TYGER ! TYGER ! *** KAPLAN ! KAPLAN ! William Blake & Mert Yavaşca
İngiliz şair ve ressam William Blake’in “Tyger! Tyger!” isimli şiirini merkeze alan bu çalışma, altı kıtaya eşlik eden altı farklı kompozisyondan oluşmaktadır. Bütünlüklü bir sayfa düzeni gözetilerek oluşturulmuş, boya müdahaleli çizimlerin her birine şiirin bir kıtası eşlik etmektedir. Kıtalar, yok etme, değiştirme ve sorgulama uğraşılarına dair izler taşır. Çizimlerin titiz tavrına sıçramış çamurumsu boya lekelerinin varlığı, örtbas etmeye arzu duyan bir öznenin hakimiyetini akla getirir. Görünümlere dahil olmuş figürlerin, sorgulayıcı-meraklı duruşlarına yönelik azımsanmayacak denli kaba bir savunma dürtüsü, bu örtbasa eşlik eder. Blake’in pek çok felsefi yargıya gebe eserinin, kriminal bir bağlama oturtularak yeniden yorumlanması girişimi, geçmişin tekinsiz imgelerine atılan kontrollü bakışlar hissiyatı taşımaktadır.
2015
KAPLAN KAPLAN Kaplan! Kaplan! gecenin ormanında Işıl ışıl yanan parlak yalaza, Hangi ölümsüz el ya da göz, hangi, Kurabildi o korkunç simetrini? Hangi uzak derinlerde, göklerde Yandı senin ateşin gözlerinde? O hangi kanatla yükselebilir? Hangi el ateşi kavrayabilir? Ve hangi omuz ve hangi beceri Kalbinin kaslarını bükebildi? Ve kalbin çarpmaya başladığında, Hangi dehşetli el? ayaklar ya da Neydi çekiç? ya zincir neydi? Beynin nasıl bir fırın içindeydi? Neydi örs? ve hangi dehşetli kabza Ölümcül korkularını alabilir avcuna? Yıldızlar mızraklarını aşağıya atınca, Göğü sulayınca gözyaşlarıyla, Güldü mü o, görünce eserini? Kuzu’yu yaratan mı yarattı seni? Kaplan! Kaplan! gecenin ormanında Işıl ışıl yanan parlak yalaza, Hangi ölümsüz el ya da göz, hangi, Kurabilir o korkunç simetrini? Çeviri: Selahattin Özpalabıyıklar
TYGER TYGER Tyger Tyger, burning bright, In the forests of the night; What immortal hand or eye, Could frame thy fearful symmetry? In what distant deeps or skies. Burnt the fire of thine eyes? On what wings dare he aspire? What the hand, dare seize the fire? And what shoulder, & what art, Could twist the sinews of thy heart? And when thy heart began to beat, What dread hand? & what dread feet? What the hammer? what the chain, In what furnace was thy brain? What the anvil? what dread grasp, Dare its deadly terrors clasp! When the stars threw down their spears And water’d heaven with their tears: Did he smile his work to see? Did he who made the Lamb make thee? Tyger Tyger burning bright, In the forests of the night: What immortal hand or eye, Dare frame thy fearful symmetry? William Blake
Mert Yavaşca - izmir - 2015 www.mertyavasca.com •