1
I
ti uneg ti pagtaenganmi, addaankam ti dakkel a bigao diay kusinami. Masmasdaawanak la unay ta di pay pulos maibusan daytoy a bigao ti nagyanna. Adu a makan ti ipapaayna kandakami nga sangkapamilia ken pudno a dakkel tulong na ti daytoy a bigao. Ngem naidumduma daytoy. Kasla napnuan-mahika ta saan a pulos a maib-ibusan!
2
No makariingak iti agsapa, maangot ko ti nabanglo a kardis a mailalaok kadagiti dadduma a natnateng diay tayab. Anian ti imas na sidaen aglalo ta baro a bin-i ti bagas ti maisasaang. Malamlaminnak pay laeng agsipud ti napalalo a lamiis ngem nariingnak gapu ti naimas nga ayamuom nga aggapu diay kusinami. “Adda man ngata lutlutuen ni Lelang Estelingen. Nangalan sa manen ti taraon manipud diay bigaomi.� Kinunak ti bagik.
3
4
Ngem ita, awan pulos nagyanna diay bigaomin. Idi napalabas nga aldaw ket addaan pay daytoy ti tabungaw, karabasa ken paria ngem kalpasan a nagawid ti maysa a babai nga immay nangkita kenni Lelang, naibus metten ti nagyanna. Saan ngata a nangala daydi babai diay bigaomi? Tatta laeng a mapasamak daytoy. Ayanna ngatan diay mahikana?
5
6
‘‘Lelang, apay awan met pulos natnatengnan ‘toy bigao? Awan sa met mahikana,’’ nadamagko.
7
‘‘Mario, nakitam diay babai nga immay ditoy idi kalman? Ania’t makunam kaniana?’’’ Nakaisem ni Lelangko.
8
‘‘A, eh. Kasla adda dakkel a parikut na Lelang. Ken nakitak nga abut-abot ti kawesna ken awan pay ti sinelasna.’’ Saanko nailimed iti asik. ‘‘Diay nakitam ket maysa a nakurapay a tao. Agnanaed isuna ti purok nga asideg ti baybay. Wen, pudno nga adda parikutna ta awan ti maipakanna kadagiti annakna. Awan ngaminen ti lames a maalada ta nadawel diay baybay.’’ Nakitak diay maas-asian a langa ni Lelang.
9
10
‘‘Isu’t gapu na nga intedmo amin ti nagyan diay bigaotayo?’’ Nadamagko daytoy.
11
‘‘Kasapulan ti babai ti taraon. Immay ditoy purok tayo ta asideg tayo ti kataltalunan. Ammona nga adu dagiti mulmula ditoy. Kas maysa nga ina, masapul a pakanenna dagiti annakna a mabisbisinan.’’
12
‘‘Apay awan kadi ti nateng a mula diay igid ti baybay?’’
‘‘Ay! Kasta? Isu met la gayam… Ammokon. Napalalo ti panangipateg daydiay nga ina kadagiti annakna. Nakadanon pay ditoy puroktayo nga agsapulti paimapakanna kadakuada.’’
13
‘‘Narigat nga agtubo ti nateng diay kadaratan Apok.’’
Nagtung-ed laengen ni Lelang gapo ti daytoy a naibagak.
14
Napalabas ti makalawas. Awan pulos nagyannan diay bigaomi. Ngem adda met latta makan a makitkitak a nakadasar ti lamisaanmi. Ammok a saan a naggapu ti bigaomi dagitoy a taraon no di ketdi ginatang ni Lelangko dagitoy idiay tiendaan. Nagdanagak ta amangan awan ti makihana daytoyen.
15
16
‘‘Lelang, apay awan maap-apitda Lelongen? Awan met natengna daytoy bigaon?’’ nadamagko.
17
‘‘Apok, saanda pay la a makaapit itatta ti natnateng ta napektaran ti talon ti andudon. Kasta a talaga ti biag, ballong. ...’’
18
‘‘... Saan a kanayon nga adda makita a sanikua. Ngem, ammom kadi ti sanikua nga adda latta kadatayo?’’
Nagisem ni Lelang.
19
“Ania Lelang?”
20
21
‘‘Ti manangaasi a puso. Puso a kasla diay puso ni Apo Dios. Daytoy ti paggapgapuan amin a maaw-awat tayo. Saan a kas kadaywan laeng a bigao. Daytoy a kita ti puso ti nangted ti sanikua ken diay babai nga immay ditoy. Ta adda asi ni Apo Dios, adda asi tayo ti padatayo a tao.’’
22
23
Kalpasan a nasarita ni Lelang daytoy, impakitana kaniak ti bigaomi. Nasdaawak ta adu manen ti nagyan na nga ipon, daing a lames! Napanunotko diay babai nga immay dimmawat ti nateng kadakami. Kinuna ni Lelang dimmagas manen daytoy diay balaymi. Nangted daytoy ti daing a kas pangsubadna diay impaay ni Lelang a kaasi kenkuana. Napnuan man taraon ti bigaomin! Naadaan manen ti mahikan! Ay, saan a mahika, napnuan grasia! Ta gappo ti asi ni Apo Dios kadatayo, adda latta maawawat tayo a grasia nga ar-aramaten tayo iti inaldaw-aldaw. â—?
24
A CREATIVE OUTPUT FOR THE THESIS: Visual Learning Aids Under the Mother Tongue-Based Multilingual Education Presented to the Faculty of the College of Fine Arts and Design University of Northern Philippines Vigan City, Ilocos Sur In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Bachelor of Fine Arts Major in Visual Communication Anna Victoria A. Rafanan 2015 ________________________________________ STORY BY Noji A. Bajet ILLUSTRATIONS BY Anna Victoria EDITED BY Ms. Albina R. Rabago
A. Rafanan