Bu proje AB tarafından desteklenmektedir This project is funded by the EU
Süs Bitkileri Sektörü
Uluslararası Pazara Giriş
HAZIRLAYANLAR
Osman Sedat SUBAŞI Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Ziraat Yüksek Mühendisi, Proje Danışmanı Okan YELER Peyzaj Mimarı, Proje Uzmanı Fotoğraflar: Erdem YATKIN
Mersin, 2012
Tasarım & Baskı:
1. Sektöre Genel Bakış 2. Süs Bitkileri Sektörünün Sınıflandırılması 3. Dünya’da Süs Bitkileri Sektörü 4. Türkiye’de Süs Bitkileri Sektörü 5. Doğu Akdeniz Bölgesinde Süs Bitkileri Sektörü 6. Süs Bitkileri İç ve Dış Ticareti 7. Süs Bitkilerinde Dış Ticaret Olanakları 7.1.Süs Bitkileri Kullanımı ve Geleceği 7.2. Dış Ticarette Çukurova’nın Bölgesel Avantajları 7.3.İhracatın Faydaları 7.4.İhracatı Destekleyici Araçlar 7.5.Sektördeki İç/Dış Ticari Riskler ve Sıkıntılar 7.6. Adım-adım Firmanızı İhracat’a Hazırlık 8. Süs Bitkileri Pazarlama Kanalları 9. Süs Bitkileri Sektörüne İlişkin Politikalar ve Kurumlar 9.1. Ortak Tarım Politikası ve Süs Bitkileri Sektörü 9.2. Süs Bitkileri ile İlgili Kanun ve Yönetmelikler 9.3. Sektör Destekleyici Kurum/Kuruluşlar 9.4. Sektör ile İlgili Finans Destek Kuruluşları 9.5. Sektör ile İlgili Yurt İçi Fuarları 9.6. Sektör ile ilgili Yurt Dışı Organizasyonları Kaynaklar
1 3 4 7 11 13 18 18 19 19 20 21 23 27 31 31 34 35 36 43 49 51
Sektöre Genel Bakış Süs bitkileri sektörü, bitkisel üretim içinde önemli bir yere sahip olan, ekonomiye büyük katma değer sağlayan, ciddi ihracat potansiyeli olan, küçük veya büyük arazilerde farklı ölçeklerde üretim yapılabilen bir sektördür. Kesme çiçekler, saksılı iç mekân süs bitkileri, dış mekân tasarım bitkileri olarak ağaçlar, çalı grubu, mevsimlik çiçekli bitkiler ve çiçek soğanları gibi pek çok farklı çeşit ile alternatif bir tarımsal ürün grubudur. Gelişen çevre bilinci, tarımsal üretimde alternatif ürün arayışları, gelişmekte olan ve yeni yapılanan ülkelerin iç ve dış mekân tasarımlarında bitki gereksinimleri ile süs bitkileri sektörünün dünya üzerindeki önemi giderek artmaktadır. Sektörün ülke bazlı gelişebilmesi ve ihracat rakamlarında artış yaratılabilmesinde en önemli ihtiyaç yeni pazarlar bulmak ve söz konusu yeni pazarlara yeni ürünler ile girebilmektir. Bu gereksinimi sağlamanın en etkili yolu ise gelişmekte-zenginleşmekte olan ve tüketimleri ithalata dayanan yeni pazarlarda yer alarak sektörün etkin bir konuma gelmesini sağlamaktır. Günümüzde ülkelerdeki eğitim düzeyi, fert başına düşen gayrisafi milli hasıla değeri ve benzeri kalkınmışlık ölçütleri ile süs bitkileri sektörünün gelişmişliği arasında doğrusal bir ilişki olduğu düşünülmektedir. Buna bağlı olarak dünya üzerindeki rekabet de artmaktadır. Geleneksel pazarlarda bozulmalar görülmekte, diğer yandan ise yeni ülkelerin süs bitkileri sektör pazarında yer aldığı gözlenmektedir. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında süs bitkileri sektörü, üretim alanı ve değeri açısından birçok ülke için önemli ve vazgeçilmez bir alt sektör konumuna gelmiştir. Sektörde en alt düzeye kadar uzmanlaşma, üretim, pazarlama ve tüketim konuları endüstriyel ürünler gibi ele alınmaya başlamış ve üretimde standardizasyon, süreklilik ve teknoloji kullanım düzeylerinde ulaşılan nokta bu sektörün “Süs Bitkileri Endüstrisi” adıyla anılmasıyla sonuçlanmıştır (Karagüzel, 2006).
1
2
2
Süs Bitkileri Sektörünün Sınıflandırılması
Süs bitkileri sektörü, bitkisel üretim içinde önemli bir yere sahip olan ve ekonomiye büyük katma değer sağlayan etkili bir sektör olarak kabul edilmektedir. Ülkemiz çok çeşitli ekolojik bölgeye sahip olup, iklim ve toprak özellikleri bakımından süs bitkileri yetiştiriciliğine son derece uygundur ve aynı zamanda bir çok süs bitkisinin gen kaynağıdır. Süs bitkileri, yaygın olarak kullanım amaçlarına göre şu şekilde sınıflandırılmaktadır; Kesme Çiçekler: Kesme çiçek amaçlı yetiştiricilik ve yetiştirilen türleri içermektedir. İç Mekân (Saksılı) Süs Bitkileri: İç mekânda kullanılmak üzere saksı ve kaplarda yetiştirilerek pazarlanan bitki tür ve çeşitlerini kapsamaktadır. Dış Mekân Süs (Tasarım) Bitkileri: Dış mekânda peyzaj uygulamalarında kullanılmak üzere üretilip pazarlanan tür ve çeşitleri içermekte, süs ağaç ve ağaççıkları, mevsimlik tek ve çok yıllık çiçekler, yer örtücü olarak kullanılan diğer türler ve süs çimleri bu sınıf içinde değerlendirilmektedir. Doğal Çiçek Soğanları: Bu sınıf ülkemiz gerçeklerinden doğmuş, ihraç edilmek üzere doğadan toplanan ve/veya kültür koşullarında üretimi yapılan doğal soğanlı, yumrulu ve rizomlu bitki türlerini (geofitleri) kapsamaktadır. Gtip No Armonize sisteme göre, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Kodları (GTİP) yandaki tabloda verilmektedir.
3
Ürün Tanımı
0601
Çiçek Soğanları
0602
Canlı Bitkiler
0603
Kesme Çiçekler
0604
Yosunlar ve Ağaç Dalları
Dünya’da Süs Bitkileri Sektörü
3
Dünya üzerinde 50’den fazla ülkede süs bitkileri üretimi yapıldığı bilinmektedir. Dünyada toplam süs bitkileri üretim alanları 2009 yılı itibariyle 1.512.221 hektardır. Üretim yapılan önemli bölgeler alan büyüklüklerine göre Asya, Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Afrika ve Orta Doğu’dur. ABD, Japonya, İtalya, Hollanda, Almanya, İspanya gibi geleneksel üretim pazarlarının yanı sıra, özellikle Latin Amerika ve Afrika’da üretim çok hızlı bir şekilde artmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda ise uygun iklim koşulları, ucuz iş gücü, stratejik konum gibi avantajları ile Ekvador, Kolombiya, Etiyopya ve Kenya dünyanın sayılı üretim ve ihracat merkezleri haline gelmiştir. Asya Asya ülkeleri Dünya kesme çiçek üretim alanlarının % 64’üne sahip olup; kıtanın en önemli üreticileri Çin ve Hindistan’dır. Çin, dünya kesme çiçek üretim alanlarının % 54’üne sahiptir; tek başına dünya üretiminin % 11’ini sağlamaktadır. Japonya da çiçekler ve saksı bitkilerinde önemli bir üretici ülkedir. Ancak iç pazara yönelik üretim yapmaktadır. Japonya’da yaklaşık 18.000 ha alanda çiçek, 2.000 ha alanda saksı bitkileri üretimi yapılmaktadır. Asya pazarında Tayland, Malezya gibi ülkelerde de üretim artmaktadır. Özellikle Japonya pazarına yönelik üretim vardır. Güney Kore, Tayland ve Tayvan’ın üretiminde orkide gibi kesme çiçekler ağırlıklıdır. Hindistan’da süs bitkileri sektörü oldukça önemli bir sektör konumuna gelmiştir. Hindistan’ın bazı özellikleri süs bitkileri üretimi için oldukça elverişlidir. Yeterli güneş ışığı, yüksek sıcaklık, iyi toprak kalitesi, su kaynakları, düşük işçilik ve yatırım ücretleri avantajlarına sahip olan ülkenin kalite standartları henüz Avrupa ve Asya pazarlarının gereksinim duyduğu yüksek standartları karşılayamayacak kadar düşüktür. İhracat yüksek taşıma ücretleri ve Avrupa’nın yüksek gümrükleriyle ve havaalanındaki yetersiz soğutma alanları nedeniyle yaygın değildir.
4
Avrupa Avrupa Birliği, dünya üzerinde hektar (ha) başına verimliliğin en fazla olduğu bölgedir. Avrupa Birliği ülkeleri, dünya kesme çiçek üretim alanlarının %11’ine sahip olup; dünya üretim değeri içerisinde % 38’lik bir paya sahiptir. En önemli üretici ülkeler; Hollanda, İtalya, Almanya, Birleşik Krallık ve İspanya’dır. Avrupa Birliği ülkelerinde üretim alanları ve üreticilerin sayıları giderek azalmaktadır. Buna karşın üretim miktarı kesme çiçeklerde değişmezken, canlı bitkiler ve soğanlarda artmaktadır. Toplam üretim alanının değişmemesi üretimde sağlanan verimlilik artışının göstergesidir. Orta Amerika Orta Amerika’da; Meksika, Kolombiya, Ekvador; Güney Amerika’da ise Brezilya önemli üretici ülkelerdir. Bu ülkelerin iklim şartlarının elverişli olması, arazi ve işçilik maliyetlerinin düşük olması gibi üretim avantajları bulunmaktadır. Latin Amerika ülkeleri uygun iklim şartları, yabancı yatırımlar ve bilgi sayesinde hem Amerika hem Avrupa pazarı için önemli bir ihracatçı bölge haline gelmiştir. Bu bölgenin süs bitkileri üretiminde sahip olduğu avantajların başında iklimsel koşullar, ucuz arazi ve ucuz işgücü ve Kuzey Amerika pazarına yakınlık gelmektedir. Son yıllarda bu ülkelere süs bitkileri üretimi üzerine Avrupalılar tarafından yabancı yatırımlar yapılmıştır. Afrika Afrika ülkelerinde ekonominin tarıma dayalı olması, uygun iklim koşulları ve ucuz işçilik gibi avantajlar süs bitkileri üretiminin gelişmesine neden olmuştur. Afrika’da; Kenya, Tanzanya, Zimbabve, Uganda, Zambia, Etiyopya gibi ülkeler önemli üreticilerdir. Afrika’da kesme çiçek üretimi yapan geleneksel aile tarlaları çok azdır. Üretim alanları profesyonel şirketler tarafından işlenmekte olup, yabancı yatırımcıların sahip olduğu büyük ölçekli fidanlıklardan oluşmaktadır. Büyük üretim yerlerinde çalışan işçi sayısı binlerce kişiye ulaşmaktadır. Bu tarlaların yöneticileri genellikle İngiltere, Hollanda, Almanya veya İsrail’den gelen yöneticilerdir. Üretim özellikle Avrupa pazarına ihracat amacıyla yapılmaktadır. Afrika’da çiçek üretimi yıllık ortalama % 10’un üzerinde bir artış oranına sahiptir. Afrika menşeli çiçeklerin Avrupa süpermarketlerinde giderek artan payı da üretim ve lojistik konularındaki büyük gelişimin göstergesidir. Kaliteyi arttırmak, çeşitliliği sağlamak ve sosyal standartları uygulamak için sektörde çok yoğun çaba harcanmaktadır.
5
Afrika çiçek endüstrisi Avrupa pazarına odaklanmış durumdadır. Afrika’da üretilen çiçeklerin % 90’ının Avrupa’da satıldığı tahmin edilmektedir. Afrika kökenli kesme çiçeklerin 2/3’ü Hollanda mezatları (VBA, Flora Holland, TFA) aracılığıyla satılmaktadır. Kalite ve fiyat özellikleri açısından birçok ürün süpermarket kanalları aracılığıyla satılmak üzere gönderilmektedir. KAYNAK: Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, 2011 Sektör Raporu
Dünya Süs Bitkileri Üretim Alanları, 2009 Üretim Alanı (ha) KITA
Kesme Çiçek ve Saksılı Bitkiler
Fidanlıklar Çiçek Soğanları
Toplam
Yüzde (%)
Avrupa
48.705
99.970
99.970
179.003
11
Orta Doğu
4.026
1.968
1.968
6.048
0,3
Afrika
7.604
7.604
0,5
Asya-Pasifik
523.829
44.2920
44.2920
972.112
64
Kuzey ve Güney Amerika
118.219
226.763
226.763
347.454
22
TOPLAM
702.383
771.621
771.621
1.512.221
100
Toplam
Yüzde (%)
KAYNAK: AIPH International Statistical Yearbook, 2010
Dünya Süs Bitkileri Üretim Değeri, 2009 Üretim Değeri (Milyon Avro) KITA Avrupa
Kesme Çiçek ve Saksılı Bitkiler
Fidanlıklar Çiçek Soğanları
10.843
5.581
573,5
16.997,5
38
Orta Doğu
220
3.962
8
4.190
9
Afrika
634
634
1,4
7.710,27
17
14998
33
44.529,77
100
Asya-Pasifik
7.608
Kuzey ve Güney Amerika
6.891
8.107
TOPLAM
26.196
17.650
102,27 683,77
KAYNAK: AIPH International Statistical Yearbook, 2010
6
4
Türkiye’de Süs Bitkileri Sektörü
Türkiye, süs bitkileri yetiştiriciliğinde uygun iklimsel ve coğrafi koşulları, stratejik konumu ile pazar ülkelere yakınlığı ve ucuz işgücüne sahip olması gibi nedenlerle önemli avantajlara sahiptir. Ülkemizin süs bitkileri üretimi ve ihracatındaki ana ürün grupları canlı bitkiler (iç ve dış mekân bitkileri, fideler, fidanlar), kesme çiçekler, çiçek soğanları, yosunlar ve ağaç dallarıdır. Süs bitkileri ihracatımız 20 yıl önce başlamış olup, her yıl düzenli gelişim göstermektedir. Ülkemiz süs bitkileri sektörü kendisine hedef olarak refah düzeyi giderek artan, bu artışla paralel olarak süs bitkisi tüketimi üst seviyelere ulaşan ve söz konusu tüketimi de ancak ithalat yoluyla karşılayabilen Avrupa pazarlarını seçmiştir. Son yıllarda ise giderek zenginleşen ve bu gelişme ile paralel olarak süs bitkisi tüketimleri artmakta olan Azerbaycan, Türkmenistan, Ermenistan, Gürcistan ve Irak gibi Asya ülkelerini hedef Pazar olarak tercih ettiği görülmektedir. Söz konusu pazarlarda etkin bir konum yakalamaya çalışan ülkemizde süs bitkileri sektörünün ilerleyen süreçte uluslararası ölçekte güçlü bir aktör olabilmesi adına önemli bir avantaj sağlaması beklenmektedir. Türkiye’de Süs Bitkilerinin 1990 – 2000 Yılları Arasında Gösterdiği Değişim Üretimdeki Payları (%)
Süs Bitkilerinin Ticari Grupları
1990
2000
Kesme Çiçek ve Kesme Yeşillikler
74,0
70,3
İç Mekân Bitkileri
3,0
2,5
Dış Mekân Bitkileri
8,0
26,0
Doğal Çiçek Soğanları
15,0
1,2
Toplam
100,0
100,0
KAYNAK: Anonim, 2000
7
Ülkemizde süs bitkileri ticari gruplarının 1990 – 2000 yılları arasındaki değişimi verilmiştir. Yukarıdaki tablo incelendiğinde kesme çiçek yetiştiriciliğinin ülkede hala ilk sırada olduğu, ancak dış mekân bitkilerindeki üretim artışının on yıl içinde üç katından daha fazlaya ulaştığı görülmektedir. Bu da süs bitkileri içinde farklı ticari gruplara yönelik kayda değer bir hareketlilik olduğunun önemli bir göstergesidir. Dış mekân süs bitkileri sektöründe en fazla üretim Marmara Bölgesinde yapılmaktadır. Marmara Bölgesi toplam üretimin % 56’sına yakınını yaparken, bu bölgeyi izleyen Ege’nin üretim içindeki oranı % 25 dolaylarındadır. Üçüncü sırada yer almakla birlikte, Akdeniz Bölgesinde yapılan üretim Marmara ve Ege Bölgelerine göre çok daha küçük boyutlardadır. Antalya ve İzmir kesme çiçek üretiminde en önemli illerdir. Marmara ve Ege Bölgesinde (İstanbul, Yalova, İzmir, Aydın) yapılan kesme çiçek üretimi genellikle iç pazara yöneliktir. Antalya bölgesinde ise çoğunluğu seralarda olmak üzere yüksek kaliteli ve ihracata yönelik üretim yapılmaktadır. Türkiye’de ticari anlamda kesme çiçek üretimi, 1940’lı yıllarda İstanbul ve çevresinde başlamış, daha sonra Yalova da önemli bir üretim merkezi konumuna gelmiştir. 1985 yılından itibaren Antalya’dan yapılmaya başlayan kesme çiçek ihracatı, çiçek üretim alanlarını bu bölgede hızla artırmıştır. İhracata yönelik üretimin dolaylı yollarla teşvik edilmesi ve bitki materyali ithaline getirilen kolaylıklar, kesme çiçek üretim alanı ve miktarında önemli artışların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Sakarya, Yalova, İstanbul, Mersin, Adana ve Osmaniye iç ve dış mekân bitkileri üretiminde önemli yere sahiptir. Sakarya bölgesi de istatistiklerde görülmeyen ama son 5 yıldır çok önemli dış mekân süs bitkileri üretimi yapılan bir bölgedir. Bu bölgede üretimin ihracata yönelik konumlandırıldığı 500 hektara yakın üretim alanı bulunmaktadır. Özellikle Sakarya merkez olmak üzere Arifiye, Sapanca, Pamukova ilçelerinde yoğun üretim alanları görülmektedir. KAYNAK: Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, 2011 Sektör Raporu
8
İllere Göre Süs Bitkileri Üretimi 2009 Üretim Alanı (da)
Pay (%)
İzmir
İller
8.016
24
Sakarya
7.034
21
Antalya
5.058
15
Yalova
4.541
14
Bursa
3.220
10
Isparta
1.522
5
Kocaeli
946
3
Balıkesir
468
1
Samsun
425
1
Adana
422
1
Diğer
1.938
6
TOPLAM
33.590
100
KAYNAK: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2009
Türkiye Süs Bitkileri Üretim Alanları (da) Üretim Alanı (da) Ürün Grubu
19992000
20002001
Kesme Çiçek
8.545
7.582 10.365 11.456 11.988 12.203 12.048 12.639 13.111 12.126
İç ve Dış Mekan Bitk.
6.457
6.224
8.028
130
118
193
Yabani Soğanlı, Rizomlu Bitk. Toplam
20012002
20032004
20042005
20052006
20062007
20072008
20082009
9.760 12.664 8.787 11.106 12.832 11.332 20.814 510
543
218
478
479
414
649
15.132 13.924 18.586 21.726 25.195 21.209 23.632 25.950 24.857 33.590
KAYNAK: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
9
20022003
Türkiye’de 2009 yılında toplam 3.359 ha. alanda süs bitkileri üretimi yapılmaktadır. Üretim alanlarının yıllara göre değişimi aşağıdaki tabloda verilmiştir. 2000 – 2001 sezonunda toplam 1.392 ha olan süs bitkileri üretim alanı, 2008 – 2009 sezonunda 3.359 hektara yükselmiştir.
Türkiye’de Süs Bitkileri Üretim Alanlarının Değişimi Faaliyet Alanı
1999
2008
Değişim (1999-2008)
Alan (da)
%
Alan (da)
%
Alan (da)
%
Kesme Çiçekler
7957,0
55,2
13319,3
41,4
+ 5362,3
+67,4
İç Mekân Süs Bitk.
541,2
3,8
1325,9
4,1
+784,7
+145,0
Dış Mekân Bitkileri
5642,9
39,2
16737,7
52,1
+11094,8
+196,6
Doğ. Çiçek Soğanları
270,4
1,9
750,7
2,3
+480,3
+177,6
14411,5
100,0
32133,6
100,0
+17722,1
+123,0
Toplam
KAYNAK: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
10
5
Doğu Akdeniz Bölgesinde Süs Bitkileri Sektörü
Doğu Akdeniz bölgesinin ülke genelinde, verimlilik ve üretim potansiyeli açısından özel bir önemi vardır. Uygun iklim koşulları ile birlikte Aralık ayına kadar sarkan uzun vejetasyon dönemi süs bitkileri yetiştiriciliğinin belirli gruplarının dış mekânlarda veya ısıtmasız seralarda yapılmasına da olanak sağlar. Bölgede ilk olarak 1965 yılında ticari ölçekli gül serasının tesis edilmesi ile başlayan süs bitkileri üretimi günümüzde önemli aşamalar kaydetmiş, 1999 yılı rakamlarına göre kesme çiçek ve iç mekân bitkileri yetiştiriciliği yapan işletmelerin sayısı 70’in üzerine çıkmıştır (Uzun ve Söğüt, 1998). Son yıllarda gelişen dış mekân süs bitkileri işletmelerinin bir kısmında belirgin bir şekilde üretim yapılırken, büyük bir kısmı da depo işletme olarak adlandırılan ve bölge dışından bitki getirerek pazarlayan işletmelerdir.
11
Doğu Akdeniz Bölgesi Dış Mekân Süs Bitkileri İşletmeleri İşletme Alan Bilgileri İşletme Alan Kullanımı Üretim Alanı (da)
Depo/Teşhir (da)
Örtü altı
Açık
Toplam
Örtü altı
Açık
Toplam
Ortalama İşletme Büyüklüğü (da.)
Adana
11,86
27,71
39,57
0,86
4,43
5,29
44,86
Mersin
2,25
22,07
24,32
0,17
2,87
3,04
27,36
Hatay
0,02
7,79
7,81
0,00
1,93
1,93
9,74
Osmaniye
0,17
53,33
53,50
0,00
4,00
4,00
57,50
Bölge Ort.
2,91
20,98
23,90
0,22
2,91
3,13
27,03
İller
KAYNAK: Subaşı, 2010
Bölgede işletmelerin ve sektör deneyimi ortalama 13,02 yıl olarak belirlenmiştir. İşletmelerin % 70,83’ü sadece dış mekân, % 29,17 sinde ise dış ve iç mekân bitkilerinde faaliyet göstermektedir. Dış mekân süs bitkileri üretim alanların en yüksek oransal artış (%296,9) ise Akdeniz Bölgesinde ortaya çıkmış bu bölgede dış mekân süs bitkileri üretim alanı 2008 yılında 1306,1 da’ a yükselmiştir. Beklenenin aksine dış mekân süs bitkileri üretim alanlarının diğer bölgelerdeki artışı sınırlı kalmıştır (Karagüzel ve ark., 2010).
12
6
Süs Bitkileri İç ve Dış Ticareti
2008 yılı verilerine göre Türkiye dış mekân süs bitkileri ithalatı 35 milyon 717,5 bin ABD doları, ihracatı ise 9 milyon 577,7 bin ABD doları düzeyindedir ve bu faaliyet alanındaki ithalat süs bitkileri toplam ithalatının %89,5’ini oluşturmaktadır. Diğer yandan veriler, dış mekân süs bitkileri dış ticaretinde en önemli ülkenin İtalya olduğunu göstermektedir. Bu ülkeden yapılan ithalat dış mekân süs bitkileri toplam ithalatının 1998 yılında %69,1’ini, 2008 yılında ise %67,5’ini oluşturmakta ve bu ülkeye ihracat yok denecek kadar azdır (Karagüzel,2010). Bölgede dış mekân süs bitkileri iç ticaretinde İzmir, Yalova, Bursa‘nın önemli bir yeri vardır. Bölgeye bu illerden önemli miktarlarda dış mekân süs bitkisi gelmektedir. Bölgenin dış ticaretinde ise Hollanda, Ortadoğu ülkeleri ile ticareti söz konusudur. Süs bitkileri ihracatında en önemli mal grubu kesme çiçeklerdir. Kesme çiçeklerde, son yıllarda yayla bölgesinde başlayan ihracata yönelik üretim sayesinde yıl boyu yüksek kaliteli çiçek ihracatı yapılmasına olanak sağlanmaktadır. Karanfil, gerbera, krizantem, gypsophila, solidago, lilium, lisianthus, ranunculus, anemone ve değişik türlerde yeşilliklerden oluşan kesme çiçekler toplam süs bitkileri ihracatının % 47’sini oluşturmaktadır. Son yıllarda süs bitkileri çelik ve köklü fideleri ile çelenk, yeşillik ve hazır buket üretim ve ihracatı da gelişmektedir.
13
Türkiye Geneli Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği 2010-2011 Yılları Ocak-Aralık Dönemi Kayıt Rakamları Mal Grubu
2010 Yılı
2011 Yılı
(%) Değişim
Miktar (Adet) Değer (ABD $) Miktar (Adet) Değer (ABD $) Miktar Değer
Çiçek Soğanları
20.854.884
1.813.337
28.767.093
2.287.778
38
26
Yumru Halinde Doğal Çiçek Soğanları
20.822.398
1.708.872
28.688.352
2.106.733
38
23
32.486
104.465
78.741
181.045
142
73
Canlı Bitkiler
57.129.500
21.773.957
70.240.439
40.317.500
23
85
Çelik ve Fideler
3.946.526
2.613.391
22.994.835
7.740.540
483
196
Ağaçlar, Çalılar ve Dalları
50.372.338
17.716.412
45.438.678
29.242.942
-10
65
Oda Bitkileri
2.810.636
1.444.154
1.806.925
3.334.018
-36
131
Kesme Çiçekler
421.181.584
26.664.023
294.597.187
27.275.764
-30
2
Taze Kesme Çiçekler
420.719.339
26.531.797
294.350.917
27.072.807
-30
2
462.245
132.226
246.270
202.957
-47
53
Yosun ve Ağaç Dallar
4.807.109
5.938.057
5.476.562
6.441.405
14
8
Yosunlar ve Likenler
751.385
1.447.427
470.287
1.573.030
-37
9
4.055.724
4.490.631
5.006.275
4.868.375
23
8
503.973.076
56.189.374
399.081.280
76.322.447
-21
36
Sürgün Vermiş veya Çiçeklenmiş Doğal Çiçek Soğanları
Taze Olmayan Kurutulmuş, Boyanmış, İşlem Görmüş Diğer Çiçekler
Çelenk ve Buket Yapmaya Elverişli Malzemeler Toplam KAYNAK: İhracatçı Birlikleri Kayıtları
14
2010 - 2011 döneminde ihracatta en fazla artış değer olarak çelik ve fideler, oda bitkileri ve canlı bitkilerde yaşanmıştır. Türk ihracatçıları Türkiye’nin coğrafi konumu ve büyük tüketim merkezlerine yakınlığının avantajını kullanmaktadır. Türk çiçekleri dünya üzerinde 55’ten fazla ülkeye ihraç edilmektedir. Türkiye Geneli Süs Bitkileri ve Mamulleri Sektörü İhracat Kayıtlarının Ülkelere Göre Dağılımı (Ocak-Aralık Dönemi) Ülke
2010 Yılı
2011 Yılı
(%) Değişim
Miktar (Adet) Değer (ABD $) Miktar (Adet) Değer (ABD $) Miktar Değer
TÜRKMENİSTAN
11.509.333
5.968.777
4.618.879
12.491.407
-60
109
HOLLANDA
55.835.241
8.818.342
82.727.337
11.625.572
48
32
634.526
3.403.068
3.117.389
9.677.889
391
184
İNGİLTERE
84.455.512
9.929.813
63.437.704
8.898.322
-25
-10
ALMANYA
36.069.470
7.197.289
38.412.597
8.693.248
6
21
AZERBAYCAN
3.165.227
3.495.228
12.543.712
5.873.587
296
68
UKRAYNA
52.379.570
3.225.937
39.672.938
3.678.420
-24
14
RUSYA
50.925.144
3.760.384
40.711.030
3.218.721
-20
-14
ROMANYA
152.648.447
3.374.576
56.411.721
2.874.716
-63
-15
GÜRCİSTAN
851.417
425.528
5.165.900
1.759.806
507
314
DİĞERLERİ
55.499.188
6.590.432
52.262.073
7.530.760
-6
14
GENEL TOPLAM
503.973.076
56.189.374
399.081.280
76.322.447
-21
36
IRAK
KAYNAK: İhracatçı Birlikleri Kayıtları
15
Son yıllarda Canlı bitkiler grubunda yer alan süs bitkileri çelik ve köklü fideleri, dış mekân - peyzaj bitkileri ihracatı da yurtdışı müteahhitlik hizmetlerindeki gelişmelere paralel olarak artmaya devam etmektedir. Türkiye’deki süs bitkileri sektöründe yatırım kararı veren firmalar için modern, bilgisayar kontrollü ve her türlü donanıma sahip yüksek teknolojili seralarda üretim yapılabilecek bir ortam mevcuttur.
Türkiye Süs Bitkileri Dış Ticaretindeki Değişimler 1998 Faaliyet Alanı
İthalat
2008 İhracat
İthalat
Değişim (1998-2008) İhracat
İthalat
İhracat
Değer (1000 $)
%
Değer (1000 $)
%
Değer (1000 $)
%
Değer (1000 $)
%
Değer (1000 $)
%
Değer (1000 $)
%
K. Çiçekler
628,2
2,4
628,2
2,4
628,2
2,4
628,2
2,4
628,2
2,4
628,2
2,4
İç Mek. Bitk.
3017,5
11,7
3017,5
11,7
3017,5
11,7
3017,5
11,7
3017,5
11,7
3017,5
11,7
Dış Mek. Bitk. 22103,9
85,8
22103,9
85,8
22103,9
85,8
22103,9
85,8
22103,9
85,8
22103,9
85,8
D. Çiçek Soğ.
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
25749,6
100
25749,6
100
25749,6
100
25749,6
100
25749,6
100
25749,6
100
Toplam
KAYNAK: Karagüzel ve ark., 2010
16
Türkiye’de süs bitkileri sektörü % 95 oranında yüksek katma değer ve yüksek istihdam yaratan bir sektördür. Sektörün sadece ihracat kısmında 25 bin kişi istihdam edilmekte olup, sektördeki dolaylı istihdam ise yaklaşık 300.000 kişidir. Sektör ülkedeki sosyal yapıya da yeni iş alanlarının yaratılması ve istihdam edilen kesimlere barınma ve eğitim imkânları sağlanması ile katkı sağlamaktadır. Dünya Süs Bitkileri İhracatında Türkiye’nin Yeri, 2006 Sıra
Ülke
1
Hollanda
2
Değer (1000 Euro)
Sıra
Ülke
Değer (1000 Euro)
4.665.501
14
ABD
78.689
İtalya
510.087
15
Guatemala
59.736
3
Danimarka
502.996
16
Zimbabve
57.748
4
Kolombiya
447.324
17
Polonya
57.736
5
Kanada
338.158
18
Birleşik Krallık
55.367
6
Belçika
329.437
19
Çin
53.481
7
Almanya
324.295
20
Meksika
51.740
8
Kenya
242.307
21
Güney Afrika
42.252
9
İspanya
208.992
22
Tayland
31.322
10
Fransa
188.305
23
Uganda
24.371
11
Ekvator
179.433
24
TÜRKİYE
23.952
12
İsrail
157.702
25
Tayvan
23.234
13
Kosta Rika
137.033 TOPLAM
KAYNAK: Karagüzel ve ark., 2010
17
9.067.821
Süs Bitkilerinde Dış Ticaret Olanakları
7
7.1. Süs Bitkileri Kullanımı ve Geleceği 21. yüzyıla girdiğimiz günümüzde insanoğlu çarpık kentleşme, sanayileşme ve nüfus artışının getirdiği çevre sorunları ile karşı karşıya kalmıştır. Parçası olduğu doğadan gittikçe uzaklaşan, gri beton yığınları arasında, kirli bir havayı teneffüs etmek zorunda kalan insan, yeşil alanların doğaya duyulan özlemi gidermesinin yanı sıra kendi fiziksel ve ruhsal sağlığı için önemini daha iyi anlamaktadır. Kişi başına düşen yeşil alan miktarının 8–12 m² olduğu, Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında ülkemizde bu rakamın çok altında kalındığı (ortalama 2 m²)görülmektedir. Oysa son zamanlarda gündemde olan, ülkemiz için bir aşama kabul edilen, sosyal, ekonomik ve politik açıdan standartlarına uymak için çaba sarf edilen Avrupa Birliği için kişi başına düşen yeşil alan miktarının da bir standart olduğu unutulmamalıdır. Gerek bu standardı yakalamak, gerekse artan çevre sorunları azaltmak için kentlerimiz ve yakın çevresinde yeşil dokuyu artırma çabaları beraberinde artan dış mekân bitkileri gereksimi ortaya çıkarmaktadır (Titiz, 2000).
18
7.2 Dış Ticarette Çukurova’nın Bölgesel Avantajları • Bölgenin iç ve dış pazarlar açısından coğrafi konumu • Bölgede lojistik sektörünün gelişmesi ve ulaşım kolaylığı (Liman, demiryolu, karayolu ) • Yakın pazarlardaki sektörün (yurt içi ve yurt dışı) durumu • Bölgede iç ve dış mekân üretimi yapan firmaların hâlihazır durumda ihracat imkânları • Bunun yanı sıra bölgenin Ortadoğu ve Irak gibi pazarlara yakınlığı gelecekte ihracat için önemli avantajlar sağlayabilecektir.
7.3. İhracatın Faydaları İhracatın firmalara doğrudan faydaları - Pazar payını genişletme fırsatı verir. - Eğer iç pazarda kapasite tam kullanılmıyor ise, üretimi artırma imkânı sağlar. - İç pazara olan bağımlılığı azaltır ya da iç pazardaki durgunluğu telafi etme imkânı verir. - Dış pazarlara girerek, iç pazardaki rekabeti yayma imkanı verir. - İç pazarda denenmiş ve test edilmiş ürünleri ihraç ederek dış pazara girilmesi, Pazar araştırması maliyetini azaltır. - Uluslararası pazarlarda yaşanan yoğun rekabet, ihracatçıları,ürünlerini pazarın ihtiyaçlarına göre uyarlamak için teşvik eder, böylece teknolojik know-how düzeyinde gelişme sağlanır. İhracatla firmanızı geliştirin, büyütün, dünya firması olun. Hem kendi iç pazarınızı korumak, hem de diğer hem de diğer ülke pazarlarına açılmak rekabetçiliğin ön koşuludur.
19
7.4. İhracatı Destekleyici Araçlar Bilgi; Hedef pazarlardaki tanıtım yöntemleri, pazarın büyüklüğü, nakliye teknoloji dağıtım kanalları, gümrük vergileri, kültürel yapı, fiyat, sosyal / politik yapı… İhracatı Geliştirme Uzmanları; İhracat Bilgi Platformunda çalışan uzmanlar ihracatla ilgili, sektör ve ülke bazında araştırma çalışmaları yürütmektedir. Danışabilir, bilgi alabilirsiniz. Ülke Genelinde Düzenlenen Eğitimler; İhracat Bilgi Platformunun diğer kurumlarla işbirliği içinde pek çok ilde düzenlediği dış ticarete ilişkin eğitimler Devlet Yardımları; Yeni bir pazarda müşteri bulmak için yapılan ziyaretler, firmanızı uluslar arası e-ticaret web sitelerinde Tanıtmak, istatistik ve pazar araştırması raporu almak, yurtdışı fuarlara katılım sağlamak, yurtdışında ofis, mağaza, depo açmak, markanızın kaydını yaptırmak, reklam ve tanıtım, uluslar arası kalite belgelerinin belgelendirme masraflarını karşılamak, çalışanlarınızı eğitmek, firmanıza danışmanlık hizmeti aldırmak ve ürün ve süreç geliştirme için ar ge çalışmaları yapmak için desteklerden yararlanabilirsiniz. Ticaret Müşavirlikleri; Ülkemizi yurt dışında temsil eden Ticaret Müşavirleri görev yaptıkları pazarlarla ilgili her türlü bilgiyi talep edebileceğiniz ve ticari engel teşkil eden uygulamalarla ilgili sorunlarınızı iletebileceğiniz Dış Ticaret Müsteşarlığına bağlı kamu görevlileridir. Diğer Destekler; Yurtdışına düzenlenen satış heyetleri, ülkemize gelen yabancı ticaret heyetleri yakından izleyip müşteri bulabileceğiniz olanaklardır. Ayrıca ihracatçıların finansman gereksinimlerini karşılamak amacıyla Eximbank tarafından bankalar vasıtasıyla ihracat kredileri kullandırılmakta olup, yine Eximbank’ın ihracat kredi sigortası programı ile de ihracatçıların alacakları garanti altına alınabilmektedir.
20
7.5. Sektördeki İç/Dış Ticari Riskler ve Sıkıntılar İhracatta karşılaşılan risklerin pek çoğunun iç pazarda karşılaşılanlar ile benzerliğine dikkat etmek önemlidir. - Satışlar tahmin edilen seviyelerin altında kalabilir. - Rekabet beklenenden daha fazla olabilir. - Müşteriler ödeme yapmakta yavaş olabilir veya hiç ödeme yapmayabilir. Sadece ihracata özgü riskler şöyle özetlenebilir. - Hedef ülkeden ihracat gelirlerinin geri çıkışı kısıtlanmış veya yasaklanmış olabilir. - Döviz kurlarındaki dalgalanmalar karları azaltabilir, ortadan kaldırabilir, hatta kayıplara neden olabilir. - Ödeme yapılmaması veya sözleşme ile ilgili diğer anlaşmazlıklarda, yargıya gitmekte sorunlar yaşanabilir. - Savaş, iç savaş veya yabancı devlet tarafından millileştirme gibi hedef pazardaki istikrarsızlıklar kayıplara yol açabilir. - Ürün yabancı pazarlarda kabul görmeyebilir. Riskler ve Zorluklar - İhracat odaklı bir yönetim anlayışı oluşturmak gerekir. - İhracat için ayrıca para ayırmak gerekir. - Firmada bu iş için sürekli birisini görevlendirmek gerekir. - Yanlış anlamaları, bankacılıkta ödememe riskini, gümrüklerde takılmayı engellemek için belgelendirme çok önemlidir. - Telefondan çok e-posta ve faks kullanılır. Doğru içerikle yazıp, doğru zamanda göndermek ve kontrol önemlidir. - Daha çok rekabete maruz kalırsınız. - Yeni yatırım, makine alımı gerekebilir.
21
- Tanıtım ve reklamı ihracat yapılan ülkenin dilinde yapmak gerekir. - Uzaktaki alıcıya satmak daha zordur.( mesafeden, kültürden, dil farklılığı, iş alışkanlıkları, yasal mevzuat vb. nedenlerle) - Üründe değişikler yapılması gerekebilir. - Karşı tarafın gümrükleme ve belgelendirme ile ilgili farklı düzenlemeleri sizi zorlayabilir. - Müşterinin güvenilirliğini anlamak zordur. - Daha uzun süreli kredi kullanma ihtiyacı doğar. - Maliyet, fiyat ve kalite ayarlamaları gerekir. - Sağlık ve teknik standartlar farklı olabilir. - Döviz kurları ve kurlardaki değişikliklere bağlı sorunlar olabilir. - Nakit akış problemi olabilir. - Ambalajlama ve taşıma için özel çalışma yapmak gerekebilir. - Politik riskler işinizi zorlaştırabilir.
22
7.6. Adım-Adım Firmanızı İhracat’a Hazırlık İhracat planı geliştirmek dikkatli bir planlama ve zaman gerektirir. Girişilen her yeni iş için olduğu gibi, ihracat kararı da, kısa dönemli kar amacından daha çok, uzun dönemli bir iş yatırımı olarak düşünülmelidir. Uluslar arası iş anlaşmaları için taahhütlere girmeden önce bir iş planının geliştirilmesi, ürünün ihracata hazır olması açısından önemli ve anahtar bir adımdır. İyi hazırlanmış bir plan, uluslar arası ürünün potansiyelini tespit etmek, finansmanın daha kolay temini, ürün için bir Pazar olup olmadığını incelemek ve ürünün ihracatının ne kadara mal olacağını tayin etmek konusunda yardımcı olacaktır.
23
Bir İş Planını Oluşturan Ana Bölümler Yönetici Özeti
Firmayı başarılı yapan etkenleri belirleyin ve yerli ve yabancı rakiplerine göre sahip olduğu avantajların listesini yapın.
Firmanın Mevcut Durumu
Firmanın ihracat potansiyeli olan ürünlerini belirleyin.
Amaçlar
Firmanın uzun vadede hedeflerini ve bu hedeflere ulaşılmasında ihracatın nasıl yardımcı olacağını belirleyin.
Yönetim
Firma analizi yapın. İhracat kararının yönetimin her katında desteklendiğinden emin olmak ve hangi işleri kimin yapacağına karar vermektir.
Tanımlama
Ürün veya hizmetin uluslararası pazarda neden emsalsiz olduğuna cevap verin.
Pazar Analizi
Bu pazarda fırsatların neler olduğunu belirleyin.
Hedef Müşteriler
Hedef müşterilerin demografik ve sosyoekonomik profilini ortaya çıkarın.
Rekabet
Firmanın rekabet edebilirliğini belirlemek amacı ile bir analiz yapın.
Örnek Grup Araştırması
Yapıcı eleştiri ve geribildirim kazanmak için hedef pazardaki potansiyel müşterilerden oluşan küçük bir örnek grup üzerinde araştırma yapın.
Hesaplanmış Risk
Firmanın gelecek 3 – 5 yıl içerisindeki performansı konusunda tahminde bulunun.
Pazarlama Stratejisi
Müşterilerin ilgisinin nasıl çekileceğini ve bu ilginin nasıl sürdürüleceğini belirleyin.
Fiyatlandırma / Karlılık
Uluslar arası bir fiyatlandırma stratejisi belirleyin.
Satış Taktikleri
Ürünü nasıl satacağınız konusunda pazarlama taktikleri geliştirin.
Dağıtım Kanalları
Pazarlarda nerelere ve nasıl, hangi dağıtım kanalını seçeceğinizi belirleyin.
Reklam
Hedef pazarların etiketleme ve paketleme kurallarını, tercüme imkanlarını, müşteri ilişkilerini irdeleyin, toplum kültürü açısından hassas olabilecek pazarlama stratejilerine ve yanlış anlamaya sebep olmamaya dikkat edin.
24
Halkla İlişkiler
Düzenli ve tutarlı bir güncel ürün/hizmet programı ile kuruluşa yönelik bir gazete geliştirin, teknik dergilere yazılar verin, basın bildirileri yayınlayın, müşteri toplantıları organize edin.
İş İlişkileri
Kültür eğitimini de içeren uluslar arası iş ilişkileri planı geliştirin.
Üretim Planı
Başlangıçtaki üretim miktarını, üretim hacminin genişletilmesi için nelere ihtiyaç duyulacağını, hammadde kaynaklarını, üretim yeri vb. konuları saptayın.
Mali Projeksiyonlar
Beş yıllık bir kar ve zarar tespiti yapın. Gerçekçi ve temkinli olmaya çalışın.
12 Aylık Bütçe
İhracatın birinci yılı için maliyet tahmini yapın.
Nakit – Akış Tahmini
Nakit giriş ve çıkışını hesaplayın.
Bilanço
Likidite ve nakit pozisyonunu saptayın.
Başa - baş Analizi
Başa – baş noktası için satılması gereken ürün miktarını hesaplayın.
Kaynak / Fon Temini
İhracata başlamak veya geliştirmek için gerekli fonların nereden bulunacağına karar verin.
Gelirlerin Kullanımı
Kazanç ve alacakların nereye yöneltileceğine karar verir.
Sonuçlar
İhracat hedeflerini, gerekli toplam sermayeyi, beklenen karı, planın yerine getirilmesine ilişkin takvimi ve genel yorumları belirtin.
Ekler
Firmanın ihracat programında anahtar kişinin özgeçmişinin yanı sıra, önemli hususlar, potansiyel müşteriler, Pazar araştırması bilgisi, çizimler, anlaşmalar ve mali tahminleri de ek olarak planın sonuna ekleyin.
25
26
8
Süs Bitkileri Pazarlama Kanalları
Türkiye sahip olduğu iklim koşulları ile süs bitkileri ve özellikle kesme çiçek üretiminde önemli bir potansiyele sahiptir. Sektörde yaklaşık 5 bin ailenin üretim yaptığı küçük aile işletmeleri ve ihracata yönelik üretim yapan ticari işletmelerden oluşan iki farklı işletme tipi yer almaktadır. Son 15 yılda sektörde hızlı bir gelişme kaydedilmesine rağmen beklenen atılım sağlanamamıştır. Ağırlıklı olarak iç pazara yönelik üretim yapan aile işletmeleri, üretim ve kalite standardı yönünden yetersizdir. Mevcut örgütlenme yanı sıra, üyelerine muhafaza, nakliye ve pazarlama konularında lojistik destek verecek alt yapıya sahip değildir. İhracata yönelik üretim yapan işletmeler ise alt yapı yönünden daha gelişmiştir. Ancak tek ürün - tek pazar olarak tanımlanabilecek ihracat yapısı bu işletmeler için önemli bir engeldir. Yurt içi tüketimin yetersiz oluşu da sektörün gelişmesini yavaşlatmaktadır. Avrupa Birliği (AB) süs bitkileri ortak pazar organizasyonu, ortak kalite standartlarını, ticaret sistemini ve gerekli korunma önlemlerini kapsamaktadır. AB’ye adaylık sürecinde önemli bir dönemece gelmiş olan Türkiye, sahip olduğu ekolojik üstünlükleri kullanarak, genişleyen AB kapsamındaki büyük tedarikçi üye ülkelere ve yakınlık avantajını kullanabileceği yeni üye ülkelere yapacağı ihracatla yüksek gelir elde etme şansına sahiptir. Özellikle üründe çeşitlilik sağlanması, üretim, kalite ve standartlarda sağlanacak gelişmeler süs bitkileri ihracatında Türkiye’yi daha iyi bir konuma getirecektir. Kesme çiçek sektörü, çoğunlukla iç piyasaya yönelik üretim yapan üreticilerin bir araya gelerek oluşturdukları kooperatif organizasyonlarından ve özel sektör kuruluşlarından oluşmaktadır. Kooperatif çatısı altında ürünlerini pazarlayan işletmeler, küçük arazilerde üretim yapan ve aile işgücünü değerlendiren küçük aile işletmesi tipinde işletmelerdir (Sayın, 2004).
27
Kesme çiçekte pazarlama yapısı (iç piyasa) aşağıdaki gibi şematize edilebilir
Üretici
Özel Mezat
Kooperatif Mezatları Toptancı İhracatçı
Çiçekçi Dükkanları
Perakendeci
Pazar ve Sokak Satıcıları
Tüketici
KAYNAK: Karagüzel ve ark.,2001
28
Kesme çiçek ihracatında pazarlama yapısı; Üretici
İç Piyasa
İhracatçı
Yurtdışı Toptancı
Aracı Kurum
Perakendeci
Üretici-İhracatçı
Şahıs
Tüketici Eski Doğu Bloğu Ülkeleri
Tüketici
KAYNAK: Taşçıoğlu ve Sayın, 2005
29
İthalatçı
Doğu Akdeniz bölgesinde dış mekân süs bitkileri pazarlama yapısı incelendiğinde kesme çiçek ve diğer tarım ürünleri gibi pazarlama kanallarının yoğun olmadığı görülmektedir. İncelenen işletmelerde % 93,49 gibi bir oranla doğrudan satışlar ilk sırayı almaktadır.% 4,35 oranıyla toptancı ve % 2,17 gibi bir oranla komisyoncu varlığı görülmektedir. Toptancı ve Komisyoncu genellikle dış – iç mekân süs bitkileri üretimi ve ticareti yapan işletmelerde genellikle iç mekân bitkilerin pazarlamasında görülmektedir.
30
9
Süs Bitkileri Sektörüne İlişkin Politikalar/Kurumlar
9.1. Ortak Tarım Politikası ve Süs Bitkileri Sektörü Aralık 1999’daki Helsinki Zirvesinde ülkemize aday ülke statüsü tanınmasının ardından, 2000 yılında kurulan Tarım ve Balıkçılık Alt Komitesi bünyesinde 7 adet Alt Çalışma Grubu oluşturulmuş olup, bunlardan birisi Ortak Piyasa Düzenlerine Uyum Alt Çalışma Grubu’dur. Bu Alt Çalışma Grubu kapsamında yer alan ürünlere özgü Alt Çalışma Gruplarından bir tanesi Çiçekçilik Çalışma Grubu’dur. Grup, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı temsilcileri (APK, DİATK ve TÜGEM) ve AİB Antalya İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği temsilcilerinden oluşmakta olup, grubun koordinatörlüğünü, AİB yürütmektedir. 26 Nisan 2005 tarihli Ortak Piyasa Düzenlerine Uyum konusunda çalışma grupları tarafından izlenecek yola ilişkin yapılan toplantı neticesinde hazırlanan tutanak bağlamında, çalışma grupları tarafından, ilgili AB mevzuatı ile Türk mevzuatının karşılaştırılması, ürünlere ilişkin standartların ve dış ticaret düzenlemelerin uyumlaştırılması ve oluşturulması gereken idari yapılar gibi konuları içeren bir rapor hazırlamaları talep edilmiştir.
31
Bu kapsamda, Çiçekçilik Çalışma Grubu üyeleri tarafından bir rapor hazırlanmıştır. Ülkemizdeki kesme çiçek ve süs bitkileri mevzuatlarının AB deki mevzuatlara uyumlaştırılması için gerekli kuralların konulması gerektiği belirtilmektedir. Bu nedenle genel olarak yapılması gerekenler aşağıdaki gibi sıralanmıştır: 1.Öncelikle, ülkemizde Ulusal Tarım Politikası’nın oluşturulmasına yönelik kurallar belirlenmelidir. (Yasa, Yönetmelik ve Yönergeler düzeyinde) 2.Bu kuralların belirlenmesinden sonra, Ulusal Tarım Politikası’nın oluşturulmasına hizmet edecek olan Süs Bitkileri Piyasa Düzeni’nin oluşturulmasına yönelik kurallar konulmalıdır. 3.Bu düzenlemelerde altyapıyı oluşturacak olan standartların TSE standartları ile uyumlu olması sağlanmalıdır. 4.Bu düzenlemelerin getireceği yükümlülüklerin aşılmasında ve mevzuat uyumlarının sağlanmasında AB ile işbirliğine girilerek ilgili fonlardan destek sağlanmalıdır. 5.Ülkemiz süs bitkileri sektöründe kalite ve üretimin artırılması yanında serbest rekabet şartlarında sürekliliğin sağlanması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Ayrıca ülkesel ölçekte süs bitkileri sektörü için yapılması gerekenler de aşağıdaki gibi belirlenmiştir: 1.Sektör altyapısının diğer üye AB ülkelerindeki altyapı ile uyumlu hale getirilmesi. Bu kapsamda işletme bazında optimum üretim alanı büyüklüğünün sağlanması, seraların kaliteli ve yüksek verime hizmet edecek standartlara getirilmesi, bilgi ve teknolojinin kullanılabilmesi için altyapının oluşturulması, ülke çevresel şartları da göz önünde tutularak ürün çeşitliliğinin sağlanması, 2.Teknik elemanların ve üreticilerin eğitilmesi.
32
3.Ülkemiz ekolojik koşullarının belirlenmesi ile rekabet gücü yüksek olan çeşitlerin üretiminin sağlanması. 4.Sektörün gelişimini sağlayacak desteklerin verilmesi. Bunlar arasında eğitim desteğinin verilmesi, kargo desteğinin verilmesi, ihracata yönelik desteklerin arttırılması, tarımda çalışan iş gücünün desteklenmesi, tarımsal girdilerin (elektrik ve doğal gaz gibi) desteklenmesinin sağlanması ve doğrudan gelir desteği uygulaması yerine kaliteli üretimin artırılmasına yönelik desteklemelerin yapılması bulunmaktadır. Tüm bu çalışmaların sonucunda ulaşılması beklenen hedefler ise şu şekilde sıralanmıştır: - Sektörün piyasa düzeni oluşturulması sağlanabilecek, - Uygun önlemler yolu ile rasyonel pazarlama ve istikrarlı piyasa oluşturulabilecek, - Ortak kalite standartlarının uygulanması sağlanabilecek - Kalite denetimine olanak sağlanacak - Fiyat istikrarının sağlanabilmesi kolaylaşacak - İthalatta gümrük tarifelerinin uygulanmasına yardımcı olacak - İthalata ve ihracata ilişkin düzenlemelerin koordinasyonu sağlanacak - Sektörün önü açılacak ve serbest rekabet şartlarında kaliteli ve optimum düzeyde bir üretimin ve sürekli bir pazarın oluşmasının altyapısı oluşturulacaktır (Anonim, 2005). Yukarıdaki bilgilerin ışığında özetle süs bitkileri sektörünün ülkesel potansiyeli harekete geçirerek istenilen düzeye gelebilmesi için alınacak daha çok yolun olduğu ifade edilebilir.
33
9.2. Süs Bitkileri ile İlgili Kanun ve Yönetmelikler Süs Bitkileri ile ilgili olan başlıca kanun ve yönetmelikler aşağıda belirtilmiştir. Bunların yanı sıra tarımsal üretim ve ticaretini düzenleyen kanun, yönetmelik ve ilgili yasal mevzuatlar da dolaylı olarak sektörü ilgilendirmektedir. • Fidanlık, Fidelik, Süs Bitkileri ve Çiçek Soğanı Üretilen Yerlerin Ruhsatlandırılmasına İlişkin Yönetmelik Yetki Kanunu: 6968–441 Yayımlandığı R.Gazete: 12.04.2007–26491 • Süs Bitkileri İthalat Uygulama Genelgesi (2011/3) • Tohumculuk Kanunu Kanun Numarası: 5553 Kabul Tarihi: 31.10.2006 Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 8.11.2006 Sayı: 26340 • 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu (11.6.2010) (4.kısım bitki sağlığı) kapsamında çıkarılan; Yeni Yönetmelik: Bitki Pasaportu Sistemi Ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması Hakkında Yönetmelik (12.06.2011 Tarih ve 27813)
34
9.3. Sektör Destekleyici Kurum/Kuruluşlar • Ar-Ge Kurumları / Üniversiteler ve Araştırma Kuruluşları Dış mekân süs bitkileri konusunda, Araştırma Enstitüleri ve Üniversitelerin Peyzaj mimarlığı bölümlerinde bazı bitki türlerinin doğadan seleksiyon yolu ile toplanarak kültüre alınması, bitki türlerinin yayılma alanları ve bu türlerin üretim teknikleri konularında araştırmalar yapılmaktadır. Ele alınan konular zaman içerisinde değişim göstermekte, eleman ve alt yapı imkânları ölçüsünde araştırma alanı veya kapsamı genişletilmektedir (Kostak ve ark., 2001). • Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Türkiye’de süs bitkileri sektörünün koordinatörlüğünü yürüten Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, 1999 yılında kurulmuş olup; Türkiye genelindeki tüm kesme çiçek, iç mekân bitkileri, dış mekân bitkileri, çiçek soğanları ve çelenk ihracatçılarını bünyesinde toplamaktadır. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, süs bitkileri sektörünün tüm alt sektörlerini kapsayacak şekilde ihracatın geliştirilmesi için çalışmalar yapmaktadır. • İlgili Kamu Kuruluşları T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşlar üretim, ihracat ve ithalat aşamalarında kontrol ve denetim hizmetleri vermektedir. • Sivil Toplum Kuruluşları Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yasal faaliyetleri olan ticari ve sanayi hizmetlerinin yanı sıra Mersin’de güçlü bir sektör olan tarımın gelişmesi yönünde projeler yürütmektedir. Küresel rekabetçiliği geliştirme konusunda kümelenme faaliyetlerinin geliştirilmesinde bölgede liderlik eden kurumlar arasındadır. Tarım sektörüne yönelik Taze Meyve ve Sebze Kümesi’nden sonra 2. kümelenme çalışması Mersin Flora Süs Bitkileri Sektörü Kümelenmesi faaliyetlerinin sekretaryası da Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nca yürütülmektedir.
35
Mersin Tarım-Gıda Platformu Bölgede sektörün potansiyelinin adım adım ileri taşınmasında rol oynayan ve sektörün önemini vurgulayan Mersin Tarım-Gıda Platformu, sektörde yer alan tüm üye kurumlardan aldığı teknik bilgi ve deneyim desteğiyle Mersin Flora Süs Bitkileri Kümelenme çalışmasında da katkılarını sunmaktadır.
9.4. Sektör ile İlgili Finans Destek Kuruluşları • Çukurova Kalkınma Ajansı (http://www.cka.org.tr) Ajans Destekleri; - Doğrudan Faaliyet Desteği - Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği - Güdümlü Proje Desteği - Proje Teklif Çağrıları - Teknik Destek • KOSGEB (http://www.kosgeb.gov.tr) Destekler; - Tematik Proje Destek Programı - İşbirliği Güçbirliği Destek Programı - AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı - Genel Destek Programı - Girişimcilik Destek Programı - Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı - Kredi Faiz Desteği
36
• Ziraat Bankası (http://www.ziraat.com.tr) Tarımsal Krediler; - Bitkisel Üretim Kredileri - Sulama Kredileri - Tarım Makinaları Kredileri - Hasat ve Pazarlama Kredileri - Arazi Alım Kredisi - İşletme Edindirme Kredisi - Sözleşmeli Üretim Kredileri - Birlik ve Kooperatif Kredileri - Çiftçi İhtiyaç Kredileri - Tarımsal Döviz Kredisi - Gayrinakdi Krediler yer almaktadır. • Tarım Kredi Kooperatifleri (http://www.tarimkredi.org.tr) Tarımsal Üretime Yönelik Krediler; Kısa Vadeli İşletme Kredileri - İşletme (Çevirme) Kredileri - Tohumluk Kredileri - Kimyevi Gübre Kredileri - Hayvancılık İşletme Kredileri - Tarımsal İlaç Kredileri - Akaryakıt Kredisi Orta Vadeli İşletme Kredileri - Tarımsal Araç-Gereç Kredileri
37
38
Ayrıca T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarım Kredileri ile ilgili; • 22/02/2012 tarihli ve 28212 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan (2012/2781) T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı yer almaktadır. Uygulama Tebliği • T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Uygulama Esasları Tebliği (No: 2012/26)
İndirim Oranı (%) Kredi Üst Limiti (TL)
Yatırım Dönemi
İşletme Dönemi /Kredisi
250.000 TL’ye kadar
50
50
250.001 - 3.000.000 TL
50
25
3.000.001 - 10.000.000 TL
25
25
25.000 TL’ye kadar
50
50
25.001 - 500.000 TL
25
25
Yurt İçi Sertifikalı Tohum, Fide, Fidan Üretimi
100
100
3.000.000
Yurt İçi Sertifikalı Tohum, Fide, Fidan Kullanımı
50
50
1.500.000
İyi Tarım / Organik Tarım Uygulamaları
50
50
3.000.000
Kredi Konuları Bitkisel Üretim Konuları
Kontrollü Örtüaltı Tarımı
Yaygın Bitkisel Üretim
39
10.000.000
500.000
İndirim Oranı (%) Yatırım Dönemi
İşletme Dönemi /Kredisi
Kredi Üst Limiti (TL)
35.000 TL’ye kadar
50
50
35.000
35.001 - 500.000 TL
25
25
500.000
Tarımsal Mekanizasyon (Traktör Hariç)
50
50
500.000
Modern Basınçlı Sulama
100
100
1.500.000
Arazi Alımı
25
25
500.000
Diğer Üretim Konulan
25
25
500.000
Muhtelif Konular
Traktör Alımı
40
• Ekonomi Bakanlığı Destekleri (http://www.ekonomi.gov.tr) Destek Programları Mevzuatı Kapsamında; - 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ - 2010/10 Sayılı Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımlarına İlişkin Tebliğ - 2010/8 Sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları - 2010/6 Sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları - 2009/5 Sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları - 2008/2 Sayılı Tasarım Desteği Hakkında Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları - 2006/4 Sayılı “Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması ve Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turqualıty®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ - 2004/14 Sayılı Turqualıty® Sertifikasının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ - 2000/1 Sayılı İstihdam Yardımı Hakkında Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları - 1998/10 Sayılı Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Yardımına İlişkin Tebliğ - 1995/7 Sayılı Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ ile Uygulama Usul ve Esasları • Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Destekleri (http://www.tarim.gov.tr) Yatırımcılara Yönelik Bölgesel ve Sektörel Teşvikler - Makine ve Ekipman Desteği - Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi - 2012 Yılı Faiz İndirimli Tarımsal Krediler - Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımlarına İlişkin Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Tebliği (No: 2012/2) (T.C. Ekonomi Bakanlığı)
41
• Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (http:www.tkdk.gov.tr) 42 İlde kurulmuş olan koordinatörlükleriyle Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan kaynakların, kırsal alanda yaşayan vatandaşların gelir düzeyinin yükseltilmesi, gelir dağılımının iyileştirilmesi yönünde hazırlanan projelere destek vermektedir. - Tarımsal İşletmelerin Yeniden Yapılandırılması ve Topluluk Standartlarına Ulaştırılmasına Yönelik Yatırımlar - Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanmasının Yeniden Yapılandırılması ve Topluluk Standartlarına Ulaştırılmasına Yönelik Yatırımlar - Kırsal Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesine Yönelik Yatırımlar
42
9.5. Sektör ile İlgili Yurt İçi Fuarları Fuarın Adı
Konusu
Başlıca Ürün Hizmet Grupları
Türü
Yer
Şehir
Gaptarım Tarım, 3.Tarım Teknolojileri ve Hayvancılık Fuarı
Tarım, Tarım Teknolojileri, Hayvancılık
Tarım, Tarım Teknolojileri, Hayvancılık
İhtisas Fuarı
OFM Ortadoğu Fuar Merkezi
Gaziantep
3.Gıda, Tarım ve Hayvancılık Fuarı
Tarım, Gıda, Hayvancılık Teknolojileri ve Endüstrileri
Tarım Teknolojileri, Tarımsal Mekanizasyon, Hayvancılık Teknolojileri, Hayvan Sağlığı, Yem, Tohum, Fidancılık, Sulama, Gıda ve Gıda Endüstrisi, Ambalaj
İhtisas Fuarı
Milas Tariş Fuar Alanı
Muğla
Mersin Agrodays - Mersin 7.Uluslararası Tarım Fuarı
Tarım, Tarım Makineleri, Gübre Tohum, Seracılık
Tarım, Tarım Makineleri, Gübre, Tohum, Seracılık, Hayvancılık, Sulama
Uluslararası İhtisas Fuarı
Yenişehir Belediyesi Fuar Alanı
Mersin
Balıkesir Tarım Fuarı 2012 Balıkesir Tarım ve Hayvancılk Fuarı
Tarım ve Hayvancılık
Tarım, Tarım Teknolojileri, Seracılık, Hayvancılık, Tohumculuk, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi, Fidancılık
İhtisas Fuarı
Balıkesir Gala Fuar Alanı
Balıkesir
Konya Tarım 2012 10. Uluslararası Tarım, Hayvancılık ve Süt Endüstrisi Fuarı
Tarım, Hayvancılık, Süt Endüstrisi
Tarım, Hayvancılık, Süt Endüstrisi
Uluslararası İhtisas Fuarı
KTO Tüyap Konya Uluslararası Fuar Merkezi
Konya
43
Konusu
Başlıca Ürün Hizmet Grupları
Türü
Yer
Şehir
KAYTARIM 2012 Kayseri Tarım ve Hayvancılık Fuarı
Tarım ve Hayvancılık
Tarım, Tarım Teknolojileri, Seracılık, Hayvancılık, Tohumculuk, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi, Fidancılık
İhtisas Fuarı
Kayseri Dünya Ticaret Merkezi
Kayseri
5.Villa Decor Fuarı
Villa, Dekorasyon, Peyzaj, İnşaat Malzemeleri, Tasarım
İnşaat Malzemeleri, Havuz, Peyzaj, Dekorasyon Ürünleri
İhtisas Fuarı
İstanbul Fuar Merkezi Yeşilköy
İstanbul
Tarım, Hayvancılık ve Gıda Teknolojileri
Tarım Teknolojileri, Tarımsal Mekanizasyon, Hayvancılık Teknolojileri, Hayvan Sağlığı, Yem, Tohum, Fidancılık, Seracılık, Sulama, Gıda ve Gıda Teknolojileri ve Endüstrisi
İhtisas Fuarı
Tepebaşı Uluönder Fuar Alanı
Eskişehir
Bahçe Mobilyaları, Peyzaj, Bahçe Bakımı ve Bitkileri
Bahçe Mobilyaları, Gölgeleme Elemanları, Hamaklar, Yapay Göletler, Bahçe Düzenlemeleri, Peyzaj ve Bahçe Mimarisi, Bahçe Aletleri, Bitkiler
Uluslararası İhtisas Fuarı
Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı ile İstanbul Kongre Merkezi
İstanbul
Tarım Teknolojileri, Makine, Hayvancılık ve Ekipmanları
Tarımsal Üretim, Geliştirme, Tarım Makineleri ve Yan Sanayi, Sulama Sistemleri, Seracılık, Hayvancılık, Gübre, Peyzaj, Organik Gıda Ürün
İhtisas Fuarı
Mişmiş Park Fuar Alanı
Malatya
Fuarın Adı
Eskişehir 2.Tarım Fuarı
Bahçe 2012 (16.)
6.Malatya Tarım Fuarı
44
Fuarın Adı
Agritech 2012 2. Fethiye Tarım, Seracılık, Hayvancılık, Gıda ve Tarım Fuarı
Gönen Tarım ve Hayvancılık Fuarı
Konusu
Başlıca Ürün Hizmet Grupları
Türü
Yer
Şehir
Tarım, Hayvancılık, Seracılık ve Gıda Teknolojileri
Tarım, Tarım Makineleri ve Teknolojileri, Seracılık, Tohum, Fidancılık, Sulama Sistemleri, Gübre, Organik Tarım, Gıda, Su Ürünleri, Tavukçuluk, Hayvancılık
İhtisas Fuarı
Fethiye Fuar ve Sergi Alanı
Muğla
Tarım, Tarım Tarımsal Teknolojileri, Seracılık, Mekanizasyon, Hayvancılık, Tohum, Tarım Teknolojileri, Fidan, Gübre, Sulama Seracılık, Hayvancılık Teknolojileri, Süt Endüstrisi
İhtisas Fuarı
Gönen Belediyesi Pazar Alanı
Balıkesir
Bahçe Dünyası 2012 7.İstanbul Bahçe Mobilyaları, Bahçe Mimarisi, Peyzajı, Bahçe Bitkileri ve Aksesuarları Fuarı
Bahçe Mobilyaları, Bahçe ve Peyzaj Mimarisi, Havuz, Gölgeleme, Bahçe Donanımları ve Bitkiler
Teak, Rattan, Pergola, Gazebo, Tente, Şemşiye, Yüzme ve Süs Havuzları, Şelale, Çim, Fidan, Çiçek, Saksı, Sulama ve Aydınlatma Sistemleri
İhtisas Fuarı
Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi
İstanbul
Diyarbakır TarımHayvancılık Fuar 2012 (4.)
Tarım, Hayvancılık, Tavukçuluk ve Süt Endüstrisi
Tarım Hayvancılık, Tavukçuluk ve Süt Endüstrisi
İhtisas Fuarı
Tüyap Diyarbakır Fuar ve Kongre Merkezi
Diyarbakır
Tarım, Hayvancılık, Tarım Makineleri,Süt Endüstrisi, Ambalaj, Tohum, Peyzaj , Seracılık, Yumurta, Sulama Sistemleri
İhtisas Fuarı
Kültürpark Belediye Fuar Alanı
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar Tarım, Hayvancılık, Tarım Hayvancılık ve Tarım Makineleri,Süt Tarım Teknolojileri Endüstrisi, Ambalaj (AFTAR) ve Tohum
45
Fuarın Adı
Konusu
Başlıca Ürün Hizmet Grupları
Hasyurt Tarım Fuarı
Tarım Teknolojileri, Seracılık, Fidancılık, Sulama ve Gübreleme
Türü
Yer
Şehir
Tarım, Tarım Teknolojileri, Seracılık, Fidancılık, Sulama Ve Gübreleme
İhtisas Fuarı
Hasyurt Belediyesi Kültür Merkezi-Finike
Antalya
Tarım, Hayvancılık, Seracılık ve Süt Endüstrisi
Ziraaat ve Tarım Makineleri, Tohum, Fide, Fidan Üreticileri, Seracılık Ekipmanları, Zirai İlaçlama, Gübre, Hayvancılık Ekipmanları,Veteriner, Yem
İhtisas Fuarı
Kütahya Belediyesi Fuar Alanı
Kütahya
Havuz, Havuz Aksesuaraları, SPA, Sauna, Bahçe, Bitki, Bahçe Mobilyaları
Havuz, Yalıtım ve Döşemesi, Havuz Mekanik Tesisatı ve Arıtması, Filtrasyon, Sauna, Kimyasallar, Aydınlatma ve Aksesuarları, Kapama Sistemleri, SPA, Peyzaj, Bahçe Mobilyaları
İhtisas Fuarı
İstanbul Fuar Merkezi Yeşilköy
İstanbul
Doğu Anadolu Tarım Fuarı 2012 Erzurum Tarım ve Hayvancılık Fuarı
Tarım ve Hayvancılık
Tarım, Tarım Teknolojileri, Seracılık, Hayvancılık, Tohumculuk, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi, Fidancılık
İhtisas Fuarı
Erzurum Fuar Alanı
Erzurum
Konya Tohum 2012 2.Tohumculuk Fidancılık, Bahçe Bitkileri, Zirai Mücadele, Sulama, Gübreleme ve Ekipmanları Fuarı
Tohumculuk, Fidancılık, Bahçe Bitkileri, Zirai Mücadele, Sulama, Gübreleme, ve Ekipmanları
Tohumculuk, Fidancılık, Bahçe Bitkileri, Zirai Mücadele, Sulama, Gübreleme, ve Ekipmanları
İhtisas Fuarı
KTO Tüyap Konya Uluslararası Fuar Merkezi
Konya
KÜTAF’12 Kütahya 4.Tarım, Hayvancılık, Seracılık ve Süt Endüstrisi Fuarı
POOLEXPO 2012 (Yüzme Havuzu, SPA, Sauna ve Ekipmanları , Bahçe ve Bahçe Mobilyaları)
46
Konusu
Başlıca Ürün Hizmet Grupları
Türü
Yer
Şehir
DLG-ÖÇP Tarım ve Teknoloji Günleri 2012
Açık Alan Uygulamalı Tarım Fuarı
Tohumlar, Gübreler, Zirai İlaçlar, Tarım Makineleri, Fidanlar Sulama Ekipmanları Sera Teknolojileri, Fideler, Hayvancılık, Gıda
İhtisas Fuarı
Karaevli Köyü
Tekirdağ
Agrotec’2012 16.Uluslararası Tarım ve Tarım Teknolojileri Fuarı
Tarım Makine ve Ekipmanları
Tarım Makinaları, Zirai İlaçlar, Hayvancılık ve Sera Ekipmanları
Uluslararası İhtisas Fuarı
Atatürk Kültür Merkezi
Ankara
2.Biga Tarım ve Hayvancılık Fuarı
Tarım, Seracılık, Hayvancılık ve Teknolojileri
Tarım, Seracılık, Hayvancılık ve Teknolojileri
İhtisas Fuarı
Biga Fuar Alanı Otogar Yanı
Çanakkale
8. SAN-TEK Sakarya Sanayi ve Ticaret Fuarı
İnşaat, Dekorasyon, Peyzaj
İnşaat Malzemeleri, Bahçe Mobilyaları
İhtisas Fuarı
Şeker Fabrikası Alanı
Adapazarı
2.Florplant, Süs Bitkileri ve Peyzaj Mimarlığı Fuarı
Süs Bitkileri ve Peyzaj Mimarlığı
Süs Bitkileri Ürünleri, Peyzaj ile ilgili Hizmetler, Bahçe Bakım ve Teknik Malzemeleri
İhtisas Fuarı
Cam Piramit Sabancı Kongre ve Fuar Merkezi
Antalya
Burtarım 2012 10.Tarım, Tohumculuk, Fidancılık ve Süt Endüstrisi Fuarı
Tarım, Tohumculuk, Fidancılık ve Süt Endüstrisi
Tarım, Tohumculuk, Fidancılık Ve Süt Endüstrisi
Uluslararası İhtisas Fuarı
Bursa Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi
Bursa
Tarım Hayvancılık, Seracılık, Organik Gıda, Sulama
Tarımsal Üretim Geliştirme, Makine ve Yan Sanayi, Sulama Sistemleri, Seracılık, Hayvancılık, Arıcılık, Organik Gıda, Gübre, Peyzaj
İhtisas Fuarı
Altaylı Fuar Alanı
Van
Fuarın Adı
2.Van Tarım, Hayvancılık ve Gıda Fuarı
47
Konusu
Başlıca Ürün Hizmet Grupları
Türü
Yer
Şehir
Manisa 6.Tarım Gıda ve Hayvancılık Fuarı
Tarım, Gıda, Hayvancılık
Tarımsal Mekanizasyon, Zirai İlaçlar, Gübre, Tohum, Fide, Fidan, Seracılık, Gıda, Hayvancılık, Yem
İhtisas Fuarı
Manisa Belediyesi Fuar Merkezi
Manisa
Adana 6.Sera-Bahçe Fuarı 2012
Seracılık, Bahçecilik, Fidancılık, Tohumculuk, Çiçekçilik
Seracılık, Bahçecilik, Fidancılık, Tohumculuk, Çiçekçilik
İhtisas Fuarı
Tüyap Adana Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi
Adana
Adana 6.Tarım Fuarı 2012
Tarım, Hayvancılık, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi
Tarım, Hayvancılık, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi
İhtisas Fuarı
Tüyap Adana Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi
Adana
Aydın Tarım Gıda ve Hayvancılık Fuarı
Tarım Gıda ve Hayvancılık
Tarım Teknolojileri, Tarımsal Mekanizasyon, Hayvancılık Teknolojileri, Hayvan Sağlığı, Yem, Tohum, Gübre, Fidancılık, Sulama, Gıda ve Teknolojileri ve Endüstrisi
İhtisas Fuarı
Fuar Alanı
Aydın
Growtech Eurasia 2012 12.Uluslararası Sera, Tarım Ekipmanları, Çiçekçilik ve Teknolojileri Fuarı
Sera, Tarım Ekipmanları, Çiçekçilik ve Teknolojileri
Sera, Isıtma, Soğutma, Havalandırma, Sulama Sistemleri, Ekipmanları Ve Pompaları, Fide, Fidan, Tohum, İlaç Ve Gübre
Uluslararası İhtisas Fuarı
Antalya Fuar Merkezi
Antalya
Fuarın Adı
KAYNAK: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, 2012 Fuarlar
48
9.6. Sektör ile ilgili Yurt Dışı Organizasyonları ETKiNLiK
YER
WEB
IPM ESSEN
ESSEN/ALMANYA
www.ipm-essen.de
FLOREXPO
ROMA/ İTALYA
http://www.florexpo.it/
SALON DU VÉGÉTAL
ANGERS/FRANSA
http://www.salonduvegetal.com
GARDENIA BAHÇE FUARI
PONZAN/ POLONYA
http://gardenia.mtp.pl
AGRO MASHOV
TEL AVIV/İSRAİL
http://www.mashovgroup.net
WORLD FLORAL EXPO 2012
NEW YORK/ABD
www.hppexhibitions.com
FLOWERS & HORTECH POLAND
VARŞOVA/POLONYA
www.flowers-hortech.com
INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE EXPO(I.F.T.EX.) 2012
NAIROBI/ KENYA
www.hppexhibitions.com
FLOWERS& HORTECH UKRAINE 2012
KİEV/UKRAYNA
www.flowers-hortech.com
HORTİFLOREXPO CHİNA 2012
PEKİN /ÇİN
http://www.chinaexhibition.com
ASTANA FLOR EXPO
ASTANA/ KAZAKISTAN
http://www.flowers-expo.ru
IPM FLOWERS – INTERNATIONAL PLANTS EXPO RUSSIA
MOSKOVA/ RUSYA
http://www.flowers-ipm.com/
FLOWERS 2012 EXPO
MOSKOVA/ RUSYA
www.flowers-expo.ru
EXPO FLORA RUSSIA 2012
MOSKOVA/RUSYA
www.hppexhibitions.com
49
ETKiNLiK
YER
WEB
FLORECUADOR - AGRIFLOR 2012
QUITO/ ECUADOR
www.hppexhibitions.com
IFEX 2012 9TH INTERNATIONAL FLOWER EXPO TOKYO
CHİBA/ JAPONYA
www.ifex.jp
IBERFLORA
VALENCIA/ İSPANYA
http://iberflora.feriavalencia.com
HORTIFAIR 2012
AMSTERDAM/ HOLLANDA
www.hortifair.com
FLORAHOLLAND TRADE FAİR
NAALDWİJK/HOLLANDA
http://www.floraholland.com
IPM DUBAI
DUBAI/B.A.E.
www.ipm-dubai.com
INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE FAIR (IFTF) 2012
VIJFHUIZEN/HOLLANDA
www.hppexhibitions.com
FLORMART
PADOVA/ITALYA
http://www.flormart.it/
IPM CHINA
ÇİN
http://www.ipm-china.com
KAYNAK: Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, 2011 Sektör Raporu
50
kaynaklar Anonim, 2005. TKB, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Canlı Çiçekler ve Süs Bitkileri Ortak Piyasa Düzeni Alt Çalışma Grubu Raporu, s.259, Ankara, Eylül–2005. Anonim, 2012. Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamülleri İhracatçıları Birliği. http://www.susbitkileri. org.tr/tr/arastirma-raporlari/sus-bitkileri-sektor-raporu Ay, S., 2009. Süs Bitkileri İhracatı, Sorunları ve Çözüm Önerileri: Yalova Ölçeğinde Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi C.14, S.3 s.423-443 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıtları Karagüzel, O., Korkut, A.B., Özkan, B., Çelikel, F.G., Titiz, S.,2010. Süs Bitkileri Üretiminin Bugünkü Durumu, Geliştirilme Olanakları ve Hedefleri, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi 11-15 Ocak Ankara. Karagüzel ve ark., 2001 Bitkisel Üretim Özel İhtisas Komisyonu Süs Bitkileri Alt Komisyon Raporu Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Yayın No: DPT:2645-ÖİK:653 Kostak, S.; Gürsan, K.; Erken, K., Demir, Ş., Gülpınar, H.; Gürsan, Ö.; Larçin, S., 2000. Dış Mekan Süs Bitkileri Raporu. DPT VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Alt Komisyonu Raporu, Yayın No. Dpt.2645-Öik:653. Ankara.
51
Sayın, B. Sayın, C., 2004. Türkiye Süs Bitkileri Üretim ve Pazarlama Yapısının AB’ne Uyum Açısından Değerlendirilmesi, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül, Tokat. Subaşı,O.S , Hocagil, M, Söğüt, Z., Doğu Akdeniz Bölgesi Dış Mekan Süs Bitkileri Sektörü Üretim, Pazarlama Yapısı ve Dışsatım Olanakları, IV. Süs Bitkileri Kongresi, 20 – 22 Ekim 2010, Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, s.41-47, Erdemli, Mersin. Titiz, S., Çakıroğlu, N., Birişci Yıldırım, T., Çakmak, S., 2000. Süs Bitkileri Üretim Ve Ticaretindeki Gelişmeler, Tarımsal Kongre I. Cilt. S: 709-740 Taşçıoğlu, Y., Sayın,C.,2005. Türkiye’de Kesme Çiçek Üretim ve İhracat Yapısı, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(3), 343-354. Uzun, G., Söğüt, Z., 1998. Çukurova Bölgesinde Süs Bitkileri Yetiştiriciliğinin İrdelenmesi. I. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi. 6–9 Ekim, 1998. Yalova. Polat, A,T.,2011. Dünyada ve Türkiye’de Süs Bitkileri Sektörü, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Konya. http://www.plantdergisi.com/yazar.asp?durum=detay&yz=3&yazidetay/Dunyada veTurkiye%92de SusBitkileriSektoru.html http://www.dkib.org.tr/dosya/pratik_100soru.pdf http://www.ibp.gov.tr/ig/pdfs/brosur.pdf www.tobb.org.tr/fuarlar http://www.cka.org.tr http://www.kosgeb.gov.tr http://www.ziraat.com.tr http://www.tarimkredi.org.tr http://www.ekonomi.gov.tr http://www.tarim.gov.tr http://www.sanayi.gov.tr
52
NOTLAR: ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................
53
NOTLAR: ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................
54
NOTLAR: ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................
55
NOTLAR: ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................
56
MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI Atatürk Cd. MTSO Hizmet Binası Kat:3 33070 Akdeniz / MERSİN Tel: 0(324) 238 95 00 / 238 98 00 - Faks: 0(324) 231 96 97 susbitkileri@gmail.com - www.mtso.org.tr
ALATA BAHÇE KÜLTÜRLERİ ARAŞTIRMA İSTASYONU Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli / MERSİN Tel: 0(324) 518 00 52 - Faks: 0(324) 518 00 80 alata@alata.gov.tr - www.alata.gov.tr