muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling - kunst
THEATERS EN MUSEA ZIJN HARD GERAAKT DOOR DE CORONACRISIS. GELUKKIG ZIJN ZE INMIDDELS WEER OPEN, MAAR ZE HEBBEN DE STEUN VAN HET PUBLIEK NOG STEEDS HARD NODIG. DUS ALS CULTUUR JE LIEF IS, WORD DAN VRIEND(IN) VAN JE FAVORIETE PODIUM, FILMHUIS OF MUSEUM.
KUNST & CULTUUR Dienstwoning Ooit, op een donkere en koude avond in februari, trok ik aan de deurbel van Damstraat 21. Na een oorverdovend geklingel duurde het een poosje voordat er werd opengedaan. Ik zag toen waarom: een eindeloos lange, nauwelijks verlichte marmeren gang met een vermoeden van grandeur leidde naar een kamer die wel verlicht was. Daar vond mijn eerste sollicitatiegesprek plaats. The rest is history. De gevel van Pieter Teylers Huis, het voormalig woonhuis van Pieter Teyler (1702-1778), de grondlegger van Teylers Museum, verraadt niets van de enorme omvang die erachter schuilgaat. In totaal bestaat het uit drie woningen achter elkaar met twee binnenplaatsen, plus het naastgelegen huis. Het huis is verbonden met de Ovale Zaal van Teylers Museum via een binnendeur. Vanaf Pieters overlijden had het huis vele functies, waaronder die van woon- en werkplek voor de directeur. Een zeer representatief huis met een spectaculair trappenhuis over drie verdiepingen, prachtig stucwerk uit het begin van de achttiende eeuw en meer kamers dan je ooit zou kunnen vullen. Het was vroeger heel gebruikelijk dat belangrijke instellingen dienstwoningen bezaten. Met alle voor- en nadelen die daaraan verbonden zijn. Voor mij persoonlijk zou wonen op je werk voelen alsof je nooit werkelijk vrijaf zou hebben. Hetgeen later werd bevestigd door mijn voorganger, die zich soms net een veredelde conciërge voelde. Geleidelijk ontstond het idee om het huis te openen voor het museumpubliek. De idealen van Teyler zijn nog steeds actueel en waar zou zijn verhaal beter gedeeld kunnen worden dan in zijn eigen huis? Zo zou het ontstaan van het museum als onderzoeksinstituut voor kunst en wetenschap veel begrijpelijker kunnen worden voor de bezoekers. Een huis is iets anders dan een museum. Hoe kun je ervoor zorgen dat juist die sfeer bewaard blijft? Voorschriften van de brandweer maken dat ongeveer onmogelijk, omdat overal brandhaspels en -blussers aangebracht moeten worden, evenals de bekende groene bordjes met rennende figuurtjes. Tekstbordjes en afscheidingskoorden voor bijvoorbeeld gedekte tafels kenmerken vrijwel alle huizen die museum zijn geworden. Met veel geduld en zorg is het gelukt het huis niet alleen prachtig te restaureren, maar ook alle bovengenoemde kenmerken aan het oog te onttrekken. Waardoor het hopelijk huiselijk blijft. Of dat gelukt is, kan iedereen zelf komen bekijken vanaf 5 december. Dan is Haarlem weer een parel rijker. Op 31 december vertrek ik als directeur van het museum en trek ik dus ook de deur van Pieter Teylers Huis achter me dicht. Gelukkig kan ik het in een heel wat betere staat achterlaten dan ik het twintig jaar geleden aantrof. Marjan Scharloo is directeur van Teylers Museum
>> B.Magazine
17
