มาลัยสองชาย

มาลัยสองชาย

อาจารย์ขจร อิศราสุชีพ คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร

การร้อยมาลัย 2 ชาย มาลัย 2 ชาย (แบ่งตามหน้าที่ใช้สอย) หมายถึง มาลัยที่นิยมผูกต่อกับริบบิ้น หรือโบทั้งสองชาย และมีอุบะห้อยชายมาลัยข้าง ละพวง มาลัยสองชายนี้ใช้สาหรับคล้องคอบุคคล สาคัญในงานนั้นๆ หรือใช้แขวนหน้ารถ แขวนหัว เรือ บางคนอาจเรียกมาลัยประเภทนี้ว่า มาลัย คล้องคอ ถ้าใช้คล้องคอเจ้าบ่าวเจ้าสาว อาจ เรียกว่า มาลัยบ่าวสาว ถ้าใช้คล้องคอนาคก็เรียก มาลัยนาค

วัสดุ-อุปกรณ์ 1. ดอกพุด 2. ดอกกุหลาบมอญ 3. ดอกรัก 4. ดอกเข็ม 5. ดอกชบาร่ม(ใช้เฉพาะขั้วดอก) 6. ก้านกกสาหรับมัดดอกข่า 7. โบ 8. ด้ายสีแดงเบอร์60 ,ด้ายร้อยมาลัย 9. กรรไกร 10. เข็มร้อยมาลัย 11. วาสลีน

ขั้นตอนการร้อย 1. จับเข็มมาลัยมือซ้าย ร้อยแป้นใบตองใส่ในเข็ม ร้อยมาลัยกลมดอกพุด โดยคัดเลือกดอกที่มีขนาดเท่ากัน เสียบร้อยประมาณครึ่งหนึ่งของก้านดอก 2. ร้อยดอกแรกจากซ้ายเรียงไปตามเข็มนาฬิกาจนครบหนึ่งรอบ เรียกว่า 1 แถว (ประมาณ12-13 ดอก)

3. ส่งก้านดอกให้ยาวเท่ากันทุกดอก และร้อยแต่ละแถวให้สับหว่างกันทุกๆแถว จนได้ความยาว ประมาณ 5 นิ้ว 4. ร้อยมาลัยกลมดอกพุดจานวน 2 เข็ม

5. ร้อยมาลัยครึ่งตุ้มสาหรับปิดหัวท้ายมาลัยกลม วิธีร้อยโดยคัดเลือกดอกที่มีขนาดเท่ากัน เสียบร้อย ประมาณครึ่งหนึ่งของก้านดอกส่งก้านดอกให้ยาวเท่ากับมาลัยกลม 6. ร้อยดอกแรกจากซ้ายเรียงไปตามเข็มนาฬิกาจนครบหนึ่งรอบ เรียกว่า 1 แถว ส่งก้านดอกให้ยาว เท่ากันทุกดอก (ประมาณ12-13 ดอก)

7. ร้อยแต่ละแถวโดยส่งก้านดอกให้ยาวเท่ากันทุกดอก และให้สับหว่างกันทุกๆแถว จนได้ 3 แถว 8. ร้อยชั้นต่อไปค่อยๆส่งดอกพุดให้สั้นลงเรื่อยๆทีละน้อยๆและเลือกดอกที่มีขนาดเล็กลง

9. ร้อยส่งก้านดอกให้สั้นลงในแต่ละแถวเรื่อยๆจนชิดติดคอดอก ร้อยประมาณ 8 แถว ร้อยทั้งหมด จานวน 4 เข็ม

10. ใส่ด้ายมาลัย จานวน 4 เส้นในก้นเข็ม แล้วรูดมาลัยกลมดอกพุดออกจากเข็ม 11. นามาลัยครึ่งตุ้มที่ร้อยไว้ รูดต่อกับด้ายของมาลัยกลมดอกพุดแล้วรูดต่อให้ชิดติดกัน

12. รูดมาลัยครึ่งตุ้มต่อกับด้ายของมาลัยกลมดอกพุดแล้วรูดต่อให้ชิดติดกันใส่มาลัยกลมดอก พุดทั้ง หัวท้ายทั้ง 2 ด้าน 13. รูดมาลัยครึ่งตุ้มต่อหัวท้ายทั้ง 2 เส้น

14. ร้อยมาลัยซีกแกนดอกรัก 5 หลัก โดยแถวที่ 1 แกนดอกรัก 3 แกน ร้อยเรียงต่อกันในลักษณะไม่เกิน ครึ่งวงกลม 15. แถวที่ 2 แกนดอกรัก 2 แกน ร้อยอยู่ระหว่างแกนที่ 1 กับแกนที่ 2 กับ และร้อยระหว่างแกนที่ 2 กับแกนที่ 3 ของแถวที่ 1 16. ร้อยเช่นนี้สลับกันไป จนได้ความยาว 3 นิ้ว ร้อยจานวน 2 เส้น

17. มัดดอกข่า โดยใช้ก้านกกเป็นแกน นาด้ายก้านกกให้แน่น 18. เลือกกลีบกุหลาบขนาดเล็กจานวน 2 กลีบ นากลีบที่ 1 พับกระพุ้ง (ขวาทับซ้าย) ประกบเข้า กับปลายก้านกกใช้ด้ายมัดให้แน่นโดยใช้วิธกี ารพันด้ายและเป็นห่วงคล้องแล้วมัดให้แน่น 19. และกลีบที่ 2 ทาเช่นเดียวกันแต่วางกลีบประกบตรงกันข้ามกับกลีบแรกวางปลายกลีบทั้งสอง ให้เท่ากันและชิดกัน

20. มัดกลีบชั้นที่ 2 เลือกกลีบกุหลาบขนาดเล็ก จานวน 2 กลีบ นากลีบที่ 1 พับกระพุ้ง (ขวาทับซ้าย) ประกบเข้าด้านข้างของชั้นที่1และลดปลายกลีบต่าลงกว่าปลายกลีบชั้นที่ 1 เล็กน้อย 21. กลีบที่2 ของชั้นที2่ มัดทาเช่นเดียวกันแต่วางกลีบประกบตรงกันข้ามกับกลีบแรกวางปลายกลีบ ทั้งสองให้เท่ากันและชิดกันมัดด้วยด้ายให้แน่น 22. มัดกลีบชั้นที่ 3 เลือกกลีบกุหลาบขนาด ใหญ่ จานวน 4 กลีบ พับกลีบให้เป็นกระพุ้งวางประกบ โดยรอบชั้นที่ 2 กลีบ และลดปลายกลีบต่าลงมากว่าปลายกลีบชั้นที่ 2 เล็กน้อย มัดจนครบจานวน 4

23. มัดกลีบชั้นที่ 4 เลือกกลีบกุหลาบขนาดใหญ่ จานวน 4 กลีบ พับกลีบให้เป็นกระพุ้งวางประกบ โดยรอบชัน้ ที่ 3 ลดลาดับปลายกลีบต่าลงมากว่าปลายกลีบชั้นที่ 3 เล็กน้อย 24. มัดให้แน่นโดยใช้วิธีการพันด้ายและเป็นห่วงคล้องจากนั้นตัดปลายด้ายที่เหลือออก แล้วตัดก้าน กกควรตัดห่างจากรอยด้ายที่มัดไว้ลงมาประมาณ 0.5 เซนติเมตร

25. ร้อยอุบะขาเดียวโดยร้อยดอกข่าหรือดอกตุ้มจานวน 1 ดอก ตามด้วยขั้วดอกชบาร่มหรือดอก ครอบ 1 ขั้ว ดอกเข็มตัดก้านดอกออก จานวน 2 ดอก และดอกรักหรือดอกสวม จานวน 7 ดอก รูดใส่ ด้ายมาลัยจานวน 1 เส้น 26. ร้อยอุบะขาเดียวทั้งหมดจานวน 18 เส้น

27. นาอุบะขาเดียว จานวน 9 เส้น มามัดรวมเข้าเป็นอุบะแขก โดยให้ปลายดอกข่าทุกเส้น เสมอหรือ เท่ากัน มัดอุบะแขกจานวน 2 พวง

28. ส่วนประกอบของมาลัยสองชาย ประกอบด้วย โบ ตัวมาลัย มาลัยซีก อุบะ

29. นาอุบะแขกที่เข้าพวงเรียบร้อยแล้วมัดเข้ากับตัวมาลัยตัวหนอนดอกพุดให้แน่น ตัดปลายด้ายที่เหลือออก 30. รัดระหว่างตัวมาลัยและอุบะแขก ด้วยมาลัยซีกแกนดอกรัก มัดให้แน่นตัดปลายด้ายที่เหลือออก 31. นาตัวมาลัยที่ประกอบเสร็จเรียบร้อยเเล้วมัดติดกับตัวโบให้แน่น ตัดปลายด้ายที่เหลือออก

ภาพชิ้นงานสาเร็จ