9 minute read
Joost opent Unic Borgerhout (nu Carrefour Market
1982
Joost opent Unic Borgerhout (nu Carrefour Market)
TURNHOUTSEBAAN 222
Het was eerst een GB, dan een Unic, later een GB Contact, vervolgens een GB Carrefour en nu een Carrefour Market… De naam veranderde de voorbije jaren meer dan eens, maar aan het roer staat al 40 jaar lang dezelfde man: Joost Sierens. Samen met zijn vrouw Katrien baat hij de winkel met veel enthousiasme uit. De vandaag oudste supermarkt op de Turnhoutsebaan heeft nog vele toekomstplannen. Dochter Charlotte en schoonzoon Garry bereiden zich voor om de zaak over enkele jaren over te nemen. Joost Sierens is ook voorzitter van Boho2140, de lokale winkeliersvereniging.
“Ik kom uit een familie van zelfstandigen. Mijn ouders hadden een Unic in Gentbrugge. Ik zag het niet zitten om op een bureau te werken, dus zei ik tegen mijn vader dat ik ook wel graag zo’n winkel wou doen. Mijn pa vroeg: zie jij het zitten om elke dag naar Antwerpen te gaan, want daar is er een opportuniteit? Ik woonde toen nog in Gent.”
Grand Bazar
“Dat was hier oorspronkelijk een GB, de tweede GB in Antwerpen zelfs. De eerste was op de Groenplaats. Het gebouw is van eind jaren 1960. De GB is hier gekomen rond 1970. Dit was toen meteen de tweede grootste van Antwerpen met 7 kassa’s. GB heeft op een bepaald moment zijn minder rendabele winkels overgelaten aan zelfstandigen. Die winkels werden dan omgedoopt tot Nopri of Unic. Toen GB deze winkel op de Turnhoutsebaan in de etalage zette, heeft mijn pa die overgenomen en werd het een Unic. Na 14 dagen keerde mijn pa terug naar zijn winkel in Gentbrugge en moest ik het hier zelf zien te runnen. Zo ben ik er ingegooid. Ik was 20 jaar, heel jong om in zo’n avontuur te stappen…”
Turnhoutsebaan
“Eigenlijk was Borgerhout toen nog onbekend terrein voor mij. Toen ik hier in 1982 aankwam, was de Turnhoutsebaan nog dé winkelstraat, met veel kledingzaken, schoenenwinkels, beenhouwerijen, restaurants… De eerste tien jaar was ik niet zo met de baan bezig, maar alleen met de winkel. Dat was niet altijd zo simpel. Ik kende toen niks van boekhouden of personeelsbeheer. Ik moest leren om mijn personeel te commanderen, want drie vierde was ouder dan ik. Ik ben daar nooit in gestuurd geweest en moest het allemaal zelf ontdekken. In die tijd was ondernemen nog helemaal anders dan vandaag. De reglementering was
veel eenvoudiger. De winstmarges lagen beter. Als je nu als 20-jarige een zaak begint en je hebt niet de knowhow van boekhouding en financiën, kom je er niet.
Het lot heeft mij dus in Borgerhout gebracht. Het eerste jaar reed ik elke dag van Gent naar Borgerhout, samen met mijn broer, die toen werkte als beenhouwer met een leercontract. ’s Morgens om 6 uur vertrekken en ’s avonds om 20 uur weer thuis... Wij dachten daar niet bij na, dat hoorde erbij. Ik heb dan acht jaar in Borgerhout gewoond op de Turnhoutsebaan. Het was hier toen nog niet zo hectisch als vandaag. Het was daar fijn wonen, maar toen onze kinderen Sara en Charlotte groter werden en meer buitenspeelruimte nodig hadden, verhuisden we naar de groene rand. Als het aan mijn vrouw ligt, komen we terug in Borgerhout wonen op onze ‘oude’ dag. Maar ik doe dat bewust niet, want anders zou ik geen moment rust hebben en 24/24 alleen maar met mijn zaak en met Borgerhout bezig zijn. Even afstand nemen is af en toe nodig.”
Dieptepunt
“We hebben de buurt zien veranderen en zeker niet altijd positief. Shoppingcentra kwamen op en veel goede winkels, zoals schoenenwinkels of kledingzaken, vertrokken naar daar of naar de stadskern waar het iedere maand koopzondag is en er meer promotie wordt gevoerd dan bij ons. De lege plekken werden meer en meer door allochtone ondernemers ingevuld. Ook de heraanleg van de baan in 1996 – die voor 90% beslist is door De Lijn en waar we erg weinig inspraak in hadden – heeft moeilijke jaren gebracht. Je ziet altijd in buurten zoals de onze – de Bredabaan heeft recentelijk hetzelfde meegemaakt – dat als een heraanleg te lang duurt, de helft van de zaken verdwijnt omdat de klanten niet meer tot bij jou raken. Daarom is iedere ondernemer bang voor een heraanleg, hoewel we weten dat elke handelsbuurt dat om de 20 à 25 jaar nodig heeft. Daarom bereiden we ons nu al voor op de volgende heraanleg van de Turnhoutsebaan, na 2024, door financiële buffers op te bouwen.
Begin jaren 2000 was de sfeer erg gespannen in Borgerhout. Er waren rellen en betogingen van de Arabisch Europese Liga (AEL). Een raam van de winkel werd ingeslagen. Het dieptepunt kwam tijdens de 300ste Reuzenstoet in 2012. Terwijl we met de handelaarsvereniging een reuzentaart aan het uitdelen waren op de Drink, kwam er een erg agressieve betoging van Sharia for Belgium aan en moesten we in allerijl wegvluchten. Toen werd het me allemaal teveel en hebben we ernstig overwogen om hier te vertrekken. We zijn beginnen zoeken naar een andere zaak, onder meer in Kruishoutem. Maar iedere keer, wanneer we terug in onze winkel in Borgerhout kwamen, beseften we dat we de levendigheid van deze buurt echt zouden missen. Hier loopt er altijd wel volk in de winkel. We hebben er toen bewust voor gekozen om toch in Borgerhout te blijven, in de hoop dat de buurt weer zou aantrekken. Uiteindelijk is
Toen het nog een GB was. Jaren 1970.
Advertentie uit de Borgerhoutse Septemberfeesten folder 1992.
dat ook gebeurd. De heropening van De Roma in 2003 heeft een nieuwe dynamiek in gang gezet. Ook de komst van het Ecohuis, van het Mundo-A kantoorgebouw of van het Centrum voor Basiseducatie Ligo… zijn allemaal tekenen dat er terug in de baan wordt geloofd. En ook al zijn dat geen handelszaken: ze zorgen mee voor leven op de baan en voor klanten voor de horeca en winkels. Ik ga niet zeggen dat het nu allemaal 100% positief is, maar het is wel een feit dat de baan leeft en er veel initiatieven gebeuren.”
Diversiteit
“Toen de buurt veranderde, deden we dat met de winkel ook. We hebben allochtoon personeel aangetrokken, omdat ik het belangrijk vind elke cultuur in ons winkelteam te hebben. In het begin was dat een moeilijke opgave en vond het Belgische personeel dat niet altijd vanzelfsprekend. Vandaag is iedereen mee met dat multiculturele verhaal. We hebben personeel dat al meer dan 35 jaar bij ons werkt, van den buiten komt en soms een uur onderweg is naar hier. Als ze willen kunnen die zo ergens anders beginnen, maar die blijven naar hier komen, omwille van de collega’s en de goede sfeer. Voor de toekomst is de uitdaging personeel vervangen dat op pensioen gaat.
Ook ons productaanbod is enorm veranderd de laatste tien jaar, met een ruim aanbod naar alle culturen toe. Vroeger was de retail daar niet mee bezig. Nu moeten ze wel om klanten te behouden. In het begin hadden we geen allochtone klanten. Vandaag hebben we een mix van klanten. Als je ziet dat de buurt rondom je verandert, dan moet je daar als ondernemer op inspelen in je personeelsbestand, in je productaanbod, enz. Daarom geloof ik in de buurt. Er zit hier een mix aan inwoners en iedereen heeft hier zijn plaats. Ik vind dat een multiculturele zegen en die lijn trekken we door in onze winkel.
Ik ben dan wel onderdeel van een grote keten, maar heb toch een bepaalde vrijheid om lokale Borgerhoutse ondernemers de kans te geven hun producten te verkopen in onze winkel, zoals confituur, bier of noten. Zij zijn daar dankbaar voor en wij ook. Daarnaast bieden we als enige met bio- en veggieproducten ook een grotere variatie dan andere supermarkten op de baan. Dat is een voordeel dat ik heb, maar het kan zijn dat vroeg of laat de halalsupermarkten die markt ook ontdekken…”
Handelaarsvereniging
“We zijn de eerste handelaarsvereniging in heel Antwerpen die ramadanvlaggen uithangt en een ramadanmarkt organiseert. De eerste keer dat we dat deden kreeg ik telefoon: ‘Is dat nu nodig?’ ‘Ja,’ antwoordde ik, ‘wij gaan onze eigen weg’. Het geeft me een goed gevoel dat we kunnen samenwerken met iedereen. Dat is het belang van een handelaarsverenging: zorgen voor leven in
de brouwerij. Bij ons is dat: BorgerRio, dat we in 2007 opgestart hebben samen met het EcoHuis en dat uitgroeide tot het meest multiculturele stadsfestival. Tijdens BorgerRio organiseren we de braderij en parade. Verder de braderij tijdens de Reuzenstoet, de ramadanmarkt en -vlaggen, de kerstmarkt en -vlaggen in december, de dag van de klant, mei plasticvrij, de Borgermap met alle handelszaken… Dat zijn allemaal initiatieven om volk naar de buurt te lokken.
Als een handelaarsvereniging stopt, zie je vaak dat er opeens leegstand komt, omdat er niks meer gebeurt. Bij ons heb je weinig leegstand omdat er veel gebeurt. Alleen al die twee braderijen maken de maand goed voor veel zaken. Je hebt hier wel veel gelijkaardige winkels, maar dat zie je wel meer bij handelsstraten die rond de stad liggen. Wat ondernemers soms tegenhoudt om iets op de Turnhoutsebaan te beginnen, is het hoge kadastraal inkomen. Dat ligt veel hoger dan op de Herentalsebaan of op de Bredabaan. Wij betalen nog altijd evenveel als op de Meir. Dat dateert nog uit de tijd dat de Turnhoutsebaan dé winkelstraat van ’t stad was. Dat is spijtig, maar daar valt helaas niets aan te doen.
In 2013 wijzigden we onze naam van Voorstad naar Boho2140. Hoewel Voorstad veel inspanningen deed om allochtone ondernemers mee te krijgen, werd het toch nog als te wit aanzien. Toen Alain Herremans in de politiek ging, ben ik hem opgevolgd als voorzitter. Ik had één voorwaarde: dat we meer allochtone ondernemers konden betrekken. We gingen ook op zoek naar een nieuwe naam. Omdat Borgerhout met De Roma, ’t Werkhuys en Rataplan stilaan een cultuurdistrict was, zagen we een link met de Londense buurt Soho. Die werd ook terug groot dankzij cultuur. En van Soho kwam Boho... Met ‘Boho’ wilden we een positief elan geven aan Borgerhout, dat al te vaak negatief in de pers kwam. ‘Boho’ moest een positief gevoel opwekken. We schreven een wedstrijd uit en twee dames bedachten de toffe slogan ‘Waar winkelen werelds is’.”
Toekomstplannen
“Als je iets doet voor de buurt, krijg je ook iets terug. Daar haal ik mijn energie vandaan. Ik vind het belangrijk dat je als ondernemer verder kijkt dan je winkeldeur en bijdraagt aan de buurt. In mijn geval doe ik inderdaad veel, maar je groeit daarin en uiteindelijk doe je dat graag. En als je het graag doet, blijf je het doen. Dit is zo’n dynamische buurt, hier gebeurt zoveel en ik ben blij dat ik daar mijn steentje toe kan bijdragen. Dat geeft mij een goed gevoel. Meer moet dat niet zijn. Dat is mijn bijdrage tot goed samenleven.
Een ondernemer die 40 jaar onderneemt kent pieken en dalen, maar het belangrijkste is dat je ervoor zorgt dat je weer uit die dalen raakt. Daarom zijn we blijven investeren in de winkel. Zelfs in jaren dat dat helemaal niet ging, dat we de vinger op de knip moesten houden. Dit jaar investeerden we opnieuw in de toekomst en werd de winkel helemaal heringericht. Ik wil over enkele jaren mijn zaak met een gerust geweten kunnen overlaten aan mijn dochter Charlotte en mijn schoonzoon Garry. Als ik dan met pensioen ben, word ik zeker vrijwilliger bij De Roma. En ook de handelaarsvereniging is nog niet van me af.”
Guy Moonen & Johan Moonen