หลักเกณฑ์ของผู้ที่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้า สืบทอดพระพุทธศาสนา

หลักเกณฑ์ ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม วัดแพร่ธรรมาราม ต.เด่นชัย อ.เด่นชัย จ.แพร่ วันจันทร์ที่ ๔ กันยายน พ.ศ.๒๕๔๙

๑ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

ผูท้ ี่จะบวชต้องสละทางโลก ๑. ผู้ที่จะบวชในพระพุทธศาสนา ต้ องสละทางโลกทุกอย่าง เช่น ไม่รับเงินรับทองหรื อให้ ผ้ อู ื่นรับไว้ เพื่อตน ไม่อา่ น หนังสือพิมพ์ ไม่ฟังวิทยุ ไม่ดโู ทรทัศน์ ไม่เล่นคอมพิวเตอร์ อินเตอร์ เน็ต ไม่มีโทรศัพท์มือถือ ไม่ให้ ติดต่อกับผู้หญิง ทังหมด ้ นี ้เป็ นความเสื่อม ความเศร้ าหมอง สําหรับผู้ที่จะบวชประพฤติพรหมจรรย์ ก่อนจะบวชต้ องไปอยู่วดั เป็ นนาคถือศีล ๘ ฝึ ก ท่องคําขานนาค และฝึ กทานข้ าววันละครัง้ เดียวเหมือนกับพระ ตื่นแต่เช้ าทําวัตรสวดมนต์ ฝึ กห่มผ้ า ครองผ้ า ล้ างบาตร เช็ดบาตร รักษาบาตร รักษาผ้ าจีวร ศึกษาพระวินยั และมารยาทของความเป็ นพระให้ เข้ าใจ เมื่อบวชเป็ นพระจะได้ ปฏิบตั ิ ไม่ผิดพลาด เมื่อฝึ กได้ ดีแล้ ว ครูบาอาจารย์ที่สงั่ สอนเห็นสมควรจึงจะให้ บวชได้ ๒. ลักษณะที่ไม่เหมาะสมของผู้ที่จะบวช ๒.๑ มีลกั ษณะเป็ นตุ๊ด เป็ นกะเทย เป็ นอีแอบ ๒.๒ ติดยาเสพติด หลบหนีคดีมีความผิดทางกฎหมาย เป็ นโรคเอดส์ เป็ นโรคประสาท ปํ ้ าๆ เป๋ อๆ หรื อเป็ นโรคที่ สุขภาพร่างกายไม่สมบูรณ์แข็งแรง จะเป็ นเหตุนําภาระมาให้ ผ้ ทู ี่อยู่ทางวัด ไม่เป็ นอันได้ ภาวนากัน บวชใหม่ตอ้ งฝึ กปฏิปทาถือนิสยั ของความเป็ นพระให้ดีๆ ๓. บวชมาใหม่หรื อเป็ นพระที่มีพรรษาน้ อยๆ เบื ้องต้ นต้ องฝึ กปฏิปทาถือนิสยั ของความเป็ นพระให้ ดีๆ ต้ องสวดมนต์ ทําวัตรเช้ าวัตรเย็น ปั ดกวาดเช็ดถูโบสถ์ ศาลา ลานวัด ล้ างห้ องนํ ้า อุปัฏฐากครูบาอาจารย์ บิณฑบาตทุกๆ วัน เวลา ออกไปบิณฑบาตและกลับจากบิณฑบาตให้ รับบาตรครูบาอาจารย์ ไม่ให้ นําอาหารหรื อนํ ้าปานะไปฉันที่กฏุ ิ ต้ องรักษาศีล ๒๒๗ ข้ อ ปฏิบตั ิวตั ร ๑๔ และศีลอภิสมาจารมารยาทของความเป็ นพระ ไม่ให้ ขาดตกบกพร่อง เป็ นศีลขาดด่างพร้ อยมี มลทิน ฝึ กกราบฝึ กไหว้ ให้ ได้ มาตรฐาน เวลาจะพูดกับพระที่บวชก่อนต้ องประนมมือ ไม่ให้ นงั่ สูงกว่าผู้ที่บวชก่อน เวลาทํา อะไรเกี่ยวข้ องกับพระที่บวชก่อนต้ องขอโอกาสก่อนทุกครัง้ เวลาพูดต้ องใช้ คําศัพท์ เช่น ครับ ผม ท่าน ฝึ กไม่ให้ พดู เรื่ อง ทางโลก พูดได้ เฉพาะเรื่ องทางธรรม ถ้ าไม่มีกิจธุระจําเป็ นก็ไม่ต้องพูด ฝึ กเดิน ยืน นัง่ นอน ห่มผ้ าให้ เรี ยบร้ อย ให้ สํารวม ระวังรักษาศีลสิกขาบทเล็กๆ น้ อยๆ ให้ มนั ได้ ทกุ สิกขาบท เวลาฉันเวลาดืม่ ต้ องนัง่ ฉันนัง่ ดื่มให้ เรี ยบร้ อย ไม่ให้ ยืนฉันยืนดื่ม เวลาปั สสาวะก็ต้องนัง่ ให้ สาํ รวมระวัง ฝึ กถือธุดงควัตร ฝึ กอุปัฏฐากครูบาอาจารย์ สิ่งไหนที่ไม่ดเี ราอย่าไปคิด ให้ ฝึกสวด มนต์ สวดท่องพระปาฏิโมกข์ให้ ได้ ฝึ กเย็บผ้ าสบง จีวร ทําขาบาตร ทําร่มกลด ฝึ กรักษาผ้ าจีวร รักษาบาตร ฝึ กปลงผมเอง ฝึ กเป็ นคนอ่อนน้ อมถ่อมตัวต้ องทําตัวเหมือนผู้ใหม่เสมอ ถ้ าเรามองข้ ามสิ่งเล็กๆ น้ อยๆ อย่างนี ้ เราจะเป็ นพระเป็ นเณรที่ ไม่มีพื ้นฐาน เขาจะปลูกบ้ านสร้ างเมืองวัตถุ ถาวรอะไรก็ต้องมีพื ้นฐาน เช่น ความคิดของเรานันถ้ ้ าอันไหนมันไม่ดีเราก็จะ พูดจะทําขยายไปเรื่อยกลายเป็ นพระ อลัชชีไป ข้ อวัตรปฏิบตั ิให้ เราทําทุกๆ วัน ถ้ าไม่ทําก็ไม่มีบญ ุ ที่จะเกื ้อ หนุน บางทีเรา ชอบขี ้เกียจขี ้คร้ านเห็นแก่ตวั ไม่ชอบทําตามข้ อวัตรระเบียบวินยั ทําให้ จิตใจของเราหยาบมีมลทินเศร้ าหมอง จิตใจของ เราตกตํ่าไม่มีกําลังจิตกําลังใจ มีแต่คิดเรื่ องทางโลก มีแต่คิดอยากจะสึกเพราะเราไม่มีความดีให้ กบั ตัวเอง ตราบใดถ้ า

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม ๒

จิตใจของเรามันยังเป็ นคนชอบทําอะไรตามใจ ทําอะไรสบาย มันยังไม่ใช่จิตใจของพระ ผู้ที่บวชมาใหม่ที่ยงั ถือนิสยั อยูม่ นั จึงจําเป็ นต้ องสร้ างเหตุสร้ างปั จจัย ต้องอยูก่ บั ครูบาอาจารย์ที่ปฏิบตั ไิ ด้มาตรฐาน ๔. ผู้ที่บวชมาแล้ วต้ องอยูก่ บั ครูบาอาจารย์ที่ปฏิบตั ิได้ มาตรฐานและเคร่งครัด ในพระธรรมวินยั ข้ อวัตรปฏิบตั ิ มี การบังคับเข้ มงวดต่อลูกศิษย์ลกู หา ไม่ให้ ทําอะไรตามใจตามกิเลส ถ้ าปฏิบตั ิอยู่กบั ครูบาอาจารย์ไม่ครบ ๕ พรรษา จะไป ไหนตามอําเภอใจที่ไหนไม่ได้ เด็ดขาด เพราะยังไม่พ้นนิสยั พระผู้บวชใหม่ สังเกตดูพระที่อยู่กบั ครูบาอาจารย์ยงั ไม่ครบ ๕ พรรษา หลบหลีกข้ อวัตรปฏิบตั ิจากครูบาอาจารย์ไปก่อนจะเป็ นพระที่ไม่ได้ มาตรฐาน เมื่อไปเป็ นประธานสงฆ์หรื อเป็ น เจ้ าอาวาสก็เป็ นไม่ได้ มาตรฐาน เพราะขาดการฝึ กไม่ครบขบวนการในภาคปฏิบตั ิจะทําให้ ศาสนาเสื่อม จะเป็ นพระวัด บ้ านก็ไม่ใช่ เป็ นพระวัดป่ าก็ไม่ใช่ พระประเภทนี ้ควบคุมตัวเองยังไม่ได้ จะไปไหนก็ไปตามใจ เห็นใครไปไหนก็จะตามไป ปี หนึง่ ๆ เห็นรอบประเทศไทยตังหลายรอบ ้ ถ้ ามีโอกาสไปประเทศนอกได้ ก็ไป เราเป็ นชาวพุทธเป็ นผู้อปุ ั ฏฐากอุปถัมภ์พระ ต้ องดูให้ ดี สาเหตุที่ศาสนาเสื่อมมาจากเจ้ าอาวาสหรื อประธานสงฆ์ที่ปฏิบตั ิไม่ได้ มาตรฐาน ลูกวัดก็ยิ่งแย่ เวลามีค่าให้ตง้ั ใจ ๕. เราบวชเป็ นพระแล้ ว ไม่ควรที่จะเอาเวลาที่มีคา่ ไปพูดคุยคลุกคลีสรวลเสเฮฮากับคนอื่นหรื อที่กฏุ ิ อื่น ให้ เราเดิน จงกรมให้ มากนัง่ สมาธิให้ มาก ต้ องฝึ กเข้ าสมาธิให้ ได้ ให้ เกิดความชํานิชํานาญ บทบริ กรรมให้ ท่องพุทโธ พุทโธในใจ ถ้ าจะ เจริ ญอานาปานสติก็ให้ ฝึกหายใจเข้ าหายใจออกให้ สบาย รู้ลมเข้ า รู้ลมออกให้ สบาย เมื่อใจมันสงบลง ลมมันจะละเอียด ก็ให้ อยู่กบั ตัวผู้ร้ ู เมื่อผู้ร้ ูเป็ นหนึง่ ก็ให้ ปล่อยวางอาการทางกายทังหมดอยู ้ ก่ บั ผู้ร้ ู จิตใจจะก็เกิดสภาวะ คือ วิตก วิจารณ์ ปิ ติ สุข เอตคตา เมื่อใจเราสงบ อยู่วา่ งๆ ก็ให้ พิจารณาร่างกายของเรา ตอนที่พระอุปัชฌาย์ให้ กรรมฐานเราตอนที่เรากล่าว คําขอบวชทีแรกคือ เกศา โลมา นะขา ทันตา ตะโจ ตัวนี ้สําคัญมาก เพราะตัวนี ้เปรี ยบเสมือนระเบิดปรมาณูที่จะทําลาย สังสารวัฏ เป็ นเครื่ องมือเป็ นอุปกรณ์ให้ พิจารณาแยกออกเป็ นชิ ้นเป็ นส่วนสูพ่ ระไตรลักษณ์ จนมันเกิfภาพติดตาติดใจ ไม่ให้ พิจารณาครัง้ เดียวหรือสองครัง้ ให้ พิจารณาจนใจละอุปาทาน ละตัวละตน เราเดินก็พิจารณา นัง่ ก็พิจารณา นอนก็ พิจารณา เราทํากิจวัตรก็ให้ พิจารณา ขณะที่ใจเราสงบ แล้ วมันจะไม่อยากพิจารณา เราก็ต้องถอนจากความสงบแล้ วก็ พิจารณาร่างกายของเรา จะได้ ถอนสักกายะทิฎฐิ เราจะได้ ละตัวละตนได้ ถ้ าเราไม่ภาวนาตัวนี ้มันก็เป็ นเพียงความสงบ เฉยๆ ยังละสักกายะทิฎฐิ ไม่ได้ เมื่อเราทําเช่นนี ้แล้ ว เราจะได้ เชื่อว่าพระพุทธเจ้ ามีจริ ง ตรัสรู้จริ ง เราจะได้ ไม่สงสัยในข้ อ วัตรปฏิบตั ิวา่ สามารถทําให้ เราบรรลุธรรมได้ จริ ง ถ้ าเราเจริ ญสติร้ ูตวั ทัว่ พร้ อมเฉยๆ เราก็ได้ แต่ร้ ูตวั ทัว่ พร้ อม ถ้ าเรารักษา ศีลดีเราก็จะได้ ความบริ สทุ ธิ์ แต่ตวั ที่สําคัญที่ทําให้ เราเป็ นพระได้ ก็คือ การพิจารณาร่างกายสูพ่ ระไตรลักษณ์ กาi พิจารณาไม่ใช่เรื่ องง่ายต้ องอาศัยความเป็ นอิสระไม่คลุกคลีกบั ใคร

๓ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

ต้องฝึ กรวดเร็วว่องไว อย่าให้เฉิ่ม ๖. เราบวชมาเป็ นพระต้ องฝึ กรวดเร็วว่องไว คล่องแคล่ว อย่าให้ เฉิ่ม อันไหนดีรีบทํา อันไหนไม่ดีรีบหยุด เห็นคนอื่น เขาทําดีก็ให้ รีบทํา อย่าเป็ นคนขี ้เกียจขี ้คร้ าน ถ้ ายังมีความขี ้เกียจขี ้คร้ านอยู่นนไม่ ั ้ ใช่อารมณ์ของพระ เพราะพระจะไม่มี ความขี ้เกียจขี ้คร้ าน ถ้ าเรามัวแต่เจริ ญสติเจริ ญสมาธิอย่างเดียวมันจะเชื่องช้ า เฉิ่ม ติดสงบติดช้ า ติดนัง่ หลับ แต่พอเรา มาทําอะไรรวดเร็วคล่องแคล่วแล้ วจะฟุ้งซ่าน ถ้ าทําช้ าๆ เฉิ่มๆ มันจะสงบดี นักปฏิบตั ิใหม่เลยเข้ าใจว่าทําอะไรช้ าๆ เฉิ่มๆ ดี ทําช้ าก็ให้ มนั ได้ ทําเร็วก็ให้ มนั ได้ ครูบาอาจารย์สอนให้ ทกุ คนรวดเร็วว่องไว ฉะฉาน มองอะไรให้ มนั เข้ าใจได้ เร็ว มันจะ ได้ แยกแยะอะไรผิfอะไรถูกได้ รวดเร็ว การปฏิบตั ิอยู่ที่ไหนก็ทําได้ คนส่วนมากไปโทษสิ่งภายนอก ให้ คณ ุ สิ่งภายนอก ที่ แท้ จริ งมันอยู่ที่ตวั เรา เพราะว่าศาสนาคือภาคปฏิบตั ิ ปฏิบตั ิทางกาย ทางวาจา ทางใจเรา การประพฤติตนที่ไม่เหมาะไม่ควร ๗. ห้ ามพระภิกษุสามเณรที่บวชมาแล้ วประพฤติตนไม่เหมาะไม่ควร เช่น ขับรถยนต์ รถเครื่ อง รถจักรยาน รถอีแต๋น สวมเสื ้อ โพกหัว สวมหมวก ใส่กางเกง ใส่ร้องเท้ าผ้ าใบ ใส่แว่นตาดํา สะพายเป้ ใส่กําไรข้ อมือ จับของที่ยงั ไม่ได้ รับ ประเคนที่ยงั ไม่ได้ ถวาย และห้ ามพระภิกษุอย่าเห็นแก่ความสะดวกรวดเร็วจนขาดการยับยังชั ้ ง่ ใจ โดยการขุดดิน ฟั น ต้ นไม้ ตัดหญ้ าเอง เป็ นการกระทําที่ไม่ถกู ต้ องผิดต่อพระวินยั ทีแรกทําไปก็เขินอายไป ต่อไปก็จะถามว่ามีที่ไหนอีกบ้ างให้ ทํา บางทีก็ร้ ูวา่ ผิด ไม่เหมาะไม่ควรแต่ก็ทําไปเพราะความคึกคะนอง บางทีก็อ้างว่าไม่มีโยมทําให้ หรื อมีโยมทําให้ ก็ไม่ ถูกใจไม่ทนั ใจ และก็ห้ามพระภิกษุสามเณรเดินทางไปในสถานที่ไม่เหมาะสม ที่ญาติโยมไปท่องเที่ยวไปชมการละเล่นกัน เช่น สวนสัตว์ สวนสนุก นํ ้าตก ชายทะเล ห้ างสรรพสินค้ า ตลาดนัด ร้ านขายเครื่ องเสียง ขายเทป ขายซีดี วีดีโอต่างๆ หรื อ สถานที่ชมุ นุมเดินขบวน ทุกวันนี ้ก็มีแนวโน้ มที่จะทํากันขยายผลไปเรื่อยเพราะคิดว่าเป็ นเรื่ องเล็กๆ น้ อยๆ คนหนึง่ ทําได้ อีกคนหนึง่ ก็ทําตาม เหมือนกับถ้ าเจ้ าอาวาสขับรถหรือมีโทรศัพท์มือถือหรื อตัดต้ นไม้ ลูกวัดก็จะทําตาม ทีนี ้จะบอกกัน เตือนกันก็ไม่ได้ เพราะทุกคนก็ทําเหมือนๆ กัน กลายเป็ นประชาธิปไตยไปหมด ธรรมาธิปไตยก็หายไป การกระทําเหล่านี ้ เป็ นการเหยียบยํ่าพระธรรมวินยั ให้ สญ ู หายไป ให้ พระภิกษุสามเณรทุกท่านช่วยกันสืบทอดจรรโลงรักษาพระพุทธศาสนา ให้ รุ่นลูก รุ่นหลาน อย่าพากันทําลายทางอ้ อม เพราะทุกสิ่งทุกอย่างที่เราได้ ใช้ สอยได้ อยู่อาศัยนี ้ก็ได้ มาจาก พระพุทธศาสนา ที่พระพุทธเจ้ าท่านทรงวางระเบียบแบบแผนไว้ ดีแล้ ว ให้ เราพากันกตัญํูตอ่ ท่าน เหมือนอย่างเรา บริ โภคผลไม้ เราก็ไม่ควรที่จะไปทําลายต้ น ทําลายกิ่งก้ านของต้ นผลไม้ นนั ้ สิ่งเหล่านี ้เป็ นเรื่องใกล้ ตวั ของพระภิกษุ สามเณรที่ลอ่ แหลมต่อการประพฤติ ปฏิบตั ิจงึ ให้ ควรระมัดระวัง นักบวชอย่าติดเรื่องฉัน ๘. นักบวชอย่าไปติดเรื่ องอยู่เรื่ องฉัน เรื่ องอ้ วนเรื่ องผอม เรื่ องผิวพรรณ เรื่ องสง่าราศี ให้ เรานอนพออยูไ่ ด้ ฉันพออยู่ ได้ อย่าไปติดในรสชาติอาหาร นํ ้าปานะ โค้ ก แป๊ บซี่ เนยใส เนยข้ น นํ ้าอ้ อย นํ ้าตาล ปรมัตถ์ สมอ มะขามป้อม ตะไคร้ ขิง

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม ๔

ข่า โหระพา โกโก้ กาแฟ ลิโพ กระทิงแดง เอ็มร้ อย ถ้ าเราไปฉันอิ่มเหมือนกับเราฉันข้ าวตอนเช้ าก็เท่ากับเราบริ โภคอาหาร ในยามวิกาลเหมือนกัน ให้ เรารู้จกั เบรกตัวเอง ให้ มนั อยู่แบบอดๆ อยากๆ หน่อย อย่าอยู่อย่างชูชก อย่าไปบริ โภคเหมือนชู ชก เราพยายามฝึ กอดฉันนํ ้าปานะบ้ าง อดฉันข้ าวบ้ าง อดฉันปรมัตถ์บ้าง ใจมันจะได้ เกิดความฟุ้งซ่านบ้ าง จะได้ มีการทํา ใจให้ สงบ เราจะได้ อยู่เหนือธาตุเหนือขันธ์เหนือเวทนาทางกายบ้ าง น้ าปานะและยาปรมัตถ์สมุนไพรที่ปรุงแต่ง ๙. พระภิกษุสามเณรที่บวชมาแล้ ว ไม่ควรฉันปานะและยาปรมัตถ์สมุนไพรที่ปรุงแต่งจนเกินไป ตีความพระวินยั คลาดเคลื่อนเข้ าข้ างตนเอง อ้ างว่าวัดนันก็ ้ ฉนั กัน ครูบาอาจารย์องค์นนองค์ ั ้ นี ้ก็ฉนั กัน เพื่อความใสสะอาดบริ สทุ ธิ์ของพระ วินยั และตัด ปริ โพธความกังวล จึงได้ ห้ามพระภิกษุสามเณรหลังจากเที่ยงวันไปแล้ วหยุดฉันปานะและยาปรมัตถ์ สมุนไพรจําพวก บ๊ วยเค็ม บ๊ วยหวาน ลูกท้ อ ลูกสมอจีน มะขามแก้ ว ไอศรี มแท่ง ลูกอมเยลลี่ ขนมเยลลีผ่ สมบุกเป็ นถ้ วยๆ รังนก เนื ้อเฉาก๊ วย ว่านหางจระเข้ สาหร่ายทะเลที่เป็ นแผ่น เนยกวนปรุงรส ตําลูกยอ เมล็ดทานตะวัน กระเทียมดอง หอมหัวใหญ่หวั เล็ก พริ กหยวก ใบแมงลัก ใบโหระพา ใบกระเพรา ใบสะระแหน่ ผักชีเทศ ใบบัวบกที่ยงั ไม่ได้ ผ่านการ กรองเป็ นนํ ้าปานะ เนื ้อลูกพรุนและมะนาวที่เป็ นลูกๆ ที่ยงั ไม่ได้ ผ่านการกรองเป็ นนํ ้าปานะส่วนใหญ่เป็ นของที่ญาติโยม นํามาถวาย แต่ไม่ทนั ได้ คดิ ว่าถ้ าฉันไปแล้ วจะทําให้ พระเณรเสีย หรื อบางทีญาติโยมก็คิดว่าพระท่านไม่คอ่ ยได้ ฉนั อะไร มากมายอยู่แล้ ว อาหารก็ฉนั มื ้อเดียว ตอนบ่ายก็ฉนั ได้ แต่นํ ้าหวาน นํ ้าผลไม้ กHอยากให้ พระเณรท่านได้ ฉนั ของดีๆ แปลกๆ พิสดารบ้ าง ให้ พระเณรได้ ผ่อนคลายบ้ าง ปฏิบตั ิอย่างเดียวเดี๋ยวจะเครียด พระเณรองค์ไหนที่ท่านตบะดีฉนั ไป แล้ วก็ไม่เป็ นอะไรไม่เสีย หรื อบางทีท่านก็มีข้อวัตรของท่าน แยกแยะว่าอันไหนควรฉันไม่ควรฉันอย่างนี ้ก็ดีไป แต่สําหรับผู้ ที่ตบะยังไม่กล้ าแข็งพอก็ยงั ไม่ร้ ูจกั แยกแยะว่าอันไหนควรฉัน ไม่ควรฉัน เมื่อฉันไปแล้ วก็ติดอกติดใจขวนขวายหามา ไม่ เคยสัง่ โยมก็กล้ าที่จะสัง่ ให้ โยมหามา บางทีก็ปรุงแต่งเอามาผสมรวมกันเพิ่มรสเพิ่มชาติ วันไหนไม่ได้ ฉนั ก็หงุดหงิด รํ าคาญใจ ไม่ได้ ฉนั ก็ทําสมาธิไม่ได้ เดินจงกรมก็ไม่สะดวก เดินทางไปไหนก็พกติดตัวติดย่ามเป็ นเสบียงไปเป็ นหอบๆ สังเกตดูครูบาอาจารย์ที่ท่านเคร่งครัดในพระธรรมวินยั ท่านจะไม่ย่งุ กับเรื่ องการขบฉันมาก มีอย่างไรก็ฉนั อย่างนัน้ ถ้ าสิ่งไหนที่มนั ส่งเสริ มกิเลสท่านจะไม่เอาด้ วย และท่านก็จะสงวนรักษาพระเณรมาก ท่านจะห้ ามไม่ให้ พระเณรทํา ห้ าม ไม่ให้ พระเณรฉัน มันเป็ นเรื่ องใหญ่โตมากถ้ าการขบฉันของพระเณรซึง่ ได้ ชื่อว่าเป็ นผู้เห็นภัย ในวัฏสงสารกลับกลายมา เป็ นการขบฉันเพื่อส่งเสริ มกิเลส มันถึงกับขวางกันคุ ้ ณธรรมความดีไม่ให้ เกิดมีขึ ้นถ้ าเราติดในเรื่องการฉัน ถึงแม้ ในพระ วินยั จะไม่ได้ ห้ามไว้ แต่ถ้ามันทําให้ พระเณรเสีย ทําให้ พระเณรใจแตก ท่านก็จะถือว่าเป็ นมหาภัยที่สดุ ถ้ าเป็ นยาปรมัตถ์ สมุนไพรที่ปรุงแต่งมากเกิน ท่านก็จะว่าเป็ นยาเบื่อพระเบื่อเณร ถ้ าเป็ นนํ ้าปานะที่พิสดารเกินท่านก็จะว่าเป็ นนํ ้าพาพระ เมา พระเณรฉันแล้ วเมาติดกันงอมแงม ไม่มีก็ถามหา บางคนตังแต่ ้ ยงั ไม่ได้ บวชก็ยงั ไม่เคยได้ ฉนั ของดีๆ แปลกๆ พิสดาร อย่างนี ้ ทําให้ เพิ่มความหลงเข้ าไปอีก หรื อบางทีผ้ ทู ี่ไม่ร้ ูมาพบเห็นเข้ าก็จะเข้ าใจว่าพระเณรฉันอาหารในเวลาวิกาล ก็มี

๕ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

อย่าหลงในปั จจัยไทยทาน ๑๐. เราบวชมาแล้ วเราอย่ามาหลงในปั จจัยไทยทานที่ญาติโยมนํามาถวาย ส่วนใหญ่ของที่เขาถวายมีแต่ของดีๆ อันนันก็ ้ ดี อันนี ้ก็ดีตามยุคตามสมัยเรื่ อย จุดมุ่งหมายของการบวชเราไม่ได้ ต้องการมาเอาสิ่งเหล่านี ้ อย่าเป็ นผู้มีรสนิยมสูง นักบวชเราควรใช้ สิ่งของที่จําเป็ นและต้ องประหยัด ถ้ าของมันเหลือเฟื อก็จดั จ่ายไปให้ คนอื่นเขาใช้ สอยกัน ความเจริ ญ ของพระมันอยู่ที่จิตใจของเราไม่มีความโลภ ไม่มีความโกรธ ไม่มีความหลง เป็ นผู้อยู่เหนือโลกธรรม ไม่ให้ ลาภ ยศ สรรเสริ ญ มาครอบงําจิตใจ บางที่พระเณรก็มากเกินไปชอบขอของจากพ่อ จากแม่ จากเพื่อนฝูง เรามาบวชมาปฏิบตั ิ แล้ วยังไปรบกวนมันเป็ นสิ่งที่น่าละอายแก่ใจ บางคนก็ไม่ยอมใช้ ของสงฆ์ของที่มีอยู่ในวัด พอจะมีโยมเลือ่ มใสก็ชอบสัง่ เขา บางทีก็วา่ จะเอาไปถวายครูบาอาจารย์องค์นนองค์ ั ้ นี ้ ความเป็ นจริ งแล้ วครูบาอาจารย์ท่านไม่ได้ ยินดีในสิ่งเหล่านัน้ ท่านยินดีในการประพฤติปฏิบตั ิของลูกศิษย์ที่เป็ นผู้มีความน่าไว้ เนื ้อเชื่อ ใจในข้ อวัตรการปฏิบตั ิธรรม เป็ นตัวอย่างที่ดี ของเพื่อนสหธรรมมิกผู้ประพฤติพรหมจรรย์ เป็ นผู้สบื ทอดอายุพระพุทธศาสนา ไม่นําความเสียหายมาสูค่ รูบาอาจารย์ เพื่อนฝูง ว่าเป็ นคนดีแต่พดู แต่ปฏิปทาน่ารังเกียจ ให้ เราทุกท่านถือว่าเรามากตัญํูกตเวทีตอ่ องค์สมเด็จพระสัมมาสัม พุทธเจ้ าทุกๆ ท่าน พระเณรอันตราย ๑๑. พระเณรอันตราย พระเณรส่วนใหญ่ชอบปกปิ ดความผิดของกันและกัน เพราะว่าเวลาอยู่กบั ครูบาอาจารย์ก็ ปฏิบตั ิอย่างหนึง่ อยู่ธรรมดาก็ปฏิบตั ิอย่างหนึง่ ทําให้ เรื่ องเล็กๆ น้ อยๆ กลายเป็ นเรื่ องใหญ่ไป ก็เลยกลายเป็ นกลุม่ เป็ น แก๊ ง ใครทําผิดก็ช่วยกันปกปิ ดไว้ เพราะใครพูดให้ ครูบาอาจารย์ฟังได้ เรื่ องแน่ ถือว่าไม่ใช่พรรคไม่ใช่พวก พระเณรที่ตงใจ ั้ ปฏิบตั ิดีก็กลายเป็ นไม่มีพรรคไม่มีพวก ที่ปฏิบตั ิถกู ธรรมถูกวินยั กลายเป็ นถูกมองว่าทําไม่ถกู ไม่ควร ไม่มีนํ ้าใจ ตามที่จริ ง แล้ วสิ่งไหนที่ไม่ถกู ก็ควรบอกกันเตือนกัน ดูท่าทางแล้ วถ้ าบอกเตือนกันไม่ได้ กก็ ราบเรี ยนครูบาอาจารย์ ท่านจะได้ ช่วย แก้ ไข พระเณรพวกนี ้จะช่วยกันทุกวิถีทาง เช่น ไม่ลกุ ทําวัตรทํากิจวัตร ไม่ออกบิณฑบาตก็จะมีสายเอานํ ้าปานะไปให้ เอา เมล็ดทานตะวันเอาเนยไปให้ พระภิกษุสามเณรชนิดนี ้เรี ยกว่าเป็ นพระภิกษุมหาโจร เป็ นผู้ทําลายคณะสงฆ์ ทําลายครูบา อาจารย์ ทําลายศาสนา เป็ นการสร้ างบาปสร้ างกรรมอันใหญ่หลวง เป็ นการเสี ้ยมสอนให้ ผ้ ทู ี่ไม่เคยทําความผิดให้ ทํา ความผิด อ้ างว่าวัดโน้ นก็ทํากัน วัดนันก็ ้ ทํากัน มีแต่วดั เราที่ไม่ทําไม่เป็ นไรไม่ผิด พระเณรชนิดนี ้ให้ ทกุ คนดูถกู ไว้ เลยว่า เป็ นพระไม่ดีใช้ ไม่ได้ อย่าได้ เอาเป็ นตัวอย่างเด็ดขาด เป็ นการเข้ าใจผิด มีความเป็ นมิจฉาทิฎฐิ ที่มีความเห็นเข้ าใจว่า ช่วยกันปกป้องกันชื่อว่ารักกันเมตตากัน นี ้เป็ นการคบค้ าสมาคมเยี่ยงมหาโจร เมื่อถึงคราวแบ่งผลประโยชน์ไม่ลงตัวก็ แตกกัน วัดทุกวัด สํานักทุกสํานัก ไม่น่าจะมีมารศาสนาชนิดนี ้อยู่ในสถานที่นนๆ ั ้ ถ้ าเราไม่พากันปกปิ ด ความเสือ่ มเสีย ความเศร้ าหมอง ปั ญหาต่างๆ เหล่านี ้ก็จะมีไม่ได้ ทุกอย่างมันไม่สายเกินไป เมื่อเราเข้ าใจอย่างถูกต้ อง ต้ องเดินตามรอย องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ าเป็ นผู้ที่ใสสะอาดบริสทุ ธิ์ ผู้เป็ นตัวอย่างของเราทุกๆ ท่าน

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม ๖

ผูห้ ญิง; อันตรายของพระภิกษุสามเณรทั้งบวชเก่าและบวชใหม่ ๑๒. อันตรายของพระภิกษุสามเณรทังบวชเก่ ้ าและบวชใหม่ ได้ แก่ เรื่ องผู้หญิง พระเณรเราต้ องไม่ประมาท ตราบ ใดที่เรายังไม่สิ ้นกิเลส เราอย่าไปเปิ ดโอกาสให้ กิเลสมันมาถล่มทลายเรา คือว่าเราบวชมาแล้ ว เราหมดหน้ าที่ของความ เป็ นโยมแล้ ว เราไม่มีสทิ ธิ์ที่จะไปคิดชอบหรื อไม่ชอบอะไร เพราะการบวชนันต้ ้ องบวชทังกาย ้ ทังวาจา ้ ทังใจ ้ ถ้ าเราไม่เปิ ด โอกาสให้ ผ้ หู ญิงมาเกี่ยวข้ องเขาจะมาเกี่ยวข้ องกับเราไม่ได้ เป็ นเด็ดขาด ส่วนใหญ่โยมทําบุญตักบาตรถวายทานเป็ น ผู้หญิง เพราะเขาถือว่าเป็ นหน้ าที่เป็ นความรับผิดชอบในครอบครัว ในพระศาสนาและในการสร้ างคุณงามความดี ให้ เรา ปฏิบตั ิตามพระวินยั ให้ เคร่งครัด หากมีเหตุจําเป็ นให้ เกี่ยวข้ องกับผู้หญิงต้ องห้ ามอยู่กบั ผู้หญิงสองต่อสอง หรื อกับผู้หญิง หลายคน หรื ออยู่ในที่ลบั หูลบั ตากับผู้หญิง ไม่เขียนจดหมายหรื อโทรศัพท์ติดต่อกับผู้หญิง พยายามไม่ให้ ผ้ หู ญิงมา เกี่ยวข้ องกับเราโดยการเป็ นอุปัฏฐากส่วนตัว ไม่เดินทางไปไหนมาไหนกับผู้หญิง ไม่ไปบ้ าน ไม่ไปในสถานที่ๆ มีอบุ าสิกา โดยไม่มีเหตุสมควร ถ้ าชอบให้ โยมผู้หญิงเป็ นโยมอุปัฏฐากรับผิดชอบนันแสดงว่ ้ าไม่ถกู ต้ องแล้ ว พระส่วนใหญ่ที่ตงใจว่ ั้ า จะบวชไม่สกึ มุ่งมรรคผลนิพพานมักจะมาเสียกับผู้หญิง นี ้แหละ ถ้ าไม่ถงึ กับสึกก็ร่อแร่หมดสภาพหาความเจริ ญได้ ยาก พระเราส่วนใหญ่บวชมาแล้ วผิวพรรณก็ผ่องใส นิสยั ก็เรี ยบร้ อยมีความสงบ มีสติมีปัญญา พูดก็เพราะ เป็ นสาเหตุทําให้ ผู้หญิงชอบมาพูดคุยมาคลุกคลี ไม่วา่ สาวเล็กสาวใหญ่ สาวแก่แม่ม่าย ภรรยาเขา ให้ เราถือว่าเรื่ องนี ้เป็ นเรื่ องสําคัญหรื อ เป็ นโลกวัชชะ ผิดทังทางโลกและทางธรรม ้ อย่าให้ เกิดความเศร้ าหมอง ให้ เรารักษาพระวินยั เราเหมือนกับพระสารี บตุ ร ตอนที่ไปภาวนาในป่ ากับพระโม คคัลลานะแล้ วป่ วย มีเทวดาได้ ยินพระสารี บตุ รสนทนากับพระโมคคัลลานะว่า เคยได้ ฉันข้ าวมธุปายาสแล้ วหาย จึงไปเข้ าฝั นชาวบ้ านให้ ทําข้ าวมธุปายาสมาใส่บาตร พระโมคคัลลานะจึงได้ นํามาให้ พระสารี บุตรฉัน แต่พระสารี บตุ รรู้ด้วยพระปั ญญาญานว่าอาหารนี ้ได้ มาโดยมิชอบเพราะมีเทวดาไป บอกชาวบ้ านให้ ใส่บาตร ท่านจึงให้ พระโมคคัลลานะเทข้ าวมธุปายาสทิ ้งเสีย ทันทีที่ข้าวมธุปายาสตกถึงพื ้น โรคท้ องของพระสารี บตุ รก็หาย ฉับพลัน การรักษาศีลของพระอริยะเจ้ าเป็ นสิ่งที่ละเอียดมาก ทุกวันนี ้พระกรรมฐานนัง่ อยู่กบั ผู้หญิงโดยไม่มีผ้ ชู ายนัง่ อยู่ ด้ วยก็มีมาก ให้ เราดูตวั อย่างครูบาอาจารย์ ท่านจะไม่นงั่ คุยกับผู้หญิงสองต่อสอง ถ้ ามีเหตุที่จะต้ องพูดคุยก็มีพระเณร หรื อโยมผู้ชายนัง่ อยู่ด้วย ถ้ าหมดธุระจําเป็ นแล้ วก็กล้ าบอกให้ โยมกลับบ้ าน ให้ มีความเคารพต่อพระพุทธเจ้ ามากกว่า เกรงใจผู้หญิง ก็ให้ พระเก่าพระใหม่อย่าไปหลงประเด็น ให้ ยดึ ถือพระธรรมคําสัง่ สอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธ เจ้ าให้ ดี เราจะได้ บรรลุถงึ มรรคผลนิพพานได้ ตามปรารถนา ระวังความเสื่อมเสีย ๑๓. ให้ ระมัดระวังความเสือ่ มเสียที่อาจจะเกิดขึ ้นได้ เพราะทุกวันนี ้ผู้ที่เข้ ามาบวชบางทีอาจจะมีต๊ ดุ มีกะเทย อีแอบ ให้ พระเณรทุกรูปคอยสังเกตการณ์วา่ มีใครบ้ างออกอาการมากน้ อย จะสังเกตได้ จากความประพฤติหลายอย่าง เช่น การ เดินจะออกกระตุ้งกระติ ้ง เดินแกว่งแขนตะพายเรื อ ส่ายตะโพกเป็ นส่วนใหญ่ไม่มากก็น้อย เวลาพูดชอบจีบปากจีบคอ พูดเสียงหวานๆ เวลายิ ้มจะยิ ้มละไม เวลามองชอบใช้ หางตามอง ชอบแอบมองพระเณรหนุ่มๆ หล่อๆ หาวิธีค้ นุ เคย ชอบ

๗ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

ฟั งซาวเบาท์ ชอบมีโทรศัพท์มือถือ จะรักษาผิวพรรณเหมือนกับผู้หญิง ชอบใช้ เครื่ องสําอาง ใช้ อปุ กรณ์อาบนํ ้าเยอะแยะ มากมาย ชอบหาของดีๆ สวยๆ มาใช้ จะไม่ชอบทํางานหนัก งานกรรมกร ชอบทํางานประดิษฐ์ ประดอย ชอบงานตก แต่งงานจัดดอกไม้ สวนหย่อม จัดสถานที่ เวลาเจอพวกเพื่อนลักษณะเดียวกันจะออกอาการเยอะเห็นได้ ชดั อาการของ จิตเราทุกคนนันสํ ้ าคัญมาก ทําให้ เกิดวิปริ ตได้ ตา่ งๆ นานา สิ่งที่ไม่น่าจะเป็ นก็เป็ นไปได้ เช่น ถ้ าเราไปตรึกนึกคิดในเรื่ อง ไหนมากๆ อาการทางกายก็คอยเป็ นไปด้ วย ถ้ าเราคิดรักคิดชอบผู้ชายบ่อยๆ เป็ นจริ ตนิสยั ฮอร์ โมนเราก็เปลี่ยนไปตาม ความคิด ยิ่งการงานก็ชอบงานผู้หญิงทํายิ่งกันไปใหญ่ มันยิ่งเสริมเป็ นกําลังสอง เหมือนอย่างครัง้ สมัยพุทธกาล มีพ่อค้ า หนุ่มคนหนึง่ คิดไม่ดีกบั ท่านพระมหากัจจายะนะ คือ คิดว่าพระมหากัจจายะนะท่านนี ้มีรูปร่างสง่างามดีถ้าใครได้ ไปเป็ น สามีคงจะ เป็ นบุญไม่น้อย กรรมที่คิดอย่างนี ้กับท่านพระมหากัจจายะนะซึง่ เป็ นพระอริ ยะเจ้ าทําให้ พ่อค้ า หนุ่มกลายเพศ เปลี่ยนมาเป็ นผู้หญิงทันที เวลาผ่านไปทําให้ ต้องไปมีครอบครับมีลกู ก็สํานึกถึงบาปกรรมที่ตนคิดไม่ดี จึงได้ ไปปรารภ เหตุเรื่ องที่เกิดขึ ้นให้ ท่านพระมหากัจจายะนะทราบแล้ วได้ กล่าวขอขมาอโหสิกรรม จึงทําให้ เขาได้ กลับคืนมาเป็ นเพศ ชายเหมือนเดิม อันนี ้เป็ นกรรมที่เกิดจากความนึกคิด บางทีไม่ได้ เป็ นบัณเฑาะหรื อกะเทยมาแต่กําเนิด แต่มนั เกิดจาก ค่านิยมผิดๆ ที่ชอบทําอะไรตามๆ กัน คิดตามๆ กัน อย่างเช่น การเจาะหู การย้ อมผม ไว้ ผมยาว ถ้ าเป็ นลักษณะเช่นนี ้ก็ พอที่จะแก้ ไขได้ โดยผู้ที่มีนิสยั การกระทําออกไปทางผู้หญิงต้ องเปลี่ยนความคิดพฤติกรรมใหม่ พยายามเดินเหินพูดจาให้ ทะมัดทะแมง การงานก็ให้ ทําเหมือนผู้ชาย อย่าไปจัดดอกไม้ จัดสวนหย่อม จัดสถานที่ ต้ องไม่กลัวแดดกลัวลมกลัวดํา ไม่ไปคลุกคลีคบค้ าสมาคมไม่ไปไหนมาไหนด้ วยกัน และแยกตัวออกจากเพื่อนที่มีอาการลักษณะเดียวกัน และห้ ามไป หยอกล้ อจี ้จุดผู้ที่มีพฤติกรรมออกไปทางผู้หญิงจะเป็ นการส่งเสริม พฤติกรรมของเขา สําหรับผู้ที่ไม่ได้ เป็ นบัณเฑาะ เป็ น ตุ๊ด เป็ นกะเทยหรื ออีแอบ ก็ให้ ระมัดระวังอาการกิริยาของเรา เพราะทุกวันนี ้ใครออกอาการลักษณะผู้หญิงเขาก็เหมาว่า เป็ นตุ๊ด เป็ นกะเทย เป็ นอีแอบกันหมด ถ้ าหากเราต้ องไปพักในสถานที่เดียวกัน พักรวมกันให้ ระมัดระวังอย่าประมาทจะ เป็ นการเปิ ดโอกาสให้ เขากระทําสิ่งที่ไม่ ดีไม่งาม ทําให้ เราพลาดท่าเสียทีขาดจากความเป็ นพระต้ องอาบัติปาราชิก ห้ าม สวรรค์มรรคผลนิพพาน พระมนต์ดา ๑๔. พระที่ตกอยู่ในจําพวกพระมนต์ดํา ได้ แก่พวกที่เรียนวิชาไสยศาสตร์ เรี ยนเวทมนตร์ คาถา ยินดีในเครื่ องรางของ ขลัง บางท่านถึงกับลงทุนไปสักลาย ฝั งตะกรุด ไปเรี ยนวิธีปลุกเสกว่าทําอย่างไรถึงขลังถึงศักดิ์สทิ ธิ์ รํ่ าเรี ยนวิธีเขียน ตะกรุดเขียนผ้ ายันต์วา่ ทําอย่างไรถึงขลัง สนใจอ่านตําราหมอดู ดูฮวงจุ้ย เรี ยนดูลายมือ ดูฤกษ์ ดูดวง บอกเลขใบ้ หวย นี ้ เป็ นมนต์ดําไม่ใช่คําสัง่ สอนของพระพุทธเจ้ า ตามความเป็ นจริ งแล้ วพระพุทธเจ้ าไม่ให้ เรี ยน ถือว่าเป็ นดิรัจฉานวิชา เป็ น วิชาที่ขวางกันทางสวรรค์ ้ มรรคผลนิพพาน ถ้ าเราปฏิบตั ิดีปฏิบตั ิชอบตามพระธรรมคําสัง่ สอนขอพระพุทธเจ้ าแล้ ว ความ ขลังความศักดิ์สิทธิ์ก็จะเกิดมีขึ ้นมาเอง มันเป็ นผลพลอยได้ สําหรับพระภิกษุสามเณรเราเข้ ามาในสายตรงแล้ วไม่น่าจะไป ยุ่งเกี่ยวในสิ่ง เหล่านี ้ ถ้ าเรามายุ่งเกี่ยวกับสิ่งเหล่านี ้ แสดงว่าเราไม่เอามรรคผลนิพพานแล้ ว เราจะเอาทางข้ าวของเงิน

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม ๘

ทอง ที่ทําตัวเป็ นผู้ขลังศักดิส์ ิทธิ์บางทีมนั ไม่ขลังจริ งหลอกลวงชาวบ้ าน พูดไปหลับตาเคร่งๆ ขรึมๆ ไป เคี ้ยวหมากไป ทํา เป็ นกําหนดวาระจิตทําให้ เขาเลื่อมใส ทําอย่างนี ้พระเณรที่มาบวชภายหลังจะเข้ าใจว่าสิ่งเหล่านี ้เป็ นพระพุทธศาสนา ญาติโยมที่ยงั ไม่เข้ าถึงพระรัตนตรัย เห็นพระขลังๆ เคร่งๆ ขรึมๆ ก็หมอบคลานเข้ ามาเป็ นแถวๆ การที่เราปั น้ รูปพระ ทํารูป เหรี ยญครูบาอาจารย์ รูปพระสมเด็จพระพุทธเจ้ านี ้เป็ นสิ่งที่ถกู ต้ องไม่ผิด เพื่อจะแจกให้ ญาติโยมได้ ไว้ ไปบูชาหรื อติดตัว เพื่อระลึกถึงพุทธคุณ ธรรมคุณ สังฆคุณ เพื่อจะได้ สร้ างคุณงามความดี ถ้ าเราเอาไปจําหน่ายเอาไปขาย ตังราคาองค์ ้ นนั ้ ราคาเท่านี ้องค์นี ้ราคาเท่านันชื ้ ่อว่ามันผิดทางแล้ ว มันเป็ นการค้ าขายเป็ นพาณิชย์ไป มันไม่ใช่ความเสียสละจริ ง ไม่ใช่ เมตตาจริ ง ไม่ใช่พระธรรมคําสัง่ สอนของพระพุทธเจ้ าแล้ ว ความซื่อสัตย์สุจริต ต้องไม่มีมารยาสาไถย ๑๕. เราเป็ นพระเป็ นเณรต้ องมีความซื่อสัตย์สจุ ริ ต ไม่มีมารยาสาไถย หมกเม็ดมีเล่ห์กล มีอะไรก็ต้องกราบเรี ยนครู บาอาจารย์หมดทุกอย่าง เพื่อจิตใจจะได้ ขาวสะอาดปฏิบตั ิจะได้ ไม่ติดขัด เช่น มีความอยู่ในใจว่าจะเดินทางไปที่โน่น ที่ นัน่ ที่นี่ มีการวางแผนไว้ แล้ วแต่กราบเรียนครูบาอาจารย์เพียงอย่างเดียว เมื่อไปถึงที่นนั่ ก็ตอ่ ไปในที่ตา่ งๆ เท่าที่กิเลสมัน จะบงการ พระเณรทุกวันนี ้นิสยั เสียมาก จัดเป็ นพระสะเปะสะปะ พระกาฝาก พระไม่มีแก่น ไม่มีสาระ บางทีไปไหนก็ไป เลยไม่บอกลา ไปแล้ วค่อยมาบอกทีหลัง โทรศัพท์มาขอโอกาส ให้ โยมมาขอ แม้ แต่ไปรับกิจนิมนต์กว่าจะกลับเข้ าถึงวัดได้ แวะตังหลายแห่ ้ ง การที่เราจะเดินทางไปไหน เราต้ องแจ้ งให้ ครูบาอาจารย์ทราบล่วงหน้ าว่าไปกี่วนั ไปที่ไหนบ้ าง ไม่วา่ จะ ไปเดินธุดงค์ที่ไหน ครูบาอาจารย์จะได้ ร้ ูวา่ มันเหมาะมันควรไหม พระประเภทนี ้วันๆ หนึง่ คิดจะหาวิธีออกจากวัดเพื่อ ระบายอารมณ์ มีใครบ้ างจะพาไป มีใครบ้ างจะเอารถไป เดี๋ยวไปเยี่ยมที่โน่นเยี่ยมที่นี่ ไม่มีความหนักแน่นเหมือนคนไม่มี เจ้ าของ อาจารย์บอกแล้ วก็ไม่ฟัง บอกว่าอย่าไปทําอย่างนันเดี ้ ๋ยวจะไปออกหนังสือพิมพ์หน้ าหนึง่ เมื่อเราปล่อยนิสยั ของ เราไปเรื่ อยๆ ก็ยากที่จะเปลี่ยนนิสยั เพราะหนังมันหนาเป็ นคืบๆ มันด้ าน ก็เตือนผู้ที่จะปฏิบตั ิตามพระพวกนี ้ เพราะกว่า จะรู้วา่ มันผิดมันก็สายเสียแล้ ว เหมือนรถคันใหญ่ไปอยูใ่ นถนนเล็กๆ จะกลับหลังก็กลับไม่ได้ อัฐบริขาร ๑๖. ผู้ที่บวชมาแล้ วต้ องเป็ นผู้ที่มีความหนักแน่นในอัฐบริ ขาร อย่าทําตัวเป็ นผู้เหลาะแหละโลเล ใจง่าย ขายก่อนซื ้อ หลงตามกระแสนิยมเหมือนอย่างคนทัว่ ไปเขาหลงแฟชัน่ กัน ปี นี ้นิยมอย่างนัน้ ปี นนนิ ั ้ ยมอย่างนี ้ เปลีย่ นไปตามยุคตาม สมัยเรื่ อย เห็นเขาใช้ บาตรเหล็กกันก็เปลี่ยนไปใช้ เหมือนเขา เห็นเขานิยมใช้ บาตรสแตนเลสก็เปลีย่ นมาใช้ บาตรสแตนเลส เหมือนเขา เปลี่ยนขาบาตร เปลี่ยนผ้ าสบงจีวรเป็ นว่าเล่นเห็นอะไรก็จะเอาหมด เป็ นพระเป็ นเณรหลายใจ เป็ นพระเป็ น เณรเจ้ าชู้ ให้ เราดูแบบอย่างครูบาอาจารย์ที่ท่านเคร่งครัด มีลกู ศิษย์ลกู หาทังพระทั ้ งเณรมากมายทํ ้ าอัฐบริขารมาถวาย ท่าน ทังขาบาตร ้ ทังร่้ มกลด ทังบาตรเหล็ ้ ก บาตรสแตนเลส ทังผ้ ้ าสบงจีวร มีแต่ของดีๆ สวยๆ งามๆ ทังนั ้ น้ ท่านก็ไม่ได้ สนใจ ท่านยินดีในอัฐบริ ขารเดิมของท่าน บางทีลกู ศิษย์ลกู หามาเปลี่ยนให้ ท่านใช้ ของใหม่ๆ ดีๆสวยๆ ท่านก็ถามหาของ

๙ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

เก่าที่เคยใช้ กลับคืนมา ให้ เรามีความยินดีในบริ ขารของเรา ถ้ าไม่ขาดไม่หายหรื อชํารุด เราก็ไม่ควรเปลี่ยนบริ ขารบ่อย ให้ เป็ นผู้เลิศในทางมักน้ อยสันโดษ อย่าเป็ นผู้เลิศในทางข้ าวของเครื่ องใช้ งาม มันน่าละอายมากที่บวชมาแล้ วยังมาติดกับ สิ่งของเหล่านี ้อีก บางคนถึงกับไปจ้ างวานเขาทําบริ ขาร ทําขาบาตร ทําร่มกลด ตัดเย็บผ้ าสบงจีวร อย่าไปแข่งอวดบริ ขาร กัน ว่ ใครทํา ทําจากที่ไหน ผ้ าจีวรจะหนาหรื อจะบางไม่สําคัญ สําคัญที่วา่ บวชมาแล้ วต้ องเดินจงกรมให้ มาก นัง่ สมาธิให้ มาก ทําอย่างไรจึงจะเป็ นพระอริ ยะเจ้ าได้ นนจึ ั ้ งจะดี พระบวชก่อนต้องเป็ นตัวอย่างพระบวชใหม่ ๑๗. พระบวชก่อนต้ องเป็ นตัวอย่างให้ พระใหม่ ให้ พาเขาทําข้ อวัตรให้ เคร่งครัด พาเขาทํากิจวัตร พาเขาทําสมาธิ วินยั เล็กๆน้ อยๆ ต้ องคอยตักเตือน พูดจาให้ ดีๆ ให้ เพราะๆ อย่าไปวางมาดวางก้ าม ประพฤติปฏิบตั ิตนไม่ให้ มีตวั ไม่ให้ มี ตน ต้ องเป็ นผู้เสียสละตนและเสียสละท่าน เราจะได้ ถือโอกาสฝึ กตนเองและรุ่นน้ องพร้ อมๆ กัน เพราะการพูดร้ อยครัง้ ก็ ยังไม่ส้ ทู ําครัง้ เดียวให้ ดู เราทําหน้ าที่ของเราไปอย่าไปอยากใหญ่อยากดัง อยากมีชื่อเสียง อย่าไปอยากมีลาภ อยากมียศ อยากมีเสียงสรรเสริ ญ อย่าไปแข่งกันมีลกู ศิษย์ลกู หากัน คนเราไม่อยากได้ มนั ยิ่งได้ ไม่อยากใหญ่มนั ยิ่งใหญ่ การเสียสละ การปฏิบตั ิคณ ุ งามความดีเป็ นหน้ าที่ของเราทุกๆ คนและก็เป็ นเรื่ องรี บด่วน เราอย่าไปคิดว่าอยากมีอิสระเป็ นตัวของ ตัวเอง ความหมายของอิสระนี ้ หมายถึงไม่เป็ นทาสของกิเลส ความโลภ ความโกรธ ความหลง ไม่ให้ ความยึดมัน่ ถือมัน่ มาครอบครองจิตใจของเรา ให้ เราถือว่าชีวิตของเรานี ้เหมือนวันหนึง่ กับคืนหนึง่ เราจะทําแต่ความดี เราอย่าไปคิดว่าเป็ น งานหนัก เรายังไม่หมดกิเลสแล้ วต้ องมานําคนอืน่ มาปฏิบตั ิ เพราะนี ้แหละคือเรากําลังปฏิบตั ิธรรม ธรรมะมันไม่ได้ อยูไ่ กล หรอก มันอยู่ตรงนี ้แหละ เราพยายามอบรมบ่มอินทรีย์ไปเรื่ อยๆ อย่าไปเปิ ดโอกาสให้ กิเลสมันหายใจมากเดี๋ยวเราก็จะได้ ดีเอง ความสาคัญของเจ้าอาวาสหรือประธานสงฆ์ ๑๘. พระที่จะเป็ นเจ้ าอาวาสหรื อประธานสงฆ์ ให้ พิจารณาตัวเองให้ ดีๆ ว่าเราไม่ได้ ไปเป็ นเพื่อที่จะทําตามใจกิเลส เราไปเป็ นเพื่อชําระสะสางตัวเองและพระเณรที่ย่อหย่อนต่อพระธรรมวินยั เพื่อจะได้ นําทําข้ อวัตรปฏิบตั ิ ฟื น้ ฟูพระศาสนา ที่ตกตํ่าให้ ดีขึ ้น เพื่อเป็ นผู้นํากุลบุตรลูกหลานประพฤติปฏิบตั ิให้ เกิดมรรคเกิดผล ถึงขันนิ ้ พพานอย่างถูกต้ อง เราไม่ต้องไป กลัวว่าถ้ าปฏิบตั ิเคร่งครัดเกินไป จะไม่มีเพื่อนไม่มีใครมาอยู่ด้วย หรื อจะไม่มีกลุ บุตรลูกหลานเข้ ามาบวชประพฤติปฏิบตั ิ สืบทอดพระศาสนา ตามความเป็ นจริ งแล้ วทุกวันนี ้ประชาชนญาติโยมยังขาดผู้ที่จะนําพาประพฤติปฏิบตั โิ ดยเฉพาะคน รุ่นใหม่ๆ ที่มีปัญญา เขารู้จกั สังเกตความประพฤติปฏิบตั ิของพระ ถ้ าที่ไหนปฏิบตั ิย่อหย่อนเขาก็ไม่เลื่อมใสศรัทธา แต่ถ้า ที่ไหนปฏิบตั ิถกู ต้ องตรงต่อหลักธรรมหลักวินยั แล้ วเขาก็มีความเคารพ ศรัทธาเลือ่ มใส อยู่ใกล้ ไกลแค่ไหนถ้ ามีลกู มีหลาน ก็แนะนําให้ มาบวชให้ มาประพฤติปฏิบตั ิ เราอย่าไปเน้ นทางวัตถุ ให้ เน้ นทางจิตทางใจ ทางข้ อวัตรปฏิบตั ิ ถ้ าเรายังไม่หมด กิเลสเราจะไปยุ่งกับการก่อสร้ างมากมันไม่ดีมนั จะลําบากญาติ โยม หนักๆ เข้ าภายหลังจะทําให้ เป็ นหนี ้เป็ นสิน ต้ อง

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม ๑๐

วิ่งเต้ นหาโยมคนนันคนนี ้ ้ หาวัสดุที่โน่นที่นี่ หากฐิ นผ้ าป่ า หากิจกรรมเพื่อจะได้ เงินมาก่อสร้ าง เน้ นสร้ างพระให้ เป็ นพระ เน้ นสร้ างเณรให้ เป็ นเณรนันมั ้ นประเสริ ฐที่สดุ แล้ ว ธุดงควัตร ๑๙. พระภิกษุสามเณรที่บวชมาแล้ ว ควรฝึ กถือธุดงควัตร เพราะจะทําให้ จิตใจเราเข็มแข็งเป็ นการไม่ให้ อาหาร กิเลส คือ ความโลภ ความโกรธ ความหลง ที่ชอบทําอะไรตามใจ เปรี ยบเสมือนเราขังเสือตัวหนึง่ ไว้ ไม่ให้ มนั กินอาหาร นานๆเข้ าเดี๋ยวมันก็ตายเอง ลักษณะของการถือธุดงค์มีมากมายที่นอกเหนือจากธุดงควัตร ๑๓ ข้ อ เช่น เราสมาทานว่า จะไม่ฉนั นํ ้าปานะ ไม่ฉนั อาหารอันไหนที่เราชอบมากๆ สมาทานจะฉันข้ าวเปล่าๆ จะเว้ นวันฉันอาหาร จะไม่ใช้ ช้อน จะฉัน อาหารที่ตกั ใส่ในบาตรให้ หมดทุกครัง้ สมาทานจะทําวัตรสวดมนต์เช้ าเย็นทุกวันไม่ให้ ขาด จะฉันอาหารหรือไม่ฉนั เราจะ ออกบิณฑบาตทุกวัน จะไม่นอนเกิน ๔ ชัว่ โมง จะไม่ไปคลุกคลีกบั ใคร จะเดินจงกรมอย่างน้ อยวันละกี่นาที นัง่ สมาธิ อย่างน้ อยวันละกี่นาที จะอ่านหนังสือท่องหนังสืออย่างน้ อยวันละกี่นาที ให้ สมาทานเอา สมาทานไม่พดู กับใคร ไม่มอง หน้ าใคร สมาทานไม่ใช้ โทรศัพท์ ไม่เล่นคอมพิวเตอร์ สมาทานว่าจะทํากิจวัตรปั ดกวาดเช็ดถูทกุ วัน ทําความสะอาด ห้ องนํ ้าทุกวัน สมาทานจะไปกวาดถูกฏุ ิครูบาอาจารย์ทกุ ๆ วัน ลักษณะเช่นนี ้ถ้ าเราตังใจสมาทานเรี ้ ยกว่าธุดงค์ เรา อาจจะฝึ กเป็ นช่วงๆ หรื อถ้ าเราฝึ กนานจิตใจเราก็ยิ่งเข็มแข็ง ผู้ถือธุดงค์ต้องเจริ ญอุเบกขาวางเฉยต่ออารมณ์ให้ มาก เดี๋ยว จิตใจจะหวัน่ ไหว ท้ อแท้ ท้อถอย เพราะช่วงนี ้เรายังเอากิเลสเป็ นใจ จิตใจมันจะเหี่ยวแห้ งจะหมดอาลัยตายอยาก นันเป็ ้ น เพราะกิเลสมันกําลังป่ วยที่เราไม่ให้ อาหารมัน มันจะพรรณนารํ่ าไรรํ าพันอยู่ในใจถึงความสุขต่างๆ นานา ว่าสุขเป็ นอย่าง นันอย่ ้ างนี ้ ขอบ้ างนิดหน่อยน่าคงไม่เป็ นไร เราต้ องพยายามทําใจให้ สงบให้ ได้ อย่าไปสนใจมัน ก็ให้ ฝึกถือธุดงค์เนสัชชิก บ้ าง จะได้ เจริ ญสติไม่ให้ งว่ งเหงาหาวนอน เรายังหนุม่ ยังน้ อยยังมีกําลังฝึ กเราต้ องตังใจฝึ ้ กให้ ดีๆ กิเลสเรานี ้มันมาเหนือ เมฆมาก มันผลัดวันประกันพรุ่งไปเรื่อย ว่าอย่าเพิ่งทําเลยอย่าปล่อยอย่าวางเลย ขอโอกาสบ้ างนิดหน่อย ค่อยๆ เป็ น ค่อยๆ ไป ผู้ปฎิบตั ิที่ม่งุ มรรคผลนิพพานจึงจําเป็ นต้ องได้ อาศัยการถือธุดงค์เหล่านี ้ ที่นอกเหนือจากธุดงควัตร ๑๓ ข้ อ เป็ น การบังคับเข้ มงวดฝึ กฝนจิตใจของตนเอง เพราะลําพังอาศัยกิจวัตร ข้ อวัตรต่างๆ ก็ยงั ไม่เพียงพอยังไม่อาจทําให้ กิเลสของ เราเบาบางลงได้ การเดินธุดงค์ ๒๐. ออกพรรษาหน้ าแล้ ง สุขภาพร่างกายแข็งแรง มีโอกาสก็ให้ พระภิกษุสามเณรออกเดินธุดงค์ หาความวิเวกตาม ป่ าเขาลําเนาไพรเพื่อผ่อนคลายความเครี ยด ถ้ าอยู่แต่วดั อย่างเดียวบางทีมนั อยากจะสึก การเดินธุดงค์นนยั ั ้ งเป็ นการ ฝึ กฝนอบรมจิตใจไม่ให้ ติดในที่อยู่ที่อาศัย ความสะดวกสบาย ถ้ าอยู่ใกล้ วดั ใกล้ ที่นอนฉันเสร็จแล้ วมันจะหงายท้ องเร็ว การไปเดินธุดงค์นี ้มีประโยชน์มาก ถ้ าเราตังใจปฏิ ้ บตั ิให้ เคร่งครัดในศีลทุกสิกขาบทและในธุดงควัตร เพราะการไปอยู่ใน สถานที่ตา่ งๆ ตามป่ าตามเขานัน้ ศีลจะเป็ นที่พงึ่ ของเราได้ การเดินธุดงค์นนมั ั ้ นจะมีทกุ ข์มาก เราจะได้ ฝึกทําใจให้ นิ่งเมื่อ

๑๑ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

เจอสิ่งที่ชอบใจและไม่ชอบใจ เช่น เราต้ องไปนอนตามพื ้นดิน ตามโคนไม้ ตามป่ าช้ า ตามป่ าเขาทุรกันดาร มีการอยูก่ าร ฉันอย่างอดๆ อยากๆ บางทีก็มดปลวก สัตว์ร้าย ภูตผีปีศาจก็มารุมถ้ าเราศีลไม่ดี การเดินต้ องเจอทังแดดทั ้ งฝน ้ ทังเท้ ้ า พอง ทังหิ ้ วนํ ้า เราต้ องผอม ต้ องตัวดํา ความสุขทุกอย่างเราต้ องละหมด ผิวพรรณก็ไม่ต้องกลัวมันดําร่างกายก็ไม่ต้องกลัว มันผอม ให้ มนั ขาวที่จิตที่ใจ ให้ มนั อ้ วนที่จิตที่ใจ มันจะได้ ฉนั บ้ าง ไม่ได้ ฉนั บ้ างเราก็ต้องยอมอย่างมากก็ตายเท่านัน้ การ เดินธุดงค์ถ้าพรรษาเราน้ อยก็ต้องไปกับพระพี่เลี ้ยงพรรษามาก ท่านพาไปเราก็ไป ท่านพาอยู่เราก็อยู่ ถ้ าพระพี่เลี ้ยง ปฏิบตั ิเคร่งครัดดีเราก็ได้ รับประโยชน์มาก ลักษณะพระพี่เลี ้ยงที่จะเป็ นผู้นําที่ดตี ้ องเป็ นผู้ที่เคร่งครัดในพระธรรมวินยั มุ่ง มรรคผลนิพพานไม่ เกี่ยวข้ องกับทางโลก ไม่ใช้ โทรศัพท์มือถือ ไม่ติดต่อรบกวนญาติโยม เวลายากลําบากจะไม่งอ่ นแง่น คลอนแคลน จะไม่อนุโลมผู้ที่ติดตามให้ ออ่ นแอ รักษาความสะอาดความสงบทุกๆ ที่ ที่ไปพัก มีไหวพริบมีสติปัญญา หลีกเลีย่ งป้องกันอันตรายที่จะมาถึงได้ ถ้ ามีโอกาสก็ควรแจ้ งให้ เจ้ าคณะตําบล เจ้ าคณะจังหวัดทราบ หรื อให้ โยมไปแจ้ ง ให้ ท่านทราบ เมื่อเรามีโอกาสได้ ออกเดินธุดงค์ได้ ปลีกตัวออกจากวัด จากหมู่คณะ จากญาติโยมแล้ ว ถ้ าเราจะไปหาตี สนิทกับญาติโยม ที่อื่นอีก หรื อไปหาอยู่หาสบายไม่ภาวนาไม่ทําความเพียร อันนี ้ไม่ได้ ชื่อว่าเรามาเดินธุดงค์ไม่สมกับที่ เราลํ่าลาครูบาอาจารย์มาปลีก วิเวกเพื่อภาวนาเพื่อทําความเพียร อานิสงส์ของการเดินธุดงค์นี ้มีมาก ทําให้ เราย่นภพ ชาติกบั ทําให้ เราบรรลุธรรมเร็ว ถ้ าเราตังใจจริ ้ งชาตินี ้เป็ นชาติสดุ ท้ ายของเราได้ ขอให้ ตงใจ ั้ บวชแล้วต้องปฏิบตั ใิ ห้เกิดมีคณ ุ ธรรม ๒๑. ผู้ที่บวชมาแล้ วให้ ตงใจประพฤติ ั้ ปฏิบตั ิให้ ดีๆ ให้ เกิดมีคณ ุ ธรรมขึ ้นภายในจิตใจให้ เป็ นพระอริ ยะเจ้ าให้ ได้ ให้ เป็ นที่เคารพศรัทธาเลื่อมใสของเพื่อนพระภิกษุ สามเณร ญาติโยม ให้ ตวั เราเองกราบตัวเองได้ อย่าคอยแต่หวังพึง่ ครูบา อาจารย์ เพราะครูบาอาจารย์ท่านไม่ได้ อยูก่ บั เราตลอด ถ้ าเรายังปฏิบตั ิตวั เองยังไม่มีคณ ุ ธรรมพอ มันจะไม่มีความเชื่อมัน่ ในตนเอง จะสวดมนต์ให้ พร ก็ออกเสียงไม่เต็มที่ไม่มีพลัง พอถึงคราวที่จะต้ องพูดธรรมะจะสัง่ สอนญาติโยมก็กล้ าๆ กลัวๆ เพราะตัวเองก็ยงั ปฏิบตั ิไม่ได้ ไม่กล้ าที่จะสบตากับครูบาอาจารย์ ญาติโยม เพราะมีความผิดอยู่ในใจ เราไม่ต้องไปกลัว ว่าเราไม่เก่งเทศน์สอนไม่ได้ ให้ เราตังใจทํ ้ าข้ อวัตรปฏิบตั ิให้ ดี ไม่ให้ ขาดตกบกพร่องนี ้ก็เป็ นสิ่งที่ถกู ต้ องแล้ วเป็ นการเทศน์ การสอนไปในตัว แล้ ว เราไม่ต้องไปสนใจว่าจะมีญาติโยมมาศรัทธาเลื่อมใสมากหรื อน้ อย จะมีปัจจัยข้ าวของเครื่ องใช้ หรื อไม่ เพราะสิ่งเหล่านี ้ไม่ใช่ตวั ศาสนา ถ้ าเราปฏิบตั ิดีปฏิบตั ิชอบจริ ง ไม่ปฏิบตั ิออกไปทางโลก ทีนี ้ไม่อยากมีก็ต้องมี ไม่ อยากได้ ก็ต้องได้ ทุกวันนี ้จุดมุ่งหมายของการบวชเริ่มจะผิดเพี ้ยนไป คิดว่าการมีชื่อเสียงมีลาภสักการะเป็ นจุดมุ่งหมาย ของการบวช การสร้ างวัด ๑๐ วัด ๒๐ วัด ก็ยงั ไม่เท่ากับการมีพระอริ ยะเจ้ าครูบาอาจารย์องค์เดียว ถ้ าเราตังใจประพฤติ ้ ปฏิบตั ิให้ ถกู ต้ องตามพระธรรมวินยั เคร่งครัดในข้ อวัตรปฏิบตั ิแล้ ว เราก็จะเป็ นที่พงึ่ พิง เป็ นได้ ทงอาจารย์ ั้ ของพระ อาจารย์ของเณร อาจารย์ของอุบาสกอุบาสิกา ของเด็กๆ ได้ แต่ถ้าคุณธรรมของเราไม่มีพอก็จะเป็ นได้ แต่อาจารย์ของเด็ก อาจารย์ของเณร อาจารย์ของญาติโยม ไม่สามารถเป็ นครูบาอาจารย์ให้ ความร่มเย็นเป็ นหลักจิตหลักใจ ชี ้แนะแนวทางให้ กบั พระภิกษุผ้ ปู ระพฤติพรหมจรรย์ด้วยกันได้ อีกหนึง่ สาเหตุที่ทําให้ ผ้ ทู ี่บวชมาแล้ วไม่ก้าวหน้ าในการ

พระอาจารย์กณ ั หา สุขกาโม ๑๒

ประพฤติปฏิบตั ิ คือ ตัวเองเป็ นคนอ่อนไหวอยู่แล้ วก็ยงั ไปอนุโลมกฎกติกาข้ อวัตรการปฏิบตั ิตาม เพื่อนฝูงพระภิกษุ สามเณรที่บวชใหม่และบวชเก่าอีก อนุโลมตามญาติโยมที่ถวายความสะดวกสบาย ที่ถวายปั จจัยไทยทานด้ วยความ เกรงใจหรื อสงสาร ก็เลยทําให้ เกิดความเสียหายแก่ตนเองและพระศาสนา. เมื่อเจ็บไข้ไม่สบาย ๒๒. พระภิกษุสามเณรที่บวชมาแล้ ว เมื่อถึงคราวเจ็บป่ วยไม่สบายให้ ช่วยดูแลรักษากันให้ ดีๆ ถ้ าเป็ นพระภิกษุผ้ ู เฒ่าที่มีอายุมาก ที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ก็ให้ จดั เวรผลัดเปลีย่ นช่วยกันอุปัฏฐากทุกๆ วัน บางทีพระเณรเราก็ไม่ ดูแลกัน ไม่อปุ ั ฏฐากกัน ทอดทิ ้งกัน ปล่อยวางข้ อวัตรปฏิบตั ิ เพราะถือว่าไม่ใช่ภาระหน้ าที่อะไร ถือว่าเป็ นงานที่ไม่มีเกียรติ ไม่มีศกั ดิ์ศรี เป็ นของน่าเบือ่ หน่าย เป็ นการขาดความเมตตาปราณีตอ่ กัน บางทีอยู่ด้วยกันก็เหมือนคนไม่ร้ ูจกั กัน อยู่กฏุ ิ ใกล้ กนั ไม่เห็นออกมาบิณฑบาต ไม่มาทํากิจวัตร ก็ไม่ร้ ูจกั ว่าสบายดีหรื อไม่สบาย ปล่อยวางในสิ่งที่ไม่ถกู ต้ อง นี ้ไม่ใช่ชื่อ ว่าเป็ นพระภิกษุสามเณรลูกศิษย์ของพระพุทธเจ้ า เราต้ องรู้จกั สังเกต รู้จกั ถามไถ่ทกุ ข์สขุ กัน เป็ นผู้ที่มีมนุษยสัมพันธ์ ถ้ า เจ็บป่ วยไม่สบายก็ต้องจัดหายา หานํ ้าดื่ม หาอาหารไปถวาย จัดเวรผลัดเปลี่ยนกันทําข้ อวัตรอุปัฏฐาก เช่น การซักผ้ า ปั ด กวาดเช็ดถูกฏุ ิที่พกั ให้ สะอาดเรี ยบร้ อย ถ้ าผู้ที่ป่วยไม่สามารถอาบนํ ้าได้ ก็ให้ เช็ดเนื ้อเช็ดตัว การเจ็บป่ วยไม่สบายถ้ าเป็ น ไม่มากไม่สมควรต้ องไปโรงพยาบาลก็ไม่ต้องไปเพราะจะ เป็ นการลําบากเป็ นภาระญาติโยมที่ไปรับไปส่ง และเราจะได้ ถือโอกาสเป็ นการภาวนากลับเข้ ามาหาตัวเราเองไปในตัวอีกด้ วย ถ้ าเจ็บป่ วยถึงกับต้ องไปโรงพยาบาลก็ให้ จดั หารถ นําพาไปส่ง หากหมอให้ นอนพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลถ้ ามีห้องพิเศษก็ให้ ติดต่อเข้ าพักห้ อง พิเศษจะได้ อยู่เป็ นสัดเป็ น ส่วน การจัดส่งอาหาร นํ ้าปานะทังผู ้ ้ ป่วยและผู้ดแู ลก็จดั ให้ พอเหมาะพอควรอย่าให้ มากเกินไปหรื อ น้ อยเกินไปจนขาด ความพอดี การพูดจาติดต่อกับหมอกับพยาบาลนันต้ ้ องสํารวมระวัง ให้ พดู ด้ วยสติด้วยปั ญญาอย่าไปวางมาดวางก้ าม เหมือนอย่างผู้ที่มีอํานาจบาตรใหญ่ต้องให้ มีสมณสัญญาอยู่เสมอ เมื่อเราอยู่ที่โรงพยาบาลก็อย่าทําตัวเป็ นเหมือนนักฉวยโอกาสถือเอาการที่ได้ มาพักอยู่ในโรงพยาบาลมาเป็ นที่ พักผ่อนปลดปล่อยอารมณ์ เป็ นที่อยู่ที่กินที่ทําอะไรตามใจตามสบาย ไม่มีความละอาย เห็นโทรทัศน์ เห็นหนังสือพิมพ์ เห็นหนังสือนิตยสารต่างๆ ก็หาวิธีทกุ วิถีทางเพื่อที่จะทําให้ ได้ ดู ได้ เห็นได้ อา่ นนิดหน่อยก็ยงั ดีพอได้ เบาสบาย ให้ จดั เวร ผลัดเปลี่ยนกันดูแลผู้ที่ป่วยอย่างน้ อยวันละสองรูปทุกๆ วัน เพื่อความคล่องตัวในการอุปัฏฐาก อย่าพากันเดินเล่น เพ่นพ่านออกนอกห้ องหรื อขึ ้นลิฟต์ลงลิฟต์เล่น ถ้ าอาการเจ็บอาการป่ วยดีขึ ้นพอสมควรที่จะกลับวัดได้ ก็ให้ กลับไปรักษา ตัวที่วดั เพื่อเปิ ดโอกาสให้ ผ้ อู ื่นได้ ใช้ ห้องพักบ้ าง สําหรับค่าใช้ จ่ายในการรักษาพยาบาลนันก็ ้ ให้ ใช้ ปัจจัยสงฆ์ของวัดหรื อ สํานัก นันๆ ้

๑๓ หลักเกณฑ์ของผูท้ ี่จะบวชตามรอยของพระพุทธเจ้าสืบทอดพระพุทธศาสนา

ครูบาอาจารย์ที่ฉลาด ๒๓. พระเณรที่ยงั ไม่ได้ ผ่านการฝึ กหัดปฏิบตั ิเคร่งครัด จากครูบาอาจารย์ผ้ ทู ี่ฉลาด มักจะมีนิสยั ขี ้เกียจมักง่ายไม่ ละเอียดรอบคอบ ปล่อยวางอย่างไม่ถกู ไม่ควรมีจํานวนมาก เราบวชมาแล้ วต้ องตังใจฝึ ้ กตน เพื่อให้ เกิดคุณภาพในทาง พระพุทธศาสนา เป็ นประโยชน์ตอ่ สังคม การใช้ บริ ขารใช้ ของต้ องให้ ทนุถนอม อย่าใช้ ไปทิ ้งไป ฉันที่ไหนดื่มที่ไหน อย่าไป ทิ ้งที่นนั่ การทํางานเมื่อเลิกแล้ วให้ เก็บสิ่งของวัสดุตา่ งๆ พร้ อมทังทํ ้ าความสะอาดให้ เรี ยบร้ อยทุกๆ ครัง้ กุฏิ ศาลา โรงฉัน ห้ องนํ ้าห้ องสุขา ให้ ทําความสะอาดอย่างน้ อยวันละ ๒ ครัง้ โรงครัวและภาชนะต่างๆ ต้ องล้ างให้ สะอาด เก็บไว้ เป็ น ระเบียบเรี ยบร้ อย การใช้ นํ ้า ใช้ ไฟ ให้ ร้ ูจกั ประหยัด ใช้ เฉพาะที่จําเป็ น ทุกวันนี ้ญาติโยมเขาถวายเครื่ องดืม่ ประเภทโค้ ก แป๊ ปซี่ นํ ้าผลไม้ ที่เป็ นขวด เป็ นกระป๋ อง ถุงพลาสติก ฉันที่ไหนอย่าไป ทิ ้งที่นนั่ ให้ เก็บใส่ที่รองรับขยะ ขยะต้ องให้ แยก ประเภท ขวดเอาไว้ กบั ขวด กระป๋ องเอาไว้ กบั กระป๋ อง กล่องเอาไว้ กบั กล่อง ใบตองเอาไว้ กบั ใบตอง เศษอาหารเอาไว้ กบั เศษอาหาร อย่าทิ ้งในที่เดียวกัน จะทําให้ เป็ นปั ญหาสําหรับผู้เก็บขยะ เพิ่มปั ญหาของสังคม เวลาทํางานร่วมกัน อย่าไป พูดคุยกัน ถ้ ามีเหตุจําเป็ นให้ พดู เบาๆ อย่าพูดเสียงดังเหมือนกับคนเมา เวลาสวดมนต์ ให้ ศีล ให้ พร ให้ วา่ เสียงดังๆ การเลือกคบเพือ่ นสหธรรมิก ๒๔. ผู้ที่บวชมาแล้ ว การคบหาครูบาอาจารย์ เพื่อนฝูงให้ ดดู ีๆ มีความประพฤติปฏิบตั ิเช่นไร ถ้ ามีการปฏิบตั ิผิดพระ วินยั มีความย่อหย่อน มีความหลงในทางโลกห้ ามไปคลุกคลี จะทําให้ เรารับเอานิสยั ทุศลี หมดอนาคต ครูบาอาจารย์ พระที่ปฏิบตั ิเคร่งครัดในพระธรรมวินยั ให้ เราคบหาสมาคม เราเป็ นคนอ่อนแอต้ องอาศัยพระธรรมพระวินยั อาศัยครูบา อาจารย์ เพื่อนฝูง เปรี ยบเสมือนการเดินทางเราต้ องมีทงแผนที ั้ ่มีทงคนที ั ้ ่นําเราไป พระเณรที่บวชมาบางทีไม่เข้ าใจ ไม่ กล้ าที่จะเข้ าไปหาพระอุปัชฌาย์ครูบาอาจารย์ ไม่กล้ าที่จะไปรับใช้ อปุ ั ฏฐากท่าน และครูบาอาจารย์ที่รองลงไปอีกที่ท่าน ปฏิบตั ิดีปฏิบตั ิชอบส่วนใหญ่ชอบไปคบหาสมาคมกับพระที่บวชพรรษามากแต่ความประพฤติปฏิปทาใช้ ไม่ได้ เพื่อนฝูงก็ ชอบคบที่โหลๆ เรามีโอกาสได้ ไปในที่สํานักต่างๆ ส่วนใหญ่ก็ได้ ไปพบสิ่งที่ดีและสิ่งที่ไม่ดีของพระภิกษุสามเณรในวัดนันๆ ้ ให้ เรายึดเอาแต่สิ่งที่ดีๆ อย่าไปรับเอาปฏิปทาที่มนั ฟรีสไตล์ ชนิดที่ไม่ยดึ มัน่ ถือมัน่ อะไรก็อยู่ที่ใจหมด เราไปสํานักเขาก็ อย่าไปทําผิดเหมือนเขา ไม่ควรสูบบุหรี่ เหมือนเขา เพราะว่าบุหรี่ ไม่ใช่สิ่งจําเป็ นสําหรับพระ ทําให้ สขุ ภาพร่างกายเสีย ทํา ให้ อากาศเสีย ทําให้ สงั คมติเตียนได้ เนื่องจากสังคมกําลังรณรงค์ไม่ให้ สบู บุหรี่ ทงยั ั ้ งเป็ นตัวอย่างที่ไม่ดีตอ่ กุลบุตร ลูกหลานที่บวชสืบทอดพระพุทธศาสนาอีกด้ วยถ้ าสิ่งใดเขาทําถูกต้ องเราค่อยทําตามเขา