្របមុ ខដឹ កនាំគណបក សេ្រងា្គះជាតិ ជប ួ ជាមួ យអ្ន ក នេយាបាយសំ ខាន់ ៗនិ ងជនរួមឈាមែខ្មរេ ហា្វំងឡង់ sarB½ t ’ m anecjpSayerogral; é f¶ ឆា្នំទី ២០ េលខ ៤៦៥៦ ៃថ្ង េ
www.moneaksekar.com
រ៍-អាទិ ត ទី ០៥-០៦ ែខ មករា ឆា្នំ ២០១៣
វិ បត្តិ ដី ធី ្លេដាះ្រសាយមិ នេចញេធ្វើឱ ្រកុមអ្ន កកាន់ អំ ណាច
េលាក សម រង ុី ចុ ះសួ រសុ ខទុក្ខ្របជាពលរដ្ឋ តាមមូ លដា្ឋននាេពលកន្លងមក
េលាក សម រង ុី ជួបសំ ណះសំ ណាលជាមួ យជនរួមជាតិ េ
្របេទសអូ ្រសា្តលី
្រពយ ួ បារម្ភ ពីការចាញ់េឆា្ន តេ ៃថ្ងទី២៨ ែខកក្ក ដា ឆា្ន ំ២០១៣
្របជាពលរដ្ឋ តវា៉ឱ រដា្ឋភិ បាលបញ ប់ អំ េពើ ហិ ង េលើ សកម្ម ជនដី ធី ្ល
្របជាពលរដ្ឋ តវា៉្របឆាំងអំ េពើ រំេលាភដី ធី ្ល េហើ យ្រតូវ្របឈមមុ ខជាមួ យកមា្លំងសមត្ថ កិច្ច ការពារ្របេយាជន៍ ្រកុមហ៊ុ ន
បានវាយតម្លទុកជាមុនថាវិបត្តិ
ន
ចញគឺជាមូលហតុដលធ្វើឱយ
បារាំងេធ្វើបាតុ កម្ម ្របឆាំងរដា្ឋភិ បាលេលាក ហ៊ុ ន ែសន
សហគមន៍អន្តរជាតិចំ
ះពលិ
ការទាមទារឲយសហគមន៍អន្តរ
មានការគាំទ និងទទួលសា្គល់ពី
សម រងសុី ដើមបីជាតិមាតុភូមិនិង
កាន់អំណាចឲយកទមង់បព័ន្ធ
មួយរយៈពលចុងកយនះ
េដាយៈ សុ ជាតិ
ជនរួមជាតិ ែខ្មរេ
េដាយៈ ជាតិ សេង្វ គ
កម្មដ៏ធំធង របស់
កបធាន
ជាតិជួយដាក់សមាធលើកុមអ្នក
កុមមដឹកនាំគណបកសបជាជន
ះ
ត ដើមបីធានាថាបជាពល
រដ្ឋខ្មរ អាចបប ើ ស់សិទ្ធអំ ិ ណាច
តេ
ទំ ព័រទី ៤ "ក"
ខួបៃថ្ង ៧ មករា ែដលយួ នឈា្លនពានបានបេង្កើ តសន្ធិស ្ញ ខុស យី សំ អូន េ្របើ ែស កកងរាជអាវុ ធហត្ថ រត់ ការេឈើ ច ប់ ជាេ្រចើ នេកងចំេណញផល្របេយាជន៍ ពី កម្ព ុជាយា៉ង្រតជាក់ ្រគញូងឆ្លងកាត់ េខត្ត កំ ពង់ ធំ យា៉ងអនាធិ បេតយ កម ុ អ្នកតាមដានសានការណ៍ បាយ
ក្នុងបទសកម្ពុជា
ដីធ្លីស្មុគសាញ
ះសយមិន
កម្ពុជាដលជាគណបកសកាន់
តេ
ទំ ព័រទី ២ "ជ"
េដាយៈ ជា ទន យ
ចើនឆាំមកហើយ ដល
ក យី សំអូន ក្នុងតួនាទីជា
កងរាជអាវុធហត្ថខត្តកំពង់ធំ បានបើសបកជាកមាំងបដាប់
អាវុធ ជួយសមបសមួលរត់ការ
កបួនរថយន្តដឹកឈើគញូងឆ្លង កាត់ខត្តកំពង់ធំ យា៉ងរលូនល្អ ហើយយូរៗម្តងពលជំនាញរដ្ឋ រថយន្តដឹ កេឈើ ្រគញូងែដលមានតៃម្ល ដល់ េ
បាលពឈើ ក៏ដូចជាសមត្ថកិច្ច
តេ
រាប់ លានដុ លា្លរ
ទំ ព័រទី ៣ "ច"
ចលនាតស៊ ូ ្របឆាំងយួ នឈា ្ល នពានេ
ទាហានយួ នឈា ្ល នពានទឹ កដី ែខ្មរេពល្របឈមមុ ខជាមួ យទាហានេសៀម
េដាយៈ សួ ន សុ វិជា្ជ
នឹងជួបបជុំគា អានសចក្តីថ្លង
លើកបន្តុបខ្មរមួយកុមឲយជិះ
ប៉ុ
ថ្ងទី៧ មករា ដលតូវបានយួន
ឯង ហើយក៏ជាទិវាបវត្តិសាស្ត
សល់តប៉ុនានថ្ងទៀត
្ណះ កុមអ្នកកាន់អំណាច
ការណ៍រំលឹកខួបអនុសសោវរីយ៍ន
ជាន់សង្កិតសង្កិន ធ្វើបាបខ្មរគា
តាមតំ បន់ ្រពំ ែដនកម្ព ុជា-េសៀម
ដលខ្មរស្នហាជាតិជាទូ
បាន
ចាត់ទុកថា ថ្ង៧ មករា គឺជាពល
តេ
ទំ ព័រទី ៣ "ខ"
ដេឡើង្របាក់ ែខដល់ កម្ម ករ ១៥០ដុលា្លរមិ នេធ្វើឲ ថា្នក់ ដឹ កនាំចលនា្របជាធិ បេតយ សេ្រងា្គះជាតិ កំពុងែត ប៉ ះពាល់ ដល់ ការវិ និេយាគទុនពី បរេទសេនាះេទ ចុ ះយុ ទ្ធនាការជួបជាមួ យ្របជាពលរដ្ឋ ែដលជាមា្ចស់ េឆា្នត
កម្ម ករ-កម្ម ការិនីេរាងច្រកកាត់ េដរទាមទារដេឡើង្របាក់ ែខឱ បាន ១៥០ដុ លា្លរ េដើ ម ីអាចរស់ េ
េដាយៈ កូ នែខ្មរ
កម្មករ-កម្មការិនី
ទសកម្ពុជាបក់ខ
ក្នុងប
លដល
ពួកគទទួលបានសព្វថ្ងគឺចំនួន តឹមត ៦១ដុលារ ប៉ុ
្ណះ ក្នុង
មួយខ ដលជាបក់ខទាបបំផុត
ថា្នក់ ដឹ កនាំចលនា្របជាធិ បេតយ សេ្រងា្គះជាតិ ជួបជាមួ យសកម្ម ជន
ក្ន ុងជី វភាពសមរម
បើធៀបជាមួយបទសជិតខាង ក្នុង
ះគបានដំឡើងដល់
តេ
ទំ ព័រទី ២ "ឆ"
េមនគរបាលអេនា្ត្របេវសន៍ ទំនប់ រលក េធៀម ែដន េ
សកម្ម ជន និ ងអ្ន កគាំ្រទគណបក សេ្រងា្គះជាតិ េ
េដាយៈ េទព សេ្រមច
រហូតដល់ថាក់កមបាននិងកំពុង
ពលរដ្ឋ ក្នុងការផសព្វផសោយពី
តយយសង្គះជាតិតាំងពីថាក់លើ
របស់ខ្លួនដើមបីជួបជាមួយបជា
ជាតិ ដលបានដាក់ចញសមប់
ថាក់ដឹកនាំចលនាបជាធិប
តចុះបំពញបសកកម្មការងារ
តក់ ្របធានប៉ុ ស្តិ៍បឹ ងេ្រជាងកំ ពុងកាក់
យកកាសុី ណូហូ លីេដេធ្វើជាទី សា្នក់ ការ កបពី ការគាបជរិតយកលុ យពលរដ្ឋនិ ងអ្ន កដឹ កេឈើ
បាយរបស់គណបកសសង្គះ
តាមមូ លដា្ឋន
យកមកអនុវត្តន៍បនា ប់ពីគណ បកសសង្គះជាតិ ទទួលបានជ័យ
តេ
ទំ ព័រទី ៤ "គ"
បរិយាយថ្ងនះ
អ្ន កកាន់ អំ ណាចគួ រផា ្ល ស់ប្ត ូររេបៀប របបដឹ កនាំមិ ន្រតឹ ម្រតូវរបស់ខ្ល ួន
េដាយៈ ជួប ្របហារ
េដាយៈ មាន សម ត្តិ
ពះសីហនុ បានឱយដឹងថាមនគរ
បឹងជ ង ដលស្ថិតក្នុងឃុំជាំ
ប៉ុនានឆាំចុងកយនះតូវបានកុមអ្នកសង្កតការណ៍ជាតិ និងអន្តរ
ពង់ផសដ្ឋកិចពិ ្ច សសទំនប់រលក
ធៀម ដន
ចើនដូចជាអំពើរំ
ក្នុងតំណងជាបធានប៉ុស្តិ៍
តាមសចក្តីរាយការណ៍ពីខត្ត
បាលអ
សុកមមត់ ខត្តកំពង់ចាម
បវសន៍បចាំតំបន់កំ
ពះសីហនុ
ដ ដលក្នុង
ះ ឡូ តឹកប៊ុន
តេ
ទំ ព័រទី ២ "ង"
ះ មានបភព
ចំណូលជាចើនដល
ទុយកំពុងធ្វើអ្វីៗសចតអំ
ពើចិត្តដើមបីបមូលលុយដាក់
ក
តក់ កំពុងបំពញ
ការងារតាមរបៀបជិះសះលង
ចំណុះស្នងការដាននគរបាលខត្ត
តាក វណ្ណថា ស្ន ងការេខត្ត ្រពះសី ហនុ
ន
ល
ដន ្របជាពលរដ្ឋ ដឹ កកសិ ផលេ
លក់ េ
្រសុកយួ នតាម្រចកបឹ ងេ្រជាង
តេ
ក ធៀម
តក់ កំពុងសុខសួល
ទំ ព័រទី ៣ "ឃ"
េដាយៈ ជយ វាសនា
ការដឹកនាមិ ំ នតឹមតូវរបស់នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន រយៈពល
ជាតិវាយតម្លថា ជាមូលហតុដលធ្វើឱយកើតមាននូវវិបត្តិសង្គមជា ភសិទ្ធិមនុសស អំពើរំ
ភដីធ្លី លទ្ធិបជាធិប
តយយធាក់ចុះ បព័ន្ធតុលាការមិនឯករាជយ អំពើពុករលួយរាលដាល
កាន់តខាំង បជាពលរដ្ឋគានការងារធ្វើ គានបក់ចំណូលសមរមយ ជាដើម។ លើសនះ
ទៀតអ្នកសង្កតការណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ
បានវាយតម្លថា ការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន មិន
តេ
ទំ ព័រទី ៤ "ស"
សារព័ ត៌មាន "មនសិ ការែខ្មរ" ្របចាំៃថ្ង ទំ ព័រទី ០២ តមកពីទំព័រទី១ "ង"
៉ផាល់ខ្លួន និងបងចក
លើ។ កពីលបី
ថាក់
ះខាងកាង
ទំនិញនិងបងសាំងគចពន្ធយា៉ង កអឺតកទម ប៊ុន
ះ បុគ្គល ឡូ តឹក
ទុយ កំពុងយកកាសុីណូ
ហូលដ ី ធ្វជា ើ ទីសាក់ការតត ួ ពិនត ិ យ ឯកសារអ
បវសន៍យា៉ងសុខ
សួលបំផុត។ មន្តីនគរបាលតូច តាច
ស្នងការដាននគរបាលខត្ត
ពះសីហនុ បានបង្ហើបឱយដឹងថា ឡូ តឹកប៊ុន អ
ទុយ មនគរបាល
បវសន៍បចាំចកកំពង់ផ
ទំនប់រលក គឺជាមនុសសស្និទ្ធនឹង
ក តាក វណ្ណថា ស្នងការនគរ
បាលខត្តពះសីហនុ ហតុនះ ហើយទើបបុគ្គល ឡូ តឹកប៊ុន ធ្វើ អ្វីៗសចតអំពើចិត្ត
យពុំ
មានសាប័នពាក់ព័ន្ធណាហា៊នចាត់ វិធានការទប់សា្កត់ឡើយ។
បភពបានឱយដឹងទៀតថារាល់
តមកពីទំព័រទី១ "ឆ"
២៥០ដុលា រ ឯ
ះ។
៣០០ដុលា រ
យសារតប
បក់ខទាបដូចនះ កម្មករ-កម្ម ការិនី
តាមបណា្ដ
ងចកនានា
ស្ទើរទូទាំងបទសបាននាំគាធ្វើ
កូដកម្ម និងបាតុកម្មតវា៉ជាញឹក ញាប់ដលពលខ្លះបានកាយ ហិងសោ
ជា
យសារតការតវា៉ទាមទារ
របស់កម្មករ-កម្មការិនីនះឯង។
កម្មករជាចើនបានសម្តង
មតិរបស់ខ្លួនស្ទើរដូចៗគាថា ពួក គមិនចង់ធ្វើកូដកម្ម ឬបាតុកម្ម
ឡើយ ពះវាចំណាយពលវលា ចើននិងធ្វើឲយពួកគមិនបានធ្វើ ការថមទៀតផង ណាមួយពួកគ ក៏តូវបឈម
នឹងការវាយធ្វើ
បាបពីសំណាក់សមត្ថកិច្ចអាជាធរ ដលសុីឈ្នួល ឲយ ឬ
កកុមហ៊ុន
ងចក គឺពួកគមិនចង់ឡើយ
តធ្វើយា៉ងណាបើកពះវាឃាន ហើយតម្លទំនិញ
លើទីផសោរ
ឡើងថ្លខ្ពស់កប់ពពក ធ្វើការថម
តមកពីទំព័រទី១ "ជ"
អំណាចពួយបារម្ភអំពីបរាជ័យ ក្នុងការ
ះ
តជាតិអាណត្តិទី
៥ ថ្ងទី២៨ ខកក្កដា ឆា២០១៣។ ំ
ទំនិញគចពន្ធសព្វសារពើក៏ដូចជា
បងសាំងគចពន្ធដលនាំចូល
ះ
ត
ជាតិអាណត្តិទី ៥ ជាពិសសពាក់ ព័ន្ធប
ការពារកម្មសិទ្ធិដីធ្លី និង
ការមិនយកពន្ធលើដីធ្លីពីបជា
ឡើយ ហើយបើឈ្មួញណាហា៊ន
គចវះបកដជាទទួលរងនូវការ
ដើមបីទាក់ទាញការគាំទពីបជា ពលរដ្ឋ។ ការបកាសរបស់កុម មដឹកនាគណបកស ំ បជាជនកម្ពុជា
មានន័យថាកុមអ្នកកាន់អំណាច កំពុងពួយបារម្ភយា៉ងខាង ំ អំពកា ី រ ធាក់ចុះបជាបយ ិ ភាព
យសារ
វិបត្តិដីធ្លីដលនាំឱយកើត មានអំពើ រំ
ភសិទមនុ ្ធិ សសយា៉ងពញបន្ទក ុ
កន្លងមក។ ន
កុមអ្នកតាមដានសានការណ៍
បាយក្នុងបទសកម្ពុជាបាន
មើលឃើញថាកុមមដឹកនាំគណ បកសន
បាយសំខាន់ៗក្នុងប
ទសកម្ពុជាបានបងាញពី
ល
ភាពរបស់កុមឈ្មួញរកសុីដឹកទំ
និញគចពន្ធកងបវ័ញ្ចបក់ចំ ណូលរដ្ឋ។ បើ
ះបីបច្ចុបបន្ន ឡូ
មនគរបាលអ
បវសន៍ចក
តឹកប៊ុន
ទុយ មានតំណងជា
កំពង់ផទំនប់រលក ក៏ជននះ
តមានអំណាចក្នុងការបមូលប
ជន៍ ពីកុមឈ្មួញរកសុីដឹក
៉ងក្នុងមួយ
៉ងបានតឹមត
មួយ១២០០
១៥០០រៀល
ហើយខ្ពស់បំផុតបានតឹមតពីរ ពាន់រៀលប៉ុ
្ណះ បើបៀបធៀប
ជាមួយបទសជិតខាងតាមពួកគ ដឹងគឺមានតម្លថ្លជាងនះ។ កម្មករទាំង
ះក៏បានឲយដឹង
ដរថា ជាមួយគា
ះរដាភិបាល
ហាក់ដូចជាមិនបានយកចិត្តទុក ដាក់ចំ
ះប
បានធ្វើការ
ទាំងនះ
យមិន
ះសយជូនកម្មករ-
កម្មការិនីឡើយ គឺ
ពលដល
ថាគណបកសនះពុំមាន
ក់
លន
បាយយកពន្ធដីពីបជាកសិ
ករទ ប៉ុន្តយកពន្ធដីពីនាយទុន
ទុយមានអំ
បនាប់មកគឺ
ទឹងរហូត ហាក់បី
ដូចជាកម្មករ-កម្មការិនី ជាទាសករ ដាច់ថ្ល។ បណា្ដកម្មករទាំង
ះ
បានឲយដឹងទៀតថា បក់ខចំនួន ១៥០ដុលារដលពួកគបានទាម
ទារនះវាមិនមានតម្លខ្ពស់កប់ព ពកឯណា គឺគន់បានតមួយគប់
ដ៏អាកក់
កាយ
ះគឺជននះបាន
ជាខ្នងបង្អករបស់កុម
សាំងគចពន្ធពីបទសសៀមចូល តាមចកទំនប់រលក។ បការនះ
នាយឧត្តមសនីយ៍ នត សាវឿន អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិមិនតូវ មើលរំលងឡើយ ហើយតូវត
ចាត់វិធានការទប់សា្កត់ជាបនាន់ ដើមបីកុំឱយបាត់បង់បក់ចំណូល ជាតិត
គរបាលអ
ទៀត ពះករណីមន បវសន៍ចកកំពង់
ផទំនប់រលកកាយជាអ្នកកាងទំ
និញគចពន្ធយា៉ងគឃ្លើនមិនមន ជារឿងធម្មតា
ះឡើយ។
តាមបភពព័តមា ៌ នពីមន្តី
តវា៉ឡយ ើ ។
ពលធ្វស ើ កម្មភាព
បើ
កឧត្តមសនីយ៍តី
ម្តងៗ ឡូ តឹកប៊ុន ះ
ទុយតងត
តាក វណ្ណថា មកធ្វើជាខលដើមបីឱយ កម ុ ឈ្មញ ួ មានការភ័យខាច ហើយ
ខ និងបង់ថ្លឈ្នួលផ្ទះ ថ្លទឹកភ្លើង តប៉ុ
្ណះបសិនបើមានការថម
៉ងគឺអាចបានបក់ថម
៉ងផ្ញើ
ផ្ទះខ្លះហើយពួកគស្នើ
យ
ដឹងថា ជារៀងរាល់ថ្ងយប់គឃើញ ពន្ធសមុកចូលចត
ចកកំពង់
ផឯកជនតូចៗកបរផទំនប់រលក យា៉ង
ចណាស់ក៏ពី១០
២០
គឿងដរ។ ទូកដឹកទំនិញនីមួយ
ពីអាយុ៦៥ឆាំឡើង
មុឺនរៀលក្នុងមួយខ។
ចំនួន៤
ក កឹម សុខា អនុបធាន
ជាតិ និងជាបធានគណបកសសិទ្ធិ
ខាតគឺយើងអត់ប៉ះពាល់ដល់អ្នក
កីកទ គឺយើងមានតជួយអ្នក កីកដើមបីការពារនូវកម្មសិទ្ធិដីធ្លី
ជួយដល់កសិករ ហើយយើងមិន តឹមតមិនយកពន្ធប៉ុ
្ណះទ គឺ
ថមទៀត"។ ចំណក
ក សុន
យើងការពារកម្មសិទ្ធិដីធ្លីកសិករ ឆ័យ បធានកុមអ្នកតំណាងរាស្ត គណបកសសមរងសុី បានប
ក់
យា៉ងចបោស់ថា គណបកសជំទាស់ គាន
លន
បាយយកពន្ធដី
ពីបជាកសិករទ តតូវយកពន្ធ
មួយហិកតា ហើយរដាភិបាលតូវ
អនុវត្តន៍ឱយបានឆាប់ពះមិនអាច ប
្ដយឱយឈ្មួញ ដលទទួល
បានដីសមបទានសដ្ឋកិច្ចរាប់លាន ហិកតាកាប់បំផាញពឈើ និង យកដី
លក់បន្ត
ះឡើយ។
ក សុន ឆ័យ មានបសា
តឹកប៊ុន មានអំណាចជួយបិទបាំង ការរកសុីគចពន្ធរបស់កុមឈ្មួញ ខិលខូចយា៉ងពញបន្ទុកពះគាត់ មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយ
កស្នងការនគរបាលខត្តនិង
ថាក់ដឹកនាំសាប័នពាក់ព័ន្ធមួយចំ នួន ហើយគាននរណាហា៊នព ហើនឬហា៊នផ្គើន
ចំ
បុគ្គលនះឡើយ។
ះមុខ
បភពដលស្និទនឹ ្ធ ងបុគ្គលឡូ
ទាររបស់កម្មករ-កម្មការិនីពិតជា កើតមានមិនឈប់ឈរ
ះឡើយ។
មួយវិញទៀតរដាភិបាលសព្វថ្ងក៏ បហលជាបាត់បង់សំឡង
ត
ក្នង ុ អាណត្តនះ ិ ផងដរពះពួក
កិច្ចការ
បកប
យទទួលបានបក់ខ
ពួកគបហលជាមិន
ះ
តឲយ
គ
ក្នុងប
បំបកឆាំងបាយរបស់ខ្លូនផងដរ។ ប៉ុន្ត
កសូមជមបថាបក់ខ
ប៉ុណ្ណឹង គឺមិនធ្វើឲយកម្ពុជាវាយបំ
បកឆាំងបាយរបស់ខ្លួនឡើយផ្ទុយ
វិញមានតការមិនដំឡើងបក់
ខឲយកម្មករ និងការបន្តបពឹត្តអំ ពើពុករលួយទ ដលជាការវាយបំ បកឆាង ំ បាយរបស់កម្ពជា ុ
ះពះ
អំពព ើ ក ុ រលួយបានធ្វឲយ ើ
កកម ុ
មករកសុី
ល
ម្មករ និងបជាពលរដ្ឋទូ
។
ក យឹម សុវណ្ណ ដលជា ដីធ្លីជារឿងឈឺចាប់
របស់បជាពលរដ្ឋ ហើយពលរដ្ឋ ះទង្វើ
របស់អ្នកកាន់អំណាច និងគណ បកសកាន់អំណាច ជាហតុធ្វើឱយ គណបកសកាន់អំណាចចាប់ផ្តើម ពួយបារម្ភយា៉ងខាំងចំ ដីធ្លីនះ។
ះវិបត្តិ
ក សុន ឆ័យ បាន
លើកឡើងថា "រដាភិបាល ជាពិ
សសគណបកសបជាជនកម្ពុជា ភ័យខាំងណាស់ពះមិនមនជា រឿងតូចទ ដូច្នះហើយទើបគ ចាប់ផ្តើម
សនាជាបណ្ដើរៗ
ដើមបីបំភ្លការពិតផ្ទុយពីអ្វីដល
ទីសាក់ការណាត់ជួបមន្តីសាប័ន
ពាក់ព័ន្ធនិងកុមឈ្មួញរកសុីដឹក
ហើយពួកគមានការរារកក្នុងការ ក្នង ុ បទសកម្ពជា ុ ដល
ធ្វឲយ ើ កម្ពជា ុ ជួបនឹងប កិច្ចកាន់តធ្ងន់ធ្ងរ។
វិបត្តសដ្ឋ ិ
ក យឹម សុវណ្ណ បានបន្ត
ផសដ្ឋកិច្ចពិសសទំនប់រលក។ បទសថ ដល
ទសរបស់គបក់ខ ដុលារ ហើយ
លគឺកម្ម
យួនវិញ ក៏ប
ដូច្នះគន់តយើងធ្វើការបៀប ធៀប១៥០ដុលារ
សុកខ្មរគឺ
ជិតខាងយើងបាត់
ហើយ។ សួរ
វាទាបជាងបទសទាង ំ ពីរដល ថាហតុអីបានជាបណា្ដអ្នកវិនិ ទុន
កម្ពុជា គឺមកពីតម្លបង
ឥន្ធនៈ និងអគ្គិសនី
កម្ពុជាមាន
តម្លថ្លការដឹកជញ្ជន ូ ក៏មានតម្លខ្ពស់ ដលការដឹកជញ្ជូនខ្ពស់នះ
ការចំណាយកមតុនះ ស្ទើរតគានទ ក៏ប៉ុន្ត
បទស
កម្ពុជារបស់យើងការចំណាយ កមតុក្នុងមួយឆាំៗពី៥០០ តបមើផលប
នះ
បានប
ក់ទៀតថា ការបមូល
ពន្ធពីកាសុីណូក្នុងបទសកម្ពុជា ជាចើនកន្លង
តាមតំបន់ពំ
ដននិងក្នុងរាជធានីភ្នំពញអាច យកមកដំឡើងបក់ខដល់មន្តី
រាជការ និងឧបត្ថម្ភដល់មនុសស ចាស់ចាប់ពីអាយុ ៦៥ឆាក្ន ំ ុងមាក់ៗ
កថា
បទសថនិងបទសយួន គឺ
ជន៍កុម
យមិន
ខ្វល់ពីការរិះគន់អ្វទា ី ំងអស់។ ហតុ លន
បាយរបស់គណ
បកសបជាជនក្នុងការ
មានលុយ និងកុមឈ្មួញដលស្និទ្ធ ជាមួយគណបកសកាន់អំណាច។ បទសកម្ពុជាតូវរៀបចំ
តជាតិអាណត្តិទី៥
ះ
ថ្ងទី
ពញបន្ទុក
មន្តីអង្គការសិទ្ធិមនុសសដលឃាំ
បកសបជាជនបានអះអាងថាការ
មើលវិបត្តិដីធ្លីក្នុងបទសកម្ពុជា
ធាប់បានលើកឡើងដរថា គណ បកសកាន់អំណាចកំពុងពយោយាម
សចសង់បជាបិយភាពឡើង វិញ កយពលដលប
ដីធ្លី
ធ្វឱយ ើ គណបកសនះបាត់បង់ការគាំ ទពីបជាពលរដ្ឋយា៉ងគំហុក។ កពីប
ដីធ្លី គឺកាលពីខ
កុមអ្នកតំណាងរាស្ត
គណបកសសមរងសុី និងគណបកស ឱយមានការសើរីសចក្តព ី ងចបោប់ ថវិកាជាតិឆា២០១៣ ំ កយពល រកឃើញថា កម្ពុជា
តពឹងផ្អក
លើបក់បំណុលបរទសបមាណ ១០០០លានដុលារ ដើមបីចាយ
វាយជារៀងរាល់ឆាំ ហើយទុកឱយ ពលរដ្ឋ និងកូន
ជំនាន់កយ
ជាអ្នកសង។ កុមតំណាងរាស្ត
គណបកសជំទាស់បានលាតតដាង ថាគណបកសជំទាស់មានគន្លឹះដល
អាចជួយឱយបទសកម្ពុជាកាត់
ទុយធ្វជា ើ អ្នកកាង
កុមឈ្មួញរកសុីដឹកទំនិញគច
ពន្ធគឺជាបភពចំណូលដ៏ចើន សន្ធឹកសនាប់រាប់សនដុលារក្នុង
មួយខៗ ហើយគាត់អាចបង ចកមួយផ្នក
ថាក់លើដើមបី
ឱយជួយការពារតំណងដ៏តូវបា៉ន់ របស់ខ្លួនផងដរ។
បភពពីមន្តីសមត្ថកិច្ច
គួររំលឹកដរថា កាលពីថ្ងទី
មន្តី ហ៊ុន សន អនុបធានគណ បន្តផ្តល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដល់ប
ជាពលរដ្ឋ និងការមិនយកពន្ធដី ធ្លីបជាពលរដ្ឋ គឺជា
លន
បាយរបស់គណបកសបជាជន។ ប៉ុន្តការលើកឡើងរបស់នាយក
រដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន បបនះតូវ
បឈមនឹងការរិះគន់ពីពលរដ្ឋនិង កុមសង្គមសុីវិលយា៉ងខាំងពះ រយៈពលពីរឆាចុ ំ ងកយនះរដា
ភិបាលបានយកពន្ធលើអចលន ទពយដីធ្លី ផ្ទះសមបងពលរដ្ឋ
យ
ទៀតរដាភិបាលពុមា ំ ន
ល
គានការ ន
គយល់។ លើសនះ
បាយ
បកប
ពះប
ះសយជ
យបសិទ្ធភាព ជ
ះដីធ្លី ះទ
ះដីធ្លីក្នុងតំបន់បឹង
កក់ និងសហគមន៍បុរីកីឡា
ត
ជារឿងស្មុគសាញហើយរដាភិបាល
ប
កាយ ន
ដីធ្លីដលកើតឡើងយា៉ង ទូទាំងបទសបាន
ជាបធានបទដលអ្នក
បាយបងាញការយកចិត្ត
ទុកដាក់ក្នុងការ
ះសយនិងរក
យុត្តិធម៌ជូនបជាពលរដ្ឋ។ ក៏ប៉ុន្ត
កុមមន្តីសង្គមសុីវិលបានលើក ឡើងថា
លន
បាយរបស់
គណបកសកាន់អំណាចក្នុងការ
ះ
សយវិបត្តិដីធ្លី គឺជារឿងមិនអាច
ជឿជាក់បានទ ពះអីបើគណ បកសកាន់អំណាចមានឆន្ទៈ សយវិបត្តិដីធ្លី
ះ គឺប
ះ
តំបន់
បឹងកក់ និងសហគមន៍បុរីកីឡាតូវ បាន
ះសយរួចរាល់ជាយូរមក
ហើយ។ ដូច្នះពលរដ្ឋខ្មរ
ទូ
ទាំងបទសតូវពិចារណាឱយបាន ចបោស់លាស់ ចំ
ះ
លន
ណាចពះការអនុវត្ត
លន
បាយដីធ្លីរបស់គណបកសកាន់អំ បាយចាស់សកម្មភាពថ្មីរបស់រដា ភិបាល
កហ៊ន ុ សន គន់តជា
www.watphnom-news.com គហទំព័រដលបមូលផ្តុំ
រលកបានឱយដឹងទៀតថាមួយរយៈ ក យឹម សុវណ្ណ បានបន្ត
ដលបណា្ដលឲយអ្នកវិនិ
គទុន
យព័ត៌មានកមសោន្ត សង្គម និងរឿង
រា៉វដ៏សមបូរបប ទំនាក់ទំនងផសោយពាណិជ្ជកម្មៈ 012 999 161
រដ្ឋ។ ប
ដលគួរឱយកត់សមា្គល់
ះគឺ ឡូ តឹកប៊ុន
ទុយយក
កាសុណ ី ធ្វ ូ ជា ើ ទីសាក់ការតត ួ ពិនត ិ យ ឯកសារផសងៗ ហើយឈ្មញ ួ ឬមន្តី
សុកខ្មរ
ជួបគាត់ដល់
កាសុីណូតម្តង ទើបអាចនិយាយ
ពះសីហនុ បានដឹងយា៉ងចបោស់ ប៉ុន្ត
យសារពាក់ព័ន្ធនឹងប
ផលប
ជន៍ ទើបប
បុគ្គលឡូ តឹកប៊ុន តាមអំពចិ ើ ត្ត
្ដយឱយ
ទុយធ្វើអ្វីៗ
យពុមា ំ នវិធានការ
ទប់សា្កត់ឡើយ។ ដូច្នះល្មមដល់
ពលដលនាយឧត្តមសនីយនត ៍ សាវឿន អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លុបបំបាត់ភាពមិនបកតីនះជា បនាន់បផ ំ ត ុ ៕
ហត់ដូច្នះបក់ខដលពួកគទាម ទារចំនួន១៥០ដុលារក្នុងមួយខ នះ គឺស័ក្តិសម
នឹងតម្លពល
កម្មរបស់ពួកគ។
គណបកស សង្គះជាតិ បាន
គិតគូរខ្ពស់ចំ
ខចំនួន១៥០ដុលារក្នុងមួយ ខ
គណបកសសង្គះជាតិ គឺ
ករដលធ្វកា ើ រទាមទារដំឡង ើ បក់ គឺមកពី
លន
បាយរៀបចំ
តម្លអគ្គិសនីតម្លបងឥន្ធនៈ ការ
ចំណាយលើការដឹកជញ្ជូន និងការ ចំណាយកមតុចើន ដលជា ប
ចមបងបំផុត គឺមិនមនមកពី
កម្មករឡើយ។
គួរជមបជូនផងដរថាសដ្ឋ
លើការខិតខំបឹងបង របស់
រាប់មុឺនសននាក់ដលកំពុងតបំ ពញការងារក្នុង
ងចកកាត់ដរ
សម្លៀកបំពាក់នង ិ សបកជើង ដល ពួកគបានដាក់ចិតដាក់ ្ត កាយបំពញ ភារកិចការងា ្ច រ
យមិនខាចនឿយ
យុទ្ធសាស្តបជាភិថុតិទាក់ទាញ ការគាំទពីបជាពលរដ្ឋ ពល
ះ
តប៉ុ
ពាក់ព័ន្ធនឹងប
្ណះ។
មុន
ដីធ្លីកុម
ពើរំ
ភសិទ្ធិមនុសសក្នុងបទស
អំណាចពុមា ំ នឆន្ទៈ
ះសយពិត
បកដឡើយ ពះករណីជាចើន កើតឡើង
យសារតរដាភិបាល
ផ្តល់ដីសមបទានដល់កុមហ៊ុនបរ ទស និងកុមហ៊ុនក្នុងសុក
យ
មិនបានសិកសោអំពផលប៉ ី ះពាល់ដល់ ជីវភាពរស់
របស់បជាពលរដ្ឋ
ជាមុន។ ជាក់ស្តងការដលរដា
ភិបាលផ្តល់ដីសមបទានសដ្ឋកិច្ច
ដល់កុមហ៊ុនយួន និងកុមហ៊ុន
ចិនបានធ្វើឱយកុមហ៊ុនយួន និង កុមហ៊ុនចិន ធ្វើសកម្មភាពកាប់ បំផាញពឈើដលជាសមបត្តិធម្ម
ក
តាក វណ្ណថា ស្នងការនគរបាលខត្ត
កុំចះតទមាក់កំហុសមកលើកម្ម
កម្ពុជា បានវាយតម្លថាបកសកាន់
មន្តជា ី ន់ខ្ពស់អ្នកមានអំណាច អ្នក
ការខ្នងបង្អកដើមបីកងបន្លំពន្ធ
ឬចរចាគាបាន។ បការនះ
ឡូ តឹកប៊ុន
បានឡើយពះអ្នកធ្វសកម្ម ើ ភាព
ភយកដីធ្លីពលរដ្ឋសុទ្ធតជា
ឈ្មួញខិលខូចមួយចំនួនដលតូវ
ថ្ង។ មយោ៉ងទៀតការដលបុគ្គល
បងសាំងគចពន្ធទាំងយប់ទាំង
មន្តីសង្គមសុីវិលដលឃាំមើលអំ
រំ
គចពន្ធ និងធ្វើជាអ្នកកាងឱយកុម
សាប័នពាក់ពន ័ ត ្ធ វូ
ះសយ
វិបត្តិដីធ្លី គឺជារឿងមិនអាចជឿជាក់
ប៊ុន បានធ្វើសកម្មភាពជំរិតយក
រិតពីកុមឈ្មួញរកសុដឹ ី កទំនិញនិង
កម្មករ-កម្មការិនី ដលមានចំនួន
៣០ ខធ្នូ ឆាំ២០១២ នាយករដ្ឋ
សុន ឆ័យ ដូចខាងលើនះកុម
ដូចកដាសដលបានមកពីការជំ
ពីការចំណាយកមតុចើន ដល
ដរ។ មយោ៉ងវិញទៀតបណា្ដលមក
ក
ក់"។
យសារតគាត់ចាយលុយ
កិចជា ្ច តិមានការរីកចមន ើ ក៏អាសយ ័
ដលរដាភិបាលផ្តល់ឱយកុមហ៊ុន កម ុ តំណាងរាសគណបកស ្ត ជំទាស់
យ
២៨ ខកក្កដា ឆាំ២០១៣ ហើយ
សបនឹងការលើកឡើងរបស់
ច ើន
សារតអំពើពុករលួយមួយផ្នកផង
ហ៊ុនរបស់ឈ្មួញខិលខូច
បរទស និងនាយទុនក្នុងសុក។
គ
មានការរារកក្នុងការមកបណា្ដក់
ឬខ្ចីបុលថវិកាពីបរទសតាមរយៈ
ការយកពន្ធលើដីសមបទានធំៗ
ប
ចំនួន ៤មុឺនរៀលក្នុងមួយខ។
គណបកសជំទាស់បានប
ទុយមានសស្ន ី ហ៍សាតៗយា៉ង
គមិនចង់មករកសុី
ទុនគមិនចង់មករកសុី
គណបកសណាមួយដលមាន
បាយល្អ ដលគិតគូរដល់ក
គំនិតយកកាសុីណូហូលីដធ្វើជា
្ណះបុគ្គល ឡូ តឹកប៊ុន
ហលជាង២៥០ដុលារផងដរ ។
លឲយកម្មករបានចំនួន ១៥០
ហ៊ន ុ តវូ ចំណាយចន ើ ហតុ ដូចនះ
ន
សារតបមូលលុយក្នុងមួយថ្ងៗ
មិនតប៉ុ
ជន៍។
ទៀតថា កតាទាំងអស់នះហើយ
គណបកសកាន់អណា ំ ចសព្វថ្ងទៀត ឡើយ គឺពួកគនឹងជើសរីសយក
យ
ខាតពលវលាឥតប
ករទទួលបានចំនួនយា៉ងតិច៣០០
ទសកម្ពុជាហើយក៏ដូចជាការវាយ
នះជូនដល់ពួកគឲយ
សិទ្ធិមនុសសបានពយោយាមទាមទារ
៩៩ឆាំគឺយា៉ងតិចណាស់ក្នុងមួយ
ចូលចតបានឡើយ។ បុគ្គល ឡូ
ណាត់ជួបផងដរ ដើមបីចៀសវាង
លើកឡើងថាការដំឡើង បក់ខ
ឲយដឹងថា ខាងរដាភិបាលគបាន
បានឆាប់បមិ ើ នដួច្នះទការតវា៉ទាម
ះប
ទានរបស់នាយទុនធំៗប៉ុ
ក សុន ឆ័យ បានលើកឡើង
លួចលាក់ បើមិនដូច្នះទគឺមន ិ អាច
លបងសុីសងកំដរចាំភ្ញៀវដល
១០០០លានដុលារ ។
ដុលារនះ វានឹងធ្វឲយ ើ អ្នកវិនិ
ចំ
ធ្នូកន្លង
្ណះ។
យ
មើល
ទទូចឲយរដាភិបាលមានចំណាត់ការ
ដីធ្លីដលរដ្ឋជួលរយៈពល៩៩ឆាំ
ដល់កុមហ៊ុនបរទស និងដីសមប
លុយពីកុមឈ្មួញរកសុីដឹកទំនិញ
ចូលចតក្នុងកំពង់ផឯកជន
ទុយ
សង្គះជាតិ បានមានបសាសន៍
មានទំហំធំៗផ្ទុកទំនិញសព្វសារ
បានដឹងយា៉ងចបោស់ចំ
និងផ្តល់ថវិកាជូនមនុសសចាស់ចាប់
អាចមានពលវលាដើមបីលង
ះ ឡូ តឹកប៊ុន
ចកកំពង់សដ្ឋកិច្ចពិសសទំនប់
សង្គះជាតិមាន
បជាពលរដ្ឋ ការដំឡើងបក់ខ
ទុយ ទើបអាច
សាក់
ទំនិញគចពន្ធចូលតាមចកកំពង់
បន្ថយការជំពាក់បំណុលបរទស
របស់
មួយ ឡូ តឹកប៊ន ុ
បានរាប់មុឺនដុលារទើបជននះបក
តខាចនិងបង់
ទៀតថា សូមរដាភិបាលកឡក
លើជីវភាពរស់
ពលចុងកយនះបុគល ្គ ឡូ តឹក
ទូកដឹកទំនិញ និងបងសាំងគច
រព
សន៍ថាប
តការយកចិត្តទុកដាក់យា៉ង
ការយកកាសុីណូហូលីដធ្វើជាទី
លុយតាមការកំណត់មន ិ ហា៊ននាគា ំ
អស់តូវត
អ្នកនាពា ំ កយ ចលនាបជាធិបតយយ
បាយ
ះ
តឹកប៊ុន បានឱយដឹងទៀតថា
ធំៗដើមបីកសមួលសដ្ឋកិច្ចប លន
នឯ
ហើយកុមឈ្មួញតងតចរចាជា
ធាជើងទឹកខត្តពះសីហនុបានឱយ
ការចាយវាយបចាំ ថ្ងទមំដល់ ទសជាតិ។ ជាពិសសគណបកស
ពើរាប់រយរាប់ពាន់
ណាចកាន់តខាំងដលឈ្មួញទាំង
សមរមយអាចរស់បាន ហតុ នះ
្ណះ ដល
ឆាំរដ្ឋតូវយកពន្ធ៧០ដុលារក្នុង
ណបកសសិទ្ធិមនុសសបានប
បវសន៍ចកកំពង់ផទំនប់
រលក ឡូ តឹកប៊ុន
ការឡើងនះបានតមួយពល
ឡើងតបន្តិចបន្តួចប៉ុ
មុនយុទ្ធនាការ
គារវាងគណបកសសមរងសុី និងគ
ដឹងថាបច្ចុបបន្ននះ មនគរបាល
គក៏ជាមនុសសនិងចង់រស់
រដ្ឋ
សង្គះជាតិដលជាការរួមកមាំង
មន្តីនគរបាលនស្នងការដាន
ពួកគធ្វើការទាមទារខាំងបានតឹម
ថាការជួលដីសមបទានរយៈពល
ឈានចូលមកដល់។ គណបកស
ះបកដជាតូវបង្កបយកសា
អ
ះ គឺបុគ្គល ឡូ តឹក
ប៊ុន បានដឹងយា៉ងចបោស់អំពីសកម្ម
បាយដីធ្លីរបស់ខ្លួនដើមបី
សនា
ណាមិនចះយកចិត្តយកថ្លើមទ
កាលពីមុន
ន
ទាក់ទាញសំឡងគាទ ំ ពីបជាពល
លើកុម
នគរបាលខត្តពះសីហនុបានឱយ
គចពន្ធបចាំតំបន់ទំនប់រលក
មនុសស មានបសាសន៍ថា "ដាច់
បាយមិនយកពន្ធដីពី
តមានឥទ្ធិពល
ធ្វើជាមនគរបាលបង្កបទំនិញ
រយៈអំណាចដ៏ខាំងដលខ្លួនធាប់
កាន់អំណាចក៏បានបកាសអំពី លន
ទុយ
ជាមិនខាន។
ចលនាបជាធិបតយយសង្គះ
កសិករដូចគណបកសជំទាស់ដរ
របស់ ឡូ តឹកប៊ុន
គំរាមកំហងជាមិនខាន។ តាម
ពលរដ្ឋ។ ឥឡូវនះគណបកសប
ជាជនកម្ពុជា ដលជាគណបកស
ភាគចើនសុទ្ធតជាអតីតកូន
ឈ្មួញទាំងតូចទាំងធំ ហើយឈ្មួញ
ក ឡូ តឹកប៊ុន បាន
ដល់មន្តីរាជការ កម្មករ-កម្មការិនី
មុនពល
ឈ្មួញរកសុីដឹកទំនិញ និងបង
លុយឱយ
ឈ្មួញមិនអាចគចវះពីការបង់
ពយោយាមការពារន របស់ខ្លួន
នគរបាលបងាប ្ក ទំនិញគចពន្ធ
ហតុនះហើយទើបបុគល ្គ នះ
ខាំង
បាយដីធ្លី
ប
តាមចកកំពង់ផទំនប់រលកគឺកុម
ហតុនះហើយទើបកុមម
ដឹកនាំគណបកសកាន់អំណាច
ទំនិញគចពន្ធចូលតាមទូក និង
តាមកបា៉ល់ដដល។ កម ុ មន្តី
Tel: 016 375 777 E-mail : sithik.dam@gmail.com
នះក្នង ុ ឈ្នះ
ះ
ះប
ទាំងអស់
លន
បាយរបស់
តកយការ
ពល
ះ
២០១៣ នឹងចាត់វិធានការចំ ប
ខ
តឆាំ
ះ
នះឲយបានលឿនបំផុតបក់
លដលកម្មករតវូ ទទួលបាន
យា៉ងតិចចំនួន១៥០ដុលារដូចអ្វី
ដលជាតមូវការ និងជាការចង់ បានរបស់កម្មករ
ពលនះ។
ជាអាចធ្វើ
យ
ក្នុង
ះគណបកសសង្គះជាតិពិត បាន
គជ័យ
ពះតាមការសិកសោសវជវយា៉ង យកចិត្តទុកដាក់ គឺវាគានប ដលមិនអាច
អ្វី
ះសយបានឡើយ
ពមទាំងធ្វើឲយរដ្ឋ
សល់បក់
ជាចើនទៀតដើមបីអភិវឌឍន៍ជាតិ ឱយរីកចមើនផងដរ៕
ជាតិដ៏មានតម្លរបស់ខ្មរឱយរលត់ រលាយ ហើយកុមហ៊ុនខ្លះបានរំ
ភយកដីធ្លីពីពលរដ្ឋកីកតាម
អំពចិ ើ ត។ ្ត ដូច្នះដើមបី វិបត្តិដីធ្លីបកប
ះសយ
យបសិទ្ធភាព
គឺបជាពលរដ្ឋខ្មរទូទាំងបទស ត ូវ
ះ
តទមាក់គណបកសប
ជាជនកម្ពុជា របស់
កនាយក
រដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន ចញពីអំណាច ពះកន្លងមករដាភិបាល
ក
នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន ការពារ តប
ជន៍ឈ្មួញខិលខូច និង
មន្តពុ ី ករលួយប៉ុ ថាសន្លឹក
្ណះ។ មានន័យ
តរបស់បជាពលរដ្ឋ
មានតម្លណាស់សមប់ជួយឱយ គណបកសសង្គះជាតិកាយ
ជាគណបកសដឹកនាំបទសជាតិ ហើយអាច និងប កប
ះសយវិបត្តិដីធ្លី
សង្គមជាចើនទៀតប
យបសិទ្ធភាព៕
តមកពីទំព័រទី១ "ខ"
វលាដលយួនអាចលើកទ័ពជាង ២០មុឺននាក់ ចូលមកតត ួ តកាន់
កាប់ទឹកដីខ្មរ តាមរបៀបអាណា និគមក្នុង ស
ះមានការបង្កើតសន្ធិ
ខុសចបោប់ជាចើនដលកុង
ហាណូយ បានកងបវ័ញ្ចផលប
ជន៍លើបទសកម្ពុជាសព្វ
បបយា៉ង ហើយមានតកិច្ចពម ពៀងសន្តភា ិ ពកង ុ បា៉រស ី ថ្ងទី ២៣ ខតុលា ឆាំ១៩៩១ ប៉ុ
្ណះ
ដលជាតំណាងឲយខ្មរមានឯកភាព ជាតិអធិបតយយ បូរណភាពទឹកដី និង លុប
លនូវសន្ធិស
ខុស
ចបោប់ ដលយួនបានធ្វើជាមួយអ្នក កាន់អំណាច
សុកខ្មរ ដល
ផ្តល់សិទ្ធឲយ ិ ជនជាតិយួនខុសចបោប់ មកតាង ំ ទីលំ
យា៉ងអនាធិបតយយ
លើទឹកដីខ្មរ ២.សន្ធស ិ
កម្ពុជា-
សន្ធឹកសនាប់ហើយខ្លះទៀតធាក់
កាន់បទសយួនចើន
សន្ធក ឹ សនាប់ ៣.សន្ធស ិ
កម្ពជា ុ -
យួនឆា១៩៨៣ស្ត ំ ពី ី ការកំណត់ពំ ដន
បានផ្តួលរំលំរបប ប៉ុល ពត ជាផ្លូវ ការ គឺយួនបានលើកបន្តុបខ្មរមួួ យកុមឲយកាន់អំណាចតាមរបៀប ជាអាយ៉ង ហើយការចាត់ចងលើ
គឺយួនបានរៀបចំឲយរដ្ឋការខ្មរ ចុះ
សន្ធស ិ
ស្តីពីការ
ះប
ជំនួសប
្គលពំដន
ក
្គលពំដនដលមាន
សប់។ សន្ធស ិ
ដលកម្ពុជានិង
យួនបានចុះហត្ថលខាកាលពីសម័យ ះ ចំណញផលប
ជន៍យួន
មាស់ដលបានដាក់អាណានិគមលើ ចំណញផលប
ជនពី ៍ បទស
កម្ពុជាតាមតទំនើងចិត្តពះអ្នក កាន់អំណាច
សម័យ
ចះការពារផលប
ះបើមិន
ជន៍យួនទ
ក៏គានឱកាសកាន់តំណងដឹកនាប ំ
ទសរហូតដល់សព្វថ្ងនះឡើយ។
សារព័តមា ៌ នអន្តរជាតិសំខាន់ៗ
អាវុធនិងរដ្ឋបាលសុវី ល ិ ដើមបីតមង់
ខ្មរឲយ
បាយគប់គងបទស
កម្ពុជា។ ពល
ះរដ្ឋអំណាចកុង
ហាណូយ បានរៀបចំបង្កើតជារដា
ភិបាលសាធារណរដ្ឋ បជាមានិត កម្ពុជា
យបង្កើតឲយមានរូបភាព
ចរចាតាមរបៀបឆាក ះ
កាន់ការចុះកិចព ្ច មពៀង
លើសន្ធិស ប
្ខន ដើមបី
មួយចំនួនពាក់ព័ន្ធ
ពដន ំ និងជនអ
យួន ហើយអំឡុងពល
បវសន៍
ះខ្មរ
ស្នហាជាតិ ដលហា៊នបឆាំងជា មួយយួនតូវគធ្វើទុក្ខបុកម្នញឬ
ដកហូតមុខតំណងទុកតឥសស រជនទាំងឡាយណាដលចះការ ពារផលប
ជន៍យួនឲយបន្តកាន់
ក្នុងចំ
មកិច្ចពមពៀង
អំណាចរហូតដល់សព្វថ្ងនះ។
ខុសចបោប់ដលយួនកងចំណញ ផលប
ជន៍ពីបទសកម្ពុជា
សម័យ ស
ះមានដូចជា ៖ ១.សន្ធិ
កម្ពុជា-យួនឆាំ១៩៧៩ដល
តមកពីទំព័រទី១ "ឃ"
ក្នុងការយក
ធ្វើមានធ្វើបាន
ផាល់ខ្លួនដូចជាការគាបជំរិតបជា
ពលរដ្ឋដលដឹកជញ្ជូនកសិផល លក់
សុកយួន រួមទាំងការ
ឃុបឃិតឲយកុមឈ្មួញដឹកជញ្ជូន ឈើខុសចបោប់ចញតាមចកបឹង ជងមានរូបភាពកាន់តអនាធិប តយយខាង ំ ឡើង គមិនដលឃើញ ថាក់លើ
ះ
តក់
កធៀម ដន
សួរនាំ ឬដាក់ពិន័យ
តាមចបោប់ម្តងណាឡើយ។
សចក្តីរាយការណ៍ពីបជា
ពលរដ្ឋបានឲយដឹងថា ពួកគាត់បាន
នាគា ំ ដឹកជញ្ជន ូ កសិផលមានដំឡង ូ មីជាដើម ចញ
លក់
ស ុក
យួនក្នុងមួយតក់ទ័រឬមួយរថយន្ត កច្នតូវ
ក ធៀម ដន
យុទនា ្ធ ការរបស់យួន ក្នុងការកណ
សាប់តាមផនការ ក៥
ដើមបីកសាងជ
ំងប្ញសសី តាម
ខសកវាត់ពំដន ហើយទាក់ទិន រឿង ក៥ នះផងដរ
កបធាន
សមរងសុី ក៏បានចាត់ចូលជាកម្មវត្ថុ ក្នុងពាកយបណ្ដឹងដាក់ជូនតុលាការ ពហ្មទណអន្តរជាតិ ពីករណីដល រដ្ឋការខ្មរសម័យ ជាជនខ្មរ
ះ បាននាំប
សាប់
យការផ្ទុះ
គប់មីន ជំងឺគុនចាញ់
តាម
ពប ំ ទល់ដនរាប់សននាក់ ហើយ
ក៏មានសាកសីរស់ដលបានដឹងឮពី
ះ ឡ ឌឹកអាញ់ គឺជាមទ័ព
យួនដលបានដឹកនាំកមាំងចូល មកវាយរំលំរបប ប៉ុល ពត ហើយ ផនការកសាងជ
ំងប្ញសសី
ះ
លន
បាយរបស់
ក
ហ៊ុន សន ដលធាប់បានដាក់បទ ប
លការណ៍ការដឹកជញ្ជូនកសិផល មិនតមូវឲយមានការបង់ពន្ធ ឬបង់ ថ្លផ្លូវឲយកម ុ កុងតល ូ ជជុះ ប៉ន ុ ្ត
ក ធៀម ដន
ះទ
តក់
បានចាត់តាំងមន្តរបស់ ី គាត់ឲយចុះ
បមូលលុយពីរថយន្តដឹកកសិផល
កុមចលនាតីភាគី
ដលដឹកនាំ ន
យសម្តចពះ
ត្តម សីហនុ គឺគអាចមើល
ឃើញជាចំហថា មិនតឹមតមាន សិទ្ធិអំណាចចាត់ចងន
បាយ
ក្នុងបទសកម្ពុជាប៉ុ
្ណះទ
ជូរចត់ក៏ពះតកុមខ្មរកហម
ស្នហាជាតិបានសម្តងការឈឺចាប់
មានការវាយបយុទ្ធដើមបីទឹកដី
ដូចជាពឹត្តិការណ៍បវត្តិសាស្ត
សើរីពីប
ពំដនទឹក ហើយ
កម្ពុជាក្នង ុ អំឡង ុ ឆាំ ១៩៧៧។ រដ្ឋ
ការខ្មរដលស្ថិតកមអំណាច យួនមិនបានតវា៉ឬទាមទារដើមបី ការពារផលប
ជន៍ខ្មរ
ះទ
គឺធ្វើអ្វីៗតាមតការចង់បានរបស់
យួនរហូតមានភាពស្មុគសាញដល់ សព្វថ្ង
លគឺយួនយកចិត្តទុក
ដាក់ខាំងបំផុតនូវទីតាំងប
្គល
ពំដនលខ ៣១៤ ជាប់មាត់ សមុទដលមានខយល់ឱកាសបរិ សុទ្ធហើយវាជាចំណុចសូនយនកា រចាប់ផ្តម ើ វាស់វងពដន ំ ទឹក បនាប់ ពីការបញ្ចប់ការ ដន
ះប
្គលពំ
ក តាមសន្ធិស
បំពញ
បន្ថមឆាំ២០០៥។
ចំ
ះអំពើឈានពានរបស់យួន
ដលកើតមានក្នុងឆាំ ១៩៧៥ គឺ យួនបានសុំឲយកុមខ្មរកហម
រតនគិរី បានសមចបិទចកពំ ដនប
្ដះអាសន្នគសង្កត
ឃើញកុមឈ្មួញដលរកសុីដឹក ជញ្ចូនឈើតាមរថយន្ត ឬតាមម៉ូតូ បានបង្វរទិស
នាចញឈើ ំ
ះកុងភ្នំពញ
ប៉ុន្តកុមមដឹកនាខ្ម ំ រកហម បាន យល់យា៉ងចបោស់ពីមហិច្ឆតារបស់ យួន ដលចង់លើកទ័ពចូលកាន់ កាប់ទឹកដីខ្មរ កយពលពួកគ កមាត់ចកពត្តអា ិ មរិក
យ
គ
ជ័យ។ មដឹកនាំខ្មរកហមសុខ ចិតតស៊ ្ត ផ្ត ូ ួលរំលរបប ំ សាធារណរដ្ឋ
ខ្មររបស់សនាបមុខ លន់ នល់
យខ្លួនឯង គឺមិនរង់ចាំឲយយួន
សម័យដលយួនតួតត
មកជួយទ ដូច្នះយួនមានមហិច្ឆ
ជានិច្ចតាមរយៈការរំលឹកខួបថ្ង
តួតតបទសកម្ពុជា រហូតពួក
បទសកម្ពុជា ធ្វើឲយខ្មរចងចាំ ៧ មករា ដលកាល
ះទាហាន
យួនជាង២០មុឺននាក់បានឈរជើង លើទឹកដីខ្មរ ដូចជាករណីវាយ
ជាប់បទសសៀម គឺមានទាហាន រដ្ឋបជាមានិតកម្ពុជា។ សារព័ត៌ មានអន្តរជាតិធំៗក៏ធាប់បានយក រូបភាពទាហានយួនដលដាក់បា រា៉ស់ការពារពំដនបទសកម្ពុជា
ភាគខាងលិចកំពុងជជកយា៉ង
ហើយមានអ្នកកាសតជាចើនធ្វើ ភាគចន ើ រស់អាសយ ័ លើការដាំ ហើយ
ពលដលទីផសោរក្នុង
សុកធាក់ចុះមានតម្លទាបធ្វើឲយ បជាពលរដ្ឋខាតឡុងចុង ប៉ុន្ត ពលពួកគាត់ដឹកជញ្ជូន ឲយឈ្មួញ
លក់
យផាល់ ចញតាម
ចករបៀងដលគប់គង ក ធៀម ដន
យ
តក់បរ
សុកយួន តាមចករបៀងនិង
ជាមានការគាបជំរិតឲយបង់បក់
ដលក្នុង
កគាត់មិនអាចមានលទ្ធភាពរក
ចកពំដនក្នុងខត្តកំពង់ចាម
ះមានចកបឹងជង
ដលគប់គង ដន
យ
ក ធៀម
តក់ មួយផងដរ។ សកម្ម
ភាពដឹកជញ្ជន ូ ឈើរបស់កម ុ ឈ្មញ ួ ទាំងតូចទាំងធំ សុទ្ធតជាផលប ជន៍មិនចះរីងស្ងួតដល
ក
តក់ កំពង ុ សុខសល ួ
ក្នុងការបមូលលុយយក
ធ្វើ
ចកថាក់លើរបស់គាត់ផង ដើមបី
រកសោមុខតំណងឲយបានគង់វងស។
បជាពលរដ្ឋបានសំណូមពរ
យា៉ងអនាធិបតយយបំផុត គឺពួ
បក់ចំណូលដើមបីទទង់ជីវភាព គួសារបានទ បើគានអន្តរាគមន៍ ណាមួយពីថាក់លើ ដើមបីទប់សា្កត់ ប
នះឲយទាន់ពលវលា។
និយាយពីកុមឈ្មួញដឹក
ជញ្ចូនឈើខុសចបោប់វិញ ពលខ្លះ អាចយកឈើ
ស្តុកទុកកបរពំ
ដន ឬកបរប៉ុស្តរបស់ ិ៍ ដន
ក ធៀម
តក់ ក៏គាននរណាហា៊ន
សួរនាំ ហើយមន្តីជំនាញ និង សមត្ថកិច្ចដទទៀត ដលចង់ចុះ បង្កបឈើខុសចបោប់ តូវត
សមួលពីករណីដលមន្តីនគរ
សុកា ំ រអនុ
រិត បង្ខំឲយពួកគាត់បង់លុយពល
ដីដលគាត់គប់គង។ កន្លងមក
យួន ប៉ន ុ អា ្ត ជាធរមូលដានមិនអាច
ឬតាមម៉ូតូកច្ន ដលមួយជើងៗ
នាចញ ំ កសិផល
លក់
ស ុក
ជួយអ្វីបានទដូច្នះហើយបានជា
បជាពលរដ្ឋរងគះបានសំណូម ពរឲយសារព័ត៌មានជួយចុះផសោយ កងបានដឹងឮដល់មន្តីធំៗ ភ្នំពញ ហើយជួយអន្តរាគមន៍
ះ
រត់ការឲយកុមឈ្មួញដឹកជញ្ជូនឈើ
គញូងឆ្លងកាត់ខត្តកំពង់ធំ យា៉ង អនាធិបតយយឬយា៉ងណា។
តពី
ក ធៀម ដន
តក់ ជាមុនសិន ពះជាទឹក
ការដឹកជញ្ជូនឈើតាមរថយន្តតូច ផ្ទុកបានឈើខុសចបោប់បមាណ
១ម៉តគូប មានរូបភាពដូចសត្វ
កណ្ដៀរ ពះការដឹកជញ្ចូនឈើ
ចញតាមចករបៀងមិនអាចធ្វើ តាមទង់ទយធំបានទ គឺតូវត
សចក្តរា ី យការណ៍ព័តមា ៌ ន
ឈ្មួញ ទាំងតូចទាំងធំ
ះជាដឹក
តាធំណាស់ក្នុងការចូលលុកលុយ គបានសមច
គជ័យក្នុងការ
ផ្តួលរំលំរបបខ្មរកហម
៧ ខមករា ឆាំ១៩៧៩។បើ
ថ្ងទី ះ
បានជឿជាក់លើសមត្ថភាពរបស់ ក យី សំអូន ដលតងតធ្វើ
គជ័យសមប់ការដឹកជញ្ជន ូ
តជាថ្ងដលយួនចូលឈានពាន ទឹកដីខ្មរ ហើយចុះសន្ធស ិ ចបោប់បំផាញផលប គួរឲយ
ខុស
ជន៍ខ្មរ
កសាយជាទីបំផុត ហតុ
នះហើយទើបអ្នកស្នហាជាតិមិន គាំទថ្ង ៧ មករា
ះឡើយ៕
ចំនួននការដឹកជញ្ជូនឈើខុស ជងនះ មិនដឹងជា ដន
ក ធៀម
តក់ បមូលលុយយក
ណាអស់ទ។
ការគប់គងចករបៀងដល
មានភាពធូររលុងរបស់ ដន
ក ធៀម
តក់ បង្កប
ជាចើន
ដលភាគីយួនមិនសូវសបបោយចិត្ត ទាល់ត
ះ ពះថាបទសទាង ំ
២បានរឹតបន្តង ឹ កិចសហប ្ច តិបត្តិ ការដើមបីរកសោសន្តសុ ិ ខ និងបង្កប បទល្មើសតាមប
្ដយពប ំ ទល់
ដន ឲយកាន់តមានសុវត្ថិភាពប៉ុន្ត
ភាគីកម្ពុជា មានមន្តខ្ល ី ះពុករលួយ សកឃានតផលប
ជន៍មិន
បានបំពញតួនាទីរបស់ខ្លួនឲយបាន តឹមតូវ
ធៀម ដន
ះទ។ ជាក់ស្តង
ក
តក់កពីឃុបឃិត
ឲយកុមឈ្មួញដឹកជញ្ជូនឈើខុស ចបោប់ចញ
សុកយួនតាមចក
បឹងជង ក៏មានការគាបជំរិតពល រដ្ឋដលដឹកជញ្ជូនកសិផលឲយបង់ លុយផ្ទុយពី
លការណ៍របស់រដា
ភិបាលដលទាមទារឲយថាក់លើក លំអភាពអសកម្មរបស់ ដន
ក ធៀម
តក់ ឡើងវិញជាបនាន់។
បើគានចំណាត់ការ ធៀម ដន
បពឹតផ្គ ្ត ើន
តក់
លើបុគ្គល ះទ គឺការ
នឹងបទប
របស់
នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន មាន សភាពកាន់តធ្ងន់ធ្ងរ ហើយអ្នក រងគះគាននរណាកពីបជា ពលរដ្ឋកីក
ះទ៕
កហងស ថុល ជាមប
ការ
កងរាជអាវុធហត្ថខត្តកំពង់ធំពន ិ ត ិ យ មើលភាពអសកម្មរបស់
ក យី
សំអូន ឡើងវិញជាបនាន់។ ពលរដ្ឋរស់
ក្នុងខត្តកំពង់ធំ
សមប់ការដឹកជញ្ជូនឈើយក
ក៏រងនូវការគាបជំរត ិ បង្ខឲយ ំ បង់បក់ ពី
កយី សំអន ូ
យ គានករណី
គយល់អ្វីឡើយអាចប
ក់
ឈើគញូង គាននរណាហា៊នប៉ះ
បានថា
មុនពលចញឈើពីខត្តពះវិហារ
ឆាំងបាយរបស់ថាក់ដឹកនាំកងរាជ
ឬខត្តសៀមរាបតងតរាយការណ៍ និងសុអ ំ ន្តរាគមន៍ពី
កយី សំអន ូ
ហើយចាប់ពីពប ំ ទល់ខត្តសៀម រាបឬខត្តពះវិហារចូលដីកំពង់ធំ
រហូតដល់ពព ំ ទល់ខត្តកំពង់ចាម ក យី សំអូន ទទួលរា៉ប់រងរត់
ការបង់លុយឲយមន្តីជំនាញ និង
សមត្ថកិច្ចតាមដងផ្លូវយា៉ងរលូន ល្អមិនដលមានប
អ្វីកើតឡើង
ក យី សំអន ូ កំពង ុ ដើរតួ
ជាអ្នកបមូលលុយយក
ចិញ្ចឹម
អាវុធហត្ថបចាំខត្តកំពង់ធំទាំង មូលហើយបើសិនជា
ក ហងស
ថុល មិនបានដឹង ឮពីសកម្មភាព របស់
ក
យី សំអូន ជួយរត់ការបើកផ្លូវលើ
ទឹកដីខត្តកំពង់ធំ។
ពលខ្លះកុមឈ្មួញដលដឹក តឆត
ហើយតូវសមត្ថកិច្ចតាមដងផ្លូវ
ក
យី សំអូន ជួយសមបសមួលអន្ត រាគមន៍ឲយមានការ ដឹកឈើទាង ំ
ះលងឡាន
ះជាញឹកញាប់ពះ
ក យី សំអូន មិនតឹមតមាន
ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយសមត្ថកិច្ច ពាក់ព័ននិ ្ធ ងកុមឈ្មួញប៉ុ គឺ
្ណះទ
ក យី សំអូន ក៏មានទំនាក់
ទំនងយា៉ងសុីជមជាមួយមន្តី
ការរងកងរាជ
ដលជាមកើយផាល់របស់ យី សំអូន។
មានការប
ក
ក់ផងដរថាកា
ខត្តកំពង់ធំរបស់កុមឈ្មួញមាន ពីមួយថ្ង
មួយថ្ង ហើយសមប់
ការដឹកជញ្ជូនឈើគញូងតាមរថ យន្តតូច គឺ
ក យី សំអូន តមូវ
ឲយកុមឈ្មួញបង់បក់តាមតការ
សមបសមួលគា គឺចាប់ពី ៥០០-
សរូស
យសារតអំពើពុក
រលួយក្នង ុ ការឃុបឃិតឲយកម ុ ឈ្មញ ួ
ដឹកជញ្ជូនឈើខុសចបោប់ផ្ទុយពីបទ ប
របស់នាយករដ្ឋមន្តីកាយជា
លក្ខណៈបព័ន្ធគសង្កតឃើញ មន្តីជំនាញ និងសមត្ថកិច្ចគប់
សាប័នកំពុងសបបោយបមូលផល ប
ជន៍ពីការដឹកជញ្ជន ូ ឈើខស ុ
ចបោប់។
ក យី សំអន ូ មានភាព
ជិតដិតជាមួយថាក់ដឹកនាំកងរាជ អាវុធហត្ថខត្តកំពង់ធំ ហើយគាត់
ជាមនុសសដលពូកទំនាក់ទំនង ស្វងរកផលប
ជន៍សដ្ឋកិច្ច
តូវបានថាក់លើចាត់តាំងឲយចញ
បមូលលុយពីការដឹកជញ្ជូនឈើ ខុសចបោប់ឆ្លងកាត់ខត្តកំពង់ធំ ដល ដំបូងឡើយ
ក យី សំអូន គន់
តចាំបមូលរបបសមប់កងរាជ អាវុធហត្ថតប៉ុ យូរៗ
្ណះលុះដល់ពល
ក យី សំអូន ក៏បក
គំនិតចញមុខរត់ការឲយឈ្មួញឈើ គញូងតម្តង។
បតិបត្តិការ
គគុករបស់
បង្កបរថយន្តដឹកជញ្ជូនឈើគ
ចំនួន៣គឿងកាលពីប៉ុនានថ្ងមុន
នះធ្វឲយ ើ ពលរដ្ឋមានការភាក់ផ្អើល យា៉ងខាំង ហើយគបានលើកជា សំណួរថា ចុះការដឹកជញ្ជូនឈើគ
ញូងនាពលកន្លងមក ដលគាន ការបង្កបមានទំហប៉ ំ ុនណា។ ប
ភពព័ត៌មានពីមន្តីមួយចំនួនបាន ឲយដឹងថា រថយន្តយីឌុប ដឹកឈើ
គញូងទាំង៣គឿងដលតូវបាន បង្កប
ះ គឺជាមុខស
ដល
ក យី សំអូន ចញមុខរត់ការ
១០០០ដុលារអាមរិកប៉ន ុ សម ្ត ប់
ផងដរ ហើយដើមបីបងាញពីឆន្ទៈ
យន្តយីឌុបធំៗ គឺ
រដ្ឋមន្តឲយ ី មានបសិទ្ធភាពគយល់
ការដឹកជញ្ជូនឈើគញូងតាមរថ ក យី សំអូន
បានគិតតាមម៉តគូបមានតម្ល ចាប់ពី ១០០០ដុលារ ឡើង ហើយសមប់ករណីដល
ក
យី សំអូន ចញមុខរត់ការគឺមិន សូវមាននរណាហា៊នប៉ះពាល់ទ។ ពលខ្លះសមត្ថកិច្ច
តុលាការក្នុងខត្តកំពង់ធផង ំ ដរ។
ដងផ្លូវមានការ
ឈ្មួញកណា្ដលដលជកកម
គា
ក យី សំអូន មិនខុសពីកុម
គយល់មិន
ញូងខុសចបោប់ធំៗបភទយីឌុប
មប
សកម្មភាពកាន់តគគឹកគគង
ពលដល
អ្វីទ ហើយ
អាវុធហត្ថខត្តកំពង់ធំមាក់ទៀត
កុមឈ្មួញពឹងអាស័យឲយ
្ណះ
មានការ
រដ្ឋមន្តីកសួងកសិកម្ម ក្នុងការ
រដឹកជញ្ជូនឈើគញូងឆ្លងកាត់
១០ភាគរយប៉ុ
បាយបន្តិចបន្តួចក៏ពួកគចះត
ះគឺគ
តូវសួរ
ក យី សំអូន ទ
ទ គឺកមិតនការបង្កបមានត
បង្កបបាន គតងតឃើញ
យ ក៏ខ្មរស្នហា
តយល់ថា ៧ មករា គន់
ទឹកដីខត្តកំពង់ធំដលទាមទារឲយ
ធ្វើផ្ទះ ឬពលរដ្ឋដលដឹកអុសធយូង
ក យី សំអូន ជួយរត់ការក្នុង
ដឹងគុណយួនក៏ ជាតិ
សកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើឆ្លង កាត់
ទឹកដីខត្តកំពង់ធំ គឺឈ្មួញទាំងអស់
ឲយ
ជញ្ជូនឈើតាមរបៀប
ះ ឬជាទិវា
ដឹកជញ្ជូនឈើខុសចបោប់ឬបើកផ្លូវ
ក៏ធាប់បានលើកឡើងផងដរថា
បីជាកុមអ្នកកាន់អំណាចបាន ចាត់ទុកថា ជាទិវារំ
ក យី សំអូន បានដើរតួជាអ្នក
ឬរថយន្តយីឌប ុ តងតពឹងអាសយ ័
ពាល់។ កុមឈ្មួញទាំងតូចទាំងធំ
គជ័យហើយ ទើ
ះទ ពះជាធម្មតា
ជួយរត់ការឲយកុមឈ្មួញពលមាន
ខាងតបូងបាន
បយួនមកជួយរំ
កំពង់ធំ
យី សំអន ូ ដលជួយសមបសមល ួ
ក
បាន
យួន
Tel: 016 375 777 E-mail : sithik.dam@gmail.com សបកជាកងរាជអាវុធហត្ថខត្ត
បមូលលុយពីកុមឈ្មួញរកសុី
ដឹងឮពីភាពអសកម្មរបស់
រកសោភាពស្ងៀមសា ត់រង់ចាំយួន កមាត់ចកពត្តិអាមរិក
សារព័ ត៌មាន “មនសិ ការែខ្មរ” ្របចាំៃថ្ង ទំ ព័រទី ០៣
គមិនចបោស់ទថា តើថាក់លើបាន
ជញ្ជូនឈើគញូងតាមរថយន្តតូច
ផាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយខ្មរ យា៉ង
កអឺតកទមផងដរ។
ចបោប់ក្នុងមួយថ្ងៗតាមចកបឹង
មន្តីជំនាញនិងអាជាធរក្នុងខត្ត
ះលងជាញឹកញាប់ ហើយ
មានរឿងរា៉វជាចើនដលខ្មរ
ះយួននិងកុមខ្មរកហមបាន
ដុះកសិផល ដូចជាដំឡូងមីជាដើម
ពលដល
ឲយ
ក យី សំអូន សុំ
ពីខត្តកំពង់ធំបានឲយដឹងថាកុម
ភាគ
ល្អគានឧបសគ្គអ្វីឡើយ។ យឡក
រាគមន៍របស់
ត
ខាងលិចជាប់បទសសៀម យា៉ង
ដើមបីការពារពំដនខ្មរ
ប្តូរជារូបភាពតូចតាចប៉ុន្តបើសរុប
អភិវឌឍន៍មុខតំណងយា៉ងរលូន
រថយន្តដឹកឈើតាមរបៀប
គ ក្នុងរបបខ្មរកហមដលកាល
មានភាពចមូងចមសខាំងជាង
នះ។ បជាពលរដ្ឋ
បាលបចាំប៉ុស្តិ៍បឹង ជងគាបជំ
បជាពលរដ្ឋបានអះអាងថាជា
ជាជាតិឲយ
ផ្តល់អាសនៈក្នុងអង្គការសហប
ស យប
ដល់បជាពលរដ្ឋដលនាំចញ
កាន់បទសជិតខាង។
ឆតមួយចំនួនគតងឃើញអន្ត
យា៉ងអនាធិបតយយ ដើមបីយក
ឲយអាជាធរមូលដាន ជួយសមប
កសិផល
យយួន ហើយបាន
តឹងសរសក ជាមួយទាហានសៀម
ពំដនជាប់បទសសៀម ហើយ
ឲយសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធជួយ
សមបសមួលនិងលើកទឹកចិត្ត
ដលគាំពារ
មានការកាប់ពសងកបរកវាត់
មានធ្វើបានផាល់ខ្លួនផង និងបង
ពី
ដលបចាំការតាមដងផ្លូវបង្កប
គឺទាហានយួនតវូ បានដាក់ពងយ
យួន ចើនជាងទាហានសាធារណ
យមដឹកនាំយួន ដ៏លបីមាក់
តមកពីទំព័រទី១ "ច"
បជាជាតិមិនទទួលសា្គល់របប
កិចព ្ច មពៀងលើពដន ំ ទឹកដល
ការ ក៥ គឺតូវបានបង្កើតឡើង
សិបនាក់ផងដរ។ រំលឹកដល់ផន
ការអនុវត្តរបស់
ក ធៀម ដន
គជ័យ
កុមអ្នកតស៊ូតាមពំបទល់ដន
ធៀម ដន
តក់ បច្ចុបបន្ននះផ្ទុយសឡះ
រំលំរបប ប៉ុល ពត បាន
ផនការ ក៥នះជួយធ្វសា ើ កសីរាប់
តក់គាបជំរិតឲយបង់បក់ចាប់ពី ៥០មុឺនដល់ ១លានរៀល ហើយ
ការងារសំខាន់បំផត ុ ដលយួន ួ
កម្ពុជា-យួន ឆា១៩៨៤ ំ
បង់ទឹកដីចើនថមទៀត និង៤.
ក៏ធាប់បានផសព្វផសោយផងដរ ពី
ទិសន
ខ្លួនពិការរហូតដល់សព្វថ្ង។
គិតគូរមុនគ កយពលវាយ
ការងារសំខាន់ៗយួនបានដាក់ជំ នាញការទាំងក្នុងជួរកមាំងបដាប់
ដលសាប់ក្នុងផនការ ក៥ ចើន
ក ដលធ្វើឲយកម្ពុជាបាត់
បទសកម្ពុជាដូច្នះយួនអាចកង
កយថ្ង៧ មករា កយពីយួន
សាធារណរដ្ឋបជាមានិតកម្ពុជា
ដនទឹក
ឆា១៩៨២ដល ំ នាឲយ ំ ខ្មរបាត់បង់
អ្នកចងកងបវត្តិសាស្តបាន
អាណានិគមលើបទសកម្ពុជា
ះកុង រហូតដល់ខត្តពះវិហារ
ហើយជីវិតរបស់បជាពលរដ្ឋខ្មរ
ចើនសន្ធឹកសនាប់ពះថាយួនជា
រំលឹកថាកយពលយួនបានដាក់
ជាសាកសីផងដរ ទើបអង្គការសហ
២០០ម៉តលាតសន្ធឹងតាំងពីខត្ត
យួន ស្តពី ី ពំដនទឹកបវត្តិសាស្ត
ពួកគបានលើកបន្តុបកយថ្ង ៧ មករា ឆាំ១៩៧៩។
ដាំដើមប្ញសសីដលមានទទឹងជាង
តាម
គយល់ក្នុងនាម
សមត្ថកិច្ចកមាំងបដាប់អាវុធដូច ះជា
ក យី សំអូន បង់ថ្ល
អនុវត្តន៍តាមបទប
របស់នាយក
ថាថាក់ដឹកនាកង ំ រាជអាវុធហត្ថខត្ត កំពង់ធំ មិនគួរបណ្ដតប ឲយ
្ដយ
កយី សំអូន ធ្វើអ្វីៗតាមត
ែទំនើងចិត្ត
ះទ ពះវាជះឥទ្ធិ
ពលមិនល្អឡើយ
នាយករដ្ឋមន្តីកំពុង
ពលដល ស្លឹកត
ចៀក ហើយជំរុញឲយផ្នកពាក់ព័ន្ធ យកចិត្តទុកដាក់បង្ក បជំនួញ ឈើខុសចបោប់៕
ភៀសខ្លួនផ្នកន
សារព័ ត៌មាន “មនសិ ការែខ្មរ” ្របចាំៃថ្ង ទំ ព័រទី ០៤
Tel: 016 375 777 E-mail : sithik.dam@gmail.com តមកពីទំព័រទី១ "ក"
របស់ខ្លួន ក្នុងការសមច វាសនាបទសជាតិ
គ
តាមឆន្ទៈ
របស់ពួកគ។ ជាការពិត
ពល
ឆាប់ៗខាងមុខនះ ដំ
ះសយ
ថាក់អន្តរជាតិមួយនឹងកើតឡើង អាចចាត់ទុកជា
គជ័យសមប់
បជារាស្តខ្មរ ដលកំពុងបវ
បវារស់កមការដឹកនាំមិនតឹម តូវពះថាឆាំ២០១៣នះ គឺជា
ឆាដល ំ តូវសង្គះបទសកម្ពុជា
ឲយរួចផុតពីគះថាក់ និងជួយឲយ បជារាស្តទូ
ចាកផុតពីទុក្ខវទ
នានិងភាពកីករហមរហាម។
កបធាន សម រងសុី កាល
ពីថ្ងទី៣ខមករា ឆាំ២០១៣ បាន អ
្ជើញ
ដល់បទសហាំងឡង់
យមានការរួមដំណើរពី
ក
កឹម សុខា ផងដរក្នង ុ ដំណរើ ទសសន កិចរយៈពល ្ច ២ថ្ង
ទីកុងហល
សុីនគី គឺមិនខុសពីដំណើរ
កាន់
បទសហាំងឡង់កាលពីពល មុនៗ
ះទ
កបធាន សម
រងសុី តូវបានទទួលបដិសណា្ឋរកិច្ច យា៉ងកក់
ពីសំណាក់មន្តីរដា
ភិបាលសមាជិកសភារបស់បទស ហាំងឡង់ ហើយ
ទី
ះក៏មាន
ជនរួមឈាមខ្មររាប់មុឺនគួសារកំ
ពុងរួមចំណកតស៊ូទាមទារលទ្ធិ បជាធិបតយយនិងការ មនុសស
រពសិទ្ធិ
ក្នុងបទសកម្ពុជាផង
ដរ។ ជនរួមឈាមខ្មរ
ក
បទសបានកាយជាសំឡងដ៏មាន ឥទ្ធិពល ក្នុងការទាមទារឲយសហ គមន៍អន្តរជាតិ យកចិត្តទុកដាក់ គិតគូរពីប ការ
លទ្ធប ិ ជាធិបតយយ
រពសិទ្ធិមនុសស ជាពិសស
ពលការ
ះ
តជាតិអាណត្តិ
ទី៥ នាថ្ងទី២៨ ខកក្កដា ឆាំ
២០១៣ កាន់តខិតជិតមកដល់
សហគមន៍អន្តរជាតិកាន់តយក
ចិតទុ ្ត កដាក់ពភា ី ពបឈមនគះ ថាក់សមប់លទ្ធិបជាធិបតយយ កម្ពុជា។
ថ្ងទី៤ខមករាឆាំ ២០១៣
កបធាន សម រងសុី បានដឹកនាំ
បតិភគណបកស ូ សង្គះជាតិ ជួប ពិភាកសោការងារសំខាន់ៗជាមួយ
រដ្ឋមន្តីការបរទស បទសហាំង ឡង់ គឺ
ក អ៊កគី ទូមីអូចា រួម
ទាំងមន្តីរដា ភិបាលជាចើនរូប ទៀតហើយក្នុង
ះសមាជិកសភា
របស់បទស ហាំឡង់ មកពីគប់ និនា ការន
បាយ ក៏បានជួប
សម្តងការគួរសម និងលើកទឹក ចិត្តដល់
កបធាន សម រងសុី
មានតម្ល
បណា្ដបទសអឺរ៉ុប
ដលកំពុងបំពញបសកកម្មដ៏ ផងដរ។
កបធាន សម រងសុី
បានលើកឡើងពីរបត់ន ចុងកយ
បាយ
ក្នុងបទសកម្ពុជា
ដលមានអំពើរំ
ភសិទ្ធិមនុសស
និងការដើរថយកយនលទ្ធិប
ជាធិបតយយ ដលទាមទារឲយស ហគមន៍អន្តរជាតិយកចិតទុ ្ត កដាក់ ជួយដាក់សមាធឲយកុមអ្នកកាន់ អំណាច
សុកខ្មរ កទមង់
របៀបដឹកនាំ
ះ
កាន់ផ្លូវតូវ
ឡើងវិញ ជាពិសសដំណើរការ ះ
តជាតិអាណត្តិទី៥ នាឆាំ
២០១៣នះ តូវតមានការចូល រួមសង្កតការណ៍និងជំរុញឲយមាន កទមង់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ដើមបីធានាថាការ
ះ
ត
ះ
មានភាពសរីនិងយុត្តិធម៌ អាច
នះ បធានាធិបតីអាមរិក បធាន សហគមន៍អឺរ៉ុប កំពុងដាក់សមាធ ខាំងកាឲយ
ក ហ៊ុន សន អនុ
វត្តន៍តាមអនុសាសន៍របស់
ក
បព័ន្ធ
ះ
សុរិយា ស៊ូប៊រឌី ដើមបីកទមង់ ះ
ត
យក្នុង
តូវផាស់ប្តូរសមាសភាព គ.ជ.ប
កទមង់បព័ន្ធចបោប់របៀបរបប
ការងារដើមបីធានាថា សាប័នរៀប ចំការ
ះ
តដ៏សំខាន់មួយនះ
មានភាពឯករាជយអពយោកឹតពិត បកដ។ ការ
ះ
ខាងមុខនះ តូវតអនុ ស្តង់ដារអន្តរជាតិ និង
ទាមទារឲយមានការ
ត។
បានរំលឹកបប់អ្នកន
បាយសំ
ខាន់ៗរបស់បទសហាំងឡង់ផង ដរថា ដំណាក់កាលចុងកយ
ះ
តដ៏
ទូលំទូលាយមួយ មានការចូលរួម
បកួតបជងពីគណបកសបឆាំង និងតូវមានវត្តមាន របស់
យផាល់
កបធាន សម រងសុី តាម
រយៈការទមាក់
លនូវបទ
បកាន់ និងការកាត់ ហតុផលន ចកឲយ
ទ
សតាម
បាយ ដើមបីបើក
ក សម រងសុី វិលតឡប់
មកកាន់បទសកម្ពុជាវិញ។
មន្តីរដាភិបាលនិងសមាជិក
សភារបស់បទសហាំងឡង់ បាន លើកទឹកចិត្តចំ
ះកិច្ចបឹងបង
ទសហាំងឡង់ គឺជាជមករបស់
នចលនាបជាធិបតយយសង្គះ
រំ
ះបទសជាតិយា៉ងខាំងកា។
នូវអ្វីដលជាតមូវការរបស់បជា
ប
ក់រួចហើយថា អ្វីដលយើង
រស់
ទី
ះអាចចាត់ទុកថា ប
បជាធិបតយយ គប់ៗគា បាន ទទួលសា្គល់ថា អ្វីដល
កប
ធាន សម រងសុី កំពុងធ្វើមិនមន
ដើមបីផលប
ជន៍ផាល់ខ្លួន
ះ
ទ គឺជារឿងជាតិ រឿងរបស់រាស្ត ទូ
យសារត
កបធាន
សម រងសុី បានប្តជារួចហើយ ក្នុង ការបំពញបសកកម្មរំ
ះបទស
ជាតិឲយរួចផុតពីគះថាក់និងជួយ ឲយបជារាស្តខ្មរ ចាកផុតពីទុក្ខវ
ទនា និងភាពកីករហមរហាម។ អ្នកន
បាយដ៏មានឥទ្ធិពល
បទសហាង ំ ឡង់កបា ៏ នបសំ ើ ឡង
តមួយក្នុងការទាមទារឲយអ្នកកាន់ អំណាច ព័ន្ធ ចំ
ះ
ះ
សុកខ្មរកទមង់ប
តហើយ ធានាការរៀប
ត
ថ្ងទី២៨ខកក្កដា
ឆាំ២០១៣ នះឲយ មានភាពសរី និងយុត្តធ ិ ម៌សបតាម
លការណ៍
នលទ្ធិបជាធិបតយយ ទើបសហ គមន៍អន្តរជាតិ អាចទទួលសា្គល់ លទ្ធផល
ះ
ត
ះ។
កបធាន សម រងសុី ដល
អមដំណើរ
យ
ក កឹម សុខា
ក៏មានកម្មវិធណា ី ត់ជួបជាមួយជន រួមឈាមខ្មរ
ក្នុងបទសហាំង
ឡង់ដលកំពង ុ រស់
កង ុ អសប៉ូ
គរំពង ឹ ទុកថាយា៉ង
ចណាស់មាន
កបរទីកុង ហលសុីនគី ផងដរគឺ
ជនរួមឈាមខ្មរជាង ៥០០ នាក់ នឹងជួបជាមួយ
កបធាន សម
រងសុី ដើមបីពិភាកសោពីប
បទស
រកមធយោបាយជួយរំ
ះបទស
ជាតិ ជាពិសសការរួមគំនិតដើមបី ជាតិ ឲយរួចផុតពីគះថាក់ ពះ
ដល់ពលវលាដលជនរួមឈាម ខ្មរ ប
គប់ទិសទី តូវគិតគូរពី
ជាតិដលកំពុងតស្ថិត
លើមាត់ជះនក្តីមហន្តរាយ។ ក្នុងជំនួបជាមួយជនរួមឈាមខ្មរ ទីកុង អសប៉ូ
ះក៏មានវត្ត
ក សុខ
យឿន ជាជនភៀសខ្លួនផ្នកន
ទពីបទប៉ុនប៉ងធ្វើ
ឃាតនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន ផងដរ
លគឺ
ក្នុងបទស
ហាំងឡង់នះ មានជនរួមឈាម
ខ្មរជាចើន ដលក្នុងឋានៈជាជន
ះថាក់ដឹកនាំ
កបធាន សម រងសុី បាន
ពលរដ្ឋផងដរ ដើមបីដាក់ចញជា
កំពុងធ្វក្ន ើ ុងការរំ
ះបទសជាតិ
និងទាមទារឲយមានការកទមង់ បព័ន្ធ
ះ
តដើមបីធានាថាប
ជារាស្តខ្មរទូ
អាចបើបស់
សិទ្ធអំ ិ ណាចរបស់ខ្លួន ក្នុងការ
ះ
តផាស់ប្តូរមដឹកនាំថ្មី គង់ត
ថ្ងណាមួយយើងអាចសមចបាន
គជ័យ ហើយផ្លូវដលយើង
កំពុងដើរ
ះ
កាន់ការរំ
ះ
បទសជាតិ គង់តថ្ងណាមួយ យើងដើរដល់
ល
ឲយតយើង
មានឆន្ទៈពិតបកដ។ ឈាមខ្មរ
ស្នហាជាតិ កំពុងតបំពញបស កកម្ម
យមិនខាចនឿយហត់គឺ
ធ្វតា ើ មគប់មធយោបាយឲយតអាច ជួយឲយរាស្តខ្មរ រួចចាកផុតពីទុក្ខ
វទនា អំពជិ ើ ះជាន់សង្កត់សង្កិនជា ពិសសរាសទូ ្ត ហើយគាំទ ចំ តូវ របស់
កំពុងភាក់រលឹក ះការងារដ៏តឹម
កបធាន សម រងសុី
ក្នុងការ បើសំឡងតមួយដើមបី
ឲយមានការផាស់ប្តូររបៀបដឹកនាំ យសន្តិវិធី តាមរយៈការ ត
យសរី និងយុត្តិធម៌។
ះ
កបធាន សម រងសុី បាន
និងអ្នកសឡាញ់សិទសរី ិ្ធ ភាពដល
សឡាញ់សិទ្ធិសរីភាព និងលទ្ធិ
នះ។ ជាមួយគា
តឆាំ២០១៣
ជាតិ ក៏បានធ្វើការសិកសោស្វងយល់
មាតុភូមិ ហើយក្នុងចំ
មអ្នក
ះ
ខ្មរស្នហាជាតិកំពុងធ្វយុ ើ ទ្ធនាការ
ចាត់ទុកថាឆាំ២០១៣នះ គឺជា
កបធាន សម រងសុី ដើមបីជាតិ
តមកពីទំព័រទី១ "គ"
ជំនះលើការ
តស៊ូ មិនខា ចនឿយហត់របស់
បាយជាប់
ះ
ក
លម្អិតក្នុងអនុសាសន៍រួចហើយ គឺ
បានចូលរួមក្នុងការ
កបធាន សម រងសុី ក៏
លការណ៍
សុរិយា ស៊ូប៊រឌី បានចងយា៉ង
មានដ៏សំខាន់របស់
បាយ និងបជាពលរដ្ឋ ដល
មតាម
លទ្ធិបជាធិបតយយ ពះ
ទទួលយកបានពីគប់គណបកស ន
តនាពល
បាយតូវបាន
អង្គការសហបជាជាតិបញ្ជូន
គជ័យសមប់ខ្មរស្នហាជាតិ
កំពុងតតស៊ូទាមទារឲយមានការ
លន
បាយរបស់គណបកស
សង្គះជាតិ ជាបន្តបនាប់លើអ្វី
ដលគណបកស សង្គះជាតិ មាន សព្វថ្ងនះដើមបីជាប
ជន៍
របស់បជាពលរដ្ឋ ។
គណបកស សង្គះជាតិ បាន
គិតគូរពីផលប
ជីវភាពគួសារបានគប់គន់ ។
គិរីវង់ និង
ថ្ងទី ០៧ ខមករា
បនាប់ទៀតឥតឈប់ឈរ ក៏ដូចជា
ថ្ងទី០៥ ខមករា ឆាំ២០១៣
ពលលាច
ភូមិមាន់ច សងា្កត់
គណបកសសង្គះជាតិ ឲយបាន
ជាមួយគា
ះផងដរ
ថាក់ដឹកនាំចលនាបជាធិបតយយ សង្គះជាតិ នឹងធ្វដំ ើ ណរើ
តាម
បណា្ដខត្តនានាមួយចំនួនដើមបី ជួបសំណះសំណាលជាមួយបជា ពលរដ្ឋ
ខត្តកំពង់ចាម ពល
ពឹកនឹងបរព្ធពិធី
ភូមិ
និង
ភូមិគ ឃុំ
ស
ក
ឃុំចុងជាប សុកតំបរ
ពលរសៀល
កក សុកពញាកក។ ចំណកឯ ខត្តកណា្ដល ពលពឹក
ជន៍របស់ជាតិ
ភូមិអន្លង់សាន ឃុំពកស្តី សុក
សកម្មភាពរាប់ទាង ំ ន
បាយរបស់
ជួបសំណះសំណាលជាមួយបជា
ដាក់ចញនិងធ្វគ ើ ក្ន ឺ ង ុ
លបំណង
សក ុ
ះធំ និង
វលា
៉ង០៨ពក ឹ នឹងជួបសំណះ
និងបជាពលរដ្ឋជាធំក្នុង
ះ រាល់
គណបកសសង្គះជាតិ ដលបាន តមួយគត់ដើមបីឲយបជាពលរដ្ឋ រស់
ក្នុងជីវភាពធូរធារ មានការ
រពសិទ្ធិ និងផ្តល់អំណាចដល់
រាស្តដលជាមាស់
ត ពមទាំង
កសាងជាតិឲយមានការរីកចមើន។ ហតុនះហើយបាន ជាថាក់ដឹកនាំ
ចលនាបជាធិបតយយសង្គះជាតិ ខិតខំបង ឹ បងពយោយាមក្នង ុ ការចុះ
ជួបជាមួយពលរដ្ឋ ដើមបីធ្វើយា៉ង ណាឲយបជាពលរដ្ឋយល់ដឹង កាន់
តចបោស់ពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួនក៏ដូចជា ការសមចចិតជ ្ត ស ើ រីសមដឹកនាំ
ះធំ រីឯ
ពលរដ្ឋ
ពលរសៀលនឹង
មានការងារ គា
ថ្លថ្នូរ និង
ក្នុងសុកធ្វគ ើ ប់ៗ
យទទួលបានបក់ខសម
រមយអាចធ្វើឲយពួកគាត់
ះសយ
សំណាលជាមួយពលរដ្ឋ ជើងឯកខណដ ជាមួយគា
ះ
សងា្កត់
្ក រាជធានីភ្នព ំ ញ
ខត្តតាកវ ពល
ពឹកកម្មវិធីនឹងបរព្ធធ្វើឡើង ភូមស្គ ិ ុលឃុំ
តាកវ និង
ង សុកទំង ខត្ត
ពលរសៀលជួប
សំណះសំណាលជាមួយបជាពល រដ្ឋ
ភូមិរទះភ្លូក ឃុំដូងខ្ពស់
សុកបុរីជលសា ។ សមប់
ថ្ងទី០៦ ខមករា
ជាធិបតយយសង្គះជាតិ នឹង ជាពលរដ្ឋ ព ឹក
ភូមិ
ះអណ្ដត
ខត្តតាកវ ពល
ឃុំធាបជុំ សុក ពលរសៀល
ភូមិរន្ទះ ឃុំអង្គប សាទ សុក
តមកពីទំព័រទី១ "ស"
ផាស់ប្តូរមដឹកនាំថ្មី ពះការដឹក សបតាមខ្លឹមសារនកិច្ចពមពៀងសន្តិភាពទីកុងបា៉រីស និងមិន នាំមិនតឹមតូវរបស់ ក ហ៊ុន សបតាម លការណ៍នលទ្ធិបជាធិបតយយសរីពហុបកស ឡើយ សន អស់រយៈពល៣០ឆាំកន្លង ទ។ ជាពិសសបព័ន្ធតុលាការពុករលួយនិងសមចក្តីមិនតឹមតូវ មកនះបានធ្វើឲយបទសជាតិជា របស់តុលាការកំពុងធ្វើឱយមានការបកបាក់ ក្នុងសង្គមជាតិខ្មរ ដល ទីស្នហានយើង ជួបគះមហន្ត ប នះនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន តូវកទមង់របៀបរបបដឹកនាំ រាយធ្ងន់ធ្ងរដលទាមទារឲយខ្មរ ខុសឆ្គងរបស់ខ្លួនជាបនាន់ ដើមបីកុំឱយវិបត្តិសង្គមរាលដាលកាន់តខាំង គប់ទិសទីតូវរួបរួមសាមគ្គគា ី ក្នុង កាថមទៀត។ បើមិនដូច្នះទប កើតឡើង ក្នុងសង្គមអាចនាំឱយ ការរំ ះជាតិ។ កបធាន សម មានការបកបាក់ជាតិខ្មរកាន់តធ្ងន់ធ្ងរពះមដឹកនាំគិតតរឿងផល រងសុី បានពនយល់ទៀតថា អំពើឆក់ ប ជន៍ផាល់ខ្លួនដើមបីរកសោអំណាចឱយបានយូរអង្វង មុខទៀត។ ប្លន់ដីធ្លី ការបណ្ដញចញ យ កុមអ្នកសង្កតការណ៍ឯករាជយមួយចំនួនបានលើកឡើងថា ប បង្ខំនិងការវាយធ្វើបាបបជារាស្ត សិនបើរដាភិបាលដឹកនាំ យនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន មាន ល កីកទន់ខសោយ គឺជាអំពើរំ ភ ន បាយចបោស់លាស់ក្នុងការ ះសយជ ះដីធ្លី គឺបហលជា សិទ្ធិមនុសសយា៉ងអាកក់បំផុត ធ្វើ ពុំមានវិបត្តិដីធ្លីកើតឡើងពញបន្ទុកដូចសព្វថ្ងនះទ ហើយក៏ពុំមាន ឲយបជារាស្តខ្មរបាត់បង់ភាពជា បជាពលរដ្ឋកីករាប់សិបមុឺនគួសារតូវ បឈមនឹងការបាត់បង់ដីធ្លី មាស់ន គវាសនាបទសជាតិ ទីជមកដូចសព្វថ្ងេនះដរ។ បសិនបើរដាភិបាល ក ហ៊ុន សន ហើយបើគប់ៗគាទទួលសា្គល់ការ មានឆន្ទៈលុបបំបាត់អំពើពុករលួយបកប យបសិទ្ធភាព ក៏អំពើ ពិត យើងតូវតរួមកមាំងគា ជា ពុករលួយមិនរាលដាលយា៉ងខាំងកាដូចសព្វថ្ងនះឡើយ ជាពិសស មួយគណបកសសង្គះជាតិ ក្នុង អំពើពុករលួយក្នុងសាប័នរដ្ឋសំខាន់ៗ ដូចជាទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្តី, ការ ះ ត ដើមបីបញ្ចប់អំ កសួងសដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថ,ុ កសួងពាណិជ្ជកម្ម, កុមបឹកសោអភិវឌឍន៍ ណាចរបស់ កហ៊ុន សនក្នុង កម្ពុជា, អគ្គនាយកដានគយ, អគ្គនាយកដានពន្ធដារ និងនាយកដាន ឆាំ២០១៣នះ។ នគរបាលបឆាំងបទល្មើសសដ្ឋកិច្ចជាដើម។ ឥឡូវនះអំពើពុករលួយ បសកកម្មដ៏មានតម្លរបស់ កំពុងរាលដាលគួរឱយពួយបារម្ភ ថាក់មូលដានឃុំ-សងា្កត់ ដល កបធាន សម រងសុី ក កំពុងធ្វើឱយប៉ះពាល់យា៉ងខាំងចំ ះជីវភាពរស់ របស់បជាពលរដ្ឋ បទសទទួលបានលទ្ធផល គ កីកទូទាំងបទស។ ប ទាំងអស់នះកើតឡើង យសារតរដា ជ័យជាបណ្ដើរៗ ហើយវាជាជ័យ ភិបាលគានឆន្ទៈនិង លន បាយពិតបកដក្នុងការលុបបំបាត់ ជំនះសមប់បជារាស្តខ្មរទូ អំពើពុករលួយ រួចទុកឱយអំពើពុករលួយរាលដាលមានលក្ខណៈជា ដលកំពុងតស៊ូផាស់ប្តូរមដឹកនាំ បព័ន្ធតាំងពីថាក់លើរហូតដល់ថាក់កម។ ថ្មី ហើយពលរដ្ឋខ្មរជាចើន ដល កុមអ្នកសង្កតការណ៍ឯករាជយ និងមន្តីគណបកសបឆាំងបាន កំពុងរស់ក្នុងភាពកីករងការ ធ្វើ រិះគន់ចំៗថា របៀបរបបដឹកនាំមិនតឹមតូវរបស់រដាភិបាល ក ហ៊ុន ទុកបុ ្ខ កម្នញកំពង ុ ភាក់រលឹក ហើយ សន ដលមជឈដាននានាមិនអាចទទួលយកបាន ះគឺការ ះប ្គល មករួបរួមជាមួយគណបកសសង្គះ ពំដន កជាមួយយួនចាប់តាំងពីខក ឆាំ២០០៦ រហូតមកដល់ ជាតិ ដើមបី ះ តឲយអ្នកស្នហា បច្ចុបបន្ន។ យហតុថាការ ះប ្គលពំដន ករវាងបទស ជាតិ អ្នកបជាធិបតយយឡើងដឹក នាប ំ ទសកម្ពុជា ះ កាន់ភាព ទាំងពីរ យផ្អកតាមសន្ធិស បំពញបន្ថមលើសន្ធិស កំណត់ ជឿនលឿនសមបូរសបបោយ។ មាន ពំដនរដ្ឋឆាំ១៩៨៥ មិនបានធ្វើឱយកម្ពុជាចំណញទឹកដី ដូចនាយក ះទ។ ផ្ទុយ តខ្មរស្នហាជាតិប៉ុ ះ្ណ ដលចះ រដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន អះអាងកាលពីខតុលា ឆាំ២០០៥ គិតគូរនិងមានឆន្ទៈពិតបកដក្នុង
វិញបជាកសិករខ្មរ រស់
អំ
ឃុចបោ ំ រអំ
ចំណក
សុកបាធាយ។
ថ្ងទី០៨ ខមករា ឆាំ
២០១៣ ព ឹក
ខត្ត
ភូមិចបោរ
ខត្ត
ធិ៍សាត់ ពល
ភូមិបឹងចក ឃុំសយោ សុក
កណ្ដៀង និង ភូមិបាក់ចិ
ពលរសៀល
្ចៀន ឃុំបាក់ចិ
សុកភ្នំកវាញ ហើយ ខមករា ឆា២០១៣ ំ សាត់ ពលពក ឹ
្ចៀន
ថ្ងទី០៩
ខត្ត
ភូមិ
ធិ៍
ធិ៍និយម
ឃុំត ពាំងជង សុកបាកាន និង ពលរសៀលកម្មវិធី
ភូមិ
តាមកម្មវិធីខាងលើនះបង
រាជធានីភ្នព ំ ញ
បរព្ធពិធីមហាជនជួបជាមួយប
ចមើនពលរដ្ឋរស់
ធិ៍សាត់
កំពង់ចាមពលពឹក
ថ្ងទី០៥ ខមករា ឆាំ២០១៣
ភាពដើមបីធ្វើឲយជាតិមានការរីក
យសមត្ថ
ពញី កុង
ធិ៍សាត់
តពាំងសាច់ ឃុកបោ ំ ល ត ច ស ុក
ឆាំ២០១៣ ថាក់ដឹកនាំចលនាប
រពញ
ខត្ត
ភូមិឃាំង ឃុំលើកដក
រូបណាដើមបីមកដឹកនាំបទស ដល
ឆាំ២០១៣
តាមតំបន់ពំដនក្នុងសុកមមត់ និង
កគរ ខត្ត
ធិ៍សាត់ ។
ប្អូនបជាពលរដ្ឋដលរស់
តាម
បណា្ដភូម-ិ ឃុ-ំ សុក-ខត្តនិងកុង ទាំង
ះអាចចូលរួមដើមបីសាប់
ពីការជមបជូននូវពឹត្តិការណ៍ន បាយថ្មីៗទាំង
បន្តការលើកសា កស គប់
ទូទាំងបទសដូចផន
ការដលបានដាក់ចញ ។ ការ
ះខ្លួន
ចញពីការដឹកនាំបទសរបស់ មដឹកនាំសព្វថ្ងតាមរបៀប ផាច់
ការ ដើមបីនាំមកនូវការដឹកនាំថ្មី
តាមបបបជាធិបតយយ យា៉ងពិត បកដមិនមនជាការ ដឹកនាំតាម បបបជាធិបតយយក្លងកា យ
ករាស្ត និងអន្តរជាតិដើមបីបាន
ដឹកនាប ំ ទស និងទទួលបានជំនយ ួ
ក៏ដូចជាបក់កម្ចីយកមកហក ចកគាបពត ឹ អំ ្ត ពព ើ ក ុ រលួយ
យ
មិនខ្វល់ពីការអភិវឌឍន៍ជាតិ និង ពីតមូវការក៏ដូចជាទុក្ខលំបាក របស់បជាពលរដ្ឋ
ះទ។
បការសំខាន់បំផុតដើមបីឱយ
ក្នុង បទស
បទសកម្ពុជាមានភាពល្អបសើរ
នាចលនា ំ បជាធិបតយយសង្គះ
ទូទាំងបទសតូវចូលរួមគាំទ
និងកបទសពីសំណាក់ថាក់ដក ឹ ជាតិបាន
យសរី ។ សង្គមប
ជាធិបតយយ គឺថាក់ដឹកនាំតូវត
បំពញកាតព្វកិច្ចដើមបីចុះជួបជា
មួយបជាពលរដ្ឋសាប់ពីទុកកង្វ ្ខ ល់ របស់ពួកគាត់ និងតមូវការរបស់ ពលរដ្ឋដើមបី
ះសយជូនពួក
គាត់ជា បនាន់ ។ ថាក់ដក ឹ នាចលនា ំ បជាធិបតយយសង្គះជាតិ តាមបណា្ដខត្ត-កុងនានា
ត
បន្តបសកកម្មរបស់ខ្លួនដើមបីចុះ ជួបជាមួយបជាពលរដ្ឋជាបន្ត
អ
បវសន៍បកប
ក៏
យ។
ជាងបច្ចុបបន្ន គឺបជាពលរដ្ឋខ្មរ គណបកសសង្គះជាតិដលជា
ការរួមកមាំងគា រវាងគណបកស សមរងសុី និងគណបកសសិទ្ធមនុ ិ សស ឱយបានចើន។ ការ
ះ
តគាំ
ទគណបកសសង្គះជាតិ
ថ្ងទី
២៨ ខកក្កដា ឆាំ ២០១៣ គឺជា
ជមើសតមួយគត់របស់បជាពល រដ្ឋខ្មរទូ
ដើមបីការពារផលប
ជន៍ជាតិ ការពារបូរណភាព
ទឹកដី និងធ្វើឱយបទសជាតិរីក ចមើនឆាប់រហ័ស៕
យបសិទ្ធភាព បើ
ះបីជាចបោប់អ
បវសន៍
តូវបានរដ្ឋសភាអនុម័តឱយចូលជាធរមានតាំងពីឆាំ១៩៩៤ យា៉ងណា យសារតរដាភិបាលមិនអនុវត្តន៍ចបោប់អ
ដើមបីការពារផលប
ជន៍ជាតិ
បវសន៍
ះហើយ ទើបជនអ
យួនខុសចបោប់រាប់លាននាក់ចូលមករស់
បវសន៍
និងបកបរបររកសុីលើទឹក
ដីខ្មរយា៉ងគគឹកគង ហើយមានការគាំពារពីរដាភិបាលដឹកនាំ នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន ថមទៀត។ កំណើនជនអ
យ
បវសន៍យួន
ចូលមកដណ្ដើមមុខរបរនិងការងារពីពលរដ្ឋខ្មរ គឺជាមូលហតុធ្វើឱយ ពលរដ្ឋខ្មរធ្វើចំណាកសុកកាន់តចើនៗឡើង ពះ
ក្នុងបទស
របស់ខ្លួនពុំមានការងារធ្វើដើមបីបានបក់ចំណូលទទង់ជីវភាព។ រដា ភិបាលដឹកនាំ
យនាយករដ្ឋមន្តីហ៊ុន សន តងតទទួលយកសំណើ
របស់កុមមដឹកនាំរដាភិបាលកុងហាណូយក្នុងការគាំពារជនអ បវសន៍យួនរាប់លាននាក់ដលកំពុងរស់
ការដឹកនាំមិនតឹមតូវរបស់រដាភិបាល
ខុសចបោប់លើទឹកដីខ្មរ។
ក ហ៊ុន សន ដល
ធ្វឱយ ើ មជឈដានជាតិ និងអន្តរជាតិរិះគន់ជុទិ ំ ស តឹមតូវតាម
ះ គឺមិនអនុវត្តន៍ឱយបាន
លការណ៍បជាធិបតយយសរីពហុបកស ហើយអ្នក
កាន់អំណាច និងគណបកសកាន់អំណាចកំពុងធ្វើទុក្ខបុកម្នញលើគណ បកសបឆាំងយា៉ងកំ
ល។ ជាក់ស្តងតុលាការដលជាឧបករណ៍របស់
អ្នកកាន់អំណាច និងគណបកសកាន់អំណាចបានកាត់
ស
ក សម
រងសុី បធានគណបកសសង្គះជាតិ ឱយជាប់ពន្ធនាគាររយៈពល១២ឆាំ ក្នុងសំណុំរឿងដកតមុយប
្គលពំដនលខ ១៨៥
ឃុំសំ
ង
សុកចន ខត្តសាយរៀង ពមទាំងសំណុំរឿងក្លងឯកសារសាធារណៈ និងផសោយព័ត៌មានមិនពិត។
យហតុថាតាមពិនិតយជាក់ស្តង
សម រងសុី មិនបានបពឹត្តកំហុសដូចតុលាការ ះឡើយ គឺ
ក
ទបកាន់ទាំងបំពាន
ក សម រងសុី គន់តបំពញតួនាទីជាអ្នកតំណាងរាស្ត
ដើមបីការពារដីសរបស់បជាកសិករខ្មរ និងការពារបូរណភាពទឹកដី ដលជាអាយុជីវិតជាតិប៉ុ
្ណះ។ សកម្មភាពរបស់
ឆន្ទៈការពារបូរណភាពទឹកដីខ្មរ ទប់ទល់អំពើរំ យួន ហើយ
ក សម រងសុី ជា
ភឈានពានរបស់
កមិនបានបំផាញទពយសមបត្តិសាធារណៈឬញុះញង់
ឱយមានការរីសអើងជាតិសាសន៍ឡើយ។
សរុបសចក្តមក ី ការដឹកនារបស់ ំ នាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន ជាចើន
អាណត្តិកន្លង
នះបង្កឱយមានកំហុសឆ្គងជាចើន ដលជាហតុនាំ
ឱយមានវិបត្តសង្គ ិ មកើតឡើងជាបន្តបនាប់ ដូចជាជ ពលរដ្ឋចញពីលំ និងការ
ះ
សានការណ៍ន
ដានការបំបិទសិទ្ធិសរីភាពប
ះដីធ្លី ការបណ្ដញ
្ចញមតិរបស់ពលរដ្ឋ
តមិនតឹមតូវសបតាមបទដានអន្តរជាតិ។ កុមអ្នកវិភាគ បាយក្នុងបទសកម្ពុជាបានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ ថា
មានតការផាស់ប្តូរមដឹកនាំតាមរយៈការ
បជាពលរដ្ឋខ្មរតូវ
សយវិបត្តិសង្គមបកប ះ
ះ
តជាតិអាណត្តិទី៥
្ណះ ទើបអាចឱយកម្ពុជា
យបសិទ្ធភាព។ ក្នុង
ះ
ះគណបកសដល
តគាំទគឺគណបកសសង្គះជាតិ ដលមាន
ក សម រងសុី ជាបធានពះគណបកសសង្គះជាតិមាន
ជាមាស់
បាយចបោស់លាស់ក្នុងប
ើ អាជាធរយួនក្នុងការរំ ភបំពានលើបូរណភាព លន បាយចបោស់ យាមបិទបាំងទង្វរបស់ លាស់ក្នុងការសចសង់បទស ទឹកដីខ្មរ តាមតំបន់ពំដន យខ្វះការពិចារណា វិញ។ មន្តីសង្គមសុីវិលដលតាមដានសានការណ៍ន បាយនិងប កម្ពុជាឱយរួចផុតពីគះមហន្តរាយ
តូវចូលរួមសចសង់បទសជាតិតាមរយៈ
និងជួយឱយបជារាស្តខ្មរចាកផុត សង្គមក្នុងបទសកម្ពុជាបានកត់សមា្គល់ថា កំហុសឆ្គងដ៏ធំរបស់រដា ភិបាលដឹកនាំ យនាយករដ្ឋមន្តី ហ៊ុន សន គឺការមិនអនុវត្តន៍ចបោប់ ពីទុក ក និងភាពកីក ៕
ឆា២០១៣ ំ
ពលរដ្ឋខ្មរគប់រូប ដើមបីរំ
ក យសារតការបាត់បង់ដីសចំការករដូនតា ជិតខាង ហើយបជាពលរដ្ឋខ្មរទូ ត្អូញត្អរនិងយំ ក ហ៊ុន សន នឹងកាយ មាស់អំណាច និង ជាចើនហិកតា។ រហូតមកដល់ពលនះរដាភិបាល
ជាតិមាន
ត
សមប់បទសកម្ពុជា និងបជា
ថ្ងទី២៨ ខកក្កដា ឆា២០១៣ ំ ខាងមុខប៉ុ
គវាសនាពិតបកដន មិនបានជួយ ះសយដល់បជាកសិករខ្មរដលបាត់បង់ដីធ្លី យ បទសជាតិ។ គណបកសសង្គះ សារតការ ះប ្គលពំដនកម្ពុជា-យួន ះទ ហើយបរជាពយោ
ះ
នះ គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់
ការការពារផលប
ជន៍ជាតិប សុកពញាកក ខត្តកំពង់ចាម ក៏ដូចជាបជាកសិករខ្មរដលរស់ ឆាំងអំពើឈានពានរបស់បទស តាមតំបន់ពំដនក្នុងកុងបាវិត និងសុកចន ខត្តសាយរៀង បាន
របស់
បមប ើ
លន
ជន៍ពលរដ្ឋ បមផល ើ ប
ជន៍
ជាតិ និងការពារបូរណភាពទឹកដី។ ដូច្នះបជាពលរដ្ឋខ្មរទូទាំងបទស ះ
តគាំទគណបកស
សង្គះជាតិ ដើមបីបញ្ចប់អំណាចបកសបជាជនកម្ពុជាដលអសមត្ថភាព ក្នុងប
ការពារទឹកដី និងលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់
របស់ពលរដ្ឋ។
ការបញ្ចប់អំណាចរបស់គណបកសបជាជន គឺជាយុទ្ធសាស្តដើមបីឱយ បទសកម្ពុជាមាននីតិរដ្ឋ និងការរីកចមើនពិតបកដ៕