Onderwijskrant 2013

Thema

Pag 3 >

Festival

“Er is sprake van een parallel tussen onderwijs en samenleving en digitalisering. De digitale mogelijkheden liggen voor het oprapen. We kunnen via de digitale mogelijkheden de hele wereld in de klas halen, maar soms blijven we steken bij een bordtekening.” Een vraaggesprek met Ben Groenendijk van de NTR.

De filmweek wordt geopend in de Nationale Onderwijsstad van 2013-2014, Almere. Tijdens de aftrap beleven we de première van een VPRO-documentaire ‘de echte jongensfilm’ over de positie van jongens in een, steeds sterker, door vrouwen gedomineerd onderwijs.

1 Onderwijsfilmfestival

Nationale Televisiekijken gaat OnderwijsKrant veranderen

Onderwijs 2.0

Onderwijs 2.0 is het thema van de Onderwijsweek 2013. Onderwijs 1.0 is verouderd, vertoont een aantal bucks en laat functies zien waarom we niet meer verlegen zitten. Het is de hoogste tijd voor een nieuwe versie van ons oude vertrouwde onderwijs, het is tijd voor Onderwijs 2.0.

Televisie

Pag 7 >

Pag 10 >

Nationale OnderwijsKrant April 2013 - Nr. 15

Onderwijsstad van het Jaar 2013/2014

Almere op weg naar Onderwijs 2.0 ALMERE – Toen op 20 maart Almere als opvolger van Breda gekozen werd tot Onderwijsstad van het Jaar 2013/2014, werd tegelijkertijd het thema bekend van de Nationale OnderwijsWeek in oktober: Onderwijs 2.0. Dat sluit perfect aan op de opvattingen van de Almeerse onderwijswethouder René Peeters: “Ikzelf denk dat het onderwijs heel erg toe is aan het verkleinen van het gat tussen de dagelijkse werkelijkheid in dit land en de schoolwerkelijkheid.”

Peeters, in een eerder leven schoolbestuurder van een groep basisscholen in Amsterdam, toont zich een bevlogen onderwijsvernieuwer als hij zegt: “Onderwijs 2.0 gaat niet om iPads, laat staan digiborden, maar om kijken naar mogelijkheden van individuele kinderen en hoe je dat moet begeleiden. Je zult op termijn het klassikale onderwijssysteem los moe-

ten laten. Daar horen ook bepaalde noodzakelijke competenties bij van onderwijspersoneel. Als onderwijsstad willen we daar heel graag het gesprek over aangaan.” De wethouder beseft dat de opleidingen bij zo´n hervorming cruciaal zijn: “Daarom willen we in Almere bij de besprekingen tussen gemeente en schoolbesturen ook de lerarenopleidingen erbij heb-

ben. De lerarenopleidingen en de onderwijsbesturen zouden veel meer een eenheid moeten worden. Dat is waar we in de komende jaren naar moeten streven, zowel in het vo als het po.”

Juryrapport Dat de uitverkiezing van Almere tot Onderwijsstad van het Jaar onder

meer aan dit soort ontwikkelingen te danken is, blijkt wel als René Peeters nader ingaat op het juryrapport. “Een van de elementen die daarin genoemd worden, is dat we een jonge stad zijn en dan toch al zo’n compleet onderwijsaanbod hebben. Recentelijk is er bijvoorbeeld een particuliere Spaanse universiteit bijgekomen. We hebben Windesheim Hogeschool, na

Lees verder op pagina 3 >

Inhoudsopgave Parel van het onderwijs In alle aandacht voor uitblinkers in het onderwijs, missen we de aandacht voor de stille uitblinkers, die mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kinderen, maar die er zelden tot nooit openlijke erkenning voor krijgen.

Lees verder op pagina 6 >

Almere, onderwijsstad van het Jaar 2013/2014 Wanneer word je eigenlijk Onderwijsstad van het Jaar. Betekent het bijvoorbeeld, dat er in zo’n stad niets meer fout gaat in het onderwijs, dat er geen zwakke scholen zijn, dat er een aantal excellente scholen zijn?

Lees verder op pagina 8 >

Almere op weg

pag. 1 ,3

Onderwijs 2.0

pag. 3

Nationale Onderwijsprijs

pag. 5

In heel Nederland zijn de afgelopen jaren steeds minder kinderen geboren. Het gevolg is dat scholen jaarlijks minder aanmeldingen krijgen. De PO-Raad, vereniging van schoolbesturen in het primair onderwijs, is samen met haar leden hard bezig om de gevolgen van deze leerlingendaling het hoofd te bieden.

Een groeiend aantal leraren is steeds meer gebruik gaan maken van video om de eigen lessen een impuls te geven. Flipping the Classroom lijkt het nieuwe toverwoord. Je gaat je eigen uitleg, die toch meestal steeds vaak hetzelfde is, op film opnemen.

Daardoor heb je tijd in de klas om op een veel rendabeler manier kinderen verder te helpen.

Onderwijsstad Breda

pag. 5

Uitblinkers MBO

pag. 6

Parel van het onderwijs

pag. 6

NTR

pag. 7

PO-Raad

pag. 8

Territoriumgedrag

pag. 10

Lees verder op pagina 8 >

Lees verder op pagina 7 >

Onderwijsfestival

pag. 10

Krimp: samen op zoek naar oplossingen

Mediaprijs Het Gouden oog

Nationale OnderwijsWeek 30 sept t/m 5 okt 2013 www.nationaleonderwijsweek.nl

advertentie

©Architectenbureau Marlies Rohmer, Daltonschool De Vijver

MEEaRtie

inspirmatie? r zine op & info ga l/ het ma .n bestel rbo-flooring o .f www nderwijs. o

☞

Een toekomstbestendig schoolgebouw biedt een

De wereld komt de school in

aangename leefwereld, niet alleen voor kinderen maar voor alle gebruikers. En bij de inrichting spelen ook vloeren een grote rol.

Met Topshield2 Klaar voor gebruik

Vloeren in onderwijsinstellingen moeten veel verdragen, daardoor zijn de kwaliteitseisen hoog. In ons nieuwe magazine laten we u een selectie zien van verschillende schoolprojecten en vloeroplossingen, van kinderdagverblijf tot hogeschool. Ook leest u er alles over trends, over frisse scholen en een goed binnenklimaat.

✉ INTERESSE?

vraag het magazine aan via contact@forbo.com

Vragen? Stel ze via LinkedIn! Vragen kunt u nu ook direct stellen op onze LinkedIn groep Onderwijs.

Zoek in de group directory op:

'Vloeren in het Onderwijs' of ga naar:

http://www.linkedin.com/groups/Vloeren-inhet-Onderwijs-4447736

Forbo is ook te vinden op Facebook, wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen, like ons dan op www.facebook.com/forboflooringnl

creating better environments

FK_AD_onderwijs_260x390_220313.indd 1

Gratis inspiratieset Verschillende effecten en vloerstalen met elkaar vergelijken en naast elkaar leggen?

Bestel dan nu de speciale Forbo inspiratieset boordevol verschillende stalen. Natuurlijk komen we ook graag langs om de mogelijkheden te bespreken voor uw eigen situatie met uw specifieke eisen en wensen.

Topshield2 is de nieuwe Marmoleum fabrieksfinish. Deze nieuwe toplaag is vuilwerend, biedt een betere bescherming tegen krassen en beschadigingen en maakt het dagelijkse schoonmaken weer een stukje eenvoudiger.

Marmoleum met Topshield2 biedt een perfecte basis voor uw hygiëneprogramma, is bacteriostatisch en bestendig tegen veel vlekkenveroorzakers. Marmoleum met Topshield2 hoeft niet initieel gepolymeerd te worden en is altijd te repareren, ook plaatselijk. In combinatie met een goede vuilvanger en het juiste onderhoudsregime is Topshield2 voor uw school een hele logische keuze.

✉ INTERESSE?

stuur een mail naar contact@forbo.com of bel naar 075 – 647 78 80.

Marmoleum wordt van oudsher vaak toegepast in scholen.

Wilt u weten wat architect Jaap Nieskens hierover te vertellen heeft, ga dan naar www.forbozoektvoorlopers.nl en bekijk zijn filmpje, opgenomen in de Gooische Praktijkschool in Hilversum.

22-03-13 11:42

3

Nationale OnderwijsKrant

Vervolg van pagina 1

Almere op weg naar Onderwijs 2.0 Zwolle nu ook Almere. We hebben de agrarische hogeschool, groen mbo-onderwijs, gewoon mbo-onderwijs en een ruim aanbod voortgezet onderwijs, ook internationaal.”

Een tweede punt waar de jury van gecharmeerd was, is dat de stad Almere onderwijs ziet als een verantwoordelijkheid van de hele bevolking. Peeters: “Daar hebben we als gemeente de laatste jaren ook heel erg op gestuurd.” En een derde punt dat Peeters noemt, is dat in de mondelinge toelichting de doorlopende lijn van 0 tot 12 jaar geprezen werd. “Op dat vlak hebben we heel grote stappen gezet richting integrale kindcentra. We proberen de breuken tussen kinderopvang, peuterspeelzaal en basisonderwijs te laten verdwijnen.”

Integraal kindcentrum Peeters wil nog nadrukkelijk laten aantekenen dat het idee van een integraal kindcentrum niet verward moet worden met het concept van de brede school. “De brede school is een verzamelgebouw, maar er is niet echt sprake

van één aansturing, waardoor de effectiviteit minder is. We proberen dus te komen tot één pedagogisch-didactische lijn, bij voorkeur onder één leiding. Daar is ook een kopgroep van 20 wethouders in het land, waar ik deel van uitmaak, druk mee bezig.”

Van achterstand naar voorsprong Het feit dat Almere zich kandidaat stelde, had alles te maken met de trots die er in de stad langzaam was ontstaan over de recente bewegingen in het onderwijs. Peeters: “We komen van ver, want de onderwijskwaliteit was op een gegeven moment onvoldoende. Mijn voorganger heeft in 2008 verbeteringen ingezet, en in 2010 zijn we bij de start van dit college begonnen met het programma ´Van achterstand naar voorsprong´. Toen hebben we ook extra geld gestoken in het onderwijs en dat hebben we gebruikt als een soort verleidingsmechanisme om de financiële middelen van de schoolbesturen te richten op de doelen die we hadden.”

Een tussenrapportage uit 2012 constateert inmiddels dat op veel fronten vooruitgang is geboekt, met als meest zichtbaar resultaat de afname van het aantal zwakke basisscholen.

Uiteraard zwaait de wethouder het onderwijsveld daarvoor alle lof toe, maar hij zegt ook: “Aan de concretisering van allerlei ideeën kun je als gemeente misschien weinig doen, maar het uitdragen van een visie is van groot belang.

Onze ervaring is dat een gezamenlijke stedelijke visie op de ontwikkeling van kinderen, echt leidt tot een versnelling van allerlei processen.”

Programma De uitverkiezing tot Onderwijsstad van het Jaar wordt nu gezien als de bekroning van al die

inspanningen. René Peeters: “De schoolbesturen waren er ook heel enthousiast over. Ze hebben meteen gezegd dat ze daar een belangrijke rol in willen spelen. Het is eigenlijk hún jaar.”

Over het programma is al flink gebrainstormd.

“We zijn van plan om rondom 2.0 de kwaliteit van het personeel centraal te stellen. Want wat doet er nu toe, als je daadwerkelijk het onderwijs wil veranderen? Wat voor competenties heeft het personeel nodig? Daar komt dus mogelijk een congres over. En verder willen we in ieder geval de Finse onderwijsgoeroe Pasi Sahlberg naar Almere halen.”

Meer informatie over de aanpak van Almere: http://lea.almere.nl/ n

Onderwijs 2.0 Thema van de Onderwijsweek 2013 Het thema van de Nationale OnderwijsWeek en het Onderwijsjaar wordt Onderwijs 2.0. Als je nadenkt over de betekenis van de titel, zou je geneigd zijn te kiezen voor het format 3.0, omdat daarmee de interactiviteit aan de orde is die het onderwijs kenmerkt. Toch hebben we als Nationale OnderwijsWeek bewust gekozen voor Onderwijs 2.0. Immers het onderwijs is veel meer dan een softwareproduct.

We hebben het over één van de belangrijkste intermediairen die de ontwikkeling van jonge mensen mogelijk maakt, stimuleert, een betrouwbare context biedt en ga zo maar door.

Toch moeten we zakelijk vaststellen, dat de samenleving snel verandert, soms sneller dan we verlangen. De economische crisis met een diepingrijpende bankencrisis, een stagnerende wereldeconomie, heeft duidelijk gemaakt dat de wereld een stelsel is van communicerende vaten. Wat aan de andere kant van de wereld gebeurt, raakt ons en is in staat ons dagelijks leven ingrijpend te veranderen.

Ingrijpende veranderingen We kunnen niet blijven volhouden dat het onderwijs toe kan met een vorm en inrichting die voor een belangrijk deel in de 19e eeuw is ontstaan. Natuurlijk hebben zich sluipend, en soms opzichtig, al een aantal veranderingen voltrokken. Van louter groepsonderwijs is onderwijs veranderd in onderwijs aan individuen, en na dat grote accent op het individu, komt de groep opnieuw in een veranderde wereld in beeld. Het

inzicht in de verschillen die zich tussen kinderen kunnen voordoen, is enorm toegenomen. Methodes zijn bijzonder geavanceerd en bieden een leerweg met een grote precisie aan leerlingen.

De nadrukkelijke rol van leraren in het omgaan met leerstof is veranderd in een rol van coaching en begeleiding.

Ons inzicht in de wijze waarop mensen leren, is groot. Toch moet je vaststellen dat die kennis soms nog te weinig in het onderwijs doorwerkt.

Leraren die startbekwaam het onderwijs binnenkomen, zijn nog te weinig gewapend met de kennis waarover we beschikken. Door het nadrukkelijke accent op opbrengsten, op schoolprestaties, dreigt de ruimte voor echt leren soms te worden beperkt. De stevige methodedwang hindert leerlingen en leraren zo nu en dan meer, dan dat het leren en ontwikkeling helpt. De invloed van de moderne media in het onderwijs

is sterk beperkt. In veel scholen is er sprake van een verlegenheid met de toename van digitale mogelijkheden.

Innovatie De druk op het onderwijs groeit, met name in tijden van crises en grote verandering. Stil aan groeit de roep om een accent op innovatie. Vanuit Europa en eigen land klinken met steeds grotere nadruk geluiden, die pleiten voor een veel grotere aandacht voor de digitale media, -middelen en -mogelijkheden. We zijn toe aan Onderwijs 2.0, aan onderwijs dat beter is toegerust op de tijden die komen. We moeten kinderen, jonge mensen op de samenleving van nu en de samenleving van morgen voorbereiden. Onderwijs 1.0 is verouderd, vertoont een aantal bucks en laat functies zien waarom we niet meer verlegen zitten. Het is de hoogste tijd voor een nieuwe versie van ons oude vertrouwde onderwijs, het is tijd voor Onderwijs 2.0. n

advertorial

Alles buiten de school om (online*) Meerdere opnames per kind Ouders kiezen zelf Voor iedereen een gratis groepsfoto Zeer snelle levering Informatie: www.fotokoch.nl

â—?

info@fotokoch.nl

â—?

tel. 035-5354114 * op dit moment alleen voor basisscholen

5

Nationale OnderwijsKrant

Nationale Onderwijsprijs naar Wamel en Maastricht Op woensdag 20 maart 2013 heeft staatssecretaris Sander Dekker de tweejaarlijkse Nationale Onderwijsprijs uitgereikt in Breda, Onderwijsstad 2012-2013. In het primair onderwijs was de eerste prijs voor het samenwerkingsverband tussen basisschool De Laak en zml-school De Kom uit het Gelderse Wamel; in het voortgezet onderwijs was het Porta Mosana College uit Maastricht de winnaar. De prijswinnaars hebben de “Bronzen Olifant” en een geldbedrag van 7.000 euro ontvangen.

Samen wat kan, apart wat moet Twee klassen van de zml-school De Kom zijn ingetrokken bij dorpsschool De Laak. Er is veel tijd gestoken in het creëren van een draagvlak bij team, ouders en gemeenten. Inmiddels zijn al tientallen gezamenlijke activiteiten opgezet.

Voor beide scholen is het een win-winsituatie, niet alleen leidt het tot sociale integratie van zml-leerlingen, ook de leerlingen van De Laak zijn erbij gebaat. De jury schrijft: “Leerlingen van De laak ontwikkelen zich als ‘mentor’ en ondersteunen de leerlingen van De Kom tijdens de lessen. Docenten van De Laak profiteren in hun eigen klas in hoge mate van de expertise van hun collega’s van De Kom. Het project biedt een oplossing voor een vraagstuk waar men op vele plaatsen in Nederland mee worstelt en is ook voor andere onderwijstypen relevant.”

Zorg in het Groen Het Porta Mosana College wil meer ‘zorg’ in het groene onderwijs. Daarvoor is samenwerking gezocht met een Tyltylschool en een instelling voor psychiatrische patiënten. De vmbo-leerlingen krijgen de taak om met de gehandicapte leerlingen en psychiatrische patiënten een vooraf

voorbereide opdracht uit te voeren. De jury: “Wat in het bijzonder aanspreekt, is de maatschappelijke betrokkenheid die dit project uitstraalt.

Bovendien is die betrokkenheid gekoppeld aan de beroepssector waarvoor deze vmbo-leerlingen worden opgeleid. Op die manier ontstaat een betekenisvolle leeromgeving. De Onderwijsraad stelt dat onderwijs kinderen moet vormen. Ze moeten het stokje kunnen overnemen van vorige generaties en in staat zijn oplossingen te bedenken voor de wereld waarin zij (later) de volwassenen zijn.” Aan de Nationale Onderwijsprijs 2011-2013 hebben ruim 250 scholen deelgenomen met een project uit de eigen onderwijspraktijk. Elke provincie heeft de afgelopen maanden haar eigen Onderwijsprijs uitgereikt in basis- en voortgezet onderwijs. De 24 winnaars zijn genomineerd voor de landelijke finale. De prijs is ingesteld om de creatieve kant van het Nederlands onderwijs voor het voetlicht te halen en onderwijsvernieuwende projecten te stimuleren.

De volgende ronde De Nationale Onderwijsprijs is een initiatief van het Instituut voor Nationale Onderwijs Promotie (INOP), in samenwerking met een groot aantal

organisaties, waaronder de twaalf provinciebesturen en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op de website www.onderwijsprijs.nl vindt u alle informatie over de Nationale Onderwijsprijs, waaronder alle provinciale uitslagen en een beschrijving van de 24 landelijk

genomineerde projecten. Wilt u met uw school meedoen aan de Nationale Onderwijsprijs?

Ga naar de website, vul het aanmeldformulier (‘Doe mee’) in en stuur het door naar het INOP. U ontvangt dan meer informatie. n www.onderwijsprijs.nl

Onderwijsstad van het Jaar vlamt nog steeds “Het is beslist niet zo dat het zwaartepunt van de activiteiten als Onderwijsstad van het Jaar in de Nationale OnderwijsWeek lag. Vanaf het moment dat we met alle onderwijsgroeperingen van Breda bij elkaar zaten, hebben we gezegd dat we door het hele jaar vlammomenten wilden organiseren. En dus gaan we door, totdat we het stokje overgeven aan Almere.”

Projectleider Marjolein Schooleman (´Ik voel me meer een linking pin dan een projectleider´) verheugt zich met name op de week van de internationalisering van het onderwijs, die eind april wordt gehouden, en waarbij het Europees Jeugdparlement naar Breda komt. In mei volgt nog de Bredase Brede Scholen Manifestatie. En in september is de laatste activiteit, wanneer de opening van het schooljaar ook een bijzondere gezamenlijke activiteit belooft te worden.

Schooleman kijkt overigens ook met veel genoegen terug op de Nationale OnderwijsWeek, die het startpunt was van alle reuring. “Met name op facilitair gebied gebeurde er een heleboel, waarbij we onze gastvrijheid konden tonen. Maar vervolgens hebben we ons geconcentreerd op de activiteiten hier in de stad, met heel veel aandacht voor elkaar en voor het onderwijs.” Daarbij speelde de website die in het leven geroepen werd een centrale rol.

Verbinding De uitverkiezing tot Onderwijsstad van het Jaar ziet Marjolein Schooleman vooral als een impuls voor de bewustwording van de kracht van het onderwijs en de verbinding met elkaar.

Binnen de sectoren was er volgens haar al langer sprake van goede samenwerking. “Maar bijvoorbeeld het contact tussen het hbo en basisonderwijs is niet het meest voor de hand liggend en gebeurde veel minder. Nu hebben ze elkaar veel nadrukkelijker opgezocht. En op een aantal punten heeft het hbo zelfs een voortrekkersrol vervuld. Dat was anders nooit gebeurd.”

Opbrengst Schooleman is ervan overtuigd dat er nog lang geoogst kan worden van wat er nu gezaaid is.

“De Week van de Internationalisering krijgt een vervolg, evenals het symposium brede scholen.

En dan is er de Stichting Building Breda, waarbij de scholen met elkaar de gebouwen beheren.

Verder houden we de website in stand, waardoor we een portaal hebben waarbij we alles wat in het onderwijs gebeurt met elkaar kunnen delen. Ons logo hebben we bewust zonder jaartal gelaten, want we willen ons als onderwijsstad ook in de toekomst blijven profileren.”

En samenvattend zegt Marjolein Schooleman tot slot: “De uitverkiezing tot Onderwijsstad van het Jaar is een mooie gelegenheid om onderwijs, de kwaliteit van onderwijs en de manier waarop je dat als gemeente doet, goed op de kaart te zetten. Het geeft in ieder geval de gelegenheid om elkaar veel nadrukkelijker op te zoeken dan je misschien normaliter zou doen.

En dat is winst.” www.bredaonderwijsstad.nl n

6

Nationale OnderwijsKrant

Ambassadeur MBO:

‘Op het MBO ben ik gewoon Dennis’ Dennis Bijleveld is student Fashion & Design Support. In juni 2012 werd hij gekozen tot Rijn IJssel MBO-uitblinker 2012. Van de acht genomineerde studenten werd de 21-jarige Dennis tijdens een spannende verkiezingsbijeenkomst door de jury geselecteerd als winnaar.

“Een groot ontwerper wil ik worden, die ambitie heb ik altijd gehad. Als kind al droomde ik van een hbo-opleiding aan de prestigieuze modeacademie van Arnhem. Maar toen het eindelijk zover was en ik er aangenomen werd, voelde ik me niet thuis op het hbo. Ik volgde het advies om twee jaar de mbo-opleiding Fashion & Design Support op het Rijn IJssel College te volgen, en het daarna nog eens te proberen. Vanaf het begin nam ik me voor: hier ga ik alles aanpakken wat ik kan, en ik ga iedereen helpen die dat wil. ”

Eigen stijl Dennis: “In mijn moeilijke jeugdjaren heb ik op verschillende scholen gezeten. Telkens hoorde ik dat ik op zoek moest naar ‘mezelf’. Maar hier op het mbo was ik vanaf het begin Dennis: iemand met verschillende handschriften en verschillende stijlen, hier wordt dat gewaardeerd. Dat gaf me zelfvertrouwen en kracht om mooie dingen te maken. De enorme diversiteit van mensen en hun achtergronden in het mbo zorgen ervoor dat er vrijheid is om jezelf maximaal te ontplooien. Na mijn eerste twee jaren wilde ik niet meer weg. Ik besloot twee richtingen te combineren in mijn opleiding, om zo alles eruit te halen. Vanmiddag ontvang ik mijn diploma voor de richting ‘design’, ik werk door aan mijn eindcollectie voor de richting ‘modemaat’, die ik dit schooljaar hoop af te ronden. Voor die tijd ga ik stage lopen bij Furlab in Amsterdam, het meest vooruitstrevende bontinstituut ter wereld.”

Na zijn opleiding gaat Dennis eerst naar Malawi om vrijwilligerswerk te doen. Daarna wacht de modeacademie in Rotterdam. “Want daar wil ik doorontwikkelen, maar niets loslaten van wat ik op het mbo heb geleerd. Tijdens de vier jaren op het mbo heb ik mezelf echt laten zien. Dat is soms confronterend, zeker nu ik ambassadeur

ben en vaak publiekelijk mijn verhaal vertel. Dat kan ik alleen, omdat ik hier een veilige basis ervaar. Soms heb ik mijn dag niet, dan worstel ik met mezelf. Dan lucht ik mijn hart bij een docent die me weer back on trail zet. Achteraf zijn dat juist de goede dagen, omdat ik me heb kunnen uiten én door heb kunnen gaan.” n

MBO Docent van het jaar 2012:

‘Zoveel leeftijden in één klas: een fantastische dynamiek’ Thea Nieuwenhuis (35) is docent verpleegkunde aan het Drenthe College in Meppel en MBO. Ze mag zich gedurende één jaar ambassadeur van het onderwijs noemen. Nieuwenhuis is genomineerd vanwege de centrale en inspirerende rol die zij in het onderwijsteam vervult.

“Het moment waarop het kwartje valt bij een student, dat vult me met trots”, aldus Thea. “Ik bewandel samen met mijn studenten een weg.

Daarin begeleid ik ze, coach ik, af en toe houd ik ze in. Ik zie ze groeien, opbloeien en leer ze nieuwsgierig en kritisch te kijken. En aan het einde van de weg wacht een diploma en geniet ik: we hebben het samen gedaan. Dagelijks leer ik van mijn studenten. Ik vraag ze: hoe vonden jullie de les? Wat kan er anders, of beter? Ik

vind het belangrijk in gesprek te blijven over het onderwijs, ook met mijn studenten. Innovatie staat op het Drenthe College hoog op de agenda. Onderwijs is nu eenmaal altijd in beweging. Daarom volg ik een Master Learning and Innovation, waarmee ik straks genoeg bagage heb om inhoudelijk mee te denken over vernieuwing van het onderwijs op ons ROC.” Met een voet in de praktijk “Als vakdocent in het beroepsonderwijs moet je altijd met één voet in de praktijk staan, door middel van stages bijvoorbeeld. Dat zou een voorwaarde moeten zijn”. Tot vorig jaar werkte Thea naast haar docentschap een weekend per maand in het ziekenhuis. “Dat is echt een must, want veranderingen gaan razendsnel. De werkdruk is veel hoger dan tien jaar geleden, de rol van de verpleegkundigen anders, door

ontwikkelingen in de media hebben patiënten toegang tot meer informatie. Daarnaast ben ik voor meer samenwerking in het onderwijs: we moeten vaker bij elkaar kijken, materiaal en inzichten delen, feedback geven, leren van elkaar.”

“Als docent van het jaar heb ik een verrassende kijk gekregen in Onderwijsland. Ik heb nooit geweten dat er zoveel individuen en organisaties met zoveel passie voor het mbo bezig zijn. Onze maatschappij draait op mbo’ers. Dat vind ik geweldig, dat je zo breed kunt kiezen in het mbo.

Daarbij is de diversiteit prachtig: van je 18e tot je 99ste kun je naar school, dat biedt het mbo.

Ik geef les aan jongeren en aan volwassenen.

Mijn oudste student was 63 jaar. De dynamiek die een mix van leeftijden en achtergronden in de klas brengt, is fantastisch.” n

Parel van het onderwijs De aandacht voor excellente scholen is een mooie nieuwe loot aan de stam. De verkiezing van de Leraar van het Jaar is een prachtig instituut. Toch missen we in die aandacht voor uitblinken in het onderwijs, de aandacht voor de stille uitblinkers. Iedereen kent ze wel: die mensen, jong en oud, die een belangrijke bijdrage

leveren aan de ontwikkeling van kinderen, maar die er zelden tot nooit openlijke erkenning voor krijgen. Die gepensioneerde man die jarenlang schoolkinderen vervoert en op dat reisje orde houdt en honderd uit met de kinderen praat. Ze kunnen hun verhaal bij hem kwijt. Die moeder, die de schoolbibliotheek tot leven gewekt heeft,

kinderen onvermoeibaar stimuleert om te gaan lezen. Die leraar die in zijn vrije tijd de website van de school tot een actueel en interactief platform heeft omgebouwd. Een gemeenteambtenaar die optreedt als gouden intermediair met de gemeente. Hij helpt kinderen bij hun projecten, zorgt voor gesprekken op het

gemeentehuis, regelt een bezoek aan de raadszaal. Zo kunnen we nog even doorgaan.

We ontwikkelen een plan om deze mensen, die door scholen, ouders, kinderen, direct bij de school betrokkenen worden voorgedragen, een nieuwe onderscheiding te kunnen uitreiken: een parel van het onderwijs! U hoort er meer van. n

Nationale OnderwijsKrant

7

Televisiekijken gaat veranderen Ben Groenendijk is hoofdredacteur Jeugd, Educatie en Geschiedenis van de NTR. Televisieomroepen hebben het in deze dagen niet gemakkelijk. Grote bezuinigingen dalen in de komende jaren neer in omroepland. NTR en de voorgangers van het educatieve deel van de omroep, Teleac en de RVU, zijn groot geworden in een wereld met vaste uitzendschema’s. Televisie en radio genoot je op de tijden die in de omroepgidsen vermeld stonden. Maar de wereld is veranderd, ingrijpend. Jonge mensen kijken naar video-ondemand en leven al veel minder met de tijden die omroepgidsen vermelden.

“Er is sprake van een parallel tussen onderwijs en samenleving en digitalisering. De digitale mogelijkheden liggen voor het oprapen. De kansen om nieuwe middelen in te zetten, zijn er te over. Dat geldt ook voor televisiekijkers. Je kunt je afvragen, waarom wij toch zo gehecht blijven aan de momenten waarop programma’s worden uitgezonden? We kunnen nu al bijna alles on-demand zien en soms denken we, dat het ook wel eens heel snel die kant op zou kunnen gaan. Maar als je naar de cijfers kijkt, dan zie je wat anders. Ik denk dat we te maken hebben met een ingeslepen gewoonte.” Hoewel het Ben Groenendijk ook verbaast, begrijpt hij als kind van de televisiegeschiedenis ook wel heel goed dat mensen in hun kijkgedrag behoudend

zijn. “Stel je nou voor dat je de televisie helemaal opnieuw moest uitvinden … Vergelijk het eens met iemand die steevast om 6 uur bij jou de krant, het nieuws komt voorlezen. Toch is dat wat er nu bij de televisie, het televisienieuws gebeurt. Televisie is geworden wat het nu is, omdat er in de tijd dat het ontstaan is, geen andere distributiemogelijkheid was. Nu kun je video in een digitale timer gooien en iedereen kan het op zijn of haar tijd er uit halen. Maar we doen het niet. Overigens kun je vaststellen dat het bij de generaties van boven de 12 jaar anders ligt. Daar is het aandeel televisiekijken stevig aan het afnemen. Jonge kinderen zijn nog echt wel ‘televisiekinderen’. Je moet vaststellen dat het een kwestie is van tijd, van generaties.

Rendement Met Ben Groenendijk zoeken we naar de parallel met het onderwijs. Ook daar kiezen we voor onderwijs op vaste tijdstippen, in vaste lokalen, voor geselecteerde doelgroepen: de uitzendtijden liggen vast. We weten natuurlijk ook wel dat leren lang niet altijd plaatsvindt op de momenten die we er voor programmeren.

We weten dat jongeren lang niet altijd gemotiveerd zijn om te leren van de onderwerpen en thema’s die we aanreiken. We kunnen via de digitale mogelijkheden de hele wereld in de klas halen, maar soms blijven we steken bij een bordtekening. We weten heel goed wanneer ‘leren’ plaatsvindt en dat is veelal niet in een klassikale les. “De klassieke overdrachtsvor-

advertentie

Doe mee en film!

Leraren maken steeds meer gebruik van video om lesstof over te dragen.

Flipping the Classroom lijkt het nieuwe toverwoord te zijn in het onderwijs.

De NTR is met Schooltv al 50 jaar dé omroep voor het onderwijs en wil deze digitale vernieuwing graag stimuleren.

Doe daarom mee met de NTR Onderwijs Mediaprijs,, de AV-prijs voor creatieve leraren. Stuur vóór 31 mei 2013 je eigen lesvideo in! Ga snel naar ntr.nl/hetgoudenoog

Het Gouden Oog

NTR Onderwijs Mediaprijs 2013

men”, vult Groenendijk aan, “luisteren, kijken en lezen hebben het minste rendement. Als je dat bedenkt, dan is televisiekijken eigenlijk vooral een kwestie van verleiden, maar nog geen kennisoverdracht. Dat vindt pas plaats als je er bijvoorbeeld met elkaar over in gesprek gaat, of als je het verhaal dat je hebt gezien aan een ander gaat vertellen, dan ontstaat er rendement.”

Van oud naar nieuw “Wij hebben jarenlang onderwijstelevisie gemaakt voor leraren, want dat was de sluis waarlangs het materiaal de klas in kwam. Natuurlijk moeten we toe naar een aanbod dat aansluit bij de leefwereld van kinderen.” Met

8

Ben Groenendijk concluderen we dat educatieve televisie meer en meer zich loszingt van die oude schoolcontext en dat het televisie maken voor doelgroepen wordt. Het onderscheid dat nu nog wordt gemaakt tussen Klokhuis, een educatief programma voor het algemene publiek, en schooltelevisie dat educatief kan zijn voor het onderwijs, gaat helemaal wegvallen.

Wij gaan programma’s maken die educatief zijn, goed bruikbaar voor het onderwijs en ook door kinderen thuis bekeken worden.” Het beeld dat zich aandient, is dat van een educatieve omroep die op allerlei terrein educatieve programma’s maakt voor iedereen die wil leren, op de tijd en plaats die je uitkomt. “Eigenlijk zijn wij, vind ik,

Nationale OnderwijsKrant

in essentie, een uitgever van audiovisueel materiaal, die zich het leren met beeld ten doel stelt.

Maar we maken deel uit van een systeem dat werkt met netten en een financiering die daarop gebaseerd is, en nog met een publiek dat ’s avonds om 8 uur kijkt wat de televisieavond te bieden heeft. Het denkkader is dat van over vijf of tien jaar, maar de werkelijkheid van vandaag mogen we niet verliezen.”

Gouden oog De NTR zoekt in een verwarrende tijd van bezuinigingen en zich aandienende verandering in de samenleving, naar een nieuwe rol en functie in het domein van leren en ontwikkelen. Groenen-

dijk vertelt dat de NTR op zoek is gegaan naar een vorm die een uiting is van zich aandienende nieuwe vormen van leren en onderwijzen. Een groeiend aantal leraren is gebruik gaan maken van dat kleine Flipcameraatje om de eigen lessen een impuls te geven. “Het is een vorm van out of the box denken. Je hebt de klassieke overdrachtsvormen – we hebben het daar al even over gehad – en je moet een kritische geest zijn en bedenken dat die klassieke vormen toch eigenlijk een rare manier vormen om kennis over te dragen. Je weet dat interactieve vormen een veel hoger rendement opleveren.

Je gaat die klassieke vormen aanpassen en je gaat je eigen uitleg, die toch meestel steeds

hetzelfde is, op film opnemen. Kinderen kunnen dat gewoon thuis bekijken in hun eigen tijd achter die computer waarmee ze opgegroeid zijn, of op hun mobiel.

Daardoor heb je tijd in de klas om op een veel rendabeler manier kinderen verder helpen. Eigenlijk past dat onderwijsfenomeen heel goed bij de ontwikkeling van onze media.”

Voor meer informatie zie elders in deze krant of op ntr.nl/hetgoudenoog n

Almere, onderwijsstad van het jaar 2013-2014 Op 20 maart jl. is in Breda, de Onderwijsstad 2012-2013, de Onderwijsstad van het nieuwe jaar bekend gemaakt. Wanneer word je eigenlijk Onderwijsstad van het Jaar. Betekent het bijvoorbeeld, dat er in zo’n stad niets meer fout gaat in het onderwijs, dat er geen zwakke scholen zijn, dat er een aantal excellente scholen zijn? Nee, dat betekent het allemaal niet. We hebben het over een stad die in ieder geval het volgende te bieden heeft:

• onderwijsvoorzieningen van voorschool en VVE tot en met vormen van hoger (eventueel universitair) onderwijs; • scholen en lokale onderwijsvoorzieningen/ organisaties werken samen en voeren geregeld overleg; • het gemeentebestuur voert een actief onderwijsbeleid; • draagt niet alleen kortstondig, maar ook op langere termijn bij aan de kwaliteit van het lokale onderwijs; • gemeentebestuur en schoolbesturen/onderwijsinstellingen zijn bereid activiteiten in het kader van de Nationale OnderwijsWeek, de Nationale Onderwijsprijs mee mogelijk te maken en waar mogelijk te faciliteren.

De Toetsingscommissie van de Nationale OnderwijsWeek onder voorzitterschap van prof. drs. Dolf van Veen weegt de kandidatuur, spreekt met een vertegenwoordiging uit de genomineerde steden en komt met een voordracht. In deze krant kunt u lezen wat onderwijswethouder van Almere, René Peeters, over het onderwijs in zijn stad te vertellen heeft.

In de wetenschap dat er nog veel werk te verrichten is, lezen we in de aanbeveling van Almere: ‘De kwaliteit van de voorzieningen in de gehele onderwijsketen staat hoog op de gemeentelijke en de schoolbestuurlijke agenda’.

En: ‘Het onderwijs in Almere kende tot voor kort een aantal tekortkomingen. Veel scholen werden door de inspectie als onvoldoende

beoordeeld. Daarom hebben de schoolbesturen en de gemeente Almere de handen ineen geslagen om samen extra te investeren in de kwaliteit van het onderwijs. Deze extra investering loopt tot 2014.

We willen dat er in Almere in 2014 geen zwakke scholen meer zijn. Daarom investeren gemeente en schoolbesturen in de kwaliteitsverbetering van zwakke scholen. Het aantal zwakke scholen in Almere is inmiddels afgenomen van 33% in 2011 naar 12% in september 2012, dit zijn 8 scholen. n Inlichtingen over nominatie Onderwijsstad van het Jaar 2014/2015: Aat Sliedrecht (0653316709)

Krimp: samen op zoek naar oplossingen Veel scholen in Nederland merken het: het aantal leerlingen op het schoolplein neemt af. In heel Nederland zijn de afgelopen jaren steeds minder kinderen geboren. Het gevolg is dat scholen jaarlijks minder aanmeldingen krijgen. Daar bovenop komt dat uit sommige regio’s mensen wegtrekken van plattelandsgebieden naar andere delen van het land. De PO-Raad, vereniging van schoolbesturen in het primair onderwijs, is samen met haar leden dan ook hard bezig om de gevolgen van deze leerlingendaling het hoofd te bieden.

De uitdagingen voor scholen in de krimpregio’s zijn groot: minder leerlingen betekent uiteindelijk dat er ook minder leraren nodig zijn, dat lokalen leeg komen te staan en dat de scholen minder geld krijgen. Kleine scholen worden nog kleiner en in het uiterste geval moet de school de deuren sluiten. Dit heeft grote impact voor alle betrokkenen bij school, en in kleine dorpen ook voor de omgeving van de school. Centrale vraag voor schoolbesturen is: hoe houd je de onderwijskwaliteit op peil van een – snel - krimpende kleine school? Waarmee overigens niet gezegd is dat een kleine school geen kwaliteit kan bieden; er zijn altijd kleine scholen geweest. Het is die school die met snelle, schoksgewijze krimp van het aantal leerlingen wordt geconfronteerd, die risico loopt. Aan het eind van het schooljaar gaan grote groepen 8 naar het voortgezet onderwijs, maar er komen kleine aantallen kleuters binnen. Het is al vervelend genoeg als leraren door leerlingdaling afscheid moeten nemen, maar daarmee verdwijnt ook

hun kennis en expertise uit de school.

We hebben nog een andere zorg, die verdergaat dan de zorg om afzonderlijke scholen. Dat gaat over het totaal aan onderwijsaanbod in Nederland. We hebben een prachtig divers aanbod aan scholen, waarbij ouders kunnen kiezen uit verschillende geloofsrichtingen en verschillende pedagogische richtingen. Als door de leerlingenkrimp scholen willekeurig ‘omvallen’, kan dat ten koste gaan van die diversiteit. Niets doen is dus geen optie. De problematiek van de krimp vraagt om structurele en creatieve oplossingen.

De sleutel voor de oplossing ligt niet in één format voor heel Nederland (bijvoorbeeld; we heffen alle scholen onder de honderd leerlingen op, zodat de overblijvende scholen meer bestaansrecht hebben), maar in regionaal maatwerk: dat vergt regionale samenwerking tussen schoolbesturen en andere belangrijke stakeholders (gemeenten, kinderopvang e.d.).

Schoolbesturen zijn dan ook op zoek naar toekomstvaste oplossingen. De PO-Raad pleit voor

ruimte om oplossingen in de praktijk te kunnen brengen, zonder dat scholen daarin gehinderd worden door wetten en regels die deze oplossingen in de weg staan. Als scholen met elkaar samenwerken, kunnen ze elkaar versterken en voorkomen dat er willekeurig scholen verdwijnen. Zo kunnen verschillende soorten onderwijs in krimpende gebieden tóch in stand gehouden worden en kunnen ouders en leerlingen nog steeds kiezen voor het onderwijs dat het beste bij hen past. De wijze waarop de samenwerking wordt vormgegeven, verschilt erg per regio. Omdat de bevolkingsdichtheid, de scholendichtheid en de krimp regionaal verschillend zijn, zullen ook de oplossingen per regio steeds anders zijn Soms ontstaan er ‘samenwerkingsscholen’.

Er zijn ook voorbeelden van het uitruilen van scholen door schoolbesturen, en als de gecombineerde leerlingenaantallen het toelaten, kan er een nieuwe school worden opgericht waar er twee verdwijnen. In sommige gevallen is een integraal kindcentrum de oplossing: alle voorzie-

ningen rondom het kind bundelen de krachten.

Ook op personeelsgebied zijn er initiatieven, zoals het Personeelscluster Oost-Nederland (PON), die op regionaal niveau zorg dragen voor mobiliteit en werkgelegenheid en zo leraren naar een nieuwe werkplek kunnen begeleiden wanneer er op hun school geen werk meer is.

Al met al vragen de uitdagingen rond krimp een flexibele en creatieve opstelling van iedereen die betrokken is bij het onderwijs: leraren, ouders, schoolleiders, schoolbesturen, maar ook van de gemeente en andere lokale partners die zich bevinden in de krimpende gemeenschappen: we zullen in gezamenlijkheid moeten zoeken naar de beste oplossingen om goed onderwijs voor elk kind te kunnen realiseren.

Deze boodschap gaan we brengen aan Staatssecretaris Dekker. Dit voorjaar komt de staatssecretaris met zijn plan en gaat hij met de Tweede Kamer hierover in gesprek. We houden de vinger aan de pols. n

advertentie

Toe aan een uitdagende hobby?

Word reisleider!

ACSI Kampeerreizen zoekt u!

Wij zijn op zoek naar enthousiaste nieuwe reisleiders om het huidige team van reisleiders te versterken. Ieder jaar gaan ruim 50 reisleiders op pad om ACSI Kampeerreizen te begeleiden.

Een reisleidersechtpaar…

• • • • • • • • •

Is een enthousiast caravanner of camperrijder Kan goed met mensen omgaan Heeft kennis/interesse in cultuur en historie Kan goed communiceren in het Nederlands, Engels en Duits Is beschikbaar in het voor- of naseizoen Heeft leidinggevende ervaring Is in goede gezondheid Heeft een leeftijd tussen 50-67 jaar Is een belangrijk aandeel in het succes van een reis

Herkent u zich in bovenstaand profiel en heeft u interesse?

Neem dan contact met ons op via touroperating@acsi.eu of bel 0488-420810 en vraag naar Sophie Berns.

Wij zijn ook op zoek naar technische assistenten, kijk op onze website.

Kijk voor meer informatie over de ACSI Kampeerreizen op

www.ACSIreizen.nl

13_051_02_liggend__adv-werving-reisleider_nat-onderwijskrant.indd 2

29-3-2013 16:05:28

www.rapportomslagen.nl wanneer je een tien wil scoren met het rapportomslag!

Het uitreiken van het rapport is een belangrijke gebeurtenis voor het kind en de school. Als school zult u er ongetwijfeld alles aan doen om een zo overzichtelijk en mooi mogelijk rapport mee te geven aan de kinderen.

Rapportomslagen.nl levert sterke omslagen uitgevoerd in Polypropyleen, papier of in een ringband. De rapportomslagen worden voorzien van een ontwerp op basis van de huisstijl van uw school.

050 - 549 11 05 info@rapportomslagen.nl Kijk voor meer informatie op onze website of neem vrijblijvend contact op.

10

Nationale OnderwijsKrant

Territoriumgedrag Maandelijks legt Frans Ottenhof, docent Biologie, zijn ervaringen vast in de columns die hij schrijft in het onderwijsblad Van Twaalf tot Achttien. Ook april was weer een boeiende maand …

Ik woon in bij de buren. Dat komt zo: sinds enige jaren zijn de twee scholen voor Havo/ Vwo onderwijs in Purmerend samengevoegd tot een campus, want dat was goedkoper.

Economen noemen dat een schaalvoordeel.

Ik noem het een hoop gedoe. Maar goed, na veel verhuizen en andere heisa staan de ‘Interconfessionelen’ nu tegenover de ‘Openbaren’ aan de Hoornselaan in Purmerend, met elkaar verbonden door een brug. Die symboliseert de campusgedachte en er zitten ook nog lokalen in.

Mijn lessen geef ik tegenwoordig in een biologielokaal bij de buren, want samen praktijklokalen delen, was ook goedkoper. De biologieburen zijn lieve mensen, maar zij waren hier natuurlijk het eerst en wie het eerst komt, die het eerst maalt. Dat valt te merken aan de sectiekamer van de buren-biologen. Deze kamer heet de ‘biobak’ en dat is een hele goede benaming, want het hok miechelt van de sten-

cils, oude toetsen, kasten met lang vergeten projecten, een levende slang en een kapotte computer. Je kan je inderdaad voorstellen dat de inventaris van de biobak langzaam composteert, inclusief een vergeten biologiedocent die hier is ingeslapen.

Ik probeer te werken in de biobak. In het midden staat een tafel die vol ligt met zooi, maar ik heb een plaatsje vrijgemaakt waar ik kan werken tijdens tussenuren. Zoals vandaag: een paar uur lesgeven, uurtje biobakken, weer een uurtje lesgeven, uurtje ……

Wat krijgen we nu? Op mijn mooi aangeharkte werkplekje ligt een pak stencils. Nou ja, daar heeft buurman niet bij nagedacht, ik leg de stapel stencils aan de kant en nestel mij weer achter het correctiewerk.

Maar aan het einde van de dag liggen er twee stapels stencils op mijn zelf gemaakte flexplek

en dat kan geen toeval meer zijn. Voordat ik naar huis ga, maak ik de plek weer leeg en markeer de hoekpunten van mijn territorium met omgekeerde koffiebekertjes.

Ik begin er schik in te krijgen. Hier is sprake van een territoriumconflict en als mijn collegabioloog zijn klassieken kent, dan zal hij (zij kan ook) opmerken dat ik de grenzen van mijn werkplek heb gemarkeerd, zoals de hond die zijn geurvlaggen uitzet. Ik heb mijn poot opgetild. Benieuwd wat er gaat gebeuren.

De volgende ochtend spoed ik mij voor de lessen naar de biobak om mijn territorium te inspecteren. De confrontatie is verpletterend: mijn werkplek is bedolven onder stapels met stencils, dozen met oude proefwerken, een voederbak voor de slang en de koffiebekertjes zijn verwijderd. Weg territorium. Ik klim op de tafel, roffel op mijn borstkas en slaak een kreet als een getergde Gorilla..

Onderwijsfilmfestival in onderwijsweek In de Nationale OnderwijsWeek 2013, die plaatsvindt van 30 september tot en met 5 oktober gaan we definitief van start met het Onderwijsfilmfestival. Met onze partners, Pathé en het Educatief Netwerk van Eye, werken we aan filmvoorstellingen in vijf steden. In vijf theaters worden, in estafettevorm, steeds een dag lang onderwijsfilms geprogrammeerd.

Melle, zoon van regisseur Katinka de Maar

De filmweek wordt geopend in de Nationale Onderwijsstad van 2013-2014, Almere. Die opening wordt een bijzonder evenement.

Tijdens de aftrap beleven we de première van een VPRO-documentaire ‘de echte jongensfilm’ over de positie van jongens in een,

steeds sterker, door vrouwen gedomineerd onderwijs. In deze documentaire komt programmamaakster Katinka de Maar met een persoonlijke analyse van de opvoeding van haar zoon als aanleiding. Ze onderzoekt de behoeften van jongens en de ruimte die ze hiervoor

Het maandblad Van 4 Twaalf tot Achttien reikt maandelijks informatie aan die van waarde is voor de dagelijkse beroepsWie bestuurt volgens Joseph Kessels praktijk. Daarnaast de professionele ruimte? vormt Van Twaalf tot Achttien hét podium om samen het gesprek te voeren over onderwijsontwikkelingen. www.van12tot18.nl VAKblad voor voortgezet onderwijs Jaargang 23 • APRIL 2013

Nr.

Onderwijsraad over de dilemma's van de leraar Pasi Sahlberg en Finse onderwijskeuzes Een interactieve film tegen pesten

Nee hoor.

Ik schrijf een briefje : Beste collega, wij zijn verwikkeld geraakt in een escalerend territoriumconflict. Het wordt tijd voor een goed gesprek.

Frans Ottenhof n

krijgen binnen onze huidige maatschappij: zijn jongens lastig of hebben wij last van jongensgedrag? Na de premièrefilm vindt een debat plaats over het actuele thema: Moeten we voor jongens in het onderwijs aparte voorzieningen treffen? In de september editie van de Nationale Onderwijskrant leest u er meer over.

De partners van het Educatief Netwerk in Eye, dat bestaat uit alle aangesloten filmfestivalorganisaties in het land, zijn hard bezig om bijzondere onderwijsfilms te selecteren voor de jongere en oudere leerlingen en voor ouders en leraren. Daarnaast verdiepen ze zich in educatieve handreikingen bij films. Naast een serie filmvoorstellingen worden films uitgezocht die scholen zelf in hun onderwijs kunnen gebruiken. Evenals vorig jaar selecteren we een film die van ons het predicaat krijgt Onderwijsfilm van het Jaar. Vorig jaar was dat de film Children full of life, over de werkwijze van Toshiro Kanamori, de Japanse onderwijzer die inmiddels hoogleraar is. n

advertorial

Stappen onderweg naar onderwijs 2.0 In het thema van de Nationale OnderwijsWeek 2013, Onderwijs 2.0, komt tot uitdrukking dat de andere tijden die zich in onze samenleving baan breken om een aanpassing, vernieuwing van het onderwijs en het onderwijsaanbod vragen. Dat is niet alleen een opgave voor het kabinet, voor beleidsmakers, maar ook voor leraren en voor diegenen die direct bij de uitvoering in de onderwijspraktijk betrokken zijn.

Onderwijs nieuwe stijl zal bijvoorbeeld een grotere aandacht moeten hebben voor de sociaal-emotionele vorming van leerlingen.

Je ziet dat bijvoorbeeld uitgeverijen als Panta Rhei proberen het onderwijs te bedienen met gerichte handreikingen op dat vlak. Dat in het

onderwijs meer aandacht moet komen voor de positieve kracht van de groep, als aanvulling wellicht voor het strikt individuele van de achter ons liggende tijd, zie je in de producten van de Coole Kikker. Hun aanpak is niet opgezet als een specifiek anti-pestproject, maar de

positieve invalshoek heeft vaak wel tot gevolg dat ongewenst gedrag, zoals pesten, minder voor komt.

Boeiend zijn de projecten die Passionate Bulkboek in het onderwijs uitvoert. Zeven reguliere projecten, die resulteren in circa negentig uitvoeringen op jaarbasis, uiteenlopend van een workshop schrijven voor acht jongeren in Goes tot de Dag van de Literatuur voor 5.000 scholieren in Rotterdam. In datzelfde licht is het interessant wat de Praktijk onderneemt. Ze willen het natuurwetenschappelijk onderwijs een impuls

geven. Soms doen ze dat via de ontwikkeling van onderwijsconcepten, projecten. Ze werken ook aan het verbeteren van de communicatie over ontwikkelingen in de natuurwetenschap.

Tenslotte melden we in deze verkenning uitgeverij Deviant, die op de Nederlandse Onderwijstentoonstelling (NOT) de publieksprijs voor het beste innovatieve product in de wacht heeft gesleept met Startrekenen 3D. Met ruim 30% van de stemmen bleek deze educatieve game de beste nieuwe ontwikkeling op het gebied van onderwijs in het mbo. n

advertorial

Schoolfoto’s nieuwe stijl

Onderwijs en op reis: de ideale combinatie

Zelfs in deze tijd waarin iedereen de hele dag door foto’s kan maken met zijn telefoon of tablet, blijft een schoolfoto iets magisch houden. De meeste mensen kunnen zich hun oude school- en klassenfoto’s nog zo voor de geest halen. En menigeen heeft een schoolfoto van kind of kleinkind in zijn portemonnee zitten. Ze blijven ‘hot’, ook in het digitale tijdperk.

Wat is er fijner dan eropuit trekken in uw vakantie? Niets! Reislustige (ex-)werknemers uit het onderwijs genieten in het voorjaar en in de zomer dan ook van een (lange) welverdiende vakantie. Dat kan ook op een heel bijzondere manier: als reisleider!

Een aantal schoolfotografen gaat ook met de tijd mee. Zo heeft Foto Koch uit Baarn een slimme online oplossing: de jaarlijkse schoolfoto’s worden rechtstreeks met de ouders geregeld, de school komt er niet meer aan te pas. Het enige dat leerkrachten nog hoeven te doen, is het uitdelen van inlogcodes voor de website van de schoolfotograaf. Ouders bestellen en betalen met een klik de favoriete foto’s van hun kind en hebben die binnen een paar dagen in huis.

Overgaan op die online service scheelt een hoop werk, vindt Wim Versluis, directeur van basisschool De Triangel uit Aalten. “Met deze werkwijze ontzorgt Foto Koch de school. Geen gedoe meer met leerkrachten die nog geld voor de schoolfoto’s moeten ophalen bij de leerlingen.“ Versluis, die 40 jaar in het vak zit, koestert zijn eerste klassenfoto als jonge onderwijzer nog steeds, vertelt hij. “In 1972 gemaakt, maar nog steeds kleurecht.”

Een schoolfoto maken die jaren later nog goed is, vraagt kennis en aandacht. Familiebedrijf Foto Koch heeft er 80 jaar ervaring mee op basisscholen door het hele land, vertelt bedrijfsleider Maurice Looman. “Dagelijks zoeken onze fotografen naar een klik met de kinderen, voor de beste foto’s. Schoolfoto’s zijn immers een wezenlijk onderdeel van de school, net als schoolreisjes en klassenfeesten.”

Binnenkort volgt een dergelijk systeem voor het voortgezet onderwijs.

Meer informatie op fotokoch.nl

Reisleider zijn, is ideaal om te combineren met uw baan in het onderwijs. Niet alleen vanwege de vakantie, maar ook vanwege uw kwaliteiten als docent. U bent immers bedreven in het uitleggen van bepaalde zaken aan een groep. Bovendien verdient u er nog wat extra’s mee! ACSI Kampeerreizen biedt u de mogelijkheid om als reisleider aan de slag te gaan. Ook gepensioneerde docenten zijn welkom als reisleider!

Reisleider bij ACSI Als reisleider bij ACSI laat u een groep gepassioneerde kampeerders de mooiste plekjes van Europa zien tijdens een georganiseerde rondreis. Reisleiders zorgen ervoor dat alles in goede banen wordt geleid – van ferrytochten tot tafeltjes in restaurants - en dat de kampeerders het naar hun zin hebben. De ACSI-reisleider weet feilloos de balans tussen groepsactiviteiten en individuele vrijheid te vinden tijdens de vakantie. Bij problemen en vragen is de reisleider het aanspreekpunt. Uiteraard worden reisleiders niet zomaar op pad gestuurd. Alle reisleiders krijgen vooraf een interne opleiding. Op deze manier zijn zij goed voorbereid en geïnformeerd over verzekeringen, lokale wetgeving, calamiteiten en de omgeving van de reis.

Vergoeding Reisleiders zijn geen vrijwilligers. Ook al genieten reisleiders net zoveel van de reis als de kampeerders, zij moeten wel zorgen dat alles goed verloopt. Daarom krijgen alle reisleiders een passende vergoeding. Wilt u ook een vakantie combineren met het reisleiderschap?

Neem dan contact op met ACSI Kampeerreizen via touroperating@acsi.eu of bel 0488-420810 en vraag naar Sophie Berns. Meer weten? Ga naar www.acsireizen.nl.

‘Je kunt ‘m zelfs laten stuiteren’ Een rapport of leerling-verslag is belangrijk, voor de school, de leerling en de ouders. Een school wil dus een rapport meegeven dat niet alleen inhoudelijk aan ieders wensen voldoet, maar er ook nog eens goed verzorgd uitziet en uit blijft zien.

Bij Rapportomslagen kan men terecht voor omslagen die aan alle wensen voldoen.

Op maat Natuurlijk wil iedere school een herkenbaar en representatief rapport aan de leerling mee naar huis geven. Want ook opa en oma en nog veel meer mensen krijgen het rapport te zien en dat is een uitstekende manier om je als school te presenteren´, vertelt Jellie Jonkman van Rapportomslagen. ´Daarom maken we het rapportomslag in een ontwerp en kleur die de school wenst, en natuurlijk komt het logo van de school erop. De school kan kiezen uit rapportomslagen van polypropyleen, stevig karton of een ringband, in één kleur of meerdere kleuren bedrukt. De inhoud van de map kunnen we in overleg met de school samenstellen.

Zo zorgen we er samen voor dat er een tien op het rapport staat!’

Een frisse school en een aangename leefwereld Scholen staan voor een nieuwe uitdaging. In de eerste plaats moeten ze een goede leer- en leefomgeving bieden aan leerlingen en docenten. Daarnaast zien we dat scholen steeds vaker voor andere maatschappelijke doeleinden worden gebruikt. Dit nieuwe evenwicht tussen gebruik, functionaliteit en architectuur van een schoolgebouw vraagt om een andere rol van ontwerpers en architecten. Denk daarbij aan zaken als gezondheid, akoestiek en onderhoud. Een toekomstbestendig schoolgebouw biedt een aangename leefwereld, niet alleen voor kinderen, maar voor alle gebruikers. Bij de inrichting spelen ook vloeren een grote rol. Vloeren in onderwijsinstellingen moeten veel verdragen, daardoor zijn de kwaliteitseisen hoog.

Al meer dan honderd jaar denkt Forbo mee op het gebied van vloeren in scholen. Van entree tot lerarenkamer, voor elke ruimte is er een optimale vloerbedekking. En er worden steeds betere producten ontwikkeld. Dankzij jarenlange ervaring en technische kennis is men erin geslaagd om vloeren te maken die huiselijk ogen en tegelijkertijd voldoen aan de heel zware eisen die een onderwijsinstelling eraan stelt. Daarnaast spelen vloeren bij aan een gezond binnenmilieu. Een vlakke vloer houdt immers geen stof vast en is gemakkelijker schoon te maken. Hierdoor hebben astmapatiëntjes minder last van benauwdheid.

Marmoleum is antistatisch en bacteriostatisch. Flotex is voorzien van het antibacteriële middel Sanitized, wat zorgt voor een continue bescherming tegen bacteriën en schimmels. Niet voor niets zijn Marmoleum en Flotex de enige vloeroplossingen die een keurmerk van de British Allergy Foundation hebben gekregen. Marmoleum voldoet bovendien aan de strengste emissienormen. Er komen dus geen stoffen uit de vloer vrij die de prestaties van de kinderen kunnen beïnvloeden.

Ontwerpservice Vaak is er in scholen een beperkt budget voor onderhoud of renovatie, voor onderwijslocaties is er dan ook de gratis Forbo Ontwerpservice. Ontwerper Michiel van Nieuwland bespreekt de inrichtingswensen met de klant. En hij onderzoekt per locatie de ligging, lichtinval, bouwstijl en inrichting. Op basis van deze informatie wordt een vloeradvies samengesteld. Michiel: “Het streven is steeds de beleving van een gebouw te laten aansluiten bij de wensen van alle gebruikers.”

Meer weten over de Forbo Ontwerpservice? Stuur een e-mail naar michiel.van.nieuwland@ forbo.com In de klas, wat wil jij op jouw vloer!

Kijk nu online op http://www.forbo-flooring.nl/onderwijs en download en print de set waarmee leerlingen hun eigen school of huis met behulp van een schoenendoos kunnen samenstellen. Staat garant voor uren knutselplezier!

Stevig en duurzaam Een rapportomslag moet een aardig tijdje meekunnen en er dan ook netjes uit blijven zien.

Rapportomslagen levert omslagen die uitstekend getest zijn. Zelfs als het omslag rond wordt gevouwen, komt het terug in de oorspronkelijke staat. ‘En het is natuurlijk niet de bedoeling, maar áls je ´m laat stuiteren, is de inhoud goed beschermd’, aldus Jellie Jonkman.

Ook mogelijk: digitaal rapport Rapportomslagen levert ook de mogelijkheid om op eenvoudige wijze de gegevens voor het rapport in te voeren in de computer, te printen en in een omslag te binden. Eenvoudig en gebruikersvriendelijk. www.rapportomslagen.nl

Slim.nl: betere aansluiting bij de kenniseconomie De inzet van ICT draagt veel bij aan de kwaliteit van het onderwijs. Door de betrokkenheid van medewerkers en scholieren te vergroten en hen te laten (en leren) werken met ICT, vinden zij een betere aansluiting bij de eisen die de kenniseconomie aan hen stelt. Als echte kenniseconomie kan Nederland niet zonder goed opgeleide mensen die vertrouwd zijn met moderne ICT-technologie.

Het toegankelijk maken van up-to-date soft –en hardware is daarbij van essentieel belang. En daar zet Slim.nl zich voor in!

Hoge onderwijskorting voor medewerkers en scholieren Het is het belangrijk dat medewerkers en scholieren in het voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs de mogelijkheid hebben om ook thuis met legale en goede software te werken en daar niet de volle pond voor hoeven te betalen. Slim realiseert dit door met softwareleveranciers speciale onderwijsovereenkomsten af te sluiten, waarin het recht van het gebruik van de software thuis, door medewerkers en scholieren, goed geregeld is. Het brede portfolio bestaat uit software van grote merken op het gebied van: computerbeveiliging, werkpleksoftware, grafische software, besturingssystemen , naslag en training, ICT- tijdschriften, maar ook hardware. Alle middelbare scholen en MBO’s in Nederland werken samen met Slim.nl.

IT Academy en Certificatie De IT Academy is een e-learning omgeving, waarbinnen cursussen in onder andere Word, Excel en PowerPoint gevolgd kunnen worden, efficiënt en sneller leert werken met Office-programma’s en zo aanzienlijk tijd kan besparen op de dagelijkse werkzaamheden. Er kan nu gratis een toegangscode voor de Microsoft IT Academy bij Slim.nl worden gehaald (op dit moment alleen geldig voor Office 2007 en Office 2010). Na de cursus kan een examen afgelegd worden, waarmee bij goed gevolg een internationaal erkend certificaat behaald kan worden. www.slim.nl of slim.nl/itacademy

advertentie

VIA Werkboek 2F Mbo-breed

erlands voor het

chte methode Ned

Competentiegeri

NIEUW

mbo

100%

!

Exam entra

BOEKEN EN SPELLEN • Sociale vaardigheden • Assertiviteit • Omgaan met pesten en plagen

ining

VIA Werkboek

2F Mbo-breed

• Bewust worden van gevoelens

Met VIA cursorisch én beroepsgericht op weg naar het IE en COE. t Volders dersloot • Suze jn • Michael Man den Belt Marjan Dorrestei Wynia • Ruud van Hans Kruger • Tienstra • Rieke Mersch • Marleen Maurits van der

Tel.: +31(0)33-4650831 • info@uitgeverij-deviant.nl • www.uitgeverij-deviant.nl Advert_Onderwijskrant.indd 1

08-04-13 13:55

Antibiotica gezocht! - isoleer bacteriën en zoek mee naar nieuwe antibiotica Expeditie Moendoes - een buitenaards rollenspel over wetenschap ... en heel veel meer Lesmateriaal van De Praktijk • voor de bètavakken in onder- en bovenbouw vmbo, havo en vwo • gratis te downloaden van www.praktijk.nu • in samenwerking met gerenommeerde instituten en wetenschappers vrij te gebruiken en bewerken - aansprekend onderwijs regelmatig nieuw materiaal

www.praktijk.nu

• Goede manieren • Omgaan met een echtscheiding

www.decoolekikker.nl Voor meer pret en een betere sfeer in de klas Markus Kappeler Paul Rooyackers & Hakim Traïdia ! w u e i N 100 LACHSPELEN

Hilarische spelletjes en humoristische activiteiten voor kinderen van 4 – 15 jaar

Prijs € 14,50

ENERGIZERS & MOODBOOSTERS Dynamische spelletjes voor meer energie en een betere sfeer in de groep.

Voor alle leeftijden vanaf 10 jaar

Prijs € 14,50

Rijk geïllustreerd

Wilt u een vrolijke en ontspannen sfeer scheppen, of gewoon iets leuks doen met de klas? Altijd succes met een lachspel!

Geïnspireerd door de grote komieken, en met medewerking van Hakim van Sesamstraat.

Zeer effectief om de sfeer in een groep te verbeteren, een nieuwe groep beter te laten samenwerken en voor het oplossen van spanningen en conflicten

Verkrijgbaar in de boekhandel of bij Uitgeverij Panta Rhei

.... .

dia taal WWW.Diataal.Nl

www.uitgeverij-pantarhei.nl

adv 127,5x93,5mm.indd 1

02-04-13 11:43

Jonge Jury Jongeren kiezen hun favoriete jeugdboek 12 t/m 15 jaar www.jongejury.nl

Passionate Bulkboek organiseert educatieve activiteiten voor jongeren op het gebied van lezen en schrijven die u als docent moeiteloos kunt integreren in het bestaande literatuuronderwijs.

Ga naar onze website om u aan te melden, voor alle projectinformatie en om u in te schrijven voor onze maandelijkse nieuwsbrief met actuele informatie over onze projecten!

WWW.passionatebulkboek.Nl/educatie

Er Was Eens Verhalenwedstrijd voor het vmbo 13 en 14 jaar www.erwaseens.nu

De Inktaap Jongeren kiezen het beste prijswinnende boek 15 t/m 17 jaar www.deinktaap.org

Write Now! Schrijfwedstrijd voor het hele Nederlandse taalgebied.

15 t/m 24 jaar www.writenow.nu

diataal breidt uit!

toetsen voor taal en rekenen

Vanaf volgend jaar is Diataal een volledig leerlingvolgsysteem met toetsen voor taal, rekenen en Engels in het PO en VO! Daarmee is Diataal een verantwoorde keuze.

Deze toetsen uitproberen?

U kunt dit schooljaar toetsen gratis uitproberen op uw school. U krijgt inzicht in de sterke en zwakke kanten van uw leerlingen. Na afname mag u tot de zomervakantie gratis gebruik maken van Diaplus. interesse?

Neem contact met ons op via 050-8200120.

Wij geven u graag informatie over onze pilotonderzoeken. Kijk ook op www.diataal.nl

Colofon De Nationale OnderwijsKrant is een uitgave van de stichting Nationale OnderwijsWeek Redactieadres: Postbus 543 4100 AM Culemborg T 0345 – 510161 E info@nationaleonderwijsweek.nl I www.nationaleonderwijsweek.nl

Acquisitie: Recent BV, Amsterdam

Hoofdredactie: Aat Sliedrecht

Druk: Hoekstra Krantendruk Emmeloord

Eindredactie: Cocky de Valk Redactie: Cocky de Valk Jacq Zinken en vele anderen

Vormgeving: FIZZ - ondernemers in marketing en communicatie - Meppel