie

i powoduje podwyższenie temperatury w naj-

powinien przekraczać 16 A. Połączenie

bliższym otoczeniu do wartości mogącej wy-

z instalacją elektryczną pomieszczenia na-

wołać pożar, należy zainstalować wyłącznik

leży wykonywać jako połączenie stałe lub za pomocą gniazda wtyczkowego do instalacji odbiorczej pomieszczenia, w którym są one zainstalowane. Oprzewodowanie w meblach należy wykonywać [3, 4]:

» przewodem sztywnym do połączenia prze-

Typowy natynkowy system listew instalacyjnych Fot. Legrand

są zamknięte. Wyłącznik taki zaleca się stosować we wszystkich meblach, w których

ży układać w rurach lub kanałach instalacyj-

występuje instalacja elektryczna.

nych. Rury i kanały instalacyjne powinny być mocowane do mebli za pomocą uchwytów. Przewody powinny być zabezpieczone przed

na stałe,

rozciąganiem i skręcaniem. Sprzęt i osprzęt instalacyjny powinien być w wykonaniu na-

wykonane za pomocą wtyczki i gniazda

tynkowym, obudowany z każdej strony, mo-

wtyczkowego.

cowany do mebli za pomocą wkrętów [3, 4].

Zaleca się stosowanie przewodów o prze-

odbiorniki były odłączone, gdy drzwi mebli

długość nie przekracza 10 m. Przewody nale-

widzianego jako połączenie zainstalowane

» przewodem giętkim, jeżeli połączenie jest

sterowany drzwiami w meblach, aby zasilane

Oprawy oświetleniowe do mocowania

Literatura 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2015 r. nr 0, poz. 1422). 2. S. Niestępski, M. Parol, J. Pasternakiewicz, T. Wiśniewski, „Instalacje elektryczne: budowa, projektowanie i eksploatacja”, OWPW, Warszawa 2011.

Cu. Przewody giętkie, jeżeli

w meblach (również inne urządzenia) powin-

nie zasilają gniazda wtyczkowego, mogą mieć

ny mieć temperaturę nieprzekraczającą 90°C

3. A. Boczkowski, „Wymagania techniczne dla instalacji elektrycznych niskiego napięcia w budynkach”, Vademecum elektro.info, Warszawa 2014.

przekrój 0,75 mm2, pod warunkiem, że ich

w czasie normalnej pracy, a w przypadku

4. www.bezel.com.pl

kroju 2,5

mm2

WWW.KONTAKT-SIMON.PL

Zobacz więcej

APLIKACJA MOBILNA KONTAKT-SIMON Dostępna w systemie Android aplikacja mobilna Kontakt-Simon (1) to szybki sposób na obejrzenie produktów (2), stworzenie listy potrzebnego osprzętu i wycenienie go (3). Dopełnieniem aplikacji jest geolokalizator (4), który ułatwia odnalezienie punktów sprzedaży i elektroinstalatorów.

①

EKSPERT BUDOWLANY

②

nr 6/2015

③

www.ekspertbudowlany.pl

④

REKLAMA

PRZEGLĄD GNIAZD I ŁĄCZNIKÓW WWW.SCHRACK.PL

Zobacz więcej

VISIO 45 Modularny, ramkowy system podtynkowy i natynkowy. Ramki od 1M do 7M w rzędzie oraz kombinacje, np. 3×2M. Odpowiednie puszki podtynkowe i obudowy natynkowe. Pełna gama łączników i przycisków. Szeroki wybór elektroniki instalacyjnej: czujniki ruchu, ściemniacze, termostaty pokojowe, wyłączniki hotelowe. Duże możliwości komunikacyjne: gniazda RTV, SAT, RJ45, telefoniczne, głośnikowe. Osprzęt dostępny w kolorze białym i czarnym mat, ramki dostępne w szerokiej gamie barw oraz materiałów.

VISIO IP54 Seria VISIO IP54 to solidna ochrona przed wilgocią dzięki wysokiej odporności i szczelności. Podwyższony stopień ochrony gwarantuje bezpieczne użytkowanie przez długi czas. VISIO IP54 to system natynkowy z szeroką gamą łączników i przycisków z przyłączem śrubowym i samozaciskami. Dostępny jest w obudowach podwójnych i pojedynczych. Występuje w kombinacjach gniazd i łączników w wykonaniu poziomym i pionowym. VISIO IP54 dostępny jest w kombinacji kolorów białego i szarego.

VISIO 50 Czyste, proste linie i ergonomiczne kształty wyróżniają najlepsze projekty. Taka właśnie jest seria VISIO 50, jedna z linii osprzętu elektroinstalacyjnego Schrack Technik VISIO. Dzięki dbałości o każdy detal udało się osiągnąć idealny, ponadczasowy kształt, który wyróżnia się elegancką formą. Blisko 200 elementów wchodzących w skład systemu: przełączników, gniazdek, ramek, czujników i wielu innych rozwiązań pozwala dopasować system do Państwa potrzeb. Dzięki temu seria VISIO 50 to idealne rozwiązanie zarówno dla obiektów biurowych oraz hoteli, jak również domów i mieszkań.

UL. GŁÓWNA 128, WIERBKA, 42-436 PILICA WWW.OSPEL.PL Zobacz więcej

IMPRESJA

SONATA

Klasyczne wzornictwo i intensywne, połyskliwe odcienie – antracyt, tytan, srebro i złoto tworzą wyjątkowe połączenie, które sprosta nawet najbardziej wyszukanym gustom. Produkty z kolekcji Impresja charakteryzują się prostymi, geometrycznymi kształtami. Zdecydowane odcienie i stonowana stylistyka stanowią wyszukane połączenie, dlatego doskonale sprawdzą się w nowoczesnych wnętrzach. Z kolei osprzęt w kolorze złotym i srebrnym może stanowić doskonałe wykończenie dla eleganckich pomieszczeń utrzymanych w stylu retro. To idealna propozycja dla osób, które nie boją się niestandardowych rozwiązań aranżacyjnych. Bogata gama produktów wchodzących w skład linii Impresja sprawia, że doskonale sprawdzi się ona zarówno pod względem estetycznym, jak i funkcjonalnym. W kolekcji występują nie tylko gniazda wtyczkowe – pojedyncze i podwójne, z uziemieniem lub bez niego, ale też włączniki światła, ściemniacze, gniazda: antenowe, teleinformatyczne, a także czujnik ruchu oraz regulatory temperatury. Wśród artykułów z linii Impresja można znaleźć także ramki pojedyncze i wielokrotne, które pozwalają na dowolne zestawianie ze sobą różnych elementów osprzętu elektrycznego w ramach jednej przestrzeni.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Seria Sonata opiera się na zdecydowanym i prostym w wyrazie kwadracie. To kolekcja dla osób poszukujących ciekawych detali. Świadczy o tym również szeroka gama kolorystyczna osprzętu – od delikatnej i tradycyjnej bieli, przez ecru, po metaliczne odcienie szampańskiego złota, matowego srebra, czekolady, po niezwykle okazałą i elegancką metaliczną czerń. W ramach serii znajdziemy również wielokrotne ramki zewnętrzne wykonane ze szkła, aluminium, drewna, kamienia oraz stali szlachetnej, które zwiększają możliwości dekoracyjne osprzętu i podnoszą jego walory estetyczne.

AS Seria As to nowoczesna, elegancka, atrakcyjna i funkcjonalna seria łączników i gniazd podtynkowych, która podkreśli styl i charakter naszego mieszkania. Produkty z tej serii mogą być montowane w ramkach wielokrotnych, które są ramkami uniwersalnymi, czyli umożliwiają montaż produktów zarówno w wersji poziomej, jak i pionowej. Produkty z serii As są dostępne w kolorze białym i ecru. Bez wątpienia będą one modnym akcentem każdego wnętrza. Wysoka jakość, prosty i współczesny design sprawiają, że seria robi wrażenie i przyciąga wzrok.

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

OGRODY

Agata Grudecka

Ogrzewany ogród zimowy pozwala stworzyć przestrzeń mieszkalną, którą możemy się cieszyć przez cały rok. Decydując się na taką inwestycję, powinniśmy jednak zwrócić szczególną uwagę na właściwości termoizolacyjne konstrukcji nośnej i wkładów szybowych.

OGRÓD

W SZKLANYCH ŚCIANACH

Fot. Pilkington

gród zimowy to zarówno sposób na

budynku. Konstrukcja ta nie różni się wiele

uwzględnić budowę tego elementu już w fazie

powiększenie

od tych wznoszonych przy budynkach jedno-

projektu.

powierzchni

miesz-

kalnej, jak i wzbogacenie wnętrza

rodzinnych.

Należy wiedzieć, że oranżeria przewidziana

o efektowny widok na otaczający je ogród.

Gdy budujemy oranżerię od podstaw,

w inwestycji i powstająca równolegle z do-

Można w nim urządzić przestronny salon,

pierwszą decyzją, jaką przyjdzie nam pod-

mem będzie wymagała niższych nakładów

w którym są doskonałe warunki do upra-

jąć, będzie jego położenie względem budyn-

ﬁnansowych. Największą popularnością cie-

wy roślin doniczkowych. Sposobów aran-

ku. W znacznej mierze uzależnione jest to od

szą się konstrukcje opierające się na planie

żacji jest wiele: przeszklona konstrukcja

architektury domu, dlatego najkorzystniej jest

prostokąta, półkola lub foremnego wieloboku.

sprawdzi się także jako pracownia, jadalnia, a nawet basen. Jednak bez względu na funkcję, podstawowym zagadnieniem jakie będziemy musieli rozważyć, są właściwości techniczne, dzięki czemu pomieszczenie będzie w pełni komfortowe i praktyczne także zimą.

Projekt Decyzję o wzniesieniu oranżerii najlepiej podjąć na etapie projektu domu. Wówczas bowiem naniesienie ewentualnych zmian nie pociąga za sobą dodatkowych kosztów. Jeśli jednak chcemy, w ogród zimowy możemy zamienić istniejący już taras. W takim przypadku powinniśmy jednak skonsultować nasz pomysł z architektem, który opracuje odpowiedni projekt. Bardzo ciekawe efekty daje adaptacja tarasu na ostatnim piętrze

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Taras z nadbudowanym ogrodem zimowym

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Saint-Gobain Glass

OGRODY termicznej i przeciwwilgociowej. Z kolei dla warunków panujących w ogrodzie zimowym kluczowe znaczenie będą miały zastosowane materiały w konstrukcji nośnej oraz parametry wkładów szybowych.

Szkielet ogrodu zimowego Kluczową rolę w projekcie odgrywa odpowiedni szkielet. Od jego konstrukcji zależy bowiem wytrzymałość oranżerii. Ważne, aby elementy szkieletu zostały wykonane z wysokiej jakości materiałów, odpornych na zmienne warunki atmosferyczne. Przy połączeniu ścian konstrukcji nie może dojść do rozszczelnienia, gdyż spowoduje to przenikanie do wnętrza zimnego powietrza, wody czy śniegu. Ogród musi oprzeć się również silnym wiatrom, które w Polsce zdarzają się coraz częściej. Konstrukcja nośna oranżerii wykonywana jest zazwyczaj z drewna lub aluminium. Rzadziej i tylko do bardzo małych realizacji stosuje się PVC, które i tak musi być wzmacniane stalą lub aluminium. Z użycia praktycznie wyszła także stal, która nie jest w stanie zapewnić właściwych parametrów izolacyjnych, a także w największym stopniu podatna jest na korozję. Wybór między drewnem a aluminium w głównej mierze zależy od indywidualnych W ogrodzie zimowym, szczególnie ogrzewanym, lato trwa cały rok

Fot. Saint-Gobain Glass

preferencji. Drewno, cenione ze względu na naturalny charakter, ma wysokie właściwości

Szczególną uwagę należy zwrócić także

na działanie czynników atmosferycznych.

termoizolacyjne, jednak potrzebować będzie

na lokalizację względem stron świata. Opty-

Konstrukcja i nachylenie dachu powinny

okresowej konserwacji. Tego typu zabiegów

malne warunki dla ogrodu zimowego są takie

uwzględniać obciążenie wywołane zalegają-

praktycznie w ogóle nie wymaga z kolei alumi-

same, jak dla części mieszkalnej budynku,

cym zimą śniegiem, istotne są także zbrojone

nium, które polecane jest także ze względu na

więc najkorzystniejsze są strony południowo-

fundamenty przygotowane pod kątem izolacji

korzystne parametry statyczne oraz nowocze-

-zachodnie i południowo-wschodnie. Z powo-

Pod żadnym pozorem nie należy podejmować prób samodzielnego budowania ogrodu zimowego z tradycyjnych okien. Tego typu konstrukcje nie spełniają żadnych wymagań wytrzymałościowych i oprócz wątpliwej jakości walorów użytkowych mogą stanowić zagrożenie bezpieczeństwa dla mieszkańców.

du niedoboru światła słonecznego, a tym sa-

WARTO wiedzieć

mym niższą temperaturę, unikać powinniśmy strony północnej. Z kolei południowa, mimo że pozwala na pasywne wykorzystanie energii słonecznej, wymagać będzie szczególnie skutecznego systemu wentylacji. Podobnie jak cały budynek, także ten element architektoniczny musi być odporny

sny i surowy charakter. Konstrukcje aluminiowe malowane są proszkowo lub anodowane, które charakteryzują się wysoką odpornością na czynniki atmosferyczne. Wysokie właściwości izolacyjne uzyskiwane są dzięki przekładkom termicznym.

Przeszklenie Kluczowe znaczenie dla funkcjonalności pomieszczenia oraz opłat za ogrzewanie ma wybór odpowiednich parametrów szkła, a przede wszystkim współczynnika przenikania ciepła. Obecne na rynku szyby termoizolacyjne, których przestrzeń wypełniona jest zazwyczaj argonem, skutecznie ograniczają straty ciepła. Jeśli zaś priorytetem dla użytkowników jest wysokie bezpieczeństwo, można zastosować również szyby antywłamaniowe. Wszystkie te cechy można uzyskać w jednej szybie zespolonej, odpowiednio dobierając poszczególne

Ogród zimowy „ukrywa” dom, który widoczny jest w głębi

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Saint-Gobain Glass

taﬂe szkła.

OGRODY Oranżeria zimą i latem Aby móc korzystać z ogrodu zimowego jako części mieszkalnej także podczas chłodnych dni, niezbędne jest zapewnienie w nim optymalnej temperatury dzięki instalacji ogrzewania. Swoje zadanie spełnią tradycyjne grzejniki wodne lub elektryczne, warto rozważyć jednak ogrzewanie podłogowe. Nie tylko pozwoli ono ukryć niezbędną instalację, ale i będzie bardziej ekonomiczne w użytkowaniu. W ogrodach zimowych najlepiej sprawdza się system ogrzewania kanałowego. Jest to bowiem ogrzewanie liniowe, umieszczone

Łukasz Biel, kierownik marketingu marki Saint-Gobain Glass

ZDANIEM

JAKIE WYBRAĆ SZYBY DO OGRODÓW ZIMOWYCH?

eksperta

Na konstrukcję ogrodu zimowego składają się przeszklenia pionowe i dach. Z uwagi na funkcje oraz stopień narażenia tych elementów na oddziaływanie czynników atmosferycznych powinniśmy dopasować odpowiednie szkło. Na dachu i ścianach pionowych warto zastosować szyby zespolone z użyciem szkła wysoko selektywnego, np. typu SGG Cool-Lite. Dzięki połączeniu optymalnych właściwości w zakresie ochrony przeciwsłonecznej, izolacji cieplnej, przepuszczalności światła oraz estetyki szkło zapewni stały komfort w ogrodzie przez cały rok. Latem szkło ograniczy nagrzewanie, zimą zaś obniży koszty ogrzewania, a wiosną i jesienią optymalnie wykorzysta światło słoneczne. Do oszklenia ogrodu zimowego warto rozważyć także funkcjonalne szkło samoczyszczące, np. SGG Bioclean. Usuwanie zanieczyszczeń nagromadzonych na zewnętrznej powierzchni szkła odbywa się tutaj dzięki działaniu promieni UV zawartych w świetle dziennym oraz wodzie opadowej. Tym sposobem szyba sama oczyszcza się z zanieczyszczeń organicznych, śladów kropel czy pyłu.

bezpośrednio u podstawy przeszkleń, na całej ich długości. Grzejniki umieszczone w podłogowym kanale grzewczym nie ograniczają

czeniu o nieregularnym, skomplikowanym

przestrzeni, co przy niewielkich zazwyczaj

kształcie.

ogrodach zimowych jest szczególnie ważne.

Zastosowanie

grzejników

kanałowych

Ten system ogrzewania ma ponadto szeroki

pod dużymi przeszkleniami powoduje, że

zakres mocy, dużą dynamikę grzania, czyli

na oknach nie skrapla się woda – okna nie

małą bezwładność cieplną.

parują. Stosując grzejniki kanałowe, może-

Grzejnik kanałowy składa się z wymienni-

my również ogrzewać wybrane, newralgiczne

ka ciepła, koryta kanału oraz kratki/rusztu,

miejsca w domu (tzw. ogrzewanie strefowe),

która jest jedynym widocznym elementem.

pomijając pozostałe. W tym celu należy usta-

W posadzce umieszczony jest kanał, w któ-

wić pożądaną temperaturę na sterowniku,

rym znajduje się wymiennik ciepła, a czasa-

a grzejniki bardzo szybko zareagują na sygnał

mi także wentylator, który powoduje wzrost

ze sterownika przekazany np. do elektrozawo-

wydajności grzejnika, w przypadku gdy na-

ru i niemal natychmiast zaczną grzać pełną

turalna konwekcja jest niewystarczająca.

mocą. Po uzyskaniu zadanej przez użytkowni-

Wykorzystanie wentylatora w grzejnikach

ka temperatury, grzejniki kanałowe wyłączają

kanałowych wspomaga naturalną konwekcję

się, przestają grzać, przestają oddawać cie-

poprzez dodatkowy ruch powietrza i gwa-

pło, co sprawia, że jest to rozwiązanie ekono-

rantuje równomierny rozkład temperatury.

miczne i komfortowe.

Dzięki wentylatorom możemy zastosować

Grzejniki kanałowe nie ograniczają prze-

mniejsze gabarytowo grzejniki kanałowe,

strzeni, są bowiem montowane w posadzce

co jest szczególnie ważne np. w pomiesz-

o różnych rodzajach wykończenia – panele, Ogród zimowy wygląda efektownie zarówno z zewnątrz, jak i od wewnątrz Fot. Oknoplast

deski, płytki ceramiczne, kamień, wykładzina dywanowa lub laminowana itp. Kanał przykryty jest drewnianą bądź aluminiową kratką/

Oranżeria w znacznym stopniu jest narażona na działanie warunków atmosferycznych. Należy więc zadbać o odpowiedni system odprowadzania wody opadowej. W tym celu można wykorzystać estetyczne rynny i rury spustowe, które skierują strumień do ziemi. Przed dostawaniem się wody do wnętrza podczas ulewy chronią uszczelki, znajdujące się między szybami a profilem. Inną ważną kwestią jest odpowiednia wentylacja. W ogrodach o zbyt niskim dopływie świeżego powietrza bardzo szybko wzrasta poziom wilgoci. Może to spowodować rozwój pleśni. Jednym ze sposobów, aby do tego nie dopuścić, jest montaż nawiewników. Warto je zainstalować u góry konstrukcji. Wówczas nie będzie się czuło chłodnego podmuchu, gdyż docierające do wnętrza powietrze, opadając, osiągnie temperaturę pokojową.

WARTO wiedzieć

Grzejnik kanałowy sprawdzi się jako ogrzewanie ogrodu zimowego Fot. Regulus-system

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

rusztem. W razie potrzeby kratkę można bez problemu zdjąć, aby posprzątać we wnętrzu kanału. Latem natomiast problemem w ogrodzie zimowym może okazać się zbyt intensywne nasłonecznienie. Aby skutecznie temu przeciwdziałać, stosuje się różnego rodzaju rolety i żaluzje zewnętrzne, pozwalające kontrolować ilość promieni słonecznych wpadających do wnętrza. Latem bardzo istotna jest także odpowiednia wentylacja. Systemy przewietrzania montowane są zwykle w górnej części konstrukcji, przy kalenicy dachu. Decydując się na niskie parametry przenikania ciepła w zastosowanym przeszkleniu, nie musimy obawiać się nadmiernej utraty ciepła zimą i przegrzania latem. Zaprojektowany według najwyższych standardów ogród zimowy może nawet poprawić bilans cieplny w budynku.

OGRODY

KOMFORTOWY SYSTEM OGRZEWANIA

OGRODÓW ZIMOWYCH Współczesny ogród zimowy nie jest już tylko oranżerią z ulubionymi roślinami – w jego skład wchodzą także strefy relaksu z siłownią, jacuzzi, barkiem i salonem telewizyjnym. Stanowi reprezentacyjne miejsce domu, w którym przyjmuje się gości, oddaje lekturze czy pije poranną kawę. Ogród zimowy to spójna koncepcja architektoniczna, pełniąca wielorakie funkcje.

w wersji malowanej, surowej i anodowanej,

wnętrze kanału podestem posezonowym. To

a także podestów drewnianych: z dębu, buku, jesionu oraz w wersji ze stali nierdzewnej daje niemal nieograniczone możliwości aranżacji wnętrz. W okresie letnim, gdy drzwi do oranżerii pozostają zazwyczaj otwarte i ogród zimowy wraz z ogrodem naturalnym tworzą jedną wspólną przestrzeń, warto zabezpieczyć

harakterystyczną cechą ogrodu zimo-

wyróżnik oferty REGULUS®-system. Płytki

wego, uprawniającą do takiego wła-

metalowy podest wstawiany jest w miejsce

śnie nomenklaturowego odróżnienia

podestu ażurowego, użytkownik wypełnia go

od reszty domu, są jego ściany, a najczęściej

materiałem, z którego wykonana jest otacza-

także zadaszenie, zbudowane ze szkła ze-

jąca kanał podłoga. Rozwiązanie jest niezwy-

spolonego. Właśnie ze względu na szklane

kle proste i estetyczne.

ściany zewnętrzne oraz dach, ogród zimowy

Systemy ogrzewania kanałowego REGU-

wychładza się szybciej niż wnętrza budyn-

LUS®-system CANAL oraz CANAL VENT

ków murowanych, szybciej też się nagrzewa

to uniwersalne i optymalne rozwiązania do

przy dużym nasłonecznieniu. Niebagatelną

zastosowania w wielofunkcyjnych ogrodach

rolę w koncepcji ogrodu zimowego, w związ-

zimowych, ale też w tradycyjnych oranże-

ku z rozlicznymi jego zadaniami, odgrywają

riach. Dzięki wysokiej odporności na korozję

względy estetyczne, dlatego dopiero suma

materiałów, z jakich zbudowany jest wymien-

wszystkich celów określa wymagania doty-

nik kanałowy – miedź i aluminium, można

czące ogrzewania, czyli utrzymywania od-

mieć pewność, że jest to inwestycja na lata.

powiednich, szybkozmiennych parametrów

Grzejniki umieszczone w podłogowym ka-

komfortu cieplnego.

nale grzewczym nie ograniczają przestrzeni,

Z uwagi na aktywną współpracę z ﬁrmami

co przy niewielkich ogrodach zimowych ma

projektowymi oraz dużą elastyczność w wy-

ogromne znaczenie. To także znakomity wy-

pełnianiu różnorodnych koncepcji, w ogro-

waż koszty uruchomienia ogrzewania na kil-

bór pod względem estetycznym, wzór i ko-

dach zimowych najczęściej stosowany jest

kanaście, kilkadziesiąt minut w celu korekty

lor ażurowych podestów przykrywających

system ogrzewania kanałowego ﬁrmy REGU-

temperatury są bardzo niskie.

wannę można dopasować do wystroju i stylu

LUS®-system z Bielska-Białej. To rozmiesz-

W ofercie ﬁrmy jest kanałowy system pa-

ogrodu zimowego. System ogrzewania kana-

czony liniowo u podstawy przeszkleń system

sywny, konwekcyjny (CANAL) lub aktywny,

łowego REGULUS®-system idealnie wpisuje

kanałów grzewczych. Dzięki miedziano-alu-

z cyrkulacją wspomaganą wentylatorem (CA-

się w aranżację ogrodu zimowego i jest gwa-

miniowej konstrukcji, małej masie własnej

NAL VENT). Zestawy z wentylatorem mają

rancją, że będzie ogrzewany szybko i precy-

oraz małej pojemności wodnej wymienników

większą moc grzewczą, mogą więc być krót-

zyjnie, zapewniając komfort cieplny.

(grzejników) rozwiązanie to cechuje duża

sze i przez to łatwiejsze do rozmieszczenia

dynamika grzania, czyli mała bezwładność

we wnętrzach o skomplikowanym kształcie

cieplna. To cecha, która jest szczególnie istot-

i dużych wymaganiach estetycznych. Wyso-

na w polskim, zmiennym klimacie. Grzejniki

kość najpłytszych zestawów wraz z podestem

kanałowe szybko podejmują funkcję grzew-

wynosi zaledwie 80 mm. To idealne rozwią-

czą i równie szybko przestają grzać, gdy tem-

zanie łączące w sobie efektywne ogrzewanie,

peratura wnętrza osiągnie zadany poziom

zapewniające komfort cieplny i estetykę. Je-

lub gdy pojawi się dodatkowy zysk ciepła

dynym widocznym elementem systemu jest

w postaci intensywnego nasłonecznienia. To

ażurowy podest, przykrywający kanał grzew-

system mogący służyć przez cały rok, ponie-

czy. Szeroki wybór podestów – aluminiowych

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

www.ekspertbudowlany.pl

Regulus®-system ul. Grażyńskiego 51, 43-300 Bielsko-Biała tel. 33 812 36 69, 33 496 99 99 regulus@regulus.com.pl www.regulus.com.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

WARTO WIEDZIEÄ&#x2020; INDEKS FIRM

NOWOĹ&#x161;Ä&#x2020;! PORADNIK â&#x20AC;&#x17E;ABC TARASĂ&#x201C;W I BALKONĂ&#x201C;Wâ&#x20AC;?

ABC Ekspert Budowlany Wydanie specjalne ABC

1/2015

adnik Eksperta

Poradnik Eksperta

ISSN 2300-1011 QDNĂ˘DG HJ] FHQD ]Ă˘ Z W\P 9$7

Poradnik Eksperta

Blue Dolphin Tapes

climowool

PORADNIK DLA INWESTORĂ&#x201C;W I WYKONAWCĂ&#x201C;W 9 77230 0 10115 2

Atlas

0 1>

2, 5, 29

De Dietrich

Den Braven

30, 31

Domowy.pl

HĂśrmann Pora adnikk dla inwestorrĂłw i wykkona awcĂł Ăłw

Poradnik Eksperta

5, 17

Izopanel

Knauf Insulation

Poradnik Eksperta

GRUPA

za jedyne

zĹ&#x201A;

5, 29

Kontakt Simon

Korff Isolmatic

KUBUS Anna i Piotr Gostomczyk

Leroy Merlin

MP Alamentti

Ospel

PCC Prodex

5, 19

Promat TOP

14, 15, 60

fot. Libet

ZAMĂ&#x201C;W NA

Przedstawicielstwo Handlowe PaweĹ&#x201A; Rutkowski

Regulus-system

Robert Bosch/Buderus Robert Bosch/Junkers

Do Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia rĂłwnieĹź bezpĹ&#x201A;atne e-booki â&#x20AC;&#x201C; nowe wydania!

Drzwi Poradnik

Poradnik

WYDANIE

Poradnik

WYDANIE

Zabezpieczenie domu

wilgocia

Szczelny, bezpieczny i trwaĹ&#x201A;y

przed

DACH

wewnÄ&#x2122;trzne

Rockwool Polska Poradnik

PomysĹ&#x201A; na

ElewacjÄ&#x2122; WYDANIE

45, 48 46 5, 28

Saint-Gobain Construction Products Polska/Isover 5, 26, 27, 28 SBS-SIM

5, 39

Schrack Technik

Fot. RĂśben

Moda i funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;

Fot. Gerda

Selena/Tytan

Najpopularniejsze rozwiÄ&#x2026;zania

tynk . farba . drewno . kamieĹ&#x201E; . klinkier...

Fot. WiĹ&#x203A;niowski

ISSN 1730-1904 NakĹ&#x201A;ad 15 000 egz.

Numer obejmuje okres wydawniczy listopad/grudzieĹ&#x201E;

WYDAWCA: GRUPA MEDIUM SpĂłĹ&#x201A;ka z ograniczonÄ&#x2026; odpowiedzialnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 810 58 09, fax 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl

EKSPERT BUDOWLANY

nr 6/2015

Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl WspĂłĹ&#x201A;pracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Jerzy Kosieradzki, Karol KuczyĹ&#x201E;ski, Jadwiga Litke, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Marta Stankiewicz, Janusz StrzyĹźewski, ElĹźbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl KOLPORTAĹť I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaĹźy: MichaĹ&#x201A; Grodzki, mgrodzki@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Marta Lesner-Wirkus, mlesner@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Katarzyna Galemba, kgalemba@medium.media.pl DRUK: ZakĹ&#x201A;ady GraďŹ czne Taurus StanisĹ&#x201A;aw Roszkowski Sp. z o.o. ul. KazimierĂłw 13, 05-074 HalinĂłw

www.ekspertbudowlany.pl

Steinbacher Izoterm

Viessmann

Projekt graďŹ czny: Ĺ ukasz GawroĹ&#x201E;ski Wszelkie prawa zastrzeĹźone ÂŠ by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstĂłw. Nie zwraca materiaĹ&#x201A;Ăłw niezamĂłwionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoĹ&#x203A;ci za treĹ&#x203A;Ä&#x2021; reklam, ogĹ&#x201A;oszeĹ&#x201E; i artykuĹ&#x201A;Ăłw sponsorowanych zamieszczanych na Ĺ&#x201A;amach dwumiesiÄ&#x2122;cznika â&#x20AC;&#x17E;EkspertÂ Budowlanyâ&#x20AC;? oraz ma prawo odmĂłwiÄ&#x2021; publikacji bez podania przyczyn. ZdjÄ&#x2122;cie na okĹ&#x201A;adce: Ĺ&#x161;nieĹźka

GRUPA MEDIUM jest czĹ&#x201A;onkiem Izby WydawcĂłw Prasy

CHCESZ NAWIĄZAĆ WSPÓŁPRACĘ Z ZARZĄDCAMI NIERUCHOMOŚCI? MASZ OFERTĘ DLA SPÓŁDZIELNI I WSPÓLNOT MIESZKANIOWYCH?

Dla Czytelników i Klientów czasopisma „EKSPERT BUDOWLANY” specjalne rabaty!

Zaprasz am na targ y BUDMAi ! 2â&#x20AC;&#x201C;5

lutego 2 Pawilon 016 Stoisko 5A Nr 37