persdossier
musea brugge
MUSEUMPLEIN Toespraak door Burgemeester Renaat Landuyt [Alleen het gesproken woord telt] Beste Schepen, museummedewerkers, mensen van de pers Zondag 29 juni vindt het evenement ‘Museumplein’ plaats, een open museumdag met tal van extra’s. Eén van de blikvangers in het druk gevuld programma zal de dan pas geopende expo ‘Virtuoos Maniërisme’ zijn. Maar 29 juni is ook de allerlaatste dag dat de collectiepresentatie ‘100% Ambachtelijk’ in het Gruuthusemuseum te zien is. Daarna sluit het museum de deuren voor een langdurige restauratie, vermoedelijk tot begin ‘18. Schepen Hilde Decleer zal dit dossier straks toelichten. En wat valt er die dag nog allemaal te doen? > Het MUSEUMPLEIN van het voormalige Gruuthusepaleis wordt voor de gelegenheid ook omgetoverd tot een hedendaagse ambachtenmarkt, een soort ‘Place du Tertre’ als het ware, vandaar de naam van het evenement. Jongeren kunnen er ook zelf aan de slag met hamer en beitel. Binnen is er een museumzoektocht voor jong en oud. De winnaar wordt om 17u. bekend gemaakt en beloond met prijzen. Verder laten museummedewerkers hun favoriete kunstwerk zien en kun je ook deelnemen aan een bezoekerswedstrijd. Net zoals het STAM in Gent of het MAS in Antwerpen heeft ook Brugge een stadsmuseum. In onze stad is dit verspreid over diverse historische monumenten, gebundeld onder de naam ‘Bruggemuseum’. Bedoeling is dat één van die locaties, met name het Gruuthusemuseum na de restauratie het vlaggenschip ervan vormt: het museum moet dé plaats bij uitstek worden voor het verhaal van Brugge en van de Bruggelingen. Die laatsten worden ook aangezet om te participeren door mee te denken over de toekomst van hún stadsmuseum. Die dag zullen museummedewerkers klaarstaan om in gesprek te gaan. > Een indrukwekkende, tijdelijke installatie van de Franse kunstenaar Christian Boltanski palmt de grote zolder van het Sint-Janshospitaal in, een tijdelijke bruikleen van het Mac’s in Le Grand Hornu. In het kinderatelier ernaast kunnen de allerjongsten - onder deskundige begeleiding - een leuk aandenken aan hun museumbezoek fabriceren. Een knotsgekke gids voor gezinnen geeft een totaal nieuwe dimensie aan de museumcollectie. ‘Zuster Apothecaresse’ licht in haar authentieke hospitaalapotheek het gebruik van medicinale kruiden toe. Sofie Vanden Eynde (luit) en Rebecca Ockenden (sopraan) laten je met hun barokmuziek op een andere manier genieten van de wereldberoemde werken in de hospitaalkerk. > Jazzmuzikant en kunstenaar Peter Jacquemyn werkt zijn boomsculptuur in de Groeningetuin die dag af. Vanaf dinsdag 24 juni zal hij aan de slag zijn met zijn kettingzaag waarbij hij nieuw leven inblaast in een dode perenboom. De Werf zorgt voor een prikkelende jazz act met Mâäk, die zowel in de tuin van Groeninge als op de andere locaties te zien en te horen zal zijn. In het Groeningemuseum interpreteert het poëziegezelschap ‘het Venijnig Gebroed’ op eigenzinnige wijze enkele topstukken uit de collectie. > In het Arentshuis kun je de zopas geopende expo ‘Virtuoos Maniërisme’ bezoeken. Daar kunnen we na de toespraak van de Schepen even een kijkje gaan nemen. Je vindt tevens meer uitleg in deze persmap over de daar geëxposeerde prenten van Goltzius en tijdgenoten. Deze vier museumlocaties zijn gratis toegankelijk. Centraal verzamelpunt is de Arentshof waar Brugge Plus garant staat voor een gezellig zomerterras met animatie en een boekenwagen. Het trio ‘Arto Mundo’ opent om 11.30 uur met sfeervolle muziek uit alle hoeken van de wereld en om 14 uur staat er groovy funk van de coverband Steam! op het menu. Dit project werd mogelijk gemaakt door de samenwerking van Musea Brugge, De Werf en Brugge Plus.
Bovenaan, de ‘gewone’ versie van het logo met baseline. (niet-aflopend)
[2]
Onderaan het logo met baseline, dat rechts en onderaan aflopend werd gemaakt. Dit logo wordt alleen gebruikt wanneer het logo rechtsonder, en aflopend geplaatst wordt.
aflopend aflopend
17:00 17:15
16:30
16:00
15:30
15:00
14:30
14:00
13:30
13:00
12:30
12:00
11:30
11:00
10:30
09:30
Gruuthusemuseum
10:00
Overzicht van de activiteiten per locatie expo 100% ambachtelijk hedendaagse ambachtenmarkt zoektocht voor alle leeftijden (NL)
de keuze van
museummedewerkers lichten hun favoriet werk toe (NL)
ideeënkamer
droom mee over de toekomst van dit museum (NL)
rondleiding
doorheen de highlights van ‘100% Ambachtelijk’ (NL)
prijsuitreiking & afsluitdrink 11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
16:30
17:00 17:15
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
16:00
10:30 10:30 10:30
15:30
10:00
09:30
10:00
09:30
sint-janshospitaal
10:00
trekking winnaar zoektocht en officiële sluiting museum met muzikale begeleiding door Jazzband Mâäk
permanente collectie
christian boltanski (zolder) tijdelijke installatie
barokconcert (kapel) kinderateliers (kleine zolder) Zuster apothecaresse (apotheek) toelichting over medicijnen in oude(re) tijden (NL)
knotsgekke rondleidingen
[3]
09:30
start in het Groeningemuseum! (NL)
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
GROENINGEmuseum / groeningetuin
09:30
Vervolg overzicht van de activiteiten per locatie
permanente collectie het venijnig gebroed
eigenzinnige poëzie bij de kunstwerken (NL)
knotsgekke gezinsrondleiding aansluitend in Sint-Janshospitaal (NL) (totaal 1u)
peter jacquemyn sculpteert Concert mâäk
09:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
aRENTSHOF / Arentshuis
09:00
09:30
rondtrekkende jazzy band
zomerterras MET BAR
terrasse estivale | Sommerterrasse summer terrace with bar
leescaravan voor kinderen concert Arto Mundo wereldmuziek
concert Steam! groovy funk!
ijskar Coco 3
[4]
expo virtuoos Maniërisme
Praktische info Project:
Place des Musées / Museumplein
Locaties: Gruuthusemuseum Sint-Janshospitaal Groeningemuseum en -tuin Arentshuis en Arentshof Datum:
zondag 29 juni ‘14
Uren:
van 9.30 tot 17 u.
Tarieven: gratis Info: www.museabrugge.be
Meer info over bepaalde activiteiten opgenomen in het programma van ‘Museumplein’ TENTOONSTELLING ‘VIRTUOOS MANIERISME. PRENTEN VAN HENDRICK GOLTZIUS EN TIJDGENOTEN UIT HET GROENINGEMUSEUM’ In 1590 reist Goltzius naar Italië. Bij zijn terugkomst neemt hij afstand van het maniërisme, en worden zijn werken getekend door een grotere harmonie. Het is in deze periode dat hij zijn meest virtuoze werken graveerde. Deze periode en stijlwending wordt in deze tentoonstelling geïllustreerd door ‘Het leven van de Maagd Maria’, een reeks van zes prenten die als de ‘Meisterstiche’ bekend staan. Het is één van Goltzius’ meest beroemde series, waarin hij op een grandioze manier de stijl van Italiaanse en noordelijke kunstenaars imiteert en probeert te overtreffen. Het bezorgt hem de bijnaam ‘Proteus of Vertumnus van de kunst’, een verwijzing naar de Romeinse godheden die verschillende gedaanten kunnen aannemen. Het andere luik van de tentoonstelling focust op het werk van kunstenaars uit de nabije omgeving van Goltzius: het graveerwerk van zijn leerlingen Jacques de Gheyn II, Jan Muller en zijn stiefzoon Jacob Matham en ontwerpen van zijn Haarlemse collega’s, Karel van Mander en Cornelis Cornelisz. van Haarlem. Ze tonen de grote invloed van Goltzius’ opgeblazen spiermassa’s en zwellende lijnen op zijn omgeving.
[5]
Naar aanleiding van de tentoonstelling wordt een extra ‘museumbulletin’ uitgegeven (met medewerking van Evelien de Wilde, Virginie D’haene en Manfred Sellink).
Praktische info Project:
Virtuoos Maniërisme
Locatie:
Arentshuis , Dijver 16, 8000 Brugge
Periode:
21 juni t/m 19 oktober ‘14
Uren:
di > zo: telkens van 9.30 tot 17 u. (gesloten op maandag)
Tarieven:
€ 4,00 (inclusief permanente collectie) € 3 (> 65 j. en 12-25 j.) Gratis: -12 jaar & leerlingen basis en middelbaar onderwijs (begeleid door leerkracht) Gratis met Brugge City Card, met Museumpas & met Lidkaart Vrienden Musea Brugge
Info: www.museabrugge.be
Christian Boltanski in het Sint-Janshospitaal, een verhaal van herinnering aan wat voorgoed voorbij is De Stad Brugge en het Sint-Janshospitaal in het bijzonder werken sinds jaren (structureel) samen met het Musée des Arts Contemporains in Hornu, MAC’s, dat wordt geleid door Laurent Busine. Die samenwerking resulteerde in projecten met actuele kunst op een hoog (internationaal) niveau die inhoudelijk aansluiten bij locaties en collecties en nadrukkelijk een meerwaarde zijn voor de bezoeker die niet voor eigentijdse kunst komt. Zo was er in 2001 op de museumzolder van het Sint-Janshospitaal een klein maar zeer verfijnd project met werk van José Maria Sicilia. Het Grootseminarie pakte in 2002 uit met ‘Besloten wereld, open Boeken’: curator Busine engageerde drie hedendaagse kunstenaars die op zoek gingen naar antwoorden op universele vragen waarop de middeleeuwse mens het antwoord zocht in de handschriften van zijn tijd. Twee jaar geleden toonde het Sint-Janshospitaal in een unieke tentoonstelling de 15de-eeuwse rouwende hovelingen van de Bourgondische vorsten uit Dijon; Laurent Busine liet op de hem eigen poëtische wijze zien hoe eigentijdse kunstenaars met verlies en verdriet voor een geliefde omgaan, en hoe die gevoelens van alle tijden zijn.
[6]
De samenwerking met MAC’s wordt ook dit jaar bezegeld met een klein maar sterk project. Het spreekt de bezoeker aan in wat we allemaal koesteren: de herinnering aan wie er niet meer is. Op de grote museumzolder van het Sint-Janshospitaal wordt een installatie uit 1997 van de Franse conceptuele kunstenaar Christian Boltanski getoond: Les registres du Grand-Hornu. Boltanski werkt rond herinneringen aan
mensen uit lang vervlogen tijden, waarbij je onherroepelijk ook op de dood botst. Het is een sleutelwerk uit de collectie van het MAC’s en is rechtstreeks met de geschiedenis ervan verbonden. Grand-Hornu was een steenkoolmijn die in de jaren ’50 van de voorbije eeuw sloot en pas een halve eeuw later een nieuwe bestemming kreeg. Het museum MAC’s opende in 2002 de deuren op de vroegere mijnsite. Boltanski maakte het indrukwekkende werk ter plaatse, voor en op vraag van het nieuwe museum. Tegen een immense wand staan enkele duizenden blikken dozen met een naam, een registernummer of een foto opgesteld. Foto’s van mensen in hun zondagse kleren, van mannen en vrouwen die in de mijn van Hornu hebben gewerkt of op de site hebben gewoond, herinneringen aan gewone mensen over wie niemand ooit nog spreekt, die vergeten zijn zoals de mijn zelf. Het zijn dozen zoals we er allemaal hebben, waarin we bewaren wat ons dierbaar is, kleinigheden met een verhaal dat voor ons het verschil maakte…. Een gewone blikken doos met een naam, een nummer en een foto. Meer heeft Christian Boltanski niet nodig om anonieme mensen uit het donker en de vergetelheid te halen, ze een gezicht te geven, een identiteit, en een bestaan. De stille middeleeuwse zolder van het Sint-Janshospitaal, waar de voorbije eeuwen duizenden gewone, anonieme mensen hebben geleefd en gewerkt, gestorven zijn en vergeten raakten met de tijd, is de gedroomde locatie voor dit werk dat ons terugbrengt naar een verleden dat zelf voorgoed voorbij is. De Installatie ‘Les registres du Grand-Hornu’ van Christian Boltanski is nog tot 14 september te zien op de grote zolder van het Sint-Janshospitaal (reguliere toegangstarieven permanente collectie).
Peter Jacquemyn (°1963, BE) is contrabassist en improvisatiemuzikant, alsook tekenaar en beeldhouwer. Zijn sculpturen maakt hij met de kettingzaag. “De kettingzaag werkt even flexibel als een potlood of pen. Met de zaagmachine teken ik in drie dimensies. Zo kan ik met de snelheid van een pennentrek een vorm formuleren. Er bestaan geen echt foute beslissingen. Ik bouw verder op wat er overblijft, met mijn intuïtie als kompas. De sculptuur maakt in grote mate zichzelf. Elke nieuwe actie sluit bepaalde mogelijkheden uit, maar creëert er ook nieuwe.” Tijdens ‘Museumplein’ zal Peter een dode perelaar in de tuin van Groeninge nieuw leven geven. “Hier staat een grote, dode perelaar, ongeveer 7 meter hoog, rank, enkele aangetaste zijtakken tasten bladerloos om zich heen. Hij moet prachtig, zowaar majestueus geweest zijn, het nam zeker 100 jaar om deze afmetingen te bereiken. Nu is hij dood, zijn kadaver wordt langzaam edoch onstuitbaar door parasieten, insecten, schimmels en paddestoelen aangevreten. Ik krijg deze perelaar, wat er nog van over is, net op tijd, hij is nog niet helemaal verteerd. Wat een geschenk, een geschenk van de natuur, zo rijk aan vormen en structuren. Evenals de schimmels en insecten zal ook mijn ingreep deel zijn van het transformatieproces van deze boom, van de cyclus van komen, groeien, worden, sterven, vergaan en verdwijnen. Voor korte tijd krijgt deze boom een tweede leven als kunstwerk. Als onlosmakelijk deel van de eeuwige kringloop zal ook de sculptuur binnen afzienbare tijd desintegreren. Afgebroken tot in zijn kleinste moleculaire componenten zal wat deze boom was getransformeerd opgenomen worden als bouwsteen voor nieuwe organismen. Leve het circulaire model.” Peter Jacquemyn zal de perelaar sculpturen in de week die aan ‘Museumplein’ voorafgaat. Hij werkt er van dinsdag 24 t/m donderdag 26 juni. Op zondag werkt hij tijdens ‘Place des Musées/ Museumplein’ deze sculptuur af, begeleid door het Jazzcollectief Mâäk.
[7]
nieuw leven voor een dode perelaar in de groeningetuin
RESTAURATIE GRUUTHUSEMUSEUM start meteen na ‘Museumplein’ Toespraak door Schepen Hilde Decleer De dienst patrimoniumbeheer en musea staan klaar voor een volgende restauratiefase van het Gruuthusepaleis. Nadat in een eerste fase, in 2007-2008, de restauratie van de gevels, met uitzondering van de reiegevel was uitgevoerd, heeft het Stadsbestuur beslist in augustus 2009 aan de tweede fase te beginnen, meer bepaald: de restauratie van de reiegevel, enkele daken, het schrijnwerk, en de polychrome schilderingen. Hiervoor werd eind 2009 het Gentse architectenbureau Van Acker & Partners aangesteld. In 2012 werd het ontwerp ingediend voor restauratiepremieaanvraag bij de Vlaamse Overheid- Agentschap Onroerend Erfgoed, waarna in augustus 2013 de premie werd verleend, en de werken aanbesteed werden. Na leeghalen van het Gruuthusemuseum in juli/augustus kunnen de restauratiewerken in september 2014 van start kunnen gaan. De werken zullen ongeveer één jaar duren. Beknopte opsomming van de voornaamste restauratiewerken: - RESTAURATIE REIEGEVEL: dit betreft een zachte reiniging van de gevel, waarbij de planten- en mosgroei wordt weggenomen, scheuren en barsten worden hersteld, evenwel met behoud van alle historische bouwsporen van vorige bouwfasen. - RESTAURATIE DAKSTRUCTUREN: alle ernstig aangetaste houtdelen (door lekken in het dak, houtwormaantasting,…) worden vervangen. Er worden werken ondernomen om de stabiliteit van de dakconstructie te verbeteren. - RESTAURATIE DAKAFWERKING: De leien op het dak van de Reievleugel zijn (deels) afgebroken, schilferen af en vertonen sterke mos afzetting en worden daarom vervangen. De dakgoten worden vernieuwd en aangepast, waar ze ontoereikend zijn om het regenwater snel genoeg af te leiden. Dit wordt een hele klus want om de gootbekleding te kunnen vernieuwen, moeten de natuurstenen borstweringen er tijdelijk af. De beperkte capaciteit van de goten is overigens nog een erfenis van de grondige restauratie door Louis Delacenserie aan het einde van de 19de eeuw. - RESTAURATIE GEVELSCHRIJNWERKEN: Het Huis van de Heren van Gruuthuse vertoont een brede variatie aan gevelschrijnwerken die alle door de tand des tijds specifieke gebreken vertonen. Sterk aangetaste schrijnwerkonderdelen worden vervangen en kleinere gebreken worden plaatselijk hersteld. Alle schrijnwerken worden voorzien van nieuw onderhoudsschilderwerk voorzien. - RESTAURATIE GLAS-IN-LOOD: De gebroken en ontbrekende ruitjes van glas-in-loodbeglazing worden vervangen door gelijkaardig glas in hetzelfde kleurenpalet. Breuken in gebrandschilderde ruitjes worden hersteld, waarbij kleine ontbrekende stukjes worden aangevuld. - ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN: Binnen de lopende restauratiecampagne is de Stad Brugge steeds vragende partij voor een duurzame energetische benadering van het histori-sche patrimonium van de stad. De gelegenheid is dan ook aangegrepen om de mogelijkheden te bekijken voor het aanbrengen van dakisolatie. Daarnaast werd ook onderzocht hoe de energieverliezen ter hoogte van de ramen beperkt kan worden. Enkele keldervensters worden van een verluchtingsrooster voorzien, voor een meer optimale ventilatie van de vochtige kelders. - RESTAURATIE POLYCHROME SCHILDERINGEN INKOM EN ZOLDERSPANTEN: Het Gruuthusepaleis is op verschillende plaatsen rijk aan polychromie die dateren uit de neogotische periode. Zowel in de inkom als in de grote zolder wordt op een doordachte manier de polychromie gefixeerd of gerestaureerd.
[8]
Wij voorzien voor al die werken een sluiting tot begin 2018.
EXTRA-INFO restauratie Gruuthusepaleis: Het perceel schrijn- en dakwerken wordt uitgevoerd door de firma Artes Woudenberg, Brugge. Aanbestedingsprijs: 725.027,87€ btw.inb. Het perceel gevel- en dakrestauratie wordt eveneens door de firma Artes Woudenberg, Brugge uitgevoerd. Aanbestedingsprijs: 1.026.705,40€ btw.inb. Het perceel polychrome afwerkingen wordt uitgevoerd door de firma Altritempi, Brasschaat. Aanbestedingsprijs: 100.734,99€ btw. inb. Totale kostprijs restauratiewerken: 1.852.468,26€ btw. inb. Ontwerper: Architectenbureau Van Acker & Partners bvba, Gent Veiligheidscoördinator: SCT, Roeselare Voor deze werken wordt een restauratiepremie verleend van de Vlaamse Overheid-Agentschap Onroerend Erfgoed van 1.427.920,14€.
beeldmateriaal > Afbeeldingen kunnen enkel voor promotionele doeleinden ten gunste van onze projecten gedownload worden op volgende link: http://www.flickr.com/photos/museabrugge/sets/. Verzoek Wij verzamelen alle mogelijke recensies betreffende onze musea en evenementen. Daarom vragen wij u een kopie van het door u gepubliceerde artikel, of een cd met de desbetreffende uitzending, op te sturen naar Sarah Bauwens, hfd pers & communicatie Musea Brugge, Dijver 12, B- 8000 Brugge. U kunt de bestanden ook digitaal bezorgen (ftp of url doorgeven) t.a.v. sarah.bauwens@brugge.be
[9]
Met dank voor uw medewerking en belangstelling.
d anken hun b ijzon dere b e gun s ti ger s