MM Trendy Koszalin wrzesień 2019 by MMTrendy Koszalin

Wyprawa do Bośni i Hercegowiny. Zacznijcie planować ją już dziś Str. 20-22

Nowe modele, sporty motorowe i motoryzacyjne ciekawostki Str. 24-36

Oni wiedzą, jak ją zorganizować!

KOSZALIN SŁUPSK KOŁOBRZEG WRZESIEŃ2019 NR8(64)

wydanie bezpłatne

Trwa sezon na śliwki, brzoskwinie. Podpowiadamy, jak je wykorzystać Str. 48-50

Dobra zabawa? STR. 12-13

MOTO Prawdziwa gratka dla miłośników sportowych emocji. Motopark Koszalin zaprasza ją. Też na PitBike’i, czyli małe motocykle, które zapewnią prawdziwą zabawę..

na start

20 AKTYWNIE Odkrywamy przed wami dziś tajemnice pięknej Bośni i Hercegowiny. Ten wyjątkowy kraj, na pewno spodoba się miłośnikom gór, dzikich lasów i czystych jezior oraz wartkich rzek.

8 - 10

NEWSROOM Premiery, wydarzenia, zapowiedzi.

12 - 13

TEMAT Z OKŁADKI Sławomir i Sebastian połączyli siły. Z jednej strony oferują świetną zabawę z drugiej bezpieczny transport.

14 - 15

ROZMOWA Justyna Steczkowska o emocjach i swojej muzyce.

16 - 17

CHARYTATYWNIE Koszalinianie spełnili marzenia dzieci. Zobaczcie, jak powstał ten projekt.

24 - 36

MOTORYZACJA Czym jest aquaplaning? Wszystko, co powinniście wiedzieć o OC, hamulcach i dużo więcej, na stronach moto — nie tylko dla panów.

38 - 40

ZDROWIE Japońskie kąpiele leśne, dlaczego warto? Wszystko, co powinieneś wiedzieć o szczepionkach na alergie.

44 - 46

WNĘTRZA Co nam daje wielki błękit?

48 - 50

KUCHNIA Tym razem przygotowali smy dla was kilka kulinarnych pomysłów na brzoskwinie, śliwki. Obiecujemy, że warto je wypróbować!

KUCHNIA Sezon na śliwkę, morele i brzoskwinie.

54 - 62

KULTURALNIE Wydarzenia na najbliższe tygodnie.

TOWARZYSKO Wspominamy co się działo w regionie w sierpniu. NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Rezonans Magnetyczny Tomograﬁa Komputerowa USG (doppler) RTG Pantomograﬁa (zdjęcia zębowe) BADANIA PRYWATNE / Pn.-Pt- 8:00-17:30 Sb. 9:00-13:00 Tel. 94 346 11 99 Tel kom. 607 580 803 www.diagnostica.koszalin.pl 75-404 Koszalin, ul. Kościuszki 7

REDAKCJA ul. Mickiewicza 24 75-004 Koszalin tel. 94 347 35 00 Redaktor naczelny: Joanna Boroń Product manager: Robert Lipiński Promocja i marketing: Katarzyna Głodek Redakcja: Katarzyna Chybowska Dział foto: Radek Koleśnik, Alla Boroń

JOANNA BOROŃ, redaktor naczelna

Prezes oddziału: Piotr Grabowski

Wrzesień to nie tylko pożegnanie z latem i powroty do szkoły Nie piszemy o szkole, o zawartości tornistra, o lękach dzieci i rodziców przed wyjątkowo trudnym rokiem szkolnym. Zawsze zależało nam na tym, by strony naszego miesięcznika były wypełnione inspirującym opowieściami, by przy lekturze MMTRendy można było odpocząć, pomarzyć. Ten numer z całą pewnością do marzeń skłoni fanów motoryzacji, bo przy okazji motoryzacyjnych targów wiele miejsca poświęcamy właśnie nowoczesnym autom.

REKLAMA: Katarzyna Kucaba tel.: 519 503 524 DRUK: FHU ZETA

MofhWmW Ze 8eťd_ _ >[hY[]em_do$ PWYpd_`Y_[ fbWdemWĿ `ļ `kŹ Zp_ť Ijh$ (&#((

Dem[ ceZ[b[" ifehjo cejehem[ _ cejehopWYo`d[ Y_[aWmeija_ Ijh$ (*#))

,04;"-*/ 4½614, ,0½0#3;&( 83;&4*&Ď /3

jlWTa\X UXmc TgaX

JhmW i[ped dW ťb_ma_" Xhpeiam_d_[$ FeZfem_WZWco" `Wa `[ moaehpoijWĿ Ijh$ **#*,

Jeśli jeszcze nie byliście na urlopie albo już planujecie następny, koniecznie przeczytajcie o wyprawie do Bośni i Hercegowiny. A może po prostu chcecie przez kilka godzin zapomnieć w wszystkich codziennych troskach? I na to mamy pomysł - zabawa w wojnę. Do marzeń świetnie pasuje kawałek ciasta - w tym numerze zdradzamy przepis na bardzo proste ciasto z owocami oraz równie proste, pikantne powidła, które z kawałkiem bagietki, sera i kieliszkiem wina smakują jak egzotyczne wakacje. Miłej lektury!

WYDAWCA: Polska Press Grupa sp. z o.o. ul. Domaniewska 45, 02-672 Warszawa

Ed_ m_[Zpļ" `Wa `ļ peh]Wd_pemWĿ IJH$ '(#'

:eXhW pWXWmW5 OKŁADKA: NA ZDJĘCIU: Sebastian Świętoń i Sławomir Milczarek FOT: Alla Boroń

Prezes zarządu: Dorota Stanek Projekt graficzny: Tomasz Bocheński

DOŁĄCZ DO NAS: facebook: mmtrendykoszalin instagram: mmtrendykoszalin Chcesz, by MM Trendy były dostępne również u Ciebie, dla Twoich Klientów, za darmo? Napisz: katarzyna.kucaba @polskapress.pl

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

ABONAMENT ELASTYCZNA OFERTA

Rodziny wybierają Plusa! Bo kolejne abonamenty dokupują nawet za połowę ceny, kiedy tylko chcą!

PLUS.PL

Dotyczy wybranych wariantów ofert. Szczegóły w Regulaminach „PLUS. III” i „smartDOM 4.5 – TELEWIZJA, INTERNET, TELEFON” na plus.pl

Przyjdź i sprawdź! Koszalin ul. Paderewskiego 1 (Atrium) | ul. Jana z Kolna 30, tel. 508 14 15 15

Newsroom

Targi Motoryzacyjne: Akademia Bezpieczeństwa i Retro Salon Niedziela, 8 września, upłynie nam pod znakiem motoryzacyjnych atrakcji na terenie Hali Widowiskowo - Sportowej. Jednym z głównych punktów programu będzie Akademia Bezpieczeństwa, która ma na celu zwiększenie wśród uczestników ruchu drogowego świadomości jak ogromnym zagrożeniem jest jazda pod wpływem alkoholu. Przed halą będzie wytyczony plac, na którym będą odbywały się pokazowe przejazdy dzieci (zawodników) oraz dostępne mini motocykle dla dzieci, na których będą mogły się przejechać i spróbować swoich sił pod okiem instruktorów. Głównym punktem wydarzenia będzie jednak sama hala, na której jak zwykle swoje najlepsze walory będą prezentować najnowsze modele aut. Będzie można dokonać porównania, jakie rozwiązania ułatwiające i zwiększające przyjemność z jazdy, zastosowały koncerny motoryzacyjne. Targom, będzie też towarzyszył Retro Salon. (zp)

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Newsroom

FOT. RADEK KOLESNIK

Lido zaprasza na belgijskie smaki Plebiscyt Hipokrates

FOT. ANDRZEJ SZKOCKI

Galą w Operze na Zamku zakończyliśmy tegoroczną edycje plebiscytu, w którym razem z naszymi czytelnikami oceniamy naszą służbę zdrowia. Wczoraj w towarzystwie patronów naszego plebiscytu uhonorowaliśmy najlepszych. W sumie w plebiscycie organizowanym przez redakcję Głosu Szczecińskiego i Głosu Koszalińskiego wzięło udział prawie 2300 osób. Pacjenci głosowali na swoich kandydatów w kategoriach powiatowych i wojewódzkich. Tradycją plebiscytu jest też wybór przez jego kapitułę Lekarza Roku. Decyzją naszej kapituły, w której składzie znaleźli się Bożena Wojcikiewicz, przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych, Leszek Kosiński, reprezentujący Okręgową Izbę Lekarską oraz Jan Kuriata, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, tytuł Lekarza Roku trafił na ręce doktora Andrzeja Melki, koordynatora Oddziału Anestezjologii, Intensywnej Terapii Dziecięcej i Neonatologicznej. To świetny lekarz z wyjątkowym podejściem do pacjentów i ich rodziców - postawa jego i zespołu motywuje do działania.

Nowy punkt pojawił się na gastronomicznej mapie naszego regionu — w plan nadmorskich spacerów wpiszcie koniecznie restaurację Lido, w nowym apartamentowcu Marina Royale w Darłówku. Geneza restauracji tkwi w wielkiej kulinarnej pasji jednego z belgijskich udziałowców Marina Royale. Belgijska kuchnia jest wyjątkową — czerpie z kuchni francuskiej, niemieckiej czy holenderskiej. Belgowie cenią sobie sztukę kulinarną, w ich kraju jest wiele świetnych, uhonorowanych gwiazdkami restauracji. Darłowska restauracja Lido ma bazować na tej kulturze kulinarnej. Karcie dań, która podlegać będzie sezonowym zmianom w zależności od pór roku, towarzyszy rozbudowana karta win oraz piw, z których Belgia jest słynna. W repertuarze nowej restauracji są i desery. Wiele z nich opartych jest o belgijską czekoladę, którą polewane są lody robione od podstaw z najlepszych składników. (ab)

FOT. NRADEK KOLEŚNIK

Muzealny Piknik w Parku

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Stanowisko archeologiczne, wspólne czytanie legend, gry planszowe, malowanie wielkoformatowe — to wszystko czekało na dzieci w sierpniowy ranek w Parku Książąt Pomorskich. Wszystko za sprawą pracowników Muzeum w Koszalinie, którzy postanowili wyjść do mieszkańców, aby zachęcić ich do odwiedzania muzealnych wystaw. Wydarzenie cieszyły się dużą popularnością, dla tego organizatorzy nie wykluczają kolejnych edycji. (kacha)

POMYSŁ NA PRZYGODĘ? SAINT HOLIDAY ŁĄCZY SIŁY Z PAINTBALLMIELNO.EU Niezawodność, pewność, terminowość to trzy zasady, jakimi kierują się Sławomir Milczarek oraz Sebastian Świętoń. Trzy lata temu panowie postanowili połączyć swoje doświadczenie oraz swoje firmy. Tak zaczęły współpracować ze sobą Saint Holiday z paintballmielno.eu. Dziś wspólnie, kompleksowo przygotowują dla nas imprezy pełne wyrażeń i zapewniają komfortowy dojazd na miejsce zaplanowanych rozrywek.

a pierwszy rzut oka baza firmy, czyli Saint Holiday (dawniej Ośrodek Wypoczynkowy Irena) w Mielnie, sprawia wrażenie niepozornej. Wystarczy jednak wejść w labirynt domków, żeby zobaczyć ogromną przestrzeń i wielki plac zabaw dla dorosłych. To właśnie tu co roku latem przyjeżdżają grupy młodzieży nie tylko z całego kraju, ale i zagranicy, aby trenować ukochane przez siebie sporty. O tym, że warto tu wrócić, świadczy choćby fakt, że na przyszły rok Ośrodek jest już w 80 procentach zabukowany.- Zarówno dla mnie, jak i dla Sebastiana zawsze liczyło się to, aby nasi goście opusz-

czali nasze progi zadowoleni. Bo to oni są dla nas najlepszą reklamą. Zdarza nam się to bardzo często, że ktoś, kto przyjechał do nas na przykład na imprezę firmową, potem organizuje u nas urodziny czy wieczór kawalerski. Albo na odwrót, nasi prywatni klienci sprowadzają potem do nas całe firmy — podkreśla Sławomir Milczarek właściciel paintballmielno.eu.

ARENA ZMAGAŃ

Klienci firmy to osoby aktywne, żądne przygód. Panowie dobrze o tym wiedzą i inwestują w organizowanie wyjątkowych rozrywek dla wymagających gości. Perłą w koronie jest pole paintballowe, jedno z najlepiej wyposażonych w regionie.

– To moja wielka pasja – przyznaje Sławomir. – Wszystko zaczęło się od tego, że kiedyś sam zostałem zaproszony przez znajomych do wzięcia udziału w grze z okazji urodzin. W samym paintballu zakochałem się od razu, organizacja jednak i podejście do klienta na tamtym polu nie zrobiło na mnie wrażenia. Stwierdziłem, że zrobiłbym to o wiele lepiej - śmieje się pan Sławek. Tydzień zajęło naszemu rozmówcy przejście od pomysłu do działania. – Zamówiłem pierwsze komplety broni i wynająłem pole. To była zdecydowanie dobra decyzja, której nie żałuję - podkreśla nasz rozmówca. NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Sławek, zanim połączył siły z Sebastianem i miał okazje zbudować własne pole paintballowe, współpracował m.in. z Fordem Marian w Malechowie, zdobywając tam doświadczenie i ucząc się podejścia do klienta. – Regularnie wymieniamy sprzęt na nowy, bo to, żeby był niezawodny, jest podstawą dobrej zabawy. Kupujemy zarówno broń, jak i maski tylko markowe i z atestami. Dzięki temu u nas nie zdarzają się wypadki. Do tego zamawiamy kulki biodegradowalne, z barwnikiem spożywczym. W takiej sytuacji, nawet jeśli farba dostanie nam się do ust, nic nam nie grozi - wyjaśnia nasz rozmówca. - Nie szkodzimy też środowisku.

Prezentacja ZABAWA DLA KAŻDEGO

Pole przygotowane jest bardzo starannie i dla bezpieczeństwa otoczone siatką maskującą. Tak, aby kule nie wydostały się na zewnątrz. – Trafiają do nas zarówno miłośnicy tego sportu, jak i totalni amatorzy. Dzięki temu, że mamy naprawdę setki różnych scenariuszy zabawy, dopasowanych do potrzeb różnych grup, każdy może ciekawie spędzić czas - dodaje Sławomir. Pole wynajmują firmy na imprezy integracyjne, osoby prywatne organizują tu urodziny czy wieczory kawalerskie albo po prostu umawiają się ze znajomymi, by spędzić niezapomniane kilka godzin. – Coraz częściej trafiają do nas kobiety i organizują wieczory panieńskie. Zdarzają się też łączone imprezy i na przykład z jednego wesela stają naprzeciwko siebie drużyny panny młodej i panna młodego. W takich sytuacjach najczęściej to panie okazują się bezkonkurencyjne - dodaje organizator z szerokim uśmiechem. Dużym atutem jest też korzystanie z usług pirotechnicznych. – Jako jedni z niewielu korzystamy z rac dymnych i proponujemy gry zaciemnionym polem. To nie tylko uatrakcyjnia zabawę, ale też daje dodatkowe emocje. Jeśli nie macie z kim wybrać się na grę, a chcielibyście sprawdzić swoje siły, warto, żebyście obserwowali profil firmy na Facebooku, tam co jakiś czas ogłaszane są gry otwarte, do których może przyłączyć się każdy. Paintball ze względu na odczuwalność trafień przewidziany jest dla osób od 12. roku życia. To jednak nie oznacza, że dzieciaki nie mogę sobie postrzelać. – Dla młodszych osób oferujemy zawody i zabawy na strzelnicy. Dzieci też mogą się dzięki temu świetnie bawić, niekoniecznie strzelając do siebie.

NASZE — ZNACZY PEWNE

Firmy cały czas poszerzą swoją ofertę. – Działamy powoli, bo wolimy mieć własny sprzęt i własnych instruktorów. Wtedy mamy pewność co do jakości usług i ich terminowości - wyjaśnia Sebastian Świętoń. – Z tego samego powodu prowadzimy własną kuchnię i oferujemy

catering na naszych imprezach. Na początku tego roku zatrudniliśmy nowe kucharki i jesteśmy bardzo zadowoleni z jakości, jaką one zapewniają. Nie oszczędzamy na jedzeniu i serwujemy takie dania, jakie sami byśmy chcieli jeść, bo wiemy, jak ważne to jest dla naszych klientów. Oferta cateringowa szczególnie sprawdza się w przypadku imprez paintballowych. – Oferujemy wszystko, co potrzebne na ognisko, mamy też odpowiednio przygotowane miejsce. Po zabawie można się u nas przebrać i spędzić miło wieczór czy popołudnie - dodaje pan Sebastian. W ofercie firmy są też spływy kajakowe z opiekunem. - Czas i miejsce spływu dostosowujemy do oczekiwań klienta w zależności, jak bardzo chce się zmęczyć czy może jednak zrelaksować - mówi pan Sebastian. - Ważne jest też to, czy jest to impreza integracyjna, czy wieczór kawalerski albo urodziny, do tego też się dostosowujemy. Dbamy o to, aby nasi goście mogli odpocząć od zgiełku cywilizacji oraz korzystać z pogody.

ELASTYCZNI I WYGODNI

Drugą gałęzią działalności firmy jest niezawodny transport. Za tą część odpowiedzialny jest Sebastian Świętoń, który doświadczenie zdobywał od najmłodszych lat, najpierw obserwując znaną firmę swojego ojca, a potem przez lata w niej pracując. – Dzięki temu, że w naszej ofercie mamy zarówno autobus

50-osobowy, jak i busy 20- i 9osobowe, możemy dopasować się do naprawdę różnych grup wyjaśnia właściciel Saint Holiday. – Jeździmy na trasy krajowe, jak i międzynarodowe. Nasi kierowcy są doświadczonymi ludźmi, z którymi grupy mogą czuć się bezpiecznie. Saint Holiday sama przypomina swoim klienta, że mogą oni wezwać policję, która skontroluje autokary przed wyjazdem. - Podczas wszystkich tegorocznych kontroli nie wykryto u nas żadnych nieprawidłowości - podkreśla nasz rozmówca. – W ofertach mamy też wycieczki do takich znanych i lubianych miejsc jak Heide Park, Tropical Island, Energylandia czy do Parku Dinozaurów w Łebie – podpowiada pan Sebastian. - Jesteśmy w stanie zaoferować w pełni przygotowaną wycieczkę, łącznie z opieką profesjonalnych przewodników, z którymi współpracujemy. Przygotowujemy programy do akceptacji klienta. Dzięki podwójnej działalności firma może oferować rabaty na usługi. – Jeśli organizowane są u nas urodziny, to wynajem naszego 9-osobowego busa będzie z pewnością na tyle atrakcyjny, że mama nie będzie się musiała zastanawiać jak dowieść do nas dzieciaki, a w przypadku wieczoru kawalerskiego, panowie nie będą musieli losować kto będzie kierowcą – dodaje Sebastian Świętoń. Firmy działają przez cały rok. Od kwietnia do końca września

Saint Holiday tel. 509 200 702 sswiento@wp.pl www.saintholiday.pl

Paintballmielno.eu tel. 668 047 699 ul. Kościelna 10 Mielno paintballparkmielno @gmail.com

istnieje też możliwość wynajęcia noclegu w prowadzonym przez nich ośrodku. - Zaufało nam już wiele osób. Zorganizowane przez nas wydarzenia już na zawsze zostaną elementem ich historii. Chętnie popracujemy i nad waszymi wspomnieniami - obiecują panowie.

Rozmowa

ŻADNA NASZA EMOCJA NIE UMYKA ŚWIATU

FOT. ROYAL KONCCERT

Trochę smutne jest to, w jakim hejtersko-memowym świecie przyszło nam wychowywać nowe pokolenie - mówi Justyna Steczkowska w rozmowie z Tomaszem Dereszyńskim

Znalazłem gdzieś opinię, że „Maria Magdalena” jest „odlotową alternatywną płytą klubową”. Zgadzasz się z taką opinią? Tak, zgadzam się. Taka właśnie jest. Bezkompromisowa, alternatywna. Połączenie nowoczesnej muzyki klubowej z orkiestrą jest nieoczywiste i rzadko spotykane. Cieszę się, że znalazłam w sobie odwagę i siłę, żeby nagrać „Marię Magdalenę”. To ważna płyta dla mnie.

Jak zapewne wiesz, nie wszyscy fani są zadowoleni. Co byś im powiedziała? Raczej większość (śmiech) i to wystarczy. To nie jest muzyka skierowana do mas. Mam tego świadomość. Przyjmą ją ludzie, którzy są na podobnym etapie rozwoju, albo też ci, którym muzyka w rozwoju swojej własnej drogi po prostu pomaga. Czy to będzie „masa” czy małe „grono” nie jest tu najważniejsze. Jedno i drugie jest tak samo cenne. Każdy ma prawo

odbierać muzykę na swój własny sposób, więc to zupełnie normalne, że nie wszystkim podoba się to co robię. Szacunek do drugiego człowieka polega właśnie na tym, żeby to uszanować.

Do kogo oprócz swoich fanów kierujesz tę płytę? To zależy od tego, czego szukamy w muzyce. Jeśli szukasz głębszych przeżyć, to „Maria

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Rozmowa Magdalena” jest dla ciebie. Opowiada o wędrówce duszy i zadaje ważne pytania o to, kim dla człowieka jest dusza, jaką stanowi wartość... Bo nikt, nawet nauka, nie podważa tego, że istnieje, ale na tym najczęściej kończy się nasza wiedza. Ale treść to jedno, a muzyka drugie, choć z treścią nierozerwalnie związana, więc jeśli kochasz muzykę klubową i dobre ostre bity w połączeniu z orkiestrą smyczkową, to „Maria Magdalena” też jest dla ciebie. Jeśli chcesz odlecieć w kosmos sam czy z ukochaną osobą, to wystarczy zamknąć oczy i moja muzyka z tej płyty cię tam zabierze. Jeśli chcesz potańczyć, to „Ave No Control” poruszy twoje ciało (śmiech). Dla mnie samej ta płyta ma większą wartość niż inne, bo dzięki niej i dla niej zrobiłam olbrzymi krok w swoim rozwoju. Uczę się akceptować zmiany, wychodzić poza strefę komfortu i wygodne utarte ścieżki, dojrzewam, poszukuję, tracę i zyskuję. Życie jest piękną podróżą, chociaż ma w sobie wiele trudnych zakrętów, z których trzeba dać sobie szansę wyjścia na prostą. Swoją siłą i wiarą w dobro mieszkające w człowieku, którym przecież każdy z nas tutaj jest.

Po nitce do kłębka dotarliśmy do Los Angeles i do historii ze znanym producentem amerykańskim Danielem Heathem. Jak trafiłaś na niego? Czego się nauczyłaś? Skontaktował się z nimi mój management. Wysłałam im płytę i cisza… Dopiero po około 8 miesiącach Daniel odpisał, że płyta jest niezwykła i bardzo poruszająca i z chęcią coś jeszcze przy niej zrobi. Tak powstało „Ave No Control”, które opowiada o tym, żeby odpuścić kontrolę i odnaleźć w tym świecie prawdziwego siebie. Postarać się zapanować nad nienażartym ego, które zawsze będzie chciało więcej naszym kosztem. Nie dajmy się zwariować światu, jego niekończącym się wymaganiom i manipulacji. Wszyscy jesteśmy ze sobą połączeni, wpływamy na siebie w każdej minucie życia, dlatego tak ważne jest to, co wpuszczamy do naszej głowy, ciała, umysłu i serca.

Byłaś w jego studiu w Kalifornii. Na czym polegała wasza wspólna praca? Miałaś okazję zajrzeć tu i ówdzie?

Jak to praca w studiu (śmiech), wiele godzin poszukiwań właściwych brzmień, potem nagrania wokalu, potem wybieranie, poprawianie, chwile zwątpienia, potem, radości, jak się uda i wszystkim się podoba itd., a wieczorami spacer po Los Angeles.

Wracając do muzyki, w utworze „Coming Back” słyszę klimaty muzyki Depeche Mode czy Tangerine Dream, w „Crystal Children” filmowe. Dobrze kombinuję? Piękne porównania! Kocham oba te zespoły, ale nie wpadłabym na to, że te piosenki są podobne do ich twórczości. No może „Trust” do Depeche Mode, bo jest dość mroczne…

Wiesz co... hmm w sumie to słuszne jest stwierdzenie, że „Crystal Children” jest idealnym podkładem do filmu. Dodałabym jeszcze „Female” i „Universe”, bo to duże formy orkiestrowe z wokalizami. Może ktoś będzie miał ochotę to wykorzystać (śmiech).

Przy nagrywaniu płyty poniekąd wróciłaś do grania na skrzypcach. To jakiś specjalny instrument?

Mój ukochany. Grałam na skrzypcach 15 lat i nadal gram na koncertach. Skomponowałam też oprócz piosenek całą orkiestrę na płytę „Maria Magdalena”, ale też na „Anime” czy swoje poprzednie płyty. Wiele razy też grałam z orkiestrą. Na „Marii Magdalenie” słychać moje skrzypce, podobnie jak na płycie „Anima” czy kołysankach dla dzieci.

Czym nas jeszcze zaskoczysz muzycznie? Zobaczymy. Czas pokaże. Pomysłów mam wiele, ale marzę o musicalu własnego autorstwa i mam na to pomysł!

Solą życia artystów są koncerty. Wystąpiłaś niedawno w przedsięwzięciu „Artyści przeciw nienawiści”. Tam doszło do swego rodzaju pojednania z Dodą. W moim sercu do pojednania doszło już dawno. Pół roku po skończeniu programu Gwiazdy tańczą na lodzie. Zaczęłam pracować nad sobą, żeby nie nosić w sobie - w moim poczuciu słusznego - żalu za niepotrzebne ataki na mnie w programie i nie obciążać tym siebie i swoich bliskich. All is one, jak śpiewam na „Marii Magdalenie’”. Żadna nasza emocja nie umyka światu. Zatrzymywanie jej w sobie jest naszym wyborem. Pracuje na naszą korzyść, jeśli jest piękna i prawdziwa, lub na niekorzyść, jeśli rani innych, bo na samym końcu i tak rani ciebie. To ty nosisz w sobie gniew, żal, złość, osąd. Co z tego, że do kogoś, przecież to ty generujesz te emocje i to boli przede wszystkim ciebie. Nawet wtedy, kiedy przynosi chwilową satysfakcję chwały, że poczułeś się lepszy czyimś kosztem, to na samym końcu rujnujesz swoje serce, swoje zdrowie i piękno.

Jak reagujesz na wszechobecny w przestrzeni publicznej hejt? Po koncercie jest go mniej, także w show-businessie? Jak większość ludzi słabo sobie z nim radzę, szczególnie w sytuacjach, które dotyczą mojego życia i ranią moją rodzinę. Ostatnie dwa lata nie były dla mnie łatwe. Prasa brukowa po prostu zabrała mi wiele zdrowia i dobrej energii. Nie było innej możliwości, jak zgłosić wszystkie te bzdury i kłamstwa do sądu, ale procesy sądowe to duże nakłady finansowe. Nie stać mnie było na to, żeby zapłacić wszystko od razu. Robiłam to sukcesywnie. Wygrałam wszystkie sprawy. I chociaż przeprosiny będą się ukazywały w ciągu najbliższych dwóch lat (bo procesy toczyły się

w różnym czasie), to moje wielkie zwycięstwo. Tym bardziej że pieniądze z wygranych procesów trafią na konta wyznaczonych przeze mnie fundacji Anny Dymnej i domu „Ufność”, który opiekuje się porzuconymi ciężko chorymi dziećmi i który wspieram już od wielu lat. Dzięki moim sesjom zdjęciowym dla nich kilkoro poważnie chorych dzieci znalazło prawdziwie kochający dom. To bardzo budujące i wzruszające. Pytasz też, czy coś się zmieniło po koncercie „Artyści przeciwko nienawiści”. Uważam, że tak. Niektóre serwisy zrezygnowały z komentarzy pod artykułami lub wprowadziły system przez Facebook, więc komentarze na nich prawie zamilkły, bo jak ktoś ma się podpisać i pokazać swoją twarz pod hejterską wiadomością, to już przestaje być taki odważny... Niektóre serwisy, widząc, co się dzieje, zrobiły to nawet wcześniej. Uważam, że to bardzo dobrze i jestem tak samo jak wielu innych ludzi - wdzięczna im za taki ruch. To cegiełka do zmiany świata na lepsze. Gdyby wszyscy to zrobili, hejterzy w dużej mierze zniknęliby z przestrzeni publicznej i zajęliby się czymś innym, zamiast tracić swój cenny czas i wzbudzać niepotrzebną agresję, która sama w sobie nie rozwiązuje przecież żadnego problemu, daje tylko upust złym emocjom, które wiszą w przestrzeni publicznej zaśmiecając nam głowę. Niestety, dla niektórych wydawców wciąż priorytetem są tylko pieniądze, a nie dobro nas wszystkich. Trochę smutne jest to, w jakim hejtersko-memowym świecie przyszło nam wychowywać nowe pokolenie. To ważny temat do dyskusji i bardzo trudny.

Poza „Marią Magdaleną” grasz jeszcze jesienią i zimą 2019 r. „Tribute to! Wielkie muzyczne show!” Podobno usłyszymy magiczne wykonanie „Boskiego Buenos”? Tak, to świetny koncert! Światowy poziom. Piękne wizualizacje, na wielkich ekranach, wielka orkiestra, chór, tancerze, wspaniali wokaliści i ponadczasowe piosenki artystów, których, niestety, nie ma już wśród nas... W tym roku do panteonu światowych gwiazd zasłużenie dołącza Kora i Maanam. Będę miała okazję zaśpiewać „Boskie Buenos”, jakiego jeszcze nie było. Z wielką orkiestrą i chórem! To będzie niesamowite przeżycie.

Koncerty i trasy wyczerpują fizycznie. Jak zatem dbasz o formę? Ćwiczę. Dwa razy w tygodniu EMS, w wolnym czasie bikram joga. Codziennie spacer na świeżym powietrzu, nawet jak jest zimno. Ale dbanie tylko o ciało nie da nam dobrej formy. Każdego dnia trzeba dbać o swoją duszę i serce. To nasi najlepsi doradcy i przyjaciele. Przynoszą nam szczęście, zdrowie i dobre życie. Warto żyć z nimi w zgodzie i harmonii.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

FOT. ARCHIWUM MOPR

Charytatywnie

POKÓJ MARZEŃ Ciepłe, przyjazne wnętrze, miejsce do nauki i do zabawy. Taki efekt dała akcja Pokój Marzeń, zrealizowana przez pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. Dzięki nim dwójka małych koszalinian ma wreszcie swój wymarzony pokój. KATARZYNA CHYBOWSKA

wa Lubierska, Agata Jewuła, Aneta Rosiak, Izabela Madejska, Agata Olechnowska, Joanna Grzywacz to pracownice MOPR Koszalin, o których pisaliśmy już na łamach naszego miesięcznika. To właśnie one są pomysłodawcami i realizatorami akcji Bądź Piękna, zakończonej w czerwcu, dzięki której trójka kobiet przeszła absolutną metamorfozę swojego wyglądy, ale też podejścia do dbania o siebie na co dzień. Grupa cały czas działa, efektem ich pracy jest zakończony pełnym sukcesem

w sierpniu projekt Pokój marzeń.- Ciepły, przyjazny i dostosowany do potrzeb dzieci taki był cel, który udało się nam zrealizować. Ponieważ dobrze znamy swoich beneficjentów, wytypowaliśmy do tego konkretnego pomysłu czteroosobową rodzinę, matkę samotnie wychowującą trójkę dzieci i stworzyliśmy dwójce z nich, siedmioletniemu chłopcu i 10-letniej dziewczynce, pokój z prawdziwego zdarzenia - informuje Agata Jewuła, pracownica MOPR Koszalin. Jak podkreślają panie, sam wybór beneficjentów programu nie jest łatwy. – Nie chce-

my tylko wyremontować pokoju czy tylko i wyłącznie ubrać ładnie panie. My patrzymy na osoby, które same coś od siebie dają i to, co oferujemy, ma być jakąś formą nagrody dla tych osób. Druga rzecz, na której nam zależy, i to pięknie widać przy Pokoju Marzeń to to, że chcemy, aby osoby same potem zaczęły coś robić. Żeby naszej projekty były dla nich motywacją i pierwszym krokiem - dodaje Ewa Lubierska. – W Pokój Marzeń bardzo w działania włączyła się mama, starając się poprawić warunki w pozostałej części mieszkania. Te projekty mają nie być tylko wydarzeniem jednego dnia, ale dawać efekty długoterminowe. Dzięki akcji pomieszczenie zostało wyremontowane, przygotowane zostały do niego specjalnie zaprojektowane meble - było to konieczne, aby pomieścić wszystkie niezbędne sprzęty dla dwójki dzieci na zaledwie 12 metrach kwadratowych. Organizatorki nie ukrywają, że początek akcji był bardzo trudny, w jednym momencie wydawało się nawet, że zakończy się on porażką. – Kiedy partner, na którym oparłyśmy projekt zrezygnował, przyszło zwątpienie, czy w ogóle uda nam się go zrealizować - wspomina pani Ewa. - Wtedy nagle znalazła się osoba, która postanowiła nas wesprzeć, potem kolejna.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Charytatywnie

To nie jedyna akcja bohaterek naszej publikacji. 10 września o godz. 17 w Szkole Podstawowej nr 9 odbędzie się kolejne spotkanie w ramach akcji „Stop Smog! Czyste powietrze w Twoich rękach”. Organizowanej przez grupe z MOPR.

1FOT. ARCHIUWM MOPR

Ilość chętnych była wielką niespodzianką. - Pan Cukin pomalował jedną ze ścian, udało nam się też w pełni wyposażyć pomieszczenie. Wszystko to za sprawą lokalnych przedsiębiorców oraz ludzi dobrej woli - podkreśla Ewa Lubierska z MOPR. Na tym nie koniec, dzięki ostatniej firmie, która się do nas zgłosiła, projekt zostanie rozszerzony, bo uda nam się wyremontować pozostałe pomieszczenia w mieszkaniu. Pokój Marzeń to nie tylko ułatwienia codziennego życia dla całej rodzinny, ale też bodziec do rozwoju. – Nie tylko dzieci mają się gdzie bawić i uczyć, ale też bez wstydu zaprosić kolegów czy koleżanki – podkreśla pani Ewa. Do tej pory, jak podkreślają nasze rozmówczynie, dzieci nie chciały nawet spać w swoim pokoju. Co powodowało, że wraz z mamą i młodszym bratem spali we czwórkę na jednym łóżku. - Projekt socjalny to jedna z form pracy socjalnej, z której teraz będziemy coraz częściej korzystać. Na razie są to dla nas nowości, których cały czas się uczymy - wyjaśnia Ewa Lubierska. - Nie ukrywamy też, że musimy to wpleść w nasze obowiązki, których nam nie ubywa. Nie ukrywamy jednak, że sprawia nam to ogromną satysfakcję. Świadczy o tym choćby fakt, że planowałyśmy na ten rok jeden projekt, a kończymy już

czwarty i niektóre z nich w kilku odsłonach. Działania grupy są nastawione zarówno na pomoc potrzebującym, jak i zmianę wizerunku samego MOPR-u. - Wszyscy wiemy, z czym kojarzą się przeciętnemu Polakowi ośrodki pomocy społecznej: rozdawnictwo zasiłków, patologia. Dlatego jako jego pra-

cownice chciałyśmy zaproponować podopiecznym oraz mieszkańcom Koszalina kilka projektów, które są naszymi autorskimi pomysłami. Są one realizowane całkowicie bezkosztowo, tylko i wyłącznie dzięki wsparciu lokalnych przedsiębiorców - wyjaśnia Agata Jewuła.

R E K L A M A

Orientalny klimat, niepowtarzalna, libańska kuchnia z wyjątkowymi, starannie przygotowanymi potrawami. To zestaw serwowany w jedynym miejscu w Słupsku. Kuchnia libańska jest esencją całej kuchni bliskowschodniej. Jedna z najzdrowszych kuchni świata, której główne składniki to:  warzywa  owoce  jagnięcina  przyprawy i zioła Restaurant Guru 2019 Znajdziesz u nas:  dania wegetariańskie BEST RESTAURANT  dania wegańskie  dania bez glutenu Byblos Mezza  dania mięsne House Mezze to inaczej przystawki. W naszej restauracji otrzymacie cały wachlarz przystawek zimnych i ciepłych, a także ciekawe ich połączenia w zestawach. Organizujemy  catering  imprezy okolicznościowe  biznesowe śniadania i lunche  romantyczne kolacje dla dwojga Byblos Mezza House to nie tylko świetna kuchnia, to także mieszanka kultur i tradycji. Jeżeli jeszcze nie próbowałeś specjałów libańskiej kuchni, to czas spróbować.

ul. Michała Mostnika 7 76-200 Słupsk, tel. 48 570 773 776

O TYM APARTAMENTOWCU MÓWI SIĘ NAJCZĘŚCIEJ TEN OBIEKT, MIESZCZĄCY SIĘ PRZY UL. GRUNWALDZKIEJ W KOSZALINIE, BUDZI SPORE, POZYTYWNE EMOCJE. MIESZKAŃCY CHWALĄ, ŻE ZANIEDBANY TEREN W CENTRUM MIASTA ZOSTANIE WRESZCIE ZABUDOWANY I, ŻE STANIE TU ATRAKCYJNY ARCHITEKTONICZNIE BUDYNEK

Nowoczesny, sporych rozmiarów apartamentowiec przy ul. Grunwaldzkiej w Koszalinie stawia spółka Figura Development. To lokalna firma stawiająca na pierwszym miejscu na jakość i komfort. Cała budowa nadzorowana jest przez znaną koszalińską firmę Axos Invest, mogąca się pochwalić długoletnim doświadczeniem w wykonaniu i nadzorowaniu ekskluzywnych obiektów, które to już dziś możemy podziwiać w Koszalinie oraz pobliskim rejonie. Przypomnijmy, pisaliśmy niedawno o tej inwestycji, budynek powstaje w niemal samym sercu miasta, tuż przy starówce, kilka kroków od ratusza i dworca. I, choć wydawałoby się, że to dość gwarna część miasta, jest zupełnie spokojnie. Potwierdzają to mieszkańcy sąsiednich budynków. Koszalinianie znają przecież to miejsce bardzo dobrze. Tuż obok działało kino Adria, a dziś jest tutaj klub sportowy. Po sąsiedzku znajduje się Minibrowar Kowal, a niedaleko jest też Sportowa Dolina, miejsce spotkań dzieci i całych rodzin. PROJEKT NA PRAWIE 100 LOKALI Dokładnie 97 apartamentów liczy ten nowoczesny obiekt, którego budowa już się rozpoczęła. Potrwa do końca przyszłego roku. Długo? Wcale nie, przecież to potężna inwestycja. Obiekt będzie miał aż 2.200 metrów kwadratowych powierzchni zabudowy i ponad 9 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni użytkowej.

Mieszkania - apartamenty będą miały powierzchnię od 30 do ponad 80 metrów kwadratowych. Większość z nich ma też mieć balkon albo taras. Co ważne, tarasy mogą mieć powierzchnię nawet 40 metrów kwadratowych. A p a r t a m e n t o w i e c przy Grunwaldzkiej będzie miał łącznie pięć kondygnacji, z użytkowym, mieszkalnym poddaszem oraz dodatkowo podziemną halą garażową. Z zewnątrz – jak mówią nam szefowie Figura De-

Biuro Figura Development Koszalin 75-950 ul. Grunwaldzka 14 Czynne od poniedziałku do piątku w godz. 9 do 15 Tel. 787 126 566 e-mail: biuro@figura-development.pl www.figura-development.pl

velopment – a także wewnątrz obiektu zaplanowano jedne z najlepszych materiałów wykończeniowych. Elewacja budynku od strony ul. Grunwaldzkiej ma być wyłożona naturalnym kamieniem, zaś części wspólne wewnątrz apartamentowca mają być wyłożone przede wszystkim materiałami pochodzącymi z Włoch. IDZIEMY NA ZAKUPY Mieszkania i apartamenty można już za-

mawiać. Ceny metra kwadratowego wahają się od 4.900 zł do 5.500 zł, a zależą od ogólnej powierzchni interesującego nas lokalu. Im lokal większy, tym taniej. Do kupienia są także lokale użytkowe na parterze. Wewnątrz obiektu znajdą się windy, a cały budynek ma być wykonany z najlepszych materiałów. Mieszkania będą w stanie deweloperskim, ale chętni będą mogli zlecić prace wykończeniowe według własnego pomysłu. JAKUB ROSZKOWSKI

aktywnie

d zakończenia wojny na terenie Bośni i Hercegowiny mija niemal ćwierć wieku. Mimo to nadal można znaleźć po niej wiele śladów. Przestrzelone znaki drogowe, podziurawione kulami mury domów, całe wioski porzucone i bezludne, a w wysokich partiach gór - pola minowe. To to, co nadal odstrasza wielu planujących urlop. Dla tego warto podkreślić, że wyjazd do Bośni może być absolutnie bezpieczny, jeśli tylko zachowamy środki ostrożności oraz zdrowy rozsądek.

NATURALNE PIĘKNO

SZLAKIEM WODNYM PRZEZ BOŚNIĘ I HERCEGOWINĘ

FFOT. KATARZYNA CHYBOWSKA

Patrząc na przepiękne góry, doliny oraz czyste jeziora tego bałkańskiego kraju, trudno uwierzyć, że ich gospodarka nie opiera się na turystyce. Wręcz przeciwnie, Europejczycy dopiero odkrywają ten jeszcze dziki i naturalny kraj. Kto jednak raz odwiedzi Bośnię i Hercegowinę, na pewno będzie chciał tam wrócić.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Tym, czym najbardziej szczyci się Bośnia i Hercegowina, jest przyroda. Rzeki, jeziora, lasy oraz góry stanowią prawdziwy raj dla tych, którzy chcą odpocząć na łonie natury. Najpopularniejszą atrakcją, do której dowożeni są autokarami turyści m.in. z Chorwacji, są wodospady Kravica. Mają one prawie 100 metrów szerokości, a najwyższy spadek to aż 25 metrów. Dodając do tego czystą (ale bardzo zimną) wodę - efekt jest naprawdę spektakularny. Bilety wstępu to 10 marek, co w przeliczeniu na złotówki daje około 20 zł za osobę. W zbiorniku pod wodospadami można się wykąpać, warto więc zabrać ze sobą strój kąpielowy oraz ręcznik. Jeśli chcecie uniknąć tłumów, warto być tam w okolicach godziny 8 rano lub po południu po godzinie 16. Warty uwagi jest wodospad w miejscowości Jajce. Imponująca kaskada wody ma tam aż 27 metrów. Wodospad można zobaczyć zarówno z góry, idąc przez miejski park, jak i z dołu, stając na specjalnie przygotowanej platformie. W tym drugim przypadku będziemy zmuszeni zapłacić bilet wstępu. Jeśli nie chcecie wyjść mokrzy z oglądania wodospadu w Jajcach, warto zabrać ze sobą pelerynę przeciwdeszczową. Spadająca woda rozpryskuje się z taką siłą, że przebywając na platformie, ma się uczucie, jakby cały czas padał deszcz. Miejscem, którego nie możecie przeoczyć, jest Park Narodowy Una. Powstał on zaledwie kilka lat temu, ale ma świetnie

Bilety online:

aktywnie

M/S JANTAR

Kołobrzeska Żegluga Pasażerska

przygotowaną infrastrukturę tu- od razu są bardzo głębokie. Co rystyczną. Dwoma głównymi może zniechęcić osoby z małyJedną z najciekawszych atrakcji tego kraju jest miejscowość punktami parku są wodospady mi dziećmi czy słabo pływające. Štrbački Buk i Martin Brod (oba Počitelj, czyli kamienny kompleks Szczególnie godne uwagi jest na zboczu góry. płatne: 3 marki oraz 7 marek). jezioro Rama, które otaczają doWarty uwagi jest też wodospad my rolników oraz domki letniKacus, tu też można się wyką- skowe, z każdej jednak strony pać i jest też mała plaża. Wodo- można znaleźć plaże, na których spad jest otoczony dwiema re- możemy się za darmo i legalnie stauracjami. Wejście jest darmo- rozbić. Będą nam towarzyszyć we. w większości przypadków tylko Przejeżdżając przez Bośnię wędkarze. W okolicy można wyi Hercegowinę, warto zwracać nająć łódkę albo kajak. też uwagę na znaki, również te Jeśli jesteście głodni pięknebardzo stare i zniszczone. Wiele go widoku, warto, żebyście bowiem wartych odwiedzenia odwiedzili jezioro Blidinje. DoBezpośrednie połączenie żeglugowe z malowniczą duńską Eine weitere Attraktion ist die ganzjährige, direkte Schiffsvermiejsc nie jazd do niego nie jest łatwy, ale Einezaznaczonych weitere ist dieM/S ganzjährige, direkte Schiffsvere żeglugowe z malowniczą duńskąjest wyspąAttraktion Bornholm. Jantar, nowoczesny, luksusowo bindung zur malerischen Insel Bornholm. na mapach. wynagradza szmaragdowa zur malerischen Insel Bornholm. Jantar, nowoczesny, luksusowo bindungwyposażony katamaran pasażerski, jest flagowątojednostką M/S Jantar ist das Flaggschiff der Kolberger Passagierflotte, otoczenie gór. luxuriöser Passagier-Katamaran: Auf drei Decks pasażerski, jest flagową jednostką M/S Jantar ist das Flaggschiff derwoda KolbergeriNaPassagierfl otte, pięknych Kołobrzeskiej Żeglugi Pasażerskiej. trzech pokładach do ein moderner, JEZIORA To, co może zniechęcić, toden koasażerskiej. Na trzech pokładach — do UWAGA ein moderner, luxuriöser Passagier-Katamaran: Auf drei Decks dyspozycji pasażerów znajdują się wygodnie wyposażone stehen Passagieren ein großzügig ausgestattetes Café najdują się wygodnie wyposażone stehen den Passagierenpasażerskie, ein großzügig ausgestattetes Cafékawiarni sowie nieczność wynajęcia polaeinnaGŁĘBOKO pomieszczenia pełniące również rolę Restaurant zur Verfügung, die zugleich auch als kie, pełniące również sowie ein Restaurant zur Verfügung, die Dla rolę kawiarni miłośników kąpieli, miotowego lubalspokoju (jest ich dienen. Eine besondere Attraktion ist das ausi restauracji. Specjalną atrakcją jestzugleich świetneauch jedzenie serwo- Passagiersalons trakcją jest świetne jedzenie serwo- Passagiersalons dienen. besondere Attraktion ist das aus-sporo).gezeichnete Essen, das vom Chef der Schiffsküche persönlich wane przez szefaEine statkowej kuchni. a przy panujących w BiH tempewokoło jeziora Essen, das vom Chef der Schiff sküche persönlich wej kuchni. vorbereitet wird. raturach stajegezeichnete się nim prawie Mimo to nadal można znavorbereitet wird. każdy, miłą informacją będzie leźć tam kawałek plaży tylko Eine weitere Attraktion ist die ganzjährige, direkte SchiffsverBezpośrednie połączenie żeglugowe z malowniczą duńską fakt, że jezior jest tam stosunkodlaM/S siebie. Plusem luksusowo jest to, że wyspą Bornholm. Jantar, nowoczesny, bindung zur malerischen Insel Bornholm. wyposażony pasażerski, jest flagową jednostką M/S Jantar ist das Flaggschiff der Kolberger Passagierflotte, wo sporo, a ich atutem jest czy- katamaran w ośrodku przygotowują plaże Kołobrzeskiej Żeglugi Pasażerskiej. Naitrzech pokładach do ein moderner, luxuriöser Passagier-Katamaran: Auf drei Decks Rozkład rejsów / Fahrplan stość. turystów zejście jeziom/s Jantar cennik / pod Preisliste Wdo obie strony* W jedną stronę Rozkład znajdują rejsów / Fahrplan wyposażone dyspozycji pasażerów denFahrt Passagieren ein großzügig ausgestattetes Café Przyjście Odejście / Preisliste W obie strony* W jedną stronę Hin und Zurückstehen Einfache Niestety, próżno będzie szura jest tamsięwwygodnie kilku miejscach KOŁOBRZEG – NEXØ Odejście Przyjście sowie ein Restaurant zur Verfügung, die zugleich Abfahrt auch als Ankunft pomieszczenia pasażerskie, pełniące również rolę kawiarni Hin und Zurück Einfache Fahrt EXØ kać piaszczystego brzegu czy ła- łagodniejsze, nawet naAnkunft tyle, że 140 PLN Abfahrt Dorośli / Die Erwachsene PLN Passagiersalons i restauracji. Specjalną atrakcją jest świetne jedzenie190 serwodienen.Kołobrzeg Eine besondere Attraktion 7.00 ist das aus- 22.00 e 190 PLN 140 PLN godnego zejścia. W większości bezpiecznie mogą się tam baKołobrzeg 22.00 gezeichnete Essen, das vom Chef der Schiffsküche persönlich statkowej kuchni. 7.00 Dzieci od 4wane do 12przez lat szefa 170 PLN 130 PLN przypadków jeziora niemal wić dzieci. Nexø 17.30 11.30 vorbereitet wird. Kinder von 4 bis 12 Jahren

M/S JANTAR

Kołobrzeska Żegluga Pasażerska

FOT. KATARZYNA CHYBOWSKA

M/S JANTAR

170 PLN 130 PLN Nexø 17.30 11.30 Dzieci poniżej 4 lat bezpłatnie bezpłatnie KOŁOBRZEG – NEXØ 2018 bezpłatnie Kinderbezpłatnie unter 4 Jahren KOŁOBRZEG – NEXØ 2018 frei frei IV 21, 28, 29 frei frei IV 21, 28, 29 2 os. dorosłe + dzieci od 4 –12 lat (cena za osobę) V 1,Rozkład 2, 3, 5, 6, 9,rejsów 16, 19, 23, 26, 31 170 PLN 130 PLN / Fahrplan 4 –12 lat (cena za osobę) Preisliste W obie strony* W jedną stronę mit Kindern von2,4/3,bis J. (Preis für Person) Vcennik 1, 5, 12 6, 9, 16, 19, 23, 26, 31 170 PLNZwei Erwachsene 130m/s PLNJantar Odejście Przyjście ndern von 4 bis 12 J. (Preis für Person) Hin und Zurück Einfache Fahrt VI 1, 2, 3, 6, 8, 9, 13, 16, 20, 23, 27, 30 KOŁOBRZEG – NEXØ Abfahrt Ankunft Grupa minimum 15 osóbVI(cena za 1, osobę) 2, 3, 6, 8, 9, 13, 16, 20, 23, 27, 30 Informacja i13, sprzedaż biletów: 170 PLN 190 PLN 130 PLN 140 PLN b (cena za osobę) Dorośli / Die Erwachsene VII 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 11, 14, 15, 16, 18, 20, 21, 22, 23, 25, 27, 28, 29, 30 vonPLN min. 15 Personen (Preis für Person) bilety online 170 PLNGruppe130 Tickets online Kołobrzeg 7.00 22.00 VII 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 18, 20, 21, 22, 23, 25, 27, 28, 29, 30 sonen (Preis für Person) Kołobrzeska Żegluga Dzieci od 4 do 12 lat VIII 1, 3,Nexø 4,Pasażerska 5, 6, 7, 8, 10,Sp. 11,z17.30 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 24, 25, 26, 27, 29, 31 Rower / Fahrrad 50 PLN 170 PLN 25 PLN 130 PLN o.o. www.kzp.kolobrzeg.pl 11.30 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 24, 25, 26, 27, 29, 31 50 PLN 25 Kinder PLN von 4 VIII bis 12 1, Jahren armatora IX 1, 5, Biuro 8, 12, 15, 19, 22, 26, 29 Motocykl / Motorrad 180 PLN 160 PLN I Die Firma Office 180 PLN 160 Dzieci PLN poniżejIX4 lat 1, 5, 8, 12, 15, 19, 22, 26, 29 bezpłatnie bezpłatnie KOŁOBRZEG – NEXØ 2018 PrzyczepkaKinder do roweru / Fahrradanhänger 50 PLN frei 25 PLN frei X 6, 13,78-100 20 Kołobrzeg, ul. Morska 7 Fahrradanhänger 50 PLN 25 PLN unter 4X Jahren 6, 13, 20 IVtel./fax 21,+48 28, 29 94 352 89 20 tel. 94 352 43 01 osobę) dnia. os. dorosłe + dzieci od 4 –12 lat (cena 1. Armator zastrzega sobie prawo zmiany cennika rozkładu rejsów bez wcześniejszego zawiadomienia. * Cena biletu w2 obie strony pod warunkiem powrotu tegozasamego V 1, 2, 3, 5, 6, 9, 16, 19, i23, 26, 31 170 PLN 130 PLN kzp@pro-onet.pl 1. Armator zastrzega sobie prawo zmiany cennika i rozkładu rejsów bez wcześniejszego zawiadomienia. od warunkiem powrotu tego samego dnia. Erwachsene Kindern von 4 bis 12 J. (Preis für Person) 2. Armator zastrzega sobie prawo do odwołania rejsu ze względu na złe warunki pogodowe. * Fahrpreis hinZwei und zurück nurArmator bei mit Rückkehr am selben Tag. www.kzp.kolobrzeg.pl 2. zastrzega sobie prawo do odwołania rejsu ze względu na złe warunki pogodowe. ur bei Rückkehr am selben Tag. VI 1, 2, 3, 6, 8, 9, 13, 16, 20, 23, 27, 30 Aktualny rozkład rejsów na naszejstronie internetowej Grupa minimum 15 osób (cena za osobę) 1. Die Reederei behält sich das Recht zu Änderungen der Preisliste sowie des Fahrplans ohne vorherige Ankündigung vor. 1. Die Reederei behält sich das Recht zu Änderungen der Preisliste 170 sowiePLN des Fahrplans130 ohnePLN vorherige Ankündigung vor. VIIWetterbedingungen 1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 11,wir 13,uns14,das15, 16,zur18, 20, 21, 22, 23,vor. 25, 27, 28, 29, 30 2. Bei schlechten behalten Recht Absage von Fahrten Gruppe von min. 15 Personen (Preis für Person) www.kzp.kolobrzeg.pl 2. Bei schlechten Wetterbedingungen behalten wir uns das Recht zur Absage von Fahrten vor.

BORNHOLM

Fahrplan und Preise für die Reise

Rozkład i cennik rejsów 2018

Bilety online: www.kzp.kolobrzeg.pl

Fahrplan und Preise für die Reise

Rozkład i cennik rejsów 2018Pasażerska Żegluga

Bilety online: www.kzp.kolobrzeg.plKołobrzeska

M/S JANTAR

50 PLN

Rower / Fahrrad

Design und Druck: www.kamerapress.pl DIII18

210 PLN 160 PLN Informacja i sprzedaż biletów * CenaAuskunft biletu w obieund stronyKartenverkauf pod warunkiem powrotu tego samego dnia. 190 * Fahrpreis hin und zurück nur bei Rückkehr amPLN selben Tag.

Biuro armatora / Die Firma Office e Firma Office Dzieci poniżej 4 lat tel./fax +48 94 352 89 20, tel. 94 352 bezpłatnie 43 01 89 20, tel. 94 352 43 01 Kinder unter 4 Jahrenkzp@pro.onet.pl, www.kzp.kolobrzeg.pl frei ww.kzp.kolobrzeg.pl

2 os. dorosłe + dzieci od 4 –12 lat (cena za osobę) 190 PLN Zwei Erwachsene mitKołobrzeska Kindern von 4Żegluga bis 12 J. (Preis für Person) Sp. z o.o. Pasażerska a Pasażerska Sp. z o.o.

150 PLN

25 PLN

tel./fax +48 94 352 89online: 20, tel.20094PLN 352 43 01 Motocykl / MotorradZamów 170 PLN bilety ilety online: kzp@pro.onet.pl, www.kzp.kolobrzeg.pl

Przyczepka do roweru / Fahrradanhänger 100 PLN www.kzp.kolobrzeg.pl kolobrzeg.pl

VIII 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 24, 25, 26, 27, 29, 31

Kołobrzeska Pasażerska Sp. z o.o. * Cena biletu w obie strony pod warunkiem powrotu Żegluga tego samego dnia. 78 -100amKołobrzeg, * Fahrpreis hin und zurück nur bei Rückkehr selben Tag. ul. Morska 7

XOdejście 6, 13, 20

Abfahrt

50 PLN

Przyjście Ankunft

1. Armator zastrzega sobie prawo zmiany cennika i rozkładu rejsów bez wcześniejszego zawiadomienia. 7.00 2. Armator zastrzega sobie prawo do22.00 odwołania rejsu ze względu na złe warunki pogodowe. 1. Die17.30 Reederei behält sich das Recht11.30 zu Änderungen der Preisliste sowie des Fahrplans ohne vorherige Ankündigung vor. 2. Bei schlechten Wetterbedingungen behalten wir uns das Recht zur Absage von Fahrten vor.

KOŁOBRZEG – NEXØ 2019 Eine weitere Attraktion ist die ganzjährige, direkte Schiffsverbindung zur malerischen Insel Bornholm. M/S Jantar ist das Flaggschiff der Kolberger Passagierflotte, ein moderner, luxuriöser Passagier-Katamaran: Auf drei Decks stehen den Passagieren ein großzügig ausgestattetes Café sowie ein Restaurant zur Verfügung, die zugleich auch als Passagiersalons dienen. Eine besondere Attraktion ist das ausgezeichnete Essen, das vom Chef der Schiffsküche persönlich 1. Armator zastrzega sobie prawovorbereitet zmiany wird. cennika i rozkładu rejsów bez wcześniejszego zawiadomienia.

Bezpośrednie połączenie żeglugowe z malowniczą duńską wyspą Bornholm. M/S Jantar, nowoczesny, luksusowo wyposażony katamaran pasażerski, jest flagową jednostką Kołobrzeskiej Żeglugi Pasażerskiej. Na trzech pokładach do dyspozycji pasażerów znajdują się wygodnie wyposażone pomieszczenia pasażerskie, pełniące również rolę kawiarni i restauracji. Specjalną atrakcją jest świetne jedzenie serwowane przez szefa statkowej kuchni.

150 PLN

Biuro armatora / Die Firma Offi50cePLN

25 PLN

KOŁOBRZEG NEXØ

bezpłatnie frei

78 -100 ul.Informacja Morska 7 i sprzedaż biletów (cenaKołobrzeg, za osobę) Grupa minimum 15 osób 190 PLN 150 PLN Gruppe von min. 15 Personen (Preis für Person) Auskunft und Kartenverkauf Rower / Fahrrad

50 PLN

Design und Druck: www.kamerapress.pl DIII18

Kinder von 4 bis 12 Jahren

Przyczepka do roweru / Fahrradanhänger

25 PLN

W jedną stronę 1, 5, 8, 12, 15, 19, 22, 26, 29 180ROZKŁAD PLN 160 PLN REJSÓWIX/ FAHRPLAN Einfache Fahrt

WRZESIEŃ

1, 4, 7, 11, 14, 18, 21, 25, 28

PAŹDZIERNIK

5, 12, 19

2. Armator zastrzega sobie prawo do odwołania rejsu ze względu na złe warunki pogodowe

1. Die Reederei behält sich das Recht zu Änderungen der Presliste sowie des Fahrplans ohne vorherige Ar

Rozkład / Fahrplan 2. Bie/ Preisliste schlechten Wetterbudingungen behalten wir uns das Rechtrejsów zur Absage von Fahrten vor. m/s Jantar cennik W obie strony* W jedną stronę Odejście Przyjście Hin und Zurück Eine Einfache Fahrt Attraktion ist die ganzjährige, KOŁOBRZEG – NEXØpołączenie żeglugowe z malowniczą weitere direkte SchiffsverBezpośrednie duńską Abfahrt Ankunft wyspą Bornholm. M/S Jantar, nowoczesny, luksusowo bindung zur malerischen Insel Bornholm. Dorośli / Die Erwachsene 190 PLN 140 PLN Kołobrzeg 7.00 wyposażony katamaran pasażerski, jest flagową jednostką M/S Jantar ist das Flaggschiff der Kolberger Passagierflotte,22.00 Dzieci od 4 do 12 lat 170 PLNdo ein130 PLN luxuriöser Kołobrzeskiej Żeglugi Pasażerskiej. Na trzech pokładach moderner, Nexø Passagier-Katamaran: 17.30 Auf drei Decks11.30 Kinder von 4 bis 12 Jahren dyspozycji pasażerów znajdują się wygodnie wyposażone stehen den Passagieren ein großzügig ausgestattetes Café Dzieci poniżejpomieszczenia 4 lat bezpłatnie bezpłatnie pasażerskie, pełniące również rolę kawiarni sowie ein Restaurant zur Verfügung, die zugleich auch als KOŁOBRZEG – NEXØ 2018 Kinder unteri restauracji. 4 Jahren Specjalną atrakcją jest świetne jedzeniefrei frei serwo- Passagiersalons dienen. IV Eine 21, besondere 28, 29 Attraktion ist das ausgezeichnete Essen, das vom Chef der Schiff sküche persönlich wane przez szefa statkowej kuchni. 2 os. dorosłe + dzieci od 4 –12 lat (cena za osobę) 170 PLN vorbereitet 130 PLN wird. V 1, 2, 3, 5, 6, 9, 16, 19, 23, 26, 31 Zwei Erwachsene mit Kindern von 4 bis 12 J. (Preis für Person)

M/S JANTAR

Dorośli / Die Erwachsene

W obie strony* Hin und Zurück

Kołobrzeska Żegluga Pasażerska

m/s Jantar cennik / Preisliste Motocykl / Motorrad KOŁOBRZEG – NEXØ

acja i sprzedaż biletów Dzieci od 4 do 12 lat ft und Kartenverkauf

ul. Morska 7

BORNHOLM

R E K L A M A

aktywnie

ZABYTKI — ZABAWA W CHOWANEGO

Bośnia i Hercegowina nie zawiedzie też miłośników historii i zwiedzania grodów, zamków i warowni. Niestety, większość z nich to już tylko ruiny, ale za to naprawdę malowniczo położone. Tu, podobnie jak w przypadku wodospadów, warto patrzeć dobrze na znaki oraz własnymi oczami. Można bowiem znaleźć pozostałości zamków czy grodów tak po prostu w środku miejscowości czy przy drodze. Często, niestety, nie ma przy nich tablic informacyjnych ani nie są one zaznaczone czy opisane na mapie. Zdarzają się też miejsca, które są przygotowane do przyjęcia turystów i widać, że kiedyś była tam kasa biletowa, budki z pamiątkami, do-

prowadzony jest prąd i postawione tablice informacyjne. Mimo to trzeba się natrudzić, żeby je odnaleźć. Niektóre z nich są też niebezpieczne, nawet wśród tych, które mają teoretycznie opiekę i za których zwiedzanie należy uiścić opłatę.

TO NIE UE

Po kilku godzinach spędzonych w kolejce na granicy raczej nikt nie będzie miał wątpliwości, że wyjeżdża z Unii Europejskiej. Sama kontrola jest jednak symboliczna, a członkie Unii wpuszczani są na podstawie dowodów osobistych. To, co może was zaskoczyć, to fakt, że tam nadal wszędzie można palić papierosy, to dotyczy również restauracji czy kawiarni.

Zaskoczeniem może być cena połączeń telefonicznych, a przede wszystkim internetowych. Tu dobra rada, zabierzcie ze sobą telefon bez blokady sim. Na miejscu za kilka marek możecie kupić karty telefoniczne lub wyłącznie internetowe i cieszyć się dostępem do sieci. Warto też dodać, że w większości restauracji i stacji benzynowych jest bezpłatny WiFi. Miłym zaskoczeniem na pewno będą ceny w BiH, a szczególnie te w kawiarniach. Za deser lodowy zapłacimy ok. 6 zł, za kawę od 2 zł do 4 zł. Obiad w restauracji można zjeść już za 10 zł za osobę. Oczywiście wszystko zależy od wielkości miasta i tego, czy znajdujemy się w miejscu chętniej odwiedzanym przez turystów.

ATRAKCJE

Bośnia i Hercegowina to też miejsce dla tych, którzy lubią odrobinę adrenaliny. Będąc tam, powinniście spróbować Raffingu, czyli spływu pontonem, po rzece. Dzięki zróżnicowanemu terenowi, po których płyną rzeki, będzie to na pewno

przeżycie pełne emocji. Jest wiele tras o różnym stopniu zaawansowania, więc każdy znajdzie coś dla siebie. Ciekawe mogą być dla was też zejścia do kanionów z przewodnikiem - tu warto dobrze przeczytać opis trasy, wiele z nich jest niezwykle wymagających.

TEGO MUSICIE SPRÓBOWAĆ

Ci, którzy już odwiedzili Bałkany, wiedzą, że warto tam zaglądać do piekarni. Bośniacy pod tym względem się nie wyróżniają, mają doskonałe pieczywo oraz wszelkiego rodzaju dania mączne z mięsem lub warzywami. Warto spróbować ćevapčići, czyli grillowane paluszki z mielonego mięsa serwowane z warzywami w chlebku pita. Na każdym kroku można też zjeść pieczoną jagnięcinę. Koniecznie trzeba też choć raz napić się kawy po bośniacku, zaparzonej w specjalnym tygielku i serwowanej na kostce cukru oraz ze szklaną wody. KATARZYNA CHYBOWSKA

W Bośni i Hercegowinie nie sposób zapomnieć o wojnie - jej ślady napotkac można wszędzie.

FOT. KATARZYNA CHYBOWSKA

BOŚNIA I HERCEGOWINA JEST JEDNYM Z NIEWIELU KRAJÓW W EUROPIE, W KTÓRYM NIE MA PRAWNYCH PRZECIWWSKAZAŃ NOCOWANIA NA DZIKO. JEŚLI NIE MA JASNEGO ZAKAZU, MOŻNA ROZBIĆ SIĘ CZY STANĄĆ KAMPEREM PRAWIE WSZĘDZIE.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Zęby mądrości – usuwać czy leczyć? W mojej codziennej praktyce pacjenci często zadają mi takie pytanie. Jeżeli proponuję pacjentowi leczenie chorej ósemki, czyli ósemki objętej próchnicą, to pytają mnie czy warto ją leczyć? Mówią mi, że przecież ósemki się usuwa. Kiedy innym razem informuję pacjenta, że właśnie ta ósemka kwalifikuje się do usunięcia, to oczekują leczenia i pozostawienia zęba w jamie ustnej. Więc jak to jest? Dlaczego stomatolodzy czasami proponują leczenie ósemek, a innym razem ich usunięcie? I jedno, i drugie podejście jest jak najbardziej prawidłowe, a ich wybór zależy od konkretnej sytuacji. Zęby ósme często nazywamy zębami mądrości. Dlaczego? Dlatego, że okres ich wyrzynania przypada na wiek około 18 - 20 lat, czyli na próg dorosłości, powiedzieć by można początki zdobywania mądrości życiowej. Co powoduje, że ósemki sprawiają tyle problemów? Przyczyna jest bardzo prosta, czasami brakuje dla nich miejsca. Najzwyczajniej nie mają gdzie wyrosnąć. W procesie ewolucji człowieka szczęka i żuchwa ulegają zmianom wstecznym. Zmienia się profil twarzy, ponieważ szczęka i żuchwa skracają się. Nie potrzebujemy już mieć tak dużej ilości zębów jak inne ssaki, ponieważ znacznie zmienił się nasz sposób odżywiania. Dawno temu pożywienie człowieka nie było tak bardzo przetworzone. Surowe czy suszone mięso było twarde, twarde również były surowe rośliny. Aby przeżuć taki pokarm, potrzebne były mocne zęby i to w odpowiedniej ilości. Występowanie ósemek u człowieka było więc jak najbardziej pożądane. Obecnie spożywany przez nas pokarm jest mocno przetworzony – gotowany, mielony, miksowany, więc zęby ósme nie są już tak bardzo niezbędne do rozdrobnienia pokarmu. A narząd, który nie jest potrzebny, zwyczajnie zanika. Z tego powodu obecnie nie wszystkim ludziom ósemki już wyrastają. A jeśli wyrastają, to często są powodem wielu problemów zdrowotnych. Co takiego sprawia, że ósemki wyrastają nieprawidłowo i od czego to zależy? Wpływ na to ma w dużym stopniu budowa ciała i związana z nią wielkość szczęki i żuchwy. Jeśli w jamie ustnej jest dostatecznie dużo miejsca na swobodne ustawienie się ósemek w łuku zębowym, to urosną one prawidłowo i będą służyły nam przez lata. Jeżeli zaś miejsca jest mało, zęby zmieniają swoje położenie i wtedy ich poprawne wyrżnięcie często nie jest możliwe. W sytuacji, gdy ósemki wyrzynają się prawidłowo i gdy istnieje możliwość swobodnego i dokładnego ich czyszczenia tak jak innych zębów, wówczas należy cieszyć się ich obecnością i traktować z należytym szacunkiem tak jak wszystkie pozostałe zęby, ponieważ są równie ważne. Nawet jeśli w takiej ósemce pojawi się próchnica, to po prostu należy ją jak najwcześniej wyleczyć i dalej cieszyć się swoim wartościowym zębem. Jednak częściej zdarza się, że ósemki wyrastają w sposób nieprawidłowy. Co się wtedy dzieje? Taki nieprawidłowo wyrzynający się ząb, może napierać na pozostałe zęby i zmieniać ich położenie lub doprowadzić do uszkodzenia zęba sąsiedniego. Jeśli ząb przebije już błonę śluzową i jest częściowo widoczny, wówczas bakterie obecne w jamie ustnej czy resztki pokarmu dostają się pod dziąsło i powodują zapalenie. Pod dziąsłem występują bardzo korzystne warunki do rozwoju zapalenia – ciepło, wilgoć i ograniczony dostęp tlenu. Wraz z rozwojem zapalenia pacjent odczuwa dyskomfort albo nawet ból. Przyjmowanie pokarmu jest

utrudnione, ponieważ może powodować nasilanie się bólu. W skrajnych przypadkach występuje problem z otwieraniem jamy ustnej, może też pojawić się obrzęk. Takie sytuacje zwykle wymagają pomocy przynajmniej stomatologa albo nawet chirurga stomatologicznego. Odpowiednie postępowanie czasami może uspokoić dolegliwości, ale na ogół konieczne jest usunięcie problematycznej ósemki, gdyż często problemy wracają. Aby podjąć właściwą decyzję, potrzebne jest przeprowadzenie badania rentgenowskiego, najczęściej wykonanie pantomogramu. Zalecane jest, aby nieprawidłowo ustawione ósemki usuwać jak najwcześniej. U młodych pacjentów przeprowadzenie zabiegu jest łatwiejsze, a powrót do zdrowia następuje szybciej. Starsi ludzie często chorują na różne choroby, przyjmują wiele leków, co często komplikuje sytuację. Szczególnie powinni zadbać o siebie pacjenci chorujący na cukrzycę, nadciśnienie, choroby tarczycy, osteoporozę, stany zapalne stawów, nerek i wiele innych. Ograniczone są możliwości pomocy pacjentowi po radioterapii w obszarze głowy, w trakcie chemioterapii lub po przeszczepach narządów. Pacjenci przyjmujący leki rozrzedzające krew wymagają specjalnego postępowania. Utrudnia to przeprowadzenie zabiegu usunięcia zęba i może wydłużać czas gojenia. Zwlekanie w czasie z usunięciem zęba ma swoje konsekwencje. Problematyczny ząb staje się przyczyną nie tylko zapalenia okolicznego dziąsła ale i otaczającej go kości. Czasami długotrwałe stany zapalne uszkadzają kość w znacznym stopniu i mogą nawet doprowadzić do jej złamania. W rzadkich przypadkach takie zapalenie może być również przyczyną nowotworu dziąsła lub kości. Niebezpieczne jest też jeśli nieprawidłowo ustawiona ósemka kaleczy policzek czy język. Taki ząb również należy usunąć. Ważnym zagadnieniem jest przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego. Jeśli pacjent ma być poddany przeszczepowi narządu, zabiegowi okulistycznemu lub jeśli ma mieć wszczepioną endoprotezę, ważne jest, aby w organizmie nie występowały ogniska zakażenia. Takim ogniskiem może być chora ósemka lub jej pozostałości. Bywa, że pacjent nie zostanie przyjęty do szpitala na operację właśnie z powodów stomatologicznych i długo wyczekiwany termin operacji odsuwa się jeszcze dalej w czasie, ponieważ najpierw trzeba wyleczyć to, co jest chore w jamie ustnej. Jeśli jednak i pacjent i lekarz podejmą decyzję, że ósemkę należy usunąć, warto do tego się przygotować. Oczywiście zależy to od możliwości czasowych lekarza, ale pacjent również powinien stworzyć sobie komfort czasowy i nie tylko. Co to znaczy? Warto na czas zabiegu i gojenia zwolnić się w pracy, w szkole czy nawet obowiązkach domowych. Jeśli ktoś uprawia sport czy rekreacyjną aktywność fizyczną, też warto wziąć to pod uwagę. Przemęczenie zarówno fizyczne, jak i psychiczne oraz nadmierny wysiłek mogą znacznie wydłużyć czas powrotu do zdrowia po usunięciu zęba. Zwykłe czy operacyjne usunięcie ósemki jest po prostu zabiegiem, małą operacją i czas na zagojenie jest niezbędny. Tak jak przypadkowo skaleczony palec na następny dzień nadal będzie bolesny, tak miejsce po usuniętym zębie wymaga troski przez następne kilka dni. Ważna jest też odpowiednia dieta. Chodzi o to, by zrezygnować na ten czas z pokarmów twardych mogących uszkodzić zszyte po zabiegu dziąsła. Ważnym czynnikiem wpływającym na gojenie jest utrzymanie higieny jamy ustnej. Szczotkowanie zębów oraz płukanie jamy ustnej

płynami dezynfekcyjnymi zmniejsza ilość bakterii, a zatem ułatwia gojenie. Warto porozmawiać z lekarzem, by razem omówić całą procedurę. Zwykle zabieg i gojenie przebiegają pomyślnie, ale powikłania się zdarzają i dobrze wiedzieć o tym wcześniej. W medycynie wiele się zmienia, również w stomatologii. Lekarz ma do dyspozycji coraz więcej środków, by trudny zabieg usunięcia zęba uczynić znośniejszym. Stosowane znieczulenie miejscowe jest bezpieczne i skuteczne. Pozwala na komfortowe dla pacjenta i lekarza przeprowadzenie zabiegu. Są też metody, które w znacznym stopniu zmniejszają ból po zabiegu i skracają czas gojenia, ale też działają na kość i dziąsło regenerująco. Pobierając od pacjenta krew żylną i wirując ją w wirówce medycznej przy odpowiednich parametrach, otrzymujemy preparat, którym zamyka się kość i dziąsło po usunięciu zęba, tzw. PRF. Preparat ten pobudza gojenie naruszonych tkanek. Pokrycie kości i dziąsła po usunięciu zęba preparatem PRF, jest bardzo skuteczną izolacją od środowiska jamy ustnej i dzięki temu znacznie zmniejsza ból po zabiegu i poprawia komfort gojenia. Stosuję tę metodę w swojej praktyce od ponad dwóch lat z bardzo pozytywnymi doświadczeniami. Pacjenci decydujący się na zastosowanie tej metody zdecydowanie rzadziej wracają do gabinetu z bólem po usunięciu. Mówią mi wprost o swoim zadowoleniu, dla mnie zaś najważniejsze jest, że przeprowadzenie trudnego zabiegu nie wiązało się dla nich z cierpieniem. Barbara Gołębicka chirurg stomatolog 75-393 Koszalin, ul. Małopolska 1B/5 tel. 94 343 84 68 Praktykę prywatną prowadzę od 1995 roku, a od 1999 roku jestem specjalistą chirurgii stomatologicznej. Specjalizuję się w usuwaniu ósemek i innych trudnych zębów. Wiele czasu poświęcam wczesnej profilaktyce chorób nowotworowych jamy ustnej.

Motoryzacja

WYBORY POLAKÓW Prawie 40 procent samochodów, które jeźdżą po polskich drogach, ma więcej niż 1o lat. Najpopularniejszą marką w Polsce jest Skoda, na drugim miejscu plasuje się Toyota.

MARIUSZ MICHALAK

olscy kierowcy jeżdżą wiekowymi samochodami - wynika z najnowszego raportu „Polaków portfel własny: w drodze” opublikowanego przez Santander Consumer Bank. Prawie 40 proc. Polaków porusza się samochodem, który z linii montażowej zjechał ponad 10 lat temu (38 proc). Niemal co czwarty kierowca ma auto w wieku między 10 a 14 lat (26,0 proc.). Samochodem, który ma powyżej 15 lat jeździ 12 proc. Nowymi modelami, których wiek nie przekracza roku, jeździ zaledwie co dwudziesty badany. Z raportu „Polaków portfel

własny: w drodze” wynika, że na wiek posiadanego samochodu duży wpływ mają zarobki jego właściciela. Osoby zarabiające powyżej 5 tys. zł miesięcznie posiadają głównie nowe samochody w wieku do 5 lat (87,2 proc.). Z drugiej strony, osoby, których dochód nie przekracza 1 tys. zł, jeżdżą wyłącznie samochodami mającymi powyżej 10 lat. Kto chce zmienić auto na lepszy model? Okazuje się, że nowszy samochód chcieliby nabyć głównie posiadacze relatywnie nowych, 3-5-letnich aut (44,4 proc.). Nie zaskakuje fakt, że na konieczność zmiany samochodu co kilka lat wskazują posiadacze

aut maksymalnie dwuletnich, a właściciele 3-5-letnich pojazdów zmianę samochodu uzasadniają końcem okresu gwarancyjnego. A jakie marki Polacy wybierają najchętniej? Analizując dane za rok 2018 udostępnione przez Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców, można wyciągnąć kilka wniosków. Liderem rynku została Skoda, której udział w rynku wynosił prawie 13% w 2018 roku (około 60 000 zarejestrowanych pojazdów). Drugie miejsce zajęła Toyota, z udziałem rynkowym na poziomie około 11% (prawie 50 000 pojazdów). Trzecie miejsce zajmuje Volkswagen, który również odnotował duży wzrost sprzedaży. Ponad 46 000 zarejestrowanych pojazdów i udział w rynku na poziomie około 10,5% to również znakomity wynik. Czwarte miejsce przypadło Oplowi, który zanotował około 30 000 zarejestrowanych aut, a udział tej marki w rynku wynosi około 6%. Tytuł najpopularniejszego modelu pojazdu zyskała skoda octavia, drugie miejsce zajęła skoda fabia, a trzecie opel astra. Na czwartym miejscu znajduje się volkswagen golf, a piąte miejsce przypadło toyocie yaris. Skoda octavia cieszy się przede wszystkim ogromną popularnością wśród klientów firmowych, natomiast wśród klientów indywidualnych największą popularność zyskała skoda fabia.

R E K L A M A

OPONY NOWE i UŻYWANE FELGI STALOWE i ALUMINIOWE NAPRAWY BIEŻĄCE PRZECHOWANIE OPON PROGRAMOWANIE CZUJNIKÓW CIŚNIENIA PROSTOWANIE FELG ALUMINIOWYCH

TEL. 721 593 976 668 345 867

ul. Kościelna 12, 76-039 Stare Bielice www.opony-koszalin.pl

„J.K.M” SPECJALIZACJA

Gnieźnieńska 38 Koszalin

KLIMATYZACJA

ORAZ WSZYSTKIE MARKI

Marcin Kuryło, kom. 663 911 605 Artur Winnicki, kom 609 144 447 Jerzy Tyszecki, kom. 530 615 525

STACJA KONTROLI POJAZDÓW

pn.-pt. 8.00-18.00, sob. 9.00-14.00

 668 308 308 www.autoregeneracja-ostrowscy.pl

Do każdego badania upominek!

ul. Kolejowa 7B KOSZALIN

GEOMETRIA - ZBIEŻNOŚĆ ELEKTROMECHANIKA AUTO MYJNIA RĘCZNA MYCIE SILNIKÓW I PODWOZI NR ZK/018/P

ZAPRASZAMY!!!

FOT. ARCHIWUM

Motoryzacja

PROBLEMY Z HAMULCEM Układ hamulcowy to jeden z najważniejszych podzespołów w każdym samochodzie. Usterki jego elementów są bardzo niebezpieczne i mogą mieć poważne konsekwencje.

MARIUSZ MICHALAK

dy kierowca naciska pedał, pompa tłoczy płyn roboczy przez przewody twarde oraz elastyczne. Trafia on następnie do zacisków, które za sprawą tłoczków pod wpływem ciśnienia przyciskają klocek do tarczy hamulcowej. Ważnym elementem układanki jest również tzw. „serwo” hamulcowe, czyli niewielkie urządzenie wytwarzające dodatkowe podciśnienie, które ma za zadanie zwiększyć siłę hamowania. Bez niego nawet minimalne wciśnięcie pedału hamulca wymagałoby od nas znacznie więcej wysiłku. Mimo wszystko, czasem stawia on nadmierny opór. Co może być tego przyczyną? - Jednym z powodów wystąpienia tzw. „twardego” pedału hamulca może być stary lub niskiej jakości płyn hamulcowy. Niewiele osób pamięta, że jest on higroskopijny, to

znaczy, że pochłania wodę. Z biegiem czasu i kilometrów może zebrać się jej całkiem sporo, co obniża skuteczność hamowania. Kierowca może to odczuć właśnie poprzez nadmierną twardość hamulca. Poza tym, obecność wody sprawia, że płyn traci swoje właściwości antykorozyjne. To jedna z najczęstszych przyczyn korozji przewodów hamulcowych w starszych pojazdach, która może być bardzo niebezpieczna, bo taki przewód może po prostu pęknąć. - Z uwagi na te zjawiska płyn hamulcowy powinniśmy wymieniać co dwa lata lub 60 000 km, w zależności, co nastąpi wcześniej - tłumaczy Joanna Krężelok - dyrektor oddziału TMD Friction Services w Polsce. Kolejna przyczyna to awaria pompy próżniowej, czyli tzw. „pompy vacum”. Jest to urządzenie obecne w każdym silniku Diesla, które zasila wspomniane serwo hamulcowe.

W samochodach stosuje się dwa jej typy - tłokową i wyporową. Usterka pompy vacum może pogorszyć skuteczność układu hamulcowego, a jej przyczyną jest najczęściej zużycie eksploatacyjne samej pompy lub wycieki oleju silnikowego. Warto zatem dbać o terminową wymianę oleju oraz o stosowanie płynów dobrej jakości. Inną przyczyną twardego pedału hamulca mogą być zapieczone tłoczki w zaciskach hamulcowych. Najczęściej zjawisko to jest efektem braku właściwej konserwacji układu hamulcowego podczas wymiany jego elementów. Możliwe jest również zużycie osłon gumowych tłoczków, które wynika ze zbierającej się tym obszarze wody. Wyeksploatowany płyn hamulcowy może dać także inny efekt, czyli sprawić, że pedał hamulca będzie zbyt „miękki”. W skrajnych przypadkach np. z uwagi na przegrzanie układu, po prostu zapadnie się on w podłogę. Płyn, który pochłonie dużo wody, ma znacznie niższą temperaturę wrzenia, więc jest to szczególnie niebezpieczne, gdy jeździmy dynamicznie i często używamy hamulca. W takim przypadku, oprócz wymiany płynu, niezbędna jest wymiana przewodów hamulcowych oraz kontrola pozostałych elementów tego układu. Możliwy jest także zbyt niski stan płynu hamulcowego, spowodowany wyciekiem. Typowe awarie dotyczą rozszczelnień na pompie hamulcowej albo wycieków z przewodów. Warto pamiętać, że ważną czynnością podczas wymiany elementów układu hamulcowego jest odpowietrzenie układu.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

CARRERA - kosmetyka samochodowa

POLECAMY: - powłoki ceramiczne - korekty i odświeżenie lakieru - zabezpieczenie lakieru i wnętrza

Damian Cieślak - czyszczenie i zabezpieczenie tapicerki skórzanej - impregnacja dachów cabrio

Więcej informacji pod nr tel. 784 505 502 CARRERA, ul. Kolejowa 7b, Koszalin

# carrerakoszalin

Perfectcolor Car Wrap

75-137 Koszalin, ul. Szczecińska 32 Tel. 534 223 229 Tel. 530 790 728 Email: biuro@perfectcolor.pl www.perfectcolor.pl

Wojciech Madziarz

Certyfikowany aplikator folii 3M™ 1080

• Oklejanie samochodów, motocykli, łodzi, samolotów i innych pojazdów • Zmiana koloru całkowita lub częściowa • Reklamowe oklejanie pojazdów • Stylizacje tuningowe • Przyciemnianie szyb i lamp • Zabezpieczanie karoserii foliami ochronnymi • Projektowanie graficzne stylizacji

FOT. ARCHIWUM

Motoryzacja

AQUAPLANING Aquaplaning to nie żart - może doprowadzić do utraty panowania nad samochodem i poważnego wypadku. Jak uniknąć poważnych kłopotów?

OPR. RED.

ła pogoda i opady to zagrożenie dla kierowców - spada widoczność, a samochód ma gorszą przyczepność. Takich deszczowych dni jest w Polsce ponad 150 rocznie, co realnie zwiększa ryzyko wystąpienia niebezpiecznego zjawiska aquaplaningu - tworzenia się klinu wodnego między oponą a jezdnią, po którym pojazd zaczyna się ślizgać w niekontrolowany sposób. Jak do tego dochodzi? Jest to efekt kilku czynników: zużytych lub słabej jakości opon, zbyt dużej prędkości oraz wody gromadzącej się na drodze i w koleinach. W kon-

sekwencji przyczepność samochodu drastycznie spada, a poruszanie się po jezdni zaczyna przypominać jazdę na lodzie. Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego (PZPO) radzi, jak zapobiegać występowaniu tego niebezpiecznego zjawiska. Aquaplaning to nie żart - może doprowadzić do utraty panowania nad samochodem i poważnego wypadku. Ryzyko jego wystąpienia i utraty przyczepności wzrasta wraz z prędkością pojazdu - nie istnieje jednak uniwersalna granica, która przesądza o wpadnięciu w poślizg. Kierowcy mogą ograniczyć prawdopodobieństwo

aquaplaningu, jeśli dostosują prędkość do trudnych warunków drogowych oraz zadbają o wysokiej jakości opony - z właściwym ciśnieniem i odpowiednim bieżnikiem. - Im szybciej samochód jedzie po mokrej nawierzchni, tym mocniej powierzchnia opony uderza w znajdującą się na drodze wodę. Efekt ten powoduje wzrost ciśnienia hydrostatycznego wody, ponieważ nie jest ona w stanie dostatecznie szybko rozpłynąć się na boki. Zjawisko aquaplaningu występuje, gdy wartość tego ciśnienia jest wyższa od nacisku pojazdu na drogę - samochód nie może odepchnąć cieczy, a woda zaczyna unosić go nad jezdnią - tłumaczy Piotr Sarnecki, dyrektor generalny Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego (PZPO). Prawidłowy poziom ciśnienia w oponie pozwoli utrzymać przyczepność opony - im niższy poziom tego parametru, tym łatwiej wodzie odepchnąć pojazd od drogi, przez co ten zaczyna „pływać”. Odpowiednia głębokość bieżnika zapewni szybkie i efektywne odprowadzanie wody spod koła. Tylko opony dobrej jakości dadzą kierowcy gwarancję zachowania odpowiednich parametrów podczas niebezpiecznych sytuacji na drogach - nie tylko tuż po ich zakupie, ale też po kilkudziesięciu tysiącach kilometrów użytkowania. W czasie jesieni i zimy używanie opon zimowych lub całorocznych z homologacją zimową najbardziej efektywnie wpłynie na zminimalizowanie czynników sprzyjających aquaplaningowi. Takie ogumienie dzięki budowie ze specjalnej, miękkiej mieszanki gumy - zachowa swoje właściwości jezdne, gdy temperatura spadnie rano poniżej 7°C. Zimówki charakteryzują się gęstymi rowkami i specjalnymi nacięciami, czyli lamelkami, które pomagają w odprowadzaniu wody, śniegu oraz błota. - Priorytetem każdego kierowcy na drodze powinno być bezpieczeństwo. Nawet najnowocześniejsze samochody z zaawansowanymi systemami zabezpieczeń niewiele pomogą, jeśli pojazd pozbawiony jest podstawowego warunku jazdy - przyczepności, którą zapewniają dobrej jakości opony wskazuje Sarnecki. Skutki aquaplaningu mogą być tragiczne - co więc powinien zrobić każdy kierowca, gdy wpadnie w niekontrolowany poślizg? Po pierwsze - noga z gazu! Nie należy wykonywać również żadnych gwałtownych ruchów kierownicą. To właśnie nieodpowiednie reakcje kierowców są częstą przyczyną wypadków - zachowaj ostrożność i spokój, mocno trzymaj kierownicę, a jednocześnie pozwól samochodowi zmniejszyć jego prędkość, dzięki czemu opony przestaną unosić się na poduszce z cieczy. - W trakcie deszczu i na drodze, gdzie są kałuże, warto zwolnić nawet do prędkości niższej, niż dopuszczają znaki oraz zachować większe odległości od pojazdów - droga hamowania w takich warunkach znacznie się wydłuża - dodaje Piotr Sarnecki.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

W Ó D Z A J O P A J C A AS

T U A P U SK

Zaświadczenie o wyrejestrowaniu pojazdów – zezwolenie nr Z/32

CZĘŚCI ZAMIENNE  AUTOHOLOWANIE

Firma BLM Janusz Ruszczak

76-004 Sianów, ul. Ogrodowa 9, tel. 502 401 413, blmruszczak@wp.pl

Motoryzacja

Więcej informacji w salonie marki Toyota Jankowscy Spółka Jawna przy ul. Diamentowa 2, na stronie www.toyota.koszalin.pl oraz podczas Targów Motoryzacyjnych Bałtyk.

Toyota Camry Hybrid uzupełnia gamę modeli hybrydowych Toyoty o sedana klasy średniej.

TOYOTA W PIĘCIU NOWYCH ODSŁONACH NA TEGOROCZNYCH TARGACH MOTORYZACYJNYCH BLIŻEJ SIĘ BĘDZIE MOŻNA PRZYJRZEĆ PIĘCIU NOWYM MODELOM TOYOTY. KAŻDY ZACHWYCA. KTÓRY NAJBARDZIEJ? TO ZALEŻY OD WAS! Nowa Toyota Camry stanowi silne wzmocnienie pozycji marki w segmencie aut klasy średniej. Nowy sedan to wyjątkowa oferta m.in. ze względu na mocny napęd hybrydowy. Toyota Camry Hybrid uzupełnia gamę modeli hybrydowych Toyoty o sedana klasy średniej, zwiększając ją do 8 samochodów. Za sprawą nowej Camry ósmej generacji model ten powraca do Europy Zachodniej i Środkowej po 15-letniej nieobecności. Układ hybrydowy, który stanowi serce nowej Camry Hybrid, składa się z 2,5-litrowego silnika Dynamic Force i współpracującego z nim silnika elektrycznego. Napęd rozwija moc 218 KM i emituje średnio zaledwie 98

g/km CO2 (WLTP: 119 g/km)1, co odpowiada zużyciu paliwa na poziomie 4,3 l/100 km (NEDC). Toyota RAV4 to prekursor segmentu kompaktowych SUV-ów i najpopularniejszy SUV na świecie. Piąta generacja modelu jest komfortowym autem średniej klasy z dużymi możliwościami terenowymi, wyposażonym w nowoczesne technologie. Gama modelowa nowego RAV4 obejmuje cztery wersje wyposażenia i dwie odmiany napędowe z przeniesieniem napędu na przednią oś lub na wszystkie koła. Hybrydowa wersja Toyoty RAV4 występuje z silnikiem 2,5 l, który w wersji 4x2 osiąga

moc 218 KM, zaś z układem AWD-i rozwija moc 222 KM i rozpędza się od 0 do 100 km w 8,1 s. Tym samym jest to najbardziej dynamiczna odmiana w 25-letniej historii RAV4. Hybrydowy RAV4 nie wymaga ładowania z gniazdka i zużywa od 4,5 l/100 km benzyny. Konwencjonalna odmiana kryje pod maską 2-litrowy, wolnossący silnik benzynowy o mocy 173 KM, sparowany z manualną 6-stopniową skrzynią biegów lub przekładnią Direct Shift CVT. Toyota Corolla 12. generacji to dynamiczny, stylowy samochód, spełniający wszystkie wymogi związane zarówno z codziennymi dojazdami do pracy i domu, jak i z wyjazda-

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Motoryzacja

Toyota Corolla 12. generacji jest cicha, dynamiczna i łatwa w obsłudze – wystarczy tankowanie na stacji benzynowej, aby korzystać z samego silnika elektrycznego nawet przez połowę czasu jazdy oraz pokonywanego dystansu.

Nowa Corolla Hatchback odznacza się zdecydowanie bardziej sportową, dynamiczną i wyrazistą stylistyką.

Corolla Touring Sports będzie dostępna z dwoma napędami hybrydowymi i jednym silnikiem benzynowym.

FOT. RADEK KOLESNIK

Piąta generacja modelu RAV4 jest komfortowym autem średniej klasy z dużymi możliwościami terenowymi, wyposażonym w nowoczesne technologie.

mi weekendowymi. Łączy przyjemność z jazdy w różnych warunkach drogowych z niskimi kosztami użytkowania, charakterystycznymi dla niewymagającej ładowania z gniazdka, zelektryfikowanej technologii hybrydowej Toyoty. Nowa Corolla Sedan będzie dostępna z dwoma napędami. Niewymagający ładowania z zewnętrznej sieci układ hybrydowy z silnikiem benzynowym 1,8 l ma moc 122 KM. Corolla w tej wersji jest cicha, dynamiczna i łatwa w obsłudze – wystarczy tankowanie na stacji benzynowej, aby korzystać z samego silnika elektrycznego nawet przez połowę czasu jazdy oraz pokonywanego dystansu. Toyota Corolla Touring Sports ma dynamiczny, atrakcyjny wygląd. Design przodu stanowi nową interpretację stylu Keen Look, obej-

mującą wąski górny grill i duży dolny grill w kształcie trapezu, pod którym znajduje się spojler z krawędziami zakrzywionymi do góry. Opadająca linia dachu i sportowy profil komponują się z szerokimi nadkolami o poszerzonych krawędziach, co pozwoliło odsunąć koła dalej od siebie, by podkreślić szeroką sylwetkę Corolli i jej nisko położony środek ciężkości. Z tyłu zwracają uwagę skośne tylne szyby i światła typu LED. Corolla Touring Sports będzie dostępna z dwoma napędami hybrydowymi i jednym silnikiem benzynowym, co jest wyrazem rosnącego zaangażowania Toyoty w technologię hybrydową. Jedyny silnik benzynowy 1,2 l z turbodoładowaniem ma moc 116 KM. Opracowane w technologii TNGA układy hybrydowe to oparty na silniku 1,8 l napęd o mocy

122 KM oraz układ z 2-litrowym silnikiem o łącznej mocy 180 KM. Drugi z nich to wyjątkowa oferta w segmencie – żaden konwencjonalny silnik nie jest w stanie zaoferować jednocześnie tak dużej mocy i tak niskiego spalania. Nowa Corolla Hatchback odznacza się zdecydowanie bardziej sportową, dynamiczną i wyrazistą stylistyką, z wydatnym designem przedniego pasa. Całkowita długość auta wzrosła o 40 mm, co wraz ze zwiększeniem rozstawu osi podnosi poziom bezpieczeństwa. Wysokość nowego hatchbacka została zmniejszona o 25 mm. Dzięki temu linia auta jest smuklejsza, a maska przebiega niżej o 47 mm, co przekłada się także na lepszą widoczność dla kierowcy. Jeżeli chodzi o gamę silnikową, to klienci mają do wyboru dwa hybrydowe zespoły napędowe o mocy 122 KM i 180 KM oraz silnik benzynowy 1.2 Turbo o mocy 116 KM.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

FOT.ARCHIWUM

WIELKIE SPORTOWE EMOCJE: PITBIKE’I I MOTOPARK NR 08 // 2019 // MM TRENDY

itbike’i, czyli minimotocykle, wyglądają jak ich pierwowzory - są w wersji crossowej oraz asfaltowej. Są jednak mniejsze. Nie można też nimi jeździć po drogach publicznych. Ich przeznaczeniem jest zabawa i... zawody, bo pitbike’i są już obecne na różnych, poważnych imprezach motoryzacyjnych. Warto dodać że pitbike’i od dwóch lat są oficjalną dyscypliną sportu zatwierdzoną przez PZM (Polski Związek Motorowy). Propagatorem tego nowego, ale jakże emocjonującego sportu, jest Maciej Merchel, którego firma MRF produkuje i sprzedaje minimotocykle oraz organizuje treningi i zawody. Sam zaraził się kilka lat temu. Dziś zaraża innych. Uważa, że to świetny sport i świetne hobby. Jeździć na minimotocyklach mogą już maluchy, górnej granicy wieku nie ma. - Czasem trafiają do nas osoby w sile wieku, emeryci. I są zachwyceni - komentuje. Przyznaje jednak, że wielu klientów to nastolatki, obu płci. Do salonu albo na jazdę próbną przychodzą z rodzicami, którzy często sami stają się fanami. Choć motory rozmiar mają mniejszy, to jazda na nich budzi wielkie emocje - szczególnie u najmłodszych, którzy, jak zdradza nasz rozmówca, bardzo szybko łapią, o co w tym chodzi. - To niesamowite przyglądać się kilkulatkom, którzy śmigają po torze. Ich radość, ich emocje oraz postępy jakie czynią, są nie do opisania - opowiada. Rodzice na ten sport patrzą przychylniejszym okiem niż na jazdę motocyklem - choć taki minimotor wygląda jak motocykl, to ma mniejszą moc, łatwiej nad nim zapanować, jest bezpieczniejszy. Dlatego na torach zobaczyć można już i czterolatków. Nie bez znaczenia są i kwestie finansowe pitbike’i są tańsze, ceny zaczynają się od 3 tysięcy, od 6 tysięcy można mieć egzemplarz przystosowany do zawodów - a tych w Polsce i w naszym regionie odbywa się coraz więcej. Maciej Merchel mówi, że co tydzień można się ścigać na innym torze, a imprezy te mają często charakter rodzinny, oraz rozsądne, czyli nie za wysokie, wpisowe.

Pasje

FOARCHIWUM

Od maja w Koszalnie funkcjonuje sklep stacjonarny, w którym można obejrzeć i przymierzyć się do wszystkich modeli, oczywiście można je też kupić. Sklep oferuje również potrzebne wyposażenie i akcesoria do pitbike’ów. Choć jazda na takich motocyklach jest bezpieczna, to należy jednak odpowiednio się do niej przygotować. Nasz rozmówca śmieje się, że od niego ze sklepu wyjść można z motocyklem i ubranym od stóp do głów. Nie ukrywa, że często tak właśnie się zdarza przychodzi klient, ot tak tylko zobaczyć co i jak, a po godzinie rozmowy gotów jest do swojej pierwszej jazdy. Jak już wspomnieliśmy, takim minimotocyklem nie można jeździć po drogach publicznych. Ale w Koszalinie i okolicach znalezienie miejsca na treningi to nie problem. Nawiązana współpraca z klubem MX-Koszalin oraz koszalińskim Motoparkiem owocuje coraz większą rzeszą młodych zawodników, a co za tym idzie świadomych motocyklistów.

cały rok pojeździć po prostu dla frajdy swoim samochodem, motocyklem. Można u nas też wypożyczyć gokarty. Organizujemy też kursy doszkalające bezpiecznej jazdy dla osób prywatnych i dla firm, tak na marginesie to świetny sposób na integrację - opowiada nasz rozmówca. Mamy świetny tor, zgrany zespół, pracujemy z najlepszymi ludźmi z branży. - W weekendy nasz tor ożywa za sprawą wydarzeń, często o międzynarodowej sławie. Tak, lubimy widzom dostarczać sporych dawek adrenaliny - śmieje się nasz rozmówca. - I nieźle nam to wychodzi, wokół Moroparku jest zgromadzona duża grupa pasjonatów, ciągle pojawiają się nowe twarze. Dla nas to zawsze powód do radości, gdy członkowie naszej wspólnoty przyprowadzają swoich znajomych, przyjaciół. W Motoparku organizowane są też oczywiście treningi i jazdy próbne na pitbe’ikach. - Środa to dzień dla motocyklistów – co tydzień od godziny 17 do 20 zapraszamy na Motopark wyłącznie motocyklistów i oddaje-

FOT. ARCHIWUM

PITBIKE I MOTOPARK IDEALNE POŁĄCZENIE

Świetną lokalizacją treningów jest koszaliński Motopark. Motopark to jeden z najbardziej znanych obiektów sportowych nie tylko w Koszalinie, ale i w całym rejonie, to lokalizacja wielu motoryzacyjnych wydarzeń i to przez cały rok. Emil Bożek, który od lat stoi za sukcesem koszalińskiego Motoparku, mówi, że jest to miejsce, które żyje przez cały rok. To tu fani motoryzacji amatorzy i zawodnicy - mogą oddawać się swoim motoryzacyjnym pasjom. - Takich całorocznych torów jak nasz w całej Polsce są może dwa. Liczy się jednak nie tylko to, że działamy niezależnie do pory roku, ale przede wszystkim to, co robimy. Motopark to tor asfaltowy, terenowy i supermoto - wszystkie bezpieczne, atestowane przez PZM i sprawdzone w praktyce To, co dzieje się na torach, obserwować można z wygodnych trybun, jest też na terenie wieża sędziowska oraz pole rekreacyjne i... campingowe. To daje fanom sportów motorowych, ale nie tylko im, świetną przestrzeń do realizowania swoich pasji. Na naszym torze można przez

my cały tor do ich dyspozycji opowiada Emil Bożek. - Warto również dodać, że co roku jedna runda Pucharu Polski Pitbike Supermoto rozgrywana jest właśnie w koszalińskim NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Motoparku. Wyprawa na taki trening to świetny pomysł, by zobaczyć, na czym ten sport polega i najprawdopodobniej stracić dla niego głowę - zachęcają zgodnie nasi rozmówcy.

FOT. ATCHIWUM

Motoryzacja

PRAWO JAZDY A MOTOROWER Kierowcy z tzw. „ciężką” nogą cały czas muszą się mocno pilnować. Brak kontroli często prowadzi do przekroczenia limitu punktów karnych i w konsekwencji - utraty prawa jazdy.

KAMILA NAWOTNIK

ąd może orzec wobec nas, zgodnie z art. 42 Kodeksu Karnego, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych określonego rodzaju albo wszelkich pojazdów. Wówczas w wielu przypadkach sięgamy po alternatywne środki transportu, np. motorower, co wynika z przeświadczenia, że zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych nie obejmuje środków transportu o pojemności silnika nieprzekraczającej 50 ccm. Sprawa jednak nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać. W polskim orzecznictwie brakuje jasnej definicji pojazdu mechanicznego, jednak według art. 2 pkt.1 ust. 10 szerzej przyjmowanej za wyznacznik Ustawy z 22.05.2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komu-

nikacyjnych jest nim „pojazd samochodowy, ciągnik rolniczy, motorower i przyczepa, określone w przepisach ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz pojazd wolnobieżny w rozumieniu przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, z wyłączeniem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa.” Generalnie to, jakimi środkami transportu możemy kierować po utracie prawa jazdy, zależy od treści konkretnego orzecznictwa. Jeśli bowiem sąd nałoży na nas zakaz prowadzenia np. tylko pojazdów samochodowych, nasze pole do manewru będzie szersze. Pojazd samochodowy to według definicji Ustawy Prawo o ruchu drogowym „pojazd silnikowy, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego, którego konstrukcja

umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h”. W takim więc przypadku możemy przesiąść się na motorower, ale znów - nie bez obostrzeń. Po pierwsze, pojemność silnika motoroweru nie może przekroczyć 50 ccm. Po drugie, ta furtka dotyczy osób urodzonych przed 19 stycznia 1995 roku. O co chodzi z tą datą? 19 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu Drogowego, wprowadzająca nowe kategorie prawa jazdy na jednoślady i quady, w tym kategorię AM, pozwalającą na jazdę motorowerami i lekkimi czterokołowcami (masa do 350 kg, prędkość do 45 km/h, silnik o pojemności do 50 ccm), która zastąpiła wcześniejszą kartę motorowerową. Wedle dalszych zapisów, osoby, które przed 19.01.2013 r. uzyskały kartę motorowerową lub ukończyły 18 lat, mogą jeździć motorowerami bez konieczności uzyskania prawa jazdy kategorii AM. W celu wyjaśnienia zawiłości prawnych związanych z utratą prawa jazdy zwróciliśmy się m.in. do Komendy Głównej Policji, jednak nigdzie nie uzyskaliśmy klarownej odpowiedzi. Dowiedzieliśmy się za to, że „analizowanie i interpretowanie przepisów prawa powszechnie obowiązującego na potrzeby indywidualne, jak również wydawanie opinii merytorycznych na podstawie wskazanego przez zainteresowanego stanu faktycznego nie mieści się w zakresie kompetencji Biura Ruchu Drogowego KGP.” Dlatego raz jeszcze podkreślamy, że wszystko zależy od indywidualnej sytuacji kierowcy, okoliczności utraty prawa jazdy i przychylności danego sądu.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

FOT. ARCHIWUM

Motoryzacja

NIE MASZ OC? MASZ PROBLEM Ubezpieczenie OC ma zabezpieczać kierowcę na wypadek, gdyby spowodował wypadek lub kolizję. Jego brak właścicielowi auta grozi poważnymi konsekwencjami.

OPR. RED.

Wysokość kar za brak OC zależy od ustalanej corocznie przez rząd płacy minimalnej. Według zapowiedzi rządu w 2020 r. ma ona rekordowo wzrosnąć z 2250 do 2450 zł brutto. Jeśli tak się stanie, od stycznia maksymalna kara dla właścicieli samochodów osobowych wyniesie 4900 zł. Dla porównania: to o 400 zł więcej niż obecnie i aż o… 1400 zł niż 5 lat temu! Pięniądze trafiaja na konto Ubezpieczeniowego Funduszu Gwaracyjnego. Baza danych Funduszu zawiera dane z ponad 360 miliona polis komunikacyjnych. Najważniejszym zadaniem tej instytucji jest wypłacanie ubezpieczenia poszkodowanym w wypadkach z udziałem

osób, które nie miały wykupionego obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (OC), bądź nie można ich zidentyfikować. UFG wypłaca również ubezpieczenie w innych przypadkach, kiedy nie jest to możliwe w normalnym trybie przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Takim przypadkiem będzie upadłość towarzystwa lub jego przymusowa likwidacja. Na karę w maksymalnej wysokości muszą szykować się kierowcy osobówek stawki dla kierowców ciężarówek i jednośladów są inne - którzy nie mają ważnego OC dłużej niż 14 dni. Opłaty są mniejsze, gdy brak polisy trwa krócej. Do 3 dnia włącznie naliczane jest 20 proc. stawki, zaś od 4 do 14 dnia połowa pełnej kary.

- Kary za brak OC są wysokie, ale i tak niewielkie w porównaniu z wartością potencjalnych szkód spowodowanych nieubezpieczonym pojazdem. Każdy kierowca powinien pamiętać, że jeżdżąc autem bez OC naraża się na gigantyczne problemy finansowe. W takiej sytuacji na sprawcę kolizji czy wypadku spada rekompensata poszkodowanym w zdarzeniach drogowych. Ku przestrodze można podać ciekawą statystykę: według twardych danych, sprawcy bez OC aż 3krotnie częściej powodują wypadek z ofiarami śmiertelnymi - zauważa Jakub Nowiński z Superpolisy. Od lat coraz sprawniej działa system wyłapywania aut bez obowiązkowego ubezpieczenia. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odpowiada za wyłapanie zdecydowanej większości nieubezpieczonych aut – w 2018 roku aż 75% wykryć dokonał sam Fundusz korzystając z programu, który okreslić można jako tzw. wirtualnego policjanta. Właściciele nieubezpieczonych aut powinni obawiać się nie kontroli przez policję, ale tego, że otrzymają wezwanie od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego do uiszczenia kary. Przypominamy: Od 1 października 2018 roku kierowcy nie muszą już wozić ze sobą dowodu rejestracyjnego ani potwierdzenia zawarcia polisy OC. Nie grozi za to mandat, a w razie kontroli policja nie żąda okazania tych dokumentów. Dane dotyczące naszego ubezpieczenia są w systemie.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Styl życia

SHINRIN -YOKU

LEŚNA KĄPIEL dla zdrowia I SPOKOJU

Szkocji lekarze wypisują recepty na kontakt z naturą. W Japonii leśna kąpiel stała się narodowym programem zdrowotnym. Przyroda odpręża i poprawia samopoczucie. Dr Qing Li z Nippon Medical School w Tokio, prezes Towarzystwa Medycyny Leśnej, codziennie w porze lunchu odwiedza park położony nieopodal biura, w którym pracuje. Dotyka pni drzew, liści krzewów. W skupieniu przygląda się otaczającym go roślinom. Oddycha głęboko. Wszystkimi zmysłami chłonie przyrodę, zanurza się w zieleni. – Celem jest stymulacja zmysłów. Widzimy zielony kolor, wdychamy olejki eteryczne, słuchamy śpiewu ptaków, dotykamy roślin, całym ciałem czujemy naturę. Doświadczamy kąpieli leśnej. Shinrin oznacza las, yoku kąpiel – wyjaśnia dr Li na jednym z filmów poświęconych prozdrowotnej roli lasu. Shinrin-yoku pokonuje granice państw i stref czasowych. 9 tys. kilometrów od Tokio 40-letnia Polka, Agnieszka, w każdy weekend maszeruje Dąbrową. Dotyka drzew. Zatrzymuje się i patrzy na tafle wody zalewu Zemborzyckiego. Latem wyjeżdża na Roztocze i spaceruje boso po lesie. Żywica przykleja się do jej stóp. Czuje miękkość mchu, chropowatość szyszek. – Po takim półgo-

dzinnym spacerze czuję ciepło w stopach, spokój w sercu i brak natrętnych myśli w głowie. Potem jest mi dziwnie w butach. Las to potężna siła – stwierdza.

NARODOWY PROGRAM ZDROWOTNY

Dr Qing Li od ponad 30 lat zajmuje się shinrin-yoku. Japoński termin kąpieli leśnych po raz pierwszy pojawił się w naukowych publikacjach w 1982 r. W tej chwili to gałąź medycyny i japoński narodowy program zdrowotny. Przebywanie w lesie to recepta na stresy i problemy, jakie niesie wysoko rozwinięta cywilizacja. Japończycy tylko w ciągu kilku lat wyznaczyli 48 leśnych ścieżek terapii i wydali na badania fizjologicznych i psychologicznych efektów leśnych kąpieli ok. 4 mln dolarów. Kilkuset uczestników pod kierunkiem dr. Li brało udział w wycieczkach na świeżym powietrzu, wśród drzew, krzewów i rozśpiewanego ptactwa. Następnie badano im ciśnienie, tętno, poziom glukozy i kortyzolu (hormonu stresu) oraz zmienność rytmu serca. Te badania zestawiano z grupą odwiedzającą galerie handlowe. Dr Qing Li na podstawie badań dowodzi, że las pełni prozdrowotną funkcję. – Kąpiel leśna obniża poziom złości, zmniejsza ciśnienie krwi i poziom cukru, poprawia jakość snu, łagodzi depresję. Las

FOT. 123RF

Japońskimi kąpielami leśnymi naukowcy zajęli się po raz pierwszy w 1982 roku.

dodaje wigoru, poprawia koncentrację i pamięć – mówi. Naukowiec przyjrzał się także komórkom układu odpornościowego limfocytom NK, naturalnym zabójcom chorób. Jego zdaniem przebywanie na łonie natury zwiększa ich liczbę, chroniąc nas tym samym przed rakiem i zwiększając odporność. Praktyczne wskazówki Japończyk zawarł w książce „Shinrin-yoku. Sztuka i teoria leśnych kąpieli”, którą zaczytuje się świat. Japonia nie jest jedynym miejscem, w którym kąpiele leśne są popularne. Szkoccy lekarze przypisują pacjentom zielone recepty na spacer po lesie. Siłę drzew doceniają Skandynawowie. Norweskie słowo friluftsliv oznacza „życie na wolnym powietrzu” i pokazuje stosunek mieszkańców tej części Europy do przyrody. Mieszkańcy Oslo ciszy i odpoczynku poszukują nieopodal miasta, w gęstym i nietkniętym lesie, przez który przebiega kilka tysięcy kilometrów szlaków. Na granicy Polski i Białorusi leży prastara Puszcza Białowieska z kilkusetletnimi dębami. Podobny drzewostan i wiek ma sąsiadująca z nią Puszcza Knyszyńska. Na temat jej prozdrowotnych walorów powstało wiele prac naukowych. Autorzy podkreślają, że klimat boru świeżego szczególnie pozytywnie oddziałuje na drogi oddechowe. Działa przeciwastmatycznie, przeciwgruźliczo, odkażająco, obniża ciśnienie krwi, uspokaja.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Styl życia Wystarczy godzina spaceru, by odczuć pozytywne skutki lasoterapii.

NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI

Główną ideą shinrin-yoku nie są wyjazdy w odległe części kraju czy w świat do prastarych lasów oraz ośrodków wellness powstałych na obrzeżach krajobrazowych parków, lecz zanurzenie się w przyrodzie całkowicie i wszędzie również w tej najbliższej na wyciągniecie ręki. Zbawienne działanie na skołatane nerwy może mieć pielenie grządek w przydomowym ogródku. – Każdy las ma terapeutyczne działanie i wszędzie możemy prowadzić drzewną kąpiel. Nie musimy wyjeżdżać do Puszczy Białowieskiej – twierdzi Jakub Orłowski z Lublina, znany jako Inspektor Bywak, miłośnik przyrody, znawca zwierząt i ptaków, organizator miejskich spacerów ornitologicznych. – Im bardziej dziki teren, tym mniej ludzi napotkamy i możemy obcować w pięknem naturalnej przyrody – zaznacza. Nie każdy człowiek jednak będzie dobrze się tam czuł i zaakceptuje inność takich miejsc. Las naturalny bywa ciemny i wilgotny. Nie ma ścieżek i nie zawsze uda się przejść suchą nogą. Jest więcej komarów, gryzących owadów. Czasami potkniemy się o leżące drzewo albo będziemy musieli się przeczołgać pod nim.

– Nie definiujmy terapii leśnej jako specjalnych czynności, które musimy wykonać. Wystarczy zatrzymać się na chwilę i rozejrzeć się wokół. Popatrzeć jakie drzewa rosną, jak wyglądają liście, co za ptak skacze po gałęziach - tłumaczy Orłowski. Jego zdaniem równie dobrym miejscem do terapii jest zieleń miejska, parki, rośliny w pobliżu naszego miejsca zamieszkania. Takie miejsca trzeba chronić. - Przyroda jest na wyciągnięcie ręki. Wystarczy wyjść z domu, by znaleźć odprężenie i spokój – zachęca.

MEDYTACJA POD LIPĄ

Ponad połowa mieszkańców ziemi żyje w miastach. – Drzewa stwarzają optymalne warunki do odpoczynku – mówi Monika Krysiak, starszy specjalista służby leśnej. – Las jest magazynem tlenu. 60-letnia sosna produkuje tyle tlenu, ile wynosi zapotrzebowanie na ten pierwiastek dla trzech osób. Drzewa wydzielają również olejki eteryczne oraz fitoncydy, związki, które mają właściwości bakteriobójcze. Najwięcej produkują ich drzewa iglaste. Wpływają leczniczo m.in. na układ oddechowy – mówi. Fitoncydy mają też działanie antybakteryjne, grzybobójcze. Bogate w te związki lotne są szczególnie brzozy, jodły świerki i buki.

– Fitoncydy to naturalne antybiotyki – zaznacza dr Wojciech Durlak z Zakładu Roślin Ozdobnych i Dendrologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Hamują rozwój wirusów, pobudzają krążenie i wydzielanie soków trawiennych. W dostępnej literaturze można znaleźć np. informacje, że jeden hektar jałowca pospolitego wydziela w ciągu doby ok. 3 kg lotnych substancji, związków bakteriobójczych. Taka ilość jest w stanie wyjałowić duży obszar miasta z drobnoustrojów – opowiada. Drzewa iglaste jonizują ujemnie powietrze, poprawiając jednocześnie nasze samopoczucie. – W pomieszczeniach mieszkalnych wskazane jest uprawianie roślin ujemnie jonizujących powietrze, np. paproci – twierdzi Durlak. Medycyna naturalna i wierzenia ludowe przypisuje drzewom właściwości lecznicze i magiczne. Mówi się o energii drzew. – Zdania na temat leczniczej siły drzew są podzielone. Traktujmy to jako ciekawostkę, choć były na ten temat prowadzone badania – twierdzi dr Wojciech Durlak. – Sądzi się, że np. brzoza ma działanie uspokajające, dodaje śmiałości, a medytacja pod nią jest szczególnie dobroczynna. Jej olejki eteryczne wyciszają. Niezależnie od wierzeń szum drzew odpręża i wycisza oraz poprawia samopoczucie – opowiada. DOROTA KRUPIŃSKA

R E K L A M A

SALON BRILLANT UNIKATOWA ODZIEŻ Sklep Brillant prowadzony jest - od wielu lat - przez ludzi z pasją, miłośników mody, którzy wyszukują najciekawsze kolejce. Tak, aby ich klientki mogły pochwalić się naprawdę wyjątkowymi stylizacjami. Dla tych, którzy interesują się modą, salon Brillant mieszczący się przy ul. Wańkowicza nie będzie odkryciem. – Na pewno asortyment naszego butiki można nazwać unikatowym. Staramy się wybierać jak najbardziej różnorodną i niepowtarzalną odzież zarówno dla młodych dziewczyn, jak i dojrzałych kobiety. Robimy to wszystko po to, aby nasz sklep naprawdę wyróżniał się na tle innych butików — podkreśla Monika Karmelita, wieloletni pracownik salonu. Butik Brillant to miejsce, w którym znajdziemy ubrania na ważne uroczystości, ale też stroje na co dzień. – Panie mogą przebierać zarówno w eleganckich sukienkach, jak

i sportowych kompletach — zaznacza pani Monika. – To, co warto o nas powiedzieć, to fakt, że liczy się u nas przede wszystkim wygoda klienta. Dlatego w naszych przebieralniach, mamy dwa stanowiska, oba z dużymi lustrami oraz świetnym oświetleniem. Wszystko po to, aby ułatwić proces wyboru naszym klientkom. Atutem salonu jest też możliwość skorzystania z pomocy pani Moniki, doświadczonego pracownika, dla którego kobiece kształty nie mają tajemnic. – Panie najczęściej borykają się z dobraniem odpowiedniego rozmiaru oraz kroju pasującego do ich sylwetki — stwierdza nasza rozmówczyni. Jeśli zainteresowała was oferta Brillant, zajrzyjcie koniecznie na ich stronę na Facebooku (Brillant Sklep Odzieżowy). To tam znajdziecie zdjęcia najnowszych kolekcji!– Zapraszamy codziennie od 9 do 19. Jesteśmy otwarci nieco dłużej niż większość butików. Jest to ukłon w stronę klientek, które prace kończą później. Tak, aby one również mogły skorzystać z naszej oferty. Już we wrześniu do butiku trafi najnowsza, jesienna kolekcja. Jeśli szukacie czegoś niepowtarzalnego, to miejsce dla was.

BRILLANT SKLEP ODZIEŻOWY UL . WAŃKOWICZA 82 TEL. 536-406-806 CZYNNY GODZ. 9-19

Zdrowie

SZCZEPIENIA ALERGIKÓW. SZKODZĄ CZY POMAGAJĄ? Alergicy, również dorośli, borykają się z częstymi infekcjami i kłopotami skórnymi. Szczepić się zatem?

Kiedy mama alergika pyta mnie, szczepić czy też nie, odpowiadam zdecydowanie - szczepić - powiedziała w rozmowie z portalem www.zaszczepsiewiedza.pl Alicja Sapała-Smoczyńska, lekarz pediatra z Centrum Medycznego Medicover Polska. - Rodzice dzieci z alergią najczęściej obawiają się tego, co na forach internetowych nazywa się „przeciążeniem układu odpornościowego”. Nie ma takiej możliwości. Badania naukowe pokazują, że od momentu urodzenia, codziennie, mamy do czynienia z setkami, tysiącami antygenów, zaś w szczepionce jest ich kilka, najwyżej kilkaset. Oznacza to, że możemy bezpiecznie przyjąć 1000 razy więcej antygenów, niż ilość znajdująca się w szczepionce - zapewnia.

BEZPIECZEŃSTWO

Przed każdym szczepieniem rodzice informują lekarza o stanie zdrowia dziecka. Lekarz przeprowadza wywiad, podczas którego pyta również o alergie, szczegółowo bada małego pacjenta. Działania te związane są oczywiście z potrzebą zapewnienia jak najwyższego stopnia bezpieczeństwa. Z tego też powodu wynika zalecenie pozostania około 30 minut w przychodni lub jej pobliżu po szczepieniu, gdyż w przypadku wystąpienia bardzo silnej reakcji, na przykład wstrząsu anafilaktycznego, personel medyczny będzie mógł niezwłocznie udzielić dziecku odpowiedniej pomocy. Takie silne reakcje zdarzają się niezwykle rzadko: raz na milion podanych dawek szczepionki. Jeśli alergolog podejmie taką decyzję, dzieci z bardzo silnymi alergiami szczepione są na oddziałach szpitalnych - wyjaśnia doktor Sapała-Smoczyńska. - Jest też niewielka grupa dzieci mających od urodzenia bardzo poważną alergię na białko jaja kurzego, których szczepienia, jeśli są możliwe, zawsze powinny być konsultowane z alergologiem. Lekarz ustala wtedy indywidualny kalendarz szczepień, aby, na przykład, nie doszło do zaostrzenia zmian skórnych. Ale taNR 08 // 2019 // MM TRENDY

kie decyzje zawsze powinien podjąć lekarz, a nie rodzic bez konsultacji ze specjalistą, gdyż mali alergicy potrzebują szczepień, aby zachować zdrowie, podobnie jak inne dzieci. Odmowa szczepień może więc narazić dziecko na niebezpieczeństwo. Poza szczepieniami obowiązkowymi wynikającymi z kalendarza szczepień, dla dzieci z alergiami ważne jest szczepienie przeciw pneumokokom, które jest refundowane od 2017 r. Pneumokokowe zapalenie płuc u dzieci z astmą może mieć bardzo ciężki przebieg.

PROFILAKTYKA

Kolejną zalecaną jest szczepionka przeciw ospie, refundowana dla dzieci, które chodzą do żłobka i przedszkola. Ospa jest mylnie uważana za niegroźną chorobę wieku dziecięcego, ale jej powikłania mogą być naprawdę poważne. Należą do nich na przykład poospowe zapalenie ucha i zapalenie płuc, które w przypadku dzieci z astmą może mieć bardzo ciężki przebieg . To jednak nie wszystko. Ospa dla dzieci z atopowym zapaleniem skóry wiąże się ze znacznie większym bólem, swędzeniem, zaostrzeniem zmian skórnych i koniecznością stosowania maści z antybiotykiem i potencjalnie z bliznami, które zostaną na zawsze. Podobnie jak inne dzieci i osoby starsze, alergicy muszą pamiętać o corocznym szczepieniu przeciw grypie. Szczepienie to zalecane jest dla wszystkich, gdyż powikłania po tej chorobie mogą zakończyć się tragicznie nawet dla osób młodych i uważanych za zdrowie - podkreśla doktor Sapała-Smoczyńska - dla alergika, niezależnie od wieku, grypa oznaczać może zaostrzenie objawów astmatycznych oraz cięży przebieg choroby, a czasem nawet pobyt w szpitalu. Rodzice alergików powinni pamiętać, że również dla ich dzieci szczepienia są ważnym elementem profilaktyki, zaś jeśli mają wątpliwości, najważniejsza jest rozmowa z pediatrą i alergologiem.

Zespół PUFA Design: Adam Wysocki, właściciel, Patrycja Fijołek i Aneta Siemieniuk

PUFA: UŁATWIAMY ŻYCIE ARCHITEKTOM ROZMAWIAMY Z ADAMEM WYSOCKIM, TWÓRCĄ PUFA DESIGN (WWW.PUFADESIGN.PL) NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Wnętrza niach. Inwestorzy zauważyli, że pomoc architektów jest opłacalna - lepiej znają zasady łączenia form, barw, materiałów, śledzą trendy, znają produkty. To pozwala im uzyskać wnętrza oddające osobowość właścicieli, stworzyć niepowtarzalny klimat lokalu, dobrać niezawodne produkty, niejednokrotnie uniknąć drogich pomyłek, niefunkcjonalnych rozwiązań, nietrafionych inwestycji. Architekci nie tylko sprawiają, że wnętrze jest ładne, ale wpływają na jego efektywne i funkcjonalne zagospodarowanie, a w konsekwencji użytkowanie.

Czy w Pufie często odwiedzają Was architekci?

Ciągłe poszukiwanie inspiracji i nowości sprawia, że architekci często nas odwiedzają. Czasami po prostu jest to filiżanka dobrej kawy i zapoznanie się z nowościami, rozmowa o trendach. Niezwykle często bierzemy na warsztat konkretny pro-

Jak wygląda taka współpraca showroomu z architektem?

Tak naprawdę wszystko zależy od konkretnego architekta i jego stylu pracy. Naszą rolą jest pomóc, zainspirować, doradzić, a nasz showroom ma za zadanie przybliżyć produkt - tu można go zobaczyć, poczuć. Często na wstępnym etapie pracy projektowej podpowiadamy konkretne rozwiązania, inspirujemy do wykorzystania nowości. Dostarczamy także praktycznych materiałów - plików 3D niezbędnych do tworzenia wizualizacji, wzorników, próbek, katalogów. Pomagamy znaleźć rozwiązania odpowiadające wymogom projektu lub alternatyw. Często wspomagamy architekta w rozmowach z klientem - pomagamy przekonać do zastosowania specyficznych produktów, wskazując na wartości użytkowe, wzornicze czy jakościowe. To ważne, ponieważ klienci niejednokrotnie obawiają się wyjść poza schemat, tym samym ograniczając kreatywność projek-

PRACA NAD TAKIMI PROJEKTAMI DAJE NASZEMU ZESPOŁOWI WIELE SATYSFAKCJI I ENERGII. PRACUJĄC Z ARCHITEKTAMI, CZUJEMY, ŻE ZMIENIAMY NIE TYLKO WNĘTRZA. jekt - wspólnie z architektem pomagamy dopracować go, poszukać tych wyjątkowych detali, które „podkręcą” finalny efekt. Zdarza się także, że architekci wpadają do nas z klientami, ponieważ chcą pokazać konkretne rozwiązania, produkty, chcą wesprzeć się naszym doświadczeniem lub popracować z dostępnymi wzornikami tkanin, wybarwień drewna.

FOT. RADEK KOLEŚNIK

Jakie to uczucie uczestniczyć w projektach?

Patrząc na nowo otwierające się rezydencje, pensjonaty, restauracje, gabinety spa czy kawiarnie, widać, że inwestorzy coraz częściej korzystają z usług architektów. Adam, jak to widzisz?

Zgadzam się - widać, że coraz więcej inwestorów decyduje się na wsparcie i doradztwo architektów oraz dekoratorów wnętrz. Co więcej, także osoby indywidualne znacznie częściej sięgają po takie usługi. Rośnie w nas świadomość dobrego wzornictwa, potrzeby przebywania i mieszkania w dobrze zaprojektowanych, harmonijnych i funkcjonalnych przestrze-

Zawsze niezwykle nas cieszy to, że możemy zainspirować architektów i wspomóc swoją wiedzą w pracy nad jakąś koncepcją. Niejednokrotnie udaje nam się nawet na tyle zainteresować konkretnymi produktami, że ta koncepcja ewoluuje. Bywa, że jakiś produkt zaproponowany przez nas jest nawet inspiracją do powstania całego wnętrza. Naszą rolą jest ciągle poszukiwanie nowych, dobrych produktów, więc jesteśmy też źródłem nowości ze świata wzornictwa. Lubimy niestandardowe rozwiązania, więc często zachęcamy naszych klientów do korzystania w projektach z produktów niszowych, nietypowych, czasem szalonych. Nasze niemal 10-letnie doświadczenie pozwala nam także podpowiedzieć sprawdzone rozwiązania, które najlepiej sprawdzą się w konkretnym wnętrzu, będą odpowiednio funkcjonalne i nie zawiodą oczekiwań klienta. W takich sytuacjach zawsze czujemy się drobną częścią projektu.

tanta, a w konsekwencji ich wnętrze traci na charakterze. W przypadku architektów zajmujących się pełnym wykonawstwem wnętrza pomagamy także w realizacji konkretnych zamówień.

Architekt to ważny, ale też wymagający klient, jak uważasz?

Powiem trochę przewrotnie - jeśli jest się otwartym na relację, rozmowę, wymianę opinii, jeśli ma się pasję do tego, co się robi, to żaden klient nie jest wymagający. Klienci i odwiedzający nas architekci doceniają nas za profesjonalizm, wiedzę, pomysły, radość, a nasze produkty za niezawodność, jakość, wyróżniający się projekt, funkcjonalność. Mają do nas zaufanie, co w biznesie jest obecnie największą wartością. Przez kilka lat Pufa skupiła wokół siebie osoby zafascynowane wzornictwem i każde spotkanie jest dla nas czymś niezwykle miłym.

Co przygotowaliście dla architektów na sezon jesień/zima?

Mamy sporo nowości, które na razie są jeszcze tajemnicą, ale gwarantujemy, że oczarują. Nasze ulubione marki już za moment ogłoszą jesienno-zimowe nowości tego sezonu. Będą nowe kolory, materiały, formy. Wkrótce ruszamy także na jedne z najbardziej cenionych na świecie targów wnętrzarskich Maison et Objet w Paryżu i obiecujemy przywieźć mnóstwo, mnóstwo świetnego dizajnu.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Wnętrza

WIELKI BŁĘKIT KOJARZY SIĘ Z NIEBEM I MORZEM, PRZYNOSI WRAŻENIE SPOKOJU I ŚWIEŻOŚCI ALEKSANDRA CHOMICKA

FOT. EMIL ROZUMOWICZ

iebieski to jeden z najpiękniejszych kolorów natury, a jednak we wnętrzach stosujemy go rzadko. Dlaczego? Z obawy przed nadaniem im nazbyt chłodnego charakteru - rzadko wprowadzamy go do naszych mieszkań. Tymczasem właśnie ta jego właściwość może w wielu przypadkach poprawić proporcje i optycznie powiększyć najmniejsze wnętrza. Jednak nie tylko z tego względu warto sięgnąć po paletę wielu odcieni wielkiego błękitu...

Zdaniem specjalistów od chromoterapii taki właśnie jest kolor niebieski. Ponadto dobrze współgra z innymi tonacjami i pasuje do wnętrz o bardzo różnej stylistyce. Dzięki bogactwu odcieni i odpowiednim barwom uzupełniającym pozwala tworzyć zarówno aranżacje w stylu retro, jak i modernistyczne. Można go wykorzystać we wszystkich domowych wnętrzach. Tonacje błękitu, granatu czy kobaltu nadadzą wyjątkowy styl jadalni, sypialni, kuchni czy pokojowi dziecięcemu, a błękitna łazienka skojarzy nam się nie raz z letnią plażą. Szczególnie korzystnie prezentują się w tym kolorze pomieszczenia na poddaszu, ze skośnymi dachami i oknami połaciowymi. Kolor nieba w połączeniu z „oknem na świat” otwiera nową, szeroką perspektywę dając mieszkańcom poczucie przestrzeni, oddechu i wolności. Jednocześnie w aranżacjach, wykorzystujących pełną paletę bardzo różnych odcieni czujemy się odprężeni. Ten kolor niesie bowiem harmonię i wyciszenie.

FOT. EMIL ROZUMOWICZ

UNIWERSALNY I UNIWERSALNY

INSPIRACJE ZE SKLEPU JUBILERSKIEGO

Odcieni niebieskiego jest wiele, a więc każdy z pewnością wybierze coś odpowiedniego dla siebie – od pasteli po nasycone tony. Aby przekonać się, jak różne są te odcienie - wystarczy sięg-

nąć do podstawowej gamy, wyznaczanej przez barwy kamieni szlachetnych: od krystalicznie błękitnych topazów, niebieskozielonych akwamarynów i turkusów, niebiesko-fioletowych tanzanitów, po granatową głębię szafirów. Nawet wśród szmaragdów spotyka się takie, których NR 08 // 2019 // MM TRENDY

barwa wpada w niebieskie tony! Ta paleta najlepiej prezentuje się w salonach. Nie bójmy się przy tym łączenia różnych odcieni, bo rozmiary tych pomieszczeń pozwalają na takie eksperymenty. Warto bowiem pamiętać, że siła oddziaływania koloru zależy również od wielkości pomieszczenia. Nasycone, intensywne barwy nie są polecane do małych wnętrz – głębia koloru może bowiem dodatkowo je „przytłoczyć”, natomiast jasne tony - oszukają każde oko... Najlepiej widać to w sypialniach. Głęboki odcień niebieskiego jest idealną propozycją do aranżacji sypialni w nowoczesnym stylu. Taki kolor ścian uspokaja i wycisza, pomaga znaleźć wytchnienie i nabrać dystansu do codziennych spraw, a nawet pomaga zwalczyć bezsenność. Ale w niewielkim aneksie sypialnym lepiej postawić na jaśniejszy odcień niebieskiego, nawet taki lekko zszarzały, albo pójść w stronę palety szlachetnych akwamarynów.

Oficialny partner

Wnętrza

Co ciekawe, to właśnie niebieski znalazł się w czołówce kolorów, używanych przez zwolenników nowego trendu w urządzaniu wnętrz: chodzi o total look, czyli stosowanie jednej gamy kolorystycznej w aranżacji. Żaden trend naprawdę się nie liczy, jeżeli nie towarzyszy mu odpowiednio przekonująca idea, filozofia, legenda (niepotrzebne

skreślić). Skąd więc się wziął tak konsekwentnie jednokolorowy total look w naszych wnętrzach? To nie tylko wysublimowany minimalizm na miarę XXI wieku. Zdaniem tych, którzy modę kreują, obecne zamiłowanie do prostoty i wyciszająca monokolorystyka, zrodziły się z przebodźcowania. Nadmiar impulsów funduje nam otoczenie: stresująca praca, zakupy (które wy-

magają refleksu szermierza i sprawności obliczeniowej Katherine G. Johnson), wciągający Internet - wszystko to w dużych ilościach zdecydowanie nas przytłacza i nie pozwala się zrelaksować. Minimalistyczne, monochromatyczne błękitne wnętrza pomagają w wyciszeniu! Może więc stylizacje typu total look zasługują na to, by je uwzględnić podczas letnich re-

montów? Tym bardziej że stonowane, nieprzeładowane - są prostsze w aranżacji. Nie musimy zastanawiać się, czy żółty dywan będzie pasował do czerwonego fotela, który już kupiliśmy, do motywów w obrazach, zasłon czy lampek. Kiedy poruszamy się w jednym obszarze kolorystycznym, zyskujemy pewność, że wnętrze urządzimy z wyczuciem i bez przesytu.

FOT. EMIL ROZUMOWICZ

FILOZOFIA KOLORU

FOT. EMIL ROZUMOWICZ

Mowa tu o kamieniach szlachetnych, które mienią się jak morska woda. Pomalowanie ścian w tonacji niebiesko-zielonej nada bowiem wnętrzom przestronności, optycznie powiększając metraż. Ponadto te odcienie niebieskości, romansujące z zielenią, przywodzą na myśl wiele miłych wakacyjnych skojarzeń, np. z bezchmurnym niebem, morską bryzą czy wiatrem od strony oceanu. Takie skojarzenia odprężają, wyciszają, a w końcu naprawdę usypiają. Jednak, uwaga na światło! W chłodnej, niebieskiej sypialni sięgnijmy po żarówki o ciepłej barwie. Ostre, niebieskie światło wpływa niekorzystnie na produkcję melatoniny i utrudnia zasypianie, uniemożliwia pełny relaks.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Promocja

POLE DANCE: TU NIE MA MIEJSCA NA NUDĘ Chcecie być aktywne, dbać o swoją figurę, postawę, ale też ciekawie spędzić czas? Jeśli tak, to pole dance jest sportem właśnie dla was. Choć nadal znajdą się pewnie tacy, którzy pole dance będą kojarzyć z nieprzyzwoitym tańcem na rurze - coraz większe grono pań wybiera właśnie takie zajęcia. Bo ich efekty są niesamowite! Dzięki nim zmienia się ciało, ale i nastawienie do siebie i świata. – Na zajęciach wzmacniamy wszystkie partie ciała, dzięki temu są to zajęcia, które z pełnym przekonaniem mogę polecić zarówno młodym dziewczynom, jak i paniom w kwiecie wieku - zapewnia Marika Alasińska, współwłaścicielka oraz instruktorka w M Studio Koszalin - Pole, Stretch & Fitness. - Co zresztą świetnie widać w naszych grupach, gdzie mamy piętnastolatki i panie po pięćdziesiątce. Zajęcia to aż 70 minut, w których zawarte trzy nierozłączne elementy. – Pierwsze miR E K L A M A

47 nuty to rozgrzewka, dobrze przeprowadzona chroni nas przed kontuzjami. Potem mamy około 50 minut zajęć właściwych a na koniec stretching, który ma nas uspokoić i wyciszyć - wyjaśnia Marlena Furyk, która również prowadzi zajęcia ze stretchingu i współprowadzi M Studio. Zajęcia to nie tylko rozwój mięśni to też przełamywanie własnych ograniczeń. – Panie przychodzą do nas często bardzo niepewne siebie i swoich możliwości. Wiele z nich dzięki ćwiczeniom zaczyna nie tylko bardziej wierzyć w siebie, ale zaczyna też akceptować swoje ciało – dodaje pani Marika. – Na efekty trzeba trochę poczekać, ale obserwujemy, że wraz z pierwszymi samodzielnie wykonanymi figurami uczestniczki naszych zajęć dostają skrzydeł. Pole dance wyrabia też nawyk prostej postawy oraz dodaje gracji regularnie ćwiczącym. - Nasze grupy są kameralne, a zainteresowanie zajęciami duże, dlatego regularnie zapraszamy do nowo powstających grup dla początkujących - zachęcają instruktorki. Oprócz samego pole dance, M Studio prowadzi też zajęcia z samego stretchingu.

M STUDIO KOSZALIN — POLE, STRETCH & FITNESS UL. STRAŻACKA 1, TEL. 570 739 777 M-STUDIO-KOSZALIN-POLE-STRETCHFITNESS.BUSINESS.SITE

FOALLA BOROŃ

Kuchnia

BEZ PESTKI Trwa sezon na śliwki, morele, brzoskwinie. Mamy dla was pomysły, jak je wykorzystać. Zaczynamy od najprostszego na świecie ciasta, a potem robimy pikantny dżem, czyli chutney.

JOANNA BOROŃ

liwka, brzoskwinia czy morela świetnie sprawdzają się w cieście. Klasyka to drożdżowe z owocami lub kruszonką. Ja dla was mam jednak inną propozycję - prostsza - ciasto na maślance, które dobrze udaje najpyszniejszą z drożdżówek. Robi się je błyskawicznie - ot trzeba połączyć składniki, nie za długo, tak tylko, by się zmieszały i dodać ulubione owoce. Oraz kruszonkę rzecz jasna!

Na sporą blachę ciasta potrzebujemy: 3 szklanki mąki pszennej 3 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia 2/3 szklanki cukru cukier waniliowy szczyptę soli 1 szklankę maślanki 1/2 szklanki oleju roślinnego 3 jajka oraz kruszonkę: 2/3 szklanka mąki pszennej 1/3 szklanki płatków owsianych 2/3 szklanki cukru

100 g masła (zimnego) pół łyżeczki cynamonu, jeśli lubimy cynamon. Do tego potrzebne nam będą owoce - 23 brzoskwinie pokrojone na plasterki, mogą być śliwki pokrojone na ćwiartki, morele, można dodać kilka jeżyn albo malin. Wszystko zależy od nas i zawartości naszej spiżarki. Przygotowujemy dużą prostokątną blachę (20/30 cm albo podobną). Wykładamy papierem do pieczenia. Mieszamy suche składniki, w drugiej misce mokre. Łączymy razem i mieszamy chwilę - to bardzo ważne, by nie mieszać za bardzo. Ciasto będzie miało grudki -i świetnie, dzięki temu uzyskamy taką prawie drożdżową strukturę ciasta. Przekładamy ciasto do blachy, układamy owoce. Mieszamy składniki kruszonki, posypujemy ciasto i wstawiamy do piekarnika na 45 minut. Ustawiamy temperaturę na 160 stopni z termoobiegiem. Nie zaglądamy do ciasta, dajemy mu spokojnie pracować. Po 45 minutach sprawdzamy, czy jest pięknie upieczone, jeśli nie, dajemy mu jeszcze kilka minut. Dla efektu delikatnie przyprószamy cukrem pudrem.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Sklep Eljot Bliżej Natury Koszalin, ul. Modrzejewskiej 37 Telefon: 48 606 47 97 33 e-mail: sklep@dobrazielarnia.pl dobrazielarnia www.dobrazielarnia.pl Godz. otwarcia sklepu stacj.: poniedziałek-piątek: 8.00-18.00

W naszej ofercie:  Zdrowa żywność  Suplementy  Zioła  Preparaty kosmetyczne, kuracje, maści  Kosmetyki  Środki czystości BIO  Aromaterapia  Prasa i książki  Dom i ogród  Dla zwierząt

GENUS specjalistyczna praktyka lekarska Ośrodek Rozrodu Wspomaganego

- DR. NAUK MED. WALDEMAR ŚWIERCZYŃSKI Diagnostyka i leczenie niepłodności partnerskiej Koszalin, ul. Jachtowa 2 Rejestracja przez portal „Znany Lekarz”

Kuchnia

12ALLA BOROŃ

Ciasto to tradycyjny pomysł na pestkowe owoce. Druga propozycja należy do tych bardziej odważnych - proponujemy wam przygotowanie pikantnych, aromatycznych powideł, które na zupełnie inny poziom wyniosą zwyczajną kanapkę z serem albo porcję pieczonego mięsa. Chutney to aromatyczny sos, dzięki któremu nawet najprostsze potrawy zyskują niepowtarzalny smak. Pochodzi z Indii. Robi się go z owoców, warzyw i przypraw. Przygotowania chutneya zaczynamy od owoców - zaproponuję wam dwie wersje - brzoskwinie i nasze polskie śliwki. Obowiązkowymi dodatkiem jest ocet jabłkowy albo wino i przyprawy. Jest świetną alternatywą dla popularnego ketchupu oraz wykwintnym dodatkiem do potraw. Zacznijmy od śliwki - na dwa kilogramy śliwek (najlepsze będą dojrzałe węgierki) potrzebujemy pół szklanki cukru, 1/3 szklanki wina lub jabłkowego octu. Do tego płaska łyżeczka soli, pół łyżeczki albo więcej płatków chilli, cynamon, kilka ziaren kardamonu (wysypujemy z nich ziarenka), liście laurowe. Dobrze się sprawdzi do podkreślenia smaku także ocet balsamiczny. Śliwki pestkujemy, dodajemy pozostałe składniki - uważamy z chilli, bo zawsze przecież można dodać go więcej na ostatnim etapie pracy nad smakiem. Smażymy powidła, aż zgęstnieją. Powinny być nie za słodkie, o intensywnym smaku i wyczuwalnej mocy chilli. Pomysł na brzoskwinie jest podobny, nieco inny jest jedynie zestaw przypraw. Zaczynamy od pokrojenia owoców w kostkę - owoców nie obieramy - nie ma takiej potrzeby. Dodajemy pół szklanki cukru, łyżeczkę soli, 1/3 szklanki wina lub octu jabłkowego. Konieczne będą liście laurowe, chilli, kilka ziaren kardamonu, łyżeczka ziaren kolendry, czarny pieprz, może być też trochę marynowanego zielonego pieprzu. Na tego typu wynalazki trudno jest podać dokładnie proporcje - tu najważniejszy jest nasz smak, dojrzałość owoców. Próbujcie - czasem odrobina soku z cytryny jest rozwiązaniem albo dodatkowa szczypta chili czy soli. Oczywiście tego typu sos robić można też z innych owóców - świetnie nada się ananas, mango, mogą być gruszki. Można dodać żurawinę, suszone owoce, oczywiście cytrusy. Można w jednym garze wymieszać kilka rodzajów owoców. Co jest ważne? Chutney powienien mieć konsystencję przypominającą powidła, nieco rzadszą. Ważna jest równowaga smaków - słodkiego, kwaśnego i ostrego. Taki wynalazek świetnie pasuje do serów, mięs, ale i z dobrymi waniliowymi lub śmietankowymi lodami stanowić będzie dobrą parę. Można go przechowywać w lodówce tydzień, dwa. Ale można też zapasteryzować jak powidła i schować na wyjątkową okazję do spiżarki.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

DOWBUSZ Sp. z o.o. Koszalin, ul. Lniana 3, 94-341-51-20

www.opel.koszalin.pl

Prezentacja

FOT. RADEK KOLESNIK

Więcje na FB: Sylwia Grochocka MakeUp Artist

BYĆ PIĘKNIEJSZĄ WERSJĄ SIEBIE

dzięki naszej pracy kobieta na kilka, kilkanaście godzin staje się inną wersją siebie, wersją wyjątkową. Spotkania z doświadczoną wizażystką to długoterminowa inwestycja w siebie - czas spędzony podczas malowania klienci wykorzystują zwykle do tego, by się podszkolić w robieniu makijażu, wiele z nich umawia się też na indywidualne lekcje - chcą potrafić się malować samodzielnie, tak by każdego dnia podkreślać swoje atuty i ukrywać ewentualne niedoskonałości. Czasem mamy przyprowadzają nastolatki, by nauczyły się podkreślać urodę, czasem są to seniorki, które chcą wyglądać lepiej. Takie szkolenia indywidualne to tylko element szkoleniowej pracy naszej rozmówczyni - prowadzi kursy dla przyszłych wizażystek. Śmieje się, że w tej roli czuje się dobrze, bo lubi się dzielić doświadczeniem: - Z wielką radością i dumą oglądam potem makijaże moich kursantek. Pani Sylwia w pracy skupia się nie tylko na kolorowych kosmetykach. Swoim klientkom tłumaczy, jak dbać o skórę, by była idealnym „płótnem” do makijażu. - Stan skóry jest najważniejszy. Dlatego w przypadku makijażu na tak ważny dzień jak ślub i wesele spotykam się z przyszłą panną młodą już kilka miesięcy przed wydarzeniem. Robimy próbny makijaż i omawiamy stan skóry, podpowiadam, co klientka powinna robić na co dzień, często radzę, by skorzystała z usług zaufanego kosmetologa. Takie spotkanie trwa zwykle trzy godziny. Przygotowuję też dla przyszłej panny młodej zalecenia. Potem, jeśli jest taka potrzeba, umawiamy się bezpłatnie w ramach umowy na dodatkową konsultację - opowiada. - Zdradzam im też kilka trików na dzień ślubu, by ich makijaż przetrwał całą noc. - Ślub to taki dzień, w którym nie ma miejsca na improwizację, wszystko musi być idealne. Ten dzień zostanie w pamięci na całe życie, tak jak i zdjęcia. Może za 50 lat dzisiejsza pani młoda będzie wnuczce opowiadać o tym dniu i może wspomni też o mnie śmieje się pani Sylwia. - To niesamowite, że zapisujemy się w historii życia naszych klientów.

Sylwia Grochocka nie ma wątpliwości: Wykonuję najlepszą pracę na świecie, sprawiam, by kobiety czuły się wyjątkowo

ylwia Grochocka sztukę zawsze miała w głowie i sercu. Sześć lat uczyła się w szkole plastycznej. Wybierając zawód, zdecydowała się jednak podążać za rodzinną tradycją, czyli zostać policjantką. Studiowała resocjalizację, szło jej całkiem nieźle, ale wiedziała, że pilnowanie porządku to nie to, co chciałaby robić. Sześć lat temu zaryzykowała i została wizażystką, bo, jak mówi, wierzy w magiczną moc makijażu. Dziś jej pracą jest sprawianie, by kobiety

czuły się piękne, wyjątkowe. Ale nie tylko swoją pasją i doświadczeniem dzieli się z kursantkami. W swojej pracy najbardziej lubi emocje, jakie wiążą się z makijażem. Oczywiście te największe związane są makijażem ślubnym. Choć to wcale nie przyszłe panny młode są największą grupą klientek jej studia. Z usług wizażystek korzystają kobiety w różnych momentach swojego życia - czasem bez okazji, dlatego tylko, że potrzebują poczuć się inaczej. Mówi: - Niesamowite jest to, że NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Promocja

O TWOJE AUTO ZADBAMY JAK O SWOJE Kołobrzeska firma CAR SPA Leśniewski: Naszą najlepszą rekomendacją są nasi klienci, którzy są nam wierni od lat. Zaufaj nam i ty! Zajmujemy się profesjonalnym detailingowym czyszczeniem aut. W ofercie mamy: mycie ręczne z najwyższej jakości woskiem, czyszczenie oraz zabezpieczenie wnętrza pojazdu, rekonstrukcja skór (malowanie, wypełnianie ubytków, czyszczenie i konserwacja), korekty lakieru (trzystopniowe korekty), oraz powłoki ochronne -ceramiczne. Powłoki ceramiczne są to preparaty służące podobnie jak wosk, do zabezpieczania samochodu. Główną różnicą między powłoką ceramiczną a woskiem jest trwałość. Woski w zależności od rodzaju utrzymują się na lakierze od 1-6 miesięcy, natomiast w przypadku powłok ceramicznych zabezpieczenie może trwać nawet kilka lat. Dobre powłoki ceramiczne mogą zostać nałożone jedynie przez studia detailingowe R E K L A M A

Więcej informacji na stronie: carspalesniewski.pl

53 i koszt takiej usługi waha się w granicach od 1000 zł do nawet 5000 zł w zależności od powłoki. Innymi bardzo ważnymi różnicami między ceramiką a woskami jest ich twardość. Powłoki ceramiczne w dużej mierze nadają także niesamowite efekty wizualne naszym pojazdom – nadają lakierowi szklistości a odprowadzanie wody i zabezpieczenie lakieru przed czynnikami zewnętrznymi jest często na o wiele wyższym poziomie niż w przypadku wosków. Jesteśmy rekomendowanym salonem firmy Tevo. Oferujemy również pranie tapicerki, podług podsufitek. Tę usługę oferujemy również w miejscu zamieszkania. Dla naszych zapracowanych klientów mamy też usługę „door to door - odbieramy auto np. z miejsca zamieszkania, pracy. Następnie odstawiamy klientowi w wyznaczone przez niego miejsce. Dla stałych klientów mamy programy lojalnościowe, karnety z rabatami od 20%50%. Ułatwieniem w umawianiu wizyt jest system rezerwacji dostępny na naszej stronie www.carspalesniewski.pl. Klient ma wgląd do pełnych ofert, jak i może sam ułożyć sobie zakres usługi. Współpracujemy z platformą Multiwash. To pierwszy w Polsce system koordynujący proces mycia samochodów flotowych w sieci ręcznych myjni partnerskich. System oparty jest o unikalną aplikację, pozwalającą lokalizować myjnie na terenie całego kraju, oraz zamawiać i płacić za usługi z poziomu telefonu.

zapowiadamy * polecamy * zapraszamy

KULTURALNIE

FOT. MATERIAŁY PRASOWE

Akant Good Vibe Festival po raz siódmy w Koszalinie

Wrzesień upłynie nam pod znakiem dobrego brzmienia, czyli siódmej już edycji Akant Good Vibe Festival. Tegoroczne wydarzenie będzie odbywać się w różnych lokalizacjach, dostosowanych do potrzeb artystów. Główne koncerty odbędą się jak zawsze w Koszalinie od 25 do 28 września. W programie: koncert EABS (Filharmonia Koszalińska), Kuba Więcek Trio (kino Zorza Sianów), Beluga Stone, P.Unita, Shisko Disco Shishko, J.Lamotta, Hubert Tas, Eskaubei i Tomek Nowak Quartet oraz Cykada (G38, nowa sala koncertowa przy ul. Gnieźnieńskiej). Dla tych, którzy nie mogą doczekać się już Good Vibe, mamy dobrą informację. Po raz kolejny odbędzie się kołobrzeska odsłona wydarzenia i to już od 7 do 8 września. Kołobrzeg, 7-8 września, Koszalin, Sianów 25-28 września - więcej szczegółów na stronie www.goodvibefestival.pl. NR 08 // 2019 // MM TRENDY

11 października 2019 r.

Bałtycki Teatr Dramatyczny rezerwacja biletów: kasa teatru 502 341 700 oraz www.btd.koszalin.pl

Jubileusz

Andrzeja Poniedzielskiego 13 października 2019 r. Bałtycki Teatr Dramatyczny

rezerwacja biletów: kasa teatru 502 341 700 oraz www.btd.koszalin.pl

Kulturalnie

Konfrontacje Młodych

FOT. DORTOA KOPERSKA

Kolejną - okrągłą - edycję m-teatru otworzy spektakl „Like Fake: Historię, której nie było”. Spektakl przygotowany został przez nasz rodzimy Bałtycki Teatr Dramatyczny i będzie to jego prapremiera. Oprócz tego na festiwalu zaprezentowane będzie osiem spektakli konkursowych oraz cztery dzieła towarzyszące. Koszalin, 14 -22 września, Bałtycki Teatr Dramatyczny w Koszalinie, pl. Teatralny 1. Bilety oraz karnety do kupienia w kasie teatru.

Artur Andrus zaśpiewa swoje piosenki FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

Recital Kabaretowy Artura Andrusa, to wydarzenie, w którym usłyszymy znane, lubiane, wciąż przez publiczność oczekiwane utwory, będące już niekwestionowanymi przebojami piosenki kabaretowej. Pojawią się także nowe, pochodzące z premierowego albumu pt. „Sokratesa 18”. Słupsk, 29.09, godz. 18,Słupski Inkubator Technologiczny, ul. Portowa 13 b, Cena biletu: 100 zł

W Centrali: Farben Lehre i zespół ETA

FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

Do Kołobrzegu już w październiku zawita Farben Lehre, grupa znana z takich hitów jak Anioły i demony”, „Dobranoc”, „Erato”, „Ferajna”, „Handel”, „Helikoptery”, „Judasz”, „Matura”, „Spodnie z GS-u”, „Stacja Wolność” czy „Terrorystan”. Muzycy są już ponad 30 lat na scenie i znani są ze swoich ciekawych i bezkompromisowych tekstów. Przed nimi wystąpi zespół ETA. Kołobrzeg 9.11, godz. 20.30, Centrala Klub Muzyczny, ul. Wąska 1. Bilety: 30 zł (przedsprzedaż) 40 zł (w dniu koncertu)

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

- pedicure medyczny - pedicure kosmetyczny - pedicure hybrydowy - pielęgnacja stopy cukrzycowej - korekcja wrastającego paznokcia - usuwanie odcisków i modzeli - rekonstrukcja paznokci - p obieranie materiału do badań mykologicznych Gabinet Podologiczny Joanna Dunder Konikowo 35 R, 76-024 Konikowo/ Koszalin tel. 501-068-618 www.podologkoszalin.pl

Kulturalnie

Maciej Maleńczuk

FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

To będzie wyjątkowy koncert. Retrospekcja dotychczasowych dokonań Macieja Maleńczuka, uzupełniona sekcją rytmiczną, złożoną z perkusisty Wiesława Jamioła i kontrabasisty Dominika Wywrockiego. Wydarzenie będzie się składać z zestawu pieśni zarówno ulicznych, jak i późniejszych dokonań artysty. 26.10, godz. 19, Filharmonia Koszalińska Bilety: kasy CK 105, www.ck105.koszalin.pl i kup bilecik. Cena: od 105 zł.

Happysad na nowej hali koncertowej FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

Jeden z najbardziej popularnych zespołów ma na swoim koncie ponad 1000 koncertów w całym kraju, 3 platynowe i 5 złotych płyt oraz rekordy frekwencji w najpopularniejszych klubach w Polsce. Ostatnio świętowali 10-lecie wydania płyty „Mów mi dobrze”. Po tym jak grupa podbiła serca słuchaczy na Festiwalu Poland Rock, zawitają do Koszalina. 14.09, godz. 20,Event Center G38, ul. Gnieźnieńska 38/G38. Cena: 59 zł.

Rafał Dubicki Quartet w Centrum Kultury

FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

W skład Rafał Dubicki Quartet wchodzą doświadczeni i utytułowani jazzmani, którzy nadali albumowi pewnej bezkompromisowości i niepowtarzalnego rytmu. Grupa zaprezentuje między innymi materiał z płyty „Story about Emotions”. 14.09, godz. 20, Club 105, CK 105. Bilety: kasy CK 105, www.ck105.koszalin.pl i kup bilecik. Cena: 45 i 50 zł. (zp)

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

NERF RIVAL BITWY NERF DODGEBALL ARCHER KID ARCHERY TAG

urodziny | integracja | gry indywidualne | eventy

JEDYNE TAKIE MIEJSCE W POLSCE! FRANCISZKAÅ&#x192;SKA 24 TEL. 510 231 535 www.archeryfunpark.pl

Kulturalnie

Arek i Dr Misio w Koszalinie

FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

Do Koszalina powraca zespół Arka Jakubika Dr Misio, tym razem występują na przyjaznej scenie Centrum Kultury. Zespół to połączenie ostrych gitarowych riffów i mądrych, dających do myślenia tekstów, napisanych przez Krzysztofa Wargę oraz Marcina Świetlickiego. Najbardziej znane w ostatnim czasie kawałki to: „Pismo” czy „Mordro”. 5.10, godz. 20, Sala widowiskowa CK 105 . Bilety: kasy CK 105, www.ck105.koszalin.pl i kup bilecik. Cena: 60 zł.

Kwiat Jabłoni. Duet, który warto zobaczyć FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

Kwiat Jabłoni to bratersko-siostrzany duet folkelektroniczny. W ich repertuarze dominują polskie, autorskie piosenki o intrygujących tekstach i porywającej warstwie muzycznej, łączącej akustyczne instrumenty z elektroniką. Pomysł na nietypowe zestawienie mandoliny z fortepianem i dwoma wokalami został zaczerpnięty od Brada Mehldau’a i Chrisa Thile’a. Koszalin, 12.10, godz. 20,Club 105. Bilety m.in: kasy CK 105, Cena: 30 zł w przedsprzedaży.

Turnau. Bedford School. Koncert

FOT. ARCHIWUM ARTYSTY

Grzegorz Turnau, artysta, którego nie trzeba przedstawiać. Do tej pory ukazało się piętnaście solowych albumów z jego muzyką, pisaną do wierszy różnych autorów, a także do jego własnych tekstów. Wydał też kilka płyt okazjonalnych, a na kilkunastu innych gościnnie występował jako wokalista, autor muzyki, tekstu oraz jako pianista. 09.11, godz. 20.30, Sala Widowiskowa CK 105. Bilety: kasy CK 105, www.ck105.koszalin.pl i kup bilecik. Cena: 80 zł.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Twój Dom Twój Styl!

Okna Oknoplast

Bramy WIŚNIOWSKI®, HÖrmann

Drzwi

Porta, Verte, Gerda, Cal, Interdoor, Pol-Skone, Gipsy Kings, DRE, Intenso, Asilo

Podłogi

Quick Step, Quick Step Livyn, Boen, Balterio, Plastivan Duofuse, Krono, JP PROMIS, Arbiton, Jawor-Parkiet, Wild Wood Zapraszamy do naszego salonu sprzedaży! ul. Morska 4b l 75-218 Koszalin l Salon czynny: pn.-pt.: 9-18, sob: 9-14 l tel. 94 300 00 14 domstyl.koszalin@op.pl l www.domstyl.koszalin.pl

Kulturalnie

Na 105% Ukeje i Tymański

FOT. POLSKAPRESS

Jedyny, niepowtarzalny koncert. Muzyczny hołd złożony osobowościom polskiej sceny muzycznej: Korze i Grzegorzowi Ciechowskiemu. Artystyczne ukłony w kierunku twórczości zespołów Maanam i Republika, w sali widowiskowej CK 105 w Koszalinie składać będą: Damian Ukeje i Tymon Tymański. W holu kina Kryterium prowadzona będzie zbiórka datków na rzecz hospicjum. Koszalin,11. 10,Centrum Kultury 105. Bilety: 50 zł.

Pink Floyd Tribute Band. Tego nie można przegapić FOT.JPOLSKA PRESS GRUPA

Wszystkie utwory z płyty Animals oraz największe arcydzieła Pink Floyd. Klimat i emocje w doskonałej oprawie świetlnej, wizualnej oraz dźwiękowej nawiązującej do koncertów niedoścignionego pierwowzoru. W koncercie weźmie udział pełny skład zespołu Anather Pink Floyd. Wszystko to już jesienią w Koszalinie. Koszalin, 10.11 . godz. 20, Filharmonia Koszalińska. Bilety: 99-119 zł.

VOO VOO zagra w Koszalinie

FOT. RADEK KOLEŚNIK

Wojciech Waglewski, Mateusz Pospieszalski, Michał Bryndal oraz Karim Martusewicz, czyli zespół VOO VOO, wystąpi w Koszalinie. Ich muzyka określana jest jako rock z domieszką folku z różnych zakątków świata oraz licznymi improwizacjami. Grupa działa od lat 80. i jest już legendą polskiej sceny. Już dziś zadbajcie o miejsce na widowni podczas październikowego koncertu Koszalin, 02 .10, godz. 19, Filharmonia Koszalińska, ul. Piastowska. Bilety: 70-120 zł.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Laboratorium

Wspólnie z Laboratorium podpowiadamy, jaki sprzęt elektroniczny warto kupić CYPRIAN DMOWSKI

COŚ DO DOMU, COŚ POD NAMIOT

Lampa UV przeciwko insektom MediaTech MT5702

Zasilana wbudowanym akumulatorem, ładowanym poprzez standardowe gniazdo microUSB lampa doskonale sprawdziła się w naszym wakacyjnym teście. Żarówka diodowa jest schowana za miękkim, przeźroczystym tworzywem i może świecić w trzech trybach jasności. Osobno włączana jest natomiast lampa ultrafioletowa skutecznie kusząca owady do drucików pod napięciem elektrycznym. Jedno ładowanie akumulatora wystarcza na dwie noce pracy lampki. Cena: 69,99 zł.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Laboratorium

Słuchawki AKG N5005 Topowy model serii N austriackiej firmy AKG ma wszystko, co powinien miec flagowy produkt. Dają możliwość personalizacji brzmienia dzięki czterem wymiennym filtrom, które są w zestawie. W opakowaniu są też dwa zestawy kabli i transmiter bluetooth, dzięki czemu N5005 mogą pracować jako bezprzewodowe przez 8 godzin na jednym ładowaniu. Posiadają certyfikat Hi-Res Audio. Cena: 4199 zł.

AutoSpa PROFESJONALNA PIELĘGNACJA SAMOCHODÓW

Smart Repair NAPRAWA ESTETYCZNA USZKODZEŃ POJAZDU

Słuchawki bezprzewodowe Media-Tech MT3593 Pierwsza wersja tego typu słuchawek Media-Techa nie była udana. Jednak poprawiona wersja jest godna polecenia. Przede wszystkim zastosowano lepszy niż kawałek blaszki przetwornik, który całkiem udanie reprodukuje dźwięk. Na dłuższy odsłuch pozwalają też ulepszone ogniwa zasilające. Atutem jest wciąż pudełko - ładowarka, które może też służyć za powerbank innym urządzeniom. Cena: 79,99 zł.

- usuwanie wgnieceń bez lakierowania - odświeżenie kloszy reflektorów - polerowanie i zabezpieczenie lakieru - powłoki ceramiczne - konserwacja podwozia - pranie tapicerki - renowacja tapicerki skórzanej

75-587 KOSZALIN, ul. Franciszkańska 26 - 28 Godziny otwarcia: pon. - pt. 9:00 - 18:00 796 820 503 autospa@onet.eu NR 16 // 2019 // MM TRENDY AutospaKoszalin

W kadrze

SPOTKANIE KULTUR Prawdziwe tłumy zgromadziły się w sobotnie popołudnie na Rynku Staromiejskim w Koszalinie. Wszystko za sprawą organizowanego po raz XIV Spotkania Kultur. Ta cykliczna impreza już na dobre zakorzeniła się w Koszalinie. Jej głównym organizatorem jest Zarząd Oddziału Koszalińskiego Związku Ukraińców w Polsce. Głównym celem wydarzenia jak zawsze jest przybliżenie różnorodności kultur mniejszości narodowych, które zamieszkują Pomorze Środkowe, m.in. ukraińskiej, niemieckiej, romskiej, łemkowskiej, kaszubskiej, a także żydowskiej. Gwoździem imprezy były występy artystyczne zespołów ludowych, zaproszonych z różnych części kraju. Tym razem zaprezentowały się zespół Nadija z Przemkowa, grupa romska Hitano z Olsztyna, zespół niemiecki Studio Wokalne BIS z Oleśnicy oraz kaszubski zespół Ziemia Bobolicka. Było wiec coś dla duszy, ale też dla ciała. Organizatorzy częstowali zgromadzoną publiczność przepysznym barszczem ukraińskim. Oprócz tego na Rynku Staromiejskim pojawiły się stoiska z płytami, książkami, strojami ludowymi. Pojawiła się też strefa zabawa dla dzieci. FOT. RADEK KOLEŚNIK NR 08 // 2019 // MM TRENDY

Na ekranie

Historyczny: Legion

FOT. DYSTRYBUTOR

Film to uniwersalna opowieść o przyjaźni, marzeniach, gorącym uczuciu i dorastaniu w trudnych czasach. Wielka historia w filmie jest tłem dla rozgrywającej się na pierwszym planie love story, w którą uwikłani są: Józek dezerter z carskiego wojska, agentka wywiadu I Brygady – Ola z Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego oraz Tadek , narzeczony Oli, ułan i członek Drużyn Strzeleckich. Ich spotkanie rozpocznie burzliwy romans. Premiera 20 września.

Polityka Patryka Vegii już w kinach

FOT. DYSTRYBUTOR

Najgłośniej zapowiadany polski film roku 2019. Patryk Vega obnaży polską scenę polityczną i pokaże parlamentarne absurdy. W rolę znanych polityków wcielą się największe gwiazdy polskiego kina, takie jak Andrzej Grabowski, Daniel Olbrychski czy Maciej Stuhr. Co robią i jak zachowują się najważniejsi ludzie w kraju, kiedy gasną światła kamer i spadają maski? Bezkompromisowa „Polityka” odpowiada na te pytania. Premiera 6 września.

Zabawny i wzruszający

FOT. DYSTRYBUTOR

„(Nie)znajomi” to wzruszający i zabawny film o miłościach, inspirowany hitem, który pokochały miliony widzów na całym świecie. Grupa przyjaciół decyduje się zagrać w trakcie kolacji w niewinną grę. Do zakończenia spotkania wszyscy muszą ujawniać wiadomości przychodzące na ich telefony, a rozmowy mają odbywać się w trybie głośnomówiącym. Jak możemy się spodziewać, ten przyjemny wieczór wywróci ich świat do góry nogami. Premiera 27 września.

NR 08 // 2019 // MM TRENDY

nazwa i adres Firmus Hotel Senator

ulica Dworcowa

nr lokalu 29

MK. Bowling, (Kosmos) Club 2CV Citroen A. Drewnikowski + Mitsubishi

Wyzwolenia

Hotel Baltic Plaza

Plażowa

Hotel Pufa Desing

Bałtycka

31/2

Rodziewiczówny

Kolonie i Obozy NET

Hotel Bałtyk

Kukuryku lunch i schop Cukiernia, pizzeria Niedźwiadek

Okrzei

Dom Tańca, (Emka)

Jana Pawła II

Piastowska

Viva Italia, (EMKA)

Jana Pawła II

Cafe Mondo (EMKA)

Jana Pawła II

CH Emka, II piętro (sekretariat) wejście z boku

Jana Pawła II

Studio Tańca Pasja

Jana Pawła II

Boczna

Piastowska pl. Gwiaździsty pl. Gwiaździsty

1 5 1

Harcerska

Bogurscy Gabinet Stomatologiczny

Skłodowskiej-Curie

1-3

Aquapark Siłownia

Dym na wodzie

Ciastkarnia Poznańska

Połtawska

Kościuszki

Visage

Połtawska

Hotel Aquarius

Kasprowicza

Meble VOX

Poprzeczna

Hotel Leda

Kasprowicza

Lorens Meble

Poprzeczna

Hotel Arka Medical Spa

Sułkowskiego

Fregata

Podgrodzie

Hotel Marine

Sułkowskiego

Jamneńska

Młyńska

Hotel Sand

Zdrojowa

Hotel Jantar Hotel Diva

Hotel Ikar Plaza

Wschodnia

C&C Studio Tatuażu

Hotel Royal Park Spa

Wakacyjna

City Box

Hotel Hotel Unitral

Piastów

Marina Mielno

Pulsmed

Chrobrego

26a

Willa Aleksander

Bowid

Livia Corsetti Fashion

Hotel EmocjaSpa

6 Marca

Bez Cukru

Urząd Miasta Koszalin Przystanek Drzewiańska Vittorio

11-13

Wenedów

Zwycięstwa

109

Zwycięstwa

105

Filharmonia Koszalińska

Zwycięstwa

105

Między Kartkami

Zwycięstwa

Interhouse Nieruchomości

Zwycięstwa

77/4

Chaton

Zwycięstwa

Gadomska Nieruchomości (od str. katedry)

Zwycięstwa

46/U14

1 Maja

20/5 4

Andersa

Park Cafe

Asnyka

Mickiewicza

Krzywoustego

Marcus Sat (Milenium)

Domina

Itaka,(Millenium)

Domina

7/9

IL Boun Cafe (Milenium)

Domina

3/6

Natur House

Domina

3/7

Pizzeria Toscana

Domina

Salon Bella Donna

Drzymały

Stow. Gmin i Powiatów Pom. Środkowego

Dworcowa

11-15.

Dworcowa

Jana z Kolna (obok NOTu)

LOFT 7

Jana z Kolna

TOP LASER

Jana z Kolna

Motylek

Jana z Kolna

Krakusa i Wandy (Carrefour)

My Atelier - Visage

Stoczniowców

Centrum Kultury 105

Urbanowicz Centrum Nieruchomości

Ak-Tel

1 Maja

Biuro nieruchomości LIDER

Rynek Staromiejski

LALI - Ekspresowa Pracownia Urody

Polskie Biuro Podróży M. Wolski

1 Maja

Salon Fryzjerski DOROTA

3/3.

Rynek Staromiejski

Ilecki Nieruchomości (Milenium środek)

Studnia

Kś. Anastazji Rynek Staromiejski

Aryton,(Merkury)

Rynek Staromiejski Zwycięstwa

Centrum Biznesu

Zwycięstwa

Dermalogica

Zwycięstwa

Kiljan Nieruchomości

Zwycięstwa

Alior Bank, Maciej Jasiak

Zwycięstwa

Avon

Zwycięstwa

20-24

KARR (budynek Urzędu Celnego) Q4Glass

40/48

Park Wodny

Rolna

Fitnes Studio

Franciszkańska

104 B

Smokuś

Franciszkańska

Strefa 3L

Matejki

Villaggio

Matejki

Sanatus

Żwirowa

Oculus

Nowowiejskiego

Beauty Art. - gab. kosmetyczny

Nowowiejskiego

3/3.

DermaArt

Świętego wojciecha

Pol-Eden

Zwycięstwa

196/5

Salon Urody Awangarda

Zwycięstwa

173

Abakus

Zwycięstwa

143

Traugutta

33/1

Traugutta

31/3

Centrum Urody Koliberek Centrum Medyczne, Beta Tarnowski Pablo & Arni

Waryńskiego

Sygietyńskiego

Artmed Chrostowscy

Piłsudskiego

Piwnica pod Gryfami

Piłsudskiego

Młoda Para

Piłsudskiego

Powidoki

Piłsudskiego

Autogaleria

Gnieźnieńska

Toyota TMPL W. Jankowski

Okrężna

4-6

Renault F. Dubnicki

Gnieźnieńska

PBO Piotr Flens

Gnieźnieńska

Auto Serwis Żukowski

Kamieniarska

4 Marca

23G

Przemysłowa (II piętro)

BoWiD

Adent, (przed Atrium)

Format

Władysława IV

139

Skoda Krotowski - Cichy

Gnieźnieńska

43A

Przystanek Drzewiańska

Władysława IV

33 A

VW Krotowski - Cichy

Gnieźnieńska

24B

Śniadeckich

Gabinet Harmonia

Śniadeckich

7b/e

Soko Show Juice ( Emka) obok SUSHI

Paderewskiego

1 (I piętro)

Remedica

Śniadeckich

1 (I piętro)

Staszica

Bajeczna Chatka Kubusia Puchatka, (Atrium)

Paderewskiego

Stan-Med

Fałata

11d

Sunway Travel, (Atrium)

Paderewskiego

Salon Firmowy Rainbow Tours (Atrium)

Paderewskiego

CH Atrium, Daria Kokowska

Paderewskiego

Traper (Atrium)

Paderewskiego

Natur House Goldfarb

Odrodzenia

LECHBUD

Podgórna

Studio Tańca i Fitnessu OFF

Podgórna

Dzieci Wrzesińskich

19a/6.

Exodos

Kaszubska

Pauza

Kaszubska

Koszalińska Biblioteka Publiczna

Polonii

Atelier-Mara Salon Sukni Ślubnych

Kaszubska

Bajeczna Chatka Kubusia Puchatka

Morska

VIA ROMA

Młyńska

49D

MEC

Łużycka

25a

Teatr Variete Muza

Morska

Optyka

Łużycka

Salon Łazienek BLU

Morska

33a

Modrzejewskiej

Opel Dowbusz

Lniana

Amadeus

4a 14 (3 piętro)

Klinika Stomatologiczna

Maredo

Nefretete Mediderma

Rolna

Instytut Pięknego Ciała

Modrzejewskiej

Soko Show Juice ( Emka)

Jana Pawła II

Medical Beta

Modrzejewskiej

Sala Zabaw Eldorado (Emka)

Jana Pawła II

Bałtycki Teatr Dramatyczny

Rainbow Tours, (Emka)

Jana Pawła II

Paderewskiego

Chwostek PPHU

Słowiańska

Nissan Polmotor

Stare Bielice

8b/1

Mercedes Mojsiuk

Stare Bielice

128

Honda Auto Mojsiuk

Stare Bielice

128

Peugeot

Stare Bielice

128

Jasna

Mati Glass Kraina szkła i Luster Madagaskar

Boh.Warszawy

Chill'point Whisky & Craft Bear

Hołdu Pruskiego

4B/1

Czerwona Fasola

Jana Pawła II