sm rgßúI h‘anRbqaMgtTl´GMeBIQøanBanrbs´yYn min[km<úCaCYbeRKa¼fñak´dUcRbeTscm,¨anigkm<úCaeRkam sarB½ t ’ m anecjpSayerogral; é f¶
www.moneaksekar.com
ឆា ំទី ១៩ លខ ៤៦៤៧ ថ្ង អងា្គ រ ទី ២៥ ខ ធ្នូ ឆា ំ ២០១២
minmankmøaMgÉNaGacTb´Tl´kmøaMgGñkRbCaFibetyü áneTehIyC&yCMn¼nwgFøak´mkelIKNbkßseRg:a¼Cati
ប
យមានក្តីពួយបារម្ភពី
បូរណភាពទឹកដីដលយួន
តងតរំ
ភបំពានចបិចយកដី
ខ្មរបន្តិចម្តងៗដូចដលយួនធាប់ បានធ្វើ
យ
គជ័យក្នុងការ
លបតបាក់ទឹកដីបទសចមបោ៉
ដលធាប់មានវបបធម៌រុងរឿងនិង គប់គងទាំងសុងលើទឹកដីកម្ពុជា
លើទឹកដីយួនបច្ចុបបន្ន
កមរបស់ខ្មរ គឺ
កបធាន
សម រងសុី បានទាញអារម្មណ៍ជន
ត
ទំព័រទី៤ "ក"
Kg´ KaM latRtdagRbtibtþikarePøIgeq¼dIGMTLúgqñaM1979eBl sƒanPaBkm<úCaliclg´y¨ageRCAkñúgl,icnigmhicätarbs´yYn
យៈ ទព សមច
ឆាំ២០១៣អ្នកបជា
ធិបតយយ បានធ្វើការ
បសាទរបស់នគរចមបោ៉បនសល់
ក សម រងសុី បធានគណបកសសង្គះជាតិដ៏មានបជាបិយភាព
យៈ ជាតិ សង្វគ
ទុករួច
ហើយថា គឺជាឆាំដលអ្នកបជា ធិបតយយតូវតយកឈ្នះលើ
អ្នកដឹកនាំបទសសព្វថ្ងនះឲយ ទាល់តបាន ដលអ្នកដឹកនាសព្វ ំ ថ្ងបានធ្វើការដឹកនាំបទសតាម
របៀបផាច់ការ បក្ខពួកនិយមគួ សារនិយមនិង
ត
រពញ
ទំព័រទី៣ "ឃ"
យ
ក កឹម សុខា អនុបធានចលនាបជាធិបតយយសង្គះជាតិ
mRnþIFM@énrdæaPiálkm<úCabnþRbRBwtþGMeBIBukrlYy eFVI[RbCaBlrdækøayCaCnrgeRKa¼y¨agGyutþiFm’
បជាពលរដ្ឋខ្មរកីកនាំគាឆ្លងដន
យៈ សុជាតិ
បទសកម្ពុជាដលដឹកនាំ
យនាយករដ្ឋមន្តីហ៊ុន សន
សុំទាន
លើទឹកដីសៀម
តូវបានមជឈដានជាតិ និងអន្តរ ជាតិ រិះគន់ថា កំពង ុ រាតតបោត អំពើពុករលួយកា យ
យ
ជាជំងឺ
ពាក់កណា្ដលឆាំ១៩៧៩
ទាហានចិនពលធ្វើសង្គមជាមួយយួន
ក ឱម យុិនទៀង
មហារីកបណា្ដលឱយបជាពលរដ្ឋ កាយជាជនរងគះយា៉ងអយុត្តិ
ត
មដឹកនាំយួនដលចូលមកសុកខ្មរ
ទំព័រទី២ "ង"
យៈ សួន សុវិជា
ក្នុងដំណើរបសកកម្ម
កាន់សហភាពអឺរ៉ុប
ក គង់
ដើមឆាំ១៩៧៩
ក គង់ គាំ សមាជិកពឹទ្ធសភា និងជាបធានគណបកសសមរងសុី
ទាហានយួនឈានពានទឹកដីខ្មរបឈមមុខជាមួយទាហានសៀម
គាំ ជាបធានគណបកស សម រងសុី
តយយ និងអ្នកស្នហាជាតិ
ការបងួបបងួមអ្នកបជាធិប
សង្គះជាតិដល
និងជាអ្នកផ្តួចផ្តើមគំនិតឲយមាន
ក មចលនាបជាធិបតយយ
កបធាន
សម រងសុី ជាបមុខដឹកនាំដ៏ឧត្តុង្គ ឧត្តម គឺ
ត
ក គង់ គាំ បានជួប
ទំព័រទី៣ "ខ"
eGam QU nigRbBn§eQμa¼ eFOn suPaB Caemxül´ sg:msBVéf¶GyutþiFm’Nas´cMeBa¼mRnþIraCkarEdlmanRák´ du¼EsørksuInaMmnusßqøgEdnxusc,ab´enAeá¨yEb¨t ExTabbMput ÉGñkkan´GMNacnigbkçBYkec¼EtmaneTLIg@
មខយល់
ម ឈូ
រថយន្តសៀមដឹកពលករខ្មរមកចកពំដន
យៈ ជា ទនសោយ
ចន ើ ឆាមក ំ ហើយដលប
លួចឆ្លងដនខុសចបោប់
យប
ថុយបថានរបស់បជារាស្តខ្មរ
កីកមិនអាចទប់សា្កត់បានជា ពិសស
តំបន់
យប៉ត គ
កងទ័ពខ្មរហា៊នលះបង់អាយុជីវិតការពារបូរណភាពទឹកដី
៉យប៉តកន្លងមក
សង្កតឃើញអាជាធរនិងសមត្ថ
កិច្ចមួយចំនួនកំពុងសុខសួល
ត
ទំព័រទី៤ "ច"
យៈ កូនខ្មរ
មន្តប ី ដាប់អាវុធមានតួនាទី
សំខាន់បំផុតក្នុងការការពារជាតិ
ទឹកដីបានឡើយ គឺពួកគាត់ហា៊ន
បរទសឈា នពានបូរណភាព
បពន្ធកូន
មានការរីកចមើន និងមិនឲយ
RbFanmnÞIrsuxaPiálextþRkec¼eFVI pU pløa kMBugsb,ayekIbluyBIkarhUrcUl ráykarN_PUtPrRksYgykrYcxøÜn TMnijBIRsukesomminTan´cg´cUlnivtþn_eT យៈ ជួប បហារ
យៈ លាភ លក្ខិណា
បភពពីមន្តីមន្ទីរសុខា
មានជ័យ
ក ឈាង
បមូលផលប
សុវុតា ដល ជា បធាន មន្ទីរ
សដ្ឋីហើយបើ
កសួង
តូវចូលនិវត្តន៍ក៏
សុខាភិបាលដើមបីយករួចខ្លួន។
ត
ទំព័រទី២ "ឆ"
បុរស ឈាង សុវុតា
ផូ ផលា
ត
ទំព័រទី២ "គ"
បរិយាយថ្ងនះ
KNbkßseRg:a¼Catieá¼CMhaneTAmuxkøay CaKURbECgedIm,IbBa©b´GMNacbkßRbCaCn យៈ ជ័យ វាសនា
សង្គះជាតិដលមាន
បាយក្នុងបទសកម្ពុជាបាន
ក សម រងសុី ជាបធានកំពុងតកាយ
ជមើសរបស់បជាពលរដ្ឋដលមានឆន្ទៈផាស់ប្តូរមដឹកនាំ
ក
ការ
តរត់រកអន្តរាគមន៍
ទំព័រទី៣ "ជ"
ត
យា៉ងខាំងកាពីបជាពលរដ្ឋខ្មរទាំងក្នុង និងកបទស។ គណបកស
ះបីជាដល់អាយុ យ ក៏
ចំណកឯមន្តីរាជការបុគ្គលិករដ្ឋ
បកសសមរងសុី និងគណបកសសិទ្ធិមនុសសកំពុងតទទួលបាននូវការគាំទ
ធ្វើ
មានធ្វបា ើ នផាល់ខ្លួនកាយជាមហា
សុខាភិបាលខត្តកចះ បានធ្វើ
កបលូន ដក
ក្នុងព ហាលថ្ងភ្លៀងខយល់ ។
វាយតម្លថា គណបកសសង្គះជាតិដលជាការរួមកមាំងគារវាងគណ
ក ផូ ផលា អាច ជន៍យក
លកុមគួសារ
កុមអ្នកតាមដានសានការណ៍ន
គយ និងរដាករបចាំខត្តបនាយ
កយពីលចឮរឿងអាសូវពុក
របាយការណ៍ភូតភរ
ប្តូរជីវិត ចាក
ក្នុងតួនាទីជាបធានសាខា
ភិបាលខត្តកចះបានឱយដឹងថា រលួយជាបន្តបនាប់
គូបងៀនទាមទារឱយរដាភិបាលដំឡើងបក់ខបានសមរមយ
និងកសាងជាតិដើមបីធ្វើឲយជាតិ
ក ប៉ន សុីម៉ន មគយធំដលមានករ្ដិ៍
ះមិនសូវល្អ
ះ
ជា
ក្នុង
តជាតិអាណត្តិទី៥ ថ្ងទី២៨ ខកក្កដា ឆាំ២០១៣
ខាងមុខ។ ហតុនះហើយទើបនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន និងកុម
ត
ទំព័រទី៤ "ស"
ធិ៍សាត់អតីត
ខត្តកណា្ដល និង មន្តីដលស្និទ្ធ
តមកពីទំព័រទី១ "ង"
បជាជន និងជាបធានពឹទ្ធសភា
ធម៌ជាទីបំផុត។ បជាពលរដ្ឋកម្ពុ ជាស្ថិតក្នុងចំ
រាប់រយលាននាក់
មបជាពលរដ្ឋ
លើសកល
កដលតូវបង់បក់សូកបា៉ន់
ដើមបីទទួលបានសវាសាធារណៈ ដលពួកគគួរតទទួលបាន មិនគិតថ្ល។ បើពិនិតយ
យ
ថាអ្នករកសុី
រពចបោប់មិនអាច
បកួតបជងជាមួយកុមឈ្មួញ
ដលឃុបឃិតជាមួយមន្តីពុក រលួយបានទ ពះមន្តពុ ី ករលួយ ធ្វអ្វ ើ ីៗសព្វបបយា៉ងដើមបីប ជន៍ផាល់ខ្លួន។
កុមអ្នកសង្កតការណ៍ឯក
តាមទិន្ន
រាជយបានរំលឹកថាសមប់បទស
តមាភាពអន្តរជាតិបានរកឃើញ
បាននាំឱយកុមហ៊ុនអាមរិកមួយ
ន័យដលសវជវ
យអង្គការ
ថាបទសកម្ពុជា ស្ថត ិ ក្នង ុ ចំ
ម
បទសចំនន ួ ២០ ដលមានអំពើ
កម្ពុជាកន្លងមក អំពើពុករលួយ សម ចមិនហា៊ន
វិនិ
គ
យសារតពួកគមិនអាចស៊ុម
ពុករលួយខាំងកាបំផុតលើសកល
គលុំបពឹត្តអំពើពុករលួយពះ
កម្ពុជារាលដាលតាំងពីលើរហូត
អាចដាក់
ក។ អំពពុ ើ ករលួយក្នង ុ បទស
ដល់កម គឺតាំងពីសាប័នរដ្ឋ
សំខាន់ៗរហូតដល់ថាក់ ឃុ-សងា្ក ំ ត់ ពះរដាភិបាល ពុំមាន
ក ហ៊ុន សន
លន
បាយចបោស់
លាស់ក្នុងការលុបបំបាត់អំពើពុក រលួយពិតបកដឡើយ។ កន្លងមក
កសី ហ៊ូហ្គត
ឡាបល បធានគណៈគប់គង
នអង្គការតមាភាពអន្តរជាតិបាន ប
កមតុលាការ
សារព័ត៌មាន "មនសិការខ្មរ" បចាំថ្ង ទំព័រទី ០២ Tel: 016 375 777 E-mail : sithik.dam@gmail.com
ក់ថាមានមនុសសរាប់រយលាន
នាក់ជុវិំ ញពិភព
កដលបឈម
មុខនឹងការគំរាមកំហងទារបក់ ជារៀងរាល់ថ្ង ហើយ
បទស
ខ្លះមានរហូតដល់៥០ភាគរយន
បជាពលរដ្ឋតូវសូកបា៉ន់លុយ
កាក់គដើមបីទទួលបានសវាកម្ម
ចាំបាច់មួយចំនួនដូចជាទឹកភ្លើង ការអប់រំ សិកសោធិការ សុខាភិបាល និងអាជាប័ណ្ណជាដើម។ សមប់ ឆា២០១២ដល ំ ជិតបញ្ចប់
នះ
បទសកម្ពុជាទទួលបានចំណាត់ ថាក់១៥៧ ក្នុងចំ
មបទស
ខាចមាន
ស គឺចបោប់
អាមរិក
សដល់កុមហ៊ុនដល
ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបពឹត្តអំពើ ពុករលួយ
កបទស។ បទស
កម្ពជា ុ កមការដឹកនារបស់ ំ នាយក
រដ្ឋមន្តីហ៊ុន សនបានអះអាងអំពី
កិចខិ ្ច តខំ បង ឹ បង ក្នង ុ ការបយុទ្ធ បឆាំងអំពើពុករលួយប៉ុន្តតាម
ពិនត ិ យជាក់សង ្ត អំពពុ ើ ករលួយមាន សភាពកាន់តអាកក់
ៗ។ រហូត
មកដល់ពលនះមានមន្តពុ ី ករលួយ តិចតួចណាស់ដលតូវមាន
ស
ជាប់ឃុក្ន ំ ុងពន្ធនាគារ ចំណកមន្តី
ពុករលួយធំៗដលជាអ្នកគប់គង សាប័នរដ្ឋសំខាន់ៗ
តអាចរួច
បជង
យមិនស្មើភាព ហើយ
បណា្ដបទសខ្លះដូចជាបទស
កម្ពុជា គឺមានប
លំបាកសមប់
កុមហ៊ុនពីបរទសចូលមកដាក់ ទុនវិនិ
គពះពុមា ំ នការ
រព
ចបោប់ទមាប់តឹមតូវ។ មានន័យ
កសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតសមបទា ិ គឺអាចគចផុត ពីការដាក់
សបើ
ះបីអង្គភាព
បឆាំងអំពើពុករលួយរកឃើញ
ភស្តុតាងអំពីការកងបវ័ញ្ចថវិកា រដ្ឋរហូតដល់ជាង ៥ លានដុលារ អាមរិកក៏
យ។
មន្តីសង្គមសុីវិលដលឃាំ
មើលអំពពុ ើ ករលួយ
ក្នង ុ បទស
កម្ពុជា បានកត់សមា្គល់ថាចំណាត់
ការរបស់អង្គភាពបឆាំងអំពើពុក
រលួយនាពលកន្លងមកហាក់មាន
លក្ខណៈជាការពងឹងអំណាចជា ជាងកិចខិ ្ច តខំបឹងបងលុបបំបាត់
ភិបាលភាគចើនបានកាយ
ជា
រិះគន់ថារដាភិបាលបានជំរុញឱយ មានការអនុវត្តចបោប់បឆាំងអំពើ ពុករលួយប៉ុន្តចបោប់
ះ
មាន
ភាពទន់ខសោយហើយអង្គភាព
ះពះមន្តីមួយចំនួនដល
កឡតហើយ
ះ។ រដាភិបាលដឹកនាំ
យនាយករដ្ឋមន្តីហ៊ុន សន
ពុករលួយដលមាន
ក ឱម
វិធានការលើមន្តីពុករលួយដើមបី
កុំឱយពួកគកងបវ័ញ្ចថវិកាជាតិ លួចជាតិបំផាញជាតិសចតអំពើ ចិតត ្ត
ទៀត។កន្លងមកអង្គភាព
បឆាំងអំពើពុករលួយរបស់
ក
ក់អំពី
ះបទសដលម
ដឹកនាំបពឹត្តអំពើពុករលួយធ្ងន់
ធ្ងររហូតដល់បជាពលរដ្ឋទមាក់ ចញពីតំណង
ះទ ប៉ុន្តតាម
បណា្ដញព័ត៌មានមួយចំនួនបាន លាតតដាងថា បទសទុុយនសុី
បទសលីប៊ី បទសអហសុីប និង
បទសស៊រីជាដើម។ ចំណក បទសកម្ពុជាតូវបានមន្តីគណ បកសបឆាំង និងកុមអ្នកសង្កត
ការណ៍ឯករាជយវាយតម្លថាកំពុង តឈានដល់ដំណាក់កាលនគះ ថាក់
យសារអំពើពុករលួយ។
ដូច្នះរដាភិបាលកម្ពុជា តូវមាន លន
បាយចបោស់លាស់ក្នុង
កុឱយ ំ ជាប់
ះក្នុងចំ
មបណា្ដ
ធ្ងន់ធ្ងរលើសកល
ក ពះមិន
មនជារឿងល្អឡើយ។ គួររំលឹកដរថា
ះ
មុនពល
តជើសរីសកុមបឹកសោ
ឆាង ំ អំពពុ ើ ករលួយដលមាន
បៀវតសរ៍ដលពួកគទទួលបាន ទាល់ត
ប
របស់នាយករដ្ឋមន្តី ដលមើល
ឆាំងអំពើពុករលួយនាពលកន្លង
ពាក់ព័នអំ ្ធ ពពុ ើ ករលួយយា៉ងចបោស់
តអាចរួចខ្លួន
ពីសំណាញ់ចបោប់ដដល។ ដូច្នះ
សាប័នបឆាំងអំពើពុករលួយក្នុង បទសកម្ពុជាមិនអាចលុបបំបាត់ អំពពុ ើ ករលួយបកប
យបសិទ្ធ
ភាពបានទ ពះតចបោប់មាន លក្ខណៈទន់ខសោយ ហើយរដាភិ
បាលគានឆន្ទៈចបោស់លាស់ក្នុងការ លុបបំបាត់អំពើពុករលួយបកប យបសិទ្ធភាពពិតបកដ។
ងតាមសចក្តីបកាស
ខមិថុនា ឆាំ២០១២ អង្គភាពប
ក
ឱម យុិនទៀង ជាបធានបានប្តជា លុបបំបាត់អំពើពុករលួយ
ថាក់
មូលដានឃុ-សងា្ក ំ ត់ ដើមបីសមួល ដល់ជីវភាពរស់
របស់បជាពល
រដ្ឋ។ ក៏ប៉ន ុ វិ្ត ធានការរបស់អង្គភាព បឆាំងអំពពុ ើ ករលួយកាល
ះ
តូវបានមន្តគណបកស ី បឆាំងនិង កុមមន្តសង្គ ី មសុីវិលរិះគន់ចំៗថា
ជារបៀបធ្វើបជាភិថុតិទាក់ទាញ ការគាំទគណបកសបជាជនដល ជាគណបកសកាន់អំណាច។ ឥឡូវ
នះការវាយតម្លរបស់គណបកស បឆាំងនិងកុមមន្តីសង្គមសុីវិល បានកាយ
ជាការពិតទាំងសុង
ពះអំពើពុករលួយ
ថាក់ឃុំ-
សងា្កត់កំពុងបន្តកើតមានយា៉ង ពញបន្ទុកដដល។ លើសនះ
ទៀតអំពពុ ើ ករលួយរបស់មន្តី
ឱម យុិនទៀង បានចាប់ខ្លួនមន្តី
ព័ត៌មានរបស់អង្គការតមាភាពអន្តរ
តុលាការកំពុងធ្វើឱយបជាពលរដ្ឋ
អំពើពុករលួយដូចជាការចាប់ខ្លួន
ឱយដឹងថាមានបទសមួយចំនួន
កាន់តចើនឡើងៗ
មួយចំនួនទាក់ទងនឹងការបពឹត្ត
អតីតពះរាជាអមសាលាដំបូងខត្ត
ជាតិនាពលថ្មៗ ី កន្លង
នះបាន
យសារតបជាពលរដ្ឋមិនអាច
ទទួលរងនូវអំពរំើ
ភសិទមនុ ្ធិ សស យសារ
តបាត់បង់ដីធ្លីទីជមក៕
តមកពីទំព័រទី១ "គ"
បក់ខ ឬបក់បៀ វតសរ៍ដល់មន្តី
ស្តើងជាទីបំផុត។ ដូច្នះវាជាកាតព្វ
ឆាំ២០១៣ខាងមុខ យើងនឹងធ្វើ
ខាងផ្នករដ្ឋបាល សវាកម្មសាធា
តិចចំនួនមួយលានរៀល ស្មើ នឹង
គណបកសសង្គះជាតិ ចាប់ពីខ
សាតស្អំ លុបបំបាត់អំពើពុករលួយ
ដលមានតួនាទីជួយការងាររដ្ឋ រណៈនិងគូបងៀនវិញ គឺពួកគាត់
ខិតខំបឹងបងគប់បបយា៉ង លះបង់អ្វៗ ី ទាង ំ អស់ក្នង ុ ការបំពញ ភារកិច្ចរបស់ខ្លួន។ ក្នុង
ះគ ូ
បងៀនគឺមានសារៈសំខាន់បំផុត
បនាប់ពីកងកមាំងបដាប់អាវុធ ពះពួកគាត់មានភារកិច្ចផ្តល់
ចំណះដឹងដល់កូនខ្មរគប់រូប ឲយ
រាជការគប់លដា ំ ប់ថាក់ឲយបានយា៉ង ពីររយហាសិបដុលារសហរដ្ឋអាម រិក។ ក្នុង
ះគណបកសសង្គះ
ជាតិ ក៏តៀមរៀបចំធ្វើការបងចក បក់ខ ឬបក់បៀវតសរ៍នះ
តាមឋានន្តរស័ក្តិ និងតួនាទីរបស់
ពួកគាត់ថមទៀតផង គឺអាចមាន ចំនួនលើសពីមួយលានរៀលនះ
ទៀត ដើមបីផ្តល់ភាពងាយសល ួ
កិចរបស់ ្ច រដាភិបាលថ្មដឹ ី កនាំ ែកក្កដា ឆាំ ២០១៣ ត
យ
គណ
ពុករលួយ។
ទទួលយកបាន គឺពួកគាត់អាច ទទួលបានយា៉ងតិចបំផុតចំនួន មួយលានរៀលក្នុងមួយខ។
បធានគណបកសសង្គះជាតិ
បានមានបសាសន៍បន្តថាតើហតុ
កសាងជាតិនិងអភិវឌឍន៍ជាតិក៏
មិនអាចធ្វើបាន
បៀវតសរ៍អបបបរមាមន្តីរាជការឲយ
ដូចជាដើមបីជីវិតនិងអនាគតរបស់ ពួកគផងដរ។
គទាំង
យសារតពួក
ះលបលុយជាតិខំបឹង
បពឹត្តអំពើពុករលួយ។ រីឯគណ បកសសង្គះជាតិ អាចធ្វើ
បាន
ប
ខាងលើនះជារឿងគួរ
បំផុតចំ
ះមន្តីរាជការទាំងអស់
ទៀតផង គឺគន់តយកបក់ជាតិ
ភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ឡើយ គឺ
សល់បក់សមប់ការបប ើ ស់រាល់
ឲយសាយនិងអាណិតអាសូរជាទី ះពះពួកគាត់មិនតូវបានរដា
វាមានភាពអយុត្តិធម៌ខាំងណាស់ សមប់ពួកគាត់កង ្នុ
ះរដាភិបាល
យថមទាង ំ មិនខ្ចថវិ ី កាពីបរទស
មកបងចកនិងចាយវាយគឺ
តមវូ ការចាបា ំ ច់របស់បទសជាតិ។ ជុំវិញការដំឡើងបក់ខ ឬ
បានផ្តល់បក់ខឬបក់បៀវតសរ៍
បក់បៀវតសរ៍ដល់មន្តីរាជការឲយ
បំផុតដលធ្វឲយ ើ ពួកគាត់មានភាព
នះ
ដល់ពួកគាត់ក្នុងកមិតមួយទាប លំបាកក្នុងជីវភាពរស់
សបពលដលទំនិញ
បចាំថ្ង
លើទី
ផសោរនាពលនះមានតម្លខ្ពស់ ធ្វើ ឲយមន្តីរាជការកាន់តជួបប ជីវភាពខាំងឡើងៗ ។
ចំណកឯគណបកស សង្គះ
ជាតិគឺមាន ន
លការណ៍ និង
ល
បាយផ្ទុយពីគណបកសកាន់
អំណាចសព្វថ្ង គណបកសសង្គះ ជាតិមាន
លន
បាយផ្តល់
បានយា៉ងតិចចំនួនមួយលានរៀល
ក សម រងសុី បធានគណ
បកសសង្គះជាតិ បានមានបសា សន៍ឲយដឹងថា ជាដំបូងគឺយើងតូវ តយល់ឲយចបោស់ទាំងអស់គាអំពី ការចាំបាច់ក្នុងការដំឡើងបក់ខ
ជូនមន្តីរាជការ បុគ្គលិករដ្ឋ អ្នក បមជា ើ តិ និងអ្នកការពារជាតិទាំង អស់ដលឥឡូវនះមន្តីរាជការ
បុគ្គលិករដ្ឋ អ្នកការពារជាតិ និង អ្នកដលបមើជាតិទាំង
ះ ពួក
គាត់ទទួលបានបក់ខតិចតួចស្តច ួ
យ
មួយតឹមតូវដលពួកគាត់អាច
ជូនដល់ពួកគាត់ក្នុងជីវភាពរស់
បចាថ ំ ដល ្ង គណបកសកាន់អណា ំ ច
ក្នុងសង្គមរបស់យើង
យើងមើលឃើញថារដ្ឋអំណាចរ
មានចំណះដឹងជជះដើមបីយក ចំណះវិជាទាំងអស់នះមកជួយ
ការរៀបចំបទសជាតិឲយមានភាព
បកសសង្គះជាតិ នឹងធ្វការដំ ើ ឡង ើ
ប ក់ខជូនមន្តីរាជក្នុងកមិត
ដូចម្តចបានជាយើងកំណត់បក់
ក
ខ្លួនបានបពឹត្ត ដូចជាការកង
ឃុំ-សងា្កត់ អាណត្តិទី៣ ថ្ងទី០៣
ពុំអាចជឿជាក់បានឡើយ។
ះ
អង្គការតមាភាពអន្តរជាតិមិនបាន
ក្នុងសចក្តីបកាសព័ត៌មានរបស់
បឆាំងអំពើពុករលួយ តូវបាន
បង្កើតឡើងកមការគប់គង
ក្នុងរបាយការណ៍
ឈាង សុវតា ុ បានពយោយាមបិទបាង ំ
បទសដលមានអំពើពុករលួយ
យបសិទ្ធភាព។ កុម
តមកពីទំព័រទី១ "ឆ"
នាពុ ំ ករលួយចញពីអំណាច។
មន្តីអង្គការករដាភិបាលបាន
បកប
សាប័ននះរកឃើញភស្តុតាងជាប់
នឹងបក់
រដើមបីទមាក់មដឹក
ការលុបបំបាត់អំពពុ ើ ករលួយដើមបី
អ្នកមានទពយសមបត្តិយា៉ងមហា សាលពុមា ំ នតុលយភាព
គាងើបបះ
អំពពុ ើ ករលួយ និងការអនុវត្តចបោប់
មកពុំមានភាពបកតីទាល់ត
យុិនទៀង ជាបធានដើមបីចាត់
ដល់វិស័យឯកជនពះតូវបកួត
ក អុិត សំហង រដ្ឋមន្តី
ដលធ្វឱយ ើ មន្តជា ី ន់ខ្ពស់ក្នុងជួររដា
កអឺតកទម។ បការនះហើយ
ពុករលួយ។ មន្តអង្គ ី ការតមាភាព អំពើពុករលួយបានធ្វើឱយប៉ះពាល់
ជា
ការអនុវត្តចបោប់របស់អង្គភាពប
បានបង្កើតអង្គភាពបឆាំងអំពើ
អន្តរជាតិបានលើកឡើងទៀតថា
ជាដើម។ ប៉ុន្តមន្តីពុករលួយដូច
សតាមចបោប់យា៉ង
ខ្លន ួ ពីការដាក់
១៧៤ដលអង្គការតមាភាពអន្តរ ជាតិបានសវជវទិន្នន័យអំពើ
កជា សុីម បធានគណបកស
ទំទនឹងអំពើពុករលួយបានក៏នាំ
បស់យើងសព្វថ្ង គឺមហាសន
យើងតូវ
ក សម រងសុី ប
មន្តីរាជការ
ះសយប
ក់ថា
ជីវភាព
យលុបបំបាត់អំពើ
ពុករលួយ តក្នុង
ះ
កសូម
ធ្វើការបងចកអំពើពុករលួយ
មានពីរបភទ គឺអំពើពុករលួយ ថាក់កម និងអំពើពុករលួយ
រាល់រឿងអាសូវទាំងឡាយដល
បវ័ញ្ចថវិការដ្ឋ និង កងបវ័ញ្ច
ថវិកាជំនួយរបស់មូលនិធិសកល ជាដើម។ប៉ុន្ត
ះជាយា៉ងណា
អំពើអាកក់របស់
ក ឈា ង
សុវុតា មិនអាចបិទបាំងបានទ គឺ
កម ុ អធិការកិចក ្ច សួងសុខាភិបាល កំពុងសុើបអង្កតរឿងនះ ដើមបី
រកឱយឃើញការពិតពះបុគ្គល ឈា ង សុវុតា លបីលបោញខាង
បពឹត្តអំពើពុករលួយបក្ខពួក និយមធ្វអ្វ ើ ីៗដើមបីផលប
ជន៍
ផាល់ខ្លួនជាយូរមកហើយដូចជា ការរកសោទុក
ះគូពទយមួយ
ចំនួនដើមបីបើកបក់ខជាយូរឆាំ មកហើយ។
បភពពីមន្តមន្ទ ី រី សុខាភិបាល
ដលបានដឹងយា៉ងចបោស់អំពីទង្វើ របស់ ប
ក ឈាង សុវុតា បាន
ក់ថា ឱសថការី
ពុធនាថ មាន
ះ វា៉
ះបើកបក់បៀ
វតសរ៍តាំងពីថ្ងទី០៧ ខមករា ឆាំ ២០១០ មកម្ល៉ះ ហើយមិនដល ឃើញចូលមកធ្វើការងារម្តងណា ះប៉ុន្ត
ក ឈា ង សុវុតា
បរជាធ្វើរបាយការណ៍ភូតភរថា ឱសថការី វា៉ ពុធនាថ ដាក់ចបោប់ សុលំ ំ ហកាយ
ដំណាច់ខតុលា
ឆាំ២០១២។ ចំណកទន្តបណិត យាុំ សូនីតា មាន
ះបើកបក់
បៀវតសរ៍ តាំងពីថ្ងទី០៨ ខកុម្ភៈ
បាំងថា ទន្តបណិត យុំា សូនីតា
ទំនរទើបគានបក់បៀវតសរ៍ចាប់ ពីខតុលា ឆាំ២០១២។ រីឯទន្ត
បណិតរុណ សុខមា៉នីតា មានមុខ
បើកបក់បៀវតសរ៍តាំងពីថ្ងទី ០៩ ខមករា ឆាំ២០១១ ម្ល៉ះបរជា
បុគ្គល ឈាង សុវុតា អះអាងថា ទន្តបណិត រុណ សុខមា៉នីតា
រៀនបន្ថមយកអនុបណិតប៉ុន្ត
ពុំមានការចុះកាលបរិច្ឆទចបោស់ លាស់
ះទ។ លើសនះ
ទៀត
ះ តាន់ ភិនរី និង
ជិន រា៉ជី ដល
ះ
ះទាំងពីរនះ
ពីមុនធាប់ពយូរបរជាកាលពីដើម ះ
តហើយ បនាប់ពីយើង
ធ្វើការផាស់ប្តូរមដឹកនាំខាងលើ ជាមដឹកនាកំ ំ ពូលពល តូវតធ្វើការ ខាតចំ
កម ។
ះសយការខ្វះ
ះមន្តីរាជការ
ទៀតថាឥឡូវ ប
ះ យើង ថាក់
ក សម រងសុី បានថ្លង កសូមលើកយក
របស់គូបងៀនមកធ្វើការ
ជមបជូនបងប្អូនជនរួមជាតិវិញ
ម្តងរដាភិបាលសព្វថ្ងគឺមិនបាន ផ្តល់តម្លឲយគូបងៀន
ះឡើយ
កពីទិវារំលក ឹ គុណគគ ូ រដា ឺ ភិបាល សព្វថ្ងបានធ្វើឲយគូបងៀនរស់ ពិបាកជាទីបំផុតផ្តល់បក់ខ
លើថាក់កមជាតិ ដលមាន
ផ្គង់ជីវភាពគួសារបាន ហតុនះ
រមយតឹមតូវ ថ្លថ្នូរ និងមិនអាច បំពញតួនាទីជាអ្នកបមើជាតិ ការពារជាតិបាន
ះទ ។
ក
សមរងសុី បានមានបសាសន៍បន្តថា ដូច្នះយើងឃើញថាសង្គមរបស់ យើងសព្វថ្ង គឺអយុត្តិធម៌ណាស់
យសារតអ្នកមានអំណាចអ្នក
ដឹកនាប ំ ទសសព្វថ្ង កុមគួសារ របស់គបក្ខពួកគអ្នករកសុីខិល ខូចជាមួយគ គឺពួកគកាយ
ជា
មហាសដ្ឋមា ី នលុយកប់ពពកចាយ មិនអស់។ តចំ
ះមន្តីរាជការ
តូចតាចគឺពួកគាត់រស់ លំបាក
យ
កយា៉កជាទីបំផុត ដូច្នះ
ហើយបានជាគណបកសសង្គះជាតិ
មានសារតីទទួលខុសតូវដលចង់ លើកតម្កើងយុត្តិធម៌សង្គម បទសយើងកយពីការ
ះ
ក្នុង ត
ចំនួនតិចតួច ក្នុង
ដើមបីតជីវភាពរស់ សមរមយតប៉ុ
្ណះ
ះពួកគធ្វើ
ឲយបាន
យសារត
ការទទួលបានបក់ខតិចតួចមិន អាចយកមក
ះសយជីវភាព
គួសារបាន មិនដូចជាអ្នកដឹកនាំ
បទសដលគបពឹត្តអំពើពុក រលួយក្នុងទង់ទយធំ គឺក្នុងទង្វើ
បំផាញជាតិលក់ជាតិ ប្លន់ជាតិ ប្លន់ រាស្ត នះ
ថាអំពើពុករលួយ
ថាក់លើ ដលអំពើពុករលួយថាក់ លើនះគឺយើងតូវតធ្វើការ សយហើយដំ
ះ
ះសយ គឺ
ពលរដ្ឋតូវតធ្វើការផាស់ប្តូរម
ដឹកនាដល ំ បពឹតអំ ្ត ពើពុករលួយ បំផាញជាតិរបៀបនះចញ ។ ជាតិ
បធានគណបកសសង្គះ ក សម រងសុី បានមាន
បសាសន៍បន្តទៀតថា កយពី
ថាក់លើថា អ្នកទាំងពីរនះដាក់ ពាកយផាស់
កសួង
មានន័យថា
វិញ។
ក ឈាង សុវុតា
បធានមន្ទីរសុខាភិបាលខត្តក
ចះបើគប់លបិចកលដើមបីកង
ប្រវ័ញ្ចស៊ីដាច់ថវិការដ្ឋនិង កងបវ័ញ្ចញើសឈាមមន្តី ៩៧ នាក់ក៏ដូចជា សុីដាច់បក់
៉ង
ដលមិនអាចឲយគាត់យកមកផ្គត់ ហើយទើបធ្វើឲយគូបងៀនតូវ បង្ខំចិត្តក្នុងការបងៀនកូន
ជាពលរដ្ឋមិនដិតដល់ ដើមបី សុី
ប
រក
ខាងកបំពញសចក្តីតូវ
ការបចាំថ្ងរបស់កុមគួសារពួក គាត់។ ក្នុង
ះក៏បានធ្វឲយ ើ
គូ
អ្នកគូខ្លះតូវបង្ខំចិត្តបពឹត្តអំពើ ពុករលួយបន្តិចបន្តួច ដើមបី
ះ
សយជីវភាពហើយការធ្វរបៀប ើ
នះគឺមិនតឹមតក្មងជាសិសសសា លាទដលទទួលរងគះគឺវាបាន
បន្តរហូតដល់ឪពុកមាយសិសស ថមទៀតផង ពីពះសិសសតវូ ការ បង់លុយបន្ថមជូន
កគូអ្នក
គូ។ ដូច្នះរដាភិបាលសព្វថ្ងដល ចបាច់កគូ គឺធ្វើឲយឪពុកមាយ សិសសលានអណា្ដតហតុនះហើយ បានជាយើងតូវត
ះសយ
ធ្វើយា៉ងណាផ្តល់បក់ខជូនគូ
រាប់សិបនាក់កំពុងរងគះ ទៀត
យ
ះ។ មយោ៉ង
ក ឈាង សុវុតា តងត
ធ្វើរបាយការណ៍ភូតភរ
កសួង
សុខាភិបាលដើមបីយករួចខ្លួនដូច្នះ
កសួងសុខាភិបាលគួរពិនិតយមើល ប
នះឱយចបោស់លាស់ដើមបីកុំ
ឱយមន្តីពុករលួយធ្វើពយុះធ្វើភ្លៀង យា៉ងងងើលត
ទៀត។
តាមតារាងលទ្ធកម្មឆា២០១២ ំ
បក់លើកទឹកចិត្ត បក់បសក
របស់មន្ទីរសុខាភិបាលខត្តកចះ
ផ្គង់ក្នុងអង្គភាព ពមទាំងកង
តូវចំណាយទឹកបក់ ៧០លាន
ឆាំស ចតអំពើចិត្ត។
សណា្ឋនមួយសមប់ណាផ្តល់ឱយ
កម្ម បក់សមប់ទិញសមារៈផ្គត់
បវ័ញ្ចលុយគមងកម្មវិធីបចាំ
ក
ឈាង សុវុតា និងបក្ខពួកឃុបឃិត គា បពឹត្តអំពើពុករលួយដើមបី ផលប
ជន៍ផាល់ខ្លួន
យ
គានសចក្តអៀន ី ខាសហើយកន្លង មកកសួងសុខាភិបាលកមការ ដឹកនាំរបស់
ករដ្ឋមន្តី ម៉ម
ប៊ុនហង មិនដលគិតគូរលុប
បំបាត់ភាពមិនបកតីដលកើត ឡើង
កចះ
មន្ទីរសុខាភិបាលខត្ត
ះឡើយ។ បការនះធ្វើ
បុគ្គល ឈាង សុវុតា កាន់តកអឺត កទម ហើយតងតគំរាមកំហង មន្តីកមឱវាទទាំងឡាយណា
ដលហាន ៊ លាតតដាងអំពអា ើ កក់ របស់ខ្លួនក្នុងការកងបវ័ញ្ចថវិកា រដ្ឋ កងបវ័ញ្ចលើញើសឈាម
បានឱយដឹងថា ឯកសណា្ឋនដល រៀល គឺមិនទាន់ឃើញមានឯក បុគ្គលិក
ឡើយទ។ ចំណក
ថវិកាសមប់ទិញម៉ូតចក ូ ជូនបុគ្គ លិកបមើការងារចំនួន ១១០
លានរៀល គឺមិនទាន់ឃើញមាន ម៉ូតូមួយគឿងឡើយ ហើយថវិកា
ចំនួន ៤០លានរៀល សមប់ទិញ សមារៈការិយាល័យក៏មិនឃើញ
មានសមារៈបប ើ ស់ដរ។ ដូច្នះ កសួងសុខាភិបាលគួរពិនិតយប
នះដើមបីរកឱយឃើញថាថវិកា សមប់ទិញឯកសណា្ឋនជូនដល់ បុគ្គលិក ថវិកាសមប់ទិញម៉ូតូ
និងថវិកាសមប់ទិញសមារៈបើ បស់តូវបានបុគ្គល ឈាង សុវុតា យក
ណាអស់។
រឿងគួរឱយកត់សមា្គល់មួយ
មន្តីកមឱវាទបណា្ដលឱយអំពើ
ទៀតគឺកាលពីចុងខធ្នូ ឆា២០១១ ំ
មន្តមន្ទ ី ីរសុខាភិបាលខត្តក
កចះមានរឿងរា៉វមិនបកតីមួយ
ពុករលួយរាលដាលគប់រូបភាព។
បាលចាត់វិធានការលុបបំបាត់អំពើ
បក់ខកមមួយលានរៀល គឺ
បានសម
សារអំពើពុករលួយ
ឈាង សុវុតា ធ្វើរបាយការណ៍បិទ
ក
ឲយពួកគាត់ក្នុងកមិតមួយដ៏ទាប
ពួកគាត់មិនអាចរស់
សុវុតា បានធ្វរបា ើ យការណ៍ភូតភរ
ក ឈា ង
ចះបានអំពាវនាវឱយ
ឃើញមកធ្វើការទ ប៉ុន្ត
ថាក់លបំ ើ ផុត ។ អំពើពុករលួយ ថាក់កម គឺយើងចង់សំ
ឡើយ ពះមន្តមន្ទ ី ីរសុខាភិបាល
ខជាបចាំហើយ
ឆា២០០៦ ំ មកម្ល៉ះហើយមិនដល
បានមួយលានរៀលក្នុងមួយខ?
ពីពះបើមន្តីរាជការទទួលបាន
ខឧសភា មានមុខមកបើកបក់
ក ម៉ម
ប៊ុនហង រដ្ឋមន្តីកសួងសុខាភិ ពុករលួយការិយាធិបតយយ
មន្ទីរសុខាភិបាលខត្តកចះជា បនាន់។ បើមិនដូច្នះទ លុយ
គមងនានា និងថវិកាសមប់ បើប ស់ក្នុងអង្គភាពក៏ដូចជា របបសាំង និងលុយបសកកម្ម
របស់មន្តីមន្ទីរសុខាភិបាលខត្ត កចះបកដជាតូវ
កន្លង
មន្ទីរសុខាភិបាលខត្ត
កើតឡើង គឺការបាត់លុយបមាណ
ជិត២មុឺនដុលាររបស់គមងមូល និធិសកល។ បការនះបានធ្វើ ឱយមន្តីមន្ទីរសុខាភិបាលក្នុងខត្ត
កចះ មានការភាក់ផ្អើលយា៉ង ខាំងពះថវិកាដលតូវបប ើ ស់
សមប់គាំពារសុខភាពបជាពល រដ្ឋទូទាំងខត្តកចះតូវបានមន្តី ពុករលួយកងបវ័ញ្ចយកជាប ជន៍ផាល់ខ្លួន
យគានខាច
ក ឈាង
កងអ្វីទាំងអស់។ ហតុនះអង្គ
ជាក់ចិត្តជាមិនខាន។ អំពើពុក
សួងសុខាភិបាលតូវចាត់វិធានការ
សុវុតា បន្តលបតបាក់យា៉ងត រលួយរបស់
ក ឈាង សុវុតា
និងបក្ខពួកគឺជារឿងដលកសួង
សុខាភិបាល និងអង្គភាពបឆាំង អំពើពុករលួយមិនតូវមើលរំលង
ភាពបឆាំងអំពើពុករលួយនិងក តាមចបោប់
លើបធានមន្ទីរសុខា
ភិបាលខត្តកចះ ដើមបីជាការ
ពមានកុំឱយមន្តីពុករលួយធ្វើអ្វីៗ តាមអំពើចិត្តរបស់ខ្លួន៕
បងៀនឲយបានមួយលានរៀលយា៉ង
គាត់បានតម្ភមុន ឺ រៀលសាម សិប
បធានគណបកសសង្គ ះជាតិ
ឆាយពីគា ហើយក្នុង
ទាបទើបបាន។
ក សម រងសុី
បានមាន បសាសន៍បន្តទៀតថា ឥឡូវនះបក់ខជាមធយមភាគបើ
យើងយក តួលខដលយើងអាច កត់សមា្គល់បានពីថវិកាជាតិយក
មកចកជា មួយចំនួនបុគ្គលិក
របស់រដ្ឋទាំង អស់ឃើញថាមន្តីរាជ ការបុគ្គលិករដ្ឋមា ក់ៗពួកគាត់ ទទួលបានក្នុងមួយខបមាណ
ហុកសិបមុឺនរៀល នះគឺគន់ត មធយមភាគតប៉ុ
ះ្ណ មិនមន
មានន័យថា បុគ្គលិករបស់រដ្ឋទាំង
អស់ទទួលបានបក់ខស្មើគាហុក សិបមុឺនរៀលទ ក្នុង
ះមានអ្នក
ខ្លះទទួលបានតិចជាងហុក សុិប
មុឺនរៀលឆាយណាស់អ្នកខ្លះពួក
មុឺនរៀលដូច្នះវា
មានគមាត ះបើ
ះ
បីជាបុគ្គលិកមន្តីរាជការរបស់រដ្ឋ ពួកគាត់ទទួលបានបក់ខឬបក់ បៀវតសរ៍ហុកសិបមុឺនរៀលក៏ ក៏វាមិនទាន់គប់គន់ចំ
យ
ះអ្វដ ី ល
ជាតមូវការរបស់ពួកគាត់បចាំថ្ង
ផងដរ។ បធានគណបកសសង្គះ ជាតិ
ថាក្នង ុ
កសម រងសុី បានថ្លងទៀត
ះរដាភិបាលថ្មដ ី លដឹកនាំ
យគណបកសសង្គះជាតិ គឺ
មានគមងបានដាក់ចញជា ន
ល
បាយយា៉ងតឹមតូវគឺតូវ
ដំឡើងបក់ខដល់ពួកគាត់ឲយ បានមួយលានរៀលក្នុងមួយខ
សមប់មន្តីរាជការទាំងអស់ចាប់ ពីខកក្កដា ឆាំ២០១៣ត
៕
តមកពីទំព័រទី១ "ឃ"
ការបពឹតអំ ្ត ពើពុករលួយពមទាំង ញាំញី
យវបបធម៌និរទណ
ភាពផងដរ។ សន្ទុះអ្នកបជាធិប
គឺយល់ពីអ្វីដលជាតមូវការរបស់
បញ្ហាជាមួយអន្តរជាតិជាក់
ចរន្តអន្តរជាតិ។
ឲយ
បជាពលរដ្ឋបទសជាតិ ក៏ដូចជា ប
ដលអន្តរជាតិចង់បាន
តយយបានបមូលផ្តគា ុំ កាន់តចន ើ
ពមទាំងជាការចង់បានយា៉ងអន្ទះ
ជាតិ ពះគណបកស សង្គះជាតិ
ខ្មរដលជាអ្នកបជាធិបតយយ
ឡើង
ក្នុងជួរគណបកសសង្គះ
គឺជាប៉ូលដ៏សំខាន់ក្នុងការបកួត បជងជាមួយគណបកស កាន់ អំណាចសព្វថ្ង ដលមាន
ក
ហ៊ុន សន ជានាយករដ្ឋមន្តីកាន់ អំណាចអស់រយៈពលជិត៣០
មកហើយអាចនិយាយបានថាជា មដឹកនាំដលកាន់អំណាចយូរ ជាងគ
តំបន់អាសុី ។
ការដឹកនាប ំ ទសរបស់
ក
ហ៊ុន សន ដលមានរយៈពល ជិត៣០ឆាំកន្លងមក នះ មិនបាន ផ្តល់អ្វីជាដុំកំភួនដល់បទសជាតិ និងបជាពលរដ្ឋ វបបធម៌ដ៏
ះឡើយ ពះ
ងងឹត៣ឆាំ៨ខនិង
២០ថ្ងមិនបានលុបជះចញពីដួង
ចិត្តនិងបះដូង របស់មដឹកនាំសព្វ ថ្ងនះទ គឺបានធ្វឲយ ើ គបន្តន
សានិងដ៏ខាំងបំផុតរបស់ពលរដ្ឋ
ះនឹងកើតមានឡើងក្នុងពល
ដ៏ ខ្លខា ី ងមុខនះ ពះថាបច្ចុបបន្ន កមាំងអ្នកស្នហាជាតិបានធ្វើការ
បមូលផ្តគា ំុ ជាមូយគណបកសសង្គះ ជាតិកំពុងតមានសន្ទុះយា៉ងខាំង ខ្ល ដលធ្វឲយ ើ អ្នកដឹកនាសព្វ ំ ថ្ងភ័យ ពីការចាញ់
តរបស់ខ្លួន
ស កដ
យ
របស់ពលរដ្ឋ
ខ្មររកអ្នកហាជាតិអ្នកបជាធិប តយយមកជួយសង្គះ និងផ្តល់ យុត្តិធម៌ដល់ពួកគាត់ផងដរ។ ក្នុង
ះសូមបីតអន្តរជាតិ
ក៏បានធ្វើការស្តីប
ស និង
្កល
សយា៉ងខាំងដល់អ្នកដឹកនាំ
បទសកម្ពុជាសព្វថ្ងនះ ដល មិនបានដឹកនាំបទសតាមបប បជា ធិបតយយ ហើយមិន សិទ្ធិពលរដ្ឋ ដលក្នុង
រព
ះពួកគ
ក៏ចង់ឲយមានការផាស់ប្តូរមដឹកនាំ សព្វថ្ងនះ ដើមបីឲយអ្នកបជាធិប
តយយពិតបកដមកដឹកនាប ំ ទស កម្ពជា ុ វិញ ពះអ្នកបជាធិបតយយ
ខ្មរតូវតមានការដឹកនាមួ ំ យតាម
បបបជាធិបតយយពិតបកដ។ សហគមន៍អន្តរជាតិគបានចំណាយ
ថវិកាអស់ជាចន ើ មកលើរដាភិបាល កម្ពុជាចាប់តាំងពីអាណត្តិទីមួយ
រហូតមកដល់អាណត្តិទីបួនដល
នឹងតូវបញ្ចប់ ក្នុងរយៈពលប៉ុនាន ខខាងមុខនះ។
ក កឹម សុខា បានបន្តថា
បានបងាញឲយឃើញជាផ្លផា្កហើយ
ជាតិ
ថ្ងអនាគតបានមានបស
ដលជាអ្នកស្នហាជាតិ ឥឡូវនះ
ះគឺការយកចិត្តទុកដាក់យា៉ង
ាសន៍ថា ឆា២០១៣ ំ មិនមានកមាំង
ខាំងរបស់អន្តរជាតិមកលើកម្ពុជា។
តយយក្នុងជួរគណបកសសង្គះ
រូប
ណាស់យើងពិតជាឈ្នះហើយសូម
ពីប
ឯណាមកទប់កមាំងអ្នកបជាធិប
ជាតិបានឡើយ ហើយប កដ មានជំនឿលើគណបកសសង្គះ ជាតិចុះ ។ ក្នង ុ
ះអ្នកកាន់អណា ំ ច
មិនល្ហើយឡើយ ហើយមួយរយៈ
ះមួយថ្ងៗឮសូរតសមក
ក្នុងជំនួបដ៏សំខាន់មួយកាលពីថ្ងទី
សុខាអនុបធានគណបកស សង្គះ
រហូតមកដល់ពលនះ។ គបាន ជាតិទទួលរងគះយា៉ងខាំង ក្នុង
ទៀតឡើយ សុក
ការខិតខំបឹងបងរបស់យើង
ក កឹម
សព្វថ្ងក៏បាននិងកំពង ុ តភ័យយា៉ង
ធ្វឲយ ើ បជាពលរដ្ឋខ្មរ និងបទស
ជាមួយជនរួមឈាមខ្មរជាចើន
ក ហ៊ុន សន ធ្វអ្វ ើ ីៗសច
តអំពចិ ើ តត ្ត
ខាំងផងដរ គឺដកមិនលក់បក់
ពលចុងកយនះសូមបីតអន្តរ
ជាតិក៏បានសម្តងបតិកម្មយា៉ង ខាំង ចំ
ះទង្វន ើ ការដឹកនារបស់ ំ
គណបកសកាន់អំណាចសព្វថ្ង ដលក្នង ុ
ះមានទាង ំ អង្គការសហ
បជាជាតិទាំងសហរដ្ឋអាមរិក ទាំងអូស លី និងសហគមន៍អឺរ៉ុប
រហូតធា ក់មកដល់បទសក្នុង តំបន់អាសុីថមទៀត។ ជាមួយគា
ះ
ក កឹម
សុខា ក៏បានបន្តថា គក៏បានតមូវ
ឲយរដាភិបាលសព្វថ្ងដលមាន ក ហ៊ន ុ សន ជានាយករដ្ឋមន្តី
តូវតរៀបចំការ
ះ
តជាតិ
អាណត្តិទី៥ឆាំ២០១៣ បពឹត្ត
យសរី តឹមតូវ និងយុត្តិ
ធម៌ផងដរ បសិនបើមិនដូច្នះ ទ
ក ហ៊ន ុ សន បកដជាមាន
ក កឹម សុខា បន្តថាកាលពីមុន ក និង
ដើរគប់ចកល្ហក
ក សម រងសុី បាន បប់បរទស
ទាំងឡាយដលបានកើត
មានកមការដឹកនាំរបស់
ក
ងាររបស់
ក ផូ ផលា ឡើងវិញ
ជាបនាន់បំផុត។
មន្តីគយតូចតាចមួយចំនួន
បានបង្ហបឲយ ើ ដឹងថា
ក ផូ ផលា
ប្តូរ
ះបីជាអគ្គ
គឺជាមគយដុះស្ល មិនដលផាស់ ណា
ះទ បើ
នាយកគយ និងរដាករបានចញ
លការណ៍ឲយមានការផាស់ប្តូរ
ធំៗ ដូចជាការនាំចូលម៉ូតូគចពន្ធ
គឿងសំណង់ និងបភទទំនិញ ខុសចបោប់ជាចើនទៀត
យមិន
កផូ ផលា ពិតជាមិនធម្មតាទ
តំណងមន្តីគយចល័តចុះឡើង
ពះពលខ្លះគាត់អាងខ្នងបង្អក
រំលកប៉ុស្តិ៍ឲយគា កាន់កាប់កុំឲយ
ធ្វកា ើ រងារតាមរបៀបជិះសះលង
តាមរយៈការ មន្តខ្ល ី ះ
ះ
ឈរជើង
តជាការចក ប៉ុស្តខា ិ៍ ញ់
យូរពក។ មន្តីគយតូវផាស់ប្តូរ តួនាទីជាបន្តបនាប់ តាម
យ
ង
លការណ៍របស់ថាក់
លើឬការដល់អាយុចូលនិវត្តន៍ប៉ុន្ត
ក ផូ ផលា បានកាន់តំណង
ជាបធានសាខាគយខត្តបនាយ
មានជ័យជាចន ើ អាណត្តមកហើ ិ យ មិនឃើញផាស់ប្តូរ
ណា
ះ
ហើយបើពិនិតយតាមអាយុរបស់
គាត់ដលថ្ងខឆាំកំណើតផ្លូវការ
ជាថាក់លើដ៏មានអំណាច ហើយ
រួមបញ្ចូលគាជាកមាំងតមួយរវាង
គណបកស សម រងសុី និងគណបកស សិទ្ធិមនុសស ហើយ
បនាប់ពី
យើងបានរួមគាជាកមាំងតមួយ ដូចអ្វីដលជាការចង់បានរបស់គ
រួចមកយើងសង្កតឃើញថាមួយ
រយៈចុងកយនះអន្តរជាតិបាន ចាប់អារម្មណ៍មកលើកម្ពុជាយា៉ង ខាំង ដូចអ្វីដលយើងបានឃើញ
សព្វថ្ង ហើយនះជាក្តីសងឃឹមដ៏ មុតមាំរបស់យើងទាំងអស់គា ឆាំ២០១៣ខាងមុខ៕
ធ្វើឲយខាតបង់ចំណូលថវិកាជាតិ ចើនសន្ធឹកសនាប់ក្នុងមួយខៗ។ ពលខ្លះ
ក ផូ ផលា មិនបាន
សហការជាមួយសមត្ថកិច្ច និង ជំនាញពាក់ព័ន្ធ
ះទ គឺធ្វើយា៉ង
ណាឲយតជំនាញគយអាចរកលុយ ចក
៉ផាល់ខ្លួនបើ
ះបីជា
ក ឱម យុិនទៀង ធាប់បាន
អំពើពុករលួយរបស់កុមមន្តី ក៏
ខត្តបនាយមានជ័យ គឺ
ជាចំណុចឆ្លងកាត់របស់កុមឈ្មួញ
រកសុីដឹកជញ្ជូនទំនិញគប់បភទ មកពីសុកសៀម ដលក្នុង
ះ
មានទាំងទំនិញសបចបោប់ដល នាំចូលតាមចកអន្តរជាតិ
៉យ
ប៉តប៉ុន្តមានការសមបសមួល
បំបាត់ចំណូលពន្ធ ការក្លងបភទ
ផូ ផលា ពយោយាមគប់មធយោបាយ
ចាត់តាង ំ មន្តរបស់ ី គាត់ឲយចុះបមូល លុយមុនពលដលគាត់ចូលនិវត្តន៍។
សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធដទទៀត
ជាគំរូមុនគក្នុងការលុបបំបាត់ ក ផូ ផលា មិនទាន់ពឺ
ម
សហភាពអឺរ៉ុបដលតាមវទិកាខ្លះ
មានការធ្វអធិ ើ បតីភាពជួបសំណះ សំណាលជាមួយជនរួមឈាមខ្មរ ទាំង៣នាក់ គឺមាន
ក គង់ គាំ
ក កឹម សុខា និង
សម រងសុី ប៉ុន្ត
កបធាន
តាមជំនួបខ្លះ
ជួប
គប់ទិសទីឲយកាន់ត
ក់ថាការរួមកមាង ំ ខ្មរ ទាង ំ ក្នង ុ
រួមគាឲយកាន់តទូលំទូលាយក្នុង ចំ
បាន
មខ្មរស្នហាជាតិកំពង ុ ទទួល គជ័យយា៉ងតចះតចង់
ហើយបជារាសខ្ម ្ត រទូ
កំពុងត
ភាក់រលឹកនាំគារីបមះឲយរួចផុត
ពីការដឹកនាំមិនតឹមតូវពះពួក គធាក់ខ្លួនករហមរហាមជួបទុក្ខ ក មិនតូវបានកុមអ្នកកាន់
អំណាចជួយរកយុត្តិធម៌ ឬ សយ
ះទ។
ះ
ក គង់ គាំ បានបន្តទៀត
ថាតាមរយៈពិធីចុះហត្ថលខាដ៏ សំខាន់មួយ
កុងមា៉នីល ដល
មានឥទ្ធិពល
សហរដ្ឋអាមរិក
ក្នុង
ះមានអ្នកន
បាយដ៏
សហភាពអឺរ៉ុប និងបទសហ្វីលី
ពីន ដលសុទ្ធសឹងជាអ្នកបជាធិប
តយយគឺគណបកស សម រងសុី និង គណបកស សិទ្ធមនុ ិ សស បានបងួប បងួមគា
ដលមាន
ជាគណបកសតមួយ
ះថា គណបកស
សង្គះជាតិ ពះមានតយុទ្ធ
សាសមួ ្ត យនះទ ទើបអាចបមូល
ផ្តុំកមាំងអ្នកបជាធិបតយយអ្នក
ធិបតយយរបស់ជំនាញគយក្នុងការ
ស្នហាជាតិ ឲយបានខាំងការឹងមាំ
ទំនិញគចពន្ធមកពីសុកសៀម
បានគឺមានចំនន ួ ចន ើ សន្ធក ឹ សនាប់
ដលពលខ្លះជំនាញគយមិនបាន អនុ
តឲយសមត្ថកិចជំ ្ច នាញផសង
ទៀតឆកឆរទំនញ ិ របស់កម ុ ឈ្មញ ួ ពលមានការសងស័យ
ះទ។
ជាក់ស្តងសមប់កុមឈ្មួញ
សក ុ មា៉ឡគសង្កតឃើញជំនាញ
កផូ ផលា អាច បន្តការងារ
របស់ខ្លួនយា៉ងរលូនល្អ។
សុកសៀមផងដរគឺ
ចបោប់គានការតួតពិនិតយតឹមតូវ
បកាសយកខត្តបនាយមានជ័យ
ហើយប៉ុន្ត
រាប់ទាំងការដឹកជញ្ចូនកសិផល
ដលរកសុនា ី ំចូលម៉ូតគច ូ ពន្ធ មក
ថ្ងទី១២ ខធ្នូ ឆាំ១៩៥៤ គឺដល់ អាយុចូលនិវត្តន៍
ផ្លូវជាតិសំខាន់ៗដើមបីបមូលលុយ
ដដូចជាការឃុបឃិតឲយកម ុ ឈ្មញ ួ
ដឹកជញ្ជន ូ ទំនញ ិ គចពន្ធទំនញ ិ ខុស
៣នាក់កំពុងបងាញវត្តមាន
យមានការរួប
ឃុបឃិតឲយកុមឈ្មួញដឹកជញ្ជូន
អំណាច និងឥទ្ធិពលរបស់
នាំនគណបកសសង្គះជាតិទាំង
និងកបទស
ដឹកជញ្ជន ូ ទំនញ ិ ឆ្លងកាត់ខត្តបនាយ យគានឧបសគ្គ។
បសាសន៍ថា ពលនះថាក់ដឹក
ប
បានដឹងឮយា៉ងចបោស់ពីភាពអនា
មានជ័យ
តនា
ក គង់ គាំ បានមាន
តយើងជួយខ្លួនយើងសិន។
យើងដលជាអ្នកបជាធិបតយយ
ពីសុកសៀមតាមចករបៀងក្នុង គយបានធ្វើកដាសពន្ធឲយកុម ឈ្មួញ
ពលដលម៉ូតូមិនទាន់
តូវបាននាំចូលមកដល់ទឹកដីខ្មរ ផងទ គឺកុមឈ្មួញគន់តបប់
លខតួ លខមា៉សុីន និងពណ៌មក ជំនាញគយ គឺអាចធ្វើកដាសពន្ធ
បានយា៉ងងាយសួលសមប់ការ ដឹកជញ្ជូនពីចកពំដនមកចាយ
ស្ទើរទូទាំងបទសកម្ពុជា។ រូប
ភាពបបនះគយល់ឃើញថា ជំនាញគយបានធ្វើការងារផ្ទុយពី
លការណ៍នាំឲយខាតបង់ចំណូល
ហើយសំឡងដលយើងបមូល អាចផ្តួលអំណាច
ក ហ៊ុន សន
ក្នង ុ ឆា២០១៣ ំ ខាងមុខនះ។
ក
គង់ គាំ បានបន្តទៀតថាដំណើរ រឿង
ក្នុងបទសកម្ពុជាវង
ឆាយណាស់ ប៉ុន្តបើសង្ខបឲយខ្លី
មកគឺឯករាជយរបស់កម្ពុជាតូវបាន យួនឆា
ធ្វើឲយខ្មរបកបាក់ចុះ
ទន់ខសោយងាយសួលយួនចូល តួតត ពះយួនមានមហិច្ឆតា
ធំណាស់ក្នុងការលបតបាក់ទឹក ដីខ្មរ
យពួកគបានបើបស់
គប់មធយោបាយ។
ក គង់ គាំ
បានរំលឹកទៀតថា មុនឆាំ ១៩៧៩
ពួកយួននិងចិន បានសម្តងរូបភាព សឡាញ់សម្តចពះ ន សីហនុ ខាំងណាស់
ត្តម
យយួន
បានបញ្ជូនកុម្មង់ដូពិសសចំនួន ២កងពល មកកាន់បទសកម្ពុជា
ដើមបីយាងសម្តច ន ត្តម សីហនុ
ខាងយួន គឺបំណងបថាបំផុត
ឡើយទ ពះកន្លងមក
ជាតិ ហើយជាញឹកញាប់សមត្ថកិច្ច
របស់យួនសម័យ
មាក់តូវអង្គភាពបឆាំងអំពើពុក
ម៉ូតគច ូ ពន្ធពីសុកសៀមជួបផល
ប៉ន សុវណ្ណ ធ្វើជាបិតា៧មករា
ជើង
មិនទាន់ឃើញមានមន្តីគយណា រលួយ
ះ
សួរនាទា ំ ក់ទិន
នឹងការឃុបឃិតជាមួយកុមឈ្មួញ ឲយរកសុីដឹកជញ្ជូនទំនិញគចពន្ធ បំផាញចំណូលថវិកាជាតិ
ះទ។
ក ផូ ផលា បានចាត់តាំង
ដទដលចង់បង្កបការនាំចូល លំបាកយា៉ងខាំង
យសារគប់
ះ មិនចង់ឲយ
ហ៊ុន សន ជា សុីម ហង សំរិន ះទ។ ប៉ុន្តជាអកុសលកុម្មង់
ករណីទាំងអស់ជំនាញគយជាអ្នក
ដូពិសសរបស់កមាំងខ្មរកហម
ពន្ធហូរចូលសុកខ្មរយា៉ងអនា
សីហនុ ចាកចញពីភ្នំពញ គច
សមបសមួលដើមបីឱយទំនិញគច ធិបតយយពញបន្ទុក៕
សីហនុបានយាង
ដល់ប៉កាំងទី
ត្តម
ដលពះអង្គបានទទួលការ
រព
យា៉ងខាំងហើយពះអង្គក៏បានបន្ត
សកម្មភាពបឆាំងយួនឈានពាន តាមរយៈការបង្កើតកមាំងតស៊ូតាម ពំដនសៀម។
ក គង់ គាំ បានរំលឹក
ហ៊ន ុ សន ដលមានរណសិរស១២៥
ះ
ក គង់ គាំ បាន
ជាតិបានលើកឡើង គឺគចង់ឲយ
គជ័យ
ខកក្កដា ឆា២ ំ ០១៣ខាងមុខនះ។
សន តាមរយៈការ
ទូលទូ ំ លាយ។
កថាការជួយខ្លួនយើងដលអន្តរ
យ
ហើយទីបំផុតសម្តចពះន
ទៀតថា យើងកុំមើលឃើញថា
ឈាមខ្មរ
ះទាល់
កុម្មង់ដូយួនបាន
ក ហ៊ុន
បានពញដពញជើង
មានការបង់ពន្ធហើយជំនាញគយ
ជាអ្នកសមបសមល ួ ឲយកម ុ ឈ្មញ ួ
បាយនិងយុទ្ធ
ក្នុងការផ្តួលអំណាច
បសិនបើយើងចង់ឲយគជួយឲយ
ក
ចករបៀងខុសចបោប់ចំនន ួ ៣កន្លង
លន
សាសរបស់ ្ត គណបកសសង្គះជាតិ
សំណះសំណាលជាមួយជនរួម
លក់
លក្ខណសមបត្តិនិងសកម្មភាពការ
ផសោយពី
បងចកពលវលាចុះ
ះគបានប ប់មកយើង
ះ
រដ្ឋបាលសាធារណៈតួតពិនិតយ
បទស ប៊លហសុិក ដើមបីផសព្វ
ដលជាគណបកសបឆាំងវិញថា
ពីការដឹកជញ្ជន ូ ទំនញ ិ ដលក្នង ុ
ឃើញមានការនាំចូលទំនិញតាម
បានជួបជាមួយជនរួមឈាមខ្មរ
ក្នុង
សន្ធឹកសនាប់។ ក្នុងខត្តបនាយ
មានជ័យនះផងដរ គសង្កត
ក គង់ គាំ
មុខគណបកសសង្គះជាតិ បាន
និវត្តន៍ទ ដលទាមទារឲយអគ្គ
បធានគណៈកមាធិការកទមង់
១៦ខធ្នឆា ូ ២ ំ ០១២
្ណះ ហើយ
បានដរតតិចតួចប៉ុ
ឲយកុមមន្តជំ ី និតរបស់ខ្លួនចុះតាម
នាយកគយ និងរដាករក៏ដូចជា
បណា្ដបទសអឺរប ៉ុ ។
ទៀតមានតមាក់ ឬ២នាក់ គឺប
ទំនិញឬការបង់ពន្ធមិនគប់ធ្វើឲយ ខាតបង់ចំណូលថវិកាជាតិចើន
សហគមន៍
ហ៊ុនសន លទ្ធផលយើងទទួល
តមកពីទំព័រទី១ "ជ"
ដើមបីពនយោរអាយុមិនទាន់ចង់ចូល
តមកពីទំព័រទី១ "ខ"
្ដយ
យគមិនប
ឆាំ
២០១៣ ខាងមុខ។
បាយឈ្នះៗ បំបកបំបាក់ដើមបី
ពងឹងអំណាចយកមកអនុវត្តន៍
ជាមិនខាន
បានយាងសម្តចពះន ចញពីការតាម
ត្តម
មព័ទ្ធរបស់
២ធ្នូ ឬ ៧ មករា ជាសាដរបស់ ស្អីគ ែជា
ះ គឺរណសិរសនះគន់ត
មដ
មជើងរបស់ទាហាន
យួន ដលមានចំនួន២០កងពល ជាង១២មុន ឺ នាក់ យួនអស់ទាំង
ះទ។ ទាហាន
ះ បានវាយលុក
ចូលបទសកម្ពុជាទទួលបានជ័យ
ជំនះលើរបបខ្មរកហម កាលពី ថ្ងទី៧ ខមករា ឆាំ១៩៧៩ កម រូបភាពមករំ
ះបជាជនខ្មរដល
តង់ចំណុចនះ ប
ក គង់ គាំ ចង់
ក់ថាវាមិនមនកើតចញ
ពី២ធ្នូ ហ៊ុន សន ជា សុីម ហង
សារព័ត៌មាន "មនសិការខ្មរ" បចាំថ្ង ទំព័រទី ០៣ Tel: 016 375 777 E-mail : sithik.dam@gmail.com ជាផះផង់។
ក គង់ គាំ បាន
បន្តទៀតថាបុព្វហតុសំខាន់របស់
បទសចិន ដលបង្កើតឲយមាន
តារបស់យួនចំ
មិនដកថយមិនពមចុះចាញ់ចិន
ស្នហាជាតិមានការពួយបារម្ភ
យួនឲយភ្លភ្ន ឺ កពះទាហាន
ពល
ហើយ ប៉ុន្តយួន
ត
ះទ។ដូច្នះ២ ធ្នូ និង ៧មករា
ឆាំ១៩៧៩ គឺជាពលដលយួន ឈានពានតួតតខ្មរ ហើយបើ គានសម្តចពះន
ត្តម សីហនុ
និងចលនាតស៊ូតីភាគី
ះទ គឺ
យួនក៏មិនដកចញពីកមបុជាដរ ពះ
កខាងលិច និងចិនបាន
ជួយគាំទសព្វបបយា៉ងដល់ចល នាតស៊ូតីភាគីរហូតបណ្ដញយួន ចញពីទឹកដខ្ម ី រតាមរយៈការបង្កើ
តឲយមានកិច្ចពមពៀងសន្តិភាព កុងបា៉រីស។
ទៀតថា បាន
ក គង់ គាំ បានរំលឹក
ះ
ក ហ៊ុន សន ធាប់
យរបូតមាត់ថា មុន
ដលគាត់ធ្វរណសិ ើ រសសង្គះជាតិ ជា
ធ្វកា ើ រជាមួយគា។ អាចប ថាវាជាសណារីយន ៉ូ
ក់បាន
បាយរបស់
យួនដលគរៀបចំឡើង
យ
បង្កើតឲយមាន ២ ធ្នូ និង៧ មករា
ហើយចិនក៏គមានសណារីយ៉ូ មួយផសងទៀត តាមរយៈបតិបត្តិ
ការភ្លើងឆះដី គឺចិនបានបើកការ វាយបហារលើយួន តាមពំដន ខាងជើងដើមបីសងសឹកចំ
ះ
យួនដលផ្តួលរំលរបប ំ ខ្មរកហម
ហើយភ្លើងសង្គមរវាងចិនយួន បានឆាបឆះស
ស
កាយ
សមបើមណាស់។
ក គង់ គាំ
បានលាតតដាងយា៉ងលម្អត ិ ពីលបិច
កលរបស់យួននិងភាពបឈមនឹង គះថាក់របស់បទសកម្ពុជាដើមបី
ទាក់ទាញអារម្មណ៍ឲយជនរួមឈាម ទូ
ភាក់រលឹកនិងចូលរួមជាមួយ
គណបកសសង្គះជាតិដើមបីរំ
ះ
សក ុ ទសយើងឲយរួចផុតពីការលប តបាក់របស់យួន។
ក គង់ គាំ ក៏បានពនយល់
មិនងាយឈ្នះទៀតក្នង ុ ការបណ្ដញ
ខ្លួន
តាមរយៈការធ្វើសង្គម
យួនឲយចាកចញពីដញខ្មរ ប៉ុន្ត
សមត្ថកិចអន្ត ្ច រជាតិបានដាក់សមាធ ឲយមានដំ
ះសយសន្តភាពមួ ិ យ
ថ្ងទី២៣ ខតុលា ឆាំ១៩៩១
មកដល់ពលនះបទស កម្ពុជា
រួចហើយ ទើបយួនគចាត់តាំងឲយ
យើងគះថាក់ហាក់ដូចជាលឿន
គណបកសសង្គះជាតិមិនមនធ្វើ
អត់ទាន់សា្គល់គា អត់ទាន់ជួបគា
ទ ទាល់តយួនដណ្ដើមជ័យជំនះ
យា៉ងខាំងពះកំពុងធ្វើឲយជាតិ
ជាចើនមិនសូវដឹងទៀតថា មន
ដលខ្មរទាំងក្នុងនិងកបទស
ទីណាទ គឺ
ះបទសកម្ពុជា
កាន់តជ ឡើងៗ ធ្វើឲយខ្មរ
ផងដរថា កិចប ្ច ឹងបងតស៊ូរបស់
ធាអីហ្នឹង ហង សំរិន និង
ជា សុីម មិនដឹង
ឡើយទប៉ុន្តលបិចនិងមហិច្ឆ
ក គង់ គាំ បានរំលឹក
ទន
បាយ
យកលលបិច ដល
យួនចូលដីខ្មររហូតដល់២០កង
ប
ច្ឆតា និងយុទ្ធសាស្តន របស់យួនសុទ្ធសាធ។
រពញ
មកដល់ពលនះមិនទាន់បញ្ចប់
បវត្តសា ិ សដល ្ត បជាពលរដ្ឋខ្មរ
ះទ គឺជាមហិ
តានិងយុទ្ធសាស្តរបស់យួនដល
បតិបត្តិការភ្លើងឆះដី គឺចិនចង់
សំរិន ដលអួតអាងថាពួកគ ជាបិតា៧មករា
តដាងរឿងរា៉វអាថ៌កំបាំងពីមហិច្ឆ
មានការតកអរយា៉ងខាំង។ ប៉ុន្ត កំពុងជួបវិបត្តិថ្មីមួយទៀត
យ
សារតការដឹកនាមិ ំ នតឹមតូវរបស់ ក ហ៊ុន សន
យសារត
កបធាន សម រងសុី ក៏ដូចជា
ឡើងដើមបីបុពហតុ ្វ អំណាចផាល់
ះទ គឺជាពលិកម្មនិងការ
តស៊ូដើមបីការពារផលប
ជន៍
ជាតិការពារទឹកដីការពារបជារាស្ត ខ្មរកីកទន់ខសោយពះអ្នកតំ
ណាងរាស្តរបស់គណបកស សម រងសុី មិនដលសម្ងំសុខក្នុងបន្ទប់ មា៉សុីនតជាក់
ះទ តងតចុះ
យផាល់ដល់ទីកន្លងដលមាន
ការវាយធ្វើបាបស្ត ការចាប់ឃុំខ្លួន យា៉ងអយុត្តិធម៌។
កគង់ គាំ បានប
ក់ទៀត
កុមអ្នកអំណាចបច្ចុបបន្ននះបាន
ថាបទសជាតិយើងបឈមនឹង
ភាពកុងបា៉រីស ហើយ
សព្វថ្ងនះកំពុងស្ថិត
បំភ្លច
លកិច្ចពមពៀង សន្តិ
ក គង់
គាំ ក៏បានថ្លងអំណរគុណចំ
ះ
កិច្ចបឹងបងរបស់ជនរួមឈាម ខ្មរ
កបទស ដលជានិច្ច
កាលនាគា ំ តស៊ូ ដើមបីរំ
ះបទស
កម្ពុជាឲយរួចផុតពីការដឹកនាំមិន
តឹមតូវតាមរយៈការរួមកមាំង ជាមួយ
កបធាន សម រងសុី។
ក គង់ គាំ បានលាត
គះថាក់កាន់តជឡើងៗ ដល មាត់ជះ
មហន្តរាយដូចដលខ្មរស្នហាជាតិ មួយចំនួនបានតងបទចមៀងដ៏ សងះស
ចលើកឡើងពីការ
បាត់បង់ទឹកដីខាងលិចការបាត់បង់ ទឹកដី
ខាងកើត ហើយទឹកដីខ្មរ
ជ
យមហិច្ឆតានិងលបិចកល
ភាគកណា្ដលក៏កំពង ុ លិចលង់យា៉ង របស់យួន៕
សារព័ត៌មាន "មនសិការខ្មរ" បចាំថ្ង ទំព័រទី ០៤ Tel: 016 375 777 E-mail : sithik.dam@gmail.com ខ្មរហើយគប់ៗគាមានកាតព្វកិច្ច
ទាង ំ ជនជាតិភាគតិចដលកំពង ុ រស់
វាសនាបទសជាតិ ដូច្នះបងប្អូន
ពីមហិច្ឆតាវាតទីទឹកដីរបស់យួន
ទៀតដលមិនទាន់ភាក់រលឹក គិត
គប់ទិសទីរាប់
លើទឹកដីខ្មរឲយបានយល់ចបោស់
ទន្ទឹមពលដលអ្នកកាន់អំណាច
សុកខ្មរ មិនសូវគិតគូរឬគាន
លជំហរចបោស់លាស់បឆាំងត
ទល់ជាមួយយួនគសង្កតឃើញរដ្ឋ
អំណាចកុងហាណូយសបបោយរីក
ះ
ត ដើមបីសមច
គ
តវូ ចូលរួមធ្វចលនា ើ ឲយពលរដ្ឋដទ គូរអំពប ី
ទឹកដីខ្មរ គឺជាដើមហតុសំខាន់
ជនជាតិយួនមួយកុម បានមកសុំ
ដលយួនកំពុងអនុវត្តន៍សព្វថ្ង
ែលយើងមានកមាង ំ ទន់ខសោយយើង
ចូល
ពីការបាត់ទឹកដីដូចដលបទស
យូរៗ
ដនជាមួយបទសកបរខាង គន់
ទឹកដីយើងសិនចុះគង់តថ្ងណា
អ្នកបជាធិបតយយ នឹងឈ្នះ
តមកពីទំព័រទី១ "ក"
រួមឈាមខ្មរ
ការចូលរួមពីអ្នកស្នហាជាតិនិង
បទសជាតិឲយបានទាន់
ពល
ត
ដឹកនាំរដាភិបាលថ្មី ដល
ះគណបកសសង្គះជាតិ
តូវអនុវត្តន៍តាម
លន
បាយ
សមបូរសបបោយ។
បវត្តសា ិ សចារទុ ្ត កអំពកា ី របណ្ដត
ឲយមានជីវភាពធូរធាររស់ក្នុងភាព
កបធាន សម រងសុី ក៏
ជាតិឲយរួចផុតពីគះថាក់។
ធម៌រុងរឿង និងមានកិតយោនុភាព
នបទសចមបោ៉ដលធាប់មានវបប លើឆាកអន្តរជាតិដលតូវយួន
រាយយា៉ងខាំងក្នុងការអនុវត្តយុុទ្ធ
បន្តទៀតថា ការភាក់រលឹក និង
លលបតបាក់ទាំងសុង ហើយ
ដនលបតបាក់បទសកបរខាង
លាននាក់ ដលកំពុងស៊ទ ូ រំ ស់ក្នង ុ
ចមបោ៉បនសល់ទុកតវិមានបវត្តិ
សាស្តវៀតទៀន ដើមបីពងីកពំ តាមតពួកគអាចធ្វើ
បាន។
កបធាន សម រងសុី បាន
ថ្លងមកកាន់ជនរួមឈាមខ្មរអំពី ការរួមកមាំងគាដើមបីរំ
ះបទស
ជាតិឲយរួចផុតពីការដឹកនាមិ ំ នតឹម តូវរបស់
ក ហ៊ុន សន ពះ
រយៈពលជិត ៣០ឆាំ មកហើយ
ដលរាសខ្ម ្ត រតវូ រស់ក្នង ុ ទុកវទនា ្ខ ភាពកក ី រហមរហាម ហើយមាន តការភាក់រលឹករបស់បជារាស្ត
ខ្មរ ដើមបីរីបមះពីការដឹកនាំមិន តឹមតូវនះទ េទើបអាចជួយឲយ អនាគតកូន បានរំ
របស់យើងអាចតូវ
ះចញពីទក ុ ្ខ
បធាន សម រងសុី បានប
ក។
ក
ក់ទៀត
ថាបជាពលរដ្ឋខ្មរទាំងជនជាតិ ឥសាមឬជនជាតិភាគតិចដទទៀត
តូវបានចាត់ទុកជាបជាពលរដ្ឋ
តមកពីទំព័រទី១ "ច"
ក្នុងការបមូលលុយយក
ធ្វើ
មានធ្វើបានផាល់ខ្លួនពីការលួច
បើកចករបៀងឲយមានការហូរ ចូលទំនិញខុសចបោប់ និងការលួច ឆ្លងដន
យបថុយបថានរបស់
បជារាសក ្ត ក ី តូវអាជាធរសៀម
សមកឈឺចាប់របស់រាសខ្ម ្ត ររាប់ អំពើជិះជាន់សង្កត់សង្កិនការវាយ
ធ្វើបាបនិងភាពអយុត្តិធម៌សង្គម កំពង ុ កាយជាចរន្តបវត្តសាស ិ មួ ្ត យ
ជួយឲយគណបកសសង្គះជាតិមាន អំ
យផលល្អទទួលបានការគាំ
ទចើនឡើងៗពីរាស្តខ្មរ ហើយ ក្នុងការ
ះ
តនាឆាំ ២០១៣
ខាងមុខនះ បជាពលរដ្ឋជាចន ើ ដលកំពុងបវបវាឲយរួចផុតពីការ
ដឹកនាមិ ំ នតឹមតូវបានសមចចិត្ត ធ្វើការ
ះ
តគាំទគណបកស
សង្គះជាតិដើមបីឲយមានការផាស់ ប្តូរតាមរយៈការ ខាងមុខនះ។ រងសុី បានប ការ
ះ
ះ
តនាពល
កបធាន សម
ក់ទៀតថា កយ
តនាថ្ងទី២៨ ខកក្កដា
ឆាំ២០១៣គណបកសសង្គះជាតិ ដលមាន សុភាព
កជាបធាននឹងមាន
ះទ ក៏ពះតពួកគ
ចះផ្តល់ផលប
ជន៍ឬចក
រំលកលាភសកា្ករៈឲយ
មន្តី
និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ។ អ
ក
ប៊ុនរិទ្ធ ជាបធាននគរបាល
បវសន៍បចាច ំ កអន្តរជាតិ
យប៉តដលមានតួនាទីសំខាន់
ចាប់បញ្ចូនមកសុកវិញរាប់មុឺន
ជាងគក្នុងការទប់សា្កត់ធ្វចំ ើ ណាក
ទប់សា្កត់ការលួចឆ្លងដនខុសចបោប់
ប៊ុនរិទ្ធ មិនបានយកចិត្តទុក
រាប់សននាក់ក្នុងមួយខៗ។ដើមបី ឲយមានបសិទ្ធភាព
ះ
ក
នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន តូវត
ស្វងរកមូលហតុពិតបកដដល ជាប្ញសគល់នប
តាមរយៈការ
ដកបញឈរជើងកុមមន្តីពាក់ព័ន្ធ
ហើយនាំកុមឈ្មួញជាមខយល់ នាំមនុសសឆ្លងដនខុសចបោប់ ផ្តនា
ស។
សចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មាន
ពីខត្តបនា យមានជ័យបានឲយ ដឹងថាការលួចឆ្លងដនខុសចបោប់ តបន្តកើតមាន
តាមចក
របៀងដលសមត្ថកិច្ច ប
តាម
្ដយពំដនកំពុងតសុខ
ស ុក
យខុសចបោប់ប៉ុន្ត
ដាក់ពីប
នះទបរជាសុខ
សួលឲយមខយល់នាំមនុសសឆ្លង ដនខុសចបោប់ធ្វើសកម្មភាពយា៉
ះ
ម ឈូ និង ធឿន
កហ៊ុន សន ឲយមាន
បសិទ្ធភាព
ះទ។
យសារ
តការលួចឆ្លងដនខុសចបោប់គឺជា ឱកាសដកុមមន្តី និងសមត្ថកិច្ច
ពាក់ព័នសបបោ ្ធ យបមូលលុយយក ប
ចក
របស់
៉ផាល់ខ្លួនធ្វឲយ ើ បទ
ក ហ៊ុន សន គាន
តម្លសមប់អនុវត្តន៍ដលទាមទារ ឲយផ្នកពាក់ព័ន្ធជាពិសសអង្គភាព
បឆាំងអំពើពុករលួយ ពិនិតយ មើលចំណាត់ការមិនបកតីរបស់ មន្តមួ ី យចំនួនដលកំពុងឃុបឃិត
ឲយកុមឈ្មួញរកសុីនាំមនុសសឆ្លង ដនខុសចបោប់
ដាក់ពន ិ យ ័ ឬផ្តនា
សឲយបានទាន់ពលវលា។
សចក្តីរាយការណ៍បានឲយ
ដឹងទៀតថា មខយល់នាមនុ ំ សសឆ្លង ដនខុសចបោប់តាមចករបៀង តំបន់
យប៉ត គឺ
ឈូ និងបពន្ធ
ះ
ម
ះ ធឿន សុភាព
ះ ធឿន
ទន្លសាប
បឹងបួ សមុទ ការផ្តល់ដីសមបទាន សដ្ឋកិច្ចឲយ
កុមហ៊ុនយួន ជា
ចើនសនហិកតា ហើយជនជាតិ យួនដលកំពុងរស់
ខុសចបោប់
ក្នុងបទសកម្ពុជាមានចំនួន
ចាំយា៉ងចបោស់ពីភាពទន់ខសោយ
បជារាស្តខ្មរជាចបោស់ទឹកដី
ដលនាំឲយយួនមានឱកាសលប
អស់ទាំង
ះមានបុព្វសិទ្ធិធំជាង
ទៀត។ ការពួយបារម្ភរបស់ខ្មរ
តបាក់បទសចមបោ៉ រហូតដល់
ស្នហាជាតិពយុ ី ទសាស ្ធ វៀត ្ត ទៀន
រំលឹកដល់របៀបដឹកនាមិ ំ នតឹមតូវ
កាន់ដីសណ្ដទន្លកហមបកប
សព្វថ្ងនះ។
ក សម រងសុី បាន
នាពលបច្ចុបបន្ននះ
យប
ក់
របស់យួនក្នុងការពងីកទឹកដី
ហើយតាមរយៈលំហូរចូលនជន
មិញបានរៀបចំជាយុទសាស ្ធ ទំ ្ត នប ើ ដំណើរ
ះ
ទិសខាងលិច។
បើតាមកម ុ អ្នកសវជវផ្នក
ជាតិយួនដូចទឹកបាក់ទំនប់រួមទាំង
បវត្តិសាស្តបានឲយដឹងថាការវាត
ជាមួយរដ្ឋអំណាចកុងហាណូយ
បញ្ចូលជនជាតិរបស់ពួកគឲយ
ភាពកំសាកមិនហា៊នបឆាំងតទល់
ដលតងតលួចរំកិលពដន ំ ចូល ារធ្វើក្នុងសុកបាននាំគា ចាញ់ ធ្វើ
កមខយល់ថានាំ
រកការងារ
យសារជន
ជាតិរបស់ពួកគរស់
ពាសពញ
ទឹកដីកម្ពុជាកមគួបផសំជាមួយ
រដ្ឋការមួយចំនួនមានឈាមជ័រជា យួនសប់តយួនបានសុំឲយអា
ណានិគមបារាំងកាត់ទឹកដីកម្ពុជា
ក មបគល់ឲយយួនគប់គង ប៉ុន្តទឹកចិត្តស្នហាជាតិរបស់វីរ
ជនខ្មរកម្ពុជាកមបាននាឲយមា ំ ន ការរីបមះបឆាំងតទល់ជាមួយ យួន មិនចុះញ៉ម
ះទបើ
ទីទឹកដីរបស់យួន ធ្វើតាមរយៈការ រស់
បទសកបរខាង ដូចដល
យួនធាប់បានធ្វក្ន ើ ង ុ ការលបតបាក់ ទឹកដីកម្ពុជាកម ដលកាល
សុកសៀមដលទទួលបាន
ះ
យ។
និយាយដល់ការវាតទីទឹកដី
ទសចមបោ៉ និងទឹកដីកម្ពុជាកម យា៉ងខាំងចំ
ះលំហូរចូលនជន
លួចរំកិលប
្គលពំដនចូលទឹក
ជាតិយួនដូចទឹកបាក់ទំនប់ និងការ
ដីខ្មរ មិនតូវបានកុមអ្នកកាន់
អំណាចឈឺឆាល ឬហា៊នបឆាំង
តទល់ជាមួយយួន ដលរូបភាព បបនះបសិនបើបន្តកើតមាន ទៀត
ះ ចបោស់ណាស់ដលថា
កាយ
ជាទឹកដីកម្ពុជាកមថ្មី
ទឹកដីខ្មរនាពលបច្ចុបបន្ននះ នឹង មួយទៀត។ យុទសា ្ធ សវៀតទៀន ្ត
ម ឈូ និង ធឿន សុភាព ក្នុង នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន ដលមានមហិច្ឆតាគប់គងអំណាចឱយបាន មា ក់ៗ មិនតិចជាង ២៣០០- យូរអង្វងកំពុងទទួលរងនូវការរិះគន់ជុំទិសពះអីបើ ក សម រងសុី ះទ ហើយពល
ខ្លះរកមិនបានការងារ ធ្វើថមទាំង តូវអាជាធរសៀមចាប់ឃុឃា ំ ំងធ្វើ
ទារុណកម្មយា៉ងអយុត្តិធម៌បំផុត។ បជាពលរដ្ឋខ្មរមិនចង់ធ្វើ
យបថុយបថាន
ះទ ប៉ុន្ត
យសារតមានការ
ះ
ម ឈូ និង ធឿន សុភាព ពួកគ
ះ
តឆា២០១៣ ំ ខាងមុខទ
អន្តរជាតិមិនទទួលសា្គល់លទ្ធផលនការ អ្នកតាមដានសានការណ៍ន
បាយ
ះ
ត
ះ សហគមន៍
ះឡើយ។
ក្នុងបទសកម្ពុជា បាន
រំលឹកឡើងវិញថា សភាអឺរ៉ុប និងសហភាពអន្តរសភា ធាប់បានជំរុញឱយ រដាភិបាលដឹកនាំ ដើមបីបើកចកឱយ
បទសកម្ពុជាវិញ
យនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន បន្ទន់ឥរិយាបថ
កសម រងសុី មដឹកនាគណបកសប ំ ឆាំងវិលមកកាន់
យឥតលក្ខខណ។ ក៏ប៉ុន្តនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន
សន និងកុមមដឹកនាគណបកស ំ បជាជនមិនអនុវត្តន៍តាមអនុសាសន៍ របស់សភាអឺរ៉ុប និងសហភាពអន្តរសភា
ះទ
យពយោយាមទមាក់ការ
សដៀងគានះផងដរសម្តច ត្តម សីហនុ
ដទសូមបីតមួយចំអាម ក៏គបន្ត
គូរតប
ទឹកដីនិងប
អាចរំកល ិ ពដន ំ ឈានពានបទស
ធ្វើចើនជំនាន់រហូតដល់សមច
ផនការរបស់ពួកគក្នុងការពងីក ទឹកដី ពះយួនមានមហិច្ឆតាធំ ណាស់មិនតឹមតចង់លបតបាក់ ទឹកដីខ្មរសៀម និងឡាវប៉ុ
្ណះទ
គឺយួនមានគមងគប់គងតំបន់ អាសា៊នទាំងមូលផងដរ។
កបធាន សម រងសុី បាន
ហា៊នធ្វើសកម្មភាពបឆាំងតទល់ របស់ពះបាទអង្គឌួង
ពលដល
ពះអង្គទង់បឈួនខាំងក្នុងពល
ក្នុងមួយពះជន្មរបស់ពះអង្គគិត ជាតិ ប
ជារាស្តខ្មរ ដូចដលពះអង្គធាប់
បានបប ើ ស់មធយោបាយអហិងសោ ក្នុងការទាមទារទឹកដីដលបរទស ជិតខាងបានរំ
ភបំពានបកប
ហាវីរកសត ន
ត្តម សីហនុ មិន
យ
គជ័យ គឺសម្តចពះម
ដលចុះញ៉មចំ ខាង
ះបរទសកបរ
ះទបើ
ះបីជាកម្ពុជាជា
បទសតូចតាច ក៏ពះអង្គធាប់
ហា៊នតទល់ជាមួយមហាអំណាច ធំៗដលបំពានលើផលប
ជន៍
របស់បទសកម្ពុជាផងដរ។
កបធាន សម រងសុី កំពុង
វិលតឡប់ពីសមរភូមចបោ ិ ំងជាមួយ
អនុវត្តន៍យា៉ងតឹមតូវតាមពះរាជ
កាល
ជាធ្វើតាមសកម្មភាពន
យួន
ដនដីកម្ពុជាកមដល ះពះបាទអង្គឌួងបានផ្ត
ផាដល់ ំ បជារាសខ្ម ្ត រជំនាន់កយ
ឲយមានភាពកាហានមិនចុះញ៉មឬ
មិនឱនកបោលជាមួយបរទសដល ចង់បំពានលបតបាក់ទឹកដីខ្មរ
ពះពូជខ្មរជាអ្នកចមបោំង។ ពះ
បាទអង្គឌួងក៏បានមានពះរាជបន្ទល ូ ទៀតថា ចំ
ះទឹកដីដលបទស
ជិតខាងមានអំណាចខាងសដ្ឋកិច្ច និង
ធាកំពុងគប់គងយើង
តរកសោ
លជំហរទាមទារតវា៉យក
មកធ្វជា ើ របស់ខ្មរវិញប៉ុន្តពលដ
បណា្ដំរបស់ពះបាទអង្គឌួង ក៏ដូច បាយ
របស់សម្តចពះមហាវីរកសតក្នុង កិចកា ្ច រពារបូរណភាពទឹកដីហាន ៊ ធ្វើ
សកម្មភាពបឆាំងតទល់ជាមួយអំ
ពើឈានពានរបស់បទសជិតខាង មិនដលចុះញ៉មម្តងណាឡើយ។
ដូច្នះដើមបីការពារទឹកដីកុំឲយរអិល ចូលក្នុងកញាំដយួន ដូចបទស
ចមបោ៉ ឬកម្ពុជាកមរាស្តខ្មរតូវ ភាក់រលឹកនាំគា
ះ
បញ្ចប់អំណាច
តដើមបី
ក ហ៊ុន សន
ក្នុងឆាំ២០១៣ ខាងមុខនះ៕
បជាធិបតយយ អំពើពុករលួយរាលដាលយា៉ងពញបន្ទុក និងបព័ន្ធ
តុលាការមិនឯករាជយជាដើម។ ការដឹកនាំមិនតឹមតូវរបស់រដាភិបាល ក ហ៊ុន សន បាននាំឱយមានការបំផាញធនធានធម្មជាតិស្ទើររលត់
រលាយ ជនអ
បវសន៍ខុសចបោប់ហូរចូលសុកខ្មរយា៉ងអនាធិបតយយ
ហើយកម្ពុជាជំពាក់បំណុលបរទសកាន់តចើន
ពលដលបជា
ពលរដ្ឋបមាណ ៤០ភាគរយបន្តរស់កមបនាត់នភាពកីក រីឯ
គមាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកកស្ថិតក្នុងសានភាពគួរឱយពួយបារម្ភ។ រដាភិបាលដឹកនាំ
យនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន បច្ចុបបន្នពុំមាន
សមត្ថភាពគប់គន់ក្នុងការបមូលថវិកាដើមបីយកមកកសាងជាតិទ
គឺរំពឹងតលើជំនួយ និងបក់កម្ចពី ី បរទសយកមកបំពញសចក្តីតូវការ
របស់ខ្លួន ហើយបំណុលបរទសជាចើនពាន់លានដុលារកំពុងកាយជា អមកយា៉ងធ្ងន់ធ្ងរសមប់កូន គវិញ
ខ្មរជំនាន់កយ ទទួលបន្ទុកសង
យពុំបានឃើញសមិទ្ធផលពីបក់កម្ចីទាល់ត
ះ។
កុមមដឹកនាំគណបកសបជាជន ជាពិសសនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន
សន បានដឹងខ្លួនជាមុនថា បើមានការបកួតបជង
យស្មើភាព
សុភាព បមូលពលករខ្មរឲយចូល
ប
រារាំងកុំឱយ
មានការអូសទាញពលករខ្មរ ឲយ
បំផុតក្នុងការបមូលលុយពីពលករ បធានគណបកសសង្គះបានធ្វើឱយកុមអ្នកកាន់អំណាចក្នុងបទស ដលលួចឆ្លងដនខុសចបោប់ ក្នុង កម្ពុជាពួយបារម្ភយា៉ងខាំងអំពីការបកួតបជងផាច់ព័តក្នុងការ
អនុសាសន៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិ និងអង្គការសហបជាជាតិ ដល
កម្ម
ទទួលខុសតវូ ធំជាងគក្នង ុ ការឃុប
ទងឲយ
ះ
ម ឈូ និង ធឿន
ធ្វកា ើ រក្នុងទឹកដីសៀមតាមចក ះក៏
លក់កមាំងពល
សុកសៀម
យ
ះ
ម ឈូ និងធឿន សុភាព អួត
អាងថាជួយរកការងារឲយធ្វើ។ ការ នាពលករ ំ ឆ្លងដនតាមចករបៀង ខុសចបោប់គឺ
ះ
ម ឈូ និង
ធឿន សុភាព បានយកលុយថ្លផ្លូវ
ក្នុងមាក់បមាណពី ២០០-៥០០ បាត គឺបក់នះតូវ
ះ
ឈូ និងធឿន សុភាព យក
ម
បង់ឲយសមត្ថកិច្ចនគរបាលអ បវសន៍របស់
ក
ប៊ុនរិទ្ធ
ហើយក្នុងមួយថ្ងៗមានពលករ លួចឆ្លងដនខុសចបោប់ ចាញ់
យសារ
កកុមមខយល់មានចំនួន
រាប់រយនាក់។
ះ
ម ឈូ
និង ធឿន សុភាព បានគាបជំរិត បង្ខំឲយពលករបង់បក់ក្នុងមាក់
បមាណ ២០០០-២៥០០បាត ផងដរគឺជាកមនាព ំ លករឆ្លងដន រកការងារធ្វើលើទឹកដីសៀម
ះជារកការងារធ្វមិ ើ នបាន ឬតូវ
ញ្ជូនមកសុកកំណើតវិញក៏តូវត ះ
ម
ឈូ និង ធឿន សុភាព ផងដរ។
ពលករខ្មរជាចើនដលគានការង
កកុមមខយល់អស់
មិនអាចចូលរួមក្នុងការ
យកមកកាន់កាប់វិញជាមិនខាន។ ពះមហាវីរកសតន
ជាមួយយួនសបតាមពះរាជបណា្ដំ
មុខក៏
មួយយើងមានកមាំងអាចដណ្ដើម
និយាយបានថា មដឹកនាំមាក់បើ
ចាប់ដាក់គក ុ ងងឹតឬសមាប់មិនរីស
មដឹកនាំគណបកសបជាជនដលជាគណបកសកាន់អំណាចបានបើ កបី ដីស ឬចងការបក់ដើមបី បស់មធយោបាយសព្វបបយា៉ងដើមបីរារាំងមិនឱយ ក សម រងសុី យកមកបង់ឲយមខយល់ ះ អាចចូលរួម ក្នុងការ ះ តជាតិ ឆាំ២០១៣ខាងមុខ។ ទង្វើរបស់
២៨០០ បាត
ពួកគតាមឱកាសដលមានគឺអាច
យកចិត្តទុកដាក់ការពារទឹកដី និង
តមកពីទំព័រទី១ "ស"
បក់ខចើន ក៏សុខចិត្តលក់
អាចរំកិលដើមបីពងីកទឹកដីរបស់
ះបី
ជារដ្ឋអំណាចយួនធ្វទុ ើ កបុ ្ខ កម្នញ
គកំពុងតសម្តងនូវក្តព ី ួយបារម្ភ
ថ្មីមួយទៀតដលគសា្គល់ ថាជា
ះទ
អំណាចកាន់តខាំង
យជីវជាតិ ហើយតាមរយៈយុទ្ធ
ហូរចូលបទសកម្ពុជាមកតាំងទី យា៉ងអនាធិបតយយ
ពលយួនមាន
របស់យួន ក្នុងការលបតបាក់ប
សាស្តនះ គសង្កតឃើញហូជី
លំ
ដល់ថាក់ជាតិ។
ះ
ថារដាភិបាលកម្ពជា ុ មិនបានយកចិត្ត
ទុកដាក់ទប់សា្កត់ជនជាតិយួនដល
រដ្ឋបាលតាំងពីថាក់មូលដានរហូត
្ដះអាសន្នដលយួន
សិបនាក់មកហើយ គមិនដល ទង្វើរឹងរូសរបស់នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន និងកុមមដឹកនាំគណ ឃើញអាជាធរនិងសមត្ថកិច្ចពាក់ បកសកាន់អំណាចតូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិមើលឃើញថាជាយុទ្ធ
បង់បក់ឲយមខយល់
ម ឈូ និង
តបើកដឲយជន
ជាតិយួនចូលចាប់តី
ដីគឺយួនបានជៀតចូលក្នុងបព័ន្ធ
តជារឿងប
ពលកម្មជាជនខ្មរ តងតទាក់
របស់មន្តីនិងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ះ
បាយការអនុ
ចើនជាងខ្មរកមជាមាស់ទឹក
ស៊ូទំអត់ធ្មត់ឲយពួកគកាន់កាប់
ពលដលសៀមតូវការកមាំង
អាជាធរសៀមចាប់ឃុំឃាំង ឬប
ហើយគាននរណាហា៊នប៉ះពាល់
្ដយឲយយួនចូលមកលប
តបាក់ទឹកដីខ្មរតាមគប់មធយោ
ជនជាតិយួនមានចំនួន
នះគឺពួកគចាត់ទុកដាក់ពំ្របទល់
ក៏បានចាញ់
ជាមួយឈ្មួញសៀមមួយចំនួន
គឺមខយល់ទាំង២នាក់ប្តីបពន្ធនះ បានកា យជាមិត្តភក្តិដ៏ជិតស្និទ្ធ
ប
សាក់អាស័យលើទឹកដីខ្មរ ហើយ
សុភាព មានទំនាក់ទំនងជិតដិត
លួចឆ្លងដន
របស់
ក ហ៊ុន សន តូវបាន
ចើនឡើងៗ ដលជនជាតិយួន
គឺជនជាតិចមបោ៉គប់ៗរូបបានចង
អូសទាញតាមរយៈមខយល់
បវសន៍។
របស់
ចរណ៍នភាគខាងជើងបទសយួន
បាលអ
ស្ថិតកមការគប់គងរបស់នគរ
គឺមន្តីអស់ទាំង
ចិតទុ ្ត កដាក់អនុវត្តន៍តាមបទប
សាស្តមួយដលជាតំបន់ទស
ចំណាកសុក
របៀងខុសចបោប់ ដលក្នុង
ះមិនបានយក
រហូតមកដល់ពលនះជនជាតិ
ងរលូនល្អតាមចករបៀងដល
សួលឃុបឃិតជាមួយកុមឈ្មួញ
ឲយមានការលួចឆ្លងដនខុសចបោប់
ក
កបធាន សម រងសុី រំលឹក
ទៀតថា ការដឹកនាំមិនតឹមតូវ
បានរំលឹកដល់ការបាត់បង់ទឹកដី
កបធាន សម រងសុី បាន
ចមបោ៉ធាប់ជួយបទះរួចហើយ។
សំខាន់ៗដើមបីជួយបជាពលរដ្ឋ
ពលវលាពះមានតបងប្អូនទ
ដលអាចជួយសចសង់បទស
បំផុតដលគប់ៗគាពួយបារម្ភ
បក់និងខាតបង់ពលវលារាប់
ទទួលខុសតូវ
លើបព័ន្ធ តុលាការដលជាឧបករណ៍របស់ខ្លួន។
ក សម រងសុី ចញពីខាងន បាយ ពលដល ះសយ សាស្តចង់ផាត់ នះម្តងណាឡើយ។ គប់ គមើលឃើញថា គណបកសបឆាំងទទួលបាននូវការគាំទពីបជាពលរដ្ឋ កសម រងសុី កាយ ជា សា ប័នជំនាញកំពុងសុខសួល កាន់តចើន។ ឥឡូវនះ ពលដល ព័នយក ្ធ ចិតទុ ្ត កដាក់ជយ ួ
ះ
ក
ឃិតឲយមខយល់
ប៊ុនរិទ្ធ ជាអ្នក ះ
ះ
តជាតិ អាណត្តិទី៥ ឆាំ២០១៣ ខាងមុខ។
មន្តអង្គ ី ការករដាភិបាលដលឃាំមើលការ
ះ
តក្នុងបទស
ម ឈូ កម្ពុជា បានរិះគន់ថាការដលគណៈកមាធិការជាតិរៀបចំការ
ះ
ត
និងធឿន សុភាព នាំមនុសសឆ្លង (គ.ជ.ប) ដលមាន ក អុឹម សួស្តី ជាបធាន សមចលុប ះ ដនតាមចករបៀងដលគប់គង ក សម រងសុី ចញពីបញ្ជី ះអ្នក ះ ត គឺធ្វើឡើងក្នុងហតុ យនគរបាលអ បវសន៍។ ផលន បាយយា៉ងចបោស់កឡត។ យហតុថា ះជន ជាតិ នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន យួនរាប់រយនាក់ដលតំណាងគណបកសសមរងសុី ប្តឹងទាមទារឱយ គ.ជ អាចមើលឃើញពីប្ញសគល់ ពិត .ប លុបចញពីបញ្ជី ះអ្នក ះ តបរជា គ.ជ.ប មិនពមលុប ប កដដលនាំឲយមានការធ្វើ ហើយ លុប ះ ក សម រងសុី បធានគណបកសសង្គះជាតិ ចំណាកសុក
យខុសចបោប់ ដលមជឈដានជាតិ និងអន្តរជាតិបានសា្គល់យា៉ងចបោស់ វិញ។ លើស របស់រាស្តខ្មរកីក ហើយវិធី នះ ទៀតការដលកុមបឹកសោធម្មនុញ្ញរកសោទុកសចក្តីសមចរបស់ សាស្តដលអាចលុបបំបាត់ប គ.ជ.ប ក្នង ុ ការលុប ះ ក សម រងសុី ចញពីបញ្ជី ះអ្នក ះ ត នះបានមានតការបង្កើតគណៈ គឺជាភស្តុតាងបងាញថាទាំង គ.ជ.ប ដលមាន ក អុឹម សួស្តី ជា កម្មការចមុះមួយឲយតួតពិនិតយ បធានទាំងកុមបឹកសោធម្មនុញ្ញដលមាន ក ឯក សំអុល ជាបធាន សកម្មភាពជាក់ស្តងនិងធ្វើអធិការ គឺជាឧបករណ៍សមប់បមើផលប ជន៍គណបកសកាន់អំណាច កិច្ចការងាររបស់កុមមន្តីនគរ ដូចគាហើយពួកគកំពុងធ្វើអ្វីៗសព្វបបយា៉ងដើមបីរារាំងមិនឱយ ក បាលអ បវសន៍បចាំចក សម រងសុី ចូលរួម ះ ត ឆាំ២០១៣ខាងមុខ។ ៉យប៉ត។ ជាពិសស កហ៊ុន បើ ះបី ក សម រងសុី មិនទាន់អាចវិលតឡប់ចូលសុកវិញ សន មិនគួរមើលរំលងពី ះ បានយា៉ងណាក៏ យ ក៏គណបកសសង្គះជាតិកំពុងទទួលបាននូវ ម ឈូ និង ធឿន សុភាព ដល ជាមខយល់រកសុនា ី មនុ ំ សសឆ្លងដន ការគាំទពីបជាពលរដ្ឋខ្មរ ទាំងក្នុងនិងកបទស ពះបជាពលរដ្ឋ តាមចករបៀងខុសចបោប់បចាំ មានជំនឿថាមានតគណបកសសង្គះជាតិមួយគត់ដលអាចសង្គះ អាណាចក ៉យប៉ត ះទ បទសជាតិ ចញពីកណា្ដប់ដគណបកសបជាជនរបស់នាយករដ្ឋមន្តី
ពះមខយល់ទាំង២នាក់នះ គឺ ហ៊ុន សន ។ បជាពលរដ្ឋខ្មរទូ បានដឹងយា៉ងចបោស់អំពីការដឹកនាំ ក ហ៊ុន សន ដលនាំឱយមានវិបត្តិ ជាដើមហតុនាំឲយពលករខ្មរតូវ មិនតឹមតូវរបស់រដាភិបាល
ភសិទ្ធិមនុសស រងគះថាក់តាមរយៈការលួចឆ្លង កើតឡើងយា៉ងពញបន្ទុកដូចជាប ជ ះដីធ្លី អំពរំើ ការបណ្ដញបជាពលរដ្ឋចញពីដីធ្លីលំ ដា ន ការធា ក់ចុះលទ្ធិ ដន យបថុយបថាន៕
សបតាម
លការណ៍លទ្ធិបជាធិបតយយ សរីពហុបកសគឺគណបកស
បជាជនមិនអាចយកឈ្នះលើគណបកសសង្គះជាតិរបស់ រងសុី បានឡើយ។ ហតុនះហើយ ទើបរដាភិបាល បើគប់លបិចកលដើមបីរារាំង
ក សម
ក ហ៊ុន សន
ក សម រងសុី មិនឱយចូលសុក និង
ក សម រងសុី អាចចូលរួមក្នុងការ
ះ
តជាតិឆា២០១៣ ំ
ខាងមុខ។ ជាក់ស្តងរដាភិបាល
ក ហ៊ុន សន មិនអនុវត្តន៍តាម
ជំរុញឱយមានការកទមង់បព័ន្ធ
ះ
ត និងផាស់ប្តូរសមាសភាព
ថាក់ដឹកនាំគណៈកមាធិការជាតិរៀបចំការ
ះ
ត
ះទ។ នាយក
រដ្ឋមន្តី ហ៊ន ុ សន និងមន្តជា ី ន់ខស់ ្ព នរដាភិបាលកម្ពុជាបាន យា៉ងគឃ្លើនថា
អន្តរជាតិចាត់ទុក ពុំមាន
ទបកាន់
ក សម រងសុី គឺជាទណិតក្នុងខណៈដលសហគមន៍ កសម រងសុី ជាតំណាងរាស្តសបចបោប់ ហើយ
សដូចដលតុលាការក្នុងបទសកម្ពុជា
បំពាននិងអយុត្តិធម៌
ទបកាន់ទាំង
ះទ ។
សរុបសចក្តីមកគណបកសសង្គះជាតិ ដលមាន
រងសុី ជាបធានកំពុងតកាយ
ក សម
ជាគូបជងដ៏ខាំងកាដើមបីបញ្ចប់
អំណាចគណបកសបជាជនរបស់នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន តាមរយៈ ការ
ះ
តជាតិថ្ងទី២៨ ខកក្កដា ឆាំ២០១៣ ខាងមុខ។ បើ
ក សម រងសុី មិនទាន់អាចចូលសុកបានយា៉ងណាក៏
បជាពលរដ្ឋខ្មរទូទាំងបទសមានការជឿជាក់លើ
លន
ះបី
យ ក៏ បាយ
សំខាន់ៗរបស់គណបកសសង្គះជាតិដលយកចិត្តទុកដាក់លើការ ះសយប
ជាតិសំខាន់ៗ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់
របស់
បជាពលរដ្ឋឱយបានបសើរជាងមុន។ ដូច្នះអង្គការសហបជាជាតិ សហគមន៍អន្តរជាតិ និងសហភាពអឺរ៉ុប តូវតាមដានឱយបានដិតដល់ ចំ
ះដំណើរការ
ះ
ដើមបីឱយលទ្ធផលនការ ទូទាំងបទស។ ក្នុង
តជាតិអាណត្តិទី៥ ឆាំ២០១៣ខាងមុខ
ះ
ត
ះសបតាមឆន្ទៈបជាពលរដ្ឋខ្មរ
ះវត្តមានរបស់
ក សម រងសុី ក្នុងបទស
កម្ពុជានាពលឆាប់ៗខាងមុខក៏ដូចជាការកទមង់បព័ន្ធ
ះ
ត
និងការផាស់ប្តូរសមាសភាពថាក់ដឹកនាំគណៈកមាធិការជាតិរៀបចំ ការ
ះ
តគឺជាកតាដ៏សំខាន់បំផុតដើមបីឱយមានការបកួតបជង
យស្មើភាព រវាងគណបកសបជាជនកម្ពុជា និងគណបកស សង្គះ
ជាតិ
ឆាំ២០១៣ខាងមុខ។ មានន័យថាការ
និងយុត្តិធម៌គឺជាប ជាការរស់
ះ
ត
យសរី
សំខាន់ណាស់ដើមបីអនាគតបទសជាតិ ក៏ដូច
យសុខសាន្តរបស់បជាពលរដ្ឋខ្មរ៕