Toeristische gids Oost Gelre

Page 1

Kom‘s an!

TOERISTISCHE GIDS

ONTDEK DE PARELS VAN DE GEMEENTE OOST GELRE

LICHTENVOORDE
HARREVELD • LIEVELDE •MARIËNVELDE •VRAGENDER •ZIEUWENT • ZWOLLE VOOR GROENLO

Welkom in de gemeente

OOST GELRE

WELKOM IN GROENLO, LICHTENVOORDE, HARREVELD, ZIEUWENT, LIEVELDE, MARIËNVELDE, ZWOLLE EN VRAGENDER.

Neem oogstrelend natuurschoon, evenementen van wereldklasse en een rijke historie die je tot op de dag van vandaag nog terugziet. Voeg daar een bourgondisch sfeertje, een flinke portie creativiteit en wat kunst aan toe. Ziedaar: Oost Gelre in een notendop!

Oost Gelre is dé plek om bourgondisch te genieten. Je hebt de keuze uit een ruim aanbod aan restaurants, cafés en gezellige terrassen. Overal kun je (h)eerlijke streekproducten proeven, vers van de boer. Natuurlijk ben je van harte welkom om te blijven slapen – kies jouw ideale slaapplek uit het ruime aanbod sfeervolle overnachtingslocaties. Pik tijdens je verblijf zeker een van de festivals of andere evenementen mee. Oost Gelre staat erom bekend! Neem het grootste festival van Nederland, de Zwarte Cross, met zijn unieke sfeer. Of waan je terug in 1627 tijdens het zeventien-

de-eeuwse re-enactment spektakel de Slag om Grolle. En vergeet het op een na grootste bloemencorso van de wereld niet: een kleurrijk en indrukwekkend schouwspel dat zoveel meer te bieden heeft dan bloemenpracht alleen. Daarnaast ademt Oost Gelre historie. Met name in vestingstad Groenlo heeft de Tachtigjarige Oorlog duidelijk zijn sporen nagelaten. Bezoek de zestiende-eeuwse kerkers, slenter door de oude straatjes en vaar over de historische stadsgracht. In Lichtenvoorde geniet je van kleurrijke streetart. Strijk neer op een van de vele

Deze gids staat boordevol tips en adressen om van je verblijf een onvergetelijke tijd te maken.

Geniet van je vakantie in Oost Gelre!

Kijk voor nog meer inspiratie op groenlo.nl | lichtenvoorde.nl | achterhoek.nl

terrassen en verken vervolgens het veelzijdige, groene buitengebied. In dat buitengebied liggen zes charmante kleine kernen: Harreveld, Lievelde, Mariënvelde, Vragender, Zieuwent en Zwolle. Als je van de ene kern naar de andere fietst of wandelt, kom je over historische kerkenpaden en langs mooie natuurgebieden. Het prachtige coulisselandschap is de perfecte plek om even op adem te komen. ■

3 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024

Ontdek je geluk...

5-sterren vakantiepark

5-sterren

vakantiepark

bungalows - hotel - camping

bungalows - hotel - camping

bungalows - hotel - camping

Ervaar de fantastische in- en outdoor waterbeleving met 5 zwembaden, een play- & spraypark, 2 fastslides, de wildwaterbaan en Crazy Cone glijbaan! Speel een partijtje golf, tennis of padel of geniet van één van onze vele restaurants!

Ervaar de fantastische in- en outdoor waterbeleving met 5 zwembaden, een play- & spraypark, 2 fastslides, de wildwaterbaan en Crazy Cone glijbaan! Speel een partijtje golf, tennis of padel of geniet van één van onze vele restaurants!

Ervaar de fantastische in- en outdoor waterbeleving met 5 zwembaden, een play- & spraypark, 2 fastslides, de wildwaterbaan en Crazy Cone glijbaan! Speel een partijtje golf, tennis of padel of geniet van één van onze vele restaurants!

4 KOM ‘S AN!
Elshofweg 6 • 7141 DH Groenlo • T (0544) 46 60 00 marveld.nl
Elshofweg 6 • 7141 DH Groenlo • T (0544) 46 60 00 marveld.nl
Elshofweg 6 • 7141 DH Groenlo • T (0544) 46 60 00 marveld.nl
5 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024 INHOUD Kom‘s an! WATERRECREATIE 34 PEDDELEN, VAREN EN WATERFIETSEN MET DE KIDS 38 OP ZOEK NAAR KABOUERS BOURGONDISCH GENIETEN 44 HEERLIJK SLAPEN 51 PRAKTISCHE INFO 52 ADRESSEN 55 WELKOM 6 FIETSEN EN WANDELEN ONTDEK VIJF BIJZONDERE ROUTES VESTINGVERLEDEN 14 EVENEMENTEN KUNST EN CULTUUR VERWONDER JE OVER KLEURRIJKE STREET ART! NATUURBELEVING 30 8 24 18

Prachtige fietstochten

DOOR DE ACHTERHOEK

“Laten we eens naar de Achterhoek gaan”, zei de Twentse Willy Dekker vijf jaar geleden tegen echtgenoot Jan. Het gepensioneerde koppel genoot eerder graag in hun eigen vertrouwde omgeving van een fijne vakantie en koos ook wel eens voor Brabant. Jan en Willy zochten en vonden een fijne locatie in de Achterhoek en verbleven bij Résidence Lichtenvoorde; een schot in roos. “We komen hier nu meerdere keren per jaar en ontdekken elke keer weer iets nieuws in de omgeving”, vertelt Jan.

EEN WARM WELKOM

Zelf wonen ze in Almelo en ook daar trekken ze er graag opuit. “We fietsen veel in onze eigen omgeving. Twente is een prachtig gebied, maar sinds we in Lichtenvoorde komen is de Achterhoek onze favoriete bestemming. Het begint al als we bellen om een accommodatie te boeken op het park. De mensen zijn zo ontzettend vriendelijk en ze weten precies welk chalet we graag willen. Het is altijd weer een warm welkom.”

DAGJE UIT

Jan vist graag in een van de visvijvers op het park en geniet van de gezelligheid van de andere bezoekers. Uiteraard wordt er elke dag gefietst. “We doen graag een knooppuntenroute. We zijn niet zo heel handig met de mobiele telefoon

en de knooppunten staan prima aangegeven met bordjes. We kunnen de routes zo lang maken als we zelf willen. De meeste routes zijn zo uitgezet dat we onderweg langs horeca of bijzondere rustpunten komen. Dat maakt van

zo’n fietstocht echt een dagje uit”,

PRACHTIGE BUITENGEBIED

Het echtpaar Dekker fietst nu nog zonder ondersteuning, maar de nieuwe e-bikes staan inmiddels in de schuur. Willy: “Die gaan straks zeker mee naar Lichtenvoorde, dan kunnen we nog meer genieten van het prachtige buitengebied in Oost Gelre. De afwisseling maakt het zo bijzonder: slingerende weggetjes, bijzondere kerkenpaden, fietsroutes langs het water en mooie oude stadjes zoals Groenlo en Bredevoort. We kijken constant rond en zien steeds weer nieuwe dingen, het verveelt nooit.”

GASTVRIJHEID

Tijdens en na de fietstochten geniet het echtpaar van de gastvrije horeca in het gebied. Jan: “In die

6 KOM ‘S AN!

kleine dorpjes rondom Lichtenvoorde zijn geweldige restaurantjes en cafés te vinden en ook daar ervaren we altijd weer die gastvrijheid. Iedereen maakt een praatje met je en we voelen ons enorm welkom. De Achterhoek is

echt een aanrader en het park helemaal. Ik dacht eerst: ach, de Achterhoek, ik weet het niet. Maar het is fantastisch, ik kijk alweer uit naar ons volgende verblijf. In de zomermaanden maken we ook graag gebruik van het fijne

buitenbad en bij slecht weer kunnen we binnen zwemmen, biljarten, bowlen én ook nog eens heerlijk eten. De ligging van het park is ideaal, heerlijk in het buitengebied en toch dicht bij de kern van Lichtenvoorde. Wij kunnen niet wachten om de fietsen weer op de auto te laden en naar Lichtenvoorde te rijden!” ■

7 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
WELKOM

OVER OUDE, VERBORGEN PADEN Fietsen en wandelen

Al fietsend of wandelend over prachtige paden rondom Zieuwent en Mariënvelde, is het niet moeilijk om je voor te stellen hoe het hier vroeger was. De oude kerkenpaden waar je overheen komt, waren de beste en vooral kortste routes naar de kerk. Ze liepen vaak dwars door het prachtige landschap.

In 1627 werd het katholicisme verboden, als gevolg van de staatse overwinning op de katholieke Spanjaarden. Maar veel katholieken bleven hun geloof trouw en bezochten in het geheim zogenaamde schuilkerken. De gelovigen moesten vaak flinke afstanden overbruggen en liepen dan binnendoor: door weilanden, langs slootjes, over bruggetjes en door bossen. Zo ontstonden overal verborgen paden. Ook liepen veel inwoners van Oost Gelre helemaal naar Zwillbrock, net over de Duitse grens. Daar was de oude katholieke kerk nog steeds in functie. Veel van die routes vallen ook onder de noemer kerkenpad.

VAN KERK NAAR KROEG

Vanaf de meest afgelegen boerderijen zie je, in gedachten, de boer met zijn gezin

en knecht naar de kerk lopen op zondag – vaak zelfs twee keer per dag. De zondag was de enige vrije dag voor het gezin en stond in het teken van het kerkbezoek en daarna ontspanning. Die ontspanning bestond vaak uit een bezoek aan een naast de kerk gelegen café of thuis een borreltje drinken.

IN ERE HERSTELD

De gang naar de kerk leeft nu een stuk minder, maar

de kerkenpaden zijn juist steeds populairder geworden. In en rond Zieuwent, Mariënvelde en Harreveld hebben vrijwilligers ruim 25 kilometer aan eeuwenoude kerkenpaden in ere hersteld. De Stichting Kerkepaden Zieuwent heeft ook veel nieuwe beplanting aangebracht, nieuwe poelen gerealiseerd en hooilandjes ingericht. Zo werkt de stichting mee aan het herstel van het aloude coulisselandschap. Neem ook de tijd om de droebels te bewonderen: groepjes vlak bij elkaar gelegen boerderijen, ontstaan vanuit één (stam)huis. In de droebels was de saamhorigheid groot, daar is ook het bekende Achterhoekse

‘naoberschap’ uit voortgekomen.

Pak de fiets of trek je wandelschoenen aan en geniet van

8 KOM ‘S AN!

de eeuwenoude paden. Ook buiten de gemeente liggen ze, in het vlakbij gelegen Beltrum bevindt zich bijvoorbeeld een kerkenpadentraject van 21 kilometer lang. Bijna overal kun je de kerktoren van het dichtstbijzijnde dorp zien en in alle kernen vind je, vlak bij de kerk, een

FIETSEN EN WANDELEN

gezellige horecagelegenheid. Neem vooral ook een kijkje in de SintWerenfriduskerk in Zieuwent, ook wel de kathedraal van de Achterhoek genoemd. ■

FIETSROUTEBUNDEL KERKENPADEN

Bij de VVV is een fietsroutebundel te koop met tien routes over kerkenpaden door de hele Achterhoek. De routes zijn samengesteld op basis van het fietsknooppuntennetwerk. Je volgt eenvoudig de genummerde, witgroene fietsknooppuntenbordjes.

9 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024

WEIDSE LANDSCHAP

In het coulisselandschap van de gemeente Oost Gelre liggen prachtige fiets- en wandelpaden. Eerst fiets je door een bos, dan weer door het open veld en dan weer langs een slingerende beek. Regelmatig passeer je plekken die herinneren aan de rijke geschiedenis van de streek. Wandel je liever? Dan kom je over boerenerven en langs monumentale boerderijen. Verwonder je onderweg over de rust en ruimte!

FIETSPARADIJS

De Achterhoek is meerdere keren uitgeroepen tot beste fietsregio van Nederland. Dat heeft onder andere te maken met het goed onderhouden netwerk van fietsknooppunten. Dit netwerk is maar liefst vijftienhonderd kilometer lang en bestaat uit 330 knooppunten. Het sluit naadloos aan op de netwerken

van de Veluwe en Twente. Kies simpelweg welke kant je op wilt fietsen en stel zo je eigen route samen. De fietskaart van de Achterhoek is bij de VVV’s te koop. Fiets je liever een kant-en-klare route? Dan is er een ruime keuze aan fietsbundels.

DUIZENDEN KILOMETERS WANDELGENOT

Ook als wandelaar stel je heel eenvoudig je eigen route samen. Er ligt een wandelnetwerk van maar liefst drieduizend kilometer op je te wachten! Bij de VVV kun je terecht voor deelkaarten en thematische wandelbundels, met bijvoorbeeld routes langs het water of langs toeristische trekpleisters.

10 KOM ‘S AN!

FIETSEN EN WANDELEN

VIJF BIJZONDERE ROUTES

Naast de fietsknooppunten, het wandelnetwerk en de diverse fiets- en wandelbundels zijn er ook losse routes waarmee je dit mooie gebied kunt verkennen. De VVV adviseert je hier graag over. Onderstaande selectie vormt al een mooi voorproefje. De genoemde routes zijn verkrijgbaar bij de VVV of je kunt ze downloaden op je telefoon.

1.

48 KM

2.

RONDJE

OOST GELRE STAD EN LAND

Deze route is de ideale kennismaking met de gemeente Oost Gelre! Volg de knooppunten en ontdek alle hoogtepunten: vestingstad Groenlo, het gezellige Lichtenvoorde en het prachtige buitengebied. Download de Achterhoek Routes app of bekijk de route online. achterhoek.nl/Rondje-Oost-Gelre

25 KM

FIETSROUTE ZIEUWENT

LANGS KERKEN, KRUISEN EN KAPELLETJES

Deze beschreven fietsroute voert je langs verborgen kapelletjes en kruisen in het mooie coulisselandschap rondom Zieuwent. Geniet van de rust en de ruimte en ontdek meer over het erfgoed van kerkdorp Zieuwent. Het routeboekje is te koop bij de VVV’s in Groenlo en Lichtenvoorde.

3.

23 KM

RONDJE LEEUWELD

NATUUR, KOEIEN EN GESCHIEDENIS

Op de fiets ben je vanuit het centrum van Lichtenvoorde zo in het prachtige buitengebied. Onderweg kom je langs verschillende bezienswaardigheden, zoals het Achterhoeks Openluchtmuseum, Kaasboerderij Weenink en het verdedigingswerk ‘de Engelse Schans’. De route is verkrijgbaar bij de VVV’s in Lichtenvoorde en Groenlo.

11 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
VAREN OP DE GROLSE GRACHT ERVAAR GROENLO OP HAAR MOOIST! RESERVEER VIA ERVAARGROENLO.NL Escaperoom Groenlo presenteert: Grolle in 1627. Een moordcomplot. Red jij Prins Frederik Hendrik? escaperoomgroenlo.nl Reserveer nu ! Publieks favoriet 9.6 best gewaardeerde escaperoom van Oost-Nederland

13 KM

DROEBELROUTE ZIEUWENT

ONTDEK DE GESCHIEDENIS VAN DE DROEBELS

Droebels zijn groepjes boerderijen die dicht bij elkaar liggen. De weilanden eromheen stonden ’s winters vaak onder water, zodat de bewoners op elkaar aangewezen waren. In de omgeving van Zieuwent vind je ruim veertien droebels en met deze wandelroute zie je ze allemaal. Het boekje met de route is te koop bij de VVV in Groenlo en Lichtenvoorde.

VESTINGSTADWANDELING GROENLO

PROEF DE SFEER VAN WELEER

Deze wandeling brengt je in anderhalf uur langs de geschiedenis van Groenlo. Overal in de stad zie je herinneringen aan de Tachtigjarige

Oorlog: het stratenpatroon in de binnenstad, de stadsgrachten en de kanonnen op de stadswal. Het boekje met de route en uitleg is te koop bij de VVV in Groenlo.

4 KM

ALLE ACHTERHOEKSE ROUTES IN ÉÉN APP

Installeer deze gratis app op je smartphone en je hebt alle routes in de Achterhoek bij de hand. Met de online routeplanner stippel je je eigen route uit, maar je kunt natuurlijk ook kiezen uit de vele kant-en-klare routes. Download de app via Google Play of de Apple App Store, of kijk op achterhoek.nl/routes

In de Achterhoek zijn diverse ‘Ongehinderd Op Pad’-routes gecreëerd, speciaal voor de handbike en rolstoel. Zo kan iedereen onbeperkt genieten, of je nu een dagje uit wilt of hier je vakantie doorbrengt. Bij de routes worden tips gegeven voor horeca-adressen waar je ook met de rolstoel terechtkunt. De routes zijn verkrijgbaar bij de VVV’s in Lichtenvoorde en Groenlo, maar je kunt ze ook online bekijken. achterhoek.nl/handbike-en-rolstoelroutes | achterhoek.nl/onbeperkt-genieten

13 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
FIETSEN EN WANDELEN 4. 5.

Door de ogen van

FREDERIK HENDRIK

Groenlo was tijdens de Tachtigjarige Oorlog een belangrijke stad. Wie Groenlo in zijn bezit had, had een hoop macht. Prins Frederik Hendrik wilde de stad maar wat graag in handen krijgen.

Hij deed zijn bijnaam ‘de Stedendwinger’ eer aan en vertelt er graag alles over:

14 KOM ‘S AN!

soldaten bij Groenlo aan om de stad te bevrijden van die vervloekte Spanjaarden. Groenlo was toen al een knooppunt van wegen en een stad met veel kooplui. Hier kon je goed handeldrijven. De Spanjaarden wilden zich vanuit Groenlo verder verspreiden richting het westen. De zuiderlingen hadden van Groenlo een vrijwel onneembare vesting gemaakt. ‘Zo vaste as Grolle’, zei men toen al. Maar dat gold niet voor mij. Ik had namelijk een fantastisch plan om de stad te veroveren. Met de circumvallatielinie kon ik Groenlo volledig omsluiten en de vijand tot overgave dwingen. Op 19 augustus 1627 gaven de Spanjaarden zich over en was Groenlo weer in staatse handen, een geweldige prestatie, al zeg ik het zelf.”

OVERGEDRAGEN

VESTINGVERLEDEN

“In het Groenlo van nu is veel zichtbaar van mijn strijd van toen. De prachtige oude Calixtuskerk in het hart van de stad heb ik nog persoonlijk overgedragen aan de protestanten. Het was van oudsher een katholieke kerk, maar dat kon ik als rasechte protestant natuurlijk niet zo laten. Op de zondag na de overgave heb ik de kerk officieel overgedragen aan de protestanten. De kerk is nooit meer in katholieke handen gekomen. De oude straatjes in de binnenstad kennen nog exact hetzelfde patroon als toen ik er in de zeventiende eeuw rondliep.”

DE TROTS VAN GROENLO

“Ook de gracht rondom de stad is een overblijfsel van de roerige Tachtigjarige Oorlog. Er zijn maar weinig steden waar de gracht nog helemaal rondloopt, maar in Groenlo kun je in een goede winter letterlijk een rondje om de stad schaatsen. Boven op de Kanonswal staat de trots van de stad: het kanon. Dit is een van de kanonnen die ik heb veroverd op de Spanjaarden. Eeuwen later waren er Grollenaren die twijfelden aan mijn verhaal. Zij hebben onderzoek gedaan en

HISTORISCHE STADSWANDELING

Van april t/m oktober kun je elke dinsdagmiddag vanaf 13.30 uur met mij of een van mijn tijdgenoten mee op een historische stadswandeling door Groenlo. Startpunt is de VVV aan de Kevelderstraat te Groenlo. Graag vooraf reserveren via 0544 - 46 12 47 | info@vvvgroenlo.nl

een belangrijke archeoloog en wapendeskundige uit Engeland is hier komen kijken. Hij zei dat alle kanonnen uit die tijd gerecycled zijn, dit kanon zou dan wel een hele bijzondere uitzondering zijn. Na grondig onderzoek bleek het kanon vervaardigd te zijn tussen 1570 en 1575 en verkocht in Spanje… De conclusie? Mijn verhaal klopt! Uit het onderzoek is ook nog gebleken dat er zeker tweeduizend keer met het kanon geschoten is.”

SPRINGLEVEND

Hoe het mij verder vergaan is? Heel goed! Na Groenlo heb ik onder andere ‘s-Hertogenbosch, Maastricht en Breda nog bevrijd van de Spanjaarden. In 1647 ben ik overleden en een jaar later kwam met de Vrede van Münster een eind aan de Tachtigjarige Oorlog. In Groenlo ben ik echter nog steeds springlevend en vertel ik graag over deze bijzondere stad. ■

15

Stad met een roemrucht

VESTINGVERLEDEN

Vestingstad Groenlo heeft een belangrijke rol gespeeld in de vaderlandse geschiedenis: tijdens de Tachtigjarige Oorlog is hier veel gevochten. Twee keer per jaar herinnert de Slag om Grolle hieraan. Maar ook los daarvan kent Groenlo veel bezienswaardigheden die naar deze roerige tijd verwijzen.

GROLSE GRACHT

In de middeleeuwen werden de Grollenaren beschermd door de gracht. Als de stadspoorten gesloten waren, kwam je het stadje niet zomaar binnen. Op de puntvormige bastions hielden soldaten de wacht. In de gracht is nog één verdedigingseiland, een ravelijn, bewaard gebleven.

Vandaag de dag kun je heerlijk wandelen langs of varen over de gracht. Let dan eens op of je de poterne kunt vinden. Dit kleine deurtje werd gebruikt om de stad te bevoorraden wanneer de poorten gesloten waren.

SLAG OM GROLLE

In 1627 maakten de Spanjaarden de dienst uit in Groenlo. Prins Frederik Hendrik wilde de stad terugveroveren en deed dit op een unieke manier: met een circumvallatielinie, oftewel een verdedigingswerk rondom de stad. Dankzij die linie kwam Groenlo weer in staatse handen. De Slag om Grolle wordt eens in de twee jaar herbeleefd met een groots re-enactment spektakel. Je leest hier meer over op pagina 20. In de VVV kun je De Slag met een VR-bril beleven. slagomgrolle.nl

RED DE PRINS!

In 1627 is Grolle bezet door de Spanjaarden. Maar de troepen van Prins Frederik Hendrik rukken steeds verder op om de stad te heroveren. In Escaperoom Groenlo speel je een uitdagend en zenuwslopend spel dat is gebaseerd op deze roerige tijd. Kun jij de Prins en de stad redden? escaperoomgroenlo.nl

16 KOM ‘S AN!

VESTINGVERLEDEN

DOOR DE OGEN VAN DE INWONERS

Voor inwoners van Groenlo was 1627 geen gemakkelijk jaar. Ze zaten klem tussen de aanvallers en verdedigers en stonden voor moeilijke keuzes. Verspreid door de stad staan cortenstaal silhouetten van personages uit deze tijd. Ga met de webapp op zoek naar alle verhalen. 1627doormijnogen.nl

ZEVENTIENDE-EEUWSE KERKERS

Onder het oude stadhuis op de Markt van Groenlo bevinden zich kerkers uit de zeventiende eeuw. Ze zijn rond 1600 gebouwd, tegelijkertijd met het oorspronkelijke stadhuis. Je kunt de kerkers bezoeken met een gids. Eerst bekijk je een film over Lange Aele en haar dochter Anne, die beschuldigd werden van hekserij en in de kerkers gevangen hebben gezeten. Informeer en reserveer bij de VVV.

BEKLIM DE TOREN

De toren van de Heilige Calixtusbasiliek, gebouwd tussen 1906 en 1908, is beeldbepalend voor Groenlo. Als je de toren beklimt, kun je bij helder weer wel veertig kilometer ver kijken en Duitsland zien liggen. Bijzonder is dat je vanuit balkons over de plafondgewelven kunt lopen. Een rondleiding door de kerk behoort ook tot de mogelijkheden. Reserveer via torenbeklimmen@calixtus.nl of kijk op calixtus.nl

GROLS BREIWERK

Groenlo heeft een rijke breitraditie. In het breiwerk zie je veel kenmerken van de vestingstad terug. Zo verwijst het octogram naar de bastions en ravelijnen van de vesting en verbeelden de twee blauwe lijnen de dubbele gracht van Groenlo. Het meest bekend zijn de Grolse wanten, die waarschijnlijk al uit de tijd van Prins Frederik Hendrik stammen. Loop eens binnen bij de VVV aan de Kevelderstraat, de Stadsboerderij aan de Notenboomstraat of de Jumbo aan Den Koem om de handgemaakte producten te bewonderen. Leuk om als souvenir mee naar huis te nemen!

17

Bloemencorso

LICHTENVOORDE

‘DIE CORSOKOORTS, DAAR KOM JE NOOIT MEER VANAF’

Een van de grootste publiekstrekkers in Oost Gelre is het jaarlijkse Bloemencorso in Lichtenvoorde: een fantastisch evenement dat enorm leeft in het dorp. Het kleurrijke spektakel dat jaarlijks in september door het dorp trekt, bestaat niet uit alleen wagens. De stoet is een bijzondere mix van corso, theater, muziek en dans. Een fantastisch schouwspel voor de vele toeschouwers!

18 KOM ‘S AN!

De verwachtingen zijn elk jaar hooggespannen en de verschillende bouwgroepen doen er alles aan om het publiek keer op keer te verrassen. En met succes! De wagens worden elk jaar spectaculairder en er wordt steeds meer gebruikgemaakt van technische hoogstandjes. Lichtenvoorde heeft echt een naam hoog te houden op corsogebied.

CORSOKOORTS

Waar komt de passie voor het corso vandaan? Voorzitter Thijs Kroezen van de Stichting Bloemencorso Lichtenvoorde vertelt: “We noemen het ook wel het geheim van het corso: de corsokoorts. Als Lichtenvoordenaar groei je ermee op en kom je er niet meer vanaf. Het vrijwilligersleven en het saamhorigheidsgevoel binnen de groep is iets heel bijzonders. Bovendien is het allemaal heel concreet: je maakt samen een wagen en je hebt een duidelijke deadline. Het is heel mooi om te zien hoe iedereen een eigen taak heeft en daar ook helemaal voor gaat. Het fantastische evenement leeft enorm in het dorp. De beroemde corsocultuur is niet voor niets bijgeschreven op de Lijst van Immaterieel Erfgoed van Unesco.”

EEN PAAR CIJFERS:

DRUKKER DAN OOIT

Thijs vervolgt: “Uit onderzoek blijkt dat mensen op het platteland actiever zijn in het verenigingsleven dan in de grote stad. Dat zien we in onze gemeente ook heel duidelijk terug: onze corsovrijwilligers zijn vaak ook op andere terreinen actief. We zijn ontzettend blij dat de coronacrisis geen invloed heeft gehad op de spirit van de mensen hier. Sterker nog, in het laatste weekend van het bloemen plakken, was het vorig jaar in alle tenten drukker dan ooit. We hebben veel nieuwe mensen mogen ontvangen en daar zaten ook veel jongeren bij. Dat moeten we hebben. We doen er alles aan om het enthousiasme te blijven voeden.”

HET HELE JAAR DOOR

Vanaf het vroege voorjaar staan de bouwers al in de startblokken voor het corso in september. “De groepen beginnen in april of mei met de bouw, maar daarvoor moet het ontwerp al klaar zijn. De mensen zijn er eigen lijk het hele jaar mee bezig. Het is mooi dat we, dankzij de gemeente, straks ook op een ver-

• Gemiddeld komen er zo’n 40.000 bezoekers

• Er zijn meer dan 4.000 vrijwilligers in touw voor het corso

• Het corso telt rond de 60 wagens en andere onderdelen

zamelbouwlocatie kunnen werken. Voor heel Oost Gelre is het bloemencorso in Lichtenvoorde belangrijk: er komen dan tienduizenden bezoekers naar onze gemeente. Mensen van ‘buiten’ kijken wel eens vreemd op als je uitlegt hoeveel uur we eraan besteden. Maar het leeft enorm in Lichtenvoorde. Dat samen toeleven naar de prijsuitreiking en daarna feestvieren op de kermis is fantastisch. Je hoeft niet per se een prijs te winnen. Dat de wagen af is en alles weer gelukt is, is al een feest waard.”

Het Bloemencorso van Lichtenvoorde, het op een na grootste corso ter wereld, trekt op de 2de zondag van september door de straten van het dorp. Mis het niet! Koop je kaartje op bloemencorso.com. ■

EVENEMENTEN

Grootse evenementen &

AUTHENTIEK VERTIER

Zin in een flinke portie gezelligheid? Geen betere plek dan Oost Gelre! Want nergens anders worden er zoveel evenementen georganiseerd als hier. De inwoners hebben talent voor het organiseren van muziekfestivals, braderieën, hobbymarkten en culinaire evenementen. Ook als toerist voel je je er meteen welkom.

EEN WAAR SPEKTAKEL

Eens in de twee jaar gaat Groenlo terug in de tijd tijdens de Slag om Grolle: het grootste zeventiende-eeuwse re-enactment evenement van Europa. Zo’n twaalfhonderd re-enactors uit heel de wereld spelen de belegering van de stad Grol door Prins Frederik Hendrik na. In het centrum waan je je echt in 1627.

Bezoek de kampementen of doe mee aan een van de historische activiteiten voor jong en oud. Hoogtepunt is het naspelen van de Slag op het slagveld, inclusief kruit en kanonschoten. Zorg wel voor goede oordoppen! slagomgrolle.nl

BLOEMENSCHOUWSPEL VAN WERELDKLASSE

Op de tweede zondag van september vindt in Lichtenvoorde het op een na grootste bloemencorso van de wereld plaats: een kleurrijke optocht van wagens die zijn versierd met de mooiste dahlia’s. Ieder jaar weten de corsogroepen het publiek te verrassen met figuratie, muziek en bewegende delen op de wagens. Je moet dit b(l)oeiende spektakel zeker een keer gezien hebben, ook als je niet van bloemen houdt. bloemencorso.com

20 KOM ‘S AN!

DWEILORKESTENDAG GROENLO

Dweilorkestendag in Groenlo is een supergezellig muziekfestival, dat door de jaren heen grote bekendheid heeft verworven in het hele land. Het festival vindt plaats op Hemelvaartsdag. Er wordt gemusiceerd op zes podia in het centrum van Groenlo en op het voorterrein van vakantiepark Marveld Recreatie. Op een aantal van deze podia worden ook wedstrijden gehouden. Welk orkest wint? dweilorkestendag.nl

EEN UNIEK FESTIVAL

Een bizarre mix van muziek, motorcross, stunts, humor en spektakel – dat is de Zwarte Cross! Al deze ogenschijnlijk totaal verschillende werelden komen samen op dit unieke festival, dat over de hele wereld bekend is. De echte Zwarte Cross-sfeer is heel bijzonder: in alles ervaar je de gezelligheid en gastvrijheid van de Achterhoek, waar jong en oud nog samen feestviert. zwartecross.nl

OASE VOL FEEST

Over De Top is een jaarlijks terugkerend, tweedaags festival in Lichtenvoorde. Het festival telt maar liefst vijf podia, waar alle muziekgenres aan bod komen. En dan poppen er her en der op het festivalterrein ook nog verrassende, kleinere acts op. Geen wonder dat dit festival in het pinksterweekend grote aantallen bezoekers van alle leeftijden trekt. overdetopfestival.nl

TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024 EVENEMENTEN
22 KOM ‘S AN!

CARNAVAL GROENLO

Grolle is in Oost-Nederland de bakermat van het carnaval. Het begint allemaal op de elfde van de elfde met de opening bij de Lange Gang. Op carnavalszondag trekt de optocht boordevol prachtige creaties en ludieke wagens door de smalle straten van de stad. Bezoekers genieten van show, humor, theater, muziek, presentjes en snoep. knunnekes.nl

KEIFESTIVAL LICHTENVOORDE

Stampvolle kroegen en feest op straat - dat is het Keifestival! Op negen podia én in de ‘concertainer’ spelen diverse topacts. Daarbij is aan iedere smaak gedacht: rock, levenslied, blues, pop/rock, rockabilly, soul, et cetera. Tijdens de muzikale kroegentocht langs de horeca in het centrum trekken vooral de tributebands volle zalen. Maar ook de karaokebar wordt volledig op zijn kop gezet. keifestival.nl

PAASPOP ZIEUWENT

In het anders zo rustige Zieuwent is het op paaszaterdag en -zondag een drukte van belang. Van heinde en verre komen muziekliefhebbers naar het dorp voor een van de grootste en oudste paastradities van Oost-Nederland: PaasPop Zieuwent. De feesttent staat bol van de muziek en Achterhoekse gezelligheid. Elk jaar staan er diverse beroemde bands en artiesten op het podium van dit traditionele paasfestijn. Jaarlijks hoogtepunt is het ontsteken van het grote paasvuur. paaspop-zieuwent.nl

ACHTERHOEKSE STREEKPRODUCTENMARKT

Op tweede pinksterdag is er bij Kaasboerderij Weenink in Lievelde van alles te beleven voor het hele gezin. Voor de kinderen zijn er theater, kinderworkshops, een grote stormbaan (ook leuk voor volwassenen!) en een springkussen. Er worden echte ambachten getoond, zoals houtdraaien en stoelenmatten. Daarnaast is er veel te beleven op het gebied van het buitenleven, denk aan brocanterie, lifestyleproducten, grasmaaiers, bloemen en planten. Je kunt ook diverse Achterhoekse streekproducten en zelfgemaakte artikelen kopen. kaasboerderijweenink.nl

Kijk voor een actueel en volledig overzicht van evenementen op groenlo.nl | lichtenvoorde.nl

23 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
EVENEMENTEN

WAARDEVOL ERFGOED Kleurrijke kunst &

Het rijke verleden van Oost Gelre en de creativiteit die hier leeft, vormen een bron van boeiende verhalen en kleurrijke straatkunst. Tel daar de monumentale gebouwen en interessante musea bij op en het is duidelijk: liefhebbers van kunst en cultuur zijn hier helemaal op hun plek.

STADSBOERDERIJ GROLLE

Stadsboerderij Grolle ligt in het centrum van Groenlo en dateert uit 1623. Het is een zeer gaaf voorbeeld van een vroeg zeventiende-eeuwse stadsboerderij. Je ervaart hier hoe mensen in die tijd leefden. Zo sliepen ze zittend in een bedstede, omdat ze bang waren dat het bloed naar hun hoofd zou stijgen als ze gingen liggen. En de baby? Die sliep in de la onder de bedstede. Hier komt de term ‘ondergeschoven kindje’ vandaan. Bestel na je bezoek koffie, thee of frisdrank met een ‘konteklopper’, een lokale lekkernij die je geproefd moet hebben. stadsboerderijgrolle.nl

24 KOM ‘S AN!

STADSMUSEUM GROENLO

In dit museum staat de Tachtigjarige Oorlog centraal. Deze oorlog heeft namelijk een grote invloed gehad op de vestingstad Grol, zoals Groenlo vroeger werd genoemd. Het museum geeft je een beeld van die strijd en de belegeringen, maar ook van de invloed van de oorlog op het leven van gewone burgers. Verder ontdek je meer over de soldaten die uit heel Europa kwamen om als huurlingen te vechten. Het Stadsmuseum is ook heel leuk en interessant voor kinderen, voor hen is er een speciale speurtocht. stadsmuseumgroenlo.nl

STOOMHOUTZAGERIJ NAHUIS

Hoe maak je op ambachtelijke manier een perfect rond wagenwiel? Bij houtzagerij Nahuis verstaan ze die kunst al heel lang. En wat dacht je van een gebint voor een woning? Vroeger werd dat gemaakt van vierkant gezaagde boomstammen. Een heel lastige klus, al maakte de komst van de stoommachine het een stuk eenvoudiger. Tijdens open dagen kun je over het terrein van de houtzagerij lopen en een kijkje nemen in de zagerij, de ketelruimte, de houtloods, de slijperij, de gereedschapszolder en de radloods. Ook worden er demonstraties gegeven in houtbewerking. stoomhoutzagerij.nl

GALERIE KIK

Stichting Kunst in het Koetshuys biedt een podium voor nieuwe en oude kunst, poëzie, muziek en andere meesterwerken. De galerie is gevestigd in het oude Koetshuys Basten Asbeck, dat ruim vierhonderd jaar oud is. Kijk voor exposities en openingstijden op kikgroenlo.nl

25 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
KUNST EN CULTUUR

Beleef de 80-jarige Oorlog in Stadsmuseum Groenlo

In het Stadsmuseum Groenlo in de Achterhoek staat de 80-jarige oorlog centraal. Deze oorlog heeft een grote invloed gehad op de vestingstad Groenlo, vroeger Grol genoemd. In ons mooie museum zijn allerhande gebruiksvoorwerpen uit de 17e eeuw te vinden, van huisraad en kleding tot wapens waarmee soldaten de strijd aangingen in ‘Grolla’. Onze gidsen vertellen u met veel passie over het leven van toen!

Vanaf 2024...

In 2024 openen wij in de Oude Calixtuskerk in het hart van Groenlo een geheel nieuw museum: het Nationaal Museum Tachtigjarige Oorlog. Een museum met een fantastisch verhaal, unieke stukken en veel interactie over deze geschiedenis. Compleet met museumwinkel en café, dat moet je zien!

Volg alle nieuws rondom de realisatie op onze Facebookpagina: facebook.com/Nationaalmuseumtachtigjarigeoorlog of scan de QR-Code.

BEZOEKADRES

Mattelierstraat 33, 7141 BP Groenlo

T +31 (0)544 46 26 68 www.stadsmuseumgroenlo.nl

OPENINGSTIJDEN

Maandag t/m zaterdag: 12.00 tot 16.30 uur en op afspraak.

26 KOM ‘S AN!

KUNST EN CULTUUR

ACHTERHOEKS OPENLUCHTMUSEUM

De oude Bernard Weenink werd in eerste instantie voor gek verklaard omdat hij zoveel oude spullen verzamelde. Maar in dit openluchtmuseum merk je, dat dat best een goed idee was. Wandel met de audiotour door het museum, zo krijg je uitleg bij alles wat je ziet. Bekijk het ‘huuske’, de bijenkorven, de rosoliemolen, de klompenmakerij en nog veel meer. Het is extra leuk om de tour in het Achterhoeks dialect te volgen. Na het bezoek aan het museum kunnen de kinderen lekker spelen op de speeltoestellen. Of wandel samen het ‘Sagenpad’ waar streekverhalen tot leven komen. achterhoeksopenluchtmuseum.nl

AVOG’S CRASH MUSEUM

In de Tweede Wereldoorlog is er in deze regio veel gebeurd. Gestrande piloten werden naar België gesmokkeld en Duitsers werden afgeleid om distributiebonnen te ontvreemden. In AVOG’s Crash Museum zijn veel oorlogsvoorwerpen te bewon deren uit deze spannende tijd. De bijbehorende verhalen zijn minstens zo boeiend. Je kunt het museum elke eerste zondagmiddag van de maand bezoeken. In juli en augustus is het elke zondagmiddag geopend. crashmuseum.nl

KATHEDRAAL VAN DE ACHTERHOEK

Als je kerkdorp Zieuwent nadert, zie je al van verre de monumentale Sint-Werenfriduskerk oprijzen in het landschap. Architect J.W. Boerbooms heeft de kerk ontworpen in neogotische stijl. De eerste steen werd gelegd op 30 juni 1898 en de kerk werd op 10 oktober 1899 ingewijd. Vanwege zijn imposante uiterlijk staat de kerk ook wel bekend als de ‘kathedraal van de Achterhoek’. Je kunt het gebouw dagelijks bezoeken aan de hand van een audiotour. Ook de pastorietuin erachter is vrij toegankelijk. sintwerenfriduskerk.nl

Zin in nog meer kunst & cultuur? De Achterhoek heeft een verrassend aanbod aan musea en galeries. Neem een kijkje op musea-achterhoek.nl

27 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024

STREET ART EN POËTISCHE GEVELS Kleurrijke

LANGS KLEURRIJKE MUURSCHILDERINGEN

In en rond het centrum van Lichtenvoorde hebben gerenommeerde kunstenaars negen kwalitatief hoogstaande muurschilderingen aangebracht. Via een Street Art Route zijn de kunstwerken met elkaar verbonden. Vaak zitten de kunstwerken enigszins verborgen in nauwe steegjes, waardoor je soms even goed moet speuren. Maar dat maakt deze route juist zo leuk! De route is te koop bij de VVV’s in Lichtenvoorde en Groenlo. De komende tijd komen er nog nieuwe kunstwerken bij.

28 KOM ‘S AN!

STREET ART ROUTE MET GIDS

Wil je meer te weten komen over het ontstaan van de kunstwerken? Wandel de route dan samen met een gids. Neem voor meer informatie contact op met Natasja Scharenborg, via streetart@oostgelre.nl

SILO ART TOUR

EEN POËTISCHE STADSWANDELING

Zeventien gevels in Groenlo zijn verfraaid met gedichten van regionaal en landelijk bekende dichters. De muurgedichten verrassen je en doen je even stilstaan. Alle gedichten hebben een relatie met het gebouw of de omgeving. Zo worden poëzie en historie op een toegankelijke manier met elkaar verbonden. Wil je alle zeventien gedichten lezen? Wandel dan de muurgedichtenroute. De wandeling wordt extra leuk door de muurgedichtenquiz te spelen. Je vindt deze quiz achter in het routeboekje, dat verkrijgbaar is bij de VVV. Een goed antwoord wordt beloond! grolsegedichten.nl

Unieke verhalen uit de Achterhoek komen tot leven met de Silo Art Tour! Op verschillende locaties in de regio zijn schuren, silo’s en andere agrarische gebouwen getransformeerd tot kunstwerken. Ga mee op reis door de Achterhoek en laat je verrassen door kunst en de veelzijdigheid van deze streek! De fietsroute GroenloWinterswijk brengt je langs twee van de kunstwerken van de Silo Art Tour. Geniet van het werk van kunstenaar SMOK op de boerderij van Koeientuin Kraanswijk en ontdek het kunstwerk van Robin Nas bij de steengroeve in Winterswijk. siloarttourachterhoek.nl

29 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024 KUNST EN CULTUUR

ONVERGETELIJK!Op excursie door het Vragenderveen

Dit is misschien wel de meest spectaculaire wandeltocht van heel Gelderland: een excursie door het Vragenderveen. Trek een oude broek en laarzen aan en bereid je voor op een onvergetelijke tocht door de natuur.

30 KOM ‘S AN!

Je loopt onder leiding van een gids door het waterrijke gebied en spot bijzondere planten en dieren. Maar blijf wel op de paden! Wie wegzakt in het veen, komt er niet uit zonder hulp. Het veen houdt je vast en trekt je naar beneden… Daarom kun je dit bijzondere natuurgebied alleen onder deskundige leiding van een gids bezoeken.

ONDERDUIKERSBULT DIEP IN HET VEEN

Juist omdat het Vragenderveen zo gevaarlijk is, is het ook een perfecte schuilplaats. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten vier jonge mannen het veen als onderduikadres. De mannen, allemaal actief in het verzet, stonden bij de nazi’s op de lijst van

verdachte personen. Zodra de mannen hoorden over een mogelijke razzia, vluchtten ze naar het Vragenderveen.

VILLA DUIKELAAR

“Behoedzaam balancerend over wankelende voetpaadjes, soms over nauwelijks zichtbare betrouwbare overgangen en dan weer door een min of meer doorwaadbare doorgang spoedden ze zich met overgave tot ‘een uur lopend diep’ het veen in om hun veilige plek te halen. Door de ondoordringbaarheid van het landschap en de werkelijk levensgevaarlijke veenputten durfde de gehate vijand zich niet in dit moerasgebied te wagen. De mannen kropen vervolgens kil en koud bij elkaar in de natuurlijke ‘schuilplaats’ wetend dat alles beter was dan in de handen van de Duitsers te vallen. Dan zou een arrestatie met vreselijke gevolgen ongetwijfeld het vervolg zijn. Van een buurtbewoner, die de weg naar ‘Villa Duikelaar’ op zijn duimpje kende, kregen de mannen eten en drinken. Zo overleefden deze jongemannen door hun veilige plek diep in het Vragenderveen en de warme

Een excursie door het veen onder leiding van een gids is een (in)spannende maar bovenal onvergetelijke ervaring!

Informeer naar de mogelijkheden bij de VVV in Lichtenvoorde via 0544-375775 of via info@vvvlichtenvoorde.nl Kijk voor wandelroutes rondom het veen op vragenderveen.nl

meelevendheid van Vragenderse mensen hun dagen en maanden van levens-bedreigende onzekerheid en spanning. Na de oorlog konden ze met opluchting en dankbaarheid terugzien op deze onmenselijke periode”, zo schrijft Wim Rutgers uit Vragender.

LANGS ZWIJNEN EN KONINGSVAREN

Onder leiding van een gids van de Stichting Marke Vragender Veen is de tocht naar Villa Duikelaar te maken. Onderweg wijst de gids je op bijzondere flora, zoals verschillende heidesoorten, diverse mossen en de koningsvaren. Ook het rijke faunaleven is te zien en te horen, zo hoor je regelmatig de koekoek en vind je sporen van wilde zwijnen. Kikkers, reeën, dassen en vossen worden hier veel gespot. Een ‘reguliere’ excursie door het veen is eveneens mogelijk. Daarnaast zijn er zeven routes samengesteld die je op eigen houtje kunt lopen. Deze lopen rondom het veen, omdat je door het veen alleen onder begeleiding van een gids mag lopen. Vanaf de observatietoren aan de Maneschijnweg in Vragender kun je zonder excursie een blik op het veen werpen. ■

31 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024 NATUURBELEVING

GROENE OMGEVING Ontdek de

Oost Gelre kent een afwisselend buitengebied. Verspreid over het kenmerkende Achterhoekse coulisselandschap liggen verschillende kleine natuurgebieden, waar je volledig tot rust komt. Zorg dat je de kerkenpaden rondom Zieuwent niet overslaat. Op deze verkeersluwe paden geniet je optimaal van de groene omgeving.

KOOLMANSDIJK

In Lievelde ligt dit kleine natuurgebied met zeldzame orchideeën- en grassoorten. Bezoek je het gebied in het voorjaar of de zomer? Dan heb je geluk: in die tijd van het jaar zijn de orchideeën in vol ornaat te bewonderen. Andere bijzondere planten zijn duizendguldenkruid, campanula, gewone brunel en grote ratelaar. Ook vliegen hier insecten en vlinders die in de rest van de Achterhoek weinig voorkomen. Het gebied is heel kwetsbaar. Wandel er daarom voorzichtig doorheen, blijf op het pad en respecteer de flora en fauna. Start je wandeling op de parkeerplaats aan de Koolmansdijk.

32 KOM ‘S AN!

BESSELINKSCHANS

Eén keer per jaar is dit de locatie van het grootste cross- en muziekevenement in Europa, de Zwarte Cross. De rest van het jaar is het een mooi gebied om te wandelen, spelen, vissen en fietsen. Vanaf de hoge uitkijktoren heb je een geweldig uitzicht over de omgeving. In de verte zie je de kerktorens van Groenlo en Bredevoort. Daarnaast zijn de overblijfselen van de Engelse Schans te zien, een onderdeel van de verdedigingslinie van Prins Frederik Hendrik in de Tachtigjarige Oorlog. Na de inname van Grol (Groenlo) werd de schans vrijwel met de grond gelijkgemaakt, maar de restanten zijn vanaf de uitkijktoren nog duidelijk zichtbaar in het landschap. De uitkijktoren staat aan de Schansweg in Lievelde.

NATUURPARK DE LEEMPUTTEN

Net buiten Groenlo, tegen de Duitse grens, ligt dit unieke park, dat zijn naam dankt aan de leem die hier vroeger werd afgegraven voor de steenfabriek in Groenlo. Tegenwoordig geniet je er van prachtige natuur. Ga bijvoorbeeld waterfietsen, geniet in alle rust op het terras aan het water of maak een mooie wandeling. Je kunt kiezen uit een wandelroute van drie of zeven kilometer. De lange route gaat door naar een ander natuurgebied: het Zwilbrocker Venn. de-leemputten.nl

ZWILLBROCKER VENN

Het Zwillbrocker Venn ligt net over de grens in Duitsland, vlakbij Groenlo. In dit natuurgebied, dat bestaat uit bos en moeras, broeden meer dan honderd verschillende vogelsoorten. Van maart tot juli kun je er zelfs flamingo’s zien! Dit is de meest noordelijk gelegen broedplaats voor deze vogels. In het gebied heb je de keuze uit verschillende wandelroutes.

bszwillbrock.de

33 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
NATUURBELEVING

VAREN, PEDDELEN & WATERFIETSEN Waterrecreatie

Verplaats je eens per kano, kajak, waterfiets of fluisterboot en laat je verrassen door wat je ziet. Vanaf het water ziet alles er namelijk heel anders uit. Al dobberend zie je het landschap of de stad aan je voorbijtrekken en heb je alle tijd om honderd procent te genieten. Trossen los en gaan!

34 KOM ‘S AN!

VAREN OP DE GROENLOSE GRACHT

Varend over de Groenlose gracht krijg je in een uur de mooiste plekjes van de stad te zien. Je komt onder bruggen door, langs de eeuwenoude vestingwerken, langs verschillende groene parken en langs het prachtige ‘halve maan’-eiland. Ooit was deze ruim twee kilometer lange gracht een onmisbaar onderdeel van de verdedigingswerken van de stad.

KAJAKKEN EN KANOËN

De gracht leent zich ook heel goed om per kajak of kano te ontdekken. In een uurtje ben je rond. Het opstappunt bevindt zich aan de Eibergseweg, ter hoogte van Brouwersnös. Hier kun je tussen 10.00 en 20.30 uur een kano of kajak huren. Je vaartocht wordt nog leuker met de audiotour, waarmee je op een unieke manier de laatste dagen van de Slag om Grolle beleeft. ervaargroenlo.nl

FLUISTERBOOT VAREN

Bij Brouwerij Brouwersnös, direct gelegen aan de schitterende gracht van Groenlo, kun je een fluisterbootje huren voor een historische rondvaart rondom de vestingstad. De prachtige tocht duurt ongeveer vijftig minuten. De kapitein begeleidt je en vertelt onderweg interessante verhalen. Wil je vooraf of naderhand een hapje eten of iets drinken? Dan ben je van harte welkom in het proeflokaal van Brouwersnös. brouwersnos.nl

35 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
WATERRECREATIE

Gelegen

VAN DE ACHTERHOEK TOPPARKEN.NL/RESIDENCE-LICHTENVOORDE ● VERHUUR & VERKOOP 088 500 2464
GENIET OPTIMAAL
tussen
weilanden
buitenzwembad
de uitgestrekte
Binnen- en
personen
zwembad
Vakantiewoningen en -villa’s tot 14
Optioneel met privésauna, spa en/of
uitnodigend
OP RÉSIDENCE LICHTENVOORDE 05 TopParken - advertentie - toeristengids.indd 1 12-12-2022 10:13 Op zoek naar een leuk uitje? Waterfietsen - Terras Speelweide - Groepsactiviteiten Zwolse Veenweg 4a Groenlo T 0544 468801 www.de-leemputten.nl info@de-leemputten.nl
Fitnessruimte, bowlingbanen, visvijvers en
restaurant Skik&Zo

FLUISTERBOOT VAREN

Ook bij Restaurant Welgelegen is het mogelijk om een fluisterboot te boeken. Kijk op de website voor een overzicht van de diverse vaararrangementen. Leuk voor een vrijgezellendag of gewoon voor een gezellige middag met je gezin, familieleden, vrienden of zakenrelaties. Ontdek hoe mooi Groenlo is vanaf het water! welgelegengroenlo.nl

WATERFIETSEN

Waterfietsen bij Natuurpark de Leemputten is ontzettend leuk. Het bijna vijf hectare grote water kent kleine doorgangetjes, mooie eilandjes en vele dieren, zowel in het water als op het land. Zo zie je zwanen broeden op hun nest en grote vissen onder je waterfiets doorzwemmen. Onderweg vermaak je je met het oplossen van een puzzel. Na het waterfietsen geniet je met een drankje na op het gezellige strandterras. de-leemputten.nl

WATERRECREATIE

BEKIJK HET EENS DOOR DE OGEN VAN DE KABOUTERS

VOOR KINDEREN ÉN VOLWASSENEN!

Hebben jullie al een kabouterdeurtje gezien? In veel plaatsen in Oost Gelre kun je ze vinden; kleine deurtjes waarachter de kabouters wonen. Op veel deurtjes lees je wie er in het huisje woont. De kleurrijke deurtjes zitten allemaal laag bij de grond, want kabouters zijn natuurlijk erg klein.

38 KOM ‘S AN!
Vijf bijzondere wandelroutes:

over het leven van de kabouters in Oost Gelre. “Wij kabouters wonen graag tussen de wortels van een oude boom of tussen de muren van huizen. We laten ons niet vaak zien, omdat we de mensen heel groot vinden. Jullie weten vast dat kabouters heel erg oud worden. Daarom weten we heel veel van vroeger,

MET DE KIDS

we onthouden alles! Veel mooie verhalen willen we graag aan vertellen.

Daarom heb ik een mens, ze heet Joske, een brief gestuurd met heel veel weetjes over ons. Zij heeft vier gezellige wandelroutes gemaakt in alle kernen, zo noemen de mensen een dorpje of plaats. Voor elke route heeft zij ook nog eens een prachtig boekje gemaakt met verhaaltjes, tekeningen en opdrachten.”

GROLLETJES

“De kabouters die in Groenlo wonen, heten Grolletjes. Grappig hè? Mensen noemen Groenlo ook wel Grolle, dus daarom noemen wij onszelf Grolletjes”, vertelt

NOG MEER KABOUTERROUTES

Ook in Lievelde en Zieuwent (en vanaf het voorjaar in Mariënvelde) is een kabouterroute te lopen. In de boekjes lees je hoe kabouters en mensen ook in deze plaatsen goed voor elkaar en de natuur zorgen. De tekeningen in de boekjes zijn allemaal verschillend en gemaakt door geweldige illustratoren uit Oost Gelre. Laat je fantasie de vrije loop en verwonder je over al het moois tijdens een fijne wandeling! De boekjes met de routes zijn te koop bij de VVV’s in Groenlo en Lichtenvoorde.

kabouter Piet. “In het mooie boekje ‘Kabouters en Vuurvliegjes’ lees je van alles over ons: hoe we heten, wat we graag doen, hoe we een ander blij maken en wat voor bijzondere dingen we kunnen. Ga maar snel de route lopen, er zijn wel dertig kabouterdeurtjes te vinden!”

KEIKABOUTERS

In Lichtenvoorde wonen natuurlijk ook kabouters, ze zijn overal! “De kabouters daar heten Keikabouters”, zegt kabouter Piet. “Ze heten zo, omdat Lichtenvoorde bekendstaat als Keidorp. Ga maar eens kijken midden in het dorp, daar staat een reusachtige kei. De Keikabouters zijn te herkennen aan hun muts. Daar zit altijd iets van oranje in en er staat een bloem op. In Lichtenvoorde houden ze namelijk heel veel van bloemen, ze maken er zelfs een hele grote optocht van. Ik hoop dat jullie alle deurtjes kunnen vinden en ik ben heel benieuwd wie jullie de liefste kabouter van Lichtenvoorde vinden. Veel succes allemaal!” ■

39

KINDERPARADIJS Een écht

Een uitkijktoren beklimmen, een puzzelfietstocht volgen, een ritje maken met een trein, spelen met zand en water – in Oost Gelre is ontzettend veel leuks te doen voor kinderen. Wat voor weer het ook is!

LEKKER RAVOTTEN

Ravott’n in Groenlo is een natuurlijke speelplek waar kinderen zich helemaal kunnen uitleven: klimmen op bomen, lopen door een tunnel, sluipen door de loopgraven en vanaf de uitkijktoren turen over het slagveld. Er is ook een waterpomp, om lekker te knoeien met water en zand. Je vindt Ravott’n aan de Halve Maanweg. facebook.com/ravottngroenlo

RONDJE GRACHT MET EEN KICKBIKE

Zin om sportief bezig te zijn? Stap met het hele gezin op een kickbike (een sportieve step) en ontdek de historische gracht van Groenlo.

Onderweg daag je elkaar uit tijdens een spannende speurtocht. Je kunt de kickbike zowel voor een uurtje als voor de hele dag huren. groepsuitjesgroenlo.nl

40 KOM ‘S AN!

MET DE KIDS

LEKKER SPELEN OP HET STRAND

In Natuurpark de Leemputten, net buiten Groenlo, ontdek je de prachtige natuur per waterfiets. Er is ook een grote speeltuin en een strandje waar de kinderen zich uren kunnen vermaken. Als ouders geniet je ondertussen op het terras aan het water. www.de-leemputten.nl

OP AVONTUUR MET HARMEN EN BREGJE

Help jij Bregje en Harmen om de vader van Bregje te vinden? Tijdens deze fietsroute van achttien kilometer kom je langs allerlei historische plekken. Onderweg kom je alles te weten over de belegering van Groenlo door de Spanjaarden in 1627. Het doel is om toegang te krijgen tot ‘Grolle’, de afgesloten stad waar de vader van Bregje gevangen zit. Lukt dat? Dan heb je een beloning verdiend! Het routeboekje en de beloning zijn verkrijgbaar bij Marveld Recreatie in Groenlo en bij de VVV’s in Groenlo en Lichtenvoorde.

MET DE TREIN LANGS ALLE HOOGTEPUNTEN

Ga mee op een historische rit met de Vestingstad Express. In ongeveer twee uur tijd kom je langs markante plekken in Groenlo en de mooiste attracties in de wijde omgeving, zoals Kaasboerderij Weenink en het Achterhoeks Openluchtmuseum. De machinisten vertellen je tijdens de rit onder andere waar je in de lente en zomer flamingo’s kunt spotten. Deze toeristische trein rijdt in het hoogseizoen en tijdens vakanties dagelijks (met uitzondering van vrijdag) vanaf vakantiepark Marveld Recreatie in Groenlo. In het voor- en naseizoen rijdt de trein alleen op woensdag en in het weekend. Kijk voor de meest actuele informatie en tickets op: marveld.nl/faciliteiten/groenlo-vestingstad-express

41 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
42 KOM ‘S AN!
us on instagram:
FASHION FOR BABIES, KIDS AND TEENS! BELTRUMSESTRAAT 9, 7141 AJ GROENLO • T 0544 - 464841 • WWW.TESLI.NL DI-DO 9.30 - 17.30 • VR 9.30 - 20.00 • ZA 10.00 - 17.00
follow
FABULOUS

KALFJES KNUFFELEN EN BOERENGOLF

Kaasboerderij Weenink in Lievelde is een echte beleefboerderij. Op een ‘kunstkoe’ leer je hoe koeien worden gemolken. Je mag gewoon tussen de dieren doorlopen en lekker knuffelen met de kalfjes, konijnen en pony’s. Verder kun je springen op de airtrampoline, graven in de zandbak of een potje boerengolf spelen. Even uitpuffen? Geniet dan van een lekker boerenijsje op het terras. kaasboerderijweenink.nl /boerengolf.nl

WATERPRET BIJ MARVELD RECREATIE

Ben jij fan van grote glijbanen? Dan zit je goed in het subtropische zwembad bij Marveld Recreatie in Groenlo! Ontdek bijvoorbeeld de Crazy Cone: een glijbaan van ongeveer 75 meter lang met magische lichteffecten tijdens de afdaling. Daarnaast zijn er drie nieuwe waterglijbanen, een honderd meter lange wildwaterbaan, een spraypark en een peuter- en kleuterbad. Maar je kunt ook sportief baantjes trekken in het wedstrijdbad, ontspannen in de hot whirlpool of genieten in de sauna’s. Is het mooi weer? Dan heb je buiten ook nog een paar verwarmde zwembaden om uit te kiezen. Ook als je niet bij Marveld Recreatie verblijft, mag je komen zwemmen. Koop een ticket op marveld.nl

43 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
KIDS
MET DE
44 KOM ‘S AN!

Groenlo & bier,

ONLOSMAKELIJK MET ELKAAR VERBONDEN

Groenlo is sinds 1617, dus al ruim vierhonderd jaar, een echt bierstadje. Eeuwenlang werd het Grolsch bier hier geproduceerd: eerst in een oude brouwkelder en later in de Grolschfabriek aan de noordkant van de stad. En ook nu zie je de eeuwenlange biertraditie nog overal in terug.

Je kunt de zeventiende-eeuwse brouwkelder bezoeken. In Bar De Lange Gang vertelt kastelein Tom Rooks graag over de brouwerij, die bekendheid kreeg onder de naam ‘De Klok’. Later werd De Klok verkocht aan de familie De Groen, een echte brouwersfamilie. In 1876 werd er, net buiten de stadswallen van Groenlo, een tweede brouwerij ‘De Klok’ gebouwd. In 1922 kwam er een fusie met de Enschedese Brouwerij en na enige tijd werd de brouwerij én het bier Grolsch genoemd. Het merk Grolsch is in de hele wereld bekend en daar zijn de inwoners van Groenlo maar wat trots op.

WERK VOOR HET HELE GEZIN

Decennialang fietsten de werknemers van Grolsch ‘tussen de middag’ heen en weer door de Grolse binnenstad, steevast gehuld in de Grolsch-groene overalls van de fabriek. Hele gezinnen werkten

er: vaders in de fabriek, moeders in beugelhal en de kinderen hadden er hun vakantie- of bijbaantje. Het waren gouden tijden voor Groenlo, ondanks de indringende hopgeur die soms rond de fabriek hing. De Grollenaren dronken en drinken hun bier het liefst uit de bekende beugelfles die in Groenlo werd gevuld. De pijpjes kwamen uit Enschede en waren beduidend minder populair. Nog steeds zie je in de oude kroegen van Groenlo de beugelflessen op tafel staan.

DE VERBINDING BLIJFT

Dat Grolsch in 1998 besloot de brouwerij te verhuizen naar Boekelo, was natuurlijk een klap voor de Grollenaren. Maar de inwoners zijn niet voor één gat te vangen. Nadat de ergste pijn gezakt was, herpakten ze zich. Op de plek van de grote brouwerij verrees een mooie woonwijk met straatnamen

die herinneren aan de glorietijden van weleer.

NIEUWE BROUWERIJ

In Villa Adriana, de voormalige directeurswoning van Grolsch, is nu een prachtig proeflokaal gevestigd met als naam ‘Brouwersnös’. Achter het historische pand staat een nieuwe, kleinschalige brouwerij waar ondernemer Rob Porskamp zijn gasten graag uitleg geeft over het hele proces van het brouwen. De verbinding met Grolsch is er nog steeds: de familie De Groen is namelijk ook bij deze nieuwe brouwerij betrokken. Naast Brouwernös staat, als blijvende herinnering aan de Grolschfabriek, een van de historische koperen ketels. Deze ketel is jaarlijks het decor van een bijzondere onderscheiding: carnavalsvereniging De Knunnekes eert elk jaar een oud-werknemer van Grolsch. Zo blijven Groenlo en Grolsch voor altijd met elkaar verbonden. ■

45 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
BOURGONDISCH GENIETEN

PROEF & GENIET!Bourgondisch genieten

Welkom in dit bourgondische stukje Achterhoek! Hier ervaar je nog hoe goed iets smaakt als het tijd, liefde en aandacht heeft gekregen. Vruchtbare grond en bevlogen vakmensen leveren volop streekproducten op van de allerhoogste kwaliteit. Daarnaast kent Groenlo een rijke biertraditie. Natuurlijk is er ook een ruime keuze in gastvrije restaurants, waar ze je graag ontvangen voor een kop koffie, een lekkere lunch of een avondlang culinair genieten.

BAKERMAT VAN HET GROLSCH BIER

Groenlo kent, als bakermat van het Grolsch bier, een eeuwenlange biertraditie. Op de vorige pagina’s heb je hier alles over kunnen lezen. Grolsch wordt hier niet meer gemaakt, maar gelukkig is er in de historische vestingstad weer een eigen brouwerij teruggekomen: Brouwersnös. Laat je rondleiden door de brouwerij en leer alles over de ambachtelijke manier van bierbrouwen. In het proeflokaal of op het terras aan de gracht geniet je natuurlijk van het zelfgebrouwen craftbeer. brouwersnos.nl

NOG MEER BIER

Ben je een echte bierliefhebber? Breng dan zeker een bezoekje aan Grolsch Brouwhuys de Lange Gang, waar je helemaal wordt ondergedompeld in de geschiedenis van Grolsch en de bierbrouwtraditie van Groenlo. Met een groep op pad? Dan mag je de Brouwhoes Bier Experience niet missen. Je ontdekt er op een interactieve manier hoe bierbrouwen in zijn werk gaat. Treed in een game in de voetstappen van Prins Frederik Hendrik of daag elkaar uit tijdens een potje laserschieten. langegang.nl / brouwhoesachterhoek.nl

46 KOM ‘S AN!

JARENLANGE JAMTRADITIE

Vlak buiten Groenlo vind je Jammakerij Groot Antink. Hier worden al generaties lang meer dan honderd soorten jam, chutney en sausen gemaakt. In de eigen fruitgaard groeien zwarte, witte en rode bessen, aardbeien, bramen en frambozen. Dit wordt aangevuld met fruit van andere streekproducenten uit de Achterhoek. Het fruit wordt met de hand geplukt en vervolgens op ambachtelijke manier – volgens oma’s recept! – tot jam, chutney of saus verwerkt. In de streekwinkel staat het grote assortiment uitgestald. Maar je kunt er ook terecht voor wijn, mosterd, soep en andere lekkernijen uit de streek. grootantink.nl

47 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
BOURGONDISCH GENIETEN
M A R K T 5 - L I C H T E N V O O R D E - 0 5 4 4 3 7 4 4 4 4 - M A R K T 5 N L
FOOD&DRINKS

BOURGONDISCH GENIETEN

STREEKEIGEN KAAS

Kaasmaken, daar hebben ze bij Kaasboerderij Weenink wel kaas van gegeten! Ze doen dat met melk van hun eigen koeien, die van april tot en met november buiten in de wei lopen. De koeien eten dus heel veel vers gras en dat levert de lekkerste kazen op. De keuze is groot: kaas van jong tot oud, maar ook diverse kruidenkazen zoals brandnetel, komijn, fenegriek en lavendel. Tijdens een excursie in de kaasmakerij zie je met eigen ogen hoe de kaas gemaakt wordt. In de bijbehorende landwinkel koop je niet alleen kaas, maar ook leuke geschenkpakketten en Achterhoekse jam, koekjes, mosterd en wijn. Verder kun je hier terecht voor allerlei leuke activiteiten, zoals een workshop kaas maken, handboogschieten of een potje boerengolf. kaasboerderijweenink.nl

EEN KEUR AAN SMAKELIJKE KEUZE

Achterhoekse gastvrijheid in Zwolle bie Grolle

Samenzijn met familie of vrienden op een prachtige plek in de Achterhoek. Je geniet in een rijksmonumentale hoeve, daterend van voor 1662. Het Reirinck biedt comfortabele overnachtingsmogelijkheden voor kleine én grote gezelschappen. Van B&B tot samenkomsten van 100 personen, met in totaal 28 kamers. Je kiest zelf de boerderij die bij je past. Tevens een unieke trouwlocatie, vergader- en feestlocatie. Bij feest vanaf 60 personen overnachten 10 gasten gratis!

Informatie/boekingen:

Fam. Lagers

Oude Winterswijkseweg 52

7141 HE Groenlo 0544-461820

info@reirinck.nl

www.hetreirinck.nl

OM VAN TE DROMENSlaapplekken

In Oost Gelre valt zoveel te zien en te beleven, dat je aan één dag bij lange na niet genoeg hebt. Gelukkig zijn er genoeg B&B’s, vakantiewoningen, campings en hotels om lekker te blijven slapen.

Comfortabel overnachten doe je in een sfeervolle B&B, bijvoorbeeld in een monumentaal pand of karakteristiek verbouwde boerderij. Geniet van de gastvrije ontvangst en schuif de volgende ochtend uitgerust aan bij een heerlijk ontbijt met verse streekproducten. Of huur een fijne vakantiewoning, dan heb je alle gemakken van thuis maar dan met een prachtig weids uitzicht. Hou je van kamperen, dan heb je al net zoveel geluk. Je kunt kiezen uit allerlei verschillende campings: van royaal opgezette familiecampings tot knusse minicampings

op de boerderij. En kom je met de hele familie naar Oost Gelre? Er zijn genoeg groepsaccommodaties waar jullie allemaal in passen!

VAN HOTEL NAAR HOTEL DOOR DE ACHTERHOEK

In de Achterhoek zijn diverse drie- of vierdaagse arrangementen samengesteld waarmee je van hotel naar hotel wandelt of fietst. Volg op je gemak de uitgestippelde route, je hebt alle tijd! Bij aankomst in je hotel geniet je van de fijne hotelfaciliteiten en een heerlijk diner. Na een goede nacht-

ALLE OVERNACHTINGSADRESSEN

Kijk voor alle fijne slaapadressen verderop in deze gids (vanaf pagina 55) of online op groenlo.nl | lichtenvoorde.nl | achterhoek.nl

uitgebreid ontbijt voor je klaar. Spring op je fiets of strik je veters en maak je op voor het volgende deel van de route. Over je bagage hoef je je niet druk te maken, die wordt voor je naar het volgende hotel gebracht. hotelsindeachterhoek.nl/ arrangementen ■

51 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
HEERLIJK SLAPEN

Praktische info

DE VVV STAAT VOOR JE KLAAR!

Of je nu nieuwsgierig bent naar een toeristische trekpleister of op zoek bent naar de ideale fietstocht: bij de VVV vind je wat je nodig hebt. Het is het ideale startpunt voor een onvergetelijke vakantie.

De VVV-locaties in Oost Gelre laten je de omgeving op een interactieve manier beleven. In Groenlo bevindt zich een VVV Inspiratiepunt en in

Lichtenvoorde een VVV Gastvrijheidspunt. Op beide locaties vind je volop inspiratie voor een geslaagde vakantie. De betrokken vrijwilligers

beantwoorden graag al je vragen en geven je de beste tips.

VVV INSPIRATIEPUNT GROENLO

In dit Inspiratiepunt staat de Slag om Grolle centraal. Maar dat is niet het enige, ook thema’s als bier, Grolse wanten en de omgeving komen aan bod. Met een speciale routemixer stel je je eigen route samen. En via projecties, een VR-bril en audioverhalen ervaar je op interactieve manier wat er in Groenlo te beleven is. Ook als je op zoek bent naar een mooi souvenir of cadeau voor het thuisfront, moet je hier zeker even binnenlopen.

Kevelderstraat 1 – 7141 BE Groenlo 0544-461247 – info@vvvgroenlo.nl groenlo.nl

VVV GASTVRIJHEIDSPUNT LICHTENVOORDE

In dit Gastvrijheidspunt staat de unieke natuur in de omgeving van Lichtenvoorde centraal, maar je ontdekt ook meer over het beroemde bloemencorso. Bovendien hoor je er vele verhalen over vastberaden inwoners, die met veel doorzettingsvermogen Lichtenvoorde gemaakt hebben tot wat het nu is. Het DNA van Lichtenvoorde en de omliggende kerkdorpen sijpelt overal in door.

Korte Rapenburgsestraat 5E – 7131 DD Lichtenvoorde 0544-375775 – info@vvvlichtenvoorde.nl lichtenvoorde.nl

52 KOM ‘S AN!

PRAKTISCHE INFORMATIE

BEREIKBAARHEID (OV)

Het openbaar vervoer (trein- en busverbindingen) in de Achterhoek wordt verzorgd door Arriva. Het treinstation Lichtenvoorde-Groenlo bevindt zich in Lievelde. arriva.nl

BEREIKBAARHEID MET DE AUTO

Vanuit de richting Arnhem: neem de A12 en vervolgens de A18 richting Doetinchem. Aan het einde van de A18 ga je over op de N18 richting Enschede.

Vanuit de richting Enschede: neem de N18 richting Doetinchem.

PARKEREN

In het centrum van Lichtenvoorde en Groenlo zijn blauwe zones ingesteld. Als de winkels open zijn, heb je een parkeerschijf nodig. De maximale parkeertijd is anderhalf uur. Buiten de winkeltijden kun je zonder parkeerschijf parkeren.

FILM/THEATER

Voor film- en theatervoorstellingen kun je in Lichtenvoorde terecht bij SCC den Diek en in Groenlo bij SCC de Mattelier. De filmvoorstellingen worden verzorgd door Filmhuis ’t Doek. demattelier.nl / den-diek.nl / hetdoek.nl

De dichtstbijzijnde bioscopen zijn Skopein in Winterswijk en Vue in Doetinchem. Voor een theatervoorstelling ga je naar Schouwburg de Storm in Winterswijk of Amphion in Doetinchem. theaterdestorm.nl / amphion.nl

KOOPZONDAGEN/ WARENMARKT

KOOPZONDAG LICHTENVOORDE

5 gethematiseerde koopzondagen per jaar (van 13:00 tot 17:00 uur).

KOOPZONDAG GROENLO

Aantal gethematiseerde koopzondagen per jaar (van 13:00 tot 17:00 uur).

WARENMARKT LICHTENVOORDE

Zaterdag van 08:00 tot 12:30 uur

Markt - Korte Rapenburgsestraat - Varkensmarkt

WARENMARKT GROENLO

Vrijdag van 10:30 tot 17:00 uur

Europlein – Mattelierstraat

53 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
PRAKTISCHE
INFO

BEZOEK HET STENEN MUSEUM

WINKELTJE IN KEISTAD

LICHTENVOORDE EN WORDT OOK EEN KEIENSLÖPPER!

Een bijzondere plek in de Achterhoek waar een mooie collectie mineralen, edelstenen en kristallen uit de hele wereld te vinden is. Verrijkt met inspirerende boeken en sfeervolle kaarten voor de bewustwordende mens.Voor jong en oud ! Kom eens kijken en laat je verrassen.

Korte Rapenburgsestraat 7, 7131 DD Lichtenvoorde. Openingstijden: Dinsdag t/m Vrijdag 10-18 uur. Zaterdag 10-17 uur.

Koopzondag 1e zondag v/d maand: 13-17 uur. www. stenenmuseumwinkeltje.nl

VERKOOP VAN MINERALEN, EDELSTENEN EN KRISTALLEN.

54 KOM ‘S AN!
BOEKEN • KAARTEN • THEE • WIEROOK • BEELDEN • KLANKSCHALEN • CADEAUARTIKELEN MET EEN VERHAAL EN MEER...
Een Keigoed idee!

HEERLIJK VERBLIJF OF DAGJE UIT Adressen voor een

Bekijk hier een overzicht van alle adressen voor een heerlijk verblijf of dagje uit in Groenlo, Lichtenvoorde en de kleine kernen. Hier vind je het ultieme logeeradres, een goed restaurant, of die leuke attractie! Voor nog meer inspiratie ga je naar groenlo.nl en lichtenvoorde.nl

B&B’S

Achterhoeks Goed

Vragenderweg 64B, 7134 NA Vragender 06-44314521 • achterhoeksgoed.nl

B&B Bellefleur

Gruttostraat 8, 7132 DC Lichtenvoorde 06-30224724

B&B De Bultenaar

Nijkampsweg 4, 7156 SC Beltrum 06-48637693 • pmeerman@kpnmail.nl

B&B De Wieber

Kerkdijk 14, 7152 DB Eibergen 0545-476423 /06-30432672 benandbreakfastdewieber.nl

B&B Lakerink

Oude Steenbraakweg 1, 7141 LL Groenlo 0544-371181 /06-20948040 bedandbreakfast@lakerink.nl

B&B Ons eigen plekje

Winterswijkseweg 45 a, 7134 NC Vragender 06-18124886 • onseigenplekje.com

Het Reirinck

Oude Winterswijkseweg 52, 7141 HE Groenlo 0544-461820 • reirinck.com

Hoeve de Snippert

Vredenseweg 119, 7142 JA Groenlo info@desnippert.nl • desnippert.nl

Logeerboerderij Erve Paske

Tankweg 22, 7137 HA Lievelde 0544-377491 • ervepaske.nl

Studio De Kanonswal

Notenboomstraat 26, 7141 AC Groenlo 0544-466877 /06-20133474 • dekanonswal.nl

Vakantiewoning en B&B de Keijzer

Vicariestraat 3, 7137 ML Lievelde 06-15104988

Van het Poerrumshof

Droebertweg 5A, 7137 HB Lievelde 0544-374290 • poerrumshof.com

Bungalowparken

Marveld Recreatie

Elshofweg 6, 7141 DH Groenlo 0544-466000 • marveld.nl

Onthaasten in de Achterhoek

Parallelweg 10, 7137 PE Lievelde 0544-379744 /06-55897045 onthaastenindeachterhoek.nl

Résidence Lichtenvoorde

Boschlaan 26, 7131 RC Lichtenvoorde 088-5002424 topparken.nl/residence-lichtenvoorde

CAMPINGS EN CAMPERPLAATSEN

Achterhoeks Goed

Vragenderweg 64B, 7134 NA Vragender 06-44314521 • achterhoeksgoed.nl

Beusink Recreatie

Lievelderweg 106, 7137 MC Lievelde 0544-371639 • beusink.nl

Boerderijcamping Groot Antink

Vredenseweg 106, 7141 MB Groenlo 0544-465945/ 06-14637153 • grootantink.nl

Boerderijcamping Woltas

Zieuwentseweg 53, 7136 LA Zieuwent 0544-351890 • camping-woltas.nl

Camping de Flier

Oude Aaltenseweg 64A, 7131 NZ Lichtenvoorde 06-28271544 • campingdeflier.nl

Camping de Kei

Oude Aaltenseweg 72, 7131 NZ Lichtenvoorde 06-52207605 • campingdekei.nl

Camping de Vlierhof

Hupselse Markenweg 25, 7151 NV Eibergen 0544-481375 • vlierhofeibergen.nl

Camping Lieveld

Oude Lievelderweg 2B, 7137 MA Lievelde 06-83040753 • campinglieveld.nl

Groenlo Camperplaats Op een bult Lange Maat 6, 7142 HD Groenlo 06-21493196 • groenlocamperplaats.nl

Hoeve de Snippert

Vredenseweg 119, 7142 JA Groenlo info@desnippert.nl • desnippert.nl

Marveld Recreatie

Elshofweg 6, 7141 DH Groenlo 0544-466000 • marveld.nl

Minicamping de Appelboom

Ottersweg 2, 7136 KR Zieuwent 06-19824399 • minicampingdeappelboom.nl

Minicamping de Hippe Kip Schuurmansweg 4, 7156 SK Beltrum minicampingdehippekip.nl

Minicamping ’t Zotte Schaap Oude Winterswijkseweg 13, 7134 PA Vragender 06-39369229 • zotteschaap.nl

GROEPSACCOMMODATIES

Beusink Recreatie

Lievelderweg 106, 7137 MC Lievelde 0544-371639 • beusink.nl

Bij ons in de Achterhoek

Vrakkinkweg 3, 7141 JB Groenlo 06-81224014 • bijonsindeachterhoek.nl

De Vlierhof

Hupselse Markenweg 25 , 7151 NV Eibergen 0544-481375 • vlierhofeibergen.nl

Gastenverblijf Het Meekes

Aaltenseweg 111, 7134 NL Vragender 0544-378488 /06-19806741 • hetmeekes.nl

Het Reirinck

Oude Winterswijkseweg 52 , 7141 HE Groenlo 0544-461820 • reirinck.com

Kraanswijk

Klaverdijk 3 , 7142 HP Groenlo 0544-461539 • kraanswijk.nl

55 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024
ADRESSEN

Logeerboerderij Erve Paske

Tankweg 22 , 7137 HA Lievelde 0544-377491 • ervepaske.nl

Op den Pötter

Eimersweg 5, 7137 HG Lievelde 0682375762 • opdenpotter.nl

Résidence Lichtenvoorde

Boschlaan 26, 7131 RC Lichtenvoorde 088-5002424 topparken.nl/residence-lichtenvoorde

’t Goed Rietberghe

Koolsteeweg 4 , 7263 TL Mariënvelde 06 127 78 739 • rietberghe.nl

Van het Poerrumshof

Droebertweg 5A, 7137 HB Lievelde 0544-374290 • poerrumshof.com

HOTELS

Aparthotel Havezathe Marveld

Elshofweg 6, 7141 DH Groenlo 0544-466000 • havezatemarveld.nl

Biotel Arink

Gasteveldsdijk 6 ,7137 PD Lievelde 06-36515349 • biotelachterhoek.nl

Erve Kots Logement

Eimersweg 4, 7137 HG Lievelde 0544-371691 • ervekots.nl

Hotel Loco

Lievelderweg 118, 7137 MX Lievelde 0544-371287 • locolievelde.nl

Hotel Restaurant de Koppelpaarden

Rapenburgsestraat 20, 7131 CX Lichtenvoorde 0544 -371204 • dekoppelpaarden.com

Stadshotel Pot Schoolstraat 7, 7141 BW Groenlo 0544-461986 • hotelpotgroenlo.nl

VAKANTIEWONINGEN

AchterhoekNatuurlijk

Parallelweg 10-33, 7137 PE Lievelde 06-13671239 • achterhoeknatuurlijk.nl

Boerderijcamping Groot Antink

Vredenseweg 106, 7141 MB Groenlo 0544-465945/ 06-14637153 • grootantink.nl

Buitengewoon Lievelde

De Stegge 19 , 7137 NC Lievelde 0544-373087 /06-23190024 buitengewoonlievelde.nl

De Hemmelehoeve

Hemmeledijk 3A, 7137 RB Lievelde 0544-351865 /06-83028787 • hemmelehoeve.nl

De Lantherij

Lanthersweg 6, 7136 JM Zieuwent 06-10774869 /06-12966388 • delantherij.nl

Ervaar de Achterhoek

Eimersweg 10A en 10B, 7137 HG Lievelde ervaardeachterhoek.nl

Logeerboerderij de Weiden

Schuurmansweg 6, 7156 SK Beltrum 06- 29506548 • melkveehouderij-weiden.nl

Onder de Schoppe

Eimersweg 6, 7137 HG Lievelde onderdeschoppe.nl

Onthaasten in de Achterhoek

Parallelweg 10, 7137 PE Lievelde 0544-379744 /06-55897045 onthaastenindeachterhoek.nl

Trekkershut De Keet Zieuwentseweg 53, 7136 LA Zieuwent 0544-351890 • camping-woltas.nl

’t Oorschot

Oorschotweg 1, 7134 PR Vragender 0544-371727 /06-19444113 • hetoorschot.nl

Vakantiewoning en B&B de Keijzer Vicariestraat 3, 7137 ML Lievelde 06-15104988

Vakantieboerderij Groenland Oostermeenweg 10, 7137 PK Lievelde 06-23788755 • vakantieboerderijgroenland.nl

Vakantiehuis en StaCamper Bij Laurijs Oostermeenweg 9A, 7137 PC Lievelde 06-26708199 / 06-29044555 • bijlaurijs.nl

Vakantiehuis Het Hof ‘t Hof 4 ,7131 DR Lichtenvoorde 0544-379958 • vakantiehuishethof.nl

Vakantiehuisje Het Kamper Pastoor Schepersstraat 34, 7134 RE Vragender 0544-377038 /06-10490099 • hetkamper.nl

Vakantiewoning Ticheloven Tichelovenweg 5, 7142 HS Groenlo 06-12753726

Van het Poerrumshof Droebertweg 5A, 7137 HB Lievelde 0544-374290 • poerrumshof.com

Wijngaard en Vakantiewoning Schepershof Slatmansweg 6, 7141 LD Groenlo 0544-464246 /06-55791573 • schepershof.nl

RESTAURANTS & CAFÉ’S

Achterhoek Steakhouse Beef ‘n Bone Dijkstraat 8, 7131 DN Lichtenvoorde 0544-487122 • achterhoeksteakhouse.nl

Bar Restaurant De Stadschpomp

Markt 2 7141 AA Groenlo 0544-221052 • destadschpomp.nl

Bar ’t Doktertje & Café de Kruup Molendijk 4, 7131 DZ Lichtenvoorde 0544-371433 • hetdoktertje.nl

Broodje Bram

Molendijk 1, 7131 DZ Lichtenvoorde 0544-375648 • broodjebram.sitedish.shop

Café De Kletskop

Broekboomstraat 13, 7131 DT Lichtenvoorde 0544-373023 • cafedekletskop.com

Café De Kroon Notenboomstraat 46, 7141 AD Groenlo 0544-461586 • dekroongroenlo.nl

Café De Tolhut Tolhutweg 5, 7263 TH Mariënvelde 0544-351359

Café De Zaak Dijkstraat 29, 7131 DM Lichtenvoorde 0544-373084 • cafedezaak.nl

Café Overkamp

Winterswijkseweg 11, 7134 NB Vragender 0544-371413 • cafeoverkamp.nl

Café Wieggers Waalderweg 16, 7263 RW Mariënvelde 0544-351527 • cafewieggers.nl

Café Restaurant Grolzicht Oude Winterswijkseweg 35, 7141 DE Groenlo 0544-461677 • grolzicht.nl

Cafetaria Leemreize Lievelderweg 8, 7131 MC Lichtenvoorde 0544-371124

Cafetaria ’n Olden Tram Varsseveldseweg 21, 7131 BH Lichtenvoorde 0544-372365 • oldentram.nl

Chinees - Indisch Restaurant De Mandarijn Rembrandtplein 4, 7131 EJ Lichtenvoorde 0544-377627 demandarijnlichtenvoorde.nl

Chinees - Indisch Restaurant Jin Xing Aaltenseweg 19, 7131 NA Lichtenvoorde 0544-373998 • jinxing.nl

Chinees - Indisch Restaurant Wun Tung Winterswijkseweg 7, 7141 DM Groenlo 0544-462804 • wuntung.nl

City Lido Kerkstraat 6, 7141 BA Groenlo citylido.nl

Drank & Spijslokaal Markant Markt 3A, 7131 DG Lichtenvoorde 0544-375218 • markantlichtenvoorde.com

56 KOM ‘S AN!

Eetcafé Haak en Hoek

Holterhoekseweg 6, 7142 HZ Groenlo 0544-461434 • haakenhoek.nl

Grandcafé Markt 5

Markt 5, 7131 DG Lichtenvoorde 0544-374444 • markt5.nl

Grolsch Brouwhuys De Lange Gang

Kevelderstraat 15, 7141 BE Groenlo 0544-464860 • langegang.nl

Het Blok

Markt 2, 7131 DG Lichtenvoorde 0544-727 010 • hetbloklichtenvoorde.nl

Het Huys van Frederik Hendrik

Markt 4, 7141 AA Groenlo 0544-461691 • frederikhendrik.com

Het Witte Paard

Dorpsstraat 49, 7136 LG Zieuwent 0544-351282 • hetwittepaardzieuwent.nl

Herberg Erve Kots

Eimersweg 4, 7137 HG Lievelde 0544-371691 • ervekots.nl

Hoofdkwartier van de Prins

Eimersweg 4, 7137 HG Lievelde 0544-371691 • ervekots.nl

Hotel Restaurant de Koppelpaarden

Rapenburgsestraat 20, 7131 CX Lichtenvoorde 0544 -371204 • dekoppelpaarden.com

Kaasboerderij Weenink

Eimersweg 3A, 7137 HG Lievelde 0544-371446 • kaasboerderijweenink.nl

Loco Eten & Drinken

Lievelderweg 118, 7137 MX Lievelde 0544-371287 • locolievelde.nl

Marveld Recreatie

Elshofweg 6, 7141 DH Groenlo 0544-466000 • marveld.nl

Pizzeria Grillroom Edessa

Broekboomstraat 4, 7131 DT Lichtenvoorde 0544-379834 • pizzeria-edessa.nl

Restaurant Beneman

Winterswijkseweg 9, 7134 NB Vragender 0544-371271 • beneman.nl

Restaurant Cubanos

Markt 8, 7141 AA Groenlo 0544 – 762928 • cubanos.nl

Restaurant Kruidt

Rapenburgsestraat 26, 7131 CZ Lichtenvoorde 06-23769774 • restaurantkruidt.nl

Restaurant LEO

Rapenburgsestraat 7 - 9 7131 CV Lichtenvoorde 0544-221177 • bijleo.nl

Restaurant Milano

Kevelderstraat 20, 7141 BG Groenlo 0544-842246 • milanogroenlo.nl

Restaurant Reuselink

De Slingeweg 20, 7115 AG Winterswijk 0543-513025 • reuselink.nl

Restaurant Wissink

Markt 1, 7141 AA Groenlo 0544-461565 • bakkerijwissink.nl

Restaurant Welgelegen

Ruurloseweg 1, 7141 KA Groenlo 0544-842233 welgelegengroenlo.nl

Rockcafé Taste

Lievelderstraat 41, 7141 BK Groenlo 06-52646766 • rockcafetaste.nl

Skik & Zo

Boschlaan 26, 7131 RC Lichtenvoorde 0544-487650 • skikenzo.nl

Smulbar

Ruurloseweg 10A, 7141 KC Groenlo 0544-488150 • smulbar.nl

Sourcy Center - Sports & Party

Zegendijk 3A, 7136 LS Zieuwent 0544-352222 • sourcycenter.nl

Snackbar Floor

Boompjeswal 4, 7141 BN Groenlo 0544-463538

Snackbar René

Het Heijdenrijck 14, 7141 EN Groenlo 0544-462989

Sportpark/-café Den Elshof

Oude Winterswijkseweg 37, 7141 DE Groenlo 0544 - 461 940

Tapperij van Ooijen

Rapenburgsestraat 3, 7131 CV Lichtenvoorde 0544-371309 • tapperijvanooijen.com

Trattoria Toscana

Heringsaweg 18, 7137 PH Lievelde 0544 – 762972 • toscanaachterhoek.nl

STREEKPRODUCTEN

Boerderijwinkel en jammakerij Groot Antink

Vredenseweg 106, 7141 MB Groenlo 0544-465945 /06-14637153

Craftbier Brouwerij Brouwersnös

Eibergseweg 1, 7141 CD Groenlo 0544-221009 • brouwersnös.nl

EKO Boerderij Arink

Gasteveldsdijk 6, 7137 PD Lievelde 06-36515349 • ekoboerderijarink.nl

Kaasboerderij Weenink

Eimersweg 3A, 7137 HG Lievelde 0544-371446 • kaasboerderijweenink.nl

Wijngaard Schepershof

Slatmansweg 6, 7141 LD Groenlo 0544-464246 + 06-55791573 schepershof.nl

MUSEA & GALERIES

Achterhoeks Openluchtmuseum

Eimersweg 4, 7137 HG Lievelde 0544-371691

AVOG’s Crash Museum

Europaweg 34, 7137 HN Lievelde 0544-461480 / 06-55706994 crashmuseum.nl

Galerie KIK

Nieuwestraat 22, 7141 BZ Groenlo 0544 -464638 • kikgroenlo.nl

Museum de Scheper

Hagen 24, 7151 CA Eibergen 0545- 471 050 • museumdescheper.nl

Stadsboerderij Grolle

Notenboomstraat 15, 7141 AB Groenlo 0544-468729 • stadsboerderijgrolle.nl

Stadsmuseum Groenlo

Mattelierstraat 33, 7141 BP Groenlo 0544-462668 • stadsmuseumgroenlo.nl

Stoomhoutzagerij Nahuis Winterswijkseweg 47, 7141 DM Groenlo 0544-463489 • stoomzagerij.nl

ATTRACTIES

Atelier Neuray

Mattelierstraat 31, 7141 BP Groenlo 06-22310419 • nettyneuray.nl

Beltkorenmolen Hermien Varsseveldseweg 88, 7135 JC Harreveld 0544-374723 • molenhermien.harreveld.nl

Bezoekboerderij de Weiden

Schuurmansweg 6, 7156 SK Beltrum 06- 29506548 • melkveehouderij-weiden.nl

Brouwhoes Bier Experience

Eimersweg 4, 7137 HG Lievelde 0544-371691 • ervekots.nl

Café Speeltuin Grolzicht Oude Winterswijkseweg 35 7141 DE Groenlo 0544-461677 • grolzicht.nl

Calixtusbasiliek

Kerkstraat 8 7141, BA Groenlo 06-55831347 • calixtus.nl

57 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024 ADRESSEN

Dierenpark De Halve Maan

Halve Maanweg 2, 7141 CG Groenlo

Eetcafé Terrras Speeltuin Haak en Hoek Holterhoekseweg 6, 7142 HZ Groenlo 0544-461434 • haakenhoek.nl

Escaperoom Groenlo

Beltrumsestraat 4, 7141 AL Groenlo 06-40219941 • escaperoomgroenlo.nl

Familiepretpark Megapret

De Stegge 23, 7137 NC Lievelde 0544-377932 • megapret.nl

Filmhuis Het Doek

Dijkstraat 30, 7131 DP Lichtenvoorde 0544-375868 • hetdoek.nl

Groepsuitjes Groenlo 06-38895840 • groepsuitjesgroenlo.nl

Grolsch Tour ‘De Oorsprong’ Kevelderstraat 15, 7141 BE Groenlo 0544-464860 • langegang.nl

Huifkarverhuur De Hemmelehoeve

Hemmeledijk 3A, 7137 RB Lievelde 0544-351865 /06-83028787 • hemmelehoeve.nl

Kei-fit Lichtenvoorde

Lievelderweg 88A, 7131 MG Lichtenvoorde 0544- 374 245 • kei-fit.nl

Kerkers Stadhuis Groenlo Kevelderstraat 1, 7141 BE Groenlo info@vvvgroenlo.nl

Midgetgolfbaan Sportpark Den Elshof Oude Winterswijkseweg 37, 7141 DE Groenlo

0544- 461 940

Molenwinkel Korenmolen De Vier Winden Winterswijkseweg 14, 7134 ND Vragender 0544-372881 • gunnewickdevierwinden.nl

COLOFON

Motorette Vespa verhuur en Velorette Fietsverhuur Groot Deunkweg 12, 7122 RS Aalten 06-51710858 • motorette.nl

Natuurijsbaan Lichtenvoorde Esstraat, 7131 Lichtenvoorde lichtenvoordseijsvereniging.nl

Natuurijsbaan Lievelde Bellenbroeksdijk 9, 7137 HD Lievelde 0544-461580 • ijsbaanlievelde.nl

Natuurijsbaan Zieuwent Zegendijk 26, 7136 KN Zieuwent fczieuwent.nl/ijsbaan

Natuurobservatiepost Vragenderveen Maneschijnweg, 7134 Vragender

Natuurpark De Leemputten

Zwolse Veenweg 4A, 7142 HT Groenlo 0544-468801 • de-leemputten.nl

Oude Calixtuskerk

Mattelierstraat 5, 7141 BP Groenlo 0544-462023 • oudecalixtus.nl

Pitch & Putt

Oude Winterswijkseweg 45A 7141 DE Groenlo 0544-464142 • pitch-putt.nl/groenlo

Ravott’n Speeltuin Halve Maanweg, 7141 Groenlo facebook.com/ravottngroenlo

Sociaal Cultureel Centrum Den Diek Dijkstraat 30, 7131 DP Lichtenvoorde 0544-375868 • den-diek.nl

Sociaal Cultureel Centrum en Filmhuis De Mattelier Mattelierstraat 19, 7141 BP Groenlo 0544-462020 • demattelier.nl

Sourcy Center - Sports & Party

Zegendijk 3A, 7136 LS Zieuwent 0544-352222 • sourcycenter.nl

Stadswandelingen met stadsgids

VVV, Kevelderstraat 1, 7141 BE Groenlo 0544-461247 • groenlo.nl

Stenen Museum winkeltje

Korte Rapenburgsestraat 7 7131 DD Lichtenvoorde 06-83040404 stenenmuseumwinkeltje.nl

Subtropisch Zwemparadijs Marveld

Elshofweg 6, 7141 DH Groenlo 0544-466000 • marveld.nl

Uitzichtpunt De Engelse Schans Schansweg, 7137 PH Lievelde

Varen vanaf Brouwersnös Eibergseweg 1, 7141 CD Groenlo 0544-221009 • brouwersnös.nl

Varen vanaf Welgelegen Ruurloseweg 1, 7141 KA Groenlo 0544-842233 • welgelegengroenlo.nl

Vragenderveen

Excursies via VVV Lichtenvoorde 0544-375775 info@vvvlichtenvoorde.nl vragenderveen.nl

Wentholtpark & Cool Nature

Wentholtstraat, 7131 XL Lichtenvoorde

Xtreme Bowling

Zegendijk 3A, 7136 LS Zieuwent 0544-352222 • sourcycenter.nl

Zwembad ‘t Meekenesch Kerkhoflaan 5, 7131 TE Lichtenvoorde 0544-371000 • meekenesch.nl

Deze gids is in samenwerking met leden van de VVV tot stand gekomen, mede dankzij een financiële bijdrage van de gemeente Oost Gelre, Werkgroep Promotie Groenlo en Lichtenvoorde Promotie.

Copyright VVV Oost Gelre, Stichting Achterhoek Toerisme • Uitgave Dit toeristische magazine is een tweejaarlijkse uitgave van de VVV Oost Gelre en Achterhoek Toerisme.• Redactie & Tekst VVV Oost Gelre, Achterhoek Toerisme, Frieda Zieleman tekst & redactie, Kyra Broshuis • Opmaak loek & feel Fotografie Annet Piek, Arjan Almekinders, Janette van Egten, Koolmees Photography, Rick Mellink, Stan Bouman, Theo Bauhuis, Vanessa Wassink e.a. Druk Maarse Drukwerk, te Eibergen. Deze uitgave is duurzaam en daarmee ook CO2-neutraal geproduceerd op FSC-gecertifieerd papier met bio-inkt. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorgaande toestemming van de uitgever. De uitgever is voorts niet aansprakelijk voor schade die het mogelijk gevolg zou kunnen zijn van verkeerde gegevens.

59 TOERISTISCHE GIDS 2023 - 2024 ADRESSEN

Kijk voor meer inspiratie op groenlo.nl en lichtenvoorde.nl of volg ons op social media:

Kijk voor meer inspiratie op groenlo.nl en lichtenvoorde.nl of volg op social media:

Groenlo Vestingstad

Groenlo Vestingstad

Lichtenvoordenl

Lichtenvoordenl

VVV Oost Gelre - Groenlo en Lichtenvoorde

groenlovestingstad

VVV Gelregroenlovestingstad

vvv_oostgelre lichtenvoordenl

vvv_oostgelre lichtenvoordenl

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.