museabrugge.be
MUSEA BRUGGE
MUSEUMKALENDER Maart-augustus 2018
MUSEA BRUGGE Altijd anders, altijd boeiend De grootste troef van de Brugse museumcollectie is zonder twijfel haar grote verscheidenheid! Van Vlaamse primitieven tot actuele kunst, van klassieke schone kunsten tot archeologische vondsten. Verder is er ook nog zilverwerk, kant, wandtapijten, meubels ĂŠn poĂŤzie. Jong en oud zijn het erover eens: de Brugse musea verrassen altijd. Musea Brugge is bovendien ook verantwoordelijk voor Raakvlak (de intergemeentelijke dienst archeologie Brugge en Ommeland), de Brugse Erfgoedcel en de vzw Vlaams Onderzoekscentrum voor de kunst van de Bourgondische Nederlanden.
Alle locaties zijn OPEN van dinsdag tot zondag van 9.30 tot 17 uur, tenzij anders vermeld. SLUITINGSDAG: MAANDAG behalve paas- en pinkstermaandag GESLOTEN OP O.L.H.-HEMELVAART (NAMIDDAG) TARIEVEN = inclusief permanente collectie, tenzij anders vermeld. Alles (uitgezonderd Belfort) = gratis voor scholieren (in groep) en voor kinderen -18 j. Red(uctie) = jongeren, senioren, groepen (minimum 15 betalende personen) Check onze website www.museabrugge.be voor de meest recente info ALLE INFO ONDER VOORBEHOUD VAN EVENTUELE WIJZIGINGEN
14 locaties, een waaier van collecties! Jaarlijks bezoeken ruim 800.000 binnen- en buitenlandse gasten minstens één van deze locaties van MUSEA BRUGGE: ARCHEOLOGIEMUSEUM – Mariastraat 36a ARENTSHUIS – Dijver 16 BELFORT – Markt 7 BRUGSE VRIJE – Burg 11 a GENTPOORT - Gentpoortvest GEZELLEMUSEUM – Rolweg 64 GROENINGEMUSEUM – Dijver 12 GRUUTHUSEMUSEUM – Dijver 17 O.L.V.-KERK - Mariastraat O.L.V.-TER-POTTERIE – Potterierei 79b SINT-JANSHOSPITAAL – Mariastraat 38 SINT-JANSHUISMOLEN - Kruisvest STADHUIS – Burg 12 VOLKSKUNDEMUSEUM – Balstraat 43 Naast het open stellen van de waardevolle permanente collecties plant Musea Brugge ook continu tentoonstellingen en andere publieksactiviteiten. Die worden in deze kalender voor je opgelijst.
TENTOONSTELLINGEN 6 - Haute Lecture by Colard Mansion - Triënnale Brugge 2018 | Liquid City - Vloeibare stad COLLECTIEPRESENTATIES 1O - OCMW in focus - Same same but different - Gruuthuse in galant gezelschap - Selectie 19de en 20ste eeuw - Virtuoze vingers - Fin de Siècle - Vlijtige vingers ter ere van Gods glorie ACTIVITEITEN 24 - Slow Art Day - Vier de seizoenen - workshop voor gezinnen: Pinksteren - Bol Musette - Zomeravondconcerten beiaard ERFGOEDWEEKEND 32 LEZINGEN 36 - Uit de ivoren toren - Erfgoed in beweging - een herbestemming voor Brugs religieus erfgoed - De 3 curatoren over ‘Haute Lecture’ - Beeldhouwkunst in de Gruuthusecollectie - Zwarte Kat Sessie: Kapelletjes in West-Vlaanderen - Gedurfd experiment en grandioze mislukking: de eerste jaren van de boekdrukkunst in Brugge JEUGDACTIVITEITEN 48 - Paaseierenraap - Museumkampen - Schatten van Vlieg RAAKVLAK 54 - Gallo-Romeinse markt - Hoeke, van voorhaven tot polderdorp
6
HAUTE LECTURE BY COLARD MANSION VERNIEUWING VAN TEKST EN BEELD IN MIDDELEEUWS BRUGGE De tentoonstelling ‘Haute Lecture’ voert je mee naar het Brugge van de vijftiende eeuw, de stad van Karel de Stoute en Hans Memling. Brugge is op dat moment een kosmopolitische en dynamische stad, bekend om haar productie van luxueuze boeken. Midden in die boekenwereld staat Colard Mansion. Aanvankelijk is hij de man van fraaie manuscripten, maar al snel legt hij zich toe op het gloednieuwe medium van het gedrukte boek. Hij drukt de schitterendste boeken van zijn tijd, in een ongeziene typografie en heel bijzonder geïllustreerd. Zijn volledige gedrukte oeuvre wordt in de tentoonstelling voor het eerst herenigd in Brugge. De tentoonstelling biedt inzicht in Mansions verpletterende oeuvre, maar de man achter dit alles geeft zijn geheimen niet prijs. Even plots als hij in Brugge opdook, verdween hij er. Niemand weet waar hij vandaan kwam, niemand weet waarheen hij vluchtte. ‘Haute Lecture’ neemt je mee naar het atelier van boekondernemer Mansion en dat van schilders, prentmakers en andere kunstenaars. Dompel je onder in het bruisende Brugge van de vijftiende eeuw en keer terug met een schat aan verhalen.
TENTOONSTELLING
Meer info en randactiviteiten zie www.brugge.be/haute-lecture Periode: van 1 maart tot 3 juni ‘18 Locatie: Groeningemuseum Tarieven: € 12 I € 10 (red), inclusief audioguide Extra: lezingen (zie p. 41 en 47) in samenwerking met mediapartners
7
8
TRIËNNALE BRUGGE 2018 LIQUID CITY - VLOEIBARE STAD
HEDENDAAGSE KUNST & ARCHITECTUUR IN DE HISTORISCHE BINNENSTAD VAN BRUGGE WWW.TRIENNALEBRUGGE.BE
“Wat als…”, zo vroeg Triënnale Brugge 2015 zich af. Toen onderzochten kunstenaars en architecten de leefbaarheid van een immer groeiende stad. Nu buigt Triënnale Brugge 2018 zich over de gevolgen van de liquid society, de immer veranderende intermenselijke relaties in de samenleving.
TENTOONSTELLING
Triënnale Brugge 2018 | Liquid City - Vloeibare Stad hanteert vanuit de specifieke Brugse context het beeld van de vloeibare hedendaagse stad als symbool voor positieve maatschappelijke en urbane veranderingen. Kunstenaars, architecten en wetenschappers worden uitgenodigd om - in nauwe samenwerking met bewoners en bezoekers - antwoorden op crisismomenten in de vloeibare maatschappij te formuleren. Triënnale Brugge 2018 creëert via coöperatieve creatieve processen kansen voor een nieuw ontmoeten tussen diverse stadsgebruikers. Toevallige synergiën, plotse inzichten en duurzame oplossingen stimuleren de verbeelding van de stad. Deze processen leiden tot een ander begrip van de vloeibare stedelijkheid en samenleving. Het kunstenparcours in het historische hart van Brugge verweeft de verschillende aspecten van de vloeibare stad op drie thematische lijnen: uitnodigende gastvrije ruimtes, creatieve samenwerkingsprojecten en de verbeelding van de stad. Meer informatie, rondleidingen op maat, publicaties en app: zie www.triennalebrugge.be.
Periode: van 5 mei tot 16 september ‘18 Locatie: Diverse locaties Tarieven: het volledige parcours is gratis toegankelijk
9
10
OCMW IN FOCUS: TRIOMF VAN DE MOEDERLIEFDE
COLLECTIEPRESENTATIE
Het Brugse Sint-Janshospitaal vertelt een tijd-overschrijdend zorgverhaal. OCMW-verzamelingen geven dat verhaal een gezicht. De geschiedenis, maatschappelijke relevantie en de rijkdom aan kunst- en cultuurhistorische objecten van OCMW-instellingen vormen de voedingsbodem voor de jaarlijkse dossiertentoonstelling ‘OCMW te gast’. Nu vestigen we de aandacht op het OCMW-erfgoed met een uit de Brugse collectie afkomstig 17deeeuws schilderij, dat vrijwel nooit eerder werd tentoongesteld: ‘Moeder en kind’, toegeschreven aan Jacob van Oost de Oude. Van Oost was de belangrijkste Brugse schilder van de 17de eeuw. In de oude ziekenzalen van het Sint-Janshospitaal krijgt zijn doek uitzonderlijk het gezelschap van een ander al even knap werk: ‘Maria, Jezus en Johannes de Doper’, dat door zijn getalenteerde zoon Jacob II de Jonge geschilderd werd. Dit werk is een bruikleen van Le Musée des Beaux-Arts van Doornik.
Periode: tot 19 maart ‘18 Locatie: Sint-Janshospitaal Tarieven: € 12 | € 10 (red)
11
12
SAME SAME BUT DIFFERENT BRUGSE JONGEREN DOOR DE LENS VAN HET FOTOHUIS In 1994 startten de Rotterdamse fotograaf Ari Versluis en styliste Ellie Uyttenbroek met het intussen iconische fotografieproject ‘Exactitudes’. Exactitudes is een samentrekking van exact en attitude. Versluis en Uyttenbroek delen een fascinatie voor dresscodes binnen sociale groepen. Al meer dan twintig jaar portretteren zij mensen die in kleding, kapsel en houding een opmerkelijke verwantschap vertonen. Het format is telkens hetzelfde: twaalf foto’s van verschillende mensen die er bijna identiek uitzien, in dezelfde houding neergezet tegen een witte achtergrond.
COLLECTIEPRESENTATIE
Geïnspireerd door dit voorbeeld, trokken de studenten van het Fotohuis (Academie Brugge DKO) de Brugse straten op om jongeren in beeld te brengen. Welke archetypes zijn te ontdekken in de hedendaagse jeugdcultuur? Zijn er nog duidelijk afgelijnde subculturen? Welke identiteiten meten jongeren zichzelf aan en hoe onderscheiden zij zich van elkaar? In de binnentuin van het Volkskundemuseum bieden elf fotoseries een verrassend veelzijdig beeld van de Brugse jeugd.
Periode: tot 1 april ‘18 Locatie: Volkskundemuseum Tarieven: € 6 I € 5 (red)
13
14
GRUUTHUSE IN GALANT GEZELSCHAP. LEEFCULTUUR IN 18DE-EEUWS BRUGGE In afwachting van de heropening van het Gruuthusemuseum zijn objecten uit de Gruuthusecollectie even te gast in het Arentshuis. In dialoog met werken uit het Groeningemuseum geeft deze collectiepresentatie een voorsmaakje van de nieuwe museumopstelling. Zowel het Arentshuis als het Gruuthusepaleis waren ooit woon huizen van welgestelde Bruggelingen. Van die 18de-eeuwse bewoners is geweten dat ze er een luxueuze levensstijl op nahielden. De collectiepresentatie weerspiegelt aspecten van hun leefwereld. Een vleugje muziek, exquise kant aan de mou wen, een snuifje uit een exotisch ogende tabaksdoos, een ver zameling koralen en schelpen, zilver, tin en parelmoer: kortom welkom in de weelderige wereld van de Brugse elite!
COLLECTIEPRESENTATIE
Het schilderij ‘Galant gezelschap’ sierde misschien ooit een van hun salons. Dit werk, uit de depots van het Groeningemuseum, werd speciaal voor ‘Gruuthuse in galant gezelschap’ gerestaureerd en kreeg recent een plaats in deze collectiepresentatie.
Periode: tot 26 augustus ‘18 Locatie: Arentshuis Tarieven: € 6 I € 5 (red)
15
16
SELECTIE 19DE EN 20STE EEUW
COLLECTIEPRESENTATIE
In afwachting van een presentatie met kunst uit het ‘fin de siècle’ en een nieuwe opstelling van de moderne kunst, zal tijdens de tentoonstelling ‘Haute Lecture by Colard Mansion’ een selectie van topwerken uit de collectie 19de en 20ste eeuw te zien zijn in de kabinetten. De namen zijn vaste waarden voor wie de Groeninge-collectie kent: Fernand Khnopff, Emile Claus, Constant Permeke, Gustave De Smet, Frits Van den Berghe, Rik Wouters, Jean Brusselmans, René Magritte, Marcel Broodthaers en Georges Vantongerloo.
Periode: van 10 maart tot 21 mei ‘18 Locatie: Groeningemuseum Tarieven: € 12 I € 10 (red)
17
18
VIRTUOZE VINGERS EEN BEELD VAN DE BRUGSE ACCORDEONTRADITIE Van 16 mei tot en met 3 juni is Brugge opnieuw de hoofdstad van het accordeon. Airbag, het tweejaarlijkse internationaal accordeonfestival van Cultuurcentrum Brugge, strijkt dit jaar ook neer in het Volkskundemuseum.
COLLECTIEPRESENTATIE
In deze collectiepresentatie belichten we de rijke Brugse accordeontraditie: van de volkszangers die met hun trekzak cafés en markten afschuimden tot virtuoze accordeonisten zoals Joseph Fiers en Roger Danneels, die concertzalen vulden. Dit verhaal wordt verteld aan de hand van de collectie van de Brugse accordeonverzamelaar Charles Maeyaert, die op 87-jarige leeftijd deze traditie nog steeds springlevend houdt. Bijzonder is ook dat de meeste accordeons in de tentoonstelling van West-Vlaamse makelij zijn.
Periode: van 16 mei tot 26 augustus ‘18 Locatie: Volkskundemuseum Tarieven: € 6 I € 5 (red) Extra:
Bol musette (zie p. 29)
19
20
HET FIN DE SIÈCLE: EEN SELECTIE VAN KUNST UIT DE JAREN 1880 – 1914
COLLECTIEPRESENTATIE
In vijf kabinetten toont het Groeningemuseum een presentatie met kunstwerken uit de jaren 1880 - 1914, het zogenaamde ‘fin de siècle’. Naast werk van bekende kunstenaars als Félicien Rops, James Ensor, Fernand Khnopff en Emile Claus, worden ook minder grote namen onder het voetlicht geplaatst. En hierbij wordt niet alleen naar België gekeken. Ook de Franse karikatuurkunst en het symbolisme in de Duitstalige landen komen aan bod. Zowel schilderijen, sculpturen, tekeningen als prenten worden gepresenteerd. Verder worden ook enkele recente aanwinsten voor het eerst aan het publiek getoond.
Periode: van 2 juni tot 4 november ‘18 Locatie: Groeningemuseum Tarieven: € 12 I € 10 (red)
21
22
VLIJTIGE VINGERS TER ERE VAN GODS GLORIE RELIGIEUZE KANT UIT BRUGSE KERKEN EN KLOOSTERS
COLLECTIEPRESENTATIE
Brugge wordt geassocieerd met kantklossen. Kant werd in vorige eeuwen gebruikt als verfijnde afwerking, zowel voor gebruiksvoorwerpen als in de dames- en herenmode. Ook in de Kerk werd dit verfijnde handwerk vaak gebruikt voor het verfraaien van albestroken, altaardwalen, palla’s, corporalen, Mariasluiers, ciborievelums, stolakraagjes en andere benedictievelums. Kantwerk vervaardigd voor de liturgie vertoont doorgaans specifieke religieuze symbolen in combinatie met rankwerk, bloemen en andere motieven. Vooral in kloosters wordt dit fragiel textiel met veel zorg bewaard.
Periode: van 1 juli tot 30 september ‘18, dagelijks van 11 tot 18 uur Locatie: Sint-Gilliskerk, Baliestraat Tarieven: gratis
23
24
SLOW ART DAY Ook dit jaar neemt Musea Brugge deel aan Slow Art Day. Dit initiatief werd in 2009 in het leven geroepen om mensen langer naar een kunstwerk te laten kijken en hun ervaringen met elkaar te laten delen. Uit studies blijkt dat museumbezoekers gemiddeld slechts 17 seconden naar een kunstwerk kijken. Slow Art Day wil hiermee komaf maken door de bezoekers traag en aandachtig naar kunst te laten kijken. Onder leiding van een museummedewerker en samen met andere deelnemers nemen we de tijd om één tot drie kunstwerken uit de vaste collectie te bekijken en om onze observaties, kennis en vragen te delen. Bezoekers kunnen kiezen tussen een Slow Art Talk in het Groeningemuseum, het Sint-Janshospitaal en het Arentshuis (collectiepresentatie ‘Gruuthuse in galant gezelschap’). Meer info over Slow Art Day en andere deelnemende musea: www.slowartday.com
ACTIVITEIT
Datum: 14 april ’18 om 11 uur, om 14 uur en om 15.30 uur Locaties: Groeningemuseum (11 uur) – Sint-Janshospitaal (14 uur) en Arentshuis (15.30 uur) Tarieven: deelname is gratis met toegangsticket van het museum Duur: max. 1 uur Reservatie verplicht via musea.reservatie@brugge.be of 050 44 87 43 (uiterlijk 11 april).
25
26
VIER DE SEIZOENEN: PINKSTEREN Voor onze voorouders had elk seizoen zijn eigen tradities en rituelen. Zij vormden een leidraad voor het dagelijks leven. Met deze nieuwe reeks workshops voor het hele gezin willen we deze eeuwenoude seizoenstradities nieuw leven inblazen. Elke workshop eindigt met een lekker seizoenshapje in de gezellige museumherberg ‘In de Zwarte Kat’. Pinksteren is niet alleen een belangrijke christelijke feestdag. Het is ook een vruchtbaarheidsfeest, dat de zomer aankondigt. Onze voorouders vierden dit met het planten van een meiboom of het kiezen van een pinksterbruid. Met een kleurrijke meitak, versierd met bloemen en linten, gingen de kinderen van deur tot deur om eieren of snoep te vragen. Wie op zaterdag vóór Pinksteren het laatst uit zijn bed kwam, werd eruit gejaagd en was de luilak. Hij moest het gezin trakteren op warme luilakbollen. De kinderen luisteren naar het verhaal van de bijenkoning en maken bijtjes met elzenproppen. De (groot)ouders maken papieren bloemen met crêpepapier, die de kinderen in de zomer aan zee kunnen ruilen voor een handvol schelpjes. Als afsluiter eten we samen luilakbollen. De volgende workshops zijn het Michaëlsfeest (23 september) en het Sint-Maartensfeest (4 november).
ACTIVITEIT
Datum: 20 mei ’18 van 14 tot 16 uur Locatie: Volkskundemuseum Tarieven: € 8 euro per deelnemer, € 5 voor het tweede kind van hetzelfde gezin Leeftijd kinderworkshop: 5 tot 8 jaar Reservatie verplicht via musea.reservatie@brugge.be of 050 44 87 43 (uiterlijk op 18 mei).
27
28
BOL MUSETTE KRULBOLLEN EN VOLKSSPELEN OP ACCORDEONMUZIEK Van 16 mei tot en met 3 juni is Brugge opnieuw de hoofdstad van het accordeon. Airbag, het tweejaarlijkse internationaal accordeonfestival van Cultuurcentrum Brugge, strijkt dit jaar ook neer in het Volkskundemuseum. Airbag laat het volkse caféleven van weleer herleven in de tuin van het Volkskundemuseum, met een muzikaal begeleide krulbolling. Terwijl de bollers hun zelfbeheersing en fijne motoriek met elkaar meten, zorgen Wim Claeys en zijn Schuune bende en Variomatic met hun eigentijdse folk voor een feestelijke omkadering. Jong en oud kunnen zich ook uitleven op oude caféspelen zoals de pudebak, de toptafel en de sjoelbak. Bezoek er ook de presentatie ‘Virtuoze vingers. Een beeld van de Brugse accordeontraditie’ (zie p. 19).
ACTIVITEIT
Datum: 27 mei ’18 van 14 tot 18 uur Locatie: Volkskundemuseum Meer info: www.ccbrugge.be/airbag
29
30
ZOMERAVONDCONCERTEN BEIAARD De Brugse beiaard bevindt zich in de toren van het Belfort, op de Markt. Wim Berteloot, de stadsbeiaardier, bespeelt de 47 klokken op woensdag, zaterdag en zondag gedurende het jaar, van 11 tot 12 uur. Jaarlijks wordt ook een reeks zomerconcerten georganiseerd, waarbij internationale beiaardiers te gast zijn. Dit jaar vinden die plaats tussen 9 juni (openingsconcert) en 27 september (slotconcert), telkens op maandag en woensdag om 21 uur. Voor wie komt luisteren, zijn er zitplaatsen voorzien op het binnenplein van de hallen.
ACTIVITEIT
Periode: 9 juni tot 27 september ‘18 telkens op maandag en woensdag om 21 uur Locatie: Belfort Tarieven: gratis Meer info en seizoensbrochure > www.museabrugge.be
31
32
ERFGOEDWEEKEND KIEZEN IS HET THEMA VOOR ERFGOEDDAG 2018! Erfgoedcel Brugge is de lokale coördinator van Erfgoeddag Brugge en stelde samen met zo’n 50 partners een boeiend programma samen van meer dan 80 activiteiten. Tentoonstellingen, fietstochten, wandelingen, open huizen, lezingen, workshops, demonstraties, gezinsactiviteiten, ... het wordt moeilijk kiezen!
ERFGOEDWEEKEND
Het Rijksarchief Brugge wordt opnieuw het kloppend hart van Erfgoeddag Brugge. Je kan er deelnemen aan maar liefst een dertigtal activiteiten. Ook Musea Brugge kiest resoluut voor haar erfgoed en laat je dit tijdens het Erfgoedweekend zien met een aantal mooie activiteiten. Maak je keuze!
Data: 21 en 22 april ‘18 Locatie: Musea Brugge neemt deel op meerdere locaties, zie overzicht hierna. Tarieven: Alle activiteiten zijn gratis Reservaties: voor de activiteiten met een * moet je reserveren via www.erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2018 of telefonisch op 050 44 50 48 vanaf 15 april om 10 uur tot 19 april. Meer info: www.erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2018 33
OVERZICHT ACTIVITEITEN GROENINGEMUSEUM
Rondleiding* Haute Lecture by Colard Mansion. De keuze van de curator In een exclusieve rondleiding lichten de drie curatoren hun favoriete stuk toe. Zaterdag 21 april om 14.30 uur - duur 90 min.
SINT-JANSHOSPITAAL
Gesprek* De literaire keuze voor Memling Conservator Ruud Priem gaat in gesprek met de bekroonde schrijfster en dichter Hagar Peeters en kunsthistorica Monique Rakhorst Zondag 22 april om 14 uur – duur 1 uur
CENTRAAL INFOPUNT ERFGOEDDAG / PREDIKHERENREI 4A
Verkiezing: top 10 van Brugge in 100 objecten Welk van de 100 objecten is voor jou het symbool van Brugge? Musea Brugge schreef tijdens de restauratie van het Gruuthusemuseum een wekelijkse blog: Brugge in 100 objecten. Nu mogen de Bruggelingen hun favoriete object kiezen. Stemmen kan vanaf 9 tot 30 maart. Op Erfgoeddag wordt het winnende object bekend gemaakt. www.erfgoedbrugge.be Demo met wandeling* Xplore Bruges Gesloten/open deuren: in dialoog met Brugse levensbeschouwingen Leer de app installeren op je eigen smartphone of tablet, om daarna in groep de wandelroute te verkennen met de app in de hand. Word gids in eigen stad met Xplore Bruges! Zondag 22 april om 13.30 en 15.30 uur - duur: 2 uur
34
ARENTSHUIS
Gesprek* Kiezen voor een museumsite Nu de heraanleg van de Gruuthusesite begint, blikt de museumstaf terug op het ontstaan van de site en van het Arentshuis. Zondag 22 april om 10.30 en 14 uur - duur: 1 uur Rondleiding* Gruuthuse in galant gezelschap. Leefcultuur in 18de-eeuws Brugge Maak kennis met de rijke leefcultuur uit de 18de eeuw en de keuze voor het gebruik van exotische materialen in gebruiks- en siervoorwerpen. Zondag 22 april om 15 uur - duur: 1 uur
BELFORT
Concert Beiaard – jukebox Kies zelf welk popdeuntje er uit de galmgaten van het Belfort klinkt. Zaterdag 21 april tussen 11 en 12 uur
SINT-JAKOBSKERK, SINT-JAKOBSPLEIN 1
Expo Religieus erfgoed Brugge: de keuze van de vrijwilliger De vrijwilligers, die zich inzetten om onontdekte schatten in de Brugse kerken te inventariseren, kozen hun top 10 van meest verrassende en bijzondere stukken. Zaterdag 21 april van 14 tot 17 uur Zondag 22 april van 10 tot 18 uur Lezing* ERFGOED BRUGGE, de online schatkamer van Brugge Carolina Droogendijk, coĂśrdinator digitale toepassingen cluster cultuur Brugge leert je kiezen uit meer dan 400.000 erfgoedobjecten die voor jou interessant kunnen zijn. Zaterdag 21 april om 14 uur
35
36
UIT DE IVOREN TOREN. 200 JAAR UNIVERSITEIT GENT DOOR PROF. DR. GITA DENECKERE, VAKGROEP GESCHIEDENIS, UNIVERSITEIT GENT
Wat als koning Willem I in 1816 het advies had gevolgd om in Brugge een universiteit te stichten en niet in Gent? Beide steden hadden zich beslist anders ontwikkeld. Gent zou er anders uitzien zonder de zuilen van de Aula. De Boekentoren bepaalt de Gentse skyline. En zonder de studenten zou Gent simpelweg een andere stad zijn. Maar ook de impact van professoren en onderzoekers op de stadsontwikkeling is zeer groot. Straatnamen en gedenktekens, hier en daar een standbeeld en hun publicaties en realisaties zijn stille getuigen van hun engagement in en voor de stad. In haar lezing belicht Gita Deneckere het stichtingsverhaal van de universiteit en een aantal markante figuren die de wisselwerking tussen universiteit en stad belichamen, van 1817 tot vandaag. Deze lezing wordt georganiseerd n.a.v. de tentoonstelling ‘Stad en universiteit’ in het STAM Gent (tot 27.03.2018).
LEZING
Datum: 4 maart ’18 om 10.30 uur Locatie: Vriendenzaal Musea Brugge Tarieven: €5 – gratis voor Vrienden Musea Brugge
37
38
ERFGOED IN BEWEGING - EEN HERBESTEMMING VOOR BRUGS RELIGIEUS ERFGOED DOOR TOM CALLEBAUT EN INGRID LEYE
De komende jaren zullen heel wat Brugse religieuze gebouwen, kloosters, pastorieën… hun huidige bestemming verliezen. Veel inwoners en organisaties denken na over een zinvolle, toekomstgerichte herbestemming van dit erfgoed. Tom Callebaut (ontwerper bij tc-plus en onderzoeker aan de KUL) brengt zijn visie, gegroeid en gevoed door een mengeling van inzichten uit wetenschappelijk onderzoek, concrete ontwerpopdrachten en persoonlijke ervaringen. De lezing vindt plaats in het unieke kader van de Sint-Godelieveabdij, sinds kort in handen van de Brugge Foundation. Ingrid Leye, voorzitter van deze nieuwe organisatie schetst de verschillende pistes en kijkt hoopvol naar een nieuwe toekomst voor de Godelieveabdij.
Datum: Locatie: Tarieven: Org.:
13 maart ’18 om 20 uur Sint-Godelieveabdij, Boeveriestraat 41, Brugge €4 Erfgoedcel Brugge
LEZING
Reservatie verplicht via www.vormingplus-brugge.be of tel. 050 33 01 12
39
40
DE 3 CURATOREN OVER ‘HAUTE LECTURE’ DOOR EVELIEN DE WILDE, EVELIEN HAUWAERTS EN LUDO VANDAMME
Curatoren Evelien de Wilde van Musea Brugge en Evelien Hauwaerts en Ludo Vandamme van de Openbare Bibliotheek Brugge geven de ideale inleiding op de tentoonstelling ‘Haute Lecture by Colard Mansion’. Ze hebben het over de voorbereiding en het concept van de tentoonstelling, over de prachtige collectie Mansion-incunabelen van de Openbare Bibliotheek Brugge en de uitzonderlijke bruiklenen uit onder meer de Bibliothèque nationale de France. Nooit eerder werd zo een groot aantal werken van Mansion samengebracht in één tentoonstelling. Colard Mansions werk verbindt traditie en vernieuwing en omvat naast drukken, handschriften en miniaturen ook prenten. Een uitzonderlijke veelzijdigheid die uitgebreid aan bod komt in deze lezing.
Datum: 22 maart ’18 om 20 uur Locatie: Hoofdbibliotheek Biekorf (Leeszaal) Tarieven: € 5 – gratis voor Vrienden Biekorfbibliotheek en Vrienden Musea Brugge Reservatie verplicht via www.brugge.be/3curatoren of 050 47 24 25
LEZING
i.s.m. Openbare Bibliotheek Brugge, De Vrienden van de Biekorfbibliotheek vzw en De Vrienden van Musea Brugge
41
42
BEELDHOUWKUNST IN DE GRUUTHUSECOLLECTIE DOOR KRISTEL VAN AUDENAEREN
Aan de hand van enkele mooie voorbeelden uit de Gruuthusecollectie, die in de nieuwe museumopstelling zullen komen, neemt adjunct-conservator Kristel Van Audenaeren je mee op een reis langs de ateliers van de laatmiddeleeuwse beeldhouwers. De buste van Karel V, Sint-Michiel, Margaretha van Antiochië en de nieuwe aanwinst van Filips de Schone te paard als Sint-Joris, worden bekeken in een ruimer kader van Europese collecties, getoetst aan hun echtheid en hun kunsthistorische waarde. Deze lezing kadert in een reeks die de Gruuthusecollectie in de kijker stelt in aanloop naar de opening van het nieuwe Gruuthusemuseum.
LEZING
Datum: 25 maart ’18 om 10.30 uur Locatie: Vriendenzaal Musea Brugge Tarieven: €5 – gratis voor Vrienden Musea Brugge
43
44
ZWARTE KAT SESSIE: KAPELLETJES IN WEST-VLAANDEREN: DEVOTIES, LEGENDEN EN VERHALEN DOOR VALENTIN DE GRANDE
In de Zwarte Kat sessies nodigt Volkskunde West-Vlaanderen viermaal per jaar experten, verzamelaars en liefhebbers uit om te spreken over overgangsrituelen, seizoenstradities, oude ambachten of volksverhalen. De vorm kan variëren van een lezing tot een demonstratie of een opvoering. Wat elke gast gemeenschappelijk heeft, is de passie voor volkskunde en het onderwerp waarover hij of zij vertelt. Mei is in de katholieke traditie de Mariamaand. ‘Waar men gaat langs Vlaamse wegen, komt men u, Maria, tegen’, zo klinkt het in een oud lied. In het landschap in Vlaanderen tref je vandaag nog steeds tal van kapellen en kapelletjes aan, die zijn toegewijd aan Maria. Valentin Degrande inventariseerde in West-Vlaanderen 2.776 kapellen, in alle vormen en afmetingen. Hij vertelt niet alleen over de architectuur en de aanleiding tot de oprichting van deze kapelletjes, maar ook over de bijzondere devoties, legenden, oorlogsverhalen en wonderlijke genezingen.
Datum: 17 mei ‘18 van 14 tot 16 uur Locatie: Volkskundemuseum Tarieven: €5 Reservatie verplicht via bruggemuseum@brugge.be
LEZING
i.s.m. Volkskunde West-Vlaanderen
45
46
GEDURFD EXPERIMENT EN GRANDIOZE MISLUKKING: DE EERSTE JAREN VAN DE BOEKDRUKKUNST IN BRUGGE
DOOR PROF. DR. JOHAN OOSTERMAN , AFDELING NEDERLANDSE TAAL EN CULTUUR, RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN Brugge was in de late middeleeuwen een belangrijk centrum van boekproductie: eenvoudige boekjes en de fraaiste verluchte handschriften kwamen uit de werkplaatsen. Toen in het derde kwart van de vijftiende eeuw ook het gedrukte boek een rol ging spelen, was Brugge het toneel van experiment, commerciële waaghalzerij, geslaagde producties en smadelijke mislukkingen. Jan Brito, William Caxton en Colard Mansion zijn de hoofdrolspelers, maar culturele sleutelfiguren als Anthonis de Roovere, stadbestuurders en de hoge adel, wel in de eerste plaats Margareta van York, zijn medespelers in een spannende episode van de boekgeschiedenis. Brugge was even de hoofdstad van de Europese drukpers, maar raakte als drukkersstad snel weer in verval. Verkeerde inschattingen én de politieke ontwikkelingen na de dood van Karel de Stoute waren daaraan debet.
Datum: Locatie: Tarieven:
3 juni ’18 om 10.30 uur Vriendenzaal Musea Brugge €5 – gratis voor Vrienden Biekorfbibliotheek en Vrienden Musea Brugge
LEZING
i.s.m. Openbare Bibliotheek Brugge, De Vrienden van de Biekorfbibliotheek vzw en De Vrienden van Musea Brugge
47
48
PAASEIERENRAAP De paashaas gaat dit jaar niet voorbij aan de grote tuin van het Gezellemuseum. Kinderen zijn van harte uitgenodigd om de paaseieren te komen zoeken tussen boomwortels, in het lange gras of achter het standbeeld van Guido Gezelle. Vergeet zeker je mandje niet om al het lekkers in mee te nemen.
JEUGDACTIVITEITEN
Meer info: www.gezinsbondbrugge.be of info@gezinsbondbrugge.be
Datum: 31 maart ’18 van 10 tot 12 uur Locatie: tuin Gezellemuseum Leeftijd: voor kinderen tot 12 jaar Tarieven: ₏ 3,5 euro per kind, max. 10 euro per gezin (max. 5 kinderen), korting voor leden Gezinsbond Inschrijven met betaling is verplicht via info@gezinsbondbrugge.be (t.e.m. 23 maart) i.s.m. De Gezinsbond Brugge
49
50
MUSEUMKAMP WONDERWATERWERELD In de Wonderwaterwereld kan er van alles op je pad komen. We ontmoeten mysterieuze waterbeesten, maken kleurrijke waterorgels en speuren op oude schilderijen naar prachtig mooie riviertjes. Langs de Brugse reien gaan we op zoek naar bijzondere kunstwerken.
JEUGDACTIVITEITEN
We hebben een zee van tijd voor dans, toneel, muziek en knutselen.
Periode: van 3 tot 6 juli ’18, van 9.30 tot 16 uur. Opvang van 8.30 tot 17 uur. Locatie: Atelierruimte Musea Brugge, Zolder Sint-Janshospitaal, Mariastraat 38 Leeftijd: voor kinderen uit het 1ste t.e.m. het 3de leerjaar Tarieven: ₏ 80 per kind Extra: Je brengt zelf je picknick en vieruurtje mee Reservatie verplicht via bruggemuseum@brugge.be of 050 44 87 43
51
52
SCHATTEN VAN VLIEG VOEL JIJ WAT IK VOEL? Ook dit jaar kun je in het Sint-Janshospitaal en het Volkskundemuseum terecht voor de zomerse schattenzoektocht van Vlieg. Het wordt dit jaar een bijzondere editie want er zal heel wat te voelen zijn in de musea. Dus sluit je ogen, haal diep adem, steek je handen uit en … VOEL! Benieuwd? Houd onze website en die van Vlieg in de gaten voor meer informatie.
JEUGDACTIVITEITEN
Meer op www.museabrugge.be en www.uitmetvlieg.be
Periode: van 1 juli tot 31 augustus ’18 Locatie: Sint-Janshospitaal en Volkskundemuseum Leeftijd: 6-12 jaar Tarieven: gratis
53
54
GALLO-ROMEINSE MARKT Op zondag 10 juni kan je aan het kasteel van Wijnendale een heuse Romeinse markt bezoeken. Je ziet er Gallo-Romeinen in volle actie, houtbewerkers, smeden, wevers en vlechters ‌ Soldaten tonen hun uitrusting, koks laten je proeven van Romeinse delicatessen, spelfanaten leren Romeinse spelletjes enz. Alle standhouders geven uitleg over deze activiteiten, hun beroep en handelswaren. Een tijdreis om nooit te vergeten!
RAAKVLAK
Datum: 10 juni ‘18 van 10 tot 17 uur Locatie: Kasteel van Wijnendale, Oostendestraat 390, 8820 Torhout Tarieven: gratis Organisatie: Raakvlak, Onroerend Erfgoed Brugge en Ommeland en de stad Torhout
55
56
HOEKE, VAN VOORHAVEN TOT POLDERDORP In de zomer van 2018 organiseert het Koolkerkse feestcomité een zomertentoonstelling over Hoeke. Dit Damse polderdorp ontstaat in de 13e eeuw als voorhaven van Brugge. Op basis van vondsten van landbouwer Jan Tilleman en metaaldetectorist Roland Decock ontdek je hoe het dagelijks leven eruitziet in de middeleeuwen.
RAAKVLAK
Periode: van 1 juni tot 30 augustus ‘18, elke donderdag en zondag van 14 tot 17 uur Locatie: Sint-Niklaaskerk Koolkerke, Smallestraat, 8000 Brugge Tarieven: gratis Organisatie: Feestcomité Koolkerke
57
CONTACT – MUSEA BRUGGE – Algemeen secretariaat: T +32 (0)50 44 87 11 Dijver 12 | B-8000 Brugge | musea@brugge.be – Reserveringen: T +32 (0)50 44 87 43 musea.reservatie@brugge.be – Communicatie & Pers: T +32 (0)50 44 87 08 sarah.bauwens@brugge.be – Merchandising & Shops: T +32 (0)50 44 87 60 museumshop@brugge.be – Museumbibliotheek: T +32 (0)50 44 87 84 museumbibliotheek@brugge.be – Publiekswerking: musea.publiekswerking@brugge.be – Erfgoedcel: T +32 (0)50 44 50 48 info@erfgoedcelbrugge.be | www.erfgoedcelbrugge.be – Raakvlak: info@raakvlak.be | www.raakvlak.be – Vlaams Onderzoekscentrum Kunst Bourgondische Nederlanden: T +32 (0)50 44 87 84 museumbibliotheek@brugge.be
www.museabrugge.be ı #museabrugge TIP! Check steeds onze museumwebsite vóór je bezoek. Je vindt er de meest recente info over toegankelijkheid, tarieven, activiteiten enz.
Colofon Editie maart – augustus ‘18 Coördinatie: Ann Boeyaert Lay-out: Communicatie citymarketing, Cel creatie, Stad Brugge Foto’s: © Musée des Beaux-Arts, Tournai © Alfonso Bricegno © Stadsarchief Brugge © Sarah Bauwens © Matthias Desmet © National Gallery Washington © Katelijne Vertongen © Raakvlak © Lukas - Art in Flanders VZW Hugo Maertens © Walter De Mulder © Det Kongelige Bibliotek, Kopenhagen
V.U. Till-Holger Borchert & Hubert De Witte.
www.museabrugge.be Äą #museabrugge