Txostena 2014
www.mutualia.eus
Kudeaketa Sistemak jasotako Errekonozimendu eta akreditazio nagusiak Laguntza Kalitateko Bikaintasunaren QH egiaztagiria OINARRIZKO ZIGILUA + IZAR 1 kategoria. Finalista Bikaintasunerako EFQM Europako Sarian. Kalitateko sari iberoamerikarra, zilarrezko errekonozimendua, «Erakunde Publiko Handia» kategorian. URREZKO Q: Enpresa kudeaketa bikainaren Euskadiko saria, EFQM Bikaintasun ereduaren arabera. ISO 9001 ziurtagiria, Kalitatea kudeatzeko sistema.
OHSAS 18001 ziurtagiria, Laneko Segurtasuna eta Osasuna Kudeatzeko Sistema.
Certificación ISO 14001 Sistema de Gestión Ambiental.
Pazientearen Segurtasunaren Arriskua Kudeatzeari buruzko ISO 179003 ziurtagiria. ISO 14001 ziurtagiria, Ingurumena Kudeatzeko Sistema.
DIPLOOS saria Segurtasunaren Estatuko Saria 2009.
“Berdintasuna enpresan” Saria, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasun Ministerioak emadandakoa. Emakumeen eta Gizonen arteko Aukera Berdintasunaren Aldeko Erakunde Laguntzailea aintzatespena, Emakundek-Emakumearen Euskal Institutuak emandakoa. Familia Erantzukizuneko Enpresa ziurtapena. DIGA 3 IZAR ziurtagiria (Irisgarritasun Maila Adierazteko Bereizgarria) gure Gardentasun Atariaren irisgarritasunarentzat. Q Jasangarria Evolution Plus ziurtagiria, Eraikuntza eta Energia Jasangarria Ercilla eta Henaon. DIGA 4 IZAR ziurtagiria ( Irisgarritasun Maila Adierazteko Bereizgarria) Henao zentroarentzat.
3
Aukibidea
Korporazioaren Adierazpena
1.
Presidentearen gutuna Zuzendari kudeatzailearen gutuna Aurkezpena eta Txostenaren Irismena Edukia zehazteko printzipioak
Gobernu Organoak
2.
Zuzendaritza Batzordea Batzorde Betearazlea Prestazio Berezien Batzordea Kontrol eta Jarraipen Batzordea Zuzendaritza Komitea
Nortzu Gara Erakundearen profila
3.
Kudeaketa Eredua Jokabide Kodea Nazio Batuen Munduko Hitzarmenera Atxikitzea Munduko hitzarmenaren aurrerapenaren txostena Esparru juridikoa
4.
Interes Taldeen Konpromisoa eta Parte Hartzea
2014 ko emaitzak Efizientzia Laguntzaren kalitatea Bezeroenganako orientazioa Kudeaketa aurreratua Pertsonen konpromisoa
5.
Berrikuntza eta teknologia Jasangarritasuna eta gizartearekiko konpromisoa
GRI Adierazleak
6.
GRI eskakizunen kokapena aurkeztutako txostenaren datuekin
7.
Urteko kontuak
8.
1. Korporazioaren Adierazpena
Presidentearen gutuna Mutualista estimatuok:
Euskal ekonomiako bi sektore nagusiak,
Aurten ere, Mutualiako presidente gisa, poz handia ematen dit memoria honen bidez gure mutualitatearen 2014ko ekitaldiko kudeaketaren emaitzak eta alderdi nagusiak
partekatu
ahal
izateak.
industriak eta zerbitzuek, antzeko bilakaera izan dute 2014an. Zehazki, industriaren balio erantsia % 1 hazi da; zerbitzuena, berriz, % 1,5. Ondorioz, bi kasuetan, balio erantsiaren bi urteko murrizketari amaiera eman zaio. Lehen sektoreak izan duen hazkundea, bestetik, askoz ere handiagoa izan da; % 5,5era iritsi da, hain zuzen. Aldiz, eraikuntzak berriz ere jaitsiera izan du, baina jait-
Gardentasunaren
aldeko
apustu gisa, Global Reporting Initiative (GRI) erakundeak A maila autokalifikazioa jarri dio dokumentu honi, G4 oinarri hartuta jasangarritasun-memoriak egiteko ezarritako baldintzak betetzen dituelako.
siera-erritmoa aurreko urteetakoa baino txikiagoa izan da. Errealitate berri horrek Mutualian eragina izan du, eta ildo horretan, azken ekitaldi honetako jarduera eta lortutako emaitzak egoera hori kontuan hartuta aztertu behar dira. Eraginkortasun-kuota optimoak bila-
2014. urtean baikortasun pixka bat izan dugu. Hain zuzen ere, euskal BPGa % 1,2 hazi da, aurreko bi urteetan atzeraldia izan ondoren. Hazkunde horren ezaugarri nagusietako bat barne-eskaeraren bultzada izan da; izan ere, kanpoko sektorea atzean utzita, ekonomiaren motor bultzatzaile bihurtu da.
tzearen aldeko apustua egiten jarraitu du, bezeroei zuzenduta lan egiteko konpromiso eta norabide sendoa ahaztu gabe. Horrek bere zerbitzuak etengabe ugaritzen eta zabaltzen jarraitzera behartzen du. Bestalde, 2012-2014 aldirako Plan Estrategikoaren indarraldiko azken urtea izan da 2014a.
Euskal ekonomiaren suspertze-prozesu honekin batera, gainera, enplegu-sorkuntza txiki bat izan dugu (% 0,3) eta hori, nolabait, azken urteetako deuseztatzeari amaiera emateko inflexio-puntua izan da. Hala ere, langabezia-tasa
2013koa
Txostena 2014
2014ko
baino
handiagoa izan da: % 14,9koa eta % 14,3koa, hurrenez hurren.
7
Gaur egun, Mutualiak Euskadin lidergo posi-
Mutualia
pertsona
zioa izatea eragin duten zenbait bereizgarri
proiektu bat da. Eta, hain zuzen ere, horien
dauzka. Garbi frogatuta daukan egokitzeko
guztien inplikazioa da bere arrakastaren
gaitasunari esker, susperraldi ekonomikoko
gakoetako bat. Horregatik, neronek zu-
etapa honek eta mutualitateen lege berria
zentzen dudan Zuzendaritza Batzordearen
indarrean jartzeak planteatuko dizkioten
izenean, lerro hauen bitartez, erakundea
erronkei aurre egin ahal izango die, zalan-
osatzen duten profesionalen eguneroko de-
tzarik gabe. Bere bezeroen eta interes-
dikazioa eta lana nabarmendu nahiko ni-
taldeen eskakizun berrietara egokitzeko lan
tuzke eta enpresa mutualisten partetik beti
handia egiten jarraituko du, eta horietako
jaso dituen babesa eta konfiantza eskertu.
bakoitzari erantzun ahalik eta onena emateko helburuarekin, 2015-2017 aldirako plan estrategiko berria definitu du.
Urtsa Errazti y Olartekoetxea Presidentea
Korporazioaren Adierazpena
Iturria: 2014 urteko txostena. EAEko ekonomiaren analisia (Eusko Jaurlaritza)
8
askok
partekatutako
Zuzendari kudeatzailearen gutuna Mutualista estimatuok: Gogoeta egiteko eta inguruneko aldaketetara azkar eta etengabe egokitzeko gaitasuna-
digu, zalantzarik gabe, 2014a % 41,8ko merkatu-kuotarekin eta batez beste 315.915 pertsonako afiliazioarekin amaitzea.
ri esker, baita eraginkortasunaren, bezeroei
2014ko diru-sarrerak, guztira, 289 milioi eu-
zuzenduta lan egitearen eta asistentziaren
rokoak izan dira; horietatik 285 Gizarte Se-
kalitatearen aldeko apustuari esker ere, Mu-
gurantzaren kudeaketari dagozkio, eta 4,
tualiak Euskadiko mutualitateen sektorean
Ondare Historikoaren kudeaketari. Diru-
posizio pribilegiatua eta nabarmena lortu du.
sarrera horiei esker, Gizarte Segurantzako
Hain zuzen ere, bere interes-taldeekin har-
kudeaketa-kontuetan 24 milioi euroko emai-
tutako konpromisoei erantzuteko egin dituen
tza positiboa erregistratu da, eta Ondare
jarduera guztietan bikaintasuna bilatzeak
Historikoaren kudeaketa-kontuetan, 2koa.
eraman du EAEn lidergo posizio hori lortzera.
Iragan den 2014ko ekitaldia aurreko gogoeta estrategikoaren (2012-2014) indarral-
Euskal ekonomiak, eta zehazki, bere enpre-
diko azkena izan da eta Mutualiak 2015-
sa mutualistek, azken urteetan bizi izan du-
2017 aldirako plan estrategiko berria definitu
ten egoera ekonomiko eta sozial konple-
du. Plan berrian, etorkizuneko erronkei au-
xuak –langabezia maila handia eta ekono-
rre egitea ahalbidetuko dioten ildoak eta
miaren desazelerazioa izan dira bere ezau-
helburuak landu ditu, betiere bere interes-
garriak– Mutualiaren jarduera murriztea era-
talde guztien beharrei eta espektatibei eran-
gin du.
tzuteko asmoz. 2014. urteak ekonomia sus-
Egoera horren aurrean, errealitate horretara egokitzeko lan handia egin du, enpresa mutualistek eta langile atxikiek berarengan jarritako konfiantzari azkar, norbere neurriko
pertzen ari dela igartzeko zantzu batzuk utzi dizkigu, eta aurreikuspen guztien arabera, 2015ean ekonomiak hazten jarraituko du eta pixkanaka enplegua sortuko da.
tratua emanez eta kalitatezko zerbitzu espezializatua eskainiez erantzuteko. Urtetan defendatu eta erakundearen fun-
Txostena 2014
tsezko balio gisa definitu dugun bezeroei zuzentzearen estrategia honek ahalbidetu
9
Egoera horrek Mutualiako afiliazio maila eta
korrean
bere jarduna handitzea ekarriko du, baina,
indizeak altuak izateak eta kudeaketaren es-
gainera, segur aski, eragin handiagoa izatea
parru guztietan berrikuntzaren aldeko apustua
ekarriko du, eta ondorioz, prestazioak areagot-
egiteak etorkizunari baldintza ezin hobeagoet-
zea. Gainera, Mutualitateen Legea indarrean
an aurre egitea ahalbidetuko diotela, eta ondo-
jartzeak ere ondorio garrantzitsuak ekarriko
rioz, bere ikuspegia betetzen. Pertsonen egu-
ditu, eta zalantzarik gabe, ondorio horiek bere
neroko ahalegina –gutun honen bidez, beren
jardueraren eta kudeaketa orokorraren gara-
konpromisoa eskertu nahi diet–, Zuzendaritza
penean eragin nabarmena izango dute.
Batzordeko kideek enpresa mutualisten or-
Mutualiak mutualitate eraginkorra izan nahi du,
baita
erreferentziazkoa
ere,
osasun-
zaintzari, bezeroari bideratuta egoteari, kudeaketa aurreratuari, pertsonekiko konpromisoari eta korporazioaren izen onari dagokienez, eta horrekin batera, berrikuntza sustatu nahi du. Mutualiako zuzendari kudeatzaile gisa, ziur nago prestazio guztiak modu eragin-
Ignacio Lekunberri Hormaechea
Korporazioaren Adierazpena
Gerentea
10
emateak,
bezeroen
gogobetetze-
dezkari goren gisa duten funtzioa betetzeko inplikazioa, eta bereziki, pertsona mutualista bakoitzak jarritako konfiantza dira proiektu handi honi eusten dioten eta sendotzen duten oinarriak, eta garai berria baikortasunez bizitzea ahalbidetuko dute.
Aurkezpena eta Txostenaren Irismena Aurkezpena
M
utualia, Gizarte Segurantzarekin lan-
langile autonomoak jarduera utzi ostean ba-
kidetza duen 2. Mutua, irabazi asmo-
besteko berariazko sistema.
rik gabeko enpresaburuen elkartea
da, eta Lan eta Immigrazio Ministerioak baimenduta, Gizarte Segurantzarekin batera lan egiten du alor hauetan: Gizarte Segurantzako laneko istripu eta gaixotasun profesionalen ondoriozko gerta-
Minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duten adingabeak zaintzeagatiko prestazioa kudeatzea. Legez ematen zaizkien Gizarte Segurantzaren gainerako jarduerak.
karien babesean sartzen diren prestazio eko-
Mutualiak bikaintasunera eta enpresa erantzuki-
nomikoak eta osasun-laguntzak kudeatzea,
zunera bidean aurrera jarraitu du enpresei eta
errehabilitazioa barne dela, baita babes-
horietako langileei balioa emateko kalitatezko
ekintzak eskaintzen dituen gertakari berorien
zerbitzu berritzaileetatik abiatuta eta baliabideen
inguruko
kudeaketa eraginkorra eginda.
prebentzio-jarduerak
kudeatzea
ere.
Txosten honetan Mutualiarekin zerikusia duten
Gertakari arruntek eragindako aldi baterako
2014ko jarduera interesgarriak bilduta daude,
ezintasunagatiko prestazio ekonomikoa ku-
2014an izandako adierazle eta jarduera nabar-
deatzea.
menak jasota; era horretan ekonomiaren, gizartearen eta ingurumenaren alorrean ezarritako
Haurdunaldiko eta edoskitzaro naturaleko arriskuengatiko prestazioak kudeatzea.
jarduera nagusiei buruzko informazioa ematen zaie gure interes taldeei
Norberaren konturako langileek jarduera uz-
Zuzendaritza
teagatik dituzten prestazio ekonomikoak ku-
2015eko uztailan.
Komitea
txostena
onartu
du
deatzea, abuztuaren 5eko 32/2010 Legean ezarritako moduan, bertan xedatzen baita
Txostena 2014 11
Irismena
T
xosten honen bitartez Mutualiak
Urteko memoria honetan bildutako datuak eta
2012-2014 aldiko Plan Estrategikoa
informazioa gure erakundean 2014. ekitaldian
amaituko du. Mutualiak etorkizuneko
gauzatutako jarduerei buruzkoak dira, eta proze-
erronkei aurre egiteko eta intereseko talde guz-
suak kudeatzeko informazio sistemen bidez
tien premiei eta itxaropenei erantzuteko moduko
lortu dira datu horiek; hala nola, AS/400, SAP
ildoak eta helburuak biltzen ditu plan horrek.
R/3, PRISMA eta EPSILON, SICOMAT, COG-
Aurreko memoriak bezalaxe, 2014ko memoria Global Reporting Initiative etxeak iraunkortasun-
Memoria hau komunikatzeko bidea da, kanpora
egin da. Aurten, 2013ko memorian ez bezala,
zein barrura begira. Tresna honen bidez, egin
G4 bertsioaren arauei jarraiki.
diren ekintzen berri ematen diegu gure interes
tean behin egiaztatu ditu Mutualiaren txostenak; memoria honen datuek ez dute egiaztapen hori izan.
taldeei. Ekintza horiek, gainera, ekonomiaren, gizartearen eta ingurumenaren alorretan hartutako arduren arabera egin ditugu. Txostena formatu digitalean argitaratzen da. Erakundearen web-orrian (www.mutualia.es) zein Nazio Ba-
Gure erakundearen ezaugarriak kontuan hartuta
tuen Erakundeko Munduko Itunaren web-orrian
eta Mutualiak egiten dituen jarduera guztiak
ikus daiteke.
barne jasota. Urtero egiten den txostenak Mutualiak ekonomiaren, gizartearen eta ingurumenaren alorrean burutzen duen jarduerari buruzko informazio bermatua eskaintzen du. Erakundea-
Memoriaren edota bere mamiaren inguruko informazioa behar izanez gero, ipin zaitezte harremanetan pertsona honekin :
ren gardentasun-nahiaren eta arduraren ondo-
Ver贸nica Huidobro
rioa da txostena argitaratzea; memoria G4ren
Antolakuntza eta Arriskuen Kudeaketako
irizpideekin zorrotz bat etorriz idatzi dela jo da. Horrek esan nahi du erantzukizun korporatiboko memoria baten funtsezko elementuez gain al-
Korporazioaren Adierazpena
adierazleak.
memoriak egiteko prestatutako gidaren arabera
2006tik aurrera, kanpoko enpresa batek bi ur-
12
NOS eta prozesu bakoitzerako kalkulatutako
derdi materialei buruzko jardueraren azalpen zehatza ere jaso dela.
zuzendaria Helbide elektroniko honetara idatzita: vhuidobro@mutualia.es
Edukia zehazteko printzipioak G4ren printzipioak eta txostenean zer isla duten Gauzatzea. 2014ko txostena Mutualiako arduradun guztien eta erakundeko sailetan lan egi-ten duten pertsonen parte hartzeari es-ker egin da;
Oreka. Mutualiak jardueraren alderdi positiboak nahiz negatiboak jasotzen ditu eta, ha-la, interes taldeek jardueraren bidezko balorazioa egin ahal izango dute
horretaz gain, erakundeko arloetan lan egiten
Alderagarritasuna. Denboran zehar Mutualiak
duten pertsona askok ere hartu dute parte.
izan dituen aldaketak azter ditzakete interes tal-
Gidoia zehatzeko, interes talde guztien-tzat garrantzitsuenak diren alderdiak identifikatu dira. Interes taldeen parte hartzea. Mutualiak bere interes talde guztiak ditu identifikatuta eta zehaztuta, horietan baitute eragina gure erakun-
deek azken 3 urteetako bilakaera da-tuak agertzen baitira. Zehastazuna. Txosteneko informazioa zehatza eta xehatua da, erakundearen interes tal-deek Mutualiaren jarduna balora dezaten.
deak buru-tzen dituen ekintzak.
Puntualtasuna. Urteroko jardueraren txostena
hainbat mekanismoren bidez, interes taldeek
kontuak onetsi eta horiek Mutualiako Zuzenda-
espero dutena eta behar dute-nari buruzko infor-
ritza Batzordeari aurkezten zaizkion unean aur-
mazioa lortzeko behar diren harremanak izaten
keztuko da.
ditu. Eskuratu-takoaren arabera, interes taldeei
Hala, erakundeak identifikatutako inte-res tal-
eran-tzuten die, hala gure jarduera hobetuz
deek informazio zehatza kontuan izanik hartuko
Iraukortasunaren testuingurua. Mutualiak, txos-
dituzte erabakiak.
ten honetan, erakundeak iraunkortasunaren alo-
Argitasuna. Informazioa modu ulergarrian eta
rrean burututako ekintza nagusiak jasotzen ditu.
errazean azalduko da txostena erabiliko duten
Ekonomiaren, ingurumenaren eta gizar-tearen
interes taldeentzat.
gaiei buruzko informazio guztia dago jasota
Fidagarritasuna. Txostenaren datuen egiazkota-
txostenean, erakundearen jarduera iraunkorta-
suna eta zehaztasuna, kanpoko ikuskariek (bi
sunaren eremurik za-balenean kokatzeko.
urtean behin) ziurtatuta.
Exhautividad. Exposici贸n de las actividades desarrolladas por Mutualia con el mayo detalle posible en cuanto a contenido y periodo tempo-
Txostena 2014
ral.
13
Txosten integratuaren printzipioak Etorkizuneko orientabidearen ikuspegi estrategikoa (Materialtasuna) Enpresaren estrategia hobeto ulertzea ahalbidetzea; epe labur, ertain eta luzera balioa sortzeko gaitasunarekin zer-nolako harremana duen, ale-
Koherentzia eta alderagarritasuna (Oreka, Puntualtasuna, Alderagarritasuna) Informazioa denboran zehar koherentea dela bermatzea, eta, balioa sortzeko garrantzitsua den heinean, bestelako enpresekin alderaketak egin daitezen ahalbidetzea.
gia. Interes taldeei erantzuteko gaitasuna (interes
Fidagarritasuna eta osotasuna (Argitasuna)
taldeen parte-hartzea, jasangarritasuna, sakon-
Gai garrantzitsu guztiak, positiboak zein negati-
tasuna)
boak, modu orekatuan jasotzea, nahaste adie-
Enpresak funtsezko interes taldeekin dituen ha-
razgarririk gabe.
rremanen kalitatea ulertzea ahalbidetzea; bai eta enpresak haien itxaropenak eta interesak nola ulertzen dituen eta horiei nola erantzuten dien ere.
Garrantzia eta zehaztasuna (Doitasuna eta Fidagarritasuna) Enpresa batek balioa epe labur, ertain eta luzera sortzeko zer gaitasun duen ebaluatzeko
Informazioaren konektibitatea (Interes taldeen parte-hartzea, jasangarritasuna, sakontasuna) Enpresak epe luzera balioa sortu ahal izan dezan garrantzitsuak diren osagaien arteko konbinazioa, tartekatzea eta mendekotasunak era-
Korporazioaren Adierazpena
kustea.
14
garrantzitsua den informazio zehatza ematea .
2. Gobernu Organoak
Zuzendaritza Batzordea
Z
uzendaritza Batzordearen esku daude
Zuzendaritza batzordeak hiru hilean behin elkar-
erakundearen gobernu zuzen eta bereha-
tzen da ohiko bilerak egiteko eta behar beste
lakoa eta ordezkaritza osoa, baita bere
alditan berriz, ezohikoak egiteko, presidenteak
interesak defendatzeko beharrezkoak dituen
deialdia egiten duenean zein kideen herenak
zuzendaritza, ad-ministrazio, xedapen eta be-
hala eskatuta. Bilerak erakundearen egoitzan
tearazpen eskumenak ere.
nahiz Zuzendaritza Batzordeak berak adierazita-
Enpresetako bazkideek osatzen dute, gutxienez zazpik eta, gehienez, hogeik, batzar nagusian
Ez presidenteak –ez baitu kargu exekutiboa–, ez
parte hartzen duten mutualitateko langileen or-
Zuzendaritza Batzordeko gainontzeko kideek,
dezkariak barne. Ohiko batzar nagusiari dagokio
ez dute inolako ordainsaririk jasoko, erakundea-
bazkide horiek izendatzea, baina erakun-deko
ren bileretara joateagatik Estatutuetan zehaztu-
langileen ordezkaria enpresa batzordeko baz-
tako dietak izan ezik.
kideen artean hautatzen da. Izendapen horiek guztiak Enplegu eta Gizarte Segurantzako Mi-
Gobernu Organuak
nisterioak berretsi behar ditu gerora.
16
ko beste edonon egin ahalko dira.
Zuzendaritza Batzordea
PRESIDENTEA Urtsa Errazti Olartekoetxea Jez Sistemas Ferroviarios, S.L
2. Presidenteordea Jesús Echave Román
1. Presidenteordea José María Echarri Campo Sociedad Financiera y Minera, S.A. (Cementos Rezola)
3. Presidenteordea Alberto Delclaux de la Sota Prodol Meditec, S.A.
Idazkaria
Idazkariaordea
Santiago Iriarte Aizarna
Javier Ortega Tapia
Universidad de Deusto
Tuboplast Hispania, S.A.L
Batzordekidea Javier Sánchez Pérez ArcelorMittal Gipuzkoa, S.L.U
Batzordekidea Antxon Segurola Jauregui Kutxabank, S.A.
Batzordekidea Juan Jesús Santa Cruz Sagarduy Calcinor, S.A.
Batzordekidea Álvaro García-Navarro Aguirre Tubos Reunidos, S.A.
Batzordekidea Andrés Zearreta Otazua Eusko Jaularitza—Gobierno Vasco
Batzordekidea Fernando Salamero La Orden Vinos herederos Marqués de Riscal, S.A
Batzordekidea Javier Otaño Krafft, S.L.
Mutualiako langileen ordezkaria Irene Ruiz de Argandoña
Txostena 2014
Sainsa—Sociedad Alavesa de Inversiones
17
Batzorde Betearazlea
Z
uzendaritza Batzordeak Batzorde Betearazlea osatu du bere kideen artean, mutualitatea
zuzentzeko,
administratzeko
eta ordezkatzeko zereginetan lehenbailehen has dadin erraztearren.
PRESIDENTEA Urtsa Errazti Olartekoetxea Jez Sistemas Ferroviarios, S.L
1. Presidenteordea José María Echarri Campo Sociedad Financiera y Minera, S.A.
3. Presidenteordea Alberto Delclaux de la Sota Prodol Meditec, S.A
2. Presidenteordea Jesús Echave Román Sainsa—Sociedad Alavesa de nversiones
Idazkaria Santiago Iriarte Aizarna Universidad de Deusto
Gobernu Organuak
Miguel Ángel Lujua Zuzendari Kudeatzailea
18
Prestazio Berezien Batzordea
G
izarte laguntzako baldintzarik gabeko
onurak enpresa bazkideetako langileen eta , laneko istripu baten edo gaixotasun profesional baten ondorioz, beharrizan egoeran dauden norbere konturako langileen alde emateaz arduratzen da organo hau.
PRESIDENTEA José Enrique Arroyo Villalba U.G.T.
10 kide ditu; horietako 5 enpresen ordezkari dira eta beste 5ak sindikatuenak. Presidente eta presidenteordeko karguek 2 urteko iraupena dute, eta enpresetako eta sindikatuetako ordezkarien artean txandakatzen dira.
PRESIDENTEORDEA Álvaro Plaza Reino ARCELOMITTAL GIPUZKOA, S.L.U
IDAZKARIA Alfonso Ríos Velada CC.OO.
Batzorkidea Jokin Ganboa Agirre Estampaciones Metálicas Bizkaia, S.A. (Gestamp)
Batzorkidea José Hernández Duñabeitia ASLE
Batzorkidea Iñigo Alkain Domínguez LAB
Batzorkidea Leire Heredia Bilbao ELA
Batzorkidea Andoni Larralde Etxarte ELA
Batzorkidea José María Echarri Campo Sdad. Financiera y Minera, S.A. (Cementos Rezola)
Txostena 2014
Batzorkidea Elena Izquierdo Cuadrado Zayer, S.A.
19
Kontrol eta Jarraipen Batzordea Hamar kide ditu, mutualitatearen kuoten arabe-
M
utualitateak Gizarte Segurantza-ren la
ra. Kide horien erdiak babestutako langileen ordezkariak dira, erakundeak lan egiten duen lurralde eremuan ordezkaritza handiena duten
kidetzarekin egiten dituen kontrol eta jarraipen
erakunde sindikalen bitartez hautatuak. Beste
lanetan enpresek eta herritar babestuek parte
erdiak enpresa bazkideen ordezkariak dira, or-
hartzeko organoa da. Erakundeko Zuzendaritza
dezkaritza handiena duten enpresa erakundeek
Batzordeko presidentea izaten da batzordebu-
hautatuak.
Gobernu Organuak 20
PRESIDENTEA Urtsa Errazti Olartekoetxea Jez Sistemas Ferroviarios, S.L
Alfonso Ríos Velada CC.OO.
Batzorkidea Luis Gonzalo Salcedo Bilbao CEBEK
Luis Mouliaa Mayor CC.OO.
Batzorkidea Pedro Campo Iglesias CEBEK
Batzorkidea Manuel Guerrero Igea ADEGI
Batzorkidea Enrique González Sal SEA
Sindikatuetako ordezkariak
Enpresa bazkideen ordezkariak
rua.
Leire Heredia Bilbao ELA
Esperanza Morales Quicios UGT
Ibon Zubiela Martín LAB
Zuzendaritza komitea
E
rakundea kudeatzen duen organo betearaz-
Batzordeburua izendatzea Zuzendaritza Batzordeari da-gokio (GSLIGPMen Lankidetza Araudia-ren 35. artikulua eta Mutualiaren Estatutue-
lea da. Zuzendaritza Batzordeak ezarritako ja-
tako 28. artikulua) eta izendapen hori Enplegu
rraibideak eta, Gizarte Segurantzako erakunde
eta Gizarte Segurantzako Ministerioko Gizarte
lagun-tzailea den aldetik, mutualitatea ku-
Segurantzaren Antolamendurako Zuzendaritza
deatzeko aplikagarri den araudia jarrai-tzen ditu.
Orokorrak berretsi behar du.
Zuzendari kudeatzailea da batzordeburua, eta bere gaitasun zein erantzukizunak erakunderen estatutuetan zehaztuta daude. Miguel テ]gel Lujua Murga Zuzendari Kudeatzailea
Ignacio Lekunberri Hormachea Zuzendari Kudeatzaile Laguntzaile
Victor Echenagusia Capelastegui Osasun Laguntzako Zuzendaria
Miren Fernテ。ndez Mugica Antolakuntza eta Kalitate eta Gertakari Arrunta Zuzendaria
Mツェ Luisa Ortiz Salvador Gai Juridikoetako Zuzendaria
Jorge Arbaiza Zabalo Gipuzkoako Lurraldeko eta Kudeaketa Zuzendaria,
Juan Villar Caballero Araba Lurraldeko Zuzendaria
Txostena 2014 21
Organigrama
Ignacio Lekunberri Zuzendari Kudeatzaile Laguntzailea
Victor Echenagusia Osasun Laguntzako Zuzendaria
Miguel Ángel Lujua Zuzendari Kudeatzailea
Miren Fernández Antolakuntza eta Kalitate eta Gertakari Arrunteko Zuzendaria
Mª Luisa Ortiz Gai Juridikoetako Zuzendaria
Jorge Arbaiza Gipuzkoako Lurraldeko eta Kudeaketa Zuzendaria
Juan Villar Araba Lurraldeko Zuzendaria
Zuzendaritza komitea
Javier de La Fuente Gipuzkoako Mediko Zuzendaria
Gobernu Organuak
Lourdes Gondra Kontabilitateko Arduraduna
22
Juanma Legorburu Arabako Mediko Zuzendaria
Imanol Goirigolzarri Prestazio Ekonomikoen Arduraduna
Susana Castaños Ahorkularitza Juridikoko Arduraduna
Alfonso Lizarbe Verónica Huidobro Antolakuntza eta Kalitate Gipuzkoako Kudeaketaren Koordinatzailea Arduraduna
Lorena Agirregabiria Erosketen eta Kontratazioaren Arduraduna
Rafa Muga Informazio Sistemen Arduraduna
Edurne Arluzea Garapenaren eta Eragiketen Arduraduna
Kudeaketa jarraipen komitea
Raúl Medina Giza Baliabideetako Arduraduna
3. Nortzuk gara?
Erakundearen profila
M
utualia, Gizarte Segurantzarekin lan-
E) Minbizia edo beste gaixotasun larriren bat
kidetza duen 2. mutuak,
duten adingabeak zaintzeagatiko prestazioa
Euskadiko
mutualitateetan erreferentzia da, eta
merkatuan % 41,8ko kuota du. Mutualia hauetan aritzen da:
tasun profesionalen ondoriozko gertakarien babesean sartzen diren prestazio ekonomikoak eta kudeatzea,
errehabilitazioa
barne dela, baita babes-ekintzak eskaintzen dituen gertakari berorien inguruko prebentzio-
B)Gertakari arruntek eragindako aldi baterako prestazio
Gaur egun 626 langile ditu batez beste bere 19 zentroetan lanean (3 egoitza, 2 klinika eta 14 arreta-zentro ibiltari). Zentroen sakabanaketa eta gertutasun hori da, hain zuzen, Mutualiaren betse mutualitateekiko duen bereizgarrietako bat; izan ere, plan estra-
jarduerak kudeatzea ere.
ezintasunagatiko
F)Legez ematen zaizkien Gizarte Segurantzaren gainerako jarduerak.
A)Gizarte Segurantzako laneko istripu eta gaixo-
osasunlaguntzak
kudeatzea.
ekonomikoak
deatzea. C)Haurdunaldiko eta edoskitzaro naturaleko arriskuengatiko prestazioak kudeatzea.
tegikoan esan den bezala, lurraldearekiko identifika-zioa eta integritatea ditu bere arrakas-taren funtsezko faktoreetako bat. Mutualiaren zentroei buruzko informazio gehiago, laguntzako zein administrazio-ko informazioa eta zentro horietan guzti-etan burutzen den
D)Norberaren konturako langileek jarduera uz-
jarduerari buruzko informazioa nahi izanez gero,
teagatik dituzten prestazio ekonomikoak ku-
egin klik esteka honetan.
deatzea, abuztuaren 5eko 32/2010 Legean ezarritako moduan, bertan xedatzen baita langile autonomoak jarduera utzi ostean babesteko berariazko sistema.
Nortzu Gara
EGOITZA OPERATIBOA C/ Henao, nยบ 26 48009 Bilbao Telf.: 944 25 25 00 Fax: 944 25 25 20
24
EGOITZA SOZIALA C/ Camino, nยบ1 20004 Donostia-San Sebastiรกn Telf.: 943 42 65 00 Fax: 943 43 01 53
ARABAKO EGOITZA Avda/ de los Olmos, nยบ1 01013 Vitoria-Gasteiz Telf.: 945 00 90 90 Fax: 945 00 90 91
Misioa MUTUALIA, Gizarte Segurantzarekin elkarlanean aritzen den 2. mutualitatea, enpresen arteko elkarte pribatua da, irabazi asmorik gabea, helburu gisa osasun zerbitzuen, prestazio ekonomikoen eta prebentzio jardueren kudeaketa duena, betiere elkarteko kide diren enpresei eta babestutako pertsonei zuzenduta. Prebentzioaren kultura sustatzen du, bai bezeroen artean, bai gizartean. Horretarako, osasuna, bizi-kalitatea eta bere interĂŠs taldeen satisfazioa hobetzea helburu duen kudeaketa aurreratuko eredu bat aplikatzen du, produktu berritzaileen eta pertsona konprometituen eskutik, gizartearekiko erantzukizunez jardunez eta Gizarte Segurantzaren Sistemaren jasangarritasuna bermatzea bilatuz, eraginkorra eta osasunaren alorreko zaintzan erreferentziazkoa izatea, bezeroari bideratutakoa, kudeaketa aurreratua, pertsonekiko konpromisoa.
Ikuskera Eraginkorra eta osasunaren alorreko zaintzan erreferentziazkoa izatea, bezeroenganako orientazioa, kudeaketa aurreratua eta pertsonen konpromiso eta korporazioaren izen ona bermatzea oinarri izanik eta berrikuntza sustatuz.
Ildo Estrategikoak Gaur egun, Mutualiaren 2012-2014 Plan Estrategikoan esaten den gisan, ildo es-trategiko hauek ditu Mutualiak identi-fikatuak, bere Ikuspegitik eratorriak:
Txostena 2014 25
Balioak ERAGINKORTASUNA: gure helburuak lortzeko lan egiten dugu, eta jarduera bakoitza baliabideak ahalik eta gehien aprobetxatuz kudeatzen dugu, emaitzetan gehien eragiten duten faktoreei garrantzia emanez. BEZEROENGANAKO
ORIENTAZIOA:
jarrera
proaktiboa dugu behar eta itxaropenei aurrea hartu eta erantzuteko, eta balioa sortzen duten loturak sortzen ditugu. TALDE IZAERA: gure erakundearen egunerokoan era aktibo, kohesionatu eta konprometitu batez parte hartzen dugu, haren helburuak gure eginez. LIDERGO PARTEKATUA: gure pertsonek erabakiak eta erronkak hartzearen aldeko apustua egiten dugu, eta horretan ikuspegi ezberdinak eskaintzea, zentzua ematea eta iraunkortasuna eta grina erakustea. JARRERA BERRITZAILEA: erakundea hobetzen laguntzeko ideiak emateko eskubidea eta betebeharra dugu, eta erreferente izan ahal iz teko ekimen berriak bilatzekoa. JOKABIDE ETIKO ETA GARDENA: gure jarduera guztietan jokabide profesionala, arduratsua, osoa, zintzoa eta gardena dugu. PERTSONEKIKO KONPROMISOA: gureproiektuarekiko inplikazioa sortzen dugu haien beharrei eta itxaropenei erantzunak
Nortzu Gara
emanez.
26
Kudeaketa-eredua
B
ere kudeaketarako erreferentzia gisa
estrategiarekin lerrokatuta, helburuak erdieste-
EFQM ereduaren aldeko apustua egina
ko
du Mutualiak, eta hori dela eta pro-
gungarriak zein diren identifikatuta.
zesuetan oinarritutako sistema bat dauka ezarrita, zeharo sinetsita baitago berebiziko garrantzia duela estrategia garatzeko, bezeroak asetzeko, pertsonak engaiatzeko, aldaketa kudeatzeko eta etengabe hobetzeko.
prozesuak
eta
prozesu
la-
Prozesu bidezko kudeaketa-sistema hori ezarri izana prozesu bakoitzaren barneadierazleen laguntzaz berrikusi eta ebaluatu egiten da, aldez aurretik definitutako helburuak zenbateraino bete diren ere kontrolatuta.
Prozesu guztiek jarraitu diote berriku ntza eta etengabeko hobekuntzako prozesuan xedatutako metodologiari, uniformetasuna, kalitatea eta sakabanatze
funtsezko
sistematikoa
bermatzen
duen
PDCA ziklo batean oinarriturik.
Hala bada, Mutualiaren antolaketa-egitura organigramak eta erakundean kanpoko nahiz barruko bezeroen kasuan egiten diren jarduera guztiak jasotzen dituen prozesu mapak zehazten dute. Gainera, mapa horretan pro-zesuak
Prozesu bakoitzaren eraginaren arabera eta ildo
estrategiko, operatibo edo lagu-ntzako gisa sail-
estrategiko bakoitzaren arrakastako faktore kriti-
katu dira .
koak erdiesteko duten kontribuzioaren arabera antolatu dira prozesuak. Guzti-guztiak daude
Estrategikoak Pertsonen Garapena
Berrikuntza eta Etengabeko Hobekuntza
Gertakari
Gertakari
Prestazio
Profesionala
Arrunta
Ekonomikoak
Politika eta Estrategia
Kudeaketa
Txostena 2014
Prozesu Mapa
Operatiboak
Laguntza Aholkularitza Juridikoa
Ekonomiko Finantzaria
Informazio Sistemak
Eraikinak kudeatzea
Baliabideak kudeatzea eta Aliantza Operatiboak
27
Labur esanda, Mutualiak eskaintzen dituen zerbitzu guztien kudeaketa, haien interfaseak eta bezero, aliatu eta hornitzaile eta bestelako interesdun-taldeen integrazioa eta parte-hartzea, horiek guztiak ezinezkoak lirateke erakundea osoa bat etorrita lerrokatuko dela bermatzen duen egiturarik gabe. Hori dela eta, funtsezkoa izan da EFQM ereduaren eta prozesukako kudeaketaren hautua egin izana. Estaldurak Legeak arautzen du Mutualiak eta Gizarte Se-
Gertakari Profesionala
gurantzarekin elkarlanean aritzen den mutualitateek beren bezeroei zer estalduta eskain diezazkieketen; beraz, ez dago beste estaldurarik eskaintzerik. Hala, estaldura berririk ezin denez
Gertakari Arrunta
diseinatu eta garatu, dagoeneko existitzen diren zerbitzuak hobetzen eta zerbitzu berriak diseinatzen saiatu da Mutualia, finean bere bezeroen – enpresa zein langile – beharrak eta itxa-
Langile Autonomoek Jardunarazi Uztea
ropenak ahal den neurrian asetzeko.
Ematen dituen zerbitzuak Bere Misioan aurreikusten dituen eta be-re prozesu-mapan operatibotzat jo di-tuen prozesuen bidez gauzatzen diren zerbitzuak ematea da Mutualiaren izate-ko arrazoia. Ildo horretan, kudeaketa-prozesuen eta laneko gertakarien, gertakari arrunten eta prestazio ekonomi-koen prozesuen bitartez ematen ditu bere zerbitzuak.
Gertakari Profesionala Lan Istripua eta Gaixotasun Profesionala Laneko arriskuen prebentzioa. Osasun laguntza. Prestazio ekonomikoa. Haurdunaldirako eta eradoskitzaroko arriskua Lanpostu-azterketa eta enpresei aholku emateko bisitak. Arriskuaren eta osasunaren egoeraren balorazioa prestazioaren jatorriaren txostena eginez. Prestazio ekonomikoa. Gaixotasun larriak dituzten adingabeen zaintza Arriskuen balorazioa. Prestazio ekonomikoa.
Nortzu Gara
Gertakari Arrunta
28
Bajen kontrola eta jarraipena. Prestazio ekonomikoa. Langile Autonomoek Jardunari Uztea Prestazio ekonomikoa
Arriskuen Mapa Mutualiak, Gizarte Segurantzaren erakunde la-
Informazioaren segurtasuna kudeatzeko gida-
guntzailea denez, funts publikoak eta bere estal-
lerroak eta prozedurak, Datuak Babesteko Lege
duran emakidan nahitaezko prestazioak eta
Organikoaren Komitearen bidez.
bere jarduerako arriskuak kudeatzen ditu indarrean diren legeei eta jardueren espezifikotasuna dela eta interes-taldeetan eragina sor dezaketen
alderdiei
lotuta.
Mutualiak,
bere
arriskuak kudeatzeko, Arriskuen Mapa zehaztu du. Mapa horretan identifikatzen dira prozesu bakoitzeko arriskuak. Horren bidez, arrisku maila eta gertatuz gero burutu beharreko ekintzak eta erakundean izango luketen eragina ebaluatzen dira. Arriskuak murrizteko, jarduera ildo
Erantzukizun zibil orokorreko eta patro-naleko kontratazioa
ari ziren LI eta GPen ondoriozko betebehar eta gertakariei estaldura ematea. Horretarako,
Mutualiak,
barruko
kontrol-
taldearen eta Antolaketa eta Kalitatearen arloaren bidez, urteroko Barneko Auditoretzen Plana jarri zuen abian. Ba-rruko auditoretza horiek kanpoko hainbat auditoretzek osatzen dituzte (kalitate sistema, prebentzioa, ingurumena). Auditoretzak borondatezkoak, Gizarte Seguran-
hauek garatzen dira:
polizen
Aurreko ekitaldiko abenduaren 31n izapidetzen
jardueraren
arrisku-
estaldurarako (gizarte administrariak, zuzendaritzako langileak, langileak oro har eta erizai-
tzaren Kontu Hartzailetza Nagusiak egindako nahitaezkoak eta Kontuen Epaitegiak oro har mutualitateen sektoreari aldian behin egiten dizkionak izan daitezke.
nak); baita ingurumenaren kudeaketari loturiko arrisku estaldurarako beste batzuk ere.
Txostena 2014 29
Kode etikoa eta arrisku penalak prebenitzeko plana
K
ode etikoa Mutualia osatzen duten per-
egozteak prebenitzeko araudia, Debekatutako
tsona guztiek jarraitu beharreko joka-
jokabideen katalogoa eta Komunikazio eta sala-
bide profesional eta etikoko barne-arau
ketarako barne-kanala garatu ditu. Horiek guz-
nagusiak biltzen dituen lana da, tartean tratu berdintasuna eta bereizkeriarik eza, laneko segurtasuna eta osasuna, intimitaterako eskubidea, ebaluazioa, prestakuntza eta informazioa, eta interes gatazkak bezalako arloak arautzen dituelarik.
tzen duten pertsonen artean jokabide etiko eta arduratsuak bultzatu nahi dituzte ustelkeriari bere aldaera guztietan aurre egiteko. Helburu horrekin, Betetze Korporatiboko zuzen-
koak pertsona juridikoen erantzukizun penala
daria buru duen Betetze Korporatiboko Batzor-
lehendabiziko aldiz arautu zuenetik, Mutualia
dea da Kode etikoa eta delituak prebenitzeko
pertsona juridikoen erantzukizun penalak prebe-
sistema osatzen duten gainontzeko barne-
nitzeko plan bat garatzen joan da, planaren
arauak zorrotz betetzen direla zaindu eta ber-
ezarpena prozedura penaletan aringarri bezala
matzeko barne-organo kolegiatua.
har zitekeela ezarri baitzuen aldaketak.
Gizartearekiko arduraz jokatzen duen enpresa
ere aldatu du pertsona juridikoen erantzukizun penalak arautzen dituen erregimena, aipatutako aringarriari salbuesle maila emanez. Hori horrela, pertsona juridikoen erantzukizun penala prebenitzeko planaren helburua honakoa da: zaintza eta kontrol neurri egokiak ezartzen dituen antolakuntza eta kudeaketa eredu bat ezarri eta eraginkortasunez betetzea, delituak egiteko arriskua prebenitzeko edo modu esanguratsuan murrizteko delituok egin aurretik. Ildo horretan, Delitu-egozteen balizko arriskuak
identifikatzeko txostena lanean jasotako diag-
Nortzu Gara
Kode etikoa lanarekin batera, mutualitatea osa-
Zigor-kodea aldatu zuen 5/2010 Lege Organi-
Gerora, gainera, 1/2015 Lege Organikoak berriz
30
tiek,
nostikoa
oinarri
hartuta,
Mutualiak
Delitu-
bat denez, dagokion lege betebeharrak betetzeaz gain –tartean gardentasunari, informazio publikoa eskuratzeko bideari eta gobernu onari buruzko abenduaren 9ko 19/2013 Legea–, Mutualiak borondatez ezartzen ditu gobernamenduan, kudeaketan, estrategietan, politiketan eta prozeduretan interes taldeekin dituen harreman eta elkarrizketa gardenen eraginez sortutako gizarte, lan, ingurumen eta giza eskubideen alorretako kezka guztiak
Finantza-inbertsioen jokabide-kodea
M
utualiak Balore Merkatuko Batzorde
oinarrizko printzipioak finantzen azpiprozesuan
Nazionalaren
azaroaren
egiten dituen finantza-inbertsio guztietara heda-
20ko Akordioaren bidez onetsi zen
tu du. Helburu horrekin prozedura bat ere garatu
eta 2004ko urtarrilaren 8ko Estatuko Aldizkari
du, behar besteko ezagutza teknikoa duten zu-
Ofizialean argitaratu zen Balore-merkatuan aldi
zendaritzako kideek osatutako Finantza In-
baterako inbertsioak egiteko irabazi asmorik
bertsioen Batzorde bat eratzea jasotzen duena.
gabeko erakundeen jokabide-kodea betetzen
Beharrezko balitz, batzordeko kideek hiruga-
du.
rrengoen aholkularitza kontratatzeko aukera ere
2003ko
Horretarako, Mutualiak kode horretan jasotako
izango lukete.
Jokabide-kodearen betetze mailari buruzko Finantza Inbertsioen Batzordearen txostena Finantza-azpiprozesua definitzerakoan Finantza-inbertsioen jokabide-kodea betetzen dela kontrolatzeko hainbat adierazle aurreikusi dira. 2014ko ekitaldian balio hauek izan zituzten adierazleok: EPE LABURREKO LIKIDEZIA
2,3647
SEGURTASUNA (S&Pk onartutako gutxienekoa)
BBB
ERRENTAGARRITASUNA* (Altxortegi totala)
% 2,71 Bakar bat ere ez
ERAGIKETA ESPEKULATIBO KOPURUA
* “Epe laburreko likidezia� ratioak balio altua aurkezten du 2014ko ekitaldian, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bategina aldatzen duen abenduaren 26ko 35/2014 Legea eta gehiegizko erreserben eta kudeaketa soberakinen diru-sartzeetarako jarraibideak ezartzen dituen 2015eko martxoaren 18ko Gizarte Segurantzaren Estatu Idazkaritzaren Ebazpena aplikatuta, mutualitate honek, 2015eko uztailaren 31 baino lehenago, 75.042.656,01 euroko diru-sartzea egin behar baitu Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorrean.
Hondare Historikoa Azkenik, prozesua ahalik eta gardenena izatea
izan da: % 2,65. Finantza-inbertsioen jokabide-
helburu eta Finantza-inbertsioen jokabide-kodea
kodea betetzeaz gain, Mutualiak mutualitateen
jarraituz, Mutualiak Finantza-inbertsioen jokabi-
kudeaketako elkarlanaren gaineko araudi oro-
de-kodearen betetze mailaren gaineko Finantza
korra aldatzen duen azaroaren 14ko 1622/2011
Inbertsioen Batzordearen txostena egiten du
Errege Dekretuko 30. artikuluan ezarritakoa ere
urtero, Zuzendaritza Batzordeak onartu behar
bete du. Bertan finantza-inbertsio guztiak zein
duena eta enpresariei aurkezten zaiena ohiko
erreserba
batzar orokorrean .
eta
funts
propioen
gauzatzeak
Txostena 2014
Altxortegiko errentagarritasun totala honakoa
arautzen dira, eta ezarritakoa 2014ko ekitaldian egindako finantza-inbertsioen eskuratze eta besterentze guztietan aplikatu da.
31
Nazio Batuen Munduko hitzermenera aitxikitzea
2
009ko uztailean, Mutualiak Nazio Batuen Munduko
Hitzarmenarekin
bat
egin
zuen. Horren bidez erakutsi zuen gizarte
erantzukizunarekin duen konpromisoa, baita
P1: nazioartean onartutako oinarrizko giza eskubideak babestu eta errespetatu daitezela defendatu behar dute enpresek euren eraginen alorrean.
Munduko Hitzarmenaren 10 printzipioak hedatzeko asmo irmoa adierazi ere, ekintza planen barruan abiarazitako jardueren bidez. Ekitaldian hitzarmenarekin hartutako konpromisoa berritu zuen, izan ere, argi dago gaur egungo krisialdian, are garrantzitsuagoa dela gizarte
P2: enpresek ziurtatu behar dute ez direla giza eskubideen urrake-ten konplize. P3: enpresek afiliazio askata-suna babestu eta negoziazio kolektibo-rako eskubidea onartu behar dute.
erantzukizuna aintzat hartzen duen kudeaketa sistema izatea. Nazio Batuen Munduko Hitzarmenaren helburua erakundeek gizarte erantzukizunarekin konpromiso boluntarioa hartzea da eta, horretarako, giza, lan eta ingurumen eskubideetan eta ustelkeriaren aurkako borrokan oinarritutako hamar printzipio ezartzea.
P4: enpresek nahitaezko edo bortxaz egindako edozer lan deusez-tatzen lagundu behar dute. P5: enpresek haurren lana desagerrarazten lagundu behar dute. P6: enpresek enpleguan eta okupazioan bazterketak desagerraraz-ten lagundu behar dute.
Hitzarmenera atxikitzearen xedea biztanleria korporatibo globala sortzea da, enpresa jardueraren interesen eta prozesuen eta gizarte zibilaren balio eta eskarien arteko kontziliazioa ahalbidetzen duena, baita NBEren, sektorekako nazioarteko erakundeen, sindikatuen eta GKEen
P7:enpresek ingurumenari mesede egiteko prebentzioaren ikus-puntuari eutsi behar diote. P8: enpresek ingurumenareki-ko ardura handiagoa sustatzeko ekime-nak bultzatu behar dituzte.
proiektuena ere. Hitzarmenera
atxikitzean,
Mutualiak
hamar
Nortzu Gara
printzipioak betetzeko konpromisoa hartu zuen:
32
P9: enpresek ingurumena errespetatzen duten teknologien garapena eta hedapena ahalbidetu behar dute. P10: enpresek edozer ustelke-ria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere.
Munduko hitzarmenaren aurrerapenaren txostena Zuzenean Garrantzitsuak diren adierazleak
Zeharkako adierazle garrantzitsuak
Arloa
Printzipioa
G4-HR1
Giza
1. printzipioa - nazioartean onartutako oinarrizko giza eskubideak babestu eta errespetatu daitezela defendatu behar dute enpresek euren eraginen alorrean. 2. printzipioa - enpresek ziurtatu behar dute ez direla giza eskubideen urraketen konplize.
G4-HR1,G4-HR2, G4-HR8
3. printzipioa - enpresek afiliazio askatasuna babestu eta negoziazio kolektiborako eskubidea onartu behar dute.
G4-HR5; G4LA4,G4-LA5
4. printzipioa - enpresek nahitaezko edo bortxaz egindako edozer lan deuseztatzen lagundu behar dute.
G4-HR7
G4-HR1, G4-HR3, G4-LA3. G4-EC5
5. printzipioa - enpresek haurren lana desagerrarazten lagundu behar dute
G4-HR6
G4-HR1-3
6. printzipioa - enpresek enpleguan eta okupazioan bazterketak desagerrarazten lagundu behar dute
G4-HR4;G4LA2,G4-LA13,G4LA14
G4-HR1 G4-HR2; G4 -EC5,G4-EC7;G4LA3
7. printzipioa - enpresek ingurumenari mesede egiteko prebentzioaren ikus-puntuari eutsi behar diote.
G4.11
8. printzipioa - enpresek ingurumenare-kiko ardura handiagoa sustatzeko ekimenak bultzatu behar dituzte.
G4-EN2, G4EN5,G4-EN7,G4EN10, G4-EN13, G4-EN18, G4EN21, G4-EN22, G4-EN26, G4EN30
9. printzipioa - enpresek teknologien garapena eta hedapena ahalbidetu behar dute.
G4-EN5,G4EN7,G4-EN10, G4 -EN18,G4-EN26
10. printzipioa - enpresek edozer ustel-keria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere.
G4-SO2,G4-SO4
Eskubideak
Lana
Ingurumena
G4-SO1
G4-EN1,G4-EN3, G4 -EN8,G4-EN- 9, G4EN16,G4-EN19, G420,G4-EN23,G4EN25,G4-EN28;G4PR3,G4-PR4
Txostena 2014
Ustelkeriaren aukako borroka
G4-HR9
G4-LA4,G4-LA13,G4 -LA14;
G4-SO5,G4-SO6
33
Esparru juridikoa Gizarte Segurantzarekin lankidetza duten mu-
eredua aldatuz; horren ordez iraupenaren
tualitateei aplikatu beharreko Estatuko eta auto-
araberako prozesu-talde ezberdinak ezarriko
nomiako araudi garrantzitsuena aipatuko dugu,
dira; horri esker, berrespen-agiriak eta txos-
2014ko ekitaldian argitaratutako lege- eta erre-
ten osagarriak emateko denbora luzatu, eta
gelamendu-xedapen garrantzitsuenak erantsita.
izapide eta karga burokratikoak arinduko
Horien artean, hauek nabarmendu behar ditugu:
dira.
625/2014 Errege Dekretua, uztailaren 18koa,
35/2014 Legeak Gizarte Segurantzaren Lege
aldi baterako ezintasun-prozesuen kudea-
Orokorraren artikuluak eta hamaikagarren xeda-
keta eta kontrolaren lehen hirurehun eta hiru-
pen gehigarria aldatzen ditu; horiek mutualita-
rogeita bost egunetako zenbait alderdi arau-
teen araubide juridikoa eta gertakari arrunten
tzeari buruzkoa.
ondoriozko aldi baterako ezintasunaren kudea-
35/2014 Legea, abenduaren 26koa, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bate-
2015eko urtarrilaren 1ean indarrean jarri ondo-
lan-istripu eta gaixotasun profesionalen mu-
ren, laneko gertakarien estaldurari buruzko el-
tualitateen araubide juridikoari dagokionez.
kartze-hitzarmenaren urtebetetik gorako inda-
dira: Osasuneko Zerbitzu Publikoen, Erakunde Kudeatzaileen eta Mutualitateen arteko jardueren koordinazioan aurrera egitea, aldi baterako ezintasunaren kontrola eta jarraipena bide telematikozko komunikazio-aro
rraldiaren ÂŤatzerapenaÂť deitutakoa desagertu zen; hori amaituta, lege berriak elkartzearen urtebeteko indarraldi historikoa mantendu du. Aipatutako legea garatuko duen Errege Dekretua onartu zain (indarrean jarri ondoko sei hilabeteetarako aurreikusita), hauek dira horren berritasun nagusiak:
berrira egokituz, eta bajari buruzko parte me-
Mutualitateen izena aldatuko da, izen hau
dikoaren nahitaezko datuetara okupazio-
izango dute aurrerantzean: ÂŤGizarte Segu-
kodea gehituz.
rantzarekin Elkarlanean Diharduten Mutuali-
Iraupen-taulen eta lan-jardueretako intziden-
Nortzu Gara
rren.
gina aldatzen duena Gizarte Segurantzako
Aipatutako Errege Dekretuaren helburuak hauek
34
ketako laguntza arautzen dituzte, hurrenez hu-
tateakÂť.
tzia-graduaren bidez medikuei babes tekni-
Mutualitateak izaera administratiboko Esta-
korako tresna ematea medikuaren baja ema-
tuko sektore publikoan sartuko dira haien
teari, horren gutxi gorabeherako iraupen teo-
eginkizunen izaera juridikoagatik eta kudea-
rikoari eta altari buruz hartu beharreko eraba-
tzen dituzten baliabide ekonomikoengatik,
kien orientazio gisa.
haien izaera pribatuaren kalterik gabe.
Izapide burokratikoak aurreztea, baja berresteko agirien prozesua kontrolatzeko asteko
Kendu egiten da zuzeneko administrazio-
serba Osagarri berria hornitzeko eta % 10
lanaren osagarria edo parteen administrazio-
Gizarte Laguntzako Erreserbarako.
kudeaketako eta kotizazioen transmisioko laguntzaile profesional eta enpresentzako kontraprestazioa.
Jarraian, GSELMei aplikagarri zaizkien estatu nahiz erkidego mailako lege-esparruan gehien nabarmentzen diren xedapenak zerrendatu dira:
Aldatu egiten da Zuzendaritza Batzordeko kide kopurua, atxikitako langileen ordezkaritza gehitzeko; kide guztien % 30 langile kopuru handiena duten enpresentzat izango dira. Halaber, presidentearen kargua eta
39/1997 Errege Dekretua, urtarrilaren 17koa, Laneko Arriskuak Prebenitzeko Zerbitzuari buruzko Erregelamendua onartu zuena eta martxoaren 19ko 337/2010 Errege Dekretuak aldatu zuena.
eginkizunak lehen aldiz arautu dira. Apirilaren 18ko 575/1997 Errege Dekretua, Lehen aldiz ezarri da, orobat, lege-izaera duen arau batean, Zuzendari Kudeatzailearen eta eginkizun exekutiboak dituzten per-
aldi
baterako
ezintasunagatik
emandako
prestazio ekonomikoa ku-deatzeko eta kontrolatzeko hainbat alderdi garatzen dituena.
tsonen ordainsariei buruzko araudia, Enplegu eta
Gizarte
Segurantzako
Ministroaren
15/1999 Lege Organikoa, abenduaren 13koa,
2015eko urtarrilaren 2ko Jakinarazitako Agin-
datu pertsonalak babesteari buruzkoa eta
duak finkatutako mutualitate-taldeen arabera.
berori garatzen duen Erregelamendua, abenduaren 21eko 1720/2007 Errege Dekretuak
Erantzukizun mankomunatuaren arau-lerruna
onartua.
ere handitzen du, eta zehaztu egiten da Zuzendaritza Batzordeko kideek, Zuzendari Kudeatzaileak eta eginkizun betearazleak dituzten kideek dolu edo erru larriagatik du-
41/2002 Legea, azaroaren 14koa, pazienteen autonomia eta informazio eta dokumentazio klinikoaren inguruko eskubide eta betebeha-
ten zuzeneko erantzukizuna, mutualitateen
rrak arautzen dituena.
erantzukizun zuzenekoa eta subsidiarioa,
47/2003 Legea, azaroaren 26koa, Aurrekontu
erru arinagatik eta zuzeneko arduradunen
Orokorrei buruzkoa.
ondare nahikorik ezagatik, hurrenez hurren, baztertu gabe.
1415/2004
Errege
Dekretua,
ekainaren
11koa, Gizarte Segurantzaren Diru Bilketaren Erregelamendu Orokorra onartzen due-
tzen dira, eta aurreko erregulaziora itzultzen
na.
Txostena 2014
Erreserben araubidearen alderdi batzuk aldada urteko soberakinaren banaketari dagokionez; % 80 Gizarte Segurantzako Laneko Gertakarien Funtsean sartzeko, % 10 Erre-
35
31/2006 Dekretua, otsailaren 21ekoa, Eusko
rako garraio gastuen konpentsazioari eta
Jaurlaritzako Osasun Sailarena, zentro, zer-
laneko gertakarien eta gertakari arrunten az-
bitzu eta establezimendu sanitarioak bai-
terketa eta osasun balorazioetarako gastuei
mentzeari buruzkoa.
buruzkoa, eta Gizarte Segurantzako Estatu
1299/2006
Errege
Dekretua,
azaroaren
10ekoa, Gizarte Segurantzan gaixotasun profesionalak onartzeari eta horiek jakinaraz-
deak ematen dituena. 817/2009 Errege Dekretua, maiatzaren 8koa,
ruzkoa.
aurreko legea partzialki garatzen duena.
42/2006 Legea, abenduaren 28koa, 2007ra-
404/2010
ko Estatuko aurrekontu orokorrei buruzkoa,
31koa, lan istripuak gutxitzeko eta prebeni-
zeinaren laugarren xedapen gehigarrian lan
tzeko ekarpen berezia egin duten enpresei
istripuak eta gaixotasun profesionalak Gizar-
laneko gertakariengatiko kotizazioetan mu-
te Segurantzan kotizatzeko primen tarifa
rrizketak
egiteko
ezartzen den. Lege hori 2008rako Estatuko
arautzen
duena;
aurrekontu orokorrei buruzko 51/2007 Le-
1448/2012 Agindua, ekainaren 2koa, eta TIN
geak, abenduaren 26koak, aldatu zuen, baita
1512/2011 Agindua, ekainaren 6koa, zeina-
2009rako Estatuko aurrekontu orokorrei bu-
ren indarrez luzatu baitziren BONUS pizgarri-
ruzko 2/2008 Legeak eta 2010erako Estatuko
rako eskaerak eta Mutuako izapideak egiteko
aurrekontu orokorrei buruzko 26/2009 Le-
eskakizuna aurkezteko epeak, ekainaren
geak, abenduaren 23koak, ere.
30eraino eta abuztuaren 15eraino, hu-rrenez
Errege
Dekretua,
martxoaren
sistemaren berori
ezarpena
garatzen
duen
hurren. 32/2010 Legea, abuztuaren 5ekoa, GSLIGP-
Autonomoen Estatutuarena. 40/2007 Legea, abenduaren 4koa, Gizarte Segurantza gaietako Neurriei buruzkoa, eta 1430/2009 Errege Dekretua, irailaren 11koa, aurrekoa garatzen duena aldi baterako ezin-
Mek kudeatu beharreko langile autonomoen jardun uzteak babesteko berariazko sistema ezartzen duena, urriaren 31ko 1541/2011 Errege Dekretuak garatutakoa. 2011ko uztailaren 1eko Ebazpena, Estatua-
tasunagatiko prestazioei dagokienez. TAS 3859/2007 Agindua, abenduaren 27koa, administrazio zerbitzu osagarriak egiteagatik Mutuari egin beharreko ordaina arautzen duena. TAS 401/2008 Aginduak, otsailaren
Nortzu Gara
na, agindu hori aplikatzeari buruzko jarraibi-
teko eta jasotzeko irizpideak ezartzeari bu-
20/2007 Legea, uztailaren 11koa, Lan-gile
36
Idazkaritzako 2009ko urriaren 21eko Ebazpe-
ren Administrazio Kontu-hartzailetza Orokorrarena, Kontabilitate Publikoaren Plana Gizarte Segurantzaren sistema osatzen duten erakundeetara egokitzea onesten duena.
15ekoak eta TIN/221/2009 Aginduak, otsaila-
1148/2011
ren 10ekoak eraldatua.
29koa, Gizarte Segurantzaren sisteman min-
Lan
eta
Immigrazio
Ministerioaren
TIN
971/2009 Agindua, apirilaren 16koa, laneko gertakarietatik eratorritako osasun laguntza-
Errege
Dekretua,
uztailaren
bizia edo bestelako gaixotasun larri-ren bat duten adingabeen zaintzagati-ko prestazio ekonomikoa aplikatu eta garatzeko.
1596/2011 Errege Dekretua, azaroaren 4koa,
deari eta gobernu onari bu-ruzkoa, zeinak
gertakari profesionalengatiko langileentzako
mutualitateak aipatzen baititu bere xedapen
ekintza
batzuen objektu gisa.
babeslea
handitzea-ri
buruzkoa,
Etxeko Langileen Gizarte Segurantzako Erregimen Berezian dau-denentzat.
22/2013 Legea, abenduaren 23koa, 2014ko Estatuaren Aurrekontu Orokorra-ri buruzkoa,
3/2011 Legegintzako Errege Dekretua, aza-
zeinak berean atxiki baititu mutualitateen lan-
roaren 14koa, Sektore Publikoko Kontratuen
gileen ordainen gai-neko murrizketak eta lu-
Legearen testu bategina onesten duena.
zatu egin baitu elkartze-hitzarmenen indarral-
1630/2011
Errege
Dekretua,
azaroaren
14koa, GSLIGPMek emandako osasun eta
dia harik eta horien araubide juridikoa aldatzen duen legea argitaratzen den arte.
lehengoratze zerbitzuen prestazioa arautzen
ESS/106/2014 Agindua, urtarrilaren 31koa,
duena.
2014 urterako Estatuko Aurrekontu Orokorrei
38/2012 Dekretua, martxoaren 13koa, Eusko Jaurlaritzako Osasun eta Kontsu-mo sailarena, historia klinikoari eta osa-sun-arloko paziente eta profesionalek dokumentazio klinikoaren arloan dituzten eskubide eta obligazioei buruzkoa. 20/2012 Errege Lege Dekretua, uztaila-ren 13koa,
aurrekontu-egonkortasuna
ber-
matzeko eta lehiakortasuna bul-tzatzeko neurriei buruzkoa. 1506/2012 Errege Dekretua, azaroaren 2koa, Osasun Sistema Nazionaleko pres-tazio ortoprotesikoen zorro erkide osa-garria arautzen duena eta prestazio or-toprotesikoen finantzaziorako gehieneko zenbatekoak ezartzeko oinarriak fin-katzen dituena, non zehazten baita LI/GPetik eratorritako tratamenduen gura joango dela.
ezarritako Gizarte Segurantzako kotizazioaren, langabeziaren, jarduera eteteagatiko babesaren, Soldatak Bermatzeko Funtsaren eta lanbide-heziketaren gaineko arau legalak garatzen dituena. Ebazpena, 2014ko maiatzaren 21ekoa, Gizarte Segurantzako Estatu Idazkariarena, Gizarte Segurantzako lan-istripuen eta gaixotasun profesionalen mutualitateek 2014rako prebentzio-jardueren
plangintzan
aplikatu
beharreko plan orokorra ezartzen duena 36/2014 Legea, abenduaren 26koa, 2015. urterako Estatuko Aurrekontu Orokorrei buruzkoa. Mutualitateetako langileentzako ordainsari-mugak ezartzen ditu berriro urte horretarako, eta laneko gertakariengatik kotizatzeko primen tarifaren hainbat alderdi alda-
Txostena 2014
finan-tzaketa dagokion mutualitatearen kar-
buruzko abenduaren 23ko 22/2013 Legean
tzen ditu.
19/2013 Legea, abenduaren 9koa, gardentasunari, informazio publikoa es-kuratzeko bi-
37
4. Interes taldeen konpromisoa eta parte hartzea
Interes taldeen konpromisoa eta parte hartzea
I
nteres taldeak elementu garrantzitsua
inguruan duten iritzia kudeatuta. Hala, bere go-
dira erakundeen balorazioa kudeatzeko or-
goeta estrategikoaren zati gisa, interes taldeak
duan, eta erakundeen aurrerapena lagun-
identifikatu eta definitzen ditu Mutualiak, eurak
tzen dute. Hori horrela, Mutualian uste osoa
ezagutzeko eta eurekin komunikatu, inplikatu
dugu gure burua egokitu ahal izateko interes
eta jarduteko helburuarekin, erakundearen jar-
taldeak erakundeko osagaitzat hartu behar ditu-
duketa-esparru guztietan bikaintasuna erdies-
gula; horrenbestez, haien beharrei eta itxarope-
teko.
nei erantzuna eman behar diegu, eta haien le-
Mutualiak, bere estrategia zehazteko interes
hiakortasuna handitzen ez ezik, erakundearen
taldeetatik lortutako informazioa hartzen du oi-
garapen jasangarria ere lagundu behar dugu.
narri, besteak beste. Horretarako, hainbat infor-
Mutualian konfiantza sortu nahi dugu gure ingu-
mazio-kanal edo -iturri kudeatzen ditu sistemati-
runean, eta ikuspegi estrategikoaren barruan,
koki. Horien bitartez, talde bakoitzaren inguruko
garrantzitsutzat jotzen dugu erakundearen jar-
informazioa lortzen du, ondoren, erakundearen
duerak eragiten dien taldeekiko harremana, bai
gogoeta-prozesuan modu egituratuan txertatuko
gizarte-erantzukizunaren ikuspegitik, beren itxa-
duena.
ropen eta beharrei erantzunez, bai eta balorazioaren ikuspegitik ere, taldeok mutualitatearen
Interes– Taldeak Bezero taldeak (langile atxikiak eta persona babestuak) Mutualiako pertsonak Aliatuak Hornitzaileak
txostena 2014
Gobernu organoak eta parte hartzeko organoak Gizartea Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioa
39
Interes-taldeen informazio-kanal eta -iturriak, estrategia definitze aldera: Informazio iturriak
Maiztasuna
BEZEROAK (ENPRESA ETA LANGILE ATXIKIAK) Enpresa mutualisten gogobetetasun inkestak
Bi urtekoa
Bisitak, fideltasun bilerak enpresa mutualistetan eta aholkularitzetan
Jarraitua
Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)
Jarraitua
Mutualia Foroa Focus Group Eguneroko jarduera / zerbitzuaren eskaintza (kudeatzaile integrala)
Hiruhilekoa Egutegiaren arabera Jarraitua
BEZERO ERABiLTZAILEAK (GURE ZERBITZUAK ERABILTZEN DITUZTEN MENDEKO ETA ATXIKITAKO LANGILEAK) Telefono bidezko gogobetetasun inkestak osasun laguntzaren inguruan Osasun laguntzako ukipen pantailetako inkestak
Asterokoa
Ondorioen eta heriotzen prestazioen gogobetetasun inkestak
Bi urtekoa
Prestazio ekonomikoen kudeaketaren inguruko gogobetetasun inkestak
Interes Taldeen Konpromisoa eta parte hartzea
Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, Contact Center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)
40
Urterokoa
Focus Groups
Eguneroko jarduera / zerbitzuaren eskaintza
Bi urtekoa
Jarraitua
Egutegiaren arabera
Jarraitua
Informazio iturriak
Maiztasuna
PERTSONAK Pertsonen gogobetetasun inkesta
Bi urtekoa
Lidergoaren ebaluazioa
Bi urtekoa
Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema
Jarraitua
Prozesu - Taldeak
Hilerokoa
Hobetzeko taldeen proposamen eta ekarpenak / saio klinikoak/ letradunen bilerak
Jarraitua
Komunikazio bilerak
Hilerokoa
Langileen ordezkariekin bilerak
Jarraitua
Proyecto Lidera
Hiruhilekoa
Diagnostikoa eta Berdintasun Plana
Jarraitua
Partaidetza autoebaluazioetan eta barruko auditoretzetan
Urterokoa
Eguneroko jarduera / harreman zuzena
Jarraitua
ALIATUAK Mutua Korporazioko prozesuen bilerak, adierazleen jarraipena eta ebaluazioa
Aholkularitzen gogobetetasun inkestak (kudeatzaile integralarekin elkarrizketa pertsonala) Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.) Bezeroen gogobetetasun inkestak (aliatu estrategikoei eta jarduneko aliatuei buruzko informazio iturria)
Egutegiaren arabera
Bi urtekoa
Jarraitua
Urterokoa/ Bi urtekoa
txostena 2014 41
Fuentes de informaci贸n
Frecuencia
HORNITZAILEAK Jarraipen eta homologazio sistema
Jarraitua
Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)
Jarraitua Egutegiaren arabera
Mahai-inguruak hornitzaileekin
GOBERNU ORGANOAK ETA PARTE HARTZEKO ORGANOAK Komite Betearazlearen bilerak
Hilerokoa
Zuzendaritza Batzordearen bilerak
Hiruhilekoa
Batzar nagusiaren bilerak
Urterokoa
GIZARTEA Gizartearen gogobetetasun inkesta Gizartearen diagnostikoa Iradokizunen, kexen eta erreklamazioen sistema (Web, extranet, contact center, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren bulego birtuala etab.)
Hiru urtean behin Bi urtekoa
Jarraitua
Interes Taldeen Konpromisoa eta parte hartzea
ENPLEGU ETA GIZARTE SEGURANTZAKO MINISTERIOA
42
Arauen aldaketa eta eguneraketa sektorean aplikatuz
Egokia denaren arabera
Aurrekontuen onespena/aldaketa
Egokia denaren arabera
Mutualiak beste informazio iturri batzuk kudea-
Mutualitateko prozedura guztietarako zehaz-
tzen ditu. Horiei esker, ingurunean sor daitez-
tutakoak kudeaketa-sistemen politika.
keen
aldaketak
(administrazioa/instituzioak,
merkatua -bezero posibleak- edota sektorea)
Erosketen zentralizazioa.
ulertzen ditu eta aurrea hartzen die. Horregatik,
Segurtasun informatikoaren eta osasun infor-
Laneko
mazioaren
Istripuen
Mutualitateen
Elkarteko
kudeaketaren
gidalerroak
(AMAT) Zuzendaritza Batzordean parte hartzen
(baimena ematea, pazienteentzako informa-
du Mutualiak, bai eta Euskadiko hainbat en-
zioa etab.).
presa-elkartetan
Sendagaien eta osasun-produktuen kudea-
ere,
esaterako,
Confebask
(bertako lehendakaria da), Cebek, Adegi eta
keta.
Sea-n. Prebentzio-zerbitzu propioa. Gizarte Segurantzari laguntzen dion erakundea denez, erakundearen kontabilitate egoeraren
Datu pertsonalen babesa.
auditoretza Gizarte Segurantzaren Kontu Har-
Berdintasun Batzordea.
tzailetza Nagusiak egiten du urtero. Hala, funts publikoak behar bezala erabiltzen direla berma-
Kudeaketa etikoaren batzordea.
tzen da. Era berean, kudeaketaren eraginkorta-
Neurri horiek guztiak Nazio Batuen Munduko
sunaren eta gardentasunaren bermea indar-
Hitzarmenaren hamargarren eta azken printzipi-
tzeko, Mutualiak kontrolatzeko mekanismo gehi-
oarekin datoz bat. Hauxe dio: “enpresek edozer
garriak ditu:
ustelkeria motaren aurka lan egin behar dute, baita estortsioaren eta eroskeriaren aurka ere�. Mezuak interes talde guztiei modu argi eta arinean jakinaraztea garrantzitsua da Mutualiarentzat, bai eta, jakina, haietako bakoitzaren iritzia eta helarazi nahi dizkiguten hobekuntza-ideiak ezagutzea eta biltzea ere. Hori dela eta, interes taldeen informazioa bildu eta aztertutakoan, bere gogoeta estrategikoko prozesura gehitzen du Mutualiak, eta prozesu bakoitzari lotutako urteko ekintza-planen bitartez ezartzen. Izan
txostena 2014
ere, urteetan zehar egindako informazio-iturri horien azterketa sistematikoaren emaitza gisa, erakundearen kudeaketan zuzeneko eragina duten estrategiak eta ekintzak garatu dira.
43
5. 2014 Emaitzak
Efizientzia Mutualiak Gizarte Segurantzaren baliabideen kudeaketa ahalik eta efizienteena lortu nahi du beti jarduerak garatzean.
E
goera
ekonomikoak
eta
sozialak
konplexua izaten jarraitzen badu ere, 2014. urtean berreskuratze-zantzu
batzuk antzeman ahal izan ditugu. Hala ere, berreskuratze-zantzu horien eragina euskal ekonomian eta, zehazki, enpresa-sarean oraindik
Laneko gertakariak (LG) Azken urteetako egoera kaltegarritik Mutualia ez da kanpo gelditu eta, ildo horri jarraiki, enpresa elkartuak ixteak eta mantentzea lortu duten enpresetan enpleguak galtzeak eragin egin digu.
ere ez da asko nabaritu eta, horregatik, gure
Hala ere, 2014. urtea inflexio-urtea izan da eta
jarduera, beste urte batez, murriztu egin da
afiliazio-gehikuntza arin bat izan dugu aurreko
egoera konplexu hori dela medio.
ekitaldiarekin alderatuta. Horrek, ezbairik gabe,
Hala eta guztiz ere, egoera zail horren aurrean, hauen guztien aldeko apustua egiten jarraitu dugu: bezeroarekiko orientazioa, asistentziakalitatea eta, batez ere, efizientziaren aldekoa. Horri guztiari esker, Euskadiko mutuen sektorean posizio pribilegiatua eta lidergo-posizioa mantendu ahal izan dugu. Gure zerbitzuak handitzearen eta hainbat interes-taldetara hedatzearen aldeko apustua egiten jarraitzen dugu. Horregatik, Kudeaketako, Laneko Gertakari eta Gertakari Arrunt eta Prestazio Ekonomikoen Kudeaketako prozesu operatiboen bidez, laguntza-prozesuekin lankidetzan, gure bezeroen beharrak eta igurikimenak neurri
krisi honetatik pixkanaka-pixkanaka irteten ari garen nolabaiteko baikortasun-mezu bat ematen digu. Horrela, 2013an laneko gertakariengatik babestutako 315.420 pertsonarekin amaitu genuen urtea; aldiz, 2014. urtean 315.420 pertsonako
kopurua
lortu
genuen
eta
horrek
183.746.795 euroko diru-sarrerak ekarri zizkigun, 2013an, berriz, 180.200.299 euroko dirusarrerak izan genituen. Besteren konturako afiliazioa batez beste
Besteren konturako afiliazioa batez beste 315.420 315.915
handiagoan asebete dituzten jarduketak egiten jarraitu dugu eta jarduketa horiek emaitza onak
187.601 191.286
CP
Txostena 2014
lortzen lagundu dute.
CC 2013
2014
45
Azken urteetan Mutualiara afiliatutako pertsonen lurraldekako eta sektorekako banaketa nahiko modu homogeneoan mantendu da:
Lurraldekako banaketa Besteren kontura
Norberaren kontura
50%
65% 28%
19%
17%
9%
5%
7%
Sektorekako banaketa
5% 26%
6%
50%
2014ko emaitzak
13%
46
Merkataritzay eta hostalaComercio hosteler铆a ritza
Eraikuntza Construcci贸n
Industria
Serbitzuak Servicios
Bestelakoak Otros
Ezbehar-tasa
Enpresen eta pertsonen artean prebentziozko
Gure jardueretako bat gure enpresa elkartuen ezbehar-tasa jaisten laguntzea da, baita prebentziozko kultura sustatzea eta babestutako gure langileen lan-baldintzak hobetzea ere. Hala, eta Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren eskakizunei erantzuna ematearren, aurreko ekitaldian ondorengo jarduketak egin ditugu eta horiek, zalantzarik gabe, helburu hori lortzen lagundu dute:
kultura hori sustatzen egin dugun ahalegina bere saria jasotzen ari da. Hori erakusten du, hain zuzen, bajadun istripu totalen kopuruaren beheranzko bilakaerak; izan ere, aurreko urtearekiko % 6,23ko jaitsiera izan du 2014an. Nahiz eta joera mesedegarri hori egon bajadun istripuetan, istripu totalen kopuruak % 1,16ko gehikuntza txiki bat izan du aurreko ekitaldian.or Cuenta Ajena
Dibulgazio- eta heziketa-ekintzak.
Istripu-tasa
Gomendioak eta jardunbide egokiak hedatzea, bai eta istripuen azterketa eta ikerketen ondorioak ere.
32.674 32.590 32.967
Aholkularitza eta babesa prebentzioaren alorrean eta enpresan prebentzioa ezartzeko orduan. 12.881 12.171
Laneko ezbehar-tasa murrizteko bisitak eta
11.413
aholkularitza. Prebentzio-gaien inguruko jardunaldiak eta mintegiak.
Istripu Guztiak Accidentes totales
Ezbehar-tasa
2012
Ezbehar tasa osoa Siniestralidad bajaxx1000 1000
2014
37
Txostena 2014
2013
2013
104
103,31
38,58
Bajadaun totales Istripu Guztiak Accidentes con baja
2014 Bajadaun Ezbehar osoa x 1000 Siniestralidad totaltasa x 1000
47
Bajadun laneko istripuen banaketa
Asteko egunen arabera
Istripuaren tokiaren arabera
Ohiko zentroan In itinere
Astelehena
Beste lan zentro batean
Ostirala
Lanegunean izandako joan-etorria
Asteartea
Asteazkena
Larunbata
Igandea
Osteguna
Istripua gertatu den moduaren arabera Gehiegizko ahalegin fisikoa, trauma psikikoa, erradiazioetara, zaratara, argira edo presiora izandako esposizioa Mugimenduan dagoen objektuaren aurkako txokea edo kolpea Mugitzen ez den objektuaren gaineko edo kontrako zapalkuntza ÂŤEragile materialÂť zorrotzarekin, gogorrarekin edo zimurtsuarekin kontaktua Bestelakoak
2014ko emaitzak
Sektoreka
48
2014
9%
34%
55%
2%
2013
9%
33%
56%
2%
ContrucciĂłn
Industria
Servicios
Sector Primario
Lanbide-gaixotasuna (LG) 2014. urtean LGren ezbehar-tasaren gehikuntza bat izan dugu gure enpresa elkartuen artean; hala, 2011z geroztik izaten ari ginen joera positiboa hautsi da. Bajadunak
Bajarik gabeak
Guztira
2013
359
1047
1406
2014
394
639
1033
Aldakuntzaren %
%9,74
-%38,96
-%26,52
Hala ere, prebentziozko eta osasuna zaintzeko kultura bat sustatzeko eta hedatzeko dugun konpromisoarekin jarraitzen dugu, zeren nahiz eta bajadun LGren kopurua gehitu den, LGren ezbehar-tasa totala % 26,25 jaitsi da aurreko urtearekin alderatuta, bajarik gabeko LGren kopurua murriztu delako; izan ere, 2013an kopuru hori 1.407koa izan bazen ere, 2014an 639koa izan zen. Lanbide-gaixotasunak honela banatu dira portzentualki:
Bajadunen %
Bajarik gabekoen %
2014
2013
2014
Eragile kimikoak
0,28
1,02%
0,10
0,00%
Eragile fisikoak: Zarata
0,00
0,25%
66,69
50,71%
Eragile fisikoak: Dardarak
0,00
0,00%
0,00
0,00%
Eragile fisikoak: Jarrerak eta mugimendu errepikakorrak
82,12
78,93%
22,16
34,69%
Eragile fisikoak: bestelakoak
5,31
5,84%
9,22
11,93%
Eragile biologikoak
2,51
2,54%
0,19
0,47%
Azaleko GP (bestelako substantziak eta eragileak)
5,87
5,84%
1,05
1,10%
Inhalazioa (bestelako substantziak eta eragileak)
3,07
4,82%
1,15
0,94%
Eragile kartzinogenikoak
0,84
0,76%
0,00
0,16%
Txostena 2014
2013
49
Bajarik gabeko LGren prozesuetan, bai 2014an bai 2013an, zarata izan da LG eragiteko kausa nagusia, egia den arren, 2014an atzeraldi handi bat izan duela, jarrera behartuek eta/edo mugimendu
errepikakorrek
sortutako
prozesuek
aurrea hartu baitiote. Ildo horri jarraiki, kausa horiexek dira 2014. urtean eta 2013. urtean baja eragin duten prozesuen eragile nagusiak . Prebentzio Sailaren jarduera Lehen adierazi dugun moduan, pertsona eta enpresa elkartuen artean prebentzio-kultura sustatzen dugu, eta hainbat mekanismo ditu horretarako. Hurrengo taulan daude jasota : 2014
2014
Enpresetara bisitaldiak
725
653
LAP arloko inkestak
1256
1013
Ezbeharren azterketak
795
928
LIen eta GPen analisia
269
277
141.866
178522
1.976
1769
40
28
Jarduera nagusiak
Prebentzioarekin lotutako dibulgazio-materialen hartzaileak Kontsultak Egindako dibulgazio-jardunaldiak Gainera, eta gure izaera dela-eta sortzen den
Segurtasun eta osasunari lotutako gaiei buruz-
ezagutzaren ondorioz, 2014an beste ekintza
ko artikuluen argitalpena, ospe handiko aldiz-
batzuk ere garatu ditugu, laneko segurtasun eta
karitan.
osasunaren alorrean:
Arriskuen prebentzioari buruzko fitxak, karte-
Argazkilaritza Lehiaketaren XI. Edizioa egin
lak, liburuxkak eta dibulgaziozko materiala
genuen laneko arriskuen prebentzioaren alo-
egitea eta gure webgunean eskuragarri jar-
rrean. Lehiaketa honen helburua da argazkien
tzea.
bidez
arriskuen
prebentzio-balioak
nabar-
2014ko emaitzak
mentzea.
50
ADI
proiektuan
parte
hartzea,
lanbide-
heziketako ikasleen artean prebentzio-kultura
Enpresa- eta sektore-erakundeek egindako
sustatzeko
arriskuen prebentziorako eta bizi-ohitura osa-
sentsibilizazio-lantegiak antolatuta prestakun-
suntsuen kanpainetako lankidetza.
tza-zentroetan.
Enpresekiko lankidetza, Osasunaren Astearen ospakizunetan.
mekanismo
gisa,
horretarako
Bonus pizgarria
Bonus Kanpainen laburpena
Bonus sistemak murrizketak ezartzen dizkie,
2013
2014
Entzunaldia izapidetzeko zain
Ebazteko zain
915.567â‚Ź
-
Eskaerak, guztira
133
119
Aldekoak
107
107
Aurkakoak
23
0
Bertan behera utziak
0
0
Ezeztatuak
3
1
Partekatuak
-
11
lanbide-gertakariengatiko kotizazioetan, laneko istripuak gutxitzen eta prebenitzen bereziki lagundu duten enpresei, laneko arriskuen prebentzioan zenbatu daitezkeen inbertsioak egin badituzte
eta
laneko
istripu
eta
lanbide-
Egoera Pizgarri aitortua
gaixotasunen prebentzioan jarduera eraginkorrak egikaritu badituzte.
Osasun-laguntza Bezero bakoitzaren beharretara egokitutako osasun-laguntza eskaintzen dugu, istripua izan duten pertsonak beren lanpostuetara baldintza onenetan itzul daitezen, oinarritzat hartuta laguntza-kalitatearen eta efizientziaren printzipioak. Horretarako, gure ahalegina etengabeko bikaintasunera, berrikuntzara eta inguru soziosanitarioko erakundeekiko lankidetzara bideratzen dugu, eta erakundeko langileen konpromisoa, gaitasunak eta garapena sustatzen ditugu.
hobekuntza arin bat izan dugun arren) eta, ondorioz, gure jarduera sanitarioa murriztu da. Hala, 2014an lehenengo 43.018 asistentzia, 1.388 interbentzio kirurgiko eta 43.420 proba diagnostiko
egin
ditugu.
Kopuru
horiek
guztiak
2013koak baino txikiagoak dira (44.181, 1.500 eta 43.702, hurrenez hurren). Hala ere, ondorengo kontsultak eta gure jarduera errehabilitatzailea gehitu egin dira azken ekitaldian, zeren 83.855eko kontsulta-kopurutik 87.279ko kopurura
eta
22.867ko
errehabilitazio-kopurutik
23.569ko kopurura pasa dira, hurrenez hurren .
Krisia hasi zenetik, termino globaletan, afiliazioa galdu dugu (2014an, lehen esan dugun bezala,
2014
% Var.
Lehenengo asistentziak
44.181
43.018
-2,63
Ondorengo kontsultak
83.855
87.279
4,08
Errehabilitazio-kontsultak
22.867
23.569
3,07
Interbentzio kirurgikoak
1.500
1.388
-7,47
Proba diagnostikoak
43.702
43.420
-0,65
Txostena 2014
2013
51
Lan-istripuen eta lanbide-gaixotasunen ku-
Horiek horrela, aldi baterako ezintasuneko pres-
deaketaren adierazle nagusiak
tazioengatiko Mutualiaren gastua 22,31 milioi
2014an, Mutualiaren lan-istripuen eta lanbidegaixotasunen kudeaketaren adierazle nagusien emaitzek hobera egin dute, osasun-laguntza seguru eta kalitatezkoa eta baliabideen ku-
eurokoa izan da, 2013an ordaindutakoa baino % 3,31
gutxiago.
Gastu
horrek
lanbide-
gaixotasunengatik bildutako kuoten guztizkoaren % 12,14 osatu du Mutualian.
deaketa efizientea dira horren arrazoi. 2013
2014
Batez besteko iraupen ekonomikoa
29,32
31,17
Intzidentzia ekonomikoa
43,7
41,29
Afiliatutako langile bakoitzeko egun ekonomikoak
1,28
1,297
Baliaezintasuna, heriotza eta biziraupena (BHB) Enpresa elkartuetako langileen eta langile autonomoen laneko gertakarietatik eratorritako ondorioen balioespenari buruzko espedienteak izapidetu eta kudeatzen ditugu; hori dela eta, zuzenbidearekin bat datozen proposamenak egiten ditugu GSINen aurrean, eskaera hauek ebazteko erakunde eskuduna izaki. Gainera, laneko istripuen ondoriozko langileen heriotzatik eratorritako prestazioak aitortzen ditugu. 2014an, jarduketa horiek 27,08 milioi euroko gastua ekarri dute, aurreko ekitaldian, berriz, gastu hori 25,09 milioikoa izan zen. Gastugehikuntza hori aparteko diru-sarreren murrizketak ekarri du (2013an 12 milioikoa izan zen, ekitaldi honetan, berriz, 7,7 milioikoa). Dirumurrizketa hori izateko arrazoia ebazteko zain zeuden auzi-kopuruaren jaitsiera izan da eta auzi horietan, GSINi dagokion ardura egozteko
2014ko emaitzak
Espediente aitortuak
52
Baremoak EI partzialak EI osoak EI absolutuak Baliaezintasun handia Heriotzak Guztira
egin ditugun erreklamazioetan epaitegiek baiespen-epaiak ematea lortu dugu, 2008ko urtarrilaren 1a baino lehen arriskuaren mende egon ziren langileen lanbide-gaixotasunetik eratorritako heriotza-kasuetan; izan ere, aldi horretan, erakunde kudeatzaileak gertakari hori estaltzeko ardura zuen. Salbuespeneko egoera hori dela medio, gastuaren zenbatekoa igo da, ekitaldi honetan ordaindutako prestazioak 1,7 milioi euroan gutxitu badira ere aurreko ekitaldiarekin alderatuta. Ordaindutako prestazioak jaisteko arrazoiak ezbehar-tasa baxuagoa eta asistentzia-kalitate handiagoa izan dira. Hori dela eta, sekuelak gutxitu dira eta, ondorioz, baita izapidetutako espedienteak ere (1.249 espediente; aurreko ekitaldian, berriz, 1.572) eta, horrela, jarraian zehaztuko ditugun prestazioak aitortu eta ordaindu dira:
2013 1.207 23 57 14 4 38 1.348
2014 914 24 78 14 1 25 1.056
Haurdunaldiko
eta
edoskitzaro
naturaleko
arriskua (HEA) HEAren prestaziotik eratorritako jarduerak gorantz jarraitu du eta % 10,20ko gehikuntza izan du espedienteen kopuru totalean eta, hala, 9.528.129 euroko prestazioak sortu ditu. Hala ere, prozesu hauetatik eratorritako batez besteko bajen iraupenak bilakaera mesedegarria izan
nekoa izan zen. Jaitsiera hori garatutako hainbat ekintzen ondorioz lortu da, esaterako: prebentzioko teknikariek enpresetara bisitak egitea langilearen lanpostua ebaluatzeko, lanpostuak egokitzeko eta aldatzeko enpresei aholkularitza ematea eta haietara bisitak egitea edo estaldura honen kudeaketan esku hartzen duten hainbat prozesuren arteko interfaseak kudeatzea.
du 2007. urtean estaldura hau kudeatzen hasi ginenetik. Hala, 2013an batez besteko iraupena 98 egunekoa izan bazen ere, 2014an 94 egu2013
2014
1.366
1.497
6
15
Espedienteak, guztira
1.372
1.512
Izapide-epea (egunak)
22
19
Batez besteko iraupena
98
94
Haurdunaldiko arrisku-espedienteak Edoskitze naturaleko arrisku-espedienteak
Minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duten
Prestazio horren erregelamendu bidezko gara-
adingabeen zaintza
pena uztailaren 29ko 1148/2011 Errege Dekre-
Mutuek kudeatzen eta ordaintzen dute minbizia
tuaren bitartez egin zen.
edo beste gaixotasun larriren bat duten adinga-
2014ko ekitaldian Mutualiak 33 eskaera kudeatu
bekoen zaintzarako prestazioa, 1/1994 Legegin-
ditu: horietako 28 onartu egin dira eta 5 ukatu,
tzako Errege Dekretuak onartutako Gizarte Se-
araudian eskatutako baldintzen arabera. Ordain-
gurantzaren Lege Orokorraren 135. artikuluan
dutako zenbatekoa 720.298 eurokoa izan da;
sartutako aldaketen ondoren. Hori abenduaren
laneko gertakariengatiko kuoten % 0,42 da hori.
22ko 39/2010 Legearen 21.2 amaierako xedapenak sartu zuen, 2011ko urtarrilaren 1ean indarrean sartuta.
Txostena 2014 53
Gertakari arrunta (GA)
2014an 13.697 lehenengo kontsulta egin ditugu; horrek esan nahi du % 2,78ko gehikuntza izan
Elkartutako enpresetako pertsonalaren zein atxi-
dela aurreko ekitaldiarekin alderatuta. Bestetik,
kitako langileen gertakari arrunten ondoriozko
ondorengo kontsultak % 18,13 gehitu dira eta
aldi baterako ezintasuna aseguratzen dugu. Ho-
22.899ko kontsulta-kopurua lortu da; 2013an,
rretarako, gaixotasun arruntaren eta lanez kan-
aldiz, 19.385eko kontsulta-kopurua erdietsi zen.
poko istripuaren inguruko eskumenak kudeatzen ditugu, bajen iraupena jarraipen medikoaren eta osasun-laguntzaren bidez kontrolatuta, eta dagozkien
prestazio
ekonomikoak
ordainduta.
Guztia kalitate-irizpideetan, efizientzian eta bezeroarenganako orientazioan oinarrituta.
Alta-proposamenen adierazlearen bidez, gure pertsonal fakultatiboa ados ez dagoela adierazten dugu, azterketa medikoak egitera etortzen diren pertsonen egoera kliniko/funtzionala eta aldi baterako ezintasun-egoera egiaztatu ondoren.
2014an, adierazle honek % 26,3ko
2014an babestutako pertsonen batez besteko
gehikuntza bat izan du, zeren 2013ko 4.251 alta
kopuru totala 191.286koa izan zen. Aurreko eki-
-proposamenen
taldiarekin alderatuz gero, % 1,96 gehiago izan
kopurura pasa da .
kopurutik
2014an
5.369ko
da, eta kuota bidezko 69.663.673 euroko dirusarrerak
ekarri
dituzte,
2013an,
aldiz,
67.565.199 euroko diru-sarrerak lortu ziren.
Afiliazioaren banaketa
Prestazio hauen gastua % 99,07koa izan da gertakari arruntengatiko kuoten gain.
153.861
152.452
Krisi-egoera dela eta, babestutako pertsonen kopurua gehiago jaitsi zitekeen. Hala ere, eta egoera hori etor zitekeela aurreikusita, gertakari arruntean hazkunde-estrategiaren aldeko apustua egin genuen eta, ondorioz, absentismo-tasa
37.425
35.149
baxuak dituzten enpresak sartzeko ahalegin handia egin behar izan dugu. 2013
2014ko emaitzak
Cuenta Ajena
54
2014 Cuenta propia
2013
2014
Lehenengo kontsultak
13.327
13.697
Ondorengo kontsultak
19.385
22.899
Alta-proposamenak
4.251
5.369
Gertakari arrunten kudeaketaren adierazle nagusiak Aldi baterako ezintasunagatiko prestazio ekonomikoen kudeaketaz harago, hainbat jarduketa egiten ditugu gaixotasun arruntagatiko bajak kontrolatzeko eta horien jarraipena egiteko ditugun prozesuak optimizatzeko eta, ondorioz,
2013
2014
Batez besteko iraupen ekonomikoa
70,54
70,99
Gertakari ekonomikoa
9,08
9,26
adierazle nagusien errendimendua hobetzeko.
Langile autonomoek beren jarduera bertan behera uztea 2014ko gastua aurreko ekitaldikoa baino % 15
Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusira
txikiagoa izan da, nahiz eta batez besteko irau-
egindako kotizazioaren zenbatekoa jardunari
naldia handiagoa izan (160 egun 2014an, eta
utzi dioten epean zehar, onuradunek jarraituta-
131 2013an); horren arrazoia, eskaerak eta
suna izan dezaten kotizazioan, prestazioa jasot-
errekonozimenduak ere gutxiago izatea (% 32
zen duten denbora-tarte osoan. Sarrerei gaine-
eta % 34 gutxiago, hurrenez hurren).
ko prestazioen ehunekoak % 6,98 osatu du 2014ko ekitaldian .
Hala, epe horretan 152.579 euro ordaindu ditugu, barne hartuta, langile autonomoei zuzenean ordaindutako prestazio ekonomikoaz gainera,
Beste erakunde batzuei emandako osasun-laguntzaren ondoriozko dirusarrerak Laguntza-baliabideak optimizatzeko eta osasunarreta babestutako pertsonetatik harantz hobetzeko, beste erakunde batzuei osasun-zerbitzuak ematen
dizkiegu.
Horiei
esker,
4,97%
12,44%
19,12%
guztira,
15,57%
1.461.785 euroko sarrera garbiak lortu ditugu 2014ko ekitaldian.
Txostena 2014
47,90% Autoaseguradoras
Corporaci贸n
Recuperaci贸n AT Tr谩fico
Dpto Sanidad Gobierno Vasco
Otros
55
Laguntzaren kalitatea Gure pazienteen segurtasuna bermatzen dugu, laguntza-prozesuaren ezinbesteko elementua baita.
M
utualiak osasun-laguntza bikaina ematea
bitzua eskaintzea eta osasunaren zaintzan erre-
du helburu, laguntza pertsonalizatua eta
ferentziazko erakundea izatea.
gure pazienteen premia berezietan oinarriturikoa, eta, horregatik, osasun-arloaren konpromisoarekin bat, humanizazio-plan bat sortu nahi dugu, pertsonari emandako arreta patologiaren gainetik egon dadin, eta, kalitate teknikoa eskaintzeaz gain, errespetua eta ardura erakutsiko duen estilo bat garatzeko.
ko informazioa izatea bermatuta dugu, eta hala, haien premiak eta itxaropenak ulertzeko eta haiei aurrea hartzeko gaitasuna dugu. Horri jarraiki, 2014an, guztira 22.734 inkesta kudeatu
Helburu hori aintzat hartuta, 2014an, honako
paperezkoak izan dira, eta etengabe egin ditugu
arlo hauetan egin ditugu ahalegin bereziak:
urtean zehar; gainerako 17.149 inkestak pantaila
identifikatzea.
ukigarrien bitartez egin ditugu eta, bertan, jasotako laguntza-zerbitzuekiko duten poztasunmailari buruzko iruzkinak egin dituzte pazien-
Gure zentroen jardunean osasuna eta segur-
teek. Poztasun-inkesta horien bitartez jasotako
tasun babestea eta sustatzea.
emaitzak aztertu ondoren, ekintza-plan bat
Azken teknologiak erabiltzea eta bultzatzea
zehaztu dugu epe motzean eta ertainean gure
osasunaren eta informazioaren kudeaketaren
pazienteen premia eta itxaropen errealei gehia-
arloetan.
go egokitzen zaien erantzun bat emateko aukera zabalduko
Instalazioak eguneratzea eta egokitzea.
Azken urteotan egin dugun lez, gure pazienteak laguntza-prozesuaren
fase
guztietan
diguna,
haien
poztasun-maila
areagotzeko helburuarekin, betiere..
Langileak trebatzea eta kualifikatzea.
inte-
gratzearen aldeko apustuari eutsi diogu, gure helburu nagusia betetze aldera; alegia, haien
2014ko emaitzak
ezarri ditugu; haiei esker, gure pazienteei buruz-
ditugu; horietatik 5.585 telefono bidezkoak zein
Gure pazienteen premiak eta itxaropenak
56
Horretarako, hainbat mekanismo identifikatu eta
beharrak eta itxaropenak gaindituko dituen zer-
Horrekin lotuta, azpimarratzekoa da gure lagun-
Laguntza-kalitatearen gogobetetze-indizea
tza-zerbitzuen erabiltzaileen poztasun-mailaren
(telefono eta paper bidezko inkestak)
bilakaera eta hazkundea. Emaitza hori, zalantzarik gabe, sektoreko erreferentziazko mutuali-
92,72
92,86
2012
2013
93,52
tatea izateko egin ditugun ahaleginen ondorio da, baita laguntzaren kalitatearekin eta bezeroarekiko orientaziorekin dugun konpromisoaren ondorio ere: laguntza-sare zabala eta enpresetako
lantegiekiko
hurbiltasuna,
instalazio
egokituak, laguntzaren kalitatea areagotzen duten teknologia berriak, pazienteen segurtasunari buruzko ziurtagiriak, profesionalen kualifikazioa eta abar .
22.734 inkesta
Laguntza-kalitatearen gogobetetze-indizea (ukimen-pantailen bidezko inkestak)
Bestalde, eta gure helburu estrategikoari erantzuteko ÂŤgure instalazioak eta ekipamenduak
2014
89,9
90,4
2013
2014
88
bezeroen beharretara egokitzeaÂť, 2014an, besteak beste, honako ekintza hauek gauzatu ditugu: Ercilla Klinikako hidroterapia-gunea zaharberritzea barneko zein kanpoko erabiltzaileek helarazitako zenbait arazo konpontzeko: aldagelen tamaina desegokia, bi sexuen erabileraproportzioarekin bat ez zetorrena; kaleko oineta-
2012
koak, kirola egitekoak eta oin bustiak dituzten pertsonen zirkulazio gurutzatua,; armairurik eza aldageletan, eta narriadura estetikoa.
Txostena 2014 57
Zaharberritze horretarako 600.000 euroko inbertsioa egin behar izan du erakundeak, eta, hari esker, aurrez adierazitako arazoez gain, hidroterapia-gune
moderno
bat
edukitzea lortu dugu, egungo premiekin bat datorrena, indarreko araudi higieniko-sanitarioa betetzen duena eta gure pazienteei erosotasun handiagoa ekarri diena, baita lan egiteko ingurune atsegin eta funtzional bat sortu duena ere. Instalazio horie-
Hidroterapia-gune berri hori gure erakundea ha-
tan aurrerapen teknologiko puntakoenak jarri
rro egoteko modukoa dela uste dugu; izan ere,
ditugu, eta hala, abangoardiako hidroterapia-
ireki zen unetik pazienteen eta erabiltzaileen
gunea izatea lortu dugu, gune domotizatua, tele-
kritika onak besterik ez baititugu jaso. Ziur gaude
kudeaketarako aukera ematen duena eta azale-
gune horrek gure laguntzaren kalitatea eta Mu-
ra eta garaiera handiagoak dituena, baita igerile-
tualitatearen irudia hobetzen lagunduko duela,
kuaren sakontasun handiagoa eta mekanismo
baita, nola ez, gure pazienteak azkarrago osa-
terapeutiko hobeak ere, pazienteek osatzeko
tzen ere.
baliabide hobeak izan ditzaten, harrerarako eta
2014ko emaitzak
bizkarreko arazoak tratatzeko gune bereiziekin.
58
Gertakari txarrak minimizatzea bultzatzeko hel-
Asistentziaren kalitatearekin loturiko praktika
buruarekin, eta, hortaz, osasun-laguntza segu-
klinikoari buruzko 31 gidaliburu onartzea eta/
ruagoa eskaintzeko helburuarekin, 2013ko az-
edo berrikustea, «Ebolaren birusa izan de-
ken hiruhilekoan, UNE 179003 Araua lortu ge-
zaketela uste den kasuetan nola jardun jakite-
nuen, pazienteen segurtasunerako arriskuak
ko protokoloa», «Sakoneko benen tronbosia
kudeatzeari buruzkoa, eta, beraz, aintzatespen
prebenitzeko eta tratatzeko gida» edo «Presio
hori duen lehenengo mutualitatea bihurtu gara,
-ultzerak baloratzea edo tratatzea», besteak
eta, ondorioz, bere arrisku guztiak identifikatuta
bestea.
dituen, eta pazienteengana irits ez daitezen haiek aztertzen, ebaluatzen eta kontrolak edo mugak ezartzen dituen lehen erakundea. Hala
Arrisku handiko medikamentuak erabiltzeko protokoloa egitea eta zabaltzea.
ere, osasun-arreta bikaina eskaintzeko gure
2012. urtean eginiko pazienteen segurtasune-
konpromisoa harago doa, eta gure helburua
rako arriskuen maparen lehenengo berrikus-
ziurtagiri hori urtero berritzea baino gehiago egi-
pena, bertan ekipamenduekin eta materialekin
tea da, horregatik, egunero egiten dugu lan gure
loturiko arriskuak txertatuta.
zentroetara etortzen diren pazienteek kalitate
Bloke Kirurgikoko Erizaintza Batzordea abian
eta segurtasuneko estandar ezin hobeak betet-
jartzea; haren helburua paziente kirurgikoen
zen dituen arreta izan dezaten, estandar horiek
zaintzak hobetzea da. Horretarako, bere zere-
aldez aurretik ezarrita. Horregatik, 2014an eta
ginen artean dago jarduteko protokoloak edo
pazienteen segurtasuneko estrategia horren
gidak definitzea, haien berri ematea eta ezar-
esparruan, hainbat ekintza egin ditugu. Honako
tzea, baita adierazleak definitzea eta haien
hauek dira nabarmenenak:
jarraipena egitea ere. Ospitalizazio Erizaintzako Batzordeak pazienteentzako informazio-orriak ezartzea du helburu; horien bitartez, jarraibide argiak ematea da asmoa, alta jaso ondoren zaintzak eten ez ditzaten. Horien artean, nabarmentzekoak dira krioterapia aplikatzeari, heparina emateari eta makuluak erabiltzeari buruzko informazioorriak.
Txostena 2014
Pazienteen segurtasunaren kultura hedatzea erakunde barruan, saio klinikoen bitartez, osasun-arloaren jakintza-atariaren bitartez eta Sustraiak barne-aldizkariaren bitartez.
59
Gainera, 2014an zehar gure laguntza-prozesua,
Bestalde, esan dezakegu 2014. urtea oso
zalantzarik gabe, hobetzen laguntzeko beste
emankorra izan dela ekoizpen zientifikoaren
ekintza batzuk ere garatu ditugu:
arloan. Guztira hirurogeita hamabi lan aurkeztu
Hiru Focus Group honako arlo hauetako pazienteekin: iraupen luzekoak –Araba–, larrialdi etak oak
– Bi z k ai a –
eta
l agu ntz a -
zentroetakoak –Gipuzkoa–.
Eta, horrez gain, osasun-arloko langile askok jaso dute gai horietako aditu edo irakasle gisa bertaratzeko gonbidapena. Azpimarratzekoak dira, besteak beste, honako hauetan eginiko
koko proben ezarpen sistematikoa, ebakuntza
komunikazioak:
izan duten pazienteetatik hasita.
eskeletikoaren Nazioarteko VI. Kongresuan,
Ekografia
Muskulu -
informazioa
Medikuntza Fisikoko eta Errehabilitazioko Es-
hobetzea eta handitzea: kontaktuak homoge-
painiako Sozietatearen (SERMEF) LII. Kongre-
neizatzea aldi baterako ezintasun egoeran
suan eta Laguntza Kalitatearen Espainiako
dauden pazienteen kanpoko kontsultetan,
Sozietatearen (SECA) XXXII. Kongresuan.
pazienteei
kontaktuak
helarazitako
sistematizatzea
ospitale-altetan
eta kanpoko zentroetan arreta jaso duten pertsonen gogobetetze-maila neurtzea. Definizio
sistematikoa
artaturiko
pertsona
guztiei poztasun-inkesta eskaintzen zaiela bermatzeko. Lunbalgiako eta zerbikalgiako protokoloak amaitzea,
eta
abian
da
epikondilitis-
protokoloa. Hiru ABEEn osasun-zerbitzuen prestazioa homogeneizatzea, abiatuta.
2014ko emaitzak
eta forotan, herrialdean bertan eta nazioartean.
Bizkarrezur lunbarraren balorazio biomekani-
Gure
60
ditugu aldizkari, hitzaldi, komunikazio, ikastaro
jardunbide
egokietatik
Bezeroenganako Orientazioa Bezeroak dira gure erreferente nagusia. Bezeroei zerbitzua emateko eta horiekin harremana ezartzeko nahia dute ardatz gure ekintza guztiek.
B
ezeroak dira gure erreferente nagusia.
Mutualia Foroaren XI. eta XII. edizioak gure
Zentzu horretan, bi aldeek elkarrenga-
aholkularitzen ezagutza, eztabaida, elkarrekiko
na hurbiltzea ahalbidetzen eta errazten
ikaskuntza eta haien beharren eta itxaropenen
dute eskaintzen ditugun zerbitzuen tipologiak – eguneroko harreman iraunkorrak– zein informazio garrantzitsua lortzeko ezarrita ditugun sistemek.
identifikazioa areagotzeko. XI. edizioa – Jorratutako gaiak: Estranetaren berritasunak Aldi baterako ezintasunari buruzko araudi berria, GSLOren 131 bis artikulua.
Hainbat informazio-iturri sistematizatuta ditugu
2014ko Estatuko Aurrekontu Orokorrei buruz-
haien beharrak eta itxaropenak identifikatu ahal
ko abenduaren 23ko 22/2013 Legearen adibi-
izateko:
inkestak,
de praktikoak eta analisia. Pentsioak igotzeko
kexen, erreklamazioen, iradokizunen eta esker
indize berria eta erretiro-pentsioaren jasanga-
onen sistematika, bisiten eta bileren bidezko
rritasunerako faktore berria: Abenduaren 23ko
harremanak, web-orriaren bitartezko kontsultak,
23/2013 Legearen analisia
focus
gogobetetzeari
group
deritzonak,
buruzko
Mutualia
Foroa,
4 jardunaldi
«kudeatzaile bezeroa»ren figura eta gure egu-
442 parte-hartzaile.
neroko jardueraren garapena bera, besteak beste.
Gogobetetasuna: 8,38 XII. edizioa – Jorratutako gaiak: Aldi baterako
Tresna horiei guztiei esker bezeroek erakundea-
ezintasun-prozesuen lehendabiziko 365 egu-
ri eta bere profesionalei buruz zer pertzepzio
nen kudeaketaren eta kontrolaren zenbait al-
duten ezagut dezakegu, eta era horretan izan
derdi
litezkeen aldaketak edo gertakariak aurreikusi
625/2014 Errege Dekretua. GSLO, 128-133
ez ezik, horien aurrean erantzun ere egin de-
artikulua. Mutualitateen Lege Proiektua. Az-
zakegu bezeroei emandako tratu bikainagatik
ken Xedapenetako Bigarrena: 32/2010 Legea,
sektorean erreferentea den enpresa bihur gai-
abuztuaren 5ekoa, aldatzea. Gazte Bermea
tezen.
Sistema Nazionala. Gazte-bermearen gazte
Horrela bada, 2014an, zalantzarik gabe beze-
onuradunen kontratazio mugagaberako hobari
roekiko gure konpromisoa indartzen, erakundea-
berria.
arautzen
dituen
uztailaren
4 jardunaldi
tera,
488 parte-hartzaile.
gogobetetze-maila
handiagoak
eragin
litzaketen aldaketak zehazten eta ezartzen lagu-
Txostena 2014
ri buruz duten irudia hobetzen eta, horrekin ba-
18ko
Gogobetetasuna: 8,70
ndu duten honako jarduera hauek garatu ditugu:
61
9 Focus Group enpresa eta aholkularitzekin – Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa–. Delta Modulua estranetean (berritasunak) eta Mutualia Ikasgelaren aurkezpena Kenkariak Kontrolatzeko tresna Enpresen gogobetetzea: 8,32 Aholkularitzen gogobetetzea: 8,91 Bezeroen Iradokizun Onena sariaren III. edizioa. Guztira 104 iradokizun jaso ditugu, eta dagozkien prozesuetara bideratu ditugu aztertzeko eta, ahal bada, ezartzeko. Ekimen hori urtero antolatzen dugu gure bezeroen iradokizunak jasotzea sustatzeko gure zerbitzuen kalitatea handitzen laguntzen duten hobekuntzak zehazteko lagungarri izan daitezen. 2014ko irabazlea (ipad): Ixona Irizar Anguiano, Arabako OFITA enpresakoa, iradokizun
honengatik:
«errehabilitazioko
paziente bakoitzak errepikapenak idazteko ariketa-taula izatea; horrela, egunero hobetzea eta lehenago sendatzea sustatzen da». Erakunde laguntzaileek eta bezeroek 279 bisita egin dituzte klinika eta laguntzazentroetara, instalazioak eta ekipamenduak ezagutzeko, ondoren euren iritzia jaso eta hobekuntza-ekintza
posibleak
identifikatze
aldera: -Berrogeita bost langiletik gora dituzten 163 enpresa baino gehiago.
2014ko emaitzak
-116 aholkularitza.
62
342 kontsulta juridiko kudeatu dira, eta erantzuteko batez besteko epea bederatzi egunetik beherakoa izan da.
Horrez gain, gure mutualitaterako eta bere etorkizunerako bezeroek zer garrantzi duten jakitun, ÂŤBezeroaren EgunaÂť ezartzea erabaki genuen 2012an. Ekimen horrekin gure agenden jardunaldi bat erabili nahi dugu gure egunerokotik ateratzen eta gure bezeroez are gehiago pentsatzen laguntzen diguten zenbait datu eta ideia
gogoratzeko;
izan
ere,
bezero
gisa
pentsatzea eta haien egoera berean jartzea lortuz gero, seguru asko neurri handiagoan ulertu-
Halaber, 2014an, bezeroekiko orientazioaren
ko ditugu haien beharrak, eta hobetu ahal ditu-
eta konpromisoaren kultura sendotzen lagu-
gun gaiak identifikatzeko gai izango gara. Hala,
ntzen duten aldaketak eta hobekuntzak identi-
2014ko otsailaren 28an ekimen horren hiruga-
fikatzen saiatzeko aurreko ekitaldian hasitako
rren edizioa ospatu genuen. Langileei zuzendu-
lana jarraitu du Bezeroaren Arretarako Lantal-
tako aurkezpen eta hitzaldien bidez, bezeroen
deak. Lan horren ondorioz, lantaldeak 16 ideia
garrantzia eta tratu eta zerbitzu bikaina emateko
kudeatu ditu guztira 2014an; ideia horiek azter-
beharra sendotu nahi izan zituen erakundeak.
tzeko eta baliozkotzeko ardura duten prozesue-
Edizio honetan, aurreko urteetan ez bezala, hiru
tara bideratu ondoren, hainbat jarduera eta eki-
enpresa mutualistak hartu dute parte (Hotel
men sortu dira, zalantzarik gabe, gure bezeroen
Centro Vitoria HCV Araban, Metro Bilbao Biz-
gogobetetzea handitzen lagunduko dutenak.
kaian eta Uvesco korporazioa Gipuzkoan).
Besteen artean: Nahitaezko estaldura bakarrik duten langile autonomoentzako jarduteko gida. Prebentzioko talde-saioak. Arlo
eta
sail
bakoitzari
telefono-zenbaki
zehatzak esleitzea (ez mutualitatearen zenbaki orokorra). Paziente kronikoak jarraitzeko erreferentziako pertsonak jakinaraztea.
Txostena 2014 63
Horretaz aparte, Horizonte Taldeak, zuzendari
tzeko. Hala bada, aurreko ekitaldian errekonozi-
kudeatzailea buru duen diziplina anitzeko lantal-
mendu hauek kudeatu ditugu:
deak, erreferentziazko mutualitatea izateko, hurrengo urteetan eskaini beharreko zerbitzuzorroa zehazteko lanari ekin dio oraindik iazko
Enpresa kidetuei 10 elkarrizketa eta artikulu eskaini zaizkie Mutua Información aldizkarian.
ekitaldian. Hala, 2014an hogei proiektu zehaztu
Mutualia saria EITBri, laneko arriskuen pre-
ditu guztira, bederatzi esparru ezberdinetan:
bentzioaren arloko kudeaketa, ikerketa eta
zerbitzu birtualak, bezeroa-pazientea informa-
garapen teknologikoagatik nabarmentzen den
zioa, ohitura osasungarriak sustatzea, presta-
enpresa kidetu modura, eta aipamen bereziak
kuntza/tailerrak sustatzea, zerbitzuen areagot-
enpresa hauei: Azti Fundazioa, Alcoa Trans-
zea/espezializazioa, zerbitzu/aplikazio telemati-
formación de productos SL, Gamesa Corpo-
koak, zerbitzu berriak, barneko kudeaketaren
ración Tecnológica, Mercedes Benz España
eta administrazio-izapideen optimizazioa; gaur
SA eta Vivienda y Suelo de Euskadi SA.
egun aztertzeko eta lehenesteko fasean daude
Miguel Ángel Márquez González, laneko
aipatutako proiektuak. Gainera, iazko ekitaldian
arriskuen
lantalde horrek Mutualiaren aplikazioa garatu
lehiaketaren XI. edizioaren irabazlea.
prebentzioaren
arloko
argazki-
eta abian jarri du. Gure bezeroen ekarpenik gabe, ziur aski ezinezkoa zatekeen urteotan zehar lortutako emaitzetako asko erdiestea. Horregatik, hain zuzen, hainbat mekanismo ezarrita ditugu gure erakundean zer partaidetza eta inplikazio dituzten aitor-
2014ko emaitzak
Argazki lehiaketaren irabazlea
64
Afiliazioak behera egitea eragin duen azken urteotako egoera zaila gorabehera, iazko ekitaldian % 41,8ko merkatu-kuotari eustea lortu dugu gure bezeroen leialtasuna lortzeko jarduera horiei guztiei esker, bai eta sortu berriko enpresak erakartzeko egindako ahaleginari esker ere.
Merkatu-kuotaren bilakaera (%) 41,8
41,9
41,9
41,8
2011
2012
2013
2014
Hasiera-hasieratik erakutsi dugu bezeroak direla gure estrategiaren funtsezko ardatza, eta orientazio horri esker, hain zuzen, bihurtu gara Euskadiko erreferentziako mutualitate, eta gogobetetze-maila handiak lortu ditugu.
Enpresa mutualisten gogobetetze-maila
Aholkularitzen gogobetetasun-indizea
7,6
7,7
8,2
8,4
8,2
2010
2012
2014
2010
2012
2014
Txostena 2014
7,5
65
Era berean, aldi baterako ezintasunagatiko
Prestazio ekonomikoen gogobetetasun-indizea
prestazio ekonomikoak jasotzen dituztenek ere helarazten digute gure kudeaketarekiko gogo-
ITCP 7,98
erabaki genuen kolektibo bakoitzaren gainean
ITCC 8,07
luatzeko eta neurtzeko sistematika aldatzea
REL 8,18
informazio segmentatua lortze aldera, eba-
CUME 8,39
ere, eta kudeatzen ditugun prestazio guztien
Secuelas 8,04
oso emaitza onak lortzen ditugu. 2014an, izan
Fallecimientos 9,77
betetasuna sistematikoki, eta behin eta berriz
eragin zuzenagoa duten neurriak zehaztu eta hartu ahal izateko. Zerbitzuetan egin ditzakegun hobekuntzak identifikatzeko edo zerbitzu berriak zehazteko, kexen
kudeaketa-sistema
erabiltzen
dugu.
2014an hirurehun eta hogeita bost kexa erregistratu ditugu, azken urteotako mailari eutsiz, gu-
Aurretik azaldu dugun moduan, aldi horretan 104 iradokizun kudeatu dira; ekitaldi osoari 138 dagozkio guztira. Mutualiak eta bere profesionalek, orobat, kan-
izan ditugu erantzuteko, aurreko urtean baino
poko hogeita hemezortzi esker on jaso dituzte
bat gutxiago. Halaber, gure jarduera edota zer-
2014an. Gure bezeroen artean eta gizartean
bitzuen inguruko edozein gertakari hautematen
oro har sortutako irudia eta gogobetetasuna
bada –ez du zertan kexa bat izan–, kudeaketa-
jartzen dituzte agerian esker on horiek.
harremanetan jarri, eta hitzordu bat adosten dute, gertakariaren jatorria eta arrazoia aztertzeko, eta berau hedatzea saihesteko. 2014an, hirurehun eta hamabi gertakari kudeatu dira guztira. Aldatu edo hobetzeko iradokizunak urte osoan helaraz diezazkiokete bezeroek Mutualiako edozein kideri, baina urteko aldi jakin batean iradokizun horiek helaraz ditzaten sustatzen
2014ko emaitzak
izan du aipatutako sariak (azaroa-abendua).
txi gorabehera. Batez beste, zazpi egun behar
alorrera helarazten dugu. Han, erakundearekin
66
riaren bitartez; 2014an bi hilabeteko iraupena
saiatzen gara Bezeroen Iradokizun Onena sa-
Kudeaketa aurreratua Mutualiak kudeaketan eta interes taldeekiko harremanetan bikaintasuna bilatzeko konpromiso sendoa du; horri esker, ziurtagiri, sari eta errekonozimendu ugari eskuratu ditu.
2
014. urtea 2012-2014 aldirako Plan Es-
Aldi berean, urteko kudeaketa-plan hori pro-
trategikoa indarrean egon den azken
zesuak kudeatzeko planetan zehaztu dugu. Ho-
urtea izan da. Hala, ekitaldi honetan
rietako bakoitzean espezifikatu eta gauzatu dira
urteko kudeaketa-plana definitu eta ezarri dugu.
definitutako xedeak erdiesteko garatu beharreko
Horren bitartez, gure plan estrategikoan bilduta-
ekintzak, betiere Mutualiaren helburu estrategi-
ko eta 2014. urteari bereziki dagozkion helbu-
koak lortzen laguntzeko. Ekitaldian zenbat
ruak eta ekintzak gauzatu ditugu
aurreratu dugun balioesteko, aginte-koadro inte-
2014ko kudeaketa-plana garatzean ezaugarria hauek zituen egoera izan dugu: Egoera ekonomikoari dagokionez: - Atzeralditik irtetea. - Berankortasuna mantentzea.
gral bat ezarri dugu eta prozesuko agintekoadroaren laguntzarekin, informazioa eguneratua eskaini digu sistematikoki gure helburuen erdieste-mailari buruz eta, halakorik izan denean, balizko desbideratzeak ere identifikatu ditu.
- EHBren aparteko diru-sarrera murriztea ezbehar-tasa gutxiago izateagatik. - Ekonomiaren eragina gehitzea. Egoera arauemaileari dagokionez: - GPren tarifak jaistea EJSN aldatzeagatik. - Kotizazioen gehikuntza kontzeptu berriak sartzeagatik. - LG berreskuratzea GSINek deklaratutako erantzukizun-kasuetan.
Txostena 2014
- Mutuei buruzko lege berria onartzea.
67
Hala bada, 2014ko ekitaldian helburuak honela gauzatu ditugu erakunde osoan:
12
12
35 35
85 85
Bikaintasuna lortzeko dugun konpromisoa etengabe
hartzen
da
kontuan
gure
barne-
kudeaketan eta gure interes-taldeekiko harremanetan, EFQM eredua kudeaketa-eredu gisa erabiltzea erabaki genuen unetik. Erakundeko kide guztiak konbentzituta gaude eredu honen aldeko apustuak, zalantzarik gabe, bikaintasuneko kultura bat indartzen lagundu duela eta, ondorioz, 2014an zehar kudeaketa aurreratua-
2014ko emaitzak
ren alorrean hainbat jarduketa egin ditugu:
68
Kalitateko, ingurumeneko eta segurtasuneko
guztiak beren lidergoaren garrantziaz jabetu
eta laneko osasuneko ziurtagiriak mantendu
zitezen eta mutuako kudeaketan parte hartzeko
dira jarduera eta zentro guztietan (ISO 9001,
aukera izan zezaten.2014. urtea ixtean, eta
ISO 14001 eta OHSAS 18001).
martxan jarri zenetik, 23 jardunaldi antolatu dira,
Pazientearen Segurtasunaren Arriskua Kudeatzeari buruzko UNE 179003 Arauaren ziurtagiria mantendu da. Kudeaketa aurreratuaren kultura sendotu dugu erakundeko langileen artean: 21 pertsonak parte hartu dute barneikuskaritzetan. 5 pertsonek parte hartu dute Euskaliten kanpo-ebaluazioetan. 14 pertsona Euskaliten ebaluatzaileak izan dira .
horietako hiru azken ekitaldian egin dira eta aztertutako gaiak hauek izan dira: 23. jardunaldia (2014/10/30): Prestakuntzaplana eta familiarekiko arduratsua den enpresa-ziurtagiria 22. jardunaldia (2014/05/27): Pertsonei eta arrisku psikosozialei buruzko inkesta eta lidergo-ebaluazioa. 21. jardunaldia (2014/03/17): Gaitasun bidezko kudeaketa eta bezeroarekiko arreta/ tratua. 2014. urtea ixtean, eta martxan jarri zenetik, 23
Langileen % 49 trebatu da kudeaketa-
jardunaldi antolatu dira, horietako hiru azken
sistemetan (EFQM, ISOs, OHSAS, UNE,
ekitaldian egin dira eta aztertutako gaiak hauek
5S).
izan dira:
820,5h prestakuntza-ordu kudeaketa aurreratuan. Bestetik, aurreko ekitaldian Liderra izan Proiektuarekin jarraitu dugu, hau da, 2010. urtean sortu zen iritziak eta ideiak komunikatzeko eta sortzeko foroarekin jarraitu dugu, erakundeko lider guztiak beren lidergoaren garrantziaz jabetu zitezen eta mutuako kudeaketan parte hartzeko
Prestakuntza-plana Familiarekiko
arduratsua
den
enpresa-
ziurtagiria Pertsonei eta arrisku psikosozialei buruzko inkesta Lidergo-ebaluazioa. Gaitasun bidezko kudeaketa
aukera izan zezaten. Bestetik, aurreko ekitaldian Liderra izan Proiek-
Bezeroarekiko arreta/tratua.
Txostena 2014
tuarekin jarraitu dugu, hau da, 2010. urtean sortu zen iritziak eta ideiak komunikatzeko eta sortzeko foroarekin jarraitu dugu, erakundeko lider
69
Pertsonen konpromisoa Funtsezko elementuak dira motibazioa, garapena, ezagutza edo sormena, horiei esker pozik dauden pertsonak eta, ondorioz, gure mutuaren proiektuarekin inplikatuta eta ilusionatuta daudenak eduki baititzakegu.
P
ertsonei esker ezberdintzen da mutualitate
lanarekiko erabateko konpromisoa lortzen lagu-
bat sektoreko gainerakoetatik eta, horre-
ndu dute, eta gogobetetze-maila ezin hobeak
gatik, Mutualian beti uste izan dugu pertsonak
erdiesten.
direla gure aktibo garrantzitsuena. Haien moti-
Mutualian 625 langile geunden 2014ko aben-
bazioa, garapena, ezagutza edo sormena bila-
duaren 31n; horietatik, 440 emakumeak ziren,
tzen ditugu, horiei esker pozik dauden pertsonak
eta 185 gizonezkoak.
eta, ondorioz, gure mutuaren proiektuarekin
Data horretan Mutualian lan egiten genuen per-
inplikatuta eta ilusionatuta daudenak eduki baiti-
tsonek, batez beste, 45,68 urte genituen eta
tzakegu.
15,89 urte generamatzan erakundean.
Hori dela eta, pertsonen kudeaketaren esparru-
Prestakuntzari dagokionez, langile gehienok
ko estrategiak definitzen eta ezartzen ari gara
erdi- edo goi-mailako unibertsitateko titulazioa
aspalditik, eta horiek, zalantzarik gabe, lagundu
genuen, guztien % 65ek 2014ko abenduaren
dute erakundearen barruko lidergoa sendotzen,
31n, hain zuzen.
barneko komunikazioa sistematizatzen, barneko errekonozimendua indartzen, parte-hartzea sustatzen, taldea sortzen, talentua atxikitzen, jarduna optimizatzen, eta abar. Azken batean, gure
2014ko emaitzak
Langileen banaketa adin-tarteen arabera
70
24,6
17,9
75,4
82,1
Entre 30 y 45 a単os
<30 a単os
38,4
61,6
Mujeres
Hombres
>45 a単os
Grafiko honetan langileen banaketa ikus daiteke
Langileon jatorriari dagokionez, ia guztiok Eus-
titulazioaren eta lan-kategoriaren arabera :
kal Autonomia Erkidegokoak gara, guztien % 98 hala ginen 2014ko abenduaren 31n.
2014
Langileen banaketa geografikoa
Mujeres Hombres I. taldea, 1. maila Goi-mailako tituluduna
32,1
67,9
49,3
50,7
57,9 50
42,1 50 100
13,76
I. taldea, 2. maila Goi-mailako tituluduna
0,8
I. taldea, 3. maila Goi-mailako tituluduna Erdi-mailako tituluduna LH
56,8
28,64
II. taldea, 4. maila Goi-mailako tituluduna Erdi-mailako tituluduna LH
50 79,3 57,1
50 20,7 42,9
50 75 83,3
50 25 16,7 100
II. taldea, 5. maila Goi-mailako tituluduna Erdi-mailako tituluduna LH Kualifikaziorik gabe II. taldea, 6. maila
LH
60 3,8 98,4
40 96,2 1,6
Goi-mailako tituluduna
66,7
33,3
Goi-mailako tituluduna Erdi-mailako tituluduna III. taldea, 7. maila
Erdi-mailako tituluduna LH Kualifikaziorik gabe
Gipuzkoa
Araba
Resto
Kontratazioa Mutualiak lehentasunezkotzat jotzen du barnesustapena, erakundean jadanik integratutako pertsonen aurrerapenari eta garapenari lehentasuna emanda, kanpoko pertsonen kontratazioaren aurrean. Horrez gain, ezarritako pertsonen kudeaketa-politikek egonkortasuna eta kalitatez-
III. taldea, 8. maila Goi-mailako tituluduna
Bizkaia
66,7 80 46,2 60
33,3 20 53,8 40
ko enplegua ziurtatzea dute helburutzat. Kontratazio mugagabearen aldeko apustua egiten dugu behin-behineko kontratazioaren aurrean. Izan ere, iazko ekitaldiaren amaieran langileen ia % 88k genuen kontratu mugagabea, eta %
gile gehienak. Izan ere, aurreko ekitaldiaren
12k behin-behineko kontratua. Nolanahi ere,
amaieran, langileen % 56,80 hartzen zituen
sektoreko beste enpresa batzuetan ez bezala,
lurralde horrek, Gipuzkoak % 28,64, Arabak %
bere
13,76 eta gainerakoek % 0,80 biltzen zituzten
behineko laguntzeko langileen ehunekoa izatea-
bitartean
ren aldeko apustua egiten du, urteko garai
.
kontratazio-politikan,
Mutualiak
Txostena 2014
Historikoki, Bizkaian biltzen dira Mutualiako lan-
behin-
zehatzetako lan-pilaketei erantzuteko, eta erakundean kaleratzeak saihesteko azken helburuarekin.
71
Lanaldi osoa
METATUA2014
Lanaldi partziala
Emakumeak
Gizonak
Emakumeak
Gizonak
Mugagabea
% 69,7
% 30,3
% 50,0
% 50,0
Aldi baterakoa
% 75,7
% 24,3
% 83,3
% 16,7
2014ko kontratuak
Emakumeak
Gizonak
Mugagabea
%1
%0
Aldi baterakoa
% 74
% 25
Langileen banaketa kontratu motaren arabera 12,48
87,52 Indefinido
Eventual
Langile desgaituak Emakumeak
Halaber, desgaitasunagatiko era guztietako bereizkeriak baztertzen ditugu, horregatik, legeak
Gizonak
eskatutako gutxieneko mailatik gora gaude kon-
Araba
1
1
tratatutako langile desgaituei dagokienez; izan
Bizkaia
3
6
ere, 2014an, ekitaldian izandako batez besteko
Gipuzkoa
-
1
langileen % 2,11 izan ziren (568 lagun).
Guztira
12
Txandaketa Besteak beste, lidergoaren, parte-hartzearen, errekonozimenduaren,
komunikazioaren
prestakuntzaren arloko gure politiken ondorioz
2014ko emaitzak
gutxi izan dira gure erakundea utzi duten langi-
72
leak. Hala bada, 2014. urtean % 0,88ko txandaketa-tasa egon da.
Kaleratzeak
Borondatezko bajak
Emakumeak
--
60% (3)
Gizonak
--
40% (2)
Eskualdea
--
edo
Soldata Gizonezkoen oinarrizko soldata eta emakumezkoena berdina da, kategoria profesionalaren arabera xehatuta. Lanbide-kategoria
Emakumeak
Gizonak
I. taldea, 1. maila
322.709
645.418
I. taldea, 2. maila
1.240.749
1.436.183
I. taldea, 3. maila
1.027.379
881.719
II. taldea, 4. maila
4.593.085
1.545.616
II. taldea, 5. maila
894.120
357.125
II. taldea, 6. maila
2.786.500
561.870
III. taldea, 7. maila
41.097
20.548
III. taldea, 8. maila
298.868
152.846
Absentismoa Pertsonekiko eta familia nahiz lan-bizitza uztar-
aurreko urteetako maila gainditu du, % 4,24ra
tzearekiko gure konpromisoa dela eta, absentis-
iritsita. Datu hori ikusita, bajen bilakaerari buruz-
mo esaten diegu lan-istripuen (tartean, haurdu-
ko azterketa zehatza egin dugu (patologiak, ba-
naldiko eta edoskitzaroko arriskuagatiko bajak)
tez besteko iraupena, baja izaten duten pertso-
eta gaixotasun arrunten ondoriozko bajei baka-
nen
rrik. Ez deritzegu absentismo, hortaz, edoskitza-
etab.), eta horrek ekarritako ondorioak oinarri
roari,
sindikatu -
hartuta hainbat jarduera jarri ditugu abian; haue-
jardueretarako orduei, amatasun- eta aitatasun-
kin lotuta, besteak beste: baja-agiriak emateare-
baimenei, mediku-kontsultei, etab.
kin; bajan dauden pertsonen zerrenda gertakari
lanaldi
murrizketari,
Mutualian, absentismo-mailak joera jarraitua izan du azken urteotan, 2012ko ekitaldian izan ezik, orduan beherakada handia izan baitzuen,
batez
besteko
adina,
jarduera-arloak,
arruntak jarraitzeaz arduratzen diren osasunlangileei jakinaraztearekin, eta diagnostikoa ezagutzeko hasierako harremanarekin .
% 3tik beherako balioetara murriztuta. Hala ere, 2014an gora egin du gure absentismoak, eta
2013
2014
%2,98
%3,52
%4,24
Mujeres
Hombres
LI eta LG
%100
--
GA
%76
%24
Txostena 2014
Absentismoa (LI eta GA)
2012
73
Lidergoa
ditugu: prestakuntza-plana, EFR ziurtagiria, per-
Mutualian 2014ko abenduaren 31n lan egiten genuen 625 pertsonetatik 19 erakundeko maila gorenetan zeuden:
emakumezkoak, % 71,43 gizonezkoak).
luazioa eta bezeroarentzako arreta/tratua, eta % 20, alegia. Berrikuspen
horien
ondorioz
lidergoak
ku-
Kudeaketaren Jarraipen Batzordea: 12 per-
deaketako erantzukidetasun eta autonomia han-
tsona (% 50 emakumezkoak, % 50 gizonez-
diagoranzko bilakaera izan du; hala, 2011ko
koak).
lidergoaren
ebaluazioko
6,6ko
puntuaziotik
Mutualitateen sektorean gertatzen ari ziren eten-
7,73ra igaro da 2014an. Azken ekitaldian lider-
gabeko aldaketak eta mundu osoko krisi ekono-
goaren jardunaren ebaluazioa erakundeko lider
mikoa direla eta, 2011n, lidergoaren jarduna
guztiei zabaldu zaie. Lider bakoitzak hobetzeko
identifikatu genuen gure erakundeko faktore
banakako plana zehaztu du, eta giza baliabi-
kritikotzat.
deen
Kudeaketan
eta
antolamendu-
arduradunak
horiek
berrikusiko
ditu
ereduan pertsona gehiagok parte-hartze zu-
2015eko lehen seihilekoan .
zenagoa izan zezaten nahi genuen.
Komunikazioa
Horrenbestez, Lidera proiektua sortzea erabaki
Gure erakundea garatu eta hobetzeko funtsezko
genuen. Parte hartzeko foro horretan prozesu-
eta zeharkako elementuetako bat komunikazioa
lantaldeetako pertsonak, hobetzeko lantaldeeta-
da, gure pertsonen inplikazioa, parte-hartzea eta
ko koordinatzaileak zein arlo funtzionaletako
ezagutza indartzen baititu, are gehiago gurea
arduradunak aritzen dira, Zuzendaritza Batzor-
bezalako enpresa batean, 600 langile baino
dea eta prozesuko arduradunak alde batera
gehiago baititugu Euskadiko 18 zentrotan eta
utzita. Hasieran hilean behingo bilerak egiten
Madrilgo 1ean banatuta. Horrenbestez, eta per-
genituen â&#x20AC;&#x201C;hiru hilean behin orainâ&#x20AC;&#x201C;, eduki zehat-
tsona guztiek mezu berak helarazten dituztela
zak eta ongi egituratuak finkatuta, bileraren den-
bermatzeko, agiri komun eta homogeneoak ditu-
bora optimizatzeko, ideiak eta ekarpenak lor-
gu, informazioa emateko ardura duten pertsonei
tzeko eta horiek denon artean eztabaidatzeko.
zein hartzeko ardura dutenei egindako inkesta-
Jardunaldia amaituta, prozesu arduradunak eka-
ren bitartez balidatuta.
rpen guztien azterketa egiten du horien bideragarritasuna eta gure estrategiarekin bat datozen aztertzeko, eta horietatik zein ezarri erabakitzen du; aipatutako informazioa berariaz sortutako
2014ko emaitzak
goaren ebaluazioa, gaitasunen araberako eba112 lagun aritu dira lan horretan, langile guztien
Zuzendaritza Batzordea: 7 pertsona (% 28,57
74
tsonen eta arrisku psikosozialen inkesta, lider-
barneko blogaren bitartez zabaltzen da, bertan erakundeko kide guztiok balorazioak eta iruzkinak egiteko aukera baitugu.
Horregatik, eta zer eta nola helarazten den garrantzitsua dela jakitun, zuzendaritzako gaitasuntzat hartzen dugu ÂŤkomunikatzeko gaitasunaÂť; horren bitartez argi, zehatz eta komunikazioaren egoera eta helburura egokituta adierazteko gaitasuna bultzatu nahi dugu, bai eta mezua eman eta helarazteko orduan solaskidearen
Lau urteotan aztertu beharreko hainbat gai iden-
jarrera hartzeko gaitasuna ere, entzuten duenak
tifikatu dituzte eta eragina izan dute gure ildo
mezua benetan ulertzen duela bermatu ahal
estrategikoetan. Zehazki, 2014an hauek aztertu
izateko.
Komunikazio horren euskarri gisa, hainbat bide
Gosariak zuzendari kudeatzailearekin (XX
eta mekanismo egituratu ditugu urteetan zehar.
edizio). Mutualitateko zuzendari kudeatzailea-
IKTen garapena eta hedapena nabarmendu
rekin egiten diren bilera horietan, parte-
beh ar
h au et an
hartzaileek beren kezkak eta galderak adierazi
lankidetza-
ditzakete, modu informalean. 2014an eginda-
plataformak), barneko komunikaziorako ezarrita-
ko hiru jardunaldiek 8,04 puntu jaso dituzte,
ko foroak eta bideak are gehiago hedatu eta
batez beste, eta guztira 85 pertsonak parte
erabiltzea erraztu baitute:
hartu dute.
di tu gu
(bideokonferentzia,
az k e n blogak
ur t e eta
Zuzendaritza Batzordeari helarazitako infor-
Hilean behin, bi pertsona gonbidatzen dira
mazio bera ematen diegu gure langileei hilean
Kudeaketaren Jarraipen Batzordeko bilereta-
behin aurrez aurreko bileren bidez. Bilera ho-
ra, erakundearen estrategiaren sistematika eta
rietan, zuzeneko arduradunak erakundean
jarraipena ezagutu ditzaten. Jarduera hori iaz-
garatzen ari diren helburuen eta ekintzen
ko ekitaldiko martxoan amaitu zen, azken bi
egoeraren
pertsonek parte hartuta. Guztira 20 lagunek
berri
ematen
die
pertsonei
(langileen % 71rengana iritsi gara 2014an). Sustraiak barneko aldizkaria hilero argita-
hartu dute parte ekimen horretan, eta 8,82ko gogobetetze-maila agertu dute.
ratzea (56 edizio). Erakundearen barneko in-
Prozesu/azpiprozesuko bilerak, garatzen ari
formaziorik garrantzitsuena biltzen duen bule-
diren ekintzak eta horiei lotutako helburuak
tin elektronikoa da. Prozesu- eta hobekuntza-
hilero jarraituta; horrez gain, hobekuntzak
taldeek, batzordeek zein elkarlanean aritu eta
zehaztu eta prozesuari lotutako hobekuntza-
lankideekin informazioa partekatu nahi duen
lantaldeen jarraipena egiten da.
erakundeko edozein langilek idazten dute berau. Azken ekitaldian esparru hauei buruz idatzi dugu, besteak beste: enpresen eta aholkularitzen gogobetetasuna, laguntza-kalitateko gogobetetasuna, aplikazioa, helburuak betetzea, errentagarritasuna, lidergoaren ebaluazioa,
zientzia-ekoizpena,
bezeroari
arreta
emateko lantaldearen jarduerak, ikuskaritzen emaitza, inbertsioak, zuzendari kudeatzaileaeguna edo iradokizunak.
langileen legezko ordezkari guztiekin berritasun nabarmenak jakinarazteko eta pertsonei eragiten dieten informazio eta estrategiak adosteko (sektorearen informazioa, mutualitatearen barneko informazioa, mehatxuak, etab.). Hala bada, zuzendari kudeatzaileak Zuzendaritza
Batzordeetan
eztabaidatzen
dituzten
gaiak jakinarazten dizkie gizarte-ordezkari
Txostena 2014
rekiko gosariak, absentismoa, bezeroaren
Zuzendaritzak bilera sistematikoak egiten ditu
guztiei horiek egin ondoko 48 ordu balioduneko epean.
75
Gainera, bestelako kanalak eta tresnak ere ba-
guztiei jakinarazten die ekarpenak egin ahal
daude aurrekoen osagarri, hala nola memoriak,
izan ditzaten.
kartelak, posta elektroniko bidezko mezuak, ikuskaritza dakarten txostenak, kanpoko ebaluazioak eta autoebaluazioak. Horiei guztiei esker, langileok erakundearen estrategia gauzatzeko behar besteko informazioa dugula bermatu ahal dugu. Parte-hartzea Mutualiaren ustez, pertsonak dira aldaketaren motorra, eta halaxe adierazten dute partaidetzaren eta inplikazioaren esparruan 2014an lortutako emaitzek:
Aipatutako talde horiek kudeatzeko aplikazio informatiko berria diseinatu genuen 2013an; hala eta guztiz ere, 2014ko ekitaldira arte ez dugu aplikazio hori bost taldetan ezarri, eta horiek hartu dute parte esperientzia pilotuan. Aipatutako tresnaren bidez bost talde horiek lana modu eraginkorrean kudeatu ahal izan dute hasieratik amaierara arte; izan ere, aplikazio horretan hauek betetzeko aukera izan dute: taldearen fitxa, bilera-deialdiak, aktak, helburuen jarraipena, inkesta, etab. Horrez gain, sustatzaileek berrikuntza eta etengabeko hobekuntzako pro-
133 pertsonak parte hartu dute prozesu eta
zesuak informazio osoagoa izan dute taldeen
azpiprozesuko taldeetan.
jarraipena eta eraginkortasunaren ebaluazioa
Langileen % 49k hobekuntza-taldetan parte
egiteko.
hartu dute.
Aplikazioari esker barneko iradokizunen siste-
192 barneko iradokizun .
matika hobetu ahal izan dugu, orobat; hala,
Gure proiektua arrakastatsua izango bada, funtsezkoa da pertsonek parte hartzea eta taldeko lana bultzatzea; horregatik, gure balioen parte dira ÂŤjarreraÂť horiek, baita erakundeko pertsona guztien oinarrizko gaitasuna ere.
guztiei erantzutea bermatu dugu, pertsonak hartu ditugu kontuan horien ondoriozko hobekuntza -ekintzak ezartzeko garaian eta erakunde osoak guregana jo ahal izan du iradokizunen egoeraren berri jasotzeko.
Horrenbestez, ahalik eta pertsona gehienek parte har dezaten, hobekuntza-taldeetako parte-har
2014an jasotako iradokizunak
dezaten sustatu dugu aspalditik. Talde autono-
192
mo horiek erabakiak hartzeko gaitasuna dute
2014ko emaitzak
agindutako proiektua lidergo partekatuaren bi-
76
tartez garatzeko. Lana amaitutakoan, taldea
Onartuak
sustatzen duen pertsonak emaitza balidatzen du
125
eta, hala dagokionean, eragindako pertsona
Horrez gain, 5S metodologia erakundeko hain-
neko Gertakarien, Kudeaketaren eta Prestazio
bat arlotan pixkanaka ezartzen jarraitu dugu
Ekonomikoen arloetako arduradunek behar di-
2014an inplikazioa, sormena eta hobekuntza
ren gaitasun-mailak zehaztu zituzten 2014ko
bultzatzearren. Mutualitateko langileek egindako
lehen seihilekoan, nork bere arloko profil profe-
lanaren ondorioz, hortaz, metodologia hori Pa-
sionalen arabera (mediku arduraduna, kudeat-
keako Ospitaleratze eta Kirofanoko arloetan
zailea, koordinatzailea, etab.), eta beren arloeta-
ezarri dugu 2014an, baita Beatoko bi kontsulta-
ko langileak ebaluatu zituzten gaitasun horiek
tan ere.
eta horiei lotutako jokabideak oinarri hartuta.
Trebakuntza eta ezagutza
Zehazki, hogeita bost lagunek hartu dute parte
Gaitasunen araberako kudeaketa-sistema bat zehaztu eta ezartzea erabaki genuen 2013an gure langileak beren lanpostuetara guztiz egoki daitezen lortzeko. Hori dela eta, ekitaldi honetan ahalegin handia egin dugu behar diren gaitasu-
proba pilotu horretan; arduradunez gain langileek ere ebaluatu dute beren burua, ondoren elkarrizketa bat batera egin eta, horri esker, gaitasun-gapak
eta,
ondorioz,
prestakuntza-
beharrak ere identifikatu zitzaten.
nak identifikatu eta zehazteko: sei enbor-
Arduradunen eta ebaluatutako pertsonen arteko
gaitasun identifikatu dira, hau da, zeharkakoak
elkarrizketen ondorioz, adostuta betiere, lortuta-
direnak eta erakundeko pertsona guztiei da-
ko emaitzak aztertu ondoren, lau gaitasun lehe-
gozkienak, eta lau zuzentarau, lidergoaren jar-
netsi dituzte:
dunarekin berez lotutakoak: ENBORREKOAK Konpromisoa eta kide izatearen sentimendua
Sormena eta jarrera berritzailea Negozio-ikuspegia
Sormena eta jarrera berritzailea
Laguntzaileen garapena
Zintzotasuna eta jokabide etikoa
Ezagutzaren hedapena
Emaitzetarako orientazioa Kanpoko bezeroenganako orientazioa Talde-lana
Ordezkaritza Aintzatespena Parte-hartzea sustatzea
ZUZENTARAUAK Negozio-ikuspegia Lidergoa
Entzuten duen pertsonak mezua ulertzen duela ziurtatzeko gaitasuna
Txostena 2014
Laguntzaileen garapena
Komunikatzeko gaitasuna
Beste pertsonak eman lezakeen eran Komunikatzeko Aholkularitza Juridikoaren, La-
tzuna interpretatzeko trebetasuna.
77
Une berean lau alor horiek heldu ezinik, 2014an sormen eta berrikuntzako prestakuntza hastea erabaki
dugu,
gainontzeko
prestakuntza-
ekintzak atzeratuta. Hala, proiektuan parte hartutako hogeita bost pertsonetatik hogeita bik jardun dute prestakuntza-ekintza horretan abenduan eta urtarrilean. Bestetik, 2014ko ekitaldian ere beste alor batzuetan aurrera egin eta hobekuntzak gauzatu ditugu, gure gaikuntza eta ezagutza bultzatzeko asmoarekin :
Barne-prestakuntza eta barne-hezitzaileak sustatzea. -Barne-prestakuntzan emandako orduen batezbestekoa, pertsona bakoitzeko: 13,68. -Hezitzaileak (kop.): 39. -Ezagutza zabaltzen duten langileak / kanpoko prestakuntzara jotzen duten langileak (%): 20,7. -Barne-prestakuntzako jardunaldiak: 136. Pertsonen trebakuntza eta ezagutza
E-Ikarte plataforma teknologikoa, edukiak argitaratzeko plataforma gisa, sei taldetara hedatzea: Ezagutzaren kudeaketa, Informazio Sistemak Prozesuaren Berrikuspena, DBLO, Gasteizko Fisioterapeutak, Telelana eta Gehitu taldea. Euskalduntzeko II. Planaren zirriborroa egitea. Euskara ikasteko bost talde osatzea hiru lurraldeetan.
Urtero prestakuntza-plan bat definitzen eta kudeatzen dugu sistematikoki, erakundeko
arduradunek
zein
langileek
329
Gizonak
119
beharrak asetzen laguntzeko. 2014an,
Emakumeak
210
gure
prestakuntza-ekintza hauetan gauzatu da plan hori:
2014ko emaitzak
2014
prestakuntza-
identifikatutako
78
2013 Prestakuntza-ekintzen kopurua
Parte-hartzaile kopurua
3.013
2.803
Gizonak
1.868
951
Emakumeak
1.145
1.852
168.700
171.000
49
46
28.216
26.155
Prestakuntzarako inbertsioa Prestakuntza-orduen batezbestekoa Prestakuntza-orduak guztira
Trebakuntza-ekintza nagusiak (kopurua)
2012
2013
2014
Kalitatea eta ingurumena
32
15
16
Mediku-eguneraketak
133
168
136
Ofimatika
25
24
20
Lidergo-trebetasunak
14
18
16
Eguneraketa juridikoak
10
19
13
Laneko arriskuen prebentzioa
39
35
32
Biltzar mediko nazionalak
21
22
23
Nazioarteko medikuntza-biltzarrak
3
2
2
Zerga- eta kontabilitate-gaietako prestakuntza
6
11
18
Kudeaketarako trebetasunak
34
35
37
Informazio-sistemen garapena
11
9
10
Bestelakoak (hizkuntzak, etab.)
4
4
6
332
362
329
GUZTIRA Aukera-berdintasuna
soldata-politika, etengabeko prestakuntza, fami-
kera-berdintasuna lehentasuna da eta izan da.
lia eta lana uztartzea, jazarpena prebenitzea,
Izan ere, Berdintasunerako Batzordea eratu ge-
sustapena edo sentsibilizazioa eta komunika-
nuen 2007an, ordezkari sindikalek eta zuzenda-
zioa.
Txostena 2014
Gure plan estrategikoaren barruan egiazko au-
ritzak osatuta, akordioak lortzeko honako arlo hauetan: kontratazio eta sailkapen profesionala,
79
2014an, Batzordeak lan hauek egin ditu: 路Berdintasuna Enpresan bereizgarria balidatu.
Berdintasunerako Batzordea eskaini berdintasunaren eta kontziliazioaren arloko aholkularitza eta laguntza talde modura.
路EFR ziurtagiria berritu.
Eta Batzordeak ekitaldian zehar kudeatutako
路Dekretu berriaren arabera erakunde laguntza-
neurriak eta/edo onurak honela banatu dira:
ile berriro izenda dezaten behar den dokumentazioa Emakunden aurkeztu.
Eskatutako onura
Emakumeak
Gizonak
Guztira
Lanaldi-murrizketak
42
3
45
Lanaldi-murrizketak + murrizketaren pilaketa
29
1
30
Adingabeak zaintzeko eszedentziak
35
11
46
Edoskitzaro-baimenaren orduak metatzea
23
0
23
Aitatasun-baimena
1*
7
8
Aitatasunagatiko kontratua eteteagatiko hobaria
0
0
0
133
62
195
263
84
347
Antolamendu-malgutasuneko neurriak Oporrak orduka gozatzea Eskolara egokitzeko aldiak Amatasunaren ondorioz gozatzeke dauden oporrak Ordutegi-malgutasuna Urrutiko lana Guztira (*) Bi emakumek osatutako bikotea da
2014ko emaitzak
Lanera itzultzea amatasunaren edo aitatasunaren ostean
80
3 semanas
16 Semanas
Hombres
Mujeres
Hombres
Mujeres
Baimenerako eskubidea zenbat pertsonak izan zuten
5
1
-
31
Baimenerako eskubidea zenbat pertsonak erabili zuten
5
1
-
31
Baimena amaituta lanera zenbat pertsona itzuli ziren
5
1
-
31
Baimena amaituta lanera itzuli eta hamabi hilabetetara enpleguari zenbat pertsonak eutsi zioten
5
1
-
31
Amatasunagatik edo atsedenagatik baimena erabili zuten pertsonen lanera itzultzeko eta enpleguari eusteko indizeak
100%
100%
Errekonozimendua eta gizarte-onurak
Zentzu
Uste osoa dugu errekonozimendua dela gure gogobetetze-mailan zuzeneko eragina duten motibazio-faktoreetako
bat.
Hori
dela
horretan,
enpresa-itunetan
jasotako
hitzarmen kolektiboaren hobekuntzen barruan, hurrengoak nabarmendu ditzakegu:
eta,
-1.662 orduko urteko lanaldia langile guztientzat,
Errekonozimendu Batzordea dugu, errekonozi-
hau da, hitzarmenak ezartzen dituen 1.700 or-
menduak emateko sistemaren lidergoa bere
duak baino 38 gutxiago urtean.
gain hartzeaz gain, errekonozimenduak bideratu eta erregistratzeaz, sistematikaren jarraipena egiteaz eta, hala dagokionean, hobekuntzak zehaztu eta ezartzeaz ere arduratzen dena. Pertsonen inkesta zein lidergoaren eta barneko adierazlearen ebaluazioa eginez berrikusten dugu gure errekonozimendu-politikaren eragingortasuna. 2014an balio hauek izan dituzte horiek: Errekonozimendua jaso duten pertsonak, guztira: 621
-Ordaindutako baimenen iraupena handitzea eta ordaintzen ez direnen baldintzak hobetzea (lanpostua erreserbatzen den epea zabaltzea, adingabeak
zaintzeagatiko
eszedentzia
es-
katzen den epe osoa barne hartuta). -Hitzarmen kolektiboan talde eta maila bakoitzeko ezarritako oinarrizko ordainsarietatik abiatuta, itunetan horiek hobetu ditu, % 10etik % 30era eta eskala mailakatuan, erakundean lan egindako lehenengo hiru urteei dagokienez. -Enpleguko BGAE sortzea, Mutualiaren urteko
Errekonozimendu jaso duten pertsona ezber-
ekarpenenekin (% 50), langile bakoitzaren ba-
dinak: 302
nakako ekarpenari lotutakoak (gainerako %
Errekonozimenduak: 150 Errekonozimendua ematen duten pertsonak: 68 Liderrak direla aitortzen duten pertsonak: 39 Sektoreko hitzarmen kolektiboak eta hitzarmenaren baldintzak hobetzen dituzten enpresaitunak arautzen dituzte gure soldata-baldintzak, lanaldiak, baimenak eta gizarte-onurak. Hitzarmen hori lanaldi osoa duten Mutualiako langileei
50a). Gainera, aurretik jasotako hobekuntzak alde batera utzita, ondoren azaldutako gizarte-onurak ere baditugu; enpresak, 2014an, XXX euro ordaindu zituen onura horiengatik. Lanaldi osoa eta kontratu mugagabea dituzten langileek jasotzen dituzte aipatutako onurak. Behin-behineko langileek horietako batzuk jasotzeko eskubidea dute, honako taula honetan ikus dezakegun moduan.
Txostena 2014
bakarrik aplikatzen zaie.
81
Gizarte-onura
Ekartzen duen hobekuntza
Eskolarako lagu- Haurtzaindegi- eta ikasketagastuetarako laguntzak eta diruntzak Ikasketak IMQ
Ezkontza- eta jaiotza-sariak
Desgaituentzako laguntzak
Langile finkoen ikasketak ordaintzea, matrikularen % 100era eta tasen % 50era arte. (14 pertsona) IMQren (osasun-asegurua) kuotak ordaintzea. Laguntza ekonomikoak seme-alabak jaio edo adoptatzeagatik, eta aparteko hileko kuota jasotzea ezkontzeagatik/izatezko bikote bihurtzeagatik/ bizikidetzagatik. Mutualiako langileentzako laguntza ekonomikoa (minusbaliotasuna =/> % 33)
fendatzen dituen printzipioak praktikan jartzeko, horren mezua beste erakunde batzuei zabaltzen laguntzeko eta laneko prebentzioaren eta osasunaren arloan gure ezagutzak eta jardunbide egokiak partekatu eta bultzatzeko konpromisoa ere hartu dugu. «Esperientzia partekatuak» deritzon jarduera ezarri dugu; horren bidez beste arlo, lanpostu edo zentro batzuetan gertatzeko moduko istripuak edo gertakariak jakinarazten dizkiote erakundeari, hartu beharreko neurriei buruz
Langilearentzako eta bere familiaunitatearentzako laguntza medikoa, kirurgikoa eta errehabilitazioa erakun-
ohartarazi eta kontzientziatzeko.
bes Planak Erregistro Orokorrean inskribatu
Baimenak
Hiru egun gehiago ezkontzeagatik edo izatezko bikote bihurtzeagatik. Egun bat gehiago seme-alabaren jaiotzagatik, edota bigarren gradura arteko senitartekoaren heriotzarengatik edo gaixotasunarengatik. Hiru hilabetera arteko ordaindu gabeko baimena. Urtebeteko eszedentzia, lanpostua gordeta. Lanpostua hiru urtez gordetzea, seme-alaba zaintzeagatiko eszedentzietan. Baimena astebeteko luzatzea, aitak gutxienez lau asteko baimen partekatua eskatuz gero.
Bizi- eta istripuasegurua
69.000 eurora arteko estaldura duen bizi asegurua.
Maileguak
Interes-tasarik gabeko maileguak etxebizitza erosteko/ zaharberritzeko.
La Lan-baldintzak hobetzeko konpromisoa, gure langileen segurtasun-, osasun- eta ongizatemailak handitzeko, gure erakundearen konpro-
2014ko emaitzak
Adierazpenarekin bat egin dugu; halaber, de-
Osasunlaguntza
Servicio de prevención propio
82
Lanean osasuna sustatzeko Luxenburgoko
miso argia da. Horregatik, urteetan zehar aldianaldian eta era jarraituan egiten ditugun jarduera orokorrez gain, 2014an honako jarduera hauek ere egin ditugu:
Ercilla klinikako eta Pakea klinikako Autobaditugu. Ebakuntza-gelako langileen gas anestesikoekiko esposizioaren neurketa berriak egin ditugu Pakea eta Ercilla kliniketan. Prestakuntza-ekintzak egin ditugu, hainbat alorretan:«Altuerako
lanak
muntatzea»,«Pazienteen
eta
aldamioak
manipulazioa»,
«Suteak itzaltzea» edo DBPak, besteak beste. Osasun-lanpostuen ebaluazioak berrikustea, faktore psikosozialen ebaluazioaren emaitza erantsita.
-Behe-maiztasuneko eremu elektromagneti-
ergonomikoa (Pakea klinika eta Ercilla klini-
koak neurtzea Pakea klinikako eskaneatzean
ka).
zein koadro eta armairu elektrikoetan (Pakea eta Ercilla klinikak).
garatzeko prozesuan ekintzak planifikatzea.
-Erradiazio optikoak neurtzea RHB lanpara infragorrietan.
Sentsibilizazio- eta kontzientziazio-kanpainak gauzatzea .
Eremu elektromagnetikoak neurtzea Ercilla klinikako
Faktore psikosozialak ebaluatzea: Pertsonak
err es onantzia
magnetiko -
nuklearrean.
2014an, baja eragin duten lau laneko istripu erregistratu ditu Mutualiak (horietako bat, in itinere). Guztira lan-istripuengatik galdutako 228
Mugikortasun-plana. Proiektu pilotua Gama-
lanaldi eragin dituzte, eta horietatik 11 baino ez
rra eta Pakean, proposamenak pertsonak
dira izan in itinere gertakarien ondoriozkoak.
garatzeko prozesura helarazita.
Hurrengo taulan jasotzen dira lanorduen ba-
Zamak
rruan, baja eragin duten laneko istripuei lotutako
ebakuntza-gelako
laguntzailearen
lanpostuan eskuz hartzeari buruzko azterketa
adierazleen bilakaera:
Baja eragindakoen maiztasun-indizea
2012 0,00
2013 0,94
2014 2,76
Baja eragindakoen gertakizun-indizea
0,00
1,56
4,58
Baja eragindakoen larritasun-indizea
0,00
0,017
0,119
Índice de accidentes con lesiones por sexo: Índice Incidencia con baja
Mujer 6,51
Hombre 0
TOTAL 4,58
Índice Incidencia total (con y sin baja)
60,74
61,91
45,81
Índice de accidentes con lesiones por región
Bizkaia
Gipuzkoa
Araba
UT4
TOTAL
Índice Incidencia con baja
5,17
5,35
0
0
4,58
Índice Incidencia total (con y sin baja)
54,26
37,43
22,47
0
45,81
Laneko Segurtasun eta Osasun Batzordea En base a nuestras particularidades, en Mutualia disponemos de tres Comités de Seguridad y
ción tenemos establecida en Mutualia y el control sobre la efectividad de cuantas medidas sean adoptadas en materia de prevención. Está integrado paritariamente por la empresa
de la organización, y cuyo cometido es todo lo
(nueve personas designadas por la Dirección) y
que, de forma directa o indirecta, pueda afectar
por representantes de las y los trabajadores
a la salud de nuestras y nuestros trabajadores.
(otras nueve personas) cuya designación se
En especial, forma parte de su cometido el im-
realiza conforme a la ley y cuya designación
pulso de la política que en materia de preven-
recae sobre los Comités de Empresa.
Txostena 2014
Salud, que representa al 100% de las personas
83
Berrikuntza eta teknologia Gure interes-taldeen artean sormeneko eta berrikuntzako kulturari bidea ematen diogu.
H
orregatik, Mutualian gure interes-talde guztientzat balioa sor dezaketen ideiak bilatzen dihardugu erakunde barruan
eta kanpoan, ondoren, gure zerbitzuetan zein kudeaketan eraginkortasuna areagotu eta hobekuntzak txertatuko dituzten irtenbide bilakatzeko. Argiro bereizita dauden hiru arlo identifikatu ditugu eta, hala, berrikuntzan eta sormenean egiten dugun ahalegina horietara bideratuko dugu, aldaketetara egokitu eta lehiakortasuna irabazi ahal izatea ahalbidetzen diguten proiektuak zehaztu eta ezartzeko: Antolakuntza- eta kudeaketa-eredua: erakun-
tzen ari ginela, gure lehenengo Berrikuntza Pla-
dearen antolakuntza- eta kudeaketa-eredua
na definitu genuen aldi horretarako eta, bertan,
inguruneko behar aldakorretara modu egitura-
gure ustez, identifikatutako hiru berrikuntza-
tuan eta malguan egokitzeko aukera ematen
arloetako bakoitzean gure ildo estrategikoak lor-
duten metodologiak eta sistematikak.
tzeko, modu berritzailean aurrera egiten lagun-
Osasuna: laguntza-prozesuaren beharrei
duko zuten proiektuak identifikatu genituen. 2012
erantzuteko instalazioak, ekipamenduak, me-
-2014 aldirako gure Berrikuntza Plana honela itxi
dikamentuak, material suntsikorra eta beha-
da:
rrezko teknikak, barnean eskatutako kalitate-
-«Antolaketa- eta kudeaketa-ereduaren» arloa
estandarren araberako osasun-laguntza es-
(zortzi proiektu):
kaintzeko. Informazioaren tratamendua: Mutualitateren barne zein kanpoko informazioaren kudeaketa eraginkorra ahalbidetzen duten gailuak eta tresnak, erabakiak hartzen eta gure
2014ko emaitzak
zerbitzuak ematen laguntzeko.
84
2012an, 2012-2014 aldiko Plan Estrategikoa lan-
Amaituak: 3, Abian: 4, Baztertuak/ atzeratuak: 1 (UNE 166.000 ziurtagiria: I+G+Bren kudeaketa) -«Osasunaren» arloa (bost proiektu): Amaituak: 5 -«Informazio-tratamenduaren» arloa (8 proiektu): Amaituak: 3, atzeratuak: 1
Abian:
4,
Baztertuak/
(Gehitu II. fasearen garapena)
2014an, berrikuntza-arloak argiro identifikatuta
Hala, berrikuntzaren aldeko gure apustu estrate-
genituen arren, gure jarduketen ardatz nagu-
gikoari esker, hasiera batean Berrikuntza Pla-
siak, bereziki, eskaintzen ditugun tratu eta zer-
nean 2014rako jasotako proiektuez gain, hobe-
bitzuetara bideratu genituen.
kuntza hauek ere egin ditugu:
Sistematika eta mekanismoak definitu ditugu, gure pazienteen % 100ari gogobetetze-inkesta eskaintzen zaiela ziurtatzeko. Gaitasunen bidezko kudeaketa: proiektu pilotu bat ezarri dugu lau arlo/sailetan eta 25 pertsonek parte hartu dute. Urrunetik lan egitea: proiektu pilotu bat ezarri da bi arlo/sailetan eta sei pertsonek parte hartu dute. HEA azpiprozesua: prestazioaren kudeaketa-prozesua aldatu da; sistematika eta prebentzioko teknikarien papera aldatu dira. Energia Eraginkortasunaren Ziurtagiria (Q Evolution). GAABEren zuzeneko ordainketak egitea berreste-parteak aurkeztu gabe. Campus birtuala: campusa martxan jartzea planifikatu da (edukien definizioa, iraupena, gaiak, etab.). App Mutualia: informazioa denbora errealean ematen duen aplikazioa martxan jartzea. Estraneta: garapena. SMS informatiboak bidaltzea. Iradokizunen sistema: aplikazio berri bat definitu eta ezarri da, iradokizunak tramitatzeko eta horiei erantzuteko. Midenet: kudeaketa-planen (helburuak eta ekintzak) jarraipena egiteko aplikazio berria garatu da (pilotua: ekonomiaren eta finantzen arloa). Hobekuntza-taldeak: aplikazioa garatu da horien kudeaketarako (pilotua: 5 talde). Tutoretza-bideoak: edukiak diseinatu eta prestatzea -gidoia- (pilotua: istripuen parteak DELTAn izapidetzea). 2014an, Mutualiaren aplikazioa jarri genuen
onena gisa hautatu zuten, Administrazioaren eta
martxan, gure bezeroarengana are gehiago hur-
Smart City kategorian, BiscayTIK (Bizkaiko Foru
biltzeko eta haiekin interakzio azkarragoa eta
Aldundia) Fundazioaren Start BiscayApp´14
efikazagoa izateko helburuarekin; era berean,
lehiaketan.
denbora errealean informazio hau guztia jasotzeko aukera eman diegu: erakundeko informazioa eta, are garrantzitsuagoa dena, beren histeetako kobrantzei buruzko izaera pertsonaleko informazioa. Ildo horretatik, eta ondo egindako lan horren
zuzeneko ordainketaren onuradunak baja berresteko parteak aurkezteko betebeharretik sal-
Txostena 2014
toriari, hurrengo hitzorduei eta azken hiru ur-
Halaber, 2014an, lehenengo mutua izan ginen
buesten. Jarduketa hori, zalantzarik gabe, gure bezeroei izapideak sinplifikatzeko eta arintzeko alternatibak eta hobekuntzak bilatzen etengabe aritzen garen seinale da.
aitorpen gisa, aplikazio hori urteko aplikazio
85
Prestazio ekonomikoen kudeaketa-arloan, preseski,
gardentasunaren
eta
informazio-
ematearen aldeko apustu handia egin dugu. Hori dela eta, eduki hauek dituzten SMSak bidali ditugu: ordainketen zenbatekoari eta jaulkitzeuneari buruzko informazioa, guri altaren berri emateko betebeharra dagoela kontingentzia arruntagatiko aldi baterako ezintasun egoeran dauden pertsonen kasuan edo guri erditzearen benetako dataren berri emateko betebeharra dagoela haurdunaldirako arrisku-egoeran eta edoskitzean dauden emakumeen kasuan. Bestetik, ditugun bazkideen osasuna zaintzen duen erakundea garenez, tekniketako eta ekipamenduetako berrikuntza etengabea da Mutualian, batik bat, diagnostikoak zein tratamenduak hobetzen laguntzen diguten arloetan. Hori dela eta, 2014ko maiatzean biomekanikako laborategi berria jarri genuen martxan. Tresna teknologiko aurreratuenak daude laborategi horretan eta, horregatik, errehabilitazioko taldeari informazio ugaria eta objektiboa eskaintzen diote pazienteen mugimenduen eta muskulu-aktibazioaren eredu jakinei buruz. Gainera, joan zen azaroaren hasieran, Ercilla klinikako hidroterapia-
berritzailea definitu genituen erakundeko pertsona guztiek izan beharreko gaitasun gisa. Ildo horri jarraiki, 2014an zehar eta Gaitasunen Kudeaketari buruzko proiektuaren baitan, proiektu pilotu honetan parte hartu duten 25 pertsonen gaitasun-gapa identifikatu dugu egokiak diren prestakuntza-ekintzak
planifikatzeko
eta
martxan jartzeko helburuarekin; horrela, gure erakundean sormeneko eta berrikuntzako kultura bat sendotu dadin. Kultura honek erakundeko pertsona guztiei eragitea nahi dugu, sortzen diren ideiak hobekuntzako edo prozesuko taldeetara irits daitezen edo, ideiek azterketa zehatzago bat behar duten kasuan,
Horizonte
Taldera
iritsi
daitezen.
2013an sortutako talde honek sektoreko gainerako mutuengandik bereizteko eta Euskadiko erreferentziako erakundea izaten jarraitzeko ideiak eta proiektuak sustatu behar ditu. Hala, 2014an hainbat jarduera antolatu ditugu eta horien artean hauek nabarmentzen dira: bezeroekin egindako 12 focus group-ak edo hobekuntzako jardueretan zuzenean parte hartu du-
eta nabarmendu daiteke igerilekuko hormetan
ten 10 hornitzaileak (esaterako, Giroa, gure jar-
ikusiz kontrolatzeko; horrez gain, urpeko zurrustak jarri dira hainbat mailatan, patologia mus-
Berrikuntza lehentasun estrategiko gisa identifikatu da eta, horregatik, erakundean mekanismo ugari ezarri ditugu ideiak sortzeko kultura susta dadin. Gure langileak aldaketaren motorra dira eta, beraz, beren inplikazioa eta partehartzea sustatzearen aldeko apustua egin dugu hainbat
mekanismoren
bidez
duera energetikoa hobetzeko eta ISO 50.001 ziurtagiria lortzeko). Bestalde, hainbat alorretako eta sektoretako beste erakunde batzuekin egindako benchmarking-eko hainbat jarduerei esker,
kuloeskeletikoen tratamendurako.
2014ko emaitzak
Helburu horrekin, 2013an sormena eta jarrera
instalazioen birmoldaketa inauguratu genuen beira zeharrargiak jarri direla ariketak begiekin
86
tua edo horizonte taldea).
(hobekuntza-
taldea, iradokizunen sistema, liderra izan proiek-
nahiz ondorengo lankidetzako sareetako edo topaketa-foroetan dugun parte-hartzeari esker, hobekuntzak eta jardunbide egokiak identifikatzen ditugu eta informazioa nahiz ezagutzaeskualdatzea sustatzen da.
Jasangarritasuna eta gizartearekiko konpromisoa Mutualiak kudeaketa-sistemaren etengabeko hobekuntza bultzatzen du gizarte erantzukizun korporatiboaren printzipioekin bat etorriz gure interes talde guztiei konfiantza emateko.
E
npresen
gizarte-erantzukizuneko
gu; esaterako, osasun hondakinak, hondakin
(EGE) printzipioetan oinarrituta ekin
arriskutsuak, tonerrak eta papera kudeatuz. Ho-
genion 2005ean gure online kudeaketa
rrez gain, gure instalazioak hobetzeko eta
-sistemaren etengabeko hobekuntza sustatzea-
egokitzeko ekintzak ere garatzen ditugu, kontsu-
ri, gure interes-taldeei konfiantza eskaintzeko.
mo eta inpaktu horiek txikiagotzeko. Izan ere,
EGEk erakunde osoan du eragina eta ildo estra-
gure
tegiko propioa, helburu zehatzak, estrategiak
14001 araudiaren arabera ziurtatuta dago.
eta ekintza-planak ditu. Hala bada, gure estrategian gizarte-erantzukizuna txertatuta, gure helburuak eta ekintzak erabat bateragarriak dira gizartearen garapen jasangarriarekin.
ingurumen-kudeaketako
Laneko arriskuen
arriskuen aurrean
sistema
prebentzioan, pertsonen
ISO
balizko
osasun-babes
hoberena lortzea dugu xede. Hori dela medio, OHSAS 18001 Arauaren ziurtagiria eskuratu
Mutualitatea ulertzeko eta kudeatzeko modu
genuen 2011n, eta Istripuak Prebenitzeko Elkar-
horrek eraginda, gizarte, lan, ingurumen eta giza
teak urtero ematen duen Diploos saria, laneko
eskubideekiko errespetuarekin lotutako alder-
segurtasuneko sari nazionala, jaso genuen
diak txertatu ditu, boluntarioki, gure estrategian,
2009an, prebentzioa kudeaketa-sisteman sar-
arau legalen betearazpenetik harantz.
tzeagatik. Gainera, sentsibilizazio-ekintzak gau-
Elkartasunaren esparruan Gizarte-ekimenen eta -jardueren taldeak egiten du lan, eta modu sistematikoan lankidetzan dihardugun hainbat elkarterekin eta erakunderekin konpromisoak hartu
zatzen ditugu segurtasunean eta laneko osasunean, gizartean prebentzioaren kultura ezagutarazi eta ezartzeko bidean gure alea jartzeko asmoz.
ditugu. Era berean, gure inguruan kirola eta kultura sustatzeko ekintzak egiten dituzten elkarteei laguntzen diegu.. esparruan,
zentroetan
ordezkaritzetan
eta
gure
osasun-
Txostena 2014
Ingurumenaren
ingurumen-
inpaktuak txikiagotzeko ekintzak garatzen ditu-
87
EIAS: Gizarte Ekimenak eta Jarduerak Taldea Mutuako langileen artean elkartasuna sus-
materialak ematea, ordenagailuak eta bestelako
tatzeko helburuarekin, 2005ean boluntarioz osa-
ekipamenduak
tutako taldea eratu genuen, Gizarte Ekimenak
kontzientziazio-jardunaldi informatiboak, etab.).
eta Jarduerak taldea (GEJT), inguruko eta, oro har, munduko egoeraren gainean dugun sentsibilizazio- eta kontzientziazio-maila areagotzeko. Hala, tokiko eta nazioarteko ekimenak gauzatzen ditu, eta erakundeko kideek lehenetsitako eta hautatutako proiektuetan eta jardueretan
Bestalde, talde horri esker, Mutualiako langileek garapenerako proiektuetan lagundu dezakete, baita elkartasunaren kulturaren hedapenean ere. Horrelakoetan, diru-bilketen eta hainbat bidez
parte
materialak
ematea,
Talde hori dela medio, beraz, hainbat elkarterekin eta erakunderekin konpromisoak hartzea bultzatzen dugu, baita hartu ere, elkartasunaren eta gizarte-konpromisoaren kultura sendotzeko asmoz. GEJTn jarduera-ildoak honako esparru haue-
laguntzeko aurrekontua du.
ekimenen
eta
hartzen
dugu
(Gabonetako azokak, elikagaiak emateko kan-
tara bideratu dira 2014an: Larrialdietako laguntza. -Mutualiako kideek hautatutako garapenerako proiektuak. -Tokiko garapena.
painak, larrialdiko laguntzen bidalketa, osasun-
ELKARTEA/ERAKUNDEA
PROIEKTUA
PROIEKTU MOTA
Xahubidearen eta gosearen aurkako borroka hurbilagoa izan dadila, jasotako elikagaien bidezko banaketa bermatuta.
Larrialdietako laguntza
Etxebizitzak birgaitzea Coatepequen, Quetzaltenango (Guatemala).
Nazioarteko garapena
Gaixotasun hori duten haurren eta beren familien bizitza-kalitatea hobetzeko sendagaia edo tratamendua bilatzea, eta gaixotasunaren inguruko ezagutza hedatzea.
Tokiko garapena
Haurren minbiziaren aurkako borrokaren aldeko diru-bilketa.
Tokiko garapena
Pazienteak artatzea eta garraiatzea.
Tokiko garapena
Bizkaia
2014ko emaitzak
Telemarat贸n EITB
88
Bestalde, urtero esleitutako aurrekontuaz gain, iragan ekitaldian, GEJTek mutuako langileek hainbat lankidetza-proiektuetan parte hartzea eragin du. Honako hauek nabarmenduko ditugu:
Tximeleten lorategi solidarioa Berritxuak elkartearen bitartez, tximeletak erosi ditugu epidermolisi builoso (tximeleta-azala) gaixotasunaren ikerkuntzarako dirua biltzeko.
II. WOPATOS estropada
WOP ahateak erostea, WOP Fundazioak antolatutako II. estropadan parte hartu dezaten Mu-
Odola Ematea
tualiak zein bertako langileek. Helburua gaixota-
Osakidetzarekin lankidetzan, langileei Euskadi-
sun neurodegeneratiboen ikerkuntzarako dirua
ko Odol Bankuan parte hartzeko eta harekin
biltzea da
lankidetzan aritzeko aukera ematen jarraitu du-
Eguberri kanpaina: Ez geratzea haurrik jostailu-
gu Mutualian .
rik Gabe Donantes de Sue単os elkartearen bitartez, Mutualiako langileek lortu dugu Eguberrietako magiak haur gehiago uki ditzala, adin txikikoak dituzten baliabiderik gabeko familientzako jostailuak erosi ditugunez.
Txostena 2014
Era berean, honakoetan parte hartu eta lagundu dugu: Azoka solidarioa, Mutualiako kideek eta antolatzaileek emandako artikuluak saldu ditugu,
tokiko
elkarteei
bideratutako
funtsak biltzeko.
89
Tapoiak biltzea eta birziklatzea, ASAMMA,
Bestalde, elkartasunezko proiektu eta jarduere-
Bularreko minbizia eta minbizi ginekologikoa
tan lagundu ez ezik, baliabideak â&#x20AC;&#x201C;ekonomikoak,
duten emakumeen Arabako elkartearentzako,
lanorduak, langileakâ&#x20AC;&#x201C; bideratzen ditu Mutualiak,
gaixotasunen ikerkuntzarako funtsak biltzeko
osasuna, prebentzioa, kultura, kirola, bikaintasu-
asmoz.
na eta aukera-berdintasuna sustatzea xede du-
Eguberriko saskien zozketa, antolatzaileek emandako saskiak dira eta bildutako dirua hainbat elkarteri eman zaie.
ten ekintzak ezagutarazi eta abiarazteko. Horrela, 2014an ondare historikoaren kontura egin dugu gizarte-garapenaren aldeko ekarpen ekonomikoa, gure diru-sarreren % 5,16koa, eta lan-
Eguberriko saskiaren dohaintza eta saskiko
kidetza estuan aritu gara, guztira, 32 elkarte eta
jakiak Iralabarri Gizarte-jantokiari ematea.
erakunderekin. Besteak beste, honako hauek:
Materialen, altzarien, etab., dohaintzak hain-
-Athletic Fundazioa
bat
elkarte
eta
garapenerako
GKEri
(Africanista Manuel Iradier GKE, Mundu Bat,
-Guggenheim Museoa Fundazioa -Operaren Lagunen Bilboko Elkartea
etab.). Edozein kasutan ere, Mutualiak esparru horre-
-Innobasque
tan aurrera eramandako jarduera guztiek laneko
-Euskalit
istripuen eta lanbide-gaixotasunen mutualitateek garatu ditzakegun jarduerak erregulatzen dituen
-Sueskola Gipuzkoa Fundazioa
araudia errespetatu dute uneoro.
Fundazioekin, elkarteekin eta gizarte-eragileekin izandako lankidetzen kopurua 30
-Donostiako Orfeoia
Garapenerako ekarpen ekonomikoa (ondare historikoaren diru-sarreren gaineko %)
32
2014ko emaitzak
26
90
2012
2013
2014
5,22
5,27
5,16
2012
2013
2014
Lan-segurtasuna eta osasuna Mutualiak prebentzioaren kultura gure interestaldeen artean eta, oro har, gizartean ezagu-
Hirugarren saria, 600 euro: Felipe Antonio Juárez Moreno
tarazten eta ezartzen laguntzen du. Horrenbestez, 2014an laneko arriskuen prebentzioaren arloko Argazki-lehiaketaren XI. edizioa egin dugu, edonork parte hartu dezakeena eta argazkilaritzaren bidez arriskuen prebentzioko balioak nabarmendu nahi dituena, arrisku-egoerak edo prebentzio-jardunbide onenak islatuta. Guztira, 175 argazki aurkeztu dira. Honako hauek dira saridunak:
Lehen saria, 1.200 euro: Miguel Ángel Márquez González, «Barruko ikuskaritza» argazkiagatik.
Bigarren saria, 900 euro: Carlos Frías Pérez, «Babestu zure burua» argazkiagatik.
Azken urteetan parte-hartzaileen kopurua oso prebentzioaren kultura gizartean ezagutarazten eta hedatzen laguntzen dute.
Parte-hartzaileen kopurua
2012
2013
2014
78
203
175
Txostena 2014
handia izan da. Horiek guztiek, eta argazkiek,
91
Bestalde, gizartean prebentzioaren kultura sus-
netako taldeekin. Zehazki, Mutualiak, Siderurgia
tatzeko helburua dugunez, 2010 urteaz geroztik
Integraleko Langileen Fundazioak eta Osalanek
lankidetzan dihardugu enpresa-elkarteekin eta
sustatutako proiektua da, Confebask, CCOO eta
sindikatuekin lanbide-heziketako ikasleak pre-
UGTren babesarekin.
bentzioaren kulturaren garrantziaren gainean sentsibilizatzeko.
Horretarako,
ikastetxeetan
beraietan tailerrak egiten ditugu maila desberdi-
Prestakuntza-zentroak Parte-hartzaileak
Proiektuak abian daramatzan 5 urteotan 48 lanbide-heziketako zentroko 2.329 ikaslerengana iritsi gara:
2010
2011
2012
2013
2014
6
30
32
44
48
113
980
1.175
1.877
2.329
2013-2014 ikasturtea: LHko zentroak Guztira
Araba
48
9
LHko taldeak
Bizkaia Gipuzkoa 23
16
Guzitira
Total
Hombres
Mujeres
157
2.329
1.796 (77,12%)
533 (22,88%)
Hainbat kanal eta foro baliatzen ditugu proiektu
kudeaketan, lehiakortasunaren oinarri» jardunal-
hori ezagutarazteko, ziur gaudelako gure parte-
dian «Berrikuntza EGEren kudeaketan, negozio-
hartzeak gizarteaz arduratzen den enpresa ga-
aukeren sortzaile» hitzaldiarekin parte hartzea).
renaren irudipena sortzen duela. Halaber, hitzaldiak emateak eta hainbat gairi buruzko aurkezpenak, hitzaldiak eta dibulgazio- eta/edo prestakuntza-jardunaldiak egiteak enpresa konprometitua, gardena eta bere ezagutza eta esperientzia beste enpresa batzuekin partekatzen duena
garenaren
irudipena
sendotzen
du
2014ko emaitzak
(esaterako, Bilboko Merkataritza Ganberako
92
Parte hartu duten ikasleak
Unibertsitate Eskolak antolatutako «Berrikuntza
Enpresa dinamikoa, aktiboa, mugitzen dena, hori da eman nahi dugun irudia. Horretarako, hainbat sareren kide gara (Euskalit, Innobasque, etab.), beste erakunde batzuentzako eta, oro har, gizartearentzako ikusgarriagoak izan gaitezen.
Praktiketako langileak Hainbat motako ikasleek ezagutza praktikoak eskura ditzaten, Mutualian lankidetza-akordioak
Praktikako langileen sexuaren araberako banaketa (%)
egin ditugu hainbat lanbide-heziketako zentro, unibertsitate eta fundaziorekin, gure azkenburu-
2 5,76
ko xedea ikasleon laneratzea erraztea denez. Horrela, 2014an, 66 pertsonek egin dituzte praktikak mutuaren hainbat sailetan, aurreko ekitaldian 49 izan baziren ere. 2013an gertatu zen legez, parte-hartzaileen % 100 pozik agertu da 74,24
gure erakundeak eskaini dien aukerarekin.
Gizonak
Emakumeak
Hornitzaileak Funts publikoak kudeatzen dituen Gizarte Segu-
Mutualiak erkidegoko hornitzaileak kontratatzea
rantzako sistemarekin lan egiten duen erakunde
bultzatzen eta sustatzen du, betiere baldintza-
gisa, Mutualiak kontratazio publikoaren araudia-
berdintasuna bermatuta eta lehendik ezarritako
ren betearazpen zorrotza bermatu behar du,
betekizunak betetzen badituzte. Horrela, 2012
aurrekontu-egonkortasunaren
gastuaren
urteaz geroztik, kontratatu dugun gure inguru-
kontrolaren printzipioei jarraiki. Horrenbestez,
neko hornitzaileen kopuruak gora egin du, er-
Sektore Publikoko Kontratuen Legeak eta Mu-
kidegoko hornitzaileen fakturazioan % 7ko haz-
tualiako jarraibideek bilatutako konkurrentziako,
kundea eraginez.
eta
lehia askeko, gardentasuneko eta publizitateko printzipioekiko errespetu handiak zuzentzen ditu kontratazio-prozesuak.
Erkidegoko hornitzaileen kontratazioaren bilakaera (%) 78
Gure hornitzaileak kaudimen ekonomikorengatik eta gaitasun teknikoarengatik hautatzen ditugu,
75
behin beroien kalitate-, prebentzio- eta ingurumen-sistemak aztertuta eta zerga-betekizunak 71
Txostena 2014
betetzen dituztela egiaztatuta. Edonola ere, gure inguruneko garapen ekonomikoaren aldeko konpromisoa sendoa denez, aurrez aipatutako premisak behin bermatuta,
2012
2013
2014
93
Bestetik, kudeaketa etiko, garden eta sozialki
adierazten diegu gure enpresa-hornitzaileei gu-
konprometituan erreferente izateko helburu es-
rekin merkataritza-harremanak izatean jarraitu
trategikoaren ondorio gisa, 2014an zehar izen-
behar duten jokabide etikoa, beren jardunbidean
petutako kontratu guztiak erantzukizun sozia-
txertatu behar dutena. Era horretan, kode hau
leko irizpideak baliatuta kudeatu dira, bai eta
onartzean, negozio eta harreman guztietan
lizitazio-prozesuetan hainbat alorreko klausulak
dokumentu honetan adierazitako etika eta joka-
txertatu ere (sozialak, ingurumenekoak, kalita-
bide
tezkoak, prebentziokoak, berdintasunekoak...).
errespetatzeko konpromisoa hartzen dute.
Gainera, 2012 ekitaldiaz geroztik, gure enpresa-
2014an, guztira, 57 hornitzailek sinatu dute gure
hornitzaile nagusiei jokabide-kode bat sinatzea
jokabide-kodea.
profesionaleko
oinarrizko
printzipioak
eskatzen diegu. Bertan, estandar etikoekiko konpromisoa berresten dugu eta argi eta garbi
Prestazio Berezien Batzordea Prestazio Berezien Batzordean eztabaidatzen
aldizka berritzen dira, bi urtean behin.
dute gizarte-laguntzako baldintzarik gabeko la-
2014an, prestazio berezietarako gastua 561.482
guntzak eman behar zaizkien kidetutako enpre-
eurokoa izan da, aurreko urtean baino 161.846
setako langileei edota, laneko istripu baten edo
euro gehiago. Kopuru horrekin, aurreko ekital-
lanbide-gaixotasun baten ondorioz, beharrizan-
dian, guztira, prestazio bereziak jasotzeko 215
egoeran dauden norbere konturako langileei.
eskabideri eman diogu arreta. 2013an 176 erre-
Jasotako eskakizunak banaka aztertzen dira
gistratu genituen.
urtean egiten diren lau bilera arruntetan. Horietara, enpresetako eta sindikatuetako ordezkariak bertaratu ohi dira, batzorde paritarioko kide batek zuzentzen ditu, eta bertako karguak
Prestazio berezien banaketa 190
Aparteko laguntzak
2014ko emaitzak
Liengatik o senideentzako prestazioa
94
Gpen ondoriozko heriotzagatiko
LI ondoriozko heriotzagatiko laguntzak
2014
124
2 7
5 10
18 35
2013
Ingurumen-kudeaketa Mutualiak ingurumen-kudeaketako sistema eta
Energia elektrikoaren kontsumoa % 11,3
energia-eraginkortasuna etengabe hobetzeko
murriztea lortu da.
konpromisoaren froga da aipatutako ISO 14001 eta ISO 51000 ziurtagiria berritu izana, baina baita GRIren irizpideetan oinarrituta egiten duen urteko jasangarritasun-txostena ere. Konpromiso horiek guztiek bide ematen dute gure enpresaren garapen jasangarria eta ingurumena babestea uztartzeko, hala nola gure
Gasolioaren kontsumoa % 20 murriztea lortu da. Uraren kontsumoa % 15 murriztea lortu da; horretarako, ur-txorrotak aldatu dira eta erabilerari buruzko sentsibilizaziokartelak ipini dira.
langileei lan-ingurune seguru eta osasungarria
Berokuntzarako gasaren kontsumoa % 10
bermatzeko.
murriztea
Ingurumen eta LAPeko Batzordeak koordinatzen du Mutualiaren ingurumen-kudeaketa. Diziplina anitzeko lantalde horrek zentro eta zerbitzuetako erreferente diren pertsonen esku uzten du kudeaketaren erantzukizun operatiboaren zati bat. Hona hemen batzordearen xedeetako batzuk: Hondakinen kudeaketa egokia Baldintza legalak eta aplikagarriak diren veste batzuk identifikatu, ebaluatu eta jarraitzea Erakundea prestatzea eta sentsibilizatzea
lortu
da,
klimatizazio-
ekipamenduen erabilera-ordutegia eraikinaren premiaren arabera optimizatuta. Esaterako, gauez eta jaiegunetan itzali egiten da eta galdara guztietan programatu
dira
ordutegiak,
klimatizazio-
instalazioen toki-kontrolerako ekipamenduak instalatzeaz gain. Zentro periferikoetan erreferente diren pertsonak sentsibilizatu eta prestatzea. Instalazioak egokitzea. Ingurumen-kudeaketaren 167.779,03
â&#x201A;Ź
izan
da
guztizko 2014an.
kostua Horietatik
Hondakin bakoitzaren kasuan eta araudi
104.687,17 â&#x201A;Ź hondakinen kudeaketari dagozkio,
espezifikoa betez, segregazioa jatorrian kon-
31.809,69 â&#x201A;Ź ingurumen-kudeaketako sistemei
trolatzea, harik eta kudeatzaile baimenduek horiek jaso arte Urteko helburuen jarraipena
gatik guztiagatik, eta ekintzon emaitzak direla medio, Mutualiak ez du zigor ekonomikorik jaso, indarreko legedia urratu ez duenez.
Txostena 2014
Ingurumen-kudeaketa minimizatzea eta berau
eta 31.282,20 â&#x201A;Ź ingurumen-prebentzioari. Horre-
egokia dela bermatzea xede, Ingurumen Programan 2014rako zehaztutako helburu operatiboetatik, hurrengoak erdietsi eta ezarri dira:
95
Hondakinen kudeaketa Hondakinen kudeaketa horretarako akreditazioa eta baimena duten kudeatzaile espezializatuekin egiten da. Mutualiak hondakinen kudeaketa bermatzen du eta edukiontziak jartzen ditu langileen eskura, gure instalazioetan erabilitako material guztiak birziklatzeko aukera izan dezaten. Ekitaldi honetan, Mutualiak gauzatutako ekintzei esker, hondakin gutxiago sortzea lortu da; 1,5 tona gutxiago inguru. Bulegoko materiala Bulegoko material guztiak katalogo batean zentralizatuta eta langileen esku daude, kontsumo arduratsua bermatuz. Material guztiak kanpohornitzaileei erositakoak dira. 2014an, erakundean gehien kontsumitu diren material balorizatuak papera eta tonerrak izan dira (beren % 100eko balioa hartu dute berriro).
HONDAKINA 2014
PERTSONA bakoitzeko
HONDAKINA 2014
PERTSONA bakoitzeko
300 kg.
0,47
472 kg.
0,75
19.320kg.
30,86
18.014 kg.
28,86
Fluoreszenteak
204kg.
0,32
378kg.
0,60
Pilak
221kg.
0,35
80 kg.
0,12
INGURUMEN ALDERDIA Tonerrak Papera-kartoia
2014ko emaitzak
-Birziklatua -Zuria
96
Kontsumoak
2014
Paper- eta kartoi-kontsumoa
11.535 kg
Toner-kontsumoa
811 kg
Osasunâ&#x20AC;&#x201C; materiala Mutualiak hurrengo hauek jotzen ditu osasunmaterial gisa: â&#x20AC;˘ Hiriko hondakin solidoak eta hirikoen berdintsuak diren osasun-hondakinak â&#x20AC;˘ Osasun-hondakin bereziak eta hondakin kimikoak Hondakin kimikoen barruan, medikamenduen hautaketa Farmazia Batzordearen bidez egiten da, eta Gida Farmakologikoan daude bilduta. Mutualiak bere farmazia-zerbitzua du, eta horren arduraduna ospitaleko farmaziako espezialista da, eta hara bidalitako kontsulta guztiez arduratzen da. %2013rekin alderatuta, % 29 osasun-hondakin gehiago sortu ditu Mutualiak 2014an.
Kutsatutako hondakin biosanitarioak (kg)
2013
KG/ LAGUNTZA PERTSONA
2014
KG/ LAGUNTZA PERTSONA
4.158
0,031
3.174
0,023
284
0,0022
153
0,0011
Baztertutako medikamenduak (kg) Energiaren eta uraren kudeaketa Energia-iturriak mistoak dira; % 57,1 energia
2. Ordutegia zentro bakoitzaren beharretara
berriztagarria.
egokitzea.
Energiaren kontsumoa
3. Bonbilla normalak kendu, eta kontsumo gutxi-
Mutualiako energia-kontsumoak elektrizitate eta
ko lanparak jarri. Bestetik: Mutualiak gasolioa ere kontsumitzen
dira horiek.
du, talde elektrogenoaren ekipoen eta pazien-
Hona hemen kontsumoa murrizten lagundu duten ekintzak:
Txostena 2014
gas naturaletik datoz. 2014an, % 12 murriztu
teak Donostiako erdialdetik Pakea Klinikara eramaten dituen mikrobusaren ondorioz.
1. LED luminariak instalatzea.
97
Kontsumo (kWh)
2013
TCO2
2014
TCO2
Elektrizitatea
2.405.231
1.104,001
2.107.922
702,97
Gas Naturala
1.415.854
284,79
1.268.563
255,32
Energia Berriztagarria guztira
2.181.839,535
1.927.972,935
*La energĂa se mide en kWh en lugar de en GJ.
Ur kontsumoa (m3)
Ur-kontsumoa Erabilitako ura sanitarioa da: zentro bakoitzari
8890
dagokion udal ur-saretik dator eta kolektoretan sartzen da; hortaz, ez dugu ur-iturririk ez ekosis-
8224
temarik kaltetzen isurien eraginez.
7846
2014an, ur-kontsumoa % 12 areagotu da 2013arekiko. (7846 m3)
2012
Elektrizitatea
2013
Ura
Gas naturala
2013
2014
2013
2014
2013
2014
Administrazio-zentroak
529.770
451.679
1.030
1.124
5.4376
40.585
Zentro periferikoak
462.904
379.121
1.462
1.360
5.3412
50.967
1.277.122
6.398
5.362
Klinikak eta Beato kaleko 1.412.557 zentroa
2014ko emaitzak
Ikatzaren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1) Gas naturalaren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)
98
2014
1.308.065 1.177.011
%11,7
249.233,42
%13,5
287.577,02
Petrolio-produktuen zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)
%1,7
36.213,40
Energia berriztagarrien zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)
%57,1
1.216.344,28
Energia hidraulikoaren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)
%1,2
25.562,40
Energia nuklearraren zeharkako kontsumoa, elektrizitatearen kontsumoa oinarri hartuta (GJ) (1)
%14,8
315.269,62
Gas-isuriak Mutualiak egiten dituen berotegi efektuko gasen
TCO2
isuriek hurrengoetan dute jatorria:
www.orcc.es eta IDAEE webguneko datuen ara-
-Zuzeneko isuriak: gas naturala, elektrizitatea eta gasolioa.
tonetara
egindako
konbertsioa
bera kalkulatu da. Ez dago daturik lana dela-eta langileek egindako joan-etorrien eta osasun-garraioa edo garraio
-Zeharkako isuriak: garraioaren ondoriozkoak
publikoa baliatuta egindako pazienteen lekual-
Zuzeneko nahiz zeharkako isuriak % 0,48 murriztu dira 2013ren aldean.
daketen ondoriozko bestelako zeharkako isuriei buruz.
NOx eta SOx-en kasuan, isuriak ez dira esanguratsuak, galdaretako erregai-errekuntzatik baitatoz soil-soilik. Edozein kasutan, mota horretako Mutualiaren instalazio guztiak Eraikinetako Instalazio Termikoen Erregelamenduak eskatutako aldizkako kontrolen mende daude, eta, horien
Gainerako emisioei dagokienez –ozono geruza suntsitzen duten substantziena–, Mutualiaren jarduerak ez du horrelakorik sortzen, eta sortuko balira, zeharkakoak izango lirateke, adibidez, aire egokituko ekipamendu baten ihesaren ondoriozkoak. Ez da halakorik gertatu, eta pre-
iturria dena izanda, ez dira esanguratsuak.
bentziozko mantentze-sistema zuzentzailea du-
Erakundean gas naturaleko galdarak eta bero-
gu, zeinak aire girotuko aparatuen egoera aldiz-
ponpa bidezko girotze-sistemak ere baditugu.
ka ebaluatzen baitu.
Izurketa zuzenak Gas naturala
2013 284,79
2014 255,16
Elektrizitatea
1104
967,53
-
-
Garraioa
7,41
5,75
Papera
1,38
1,2
Ura
35,56
31,38
Gasolioa Zeharkako izurketak
Isurketak guztira (t CO2)
1433,14
1260,99
Erabilitako formulak hauek izan dira: •Gas naturala: (kWh-ak guztira*20,17 gr CO2/Kwh/1000)/1000 •Energia elektrikoa: (kWh-ak guztira*0,33 kg CO2 )/1000
Txostena 2014
•Gasolioa: urtean kontsumitutako erregaia * 0,85(t/m3)* 0,043(VCN)*74(Fe)*0,99(FO)= Guztira GuztiraCO2(t)*0,003(Fe) *0,049585923(CH4)*25(GWP)*0,0006(Fe)*0,00991718*298(GW) •Paper birziklatua eta ura: ORCC-ren formula
99
Izuriak Mutualiak ez du ura birziklatzen ez berrera-
Mutualiako kontratu guztiek ingurumen legedia-
guztiak udal-arazketaren mende daude.
ren betearazpena eta ingurumena errespetatzen
isuri bat bera ere eragin duen istripurik. Ondorioz, bi gai horiek kontuan hartuta, ez da uriturririk edota ekosistemarik kaltetu isuriak direla -eta Larrialdien kontrola Mutualiak ingurumeneko istripu edo larrialdi egoeretan jarduteko sistematika deskribatzea
duten produktuen erabilera bermatzen duten klausulak hartzen dituzten barne. Biodibertsitatearen kudeaketa Kudeaketa horren barruan, aipatu behar dugu egoitza operatiboan (Bilbo) hagin bat dagoela (Taxus Baccata); hori IUCNren zerrenda gorrian jasotako babestutako zuhaitz-espeziea da, eta bakarra da hirian.
helburu duen prozedura du, lotutako inpaktuak
Gainera, Mutualiaren laguntza-zentro guztiak
murriztu daitezen, inplikatutako alorren jarduera
hiriguneetan kokatuta daude; ez daude espazio
eta erantzun mota definituta.
babestuei atxikita, eta, ondorioz, biodibertsita-
Energiaren aprobetxamendua Gure pazienteen artean garraio publikoa sustatzen dugu, betiere, lesioak ahalbidetzen duenean. Mutualiak Donostiako erdialdea eta Pakea Klinika lotzen dituen autobusa jartzen du Gipuzkoako pazienteen eskura. Gainera, Mutualiak teknologia berriak erabiltzen ditu, bideokonferentziak kasu, erakundeko langileak lekualdatu behar izatea saihesteko. Contrataci贸n de Productos y Servicios
2014ko emaitzak
zerbitzuak kontratatzea
biltzen. Kolektorera isurtzen diren hondakin-ur
2012an zehar, ez da egon produktu arriskutsuen
100
Ingurumena errespetatzen duten produktuak eta
tean eragindako inpaktua nulua da.
TXERTATUTAKO ZENBAIT ALDAKETA / HOBEKUNTZA EKINTZA Instalazioak egokitu dira, araua betetze aldera: komunak egokitzea, SPA Erandio banatzea, ITE Henao, R22 aldatzea Ercilla zentroan (beheko solairua, 1. solairua, ebakuntza-gelak eta 6. solairua), etab. Kudeaketa energetikoa: argiztapena aldatu eta LED jartzea, sektorizazioak, sentsoreak eta tenporizadoreak. Instalazioak berritzea eta hobetzea: Konfort termikoa Ercillako 1. solairuan, Beasaingo harrera, altzairu herdoilgaitzezko baranda instalatzea Gasteizko igerilekuaren sarreran, zoru ezlabaingarriak Ercillako eta Henaoko sarreran eta Pakea Klinikako larrialdietan. Hobekuntza ergonomikoak: eguzki-xaflak Pakeako administrazioan eta Santurtziko harreraerakusmahaian.
Gizarte-Inkesta Mutualiak, bi urtean behin, gizarte-inkesta egiten du gure ingurunearen garapen jasangarriari, ekonomikoari eta sozialari egiten diogun ekarpenaz gizartean dagoen balorazioa ezagutzeko. Inkesta egindako erakundeek honako alderdi hauei ematen diete garrantzi handiena: â&#x20AC;˘ Gizarte-segurantza sistemaren iraunkortasu-
â&#x20AC;˘
Inguruneko garapen ekonomikoari ekarpena.
â&#x20AC;˘ Gizonen eta emakumeen arteko aukeraberdintasun printzipioa bete eta zabaltzeko konpromisoa. Garrantzi txikiena ematen dioten alderdia, aldiz, euskal gizartean bikaintasunaren kulturaren garapenari egindako ekarpena da.
nari ekarpena.
Gogobetetze Maila Globalaren bilakaera 4,18
4,19
2011
2014
4,04
Txostena 2014
4
2005
2008
101
6. Indicadores GRI
GRI Adierazleak Ekonomia
Orria
2014
G4-EC1 Zuzenean sortutako eta banatutako balio ekonomikoa
121
254.510.331â&#x201A;Ź
103
Gure jarduera den motakoa izanda, ez da beharrezkotzat jo klimaaldaketaren ondoriozko jarduerak gauzatzea.
G4-EC3 Erakundeak prestazio planaren ondorioz dituen betekizunen estaludra
103
1.655.224,38 euros
G4-EC4 Gobernuko erakundeek emandako laguntza ekonomikoak
103
0
G4-EC5 Hasierako soldataren, sexuaren arabera, eta tokiko gutxieneko soldataren arteko erlazioa, eragiketa esanguratsuak egiten diren lekuetan
103
32% superior (salario mĂnimo Mutualia). No se presentan diferencias por sexo
103
%100
G4-EC2 Klima-aldaketaren ondorio ekonomikoak eta erakundearen jardueretarako bestelako arriskuak eta aukera
G4-EC6 Tokiko komunitatetik iritsitako goi-zuzendarien ehunekoa, eragiketa esanguratsuak egiten diren lekuetan
G4-EC7 Inbertsioaren garapena eta inpaktua azpiegituretan eta zerbitzu motetan G4-EC8 Zeharkako inpaktu ekonomiko esanguratsuak eta horien irismena. G4-EC9 Eragiketa esanguratsuak egindako lekuetako gastutik tokiko hornitzaileei dagokien ehunekoa
45-101
122
103
78% Hautatutako hornitzaileek EAEn dute egoitza
Txostena 2014 103
Ingurumena
Orria
2014
G4-EN1 Materialak, pisuaren edo bolumenaren arabera
96
Material guztiak kanpo-hornitzaileei erositakoak dira. Erabilitako energiak energia-iturri desberdinak ditu, eta guztizkoaren % 57,1 berriztagarria da.
G4-EN2 Erabilitako materialetatik birziklatuak direnen ehunekoa
104
Papera eta tonerrak % 100ean birbalorizagarriak dira.
G4-EN3 Energia barne-kontsumoa
95-98
G4-EN4 Energia kanpo-kontsumoa
95-98
GRI Adierazleak
G4-EN5 Energia-intentsitatea
104
104
G4-EN6 Energia-kontsumoa murriztea
95-98
G4-EN7 Produktu eta zerbitzuen energia-betekizunen murrizketak
95-98
E.D
G4-EN8 Ur-bilketa totala, iturrien arabera
98
G4-EN9 Ur-bilketak nabarmen eragindako ur-iturriak
104
0
G4-EN10 Birziklatutako eta berrerabilitako uraren ehuneko eta bolumen totala
104
0
G4-EN11 Eragiketa-instalazio propioak edo alokatuak, kudeatuak, eremu babestuen edo biodibertsitaterako balio handia duten eremu ez-babestuen ondoan edo haietan bertan daudenak, edo halako eremuak dituztenak
104
Jarduera mota honek ez du eraginik sortzen
G4-EN12 Eremu babestuen biodibertsitatean edo biodibertsitatebalio handiko eremu ez-babestuetan jarduerek, produktuek eta zerbitzuek izandako inpaktu nabarmenen deskribapena
104
Jarduera mota honek ez du eraginik sortzen
G4-EN13 Babestutako edo lehengoratutako habitatak
104
Ez dago jarduerarik babestutako naturguneetan
G4-EN14 IUCN-ren zerrenda gorrian eta estatu-mailako babeszerrendetan dauden espezieak, beren habitata eragiketek eragindako eremuetan dutenak, espeziearen desagertze-arriskuaren arabera
104
Jarduera mota honek ez du eraginik sortzen
Ingurumena
Orria
G4-EN15 Berotegi efektuko gasen zuzeneko isuriak (1. Irismena)
99
G4-EN16 Berotegi efektuko gasen zeharkako isuriak energia sorreran (2. Irismena)
105
Ez dago isuririk
G4-EN17 Berotegi efektuko gasen bestelako zuzeneko isuriak (3. Irismena)
105
Ez dago isuririk
G4-EN18 Berotegi efektuko gas isurien intentsitatea
105
E.D.
G4-EN19 Berotegi efektuko gas isurien murrizketa
105
G4-EN20 Ozonoa ahitzen duten substantzien isuriak
105
G4-EN21 Nox, sox eta bestelako atmosfera-isuri esanguratsuak
99
G4-EN22 Uren guztizko isuria, kalitatearen eta helburuaren arabera
98 100
2014
0
El Ăşnico vertido es de agua sanitaria lo que sale entra. Ura suri bakarra edateko urarena da; irteten dena da sartzen dena.
G4-EN24 Isuri esanguratsuenen kopurua eta bolumen osoa
105
0
G4-EN25 Basilea2 hitzarmenaren i., ii., iii. Eta viii. Eranskinetan arriskutsutzat jotako eta garraiatutako, inportatutako, esportatutako edo tratatutako hondakinen pisua, eta nazioartean garraiatutako hondakinen ehunekoa
105
0
G4-EN26 Ur-masen biodibertsitatea erakundearen isurketek eta jariatze-urek nabarmen kaltetutako ur-masen eta horiei loturiko habitaten identifikazioa, neurria eta babes-egoera eta biodibertsitate-balioa
105
0
Txostena 2014
95-98
G4-EN23 Hondakinen guztizko pisua, tratamendu metodoaren eta motaren arabera
105
GRI Adierazleak
Ingurumena
106
Orria
2014
G4-EN27 Produktuen eta zerbitzuen ingurumen inpaktua arintzea
106
E.D.
G4-EN28 Saldutako produktuen eta bizitza baliagarriaren amaieran berreskuratzen diren horien paketatze materialen ehunekoa, produktuen kategorien arabera
106
Ez da eskuragarria
G4-EN29 Ingurumen legedia eta araudia ez betetzeagatik jasotako isun esanguratsuenen zenbatekoa eta diruzkoak ez diren zehapenen kopurua
106
0
G4-EN30 Erakundeak bere jardueretarako erabiltzen dituen produktuak, bestelako ondasun eta materialak garraiatzearen ondorioz sortutako ingurumen inpaktu esanguratsuak, baita langileen garraioak sortutakoak ere
106
Microbus
G4-EN31 Ingurumen gastuen eta inbertsioen banakapena
95
G4-EN32 Ingurumen irizpideen arabera aztertutako hornitzaile berrien ehunekoa
106
100%
G4-EN33 Hornidura kateko ingurumen inpaktu negatibo esangurantsuak, errealak eta potentzialak, eta horren gaineko neurriak
106
0
G4-EN34 Erreklamazio mekanismo formalen bidez aurkeztu, aztertu eta ebatzi diren ingurumen erreklamazioen kopurua
106
0
Enplegua G4-LA1 Kontratazioen kopurua eta tasa eta langileen batez besteko txandaketa, adinaren, sexuaren eta eskualdearen arabera
Orria
2014
70-73
G4-LA2 Aldi baterako edota lanaldi erdiko langileei eskaintzen ez zaizkien prestazio sozialak lanaldi osoa egiten duten langileentzat, jardueraren kokapen esanguratsuen arabera banakatuta
82
G4-LA3 Amatasun edo aitatasun bajaren ostean lanera itzultzeko eta horri eusteko indizeak, sexuaren arabera banakatuta
80 30 egun
G4-LA4 Aldaketa operatiboak aurretik abisatzeko gutxieneko epeak eta hitzarmen kolektiboetan horiek sartzeko aukera
107
G4-LA5 Zuzendaritzak eta langileek parte hartzen duten segurtasun eta osasun batzorde formaletan ordezkatuta dauden langileen ehunekoa. Laneko segurtasun eta osasun programak kontrolatu eta horiei buruzko aholkuak emateko sortuta daude horiek.
107
G4-LA6 Lanaren ondoriozko lesioen, lanbide-gaixotasunen, galdutako egunen, absentismoaren eta hildakoen kopurua, eskualdearen eta sexuaren arabera
72-73
G4-LA7 Gaixotasunaren intzidentzia edo arrisku handiko lanbidea duten langileak
G4-LA8 Sindikatuekin adostutako hitzarmen formaletan estalitako osasun eta segurtasun gaiak
Erakundeak aseguru eta mutualitateen hitzarmen kolektibo orokorra du, eta horretan lan-baldintzen aldaketak jasota daude
100%
82-83 0 107
107
77-79
G4-LA10 Langileen enplegagarritasuna sustatzen eta euren lanbide karreren amaieraren kudeaketan laguntzen dituzten gaitasunen kudeaketarako eta etengabeko trebakuntzarako programak
77-79
G4-LA11 Jardun eta garapen profesionala erregulartasunez ebaluatzen dizkieten langileen ehunekoa, sexuaren eta lan kategoriaren arabera banakatuta
107
Txostena 2014
G4-LA9 Langile bakoitzeko trebakuntza orduen batezbestekoa, sexuaren eta lan kategoriaren arabera banakatuta
Lan Arriskuen Prebentzioari buruzko Legeak estalita, 38.1 artikuluaren arabera % 100 laneko segurtasun- eta osasun-gaiak
Ez da aplikatu, lan-karrerarik ez baitago. Taulan datu hori jaso
107
Enplegua G4-LA12 Gobernu organoen osaera eta langileen banakapena, adierazle hauen arabera: lan kategoria, sexua, adina, gutxiengo batekoa izatea eta bestelako aniztasun adierazleak
17-22
73
G4-LA14 Lan jarduerei buruzko irizpideen arabera aztertutako hornitzaile berrien ehunekoa
108
100%
G4-LA15 Hornidura kateko lan jardueren inpaktu negatibo esangurantsuak, errealak eta potentzialak, eta horren gaineko neurriak
108
0%
Giza Eskubideak
GRI Adierazleak
2014
G4-LA13 Gizonezkoen eta emakumezkoen oinarrizko soldaten arteko erlazioa, kategoria profesionalaren eta jardueraren kokapen esanguratsuen arabera banakatuta
G4-LA16 Erreklamazio mekanismo formalen bidez aurkeztu, aztertu eta ebatzi diren lan jarduerei buruzko erreklamazioen kopurua
108
Orria
2014: 325 erreklamazio %100i helduta 108 2013:301 erreklamazio %100i helduta
Orria
2014 % 0 Kontratazio guztiek kalitateari, ingurumenari, arriskuen prebentzioari eta giza eskubideei buruzko politikak betetzearekin lotutako irizpideak dituzte
G4-HR1 Giza eskubideei buruzko klausulak dituzten edo giza eskubideengatik aztergai izan diren inbertsio esanguratsuko kontratuen eta hitzarmenen kopurua eta ehunekoa
108
G4-HR2 Langileek beren lanarekin zerikusia duten giza eskubideen alderdiekin lotutako politikei eta prozedurei buruz jasotako prestakuntza orduak guztira, trebatutako langileen ehunekoa barne
108
0 ordu Giza Eskubideetara zuzenduta
G4-HR3 Diskriminazio kasuen kopurua eta zuzentzeko hartutako neurriak
108
0
Giza Eskubideak
Orria
G4-HR4 Elkartzeko askatasuna eta hitzarmen kolektiboei heltzeko eskubidea urra daitezkeen edo mehatxupean egon daitezkeen zentro eta hornitzaile esanguratsuen identifikazioa, eta eskubide horiek defendatzeko hartutako neurriak
111
2014
0
G4-HR5 Haur esplotazioko kasuen arrisku esanguratsua duten zentroen eta hornitzaileen identifikazioa, eta haurren esplotazioa ezeztatzen laguntzeko hartutako neurriak
111
Ez dago horrelakorik erakundeak jarduera EAEn garatzen baitu, baina klausula bat jasota dago hornitzaileen kode etikoaren barruan
G4-HR6 Bortxazko lana izateko arrisku esanguratsua duten zentroak eta hornitzaileak, eta era guztietako bortxazko lanak deuseztatzen laguntzeko hartutako neurriak
111
EAE da jarduera eremua; hortaz, ez dago lan bortxatua jasateko arriskurik
G4-HR7 Jardueretarako garrantzitsuak diren giza baliabideen alderdiei buruzko erakundearen politiketan edo prozeduretan trebatutako segurtasun langileen ehunekoa
111
0
G4-HR8 Herri indigenen eskubideen urraketa kasuen kopurua eta hartutako neurriak
111
Ez da gorabeherarik gertatu indigenekin
G4-HR9 Giza eskubideen arloko inpaktuen azterketak edo ebaluazioak jaso dituzten zentroen kopurua eta ehunekoa
111
0
G4-HR10 Giza eskubideei buruzko irizpideen arabera aztertutako hornitzaile berrien ehunekoa
111
0
G4-HR11 Hornidura kateko giza eskubideen arloko inpaktu negatibo esanguratsuak, errealak eta potentzialak, eta hartutako neurriak
111
0
G4-HR12 Erreklamazio mekanismo formalen bidez aurkeztu, aztertu eta ebatzi diren giza eskubideei buruzko erreklamazioen kopurua
111
0
Txostena 2014 109
GRI Adierazleak 110
Gizartea
Orria
2014
G4-SO1 Garapen programak, inpaktuen ebaluazioak eta tokiko komunitatearen parte-hartzea ezarri dituzten zentroen ehunekoa
45-101
G4-SO2 Tokiko komunitateen gaineko inpaktu negatibo esanguratsuak, errealak edo potentzialak, dituzten eragiketa zentroak
110
Garatutako jarduera motagatik ez dago tokiko komunitateen gaineko inpaktu negatibo esanguratsurik
G4-SO3 Ustelkeriarekin lotutako arriskuak ebaluatu dituzten zentroen kopurua eta ehunekoa, eta atzemandako arrisku esanguratsuak
110
Garatutako jarduera motagatik Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioaren zaintza eta babesa jasotzen ditu bere jardunak
G4-SO4 Ustelkeriaren aurkako borrokari buruz komunikatu eta trebatzeko politikak eta prozedurak
110
0
G4-SO5 Baieztatutako ustelkeria kasuak eta hartutako neurriak
110
Ez da horrelakorik izan
G4-SO6 Ekarpen politikoen balioa, herrialdearen eta hartzailearen arabera
110
Alderdi politikoei edo lotutako erakundeei ekarpen ekonomikorik egiteko aukerarik ez dago legeizaeragatik
G4-SO7 Lehia desleialagatik, monopolio jardunagatik edo lehia askearen aurkako jardunengatik jasotako demanden kopurua eta horien emaitza
110
Ez da horrelakorik izan
G4-SO8 Legedia eta araudia ez betetzeagatik jasotako isun esanguratsuenen zenbatekoa eta diruzkoak ez diren zehapenen kopurua
110
0
G4-SO9 Gizarte-eraginari loturiko irizpideen arabera azterketa egin zuten hornitzaile berrien ehunekoa
110
0% Ez da balioetsi hornitzaileen eragin soziala
G4-SO10 Gizarte-inpaktu negatibo esanguratsuak, errealak eta balizkoak hornidura-katean, eta hartutako neurriak.
110
0% Ebaluaziorik egin ez denez, ez dugu datua
G4-SO11 Gizarte-inpaktuei buruz erreklamazio-mekanismo formalen bidez aurkeztutako, aztertutako eta ebatzitako erreklamazioen kopurua
110
0
Responsabilidad sobre productos
Orria
G4-PR1 Osasun eta segurtasunaren arloan inpaktuak izandako eta hobekuntzak egiteko asmoz ebaluazioa egindako produktu- eta zerbitzu-kategorien ehunekoa
27-29
G4-PR2 Produktuek eta zerbitzuek bere bizitza-zikloan osasunean eta segurtasunean dituzten eraginen inguruko araudia edo borondatezko kodeak ez betetzetik sortutako gorabehera kopurua, gorabehera horien emaitza motaren arabera banakatuta
113
2014
0
G4-PR3 Erakundearen prozedurek bere produktu eta
zerbitzu garrantzitsuen informazioari eta etiketatzeari dagokionez behar duten informazio mota, eta baldintza horien mende dauden produktu- eta zerbitzu-kategoria garrantzitsuen ehunekoa G4-PR4 Produktuen eta zerbitzuen informazioari eta etiketatzeari buruzko araudia eta borondatezko kodeak bete ez diren aldi kopurua, emaitza motaren arabera sailkatuta
24-29
113
0
59 G4-PR5 Bezeroen gogobetetzea neurtzeko inkesten emaitzak 63-64 G4-PR6 Debekatuta edo auzibidean dauden produktuen salmenta G4-PR7 Marketineko jakinarazpenei, tartean, publizitateari, promozioei eta babesletzari, dagozkien araudia edo kode boluntarioak bete ez diren aldi kopurua, emaitza arabera banakatuta G4-PR8 Pribatutasuna urratu izanaren eta bezeroen datuek ihes egitearen erreklamazio arrazoituen kopurua
0 113 Ez dago eskuragarria
113
Ezin da publizitatea egin, or las normativas que nos aplican no se puede hacer publicidad ni promoci贸n de productos y servicios
113
0
113
0
.
G4-PR9 Produktuen eta zerbitzuen hornidurari buruzko araudia ez betetzeagatiko isun esanguratsuenen zenbatekoa
Txostena 2014 111
7.
Encuadre de los requisitos del GRI con los datos de la memoria presentada
Encuadre de los Requisitos del GRI PĂĄgina Estrategia y anĂĄlisis G4-1
Erakundeko erabakien arduradun nagusiaren (zuzendari exekutibo, presidente edo antzeko kargua duen pertsona) adierazpena sartu beharko da, jasangarritasunak erakundearentzako duen garrantzia eta horri aurre egiteko estrategia azalduko dituena.
G4-2
Deskriba itzazu eragin, arrisku eta aukera nagusiak.
7-9
27-29
Perfil de la OrganizaciĂłn G4-3
Erakundearen izena.
11-12
G4-4
Erakundearen marka, produktu eta zerbitzu garrantzitsuenak.
G4-5
Erakundearen egoitzaren helbidea.
24
G4-6
Adieraz ezazu zenbat herrialdetan diharduen erakundeak eta zerrenda itzazu erakundeak eragiketa azpimarragarriak edo memoriak hizpide dituen jasangarritasuneko gaietan garrantzi berezia duten eragiketak egin dituen herrialdeak.
24
G4-7
Jabetza-erregimenaren izaera eta bere forma juridikoa.
24
G4-8
Adierazi zein merkatu zerbitzatzen diren (banakapen geografikoa eta sektorearen, bezero motaren eta hartzaileen araberako banakapena).
27-28
24-28
Zehaztu erakundearen eskala, honakoak adieraziz: langileen kopurua; eragiketen kopurua; G4-9
salmenta garbiak (sektore pribatuko erakundeen kasuan) edo diru-sarrera garbiak (sektore publikoko erakundeen kasuan);
24 121
kapitalizazioa, zorraren eta ondarearen arabera banakatuta (sektore pribatuko erakundeen kasuan); eta eskainitako produktuen eta zerbitzuen kopurua a. Langile-kopurua, lan-kontratuaren eta sexuaren arabera.
GRI eskakizunen kokapena
b. Langile finkoen kopurua, lan-kontratuaren eta sexuaren arabera.
113
c. Langile-kopuru osoa, langileen, kontratupeko langileen eta sexuaren arabera. d. Langile-kopuru osoa, erlijioaren eta sexuaren arabera.
70-73
G4-10 e. Adieraz ezazu erakundearen lanaren zati handi bat juridikoki aitortutako norbere konturako langileek egiten duten edota langile zein kontratupeko langile ez direnek egiten duten; alegia, kontratisten langileek eta kontratistek azpikontratatutako langileek. f. Jakinarazi iezaguzu langileen kopuruari egindako aldaketa esanguratsu oro (adibidez, turismo-sasoiko kontratuak edo laborantzaren sektorekoak). G4-11 Hitzarmen kolektiboen babespeko enplegatuen ehunekoa.
70-83
PĂĄgina G4-12 Deskribatu erakundearen hornidura-katea.
G4-13
Jakinarazi ezazu azterketa-aldian egindako aldaketa adierazgarri oro, baldin eta erakundearen tamainari, egiturari, akzio-jabetzari edota hornidura-kateari eragin badiote.
Azaldu zein eratara egiten dion aurre erakundeak, hala dagokionean, zuhurtasunG4-14 printzipioari.
93-95
Ez daude aldekatarik
Ez bidezkoa
. G4-15
Zerrenda itzazu erakundeak sinatu edo bere egin dituen ekonomia, ingurumen eta gizarte arloetako gutunak, printzipioak eta gainerako kanpo-ekimenak.
(A)
G4-16
Zerrenda itzazu erakundea kidetuta dagoen estatu-mailako edo nazioarteko sustapenelkarteak (esaterako, industria-elkarteak).
(A)
Aspectos materiales y cobertura
G4-17
G4-18
G4-19
a. Zerrenda itzazu erakundearen finantza-egoera kontsolidatuetan eta bestelako agiri baliokideetan ageri diren erakundeak. b. Adierazi erakundearen finantza-egoera kontsolidatuetan eta bestelako agiri baliokideetan ageri diren erakundeetan zein ez dagoen memorian jasota. a. Azaldu zein prozesu bete den memoriaren edukia eta alderdi bakoitzaren estaldura zehazteko. b. Azaldu zein eratara aplikatu dituen erakundeak memoriak egiteko printzipioak, memoriaren edukia zehazterakoan. Zerrenda itzazu memoriaren edukia zehazteko prozesuan hautemandako alderdi materialak.
24
(A)
(A)
G4-20 Adierazi alderdi material bakoitzak zein estaldura duen erakundean
(A)
G4-21 Adierazi alderdi material bakoitzak zein estaldura duen erakundetik kanpo.
(A)
12 Azaldu ezazu aurreko memorietan emandako informazioaren birformulazioen ondorioak eta arrazoiak. Ez dira egiten
G4-23
12 Zehaztu ezazu alderdien irismena eta edukia aurreko memoriekiko nabarmen aldatu diren. Ez daude aldekatarik
Txostena 2014
G4-22
114
Página Participación de los grupos de interés G4-24
Zerrenda itzazu elkarteari loturiko interes-taldeak.
G4-25
Azaldu zertan oinarritzen den interes-talde batekin edo bestearekin lanean hasteko erabakia.
G4-26
Deskribatu erakundeak interes-taldeen parte-hartzeari buruz duen ikuspegia, interesdun mota bakoitzarekin eta taldeekin lankidetzan zenbatean behin diharduen adierazita. Bestela, adierazi talde baten parte-hartzea memoria osatzeko prozesura mugatu den.
G4-27
Aipatu zein gai eta arazo gako agertu diren interes-taldeek parte hartzearen ondorioz eta azaldu erakundeak, besteak beste, memoriaren bidez egindako ebaluazioa. Zehaztu zein interes-taldek proposatu zuen gai eta arazo gako bakoitza.
39-43 39-43
39-43
39-43
Perfil de la memoria 11-12
G4-28
Memoriak barne hartutako aldia
G4-29
Azken memoriaren data
G4-30
Memorien aurkezpen-zikloa
11-12
G4-31
Adierazi harremanetarako puntu bat, memoriaren edukiari buruz sor daitezkeen zalantzak argitzeko.
11-12
11-12
a. Zehaztu zein aukera hautatu duen erakundeak, gidaliburuarekin «bat etorriz». b. Adierazi hautatutako aukeraren GRI adierazlea (ikus hurrengo koadroak). G4-32
c. Aurkeztu kanpo-egiaztapenaren txostenaren erreferentzia, memoriak egiaztapen horri E x h a u s t i b o a , aurre egin badio. biurteko kanpoko egiaztapenarekin GRIk kanpo-egiaztapena gomendatzen du, baina ez da nahitaez egitekoa memoria «bat etor dadin» gidaliburuarekin.
a. Deskribatu erakundearen indarreko politikak eta jardunbideak, memoriaren kanpoegiaztapenaren arabera.
G4-33
b. Jasangarritasun-memoriari atxikitako egiaztapen-txostenean jasota ez badaude, adierazi kanpo-egiaztapenaren irismena eta funtsa.
11-12
GRI eskakizunen kokapena
c. Deskribatu zein harreman dagoen erakundearen eta egiaztapenaren egileen artean.
115
d. Adierazi gobernu-organo gorenak edo goi-zuzendaritzak parte hartu duen erakundearen jasangarritasun-memoriaren kanpo-egiaztapena egiteko eskaeran. Gobierno G4-34
Deskribatu erakundearen gobernu-egitura, gobernu-organo gorenaren batzordeak ahaztu gabe. Adierazi ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-gaietan erabakiak hartzeko ardura duten batzordeak.
16-22
G4-35
Azaldu zein prozesu jarraitzen duen gobernu-organo gorenak dagokion agintea goizuzendaritzari eta enplegatu jakin batzuei eskualdatzeko ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-gaietan.
16-22
PĂĄgina Adierazi erakundean ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-gaietan erantzukizuna duen G4-36 kargu exekutiborik dagoen eta horien titularrek zuzenean gobernu-organo gorenaren aurrean kontu ematen duten.
16-22
Deskribatu zer-nolakoak diren interes-taldeen eta gobernu-organo gorenaren arteko kontsulta-prozesuak ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-gaietan. Kontsulta hori eskuorG4-37 detuz gero, adierazi nori, eta azaldu zer-nolakoak diren gobernu-organo gorenarekin informazioa trukatzeko prozesuak.
16-22
G4-38 Azaldu gobernu-organo gorenaren eta bere batzordeen osaera.
16-22
G4-39
Adierazi gobernu-organo gorenaren presidenteak lanpostu exekutibo bat ere betetzen duen. Hala bada, zehaztu bere funtzio exekutiboak eta azaldu egoera horren arrazoiak.
16-22
G4-40
Azaldu gobernu-organo goreneko eta bere batzordeetako kideen izendapen- eta hautaketa-prozesuak, hala nola lehenaren kideak izendatzeko eta hautatzeko irizpideak.
16-22
Azaldu gobernu-organo gorenak zein prozesuren bidez prebenitzen eta kudeatzen diG4-41 tuen balizko interes-gatazkak. Adierazi interes-gatazkak alderdi interesdunei jakinarazten zaizkien. Azaldu zeintzuk diren gobernu-organo gorenaren eta goi-zuzendaritzaren eginkizunak erakundearen ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-inpaktuei loturiko zioaren, balioen edo G4-42 misio-adierazpenen, estrategien, politiken eta helburuen garapenean, onarpenean eta eguneraketan. G4-43
G4-44
Adierazi zein neurri hartu diren gobernu-organo gorenak ezagutza kolektiboa garatu eta hobetu dezan ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-gaietan. A.Adierazi zeintzuk diren gobernu-organo gorenak ekonomia-, ingurumen- eta gizartegaiak gobernatzean izandako jardueraren ebaluazio-prozesua. Azaldu ebaluazioa independentea den eta zenbatean behin egiten den. Azaldu autoebaluazioa den. b. Azaldu zein neurri hartu diren gobernu-organo gorenaren jarduera ebaluatzearen ondorioz, ekonomia-, ingurumen- eta gizarte-gaiak zuzentzeko; besteak beste, gutxienez, adierazi kideak edo antolaketa-jardunbideak aldatu diren.
a. Azaldu zein den gobernu-organo gorenaren eginkizuna ekonomia, ingurumen eta gizarte arloetako inpaktuak, arriskuak eta aukerak hautemateari eta kudeatzeari dagokionez. Zehaztu, halaber, zein eginkizun duen gobernu-organo gorenak arreta egokiko proG4-45 zesuen aplikazioan.
16-22
16-22
16-22
16-22
16-22
G4-46
Azaldu zenbateko maiztasunarekin aztertzen dituen gobernu-organo gorenak ekonomia, ingurumen eta gizarte arloetako inpaktuak, arriskuak eta aukerak.
Txostena 2014
b. Adierazi interes-taldeei kontsultak egiten zaizkien, eta horiek aplikatzen dituen gobernu-organo gorenak ekonomia, ingurumen eta gizarte arloetako inpaktuak, arriskuak eta aukerak hautemateko eta kudeatzeko lanetan. 16-22
116
PĂĄgina G4-47
Azaldu zenbateko maiztasunarekin aztertzen dituen gobernu-organo gorenak ekonomia, ingurumen eta gizarte arloetako inpaktuak, arriskuak eta aukerak.
Azaldu zein den erakundearen jasangarritasun-memoria ikuskatzen eta onartzen duen G4-48 garrantzi gehieneko batzordea edo kargua, era berean, alderdi material guztiak jasota geratzea bermatu behar duena. G4-49
Azaldu zein prozesu jarraitzen den kezka garrantzitsuak helarazteko gobernu-organo gorenari.
G4-50
Azaldu gobernu-organo gorenari helarazitako kezka garrantzitsuen izaera eta kopurua; zehaztu horiei aurre egiteko eta ebaluatzeko erabilitako mekanismoak.
G4-51 Zehaztu gobernu-organo gorenaren eta goi-zuzendaritzaren ordainsari-politikak.
16-22
11 16-22
0
22/2013 Legea, abenduaren 23koa
Zehaztu zein prozesu jarraitzen den ordainsariak finkatzeko. Adierazi aholkulariengana jotzen den ordainsariok zehazteko, eta horiek zuzendaritzarekiko independenteak diren. G4-52 22/2013 Legea, Zehaztu zein beste harreman mota dagoen ordainsarien arloko aholkularien eta erakunabenduaren 23koa dearen artean. Azaldu zein eratara eskatzen eta kontuan hartzen den interes-taldeen ordainsarien gaiG4-53 neko iritzia, hala dagokionean, gai horri buruzko politiken eta proposamenen gaineko 22/2013 Legea, bozketen emaitzak barne hartuta. abenduaren 23koa Kalkulatu zein erlazio dagoen eragiketa esanguratsuak egindako herrialde bakoitzeko ordainsari handieneko pertsonaren urteko ordainsari guztizkoaren eta herrialde horretaG4-54 ko langileen batez besteko urteko ordainsari guztizkoaren artean (ordainsari handieneko Ez daude desberdintasunik pertsona kontuan hartu gabe). Kalkulatu zein erlazio dagoen eragiketa esanguratsuak egindako herrialde bakoitzeko ordainsari handieneko pertsonaren urteko ordainsari guztizkoaren hazkundeG4-55 ehunekoaren eta herrialde horretako langileen batez besteko urteko ordainsari guztizko- Ez daude desberdintasunik aren hazkunde-ehunekoaren artean (ordainsari handieneko pertsona kontuan hartu G4-56
Azaldu erakundearen balioak, printzipioa, estandarrak eta arauak, jokabide-kodeak edo kode etikoak kasu.
GRI eskakizunen kokapena
Azaldu jokabide etiko eta legezko baterako eta erakundearen osotasunari loturiko gaieG4-57 tarako aholkularitzaren kanpo- zein barne-mekanismoak, laguntza-telefonoak edo aholkularitza kasu.
117
Azaldu etika gutxiko edo legez kanpoko jokabideak eta erakundearen osotasunari loturiG4-58 ko auziak salatzeko barne- eta kanpo-mekanismoak, agintariei modu mailakatuan jakinaraztea, irregulartasunak salatzeko mekanismoak edota laguntza-telefonoak.
24-26 24-26 30-31
27-29
(A) Informazioa ez dago eskuragarri, teknikoki ezinezkoa gertatu baita txosten hau argitaratu den garaian. Erakundeak epe ertainean ezarriko ditu gerora argitaratzea errazteko prozedura egokia.
8. Urteko kontuak
Urteko kontuak eta analisi finantzarikoak Mutualiaren finantza-txostena Kontabilitate Pu-
•ESS/1975/2014 Agindua, urriaren 28koa, Gi-
blikoaren Plan Orokorrean oinarrituta egin da,
zarte Segurantzaren sistema osatzen duten era-
plan hori aplikatu behar baitzaie Gizarte Segu-
kundeen 2014ko ekitaldia ixteko eragiketak
rantzaren mutua kolaboratzaileei, Gizarte Segu-
arautzen dituena.
rantzako Kontu-hartzailetza Orokorraren 2011ko uztailaren 1eko eta 2012ko maiatzaren 9ko Ebazpenen indarrez, horiek onartu baitzuten Kontabilitate Publikoaren Plan Orokorra Gizarte Segurantzaren sistema osatzen duten erakundeetara egokitzea.
•2014ko abenduaren 5eko Ebazpena, Gizarte Segurantzako Kontu-hartzailetza Orokorrarena (GSKO), Gizarte Segurantzaren sistema osatzen duten erakundeen 2014ko kontabilitatea ixteko arauak ematen dituena.
Txostena egiteko, ondokoa hartu da kontuan: •EHA/567/2009 Agindua, martxoaren 4koa, Gizarte Segurantzako Sistema osatzen duten erakundeen urteko kontuak lortu, azaldu eta emateko prozedura telematikoa arautzen duena.
Ekitaldiko Emaitza Gizarte Segurantzaren ondarea
M
utualiak 2014ko ekitaldian, Gizarte Segurantzarekiko lankidetzan, lortutako emaitza, guztira, 23,746 milioi
eurokoa da. Horietatik 17,829 milioi ekitaldiko emaitzari berari dagozkio, eta 5,917 milioi euro, aurreko ekitaldietako emaitza positiboari. Azken Aldaketak, Guztira atalean islatu. Aldaketa na-
Sarrerak, guztira, 285,518 milioi eurokoak dira. Kopuru horretatik, enplegatzaileen eta soldatapekoen karguko kuoten kontu-sailari dagokiona da garrantzizkoena (258,794 milioi €); finantza arloko sarrerak eta beste sarrera batzuk, aldiz,
Txostena 2014
hori 120. kontuan jaso da eta Ondare Garbiaren
Diru sarrerak
26,724 milioi eurokoak izan dira, guztira
gusiak hauexek dira
119
Gastuak
Berankortasun horniduraren zenbatekoa
Gastuak, guztira, 266,730 milioi eurokoak izan
Emaitzen aldakuntza, 2014ko ekitaldiari berari
dira. Horietatik garrantzizkoenak gizarte presta-
egokitu arren, araudiaren arabera hurrengo urte-
zioen kontu-saila eta transferentzia eta diru-
ko urtarrilaren 1ean egin ohi dena, 960.007 €-
laguntzena izan dira (183,807 milioi euro), be-
koa da.
rrasegurua eta zerbitzu komunak barne; funtzionamendu gastuak, berriz, 82,923 milioi euro-
. Berankortasun horniduraren zenbatekoa Aurreko
koak.
ekitaldietako
emaitza,
guztira:
5.917.241 euro.
Erreserbak eta emaitza ekonomiko positiboaren diru sarrera
A
ipatu behar da 2014ko ekitaldia adie-
Laneko
razgarria izan dela alderdi horretan.
erreserba: Gutxienez, gertakari horien bidez
Honako bi mugarri hauek aipatuko ditu-
azken hiru urteetan jasotako kuoten urteko
gu:
batez bestekoaren % 30ekoa izango da. Bo-
1.) 35/2014 Legea, abenduaren 26koa, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bategina aldatzekoa, indarrean jartzea. Aipatutako legea-
luntarioki, % 45era arte handitu ahalko da, eta hori izango da erreserba hornitzeko gehieneko muga. Gertakari
mikoak eta erreserbak» eta «Soberakinak eta
erreserba: Gutxienez, esandako gertakarien-
Gizarte
gertakarien
gatik ekitaldian jasotako kuoten % 5ekoa
funtsa» hurrenez hurren, mutuen kudeaketa-
izango da. Boluntarioki, % 25era handitu
esparru
ahalko da, eta hori izango da erreserba hor-
Segurantzako guztiek
laneko
egonkortze-erreserba
bana
emaitza-soberakinekin aipatutako egonkortzeerreserbak
hornitu
ondorengo
emaitza-
soberakinak aplikatzea eta kudeaketa-emaitza negatiboak konpentsatzea.
Urteko Kontuak
egonkortze-
ren 75. eta 75. bis artikuluetan, «Emaitza ekono-
eratzeko betekizuna ezartzen du, hala nola
120
gertakariengatiko
arruntengatiko
egonkortze-
nitzeko gehieneko muga. Jarduera uztegatiko egonkortze-erreserba: Gutxienez, esandako gertakariengatik ekitaldian jasotako kuoten % 5ekoa izango da. Boluntarioki, % 25era handitu ahalko da, eta
Erreserben zenbatekoak honako hauek izango
hori izango da erreserba hornitzeko gehie-
dira:
neko muga.
Egonkortze-erreserbak behar bezala hornituz
tera erreserba osagarriaren kontura, harik
gero, soberakina honela aplikatuko da:
eta gutxieneko mailara iristen den arte. Hala eta guztiz ere, defizitak bere horretan jarrai-
Laneko gertakariak:
tuko balu edo egonkortze-erreserba ez balitz
Kudeaketa horretan lortutako soberakinaren
gutxieneko ehunekora iritsi, eskastasun ho-
% 80a ekitaldi bakoitzeko uztailaren 31
riek
baino lehen sartuko da Gizarte Segurantza-
egonkortze-erreserbaren
ren Laneko Gertakarien Funtsaren kontu
aplikatuko da.
berezian; kontu hori Espainiako Bankuan dago irekita, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorraren izenean, eta Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioaren eskura dago.
betetzeko
Gertakari emaitza
gertakari
arruntak: negatiboak
arruntengatiko
zati
boluntarioa
Kudeaketan
lortutako
egonkortze-erreserba
aplikatuta kitatuko dira. Hori horrela, aipatutako erreserba gutxieneko estaldura-mailatik behera balego, diruz hornitu beharko da oste-
% 10 bideratuko da mutuek eratuko duten
ra laneko gertakarien erreserba osagarriaren
erreserba osagarria hornitzeko.
kontura, harik eta gutxieneko mailara iristen
Gainerako % 10a bideratuko da mutuek era-
den arte. Hala eta guztiz ere, defizitak bere
tuko duten gizarte-arretarako erreserba hor-
horretan jarraituko balu edo egonkortze-
nitzeko.
erreserba ez balitz gutxieneko ehunekora
Gertakari
arruntak:
Egonkortze-erreserba
diruz hornitu ostean geratzen den soberakina Gizarte Segurantzaren Erreserba Fun-
Jarduera uztea: Geratzen den soberakina Segurantzaren
takariengatiko egonkortze-erreserbaren zati boluntarioa aplikatuko da . Jarduera uztea: Kudeaketan lortutako emai-
tsean sartuko da.
Gizarte
iritsi, eskastasun horiek betetzeko laneko ger-
Diruzaintza
Oro-
korrean sartuko da, jarduera uzteagatiko egonkortze-erreserba osagarria hornitzeko.
tza negatiboak egonkortze-erreserba aplikatuta kitatuko dira. Eskastasun kasuan, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorrean eratutako jarduera uzteagatiko erreserba osagarria aplikatuko da, harik eta defizita kitatu eta ai-
Halaber, gertakarien emaitza negatiboen kon-
patutako erreserba diruz hornituta gutxieneko
pentsazioa era honetan egingo da:
mailara iritsi arte.
Txostena 2014
Laneko gertakariak: Kudeaketan lortutako emaitza negatiboak egonkortze-erreserba aplikatuta kitatuko dira. Hori horrela, aipatutako erreserba gutxieneko estaldura-mailatik behera balego, diruz hornitu beharko da os-
121
2.) Ebazpena, 2015eko martxoaren 18koa, Gizarte Segurantzako Estatuko Idazkaritzarena. Gizarte Segurantzaren mutua kolaboratzaileek bete behar dituzten jarraibideak agintzen dira bertan, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorrean erreserba- eta kudeaketa-soberakinak sartzeari dagozkionak. Erreserbak kalkulatzeko moduari egindako aldaketa 2014ko ekitaldiko urteko kontuen likidazioan aplikatu beharrekoa da; horrenbestez, Mutualiak
Gizarte
Segurantzaren
sistemari
Laneko gertakariengatiko egonkortze
82.400.084 €
Laneko gertakariengatiko erreserba
2.289.616 €
Gizarte-laguntzarako erreserba
2.289.616 €
Gertakari arruntengatiko egonkortze-
3.430.825 €
Langile autonomoek jarduera uzteagatiko egonkortze-erreserba
536.757 €
Erreserbak guztira 90.946.898 €
75.042.656,01 euroko ekarpena egingo dio. Hori horrela, erreserben doikuntza eta 2014ko ekitaldiko emaitzaren banaketa egin ostean (23.745.712 euro), 2015eko urtarrilaren 1ean mutuaren erreserbek honako saldoak dituzte: Erreserbak indarrean dagoen Lankidetzarako Erregelamenduan jasotako ondorengo irizpide hauen arabera gauzatuak daude: errentagarritasuna, inbestimenduaren segurtasuna eta likidotasuna. .
Ondare pribatiboa
M
utualiak 2014ko ekitaldian, ondare
Nagusiaren baimena jaso ostean, mutua honek
pribatiboaren kudeaketan lortutako
prebentzio-sozietatean zuen partaidetza osoa
emaitza, guztira, 2.271.293 eurokoa
saldu zuen. Salmenta horrek 1.604.273 euroko
da. Horietatik 2,270998 milioi ekitaldiko emaitzari berari dagozkio, eta 295 euro, aurreko ekikontuan jaso da eta Ondare Garbiaren Aldaketak, Guztira atalean islatu. 2014 urtea bikaina izan da lortutako emaitzari
Emaitza, guztira, 2.271.293 eurokoa da eta ko-
Txostena 2014
taldietako emaitza positiboari. Azken hori 120.
etekina ekarri zion Mutualiari.
puru osoa borondatezko erreserbetara bideratzen da. Hala, haien zenbateko osoa 17.697.629 eurokoa da .
dagokionez; izan ere, 2014ko irailaren 15ean, Gizarte Segurantzako Ordenazio Zuzendaritza
122
Gizarte Segurantzaren eta Ondare Pribatiboaren emaitza integratua 2012 DIRU SARRERAK
2013
2014
298.223.642
281.181.882
289.597.457
28.143.566
29.648.092
29.726.382
251.257.212
223.740.796
236.767.847
92.503
84.354
93.233
1.941.586
1.873.350
1.950.520
GASTUAK GUZTIRA
281.434.867
255.346.591
268.537.981
USTIAPEN EMAITZA
16.788.775
25.835.291
21.059.476
Aurreko ekitaldietako emaitzen aldakuntza
13.562.362
5.057.340
5.917.536
-10.737.345
406.592
-960.007
19.613.792
31.299.223
26.017.005
Langilearia Gastuak Gastu arruntak Dohaintzak eta erkidegorako veste inbestimendu Amortizazioak
Berakortasun horniduraren ezarpena/aplikazioa BANATZEKOA DEN EMAITZA
Balantze integratua Pasiboa Ondare garbia
Pasibo ez-arrunta
Honako hauek biltzen ditu: emaitza banatu
Epe luzeko hornidurak eta zorrak barne hartzen
aurreko legezko erreserbak, aurreko ekitaldieta-
ditu
ko emaitzak, ekitaldiko emaitza, eta finantza jatorrikoa eta finantza jatorrikoa ez den ibilgetuaren balio aldaketaren ondoriozko doikuntzen kontu-saila
Pasibo arrunta Epe laburreko hornidurak eta zorrak sartzen dira hemen; baita hartzekodunen kontu-saila eta ordaindu beharreko beste kontu batzuk ere.
Txostena 2014 123
Aktiboa Aktibo ez-arrunta
2014ko ekitaldiko balioak 2013koak baino na-
Ibilgetu materialaren eta ukiezinaren balioak jasotzen ditu, baita epe luzeko inbertsio finantzarioetakoak ere..
barmen handiagoak izan dira; izan ere, 35/2014 Legea, abenduaren 26koa, betetzeko, eta finantza-merkatuaren egoera kontuan hartuta, Mutualiak epe laburrean likidezia handiagoa eduki
Aktibo arrunta
behar izan du.
Pasibo arruntaren balioa baino askoz ere handiagoa da, epe laburreko finantza-inbertsioetan kontu-sail adierazgarriena dela, eskudiruarekin eta bestelako aktibo likido baliokideekin batera.
Gizarte Segurantzaren eta Ondare Historikoaren balantze integratua KAPITALIZAZIOA GUZTIRA
2012
Ondare garbia Pasibo ez-arrunta Pasibo arrunta PASIBOA AKTIBOAK GUZTIRA
Urteko Kontuak
2014
180.969.105
208.987.917
215.728.294
3.741.675
4.477.788
3.970.099
40.083.465
35.120.602
37.136.495
224.794.245
248.586.307
256.834.888
2012
2013
2014
Aktibo ez-arrunta
107.671.412
131.237.853
114.631.612
Aktibo arrunta
117.122.832
117.348.454
142.203.276
224.794.245
248.586.307
256.834.888
AKTIBOA
124
2013 reexpresado
Ekitaldiko analisi ekonomikoa eta finatzakoa Azken hiru urteotan Mutualiaren ratio ekonomiko eta finantzario adierazgarrienen bilakaera honakoa izan da :
Gizarte Segurantza RATIO EKONOMIKOAK
2012
2013
2014
Funts propioen etekina(FPE)(Emaitza/Funts propioak) x100
10,63
14,55
10,21
Marjina (Emaitza/ustiapenari lotutako diru-sarrerak)
0,05
0,09
0,07
Aktiboaren errotazioa (Ustiapenari lotutako diru-sarrerak/ Aktiboa, guztira)
1,51
1,31
1,27
Palanka-efektua (Aktiboa, guztira/Funts propioak)
1,29
1,23
1,22
Deskonposizioa:
FINANTZA RATIOAK
2012
2013
2014
Berehalako likidezia (Funts likidoak/Pasibo arrunta)(1)
0,54
0,17
0,81
Epe laburreko lididezia (Funts likidoak + kobratzeke dauden eskubideak/Pasibo arrunta) (1)
1,94
1,70
2,36
Likidezia orokorra( Aktibo arrunta/Pasibo arrunta)
2,62
3,04
3,45
Zorpetzea (Pasibo arrunta+Pasibo ez-arrunta/Pasibo arrunta9+ pasivo ez-arrunta+Ondare Garbia)
0,22
0,19
0,18
Zorpetze-erlazioa (Pasibo arrunta/Pasibo ez-arrunta)
10,69
7,86
9,27
6,16
2,15
2,98
Cash-Flow-a (Pasibo ez-arrunta/Kudeaketako fluxu garbiak)
(1) 35/2014 Legea, abenduaren 26koa, betetzea.
Ondare Pribatiboa FINANTZA RATIOAK
2013
2014
Likidezia orokorra( Aktibo arrunta/Pasibo arrunta) (2
149,92
29,04
46,3
Zorpetzea (Pasibo arrunta+Pasibo ez-arrunta/Pasibo arrunta+pasibo ez-arrunta+Ondare Garbia)
0,003
0,005
0,010
Txostena 2014
2012
125
Urteko Kontuak
Balantzea. Ekitaldia: 2014
126
Ondarearen emaitza ekonomikoaren kontua. Ekitaldia: 2014
Txostena 2014
127
Urteko Kontuak
Aldaketen egoera osoa ondare garbian. Ekitaldia 2014
128
Balantzea. Ondare pribatiboa. Ekitaldia: 2014
Txostena 2014 129
130
Ekitaldia: 2014
Ondarearen emaitza ekonomikoaren kontua.Ondare Pribatiboa
Urteko Kontuak
Aldaketen egoera osoa ondare garbian. Ondare Pribatiboa. Ekitaldia: 2014
Txostena 2014 131