Mutua informacion 41 eus

mutua informazioa 2014ko uztaila 41 zbk.

Mutualiak batzar nagusia ospatu du Mutualiak 31,3 milioi euroko emaitza finkatuarekin itxi du 2013ko ekitaldia

Mutua informazioa aldizkariko hurrengo zenbakia irailean jasoko duzue.

Aurkibidea GAUR EGUN

• MUTUALIAK BATZAR NAGUSIA OSPATU DU

• IKERTZAILEEN HOBARIAK

• “ZURE GIZARTE SEGURANTZA”

• 2014KO UDAKO ORDUTEGIA prestaZIOAK

• 2014ko BONUS ESKAERAK EGITEKO EPEAREN BUKAERA SEGURTASUN GOMENDIOAK

• Prebentzioko Agentzia Birtuala PREBENTZIOA

• Lipoatrofia erdizirkularra formaKUNTZA

• IRAILEKO Lan arriskuEn PrEbEntzioko JarDunaLDi DibuLGatiboak LEGEAK

• Eszedentzian emandako denbora kontuan hartzen al da erretiro partziala hartzeko beharrezkoa den antzinatasuna kalkulatzeko?

MUTUALIA KIROLAREKIN

• surfa: Gure kostaldean sustraitutako kirola BERDINTASUNA

• MUTUALIA Berdintasuneko Bereizgarrien entregan egon da UMOREA

• OGITARTEKOAREN ETENALDIA

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

gaur egun

Mutualiak batzar nagusia ospatu du Mutualiak 31,3 milioi euroko emaitza finkatuarekin itxi du 2013ko ekitaldia

• EAE-ko merkatu kuota %41,9koa da • Bere zentro guztietan, Pazienteen Segurtasunerako Arriskuen Kudeaketari buruzko UNE 179003 ziurtapena lortu duen lan istripuen eta gaixotasun profesionalen lehenbiziko mutua da.

• Batzar Nagusiak berretsi egin du Mutualiaren Prebentzio Sozietatearen salmenta baimentzeari buruzko akordioa.

Mutualiak, Gizarte Segurantzako 2 zenbakiko Lan Istripuen eta Gaixotasun Profesionalen Mutuak, 2013. urteko balantze ekonomikoa eta jarduera balantzea onetsi zuen Batzar Nagusian. Diru sarrera osoak 281,2 milioi eurokoak izan dira, horietatik 278,9 milioi Gizarte Segurantzaren kudeaketari eta 2,3 Ondare Historikoaren kudeaketari dagozkionak.

Diru sarrera horiei esker, emaitza finkatu positiboa 30,7 milioi eurokoa izan da Gizarte Segurantzaren kudeaketa kontuetan, eta 0,6 milioikoa Ondare Historikoaren kudeaketari dagozkion kontuetan.

Azken ekitaldian, Mutualiak bere bezeroak fidelizatzera eta sortu berri diren enpresak bereganatzera zuzendutako jarduera indartzera bideratu ditu bere esfortzu guztiak. Estrategia horri esker, Euskadiko Autonomia Erkidegoko lehen mutua gisa finkatu da, 2013. ekitaldia %41,9ko merkatu kuotarekin itxiz. Kontingentzia Profesionalean babestutako batez besteko pertsona kopurua 315.420koa izan zen.

Mutualiak aurrera jarraitu du laneko istripu maila murriztuko duten prebentziozko jarduerak garatzeko esfortzuekin. Horrela, mutuako kide diren enpresetan izandako istripu indizeak 3,47 puntuko murrizketa izan du aurreko urtearekin alderatuz.

Batzar Nagusian, Miguel Ángel Lujuak, Mutualiako Zuzendari Gerenteak, kudeaketa alorreko lorpen garrantzitsuak eta, argi eta garbi definitutako eta 7 ildo estrategikoren bitartez hedatutako estrategiari esker lortutako ekonomia eta finantza alorretako emaitzak azpimarratu ditu. “Bezeroen beharrak identifikatu ahal izateko, zenbait informazio iturri ezarri ditugu, gogobetetze inkestak, kexak, erreklamazioak, iradokizunak… aurkezteko sistematika, bezeroen bisitak, kontsultak webgunearen bitartez, focus groups izenekoak,

Mutualia foroa eta baita gure eguneroko jardueraren garapen bera ere. Halaber, azken urtean hainbat lan talde jarri ditugu martxan, orientazioaren eta bezeroekiko konpromisoaren kultura finkatzen lagunduko duten aldaketak eta hobekuntzak identifikatzeko”, adierazi du.

Halaber, erakundeak kalitatezko osasun arretaren alde egindako apustua azpimarratu da. Horren isla gisa, bezeroen %92,86k, jasotako arretarekin duten gogobetetze maila “altua” edo “oso altua” dela esan du.

Horri dagokionez, azpimarratu behar da, Mutualia, bere zentro guztietan, Pazienteen Segurtasunerako Arriskuen Kudeaketari buruzko UNE 179003 ziurtapena lortu duen lan istripuen eta gaixotasun profesionalen lehenbiziko mutua bilakatu dela.

Urtsa Erraztik, Mutualiako Presidenteak, azaldu du “2013. ekitaldia gure historiako emaitzarik hoberenekin itxi dugula, eraginkortasunaren alorrean zein beste ildo estrategiko batzuei lotutako beste emaitza batzuen lorpenean”.

Pazienteen segurtasun ziurtagiria eta gogobetetze ratio altuak, arretaren kalitatearen alorrean; kide diren pertsonen beharrak hautemateko eta behar horiei aurre hartzeko mekanismoak zabaltzea; eta familiaren aldetik arduratsua den enpresa gisa ziurtatzea dira Erraztik aipatu dituen emaitzetako batzuk.

Erraztik itxaropenez betetako mezua zabaldu nahi izan du ekonomiaren eta erakunde honen garapen eta etorkizuneko hazkuntza itxaropenei buruz. “Baikortasun hori oinarri sendoetan ezartzen da, azken urtean ikusi ahal izan den bezala”, gehitu du.

Kudeaketa Txostena, Balantzeak eta ekitaldiko emaitzen kontuak onartu dituen Ohiko Batzar Nagusiaren ondoren, Ez Ohiko Batzar Nagusia egin da, eta bertan berretsi egin da joan den ekainaren 5ean, Mutualiaren Prebentzio Sozietatea saltzeko baimena emateari buruz hartutako akordioa. Eragiketa hori Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioak baimendu behar du.

Memoria osoa eskuragarri dago gure webgunean

Mutualiako Kudeaketa Saila

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

gaur egun

475/2014 Errege Dekretua

ikertzaileen Gizarte Segurantzarako kotizazioetako hobariei buruzkoa ikertzaileen buruzkoa

Gizarte

Segurantzarako

kotizazioetako

hobariei

• 1. 2013ko urtarrilaren 1etik aurrera alta emandako ikertzaileei dagokienez, Errege Dekretu honetan araututako hobaria jasotzeko eskubidea duten subjektu pasiboek edo zergapekoek beren eskubidea gauzatu ahalko dute indarren jarri eta ondorengo bi hilabeteetan.

• 2. 2013ko ekitaldian edo Errege Dekretua indarrean sartu baino lehenagoko 2014ko hilabeteetan ordaindutako kuotei dagokienez, eta hobari-eskubidea izanez gero, sobera ordaindutakoa itzultzea eskatu ahalko zaio Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiari 2014ko abenduaren 30era arte, dagokionean, Errege Dekretu honen 8.1 artikuluan araututako arrazoien txosten loteslea aurkeztuta. Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiak sei hilabeteko epea izango du ebazpena eman eta jakinarazteko itzulketaren eskatzaileak aurkeztu beharrekoak aurkeztu ondorengo sei hilabeteetan. Epe hori berariazko ebazpenik eman gabe igarotzen bada, eskaera ezetsitzat jo beharko da.

• 3. Errege Dekretua indarrean sartu aurretik hautatu bada zerga-kenkaria egitea, kuoten itzulketa ez da bidezkoa izango.

• 4. Hobaria lortzeko eskubidea dakarten ordaindutako kuotei ez zaie ordainketa bidegabe iritziko, ekainaren 11ko 1415/2004 Errege Dekretua onartutako Gizarte Segurantzaren Diru Bilketaren Erregelamendu Orokorraren 44. artikuluan aurreikusitako ondorioetarako.

Ikertzaileen hobariak, Gizarte Segurantzako kotizazioetan.475/2014 Errege Dekretua, ekainaren 13koa

Mutualiako Kudeaketa Sailarmático para la gestión de la prevención on line “Sin necesidad

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

gaur egun

“Zure gizarte segurantza” web atari berria

Uztail honetan, “Zure Gizarte Segurantza” ataria jarri da abian, www. seg-social.es orriaren barruan; herritarrekin harremanetan jartzeko ingurune elektroniko berri bat da, eta helburua da erraztasunak ematea erabiltzaileei, hala nahi badute, bide telematiko berri hori erabil dezaten Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalarekin (GSIN) dituzten harremanetan.koan).

Sistema horren oinarria da erabiltzaile bakoitzari “kontu pertsonal bat” ematea interneten, eta abantaila argi bat du: erabiltzailearen eta gakoaren bidez jarduten du, eta, hortaz, ez da beharrezkoa ziurtagiri digital bat edukitzea. GSINek herritarrei eskaintzen dizkien zerbitzurik gehienak egin ahal izango dira atari honen bidez, pixkanaka-pixkanaka (lehen zerbitzuak abian dira uztailetik, beste batzuk urrian egongo dira erabilgarri, eta azkenak, 2015eko lehen seihilekoan).

Horretarako, Harreman eta Argibideetarako Zentroren batean, edozeinetan, erregistratu behar duzu, telefono mugikorreko zenbakia eta helbide elektronikoa emanez.

Lehendabizikoz, herritarrak modu automatiko eta pertsonalizatuan eskuratuko du Gizarte Segurantzari buruzko bere informazioa.

Zure Gizarte Segurantza desberdina izango da erabiltzaile bakoitzarentzat, haren egoerari eta lan-baldintzei egokituko baitzaie; horixe da, hain zuzen, atariaren diseinuaren gauzarik berritzaileena. Espazio pribatu bat da, eta hor herritarrak Gizarte Segurantzarekin duen edozein harremani buruzko informazio osoa aurkitu ahal izango du (langile, pentsiodun, osasun-laguntzaren onuradun eta abar). Era guztietako izapideak egin ahal izango dira, eta edozein prestazio eskatu, bai eta edozein txosten edo ziurtagiri eskuratu ere.

Eroso eta erraz, honako zerbitzu hauek egongo dira eskura, beste askoren artean:

• Osasun-laguntza jasotzeko, aseguramendua egiaztatzeko agiria lortzea.

• Europako Osasun Txartela eskatzea (eta aldi baterako ordezko ziurtagiria lortzea).

• Pentsioaren ziurtagiria lortzea, edo pentsioduna ez dela ziurtatzen duen agiria.

• Erretiroko adinari buruzko informazioa, kotizazio-aldiaren arabera, eta kotizazio-aldiak lan-bizit-

zan.

• Erretiro-pentsioaren simulagailua, erretiro-modalitate guztiak kontuan hartuta.

• Erretiroa, alarguntza edo zurztasuna aitortzeko espedientearen izapidea zertan den kontsultat-

zea.

• Onuradunak sartzea osasun-laguntza jasotzeko.

• Pentsiodunak behar dituen gestio guztiak (pentsioa lekualdatzea helbide-aldaketagatik, PFEZa

aldatzea berak hala nahi duelako…).

• Amatasuneko eta aitatasuneko prestazioen eskabideak automatikoki tramitatzea.

• Erretiro-pentsioa, alarguntza-pentsioa, zurztasun-pentsioa eta heriotzagatiko laguntza eskatzea.

Mutualiako Kudeaketa Saila

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

gaur egun

Ordutegia

Mutualiako arreta-zentroen 2014ko udako ordutegia ordutegiaMutualiako arreta-zentroen ordutegia aldatu egingo da udan, uztailaren 28tik abuztuaren 29ra, hain zuzen ere.Irailean ohiko ordutegia egongo da indarrean.

Gogorarazten dizuegu Mutualiak zuen eskura jartzen dituela gure erietxeen zerbitzu mediko iraunkorrak.

Informazio gehiago behar baduzu, jarri harremanetan gurekin formulario Pregúntenos helbidean edo kudeaketa sailaren 902 540 250 telefonora deitua.

Mutualiako Kudeaketa Sailamático para la gestión de la prevención on line “Sin necesidad de

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

prestazioak

2014ko BONUS

ESKAERAK EGITEKO EPEAREN BUKAERA 2014ko ekainaren 30ean, 2013ko behaketa-aldiari dagokion Bonus pizgarria eskatzeko epea bukatu zen.

Bonus pizgarri sistema arautzen duen 404/2010 EDa, apirilaren 1ekoa, argitaratu zenetik urtero gertatu den bezala, aurten ere eskariak aurkezteko epea luzatu egin da, ESS/996/2014 Agindua, ekainaren 12koa, argitaratuz.

Hala, 2014ko apirilaren 1etik ekainaren 30era bitartekoa izan da.

Hilabete hauetan, 107 enpresak guztira 118 eskaera aurkeztu dituzte Mutualian. Horrek esan nahi du ia % 8 murriztu direla 2013an aurkeztutakoekin alderatuz. Aurtengo kanpainan ikusi ahal izan dugunez, krisi ekonomikoaren eraginez, enpresek laneko arriskuen prebentzioko inbertsioak aurkezteko zailtasun handiagoak izan dituzte, eta horixe da eskaerak murriztu izanaren arrazoi nagusia.

Behaketa-aldiari dagokionez, eskaera guztiak 2013arekin lotuta daude, bat izan ezik. Eskaera horretan, 2012-2013 aldiko laneko gertakarien kuotak metatu behar izan dituzte pizgarria eskuratzeko eskubidea ematen duen 5.000 â‚Ź-ko kotizaziora iritsi ahal izateko.

Estimazioen arabera, 118 eskari horiek alde batera utzita, Mutualiako kide diren gutxienez zortzi enpresak beste mutualitate batean aurkeztuko dute eskaera, mutualitate horrek babesten duelako beren kotizazio nagusiko kontu-kodea. Beraz, gure kalkuluen arabera, 126 eskaerak jaso ahal izango dute Bonus pizgarria.

Halaber, 126 eskaera horiek guztira 1.883.967 â‚Ź-ko pizgarria lortu dezaketela kalkulatzen dugu. Horrek esan nahi du eskaeren batez besteko pizgarria ia 15.000 â‚Ź-koa izango dela.

Horrez gain, pizgarri hori Mutualiak laneko gertakariengatik bilduko dituen kuota guztien % 1,04koa izango dela estimatzen dugu, eta eskaera bakoitzeko aitortu beharreko gertaerengatiko kuoten batez besteko portzentaia % 8,13koa izango dela (gutxienez % 5 eta gehienez ere % 10, bi kasuetan inbertsioak mugatuta).

404/2010 EDak, apirilaren 1ekoak, xedatzen duen bezala, Mutualiak Gizarte Segurantzaren Antolaketako Zuzendaritza Nagusiari proposamen-txosten bat helaraziko dio, 2014ko abuztuaren 15a baino lehen, zuzendaritza organo horrek baloratu dezan eta eskari bakoitza onartu edo ezeztatzeari buruzko ebazpena eman dezan. Aurtengo kanpainari dagokion proposamen-txostenean, lehen aipatutako 118 eskarietatik 107 ontzat ematearen alde egingo du; gainerako 11 eskaeren kasuan, berriz, ez du proposamen-txostenik egingo, beste mutualitate batzuekin partekatutako kotizazioen kontu-kodeak dauzkatelako edo Gizarte Segurantzaren kudeaketan laguntzen duten enpresak direlako. Proposamen-txostena Gizarte Segurantzako Zuzendaritza Nagusiari helarazi ondoren, zuzendaritza organo horrek dagozkion ebazpenak ematearen zain egotea bakarrik egokituko zaigu, eta aurreko kanpainetako esperientzia kontuan hartuta, 2015eko bukaeran edo 2016aren hasieran gertatuko dela uste dugu.

Mutualiako ITCP Prestazio Ekonomikoen arduraduna

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

segur tasun gomendioak

Prebentzioko Agentzia Birtuala LAP arloko komunikazioarekin lotutako agentzia birtualak lan arriskuen prebentzioko gai zehatzei buruzko komunikazio-kanpainak egiteko tresnak eskura jarri dizkie erabiltzaileei. Tresna www.av.prl. ceoe.es webgunean dago, libreki eta doan erabiltzeko.

LAP arloko komunikazioko Agentzia Birtualaren tresna 2009an jarri zen martxan, eta gaur egunera arte eguneratzen joan da.

Enpresariei beren lantokietan segurtasunarekin eta osasunarekin lotutako informazio-kanpainak egiteko –eta hala, prebentzioaren aldeko jarrera sustatzeko– beharrezko tresnak eskaintzen dizkie, doan eta modu pertsonalizatuan.

Dokumentazioa informazio-fitxaz, power pointez, kartelez, eta abarrez osatuta dago, eta prebentzio-diziplinen arabera sailkatuta: segurtasuna, industriako higienea, ergonomia, laneko medikuntza eta kudeaketa.

Atal bakoitzaren barruan, faktore edo arrisku zehatzak lantzen dira, adibidez: harrapaketak, ordena eta garbiketa, besteak beste.

Edukia pdf formatuan deskarga daiteke eta/edo posta elektronikoz bidali. Gainera, gaztelaniaz, euskaraz, galegoz, katalanez, ingelesez eta errumanieraz dago, erabiltzaile potentzial ahalik eta gehienengana iristeko.

Aplikazioari esker, edukiak pertsonalizatu egin daitezke, enpresaren koloreak erabiliz, baita logotipoa erantsiz ere.

Azken finean, dokumentazio pertsonalizatua sortzea ahalbidetzen du, enpresetan laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten informazio eta kontzientziazio jarduerak sustatzeko helburuarekin.

Mutualiako Prebentzio Saila

mutua informaci n

ó nº 41 julio 2014

prevención

Lipoatrofia erdizirkularra Mutualiarekin kidetutako enpresetan

Mutualiako Prebentzio Departamentuak, Analisi Unitatearekin elkarlanean, lipoatrofia gaitza duten Mutualiarekin kidetutako enpresetako langileen gaineko ikerlan estatistikoa osatu du, 2011ko, 2012ko eta 2013ko datuekin.

Lipoatrofia erdizirkularra kausa ezagunik gabeko azaleko gaixotasuna da. Larruazalpeko gantzaren nahasmendua da, izterren, eta batzuetan besaurreen, atzealdeko eta alboetako mailatuen bidez adierazten dena.

Edonork jasan dezake, baina ohikoagoa da emakume gazteengan, eskuarki hogeita hamar urte ingurukoetan.

Ez da tratamendurik egin behar, arrisku-faktoreetatik urruntzean automatikoki sendatzen delako (bederatzi hilabetetik hiru urtera arteko epean).

Gaixotasuna eragiten duten hiru arrisku-faktore nagusiak, itxura batean, honako hauek dira: mikrotraumatismo errepikakorrak, eremu elektromagnetikoak eta inguruneko hezetasun baxua.

Oso litekeena da uste baino maizago sortzea; izan ere, gaixo gehienak ez dira sendagilearenera joaten, edo baliteke diagnostiko egokia ez egitea.

Ikerlana egiteko, Mutualian artatutako pazienteen historia klinikoetako datuak erabili dira. Hona ikerlanaren ondorio garrantzitsuenak:

• 2011, 2012 eta 2013 urteetan, guztira, 52 lipoatrofia kasu hauteman dira Mutualiarekin kidetutako

Euskal Autonomia Erkidegoko enpresetan. 2013an hirukoiztu egin dira kasuak, aurreko urtearen aldean.

• Ikertutako kasu guztien % 100ean, gaixotasunak eragindakoak emakumeak dira.

Horren arrazoia ezaugarri anatomikoak izan daitezke; izterretako gantz-biltegiek kokapen desberdina dute, gizona edo emakumea izan.

• Lipoatropia kasu gehienak 50 urtetik 59ra bitarteko adin-tartean gertatu dira (28 kasu, % 56). 30

eta 39 urte bitartean dituzten pertsonen artean, 11 kasu hauteman dira, 12, aldiz, 40 eta 49 urte bitartean dituztenen artean. Datu harrigarria da; izan ere, kontsultatutako argitalpenen eta ikerlanen arabera, gaixo gehienek 30 urte inguru dituzte.

• Kontingentziari lan arlokoa iritzi zaio kasuen % 81ean.

• Gaitzak eragindakoen lanpostuak askotarikoak dira: administratzailea, fisioterapeuta, gizarte-lan-

gilea, medikua, arriskuen-prebentzioa, psikologoa, ingeniaria, eta abar. Hala ere, kasu gehieneko lanpostua administratzailerena da.

Ikerlanaren ondorioen arabera, enpresek lanpostuaren eta ingurunearen lan-baldintzak kontrolatu behar dituzte, gaixotasuna eta jasateko arriskua ezagutarazteaz gain, gaixotasuna duten pertsonek hautematen jakin dezaten eta dagozkien ekintzak lehenbailehen gauzatzen has daitezen.

Mutualiako Prebentzio Sailaor

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

for makuntza

2014ko IRAILA

Prebentzioari buruzko jardunaldiak

GAIXOTASUN PROFESIONAL EDO OSASUNEAN BESTE MOTA BATETAKO MUGA BATEN ADIERAZPENAREN ONDORENGO PREBENTZIOA Gaixotasun profesional edo laneko istripu bat jasan eta gero, bai eta ezintasun iraunkor bat edo mediku azterketaren ondoriozko gaixotasun mugaketa baten adierazpenaren ondorenean aurrera eraman beharreko prebentzio ekintzak (9:30etatik 11:30etara)

• Donostia (Camino kalea 1): irailak 16.

• Gasteiz (Zumarren hiribidea,1): irailak 23 • Bilbo (Henao, 26): irailak 30

Prebentzio saileko Arrate Arrillaga, Marta Valencia eta Alberto Sainz de la Maza teknikariek gidatuko dituzte jardunaldi horiek.

BIBRAZIOAK BALIOESTEKO METODOAK Aplikagarri den legeria, arriskuak, beraiek balioesteko metodoak eta kontrolerako neurriak emango dira aditzera. (9:30etatik 11:30etara)

• Bilbo (Henao, 26): irailak 18.

Jardunaldiaren gidari izango da Gonzalo Arroyo, gure prebentzio saileko teknikaria.

Mutualiako Prebentzio Saila

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

legeak

Eszedentzian emandako denbora kontuan hartzen al da erretiro partziala hartzeko beharrezkoa den antzinatasuna kalkulatzeko?

Borondatezko eta halabeharrezko eszedentzia-egoerek erretiro partziala hartzeko beharrezkoa den antzinatasunean daukaten eragina, eta borondatezko eszedentzien kasuan, erantzun negatiboaren salbuespena: Eszedentziek antzinatasunaren zenbaketan daukaten eragin orokorrari dagokionez, halabeharrezko eszedentzien, seme-alabaren bat edo senide bat zaintzeko eszedentzien eta kolektiboki adostutako eszedentzien kasuan (adibidez: lan-hitTxanda-kontratu batekin erretiro partziala hartu ahal izateko, ÂŤEnpresan erretiro partziala hartu aurreko 6 urteetan, gutxienez, lan egin izana frogatzeaÂť exijitzen da (Gizarte Segurantzaren Lege Orokorreko 166.2.b) artikulua).

Aipatutako betebeharra exijitzeak ondoko zalantza sortzen du: ea txanda-kontratua dutenek, erretiroa hartu aurreko sei urteko epe horretan eszedentzian egonez gero, erretiro partziala hartzeko eskubidea daukaten edo ez. Eszedentzian emandako denbora hori antzinatasuna zenbatzerakoan kontuan hartzen da ala ez?

zarmena), epe hori ere kontuan hartzen da antzinatasuna zenbatzerakoan (Langileen Estatutuko 45. artikulua, 1., 3. eta 6. paragrafoak, hurrenez hurren).

Beraz, kasu horietan, Gizarte Segurantzako Lege Orokorreko 166.2.b) atalean jasotako sei urteko antzinatasunari dagokionez, eszedentzia-epea ere zenbatuko da.

Baina arau horrek ez ditu borondatezko eszedentzia arruntak babesten, printzipioz, eta ez dira kontuan hartuko antzinatasuna kalkulatzeko, nahiz eta akordio indibidual batean jasota egon; izan ere, arauak kolektiboki adostutako kasuetarako bakarrik

onartzen du eszedentzia.

Dena den, auzitegiek ate bat ireki dute, borondatezko eszedentzia-epea lan-kontratua behin-behinekoz etenda (ez iraungita) dagoen parentesitzat jo dutelako, eta lan-harremana berrabiatuz gero langilea borondatezko eszedentzia hartu zueneko egoera berean egongo denez, antzinatasuna berreskuratuko duela ondorioztatu dutelako.

Horregatik, borondatezko eszedentzia hartu aurreko sei urteetan enpresan lan egin badu, eskakizun hori betetzat eman daiteke.

Horixe ebatzi zuen Valladoliden egoitza duen Gaztela eta Leongo Justizia Auzitegi Nagusiak 2010-02-02ko epaian (2142/2010 erreguzko errekurtsoa); zehazki, enpresako antzinatasuna kalkulatzeko, erretiro partziala hartu aurreko sei urteetako epean borondatezko eszedentzia hartzea garrantzirik gabekotzat jo zuen, eszedentzia hartu aurretik enpresan sei urteko edo hortik gorako antzinatasuna izanez gero.

Justizia Auzitegi Nagusiak planteatu zuenez, «zera xedatu behar da: eszedentzia hartu aurretik langileak erretiro partzial aurreratua hartzeko legegileak exijitzen dion antzinatasuna betez gero, erretiro partziala hartu aurreko sei urteetan eskatutako eta hartutako borondatezko eszedentziak zer eragin duen» eta aipatutako araudia aztertuta, bere bosgarren arrazoibide juridikoan zera adierazten du: «enpresara itzultzeak lortutako antzinatasun-baldintzari eustea dakar, nahiz eta eszedentzia hartzeko unera arte metatutako edo betetako antzinatasunari lotuta egon» eta «erretiro partziala hartu aurreko sei urteetan borondatezko eszedentzia hartzeak ez du eragozten erretiro hori hartzea, eszedentzia hartu aurretik enpresan sei urteko edo hortik gorako antzinatasuna izanez gero».

Beraz, langilea enpresara itzultzen bada eta exijitutako sei urteko antzinatasun-epea lehendik beteta baldin bazuen, eskakizuna beteta izango du eta txanda-kontratuarekin erretiro partziala hartzeko aukera izango luke.

Pedro Fraile. Mutualiako lege-aholkularitzako abokatua

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

mutualia kirolarekin

Surfa

Gure kostaldean sustraitutako kirola Euskal Herriko Surf Federazioak 3.000 kide baino gehiago dauzka duan lehenengo eskolak hartzen dituzten hasiberrienetaraino. Izan ere, gure lurraldean gero eta zabalkunde handiagoa dauka kirol honek. Eta Euskal Herriko Surf Federazioak 3.000 fitxako muga gainditzea lortu du. Hala ere, badirudi modalitate hau kontrolatzea zaila dela, surflari askok federatu gabe hartzen dituztelako olatuak eta enpreEuskal Autonomia Erkidegoko hondartzak, udaz uda,

sa batzuek beren ekintzak Federazioa

beren zaletasun handiaz gozatu nahi duten surflariz

aintzat hartu gabe antolatzen dituztelako. Pixkanaka,

betetzen dira. Izan ere, surfak, lasaitzeaz gain, aero-

joera hori aldatzen ari da eta surfaren mundua gero

bika eta tonifikazioa bateratzen ditu. Itsasoan olatuen

eta arautuago dago. Hondartzako erabiltzaile guztiek

aurka arraun eginez, bihotz eta arnasaren funtziona-

beren ekintzak modu seguruan eta arautuan egitea

mendua hobetu eta kaloriak erretzen dira, eta aldi

da helburua. «Udalerrien arteko koordinazio eta ba-

berean, besoetako eta bizkarreko giharrak lantzen

teratze handiagoa bilatzen dugu, eta hondartzetako

dira. Gainera, hankak, gluteoak eta gure gorputzeko

ekintzak antolatzerakoan gu kontuan hartzea», esan

erdialdea indartzen ditu. Jarrera-gihar gehienak atal

du Gabriel Leónek, Euskal Herriko Surf Federazioko

horietan kokatzen dira eta olatuak hartzen diren bi-

kudeatzaileak. Hobetu nahi duten beste alderdietako

tartean ohol gainean zutik egoteko erabiltzen dira.

bat eskolena da. Udaz uda, gazte askok ikastaroetan izena ematea erabakitzen dute, surfean hasteko edo

Euskal Autonomia Erkidegoko hondartzetan mota

beren gaitasunak hobetzeko. Gabriel Leónek aitortu

guztietako surflariak ikus daitezke: olatu zailenei aurre

duenez, eskolek «gero eta hobeto egiten dituzte gau-

egiten dieten aditu handietatik hasita surfaren mun-

zak, baina lan handia dago egiteko; bereziki, monito-

reen heziketari dagokionez». «Prestakuntza ikasta-

har, bertako surflariak eta hondartzak ondo ezagut-

roak dira gure ardatzetako bat. Monitoreak zenbat

zen dituzten adituak dira buru. Surfari esker, oho-

eta hobeto prestatuta egon, orduan eta kalitate eta

laren gainean plazerezko uneez goza daiteke eta

segurtasun handiagoa izango du eskolak», nabar-

aparteko sentsazioa bizi. Gainera, giharren gaineko

mendu du Leónek.

eraginak epe laburrean nabaritzen dira; izan ere, oholaren gainean olatu indartsuak gainditzeak, igeri

Euskal Herriko Surf Federazioko ikastaroak «eskolak

egiteak eta gelditzeko une egokia aurkitu arte be-

planifikatzeko eta garatzeko oinarrizko printzipioak

sakadak egiteak ahalegin handia eskatzen dute, eta

eta segurtasunari, materialei edo araudiari buruzko

horri esker, erresistentzia eta giharren tonua han-

oinarrizko ezagutza» dituzten monitoreentzat dira.

ditzeaz gain, koordinazioa eta oreka hobetu egiten

Euskal Herriko Surf Federazioak gehien nabarment-

dira. Surfa oso jarduera osoa da, udan gozatzeko

zen duen alderdietako bat federatuta egotearen

ezin hobea.

garrantzia da. «Surfean aritzen direnen laurden bat bakarrik dago federatuta eta oinarrizkoa da, fitxare-

Euskadin, surflari handiak izateaz gain, Euskadiko

kin asegurua lortzen delako, baita lehiaketetan par-

kayak surfeko selekzioak poztasun asko ematen

te hartzeko eta bestelako abantailak izateko aukera

ditu, esaterako: Australian berriz ere munduko titu-

ere», azpimarratu du Gabriel Leónek. Euskal Herri-

lua lortu zuen, Maroochydoren (Queensland) joka-

ko Surf Federazioak, duela gutxi, Saint Gilles Croix

tutako finalean. Han, munduko hirugarren domina

de Vie-n egin diren Atlantikoko Ur Jokoetan parte du

irabazi zuen euskal taldeak.

berriz ere, surf, bodyboard eta stand up race modalitateetako probetan, 16 eta 18 urtetik beherako kategoria maskulino eta femeninoetan. «Selekzioa aurrera ateratzea oso harro egotekoa da. Gure surfaren maila erakusteko eta egunen batean ofizialtasuna eman diezaguten borrokatzeko modu bat da».

Surf eskolak kirol hau modu seguruan eta eraginkorrean praktikatzen hasteko gidarik onenak dira. Euskal Autonomia Erkidegoko hondartza bakoitzeko, gutxienez, surf eskola bat dago. Eskaintza askotarikoa da, ikasleak bezala; ikastaro trinkoak, aste batekoak, bikoak, egun batekoak... egiten dituzte. Oro

EKFBko Prentsa Saila

mutua informazioa

2014ko uztaila 41 zbk.

berdintasuna

MUTUALIA Berdintasuneko Bereizgarrien entregan egon da Joan den uztailaren 14an, Berdintasuneko Estatu Idazkaritzan, Madrilen, Berdintasuneko Bereizgarriak eman zizkieten 2013ko ekitaldian bereizgarri hori lortu zuten enpresei. Hala, jada 95 enpresak daukagu Berdintasuneko Bereizgarria.

Oraingoan, 14 enpresari eman diete Berdintasuneko Bereizgarria, beren berdintasun planak integratzaileak direla eta plan horietan lana lortzeko eta lanpostu maila handitzeko neurriei, eta jarraipena eta ebaluazioa egiteko prozedurei garrantzi handia ematen zaiela frogatzeagatik.

Bereizgarria lortu duten enpresek adierazi dutenez, lan esparruan emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren alde egiten jarraitzeko akuilua da bereizgarri hori.

Entrega ekitaldian, Osasun, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasuneko ministroak goraipatu zuen gero eta enpresa gehiago saiatzen direla berdintasun arloan egin duten ibilbidea balioztatzen. Gainera, adierazi zuenez, aurten, lehenengo aldiz, lehenengo deialdian lortu zuten enpresen bereizgarria berritu dute; 2010ean lortu zuten ia denena berritu ere.

Ministroak bere hitzaldian esan zuenez, Ministerioa bereizgarria ematearen inguruko araua berritzeko lanean ari da. Horrez gain, hurrengo deialdian beste alderdi batzuk ere kontuan hartuko direla zehaztu zuen, adibidez: generoen arteko soldata bereizketa eta gizonei zuzendutako lana eta familia uztartzeko neurriak.

Halaber, 2014-2016 aldirako soldata-berdintasuneko plan berezian lan egiten ari dela ere aurreratu zuen.

Soldaten arteko aldea ezabatzeko eta emakumeek lanpostuari eusteko neurriak jasoko ditu, besteak beste.

Cristina Mendia. Berdintasun arloko arduraduna-Efr managerra Mutualia

mutua informazioa umorea

2014ko uztaila 41 zbk.

Ogitartekoaren etenaldia

Kepa Bilbao

mutua informazioa 2014ko uztaila 41 zbk.