Musea Achterhoek gids 2016

Musea in de

L E V E N D I G E C U LT U U R E N I N S P I R E R E N D E K U N S T

klassieke Van

kunst tot

innovatieve

industrie

achterhoek.nl facebook.com/achterhoektoerisme

mooiachterhoek www.musea-achterhoek.nl

snuiven Cultuur in de

Achterhoek

2 | Musea Achterhoek

Een bezoek aan de Achterhoekse musea inspireert jong en oud.

Geniet van prachtige kunstwerken, luister naar boeiende verhalen en leer meer over de cultuur en de geschiedenis van de regio.

Kom een dagje cultuursnuiven en sfeer proeven!

Zet je zintuigen open voor het brede scala aan musea die de Achterhoek je te bieden heeft. Kunstliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij een bezoek aan één van de prachtige musea vol toonaangevende schilder- glas- en beeldhouwkunst van internationale grootmeesters. Maar ook voor de cultuur­fanaat zijn er verschillende interessante musea over historische gebeurtenissen, de maakindustrie in de Achterhoek of oude gewoonten of vervlogen gebruiken uit de streek.

Het aanbod aan musea is divers en verrassend. Van inspirerende muziek tot toonaangevende kunst, en van spannende geschiedenis tot innovatieve industrie, je vindt het in de Achterhoek. En dat allemaal te midden van een prachtige omgeving die uitnodigt tot het maken van heerlijke fietsen wandeltochten door het altijd mooie coulisselandschap.

In elk dorp of stadje dat je bezoekt vind je wel een bijzonder museum dat je iets vertelt over de historie van het dorp. Zo kun je kennis maken met hoe de mensen vroeger leefden op het platteland. En gezien onze ligging aan de Duitse grens is het niet vreemd dat er ook musea zijn over de Tweede Wereldoorlog, het verzet en het leven langs de grens.

Een weekendje weg Een bezoek aan de musea is bovendien heel goed te combineren met een compleet dagje of weekendje uit in de Achterhoek.

Bezoek de historische stadjes en dorpen, geniet van de gezellige terrassen en cafés en overnacht in één van de sfeervolle hotels en B&B’s.

achterhoek.nl Levendige cultuur en inspirerende kunst | 3

Colofon

Uitgave: Stichting Achterhoek Toerisme Marktstraat 1, 7271 AX Borculo, tel. 0545 25 03 80, www.achterhoek.nl Vormgeving: Sterk-id corporate communicatie Fotografie: Martin Podt, Stan Bouwman

Copyright: Stichting Achterhoek Toerisme 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieĂŤn, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever is niet aansprakelijk voor schade, die het mogelijk gevolg zou kunnen zijn van verkeerde gegevens. Deze brochure is mede tot stand gekomen dankzij de financiering van de provincie Gelderland.

4 | Musea Achterhoek

Inhoud

Musea Achterhoek Museum MORE 8 Villa Mondriaan 10 Société Museé Lalique Pays Bas 12 Kasteel Huis Bergh 14 Musea Zutphen 16 Geelvinck MuziekMuseum Zutphen 18 Koppelkerk 20 Onderduikmuseum Markt 12 20 ICER/IJzermuseum 21 Stadsmuseum Doetinchem 21 Streekmuseum De Roode Tooren 22 Mosterdmuseum 22 Museum Smedekinck 23 De Librije 23 Heiligenbeeldenmuseum 24 Huis Verwolde 24 Boerderijmuseum De Lebbenbrugge 25 Brandweermuseum 25 De Needse Beelden 26 Museum de Scheper 26 Stadsmuseum Groenlo 27 Erve Kots 27 De Moezeköttel 28 Mondriaan to Dutch Design

29

Nieuwe Musea & Tentoonstellingen

30

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 5

Goor

Achterhoek

Bathmen

Twello

Epse

Zuidloo

Stokkum

Oxe

Stokkum

Kring van Dorth

Harfsen

N339

Wilp A1

1

Oolde

Diepenheim

16 Laren

46 N3 Westerflier

Exel

Bussloo

4 N3

Appen

Eefde

Voorst

ek

NoordEmpe

Kleinmsterdam

Dovenkamp N3

45

14 5 6

Nettelhorst

Lochem

De Horst

9

Wientjesvoort

enburg

15Kran

Everwenninkhoek

Oude IJssel

Angerlo

Bingerden

Loil

Greffelkamp De Nevelhorst

Holthuizen De Heegh

Wehl

De Schutterij

N316

N316

5

Heelweg-West

Harreveld

Kwartier

N8

36

Braamt

Heuven Warm Vethuizen

N335

17

Loerbeek

N3

Oud-Dijk

Oud eI Js

Wijnbergen

Zeddam

N335

N316

Stokkum

Herwen

4

8 N1

Etten

Ulft

Lichtenberg

9

Varsselder

Azewijn

Veldhunten

‘s-Heerenberg

6 | Musea Achterhoek

Emmerich am Rhein

Dale

N318

Aalten

Sinderen

Silvolde Bontebrug Aa -St

Grote Breedenbroek N31 7

De Heurne

Dinxperlo

Gendringen Wieken

Netterden

Heu

Breedenbroek

ra n g

Milt

Wals

Spijk

Boven-Sling e

Lintelo

Binnenheurne

Silvoorderbuurt

Ziek Rafelder

Lengel

Lobith Tolkamer

Varsseveld

Gaanderen

Terborg

KleinAzewijn

Babberich

Ba

l se

Heide

Westendorp

A18

Stroombroek

Lichtenvoo

Heelweg-Oost

A18

Kilder

Didam Nieuw-Dijk

2

Tuinkamer

Halle

HalleNijman

10

Meerenbroek

Heidekant Plantage

Beek

Aerdt

Heidenhoek

Doetinchem

N316

N336

3

Holthuizen

17

Kleindorp

N81

eekhorst

Oud-Zevenaar

30

Winkelshoek Wassinkbrink

N3

8

N1

N3

IJzevoorde

Nieuw-Wehl

Zevenaar

Langerak

Eldrik

Zieuwent 't Rolder

13

Wittebrink

Lievelde

MariĂŤnvelde

HalleHeide

Zelhem

Laag-Keppel

Bevermeer

A1

Wolversveen

N3 1

Giesbeek

Hummelo

Hoog-Keppel

22

Oosterwijk

Velswijk

3 11 Voor-Drempt Doesburg 12

Ruurlosebroek Heurne

Keijenborg 17

48

A3

Veldhoek

Dunsborg

Gooi

Achter-Drempt

N3

G

N3 N314

Bekveld

Ellecom

N31

9

Varssel

Hengelo

Toldijk

Rha

Olburgen

Avest

Beltrum

15

el ss

48 N3

IJ

Steenderen

De Emmer

Haarlo

Lintvelde

G

Nieuwenhuishoek

e ng Sli se lo

Noordink

Baak

Leostichting

Wissinkhoek WinkelerBruil hoek

Covik

Hambroekplas

15 Dijkhoek N3

Brinkmanshoek

Linde

S

Overbiel

17

Brouwershoek

N319

18

n roe

Dieren

Delden

Wichmond

N N315

Borculo

Boschheurne

Mossel

Ruurlo

Brummen

Spankeren

Geesteren

Heure

Barchem N31

Bronkhorst 86

25

Nederbiel

Cortenoever

N7

Kulsdom

Respelhoek

Vorden Broek

Noordijk

N8

Zwiep

Klein Dochteren

Vierakker

Heimeriete

Gelselaar

Warken

Zutphen

beek

Ampsen

N346

Warnsveld

Voorstonden Wapsum

Steeg

Berkel

Almen

Tonden

eren

naal

Twenteka

Scheggertdijk

M

Armhoede

Exel-Tol

Groot Dochteren

8

Gietelo

Kerspel

Verwolde

Joppe

Gorssel Quatre Bras

Markelo

Beusbergen

Markelose Broek

N332

Deventer

23 Megchelen

Is s

el

IJzerlo

Twekkelo

Enschede

A3

Wiene

5

Bentelo Beckum

Kwartierdorp

rhoek e t h c A e d n i a e s Mu Boekelo

Hengevelde

Bad Boekelo

Stepelo

N1

8

N739

Eppenzolder

N347

Rutbeke

Sint Isidorushoeve

Markvelde

Haaksbergen

Holthuizen

Buurse

Brammelo Lochuizen

Honesch

Rietmolen

Langelo

19

Neede N1

8

Spilbroek

Berkel

Mallem Loo

20

Eibergen

Rekken

Olden Eibergen Hupsel

Be

N18

Holterhoek

el

rk

Zwilbroek

21

Vreden

Groenlo Zwolle

Eefsele

oe Gr

Meddo

n

l os e

N3

19

e

Sl

in g

Huppel

e ‘t Hilgelo

Henxel

Vragender

orde

Winterswijk 2

Corle

18

Brinkheurne Kotten

Miste

7 Bredevoort

Vosseveld

Sling

N3

’t Klooster

Slingeplas Hollenberg

Museum MORE Villa Mondriaan Société Museé Lalique Pays Bas Kasteel Huis Bergh Musea Zutphen Geelvinck MuziekMuseum Zutphen Koppelkerk Onderduikmuseum Markt 12 ICER/IJzermuseum Stadsmuseum Doetinchem Streekmuseum De Roode Tooren Mosterdmuseum Museum Smedekinck De Librije Heiligenbeeldenmuseum Huis Verwolde Boerderijmuseum De Lebbenbrugge Brandweermuseum De Needse Beelden Museum de Scheper Stadsmuseum Groenlo Erve Kots De Moezeköttel

e

N313

arlo

Ratum

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

Haart

N31

9

Woold

8

n

urne

Duitsland

Borken

Bocholt Levendige cultuur en inspirerende kunst | 7

Museum MORE MORE is het grootste museum voor Modern Realisme. Ruim 200 Nederlandse topwerken uit de afgelopen eeuw zijn er te zien.

Een museum vol met de magie van kunst!

Met grootmeesters als Carel Willink, Pyke Koch, Jan Mankes en Charley Toorop die uitblinken in technische perfectie en grote ambachtelijkheid. Hun werk kan mysterieus zijn, nietsontziend of juist een blik werpen op een werkelijkheid die niet van deze wereld lijkt. Ze werden wel eens ‘de beschaafde heren van de goede smaak’ genoemd.

Expres een beetje dubbelop.

8 | Musea Achterhoek

Maar zoals dat hoort bij heren (en ook dames) van stand, doorstaat hun realistische kunst moeiteloos de tand des tijds. Deze kunstenaars lieten zich niet hinderen door modegrillen en bouwen vaak voort op een traditie van Hollandse Meesters, Vlaamse primitieven of Italiaanse Renaissance-kunst.

Maar altijd op geheel eigen wijze. Naast de eigen collectie zijn er altijd wisselende tentoonstellingen te zien.

MORE biedt méér Het prachtige gebouw van MORE is een attractie op zich. Het werd ontworpen door Hans van Heeswijk. De architect was ook verantwoordelijk voor de uitbreiding van De Hermitage, het Mauritshuis en de nieuwe entree van het Van Gogh Museum. MORE biedt graag extra service aan zijn bezoekers.

Zo zijn er oplaadpunten voor e-bikes en is er gratis wifi in het museum. In de fraaie museumwinkel kun je heerlijk shoppen en in Café MORE kun je genieten van een echt goede kop koffie of een heerlijke lunch.

In 2017 opent MORE een tweede locatie in Kasteel Ruurlo. Hier zal leven en werk van Carel Willink centraal staan.

Nationaal erfgoed De collectie is verworven door Hans Melchers uit het faillissement van DS Art met de bedoeling om topwerken van Nederlandse Modern Realistische kunstenaars van de afgelopen 100 jaar bijeen te houden en toegankelijk te maken voor een breed publiek. De verzameling breidt zich nog altijd uit en MORE kan zich het grootste - en misschien wel mooiste museum voor Modern Realisme noemen.

museummore.nl 1 Museum MORE Hoofdstraat 28 7213 CW Gorssel 0575 76 03 00 www.museummore.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 9

Villa Mondriaan Piet Mondriaan (1872-1944) is één van de belangrijkste vernieuwers van de schilderkunst. Hij verwierf wereldfaam in Parijs en New York, maar begon zijn schilderscarrière in Winterswijk. Van zijn achtste tot zijn twintigste woonde Piet Mondriaan met zijn ouders, broers en zus in een villa aan de Zonnebrink. Hier ontdekte hij zijn passie voor schilderen en tekenen en zette hij zijn eerste stappen op het kunstenaarspad. Hier, in Villa Mondriaan, is het allemaal begonnen.

De Villa Sinds 2013 is in de villa en de naastgelegen panden museum Villa Mondriaan gevestigd.

Hier wordt het levensverhaal van Piet

10 | Musea Achterhoek

Mondriaan verteld. In twee nieuwgebouwde tentoonstellingsruimtes wordt vroeg werk van Mondriaan tentoongesteld.

Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het Gemeentemuseum Den Haag.

In het voormalige woonhuis van de familie Mondriaan is aandacht voor de leermeesters die Piet Mondriaan in zijn Winterswijkse periode beïnvloedden.

Andere tentoonstellingen en hedendaagse kunst Naast deze vaste tentoonstelling is er ook elk half jaar een wisselende tentoon­ stelling. Zo is er nu een tentoonstelling over bekende schrijver, dichter en kunst­ liefhebber Gerrit Komrij. In maart 2017 start Villa Mondriaan een nieuwe tentoonstelling over het figuratieve werk van kunstenaars uit de kunstbeweging De Stijl, als onderdeel van het themajaar 100 jaar De Stijl: Van Mondriaan tot Dutch Design. Naast de aan Piet Mondriaan gerelateerde tentoon­ stellingen is er in Villa Mondriaan ook aandacht voor hedendaagse kunst. Elke vier maanden biedt het museum twee jonge kunstenaars de mogelijkheid hun werk in het museum te tonen. In het huis waar een van de grootste vernieuwers van de moderne kunstgeschiedenis opgroeide, krijgt nu het nieuwe talent van deze tijd een podium.

Beleving In Villa Mondriaan krijg je als bezoeker een complete beleving. Voor iedere bezoeker is er een gratis audiotour met achtergrondinformatie. Ook is er een Villa Mondriaan app, waarmee je het museum in eigen tempo en volgorde kunt bekijken. Voor de kinderen ligt een speurtocht klaar. In het gezellige museum­ café geniet je voor, tijdens of na je bezoek van een drankje en heerlijk gebak.

villamondriaan.nl 2 Villa Mondriaan Zonnebrink 4 7101 NC Winterswijk 0543 51 54 00 www.villamondriaan.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 11

Société Musée Lalique Pays Bas René Lalique (1860-1945) wordt de da Vinci van de juwelen- en glaskunst genoemd. De werken uit de art nouveau en art deco periode zijn vervuld van symboliek en “geheime” details.

Musea uit de gehele wereld, waaronder het “Metropolitan museum of Art” uit New York geven werken uit de art nouveau en art deco periode in bruikleen aan het museum.

Tijdens de tentoonstelling ‘art nouveau en japonisme, een nieuwe golf’ zijn er werken te zien van Mesdag, Van de

12 | Musea Achterhoek

Velde, Mankes en Van Dongen die nog niet eerder tentoongesteld zijn. Het museum is gehuisvest in een tweetal oude Rijksmonumenten waar bezoekers gastvrij worden ontvangen in een sfeervolle ambiance. Het museum is iedere dag behalve maandag geopend. Daarnaast zijn er arrangementen op afspraak mogelijk met een ontvangst bij de concertvleugel.

Hij vervaardigt machinaal hoogwaardige glazen kunstobjecten met een luxe uitstraling. Naast de werken die in een oplage worden geproduceerd, vervaardigd Lalique unieke objecten voor de zeer gefortuneerden uit zijn tijd.

René Lalique De vaste tentoonstelling van het museum is geheel gewijd aan het werk van juwelen­ ontwerper en glaskunstenaar René Lalique.

Men vindt er letterlijk schitterende werken van deze ‘meester van de Franse art nouveau en art deco’. Aan de hand van de objecten geeft de collectie een beeld van het clientèle van de kunstenaar. Rond 1900 wordt de jonge kunstenaar René Lalique (1860-1945) internationaal gezien als dé ontwerper van het moderne sieraad. De groten der aarde, actrices en operadiva’s pronken met zijn sieraden die niet imponeerden door het gebruik van goud en diamanten maar door de creatieve vormentaal en het gebruik van nieuwe materialen als vensteremaille en edelstenen met een lage waarde.

Nieuwe industriële luxe Lalique kiest typische art nouveau en art deco motieven, zoals de natuur en vrouwelijke vormen. Hij ontpopt zich tevens tot glaskunstenaar, wat eveneens in Nederland belangstelling wekt. Zijn kennismaking met de luxe parfumindustrie zorgt voor een stroomversnelling. Hij ontwikkelt een werkwijze die het midden houdt tussen kunst en industriële vorm­ geving: moderne industriële luxe.

Franse chic Het indrukwekkende pand waarin het museum gehuisvest is, biedt de ultieme ambiance voor een tentoonstelling over deze meester van de Franse art nouveau en art deco. Van een hoornen kam met parels, tot een halssieraad met vensteremaille, van gouden manchetknopen tot fraaie parfumflacons en iconische glazen sierraden die dames en heren rond 1900 voorzagen van grandeur en klasse. De juwelen van Lalique hebben soms een getaxeerde waarde van 100 miljoen euro. De objecten zijn vervuld van symboliek, geliefd en overal ter wereld zeer gewild.

musee-lalique.nl 3 Société Musée Lalique Pays Bas Gasthuisstraat 1 6981 CP Doesburg 0313 14 14 10 www.musee-lalique.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 13

Kasteel Huis Bergh Wie een bezoek brengt aan het stadje ’s-Heerenberg wacht een overweldigende ervaring. Opeens ontvouwt zich het uitzicht op het middeleeuwse kasteel Huis Bergh, omgeven door een gracht en half omsloten door een oude vestingwal.

Het prachtige kasteel Huis Bergh gelegen aan de rand van het grensstadje ’s-Heeren­ berg kent al een bouwgeschiedenis vanaf de 12e eeuw. Achter die vestingwal liggen de kasteeltuinen die in 2016 zijn gerestaureerd en die tot de oudst gedocumenteerde tuinen van Nederland behoren. De eerste vermelding van die tuinen is al in 1461.

Het kasteel was ooit in het bezit van de graven Van den Bergh en Fürsten von Hohen­zollern. Door de eeuwen heen hebben branden en oorlogen het kasteel een ander aanzien gegeven: van een middeleeuwse burcht veranderde het kasteel in een lustslot.

14 | Musea Achterhoek

Eenmaal binnen wacht de bezoeker een aangename verrassing: het kasteel herbergt een verzameling aan kunstvoorwerpen die uniek genoemd mag worden.

Laat middeleeuwse kunstverzameling Het was textielfabrikant Jan Herman van Heek die het kasteel in 1912 kocht van de Fürsten von Hohenzollern. Hij was gefascineerd door de middeleeuwen en bracht een laat middeleeuwse kunst­verzameling bijeen, waar hij zijn kasteel mee inrichtte. Hij verzamelde o.a. Noord-Europese kunst uit de omgeving van Jeroen Bosch en Lucas Cranach. De 15e en 16e -eeuwse

portrettengalerij, die voor Nederland uniek is, laat de ontwikkeling van het portret zien. Van Heek bracht ook een bijzondere verzameling Italiaanse panelen bijeen. Tevens verwierf hij een collectie middeleeuwse boeken met prachtige miniaturen en schitterend penwerk.

De kunstverzameling van Huis Bergh is een typisch voorbeeld van een particuliere verzameling middeleeuwse kunst uit het eerste kwart van de 20e eeuw. Van Heek was een van de grootste mecenassen in zijn tijd.

In de middeleeuwse toren is een wapen- en een muntenverzameling, afkomstig van de eigen Munt. Boven op het dak van de toren kan men genieten van een prachtig uitzicht.

In 1946 bracht hij zijn totale bezit onder in een Stichting om het voor Nederland te behouden. Tot zijn bezit hoorden ook 1600Â ha bossen en weilanden, monumenten en een archief waarvan het oudste stuk

uit 1227 dateert. Kasteel, kunstverzameling, tuinen en de bosrijke omgeving van het kasteel vormen een Gesamtkunstwerk.

In het koetshuis op de voorburcht kan men genieten van een glas wijn.

Overnachten in een luxe torensuite behoort ook tot de mogelijkheden. Daarnaast kan in het kasteel ook een vergadering of huwelijksfeest plaats vinden. Temidden van de prachtige kunstverzameling en inspirerende natuur komt een bijeenkomst op een speciale manier tot haar recht.

huisbergh.nl 4 Kasteel Huis Bergh Hof van Bergh 8 7041 AC ‘s-Heerenberg 0314 66 12 81 www.huisbergh.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 15

16 | Musea Achterhoek

Musea Zutphen Bezoek de vernieuwde Musea Zutphen, in het Hof van Heeckeren, in de prachtige historische binnenstad van Hanzestad Zutphen.

In het voorjaar van 2017 heropenen de vernieuwde Musea Zutphen, het Stedelijk Museum Zutphen en Museum Henriette Polak, in het door Bierman Henket architecten verbouwde rijksmonumentale stadspaleis ‘Hof van Heeckeren’. Ook de locatie is bijzonder. Het ’s-Gravenhof, het oudste plein van Zutphen, is een archeologisch rijksmonument. De geschiedenis van Nederland begon hier.

Geschiedenis, cultuurhistorie, beeldende kunst en actualiteit komen samen in de nieuwe huisvesting van de musea en erfgoedpartner de Archeologische dienst.

Het Stedelijk Museum Zutphen vertelt ‘Het verhaal van Zutphen’ chronologisch en thematisch in de middeleeuwse kelders en op de begane grond met gebruikmaking van unieke objecten uit de museale, archeologische en archiefcollecties.

Museum Henriette Polak, gesitueerd op de eerste etage, maakt haar naam waar als hét museum voor modern-klassieke schilderen beeldhouwkunst in Nederland met oog voor nieuw talent. Door de komst van de vernieuwde musea en de samenwerking met de culturele -en horeca partners aan het plein, wordt het ’s Gravenhof opnieuw een vorstelijke verblijfplaats met allure, zoals zij dat al in de Middeleeuwen was.

museazutphen.nl 5 Musea Zutphen ’s Gravenhof 4 7201 DN Zutphen 0575 51 68 78 www.museazutphen.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 17

Geelvinck MuziekMuseum Zutphen De muziekstad Zutphen is vanaf zomer 2017 verrijkt met een nieuw museum. Het 18e-eeuwse herenhuis “De Wildeman”, gelegen pal in de sfeervolle historische binnenstad, nodigt uit tot een bezoek. Kom kijken naar ‘s werelds oudste rechtopstaande piano uit 1790 en zijn voorloper, een spinet uit 1742. Geniet van drie eeuwen pianomuziek.

Ervaar hoe de piano zijn intrede deed en uitgroeide tot wereldwijd het meest bespeelde muziekinstrument. Ooit het licht­voetige symbool van rebellie en revolutie, evolueerde dit steeds complexer geconstrueerde klavierinstrument tot de zware, zwarte concertvleugel. De wolligromantische klankkleur lijkt dan niet meer op het heldere klankpallet waarvoor

18 | Musea Achterhoek

Mozart en Beethoven schreven. De rebelse jaren ’60 -‘70 van de vorige eeuw deed de interesse in de authentieke muziek herleven.

Belangrijke instrumenten uit de Sweelinck Collectie, die toen voor het Conservatorium in Amsterdam bijeengebracht is, zullen nu te zien en vaak ook te horen zijn in het Geelvinck MuziekMuseum.

Piano’s met karakter, muziek met een verhaal In de pop-up tentoonstelling voor jong en oud maak je kennis met dit bijzondere muziekinstrument. Over de hele wereld door alle generaties heen, van klassiek tot jazz en pop, van solo tot bigband, thuis, in het concertgebouw of op het treinstation, laat dit instrument pianisten het publiek in vervoering brengen.

Beleef de muziek van Mozart, Beethoven en Chopin, zoals hun tijdgenoten die ervaren hebben. De soms opvallend vormgegeven historische piano’s kun je niet alleen in de stijlkamers bewonderen; deze worden ook regelmatig bespeeld.

Kijk in de concertagenda voor uitvoeringen door belangrijke fortepianisten uit binnenen buitenland van zowel klassieke werken, als spannende eigentijdse en cross-cultural composities, improvisaties, jazz, tango en verrassende combinaties met instrumenten uit andere werelddelen.

Geelvinck MuziekMuseum in Huis “De Wildeman” Verborgen op de bovenverdieping vind je een 17e-eeuwse schuilkapel.

De stilte van vervlogen eeuwen wordt doorbroken door de klanken van weleer.

Ludwig Zou de bekendste en meest invloedrijke componist uit de klassieke muziek, Ludwig van Beethoven, misschien toch in Zutphen geboren zijn? Een kind van de revolutie wiens roem nagalmt in het volkslied van de Europese Unie, de David Bowie van zijn tijd, het genie dat een ongekende invloed heeft gehad op de ontwikkeling van de pianoforte en daarmee de basis heeft gelegd voor de romantische muziek van de lange 19e eeuw.

Het nieuwe MuziekMuseum in Zutphen – een initiatief van Museum Geelvinck dat de grootste Nederlandse collectie historische piano’s onder zijn vleugels heeft – laat in een pop-up tentoonstelling van Mozart tot-en-met Chopin in het fraaie patriciërhuis “De Wildeman” het persoonlijke verhaal van deze geweldenaar in de klassieke muziek tot leven komen.

geelvinck.nl 6 Geelvinck MuziekMuseum Zutphen Zaadmarkt 88 7201 DE Zutphen www.geelvinck.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 19

Koppelkerk

Onderduikmuseum Markt 12

Een voormalige kerk omgetoverd tot een baken voor kunst, boeken en verdieping.

Kom cultuur snuiven in het pittoreske vestingstadje Bredevoort!

Markt 12 is het adres van een huis in Aalten, met een bijzondere geschiedenis.

Hier is interactief ‘de oorlog onder één dak’ te ervaren.

Een leegstaande kerk in een historisch vestingstadje vol boeken en kunstenaars: de ideale ingrediënten voor een museum nieuwe stijl. De kerkzaal van de Koppelkerk biedt ruimte voor hoogwaardige exposities, maar verandert ’s avonds in een podium voor lezingen, concerten en literaire cafés.

Luister naar de verhalen van de bewoners tijdens de Tweede Wereldoorlog: een gezin met twee kindertjes, de Duitse Ortskommandant en onderduikers. Bij bombardementen kwamen ook de buren naar de schuilkelder.

Naast de indrukwekkende expositieruimte vindt men in de Koppelkerk een gezellig Boekencafé: een knusse huiskamer met een houtkachel en overal boekenkasten.

Om even op adem te komen met een kopje koffie na het kunst kijken, of gewoon om even de krant te lezen. Creatievelingen kunnen beneden aan de slag in het Kunstlokaal waar workshops worden georganiseerd voor jong en oud.

Beleef mee hoe het er in het dagelijks leven van de bewoners aan toe ging, welke keuzes men moest maken. Ervaar hoe moeilijk het is om stroom op te wekken en hoe benauwd het in de onderduikruimte was.

Ga op zoek naar de ingang van de illegale drukkerij en bekijk de persoonsbewijzen.

Leef in de opkamer mee met de evacués uit Scheveningen, die vanwege de Atlantikwall hun woonplaats moesten verlaten.

koppelkerk.nl 7 Koppelkerk | vrijplaats voor kunst & cultuur Koppelstraat 35 7126 AG Bredevoort 0543 21 60 05 www.koppelkerk.nl

20 | Musea Achterhoek

aaltensemusea.nl 8 Onderduikmuseum Markt 12 Markt 12 7121 CS Aalten 0543 47 17 97 www.aaltensemusea.nl

ICER/IJzermuseum

Stadsmuseum Doetinchem

ICER is een publieksattractie voor industrie cultuur, techniek en innovatie in de Achterhoekse ijzer- en maakindustrie.

Bezoekers ervaren hier hoe waardevol het technische ambacht is. Onderdeel van het ICER Innovatiecentrum is ook het Nederlands IJzermuseum. Verleden, heden en toekomst van de Nederlandse ijzerindustrie worden hier belicht.

Maak een reis door de tijd in het Stads­ museum. Je vindt er kunst, cultuur en een prachtige collectie over Doetinchem en de ontwikkeling van de stad.

ICER laat het ambacht van vroeger zien en verrast dan met de nieuwste technische ontwikkelingen. Oud en nieuw spannen samen met kunst tot een complete ervaring.

Een spectaculaire multimediashow neemt de bezoeker mee op reis naar de wereld van ijzer en staal en naar nieuwe technologieën.

Het Nederlands IJzermuseum belicht aan de hand van 12 themakabinetten de reeds eeuwen aanwezige ijzerindustrie in deze streek. In totaal kende de streek 10 ijzer­ gieterijen, waarvan de DRU verreweg de grootste werd.

icer.nl nederlandsijzermuseum.nl

9 ICER Innovatiecentrum/Nederlands IJzermuseum Hutteweg 32 7071 BV Ulft 0315 82 02 80 www.icer.nl / www.nederlandsijzermuseum.nl

In het hartje van Doetinchem vind je het Stadsmuseum Doetinchem. Het Stadsmuseum is gehuisvest in het Oude Postkantoor, een gebouw van architect Joseph Crouwel uit 1920 en gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School.

Het Stadsmuseum heeft oude kaarten, schilderijen, tekeningen en een schoolklasje uit de jaren ’30. Twee maquettes laten het Doetinchem van 1830 en 1940 zien.

Touchscreens en een luisterstoel met belevingsverhalen voeren je mee in het leven van bewoners van toen. In het ‘Kindermuseum’ kunnen kinderen hun eigen verzameling tonen. Wisseltentoonstellingen met diverse thema’s maken de beleving compleet.

stadsmuseumdoetinchem.nl 10 Stadsmuseum Doetinchem Burgemeester van Nispenstraat 2 7001 BS Doetinchem 0314 33 55 57 www.stadsmuseumdoetinchem.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 21

Streekmuseum De Roode Tooren

Mosterdmuseum

Streekmuseum De Roode Tooren toont objecten betreffende de geschiedenis van het oude Richterambt Doesborgh (1340), destijds ongeveer de gemeente Doesburg en de vroegere gemeenten Angerlo, Hummelo en Keppel.

In het centrum van het oude Hanzestadje Doesburg staat de Van Ouds Alom Bekende Doesburgsche Mosterdfabriek met daarnaast De Gildehof, een pleintje met ambachtelijke winkeltjes en ateliers.

In De Roode Tooren zijn onder andere een werkende tabakskerverij uit 1894, een kruide­nierswinkel (1880/1940), bodem­ vondsten, handel en ambacht, religie, brandweer, folklore, maquette Doesburg rond 1650 en een schaal­model van de historische schipbrug te zien. Bijzonder is de Theo Colenbrander Salon. Keramiek en tapijten van Colenbrander genieten internationale bekendheid. Hij werd in 1841 te Doesburg geboren en overleed in 1930 te Laag-Keppel.

Het museum is voor iedereen gratis toegan­kelijk. Uiteraard wordt een vrijwillige bijdrage in de daarvoor aanwezige giftenbus bijzonder op prijs gesteld.

deroodetooren.nl 11 Streekmuseum De Roode Tooren Roggestraat 9-11-13 6981 BJ Doesburg 0313 47 42 65 www.deroodetooren.nl

22 | Musea Achterhoek

In 1974 is de oude mosterdmakerij in Doesburg uitgebreid tot werkend museum en klein ambachtelijk productiebedrijf.

Je kunt de oude molens en bijbehorende apparatuur van diverse verdwenen Neder­ landse mosterdfabriekjes bezichtigen en zien en leren hoe de ouderwetse pure boerenmosterd vandaag de dag nog wordt gemaakt en hoe handmatig de potjes met mosterd worden gevuld.

Tevens kun je in ons mosterdmuseum een unieke collectie van honderden oude en nieuwe mosterdpotjes bekijken. Zeker is, dat je met veel smakelijke ideeën naar huis gaat. Je maakt kennis met een typisch oud Hollands ambacht.

doesburgschemosterd.nl 12 Doesburgsche Mosterd- en Azijnfabriek Boekholtstraat 22-26 6981 CW Doesburg 0313 47 22 30 www.doesburgschemosterd.nl

Museum Smedekinck

De Librije

Museum Smedekinck is gevestigd in een eeuwenoude, gerestaureerde boerderij.

Men kan er zien hoe de bewoners van het Achterhoekse platteland door de eeuwen heen leefden en werkten.

De Librije is een openbare leeszaal uit de zestiende eeuw. Zij werd opgericht door twee kerkmeesters, Conrad Slindewater en Herman Berner.

In de vroegere woonvertrekken waant de bezoeker zich algauw in een tijd zo rond het begin en de eerste helft van de vorige eeuw. In De Stal zijn naast de permanente expositie doorlopend wisselexposities te zien.

De Daele is een multifunctionele ruimte, waar men ook iets kan drinken. Op het erf staan De Schure - met oude werk­plaatsinrichtingen en een expositie over WO2 in Zelhem en omstreken - een werktuigberging, bijen­ schuur en het Ludgerkerkje. Verder vindt men hier een kruidentuin, historische landbouwgewassen en oude fruitrassen.

Museum Smedekinck is interessant voor jong en oud, is rolstoelvriendelijk en heeft een invalidentoilet.

Zij werd gebouwd van 1561 tot 1564, naar het model van de boekenzalen van twee Zutphense middeleeuwse kloosters. Als openbare leeszaal heeft De Librije dertig jaar gefunctioneerd. In de zeventiende en achttiende eeuw was het een particuliere bibliotheek voor predikanten en raadsleden.

In de negentiende eeuw raakte De Librije in de vergetelheid. Aan het eind van die eeuw werd De Librije herontdekt.

De Librije in de Walburgiskerk behoort tot de belangrijkste cultuurhistorische monumenten in Nederland. En daarbuiten, want er bestaan maar twee andere vergelijkbare bibliotheken: één in Italië (Cesena) en een in GrootBrittannië (Hereford). Sindskort kent Enkhuizen ook weer een Librije met de terugkeer van de boeken.

museumsmedekinck.nl 13 Museum Smedekinck Pluimersdijk 5 7021 HW Zelhem 0314 62 06 64 www.museumsmedekinck.nl

librije-zutphen.nl 14 De Librije Kerkhof 3 7201 DM Zutphen 0575 51 41 78 www.librije-zutphen.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 23

Heiligenbeeldenmuseum

Huis Verwolde

De H.-Antonius-van-Paduakerk is ontworpen in 1855 en gewijd in 1867. Het is de oudst bewaard gebleven kerk van architect P.J.H. Cuypers, ook bekend geworden door de bouw van meer dan zestig kerken en het Rijksmuseum en Centraal Station in Amsterdam. De kerk heeft in 2000 een toepasselijke herbestemming gekregen als Heiligenbeeldenmuseum.

Huis Verwolde is een compleet ingericht historisch landhuis. Gebouwd in 1776 in neoclassicistische stijl.

Het museum bezit veel devotionalia zoals kruisbeelden, liturgische gewaden, boek­ werken en liturgische gebruiksvoorwerpen.

Naast permanente aandacht voor het thema ‘Cuypers op de Kranenburg’ wordt jaarlijks een speciaal thema belicht.

In de kerstperiode wordt jaarlijks een grote tentoonstelling van kerstgroepen en kerststallen ingericht met een wisselende collectie. Het museum is dan iedere dag geopend, behalve 1ste kerstdag en nieuwjaarsdag.

In Huis Verwolde zie je hoe één adellijke familie het huis 200 jaar lang bewoonde.

Het bovenhuis is ingericht alsof de vroegere bewoners er elk ogenblik weer kunnen terugkeren. In het onderhuis maak je in een interactieve presentatie kennis met de bewoners en hun personeel.

Het huis is te bezichtigen door deel te nemen aan een rondleiding. Het onderhuis kan met een deelkaartje op eigen gelegenheid worden bezocht. De tuin is vrij toegankelijk.

In de historische keuken is de theeschenkerij gevestigd met heerlijk terras aan de vijver.

glk.nl/verwolde

heiligenbeeldenmuseum.nl 15 Heiligenbeeldenmuseum Kranenburg-Vorden Ruurloseweg 101 7251 LD Kranenburg-Vorden 0575 55 64 88 www.heiligenbeeldenmuseum.nl

24 | Musea Achterhoek

16 Huis Verwolde Jonker Emilelaan 4 7245 TL Laren 0573 40 18 25 www.glk.nl/verwolde

De Lebbenbrugge

Brandweermuseum

Het boerderijmuseum De Lebbenbrugge laat vooral het oude Achterhoekse boeren­ leven van rond 1900 zien. Het heeft een multifunctionele ontvangstruimte en een gezellig tuinterras.

In Borculo, het stadje gelegen in de Achterhoek, vind je een van grootste brandweermusea in Nederland.

De Lebbenbrugge staat aan de voormalige Hessenweg, vroeger een belangrijke verbindings­route van Duitsland naar Holland.

Het achterste deel dateert van omstreeks 1400. Rond 1550 werd het voorhuis dwars op de boerderij gebouwd en diende als jachthuis van de Heren van Borculo. Daardoor kreeg het gebouw een vorstelijk aanzien.

Later kreeg De Lebbenbrugge ook nog de functie van tolhuis. De passanten kwamen voor de tolafdracht vaak even binnen om hun dorst te lessen en soms ook om te overnachten. Daardoor werd het ook een herberg. En doordat de postkoets hier regelmatig stopte ontstond hier één van de eerste postkantoren van Nederland.

lebbenbrugge.nl 17 Boerderijmuseum De Lebbenbrugge Lebbenbruggedijk 25 7271 SB Borculo 0545 27 21 78 b.g.g. 0545 27 43 91 www.lebbenbrugge.nl

Het museum herbergt een unieke ver­ zameling.Het museum is in het bezit van veel brand­weermateriaal dat in vroegere dagen behoorde tot de uitrusting van menig brand­ weerkorps. Hierdoor krijg je een zeer goed beeld van de brandbestrijding vanaf het allereerste begin tot aan het eind van de jaren zeventig.

Te bezichtigen zijn o.a.: verschillende hand­ bediende pompen welke werden getrokken door manschappen en diverse pompen aangedreven door benzine- of dieselmotoren, kleine en grote uitrustings­stukken die nodig waren om een brand te kunnen bestrijden, ladderwagens en manschappenwagens, waar­ onder een grote Mercedes uit de jaren dertig.

De pronk­stukken van het museum zijn de Ahrens Fox uit 1927 en een Seagrave uit 1917.

brandweermuseumborculo.nl 18 Brandweermuseum Hofstraat 5 7271 AP Borculo 0545 27 19 66 www.brandweermuseumborculo.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 25

Behoud Needse Beelden

Museum de Scheper

Bij de Needse Beelden betreft het laat­ middeleeuwse beelden die in 1616 bij de Hervorming van Neede zijn vernietigd en daarna in deze kerk in een open graf zijn geworpen. De beelden zijn van grote kunsthistorische waarde en van belangrijke betekenis voor de historie van de Achterhoek.

Museum de Scheper laat je de hele geschiedenis van Eibergen zien: van geologische vondsten uit tijden van vóór de sauriërs tot gebruiksvoorwerpen uit eind vorige eeuw en af en toe een expositie met beeldende kunst of een historisch onderwerp.

In 1929 moest de Ned. Hervormde kerk in Neede gerestaureerd worden, tegelijkertijd werd er centrale verwarming aangelegd. Bij de aanleg werden de beelden gevonden. De belangrijkheid van de beelden werd meteen ingezien en de geestelijke en wereldlijke autoriteiten werden ingelicht. Prof. Ode en de heer Etienne, de autoriteiten op dit gebied in die tijd, werden met de restauratie belast. In 1945 werden de beelden opnieuw vernield en met de weinige middelen van die tijd hersteld.

In 2007 hebben een aantal Needenaren de Stichting Behoud Needse Beelden opgericht om de beelden in volle luister te herstellen.

Het museum laat met vondsten uit Oligoceen, Mioceen en Pleistoceen de geologie van de Achterhoek zien.

10.000 jaar geleden kwamen hier mensen jagen op de toendra-vlakten en sindsdien kwamen er huisjes, verdedigingswerken, begraafplaatsen en (water-)wegen.

Landbouw, industrialise­ring, stakingen, kinderarbeid, scholing, kleding, cultuur en persoonlijkheden als Willem Sluiter en Menno ter Braak brachten leven in de brouwerij. De eeuw van foto, film en televisie levert informatie van vóór de oorlog tot de jaren zeventig.

needsebeelden.nl 19 Grote Kerk Kerkplein 1 7161 DP Neede 0545 29 35 28 www.needsebeelden.nl

26 | Musea Achterhoek

museumdescheper.nl 20 Museum de Scheper Hagen 24 7151 CA Eibergen 0545 47 10 50 www.museumdescheper.nl

Stadsmuseum Groenlo

Erve Kots

In het Stadsmuseum Groenlo staat De Tachtigjarige Oorlog centraal.

Museum Erve Kots is een parel die diep verscholen in het prachtige Achterhoekse coulisselandschap ligt. Hier beleef je het boerenleven in de jaren dertig op een inspirerende wijze.

Deze oorlog heeft een grote invloed gehad op onze vestingstad. Diverse belegeringen en de daaropvolgende versterkingen hebben Grol tot één van de sterkste vestigingen in de 17e eeuw in de Nederlanden gemaakt.

Een informatieve film geeft in het kort een overzicht van de Nederlandse onafhanke­ lijkheidstrijd tegen het Spaanse bestuur.

Het museum beschikt over historische wapens, een stadsmaquette, een prenten­ kabinet, schilderijen en talloze andere objecten die samen een goed beeld geven van deze rumoerige tijd.

In het museum is er speciale aandacht voor de kinderen. Zo is er een kinderfilm, een spel, een speurtocht en er zijn verkleedspullen die allemaal betrekking hebben op de Tachtigjarige oorlog.

In het Openluchtmuseum zie je hoe de Achterhoekse boer met zijn gezin, zijn personeel en zijn dieren vroeger woonde en werkte. Op het museumterrein bevinden zich onder andere een los hoes uit 1772, een rosoliemolen, een bijenstal, een bak­ oven en een schaapskooi. Centraal in het openluchtmuseum staat een originele Saksische hoeve met hoog strooien dak.

Erve Kots beschikt ook over een Herberg, Logement, Brouwerij en restaurant Hoofdkwartier van de Prins. Ervaar het Belegh van Grol in het kwartier van de Prins door een bezoek te brengen aan de bovenverdieping van het museumgebouw, waar je een maquette aantreft van de hele omsingelingslinie rond Grol, zoals die er in 1627 heeft gelegen.

stadsmuseumgroenlo.nl 21 Stadsmuseum Groenlo Mattelierstraat 33 7141 BP Groenlo 0544 46 26 68 www.stadsmuseumgroenlo.nl

ervekots.nl 22 Erve Kots Eimersweg 4 7137 HG Lievelde 0544 37 16 91 www.ervekots.nl

Levendige cultuur en inspirerende kunst | 27

Vanaf ± 1967 tot 2012 werd de noodwoning als stal voor kalveren gebruikt en raakte in verval.

Tegenwoordig is De Moezeköttel een kleinschalig openluchtmuseum, met een bezoekersruimte en een infocentrum. Het is tevens een pleisterplaats waar je even kunt uitrusten van het fietsen of wandelen en desgewenst een consumptie nuttigen in de karloods of op andere plekken van het erf.

Een bezoek aan de Moezeköttel is zeer de moeite waard, je krijgt een goed beeld van het dagelijks leven in het na-oorlogse Megchelen.

moezekottel.nl 23 De Moezeköttel Asbroek 2a 7078 AE Megchelen 0315 68 37 48 www.moezekottel.nl

28 | Musea Achterhoek

Victory Boogie Woogie (1942-1944)

Een stuk oorlogsgeschiedenis van deze grensstreek. Megchelen wordt op 28 maart 1945- als eerste dorp boven de rivieren in Nederland- bevrijdt. De Moezeköttel was het kleinste model noodwoning met één slaapkamer en er hebben sindsdien 3 families in gewoond waaronder een gezin met drie kinderen.

Drie korenbalen in een veld, ca. 1907

De Moezeköttel

Mondriaan to Dutch Design In 2017 is het 100 jaar geleden dat De Stijl in Leiden is opgericht. Nederland viert dit met het feestjaar Mondriaan to Dutch Design. 100 jaar De Stijl. Piet Mondriaan is een van de bekendste kunstenaars van deze internationale kunstbeweging.

Villa Mondriaan in Winterswijk is trots onderdeel van dit jubileumjaar.

Piet Mondriaan Piet Mondriaan is een van de – zo niet de grootste – moderne kunstenaar(s) ooit. Geboren in Nederland verovert hij de wereld met zijn beroemde abstracte schilderijen. Die abstracte kunst gaat echter niet over een nacht ijs. Zo schildert hij eerst groene landschappen vol koeien, sloten en boerderijen.

De Stijl In 1917 richt Theo van Doesburg het tijdschrift ‘De Stijl’ op waarin kunstenaars, vormgevers en architecten hun vernieuwende ideeën over kunst kunnen publiceren. In een mum van tijd weet hij onder andere Gerrit Rietveld, Bart vander Leck en Vilmos Huszár aan het tijdschrift te verbinden.

Ook Piet Mondriaan doet mee.

Van De Stijl tot Dutch Design Deze twee avant-garde bewegingen zijn van grote invloed op hoe de wereld om ons heen er uit ziet. Toen én nu. De Stijl gaat dan ook over meer dan alleen schilderijen. Door het zo kenmerkende primaire kleurgebruik, de abstracte vormentaal en horizontale en verticale lijnen in architectuur, interieur, meubels mode en reclame te gebruiken, hoopt De Stijl zijn doel te bereiken: een betere en moderne samenleving. Beroemde voorbeelden zijn Gerrit Rietvelds roodblauwe stoel en de Bruynzeelkeukens van Piet Zwart. De ontwerpen van De Stijl duiken nu nog overal in het moderne straatbeeld op, maar zijn vooral in vorm en idee verankerd in het DNA van het wereldberoemde Dutch Design.

Mondriaan en De Stijl 2017 staat Villa Mondriaan geheel in het teken van De Stijl. Zoals altijd toont het museum het vroege en realistische werk van Piet Mondriaan. Daarnaast wordt op 3 maart de tentoonstelling ‘Figuratie in Stijl’ geopend. In de tentoonstelling ‘Figuratie in Stijl’ wordt het spanningsveld tussen realistische en abstracte vormen uitgelicht en verder onderzocht. Het vroege én late figuratieve werk van de pioniers van abstracte kunst staat daarbij centraal.

driaan achterhoek.nl/mon Levendige cultuur en inspirerende kunst | 29

Nieuwe

Musea & tentoonstellingen De Achterhoekse musea hebben veel te bieden op gebied van kunst en cultuur.

Wist je dat in Gorssel het grootste museum voor Modern Realisme staat? Er wordt in 2017 zelfs een tweede locatie geopend in Ruurlo. Ook in Zutphen komt er een museum bij: het Geelvinck MuziekMuseum Zutphen en de vernieuwde Musea Zutphen openen hun deuren op een nieuwe locatie, het Hof van Heeckeren.

Monumentaal decor voor Carel Willink In 2017 opent een tweede vestiging van Museum MORE. Kasteel Ruurlo vormt rond de zomer het monumentale decor voor de grootste collectie werken van Carel Willink (1900-1983). Willink is nog altijd de koele grootmeester van het Magisch Realisme. Zijn werk is raadselachtig, elegant, voornaam. Willinks weergaloze schilderijen met monumentale, architectonische decors en onheilspellende luchtlandschappen zullen in Kasteel Ruurlo prachtig tot hun recht komen. Voor de openingsdatum van Kasteel Ruurlo en meer informatie over Museum MORE zie www.museummore.nl

Vernieuwde Musea Zutphen Voorjaar 2017 heropenen de vernieuwde Musea Zutphen, het Stedelijk Museum Zutphen, Museum Henriette Polak en de Archeologische Dienst in het door BiermanHenket architecten verbouwde

30 | Musea Achterhoek

rijksmonumentale stadspaleis ‘Hof van Heeckeren’. Met de verhuizing van de Musea Zutphen wordt een impuls gegeven aan het ’s Gravenhof, het oudste plein van Zutphen én de plek waar de geschiedenis van Nederland begon. Hier zijn de oudste menselijke resten van ons land gevonden.

De grond onder het ’s Gravenhof en directe omgeving is een archeologisch rijksmonument. www.museazutphen.nl

Geelvink MuziekMuseum Zutphen Het Geelvinck MuziekMuseum heeft al een vestiging in Amsterdam, maar verrijkt de historische binnenstad van Zutphen met de grootste Nederlandse collectie historische piano’s en tentoonstellingen over de meesters van de klassieke muziek. Het museum neemt zijn intrek in het historische pand “ De Wildeman” waar voorheen Museum Henriette Polak gevestigd was. www.geelvinck.nl

Jaarlijks stellen musea speciale tentoon­ stellingen samen en organiseren ze vele activiteiten. Van tentoonstellingen met internationale kunstenaars tot veelbelovende (jonge) Nederlandse kunstenaars. Een uit­ een­lopende samen­stelling van de meest fascinerende tentoonstellingen.

Figuratie in Stijl 03-03-2017 t/m 03-09-2017 Villa Mondriaan, Winterswijk De invloedrijke kunstbeweging De Stijl veroorzaakte begin twintigste eeuw veel commotie met haar vurige pleidooi voor abstractie. Kunstenaars als Piet Mondriaan, Theo van Doesburg, Vilmos Huszár en Bart van der Leck gaven de voorkeur aan geo­metrische vormen en primair kleur­ gebruik. De oprichters van De Stijl begonnen hun carrière veelal met het schilderen van realistische landschappen en portretten.

Daarnaast bleven onder andere Piet Mondriaan en Vilmos Huszár hun hele leven naast abstracte voorstellingen ook realis­tische kunst maken.

Johannes Grützke Der Pinsel hat gesprochen 26-02-2017 t/m 11-06-2017 Museum MORE, Gorssel Grandioos, theatraal en barok, het oeuvre van de Berlijnse kunstenaar Johannes Grützke (1937) kan alleen in grootse

bewoordingen gevangen worden. Tech­ nisch virtuoos schildert hij extravagante zedenschetsen en (zelf)portretten. Grützke toont de mens in al zijn glorieuze gekte.

Museum MORE toont vijf decennia schilder­ kunst van een fenomenale Einzelgänger.

Art nouveau en Japonisme, een nieuwe golf 19-06-2016 t/m 18-06-2017 Lalique Museum, Doesburg Tijdens deze tentoonstelling zal er een selectie van Japanse prenten uit de Meiji, Taisho- en Shôwa periode te zien zijn in combinatie met werk kunstenaars als Chagall, Gaugain en Matisse. Daarnaast zijn er originelen van Breitner, Mesdag, Mankes, Van de Velde, Horta, Mucha, Lalique en Van Dongen te zien, maar ook een grote collectie twintigste eeuwse Japanse prenten uit de Nihonno-Hanga collectie.

Naamheiligen en heiligenverhalen 21-04-2017 t/m 01-03-2018 Kasteel Huis Bergh, ‘s-Heerenberg In de collectie van Huis Bergh bevinden zich honderden afbeeldingen van heiligen.

Patroonheiligen, naamheiligen en hoofd­ personen van boeiende heiligen­verhalen.

De tentoonstelling in Huis Bergh vertelt dan over heiligen en onderzoekt wat heiligennamen nu nog betekenen.

Het levert boeiende verhalen op.

Dit is slechts een greep uit een aantal tentoonstelling die je in 2017 kunt bezoeken. Een volledig overzicht van alle tentoonstellingen en actuele openingstijden van alle musea zijn te vinden op www.musea-achterhoek.nl

www.musea-achte rhoek.nl Levendige cultuur en inspirerende kunst | 31

Van historische expeditie tot artistieke inspiratie...

Er is meer om te ontdekken...

Een bezoek aan de Achterhoekse musea inspireert jong en oud. Geniet van prachtige kunstwerken en leer meer over de cultuur en geschiedenis van de regio. Kijk op musea-achterhoek.nl