Kickbokser Janet Todd en bewegingskunstenaar Caroline Denervaud tonen hun kracht via hun sport

KRACHT

TONEN

Kickbokser Janet Todd en kunstenaar Caroline Denervaud hebben één ding gemeen: ze zijn in beweging. Terwijl de een fysieke kracht gebruikt in de ring, laat de ander zich leiden door dansende, vloeiende wendingen op haar doek. Over twee verschillende manieren om innerlijke kracht tot uitdrukking te brengen

Vloeiende overgangen: beide vrouwen op voor hen kenmerkende momenten. Caroline Denervaud schildert met haar hele lichaam, Janet Todd staat op het punt om toe te slaan

Aanval en verdediging: Janet Todd en Caroline Denervaud volgen in hun uitvoeringen hun intuïtie, niet hun verstand

Fotoproductie Producent: Gemma Warren Styling: Britt McCamey Fotoassistent: Evadne Gonzalez Haar en make-up: Ciara Maccaro

Fotoproductie Styling: Caroline Bucholtz Fotoassistent: Quentin Chamard-Bois Styling-assistent: Kira März Haar: Sachi Yamashita Make-up: Samuel Ruffin Hendrix

Caroline Denervaud combineert haar twee passies: dansen en schilderen

“Ik denk altijd met mijn knieën,” verkondigde Joseph Beuys eens. En daarmee bedoelde hij dat artistiek denken weinig te maken heeft met de lineaire logica van het verstand. Danser en kunstenaar Caroline Denervaud laat ook veel aan haar lichaam over, waar anderen hun verstand gebruiken om problemen op te lossen. “Ik kan me veel makkelijker uitdrukken met beweging dan met woorden”, legt de 42-jarige uit. Als jong meisje had ze dat al, en na de middelbare school verhuisde ze naar Londen om expressieve dans te studeren aan het Laban Centre: “Toen ik jonger was, hield ik van de strengheid van klassiek ballet. Maar naarmate ik ouder werd, begon ik me te richten op het tegenovergestelde: op loslaten. Ik had een manier gevonden om volledig mezelf te zijn.” Ze was gelukkig. Een jaar lang. Maar toen viel ze tijdens een training en verwondde haar knie zo erg dat ze haar droom moest opgeven. “Het was niet alleen een aanslag op mijn lichaam, maar ook op mijn ego.”

Haar doel was weg en ze vond het moeilijk om haar koers bij te stellen. Na twee jaar stopte ze haar studie aan de kunstacademie van Parijs om vervolgens naar de modevakschool Studio Berçot te gaan. Maar niets raakte haar zoals kunst dat deed. Ze bleef schilderen, maar liet het aan niemand zien. Ze begon ook weer te dansen: “Ik realiseerde me dat je ook danser kunt zijn zonder een diploma. We kunnen allemaal bewegen, omdat we mensen zijn.” En opnieuw doen haar woorden denken aan Joseph Beuys’ uitspraak: “Ieder mens is een kunstenaar.”

Caroline omarmde haar twee talenten en begon uiteindelijk haar werk ook aan het publiek te tonen. Ze ging op een doek op de grond liggen met een potlood in haar hand en begon al dansend te schilderen: “Dat was een openbaring.” Plotseling viel alles op z’n plek: het dansen, het schilderen, de modestudie. Wat ik op het doek draag, speelt een grote rol.” Een zwarte hoodie is bepalend door zijn vorm, een witte jurk krijgt in de loop van het werk kleursporen. Ze luistert niet naar muziek tijdens haar werk: “Dat heeft te veel invloed op mijn bewegingen.” Hoe weet ze wanneer het kunstwerk af is? “Ik voel het. Als ik dans, staat mijn verstand op nul.”

Daarna vult ze de contouren met kleur. Maar eerst moet ze zich richten op het beeld. “Ik bepaal eerst wat de boven- en onderkant is en dan pas kies ik de kleuren.” Een proces dat zowel rationeel als intuïtief is: “Soms versterkt de ene kleur de andere, soms overstemmen ze elkaar. Het gaat om balans. Om uiterlijke en innerlijke harmonie. Om niet alleen te laten zien hoe we bewegen, maar ook wat ons beweegt.”

Bij het beoefenen van martial arts voelt Janet Todd de ultieme vrijheid

Ze draagt haar lange haar strak naar achteren. Haar naam staat in witte letters op een gouden achtergrond op haar bordeauxrode korte broek: Janet Todd. Ze staat op blote voeten in de ring en haar benen bewegen. Hoppa, haar rechtervoet gaat naar voren en haar knie schiet uit. Het publiek juicht. Maar Janet is niet onder de indruk. De kickbokser en tweevoudig pan-Amerikaans Muay Thai-kampioen blijft ondanks de enorme inspanning heel rustig en geconcentreerd.

“Ik begon met toestelturnen”, vertelt de 36-jarige, die opgroeide in Hermosa Beach, een zonnig stadje ten zuiden van Los Angeles. Als kind klom ze in bomen en speelde ze op het strand waar ze zich graag in de hoge golven wierp. Maar hoe ouder ze werd, hoe minder vrije tijd ze had: “Elk weekend moest ik naar een andere wedstrijd.” Daarom ruilde ze op de middelbare school de evenwichtsbalk en brug in voor een cheerleaderoutfit. “Ik kon eindelijk weer alle tienerdingen doen.” Slenteren door winkelcentra, naar de bioscoop, feesten. “In die tijd wilde ik net als iedereen zijn”, herinnert Janet zich. Het was pas door de vechtsport dat ze begreep hoe geweldig het is om je te onderscheiden, om iets te doen dat niet iedereen kan: “Die zekerheid geeft je de moed om voor jezelf en je eigen verlangens op te komen.”

Als een zwaard zwaait haar hand naar de bovenarm van haar tegenstander. De twee vrouwen draaien om elkaar heen en grijpen elkaar vast. “Dat heet clinchen”, zegt de atleet later als ze een video van haar gevecht kijkt. Een Muay Thai-techniek die bij kickboksen niet zeer op prijs wordt gesteld. “Het gebruik van ellenbogen ook niet.” En nog een verschil: kickboksers dragen grote bokshandschoenen in de vorm van wanten terwijl Muay Thaivechters kleinere vingerhandschoenen dragen. “Het is veel moeilijker om daarmee je gezicht te beschermen.” Ze kwam in contact met de Aziatische vechtsport via een medestudent aan de universiteit, waar ze lucht- en ruimtevaarttechniek studeerde: “Wat ik leuk vond aan deze studie was dat je binnen een bepaalde set regels iets ontdekt dat eigenlijk niet mogelijk hoort te zijn door deze set regels.” Paradoxaal? Nee, creatief, denkt ze. En een overschrijding van grenzen, zoals ze die kent van sport.

“De eerste keer dat ik met de kleine handschoenen vocht, had ik geen idee in hoeverre ik mijn techniek moest aanpassen om te voorkomen dat ik geblesseerd zou raken”, zegt Janet nu terugkijkend. Het resultaat was een pijnlijke nederlaag. Maar dat is nu juist wat ze zo leuk vindt aan Muay Thai: de constante uitdaging. “Ik blijf altijd leren, zie de vooruitgang en weet dat wat er ook gebeurt, ik dit kan.” Zowel in de ring als in het dagelijks leven. “Je wordt zelfverzekerder, rustiger, krachtiger.” En daardoor ook een betere vechter. Want: “Je kunt alleen winnen als je in de juiste gemoedstoestand verkeert.” En als je dan toch verliest, win je iets anders: het vermogen om met een nederlaag om te gaan. “Je wordt er mentaal sterker van.”

Janet is ervan overtuigd dat de geest sterker is dan het lichaam. Maar de ring is geen plaats voor de geest. “Daar is geen ruimte voor gedachten. Het lichaam moet alles vooraf geleerd hebben en dan instinctief doen wat natuurlijk aanvoelt. Op zulke momenten voel ik ultieme vrijheid.”