2013-2014 Ikasturteko urtarrilaren alea
eskola aldizkaria Luis Bri単as Santutxu Haur eta Lehen Hezkuntza ikastetxe publikoa Primeran egoteko euskaraz egunero
Haur Hezkuntzako 2 eta 3 urtekoen gelak.
Ikasleek egindako aldizkaria
Lehen Hezkuntzako 2, 4 eta 6. mailak.
Hizkuntza Normalkuntza Proiektua
KAIXO LAGUNOK! AURTEN ESKOLAKO UME BERRIAK GARA ETA OSO POZIK GAUDE JADANIK.
IKUSI ARTE, AGUUUUUUUUUUUUUUUR!
ABESTIA Gu laugarren D1eko ikasleak gara eta abesti hau ikasi dugu . Ea gustokoa duzuen!
LORETXOA (Exkizu) Mendian larrartean Aurkitzen da loretxo bat. Aurrean umetxo bat Loretxoari begira.
Umetxoak ikusirik Lorea ezin bizirik Arantzak kendu nahi dizkio Bizi berri bat eman.
Umetxoak ikusirik Lorea ezin bizirik Arantzak kendu nahi dizkio Bizi berri bat eman.
Loreak esan nahi dio “Umetxo aska nazazu, Jaio naiz libre izateko eta ez loturik egoteko.�
Umetxoak ikusirik Lorea ezin bizirik Arantzak kendu nahi dizkio Bizi berri bat eman.
Mendian larrartean Aurkitzen da loretxo bat. Aurrean umetxo bat Loretxoari begira.
Orduan izando bait du Indara eta kemena; Orduan emango baitu Ugari bere fruitua.
ASMAKIZUNAK
Gominolak egiten Lau pertsonentzat.
Osagaiak: Gelatina 6 barratxo, Gustuko duzun zukua litro erdia, Azukrea. Tresnak: Moldea,berotzeko sua eta hozkailua.
Lehenengo gelatina moldean ipini.
Gero, zukua ondo berotu eta zukua berotu eta gero baso bete bota eta gero koilararekin ondo nahastu.
Eta gelatina ondo desagertu arte irabiatu.
Bukatzeko geratzen den zukua moldera bota eta epeldu ondoren hozkailuan sartu hozteko.
24 ordu pasa eta gero hozkailutik atera. Amaitzeko moldetik atera eta moztu zati txikietan
azukrea
gehituz
eta
ondo
nahasi.Azkenik, jan goxo-goxo.
ON EGIN!!
4D2 TALDEA KAZETARIAK: - Jonathan David Bravo - Nisrine el haddadi
Asteazken arratsalde batean, azaroak 26, ugaltze-aparatuari buruzko inkesta bat egin genuen 6.D1eko ikasleek. Bikoteka sakabanatu ginen, batzuk Basarrateko plazara joan giren eta beste batzuk eskolako atean geratu ginen. Gurekin bi irakasle egon ziren.
133 pertsonei gure galderak egin genizkien. Gure lehenengo galdera, Euskara jakitea edo ez jakitea. Pena zen denek ez jakitea euskaraz hitz egiten, bakarrik 27 pertsonek erantzun zizkiguten Euskaraz. Pertsona guztietatik gehienak emakumeak izan ziren, 85.
Ga te z la nia
Eusk ara
12 0
1 00
80
60
40
20
0 1
Guraso batzuk harrapatu egin genituen kalean edo Basarraten; eta beste batzuk eskolan sartzean. Gehienak amak izan ziren, eta haietako gehienek presaka zebiltzan, horregatik ez zizkiguten galderak erantzun.
3 9 %
6 1 %
B a
Guk erabili egin genituen hitzak, bi hizkuntzetan (Euskara eta Gaztelera) ulertzen ditugu. Lehenengoa eskrotoa zen. Nahiz eta emakumeak gehienak izan, ea-ea %50k erantzun baikorra eman zigun.
Ser i e2 1 Ser i e1
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
d
a
k
iz u
E
S
K R O T
O A z e
r d
e
n
?
5 3
6 8
Harrigarria izan zen, guretzat, emakume guztiek ez jakitea “endometrioz zer zen�. Guk ikasi egin dugu, eta gutako gehienok bagenekien zer den
Pista gehien eman zituen hitza “Falopioen Tronpak” izan zen, eta emaitzek arrazoia eman ziguten. 87 pertsonek bazekiten zer zen, eta beste 46k ez.
U r et r a?
2
Ser i e1
1
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Emakumeek eta gizonek izen bereko organo bat dugu, “uretra”. Bi herenek bazekiten zer den uretra, eta beste heren batek ez. EZ dugu aipatu, pertsona nasugiak hogei baino gehiago izan zirela.
Beste galdera bat, oso zaila “deferenteak” izan zen. Guk ikasi behar genuena izan zen, eta espero dugu urteak pasa eta gero ez ahaztea, batez ere mutilek.
90
80
70
60
50
40 Def er en t eak BA I
30
20 10 Def er en t eak E Z 0
1
Amaitu baino lehen, eta gogoratuz “batzuk geratu ginela patioan”, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoak irten ziren. Haiei ere galdetu genien, eta batzuek, guk bezala, duela gutxi gai hau ikasi zuten arren, ez zituzten gure hitzak ezagutzen. Eta gehien izorratu egin gintuena, haiek gazteleraz erantzutea izan zen. Guretzat, esperientzia polita izan da. Hasieran urdurik geunden, baina laster hasi ginen mugitzen eta pertsonarengana hurbiltzen. Espero dugu, beste momentu batean beste inkesta bat egitea.
E
uskara arloan, Asspaldiko ipuin laburrrei buruzko lan bat egiten ari gara aurteen, euskalkkiak ikasteaarren, Interrnetetik haiinbat informazioa bildu eta sailkatu du ugu. Hona hhemen n Mintxo aldikarian argitaratzeeko aukeraatu ditu ugun bi ipuinn labur. TX XAKURRA ALA TXE-RR RIA? Altzzako Kilimon n kirten Donoostiarra txerri ederr bat eraman n behharrean aurkiitzen zen. Bain na, Santa Katal alina zubia iggarotzeko zerrga gogortxoaa ordaindu behaar; eta horrekk min handiaa ematen zion n. Ez zuen lorikk egin gau haartan: Zerga ordaindu o gabbe Donostiaraa nolaa sartuko ote zuen oldozteen igaro zuen n gau guztia. Asm matu zuen azkkenerako, etaa ederki asmaatu ere. Lehen enbizi hil zuen en txerria. Geero, heldu zion n etxeko zakurrrari, eta zorroo batean sarttuaz, badoa gure g Kilimon zakuurra bizkarreean duela. Iritsii zen zerga eetxe aurrera, eta zergari batek b galde detu zion: — Zeer daramazuu zorro horreetan? — Ettxeko zakurrra. — Zaakurra e? etaa harategira beraz? b Nik em mango dizut zurii! — Zaakurra dela, ggizona! Jaureegi bateko baaratze zain ntzeko daram mat. — Ezz diguzu sarttuko ziri horii. Tira, tira, zabaldu z zorrooa bereh ehala. Zabaaldu zuen Kiliimonek, eta zalapartaka z atera a zen za kurrra eta lasterkka ihes egin zuen z bere etx xerantz. Hase-rre handia h irudikkatuaz, honella zioen Kilim monek zerga-riarii:
— Zaakurra ala tx xerria izan da? d Sinistukoo al duzu orain n? Zuek bezzalako gezurtiiak garela usste duzue? Arraaio-pola!... Zooaz orain zakkurra berriz harrapatuetaa ekarrtzera! Handdiak esan on ndoren, joan zen z Kilimon bere b etxera. Iritsii eta berehalaa zakurrari ondo o esan etaa arto zati baat emaan ondoren, ssartu zuen zoorroan txerriia eta bizkarr gain nean harturikk abiatu zen Donostia aldeerantz. Zergga etxera iritssi zenean aur urpegi ilun etaa begirakunee zem maikor bat zuzzenduaz, hon nela dio:
— Nahi al duzu ue berriz zakkurra ikusi? Ez litzaizuekke gaaizki etorrikoo bere haginkkada bat! Etaa zergariak baarrrez utzita sarrtu zen Kilimo mon Donostiaara lasai eta pop zeez txerria biz zkarrean zueela, zergariarri iruzur-egin naz. ARTZAIN A BATEN BET TAURREKOAK R Igaandero Elizarra joaten zen artzain baatek ohartu zu uen herriko irrakaslea beetaurrekoak in noiz kendu gaabe ibbiltzen zela eta a, benaz oldozztu ondoreen, honela zioon:
— Ez dut ezbairrik: Irakasle hhori betaaurrekoak ditu uelako izangoo da herri hoonetako iraku urlerik azkarrrena. Eta besteerik gabe, erabbaki zuuen berak ere erostea. Jooan zen bada egun batean Donostiara. Bakar B bakarriik kaalerik kale, jo horra eta jo hhona, luzaro ibili i ondoren, jo zuuan noizbait betaurrekoak b saltzen ziren n denda bateaan. Geelditu zen ate ondoan, eta ddeitu zuen inddartsu: — Eup! hemen saltzen s al dirra betaurrekoaak? — Bai gizona: zatoz z aurreraa — erantzun zioten —Hon na heemen ugari etta merke. — Merke nahi garesti: g behin honaino ezkeero ez naiz itzzuliko erosi ga abe. — Hona hemen n izparringia, eta ikusi ezazzu zeinekin ira rakurtzen duz zun hobeto. Jaarri zuan bat,, eta izparring ngiari goitik beehera begiratuu on ndoren, honella zioen: — Ez dut bateree irakurtzen. — Ikusbide labu urra al duzu?? — Laburra! Ez jauna, j ez. Nikk Aizkorriko muturretik m zen nbaatzen ditut Ern nion aurkitzeen diren ardiaak. — Tira ba honeekin. Jaarri zuan bestte bat, honen ondoren bestte bat; eta horr rrela baana-banaka ikustatu i zituen n mota guztieetako betaurreekoakk, leiarrak on ndo garbituazz; baina alperrrik, ezin zuen n ira rakurri. Gogaitt egin zuen de dendariak, eta galdetu zion arrtzainari: — Zuk badakiz zu gero irakurrtzen? — Alajaina! Irak kurtzen baneeki ez nuke beetaurreko behaarrrik.
Bizkaiko B herriak (12 2)
Ezk ker-Eskuin n 1. Zeerbait ematten duena 7. Behar den un nean 8. Irridioaren siinboloa 9. Erdi E hitz-elk karketan (alderantziz) 10. Zaletasun Z aatzizkia 12. Izan I ezik, saalbu 13. Erorka E 15. Zikinkeriak Z k dituena Goiitik behera a 1. Egintzaz 2. Bizkaiko B herrria 3. Argonaren A siinboloa 4. Pausaldi P (ald derantziz) 5. Pinpirin, galai 6. Ezezkoa E 11. Musika M tald dea 14. Nori N atzizkiia