Memoria 2013 e

Page 1


BAN KIN-MOON JAUN AGURGARRIA Idazkari nagusia NAZIO BATUEN ERAKUNDEA Ban Ki-moon jaun agurgarria: MUTUALIAK, Gizarte Segurantzako Laneko Istripuen eta Gaixotasun Profesionalen 2. zenbakidun Mutualitateak, duela lau urte sinatu zuen Nazio Batuen Erakundearen Munduko Itunarekiko konpromisoa, eta konpromiso hori berretsi behar du orain. MUTUALIAren estrategia eta kudeaketa-sistema bat datoz oraindik Nazio Batuen Erakundearen Itun Globalaren 10 printzipioekin. 2013. ekitaldian gure konpromiso irmoa agerian uzten duten honako ekintza hauek nabarmendu behar ditugu: 1. printzipioa: «Enpresek funtsezko giza eskubideen, nazioartean onartutakoen, babesa lagundu eta errespetatu behar dute beren eragin-eremuan» eta 2. printzipioa: «Enpresek egiaztatu behar dute giza eskubideen urraketaren konplize ez direla». Mutualiak hainbat elkarte eta erakunderekin konpromisoak hartzen ditu, erakundeko langileek beren borondatez osatutako Gizarte Ekimenak eta Jarduerak izeneko taldearen bidez. Era horretan, 2013an hainbat elkarterekin elkarlanean aritu da jarduera ezberdinetan, gizarte-elkartasun eta -konpromisoaren kultura sendotze aldera. Jarduerak honako hauexek izan dira, besteak beste: -

-

Giza eskubideak defendatzeko eta giza garapen jasangarria lortzeko lan egitea bi hemisferiootan Mundubat elkartearekin. Berakah programa laguntzea, pertsona guztiek bizitza duina eta garapen integrala izan dezaten. WOP fundazioak egindako neuronen endekapenezko gaixotasunen ikerketa laguntzea. Donantes de Sueños elkartearen bidez, Mutualiako langileek jostailuen erosketan parte hartu dute, beren ardurapean haurrak dituzten baliabiderik gabeko familiek Gabonetako magiari eusteko helburuarekin. Lagun Artean elkarteak sustatutako ekimena, etxerik gabeko pertsonek gaua aterpetxean eman dezaten.

Gainera, «Hornitzaileen Kode Etikoa» prestatu du Mutualiak. Bertan jasotako konpromisoaren arabera, hornitzaileen negozio-akordioek eta -harremanek kodean bildutako etika eta jarrera profesionalaren oinarrizko printzipioei men egingo diete. Horretarako, Mutualiak ezarrita dauzka zeintzuk diren interes-talde horrekiko harremanean oinarrizkotzat jotzen dituen portaerak. Hala, 2013an 25 hornitzailek kode etikoa izenpetzea lortu du.

Gizarte Segurantzaren Laneko Istripuen eta Gaixotasun Profesionalen Mutua, 2. zk

Mutua de Accidentes de Trabajo y Enfermedades Profesionales de la Seguridad Social nº 2

Egoitza Operatiboa Sede Operativa Henao, 26 48009 Bilbao- www.mutualia.es


6. printzipioa: « Enpresek enpleguan eta okupazioan bazterketak desagerrarazten lagundu behar dute». Berdintasunerako Batzordearen eta 2012-2014 aldirako gizonen eta emakumeen arteko aukeraberdintasunerako II. planaren bidez bazterketa hori ezabatu nahi du Mutualiak; hartarako, handitu eta hobetuko ditu familia eta lana adiskidetzeko neurriak, eta ezabatu egingo ditu langileak hautatzeko, kontratatzeko eta mailaz igotzeko arloan, baita soldatan ere, dauden oztopoak. Aukera-berdintasunaren alorrean erakundeak azken urteotan egindako ahaleginaren ondorioz, Familia Erantzukizuneko Enpresaren EFR ziurtapena lortu du Mutualiak 2013an. Horrek ziurtatzen du bere kontziliazio-sistemak familia-erantzukizuneko enpresatzat jotzeko baldintzak betetzen dituela. 7. printzipioa: «Enpresek ingurumen-erronken aurreko prebentzioko ikuspegia lagundu beharko dute», 8. printzipioa: «Ingurumen-erantzukizun handiagoa bultzatzen duten ekimenak sustatu behar dituzte enpresek» eta 9. printzipioa: «Ingurumena errespetatzen duten teknologien garapena eta hedapena lagundu behar dituzte enpresek». Ingurumen-kudeaketari buruzko ISO 14001 ziurtagiria 2013an berritu ostean, minimizatzeko eta ingurumen-kudeaketa zuzena ziurtatzeko hobekuntza-ekintzak ezarri ditu Mutualiak erakunde osoan. Hartarako, honako helburu hauek lortu eta ezarri ditu Mutualiak 2013an: lanparen hondakina % 82 murriztea, zentro guztietan pilak biltzeko tokiak ipintzea, zentroetako erreferentziako pertsonei sentsibilizazioa eta prestakuntza ematea, eta instalazioak egokitzea. 10. printzipioa: «Enpresek edozer ustelkeria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere». Indarrean dauden lege-betebeharrak zein gizartearen, lanaren, ingurumenaren eta giza eskubideak errespetatzearen arloko kezkak zorrozki betetzeaz gain, Mutualiak «jokabide-kode» bat ere badu. Horren barruan enpresak bere harreman guztietan (barneko zein kanpoko bezeroekin, herri-administrazioekin, erakundeko gobernu-organoekin eta gizartearekin oro har) txertatutako kudeaketako jardunbide egokiak jasota daude, baita Mutualian lan egiten duten pertsona guztien jokabide profesional eta etikoari buruzko barneko arauak ere; horrelakoek jokabide etikoa sustatzen dute, eta lagungarri dira era guztietako ustelkeria prebenitzeko. Etika Batzordeak egiten du kode etikoaren jarraipena. Gainera, aurreko urteetan bezalaxe, Mutualiak bestelako kontrol-mekanismoak ere baditu, legez eskatutakoa gaindituta: hala nola DBLOren batzordea, Berdintasunerako Batzordea, botikak eta osasunproduktuak kudeatzeko protokoloa, eta abar. Argi dago gaur egungo krisialdian, are garrantzitsuagoa dela gizarte-erantzukizuna aintzat hartzen duen kudeaketa-sistema izatea. Horregatik, hain zuzen, berritu nahi dugu Munduko Itunarekin hartutako konpromisoa, uneoro haren hamar printzipioak betetzea, errespetatzea eta zabaltzea bermatzen duten erabakiak hartzeko eta jarduera arduratsuak egiteko konpromisoa hartuta. Adeitasunez,


Mutualia www.mutualia.es


Kudeaketa Sistemak jasotako Errekonozimendu eta akreditazio nagusiak 2013.

urtean

zehar

ziurtapen

eta

aintzatespen

gehiago

jaso

ditu

Mutua-

liak. Pazientearen Segurtasunaren Arriskua Kudeatzeko sistema UNE 179003 Arauaren arabera ziurtatu dugu, eta Familia Erantzukizuneko Enpresa (FEE) ziurtapena ere jaso dugu.Aintzatespenari dagokionez, jardunbide egokien Euskadiko saria irabazi du Mutualiak Lidera Proiektuarekin, eta estatu mailan finalista izan da, pertsonen motibazioaren eta konpromisoaren sustagarri. URREZKO Q: Enpresa kudeaketa bikainaren Euskadiko saria, EFQM Bikaintasun ereduaren arabera. Kalitateko sari iberoamerikarra, zilarrezko errekonozimendua, «Erakunde Publiko Handia» kategorian.

ISO 9001 ziurtagiria, Kalitatea kudeatzeko sistema.

OHSAS 18001 ziurtagiria, Laneko Segurtasuna eta Osasuna Kudeatzeko Sistema. Pazientearen Segurtasunaren Arriskua Kudeatzeari buruzko UNE 179003 ziurtagiria.

ISO 14001 ziurtagiria, Ingurumena Kudeatzeko Sistema.

DIPLOOS saria Segurtasunaren Estatuko Saria 2009.

―Berdintasuna enpresan‖ Saria, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasun Ministerioak emadandakoa. Emakumeen eta Gizonen arteko Aukera Berdintasunaren Aldeko Erakunde Laguntzailea aintzatespena, Emakundek-Emakumearen Euskal Institutuak emandakoa. GRI 3 oinarri hartuta egindako jasangarritasun memorien A+ kalifikazioa.

Finalista Bikaintasunerako EFQM Europako Sarian. Familia Erantzukizuneko Enpresa ziurtapena. 3


Aurkibidea

1.

Korporazioaren Adierazpena Presidentearen gutuna Zuzendari kudeatzailearen gutuna Aurkezpena eta Txostenaren Irismena Edukia zehazteko printzipioak

Gobernu Organoak

2.

Zuzendaritza batzordea Batzorde betearazlea Prestazio Berezien Batzordea Kontrol eta Jarraipen Batzordea Zuzendaritza Komitea

Nortzuk Gara Erakundearen profila Kudeaketa Eredua

3.

Jokabide Kodea Nazio Batuen Munduko Hitzarmenera Atxikitzea Munduko hitzarmenaren aurrerapenaren txostena Esparru juridikoa Mutualiaren Prebentzio Sozietatea Mutua Korporazioa

4.

Interes Taldeen Konpromisoa eta Parte Hartzea


2013ko emaitzak Efizientzia

5.

Laguntzaren kalitatea Bezeroenganako orientazioa Kudeaketa aurreratua Pertsonen konpromisoa Berrikuntza eta teknologia Jasangarritasuna eta gizartearekiko konpromisoa

6.

GRI Adierazleak

7.

GRI eskakizunen Kokapena aurkeztutako txostenaren datuekin

8.

Urteko kontuak


1. Korporazioaren Adierazpena Presidentearen gutuna Zuzendari kudeatzailearen gutuna Aurkezpena eta Txostenaren Irismena Edukia zehazteko printzipioak


Korporazioaren adierazpena

Presidentearen Gutuna

M

utualista agur-

ekitaldikoa baino apalagoa izan da aur-

garri horiek:

tengo jaitsiera hori. Industriak berriz ere jo du behera, 2012an baino neurritsua-

Beste urte batez, Mutualiako naizen

go hala ere, balio erantsiak % 1,9 egin

presidente aldetik,

pozgarria

da

baitu behera. Eraikuntza % 5 txikertu da

oso

eta oso egoera negatiboan da oraindik.

gure

Zerbitzuen sektoreak ere egin du behe-

mutualitateak 2013ko

ra, % 0,6, eta horren barruan txikizkako

ekitaldian izan zituen emaitzak

eta

deaketaren nagusiak

merkataritzaren

ku-

egoera

da

bereziki

kezkagarria.

zedarri memoria

Gure ekonomiaren ahuldade horrek lan-

honen orrialdeen bi-

merkatuan du isla: asko ari zaio kosta-

tartez zuekin partekatzea.

tzen erreakzionatzea. Azken urtea ere negatiboa izan zaio lan-merkatuari. Ha-

Global Reporting Initiative (GRI) erakun-

la, urte amaieran, biztanleen % 15,3 zeu-

deak memoria honi kalifikazioa (A mai-

den lanik gabe, aurreko urtean baino

la) jarri dio dokumentu honi, GRI 3.1 oi-

2,5 puntu gehiago.

narri hartuta jasangarritasun-memoriak egiteko ezarritako baldintzak betetzen

Datu txar horiek gorabehera, eskura

dituelako.

ditugun adierazleek iradokitzen diguten ikuspegia

Mutualiak azken ekitaldian egin duen

ekarri

nahi

dut

gogora,

zertxobait egingo dugula hobera hain

jarduna eta lortu dituen emaitzak anali-

zuzen: Euskadiko BPGd-a % 1 inguru

zatzeko aintzat hartu behar da euskal

handituko dela diote.

ekonomiak, eta harekin batera gure enpresa kideek, seigarren urtez jarraian bizi

Agertokia horrela, zaila, eraginkortasun-

izan duten egoera korapilatsua.

maila handienera iristeko ahaleginak areagotu ditu Mutualiak, eta bere jar-

Euskal ekonomiaren BPGd-a % 1,2 mu-

duera bezeroak gogoan izanda gau-

rriztu da 2013. urtean, industriak, eraikun-

zatu du. Horri esker Euskadiko mutualita-

tzak eta zerbitzuek pairatu duten jaitsie-

teen sektorean buru gara.

rak berekin eramanda. Haatik, aurreko

Fuente datos: Eustat 7


2013ko txostena

Badakigu oso indargune sendoak ditu-

ren enpresa eta langile elkartuen kon-

gula eta oso baliagarriak zaizkigula

fiantzari esker. Gure enpresa osatzen

egungo erronkei aurre egiteko. Mutualia

duten seiehun langileen izenean eta

osatzen dugun pertsona guztion engaia-

presidente naizen zuzendaritza batzor-

mendua da gure sekretuetako bat. Ha-

dearen

laber dugu geure kudeaketa-sistema,

dizuet konfiantza hori.

oinarrizko arrakasta-faktore, eta gure

izenean,

bihotzez

Urtsa Errazti y Olartekoetxea

enpresa mutualisten babesa.

Presidentea.

Ziur gaude Mutualiak aurre egingo diela lehen aipatu ditudan zalantzei, kide di-

8

eskertzen


Korporazioaren adierazpena

Zuzendari kudeatzailearen gutuna

B

azkide horiek:

Halako agertoki zailean, bere ahalegin guztiak bezeroak leialtzeko jarduerak

Eraginkortasuna-

areagotzera eta enpresa sortu berriak

ren aldeko apustua,

erakartzera bideratu ditu Mutualiak. Es-

bezeroenganako

trategia horri esker merkatu-kuotari eutsi

orientazioa eta lagu-

ez ezik, gora ere egin dugu, eta 2013

ntza-prozesuen kalita-

% 41,88ko kuotarekin itxi dugu, batez

tea izan dira Mutua-

beste 308.200 pertsona, hain zuzen.

liak 2013an Euskadiko mutualitateen

sekto-

Bezeroen beharrak identifikatzeko hain-

rearen buruari euste-

bat informazio-iturri landu ditugu, hala

ko eta ekitaldia gure

nola

historiako

erreklamazioak

emaitzarik

onenarekin ixteko faktore nagusiak.

eta

sistematizatzea,

ira-

bidezko kontsultak, focus groups, Mutualia Foroa eta egunerako jarduna be-

xua izaten jarraitu du eta horrek erreali-

ra. Halaber, 2013an zehar zenbait lantal-

tatera azkar eta etengabe egokitzera

de ipini ditugu abian, bezeroenganako

bultzatzen gaitu. Langabezia maila han-

orientazioaren eta konpromisoaren kul-

dia, defizit publikoa gehiegizkoa eta,

tura

gastuari eutsi izana –bai maila publikoan

sendotzen

lagun

lezaketen

al-

daketa eta hobekuntzak identifikatzeko

bai pribatuan– izan dira errealitate ho-

zereginarekin.

rretan protagonistak. Euskadiko

kexa

dokizunak, eremuak bisitatzea, webaren

Egoera ekonomiko eta sozialak konple-

Sektorearen

asebetetze-inkestak,

Gure bezeroak geure izateko arrazoi

testuinguruan

bihurtu izanak bizitzen ari garen ziurga-

elementu nagusia izan da 2008az ge-

betasun-aldi honi baikor begiratzeko

roztik afiliazioak behera eta behera egin

parada eman digu. Horrexegatik nahi

duela, bereziki 2011-2013 aldian; horrek

dut, gutun honen bitartez, itxaropen-

gure jarduera apaltzea eragin du noski.

mezu bat zabaldu gure erakundearen

Mutualiaren kasuan, krisia hasi zenetik,

etorkizunaren eta hazkundearen ingu-

bere baliabideen bitartez egindako la-

ruan. Baikortasun horrek oinarri sendoak

guntzen bolumenaren jaitsiera % 16koa

ditu, azken urtean argi geratu den

izan da, eta ebakuntza kirurgikoena,

gisan.

berriz, % 20koa.

9


2013ko txostena

Mutualia izan da 2013an Pazienteen Se-

Lorpen horiek guztiak Mutualiako pertso-

gurtasunerako

Kudeatzeko

nen konpromiso argiaren ondorioz etorri

UNE 179003 ziurtagiria lortu duen lehen-

dira. Nabarmen eboluzionatu du gida-

dabiziko laneko istripu eta lanbide-

ritzari buruz dugun ikuspegiak. 2001ean,

gaixotasunen

arriskuak

13 lider ziren; 2014ko martxoan, berriz,

identifikatuta dauzkan erakunde gisa;

110era iritsi da kopurua Lider Proiektua

arriskuok aztertu eta ebaluatu egiten

abian ipini izanaren ondorioz.

Arriskuak

mutualitatea,

ditu, eta kontrolak zein neurriak ipintzen ditu ondoren, gure pazienteengana irits ez daitezen. Alderdi asko eta askotan egin dugu aurrera: arriskuak kudeatzeko unitatean, infekzioen batzordean, eskuen higienearen taldean edota kirurgia seguruaren taldean. Era berean, hainbat ekintza egin ditugu pazienteen segurtasuna nabarmen hobetzeko.

Bukatzeko, nire aintzatespen zintzoena adierazi nahi diet beren eguneroko jardunaz Mutualia 2013ko Memorian aurkezten dugun egoerara eramaten lagundu duten pertsona guztiei, Zuzendaritza Batzordeari, bere eginkizunak egitean, enpresa mutualisten ordezkari gailena izanik, erakutsi duen engaiamenduagatik, eta, zer esanik ez, zeuri, mutualista

Berdintasunaren esparruan ere lorpen

estimatu horri, gure erakundean ipini

nabarmenak izan ditugu azken urtean.

duzun konfiantzagatik.

Esaterako, EFR ziurtagiria. Haren bidez, egiaztatzen

da

Mutualia

familia-

erantzukizuneko enpresa dela, hau da, lana eta familia-bizitza bateragarri egiteko maila bikainak dituela, EFR 1000-1 egiaztagiriaren arabera.

10

Miguel テ]gel Lujua Zuzendari kudeatzailea


Korporazioaren adierazpena

Aurkespena eta Txostenaren irismena Aurkezpena

Mutualia Mutua Korporazioko kidea da,

M

sektoreko erakundeen lehen erkidegoa

utualia laneko istripu eta gaixotasun profesionaletarako Gizarte

Segurantzaren

bigarren

mutualitatea

da. Laneko istripuen eta gaixotasun profesionalen mutualitatea den aldetik, ira-

zerbitzuko

sareetan,

Cesma,

Iber-

mutuamur, MAC, Mutua Gallega, Mc Mutual, Solimat eta Unión de Mutuas erakundeekin batera.

bazi asmorik gabeko enpresaburuen

Bestalde, Mutualiak bikaintasunera eta

elkartea da, eta Lan eta Immigrazio Mi-

enpresa erantzukizunera bidean aurrera

nisterioak baimenduta, Gizarte Seguran-

jarraitu du enpresei eta horietako langi-

tzarekin batera lan egiten du alor haue-

leei balioa emateko kalitatezko zerbitzu

tan:

berritzaileetatik abiatuta eta baliabi-

•Laneko istripuen eta gaixotasun profe-

deen kudeaketa eraginkorra eginda.

sionalen kudeaketa, prebentzio jardue-

Dokumentu honen bitartez 2013ko adie-

ren, osasun laguntzaren eta prestazio

razle eta jarduera adierazgarrienen la-

ekonomikoen bidez.

burpen bat egin nahi da, interesdun-

•Gertakari arruntengatiko prestazioaren estaldura, bajen eta prestazio ekonomikoen jarraipena eginez. •Langile autonomoen langabeziagatiko prestazio ekonomikoa. •Gaixotasun

larriak

dituzten

adinga-

been zaintzaren kudeaketa, prestazio

eta

duerei buruzko informazio esanguratsuenaren berri emanez.

Irismena

A

urreko

Memoriak

bezalaxe

(azkena 2013ko uztailaren 19ko

batzar Nagusian aurkeztu zen), 2013ko ekitaldiaren Memoria ere Global Repor-

ekonomikoen bidez. •Haurdunaldiko

taldeei hainbat arlotan ezarritako jar-

edoskitzaroko

arriskuen kudeaketa.

ting Initiative (3.1 bertsioa, 2000-2011) gidaren printzipioei jarraikiz egina da, eta erakundearen ezaugarriak eta Mu-

11


2013ko txostena

tualiak

gauzatzen

dituen

jarduera

R/3, PRISMA, EPSILON, SICOMAT, COG-

guztiak hartu dira aintzat. Memoria hau

NOS eta prozesu bakoitzerako kalkulatu-

komunikatzeko bidea da, kanpora zein

tako adierazleak, zeinen jatorria historia

barrura begira. Tresna honen bidez, egin

klinikoak, istripu-parteak eta antzekoak

diren ekintzen berri ematen diegu haren

baitira. Memoria honek, era berean,

interesdun-taldeei. Ekintza horiek, gaine-

Mutualia Prebentzio Sozietatearen gai-

ra, eremu ekonomiaren, gizartearen eta

neko informazioa ere ematen du.

ingurumenaren alorretan hartutako arduren arabera egin ditugu. Izan ere, Mutualia seguru baitago bere interesdun-taldeek

noiznahi

kontsultatuko

Bere 8. Memoria, GRIren irizpideen arabera egina, kanpo-egiaztatzaile baten mende (AENOR) ipini du Mutualiak, eta A+ kalifikazioa jaso du.

dutela Memoria, formatu digitalean argitaratu du irismen handiagoa izan dezan eta kontsultatzeko aukera izan dadin erakundearen beraren www.mutualia.es webgunean zein Nazio Batuen Erakundearen Munduko Itunaren webgunean. Memoriaren edota bere mamiaren inguruko informazioa behar izanez gero,

Ercilla Klinika

ipin zaitezte harremanetan pertsona honekin: Miren FernĂĄndez, Antolakuntza eta Kalitate Zuzendaria Helbide elektroniko honetara idatzita: mfernandez@mutualia.es. Urteko Memoria honetan bildutako datuak eta informazioa gure erakundean

Pakea Klinika

2013ko ekitaldian gauzatutako jarduerei buruzkoak

dira,

eta

prozesuak

ku-

deatzeko informazio sistemen bidez lortu dira datu horiek, hala nola AS/400, SAP

San JosĂŠ Ospitalea 12


Korporazioaren adierazpena

Edukia zehazteko printzipioak Gauzatzea

hainbat mekanismoren bidez, interes

2013ko txostena Mutualiako arduradun guztien eta erakundeko sailetan lan egiten duten pertsonen parte hartzeari esker egin da; horretaz gain, erakundeko arloetan lan egiten duten pertsona

taldeek espero dutena eta behar dutenari buruzko informazioa lortzeko behar diren harremanak izaten ditu. Eskuratutakoaren arabera, interes taldeei erantzuten die, hala gure jarduera hobetuz.

askok ere hartu dute parte.

Iraunkortasunaren testuingurua

Gidoia zehatzeko, interes talde guztien-

Mutualiak, txosten honetan, erakundeak

tzat garrantzitsuenak diren alderdiak

iraunkortasunaren alorrean burututako

identifikatu dira.

ekintza nagusiak jasotzen ditu.

Interes taldeen parte hartzea

Ekonomiaren, ingurumenaren eta gizar-

Mutualiak bere interes talde guztiak ditu identifikatuta eta zehaztuta, horietan baitute eragina gure erakundeak burutzen dituen ekintzak.

tearen gaiei buruzko informazio guztia dago jasota txostenean, erakundearen jarduera iraunkortasunaren eremurik zabalenean kokatzeko.

Oreka Mutualiak jardueraren alderdi positiboak nahiz negatiboak jasotzen ditu eta, hala, interes taldeek jardueraren bidezko balorazioa egin ahal izango dute.

Alderagarritasuna Denboran zehar Mutualiak izan dituen aldaketak azter ditzakete interes taldeek azken 3 urteetako bilakaera datuak agertzen baitira.

13


2013ko txostena

Zehastazuna Txosteneko

informazioa

zehatza

eta

xehatua da, erakundearen interes taldeek Mutualiaren jarduna balora dezaten.

Aldizkakotasuna Urteroko jardueraren txostena kontuak onetsi eta horiek Mutualiako Zuzendaritza

Batzordeari

aurkezten

zaizkion

unean aurkeztuko da. Bi urtetik behin ipintzen du Mutualiak bere

urteko

memoria

kanpo-

egiaztatzaileen mende. Hala, erakundeak identifikatutako interes taldeek informazio zehatza kontuan izanik hartuko dituzte erabakiak.

Argitasuna Informazioa

modu

ulergarrian

eta

errazean azalduko da txostena erabiliko duten interes taldeentzat.

14


2. Gobernu Organoak Zuzendaritza Batzordea Batzorde Betearazlea Kontrol eta Jarraipen Batzordea Prestazio Berezien Batzordea Zuzendaritza Komitea Organigrama


2013ko txostena

Zuzendaritza Batzordea

Z

uzendaritza Batzordearen esku dau-

Zuzendaritza

de erakundearen gobernu zuzen

behin elkartzen da ohiko bilerak egiteko,

eta berehalakoa eta ordezkaritza osoa,

eta behar beste alditan, berriz, ezohi-

baita

defendatzeko

koak egiteko, presidenteak deialdia egi-

beharrezkoak dituen zuzendaritza, ad-

ten duenean zein kideen herenak hala

ministrazio, xedapen eta betearazpen

eskatuta. Bilerak erakundearen egoitzan

eskumenak ere.

nahiz Zuzendaritza Batzordeak berak

bere

interesak

Enpresetako bazkideek osatzen dute, gutxienez zazpik eta, gehienez, hogeik,

batzordeak

hiru

hilean

adierazitako beste edonon egin ahalko dira.

batzar nagusian parte hartzen duten

Ez presidenteak –ez baitu kargu exekuti-

mutualitateko langileen ordezkariak bar-

boa–,

ne. Ohiko batzar nagusiari dagokio baz-

gainontzeko kideek, ez dute inolako or-

kide horiek izendatzea, baina erakun-

dainsaririk jasoko, erakundearen bilere-

deko

tara joateagatik Estatutuetan zehaztuta-

langileen

batzordeko

ordezkaria

bazkideen

enpresa

artean

hau-

tatzen da. Izendapen horiek guztiak Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioak berretsi behar ditu gerora. Kide guztiak gizonezkoak dira, eta horien adina honela banatua da: - 41eta 50 urte bitartekoak: % 7,14 - 51eta 60 urte bitartekoak: % 50,00 - 61eta 70 urte bitartekoak: % 28,57 - 71eta 80 urte bitartekoak: % 14,29

16

ez

Zuzendaritza

ko dietak izan ezik.

Batzordeko


Gobernu organoak

PRESIDENTEA Urtsa Errazti Olartekoetxea Jez Sistemas Ferroviarios, S.L.

1. presidenteordea José María Echarri Campo Sociedad Financiera y Minera, S.A. (Cementos Rezola) 2. presidenteordea

3. presidenteordea

Jesús Echave Román

Alberto Delclaux de la Sota

Sainsa—Sociedad Alavesa de Inversiones

Prodol Meditec, S.A.

Idazkaria

Idazkariaordea

Santiago Iriarte Aizarna

Javier Ortega Tapia

Universidad de Deusto

Tuboplast Hispania, S.A.L.

Batzordekidea

Batzordekidea

Javier Sánchez Pérez

Antxon Segurola Jauregui

ArcelorMittal Gipuzkoa, S.L.U.

Kutxabank, S.A.

Batzordekidea

Batzordekidea

Juan Jesús Santa Cruz Sagarduy

Álvaro García-Navarro Aguirre

Calcinor, S.A.

Tubos Reunidos, S.A.

Batzordekidea

Batzordekidea

Andrés Zearreta Otazua

Fernando Salamero La Orden

Eusko Jaularitza—Gobierno Vasco

Vinos herederos Marqués de Riscal, S.A.

Batzordekidea

Mutualiako langileen ordezkaria

Javier Otaño

Antxon Arrasate Auzmendi

Krafft, S.L.

17


2013ko txostena

Batzorde Betearazlea

Z

uzendaritza

Batzordeak

Batzorde

Betearazlea osatu du bere kideen

artean, mutualitatea zuzentzeko, administratzeko

eta

ordezkatzeko

zeregi-

netan lehenbailehen has dadin erraztearren. Hamar kide edo kide gutxiagok osatua da. Hilean behin biltzen da ohiz.

- 51eta 60 urte bitartekoak: % 40

Kide guztiak gizonezkoak dira, eta ho-

- 61eta 70 urte bitartekoak: % 40

rien adina honela banatua da:

- 71 eta 80 urte bitartekoak: % 20

PRESIDENTEA Urtsa Errazti Olartekoetxea Jez Sistemas Ferroviarios, S.L.

1. presidenteordea

3. presidenteordea

José María Echarri Campo

Alberto Delclaux de la Sota

Sociedad Financiera y Minera, S.A. (Cementos Rezola)

Prodol Meditec, S.A.

2. presidenteordea

Idazkaria

Jesús Echave Román

Santiago Iriarte Aizarna

Sainsa—Sociedad Alavesa de Inversiones

Universidad de Deusto

18


Gobernu organoak

Prestazio Berezien Batzordea

G

izarte laguntzako baldintzarik ga-

10 kide ditu; horietako 5 enpresen or-

beko

dezkari dira, eta beste 5ak sindikatue-

onurak

enpresa

baz-

kideetako langileen eta , laneko istripu baten edo gaixotasun profesional baten ondorioz, beharrizan egoeran dauden norbere konturako langileen alde emateaz arduratzen da organo hau.

nak. Presidente eta presidenteordeko karguek 2 urteko iraupena dute, eta enpresetako eta sindikatuetako ordezkarien artean txandakatzen dira.

PRESIDENTEA

PRESIDENTEORDEA

IDAZKARIA

José Enrique Arroyo Villalba

Álvaro Plaza Reino

Alfonso Ríos Velada

U.G.T.

ARCELOMITTAL GIPUZKOA, S.L.U.

CC.OO. Batzordekidea

Batzordekidea

Iñigo Alkain Domínguez

José Hernández Duñabeitia

LAB

ASLE

Batzordekidea Leire Heredia Bilbao ELA

Batzordekidea

Batzordekidea Guillermo Muñecas Goikoetxea Estampaciones Metálicas

José María Echarri Campo Sdad. Financiera y Minera, S.A. (Cementos Rezola)

Bizkaia, S.A. (Gestamp) Batzordekidea

Batzordekidea

Juan Cruz López Barrena

Elena Izquierdo Cuadrado

ELA

Zayer, S.A.

19


2013ko txostena

Kontrol eta Jarraipen Batzordea

M

utualitateak Gizarte Segurantza-

ten arabera. Kide horien erdiak babes-

ren lankidetzarekin egiten dituen

tutako langileen ordezkariak dira, era-

kontrol eta jarraipen lanetan enpresek

kundeak lan egiten duen lurralde ere-

eta herritar babestuek parte hartzeko

muan ordezkaritza handiena duten era-

organoa da. Erakundeko Zuzendaritza

kunde sindikalen bitartez hautatuak.

Batzordeko

Beste erdiak enpresa bazkideen or-

presidentea

izaten

da

batzordeburua.

dezkariak dira, ordezkaritza handiena

Hamar kide ditu, mutualitatearen kuo-

duten enpresa erakundeek hautatuak.

PRESIDENTEA Alfonso Ríos Velada

Urtsa Errazti Olartekoetxea

CC.OO.

Jez Sistemas Ferroviarios, S.L.

Luis Mouliaa Mayor

Luis Gonzalo Salcedo Bilbao Sindikatuetako ordezkariak

Enpresa bazkideen ordezkariak

Batzordekidea

CEBEK Batzordekidea Pedro Campo Iglesias CEBEK Batzordekidea Manuel Guerrero Igea

CC.OO.

Leire Heredia Bilbao ELA

Esperanza Morales Quicios UGT

ADEGI Batzordekidea

Ibon Zubiela Martín

Enrique González Sal

LAB

SEA

20


Gobernu organoak

Zuzendaritza Komitea

E

rakundea kudeatzen duen organo

izendatzea Zuzendaritza Batzordeari da-

betearazlea

Zuzendaritza

gokio (GSLIGPMen Lankidetza Araudia-

Batzordeak ezarritako jarraibideak eta,

ren 35. artikulua eta Mutualiaren Estatu-

Gizarte Segurantzako erakunde lagun-

tuetako 28. artikulua) eta izendapen hori

tzailea den aldetik, mutualitatea ku-

Enplegu eta Gizarte Segurantzako Minis-

deatzeko aplikagarri den araudia jarrai-

terioko Gizarte Segurantzaren Antola-

tzen ditu. Zuzendari kudeatzailea da

mendurako Zuzendaritza Orokorrak be-

batzordeburua, eta bere gaitasun zein

rretsi behar du.

erantzukizunak erakundearen estatutue-

Zuzendaritza Batzordea: Banaketa adinaren arabera:

da.

tan zehaztuta daude. Batzordeburua

- 30 eta 45 urte bitartekoak: % 42,86 - 45 urtetik gorakoak: % 57,14

Miguel テ]gel Lujua Murga Ignacio Lekunberri Hormachea

Zuzendari Kudeatzailea

Zuzendari kudeatzaile laguntzailea

Mツェ Luisa Ortiz Salvador Gai juridikoetako zuzendaria

Victor Echenagusia Capelastegui Osasun laguntzako zuzendaritza Jorge Arbaiza Zabalo Gipuzkoako Lurraldeko zuzendaria, Kudeaketa Zuzendaritza

Miren Fernテ。ndez Mugica Antolakuntza eta kalitate zuzendaritza eta Gertakari arrunteko arduraduna Juan Villar Caballero Araba Lurraldeko zuzendaria 21


2013ko txostena

Organigrama

Ignacio Lekunberri Zuzendari kudeatzaile laguntzailea

Victor Echenagusia Osasun laguntzako zuzendaritza

Javier de La Fuente Gipuzkoako Mediko Zuzendaria

Miren Fernández Antolakuntza eta kalitate zuzendaritza eta Gertakari arrunteko arduraduna

Juanma Legorburu Arabako Mediko Zuzendaria

Verónica Huidobro Antolakuntza eta kalitate arduraduna

Rafa Muga Informazio sistemen arduraduna

Zuzendarita komitea Kudeaketa jarraipen komitea

22

Mª Luisa Ortiz Gai juridikoetako zuzendaria

Jorge Arbaiza Gipuzkoako Lurraldeko zuzendaria, Kudeaketa Zuzendaritza

Lorena Agirregabiria Erosketen eta kontratazioaren arduraduna

Imanol Goirigolzarri Prestazio ekonomikoen arduraduna

Susana Castaños Aholkularitza juridikoko arduraduna

Miguel Ángel Lujua Zuzendari Kudeatzailea

Juan Villar Araba Lurraldeko zuzendaria

Alfonso Lizarbe Gipuzkoako Kudeaketaren koordinatzailea

Lourdes Gondra Kontabilitateko arduraduna

Raúl Medina Giza baliabideetako arduraduna

Edurne Arluzea Garapenaren eta eragiketen arduraduna

Milagros Pujana Eraikinen kudeaketaren arduraduna


3. Nortzuk gara? Erakundearen Profila Kudeaketa Eredua Jokabide Kodea Nazio Batuen Munduko Hitzarmenera Atxikitzea Munduko hitzarmenaren aurrerapenaren txostena Esparru juridikoa Prebentzio Sozietatea Mutua Korporazioa


2013ko txostena

Erakundearen profila

M

utualia, Gizarte Segurantzaren

mutualitatea. Zerbitzua estatu osoan

Lan istripuen eta Gaixotasun Pro-

eskaintzen badu ere, Madrilen zentro

fesionaletako 2. Mutualitatea, Euskadiko

bat baitu, EAEn dihardu nagusiki, bertan

mutualitateetan erreferentzia da, eta

dituen 18 zentroen bitartez.

merkatuan % 41,88ko kuota du.

Gaur egun 626 langile ditu batez beste

Gizarte Segurantzarekin aritzen da elkar-

bere 19 zentroetan lanean (3 egoitza, 2

lanean, hauetan:

klinika eta 14 arreta-zentro ibiltari).

-Laneko istripuen eta gaixotasun profesionalen kudeaketa, prebentzio jardueren, osasun laguntzaren eta prestazio ekonomikoen bidez.

Euskadiko mutualitateetan erreferentzia da, eta merkatuan % 41,88ko kuota du

-Gertakari arruntengatiko prestazioaren estaldura, bajen eta prestazio ekonomikoen jarraipena eginez. -Langile autonomoen langabeziagatiko prestazio ekonomikoa. -Gaixotasun larriak dituzten adingabeen zaintzaren prestazio ekonomikoaren bidezko kudeaketa eta, azkenik -Haurdunaldiko

eta

eradoskitzaroko

arriskuen kudeaketa, prebentzio jardueren, osasun balidazioaren eta prestazio ekonomikoen bidez. Euskal Herriko hiru mutualitate, zein bere lurraldean nagusi zirenak (La Previsora, Mutua Vizcaya Industrial eta Pakea), elkarrekin fusionatuta sortu zen Mutualia.

Gizarte Segurantzarekin lankidetzan dihardu osasun-zerbitzua emanez,

Hala sortu zen Euskadiko lan-istripuetako

prestazio ekonomikoak kudeatuz eta

eta gaixotasun profesionaletako lehen

prebentzioaren difusioa eginez

24


Nortzuk gara

EGOITZA SOZIALA C/ Camino, nยบ1 20004 Donostia-San Sebastiรกn Telf: 943 42 65 00 Fax: 943 43 01 53

EGOITZA OPERATIBOA C/ Henao, nยบ 26 48009 Bilbao Telf: 944 25 25 00 Fax: 944 25 25 20

ARABAKO EGOITZA Avda/ de los Olmos, nยบ1 01013 Vitoria-Gasteiz Telf: 945 00 90 90 Fax: 945 00 90 91

Zentroen sakabanaketa eta gertutasun

Mutualiaren zentroei buruzko informazio

hori da, hain zuzen, Mutualiaren betse

gehiago, laguntzako zein administrazio-

mutualitateekiko duen bereizgarrietako

ko informazioa eta zentro horietan guzti-

bat; izan ere, plan estrategikoan esan

etan burutzen den jarduerari buruzko

den bezala, lurraldearekiko identifika-

informazioa nahi izanez gero, egin klik

zioa eta integritatea ditu bere arrakas-

esteka honetan:

taren funtsezko faktoreetako bat.

http://www.mutualia.es/es/dondeestamos-mapa

Halaber, bere bezeroei ahalik eta arreta

Bestalde, Kanpoko Prebentzio Zerbitzua-

egokiena eman nahian, 2007an Corpo-

ren jarduerak bereizi izanaren ondorioz,

raciรณn Mutuako kide egin zen Mutualia.

Mutualia Prebentzio Sozietatea sortu zen

Zortzi mutualitatek kostuak murrizteko,

2006an, kapital osoa Mutualitatearen

sinergiak

erakundeen

Ondare Historikoaren kontura ipini zela-

aurrean indartsuago agertzeko sortu

rik. Horren gaineko datu gehiago eman-

zuten elkartea da Mutua Korporazioa.

go ditugu aurrerago.

eragiteko

eta

25


2013ko txostena

Xedea

tua Korporazioko kide izanez eta gizar-

Mutualia Laneko Istripuen eta Gaixotasun Profesionalen mutualitatea irabazi – asmorik gabeko enpresaburuen elkarte bat da. Gizarte Segurantzarekin elkarlanean aritzen da: enpresei, enpresetako langileei eta bestelako bezeroei zuzendutako osasun – zerbitzuak eta prestazio ekonomikoak kudeatzen ditu, bai eta prebentzioa hedatu ere.

interes

taldeen

Ikuspegia Osasunaren zaintzan, bezeroarenganako

orientazioan, kudeaketa

aurrera-

koian eta pertsonen konpromisoan, mutualitate eraginkorra eta erreferentziazkoa izatea, bai berrikuntza sustatuz, bai gizartearekin duen erantzukizuna bultzatuz .

Horretarako, osasuna, bizi kalitatea eta gure

tearen aurrean eratzukizunez.

gogobetetzea

Ildo estrategikoak

kudeaketa

Gaur egun, Mutualiaren 2012-2014 Plan

aurrerakoiaren eredua aplikatzen dugu,

Estrategikoan esaten den gisan, ildo es-

produktu eta zerbitzu berritzaileen bidez

trategiko hauek ditu Mutualiak identi-

eta pertsona konprometituen bidez, Mu-

fikatuak, bere Ikuspegitik eratorriak:

hobetzea

helburu

duen

26


Nortzuk gara

Balioak Bezeroenganako

orientazioa:

Euren

beharrak eta aukerak asetzeko lan egitea, eta zeregin horretan gertuko eta adikor izatea. Talde izaera: Erakundeko helburuak lortzeko bidean partaidetza aktiboa, kohesionatua eta konprometitua izatea, eta emaitzak norberarenak izango balira bezala sentitzea. Lidergoa: Erabakiak eta erronkak hartzeko gaitasuna eta borondatea izatea, ikuspegi ezberdinak eskeiniz, adierazpenak emanez, eta iraunkortasuna eta grina erakutsiz.. Jarrera berritzailea: erakundea hobetzen lagunduko duten ideien ekarpenak egiteko eskubidea eta betebeharra. Portaera etikoa: Modu profesionalean, arduratsuan, zintoan, begirunetsuan eta prestuan lan egitea, ingurunea eta kontuan hartuz. Pertsonenganako interesa: Errekonozimendu eta garapen profesional zein pertsonalarekin konpromisoa, baita erakundeak defendatzen dituen bedintasun politikekin eta ezagutzaren hedapenarekin ere.

27


2013ko txostena

Kudeaketa-eredua

B

ere

kudeaketarako

erreferentzia

gisa EFQM ereduaren aldeko apus-

tua egina du Mutualiak, eta hori delaeta prozesuetan oinarritutako sistema bat dauka ezarrita, zeharo sinetsita baitago berebiziko garrantzia duela estrategia garatzeko, bezeroak asetzeko, pertsonak engaiatzeko, aldaketa kudeatzeko eta etengabe hobetzeko.

gungarriak zein diren identifikatuta. Prozesu bidezko kudeaketa-sistema hori ezarri izana prozesu bakoitzaren barneadierazleen laguntzaz

be-

Mutualiako kudeaketa

rrikusi eta ebaluatu

egiten

sisteman prozesu gakoen

da,

aldez

araberako kudeaketa

aurretik defini-

Prozesu guztiek jarraitu diote berrikuntza

tutako helburuak zenbateraino bete

eta

diren ere kontrolatuta.

etengabeko hobekuntzako pro-

zesuan xedatutako metodologiari, uniformetasuna, kalitatea eta sakabanatze sistematikoa

bermatzen

duen

PDCA

ziklo batean oinarriturik.

Hala bada, Mutualiaren antolaketaegitura organigramak eta erakundean kanpoko

nahiz

barruko

bezeroen

kasuan egiten diren jarduera guztiak

Prozesu bakoitzaren eraginaren arabera

jasotzen dituen prozesu mapak zehaz-

eta ildo estrategiko bakoitzaren arrakas-

ten dute. Gainera, mapa horretan pro-

tako faktore kritikoak erdiesteko duten

zesuak estrategiko, operatibo edo lagu-

kontribuzioaren arabera antolatu dira

ntzako gisa sailkatu dira .

prozesuak. Guzti-guztiak daude estrategiarekin lerrokatuta, helburuak erdiesteko funtsezko prozesuak eta prozesu la-

28


Nortzuk gara

Prozesu Mapa Estrategikoak Politica eta Estrategia

Pertsonen Garapena

Berrikuntza eta Etengabeko Hobekuntza

Operatiboak

Gertakari Arrunta Gertakari Profesionala

Prestazio Ekonomikoak Kudeaketa

Laguntza Aholkularitza Juridikoa Ekonomiko Finantzaria

Informazio Sistemak

Eraikinak kudeatzea

Baliabideak Kudeatzea eta Aliantza Operatiboak

Labur esanda, Mutualiak eskaintzen dituen zerbitzu guztien kudeaketa, haien interfaseak eta bezero, aliatu eta hornitzaile eta bestelako interesdun-taldeen integrazioa eta parte-hartzea, horiek guztiak ezinezkoak lirateke erakundea osoa bat etorrita lerrokatuko dela bermatzen duen egiturarik gabe. Hori dela eta, funtsezkoa izan da EFQM ereduaren

eta

prozesukako

hautua egin izana.

29

kudeaketaren


2013ko txostena

Estaldurak Legeak arautzen du Mutualiak eta Gizarte Segurantzako lan-istripuetako eta gaixotasun profesionaletako gainerako mutualitateek beren bezeroei zer estalduta eskain diezazkieketen; beraz, ez dago beste estaldurarik eskaintzerik. Hala, estaldura berririk ezin denez diseinatu eta garatu, dagoeneko existitzen diren zerbitzuak hobetzen eta zerbitzu berriak diseinatzen saiatu da Mutualia, finean bere bezeroen –enpresa zein langile– beharrak eta itxaropenak ahal den neurrian asetzeko. Gertakari Profesionala Gertakari Arrunta Langile autonomoek jardunari uztea

Laneko gertakaria

Ematen dituen zerbitzuak

Lan Istripua eta Gaixotasun Profesionala

Bere Misioan aurreikusten dituen eta be-

•Laneko arriskuen prebentzioa.

re prozesu-mapan operatibotzat jo di-

•Osasun laguntza.

tuen prozesuen bidez gauzatzen diren

•Prestazio ekonomikoa.

zerbitzuak ematea da Mutualiaren izateko arrazoia. Ildo horretan, kudeaketaprozesuen eta laneko gertakarien, gertakari arrunten eta prestazio ekonomikoen prozesuen bitartez ematen ditu

Haurdunaldirako eta eradoskitzaroko arriskua •Lanpostu-azterketak eta enpresei aholku emateko bisitak. •Arriskuaren eta osasunaren egoeraren balorazioa prestazioaren jatorriaren txostena eginez. •Prestazio ekonomikoa.

bere zerbitzuak.

Gaixotasun larriak dituzten adingabeen zaintza •Arriskuen balorazioa. •Prestazio ekonomikoa.

30


Nortzuk gara

Faktore horiek guztiek zedarritu dute,

Gertakari arrunta

interesdun-ataldeetatik datorren infor-

Bajen kontrola eta jarraipena.

mazioaren eta haren barne etekinaren

Prestazio ekonomikoa.

analisiarekin batera, AMIA analisi globala. Analisi horretatik abiatuta identifikatu

Langile autonomoek jardunari uztea

ditu

Mutualiak

2012-2014

aldirako

(egungo Plan Estrategikoaren indarral-

Prestazio ekonomikoa.

dia, hain zuzen) erronka nagusiak, erakundearen makro helburuei erantzun

2012-2014ko Plan Estrategikoa

behar dieten 16 helburu estrategikotan

Inguruak eta aldaketek eta gorabehera

zehazten direnak eta hainbat arlo har-

makroekonomikoek (hala nola enple-

tzen dituztenak: EAEko irudia, gidaritza

gua galtzea, berankortasunak gora egi-

partekatua,jakintzaren transmisioa, en-

tea eta gastu publikoan murrizketak era-

gaiamendua, instalazio, baliabide eta

gin dituen krisi ekonomikoak) eta Enple-

teknologia, zerbitzuak ematea, GAen

gu eta Gizarte Segurantzako Ministe-

eta GPen kudeaketa, Gasteizko arreta-

rioak ezartzen dituen gidalerroek taxu-

zentroa, sormenaren kultura eta be-

tzen dute Mutualiaren estrategiaren for-

rrikuntza eta, bukatzeko, kudeaketa eti-

mulazioa.

koa.

Ildo estrategikoa

Makro helburuak

Efizientzia

Errentagarritasuna handitzea Jasotako laguntzarekin pozik dauden bezeroak izatea

Laguntzaren kalitatea

Pazienteen segurtasunari buruzko akreditazioa lortzea Fideltasun ratioari eustea

Bezeroenganako orientazioa

Pertsonen konpromisoa

Gure bezeroen gogobetetasunari eustea edota hura handitzea Pertsonek erakundea hobetzeko duten konpromisoa areagotzea Pozik dauden pertsonak izatea

Berrikuntza eta teknologia

Erakundearen antolatzeko gaitasuna handitzea

Gizartearekiko konpromisoa eta jasangarritasuna

Gizartean erantzukizuna duen enpresa izatea

Kudeaketa aurreratua

Kudeaketan bikaintasuna lortzea

Ildo estrategikoak eta makro helburuak

planetan, erabakitzen

eta helburu estrategikoak erabakita,

plan estrategikoaren indarraldiko zen-

urteroko kudeaketa-planen bitartez eta

batgarren urtean egingo dituzten era-

prozesuen bidez zabaltzen dira erakun-

bakitako helburuak lortzeko ekintzak.

de

osoan

b arrena.

Kudeaketa -

31

dute

ekipoek


2013ko txostena

Horrela, 2012-2014 aldirako plan estrategikoa abiapuntu izanik, Mutualiak 2013. urterako kudeaketa plana onartu zuen, honetan burutu zena: ikusi 1. fig .

Arriskuen mapa Mutualiak, Lan Istripuen eta Gaixotasun Profesionalen mutualitatea eta funts publikoak eta bere estalduran eta emakidan nahitaezko prestazioak kudeatzen dituen Gizarte Segurantzaren erakunde laguntzailea denez, bere jarduerako arriskuak kudeatzen ditu indarrean diren 1. Fig.

legeei eta jardueren espezifikotasuna dela-eta interes-taldeetan eragina sor

Datuak Babesteko Lege Organikoaren

dezaketen alderdiei lotuta. Mutualiak,

Komitearen bidez.

bere arriskuak kudeatzeko, Arriskuen Mapa zehaztu du. Mapa horretan identifikatzen

dira

prozesu

bakoitzeko

arriskuak. Horren bidez, arrisku maila eta gertatuz gero burutu beharreko ekintzak

Aurreko ekitaldiko abenduaren 31n izapidetzen ari ziren LI eta GPen ondoriozko betebehar eta gertakariei estaldura ematea.

eta erakundean izango luketen eragina

Horretarako, Mutualiak, barruko kontrol-

ebaluatzen dira. Arriskuak murrizteko,

taldearen eta Antolaketa eta Kalitatea-

jarduera ildo hauek garatzen dira:

ren arloaren bidez, urteroko Barneko

Erantzukizun zibil orokorreko eta patronaleko polizen kontratazioa jardueraren arrisku-estaldurarako (gizarte administrariak,

zuzendaritzako

langileak,

langileak oro har eta erizainak); baita ingurumenaren

kudeaketari

loturiko

arrisku-estaldurarako beste batzuk ere. Informazioaren

segurtasuna

Auditoretzen Plana jarri zuen abian. Barruko auditoretza horiek kanpoko hainbat

auditoretzek

osatzen

dituzte

(kalitate sistema, prebentzioa, ingurumena). Auditoretzak borondatezkoak, Gizarte Segurantzaren Kontu Hartzailetza Nagusiak egindako nahitaezkoak eta Kontuen Epaitegiak oro har mutualita-

ku-

deatzeko gidalerroak eta prozedurak,

32

teen sektoreari aldian behin egiten dizkionak izan daitezke.


Nortzuk gara

Jokabide Kodea

J

okabide kodean Mutualiako pertsonek eta interes-taldeek nola jokatu

behar duten azaltzen da. Arau horien artean daude tratu berdintasuna eta bereizkeriarik eza, laneko segurtasuna eta osasuna, intimitaterako eskubidea, ebaluazioa, prestakuntza eta informazioa eta interes gatazka.

indarrean

diren

Balore Merkatuko Batzorde Nazionalaren 2003ko azaroaren 20ko Akordioaren bidez onetsi zen kode hau betetzen dugu: ―Irabazi asmorik gabeko erakundeen jokabide kodea, aldi baterako inbertsioak egiteko baloreen merkatuan‖. 2004ko urtarrilaren 8ko BOEn argita-

Gizartean erantzukizuna duen enpresa denez,

Finantza Inbertsioen Jokabide Kodea

legezko

betebeharrak zorrotz betetzen ditu. Gainera, kudeaketa, estrategia, politika eta prozedurak, eta gizarteari, lanari, ingurumenari eta giza eskubideen errespetuari buruzko kezkak ditu bere gobernuan. Horiek guztiak, bere interes taldeekin duen harreman eta jardun gardenaren ondorio dira.

ratu zen. MUTUALIAk kode horren oinarri diren printzipioak hedatu ditu finantzen azpiprozesuan burutzen dituen finantza inbertsio guztietara. Horretarako prozedura bat prestatu du. Prozedura horretan behar besteko ezagutza teknikoak dituzten eta, edonola ere, hirugarrenen aholkularitza profesionala kontrata dezaketen zuzendaritzako langileez osaturiko

Etika Batzordeak ez du iradokizunik edo

Finantza Inbertsioen Komite baten sorre-

kontsultarik jaso kodearen aplikazioaren

ra barne hartzen du.

gainean, eta ez du espedienterik ireki kodeko punturen bat ez betetzeagatik. Batzordearen

eginkizunak,

bestalde,

kodean bertan daude zehaztuta.

33


2013ko txostena

Inbertsio Komitearen Txostena betetze mailari buruz Finantza

azpiprozesua

zehaztean

in-

bertsioen jokabide kodea betetzen dela kontrolatzeko

ondorengo adierazleak

gehitu dira. 2011ko ekitaldian balio hauek izan zituzten : LIKIDEZIA EPE LABURRERA

1,7024

SEGURTASUNA (S&Pk onartzen duen gutxienekoa)

BBB

ERRENTAGARRITASUNA* (diruzaintzaren guztizkoa)

3,68%

ESPEKULAZIO ERAGIKETA KOPURUA

0

*2013rako eskatu den gutxieneko errentagarritasuna % 2,00 izan da Ondare historikoko diruzaintzaren errentagarritasuna guztira hau izan da: % 2,768

Aurreko jokabide kodea alde batera utzita, azaroaren 14ko 1622/2011 Errege Dekretuaren, mutualitateen arteko elkarlanerako

erregelamendu

orokorra

aldatzen duenaren, 30. artikuluan xedatutakoa ere bete du Mutualiak 2013ko ekitaldian egindako finantza inbertsioen eskuratze eta besterentze guztiekin. Artikulu horrek erreserba eta funts propioen

gauzatzea

zein

finantza

in-

bertsioak arautzen ditu. Amaitzeko, prozesua argiagoa izan dadin eta jokabide kodeari jarraituz, jokabide kodearen betetze mailari buruzko inbertsioen komitearen txostena egiteaerabaki da. Txostena Zuzendaritza Batzordeak onetsi behar du eta horren berri emango zaie ekitaldi bakoitzeko ohiko batzar nagusian elkarturiko enpresaburuei.

34


Nortzuk gara

Nazio Batuen Munduko hitzermenera aitxikitzea

2

009ko uztailean, Mutualiak Nazio

Hitzarmenera atxikitzearen xedea biz-

Batuen Munduko Hitzarmenarekin

tanleria korporatibo globala sortzea da,

bat egin zuen. Horren bidez erakutsi

enpresa jardueraren interesen eta pro-

zuen gizarte erantzukizunarekin duen

zesuen eta gizarte zibilaren balio eta

konpromisoa, baita Munduko Hitzarme-

eskarien arteko kontziliazioa ahalbidet-

naren 10 printzipioak hedatzeko asmo

zen duena, baita NBEren, sektorekako

irmoa adierazi ere, ekintza planen ba-

nazioarteko

rruan abiarazitako jardueren bidez.

eta GKEen proiektuena ere.

2009ko uztailean, Mutualiak Nazio Batuen

Ekitaldian

Hitzarmenera atxikitzean, Mutualiak ha-

hitzarmenare-

mar printzipioak betetzeko konpromisoa

kin

hartu zuen:

hartutako

ko n p r omi s oa

Munduko Hitzarmenarekin

berritu

bat egin zuen

zuen,

izan ere, argi

dago gaur egungo krisialdian, are garrantzitsuagoa

dela

gizarte

erantzu-

kizuna aintzat hartzen duen kudeaketa sistema izatea. Nazio

Batuen

Munduko

Hitzarmenaren helburua erakundeek

gizarte

erakundeen, sindikatuen

erantzu-

kizunarekin konpromiso boluntarioa hartzea da eta, horretarako, giza, lan eta ingurumen eskubideetan eta ustelkeriaren aurkako borrokan oinarritutako hamar printzipio ezartzea.

35

1. printzipioa: nazioartean onartutako oinarrizko giza eskubideak babestu eta errespetatu daitezela defendatu behar dute enpresek euren eraginen alorrean.


2013ko txostena

2. printzipioa: enpresek ziurtatu behar dute ez direla giza eskubideen urraketen konplize. 3. printzipioa: enpresek afiliazio askatasuna babestu eta negoziazio kolektiborako eskubidea onartu behar dute. 4. printzipioa: enpresek nahitaezko edo bortxaz egindako edozer lan deuseztatzen lagundu behar dute. 5. printzipioa: enpresek haurren lana desagerrarazten lagundu behar dute. 6. printzipioa: enpresek enpleguan eta okupazioan bazterketak desagerrarazten lagundu behar dute. 7. printzipioa: enpresek ingurumenari mesede egiteko prebentzioaren ikuspuntuari eutsi behar diote. 8. printzipioa: enpresek ingurumenarekiko ardura handiagoa sustatzeko ekimenak bultzatu behar dituzte. 9. printzipioa:

enpresek

ingurumena

errespetatzen duten teknologien garapena eta hedapena ahalbidetu behar dute. 10. printzipioa: enpresek edozer ustelkeria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere.

36


Nortzuk gara

Munduko Hitzarmenaren Aurrerapenaren Txostena Arloa

Giza eskubideak

Lana

Ingurumena

Ustelkeriaren aurkako borroka

zuzenean garrantzitsuak diren adierazleak

Printzipioa

zeharkako adierazle garrantzitsuak

1. printzipioa - nazioartean onartutako oinarrizko giza eskubideak babestu eta errespetatu daitezela defendatu behar dute enpresek euren eraginen alorrean.

HR1-9

2. printzipioa - enpresek ziurtatu behar dute ez direla giza eskubideen urraketen konplize.

HR1-2, HR8

3. printzipioa - enpresek afiliazio askatasuna babestu eta negoziazio kolektiborako eskubidea onartu behar dute.

HR5; LA4,LA5

4. printzipioa - enpresek nahitaezko edo bortxaz egindako edozer lan deuseztatzen lagundu behar dute.

HR7

HR1, HR3, LA3. EC5

5. printzipioa - enpresek haurren lana desagerrarazten lagundu behar dute.

HR6

HR1-3

6. printzipioa - enpresek enpleguan eta okupazioan bazterketak desagerrarazten lagundu behar dute.

HR4;LA2,LA13,L A14

HR1-2; EC5,EC7;LA3

7. printzipioa - enpresek ingurumenari mesede egiteko prebentzioaren ikuspuntuari eutsi behar diote.

4.11

8. printzipioa - enpresek ingurumenarekiko ardura handiagoa sustatzeko ekimenak bultzatu behar dituzte.

EN2, EN57,EN10, EN13, EN18, EN21-22, EN26, EN30

9. printzipioa - enpresek teknologien garapena eta hedapena ahalbidetu behar dute.

EN5-7,EN10, EN18,EN26

10. printzipioa - enpresek edozer ustelkeria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere.

SO2-4

37

LA4,LA13,LA14; SO1

EN1,EN3, EN8- 9, EN16,EN1920,EN2325,EN28;PR3-4

SO5-6


2013ko txostena

Esparru juridikoa

J

arraian zerrendatu ditugun lege,

•1/1994 Legegintzako Errege Dekretua,

araudi eta bestelako arauak dira

ekainaren 20koa, Gizarte Segurantzako

mutualitateei aplikatzen ziazkien arau

Lege Orokorraren testu bategina onartu

behinenak, Gizarte Segurantzaren ku-

zuena.

deaketan erakunde laguntzaileak direnez, eta horiei gehitu zaizkie 2013an argitaratutako arau garrantzitsuenak, besteak beste 701/2013 Errege Dekretua, irailaren 20koa, sektore publikoa arrazionalizatzekoa, zeinak xedatu baitzuen mutualitateen erakunde mankomunatuak deuseztatzea –Mutualia kide zuen Corporación Mutua tartean, beraz–, eta 19/2013 Legea, abenduaren 9koa, gardentasunari, informazio

publikoa

es-

kuratzeko bideari eta gobernu onari buruzkoa, zeinak mutualitateak aipatzen

•31/1995 Legea, azaroaren 8koa, Laneko arriskuen prebentzioari buruzkoa, 32/2010 Legearen bidez aldatu zena (zerrendan azkena ageri dena) eta aukera ematen diena GSLIGPMen prebentzio sozietateei kanpoko prebentzio zerbitzuen kontratazioa liberalizatzeko. •1993/1995 Errege Dekretua, abenduaren 7koa, GSLIGPMen lankidetzari buruzko erregelamendua onartzen duena, azaroaren 14ko 1622/2011 EDk aldatutakoa.

baititu bere xedapen batzuen objektu gisa, jarduera publikoaren gardentasunari dagokionez, besteak beste halako informazio jakin

bat mutualitatearen

webgunean aktiboki, aldika eta eguneratuta argitaratzeko obligazioa. Jarraian, GSLIGPMei aplikagarri zaizkien estatu nahiz erkidego mailako legeesparruan gehien nabarmentzen diren xedapenak zerrendatu dira: •14/1986

Lege

Orokorra,

•2064/1995 Errege Dekretua, abenduaren 22koa, Kotizazioari buruzko Erregelamendu Orokorrari eta Gizarte Segurantzako beste eskubide batzuen likidazioari buruzkoa.

apirilaren

25ekoa, Osasunari buruzkoa.

38


Nortzuk gara

• 39/1997 Errege Dekretua, urtarrilaren

10ekoa, Gizarte Segurantzan gaixotasun

17koa, Laneko Arriskuak Prebenitzeko

profesionalak onartzeari eta horiek jaki-

Zerbitzuari

narazteko eta jasotzeko irizpideak ezar-

buruzko

Erregelamendua

onartu zuena eta martxoaren 19ko 337/2010 Errege Dekretuak aldatu zuena.

tzeari buruzkoa. •42/2006 Legea, abenduaren 28koa, 2007rako Estatuko aurrekontu orokorrei

•Apirilaren 18ko 575/1997 Errege Dekre-

buruzkoa, zeinaren laugarren xedapen

tua,

ezintasunagatik

gehigarrian lan istripuak eta gaixotasun

emandako prestazio ekonomikoa ku-

profesionalak Gizarte Segurantzan koti-

deatzeko eta kontrolatzeko hainbat al-

zatzeko primen tarifa ezartzen den. Le-

derdi garatzen dituena.

ge hori 2008rako Estatuko aurrekontu

aldi

baterako

•15/1999 Lege Organikoa, abenduaren 13koa, datu pertsonalak babesteari buruzkoa eta berori garatzen duen Erregelamendua,

abenduaren

21eko

Legea,

azaroaren

14koa,

pazienteen autonomia eta informazio eta dokumentazio klinikoaren inguruko eskubide eta betebeharrak arautzen dituena. •47/2003

buruzko

51/2007

Legeak,

abenduaren 26koak, aldatu zuen, baita 2009rako Estatuko aurrekontu orokorrei buruzko 2/2008 Legeak eta 2010erako Estatuko aurrekontu orokorrei buruzko

1720/2007 Errege Dekretuak onartua. •41/2002

orokorrei

26/2009 Legeak, abenduaren 23koak, ere. •20/2007 Legea, uztailaren 11koa, Langile Autonomoen Estatutuarena. •3/2011 Legegintzako Errege Dekretua,

Legea,

azaroaren

26koa,

azaroaren

14koa, Sektore

Publikoko

Kontratuen Legearen testu bategina

Aurrekontu Orokorrei buruzkoa. •1415/2004 Errege Dekretua, ekainaren 11koa, Gizarte Segurantzaren Diru Bilketaren Erregelamendu Orokorra onartzen

onesten duena. •817/2009 Errege Dekretua, maiatzaren 8koa, aurreko legea partzialki garatzen duena.

duena. •31/2006 Dekretua, otsailaren 21ekoa, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailarena, zentro, zerbitzu eta establezimendu sani-

•40/2007 Legea, abenduaren 4koa, Gizarte Segurantza gaietako Neurriei buruzkoa, eta 1430/2009 Errege Dekretua, irailaren 11koa, aurrekoa garatzen due-

tarioak baimentzeari buruzkoa. •1299/2006 Errege Dekretua, azaroaren

39

na aldi baterako ezintasunagatiko prestazioei dagokienez.


2013ko txostena

•TAS 3859/2007 Agindua, abenduaren

•32/2010 Legea, abuztuaren

27koa, administrazio zerbitzu osagarriak

GSLIGPMek kudeatu beharreko langile

egiteagatik Mutuari egin beharreko or-

autonomoen jardun uzteak babesteko

daina arautzen duena. TAS 401/2008

berariazko

Aginduak,

urriaren 31ko 1541/2011 Errege Dekre-

otsailaren

TIN/221/2009

15ekoak

Aginduak,

eta

otsailaren

10ekoak eraldatua.

sistema

ezartzen

5ekoa,

duena,

tuak garatutakoa. •Ebazpena, 2013ko maiatzaren 13koa,

•Lan eta Immigrazio Ministerioaren TIN

Gizarte Segurantzako Estatu Idazkariare-

971/2009 Agindua, apirilaren 16koa, la-

na, Gizarte Segurantzako lan istripuen

neko gertakarietatik eratorritako osasun

eta gaixotasun profesionalen mutualita-

laguntzarako

teek

garraio

gastuen

kon-

2013rako

prebentzio-jardueren

pentsazioari eta laneko gertakarien eta

plangintzan aplikatu beharreko plan

gertakari arrunten azterketa eta osasun

orokorra ezartzen duena.

balorazioetarako gastuei buruzkoa, eta Gizarte Segurantzako Estatu Idazkaritzako 2009ko urriaren 21eko Ebazpena, agindu hori aplikatzeari buruzko jarraibideak ematen dituena. •404/2010 Errege Dekretua, martxoaren 31koa, lan istripuak gutxitzeko eta prebenitzeko ekarpen berezia egin duten

•2011ko uztailaren 1eko Ebazpena, Esta-

enpresei laneko gertakariengatiko koti-

tuaren Administrazio Kontu-hartzailetza

zazioetan murrizketak egiteko sistema-

Orokorrarena, Kontabilitate Publikoaren

ren ezarpena arautzen duena; berori

Plana Gizarte Segurantzaren sistema

garatzen duen 1448/2012 Agindua, eka-

osatzen duten erakundeetara egokitzea

inaren 2koa, eta TIN 1512/2011 Agindua,

onesten duena.

ekainaren 6koa, zeinaren indarrez luzatu baitziren BONUS pizgarrirako eskaerak eta Mutuako izapideak egiteko eskakizuna

aurkezteko epeak, ekainaren

30eraino eta abuztuaren 15eraino, hurrenez hurren.

•1148/2011 Errege Dekretua, uztailaren 29koa, Gizarte Segurantzaren sisteman minbizia edo bestelako gaixotasun larriren bat duten adingabeen zaintzagatiko prestazio ekonomikoa aplikatu eta garatzeko.

40


Nortzuk gara

•1596/2011 Errege Dekretua, azaroaren

rentziako alderdiei buruz ezartzen baita

4koa, gertakari profesionalengatiko lan-

Gobernuak, lan-munduko

gileentzako ekintza babeslea handitzea-

aldez aurretik kontsulta egin ondoren, 6

ri buruzkoa, Etxeko Langileen Gizarte

hilabeteko

Segurantzako Erregimen Berezian dau-

araubide juridikoaren aldaketa aztertu-

denentzat.

ko duela, aldi baterako ezintasunaren

•1630/2011 Errege Dekretua, azaroaren 14koa, GSLIGPMek emandako osasun

epean,

ordezkariei

GSLIGPMen

kudeaketa eraginkorragoa lortze aldera.

eta lehengoratze zerbitzuen prestazioa

•38/2012 Dekretua, martxoaren 13koa,

arautzen duena.

Eusko Jaurlaritzako Osasun eta Kontsu-

•ESS/56/2013

Agindua,

urtarrilaren

28koa, 2013 urterako Estatuko Aurrekontu Orokorrei buruzko abenduaren 27ko 17/2012 Legean ezarritako Gizarte Segurantzako kotizazioaren, langabeziaren,

mo sailarena, historia klinikoari eta osasun-arloko

paziente

eta

profesionalek dokumentazio klinikoaren arloan dituzten eskubide eta obligazioei buruzkoa.

jarduera eteteagatiko babesaren, Sol-

•20/2012 Errege Lege Dekretua, uztaila-

datak Bermatzeko Funtsaren eta lan-

ren 13koa, aurrekontu-egonkortasuna

bide-heziketaren gaineko arau legalak

bermatzeko

garatzen dituena.

tzatzeko neurriei buruzkoa.

eta

lehiakortasuna

bul-

•1506/2012 Errege Dekretua, azaroaren 2koa, Osasun Sistema Nazionaleko prestazio ortoprotesikoen zorro erkide osagarria arautzen duena eta prestazio ortoprotesikoen finantzaziorako gehieneko zenbatekoak

ezartzeko

oinarriak

fin-

katzen dituena, non zehazten baita LI/ •3/2012 Errege Lege Dekretua, otsaila-

GPetik eratorritako tratamenduen finan-

ren 10ekoa, lan-merkatua erreforma-

tzaketa dagokion mutualitatearen kar-

tzeko premiazko neurriei buruzkoa, non

gura joango dela.

mutualitateei zehazki dagozkien errefe-

41


2013ko txostena

•701/2013 Errege 20koa,

sektore

Dekretua,

publikoa

irailaren

arrazionali-

zatzekoa, zeinak xedatu baitzuen mutualitateen erakunde mankomunatuak deuseztatzea. •25/2013 Legea, abenduaren 27koa, fakturazio elektronikoa bultzatu eta sektore publikoan fakturen kontabilitateerregistro bat sortzeari buruzkoa. •16/2013 Errege Dekretu Legea, abenduaren 20koa, kontratazio egonkorra eskaini eta langileen enplegu-aukerak hobetzeko neurriei buruzkoa, zeinaren bidez aldatu baitzen GSLOaren 109. artikulua diruzko zein gauzen bidezko ordainen kotizazio-oinarria argitzeko. •19/2013 Legea, abenduaren

9koa,

gardentasunari, informazio publikoa eskuratzeko bideari eta gobernu onari buruzkoa, zeinak mutualitateak aipatzen baititu bere xedapen batzuen objektu gisa. •22/2013 Legea, abenduaren 23koa, 2014ko Estatuaren Aurrekontu Orokorrari buruzkoa, zeinak berean atxiki baititu mutualitateen langileen ordainen gaineko murrizketak eta luzatu egin baitu elkartze-hitzarmenen

indarraldia

harik

eta horien araubide juridikoa aldatzen duen legea argitaratzen den arte.

42


Nortzuk gara

Prebentzio-sozietatea

P

rebentzio Sozietatea enpresa gaz-

ematea xede duena, dituzten behar,

tea da, 2006an sortua, 20 lan zen-

lege betebehar eta langileen osasunari

trotan banatutako 200 profesionalek

eta segurtasunari loturiko eskariei arreta

baino gehiagok osatutako lantaldea

eskaintzen diena.

duena. Osasuna Zaintzeko zentroak zein

Zerbitzu horiek kalitatez eta eraginkorta-

bulego teknikoak dira, Euskal Autono-

sunez eskaintzen ditugu, langileen gaita-

mia Erkidegoan estrategikoki kokatuak.

sunak garatuz eta motibazioa bultzatuz.

Misioa Lan arriskuen prebentzioari loturiko zerbitzuak eskaintzera bideratutako enpresa gara, enpresei laguntza eta aholkua

Bezeroak eta diru-sarrerak

Tamaina

2013ko ekitaldian 4.427 bezero izan ditu

Bezerokopurua

Langileak

>100

174

55.351

babestu ditu.

50-100

243

16.497

Gure bezeroak hoenla banatzen dira

25-50

430

14.428

<25

3.580

25.128

OROTARA

4.427

111.404

enpresak, eta 111.000 langiletik gora

haien tamainari dagokionez:

Diru-sarrerak (â‚Ź)

2011

2012

2013

Arlo teknikoak

6.521.167

6.288.107

6.338.459

Osasunaren zaintza

9.335.264

9.783.506

9.447.958

OROTARA

15.856.431

16.071.613

15.786.417

43


2013ko txostena

Jarduera hauek egin ditugu, besteak beste, 2013an:

Urteko programek, prebentzioaren dizi-

Osasuna zaintzea Osasun-protokoloak

Zerbitzu teknikoak

plina bakoitzeko, enpresaren arriskuetaenpresako

lan-

ra gehien egokitzen diren ekintzak jasotzen dituzte.

postu-kopuruaren arabera.

Arriskuaren ebaluazioak,

prebentzioaren

82.537 osasun-azterketa egin ziren.

integrazio-graduaren

ebaluazio-jarduerak, LI eta GPen gaine-

87.268 ohiko analisi.

ko ikerketa, arriskuei buruzko informa-

401 gaixotasun profesional deklaratu

zioa, larrialdietako plan eta neurriak, simulakroak eta segurtasun-miaketa eta

ziren. Behartutako jarrerei, kargak erabiltzeari, datuak ikusteko pantailei, zaratari eta

azterketak egin dira aurtengo ekitaldian.

mugimendu errepikakorrei buruzko protokolo espezifikoak erabili dira sarrien.

Jarduera orokorrak Arriskuak ebaluatzea

1.446

Prebentzioaren integrazioa baloratzeko jarduerak

1.948

Laneko istripuen eta gaixotasun profesionalen ikerketa

1.199

Arriskuei buruzko informazioa

265

Planak eta larrialdi neurriak

583

Simulakroak

328

Segurtasun-ikuskaritza eta -azterketak

460

Higiene Industriala Zarataren ebaluazioak

548

Ingurumen baldintzen ebaluazioak

139

Dardaren azterketak

51

Agente fisikoen beste azterketa batzuk

335

Agente kimikoen eraginagatiko arrisku higienikoen ebaluazioak

379

Ergonomia / Psikologia Lanpostuen azterketa ergonomikoak

134

Arrisku psikosozialen ebazluazioak eta azterketak

138

44


Nortzuk gara

Heziketa-jarduerak Garrantzitsua de prestakuntza istripuei

Azken urtean, 1.975 ikastaro eman dira

aurrea hartzeko; hori dela eta, urtetik

eta guztira 14.787 ikaslek jaso dituzte.

urtera handitu egiten da ikastaroen eskaintza, bezeroen beharren arabera. 2013an prestakuntza praktikoari eman

2014rako,

berriz,

gure

trebakuntza-

zerbitzua e-learning modalitatean eskaini ahal izateko lanean ari gara.

zaio bultzada, eta beste hornitzaile espezializatuekin elkarlanean jardun da.

Prebentzioa hedatu eta sustatzeko jarduerak Jardunaldi eta biltzarretako lankidetzak/txostenak

15

Artikuluak

5

45


2013ko txostena

2013ko mugarriak Hauek

dira

prebentzio-sozietateak

2013an egindako mugarri nagusiak:

Bezeroak •Arrisku psikosozialak ebaluatzeko ISTAS metodoa online ezartzea. •Webgunearen diseinu berria, dinamikoagoa. •Zerbitzu berriak abiaraztea: Gorputz-kontzientziazioko ikastaroa, Enpresa osasungarria, Ostalaritza sektorerako prebentzio-zerbitzu espezializatua.

Kalitatea eta eraginkortasuna •OHSAS 18.001 ziurtagiria. •Prozesu-mapa berria diseinatzea. •Soldata gutxitzeko langileen ordezkariekiko hitzarmena.

•Osasun-azterketan ageri den informazioa aurkezteko formatu berria diseinatzea.

•Fakturazio elektronikoko sistema ezartzea. •Segurtasun-politikak ezartzea: USB gailuak eta ordenaailu eramangarrien disko gogorrak zifratzea.

Pertsonak •Langilearen ataria ezartzea. •Bezeroaren egoitzan lanean ari diren eta intraneterako sarbiderik ez duten langileentzako harrera-gida.

Ingurua eta Gizartea •Marka-irudia (Enpatia eta Bezeroarenganako Orientazioa balioak sortzea): •Bezeroarentzako Arreta Teknikei buruzko ikastaroa 56 laguni emana. •Bezeroarekiko Harreman Teknikei buruzko ikastaroa 24 laguni emana.

46


Nortzuk gara

Mutua korporazioa

B

aliabideak

partekatuta

eskala-

Eraginkortasunaren

alde

paratutako

ekonomiak eragiten dituen eran-

neurrietan, aipatzeko modukoak dira

tzun sektorial bateratua da Mutua Kor-

osasun-zerbitzua elkarri emateko itunak.

porazioa, kide dituen mutualitateen jar-

Horien bitartez, mutualitate partaideen

duna eraginkorragoa bilakatzen duena

osasun-zentroen sare osoak eskainiko

eta haiek beren babestuei eta enpresa

ditu, bereizkeriarik gabe, langile babes-

kidetuei eskaintzen dieten zerbitzua ere

tuentzako zerbitzuak. Bi helburu argi lor-

hobetzen duena.

tuko dira horrela: alde batetik, osasungastuaren zati nagusia hornitzaile publi-

Ekitaldiko kopuru garrantzitsuenak 450.000 enpresa kidetu baino gehiago

koetara

bideratzea

eta

kanpo -

kontzertazioa nabarmen murriztea; bestetik, arreta-instalazioen erabilera opti-

2.904.753 langile Gertakizun Profesionaletatik babestuta

mizatzea eta, horrela, errentagarriago bilakatzea.Arretak eta probak mutualitateen artean trukatze horrek eraginda-

2.041,2 milioi euro kuotetan kobratuak

ko aurrezpena urteko 16 milioi euroen

5.597 profesional

gainetik atxiki da.

Zedarri hauek izan zituen 2013an Mutua Korporazioaren jardunak:

Baliabide

eta

zerbitzuen

arrazionali-

zatzeak mutualitate partaideen baliabideak optimizatzeko aukera ekarri zuen

Kide dituen zortzi mutuen kudeaketan

eta 100 milioi euro baino gehiago

eraginkortasuna bermatzea, eta horre-

aurreztea eragin zuen 2008-2013 aldian.

tarako, bitartekoak bateratzea eta eskalako ekonomiak aplikatzea.

47


2013ko txostena

Era berean, Korporazioko mutualitateen

arteko komunikazio-sare pribatu eta se-

eraginkortasuna areagotzen ere lagun-

gurua bilakatu da.

du egin zuen, lehen osasun-arreta egiteko zerbitzu komun eta zentralizatua, telefono bidezkoa, ezarri baitzen: 900 50 60 70 zenbakian, egunero 24 orduz lanean, zeinak 250.000 deitik gora jaso baititu. Halaber beste zenbait proiektu, hala nola gertakizun profesionalak eta arruntak kudeatzeko prozedura bateratuak, osasun-protokolo partekatuak, aldi baterako ezintasunak eragindako absentismoa kudeatzeko tresnak, osasunhornitzaileak bateratzea eta sistema in-

Eskainitako zerbitzuen kalitatea hobetzea, dela langile babestuei ematen zaizkienak, dela mutualitate partaideetako enpresa eta langile autonomo kidetuei ematen zaizkienak, zentro-sare zabala eskainiz. Mutualitateek elkarrekiko atondua duten osasun-arretak, gainera, argi asko erakusten du horien arreta-baliabideak eraginkor partekatzeak gastu publikoari zer-nolako aurrezpena dakarkion.

formatikoen kudeaketa. Azken hori mutualitaeen eta Corporaci贸n Mutuaren

Arretak guztira

Probak guztira

Gainera kontzertu bana sinatu zuen

tateak

erabakitzen

duten

osasun-

Corporaci贸n Mutuak ASEPEYO, MUTUA

instalazioetan emateko itunak, hartara

BALEAR, SUMA INTERMUTUAL eta ACTIVA

baliabide publikoak arrazionaltasun eta

MUTUA 2008 mutualitateekin, gertakizun

eraginkortasun handiago batez era-

profesionalek eragindako langileei arre-

biltzearren.

ta mutualitateek berek eta MankomuniSektore publikoa arrazionalizatzeko 701/2013 Errege Dekretuak xedatu zuen mutualitateen erakunde mankomunatuak deuseztatzea, Corporaci贸n Mutua tartean beraz, hura indarrena hasi ahala. Hori ez da oztopoa, ordea, Mutualiak bere zerbitzuen kalitatea eta eraginkortasuna hobetzearren beste mutualitateekin hitzarmen eta itunak sinatzeko.

48


Nortzuk gara

Merkatu egonkor, seguru eta sendoa

know-howaren transferentzia egiten la-

eskaintzea, jarduera

gundu du Corporaci贸n Mutuak, bera

komunak

gara-

tzeko, ahal den kostu txikienarekin.

osatzen duten 6.000 bazkideen arteko

IKTei dagokienez, aplikazio informatiko komunak garatu dira, bai zerbitzu korporatibo berriei zerbitzua emateko (osasun -trukea, zentroen sarea...), bai batera heltzeko legeek ezarritako betebehar

kohesioari, gardentasunari eta haien ahalegina batzeari lagunduz. Halaber sustatu du jardunbide egokiak trukatzea EFQM ereduan oinarritutako kalitate totala kudeatzeko sistema baten bidez.

berriei: enpresentzako pizgarri-sistema

I+G+Ba bultzatzea, Lan Osasunaren Iker-

(BONUS), autonomoek lanari uzteagati-

keta Zentroan (LOIZ) eta CIDET proiek-

ko prestazio ekonomikoaren (ALUPE)

tuan (Centro de Excelencia en Investi-

kudeaketa eta abar.

gaci贸n y Desarrollo en Tecnolog铆a apli-

Gardentasuna eta jardunbide egokiak erraztea kalitatea kontrolatzeko eredu baten bitartez (EFQM). Jakintzaren eta

49

cada a la Medicina del Trabajo) parte hartuta. Mutua Korporazioaren zentroak


4. Interes taldeen Konpromisoa eta Parte Hartzea


Interes taldeen konpromisoa eta parte hartzea

Interes taldeen konpromisoa eta parte hartzea

K

udeaketarako

erreferentzia

gisa

interes-taldeak identifikatu eta defini-

EFQMren Bikaintasun Eredua har-

tzen ditu Mutualiak, eurak ezagutzeko

tzearen bidez, bezeroen behar eta itxa-

eta eurekin komunikatu, inplikatu eta

ropenetara egokitu eta horiei aurre

jarduteko helburuarekin, erakundearen

egingo diela sinetsita dago Mutualia,

jarduketa-esparru guztietan bikaintasu-

bai eta euren lehiakortasuna areagotu

na erdiesteko.

eta erakundearen garapen jasangarria lagunduko duela ere.

INTERES – TALDEAK Bezeroak: enpresak, langile atxikiak

Bere ikuspegi estrategikoaren barruan, garrantzitsutzat jotzen du erakundearen jarduerak eragiten dien taldeekiko harremana, bai gizarte-erantzukizunaren ikuspegitik, beren itxaropen eta beharrei erantzunez, bai eta balorazioaren ikuspegitik ere, taldeok mutualitatearen inguruan duten iritzia kudeatuta. Hala, bere gogoeta estrategikoaren zati gisa,

eta pertsona babestuak. Mutualiako pertsonak Aliatuak Hornitzaileak Gobernu

organoak

eta

part e

hartzeko organoak Gizartea Enplegu eta

Gizarte

Segurantzako

Ministerioa

M

utualiak, bere estrategia zehaz-

tikoki. Horien bitartez, talde bakoitzaren

teko interes-taldeetatik lortutako

inguruko informazioa lortzen du, ondo-

informazioa hartzen du oinarri, besteak

ren, erakundearen gogoeta-prozesuan

beste. Horretarako, hainbat informazio-

modu egituratuan txertatuko duena.

kanal edo -iturri kudeatzen ditu sistema-

51


2013ko txostena

Interes-taldeen informazio-kanal eta -iturriak, estrategia definitze aldera: Informazio iturriak

Maiztasuna

Prozesua

BEZEROAK (ENPRESA ETA LANGILE ATXIKIAK) Enpresa mutualisten gogobetetasun inkestak

Bi urtekoa

Bisitak, fideltasun bilerak enpresa mutualistetan eta aholkularitzetan

Jarraitua

Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)

Jarraitua

Mutualia Foroa

Kudeaketa Hiruhilekoa Egutegiaren arabera

Focus Group Eguneroko jarduera / zerbitzuaren eskaintza (kudeatzaile integrala)

Informazio iturriak

Jarraitua

Maiztasuna

Prozesua

BEZERO ERABiLTZAILEAK (GURE ZERBITZUAK ERABILTZEN DITUZTEN MENDEKO ETA ATXIKITAKO LANGILEAK) Telefono bidezko gogobetetasun inkestak osasun laguntzaren inguruan

Urterokoa

Osasun laguntzako ukipen pantailetako inkestak

Asterokoa

Ondorioen eta heriotzen prestazioen gogobetetasun inkestak

Bi urtekoa

Gertakari Profesionala Gertakari Arrunta

Prestazio Ekonomikoak

Prestazio ekonomikoen kudeaketaren inguruko gogobetetasun inkestak

Bi urtekoa

Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, Contact Center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)

Jarraitua

Tipologiaren araberakoa

Egutegiaren arabera

Gertakari Profesionala Kudeaketa

Jarraitua

Gertakari Profesionala Gertakari Arrunta Prestazio Ekonomikoak

Focus Groups

Eguneroko jarduera / zerbitzuaren eskaintza

52


Interes taldeen konpromisoa eta parte hartzea

Informazio iturriak

Maiztasuna

Prozesua

PERTSONAK Pertsonen gogobetetasun inkesta

Bi urtekoa

Lidergoaren ebaluazioa

Bi urtekoa

Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema

Jarraitua

Prozesu - Taldeak

Hilerokoa

Hobetzeko taldeen proposamen eta ekarpenak / saio klinikoak/ letradunen bilerak

Jarraitua

Komunikazio bilerak

Hilerokoa

Langileen ordezkariekin bilerak

Jarraitua

Proyecto Lidera

Pertsonen Garapena

Hiruhilekoa

Diagnostikoa eta Berdintasun Plana

Jarraitua

Partaidetza autoebaluazioetan eta barruko auditoretzetan Eguneroko jarduera / harreman zuzena

Urterokoa Jarraitua

Informazio iturriak

Maiztasuna

Prozesua

ALIATUAK Mutua Korporazioko prozesuen bilerak, adierazleen jarraipena eta ebaluazioa

Egutegiaren arabera

Aholkularitzen gogobetetasun inkestak (kudeatzaile integralarekin elkarrizketa pertsonala)

Bi urtekoa

Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)

Jarraitua

Bezeroen gogobetetasun inkestak (aliatu estrategikoei eta jarduneko aliatuei buruzko informazio iturria)

Urterokoa/ Bi urtekoa

53

PolitiKa eta Estrategia Baliabideak Kudeatzea eta Aliantza Operatiboak Prozesu operatiboak (Gertakarik Profesionala, Gertakari Arrunta, Prestazio Ekonomikoak)


2013ko txostena

Informazio iturriak

Maiztasuna

Prozesua

Jarraipen eta homologazio sistema

Jarraitua

Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)

Jarraitua

Baliabideak Kudeatzea eta Aliantza Operatiboak (+lankidetzaren kudeaketaren prozesu erantzuleak )

HORNITZAILEAK

Egutegiaren arabera

Mahai-inguruak hornitzaileekin

Informazio iturriak

Maiztasuna

Prozesua

GOBERNU ORGANOAK ETA PARTE HARTZEKO ORGANOAK Komite Betearazlearen bilerak

Hilerokoa

Zuzendaritza Batzordearen bilerak

Hiruhilekoa

Batzar nagusiaren bilerak

Urterokoa

Informazio iturriak

Maiztasuna

Politika eta Estrategia

Prozesua

GIZARTEA Gizartearen gogobetetasun inkesta

Hiru urtean behin

Gizartearen diagnostikoa

Bi urtekoa

Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)

Jarraitua

Informazio iturriak

Maiztasuna

Politika eta Estrategia

Prozesua

ENPLEGU ETA GIZARTE SEGURANTZAKO MINISTERIOAL Arauen aldaketa eta eguneraketa sektorean aplikatuz

Egokia denaren arabera

Aurrekontuen onespena/aldaketa

Egokia denaren arabera

54

Politika eta Estrategia Aholkularitza juridikoa Prestazio Ekonomikoak Gainerako prozesuak


Interes taldeen konpromisoa eta parte hartzea

M

ezuak interes-alde guztiei modu

Gizarte Segurantzari laguntzen dion era-

argi eta arinean jakinaraztea

kundea denez, erakundearen kontabili-

garrantzitsua da Mutualiarentzat, bai

tate egoeraren auditoretza Gizarte Se-

eta, jakina, haietako bakoitzaren iritzia

gurantzaren Kontu Hartzailetza Nagusiak

eta helarazi nahi dizkiguten hobekuntza-

egiten du urtero. Hala, funts publikoak

ideiak ezagutzea eta biltzea ere. Hori

behar bezala

dela eta, interes-taldeen informazioa

matzen da. Era berean, kudeaketaren

bildu eta aztertutakoan, bere gogoeta

eraginkortasunaren eta gardentasuna-

estrategikoko prozesura gehitzen du Mu-

ren bermea indartzeko, Mutualiak kon-

tualiak, eta prozesu bakoitzari lotutako

trolatzeko mekanismo gehigarriak ditu:

urteko ekintza-planen bitartez ezartzen. Izan ere, urteetan zehar egindako infor-

Mezuak interes-alde guztiei

mazio-iturri horien azterke-

erabiltzen

direla

ber-

Kalitatearen, prebentzioaren eta ingurumenaren politika, mutualitateko prozedura guztietarako zehaztutakoak. Erosketen zentralizazioa.

modu argi eta arinean

ta

jakinaraztea garrantzitsua

koaren emai-

Segurtasun informatikoaren eta osa-

tza gisa, era-

sun informazioaren kudeaketaren gi-

kundearen

dalerroak (baimena ematea, pazien-

da Mutualiarentzat.

sistemati-

kudeaketan zuzeneko eragina duten estrategiak eta ekintzak garatu dira.

Medikamentuen

Bere interes-taldeetatik datorren informazio horretaz gainera, Mutualiak beste informazio iturri batzuk kudeatzen ditu. Horiei esker bere ingurunean sor daitezkeen

aldaketak

teentzako informazioa etab.

(administrazioa/

instituzioak, merkatua -bezero posibleakedota sektorea) ulertzen ditu eta aurrea hartzen die. Horregatik, Laneko Istripuen Mutualitateen Elkarteko (AMAT) Zuzendaritza Batzordean parte hartzen du Mutualiak, bai eta Euskadiko hainbat enpresa-elkartetan ere, esaterako, Confebask (bertako lehendakaria da), Cebek, Adegi eta Sea-n.

55

eta

osasun

pro-

duktuen kudeaketa. Norbere prebentzio zerbitzua. Datu pertsonalen babesa. Berdintasun Batzordea. Kudeaketa etikoaren komitea. Neurri horiek guztiak Nazio Batuen Munduko Hitzarmenaren hamargarren eta azken printzipioarekin datoz bat. Hauxe dio: ―enpresek edozer ustelkeria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere.


5. 2013ko emaitzak Efizientzia Laguntzaren kalitatea Bezeroenganako orientazioa Kudeaketa aurreratua Pertsonen konpromisoa Berrikuntza eta teknologia Jasangarritasuna eta gizartearekiko konpromisoa


2013ko emaitzak

Efizientzia Emaitza onak lortzen, etorkizunari aurre egiteko.

E

goera

ekonomiko

eta

sozialak

konplexua izaten jarraitzen du eta

horrek errealitatera azkar eta etengabe egokitzera bultzatzen du Mutualia. Langabezia maila handiak, defizit publikoa gehiegizkoa eta, ondorioz, gastuari eutsi izana –bai maila publikoan bai pribatuan– izan dira errealitate horren oinarriak. Horrelako egoeretan hartzen du efizientziaren ildo estrategikoak zentzu handiagoa, erakundeak funts publikoak kudeatzen

Bere misioan aurreikusten

dituen arren,

dituen zerbitzuak ematea

kudeaketa

tateen sektorean. Hala, 2013ko ekital-

pribatuko iriz-

dian bere historiako emaitza positiborik

pideak

apli-

handiena lortu du, enpresa-sarean eta

katzen baititu,

orokorrean gizartean kalte handiak era-

Gizarte Segu-

giten ari den gaur egungo egoera gora-

da Mutualiaren izateko Arrazoia.

rantzaren sistemaren baliabideen eraginkortasuna handitze aldera.

behera. Bere misioan aurreikusten dituen eta be-

Eta, hain zuzen, efizientziaren aldeko

re

apustuari, bezeroenganako orientazioari

(kudeaketa, laneko gertakariak, gerta-

eta arreta-prozesuaren kalitateari esker

kari arruntak eta prestazio ekonomi-

batik bat, kokapen abantailatsua eta

koak) gauzatzen dituen zerbitzuak ema-

berezitua erdietsi du Mutualiak mutuali-

tea da Mutualiaren izateko arrazoia.

57

prozesu

operatiboetatik

abiatuta


2013ko txostena

Laneko gertakariak (LG)

G

aur egungo aurkako egoerak

eta aholkularitzetara egiten dituzten bisi-

Euskadiko ekonomia eta enpre-

tak bultzatu.

sak kaltetzen jarraitzen du, eta, zentzu horretan, Mutualia ez da salbuespena. 2013an 12.225 afiliatu galdu ditu, kidetutako enpresak ixtearen eta mantentzea lortu dutenen enplegu-galeraren ondorioz. Edonola

ere,

afiliazio-galera

Era horretan, 2013aren amaierako datuen arabera, 315.420 (308.201+7.219) pertsonari ematen die babesa Mutualiak laneko gertakarien aurrean, aurreko ekitaldian

baino

(322.910).

Afiliazio

%

2,32

hori

gutxiago

dela

bide,

hori

180.200.299 euroko sarrerak izan ditu

2012koa baino txikiagoa izan da (urte

Mutualiak, 2012ko 185.386.804 eurokoen

horretan, 17.537 pertsona gutxiago ba-

aldean.

2013aren amaierako

bestu genituen), eta badirudi horrek, nolabait, pixkanaka krisitik ateratzen ari

datuen arabera, 315.420

garela iradokitzen duela. Ahalegin handiak egin ditu Mutualiak afiliazio-galerari

(308.201+7.219) pertsonari

aurre egiteko; horregatik, 2013an zehar

ematen die babesa Mu-

bai sortu berri diren enpresak bai langile autonomoak kidetzeko ekintzak garatu

tualiak laneko gertakarien

ditu, eta kudeatzaile integralek enpresa

aurrean.

Afiliazioaren bilakaera 4.134

6.951

7.077

7.219

319.148

319.162

315.833

308.201

2010

2011

2012

2013

NorberePropia Kontura Cuenta

Beste kontura Cuenta Ajena

58


2013ko emaitzak

Azken urteotan, Mutualiara kidetutako pertsonen lurralde eta sektorearen araberako banaketa homogeneoa izan da:

Lurraldearen araberako banaketa Norbere Kontura

Beste kontura

%55

%52

%23

%27

%10

%16 %12

%5

Sektorearen araberako banaketa Bestelakoak Merkataritza eta ostalaritza %5 %12 Eraikuntza

%2

Industria

%18

Zerbitzuak

%63

59


2013ko txostena

Ezbehar-tasa

- Gomendioak eta jardunbide egokiak hedatzea, bai eta istripuen azterketa

Enplegu eta Gizarte Segurantzako Minis-

eta ikerketen ondorioak ere.

terioak prebentzioaren alorrean ezarritako betekizunei erantzuteko asmoarekin,

- Aholkularitza eta babesa prebentzioa-

hainbat ekintza garatzen ditu Mutualiak,

ren alorrean eta enpresan prebentzioa

kidetutako enpresetako ezbehar-tasa

ezartzeko orduan.

murriztu, prebentzio-kultura bultzatu eta babestutako langileen laneko baldin-

- Laneko ezbehar-tasa murrizteko bisitak eta aholkularitza.

tzak hobetzeko. Hauexek dira:

- Prebentzio-gaien inguruko jardunaldiak

- Dibulgazio- eta heziketa-ekintzak.

eta mintegiak.

103,31

101,19

99,83

42,45

39,89

2011

2012

Ezbehar tasa osoa 1000 Siniestralidad total xx 1000

38,58

2013

Bajadun Ezbehar x 1000 Siniestralidad bajatasa x 1000

Zentzu horretan, enpresa eta pertsonen

2013an % 3,28 txikiagotu da aurreko ur-

artean

sustatzeko

tearekin alderatuta. Era berean, urte

ahaleginak

horretan, istripuen guztizko kopuruak ere

onurak ekartzen ari dira apurka-apurka.

behera egin du aurrekoarekiko, nahiz

Halaxe adierazten du baja eragindako

eta 2011rekin alderatuta, pixka bat igo

ezbeharren tasaren beheranzko joerak:

den.

prebentzio-kultura

Mutualiak

egin

dituen

60


2013ko emaitzak

Laneko istripuei eta lanbide-gaixotasunei dagozkien datuak 32.557

32674

32.590

13.845

Istripu guztiak Accidentes totales 2011

12881

12.171

Bajadun istripu guztiak Accidentes totales con baja 2012

2013

Bajadun laneko istripuen banaketa Istripuaren tokiaren arabera

Istripua gertatu den moduaren arabera

Lanegunean izandako joanetorria Beste lan zentro %9 batean %3

Bestelakoak %17 <<Eragile material>> zorrotzarekin, gogorrarekin edo zimurtsuarekin kontaktua %9

In itinere %13

Mugitzen ez den objektuaren gaineko edo kontrako zapalkuntza %23

Ohiko zentroan %75

Asteko egunen arabera Igandea Domingo Larunbata SĂĄbado 4% 5% Ostirala Viernes 15%

Gehiegizko ahalean fisikoa, trauma psikikoa, erradiazioetara, zaratara, argira edo presiora izandako esposizioa %38

Mugimenduan dagoen objektuaren aurkako txokea edo kolpea %13

Sektoreka Astelehena Lunes 23%

2013

56%

2012

54%

33%

34%

9% 2%

10% 2%

Asteartea Martes 19%

Osteguna Juev es 16%

2011

48%

Asteazkena MiĂŠrcoles 18%

61

37%

12%

Zerbitzuak Servicios

Industria

ContrucciĂłn Eraikuntza

Sector Sektorea Primario Lehen

2%


2013ko txostena

Lanbide-gaixotasuna (LG)

Baja eragin dutenak

2011tik, LGei lotutako ezbehar-tasa muhauteman

prebentzio-neurriak

ezarri

413 480

917 939

1.330 1.419

2013

359

1047

1.406

% Aldakuntza

-25,21%

11,50%

-0,92%

osteko

ditu,

pre-

Guztira

2011 2012

rrizten ari da Mutualia bere kidetutako enpresetan: LGak

Bajarik eragin ez dutenak

bentzioaren eta osasun-zaintzaren kultura hobetu eta bultzatzeko helburua betez era horretan. Izan ere, aurreko urtearekiko, LGei lotutako ezbeharrak %

939

917

1047

25,21 txikiagotu dira 2013an. Baina 2013an, baja eragin duten LGen kopurua asko murriztu bada ere, LGen

480

413

359

guztizko kopurua ia bere horretan mantendu da, bajarik eragin ez duten LGak areagotu

direlako,

939tik

(2012an)

1.047ra (2013an). Hala ere, handitze ho-

2011

2012 Baja baja eragin Con

2013 Bajarik Sin bajaeragin ez

dutenak

dutenak

rren atzean aipatutako Ministerioa buru izan

duen

apustua

dago: lanbide-

gaixotasunak azaleratzeko eta gaixotasunak ez jakinaraztea saihesteko lan egiten ari da, langileen prebentzioa eta osasuna hobetzea xede. Lanbide-gaixotasunak honela banatu Bajadunen %

Bajarik gabekoen %

2012

2013

2012

2013

Eragile kimikoak

0,75

0,28

0,22

0,10

Eragile fisikoak: zarata

0,50

0,00

69,21

66,69

Eragile fisikoak: dardarak

0,00

0,00

0,00

0,00

77,45

82,12

22,16

21,60

4,51

5,31

5,13

9,22

2,51

2,51

0,22

0,19

5,26

5,87

1,64

1,05

8,52

3,07

1,20

1,15

0,50

0,84

0,22

0,00

dira portzentualki:

Eragile fisikoak: jarrera eta mugimendu errepikakorrak Eragile fisikoak: bestelakoak Eragile biologikoak azaleko GP (bestelako substantziak eta eragileak) Inhalazio (bestelako sust. eta ag.) Ag. Kartzinogenikoak

62


2013ko emaitzak

Horrela, 2013an zein 2012an, bajarik eragin ez duten LGen prozesuen kausa nagusia zarata izan den bitartean, baja eragin duten prozesuei dagokienez, jarrera behartuak edota mugimendu errepikakorrak izan dira, batez ere, jatorria. Izan ere, azken prozesuen kasuan, are gehiago handitu da kontzentrazio maila, baja eragin duten LGen kasuen % 82,12 osatu baitituzte 2013an. Prebentzio Sailaren jarduera Memoria honetan aipatuz joan garen moduan, bere kidetutako pertsonen eta enpresen artean prebentzio-kultura sustatzen du Mutualiak, eta hainbat mekanismo ditu horretarako. Hurrengo taulan daude jasota:

Jarduera nagusiak

2012

2013

Enpresetara bisitaldiak

417

725

LAP arloko inkestak

414

1256

Ezbeharren azterketak

521

795

LIen eta GPen analisia

267

269

329.063

141.866

1.321

1.976

Egindako dibulgaziozko jardunaldiak

32

40

Aintzatespen publikoa azken hamar urteotan ezbeharrik izan ez duten kidetutako enpresei

37

18

Prebentzioarekin lotutako dibulgazio-materialen hartzaileak Kontsultak

63


2013ko txostena

Gainera, bere izaera dela-eta sortzen duen

ezagutzaren

ondorioz, 2013an

beste ekintza batzuk ere garatu ditu Mutualiak, laneko segurtasun eta osasunaren alorrean:

Bonus pizgarria Bonus sistemak murrizketak ezartzen dizkie, lanbide- gertakariengatiko kotizazioetan, laneko istripuak gutxitzen eta prebenitzen bereziki lagundu duten enpre-

ADI proiektuan parte hartu du, lanbide

sei, laneko arriskuen prebentzioan zen-

-heziketako ikasleen artean prebentzio

batu daitezkeen inbertsioak egin ba-

-kultura sustatzea xede duena, horre-

dituzte eta laneko istripu eta lanbide-

tarako sentsibilizazio-lantegiak antola-

gaixotasunen

tuta.

eraginkorrak egikaritu badituzte.

Enpresa- eta sektore-erakundeek egin-

Jarraian 2013an irekita egon diren kan-

dako arriskuen prebentziorako eta bizi-

paien egoera azalduko dugu:

ohitura osasuntsuen kanpainetako lankidetza. Osasunaren

Astearen ospakizunetan. Segurtasun

eta

osasunari

lotutako

Arriskuen prebentzioari buruzko fitxak, kartelak, liburuxkak eta dibulgaziozko eta

Mutualiaren

webgunean eskuragarri jartzea.

helburua

da

arriskuen

pre-

bentzioaren balioak beren edozein alderditan

behaketa-

Kanpaina

horretan,

nabarmentzea,

keztu

ahal

izan

dute

behaketa-aldian

2009-2012 lanbide-

ro kotizatu duten enpresa txikiek. Apirilaren 1etik maiatzaren 15era bitartean aurkeztu ahal izan ziren eskaerak, baina, aurreko kanpainetan bezala, ekainaren 30era arte luzatu zen epe hori.

Argazkilaritza-lehiaketa egin du. Horren

dagokie.

2012-2012

gertakariengatik gehienez ere 5.000 eu-

ospe handiko aldizkarietan.

egitea

aldiei

eta

lehendabiziko aldiz pizgarri-eskaera aur-

gaiei buruzko artikuluen argitalpena,

materiala

jarduera

2013ko kanpaina. 2009-2012, 2010-2012, 2011-2012

Enpresekiko lankidetza,

prebentzioan

arrisku-

egoerak nahiz prebentzioko jardunbide egokiak erakutsiz.

128 eskaera aurkeztu ziren, % 12 baino gehiago 2012ko kanpainarekin alderatuta. Kopuru oso horretatik, % 4 besterik ez dagokie enpresa txikiei. Loteslea ez den proposamen-txostena Gizarte Segurantzaren Antolaketako Zuzendaritza

64


2013ko emaitzak

Nagusira (GSAZN) bidali zen 2013ko

2011ko

abuztuan. Zuzendaritzak oraindik ez du

entzunaldi-izapidean alegazioak aurkez-

horren inguruko ebazpenik eman. Mu-

tu zituzten 14 enpresei buruzko ebazpe-

tualiaren kalkuluen arabera, 1.469.407

na eman zuen GSAZNk: 8k aldeko ebaz-

euro inguru ordaindu beharko die en-

pena izan dute. Era berean, entzunaldi-

presoi pizgarri horrengatik.

izapidearen ostean eskaera ezeztatu

kasuan

eskaeretatik,

aurkako ebazpena

uztailean,

kurtsoa aurkeztu du Gizarte Segurantza-

amaieran, GSAZNk jakinarazi zuen aur128

2013ko

zaien enpresetako batek gorako erre-

2012ko kanpaina. 2013ko abenduaren keztutako

kanpaina.

ren Estatuko Idazkaritzan. Ebazpenaren

22ren

zain dago.

emango

zuela. Horietako 18k alegazioak aurkeztu dituzte entzunaldi-izapidean. BONUS KANPAINEN LABURPENA 2011

2012

2013

Gorako errekurtsoaren ebazpenaren zain

Entzunaldiizapidearen ebazpenaren zain

Ebazpenaren zain

1.191.223 â‚Ź

872.294 â‚Ź

-

Eskaerak, guztira

106

116

125

Aldekoak

94

89

112

Partekatuak

-

-

13

Aurkakoak

8

22

0

Bertan behera utziak

4

5

0

Egoera Aitortutako pizgarria

Osasun-laguntza Mutaliak

b ezero

b akoit zarentzat

printzipioak. Hori

guztia

egokiak diren osasun-zerbitzuak ematen

hobekuntza,

ditu, istripua izan duten pertsonak beren

soziosanitarioko erakundeekiko lankidet-

lanpostuetara baldintza onenetan itzul

zaren bidez, eta erakundeko langileen

daitezen, oinarritzat hartuta laguntza-

konpromisoa, gaitasunak eta garapena

kalitatearen

sustatuta.

eta

efizientziaren

65

berrikuntza

etengabeko eta

inguru


2013ko txostena

Krisia hasi zenetik Mutualiak izan duen

Errehabilitazio-jarduera, bestalde, % 1,9

afiliazio-galerak osasun-jarduera murriz-

murriztu da lehen kontsultetan, eta %

tea ekarri du berekin. Esate baterako,

4,52, ondorengoetan.

2007tik –krisiaren efektuak nabaritzen hasi ziren urtea– nabarmen murriztu dira baliabide propioekin emandako laguntzak edo ebakuntza kirurgikoak.

Ebakuntza kirurgikoei eta diagnostikoprobei dagokienez, berriz, hurrenez hurren % 8,93 eta % 4,96 areagotu dira 2013an, aurreko urtearekiko.

2013an zehar, 44.181 lehen laguntza erregistratu ditu Mutualiak, aurreko urte-

2013an zehar, 44.181 lehen

ko 45.388en aldean; ondorengo kontsultei dagokienez, 83.855 izan dira, 2012an

laguntza erregistratu ditu

80.934 izan ziren bitartean. Hau da, hu-

Mutualiak.

rrenez hurren, % 2,66 murriztu eta % 3,61 handitu dira. 2012

2013

Lehen sorospenak

45.388

44.181

Ondoko kontsultak

80.934

83.855

Errehabilitazioko lehen kontsultak

4.419

4.335

Errehabilitazio-kontsultak

19.409

18.532

Ebakuntza kirurgikoak

1.377

1.500

Proba diagnostikoak

41.636

43.702

66


2013ko emaitzak

Lan-istripuen eta lanbide-gaixotasunen kudeaketaren adierazle nagusiak

Horiek horrela, aldi baterako ezinta-

2013an,

lanbide-

milioi eurokoa izan da, 2012an ordaindu-

gaixotasunen kudeaketaren adierazle

takoa baino % 5,44 gutxiago. Gastu ho-

nagusiek hobera egin dute aurreko ur-

rrek lanbide-gaixotasunengatik bilduta-

tearekin alderatuta, kidetutako enpre-

ko kuoten guztizkoaren % 11,99 osatu du

sen ezbehar-tasaren murrizketa, osasun-

Mutualian.

lan-istripuen

eta

suneko prestazioengatiko gastua 21,59

laguntza seguru eta kalitatezkoa eta baliabideen kudeaketa efizientea arrazoi.

2012

2013

Batez besteko iraupen ekonomikoa

30,43

29,32

Gertakari ekonomikoa

44,17

43,7

Afiliatutako langile bakoitzeko egun ekonomikoak

1,35

1,28

Minbizia edo beste gaixotasun larriren

2013ko ekitaldian 36 eskaera berri egin

bat duten adingabeen zaintza

dira, eta 27 kasutan, prestazioa jasot-

Minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duten adingabeak zaintzeagatiko prestazio ekonomikoaren helburua zera da: beren kargura minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duten adingabeak dauzkaten guraso, adoptatzaile edo hartzaileek lanaldia murrizten dutenean, adingabe horiek zuzenean, modu jarraituan eta etengabe zaintzeko –hala ospitalean daudenean, nola ondoren–, galtzen dituzten sarrera ekonomikoak konpentsatzea.

67

zeko eskubidea aitortu da (aurkeztutako eskaeren % 75 da hori). 2013an zehar ordaindutako zenbatekoa 619.564 eurokoa izan da; laneko gertakariengatiko kuoten % 0,34 da hori. Indarreko esped i e nt e e n

b at e z b e st e k o

l a n a l di -

murrizketa % 90,74 izan da, eta espedienteon batezbesteko iraupena 425 egunetara luzatu da.


2013ko txostena

Gertakari arrunta (GA)

M

utualiak aurrera eramaten duen

2013an, 2012an 66.363.706 euro eragin

gaixotasun arrunten eta lanez

zituzten bitartean.

kanpoko istripuen kudeaketak kostuak aurrezten dizkie mutualitateko enpresa kidetuei: baja-prozesuen iraupena ahal adina doitzen saiatzen da, kudeaketaren kontrol eta efizientzia handiagoa bermatzen du, eta langileen patologia eta gauzatzen duten lan-jarduera kontuan hartzen du.

ten gaineko ABEn gastu-ehunekoa murriztu du: % 93,40an kokatu da. Krisi ekonomikoa eta kide berriak egiteko muga legalak tartean, sortu berri diren enpresak, autonomoak eta laneko gertakariak estalita zituzten baina gertakari arrunten aurkako babesik ez zuten

Era berean, erakundeei balioa ematen die, eta kalitate, efizientzia eta bezeroenganako

Mutualiak gertakari arruntengatiko kuo-

orientazioko irizpideetan

oinarritzen da.

enpresak kidetzeko apustua egin du Mutualiak, hazkunde-estrategia gisa. Enpresa eta aholkularitzetara egindako bisitei, Mutualia Foroaren bidez eginda-

Aurten, batez beste 187.601 pertsona babestu dira, aurreko ekitaldian baino % 2,2 gutxiago, kidetutako enpresetako langile-kopuruaren

beherakadarekin

ko jardunaldiei eta kliniketara bisitak egiteko planaren ezarpenari esker, Mutualiak eskaintzen duen estaldura horren alde egin dute bezeroek.

bat etorriz. Babestutako pertsona horiek 61.914.684 euroko sarrerak sortu dituzte kuotengatik

Afiliazioaren bilakaera 33.417

34.040

35.149

148.533

156.396

157.441

152.452

2010

2011

2012

2013

32.632

Beste Kontura Cuenta Ajena

68

NorberePropia Kontura Cuenta


2013ko emaitzak

Gertakari arrunten kudeaketaren adierazle nagusiak 2012

2013

Lehenengo kontsultak

12.825

13.323

Ondorengo kontsultak

16.429

19.366

Alta/baja ekonomikoen lehenengo proposamenen %

18,44

19,18

Batez besteko iraupen ekonomikoa

73,60

70,57

Gertakari ekonomikoa

109,17

108,91

Gertakari

horren

kudeaketa

optimi-

Emaitza gisa, kontsultak areagotu dira,

zatzeko helburuarekin, 2013an zehar al-

% 3,83 lehenengoak, eta % 17,85 ondo-

daketak txertatuz joan gara ikuskatze-

rengoak, eta baja-prozesuen batez bes-

ereduan: ikuskapen medikoari eskatzen

teko iraupen ekonomikoa murriztu.

zaizkion alta-proposamenen kalitatea hobetu dugu eta lanbide-balioztapenari buruzko fitxak erabiltzeko prestakuntza eman, ABEen prozesuak kontrolatzeko eta jarraitzeko jarduketak homogeneizatzeko helburuarekin.

69

2013an,

babestutako

pertsona

ba-

koitzak 7,67 egunez jaso ahal izan du kalte-ordaina; 2012an, berriz, 7,81 izan zen egun-kopurua.


2013ko txostena

Langile autonomoek jardunari uztea

I

ndarrean jarri ostean GSLIGPMek kudeatu beharreko langile autonomoen

jardunari uzteak babesteko berariazko sistema ezartzen duen 32/2010 Legea, abuztuaren

5ekoa

(urriaren

31ko

1541/2011 Errege Dekretuak garatzen duena), Mutualiak

hura

kudeatzeko

beharrezko sistema ezarri zuen, bai eta prozedurak eta aplikazioak definitu ere.

kopuruak ere gora egin du, % 57,92. Hala, epe horretan 180.729 euro ordaindu dira, barne hartuta, langile autonomoei zuzenean ordaindutako prestazio ekonomikoaz gainera, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusira egindako kotizazioaren zenbatekoa jardunari utzi dioten epean zehar, onuradunek jarraitutasuna izan dezaten kotizazioan, pres-

2013ko ekitaldian, prestazio hori jasot-

tazioa jasotzen duten denbora-tarte

zeko

osoan.

aurkeztutako

eskaerak

%

20

Sarrerei

gaineko

prestazioen

areagotu dira aurrekoarekin konparatu-

ehunekoak % 8,80 osatu du 2013ko eki-

ta. Era berean, izapidetutako espedien-

taldian.

te guztiei dagokienez, onartutakoen

Beste erakunde batzuei emandako osasun-laguntzaren

L

aguntza-baliabideak optimizatzeko

ditu 2013ko ekitaldian. Guztizko sarrera

eta osasun-arreta babestutako per-

horietatik, % 23 Gipuzkoan Eusko Jaurla-

tsonetatik harantz hobetzeko, beste era-

ritzako Osasun Sailarekin dugun hitzar-

kunde batzuei osasun-zerbitzuak ema-

menaren

ten

gozkie.

dizkie

Mutualiak.

Horiei

esker,

ondoriozko

laguntzei

1.733.973 euroko sarrera garbiak lortu Batzuk Otros 5%

Autoaseguratzaileak Autoaseguradoras 14%

Dpto Sanidad EJko Osasun Saila

Gobierno Vasco 23%

Mutua Korporazioa Corporaci贸n 15%

LI eta trafiko istripuak direla-eta berreskuraRecuperaci贸n kAT tutakoa Tr谩fico 43%

70

da-


2013ko emaitzak

Laguntzaren kalitatea Kalitate-hobekuntzak txertatzen laguntza-prozesuan, pazienteen gogobetetzea areagotzeko.

M

utualiak

laguntza-prozesuaren

fase guztietan integratu nahi ditu

(telefonoz emaitzen

eta

paperean)

azterketan

jatorria

lortutako duena.

pazienteak, bere helburu nagusia betet-

Gainera, ekitaldi horretan ere, ukipen-

ze aldera, alegia, beharrak eta itxa-

pantailen bidez lortutako emaitzak ana-

ropenak gaindituko dituen zerbitzua es-

lizatu ditu astero-astero. Horietan, jaso-

kaintzea eta osasunaren zaintzan errefe-

tako laguntza-zerbitzuen inguruko bere

rentziazko erakundea izatea.

iritzia adierazten dute pazienteek. 2013.

Ondorioz, ezinbestekotzat

jotzen

du

pazienteen beharrak eta itxaropenak

urtean, guztira 17.065 inkesta aztertu ditu Mutualiak.

ulertzea eta horiei aurrea hartzea ahal-

Zentzu horretan, aipatzekoa da Mutua-

bidetuko dion informazioa edukitzea;

liako laguntza-zerbitzuen erabiltzaileen

horrexegatik, be-

gogobetetze maila handia. Zalantzarik

2013. urtean, 17.065 inkesta aztertu ditu Mutualiak.

rau

edukitzea

erakundeak

abian

jarritako

bermatzen dio-

ekintzei zor zaio hori, hurrengoei, bes-

ten zenbait me-

teak beste: laguntza-sarea, enpresetako

kanismo

lan-zentroetara hurbiltzea, instalazioak

identi-

fikatu ditu.

egokitzea, teknologia berriak txertatzea,

2013an, eta duela zenbait urtez sistematikoki egiten duen bezalaxe, ekintzaplana definitu du Mutualiak, pazienteei egindako

gabe,

gog ob et e t ze - i n kest atik

71

pazienteen

segurtasunaren

inguruko

ziurtapena eta langileen kualifikazioa.


2013ko txostena

Satisfazio Indizea Laguntzaren Kalitateari dagokionez (telefono eta paperezko inkestak) 92,86

92,72

91,67

2011

2012

2013

Satisfazio Indizea Laguntzaren Kalitateari dagokionez (ukipen pantailetako inkestak ) 89,9 88

83,8

2011

2012

Beste alde batetik, 2008an Mutualiak

horretantxe, eta hobekuntza-talde ba-

bat egin zuen Osasunaren Munduko

tek garatutako lana abiapuntu, Pazien-

Erakundeak martxan jarritako pazien-

teen Segurtasunerako Plana egin zuen

teen segurtasunerako munduko estrate-

erakundeak, urte bereko urrian Zuzen-

giarekin, pazienteei kalitate eta segurta-

daritza Batzordeak onartu zuena. Aurka-

sun handiagoko osasun-laguntza ema-

ko gertakariak minimizatzen laguntzea,

teko

eta hortaz, pazienteei osasun-laguntza

mutualitatearen

etengabeko

kezkari erantzuteko asmoarekin. Une

72

seguruagoa ematea zuen helburu.

2013


2013ko emaitzak

Plana ezartzeko, Arriskuak Kudeatzeko

barruan, laguntza-kalitatearen ildo es-

Unitatea (AKU) sortu zuen Mutualiak,

trategikoaren zati gisa, 2013an pazien-

hainbat ildo jorratu dituena:

teen segurtasunaren alorreko ziurtape-

Mutualiako langileak prestatzea eta kontzientziatzea, pazienteen

euren

jarduerek

segurtasunerako

duten

Jardunbideak ezartzea hobekuntzataldeen edo behin betiko batzordeen bidez, lan egiteko modua hobetzeko emateko

Horregatik, AKUk eta berrikuntzako eta etengabeko hobekuntzako prozesuak ekintza-plan bat prestatu zuten, araua

garrantziaren inguruan.

jarraibideak

na lortzea ezarri zuen helburu Mutualiak.

(Infekzioen

Batzordea, Eskuetako Higienea, Kirurgia Segurua, Inplanteen Pasaportea, Pazienteak Zalantzarik Gabe Identifikatzea, Giza Ehunen Inplanteak, Ospitalizazio Erizaintza, Arriskuen Mapa eta Arriskuak Tratatzeko Plana, adibidez).

ezarritako epean betetzea bermatuko zuten ekintza guztiak martxan jartzeko. Hala, 2013ko azken hiruhilekoan, Pazienteen

Segurtasunerako

Arriskuak

deatzeko UNE 179003 Arauaren ziurtagiria lortzeko helburua erdietsi du Mutualiak, aintzatespen hori duen lehenengo mutualitatea bihurtuz. Modu horretan, bere arrisku guztiak identifikatuta ditu, aztertu eta ebaluatzen ditu eta kontrolak edo mugak ezartzen ditu, pazienteengana iritsi ez daitezen.

2012-2014 aldirako Plan Estrategikoaren

73

Ku-


2013ko txostena

Gainera, 2013an zehar bere laguntza-

LG, lanbide-gertakariengatiko

prozesua hobetzen laguntzeko beste

HEA eta Baliaezintasun, Heriotza eta

ekintza batzuk garatu ditu Mutualiak:

Biziraupeneko (BHB) kasuen gainbegi-

Jardunbide klinikoko 33 GIDA onartu

ABE,

ratzea bateratzea hiru lurraldeetan.

edota berrikusi ditu, hurrengoak kasu:

Lan-istripuei

Min-patroien araberako lunbalgiaren

zehazteko irizpideen eskuliburua egin

tratamendua, Laburduren erabilera

eta hedatzea.

botikak emateko orduan, Ebakuntza aurreko diabetikoentzako tratamendua, Erabilera bakarreko gailu medikoak.

lotutako

gertakariak

BHB txostena egitea, patologia eta tratamendu moten arabera. HEAen kudeaketa-prozesua berrikustea.

5 Focus Groups egin ditu pazienteekin,

ospitalizazioaren

esparruan

Bizkaian eta Gipuzkoan–, Haurdunal-

Ekoizpen zientifikoa: hiru-

diko eta Edoskitzaroko Arriskuen (HEA)

rogei lan aurkeztu ditugu

esparruan –Araban eta zentro periferikoetan

eta

lanbide-

hainbat forotan.

gaixota-

sunekoetan –Bizkaian– .

2013a, halaber, oso emankorra izan da

Bizkarrezur lunbarra aztertzeko proba funtzionalen sistematika definitu eta ezartzea.

Mutualia eta bertako profesionalentzat ekoizpen zientifikoaren alorrean: hirurogei lan aurkeztu dituzte nazio mailako

Sorbaldara aplikatutako Artroerreso-

eta nazioarteko hainbat aldizkari, hitzal-

nantzia magnetikoa txertatzea.

di, komunikazio, ikastaro eta forotan;

Pazienteei helarazitako informazioa hob et u

et a

h om o gen ei zat zea

(informazio-orri berriak idaztea, kontaktuak sistematizatzea aldi baterako ezintasuna duten pazienteen kanpoko

kon t sul t et an

eta

ospit ale -

horietako askotan, aditu edo irakasle moduan parte hartu dute osasuneko langileek, esate baterako, gai hauen inguruan: proba funtzionalen erabilera errehabilitazioan, ekografiaren erabilera traumatologian eta laguntza-kalitatea/ pazienteen segurtasuna.

altetan...). Patologia lunbar eta zerbikalen protokoloa garatu eta ezartzea.

74


2013ko emaitzak

Bezeroenganako orientazioa Bezeroentzako arreta bikaina lortzen.

M

utualiaren helburua bezeroaren-

Mutualia Foroaren IX. eta X. edizioak

ganako

(hurrenez hurren, martxoan eta aben-

orientazioan

errefe-

rentziazko mutualitatea izatea da, eta,

duan)

zentzu

tabaida, elkarrekiko ikaskuntza

horretan,

bezeroei

zerbitzua

aholkularitzen

ezagutza, ezeta

emateko eta horiekin harremana ezar-

haien beharren eta itxaropenen identi-

tzeko nahia dute ardatz bere ekintza

fikazioa areagotzeko.

guztiek.

- IX. edizioa – Jorratutako gaiak: Bi-

Eskaintzen dituen zerbitzuek, zeinetan

tarteko elektronikoen bidezko jakina-

harremana etengabea eta egunerokoa

razpenak Gizarte Segurantzaren alo-

baita, mutualitateko langileak eta be-

rrean / Berrikuntza legal nagusiak

zeroak hurbiltzea ahalbidetzen dute.

Gizarte

Hala ere, eta bezeroen beharrei eta

Erretiroaren

Segurantzaren azterketa

esparruan. berezia

/

itxaropenei

Otsailaren 1eko 3/2012 Errege Lege

Ekintza guztiek bezeroei zer-

erantzun

Dekretuaren

bitzua emateko eta horiekin

hobea

harremana ezartzeko nahia

ko

ezin

helburuare-

lan-erreforma gauzatzea. Kanpoko

tu eta ezarri ditu interes-talde horretan sorburu duen informazioa identifikatu eta kudeatzeko. Era horretan, 2013an honako tresna hauek erabili ditu bezeroek erakundearen inguruan duten iritzia jasotzeko, eta, ondorioz, gogobetetzea eragin

6ko

3/2012 Legearen bidez agindutako

kanismo zehaz-

areagotzea

uztailaren

emate-

kin, hainbat me-

dute ardatz.

eta

dezaketen

al-

daketak identifikatu eta ezartzeko:

75

eta barneko malgutasun-neurriak. - 4 jardunaldi (Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Eibar). - 503 parte-hartzaile. - Gogobetetzea: 4,3 (5etik).


2013ko txostena

X. edizioa – Jorratutako gaiak: Prevención

10.es. Prebentzioaren

autoku-

deaketa mikro ETEentzat / Ekintzaileak laguntzeko Legearen gizarte- eta lansegurantzaren inguruko alderdi azpimarragarriak / Estatuaren 2014rako Aurrekontu Orokorren lege-proiektuan aurreikusitako berritasun legalak, Gizarte Segurantzaren alorrekoak / Abuztuaren 2ko 11/2013 Errege Lege Dekretuaren bidez egindako Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren aldaketak, lanaldi partzialeko langileen babesekintzaren inguruan, eta horien eragina errelebo-kontratuan eta prestazioetan.

-Aholkularitzen

gogobetetzea: 4,8

(5etik). Bezeroen Iradokizun Onena sariaren II. edizioa. Guztira 148 iradokizun jaso ditugu, eta dagozkien prozesuetara bideratu ditugu aztertzeko eta, ahal bada, ezartzeko. Irabazleak:

M. José

Franco andrea eta Óscar Muñoz jauna, «Enpresa bateko langileen ordainketa atzeratuaren txostena, hilero estranetaren bidez eta txosten bakarrean komunikatzea» iradokizunarengatik. Erakunde laguntzaileek eta bezeroek 373 bisita egin dituzte klinika eta laguntza-zentroetara, instalazioak eta ekipa-

- 4 jardunaldi (Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Eibar).

menduak ezagutzeko, ondoren euren iritzia jaso eta hobekuntza-ekintza posibleak identifikatze aldera:

- 345 parte-hartzaile.

- 45 langiletik gora dituzten 191 en-

- Gogobetetzea: 4,7 (5etik). 6 Focus Groups «estranetaren eta etorkizuneko funtzionalitateen garapenera» bideratutako enpresa eta aholkularitzekin.

presa baino gehiago. - 182 aholkularitza. 272 kontsulta juridiko kudeatu ditugu; batez besteko erantzun-denbora zazpi

-Enpresen gogobetetzea: 4,8 (5etik).

egun baino gutxiagokoa izan da.

76


2013ko emaitzak

Gainera, eta duen garrantziaz jabetuta, 2012ktik Bezeroaren Eguna antolatzen du Mutualiak. Hala, urtarrilaren 31n 2013. urtekoa ospatu zen. Langileei zuzendutako aurkezpen eta hitzaldien bidez, bezeroen garrantzia eta tratu eta zerbitzu bikaina emateko beharra sendotu nahi izan zituen erakundeak. Horretaz aparte, Horizonte Taldea diziplina anitzeko lantaldea abian jarri zuen, zuzendari

kudeatzailea

buru. Errefe-

rentziazko mutualitatea izateko, hurrengo urteetan eskaini beharreko zerbitzuzorro berria zehaztea izan zuen xede. Sei lan-saio gauzatu ziren, hainbat eta hainbat orduz lan egin, ideiak jasotzeko erakunde barruko kanpaina garatu eta berau Lidera Proiektura bidali, talde-lana aurrera eramateko; eta hori guztia egin ostean, ideia-

eta

iradokizun-multzo

handia identifikatzea lortu zen. Hala ere, ezinezkoa zenez guztiak gauzatzea, bezeroengan eragin handiena zuten alorrak hartu zituen lehentasunezkotzat taldeak, euren gogobetetzea areagotzen lagunduko zuten hobekuntzak hauteman eta aztertzeko helburuarekin. Era horretan, eta lanaren jarraipen gisa, oinarrizko talde bat abiarazi zuen Mutualiak 2013an zehar, beste lantalde nagusi batzuen buru izandako hamar pertsonak osatutakoa, bezeroenganako orientazio eta konpromisoaren kultura sendotzeko hobekuntzak eta aldaketak

77


2013ko txostena

identifikatzeko asmoarekin. Berrogeita

nengo saioan, Mutualiaren aplikazio be-

hamabost

rria taxutzen eta bere edukia zehazten

pertsonaren

lanari

esker,

guztira berrehun eta hogeita hamar ideia

identifikatu dira, hurrengoetan

gauzatu direnak:

hasi zen. Hasiera-hasieratik eta orain arte, beraz, Mutualiak erakutsi du bezeroenganako

Telefono bidezko eta aurrez aurreko

orientazioa bere estrategiaren funtsezko

jarduketa-eskuliburua, erakunde osoari

ardatza dela; eta, izan ere, orientazio

ematekoa.

argi horrek ahalbidetu dio Euskadin,

Jarduteko jardunbide egokiak gogorarazteko informazioa aldian behin za-

erreferentziazko

mutualitatea

2013an % 41,9ko merkatu-kuota lortu zuen.

baltzea.

Merkatu-kuotaren bilakaera (%)

Mutualitatearen oinarrizko eskuliburua egin eta hedatzea. Prestakuntza-

izatea:

eta

41,8

harrera-planean

41,9

41,9

2012

2013

ekintzak txertatzea. Alor bakoitzean, espezializazio handiagoa duten taldeei lantzeko moduko gaiak proposatzea. 2011

Ekintza zuzenak proposatzea. Beste alde batetik, eta 2013aren bigarren erdian garatutako lanaren jarraipenaren gisan, lantalde iraunkor berria sortzeko erabakia hartu zuen Mutualiak. Horrek ere Horizonte Taldea izena jaso, eta zuzendari kudeatzailea izan zuen buru. Halaxe, urte horretako abenduan, taldea osatu zen, mutualitateko ia alor guztietako ordezkariekin, aurreko taldearen txanda hartu eta proiektuak lehenesteari heltzeko asmoarekin. Lehe-

78

Bere bezeroen ekarpenik gabe, ziur aski ezinezkoa zatekeen urteotan zehar lortutako emaitzetako asko erdiestea. Horregatik, 2013an zehar, erakundean jada

sendotutako

beste

mekanismo

batzuen erabilera bultzatzen jarraitu du, bezeroenganako

harremanetan

(baterako bilerak, kudeatzaile integral edo webgunearen eta estranetaren figura...) jatorria duen informazioa identifikatu eta kudeatzeko.


2013ko emaitzak

Zentzu horretan, hona hemen zerbitzuak emateko

eginkizunean

hobekuntzak

identifikatzeko erabilitako beste mekanismo batzuk:

ko iradokizunen kudeaketa, era berean, rien gogobetetzea handitzeko hobekun-

2013an hirurehun eta bat kexa erregistratu ditu, azken urteotako mailari eutsiz, gutxi gorabehera. Batez beste, zortzi

ere, azken bi urteotan asko areagotu da Mutualiak jasotako iradokizunen kopuren ezarpena dela bide. Guztira, ehun

Gorabeheren kudeaketa zerbitzuen

tzak hauteman ahal izateko. Eta, izan

rua, Bezeroen Iradokizunik Onena saria-

egun behar izan ditu erantzuteko.

edota

Bezeroengandik jasotzen dituen kanpooso informazio-iturri garrantzitsua da ho-

Kexen kudeaketa

Jarduera

Iradokizunen kudeaketa

eta berrogeita hamabost kanpoko irainguruko

edozein gertakari hautematen bada – ez du zertan kexa bat izan–, kudeaketaalorrera helarazten da. Han, erakundearekin harremanetan jarri, eta hitzordu bat adosten dute, gertakariaren jatorria eta arrazoia aztertzeko, eta berau hedatzea saihesteko. 2013an, hirurehun eta hogeita zortzi gertakari kudeatu dira

dokizun kudeatu ditu 2013an. Esker onak Amaitzeko, iazko ekitaldian hogeita hemezortzi kanpoko esker on jaso ditu Mutualiak. Horiek guztiek ere agerian jartzen dute bezeroen artean eta orokorrean gizartean erakundeak duen irudi ona eta sortzen duen gogobetetzea. Gainera, mutualitatera eta bere profe-

guztira.

sionalengana esker on ugari iristen dira, bezeroei sistematikoki egiten zaizkien gogobetetze-inkesta guztiek oharrentzat duten atalaren bidez; horien kopurua, hala ere, ez dago zenbatuta.

79


2013ko txostena

Mutualiak ongi daki asko eskertu behar diela bezeroei, izateko arrazoia ez ezik, hobetzeko funtsezko iturria dira eta. Arrazoi horregatik, eta erakundean duten partaidetza eta inplikazioa aintzatesteko, zenbait

mekanismo

dauzka

ezarrita. Horrela, 2013an aintzatespen publikoa egin die azken hamabost urteetan baja eragin duten laneko istripurik eta gaixotasunik izan ez duten 18 kidetutako enpresari. Horretaz gain, Mutua Informazioa aldizkarian kidetutako enpresei egindako elkarrizketak eta horien inguruko artikuluak plazaratu ditu, bai eta Bezeroen Iradokizunik Onena sariaren bi irabazleei Ipad bana eman ere.

80


2013ko emaitzak

Kudeaketa aurreratua Enpresa efiziente eta parte-hartzailea izateko proiektua eraikitzen.

2

010ean, mutualitateen sektorean

barne hartzen dituena, zeinetan mutua-

gertatzen ari ziren etengabeko al-

litatearen kudeaketarekin zuzenean lo-

daketak eta krisi ekonomiko globala tar-

tutako gaiak aztertzen baitira, hala nola

tean zirela, arrakastarako faktore eraba-

plan

kigarri gisa Mutualiak zera erabaki zuen:

ebaluazioa, liderraren definizioa eta be-

alde batetik, lidergoa bultzatzea, eta,

re gaitasunak eta aintzatespena. Jaso-

bestetik, aldaketa kudeatzeko, lider gisa

tako ekarpenak aztertu egiten dira, eta,

jotako pertsona bakoitzak bere lider-

ondoren, Mutualiaren estrategiara txer-

goak zuen garrantziaz jabetzea. Era ho-

tatzen.

estrategikoa, lidergo-jardunaren

rretan, Lidera Proiektua sortzea erabaki genuen, kudeaketaren arloko partehartzea erakundeko pertsona gehiagorengana zabaltzeko eta lidergo-estiloa liderrekin adosteko helburuekin, komunikatzeko eta iritzi eta ideiak sortzeko

Mutualiak, arrakastarako faktore

foro

gisa

baliagarri

2010ean Lidera Proiektuarekin ekin ge-

erabakigarri gisa, zera erabaki

izateko

zuen: alde batetik, lidergoa bul-

moduan.

tzatzea, eta, bestetik, aldaketa ku-

Hortaz,

ahalmenean arreta biltzeko balio izan

deatzeko, lider gisa jotako pertsona

asmo han-

du. Emaitzak behatu besterik ez da egin

bakoitzak bere lidergoak zuen ga-

d

o

behar: proiektuak balorazio handia jaso

proiektu

du parte-hartzaileen aldetik, eta gaine-

egituratua

ra, kanpoko aintzatespen ugari jaso ditu

rrantziaz jabetzea .

i

k

nion bidea emaitza onak lortuz joan da, eta pertsonengan eta beren berritzeko

da, metodologia berritzailean oinarritutakoa, eta aldizkako jardunaldiak ere

81

2013an:


2013ko txostena

Euskalitek Euskadi mailan antolatutako

– 26 pertsonak parte hartu dute bar-

400 Klubeko Jardunbide Onena sariaren 10. edizioko proiektu irabazlea.

neko ikuskaritzetan. – 4 pertsonak parte hartu dute Euskali-

Bikaintasun Zentroen Elkartearen (CEX) sarien III. edizioko proiektu finalista, nazio mailan.

proiektu finalista, Europa mailan. Kudeaketa-eredu gisa EFQM eredua zuenetik, langileen

– Euskaliteko 12 ebaluatzaile. –

EFQMren Jardunbide Egokien sariko

aukeratu

teko kanpoko ebaluazioetan.

artean

bikaintasunaren kultura sendotzen dihardu Mutualiak; hartara, 2013an zehar jarduketa ezberdinak egin ditu kudeaketa aurreratuaren alorrean: Kalitateko, ingurumen eta segurtasuneko eta laneko osasuneko ziurtapenak mantendu ditu jarduera eta zentro guztietan (ISO 9001, ISO 14001 eta OHSAS 18001). Pazienteen Segurtasunerako Arriskuak Kudeatzeko UNE 179003 Arauaren araberako ziurtapena lortu du. Kudeaketa aurreratuaren kultura sendotu du erakundeko langileen artean:

82

715,5

orduko

prestakuntza

deaketa aurreratuan.

ku-


2013ko emaitzak

Mutualiaren egungo Plan Estrategikoak hiru urteko indarraldia du, 2011tik 2014ra bitartean, zehazki. Horregatik, iazko ekitaldian urteko kudeaketa-plana definitu eta ezarri du erakundeak. Horren bitartez, bere plan estrategikoan bildutako eta 2013. urteari bereziki dagozkion helburuak eta ekintzak gauzatu ditu. Aldi berean, urteko kudeaketa-plan hori prozesuak kudeatzeko planetan zehaztu du. Horietako bakoitzean espezifikatu eta gauzatu dira definitutako xedeak erdiesteko garatu beharreko ekintzak, betiere helburu estrategikoak lortzen laguntzeko .

-Krisi ekonomikoa eta enplegu-galera. -Luzamendu berria (enpresek mutua aldatzea galarazten duena). -Laneko

gertakariengatiko

beherakada, lanbide-koadroan ÂŤeÂť letra ezabatzearen ondorioz. -Ezbehar-tasaren beherakada. -Mutualiak estali gabeko eta GSINk e s l e i t u t a k o

l a n b i d e -

gaixotasunengatiko prestazioak berreskuratzea. Hala, 2013an, bilakaera hauxe izan du erakundearen helburuen ezarpenak:

Honako hauek ezaugarritu dute Mutualiak bere 2013ko kudeaketa-plana garatu duen egoera: Prozesuei lotutako adierazleak

Makrohelburuak (7)

11

Helburu estrategikoak (16)

36

helburu operatiboak (56)

82

83

kuoten


2013ko txostena

Pertsonen konpromisoa Proiektu bat partekatzen.

P

ertsonak

Mutualiaren

interes-

Zuzendaritza Batzordea: 7 pertsona (%

taldeetako bat dira, eta hala, Per-

28,57 emakumezkoak, % 71,43 gizonez-

tsonen Garapena prozesu estrategikoa erabiltzen du beren gogobetetzea eta garapena kudeatzeko. Prozesu horren bitartez mutualitateko pertsona guztien garapen pertsonala eta profesionala, pozik egotea eta mutualitateko kide izateaz harro egotea lortu nahi da, bai eta guztiek entitatearen misioarekin, ikuspegiarekin eta balioekin konprometitzea ere. Zentzu horretan, erakundeak egin dituen gogoeta-prozesuen bidez, konpromisoa –bai pertsonekin bai pertsonena– identifikatu du ildo estrategiko bezala. Ondorioz, zalantzarik gabe ezarritako helburuak lortzen lagundu duten estrategiak definitu ditu, lidergoa bultzatzea, komunikazio-kanalak sistematizatzea, aintzatespen-sistema sustatzea, garapen profesionala eta partaidetza sustatzea kasu. 2013ko abenduaren 31n 626 langile zituen Mutualiak, 438 emakumezko eta 188 gizonezko. Horietako 18k erakundeko maila gorenetan lan egiten zuten:

84

koak). Kudeaketaren Jarraipen Batzordea: 19 pertsona, Zuzendaritza Batzordea barne (% 42,11 emakumezkoak, % 57,89 gizonezkoak).


2013ko emaitzak

Data horretan Mutualian lan egiten zuten pertsonek, batez beste, 46 urte zituzten eta 16 urte zeramatzaten erakundean. Jarraian langileen banaketa azalduko dugu, adin-tarteen eta titulazioen arabera:

Langileen banaketa titulazioen arabera

Langileen banaketa adin-tarteen arabera 30 eta 45 urte Entre 30 y 45 años artean

30años urte <<30

23,7

%40

Titulazio Sin espezifikoTitulación Específica rik gabe

%60

76,3

Unibertsitatekoa, Universitaria erdi mailakoa Media

17,3

82,7 Formación Lanbide-heziketa Profesional

37,9

45años urte >>45

62,1 Gizonak Hombres

%19 %81 %22 %78 %52

Unibertsitatekoa, Universitaria goiSuperior mailakoa

Emakumeak Mujeres

%48 Gizonak Hombres

Historikoki, Bizkaian biltzen dira Mutualia-

Emakumeak Mujeres

Langileen banaketa geografikoa

ko langile gehienak. Izan ere, aurreko ekitaldiaren amaieran, langileen % 56,87 hartzen zuen lurralde horrek, Gipuzkoak

Araba 14%

Besteak 1%

% 27,64, Arabak % 14,54 eta gainerakoek % 0,96 biltzen zituzten bitartean. Aldiz, ia langile guztiak Euskal Autono-

Bizkaia 57%

mia Erkidegokoak dira; zehazki, 2013ko abenduaren 31n % 98,24 osatzen zuten. Gipuzkoa 28%

85


2013ko txostena

Kontratazioa

Lanaldi Osoa

Egonkortasuna eta kalitatezko enplegua bermatzeko lan iraunkorreko politiken alde eginez, kontratu mugagabeak egiten ditu Mutualiak, aldi baterako kontra-

Muga gabea Aldi baterakoa

Lanaldi Partzial

Emakumeak

Gizonak

Emakumek

Gizonak

%69,3

%30,7

%55,5

%44,5

%78,7

%21,3

%76,9

%23,1

tuen aurrean. Izan ere, aurreko ekital-

Aldi baterakoa Eventual %8

diaren amaieran, langileen % 92k zuten kontratu mugagabea, eta % 8k besterik ez aldi baterakoa. Azken horren helburua urteko garai jakin batzuetan erakundeak dituen jarduera-handitzeei aurre egitea da. Langile desgaituen kontratazioari da-

Mugagabea Indefinido %92

gokionez, legeak eskatutako gutxieneko mailatik gora kokatu da Mutualia, berriro ere, 2013an: ekitaldian erregistratutako batez besteko langileen % 2,12ra iritsi da (565 pertsona):

Emakumeak

Gizonak

Araba

1

1

Bizkaia

3

6

Gipuzkoa

-

1

12

12

Guztira

Kaleratzeak

Borodatezko bajak

Emakumeak

--

%100

Gizonak

--

--

Errotazioa 2013an, behera egin du errotazio-tasak aurreko ekitaldiarekiko, % 0,15 osatu baitu (baja boluntario bat), 2012an % 0,79 izan zen bitartean (2 kaleratze eta 3 baja boluntario).

86

* Errotazio-datuak Bizkaiko probintziari dagozkio .


2013ko emaitzak

Absentismoa

Emakumeak

Gizonak

Aurreko urteetan, absentismo-tasa % 4,5

LI eta LG

%100

--

ingurukoa izan zen arren, 2012an behe-

KA

%76

%24

rakada handia gertatu, eta % 2,98an kokatu zen. 2013an pixka bat igo da aurreko urtearekin alderatuta, eta % 3,52ra iritsi da. Balio hori, hala ere, aipatutako aurreko urteena baino nabarmen txikiagoa da. Emakumeen ehunekoa eta beren batez besteko adina handiak dira; horren eraginez, ratio horren ehuneko handia amatasun-aurreko bajek osatzen dute.

Absentismoa (LI eta GA)

2011

2012

2013

4,51%

2,98%

3,52%

Lidergoa

M

utualian, lidergoaren ikuspegia

arduradunak ere liderrak zirela (une ho-

aurrera eginez joan da etapa

rretan, 13 pertsona) erabaki. 2004an,

ezberdinetan, inguruneko zein erakun-

autoebaluazioaren eta prozesuen ara-

deko aldaketekin bat. Hasiera batean,

berako kudeaketaren ezarpenaren on-

Zuzendaritza Batzordeari soilik zegokion

dorioz, lidergoaren definizioa berrikusi

lidergoaren jarduna, eredu hierarkiko

zen, gogoeta estrategikoaren prozesua

bati jarraikiz. 2001ean, prozesuak ku-

ireki zen aldi berean, eta prozesu-

deatzeko sisteman egindako aurrerape-

taldeetan parte hartzen zuten langile

nari esker, liderraren kontzeptua lehen-

guztietara (54 pertsona, une horretan)

dabiziko aldiz definitu zen, eta Zuzenda-

zabaldu zen lidergoaren jarduna.

ritza

Batzordea

ez

ezik,

prozesu-

87


2013ko txostena

Lidera Proiektua jaio zenetik, lidergoaren zeregina modu sekuentziatuan ezarriz joan da Mutualia, eta hala, 2014ko martxoan 110 pertsona jo dira lider moduan. Lidera Proiektuaren adierazle

Liderraren definizioa

nagusiak (2013. urtea) : Taldeak onartutako pertsona, zeinek

Jardunaldiak (kop.): 4.

enpresaren misio, ikuspegi eta baloree-

Jorratutako gaiak: «Baldin eta zer-

kin konprometiturik, pertsonen parte-

bitzuak

hartzea motibatu, suspertu, lagundu,

«Metaposta, Horizonte proiektua eta

onartu eta bilatzen dituen Mutualiaren

kanpoko

proiektuarekin.

«Berdintasuna», «Irudi-taldea eta gai-

aukera

ematen

badu»,

aintzatespenak»,

tasunen araberako kudeaketa». Bertaratutako pertsonen gogobetetZeintzuk dira liderren gaitasunak?

zea: 7,4.

Irisgarritasuna: erraz iritsi gaitezke harengana eta erraz ezartzen ditu harremanak besteekin; gainera, beste pertsonaren lekuan jartzeko gai da. Ikaskuntza: bere burua garatzen du eta gainerako pertsonen garapena bultzatzen du, ezagutzaren transmisioa bultzatuta. Mobilizatzeko ahalmena: ikuspegia eta xedeak helarazten ditu, eta horiek partekatzea eta langileak erakundea hobetzeko lanean inplikatzea lortzen du, bere sinesgarritasunari eta eredu izateko ahalmenari esker. Aldaketa-kudeaketa: berrikuntzaren alde lan egiten du eta aldaketa sustatu, bultzatu eta kudeatzen du, jarrera ekintzailea praktikan jarriz. Beste alde batetik, eta lider gisa jotako

derren banakako ekintza-planen jarrai-

pertsonak erakundearen misio, ikuspegi

pena

eta balioekin bat datozen aztertze alde-

azpiprozesuaren arduraduna lidergoa

ra, lidergoaren ebaluazioa sistematizatu-

ebaluatzeaz arduratzen diren pertsona

ta

guztiekin bildu da.

dauka

erakundeak.

Horregatik,

2011ko ebaluazioari esker osatutako li-

88

egin

du

2013an:

lidergo -


2013ko emaitzak

Komunikazioa

M

utualiak ongi daki komunikazio

ten die arduradunak. 2013an, langi-

eraginkorra eta gardena ezin-

leen % 76ra iritsi dira komunikazioak.

bestekoa dela erakundearen eta bertako langileen planak eta xedeak erdiesteko.

Horregatik,

komunikazio -

azpiprozesuaren bidez, helburua informazioa erakundeko maila eta pertsona guztietatik ibiltzea da, pertsonen inplikazioa eta parte-hartzea hobetzeko, bai eta erabakiak hartzeko prozesuaren kalitatea hobetzeko ere.

ko argitalpena: Barneko informaziorik garrantzitsuena biltzen duen buletin elektronikoa da. Prozesu- eta hobekuntza-taldeek, batzordeek zein elkarlanean aritu eta informazioa partekatu nahi duen erakundeko edozein langilek idazten dute berau. 2013ko inkesta espezifikoan, eduki eta aldizkakotasu-

Komunikazio horren euskarri gisa, eta

naren inguruko gogobetetzeak 7,49

aintzat hartuta erakundean zentro- eta

puntu lortu ditu.

ordutegi-egitura, kanal eta mekanismo

Komunikazio eraginkorra eta

ugari

ezarriz

joan da Mu-

gardena ezinbestekoa da

tualia.

erakundearen eta bertako

klinikoak egin

langileen planak eta xedeak

ditu, osasun-

erdiesteko.

Sustraiak barneko aldizkariaren hilero-

Saio

ezagutzari buruzko

ata-

ria, bilera juridikoak, intraneta, prozesueta azpiprozesu-bilerak... Baina, horiez aparte, aurreko ekitaldian honako ekintza hauek dira nabarmentzekoak:

Hilean behin, bi pertsona gonbidatzen dira Kudeaketaren Jarraipen Batzordeko bileretara, erakundearen estrategiaren sistematika eta jarraipena ezagutu ditzaten. Bertaratutako pertsonen gogobetetzeak 8,89 puntu lortu ditu. Gosariak zuzendari kudeatzailearekin. Zuzendari

kudeatzailearekin

egiten

diren bilera horietan, parte-hartzaileek beren kezkak eta galderak adierazi ditzakete, modu informalean. 2013an

Hileroko komunikazioa langileei: aurrez aurreko bileren bidez, Zuzendaritza Batzarrari helarazitako informazioa jakinarazten zaie. Bilerotan, helburu eta ekintza guztien egoeraren berri ema-

89

egindako sei jardunaldiek 8,29 puntu jaso dituzte, batez beste, eta guztira 180 pertsonak parte hartu dute.


2013ko txostena

e-lkarte plataformaren proiektu pilotua

2013ko inkestan, langileek aldizka jasot-

martxan jartzea, webean oinarrituta

zen duten informazioaren inguruko go-

edukiak argitaratzeko mekanismo gisa.

gobetetzea 8,21 puntura iritsi da; 2011n, 7,32ra heldu zen, eta 2006an, berriz, 6,55era.

Jasotako informazioaren inguruko gogobetetze maila 8,21

7,92

7,32

2008

2011

2013

Parte-hartzea

B

ere proiektuak arrakasta izan de-

beharra dagoela, indarreko plan estra-

zan, Mutualiak funtsezkotzat jotzen

tegikoan hauxe definitu zen helburu es-

du langileen parte-hartzea eta talde-

trategiko gisa: ÂŤinplikazioa eta kide iza-

lanaren sustapena, euren inplikazioa

tearen sentimendua sustatu eta bul-

bultzatzeko eta berrikuntzak eta hobe-

tzatzeko politikak ezartzeaÂť.

kuntzak sartzeko tresna gisa. Izan ere, bere balioetako bi talde-lana eta partaidetzazko kultura dira; hortaz, oinarrizko gaitasunak dira erakundeko langile guztientzat. Jakinda, beraz, langileen partaidetza

eta

inplikazioa

sustatu

90

Zentzu

horretan,

2013ko

zehar,

Mutualiak

bere

ekitaldian lantaldeen

funtzionamendu-sistematika berrikusi eta hobetu du, aplikazio informatiko baten ezarpen pilotuaren bidez. Aplikazio horri esker, lantaldeek beren lana eraginkor-


2013ko emaitzak

tasun handiagoz kudeatu dezakete, hasieratik amaieraraino, aukera baitute aplikazio berberean taldearen fitxa, bilera-deialdiak, aktak, helburuen segimendua eta abar egiteko; era berean, taldeetako sustatzaileei eta berrikuntza eta etengabeko hobekuntzako prozesuko langileei informazio osoagoa ematen die, horien segimendua eta eraginkorta-

tzearen ondorioz, beste aintzatespen

sunaren ebaluazioa egiteko. 2013ko eki-

bat jaso du; guztira zazpi ditu orain

taldian, gainera, taldetako partaideen

(erakundearen % 46 barne hartzen du

arteko balorazio-inkesta gurutzatua sis-

horrek). Gainera, urte horretan ere lau

tematizatu du Mutualiak, euren lana

alor berritan ezarri du metodologia hori:

amaitu

hiru ezarpen fisiko egin ditu, eta informa-

ostean, hobekuntzak

identi-

fikatzeko bai taldearen osaeran bai prestakuntzan. Hori ere aipatutako aplikazioaren bidez egin daiteke.

tika-ezarpen bat. Mutualiaren ustez, pertsonak dira aldaketaren motorra, eta halaxe adieraz-

Beste alde batetik, eta inplikazioa, sor-

ten dute partaidetzaren eta inplikazioa-

mena eta hobekuntza pizte aldera,

ren esparruan 2013an lortutako emai-

5Sen pixkanakako ezarpenari ekin dio

tzek:

Mutualiak bere alor guztietan. Eta hala, 2013an bere langileek egindako lanaren eta Euskaliteko 5S Klubean parte har-

Langileen % 47k hobekuntza-taldetan parte hartu dute. 38 talde iraunkor eta 42 aldi baterako talde. 284 barneko iradokizun. Langileei egindako inkestan, partaidetzaren eta talde-lanaren blokeak 7,26 puntuko balorazioa lortu du, 2011n 6,99 puntu izan zituen bitartean.

91


2013ko txostena

Trebakuntza eta ezagutza

B

ere langileen garapen pertsonala

ko

eta profesionala sustatzeko, 2013an

(garapen-irizpideak) eta lotutako jarre-

zehar gaitasunen araberako kudeaketa

rak, oinarri hartuta aipatutako garapen-

-sistema definitu eta ezartzea erabaki

irizpideok (frogak).

du Mutualiak, langileak lanpostuetara erabat egokitu daitezen.

gaitasunak

edota

trebetasunak

Zuzenean lanpostuarekin lotuta dauden gaitasun teknikoen espezifikotasuna de-

Horregatik, Mutualiaren eta bertako per-

la eta, proiektuaren aurreragoko fa-

tsonen gaitasunak hauteman eta defini-

seetan gauzatuko dira horien definizioa

tzeko ahalegin handia egin du. Zehazki,

eta garapena.

sei

enbor-gaitasun

identifikatu

dira,

zeharkakoak direnak eta erakundeko pertsona guztiei dagozkienak, eta lau zuzentarau,

lidergoaren

jardunarekin

berez lotutakoak. Identifikatutako hamar eskumen bakoitzak fitxa bat dauka.

Mutualiako zuzendaritzak badaki ezinezkoa dela horrelako proiektu handi bat erakunde osoan aldi berean ezartzea. Hori dela eta, pixkanaka egitea erabaki, eta lau antolakuntza-alor barne hartzen dituen proiektu pilotuarekin hasi da.

Bertan ageri dira bere definizioa, lotuta-

ENBORREKOAK Konpromisoa eta kide izatearen sentimendua Sormena eta jarrera berritzailea Osotasuna eta portaera etikoa Emaitzekiko orientazioa

ZUZENTARAUAK Negozioikuspegia

Lidergoa

Laguntzaileen garapena

Kanpoko bezeroen ganako orientazioa Talde-lana

TEKNIKAK

92

Komunikatzeko ahalmena


2013ko emaitzak

Bestetik, 2013ko ekitaldian ere beste alor batzuetan aurrera egin eta hobekuntzak gauzatu du Mutualiak, langileen trebakuntza eta ezagutza bultatzeko asmoarekin: Barne-prestakuntza eta barne-hezitzaileak sustatzea. Barne-prestakuntzan emandako orduen batezbestekoa, pertsona bakoitzeko: 14,59. Hezitzaileak (kop.): 34. Ezagutza zabaltzen duten langileak / kanpoko prestakun-

Langileen trebakuntza eta ezagutza

tzara jotzen duten langileak (%): 17. Barne-prestakuntzako jardunaldiak: 152. e-lkarte plataformaren proiektu pilotua martxan jartzea. Mutualiako hizkuntza-politika onartzea. Euskara ikasteko bost talde osatzea hiru lurraldeetan.

Mutualiak prestakuntza-plan bat definitzen eta kudeatzen du sistematikoki, erakundeko arduradunek zein langileek identifikatutako

prestakuntza-beharrak

asetzen laguntzeko. 2013an, prestakuntza-ekintza hauetan gauzatu da plan hori: 2012

2013

21.224

28.216

Gizonak

11.360

17.880

Emakumeak

9.864

10.336

2.556

3.016

930

1.868

1.626

1.148

171.008

168.700

36

49

Prestakuntza-orduak

Prestakuntza-ekintzen kopurua Gizonak Emakumeak Prestakuntzarako inbertsioa Prestakuntza-orduen batezbestekoa

93


2013ko txostena

Prestakuntza-ekintza nagusiak (kopurua)

2011

2012

2013

Kalitatea eta ingurumena

12

32

15

Mediku-eguneraketak

147

133

Ofimatika

23

25

Lidergo-trebetasunak

5

14

Eguneraketa juridikoak

16

10

Laneko arriskuen prebentzioa

15

39

Biltzar mediko nazionalak

16

21

Nazioarteko medikuntza-biltzarrak

3

3

Zerga- eta kontabilitate-gaietako prestakuntza

16

6

Kudeaketarako trebetasunak

52

34

Informazio-sistemen garapena

4

11

Bestelakoak (hizkuntzak, etab.)

2

4

311

332

GUZTIRA

168 24 18 19 35 22 2 11 35 9 4 168

Aukera-berdintasuna

B

erdintasunerako Batzordearen bi-

Langileen hautaketa-, kontratazio- eta

dez, erakundea osatzen duten per-

sustapen-eremuko

tsona guztien aukera-berdintasuna bermatzea bilatzen du Mutualiak, Munduko Itunaren 6. hastapenari jarraiki. Hala, 2008tik aurrera, Mutualiak berdintasunplanak egiten ditu, emakumezkoen eta gizonezkoen

trat u-

eta

aukera -

berdintasuna bultzatzen duten neurriak barne hartzen dituztenak.

ezabatzea, bai eta soldatakoak ere. Sentsibilizazio-kanpainak, Sustraiak barneko aldizkarian aldizka plazaratutako argitalpenen eta data zehatzetako komunikatuen bidez. Kontziliazio-neurriak

ten jarraitu du batzordeak:

94

hedatzea,

hala

nola lanaldiaren laburtzeak oporraldietan pilatzea.

2013an zehar, honako hauetan lan egi-

ezberdintasunak


2013ko emaitzak

Eta ekitaldian zehar egindako ekintzak honela banatu dira:

Eskatutako onura

Emaku-

Gizonak

Guztira

Lanaldi-murrizketak

33

3

36

Lanaldi-murrizketak + murrizketaren pilaketa

14

1

15

Adingabeak zaintzeko eszedentziak

30

9

39

Edoskitzaro-baimenaren orduak metatzea

14

0

14

Aitatasun-baimena

0

2

2

Aitatasunagatiko kontratua eteteagatiko hobaria

0

0

0

107

58

165

198

73

271

Antolamendu-malgutasuneko neurriak Oporrak orduka gozatzea Eskolara egokitzeko aldiak Amatasunaren ondorioz gozatzeke dauden oporrak Ordutegi-malgutasuna Urrutiko lana Guztira

Aukera-berdintasunaren alorrean era-

Mutualiak 2013an. Horrek ziurtatzen du

kundeak azken urteotan egindako aha-

bere

leginaren ondorioz, Familia Erantzukizu-

erantzukizuneko enpresatzat jotzeko bal-

neko Enpresaren EFR ziurtapena lortu du

dintzak betetzen dituela.

kontziliazio-sistemak

familia-

Gizarte-onurak

M

utualiako

langileen

soldata-

baldintzak, lanaldiak, baimenak

eta gizarte-onurak arautzen dituzten araudiak sektoreko hitzarmen kolektiboak eta Enpresa Batzordearekin izandako negoziazioen ondorio diren eta hitzarmenaren

baldintzak

hobetzen

dituzten enpresa-itunak dira.

95

Enpresa-itunetan kolektiboaren

jasotako

hobekuntzen

hitzarmen barruan,

hurrengoak nabarmendu ditzakegu: 1.662 orduko urteko lanaldia langile guztientzat, hau da, hitzarmenak ezartzen dituen 1.700 orduak baino 38 gutxiago urtean.


2013ko txostena

Ordaindutako

baimenen

iraupena

handitzea eta ordaintzen ez direnen baldintzak hobetzea (lanpostua erre-

egindako lehenengo hiru urteei da-

serbatzen den epea zabaltzea, adin-

gokienez.

gabeak

zaintzeagatiko eszedentzia

Enpleguko BGAE sortzea, Mutualiaren

eskatzen den epe osoa barne hartu-

urteko ekarpenenekin (% 50), langile

ta).

bakoitzaren banakako ekarpenari lo-

Hitzarmen kolektiboan talde eta maila

tutakoak (gainerako % 50a).

bakoitzeko ezarritako oinarrizko ordainsarietatik

abiatuta, itunetan

Aipatutako hobekuntzez aparte, beste

horiek

gizarte-onura batzuk ezarri ditu Mutua-

hobetu ditu, % 10etik % 30era eta es-

liak. Taula honetan daude jasota:

kala mailakatuan, erakundean lan Gizarte-onura

Ekartzen duen hobekuntza

Lizentziak eta baimenak

Hiru egun gehiago ezkontzeagatik edo izatezko bikote bihurtzeagatik. Egun bat gehiago seme-alabaren jaiotzagatik, edota bigarren gradura arteko senitartekoaren heriotzarengatik edo gaixotasunarengatik. Hiru hilabetera arteko ordaindu gabeko baimena. Baimena astebeteko luzatzea, aitak gutxienez lau asteko baimen partekatua eskatuz gero (**). Urtebeteko eszedentzia, lanpostua gordeta. Lanpostua hiru urtez gordetzea, seme-alaba zaintzeagatiko eszedentzietan.

Bizi- eta istripuasegurua

69.000 eurora arteko estaldura duen bizi asegurua.

Erretiroa

64 urterekin edo gehiagorekin erretiratzen diren pertsonentzako lan egindako urteen araberako ordaina (erretiro-sariak). 60 urterekin partzialki erretiratzeagatik, ordainaren kalkulua jadanik jasotzen ari zen soldataren % 100era iristen da.

Maileguak

Interes-tasarik gabeko maileguak etxebizitza erosteko/ zaharberritzeko.

Eskolarako laguntzak

Haurtzaindegi- eta ikasketa-gastuetarako laguntzak eta diru-laguntzak

Azterlanak

Langile finkoen ikasketak ordaintzea, matrikularen % 100era eta tasen % 50era arte.

IMQ

IMQren (osasun-asegurua) kuotak ordaintzea.

Ezkontza- eta jaiotza-sariak

Laguntza ekonomikoak seme-alabak jaio edo adoptatzeagatik, eta aparteko hileko kuota jasotzea ezkontzeagatik/izatezko bikote bihurtzeagatik/ bizikidetzagatik.

Desgaituentzako laguntzak

Mutualiako langileentzako laguntza ekonomikoa (minusbaliotasuna =/> % 33)

Osasunlaguntza

Langilearentzako eta bere familia-unitatearentzako laguntza medikoa, kirurgikoa eta errehabilitazioa erakundeko instalazioetan (**).

** ** Gizarte-onurak, aldi baterako langileentzat ere.

96


2013ko emaitzak

Zentzu horretan, eta 8/2010 Errege Lege

ezabatu behar izan zuen Mutualiak)

Dekretua

soldata -

onartu arren, langileen lan-baldintzen

kontzeptu guztiak % 5 eta % 8 artean

inguruko gogobetetzea igo da, 2004ko

murriztea eta soldata-taulak igotzeko

5,52tik 2013ko 7,1era. Besteak beste,

debekua xedatu zituena) eta 20/2012

adierazitako gizarte-onurei eta ezarrita-

Errege Lege Dekretua (horren bidez,

ko kontziliazio- eta berdintasun-neurriei

2012an, abenduko aparteko ordainsaria

zor zaie gorakada hori.

(M u t u a l i a r e n

Prebentzio-zerbitzu propioa

L

aneko arriskuen prebentziorako poli-

istripuengatik galdutako 102 lanaldi era-

tikan ezarri bezala, Mutualiak lan-

gin dituzte, eta horietatik 18 baino ez

baldintzak hobetzeko konpromisoa du,

dira izan in itinere gertakarien ondorioz-

bere langileen segurtasuna, osasuna

koak. Datu horiek azken urteotatik hona

eta ongizatea handitzeko, horien parte-

gertatzen ari den bajen guztizko egunen

hartzearen bidez.

beherakadari eusten diote.

2013an, baja eragin duten lau laneko

Hurrengo taulan jasotzen dira lanorduen

istripu

barruan, baja eragin duten laneko istri-

erregistratu

ditu

Mutualiak

(horietako hiru, in itinere). Guztira lan-

puei lotutako adierazleen bilakaera: 2011

2012

2013

Baja eragindakoen maiztasun-indizea

2,73

0,00

0,94

Baja eragindakoen larritasun-indizea

0,14

0,00

1,56

Baja eragindakoen gertakizun-indizea

4,53

0,00

0,017

Aldian-aldian eta era jarraituan egiten diren

jarduera

orokorrez

• Arrisku psikosozialen bigarren eba-

gainera,

luazioa egitea.

2013an garatutako ekintza hauek azpi-

•Prestakuntza bultzatzea, baliabide

marratu behar ditugu: •Ebakuntza-gelako

propioak erabilita zentroetan eginlangileen

gas

dako in situ informazio-jardunaldien

anestesikoekiko esposizioaren neur-

bidez

keta berriak.

hartzaile).

97

(51

ekintza,

249

parte-


2013ko txostena

•Prestakuntza-ekintzak egitea, hain-

zerbitzua Mutualiako langileen bi-

bat alorretan: «Ahotsa berriz hez-

kotekideetara zabaltzea (21 maile-

tea», «Gidatze seguru eta eragin-

gu).

korra», eta «Lehen sorospenak».

•18 larrialdi-simulakro egitea; 250 per-

•Lanpostuen ebaluazioak berrikustea, bateratze-irizpideak ezartzearen bidez, eta biltzen duten informazioa zein

hura

aurkezteko

modua

hobetuta, irakurketa errazteko.

dute. •Larrialdien inguruko erabiltzaileentzako informazioa txertatzea pantaila digitaletan.

•Haurdun dauden emakumeentzako segurtasun-uhalak

tsonak baino gehiagok parte hartu

mailegatzeko

•Sentsibilizazio-

eta

kontzientziazio-

kanpainak gauzatzea.

Langileen gogobetetzea neurtzea

M

Langileen gogobetetze globalaren utualiak, azken urteotan gau-

indizearen bilakaera

zatutako ekintzak direla medio,

7,4 7,19

bere langileen gogobetetzea handitzen jarraitu du; hala, 2013an 7,4 puntuko balorazioa jaso du 10etik.

6,36

2008

2011

2013

Laneko Segurtasun eta Osasun Batzordeak

M

utualiak hiru Laneko Segurtasun

ebaluatzea da. Prebentzio-zerbitzu pro-

eta Osasun Batzorde ditu, bat

pioak, Giza Baliabideetako langile tekni-

lurralde bakoitzeko, eta langile guztien

koek eta langileen ordezkarien artetik

ordezkari gisa jardun duten hamar dele-

izendatutako

gaturekin, orotara. Beren zeregin nagu-

(Enpresa Batzordeak arduratzen dira

sia arriskuak prebenitzeko planak eta

horretaz) osatzen dituzte batzordeok.

programak egitea, praktikan jartzea eta

98

prebentzio-delegatuek


2013ko emaitzak

Berrikuntza eta teknologia Jarduketak etengabe zalantzan jarriz, aldaketei aurrea hartzeko.

I

deia on bat produktu, zerbitzu, pro-

Antolakuntza- eta kudeaketa-eredua:

zesu, eta abarrak arrakastatsu bihur-

erakundearen antolakuntza eta ku-

tzeko

enpresak

duen

antolakuntza-

deaketa-eredua

inguruneko

behar

gaitasuna da, Mutualiarentzat, berrikun-

aldakorretara modu egituratuan eta

tza. Horregatik, balioa sor dezaketen

malguan egokitzeko aukera ematen

ideiak bilatzen dihardu erakunde ba-

duten metodologiak eta sistematikak.

rruan eta kanpoan, ondoren, bere zerbitzuetan zein kudeaketan eraginkortasuna areagotu eta hobekuntzak txertatuko dituzten irtenbide bilakatzeko.

Osasuna: laguntza-prozesuaren beharrei erantzuteko instalazioak, ekipamenduak, medikamentuak, material suntsikorra eta beharrezko teknikak,

Mutualiak berrikuntzaren eta sormena-

erakundeak barnetik eskatutako kali-

ren esparruan biltzen ditu bere ahalegi-

tate-estandarren araberako osasun-

nak, eta bereizitako hiru ardatzetan

laguntza eskaintzeko.

arreta jartzen, aldaketetara egokitzea eta lehiakortasuna irabaztea ahalbidetuko dioten proiektuak identifikatu eta ezartzeko helburuarekin:

Informazioaren tratamendua: Mutualitateren barne zein kanpoko informazioaren kudeaketa eraginkorra ahalbidetzen duten gailuak eta tresnak, erabakiak hartzen eta gure zerbitzuak ematen laguntzeko.

99


2013ko txostena

Halaxe, Mutualiak berrikuntzaren alde egindako apustu estrategikoak 2013ko ekitaldian hurrengo hobekuntza hauek txertatzeko aukera eman dio:

Horizonte proiektua: taldea berriro osatzea eta bere lan-sistematika berriro definitzea. Gaitasunen araberako kudeaketa: gaitasunak identifikatu eta zehaztea (sei enborrekoak, eta lau, zuzentarauak). Proiektua ezartzeko lau (4) alor pilotu identifikatzea.

Antolakuntza- eta kudeaketa-eredua

EFR ziurtapena: kontzilizazio-sistemak jasotako aintzatespena, familia-erantzukizuneko enpresatzat jotzeko baldintzak betetzeagatik. Pazienteen Segurtasunerako Arriskuak Kudeatzeko UNE 179003 Arauaren araberako ziurtapena; horrek aitortzen du erakundeak bere arriskuak identifikatuta dituela, aztertu eta ebaluatzen dituela eta kontrolak edo mugak ezartzen dituela, pazienteengana iritsi ez daitezen. HEA azpiprozesua: taldea berriro osatzea eta bere lan-sistematika berriro definitzea. Gertakarien zeharkako kudeaketa: gertakari bakoitza kudeatzeko mediku arduraduna identifikatzea. Aginte-taula identifikatu eta ezartzea Zuzendaritza Batzordean eta Kudeaketaren Jarraipen Batzordean. Prestazioak ordaintzea berrespen-parterik gabe.

Karpo-tunelaren sindromearen tratamendua, larruazalaren zeharrekoa eta ebaki txiki batekin», ikerketa-proiektua; azterlan kliniko eta biomekanikoa.

Osasuna

Ikerketa-proiektua: «Azterlan konparatiboa: eskuko A1 poleapolektomia, larruazalaren zeharrekoa eta kontrol ekografikoaren bidezkoa, eta horren konparazioa teknika estandarraren arabera egindako polektomia irekiarekin». «Inplanteen pasaportea ebaluatzea eta kontrolatzea» proiektu zientifikoa. Aldizkari espezializatu batean argitaratu da.

100


2013ko emaitzak

Mutualiaren aplikazioa: edukiak identifikatzea eta diseinatzea. Estraneta: teknologia propioa modernoagoa den beste batera

Informazioaren tratamendua

egokitzea, gaur egungo bezeroen eta bezero potentzialen beharrak hobeto ase ahalko dituena, beste mutualitate batzuekin benchmarking jarduerak egitearen bidez. Xede-publikoa segmentatzea (bi tipologiatik hirura igaroz), bai eta informazioa eta emandako zerbitzuak ere. Erakunde laguntzaileak: hilero beren autofakturak inprimatzeko aukera. SMSak bidaltzea, hitzorduak jakinarazteko edota gogorarazteko. Fakturazio elektronikoa ezartzea hornitzaile nagusiekin.

Mutualiak berrikuntza eta bikaintasunaren alde egiten du, eta urteetan zehar txertatuz joan den jarduera askok alor eta sektore ezberdinetako erakundeekin gauzatutako benchmarking jardueretan dute sorburua, bai eta parte hartzen duen

lankidetza-sare

foroetan

zein

identifikatutako

topaketajardunbide

egokietan ere. Horrela, aurreko ekitaldiaren amaierara arte, Kalitaterako Euskal Erakunde Euskaliteko buru izan da Mutualia, eta erreferente diren erakundeekin harreman zuzena izan du, barne zein kanpoko berrikuntzaren alde egiteko eta berau sustatzeko konpromiso sendoarekin:

Euskalit. - 400 Klubeko Industria eta Zerbitzuak talde aurreratuan parte hartzea, eta

sarian parte hartzea, Europa mailan, Lidera Proiektuarekin.

101

jardunbide

egokiak aurkeztu eta partekatzen ditu. Hauek dira 2013. urtean aztertutako esparruan:

«Emozioen ku-

deaketa eta pertsonen konpromisoa

e n p r e s a - p r oi e kt u a r e ki n » ,

«Bulegoa etxean », «Ezagutzaren kudeaketa: metodologiak eta tresnak». - 400 Klubek Euskadin mailan antolatutako Jardunbide Egokien sarian parte hartzea, Lidera Proiektuarekin.

EFQM fundazioa. Jardunbide Egokien

kudeaketako


2013ko txostena

Aurrez aipatutako erakundeekin aritzeaz

ere. Era horretan, ÂŤAurrezteko ideiarik

gainera, hurrengo lankidetza-sare haue-

onena MutualianÂť lehiaketa antolatu

tan ere parte hartu du, ezagutzaren

zuen 2013an; guztira hogeita hamazazpi

transferentzia

ideia jaso ziren.

bilatu

eta

jardunbide

egokiak identifikatzea xede: Jasotako barneko iradokizunInnobasque Berrikuntzarako Euskal

kopuruaren bilakaera

Agentzia. Izaite, Jasangarritasunaren aldeko

205

Euskal Enpresen Elkartea.

284

227

SEMES, Larrialdietako Medikuntzako Espainiako Elkartea.

108

Barne Auditoreen Institutua. Osakidetza. Gizarte Segurantzaren Institutu Na-

2010

2011

2012

2013

zionala. AMAT, Lan Istripuetako Mutualita-

2013ko iradokizun irabazlea: Historia Klinikoan aplikazio bat jartzea administrazio-langileak klika dezan artatuta-

teen Elkartea.

ko pertsona taxian etorri dela, eta ondoren osasun-

Mutua Korporazioa.

kontsultan erabakiko du medikuak, gertaera ixtean,

Mutualiak, bestalde, bere langileen inpli-

pazienteak taxia behar duen edo ez; eta ezin izango du

kazioa

eta

partaidetza

sustatzeko

hori itxi bai edo ez klikatu arte. Hala badagokio, pazien-

nahiari

jarraikiz, hainbat

mekanismo

tea taxian etorri denean baino ez litzateke agertuko

martxan jartzen ditu. Zehazki, hobekuntzak eta berrikuntzak identifikatu eta txertatzeko esparruan, Iradokizunen Taldeak garrantzi berezia hartzen du. Egiturazko talde autonomo hori alor ezberdinetako langileek osatzen dute, eta 2013an, 284 barne-iradokizun kudeatu ditu, 2012an baino % 25,66 gehiago.

alarma.

Pertsonen partaidetzatik harantz, Mutualiak funtsezkotzat jotzen du gainerako interes-taldeen parte-hartzea eta talde-lanaren sustapena, euren inplikazioa bultzatzeko eta, bere kudeaketan, berrikuntzak sartzeko tresna gisa. Modu horretan, zenbait jarduera antolatu ditu

Barne-iradokizunak kudeatzeko sistema

2013an. Hona hemen azpimarragarrie-

horretaz aparte, Aurrezkiaren Blogaren

nak: Focus Groupsak bezeroekin (8),

bidez ideiak jasotzen ditu erakundeak,

mahai-inguruak hornitzaileekin (6) eta

gastuak optimizatu eta eraginkortasun-

Mutua Korporazioarekin eta beste era-

ratioa handitzen laguntzeko, mutualita-

kunde batzuekin elkarlanean garatuta-

tean ez ezik, bertako langileen etxeetan

ko proiektuak (3).

102


2013ko emaitzak

Jasangarritasuna eta gizartearekiko konpromisoa Erakundea kudeatzean, EGEren bitartez.

M sua

utualiak aspaldi hartu zuen gizar-

rretan, gizarte-erantzukizunak erakunde

tearen aldetik enpresa ardurat-

osoa hartzen du, eta jasangarritasuna

izateko

erabakia,

bere interes-

eta gizartearekiko konpromisoa ildo es-

taldeekiko erantzukizuna eta gizarte-

trategikotzat hartu ditu bere azken bi

eta ingurumen-gaiekiko bere konpromi-

plan

soa tartean. Horregatik, bere estrategia-

2012-2014), helburu, estrategia eta ekin-

ren barruan gizarte-erantzukizuna barne

tza-plan propioak ezarrita. Bere xede,

hartu zuen, helburuak eta ekintzak gizar-

ikuspegi zein balioek gizartearekin duen

tearen garapen jasangarriarekin batera-

konpromisoa jasotzen dute: hartara, ku-

garriak izateko moduan.

deaketa-sistema etengabe hobetu nahi

Mutualitatea ulertzeko eta kudeatzeko modu horrek eraginda, gizarte, lan, ingurumen eta giza eskubideekiko errespetuarekin lotutako al-

Mutualiak aspaldi hartu

derdiak

zuen gizartearen aldetik

boluntarioki, bere estra-

enpresa arduratsua

tegian, arau legalen be-

izateko erabakia.

txertatu

tearazpenetik horiek

ditu,

harantz;

erakundearen

interes-taldeekiko harreman garden eta etengabekoan dute jatorria. Zentzu ho-

103

estrategikoetan

du, jasangarria

izan

(2009-2011 eta

eta

ongizatea

areagotu eta gizartearekiko erantzukizuna sustatu, jarduketa guztietan eta erakundeko langile guztien ingurunearekin profesionaltasunez, arduraz, osotasunez, errespetuz eta zintzotasunez arituta.


2013ko txostena

EIAS: Gizarte Ekimenak eta Jarduerak Taldea

Z

alantzarik

gabe,

EIAS

taldeak

tsen bilketan parte hartzera bultzatu

(Gizarte Ekimenak eta Jarduerak)

nahi ditu langileak, ondoren eurek lehe-

sozialki konprometituta dagoen Mutualiaren irudia bultzatzen du. 2005ean osatu

zen,

eta

geroztik

lankidetza-

jardueretako partaidetza areagotzeko eta beste interes-batzuen inguruko langileen sentsibilizazioa bultzatzeko lan egiten du. Aurrekontuaren zati bat ondare historikoaren konturako lankidetza eta proiektuei lotutako gastuetara bide-

netsitako proiektuetara bideratzeko. Boluntarioz osatutako talde horren bidez, beraz, hainbat elkarte eta erakundekiko konpromisoak bultzatu eta lortzen

ditu

Mutualiak.

Era

horretan,

2013an zehar elkarte hauekin elkarlanean aritu da, gizarte-elkartasun eta konpromisoaren kultura sendotze aldera:

ratzen da, baina, horretaz aparte, fun-

PROIEKTUA

PROIEKTU MOTA

Etxebizitzak birgaitzea Coatepeque-n (Guatemala).

Nazioarteko garapena

Giza eskubideak defendatzeko eta giza garapen jasangarria lortzeko lan egitea bi hemisferiootan.

Nazioarteko garapena

Larritasun-laguntza (Filipinak.

Nazioarteko garapena

Ohikoak ez diren gaixotasunen (leukodistrofiak, batez ere) inguruan ikertzeko, informatzeko eta sentsibilizatzeko funtsak jasotzea.

Tokiko garapena

Haurren minbiziaren aurka borrokatzeko laguntza.

Tokiko garapena

Pertsona guztiek bizitza duina eta garapen integrala izan dezaten laguntzea.

Tokiko garapena

Gaixotasun hori duten haurren eta beren familien bizitza-kalitatea hobetzeko sendagaia edo tratamendua bilatzea, eta gaixotasunaren inguruko ezagutza hedatzea.

Tokiko garapena

ELKARTEA

104


2013ko emaitzak

2013an EIAS taldeak sustatutako ekintzen artean, hurrengoak dira aipatzekoak: I. WOPATOS estropada WOP Fundazioak garatutako gaixotasun neurodegeneratiboen inguruko ikerketari babesa emateko, eta langileek berrehun ahate baino gehiago erostearen bidez, gomazko ahateen I. Estropadan parte hartu du Mutualiak, WOPATONarekin. Aurtengo Gabonetan, ezein haur oparirik gabe Donantes de Sue単os elkartearen bidez, Mutualiako langileek jostailuen erosketan parte

hartu

dute,

bere

ardurapean

haurrak dituzten baliabiderik gabeko familietan Gabonetako magia mantentzeko helburuarekin. Hobe ohe bat, kartoia baino Langileen eskuzabaltasunari esker, etxerik ez duten zenbait pertsonak aterpetxe batean igaro dute gaua (ohe batean lo egin dute, eta ez kalean, kartoien artean). Lagun Arteanek bultzatutako ekimen horren helburua etxerik gabeko pertsonen inguruan sentsibilizatzea izan da. Odola ematea Osakidetzarekin lankidetzan, langileei Euskadiko Odol Bankuan parte hartzeko eta harekin lankidetzan aritzeko aukera ematen jarraitu du Mutualiak.

105


2013ko txostena

Edozein kasutan ere, Mutualiak esparru

bideratzen ditu Mutualiak, osasuna, pre-

horretan aurrera eramandako jarduera

bentzioa, kultura, kirola, bikaintasuna

guztiek laneko istripuen eta lanbide-

eta aukera-berdintasuna sustatzea xede

gaixotasunen

garatu

duten ekintzak garatzeko. Izan ere,

ditzaketen jarduerak erregulatzen di-

2013an zehar gizarte-garapena babestu

tuen araudia errespetatu dute uneoro.

du, ondare historikoaren kargura bere

mutualitateek

Elkartasunezko proiektu eta jardueretan

sarreren % 5,275 bideratuta:

lagundu ez ezik, baliabide ekonomikoak Fundazioekin, elkarteekin eta gizarteeragileekin izandako lankidetzen kopurua DYA

30

Fundaciรณn Museo Guggenheim

26 22

Fundaciรณn Athletic Fundaciรณn Bizkaia Bizkaialde Cebek, Adegi,Sea Innobasque Orfeรณn Donostiarra

2011

2012

Fundaciรณn Sueskola Gipuzkoa

2013

Euskalit, Etc.

Gizarte garapenerako ekarpen ekonomikoa (diru-sarreren gaineko %) 6,34

2011

106

5,22

5,27

2012

2013


2013ko emaitzak

Lan-segurtasuna eta -osasuna

M

utualiak enpresa-elkarteekin eta

proiektua da, Confebask, CCOO eta

zentral

UGTren babesarekin.

sindikalekin

gauzatzen

duen lankidetza estuaren emaitza gisa,

Sortu zenetik, lantegiak antolatzen ditu

2010ean ADI proiektua martxan jarri

ikastetxeetan bertan, maila ezberdineko

zuen, lanbide-heziketako ikasleen ar-

taldeekin, arriskuen prebentzioaren kul-

tean prebentzio-kultura sustatzeko as-

turak

moarekin.

duen

garrantziaren

inguruan

sentsibilizatzeko. Eta 2013ko ekitaldian

Zehazki, Mutualiak, Siderurgia Integra-

guztira 12 ikastetxek eta 702 ikaslek par-

leko Langileen Fundazioak eta Osalanek

te hartu dute.

(EAEko

lan-agintaritza)

sustatutako

Trebakuntza-zentroak Parte hartu duten ikasleak

2010

2011

2012

2013

6

30

32

44

113

980

1.175

1.877

Beste alde batetik, gizartean prebentzio-

Era horretan, 2013an Laneko Arriskuen

politika hedatzeko ere lan egiten du Mu-

Prebentzioko Argazki Lehiaketaren X.

tualiak, bere argazkilaritza-lehiaketaren

edizioa antolatu du; gizarte osoari ireki-

bidez. Horren helburua da arriskuen pre-

takoa izan da, eta guztira 203 partaide

bentzioaren balioak beren edozein al-

izan ditu.

derditan nabarmentzea, arrisku-egoerak nahiz prebentzioko jardunbide egokiak erakutsiz.

Partehartzaile kopurua

2013ko argazki irabazlea

107

2010

2011

2012

2013

147

158

78

203


2013ko txostena

Praktiketako langileak

M

utualiak lankidetza-hitzarmenak

eta,

ondorioz,

lan-mundura

sartzea

ditu Lanbide Heziketako zentroe-

errazteko. Modu horretan, 2013ko ekital-

kin, unibertsitateekin eta fundazioekin.

dian zehar berrogeita bederatzi pertso-

Horien bidez, urtero, erakundeak gaz-

nak praktikak egin dituzte mutualitateko

teak hartzen ditu bertan praktikak egin

hainbat alorretan, eta guztiak oso pozik

ditzaten, ezagutza praktikoak lortzea

agertu dira izandako aukerarekin.

Praktikak egin dituzten pertsonen sexuaren araberako banaketa Gizonak %35

Emakume ak %65

Hornitzaileak

S

ektore Publikoko Kontratuen Legeak

kunde

eta Mutualiako jarraibideek bilatu-

araudiaren betearazpen zorrotza ber-

gisa, kontratazio

tako konkurrentziako, lehia askeko, gar-

matu

dentasuneko

egonkortasunaren eta gastuaren kon-

eta

publizitateko

printzipioekiko errespetu handiak

behar

du,

publikoaren

aurrekontu-

zu-

trolaren printzipioei jarraiki. Premisa hori

zentzen ditu erakundeko kontratazio-

bermatu ondoren, eta bere inguruko

prozesuak. Zentzu horretan, funts publi-

garapen ekonomikoa laguntzeko bere

koak kudeatzen dituen Gizarte Seguran-

konpromisoari erantzuna emanez, era-

tzaren sistemarekin lan egiten duen era-

kundeak hornitzaile autonomikoen kon-

108


2013ko emaitzak

tratazioa sustatzen eta bultzatzen du,

Kudeaketa etiko, garden eta sozialki

baldintza-berdintasunean, eta betiere

konprometituan erreferente izateko hel-

aurrez ezarritako baldintzak betetzen

buru

badituzte eta legaltasun, gardentasun

2013an

eta

guztiak erantzukizun sozialeko irizpideak

eraginkortasun

ekonomikoaren

printzipioak uneoro errespetatuta.

estrategikoaren

ondorio

gisa,

zehar izenpetutako kontratu

Ildo

baliatuta kudeatu dira, bai eta lizitazio-

horretan, 2013an, inguruko hornitzailee-

prozesuetan hainbat alorreko klausulak

kin egindako kontratuek gora egin dute,

txertatu ere (sozialak, ingurumenekoak,

eta horren eraginez, aurreko ekitaldiare-

kalitatezkoak, prebentziokoak, berdinta-

kiko % 4 handitu da hornitzaile autono-

sunekoak...)

mikoei egindako fakturazioa.

Gainera, aurreko urtetik, kode etikoa

Hornitzaile autonomikoekiko

sinatzeko eskatzen die Mutualiak bere

kontratazioaren bilakaera (%)

hornitzaile nagusiei. Bertan jasotako konpromisoaren arabera, euren negozio-

75

74

akordioek eta -harremanek kodean bildutako etika eta jarrera profesionalaren

71

oinarrizko printzipioei men egingo diete. Horretarako, Mutualiak ezarrita dauzka zeintzuk diren interes-talde horrekiko harremanean oinarrizkotzat jotzen dituen portaerak. Hala, 2013an zehar 25 hornitzailek kode etikoa izenpetzea lortu du. 2011

2012

2013

109


2013ko txostena

Prestazio Berezien Batzordea

P

restazio Berezien Batzordean ez-

ko

tabaidatzen

gizarte -

batzorde paritarioko kide batek zu-

laguntzako baldintzarik gabeko onurak

zentzen ditu, eta bertako karguak aldiz-

eman behar zaizkien kidetutako enpre-

ka berritzen dira, bi urtean behin.

dute

setako langileei edota, laneko istripu baten edo lanbide-gaixotasun baten ondorioz, beharrizan-egoeran dauden norbere konturako langileei. Jasotako eskakizunak banaka aztertzen dira ur-

ordezkariak

bertaratu

ohi

dira,

2013an, prestazio bereziek ehun eta hirurogeita hamasei egoera barne hartzen dituzte, 2012an laurogeita hamar besterik

ez

ziren

bitartean.

Horrek

399.633 euroko gastua eragin du.

tean egiten diren lau bilera arruntetan. Horietara, enpresetako eta sindikatueta-

Prestazio berezien banaketa 124

28

42

35

Auxiliosheriotzapor LI ondoriozko defunci贸n por AT gatiko laguntzak

18

10

2

Auxilios por GPen ondoriozko defunci贸n por EP heriotzagatiko laguntzak

110

7

Prest. a favor de LIengatiko familiares por AT senideentzako

prestazioa

Ayudas Aparteko extraordinarias laguntzak


2013ko emaitzak

Ingurumen-kudeaketa

M

utualiak

bere

ingurumen -

kudeaketako sistema eta eragin-

kortasun energetikoa etengabe hobetzeko konpromisoa hartu du, eta horren egiaztapen moduan, alde batetik, ISO 14001 eta ISO 51001 ziurtapenak berritzen ditu kanpoko enpresa baten bi-

Hondakinen kudeaketa egokia. Baldintza legalak eta aplikagarriak diren beste batzuk identifikatu, ebaluatu eta jarraitzea. Erakundea prestatzea eta sentsibilizatzea.

dez, eta bestetik, urtero-urtero jasanga-

Hondakin bakoitzaren kasuan eta

rritasun-memoria egiten du, GRIren irizpi-

araudi espezifikoa betez, segrega-

deetan

oinarritu-

Konpromiso horiek guztiek

ta.

enpresaren garapen jasan-

Konpromiso horiek

garria ingurumenaren

guztiek

babesarekin bateragarria

ren garapen ja-

egiten laguntzen dute.

sangarria

inguru-

menaren

babe-

erakunde kudeatzaile baimenduek

enpresa-

sarekin bateragarria egiten laguntzen dute,

bai

eta

zioa jatorrian kontrolatzea, harik eta

langileentzako

lan-

ingurune segurua eta osasungarria bermatzen ere. Ingurumen eta LAPeko Batzordeak koordinatzen du Mutualiaren ingurumenkudeaketa. Diziplina anitzeko lantalde horrek zentro eta zerbitzuetako erreferente diren pertsonen esku uzten du kudeaketaren erantzukizun operatiboaren zati bat. Hona hemen batzordearen xedeetako batzuk:

111

horiek jaso arte. Urteko helburuen jarraipena.


2013ko txostena

Ingurumen-kudeaketa minimizatzea eta

erakunde kudeatzaile espezializatuekin

berau egokia dela bermatzea xede,

lankidetzan egiten du.

Ingurumen Programan zehaztutako helburu operatiboetatik, hurrengoak erdietsi eta ezarri ditu Mutualiak 2013. urtean:

Era

berean,

bere

hondakinen

deaketa bermatzen du eta edukiontziak jartzen ditu langileen eskura, instalazio-

Lanpara-hondakinak % 82 murriztea.

etan

Pilak biltzeko puntuak ezartzea zen-

birziklatzeko aukera izan dezaten.

tro guztietan. Zentro

ku-

erabilitako

material

guztiak

2013ko ekitaldian, eta Mutualiak ezarri-

periferikoetan

erreferente

diren pertsonak sentsibilizatu eta prestatzea.

tako jarduketei esker, sortutako hondakinak 9 tona baino gehiago murriztu dira. Bulegoko materiala (EN 1, EN 2)

Instalazioak egokitzea. ingurumen-

Bulegoko material guztiak katalogo ba-

kudeaketak 131.403 euroko kostua era-

tean zentralizatuta eta langileen esku

gin du orotara: 115.072 â‚Ź hondakinen

daude, kontsumo arduratsua bermatuz.

kudeaketari dagozkio, eta 16.331 â‚Ź, in-

2013an, erakundean gehien kontsumitu

gurumen-kudeaketako sistemari.

diren material balorizatuak papera eta

Horregatik

tonerrak izan dira (beren % 100eko ba-

Era

horretan,

2013an,

guztiagatik,

eta

ekintzon

emaitza gisa, Mutualiak ez du indarreko

lioa hartu dute berriro).

legeria ez betetzeagatiko isun ekonomikorik jaso.

Kontsumoak

Hondakinen kudeaketa (EN 22, EN 24)

Paper- eta kartoi-kontsumoa

Mutualiak hondakinen kudeaketa horre-

Toner-kontsumoa

2013 12.338 kg. 904 kg.

tarako akreditazioa eta baimena duten

INGURUMEN ALDERDIA

HONDAKINA 2012

PERTSONA bakoitzeko

HONDAKINA 2013

PERTSONA bakoitzeko

TONERRAK

508kg.

0,80

300kg.

0,47

PAPERA-KARTOIA -Birziklatua -Zuria

25.396kg.

40,31

19.320kg.

30,86

FLUORESZENTEAK

450kg.

0,71

204kg.

0,32

PILAK

159kg.

0,25

221kg.

0,35

112


2013ko emaitzak

Osasun-materiala

Hondakin kimikoen barruan, medika-

Mutualiak hurrengo hauek jotzen ditu

menduen hautaketa Farmazia Batzordearen bidez egiten da, eta Gida Far-

osasun-material gisa: Hiriko hondakin solidoak eta hirikoen berdintsuak diren osasun-hondakinak.

makologikoan daude bilduta. Halaber, Mutualiak farmazia-zerbitzua du, eta horren arduraduna ospitaleko farmazia-

Osasun-hondakin bereziak eta hon-

ko espezialista da, eta hara bidalitako

dakin kimikoak.

kontsulta guztiez arduratzen da. 2012arekin alderatuta, % 4,79 osasunhondakin gehiago sortu ditu Mutualiak 2013an.

Kutsatutako hondakin biosanitarioak (kg.)

2012

Kg/ PERTSONEN LAGUNTZA

2013

Kg/ PERTSONEN LAGUNTZA

3.986

0,026

4.158

0,031

253

0.0,0016

284

0,0022

Baztertutako medikamenduak (kg.)

Energiaren eta uraren kudeaketa Energiaren kontsumoa

3. Bonbilla normalak kendu, eta kontsu-

Mutualiako energia-kontsumoak elektri-

mo gutxiko lanparak jarri.

zitate eta gas naturaletik datoz. 2013an,

Beste alde batetik, Mutualiak gasolioa

% 0,04 murriztu dira horiek.

ere

Hona hemen energia-kontsumoa murriz-

kontsumitzen

du,

talde

genoaren ekipoen eta pazienteak Donostiako erdialdetik Pakea Klinikara era-

ten lagundu duten ekintzak:

maten dituen mikrobusaren ondorioz .

1. LED luminariak instalatzea. 2. Ordutegia zentro bakoitzaren beharretara egokitzea. Contsumo (kWh)

elektro-

2012

TCO2

2013

TCO2

Elektrizitatea

2.407.165

1104,88

2.405.231

1.104,001

Gas Naturala

1.415.594

272,15

1.415.854

284,79

*Energia kWh-tan neurtzen da, GJ-en ordez. Lortutako elektrizitate eta gasaren datuak horniketa-enpresen fakturetan jasota daude.

113


2013ko txostena

Ur-kontsumoa Ur-kontsumoa (m3)

Kasu guztietan, dagokion udal-saretik datorren eta ondoren kolektorera isurtzen den ura erabiltzen du zentro ba-

9.095

8.890 8.224

koitzak. Horrek esan nahi du ez dela uriturririk ez ekosistemarik kaltetu isurketen ondorioz . 2013an, ur-kontsumoa % 8,11 areagotu da 2012arekiko. 2011

Elektrizitatea

Ura

2012

2013

Gas naturala

2012

2013

2012

2013

2012

2013

Administrazio-zentroak

547.080

529.771,93

1.073

1.030

55.126,22

54.376,7

Zentro periferikoak

462.087

504.197,42

1.838

1.462

46.872,64

53.412,36

Klinikak eta Beato kaleko zentroa

1.397.997

1.412.558

5.313

6.398

1.313.594

1.308.065

Energiaren zeharkako kontsumoak

Energiaren zeharkako kontsumoak 2013 Ikatzaren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)

187615,94

Gas naturalaren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)

346367,89

Petrolio-produktuen zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)

45701,32

Energia berriztagarrien zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)

1549034,17

Energia hidraulikoaren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)

14432,00

Energia nuklearraren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)

262181,25

114


2013ko emaitzak

Gas-isuriak (EN 16, EN 17, EN 20, EN 29) Mutualiak egiten dituen berotegi efektu-

Termikoen Erregelamenduak eskatutako

ko gasen isuriek hurrengoetan dute jato-

aldizkako kontrolen mende daude. Era-

rria:

kundeak gas naturaleko galdarak eta

Zuzeneko isuriak: gas naturala, elektrizi-

bidezko

girotze-sistemak

ere baditu.

tatea eta gasolioa. Zeharkako isuriak: Garraioaren eta paper- eta ur-kontsumoaren ondoriozkoak. 2013. urtean zehar, zuzeneko eta zeharkako isuriak % 0,48 murriztu dira guztira, aurreko ekitaldiarekin alderatuta. NOx eta SOx-en kasuan, isuriak ez dira esangurat suak,

bero-ponpa

gal daretako

erregai -

errekuntzatik baitatoz soil-soilik. Edozein kasutan, mota horretako Mutualiaren instalazio guztiak Eraikinetako Instalazio

CO2 tonetara egindako konbertsioa www.stopCO2.com

eta

www.orcc.es

webguneetako datuen arabera kalkulatu da. «Bestelako zeharkako isuriak» atalari dagokionez, ez daukagu daturik, ez baitago zenbatuta lana dela-eta erakundeko langileek egindako joan-etorrien ez osasun-garraioa edo garraio publikoa baliatuta egindako pazienteen lekualdaketen efektua. 2012

2013

Gas Naturala

Zuzeneko isuriak

284,74

284,79

Elektrizitatea Gasolioa

1.104,88 0

1.104 0

0,70 31,05

0,72 22,17

32,86 1.454,23

35,56 1.447,24

Zeharkako isuriak Garraioa Papera Ura Isurketak guztira (t CO2) Erabilitako formulak hauek izan dira:

•Gas naturala: urtean kontsumitutako gas kantitatea *0,0000036*56,1(Fe)*0,995(FO)= tonak. Tonak*0,001(Fe)*0,0054(CH4)*25(GWP)*0.001(Fe)*0.00054(N2O)*298(GWP)= t CO2 e guztira. •Gasolioa: urtean kontsumitutako erregaia * 0,85(t/m3)* 0,043(VCN)*74(Fe)*0,99(FO)= Guztira GuztiraCO2(t)*0,003(Fe)*0,049585923(CH4)*25(GWP)*0,0006(Fe)*0,00991718*298(GW) Energía •Energia elektrikoa: urteko kontsumoa * 0,000459(TCO2/kWh)=t CO2/urtean •Paper birziklatua: 1 tn paper birziklatua 1,8 tn CO2

Beste alde batetik, bere jarduera dela

ekipo batean ihesa gertatzearen ondo-

eta, Mutualiak ez du igortzen ozono ge-

rioz, mantentze prebentibo eta zuzen-

ruza suntsitzen duen substantziarik. Hala

tzaileko sistema bat du, airea girotzeko

ere, nahi gabeko isurketaren bat ego-

gailuen egoera aldian-aldian aztertzen

nez gero, adibidez, airea

duena.

girotzeko

115


2013ko txostena

Isuriak Mutualiak ez du ura birziklatzen ez berre-

Aurrez aipatu dugun bezalaxe, 2013an

rabiltzen. Kolektorera isurtzen diren hon-

zehar ez da gertatu produktu arriskutsu-

dakin-ur guztiak udal-arazketaren men-

en nahi gabeko isuri esanguratsurik.

de daude.

Larrialdien kontrola Mutualiak

ingurumen-istripu

edo

-

horretan, tartean dauden alorren jar-

larrialdien aurreko jarduketa jasotzen

duketa- eta erantzun-mota zehaztuta

duen prozedura dauka, horiei lotutako

du.

eragin posibleak murrizte aldera. Zentzu

Energiaren aprobetxamendua Lesioak aukera ematen badu, Mutualiak

Beste alde batetik, eta erakundeko lan-

garraio publikoa

gileen joan-etorriak minimizatze aldera,

sustatzen

du bere

pazienteen artean.

teknologia berriak erabiltzen ditu, bideo-

Mutualiak Donostiako erdialdea eta Pakea Klinika lotzen dituen autobusa jartzen du euren eskura.

116

konferentziak kasu.


2013ko emaitzak

Biodibertsitatearen kudeaketa Mutualiako kontratu guztiek ingurumen legediaren betearazpena eta ingurumena errespetatzen duten produktuen erabilera bermatzen duten klausulak hartzen dituzten barne.

Ingurumena errespetatzen duten produktuak eta zerbitzuak kontratatzea Kudeaketa

horren

barruan,

aipatu

Gainera, laguntza-zentro guztiak hiri-

beharra dago Mutualiak, bere Bilboko

nukleotan kokatua daude, babestutako

egoitza operatiboan, Taxus Baccata

eremuekin inolako loturarik gabe. Era

hagin bat duela. Babestutako espezie

horretan, ez dute inola ere biodibertsita-

hori IUCNren zerrenda gorrian ageri da.

tea kaltetzen.

TXERTATUTAKO ZENBAIT ALDAKETA / HOBEKUNTZA EKINTZA Instalazioak egokitu dira, araua betetze aldera: komunak egokitzea, SPA Erandio banatzea, ITE Henao, R22 aldatzea Ercilla zentroan (beheko solairua, 1. solairua, ebakuntza-gelak eta Kudeaketa energetikoa: argiztapena aldatu eta LED jartzea, sektorizazioak, sentsoreak eta tenporizadoreak. Instalazioak berritzea eta hobetzea: Konfort termikoa Ercillako 1. solairuan, Beasaingo harrera, altzairu herdoilgaitzezko baranda instalatzea Gasteizko igerilekuaren sarreran, zoru ezlabaingarriak Ercillako eta Henaoko sarreran eta Pakea Klinikako larrialdietan. Hobekuntza ergonomikoak: eguzki-xaflak Pakeako administrazioan eta Santurtziko harreraerakusmahaian.

117


6. GRI Adierazleak


GRI Adierazleak

GRI Adierazleak Kudeaketa Ekonomikoko Ikuspegia: Orrialdea 57-70, 119, 131-141 ADIERAZLE EKONOMIKOAK

Orrialdea

2013

133

288.711.314

EC2 Klima aldaketak eragindako finantzen arloko ondorioak eta erakundearen beste ekintza batzuen arriskuak eta aukerak.

119

Garatzen dugun jarduera motagatik, ez dugu klima aldaketari aurre egiteko jarduerarik egitea pentsatu

EC3 Gizarte onuren programengatik sortzen diren antolakundearen betebeharren estaldura.

119

1.454.012

EC4 Gobernuek emanda jasotako diru-laguntza esanguratsuak.

119

0

EC5 Hasierako soldata estandarraren eta eragiketa garrantzitsuak egiten diren tokietako gutxieneko soldataren arteko erlazioen heina.

119

%32 gaineko (Mutualiako gutxieneko soldata). No se presentan diferencias por sexo.

EC6 Eragiketa garrantzitsuak egiten diren lekuetako tokiko hornitzaileei dagokien gastuaren proportzioa, politika eta praktikak.

119

%75

EC7 Tokiko kontratazioak egiteko prozedurak eta eragiketa esanguratzuak egiten diren lekuetako tokiko komunitateko zuzendaritzako goi karguen propotzioa.

119

Hautatutako hornitzaileek EAEn dute egoitza. Zuzendaritzako pertsona guztiak EAEkoak dira .

EC8 Inbertsioek azpiegituretan eta gizartearen onurarako diren (konpromiso komertzialen, pro bono edo espezietakoen bidez) zerbitzuetan izandako garapena eta eragina.

94-96 110 133

EC1 Sortutako eta banatutako zuzeneko balio ekonomikoa, diru-sarrerak, ustiapen kostuak, langileen ordainsariak, dohaintzak eta komunitatean egindako beste inbertsio batzuk, banatu gabeko irabaziak eta kapital hornitzaileei eta gobernuei egindako ordainke.

JARDUN EKONOMIKOAK

PRESENTZIA MERKATUAN

ZEHARKAKO INPAKTU EKONOMIKOAK

EC9 Zeharkako eragin ekonomiko esanguratsuen ezagumena eta deskribapena, eragin horien norainokoa bame.

119

119

Prebentziorako eta errehabilitaziorako funtsari ekarpena: 14.383.532 â‚Ź


2013ko txostena

Ingurumen� kudeaketaren ikuspegia : Orrialdea. 111–117, 120-121 INGURUMEN ADIERAZLEAK

MATERIALAK

ENERGIA

EN1 Erabilitako materialak, pisuaren edo bolumenaren arabera.

112

EN2 Erabili den materialetatik balioztatuak direnen %.

112

EN3 Energiaren zuzeneko kontsumo lehen mailako iturrien arabera banakatuta.

113

EN4 Energiaren zeharkako kontsumoa lehen mailako iturrien arabera banakatuta.

114

EN5 Energia aurreztea zaintzeari eta eraginkortasuna hobetzeari eske.

EN6 Energiaren kontsumoari dagokionez, produktu eta zerbitzu eraginkorrak edo energia berriztagarrietan oinarritutakoak eskaintzeko ekimenak eta ekimen horien ondorioz, energia kontsumoa murriztea.

URA

Orrialdea

120

120

2013

% 0,08 joan den urtearekin alderatuta (1.934 kw. orduko) LED argiak jartzea, sektorizazioak, sentsoreak eta tenporizadoreak. Sentsibilizazio-kanpainak langileen artean.

EN7 Zeharkako energia gutxiago kontsumitzeko ekimenak eta horiei esker lortutako murrizketak.

120

Ekimenik ez

EN8 Ur bilketa guztia, turrika sailkatua.

120

8.890 m3

EN9 Ur bilketak nabarmen eragin din ur iturriak.

120

0

EN10 Birziklatutako eta berrerabilitako uraren % eta bolumen osoa.

120

0

EN11 Naturgune babestuetan edo babestuta ez sauden bioaniztasun handijo guneetan dauden edo alboal dauden lursailen deskribapena. Adierazi bioaniztasunaren aldetik balio handia duten eta jabetzakoak, errentan hartutakoak edo kudeatuak diren lurren kokapen.

111-117 120

Jarduera motak ez du eragiten

111-117 120

Jarduera motak ez du eragiten

111-117 120

Natura gune babestuetan ez dago eraginik

111-117 120

Jarduera motak ez du eragiten

111-117 120

Jarduera motak ez du eragiten

EN12 Babestutako naturguneeta edo bioaniztasun handia dagoen babestu gabeko guneetan sortzen diren eragin esanguratsuenen deskribapena. Eragin horiek babestutako guneetako edo bioaniztasunaren aldetik balio handiko guneetako jarduerek, proBIOANIZTASU- duktuek eta zer. NA EN13 Habitat babestuak edo leheneratuak. EN14 Bioaniztasunari sortzen zaizkion eraginak kudeatzeko ezarritako eta planifikatutako estrategiak eta ekintzak. EN15 IUCNren zerrenda gorrian eta nazio mailako zerrendetan agertzen diren eta desagertzeko duten arriskuaren arabera banakatutako espezie kopurua. Espezie horien habitatak lanen eraginpeko guneetan daudenak dira eta espeziearen arrsku mailaren araberak.

120


GRI Adierazleak

INGURUMEN ADIERAZLEAK

Orrialdea

EN16 Berotegi efektuko gasen igorpenak guztira, zuzenekoak eta zeharkakoak, pisuan (tCO2). EN17 Berotegi efektuko gasen zeharkako beste isurpen batzuk, pisuan ยก.

EN18 Berotegi efektuko gas gutxiago isurtzeko ekimenak eta horiei esker egin diren murrizketak.

EN19 Ozono geruza suntsitzen duten beste substantzia batzuk isurtzea, pisuan. EN20 Airera egiten diren NO, SO eta beste isurpen garrantzitsu batzuk, motaren arabeIGORPENAK, ISURPENAK ra eta pisuan. ETA HONDAKINAK EN21 Isuritako hondakin-ur kopurua guztira, izaera eta helburuaren arabera.

PRODUKTUAK ETA ZERBITZUAK

ARAUAK BETETZEA

GARRAIOA

OROKORRA

EN22 Kudeatutako hondakinen pisua guztira, motaren eta tratamendu metodoaren arabera. EN23 Istripuz gertatutako isuri aipagarrienen kopurua guztira eta bolumena. EN24 Basileako hitzarmenaren sailkapenaren arabera (I., II., III. eta VIII. Eranskinak) arriskutsutzat hartzen diren garraiatutako, inportatutako, esportatutako edo tratatutako hondakinen zama eta nazioarte mailan garraiatutako hondakinen ehhuneko. EN25 Erakunde informatzailearen ur isurien eta isurketa uren ondorioz eragin nabarmena jasandako ur baliabideen eta horiekin lotutako habitaten bioaniztasunaren identifikazioa, neurria, babes egoera eta bioaniztasunaren balioa. EN26 Produktuek eta zerbitzuek ingurumenarengan dituzten eraginak arintzeko ekimenak eta eragin horren murrizketa maila. EN27 Saldutako produktuen ehunekoa eta horien paketatze materialak. Balio bizitza amaitzen zaienean berreskuratzen dira produktuen kategorien arabera sailkatuta. EN28 Ingurumen araudia ez betetzeagatik jasotako isun esanguratsuenen zenbatekoa eta diruzkoak ez diren zigor kopurua. EN29 Erakundeak bere jardueretarako erabiltzen dituen produktuak, bestelako ondasun eta materialak garraiatzearen ondorioz sortutako ingurumen eragin esanguratsuak. Langileak garraiatzerakoan sortutakoak, esaterako. EN30 Gastu motaren araberako banakapena eta ingurumen inbertsioak.

121

2013

115 121

Ez dago halakorik

121

Gas bakarrak HCFCsak dira. Adibidez: R22, 2012an zehar, ihesik ez da egon, gaurko ekipamenduak, gas ekipamendu ez kaltegarrien, truke aldatzen ari dira. Adibidez: R410

121

0

115 121

Ez dira esanguratsuak

114 116 121

Izurpen bakarra ur sanitarioa da; sartzen dena ateratzen da.

111-117 121

0

121

Ez du hondakin arriskutsurik inportatzen edo esportatzen

121

Kolektore batera isurtzen da, ur sanitarioa baino ez delako isurtzen

111-117

121

Ez da produkturik hornitzen

121

0

112-114

112


2013ko txostena

Kudeaketa sozialaren ikuspegia: Orrialdea 84-98, 103-110, 122-125 GIZARTE ADIERAZLEAK

Orrialdea

2013

HR1 Giza eskubideei buruzko klausula garrantzitsuak dituzten edo giza eskubideengatik aztergai izan diren inbertsio esanguratsuko hitzarmenen kopurua guztira eta ehunekoa.

122

%0 kontratazio guztiek kalitateari, ingurumenari, arriskuen prebentzioari eta giza eskubideei buruzko politikak betetzearekin lotutako irizpideak dituzte.

HR2 Giza eskubideen arloan aztertu diren banatzaileen eta kontratatzaileen ehunekoa eta azterketaren ondorioz hartu diren neurriak.

122

%0

HR3 Langileek beren lanarekin zerikusia duten giza eskubideen alderekin lotutako politikei eta prozedurei buruzko prestakuntza orduak guztira, trebatutako langileen ahunekoa barne.

122

0

DISKRIMINAZIORIK EZA

HR4 Diskriminaziozko gertakarien kopurua guztira eta hartutako neurriak.

122

0

ELKARTZEKO ASKATASUNA ETA HITZARMEN KOLEKTIBOAK

HR5 Elkartzeko eta hitzamen kolektiboen babespean aritzekoeskubideak arriskuan jar ditzaketen konpainiaren jarduerak eta eskubideak horiek babesteko hartutako neurriak.

122

0

HAURREN ESPLOTAZIOA

HR6 Haurren esplotazioa gertatzeko arriskua sortzen duten identifikatutako jarduerak eta horiek ezabatzeko hartutako neurriak.

122

Ez dago halakorik, erakundean jarduera EAEn garatzen delako.

LAN BEHARTUAK

HR7 Behartutako lana edo adostasunik gabekoa izateko arrisku handikotzat identifikatutako jarduerak eta horiek ezabatzeko hartutako neurriak.

122

EAE da jarduera eremua; hortaz, ez dago lan bortxatua jasateko arriskurik

SEGURTASUN PRAKTIKAK

HR8 Egiten diren jarduerekin lotutako giza eskubideen alorreko politika eta prozeduren inguruko trebakuntza jaso duten segurtasun langileen ehunekoa.

122

0

INDIGENEN ESKUBIDEAK

HR9 Indigenen eskubideak urratzearekin lotutako gertakarien kopurua eta horien inguruan hartutako neurriak.

122

Ez da gorabeherarik gertatu indigenekin

GIZA ESKUBIDEAK

INBERTSIO ETA HORNIKUNTZA PRAKTIKAK

122


GRI Adierazleak

GIZARTE ADIERAZLEAK

Orrialdea

2013

LAN PRAKTIKAK LA1 Langileen banakapena, lan eta kontratu motaren eta eskualdearen arabera. ENPLEGUA

ENPRESAREN ETA LANGILEEN ARTEKO HARRAMANAK

LA2 Langile kopurua guztira eta langileen batezbesteko errotazioa, adinaren, sexuaren eta eskualdearen arabera banakatuta.

84-86

LA3 Aldi baterako langileei edo arduraldi partziala dutenei eskaintzen ez zaizkien arduraldi osoko langileentzako gizarte onurak, egiten duten jarduera nagusiaren arabera banakatuta.

96

123

Denak, zuzendari kudeatzailea izan ezik

LA5 Antolaketako aldaketen berri aurrez emateko gutxieneko epeak, jakinarazpen horiek hitzarmen kolektiboetan agertzen ote diren aipatuta.

123

15 egun, lan- erreforma berriarekin

LA6 Zuzendaritzak eta langileek parte hartzen duten segurtasun eta osasun batzordeetan ordezkatuta dauden langileen ehunekoa. Laneko segurtasun eta osasun programak kontrolatu eta horiei buruzko aholkuak emateko sortutako batzordeak dira hemen aipatutakoa.

123

%100

LANEKO OSASUNA Lan istripuengatik lan arduraldian lanik egin gabeETA SEGURTASUNA ko orduak Laneko bajagatik lanik egin gabeko orduak

ANIZTASUNA ETA AUKERA BERDINTASUNA

Batez besteko langileak : 565 Araba %14,80 Bizkaia %57,4 Gipuzkoa %27,8

LA4 Hitzamen kolektibo baten babespeko langileen ehunekoa.

LA7 Absentismoaren, gaixotasun profesionalen eta galdutako egunen tasak eta lanarekin lotua hildako biktimen kopurua, eskualdeka.

HEZIKETA ETA HEZKUNTZA

84-85

123

Absentismoaren tasa: %3,52 Bizkaia: %3,54 Gipuzkoa: %4,01 Araba: %2,49 Hildakoak:0

LA8 Langileei, beren familiei edo komunitateko kideei aplikatzen zaizkien gaixotasun larrien inguruko hezkuntza, prestakuntza, aholkularitza, prebentzio eta arriskuen kontrolerako programak.

123

Garatzen duen jarduera motagatik, ez du programa motarik aplikatzen edo garatzen

LA9 Sindikatuekin sinatutako akordio formalek barne hartzen dituzten osasun eta segurtasun gaiak.

123

Enpresa hitzarmenei esker hobetutako estatuko hitzarmena

123

28.216

LA10 Pertsonen prestakuntzari eskainitako orduak (kanpokoa / barnekoa). LA11 Langilen enplegagarritasuna sustatzen duten trebetasunak kudeatzeko eta etengabeko trebakuntzako programak eta beren ibilbide profesionalaren amaiera kudeatzeko laguntzen dieten programak. LA12 Langabeziaren eta garapen profesionalaren inguruko ebaluazioak jasotzen dituzten langileen ehunekoa. LA13 Gobernu organo korporatiboen eta plantillaren osaera, sexuaren, adinaren, gutxiengoen taldeetako izatearen eta beste aniztasun adierazle batzuen arabera. LA14 Gizonezkoen eta emakumezkoen oinarrizko soldataren arteko harremana, lan kategoriaren arabera banakatuta.

123

92-94

123

% 19,46 (lidergoaren ebaluazioa)

16-22 84-85

123

Oinarrizko soldata bera 32.608,22 32.608,22


2013ko txostena

GIZARTE ADIERAZLEAK

Orrialdea

2013

GIZARTEKO JARDUNA

KOMUNITATEA

SO1 Egiten diren lanek komunitateetan duten eragina kudeatzeko programa eta praktiken izaera, norainokoa eta eraginkortasuna, enpresaren sarrera, eragiketa eta irteera barne.

103-117

SO9 Tokiko komunitateetan eragin negatibo esanguratsu posibleak edo errealak dituzten operazioak.

124

0

SO10 Tokiko komunitateetan eragin negatibo esanguratsu posibleak edo errealak dituzten operazioetan ezarritako prebentzio eta arintze neurriak.

124

Ez du aplikatzen.

SO2 Ustelkeriarekin lotutako arriskuei dagokienez, aztertutako negozio unitateen ehunekoa eta kopurua guztira.

32-34 124

Garatzen duen jarduera motagatik, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren zaintza eta babespean dago.

SO3 Erakundean ustelkeriaren aurtako politiken eta prozeduren inguruan trebakuntza jaso duten langileen ehunekoa.

124

0

SO4 Ustelkeria kasuen aurrean hartutako neurriak.

124

Ez da gertakaririk gertatu.

USTELKERIA

SO5 Politika publikoetan dugun posizioa eta horiek eta lobbying jarduerak garatzean izaten dugun partehartzea.

51-55 47-49

SO6 Alderdi politikoei edo horiekin lotutako erakundeei egindako finantza ekarpenak eta ekarpenak espezietan, herrialdeka sailkatuta.

124

Lege izaeragatik, ezin zaie ekarpen ekonomikorik egin ez alderdi politikoei, ez erlazionatutako erakundeei.

LEHIA BIDEGABEA ERAKUSTEN DUTEN JARRERAK

SO7 Praktika monopolistekin eta lehia askearen aurka egitearekin lotutako ekintzak guztira eta horien emaitzak.

124

Ez dira gertatu.

ARAUAK BETETZEA

SO8 Legeak eta arauak ez betetzeagatik jasotako zigor eta isun esanguratsuen diruzko balioa eta diruzkoak ez diren zigor kopurua guztira.

124

POLITIKA PUBLIKOA

124

0


GRI Adierazleak

GIZARTE ADIERAZLEAK

Orrialdea

2013

PRODUKTUEKIKO ERANTZUKIZUNA

BEZEROAREN OSASUNA ETA SEGURTASUNA

PRODUKTUEN ETA ZERBITZUEN ETIKETATZEA

PR1 Bezeroen osasun eta segurtasunean duten eragina neurtu eta hobetzeko helburuarekin ebaluatzen diren produktu eta zerbitzuen bizitza zikloaren faseak eta ebaluazio prozedura horiek jasaten dituzten produktu eta zerbitzu esanguratsuenen kategorien ehune.

28-31

PR2 Produktuek eta zerbitzuek bere zikloan osasunean eta segurtasunean dituzten eraginen inguruko legezko araudia edo borondatezko kodeak ez betetzetik sortutako gorabehera kopurua guztira, gorabehera horien emaitza motaren arabera sailkatuta.

125

PR3 Indarrean dauden prozedurek eta araudiak eskatzen dituzten produktuei eta zerbitzuei buruzko informazio motak, eta informazio-eskaera horien mende dauden produktu eta zerbitzuen ehunekoa.

26 28-31

PR4 Produktuen eta zrbitzuen informazio eta etiketatzeari buruzko araudia eta borondatezko kodeak bete ez diren aldi kopurua, gorabehera horien emaitzen arabera sailkatuta.

125

PR5 Bezeroa pozik egotearekin zerikusia duten praktikak, bezeroaren gogobetetzea neurtzeko ikerketen emaitzak barne.

75-80

0

0

PR6 Marketineko komunikazioetan, publizitatea eta beste sustapen eta babesleta- jarduera batzuk barne, aipatutako estandarrak eta borondatezko kodeetara atxikitzeko edo legeak betetzeko programak.

125

Legezko araudiak publizitatea eta marketin-kanpainak mugatzen ditu, Lankidetzarako Erregelamenduaren 62. artikuluan datorrenaren arabera

PR7 Marketineko komunikazioetako araudiak ez betetzearen ondorioz sortutako gorabeherak guztira, publizitatea, sustapena eta babesletza barne, gorabehera horien emaitzen izaerearen arabera sailkatuta.

125

0

BEZEROAREN PRIBATUTASUNA

PR8 Bezeroen pribatutasuna ez errespetatzeagatik eta bezeroen datu pertsonalek ihes egiteagatik behar bezala oinarrituta aurkeztutako erreklamazioen kopurua guztira.

125

0

ARAUAK BETETZEA

PR9 Erakundeko produktuen eta zerbitzuen horniduraren eta erabilearen araudia ez betetzeagatik jasotako isun handien kostua.

125

Ez dago mota horretako zigorren frogarik

MARKETIN KOMUNIKAZIOAK

125


7. GRI eskakizunen Kokapena aurkeztutako txostenaren datuekin


GRI eskakizunen kokapena

GRI eskakizunen kokapena Orrialdea

Ikuspegia eta estrategia 1.1

Erakundean erabakiak hartzen dituen arduradun nagusiaren aitorpena, erakundearentzat eta haren estrategiarentzat iraunkortasunak duen

7-10 31

1.2

Eragin, arrisku eta aukera nagusien deskribapena

31-32

2.1

Erakundearen izena

2.2

Produktu eta/edo zerbitzu nagusiak

2.3

Erakundearen egitura operatiboa, honakoak barne: banaketa nagusiak, filialak eta baterako negozioak.

30-31 43-49

2.4

Erakundearen egoitza nagusiaren kokapena.

24-25

2.5

Erakundeak zein herrialdetan lan egiten duen.

24

2.6

Jabetzaren izaera: forma juridikoa

24

2.7

Zerbitzatutako merkatuak

2.8

Erakunde informatzailearen dimentsioak

2.9

Memoriari dagokion aldian erakundearen neurriari, egiturari eta jabetzari egindako aldaketa esanguratsuak.

Erakundearen profila 11 15-22 30-31

25, 30 y 59 24 131-141

2.10 Informazioa emateko aldian jasotako sariak

Ekitaldi honetan ez da aldaketa esanguratsurik izan. 3 y 82

Txostenaren profila 3.1

Memoriari hartzen duen aldia emandako informazioarentzat

3.2 3.3

Azken memoriaren data (halakorik balego) Memorien aurkezpen zikloa (urtean behin, bi urtez behin, etab.) Memoriari edo haren edukiari dagozkion auzietarako harremanetarako puntua Memoriaren norainokoa eta irismena

3.4

11-12 11 14 12 11 12 13

3.5

Memoriaren edukia definitzeko prozesua

3.6

Memoriaren estaldura

3.7

Memoriaren norainokoak edo estaldurak dituen mugen berri ematea

3.8

Informazioa sartzeko oinarria, aldien eta/edo erakundeen arteko alderagarritasunari nabarmen eragin diezaiekeen baterako negozioak, filialak, alokatutako instalazioak, azpikontratatutko jarduerak eta beste erakunde batzuk dauden kasuetan

3.9

Datuak neurtzeko teknikak eta kalkuluak egiteko oinarriak, adierazleak biltzerakoan aplikatutako estimazioek atzean dituzten hipotesiak eta teknikak barne

11-14

127

Memoriaren irimenak edo estaldurak ez dute mugarik. Ez du aplikatzen garatzen duen jardueragatik

12


2013ko txostena

Orrialdea Memoriaren norainokoa eta irismena 3.10

3.11

Aurreko memorietako informazioa berriro adierazteak izan dezakeen eraginaren deskribapena eta informazio hori berriro adierazteko arrazoiak

Ez da egin aurreko memoriek biltzen duten i n f o r ma z i o a r e n aldaketarik.

Aurreko aldiren bati dagozkion aldaketa esanguratsuak, norainokoaren, estalduraren edo memorian aplikatutako balorazio metodoen aldetik

Ez da aldaketarik izan, aurreko aldiei dagokienez, irismenean, estalduran edo balioeste metodoetan.

GRI Edukiaren Aurkibidea 3.12

Tabla que indica la localización de los Contenidos básicos en la memoria.

127-129

3.13

Política y práctica actual en relación con la solicitud de verificación externa de la memoria

Bi urtez behin

Gobernua, konpromisoa eta interes taldeen parte-hartzea 4.1

Erakundearen egitura, estrategia finkatzeaz edo erakundea ikuskatzeaz arduratzen den gobernu organo gorenaren batzordeak barne

16-22 84

4.2

Gobernu organo goreneko presidenteak zuzendari kargu bat ere badu

16

4.3

Zuzendaritzan egitura unitarioa duten erakundeen kasuan, gobernu organo gorena osatzen duten kide independente eta ez zuzendarien kopurua adieraziko da

16-22

4.4

Akziodunen eta langileen mekanismoak gobernu organo gorenari gomendioak edo oharrak jakinarazteko

52 75, 76, 79 y 80

4.5

Gobernu organo goreneko kideen, zuzendarien eta exekutiboen ordainsariaren eta erakundean egiten duten lanaren arteko lotura

Mutualitateen izaera dela medio, ez dago loturari ordainsariaren eta aritzearen artean.

Gobernu organo gorenean interesen arteko gatazkak ekiditeko ezarritako prozedurak

Ministerioak egindako Ikuskapenak, Lankidetzarako Erregelamenduaren VIII. kapituluaren arabera, RDLeg 1/1994 eta Mutualitateen Lankidetzarako Erregelamendua eta Mutualiako estatutuak ikuskatuz (bateraezintasunak: 75 LGSS art., 34. eta 35. artikuluak, Lankidetzarako Erregelamendua eta estatutuen 25. eta 27. artikuluak).

4.6

128


GRI eskakizunen kokapena

Orrialdea Gobernua, konpromisoa eta interes taldeen parte-hartzea

4.7

Gizarte, ingurumen eta ekonomia gaietan erakundearen estrategia gidatzeko, gobernu organo goreneko kideei eska dakizkiekeen gaitasunak eta eskarmentua zehazteko prozedura.

Gizarte Segurantzako lan istripuen eta gaixotasun profesionalen mutualitateen Lankidetzarako Erregelamenduko 34. artikulua eta indarrean dauden Estatutuetako 21. artikulua. Zuzendaritza Batzordearen osaketa eta kideen gaitasuna, Lankidetzarako Erregelamenduaren 34. artikulua eta Estatutuetako 23 eta 24 artikuluak.

4.8

Barruan garatutako misio eta balioen deklarazioak, ekonomiaren, ingurumenaren eta gizartearen alorreko jarduerak egiteko garrantzitsuak diren jarrera kodeak eta printzipioak eta horiek ezartzeko lanak zertan diren.

26-27 33 57-117

4.9

Erakundeak ekonomiaren, ingurumenaren eta gizartearen alorretan egiten den lanaren identifikazioa aztertzeko eta kudeatzeko Gobernu organo gorenak dituen prozedurak.

16-22 28-29

4.10

Gobernu organo gorenaren lana ebaluatzeko prozedurak, batez ere, ekonomia, ingurumen eta gizarte gaietan egiten diren lanei dagokionez.

Gizarte Segurantzako Lan Istripuen eta Gaixotasun Profesionalen Mutualitateen Lankidetzarako Erregelamenduko 34. artikulua eta VIII. kapitulua (kautelazko neurriak) eta indarrean dauden Estatutuetako 21. artikulua.

4.11

Erakundeak prekauziozko planteamendua edo printzipioa ezarri duen moduaren deskribapena.

31

4.12

Kanpoan gizarte, ingurumen eta ekonomia gaiei buruz garatutako printzipioak edo programak eta erakundeak ontzat hartutako edo onartutako beste edozein ekimen ere bai.

35-37 103-117

4.13

Erakundea kide den elkarte nagusiak.

51-55 101

4.14

Interes taldeen zerrenda.

51-55

4.15

Interes taldeak identifikatzeko eta hautatzeko oinarria.

51-55

4.16

Interes taldeak bereganatzeko egokitutako ikuspegiak.

51-55

4.17

Interes taldeen partaidetzatik sortutako kezka eta alderdi interesgarri nagusiak.

129

51-55 75,76,77,78 y 88


8. Urteko Kontuak


Urteko kontuak

Urteko kontuak eta analisi finantzarioak

M

utualiaren finantza-txostena Kon-

•2013ko abenduaren 10eko Ebazpena,

tabilitate Publikoaren Plan Oro-

Gizarte Segurantzako Kontu-hartzailetza

korrean oinarrituta egin da, plan hori

Orokorrarena(GSKO), Gizarte Seguran-

aplikatu behar baitzaie Gizarte Seguran-

tzaren sistema osatzen duten erakun-

tzako lan istripu eta gaixotasun profesio-

deen

nalen mutualitateei, Estatuko Adminis-

arauak ematen dituena.

trazioko Kontu-hartzailetza Orokorraren 2011ko uztailaren 1eko Ebazpenaren indarrez, hark onartu baitzuen Kontabilitate Publikoaren Plan Orokorra Gizarte Segurantzaren sistema osatzen duten erakundeetara egokitzea. Txostena egiteko, ondokoa hartu da kontuan: •EHA/567/2009

Agindua, martxoaren

tzen duten erakundeen urteko kontuak lortu, azaldu eta emateko prozedura telematikoa arautzen duena. Agindua,

kontabilitatea

ixteko

Aplikatu beharreko araudiarekin bat, finantza-egoerak Gizarte Segurantzaren Interbentzio Orokorrak ikuskatu ditu, eta txostenetan zehaztu du egoera horiek alderdi esanguratsu orotan ondarearen, finantza-egoeraren, emaitzen eta efektibo-fluxuaren irudi leial direla, aplikatzen

4koa, Gizarte Segurantzako Sistema osa-

•ESS/2040/2013

2013ko

azaroaren

5ekoa, Gizarte Segurantzaren sistema osatzen duten erakundeen 2013ko ekitaldia ixteko eragiketak arautzen dituena.

131

diren kontabilitate-printzipio eta -arau guztiekin bat.


2013ko txostena

Ekitaldiko emaitza Gizarte Segurantzaren ondarea

M

utualiak 2013ko ekitaldian, Gizarte Segurantzarekiko lankidetzan,

lortutako emaitza, guztira, 30.712 milioi eurokoa da. Horietatik 25.655 milioi ekitaldiko emaitzari berari dagozkio, eta 5.057 milioi euro, aurreko ekitaldietako

Aplikazio berankortasuna hornidura Emaitzen aldakuntza, araudiaren arabera hurrengo urteko urtarrilaren 1ean egin ohi dena, 406.591 €-koa da. Aurreko ekitaldietako emaitza aldaketa

emaitzari. Azken hori 120. kontuan jaso

Aurreko ekitaldietako emaitza, guztira:

da eta Ondare Garbiaren Aldaketak,

5,057 milioi euro. Esandako guztiagatik,

Guztira atalean islatu. Aldaketa nagu-

erreserbetara banatu beharreko zenba-

siak hauexek dira:

tekoa, guztira, 30.712.211 eurokoa da. Horrela banatuko da:

Sarrerak Sarrerak, guztira, 278.886 milioi eurokoak

Banaketa:

dira. Kopuru horretatik, enplegatzaileen

Laneko gertakariengatiko egonkortze

eta soldatapekoen karguko kuoten kon-

erreserba: 14.277.834 €

tu-sailari dagokiona da garrantzizkoena (250.873 milioi €); finantza arloko sarrerak eta beste sarrera batzuk, aldiz, 28.013

Gertakari

arruntengatiko

egonkortze

erreserba: 280.897 € Langile autonomoek jarduera uzteagati-

milioi eurokoak izan dira, guztira.

ko erreserba: 1.875.645 €

Gastuak Gastuak, guztira, 253,638 milioi eurokoak izan dira. Horietatik garrantzizkoenak gizarte prestazioen kontu-saila eta transferentzia eta diru-laguntzena izan dira (172,049 milioi euro), berrasegurua eta zerbitzu komunak barne; funtzionamendu gastuak, berriz, 81,589 milioi euro-

Gainerakoa emaitzen soberakina da, zeina, aplikatzekoa den araudiari jarraiki, honela banatzen baita: Laneko gertakarien emaitzen soberakinaren % 50 Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioari ingresatuko zaizkio, prebentzio eta errehabilit azio

koak. Esandako guztiagatik, erreserbetan kokatu beharreko zenbatekoa, guztira, 30.712 milioi eurokoa izango da. Horrela

helburu

orokorretarako:

14.277.834 €. Langile autonomoen jarduera uztea kudeatzearen emaitzaren % 2,20 Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Oro-

banatuko da:

132


Urteko kontuak

korrari ingresatuko zaio, langile autonomoen jarduera uztearen helburu orokorretarako: 41.264 â‚Ź. Erreserbei

dagokienez, 2014.01.01eko

emaitzaren banaketa egindakoan, honako balio hauek izango dituzte: LG egonkortzea

133.148.246,40 euro

GA egonkortzea

3.620.426,93 euro

Prebentzio eta errehabilitazio funtsa

14.277.834,31 euro

Langile autonomoen jardunari uztea

5.475.169,02 euro

Erreserbak, orotara

156.521.676,66 euro

Erreserbak indarrean dagoen Lankidet-

tuak daude: errentagarritasuna, inbesti-

zarako Erregelamenduan jasotako on-

menduaren segurtasuna eta likidotasu-

dorengo irizpide hauen arabera gauza-

na.

Ondare pribatiboa Ekitaldiko emaitza, guztira, 587.011 euro-

haien zenbateko osoa 14.839.325,10 eu-

koa da eta kopuru osoa borondatezko

rokoa da.

erreserbetara

bideratzen

da.

Hala,

Gizarte Segurantzaren eta Ondare Pribatiboaren emaitza integratua 2011

2012

2013

DIRU-SARRERAK

308.133.087

298.223.642

288.711.314

LANGILERIA GASTUAK

30.827.820

28.143.566

29.648.092

GASTU ARRUNTAK

266.366.732

251.257.212

231.197.359

88.739

92.503

84.354

2.202.621

1.941.586

1.873.350

GASTUAK, GUZTIRA

299.485.912

281.434.866

262.803.154

USTIAPEN EMAITZA

8.647.176

16.788.776

Aurreko ekitaldietako emaitzen aldakuntza

11.544.108

13.562.362

5.057.340

- 686.646

- 10.737.345

333.722

19.504.638

19.613.792

31.299.223

Dohaintzak eta Erkidegorako beste inbestimendu batzuk AMORTIZAZIOAK

Berankortasun horniduraren ezarpena/ aplikazioa BANATZEKOA DEN EMAITZA

133

25.908.160


2013ko txostena

Balantze integratua Pasiboa Ondare garbia

Pasibo ez-arrunta

Recoge las Reservas Legales antes de la

Epe luzeko hornidurak eta zorrak barne

distribuci贸n del resultado, los Resultados

hartzen ditu.

de ejercicios anteriores, los Resultados

Pasibo arrunta

del ejercicio, y la partida de Ajustes por

Epe laburreko hornidurak eta zorrak sar-

cambios de valor del inmovilizado finan-

tzen dira hemen; baita hartzekodunen

ciero y no financiero.

kontu-saila eta ordaindu beharreko beste kontu batzuk ere.

Aktibo Aktibo ez-arrunta

garrantzitsuenetako bat epe laburreko finantza inbestimenduek osatzen dute,

Ibilgetu materialaren eta ukiezinaren

esku-dirua eta kideko beste aktibo likido

balioak jasotzen ditu, baita epe luzeko

batzuk deituarekin batera, mutualita-

inbertsio finantzarioetakoak ere.

teek segurtasuna eta likidotasuna erren-

Aktibo arrunta

tagarritasun

egokiarekin

konbinatzen

Atal honen balioa pasibo arruntarena

duten finantza inbestimenduak eskura

baino askoz handiagoa da. Kontu-sail

izatera obligatuak baitaude.

Gizarte Segurantzaren eta Ondare Historikoaren balantze integratua KAPITALIZAZIOA, GUZTIRA Ondare garbia

2011 158.976.013

Pasibo ez-arrunta Pasibo arrunta PASIBOA

2012

2013

180.969.105 203.070.381

3.611.556

3.741.675

4.477.788

34.937.922

40.083.465

35.336.558

197.525.492

224.794.245

242.884.727

AKTIBOAK, GUZTIRA

2011

2012

2013

Aktibo ez-arrunta

99.202.107

107.671.412

131.339.245

Aktibo arrunta

98.323.385

117.122.832

111.545.482

197.525.492

224.794.245

242.884.727

AKTIBOA

134


Urteko kontuak

Ekitaldiko analisi ekonomiko eta finantzarioa Hauxe izan da Mutualiako ratio ekonomiko eta finantzario esanguratsuenen azken hiru urteetako bilakaera: Gizarte Segurantza Ondare Pribatiboa RATIO EKONOMIKOAK

2011

2012

2013

Funts propioen etekina (FPE) (Emaitza/

6,01

10,63

14,58

Marjina (Emaitza/ustiapenari lotutako diru-sarrerak)

0,03

0,05

0,09

Aktiboaren errotazioa (Ustiapenari lotutako diru-sarrerak/ Aktiboa, guztira)

1,81

1,51

1,31

Palanka-efektua (Aktiboa, guztira/Funts propioak)

1,29

1,29

1,23

FINANTZA RATIOAK

2011

2012

2013

Berehalako likidezia (Funts likidoak/Pasibo arrunta)

0,94

0,54

0,17

Epe laburreko likidezia (Funts likidoak+kobratzeke dauden eskubideak/Pasibo arrunta)

1,65

1,94

1,70

Likidezia orokorra (Aktibo arrunta/Pasibo arrunta)

2,61

2,62

3,04

Zorpetzea (Pasibo arrunta+Pasibo ez-arrunta/Pasibo arrunta+pasibo ez-arrunta+Ondare Garbia)

0,23

0,22

0,19

Zorpetze-erlazioa (Pasibo arrunta/Pasibo ez-arrunta)

9,63

10,69

7,86

Cash-Flow-a (Pasibo ez-arrunta/Kudeaketako fluxu garbiak)

4,10

6,16

2,15

FINANTZA RATIOAK

2011

2012

2013

Likidezia orokorra (Aktibo arrunta/Pasibo arrunta)

44,93

149,92

29,04

Zorpetzea (Pasibo arrunta+Pasibo ez-arrunta/Pasibo arrunta+pasibo ez-arrunta+Ondare Garbia)

0,006

0,003

0,005

Funts propioak) x 100 Deskonposizioa:

135


2013ko txostena

Balantzea. Ekitaldia: 2013

136


Urteko kontuak

Ondarearen emaitza ekonomikoaren kontua. Ekitaldia: 2013

137


2013ko txostena

Aldaketen egoera osoa ondare garbian. Ekitaldia: 2013

138


Urteko kontuak

Balantzea. Ondare pribatiboa. Ekitaldia: 2013

139


2013ko txostena

Ondarearen emaitza ekonomikoaren kontua. Ondare Pribatiboa Ekitaldia: 2013

140


Urteko kontuak

Aldaketen egoera osoa ondare garbian. Ondare Pribatiboa. Ekitaldia: 2013

141


Mutualia www.mutualia.es


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.