Mutua informacion 42 eus

mutua informazioa 2014ko iraila 42 zbk.

Enpresa kidetuek eta aholkularitza kolaboratzaileek gure galdetegiari erantzun diote.

Aurkibidea GAUR EGUN

• Enpresa kidetuek eta aholkularitza kolaboratzaileek gure galdetegiari erantzun diote.

• berritasunak aldi baterako ezintasunaren kudeaketan, 2014ko uztailaren 18ko 625/2014 errege dekretua

• CRETA PROIEKTUA: EGUNGO EGOERA

• KONTRATAZIO MUGAGABEA BURUTZEKO TARIFA FINKOAri buruzko Ohiko Galderen Eskuliburua prestaZIOAK

• MUTUALITATEEK EMANDAKO GPABE-GATIKO MEDIKUAREN ALTA BERRAZTERTZEKO PROZEDURA ALDATZEA (1430/2009 EDren 4. art.)

SEGURTASUN GOMENDIOAK

• MUGIKORTASUNAREN EUROPAKO ASTEA gure enpresa elkartuak

• visesa formakuntza

• urriko Lan arriskuEn PrEbEntzioko JarDunaLDi DibuLGatiboak legeak

• Lan-kontratua eteteko bidezko kausa da enpresa aldi baterako ezintasunagatiko prestazioaren ordainketa eskuordetua ordaintzen atzeratzea?

MUTUALIA KIROLAREKIN

• sokatira BERDINTASUNA

• Emakunderen Berdintasunerako Gunea 2014 UMOREA

• Ogitartekoaren etenaldia

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

gaur egun

Enpresa kidetuek eta aholkularitza kolaboratzaileek gure galdetegiari erantzun diote.

Mutualiak enpresa mutualisten eta aholkularitza kolaboratzaileen gogobetetze-ikerlanak egin ditu 2008, 2010 eta 2012 urteetan, bere gogobetetze-maila ezagutu, eta ikerlanotan hautemandako hobekuntzak egiteko.

2014an, ekainean eta uztailean egin da ikerlana, IKERFEL Merkatu-ikerketako eta Marketin estrategikoko Institutuaren eskutik, MUTUALIAk eskatuta. Horretarako, 1.200 elkarrizketatik gora egin dira.

Gogobetetze-maila item hauen arabera neurtu da: ­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­

► Emandako informazioa. ► Kudeaketen izapidetza. ► Harremanetarako pertsonak. ► Erreklamazioak. ► Osasun laguntza. ► Gertakari arrunten kudeaketa saila. ► Prestazio ekonomikoen saila. ► Laneko arriskuen prebentzioko aholkularitza saila. ► Aholkularitza juridikoa.

Bestalde, elkarrizketa horien bidez, honakoak ere ezagutu ahal izan ditugu: ­

­

Zer mailatan betetzen dituen Mutualiak beren konturako langileen aurreikuspenak.­

­

Zer-nolako balorazioa duten Mutualiak eskainitako zerbitzuek.

GOGOBETETZE MAILA GLOBALAREN BILAKAERA -GUZTIRA, MUTUALIA* ENPRESA MUTUALISTAK

* 0tik («Inola ere ez pozik») 10era («Oso pozik»). * * 2014 urtea baino lehenagoko datuak (2008, 2010 eta 2012 urteetakoak) 1etik 10erako eskalaren araberakoak izan ziren, baina 2014koak 0tik 10erako eskalan oinarritu dira.

AHOLKULARITZA KOLABORATZAILEAK

* 0tik («Inola ere ez pozik») 10era («Oso pozik»). * * 2010 eta 2012 urteetako datuak 1etik 10erako eskalaren araberakoak izan ziren. 2014ean erabilitako eskalara aldatu dira, 0tik 10erakora, beraz.

Amaitzeko, besteak beste, ondokoak azpimarra ditzakegu:

ENPRESA MUTUALISTAK

√ Enpresa mutualisten % 86 oso pozik edo nahiko pozik daude Mutualiarekin. Batez besteko kalifikazioa 7,73koa izan da. √ Azken ikerlanean hautemandako enpresen gogobetetze-mailaren joera gorakorra berretsi du 7,73ko kalifikazioak (2008an, 7,01; 2010ean, 7,14; 2012an, 7,34; eta 2014an, 7,73). √ Hiru enpresatik batek Mutualia gomendatuko luke. √ Enpresen % 92 oso edo nahikoa pozik dago Mutualiaren harremanetarako pertsonekin. √ Pertsonen adeitasuna, harremanetan jartzeko erraztasuna eta prestakuntza-maila nabarmendu dira.

AHOLKULARITZA KOLABORATZAILEAK

­

√ Aholkularitzen % 95 oso edo nahikoa pozik dago Mutualiaren harremanetarako pertsonekin. √ Pertsonen adeitasuna, harremanetan jartzeko erraztasuna eta prestakuntza-maila nabarmendu dira. √ Etorkizunean, honako alderdi hauetara bideratu behar dira ahaleginak:

►

Kudeaketak egiteko informazioaren eskuragaitasuna areagotzea. ­ ► ­ Eraginkortasuna kudeaketak izapidetzean.

Azkenik, eskerrak ematen dizkiegu galdetegiak hain modu adeitsuan erantzun dituzten enpresetako eta aholkularitzetako langileei, gure zerbitzuak hobetzea ahalbidetuko duen informazio baliotsua eskaini digutelako. Mutualiak eskerrik beroenak eman nahi dizkie horiei guztiei.

Mutualiako Kudeaketa Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

gaur egun

berritasunak aldi baterako ezintasunaren kudeaketan,

2014ko uztailaren 18ko 625/2014 errege dekretua Joan den 2014ko uztailaren 18an, 625/2014 Errege Dekretua onartu zen. Horrek, bada, aldi baterako ezintasun-prozesuen kudeaketa eta kontrolaren lehen hirurehun eta hirurogeita bost egunetako zenbait alderdi arautzen ditu.

Gure enpesa kidetu eta bulego kolaboratzaileei Errege Dekretu hau onartzeak ekarri dituen aldaketen analisia errazteko, uneko araudia eta aurrekoa alderatzeko koadro batzuk prestatu ditugu.

Horiek kontsultatzeko, sakatu esteka honetan. 625/2014 Errege Dekretuaren koadroak

Zure interesekoa izango delakoan,

Mutualiako Kudeaketa Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

gaur egun

CRETA PROIEKTUA EGUNGO EGOERA

Lerro hauen bidez, Likidazio Zuzeneko Sistemaren (CRETA Proiektua) garapena zer-nola dagoen errepasatu nahi dugu, horri buruz zalantza eta galdera asko helarazi baitizkiguzue.

Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorrak berak eman digun informazioaren arabera,

► Aurreikusten denez, aurtengo urrian edo azaroan onartuko da Gizarte Segurantzaren kuoten likidazio eta sarrerei buruzko neurrien Legea. Lege hori gabe, ezin da abiarazi likidazio-sistema berria.

► Legea 2015eko urtarrilean onartuta, baina, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra enpresak Likidazio Zuzeneko Sistema berrira sartzera animatzen hasiko da.

► Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorrak igorritako jarraibideen arabera, aldi baterako ezintasunaren kenkariekin lotutako gertakariak –edozer dela gertakaria eta estaldura-erakundea (Gizarte Segurantzaren Institutu Nazionala edo mutua)– Gizarte Segurantzaren Institutu Nazionalak kudeatu eta ebatziko ditu beti. Horrengana jo beharko da, bada, aurrez aurre edo posta elektronikoz.

Mutualian, sistema berria abiarazteko zain gaude. Ezarpenari eta hobekuntzei buruzko informazio-kanpaina bat egingo dugu gure ESTRANETEAN; hobekuntzok oso baliagarriak izango dira gure enpresa kidetu eta bulego profesional kolaboratzaileentzat.

Mutualiako Kudeaketa Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

gaur egun

KONTRATAZIO MUGAGABEA BURUTZEKO TARIFA FINKOAri

buruzko Ohiko Galderen Eskuliburua.

Lan eta Gizarte Segurantzaren Ministerioak argitaratu du KONTRATAZIO MUGAGABEA BURUTZEKO TARIFA FINKOAri buruzko Ohiko Galderen Eskuliburua.

Eskuliburuaren irakurketa gomendagarria dela iruditzen zaigu era labur eta argian azaltzen baititu eduki ditzakegun zalantzak.

Gomendagarria, baita ere, ondorengo esteka: http://www.empleo.gob.es/es/destacados/home/tarifaplana/tarifaplana.pdf

Mutualiako Kudeaketa Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

prestazioak

MUTUALITATEEK EMANDAKO GPABE-GATIKO MEDIKUAREN ALTA BERRAZTERTZEKO PROZEDURA ALDATZEA (1430/2009 EDren 4. art.)

«Iraunaldiko lehen 365 egunetan aldi baterako ezintasuna kudeatzeko eta kontrolatzeko zenbait alderdi arautzen dituen» uztailaren 18ko 625/2014 Errege Dekretuak mutualitateek eta enpresa kolaboratzaileek (autoaseguratzaileek) emandako medikuaren altak berrikusteko prozeduran ezarritako epeak aldatu ditu, gertakari profesionalengatiko aldi baterako ezintasun prozesuei dagokienez.

Medikuaren altak berrikusteko prozedura 2009ko urriaren 1ean indarreratu zen, irailaren 11n 1430/2009 ED argitaratu ondoren. Langileen eskubideen hobekuntza ekarri du prozedura abiarazteak, eta aski ezaguna bihurtu da lan-arloan. Esaterako, 2014ko urtarriletik abuztura bitartean, 100 aldiz abiarazi da Mutualiak emandako GPABEgatiko medikuaren alta berrikusteko prozedura; alegia, emandako medikuaren alta guzietatik % 1,25 aurkaratzen da. 100 medikuaren alta horien berrikuspenetatik 82 berresten ditu erakunde kudeatzaileak (GSIN/IGI), mutualitateak emandako medikuaren alta bere horretan utziz.

Jarraian, alta jasotzearekin ados ez dauden langileek zein prozedura jarraitu behar duten eta zeintzuk diren kudeaketan bete beharreko epeak gogoraraziko ditugu:

• GPABEren iraunaldiko lehen 365 egunen barruan mutualitateko medikuak emandako altarekin ados ez dagoen langileak erakunde kudeatzaile eskudunaren aurrean abiarazi dezake alta berrikusteko prozesua 10 laneguneko epean, altaren jakinarazpena jaso eta biharamunetik hasita (lehen 4 lanegunekoa zen epea).

• Osasun Zerbitzu Publikoak (OZP) eman badu gertakari arruntengatiko baja eta lehenagoko gertakari profesionalengatiko medikuaren alta eman dela hautematen badu, langileari jakinaraziko dio aukera duela gertakari profesionalengatiko medikuaren alta berrikustea eskatzeko 10 laneguneko epean, alta-jakinarazpena jaso eta biharamunetik hasita (lehen 4 lanegunekoa zen epea). Aldi berean, OZPk GSINri jakinaraziko dio bi aldi baterako ezintasun prozesuak lotuta egon daitezkeela.

• GSINren edo IGIren web guneetan eskuragai dagoen medikuaren alta berrikusteko eskaera atxiki beharko du, hala nola GPABE prozesuari loturiko historia medikoa edo mutualitateko historia medikoaren eskaeraren kopia. Halaber, enpresa jakinaren gainean jarri beharko du eskaera egin duen egun berean edo ondorengo lanegunean.

Medikuaren alta etenda geratuko da, aldi baterako ezintasun luzatuz, eta enpresak ordainketa eskuordetua ordaintzen jarraitu beharko du. Bistan da, denbora horretan guztian ezingo du inolako lanjarduerarik gauzatu.

• GSINek edo IGIk jakinarazi beharko dio mutualitateari medikuaren alta berrikusi behar dela, eta mutualitateak 4 laneguneko epea izango du (lehen, 2 ziren) alta ematea justifikatzeko txosten medikoa aurkezteko. Hori horrela, mutualitateak emandako medikuaren alta berraztertu, eta ABEren iraunaldia luzatu ahalko du.

Era berean, GSINek edo IGIk 2 laneguneko epea izango du enpresa jakinaren gainean jartzeko, berrikusteko eskaera aurkeztu eta ondorengo 2 lanegunen barruan. Berrikuspena ebatzi bitartean, langileak Osasun Zerbitzu Publikoak emandako gertakari arruntengatiko medikuaren baja aurkezten badu, enpresak berehala eman beharko dio horren berri GSINeri edo IGIri.

• Mutualitateak medikuaren alta-txostena aurkeztu eta, gehienez, ondorengo 15 laneguneko epean, GSINek edo IGIk eskaera aztertu eta ebatziko du, altaren data eta eraginak zehaztuz:

• Mutualitateak emandako medikuaren alta berretsi, eta GPABE prozesua amaituz.

• Mutualitateak emandako medikuaren alta ezetsi, eta GPABE prozesuari eutsiz.

• Mutualitateak emandako medikuaren alta ezetsi, eta medikuaren altarako data berri bat ezarriz, ordura arte GPABEri eutsiz.

• Gertakari profesionalengatiko edo arruntengatiko aldibereko bi baja mediko egonez gero, gertakari zehazteko prozesua abiaraziz.

GSINek, eskaera ebaztean, mutualitateak emandako medikuaren alta berresten badu edo medikuaren altarako data berri bat ezartzen badu, langileak ebazpenaren datatik aurrera jasotako GPABEgatiko prestazio ekonomikoak bidegabeko gisa hartuko dira. Mutualitateak horiek itzultzea eskatuko dio langileari.

mutualiak arreta berezia eskaintzen die medikuaren alta berrikusteko prozesuei, eta berehala jartzen da harremanetan enpresekin, GSINek medikuaren alta berrikusi behar dela edo ebatzi dela jakinarazten digunean.

Izan ere, ahal dela, ordainketa eskuordetuak modu bidegabean ordaintzea eta langileei horiek itzultzea eskatzea ekiditea da helburua.

Laburbilduz, egindako aldaketen bidez, GPABEgatiko medikuaren altak berrikusteko prozedura abiarazteko epeak luzatu dira, eta, horrenbestez, etorkizunean mota horretako erreklamazioak ugaritzea espero da.

Diego Badosa Quintana. GPABEgatiko prestazio ekonomikoen arduraduna

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

segur tasun gomendioak

MUGIKORTASUNAREN EUROPAKO ASTEA Irailaren 16tik 22ra bitartean egingo da Mugikortasunaren Europako Astea. Urtero legez, aitzakia ona dugu gure enpresan mugikortasun-azterlanak eta -planak bultzatzeko.

Mugikortasunaren Europako astea antolatzen du urtero Europako Batzordeak.

Munduan gehien zabaldutako mugikortasun iraunkorreko kanpaina da, eta urtero egiten da irailaren 16tik 22ra bitartean. Aurten, «Aukeran, kale hobea» leloa dela, helburua tokiko Europako agintariak garraioko neurri iraunkorrak ezartzera eta sustatzera animatzea da, herritarrek autoa ez den beste garraiobide bat erabili dezaten.

Mugikortasunaren Europako Astearen aurreko eta ondorengo asteetan, kontaezinak dira inguruan topatu ditzakegun mugikortasunari buruzko jarduerak, iritziak eta artikuluak. Horrenbestez, oso garai ona izaten da mugikortasunaren arloko enpresetako laneko arriskuen gaineko azterlanei eta jarduerei berrekiteko eta bultzada emateko.

Izan ere, ezin dira ahaztu joan-etorrietan gertatzen diren istripu askoak, laneko istripu hilgarrien % 31 eragiten dituzte eta. Zoritxarrez, istripu horiek ez dira gainerako laneko arriskuen ondoriozkoak bezain sakon aztertzen, eta ez zaie arreta-maila berdina eskaintzen, gainerako istripu horiek enpresaren beraren jarduerari lotuago daudelakoan.

Gure webgunean gai honetarako lagungarriak izan daitezkeen kudeaketa-tresnak, informazioa eta prestakuntza eskura daitezke:

• Enpresaren Mugikortasun Plana egiteko eredua • Bide-segurtasunaren gainean kontzientzia hartzeko kanpaina • Jardunaldiak: «Bide-segurtasuna enpresan» • Campaña de Tráfico In Itinere DGT

Hemen aurkituko dituzue: www.mutualia.es/eu/prebentzioa.

Mutualiako Prebentzio Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

gure enpresa elkar tuak

VISESA

Mutualia Sariaren VI. edizioan aipamen berezia Visesako zuzendari nagusi Marcos Muro elkarrizketatu dugu VISESA Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailari atxikitako sozietate publikoa da, etxebizitzaren eta lurzoruaren lurralde-politika garatzeko xedea duena. Euskal Autonomia Erkidegoan kalitatezko etxebizitza babestuak sustatzea da bere egiteko nagusia. Horri esker, are sendoagoa da gizarte-sektore guztiek etxebizitza duinerako eskubidea gauzatzeko Jaurlaritzak egindako ahalegina.

2013ko urtarrilaz geroztik, Marcos Muro da Visesako presidentea. Lehenago, 2011 eta 2013 artean, Bilboko Udaleko Udal Etxebizitzen zuzendari nagusia izan zen. Abokatua da lanbidez, eta zuzendari nagusi gisa egin lan Bilbao Next, New Economy + Territory, Bilbao Turismo eta Lan Ekintza Bilbao sozietateetan. garatu eta martxan jarri ditugu.

Visesan, prebentzioaren hainbat esparrutan gaitutako langileak ditugu.

Hala, Mutualiaren laguntzaz, Zuzendaritzaren erabakietan prebentzioa aintzatestea lortu da.

Gainera, 2012an, Segurtasun eta Osasuneko Batzordea eratu zen, prebentzio-arloko alderdi nagusiez hitz egiteko.

Eraikuntza-lanei beraiei dagokienez, segurtasuneko eta osasuneko hiru prebentzioteknikariko taldea dugu. Talde hori arduratzen da gure promozioetan lan egiten duten langileen segurtasuna areagotzeko prebentzioko eta lan-arloko hobekuntza-ekintzen segimendua egiteaz.

Saria jaso duen proiektuaz hitz egin aurretik, azaldu iezaguzu zer-nola antolatu duzuen prebentzioa VISESAn.

Prebentzioaren kudeaketari dagokionez, zeintzuk dira zuen prebentzio-jardueran nabarmentzen diren gakopuntuak edo berezitasunak?

Hamar urte baino gehiago igaro dira laneko arriskuen prebentzioaren ezarpenaren eta ebaluazioaren plangintza urte anitzeko plan estrategikoen lehentasunezko helburu denetik.

Orain arte kanpoko prebentziozerbitzu baten laguntza izan dugun arren, Visesaren kudeaketako lehentasunezko beste esparru batzuekin parekatu daitezkeen kudeaketa bikaineko metodologiak

Nabarmendu beharrekoa da berrikuntza eta hobekuntza jarraitua. Ez da eraikuntza-material, -elementu eta -sistema berriak erabiltzera mugatzen, enpresaren erabaki estrategikoetan prebentzioa txertatzen duen kudeaketa prebentiboa eragiten baitu. Gainera, hartutako erabakiak planifikatzeko, ezartzeko eta gainbegiratzeko pertsona eta baliabide beharrezkoak bideratzea

ahalbidetzen du.

Bestalde, prebentzioaren kudeaketak, Visesan, esan nahi du prebentzio-jarduerak ez direla gure langileetara mugatzen, baizik eta eragin-esparru zabalagoa barne hartzen dutela. Eraikuntzalanetako laneko arriskuen prebentzioa eta lan-zuzenbidea modu espezializatuan kudeatzen ditugu, eta, hala, gure promozioak gauzatzea ahalbidetzen duten pertsona guztiak –gure obretako langileak, azpikontratatuak barne– gure erakundearen erabakien eta kudeaketa prebentiboaren babes pean daude.

Mutualia Sarian akzesita eskuratu duen VISESALIDERGOA ETA BERRIKUNTZA SEGURTASUNEAN ETA OSASUNEAN proiektuari dagokionez, zein da proiektu horren funtsa?

Funtsean dagoena da sustatzaile bati dagozkion legezko betekizunez gain beste batzuk ere hartzea.

Hala, eraikuntzan prebentzioak arrakasta izateko giltzarri diren aldagaietan aktiboki eragiten dugu eta gure promozioetan segurtasun-baldintza onenak lortzeko beharrezko baliabideak bideratzen ditugu.

Enpresa sustatzaileak eraikuntzalanetan parte hartzen duten eragile guztien kontratazioaren epizentroa gara; izan ere, besteak beste, proiektua idazten duen taldearen, eraikuntza-fase bakoitzeko segurtasuneko eta osasuneko koordinatzailearen, enpresa kontratisten eta zuzendaritza fakultatiboaren erabakiek eta ekintzek zuzenean eragiten dute segurtasunean.

Hori dela eta, eta, sustatzaile publiko garen aldetik, dagokigun arduraren jakitun garenez, funtsezkoa iruditzen zaigu eraikuntza-lanetako segurtasunean eta osasunean lidergoa hartu, eta eraikuntzasektoreko istripu-tasa murriztea lortzea.

Hainbat jarduera-ildotan lan egiten du: prebentzioa lanaren fase guztietan benetan eta eraginkortasunez txertatzea sustatzea; azpikontratazioa araudiari jarraiki egiten dela ikuskatzea, ezbehar-kopuruan duen eragin zuzena aintzat hartuta; sektoreari, jarduerari eta lana sustatzen den lurralde historikoari dagozkien hitzarmenak aplikatzea exijitzea; atzerriko eta nazioz gaindiko langileak legezko egoeran

egiaztatzea.

egotea eta horiei indarreko l e g e d i a aplikatzea exijitzea; lanaldiak eta lan-egutegiak b e n e t a n b e t e t z e a exijitzea; eta, azkenik, jarduera berri gisa, kontratista esleipendunek azpikontratistei eta hornitzaileei egin behar d i z k i e t e n ordainketen epeak zorrotz betetzen direla

Gure prebentzioko osatutako taldearen honako hauek dira:

teknikariz egitekoak

Langileen segurtasunean zuzenean edo zeharka eragin dezaketen prebentzioko eta lanarloko hobekuntza-esparruak hautematea.

Esparru horiek sustatzailearen kudeaketan eta obra bakoitzaren kudeaketan egon daitezke.

• Sustatzailearen berariazko egitekoetan irizpide berritzaileen araberako neurri zuzentzaileak proposatzea.

• Ekintza horien segimendua egitea.

Segurtasuneko eta Osasuneko koordinatzailearen, enpresa kontratistaren eta azpikontratisten prebentzioeta lan-arloko kudeaketaren obra-tokiko segimendu eta aholkularitza teknikoa gauzatzea. Horri esker, obrako prebentzioan eta lanarloan egon daitezkeen akatsak hauteman, eta kasuan kasuko legezko arduradunak berehala

zuzentzea sustatzen dugu.

Sistema hori ezarri zenetik, zein hobekuntza ekarri du proiektu horrek?

Visesak prebentzioa antolatzeko baliatzen duen sistemak lanbaldintzak hobetzea ekarri du, eta, horrek gure obretako ezbeharkopuruaren datuen bilakaera positiboa ekarri du.

Hori horrela izanik, 2007az geroztik ez da heriotza eragin duen istripurik izan, eta 2013an Visesaren lanetako lan-istripuen kopururik txikiena erregistratu da (10 istripu arin).

Gainera, azken urteetako joerari eutsiz, eraikuntza-sektoreko istripu-tasa baino txikiagoa da gurea. 2013an, gure tasa sektoreak Euskal Autonomia Erkidegoan izan duenaren erdia da.

Beste enpresa aplikagarria da?

batzuetan

Bai, jakina baietz. Sektoreko prebentzio-kultura aldatu eta istripu-tasa murriztu nahi duten enpresa sustatzaile guztietan aplikatu daiteke. Horrenbestez, aktiboki parte hartuko dute prebentzioan, ikusle izateari utzi, eta sustatutako obrak prebentziokudeaketan oinarrituta zuzenduz eta gauzatuz.

Visesa joera horren alde dago erabat.

Eraikuntza-sektoreko enpresa sustatzaileak aktiboak izan behar dira, gainerako enpresa publikoen eta pribatuen eredu.

Hala, maila guztietan prebentzioa integratzea bultzatuko dute.

Egin al duzue prebentzioarekin lotutako bestelako I+G+b proiekturik?

Urtero-urtero eguneratzen dugu gure prebentzio-kudeaketa. Hala, proiektuak gero eta esparru gehiago barne hartzen ditu,

transbertsal bihurtuz. Ondorioz, enpresaren kudeaketa-esparru guztietara hedatu da; esaterako, arrisku psikosozialen gaineko azterlanetara.

Gure bulegoen banaketaren plangintzaz eta diseinuaz arduratzen den diziplina anitzeko taldea dugu.

Hainbat arloko langilez osatutako dago, eta kanpoko prebentzio-zerbitzuak ere parte hartzen du, langileak lan-zentroen antolaketan inplikatzea lortu nahi dugu eta.

2009an, 156 etxebizitzen eraikuntza industrializatzeko proba pilotua egin genuen. 9 solairuko eraikina diseinatu eta jaso genuen sistema industrializatuak erabiliz, Espainian aurreneko aldiz, ordura artekoak halako bi baitzen garaieran.

Objektibotasuna areagotzeko, IMAT teknologia-zentroari azterlan konparatiboa egitea eskatu genion; eraikuntza-sistema tradizionalen bidez aldi berean eraikitako antzeko promozio batekin alderatzea, obrako alderdiak aztertzeko, segurtasuna barne.

2013an, intraneta hobetu dugu gorabeheren, iradokizunen, kexen edo prebentzioko edozein alderdiren barne-komunikazioa berehalakoa eta eraginkorra izan dadin.

Pilatutako esperientzia lagun, zer aholku emango zenizkie mota horretako programak abiarazi nahi dituzten enpresei?

Eragile sozialen eta instituzionalen arteko lankidetza bide ona da helburu komunak lortzeko; alegia, laneko istripuen kopurua murrizteko. Epe luzean, prebentzio ezaren kostu ekonomiko, sozial eta humanoa askoz ere handiagoa da prebentzio-kudeaketarengatiko kostu ekonomikoak baino.

Mutualiako Prebentzio Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

for makuntza

2014ko Urria

Prebentzioari buruzko jardunaldiak PREVENCION10.es Prevenci贸n 10 Lan Ministerioaren doako bat tresna da, 10langiletik behera dauzkaten enpresetan lan-arriskuen prebentzioa kudeatzeko. Aukera ematen diete enpresei beren Arriskuen ebaluazioa egiteko, Prebentzio-plana kudeatzeko eta nahitaezko oinarrizko mailako prestakuntza jasotzeko.

Gure urteko egutegian aurreikusitako jardunaldiak ordezkatuko dituzte euskal patronalarekin eta bestelako erakundeekin elkarlanean antolatutakoek. Aurrerago zehaztuko dizuegu informazioa.

BIDE-SEGURTASUNA ENPRESAN Enpresek bide-segurtasunari dagokionez duten sentsibilizazioa sustatzera, segurtasun-arduradunei bidesegurtasunari dagokionez jakinaraztera eta joan-etorriek sortutako arriskuaren kontrol handiagoa ahalbidetuko duten Mugikortasun-planaren kudeaketa-eredua erraztera xedaturiko jardunaldia.

Goizeko 9:30etik 11:30era izango da jardunaldia, urriaren 23an, Bilbon (Henao kalea 26).

Silvia Amo Prebentzio Saileko teknikariak gidatuko du jardunaldia.

Mutualiako Prebentzio Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

legeak

Lan-kontratua eteteko bidezko kausa da enpresa aldi baterako ezintasunagatiko prestazioaren ordainketa eskuordetua ordaintzen atzeratzea?

Duela gutxi, Auzitegi Gorenak, 2014ko martxoaren 25eko epaian, berretsi du aldi baterako ezintasunagatiko prestazioa ez ordaintzea laneko ez-betetze larria dela eta langileak lan-kontratua etetea eskatzea justifikatzen duela, bidegabeko kaleratzeei dagokien kalte-ordaina jasotzeko eskubidea sorraraziz.

Auzitegi Gorenak doktrina bateratzeko kasazioerrekurtsoan ebatzitako auzian zehaztu nahi zen nahikoa den langile demandatzailearen aldi baterako ezintasunagatiko ordainketa eskuordetuen ordainketan atzeratzea, bidezko kausa iritzi, eta, langileak eskatuta, lan-kontratua eteteko.

Hala aztertutako kasuan, nola kontrasteepaian, enpresak zenbait ordainketa zor zituen erreklamazioa egin zeneko datan, baina ordainketak egunean zituen epaiketa egin zenean.

Hala bada, errekurritutako epaian, aldi baterako prestazioagatiko ordainketa eskuordetuan bost hilabeteko atzerapena pilatzea da aztergaia.

Kontraste-epaian, berriz, hiru hilabeteko soldata eta aparteko ordainsari bat dira atzerapenez ordaindu direnak.

Auzitegi Gorenaren arabera, ez dago arazorik bi kasuak berdinak direla esateko, nahiz eta errekurritutako epaia aldi baterako prestazioagatiko ordainketa eskuordetuei buruzkoa den eta kontrastekoa soldatei buruzkoa; izan ere, errekurritutako epaiak berak dioenez, «aldi baterako ezintasunagatiko prestazioa ordaintzeko betebeharra, zuzeneko ordainketa ala eskuordetua izan, lan-kontratutik ex lege eratorritakoa da, eta ez betetzea Langileen Estatutuko 50.1.c) artikuluan ezarritako suntsiarazpen-kausa da».

Aldi baterako prestazio (eskuordetu) ekonomikoaren ez-betetze jarraitua Langileen Estatutuko 50.1.c) artikuluaren babespean lankontratua eteteko bidezko kausa den edo ez ebatzi du Sala honek, kasuistika edozein dela ere, hainbat epairen bidez; esaterako, 2012ko abenduaren 3koa (JB 2013, 1402) eta 2013ko otsailaren 25ekoa (JB 2013, 4497).

Ordainsaria behar denean ordaintzeko betebeharra enpresak ez betetzeari buruzko jurisprudentziadoktrina honela laburbildu daiteke: 1) Langileen Estatutuko 50.1.b) artikuluan jasotako etete-kausa egoteko ez da beharrezkoa enpresaburua ez-betetzearen errudun izatea.

2) «Ez-ordaintzea edo hitzartutako soldataren ordainketan atzeratzea» etete-kausa gisa onartzeko aski da enpresaren ez-betetzea larria izatea.

3) Ordainsariaren ordainketan atzeratzeari atzerapen jarraitu, errepikatu edo iraunkor irizteko, pilatutako atzerapena, gutxienez, hiru hilabetekoa izan behar da.

Auzitegi Gorenak aztertutako kasuan ebatzi zuenez, enpresak gerora egindako ordainketek ez dituzte indargabetzen enpresaren ez-betetze larriaren ondorioak, ordainsariaren ordainketan atzerapena jarraitua, errepikatua eta iraunkorra izan dela egiaztatu delako. Gainera, gutxieneko hiru hilabeteko atzerapena baino handiagoa da aztergai dena; 2 hilabeteko ez-ordaintzea eta 3 hilabeteko atzerapena, guztira, 5 atzerapen errepikatu eta iraunkor aitortu dira aurkaratutako epaian. Zorraren zenbatekoa, 2012ko martxoaren 7an, 3.826,50 eurokoa da. Jaso beharrekoa, berriz, 6.226,50 euro dira; alegia, atzerapenaren zenbatekoa aldi horretan langileari ordaindu beharrekoaren erdia baino handiagoa da.

Susana Castaños.

Abokatua – MUTUALIAko Aholkularitza Juridikoko burua

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

mutualia kirolarekin

Sokatira

Antigoaleko kirola Sokatira soka bati tira egitean datzan kirola da, oinarrian antigoaleko benerazioak eta ospakizunak dituena.

Esan gabe doa, Euskal Herrian oso errotuta dago. Sokatira botere mistikoen sinboloa da, ongiaren eta gaizkiaren arteko norgehiagoka, hain zuzen. Esan liteke euskara bezain zaharra dela sokatira. Itsas gizonen eguneroko lanarekin lotzen dute batzuek, zirgari tiraka amarratzen ziren eta barkuak. Balea-ehizarekin ere lotu izan da; izan ere, zetazeoa hil eta Hala ere, historiak oraingoz ezin izan du zehaztu

gero, porturatu egin behar zen zatikatzeko, buruari

sokatira sortu zeneko data eta lekua. Esaterako,

eta isatsari tiraka.

Birmanian, Korean edota Ginea Berriko uharteetan, sokatiraren aztarnak topatu dituzte erritualetan.

Lanaldia tiraka eman ondoren, nork gehiago tira hasi

Asiako herrialde batzuetan, Afrikan (Kongo, Zaire),

omen ziren. Etimologikoki, «soka» jatorri zeltako hit-

Amerikan (eskimalak) eta Ozeanian (Zeelanda Be-

za da. Gaztelaniazko «soga» euskaratik dator. Eta

rria) ere errituekin lotuta agertu da sokatira.

soka, zelterako «suka» hitzetik. Ahozko literaturan gordeta geratu denaren arabera, joan den mendean, maiz egiten ziren sokatira-desafioak Euskal Herriko herrietan. Euskal Herrian, sokatira, nagusiki, lurzoru gogorrean egin izan da.

Ondoren etorri zen lur gaineko sokatira. 1980 inguruan, berriz, gomazko lurzoruan tiratzen hasi ziren. Munduko Sokatira Txapelketa bi urtean behin izaten da. Aurten egitea egokitu da, Wisconsinen

(AEB) eta Euskadik parte hartu du. Emaitza bikai-

entrenatzaileak taldea zuzentzeaz gain, arerioaren

nak lortu zituen gure ordezkaritzak, pisu eta kate-

ahultasunak aurkitu behar ditu, une egokian agindu

goria guztietan onenen pare aritu baitira. Gaztedik

zuzenak emateko. Garrantzi handia dauka azken

lau domina lortu ditu (urrezko bat, zilarrezko bat eta

tiralariak, aingura gisakoa delako. Berak sumatzen

brontzezko bi). Euskadik, bestalde, 580 kiloko kate-

ditu ondoen sokak jasandako tentsioak, eta gaine-

goria mistoan brontzea lortu zuen. Guztira, sei do-

rakoak bezain etzanda egon ohi ez denez, ikuspegi

mina eta ohorezko postu asko lortu zituen; alegia,

hobea izaten du. Antigoaleko kirola da, bai, baina

euskaldunak onenen artean geratu ziren.

garai berrietara egokitu dena.

Euskadi eskubide osoko kidea da Sokatirako Nazioarteko Federazioan. Aurrenekoz aritu zen Basque Country izenarekin Madisonen egindako lehiaketan.

Lehiakideen artean egon ziren AEB, Alemania, Belgika, Hegoafrika, Holanda, Ingalaterra, Irlanda, Israel, Italia, Kanada, Letonia, Nigeria, Suedia, Suitza eta Txina. Euskal Herria ordezkatu zuten Laukizko Gaztedik, Erandioko Goiherrik eta Mutrikuk.

Lur gaineko sokatirarako erresistentzia handia behar da, tiralariak lur gainean hobeto bermatuta, tiraldiak luzeagoak direnez.

Euskal taldeak onenen artean daudela argi geratu da. Zortzikotearen antolaera eta tiratzeko modua herrialdetik herrialdera aldatzen da, tokiak tokiko ezaugarrietara egokituta. Gainerako kiroletan legez,

EKFBko Prentsa Saila

mutua informazioa

2014ko iraila 42 zbk.

berdintasuna

Emakunderen Berdintasunerako Gunea 2014 Datorren urriak 14an, mutualiak jardunaldi bat antolatuko du EMAKUNDEk urtero antolatzen duen eta aurten «Berdintasunarekin aurrera goaz. Eman pausoa» leloa izango duen BERDINTASUNERAKO GUNEAn.

• BERDINTASUNERAKO GUNEA,

•Jardunaldian parte hartuko du(t)en

pertson(ar)en izena(k)

•Lan egiten duen enpresa

Izen-ematea berresteko mezua jasoko dute mutua-

mutualiak, EMAKUNDEren erakunde kolaboratzailea den aldetik, aipatutako ekitaldia babesten du, bere iritzian, berdintasuneko jardunbide egokiak partekatuta, «gizarteak aurrera egin, eta pausoa ematea» lortuko delako.

mutualiak antolatutako jardunaldia «Avanzando en la Gestión a través de la Igualdad» deituko da eta Bizkaiko Mediku Elkargoaren Areiltza aretoan egingo da (Lersundi kalea 9, 6.), urriaren 14an, 12:00etatik 13:30era.

mutualiak ekitaldira joatera gonbidatzen zaituzte.

Doan da eta izena emateko aski da mezu elektroniko bat bidaltzea helbide honetara eta jarraian aipatutakoak adieraztea: mendia@mutualia.es

liaren eskutik.

Gainera, mutualiak antolatutako jardunaldia baliagarria gertatuko zaie berdintasuneko sentsibilizazio-saioetan parte hartu izana egiaztatzeko ziurtagiria jaso nahi dutenentzat; izan ere, gero eta gehiagotan eskatzen da delako ziurtagiria, enpresei edota administrazioari zerbitzuak eskaintzeko lehiaketetan.

Zain gauzkazue.

Ekitaldiari buruzko informazio gehiago jasotzeko, deitu hona: Cristina Mendia – 944252504 / 605715511

Cristina Mendia.

Berdintasun arloko arduraduna-Efr managerra Mutualia

mutua informazioa umorea

2014ko iraila 42 zbk.

Ogitartekoaren etenaldia

Kepa Bilbao

mutua informazioa 2014ko iraila 42 zbk.