Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ 3588Æʇ ±‹≈P‹oOÊ Pʇ̮‹≈ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ· ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹ P‹Æ‹∞v‹ «Ê‡SP‹√‹ ü®‹·P‹·&ü√Ê÷‹ ”‹Ì±›®‹P‹ : v›>> ±‹≈´›ÆÖ W‹·√‹·®‹Ò‹§
”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹ v›>> Õ›ÌÒ› C ‹fi≈±‹‰√‹
SAM. SHI. BHUSANURMUTT (Kannada) SAM. SHI. BHUSANURMUTT by Dr. Shantha Imrapura A monograph on the Life and Works of Kendra Sahitya Akademi Awardee Kannada Litterateur in the series 'Navakarnataka Sahitya Sampada'. Editor : Dr. Pradhan Gurudatta
First Edition : 2012
Price : ` 60
Pages : 120
Paper used for this book : 70 gsm Maplitho 18.6 Kgs (1/8 Demy Size)
Ê„®‹Δ ‹··®‹≈| : 2012 ±‹≈£W‹Ÿ‹ ”‹ÌTʬ : 1000
P‹Æ‹∞v‹ P‹Í£ ”›Ã ‹·¬ : Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹π…Pʇ–‹ÆÖ’ ±Ê˘ ÊpÖ »À·pÊvÖ ‹·„Δ ÷‹P‹·RW‹Ÿ‹· : «Ê‡SP‹√‹ ‹‚
∏Ê«Ê : ` 60 ‹··SbÒ‹≈ : P‹ ‹·ΔÌ A√‹”‹· ÀÆ›¬”‹ : Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ÀÆ›¬”‹ ±‹≈P›Õ‹P‹√‹·
Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹π…Pʇ–‹ÆÖ’ ±Ê≈ Á ÊpÖ »À·pÊvÖ GÌ∏Ê‘ ”ÊÌo√Ö, PÊ≈”ÊÌpÖ √‹”ʧ , ∏ÊÌW‹Ÿ‹„√‹· & 560 001 ®‹„√‹ ›~ : 22203580, 30578022 ¥›¬PÖ’ : 30578023 email : navakarnataka@gmail.com
Õ›TÊW‹Ÿ‹·/ ‹·⁄WÊW‹Ÿ‹· Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹, PÊ≈”ÊÌpÖ √‹”ʧ , ∏ÊÌW‹Ÿ‹„√‹· & 1, ✆ 080&30578028/35, email : nkpsales@gmail.com Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹, W›ÌóÆ‹W‹√‹, ∏ÊÌW‹Ÿ‹„√‹· & 9, ✆ 080&22251382, email : nkpgnr@gmail.com Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹, PÊ.G”Ö.√› Ö √‹”ʧ , ‹·ÌW‹Ÿ‹„√‹· & 1, ✆ 0824&2441016, email : nkpmng@gmail.com Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹, üΔæs‹, ‹·ÌW‹Ÿ‹„√‹· & 1, ✆ 0824&2425161, email : nkpbalmatta@gmail.com Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹, √› ‹·”›ÃÀ· ‹ÍÒ‹§ , Ê·Á”‹„√‹· & 24, ✆ 0821&2424094, email : nkpmys@yahoo.co.in Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹, ”Êr‡–‹ÆÖ √‹”ʧ , W‹·ΔüW›Ï & 2, ✆ 08472&224302, email : nkpglb@gmail.com 0112123588
ISBN 978-81-8467-320-3
Printed by R. S. Rajaram at Navakarnataka Printers, No. 167 & 168, 10th Main III Phase, Peenya Industrial Area, Bangalore - 560 058 and published by him for Navakarnataka Publications (P) Ltd., Embassy Centre, 11, Crescent Road P. B. 5159, Bangalore-560 001 (INDIA). Typeset at Navakarnataka, Bangalore-1
‹··Æ‹·∞w Pʇ̮‹≈ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ·✴ A‘§Ò‹ÃPÊR üÌ®‹· (1954), ”›◊Ò‹¬ ”‹Ì ‹´‹ÏÆÊø· ÀÀ´‹ P›ø·Ï a‹o· ‹qPÊW‹Ÿ‹»… Ò‹Æ‹∞Æ‹·∞ ÒÊ„v‹X‘PÊ„Ìv‹Ì©ØÌ®‹Δ„, ÀÀ´‹ ª›√‹£‡ø· ª›–ÊW‹Ÿ‹»… EÒ‹¢–‹r ”›´‹ÆÊø·Æ‹·∞ ‹fiw√‹· ‹Ì•‹ «Ê‡SP‹ƒWÊ ±‹≈Õ‹‘§ ؇w WË√‹À”‹· ‹ AºÆ‹Ì®‹Ø‡ø· P›ø·Ï ‹Æ‹·∞ Æ‹vÊ‘PÊ„Ìv‹· üÌ©®Ê. ”‹ÌÀ´›Æ‹®‹ GÌoÆÊø· AÆ‹·”‹„bø·»… E«Ê…‡UÒ‹ ›X√‹· ‹ ÷‹©Æ›√‹· ª›–ÊW‹⁄WÊ ‹fiÒ‹≈ ‹Δ…®Ê, ”›◊£¬P‹ ‹·÷‹Ò‹Ã®Ê™Ì®‹· ±‹ƒW‹~”‹ü÷‹·®›X√‹· ‹Ì•‹ CÒ‹√‹ PÊΔ ‹‚ ª›–ÊW‹Ÿ‹Æ‹„∞ A®‹· Ò‹Æ‹∞ P›ø·Ï ›¬≤§WÊ JŸ‹±‹w‘PÊ„Ìw®‹·™ , CÌ®‹· A®‹· ‹fiÆ‹¬ ‹fiw√‹· ‹ ª›–ÊW‹Ÿ‹ ”‹ÌTʬ Jo·r C±‹≥Òʧ√‹v‹PÊR Hƒ®Ê. ±‹≈Õ‹‘§ ؇wPÊø· P›ø·Ï ‹Æ‹·∞ A®‹· B√‹Ìº‘®›W‹ (1955), B ±‹≈Õ‹‘§ √›–‹Û ‹·or®‹ EÆ‹∞Ò‹ ±‹≈Õ‹‘§øfiXÒ‹·§. A»…Ì©‡aÊWÊ √›–‹Û ‹·or®‹»… ÷›W‹„ √›g¬ ‹·Ò‹·§ ±›≈®Ê‡ŒP‹ ‹·or®‹»… ª›√‹£‡ø· h›nÆ‹≤‡s‹ ±‹≈Õ‹‘§ , π«›Ï ±‹≈£–›uÆ‹®‹ ›¬”Ö ”‹ ‹fiæÆÖ ‹·Ò‹·§ ”‹√‹”‹Ã£ ”‹ ‹fiæÆÖ ±‹≈Õ‹‘§W‹Ÿ‹·, PÊ„ΔRÒ›§®‹ ª›√‹£‡ø· ª›–› ±‹ƒ–‹ÒÖ ±‹≈Õ‹‘§ , ‹·´‹¬±‹≈®Ê‡Õ‹ ”‹P›Ï√‹®‹ P‹π‡√Ö ”‹ ‹fiæÆÖ ±‹≈Õ‹‘§ , P‹· ‹fi√‹ BÕ›ÆÖ ±‹≈Õ‹‘§ , P›»®›”Ö ”‹ ‹fiæÆÖ ±‹≈Õ‹‘§ , ±‹Ì±‹ ±‹≈Õ‹‘§ , ÀÕ‹Ã ‹fiÆ‹ ‹ ±‹≈Õ‹‘§ , P›√‹ÌÒ‹ ±‹≈Õ‹‘§ , ‹fi‘§ ±‹≈Õ‹‘§ , ü”‹ ‹Œ≈‡ ±‹≈Õ‹‘§ ∂ C ʇ Ê„®‹«›®‹ ÷‹Δ ‹‚ ÷‹Ò‹·§ ±‹≈Õ‹‘§W‹Ÿ‹· A‘§Ò‹ÃPÊR üÌ© Ê. C ‹‚W‹Ÿ‹»… ÷‹Δ ‹‚ ±‹≈Õ‹‘§W‹Ÿ‹· ÷‹|®‹ Ê„Ò‹§®‹ ®‹Í—r¿·Ì®‹, ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ·ø· ±‹≈Õ‹‘§ø· Ê„Ò‹§QRÌÒ‹ ÷‹Δ ‹‚ ±‹o·r ÷Êa‹·c ‹ÂËΔ¬®‹ ›X Êøfi®‹√‹„, CÌ©W‹„ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ·ø· ±‹≈Õ‹‘§ Ò‹Æ‹∞®Ê‡ B®‹ ‹ÂËΔ¬, ‹·÷‹Ò‹Ã ‹·Ò‹·§ WË√‹ ‹ ‹Æ‹·∞ E⁄‘PÊ„Ìv‹·üÌ©®Ê. CÒ‹√‹ ±‹≈Õ‹‘§W‹Ÿ‹Æ‹·∞ W‹⁄‘®‹ ”›◊£W‹Ÿ‹· Pʇ̮‹≈ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ·ø· ±‹≈Õ‹‘§ø·Æ‹·∞ WË√‹ ‹®‹ ®‹Í—r¿·Ì®‹ ÆÊ„‡v‹·Ò‹§ C√‹· ‹‚®‹· A®‹√‹ ◊ƒ Ê·ø·Æ‹·∞ ÷Êbc‘®Ê. ”‹ÍgÆ‹Œ‡Δ ”›◊Ò‹¬ ‹Æ‹·∞ ‹fiÒ‹≈ ‹Δ…®Ê, D ”‹Ì”Êß À ‹·ÕÊÏ, ”‹ÌÕÊ„‡´‹ÆÊ, ”‹Ì”‹¢£, AÌP‹| ”›◊Ò‹¬ Ê„®‹«›®‹· ‹Æ‹„∞ Ò‹Æ‹∞ ÒÊPÊRWÊ JŸ‹±‹w‘PÊ„Ÿ‹·¤ ‹‚®‹√‹ ‹·„ΔP‹, ”‹ÍgÆ‹Œ‡ΔÒÊø· ±‹ƒóø·ÆÊ∞‡ À”‹§ƒ‘®Ê; ”›◊Ò‹¬P‹ ±‹≈£ª› À«›”‹®‹ E⁄®‹ üWÊW‹Ÿ‹„, WË√‹ ›®‹√‹W‹⁄WÊ A÷‹Ï ›W‹· ‹Ì•‹ ›Ò› ‹√‹| ‹Æ‹·∞ ØÀ·Ï‘®Ê. D ±‹≈Õ‹‘§WÊ A÷‹Ï√›X√‹· ‹Ì•‹ ‹¬Q§W‹Ÿ‹· ÷‹Δ ‹√‹· C√‹ü÷‹·®›®‹√‹„, ØW‹©Ò‹ A ‹óø·»… ‹·÷‹Ò‹Ã®‹ P‹Í£¡„Ì®‹Æ‹·∞ √‹b‘√‹· ‹Ì•‹ Jü∫ ‹¬Q§ø·Æ‹·∞ ‹fiÒ‹≈ ‹–‹Ï®‹»… WË√‹À”‹«›W‹·Ò‹§®Ê. B ‹¬Q§ ”›◊£øfiX√‹ü÷‹·®‹·, ”‹À·‡P‹“P‹Æ›X√‹ü÷‹·®‹·, ”‹ÌÕÊ„‡´‹P‹Æ›X√‹ü÷‹·®‹·, À ‹·Õ‹ÏP‹Æ›X√‹ü÷‹·®‹·, AÌP‹|P›√‹Æ›X√‹ü÷‹·®‹·. ”‹ÍgÆ‹Œ‡Δ ”›◊£W‹Ÿ‹· ”‹Ò‹Ò‹ ›X ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√›W‹·Ò‹§ üÌ©√‹· ‹ÌÒÊ, PÊΔ Ê‰ Ê·æ ✴ C®‹· Æ‹vÊ®‹·üÌ©√‹· ‹ ÷›©ø·Æ‹·∞ "Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ”›◊Ò‹¬ ”‹Ì±‹®‹'®‹ Ê„®‹Δ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹·
W‹≈Ì•‹W‹⁄WÊ ü√Ê©√‹· ‹ ”‹Ìø··P‹§ ‹··Æ‹·∞wø·»… W‹·√‹·£”‹«›X®Ê. 3
”‹ÌÕÊ„‡´‹P‹√‹·&À ‹·Õ‹ÏP‹√ʇ Ê·‡»Ì®‹ Ê·‡«Ê ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√›W‹·Ò‹§ üÌ©√‹· ‹‚®‹„ EÌo·. HÆʇ B®‹√‹„, CÒ‹√‹ ±‹ƒW‹|ÆÊW‹Ÿ‹· ”›◊£¬P‹ ”›´‹ÆÊ&◊ƒ Ê·W‹Ÿ‹Æ‹·∞ Ê·qr ØÌÒ‹·, √›gQ‡ø·P‹√‹|WÊ„Ÿ‹¤Δ· A ‹P›Õ‹ ›W‹®‹ÌÒÊ ü÷‹· ‹·qrWÊ E⁄®‹·PÊ„Ìv‹· üÌ©√‹· ‹‚®‹· D ±‹≈Õ‹‘§ø· ±‹≈£–Êu &WË√‹ ‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ÷Êbc‘®Ê. ±‹ƒW‹|؇ø· A ‹óø·»… EÒ‹¢–‹r P‹Í£ ÷Ê„√‹üÌ©Δ… ÊÌü·®‹· B¡·R ”‹À·£ø· Aº±›≈ø· ›X®‹™√Ê, AÌ•‹ ‹–‹ÏW‹Ÿ‹»… ±‹≈Õ‹‘§ø·Æ‹·∞ ؇v‹®Ê ÷Ê„‡X√‹· ‹‚®‹„ EÌo·. ◊‡WÊ P‹Æ‹∞v‹PÊR G√‹v‹· ‹–‹ÏW‹Ÿ‹»… ∂ AÌ®‹√Ê 1957√‹»… ‹·Ò‹·§ 1963√‹»… ∂ D ±‹≈Õ‹‘§ ∏›√‹®Ê ÷Ê„‡X√‹· ‹‚®‹·Ìo·. ü÷‹· ‹·qrWÊ ”›◊£W‹Ÿ‹· i‡ ‹ÌÒ‹ ›X√‹· ›W‹«Ê‡ D ±‹≈Õ‹‘§ W‹Ÿ‹Æ‹·∞ PÊ„v‹ ‹fiv‹«›X®Êøfi®‹√‹„, PÊΔ Ê‰ Ê·æ ‹·√‹OÊ„‡Ò‹§√‹ ›Xø·„ D ±‹≈Õ‹‘§ ø·Æ‹·∞ ؇v‹«›X®Ê ∂ w. B√Ö. Æ›W‹√›g (1999) ‹·Ò‹·§ ՛̣ƛ•‹ ®Ê‡”›¿· (2000) CÌ•‹ DbÆ‹ Ø®‹Õ‹ÏÆ‹W‹Ÿ‹·. D ±‹≈Õ‹‘§ø·Æ‹·∞ W‹⁄‘®‹ ‹√‹»… PÊΔ ‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹·, D ±‹≈Õ‹‘§ø·Æ‹·∞ W‹⁄”‹®Ê C®‹™√‹„ Æ›v‹· Æ‹·wW‹⁄WÊ ”‹æ√‹~‡ø· ”ʇ Êø·Æ‹·∞ ”‹»…‘√‹· ‹Ì•‹ PÊΔ ‹‚ ‹·÷‹Ø‡ø·√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹· "ª›√‹£‡ø· ”›◊Ò‹¬ Ø ‹fiϱ‹P‹√‹·' ( Ê·‡P‹√Ö’ B¥Ö CÌwø·ÆÖ »o√ʇa‹√Ö) ‹fi«Êø·»…✴ ÷‹Δ ›√‹· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹√‹«›X®Ê. E®›÷‹√‹OÊWÊ P‹· Ê̱‹‚, ∏ʇ̮Ê≈, P›√‹ÌÒ‹ Ê„®‹«›®‹ ‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ÌÒÊ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹Ì©√‹· ‹ÌÒÊ¡·‡ PÊÁ«›”‹Ì, ”‹Ì”‹, π.GÌ.Œ≈‡. Ê„®‹«›®‹ ‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹„∞ ÷Ê„√‹Ò‹√‹«›X®Ê. B®‹√Ê, AP›vÊÀ·ø· ±‹≈Õ‹‘§ø·Æ‹·∞ W‹⁄‘®‹ GΔ…√‹Æ‹„∞ P‹·ƒÒ‹ÌÒÊ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹· ÷Ê„√‹ üÌ©Δ…. üÌ©√‹· ‹ P‹Í£W‹Ÿ‹„ Ò‹·Ìü ”‹ÌQ“±‹§ ”‹Ã√‹„±‹®‹ ›X Ê. D ”‹ÌQ“±‹§ÒÊ JÌ®‹· ®‹Í—r¿·Ì®‹ AW‹Ò‹¬ ›X√‹ü÷‹·®‹·. B®‹√Ê, Æ‹ ‹·æ ‹√‹ ”›´‹ÆÊø·Æ‹·∞ Æ‹ ‹·æ®Ê‡ ª›–Êø·»… ±‹ƒa‹¿·‘PÊ„Ÿ‹·¤ ›W‹ CÆ‹∞–‹·r À ‹√‹±‹‰|Ï ›®‹ ‹fi◊£ø·Æ‹·∞ K®‹·W‹√‹· A±Ê‡Q“”‹· ‹‚®‹· ”‹÷‹g ‹‰ ÷Ë®‹·; AÌ•‹ ÷ÊbcÆ‹ À”‹ı£ A±Ê‡P‹“~‡ø· ‹‰ ÷Ë®‹·. ‘®‹ú& ±‹≈‘®‹ú√‹ üWÊY ÷‹Δ ‹‚ P‹Í£W‹Ÿ‹· Æ‹ ‹·æ ª›–Êø·»… ÷›W‹„ CÒ‹√‹ ª›–ÊW‹Ÿ‹»… Δª‹¬ ›X√‹ ü÷‹·®›®‹√‹„, Ò› ‹‚ Bø··™PÊ„Ìv‹ À®‹ÃÒÖ PÊ“‡Ò‹≈®‹ W‹÷‹Æ‹ÒÊ&W›Ìº‡ø·Ï, ‘‡À·Ò‹ÒÊ W‹⁄Ì®‹, B PÊ“‡Ò‹≈®‹»…Æ‹ PÊΔ ‹√‹Æ‹·∞ πor√Ê, E⁄®‹ÌÒÊ A–›rX gÆ‹≤≈ø·√›X¡·‡Æ‹„ CΔ…®‹, AÌ•‹ ŒS√‹±›≈ø· ‹¬Q§W‹Ÿ‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ÌÒÊ ”‹ ‹·W‹≈ ‹fi◊£ø·Æ‹·∞ ؇v‹· ‹Ì•‹ W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹· Æ‹ ‹·æ ª›–Êø·»…¡·‡ CΔ…©√‹· ‹Ì•‹ ”‹Ø∞ ʇՋ ‹‰ C®Ê. D PÊ„√‹ÒÊø·Æ‹·∞ W‹ ‹·Ø‘, ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ· ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ÌÒÊ P‹Æ‹∞v‹®‹»… ±‹‚”‹§P‹ ‹fi«Ê¡„Ì®‹Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹√‹∏›√‹®Ê‡PÊ GÌü B«Ê„‡a‹ÆÊø· ¥‹Δ ʇ "Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ”›◊Ò‹¬ ”‹Ì±‹®‹'. Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ aÊÁÒ‹Æ‹¬Œ‡Δ ✴ D ‹fi«Êø· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ Ê„®‹Δ· CÌX…–ÖÆ‹»… A•‹ › «Ê‡SP‹√‹ ‹fiҋͪ›–Êø·»… ü√Ê‘,
AÆ‹ÌÒ‹√‹®‹»… E⁄®‹ ª›–ÊW‹⁄WÊ A ‹Æ‹·∞ ª›–›ÌÒ‹ƒ”‹· ‹ ¡„‡gÆÊø·Æ‹·∞ ÷‹À·æPÊ„Ÿ‹¤«›X®Ê. CÒ‹√‹ ª›–› ”›◊Ò‹¬W‹⁄WÊ ”‹ÌüÌó‘®‹ÌÒÊ ÷Ê„√‹üÌ©√‹· ‹ ±‹‚”‹§P‹W‹⁄WÊ ÷Ê„‡»‘®‹√Ê, P‹Æ‹∞v‹ ‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ÌÒÊ üÌ©√‹· ‹ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹ ”‹ÌTʬ P‹w Ê·øfiX®Ê. AÌÒÊ¡·‡ CÒ‹√‹ ª›–ÊW‹⁄WÊ ÷Ê„‡X√‹· ‹ P‹Æ‹∞v‹®‹ E®‹^ P‹Í£W‹Ÿ‹ ”‹ÌTʬø·„ P‹w Ê·¡·‡ BX®Ê. 4
÷›W‹„ ®‹„√‹®‹Í—ø r · ‹¬ ‹”›ß±‹P‹ Ø®ÊχՋP‹√›®‹ Œ≈‡ B√Ö. G”Ö. √›h›√› ‹ÂÖ, v›>> ÷›. ‹fi. Æ›ø·P‹ ÷›W‹„ Æ‹Æ‹∞ ”‹Ìø··P‹§ B«Ê„‡a‹ÆÊ, D √‹„±‹®‹»… A‘§Ò‹ÃPÊR üÌ©Ò‹·. ª›√‹Ò‹®‹ ∏ʇ√Ê øfi ‹ ª›–Êø·»…ø·„ CÌ•‹ ¡„‡gÆÊ CÆ‹„∞ P›ø·ÏW‹Ò‹ ›XΔ… GÌü·®‹· D ©QRØÌ®‹ Ê„®‹»W‹√›X ‹··Æ‹∞vÊ®‹ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ ◊ƒ Ê·¡·‡ BX®Ê. D Àa›√‹ ‹Æ‹·∞ AƒÒ‹ CÒ‹√‹ PÊΔ ‹‚ ª›–› ‹Δø·W‹Ÿ‹ Æ‹Æ‹∞ WÊŸÊø·√‹· Ò‹ ‹·æ ª›–ÊW‹Ÿ‹»…ø·„ CÌ•‹ ”›÷‹”Ê„‡®‹¬ ‹· ‹Æ‹·∞ PÊÁWÊ„Ÿ‹·¤ ‹ ©QRÆ‹»… B«Ê„‡b”‹·£§®›™√Ê. B®‹√‹„, D ¡„‡gÆÊWÊ ÷‹„v‹∏ʇP›X√‹· ‹ üÍ÷‹ÒÖ ±‹≈ ‹fi|®‹ üÌv‹ ›Ÿ‹ A»…ø· ±‹≈P›Õ‹Æ‹ ‹Δø·PÊR bÌÒÊø· À–‹ø· ›X®Ê GÌ®‹„ A ‹√‹»… PÊΔ ‹√‹· £⁄‘®›™√Ê. D ®‹Í—r¿·Ì®‹Δ„ "Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹'®‹ ”›÷‹”‹ AºÆ‹Ì®‹Ø‡ø· ›X®Ê. D ¡„‡gÆÊø·»… ÷Ê„√‹Ò‹√‹∏ʇP›X√‹· ‹ Jo·r W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹ ”‹ÌTʬ I ‹ÒÊÙ®‹· (2011√‹ ‹√ÊWÊ). C®‹· ‹√ÊWÊ D ‹fi»PÊø·»… Æ‹Δ ‹Ò‹§Æ›Δ·R W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹√‹«›X®Ê. E⁄®‹ W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹ ‘®‹úÒÊ Æ‹vÊ©®Ê. D ¡„‡gÆÊø· ”‹„ßΔ √‹„±‹√ʇ–Êø·Æ‹·∞ ◊‡WÊ ØW‹©±‹w‘PÊ„Ÿ‹¤«›¿·Ò‹· : (1) «Ê‡SP‹√‹ i‡ ‹Æ‹&”›´‹ÆÊW‹Ÿ‹ ”‹ÌQ“±‹§ ±‹ƒa‹ø·; (2) P‹Í£W‹Ÿ‹ À ‹·Õ›ÏÒ‹æP‹ ”‹À·‡PÊ“ ; (3) ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹ ±‹‚”‹§P‹®‹ ”‹À ‹√‹ À ‹·ÕÊÏ; (4) ‘©ú&”›´‹ÆÊW‹Ÿ‹ üWÊXÆ‹ ‹ÂËΔ¬ ‹fi±‹Æ‹ ‹ÆÊ„∞Ÿ‹WÊ„Ìv‹ ”‹ ‹fi√Ê„‡±‹; ‹·Ò‹·§ (5) P‹Í£”‹„b, ü®‹·QÆ‹ ‹··S¬ ‹–‹ÏW‹Ÿ‹· ‹·Ò‹·§ ±‹≈Õ‹‘§&±‹‚√‹”›R√‹W‹Ÿ‹ ±‹qrW‹Ÿ‹ÆÊ„∞Ÿ‹WÊ„Ìv‹ AÆ‹·üÌ´‹ ª›W‹. D ‹fi«Êø· Ê„®‹Δ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ (I£÷›‘P‹ AÆ‹·P‹≈ ‹·®‹«Ê…‡Æ‹„ AΔ… ) gÆ‹ ‹ƒ 28, 2001√‹Ì®‹· ∏ÊÌW‹Ÿ‹„ƒÆ‹»… πv‹·W‹vÊ ‹fiv‹«›¿·Ò‹·. P‹Æ‹∞v‹ Aº ‹Í©ú ±›≈óP›√‹®‹ A´‹¬P‹“√›®‹ ±Ê‰≈>> ü√‹W‹„√‹· √› ‹·a‹Ì®‹≈±‹≥Æ‹ ‹√‹ A´‹¬P‹“ÒÊø·»… , P‹Æ‹∞v‹ ÀÕ‹ÃÀ®›¬ØΔø·®‹ AÌ©Æ‹ P‹·Δ±‹£W‹Ÿ›X®‹™ v›>> GÌ. GÌ. P‹Δü·XÏ A ‹√‹· B ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ πv‹·W‹vÊ ‹fiw, Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ ”›÷‹”Ê„‡®‹¬ ‹· ‹Æ‹·∞ ÷›W‹„ ”‹Ì±›®‹P‹√‹ P›ø·ÏÕ‹≈®Êú ‹·Ò‹·§ ®‹P‹“ Ø ‹Ï÷‹OÊø· Àa›√‹ ‹Æ‹·∞ ‹··P‹§P‹Ìs‹©Ì®‹ ±‹≈Õ‹Ì‘‘®‹√‹·. G®‹·™ P›|·£§®‹™ JÌ®‹· PÊ„√‹ÒÊ¡·Ì®‹√Ê D ¡„‡gÆÊø· √‹„ ›ƒW‹Ÿ‹«Ê„…ü∫√›®‹ v›>> ÷›. ‹fi. Æ›ø·P‹√‹· B ÷Ê„£§WÊ Æ‹ ‹·æ Æ‹v‹· Ê CΔ…®‹ÌÒ›X®‹·™®‹·. D P›√‹|©Ì®›X D ‹fi«Êø· Ê„®‹Δ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹„∞ A ‹√‹ ÆÊÆ‹≤WÊ A≤Ï”‹«›¿·Ò‹·. GΔ… ÷‹ÆÊ„∞Ì®‹· ‹·Ì© «Ê‡SP‹√‹„, D ±‹‚”‹§P‹W‹⁄WÊ ‹··S±‹‚o bÒ‹≈W‹Ÿ‹Æ‹·∞ √‹b‘PÊ„or P‹«›À®‹√›®‹ Œ≈‡ ‹·P›⁄ A ‹√‹„, ÷›. ‹fi.Æ›. A ‹√‹ ±‹≈£ØóøfiX®‹™ A ‹√‹ ±‹‚Ò‹≈√›®‹ Œ≈‡ ÷›. ‹fi. √‹À‡Ì®‹≈ A ‹√‹„ B ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… ª›W‹ ‹◊‘®‹·™ ÀÕʇ–‹ ”‹ÌW‹£øfiXÒ‹·§. ‹¡„‡´‹ ‹·Ï©Ì®›X Œ≈‡ GÆÖ. PÊ. P‹·ΔP‹~Ï A ‹√‹· ‹fiÒ‹≈ ʇ D ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… ª›XøfiX√‹»Δ…. C®‹Æ‹·∞ ”›´‹¬ ›X‘®‹ "Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹'®‹ L®›ø·Ï Ò‹ ‹·æ i‡ ‹ ‹fiÆ‹®‹»…¡·‡ Ò› ‹‚ ◊Ì®ÊÌ®‹„ P›|©®‹™ ”‹ÌW‹£ GÌü·®›X AÆʇP‹ ◊ƒø· «Ê‡SP‹√‹· Ò‹ ‹·æ ”‹ÌÒÊ„‡–‹&”‹Ìª‹≈ ‹·W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‹¬P‹§±‹w‘®‹√‹· ( ‹··Ì®Ê D ”‹ÌüÌ´‹ ›®‹ WË√‹ ‹´‹Æ‹ ‹‰ ؃‡Q“‘®‹™QRÌÒ‹Δ„ ü÷‹· ‹··ÌbÒ‹ ›X Ò‹ ‹·æ PÊÁ”ʇƒ®›W‹Δ„ A ‹√ÊΔ…√‹„ C®Ê‡ 5
üWÊøfi®‹ ”‹ÌÒÊ„‡–‹&BÕ‹cø·ÏW‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‹¬P‹§±‹w‘®‹™√‹· !). D ¡„‡gÆÊø· üWÊY ÷‹Δ ›√‹· gÆ‹≤≈ø· Øø·Ò‹P›»PÊW‹Ÿ‹»… h›◊√›Ò‹·W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ±‹≈P‹q”‹· ‹ ‹·„ΔP‹ ÷›W‹„ ‹|Ï ‹·ø· P‹√‹±‹Ò‹≈W‹Ÿ‹ ‹·„ΔP‹ ”›P‹–‹·r ±‹≈a›√‹ ؇w®‹™√‹„, ‹··ÌW‹v‹ ƒøfi¿·£ ”ËΔª‹¬ ‹Æ‹·∞ À”‹§ƒ‘®›™W‹„¬, ؃‡Q“Ò‹ ±‹≈ ‹fi|®‹»… K®‹·W‹√‹ ”‹P›√›Ò‹æP‹ EÒʧ‡gÆ‹ ®Ê„√Êø·®Ê C®‹™√‹„, «Ê‡SP‹√‹Æ‹·∞ ◊‡WÊ WË√‹ ›®‹√‹W‹⁄Ì®‹ Æ‹vÊ‘PÊ„Ìw√‹· ‹‚®‹P›RX Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ AóP›√‹ ‹W‹ÏPÊR ƛƋ· ÊÁø·Q§P‹ ›X P‹ÍÒ‹gnÒÊW‹Ÿ‹Æ‹·∞ A≤Ï”‹üø·”‹·Òʧ‡ÆÊ. ""E±‹ø··P‹§ ‹fi◊£ø· ”‹ÌW‹≈÷‹; ¡„‡W‹¬ P‹Í£W‹Ÿ‹ ”‹Ì±‹®‹'', ""Õ‹≈®Êú ‹·Ò‹·§ g ›∏›™ƒW‹Ÿ‹· Ê·‡ŸÊÁ‘®‹√Ê A•‹Ï±‹‰|Ï ›®‹ P›«›ÌÒ‹√‹®‹»…ø·„ ‹fiW‹Ï”‹„bW‹Ÿ›W‹üΔ… P›ø·Ï ‹fiv‹Δ· ”›´‹¬ ÊÌü·®‹Æ‹·∞ ”‹Ì±›®‹P‹√‹· ÒÊ„‡ƒ‘ PÊ„qr®›™√Ê'' GÌ®‹„, D ”›÷‹”‹ ‹Æ‹·∞ À ‹·Õ‹ÏP‹√‹· Ê·bcPÊ„Ìw√‹· ‹‚®‹· (±‹≈h› ›~, 16&12&2001) ”‹ÌÒÊ„‡–‹& ”‹ ‹fi´›Æ‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ Ò‹Ì©®Ê. C®‹√‹ ±‹≈£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ «Ê‡SP‹ƒWÊ P‹⁄‘®›W‹, ◊ƒø·√›®‹ GÆÖ. PÊ. P‹·ΔP‹~Ï A ‹√‹· ‹¬P‹§±‹w‘√‹· ‹ ±‹≈£Q≈¡· E«Ê…‡T›÷‹Ï ›X®Ê. A ‹√‹· ◊‡WÊÌ©®›™√Ê : ""±‹≈h› ›~ø· P‹qÌWÖ P‹⁄‘√‹· ‹‚®‹· Ò‹ ‹·æ ”ËgÆ‹¬®‹ ‘‡ Ê·øfiX®Ê. CÌÒ‹÷‹ ”ËgÆ‹¬ ‹Æ‹·∞ ƛƋ· øfi ‹ ”‹Ì±›®‹P‹√‹»…ø·„ C®‹· ‹√ÊW‹„ P‹ÌwΔ…. Ò‹ ‹·æ D ÕÊ≈‡–‹u ”ËgÆ‹¬PÊR Ò‹«Ê∏›X ‹Ì©”‹·Òʧ‡ÆÊ. Øg ›®‹ ”‹Ì±›®‹P‹&«Ê‡SP‹ ”‹ÌüÌ´‹ ∏ÊŸÊø·· ‹ ∏ÊŸÊ”‹· ‹ ‹fi®‹ƒ Ø ‹·æ®‹·'' (24&12&2001√‹ ±‹Ò‹≈). D GΔ… ±‹≈Õ‹Ì”Ê ”‹Δ…∏ʇP›X√‹· ‹‚®‹· Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹ ”‹Ì”ÊßWÊ. P‹Æ‹∞v‹ K®‹·W‹√‹ ‹W‹Ï Ø´›Æ‹ ›Xøfi®‹√‹„ ∏ÊÌüΔPÊR ØΔ·…Ò›§√ÊÌü Æ‹Ìü·WÊ¿·Ì®‹ A ‹√‹· D ”›÷‹”Ê„‡®‹¬ ‹· ‹Æ‹·∞ ‹··Ì®‹· ‹ƒ”‹· ‹ Ø´›Ï√‹ ‹Æ‹·∞ PÊÁWÊ„Ìw®›™√Ê. D Ø´›Ï√‹®‹ ¥‹Δ ›X G√‹v‹ÆÊø· P‹Ì£Æ‹ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹· ÷Ê„√‹ü√‹·£§ Ê. C®‹P›RX P‹Æ‹∞v‹ ”›◊Ò‹¬«Ê„‡P‹ A ‹ƒWÊ P‹ÍÒ‹gn ›X®Ê. v›>> ÷›. ‹fi.Æ›. A ‹√‹· £‡ƒPÊ„Ìv‹ Ò‹√‹· ›ø·, HP›ÌXøfiX¡·‡ D ÷Ê„OÊ ø·Æ‹·∞ Ø ‹Ï◊”‹· ‹ Àa›√‹®‹»… Æ‹Æ‹WÊ JÒ›§”ÊøfiX ØÌ£√‹· ‹ ÷›W‹„ B ‹·„ΔP‹ Æ‹Æ‹∞ À–‹ø·®‹»…Æ‹ Ò‹ ‹·æ Æ‹ÌπPÊ &À՛Ô‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ®‹Íy‹±‹w‘√‹· ‹ Œ≈‡ √›h›√› ‹ÂÖ A ‹ƒWÊ Æ›Æ‹· P‹ÍÒ‹gnÆ›X®Ê™‡ÆÊ. ✴
✴
✴
”ʱÊrÌü√Ö 20, 2002√‹Ì®‹· bP‹R ‹·W‹Ÿ‹„ƒÆ‹»… Œ≈‡ ±‹‰|Ïa‹Ì®‹≈ Òʇg‘à A ‹√‹ A´‹¬P‹“ÒÊø·»… Æ‹vÊ®‹ ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… , P‹Æ›ÏoP‹ √›g¬ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ·ø· A´‹¬P‹“√›®‹ v›>> W‹·√‹·»ÌW‹ P›±‹”Ê A ‹√‹· G√‹v‹ÆÊø· P‹Ì£Æ‹ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ πv‹·W‹vÊ ‹fiw®‹√‹·. D ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»…ø·„ ÷‹ÆÊ„∞Ì®‹· ‹·Ì© «Ê‡SP‹√‹· ±›«Ê„YÌw®‹™√‹·. ‹fi√‹ÆÊø· © ‹”‹ v›>> ±‹≈ª‹·Õ‹ÌP‹√‹ A ‹√‹ A´‹¬P‹“ÒÊø·»… Æ‹vÊ®‹ ”‹ ‹fi«Ê„‡a‹Æ› WÊ„‡—uø·»… bP‹R ‹·W‹Ÿ‹„ƒÆ‹ ”›◊Ò‹¬ ±Ê≈‡À·W‹Ÿ‹· Àa›√‹ÀØ ‹·ø· ‹fiwPÊ„Ìw®‹·™ JÌ®‹· ÀÕʇ–‹ ”‹ÌW‹£¡·‡ BXÒ‹·§. AÌÒÊ¡·‡, «Ê‡SP‹&±‹≈P›Õ‹P‹√‹ Æ‹v‹· ‹| D üWÊø· B£æ‡ø· ”‹ÌüÌ´‹®‹ üWÊY «Ê‡SP‹√ÊΔ… ”‹ÌÒÊ„‡–‹&Aº ‹fiÆ‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‹¬P‹§±‹w‘®‹√‹·. G√‹v‹ÆÊø· P‹Ì£Æ‹ D ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹ À–‹ø·®‹»…ø·„ Ê·bcPÊ ‹¬P‹§ ›X®Ê. 6
÷›. ‹fi.Æ›. ‹·Ò‹·§ b®›Æ‹Ì®‹ ‹·„£Ï A ‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹ üWÊY , ""÷›. ‹fi.Æ›. A ‹√‹ ü÷‹Ÿ‹–‹·r P‹Í£W‹Ÿ‹ bP‹R aÊ„P‹R À ‹·Õ›ÏÒ‹æP‹ ±‹ƒa‹ø· ‹Æ‹·∞ P›|ü÷‹·®›X®Ê... A ‹√‹ P‹Æ‹∞v‹ ‹·Æ‹‘’Æ‹ üWÊø·Æ‹·∞... K®‹·W‹√‹ ‹·Æ‹P‹ΔP‹· ‹ÌÒÊ P‹qrPÊ„qr®›™√Ê'' GÌ®‹„, ""”‹ÌÕÊ„‡´‹ÆÊ ‹·Ò‹·§ A´‹¬ø·Æ‹W‹Ÿ‹ Àa›√‹®‹»… b. ‹·„. A ‹ƒWÊ C®‹™ B”‹Q§ , غÏvÊ ÷›W‹„ ±›≈ ‹fi~P‹ÒÊø·Æ‹·∞ «Ê‡SP‹√‹· W‹·√‹·£”‹·Ò›§√Ê. h›Æ‹±‹®‹ ‹·Ò‹·§ d‹Ì®‹Õ›œ”‹˜ PÊ“‡Ò‹≈W‹⁄WÊ... A ‹√‹ PÊ„v‹·WÊW‹ŸÊ‡ÆÊÌü·®‹Æ‹·∞ E®›÷‹√‹OÊ ”‹◊Ò‹ À ‹ƒ”‹·Ò›§√Ê. A ‹√‹ CÒ‹√‹ A ‹·„Δ¬ «Ê‡SÆ‹W‹Ÿ‹ üWÊY Àa›√‹ ‹fiw®›™√Ê'' (P‹Æ‹∞v‹±‹≈ª‹ : 9&3&2003) GÌ®‹„ ÷ʇŸ‹«›X®Ê. ""CÌ•‹®Ê„Ì®‹· W‹≈Ì•‹ ‹fi«Ê ø·Æ‹·∞ Ò‹√‹Δ· ‹··Ì®›®‹ ÷›W‹„ D ‹fi«Êø·Æ‹·∞ ”‹ ‹·•‹Ï ›X ”‹Ì±›©‘®‹ ±‹≈P›Õ‹P‹√‹· ÷›W‹„ ”‹Ì±›®‹P‹√‹· AºÆ‹Ì®‹Æ›÷‹Ï√‹·... A£ ÷Êa‹·c À®‹ÃÒ‹„≥|Ï AØ‘PÊ„Ÿ‹¤®Êø·„ A£ ÷Êa‹·c gÆ‹≤≈ø· AØ‘PÊ„Ÿ‹¤®Êø·„ GΔ…ƒW‹„ HP‹P›Δ®‹»… A•‹ÏW›≈÷‹¬ ›W‹üΔ… ü√Ê ‹~WÊ D ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹»… P‹Ìv‹·ü√‹·Ò‹§®Ê. B´‹·ØP‹ P‹Æ‹∞v‹ ”›◊Ò‹¬ a‹ƒÒÊ≈WÊ D ‹fi«Êø· P‹Í£W‹Ÿ‹· AÒ‹¬ÌÒ‹ ‹ÂËΔ¬ø··Ò‹ PÊ„v‹·WÊW‹Ÿ‹·'' GÌü ±‹≈Õ‹Ì”Êø·„ ®Ê„√Ê£®Ê (B̮ʄ‡ΔÆ‹, 10&11&2002). ✴
✴
✴
‹·„√‹ÆÊø· P‹Ì£Æ‹ 12 ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ 30&7&2006√‹Ì®‹· πv‹·W‹vÊ ‹fiv‹«›¿·Ò‹·. v›>> π. G. À ʇP‹ √ÊÁ A ‹√‹ A´‹¬P‹“ÒÊø·»… Æ‹vÊ®‹ D ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… v›>> i. G”Ö. Œ ‹√‹·®‹≈±‹≥Æ‹ ‹√‹· B ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ AÆ› ‹√‹|WÊ„⁄‘®‹√‹·. v›>> K. G«Ö. Æ›W‹ª‹„–‹|”›ÃÀ· A ‹√‹· P‹Í£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ±‹ƒa‹¿·‘PÊ„or√‹·. D Eª‹ø· À®›ÃÌ”‹√‹„ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ D ÀŒ–‹r ¡„‡gÆÊø·Æ‹„∞ , D ‹fi»PÊø·»… ÷Ê„√‹Ò‹√‹«›W‹·£§√‹· ‹ P‹Í£W‹Ÿ‹ W‹·| ‹·or ‹Æ‹„∞ ÀÕʇ–‹ ›X ±‹≈Õ‹Ì‘‘®‹√‹·. D ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹»… JÌ®›X®‹™ P‹Í£ø· ‹”‹·§ ʇ BX®‹™ ±Ê‰≈>> G«Ö. G”Ö. Õʇ–‹Xƒ √› Ö A ‹√‹· ‹··S¬ A£¶W‹Ÿ›X ª›W‹ ‹◊‘®‹·™®‹· ÀÕʇ–‹ ”‹ÌW‹£øfiXÒ‹·§. AÌÒÊ¡·‡ AÆ› ‹√‹|WÊ„Ìv‹ P‹Í£W‹Ÿ‹ GΔ… «Ê‡SP‹√‹„ ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… ±›«Ê„YÌw®‹·™ , ”‹ ‹fi√‹Ìª‹PÊR ÀÕʇ–‹ P‹ŸÊø·Æ‹·∞ Ò‹Ì®‹·PÊ„qrÒ‹·§. π. ‘. √› ‹·a‹Ì®‹≈ Õ‹ ‹·Ï A ‹√‹ Œ≈‡ ‹·£ ±‹®‹æ √› ‹·a‹Ì®‹≈ Õ‹ ‹·Ï A ‹√‹· ÷›W‹„ v›>> GaÖ. £±Ê≥‡√‹·®‹≈”›ÃÀ·W‹Ÿ‹ ‹√‹ Œ≈‡ ‹·£ø· ‹√‹· ‹·Ò‹·§ P‹·o·Ìü ‹W‹Ï®‹ CÒ‹√‹ ”‹®‹”‹¬√‹· ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… ª›W‹ ‹◊‘ Æ‹ ‹·æ ÷‹Í®‹ø· Ò‹·Ìπü√‹· ‹ÌÒÊ ‹fiw®‹√‹·. À ‹·Õ›ÏÒ‹æP‹ W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹ D ‹fi»PÊWÊ ”‹÷‹Í®‹ø· K®‹·W‹√‹· ÒÊ„‡√‹·Ò‹§ üÌ©√‹· ‹ EÒ›’÷‹±‹‰|Ï ”›ÃW‹Ò‹ ‹‰ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹P‹„R , Æ‹Æ‹W‹„ ”‹ÌÒÊ„‡–‹ ‹Æ‹·∞ Ò‹Ì©®Ê. ✴
✴
✴
Æ›ΔRÆÊø· P‹Ì£Æ‹ GÌo· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ 13&12&2009√‹Ì®‹· P‹Æ‹∞v‹ ª‹ ‹Æ‹®‹ Æ‹ø·Æ‹ ”‹ª›ÌW‹|®‹»… πv‹·W‹vÊ ‹fiv‹«›¿·Ò‹·. P‹Æ‹∞v‹®‹ üWÊXÆ‹ Aº ‹fiÆ‹PÊR P‹Æ‹∞wW‹ØW‹„ JÌ®‹· ‹fi®‹ƒ¡·‡ BX√‹· ‹ I.G.G”Ö. AóP›ƒ v›>> b√‹Ìi‡ Ö ‘ÌWÖ A ‹√‹· ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹ A´‹¬P‹“ÒÊ ‹◊‘®‹™Δ…®Ê, D ‹fi»PÊø· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹Æ‹„∞ πv‹·W‹vÊ 7
‹fiw®‹√‹·. ª›√‹Ò‹®‹ øfi ‹ ª›–ÊW‹Ÿ‹Δ„… C®‹· ‹√ÊW‹„ øfi√‹„ PÊÁWÊ„Ÿ‹¤©√‹· ‹Ì•‹ Pʇ̮‹≈ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ· ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√‹ ‹fi«Êø·Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹√‹·£§√‹· ‹ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹ ”‹Ì”Êßø·Æ‹·∞ ÷›W‹„ ‹fi«Êø· ”‹Ì±›®‹P‹√‹Æ‹·∞ ‹·Ò‹·§ P‹Í£P›√‹√‹Æ‹·∞ v›>> ‘ÌWÖ A ‹√‹· AºÆ‹Ì©‘®‹√‹·. ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√‹»… Jü∫√›®‹ ±Ê‰≈>> i. G”Ö. B ‹·„√‹ A ‹√‹· S·®›™X D ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹»… ª›W‹ ‹◊‘®‹·™ © ‹ÌW‹Ò‹ ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√‹ ±‹√‹ ›X Œ≈‡ ‹·£ Õ‹Œ ®Ê‡Õ‹±›ÌvÊ (Œ≈‡√‹ÌW‹√‹ ±‹√‹ ›X), Œ≈‡ ‹·£ Xƒg Æ›W‹√›g (w. B√Ö. Æ›W‹√›g A ‹√‹ ±‹√‹ ›X) ÷›W‹„ Œ≈‡ ‹”‹ÌÒ‹ Ê„P›Œ ±‹‚OʇP‹√‹ (Õ‹ÌP‹√‹ Ê„P›Œ ±‹‚OʇP‹√‹ A ‹√‹ ±‹√‹ ›X) ª›W‹ ‹◊‘ Ê„®‹Δ ±‹≈£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‘ÇP‹ƒ‘®‹·™ D ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹ ÊÁŒ–‹r$¬ ʇ BXÒ‹·§. P‹Í£P‹Ò‹Ï√‹»… AØ ›ø·Ï P›√‹|W‹⁄Ì®‹ ª›W‹ ‹◊”‹Δ· ”›´‹¬ ›W‹®Ê C®‹™ v›>> i. GÆÖ. E±›´‹¬ ‹·Ò‹·§ ±Ê‰≈>> ‹·«Ê…‡±‹‚√‹Ì i. ÊÌP‹pʇՋ A ‹√‹Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹·±‹w‘ E⁄®‹ B√‹· ‹·Ì© «Ê‡SP‹/«Ê‡SQø·√›®‹ v›>> W‹·√‹·»ÌW‹ P›±‹”Ê v›>> Æ›. ®› Ê„‡®‹√‹ ÕÊqr , v›>> GÆÖ. W›ø·£≈, v›>> π. GÆÖ. ”‹·À·Ò›≈∏›¿·, Œ≈‡ ∏›Δ”‹·ü≈÷‹æ|¬ P‹Ìg±‹ÏOÊ ÷›W‹„ v›>> À. a‹Ì®‹≈ÕʇS√‹ Æ‹ÌW‹» A ‹√‹· S·®›™X ±›«Ê„YÌv‹· ”‹ ‹fi√‹Ìª‹®‹ ÕÊ„‡ªÊø·Æ‹·∞ ÷Êbc‘®‹√‹·. P›ø·ÏP‹≈ ‹· ‹Æ‹·∞ Ø ‹Ï◊‘®‹ Œ≈‡ ‹·£ π. PÊ. ”‹· ‹·£ A ‹√‹· πv‹·W‹vÊ ‹fiv‹«›®‹ W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹ ÊÁŒ–‹r$¬ ‹Æ‹·∞ BP‹–‹ÏP‹ ›X ÷›W‹„ ”‹ ‹·±‹ÏP‹ ›X ±‹ƒa‹¿·‘PÊ„or√‹·. ‹fi«Êø· ±‹≈P›Õ‹P‹ Œ≈‡ B√Ö. G”Ö. √›h›√› ‹ÂÖ A ‹√‹· Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ ´Ê¬‡¡„‡®Ê™‡Õ‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ÷›W‹„ ”›ó”‹«›W‹·£§√‹· ‹ ±‹≈•‹ ‹·W‹Ÿ‹Æ‹·∞ E«Ê…‡U‘®‹√‹·. ‹fi«Êø· ”‹Ì±›®‹P‹Æ›X ƛƋ· ±›≈”›§ÀP‹ ›®‹ ‹fiÒ‹·W‹Ÿ‹Æ›∞w®‹√Ê, ‹fi√›o ‹¬ ‹”›ß±‹P‹√›®‹ Œ≈‡ Ev‹·±‹ A ‹√‹· Bª›√‹ ‹·Æ‹∞OÊ ‹fiw®‹√‹·. Æ‹W‹√‹®‹ ÷›W‹„ ÷Ê„√‹XÆ‹ W‹|¬√‹· ÷›W‹„ ”›◊Ò‹¬≤≈ø·√‹· ÷ÊbcÆ‹ ”‹ÌTʬø·»… ª›W‹ ‹◊‘®‹·™ ”‹ ‹fi√‹Ìª‹PÊR P‹ŸÊ ‹·„w‘Ò‹·§. ✴
✴
✴
I®‹Æʇ P‹Ì£Æ‹ GÌo· ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹ ‘®‹úÒÊø·»…ø·„ ◊Ì©Æ‹ P‹≈ ‹· ‹ÆÊ∞‡ AÆ‹·”‹ƒ”‹«›X®Ê. D ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹ πv‹·W‹vÊø·»… AØ ›ø·Ï ›®‹ ÀŸ‹ÌüPÊR GvÊ ®Ê„√Ê£√‹· ‹‚®‹P›RX K®‹·W‹√‹ P‹“ Ê·ø·Æ‹·∞ øfib”‹∏ʇP›X®Ê. AÆʇP‹ À ‹·Õ‹ÏP‹√‹· ”‹P›Δ®‹»…¡·‡ Ò‹ ‹·æ P‹Í£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‘®‹ú±‹w‘PÊ„or√›®‹√‹„, CÆ‹·∞ PÊΔ ‹√‹· I®›√‹· ‹–‹ÏW‹⁄Ì®‹Δ„ CΔ…”‹Δ…®‹ ”‹ü„ü·W‹Ÿ‹ÆÊ∞‡ ÷ʇŸ‹·Ò‹§ üÌ®‹· PÊ„ÆÊW‹„ PÊÁ G£§πqr®‹™ƒÌ®‹ AØ ›ø·Ï ›X ±‹√›¬ø· ‹¬ ‹”Êß ‹fiv‹«Ê‡∏ʇP›X üÌ©Ò‹·. C®‹P›RX À–›®‹ ‹Æ‹·∞ ‹¬P‹§±‹w”‹·Ò‹§ , ”‹P›Δ®‹»… Ò‹ ‹·æ P‹Í£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‘®‹ú±‹w‘PÊ„qr®‹™ ‹√‹·, A£øfi®‹ Ò›ŸÊæ¿·Ì®‹ P›ø·∏ʇP›X üÌ©√‹· ‹ «Ê‡SP‹√‹ P‹“ Ê·ø·Æ‹·∞ øfib”‹·Òʧ‡ Ê. Æ‹ ‹·æ A±Ê‡PÊ“ø·ÌÒÊ ±‹ƒ–‹R√‹| ‹·Ò‹·§ ±‹ƒ ‹´‹ÏÆ‹ P›ø·Ï®‹»… A ‹√ÊΔ…√‹„ B£æ‡ø· ›X ÆÊ√‹ ›X®›™√Ê. ”‹Ì±›®‹Æ‹ P›ø·Ï®‹»… «Ê‡SP‹√‹· ؇w√‹· ‹ ”‹÷›ø·&”‹÷‹P›√‹W‹⁄W›X A ‹ƒWÊ Æ‹ ‹·æ P‹ÍÒ‹˝ÒÊW‹Ÿ‹·. ✴
✴
8
✴
1972√‹»… Ò‹ ‹·æ "Õ‹„Æ‹¬ ”‹Ì±›®‹ÆÊø· ±‹√› ‹·ÕÊÏ' P‹Í£WÊ Pʇ̮‹≈ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ·ø· ±‹‚√‹”›R√‹ ‹Æ‹·∞ W‹⁄‘®‹ ”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹ A ‹√‹· ‹a‹Æ‹ ”›◊Ò‹¬, À‡√‹ÕÊÁ ‹ ”›◊Ò‹¬W‹Ÿ‹ A´‹¬ø·Æ‹ ‹·Ò‹·§ ”‹ÌÕÊ„‡´‹ÆÊø· À–‹ø·®‹»… ÷Ê„”‹ gΔb÷Ê∞ø·ÆÊ∞‡ ”‹Í—r‘®‹Ì•‹ ‹√‹·. A ‹√‹ ª‹ ‹¬ ‹fiÆ‹ ‹ ‹·÷›P› ‹¬ B´‹·ØP‹ P‹Æ‹∞v‹ ‹·÷›P› ‹¬W‹Ÿ‹ ÕÊ≈‡~ø·»… Ò‹Æ‹∞®Ê‡ B®‹ d›±‹Æ‹·∞ ‹·„w‘®‹·™ , ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹ A ‹√‹ ”‹ÍgÆ‹Œ‡Δ ±‹≈£ªÊø· EÒ‹¢–‹r Ø®‹Õ‹ÏÆ‹ ʇ BX®Ê. ÷‹Δ ›√‹· ±‹≈Õ‹‘§ & ±‹‚√‹”›R√‹ W‹Ÿ‹Æ‹·∞ W‹⁄‘®‹™ A ‹√‹· W‹⁄‘®‹™ gÆ‹≤≈‡£, Ò‹√‹·| ≤‡⁄WÊø·Æ‹·∞ ±Ê‰≈‡Ò›’◊”‹·£§®‹™ ƒ‡£ A±‹‰ ‹Ï ʇ BXÒ‹·§. Ò‹v‹ ›Xøfi®‹√‹„ A ‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ W‹≈Ì•‹ ‹Æ‹·∞ ÷Ê„√‹Ò‹√‹Δ· ”›´‹¬ ›X√‹· ‹‚®‹· Æ‹ ‹·WÊ ”‹ÌÒÊ„‡–‹ ‹Æ‹·∞ Ò‹Ì©®Ê. ✴
✴
✴
P‹Æ›ÏoP‹ ÀÕ‹ÃÀ®›¬Δø·®‹»… ±›≈´›¬±‹P‹√›X√‹· ‹ v›>> Õ›ÌÒ› C ‹fi≈±‹‰√‹ A ‹√‹· P‹Æ›ÏoP‹®‹ «Ê‡SQø·√‹ ±‹ÌQ§ø·»… Ò‹ ‹·æ ”‹ÌÕÊ„‡´‹Æ‹ ±‹≈ ‹Í£§ , A´‹¬ø·Æ‹ Œ‡ΔÒÊ, ”‹Ì±›®‹Æ‹ Õ‹≈®Êú ‹·Ò‹·§ À ‹·Õ‹ÏÆ‹ ±‹≈˛ÊW‹⁄WÊ ÷Ê”‹√›X√‹· ‹Ì•‹ ‹√‹·. C ‹‚W‹Ÿ‹ ±‹≈£‡P‹ ›X√‹· ‹Ì•‹ ÷‹Δ ›√‹· W‹≈Ì•‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ √‹b‘, ±‹≈Õ‹‘§ & ±‹‚√‹”›R√‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ W‹⁄‘√‹· ‹Ì•‹ ‹√‹·. ”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹ A ‹√‹ B£æ‡ø·√‹„, ØP‹o ‹£ÏW‹Ÿ‹„ BX®‹™ v›>> Õ›ÌÒ› A ‹√‹· ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹ A ‹√‹ ”›◊Ò‹¬ ‹Æ‹·∞ Ò‹Δ”‹≥ŒÏøfiX A´‹¬ø·Æ‹ ‹fiw®‹·™ , A ‹√‹ ”›◊£¬P‹ ”›´‹ÆÊø·Æ‹·∞ , ‹a‹Æ‹ ”›◊Ò‹¬®‹ A´‹¬ø·Æ‹®‹ PÊ“‡Ò‹≈PÊR A ‹√‹· ؇w√‹· ‹ ‹·÷‹Ò‹Ã®‹ PÊ„v‹·WÊø·Æ‹·∞ ±‹ƒO› ‹·P›ƒøfiX b£≈‘®›™√Ê. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹ A ‹√‹Æ‹·∞ P‹·ƒÒ‹ D W‹≈Ì•‹®‹ ±‹≈P‹oOÊ ÷‹Δ ›√‹· P›√‹|W‹⁄Ì®‹ ◊Ì®Ê π©™®‹·™®‹Æ‹·∞ AƒÒ‹ A ‹√‹·, Æ‹ ‹·æ PÊ„‡ƒPÊø·Æ‹·∞ ‹·Ø∞‘ Œ‡Z≈ ›X Ò‹ ‹·æ √‹a‹ÆÊø·Æ‹·∞ Æ‹ ‹·WÊ J®‹X‘ E±‹P›√‹ ‹fiw®›™√Ê. C®‹P›RX A ‹ƒWÊ Æ› ‹‚ ÀÕʇ–‹ ›X P‹ÍÒ‹˝√›X®Ê™‡ Ê. ✴
✴
✴
D P‹Í£W‹Ÿ‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹»… Ò›ŸÊæ¿·Ì®‹ ”‹÷‹P‹ƒ‘√‹· ‹ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹®‹ ‹¬ ‹”›ß±‹P‹ Ø®ÊχՋP‹√›®‹ Œ≈‡ B√Ö. G”Ö. √›h›√› ‹ÂÖ, wq≤ P›ø·Ï®‹»… ÷›W‹„ P‹√‹v‹· ±‹ƒŒ‡ΔÆÊø·»… ±›«Ê„YÌv‹· ”‹÷‹P‹ƒ‘√‹· ‹ Œ≈‡ ‹·£ Àgø·ΔQ“$æ, Œ≈‡ ‹·£ CÌ©√›P‹· ‹fiƒ, Œ≈‡ ‹·£ ”‹· ‹fi, P‹Ì±‹‰¬o√Ö üŸ‹W‹®‹ Œ≈‡ ‹·£ √Ê„‡◊~ P‹·ΔP‹~Ï, Œ≈‡ ‹·£ AØÒ› Õ›¬ ‹ÂÖ, Œ≈‡ ‹·£ GÆÖ. W›ø·£≈, Œ≈‡ ‹·£ W›ø·£≈ G”Ö. ºvÊ, Œ≈‡ ‹·£ G”Ö. Ò‹·Ÿ‹‘ ‹·Ò‹·§ CÒ‹√‹ ‘ü∫Ì© ‹W‹Ï®‹ ‹√‹· ؇w√‹· ‹ B£æ‡ø· ”‹÷›ø· ‹·Ò‹·§ ”‹÷‹P›√‹W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ƛƋ· ‹·√Êø·«›√Ê. ”‹·Ì®‹√‹ ›®‹ ‹··S±‹‚o®‹ bÒ‹≈ ‹Æ‹·∞ √‹b‘PÊ„qr√‹· ‹ P‹«›À®‹√›®‹ Œ≈‡ P‹ ‹·ΔÌ A√‹”‹· A ‹ƒW‹„ Æ‹Æ‹∞ ‹Ì®‹ÆÊW‹Ÿ‹Æ‹·∞ ”‹»…”‹üø·”‹·Òʧ‡ÆÊ. C ‹√ÊΔ…ƒW‹„ Æ‹Æ‹∞ P‹ÍÒ‹gnÒ›±‹‰ ‹ÏP‹ ‹Ì®‹ÆÊW‹Ÿ‹·. ±‹≈´›ÆÖ W‹·√‹·®‹Ò‹§ ”‹Ì±›®‹P‹
9
«Ê‡SP‹√‹ ‹fiÒ‹· PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥Àæw¶×vÀ ¥ÀæPÁ±À£À ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVgÀĪÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À £ÀªÀPÀ£ÁðlPÀ ¥ÀæPÁ±À£À¢AzÀ £À£Àß UÀæAxÀ ¥ÀæPÀlUÉƼÀÄîwÛgÀĪÀÅzÀÄ £À£ÀUÉ ¸ÀAvÉÆÃμÀzÀ ¸ÀAUÀw. £À£ÀUÉ vÀÄA§ DzÀgÀtÂÃAiÀÄgÁzÀ qÁ|| ºÁ. ªÀiÁ. £ÁAiÀÄPÀgÀ ªÀÄÄAUÁuÉÌAiÀÄ ¥ÀæwÃPÀªÁV gÀÆ¥ÀÅUÉÆAqÀ `PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä ¥Àæ±À¹Û ¥ÀÅgÀ¸ÀÌøvÀ PÀ£ÀßqÀ ¯ÉÃRPÀgÀÄ' ªÀiÁ°PÉAiÀÄ°è PÀ¼ÉzÀ 12 ªÀμÀðUÀ¼À°è 50PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¸ÁzsÀPÀ ¸Á»wUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ¸ÀPÁ°PÀ UÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬĹ ¥ÀæPÀn¹gÀĪÀÅzÀÄ ¤dPÀÆÌ C©ü£ÀAzÀ¤ÃAiÀÄ ¸ÁzsÀ£É. »jAiÀÄ «zÁéA¸ÀgÁzÀ qÁ|| ¥ÀæzsÁ£ï UÀÄgÀÄzÀvÀÛ CªÀgÀ ±ÀæªÀıÀæzÉÞ¬ÄAzÀ ªÀÄÄ£ÀßqÉ¢gÀĪÀ F ªÀiÁ°PÉ DzsÀĤPÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ZÀjvÉæAiÀÄ£ÀÄß PÀlÄÖªÀ ªÀĺÀvÀézÀ G¥ÀPÀæªÀĪÁVzÉ. ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À°è gÀÆ¥ÀÅUÉÆArgÀĪÀ ºÉƸÀUÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÁzsÀ£É-¸ÀªÀÄÈ¢ÞAiÀÄ PÀxÀ£ÀªÀ£ÀÄß C¢üPÀÈvÀªÁV, ZÁjwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀ ²¹Û£À°è PÀlÄÖªÀÅzÀÄ EA¢£À CUÀvÀåªÀÇ ºËzÀÄ. F ¢¸ÉAiÀÄ°è ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉAiÀiÁzÀgÀÆ, ¸ÀÈd£À²Ã® ¸Á»vÀå «ªÉÃZÀ£ÉUÉ zÉÆgÀPÀĪÀ CªÀPÁ±À ¸ÀÈd£ÉÃvÀgÀ ²¸ÀÄÛUÀ¼À ¯ÉÃRPÀgÀ zÁR°ÃPÀgÀtPÉÌ zÀQÌ®è. PÀ¼ÉzÀ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É - ¸ÀA¥ÁzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÁåPÀgÀt «ªÀıÉðAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À°è UÀt¤ÃAiÀÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¹, ¥ÀÅgÀ¸ÀÌøvÀgÁVgÀĪÀ C£ÉÃPÀ »jAiÀÄ ¯ÉÃRPÀgÀÄ ºÉƸÀ vÀ¯ÉªÀiÁj£À NzÀÄUÀjUÉ C¥ÀjavÀgÁVzÁÝgÉ. ªÀiÁvÀæªÀ®è, ¸Á»vÀå ZÀjvÉæAiÀÄ°èAiÀÄÆ CªÀgÀÄ »£É߯ÉAiÀÄ®Äè½¢zÁÝgÉ. F »£É߯ÉAiÀÄ°è PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ²æêÀÄAvÀUÉƽ¹zÀ »jAiÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁj£À ¸ÁzsÀPÀgÀ£ÀÆß F ªÀiÁ°PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁéUÀvÁºÀðªÁVzÉ. ¥ÉÇæ|| ¸ÀA. ². ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ ±ÉæÃμÀ× «zÁéA¸ÀgÀÄ. ¥ÁæaãÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ ªÀZÀ£À ¸Á»vÀå ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É - ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉUÉ ªÀĺÀvÀézÀ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrgÀĪÀ CªÀgÀÄ ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåzÀ zÁ±Àð¤PÀ ªÁåSÁå£ÀPÁgÀgÁVAiÀÄÆ «²μÀÖgɤ¹zÁÝgÉ. £À£Àß «zÁåUÀÄgÀÄUÀ¼ÁzÀ ¥ÉÇæ|| ¸ÀA. ². ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ PÀÈw gÀa¸À®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃrzÀ ªÀiÁ°PÉAiÀÄ ¸ÀA¥ÁzÀPg À ÁVgÀĪÀ qÁ|| ¥Àz æ Ás £ï UÀÄgÀÄzÀvÀÛ CªÀjUÉ £À£Àß PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ. `PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä ¥Àæ±À¹Û ¥ÀÅgÀ¸ÀÌøvÀ PÀ£ÀßqÀ ¯ÉÃRPÀgÀÄ' - ªÀiÁ°PÉAiÀÄ°è £À£Àß PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛgÀĪÀ, £ÀªÀPÀ£ÁðlPÀ ¥ÀæPÁ±À£À ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÁVgÀĪÀ ²æà Dgï. J¸ï. gÁeÁgÁªÀiï ºÁUÀÆ CªÀgÀ ¸ÀAUÀrUÀgÉ®èjUÀÆ £À£Àß £ÀªÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ. ±ÁAvÁ EªÀiÁæ¥ÀÇgÀ
10
±‹≈P›Õ‹P‹√‹ Æ‹·w Pʇ̮‹≈ ”›◊Ò‹¬ AP›vÊÀ· ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”‹¢Ò‹√›®‹ P‹Æ‹∞v‹ «Ê‡SP‹√‹ ü®‹·P‹·&ü√Ê÷‹ P‹·ƒÒ‹· Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ”›◊Ò‹¬ ”‹Ì±‹®‹ ‹fi«Êø·»… ±‹‚”‹§P‹ ±‹≈P‹q”‹Δ· ¡„‡gÆÊø·Æ‹·∞ √‹„≤‘®›W‹ v›>> ÷›. ‹fi. Æ›ø·P‹ ‹·Ò‹·§ v›>> ±‹≈´›ÆÖ W‹·√‹·®‹Ò‹§ , ‹fi«Êø· ±‹≈´›Æ‹ ”‹Ì±›®‹P‹√›X P›ø·Ï Ø ‹Ï◊‘®‹√‹·. B®‹√Ê, 2001√‹»… Ê„®‹ΔÆʇ P‹Ì£Æ‹ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· P‹Í£W‹Ÿ‹· ±‹≈P‹o ›W‹· ‹ ʇŸÊWÊ v›>> ÷›. ‹fi. Æ›. Ø´‹Æ‹√›X®‹™√‹·. ‹··Ì®Ê v›>> ±‹≈´›ÆÖ W‹·√‹·®‹Ò‹§ Ò› ʉü∫√ʇ ±‹≈´›Æ‹ ”‹Ì±›®‹P‹√›X P›ø·Ï Ø ‹Ï◊”‹·Ò‹§ üÌ©®›™√Ê. D ‹fi«Êø· G√‹v‹Æʇ P‹Ì£Æ‹ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· P‹Í£W‹Ÿ‹ «Ê„‡P›±‹ÏOÊ 2002√‹»…ø·„ ‹·„√‹Æʇ P‹Ì£Æ‹ ÷‹ÆÊ∞√‹v‹· P‹Í£W‹Ÿ‹ «Ê„‡P›±‹ÏOÊ 2006√‹»…ø·„ ÆÊ√‹ ʇƒÒ‹·. Æ›ΔRÆʇ P‹Ì£Æ‹ GÌo· P‹Í£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ 2009√‹»… AÆ› ‹√‹|WÊ„⁄”‹«›¿·Ò‹·. C©‡W‹ I®‹Æʇ P‹Ì£Æ‹ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹· ÷Ê„√‹ü√‹·£§ Ê. ÷‹Δ ‹‚ AØ ›ø·Ï P›√‹|W‹⁄Ì®‹ D P‹Ì£Æ‹ ±‹‚”‹§P‹W‹Ÿ‹ ±‹≈P‹oOÊ ÀŸ‹Ìü ›X®Ê. D ”‹√‹~ø·»… E⁄©√‹· ‹ GΔ… P‹Í£W‹Ÿ‹Æ‹·∞ ‹··Ì©Æ‹ ‹–‹Ï®Ê„Ÿ‹WÊ K®‹·W‹ƒWÊ A≤Ï”‹· ‹ ª‹√‹ ‹”Ê Ø‡v‹·Òʧ‡ Ê. CÀ–‹·r ‹–‹ÏW‹Ÿ‹ P›Δ D ±‹≈ø·Ò‹∞®‹»… Æ‹ Ê„æÌ©WÊ ±‹‰|Ï ”‹÷‹P›√‹ ؇v‹·Ò›§ üÌ©√‹· ‹ v›>> ±‹≈´›ÆÖ W‹·√‹·®‹Ò‹§ A ‹ƒWÊ, GΔ… À®›ÃÌ”‹ «Ê‡SP‹ƒWÊ, ‹··SbÒ‹≈W‹Ÿ‹Æ‹·∞ √‹b‘PÊ„qr√‹· ‹ P‹«›P›√‹ƒWÊ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹®‹ P‹ÍÒ‹˝ÒÊW‹Ÿ‹· ”‹Δ·…Ò‹§ Ê. B√Ö. G”Ö. √›h›√› ‹ÂÖ Æ‹ ‹P‹Æ›ÏoP‹ ±‹≈P›Õ‹Æ‹
11
À–‹ø· ”‹„b 1.
ü®‹·P‹·
...
13
2.
ü√Ê÷‹ 1. ”‹Ì±›®‹ÆÊ ‹·Ò‹·§ ”‹ÌÕÊ„‡´‹ÆÊ
...
20
2. ±›≈b‡Æ‹ ”›◊Ò‹¬ ”‹Ì±›®‹ÆÊ
...
26
3. ‹·÷›P› ‹¬ : ª‹ ‹¬ ‹fiÆ‹ ‹
...
50
Õ‹„Æ‹¬ ”‹Ì±›®‹ÆÊø· ±‹√› ‹·ÕÊÏ (1969)
...
77
AÆ‹· ›®‹ ”›◊Ò‹¬
...
90
4.
E±‹”‹Ì÷›√‹
...
95
5.
AÆ‹·üÌ´‹W‹Ÿ‹· 1. ‹··S¬ ‹–‹ÏW‹Ÿ‹·
...
113
2. P‹Í£”‹„b
...
114
3. ±‹≈Õ‹‘§ ±‹‚√‹”›R√‹W‹Ÿ‹·
...
115
4. W‹≈Ì•‹ M·-|
...
00
3.
12
1. §zÀÄPÀÄ ¸Á«gÀ ªÀμÀðUÀ¼À ¸ÀÄ¢ÃWÀð ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄÄzÀÝPÀÆÌ «©ü£Àß ªÉÊZÁjPÀ ºÀjªÀÅwgÀĪÀÅUÀ¼À£ÀÄß, zsÁ«ÄðPÀ zsÁgÉUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÊUÀÆr¹PÉƼÀÄîvÀÛ ¸ÀAWÀμÀð ¸ÁªÀÄgÀ¸ÀåzÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ¸ÀªÀÄÈzÀÞ fêÀ£ÀzÀ±Àð£ÀzÉÆA¢UÉ ²æêÀÄAvÀUÉÆArgÀĪÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ZÀjvÉæAiÀÄ°è 20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀªÀÅ ªÀĺÀvÀézÀ PÁ®WÀlÖªÁVzÉ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄvÉ gÁ¶ÖçÃAiÀÄvÉ «ªÉÆÃZÀ£É, ¸ÁévÀAvÀæöåzÀ ºÉƸÀ ºÀA§®UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆvÀÄÛPÉÆAqÀÄ ºÀÄnÖzÀ F ±ÀvÀªÀiÁ£ÀªÀÅ PÀ£ÀßrUÀgÀ°è CRAqÀvÉ, C£À£ÀåvÉAiÀÄ ¥ÀæeÁÕ«PÁ¸ÀPÉÌ £ÁA¢ºÁrzÀ £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄzÀ PÁ®. PÀ£ÀßrUÀgÀ §zÀÄQ£À°è DzsÀĤPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊZÁjPÀvÉAiÀÄ ºÉƸÀ UÁ½ ¨É¼PÀ ÄÀ vÀÄA©PÉƼÀÄw î z Û ÝÀ 20£ÉAiÀÄ ±Àvª À iÀ Á£ÀzÀ ¥ÀǪÁðzsð À zÀ°è PÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀå ¯ÉÆÃPÀPÉÌ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁV PÁt¹PÉÆAqÀªÀgÀÄ ¥ÉÇæ|| ¸ÀA. ². ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ. ¥ÀǪÀð-¥À²ª Ñ ÄÀ , ºÀ¼v À ÄÀ -ºÉƸÀvÄÀ UÀ¼À CxÀð¥ÀÇtð ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀiÁVgÀĪÀ DzsÄÀ ¤PÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåPÉÌ vÀªÀÄä ¥ÁArvÀå¥ÀÇtð ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀvÀzÀ DzsÁåwäPÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ zÁ±Àð¤PÀ ¸ÀvÀéªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DzsÀĤPÀvÉAiÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¥ÀæªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß PÀ¹UÉƽ¹zÀ ¥ÉÇæ|| ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀjUÉ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ EwºÁ¸ÀzÀ°è ªÀĺÀvÀézÀ ¸ÁÜ£À«zÉ. ¥ÉÇæ|| ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ ±ÉæÃμÀ× aAvÀPÀgÀÄ, «zÁéA¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÁ« PÀ«UÀ¼ÀÄ. ¥ÀÇtð ºÉ¸ÀgÀÄ ‘¸ÀAUÀAiÀÄå ²ªÀªÀÄÆvÀðAiÀÄå ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ’. C«¨sÀfvÀ »A¢£À zsÁgÀªÁqÀ f¯ÉèAiÀÄ gÉÆÃt vÁ®ÆQ£À ¥ÀÅlÖ ºÀ½îAiÀiÁVgÀĪÀ ‘¤qÀUÀÄA¢’ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀ ºÀÄlÆÖgÀÄ. £ÁUÀjPÀvÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ«gÀzÀ, CZÀÑ zÉù ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ¸ÉÆUÀr¤AzÀ ¸ÀA¨sÀæ«Ä¸ÀÄwÛzÀÝ CA¢£À ¤qÀUÀÄA¢ ¨sÁgÀvÀzÀ UÁæ«ÄÃt ¥Àj¸ÀgÀzÀ J®è jÃwAiÀÄ ªÉʲμÀÖöå ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊgÀÄzÀÞöåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ºÀ½îAiÀiÁV¢ÝvÀÄ. §qÀvÀ£À, ªÀÄÄUÀÞvÉ, ªÀÄÆqsÀ£ÀA©PÉUÀ¼À ¤qÀUÀÄA¢AiÀÄ ¤gÀPÀëgÀ dUÀwÛ£À°è d¤¹zÀ ¥ÉÇæ|| ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ, PÀ£ÀßqÀ «zÀévï ¯ÉÆÃPÀzÀ ºÉªÉÄäAiÀiÁV ¨É¼ÉzÀzÀÄÝ MAzÀÄ gÉÆÃZÀPÀ PÀvÉ. UÀÄj ¸Á¢ü¸ÀĪÀ bÀ®CzsÀåAiÀÄ£À²Ã®vÉ ¸ÀvÀvÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀÄvÀÄÛ DvÀ䫱Áé¸À¢AzÀ PÀ«zÀ PÀvÀÛ¯ÉAiÀÄ°èAiÀÄÆ ¨É¼ÀQ£À ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQPÉƼÀÄîvÀÛ PÀ£ÀßqÀzÀ ±ÉæÃμÀ× «zÁéA¸ÀgÁV zÁ±Àð¤PÀ ¯ÉÃRPÀgÁV, ¥Àæ¹¢Þ ¥Àqz É ÀgÀÄ. C£ÀĨsÁªÀ ¸Á»vÀåzÀ D¼ÀªÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£À, eÁÕ£À«eÁÕ£ÀzÀ §ºÀIJ¹ÛÃAiÀÄ ¥ÁArvÀå ªÀÄvÀÄÛ «ZÁgÀ ²æêÀÄAwPɬÄAzÀ ºÉƸÀUÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ²æêÀÄAwPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAªÀ¢üð¸ÀĪÀ ¢üêÀÄAvÀ ZÉÃvÀ£ÀªÁV CªÀgÀ£ÀÄß gÀÆ¥ÀÅUÉƽ¸ÀĪÀ°è ¥ÉæÃgÀuÉ ¤ÃrzÀ ¤qÀUÀÄA¢AiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ, PËlÄA©PÀ »£É߯ÉUÀ¼ÀÄ «²μÀÖªÁVªÉ. ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÉà ºÉüÀĪÀAvÉ, “«zÉå, §Ä¢Þ, ²PÀët, ¸Á»vÀå, ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ ¥ÀæeÉÕ ¸ÁPÀμÀÄÖ E®èªÉ£ÀÄߪÀ ªÀÄnÖUÉ EzÀÝ D PÁ®, MAzÀÄ jÃw¬ÄAzÀ EªÉ®èªÀÅUÀ¼À GfÓêÀ£ÀzÀ CxÀªÁ ¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓêÀ£ÀzÀ PÁ®ªÉAzÀÄ ”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹/13
2. §gɺÀ 1. ¸ÀA¥ÁzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzs£ À É «ÃgÀ±ÉʪÀ zsÀªÀÄð ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¸ÀĪÀ ¥ÁæaãÀ PÀ£ÀßqÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjμÀÌj¹zÀ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀ ªÀÄoÀgÀÄ UÀæAxÀ ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÁVAiÀÄÆ ¸À°è¹zÀ ¸ÉÃªÉ ¥Àæ±ÀA¸À¤ÃAiÀĪÁzÀÄzÀÄ. PÁ®zÀ PÀv¯ ÛÀ A É iÀÄ°è zsÆ À ¼ÀÄ w£ÀÄßvÀÛ CeÁÕvª À ÁVzÀÝ C£ÉÃPÀ CªÀÄÆ®å UÀA æ xÀU¼ À £ À ÄÀ ß ¸ÀA±ÉÆâü¹, ±Á¹ÛçÃAiÀĪÁV ¸ÀA¥Á¢¹zÀ »jªÉÄ CªÀgÀzÀÄ. «zÁåyð zɸɬÄAzÀ¯Éà ¸Á»vÀå, zsÀªÀÄð, vÀvÀé±Á¸ÀÛç, ¸ÀAVÃvÀ, ªÁåPÀgÀt «μÀAiÀÄzÀ°è CªÀjVzÀÝ D¸ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqɹzÀ ¤μÉ×AiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À¢AzÁV ¸Á»vÀå ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ J®è CºÀðvÉUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÀÄ ±ÀæªÀĪÀ»¹ ¸ÀA¥Á¢¹PÉÆArzÀÝgÀÄ. ¸ÀA¥ÁzÀ£Á PÁAiÀÄðzÀ §UÉUÉ CªÀgÀzÀÄ RavÀ zsÉÆÃgÀuÉ “CzÀÄ ¤μÉ×AiÀÄ PÁAiÀÄð, ¸ÀA¥ÁzÀP£ À ÁzÀª£ À ÄÀ vÀ£ßÀ PÁAiÀÄðPÉÌ vÁ£ÀÄ ¸ÀªÄÀ ¦ð¹PÉƼÀ¨ î ÃÉ PÁUÀĪÀÅzÀÄ''.1 ¸Á»vÀå ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀ, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ «zsÁ£ÀzÀ §UÉUÉ CªÀjUÉ ¸ÀàμÀÖ PÀ®à£É¬Ä¢ÝvÀÄ. ¸ÀA±ÉÆÃzs£ À É JAzÀgÉ ¸ÀvåÀ ªÀ£ÄÀ ß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ. ºÉƸÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼£ À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ. PÀv¯ ÛÀ AÉ iÀÄ°ègÄÀ ªÀ LwºÁ¹PÀ «μÀAiÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¨É¼PÀ ÄÀ ©ÃgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀÄ vÀÄA¨Á ¥Àj±ÀæªÀÄzÀ PÉ®¸À, «¥ÀÅ®ªÁzÀ ¸ÁªÀÄVæAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄqÀÄQPÉƼÀî ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. DzsÁgÀUÀ¼À£Éß®è PÀ¯ÉºÁPÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ «μÀAiÀÄzÀ §UÉÎ zÉÆgÉvÀ C®à CxÀªÁ zÀħð® DzsÁgÀ¢AzÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÀ®è. ¤tðAiÀÄUÀ¼£ À ÄÀ ß PÉÆqÀĪÁUÀ ¸ÀAAiÀĪÀÄ, vÁ¼ÉäU½ À gÀ¨ÃÉ PÀÄ, ¸ÀA±ÉÆÃzsPÀ g À À ¤tðAiÀÄ UÀ½UÉ ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ ¥ÀæwQæAiÉÄ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÆ PÀÆqÀ ¸ÀÆPÀÛªÀ®è. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ ¸ÀA±ÉÆÃzs£ À AÉ iÀÄ «μÀAiÀĪÉà ºÉÆgÀvÄÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ «μÀAiÀĪÀ®.è 2
¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ ±ÉæÃμÀתÀÄlÖzÀ ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÁV, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÁV, AiÀıÀ¹éAiÀiÁzÀÄzÀÄ ¤jÃQëvÀªÁzÀgÀÆ, CªÀgÀ AiÀıÀ¹ìUÉ »£É߯ÉAiÀiÁzÀÄzÀÄ CªÀgÀ «¸ÁÛgÀªÁzÀ NzÀÄ. «ÃgÀ±ÉʪÀ zsÀªÀÄðzÀ±Àð£ÀzÀ°è ¨sÁμÉ, ªÁåPÀgÀt, ¥ÁæaãÀ¸Á»vÀå PÁªÀå «ÄêÀiÁA¸ÉAiÀÄ §UÉV£À CªÀgÀ D¼ÀªÁzÀ ªÁå¸ÀAUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤RgÀ eÁÕ£ÀªÀÅ CªÀgÀ ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉUÀ½UÉ ±Á¸ÀÛç ±ÀÄzÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß C¢üPÀÈvÀvÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAzÀÄPÉÆnÖzÉ. vÀªÀÄä ¸ÀA¥ÁzÀ£Á UÀæAxÀUÀ½UÉ CªÀgÀÄ §gÉ¢gÀĪÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, CªÀgÉƼÀV£À ±ÉæÃμÀ× ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀ «ªÀıÀðPÀ£À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄvÀÛªÉ. Qæ. ±À. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1940jAzÀ¯Éà UÀæAxÀ ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉAiÀÄ PÉ®¸À ¥ÁægÀA©ü¹zÀ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ fêÀ£ÀzÀÄzÀÝPÀÆÌ F D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß fêÀAvÀªÁVj¹ 20/”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹
3. ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£AÉ iÀÄ ¥ÀgÁªÀıÉð (1969) ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£É AiÀÄ ¥ÀgÁªÀıÉð ¨sÆ À ¸À£Æ À gÀªÄÀ oÀgÄÀ gÀa¹zÀ «²μÀÖ «ªÀıÁð PÀÈw. ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåPÉÌ §gÉ¢gÀĪÀ zÁ±Àð¤PÀ ªÁåSÁå£À. §¸ÀªÁ¢ ±ÀgÀtgÀÄ É zÀ ªÉÊZÁjPÀ DAzÉÆî£ÀPÌÉ PÀ£ÁðlPÀzÀ zsÁ«ÄðPÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀjªÀvð À £ÉUÁV £Àq¹ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀjPÀgÀªÀ£ÁßV §¼À¹PÉÆAqÀgÀÄ. D£ÀĨsÁ«PÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß, ¯ÉÆÃPÀ»vÀ aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß, vÁªÀÅ £ÀA© £ÀqÉzÀ DZÁgÀ-«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Áé£ÀĨsÀªÀ wêÀæªÁzÀ «²μÀÖ ¥Àj¨sÁμÉAiÀÄ°è C©üªÀåQÛ¹zÀgÀÄ. »ÃUÉ ²ªÀ±ÀgÀtgÀÄ vÀªÀÄä ¸Áé©üªÀåQÛUÁV gÀƦ¹PÉÆAqÀ «£ÀÆvÀ£À ¸Á»vÀå ¥ÀæPÁgÀªÉà ªÀZÀ£À ¸Á»vÀå. ±ÀgÀtgÀ C£ÀAvÀgÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ JgÀqÀƪÀgÉ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀzÀ°è Qæ. ±À. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1410gÀ°è ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ gÀa¹zÀ ªÉÆzÀ® ¸ÀAPÀ®£À UÀæAxÀ ‘±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£É’. ²ªÀUÀt ¥Àæ¸Á¢ ªÀĺÁzÉêÀAiÀÄå£ÀªÀgÀ ¸ÉÆéÃ¥ÀdÕ ¥Àæw¨sÉAiÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVzÉ. ªÀZÀ£ÀUÀ¼À°ègÀĪÀ ±ÀgÀtgÀ DvÀäaAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÁªÀªÀ£Éßà zÀȱÀåPÁªÀåªÁV¹zÀ «²μÀÖ ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ ¥sÀ® ‘±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£É’. £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ MAzÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ( Qæ. ±À. 1410-1525) ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀjμÀÌøvÀ DªÀÈwÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀÅzÀÄ ‘±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£É’AiÀÄ DzsÁåwäPÀ ªÀĺÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ WÀ£ÀvÉUÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁVzÉ. zÁ±Àð¤PÀ PÁªÀåzÀ ªÀĺÀvÀÛ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ ‘±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£É’AiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ C£ÀĨsÁªÀ ¸Á»vÀåzÀ GvÀÌøμÀÖ gÀZÀ£ÉAiÉÄ£ÀߧºÀÄzÀÄ. ±ÀgÀtgÀ zsÀªÀÄð-vÀvÀé aAvÀ£É, CzsÁåvÀä ¸ÁzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÆÃPÁ£ÀĨsÀªÀzÀ ¥ÀæwQæAiÉÄUÀ¼ÀAwgÀĪÀ ªÀZÀ£ÀUÀ½UÉ ¸À¤ßªÉñÀ æ ÁVj¹PÉÆAqÀ ‘±ÀÆ£Àå ¸ÀAzÀ¨ð Às UÀ¼£ À ÄÀ ß ¸ÀAAiÉÆÃf¹, ¥À¨ æ ÄÀs zÉêÀg£ À ÄÀ ß PÉÃAzÀª ¸ÀA¥ÁzÀ£’É AiÀÄÄ ¥Àe æ ÁÕ«PÁ¸ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CjªÀ£ÄÀ ß UÀÄgÀĪÁV¸ÀĪÀ DvÉÆäãÀßwAiÀÄ£Éßà ¥Àz æ Ás £À UÀÄjAiÀiÁV¹PÉÆArzÉ. ¸Áé£ÄÀ ¨sª À z À À CªÀÄÆvÀð C£ÀĨsª À ª À £ À ÄÀ ß, ¥Àgª À ¸ À ÄÀ « Û £À ¤gÁ¼À ¤®ÄªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄgÀ¸À¨sÀQÛAiÀÄ C¤ªÀðZÀ¤ÃAiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ±À§ÝUÀ¼À°è ªÀÄÆr¹ C£ÀĨsÀªÀPÉÌ UÀªÀÄåªÁV¸ÀĪÀ C¥ÀǪÀð ¸ÁºÀ¸ÀªÁVzÉ. ¥ÀjμÀÌøvÀ DªÀÈwÛAiÀiÁVgÀĪÀ UÀƼÀÆgÀÄ ¹zÀÞ«ÃgÀuÉÆÚqÉAiÀÄgÀ ¥Àæ¨sÀÄzÉêÀgÀ ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£É UÉ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ §gÉzÀ ªÁåSÁå£ÀªÉà ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀgÁªÀıÉð. EzÀÄ 952 ¥ÀÅlUÀ¼À §ÈºÀvï UÀæAxÀ. zÁ±Àð¤PÀvÉ, ªÉÊZÁjPÀvÉ, D£ÀĨsÁ«PÀ ¢ªÀåvÉAiÀÄ°è ªÀÄÆ® ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀÛ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀ ¥ÀgÁªÀıÉðAiÀÄÄ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀgÀ «ªÀıÀð£À-¸ÀÈd£À²Ã® ¥Àæw¨sÉUÀ¼ÉgÀqÀgÀ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸ÀȶÖ. ‘¥ÀgÁªÀıÉð’VgÀĪÀ ¸Àȶֲî ¸ÀvÀéªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹zÀ SÁåvÀ «ªÀıÀðPÀgÁzÀ ¥ÉÇæ|| QÃwð£ÁxÀ PÀÄvÀðPÉÆÃnAiÀĪÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀAvÉ ¥ÀgÁªÀıÉðAiÀÄÄ ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£AÉ iÀÄ ºÉƸÀU£ À ßÀ qÀzÀ UÀzÁåªÀvÁgÀ. CAzÀg,É ªÀZ£ À U À ¼ À £ À ÄÀ ß CxÉÊð¸ÀĪÀ jÃw ¸ÀÈd£À²Ã®ªÁzÀÄzÀÄ. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁV vÀvÀéªÀ£ÀÄß
”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹/77
4. G¥À¸AÀ ºÁgÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á PÉëÃvÀæzÀ «zÁéA¸ÀgÁzÀ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ, G¥À¤μÀwÛ£À zÀæμÁÖgÀgÀAvÉ eÁÕ£À ªÀiÁUÀðzÀ ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀÄ. ¨sÀªÀå ªÀiÁ£ÀªÀvÉAiÀÄ C£ÉéÃμÀPÀgÀÄ, ¸Á»vÀå, ¸ÀAVÃvÀ, «eÁÕ£À-vÀvÀéeÁÕ£À-UÀtÂvÀ, ¨sËvÀ±Á¸ÀÛç EvÁå¢ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀĪÁzÀ eÁÕ£À PÉëÃvÀæUÀ¼À°è «±ÉÃμÀ D¸ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ UÀA©üÃgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ §ºÀıÀÄævÀ ¥Àæw¨sÉAiÀÄ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ ±ÉæÃμÀ×vÉAiÀÄ DgÁzsÀPÀgÀÄ. ±ÉæÃμÀתÁzÀÄzÀ£Éßà CgÀ¸ÀĪÀ, CjAiÀĨÉÃPÉ£ÀÄߪÀ eÁÕ£À ¦¥Á¸ÀÄUÀ¼ÀÄ. aAvÀ£À²Ã®vÉ, ¸ÁézsÁåAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ feÁÕ¸ÉAiÀÄ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ¸Àé¨sÁªÀ zsÀªÀÄðUÀ¼ÁV¹PÉÆArzÀÝ CªÀgÀÄ Cj«£À ¥ÀÇdPÀgÀÄ. ¨É¼ÀQ£À ±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ, vÀªÀÄä ¥Àæw¨sÉ ¥ÁArvÀåzÀ ¨sÁgÀ¢AzÀ ¨ÁVzÀªÀgÉà ºÉÆgÀvÀÄ, ©ÃVzÀªÀgÀ®è. “CªÀgÀÄ ¥ÀArvÀgÀÆ, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÆ DVzÀÝgÀÆ CgÀ¹PÀgÀ®è” vÀªÀÄä ²PÀëPÀ ªÀÈwÛAiÀÄÄzÀÝPÀÆÌ £ÀÆgÁgÀÄ ¥Àæw¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀƦ¹zÀ »jªÉÄ CªÀgÀzÀÄ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ “UÀÄgÀÄ”«£À DzÀ±ÀðPÉÌ ªÀiÁzÀjAiÀiÁzÀÄzÀÄ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀ ªÀåQÛvÀé. eÁUÀwPÀ vÀvÀé±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ CzsÁåwäPÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ zÁ±Àð¤PÀ ¸ÀvÀéªÀ£ÀÄß CjvÀÄ CgÀV¹PÉÆArzÀÝ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀ ªÀåQÛvÀézÀ §ºÀĪÀÄÄTà ¸ÀvÀéªÀ£ÀÄß ¤gÀƦ¸ÀĪÀ ¸Á»w qÁ|| ¸Á.². ªÀÄgÀļÀAiÀÄå£ÀªÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ »ÃVzÉ: DqÀA§gÀ«®èzÀ ¸ÀgÀ¼À fêÀ£À EªÀgÀzÀÄ. ¸Á»vÀå, ¸ÀA¸ÁgÀ, CzsÁåvÀä, DZÁgÀ AiÀiÁªÀÅzÉà EgÀ° CzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÁUÀ, vÀªÀÄäzÉà DzÀ ¸ÀàμÀÖ ¤®ÄªÀÅ vÀ¼ÉªÀ, DzÀgÉ C£ÀågÀ£ÀÄß ¥Àæ¯ÉÆéü¸ÀzÀ ¸ÁwéPÀ ¸Àé¨sÁªÀzÀªÀgÀÄ. EªÀgÀ°è ¥ÀqÉzÀ ¥Àæw¨sÉAiÀÄÆ EzÉ; zÀÄrzÀ ¥ÁArvÀåªÀÇ EzÉ. «zÀéwÛ£À°è C¢éwÃAiÀÄgÀÄ, CμÉÖà ¥ÀæUÀ®ãgÀÄ. zsÀªÀÄð zÀ±Àð£À ¹éÃPÀÈwAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄzÀ²ðUÀ¼ÀÄ..... zÉʪÀ¨sÀPÀÛ, zsÀªÀÄð©ÃgÀÄ, C£ÀĨsÁ«, ²PÀët vÀdÕ , gÀ¹PÀ ¸ÉßúÀ fë, ¸ÀĸÀA¸ÀÌøvÀ ¸Àd¤ Ó PÉAiÀÄ ¸ÁPÁgÀªÄÀ Æwð, C¥ÀjavÀjUÉ CªÀgÀÄ ¸ÁPÁëvï ªÀÄgÀļÀ ±ÀAPÀgÀzÉêÀ, ¸ÀÄ¥ÀjavÀjUÉ ¥ÀæPÁAqÀ ¥ÀArvÀ, zÁ±Àð¤PÀ.... IĶ, PÀ« ¤μÁתÀAvÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀ, zÀæμÁÖgÀ «ZÁgÀªÁ¢..1
¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀ D¥ÀÛ ¸ÉßûvÀgÁV, ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼ÁV, ¸ÀĪÀiÁgÀÄ LzÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À ¤PÀl MqÀ£ÁlªÀżÀîªÀgÁVzÀÝ ¥ÉÇæ|| ¸À. ¸À. ªÀiÁ¼ÀªÁqÀ CªÀgÀÄ PÀAqÀAvÉ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ PÀÄlÄA§ ªÀvÀì®gÀÄ, ¸ÉßúÀfëUÀ¼ÀÄ, CAvÀBPÀgÀt¥ÀǪÀðPÀªÁV EvÀgÀgÀ PÀıÀ® ¸ÀªÀiÁZÁgÀ «ZÁj¸ÀÄvÁÛgÉ. »jAiÀÄgÀAvÉ ¸À®ºÉ PÉÆqÀÄvÁÛgÉ. ©ü£Àß ¤®ÄªÉÄ vÀ¼ÉzÁUÀ CªÀgÀÄ fUÀÄlvÀ£ÀªÀ£ÀÆß vÉÆÃgÀÄvÁÛgÉ. ¯ÉPÁÌZÁgÀPÀÆÌ CAnPÉƼÀègÀÄ.2
DzÀ±ÀðzÀ DgÁzsÀPÀgÁVzÀÝgÀÆ, ªÁ¸ÀÛ«PÀvÉAiÀÄ UÀnÖ £É®zÀ°è ¨ÉÃgÀÄ©nÖzÀÝ ¨sÀƸÀ£ÀÆgÀªÀÄoÀ CªÀgÀÄ, ¯ÉÆÃPÀ-¯ËQPÀªÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV UÀÄgÀÄw¸À§®è ªÀåªÀºÁgÀ ”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹/95
5. C£ÀħAzsU À ¼ À ÄÀ 1. ªÀÄÄRåªÀμð À UÀ¼ÄÀ (fêÀ£ÀzÀ ªÀĺÀvÀézÀ WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ) 1) 2) 3)
4) 5)
6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15)
Qæ. ±À. 07-11-1910
d£À£À ¤qÀUÄÀ A¢, gÉÆÃt vÁ®ÆPÀÄ, zsÁgÀªÁqÀ f¯É.è Qæ. ±À. 1916 jAzÀ 1922 ¥Áæx« À ÄPÀ ²PÀt ë ¤qÀUÄÀ A¢AiÀÄ°è Qæ. ±À. 1927 jAzÀ 1931 ªÀiÁzsåÀ «ÄPÀ ²PÀt ë , «zÁåzÁ£À ¸À«ÄwAiÀÄ À À ªÀÄvÀÄÛ vÉÆgÀ« J.«í. ºÉʸÀÆÌ®Ä UÀzU £ÀÆå EAVèμï ºÉʸÀÆÌ®Ä ºÀħâ½.î Qæ. ±À. 1928 «ªÁºÀ (¸Ë. ¥ÁªÀðvÀªÄÀ 䣪 À g À Æ É A¢UÉ) Qæ. ±À. 1931 ªÀiÁånæPï ¥ÀjÃPÉA ë iÀÄ°è GwÛÃtð ºÁUÀÆ zsÁgÀªÁqÀzÀ PÀ£ÁðlPÀ PÁ¯ÉÃf£À°è PÁ¯ÉÃdÄ ²PÀt ë ¥ÁægA À ¨s.À Qæ. ±À. 1932 zsÁgÀªÁqÀzÀ PÀ£ÁðlPÀ PÁ¯ÉÃf£À°è EAlgï «ÄÃrAiÉÄÃmï ¥Àª æ ÃÉ ±À. Qæ. ±À. 1935 ©.J. D£Àgïì ¥Àz« À (ªÀÄÄA¨ÉÊ «±Àé«zÁå®AiÀÄ¢AzÀ) Qæ. ±À. 1936 »jAiÀÄ ªÀÄUÀ gÁd±ÉÃRgÀ£À d£À£.À Qæ.±À. 1935-37 ¸ÁßvÀPÆ É ÃvÀg Û À ²PÀt ë : zsÁgÀªÁqÀ PÉƯÁè¥ÅÀ gÀ. Qæ. ±À. 1937 JA.J. ¥Àz« À ªÀÄÄA§¬Ä «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ°è ¥Àx æ ª À ÄÀ gÁåAPï. Qæ. ±À. 1939-1942 zsÁgÀªÁqÀ PÀ£ÁðlPÀ PÁ¯ÉÃf£À°è CzsÁå¥ÀPg À ÁV ¸ÉêÉ. Qæ. ±À. 1942 zsª À ÄÀ ð¥Àwß ¸Ë. ¥ÁªÀðvÀªÄÀ 䣪 À g À À ¤zs£ À .À ¨É¼U À Á«AiÀÄ °AUÀgÁd PÁ¯ÉÃf£À°è Qæ. ±À. 1943 PÀ£ßÀ qÀ CzsÁå¥ÀPg À ÁV £ÉêÀÄPÀ. Qæ. ±À. 1944 ¸Ë. UËgÁzÉëAiÀĪÀgÆ É A¢UÉ «ªÁºÀ. Qæ. ±À. 1966 °AUÀgÁd PÁ¯ÉÃf£À ¸ÉêɬÄAzÀ ¤ªÀÈwÛ.
”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹/113
3. ¥À± æ ¹À Û ¥ÀÅgÀ¸ÁÌgU À ¼ À ÄÀ 1)
1935
2)
1972
3)
1986
4)
1987
5)
1989
6)
1989
7)
1994
PÀ£ÁðlPÀ PÁ¯ÉÃf£À ¥Àw æ ¶×vÀ ²μÀåªÉÃvÀ£À `zÀQu ë Á ¥s¯ É Æ É Ã²¥ï' ¥Àq¢ É zÀÄÝ. ±ÀÆ£Àå ¸ÀA¥ÁzÀ£A É iÀÄ ¥ÀgÁªÀıÉð UÉ PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä ¥À± æ ¹ À .Û ¸Á»vÀå ¨sª À åÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀĺÁPÁªÀåPÉÌ PÀ£ÁðlPÀ CPÁqÉ«ÄAiÀÄ ¥À± æ ¹ À .Û ªÉÄʸÀÆj£À°è dgÀÄVzÀ CT® PÀ£ÁðlPÀ ¥Àx æ ª À ÄÀ ±Àgt À ¸Á»vÀå ¸ÀªÄÉ äüÀ£z À À CzsåÀ PÀv ë A É iÀÄ UËgÀª.À ‘§¸ÀªÀ ¥À± æ ¹ À ’Û ªÀZ£ À À ¸Á»vÀåPÉÌ ¸À°¹ è zÀ ¸ÉêÉUÁV UËgÀª.À ¸ÉƯÁè¥ÅÀ gÀzÀ UÀr£ÁqÀ PÀ£ßÀ rUÀgÀ ¸Á»vÀå ¸ÀªÄÉ äüÀ£z À À ¸ÀªÁðzsÀåPÀv ë .É PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥Àw æ ¶×vÀ ‘¥ÀA¥À ¥À± æ ¹ À ’Û ¥Àz æ Á£À (ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ).
”‹Ì. Œ. ª‹„”‹Æ‹„√‹ ‹·s‹/115