มาลัยถักเปียดอกบานไม่รู้โรย อุบะพวงคูณ โดยอาจารย์ขจร อิศราสุชีพ
สาขาวิชาการบริหารธุรกิจคหกรรมศาสตร์ คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
การร้อยมาลัยถักเปียดอกบานไม่รู้โรย เป็นมาลัยอีกรูปแบบหนึ่งที่มีวิธีการ ร้อยไม่ยาก โดยใช้วิธีการ กรองดอกบานไม่รู้โรยแต่ละชั้นให้มีขนาดเท่ากัน ร้อยใส่ ลวดขนาดเล็ก (เพื่อง่ายต่อการนามาถักเปียประกอบเข้าตัวมาลัย และตัวมาลัยจะ อยู่เป็นทรงไม่คลายตัว ) เมื่อได้เส้นดอกบานไม่รู้โรยขนาดความยาวตามต้องการ จานวน 3 เส้น จากนั้นนามาถักคล้ายเปียผมและประกอบเป็นตัวมาลัย ส่วนอุบะ พวงคูณจะร้อยด้วยใจกลางดอกบานไม่รู้โรยที่เหลือจากการกรอง วิธีการร้อยอุบะ โดยร้อยใจกลางดอกบานไม่รู้โรยสลับกับก้านดอกบานไม่รู้โรยหรือก้านดอกพุดที่ตัด เป็นท่อนยาวประมาณ 1 เซนติเมตร ร้อยอุบะให้มีความยาว 3 ขนาด จากนั้นมัด อุบะเป็นพวง ซึ่งกล่าวได้ว่าเป็นมาลัยที่ใช้วัสดุครบทุกส่วน
วัสดุ-อุปกรณ์ 1.ดอกบานไม่รู้โรย 2.ดอกรัก 3.ดอกพุด 4.ลวดเบอร์24 5.ด้ายมาลัย และด้ายเบอร์ 60 6.เข็มมือ เบอร์7 7.มีดปลายแหลม 8.กรรไกร 9.คีมสาหรับรูดมาลัย
วิธีทา 1.คั ด ดอกบานไม่ รู้ โ รยให้ ข นาดดอกเท่ า กั น ทุ ก ๆ ดอก เพื่อจะได้มาลัยที่มีขนาดกลมเท่ากันตลอด ใช้ ประมาณ 8 ขีด ใช้มีดปลายแหลมบางคมๆ เฉือน กลีบดอกบานไม่รู้โรยเป็นแว่นบางๆกลมๆ ไม่ควร เฉื อ นแว่ น กลี บ ดอกหนา เพราะจะดู ห ยาบไม่ สวยงาม
2. ร้อยใส่ลวดเบอร์ 24 ขนาด เส้นลวดยาว 70 เซนติเมตร โดยร้อยให้อยู่กึ่งกลางดอกทุกดอก เพื่อขณะถักเปียดอกบานไม่รู้โรยจะไม่แตกออก
3.ร้อยต่อกันในแต่ละชั้นและรูดให้แน่น
4.ร้อยจนได้ความยาวของเส้นดอกบานไม่รู้โรย 60 เซนติเมตร
5. ร้อยเตรียมไว้จานวน 3 เส้น
6. จั บ เส้ น ดอกบานไม่ รู้ โ รยหั น ไปทาง เดียวกัน จากนั้นใช้คีมบิดลวดเข้าหากัน ให้ ชิ ด ติ ด เส้ น ดอกบานไม่ รู้ โ รยทั้ ง 3 เส้ น จากนั้นจับปลายลวดถักเปีย
7.เริ่มถักเปียโดยนาเส้นริมสุดขวามือถักไขว้ทับบน เส้นกลาง
8.นาเส้นริมสุดซ้ายมือถักทับไขว้บนเส้นขวามือ ดึงให้ชิดกัน
9.ถักทาเช่นนี้สลับกันไปเรื่อยๆ ต้องถักให้เส้น บานไม่รู้โรยแน่น และขนานกันไปตลอด
10.ถักจนสุดปลายเส้นดอกบาน
11.รวบปลายทั้ง 2 ด้านเข้าหากัน ใช้คีมบิด ปลายลวดให้แน่น และชิดติดกัน
12. ตัดปลายลวดส่วนที่เหลือออก
13. ตัดก้านดอกพุด ออกเป็น 2 ส่วน
14. ใช้เข็มมือเบอร์ 7 ร้อยใส่ด้ายเบอร์ 60 จากนั้น ร้อยใจกลางดอกบานไม่รู้โรยที่เหลือจากการกรอง ร้อยสลับกับก้านดอกพุด
15.ร้อยอุบ ะเตรียมไว้ค วามยาว 3 ขนาด ยาวสุด 5 เส้น ขนาดกลาง 9 เส้น และสั้นสุด 13 เส้น 16.จากนั้ น ประกอบเข้ า พวง น าเส้ น ที่ มี ค วามยาว ขนาดกลางมาประกบกับเส้นที่ยาวที่สุดจนรอบ นา ด้ า ยมาผู ก มั ด ปลายอุ บ ะรวมกั น ให้ แ น่ น น าชั้ น ที่ 3 ขนาดสั้น สุดมาประกบรอบชั้ นที่ 2 จนรอบ และนา ด้า ยมาผูกมัดให้แน่น เตรียมไว้สาหรับประกอบเข้า พวง
17.ร้อยมาลัยซีก 5 หลักแกนดอกรัก แถวที่ 1 แกนดอกรัก 3 แกน ร้อยเรียงต่อกันในลักษณะไม่เกิน ครึ่งวงกลม 18. แกนดอกรัก 2 แกนร้อยเรียงต่อกันโดยแกนแรกอยู่ระหว่าง แกนดอกรักกลีบที่ 1 กับ 2 ของแถวที่ 1 และแกนที่ 2 ร้อยอยู่ระหว่างแกนกลีบที่ 2 กับ 3 19.ร้อยสลับกันเช่นนี้จนได้ความยาว 3 นิ้ว จากนั้นรูดใส่ด้ายร้อยมาลัยจานวน 4 เส้น
20.ร้อยมาลัยซีก 7 หลัก ชั้นแรกกลีบดอกรัก 4 กลีบ ร้อยเรียงต่อกันในลักษณะไม่เกินครึ่งวงกลม ชั้นที่ 2 กลีบดอกรัก 3 กลีบ ร้อยเรียงต่อกัน โดยร้อยกลีบแรกอยู่ระหว่างรักกลีบที่ 1 กับ 2 ของแถวที่ 1 และกลีบต่อๆไปก็ร้อยสับหว่างไปเรื่อยๆ 21.ร้อยจนได้ความยาว 1 นิ้ว จากนั้นเริ่มใส่ลาย
22.เริ่มใส่ลาย โดยกลีบดอกรัก 1 กลีบ แกนดอกรัก 1 แกน กลีบดอกรัก 1 กลีบ 23.กลีบดอกรัก 1 กลีบ แกนดอกรัก 2 แกน กลีบดอกรัก 1 กลีบ 24.แกนดอกรัก1 แกน กลีบดอกรัก 1 กลีบ แกนดอกรัก 1 แกน
25.แกนดอกรัก 1 แกน กลีบดอกรัก 2 กลีบ แกนดอกรัก 1 แกน 26.กลีบดอกรัก 1 กลีบ ดอกบานไม่รู้โรยกรองขนาดเล็ก 1 ดอก กลีบดอกรัก 1 กลีบ 27.แกนดอกรัก 1 แกน กลีบดอกรัก 2 กลีบ แกนดอกรัก 1 แกน
28.แกนดอกรัก 1 แกน กลีบดอกรัก 1 กลีบ แกนดอกรัก 1 แกน 29.กลีบดอกรัก 1 กลีบ แกนดอกรัก 2 แกน กลีบดอกรัก 1 กลีบ 30. กลีบดอกรัก 1 กลีบ แกนดอกรัก 1 แกน กลีบดอกรัก 1 กลีบ
31.กลีบดอกรัก 4 กลีบ 32.จากนั้นร้อยกลีบดอกรักสลับ 3 กลีบ และ 4 กลีบ เหมือนตอนขึ้นต้น ความยาว 1 นิ้ว แล้วร้อยใส่ลาย อีกลาย และร้อยกลีบดอกรักสลับ3 กลีบ และ4 กลีบ ความยาว 1 นิ้ว จากนั้นรูดใส่ด้ายร้อยมาลัยจานวน 4 เส้น
33.ส่วนประกอบต่างๆของมาลัย
34.การประกอบเข้าพวง โดยนามาลัยซีกกลีบดอกรักสอด ลาย คล้องเข้ากับตัวมาลัยในช่วงลอยต่อ จากนั้นผูกมัด เข้าด้วยกัน
35.นาอุบะพวงคูนผูกมัดเข้ากับ มาลัยซีกมัดให้แน่นจากนั้น ตัด ปลายด้ายส่วนที่เหลือออก
36.นามาลัยซีกแกนดอกรักผูกมัดเข้าระหว่าง อุบะพวงคูณ และ มาลัยซีกกลีบดอกรัก ผูกมัดให้ชิดติดกันให้แน่น ตัดปลายด้าย ส่วนที่เหลือออก
ชิ้นงานสาเร็จ