Voetbal 1989 by minaduki

Voetbal bijlage

1989

Publiek over FC Groningen Voornaamste conclusies uit de Nieuwsblad van het Noorden-enquête:

Kaartje te duur

Voor u ligt de negentiende voetbalbijlage in de reeks die het Nieuwsblad \ vond van de competitie heeft uitgebracht. Naast mij ligt de eerste uitg met een prominente plaats voor een onvervalste Engelse dubbeldekker e» steken de hoofden van Martin Koeman jawel en trainer Ron Groenewc van achttien jaar geleden geen enkele trainer aan het woord die vertelde hoc tegemoet ging. Pergelijke onderwerpen schoven we terzijde, want alle'trainers t Neem de bijlage van nu. We organiseerden een enquête over FC Groninge leer niet terug kreeg. We zouden Veendam en Emmen een dergelijk onde grondslag van de kwestie ontbreekt bij deze clubs. Veendam gaat met weer bovenin de eerste divisie meespelen, zij het met de brandbare const Meertens. En wat te denken van de driehoeksverhouding Aart van Bodego* (technisch directeur)- Henk Kok (freelance radioverslaggever), die alledrie bonden en daar is Van Bodegom directeur. Een uiterèt precaire verstrengel boeien. Voor het 'andere' verhaal togen we ook naar Aberdeen, waar bekenden Ark nu voetbalfen. We voelden de Belg Rik de Saedeleer aan de tand ove listieke taak staat onder commerciële druk nu de prijsbewuste tv-zender vertoonde beelden mét een kritisch woord onderuit half me-zenders hebben slechts één doel: scoren en verkop De opdringende e bepaalt wat leuk is e cht uit te oefenen, kunnen we gelukkig nog pareren. Jt een Japanse lawaaien beeldmaker kan, Veendam een p: na ïn de han< zee is gegaan met een handelaar in bouwmaterialen die waar dan ook de e* Wij onderzochten, simpelweg, als hoofdthema van deze bijlage, hoe het publie De voornaamste resultaten leest u hiernaast. FC Groningen legt die*, gelukkig, te hebben de echte fans hun hart kunnen luchten. -

Stop vandalisme Te weinig show bij de wedstrijden

Tevreden over spel

NIEUWSBLAD van bet NOORDEN

Nieuwsblad van het Noorden

Het voetbal wereldje is nog redelijk nieuw voor Gerriet Koolma, die sinds vorig jaar als bestuurslid van FC Groningen fungeert. Al snel leek er een einde aan zijn bestuurlijke loopbaan te komen, toen de FIOD bij FC Groningen binnenviel. De

beleidsmakers verklaarden zich al vlot demissionair en iedereen, behalve Gerriet

Koolma, voelde er niets voor om terug te keren. "Kom, ik laat me niet door de FIOD wegjagen," blikt Koolma terug. "Ik voel me onschuldig in die hele kwestie. Buitendien, ik vind niet datje zo maar op kunt stappen en Theo Huizinga (algemeen manager) met de hele bups kunt laten zit-

ten." Uiteindelijk maakten Spier en Koolma een sterke come-back. Het duo treedt veelvuldig op de voorgrond namens FC Groningen en oogt als het nieuwe sterke koppel in navolging van het

'MIM'SS

donderdag 10 augustus 1989

Een beetje ijdel is ook hij wel, zo vertelt hij ongevraagd, maar hij lacht zich bijkans een breuk om de pronkzucht in het voetbal wereldje. "Ik heb nu voor het eerst de Europa-Cuploting in Genève meegemaakt," vertelt Gerriet Koolma, bestuurslid van FC Groningen. "Te respecteren figuren draaien net zo lang tot ze in beeld zijn. Allemaal hoor, tot aan de voorzitter van de UEFA toe. Als zijn buurman toevallig voor de tv-camera ondervraagd wordt, schuift hij net zo lang met zijn stoel tot ook hij in beeld is. Om je te bescheuren. Nee, dat irriteert me totaal niet, ik zie er de humor wel van in."

leuk is anders. Ik ben ook een dag gehoord en heb m'n hele admi-

toch wel datje buiten bepaalcV zaken, zoals transfers, werd gehouden?

Je hebt altijd beweerd datje niets van het zwarte geld bij Groningen afwist

Voetbalmiddag nu minder ontspannend voor Gerriet Koolma

"Nee, natuurlijk wist ik dat niet. Ik heb wel eens twijfels gehad, maar dat is achteraf praten. Toen het bij Ajax speelde, zei ik wel op de volgende vergadering: Renze, Renze, ik moet er niet aan denken dat ons zoiets overkomt. Zwart geld wil volgens mij alleen nog in een eenmansbedrijfje. Zo gauw er verschillende mensen van weten, zoals in een voetbalbedrijf, dan vraagje om problemen."

"Zeker. En daar is ook wel eens naar geïnformeerd. Renze schilderde dan op zijn manier hoe zoiets in zijn werk ging en de man was redelijk succesvol in dat soort zaken. Dan vertelt hij je bijvoorbeeld hoe het met Eykelkamp ging. Dat Renze aan Eykelkamp een kwartje gaf om te bellen naar zijn vrouw, omdat Renze op dat moment de toezegging van Eykelkamp eiste. Ja, zegt Renze dan, dan kun je toch niet even tussen. door met het bestuur vergaderen Tsja, zo bracht hij het. Wij hebber trouwens niet zo veel transfers meegemaakt."

tweetal De Vries-De Boer.

•

Gezondheid "Ik heb nu voor mijn gezondheid gekozen. Er was een goeie koper voor het bedrijf en dat was voor mij heel belangrijk. Er werken 130 mensen en als je de verantwoordelijkheid voor die mensen op je hebt genomen, moet je ook zorgen dat ze straks weer in goede handen zijn. Ik ben daarom

na de verkoop overeengekomen om nog driejaar aan te blijven, zodat een nieuw verjongd team goed

ingewerkt wordt. M'n vrije tijd wil ik straks een beetje met FC Groningen vullen, al valt het me smerig tegen hoeveel tijd me dat

kost." Gerriet Koolma noemt zichzelf

Toch gingen de geruchten al

Joris Goedbloed

langer.

"Ja en ik heb ook wel eens bij Renze geïnformeerd. Hij ontkende het altijd. Ik heb tegen hem gezegd: als het speelt, vertel het mij asjeblieft niet, maar stop er in hemelsnaam mee. Ik vind het heel erg wat hem is overkomen, hij is een verrekt aardige vent. Hy kwam altijd voor de mindere op en een invalide vond steevast gehoor brj hem. We hebben nog wekelijks contact. Laatst feliciteerde hij me nog met de aankoop van Wilson. Over Wilson praat hvj dan

als een trainer, prachtig. Nee hoor, ik adviseerde Renze eerder nooit. Dat is, dacht ik, ook wel uit het rapport van Groenewold (informateur/puinruimer na de FIOD-inval BN) gebleken. Zakelijk deed Renze alles alleen." Koolma zegt na de FIOD-inval wel even getwijfeld te hebben aan de afloop. Ik heb toen wel eens gedacht: verdorie, hoe loopt dit af? ledereen zette vervolgens echter de schouders onder de club. En in het bestuur loopt het inmiddels

Eerst eens wat meer over Koolma zelf. Een joviale man die, als hij boos wordt, echter ook pittig uit zijn slof kan schieten. Én hij heeft zijn schaapjes op het droge, maar dat boek houdt hij liever gesloten. Begonnen als leerling-loodgieter ("vlak na de oorlog was ik nog zo'n dun jonkie, dat makkelijk onder de vloer waterleidingen kon afbeugelen") heeft de inmiddels 56-jarige Koolma zich opgewerkt naar de directeurspositie van het metaal warenbedrijf Burgerhout in Assen. Van dat bedrijfwas hy' tot voor kort grootaandeelhouder, maar twee jaar geleden besloot hij het wat rustiger aan te doen nadat een compagnon van hem overleed. Koolma had op dat moment zelf al twee hartaanvallen overleefd. Hy verkocht zijn aandelen aan een Amerikaans bedrijf, zoals hij dat achttien jaar geleden ook al met Aquatherm en Bijma & Grol in Groningen had gedaan. Bij dat laatste bedrijf was hij zijn loopbaan gestart, onder de hoede van Grol, voor hem 'ome Willie'. Daar legde de leerlingloodgieter de basis voor zijn loopbaan 'van krullejongen tot miljonair' en voltooide in de avonduren de studies voor het HBS-, PDB- en MBA-diploma.

•

'Het enige waarvoor ik Renze wel eens gewaarschuwd heb, is de keuze van zijn vrienden. Daarin moetje selectief zijn, maar dat is zijn goeiigheid. Want hij is een Joris Goedbloed. En hij is erin verzopen.'

bestrijden," beaamt Koolma, "maar we hebben natuurlyk wel een heel nieuw bestuur, waarin niemand, uitgezonderd Eimers, iets van het voetbalbedryf weet. In het vorige bestuur waren Spier en ik de nieuwkomers en zeiden we de meest domme dingen. Nu zijn we opeens de oudgedienden. Dan zitten we ook nog zo in elkaar we hebben de mond altijd vooraan dat wij ineens vinden dat wij het wel weten. Het is net als blijven zitten in een klas." En direct merkt hij het foutje op in die vergelijking met de schooltijd: "Al ben je in dat geval natuurlyk niet de goochemste."

"Weide raakt als voorzitter echter steeds beter ingevoerd en komt veel in Zeist," vervolgt Koolma. "En Keestra's eerste taak als penningmeester was de administratie, die uit een aantal margarinedozen bestond. Dat was een puinhoop. Daar was onvoldoende aan gebeurd en het wordt nu op een moderne leest geschoeid. Bovendien hebben we alles vereenvoudigd, want in principe willen we ons alleen nog bezig houden met het organiseren van voetbalwedstrijden. Wat daarbuiten valt, zoals de horeca, hebben we verpacht. Dat scheelt een hoop werk, neem alleen maar de controle. Nogmaals, mensen als Keestra en Weide hebben tyd nodig om ingewerkt te raken."

nistratie laten zien."

perfect."

Omdat jeredelijk jeeigen gang kunt gaan?

We hebben het nu toevallig

over transfers, maar er was toch veel meer dat buiten jullie omging?

"Zo heb ik het niet gevoeld, hoor Ik weet dat Renze een Einzelganger was, zeker achteraf. Nu hoor je ook alles, hè. Dat gaat act teraf meestal zo. Ik moet zelfs wel eens oppassen, want soms moet ik me afvragen: wist ik dat nu voor die tyd of pas later? Er wordt zé veel gekletst. Het enige waarvocr ik Renze wel eens gewaarschuwc heb, is de keuze van zijn vriender. Daarin moetje selectief zijn, maa: dat is zijn goeiïgheid. Want hij b een Joris Goedbloed. En hij is vii verzopen. Ik hoop van harte dat Renze er met zijn manier van administreren uit komt, dat post A even hoog is als post B. Hij heeft zich niet verrijkt, ik weet het zeker. Maar bewijs dat maar eens is zyn geval. Hij maakte kosten en vereffende dat weer met iets anders. Als hij ergens beurde voorde club, dan verrekende hij vervolgens meteen 200 geleverde rollades, op die toer. Dat is onoverzich telijk en juist nu heel vervelend voor hem."

Hebben jullie al zicht op de afloop van de FIOD-affaire?

•

"Nee, we verwachten over enkele maanden bericht.-Groenewold handelt dat af, want het nieuwe bestuur wil er niets mee te maker, hebben. Ja, met de consequenties hebben we wel te maken. Maar als de FIOD zegt, en ik noem nu maar iets: jullie moeten binnen eenjaar een miljoen betalen. Dar. denk ik dat dit bestuur opstapt.' Is dat niet wat makkelijk, zeggen datje niks wenst te be-

•

GerrietKoolma tussen de spelers van FC Groningen vlak voor aanvang van een van de vele oefenwedstrijden in de afgelopen weken. Hij wil de spelers niet minder bieden dan waarvoor ze gebudgetteerd staan, maar vindt hun eisen soms (Foto: Duncan Wijting) ook wel eens te hoog. 'We hebben nu alle premies vastgelegd, tot en met bij wijze van spreken de Super Cup.' #

een 'zwart-witfiguur'. "Ik wil duidelijkheid en dat wordt me niet altijd in dank afgenomen. De mensen moeten er echter maar vanuit gaan dat ik het goed bedoel. En perfectie staat bij mij ook hoog in het vaandel. Ik erger me er by voorbeeld groen en geel aan wanneer ik een smerige auto van ons bedrijf langs de weg zie. Als ik een auto koop, dan laat ik dat ding keurig opschilderen in de bedrijfskieuren. Daar ben je dan kritisch op, want het moet er goed uitzien en je betaalt er veel geld voor. Hoe kan ik me dan lekker voelen als die auto veertien dagen later als een smerige bak langs de weg rijdt? Dat kan bij mij niet. Netheid is belangrijk, overal in het bedrijf. Ik heb een schoon bedrijf, alles netjes gepoetst, zelfs de oudste machines. Dat scheelt in

'Iedereen feliciteerde ons in Geneve met die loting, maar ik moet het allemaal nog zien. Ik word steeds banger voor onderschatting. We gaan zo het schip in en als we verliezen is dat een ramp.' onderhoud en afschrijving. En die netheid vind je terug in het produkt. Trouwens, netheid hoeft niets te kosten. Je hebt het of niet. En zo denk ik ook over FC Groningen. Alles moet tot in perfectie kloppen, van het trainingveld tot de keuken. Dat is mijn streven." Hij wekt de indruk graag zijn eigen gang te gaan en lijkt daarin niet zo veel te verschillen met Renze de Vries. "Ik ben een Einzelganger en er zijn mensen die zich verbaasd afvragen hoe ik kan functioneren in een bestuur. Bij Burgerhout was de leiding echter ook in handen van een driemanschap, dus zo vreemd is dat niet. Het is trouwens wel de verdienste van mijn compagnons dat er in al die jaren nog nooit een

verkeerd woord is gevallen. Ik ben wat opvliegend, soms zelfs behoorlijk opvliegend. Zo zit ik nu eenmaal in elkaar. Het is echter snel weer over, ik knal het er uit en ik ga er vervolgens niet mee naar bed. En ik moet er ook wel eens op terugkomen, maar dat moetje ook kunnen opbrengen." Koolma zit dan pas sinds vorig jaar in het bestuur, maar loopt al een flink aantal jaren rond bij FC Groningen. Als enige supporter reisde hij in '84 met de club naar Singapore, Indonesië en Maleisië. In die periode ontstond een stevige band met spelers en bestuurders. Hij maakte later als een van de FC Groningen ondersteunende ondernemers (toen was de jaar-

lijkse bijdrage nog 1500 gulden in plaats van nu 5500 gulden) deel uit van de bouwcommissie, die de nieuwe sponsorruimte voorbereidde. En vorig seizoen werd hij gevraagd om bestuurslid Versteeg op te volgen. Van voetbal heeft hij de ballen verstand, zoals Koolma het onverbloemd uitdrukt. "Ik zeg de meest domme dingen. Soms kom ik in de rust binnen er zeg tegen Piet Fransen: verdorie, wat een mooie wedstrijd. Dan kijken ze me met een man of drie, vier aan.... Meen je dat nou, vragen ze dan. Maar dat meen ik dan serieus. Ik zal het dan wel verkeerd zien, maar ik ben wel een gelukkige kerel, want ik heb tot dan een schittende middag gehad."

zaken is het voor mij minder ontspannend geworden, maar ik probeer er nog wel een gezellige dag van te maken. We hadden eerder ook ons eigen hoekje aan de bar, waar alleen maar rondjes van tien werden besteld. In je eentje een pilsje kopen, dat deed je niet." Dat hij eerder wel eens het suikeroompje speelde voor FC Groningen, bestrijdt 'Ome Gerrit', zoals de spelers hem noemen, in alle toonaarden. "Nee, dat is echt niet waar. Ik ging wel eens met de pet rond, wanneer er eens duizend gulden moest komen voor een feestje van de spelers. Verder niks."

Het is vanuit FC Groningen anders wel eens gesuggereerd. -

"Echt, behalve die inzamelinkjes heb ik nooit iets gegeven. Pertinent niet, heel pertinent niet."

Je hebt Erwin Koeman wel eens de sleutels van je Mercedes aangeboden, als hij zou

Hij is min of meer voor een 'gezellige zondag' bij het voetbal beland. "Onderhand zie ik soms tegen de wedstrijden 0p... De spanning is me dan haast te groot. Zo'n Europa Cupduel straks, ik moet er niet aan denken dat we eruit vliegen. ledereen in Genève feliciteerde ons met die loting, maar ik moet het allemaal nog zien. Ik word steeds banger voor onderschatting. We gaan zo het schip in en als we verliezen is dat een ramp. We kunnen het geld goed gebruiken. Door al dat soort

Telefoonronde

•

ken.

"Waarom niet? De FIOD is nog aan het onderzoeken en de uitkomst staat nog niet vast. Waar we Meijer dan van betaald hebben? Van ons eigen geld. Nee, die reserves hadden we niet, maar aan het begin van het seizoen komt er geld binnen via seizoenkaarten, sponsors, ORG etcetera. Het lijkt haast niet op te kunnen, maar dat is ook niet waar, haha. Maar als je aan het begin van het seizoen al geen geld hebt, kun je beter stoppen. We moeten het natuurlyk wel verstandig aanpakken en zien dat we de kerstdagen halen. Er wordt echter goed op het geld gelet. Zonder onszelf op de borst te willen kloppen, dèt doen we goed. We letten op elke stuiver."

•

Is dat een rondje aan de bar?

"Nee, om de drommel niet. Dat betekent een telefoonronde. Daar wordt zwaar aan getild, het is de les van eerder. Als een telefoonronde besluiten oplevert, worden die in de volgende bestuursvergadering wel bekrachtigd en in de notulen vastgelegd. Zoals het hoort." In het vorige bestuur waren Spier en jij de nieuwkomers, maar jullie zijn toch niet de types die je zo maar even buiten alles houdt? -

"Kennelyk wel, zoals is gebleken. Gelukkig wel, mag ik zeggen, ha-

ha."

Maar jullie zijn toch niet achterlijk? Jullie moeten toch drommels goed hebben geweten wat er speelde? -

blyven.

"Klopt, maar dan had ik goede zaken gedaan. Ik weet niet wat die auto kostte, maar in elk geval minder dan Erwin waard is. Ik deed dat aanbod uit de grap, maar wel met de bedoeling hem te laten merken dat we hem graag wilden houden. Hij is bovendien een goeie bekende van me. Als lid van

Onderschatting

Is Ulrich Wilson uit die pot betaald? Want je kunt, neem ik aan, door de FIOD-k westie niet vrijelijk over die 665.000 gulden van De Wolf beschik-

"Nééé, poeh! Die burgemeester is een bestuurder, hoor. Hij zegt je wel even hoe je het moet doen. Er is steeds goed overleg. In dit bestuur is 'een rondje bestuur' een bekende kreet geworden."

de Ondernemers Rond Groningen heb ik trouwens wel eens een speler tijdelijk gefinancierd. Maar dat geld werd alleen maar voorgeschoten, ik heb het altijd terug gekregen. Een club kan nu eenmaal wel eens tijdelijk een tekort aan liquide middelen hebben. Ik vind het zelfs wat beangstigend als een club geen financiële armslag heeft. Daarom heb ik ook het initiatiefgenomen tot dat fonds van een miljoen, waarvoor een reeks bedrijven garant staat. Stel je voor dat er morgen een speciale aanbieding komt en je hebt het geld niet. Dat vind ik niet goedje moet altyd wat zakgeld hebben."

Is die FIOD-zaak voor jou persoonlijk vervelend ge-

weest?

"Nee, nee, nee! By de FIOD stelden ze dezelfde vraag. Ik heb daar ook verteld hoe de bestuursvergadering na de inval by' Ajax verliep."

"Ja, toch wel. Ik was en ben er goed rustig onder, hoor, maar

Vraag aan:

•

Je merkt na verloop van tijd

Theo Huizinga

Algemeen manager van FC Groningen naar aanleiding van de enquête over zyn club:

Een supporter deed de suggestie om het voetbal aan te kleden met erotische shows. Vind je dat een goeie tip? •

"Wat een vraag... Mensen komen naar een voetbalveld om voetbal te zien. Daar moet je het bij houden. Voor het andere zoeken ze maar andere gelegenheden op, want dat hoort niet in een voetbalstadion."

talen?

"Dat is ook te makkelijk, maar er moet wel uit te komen zijn. We kunnen in zo'n geval eventueel tien jaar lang 50.000 gulden bel' ven, anders kunnen we de tent wel sluiten. Het is echter duidelijk datje een boete moet betalen als je iets misdaan hebt. En dat laatste is gebeurd, zeker, want er is me een stuk van Foeke Booy ge toond." Je onderhandelt ook met de spelers over premies. Heb je wel eens moeite met hun eisen'

•

"Jawel, ja. Ik heb wel eens gezegc dat ze te ver gingen. Ik heb nuoe vóór het seizoen alle premies doorgenomen. Alles ligt vast, tot bij wijze van spreken de Super Cup toe. Trouwens, onderhandelen is ook een verkeerd woord. Wij als bestuur hebben bepaald wat we voor de spelers kunnen doen Als ik dan 50.000 gulden mee kryg van het bestuur, dan vind ik niet dat ik met 40.000 gulden moet beginnen. Zoiets vind ik flauw. Stel je voor dat ik geluk heb op 45.000 gulden. Heb ik dan 5000 gulden verdiend? Nee, ik heb die jongens 5000 gulden uit de portemonnee gepakt. Ik ga daarover geen koehandel drijven Met ons bod moeten ze het doen Werken jullie nu wel met budgettering van de salarissen en dergelijke? -

"Ja, we weten hoe veel we hebber en daar moet het uit komen. Ik moet echter zeggen: je neemt wei eens een risico. Neem Meijer of Eykelkamp. Als je die laat gaan scheelt dat in toeschouwers, publiciteit en zo meer. Richting sponsors kun je dat niet doen. M-; iemand voor 2,5 ton in de budget tering zit, dan krijg je wel eens het gevoel dat het niet verstande is om hem voor 3 ton te laten lopen. Dat zou verkeerde zuinighezijn. Dan neem je bepaalde risico l en dat hebben we nu ook gedaan Er zal best eens een wedstrijd komen, dat iedereen roept: hadheff maar verkocht. Maar op dit moment vinden we allemaal dat we de juiste beslissing hebben genomen." •

BOUKENIELSEN

MM'B9

Nieuwsblad van het Noorden

donderdag 10augustus 1989

Meer dan zevenhonderd ingevulde formulieren keerden bij ons terug en de volgers van FC Groningen hebben er geen half werk van gemaakt. De enquête heeft erg veel losgeweekt. Ook zonder een wetenschappelijke opzet van de actie is een vrij nauwkeurig beeld ontstaan van wat er onder het voetbalpubliek en de buitenstaanders leeft. De herkomst van de inzendingen komt overeen met een eerder onderzoek van FC Groningen: het merendeel van de stadionbezoekers komt uit de provincie. En het aantal van goed 700? Een enquêtebureau zou er meer dan voldoende aan hebben. De meeste deelnemers zijn

FC Groningen gaat met tips aan de slag

glashelder in hun mening over het sportieve vertier

tijdens het afgelopen

seizoen. Dat was één van de kernvragen. Bij de vaste en onregelmatige bezoekers

overheerst tevredenheid.

Wat er moet gebeuren om het publiek weer in grotere

drommen naar het

Oosterpark te krijgen heeft tot de meest uiteenlopende, inventieve en ook elkaar tegenspreken meningen op deformulieren geleid. Het gros van de deelnemers beperkte zich niet tot één advies, waardoor het aantal tips zich ophoopte tot een paar duizend. Brieven, soms verschillende kantjes, gingen met de beste bedoelingen op de post. Maak de prijzen aantrekkelijker, scoorde het hoogst. Het vandalisme en in het bijzonder het gedrag van supporters op de staantribune achter het doel aan de Zaagmuldersweg is veel andere stadionbezoekers een doorn in het oog. De meest resolute aanbevelingen zijn gedaan. Het moet vooral sfeervoller in het Oosterpark worden, is de teneur.

in de provincie moet worden uitgebreid menen velen. Huizinga: "De mensen kunnen altijd telefonisch kaarten reserveren." FC Groningen zou via een 06-nummer informatie kunnen verstrekken. PSV verleent die service reeds. "Ook zeer nuttig voor ons," zegt Huizinga. Een vrij massale raad: knipkaarten voor vijf of tien wedstrijden, uiteraard tegen een lager tarief. Eerst Huizinga: "Het vorig seizoen kenden we een kaart voor een half seizoen. Slechts twee personen hebben daar gebruik van gemaakt." Een knipkaart voor een serie wedstrijden blijkt voor de club oninteressant, het traditionele systeem met seizoenkaarten zou in één klap worden ondergraven. Dan de ergernis over de "relschoppers" zoals ze in diverse brieven worden genoemd aan de

schuiven, want daar hebben we een uitstekende band mee." Het stadion moet gezelliger, de gaten in de hoeken naast de zittribunes (tochtgaten, schrijven enkele inzenders) moeten dicht. "Dat willen wij ook," zegt Koolma, "maar we hebben onze financiële beperkingen." Hetzelfde is van toepassing op grote videoschermen waarvoor wordt gepleit. Koolma: "We hebben offertes ontvangen. Ze zijn onbetaalbaar." Meer show, vooraf en tijdens de rust, is een welgemeend advies.

Uitwerking en tekst: Harry Hesseling

Met dank aan Ab van der Veen voor de statistische informatie

Zaagmuldersweg-zijde. Koolma: "Ook ons is dat een doorn in het.

J»: c Groningen is bijzonder ingenomen met alle opmerkingen van zijn klantenkring. Ook de supportersvereniging en Inter Football, dat commerciële en wervende activiteiten voor de club verricht, willen hun voordeel doen met de resultaten van de enquête. Niet alleen de vijf bekroonde tips, maar een veelvoud hiervan zullen binnen de leiding van FC Groningen aan de orde komen. Aan de uitvoering van de suggesties moet het bestuur eerst nog zijn goedkeuring hechten. Op voorhand zijn bestuurslid Gerrit Koolma, manager algemene zaken Theo Huizinga, technisch manager Martin Koeman en voorzitter Ger Kuilman van de supportersvereniging enthousiast over diverse ideeën. Maar met name Koolma en Huizinga reageren ook op de kritische reacties, die in overgrote

meerderheid betrekking hebben

op de (te) dure zitplaatsen en vandalistisch gedrag. De prijzen over de hele linie verlagen? Koolma heeft zijn twijfels of hierdoor de belangstelling en de recette toenemen. "Ik ben voor een vol stadion. Had je die zekerheid maar. In totaliteit mogen onze inkomsten niet teruglopen, want de mensen vinden toch ook dat we de huidige spelersgroep bij elkaar moeten houden. Per wedstrijd hebben we gemiddeld 60.000 gulden nodig en watje ook bedenkt, het mag niet tot een vermindering leiden." WAO'ers, 65 plussers, werklozen, studenten en jeugd dringen aan op kortingen. Ook groepen, zoals van amateurverenigingen en scholen zouden reductie moeten krijgen, zo vindt menigeen. Huizinga: "We nodigen al scholen en clubs uit die een lager tarief betalen. Maar daarmee moetje voorzichtig zijn. Mensen die wel de normale prijs betalen kunnen zich hieraan ergeren. We kennen bovendien een speciaal tarief voor AOW'ers, 130 gulden voor een seizoenkaart op de zittribunes achter de doelen, dat is nog geen acht gulden per wedstrijd." Gezinskaarten bestaan ook al, in diverse variaties. Huizinga: "Vak H op de hoofdtribune hebben we hiervoor, een redelijk duur vak. Er is weinig vraag naar." Maar een gezinskaart per wedstrijd en voor speciale vakken bestaat niet. Dat spreekt de FC Groningen-officials zeer aan. Ze zullen daar werk van maken. Zoals ook van een gecombineerde vader/zoon-kaart. Net als vroeger, vader en zoon samen naar het voetballen, luidt een hartewens. Koolma: "Een prima idee." Koolma en Huizinga maken zich sterk voor een aantrekkelijker tarief. Het aantal voorverkoop-adressen

•

oog. Begin vorig seizoen heben we dat vak ontruimd. De politie maakte daar bezwaar tegen, omdat het geweld werd verplaatst. Een nylon-net bleek later ook een minder goed idee." Het liefst wil FC Groningen tegemoet komen aan een belangrijke wens: alleen zitplaatsen in het stadion en iedereen zijn eigen kuipje. Koolma: "Er ligt nog steeds een plan om achter het doel-Zaagmuldersweg een nieuwe zittribune te plaaten. Op dit moment is daar geen geld voor." Het is volgens Koolma en Huizinga onjuist te beweren dat FC Groningen niets doet aan het bestrijden van vandalisme. Er zijn tenslotte videocamera's die de oproerkraaiers in de peiling houden. Koolma: "Er zijn ook arrestaties verricht. Bepaalde personen worden geregistreerd, later opgezocht en bestraft. Wat mij betreft nog te licht, maar een aantal jongens is verboden het stadion te bezoeken." Een veel genoemd advies is om op zaterdag, desnoods op vrijdagavond te spelen. Huizinga: "Dat willen wij ook, inclusief de spelers. Maar je hebt met de overheid te maken. Vijf of zes wedstrijden met een verhoogd risico zouden naar de zondag moeten en dan wordt het erg onoverzichtelijk. Wij willen best naar de zaterdag, maar de politie wil dat niet. Ik wil trouwens niet de zwarte piet naar de.politie

De raadgevingen lopen uiteen. De

één wil dezelfde sfeer als in het Thialf ijsstadion met een vrolijke kapel, anderen willen juist geen hoempapa muziek. Maar live muziek, zoals bij de bekerwedstrijd tegen Willem 11, daar zijn de meesten voorstander van. Huizinga: "Daar heb ik meer positieve reacties op gehoord. Dat kunnen we regelen." Uit de klachten lichten we nog enkele. Deze bijvoorbeeld: te

weinig toiletten, vooral voor vrouwen. Huizinga: "Vind ik ook. Onder de hoofdtribune zijn ze

wel." De stoeltjes zijn dikwijls vuil. Huizinga: "Die worden altijd schoongemaakt en zondags nog eens gecontroleerd. Maar je zit met die duiven. Ook lopen sommige bezoekers over de stoeltjes heen naar hun plaats." Er zouden te weinig loketten zijn, waardoor niet iedereen bij de aftrap zijn plaats heeft ingenomen. Huizinga: "De meeste mensen komen om tien over twee, dat is het probleem." Om enkele van de twintig loketten vrij te maken voor toeschouwers die in de voorverkoop al een kaart hebben gekocht, vinden Koolma en Huizinga een suggestie die ze willen uitvoeren. En dan de parkeerproblemen. Huizinga wil met de gemeente bereiken dat er bussen rijden van de parkeerplaats bij de Veemarkt naar het Oosterpark. De supportersvereniging gaat na of er speciale FC Groningen-bussen moeten komen vanuit de provincies Groningen en Drenthe. "Als blijkt dat het haalbaar is gaan we er mee aan de slag," zegt Ger Kuilman, die voorzitter is van de supportersvereniging. Via een enquête in het programmablad van FC Groningen kan worden achterhaald of een busdienst

De juryleden nemen de ruim 700 inzendingen door van de Nieuwsblad-enquête. Namens FC Groningen zijn dat manager algemene zaken Theo Huizinga (tweede van links), technisch manager Martin Koeman (midden) en bestuurslid Gerriet Koolma. Het Nieuwsblad van het Noorden is vertegenwoordigd door adjunct-hoofdredacteur Rob de Vries (links) en chef-sportHarry Hesseling.

•

(Foto:

vanuit de provincie naar het Oosterpark zinvol is. Het uitdelen van een sticker van een FC Groningen-speler bij elke thuiswedstrijd beschouwt hij als een leuk idee, zoals de supportersverenigingen al ettelijke initiatieven heeft ontwikkeld. De seconden-loterij blijft, evenals het penalty schieten en de shoot outs in de rust worden vervolgd. Andere hints legt Kuilman even aan de kant. "Je moet het publiek niet overvoeren met dergelijke activiteiten," is zijn opvatting. Om ons tot de algemene adviezen te beperken wordt FC Groningen ook aangeraden zich meer in de provincie te manifesteren. Met lezingen, het vertonen van videobeelden van wedstrijden en demonstratietrainingen. Theo Huizinga: "Videobanden van onze wedstrijden zijn beschikbaar, die lenen we al uit. En Martin Koeman en Hans Westerhof verschijnen regelmatig op clubavonden bij amateurverenigingen." Martin Koeman: "We worden overstelpt met aanvragen, ook van scholen. We voldoen daar zoveel mogelijk aan, maar het mag niet uit de hand lopen. Eens in de maand is niet erg, maar als je driekeer per week met enkele spelers moet opdraven kun je je eigen programma niet meer afwerken."

Aantallen bezoekers van de thuiswedstrijden van FC Groningen sinds 1971

suggesties:

"Ik kan geen zitplaats betalen en helaas zijn staanplaatsen onoverdekt". "Raddraaiers weg, er komen 1000 supporters voor terug." "Aan entreebewijs een grote

prijs verbinden. Bijvoorbeeld 10.000 gulden of een auto." "Meer variaties in de advertenties. Als Sparta straks komt bijvoorbeeld melden: Peter Houtman weer in

Groningen." "Groninger boerenkapel in

klederdracht."

"In de pauze modderbadgevechten." "Goede voorbeschouwingen in de pers." "Eén keer per week een demonstratie op de Grote Markt." "Fietsenstalling verbeteren." "Borden op de invalswegen waarop de wedstrijd van FC Groningen wordt aangekondigd." "De lichtkrant beter gebruiken. Een gong de

De prijswinnaars Korte, kernachtige reacties, uitvoerige brieven, creatieve vondsten en spontane hartekreten. Ook onvervulbare wensen. In alle toonaarden kwamen de suggesties op FC Groningen af. De meest eenvoudige aanbevelingen, die het gemakkelijkst te realiseren zijn en daarnaast leuk bedacht, bereikten bij de beoordeling de eindronde. De volgende tips worden met een prijs gehonoreerd:

Geefseizoenkaarthouder

beloning (korting) wanneer deze een nieuwe

seizoenkaarthouder aanmeldt. K.W. Oostland uit Hoogezand ontvangt hiervoor de eerste

prijs: een geheel verzorgde reis naar de Europa Cup- wedstrijd Ikast FS-FC Groningen op 27

Op deZuidtribune de twee buitenste vakken als gezinstribunes inrichten, met kuipstoeltjes en tegen gereduceerde prijzen. H.A. Holwerda uit Groningen ontvangt voor deze tip de derde prijs: een seizoenkaart voor de Zuidtribune.

De vrouwen eens per vier d zes weken een kaart voor één gulden als ze hun man vergezellen. (De toevoeging van de inzendster: "Wanneer de dames het voetballen leuk beginnen te vinden, zullen ze geen visites verzinnen om hun mannen van het voetbal vandaan te houden"). Mevrouw R.Bronsema-Koops uit Hoogezand incasseert de vierde prijs: een seizoenkaart zittribune achter doel.

september.

Verschillende prijzen voorde staantribune lange zijde. De buitenste vakken het goedkoopst om te voorkomen dat bij drukke wedstrijden het middelste vak, waar iedereen het liefst staat, overvol raakt. Teun Hilberts uit Leek krijgt hiervoor de tweede prijs: een seizoenkaart eretribune.

Een gespreide betaling van seizoenkaarten door maandelijkse automatische aftrek van bank of giro. Eventueel hierna de kaart

toezenden.

W. Jager uit Groningen verdient er de vijfde prijs mee: een

seizoenkaart zittribune

achter doel.

Conclusies in cijfers HERKOMST BINNENGEKOMEN FORMULIEREN 40 % uit de stad Groningen en Haren 60 uit de provincies Groningen en Drenthe en elders %

BEZOEK AAN DE THUISWEDSTRIJDEN 52 van de inzenders gaat af en toe 43 % altijd %

nooit

OORDEEL OVER DE WEDSTRIJDEN is meestal tevreden 77 13 is volledig tevreden % %

9 1

Koeman antwoordt Zo maar een greep Zo maar een greep uit de

Sjors Visscher).

tussenstanden van andere wedstrijden laten aankondigen. Ook van amateurwedstrijden." "Een sportjaarkaart van plm. 160 gulden voor een staanplaats bij FC Groningen. Donar, GIJS en Lycurgus." "Zorg vooreen vak niet-rokers. Na 32 jaar stop ik als seizoenkaarthoudster." "Microfoons bij de doelen, zodat het publiek de reacties en spanning kan meevoelen." "Prominenten als Vonhoff en Staatsen penalty's laten nemen." "Geef in de pauze een erotische show." "Aparte vrouwentribune." "De naam FC Groningen in neon op de tribune, zoals Ajax heeft. Dat geeft meer uitstraling." "Maak het stadion en park multi-funktioneel voor het hele gezin. Met een schoonheidssalon, pretpark en kinderopvang." "Zo snel mogelijk mij een contract aanbieden."

"Deze spelers bij elkaar houden", schreven velen op hun formulier. Dat blijkt, achteraf, goed te zijn gelukt. De inzender die uitriep

'De Wolf go home' kreeg zijn zin. Voor Martin Koeman en trainer Hans Westerhof is alom waardering. Veel enquête-deelnemers zijn echter teleurgesteld in de prestaties tegen relatief zwakkere ploegen, vooral in uitwedstrijden. Koeman: "Ook na een Europa Cup-wedstrijd zijn we verplicht volop te draaien, zeker in een thuiswedstrijd. Als het tegen een minder aansprekende tegenstander tegenzit, wordt al gauw gezegd dat de spelers minder gemotiveerd zijn. Maar ik ben het er mee eens dat soms wel iets te gemakkelijk wordt gedacht." Slechte resultaten in uitwedstrijden zijn nadelig voor de belangstelling voor de volgende wedstrijd in het Oosterpark, stellen veel briefschrijvers vast. Koeman: "Dat geloof ik ook. We hebben uit te veel punten verspeeld. Misschien wilden we te vaak het spel maken. We zullen daar dit

seizoen meer aandacht aan

besteden."

Meer regionale talenten, wordt gesteld. Koeman: "We proberen uit eigen omgeving de talentvolste spelers te halen en doen niet kinderachtig. Twee jaar lang krijgen ze de kans om twee keer per dag te trainen en ze ontvangen een redelijk salaris. Als ze dan niet de eerste zestien bereiken is dat jammer en moeten ze iets anders zoeken. Je neemt natuurlijk altijd een gok. Wat wij niet echt als een talent zien, daar denkt een andere club anders over." Na afloop moeten de spelers naar het publiek zwaaien, ongeacht het resultaat, vinden lezers die een betere band tussen de aanhang en het elftal willen. Koeman: "Daar ben ik het mee eens. Ze moeten een gebaar maken naar de mensen, dat ze het fijn vinden dat ze zijn geweest. Na afloop in de kantine verschijnen, daar zitten voor- en nadelen aan. De supporters hebben er recht op de spelers te ontmoeten. Het is beter om hiervoor een uur vrij te maken op een doordeweekse dag na de training."

is zelden tevreden heeft geen mening

WAAR KOMT HET PUBLIEK VANDAAN? Vaste bezoekers: 45 40 14 1

uit de stad Groningen en Haren uit de provincie Groningen % uit Drenthe % %

van elders Onregelmatige bezoekers: 43 uit de provincie Groningen 33 uit de stad Groningen en Haren 20 % uit Drenthe 4 van elders %

% %

WAAROM KOMT DE ONREGELMATIGE BEZOEKER NIET ALTIJD? 42 %te duur 20 % spelkwaliteit onvoldoende 15 % vandalisme 13 % werkt/sport zelf op zondag 6 ziet genoeg voetbal op tv 6 % principieel niet op zondag 3 % zondag is voor het gezin 3 heeft vervoersproblemen (sommige inzenders noemen meer dan een reden) %

WAAROM NOOIT HEEN? 34 % vandalisme 28 c onvoldoende spelkwaliteit 23 %te duur 20 c/c genoeg voetbal op tv 5 CA parkeerproblemen (sommige inzenders noemen meer dan een reden) /(

Nieuwsblad van het Noorden

Wim Koevermans, het brekebeentje van FC Groningen? Daar lijkt het wel op, gezien de schier eindeloos lijkende

blessurereeks die hem

afgelopen seizoen achtervolgde. Vooral de rug van de 1 meter 97 lange verdediger bleek kwetsbaar. En toen hij anderhalve week geleden tegen Heracles een knie in de rug kreeg, rezen meteen weer de twijfels. "De gekste verhalen hoor je dan," vertelt Koevermans. "Zo was er zelfs iemand die al wist te vertellen dat ik onder het mes moest, maar ik kan je verzekeren dat de klachten van vorig jaar voorbij zijn." Niettemin mist Koevermans de start van de competitie, want na de botsing bij Heracles bleek hij een rib te hebben gebroken. Hij kan zelfs volop mee trainen, al moet hij duels mijden.

mmWr

donderdag 10 augustus 1989

Koevermans: alles nu achter de rug?

eerste jaar bij FC Groningen nog eens de revue laten passeren. "Ik wilde aan het eind van het seizoen per se die bekerfinale spelen, maar toen ik mezelf tegen Haarlem aan een laatste test onderwierp, bleek het beter om af te haken," weet hy nog. "Ik heb vervolgens het hele jaar eens op een rijtje gezet. Ik had de Europese kampioenschappen

Als de voorbereiding in het honderd loopt, loopt het volledige seizoen gevaar, zo weet Koevermans nu. "Daarom hoop ik ook maar dat jongens als Olde

Schokker

Doelman van Emmen die vorig jaar zo veel doelpunten om zijn oren kreeg dat zijn doel vaak met een schiettent werd vergeleken: -Doe je straks nog iets leuks bij de opening van je schiettent?

Avontuur."

CJchteraf heeft hij zijn

transferperikelen speelden er tussendoor, waardoor ik het hartstikke druk had. Eerst was ik rond met een Franse club, maar met één telefoontje werd een streep door die transfer getrokken. Vervolgens waren er langdurige onderhandelingen met het Spaanse Gijon. Dat leverde echter ook niet meer op dan een gigantische stapel faxen. Ik was doodeenvoudig niet lekker bezig, niet topfit en eigenlijk heeft me dat het hele seizoen achtervolgd."

Vraag aan:

"Nee, want ik sluit de schiettent en begin een Rad van

M t3

meegemaakt en er was me op het hart gedrukt om daarna vooral rustig aan te beginnen. Weliswaar had ik in Duitsland geen wèdstryd gespeeld, ik had verder wel alles mee moeten doen. De voorbereiding bij Fortuna liep vervolgens slecht. Ik deed het wel rustig aan, maar

Henk

•

Wim Koevermans, hier in de rug gedekt door de complete selectie van FC Groningen tijdens de persdag, heeft een lange rug en is daarom wat kwetsbaarder dan een gemiddelde voetballer. 'Een bezoekje aan de manueel-therapeut en het is verholpen.' (Foto: WolterKobus)

en Ten Caat, die nu nogal gekwakkeld hebben, er straks toch staan. Ze hebben lang niet alles mee kunnen doen in de voorbereiding en toch wordt er van hen verwacht dat ze zo meteen voluit kunnen gaan. Dat kan haast nooit goed gaan, want je moet zo vreselijk veel compenseren. Ik was vorig jaar aan het begin evenmin fit en eigenlijk haal je dat niet meer in. Ik kreeg ook nog eens heupklachten en heb zes weken niet getraind. In die tijd ben ik

Riekerink

alleen maar behandeld bij het instituut-Troost. Ik ben daar wel van m'n heup- en rugproblemen

afgeholpen, maar die periode is achteraf ook funest geweest. Je verliest alle spierkracht en conditie en dat heb ik aan het eind van de competitie geweten." "Het seizoen sukkelde maar door en doordatje met de groep mee traint, doe je niet de specifieke dingen die juist jij nodig hebt," vervolgt Koevermans. "Ik was ook acht tot negen kilo aangekomen en dat gewicht krijg je er niet af als je met de groep mee doet. Watje na zo'n behandeling nodig hebt, is in feite een hele nieuwe voorbereiding, maar in de praktijk werkt dat niet. Je wilt

zelf immers ook zo snel mogelijk weer in het elftal en dus gun je jezelfniet eens de tijd. Ik heb me aldoor niet optimaal gevoeld en kreeg dat aan het eind van het seizoen bevestigd, toen ik me bij KNVB-arts Kessel liet onderzoeken. Ik ben in overleg met FC Groningen bij hem terechtgekomen, omdat juist Kessel alles wist over de naweeën van het EK." "Uit enkele testen bleek dat mijn conditie en kracht ver beneden peil waren. Ik begon al te verzuren bij een hartslag van 140, terwijl dat normaal bij ongeveer 180 begint. En dat had ik in het

veld regelmatig gemerkt, wanneer ik een lange spurt maakte. Ik blokkeerde dan meteen. Op die dag bij Kessel is mijn voorbereiding voor dit seizoen eigenlijk al begonnen, want ik kreeg een speciaal trainingsprogramma mee. Het was al met al een rotjaar, want ik was nog nooit zo lang geblesseerd geweest. Gelukkig is alles nu letterlijk en figuurlijk achter de rug. Ik heb een lange rug en die is daarom wat kwetsbaarder. Een bezoekje aan de manueel therapeut en het is verholpen. Ik heb weliswaar lichte slijtage aan de heup, maar daar kan ik nog

jaren mee voetballen. Het valt dus echt wel mee." Wim Koevermans speelde zich vorig jaar tamelijk onverwacbt bij de Oranje-selectie die in West-Duitsland de Europese titel veroverde. Momenteel is hij uit beeld bij keuzeheer Thijs Libregts. "En dat is niet meer dan natuurlijk," meent hij. "Als je niet presteert, hoor je er niet meer bij. En ik verkeer niet in de positie dat ik op krediet mag rekenen. Je moet daarin reëel zijn. Ik ben destijds met veel geluk bij de selectie gekomen, want ik was het alternatief voor enkele geblesseerde spelers. Bovendien, als je niet bij Ajax, Feyenoord of PSV speelt, moetje zó nadrukkelijk lopen te voetballen dat de bondscoach haast niet om je heen kan. En aan die voorwaarde heb ik afgelopen seizoen beslist niet voldaan." Het Nederlands elftal houdt hem ook absoluut niet meer bezig, zo beweert Koevermans. Zelfs niet, nu het wereldkampioenschap in Italië voor de deur staat. "Ik weet voor mezelf dat ik al vreselijk veel mazzel heb gehad door het EK mee te mogen maken," klinkt het nuchter uit zijn mond. "Ik heb al een prachtig evenement mogen beleven, iets dat veel voetballers niet gegund is. Natuurlijk zou ik op het WK ook graag aanwezig willen zijn, maar daar moet ik me gewoon niet op blind staren. Echt, dat WK houdt me momenteel totaal niet bezig. Ik zal eerst in Groningen iets moeten laten zien." Er zal op Koevermans' schouders een zware last komen te rusten. Na het vertrek van John de Wolf dient hij als minister van defensie te fungeren, met staatssecretarissen als Boekweg, Wilson en eventueel Veenhof. "Met De Wolf zijn we natuurlijk een beste verdediger kwijtgeraakt," meent Koevermans. "De verdedigende balans zal in elk geval beter moeten dan vorig jaar. lemand als Wilson moest er al bij aan de linkerkant, maar zo'n type als De Wolf vind je niet een-twee-drie weer. Met De Wolf stond er iets in

het centrum. Met zijn haar en uiterlijk boezemde hij enorm vee] ontzag in en bovendien was hij meedogenloos. Ik ben dat niet, ik ben geen De Wolf. Ik kan hard spelen en meedogenloos zijn, maar anders dan De Wolf. Toch heb ik er vertrouwen in, al zal de verdedigende balans bij ons nooit optimaal worden. Dat zit namelijk niet in de selectie opgesloten, want te veel mensen denken aanvallend." Dat FC Groningen schaars in de verdedigers zit, bestrijdt Koevermans. "We hebben vijf jongens voor drie posities," doelt hij op zichzelf, Boekweg, Veenhof, Wilson en Koorman, "en eventueel kan Van Dijk er ook nog spelen. Dus dat zit goed. De verdediging is beter uitgebalanceerd dan vorig jaar door de komst van Wilson. We misten vorig seizoen iemand die ook nog eens over links kon doorkomen. Die kwaliteiten brengt Wilson nu wel met zich mee. Ik denk dat we vooral over de linkerkant dit jaar veel sterker zullen zijn. Daarnaast is er met Lodewijks ook nog een goede keeper gekomen. Ik denk dat we zelfs meer mogelijkheden met deze groep hebben." Het nieuwe seizoen zal voor FC Groningen ook financieel uitermate belangrijk worden. De club kan de inkomsten uit de Europa-Cupduels maar al te goed gebruiken, want er moet in de begroting nog een gat van enkele tonnen overbrugd worden. De uitschakeling van het Deense Ikast in de eerste ronde is dan ook haast een vereiste. "Dat zal moeilijk genoeg worden," stelt Koevermans vast. "In eerste instantie hoorden we vaak: wat stelt dat Ikast nou voor? We hebben die ploeg nu een keer gezien en niet eens in de sterkste opstelling. Het is een stugge tegenstander, zo weet ik nu. Geen ploeg waar je even overheen walst en ik denk dat er van eventuele onderschatting geen sprake meer is." •

BOUKENIELSEN

Willem Brouwer kent zijn beperkingen Een Fries die redelijk in de

buurt van Heerenveen woont, blonk het vorige jaar bij een Drentse club uit (Emmen) en beproeft dit seizoen zijn geluk in Qostgroningen bij Veendam: de 26-jarige

Willem Brouwer. Heerenveen maakt bij hem minder prettige gevoelens los. De in het Friese Noord wolde geboren voetballer voelt zich in het

Abe-Lenstrastadion namelijk behoorlijk

miskend. Tweemaal verliet hij de plaatselijke SC op een

ronduit onplezierige wijze. De sportieve wraak nam hij elders, bij Telstar, Emmen en nu bij Veendam. De

normaal zo bescheiden en

nuchtere Brouwer is er dan ook alles aan gelegen om over een paar dagen aan de Lange Leegte te laten zien

wat hij kan. Veendam begint het seizoen immers

os .

tegen....SC Heerenveen.

eerste keer dat hij met de Sportclub te maken kreeg, was als negentienjarige speler van de voetbalclub in zijn woonplaats Houtigehage. Tijdens een oefenwedstrijdje tegen het e

•tweede elftal van de betaald voetbal-organisatie was hij de profbegeleiders in positieve zin opgevallen. Het was vrij logisch dat Willem dat seizoen begon als amateur in het tweede elftal. In het tweedejaar scoorde hij vijfentwintig doelpunten en leek vervolgens door te stoten naar de

Heerenveense hoofdmacht. Voor

de aanvang van het derde seizoen verwachtte hij een contractaanbieding. Die kwam niet, maar er meldde zich wel een andere club voor hem: Telstar. Ineens kwam Heerenveen alsnog met een aanbieding. Brouwer: "Op zo'n moment ben

ik een echte stijfkoppige Fries. Ik dacht: jullie wilden me geen contract aanbieden en nu hoeft het niet meer. Ik vertrok naar Umuiden. Daar kwam ik direct in de basis. Telstar was me op het spoor gekomen door een wedstrijd van het tweede van Heerenveen, waarin ik aardig op dreef was. Helaas kreeg ik daar te maken met een vrij ernstige blessure, een spierscheuring boven de knie. Toen kon ik drie maanden niet spelen. Ja, ik woonde daar op kamers en mijn vriendin zat in Drachten. Ik was dus niet zo ongelukkig dat Heerenveen toch weer belangstelling voor me kreeg. Ze hadden kennelijk wel door dat ik wel degelijk kon voetballen." De rentree in het Friese Haagje verliep voor Brouwer een beetje dramatisch. "Ik kreeg nu een contract, maar Foppe de Haan gaf me nooit een echte kans. Ja, in de voorbereiding zette hij mij zelfs op plaatsen in de verdediging, terwijl ik een aanvallend ingestelde middenvelder ben. Ik kwam dus op de bank terecht en de 10l was er snel weer af. Ik baalde niet alleen dat ik ernaast stond, maar vooral omdat De Haan me helemaal geen reden opgaf. Hij vond het niet nodig om iets tegen me te zeggen. Daarna kwamen nog wat wrijvingen en het was uit met de pret. Ik kan normaal gesproken met alle trainers goed opschieten, behalve dan met De Haan. Hij is niet bepaald mijn beste vriend." Voor de tweede keer knapte Brouwer af op Heerenveen. Hij

had naar Houtigehage terug kunnen keren, maar wilde in elk

geval een beetje op niveau blijven voetballen. De keus viel op Drachten, dat een prima seizoen in de hoofdklasse doormaakte met een aantal goede spelers. Brouwer: "In dat jaar bij de amateurs kreeg ik het plezier weer terug in het voetballen. Eigenlijk maakte ik daar een van mijn mooiste seizoenen mee. Met een paar versterkingen erbij hadden we zo mee kunnen doen in de eerste divisie. Door schorsingen en blessures hebben we toen het kampioenschap gemist. Het liep zo lekker, dat ik dacht: misschien krijg ik nog wel een kansje in het betaalde voetbal."

ons halverwege het seizoen of we ze op de training eens wat feller

wilden aanpakken. Maar dan kregen ze een schop en deden ze met die blessure gewoon een weekje niets. Het ontbrak hen aan een goede instelling. Maar het is echt niet zo gemakkelijk om van de amateurs de overstap naar het betaalde voetbal te maken. Daar wordt veel te lichtvaardig over gedacht. Incidenteel kunnen goede amateurteams wel eens een succesje boeken tegen een

betaalde club, maar dat houden ze geen seizoen lang vol."

te doen. Oke, ik ben nu 26 jaar, maar gelukkig ben ik niet van de sport afhankelijk. Ik werk bij een

"Persoonlijk kreeg ik het vorige jaar als topscorer met veertien goals weer meer ambitie. Dat Veendam bij me kwam, heb ik ook ervaren als een stukje . waardering. En ik wilde hogerop. Ik merk hier nu wel dat de zaken wat professioneler worden aangepakt. Financieel ben ik er ook wel iets op vooruit gegaan, maar daar is het me echt niet om

uitgeverij in Drachten. Verkopen van advertenties. Toevallig is dat ook een co-sponsor van Veendam en dat is meegenomen met het regelen van het een en ander." "Ondertussen heb ik Heerenveen wel laten zien dat ik wat kan. Maar ik ben nuchter genoeg om te beseffen dat ik wel mijn beperkingen heb. Kijk, als ik een goede eredivisiespeler was, .

Ramp "Het gebeurde ook nog. Emmen belde of ik daar wilde spelen. Nou, ik wilde Heerenveen nog altijd wel eventjes laten zien dat ik kon voetballen. Het vorige jaar draaide ikzelf wel lekker, maar voor het team was het sportief gezien een ramp. Ik denk dat Hendriks (trainer van Emmen, HH) zich een beetje op bepaalde spelers heeft verkeken. Hij wilde één tegen één spelen in de achterste lijn. Maar de jongens hebben dat niet aangekund. Hij heeft de tactiek niet aangepast. Misschien is dat wel zijn fout geweest. Als je na twaalf wedstrijden acht punten hebt, dan moetje toch wel iets doen. We kregen hele knuHige tegengoals. Dan helpt het niet als je met de beste bedoelingen in het veld komt." "Bij Emmen zaten trouwens ook een paar knapen die de sfeer niet goed aanvoelden. Die gastjes kwamen van een amateurclub en dachten dat ze het zo wel eventjes

konden maken. Hendriks vroeg

dan zat ik hier niet in Veendam. Dat weet ik ook wel. Toch hoop ik dat we gaan promoveren. Ik zou het bijzonder leuk vinden om eens tegen Ajax en PSV te voetballen. Mijn carrière is met horten en stoten gegaan. Ik denk dat dat ook komt omdat ik vrij laat in het profvoetbal terecht ben gekomen Als negentienjarige leer je natuurlijk minder snel dan een zestienjarige. Die achterstand heb ik misschien nooit helemaal kunnen inhalen. In een dorpje als Houtigehage val je misschien minder snel op dan bijvoorbeeld in een club als Drachten. Als ik het over mocht doen zou ik inderdaad eerder naar een grotere vereniging gaan. Dat is mijn boodschap voor talentvolle jeugdspelers die bij kleine clubs zitten: als je voor je eigen ontwikkeling kiest, moetje naar een grote club. Maar in Houtigehage was natuurlijk niemand die mij als knaapje vertelde dat ik naar Drachten moest gaan. Dat is in die dorpen ook niet de gewoonte. Het is meestal een hechte gemeenschap en die verlaatje niet zomaar." Brouwer ergert zich wel een beetje aan de steeds opduikende verhalen over het ontoelaatbare fanatisme in voetballend Houtigehage. "Het dorp heefteen slechte naam gekregen dooreen paar incidenten. Ik heb ook wel eens meegemaakt dat er een

scheidsrechter met een mes werd

bedreigd, maar het zijn daar eerlijke mensen. Ze hebben alle? voor je over en zijn

inderdaad wat

rechtlijnig. Ik voelde me er wel thuis, terwijl ik echt niet bekend sta als een branieschopper. Integendeel, ik houd eerder mij" mond dan dat ik er zomaar iet? uitflap."

Willem Brouwer (rechts) in een kopduel met een speler van Heerenveen tijdens het onlangs gehouden toernooi van FC Groningen. "Dat Veendam bij me kwam, heb ik ervaren als een stukje (Foto: Sjors Visscher) waardering." •

•

HENKHIELKEMA

Nieuwsblad van het Noorder

Als aan het eind van het gesprek het voetbalvandalisme ter sprake komt, ontstaat er een grap waar Aart van Bodegom (51) smakelijk om kan lachen. Voetbalrellen komen in Veendam amper voor, stellen we vast. De meeste rellen hebben hier binnenskamers plaats. De nieuwe voorzitter van de voetbalprofclub in de Parkstad weet waar hij aan begint. De meest besproken man aan De Langeleegte, technisch directeur Henk Nienhuis, functioneert in het dagelijkse leven onder directie van Van Bodegom aan de plaatselijke lagere technische school. "Nienhuis is op school geen lastige man," zegt de praeses, die de controverse tussen Nien-

mimw

donderdag

10 augustus 1989

Nieuwe voorzitter Veendam wil van Henk Nienhuis een Beckenbauer maken

huis en commercieel manager Henk Bethlehem nauwlettend heeft gevolgd. Zijn grootste wens is om de beide kemphanen te laten samenwerken. Geen eenvoudige klus, maar de in Pernis

mJ/kjJM ie in het voetbalwe-

relqjeaenkt straks te maken te

krijgen met een bezadigd 'Hoofd der School' heeft het bij het verkeerde eind. Van Bodegom heeft in zijn maatschappelijke carrière

voortdurend uitdagingen gezocht, idealen nagestreefd, moeilijke karweien aangepakt en onderdrukte medemensen proberen op weg te helpen. Na de lagere school in Pernis doorliep hij in Rotterdam-Zuid de MULO. Daarna volgde hij de school voor scheepswerktuigkunde.Op de Nieuw Amsterdam deed de leergierige Zuidhollander praktijkervaring op. Later kreeg hij een baan op de reparatiewerf van de Rotterdamse droogdokmaatschappij en in de avonduren volgde Van Bodegom werktuigbouw-

Bewondering Maar ook in Oost-Groningen wil-

de Van Bodegom meer doen dan alleen maar een lts runnen. moesten worden bij-

•

geboren Veendammer heeft in zijn leven wel voor hetere vuren gestaan.

kunde. Pas daarna maakte hij de overstap naar het onderwijs. "Ik wilde wat ik had geleerd, overdragen aan anderen. Ik heb eerst pedagogie gestudeerd. Daarna wiskunde. Dat laatste had ik nooit moeten doen, want op school was ik altijd de sigaar. Ik moest altijd de wiskunde-uren opvullen van zieke leerkrachten. En wiskunde is een saai vak. In Delft heb ik zes jaar op een technische school gewerkt. Na die periode was ik toe aan verandering van lucht, van werkklimaat, van leven. Ik ben toen naar Aruba gegaan voor een vijfjarige klus om daar leraren op te leiden in technische vakken. Op een gegeven moment hadden we zoveel leraren opgeleid, dat het werk daar klaar was." "Ik schreef zeven sollicitatiebrieven naar Nederland en ik werd bij alle zeven instanties uitgenodigd voor een gesprek. Mijn broer reed me in tien dagen door heel Nederland om die sollicitatiebezoekjes af te leggen. In Voorschoten kon ik een beste baan krijgen, maar de woonomgeving stond me niet aan. Alles was met beton volgebouwd en dat stond me tegen. Ik was op de Antillen ruimte gewend en die vond ik uiteindelijk in Hoogezand. Daar werd ik algemeen adjunct-directeur van de scholengemeenschap." Na een jaar of vijf was voor mij de spanning eraf. Er was daar een goed directieteam en een goede directeur. Ik dacht: nu wil ik zelf iets leiden. Ik ben gaan kijken wat ik voor delinquente jongeren kon doen. Zo ben ik in de Achterhoek terecht gekomen bij een van de scholen van de stichting Aloysius. Ik ben nog steeds bestuurder van die school en van de landelijke stichting. Er zaten daar jongeren uit het hele land, die overal weggeschopt waren. Zeer moeilijk hanteerbaar. Echte schoffies, maar die moeten ook opgevangen worden. Dat vond ik een boeiende periode. Elke dag gebeurden er honderd nieuwe dingen. Maar hier en daar werden die scholen gesloten. Dat was in de periode dat het straathoekwerk moest worden gestimuleerd. Dat is wel mislukt, maar goed. Vanuit de Achterhoek kwam ik in Veendam terecht. In 1984 ben ik hier directeur geworden van de lts."

een eis van Nienhuis in het vorige bestuur. "Wat kan mij dat nou schelen. Onze vriend Apotheker heeft gezegd: het bestuur beslist. Als er genoeg geld binnenkomt, dan is de technisch directeur echt wel tevreden. Waarom zou hij daar zelf voor moeten zorgen? Die scheiding moet er duidelijk zijn. Ik denk dat Henk zijn handen vol heeft aan het invullen van zijn technisch directeursschap. Dat is niet niks. Daar moet hij heel veel voor doen. Zijn functie moet hij waarmaken. Die last ligt er op zijn schouders. Ik denk wel dat hij dat kan, maar daar zal hij hard voor moeten werken. En het is iets anders dan wat hij tot dusverre hier heeft gedaan. Hij heeft hier wat vrijheden gehad, maar als je tegen hem zegt: daarbinnen mag je je bewegen, dan doet hij dat. Maar hij moet wel weten dat zoiets wordt gecontroleerd." Toch zijn er maar weinig mensen, die Nienhuis kunnen sturen. "Dat heb ik de laatste tijd gemerkt, ja." U heeft daar met hem op school geen moeite mee? "Nooit. Nee. Kijk, hij is een goede leraar. En als er iemand ziek is, en er moet een bepaalde klus gedaan worden bijvoorbeeld met een bus leerlingen eigens naar toe dan zet hij zijn schouders eronder. Dan komt alles prima voor elkaar. Daar heb ik gewoon waardering voor. Ook doet hij niet moeilijk als hij een keertje niet naar een bijeenkomst kan gaan in Zeist. Als hij vraagt om erheen te gaan en ik zeg: dat kan niet, dan gaat hij niet zeuren. Op school heeft hij trouwens ook zijn hoofdbaan." Bent u niet bang voor de dubbelfuncties? Dat een ruzie hier zijn weerslag op school kan

Veendams nieuwe voorzitter Aart van Bodegom, achter de hoofdtribune van de Oostgroninger betaald voetbalclub, was weer toe aan iets extra's, aan een uitdaging. Hij heeft zelf ook bewondering voor mensen die naast hun hoofdbaan nog iets (Foto: Wolter Kobus) extra's doen. 'Dat zijn mensen die meer over hebben, diekunnen meer aan.' #

en omgeschoold om te kunnen voldoen aan de hogere eisen van het bedrijfsleven. Samen met Veendams burgemeester Hayo Apotheker richtte de schooldirecteur de stichting Boog (beroepsomscholing Oost-Groningen) op. Hij had weer iets om zijn schouders onder te zetten en zag zijn kans schoon om mensen te helpen die die hulp zo nodig hadden. 'Over de grenzen

van een schooltje heenkijken', noemt de Veendam-voorzitter dat Daarom heeft hij ook een bepaalde bewondering voor mensen die naast hun hoofdbaan nog iets extra's doen. Zoals Henk Nienhuis bijvoorbeeld, die naast de 25 lesuren op school nog veel meer uren per week steekt in de voetbalclub. "Dat zijn mensen die iets over

'Ik vind het een uitdaging om dit bedrijf te runnen.

Ik zie mij niet als iemand die op Nienhuis moet passen. Ik wil echt niet voor oppasser spelen, maar als iemand in de fout gaat, moet hij in de hoek gezet worden. Sterker nog, iemand die in de fout gaat, krijgt op zijn donder.' hebben. Die kunnen meer aan," zegt Van Bodegom. Vijfjaar na zijn aanstelling als di-

recteur van de lts kwam het ver-

zoek van burgemeester Apotheker om voorzitter te worden van de semi-profclub Van Bodegom niet helemaal ongelegen. Hij was kennelijk toch weer toe aan iets extra's, aan een uitdaging. Maar wat bewoog Apotheker om uitgerekend Van Bodegom te vragen? Ja natuurlijk, hij zocht managers voor het nieuwe bestuur, die buiten het voetbalcircuit hun sporen verdiend hadden. Maar, zo wordt in Veendam gefluisterd, Van Bodegom heeft het voordeel dat hij Henk Nienhuis de baas is. Op school is dat wel gebleken en de emotionele, licht ontvlambare technisch directeur heeft een voorzitter nodig die hem in de hand kan houden. Van Bodegom schrikt een beetje van die veronderstelling. "Ik zie me niet als een soort oppasser van Henk Nienhuis. Ik word hier toch geen voorzitter omdat er ene Nienhuis werkt? Nee, die grap

doet Apotheker mij niet aan. Daai ken ik hem ook goed genoeg voor. In verband met allerlei scholenfusies werken Apotheker en ik al een hele tijd met elkaar samen. Hij is ook voorzitter van de stichting Boog. Hij weet hoe ik met mensen omga en hoe ik mijn zaken regel. Verder zocht hij bestuursleden die weten hoe je besluiten neemt en die ook zorgen voor de uitvoering daarvan. En natuurlijk bestuursleden die ervoor zorgen dat iedereen zich aan de bestuursbesluiten houdt. Nee, ik voldoe niet aan het profiel van de gemiddelde voetbalvoörzitter. Ik kom niet uit de zakenwereld en ik heb ook nooit in een sportbestuur gezeten. Maar ik kan wel een bedrijf leiden. Ooit heb ik eens gevoetbald bij de A-junioren van Pernis-Excelsior. Maar ik weet niet eens of die club nog wel bestaat." Heeft u een idee hoe je een voetbalclub moet leiden? "Ik weet alleen hoe je een bedrijf leidt. En ik beschouw de profclub . als een bedrijf. Er gelden in de voetbalwereld misschien andere wetten dan in de maatschappij, maar die mogen de naam.wetten, denk ik, niet dragen. De sfeer is anders en er lopen andere mensen, maar je moet wel proberen er een bedrijf van te maken." -

"Dat heb je voor een groot deel zelf

in de hand. Als je een bedrijf leidt zoals een bedrijf geleid behoort te worden, dan hoefje niet bang te zijn voor je reputatie. Dan kom je ook niet in de problemen. Als je maar te goeder trouw handelt- Je moet natuurlijk wel de juiste beslissingen nemen. En als je signalen opvangt, dan moetje er wel iets mee doen. We hebben in het bestuur ook goede afspraken gemaakt over zaken waar we ons mee bezig zullen houden. Er zijn natuurlijk wel mensen geweest, die tegen me hebben gezegd: moet je daar nu wel instappen. Het is een wespennest. Nou, dat zie ik dan wel. Ik wil het zelf graag zien. Ik ben geen angsthaas. Uitdaging is een versleten woord, maar er gaan hier natuurlijk wel prikkels vanuit. Zeker in deze situatie van dit moment. Gaat u als leraar nu eerst een sociogram maken van de clubmensen? "Nee, dat is onzin. Ik ken de mensen goed genoeg. Ik denk wel dat er vrij veel pretenties zijn in deze club, maar sommige mensen moeten hier wel gestuurd worden. Daar ben je dan bestuur voor. Het kan ook wel eens voorkomen dat je impopulaire maatregelen moet nemen. Maar die moetje dan wel nemen." Dat heeft men hier de laatste tijd verzuimd. "Als ik zie wat hier de laatste tijd allemaal over de club in de kranten heeft gestaan, dan denk ik: dat kan toch niet. Ik denk dat dat ons niet overkomt. Misschien één keer. Natuurlijk kan nu ook iemand naar een journalist lopen en een vervelend verhaal voor de club ophangen. Maar dat kan maar één keer. Dan is hij gezien." Maar wat Henk Nienhuis toen gedaan heeft, zit een beetje in de aard van het beestje. Hoe wilt u hem veranderen? "In de eerste plaats kent hij ook het beestje dat hier zit. Ik heb nog nooit meegemaakt dat er iemand probeerde om op mijn stoel te gaan zitten. Hoe pak ik dat aan? •

Bethlehem. Zoals die taken op papier stonden... Nou, als je daarin al oorlog wilt inbouwen, dan moet je dat zo doen. Dat doen wij dus niet." Hoe doet u het? "Nou, als je de commerciële zaken -

neerlegt bij meneer A en bij meneer B, dan komen die lui elkaar gegarandeerd tegen. Als je dan ook geen oog hebt voor hun karakters Als je mensen dezelfde taken geeft en ze kunnen naar buiten toe ten koste van elkaar iets gaan betekenen en intussen weetje dat de karakters niet bij elkaar passen, dan dan ontstaan er problemen. De taken van Bethlehem en Nienhuis zullen elkaar dus niet overlappen. Bovendien, een technisch directeur, die commerciële activiteiten verricht... ja, .alles kan natuurlijk, maar ik vind dat een technisch directeur gewoon zijn baan moet invullen. Ik denk datje daar heel consequent mee moet omgaan." De technisch directeur mag zich straks niet bezighouden met commerciële zaken? "Nee, niet als verantwoordelijkheid. En hij krijgt zeker geen vrijheden op dat gebied." Maar dat was wel min of meer •

krijgen? "Ik kan de zaken goed scheiden. Het is de vraag of Nienhuis dat ook kan. Dat moetje altijd maar afwachten. We spelen een rollenpatroon. Er is een rol die hoort bij de school en een die hoort bij de voetbalclub. Het gaat goed zolang jeje maar aan die rollenpatroon houdt. Ik denk dat hij wel eens uit zijn rol valt. Maar ik niet. Ik denk dat ik dat wel kan. En Henk zal wel moeten. Dat zal hem worden opgelegd. Hij wekte trouwens niet de indruk ongelukkig te zijn met mijn benoeming. Hij weet wat hij aan mij heeft. Dat geeft hem ook zekerheid en veiligheid. Het betekent misschien een beperking van zijn vrijheid, maar dat is wel goed. Maar hij weet in elk geval wel dat hij vandaag net zo ver kan gaan als morgen en niet verder. Hij is iemand die de ruimte zoekt. Als hij die krijgt, vult hij hem ook in." Dus hij kan niet meer openlijk verklaren wat er in de club niet deugt? "Nee, absoluut niet. Dat hebben we hem ook al wel verteld. Henk is een belangrijke rader in het geheel, maar het moet niet zo zijn dat de BV Veendam gelijk is aan de BV Nienhuis. Dat zou te gek zijn. Dan krijg je dat iemand onmisbaar wordt. Dan bouw je een kaartenhuis op, dat in elkaar dondert als hij vertrekt. Dat is helemaal verkeerd. Dat moet niet en dat hóeft ook niet. Als ik nu Thiemo Meertens zie coachen, dan zeg ik: potverdikke, dat is een vent, die kan dat wel aan. Vorig jaar hadden we een andere trainer en deze man neemt dat zo over. Dat is een goede zaak. Ook een bewijs dat hier niemand onmisbaar is. En zo hoort het ook. Dat dat niet altijd zo is in de voetbalwereld, komt omdat men een club niet altijd ziet als een bedrijf. Het clubbeleid moet ook niet afgestemd zijn op één persoon. Er moet continuïteit in het beleid zitten. Ons beleid? We kijken straks eerst naar een verbreding van het financiële draagvlak. Als we nu al in ons hoofd hebben, dat Veendam direct terug moet naar de eredivisie, dan zouden we morgen al fi•

„

Chicanes Was u op de hoogte van de situatie bij deze club? "Jawel, ik heb alles van de laatste tijd goed gevolgd. Ik wilde elke maandag ook weten wat er in het weekeinde was gebeurd en op onze school praatte ik daarover natuurlijk wel met Nienhuis en ook met Henk Kok, die ook op onze school werkzaam is. Het ging me wel aan het hart dat het de laatste tijd niet zo goed ging. Dat deed me wel pijn. Ik vond ook de uitstraling naar de gemeente Veendam en de Veendammer gemeenschap bijzonder slecht. Door allerlei chicanes kwam de BV Veendam steeds slecht in het nieuws. Dan dacht ik vanaf een afstandje: bestuur, daar moetje verdikkeme wat aan doen." Voorzitters komen niet altijd positiefin het nieuws. Bent u niet bang dat u uw reputatie in de waagschaal legt? -

Kijk eens, wij praten met onze medewerkers over hun taken die ze hebben. Daar hebben ze zich aan te houden. Die komen zwart op wit. Wie wel denkt dat hij daaromheen kan, komt ons vanzelf tegen. Bijvoorbeeld de takenverdeling tussen Nienhuis en

Vraag aan:

Onno de Jong

Begint aan zijn 35ste jaar als elftalleider/assistent-manager

bij Veendam.

Word je niet stapelgek met twee van die schreeuwlelijkerds van trainers om je heen?

•

"Haha. Je weet, ik kan makkelijk relativeren. Het gaat me allemaal het ene oor in en het andere weer uit, of omgekeerd. Ik blijf er laconiek onder, het doet me niets. Ik hoor het eerlijk gezegd niet eens meer, maar jullie journalisten letten daar wel sterk op. Thiemo Meertens is inderdaad net zo luidruchtig als Henk Nienhuis, maar wel opbouwend, vind je niet? Ik heb ook wel veel rustiger trainers meegemaakt, maar ze hebben allemaal hun momenten dat ze wat luidruchtiger zijn. De ene doet het tijdens de wedstrijd, de ander ervoor en weer een ander in de rust of erna. Trouwens, Nienhuis hoor je momenteel niet, ofwel? Maar hij zal zich nog wel eens vergissen, echt wel."

nanciën moeten aanboren. Of dat in een jaartje kan, moeten we nog even afwachten. Maar hier zijn echt wel mogelijkheden. Ook in het bedrijfsleven. We zitten in een opgaande economie. Ook in OostGroningen. Op termijn is het wel degelijk mogelijk hier een eredivisieclub neer te zetten. Daar gaan we wel vanuit. Dat moetje ook doen als je met sport bezig bent." "

Beschouwelijk Hoe kunnen Nienhuis en Bethlehem hier straks samenwerken? Kun je zoiets afdwingen met een taakverdeling? "Ik heb meer meegemaakt in het leven. Dat mensen elkaar na aan het leven stonden en dat dat goed werd uitgepraat. Dat ze tot tranens toe waren bewogen om eruit te komen. Maar dat is wel een proces dat meer tijd in beslag neemt dan een week. Voor hen is het een voorwaarde om hier te werken. Ze moeten samenwerken. Dat moeten ze natuurlijk zelf ook willen. Ik denk dat het wel kan. Van Bethlehem heb ik een hoge pet op. Ik denk dat dat een goede, integere vent is, die keihard wil werken voor de club. En ik denk dat er uit Nienhuis meer uit te i halen is, dan wat er nu uitgeko-.. men is. Zeker in zijn nieuwe functie. Maar ik denk ook dat er aan zijn image nog wat gedaan kan worden. Gedaan kan worden, is nog wat zacht uitgedrukt. Ik bedoel, dat zijn image bijgeslepen kan worden. Dat kan ook nog bij een 45-jarige. Daar ben ik van overtuigd. Ik wil daar wel aan werken. Zijn image moet veranderen. De man krijgt als technisch directeur een andere baan. Dat is meer dan alleen maar rustiger worden. Het veranderen van image, gaat voor mij nog verder. Ik heb een beeld voor ogen van een Franz Beckenbauer (bondscoach van West-Duitsland; HH) die beschouwelijk over voetbal praat en die daar heel slim mee omgaat. Daar kijk ik tegenop. Ik zeg niet dat Nienhuis zo'n -

'Er zijn natuurlijk wel mensen geweest, die tegen me hebben gezegd: moetje daar nu wel instappen. Het is een wespennest. Nou, dat zie ik dan wel. Ik wil het zelf graag zien. Ik ben geen angsthaas. Uitdaging is een versleten woord, maar er gaan hier natuurlijk wel prikkels vanuit. Zeker in deze situatie van dit moment' vent wordt, maar een beetje op weg daarnaartoe... dat moet er in zitten. Kijk, het snel opgewonden raken, het snel uiten en er snel iets uitgooien, dat is niet goed. Daar wil hijzelf ook aan gaan werken. Hij is een slimme man. Ik vind het onbegrijpelijk dat hij zich altijd zo laat gaan tijdens de

wedstrijden."

Moet Nienhuis op de bank blijven zitten? "Nee, dat is niet nodig. Daar hebben we een trainer voor." Hoe moet Nienhuis zich als technisch directeur gedragen? "Ik vind dat hij een wedstrijd moet bekijken als een bestuurder. En dat hij dus beschouwelijk is. En dat het veldwerk voor de trainer is en alleen maar voor de trajner. En die is ook de spreekbuis voor en na de wedstrijden. En niét een technisch directeur. Die heeft een heel andere rol. Als we Nienhuis op de bank zetten naast Meertens, dan doen we daar twee mensen onrecht mee aan. Meertens, want die wordt dan beknot in zijn vrijheden en Nienhuis, die zich in dat geval met verkeerde zaken bezighoudt. Die zou dan -

emotioneel gebonden blijven aan

het werk dat hij hier jarenlang heeft gedaan. Dat moet niet. Hij moet technisch directeur zijn. En die hoort niet op de bank te zitten." Ziet u het als een uitdaging om Nienhuis in het gareel te krijgen? "Ik vind het een uitdaging om dit bedrijf te runnen. Ik zie mij niet' als iemand die op Nienhuis moet passen. Ik wil echt niet voor oppasser spelen. Maar als iemand in de fout gaat, moet hij in de hoek gezet worden. Sterker nog, iemand die in de fout gaat, krijgt op zijn donder." Toch lijkt u me niet iemand die een ander op zijn donder geeft. "Ik ben blij dat u zoiets zegt. Maar ik kan het wel hoor." Zou u het een overwinning vinden om Nienhuis en Bethlehem met elkaar te laten samenwerken? "Ja, dat zou ik fantastisch vinden. Om te bewijzen dat het kan. Niet alleen voor mezelf, maar vooral voor hen." -

•

HENKHIELKEMA

Nieuwsblad van het Noorden

De voorlopige A-selectie waarmee Emmen aan het Grote Avontuur in de wondere wereld van het betaalde voetbal begon, telde in de zomer van 1985 23 spelersnamen. Cees Spaans was één van hen. Hij is, vier jaar later, nog altijd van de partij. "Verder is alleen

'rnimw

donderdag 10 augustus 1989

Spaans en Emmen voor beslissend jaar

"In de eerste plaats zie ik hem niet als collega, want hij is geen journalist. Er waren bij ons plannen om hem vanwege zijn autoriteit in te huren als een soort columnist. Op zich was dat acceptabel, want een gezaghebbend figuur als Michels kun je uitnodigen zijn visie te geven. Als sectiebestuurslid is hij echter niet langer onafhankelijk en daarom voor ons onaanvaardbaar. Vlot babbelend is hij ook niet, eerder is hij een bedachtzaam pratende man. Geen bedachtzaam pratende collega, dus."

beetje voor een tussenweg gekozen. Maar het is een

waaraan het bijna ten onder ging en de zwakke

desillusie geworden." "De eerste tien wedstrijden ging het nog goed. We hebben zelfs nog in het linkerrijtje van Studio Sport gestaan. Maar na de winterstop was het muizen. Te veel jongen hadden puur op kracht gespeeld. Dat brak ons op. Al vind ik wel dat er toen meer had ingezeten dan de achttiende

prestaties die werden geleverd. Een achttiende, een zestiende en nogmaals twee achttiende plaatsen zijn tenslotte geen klasseringen om fier met de borst vooruit te lopen.

HL_

Spaans' competitie-optreden in het 'eerste' bleef beperkt tot die ene invalbeurt. Feyenoord leende hem in februari 1984 uit aan buurman Excelsior, waarvoor hij tien maal in de eredivisie speelde; drie keer in de basis, zeven keer als invaller. Het seizoen erop riep Thijs Libregts hem terug naar de Kuip. "Ik kreeg een verhoogde aanbieding, had daarom nogal wat verwachtingen, maar moest na een maand al terug naar de tweede selectie. Libregts had zijn competitie-elftal snel klaar en ik viel uit de boot. Ik had nog wel bij Feyenoord kunnen blijven, maar

De Studio-Sportyerslaggever over de eventuele aanstelling van sectiebestuurslid betaald voetbal en oud-bondscoach, Rinus Michels, als verslaggever bij Studio Sport of TV 10: Zie jij in Michels een acceptabele en vlot babbelende collega?

dusver van een koude kermis is thuisgekomen. De enige Drentse Betaald Voetbal Organisatie (BVO) oogstte vooral hoongelach. Dit vanwege het financiële wanbeleid dat werd gevoerd, de interne twisten

RodaJC(4-l).

Vraag aan:

•

JaapLampe, onze verzorger, er nog." Spaans heeft veel fout zien gaan bij de club die opgewekt de rijen der (semi) profs binnenwandelde, maar tot

allemaal veel beter gaan, denkt Cees Spaans. Móet het ook veel beter gaan, weet hij. "Want dit is het beslissende jaar. Als we weer zo spelen als de afgelopen seizoenen, dan zal het heel moeilijk worden. Vorig jaar kwamen er al beduidend minder toeschouwers...het nieuwtje is er af. De mensen komen nu niet meer om betaald voetbal te zien, ze willen nu prestaties zien." Cees Spaans, van 27 september 1963, heeft zes jaar bij Feyenoord gevoetbald. Op zijn zeventiende kreeg hij een contract aangeboden dat hij gretig en trots van zijn handtekening voorzag. "Als Rotterdammer kom je natuurlijk het liefst voor Feyenoord uit." In het seizoen 1982-1983 debuteerde Spaans in de hoofdmacht van de ooit gevreesde club uit Zuid. Dat gebeurde als invaller voor Sjaak Troost in de uitwedstrijd tegen

Evert

ten Napel

plaats waarop we uiteindelijk

terecht kwamen." "Het tweedejaar kregen we wat versterkingen. Qua voetbal vond ik dat ook Emmens beste seizoen.

Daarna kwam die financiële strop. Verlangen valt weinig te verwijten. Hetzelfde geldt voor Ben Hendriks. Het ontbrak de club aan de financiële middelen om net dat kleine beetje extra kwaliteit aan te trekken. Dit seizoen lijkt er wat meer

•

Cees Spaans is de enige voetballer die bij Emmen is overgebleven van de groep die 4 jaar geleden begon met het Emmer avon(Foto: Jan Anninga) tuur in het betaald voetbal.

daar voelde ik na dat rampjaar niets meer voor. Ik denk trouwens ook dat Feyenoord liever van me afwas."

In juni 1985 ging Spaans in zee met Emmen. Hij onderschreef een eenjarige verbintenis en kwam als zevende contractspeler bij de jongste BVO in de boeken. Edu Nandlall, Henri Pelleboer, Grads Fühler, Walter Waalderbos, Ted Venema en Wim Vos waren hem voorgegaan. "Via Fred Blankemeyer (destijds bestuurslid van Feyenoord-red.) ben ik in contact gekomen met Theo Verlangen." Aanvankelijk voelde Spaans bitter weinig vooreen overgang naar het 'hoge' Noorden. "Ik vond Emmen wat te ver weg. Om die reden had ik even eerder VVV ook afgezegd. Behalve van Emmen en VVV had ik ook nog aanbiedingen van SVV en RBC." Doordat Verlangen halsstarrig

bleef aandringen en ook zijn vriendin hem een duwtje in de rug gaf, ging Spaans uiteindelijk overstag. "Toen ik tegen Verlangen zei dat ik Emmen te ver weg vond, reageerde hij met: 'Hoe kun je dat nou zeggen als je het niet eerst hebt ondervonden.' En vriendin zei: 'We kunnen' toch een keertje gaan kijken. Bevalt het ons dan niet, dan zeggen we gewoon dat we het niet doen.' We zijn dus gegaan. En ik moet zeggen, de eerste aanblik was direct goed. Er stond een goede accommodatie, de omgeving sprak me aan en ze hadden grootse plannen. M'n vriendin en ik hebben toen tegen elkaar gezegd: 'We kijken het een jaar aan'. En ik heb vervolgens een eenjarig contract getekend." Zijn verbintenis, die aan het eind van dit seizoen afloopt, heeft Spaans daarna al drie maal verlengd. Met andere woorden:

het bevalt hem in het Drentse land. Zo goed zelfs, dat hij met de gedachte speelt zich er blijvend te vestigen. "Ik heb hier niet voor niets al een huis gekocht. Emmen heeft er bovendien voor gezorgd dat ik werk kreeg. Ik ben assistent-accountant bij Feyenoord was ik full prof. En ook mijn vriendin heeft hier een baan gekregen." Aanpassingsproblemen zegt Spaans nooit gekend te hebben. "Ik ben direct geaccepteerd. De Drent vindt zichzelf stug, maar ik heb daar een andere visie op. Hij is wat afwachtender dan de westerling, maar van die vermeende stugheid heb ik nooit iets gemerkt. Het zal best zo zijn dat de Drent de kat eerst uit de boom kijkt, maar hij haalt de kat ook binnen als hij hem niet kent. Prestatief gezien heeft Spaans tot dusver nog geen voldoening aan zijn overstap beleefd. "Ik ben met -

hoge verwachtingen naar Emmen gekomen. Een club die van start gaat in het betaalde voetbal heeft uiteraard de aspiratie er wat van te maken, niet om onderaan te bungelen. Ik vond ook dat we bij het begin een goed spelersarsenaal hadden...Fühler, Waalderbos, Pelleboer, dat zijn toch jongens die hun sporen al hebben verdiend. En er waren ook talentvolle amateurs aangetrokken. Ik had er dus wel vertrouwen in."

Groeiproces "Niet dat ik verwachtte dat we ineens door zouden stoten naar de eredivisie, het zou een groeiproces moeten worden, zo dacht het bestuur er ook over. Verlangen was daarom ook voor driejaar aangetrokken. Emmen had, ook qua financiële middelen, een

financiële ruimte." De aankopen die Emmen deed, wijzen daar inderdaad op. Spaans: "Op papier hebben we een beter elftal dan vorig jaar." Hij somt op. "Patrick Bosch is een heel duidelijke versterking. Die kon goed mee bij FC Twente toen hij fit was. Ben Haverkort is ook een duidelijke versterking, dat is een volwaardige eerste-divisiespeler. Van den Wildenberg heeft zrjn sporen eveneens verdiend. Jan de Jonge heeft bij Heerenveen tussen de vijftien en twintig goals gescoord, is dus een aanwinst. Al

hebben we er natuurlijk ook een

verloren (Willem Brouwer, die

door Veendam werd aangetrokken) die er vijftien

heeft gemaakt." "Met deze ploeg," vat Spaans samen, "moeten we in de middenmoot kunnen spelen. We hebben ook geen andere keus, dit is het beslissende jaar. Er moeten gewoon resultaten komen." Emmen moet ook meer op resultaat gaan spelen, stelt Spaans. "Vooral in een uitwedstrijd mag je best wel eens voor één punt gaan. Vorig jaar kregen we vaak de complimenten van de trainer van de tegenpartij

voor ons leuke spel. Maar hij ging wel met twee punten naar huis, dan is het gemakkelijk praten. Wat koopje voor complimenten, het gaat om de punten. Aan het afgelopen seizoen heb ik minder plezier beleefd. We kregen zo veel goals om de oren datje er af en toe suf van werd. En als prof voel je het aan het eind van de maand ook als je minder in je loonzakje hebt."

Teleurstellend Spaans' eigen prestaties in vier jaar Emmen zijn eveneens teleurstellend. Hij onderschrijft dat volmondig. "Ik denk zelfs dat ik hier achteruit ben gegaan. Vorig jaar heb ik zelfs een uitermate zwak seizoen gedraaid. Oorzaken? Moeilijk te zeggen. Sinds ik hier ben. heb ik een paar zware blessures

gehad...gescheurde enkelbanden

en een knieblessure. Ik heb daar nu weliswaar geen last meer van,

maar je carrière stokt er wel

door." Verder is Spaans van mening dat trainer Hendriks onjuist gebruik maakt van zijn sterke punten. "Ik ben geen man van de gouden actie. Ik moet het van mijn werklust hebben, veel meters maken. Maar ik ben te vaak weggestopt aan de zijlijn, waardoor ik anders moest gaan voetballen dan mijn natuur is." Bij de aanvang van dit seizoen lijkt vooralsnog helemaal geen basisplaats voor de import-Drent weggelegd. Spaans: "Hendriks heeft dat al min of meer laten doorschemeren. Ik zal er voor knokken om terug te komen, maar eerst zal ik eens bij Hendriks informeren wat er mis met me is. Want als je niet weet watje fout doet, weetje ook niet waar je aan moet gaan werken. En ik ben natuurlijk niet naar Emmen gekomen om op de bank te gaan zitten." •

JANMENNEGA

Fokko Kalk: Emmen-supporter voor het leven Voor het eerst sinds 57 jaar miste Emmenaar Fokko Kalk (80) afgelopen voetbalseizoen een

thuiswedstrijd van de hoofdmacht van Emmen. Dat had niets uitstaande

met de slechte prestaties van de profvoetballers uit de Zuidoosthoek van Drenthe in de eerste divisie. Nee, Kalk lag in het

ziekenhuis. Tijdens het rondbrengen van aanplakbiljetten van de club was hij in elkaar gezakt en dat betekende een verblijf van enkele weken in het ziekenhuis. Het lopen gaat hem nog niet best af.

TB elukkig gebeurde het aan het einde van de competitie," zegtKalk, "ik heb daardoor maar één wedstrijd gemist." Het sportpark De Meerdijk is z'n tweede woning. Hjj vertoeft er vrijwel dagelijks. Geen training van de eerste selectie, de A- en B-junioren of het eerste amateurelftal slaat Kalk over. 's Avonds een kaartje leggen in de kantine en met de andere makkers uren praten over voetbal in het algemeen en Emmen in het bijzonder. Niet alleen de thuiswedstrijden zijn voor Kalk vast pandoer, met zijn maat Piet Bosma bezoekt hij ook nog de meeste uitwedstrijden van

Emmen.

Trouwens, dankzij zijn passie voor Emmen vond Kalk z'n oude liefde van bijna 60 jaar geleden terug. Zijn vroegere verkering herkende hem van een foto in de krant waarin hij als initiatiefnemer van een inzamelingsactie voor de club werd opgevoerd. Zij nam contact op. De vriendin (77): "Ik wist niet beter dan dat Fokko dood was." En sinds december vorig jaar komt Fokko weer bij haar over de vloer, in Assen. "Alleen met de Kerstdagen liet hij mij zitten. Was er ook iets met voetbal. Voetballen is voor hem belangrijker dan het meisje. Het is vroeger niets tussen ons geworden, omdat ik nóg een lieve man kende, al veel langer dan Fokko. Die had ik al eerder m'n woord gegeven, maar die is negen jaar geleden gestorven." Kalk hoort het allemaal

speelde hij -afkomstig uit Sappemeer-bij Hoogezand Sappemeer Combinatie (HSC). Een op drie plaatsen gebroken enkel maakte een einde aan zijn kortstondige carrière. "Je weet hoe dat vroeger ging; van het zetten van een gebroken been wisten ze niet veel. De enkel

groeide scheef aan." Als kermisreiziger kwam Kalk in Emmen terecht, vestigde zich daar en raakte haast direct verliefd op de plaatselijke voetbalclub. "Ik werd vrachtrijder en heb als zodanig veel werk voor de club gedaan. In de oorlogsjaren was ik één van de weinigen die

glimlachend aan. Zijn gedachten zijn al weer bij Emmen, bij het komend seizoen. De verwachtingen van de supporter zijn hoog gespannen. "Ik reken een beetje op een periodetitel. Er zijn 6 kansen, het ligt wat gunstiger dan vroeger, toen er maar vier periodetitels waren te behalen. Ja, en af en toe denk ik wel eens aan de eredivisie. Maar zo ver is het nog niet. Daar is Emmen nog niet rijp voor. Het zou leuk zijn als we de nacompetitie halen en dan net in de laatste wedstrijd worden uitgeschakeld. Is goed voor de kas en ook beter voor de club. Eredivisie is nog niet voor ons weggelegd. Dat komt nog wel. Ik droom er wel eens van en

ik hoop het in elk geval mee te maken." Zelfheeft Kalk nooit voor Emmen gevoetbald. In zijn jonge jaren

Fokko Kalk kwam als kermisreiziger in Emmen terecht, vestigde zich daar en raakte haast direct verliefd op de plaatselijke (Foto: Jan Anninga). voetbalclub.

•

had en daarmee ging ik met de voetballers op stap. Ook daarna heb ik nog een tijd Maar dat nam de oude Lanting uit Klazienaveen al snel over, die had nog een bus onder het hooi staan, verstopt in de oorlog. Dat was in feite de mooiste periode met Emmen, ondanks de beroerde omstandigheden. We gingen overal heen en hadden veel plezier." een vrachtwagen

Emmen staat aan de vooravond van het vijfde seizoen in het betaalde voetbal. "Ik vind het nog steeds geweldig dat we betaald voetbal spelen. Ja, af en toe schieten je de tranen in de ogen als er weer wordt verloren. Maar ik vind het nog steeds een prima beslissing. En ik geloof dat het dit jaar goed voor elkaar is. Emmen eindigt vast en zeker niet weer in de onderste regionen. Het ziet er gunstig uit. Rudy Metz is niet zo zwaar meer. En Jan de Jonge is -als hij van Heerenveen komt- een versterking. Dat Willem Brouwer naar Veendam is gegaan, is geen verlies. Nu komt Gerrie Schaap beter uit de verf. En hoe heet die kleine linksbuiten ook al weer, o ja, Mare Zegerius groeit per wedstrijd. Zijn voorzetten komen haarscherp aan. Het bestuur heeft goed en verstandig aangekocht en de spelers weggejaagd die toch niets meer worden." Een hele hoge pet heeft Kalk op van Emmen-trainer Ben Hendriks. "Die moeten ze direct een vijfjarig contract laten tekenen. Zoals die met de club bezig is. Hendriks is de hele dag op De Meerdijk. Hij loopt samen met Elly (bedoeld wordt Elly

Rodenburg van de Business Club Drenthe, de organisatie die Emmen financieel ondersteunt-ph) sponsors af. Hij doet er meer voor dan Theo Verlangen die de eerste driejaar trainer was. Met Verlangen is het op niets uitgedraaid. Theo heeft de club verschrikkelijk veel geld gekost. Die ging naar Engeland voor spelers, dat leverde hoge onkosten op, maar geen speler. Verlangen had beter het eerste jaar kunnen vertrekken naar FC Groningen. Was beter geweest voor ons." Ook de trainingsaanpak van Hendriks spreekt de supporter meer aan. "Hendriks laat ze lang niet zo wild trainen. Verlangen liet ze heel scherp trainen. Bij hem namen we altijd een draagbaar mee naar de training. Er vielen altijd wel een paar gewonden."

Noodklok Toen vorig seizoen de prestaties uitbleven, luidde Kalk de noodklok. Hij startte een inzamelingsactie om spelers aan te kunnen kopen en daaruit ontstond de Vriendenkring Emmen. Bestemd eigenlijk voor de supporters die wat minder draagkrachtig zijn en zich geen lidmaatschap kunnen veroorloven van de Business Club Drenthe. De Vriendenkring vond bij het bestuur erkenning en krijgt nu zelfs een eigen ruimte op het sportpark De Meerdijk. "Dankzij ons kon Patrick Bosch (FC Twente) worden gekocht. Is een goeie. De noodklok is nu

gelukkig niet meer nodig. De club heeft er beroerd voorgestaan. Maar nu is de situatie financieel een heel stuk beter. Het begin voor een nieuw en beter Emmen is er. In het begin van het betaalde voetbal wilden spelers helemaal niet voor Emmen voetballen. Nu begint het te komen dat ze wél willen en dat is een goed teken." Kalk heeft in de jaren bij Emmen veel spelers en trainers zien komen en gaan. "Emmen heeft verschrikkelijk veel talent gehad. Daar had je een profclub van kunnen laten draaien. En trainers als Wim van der Heuvel (Valthermond) en Koen Schonewille (SVBO) waren hele besten voor Emmen. Ik hoop altijd nog eens dat Van der Heuvel bij Emmen terug komt, als Hendriks bijvoorbeeld weggaat." Het doetKalk in elk geval zichtbaar goed dat de perspectieven voor Emmen wat gunstiger lijken. "We hebben in de oefencampagne goed gespeeld. Vorig jaar stond ik echt vaak met tranen in de ogen te kijken. Het voetbal was niet echt slecht, maar toch werd steeds verloren. Je werd uitgelachen als Emmen-supporter. Emmen zat echt in een diep dal, maar echt, daar kruipen we nu uit. Reken daar maar op. En wie weet gaat de club nog eens Europa in. Nee hoor, dat is een geintje. Maar wie weet halen we wel ooit de eredivisie."

•

PETER HOMAN

ieuwsblad van het Noorden

Landskampioen PSV nam zich een paar jaren geleden voor een club met allure te worden. De Eindhovenaren werden vaak als 'provinciaaltjes' afgeschilderd. Daar kwam drastisch verandering in met de komst van westerlingen als Vanenburg, Gullit en Lerby, het veroveren van een paar kampioenschappen, de bouw van een sjieke tribune en het raadplegen van een kleurendeskundige voor de aanleg van de vloerbedekking in de catacomben. Sinds het vorige seizoen lopen de spelers en begeleiders er ook heel modieus bij in hun

clubkostuum.

Verantwoordelijk voor de snit is Peter van Holland, mode-ontwerper uit Roosendaal. Een clubkostuum voor voetballers was er twintig jaar geleden al Haarlem was één van de eerste profclubs die daarmee begon maar het is sinds kort dat mode-ontwerpers worden ingeschakeld. -

HU-

onTwTerpvan Holland een 'pak'

voor de Feyenoord-spelers. Maar

daar kreeg de op één na grootste

confectiemakers van Nederland

alleen maar nachtmerries van. "Pure anti-reclame was dat," roept Van Holland uit, "ik heb het toen wel gedaan, maar ik zal me nu wel even bedenken als ik voor Feyenoord iets ga ontwerpen. Via oud-speler Coen Moulijn, die in Rotterdam een grote kledingzaak heeft, ben ik er destijds ingerold. Hij is een klant van me en vroeg of ik iets voor de club wilde doen. Prachtig. Ik bedacht een colbert

'Sommige spelers gingen

ineens andere sokken dragen of een heel andere kleur overhemd. En ze hadden schoenen aan, die zo versleten waren, dat ze niet eens meer gepoetst konden worden.' met van die brede schouders. Dat was driejaar geleden heel

modieus. Het was een brutaal colbert met een contrasterende kleur pantalon. Das, overhemd en sokken maakten van het geheel een mooie combinatie. De club was tevreden, maar ik niet." "Weetje wat er gebeurde? Sommige spelers gingen ineens andere sokken dragen of een heel andere kleur overhemd. En ze hadden schoenen aan, die zo versleten waren, dat ze niet eens

fmmVi

donderdag 10 augustus 1989

Zo rot ze

Wonderspons nog altijd

prominent

speelden, zo rot gingen ze gekleed meer gepoetst konden worden. Zo rot ze voetbalden, zo rot gingen ze gekleed ook. Op een gegeven moment moest er een

presentatie-foto gemaakt worden. Ik zat in het buitenland en ik had geen assistent beschikbaar om er naar toe te sturen. Nou, er waren spelers die hadden géén sokken aan. Eerlijk waar. Later ben ik nog eens een keertje wezen kijken na afloop van een wedstrijd. Ik zag allemaal verkeerde sokken en verkeerde overhemden, terwijl we daar met de club duidelijke afspraken over hadden gemaakt. Nee, de discipline ontbrak en dat deed me wel pijn, want het waren daar wel lollige mensen. Ik stond op de lichtkrant en had in het stadion een groot reclamebord, maar de presentatie van de spelers deugde niet." Het vorige jaar ging de in Rotterdam geboren ontwerper ("Noem me maar kledingarchitect") toch weer in zee met een voetbalclub: PSV. Hij vindt het op zich wel een interessante opdracht om voor twintig verschillende mensen hetzelfde te ontwerpen, waar ze ook allemaal achter moeten staan. Van Holland greep de kans ook aan uit commerciële overwegingen. In het modewereldje heeft hij immers niet de naamsbekendheid van een Max Heymans of een Frans Molenaar of een Frank Govers. Op zich is dat logisch, want Van Holland houdt zich niet bezig met damesmode ("die hoofdpijn wil ik er niet bij hebben") en zeker niet met de haute couture. Sterker nog, hij walgt van zijn beroemde collega's. Hij wil ookniet in het mode-circuit horen. "Als ik in Amsterdam in een kroeg stap en ik kom Heymans tegen, dankent hij me niet eens." "Nee, ik moet niet veel van mijn collega's hebben. Ze hebben me te veel bla bla, te veel glitter en ze zijn ook klef. Ik,houd me bij mijn confectiecollectie. Haute couture in Nederland? Dan ben je met een hobby bezig. Een modeshow kost je ongeveer twee ton. Ik wil ook nog wel wat geld verdienen. En voorlopig verdubbel ik elk jaar mijn omzet en dat is echt geen miljoentje of twee. Als Rotterdammer ben ik gewend om hard te werken. Ik rijd niet naar

Amsterdam om me in het wereldje te begeven. Daar ben ik veel te nuchter voor. Ik ben als simpel verkopertje begonnen en nu heb ik een bedrijf en ontwerp ik herenconfectie. Ik oriënteer me al in het buitenland voor nog meer afzetmogelijkheden." Van Holland zegt niet zonder trots dat hij de opdracht van PSV heeft overgenomen van de beroemde Frans Molenaar. "Ik vind het wat flauw om collega's te katten, maar hij is ook zo'n grote lul. Hij stuurde PSV een keer flanellen kostuums. En je weet wat een flanellen kostuum is? Als je met dit zomerweer daarin gaat zitten, dan sterf je gewoon af. En vervolgens loopje als een hobbezak weg. Dat is Frans Molenaar. Niet doordenken. Die ontwerpt om zichzelf te bevredigen. Hij heeft in zijn huis ook overal foto's van zichzelf hangen. Laatst liet hij in het Algemeen Dagblad schrijven dat hij in een Jaguar rijdt. Wie interesseert dat nou? Dat is toch helemaal niet belangrijk? Hij wilde even laten zien dat hij bet gemaakt heeft. Ik wil in principe

Vraag aan:

je tegenwoordig nog verzorgers het voetbalveld oprennen met de ouderwetse waterzak en de spons? In deze tijd van haptonomen en futuristisch gemodelleerde koelboxen verwacht je eerder een handzaam spraybusje

L__pe

met het koudmakende chlooraethyl. Navraag bij

Peter van Holland, getooid in PSV-shirt, enkele maanden geleden temidden van de spelersgroep (Foto: GPD). bij de presentatie van de officiële clubkleding, die door hem werd ontworpen.

•

geen Jaguar rijden. Dat gekke koppie van mij boven dat raam uit. Ik zie het al. Dat staat net zo slecht als een kostuum van mijn concurrent. Nee, die opdracht bij PSV, daar kwam Molenaar niet uit." Dragen de PSV'ers geen verkeerde sokken? Van Holland: "Ik heb nooit gehoord dat het daar een puinhoop is. Ik heb zelf een of twee keer gekeken, gecontroleerd. Maar dat is daar niet nodig. Als je daar het stadion binnenkomt, dan weetje dat het wel goed zit. Ik heb

Gerard Kuilman

De in Zeerijp woonachtige voorzitter van de supportersvereniging van FC Groningen: Hoe volg jij straks de wedstrijden van FC Groningen op de kabel?

"Ik heb geen kabel, dus ik zal kennissen moeten vragen het voor me op te nemen. Ik volg natuurlijk zelf zo veel mogelijk wedstrijden, maar alles volgen is niet mogelijk. Ik ga nog wel mee naar Denemarken. TV 10 komt echter pas later in de lucht, dus geldt dat probleem dan nog niet. Het is maar afwachten waar we in de tweede ronde belanden. Hier in Zeerijp zijn we op een schotel aangewezen. Die dingen zijn duur, maar het is ook nog afwachten hoe de ontvangst is. Ik vind het al met al best vervelend. Toch liggen voor mij best oplossingen binnen handbereik. In het supportershome hebben we ook video, dus uiteindelijk lukt het allemaal wel."

mijn filosofie met directeur Ploegsma besproken en verder kon ik mijn gang gaan. Ik heb voor PSV gekozen voor een

zakelijk kostuum. Ik vind dat zoiets bij deze club past. Dus een zakelijke lijn. Maar wat ik gemaakt heb, onderscheidt zich in elk geval van andere clubkostuums. Het zit hem in nuances die toch opvallen. Maar ik wil geen pakken maken, waarbij iedereen zich omdraait en zegt: Jezus, wat heeft die nou aan? Een voetballer mag geen trut worden." Het is Van Holland trouwens wel opgevallen dat de meeste sportkleding van de teams er allerminst modieus uitzien. Uitgerekend PSV voetbalt immers in zo'n beetje het saaiste tenu van Nederland. Een effen rood shirt met een effen wit broekje. "Ja hoor, daar zou ik ook wel eens wat mee willen doen. De ideeën schud ik zo uit mijn mouw. Een voorbeeldje? Waarom moeten de streepjes altijd horizontaal? Die kunnen toch ook verticaal?" Wat dacht je dan van Sparta? "Oh ja, Sparta heeft die strepen verticaal. Dat moet ik natuurlijk weten als Rotterdammer." Het ontwerpen en leveren van clubkostuums ("De spelers krijgen elk halfjaar een nieuw kostuum, dat heel anders is dan dat ze droegen") ziet de ontwerper-zakenman uit Roosendaal als een mogelijkheid wat naamsbekendheid te krijgen. Van Holland: "Ik ontwerp geen extravagante dingen. Ik begeef me niet in het circuit en ik mijd mijn collega's. Ik slijm ook niet met journalisten. Het zal dan wel iets langer duren met de

naamsbekendheid, maar dat vind ik niet erg. Ik verkoop ook geen bla bla verhaal. Ik verkoop eerst mijn artikel en daarna kom ik zelf wel. Ik maak iets wat de gemiddelde Nederlander begrijpt. Ik werk niet voor een paar freaken, die een kostuum van tweeduizend gulden kopen. Begrijp je?" "Ik doe het zo: ik ga op terrassen zitten, ik ga naar Amerika, ik ga naar het voetballen en ik zit in de kroeg. Dat zijn allemaal invalshoeken. Dat gooi ik allemaal in een pannetje. Dan ga ik roeren en wat daaruit komt is een gemiddelde.

Het mag nooit zo zijn dat je in mijn kostuum door mensen wordt nagestaard dat overkomt die voetballers dus ook niet.' Daarnaast wil ik kostuums maken die betaalbaar zijn. Ik kan ook wel grote reclamecampagnes opzetten, maar dan worden mijn produkten wel duurder. En ik ben ook wel een beetje eigenwijs. Als iedereen zegt, dat de kleur zwart het gaat worden, dan houd ik aan de kleuren vast. Een beetje brutaler dan het gemiddelde. Als de mensen bruin willen, gooi ik er een druppeltje oranje bij. Ze blijven dan wel kopen. Maar het mag nooit zo zijn datje in mijn kostuum door mensen wordt nagestaard. Dat overkomt die voetballers dus ook niet."

•

HENKHIELKEMA

In de 'kantine' van de Up-side geen patat mèt In de 'kantine' van de Up-side kun je geen patat mèt bestellen. Nog nooit van de Up-side gehoord? Het is de verzamelnaam van de VlP's in het moderne voetbalstadion. Een VIP is een heel belangrijk persoon. Een VIP heeft geld, een VIP heeft aanzien en een VIP is tegenwoordig een voetbalsupporter die door de club als een vorst wordt ontvangen. Zo'n VIP-behandeling kost geld, maar dat heeft hij er graag voor over. Hij wil in het stadion gezien worden door andere VlP's, hij wil zich manifesteren in het glamourwereldje van het betaalde voetbal en hij krijgt het zelfs voor elkaar om na afloop van een wedstrijd met enkele spelers te praten.

jax was jaren geleden aeeersteprofclubdie de markt voor deze bovenlaag van het voetbalvolk onderkende. Veel zakenmensen, die hun relaties wilden verwennen, waren de nachtclubs meer dan beu en het eten kwam hen de neusgaten uit. Ze ontdekten de voetbalwedstrijd als trefpunt. Met zalm en champagne in de skybox van Ajax. Big Business! Vandaar dat de meeste voetbalstadions een VIP-room hebben geschapen voor de

Up-side. In Amsterdam in de Meer is hun kantine een luxueus restaurant. Dineren in 'Le Bocal' is alleen toegestaan voor de skybox-bezitters en hun introducés. Ajax bouwde twintig kleine huiskamertjes, die werden opgehangen aan de onderkant van het tribune-dak. Er zijn boxen van vier, zes en acht personen. Kosten: tien mille per jaar per stoel. De huur is voor minimaal driejaar. Wie een achtpersoons skybox huurt, betaalt dus een kwart miljoen gulden. Per wedstrijd is dat ongeveer 500 gulden per persoon. De animo is overweldigend. Er staan momenteel twintig bedrijven op de wachtlijst. FC Groningen denkt er over om ook in het Oosterpark-stadion van die skyboxen te bouwen. Voorlopig moet de Up-side het hier nog doen met de business-room, waar honderdtwintig personen elkaar 'op niveau' ontmoeten. De skybox-bezoeker arriveert bij Ajax meestal een paar uur voor de wedstrijd. Hij wacht op zijn introducé in 'Le Bocal'. Met een tevoren toegestuurd pasje openen zich alle hekken rond het stadion. Hij parkeert zijn auto op het stadionterrein en begeeft zich per lift naar boven. In het restaurant volgt de lunch. Gebraden fazant, lamsbout en kalfsbiefstukken pronken op de menukaart. Hier is het alcoholverbod in stadions niet van toepassing. De Up-side leeft boven de wet. In de box bevindt zich een koelkastje, een telefoon en een TV-monitor, waarop de doelpunten vertraagd worden herhaald. In de rust van het duel geeft het beeldscherm de

hoogtepunten van de eerste helft. De glazen wand kan worden geopend om de sfeer van het stadion binnen te halen. Na afloop treffen de box-gasten elkaar in een gemeenschappelijke ruimte. Daar verschijnen ook minimaal vier spelers, die dat contractueel verplicht zijn. Bij FC Groningen, Veendam en Emmen is een VIP-behandeling eveneens mogelijk. In het

Henk Hagenauw, de verzorger van FC Groningen, leert dat de legendarische wonderspons nog altijd eert prominente plaats inneemt tijdens de eerste behandeling bij sportblessures. "Ik heb twee wondersponzen," meldt hij met een trotse glimlach. De waterzak heeft hij om praktische redenen afgezworen die viel wel eens om als er iemand tegenaan liep maar in de stevig gebouwde draagtrommel zit hetzelfde, gewone kraanwater dat vroeger in de waterzak zat. Het geheim van de wonderspons is gemakkelijk te verklaren. De heilzame werking zit niet zozeer in de spons als wel in het koude water. Hagenauw: "Het gaat erom dat de geblesseerde lichaamsdelen gekoeld worden. In negen van de tien gevallen worden de bloedvaten beschadigd. Er ontstaan bloedingen en die kun je met koeling benaderen. Vandaar dat we altijd met de koude spons aan komen rennen. Het busje met chlooraethyl heb ik ook wel bij me. Het heeft dezelfde uitwerking als de waterspons, maar is niet altijd te gebruiken. Als je direct een enkel moet koelen na een blessure, dan dringt het water door de kous en de bandage heen en een sprajybusjeniet." Alle verzorgers in het betaalde voetbal hanteren volgens Hagenauw de spons. De behandeling van kapot getrapte bloedbanen, de

Oosterparkstadion betaal je 5500 gulden per jaar voor een tweepersoons arrangement. Dat kost namelijk het lidmaatschap van de ORG (de Ondernemers Rond FC Groningen). Voor dat geldJmjg je: twee parkeerkaarten, twee gereserveerde zitplaatsen op het ereterras, twee kaarten voor de business-room, een voorrangsbehandeling bij het reserveren van extra kaarten,

gratis koffie en hapjes, naamsvermelding op de lichtkrant, een paar maal per jaar gratis gebruik van de business-room, vermelding in het FC Groningen-magazine en het bezoeken van speciale bijeenkomsten op het stadion. Aan de Lange Leegte is een VIP-behandeling tweeduizend gulden goedkoper. De zakenlui hebben in Veendam een eigen

home: de VOS-ruimte. En VOS is een afkorting van de Veendammer ondernemerssociëteit. Aan'het lidmaatschap zijn twee seizoenkaarten verbonden en één parkeerkaart. De koffie en de hapjes zijn gratis, maar de drankjes moeten wel worden betaald. Overigens is de VOS in Veendam vrij zelfstandig. De ondernemers beheren het home zelf en innen ook de lidmaatschapsgelden, waarvan een groot gedeelte natuurlijk wordt overgedragen aan de betaald voetbalclub. De aangesloten bedrijven hebben het recht om van spelers gebruik te maken voor promotionele activiteiten. De voetballer dus als medium voor de klanten.

In Emmen is op sportpark Meerdijk de Business Club Drenthe gevestigd. Hier betalen de bedrijven vijf mille per jaar voor: vier VIP-kuipstoeltjes op de tribune, één parkeerplaats bij het stadion, naamsvermelding in het programmablad, voorrang bij plaatsing van een reclamebord, het recht om de VIP-ruimte voor eigen bijeenkomsten te gebruiken, gratis koffie en hapjes en natuurlijk de mogelijkheid om spelers in te schakelen voor commerciële activiteiten. Sinds kort is de bestuurskamer een onderdeel van de VIP-ruimte geworden. Dat laatste maakt de VIP-behandeling immers compleet: leven in het glamourwereldje van het betaalde voetbal.

Onder de nieuwe hoofdtribune van FC Groningen op het Oosterparkstadion is voor de VlP's veel ruimte gereserveerd. Toegang tot deze business-room is één van de tegenprestaties, voor een jaarlijkse contributie van f5.500- van de 'Ondernemers Bond FC Groningen'. (Foto: Archief NvhN). •

•

HENKHIELKEMA

meest voorkomende voetbalblessure, is dus simpel, maar effectief. Ook de niet-prof die op andere niveau's een trap tegen zijn benen krijgt, doet er derhalve verstandig aan om de plek onder de kraan te houden. Met ijsblokjes is de koeling ook zeer goed uit te voeren. Om de drie uur een kwartier met de blokjes over het been wrijven tot de huid rood wordt. Daarna, vlak voor het slapen gaan, een drukverbandje aanleggen met wat vette watten. Het vermindert de bloeddoorstroming en zorgt voor een gelijkmatige druk. Na ongeveer 36 uur begint de volgende fase van de sportblessure. "Na die eerste fase zit het werk er voor mij wel op," zegt Hagenauw, die zijn patiënt vervolgens overdraagt aan de fysiotherapeut. Normaal gesproken gaat die blessure na de eerste behandelingsfase met rust vanzelf wel over, maar in de topsport wordt het genezingsproces een handje geholpen met ultramoderne apparatuur. De Groninger verzorger kijkt er ook op toe dat de spelers voorzorgsmaatregelen nemen. Sommige blessures kun je voorkomen. Een trap tegen je enkels niet, maar een verzwikking wel. Hagenauw: "Alle spelers leggen bandages aan voor ze het veld opkomen. Er wordt wel eens gezegd dat zoiets niet goed is, omdat de enkelspieren daarvan slapper worden, maar dat is een sprookje. De voordelen zijn veel groter dan een eventueel nadeel. Als je je verstapt, heb je veel minder kans op een verzwikking. Bij een verkeerde beweging kun je zelfs je enkelspieren scheuren." Goed getrainde spieren en stevige schoenen zijn andere voorwaarden om de blessurekans te verkleinen. Andere werkzaamheden van Hagenauw: masseren om spieren een beetje los te maken, behandelen van kleine ongemakken zoals blaren, het toedienen van drankjes tijdens de wedstrijden (mineralen, koolhydraten, zouten) en het geven van schouderklopjes aan spelers die geestelijk wat in de put zitten. "Sjaak Storm was daar een goed voorbeeld van. Die heeft mij zijn problemen wel eens verteld, maar ja, dat zijn blessures waar je niet direct een middeltje voor hebt. Een wonderspons helpt dan ook niet." H.H

Nieuwsblad van het Noorden

'MWIW

donderdag 10 augustus 1989

Schotse stad steelt harten van Willem van der Ark en Paul Mason

wordt veel afwachtender en ge-

pubs vergeven arbeiderswijken van Liverpool op-

groeide.

duo is wel degelijk EJEJet meer dan een tikkeltje om trots

bij Aberdeen te spelen, want in hun ogen is Aberdeen een topclub. "Wat mij betreft, is het een van de

De spelers hebben deze dag echter minder oog voor al het fraais dat hen omringt. Smith en Scott hebben namelijk loopwedstrijdjes op een heuvelachtig parcours uitgezet en de selectie van pakweg dertig man moet ongeveer tien keer een kilometer afleggen. De bulderstem van de Italiaans ogende Scott reikt tot alle hoeken van het uitgestrekte park. Hij schreeuwt 'Big Willy' tien maal lof toe, want Van der Ark wint even zo vaak. Meer bewondering laat Scott echter merken voor Charlie Nicholas, steeds met ongeveer 400 meter achterstand als laatste finishend. Maar het weerbarstige talent Nicholas, gedurende een vijfjarig verblijf bij Arsenal tot veelvuldig miljonair uitgegroeid, is dan ook de vedette van Aberdeen. Samen met. jaja, de Nederlandse doelman Theo Snelders vormt hij het sterrenduo. De middagtraining wordt afgelast en dat verschaft Van der Ark de gelegenheid zijn hond Dusty te bezoeken. Drie keer per week legt hij 30 kilometer af naar een buiten Aberdeen gelegen kennel, waar de hond nog steeds in quarantaine verblijft. Pas op 4 september, exact een halfjaar na aankomst in Schotland, kan Dusty bij Willem en zijn vriendin Jolanda intrekken. "We wisten

Welke stunts heb je dit jaar voor ons in petto?

"Ik ben geen stuntman, ik ben gewoon scheidsrechter. Ik probeer net als vorig jaar alles weer in rustige banen te leiden. Afgelopen seizoen was het rustig rond mij en dat Wil ik graag zo houden. Nee, ik doe ook niets bijzonders. Ook geen nieuwe kuif, want ik ben tevreden met mijn model."

op stap, maar op zondag ga ik met mijn vriendin Andrea en zoon Danny vaak de natuur in," verzekert Mason, die in de met

Loopwedstrijdjes

Luinge

Vrijwel elk seizoen op bijzondere wijze in het nieuws, maar het bleef afgelopen competitie rustig rond hem:

voorkeur voor de binnenstad werd vermoed. "Op zaterdag na de wedstrijd ga ik

topclubs in Groot-Brittannië," stelt Mason, "en hogerop kan haast niet meer." Hetgeen door Van der Ark, die in de havenstad als 'Big Willy' door het leven gaat, wordt onderschreven. Hun verblijfbij de Schotse nummer twee is echter niet louter rozegeur en maneschijn, want de eerste maanden brachten zeker ook sportieve schaduwzijden. Is Mason na een jaar zo goed als zeker van zijn plaats als rechtermiddenvelder, Van der Ark moet nog steeds knokken voor zijn positie in de spits. De lange aanvaller, die afgelopen winter voor een miljoen gulden van Willem II naar AberDeen verhuisde, speelde tot dusverre drie volledige wedstrijden, waarin hij twee keer scoorde. Na zijn debuut tegen Motherwell, toen hij meteen een treffer liet aantekenen en de kranten repten van de 'Ark de Triomph', raakte hij geblesseerd en bracht na zijn herstel lange tijd op de bank door. "Het maakt de club niets uit hoeveel je gekost hebt," weet Van der Ark nu. "Dat was een vreemde gewaarwording, want toen ik hierheen ging zei Ton van Dalen, die mijn transfer regelde: ze tellen geen miljoen neer voor een bankspeler. Nou, dat doen ze dus mooi wel." Stadion Pittodrie (klemtoon op de o) met zijn 23.000 (zit)plaatsen is de thuisbasis van Aberdeen, dat in '83 nog de Europa Cup II won door Real Madrid in de verlenging te verslaan. Het stadion ligt aan de rand van een woonwijk, op steenworp afstand van het strand. De spelers joggen bijna dagelijks vanuit de thuisbasis over de uitgestrekte grasvlakten langs de zee naar het ongeveer een kilometer verderop gelegen Seaton Park, waar de trainingen worden afgewerkt. Fabuleuze omstandigheden voor manager Alex Smith en trainer Jockey Scott in een pittoreske entourage.

Roelof

Vraag aan:

Ze leven tegenwoordig in wat een eindeloze zwartwitfoto lijkt. Niettemin heeft Aberdeen met zijn overheersende grijze tinten de harten gestolen van de ex-Groninger Willem van der Ark en de ex-Groninger Engelsman Paul Mason. "Vanuit mijn woning is het vijf minuten rijden als ik het stadsleven in wil, maar rijd ik vijf minuten de andere kant op, dan zit ik temidden van prachtige landschappen. Dan kun je echt genieten van de natuur," beweert Paul Mason, bij wie altijd een sterke

Paul Mason (links)

Willem van der Ark

voor de poort van

het stadionPittodrie

van Aberdeen met 23.000 zitplaatsen

(Foto: Derek Ironside)

'Aberdeen is topclub in Groot-Brittannië' vooraf ook niet dat het zo veel problemen gaf om je hond hier mee heen te nemen," vertelt Van der Ark. "Die hele toestand heeft nogal wat om de hakken gehad en heeft me zeker zo'n zevenduizend gulden gekost."

Gekke bedoening Nog steeds gaat hij met pijn in het hart naar de kennel, waar Dusty permanent in een groot hok verblijft. "Het is een hele gekke bedoening, hoor," blikt Van der Ark terug. "Eerst breng je je hond naar Schiphol, waar hij in een speciale kist moet. Dan ben je wel even emotioneel, want je kunt niet eens met het dier mee reizen. We gaan nu zo vaak mogelijk naar de kennel, waar we dan zo'n drie uur met de hond in het hok spelen. Ja, in het hok, want hij mag er geen moment uit. Dan merk je wel dat zo'n hond er minder mee zit dan wij. Soms denken we wel eens: we zetten het hek van het hok open. Maar dan zijn we nog verder van huis, want elke hond zonder penning wordt hier subiet afgemaakt. Dat doe je dus niet." Zowel Van der Ark als Mason voelen zich tevreden Aberdonians, zoals de inwoners van de havenstad worden genoemd. Beiden hebben redelijk goedkoop een woning aangeschaft, want de huizenmarkt in Aberdeen en omgeving was het laatste jaar in navolging van de oliemarkt ingestort. De bijna 250.000 inwoners van de havenstad zijn grotendeels werkzaam in de olie-industrie op de Noordzee. Eenjaar geleden stonden daarom meer dan 7000 woningen te koop. Onderhand trekt de markt alweer stevig aan en Mason weet te vertellen dat zijn huis al 20.000 gulden in waarde is gestegen. De eerste loodjes wogen niettemin het zwaarst bij Aberdeen. "In de aanloop naar het seizoen had ik grote problemen met de conditie en het tempo," weet Mason nog drommels goed. "Na een maand dacht ik het tempo al bij te kunnen benen, maar de manager dacht er anders over. Dat viel me smerig tegen, want als hij me vijf wedstrijden had opgesteld had ik misschien de eerste twee nog moeite gehad met het tempo, maar daarna beslist niet meer. Tot de kerst speelde ik daarom maar een stuk of acht wedstrijden. Daarna ben ik er bijna niet meer uit geweest. Zekerheid over een basisplaats heb je hier echter niet. Dat is eigenlijk ongelooflijk." Slechts Snelders (doel), Miller, McLeish (centrumverdedigers),

Bett (middenvelder) en Nicholas (spits) weten zich tamelijk zeker van een plaats in het elftal. Van der Ark: "Als ik in Nederland geblesseerd was, werd er alles aan gedaan om me te laten spelen. Hier lieten ze me gewoon aan de kant, ook al omdat Paul Wright het op mijn plaats goed deed. Aan zulke dingen merk je toch wel dat het niveau hier een stuk hoger is dan in Nederland. Bovendien, dat itempo..., ongelooflijk. Je loopt als een gek heen en weer, je hebt niet eens de tijd een veter vast te maken. En je moet om je mannetje denken. Je loopt hier als aanvaller soms meer te verdedigen dan aan te vallen. Als je je mannetje echter vergeet, lig je er geheid uit." 'Big Willy' voelt er weinig voor om dit seizoen nog vaak op de bank door te brengen. "Dat miljoen dat ze voor me betaald hebben, zegt de club niets," weet hij nu. "Dat is gewoon een miljoen geweest voor een van de twintig spelers. Nu Paul Wright is verkocht (voor bijna anderhalf miljoen gulden aan Queens Park Rangers), zijn mijn kansen toegenomen, maar Aberdeen heeft nog een paar miljoen achter de hand. Daar willen ze in elk geval nog een vleugelspits van kopen. Het is dus maar de vraag welk systeem er wordt gespeeld. Ik zal echter zo snel mogelijk moeten aantonen dat het systeem met mij in de spits het beste is. Anders wordt het vechten tegen de bierkaai en mag ik net als afgelopen jaar vaak aan de linkerkant opdraven om de ballen voor Nicholas klaar te leggen."

gen. "Het salaris bij Celtic en Glasgow Rangers ligt ook hoger, maar bij Aberdeen zitje evenmin slecht. Je verdient hier ongeveer net zo veel als bij een Engelse middenmoter. En de spitsen krijgen natuurlijk wat meer," stelt Mason met een zijwaartse blik op Van der Ark, die overneemt met: "Je leest hier soms bedragen..., pfff. Toppers, zoals McAvennie, verdienen hier Italiaanse salarissen. Die pakken echt een miljoen pond per jaar. Nee, Nicholas verdient dat niet bij ons. Ik heb er wel eens met hem over gesproken. Hij was Londen beu, omdat daar aan de lopende band verhalen over zijn privé-leven in de kranten verschenen. Hij heeft daar miljoenen verdiend en wilde nu eens wat rust rond zijn persoontje." Het duo is in zijn sas met de premies in Schotland. "Die zijn hoog, maar het is wel kloten datje niets krijgt wanneer je niet bij de eerste dertien zit," zegt Van der Ark. Waarna Mason: "De hoogte van de premie hangt af van de tegenstander. Als je van Celtic wint, beur je zo'n 450 pond, terwijl de laagste premie altijd nog 275 pond bedraagt. Inderdaad, die 275 pond is niet zo veel meer dan de 400 gulden per punt bij FC Gro-

ik houd er wel veel meer van over. Het was wel eens ningen, maar

vervelend als je bij Groningen vier keer in een maand won en aan het eind van de maand slechts om en nabij de duizend gulden overhield van je .3200 gulden. Hier schrik je ook van de premies, maar dan op een prettige manier. Bovendien beuren we hier per week. Dat is ook plezierig, want in Nederland was je halverwege de maand wel eens blut, haha."

Stom Het geld is beter in Schotland, maar de beleving is eveneens beter dan in Nederland, zo menen beiden. "Het voetbal is hier werk, terwijl ik het in Nederland toch meer als hobby zag," zegt Mason stellig. "Ik kreeg er geld voor, maar echt hard werken hoefde je haast nooit bij Groningen. Hier ben ik na een wedstrijd echt leeg. In Nederland was ik dat alleen in bepaalde wedstrijden." Van der Ark onderschrijft die mening: "Dat is mij ook opgevallen. In Nederland kon ik vaak nog wel een wedstrijd spelen. Hier ben je zelfs na een wedstrijd in het tweede volkomen leeg. In Nederland

controleerder gespeeld." Doorgaans trainen de fullprofs van Aberdeen slechts een keer per dag. Van der Ark: "Dat is veel beter. Je geeft 's morgens alles en neemt vervolgens je rust. In Nederland liep je maar te hangen tussen de middag en dan was je voor de tweede training net zo lam als ik weet niet wat." Mason neemt dan over: "Bij Groningen deed je een beetje 's ochtends en een beetje 's middags, maar dat bliift twee keer een beetje. Hier geef je eenmaal alles." Van der Ark is het opgevallen dat de trainingen bijzonder intensief zijn, maar dat de partijtjes aan de andere kant verre van wild zijn. "Je ziet hier geen flying tackles op de training. Toen ik hier kwam, ging ik als een wilde tekeer en ze versleten me voor gek. Ik dacht dat het zo hoorde. Het gekke is, datje in Nederland veel blessures op de training had, maar dat heb ik hier nog niet meegemaakt." Mason vertelt dan lachend: "Bij Groningen werd er op donderdag nog behoorlijk getrapt op de training. Van Dijk liep dan iedereen te schoppen, nou ja, niet iedereen natuurlijk. En vervolgens in de wedstrijd werd geen enkele tegenstander aangepakt en was het net een trainingspartijtje, zoals je die hier ziet. Van Dijk was dan wel de uitzondering, de rest had geen puf meer na al dat gejaag op eigen ploegmaten, haha." De tegenstellingen tussen de katholieke en protestantse bevolking lijken groot in Schotland, gezien de Hoekse en Kabeljauwse twisten nadat katholiek en voormalig Celtic-speler Mo Johnstone een contract tekende bij het protestantse Glasgow Rangers. Mason: "Die heeft nu heel Celtic en Rangers, dus ook heel Glasgow, tegen zich. Het is gewoon stom wat hij gedaan heeft. Hij heeft puur voor het geld gekozen, maar die ellende haal je je toch niet voor geld op de hals? Hij had bovendien al geld genoeg. Nu is hij zijn leven niet meer zeker. Gelukkig spelen dat soort zaken hier bij Aberdeen totaal niet. Ons elftal bestaat, denk ik, voor de helft uit katholieken en voor de helft uit protestanten. We zijn een groep, maar ergens heel diep zitten die religieuze gevoelens wel degelijk. Er zijn bij ons ook spelers die in het verleden bij Celtic of Rangers hebben gespeeld. Ze trekken met elkaar op, maar echte vrienden..." Van der Ark kijkt; verrast op: "Verrek, nu je het zegt..." "Ik heb in Nederland altijd een kettinkje met een kruis gedragen," vervolgt Mason. "Dat was een verjaardagsgeschenk van mijn moeder die katholiek is. Dat ding heb ik altijd gedragen als aandenken. Hier heb ik het afgedaan, want ik wil niet dat op voorhand verkeerde conclusies wor-

•

Amateurwedstrijdje Paul Mason en Willem van der Ark trekken in Aberdeen veel met elkaar op, al kenden ze elkaar alleen maar van een amateurwedstrijdje waarin ze ooit tegenover elkaar stonden. Dat was bij GVAV-VVK indertijd. En natuurlijk behoort doelman Theo Snelders ook tot hun kennissenkring. De keeper maakt in Nederland een ietwat slemielige indruk, sinds hij ervoor bedankte om het doel van Oranje tegen West-Duitsland te verdedigen. Dat professionele bedankje welke prof is zo verstandig, maar ook eerlijk? wordt nu tegen hem gebruikt. In Schotland is hij niettemin een ster, die veel respect oogst en zelfs tot speler van het jaar werd uitgeroepen. Mason: "Hij is misschien wel de beste keeper van heel Groot-Brittannië." En Van der Ark: "In Nederland is dat beeld van Oranje blijven hangen, hier kennen ze alleen die formidabele wedstrijden van hem. Ik weet zeker dat er in het Nederlands elftal een spelletje met hem is gespeeld. Er was een groepje dat Hiele liever zag spelen, want Theo is nu eenmaal geen westerling. Hij heeft zich daarom kloten gevoeld en ik vind het knap als je dan durft te bedanken." Waarna Mason zegt: "Ik weet zeker dat Theo dat doelpunt van West-Duitsland had voorkomen. Ik zag die goal dezelfde avond hier in een tv-flits en dacht nog: wat een blunder van Theo, hier pakt hij die ballen. Pas een dag later las ik in de krant dat hij niet eens gespeeld had." -

Verrassend De transfer van Van der Ark naar Schotland was verrassend, omdat in Groot-Brittannië de wereld aan lange spitsen rondloopt en vaak nog goedkoper. Van der Ark: "Dat dacht ik zelf vroeger ook, maar spitsen zijn hier vreselijk duur. Een miljoen is een koopje, zo weet ik nu." Paul Mason beaamt dat: 'Tony Cottee ging voor 2,2 miljoen pond (een pond is ongeveer 3,5 gulden) naar Everton. Zo'n bedrag stelt hier niks voor." Waarna Van der Ark: "Voor onze rechtsback Stewart is een miljoen pond geboden door Tottenham Hotspurs. Hij is een goeie hoor, maar wel een rechtsback. Aberdeen wil echter niet eens praten over zo'n bod." De bedragen die in Schotland over de toonbank rollen zijn-gigantisch. Voor Glasgow Rangers is bijvoorbeeld geen enkele speler te duur. "Die club vormt samen met Celtic hier in Schotland wel een uitzondering," werpt Mason te-

den getrokken, want mijn vader is namelijk protestant. Trouwens, in Glasgow speelt dat veel erger dan hier. Daar heb je bovendien twee clubs, hier slechts een." Van der Ark: "Dat is inderdaari i en voordeel, want in Glasgow en ook Dundee heb je veel meer rivaliteit. Ik hoor ook van andere spelers dat ze hier rustig over straat kunnen lopen, omdat ze in Aberdeen geen mensen tegen zich hebben." Voor Paul Mason is de terugkeer naar het Britse eiland een zegen geweest. "Ik heb het heus naar mijn zin gehad in Groningen, maar eenmaal hier besefte ik pas wat ik in al die jaren gemist heb," legt hij uit. "Ik kon ineens weer mijn eigen taal spreken, we zagen weer het BBC-news, ik las weer Engelse kranten en je werd ineens veel vaker met Liverpool geconfronteerd. Hoe gek het ook klinkt, Andrea heeft hier meer last van heimwee dan in Groningen en ik heb het zelf ook wel een beetje. In Groningen zat je ver weg van Liverpool en legde je je er bij neer datje er niet zo even heen kon gaan. Nu is het maar zes uur rijden per auto en is de verleiding veel groter." Ook om een andere reden voelt Mason zich meer thuis in Schotland. "Hier kun je makkelijker eens naar de pub gaan. Daar wordt in Nederland altijd zo moeilijk over gedaan, want trainers hebben het liefst datje de hele week thuis naar de tv zit te kijken. Op die manier zit je je vanaf maandag op te fokken voor de komende wedstrijd. Ik ga er echter liever even uit, lekker onder de mensen. Andrea vindt het ook niet altijd leuk dat ik naar de pub ga, maar ze beseft wel dat het belangrijk is voor mij, dus vindt ze het goed. Zoiets leidt ook af van de wedstrijd. Goed voetballen is bovendien een kwestie van jezelf lekker voelen. Zo iemand als Charlie Nicholas kun je wel verbieden om naar de kroeg te gaan en wetenschappelijk gezien speelt hij dan ook beter, maar het gevolg is alleen maar dat hij zich doodongelukkig voelt en slecht speelt. Zoiets moetje aan de speler zelf over laten, zoals ze hier doen. Ik weet zeker dat Nicholas zich aan het eind van de week matigt, want ook hij speelt maar al te graag goed."

der Ark en zijn vriendin Jolanda bezoeken hun hond Dusty, die in quarantaine zit in (Foto: Derek Ironside) een kennel 30 km buiten Aberdeen en blij is met het bezoek. •

Willem

van

•

BOUKENIELSEN

Nieuwsblad van het Noorden

Tijdens het wereldkampioenschap voetbal in Mexico, waar het Nederlands elftal niet aanwezig was (uitgeschakeld door de Belgen), verzorgde de NOS in samenwerking met de BRT de televisiebeelden. Een gevolg was dat de Nederlandse kijkers vergast werden op het commentaar van de Belg Rik de Saedeleer. In veertien dagen tijd groeide De Saedeleer uit tot het lievelingetje van het Nederlandse publiek. Hij was het gesprek van de dag. Niet het opvallende optreden van de Russen, de Belgen, de Spanjaarden en de Argentijnen viel op. Nee, de woorden van de commentator bleven als 'witzen' in de grijze hersencellen hangen. Toen België in de halve finale moest aantreden tegen

imam

donderdag 10 augustus 1989

Rik de Saedeleer vindt sportverslag geen nieuws, maar

Vraag aan:

Naast verslaggever voor Radio Noord ook nog leraar aan de Veendammer LTS, waar Veendam-voorzitter Van Bodegom directeur is en Veendams technisch directeur Nienhuis eveneens als leraar fungeert: Dat wordt straks gezellig tijdens het speelkwartier op maandagochtend? •

"Ik ben blij dat Van Bodegom het dermate druk heeft dat hij de leraren tijdens hun pauze niet lastig valt. Misschien dat dat nu na een nederlaag van Veendam verandert, maar ik vermoed dat alles zijn gewone gangetje zal gaan. Nienhuis krijgt het in elk geval makkelijker tijdens de maandagse discussies. Hij hoeft zich nu minder te verantwoorden en kan zich makkelijker verstoppen door te zeggen: doe moest met die Meertens goan proaten. Het is bovendien een voordeel dat Van Bodegom wel verstand van besturen heeft en niet van voetbal. Ik hoop echter wel dat-ie zich dat voetbalverstand niet gaat aanmatigen."

entertainment...

gen België als een te klaren klusje zag. Ik zei, nadat België voorkwam: 'Ik hoop dat ze die jongens niet te lang in een vakantiekamp in Siberië vasthouden'. Dat zijn van die dingen die je niet kunt afleren. Als je dat gezegd hebt, kun je het niet meer terugnemen. Het is al verstaan. Soms constateer ik halverwege een verhaal dat het niet oké is wat ik vertel. Maar dan kun je niet meer terug. Dan kun je alleen maar hopen dat er plots een doelkans komt. want dan moetje stoppen. Zo zie je, het kan niet allemaal goed en geestig zijn. Het neemt wel de eentonigheid weg. Maar de kijkers zijn veel van mij gewend. Zoveel, dat ze niet meer reageren. Ik krijg nooit boze brieven. Dat zal wel met de leeftijd te maken hebben, dat ze denken: 'die zal toch niet meer veranderen'.

Argentinië, dat de vorige wedstrijd Engeland had uitgeschakeld met een handsdoelpunt van Maradonna, riep De Saedeleer: "Ik hoop dat wij vandaag een goed blok hebben." Nederland lag al weer gierend voor de buis.

as portverslaggeving is

entertainment. Het is geen

nieuws. Dat is alleen de uitslag. Als Studio Sport 's avonds om 7 uur begint, is de inhoud geen nieuws meer. Degene die dan nog niet weet wat zijn club of de concurrentie gedaan heeft, is geen liefhebber. Studio Sport geeft slechts een illustratie van wat zich die dag op de sportvelden heeft afgespeeld. Sport op tv is ontspanning. Ontspanning waar je een hartstilstand aan over kunt houden. Het heeft niets te maken met het rampenjournaal dat dagelijks tot ons komt.

'Als je als commentator van nature niet grappig bent, moetje niet proberen grappig te zijn. Dat is de grootste ramp die je als kij' ker kan overkomen. De grappen vallen mij in. Ik

Rik de Saedeleer, hierop het strand van zijn huidige woonplaats Knokke aan de Belgische Noordzeekust is als ex-Meche/aar nog altijd een grote fan van niet het naar de top geklommen KV Mechelen. maar van Racing Club Mechelen. waar hij in de vijftiger (Foto's: Wol ter Kobus) jaren ooit de ster was in het eerste elftal. #

...

zijn. Engelse verslaggevers worden vaak vergezeld door een zogenaamde 'summarizer'. Dat is iemand die kundig is in die tak van sport. Dat kan een ex-international zijn of een manager. Ik ben de 'summarizer' en commentator in één persoon. Om dat te kunnen zijn, moetje hard werken. Je moet als journalist nu eenmaal je huiswerk maken. Als ik een Engelse Cup Final versla dan moet ik bepaalde gebeurtenissen uit het verleden in mijn hoofd hebben. Een paar jaar geleden kreeg Rush na veertig seconden al een levensgrote kans. Dan moetje kunnen zeggen dat het vroegste doelpunt in een Cup Final al na 32 seconden werd gescoord en dat zich dat afspeelde in 1906. Als je op zo'n moment dat feit nog moet opzoeken, ben je natuurlijk veel te laat. Tijdens een verslag vertel je wel eens een anecdote. Komt er dan een doelkans dan moetje meteen stoppen. Het is mij wel eens gebeurd dat iemand dagen na een wedstrijd mij aansprak en vroeg: 'je was iets aan het vertellen, maar je hebt het verhaaltje niet afgemaakt. Hoe zat het nou precies?' Dat kan voorkomen, maatwat erop het veld gebeurt, is nu eenmaal belangrijker dan welk verhaaltje dan ook.

doe twintig rechtstreekse

voetbalwedstrijden per jaar. Als ik vooral die wedstrijden de grappen vooraf moet verzinnen, moet ik conferencier worden*

heeft mij dat geleerd. Hij raadde mij aan om een verslag van een wedstrijd op een cassette op te nemen. Zodat ik het kon afluisteren. Alles wat als radiocommentaar gebruikt kon worden, was fout. zei hij. Daar heb ik veel van ge-

lieerd.

Commentaar moet geloofwaardig

indruk wekt dat het elke keer weer om een finale van een wereldbeker gaat aantrekkelijker is dan het commentaar van iemand die er maar wat zit bij te zeggen. Commentaar zal ook positiever moeten worden. lemand die roept 'dit is niks', moeten ze meteen ontslaan. Dat is een schande. De kijkers kunnen tegenwoordig2o zenders ontvangen en ze hebben gekozen voor jouw zender als de minst slechtste. En jij roept dan: 'dit is niks'...? Er zijn commentatoren die negatiefzijn en dat dan verkopen als kritisch. Een collega vertelde mij eens dat hij in 10 jaartijd maar vijf goede wedstrijden had gezien. Dat is niet kritisch, maar nega-

Duitsers

Deskundig Sport mag dan ook los en luchtig zijn en moet deskundig worden gebracht, omdat het voor 99,99% voor deskundigen bestemd is. Zij weten waarover het gaat. Stel je voor datje tijdens een reportage zou uitleggen wat buitenspel is. Datje zou zeggen: 'Nu is het buitenspel. Dat betekent dat op het moment dat de voorzet gegeven werd van de aanvallende partij er geen twee spelers van de andere partij achter de voorste man van de aanvallende partij stonden'. Men zou thuis denken datje gek geworden was. Door het niet te doen, bereik je wel dat de vrouwen die met die tirannen getrouwd zijn nooit zullen weten wat buitenspel is. Sommigen zullen zelfs nooit te weten komen wat een hoekschop is. Alles watje in je commentaar vertelt wat er op tv te zien is, is geen commentaar. Een Engelse collega

Henk Kok

Afzien De moeilijkste wedstrijden voor een commentator zijn de saaie. De Europacup 1-finale van 1979

FF Malmö-Nottingham Forrest bijvoorbeeld. Trevor Francis maakte in die wedstrijd het enige doelpunt en daarmee is meteen de hele wedstrijd verteld. Dat is afzien voor een commentator. Dan moet ik tot de bodem van het vat gaan. Bij de finale van het EKBB. Nederland-Sovjet Unie daarentegen, kun je geen slecht commentaar geven. Als ik na een wedstrijd nog met driekwart van wat ik had willen verkopen blijf zitten, is het een formidabele match geweest. Als je als commentator van nature niet grappig bent. moet je niet proberen grappig te zijn. Dat i>. de grootste ramp die je als kijker kan

overkomen. De grappen vallen mij in. Ik doe twintig rechtstreekse voetbalwedstrijden per jaar. Als ik voor al die wedstrijden de grappen vooraf zou verzinnen, moet ik conferancier worden. Het gebeurt wel eens dat mij vooraf iets grappigs te binnen schiet, maar of je het ooit kan gebruiken is de vraag. Het zou helemaal in de sfeer van de wedstrijd moeten passen. Het is mij wel overkomen dat ik als enige journalist eens iets hoorde en daardoor een afwijkende mening kon ventileren. Dat was op het WK in Spanje. België zat in een poule met onder meer Hongarije en El Salvador. Hongarije maakte op dat kampioenschap de hoogste score op een WK door met 10-1 van El Salvador te winen. Ik was de enige die het ware verhaal daarachter te weten kwam. Terwijl België in Elche was ondergebracht, woonden de spelers van EI Salvador in de buurt van Alicante. Ik ben op een dag naar het perscentrum van Alicante gegaan en hoorde dat de spelers van El Salvador vooraf gezworen hadden één doelpunt te maken op het WK. Wat was het geval: El Salvador had zich eerder geplaatst op een WK. Dat was in 1970in Mexico. Die kwalificatie heeft overigens de enige oorlog door toedoen van een voetbalwedstrijd opgeleverd. Dat was met Honduras. Wat voetbal sowieso allemaal doet. De voorbereiding van El Salvador op dit WK zorgde voor een wapenstilstand in dat land. waar toen al een burgeroorlog woedde. Maar goed. Dat El Salvador in Mexico drie keer verloor, werd bij thuiskomst op de koop toe genomen, maar dat de spelers niet één doelpunt hadden kunnen maken, werd ze behoorlijk kwalijk genomen. Dus wat er ook zou gebeuren, in Spanje moest een Salvadoriaansdoelpunt vallen. In de wedstrijd tegen Hongarije was die taktiek ook goed te zien. Als ze de bal kregen trokken ze met tien man in de aanval. Na zeven minuten stond Hongarije met 2-0 voor. na achttien minuten was het 4-0. Maar in de tweede helft was liet Patata die tegenscoorde. Hun doel was bereikt.

In het Belgische kamp werd voor de wedstrijd tegen El Salvador gespeculeerd over een grote overwinning. 8-0 zou genoeg zijn voor

een aantrekkelijk doelgemiddelde. Ik had echter op de persconferentie gehoord dat de volgende taktiek van El Salvador was om een punt te halen. Dus ik zeg: 'Als we winnen, moeten we content zijn'. Het werd een martelgang voor ons. We moesten opbeuken tegen een muur van elf man. Ludo Coeck maakte uiteindelijk een miraculeus doelpunt. Dat was een vrije trap van 40 meter. De bal kaatste van tegenspeler naar tegenspeler het doel in. België won maar met 1-0. Naar dat soort stories ga ik op zoek.

Politiek Ik breng nooit iets politieks in

mijn verslag. Of het moet een

raakpunt hebben met het voetbal. Toen de keeper van El Salvador in

'Er zijn commentatoren die negatief zijn en dat dan verkopen als kritisch. Een collega vertelde mij eens dat hij in tien jaar tijd #

maar vijfgoede wedstrijden had gezien. Dat is niet kritisch, maar negatief.'

de wedstrijd tegen Hongarije bekogeld werd, heb ik geroepen dat hij zich helemaal thuis moet voelen. Dat zei ik met in mijn achterhoofd de burgeroorlog die daar toen al woedde. Dat is lichte spot en dat mag. Maar tijdens het WK in Argentinië heb ik niet over het regime gesproken, behalve als Videla (de toenmalige juntaleider f'vg) in het stadion aanwezig was. Een commentator mag best gekleurd zijn. Hij moet niet alleen vertellen wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt en wat er eventueel zou moeten veranderen. Zo bemoei ik mij wel eens met de opstelling. Ik was tegen de opstelling van Enzo Scifo in de wedstrijd van de Belgen tegen Paraguay tijdens het laatste WK in Mexico. Mijn redenatie was dat wij moesten winnen. Als Irak dan een punt tegen de Mexicanen zou behalen, zouden we eerste worden in de poule en een confrontatie tegen de Russen vermijden. Scifo werd wel opgesteld. Hij is een voetballer van wereldklasse in de voeten, maar in zijn hoofd is hij niets waard. Dat heeft hij de laatste jaren bewezen. Inter Milaan kocht hem voor meer dan twee miljoen gulden. Hij heeft er een jaar de tijd gehad zich te bewijzen. Dat is hem niet gelukt. Toen heeft hij nog drie maanden bij Bordeaux gespeeld: werd ook niets. Ik had dat verwacht. Tijdens de match tegen Paraguay raakte ik geïrriteerd. Ik was een geïrriteerde supporter. Die fluit, zittend op de tribune, zijn vingers blauw en vloekt de spelers stijf. Ik heb toen op Scifo zitten kankeren. Professioneel was dat fout. Ik heb het daarna nooit meer gedaan en zal het ook nooit meer doen. Je gaat als commentator sowieso wel eens de fout in. Ik had in Mexico met Thijs gesproken over een afgang. Stel, wij halen de tweede ronde niet eens. Nou, dan kunnen jullie beter in Luxemburg aankomen dan op Zaventem, want het thuisfront zal niet tevreden met het resultaat zijn Met dat in mijn achterhoofd, riep ik vol enthousiasme verkeerde dingen in het verslag van België teiiuti de Russen. Ik redeneerde dat men in Rusland de wedstrijd te-

Elk volk krijgt de commentator die het verdient. Ik ben bijvoorbeeld heel blij dat ik geen Duitser ben. Dat commentaar is afstandelijk, koud. Dat leeft niet. Dat past bij de Duitsers. Zeker is dat een Duitser nooit commentaar mag geven in Brazilië en het staat tevens vast dat de Duitse tv nooit een Braziliaan zal aantrekken als commentator. Ik heb de wedstrijd WestDuitsland-Nederland tijdens het laatste EK in Stuttgart op tv gezien. Ik kon nauwelijks horen dat de Duitse commentator liever had dat de Duitsers zouden winnen. Dat kan niet. Dat is hypocrisie. Er mag in een verslag best geëngageerdheid doorklinken op voorwaarde dat het de objectiviteit niet in de weg staat. Als er slecht gespeeld wordt, moetje dat zeggen. Als het geen strafschop is, is het geen strafschop. Maar daarbinnen is het toch duidelijk datje achter je ploeg staat. Toen wij in november '85 in Rotterdam tegen Nederland met 2-0 achterstonden en aan één doelpunt genoeg hadden om ons te plaatsen in Mexico, dan ga je toch achter je ploeg staan. Dan hoopje toch dat de Nederlanders zo snel mogelijk de bal verspelen en dat wij er daarna iets goeds meedoen? De Nederlanders weten na vorig jaar als geen ander wat het is om achter een ploeg te staan. Dat heeft niks met nationalisme te maken. De Nederlandse verslaggevers zijn drie keer zo goed als de Duitsers en twee keer zo goed als de Fransen. Herman Kuiphof was de Nederlander die mij het dichtst benaderde. Op dit moment vind ik Mart Smeets het erg goed doen. Hij laat zijn persoonlijke mening goed doorklinken in het commentaar. De Russen hebben iets triests in hun commentaar. Dat is de Slavische aard. Ze hebben nu eenmaal plezier in het bedroefd zijn. Ik versta ze niet, maar ik hoor dat. Scandinaviërs willen soms helemaal niet spreken. Ik heb wel eens naast een Scandinavische collega gezeten en gekeken of hij niet ziek geworden was of in slaap gevallen was. Het komt bij hun voor dat ze drie minuten helemaal niets zeggen. Dat is hun geaardheid.

Trend De nieuwe vorm van sportverslaggeving die gebezigd wordt door de jongens van Veronica zal een nieuwe trend worden. Ik vrees dat dat niet over zal gaan. De toekomst van televisie is nu eenmaal meer zendera voor minder kijkers. Daarbij komt dat het sportaanbod zowel internationaal als nationaal zal toenemen. En dan ligt het er maar aan hoe je het verkoopt. Ik denk dat een opgepept en vurig commentaar dat de

'Alles watje in je commentaar vertelt wat er op tv te zien is, is geen commentaar. Een Engelse col#

lega heeft mij dat geleerd. Hij raadde mij aan om een verslag van een wedstrijd op een cassette op te nemen. Zodat ik het kon afluisteren. Alles wat als ra-

diocommentaar gebruikt kon worden, was fout, zei hij. Daar heb ik veel van geleerd.'

tief. Als een glas water half gevuld is. kun, je zeggen dat het halfvol is, maar ook halfleeg. Degene die het laatste vindt, laat dat negativisme ook doorklinken in zijri commentaar. Je moet kiezen in het leven en ik heb gekozen voor de tv. Daar heb ik nog steeds geen spijt van. want ik heb het mooiste beroep ter wereld. Ondanks mijn pensioen-gerechtigde leeftijd (De Saedeleeris dit jaar 65 jaar geworden FvGl hou ik er voorlopig nog niet mee op. Bij leven en welzijn ben ik weer van de partij bij het Wereldkampioenschap voetbal in Italië Ik heb ooit een trainerscursus gevolgd en ik zou dus trainer kunnen worden. Van RacingClub Mechelen (De Saedeleor was ooit in de jaren vijftig de ster van het eerste elftal en is nog steeds een Kiote fan van Racing Club FvG' Maar ik doe dat niet. De wedstrijden van Racing zijn de enige waarvan ik niet geniet. Al die stommiteiten aan de lopende band die ik dan in het veld zie. Op de bank zitten zou niet goed voor mij zijn. Ook niet bij een andere club. Als trainer adopteer je de club dan en krijg je hetzelfde effect. Ik zie Carl Huybrechts als mijn opvolger. Hij is degene die daarvoor het meest geschikt is. Hij heeft de bezetenheid en is adreff Twee eigenschappen die een commentator als vanzelfsprekend U zich moet hebben.' 1 -

•

FRED VAN

GARDEREN

Nieuwsblad van het Noorden

'mmv

donderdag 10 augustus 1989

Eredivisie. Selectie (27): Reinaldo Arnhem (1-3-1971). Dennis Bergkamp (10-5-1969), Danny Blind (1-8-1961). Frank de Boer (15-5-1970). Ronald de Boer (15-5-1970), Pal Fischer (29-1-1966), Stanley de Haas (15-9-1970). Danny Hesp (19-10-1969), Wim Jonk (12-10-1966), Michel Kreek (16-1-1970), Peter Larsson (8-3-1961). Stanley Menzo (15-10-1963), Stefan Pettersson (22-3-1963), Erik Regtop (16-2-1968), Bryan Roy (12-2-1970), Edwin van der Sar (29-10-1970), Johnny van t Schip (30-12-1963), Arnold Scholten (5-12-1962), Sonny Silooy (31-8-1963), Sjaak Storm (1-8-1961). Mark Verkuyl (19-11-1963), Marciano Vink (17-10-1970), Ron Willems (20-9-1966), Aron Winter (1-3-1967), Richard Witschge (20-9-1969). Jan Wouters (17-7-1960). Dennis van Wijk (16-12-1962).

Ajax 18 februari 1900 De Meer 29.500

BVV Den Bosch 14 mei 1967 DeVliert 24.000

Feyenoord 19 juli 1908 Stadion Feyenoord 57 000

Fortuna Sittard 1 juli 1968 De Baandert 16.000

FC Groningen 16juni 1971 Oosterpark 21.400.

FC Den Haag 23 april 1977 Zuiderpark 15.000

Haarlem 1 januari 1889 Haarlem-stadion 14.000

MVV De Geusselt 11.000

Aangetrokken: Arnhem (eigen jeugd), Fischer (Ferencvaros), De Haas (eigen jeugd). Kreek (eigen jeugd), Van der Sar (Noordwijk), Silooy (Racing Club de Paris), Storm (gehuurd van FC Groningen), Van Wijk (gehuurd van Cercle Brugge). Vertrokken: Allistair Dick (onbekend), Marcel Keizer (Cambuur). Arnold Mühren (gestopt). Petri Tiainen (HJK Helsinki). Hans Werdekker (Willem II), Rob Witschge (Saint Etienne), Frank Verlaat (Lausanne Sports).

Programma

Directeur algemene zaken: Ane van Eijden. Technisch directeur-trainer: Leo Beenhakker.

Selectie (16): Peter Barendse (12-8-1966), Carlo van Bergen (2-1-1971), Dick Bults (8-9-1958), Jeroen van Cuyk (6-6-1969), Martie van Duren (27-10-1964), René van Eek (18-2-1966). Jack de Gier (6-8-1968), Wilbert Goossens (8-1-1969). Jan Gösgens (1-10-1966), Henk Grim (1-4-1962), Jan van Grinsven (27-2-1960), Coen van der Hoeven (7-12-1965), Guido van de Kamp (8-2-1964). Cees van der Linden (15-1-1964), Lowie van Schiindel (23-1-1967). JohnWillems (17-12-1966).

Aangetrokken: Barendse (Feyenoord), Van Bergen (eigen jeugd), Van Cuyk (eigen jeugd). Vertrokken: Cor Adriaanse (gestopt), Michel Beukers (afgekeurd), Regi Blinker (Feyenoord). Ruud Brood (Willem II), Coen Burg (Poederlee, België), Fred van der Hoorn (Dundee United), Gert-Jan Verhoof (DESK). Directeur: Ad Zonderland Trainer Rinus Israël.

Selectie (24): Dwight Blackson (16-10-1971), Regi Blinker (4-6-1969), Henryk Bolesta (20-9-1957), Marcel Brands (16-3-1962), René Brochard (15-12-1968), Martin van Geel (27-11-1960), Ruud Heus (24-2-1961), Joop Hiele (25-12-1958), Ricardo de Jongh (2-9-1968). Piet Keur (20-12-1960). Tom Krommendijk (4-11-1966), Ton Lokhoft (25-12-1959), John Metgod (27-2-1958), Jan Mulder (10-12-1961), Paul Nortan (1-12-1963), Arjan van der Plas (6-9-1971), Ed Roos (10-8-1966). Toni Roth (14-9-1960), Wlodi Smolarek (16-7-1957), Gaston Taument (1-10-1970). Zier Tebbenhoff (1-2-1971). Sjaak Troost (28-8-1959). Steve Wasiman (17-6-1963), John de Wolf (10-12-1962).

Aangetrokken: Blackson (eigen jeugd), Brochard (eigen jeugd), Keur (FC Twente), Mulder (Sparta), Taument (eigen jeugd), Wasiman (Excelsior), De Wolf (FC Groningen). Vertrokken: Peter Barendse (Den' Bosch), René Hofman (Ftoda JC), Peter Houtman (Sparta), Harry de Jong (onbekend). Technisch coördinator: Corvan der Gijp. Trainer: Pim Verbeek.

Selectie (22): Wiilie Boessen (3-5-1964), Geert Brusselers (6-1-1970). John Clayton (20-8-1961), Richard Custers (7-12-1966), Patrick Deckers (9-10-1971), Henk Duut (14-1-1964), Mario Eleveld (9-6-1962), Mark Fartïngton (15-6-1965), Loek Frijns (16-4-1966), Marcel van Helmond (25-11-1966), Ruud Hesp (31-10-1965), Robert Kicken (17-10-1969), Chris Körver (8-9-1961). Sigi Lens (26-10-1963), Marcel Liesdek (13-9-1959). René Maessen (19-3-1962), Jos Mordang (25-2-1967), Roger Reijners (10-2-1964). Richard Sneekes (30-10-1968), Fuat Usta (3-7-1972), Dominik Vergoossen (20-3-1972), Richard de Vries (27-2-1964).

Aangetrokken: Brusselers (gehuurd van PSV), Oeckers (eigen jeugd), Farrington (AA Gent), Van Helmond (NAC), Sneekes (Volendam), Usta (eigen jeugd), Vergoossen (eigen jeugd). Vertrokken: Arnold Gnffith (onbekend). Nico Jalink (RKC), Etienne Kleinen (SV Meersen), Erik Meijer (FC Antwerp). Manager: Jacques Opgenoord. Trainer: Han Berger.

Selectie (22): Barend Beltman (25-2-1968), Claus Boekweg (3-3-1966), Theo ten Caat (8-12-1964). René van der Duin (3-6-1970). Jan van Dijk (10-12-1956). René Eykelkamp (6-4-1964), Eric Groeleken (3-3-1966), Grafton Holband (25-2-1965). Hendrikus Huisman (12-2-1967), Wim Koevermans (28-6-1960), Marco Koorman (31-8-1967). Patrick Lodewijks (21-2-1967), Hennie Meijer (17-2-1963), Theo Migchelsen (13-12-1969), Edwin Olde Riekerink (28-9-1961), Jos Roossien (16-11-1960), Harrie Sinkgraven (21-1-1966). Johan Tukker (18-1-1955), Jan Veenhof (28-1-1969), Geon Weering (30-5-1970). Piet Wiersma (10-9-1967), Ulrich Wilson (5-5-1964).

Aangetrokken: Holband (Hoogeveen). Huisman (Appingedam). Lodewijks (gehuurd van PSV), Migchelsen (VVOG), Van der Duin (De Pelikanen), Weering (Germanicus), Wilson (Go Ahead Eagles). Vertrokken: Edwin Bakker (onbekend), Dick Koster (Veendam), Erik Regtop (retour Ajax, was gehuurd), Philip Souisa (Oranje Nassau), Sjaak Storm (verhuurd aan Ajax). John de Wolf (Feyenoord). Manager algemene zaken: Theo Huizinga. Technisch manager: Martin Koeman. Trainer: Hans Westerhof.

Selectie (21): Michel Adam (22-1-1968), Marco van Alphen (4-11-1963), Leo de Boer (4-6-1966), Wilco van Buuren (24-5-1962). Frans Danen (12-9-1966). Marco Gentile (24-8-1968), Edwin Grünholz (15-8-1970), Danny Hoekman (21-9-1964). Harry van der Laan (24-2-1964), Cor Lems (13-3-1961). Marcel Lindenaar (25-10-1967), Albert van Oosten (4-10-1966), Heini Otto (24-8-1954), Edwin Post (11-8-1966), Edwin Purvis (24-10-1964), Bram Rontberg (7-5-1959). Raymond Rijntjes (31-12-1965). Leo Schellevis (7-1-1967), René Stam (27-1-1965). Rick Tsjin-Asjoe (23-8-1962). Peter Wubben (23-8-1967).

Aangetrokken: Van Buuren (Willem II), Hoekman (Roda JC). Lindenaar (WIJ). Vertrokken: Jimmy Charité (DS'79), John van den Hoogenband (Telstar), Martin Jol (manager), Lodi Roembiak (Sparta), Ron de Roode (Willem II). Onno Sterk (Wilhelmus). Management: Hans Melser en Martin Jol. Trainer: Co Adriaanse.

Selectie (19): Cees Baas (16-4-1966). Karel Bouwens (4-8-1957). Frank Dikstaal (12-12-1969), Michel Doesburg (10-8-1968). Leeroy Echteld (30-9-1968). Wout Holverda (22-4 (1958), Marcel Looijer (7-8-1962), Robert Matthaei (20-9-1966). Stefan Matthaei (13-11-1970), Aad Mathot (29-3-1968), Edward Metgod (19-12-1959), Arthur Numan (14-12-1969), Marcel Oost (5-5-1970). Dennis Purperhart (10-6-1969). Rinifvan Roon (24-1-1961), Romano Sion (9-6-1971), André Stafleu (21-2-1955), Brian Tevreden (17-6-1969), Orlando Trustfull (4-8-1970)

Aangetrokken: Looijer (DRC), Matthaei (eigen jeugd). Mathot (Onze Gezellen), Purperhart (eigen jeugd), Sion (eigen jeugd), Trustfull (eigen jeugd). Vetrokken: Raymond Atteveld (Everton), Marcel Peeper (FC Twente), Carlo van Tour (Vlissingen), Peter van Velzen (SVV). Trainer: Hans Eijkenbroek. Interim-trainer: Theo Verlangen.

Selectie (18): Alfons Arts (29-8-1965), Maurice Benneker (26-8-1970), Edwin van Berge Henegouwen (17-12-1961). Theo van de Boogaard (13-7-1965). Rob Delahaye (24-4-1959), Huub Driessen (12-12-1962), Guy Francois (27-7-1957), Erik de Haan (15-5-1964), Roland Haenen (31-8-1966), Roberto Lanckohr (6-8-1969), Hans Linders (28-7-1961), Patrick Meyers (20-3-1970), Coen Quaden (30-11-1966), Raymond Smeets 14-8-1966), Reginald Thai (7-2-1965), Reza Uitman (14-12-1969), Frank verbeek (18-10-1964). Hans Vincent (24-2-1962).

Aangetrokken: Van Berge Henegouwen (VVV), Van de Boogaard (Helmond Sport), Lanckohr (gehuurd van PSV), Smeets (Roda JC). Vertrokken: Ernie Brandts (Germinal Ekeren, België). Richard Hermans (Vinkenslag). John de Jong (Roda JC), Chris Neuts (Standard Luik). Gerry Schuman (Helmond Sport), Pascal Thewissen (Sittard), Erwin Vanderbroeck (gekocht door Roda JC, inmiddels verhuurd aan Sint Truiden). Technisch manager: Ron Weyzen. Trainer: Sef Vergoossen.

12/13 augustus: FC Utrecht-Feyenoord

14/15 oktober: FC Groningen-Willem II Haarlem-Roda JC Feyenoord-NEC Fortuna Sittard-Ajax FC Utrecht-FC Den Haag FC Volendam-Sparta RKC-FC Twente

FC Volendam-Haarlem RKC-FC Groningen

MW-Willemll FC Twente-Roda JC Sparta-NEC FC Den Haag-Ajax Vitesse-Fortuna Sittard

PSV-MVV Vitesse-BVV Den Bosch

16augustus: Ajax-Vitesse NEC-FC Den Haag �) Roda JC-Sparta Willem 11-FC Twente BW Den Bosch-MVV FC Groningen-PSV �)

21/22 oktober: Ajax-Feyenoord NEC-Haarlem Roda JC-FC Groningen Willem 11-BW Den Bosch

PSV-Vitesse MW-RKC

Haarlem-RKC Feyenoord-FC Volendam Fortuna Sittard-FC Utrecht

FC Twente-FC Volendam Sparta-FC Utrecht FC Den Haag-Fortuna Sittard

19/20 augustus: Ajax-Sparta NEC-FC Twente

RodaJC-MVV

Willem 11-PSV BW Den Bosch-RKC FC Groningen-FC Volendam Haarlem-FC Utrecht Feyenoord-Fortuna Sittard FC Den Haag-Vitesse

23 augustus: Fortuna Sittard-Haarlem FC Utrecht-FC Groningen FC Volendam-BW Den Bosch RKC-Willem II PSV-RodaJC MW-NEC Sparta-FC Den Haag �) Vitesse- Feyenoord 26/27 augustus: Ajax-MW

NEC-PSV

NEC 15 januari 1900

DeGoffert 28.600

PSV 31 augustus 1913

PSV-stadion 27 000

RKC 26 augustus 1940 Sportpark Olympia 8500

RodaJC 27 juli 1914 Kaalheide 23.000

Sparta 1 april 1888 Spangen 25.000

FC Twente 1 juli 1965 Diekman Stadion 18 000

FC Utrecht 1 juli 1970 Galgenwaard 20 000

Vitesse 14 mei 1892

Monnikenhuize 18000

Roda JC-RKC Willem 11-FC Volendam BW Den Bosch-FC Utrecht FC Groningen-Fortuna Sittard Sparta- Vitesse FC Den Haag-FC Twente

Selectie (16): Carlos Aalbers (1-5-1964), Arno Arts (26-6-1969), Wilfried Brookhuis (16-10-1961), Desmond Gemert (29-9-1964), Frans Janssen (3-1-1955), Patrick Kooien (24-11-1970), Cees Lok (18-8-1966)1 Frans Paymans (30-7-1960), Evert Radstaat (12-2-1962), Harry Spijkerbosch (15-5-1966), Ronald Vroomans (2-8-1967), Carlos van Wanrooy (1-6-1967), Frank Wijnhoven (10-1-1963), Bert Willemsen (20-2-1965), Derk-Jan de Wit (21-8-1967), Wim Woudsma (11-8-1957).

Aangetrokken: Spijkerbosch (Twello), Vroomans (Eindhoven), Willemsen (Elistha), Woudsma (Go Ahead Eagles). Vertrokken: Berry Arends (Helmond Sport). Bas de Kok (onbekend), Henk Leatemia (TEC), Bart Möhlmann (onbekend), Winnie Nillissen (Achilles '29). Trainer: Leen Looyen.

Selectie (29): Berry van Aerle (8-12-1962), Michel Boerebach (27-9-1963), Hans van Breukelen (4-10-1956), Kalusha Bwalya (19-8-1963), Jozef Chovanec (7-3-1960). Arno Doomernik (14-8-1970), Juul Ellerman (7-10-1965), Erik Gerets (18-5-1954), Hans Gillhaus (5-11-1963), Jan Heintze (17-8-1963), Johnny Hoeks (6-3-1970), Jerry de Jong (29-8-1964), Lloyd Kameron (22-11-1971), Wim Kieft (12-11-1962), Addick Koot (16-8-1963), Sören Lerby (1-2-1958), Edward Linskens (6-11-1968), Robbie Maas (17-12-1969), Luc Maes (5-11-1971), Jan Nederburgh (25-4-1958). Wim de Ron (23-8-1969), Twan Scheepers (8-11-1971), Alfred Schreuder (2-10-1972). Dick Schreuder (2-8-1971), Romario de Souza Faria (29-1-1966), Gerald Vanenburg (5-3-1964), Stan Valckx (20-10-1963), Mark Verhoeven (14-10-1969), Mischa Werdens (11-6-1971).

Aangetrokken: Boerebach (Roda JC), Kalusha (Cercle Brugge), Hoeks (eigen jeugd). De Jong (Heerenveen), Kameron (eigen jeugd), Maes (eigen jeugd). Nederburgh (Roda JC). Scheepers (eigen jeugd), Alfred Schreuder (eigen jeugd), Dick Schreuder (eigen jeugd), Werdens (eigen jeugd). Vertrokken: Carlo l'Ami (was gehuurd van Excelsior), Frank Berghuis (FC Volendam), Geert Brusselers (verhuurd aan Fortuna Sittard), Jan van Eijck (NAC), Anton Janssen (KV Kortrijk), Ronald Koeman (FC Barcelona). Hendrie Krüzen (KV Kortrijk). Roberto Lanckohr (verhuurd aan MVV), Patrick Lodewijks (verhuurd aan FC Groningen), John Veldman (verhuurd aan Willem II), Bert Verhagen (Roda JC). Manager: Kees Ploegsma. Trainer: Guus Hiddink.

Selectie (16): Adrie Bogers (4-5-1965), Stanley Brard (24-10-1958). Rudi Das (8-3-1963), Eric Gouda (14-6-1967), Mark van Hintum (22-6-1967). André Hoekstra (5-4-1962). Leon Hutten (30-9-1962), Nico Jalink (22-6-1964), Anton Joore (31-12-1954), Ricardo Moniz (17-6-1964), Cees Schapendonk (24-12-1955), Herman Teeuwen (11-8-1958), Peter Treffers (3-5-1966), Hans Vonk (30-1-1970), Ad van de Wiel (1-8-1959), Edwin de Wijs

Aangetrokken: Jalink (Fortuna Sittard). Vertrokken: Leo van der Eist (Charleroi). Jos van Herpen (Brest), Erik Jansen (Retie SK). Birger Jensen (gestopt). Bob Lindhout (Helmond Sport). Hans van Loen (onbekend). Ronny van Geneugden (FC Antwerp), Gerben van der Weerd (FC Wageningen) Technisch manager: Piet Kipping. Trainer: Leo van Veen

RKC-NEC PSV-Ajax MW-FC Den Haag FC Twente-Sparta Vitesse-Haarlem

Selectie (23): Pierre Blattler (3-2-1966), Michel Broeders (18-12-1967), Silvio Diliberto (16-12-1963), Gerard Douven (11-11-1970), Siep Dijkstra (20-10-1966), Henk Fraser (7-7-1960), Alfons Groenendijk (-17-5-1964), Michel Haan (2-4-1967), Eugène Hanssen (9-1-1959), René Hofman (8-3-1961), Paul Janssen (25-3-1970), Michael van der Linden (16-10-1968), John van Loen (4-2-1965), Eric van der Luer (16-8-1965), Mare Luypers (5-10-1970), Bernd Romero (2-11-1969), Gerry Senden (9-7-1971), Jos Smits (4-7-1955), Manuel Sanchez Torres (1-1-1960), René Trost (31-1-1965), Bert Verhagen (8-11-1966), Peter van der Waart (1-12-1962), Ronald Waterreus (25-8-1970).

Aangetrokken: Douven (eigen jeugd), Hofman (Feyenoord). Luypers (eigen jeugd), Romero (eigen jeugd), Senden ((eigen jeugd), Verhagen (PSV), Van der Waart (PEC Zwolle), Waterreus (RKVMC). Vertrokken: Michel Boerebach (PSV), Marco Grassi (Bilzen), Danny Hoekman (FC Den Haag), John de Jong (MVV), Jan Nederburgh (PSV), Roger Polman (verhuurd aan VVV), Huub Smeets (Miranda), Raymond Smeets (MVV), Wilbert Suvrijn (Montpellier). Manager: Hans Coerver. Trainer: Jan Reker.

Selectie (22): Ron van den Berg (15-8-1960). Rob Eger (13-3-1966), Eddy de Goeij (20-12-1966), Glenn Helder (28-10-1968), Peter Houtman (4-6-1957), Marco Jochems (26-2-1970), Ronald Lengkeek (14-9-1960), Raymond Libregts (25-12-1964), Oni Louhenapessy (7-9-1968), Ronnie Luyten (17-2-1968), Dennis de Nooyer (4-4-1969), Gerard de Nooyer (4-4-1969), Jan Olde Riekerink (22-2-1963). Prince Polley Pampene (5-4-1969), Gerard Sandel (10-12-1963). Marco Sas (16-2-1971). John Schuurhuizen (9-11-1966). Mike Snoei (4-12-1963). Ben Spork (19-2-1968), Michel Valke (24-8-1959), Edwin Vurens (6-6-1968), Piet Wijnberg (20-10-57).

Aangetrokken: Helder (Rodenburg). Houtman (Feyenoord), Jochems (eigen jeugd), Luyten (eigen jeugd). Dennis de Nooyer (eigen jeugd), Gerard de Nooyer (eigen jeugd), Prince Polley Pampene (RV en AV Sparta). Sas (eigen jeugd). Vertrokken: Piet de Kant (RV en AV Sparta). Jan Mulder (Feyenoord), Henk van Stee (De Graafschap). Commercieel manager: Charles van der Steene. Trainer: Rob Baan.

16/17 september: Ajax-RKC NEC-FC Volendam RodaJC-FC Utrecht Willem 11-Fortuna Sittard BW Den Bosch-Feyenoord FC Groningen-Haarlem FC Twente-Vitesse Sparta-MW FC Den Haag-PSV

Selectie (19): Sander Boschker (20-10-1970). Michael Dikken (7-4-1968), Gert-Jan Duif (6-12-1963), Wilfried Elzmga (11-8-1969), Jan Gaasbeek (4-12-1962), Erik ten Hag (2-2-1970), Pieter Huistra (18-1-1967). André Karnebeek (1-3-1971), Hans de Koning (5-4-1960), Mika Lipponen (9-5-1964), John Neijenhuis (1-7-1965), Klaus Nielsen (24-5-1964), Andre Paus (9-10-1965), Marcel Peeper (9-9-1965), Marco Roelofsen (3-10-1968), Fred Rutten (5-12-1962), Robin Schmidt (23-3-1965), Per Steffensen (27-2-1963). Frank Tempelman (26-12-1970).

Aangetrokken: Boschker (eigen jeugd). Duif (FC Volendam), Gaasbeek (DOVO), Ten Hag (eigen jeugd), Karnebeek (eigen jeugd), Nielsen (Panathinaikos), Peeper (Haarlem), Steffensen (Brondby), Tempelman (eigen jeugd). Vertrokken: Wim Balm (Noorwegen), Patrick Bosch (Emmen), Piet Keur (Feyenoord), Martin Koopman (Cambuur), Jan Pouls (gestopt), Frank Ensink (verhuurd aan Go Anead Eagles), Henri Meijerman (verhuurd aan PEC Zwolle), GinoWeber (verhuurd aan SC Heracles). Manager: Harry Leunk Trainer: Theo Vonk.

(8-11-1969).

Selectie (18): Rob Alflen (7-5-1968). Marco Boogers (12-1-1967). Bert Buizert (2-9-1967), Jan Willem van Ede (13-4-1963), Gert van Hanegem (29-7-1964), Peter Hofman (16-12-1968), Etienne Kelders (7-10-1966), Johan de Koek (25-10-1964), Edwin de Kruyff (30-1-1970), Henny Lettinck (5-1-1967), Erik van der Meer (7-7-1967). John Moore (1-10-1966). Edo Ophof (21-5-1961). Robert Roest (30-10-1969), Gijs Steinmann (2-4-1961), Herman Verrips (18-8-1962), Enk Willaarts (25-8-1961), Kevin Young

Aangetrokken: Van Hanegem (Elinkwijk), Lettinck (Holland). Moore (Huil City), Ophof (AZ). Vertrokken: Ulnch Crüden (Cambuur), Marco van Delden (NAC), Jan van Halst (verhuurd aan FC Wageningen), Dick Heesen (verhuurd aan FC Wageningen), John Linford (onbekend). Luc Nijholt (Old Boys, Bazel). Gerrit Plomp (Bochum). Henny Verschoor (NAC). Manager: Hans Ooft. Trainer: Cees Loffeld

(12-8-1961).

(23-12-1966). Theo Bos (5-10-1965). John van den Brom Selectie (21): (4-10-1966), René Eijer (1-1-1963), Anne Evers (18-1-1960). Raymond van de Gouw (24-3-1964), Rick Hilgers (31-8-1962), Marlon Keizer (24-3-1969), Jurrie Koolhof (10-1-1960), Martin Laamers (2-8-1967), Bart Latuheru (8-11-1965), Michael Madsen (3-6-1965), Glenn Sonneville (21-3-1960), Roberto Straal (13-6-1963), Edward Sturing (13-6-1963), Frans Thijssen (23-1-1952). Arjan Vermeulen (19-3-1969). Ronald Verwaayen (20-7-1968), Raymond de Vries (25-3-1965), Peter Wesselink (24-5-1968). Hans Willemsen Hans van Arum

Aangetrokken: Van Arum (SDVB), Eijer (VVV), Latuheru (Excelsior), Wesselink (eigen jeugd) Vertrokken: Patrick Baltus (De Graafschap), Berrie Tijhuis (AGOVV), Jan-Geert Wagenaar(SKV). Commercieel manager: Hein Tabois. Trainer: Bert Jacobs.

(28-7-1963).

2/3 september: PSV-BVV Den Bosch FC Twente-Ajax Haarlem-Feyenoord 9/10 september: Feyenoord-FC Groningen Fortuna Sittard-BVV Den Bosch FC Utrecht-Willem II

FC Volendam-Roda JC

28/29 oktober: BW Den Bosch-Roda JC FC Groningen-NEC Haarlem-Ajax

Feyènoord-FC Den Haag Fortuna Sittard-Sparta FC Utrecht-FC Twente FC Volendam-MW RKC-PSV Vitesse-Willem II 4/5 november: Ajax-FC Groningen NEC-BW Den Bosch

RodaJC-Willemll RKC-Vitesse

PSV-FC Volendam MW-FC Utrecht FC Twente-Fortuna Sittard Sparta-Feyenoord FC Den Haag-Haarlem

18/19 november: Willem 11-NEC BW Den Bosch-Ajax FC Groningen-FC Den Haag Haarlem-Sparta Feyenoord-FC Twente Fortuna Sittard-MW FC Utrecht-PSV FC Volendam-RKC Vitesse-Roda JC 25/26 november: Ajax-Willem II NEC-RodaJC FC Volendam-Vitesse RKC-FC Utrecht PSV-Fortuna Sittard

MW-Feyenoord FC Twente-Haarlem Sparta-FC Groningen FC Den Haag-BW Den Bosch

23/24 september: Haarlem-BVV Den Bosch Feyenoord-Willem II Fortuna Sittard-Roda JC FC Utrecht-NEC FC Volendam-Ajax RKC-FC Den Haag PSV-Sparta MVV-FC Twente Vitesse-FC Groningen

30 september/1 oktober: Ajax-FC Utrecht �) NEC-Fortuna Sittard Roda JC-Feyenoord Willem 11-Haarlem BW Den Bosch-FC Groningen MVV-Vitesse FC Twente-PSV Sparta-RKC FC Den Haag-FC Volendam

2/3 december: NEC-Vitesse Roda JC-Ajax Willem 11-FC Den Haag BW Den Bosch-Sparta FC Groningen-FC Twente Haarlem-MW Feyenoord-PSV Fortuna Sittard-RKC FC Utrecht-FC Volendam 16/17 december: Ajax-NEC FC Volendam-Fortuna Sittard RKC-Feyenoord PSV-Haarlem MW-FC Groningen FC Twente-BW Den Bosch Sparta-Willem II FC Den Haag-Roda JC Vitesse-FC Utrecht

23/24 december: Vitesse-Ajax FC Den Haag-NEC Sparta-Roda JC

FCTwente-Willemll MVV-BVV Den Bosch PSV-FC Groningen

RKC-Haarlem FC Volendam-Feyenoord FC Utrecht-Fortuna Sittard

Voor de met een � aangeduide wedstrijden wordt een andere datum gezocht. De competitie wordt hervat in het weekeinde 20/21 januari.

Dank zij de promotie van Vitesse naar de eredivisie is Frans Thijssen de oudste

FC Volendam 1 juni 1920 Sportpark Sportlaan 15 000

Willem II 12 augustus 1896 GemeentelijkSportpark 18 500

Selectie (17): Hans Bakker (23-4-1963), Bert Bartelings (2-11-1960). Frank Berghuis (2-5-1967), John Binken (1-4-1970). René Binken (6-1-1970), Edward Burleson (10-9-1967), Ton Guyt (14-4-1968). Elroy Kromheer (15-1-1970). Winand van Loon (7-2-1964), Jaap Meijer (20-12-1961), Jaap Schilder (27-5-1964). Eric Steltenpoot (12-1-1965). Johan Steur (23-3-1962), Jack Tol (17-6-1967), Peter Vermes (21-11-1966). Edwin Zoelebier (7-5-1970), Nico Zwarthoed (30-9-1962).

Aangetrokken: Bartelmgs (DS'79), Berghuis (PSV), Binken (eigen jeugd), Kromheer (eigen jeugd), Vermes (Raba ETO Györ, Hongarije), Zoetebier (eigen |eugd) Vertrokken: Theo Bond (Telstar), Gert-Jan Duif (FC Twente), Jack Kemper (gestopt). Jan Klouwer (verhuurd aan AZ). Ab Plugboer (SVV), Bert van de Poppe (Telstar), Randy Samuel (Sporting Lissabon, was gehuurd van PSV). Richard Sneekes (Fortuna Sittard). Manager: Jan Brouwer. Trainer: Leo Steegman

Selectie (17): Guus van der Borgt (17-11-1962), Bud Broeken (12-9-1957), Ruud Brood (19-10-1962), Frank Brugel (13-12-1957), Meindert Dijkstra (28-2-1967). John Feskens (3-11-1965), Ulrich van Gobbel (16-1-1971), Edwin Godee (26-9-1964), Roland Jansen (24-9-1967), David Loggie (31-5-1957). Frans Mallien (23-1-1961). Ron de Roode (20-3-1965). Frank van Straalen (23-1-1964). Peter van de Ven (8-1-1961). John Veldman (24-2-1968). Hans Werdekker (30-9-1959). Rene Wolffs (16-6-1965)

Aangetrokken: Brood (BW Den Bosch), Van de Ven (Charleroi). Veldman (gehuurd van PSV). Werdekker (Ajax). Vertrokken: Willem van de Ark (Aberdeen), Marcel Bontekoe (Wilhelmina), Wilco van Buuren (FC Den Haag). Patrick Cohen (afgekeurd). Brian Donowa (Engeland), Mare Farrmgton (Fortuna Sittard). Cyril Holtkamp (verhuurd aan Willem II). Eddy Jaspers (FC Antwerp). Corné Lucassen (DESK). Hennie de Romijn (verhuurd aan Excelsior). Farley Westphal (DESK).

Manager: Frans van Dommelen Trainer: Piet de Visser.

•

FRANS THIJSSEN

contractspeler op het hoogste niveau. Thijssen, onder meer ex-FC Groningen, bereikte in januari de leeftijd van 37 jaar. De Belg Erik Gerets van PSV is de op één na oudste (35), gevolgd door Heini Otto (over veertien dagen 35), Anton Joore van RKC (in december 35) en Johan Tukker van FC Groningen, die in januari 34 jaar werd. De jongste speler in een eredivisie-selectie is Alfred Schreuder van PSV. Hij is 16 jaar.

Nieuwsblad van het Noorden l

mm'ai,

donderdag 10 augustus 1989

Eerste divisie AZ 10 mei 1967

Alkmaarderhout 18 500

Cambuur 19juni 1964 Sportpark Cambuur 14.000

DS'79 1 juli 1979 Krommedijk 14.700

Eindhoven 16 november 1909 Gemeentelijk Sportpark

17.50^^^^^^

Emmen 21 augustus 1925 Sportpark De Meerdijk 12.000

Excelsior 3 juli 1902 Woudenstein 10.000

GA Eagles 31 juli 1971 De Adelaarshorst 16.000

De Graafschap 1 februari 1954 De Vijverberg 13.000

Selectie (17): Philip Cocu (29-10-1970), Henk Groot (18-11-1963). Maurice van Ham (25-4-1966). Jan Klouwer (24-1-1962). Werner Kooistra (20-3-1968). Ruud Kool (1-11-1966). Steef van Loon (20-10-1964). Martin van Ophuizen (3-11-1968), Edward Reuser (23-6-1967), John Roos (15-10-1968), Ronald Schouten (10-8-1970), Ferry Stroes (10-1-1968), Roelf-Jan Tiktak (6-5-1958), Dennis den Turk (27-6-1969), Marcel Veerman (12-1-1968), Jan de Visser (1-1-1968), Michel Vonk (28-10-1968).

Aangetrokken: Klouwer (gehuurd van FC Volendam), Van Loon (RCH). Van Ophuizen, Reuser. Stroes, De Visser (allen eigen jeugd), Veerman (HRC). Vertrokken: Richard Goulooze (SC Heerenveen), Fons van Haastrecht (Telstar), Rini de Meijer (DWS), Edo Ophof (FC Utrecht), Mare Verroen (Neyenrode), Hans Visser (AFC'34). Manager: Wim Vermeulen. Trainen Hans van Doorneveld.

Selectie (21): Johan Abma (5-6-1969), Marco Adema (5-5-1969). Frans Alma (20-8-1969), Siert van der Berg (25-11-1968), Willy Carbo (14-8-1959), Ulnch Crüden (6-11-1966). James Docherty (20-11-1971), Junen Flisijn (16-11-1969), Fred Grim (17-8-1965), Gerard de Haan (31-8-1967), Jaap de Jong (15-11-1967), Nico Jan Hoogma (26-10-1968). Zweitse Huitema (7-3-1970). Marcel Keizer (15-1-1969), Henk Koetje (24-11-1958), Martin Koopman (5-6-1956). Roland Kuitert (9-12-1967), Ard Oosterlee (14-11-1966), René Panhuis (26-8-1964), Siep Rosier (15-8-1969), Wiebe Weening (28-1-1970).

Aangetrokken: Adema (Telstar), Cruden (FC Utrecht). Docherty (eigen jeugd), Flisijn (eigen jeugd), Hoogma (Drachten), Huitema (eigen jeugd), Keizer (Ajax). Koopman (FC Twente). Oosterlee (SVV), Panhuis (Telstar), Rosier (eigen jeugd), Weening (eigen jeugd). Vertrokken: Ype Anema (Sneek), Mare Castelijn (onbekend), Hans Erkelens (FVC), Ben Haverkort (Emmen), Geert Huitema (SC Heerenveen), Leo Koopal (Emmen), Mare Landskroon (RES), Carlo de Leeuw (Eindhoven), Tony McNulty (Oosterparkers), Ray Richardson (SC Heerenveen), Oscar Zijlstra (Bergum) Algemeen manager: Cees Koppelaar Technisch manager en trainer: Sandor Popovics.

Selectie (21): Martin Beuk (16-2-1962). Andrew Braaf (2-5-1963), Johan Bijsterveld (2-12-1959), Jimmy Charité (5-1-1969), Emiel Eilbracht (11-6-1970), Michel van Haaren (28-8-1967), Wilco van Haren (7-4-1969), Frans van der Heide (3-2-1966). Alfred Knippenberg (29-8-1969), Michel Langerak (8-7-1968), Roel Liefden (19-2-1967), Albert Pruymboom (25-3-1967), Pedro Pruymboom (15-12-1965), Theo Speelmeijer (12-10-1964), Manuel Voll (6-6-1969). Wessel Weezenberg (17-6-1969), Leo van der Weyden (18-11-1959), Leen van der Weel (26-8-1958), Frank van der Woude (25-8-1965), Romeo Wouden (24-12-1970), John van der Zwan (28-10-1962).

Aangetrokken: Beuk (Heerjansdam), Bijsterveld (Wuustwezel), Charité (FC Den Haag). Van Haaren (Katwijk). Van Haren (eigen jeugd). Liefden (Heerjansdam), Albert Pruymboom (SVW), Pedro Pruymboom (SVW), Voll (eigen jeugd), Weezenberg (Feyenoord), Van der Weyden (Heerjansdam) en Wouden (eigen jeugd). Vertrokken: Bert Bartelings (FC Volendam), Kees Koudstaal (Kozakken Boys), Theo Kuisdom (Alblasserdam), Michel Marree (gestopt), Marcel van der Net (SVV), Victor Tebbens (Wilhelmus), Jaap van der Wiel (DCV). Trainer: Epi Drost.

12/1 3 augustus: NAC-Go Ahead Eagles AZ-Helmomd Sport SW-Eindhoven Cambuur-Emmen PEC Zwolle-VVV

Selectie (18): Jos van Aerts (29-5-1963), Peter Alkemade (25-6-1961), Joop Böckling (3-11-1955), Ronald Borrenbergs (16-4-1965), Thijs van Bree (2-9-1970), Peter Corbijn (15-12-1964), Peter Coumans (2-9-1967), Tom van Fulpen (7-6-1970), Ad van Gastel (13-9-1965), Jan van Gestel (5-1-1961), Cyril Holtkamp (15-6-1967), Hans Kraay (22-12-1959), Carlo de Leeuw (12-12-1960), Pascal Maas (16-1-1962). Mare Scheepers (13-4-1970), Albert van der Sleen (30-4-1963), Tjapko Teuben (29-12-1963). John Versleeuwen (4-8-1963).

Aangetrokken: Borrenbergs (De Raven), Hofkamp (gehuurd Willem II), De Leeuw (Cambuur), Teuben (Helmond Sport). Vertrokken: André van Gerven (Mol, België), Servaes Henssen (Caesar), René van de Kerkhof (gestopt). Rob Koster (Voorburg), Rob Philippen (onbekend), Roland Vromans (NEC). Technisch directeur: Ben van Vliet Trainer-manager: Jac de Wit.

Telstar-RBC

Selectie (19): Patrick Bosch (30-10-1964), Jan Haak (17-9-1964), Marco de Haan (15-12-1966), Ben Haverkort (27-10-1961). Jan de Jonge (8-5-1963), Leo Koopal (25-1-1968), Dick Kroezen (14-9-1969), Rudie Metz (13-12-1958), Jozef Oosting (29-1-1971), Patrick van Rhijn (16-6-1970), Gerrie Schaap (9-11-1964), Herman Scherpen (4-9-1970), Henk Schokker (4-8-1960), Roel Smand (7-3-1957), Cees Spaans (27-9-1963). Wim Volkerink (6-11-1965), Reinier de Vries (30-12-1963), John van den Wildenberg (21-9-1959), Mare Zegerius (1-1-1970).

Aangetrokken: Bosch (FC Twente). De Jonge (SC Heerenveen), Haverkort (Cambuur), Koopal (Cambuur). Oosting (eigen jeugd), Van Rhijn (eigen jeugd). Scherpen (eigen jeugd), De Vries (WKE), Van den Wildenberg (SC Heerenveen). Vertrokken: Tonnie Arends (WKE), Peter Brouwer (onbekend), Willem Brouwer (Veendam), Freddie ten Caat (onbekend), Richard Douwes (WKE), Cor Elzinga (Beetsterzwaag), Detlev Ie Grand (DVS '34), Mathieu Huizenga (Hoogeveen), Arold Klouwen (Asser Boys), Jan Zwiers (VIOS). Trainer: Ben Hendriks.

Selectie (18): Ton van Bremen (2-3-1968), Edwin van Buren (31-5-1965), Leo van Buren (15-4-1961), Steef Buys (13-6-1959), Patrick Dumee (23-9-1967), Aad Leenheer (4-1-1962), Walter Londema (24-1-1970), Jean Henri Maas (21-6-1967), Edwin van Ooijen (11-1-1969), Paul Osenga (24-8-1966), Ton Pronk (23-4-1965), Hennie de Romijn (23-2-1968), Dennis Valentijn (4-9-1963), Rob van der Veer (1-1-1964), André Wasiman (11-4-1962), Michel van Wattum (13-4-1970), Warry van Wattum (22-10-1968), Eric Wolf (4-7-1962).

Aangetrokken: Edwin van Buren, Leo van Buren (beiden Slikkerveer), Dumee (SVV), Maas (Overmaas), Osenga (Wilhelmus), De Romijn (gehuurd van Willem II), Wolf (DHC), Van der Veer (Zwart Wit '28). Vertrokken: Raymond Frehé (Sparta), Henk van Goozen (SC Heracles), Bart Latuheru (Vitesse), Gerard Meijer (RBC), Errol Retos (SVV), Klaas Vink (FC Wageningen), Steve Wasiman (Feyenoord). Trainer: Joop van Daele.

Selectie (19): Reza Baadilla (22-2-1968), Frank Bierhof (12-8-1967), Jan Bos (1-4-1969),

Aangetrokken: Ensink (FC Twente), Piké (eigen jeugd), Raeven (AA Gent). Vertrokken: Ulrich Wilson (FC Groningen), Brian Wilsterman (onbekend), Wim Woudsma (NEC). Trainer: Fritz Korbach

Paul Bosvelt (26-3-1970), Gert van den Brink (3-11-1964), Harry Buisman (10-1-1968), Harry Decheiver (8-3-1970), Frank Ensink (9-9-1966), Marco Heering (8-5-1970), Arno Hofstede (3-7-1965), Dwight Lodeweges (26-10-1957). Edwin Overmars (2-12-1970), Henri Pelleboer (6-12-1962), Mario Piké (10-10-1966). Martijn Pothoven (16-9-1969), Roger Raeven (10-12-1960), Mark Schenning (18-10-1970), Hans Voskamp (22-12-1959). Hans Witteveen (21-11-1965). Selectie (19): Patrick Baltus (31-1-1969), Wim van Brenk (24-5-1963), Huseyin Büyür (13-7-1968). Rinie Coolen (10-2-1967), Frenk van der Kley (3-2-1964). Ramon Kramer (19-1-1964), Freddy Kruys (20-1-1971), John Leeuwerik (19-6-1959), Frank Lukassen (22-5-1967), Ron Olyslager (1-4-1964), Rob Peters (16-9-1962), Marino Pusic (18-8-1971), Ton Rosendaal (16-2-1965), René Smit (16-4-1960), Henk van Stee (17-12-1961), Chris Trentelman (14-7-1963), Roy Tular (3-5-1966), Jan Vreman (17-9-1965), Erik Weening (19-2-1963).

Aangetrokken: Baltus (gehuurd van Vitesse), Van Brenk (GVVV). Büyür (Haaksbergen), Coolen (gehuurd van SC Heracles), Kramer (AGOVV), Peters (GVVV), Pusic (Velez Mostar), Van Stee (Sparta), Trentelman (Rheden). Vertrokken: Jacco Beerthuizen (PEC Zwolle), Jeroen Boere (VVV. was gehuurd van VVV), Hilbert Booy (Unitas), Roberto Bosveld (Rheden), Werner Derksen (Babberich), Jos van Eek (PEC Zwolle), Mark Krommendijk (SKV), Freek Wittenrood (DOVO). Manager: Ben Zweers. Trainer: vacant.

Programma 14/15 oktober:

Eindhoven-VVV

Helmond Sport-SC Heerenveen Go Ahead Eagles-FC Wageninger SC Heracles'74-De Graafschap

NAC-RBC AZ-Telstar SVV-Excelsior Cambuur-DS'79

Veendam-SC Heerenveen DS79-FC Wageningen Excelsior-De Graafschap

PEC Zwolle-Veendam Emmen vrij

SC Heracles'74 vrij

21/22 oktober:

16 augustus: De Graafschap-Telstar FC Wageningen-Excelsior

RBC-SC Heracles'74 De Graafschap-Go Ahead Eagles' FC Wageningen-Helmond Sport SC Heerenveen-Eindhoven

SC Heerenveen-DS'79

VVV-Veendam Emmen-PEC Zwolle

WV-Emmen

Eindhoven-Cambuur

Veendam-Cambuur DS79-SW Excelsior-AZ

Helmond Sport-SW Go Ahead Eagles-AZ SC Heracles74-NAC RBC vrij

Telstar-NAC

PEC Zwolle vrij

19/20 augustus: RBC-Excelsior De Graafschap-DS79 FC Wageningen-Veendam SC Heerenveen-PEC Zwolle VW-Cambuur Emmen-SVV

28/29 oktober: Emmen-SC Heerenveen Eindhoven-FC Wageningen Helmond Sport-De Graafschap Go Ahead Eagles-RBC SC Heracles'74-Telstar NAC-Excelsior AZ-DS79 SVV-Veendam Cambuur-PEC Zwolle VVV vrij

23 augustus: SC Heracles74-Helmond Sport NAC-Eindhoven

4/5 november: RBC-Helmond Sport De Graafschap-Eindhoven FC Wageningen-Emmen SC Heerenveen-VVV PECZwolle-SVV

Eindhoven-AZ Helmond Sport-NAC Go Ahead Eagles-SC Heracles'74 Telstar vrij

AZ-Emmen SVV-VVV

Cambuur-SC Heerenveen PEC Zwolle-FC Wageningen Veendam-De Graafschap DS79-RBC >

SC Heerenveen 20 juni 1920 Abe Lenstra-stadion 12.000

Helmond Sport 27 juli 1967 Sportpark Oe Braak 10.000

SC Heracles 1 juli 1903

Gemeentelijk Sportpark 10.000

NAC 19 september 1912

NAC-stadion 18 500

PEC Zwolle 1 juli 1982 Gemeentelijk Sportpark 13.000

RBC 31 juli 1912 Sportpark De Luiten 11.000

SVV 8 mei 1904 Sportpark Harga 10.000

Telstar 17 juli 1963 Sportpark Schoonenberg 18.000

Veendam 22 mei 1974 De Langeleegte 12500

VVV 7 februari 1903 De Koel 20 000

FC Wageningen 27 augustus 1911 De Wageningse Berg 20 000

Selectie (22): Chris Angel (20-2-1965), Pieter Bijl (14-10-1964). Stanley McDonald (29-6-1966), Marten Dijk (25-10-1967), Lubbe van Dijk (27-6-1965), Richard Goulooze (16-11-1967), René Groen (26-2-1968), Wilco Hellinga (16-8-1970), Stephan Hommeles (18-7-1965), Wilfred Houwen (1-4-1968), Geert Huitema (7-3-1970), Maarten de Jong (26-3-1962), Peter Pot (21-4-1971), Ray Richardson (9-9-1959), Ron Schreuder (8-11-1967), Wiebren van Stralen (22-7-1965), Aldo Swager (1-9-1965), Marcel Valk (7-2-1966), Gert Jan Verbeek (1-8-1962), Jan Vlap (7-11-1966). Erik ten Voorde (14-6-1968). Johan Zuid (23-2-1968).

Aangetrokken: Angel (IJsselmeervogels), Goulooze (AZ), Hellinga (eigen jeugd), Huitema (Cambuur), Pot (eigen jeugd). Richardson (Cambuur), Schreuder (DRC Den Helder), Van Stralen (DIO Oosterwolde), Zuid (Sneek). Vertrokken: Anton van Gerner (Flevo Boys), Jean Pierre de Haan (Harlingen), Winny Haatrecht (La Chaux de Fonds), Wilfried Houwen (B-selectie). André de Jong (B-selectie), Jerry de Jong (PSV), Jan de Jonge (Emmen), Marten van der Kamp (Drachten), Gerrit Visscher (PEC Zwolle), John van den Wildenberg (Emmen). Technisch coördinator: Foppe de Haan. Trainer: Ab Gritter.

Selectie (15): Berrie Arends (8-10-1967), Peter Coort (2-8-1962), Chris van den Dungen

(8-8-1959), Tommy Eijkenmans (22-12-1964), Ted van der Horst (16-10-1969), Erik Keizers (12-7-1962), Erik van Kilsdonk (10-9-1968), Patrick Kraus (17-2-1968), Bertram Kreekels (9-7-1968), Rob Landsbergen (25-2-1960), Bob Lindhout (17-8-1962), Hans Meeuwsen (1-2-1962), Wim van der Meijden (15-12-1959), Gerrie Schuman (23-2-1968), Ricky Swart (18-8-1966).

Aangetrokken: Arends (NEC), Kraus (Sittard), Lindhout (RKC), Schuman (MVV). Swart (RFC Roermond). Vertrokken: Theo van de Boogaard (MVV), Rob van der Kaay (onbekend), Berry de Kort (SV Mol, België), Wim Moorman (Wilhelmina 08), Rob Schlüter (Baronie), Tjapko Teuben (Eindhoven), Farley Westphal (Desk). Trainen Frans Körver.

Selectie (19): Evert Bleuming (20-9-1959), Alex Booy (3-10-1960), Dennis Brilhuis (18-9-1966), Jimmy Calderwood (28-2-1965), Ronald Corte (2-3-1966), Ronald Dams (9-10-1962), Marcel Elberse (3-11-1964), Marcel Fleer (22-4-1965), Henk van Goozen (2-8-1961), Roberto Klomp (4-1-1969), Peter Koelman (30-8-1969), René Kolmschot (11-1-1969), Erik Manders (25-8-1967), Ton Pattinama (30-7-1956), Folkert Velten (22-8-1964), Richard Vennema (25-11-1967), Marco Waslander (5-12-1967). Ben Weber (13-7-1967), GinoWeber (25-9-1969).

Aangetrokken: Corte (eigen jeugd), Van Goozen (Excelsior), Koelman (FC Twente), Klomp (AGOVV). Gino Weber (Jeugd FC Twente). Vertrokken: Tjalling Dilling (gestopt), Rini Coolen (verhuurd aan De Graafschap), Peter Krikhaar (onbekend), Marcel Mentink (Vorwarts Gronau), Alfons Vreeswijk (Quick'2o), Guido Wevers (Hengelo), Paul Woesthuis (PH) Manager: Arend Steunenberg. Trainer: Henk van Brussel.

Selectie (22): John Akkermans (19-3-1970). Ton Cornelissen (24-1-1964), Marco van Del-

Aangetrokken: Van Delden (FC Utrecht), Van Eijck (PSV), Saaman (SVW), Verschoor (FC Utrecht). Vertrokken: René Bruens (Noad), Marco van Dijnsen (Hoogstraten), Arno Gabriëls (TSC), Michel van der Gijp (s-Gravendeel), Marcel van Helmond (Fortuna Sittard), Brian Piris (Baronie). Trainer: Hans Verèl.

Selectie (15): Gert Abma (28-1-1966), Jacco Beerthuizen (13-1-1969), Edwin Duim (26-4-1968), Jeroen van Eek (2-5-1963), René Grotenhuis (14-11-1967), Gert Peter de Gunst (23-11-1968), Johan Hansma (11-6-1969), Alex Kamstra (12-12-1959), Fred Leusink (7-5-1966), Bert de Meijer (15-12-1966), Henri Meijerman (12-1-1969). Richard Roelofsen (13-7-1969), Eddy Smook (18-11-1968), Frank Veldwijk (21-8-1964), Gerrit Visscher (7-1-1969).

Aangetrokken: Beerthuizen (De Graafschap), Van Eek (De Graafschap), Meijerman (gehuurd van FC Twente), Visscher (SC Heerenveen). Vertrokken: Edwin van Ankeren (Beveren), Alex Booy (SC Heracles), JerryCooke (SVV), Jan Lecker (onbekend), Michel van Oostrom (Oil Boys Zwitserland), Ed Roos (FC Volendam). Peter van der Waart (Roda JC). Manager: Koen Nijmeijer. Trainer: Theo de Jong.

Selectie (19): Johan van Batenburg (9-8-1971), Christel van Campenhout (6-8-1964), John van Gastel (5-9-1970), Pierre van Hooydonk (29-11-1969), Albert Jurgens (28-8-1964), Peter Keepers (20-9-1968). Tommy Kerstens (23-7-1962). John Klippel (19-12-1970), Dirk van der Laan (29-1-1963), Arjan Magielse (11-6-1968), Gerard Meijer (3-12-1968), Johan Molenaar (7-5-1962), Mario Molenaar (24-10-1964). Ronald van Oeveren (10-11-1965). Bram Rog (9-3-1965), Rob Schuiten (17-6-1968). Gerry Voets (3-11-1961), Ronald Willemse (31-7-1964), Jan Wijnings (21-1-1970).

Aangetrokken: Van Hooydonk (Steenbergen), Keepers (VES), Meijer (Excelsior), Van Oeveren (Vlissingen), Rog (Wilhelmus), Willemse (Wilhelmus). Vertrokken: Anthony van Gastel (onbekend), Frank Heckbert (onbekend), Jan Leendertse (Bevelanders), John Schrauwen (Rood-Wit). Trainer: Cor Pot.

Selectie (20): Carlo l'Ami (20-7-1966), Winsten Bogarde (22-10-1970), Virgil Breetveld (10-7-1969), Jerry Cooke (24-1-1963), Dean Gorré (10-9-1970), Robin van der Laan (5-9-1968), Hans Loovens (7-8-1959), Jos Luhukay (13-6-1963), Keje Molenaar (29-9-1958), Marcel van der Net (24-12-1964), Ab Plugboer (26-3-1964), Errol Retos (19-3-1970), Eddy Ridderhof (18-11-1958), Ton Rietbroek (19-2-1967), Frank Roosa (29-10-1967), Jimmy Simons (24-10-1970), Eric Tanis (25-8-1965), Pier Tol (12-7-1958), Peter van Velzen (11-10-1958), Chris Verkaik (14-2-1958).

Aangetrokken: I' Ami (gehuurd van Excelsior, was geleend aan PSV), Bogarde (eigen jeugd), Breetveld (was gehuurd van Feyenoord), Cooke (PEC Zwolle), Luhukay (VVV), Van der Net (DS79), Plugboer (FC Volendam), Refos (Excelsior) en Simons (Feyenoord). Vertrokken: Patrick Dumee (SVV), Peter van Geene (SFC), Peter Gerards (gestopt), Ruud Kaiser (Germinal Ekeren, was gehuurd van BW Den Bosch), Eric Keynemans (onbekend), Jan Lohman (Vlissingen), Ard Oosterlee (Cambuur), Paul Oschner (SHO), Henk Salari (SFC), Huub Stokmans (Vlissingen) en Edwin Wildenberg (SHO). Manager: Wim Jansen. Trainer: Dick Advocaat.

den (17-2-1967), Patrick Dik (27-11-1965), Hans van den Dungen (23-11-1961). Jan van Eijck (28-6-1969), Wanny van Gils (10-2-1959), Ronny de Grauw (9-6-1970), Dennis van der Gijp (20-8-1963), Gerard den Haan (29-1-1963), Mark Haarman (6-10-1967), Ad Hoogeveen (26-2-1969), John Karelse (17-5-1970), Jacq Koumans (23-4-1966), Peter Matena (16-5-1960), Patrick Oomen (17-11-1969), Peter Remie (13-9-1964), Piet Saaman (5-11-1964), Danny Schrijvers (17-9-1965), John Smit (14-9-1967), Jacq Sweres (30-10-1962), Henny Verschoor (19-2-1965).

Selectie (14): Dennis van Bekkum (16-5-1966), Rob van Berkel (17-12-1965), Theo Bond (5-5-1964), Bert van Duyvenbode (27-3-1966), Radjin de Haan (12-8-1969), Fons van Haastrecht (4-8-1965), John van den Hoogenband (15-8-1963). Sander Oostrom (14-7-1967), Edwin Otte (11-3-1962). Bert van de Poppe (15-4-1955). Ad Raven (17-11-1955), Walter Smak (13-4-68), Jelle Visser (7-8-1967), Peter van der Zwaan (13-11-1966).

Selectie (22): Johan Bolhuis (14-5-1969). Willem Brouwer (30-3-1963). Marcel van Buuren (14-3-1964), Grads Fühler (3-8-1962), Joop Gall (25-12-1963), Henk de Haan (2-11-1962), Ale Hindriks (2-3-1965), Sape Hoekstra (17-2-1961), Harris Huizingh (10-2-1963), Ron Jans (29-9-1958), Bennie de Jong (24-2-1964), Dick Koster (3-8-1968), Mark Mulder (16-12-1968), Evert Jan Nienhuis (24-3-1966). Peter de Roo (16-2-1970). Rick Slor (16-8-1961), Ernst Söllner (31-1-1964), Ronald Steenge (24-7-1963), Wim Sterken (1-1-1970), Jurjen Twikkeler (27-8-1968), Bert Wiebmg (23-9-1960), Gerard Zeeman (15-10-1969).

Aangetrokken: Van Berkel (EDO). Bond (FC Volendam), De Haan (eigen jeugd). Van Haastrecht (AZ), Van den Hoogenband (FC Den Haag), Otte (RCH), Van de Poppe (FC Volendam). Raven (Marken). Vertrokken: Marco Adema (Cambuur), Peter Botvliet (gestopt), Ruud Harms (amateurs Telstar), Mike Helenklaken (Haarlem), Ramon Imanuel (DWV), Ron Pos (ZVV). Marco Robijn (Blauw Wit), Peter Tania (ADO'2O), Mare Tol (Stormvogels), Dick Trock (SLTO). Manager Ruud Geels. Trainer: Cees Glas. Aangetrokken: Bolhuis (GVAV/Rapiditas), Brouwer (Emmen), Koster (FC Groningen), De Roo (Drachten), Slor (eigen jeugd). Vertrokken: Henk Bont (Velocitas), Gaby Hemsens (Hoogezand), Anne Mulder (Achilles '94), Boy Nijgh (SC Stadskanaal), Tonnie Siekman (SVBO), Henk Veldmate (jeugdtrainer FC Groningen). Commercieel manager: Henk Bethlehem Technisch direkteur: Henk Nienhuis. Trainer: Thiemo Meertens.

Selectie (18): Jeroen Boere (18-11-1967), Chris Burhenne (5-6-1968), Jay Driessen (4-8-1969), Maurice Graef (22-8-1969), Jos Hermkes (23-8-1966), Mare Korsten (9-9-1968), Toine van Mierlo (24-8-1957), Frans Nijssen (18-1-1959). Marcel Peters (24-7-1966). Roger Polman (28-12-1967), Remy Reynierse (18-6-1961), John Roox (28-2-1961), Jos Rutten (11-11-1962). Rob Rijnink (2-10-1965). Gerrie Slagboom (26-9-1964). Ernie Stewart (28-3-1969),' Juno Verberne (14-9-1968). Jack Weerts (22-11-1969).

Aangetrokken: Driessen (VOS), Graef (Horn), Hermkes (Panningen), Van Mierlo (gehuurd van Harelbeke), Polman (gehuurd van Roda JC), Stewart (UDI '19), Weerts (Deurne). Vertrokken: René Eyer (Vitesse), Edwin van Berge Henegouwen (MVV), Rik Laurs (onbekend). Jos Luhukay (SVV), Bert Verhagen (PSV). Manager: Wiel Teeuwen. Trainer: Doeke Hulshuizen

Selectie (17): Bob van Beek (5-8-1966). Marcel van Brakel (1-8-1972). Arnold Brehler (2-1-1969). Rene van de Brink (2-4-1966). Bart Broeder (25-2-1969). Rene van Gameren (1-5-1971). Jan van Halst (20-4-1969). Dik Heesen (15-9-1969). Johan Homan (22-6-1970). Abe Knoop (28-8-1963). Gustav Loupatty (27-9-1962). Jan Oosterhuis (30-9-1963). Bert van der Pol (6-10-1964). Frank Rei|enga (30-1-1967). Gilbert Schnjner (25-2-1970). Klaas Vink (15-8-1964) en Gerben van de Weerd (23-8-1965)

Aangetrokken: Van Beek. Van Brakel, Ton van Drumpt (Hatert). Van Gameren (allen eigen jeugd). Van Halst en Heesen (beiden van FC Utrecht gehuurd). Homan (ONA 53), Loupatty (Lunteren), Reijenga (OVC'BS). Vink (Excelsior), Van de Weerd (RKC). Vertrokken: Ronald Grotenbreg (De Bataven). Martin Haar (onbekend). Arne Koeman (SKV). Ernst Kraak (Spakenburg), Lodewijk de Kruif (Bennekom). Frank Lampenscherf (onbekend). Thijs Waterink (De Treffers). Manager: Henk Schuiten. Trainer: Piet Buter

Excelsior-Telstar Go Ahead Eagles vrij 26/27 augustus:

RBC-Veendam De Graafschap-PEC Zwolle FC Wageningen-Cambuur SC Heerenveen-SVV VVV-AZ Emmen-NAC Eindhoven-SC Heracles'74 Helmond Sport-Go Ahead Eagles Telstar-DS'79 .Excelsior vrij 9/10 september: Go Ahead Eagles-Eindhoven

SC Heracles'74-Emmen NAC-VVV AZ-SC Heerenveen SVV-FC Wageningen Cambuur-De Graafschap PECZwolle-RBC Veendam-Telstar DS'79-Excelsior Helmond Sport vrij 16/17 september:

Veendam-AZ DS79-NAC Excelsior-SC Heracles74 Telstar-Go Ahead Eagles Cambuur vrij 11/12 november: RBC-FC Wageningen Telstar-SC Heerenveen Excelsior-VVV DS'79-Emmen

Veendam-Eindhoven PEC Zwolle-Helmond Sport Cambuur-Go Ahead Eagles SVV-SC Heracles'74 AZ-NAC De Graafschap vrij 18/19 november:

VVV-FC Wageningen Emmen-De Graafschap Eindhoven-RBC Helmond Sport-Telstar Go Ahead Eagles-Excelsior SC Heracles'74-DS'79 NAC-Veendam AZ-PEC Zwolle SVV-Cambuur SC Heerenveen vrij 25/26 november:

RBC-Cambuur De Graafschap-SVV FC Wageningen-AZ SC Heerenveen-NAC VVV-SC Heracles'74 Emmen-Go Ahead Eagles Eindhoven-Helmond Sport

RBC-Emmen De Graafschap-VVV FC Wageningen-SC Heerenveen Cambuur-AZ PECZwolle-NAC Veendam-SC Heracles'74 DS'79-Go Ahead Eagles Excelsior-Helmond Sport Telstar-Eindhoven SVV vrij

23/24 september: Helmond Sport-Emmen Go Ahead Eagles-VVV SC Heracles'74-SC Heerenveen NAC-FC Wageningen AZ-De Graafschap SVV-RBC

2/3 december: SC Heerenveen-De Graafschap

Excelsior-Veendam Telstar-PEC Zwolle DS'79 vrij

Cambuur-Telstar

PEC Zwolle-Excelsior

Veendam-DS'79 Eindhoven vrij

30 september/1 oktober: RBC-AZ De Graafschap-NAC FC Wageningen-SC Heracles'74 SC Heerenveen-Go Ahead Eagles WV-Helmond Sport

Emmen-Eindhoven DS79-PEC Zwolle Excelsior-Cambuur Telstar-SVV

VVV-RBC

Emmen-Telstar

Eindhoven-Excelsior

Helmond Sport-DS'79 Go Ahead Eagles-Veendam SC Heracles'74-PEC Zwolle NAC-Cambuur AZ-SVV FC Wageningen vrij 16/17 december:

RBC-SC Heerenveen De Graafschap-FC Wageningen SVV-NAC Cambuur-SC Heracles'74 PEC Zwolle-Go Ahead Eagles Veendam-Helmond Sport DS79-Eindhoven Excelsior-Emmen

Veendam vrij

Telstar-VVV AZvrij

7/8 oktober: De Graafschap-RBC SC Heracles 74-AZ Go Ahead Eagles-SVV Helmond Sport-Cambuur Eindhoven-PEC Zwolle

FC Wageningen-RBC SC Heerenveen-Telstar VVV-Excelsior Emmen-DS 79

Emmen-Veendam

VVV-DS79 SC Heerenveen-Excelsior FC Wageningen-Telstar NAC vrij

23/24 december:

Eindhoven-Veendam Helmond Sport-PEC Zwolle Go Ahead Eagles-Cambuur SC Heracles 74-SVV NAC-AZ De Graafschap vrij