The Role of Young People in Business Development in Eastern Myanmar by Nay Lin Htike

ork'Â´&m 0rf;wpfxGm ESifh tjcm; aqmif;yg;rsm; This book is made possible by the support of the American people through the United States Agency for International Development (USAID). Its contents are the sole responsibility of the Generation Focused Monitor and do not necessarily reflect the views of USAID or the United States government.

yHkESdyfrSwfwrf; ပုံႏွိပ္ျခင္း - ပထမအၾကိမ္ ၂၀၁၇ ဇူလုိင္လ မ်က္ႏွာဖုံး ဓါတ္ပုံ - ေဂ်ပုိင္ အတြင္း အျပင္အဆင္ - ဦးေက်ာ္၀င္းရွိန္ ပုံႏွိပ္ - ေရႊျပည္ဟိန္း ထုတ္ေ၀သူ - ဦးေနလင္းထုိက္ ၊ Generation Focused Monitor (တစ္ႏုိင္ငံလုံးသုိ႔ အခမဲ့ ျဖန္႔ခ်ိသည္။)

ISBN – 1 ######

Team Members Editor – Ye Win Naung Contributor – Tin Maung Htwe Researcher – Nay Lin Htike Project Manager – S’ Soe Hman Admin & Finance Manager – Naw Tharaphi Soe

ဤစာအုပ္ငယ္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းကုိေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျပည့္အစုံကုိ ေသာ္ လည္းေကာင္း ျပန္လည္ေရးသားေဖာ္ျပလုိပါက Generation Focused Monitor သုိ႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံျခင္း (သုိ႔မဟုတ္) Generation Focused Monitor ၏ အမည္ကုိ ျပန္လည္ရည္ညႊန္းေရးသားခ်က္ေပးျခင္းသည္ စာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းက်င့္၀တ္ကုိ ေလးစားလုိက္နာေသာ အျပဳအမူ ျဖစ္ပါသည္။

rmwdum ၁။ ေက်းဇူးတင္လႊာ ၂။ အမွာစာ ၃။ အစီရင္ခံစာ အႏွစ္ခ်ဳပ္ ၄။ သုေတသန အစီရင္ခံစာ ၅။ ေဆာင္းပါးမ်ား ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးမ်ား (၁)

မြန္၊ ကရင္ ႏွင့္ တနသၤာရီ တုိ႔မွ လူငယ္တုိ႔ လားရာ။

(၂)

လူငယ္မူဝါဒဘယ္လဲ၊ဘာလဲ

(၃)

ဘီလူးကၽြန္းကို ကယ္တင္ပါ

(၄)

မတည္ျငိမ္သည့္ ရာဘာ

(၅)

‘‘ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြ ပညာေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ အေထာက္အပံေပးဖုိ႔

ေတြ႕ဆုံတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္ ကေတာ့ ရွိတယ္’’ -

Knowledge Zone Vocational Center မွ

ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူ ေဒၚႏြယ္နီလင္းႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

(၆)

ဝမ္းတစ္ထြာတိုက္ပြဲ

(၇)

အဖိုးတန္ေျမမွသည္ကမ္းတဖက္ဆီသို႔

(၈)

တေစၦေတြျမဴးတဲ႔စက္မွဳဇုန္(သို႔မဟုတ္)ဘားအံစက္မႈဇုန္

(၉)

အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ဟန္႔တားမွာလား

(၁၀)

တပ္ပိုင္ေျမကၽြန္းမ်ားၾကားကဖမ္းဆုပ္မိေသာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္

(၁၁)

လမ္းခင္း ေက်ာက္ ႏွင့္ တူ ေသာ လူငယ္မ်ား ကုိ ေမြးထုတ္ေပး ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္

(၁၂)

ေျမဘီလူးမ်ား၏ေလာဘၾကား၀ယ္

(၁၃)

ျမန္မာျပည္ေတာင္ဖ်ားပုိင္း က ႏႈတ္ပိတ္ခံရသူတို႔၏ ညည္းတြားသံမ်ား

(၁၄)

ျမန္မာေတြ အပ်င္းထူသလား

(၁၅)

ထုိင္းႏုိင္ငံရွိပန္းကံုးမ်ားေနာက္ကြယ္ကျမန္မာ့ေခၽြးစက္မ်ား

(၁၆)

“အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြ၊ လယ္သမား အခြင့္အေရးေတြ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ

ပိုရလာႏိုင္မယ္ထင္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ မဲေပးခဲ႔ၾကတာ။ လက္ေတြ႔ၾကေတာ့ျဖစ္မလာဘူး” -

ခုံသမာဓိေကာင္စီ၊ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္၊

တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

(၁၇)

ကိုယ္က်ိဳးရွာသူမ်ားႏွင့္ အေမြအႏွစ္ ကာကြယ္သူမ်ားၾကားက ေပ်ာက္ကြယ္သြားရေတာ့မယ့္

ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ား

(၁၈)

နဂါးဖမ္းေသာ လူငယ္မ်ားႏွင့္ သမရုိးက် ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းျဖင့္ မႏွိမ္နင္းႏုိင္ေတာ့ေသာ

မူးယစ္ အႏၱရာယ္

(၁၉)

ႏွစ္သစ္ကူး အျပန္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား အိမ္အျပန္ ဗုိက္ေဖာက္ မခံရေရး ဘယ္သူကူညီမလဲ

(၂၀)

ဒီလိုပုံ၊ ဒီလိုမ်ိဳးနဲ႔ SME ေတြ ဘယ္လိုတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္မွာလဲ

(၂၁)

“တပ္မေတာ္ေရ က မဖမ္းေပးဘူး။ ပင္လယ္ျပင္ကို မစိုးမိုးႏိုင္ဘူး’’ -

မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္းမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၏ ေျပာစကား။

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဒါက္တာေဒၚလဲ့လဲ့ေမာ္ႏွင့္အင္တာဗ်ဴး

(၂၂)

ထမင္းမငတ္ေရးအတြက္ အရြယ္မတုိင္ခင္ ခုတ္ထစ္ေနရသူမ်ား

(၂၃)

ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ B4P အလုပ္ျဖစ္ပါ့မလား

(၂၄)

ၿပိဳလဲေနသည့္ လုပ္ငန္းငယ္မ်ား

(၂၅)

မြန္၊ကရင္၊ တနသၤာရီ သင္တန္း ရွားသလား

၆။ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပဲြတုိ႔မွ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ၇။ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပုိင္းအတြက္ အၾကံျပဳခ်က္

aus;Zl;wifvTm

ယခု ေရးသားထုတ္ေ၀ေသာ ေဆာင္းပါး ေပါင္းခ်ဳပ္ အစီရင္ခံစာသည္ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီမွ

တက္ၾကြေသာ

နယ္ပယ္ေပါင္းစုံမွ

လူငယ္မ်ား၏အသံမ်ားမပါ၀င္ဘဲ

ယင္းကဲ့သုိ႔

ေရးသားႏုိင္မည္

မဟုတ္ခဲ့ေပ။ ေဆြးေႏြးပဲြစကား၀ုိင္းမ်ားတြင္ တက္ၾကြစြာပါ၀င္ေပးခဲ့ေသာ လူငယ္မ်ားကုိ Generation Focused Monitor မွ အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ၄င္းတုိ႔ နည္းတူ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေပးေသာ မြန္၊ ကရင္ ႏွင့္ တနသၤာရီတုိ႔မွ ျပည္နယ္အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ၊ အျခားအစုိးရ၏ယႏၱရားမ်ားျဖစ္ေသာ ၀န္ၾကီးဌာနအသီးသီးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ အေျခစုိက္ လူမႈအေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္။

ယခု

ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္

ေရးသားႏုိင္ခဲ့ျခင္းမွာ

အစီရင္ခံစာကုိ

အထက္ေဖာ္ျပပါပုဂၢိဳလ္မ်ား၏

Generation

အၾကံျပဳခ်က္မ်ား၊

Focused

Monitor

အေတြ႕အၾကံဳမ်ားႏွင့္

က ေန႔စဥ္

ၾကံဳေတြ႕ေနရသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ျပန္လည္ေရးသားေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ထုိ႔အျပင္ Generation Focused Monitor မွ သမုဒၵရာ၀မ္းတစ္ထြာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္

အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြမ်ားျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီမွ

၀ုိင္း၀န္း ကူညီေပးခဲ့ၾကေသာ

မိတ္ေဆြ မ်ား ျဖစ္ေသာ မြန္ျပည္နယ္ မွ သံလြင္တုိင္းမ္ ၀ုိင္းေတာ္သားမ်ား၊ World Vision မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ Legal Clinic မွ မိတ္ေဆြမ်ား၊ Local Resources Center မြန္ျပည္နယ္ရုံးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ကရင္ ျပည္နယ္မွ လူငယ္မ်ားဖံြ႕ျဖိဳးေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ Veranda Cafe မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ တနသၤာရီ တုိင္းေဒသၾကီးမွ ထား၀ယ္ အမ်ိဳးသမီး သမဂၢ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ကုိ အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္

ရွိပါေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။ သမုဒၵရာ၀မ္းတစ္ထြာအတြက္ အထူးဧည့္သည္ေတာ္မ်ား အျဖစ္ လာေရာက္၀ုိင္း၀န္းကူညီေပးၾကသူမ်ားျဖစ္သည့္ ဆရာေအာင္သူျငိမ္း (မူ၀ါဒေရးရာပညာရွင္)ႏွင့္ ဆရာ ခင္ေမာင္ညိဳ(ေဘာဂေဗဒ) တုိ႔ကုိလည္း GFM မွ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္းႏွင့္ ဆရာတုိ႔ အသက္ရွည္က်န္းမာ စြာျဖင့္ တုိင္းျပည္ဖံြ႕ျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပုိမုိေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ပါေစေၾကာင္း GFM မွ ဆုေတာင္း လုိက္ရပါသည္။

ဤစာအုပ္ျဖစ္ေျမာက္ေရးတြင္

ျပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္သည္အထိ

အခက္အခဲမ်ား၊

လိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာ

ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည့္

ရွိေနေသာ္လည္း

ပေရာဂ်က္

မန္ေနဂ်ာ

စစုိးမွန္၊ စီမံေရးႏွင့္ ဘ႑ာေရး မန္ေနဂ်ာ ေနာ္သရဖီစုိး၊ အယ္ဒီတာ ကုိရဲ၀င္းေနာင္၊ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ ကူညီအားျဖည့္ ေရးသားေပးသူ သတင္းေထာက္ ကုိတင္ေမာင္ေထြး၊ သုေတသနအတြက္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ကုိေနလင္းထုိက္ႏွင့္ သုေတသန အစပုိင္းတြင္ ပါ၀င္ကူညီခဲ့သူ ကုိေက်ာ္သူရႏွင့္ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ အပတ္ စဥ္ျပန္လည္ေဖာ္ျပေပးေသာ လူထုပုံရိပ္ အပတ္စဥ္ သတင္းဂ်ာနယ္ တုိ႔ကုိ Generation Focused Monitor မွ အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။

ဤစာတမ္းထုတ္ေ၀ႏိုင္ေရးအတြက္ သုေတသနျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေရးသားထုတ္ေ၀ႏိုင္ရန္

အတြက္ ေစတနာထက္သန္စြာ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ႏုိင္ငံတကာ ဖံြ႕ျဖိဳးေရး ေအဂ်င္စီ USAID ႏွင့္ Nathan Associates ကုိ Generation Focused Monitor မွ အထူး ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္။

Generation Focused Monitor မီဒီယာ ႏွင့္ သုေတသန ေအဂ်င္စီကုိ ၂၀၁၅ ခုနစ္တြင္ မီဒီယာ

ႏွင့္ အျခားဖံြ႕ျဖိဳးေရးနယ္ပယ္တုိ႔မွ အေတြ႕အၾကံဳရွိသူမ်ားျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ကေလးသူငယ္ႏွင့္ လူငယ္ဆုိင္ရာ အထူးျပဳေရးသားျခင္း သုေတသနျပဳျခင္းမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိပါသည္။

Email: hr@gfmmyanmar.com Generation Focused Monitor www.gfmmyanmar.com

trSmpm “.ဒါဒို႔ျပည္..ဒါဒို႔ေျမ..ဒို႔ပိုင္တဲ႔ေျမ..ဒို႔ျပည္..ဒို႔ေျမ..အက်ိဳးကို ညီညာစြာ ဒို႔တစ္ေတြ.. ထမ္းေဆာင္ပါစို႔ေလ.. ဒို႔တာဝန္ေက်..အဖိုးတန္ေျမ…” ဆိုသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းက ျမန္မာ-ထိုင္း နယ္စပ္ျဖစ္သည့္ ျမဝတီၿမိဳ႕ တစ္ၿမိဳ႕လုံးကို လႊမ္းၿခဳံထားစဥ္ … ထိုင္းနိုင္ငံ၊ မဲေဆာက္ဘက္ရွိ လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္သို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကမည့္ ေျမယာမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ သားအမ်ားစုကမူ

ျမဝတီခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားအနီးတြင္ မ်က္ႏွာကိုေအာက္ခ်၍ေျခစုံရပ္ကာ အေလးျပဳ

လိုက္ၾကသည္။ ယင္းေနာက္ ျမဝတီခ်စ္ၾကည္ေရး တံတားေပၚမွျဖတ္ကာ အဖိုးတန္ေျမဆိုေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တျဖည္းျဖည္း ေက်ာခိုင္းထြက္ခြာသြားေနၾကသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ျမင္ကြင္းသည္ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပကတိအေျခအေနကို ညႊန္းဆို ျပေနသည့္ “အဖိုးတန္ေျမမွ ကမ္းတဖက္ဆီသို႔” ဆိုသည့္ ေဆာင္းပါးအဖြင့္ ျမင္ကြင္းျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေက်ာခုိင္းကာထြက္ခြာသြားေနျခင္းသည္ ေရြးခ်ယ္မႈျဖစ္သည္။ ေရြးခ်ယ္မႈဆုိ သည္ကုိ အစုိးရကလည္းလုပ္ေနသည္။ စီမံကိန္းမ်ားသည္ ေရရွည္အတြက္ ၾကည့္မလား၊ ေရတုိ အတြက္ ၾကည့္မလား၊ ခဏတာအက်ိဳးဆက္ကုိ ၾကည့္မလား။ အေရႊ႕ကုိ ၾကည့္မလား စသည္ျဖင့္ မူ၀ါဒမ်ားကုိ တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရး

လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္

အျမဲတေစေရြးခ်ယ္ေနရသည္။

အလားတူပင္

အစုိးရနည္းတူ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားမ်ားကလည္း ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ်ေရြးခ်ယ္ေနၾကသည္။ မီးဖုိေခ်ာင္မွစတင္ ကာ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားအထိေအာင္ ၄င္းတို႔ ဘာအလုပ္ လုပ္သင့္သည္။ ၄င္းတုိ႔ ဘာအတြက္ လုပ္သင့္သည္ ၄င္းတုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္သင့္သည္ဆုိသည္ကုိ ေရြးခ်ယ္ေနသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေရြးခ်ယ္မႈကို အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာ

င္ခ်က္မ်ားကလႊမ္းမုိးေနသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆုိေသာ္ ႏုိင္ငံေရး မုိးေလ၀သသည္ ျပည္သူ လူထုေန႔စဥ္ ဘ၀မ်ားကုိ လႊမ္းမုိးေနသည္။ ထုိနည္းတူစြာ လူငယ္မ်ားသည္လည္း ၄င္းတုိ႔ အလုပ္အကုိင္အတြက္ စစ္တပ္ ၀င္ အလုပ္လုပ္မည္လား။ အစုိးရ အလုပ္၀င္လုပ္မည္လား။ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားတြင္ ၀င္လုပ္ရမည္ လား။ Multi-level Marketing လုပ္ရမည္လား။ ကုိယ္ပုိင္လုပ္ငန္းျဖင့္လုပ္ေဆာင္ရမည္လား။ မိရုိးဖလာ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရမည္လား။ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ကာ သြားေရာက္ရမည္လား ဆုိသည္ကုိ

ေရြးခ်ယ္ၾကရာတြင္

အစုိးရ၏မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္

ယင္းမူ၀ါဒမ်ားကုိ

အေကာင္အထည္ေဖာ္ကာ

စီမံခန္႔ခဲြမႈမ်ားသည္ အဓိက အခန္းက႑ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။ GFM အေနျဖင့္ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ ေဒသႀကီးသံုးခုတြင္ လူငယ္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းအတြက္ သုေနသနျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ထြက္ေပၚလာသည့္ရလဒ္မ်ားသည္ မူလထင္ျမင္သည္ထက္ ပိုမိုရႈပ္ေထြးေသာ အေျခအေနျဖစ္ေနသည္။ အထူးသျဖင့္ စနစ္၏ ဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္မ်ားသည္ ျမင္မေကာင္းရွဴမေကာင္း။ လက္ရွိအေနအထားသည္လည္း အားရဖြယ္ရာ သိပ္မရွိလွေသး။ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ား၏ ေပၚလစီႏွင့္

စီမံခန္႔ခန္႔ခြဲပိုင္ခြင့္မွာ

မ်ားစြာေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ျဖစ္ေနသည္။

ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍

ျပည္နယ္၀န္ႀကီးတစ္ဦးက “က်ေနာ္တို႔ အေနအထားက ေထာက္ခံစာမွာ လက္မွတ္ထိုးေပးရတဲ့ ရပ္ကြက္ လူႀကီးေတြနဲ႔ အတူတူပဲ” ဟု ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရမ်ား၏ အေနအထားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ညႊန္းဆိုခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ မၾကာေသးခင္ကဆုံးပါးသြားခဲ့ေသာ ျမန္မာျပည္ထြက္ ႏုိင္ငံတကာက ေလးစားရသူ ေဘာဂ ေဗဒပညာရွင္ ဆရာၾကီး ဦးလွျမင့္၏ တပည့္တစ္ဦးျဖစ္သူ စီးပြားေရး ပညာရွင္ ေရွာင္တာနယ္က ၂၀၁၆ ခုနစ္အတြင္း ျမန္မာသတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ကာ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကုိေဆြးေႏြးခဲ့သ ည္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာလွျမင့္ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ စာမ်က္ႏွာဖြင့္သည့္ ပုံစံ (Outward Orientation Model) ကုိ က်င့္သုံးရန္ စီးပြားေရးသီအုိရီတစ္ခု ကုိ ခ်ျပခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၆၀ ၀န္းက်င္က အမွန္တကယ္ လုိက္နာက်င့္သုံးခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ထုိင္၀မ္၊ ေတာင္ကုိးရီးယား၊ ဂ်ပန္အပါ အ၀င္ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံသည္ပင္ ယခုအခ်ိန္အထိ ဆက္လက္လုိက္ပါလာခဲ့ပါသည္ဟု ေရွာင္တာနယ္က နိဒါန္းအစမွာ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ျမန္မာသည္ ကုိယ္ေဖာ္သည့္ ေဆး ကုိယ္မမီွ၀ဲခဲ့ရေပ။ ယင္းအခ်ိန္က အိမ္ေစာင့္အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ျပီး ျပည္ပႏွင့္ စီးပြားေရး အရ ဆက္ဆံေရး ျဖတ္ေတာက္ကာ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးတုိးတက္ေစေရးစာမ်က္ႏွာသာ ဖြင့္ကာ (Inward Orientation Model) ျဖင့္ ဆုိရွယ္လစ္စီးပြားေရးကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည္ဟု ေရွာင္တာနယ္က ေထာက္ျပသြားခဲ့သည္။ ယင္းကုိ ၾကားရသည္မွာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ပညာရွင္မ်ားကုိ ပစ္ပယ္သည္မွာ အစဥ္အလာတစ္ခုကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေနပါလားဟူ၍ စုိးရိမ္မိျပန္သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ အမွန္တကယ္ ကၽြမ္းက်င္သူ မ်ားကုိ ပစ္ပယ္ခဲ့ျခင္း၏ ဆုိးက်ိဳးအျဖစ္ တုိင္းျပည္သာလွ်င္ခံ

ၾကရသည္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကုိ ေဆာင္ရြက္ေသာအခါတြင္ IMF, World Bank, American, UK ေတြက ေျပာတာမုိ႔ လုပ္လုိ႔မရပါဘူး။ ျမန္မာျပည္တြင္းက လူေတြက ေျပာင္းလဲႏုိင္မယ္လုိ႔ ယူဆရင္ ကုိယ္ပုိင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုိ႔ ယုံၾကည္ရမွာပါ။ အခု စီးပြားေရးျပဳျပင္ဖုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံျခားကလူေတြက ဟုိ ဟာလုပ္ပါလား၊ ဒီဟာလုပ္ပါလားဆုိတာထက္ တကယ္က ဆရာဦးလွျမင့္္ကဲ့သုိ႔ေသာ ျမန္မာပညာရွင္မ်ား မ်ားစြာ က်န္ေနေသးေၾကာင္းႏွင့္ ၄င္းတုိ႔ကဆုိလာမည့္ အၾကံျပဳခ်က္၊ အက်ိဳးအေၾကာင္းမ်ားကုိ အစုိးရ အေနျဖင့္

နားေထာင္ဖုိ႔လုိအပ္မည္ဟု

ေရွာင္တာနယ္က

ဆုိခဲ့ပါသည္။

စီးပြားေရးျပႆနာေတြကုိ

ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ကတည္းက စတင္ျပီးေတာ့ ရွာေဖြခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။ ယခုလက္ရွိအစုိးရလက္ထက္မွာလည္း ဘယ္ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရမယ္ဆုိတာ ဆက္လက္ ရွာေဖြသြားရဦးမယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္ဟု ၄င္းကဆုိခဲ့ျပီး စီးပြားေရးအတြက္ အေရးၾကီးဆုံးသည္ တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရးဆုိသည့္ (Rule of Law)

ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာလုပ္ငန္းရွင္အတြက္သာ

မဟုတ္ဘဲ မည္သည့္လုပ္ငန္းရွင္အတြက္မဆုိ အာမခံခ်က္ရွိေသာစီးပြားေရးကုိ ပုံေဖာ္ဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၄င္းက စာအုပ္မ်ားသည္ အစုိးရကို ဟုိဟာလုပ္ ဒီဟာလုပ္ဆုိသည္မ်ား သည္

လြယ္ကူေသာ္လည္း

လက္ေတြ႕တြင္

အစုိးရအေနျဖင့္

လုပ္ေဆာင္ရန္သည္

အင္မတန္မွပင္

ခက္ခဲေၾကာင္းႏွင့္ လက္ရွိ အစုိးရသည္ စီးပြားေရး ဘယ္ကုိသြားေနသည္ ဘာျဖစ္ေနသည္ကုိ ပင္ ေလ့လာရသည္မွာ

ခက္ခဲေနေၾကာင္း

တက္ေရာက္လာေသာ

သတင္းေထာက္မ်ားနွင့္

အျပန္အလွန္

ေျပာဆို ေဆြးေႏြးသြားခဲ့သည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ အားတက္ဖြယ္ အေျခအေနအခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ အဆိုးမ်ားကို သင္ခန္းစာယူၿပီး ေရရွည္အျမင္ျဖင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းဆံုး ေပၚလစီမ်ားခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေပသည္။ သုေတသနအတြက္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ လူငယ္မ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ား၊

လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊

ပညာရွင္မ်ားႏွင့္

ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ရခဲ့ရာ

လူငယ္မ်ားအတြက္

ေရရွည္အာမခံခ်က္ရွိမည့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးႏိုင္ေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသို႔ အႀကံျပဳခ်က္အခ်ိဳ႕ ေပးပို႔ႏိုင္မည္ဟုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။ သုေတသနျပဳလုပ္ရင္း ေဆာင္းပါးအခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေရးသားႏိုင္ခဲ့သည္။ သုေတသနအေျချပဳ ေဆာင္းပါးဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း

ကိန္းဂဏန္းအခ်က္အလက္ေျမာက္မ်ားစြာကို

အေျချပဳေရးသားထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ

စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ေန႔စဥ္ဓူ၀ ရင္ဆိုင္ေန႔ရသည့္ ပကတိအေျခအေနမွန္မ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရးသား တင္ျပထားသည္။ ထို႔ျပင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ဖန္တီးေပးႏိုင္ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေရလုပ္ငန္း၊ ဟိုတယ္ခရီးသြားလာေရး၊

စက္မွဳဇုန္

စသည့္က႑မ်ားသာမက

အျခားေဒသတြင္း

အေသးစားႏွင့္

အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည္မ်ားကိုလည္း စံုလင္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထို႔ ျပင္ ေမာ္လၿမိဳင္၊ ဘားအံႏွင့္ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ သမုဒၵရာ၀မ္းတစ္ထြာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ လူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ အႀကံ

ျပဳခ်က္ရလဒ္မ်ားသာမက ေဒသသံုးခုလံုးတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သုေတသန ခံစာတို႔လည္း

ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပထားသည္။

စာအုပ္သည္ ျမန္မာျပည္သူတို႔

ၿပီးျပည့္စံုသည့္

သို႔ျဖစ္ရာ

ယခု

အခမဲ့

အေကာင္းဆံုးစာအုပ္တစ္အုပ္ဟု

ေန႔စဥ္ရုန္းကန္ေနရေသာ

ပကတိအေျခအေနမွန္ႏွင့္

ထုတ္ေ၀

အစီရင္

ျဖန္႔ခ်ိလိုက္ေသာ

ဆိုလိုရင္းမဟုတ္ပါေသာ္လည္း လူငယ္မ်ား၏

အနာဂတ္၊

သုေတသန အခ်က္အလက္မ်ား စသည္တို႔ကို စိတ္၀င္စားသူမ်ားအေနျဖင့္မူ ဖတ္သင့္ဖတ္ထိုက္ေသာ စာအုပ္ေကာင္းတအုပ္ျဖစ္ဟူ၍ကား ဆိုႏိုင္ေပသည္။

GFM အယ္ဒီတာ အဖဲြ႕

ork'´&m0rf;wpfxGm tESpfcsKyf ဤစာအုပ္ငယ္သည္

အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအတြက္

မျဖစ္ႏုိင္သည့္

အေျပာင္းအလဲမ်ား၊

ေ၀းကြာလြန္းသည့္ ေခတ္မီ ႏုိင္ငံၾကီးမ်ားမွ စံျပလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊

ျမန္မာႏုိင္ငံနွင့္

စိတ္ကူးယဥ္ မူ၀ါဒမ်ား ကုိ

လုပ္ေဆာင္ရန္ တုိက္တြန္းထားသည့္ စာအုပ္မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပုိင္း ေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ တုိ႔ မွ လူငယ္မ်ား အတြက္ ရုိးရွင္းေသာ လူမႈ စီးပြားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ မူ၀ါဒမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အေထာက္ အကူျပဳေစမည့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ သာ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္။ ေနာက္တစ္ခ်ိန္တြင္ ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိသည့္ ႏုိင္ငံေရး ျမင္ကြင္းတစ္ခု ျဖစ္သည့္ ဥပေဒမ်ား၊ မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္နယ္မ်ား က ပုိမုိလုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည့္ အခ်ိန္ကာလ တြင္ ယခု စာအုပ္ငယ္ သည္ မျဖစ္မေန ေဆာင္ထားသင့္သည့္ စာအုပ္ေကာင္း တစ္အုပ္ျဖစ္လာမည္ျဖစ္ျပီး ယခု အခ်ိန္တြင္မူ လူမႈစီးပြားႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ရန္ကိစၥ သည္ ျပည္နယ္ႏွင့္ ဗဟုိ အၾကား အျငင္းပြားဖြယ္ မူ၀ါဒမ်ား အျဖစ္သာ တည္ရွိေနဦးမည္ဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပုိင္းျဖစ္သည့္ နယ္ေျမမ်ားျဖစ္သည့္ မြန္၊ကရင္၊တနသၤာရီ ေဒသ အတြက္ သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ စာအုပ္ငယ္သည္ စီးပြားေရး ပညာရပ္ ၊ ေဘာဂေဗဒ ပညာကုိ ေရးသားထားျခင္းမဟုတ္သကဲ့သုိ႔ လူမႈေရး

သီးသန္႔

ေရးသားထားေသာ

စာအုပ္

လည္း

မဟုတ္ဘဲ

လူမႈသုေတသနႏွင့္

စာနယ္ဇင္းပညာရပ္ကုိ ေပါင္းစပ္ထားရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ရလဒ္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ သုေတသန ျပဳလုပ္ျခင္း ဓေလ့အားနည္းသည့္ အခ်ိန္အခါတြင္ ယခုစာအုပ္သည္ ျပည္တြင္း

သုေတသီမ်ားအတြက္

အုတ္တစ္ခ်ပ္

သဲတစ္ပြင့္

အျဖစ္အေထာက္အကူ

ျပဳႏုိင္မည္ဟု

ယုံၾကည္မိပါသည္။ ယခုစာအုပ္တြင္ ကနဦး သုေတသန အစီရင္ခံစာပါ၀င္သည္။ ယင္း သုေတသန ကုိ အေျခခံထားေသာ စာနယ္ဇင္း သေဘာတရားျဖင့္ ေရးသားထားေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားပါ၀င္သည္။ (Case Study) ေလ့လာသင့္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ား ႏွင့္ အခ်က္အလက္အေျခခံ သည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားပါ၀င္သည္။ ထုိ႔အျပင္ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီတုိ႔မွ ေဒသခံ မ်ား၏ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြမ်ားမွ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားပါ၀င္သည္။ မြန္၊

ကရင္

တနသၤာရီကုိ

ေရြးခ်ယ္ခဲ့ရျခင္းသည္

Generation

Focused

Monitor

မြန္၊ကရင္၊တနသၤာရီ သည္ စီးပြားေရးဖံြ႕ျဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ ရာတြင္

အေနျဖင့္

အျခား ျပည္န

ယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသၾကီးမ်ားထက္ ပုိ၍ ျမန္ဆန္ႏုိင္မည္ဟု ယုံၾကည္ေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ စီးပြားေရး အတြက္ ေရခံေျမခံေကာင္းေသာ တည္ေနရာအေနအထားႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းမ်ား၊ ဆုိးရြားေသာ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ဒဏ္ကုိ မၾကံဳႏုိင္သည့္ ရာသီဥတုအေျခအေန ေကာင္းမ်ား တည္ရွိေနသည္။ ယင္းေဒသရွိ

ျငိမ္းခ်မ္းေရး

အေျခအေနမွာလည္း

သိသိသာသာ

တုိးတက္

ေကာင္းမြန္ေသာ

အေျခအေန ျဖစ္ေနျပီ ျဖစ္ျပီး ျပည္နယ္အတြင္းရွိ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကုိယ္တုိင္ပင္ စီးပြားေရး ဖံြ႕ျဖိဳးေစရန္ စိတ္ဆႏၵ ျပင္းျပလွ်က္ရွိၾကျပီး ေဆြးေႏြး ညွိႏိႈင္းၾကရာတြင္လည္း အထူးလုိက္ေလ်ာစြာ

ညွိႏိႈင္းေနၾကသည့္

အခ်ိန္ကာလ

ျဖစ္ေသာေၾကာင့္

လည္း

ေရြးခ်ယ္ခဲ့ရျခင္း

ျဖစ္ပါသည္။ စီမံခန္႔ခဲြမႈႏွင့္ မူ၀ါဒေကာင္းမ်ား သာ တုိးတက္လာမည္ဆုိပါက ယင္းေဒသ ၃ခုသည္ ျမန္မာျပည္၏စီးပြားေရး ကုိ လႈပ္ခါေစႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ရွိေနသည္။ ၂၀၁၆ဇူလုိင္လ ၂၉ရက္ေန႔ က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ

အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ၏ အစုိးရ မူ၀ါဒမ်ား၏

ရည္ရြယ္ခ်က္ တစ္ခုအနက္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသၾကီးမ်ား အၾကား တေျပးညီ ျဖင့္ ညီမွ်ေသာ စီးပြားေရးဖံြ႕ျဖိဳးတုိးတက္မႈ ကုိ ရရွိေစရန္ ဟူေသာရည္ရြယ္ခ်က္ သည္ ဆုိရွယ္လစ္ စီးပြားေရး ဆန္သည့္ အေငြ႕အသက္မ်ားပါ၀င္ေနေၾကာင္း ႏွင့္ တေျပးညီ ဖံြ႕ျဖဳိးတုိးတက္မႈ သည္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း စီးပြားေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းက

ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္းရွိေနသည္။

ထုိ႔အျပင္

မူ၀ါဒေရးရာ

သီအုိရီမ်ားအရ

အစုိးရ

လက္တံ ရွည္ ပါ က အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မႈ အားနည္းေလ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တေျပးညီထက္ ေလာေလာဆယ္အေနအထားတြင္ ျမန္ဆန္စြာ ေအာင္ျမင္ႏုိင္သည့္ နည္းလမ္းကုိစဥ္းစားဆုံးျဖတ္ရမည္ျဖ စ္ေသာေၾကာင့္ မြန္ ကရင္ တနသၤာရီ ေဒသအတြင္း ၆ လတာ ကြင္းဆင္းေနထုိင္ကာ သုေတသနျပဳစုျခင္း၊ ေဆာင္းပါးမ်ားေရးသားျခင္းကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ သုေတသန အသုိင္းအ၀ုိင္း အားေကာင္းျခင္းဆုိသည္မွာ ယခုစာအုပ္ပါ အေၾကာင္း အရာမ်ား

သည္

မွန္ကန္သည္ဟု

လာသူမ်ား(သုိ႔မဟုတ္) အက်ဳိးအေၾကာင္းျဖင့္

ယခုစာအုပ္ပါ ျပန္လည္

ဆုိကာ

အခ်က္အလက္

အေၾကာင္းအရာ

ေထာက္ျပေသာ

တိက်စြာျဖင့္

မ်ားသည္

သုေတသီမ်ား

ထပ္မံ

မွားယြင္းသည္ ေပၚထြက္လာျခင္း

ျဖည့္ဆည္း ဟု

ဆုိကာ ျဖစ္သည္။

ဤစာအုပ္ငယ္တြင္ ပါေသာ သုေတသန အစီရင္ခံစာ သည္ ကနဦး သုေတသန ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ထပ္မံေလ့လာ သင့္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ထပ္မံ၍ အေသးစိတ္ ျပဳလုပ္သင့္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ရွိႏုိင္ပါသည္။

okawoe tpD&ifcHpm အယ္ဒီတာ အဖဲြ႕ ႏွင့္ ေဆာင္းပါးေရးသားသူမ်ား အေနျဖင့္ စီးပြားေရး ဖံြ႕ျဖိဳးတုိးတက္မႈအတြက္ လူငယ္မ်ား ၏ အခန္းက႑ကုိ ပုိမုိ၍ သိရွိေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ကနဦး သုေတသန အစီရင္ခံစာကုိ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း က Private Sector Development Activities အတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့ေနသည့္ အဖဲြ႕အစည္းျဖစ္သည့္ ေနသန္ အဖဲြ႕ႏွင့္ အစီအစဥ္ ပံ့ပုိးသူမ်ားႏွင့္ ေဆာင္းပါး ေရးသားမည့္သူမ်ားကုိ ၾကိဳတင္ ျဖန္႔ေ၀ခဲ့ပါသည္။ သုေတသန ျပဳလုပ္ေလ့လာခဲ့ ရျခင္း ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ယခု သုေတသနေလ့လာရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ USAID ၏ ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသား မည့္ အယ္ဒီတာအဖဲြ႕ကုိ မြန္၊ ကရင္ ႏွင့္ တနသၤာရီ ေဒသအတြင္းရွိ လူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကုိင္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ပုိမုိနားလည္ေအာင္ အေထာက္ အကူျပဳႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ယင္းေဒသမ်ားမွ လူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကုိင္နဲ႔ အခြင့္အလမ္းအတြက္ မည္သည့္အရာေတြ တည္ရွိ ေနသနည္းဆုိသည္ကုိ ေဖာ္ထုတ္သြားပါမည္။ သုေတသနမတုိင္မီၾကိဳတင္ေလ့လာျခင္းအဆင့္ သုေတသန ေမးခြန္းမ်ား မစတင္ခင္ မီ ၂၀၁၆ စက္တင္ဘာ လတြင္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဒသမ်ားမွ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၊ သက္ဆုိင္သူမ်ားျဖစ္ေသာ လူဦးေရ ၄၅ဦး ကို ေတြ႕ဆုံကာ ေဆြးေႏြး မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေတြ႕ဆုံမွႈမ်ားမွ တဆင့္ သုေတသနအတြက္ အင္တာဗ်ဴးႏုိင္ရန္အတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျဖစ္ခဲ့ျပီး ေမးခြန္းမ်ားကုိ ေသခ်ာစြာ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။

ဓါတ္ပုံ - ထုိင္းႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ကရင္ျပည္နယ္ ျမ၀တီၿမိဳ႕တြင္ေနထုိင္ေသာ လူငယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေနစဥ္။ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ စီးပြားေရးအဆင္ေျပေသာေၾကာင့္ ျမ၀တီၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္သူလူငယ္အမ်ားစုသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႕အျပားေနရာစုံမွ လာေရာက္ကာ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ေနၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။

သုေတသန ျပဳစုေလ့လာျခင္းအဆင့္ မြန္၊ကရင္၊တနသၤာရီ တုိ႔မွ ျမိဳ႕ေတာ္ႏွင့္ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ေမာ္လျမိဳင္၊ ဘားအံ၊ ျမ၀တီ၊ ထား၀ယ္ ျမိဳ႕မ်ားတြင္ စကား၀ုိင္း ေဆြးေႏြးပဲြ (၁၅) ၀ုိင္း ျဖင့္ ပါ၀င္သူ အသက္ ၁၈ႏွစ္မွ ၃၅ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ ၁၅၄ ဦး

၊ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ အလုပ္ရွင္ မ်ားႏွင့္ တစ္ဦးခ်င္း အေမးအေျဖ ၁၃ဦး ၊

ကၽြမ္းက်င္သူ သို႔မဟုတ္

သက္ဆုိင္သူ မ်ားႏွင့္ တစ္ဦးခ်င္း အေမးေျဖ ၁၃ဦး တုိ႔ ကုိ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးကာ သုေတသနျပဳ ေလ့လာ ခဲ့ပါသည္။ သုေသတန အဆင့္တြင္ စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၁၈၀ က အာေပါင္အာရင္းသန္သန္ ျဖင့္ ၄င္းတုိ႔၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ ပါ၀င္ေဆြးေႏြး ခဲ့ ၾကပါသည္။ သုေတသန ႏွင့္ သုေတသန အၾကိဳ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွစ္ခုေပါင္း စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၂၂၅ဦး ကုိ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္လည္း ေဆာင္းပါးမ်ားအတြက္ လုိအပ္သည့္ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကုိလည္း ထပ္မံေမးျမန္းခဲ့ကာ ၄င္းတုိ႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကုိ ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ယခု ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္၏ အကန္႔အသတ္မ်ား ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကုိ

ျပန္လည္ေဖာ္ျပရာတြင္

အေကာင္းဆုံး

ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ေသာ္လည္း

ေအာက္ပါ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိႏုိင္ပါသည္။ ယခု ေလ့လာမႈသည္ ကိန္းဂဏန္း အားျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ နယ္ေျမမ်ားရွိ လူဦးေရ ကုိ ကုိယ္စားျပဳ၍ လုပ္ေဆာင္ထားျခင္း မဟုတ္ပါ။ လူငယ္မ်ား ႏွင့္ စီးပြားေရး နယ္ပယ္ရွိ ပါ၀င္သူမ်ား ၏ အေျခအေနကုိ သိႏုိင္ ျမင္ႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ထားေသာ သုေတသန ျဖစ္ပါသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ကနဦးသုေတသန၏ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ ထပ္မံ ၍ ေလ့လာ သုံးသပ္ ရဦးမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္းျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိန္အားျဖင့္ ဆုိပါကလည္း ကြင္းဆင္း လုပ္ရသည့္ ကာလမွာ ၂၀၁၆ ခုနစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ဒီဇင္ဘာ လ အတြင္း က ျဖစ္ပါသည္။ လူအမ်ိဳးမ်ိဳးစိတ္အေထြေထြ ဟူ သည့္ စကား ရွိသည့္ အတုိင္း ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသူမ်ား ၏ အေတြးအျမင္မ်ားသည္ ယင္း ကာလ ႏွင့္ အနီးဆုံး အခ်ိန္ ကုိ ပုိမုိ၍ ကုိယ္စားျပဳ ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားသည္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ နယ္ေျမမ်ား၊ ေ၀းလံေခါင္သီေသာ ေက်းလက္ေဒသမ်ားမွ မဟုတ္ဘဲ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္မ်ား ၏ ျမိဳ႕ေတာ္ ႏွင့္ အနီးတစ္၀ုိက္တြင္ ေနထုိင္သူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ ျမိဳ႕ျပ ႏွင့္ ျမိဳ႕ ျပ အနီးတစ္၀ုိက္ေန ထုိင္သူမ်ားကုိ ပုိမုိ ကုိယ္စားျပဳႏုိင္ပါသည္။

ယခု ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္သည္ •

မြန္ ကရင္ တနသၤာရီ တုိ႔မွ လူငယ္မ်ား၏ ဘ၀ေနထုိင္မႈမ်ားအၾကား တူညီမႈမ်ား ကဲြျပားမႈမ်ားကုိ

ေဖာ္ျပထားသည္။ •

ပညာေရး၊ အလုပ္အကုိင္၊ ၀င္ေငြ ႏွင့္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း တုိ႔အေပၚ မိမိတုိ႔ ေတြ႕ဆုံ

ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ လူငယ္မ်ားက မည္ကဲ့သုိ႔ ရွဳျမင္ၾကသည္ဟူသည္ကုိ အေလးထား ေဖာ္ျပထားသည္။ •

စီးပြားေရး ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည့္သည့္ အတားအဆီးမ်ား

ရွိေနသည္ဆုိသည္ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။ •

ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားရာတြင္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားက စာဖတ္သူမ်ားစိတ္၀င္စား

ေအာင္ ဆဲြေဆာင္ႏုိင္မည္ဆုိသည္ကုိ ေဆာင္းပါး ေရးသားသူမ်ား အေထာက္အကူျပဳထားသည္။ •

အယ္ဒီတာအဖဲြ႕အေနျဖင့္

ေဆာင္းပါးမ်ားေရးသားရာတြင္

ျပန္လည္အသုံးျပဳႏုိင္ေအာင္

အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ သာဓကမ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ားႏွင့္ တုိက္ရုိက္စကား ေျပာမ်ားကုိ ေကာက္ႏုတ္ထားပါသည္။

okawoe tESpfcsKyf မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ ႏွင့္ တနသၤာရီ တုိင္းေဒသၾကီး တုိ႔မွ လူငယ္အမ်ားစုသည္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ အျခား ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းမ်ားမွ လူငယ္မ်ားနည္းတူ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းအတြက္ နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္

အပူတျပင္း

ရွာေဖြေနၾကတာကုိ

ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါသည္။

ထုိကဲ့သုိ႔

ရွာေဖြျခင္းေနေသာ္လည္း မတူညီသည္မွာ ယင္းေဒသ ၃ ခုမွ လူငယ္မ်ားသည္ အျခား နယ္ေျမမ်ားမွ ေရႊ႕ေျပာင္း လာေသာ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား ၄င္းတုိ႔ေဒသတြင္ လာေရာက္ လုပ္ကုိင္ ေနျခင္း ကလည္း ၄င္းတုိ႔အတြက္ အဓိကအခက္အခဲမ်ားမွ တစ္ခု အျဖစ္ရွဳျမင္ေနၾကပါသည္။ အျခားေဒသမ်ားမွ လူငယ္မ်ားသည္ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ အေျခအေနျဖင့္ ပင္ပန္းၾကီးစြာေသာ အလုပ္အကုိင္မ်ားကုိ လုပ္ခလစာ နည္းေသာ္လည္း လုပ္ကုိင္ႏုိင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပဲြစကား၀ုိင္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေသာ

လူငယ္မ်ားက

ေအာက္ေျခသိမ္း

ေထာက္ျပထားသည္။

အလုပ္မ်ားတြင္

အျခား

ထုိ႔ေၾကာင့္

ေဒသမွ

မြန္၊ကရင္ႏွင့္

တနသၤာရီ

ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားစြာကုိ

တုိ႔တြင္ သိသာစြာ

ေတြ႕ရွိေနျပီ ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း မြန္၊ ကရင္ ႏွင့္ တနသၤာရီ တုိ႔မွ ေဒသခံလူငယ္မ်ားသည္ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံ ႏွင့္ မေလးရွားႏုိင္ငံမ်ား သုိ႔ သြားေရာက္ကာ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေအာက္ေျခသိမ္း အလုပ္မ်ိဳးစုံကုိ လုပ္ေနၾကသည္မ်ားကလည္း ရွိေနသည္။ ယင္းေဒသ ၃ ခု စလုံးတြင္ အလုပ္သမား မ်ားစြာ ခန္႔ထားႏုိင္ေသာ စက္ရုံအလုပ္ရုံ မ်ား မရွိျခင္း ကလည္း အလုပ္အကုိင္ရရွိဖုိ႔အတြက္ အတားအဆီး မ်ားမွ တစ္ခု ျဖစ္ေနပါသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ လူငယ္မ်ားကုိ အလုပ္အကုိင္မ်ား ေပးထားႏုိင္သည့္ က႑မ်ားမွာ

မုိဘုိင္းဖုန္းအေရာင္းစင္တာမ်ားႏွင့္၀န္ေဆာင္မႈေပးေနေသာဆုိင္မ်ား၊

စုိက္ပ်ိဳးေရးက႑၊

ေဆာက္လုပ္ေရးက႑၊ အေရာင္းအ၀ယ္က႑၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း ႏွင့္ ေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ထုိင္း ျမန္မာ နယ္စပ္ျမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ျမ၀တီျမိဳ႕ တြင္ မူ ကာစီႏုိ ေလာင္းကစား၀ုိင္းမ်ားကလည္း လူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္ေပးထားေသာ လုပ္ငန္း တစ္ခု ျဖစ္လုိ႔ ေနပါတယ္။ ၂၀၁၄ခုနစ္ သန္းေခါင္စာရင္း အရ ယင္း ျပည္နယ္မ်ားတြင္ စုိက္ပ်ိဳးေရး၊သစ္ေတာႏွင့္ ငါးလုပ္ငန္းသည္ အျမင့္ဆုံး အလုပ္အကုိင္ေပးထားေသာ က႑ျဖစ္ျပီး ဒုတိယ အမ်ားဆုံး အလုပ္အကုိင္ေပးေနေသာ က႑မွာ လက္လီလက္ကားအေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ကားႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ျပီး ေဆာက္လုပ္ေရး က႑သည္ တတိယအမ်ားဆုံး ျဖင့္ မြန္ ကရင္ တနသၤာရီတုိ႔တြင္ အလုပ္အကုိင္အမ်ားဆုံး ေပးထားေသာ က႑မ်ားအျဖစ္ရပ္တည္ေနၾကသည္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေနာက္ခံသမိုင္းကုိ ျပန္ၾကည့္ပါကလည္း ယခု ဘုိးဘြား မိဘမ်ား၏ ေခတ္ကာလ သည္ဆုိရွယ္လစ္ ေခတ္ကာလ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရး အသိပညာ နည္းပါးၾကျပီး လူၾကီးမိဘမ်ား ၏

အေတြးအေခၚမ်ားက

သတ္မွတ္ေဒသမ်ားမွ

၄င္းတုိ႔၏သားသမီးမ်ား

လူငယ္မ်ားကုိ

စီးပြားေရး

ျဖစ္ေသာ

လူငယ္လူရြယ္မ်ားကုိ

လႊမ္းမုိးေနျပီး

ႏွင့္

ပတ္သက္ေသာအေျခခံ

အသိပညာ

မ်ားတုိးတက္လာေစရန္ အတြက္ ငယ္စဥ္ကပင္ ျဖည့္ဆည္း ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးရန္ လုိအပ္ေနသည္။ ေက်ာင္းမ်ား တကၠသိုလ္မ်ား ကလည္း အလြတ္က်က္ ေျဖႏုိင္ေအာင္သာ ပညာရပ္မ်ားကုိသင္ၾကားခဲ့ျပီး စီးပြားေရး တြင္ အေရးပါေသာဓေလ့တစ္ခုျဖစ္သည့္ ပူးေပါင္းလုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္ စိတ္ဓါတ္ ေမြးျမဴရန္

ႏွင့္

လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္

အသင္းအဖဲြ႕

ျဖင့္လုပ္ကုိင္သည့္

အက်င့္မ်ားကုိ

စကား၀ုိင္းေဆြးေႏြးပဲြ

မ်ားတြင္

ကုိယ္ပုိင္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ရန္

အားထုတ္မႈ

ေလ့က်င့္သင္ၾကားေမြးျမဴေပးျခင္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ

ေသာ္လည္းေကာင္း၊

စီးပြားေရးစပ္တူ

လုပ္ကုိင္ႏုိင္သည့္

မရွိခဲ့ေပ။

အဖဲြ႕

GFM

ႏွင့္

လူငယ္မ်ားအနက္

အမ်ားစုသည္

အလုပ္အကုိင္ရွာေဖြရာတြင္

လည္းေကာင္း၊

ပညာေရးအတြက္ ဆုံးျဖတ္ရာတြင္လည္းေကာင္း မိဘမ်ားကုိ မီွခုိမႈလြန္း သည္ကုိေတြ႕ရွိရသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ မွီခုိမႈသည္ ၄င္းတုိ႔အနာဂတ္အတြက္ အတားအဆီးတစ္ခု ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ GFM သုေတသန တြင္ တစ္ဦးခ်င္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေပးခဲ့သူ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ အစုိးရ ဌာနမ်ားမွ ပုဂိဳလ္မ်ား ေဒသခံလူမႈ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအနက္ အမ်ားစုသည္ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးရွာေဖြျခင္းသည္

အလုပ္သမားေရးရာ

ဌာနမ်ား

၏

တာ၀န္ဟူ၍

သတ္မွတ္

ထားၾကသည္။

ေဒသခံလူငယ္မ်ား အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးနုိင္ရန္ အလုိ႔ငွာ ယင္းျပည္နယ္ အတြင္း လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္နွံေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားကုိ ေဒသခံအလုပ္သမား မည္သည့္ ပမာဏ ပါ၀င္ရမည္

ဆုိသည့္

သတ္မွတ္ခ်က္မ်ိဳး

မရွိေပ။

ျပည္သူ႕၀န္ေဆာင္မႈေပးေနေသာ

အစုိးရဌာနမ်ား

တြင္ပင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေဒသခံ ဦးစားေပး အလုပ္အကုိင္ ပမာဏ တရား၀င္သတ္မွတ္ထားျခင္း မူ၀ါဒ မရွိေပ။ ေဒသခံ မ်ား အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္ ေပးႏုိင္ေရးအတြက္ ျပည္နယ္အတြင္း လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ေဒသခံ ပါ၀င္ရမည့္ အနည္းဆုံး အခ်ိဳးအစား သတ္မွတ္ျခင္း မ်ိဳးကုိ ျပဌာန္းထားေသာ ျပည္နယ္အဆင့္ ဥပေဒမ်ားလည္း မရွိေသးေပ။ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီ တုိ႔ရွိ လူငယ္ဖံြ႕ျဖိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား လူ႕စြမ္း အားအရင္းအျမစ္ဖံြ႕ျဖိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဌာနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံ မ်ား လုိအပ္ခ်က္ႏွင့္ ပုိမုိကုိက္ညီေစရန္ႏွင့္

အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ

ရွိေစရန္

မူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္

ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ

ေလွ်ာ့ခ်ရန္ အေရးၾကီးေပသည္။ အရည္အေသြးရွိေသာအလုပ္သမားမ်ားနင့္ လူ႕စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ကုိ အားေကာင္းေစႏုိင္ရန္ အလုိ႔ငွာ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းမ်ား စီးပြားေရး ကုမၸဏီ မ်ား က ၄င္းတုိ႔၏ ၀န္ထမ္းမ်ားကုိ ေငြေၾကးမေကာက္ခံဘဲ အဆင့္ျမင့္ သင္တန္းမ်ား ပုံမွန္ေပးျခင္း ကုိ ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း သတ္မွတ္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ထားသင့္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္လက္ရွိတြင္ ယင္းေဒသမ်ားမွ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ပုံမွန္ သင္တန္းေပးေနျခင္းမ်ိဳး ကုိ မေတြ႕ရဘဲ မိသားစု အသြင္ သင္ၾကားျခင္း ျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေနၾကသည္ကုိ သာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေတြ႕ရွိေနရသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ၄င္းတုိ႔၏ ၀န္ထမ္းမ်ားကုိ သင္တန္းေပးေသာ္လည္း ယင္းသင္တန္းကာလ ကုိ လစာျဖတ္ေတာက္ျခင္းမ်ား၊ ယင္းသင္တန္း အတြက္ေငြေၾကး ေကာက္ခံျခင္းမ်ား ၊ ယင္းကဲ့သုိ႔ သင္တန္း ေပးထား ေသာေၾကာင့္

အဆုိပါ ၀န္ထမ္း ကုိ ႏွစ္ရွည္ၾကာ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိျခင္းမ်ား လည္း ေတြ႕ေနရသည္။ အလုပ္အကုိင္ လုံုျခဳံစိတ္ခ်ဖုိ႔အတြက္ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ကၽြမ္းက်င္မႈႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ ရပ္ကၽြမ္းက်င္မႈ သင္တန္းမ်ားက ေက်ာင္းပညာေရးထက္ပုိ၍ အေရးပါေနပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မြန္၊ကရင္ တနသၤာရီ တုိင္းေဒသၾကီး တုိ႔တြင္ေနထုိင္ေသာ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းမွ လူငယ္မ်ားအတြက္ သင္တန္းမ်ား ကုိ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက မျဖစ္မေန ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ေၾကာင္း အစုိးရ က မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ထားသင့္ပါသည္။ GFM ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ေသာ လုပ္ငန္းခြင္မွ လူငယ္မ်ားသည္ လုပ္ငန္းခြင္မွ ရေသာ အေျခခံလစာသည္ ၄င္းတုိ႔၏ စားေရး ေသာက္ေရး ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ရုံ သာရွိျပီး အျခားမက္လုံးမ်ား မရွိဘဲ ရုန္းကန္ေနၾကရေၾကာင္း ေျပာဆုိထား ၾကသည္။ အလုပ္မွ ရရွိေသာ ဂုဏ္သိကၡာ၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယုံၾကည္မႈ ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍

စိတ္ေက်နပ္မႈ

ရရွိၾကသည္ဟု

အနည္းငယ္

လူငယ္အခ်ိဳ႕သာ

ေျဖဆုိထားၾကသည္။

အမ်ားစုေသာ လူငယ္မ်ား၏ တန္ဖု္ိးထားမႈ၊ ကုိယ္ကုိယ္ကုိ ေလးစားမႈ တုိ႔ကုိ မိသားစု မွသာ ရရွိေၾကာင္း ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ၾကသည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္ကုိင္၍ ျပန္လာေသာသူ မ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔၏ ဇာတိတြင္ ယခင္ႏွင့္ ယခု အေနအထားမ်ား ကြာဟ မႈကုိ ေတြ႕ၾကံဳေနရျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရး က႑မ်ားတြင္ ေျပာင္းလဲသည့္ အေျခအေနႏွင့္ ရင္းႏွီးမႈ မရွိဘဲ ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း လူငယ္မ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။ ႏုိင္ငံျခားျပန္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား

ယင္းကဲ့သုိ႔

အေျခအေနျဖင့္

လုိက္ေလ်ာညီေထြေအာင္မေနႏုိင္သည့္

အဓိကအခ်က္မ်ားမွာ အျခားတစ္ဖက္ မွ ပါလာေသာ နည္းပညာက ကုိယ့္တုိင္းျပည္ႏွင့္ မဆက္စပ္ျခင္း၊ လုပ္ခလစာ ကြာဟ လြန္းျခင္းႏွင့္ လူေနမႈအဆင့္အတန္း ျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသနတြင္ ပါ၀င္သူ မ်ားက ေျပာဆုိၾကသည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသြားေရာက္လုပ္ကုိင္ ခဲ့ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ၄င္းတုိ႔၏ ေဒသတြင္ ကုိယ္ပုိင္လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ရန္ အရင္းအႏွီး ရယူရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ၄င္းတုိ႔ႏွစ္ရွည္လမ်ား ၾကာေအာင္ စုေဆာင္းထားေသာ ေငြေၾကးႏွင့္ အတူ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈသည္လည္း လုိက္၍တက္လာေသာ ေၾကာင့္ ကုိ ယ္ပုိင္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ရန္အတြက္ အိမ္မက္ သည္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ခက္ခဲေနေၾကာင္းသိရွိရသည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္လုပ္ကုိင္ခဲ့သူမ်ား အနက္ အမ်ားစုသည္ ၄င္းတုိ႔ေနရပ္တြင္ ယာယီအားျဖင့္သာ ေနထုိင္ႏုိင္ျပီး ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ တဖန္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ဘ၀ ျဖင့္သာ ျပန္သြားၾကရသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။ နိဂုံးခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိရလွ်င္ မ်ားစြာေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္ နွင့္ ၀န္ထမ္း အၾကားရွိ ယုံၾကည္မႈ ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ ရပ္ရြာအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအၾကားရွိ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈမ်ား ေပ်ာက္ဆုံး ေနရသည့္ အေျခအေနကုိေတြ႕ရွိရပါသည္။ အလုပ္ရွင္ ကလည္း အလုပ္သမားမ်ား သည္ မိမိ၏ စီးပြားေရး ကုိ ပ်က္ယြင္းေစရန္ လုပ္ေဆာင္မည့္ အေနအထား သုိ႔မဟုတ္ အလုပ္ကုိ ကၽြမ္းက်င္သြားေသာအခါ အလုပ္ထြက္သြားမည္ကုိ စိုးရိမ္သလုိ အလုပ္သမား ၀န္ထမ္းမ်ားကလည္း အလုပ္ရွင္ က ၄င္းတုိ႔၏ လုပ္အားကုိ

ေခါင္းပုံျဖတ္

မည္ကုိ

စိုးရိမ္လွ်က္ရွိေနၾကသည္။

ထုိ႔အျပင္

အခြင့္အေရးအေျခခံ

လူ႕အဖဲြ႕အစည္းမ်ားကလည္း

လူမႈေရးပုိင္း

စုိးရိမ္မႈမ်ား၊

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေဘးအႏၱရာယ္

စုိးရိမ္မႈမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စုိးရိမ္မႈမ်ား ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔၏ အခန္းက႑ကုိ Environmental Impact Assessment EIA , Social Impact Assessment SIA စသည္တုိ႔ ကုိ ေတာင္းဆုိျခင္း အပါအ၀င္ အျခား နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကလည္း ၄င္းတုိ႔၏ စီးပြားေရး သေဘာသဘာ၀အရ စုိးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။ စီးပြားေရး ျပိဳင္ဘက္မ်ား အခ်ိန္မေရြးေပၚလာႏုိင္သည့္ စုိးရိမ္မႈ၊ အက်ိဳးအျမတ္အတြက္ စုိးရိမ္မႈ၊ မေရရာ မေသခ်ာေသာ စီးပြားေရး ေရခံေျမခံ ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ တုိ႔ကလည္း ၄င္းတုိ႔ကုိစုိးရိမ္မႈ ျမင့္တက္ေစသည့္ အေၾကာင္း အရင္း တစ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ထီးခီး နယ္စပ္ စက္မႈဇုန္ စီမံကိန္းကဲ့သုိ႔ေသာ ကိစၥတြင္ အစီအမံ အတြက္ စတင္ရည္ရြယ္သည့္ အဆင့္မွာပင္ ေ၀ဖန္မႈမ်ားစြာ ႏွင့္ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ထီးခီးနယ္စပ္ဂိတ္ အတြက္ စီးပြားေရး စက္မႈဇုန္ စီမံကိန္း ၏ ေလ့လာသုံးသပ္ဆဲ အဆင့္မွာပင္ ေ၀ဖန္မႈမ်ားစြာႏွင့္ ရင္ဆုိင္ၾကံေတြ႕ခဲ့ရသည္။ တနသၤာရီ တုိင္းေဒသၾကီး မွ ၀န္ၾကီး တစ္ဦး မွ ၄င္းတုိ႔အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ခံ အစုိးရျဖစ္ေသာေၾကာင့္

စီးပြားေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး မူ၀ါဒမ်ား အတြက္

ျပည္သူမ်ား၏ အသံကုိ လည္း အဓိက ထား စဥ္းစားရသည္ဟု GFM ကုိ ရွင္းျပထားသည္။ ထုိ႔အျပင္ အျခား သံသယ တစ္ခု မွာ အစုိးရ ထုတ္ျပန္ေသာ အလုပ္ေခၚစာမ်ား ျဖစ္သည္။ GFM ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ေသာ လူငယ္အမ်ားစုသည္ ၄င္းတုိ႔ေဒသ အတြင္း ရွိ အစုိးရဌာနမ်ားက လစ္လပ္ေနေသာ ရာထူးမ်ား အတြက္ အလုပ္ေခၚစာ မ်ား ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား ကုိ လည္း ယုံၾကည္မႈမရွိၾကေၾကာင္း ႏွင့္ လူေရြးခ်ယ္မႈ သည္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိေၾကာင္းႏွင့္ အစုိးရဌာန အတြင္း ရွိ အသိေဆြမ်ိဳးမ်ားျဖင့္သာ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ၾကသည္ ဟု ယုံၾကည္ေနၾကသည္။

အဓိကေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား ၁။ ပညာေရး သည္ လက္မွတ္ တစ္ခု သုိ႔မဟုတ္ အလုပ္၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခု ၂။ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အတြက္ မိဘ က ေရြးခ်ယ္ျခင္း ၃။ ေန႔စဥ္ ကုန္က်စရိတ္ ထက္ ပုိမုိနည္းပါးသည့္ ၀င္ေငြ ကုိ ရရွိၾကျခင္း ၄။ ပင္ပန္းဆင္းရဲေသာ အလုပ္မ်ားႏွင့္ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း နိမ့္ပါးမႈ ၅။ အလုပ္အကုိင္ေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈ ႏွင့္ တျခားသူတစ္ေယာက္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္ ရျခင္း က မက္လုံးမေပးႏုိင္ ၆။

အလုပ္အကုိင္

ေရြးခ်ယ္ရာတြင္

ဆုံးျဖတ္ခ်က္

မျပတ္သားႏုိင္ျခင္းႏွင့္

သက္ေတာင့္သက္သာ

ျဖစ္ေသာဇုန္ကုိသာ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ၇။ အဆင့္ျမင့္ သင္တန္းေတြ အတြက္ ရန္ကုန္ ကုိ ပဲအားထားေနရျခင္း ၈။ အလုပ္သမားေရးရာ ၀န္ၾကီးဌာနသည္ လူငယ္မ်ားအတြက္ အိပ္ယာ၀င္ ပုံျပင္တစ္ခု အေနျဖင့္သာ

၁။

ပညာေရး

သည္

လက္မွတ္

တစ္ခု

သုိ႔မဟုတ္

အလုပ္၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္

သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခု

ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားကုိ

ခန္႔သာလွ်င္

တကၠသိုလ္

တကၠသုိလ္အဆင့္ထက္

အဆင့္ ပညာေရး

က်ပန္းေရြးခ်ယ္မႈတြင္ ပါ၀င္သည္။ နိမ့္

အျခား

သူမ်ားျဖစ္

ေဆြးေႏြးသူမ်ားအနက္ ၇၅ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ

ျပီး

အမ်ားစုမွာ

၂၅

ရာခုိင္ႏႈန္း

တကၠသိုလ္၀င္တန္း မူလတန္း

ႏွင့္

အလယ္တန္း

အဆင့္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ၄င္းတုိ႔ေက်ာင္းထြက္ရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္း ရင္းမ်ားစြာ ရွိသည့္အနက္ အမ်ားစု သည္ မိသားစုစီးပြားေရးႏွင့္ စား၀တ္ေနေရးအေျခအေနေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ျပန္လည္ ေျဖၾကားျပီး အခ်ိဳ႕မွာ ေက်ာင္းစာမ်ားသည္ ခက္ခဲျခင္းႏွင့္ ပ်င္းစရာေကာင္းေသာေၾကာင့္ ဟု ေျပာ ဆုိသူမ်ား လည္းရွိသည္။ လူငယ္အမ်ားစုက ၄င္းတုိ႔ သင္ယူထားေသာ ပညာေရးႏွင့္ ၄င္းတို႕၏ လက္ရွိ၀င္ေငြသည္ လုံး၀ ဆက္စပ္မႈ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိျပီး ပညာေရးႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ ဆက္စပ္မႈသည္ ၄င္းတုိ႔ ေဒသမ်ားတြင္ နည္းပါးေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားသည္။ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားအနက္ ဆရာ၀န္၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ ပညာေရး၊ သူနာျပဳ၊ေရွ႕ေန၊ အင္ဂ်င္နီယာႏွင့္ အစုိးရ ၀န္ထမ္း အနည္းငယ္ေသာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အျဖစ္ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသူ တုိ႔ က သာ ၄င္းတုိ႕၏ ပညာေရးႏွင့္ ၀င္ေငြ ဆက္စပ္မႈ အခ်ိဳ႕ရွိသည္ဟု ဆုိၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေက်းလက္ေနေသာ တကၠသုိလ္ ဘဲြ႕ ရထား သူမ်ား အတြက္မူ အျခားေရြးခ်ယ္စရာမရွိဘဲ စုိက္ပ်ိဳးေရး ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ စပါးစုိက္ျခင္း၊ ရာဘာ ျခံလုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ျခင္း၊ ငါးႏွင့္ အျခား တိရစာၦန္မ်ားေမြးျမဴေရး၊ တံငါလုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ျခင္း ႏွင့္ အိမ္ဆုိင္ဖြင့္ ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားသာ လုပ္ကုိင္ၾကရသည္။ ေက်ာင္းထြက္ခဲ့ရေသာ ေက်းလက္ေနသူမ်ား အၾကားတြင္ ေက်ာင္း ပညာေရးကုိ ျမင္သည့္ ရွဴေတာင့္ ႏွစ္ခုျဖစ္ေနသည္။ တစ္ခု မွာ ေက်ာင္းပညာေရးသည္ ၄င္းတုိ႔အတြက္ မသက္ဆုိင္သလုိ စုိက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး လုပ္ရသည့္ ၄င္းတုိ႔ဘ၀အတြက္ အက်ိဳးမျပဳဟူ၍ အျမင္ ႏွင့္ အျခားအျမင္တစ္ခု ျဖစ္သည့္ ပညာေရးသည္ ၄င္းတုိ႔ အလုပ္အကုိင္ရဖုိ႔ အတြက္ အဓိက အတားအဆီးၾကီးျဖစ္ေနသည္ဟူ၍ ျမင္သည့္ အျမင္ျဖစ္သည္။ ‘‘ကုမၸဏီေတြ၊ အစုိးရအလုပ္ေတြ က အလုပ္ေခၚရင္ အနည္းဆုံးေတာ့ ဘဲြ႕ရျဖစ္ရမယ္တုိ႔ ဆယ္တန္းေအာင္ ရမယ္တုိ႔ က ေျပာတယ္ဆုိေတာ့ အဲ့ဒီ ေက်ာင္းပညာေရး က ကၽြန္မအတြက္ေတာ့ အေရးၾကီး တယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္’’ ဟူ၍ မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ျမိဳ႕နယ္မွ ေက်းရြာတစ္ခုတြင္ေနထုိင္ေသာ အမ်ိဳးသမီး ေဆြးေႏြးသူ တစ္ဦး က ေျပာသည္။ ျမိဳ႕ျပမွ လူငယ္အမ်ားစု သည္ ၄င္းတုိ႔၏ပညာေရး အေျခအေနကုိ ေက်နပ္မႈ မရွိၾကဘဲ အခ်ိဳ႕သည္ ဘဲြ႕လက္မွတ္ အသိအမွတ္ျပဳ ရရွိဖုိ႔ရန္အတြက္ တကၠသုိလ္တြင္ ၄င္းတုိ႔၏ အခ်ိန္ျဖဳန္းတီးေနရသည္ဟု ခံစားရေၾကာင္း

ထုတ္ေဖာ္

ေျပာဆုိၾကသည္။

အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္

တကၠသုိလ္တြင္သင္ယူခဲ့ေ

သာဘာသာျပန္မ်ားကုိ ျပင္ပတြင္ ျပန္လည္ ေလ့လာရန္ ထပ္မံ သင္ယူ ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ တကၠသုိလ္ တြင္ သင္ၾကားေသာ ဘာသာရပ္မ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ အသုံးမ၀င္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၄င္းတုိ႔ အနာဂတ္ အလုပ္ေရြးခ်ယ္ရန္ အတြက္ ဆက္စပ္မႈမရွိေသာ

ပညာေရးျဖစ္ေၾကာင္း

ေ၀ဖန္ေျပာဆုိၾကသည္။

‘‘ပညာေရး

ေကာလိပ္က

ဆင္းျပီး

စာအသင္အျပ

ညံ့တဲ့ ေက်ာင္းဆရာမ တစ္ေယာက္ နဲ႔ တျခား ဘာလက္မွတ္မွ မရွိဘဲ စာအသင္အျပ ေကာင္းတဲ့ ေက်ာင္းဆရာမ တစ္ေယာက္ကုိ ၾကံဳဖူးတယ္’’ ဟု ျမ၀တီ ျမိဳ႕မွ ေဆြးေႏြးပါ၀င္သူ လူငယ္တစ္ေယာက္ က

ဆုိသည္။

လက္ရွိပညာေရး

သည္

စဥ္းစားေတြးေခၚျခင္း၊

လက္ေတြ႕ပညာရပ္အသုံးျခင္း၊ေ၀ဖန္

ပုိင္းျခားႏုိင္ျခင္းမ်ားအတြက္ သင္ခန္းစာမ်ားထည့္သြင္း ထားသင့္ေၾကာင္း လူငယ္ မ်ား က သုေတသန စကား၀ုိင္း မ်ားတြင္ အၾကံျပဳေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ အမ်ားစုေသာသူ လူမ်ား၏ ၀င္ေငြ သည္ ေက်ာင္းပညာေရးထက္ ၄င္းတုိ႔၏ ကၽြမ္းက်င္မႈ အရည္အခ်င္းနွင့္ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနသည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ အမ်ားစုေသာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားသည္ အလုပ္အကုိင္ အရည္အခ်င္း သင္တန္းမ်ား ကုိ ေက်ာင္းပညာေရးတြင္ သင္ၾကားေပးရန္ လုိလားၾကသည္။ ေက်ာင္းမ်ား တကၠသိုလ္မ်ားသည္

ျပင္ပ

စီးပြားေရး

လုပ္ငန္းရွင္မ်ား

ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္

အလုပ္၀င္ႏုိင္ရန္ခ်ိတ္ဆ

က္ေပးျခင္းကုိ ဆႏၵရွိၾကသည္။ တကၠသုိလ္မ်ား က အလုပ္အကုိင္ အတြက္ ခ်ိတ္ေပးႏုိင္မည့္ေန႔ကုိ ေမွ်ာ္လင့္လွ်က္ရွိၾကသည္ဟု ၾကားသိရပါသည္။ ‘‘ ဒီမွာက ကာစီနုိေတြက မ်ားေတာ့ မိန္းကေလးေတြ ဆုိရင္ ရုပ္ေခ်ာရင္ျပီးေရာ ကာစီနုိမွာ အလုပ္ရတယ္၊ ဘာပညာေရးမွ မလုိဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ မိန္းကေလးေတြ ဆုိရင္ ေက်ာင္းသိပ္မတက္ခ်င္ၾကဘူး ၊ ကာစီႏုိ မွာ က ရာထူး ၾကီးတဲ့ ေနရာေတြမွာ က ထုိင္းေတြပဲ ျမန္မာေတြ စာတက္လဲ အဲ့လုိေနရာေတြမွာ မခန္႔ဘူး’’ ဟု ျမ၀တီျမိဳ႕ေန ေယာက်ာ္း ေလး တစ္ဦးကေျပာသည္။

၂။ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အတြက္ မိဘ က ေရြးခ်ယ္ျခင္း

ေက်းလက္ ႏွင့္ ျမိဳ႕ျပ ႏွစ္ခုစလုံးတြင္ မိဘမ်ားသည္ လူငယ္မ်ား ၏ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း

ေရြးခ်ယ္မႈတြင္ ပုံစံ အမ်ိဳမ်ိဳးျဖင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ ေနၾကသည္။ အခ်ိဳ႕လူငယ္မ်ားအတြက္မိဘ မ်ားသည္ စံျပအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏွင့္

ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ား၏

အခ်ိဳ႕မွာ ဘ၀

မိဘမ်ားက

တစ္ဆစ္ခ်ိဳး

ေရြးခ်ယ္ေပးမႈေၾကာင့္

အေျပာင္းအလဲကုိ

ေသာ္လည္းေကာင္း၊

ေျပာင္းလဲေစသူ

မ်ားအျဖစ္

ပတ္သက္ေနၾကသည္။ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးအမ်ားစု၏ ဘ၀အလုပ္အကုိင္ ပညာေရး၊ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမ်ား၊ အလုပ္ရွာေဖြျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ျပႆနာမ်ား၊ ေန႔စဥ္ စား၀တ္ေနေရး ကုန္က်စရိတ္မ်ား အပါအ၀င္ ဆုံးျဖတ္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ၄င္းတုိ႔၏အေမမ်ား က ဆုံးျဖတ္ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ မိဘ၏ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမ၊ သူနာျပဳ၊ ဆုိင္ကယ္ တက္စီေမာင္းျခင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး

လုပ္သား၊

မိသားစု

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း

လူငယ္မ်ား

က

ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ

မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ဆက္လက္ လုပ္ကုိေနၾကသည့္ လူငယ္ အေရအတြက္မ်ားစြာကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ယင္းကဲ့သုိ႔ မိဘအလုပ္ကုိ အေမြဆက္ခံ ရသည္ကုိ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ ၾကိဳက္နွစ္သက္မႈ မရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိ ၾကသည္။ ကရင္ျပည္နယ္မွ ၀ါသနာပါေသာ္လည္း

မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦးသည္ သူမ၏

အေမသည္

သူမက

သူနာျပဳ

ေက်ာင္းစာသင္ရသည့္အလုပ္ကုိ

ျဖစ္ေသာေၾကာင့္

သူနာျပဳအလုပ္ကုိသာ

လုပ္ေစခ်င္ေသာေၾကာင့္ သူနာျပဳေက်ာင္းကုိ ဆက္တက္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖင့္ ေျပာခဲ့ဖူးပါသည္။ မြန္ျပည္နယ္ ေခ်ာင္းဆုံမွ အသက္ ၃၀ အရြယ္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးသည္ ၄င္း၏ ဖခင္ အလုပ္အကုိင္ျဖစ္ေသာလက္မႈ လုပ္ငန္းတြင္ ၀င္ေရာက္ အလုပ္လုပ္ေနရေသာ္လည္း ငယ္စဥ္ ကတည္းက အျပင္ထြက္၍ ျပင္ပအလုပ္လုပ္ကုိင္ခ်င္စိတ္ ရွိေသာ္လည္း မိဘမ်ားက အိမ္မွ အေ၀းသုိ႔ ထြက္ကာ အလုပ္လုပ္ျခင္းကုိ စိတ္ မခ်ေသာေၾကာင့္ သူမ၏ အေဖလုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ လက္မႈအလုပ္ကုိသာ ဆက္လက္လုပ္ျဖစ္ သြားေၾကာင္း သူမ ကဆုိသည္။ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ ေဒသအတြင္း ယင္းကဲ့သုိ႔ အျဖစ္ႏွင့္တူညီေသာ သာဓကမ်ားစြာ ရွိေနသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ သာဓကမ်ားတြင္ မိဘ က စံျပျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းအလုပ္ကုိ သားသမီးမ်ားက ဆက္လက္ လုပ္ကုိင္ ၾကသည္မ်ားလည္းရွိၾကသည္။ ‘‘သမီးအေမက ဆရာမ ဆုိေတာ့ သမီးလည္း ဆရာမပဲလုပ္မယ္ဆုိျပီး ပညာေရး ေကာလိပ္မွာ ေလွ်ာက္ထားတယ္’’ ဟု ျမ၀တီျမိဳ႕မွ ေဆြးေႏြးသူတစ္ဦးက သူမ အနာဂတ္ကုိေျပာျပသည္။ တျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း

ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ

လူငယ္မ်ားသည္

မိဘလက္ငုတ္လက္ရင္း

ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားျဖစ္ေသာ အတူေန မိဘမ်ား၏ လယ္ ဧကမည္မ်ွ ရွိသည္ ၊ ရာဘာ မည္မွ်စိုက္ပ်ိဳးသည္ စသည္တုိ႔ကုိ မသိရွိၾကဘဲ အခ်ိဳ႕မွာ ယင္း လယ္တြင္လုပ္ေနေသာ္လည္း မသိရွိေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းရာဘာ ျခံတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္လွ်က္ပင္ မသိရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိသူမ်ားစြာရွိေနသည္။ ျပည္တြင္းတြင္ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ပတြင္ျဖစ္ေစ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာေနထိုင္ရန္ အတြက္လည္း မိဘမ်ား က ၄င္းတုိ႔၏ ဆႏၵထက္

မိဘမ်ား၏ ဆႏၵကုိဦးစားေပး ကာ ေရႊ႕ေျပာင္းျဖစ္ၾကေၾကာင္း ႏွင့္ အခ်ိဳ႕မွာ မိဘမ်ား စိတ္ခ်မ္းသာေစခ်င္ ေသာေၾကာင့္ တကၠသုိလ္ တက္ကာ ဘဲြ႕လက္မွတ္ရယူေပးေနရေၾကာင္း ေျပာဆုိလာသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ ‘‘အခုေခတ္ မိဘေတြ ကုိယ္တုိင္က သူတုိ႔သားသမီး ပတ္စ္ပုိ႔လုပ္လုိ႔ရမယ့္ အရြယ္ကုိ ေစာင့္ေနၾကတာ။ အသက္ျပည့္ တာနဲ႔ သြား ဆိုျပီး ႏုိင္ငံျခားကုိ လႊတ္ေတာ့တာပဲ။’’ မြန္ျပည္နယ္ ေက်းရြာတစ္ခု မွ လူငယ္တစ္ဦး က ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္

ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေသာ

ျမင္ေနၾကသည္။

မုန္႔ဖုိး၊

လူငယ္

အ၀တ္အစား၊

အမ်ားစုသည္ ဖုန္းဖိုး၊

၄င္းတုိ႔၏မိဘမ်ားကုိ

ပညာေရးအသုံးစရိတ္

ေငြအရင္းအျမစ္အျဖစ္

စသည္တုိ႔အတြက္

မိဘကုိ

မီွခုိေနၾကသည္ ကုိေတြ႕ရွိရသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕မွာ မူ ကုိယ္ပုိင္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ရန္ အတြက္အရင္းအနွီးအတြက္ပင္ မိဘဆီမွ ေတာင္းခံေန ၾကရေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕မွာမူ အလုပ္အကုိင္ ရရွိေရးအတြက္ကုိပင္ မိဘမ်ားကုိသာအားကုိးေနၾကသည္။ ‘‘မုိဘုိင္းဖုန္းဆုိင္က ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ သူ႕ဆုိင္အေရွ႕မွာပဲ ကားတုိက္ခံရတာ ေခါင္းနည္းနည္းထိသြားတယ္ သူ႕ဆုိင္ရွင္ ေဆးဖုိးကုိ တာ၀န္မယူဘူး။ ေဆးဖုိးကလည္း ဘယ္ေလာက္မွ မရွိပါဘူး တစ္ေသာင္းခဲြ ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ပါပဲ။ အဲ့ဒါနဲ႔ အဲ့ေကာင္မေလး မိဘေတြ ၀င္ပါမွပဲ ေဆးဖုိးဆုိျပီး ဆုိင္ရွင္က ျပန္ေပးတယ္’’ ဟု မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ေပၚရွိ မုိဘုိင္းဖုန္းဆိုင္ တြင္

အလုပ္လုပ္ေနေသာ

လူငယ္တစ္ဦးက

လူငယ္မ်ား

၏

မိဘအားကုိးရသည့္

အေျခအေနကုိ

ေထာက္ျပသည္။ ‘‘ကၽြန္မေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္လာတာ ေလွ်ာက္လႊာေတာင္ မေတြ႕ဖူးလုိက္ဘူး။ အေမက ပဲ အားလုံး လုပ္သြားတာ။ အဲ့ဒါနဲ႔ ပဲ ေက်ာင္းျပီးသြားေတာ့ ဆရာမျဖစ္လာတာ၊ ကၽြန္မ ၀ါသနာပါတာက ေတာ့ နယ္စပ္ေတြမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ တစ္ခုခုလုပ္ေပးခ်င္ တာ’’ ထား၀ယ္ျမိဳ႕ေန ေဆြးေႏြးသူ မိန္းကေလး တစ္ဦးက ေျပာဆုိခဲ့သည္။ မိဘမ်ား၏ က်န္းမာေရး၊ စုိးရိမ္ေသာက၊ ေပ်ာ္ရႊင္ေစမႈ ႏွင့္ မိသားစုအေျခအေန စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔ ဘ၀အတြက္ ေျပာင္းလဲလုပ္ကုိင္ခဲ့ရသည့္ အေျခအေနမ်ားရွိေနေၾကာင္း ႏွင့္ ဘ၀တစ္ဆစ္ခ်ိဳး အေျပာင္းအလဲမ်ား ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ၾကရ ေၾကာင္း ၄င္းတုိ႔ကဆုိသည္။ ၄င္းတုိ႔ ၀ါသနာပါေသာအလုပ္အကုိင္ႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာရပ္ ကုိ တစ္စုိက္မတ္မတ္ လုပ္ခဲ့ရာမွ အထက္ပါ အေၾကာင္းရင္းမ်ားေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကရသည္မ်ားရွိေၾကာင္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ လူငယ္အမ်ားစု က ဆုိၾကပါသည္။

၃။ ေန႔စဥ္ ကုန္က်စရိတ္ ထက္ ပုိမုိနည္းပါးသည့္ ၀င္ေငြ ကုိ ရရွိၾကျခင္း

လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း အလုပ္လုပ္ေနေသာလူငယ္မ်ားသည္ အနည္းငယ္ ေငြေၾကးပမာဏ

ကုိ အေျခခံလစာ အျဖစ္ရရွိကာ ၄င္းတုိ႔၏ ၀င္ေငြ သည္ စားေရးေသာက္ေရး လုံေလာက္သည္ဆုိရုံျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေနၾကရ သည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ အလုပ္သမားလူငယ္မ်ားကဆုိထားၾကသည္။ ပုိဆုိးသည္မွာ ၄င္းတုိ႔ေဒသအတြင္း အလုပ္အကုိင္မ်ားသည္ ပုံမွန္မဟုတ္ဘဲ ရာသီေပၚမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ အကန္႔အသတ္ မ်ားရွိေၾကာင္းႏွင့္ အလုပ္ လုပ္ကုိင္ လုိသည့္ လူဦးေရ ႏွင့္ အလုပ္ေပးႏုိင္မႈ အခ်ိဳးမွာ အဆမတန္ကြာဟေနေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသူလူငယ္မ်ားက ဆုိၾကသည္။ အလုပ္ၾကမ္း သမားမ်ားအတြက္ ၀င္ေငြရသည့္ လုပ္ခလစာသည္ ျမိဳ႕ႏွင့္ ေက်းလက္ ကြာျခားမႈ သိပ္မရွိဘဲ ကြာျခားသည္မွာ ျမိဳ႕ျပတြင္ အလုပ္လုပ္ရသည့္ အေရအတြက္ ထက္ ေက်းလက္မွာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ရသည့္ အေရအတြက္ မွာ လက္ခ်ိဳးေရတြက္ ႏုိင္သည့္ အေရအတြက္သာ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ေန႔စဥ္ကုန္က်စရိတ္မ်ားႏွင့္ အသုံးစရိတ္မ်ားကာမိေစရန္အလုိ႔ငွာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူလူငယ္မ်ား သည္ အေျခခံလစာ နည္းပါးေသာ္လည္း ပုံမွန္ ျဖစ္မည့္ အလုပ္မ်ိဳးကုိ ပုိ၍ေတာင့္တ ၾကသည္။ ‘‘ကုန္က်စရိတ္နဲ႔ ၀င္ေငြ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေန႔စဥ္မိသားစု ကုန္က်စရိတ္ က ပုိမ်ားေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဆုိရင္ လက္သမားအလုပ္ကေန ပုံမွန္ဆုိရင္ တစ္လကုိ ၂သိန္းခဲြေလာက္ ၀င္ေငြရွိတယ္။ အျမဲတမ္းေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေငြနဲ႔ အိမ္က မိန္းမ နဲ႔ ကေလးတစ္ေယာက္ကုိပဲ ေထာက္ပံ့ႏုိင္တယ္။ မိဘေတြကုိေတာ့ ျပန္ျပီးမေထာက္ပံ့ႏုိင္ဘူး ေပါ့ေနာ္’’ မြန္ျပည္နယ္ ေက်းရြာတစ္ခု မွ အိမ္ေထာင္သည္ လူငယ္တစ္ဦးက ဆုိသည္။ ကိန္းဂဏန္းအားျဖင့္ ေက်းလက္မွ လူငယ္မ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔ေက်းလက္တြင္ေနထုိင္ရင္းျဖင့္ လစာ ၈ ေသာင္းမွ တစ္သိန္းခဲြ အၾကား ကုိ အေျခခံ အျဖစ္ ေမွ်ာ္မွန္းၾကျပီး ျမိဳ႕ျပတြင္ ေနထုိင္သူ လူငယ္မ်ားမွာ ၁သိန္းခဲြ မွ ၃ သိန္း အၾကားကုိ အေျခခံလစာအျဖစ္ေမွ်ာ္မွန္း ထားသည္ကုိ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ တုိ႔တြင္ လူငယ္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးျခင္းမွ သိရပါသည္။ အလုပ္ခ်င္းအတူတူျဖစ္ေသာ္လည္း

ရာထူးခ်င္းအတူတူျဖစ္ေသာ္လည္း

ရန္ကုန္တြင္

ရွိေသာ

အလုပ္လုပ္ရသူမ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔ လစာထက္ တစ္လ ကုိ ၃ေသာင္းမွ တစ္သိန္းအၾကားပုိမုိကြာဟ သည္ဟု ခန္႔မွန္းမိေၾကာင္းဆုိသည္။ ၄င္းတုိ႔ႏွင့္ ကပ္လွ်က္ရွိေသာ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံတြင္မူ အလုပ္ခ်င္းတူလွ်င္ပင္ ၄င္းတုိ႔လက္ရွိလစာထက္ သုံးဆခန္႔ ပုိ၍ ၀င္ေငြရရွိေနၾကေၾကာင္း လူငယ္မ်ားကဆုိသည္။ ၄င္းတုိ႔ေဒသတြင္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ရာတြင္ ျမင့္မားေသာလစာႏွင့္ အခ်ိန္တုိ လုပ္ရျခင္းထက္ ပုံမွန္ လစာျဖင့္ ပုံေသ လုပ္ရျခင္းကုိ လုိလားေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားၾကသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံတစ္ရက္လုပ္အားခ ေလာက္ မေမွ်ာ္မွန္းေသာ္ လည္း ထုိင္းႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ ပုံမွန္ အလုပ္ရွိေနျခင္းကုိ လုိလားေၾကာင္း လူငယ္မ်ားက ထင္ျမင္သုံးသပ္ျပထားသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အေျခခံလစာ အျဖစ္ ဘတ္ ၃၀၀ (ျမန္မာေငြ ၁ေသာင္း၂ ေထာင္ က်ပ္ခန္႔) သတ္မွတ္ထားျပီး နယ္စပ္တြင္ တရားမ၀င္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား သည္ ဘတ္ ၁၀၀ ၊ ၁၅၀ ခန္႔ (၄ေထာင္၊ ၆

ေထာင္က်ပ္)

ျဖင့္အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည္။

သုိ႔ရာတြင္

အလုပ္မ်ားသည္

ပုံမွန္ရွိေနၾကေသာေၾကာင့္

၄င္းတုိ႔အတြက္ အဆင္ေျပ သည့္ အေနအထားျဖစ္ေနသည္။ ၀င္ေငြလစာႏွင့္

ပတ္သက္၍

၄င္းတုိ႔၏

ပညာေရးထက္

တည္ေနရာႏွင့္

အရည္အခ်င္းသာ

ပုိ၍

အေရးပါေၾကာင္း သုေတသနစကား၀ုိင္းမ်ားတြင္ ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ထင္ျမင္ၾကသည္။ အျခားေဒသမ်ားမွ လာေရာက္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားက ၄င္းတုိ႔နယ္ေျမအတြင္းသုိ႔ အမ်ားအျပား လာေရာက္လုပ္ကုိင္ ေနၾက ေသာသာဓကမ်ား ၊ ၄င္းတုိ႔နယ္ေျမ မွ လူငယ္မ်ားက ေကာ့ေသာင္း- ရေနာင္းမွ တဆင့္ ဘန္ေကာက္သုိ႔ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ေနရသည္မ်ားလည္း ရွိေနေသာ သာဓက မ်ားကုိ ေထာက္ျပ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေတာင္ပုိင္း ေရာက္လာေလ ပုိ၍လစာ မ်ားမ်ားရေလ ဟူ၍ လူငယ္ အခ်ိဳ႕က ထင္သည္။ ‘‘လူေတြက ေတာ့ အျခားက ေနျပီး ေတာ့ ျမ၀တီ ကုိ လာျပီးေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္လုပ္ကုိင္ၾကတာပဲ ရွိတယ္။ ျမ၀တီက ေန ျပီးေတာ့ ရန္ကုန္၊ဘားအံ၊ေမာ္လျမိဳင္ တုိ႔လုိ အတြင္းပုိင္း ျမိဳ႕ေတြ ကုိသြား ျပီး လုပ္ကုိင္တာမ်ိဳးမရွိဘူး။’’ ဟု ျမ၀တီျမိဳ႕မွ ေဆြးေႏြးသူေရွ႕ေန တစ္ဦးကဆုိသည္။ ကေလးမ်ားအတြက္

ပညာေရးသည္

အခမဲ့ဆုိေသာ္လည္း

က်ဴရွင္အတြက္ေပးရေသာေငြေၾကး

ႏွင့္

ေဘာ္ဒါေဆာင္မ်ား ပုိ႔ျခင္းျဖင့္ မျဖစ္မေန ကုန္က်သည့္ အသုံးစရိတ္ တစ္ခုအျဖစ္ လူငယ္မ်ား ၊ မိဘမ်ားအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပုိးတစ္ခု ျဖစ္လာသည္။ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေသာ လူငယ္မ်ားအနက္ တကၠသုိလ္၀င္တန္းအဆင့္ ရွိသူအမ်ားစု မွာ ေဘာ္ဒါေဆာင္ တက္ဖူးသည့္ အေတြ႕အၾကံဳရွိသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အနိမ့္ဆုံးပညာေရး အဆင့္ရွိသူ

ေတြ႕ဆုံ

ပတ္သက္သည့္

ေဆြးေႏြးသူမ်ားပင္

ကေလးမ်ားသည္လည္း

က်ဴရွင္တက္ဖူးသည့္အေတြ႕အၾကံဳရွိသည္။ ငယ္စဥ္သူငယ္တန္း

၄င္းတုိ႔ႏွင့္

အရြယ္ကတည္းကစတင္၍

တကၠသုိလ္၀င္တန္းအထိ က်ဴရွင္ထားေပးရသည့္ အေတြ႕အၾကံဳ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။

အခ်ိဳ႕ေသာ

ေဘာ္ဒါေဆာင္အတြက္ ေငြေၾကးကုန္က်စရိတ္သည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အနည္းဆုံး ၁၅သိန္း ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ေဘာ္ဒါေဆာင္ မ်ားသည္ ၁၅သိန္း အထက္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အထူးသျဖင့္ အထက္တန္း အရြယ္ ၉တန္း ႏွင့္ တကၠသုိလ္ ၀င္တန္း အတန္းမ်ားသည္ အေရးၾကီးေသာေၾကာင့္ မိဘမ်ားက ၄င္းတုိ႔၏ သားသမီးမ်ားကုိ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္

ေဘာ္ဒါ

ပုိ႔ႏုိင္ေအာင္

စီစဥ္ၾကရေၾကာင္း

သိရွိရသည္။

ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္

က်ဴရွင္ဓေလ့သည္ ေက်းလက္နွင့္ျမိဳ႕ျပ ႏွစ္ခု စလုံးတြင္ မျဖစ္မေနေတြ႕ရွိေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသန မွ သိရွိရသည္။ ‘‘ ကၽြန္မအေဖ အစုိးရ ၀န္ထမ္းလုပ္စာ နဲ႔ မိသားစု အတြက္မလုံေလာက္ဘူးေလ၊ အေမကလည္း အလုပ္လုပ္ ရတယ္၊ သမီးက လည္း အခ်ိန္ရရင္ ၀ုိင္းကူေပးရတယ္၊ ေမာင္ႏွမေတြ ရဲ႕ က်ဴရွင္စရိတ္ေတြ က မူၾကိဳထဲက ရွိေနတာ’’ ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံျမိဳ႕ေန သူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ဆုိသည္။ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးလာသည့္ လူငယ္အမ်ားစုသည္ ေငြစုေဆာင္းျခင္း၊ ေန႔စဥ္ကုန္က်စရိတ္ တြက္ခ်က္ ထားျခင္း ႏွင့္ လစဥ္ကုန္က်သည့္ ေငြ ပမာဏကုိ ျဖင့္ ေျပာရန္ခက္ခဲေၾကာင္းႏွင့္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ အသိပညာ နည္းပါးက်သည္။ ေငြစုေဆာင္းေလ့ ရွိသည့္ သူမ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕ေသာ မိန္းကေလး သည္ေရႊ၀ယ္ျခင္း ျဖင့္ေငြစုေဆာင္းေၾကာင္း၊ ႏွင့္ အခ်ိဳ႕မွာ စုေဆာင္းထားသည့္ ေငြကုိ ပညာေရး အ၀တ္အထည္ႏွင့္

ေစ်းသုံးတြင္ ျပန္လည္အသုံးခ်ၾကရေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကား ၾကသည္။ ေယာက်္ားေလးအခ်ိဳ႕သည္ စုေဆာင္းရရွိေသာေငြ

ကုိ

သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြျဖစ္သူမ်ားကုိ

ျပန္လည္ေခ်းငွားျခင္းျဖင့္

ရင္းႏွီးထားေၾကာင္းႏွင့္ အခ်ိဳ႕မွာ ဆုိင္ကယ္ ၀ယ္ယူကာ ျပန္လည္ ၀င္ေငြ ရရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ ၾကသည္ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားသည္။ ၄င္းတုိ႔ အနက္ ဘဏ္တြင္ ေငြစုေဆာင္းျခင္းသည္ မရွိသေလာက္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕တြင္ Vision Fund ၏ အကူအညီျဖင့္ ေက်းရြာအတြင္း စုေပါင္း၍ ေငြစုေဆာင္းသည့္ အေလ့အထ ရွိေၾကာင္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားထံမွသိရသည္။ ‘‘ကုိယ္ရတဲ့ေငြက စားႏုိင္ရုံ

ေသာက္ႏုိင္ရုံပဲဆုိေတာ့

ေန႔စဥ္ကုန္က်စရိတ္

ကုိတြက္ခ်က္မထားဘူး။

ေငြစုဖုိ႔ဆုိတာ

ေ၀းပါေသးတယ္ ’’ ကရင္ျပည္နယ္ ေနထုိင္သူ အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးကဆုိသည္။ ၀င္ေငြ နဲ႔ ထြက္ေငြ ေျပာရရင္ က်ားၾကီးေျခရာၾကီး ဆုိတဲ့ အတုိင္းပဲ ပုိရလာတဲ့ အခါက်ရင္ လည္း ပုိသုံးျဖစ္တယ္။ တစ္ျပားမွ ေတာ့ မစုထားပါဘူး။’’ ဟူ၍ မြန္ျပည္နယ္ တြင္ ေနထုိင္သူ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ေထာက္ျပထားပါသည္။

အိမ္ေထာင္သည္

ထင္ျမင္ၾကသည္။

၄င္းတုိ႔၏

ဘ၀သည္ ၀င္ေငြသည္

ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားသည္ အိမ္ေထာင္တစ္ခု

ဟု

ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ

အတြက္ေထာက္ပံ့ႏုိင္ရန္

မ်ားက

အလြန္ပင္

နည္းပါးေၾကာင္း ထင္ျမင္ၾကသည္။ ‘‘ လင္ရယ္ မယားရယ္ ျဖစ္လာျပီဆုိရင္ ႏွစ္ေယာက္လုံးအလုပ္ ထြက္လုပ္ရတာေပါ့၊

တစ္ေယာက္က

အလုပ္လုပ္ျပီး

ေနာက္တစ္ေယာက္က

အလုပ္မလုပ္ဘူးဆုိရင္

သူတုိ႔အတြက္ ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္’’ ဟု ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ေပၚေန ဖုန္း အေရာင္းဆုိင္ ၀န္ထမ္းတစ္ဦး ကဆုိသည္။ တစ္ေယာက္အတြက္ဆုိရင္ လစာ တစ္သိန္း က ခက္ခဲတယ္။တစ္ေယာက္ တည္းသမား က လစာ သုံးသိန္း က်ပ္ေလာက္ ရရင္အဆင္ေျပတယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳျပီဆုိရင္ေတာ့ ၃သိန္း လည္း မေလာက္ငွ ႏုိင္ဘူးထင္တယ္။’’ ဟု ထား၀ယ္ျမိဳ႕ေနထုိင္သူ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးက အိမ္ေထာင္သည္ ဘ၀ ႏွင့္ လူပ်ိဳလူလြတ္ ဘ၀ အတြက္ လုပ္အားခ ကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ျပသည္။

၄။ ပင္ပန္းဆင္းရဲေသာ အလုပ္မ်ားႏွင့္ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း နိမ့္ပါးမႈ

ပါ၀င္ေျဖဆိုသူအမ်ားစုမွာ ၄င္းတို႕ေဒသရွိ အားစုိက္ထုတ္ရေသာ အလုပ္မ်ားျဖစ္သည့္ လယ္ယာ

စိုက္ပ်ိဳးျခင္းမ်ား၊ ေမြးျမဴျခင္းမ်ားႏွင့္ ရာဘာလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သို႕ေသာလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေနရျခင္းကို မႏွစ္သက္ၾကေခ်။ အလုပ္အကိုင္ မ်ားမွာ မရွားေသာ္လည္းလူငယ္မ်ားမွာ ခက္ခဲပင္ပန္းျပီးအက်ိဳးအျမတ္န ည္းပါးလွေသာလုပ္ငန္းမ်ား တြင္ လုပ္ကိုင္ လိုၾကျခင္း မရွိေပ။ သုေသသနတြင္ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ အမ်ားစုက ၄င္းအလုပ္မ်ားသည္ပင္ပန္းေသာ ျငီးေငြ႕ဖြယ္ ေကာင္းေသာ အလုပ္မ်ားျဖစ္သည္ဟု ထင္မွတ္ၾကသည္။ “အခုေခတ္ၾကီးမွာ ေမာ္လျမိဳင္မွာ ရွိတဲ့လူငယ္ေတြဟာ ဒီေဒသမွာရွိတဲ့အလုပ္ေတြကိုလုပ္ဖို႕စိတ္မ၀င္စားၾက ဘူး။ သူတို႕မွာ အလုပ္လုပ္ ခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိရင္ ဒီမွာကသူတုိ႕အဖို႕အလုပ္ မရွား ပါဘူး”ဟု ေမာ္လျမိဳင္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သုေတသန တြင္ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ အမ်ိးသမီးတစ္ဦးမွ ေျပာဆိုပါသည္။ ထို ႕ေၾကာင့္ ဤေဒသတြ င္ ရွိေ သာခက္ ခဲ ပ င္ ပ န္း သည့္ အ လု ပ္ မ်ားကိုျ မန္ မာႏို င္ ငံ ၏ အျခားေသေဒမွေ ရြ ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကေဒသခံမ်ားေနရာတြင္၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္။ ရာဘာျခံေတြရွိပါတယ္။

ဒါေပမယ့္

လူငယ္အမ်ားစုက

အဲ့ဒီမွာ

“ကၽြန္မတို႕ဆီမွာ အလုပ္မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး။

ဘာျဖစ္လုိ႕လဲဆိုေတာ့ ဒီအလုပ္ေတြက ပင္ပန္းလို႕ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အညာေဒသကလူေတြက ဒီမွာလာလုပ္ၾကတယ္။” ဟုကရင္ျပည္နယ္ရွိ ေက်းရြာတစ္ရြာတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သုေတသန တြင္ပါ၀င္ေျ ဖဆိုသူအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွေျပာျပပါသည္။ အျခားရြာတစ္ရြာမွ ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ မိန္းကေလး တစ္ဦးမွလည္း “လုပ္ငန္းျခင္းတူေပမယ့္လုိ႕ ဒီမွာအလုပ္လုပ္ရင္ေနပူထဲ တစ္ေနကုန္ လုပ္ရျပီးေတာ့ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ ဒီလုပ္ငန္း

လုပ္တာပဲဒါေပမယ့္

အရိ္ပ္ထဲမွာ

သက္ေတာင့္သက္သာလုပ္လုိ႕ရတယ္”

ဟုေျပာၾကား

သြားပါသည္။ သို႕ေသာ္လည္း မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ ေဒသမ်ားရွိ လူငယ္မ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံရွိခက္ခဲပင္ပန္းေသာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ သြားေရာက္ေရြ႕ေျပာင္း လုပ္ကိုင္ လွ်က္ ရွိၾကသည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္းပုဂၢလိကကုမၸဏီမ်ားတြင္ပင္စင္ႏွင့္ အျခားခံစားခြင့္ရွိေသာ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ

အာမခံခ်က္မ်ားမရွိေပ။

မ်ားသည္၄င္းတို႕လုပ္ကိုင္ေနေသာ

ကုမၸဏီအတြက္

အခ်ိဳ႕ေသာကိစၥရပ္မ်ားတြင္

မိမိတို႕၏

ကိုယ္ပိုင္

လူငယ္

ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကိုပင္

အသံုးျပဳေပးေနရသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္အရင္အလုပ္မွာ ကုမၸဏီ အတြက္ လုိအပ္လို႕ဆိုင္ကယ္နဲ႕သြားတာ ဆိုင္ကယ္ေကာဓာတ္ဆီဖိုးေကာစိုက္

ရတယ္။”ဟုမြန္ျပည္နယ္

မွ

ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ

အမိ်ဳးသား

တစ္ဦးမွေျပာၾကားသြားပါသည္။ မိန္းကေလးအမ်ားစုမွာအစိုးရပိုင္းဆုိင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္လိုၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ အစိုးရပိုင္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားသည္ သက္ေတာင့္သက္သာႏွင့္လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္ဟု ၄င္းတို႕က ေထာက္ျပေျပာဆိုျပသည္။ အျခား အေၾကာင္းအရာ တစ္ခု အေနႏွင့္ အစိုးအလုပ္သာလွ်င္ ဘ၀အာမခံခ်က္ရွိသည္ဟု ပါ၀င္ေျဖဆိုသူမ်ားက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသည္။ ျမ၀တီမွအမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ ဦးမွလည္း “ကၽြန္မကရံုးအလုပ္ကို လုပ္ခ်င္တယ္ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲဆိုေတာ့ရံုးအလုပ္က မိန္းကေလးေတြနဲ႕

ပိုသင့္ေတာ္တယ္လို႕ ကၽြန္မထင္တယ္။” ဟုေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ‘‘ကၽြန္ေတာ့္မိသားစုဘ၀ေအးခ်မ္းစြာေ နထိုင္ႏိုင္ဖို႕နဲ႕အနာဂါတ္ဘ၀လံုျခံဳဖို႕ ကၽြန္ေတာ္ စစ္ထဲ ၀င္ေတာ့မလို႕။ ဒါေပမယ့္ကၽြန္ေတာ္ စစ္တပ္ထဲ မွာႏွစ္ေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေတာ့ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။” ဟု ေမာ္လျမိဳင္ တြင္ မွ ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ ေယာက္်ားေလး တစ္ဦးမွ

ေျပာၾကားပါသည္။

“အစိုးရ

အလုပ္ကအသက္ၾကီး

လာတဲ့အထိ

ဘ၀အာမခံခ်က္ရွိတယ္၊

အဲ့ဒီမွာပင္စင္ရွိတယ္၊ အေထာက္အပံ့ ပစၥည္းေတြ လည္းရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ကုမၸဏီ အလုပ္ေတြက ဘ၀အာမခံခ်က္မရွိဘူး။ အသက္ၾကီးလာတဲ့အခါပစ္ပယ္ထားလုိက္ၾကတယ္။” ဟု မြန္ျပည္နယ္ ရွိ ေက်းရြာ တစ္ရြာတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သုေတသန စကား၀ုိင္းတြင္ ပါ၀င္သည့္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွေျပာၾကားပါသည္ ။

ျခားနားခ်က္အားျဖင့္ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားတြင္လုပ္ကိုင္ေနေသာ

လူငယ္မ်ား၏အလုပ္အကိုင္

ခိုင္မာျခင္း၊ လံုျခံဳျခင္း၊ႏွင့္ လူမူေရးမ်ား အတြက္ ဘ၀အာမခံခ်က္မရွိေပ။

“ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း

တစ္ခုမွာစာေရးတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္အတြက္ ဘာဘ၀အာမခံခ်က္ မွမရွိ ဘူး။လုပ္ငန္းလည္းျပီးေရာကၽြန္ေတာ္တျခားေနရာေျပာင္းဖို႕လုပ္ရတယ္။ကၽြန္ေတာ္အလုပ္ထဲမွာေကာင္းေ ကာင္းလုပ္ေနရင္ေတာ့ကၽြန္ေတာ့အတြက္အဆင္ေျပတယ္ဒါေပမယ့္အလုပ္ထဲမွာအမွားတစ္ခုလုပ္မိတာန႕ဲ ကၽြန္ေတာ္အလုပ္ျပဳတ္မွာပဲ” ဟုအမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွေျပာၾကားပါသည္။ ဦး တ ည္ ဧ ရိ ယာ မ်ား တြ င္ ရွိေ သာ အ မ်ိဳး သ မီး အ မ်ား အ တြ က္ အ ကူ အ ညီေ ပး မ ည့္ေ ပ ၚ လ စီ မ ရွိေ ပ ။ မိန္းကေလးမ်ား

အတြက္

အိမ္မႈကိစၥမ်ားလုပ္ကိုင္ေနရသျဖင့္အခ်ိဳ႕

အလုပ္ကိုင္ရွာေဖြရာတြင္

ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အရာမ်ား အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ၾကရသည္။ ဧရိယာအတြင္း

အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ

ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားကို

မိမိတို႕၏ကေလးမ်ားကို

အလုပ္အေကၽြးျပဳလုပ္ကိုင္ေနရျခင္း၊

၄င္းတို႕၏အစ္ကိုအစ္မမ်ား၊ မ်ားကိုလုပ္ေဆာင္ၾကရသည္။

အေဒၚဦးေလးမ်ား၏

ကၽြႏ္ုပ္တုိ႕၏ ဦးတည္

ထိန္းေက်ာင္းေနရျခင္းမ်ား၊ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္

အလုပ္သြားလုပ္ေသာ

ကေလးမ်ားကိုၾကည့္ရႈ

“ကေလးမိခင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕

သက္ၾကီး

ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း

အိမ္ရဲ႕၀င္ေငြရဖို႕အတြက္

ကၽြန္မစက္ခ်ဳပ္သင္တန္း တက္တယ္။” ဟု ကရင္ျပည္နယ္ရွိအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွေျပာဆိုပါသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္အလုပ္မွာပိတ္ရက္မရွိဘူး။ဘာျဖစ္လုိ႕လဲဆိုေတာ့တရုတ္ကုမၸဏီျဖစ္ေနလို႕ေပါ့။ အလုပ္သမား ဘူး။

ေတြကိုအတင္းအလုပ္ၾကိဳးစားခိုင္းတယ္။

မားကတ္တင္းအတြက္

ေန႕တုိင္းပဲ၊”ဟု

မြန္ျပည္နယ္

ဒါေၾကာင့္မိန္းကေလးေတြကဆိုင္မွာမျမဲၾက

မိန္းကေလးေတြလမ္းေလွ်ာက္ရတယ္၊ ေမာ္လျမိဳင္

ျမိဳ႕ေတာ္

သူတို႕က

မွ

ေနပူထဲမွာအလုပ္လုပ္ရတယ္၊

အမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွ

ေျပာၾကားပါသည္။

“ေန႕စားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ အလုပ္ လုပ္ရတာ ပူလည္း တအားပူတယ္။ တအားလည္းပင္ပန္းတယ္။ ကၽြန္ မကေနရိပ္ထဲမွာသက္ေတာင့္သက္သာနဲ႕ အလုပ္ လုပ္ခ်င္တာ။ ဒါေပမယ့္အေျခအေနက မေပးဘူးေလ” ဟု မြန္ျပည္နယ္ရွိ ရြာတစ္ရြာမွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေျပာဆုိပါသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ပင္ တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီးမွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကလည္း ‘‘အလုပ္ခ်င္းတူတာေတာင္မွ ဒီမွာကေနပူထဲမွာတစ္ေန႕လံုးအလုပ္လုပ္ၾကရတ ယ္။ဒါေပမယ့္ထုိင္းမွာဆို ေနရိပ္ထဲမွာ အလုပ္လုပ္ၾကရတယ္။”ဆုိသည္။

“ပထမကၽြ န္ မ ကရန္ ကု န္ မွာ ရွိ တဲ့ အ ထည္ ခ်ဳပ္ စ က္ ရံု တ စ္ ခု မွာ အလု ပ္ လု ပ္ ပါတယ္ ။ ဒီ အ လု ပ္ က ပင္ ပ န္းျပီး လ ခလည္း နည္း တယ္ ။ေနာက္ျ ပီး ကၽြ န္ မ မဲေ ဆာက္ မွာ ရွိ တဲ့ အ ထည္ ခ်ဳပ္ စ က္ ရံု တ စ္ ခု မွာ လု ပ္ တ ယ္ ဒါေပမယ့္ လခေကာင္းေကာင္း မေပးဘူး ။ေနာက္ေ တာ့ က ၽြ န္ မ ထို င္းႏို င္ ငံ မွာ ရွိ တဲ့ေ ရာ္ ဘာျခံ တ စ္ ခု မွာ သြားေရာက္ လု ပ္ ကိုင္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီအလုပ္ကလခပိုရတယ္။ ပုိက္ဆံလည္း စုမိေဆာင္းမိျဖစ္လာေတာ့ အိမ္ေလးဘာေလး ၀ယ္ျဖစ္သြားတယ္”ဟု

ျမ၀တီတြင္ေနထိုင္ေသာ

မိန္းကေလးတစ္ဦးမွသူ၏အလုပ္မည္ကဲ့သို႕ေျပာင္းလဲ

လုပ္ခဲ့သည္ကိုေျပာျပသည္။ လူေနမႈဘ၀ျမွင့္မားစြာ ေနထုိင္ႏိုင္ရန္ မိမိတို႕၏တိုင္ျပည္ကိုစြန္႕ခြာျပီးႏိုင္ငံျ ခားတြင္ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာေနရာမ်ားတြင္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ သူတို႕ သည္ မိမိတို႕တိုင္းျပည္ သို႕ျပန္လာေသာအခါတြင္အထက္ေဖာ္ျပပါဒုကၡျပသနာမ်ားကိုမခံစားလိုၾကေပ။ အခ်ိဳ႕ေသာ သုေတသန တြင္ေျဖဆိုသူမ်ားသည္ မိမိတုိ႕ေဒသသို႕

မိမိတို႕၏ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားသည္

ျပန္လာၾကေတာ့သည္။

အလည္အပတ္သေဘာျဖင့္သာ

သူတို႕သည္မိမိတို႕၏ေဒသတြင္

ေနာက္တဖန္ျပန္၍

အလုပ္အကိုင္မ်ားကို မလုပ္ကိုင္လိုၾကေတာ့ေပ။ ႏို င္ ငံျ ခား တြ င္ သြားေ ရာ က္ လု ပ္ ကို င္ေ န ၾ ကေ သာ လူ င ယ္ အ မ်ား စု မွာ ၄ င္း တို ႕ ၏ ကို ယ္ ပို င္ စီး ပြားေ ရး ကို၄င္းတို႕၏

ေဒသ

တြင္

ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရည္ရည္ရြယ္ျပီး

အရင္းအႏွီးရရွိရန္ႏိုင္ငံျခားသို႕

သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။သို႕ေသာ္လည္းအမ်ားစုမွာမိမိတို႕ေဒသို႕ျပန္ေရာက္လာေသာအ ခါမိမိတို႕ရည္မွန္းထားသည့္အတိုင္းျဖစ္ မလာ ခဲ့ေပ။ သုေတသနလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပါ၀င္သူတစ္ခ်ိဳ႕မွာသူတို ႕ရရွိလာေသာ ေငြေၾကးျဖင့္ ေျမသို႕မဟုတ္အိမ္မ်ားကို ၀ယ္ယူၾကသည္။ အခ်ိဳ႕မွာမိမိတို႕၏ညီအစ္ကိုေမာ င္ႏွမမ်ား၊တူတူမမ်ား၏ ပညာေရးအတြက္ ျပန္လည္ေထာက္ပံ့ ေပးၾကသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတြင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ားခ်ိဳးေဖာက္ခံရ၍ ဒုကၡေရာက္ၾကျပီး ေငြေၾကး ပါမလာပဲ ျပန္လာၾကရသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာပါ၀င္သူမ်ား က ေထာက္ျပေျပာဆုိသည္မွာ မိမိေဒသသို႕ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ သူမ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ား ျဖစ္သြားၾကျပီး ေနာက္ တဖန္ ေရြ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ားအေနျဖင့္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကျပန္သည္။ ‘‘လူငယ္ေတြႏိုင္ငံျခားကျပန္လာၾကတဲ့အခါ သူတို႕ကေသာက္စားမူးယစ္ၾကတယ္။ ပိုက္ဆံကိုအလဟႆ ျဖဳန္းတီး

ၾကတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ဒါပဲျမင္တယ္။

သူတို႕ပိုက္ဆံကုန္တဲ့အခါေနာ္တခါထပ္ျပီးအလုပ္သြားလုပ္ၾကျပန္တယ္။ သူတို႕ဒီကိုျပန္ေရာက္လာတဲ့အခါစီးပြားေရးလုပ္ဖို႕အေတြးအေခၚမရွိၾကဘူး။

သူတုိ႕သြားလုိက္ျပန္လုိက္ဒါပဲရွိတယ္။” လူအမ်ားစုမွာႏိုင္ငံျခားတြင္

ဟုပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူအမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွေျပာၾကားပါသည္။

အလုပ္လုပ္ကိုင္ရာမွ

ေနရပ္ေဒသသို႕ျပန္လာၾကျခင္းမွာအသက္အရြယ္ၾကီး

ရင့္ေသာ မိဘမ်ားႏွင့္ျပန္လည္ေနထုိင္လိုျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ နာမက်န္းျဖစ္ျခင္း တို႕ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လူငယ္အမ်ားစုမွာ ေနာက္တဖန္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္သာ အစီအစဥ္ရွိၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ သူမ်ားမွာ ႏိုင္ငံျခားမွ ျပန္ေရာက္လာမည့္ မိမိတို႕၏သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ား ကို ေစာင့္ေနၾကျပီး ၄င္းတို႕ႏို င္ငံျခားသို႕ျပန္သြားေသာအခါ သူတို႕ႏွင့္ လုိက္ပါကာ ႏိုင္ငံျခားတြင္ သြားေရာက္ လုပ္ကုိင္ၾကသည္။

၅။ အလုပ္အကုိင္ေၾကာင့္ျဖစ္ရေသာ စိတ္ဖိစီးမႈ ႏွင့္ တျခားသူတစ္ေယာက္၏ စီးပြားေရး လုပ္ကုိင္ ရျခင္း က မက္လုံးမေပးႏုိင္ ႏွင့္

ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ေမြးျမဴျခင္းစေသာ

လယ္ယာလုပ္ကိုင္ျခင္း၊

လုပ္ငန္းမ်ားမွာ

ရာဘာလုပ္ကိုင္ျခင္း၊

မိရိုးဖလာအလုပ္အကိုင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ငါးဖမ္းျခင္း

ထိုေဒသမ်ားတြင္

စက္ရံုၾကီးမ်ား အလုပ္ရံုၾကီးမ်ားမရွိေခ်။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ပံုမွန္အလုပ္မ်ားရွာပါးျခင္း ၏ ေနာက္ဆက္တဲြအျဖစ္ ႏွင့္ မိမိတို႕ မသိကၽြမ္းေသာ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနရေသာ လူငယ္မ်ားသည္ အလုပ္၏ဖိအားကုိမခံႏိုင္ၾကေပ။ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ တခ်ိဳ႕တြင္ မိမိတို႕၏ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ ၄င္းတို႕မွတ္ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား တင္းက်ပ္လြန္း သည္ဟု ထင္ျမင္ၾကျပီး အလုပ္ထြက္ျခင္းျဖင့္သာ ေျဖရွင္းၾကသည္။ “ကၽြန္ေတာ့အလုပ္ရွင္ကေတာ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြက

မဆိုးပါဘူး။ဒါေပမယ့္ တင္းက်ပ္

တယ္။

မန္ေနဂ်ာကဆိုးတယ္။

ျပႆနာျဖစ္လာရင္ေတာ့

ဟိုတယ္မွာရွိတဲ့

သူတို႕ရဲ႕

စည္းမ်ဥ္း

စည္းကမ္း အတိုင္း ပဲလုပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္လည္း ကၽြန္ေတာ့္အမွားတခုေၾကာင့္ အလုပ္က ထြက္လုိက္တယ္။” ဟု ကရင္ျပည္နယ္မွ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွ ေျပာျပပါသည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားကသူတို႕၏အလုပ္ရွင္မ်ား၏

အႏိုင္က်င့္မႈမ်ား၊

မဆန္ျခင္းမ်ားကိုေတြ႕ၾကံဳၾကရေၾကာင္း

ေျပာဆို

“ကၽြန္ေတာ့္အလုပ္ကထြက္လုိက္တယ္။

ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ဘာျဖစ္လို႕လဲ

ဆိုေတာ့

ကၽြန္ေတာ့

လူသား

ေဆြးေႏြးပါသည္။ အလုပ္ရွင္ရဲ႕

သမီးကို

ကၽြန္ေတာ္စိတ္ဆိုးလို႕။ သူကကၽြန္ေတာ့္ကို ဟိုဟာ ခိုင္းလုိက္ ဒီဟာခိုင္းလုိက္နဲ႕။ ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္ ကၽြန္ေတာ္က သူ႕အတြက္ အလုပ္လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။” ဟု အလုပ္ရွင္၏ သမီးမွ ကို္ယ္ေရးကိုယ္တာ ခိုင္းေစျခင္းကို ခံရေသာပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူထား၀ယ္မွ လူငယ္တစ္ဦးက သူ၏ အေတြ႕အၾကံဳကိုေျပာျပသည္။ ပါ၀င္ေ ဆြးေႏြး သူ အ မ်ားစု မွာ ကို ယ္ ပို င္ လု ပ္ င န္း မ်ားကို လု ပ္ လို ၾ ကျပီး သူ မ်ားအတြ က္ အ လု ပ္ မ လု ပ္ လုိ ၾ က ပါ။သူ တို ႕ သည္ မိ မိ တို ႕ ၏ကို ယ္ ပို င္ မိ သားစု ဘ ၀ႏွ င့္ေ နထုိ င္ လို ၾ ကျပီး သူ တို ႕ သည္ မိ မိ တို ႕ ၏ကို ယ္ ပို င္ လု ပ္ င န္း မ်ားျဖင့္ ၾ ကီး ပြားခ်မ္း သာႏို င္ ၾ ကသည္ ။ လူ အ မ်ားစု မွာ မိ မိ တုိ ႕ သည္ အျခားသူ မ်ား၏လု ပ္ င န္း မ်ားကို လု ပ္ ကို င္ေ ပးျခင္း အားျဖင့္ ၾ ကီး ပြားလမ္း ကို မျမင္ ဟု ထ င္ မွ တ္ ထားၾကသည္ ။ ပါ၀င္ေ ဆြးေႏြးေျဖဆို သူ တ ခ်ိဳ ႕က လည္း မိ မိ တို ႕ သည္ တ စ္ စံု တ စ္ ဦး ၏လု ပ္ င န္း ကို လု ပ္ ကို င္ေ ဆာင္ ရြ က္ေ ပးျခင္းျဖင့္ ခ်မ္း သာလာမည္ မ ဟု တ္ဟုေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲ

“ကၽြန္ေတာ္လုပ္ေနတဲ့စတုိးတစ္ခုကေန

ကၽြန္ေတာ္

ဆိုေတာ့ကၽြန္ေတာ့သူေဌးကကၽြန္ေတာ့လစာနဲ႕ပတ္သက္ျပီး

ထြက္လုိက္တယ္။

မရိုးမသားလုပ္တယ္။အလု

ပ္မလုပ္ခင္သူေျပာတုန္းကသူ႕အတြက္အလုပ္ပိုလုပ္ေပးရင္ လစာပိုေပးမယ္ေျပာတယ္။ လုပ္ငန္းေကာင္း လာေပမယ့္လုိ႕ ကၽြန္ေတာ့သူေဌး က ကတိ မတည္ ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ကၽြန္ေတာ္အဲ့ဒီအလုပ္ကထြက္လို က္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ၾကိဳးစားသလို အက်ိဳး ခံစားခြင့္ ကို ကၽြန္ေတာ္ရခ်င္တယ္။” ဟု ျမ၀တီမွဆိုက္ကယ္က ယ္ရီေမာင္းသူလူငယ္တစ္ဦးမွ ယခင္က သူ႕၏ အလုပ္ခြင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာျပပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕မွာလည္းတစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူွ၏လုပ္ငန္းကိုလုပ္ေပးျခင္းမွာႏွိမ့္က်သည္

ဟုမိမိ

တို႕၏စိတ္တြင္ခံစားၾကရသည္။အခ်ဳိ႕ေသာကိစၥရပ္မ်ားတြင္အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမား မ်ား ၾကားတြင္ ေတြ႕ျမင္ရေသာျပႆနာမ်ားမွာ ဆက္ဆံမႈမ်ားျဖစ္သည္။

နားလည္မႈလြဲျခင္းမ်ား၊

သို႕ေသာ္လည္း

အလုပ္သမား

လူငယ္မ်ားသည္၄င္းတို႕

အေပၚမွ်တျခင္းမရွိေသာ

ထိုကဲ့သို႕ၾကံဳေတြ႕ခံစားလာရပါက

အလုပ္မွထြက္လိုက္ၾကသည္။ တခါတရံ တြင္ သူတို႕သည္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ၾကံဳၾကိဳက္သည္ႏွင့္ ၄င္းတုိ႕၏ အသက္ေမြးမႈကိုပါ ေျပာင္းလဲ လုပ္ကိုင္ ၾကသည္။ “ကၽြ န္ မ ရန္ ကု န္ မွာ ရွိ တဲ့ ရု ပ္ ရွ င္ ရံု မွာ အေျခခံ ၀ န္ ထ မ္း တစ္ေ ယာက္ အေနနဲ ႕ စတင္ လု ပ္ ကို င္ ခဲ့ တ ယ္ ။ ဒါေပ မယ့္တစ္ႏွစ္ၾကာေတာ့ကၽြန္မကိုရာထူးမတိုးေပးလို္႕အဲ့ဒီအလုပ္ကထြက္လုိက္တယ္။အဲ့ဒီေနာက္ န္္မမူၾကိဳေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ

ဆရာမ၀င္လုပ္တယ္။”

ဟုျမ၀တီတြင္ေနထိုင္ေသာ

ကၽြ အမ်ိဳးသမီး

တစ္ဥိီးကေျပာၾကားပါသည္။ တ န သၤာ ရီ တုိ င္း ထား ၀ ယ္ျ မိဳ ႕ န ယ္ တြ င္ေ န ထုိ င္ သူ တ ကၠ စီေ မာ င္း သူ တ စ္ ဦး က လ ည္း မိ မိ သ ည္ ယ ခ င္ ကအေဖ်ာ္ဆရာလုပ္ကိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊

အလုပ္ရွင္မွာ

အထက္စီးေလသံျဖင့္

ေျပာေသာေၾကာင့္

၍

အလုပ္လုပ္ရသည္ မေပ်ာ္ေတာ့ေၾကာင္း ၊ထို႕ေၾကာင့္ထိုင္းႏိုင္ငံသို႕ ေျပာင္းေရြ႕လုပ္ကိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ၄င္း၏ အေတြ႕အၾကံဳကိုေျပာျပပါသည္။ ယခုသူသည္လက္ရွိအလုပ္တြင္ လုပ္ကိုင္ရသည္ကို ႏွစ္သက္ေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္ျပီး ဘာကိုမွဂရုစိုက္စရာ မလိုေတာ့ေၾကာင္းေျပာျပပါသည္။ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယင္းကဲ့သုိ႔ အျမင္မ်ိဳး လူငယ္မ်ားတြင္ ေတြ႕ေနရသည္။ “လူေတြရဲ႕ ေအာက္မွာအလုပ္လုပ္ရတာနိမ့္က်တ ယ္လုိ႕ကၽြန္ေတာ္ခံစားရတယ္” ဟုကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံျမိဳ႕ တြင္ ေနထိုင္ေသာအမ်ိဳးသားတစ္ဦးကေျပာျ ပပါသည္။ “သူမ်ားဆီမွာအလုပ္လုပ္ရတာကိုယ့္စိတ္နဲ႕ကိုယ္မလုပ္ရဘူး။ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း လွ်ာက္လုပ္စရာမလိုဘူး။ကိုယ္ဖ်ားနာတဲ့အခါဆိုလည္းနားလို႕ရတယ္။

ဒါေပမယ့္

ဆိုေတာက္ေ သူမ်ား

ဆီမွာ

လုပ္ရင္ကိုယ္ဖ်ားနာရင္ေတာင္ အလုပ္ရွင္ရဲ႕မ်က္ႏွာကိုၾကည့္ရတယ္။” ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ျမ၀တီျမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္ေသာ အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးမွေျပာၾကားပါသည္။

၆။ အလုပ္အကုိင္ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မျပတ္သားႏုိင္ျခင္း ႏွင့္ သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖစ္ေသာ ဇုန္ ကုိသာ ေရြးခ်ယ္ျခင္း

ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသူမ်ားအနက္

မစဥ္းစားနုိင္ဘဲ

အခ်ိဳ႕ေျဖဆိုသူမ်ားမွာ ေနာက္တစ္ႏွစ္ ဘာလုပ္ရမည္ကုိ

အလုပ္ရွာျခင္းအတြက္လုံးပန္းေနရစဥ္

အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္

အလုပ္အကိုင္ႏွင့္

အခ်ိဳ႕

သူမ်ားမွာ

မိသားစုလုပ္ငန္္းမ်ား

၄င္း

တို႕၏ေနာက္ခံ

တိုးတက္ရန္

အတြက္

ရည္မွန္းခ်က္ ၾကီးမားလြန္းေနျပီး ကုိယ္ပုိင္အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအတြက္ ေရြးခ်ယ္ရာ တြင္ စိတ္ ရႈပ္ေထြးမႈ ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ျမိဳ႕ေပၚတြင္ေနထုိင္သူမ်ားျဖစ္သည္။ ပါ၀င္ ေျဖဆိုသူမ်ား မွာ မိမိတို႕၏ေရရွည္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အလုပ္အကိုင္အတြက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာ ေရြးခ်ယ္စရာ ေတြရွိေနသည္။ မိမိတို႕အနာဂါတ္အတြက္

အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းအလုပ္ကို

အတင္းအက်ပ္လုပ္ေစသည္မ်ားမွ

အပ

အျခား

ေသာ

အသက္

ရွာေဖြရာတြင္သူတို႕ကို ေမြး၀မ္းေၾကာင္း

မိဘမ်ား

လုပ္ငန္းမ်ားကုိ

ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ကူညီညြန္ၾကားေပးမည့္အရာမ်ား၊ နည္းေပးလမ္းျပလုပ္ ေပးမည့္ သူမ်ားမရွိေပ။ လူငယ္မ်ား သည္ကိုယ္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ မိမိတို႕၏ အလုပ္အကိုင္မ်ားကို ရွာေဖြေနၾကသည္။ ေမာ္လျမိဳင္တြင္ေနထုိင္သူ မိန္းကေလး တစ္ဦးကလည္း “ကၽြန္မက ကၽြမ္းက်င္၀န္ထမ္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ႏိုင္ငံျခားမွာသြားေရာ က္အလုပ္လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ အခု စင္ကာပူကိုသြားဖို႕ျပင္ဆင္ေနတယ္။ ေနာက္ျပီးကြန္ပ်ဴတာသင္တန္း၊ အဂၤလိပ္စကားေျပာသင္တန္း၊ တရုတ္ စကားေျပာ သင္တန္း၊ စာရင္းကိုင္သင္တန္းစတဲ့သင္တန္းမ်ိဳးေတြကို တက္မယ္။ တေန႕မွာ ႏိုင္ငံျခားက ျပန္လာတဲ့အခါ ကၽြန္မအလွျပင္ဆိုင္ဖြင့္မယ္။” ဟုေျပာၾကားသြားပါသည္။ ေမာ္လျမိဳင္တြင္ေနထိုင္သူမိန္းကေလးတစ္ဦးကလည္း

“ကၽြန္မအေရာင္းျမွင့္တင္ေရး

ကုမၸဏီတစ္ခု

ကထြ က္ လို က္ တ ယ္ ။ ဘာျဖစ္ လို ႕ လဲ ဆို ရ င္ တ ခ်ိ န္ လံုး အျပင္ ထြ င္ေ နရတယ္ ။ မိ န္း ကေလးတစ္ ဦး အေန နဲ႕ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကၽြန္မဒီအေရာင္းျမွင္တင္တဲ့ အလုပ္ကထြက္ျပီး ဘဏ္တစ္ခု မွာ၀င္လပ ု ခ ္ ဲတ ့ ယ္။ ဒါေပမယ္တ ့ ခါတခါကၽြနမ ္ ဒီအတြက္ေနာင္တရမိတယ္။ ဘဏ္မွာအလုပလ ္ ပ ု တ ္ ာကလည္း အေရာင္းျမွင့္တင္ေရးအလုပ္လိုပဲ ကၽြန္မမွာကိုယ္ပိုင္အခ်ိန္မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မအဲ့ယားကြန္းထဲမွာေနျ ပီးအလုပ္လုပ္ႏိုင္တယ္။ ေမာ္လျမိဳင္တြင္ ေနထိုင္ေသာ အျခားေသာ မိန္းကေလးတစ္ဦးကလည္းသူဘြဲ႕ရျပီး ကတည္းက အလုပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲ လုပ္ကိုင္ ခဲ့ရပံုကို ေျပာျပခဲ့သည္။ ‘‘အခုေခတ္မွာအားလံုးကေျပာင္းလဲေနတယ္။ကၽြန္ေတာ့အနာဂါတ္အတြက္ကၽြန္ေတာ္မစဥ္းစားရဲဘူး။ အနာ ဂတ္ကအႏၱရာယ္မ်ားတယ္။အရာအားလံုးဟာအခ်ိန္တိုင္းေျပာင္းလဲေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္

အစီအစဥ္လည္း

တစ္ဦးမွ

ေျပာျပပါသည္။

စဥ္းစားရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း

မုခ်ေျပာင္းလဲသြားမွာပဲ။”

ဟုျမ၀တီတြင္

ေနထုိင္ေသာ

အခ်ိဳ႕ေသာပါ၀င္ေဆြးေႏြးေျဖဆိုသူမ်ားကလည္း အနာဂတ္ကာလအတြက္မစဥ္းစားႏို္င္ေသးေၾကာင္း

အမ်ိဳးသား

လက္ရွိကိုမိမိတုိ႕ ေထာကျ္ပ

ေျပာဆိုပါသည္။ ၄င္းတို႕မွာမိမိတို႕အနာဂါတ္အတြက္ျခံဳငံုစဥ္းစားႏိုင္ေသာအေလ့အက်င့္မရွိေသးေပ။ မေ

သခ်ာေသာကမၻာတြင္ျပႆနာကိုေျဖရွင္းႏိုင္ေသာအသိပညာဗဟုသုတသူတို႕တြင္မရွိေပ။ “အခုလက္ရွိရာ ဘာျခစ္တဲ့အလုပ္သမတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ကၽြန္မမေပ်ာ္ဘူး။ကၽြန္မမွာေရြးခ်ယ္စရာမရွိဘူး။ကၽြန္မကစာရ င္းကိုင္တစ္ေယာက္သို႕မဟုတ္ ဆရာမတစ္ေယာက္အေနနဲ႕လုပ္ခ်င္တာ” ဟု ထား၀ယ္တကၠသိုလ္တြင္တ က္ေရာက္သင္ယူေနေသာ ဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္းသူတစ္ဦးမွေျပာျပပါသည္။ လူငယ္မ်ားသည္ အနာဂတ္တြင္ ၾကံဳလာႏုိင္ေသာအလုပ္အကုိင္ ေထာင္ေခ်ာက္ကုိ ျပင္ဆင္မႈ မရွိၾက ေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာေဆြးေႏြး ၀ုိင္းမ်ားတြင္ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေျဖဆိုသူတခ်ိဳ႕မွာ ၄င္းတို႕၏ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း၊ ကိုယ္ပုိင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ စြန္႕စား လို စိတ္ မရွိၾကေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္သူတို႕လက္ ရွိအေျခအေနကိုေျပာင္းလဲလိုခ်င္စိတ္မရွိၾကေပ။ ၄င္းတုိ႔၏ သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖစ္ႏုိင္ေသာနယ္ပယ္ဇုန္ (Comfort Zone) တြင္ သာေနထိုင္လိုၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ပါ၀င္ေျဖဆိုသူအမ်ားစုမွာမိမိတို႕၏မိဘမ်ားႏွ င့္ေနထုိင္ျပီး မိဘအလုပ္မ်ားကို ၀ုိင္း၀န္း ကူညီ ေနေသာ္လည္း မိမိတို႕ပိုင္ေသာစိုက္ပ်ိဳးေျမအဘယ္မွ်ရွိသ ည္၊ စိုက္ပ်ိဳးပင္ ဘယ္မွ်ရွိသည္ကို သိရွိေအာင္ မၾကိဳးစားၾကေပ။ “ကၽြန္ေတာ္အခုေမာင္းေနတဲ့ ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ကယ္ ထက္ သံုးဘီး ေမာင္းတာ ကပိုျပီး၀င္ေငြရတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္သိတယ္။ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ မေမာင္းဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ သုံးဘီးက ထိန္းရတာ ပုိအႏၱရာယ္မ်ားတယ္။ သတိထားေမာင္းရလုိ႔ မေမာင္းဘူး’’ ဟူ၍ ထား၀ယ္တြင္ေနထုိင္ေသာ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး က ၄င္း၏ အေျခအေန ကုိ ရွင္းျပသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ပိုင္ဖက္ရွင္ဆိုင္လုပ္ဖို႕စဥ္းစားထားတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း သိပ္ျပီးလည္း မစြန္႕စားရဲဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္မွာေငြစုထားတာရွိတယ္။

မေတာ္တဆ

ကၽြန္ေတာ့္ေငြေတြေပ်ာက္ဆံုး၊

ဆံုးရႈံးသြားမွာ

စိုးလုိ႕ေနရာနဲ႕ အရင္းအႏွီးအဆင္သင့္ ျဖစ္ေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္အစီအစဥ္ကို ခဏ ရပ္ထားတယ္။” ဟု ျမ၀တီျမိဳ႕တြင္ ေနထို္င္ေသာ ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ေျပာျပပါသည္။

၇။ အဆင့္ျမင့္ သင္တန္းေတြ အတြက္ ရန္ကုန္ ကုိ ပဲအားထားေနရျခင္း

သုေတသန

မတုိင္ခင္

အဆင့္

တြင္

ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ

ေမာ္လျမိဳင္အေျခစိုက္

မီဒီယာသမားမ်ား၏အဆိုအရ ယခင္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုခ်ေပးေသာ ဘတ္ဂ်က္လမ္းမ်ားကို အေျခခံ အေဆာက္အဦ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းအတြက္ဟု ဆိုျပီး လမ္းမ်ား တံတားမ်ားကိုသာ ျပဳျပင္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။

လူသားအရင္းအျမစ္

ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ကိုမူအသံုးမျပဳခဲ့ၾကေပ။

၄င္းတို႕ေျပာျပခ်က္အရ လမ္းမ်ားျပဳျပင္ ေဖာက္လုပ္ျခင္းမ်ားသည္ ျမင္သာထင္သာရွိျပီးသတ္မွတ္ထားသ ည့္အခ်ိန္အတိုင္းလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာ လုပ္ငန္း ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေဒသအေျခစုိက္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားက ေထာက္ျပပါသည္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္္မ်ား အေနျဖင့္ ရႈပ္ေထြးျပီး

အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ားကဲ့သုိ႔

လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားသည္

ဓာတ္ပံုျဖင့္

လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပရန္

သက္ေသျပရန္

ခက္ခဲသည္ ဟုဆိုသည္။ ပါ ၀ င္ေျ ဖ ဆို သူ မ်ား ၏ေျ ပာျ ပ ခ် က္ အ ရ ဦး တ ည္ ဧ ရိ ယာ အ တြ င္း တြ င္ လူ င ယ္ မ်ား အ တြ က္ အေျ ခ ခံ သ င္ တန္း မ်ားရွိေ နပါသည္ ။ အဆင့္ျ မင့္ သ င္ တ န္္း တက္ေ ရာက္ ရ န္ အ တြ က္ သာလူ င ယ္ မ်ားရန္ ကု န္ သို ႕ သြားေရာက္ရၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။လူငယ္မ်ားအၾကားတြင္ေရပန္းစားေသာသင္တန္းမ်ားမွာျမိဳ႕ေပၚ တြင္အဂၤလိပ္စကားေျပာသင္တန္း၊ထိုင္း၊ ကိုရီးယားႏွင့္ ဂ်ပန္စကားေျပာသင္တန္း၊ကြန္ပ်ဴတာအေျခခံသင္ တန္း၊စာရင္းကိုင္သင္တန္း၊အလွျပဳျပင္သန္တန္း၊ စက္ခ်ဳပ္သင္တန္း၊ အ၀တ္အစားဒီဇိုင္းသင္တန္း၊သိုးေမႊး ထုိးသင္တန္း၊ဖုန္းျပဳျပင္သင္တန္း၊မုန္႕ဖုတ္သင္တန္း၊ လွ်ပ္စစ္ ႏွင့္ဆိုင္ေသာသင္တန္းမ်ား၊ေမာ္ေတာ္ဆိုက္ ကယ္ႏွင့္ကားျပဳျပင္သင္တန္းတုိ႕ျဖစ္ၾကသည္။ ေက်းလက္မ်ားတြင္မူ ေရပန္းအစားဆံုး ေရပန္းအစားဆံုး

ေမာ္ေတာ္ဆိုက္ကယ္ျပင္သင္တန္းမွာ

ျဖစ္သည္။ ျဖစ္သည္။

ပါ၀င္ေျဖဆိုသူ

လူငယ္ေယာက်ာ္းေလးမ်ားအၾကား

မိန္းကေလးမ်ားအၾကားတြင္

မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူလူငယ္မ်ားမွာ

အတြက္ရန္ကုန္သို႕သြားေရာက္ရခ်ည္းသာ

ျဖစ္သည္။

စက္ခ်ဳပ္သင္တန္းမွာ

တစ္ဆင့္

ျမင့္သင္တန္း

ဟိုတယ္လုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ

သင္တန္းမ်ားလည္း ရွားပါးသည့္အျပင္ ယင္းသင္တန္းမ်ားကုိ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္ၾကိမ္ႏွစ္ၾကိမ္ခန္႕သာ ၀န္ၾကီးဌာနမွ

သင္တန္းလာေရာက္ေပးပါသည္။

လက္ကိုင္ဖုန္းမ်ားျပဳျပင္ျခင္း၊

အခ်ိဳ႕ေရပန္းစားေသာ

သင္တန္းမ်ားျဖစ္သည့္

မုန္႕ဖုတ္ျခင္း၊ႏွင့္ဘဏ္စေသာသင္တန္းအမ်ားစုအတြက္

လည္း

လူငယ္မ်ားသည္ ရန္ုကုန္သုိ႔ သြားေရာက္ၾကရသည္ျဖစ္သည္။ အျခားတဖက္တြင္ပါ၀င္ေျဖဆိုသူမ်ားေထာ က္ျပသည္မွာ ေဒသခံသင္တန္းဆရာမ်ားမွာ ရန္ကုန္မွသင္တန္းဆရာမ်ားကဲ့သို႕အရည္အခ်င္းမျပည့္မွီဟု ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသူ လူငယ္မ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ပါ၀င္ေျဖဆိုသူမ်ားကလည္းသင္တန္းေၾကး မ်ားသည္ ၄င္းတို႕အတြက္ ၾကီးျမင့္လြန္းေသာေၾကာင့္ဟုေထာက္ျပေျပာဆုိပါသည္။ “လူေတြကေမာ္လျမိဳ င္မွာရွိတဲ့သင္တန္းေတြကို တန္ဖိုး မထားၾကဘူး။ ဘာျဖစ္လို႕ လဲဆိုေတာ့ဒီမွာရွိတဲ့သင္တန္း ဆရာေတြက အရည္အခ်င္း မျပည့္မွီဘူးလို႕ သူတို႕ ထင္ၾကတယ္။ သူတို႕က သင္တန္းကိုရန္ကုန္ကိုပဲသြားတက္ၾကတယ္ ။”ဟုေမာ္လျမိဳင္ရွိပါ၀င္ ေျဖဆိုသူတစ္ဦးမွ ဆိုထားပါသည္။ ျမ၀တီမွာအလုပ္ေကာင္းေကာင္းရဖို႕ထုိင္းစကား ကအေရးၾကီးတယ္။” ဟုျမ၀တီတြင္ ေနထုိင္ေသာ ပါ၀င္ေျဖဆိုသူအမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွဆိုထားပါသည္။ အလု ပ္ႏွ င့္ သ က္ ဆို င္ေ သာဗဟု သု တ မ်ားႏွ င့္ က ၽြ မ္း က်င္ သ င္ တ န္း မ်ားကို အ လု ပ္ ရွ င္ မ်ားကတခါတရံ တြ င္ လူ င ယ္ မ်ားကိုေ ပးပါသည္ ။ သို ႕ေသာ္ျ ငားလည္း အလု ပ္ ရွ င္ အ တြ က္ အ စားထုိးျပန္္ လ ည္ လု ပ္ ကို င္ေ ပးရပါသ

ည္။“ကၽြန္ေတာ့အလုပ္မွာ

သူေဌးက၀န္ထမ္းအားလံုးကိုသင္တန္းတက္ခုိင္းတယ္။ဒါေပမယ့္သင္တန္္းတ

က္တဲ့ရက္ေတြ အတြက္ လစာမေပးဘူး။ အဲ့ဒီအတြက္လစာျဖတ္တယ္။ ၀န္ထမ္းေတြကအလုပ္လုပ္တဲ့ ရက္အတြက္ပဲရတယ္။

သင္တန္္း

၀န္ထမ္းအမ်ားစုကသင္တန္းမတက္

တက္ရတဲ့ရက္ေတြ ခ်င္ၾကဘူး

အတြက္ေတာ့

ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့

လုပ္အားခမရဘူး။

သင္တန္းကာလအတြက္

ပုိက္ဆံမွမရတာ”ဟု ေမာ္လျမိဳင္မွပါ၀င္ ေျဖဆိုသူ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးမွဆိုပါသည္။ ‘‘ကၽြ န္ မ တိို ႕ အလု ပ္ ရွ င္ က တက္ ခို င္း လို ႕ ရန္ ကု န္ မွာ မု န္ ႕ ဖု တ္ သ င္ တ န္း တက္ ရ ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီ မွာ သံုးႏွ စ္အလုပ္ ျပန္ လုပ္ေပးရပါတယ္။ အကယ္၍ ကၽြန္မတို႕ဒီအလုပ္ကထြက္ခ်င္ရင္ေလ်ာ္ေၾကးသံုးဆျပန္ေ လ်ာ္ေပးရပါမယ္။ သင္တန္းေၾကး ကခုႏွစ္သိန္းဆိုေတာ့ ေလ်ာ္ေၾကးကိုႏွစ္ဆယ့္တစ္သိန္းျပန္ေပးရမွာ’’ ဟုထား၀ယ္တြင္ေနထုိင္ေသာ မိန္းကေလးႏွစ္ဦးမွ ေျပာျပပါသည္။ အခ်ိဳ ႕ေသာအသက္ေ မြး ၀မ္းေက်ာင္းႏွ င့္ ပ တ္ သ က္ သ ည့္ သ င္ တ န္္း မ်ားကို အ စိုး ရ၊ေဒသခံ အ စိုး ရအဖြဲ ႕ မ်ားႏွ င့္

ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကေပးပါသည္။သို႕ေသာ္လည္းလက္ရွိလူဦးေရႏွင့္ႏိႈင္းစာေသာ္မလံုလာ

က္ေသးပါ။ အစိုးရဌာနမွ ေပးေသာသင္တန္းအမ်ားစုမွာသီးျခားရပ္တည္ၾကျပီး လူထုလိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ကို က္ညီမႈသိပ္မရွိလွေခ်။ အစိုးရမွေပးေသာသင္တန္းအခိ်ဳ႕တြင္ သင္တန္းသားမ်ားကိုစီစစ္ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနေသးသည္။

နယ္စပ္ေဒသ၀န္ၾကီးဌာနေအာက္ရွိအခ်ိဳ႕ေသာအသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း

သင္တန္္းမ်ားအတြက္ သင္တန္းသား ေရြးခ်ယ္ ေခၚယူေသာ အခါတြင္ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးလက္ေအာက္ရွိ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနသို႕ ၀န္ၾကီးဌာန အခ်င္းခ်င္း စာေပးစာယူ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ယင္းသုိ႔ျဖင့္

ေက်းရြာ၊ရပ္ကြက္၊ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌါနသို႕

ခြဲတမ္းစနစ္ျဖင့္လူစုေဆာင္းရသည္

မ်ားျဖစ္လာသည္။ထို႕ေၾကာင့္တစ္ခ်ိဳ႕လူငယ္မ်ားမွာမိမိတို႕

စိတ္၀င္စားသည္ျဖစ္ေစ၊

စိတ္မ၀င္စားသည္ျဖစ္ေစ ၄င္းသင္တန္္း ကိုတက္ေရာက္ရန္ အတင္းအၾကပ္မၾကာခဏဖိအားေပးခံရသည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ပါ၀င္သူမ်ားသည္ ရပ္ကြက္ သို႕မဟုတ္ ေက်းရြာလူၾကီး ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ေရြးခ်ယ္၍ ယင္း သင္တန္းမ်ားသုိ႔ေစလႊတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းေဒသမ်ားရွိ

လူငယ္မ်ားသည္

လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳ

ရရွိရန္ႏွင့္

အတြက္

အလုပ္သင္ႏွင့္

အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္မ်ား လုပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ား မရွိၾကပါ။ သို႕ေသာ္လည္း သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားမွတဆင့္

အခ်ိန္ပိုင္းအလုပ္မ်ား၊အေရာင္း၀န္ထမ္းမ်ား၊ေမာ္ေတာ္ဆိုက္ကယ္ျပင္ႏွင့္

ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အကူမ်ား အျဖစ္၀င္လုပ္ရင္းျဖင့္သာ အလုပ္အေတြ႕အၾကဳံယူၾကရသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္အေဖနဲ႕အတူအလုပ္လုပ္ေတာ့

လက္သမားပညာကို

အေဖကသင္ေပးတယ္။”ဟု

ကရင္ျပည္နယ္ရွိရြာတစ္ရြာမွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွေျပာျပပါသည္။ အဓိကအားျဖင့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ အသ က္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းအမ်ားစုမွာလယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား၊ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ရာဘာလု ပ္ငန္းမ်ား၊ငါးဖမ္းျဖင္းလုပ္ငန္းမ်ားစေသာမိရိုးဖလာလုပ္ငန္ျဖစ္ျပီး ၄င္းမွသားစဥ္ေျမးဆက္သင္ယူၾကသည္။ ၄င္းတို႕ေဒသတြင္စနစ္တက်တရား၀င္သင္ယူတတ္ေျမာက္ေသာသင္တန္းမ်ားဟူ၍မရွိေခ်။ “ကၽြန္မတို႕က ရာဘာျခစ္နည္းကိုကၽြန္တို႕မိဘဆီကလက္ဆင့္ကမ္းသင္ယူတယ္။

ဒီလုိပဲသားစဥ္ေျမးဆက္သင္ယူၾကတ

ယ္။”ဟုတနသၤာရီေဒသတြင္ေနထို္င္သူအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွဆိုပါသည္။ ေက်းရြာမ်ားတြင္ မိတ္ေဆြမ်ားထံမွ

တက္ၾကြထက္ျမက္ေသာ သိရွိေသာ

အခ်ိဳ႕

လူငယ္မ်ား

သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္

သည္

နီးစပ္ရာျမိဳ႕မ်ားသို႕

သူငယ္ခ်င္းမ်ား သြားေရာက္ကာ

အစိုးရႏွင့္ ည္ကုိ

ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္း

ေတြ႕ရွိရေသာ္လည္း

ယင္းသည္

ပါ၀င္ေျဖဆုိသူမ်ားက ဆုိၾကသည္။

အခ်ိဳ႕က

ေပးေသာသင္တန္းမ်ားကိုတက္ေရာက္ေနၾကသ

လူအနည္းစု

သာျဖစ္ေနေသးသည္ဟု

သုေတသနတြင္

၈။ အလုပ္သမားေရးရာ ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဌာနမ်ားသည္ လူငယ္မ်ားအတြက္ အိပ္ယာ၀င္ ပုံျပင္ ပမာ ယခင္ လူ၀င္မႈ ၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႕အင္အား၀န္ၾကီးဌာန (ယခုအေခၚ အလုပ္သမား၊ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ ေရးႏွင့္

ျပည္သူ႕အင္အား၀န္ၾကီးဌာန)

က

ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည့္

သန္းေခါင္စာရင္းအေၾကာင္း

သိမွတ္ဖြယ္ စာအုပ္ငယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္း ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိႏုိင္သည့္ က႑မ်ား အနက္ နံပတ္ (၈) ျဖစ္ေသာ အလုပ္အကုိင္ က႑တြင္ ေအာက္ပါအတုိင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထိေရာက္မႈရွိသည့္

အလုပ္သမားေရးရာမူ၀ါဒမ်ား

ေရးဆဲြႏုိင္ရန္အတြက္

အလုပ္လုပ္ႏုိင္သည့္

လုပ္သား အင္အား အရြယ္အစား မည္မွ်ရွိသည္ကုိ သိရွိရန္လုိအပ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရႏွင့္ စာရင္းအင္း ပညာရွင္မ်ားသည္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ဤ သန္းေခါင္စာရင္းမွ ရရွိေသာအခ်က္အလက္မ်ားကုိ အသုံးျပဳ၍ အလုပ္အကုိင္မ်ား

၂၀၁၄သန္းေခါင္စာရင္းမွ

လုပ္ငန္းခြင္ရွိ

လုပ္သားအမ်ိဳးအစားႏွင့္

အလုပ္မလုပ္သူ

ဖန္တီးသည့္

လုပ္သားအမ်ိဳးအစား၊ အမ်ိဳးအစား

အစီအစဥ္မ်ား

ေရးဆဲြရာတြင္

လုပ္ငန္းခြင္တြင္

မပါ၀င္ေသာ

စသည့္အခ်က္အလက္မ်ားကုိ

အေျခခံ၍

ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ပံ့ပုိးႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ (က) လုပ္ငန္းခြင္ရွိ လူဦးေရႏွင့္ အလုပ္အကုိင္အမ်ိးအစား၊ (ခ) လုပ္ငန္းခြင္၌ မရွိေသာလူဦးေရႏွင့္ အလုပ္မလုပ္သည့္ လူဦးေရတုိ႔ကုိ အသက္၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဧရိယာ စသည္တုိ႔အလုိက္ျပန္႔ႏွံ႕ခ်က္၊ (ဂ) ေက်ာင္း (သုိ႔မဟုတ္) အျခားပညာေရးဆုိင္ရာေက်ာင္းမ်ား တက္ေနဆဲလူဦးေရႏွင့္ ၄င္းတုိ႔အတန္းပညာ ျပီးဆုံး၍ အလုပ္အကုိင္လုိအပ္ေနသည့္ လူဦးေရ ၊ သုိ႔ရာတြင္

သန္းေခါင္စာရင္း

အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္

ျပဳလုပ္ျပီးသည္မွာ ေပးေရးႏွင့္

၃ႏွစ္ၾကာခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ္လည္း

အလုပ္သမားမူ၀ါဒ

မ်ား

တိတိက်က်ထြက္

ရွိလာႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ အလုပ္သမား ၀န္ၾကီးဌာန ဆုိသည့္ စကားလုံးသည္ လူငယ္မ်ားအတြက္ ၾကားဖူးေနသည့္

စကားလုံး

တည္ရွိေနသည္

မည္သည့္တာ၀န္မ်ားကုိ

မသိရွိၾကေပ။

အျဖစ္တည္ရွိေနေသာလည္း

အလုပ္အကုိင္ရရန္

အဆုိပါဌာနသည္

ထမ္းေဆာင္ေနသည္ဆုိသည္ကုိ

ေထာက္ခံခ်က္အေနျဖင့္

မည္သည့္ေနရာတြင္ လူငယ္မ်ား

အလုပ္သမားကတ္

တိက်စြာ

ထုတ္ေပးသည့္

တာ၀န္ကုိထမ္းေဆာင္ ေနၾကသည္ ဟူေသာ အေျဖကုိသာ ၾကားရျပီး ၄င္းတုိ႔ ၏ အျခား လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိမူ မသိရွိၾကေၾကာင္း သုေတသန ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားတြင္ ပါ၀င္သူ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ မွ လူငယ္မ်ားက ဆုိသည္။ အလုပ္သမားရုံးသည္ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား အၾကား ျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းသည့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကုိလည္း

လုပ္ေဆာင္သည္

ကုိ

သိရွိေၾကာင္း

အခ်ိဳ႕ေသာ

လူငယ္မ်ားက

ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ၄င္းတုိ႔၏ ေဒသအတြင္းရွိ အလုပ္အကုိင္ ရရွိေစရန္ အတြက္ အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြေပးႏုိင္သည့္အေျခအေန မရွိေသာေၾကာင့္ ထင္ျမင္သုံးသပ္

အလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာနသည္ ၾကသည္။

အစုိးရ

အားကိုးအားထားမျပဳႏုိင္ေၾကာင္း လူငယ္အမ်ားစုက

အေနနဲ႔

အားလုံးကုိ

အလုပ္မရွာေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္လည္း

အခ်ိန္ပုိင္းအလုပ္လုိအပ္ေနတဲ့ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ေတာ့ အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေပးႏုိ င္ေအာင္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ဟု တနသၤာရီတုိင္း ေဒသၾကီး မွ ေက်းရြာတစ္ခုမွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက အၾကံျပဳေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အလုပ္သမားေရးရာ ၀န္ၾကီးဌာန သည္ အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေရးႏွင့္ အလုပ္သမားမူ၀ါဒမ်ား အတြက္ တာ၀န္အရွိဆုံးတစ္ခုတည္းေသာ ဌာနျဖစ္သည္ဟူ၍ အဓိက ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူ မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ အစုိးရဌာန မ်ားမွ အၾကီးအကဲမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ အၾကီးအကဲမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အခ်ိဳ႕ ပင္ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးၾကသည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမဳိ႕တြင္ရွိေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္ ရုံး MIC ရုံးမွ အၾကီးအကဲ တစ္ဦး က Generation Focused Monitor ၏ သုေတသန

အင္တာဗ်ဴးအတြက္

အလုပ္အကုိင္

ေဖာ္ေဆာင္ေရး

ေခါင္းစဥ္သည္

၄င္းတုိ႔ဌာန

ႏွင့္

မသက္ဆုိင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပခ်က္ေပး၍ ျငင္းဆုိခဲ့ဖူးသည္။ မြန္၊ ကရင္၊တနသၤာရီ ေဒသမ်ားတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အလုပ္အကုိင္ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီမ်ား ကဲ့သုိ႔ေသာ အလုပ္ရွာေပးသည့္ ယႏၱရား မ်ိဳးကုိ အစုိးရဌာန မ်ားအတြက္ မရွိသည့္အျပင္ ပုဂၢလိက ဖြင့္ထားျခင္းပင္ မရွိေသးေပ။ သုိ႔ရာတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေျခစုိက္ အလုပ္အကုိင္ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီ တစ္ခု က ၄င္းတုိ႔ ၀က္ဆုိက္တြင္ ယင္းေဒသမွ အလုပ္ရွာသူအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ ေပးမည့္သူ အခ်ိဳ႕ကုိ အြန္ုလိုင္းမွ တဆင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေပး ႏုိင္ခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားသုိ႔ေျပာၾကားထားသည္။ အမ်ားစုမွာ အလုပ္အကုိင္အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ကုိ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းမ်ား ထံမွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားမွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊

ဆုိင္းဘုတ္ေထာင္ထားျခင္းမွ

ျပန္လည္ေျဖၾကားၾကသည္။

ေသာ္

လည္းေကာင္း

သိရွိရသည္ဟူ၍

xl;jcm;onfhvli,frsm;\ wpfOD;csif;tawGUtBuHKrsm; ၁။ အစုိးရ ၀န္ထမ္း အလုပ္လုပ္ ဖုိ႔အတြက္ ေငြေၾကး အလိမ္ခံခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ကာယကံရွင္ အမ်ိဳးသမီးသည္ သူမ၏ နာမည္ကုိ မေဖာ္ျပ ေစလုိေသာေၾကာင့္ သူမ၏ ျဖစ္စဥ္ အေၾကာင္းကုိသာ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။ အဆုိပါ အသက္၃၀ အရြယ္ အိမ္ေထာင္မရွိသူ အမ်ိဳးသမီးသည္ မြန္ျပည္နယ္ ေခ်ာင္းဆုံ ျမိဳ႕နယ္ ရြာလြတ္ ေက်းရြာတြင္ ေနထုိင္ကာ မိဘ လက္ငုတ္လက္ရင္းျဖစ္ေသာ အလုပ္ကုိကာ ၀ုိင္းကူလုပ္ေပးေနသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူမသည္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေက်ာင္းျပီးပါက လူ႕ ေလာကအတြင္း စုံလင္လွေသာ ဗဟုသုတ ရရွိရန္အလုိ႔ငွာ အိမ္ အျပင္ထြက္ကာ အလုပ္ရွာမည္ဟု ၾကံဳး၀ါးခဲ့ေသာ္လည္း အိမ္တြင္ ေမြးခ်င္းမ်ားအနက္ သူမတစ္ဦးတည္းသာ မိန္းကေလး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အိမ္အလုပ္မ်ားျဖစ္သည့္ ထမင္းဟင္းခ်က္ျခင္း ႏွင့္ မိဘစီးပြားေရး ကုိ ၀ုိင္းကူေနရျပီး သူမ၏ ဆႏၵအတုိင္း အျပင္အလုပ္ထြက္မလုပ္ဘဲေနလာခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္ခန္႔က မိဘမ်ား၏ စီးပြားေရး က်ဆင္းလာခ်ိန္ႏွင့္ တုိက္ဆုိင္လာေသာ အခါ သူမ ေနအိမ္မွ အျပင္သုိ႔ထြက္ကာ အလုပ္ထြက္လုပ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းေတာ့သည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ အသိ မိတ္ေဆြ တစ္ဦး ႏွင့္ ဆက္သြယ္မိခဲ့ျပီး အစုိးရ လုပ္လုိပါက ျမန္မာက်ပ္ေငြ ႏွစ္သိန္းခဲြ ေပးရမည္ဆုိကာ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးထံသုိ႔ လာဘ္ေပးခဲ့ရသည္။ ယင္းအေၾကာင္းကုိ သူမ ျပန္၍ မေျပာလုိေတာ့ေသာ္လည္း သူမကဲ့သုိ႔ အျခား လူငယ္မ်ား မျဖစ္ရေအာင္ ဆုိသည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ျပန္လည္ေျပာဆုိခဲ့သည္။ သူမသည္ ေငြ ၂သိန္းခဲြခန္႔ လာဘ္ထုိးခဲ့ရျပီးေသာ္လည္း သူမ ေမွ်ာ္မွန္းသည့္ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ ထုိင္ေစာင့္ ေနျပီးေနာက္ ၂ႏွစ္ခန္႔ ၾကာမွ သာ သူမအလိမ္ခံခဲ့ကုိ နားလည္လုိက္ေၾကာင္း ႏွင့္ သူမ၏ မိဘမ်ားကလည္း သူမကုိ အျပင္ထြက္၍ အလုပ္လုပ္မည္ကုိ စိုးရိမ္ေၾကာင္း သာ ေျပာ၍ ယင္းေငြကုိ အဆုံးရွဳံးခံလုိက္ေတာ့သည္။ သူမအားလိမ္လည္ခဲ့ေသာ အစုိးရ၀န္ထမ္း သည္ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ ရွိ အစုိးရဌာန တစ္ခုတြင္ သုေတသန ျပဳစုသည့္ အခ်ိန္ ၂၀၁၆ ႏုိ၀င္ဘာလ အထိေအာင္ပင္ ဆက္လက္လုပ္ကုိင္ ေနေၾကာင္း သူမက ဆုိသည္။

၂။ သုံးၾကိမ္တုိင္ေအာင္ ၾကိဳးစားျပီး မွ ရည္မွန္းသည့္ အလုပ္ကုိ ရရွိသူ ထက္ထက္ေဇာ္ မထက္ထက္ေဇာ္ သည္ သူမ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ မျပည့္ခင္မွာပင္ သူမ စိတ္ကူးထဲက အလုပ္ျဖစ္ေသာ ဘဏ္ ၀န္ထမ္း အလုပ္ကုိ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဘဏ္ ကြန္ျပဴတာ စာေရး အျဖစ္ ေမာ္လျမိဳင္ ျမိဳ႕ ရွိ ပုဂၢလိက ဘဏ္ တစ္ခုတြင္ လုပ္ကုိင္ လွ်က္ရွိျပီး ျမိဳ႕ေပၚရွိ ရက္ကန္း ၀န္း အရပ္မွာ ေနထုိင္ လွ်က္ရွိသည္။ ေမြးခ်င္းမ်ားအနက္ အၾကီးဆုံးျဖစ္ျပီး ေက်ာင္းဆရာမ လုပ္မည့္ ညီမ ႏွင့္ သူနာျပဳ ေက်ာင္းတက္ေနသည့္ ညီမ ၂ ေယာက္ရွိသည္။ ငယ္စဥ္တုန္းက ေတာ့ ဘာ ၀ါသနာပါသည္ ဆုိတာ ကုိနားမလည္ခဲ့ေၾကာင္း အလုပ္ေနစဥ္မွသာ ဘဏ္အလုပ္ကုိ လုပ္ဖုိ႔ စိတ္၀င္စားလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းသူမ က ဖြင့္ေျပာလာသည္။ ေမာ္လျမိဳင္ တကၠသုိလ္တြင္ အဂၤလိပ္စာ ဘာသာရပ္အထူးျပဳျဖင့္ ၃ ႏွစ္ တာ ေန႔ ေက်ာင္း တက္ ခဲ့ျပီး တကၠသုိလ္တက္စဥ္ အခါတုန္းက အားလပ္ခ်ိန္ တြင္ ျပင္ပ ပညာရပ္မ်ားကုိ ေလ့လာရသည္ကုိ စိတ္၀င္စား သည္ ဟုဆုိသည္။ သူမ သည္ ငယ္စဥ္က သူငယ္ခ်င္း ရွားပါးစြာျဖင့္ ေနထုိင္ခဲ့ရသူျဖစ္ျပီး တကၠသုိလ္ျပီးသည္ အထိ သူငယ္ခ်င္း တစ္ဦး ႏွစ္ဦးသာ ရွိသည္။ ‘‘သမီး သူငယ္ခ်င္းေတြက ၁၀တန္း ေအာင္တုန္းက ဂုဏ္ထူးေတြ ဘာေတြ ပါျပီး သမီးက မပါေတာ့ သိပ္ျပီး အေပါင္းအသင္း မလုပ္ၾကေတာ့ဘူး။ သမီး တကၠသုိလ္ တက္ေနတုန္းက သူမ်ားေတြ က ဆုိင္ကယ္စီး ေပမယ့္ အိမ္က ဆုိင္ကယ္ မ၀ယ္ ေပးေတာ့ ေန႔တုိင္းေက်ာင္း လုိင္းကားနဲ႔ ပဲသြားခဲ့ ရတယ္။ သမီးက ကားစီးရင္ ေခါင္းမူး တဲ့ အက်င့္ရွိေတာ့ ေခါင္းအျမဲမူး ျပီး မွ ေက်ာင္းေရာက္တယ္’’ ဟု သူမ ေက်ာင္းသား ဘ၀ကုိ ျပန္ေျပာျပသည္။ ေခါင္းမူးတာနဲ႔ပဲ ကၽြန္မ ေက်ာင္းကုိ ေန႔တုိင္း မသြားျဖစ္ဘူး အိမ္မွာပဲေနတယ္။ က်ဴတုိရီယယ္ ေျဖမွပဲ ေက်ာင္းသြားျဖစ္တယ္။ အေမတုိ႔က အရာရာ ကုိဆုံးျဖတ္ခြင့္ ေပးထားတယ္ မပိတ္ပင္ဘူး။ ဟု ၄င္းက ဆုိသည္။ သူမ၏

မိဘ

မ်ားက

ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ေပၚတြင္

ပလတ္စတစ္ပစၥည္းမ်ားကုိ

ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္

အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ျပဳေနသူျဖစ္သည္။ ဘုိးဘြားမ်ား၏မ်ိဳးရုိးက အထည္ေရာင္းျပီး အသက္ေမြး၀မ္း ေက်ာင္းျပဳခဲ့ေသာ္လည္း မိဘမ်ားလက္ထက္ တြင္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းေျပာင္းကာ အလုပ္ေျပာင္း လဲ လုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သူမက ဆုိသည္။ ထက္ထက္ေဇာ္ ငယ္စဥ္ အခါက ဗီြဒီယုိ ျပစားသည့္ လုပ္ငန္းကုိလည္း လုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကျပီး ၊သူမ ၆ တန္းႏွစ္ ေလာက္ မွ စတင္၍ စီဒီခ်ပ္မ်ားေရာင္းခ် သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ကုိ လုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ‘‘ အဲ့တုန္းက ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း ျမတ္ခဲ့တယ္။ စီးပြားေရး ေျပလည္တယ္။ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ ၾကာေတာ့ အဲ့လုပ္ငန္းက အဆင္မေျပေတာ့ ဘူး။ ေအာက္ေစ်း မီးေလာင္ တုန္းက ေနစျပီး အဲ့လုပ္ငန္း ကုိ မလုပ္ျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ေအာက္ေစ်း

မီးေလာင္ေတာ့

ေအာက္က

ေစ်းသည္ေတြ

က

အေပၚေစ်းေပၚေရာက္လာျပီးေတာ့

ေစ်းသည္ေတြ ကေမာက္ကမေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ တကၠသိုလ္ တက္ေနတာနဲ႔ ဘာနဲ႔ ဆုိေတာ့ စီဒီအေခြေရာင္းခ်တာ ကုိ ဆက္ မလုပ္ျဖစ္ ၾကေတာ့ဘူး။’’ ဟူ၍ ငယ္စဥ္က မွတ္မိခဲ့ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားအေ

ၾကာင္းကုိရွင္းျပသည္။ ဘ၀တြင္ ပထမဦးဆုံး အလုပ္ အေတြ႕အၾကဳံ အျဖစ္ စတင္လုပ္ကုိင္ခဲ့သည့္ အလုပ္သည္ ကေလးကစား ကြင္းတြင္ အေၾကြေစ့ေရာင္းျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ တတိယႏွစ္ ေျဖျပီးခ်ိန္တြင္ ဘဲြ႕မရခင္ စပ္ၾကားအလကား မေနဘဲ တစ္ဖက္တစ္လမ္း က အိမ္အတြက္ ၀င္ေငြရေအာင္ ဆုိျပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အေၾကြေစ့ ေရာင္းသည့္ အလုပ္ ကုိ လစာေငြ ၈ ေသာင္းျဖင့္ ၀င္လုပ္ခဲ့သည္။ အသိမိတ္ေဆြေတြ က ဒီအလုပ္လုပ္တာကုိအထင္ေသးၾကတယ္။ နင္အလုပ္ေျပာင္းပါလား ဆုိျပီး ေျပာၾကတယ္။ တရားမ၀င္တဲ့ အလုပ္လုပ္တာ မွ မဟုတ္တာ ကေလးကစားကြင္း အလုပ္မုိ႔လုိ႔ ကၽြန္မ လည္း သူတုိ႔ကုိ ဘာမွ ျပန္မေျပာဘူး။’’ ဟု သူမက ဆုိသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ အလုပ္လုပ္ရင္းျဖင့္ ပင္ အလကား မေနဘဲ မနက္ ၇ နာရီ ဖြင့္လွစ္ေသာ သင္တန္းမ်ား ညေနပုိင္းဖြင့္ေသာ ကြန္ျပဴတာ သင္တန္းမ်ားကုိ တက္ကာ အလုပ္လုပ္ရင္း သင္တန္းတက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ အလုပ္လုပ္ရင္းျဖင့္ သူမ၏ ဘ၀ တစ္ဆစ္ခ်ဳိး ခဲ့ျပန္သည္။ သူမ သည္ ကစားကြင္း မွ အလုပ္ထြက္ကာ လုပ္ခ လစာ ေကာင္းေသာ ေဆးေရာင္းသည့္ ကုမၸဏီတစ္ခုတြင္ ၂ ႏွစ္ ခန္႕ ၀င္ေရာက္

လုပ္ကုိင္ခဲ့သည္။

‘အဲ့ဒီေဆးေရာင္းတဲ့

အလုပ္လုပ္ရတာေတာ့

ပုိက္ဆံေတာ့

ရပါတယ္။

တစ္ေနကုန္ မုိးလင္းကေန မုိးခ်ဳပ္သြားလာေနရေတာ့ ၾကာေတာ့ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။ မိန္းကေလး ဆုိေတာ့ အဲ့လုိေနရတာ ၾကာေတာ့ လူ ရုပ္ မထြက္ဘူး ေနပူထဲသြားလာေနရေတာ့ စိတ္ညစ္ေတာ့ အလုပ္ထြက္လုိက္တာ။’’ ဟု သူမ ကဆုိသည္။ အခု

ဘဏ္

အလုပ္မရခင္မွာ ဘဏ္အလုပ္ လုပ္ဖုိ႔

၃

ခါေလာက္ ၾကိဳးစားလုိက္ရတယ္။ ပထမ

အေခါက္ေတြ တုန္းက ကုိယ္ က ေလ့လာမႈ အားနည္းေတာ့ ဘယ္လုိ မ်ိဳး အဆင့္ေတြ ရွိတယ္ဆုိတာ မသိေတာ့ အင္တာဗ်ဴးေတြ မွာ မရခဲ့ဘူး။ ေနာက္ေတာ့ ကုိယ္ လုပ္ခ်င္တာ ကုိ ေသခ်ာ ေလ့လာျပီး ကုိယ့္ ဘာသာကုိယ္ပဲ လုိက္စုံစမ္း ရင္းနဲ႔ ပဲ ေနာက္ဆုံး ဘဏ္မွာ ေငြ သြင္း ေငြထုတ္ လုပ္ရင္းနဲ႔ ဘဏ္ က လူေတြကုိ ေမးၾကည့္ေတာ့ မွ ထပ္ေလွ်ာက္လုိက္ တာ။ ဟူ၍ သူမ ၏ စိတ္ကူးအလုပ္ကုိ ရရွိခဲ့ပုံကုိေျပာျပသည္။ ‘အရင္ တုန္း က ေဆး ကုမၸဏီလုိေတာ့ မလြတ္လပ္ေပမယ့္ အခု ကုိယ္ ၀ါသနာ ပါတာ ျဖစ္လာခဲ့ေတာ့ ဒီ ဘဏ္အလုပ္မွာ ပဲ ရာထူး အၾကီးေတြ ျဖစ္လာေအာင္ဆက္ျပီးေလ့လာသြားမွာပါ’’ ဟူ၍ သူမ၏ေရွ႕ဆက္ျပီး တက္လွမ္းမည့္ စိတ္ကူးမ်ား ကုိေျပာျပသြားေလသည္။

၃။ အလုပ္အေတြ႕အၾကံဳ လုိခ်င္၍ စင္ကာပူတြင္ အိမ္ေဖာ္သြားလုပ္ခဲ့ေသာ ရာဘာႏွင့္ကြမ္းသီး ျခံပုိင္ရွင္ ေရွ႕ေနမေလး အသက္၃၂ရွိျပီျဖစ္ေသာ မေအးေအး (ကာယကံရွင္ ၏ ေတာင္းဆုိခ်က္ေၾကာင့္ အမည္ေျပာင္း) သည္ ေရွ႕ေနတစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ သူသည္တနသၤာရီတိုင္း၊သရက္ေခ်ာင္းျမိဳ႕နယ္၊ဥတၱဴေက်းရြာတြင္မိခင္ႏွင့္အတူသူ၏အစ္မႏွင့္ အစ္ကို တို႕ ၏ သားသမီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာတူတစ္ေယာက္၊ တူမႏွစ္ေယာက္တို႕ႏွင့္အတူေနထိုင္လွ်က္ရွိပါသည္။ ေမြး ခ်င္းငါးေယာက္အနက္တတိယေျမာက္သမီးျဖစ္ပါသည္။

သူ႕တြင္အစ္ကိုတစ္ေယာက္အစ္မတစ္ေယာ

က္။ ညီမ တစ္ေယာက္ႏွင့္ ေမာင္တစ္ေယာက္ရွိပါသည္။ ေမာင္၊အစ္ကို ေမာင္ႏွမ အားလံုးမွာ အိမ္ေထာင္ ကိုယ္စီ ႏွင့္ ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း မေအးေအး မွာ မူ အိမ္ေထာင္ မရွိေသး ေပ။ ဖခင္ ျဖစ္သူေနာက္ အိမ္ေထာင္ ျပဳသြားျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူမ ႏွင့္ အတူေန နာတာရွည္ေရာဂါခံစားေနရသူမိခင္ကုိ ျပဳစုကာ ထိုင္းႏို္င္ငံတြင္ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ေနေသာ အစ္ကိုႏွင့္အစ္မျဖစ္သူ၏ ကေလးမ်ားျဖစ္သည့္ တူ၊ တူမမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ကာ ျခံလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ရင္း အသက္ေမြးေနေလသည္။ မေအးေအး

သည္

ဥပေဒအထူးဘာသာရပ္ျဖင့္၂၀၀၉ခုႏွစ္

၂၀၁၀ခုႏွစ္ပညာသင္ႏွစ္တြင္

ထား၀ယ္တကၠသိုလ္တြင္ ေက်ာင္းျပီးခ့ဲပါသည္။ ေက်ာင္းျပီး၍တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ စကၤာပူသို႕ သြားေရာက္ျပီး အိမ္ေဖာ္အလုပ္ကို တစ္ႏွစ္ႏွင့္တစ္လလုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ မိသားစု စီးပြားေရး အဆင္မေျပေသာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ျပင္ပဗဟုသုတ ရရွိရန္အတြက္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ စကၤာပူသို႕ သြားေရာက္လု ပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ပတ္စ္ပို႕၊ ဗီဇာမ်ားကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အသိ ပဲြစားႏွင့္ ဆက္သြယ္ျပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အက်ိဳးေဆာင္ခ အနည္းငယ္သာကို ေပးေဆာင္ရပါသည္။ သူမႏွင့္ ပဲြစားမွာ ရင္းႏွီးသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အျခားသူမ်ား ကဲ့သို႕ပြဲစားမ်ား ကိုမိမိ၏တစ္လစာ၊ ႏွစ္လစာစသည္တို႕ကိုေ ပးရျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ လုပ္အားခ အေနႏွင့္ စကၤာပူေဒၚလာေလးရာ ရရိွခဲ့ျပီး ။ မေအးေအး သည္သူရွာေသာ ေငြ ကုိ ဘဏ္စာအုပ္ျဖင့္ စုထားက မိခင္အား ျပန္လည္ ပုိ႔ေပးေၾကာင္း ႏွင့္ ယင္းအခ်ိန္မွသာ ဘဏ္စာအုပ္ စတင္အသုံးျပဳဖူးေၾကာင္း သူမက ဆုိသည္။ စကၤာပူတြင္တစ္ႏွစ္ႏွင့္တစ္လအလုပ္လုပ္ျပီးေနာက္ မိခင္က်န္းမာေရးဆိုးလာသျဖင့္ မေအးေအး သည္ စကၤာပူမွျပန္လာခဲ့ပါသည္။

မိခင္မွာစိတ္ထိခိုက္စရာတခုခုၾကံဳလာပါက

ရုတ္တရက္

လဲက်တတ္၍

အသက္ အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရေသာေၾကာင့္ စင္ကာပူတြင္ အလုပ္လုပ္ရသည္မွာ အဆင္ေျပေသာ္လည္း မိခင္ကိုျပန္လည္ၾကည့္ရႈရန္ ရြာသို႔ ျပန္လာဖို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင္း သူမ ကဆုိသည္။ အျခားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ားလည္းကိုယ့္အိုးကိုယ့္အိမ္ႏွင့္ျဖစ္ေနၾကသျဖင့္မိခင္ကိုျပန္လည္မၾကည့္ရႈႏိုင္ ၾကေပ။ စကၤာပူမွျပန္လာျပီးေသာအခါေရွ႕ေနအလုပ္လုပ္ေဆာင္ရန္ ထား၀ယ္ျမိဳ႕တြင္ ေရွ႕ေန လုပ္ငန္းခြင္ လက္ေတြ႕ ခ်ိန္ဘာ တစ္ႏွစ္ဆင္းပါသည္။ ခ်ိန္ဘာဆင္းျပီးေသာ္လည္း မေအးေအး သည္မိခင္၏က်န္း မာေရးအျခအေနေၾကာင့္

ေရွ႕ေနအလုပ္ကိုလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ

အိမ္သို႕ျပန္ျပီးမိခင္ကိုျပန္လည္ၾ

ကည့္ရႈျပဳစုရပါသည္။ မိခင္ႏွင့္ ေက်းလက္ေတာရြာ ေလးတစ္ခုတြင္ ေနေသာသူ မ သည္ ရြာတြင္ သူမ အားအမႈအပ္မည့္ သူမရွိေၾကာင္း ကုိ ရယ္ေမာ ကာ ဟာသ လုပ္၍ေျပာသည္။ သူမ ျပန္လာျပီး ႏွစ္ႏွစ္သံုးႏွစ္ၾကာေသာအခါဖခင္မွာေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳသြားေသာေၾကာင့္ မိသားစု၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ ရာဘာႏွင့္ကြမ္းသီးလုပ္ငန္းကို သူမ ကိုယ္တုိင္ ျပန္လည္ဦးစီးလုပ္ကိုင္ရပါသည္။ မေအးေအး တုိ႕တြင္ ရာဘာျခံ ၁၂ ဧကခန္႕ ရွိပါသည္။ ရာဘာျခံထဲတြင္ ရာဘာပင္မ်ားႏွင့္တကြကြမ္းသီးပင္ မ်ားကိုလည္းစိုက္ပ်ိဳးထားပါသည္။ ရာဘာႏွင့္ ကြမ္းသီးလုပ္ငန္းမ်ားမွာမိသားစု၏အဓိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျ ဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရပ္ရြာ ဓေလ့မ်ားအရ မေအးေအး တို႕ ျခံအတြက္ သီးသန္႕အလုပ္သမားမ်ား ငွါးရမ္းျခင္းမျပဳဘဲ

ရင္းႏွီးရာေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားမွ

အလွည့္က်ကူညီ

လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း

စနစ္ျဖင့္

မိမိ၏ျခံကို ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားက လာေရာက္ကူညီေပးျခင္း၊ အိမ္နီးခ်င္း ျခံနီးခ်င္း တို႕ကသြားေရာက္ ကူညီေပးျခင္းတို႕ကို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ဧကခန္႕ရွိေသာ မေအးေအး တို႕၏ေရာ္ဘာျခံသည္ မိသားစုစား၀တ္ေနေရး အတြက္ အလြ န္မပိုလွ်ံေသာ္လည္းစားေလာက္ေသာ၀င္ေငြကိုရရွိခဲ့ပါသည္။ မစိုးစိုးမူသည္ ရာဘာျခံမွ ရေသာ၀င္ေငြႏွ င့္မိသားစုစား၀တ္ေနေရးမ်ား၊ မိခင္က်န္းမာေရး၊ မိသားစု က်န္းမာေရးမ်ားႏွင့္ တူ၊တူမမ်ား၏ပညာေရး စရိတ္မ်ားကိုပါ ေထာက္ပံ့ေပးလွ်က္ရွိပါသည္။ တစ္လ၀င္ေငြသံုးသိန္းမွေလးသိန္းရွိသည္။အေမ၏ေဆးဖိုးႏွင့္ အိမ္စားစရိတ္မ်ားျဖင့္ မ်ား မ်ားစား စားစုေ ဆာင္းႏိုင္ျခင္းသိပ္မရွိေပ။မိခင္၏က်န္းမာေရးႏွင့္ မိသားစုအေရးတြင္ ရာဘာႏွင့္ ကြမ္းသီးျခံ ကိုလုပ္ကိုင္ ေန ရေသာ္လည္းသူ၏ေရွ႕ေနအလုပ္ကိုစြန္႕လြတ္ရန္စိတ္ကူးမရွိပါ။ သူ၏ ေရွ႕ေနလုိင္စင္သက္တမ္းကို တစ္ႏွစ္ တစ္ခါတိုးျမဲတိုးလွ်က္ရွိသည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေနာင္ တစ္ခ်ိန္တြင္ေရွ႕ေနအလုပ္ကိုသူျပန္လည္လုပ္ကိုင္ႏို င္ရန္ျဖစ္သည္။ သူ၏မိခင္မွာလည္း ေရွ႕ေန အလုပ္ ကိုျပန္လည္ လုပ္ကိုင္ေစလုိသည္။

၄။ အမယ္အုိ ႏွစ္ေယာက္ အတြက္ သူမရဲ႕ အနာဂတ္ ကုိ လဲလွယ္ခဲ့တဲ့ နန္းမူစူခလိန္း အသက္ႏွစ္ဆယ္အရြယ္ရွိ နန္းမူစူခလိန္း သည္ကရင္ျပည္နယ္၊ဘားအံျမိဳ႕နယ္၊ ေကာ့ပရံ ေက်းရြာတြင္ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ေနထိုင္သူကရင္တိုင္းရင္းသူေလးတစ္ဦးျဖစ္ျပီး အဖြားအိုႏွစ္ဦး ကိုၾကည့္ရႈျပဳစုေပးေနရသူ တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ အဖြားအုိႏွစ္ေယာက္တြင္ တစ္ေယာက္သည္ အသက္၁၀၄ႏွစ္ရွိျပီးက်န္တစ္ေယာက္မွာ အသက္ ၇၀ေက်ာ္ျပီ ျဖစ္ပါသည္။ နန္းမူစူခလိန္း ၏ မိဘႏွစ္ပါးစလံုးသက္ရွိထင္ရွားရွိေနၾကျပီး သူမႏွင့္အတူ ေနထိုင္ၾကကာ လယ္ယာလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ေနသည္။ နန္းမူစူခလိန္း

တြင္

အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္၊အစ္မတစ္ေယာက္ႏွင့္ညီမတစ္ေယာက္ရွိပါသည္။

ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမငါးေယာက္အနက္ သူမသည္ စတုတၳေျမာက္သမီးျဖစ္ပါသည္။ သူမ၏ မိဘမ်ားသည္ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္လယ္ယာလုပ္ကိုင္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။

ယခုလည္းအဘြားႏွစ္ေယာက္ကိုၾကည့္ရႈျပဳစု

ေနသည့္အျပင္ မိဘမ်ား၏လယ္ယာလုပ္ကိုင္ျခင္းမ်ား၊ အိမ္ေမြးတိရစာၦန္မ်ား ေမြးျမဴျခင္းမ်ားတြင္လည္း နန္း မူစူခလိန္းသည္ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနပါသည္။ သို႕ေသာ္လည္း နန္းမူခလိန္း သည္ မိမိ၏မိသားစုပုိင္ လယ္ေျမဧကမည္မွ် ပိုင္ဆိုင္ထားေၾကာင္းကို မေျပာျပႏိုင္ေပ။ သူမ မိသားစု၏အဓိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ လယ္ယာ လုပ္ကိုင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။သူမ၏ ေမာင္ႏွမ မ်ားမွာ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကုိင္ ေနၾကသည္။ နန္းမူစူခလိန္းသည္ငယ္စဥ္ကရြာရွိမူလတန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္စာေပသင္ၾကားခဲ့ပါသည္။ အတန္းထဲ တြင္ စာမလိုက္ႏိုင္၍ ေလးတန္းေရာက္ေသာအခါေက်ာင္းမွထြက္လိုက္ပါသည္။ ေက်ာင္းထြက္ျပီး အိ မ္အလုပ္မ်ားကို၀ိုင္းကူညီေပးျခင္း၊မိဘ၏လယ္ယာလုပ္ကိုင္ျခင္းမ်ားကို

ကူညီေဆာင္ရြက္ေပခဲ့ပါသည္။

၂၀၁၄ခုႏွစ္တြင္နန္းမူစူခလိန္းသည္ ေအာက္လမ္း ဟု လူသိမ်ားေသာတရားမ၀င္ေသာ လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံသို႕သြားေရာက္ကာေျမပဲစက္ရံုတစ္ရံုတြင္ပဲေရြးျခင္း

ေအာက္ေျခအလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။

တစ္ေန႔ လုပ္အားခ ဘတ္ ၃၀၀ ျဖင့္ တစ္လလွ်င္ ထိိုင္းဘတ္ေငြကိုးေထာင္ရရွိပါသည္ (ထုိစဥ္က ျမန္မာေငြ တစ္လ ၃သိန္းေက်ာ္) ။ သို႕ေသာ္စားရိတ္ျငိမ္းမဟုတ္ပါ။ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ေနထိုင္စရာ အခန္းကိုငွါးရပါသည္။ အခန္းငွါးခ ကိုေရာ

တစ္လလွ်င္ထိုင္းဘတ္ေငြသံုးရာေပးရပါသည္။

မိမိ၏အ၀တ္စားအသံုးေဆာင္

က္လံုးတြင္

နန္းမူစူခလိန္း

ေသာ္လည္းေကာင္း၊

သည္

ရရွိေသာလုပ္ခလစာထဲတြင္ပင္စားစရိတ္

ပစၥည္းအတြက္ပါသံုးရပါသည္။

ထုိင္းတြင္ေနထို္င္စဥ္တစ္ေလွ်ာ

မိမိ၏အလုပ္ရွင္ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊

မိမိအထက္လူၾကီးမ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း

ေနထိုင္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ မည္သည့္ျပႆနာ တစ္စံုတစ္ရာ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းမရွိပါ။

လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားနွင့္

သင့္သင့္

ျမတ္ျမတ္

ႏွင့္

တစ္ခါတစ္ရံတြင္

အလုပ္လုပ္ရသည္မွာ

ပင္ပန္းေသာ္လည္း

ယင္း

အလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ရသည္မွာ

ေပ်ာ္သည္ဟု သူမကဆိုပါသည္။ နန္းမူစူခလိန္းသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ တစ္ႏွစ္ ခန္႕ အလုပ္လုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း သူမအိမ္သို႕ ျမန္မာေငြတစ္သိန္း သာျပန္္လည္ေပးပို႕ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႕ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္အတြက္ခ်ိတ္ဆက္ေပးေသာ

ၾကားပြဲစားမ်ားအား

ထိုင္းဘတ္ေငြတစ္ေသာင္း

ငါးေထာင္ (ျမန္မာေငြ ၅သိန္းေက်ာ္ခန္႔) ေပးရျခင္း၊ အခန္းငွါးခေပးရျခင္း၊ အစားေသာက္အ၀တ္အစားမ်ား အတြက္ေပးရျခင္းတို႕ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟု သူမက ဆုိသည္။ အလုပ္လုပ္ျပီးတစ္ႏွစ္အၾကာ မိခင္ေနမေကာင္းျဖင့္မိမိ၏ရြာသို႕ျပန္လာခဲ့သည္။ မိခင္ ေနထုိင္ျပန္ေကာင္း လာေသာ္လည္း

နန္းမူစူခလိန္းသည္

ၾကည့္ရႈျပဳစုရပါသည္။

မိဘႏွစ္ဘက္

စလုံးမွ

သူ၏အစ္ကိုတစ္ဦးႏွင့္အစ္မတစ္ဦးမွာ

အဘြားအိုႏွစ္ဦးကိုျပန္လည္

ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကပါသ

ည္။ အစ္မသည္ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ အိမ္ေဖာ္အျဖစ္လုပ္ကိုင္ေနျပီး၊ အစ္ကိုသည္စက္ရံုတစ္ရံုတြင္လုပ္ကိုင္ေနပါ သည္။ ညီမငယ္မွာလည္း ေက်ာင္းပညာကိုသင္ယူေနသျဖင့္အဘြားအိုႏွစ္ဦးကိုၾကည့္ရႈျပဳစုရန္ တာ၀န္မွာ နန္းမူစူခလိန္း အပၚတြင္ တည္ရွိေနပါသည္။ သို႕ေသာ္သူမ သည္မိမိ၏အဘြားအိုႏွစ္ဦးကိုၾကည့္ရႈျပဳစုရ သည္ကို မေပ်ာ္ရြင္ ေၾကာင္း ရုိးသားစြာ ပင္ ဖြင့္ေျပာလာပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူမသည္ အသက္ငယ္ရြယ္ သူ မိန္းကေလးငယ္ တစ္ဦးျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ လြတ္လပ္မႈကို လိုလားျပီး သူမ ေရွ႕႔ေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ခ်င္ ကုိင္ခ်င္စိတ္ရွိျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟုဆိုပါသည္။ အဘြားအိုႏွစ္ဦးကိုၾက ည့္စုျပဳစုရသည္မွာ အခ်ိန္ မ်ားစြာ ေပးရသည္ဟု သူမက ဆိုပါသည္။ မိမိသြားခ်င္သည့္ေနရာမသြားရလုပ္ခ်င္သည့္အရာကိုမလုပ္ရဟုဆိုပါသည္။အကယ္၍သာအဘြားအိုႏွ စ္ဦးမရွိေတာ့ပါက နန္းမူစူခလိန္းသည္ထုိင္းႏိုင္ငံသို႕ျပန္သြားျပီးအလုပ္ျပန္လုပ္မည္ဟု ေျပာပါသည္။ “ဒီမွာပဲ

အလုပ္အကုိင္

ဒီမွာက

ေကာက္စိုက္

၀င္ေငြက

ရွိေနတယ္။

အဆင္ေျပရင္ေတာ့ ေကာက္ရိတ္ခ်ိန္ပဲ

ဒီမွာပဲေနထိုင္ျပီးေတာ့အလုပ္လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ အလုပ္လုပ္ရတာ။

ဒီမွာကေန႕တိုင္း၀င္ေငြမရွိဘူး။

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာဆိုေန႕တိုင္းအလုပ္ရွိေတာ့

သူ႕ရာသီနဲ႕သူရာသီအလိုက္ပဲ၀င္ေငြရွိတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ထုိင္းကိုပဲသြားျပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ခ်င္ေတာ့တာ” ဟုသူကဆိုပါသည္။ စက္ခ်ဳပ္

ျခင္းမွ

အပ

အျခား

မည္သည့္ပညာကိုမွ

ဒါေပ့မယ့္

မသင္ယူဖူးေၾကာင္း

လတ္တေလာတြင္ ႏွင့္အနာဂါတ္အတြက္

ေသခ်ာစဥ္းစားထားျခင္းမရွိေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္သာ အလုပ္ျပန္လည္ လုပ္ကုိင္လုိသည္ လုပ္ကိုင္မည္ဟု တြင္တြင္ သာ ေျပာပါေတာ့သည္။

၅။ ဆရာ၀န္ ျဖစ္လာခဲ့ရေသာ္လည္း အပင္စုိက္၍ စီးပြားေရးပဲ လုပ္ခ်င္သူ ကာယကံရွင္

သည္

ငယ္စဥ္ကတည္း

က

အပင္စုိက္ပ်ိဳးျခင္းကုိသာ

၀ါသနာပါျပီး

မိဘ

တုိက္တြန္းခ်က္ေၾကာင့္ ေဆးတကၠသုိလ္ တက္ ကာ ဆရာ၀န္တစ္ဦးျဖစ္လာရေသာ္လည္း အပင္စုိက္ပ်ိဳးကာ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္ခ်င္သူ ျဖစ္ပါသည္။ ကာယကံရွင္သည္ သူ၏ အေၾကာင္းကုိ ေရးသားေဖာ္ျပျခင္း မျပဳရန္ ေတာင္းခံ လာျခင္းေၾကာင့္ ေရးသားေဖာ္ျပျခင္းမျပဳေတာ့ဘဲ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ရပါသည္။

rGef? u&ifESifh weoFm&DrS vli,fwkdY\ vm;&m

အယ္ဒီတာ အညႊန္း လက္ရွိ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီမွ လူငယ္တုိ႔ အလုပ္အကုိင္၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းတုိ႔အတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာေနၾကရတဲ့ ေနရာေတြကုိ သိရွိႏုိင္ေစရန္နွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာေနရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။

ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ျမန္မာ့နယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ ျမ၀တီၿမိဳ႕ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံနယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ မဲေဆာက္တုိ႔ကုိ ေပါင္းကူးေပးထားသည့္ ျမန္မာ- ထိုင္း ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားေပၚတြင္ မိန္းခေလးမ်ား အပါအ၀င္ လူငယ္ အမ်ားစုပါ၀င္သည့္ လူဦးေရ ၂၀၀ ခန္႔ တူညီ၀တ္စုံမ်ား၀တ္ကာ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္သုိ႔ စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္ ေနၾကသည္။ အထုပ္အပိုးကုိယ္စီႏွင့္ ျမန္မာပတ္စ္ပို႔ အနီေရာင္ ကုိင္ေဆာင္ထားသည့္ ၄င္းတုိ႔သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ တရား၀င္ အလုပ္သြားလုပ္ရန္ သြားေရာက္ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ အမ်ားစုမွာ ကရင္ႏွင့္ မြန္ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေက်းလက္ေဒသ မ်ားတြင္ ေနထိုင္သည့္ လူငယ္မ်ားျဖစ္သည္။ ‘‘အလုပ္သြားလုပ္တာ ၈ ႏွစ္ ေက်ာ္ၿပီ၊ ဒီတစ္ေခါက္က်မွ ပတ္စ္ပုိ႔ လာျပန္လုပ္တာ။ အခုဒီထဲက က်ေနာ္နဲ႔ စက္ရုံအတူတူလုပ္တာ ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲပါတယ္။ သူတုိ႔လည္း က်ေနာ့္လုိပဲ ပတ္စ္ပုိ႔လာ ျပန္လုပ္ၿပီး ဘန္ေကာက္ ျပန္သြားမွာ’’ ဟု ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ေန အသက္ ၂၇ ႏွစ္ အရြယ္ ကုိေအာင္ထြန္း ကေျပာသည္။ လူဦးေရ ၂၀၀ ခန္႔ရွိေသာ ယင္းလူအုပ္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုတည္းတြင္ အတူတကြ လုပ္ကိုင္ရမည္ မဟုတ္ဘဲ အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီတစ္ခုက စီစဥ္သည့္အတိုင္း စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံ အမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ သြားေရာက္လုပ္ ကုိင္ရန္ ထုိင္းနယ္စပ္ဂိတ္ လ.၀.က တြင္ စီတန္းေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယခင္က ျမန္မာအလုပ္သမား အမ်ားစုသည္ တရား၀င္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ပတ္စ္ပုိ႔ စာအုပ္မရွိဘဲ ပန္းေရာင္စာအုပ္ျဖင့္သာ

ေနထုိင္လုပ္ကုိင္ေနၾကရာမွ

ၿပီးခဲ့သည့္

ၾသဂုတ္လအတြင္းက

အဖမ္းအဆီး

မ်ားေၾကာင့္ ပတ္စ္ပုိ႔ ျပန္လာလုပ္သူမ်ား ျမင့္တက္လာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္း ျမန္မာအလုပ္ သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားကဆိုသည္။ ႏွစ္ကာလၾကာရွည္စြာ ျမန္မာလူငယ္ အမ်ားစု ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရန္ လူလိုႈင္းႀကီး မ်ား ကဲ့သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ထြက္ခြာေနေသာ္လည္း အာဏာရ NLD အစိုးရ အေနျဖင့္မူ လူငယ္မ်ား၏ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကဦးေဆာင္၍ တစ္စုံတစ္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈ မရွိေသးေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး အတြင္းမွ လူငယ္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တုိဘာလအတြင္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။ ၂၀၁၆ ခုနစ္ စက္တင္ဘာလဆန္းပုိင္းက ဘီဘီစီ သတင္းဌာန၏ လင္းလက္ၾကယ္စင္ အစီအစဥ္က ‘ကရင္ ျပည္နယ္ လူငယ္ေတြအတြက္ အလုပ္အကုိင္ေတြ ဘယ္လုိဖန္တီးေပးၾကမလဲ’ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အစုိးရႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာဌာနမ်ား ပါ၀င္သည့္ ေဆြးေႏြးပဲြတစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။ ယင္းေနာက္ပုိင္းတြင္ အဆုိပါ အလုပ္အကုိင္၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၊ အစီအမံမ်ား၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား တစ္စုံတစ္ရာ ထြက္ရွိလာသည္ ကုိမေတြ႕ရေပ။

လုပ္အားႏွင့္ ကုန္စည္ ဖလွယ္ရာ ျမ၀တီ နယ္စပ္ဂိတ္ ျမ၀တီနယ္စပ္တြင္ တရား၀င္ ျဖတ္သန္းသြားလာေနေသာ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတား ဂိတ္ (၁) ခု အပါအ၀င္ တရားမ၀င္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ဂိတ္ စုစုေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္မွတဆင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံထုတ္ လူသုံးကုန္စည္မ်ား ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသုိ႔ အရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာ

၀င္ေရာက္ေနသည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံသား

လူငယ္မ်ားကလည္း လုပ္ခ၀င္ေငြ ပုိမိုေကာင္းၿပီး အေျခခံ အေဆာက္အဦးျပည့္စံုသည့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္အတြက္ တရား၀င္နည္းလမ္း၊ တရားမ၀င္ နည္းလမ္းတုိ႔ျဖင့္ အေျပးအလႊားသြားေနၾကသည္။ ကရင္ျပည္နယ္မွ လူဦးေရ ၃သိန္း ၁ေသာင္း ခန္႔ (ေကအန္ယူထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမ်ားမပါ)၊ မြန္ျပည္နယ္မွ လူဦးေရ ၄ သိန္းနီးပါးႏွင့္ တနသၤာရီတုိင္းမွ လူဦးေရ ၁ သိန္း ၉ ေသာင္းခန္႔တုိ႔သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ေရႊ႕ေျပာင္း

အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနၾကေၾကာင္း

တရား၀င္

စာရင္းဇယားမ်ားအရ

သိရသည္။

မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ေဒသ ၃ ခုေပါင္းလွ်င္ လူဦးေရ တစ္သန္းနီးပါး ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ရွိေန သည္။ အဆုိပါ ကိန္းဂဏန္းမ်ားသည္ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ျဖစ္ေသာ္လည္း မိသားစုလုိက္ ေျပာင္းေရႊ႕သြားသူမ်ားကုိ သန္းေခါင္းစာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ႏုိင္ခဲ့မည္ မဟုတ္ေပ။ ‘‘က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာဆုိရင္ ကေလးေတြ စာမက်က္ရင္ စာလုပ္ေအာင္ ေျခာက္လွန္႔တဲ့ စကားတစ္ခြန္းေတာင္ ရွိတယ္။ မင္းစာေမးပဲြက်ရင္ ဟုိဘက္ကမ္းပုိ႔လုိက္မွာေနာ္ဆုိၿပီး လူႀကီးေတြက ေျပာၾကတယ္။ စာေမးပြဲ က်တဲ့ ၇ တန္း၊ ၈ တန္းကေလးေတြဆုိရင္ တကယ္လည္း အပုိ႔ခံရတာပဲ’’ ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္သည့္ လူငယ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုစည္သူက ဆုိသည္။ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီမွ လူငယ္မ်ားသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံႏွင့္ မေလးရွားႏုိင္ငံတုိ႔အျပင္ အျခား ႏုိင္ငံမ်ားသို႔ လည္း ရန္ကုန္မွတဆင့္ သြားလာေနၾကေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခား အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီ ကုိယ္စား လွယ္မ်ားထံမွ သိရသည္။ ဂ်ပန္ႏွင့္ ကုိးရီးယားႏုိင္ငံမ်ားသည္ ယင္းျပည္နယ္မွ လူငယ္မ်ားၾကား ေရပန္း စားေနေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္လာေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ကုိးရီးယားဘာသာစကားသင္တန္း တက္ေရာက္ ေနသည့္ မြန္ျပည္နယ္၊ မုဒုံၿမိဳ႕နယ္မွ လူငယ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုၿဖိဳးႏိုင္လင္း ကေျပာသည္။ အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ေန လူငယ္အမ်ားစုသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ ဦးတည္လွ်က္ရွိၿပီး၊ ၿမိဳ႕ေနလူငယ္မ်ားသည္ စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ကုိးရီးယားႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ရန္ ႀကိဳးစားျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း မ်ိဳးဆက္သစ္ သုေတသနအဖြဲ႔မွ ျပဳလုပ္သည့္ သုေတသန၏ ကနဦးအျဖစ္ လူငယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမွဳမ်ားအရ သိရသည္။ ‘‘အစ္ကုိေတြ အကုန္လုံး အဆင္ေျပေနတာၾကည့္ၿပီး သူတုိ႔လုိပဲ ျဖစ္ခ်င္တယ္။ မြန္ျပည္နယ္က သူငယ္ခ်င္း ေတြကေတာ့ ကုိးရီးယားကုိ စိတ္ေတာ့၀င္စားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရင္းအႏွီးမ်ားတယ္ဆုိေတာ့ မတတ္ႏုိင္ ၾကတာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ မစဥ္းစားတာေတြလည္းရွိတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ကုိးရီးဘာသာစကားနဲ႔စာကုိ ဒီမွာ ထဲက ပုိင္ႏုိင္ေအာင္လုပ္နိုင္မယ္ဆုိရင္ ဟုိမွာအဆင္ေျပမယ္ ထင္ပါတယ္’’ ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေက်ာက္ေျမာင္း ရပ္ကြက္တြင္ ေခတၱေနထုိင္ေနသူ အသက္ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ ကိုၿဖိဳးႏိုင္လင္း ကဆုိသည္။

မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီမွ လူငယ္မ်ားသည္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ သြားေနသည္သာ မဟုတ္ဘဲ ၄င္းတုိ႔၏ အနာဂတ္ အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္သုိ႔ လာေရာက္ေနၾကရသည့္ လူငယ္မ်ားလည္း အမ်ားအျပားရွိေနသည္။ ‘‘က်ေနာ္တုိ႔ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ေပၚက သူငယ္ခ်င္းတစ္ခ်ိဳ႕ဆုိရင္ ေက်ာင္းၿပီးသြားတယ္ဆုိရင္ ရန္ကုန္သြားတယ္။ အလုပ္တစ္ခုေလာက္ ၀င္လုပ္ၿပီး သင္တန္းေတြျပန္တက္တယ္။ က်ေနာ္ကုိယ္တုိင္လည္း ႏုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အဂၤလိပ္စာဆရာျဖစ္သင္တန္း ရန္ကုန္သြားတက္ရမွာပါ’’ ဟု ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ရွိ လူငယ္အဖဲြ႔ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ၀င္းဒုိးကလပ္မွ ကုိေ၀ယံထြန္း ကဆုိသည္။ ‘‘က်ေနာ္တုိ႔ ထား၀ယ္မွာက လူငယ္ေတြ အနာဂတ္ ေပ်ာက္ေနတယ္လုိ႔ ခံစားရတယ္။ က်ေနာ္ကုိယ္တုိင္ လည္း ဒီမွာေနေနရင္းနဲ႔ တစ္ခါတစ္ေလက်ရင္ အနာဂတ္ ေပ်ာက္ေနသလုိ ခံစားရတယ္။ ေက်ာင္းၿပီးသြား ရင္လည္း က်ေနာ္ဘာလုပ္ရမလဲ မစဥ္းစားမိေသးဘူး’’ ဟု ထား၀ယ္ နည္းပညာတကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသား သမဂၢမွ ကုိဇင္ေမာင္ၿဖိဳး ကဆုိသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ လူငယ္အမ်ားအျပား ေန႔စဥ္သြားေနေသာ္လည္း မိမိရပ္ ရြာကိုမစြန္႔ခြာလုိသည့္ လူငယ္မ်ားလည္း ရွိေနေသးသည္။ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီမွ လူငယ္အခ်ိဳ႕၏ အဆုိအရ ႏုိင္ငံရပ္ျခားႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တုိ႔ တြင္ အလုပ္သြားလုပ္ေသာ ၄င္းတုိ႔၏ သူငယ္ခ်င္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး သၾကၤန္ ကာလတြင္ ျပန္လည္ဆုံေတြ႔ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

အနည္းဆုံး ဖန္တီးေပးရမယ့္ အလုပ္အကုိင္ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္းစာရင္း ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီမွ အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြမရျခင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့ႏွင့္ ပညာေရးစသည့္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ လုပ္သားအင္အားစုထဲတြင္ မပါ၀င္သူ အသက္ ၃၀ႏွစ္ႏွင့္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ မြန္ျပည္နယ္ တြင္ ႏွစ္သိန္းသုံးေသာင္းေက်ာ္ ရွိေနသည္။ ယင္းအနက္ ၂၂၀၀ ေက်ာ္သည္ နာတာရွည္ နာမက်န္းသူႏွင့္ မသန္စြမ္းလူငယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ လူငယ္ လုပ္သားအင္အားစုထဲတြင္ မပါ၀င္သူ အသက္ ၃၀ ေအာက္ႏွင့္ ၁၅ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ဦးေရတစ္သိန္း ၇ ေသာင္းေက်ာ္ရွိေနသည္။ ယင္းအနက္ ၁၅၀၀ ေက်ာ္သည္ နာတာရွည္ နာမက်န္းလူငယ္ ႏွင့္ မသန္စြမ္းသူလူငယ္ မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ လုပ္သားအင္အားစုထဲတြင္ မပါ၀င္သူ အသက္ ၃၀ ေအာက္ႏွင့္ ၁၅ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ဦးေရ တစ္သိန္း ၅ ေသာင္းေက်ာ္ရွိေနသည္။ ယင္းအနက္ ၁၅၀၀ေက်ာ္ သည္ နာတာရွည္ နာမက်န္း

လူငယ္ႏွင့္

မသန္စြမ္းလူငယ္မ်ား

ျဖစ္ၾကသည္။

လုပ္သားအင္အားစုအတြင္း

မပါ၀င္သူ

ဆုိသူမ်ားမွာ တရား၀င္ေဖာ္ျပထားခ်က္မ်ားအရ အလုပ္မရွာႏုိင္ျခင္း၊ အိမ္မႈကိစၥ လုပ္ေဆာင္ေနရျခင္းႏွင့္ နာမက်န္းျဖစ္သူ၊

မသန္စြမ္းမ်ား

ျဖစ္ၾကသည္။

ထုိ႔အျပင္

အခ်ိန္ျပည့္

ေက်ာင္းတက္ေနျခင္းႏွင့္

အျခားအေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာလည္း ရွိေနသည္ဟု သန္းေခါင္စာရင္း ထုတ္ျပန္ ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းေဒသမ်ားရွိ လုပ္သားအင္အားစုတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားမွာလည္း ေက်းလက္တြင္ လက္ရွိ တစ္ေန႔ ၀င္ေငြ ၅

ေထာင္ရရွိေနေသာ္လည္း

အလုပ္သည္ပုံမွန္မရွိေၾကာင္း

ေက်းလက္တြင္

မိန္းကေလးမ်ားသည္

ေယာက်ာ္းေလးမ်ားထက္ပုိ၍ ၀င္ေငြ နည္းၾကၿပီး အခ်ိဳ႕မွာ က်ပန္းအလုပ္မွ တစ္ရက္၀င္ေငြ ၂ ေထာင္ မွ ၃ ေထာင္သာရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားကဆိုသည္။ ၿမိဳ႕ျပတြင္မူ ေန႔စားလူငယ္လုပ္သား တစ္ဦးသည္ တစ္ရက္ လွ်င္ ၅၀၀၀ မွ ၇၀၀၀ က်ပ္ခန္႔ လုပ္အားခရၾကၿပီး နယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ျမ၀တီၿမိဳ႕တြင္မူ တစ္ရက္ ပွ်မ္းမွ် ေငြက်ပ္တစ္ေသာင္း ၀င္ေငြရွိသည္ဟု သိရသည္။ ‘ထုိင္းႏုိင္ငံကလုိမ်ိဳး တစ္ရက္ ဘတ္ ၃၀၀ (ျမန္မာေငြ တစ္ေသာင္း) မရလည္းေနပါေစ၊ က်ေနာ္တုိ႔ လုိခ်င္တာ ကုိယ့္ေဒသ ကုိယ့္ရပ္ရြာမွာ ပုံမွန္အလုပ္ရွိဖုိ႔၊ လစာနဲ႔ အလုပ္ရွိဖုိ႔ပါပဲ’ ဟုေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ က်ံဳက ေက်းရြာမွ လူငယ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေတဇက ဆုိသည္။ သို႕ျဖစ္ရာ ၾကံဳရာက်ပန္း အလုပ္အကုိင္မ်ား လုပ္ကိုင္ေနရသည့္ လူငယ္မ်ားအတြက္ ပုံမွန္၀င္ေငြ ရႏုိင္သည့္ အလုပ္အကုိင္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ ေဒသဆိုင္ရာ အစုိးရမ်ားက တာ၀န္ယူရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္ျခမ္း မဲေဆာက္ၿမိဳ႕သည္ လူဦးေရနည္းေသာ္လည္း စီးပြားေရး တစ္ရွိန္ထုိး တိုးတက္ေနၿပီး စနစ္က်သည့္ စီးပြားေရးဇုန္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ထြန္းေနသည္။ ျမန္မာေစ်း၀ယ္မ်ားကုိ အားျပဳကာ ဖြင့္လွစ္ထား ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ လူသုံးကုန္ပစၥည္း အေရာင္းစင္တာႀကီးမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ေနရာအနွံ႔ အျပားကုိ အိမ္တုိင္ရာေရာက္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးသည့္ စနစ္မ်ား က်င့္သုံးေနၾကၿပီဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕အေျခစိုက္ကုန္သ ည္မ်ားကေျပာသည္

သုိ႔ရာတြင္

ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္တြင္မူ

ကားပင္

သြား၍မရေသာ၊

အမည္နာမအရ

စီးပြားေရးဇုန္ဟု

ေျမေစ်းႏႈန္းျမင့္မားလြန္းေသာ

ဆိုေသာ္လည္း

မိုးတြင္းတြင္

အေနအထားရွိေနသည္။

ထုိင္း-

ျမန္မာနယ္စပ္ ျမ၀တီ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားအမွတ္ (၂) ေဆာက္လုပ္မႈ မၾကာမီ အၿပီးသတ္ေတာ့မည္။ ယင္းတံတားၿပီးစီးသြားပါကလည္း ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ကုန္စည္မ်ား ပုိမုိ ၀င္ေရာက္လာရန္သာရွိၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္မွလူငယ္မ်ား ယခုထက္ပုိ၍ ဆက္လက္ထြက္ခြာေနၾကမည္သာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ဖိတ္ေခၚေနေသာ အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ား မဆုံး ရႈံးေစရန္ လူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိႏိုင္မည့္ မူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္၍ အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္း သင္တန္းမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈသင္တန္းမ်ား အျမန္ဆုံးေဖၚေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ Generation Focused Monitor (14. 11. 2016 ေန႔ ထုတ္ ေမာ္လျမိဳင္ အေျခစုိက္ သတင္းစာ ျဖစ္ေသာ ဟသၤာ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပျပီး)

vli,frl0g' b,fvJ bmvJ

အယ္ဒီတာအညႊန္း လူငယ္မူ၀ါဒ အျမန္ေရးဆြဲ အတည္ျပဳႏိုင္မွသာလွ်င္ လူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ေရရွည္အာမခံခ်က္ရွိမည္ျဖစ္ရာ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ လူငယ္အားလံုး ပါ၀င္ေရးဆြဲသည့္ လူငယ္မူ၀ါဒတစ္ရပ္ အျမန္ ျပဌာန္းႏိုင္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္သည္။

vli,frl0g' b,fvJ bmvJ စစ္အာဏာ

ရွင္စနစ္ေအာက္မွ

၏အနာဂတ္ျဖစ္ၿပီး

ရုန္းထြက္ေနရသည့္

ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္

ကာကြယ္ေရးတြင္

လူငယ္မ်ားသည္

ေရွ႕ေဆာင္သူမ်ား

တိုင္းျပည္

အခန္းက႑မွ

ပါဝင္ေနသူမ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ လူငယ္မ်ားအတြက္ တိက်ေသာမူဝါဒတစ္ရပ္ ခ်မွတ္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ ေနသည့္ အခ်ိန္အခါျဖစ္သည္။ အနာဂတ္လူငယ္မ်ား၏

က႑

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္

အေရးႀကီးသည့္မူဝါဒတစ္ရပ္ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္

အတြက္ လူငယ္ မ်ား၏ မတူညီသည့္အျမင္မ်ား ေပါင္းစပ္ၿပီး လူငယ္မူဝါဒ ခ်မွတ္ရန္ႏွင့္ အဆိုပါမူဝါဒတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာရန္ အစိုးရမွလည္း လူငယ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ NLD အစိုးရ

စတင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီးေနာက္ပိုင္း

လူငယ္မ်ားအေရးကို

ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု

သေဘာထားရွိခဲ႔သည့္အတြက္ ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္တြင္ ထိပ္ဆုံးစီမံခ်က္အေနျဖင့္ လူငယ္မူဝါဒေရးဆြဲေရးကို ထည့္သြင္းေရးဆြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခင္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မွစ၍ လူငယ္မ်ားေတြ႔ဆုံကာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူငယ္မူဝါဒတစ္ရပ္ ေပၚထြက္လာရန္ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ႔ၿပီးေနာက္ ယခုအစိုးရလက္ထက္တြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားမွ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေရြးခ်ယ္ကာ လူငယ္မူဝါဒ မူၾကမ္းေရး ဆြဲရန္ အတြက္လူငယ္မူဝါဒေရးဆြဲေရး ဗဟိုေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦး၊ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ၁၆ ဦး၊ မူၾကမ္း ေရးဆြဲေရးေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၉ ဦး ေရြးခ်ယ္ခဲ႔ၿပီး မူဝါဒအေျခခံမူမ်ား၊ မူၾကမ္းေရးဆြဲတြင္

ပါဝင္သည့္ ေရြးခ်ယ္ခံ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ တာဝန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကသည္။ “အစိုးရရဲ႕ ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္မွာ လူငယ္ေရးရာမူဝါဒ ပါဝင္ရမယ္ဆိုတာ ပါလာတယ္။ မူၾကမ္းေရးဆြဲတဲ႔ ေကာ္မတီေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေတြ ပါတယ္” ဟု လုပ္ငန္းေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ကိုေက်ာ္ဇင္ထိုက္က ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ လူငယ္မူဝါဒေရးဆြဲရန္အတြက္ အရပ္ဖက္လူငယ္မ်ားႏွင့္ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ က်န္းမာေရးႏွင့္အားကစားဝန္ႀကီးဌာန၊ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနတို႔ ပူးေပါင္း မည့္

ေဆာင္ရြက္ၾက

လူငယ္မူဝါဒတြင္

လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ

မည္ျဖစ္သည္။ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ

ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္

ေဒသခံ

လူငယ္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား

ကယားျပည္နယ္မွ

တိုင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕လည္း

အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားပူးေပါင္းေရးဆြဲၾက လူငယ္မ်ား လူငယ္မ်ား

မပါဝင္ႏိုင္ေသးသည့္

ပါဝင္ရမည္ဆိုေသာ္လည္း မပါဝင္ႏိုင္ေသးသည့္အျပင္ အတြက္

ၿပီးျပည့္စုံသည့္

မူဝါဒတစ္ရပ္ ျဖစ္ရန္ ခက္ခဲေနမည္ ျဖစ္သည္။ “လူငယ္ေရးရာမူဝါဒျဖစ္ဖို႔၊ All Inclusive ျဖစ္ဖို႔၊ အားလုံးပါဝင္ဖို႔၊ အေျခခံထားတယ္။ လက္ရွိမွာ တကယ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္လိုမ်ိဳး၊ တျခားျပည္နယ္ေတြမွာ တျခားတိုင္းေတြမွာ လူငယ္ ေတြရဲ႕အသံေတြ မပါဝင္ႏိုင္ေသးတဲ႔ဟာ All Inclusive မျဖစ္ႏိုင္တာအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္”

ဟု ဗဟို

ေကာ္မတီဝင္ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ မနန္းထက္ထက္လင္းစိုးက ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔ Orchid ဟိုတယ္၌ လူငယ္ေရးရာမူဝါဒဆိုင္ရာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဝန္ခံေျပာဆိုထားသည္။

လူငယ္ေတြ႕ဆုံပဲြမ်ား လူငယ္မူ၀ါဒေရးဆဲြျခင္းမ်ားသည္ ေအာက္ေျခလူထုႏွင့္ အလွမ္းကြာေ၀းလြန္းျပီး အလႊာစုံေသာ ကုိယ္စားျပဳမႈ မပါ၀င္ေၾကာင္း ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္

ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္

ကယားျပည္နယ္တြင္

လူငယ္ဖိုရမ္

မက်င္းပႏိုင္သည့္အတြက္

လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးထံ အခ်ိန္ တစ္လ ဆိုင္းငံေပးရန္ ေတာင္းခံထားေၾကာင္း သိရသည္။ “ရခိုင္ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ႔ Youth ေတြရဲ႕ အသံ၊ Data ၊ Issue ေတြမရခဲ႔ပါဘူး။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာလဲ မျပည့္စုံမႈေလးေတြ ရွိပါတယ္” ဟု မူၾကမ္းေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ကိုေဇာ္ေထြးႏိိုင္က ေျပာသည္။ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူငယ္မ်ား၏ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ အနာဂတ္အလားအလာ ေကာင္းမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မည့္ မဟာဗ်ဳဟာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို

ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္

သက္ဆိုင္သူမ်ား

အားလုံးမွ

သႏိၵဌာန္ခ်

ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္

လိုအပ္ေသာ အရင္းအျမစ္မ်ား၊ ပံ႔ပိုးမႈမ်ား၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို စနစ္တက် ေဖၚညႊန္းႏိုင္မည့္ မူေဘာင္ တစ္ခုျဖစ္သည့္အတြက္

တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား၏

လိုလားခ်က္မ်ား

ျပည့္ျပည့္စုံစုံ

ပါဝင္ရန္

လိုအပ္ေနသည္။ လူငယ္မူဝါဒ မူၾကမ္းေရးဆြဲရန္ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား၏ အသံ၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ား မျပည့္စုံသည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ လူငယ္မူဝါဒႏွင့္ ေပါင္းစပ္ညွိႏႈိင္းရန္မွာလည္း ေဝဝါးေနဆဲ ျဖစ္သည္။ “All Inclusive ဆိုတဲ႔အတိုင္းပဲ ႏိုင္ငံေရးပါတီလည္း လာလို႔ရတယ္။ ေက်ာင္းသားလည္း လာလို႔ရတယ္။ ဘယ္လူငယ္ အဖြဲ႔အစည္းမဆို လာလို႔ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အားလုံးဖြင့္ေပးထားတယ္”ဟု လူငယ္မူဝါဒ မူၾကမ္းေရးဆြဲရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ လာေရာက္ ပူးေပါင္းႏိုင္ေၾကာင္း ကိုသူရစိုးက ေျပာသည္။ လူငယ္ေရးရာမူဝါဒဆိုင္ရာ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအဆင့္ လူငယ္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၉၀ ေက်ာ္ ရွိသည့္အနက္ ပါတီ ၁၂ ပါတီမွ လူငယ္ ၁၃ ဦးသာတက္ေရာက္ခဲ႔ျခင္းေၾကာင့္ လူငယ္မူဝါဒရွိေသာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီ၏ လုပ္ငန္းခြင္ေပါင္းစပ္

လူငယ္မူဝါဒတြင္

လူငယ္မ်ားအတြက္

ပညာေရးႏွင့္

ေပးေသာ ပညာသင္ၾကားႏိုင္မႈႏွင့္ ဘဝအာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ေသာ ပညာေရးစနစ္

ေပၚေပါက္လာေစရန္၊

မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာႏွင့္

က်န္းမာေရးအသိပညာျမွင့္တင္ေပးျခင္းမ်ား၊

လူငယ္စင္တာမ်ား ေဒသအလိုက္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ လူငယ္ထု၏ ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္အလမ္း၊ အခြင့္အေရးမ်ား ထုတ္ေဖၚ တင္ျပႏိုင္ေစရန္ အစရွိသည့္ အခ်က္ ၇ ခ်က္ကို ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားသည္။ ယင္းသို႔ လူငယ္မူဝါဒေရးဆြဲထားရွိၿပီးေသာ လက္ရွိအာဏာရ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ ရက္စြဲပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ကာ မိမိတို႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လူငယ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူ၀ါဒမ်ားမွာ ကနဦး အစကထဲက ခ်မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႔၏ မူ၀ါဒႏွင့္ အျခားအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား၏

မူ၀ါဒတို႔ကို

တိုက္ဆိုင္ညွိႏိ္ႈင္းရန္

အေရးတႀကီး

လိုအပ္ပါသည္ဟု

ေဖၚျပထားသျဖင့္

လူငယ္မူဝါဒ မူၾကမ္းေရးဆြဲရန္ျပင္ဆင္ေနသည့္ အရပ္ဖက္လူငယ္မ်ားအၾကား ဒြိဟျဖစ္ေစခဲ႔သည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍

“ပါတီမွာ

ရွိတဲ႔

မူဝါဒေတာ့ရွိတယ္။

ဒီအတိုင္း

ဒီဟာ

ေရးထည့္လိုက္ရင္

ပိုေကာင္းႏိုင္တယ္လို႔ အႀကံညဏ္ေပး မွာေပါ့။ ဒီအေပၚမွာ လူငယ္ေတြကသုံးသပ္၊ သင့္ေတာ္တယ္ထင္ရင္ ဒါကိုထည့္သုံးေပါ့။ တအားႀကီး မျဖစ္မေန လုပ္ရမယ္ဆိုတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့”ဟု အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေဝၿဖိဳးေအာင္က ေျပာသည္။ ယခင္အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ လူငယ္ေရးရာ ေကာ္မတီမူဝါဒတြင္လည္း လူငယ္မ်ားအား အရည္အခ်င္းျမွင့္မားေရး၊ အရည္အေသြးျပည့္ဝေရးႏွင့္ ယုံၾကည္ခ်က္၊ ခံယူခ်က္ခိုင္မာေရး၊ သေဘာတရား ျပည့္ဝေရးအတြက္ ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ေပးရန္ႏွင့္ အနာဂတ္တြင္ ပါတီႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဦးေဆာင္ႏိုင္သည့္ လူငယ္မ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ေပၚထြန္းေရးတို႔ ေရးဆြဲထားရွိၿပီးျဖစ္သည္။ “ႏိုင္ငံလုံးအဆင့္ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲၾကရင္ အားလုံးပါဝင္ေရးဆြဲၾကမွာပဲ။ အဖြဲ႔အစည္း အားလုံးပါဝင္ၿပီး လူငယ္ မူဝါဒကို ေရးဆြဲၾကမွာပဲ။ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းက ဆြဲဆြဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ လူငယ္မူဝါဒ ျဖစ္မွာပဲ” ဟု ျပည္ေထာင္စုႀကံခိုင္ေရး ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ လူငယ္ေရးရာ ေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ကိုနႏၵာလွျမင့္က ေျပာသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ လူငယ္မူဝါဒမ်ားကို ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ လူငယ္မူဝါဒ ေရးဆြဲရာတြင္ ပါဝင္ ညွိႏႈိင္းၾကလိမ့္မည္ဟု မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုမႈမ်ားကလည္း ရွိေနသည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ မ်ိဳးဆက္သစ္ သုေတသနဌာနမွ ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းက စတင္ျပဳလုပ္ေနသည့္

လူငယ္ႏွင့္

အလုပ္အကိုင္

အခြင့္အလမ္းဆိုင္ရာ

သုေတသန

အတြက္

လူငယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည့္ ကနဦးရလဒ္မ်ားအရ လက္ရွိ ပညာေရးစနစ္သည္ လက္ေတြ႔ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ တိုက္ရိုက္အသံုးခ်၍ မရေၾကာင္း၊ လူငယ္အမ်ားစုသည္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းကို မေရရာသည့္ လမ္းေပၚတြင္ ႀကံဳသလို ရွာေဖြေနရေၾကာင္း၊ လူငယ္အမ်ားစုမွာ ဦးတည္ရာပန္းတိုင္မဲ့ေနၿပီး မူးယစ္ေဆး၀ါး၏သားေကာင္ ျဖစ္ေနရေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့သည္ဟု အဆိုပါမ်ိဳးဆက္သစ္သုေတသနအဖြဲ႔မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္သူ မေနာ္သရဖီစိုး ကေျပာသည္။ ႏိုင္ငံ၏ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားစုတြင္ လူငယ္မ်ားပါဝင္ႏိုင္ေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာ အေျခခံႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ ပညာသင္ယူေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ေဖၚထုတ္ေပးရန္၊ လူငယ္မ်ား၏ စြမ္းရည္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈအရ သင့္ တင့္ေသာအလုပ္အကိုင္မ်ားရရွိၿပီး ႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ ပါဝင္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ လူငယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ သေဘာတရားကို ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ မူဝါဒမ်ား၊ မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္း အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းႏိုင္ေစရန္အတြက္ အရပ္ဖက္လူငယ္မ်ား၏ လူငယ္မူဝါဒအျပင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ လူငယ္မူဝါဒ လည္း ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္ လိုအပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ “ပါတီအားလုံးရဲ႕ သေဘာထားလို႔ဆိုရင္ေတာ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ National Youth Policy မွာ ဘယ္လိုမ်ိဳး ေပါင္း ထည့္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားမယ္။ သို႔ေသာ္ တစ္ပါတီထဲရဲ႕ သေဘာထား၊ ဒါ Youth Policy ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က လက္ခံႏိုင္စရာမရွိဘူး” ဟု လုပ္ငန္းေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ကိုေက်ာ္ဇင္ထိုက္က

ေျပာဆိုထားသည္။

လူငယ္မူဝါဒ

မူၾကမ္းေရးဆြဲေရးကို

ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာနက

၂၀၁၇

ခုႏွစ္

လူမႈဝန္ထမ္း၊

ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္

ေဖေဖၚဝါရီလအတြင္း

အၿပီးသတ္ေရးဆြဲရန္

သတ္မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မပါဝင္ဘဲ အရပ္ဖက္လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာ ေရးဆြဲၾကမည့္ လူငယ္မူဝါဒ အေပၚ ေဝဖန္မႈမ်ားစြာ ရွိေနသည္။ “ဒါက်ေနာ္တို႔ရဲ႕ မူဝါဒမဟုတ္ဘူး။ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ႔

လူငယ္ေတြအားလုံးအတြက္ကို

ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့

က်ေနာ္တို႔က

တာဝန္ခံၿပီး

ေရးဆြဲေပးမယ့္ လူငယ္ေတြသာ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္မူဝါဒမဟုတ္ဘူး။ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ ရွိတဲ႔

လူငယ္အားလုံးပိုင္တဲ႔မူဝါဒ

ျဖစ္တယ္။

ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအားလုံးပိုင္တဲ႔

မူဝါဒ

ျဖစ္တယ္။

လတ္တေလာအေျခအေနမွာေတာ့ ဝင္ Join ပါ။ က်ေနာ္တို႔က ဖြင့္ထားတယ္” ဟု ဗဟိုေကာ္မတီ လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ ကိုသူရစိုးက ေျပာသည္။ ယင္းသို႔လူငယ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ မူ၀ါဒတရပ္ ထြက္ေပၚလာပါက လူငယ္မ်ား အတြက္ အခြင့္အလမ္းအသစ္မ်ားကို လမ္းဖြင့္ေပး ႏိုင္မည္မွာ အေသအခ်ာပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း အားလံုးအႀကံဳး၀င္မည့္ လူငယ္မူ၀ါဒတစ္ရပ္

ထြက္ေပၚလာေရး

အလားအလာမွာမူ

ေမွးမိန္

ေ၀၀ါးေနဆဲျဖစ္သည္။

မူ၀ါဒတစ္ခုခ်မွတ္ရာတြင္ က႑တစ္ခုခ်င္းစီ သီးျခားခ်မွတ္ေလ့ရွိၿပီး သိမ္ေမြ႔နက္နဲသည္ျဖစ္ရာ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို

တစ္စုတစည္းတည္း

ေပါင္းစပ္ေပးႏိုင္မည့္

ဘက္စံုေဒါင့္စံု

မူေဘာင္တစ္ခုႏွင့္

မူ၀ါဒေရးရာ ေပါင္းစပ္ညွိႏွိဳင္း အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု မရွိပါဘဲႏွင့္ က႑တစ္ခုျခင္းစီအလိုက္ သီးျခားဆန္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္

မႈသည္ ခိုင္မာေသာ အက်ိဳးရလဒ္မ်ားကို ဖမ္းဆုပ္ႏိုင္ရန္ လြန္စြာခက္ခဲမည္ျဖစ္ေၾကာင္း

မ်ိဳးဆက္သစ္သုေတသနဌာနမွ မေနာ္သရဖီစိုးက ေ၀ဖန္ေထာက္ျပသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရွိ

လူငယ္မ်ား၏

အလားအလာ

ေကာင္းမ်ားကို

လူမႈေရး၊

စီးပြားေရး၊

ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မည့္

ပညာေရး၊

ယဥ္ေက်းမႈ၊

ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ

မဟာဗ်ဴဟာလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို

အနာဂတ္

ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္

သက္ဆိုင္သူမ်ား အားလုံးမွ သႏိၵဌာန္ခ်ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေသာ အရင္းအျမစ္မ်ား၊ ပံ႔ပိုးမႈမ်ားကို စနစ္တက် ေဖာ္ညႊန္းထားေသာ မူေဘာင္တစ္ခုျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ လူငယ္မ်ားပါ၀င္ရန္ လိုအပ္ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ အဆိုပါ မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မူေဘာင္တို႔သည္ ရွဳပ္ေထြးနက္ရွိဳင္း၍ စိန္ေခၚမွဳ မ်ားစြာရွိေနေသာေၾကာင့္ အစိုးရသည္ ေရရွည္တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ 7.12.2016 ရက္ေန႔ထုတ္ သူရိယ အလင္း ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပျပီး ။

bDvl;uRef;udk u,fwifyg အယ္ဒီတာ အညႊန္း မၾကာေသးခင္က ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည့္ ေမာ္လၿမိဳင္-ဘီလူးကၽြန္း ဆက္သြယ္ထားသည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတံတားႏွင့္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းအပါအ၀င္ စက္မွႈဇုန္တည္ေဆာက္မည့္သတင္းမ်ားေၾကာင့္ ဘီလူးကၽြန္းသည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏွင့္အတူ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းအသစ္မ်ား ေပၚေပါက္ဖြယ္ရွိေသာ္လည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အပါအ၀င္ ၄င္းတို႔၏ လူေနမွႈပံုစံမ်ား ပ်က္စီးထိခိုက္မည္ကို ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္မွဳမ်ားရွိေနသည္ျဖစ္ရာ ယင္းကိစၥမ်ားအား အစိုးရအေနျဖင့္ ယွဥ္ထုိးႏႈိင္းယွဥ္ကာ သတိျပဳမိေစလိုျခင္းျဖစ္သည္။

bDvl;uRef;udk u,fwifyg “က်ေနာ္တို႔က ဖြံ႔ၿဖိဳးလာမွာကို လက္ကမ္းႀကိဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လယ္ေတြ၊ ေက်းရြာ လူေနမႈ ပတ္၀န္းက်င္ေလး ပ်က္စီးသြားမွာ စိုးရိမ္တယ္” ဟု မြန္ျပည္နယ္ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္(ဘီလူးကၽြန္း)၊ ကြမ္သဲေက်းရြာမွ လယ္သမား ကိုညီညီလြင္က ေျပာဆိုလိုက္သည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၏ တစ္ဖက္ကမ္း၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနည္းပါးေနၿပီး ေက်းလက္ သဘာ၀လူေနမႈပံုစံ မပ်က္စီးေသးသည့္

ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္(ဘီလူးကၽြန္း)၊

ကေညွာ္ေက်းရြာႏွင့္

ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္၊

မုပြန္ရပ္ကြက္ကို ဆက္သြယ္မည့္ ေမာ္လၿမိဳင္-ေခ်ာင္းဆုံ သံလြင္တံတား တည္ေဆာက္ေနမႈသည္ ၇၀ ရာခိုင္နႈန္းနီးပါး ၿပီးစီးေနၿပီး၊ ယင္းတံတား ၿပီးစီးပါက ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္တည္ေဆာက္မည္ ဆိုေသာ သတင္းမ်ားေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းလက္လူေနမႈဘ၀ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္ကို ေဒသခံမ်ား က စိုးရိမ္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၂၅၄ ဒသမ ၀၉၈ စတုရန္းမိုင္ရွိၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒုတိယအႀကီးဆုံးကၽြန္း ျဖစ္သည့္ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္(ဘီလူးကၽြန္း)တြင္ ရပ္ကြက္ ၃ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာအုပ္စု ၄၃ အုပ္စုႏွင့္ ေက်းရြာေပါင္း ၇၈ ရြာရွိကာ လူဦးေရ ၁ သိန္းခြဲ ေက်ာ္ေနထိုင္ၾကသည္။လူသိမ်ားေသာ ဘီလူးကၽြန္းကို ၁၉၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္ ေဒသခံမ်ားက ဘီလူးကၽြန္းအျဖစ္သာ သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္တြင္ လယ္ေျမဧက ၆ ေသာင္းခြဲ၊ ဥယ်ာဥ္ေျမဧက ၁ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး တုတ္ေကာက္၊ ေဆးတံ၊ ၀ါးျခင္းေတာင္း၊ ၀ါးခေမာက္၊ ေက်ာက္သင္ပုန္း၊ သားေရကြင္း၊ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ သစ္သားပြတ္လုံး

လက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို

လုပ္ကိုင္ၾကသည္။

“

က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ

ႏိုင္ငံျခားသားေတြ

ေန႔တိုင္း

လာေရာက္လည္ပတ္တယ္။ အဓိက က်ေနာ္တို႔ဆီက စိမ္းလန္းစိုျပည္တဲ႔ေနရာေတြအျပင္ လက္မႈလုပ္ငန္း ျဖစ္တဲ႔ ရြာလြတ္မွာ ေဆးတံနဲ႔ တုတ္ေကာက္၊ ေတာင္စြန္းမွာဆိုရင္ ေျခသုတ္နဲ႔ အုန္းဆံႀကိဳးလုပ္ငန္း၊ မုဒြန္းမွာဆိုရင္ ေက်ာက္သင္ပုန္းနဲ႔ ေက်ာက္တံ၊ အဲဒါေတြကို လာၾကည့္ၾကတာ” ဟု ေတာ္ကႏိုင္ေက်းရြာမွ ႏိုင္တိလြင္က ေျပာသည္။ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္တြင္ နတ္ေမွာ္ေလွဆိပ္၊ ေကာ့မုပြန္ ကၽြန္းသာယာေလွဆိပ္၊ ေကာ့မုပြန္ အတြင္းေလွဆိပ္ႏွင့္ ကလူေလွဆိပ္တို႔ရွိၿပီး

လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအတြက္

ေရလမ္းကိုသာအဓိက

အမွီျပဳေနရသည္။

မြန္ျပည္နယ္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၀ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနာက္အက်ဆုံး ျဖစ္ခဲ႔ေသာ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ေမာ္လၿမိဳင္-ေခ်ာင္းဆုံ သံလြင္တံတား တည္ေဆာက္ေပးေနေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားက ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာျခင္းႏွင့္အတူ ေက်းလက္လူေနမႈပုံစံ ပ်က္စီးသြားမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္။ လယ္ယာေျမလုပ္ငန္း၊

ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမလုပ္ငန္း၊

ေရလုပ္ငန္းကိုသာ

အဓိက

အားထားေနရေသာ

ေခ်ာင္းဆုံ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနည္းပါးသည့္အတြက္ အိမ္တြင္းလက္မႈလုပ္ငန္း ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား အေျခားေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔လုပ္ကိုင္ေနၾကသလို၊ ျပည္ပထြက္ခြာ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား ပိုမို မ်ားလာၾကသည္။

“ ဘီလူးကၽြန္းက အထီးက်န္သလို သီျခားလိုက်န္ခဲ႔တယ္။ က်ေနာ္အထင္က

တံတားေတြ ေလာေလာဆယ္လုပ္ေပးတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ရုတ္တရက္ႀကီး တအားထိုးတက္လာမယ္လို႔ေတာ့ မထင္ဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ လက္မႈလုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္တဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စြန္႔ခြာသြားၾကၿပီေလ။ သူတို႔ေတြ ျပန္လာၾကဖို႔ဆိုတာ သိပ္မေသခ်ာဘူး။ ျပည္ပထြက္ေနတဲ႔ ေဒသခံေတြကလည္း ေမးတယ္။ ဘယ္ေတာ့ေလာက္

အိမ္ျပန္ရမလဲ၊

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း

ဘယ္ေတာ့ေကာင္း

လာႏိုင္မလဲ

သူတို႔ကေတာ့ အိမ္ျပန္ခ်င္တဲ႔ စိတ္နဲ႔ေမးတာေပါ႔။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ တိက်ေရရာ ျပတ္သားတဲ႔ အေျဖေတာ႔ မေပးႏိုင္ဘူး” ဟု ေခ်ာင္းဆံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္လည္းျဖစ္၊ မြန္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ဒုတိယ ဥကၠဌလည္းျဖစ္သူ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး က ေျပာသည္။ ေမာ္လၿမိဳင္-ေခ်ာင္းဆုံ သံလြင္တံတားၿပီးစီးပါက ေဒသခံလူငယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ရရွိႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိသလို ကူးတို႔ေလွအေပၚအမွီျပဳ လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ ေလွသမားမ်ားႏွင့္ ကုန္ထမ္း အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ဆုံးရႈံးလာမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္။

“External Investment လာမလုပ္မခ်င္း က်ေနာ္တို႔ လမ္းေတြ၊ တံတားေတြ

ျဖည့္ဆည္းလိုက္တာက အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း တအားႀကီး တက္မလားေမးရင္ က်ေနာ့္အျမင္ အဲဒီေလာက္အထိ တက္မယ္လို႔ မျမင္ဘူး။ အဆုိးဆုံး Nagative ထိခိုက္ႏိုင္တာက ေလွအဖြဲ႔ရွိမယ္၊ သဗၼာန္အဖြဲ႔ရွိမယ္၊ အကြက္ေတြရွိတယ္။

အလုပ္သမားအဖြဲ႔ ေလွအဖြဲ႔ေတြက

ရွိမယ္၊ ဒီေနရာကို

ဒါေပမယ့္

သူတို႔အတြက္

သိမ္းထားပါ။

ေသာင္ထြန္းလာတဲ႔

ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမယ့္

သူေတြလာရင္

အပန္းေျဖစရာေနရာေတြလုပ္လာရင္

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း

တစ္ခုအေနနဲ႔

ရလာႏိုင္တယ္။

ျမစ္အတြင္း အပန္းေျဖပုံစံမ်ိဳးနဲ႔ သြားလာတာမ်ိဳးဆိုရင္ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းတစ္ခုအေနနဲ႔ လုပ္လို႔ရမယ္” ဟု ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသည္။ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕ ကိုပိုင္ဆိုင္ထားေသာ ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္(ဘီလူးကၽြန္း)တြင္ အတည္မျပဳ ႏိုင္ေသာ သတင္းမ်ားအရ

ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္

သေဘၤာက်င္း

တည္ေဆာက္ရန္ရွိေနၿပီး၊

ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္

ဒရယ္ေက်းရြာႏွင့္ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ကို ဆက္သြယ္မည့္ ေခ်ာင္းဆုံ-ေပါင္ တံတားတည္ေဆာက္ရန္ ရွိေနသည္။ “ July ၃ ရက္ေန႔က MW Morgen ထိုင္၀မ္ကုမၸဏီက လာၾကည့္တယ္။ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းေဆာက္ဖို႔၊ ကြန္တိန္နာ ၄ သိန္းေလာက္ထားႏိုင္တဲ႔ ဆိပ္ကမ္းေပါ့၊ ကာစီႏိုလို ေဖ်ာ္ေျဖေရးဇုန္၊ အိမ္ယာစီမံကိန္း ေတြပါတယ္။ တံထားဘက္မွာၾကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရုံေဆာက္ဖို႔ရွိေနတယ္” ဟု ေဒသခံ ဦး၀င္းျမင့္ က ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္လည္း စီးပြားေရးအရ အခ်က္အျခာက်လာေတာ့မည့္ ဘီလူးကၽြန္းသို႔ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ား မၾကာခဏ လာေရာက္ေလ့လာမႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။သို႔ေသာ္ “ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းဆိုတာ တစ္ခ်ိဳ႕က ကမ္းလွမ္းတယ္။ ကမ္းလွမ္းတဲ႔ေနရာမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ေတ၊ြ လူေနထိုင္မႈ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ ထိခိုက္ပ်က္စီးႏိုင္မယ့္ ကိစၥမ်ိဳးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ေရွာင္တယ္။ က်ေနာ္႔ကို ကမ္းလွမ္းတဲ႔ တစ္ခုဆိုရင္ ေက်ာက္မီးေသြးစက္ရုံေတြ တည္မယ္ဆိုတဲ႔ဟာ ပါတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးကေတာ့ ေနပါေစေတာ့၊ အဲဒါေတြ ထလုပ္လုိ႔ကေတာ့ တိုးတက္မႈက ခဏေလး၊ ၿပီးရင္ အကုန္လုံး ဒုကၡေရာက္မယ္။ တကယ့္ကို successable ျဖစ္ႏိုင္တဲ႔ Development မ်ိဳးဆိုရင္ လက္ခံႏိုင္တယ္” ဟု ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသည္။ ေဒသအတြင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား မေဆာင္ရြက္မီ ေဒသ၏ လူေနမႈဘ၀၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္တို႔ မထိခိုက္ေစရန္ႏွင့္ ေလ်ာ့ပါးေစရန္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ သုေတသန ေလ့လာခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ထားသင့္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက ဆိုသည္။ “

ေဒသမွာ

စီမံကိန္းအႀကီးစားေတြ၊

cessment

Research

လုပ္ရတယ္။

အဲဒီပတ္၀နး္က်င္

တံတားေတြတည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္

လူေနမႈစီးပြားအေျပာင္းအလဲ

ပုံစံနဲ႔

ဘယ္ေလာက္ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္လဲ၊

Social

Impact

Ac-

အနာဂတ္ကိုမွန္ၿပီးႏိႈင္းယွဥ္တာ ဒီနယ္ေျမမွာ

ဘယ္ေလာက္

ရာခိုင္ႏႈန္း အလုပ္ေပးႏိုင္လဲ၊ ေဒသခံေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိမလား၊ Awareness ေပးရမယ္။ သူတို႔ကို စိတ္ဓါတ္ေရးရာအရ လုံၿခဳံမႈေပးရမယ္။ အဲဒီလိုမဟုတ္ရင္ ေဒသခံေတြက မလုံမၿခဳံခံစား ေနရတာရွိမယ္” ဟု သုေတသီတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္စြာႏိုင္ က ေျပာသည္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ Family Level ၊ Social Level ၊ Individual Level တိုကိုႏိႈင္းယွဥ္ႏိုင္ရန္ Research ျပဳလုပ္ထားသည့္အခ်က္အေပၚ ေဒသခံအစိုးရႏွင့္ စီးပြားေရးရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမည့္ကုမၸဏီတို႔က ေဆာင္ရြက္ေပး သင့္ေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။ “ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ဘာမွေထြေထြထူး ျပင္ဆင္ထားတာမရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က သူတို႔ ဘယ္လိုမ်ိဳး

လာၿပီးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမလဲ၊ သူတို႔အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အေပၚမွာ လိုတဲ႔ ေျမေနရာလား၊ ကုန္ၾကမ္းလား၊ Labour လား၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ကူညီေပးႏိုင္တာ ကူညီမယ္။ ေလာေလာဆယ္က ဘယ္အဖြဲ႔ပဲ လာလာ၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္က

ဘာလုပ္ဖို႔လဲ၊

ငါတို႔အတြက္

ဘာအက်ိဳးအျမတ္ရမလဲ၊

ငါတို႔အတြက္

ဘာေတြ

ထိခိုက္ဆုံးရႈံးလာႏိုင္မလဲ၊ အဲဒါကိုေတာ႔ အၿမဲ ေစာင့္ၾကည့္ သုံးသပ္ၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္မွာ။ ဘီလူးကၽြန္း မွာရွိတဲ႔ေဒသခံေတြရဲ႕ လူမႈ၊ စီးပြား ပုံသ႑န္ေတြ ေျပာင္းလာမွာကို လုပ္ထားတဲ႔ စစ္တမ္းရွိလားဆိုေတာ့ မရွိဘူး။ လာတဲ႔အခ်ိန္မွာပဲ လိုက္ေလ်ာညီေထြ လုပ္မယ္” ဟု ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသည္။ ဘီလူးကၽြန္းေဒသခံမ်ားက စက္ရုံႀကီးမ်ား လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈကို လက္မခံၾကေသာ္လည္း ခရီးသြားလုပ္ ငန္းမ်ိဳးကိုသာ လက္ခံလိုၾကသည္။ “ စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံႀကီးေတြ ၀င္လာရင္ က်ေနာ္တို႔လူမ်ိဳး လုံး၀ေပ်ာက္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ လူမ်ိဳး အၿမိဳခံရႏိုင္တယ္။ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစခ်င္တယ္။ မူလရွိေနတဲ႔ Identity မေပ်ာက္ေစခ်င္ဘူး” ဟု ႏိုင္တိလြင္က ေျပာသည္။ဘီလူးကၽြန္း၏ ကမၻာေက်ာ္လက္မႈလုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ ရြာလြတ္ ေဆးတံလုပ္ငန္းႏွင့္ မုဒြန္း ေက်ာက္သင္ပုန္းလုပ္ငန္းတို႔မွာ အစိုးရ၏ အေထာက္အပံ႔မရရွိပါက ေပ်ာက္ကြယ္ေတာ့မည္ကို စိုးရိမ္ ေနၾကသည္။ “ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေနရာေလးကို စိမ္းလန္းစိုေျပတဲ႔ပုံစံမ်ိဳးပဲရွိေစခ်င္တယ္။ စက္ရုံႀကီးေတြ ၀င္လာရင္ က်ေနာ္တို႔ လယ္ေတြ ေပ်ာက္မွာ စိုးတယ္။ က်ေနာ္တို႔က လယ္ကိုပဲခ်စ္တယ္။ လယ္ပဲစိုက္ခ်င္တယ္” ဟု လယ္သမား ဦးညီညီလြင္က ေျပာသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ

ႏိုင္ငံတကာ

ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ား

အထူးစိတ္၀င္စားေနသည့္

ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေနေသာ

ေခ်ာင္းဆုံၿမိဳ႕နယ္(ဘီလူးကၽြန္)ကို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ ေစရန္ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ အေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ ေဒသခံအစိုးရႏွင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလိုေသာ ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသခံမ်ား၏ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား အနာဂါတ္လူမွဳဘ၀ လံုျခံဳေရး စသည္တို႔ကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ Generation Focused Monitor (၂၀၁၆ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔ ထုတ္ သူရိယအလင္း ဂ်ာနယ္၊ ၂၀၁၆ သံလြင္တုိင္းမ္ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိျပီး ျဖစ္သည္။)

ဒီဇင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔ ထုတ္

rwnfNidrfonfh &mbm အယ္ဒီတာ အညႊန္း မြန္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး တို႔၏အဓိက စက္မွဳကုန္ၾကမ္း သီးႏွံမွာ ရာဘာျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေခတ္မီွနည္းပညာသာမက အရင္းအႏွီးပါခ်ိဳ႕တဲ့ေနေသာ ရာဘာစိုက္ပ်ိဳး ထုတ္လုပ္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မွဳမ်ားအား အစိုးရက ၀င္ေရာက္ကူညီေပးပါက ေဒသတြင္း အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္းသစ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို ဖန္တီးေပးႏိုင္မည္ကို ေဖာ္ျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။

rwnfNidrfonfh &mbm တစ္ခ်ိန္က သူတို႔မိသားစု ၀မ္းေရးအျပင္ အနာဂတ္ စိတ္ကူးအိပ္မက္ေတြကိုပါ ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ႔သည့္ ရာဘာ ပင္မ်ားကို ဦးတင့္လြင္ အျမတ္တႏိုး တန္ဖိုးထားခဲ႔ေသာ္လည္း ယခုအခါမွာေတာ့ မတည္ၿငိမ္သည့္ ရာဘာ ေစ်းေၾကာင့္ သူ၏ရာဘာၿခံကို ေရာင္းခ်ရန္ ေၾကညာထားၿပီး ျဖစ္သည္။ “ ဟိုတုန္းက ရာဘာေစ်းေကာင္းတယ္။ ရာဘာေစ်းေတြက်ေနတာ ၾကာၿပီ။ အလုပ္သမား ေပးရတာနဲ႔ေျမဆီ ဖိုးနဲ႔ ေနာက္ ေပါင္းရွင္းရတာနဲ႔ ကိုယ့္အတြက္ ဘာမွမက်န္တာၾကာၿပီ။ ဒီႏွစ္ေတာ့ နည္းနည္းေလး ေစ်းျပန္ရလာ တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေတာ့ ဆက္မလုပ္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ အခုေတာင္ ေရာင္းဖို႔ ေဖ့ဘြတ္မွာ တင္ထားတယ္။

ေရာင္းမရရင္

ဆိုင္ကယ္နဲ႔

အလဲထပ္လုပ္ဖို႔လဲ

တင္ထားတယ္”

ဟု

မြန္ျပည္နယ္

သထုံၿမိဳ႕နယ္မွ ဦးတင့္လြင္ က ေျပာသည္။ လြန္ခဲ႔ေသာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ရာဘာေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းလာခဲ႔ရာ ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕က ၎တို႔၏ ရာဘာ ၿခံမ်ားကို ပိတ္ထားခဲ့ၾကသည္။ ရာဘာေစ်းႏႈန္း ျပန္လည္ဦးေမာ့ လာလိမ့္ႏိုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ဦးတင့္လြင္က ၎ပိုင္ဆိုင္ေသာ ၃ ဧကရွိသည့္ ရာဘာၿခံ၌ အလုပ္သမားႏွင့္ ထက္၀က္စားႏႈန္းျဖင့္

ဆက္လက္

လုပ္ကိုင္

လာခဲ့ေသာ္လည္း

မတည္ၿငိမ္သည့္ရာဘာေဈးေၾကာင့္

ယခုႏွစ္တြင္ သူ၏ရာဘာၿခံေရာင္းရန္ ဆုံး ျဖတ္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ရာဘာေဈးႏႈန္း မတည္ၿငိမ္ ျဖစ္လာသည့္ ေနာက္ပိုင္း

လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္

ရာဘာၿခံမ်ား

ေရာင္းခ်ရန္

ေၾကျငာထားသည္ကိုလည္း

အမ်ားအျပား ေတြ႔ျမင္ေနရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရာဘာကို ၁၉၀၅ ခုႏွစ္၌ စီးပြားျဖစ္ စတင္စိုက္ပ်ိဳးလာခဲ႔ၿပီး မဆလေခတ္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္၌ ျပည္သူပိုင္ သိမ္းျခင္းခံခဲ႔ရသည္။

အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ ၃ ႏွစ္ေနာက္က်ၿပီး ၁၉၀၈

ခုႏွစ္မွသာ ရာဘာကို စီးပြားျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးခဲ႔ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ရာဘာၿခံမ်ားကို ျပည္သူပိုင္သိမ္းခ်ိန္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံက The Office of Rubber Replanting Aid Fund (ORRAF) ဖြဲ႔စည္းကာ ရာဘာကို ျပည္ပ တင္ပို႔ခဲ႔သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရာဘာစိုက္ဧက ၁၅ သိန္းခန္႔ရွိၿပီး၊ အေစးထုတ္ယူႏိုင္သည့္ဧက ၇ သိန္းနီးပါး ရွိေနသည္။ မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ ရာဘာ အမ်ားဆုံးစိုက္ပ်ိဳးၾကၿပီး၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တို႔တြင္လည္း စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။''မြန္ လူမ်ိဳး နဲ႔ ရာဘာ က ခဲြ မရဘူး လုိ႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔ ရတယ္။ သူတုိ႔ က ရာဘာစုိက္တာ အရမ္းကၽြမ္းက်င္ ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကရင္ က လူေတြ ရာဘာ စုိက္တာ မြန္ ျပည္နယ္ကုိ မမီဘူး။ အခုေတာင္ ဘားအံ မွာ မြန္ျပည္နယ္ က လာျပီး ရာဘာစုိက္ထား တာေတြေတာင္ရွိတယ္'' ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံျမိဳ႕ ေန ထုိင္သူ ရာဘာ ျခံ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေစာရင္ေ္ထြး က GFM ကုိ ေျပာၾကားသည္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ရာဘာတစ္ေပါင္လွ်င္ တစ္ေထာင္က်ပ္ ရွိခဲ႔ရာမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း၌ ရာဘာ ေစ်းႏႈန္းမ်ားက်ဆင္းလာၿပီး ရာဘာေစ်းကြက္ ပ်က္လာခဲ႔သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ဂ်ပန္ေခ်းေငြျဖင့္ ကူညီမည္ဆိုေသာေၾကာင့္ ရာဘာၿခံရွင္အခ်ိဳ႕ အားတက္ဖြယ္ျဖစ္ခဲ႔ေသာ္လည္း အရာ မထင္ခဲ႔ေပ။ေဒၚလာ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း ၁၆၅၀ ခန္႔ ျဖစ္လာသည့္ ယခု အခ်ိန္တြင္ ရာဘာေပါက္ေစ်း က တစ္ေပါင္ ကုိးရာ ေက်ာ္ ထိ ျပန္ တက္လာေနသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ျမန္မာ႔ရာဘာကို ၀ယ္ယူရန္ အတြက္ အရည္အေသြးပိုင္းဆိုင္ရာ

ျမွင့္တင္ႏိုင္ရန္

ပံ႔ပိုးကူညီမည္ဟု

ျမန္မာႏိုင္ငံရာဘာစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္သူ

မ်ား အသင္း Myanmar Rubber Planters and Producers (MRPPA) မွတာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာဆို ထားသည္။ ျမန္မာ႔ရာဘာတြင္

အရည္အေသြးအားနည္းခ်က္မ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္

အရည္အေသြး

တိုးတက္လာ

ေစရန္ နည္းပညာအကူအညီေပးရန္ႏွင့္ ျပည္ပေစ်းကြက္ရရွိလာေစရန္ ဂ်ပန္-ျမန္မာ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ သြားရန္ လည္း ရွိေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

ျမန္မာ့ရာဘာ ကမၻာေစ်းကြက္ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ရန္

အရည္ အေသြး ေကာင္းမြန္ ရန္လိုအပ္ေနၿပီး၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ တရုတ္၊ အိႏိၵယတို႔ထက္ ေစ်းကြက္ ပိုေကာင္းေသာ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထိုးေဖါက္ႏိုင္ရန္ အရည္အေသြး ျမွင့္တင္ေပးရန္ လိုအပ္ေနသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ

ျမန္မာ့ရာဘာေစ်းကြက္မွာ

တရုတ္ႏိုင္ငံ၏

၀ယ္လိုအား

အေပၚတြင္သာ

အမွီျပဳေနရသည္။ သို႔ေသာ္ ဥေရာပစီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေျဖေလွ်ာ႔ခဲ႔ၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ရာဘာကို ဥေရာပသို႔ တန္ခ်ိန္ ၂၀ စတင္ ပို႔ႏိုင္ခဲ႔သည္ဟု MRPPA က ဆိုထားသည္။ ေစ်းကြက္ေပ်ာက္ေနေသာ ျမန္မာ့ရာဘာကို မသန္႔စင္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာ့ရာဘာေစ်းကြက္၀င္ႏိုင္ရန္ အရည္အေသြး အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ Ribbed Smoked Sheets (RSS) အဆင့္ ၅ တြင္သာ ရွိေနေၾကာင္း ရာဘာ လုပ္ငန္းရွင္ အခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။ “ ျမန္မာ့ရာဘာက RSS-3 ကေန RSS-5 အထိရွိတယ္။ ေကာ္ျပားသန္႔သန္႔လိုခ်င္ရင္ ရာဘာခဲတဲ႔ပုံးေတြနဲ႔ ဆိုင္တယ္။

ရာဘာခဲမယ့္ပုံး

သန္႔သန္႔သုံးရင္

ရႏိုင္တယ္။

အခုလက္ရွိ

ၿခံသမားေတြသုံးေနတာက

ပုံးၾကမ္း နဲ႔သုံးေနတာ။ ပုံးၾကမ္းနဲ႔ခဲရင္ သဲက တျပင္လုံးျပန္႔ကုန္ေရာ” ဟု ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္ ကိုခ်မ္းက ရာဘာမသန္႔စင္ သည့္ အဓိကအခ်က္ကို ေထာက္ျပေျပာသည္။ ကမၻာ့အရည္အေသြးမွီ ရာဘာသန္႕စင္လိုပါက ရာဘာအေစးကို စတီးစကာ အေပါက္ ၆၀ မွ ၈၀ အထိသုံး၍ သန္႔စင္ရန္လိုၿပီး၊ သတၱဳအရည္ခဲကန္ကိုသုံး၍ ေခတ္မွီ ႀကိတ္စက္၊ ဖိစက္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕က

ေထာက္ျပေျပာသည္။

သို႔ေသာ္

ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္

အက္ဆစ္ႏွင့္ သတၱဳအရည္ခဲကန္မ်ားကို ျပည္တြင္း၌ အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူရန္ခက္ခဲေနၿပီး၊ အစိုးရမွ ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ႔ေပးပါက

လိုအပ္ေသာ

နည္းပညာ၊

စက္ပစၥည္းႏွင့္

ရာဘာအရည္အေသြးျမင့္တက္လာႏိုင္ေၾကာင္း

အသုံး

အေဆာင္မ်ားကို

ရာဘာလုပ္ငန္းရွင္

အခ်ိဳ႕က

ေျပာသည္။

“ရာဘာ၀ယ္ေနၾကတာကလည္း အသန္႔ေစ်းနဲ႔ ျဗဳန္းေစ်းနဲ႔ သိပ္မကြာဘူး။ အသန္႔လုပ္ရတာ

အဆင့္တိုင္းမွာ ပင္ပန္းတယ္။ ဥပမာ RSS-1 နဲ႔ RSS-3 နဲ႔ က တစ္ေပါင္ ေငြတစ္ရာ မကြာဘူးဆိုေတာ့ အကုန္လုံးက ဒီအတိုင္းပဲ သြားေနၾကတာ။ တရုတ္က ၀ယ္တာလဲ သန္႔တာ၊ မသန္႔တာ မၾကည့္ဘူး။ ဒီအတိုင္း ၀ယ္တာ” ဟု ရာဘာ လုပ္ငန္းရွင္ ကိုခ်မ္းက ေျပာသည္။

၂၀၁၇ ခုနစ္တြင္ ရာဘာေစ်းသည္ ေလးႏွစ္တာကာလအတြင္း အျမင့္ဆုံးသုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ရာဘာစုိက္ေတာင္သူမ်ား စိတ္သက္သာရာ ရရွိခဲ့။

ရာဘာေစ်း ေၾကာင့္ ေရႊ႕ေျပာင္း သြား ရသူမ်ား ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ျပည္တြင္း ရာဘာေစ်းႏႈန္းမွာ တစ္ေပါင္လွ်င္ ၄၅၀ က်ပ္သာ ရွိခဲ႔ၿပီး၊ ယခုႏွစ္တြင္ ၇၅၀ က်ပ္မွ ၈၀၀ က်ပ္အထိ ျမင့္တက္လာခဲ႔သည္။ ျပည္တြင္း ရာဘာေစ်းမတည္မၿငိမ္ျဖစ္လာသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ရာဘာအေစးျခစ္ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ားလည္း အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ တျဖည္းျဖည္း ေရာက္ရွိသြားရာ ရာဘာစိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားတြက္ လုပ္သားရွားပါးမႈ ျဖစ္လာ ခဲ႔ရသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္

မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္

ရာဘာအေစးျခစ္ေပါက္ေစ်းမွာ

တစ္ပင္လွ်င္ ၇ က်ပ္မွ ၉ က်ပ္အထိရွိေနၿပီး၊ အခ်ိဳ႕ေသာရာဘာၿခံရွင္မ်ားက အေစးျခစ္အလုပ္သမားႏွင့္ ထြက္ရွိသည့္ ရာဘာ အေစးအေပၚ ထက္၀က္ခြဲယူၾကသကဲ့သို႔၊ ၿခံရွင္က ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အလုပ္သမားက ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ခြဲေ၀ ယူၾကသည္လည္း ရွိသည္။ “ဒီမွာရာဘာျခစ္ရင္ တစ္ည တစ္ေသာင္းရဖို႔ မနည္းျခစ္ရတယ္။ ထိုင္းမွာ ရာဘာတစ္ညျခစ္ရင္ ဘတ္ ႏွစ္ေထာင္ ေက်ာ္ေလာက္ ရတယ္” ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ရာဘာသြားေရာက္ျခစ္မည့္ ကိုေအာင္ထူးက ေျပာသည္။ ရာဘာအေစးျခစ္

ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား

နည္းပါးလာေနၿပီး၊

အလုပ္သမားမရွိေသာ

ရာဘာၿခံအခ်ိဳ႕မွာ

ႏွစ္စဥ္လိုလို ၿခံပိတ္ထားၾကရသည္။ “ အလုပ္သမားက မၿမဲဘူးေလ၊ ပိုက္ဆံ ပိုရတဲ႔ဆီသြားၾကတာေပါ့။ သြားရင္ေတာ႔ ထိုင္းမွာ သြားလုပ္ၾကတယ္။ အလုပ္သမားဖိုးနဲ႔၊ ေျမဆီ၊ ေပါင္းရွင္းတာနဲ႔ဆို ျပန္တြက္ရင္ မကိုက္ဘူး။ မႏွစ္ကေတာ့ ၿခံပိတ္ထားရတယ္” ဟု ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္၊ က်ဳံက ေက်းရြာမွ ကိုသက္ဦးက ေျပာသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ၿခံရွင္မ်ားက ရာဘာပင္မ်ား ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းကာ ေျမကြက္ ေရာင္းခ်ျခင္း မ်ားလည္း ရွိလာ ၾကျခင္း ေၾကာင့္ ရာဘာလုပ္ငန္းအေပၚမွီခိုေနၾကေသာ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္

ရွားပါးလာမႈက

ၿခိမ္းေျခာက္လာေနသည္။

အလြဲမ်ားေၾကာင့္

ရာဘာ

ယင္းအျပင္

စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားႏွင့္

စစ္အစိုးရလက္ထက္

ေဒသခံမ်ား

အၾကားတြင္လည္း

ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ

အျငင္းပြားမႈမ်ား ကလည္း ယေန႔အထိ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာျဖင့္ ရာဘာစိုက္ပ်ိဳးရန္ လမ္းညႊန္ခ်က္ ေၾကာင့္ ပလပ္ေျမ၊ သစ္ေတာေျမ၊ ေက်းရြာစားက်က္ေျမ စသည့္ ေျမလြတ္ေျမလပ္မ်ား၌ နီးစပ္ရာအလိုက္ ေျမဦး၊ ၿခံခတ္ယူငင္ခဲ႔ၾကသည့္ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ေျမယာျပႆနားမ်ား ျဖစ္ေပၚေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ ရာဘာစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္း ဥကၠဌ ႏိုင္က်န္ရစ္က ေျပာသည္။ “ ရာဘာၿခံေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက

ေျမယာျပႆနာရွိေနတယ္။

အခုထိလည္း

ရွင္းလို႔ကို

မၿပီးႏိုင္ဘူး။

လက္ရွိ

အေနအထားအရ ရာဘာထပ္မံတိုးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ိဳးလို႔ လုံး၀မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ရာဘာထပ္စိုက္စရာ ေျမလုံး၀ မရွိေတာ႔ ဘူး” ဟု ၎ကေျပာသည္။ ရာဘာစိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားကို အစိုးရမွ ေတာင္သူမ်ားနည္းတူ ေခ်းေငြထုတ္ေပးရန္ လိုအပ္ေနၿပီး ရာဘာစိုက္ပ်ိဳး ထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္းမွလည္း ထိေရာက္သည့္ အကူအညီ မေပးႏိုင္ေသး ေၾကာင္း ႏိုင္က်န္ရစ္က ေျပာသည္။ “ ရာဘာက လက္ရွိထြက္သေလာက္ကိုပဲ ေရာင္းခ်ၿပီးေတာ့ စား၀တ္ေနေရး ေျဖရွင္း ေနရတာရွိတယ္။ ရာဘာ အထြက္ တိုးဖို႔၊ ေအာက္ေျခ ၿခဳံရွင္းဖို႔၊ ေျမဩဇာစနစ္တက်ထည့္သြင္းဖို႔တို႔က ရာဘာစိုက္တဲ႔သူေတြ အမ်ားစုက အရင္း အႏွီးမတတ္ႏိုင္ၾကဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္၌ ရာဘာဗဟိုေစ်း ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ႔ပါက ရာဘာ စိုက္ပ်ိဳး ထုတ္လုပ္သူမ်ားအတြက္ ျပည္ပ Buyer မ်ားႏွင့္ တိုက္ရိုက္ေရာင္း၀ယ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ တနသၤာရီ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕တြင္လည္း ရာဘာ

စက္ရုံေဆာက္လုပ္ရန္ရွိသျဖင့္

ျမန္မာ့ရာဘာေဈး

ျပန္လည္ဦးေမာ့လာႏိုင္မည္

ျဖစ္ၿပီး

ရာဘာႏွင့္စက္စပ္သည့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာကိုလည္း ဖန္တီးေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈကို ေမွ်ာ္လင့္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျပည္တြင္းကုန္ၾကမ္းျဖစ္ေသာ ရာဘာကို အရည္အေသြးျမွင့္တင္ထားရန္ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ရန္

သာမက

လိုအပ္ေနၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္

အာဆီယံ အလမ္း

ႏိုင္ငံေဈးကြက္ႏွင့္ သစ္မ်ား

ကမၻာ့ေဈးကြက္သုိ႔

ေပၚေပါက္လာေစေရးအတြက္

အစိုးရအေနျဖင့္ ကူညီေပးရန္ မ်ားစြာ လိုအပ္ေနသည္။ (27.11. 2016) ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ီသည့္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္သည္။

]a&TUajymif;tvkyform;awG ynma&;twGuf jrefrmtpdk;&uawmh taxmuftyHhay;zkdY awGUqHkwmrsKd; r&Sdygbl;/ xdkif;EkdifiHbufuawmh &Sdw,f} Knowledge Zone Vocational Center မွ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူ ေဒၚႏြယ္နီလင္း ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

အယ္ဒီတာ အညႊန္း ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ရွိ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ဆက္စပ္မွဳႏွင့္တကြ အစိုးရအေနျဖင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ ပညာေရး၊ ၄င္းတုိ႔ သားသမီး ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးရန္ မီးေမာင္းထိုးျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံနယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ျမ၀တီႏွင့္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ ႏွစ္ခုစလုံးတြင္ နယ္စပ္ေဒသရွိ လူငယ္မ်ားအတြက္ ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးအတြက္ အဂၤလိပ္စာ၊ ထုိင္းစာ၊ ကြန္ျပဴတာ ဘာသာရပ္မ်ားကုိ အခေၾကးေငြ အနည္းသာ ယူ၍ ပညာဒါနအျဖစ္ သင္ၾကားေပးလွ်က္ရွိေသာ Knowledge Zone Vocational Center မွ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူ ေဒၚႏြယ္နီလင္း ႏွင့္ Gfm မ်ိဳးဆက္သစ္ မီဒီယာ ေအဂ်င္စီ (gfm) တုိ႔ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခ်က္ အခ်ိဳ႕ကုိ ေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။

ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းသူ - Generation Focused Monitor

Gfm:

အရင္ဦးဆုံး အေနနဲ႔ ဆရာမရဲ႕ ရာထူး နဲ႔ Knowledge Zone သင္တန္းေက်ာင္း အေၾကာင္း

မိတ္ဆက္ေပးပါဦး။ K Zone:

ကၽြန္မရဲ႕ နာမည္က ေဒၚႏြယ္နီလင္းပါ။ Knowledge Zone သင္တန္းေက်ာင္းကုိ ၂၀၀၈ ခုနစ္

ဇူလုိင္လမွာ ဆရာဦးသက္ႏုိင္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက ကၽြန္မက အခ်ိန္ပုိင္း ကြန္ျပဴတာ သင္ေပးတယ္။ ဆရာဦးသက္ႏုိင္က ပဲခူးမွာျပန္ျပီးေတာ့ Knowledge Zone နာမည္နဲ႔ပဲ သင္တန္းတစ္ခု ဖြင့္ထားပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ မဲေဆာက္က သင္တန္းရယ္၊ ျမ၀တီက သင္တန္းရယ္ကို ဦးစီး လုပ္ေဆာင္လွ်က္ ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ သင္တန္းမွာ အန္ဂ်ီအုိေတြမွာလုပ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြ၊ စက္ရုံတုိ႔၊ ေစ်းဆုိင္တုိ႔မွာ လုပ္ေနတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား လူငယ္ေတြ၊ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ေတြရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြက သင္တန္းလာတက္ၾကပါတယ္။ ဆရာ၊ ဆရာမ ႏွစ္ဖက္စလုံးေပါင္းရင္ ၁၉ ေယာက္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔ ဒီသင္တန္းေက်ာင္းဖြင့္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ သိပါရေစ။

K Zone : ထုိင္းျမန္မာ နယ္စပ္မွာရွိေနတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ၊ အဲ့ဒီ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရး ပုိၿပီးျမင့္မားေအာင္ အေထာက္အကူ ျပဳခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရယ္၊ သူတုိ႔ အလုပ္ထဲမွာ ပုိမုိေကာင္းမြန္တဲ့ လစာရႏိုင္ေအာင္ရယ္၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း ပုိရလာႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိေအာင္ ေထာက္ပံ့ေပးခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီေက်ာင္းကုိ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔

သင္တန္းေက်ာင္း

အေနနဲ႔

၁၀

ႏွစ္

ေက်ာ္လာျပီးေနာက္ပုိင္းမွာ

စတင္တည္ ေထာင္စဥ္ကနဲ႔ အခု လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ဘာေတြ အေျပာင္းအလဲေတြ ရွိလာသလဲ။

K Zone:

အရင္တုန္းကဆုိရင္ ကၽြန္မတုိ႔ဆီမွာ သင္တန္း လာတက္တဲ့ သင္တန္းသား မဲေဆာက္ေဒသ

က ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြက ေတာ္ေတာ္ တက္တက္ၾကြၾကြရွိတယ္။ အခု ေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့ မဲေဆာက္မွာရွိတဲ့ အလုပ္သမားေတြက အတည္တက်မရွိဘူး။ ဘန္ေကာက္တက္ၾကတာ မ်ားလာတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ငါးႏွစ္က ကေလးေတြဆုိရင္ ျပန္ျပီး ဆရာလုပ္ႏုိင္တဲ့၊ အဖဲြ႕အစည္းေတြ ျပန္လုပ္ႏုိင္တဲ့အထိကုိ ၾကိဳးစားၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ သင္တန္းလာတက္တဲ့ ကေလးေတြဟာ စိတ္အားထက္သန္မႈ နည္းလာ ၾကတယ္။ Gfm:

ေနာက္ပုိင္း ေက်ာင္းသားေတြက ဘာေၾကာင့္ စိတ္အားထက္သန္မႈ နည္းလာတယ္လုိ႔ ဆရာမ

ထင္လဲ။ K Zone:

ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံ မဲေဆာက္ ျမိဳ႕မွာေနရတဲ့ ကေလးေတြက အရင္ကထက္ကုိ

ပုိျပီး မလုံျခံဳၾကေတာ့ဘူး။ အရင္ကလည္း အလုပ္တစ္ဖက္နဲ႔ လုပ္ၾကတယ္ဆုိေပမယ့္ အခု ေနာက္ပုိင္းမွာ ဖိအားေတြ ပုိမ်ားလာတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္ေလာက္ကစျပီး ထုိင္းမွာ စီးပြားေရး ပုိၾကပ္တည္းလာလုိ႔ အလုပ္ရွင္ေတြက ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြကုိ ပုိၿပီးေတာ့ ဖိအားေတြ ေပးလာၾကတယ္။ အမ်ားစု ကေတာ့ဘန္ေကာက္က လုပ္အားခ ပုိက္ဆံပုိရေတာ့ မဲေဆာက္ကေနျပီးေတာ့ ဘန္ေကာက္ကုိသြားျပီး အလုပ္လုပ္ ၾကတယ္။ Gfm:

ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ အျခမ္းျဖစ္တဲ့ ျမ၀တီ ျမိဳ႕မွာ ဆရာမတုိ႔ ဘယ္အခ်ိန္တုန္းက စဖြင့္ခဲ့လဲ။

K Zone:

၂၀၁၅၊ ၃ လပုိင္း၊ ၃ ရက္ေန႔မွာ စဖြင့္ခဲ့တယ္။ အခုဆုိရင္ ျမ၀တီေက်ာင္း ၂ ႏွစ္ျပည့္

ေတာ့မယ္။ Gfm:

ျမန္မာႏုိင္ငံ ျမ၀တီ ဘက္အျခမ္းနဲ႔ မဲေဆာက္ ဘက္အျခမ္း ဘာေတြကြာျခားမႈရွိလဲ။

K Zone: ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ မဲေဆာက္ဘက္ေက်ာင္းမွာ သင္ၾကားေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက အလုပ္လုပ္ရင္း လာတက္ၾကရတာဆုိေတာ့ မိဘေတြကလႊတ္လုိ႔ လာတက္ရတာ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ျပီးေတာ့ အလုပ္သမား ကေလးေတြဆုိေတာ့ ပညာေရး Level အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကတဲ့အတြက္ စာသင္ရတဲ့အခါ Level ညွိရတာခက္ပါတယ္။ စေန၊ တနဂၤေႏြ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြရဲ႕ ကေလးေတြကုိ သင္ေပး ရတာေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ ျမန္မာဘက္အျခမ္းကေတာ့ ကုိယ္တုိင္စိတ္၀င္စားလုိ႔ လာတက္တဲ့ ကေလးထက္ မိဘေတြက လႊတ္လုိ႔လာတက္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက မ်ားတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ပညာေရး Level ေတြ က ညီတယ္။ အေ၀းသင္အုပ္စု၊ ဘဲြ႕ရအုပ္စု၊ အထက္တန္းအုပ္စု ဆုိျပီး သတ္မွတ္ညွိျပီးသင္လုိ႔ ရတယ္။ မဲေဆာက္ဖက္မွာေတာ့ အဲ့လုိညွိလုိ႔မရဘူး။ ပုိခက္တယ္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔ အေနနဲ႔ ကြန္ျပဴတာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ ထုိင္းစာ သင္တန္းေၾကးက အခမဲ့လား။

K Zone: သင္တန္းကုိ အေလးထားေအာင္လုိ႔ ေငြေၾကး အနည္းငယ္ပဲ ယူပါတယ္။ မဲေဆာက္ဘက္မွာ ေတာ့ သင္တန္းေၾကး သုံးလကုိ ဘတ္ ၂၀၀ (ျမန္မာေငြ ၇၀၀၀) ခန္႔ ယူပါတယ္။ ျမ၀တီဘက္မွာေတာ့ သင္တန္းေၾကး သုံးလကုိ ျမန္မာေငြ တစ္ေသာင္းယူပါတယ္။

Gfm:

ဆရာမတုိ႔

အေနနဲ႔

တစ္ႏွစ္ကုိ

သင္တန္းသား

ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ကုိ

သင္ၾကား

ေပးလုိက္လဲ။ K Zone: တစ္ႏွစ္ကုိ ကြန္ျပဴတာေရာ၊ အဂၤလိပ္စာေရာ၊ ထုိင္းစာေရာ စေန-တနဂၤေႏြ ေပါင္းလုိက္ရင္ သင္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုကုိ သင္တန္းသား ၆၀၀ ခန္႔ေလာက္ကုိ သင္ၾကားေပးပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ထုိင္း ေက်ာင္း ၂ ခု ေပါင္းလုိက္ရင္ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၂၀၀၊ ၁၃၀၀ ဦးေရေလာက္ သင္ၾကားေပးပါတယ္။ Gfm :

ထုိင္း နိုင္ငံ မဲေဆာက္မွာ ဆုိရင္ ဆရာမ တုိ႔လုိ ေက်ာင္းျပင္ပ သင္ၾကားေပးေနတဲ့ အျခား

သင္တန္းမ်ိဳး ေရာရွိေသးလား။ K Zone:

မဲေဆာက္မွာ ဆုိရင္ေတာ့ ေက်ာင္းျပင္ပအေနနဲ႔ အခုလုိမ်ိဳး အဂၤလိပ္စာ၊ ကြန္ျပဴတာ သင္ေပး

တာ ဒီတစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားကေလးငယ္ေတြ အလုပ္လုပ္ရင္း ပညာသင္ႏုိင္ေအာင္ သူတုိ႔ ပညာေရး လုိအပ္ခ်က္ ျဖည့္လုိ႔ရေအာင္လုိ႔ ရည္ရြယ္ျပီး ဖြင့္ထားတာပါ။ ျမ၀တီဘက္မွာေတာ့ ေက်ာင္းျပင္ပအတြက္ အျခားေက်ာင္းေတြလည္း ရွိပါတယ္။ Gfm :

ဆရာမတုိ႔ေက်ာင္းက ေရႊ႕လ်ား ပညာဒါန မုိဘုိင္းသြားတယ္လည္း ၾကားထားေတာ့ ဘယ္ေတြ

သြားျပီး ဘယ္သူေတြကုိ သင္ေပးလဲ။ K Zone: ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္ မဲေဆာက္မွာ ဆုိရင္ေတာ့ မုိဘုိင္း မရွိေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္ စက္ရုံမွာရွိတဲ့ ကေလးေတြက ေနရာနဲ႔ အခ်ိန္ရွိလုိ႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ သြားသင္ေပးဖုိ႔ ရွိပါမယ္။ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္ ျမ၀တီမွာဆုိရင္ေတာ့ ပညာဒါန မုိဘုိင္းအေနနဲ႔ အစုိးရေက်ာင္းကုိလည္း သြားတယ္။ ဘက ေက်ာင္းေတြလည္း သြားတယ္။ ရပ္ရြာက ကုိယ္ထူကုိယ္ထ ေက်ာင္းေတြကုိလည္းသြားတယ္။ အခု လက္ရွိ သြားေနတာ ဆုိရင္ ေလးေကးေကာ မွာရွိတ့ဲ အလယ္တန္း အထက္တန္း ကေလးေတြရဲ႕ အဂၤလိပ္စာ အရည္အေသြးျမင့္မားေအာင္ သင္ၾကားေပးေနတယ္။ အေျခခံ Grammar သင္ေပးတယ္။ ေလးေကးေကာ က ျမ၀တီျမိဳ႕နယ္ အပုိင္ ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာေတာ့ တစ္ႏွစ္ သင္ရုိးနဲ႔ သင္ၾကားေပး ပါတယ္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔က နယ္စပ္ ေဒသမွာ အဲ့လုိမ်ိဳး ေရႊ႕လ်ားျပီးေတာ့ ပညာဒါန လုိက္လံ သင္ၾကားေပး

ေနေတာ့ ဘာအခက္အခဲ ေတြ ၾကံဳေတြ႕ရလဲ။ K Zone: အခက္အခဲ အဓိကကေတာ့ Transportation နဲ႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ျပႆနာပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ေလက်ရင္ သြားရလာရတာ မေျပလည္တဲ့ ျပႆနာေလးေတြရွိတယ္။ က်န္တာကေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေက်ာင္းက ဆရာေတြကလည္း အခမဲ့ပဲ သင္ေပးတာဆုိေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔ အေနနဲ႔ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ စစ္ေဘးေရွာင္ ေနရတဲ့ ကေလးငယ္

ေတြကုိေရာ ပညာသင္ၾကားေပးတာေရာ ရွိသလား။ K Zone:

အဲ့လုိေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ ျမိဳင္ၾကီးငူေဒသက စစ္ပဲြေတြ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ကေလးငယ္

ေတြအတြက္ စာအုပ္ေတြ ေဘာပင္ခဲတံ စသည္ျဖင့္ သြားေရာက္လွဴဒါန္းတာေတြေတာ့ ရွိတယ္။ အခုထိေတာ့ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာေတြမွာ စာလုိက္သင္ေပးတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။

Gfm:

ဆရာမတုိ႔သြားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ကေလးေတြ၊ လူငယ္ေတြရဲ႕ စာသင္ၾကားမႈက ဘယ္လုိ

အေျခအေနရွိလဲ။ K Zone: မူလတန္းေက်ာင္းေတြကေတာ့ အစုိးရေက်ာင္းေတြ မ်ားပါတယ္။ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း ကေလးေတြကေတာ့ ရပ္ရြာ ကုိယ္ထူကုိယ္ထ ေက်ာင္းေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ အစုိးရအေနနဲ႔က အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္းေတြကုိ ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ပုိေကာင္းမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေဒသက လူငယ္ေတြလည္း အလုပ္အကုိင္လည္း ရၾကမယ္။ ကေလးငယ္ေတြ ရဲ႕ ပညာေရးေတြလည္း ရပ္ရြာက လုပ္ေပးတာထက္ ပုိေကာင္းလာမယ္ ထင္ပါတယ္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔ သင္ၾကားေပးေနရတဲ့ နယ္ေျမက အစုိးရယႏၱရားက အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ နယ္ေျမလား။

တျခား တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမလား ။ K Zone: အစုိးရ နဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ ေကအန္ယူ (ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအရုံး) နယ္ေျမပါ။ လက္ရွိအေနနဲ႔

ေကအန္ယူက

ပညာေရးတာ၀န္ခံက

ကၽြန္မတုိ႔နဲ႔

တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျပီး

လုပ္ေဆာင္

ေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔က ပညာေရးအတြက္ ဘာလုပ္ေပးႏုိင္မယ္ဆုိတာ သြားျပီးေမးေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ ကုိးတန္း၊ ဆယ္တန္း အထက္တန္း အဂၤလိပ္စာ လုိအပ္ခ်က္ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ သြားျပီးသင္ေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။ Gfm:

နယ္စပ္ေဒသ

ကေလးငယ္ေတြနဲ႔

အျခားၿမိဳ႕ေတြက

ကေလးငယ္ရဲ႕

ပညာသင္ၾကားမႈက

ဘယ္လုိကြာျခားမႈ ရွိလဲ။ K Zone: နယ္စပ္ေဒသမွာက်ေတာ့ မိဘေတြက သိပ္ျပီးေတာ့ ပညာေရး အားမေပးဘူး။ ဆရာ ဆရာမေတြလည္း အေရာက္အေပါက္နည္းေတာ့ ေစတနာထားျပီး လာေရာက္သင္ေပးဖုိ႔ လိုတယ္ထင္ပါ တယ္။ ျမ၀တီျမိဳ႕ရဲ႕ စာေမးပဲြေအာင္ခ်က္ အေနအထားဆုိရင္ အျခားျမိဳ႕ေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္နည္းတယ္။ Gfm:

အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ သင္တန္းသားေတြက ဘယ္လုိမ်ိဳး လႈပ္ရွားရုန္းကန္ေနရလဲ။

K Zone: မဲေဆာက္မွာရွိတဲ့ အလုပ္သမား ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ လစာက နည္းပါတယ္။ သူတုိ႔ ေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္ေတြ တရား၀င္ ေနထုိင္ခြင့္အတြက္ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ အလုပ္မွာ သြားရလာရတာ လုံျခံဳမႈ မရွိဘူး။ ျမ၀တီမွာက စက္မႈဇုန္ေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ ခုိင္ခုိင္မာမာ မရွိေသးပါဘူး။ မဲေဆာက္ဘက္မွာပဲ လာျပီးလုပ္ေနၾက ရေသးတာပါပဲ။ စက္ရုံ အလုပ္ရုံ ေစ်းဆုိင္ေတြက ပုိမ်ားေတာ့။ လက္ရွိ မဲေဆာက္ဘက္ အျခမ္းက အေျခခံ လုပ္အားခ အခုလက္ရွိေငြလဲႏႈန္း ျမင့္ေနတယ္ဆုိေတာ့ ျမ၀တီထက္ပုိမ်ားတာ ေပါ့ေနာ္။ မဲေဆာက္မွာ လုပ္ေနရတဲ့သူေတြကုိ ဘတ္ ၄ ေထာင္ ၅ ေထာင္ေလာက္ အနည္းဆုံး ရၾကပါတယ္။ ျမန္မာေငြနဲ႔ ဆုိရင္ေတာ့ တစ္သိန္းခဲြ ႏွစ္သိန္းေလာက္ေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာျပည္ထဲမွာဆုိရင္ေတာ့ အနည္းဆုံး ၇ ေသာင္း၊ ၈ ေသာင္း၊ တစ္သိန္းေလာက္နဲ႔ စလုပ္ၾကရတယ္ဆုိေတာ့ မဲေဆာက္ဘက္ကေတာ့ ပုိမ်ား တယ္ ေျပာရမွာေပါ့။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔က

နယ္စပ္မွာ

ရွိေနတာ

ၾကာျပီဆုိေတာ့

နယ္စပ္မွာရွိတဲ့

ထုိင္းႏုိင္ငံသား

ကေလးငယ္ေတြနဲ႔

နယ္စပ္မွာရွိတဲ့

ျမန္မာ

ကေလးငယ္ေတြ

ပညာသင္ၾကားရပုံခ်င္း

ဘယ္လုိမ်ိဳး

ကြာျခားတယ္ ထင္လဲ။ K Zone: အေထာက္အပံ့ ရတာခ်င္း ကြာပါတယ္။ ကေလးေတြ စာသင္တဲ့အခါမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အားကစား ေတြလုပ္တဲ့ ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္၊ အျခား သင္ယူမႈေတြကုိ အစုိးရက အေထာက္အပ့ံ ရွိတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ေက်ာင္းပညာေရးအျပင္ အလုပ္ခြင္ေတြ ကုိ အခ်ိန္ပုိင္း ၀င္ႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ကုိ လည္း အလုပ္ရွင္ေတြ နဲ႔ အစုိးရ ဌာနေတြက ခ်ိတ္ေပးတယ္။ ျမန္မာ ဘက္မွာဆုိရင္ အတုိင္းအတာ တစ္ခုထိ မရေသးဘူး။ ေက်ာင္းျပီးသြားရင္လည္း တကၠသုိလ္တက္ျပီးရင္ အလုပ္လုပ္ၾကတယ္။ Gfm:

ဆရာမ အေနနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသက လူငယ္ေတြကုိ ဘာမ်ားအၾကံေပးခ်င္လဲ။

K Zone:

လူငယ္ေတြ အေနနဲ႔ ပညာေရး နိမ့္တာ ျမင့္တာထက္ ကုိယ့္မွာ လုိအပ္ေနတဲ့

အရည္အခ်င္းကုိ ျဖည့္ဆည္းထားသင့္တယ္။ အျမဲတမ္း ေခတ္နဲ႔ အညီ လုိအပ္ေနတဲ့ ပညာရပ္ေတြကုိ ေလ့လာေနသင့္တယ္။ ကြန္ျပဴတာ၊ ဘာသာရပ္ဆုိင္ရာ အပါအ၀င္ ေခတ္ရဲ႕ လုိအပ္ခ်က ေတြကုိ ေလ့လာေနသင့္တယ္။ Gfm:

အခု လက္ရွိ ျပည္သူ႔အစုိးရ ဆုိျပီး ေရြးေကာက္ပဲြ အႏုိင္ရျပီးေတာ့ တက္လာတဲ့ တစ္ႏွစ္

သက္တမ္း ရွိျပီျဖစ္တဲ့

NLD အစုိးရအေနနဲ႔ ထုိင္း - ျမန္မာ နယ္စပ္ ေဒသအတြက္ ဘာေတြ လုပ္ေပး

သင့္တယ္ထင္လဲ။ K Zone: လုိအပ္ေနတာေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီးေပါ့ေနာ္။ အရင္ဆုံးအေနနဲ႔ ဒီေဒသအတြက္ ဘာက အေရးတၾကီး လုိအပ္ေနတယ္ဆုိတာကုိ သိေအာင္လုပ္သင့္တယ္။ ကၽြန္မ အေနနဲ႔ ထင္တာကေတာ့ ပညာေရး အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ အေရးၾကီးဆုံး လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ အေတြးအေခၚ ျမင့္မား လာရင္ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းရလာ ႏုိင္ပါတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ Gfm:

ဆရာမတုိ႔ အေနနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ ပညာေရးအတြက္ ကရင္ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔အစည္း

ျဖစ္တဲ့ KNU တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာထားေတာ့ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ ထုိင္း ႏုိင္ငံဘက္ အစုိးရတုိ႔နဲ႔ေရာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ပညာေရး အတြက္ေတြ႕ဆုံ ျဖစ္တာမ်ိဳးရွိလား။ K Zone: ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ ပညာေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ေထာက္ပံ့ေပးဖုိ႔ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး ။ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ရွိတယ္ ။ မဲေဆာက္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ေက်ာင္းေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ကုိ ထုိင္း ပညာေရးဌာနကေတြ႕ျပီး အျမဲ ပုံမွန္ ႏွစ္လ တစ္ၾကိမ္ လုိအပ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ပညာေရး အၾကံေပးတာေတြအျပင္ အျခားအဖဲြ႕ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ ကူညီႏုိင္တာရွိရင္ ကူညီေပးတာရွိတယ္။ Gfm:

တျခား ဘာမ်ား ျဖည့္စြက္ေျပာဦးမလဲ ဆရာမ။

K Zone:

ပညာေရးနဲ႔

ပတ္သက္ျပီးေတာ့

အစုိးရက

ကေလးေတြကုိ

ပညာေရးအေပၚ

ဒီထက္ပုိျပီး ယုံၾကည္မႈရွိတဲ့ ပညာေရးမ်ိဳး သူတုိ႔လုိခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုကုိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ အေထာက္အ

ပံ့ေပးတဲ့

ပညာေရးမ်ိဳးနဲ႔

အလုပ္အကုိင္ရရွိဖုိ႔

တက္ေျမာက္မႈပါတဲ့

လုပ္ေပးသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ (18. 12. 2016 ရက္ေန႔ထုတ္ သံလြင္တုိင္းမ္ သတင္းဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပျပီးျဖစ္သည္။)

ပညာေရးမ်ိဳး

0rf;wpfxGmwdkufyGJ အယ္ဒီတာ အညႊန္း ကမ္းနီးငါးဖမ္းလုပ္ကြက္မ်ားအတြင္း ဥပေဒမဲ့၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီးေနေသာ လုပ္ငန္းငန္းရွင္ႀကီးမ်ား၏ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းေလွမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အလုပ္အကိုင္အားစြန္႔လႊတ္ရကိန္း ႀကံဳေနရသည့္ ကမ္းနီး ငါးဖမ္းလုပ္သားမ်ား၏ အေျခအေနအေနကို အစိုးရအပါအ၀င္ သက္ဆိုင္သူမ်ားအား သိရွိေစ၍ ေျဖရွင္းေပးေစရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။

0rf;wpfxGmwdkufyGJ

ကမ္းနီးႏွင့္ ကမ္းေ၀း ငါးဖမ္း စက္ေလွမ်ား အခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡ ႏွင့္ ေလွလုပ္သား ႏွင့္ ေလွပုိင္ရွင္ တုိ႔ ၏ ပဋိပကၡသည္ ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္တြင္ ငါးဖမ္းသူတုိင္း ၾကံဳ ရသည့္ ျပႆနာ တစ္ခုျဖစ္သည္။

ကမ္းေျခ သဲေသာင္ျပင္တေလွ်ာက္ဆီ စည္းခ်က္ညီညီ လာေရာက္ရိုက္ခတ္ေနသည့္ ပင္လယ္ေရလႈိင္းမ်ား “တဝုန္းဝုန္း” ျမည္ဟီးေနသည့္ၾကားက ငါးဖမ္းေလွေရလုပ္သားမ်ား၏ ဟစ္ေအာ္ေခၚသံ၊ ငါးေရြးေနၾကသည့္ အရြယ္စုံ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ေျပာဆိုသံမ်ားႏွင့္အတူ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ နာမည္ေက်ာ္ ေမာင္းမကန္က မ္းေျခအနီးရွိ သေဘာ့ဆိပ္ တံငါရြာကေလးသည္ သက္ဝင္လႈပ္ရွား ေနသည္။ အေဝးတစ္ေနရာဆီမွ

တိုက္ခတ္လာသည့္

ပင္လယ္ေလျပည္ေလညွင္းမ်ားက

ကမ္းကပ္လာသည့္

ေမွ်ာေလွေရ လုပ္သားမ်ား၏ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္သမွ်ကို ေခတၱေျဖေဖ်ာက္ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း သူတို႔၏ ဘဝအေမာကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူ။

ပင္လယ္ေလႏွင့္အတူ

အသားေရာင္ရွိေနၿပီျဖစ္ ေဆးေပါ့လိပ္တိုကို

ပူျပင္းလွသည့္

ေနေရာင္တိုက္စားဒဏ္မ်ားေၾကာင့္

ေၾကးနီေရာင္

ေသာ အသက္ ၃၈ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ေရလုပ္သား ကိုေအးလြင္တစ္ေယာက္

တစ္ရႈိက္မက္မက္ဖြာရႈိက္ရင္း

ရင္ထဲကအပူကို

ေဆးလိပ္ေငြ႔ႏွင့္အတူ

ေရာေထြး

မႈတ္ထုတ္လိုက္ရင္းက “က်ေနာ္တို႔မွာ အခက္အခဲေတြက အမ်ားႀကီး၊ မီးထြန္းေလွႀကီး(ဝါးလတ္ေလွ)ေတြ ခဏခဏလာလို႔ ဒုကၡေတြ ေရာက္ေနရတယ္” ဟု ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ား ရင္ဆိုင္ႀကဳံေတြ႔ေနရသည့္ အခက္အခဲကို ဖြင္႔ဟ ေျပာဆို လိုက္သည္။ ေရလုပ္သား ၂၅ ေယာက္မွ ၃၀ ေယာက္ပါသည့္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္း ဝါးလတ္ေလွမ်ားက ညအခ်ိန္ ေလာင္းလုံ ေရျပင္

ကမ္းနီးအတြင္းဝင္ေရာက္ကာ

ေရလုပ္သား

၇

ေယာက္

ငါးဖမ္းေလွႀကီးမ်ားႏွင့္

သာပါရွိၿပီး

မယွဥ္ႏိုင္ဘဲ

ေခတ္မွီငါးဖမ္းမီးလုံး(ငရဲမီး)မ်ားႏွင့္ မိရိုးဖလာ

ကမ္းနီးငါးဖမ္း

ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္

ဖမ္းဆီးေနျခင္းေၾကာင့္

ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ားအတြက္

ေပ်ာက္ကာ

မိသားစု

ဝမ္းေရးအတြက္

အခက္အခဲမ်ားႀကဳံေတြ႔ေနရေၾကာင္း သူက ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ “မီးထြန္းေလွတစ္စီးကို အရင္း သိန္း ၂၀၀၀ ရွိတယ္။ စူးမီးတစ္လုံးတင္ပဲ သိန္း ၈၀ ေက်ာ္တယ္။ မီးထြန္းေလွကို သူေဌးႀကီးေတြပဲလုပ္ႏိုင္တာ။ က်ေနာ္တို႔ေမၽွာေလွက အရင္း သိန္း ၃၀၀ ပဲရွိတာ။ က်ေနာ္တို႔မွာရွိတာ ပိုက္တစ္ဖုံကိုမွ ၁ သိန္း၊ ပိုက္အဖုံ ၇၀၊ ၈၀ ေလာက္ရင္းရင္ ေလွထြက္လို႔ရတယ္” ဟု ေဒသခံ ေရလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ ကိုေအးလြင္က ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသည္။ လြန္ခဲ႔ေသာ ၃ ႏွစ္ခန္႔က ေလာင္းလုံေရျပင္တေလွ်ာက္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းဝါးလတ္ေလွမ်ား ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္မ်ားျပားခဲ႔ၿပီး

မဝင္ေရာက္လာမီ

ကမ္းနီးငါးဖမ္းေမွ်ာေလွမ်ား

အဆင္ေျပမႈမ်ားစြာရွိခဲ႔ေသာ္လည္း

ယခုအခ်ိန္မွာေတာ႔

အတြက္ ကမ္းေဝးငါး

ဖမ္းဝါးလတ္ေလွမ်ားေၾကာင့္ ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္ေပ်ာက္ကာ အဆင္မေျပမႈမ်ားစြာ ႀကဳံေတြ႔ လာခဲ႔ရသည္။ ယင္းအျပင္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းဝါးလတ္ေလွေတြက ေက်ာက္ခ်ငါးဖမ္းသည့္အခါ မိရိုးဖလာ နည္းလမ္းအတိုင္း ေရစီးေၾကာင္းအတိုင္း

အစုန္အ

ဆန္ေမွ်ာကာ

ဝါးလတ္ေလွမ်ား၏

ေက်ာက္ႀကိဳးက

ပိုက္ခ်ဖမ္းရေသာ

ျဖတ္ခ်ျခင္း

ေမွ်ာေလွ

ငါးဖမ္းပိုက္မ်ားကို

ခံရသည္မ်ားလည္းရွိလာခဲ႔ေသာေၾကာင္႔

ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ားမွာ ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္အျပင္ ငါးဖမ္းပိုက္မ်ားပါ ဆုံးရႈံးေနရသည္။ “ေမၽွာေလွ တစ္စီး အရင္း သိန္း ၃၀၀ ရွိတယ္။ အခု ျပန္ေရာင္းရင္ ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ေတာင္ ဝယ္မယ့္သူမရွိဘူး”

ေမွ်ာေလွပိုင္ရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုထြန္းသိန္းက ၄င္းတို႔၏လုပ္ငန္း က်ဆင္းလာမွဳကို ညီးတြားေျပာဆိုသည္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ေလာင္းလုံၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ပင္လယ္ျပင္ကို မ်က္ႏွာမူထားသည့္ အိမ္ေျခ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိ သေဘာ႔ဆိပ္ေက်းရြာတြင္ အမ်ားစုက မိရိုးဖလာ အလုပ္အကိုင္ ျဖစ္ေသာ ကမ္းနီးငါးဖမ္း ေမွ်ာေလွျဖင့္ ငါးဖမ္း အသက္ေမြး ၾကသည္။ သေဘာ႔ဆိပ္ေက်းရြာ၌ ကမ္းနီးငါးဖမ္း ေမွ်ာေလွေပါင္း ႏွစ္ရာေက်ာ္ရွိသည္ျဖစ္ရာ ေလွလုပ္သား ၁၄၀၀ ေက်ာ္ အျပင္ ငါးေရြးအလုပ္သမားေပါင္း ၂၀၀ ခန္႔ကို ေရလုပ္ငန္းက ၎တို႔၏ အလုပ္အကိုင္အခြင္႔အလမ္းကို ဖန္တီးေပးထားသည္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းေရလုပ္သား ၄၂,၄၄၆ ဦး ႏွင့္ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းေရယာဥ္ ၁,၁၁၉ စင္းရွိၿပီး၊ ကမ္းနီးေရလုပ္သား ၁၇,၄၄၀ ႏွင့္ ကမ္းနီးငါးဖမ္းေရယာဥ္ ၁၁,၆၁၈ စင္းရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။ ေကာ့ေသာင္းေရျပင္၊ ၿမိတ္ေရျပင္ႏွင့္ ေလာင္းလုံေရျပင္တို႔တြင္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေရယာဥ္မ်ား ကမ္းနီး အတြင္း အစိုးရဆီ

ဝင္ေရာက္ မၾကာခဏ

ငါးဖမ္းျခင္းေၾကာင္႔

ကမ္းနီးငါးဖမ္းေရလုပ္သားမ်ားက

တိုင္ၾကားထားျခင္းမ်ား

ရွိေနသည္။

ၿပီးခဲ႔သည့္

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ၂၀၁၆

ဇူလိုင္လအတြင္း

ကၽြန္းစုမဲဆႏၵနယ္မွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတိုးလြင္က ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွ မ်ား ကမ္းနီးအတြင္း ဝင္ေရာက္ငါးဖမ္းေနသည့္အေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပသည့္အခါ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီး ဦးျမင့္စန္းက “ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွေတြ ကမ္းနီးေရျပင္ထဲကို ဝင္ေရာက္ၿပီးေတာ႔ ဖမ္းဆီးမႈကို တားဆီးႏိုင္ေရး အတြက္ သူတို႔ (ေရတပ္) ႀကိဳတင္ ေဆာင္ရြက္ထားတယ္။ ကမ္းရိုးတန္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ကိုလည္း ဖုန္းသတင္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး ေတာ႔ ဖမ္းဆီးမႈကို တားဆီးႏိုင္ေရးအတြက္ သူတို႔ေဆာင္ရြက္ထားရွိပါတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာတယ္” ဟု ျပန္လည္ ေျဖၾကားထားသည္။ ကမ္းနီးအတြင္း

ဝင္ေရာက္ဖမ္းဆီးသည့္

ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ားကို

၂၀၁၅-၂၀၁၆

ခုႏွစ္တြင္

ကမ္းေဝးငါးဖမ္း ေလွ ၃၆ စီးႏွင့္ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ၉ စီး ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ႔ေၾကာင္း စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးက

ေျပာ ဆိုထားသည္။ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွႀကီးမ်ား ကမ္းနီးအတြင္း ငါးဝင္ေရာက္

ဖမ္းဆီးပါက ပထမအႀကိမ္ ဒဏ္ေငြက်ပ္ သိန္း ၃၀ ႏွင့္ ငါးဖမ္းခြင့္ ၃ လ ပိတ္ထားၿပီး၊ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္မံက်ဴးလြန္ပါက ဒဏ္ေငြက်ပ္ သိန္း ၆၀ ႏွင့္ ငါးဖမ္းခြင့္ ၆ လ ပိတ္ထားမည္ျဖစ္ကာ တတိယအႀကိမ္ ထပ္မံက်ဴးလြန္ပါက ငါးဖမ္းေလွကို ျပည္သူပိုင္သိမ္းဆည္းႏိုင္ ေၾကာင္း ကမ္းနီးကမ္းေဝးငါးဖမ္းဥပေဒတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ “ေလွႀကီးေတြက ကမ္းနီးဝင္လာရင္ လိုင္စင္နံပါတ္ကို ပိတ္ထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဓါတ္ပုံရိုက္ၿပီး တိုင္တာေတြရွိတယ္။

ဘာမွမထူးဘူး။

တိုင္တာလဲအႀကိမ္ေပါင္းမနည္းေတာ့ဘူး။

အဆိုးဆုံးကေတာ႔

က်ေနာ္တို႔တိုင္တဲ႔ ေလွႀကီးေတြကို မစစ္ဘဲ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာေလွေတြကိုပဲစစ္တာ။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္ရမွာကို ေၾကာက္ေနရတယ္” ဟု သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အခ်ိဳ႕အေပၚ စိတ္ပ်တ္မိေၾကာင္း

ငါးဖမ္းေမွ်ာေလွ ပိုင္ရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုႏိုင္က ေျပာသည္။ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ားအေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိသည္သာမက တိုင္ၾကားသူ ေမွ်ာေလွမ်ားကို ျပန္လည္ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္သည့္အတြက္ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ နားမလည္ေၾကာင္း လိုင္းေၾကးေၾကာင့္ယင္းသို႔

ျဖစ္ေနရသည္ဟု

ထင္ေၾကာင္း၎ကဆိုသည္။

ကမ္းနီးအတြင္းဝင္ေရာက္ဖမ္းဆီးေနမႈအေပၚ

အေရးယူမႈ

ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ား

တစ္စုံတစ္ရာမရွိသည့္

အတြက္

လတ္တေလာတြင္ ကမ္းနီးငါးဖမ္း ေရလုပ္သားမ်ားႏွင့္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေရလုပ္သားမ်ား ေန႔စဥ္လိုလို ျပႆနာ

ျဖစ္ေပၚေနျခင္းေၾကာင့္

ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ားက

ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ားႏွင့္

ေဝးရာ

ထြက္ခြာ ငါးဖမ္းေနရသူမ်ားရွိေနသလို ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ ငါးဖမ္းေနရေသာ ေမွ်ာေလွ ေရလုပ္သားမ်ား ကလည္း ရွိေနသည္။ “သူတို႔(ကမ္းေဝးငါးဖမ္း ဝါးလတ္ေလွ)ဘက္က သူတို႔ဘက္ေရာက္တဲ႔ ပိုက္ေတြကို ခုတ္ျဖတ္တာ ေတြရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တယ္။ မေန႔ကပဲ ေလွႀကီးကလူေတြနဲ႔ ေမွ်ာေလွကလူေတြ ထိုးၾကႀကိတ္ၾက ျဖစ္တယ္။

ၾကာလာရင္ေတာ့

ပိုခက္မယ္”

ဟု

ပင္လယ္ျပင္အတြင္း

ျဖစ္ေပၚေနေသာ

ျပႆနာကို

ကိုယ္႔နည္းကိုယ္႔ဟန္ ေျဖရွင္းၿပီး မိသားစုဝမ္းေရးအတြက္ လုပ္ကိုင္ေနရေသာ ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ား၏ အခက္အခဲကို ကိုမိုးႏိုင္က ေျပာသည္။ ညအခ်ိန္ ေလာင္းလုံေရျပင္ တေလွ်ာက္တြင္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းဝါးလတ္ေလွမ်ား၏ ငါး ေခၚမီးေရာင္ေၾကာင့္ သေဘာ႔ဆိပ္ကမ္းေျခႏွင့္ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခအနီးတဝိုက္တြင္ ထိန္ထိန္လင္း ေနသည္ကို ျမင္ေတြ႔ ေနရသည္။ “ဝါးလတ္ေလွမွာ ဝါးပိုးဝါးနဲ႔ တစ္ဘက္ကို ၆ တန္း၊ အလံ ၂၀ အထိေရေအာက္ကို မီးစူးတဲ႔ မီး နဲ႔ ေဘးပတ္ပတ္လည္ မီးထြန္းၿပီး ငါးေခၚတယ္။ ငါးလာစုၿပီဆိုရင္ မီးလုံးေတြကို တစ္လုံးခ်င္းပိတ္ၿပီး ငရဲမီး၊

စူးမီးထြန္းၿပီးမွ

ေခတ္မီငါးဖမ္းကိရိယာ

ကြန္ခ်ဳပ္ခ်တယ္။ မ်ားျဖင့္

ရွိသမွ်ငါးေတြ

ဖမ္းဆီးေနသည့္

အကုန္

ကမ္းေဝးငါးဖမ္း

ေသးေသးေတြေရာပါတယ္” ဝါးလတ္ေလွ၏

ဟု

ငါးဖမ္းဆီးပုံကို

ေရလုပ္သား ကိုစိုးမိုးက ေျပာသည္။ အဆိုပါ ကမ္းေဝးငါးဖမ္း ဝါးလတ္ေလွမ်ား ဖမ္းဆီးပုံစံမ်ားေၾကာင့္ အနာဂတ္တြင္ ငါးမ်ိဳးျပဳန္းတီးလာႏိုင္သျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမွ အခ်ိန္မီ ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္လိုအပ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။ “ညညဆို ေလွႀကီး အစီးေရ က ၅၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဒသခံ ေမွ်ာေလွေတြထက္ ပိုမ်ားတယ္။ သူတို႔က

ေက်ာက္ခ်ဖမ္းတယ္။

က်ေနာ္တို႔က

ေလွကေလးေတြနဲ႔

ေမွ်ာၿပီးေတာ႔

ပိုက္ခ်ဖမ္းတယ္။

ေရစီးနဲ႔ဆိုေတာ့ သူတို႔ေက်ာက္နဲ႔ၿငိတာေတြျဖစ္တယ္။ ၿငိေနတဲ႔ပိုက္ကို ဆင္းျဖဳတ္၊ ျပန္ဖာရတာနဲ႔ဆိုေတာ႔ မလုပ္ေတာ႔ပဲ ဖ်တ္ခ်လိုက္ရတာေတြလည္း ရွိတယ္” ဟု ေမွ်ာေလွေရလုပ္သား ကိုမိုးႏိုင္က ေျပာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ကမ္းနီးငါးဖမ္း ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ားမွာ မၾကာခဏ ငါးဖမ္းပိုက္မ်ား ဆုံးရႈံးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေန ရဟု ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခမွ ေရလုပ္သားမ်ားကဆိုသည္။

“ပင္လယ္ထဲငါးဖမ္းထြက္ရင္ ပိုက္ဖုံ ၇၀၊ ၈၀ ေလာက္ပါတယ္။ ျပန္လာရင္ ၄၀၊ ၅၀ ေလာက္နဲ႔ ျပန္လာရတာရွိ တယ္။ ရလာတဲ႔ငါးေရာင္းၿပီး ပိုက္ျပန္ျဖည့္၊ ဒီလိုပဲ လုပ္ေနရတယ္” ဟု ကိုေအးလြင္က ေျပာသည္။

ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ားမွာ အရင္းအႏွီး အခက္အခဲေၾကာင့္ ဝါးလတ္ေလွကဲ႔သို႔ ေခတ္မီ

ငါးဖမ္းကိရိယာမ်ား

မရွိသျဖင့္

ငါးအရနည္းလာကာ

ေမွ်ာေလွေရလုပ္သား

အခ်ိဳ႕

ငါးဖမ္းေလွမ်ား

ေရာင္းခ်ျခင္း ရွိလာသည္။ “အရင္ကေတာ႔ ငါးဖမ္းေလွ ၃ စီးရွိတယ္။ ေနာက္ပိုင္း မီးထြန္းေလွႀကီးေတြ ဝင္လာလို႔

မေကာင္းေတာ႔ဘူး။

ေလွေတြ

ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ားေၾကာင့္

ငါးအရနည္း

ေရာင္းလိုက္တယ္။ လာကာ

တစ္စီးေတာ႔

ေမွ်ာေလွ

၂

ရွိေသးတယ္”

ဟု

စီးေရာင္းခ်လိုက္ရေၾကာင္း

ေလွပိုင္ရွင္ဦးထြန္းသိန္းက ေျပာသည္။ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွမ်ား၏ ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္ ႀကီးစိုး ခ်ယ္လွယ္လာ ျခင္းေၾကာင့္ သေဘာ႔ဆိပ္ေက်းရြာမွ တံငါသည္မိသားစုအခ်ိဳ႕လည္း မူလ လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာ ငါးဖမ္းအသက္ ေမြးျခင္းကို စြန္႔ကာ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာခဲ႔သည္။ “ကမ္းနီးကခြင္႔ျပဳထားတာကို

ကမ္းေဝးက

ဝင္ဆြဲလို႔မရဘူး။

ကမ္းနီးဝင္ဆြဲတယ္။

လႊတ္ေတာ္ကို

တင္ေနတာ

အဲဒီကိစၥ

ခုထက္ထိေတာ႔ ေက်နပ္ေလာက္ ေရထဲမွာသြားၿပီးေတာ႔

အႀကိမ္အေရအတြက္

ကမ္းေဝးက

မနည္းေတာ့ဘူး။

တဲ႔ အဆင္႔ထိ ေဒသခံေတြဘက္က မရွိေသးဘူး။ ကမ္းနီးေတြမွာ

အဲဒီဟာေတြ(ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွ)ရွိေနတယ္။ ျပႆနာက

အခုျဖစ္ေနတာက

က်ေနာ္တို႔လည္း

အေရးယူရမယ့္ကိစၥ

အားရမႈ

မရွိေသးဘူး။

ျဖစ္ေနတယ္။

ျဖစ္ေနတဲ႔

အဲဒါေတြလုပ္ႏိုင္တာက

ပင္လယ္ျပင္စိုးမိုးေရးနဲ႔ Navy တို႔က လုပ္ႏိုင္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚမွာ အမ်ားႀကီးမူတည္တယ္။ ေရထဲက ကိစၥၾကေတာ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ လက္လွမ္းမမွီဘူး။ ဒီဘက္မွာ ပင္လယ္ရဲဆိုၿပီး မရွိဘူး။ ဒီျပႆနာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးေတာ႔ အခုထက္ထိ အေျဖမထြက္ေသးဘူး” ဟု တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး သယံဇာတႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီး ဦးျမင့္ေဇာ္က ေျပာသည္။ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေရယာဥ္မ်ားလိုင္စင္ခ်ထားေပးျခင္းကို ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ျဖစ္ေသာ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနမွ လုပ္ကိုင္ေနၿပီး၊

ကမ္းနီးငါးဖမ္းေရယာဥ္မ်ားလိုင္စင္မ်ားကို

ေဒသႏၱရအစိုးရမ်ားက

လုပ္ကိုင္ေန

သည့္အတြက္ ကမ္းေဝးငါးဖမ္းယာဥ္မ်ား ကမ္းနီးဝင္ေရာက္ဖမ္းဆီးေနျခင္းကို ျပည္ေထာင္စု အစိုးရႏွင့္ ေဒသႏၱရအစိုးရတို႔ ေပါင္းစပ္ ေျဖရွင္းရမည့္ကိစၥ ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။ “ကမ္းေဝးၾကေတာ႔ ကိုင္တာက ျပည္ေထာင္စုက ကိုင္တာ။ အခုထက္ထိ အေျဖမထြက္ဘူး။ ကာလေတာ္ ေတာ္ၾကာ

အေျဖမထြက္ေသးဘူး။

က်ေနာ့္အျမင္ေပါ့၊

ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွေတြကို

ခရီးသြားလုပ္ငန္း

ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ၿပီး လူနဲ႔ကာထားရင္ လုံးလုံးႀကီးမဟုတ္ေတာင္ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တဲ႔ အဆင့္ထိ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဒါကေတာ႔ ၿပီးျပည့္စုံတဲ႔ ေျဖရွင္းနည္းေတာ႔ မဟုတ္ဘူး” ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။ ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ားက ေဒသခံမ်ား၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာကို ဖန္တီးေပးထားႏိုင္သည့္ ကမ္းနီးငါးဖမ္းလုပ္ကြက္မ်ား

မဆုံးရႈံးေစေရးအတြက္

ကမ္းနီးအတြင္း

ဝင္ေရာက္ငါးဖမ္းေနေသာ

ကမ္းေဝး ငါးဖမ္းေလွမ်ားကို အစိုးရမွ ထိေရာက္ေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ ဥပေဒအရ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။ “က်ေနာ္တို႔ဘက္

ျဖစ္ခ်င္တာက

ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားမ်ား စက္အင္အား၊

၏

ပင္လယ္ျပင္မွာ

ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ကို

ေခတ္မီငါးဖမ္းကိရိယာမ်ား

ဥပေဒစိုးမိုးဖို႔ပဲ”

မဝံ႔မရဲ

ဟု

ကိုေအးလြင္က

ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

ပိုင္ဆိုင္ထားေသာ

လူအင္အား၊

ကမ္းေဝးငါးဖမ္းေလွႀကီးမ်ားကို

ရင္ဆိုင္ကာ လုပ္ကိုင္ေနရေသာ ေမွ်ာေလွေရလုပ္သားတို႔အေရး အစိုးရမွ ညွိႏႈိင္း မေဆာင္ရြက္ေပးပါက မေသခ်ာမေရရာလွသည့္ သူတို႔၏ အနာဂတ္ ဝမ္းေရးအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္စရာမ်ား ရွိေနသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔ဘဝလုံၿခဳံေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အစိုးရက ၀မ္းတထြာအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရေသာ ေဒသခံ ေက်ာမြဲ ဆင္းရဲသား ေရလုပ္သားမ်ား အေရးကို အခ်ိန္မီ ေျဖရွင္းေပးရန္ လိုအပ္ေနၿပီး

၎တို႔၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို

ေဒသႏၱရအစိုးရအေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းျဖင့္

ျဖည့္ဆည္းေပးရန္

လုိအပ္ေနသည္။

ေဒသခံေရလုပ္သားမ်ား၏အခက္အခဲကို အခြင့္အလမ္းမ်ား

ဖန္တီးေပးရန္

သက္ဆိုင္ရာ

နည္းလမ္းရွာေဖြ

ေျဖရွင္း

ခက္ခဲေနသည့္ကာလတြင္

၎တို႔၏

အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္းမ်ား မဆုံးရႈံးေစေရးအတြက္ ကူညီေျဖရွင္း ေပးရန္ အထူးလိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ Generation Focused Monitor (၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီ လအတြင္း က ထြက္ရွိေသာ လူထုပုံရိပ္ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပျပီးျဖစ္သည္။)

tzdk;wefajrrSonf urf;wpfzufqDodkY အယ္ဒီတာ အညႊန္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအေျခအေနသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျချပဳရပ္တည္ေနရသည့္ အေနအထားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေပၚလစီအလြဲမ်ားႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမွဳအလြဲမ်ားေၾကာင့္ မ်ားစြာက်ဆင္းေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာအား ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး႑အား အစိုးရအပါအ၀င္ အဖြဲအစည္းေပါင္းစံုက ကူညီေပးႏိုင္ရန္ တိုက္တြန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။

tzdk;wefajrrSonf urf;wpfzufqDodkY “ …..ဒါဒို႔ျပည္..ဒါဒို႔ေျမ..ဒို႔ပိုင္တဲ႔ေျမ..ဒို႔ျပည္..ဒို႔ေျမ..အက်ိဳးကို ညီညာစြာ ဒို႔တစ္ေတြ..ထမ္းေဆာင္ပါစို႔ေလ.. ဒို႔တာဝန္ေက်..အဖိုးတန္ေျမ…”

ဆိုသည့္

ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းက

ျမန္မာ

ထိုင္း

နယ္စပ္ျဖစ္သည့္

ျမဝတီၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕လုံးကို လႊမ္းၿခဳံထားစဥ္ လူအခ်ိဳ႕က သြားလာလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားကို ရပ္ၿပီး ၿငိမ္သက္စြာ အေလးျပဳေနေသာ္လည္း အမ်ားစုက လွုပ္ရွားမွဳမပ်က္ ပံုမွန္အတိုင္းသာ။

ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ အလုပ္သြားလုပ္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏွင့္ ထုိင္း နယ္စပ္ ဂိတ္ ျဖစ္ေသာ ျမ၀တီဂိတ္တြင္ တန္းစီေနေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားကုိေတြ႕ရစဥ္။

ထိုင္းနိုင္ငံ၊

မဲေဆာက္ဘက္ရွိ

ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေျခစုံရပ္ကာ

အမ်ားစုကမူ

အေလးျပဳ

လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္သို႔

သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကမည့္

ျမဝတီခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားအနီးတြင္

လိုက္ၾကသည္။

ယင္းေနာက္

ေျမယာမဲ့

မ်က္ႏွာကိုေအာက္ခ်၍

ျမဝတီခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားေပၚမွျဖတ္ကာ

အဖိုးတန္ေျမဆိုေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တျဖည္းျဖည္း ေက်ာခိုင္း ထြက္ခြာသြားေနၾကသည္။ “ကိုယ့္ေဒသမွာ ကိုယ္လုပ္ခ်င္ၾကတဲ႔သူေတြခ်ည္းပဲ။ ဒီဘက္မွာက အလုပ္မွမရွိတာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဟိုဘက္

(ထိုင္းႏိုင္ငံ)

ကူးရတာေပါ႔” ဟု ကရင္ျပည္နယ္၊ ျမဝတီၿမိဳ႕နယ္မွ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မဲေဆာက္သို႔ သြားေရာက္လုပ္ ကိုင္မည့္ ကိုညႊန္႔ေဝက ေျပာသည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ အျခားအနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ လူဦးေရ ၆၀၀ ခန္႔က အလုပ္အကိုင္အခြင္႔ အလမ္းေပါမ်ားသည့္

ထိုင္းႏိုင္ငံ

မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ဆီသြားေရာက္ရန္

ျမဝတီခ်စ္ၾကည္ေရး

တံတားေပၚမွ

ေန႔စဥ္ျဖတ္သန္း သြားလာေနၾကသည္။ ယင္းအျပင္ တရားမဝင္နည္းလမ္းျဖင့္ သြားေရာက္ေနသူမ်ားလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနေသးသည္။ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ အေရးပါေသာ လူစြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ားစြာက တစ္ဘက္ႏိုင္ငံသို႔ ေန႔စဥ္ကူးေျပာင္း သြားသျဖင့္ ျပည္တြင္းရွိခ်ိနဲ႔ေနေသာ စက္မႈက႑၊ ဝန္ေဆာင္မႈက႑ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑တို႔တြင္ လုပ္သားရွားပါးမႈ ျဖစ္ေပၚေနရသည္။ “လယ္လုပ္ငန္းနဲ႔ ၿခံစိုက္တဲ႔ လုပ္ငန္းမွာ လူငယ္ေတြ မရွိသေလာက္ပဲ။ ရြာမွာရွိတဲ႔ လူငယ္ေတြအကုန္လုံး ဟိုဘက္ကမ္းေရာက္ကုန္ၿပီ။ ရြာမွာ လယ္လုပ္တဲ႔ လူငယ္ပိုင္းဆိုလို႔ က်ေနာ္တစ္ေယာက္ထဲပဲ ရွိေတာ႔တယ္”

ဟု ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ေကာ့ဂြန္းေက်းရြာမွ ကိုေဇာ္ဝင္းႏို္င္က ေျပာသည္။ လယ္ယာလုပ္ငန္းက်ဆင္းေနရျခင္း အထြက္တိုး

မ်ိဳးေကာင္း၊

မ်ိဳးသန္႔

အေၾကာင္းအရင္းမွာ မ်ိဳးစပါးမရွိျခင္း၊

အစိုးရေခ်းေငြ

ေျမၾသဇာႏွင့္

မလုံေလာက္ျခင္း၊

ေခတ္မီစက္ကိရိယာမ်ားမရွိျခင္း၊

ေစ်းကြက္မရရွိျခင္းတို႔ေၾကာင္႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံလယ္လုပ္သူမ်ားက ဆိုသည္။ တံခါးပိတ္စီးပြားေရးစနစ္

က်င့္သုံးခဲ႔ေသာ

ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္

လမ္းစဥ္ပါတီ

အစိုးရလက္ထက္တြင္

စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံမ်ားကို ျပည္သူပိုင္ သိမ္းဆည္းခဲ႔သည့္အျပင္ လယ္ယာက႑ကိုလည္း ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့သည့္ ဆိုးေမြအျဖစ္ ယေန႔တိုင္ စီပြားေရးဆုတ္ယုတ္ကာ အလုပ္လက္မဲ႔ဦးေရ မ်ားျပားလာခဲ႔သည္။ ယိုယြင္းေနေသာ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရး ျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ စစ္အစိုးရလက္ထက္၌ သမားရိုးက် လက္မႈလယ္ယာမွ စက္မႈလယ္ယာသို႔ ကူးေျပာင္းရန္အေၾကာင္းျပခ်က္အပါအ၀င္ အျခားအေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ိဳးစံုျဖင့္

လယ္ယာေျမ

အမ်ားအျပား

သိမ္းယူခဲ႔ၾကျပန္ရာ

စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ကို

အမွီျပဳေနေသာ

လုပ္သားမ်ားစြာ အလုပ္လက္မဲ႔ ျဖစ္ခဲ႔ရျပန္သည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရမ်ား၏စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလြဲမ်ားေၾကာင့္ ျပည္တြင္း၌ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရမ်ားျပားလာရာ ၿပီးခဲ့သည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ႏိုင္ငံ၏ လူစြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ားကို ျပည္ပအလုပ္သမားမ်ားအျဖစ္ တရား၀င္ ေစလႊတ္ခဲ႔သည္။ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းလုံးတြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၃၄ ႏွစ္အထိ လူငယ္ေပါင္း ၁၇၀၀၂၀၅၃ ဦးရွိရာ၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၃၄ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ေပါင္း ၆၁၈၄၂၀ ဦး၊ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ အသက္ ၃၄ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ေပါင္း ၄၄၀၉၄၉ ဦးႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ အသက္ ၃၄ ႏွစ္ၾကား ၄၅၆၅၆၁ ဦး ရွိၿပီး ႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္လက္မဲ႔နွင့္ အလုပ္ေစာင့္ေမွ်ာ္ ေနသူ ေပါင္း ၁၁၂၇၀၂၀ ဦး ရွိေနသည္။ ႏိုင္ငံအတြင္း

လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ားစြာ

ဆုံးရႈံးေနျခင္းႏွင့္အတူ

စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္သားမ်ားလည္း

ရွားပါးလာ ေနၿပီ ျဖစ္ရာ NLD အစိုးရက အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ လုပ္သားမ်ားကို

ျပန္လည္ေခၚယူႏိုင္ရန္

ႀကိဳးစားေနေသာ္လည္း

ထိေရာက္ေသာ

လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား

မေတြ႔ရေသးေပ။ “

ကၽြန္မတို႔စီးပြားေရးေပၚလစီရဲ႕အဓိကတြန္းအားကေတာ႔

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေရးပါပဲ။

တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖို႔ ဆို အဲဒါလိုအပ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္မွာ အလုပ္လက္မဲ႔ဦးေရ သိပ္မ်ားေနတယ္။ မျမင္ရတဲ႔ အလုပ္အကိုင္မဲ႔ေတြ မ်ားတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ဆိုးလဲဆို ကၽြန္မတို႔မွာ ေရရာတဲ့ ကိန္းဂဏန္နဲ႔ အတိအက်ျပဖို႔ေတာင္မ

လြယ္ဘူး။ တုိင္းျပည္ထဲက ဆင္းရဲသူအမ်ားစုဟာ နယ္စပ္ေတြကို သြားၿပီး

တရားမ၀င္အလုပ္သမားအျဖစ္ တရုတ္၊ ထိုင္း၊ မေလး စတဲ႔နိုင္ငံေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေနၾကရတယ္။ ဒါဟာ အလုပ္လက္မဲ႔ျပသနာဟာ ဘယ္ေလာက္ဆိုးေနလဲ ျပေနတာပါ။ မိသားစုေတြ တကြဲတျပားျဖစ္ကုန္တယ္။ လုပ္နိုင္ကိုင္နိုင္တဲ႔ လူငယ္အမ်ားစုဟာ ရြာေတြမွာ မရိွေတာ႔ဘူး” ဟု နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Asia Society ႏွင့္ ေတြဆုံစဥ္ ေျပာဆိုထားေၾကာင္း Daw Aung San Suu Kyi ၏လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အထိ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မွဳႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန၏ တရားဝင္စာရင္းအရ ျပည္ပႏိုင္ငံ အသီးသီးသို႔အလုပ္သမား ၂ ဒသမ ၁ သန္းေက်ာ္ ေစလႊတ္ခဲ႔ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ အလုပ္သမား ၁ ဒသမ ၉ သန္းေက်ာ္ ေစလႊတ္ခဲ႔ေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ ေရာင္ျခည္ဦးအလုပ္သမား အဖြဲ႔၏ စာရင္းမ်ားကမူ

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ

ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၃ သန္းေက်ာ္ ရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ႏိုင္ငံအတြင္း

ေျမဆီၾသဇာၾကြယ္ဝျခင္းႏွင့္အတူ

ေရအရင္းအျမစ္ၾကြယ္ဝမႈတို႔ေၾကာင့္

ဆန္စပါးႏွင့္

ဟင္းသီး၊ ဟင္းရြက္၊ သစ္သီးဝလံ အားလုံးနီးပါး စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ျခင္းျဖစ္ရာ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑သည္ ႏိုင္ငံ၏ GDP ၃၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနၿပီး၊ အလုပ္အကိုင္ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဖန္တီးေပးထားသည္ဟု တရား၀င္ စာရင္းမ်ားကဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ Livehoods and Food Security Fund (LIFT) ေလ့လာခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမယာႏွင့္ လုပ္သားအင္အားတို႔မွ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈသည္ အျခားအာရွမွ ဆန္ထုတ္လုပ္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားထက္ မ်ားစြာနိမ့္က်ေနေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လယ္ယာလုပ္သားမ်ား၏ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ နိမ့္က်ရသည့္ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းတစ္ရပ္မွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မွ လုပ္အားခမ်ားက အာရွတြင္ အနည္းဆုံး ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လယ္ယာက႑မွ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိမႈကလည္း အာရွတြင္ အနိမ့္ဆုံးလည္း ျဖစ္ေနသည္။ LIFT ၏ ေလ့လာမႈအရ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑၏ အေရးပါမႈကို ေပၚလစီခ်မွတ္သူမ်ား နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑အတြက္ အမ်ားႏွင့္ ဆိုင္ေသာ စီမံေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ ေထာက္ပံ့မွဳမ်ား မရွိေသးျခင္းႏွင့္ အစိုးရမွ ေထာက္ပံ႔ေနသည့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားထက္ နည္းပါးေနေၾကာင္းလည္း ယင္းစစ္တမ္း တြင္ ေဖၚျပထားသည္။ အစိုးရမွေပးသည့္

စိုက္ပ်ိဳးစားရိတ္ေခ်းေငြႏွင့္

အျခား၀န္ေဆာင္မွဳမ်ားသည္

လံုေလာက္မွဳမရွိေၾကာင္း

လယ္သမားမ်ားက တညီတညြတ္တည္း ေျပာၾကားသည္ဟု မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီးတို႔တြင္ လူငယ္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းဆိုင္ရာ သုေတသနျပဳလုပ္ေနသည့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ သုေတသနဌာန၏ ကနဦးေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္က ညြန္းဆိုေနသည္။ ၂၀၁၄-၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံ၏ စိုက္ပ်ိဳးေျမ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေျမ ဟတ္တာ ၃ သန္းခန္႔ကိုသာ အစိုးရက

ေရေပးေဝႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္

စိုက္ပ်ိ္ဳးေရးက႑၏

ဆည္ေျမာင္းစနစ္ကို

ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္

လိုေနေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ

စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ

ခ်မွတ္သူမ်ားအေနျဖင့္

အရည္အေသြးျမင့္

စိုက္ပ်ိဳးေရး

အေထာက္အကူျပဳ အစီအစဥ္မ်ား ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ရန္ေပးရန္ လိုအပ္ေနသလို အျခားတစ္ဘက္တြင္လည္း လုပ္သားအင္အား

နည္းပါးျခင္း၊

ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား

ရွားပါးျခင္းတို႔

ျဖစ္ေပၚေနသည့္

ျပႆနာကို

ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာဆိုထားသည္။ “စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္သားေတြကို က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း တစ္ေန႔မွ ၅၀၀၀ ေလာက္ပဲ ေပးႏိုင္ေတာ့ ယိုးဒယားဘက္တက္တာမ်ားတယ္။ ဒီမွာရွိတဲ႔သူေတြၾကျပန္ေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း မကၽြမ္းက်င္ဘူး။ ကၽြမ္းက်င္တဲ႔သူေတြမရွိေတာ့ ၿခံလုပ္ငန္းေတြ မတိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ဘူး။ မိသားစု ႏိုင္သေလာက္ေလးပဲ လုပ္ႏိုင္တယ္” ဟု ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ ဆယ္အိမ္စုမွ စိုက္ပ်ိဳးေရးၿခံလုပ္ကိုင္သူ ကိုခင္ေမာင္ဝင္းက ေျပာသည္။ ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေရလယ္ကၽြန္း၊ အေရွ႕ေျမကၽြန္း၊ အုံးမုတ္ကၽြန္း၊ ဖားႏြဲ႔ကၽြန္း၊ ဘားအံကၽြန္း ႏွင့္ ေကာ့ေထာ္ကၽြန္းတို႔တြင္ သီးႏွံအမ်ားအျပားစိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ သို႔ေသာ္

“ၿခံအလုပ္သမားေတြက

မရွိေတာ႔ဘူး။

ယိုးဒယားဘက္

တက္ၾကတယ္။

ဒီမွာက်န္တဲ႔

မိန္းမေတြကပဲ ၿခံစိုက္ၾကတာ။ လုပ္မယ့္သူေတြ မရွိေတာ့ အရင္ကလို ဒီက သီးႏွံေတြ ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚေတာင္ မပို႔ႏိုင္ေတာ့ဘူး” ဟု ေကာ့ေထာ္ကၽြန္းမွ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးသူ မခ်စ္စိန္က ေျပာသည္။ “သခြားသီးကအစ ကၽြဲေကာ္သီး၊ ဒူးရင္းသီးအဆုံး ဟိုဘက္ကမ္း(ထိုင္း)က လာတာေတြ ဝယ္စားေနရတယ္” ဟု ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚေန ကိုေစာအားသဲက ေျပာသည္။ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည့္ေျမ ဧက ၅ သိန္းေက်ာ္ရွိသည့္အနက္ ဧက ၄ သိန္းေက်ာ္သာ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေၾကာင္း ကရင္ျပည္နယ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။ “စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑က ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္။ လယ္ယာေျမက အမ်ားဆုံးပဲ။ ကရင္ျပည္နယ္ရဲ႕ သီးႏွံေတြက Transport အခက္အခဲရွိတယ္။ ကိုယ့္သီးႏွံေတြ ျပည္ပပို႔ဖို႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲရွိတယ္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမွ ဒီမွာရွိတဲ႔ အသီးအႏွံေတြကို အရည္အေသြးေကာင္းေအာင္ထုပ္ပိုးမယ္။ ထုပ္ပိုးမႈနည္းစနစ္၊ ၾကာရွည္ခံေအာင္ထားတဲ႔ နည္းပညာ၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ဒီ ၃ ခုက က်ေနာ္တို႔ စိုက္ပ်ိဳးကုန္ေတြ ႏိုင္ငံျခားကိုပို႔ဖို႔ အဟန္႔အတားေတြ ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ကရင္ျပည္နယ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနမွ ျပည္နယ္ဦးစီးမွဴး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးဝင္းလႈိင္ဦးက ေျပာသည္။ စိုက္ပ်ိဳးေျမ၊ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားစြာရွိေသာ ကရင္ျပည္နယ္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ဆန္စပါးအျပင္ စားသုံးကုန္ သီးႏွံ ငရုတ္၊ သခြား အစရွိသည့္သီးႏွံမ်ားသာမက ရာသီေပၚ သီးႏွံမ်ားကိုပါ ဝယ္ယူစားသုံးေနရသည္ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္ကုန္မ်ား ထုတ္လုပ္ေနျခင္းအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနသည္။ “ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ကို

အလုပ္သြားလုပ္ေနၾကတာ

က်ေနာ္တို႔ဘက္က

ၿခံလုပ္သားေတြမ်ားတယ္။

ဒီမွာက ေျမရွိတဲ႔အေပၚမွာေတာင္ အျပည့္အဝ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ျခင္းမရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီက လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လုပ္ခေစ်းေကာင္းတဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကို သြားလုပ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ စိုက္ပ်ိဳး

ျဖစ္ထြန္းတဲ႔ေျမေတြေပၚမွာ စိုက္ပ်္ိဳးမႈ ေလွ်ာ့သြားတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးမႈေလွ်ာ့တဲ႔အတြက္ သီးႏွံေတြကို ဝယ္စား ရတယ္” ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရး ျပည္နယ္ဦးစီးမွဴး ဦးဝင္းလႈိင္ဦးက ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းျပသည္။ ကရင္ျပည္နယ္ အလုပ္သမားညႊန္ၾကားေရးဦးစီးဌာန လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ၿငိမ္း ကလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ကရင္ျပည္နယ္မွ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္သူမ်ားသည္ လုပ္ခလစာပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာေၾကာင့္ သြားေရာက္ၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ေက်းရြာမ်ားမွ အလုပ္သမားမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားေၾကာင္း ေျပာသည္။ ယင္းသို႔

ေက်းရြာမ်ားမွ

သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ားထဲတြင္

လယ္ယာလုပ္သားမ်ားႏွင့္

ၿခံလုပ္သားမ်ား အမ်ားဆုံးပါဝင္ေနသည့္အတြက္ လယ္ယာလုပ္ငန္းႏွင့္ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈမ်ားတြ င္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းလာေနရျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။“က်ေနာ့္အျမင္ေပါ့ေလ ေဒသကလူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ဆုံးရႈံးတယ္။ ျပည္ပမွာ ကိုယ္႔ႏိုင္ငံသားေတြစိုက္တဲ႔ အသီးအႏွံေတြ ျပန္ဝယ္စားရတယ္” ဟု

စိုက္ပ်ိဳးေရး

ျပည္နယ္ဦးစီးမွဴး

ဦးဝင္းလႈိင္ဦးက

ေျပာသည္။ျပည္ပ

စက္မႈထုတ္ကုန္မ်ားအေပၚ

အမွီျပဳေနရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ စားသုံးကုန္သီးႏွံမ်ားပါ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ဝယ္ယူစားသုံးေနရသည့္အတြက္ အစိုးရ၏ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနသည္။ လက္ရွိ NLD အစိုးရ၏ စီးပြားေရးမူ၀ါဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ေန႔၌ နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ကၽြန္မတို႔ ေမွ်ာ္မွန္း သေလာက္ ပထမ ၆ လဟာ စီးပြားေရးဘက္မွာ ျမန္ျမန္

ဆန္ဆန္တိုးတက္မႈ မရွိခဲ့ဘူးဆိုတာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ပဲ ၀န္ခံခ်င္ပါတယ္။

ဒီလိုမရွိခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်ာ္လႊားရမယ့္ အခက္အခဲေတြကို အားလံုး ၀ိုင္းၿပီးေတာ့ ကူညီၿပီးေတာ့ ေက်ာ္လႊား ေပးေစခ်င္တဲ့ စိတ္ေစတနာ ထားေစခ်င္ပါတယ္။

အခုကၽြန္မတို႔

ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္

လူမ်ားစုဟာ

လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳး

ေရးက႑ကို

အားကိုးၿပီးေတာ့ ေနၾကတယ္ဆိုတာ အမ်ားသိၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔

ကၽြန္မတို႔ရဲ႕

စီးပြားေရး

မူ၀ါဒထဲမွာဆိုရင္

လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးက႑

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္

ေခတ္မီေအာင္လုပ္ဖို႔ကို ထည့္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာဆိုထားသည္။ ၄င္းက

လယ္ယာစုိုက္ပ်ဳိးေရးက႑၌

အားနည္း

ေနသည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ

မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိး

သန္႔ရွားပါးျခင္း၊ Post Harvest Technology အားနည္းျခင္း မ်ားအတြက္ ေခတ္မီအဆင္ျမင့္နည္းပညာ ဆင့္ကမ္း ျပန္႔ပြားေစႏိုင္ရန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ကိုလည္း ႀကိဳဆိုရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။ ျမဝတီမဲဆႏၵနယ္အမွတ္ အံဝင္ခြင္က်

ပစၥည္းေတြ

၂

မွ

လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္

မထုတ္ႏိုင္ေသးဘူး၊

လက္ရွိ

ဦးသန္႔ဇင္ေအာင္ကလည္း

ျပည္ပႏိုင္ငံကို

“အာဆီယံနဲ႔

အားကိုးေနရတယ္။

စက္မႈ

လူသုံးကုန္၊ အသီးအႏွံက အစ ျပည္ပ အားကိုးေနရတယ္။ ေစ်းကြက္၊ နည္းပညာ၊ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ၊ မရွိလို႔ မယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ဘူး။ FDI ဝင္လာရင္ ဝါးၿမိဳခံရႏိုင္တယ္။ ASEAN Economic Community ကလာေနၿပီ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူး။ အာရွလမ္းႀကီး ေပါက္လာရင္ ကုန္ပစၥည္းေတြလာေတာ့မယ္။ အာဆီယံနဲ႔ ဥေရာပနဲ႔

ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး

ေစ်းကြက္ရမွာ။

အာဆီယံနဲ႔အၿပိဳင္

ဘာကုန္ပစၥည္းေတြထုတ္လုပ္မလဲ။

အာဆီယံဘက္က အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီ။ က်ေနာ္တို႔က အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘူး။ အာရွလမ္းမေပၚမွာ အာဆီယံကုန္ပစၥည္းေတြ ျဖတ္ေတာ့မွာ၊ တျခားကုန္ပစၥည္းနဲ႔ မလွမ္းႏိုင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ လုပ္ရမွာ။ ဒါေတြကို ေသခ်ာဖန္တီးဖို႔လိုေနၿပီ” ဟု ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသည္။ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အဝန္းအတြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္ႏုိင္ရန္ ႏိုင္ငံ၏ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ကို ျမွင့္တင္ေပးရန္ လိုအပ္ေနၿပီး၊ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အေရးပါေသာ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ား မဆုံးရႈံးေစရန္ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားက တိက်သည့္မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ကာ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာကို ဖန္တီးေပးႏိုင္မည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္လ ည္း လိုအပ္ေသာ နည္းပညာ၊ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ား ေမြးထုတ္ေပးရန္ အစိုးရမွ ေရရွည္ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္မူ အလြန္အဖိုးတန္လွသည္ဟု ဆိုေသာ အမိေျမအား စြန္႔ခြာ၍ ေရမၾကည္၊ ျမတ္မႏု ေသာ္လည္း

စား၀တ္ေနေရးအတြက္

တစ္ဘက္ဆီသို႔

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း

တေရြ႕ေရြ႕ထြက္ခြာေနေသာ

ေျခေထာက္မ်ား

ျပားလာေနေတာ့သည္။ Generation Focused Monitor (၈.၁ . ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။)

ေပါမ်ားရာ

ေသာင္ရင္းျမစ္ကမ္း

တစ္ေန႔တစ္ျခား

ပိုမိုမ်ား

wapäawGjrL;wJhpufrIZkef (odkYr[kwf) bm;tHpufrIZkef အယ္ဒီတာ အညႊန္း ဘားအံ စက္မႈဇုန္တြင္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာမွဳမ်ားႏွင့္ ေထာက္ပံ့ႏုိင္မႈ မူ၀ါဒအားနည္းမႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳးမွဳႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ဖန္တီး မေပးႏိုင္သည္ သာမက ယင္းကဲ့သုိ႔ စက္မႈဇုန္မ်ိဳးသည္ ေရရွည္တြင္ အစိုးရ အတြက္ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေပၚမွဳကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။

wapäawGjrL;wJhpufrIZkef (odkYr[kwf) bm;tHpufrIZkef ေတာင္ကုန္းမ်ားေပါမ်ားသည့္ ေဒသအတြက္ဆိုပါက ညီညာျပန္႔ျပဴးသေယာင္ရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည့္ ေျမျပင္ က်ယ္၀ယ္ ကြန္ကရစ္ လွ်ပ္စစ္တိုင္မ်ားက ထိုးထိုးေထာင္ေထာင္။ ၿခံ၀န္းခတ္ထားသည့္ အရံအတားမ်ား ထင္ထင္ရွားရွား တစ္ခုေသာ

ျမင္ေတြ႔ေနရေသာ္လည္း

ၿခံ၀န္းက်ယ္ႀကီးဝယ္

ျခံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားက

အေဆာက္အဦးႏွင့္

ေနရာတကာ

ၿခံ၀န္းတံခါးကို

ေသာ့ခ

မင္းမူထားသည္။

ေလာက္ႀကီးႀကီးျဖင့္

ခပ္တင္းတင္း ပိတ္ထား ေသာ္လည္း “ ဘားအံစက္မွဳဇုန္ ႀကီးၾကပ္မႈေကာ္မီတီရံုး” ဆိုသည့္ စာသားကား အေ၀းမွပင္ ထင္ထင္ ရွားရွား ျမင္ရေလာက္ေအာင္ ႀကီးမားလွသည္။

ယခင္အစိုးရလက္ထက္ ေဖာ္ခဲ့သည့္

၂၀၁၂

ခုႏွစ္က

ဘားအံစက္မွဳဇုန္သည္

ဧကေပါင္း

ဖုန္းဆိုးေျမသဖြယ္

၉၆၉

ဧကေပၚတြင္

စတင္အေကာင္အထည္

ေျခာက္ကပ္လွသည္။

အ၀င္၀ရွိ

ဘားအံ

စက္မွဳဇုန္ဆိုသည့္ စာသားပါ ဆိုင္းဘုတ္ေၾကာင့္ စက္မွဳဇုန္ဟု ၀ိၿဂိဳလ္ျပဳၾကေသာ္လည္း စက္မွဳဇုန္ တစ္ခုတြင္ ပါ၀င္သင့္ပါ၀င္ထိုက္သည့္ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ား ျပည့္စံုမွဳမရွိေသာေၾကာင့္ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံသူမ်ား စိတ္၀င္စားမွဳမရွိပဲ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ စက္ရံုအနည္းငယ္သာ ဖြင့္လွစ္လုပ္ကိုင္ေနသျဖင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ခံ စီးပြားေရးသမားမ်ားက တေစ ၦတို႔ေပ်ာ္ျမဴးသည့္ စက္မွဳဇုန္ဟု ရယ္သြမ္းေျပာဆိုေလ့ ရွိသည္။ ဘားအံၿမိဳ႕ခံ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ စီးပြားေရးသမားမ်ားအား ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းရာတြင္ အမ်ားစုက ဘားအံ စက္မွဳဇုန္ ဆိုသည္မွာ ယခင္အစိုးရလက္ထက္က လက္သင့္ရာ ေျမေဝငွၿပီး ယင္းစက္မွဳေျမမ်ားကို ေစ်းေကာင္းေကာင္း ျဖင့္ ျပန္လည္ေရာင္းစားရန္သာ ႀကံရြယ္ခဲ့ပံုရသည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာဆိုၾက သည္။ ေရႊသံလြင္ကုမၸဏီက တာ၀န္ယူတည္ေဆာက္သည့္ ဘားအံစက္မွဳန္ဇုန္တြင္ ယခင္က စက္မွဳလုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ အျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ေရ၊ လွ်ပ္စစ္မီးပင္ ျပည့္စံုလံုေလာက္မွဳ မရွိေၾကာင္း အျခား အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ ပို႔ေဆာင္ေရး၊ လုပ္သားမ်ားေနထိုင္ေရး စသည္တို႔မွာမူ ယေန႔တိုင္ လိုအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းစက္မႈဇုန္တြင္ လည္ပတ္ေနသည့္ စက္ရံုတစ္ရုံမွ တာ၀န္ရွိသူ အမ်ိဳးသမီးကဆိုသည္။ “ခုေတာ့ ေရက ပိုက္လိုင္းေတြေတာ႔ ခ်ထားတာပဲ။ မေပးေသးဘူး။ စက္ရုံအတြက္က ကိုယ္႔အဝီစိတြင္း နဲ႔ဆိုေတာ႔ အဆင္ေျပေနတယ္။ မီးက အရင္က ကိုယ္႔မီးစက္နဲ႔ကိုယ္ေလ။ အခုေတာ႔ မီးကလည္း အရင္ေလာက္ေတာ့ မဆိုးေတာ့ဘူး” ဟု၄င္းက လက္ရွိစက္မႈဇုန္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေျခအေနကို ရွင္းျပသည္။ ၿပီးခဲ႔ေသာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္း၌ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း တပ္ကုန္းစက္မႈဇုန္နွင့္ ရတနာပံု စက္မႈဇုန္၊ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ဘားအံစက္မႈဇုန္၊ ျမဝတီစက္မႈဇုန္နွင့္ ဘုရားသံုးဆူ စက္မႈဇုန္၊ ရခိုင္ ျပည္နယ္တြင္ ပုဏၰားကၽြန္းစက္မႈဇုန္၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ နမ့္အြန္ စက္မႈဇုန္တို႔ကို ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက

အေကာင္အထည္ေဖၚ ေပးခဲ႔ရာ ႏိုင္ငံအတြင္း စက္မႈဇုန္ေပါင္း ၂၅ ခုရွိလာခဲ႔သည္။ ဘားအံစက္မႈဇုန္ တည္ေထာင္စဥ္က ဇုန္ေလးပိုင္း သတ္မွတ္ထားၿပီး ဇုန္-၁ တြင္ ႏိုင္ငံျခားမွ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္သူမ်ားအတြက္ သီးသန္႔သတ္မွတ္ထားကာ အက်ယ္ ၁၃၄ ဒသမ ၄၉ ဧက၌ အကြက္ေပါင္း ၅၉ ကြက္ ပါရွိသည္။ ဇုန္-၂ ကိုမူ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္ သတ္မွတ္ထားၿပီးအကြက္ ေပါင္း ၁၉၁ ကြက္ျဖင့္ ၄၇၀ ဒသမ ၃၁ ဧကရွိကာ၊ ဇုန္-၃ ကို ကရင္ျပည္နယ္ေဒသခံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ သတ္မွတ္ထားၿပီး ေျမေနရာအကြက္ ေပါင္း ၆၉ ကြက္ျဖင့္ ၉၀ ဒသမ ၈၁ ဧက သတ္မွတ္ထားၿပီး ဇုန္-၄ တြင္မူ ကရင္ျပည္နယ္ ၿမိဳင္ႀကီးငူေဒသမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြက္ သတ္မွတ္ထားကာ အကြက္ေပါင္း ၃၂၄ ကြက္ႏွင့္ အက်ယ္အ၀န္း ၆၁ ဒသမ ၀၃၈ ဧကပါရွိသည္။ အဆိုပါ ဘားအံစက္မႈဇုန္ႀကီး တည္ေထာင္စဥ္အခါက ယခင္ ကရင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္မင္း

က”ဘားအံစက္မႈဇုန္ကို

အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေမာင္ႏွမေတြဟာ

အဓိက

ဦးတည္ရည္ရြယ္တာက

တစ္ဖက္ႏိုင္ငံသြားၿပီး

ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲမွာကို

အလုပ္

ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ား၊

အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ အကိုင္အခြင့္လမ္းေတြ

တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကို ေပၚေပါက္ၿပီး

အိုးမကြာ

အိမ္မကြာ မိသားစုအတူေနကာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ေတြရရွိၿပီး တစ္ဖက္ကလည္း စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ရရွိလာေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟုစက္မႈဇုန္ တည္ေထာင္ျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းမ်ားကို ေျပာဆိုခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္

ဘားအံစက္မွဳဇုန္သည္

ယေန႔တိုင္

စီးပြားေရးႏွင့္

အလုပ္အကိုင္

အခြင့္အလမ္းမ်ားကို

အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိရံုသာမက အစိုးရအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးသဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ အေကာင္အထည္ေဖၚခဲ့သည့္ ဘားအံစက္မႈဇုန္ႀကီးသည္”East West Economic Corridor” ဟုေခၚသည့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ ဒါနန္းမွ ဘားအံ၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ အေနာက္ဘက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယအထိ သြားလာႏိုင္ေသာေနရာအတြင္း ရွိေနေသာေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္သာ မက အာရွတိုက္

ေတာင္ပိုင္း၏ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာက်သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ရွိေနေၾကာင္း

ယခင္အစိုးရ တာ၀န္ရွိ သူမ်ားက ဝံ႔ဝံ႔ၾကြားၾကြား ေျပာဆိုထားသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ စီးပြားေရးအရ အလြန္အေရးပါသည့္ ေနရာတစ္ခုျဖစ္လာႏိုင္သည္ဆိုေသာ ႏွပ္ေၾကာင္းေပး ေျပာဆိုျခင္းႏွင့္အတူ အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ေငြးေၾကးရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားက ေနရာဦးေျမကြက္ဝယ္ကာ ေနပူလွန္း စီးပြား ရွာခဲ့ၾကသည္။ “အခုဟာက ဒီမွာလာၿပီးေတာ႔ အကြက္ေတြဝယ္ၿပီးတဲ႔ သူေတြက ေနရာလာဦးတာပဲရွိတယ္။ ေျမကို ဝယ္တဲ႔ အခါမွာ 20 Percent (၂၀ ရာခိုင္ႏွဳန္း) သြင္းတယ္။ ေနရာဦးထားတယ္။ အဓိကအဲဒီမွာလာၿပီး ဝယ္တဲ႔သူေတြက

ေနရာဦးတာပဲရွိတယ္။

ေနာက္တစ္ခါ

ေငြလဲအေၾကမေခ်ေသးဘူး

ျဖစ္ေနတယ္။

အဓိက စီးပြားေရးအတြက္ ေနရာလာဦးထားတဲ႔သူေတြ မ်ားေနလို႔ျဖစ္တာ။ အဲဒီဟာေတြကို ကိုင္တြယ္ ဖို႔ နည္းလမ္းရွာေနတယ္” ဟု ကရင္ ျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီးဦးစိုးလႈိင္က ဘားအံစက္မႈဇုန္ မဖြံ႔ၿဖိဳးရသည့္ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ရပ္ကို ရွင္းျပသည္။ ႏိုင္ငံျခား

ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္

သီးသန္႔

သတ္မွတ္ေပးထားေသာ

ဘားအံစက္မႈဇုန္

၁

တြင္

အကြက္ေပါင္း ၅၉ ကြက္ရွိရာ အကြက္ေပါင္း ၅၀ ကို ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ားက ဝယ္ယူထားၿပီျဖစ္ၿပီး UMH

အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံမွ

အကြက္ေပါင္း

၃၀

ဝယ္ထားယူထားကာ

လက္ရွိတြင္

ထိုင္ဝမ္ႏိုင္ငံမွ

Full Tex အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံကို ျပန္ဌား ထားေၾကာင္း၊ ေရႊသံလြင္ကုမၸဏီမွ အကြက္ေပါင္း ၁၆ ကြက္ ဝယ္ယူထားေသာ္လည္း လုပ္ငန္းအေကာင္

အထည္ေဖၚျခင္းမရွိေၾကာင္းႏွင့္ အျခားေသာ

ျပည္တြင္း

လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကလည္း ေျမဝယ္ယူထားျခင္းသာရွိၿပီး လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ မေဖၚေသးေၾကာင္း ဝန္ႀကီးကေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ စက္မႈဇုန္ ၂ တြင္ အကြက္ေပါင္း ၁၉၁ ကြက္ရွိရာ ၄၈ ကြက္သာ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ မ်ားက ဝယ္ယူထားၿပီး ယေန႔ထက္တိုင္ ေရာင္းရန္က်န္ရွိေသာ အကြက္ေပါင္း ၁၄၃ ကြက္ က်န္ရွိေန ေသးၿပီး စက္မႈဇုန္ ၃ တြင္ အကြက္ေပါင္း ၆၉ ကြက္တြင္ ေရာင္းရန္က်န္ရွိေသာအကြက္ေပါင္း ၄၂ ကြက္ႏွင့္ စက္မႈဇုန္ ၄ တြင္ အကြက္ေပါင္း ၃၂၄ ကြက္အနက္ ၈၁ ကြက္ ေရာင္းရန္က်န္ရွိေန ေသးသည္။ “အခုေလာေလာဆယ္ ဇုန္ ၁ မွာ ထိုင္ဝမ္ကလာလုပ္တဲ႔ Full Tex အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံ၊ ဇုန္ ၂ မွာ မဟာဘားအံက အလုပ္လုပ္ေနတယ္။ ဘားအံစက္မႈဇုန္မွာ လည္တဲ႔ဟာဆိုလို႔ အဲဒီ ၂ ခုပဲရွိတယ္” ဟု လွ်ပ္စစ္ ႏွင့္စက္မႈဝန္ႀကီး ကေျပာဆိုသည္။ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ေပါမ်ားေအာင္ ရည္ရြယ္ကာ လုပ္ေဆာင္ထား ေသာ ဘားအံစက္မႈဇုန္သည္ ေလးႏွစ္တာကာလ လြန္ေျမာက္လာေသာ္လည္း တိုးတက္မႈ အလားအလာ တစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိရဘဲ ေျမကြက္ဝယ္ ေနရာဦး စီးပြားရွာေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားေၾကာင္႔ မဖြံ႔ၿဖိဳးႏိုင္ ျဖစ္ေနရသည္။ ယင္းအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္

ၿပီးခဲ႔သည့္

ဒီဇင္ဘာလ၌

ကရင္ျပည္နယ္

မဲဆႏၵနယ္

အမွတ္(၂)

မွ

အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေစာသန္းထြဋ္ က “လက္ေတြ႔ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈေတြအရ ဘားအံစက္မႈဇုန္မွာ စက္မႈလုပ္ငန္း ငါးခုေလာက္ပဲ လည္ပတ္ေနၿပီး က်န္တဲ့ စက္မႈဇုန္ေျမကြက္ ေတြဟာ ဖုန္းဆိုးေျမ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အဓိက လိုအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး၊ လမ္း အေျခခံအေဆာက္အအံု စတာ ေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးထားေပမယ့္ လည္ပတ္ မႈမရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနပါတယ္” ဟု စက္မွဳဇုန္၏ ဆိုး၀ါး သည့္ အေျခအေနကို လႊတ္ေတာ္ထံတင္ျပ ေမးျမန္းခဲ့ရသည္။

ေျမကိစၥသာမက ဘားအံစက္မႈဇုန္ မဖြံ႔ၿဖိဳးရသည့္ အျခားေသာ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ စီးပြားေရးဇုန္ ၁ တြင္ လက္ရွိ လည္ပတ္ေန ေသာ Full Tex အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံမွ HR မန္ေနဂ်ာ ဦးသန္းလိႈင္ က “ ဘားအံစက္မႈဇုန္မွာ အလုပ္ သမားမၿမဲတဲ႔ ျပႆနာ၊ လူအဝင္အထြက္မ်ားတယ္။ လူ ၁၀၀ မွာ ၄၀ ေလာက္ ျပန္ထြက္တယ္။ ကရင္ ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ တည္ေပမယ့္ ဝန္ထမ္းအင္အားက လိုသေလာက္မရဘူး။ စက္မႈဇုန္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ လုပ္သားအင္အား၊ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိမႈက အေရးႀကီးတယ္။ ေရႊဘုတ္ဆည္ကေန ေရေပးဖို႔ ပိုက္ေတာ႔ ဆင္ထားတာပဲ။

အခုထိေတာ႔

မရေသးဘူး။

ကိုယ္သုံးဖို႔အတြက္

အဝီစိတြင္းတူးထားရတယ္။

ေရ

အခက္အခဲရွိတယ္” ဟု စက္မႈဇုန္အတြင္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။ ယင္းအျပင္ အကြာအေဝး မိုင္အားျဖင့္ တူညီေသာ ဘားအံမွ ရန္ကုန္သို႔ ကြန္တိန္နာတစ္လုံး ပို႔ေဆာင္ ရသည့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစရိတ္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း မဲေဆာက္မွ ဘန္ေကာက္သို႔ ပို႔ေဆာင္ရ သည့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ကုန္ၾကစရိတ္ႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ အဆမတန္ ကြာဟလြန္းသည့္အတြက္

မလို

လားအပ္သည့္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားရွိေနသည့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကလည္း ဘားအံစက္မႈဇုန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနသည္ဟု ၎ကဆိုသည္။ “ ထိုင္းဘက္ကကုမၸဏီေတြ လာေလ႔လာတယ္။ ဂ်ပန္ကလည္း လာေလ႔လာတယ္။ အပိုကုန္က် စရိတ္ေတြ မ်ားေနတယ္။ ကုန္ၾကမ္းက ရန္ကုန္ကေန သယ္ရတယ္။ ဒီမွာက ဆိပ္ကမ္းမရွိဘူး။ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးက ေစ်းႀကီးေတာ႔ ျပည္ပရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ ဝင္လာဖို႔ အခက္အခဲရွိတယ္” ဟု ဦးသန္းလိႈင္ ကေျပာသည္။

ဘားအံစက္မွဳဇုန္ အနီးတ၀ိုက္တြင္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္း မရွိေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဘားအံႏွင့္မိုင္အနည္းငယ္သာ ကြာေ၀းေသာ မြန္ျပည္ နယ္ ဘီလူးက်ြန္းတြင္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္မည္ဆိုပါကမူ ဘားအံ စက္မွဳဇုန္သာမက ေဒသတြင္း လုပ္ငန္းငယ္မ်ားျဖင့္ လည္ပတ္ေနရသည့္ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မွဳဇုန္ပါ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာဖြယ္ရွိေၾကာင္း စီးပြားေရး ပညာရွင္ မ်ားက အႀကိမ္ႀကိမ္ေထာက္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္

ႏိုင္ငံျခားရင္း

ႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ား

ဝင္ေရာက္လာႏိုင္ေရးအတြက္

“က်ေနာ္တို႔အနားကို

FDI

ဝင္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ေျမေပးႏိုင္တယ္။ လွ်ပ္စစ္မီး အဆင္သင္႔ရွိတယ္။ လမ္းေတြေဖါက္ ၿပီးသား။ အဲဒါေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က ဆြဲေဆာင္ထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီကို လာဆက္သြယ္တဲ႔ သူေတြရွိတယ္။ သိပ္မၾကာေသးတုန္းက ရာဘာစက္ရုံလုပ္ခ်င္တဲ႔သူနဲ႔ ဖိနပ္စက္ရုံလုပ္ခ်င္တဲ႔သူ လာဆက္သြယ္တာရွိတယ္။ က်န္တဲ႔ေျမေတြ လာဝယ္ဖို႔ ဆက္သြယ္ေနတာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္အထည္ေတာ႔မေပၚေသးဘူး” ဟု ၀န္ႀကီးဦးသန္းလွိဳင္က အားတက္သေရာ ရွင္းျပသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ စက္မႈဇုန္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးႏိုင္ေရးအတြက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနသည့္ ေရ၊ မီး အလုံအေလာက္ရရွိေရး၊ လုပ္သားမ်ား ေပ်ာ္ရြင္စြာ အလုပ္လုပ္ ကိုင္ႏိုင္မည့္ ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းမ်ား ဖန္တီးေပးေရး၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ကုန္က်စရိတ္ ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ေရး၊ စီးပြားေရးသမားမ်ား ေနရာဦး၊ ေျမဝယ္ထားမႈမ်ား အစရွိသည့္ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ အစိုးရတြင္ တာဝန္ရွိေနသည္။ ယင္းအေျခခံအခ်က္မ်ားကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မွသာ စက္ရံု၊ အလုပ္ရံု ဆယ္ဂဏာန္းပင္ မရွိေသးေသာ ဘားအံ စက္မွဳဇုန္သို႔ ျပည္တြင္းရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ ဝင္ေရာက္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဖာ္ေဆာင္ ေပးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ၁၅. ၁. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

t&yfzuftzGJUtpnf;awGu zGHUNzdK;a&;ukd [efYwm;rSmvm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေဒသတြင္း အရင္းအျမစ္အေျချပဳ စီမံကိန္း မ်ားၾကား ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနကို သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးက အထူးသတိျပဳမိေစလိုျခင္းျဖစ္သည္။

t&yfzuftzGJUtpnf;awGu zGHUNzdK;a&;ukd [efYwm;rSmvm; ‘‘ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့

NGO

ဆုိတဲ့ဟာေတြက

ဘာမွအလုပ္မရွိအကုိင္မရွိ

သူမ်ားလုပ္တာကိုပဲ

အျပစ္္ရွာၿပီး ေလွ်ာက္ေ၀ဖန္တဲ့ဟာေတြပါ။ အလကား ဟာေတြပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေျခအေန ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အသိဆုံးပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီဟာေတြလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေဒသေတြမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖုိ႔၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြ

အလုပ္အကုိင္ေတြ

ရွာေဖြဖန္တီးေပးဖုိ႔၊

အဲဒီမွာ

သူတုိ႔ရဲ႕ဘ၀ေတြ၊

အလုပ္အကုိင္ေတြ

ထုိက္သင့္သေလာက္ရၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ဘ၀ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔ ဒါေတြအတြက္ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေဒသေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔လုိ ပါတယ္။ဖြံ႕ၿဖိဳးဖုိ႔ဟာ တစ္စုံတစ္ရာ တည္ၿငိမ္မႈ ေတြရလာတဲ့ အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္္တုိ႔ ဒါလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကိုး” ဟု KNU ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဖဒုိမန္းၿငိမ္းေမာင္ ကေျပာသည္။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ဆံုးခန္းမတိုင္မီ ကရင္တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေဒသမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံ မႈမ်ား

လက္ခံလုပ္ေဆာင္ေနေသာ

KNU

ဥကၠ႒

ေစာမူတူးေစးဖိုး

အေပၚ

စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း

အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း ၃၁၃ ဖြဲ႔က ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္မွဳအေပၚ ၄င္းကအထက္ပါအတိုင္း ျမန္မာဘက္အျခမ္းတြင္

မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္

တုန္႔ျပန္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္

မယ္သမီးေခၚ

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္၊ ထီးခီးစက္မႈဇုန္ႏွင့္

ဆက္စပ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကနဦးေလ့လာမွဳျပဳလုပ္ရန္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီႏွင့္ KNU ပိုင္ကုမၸဏီ အၾကား

နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာ

လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး

ဘက္က ယင္းကဲ့သို႔ သေဘာထားထုတ္ ျပန္ျခင္းအေပၚ

ႏွစ္ရက္အၾကာတြင္

အရပ္ဘက္

ဖြဲ႕စည္းမ်ား

KNU ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္

ဖဒုိမန္းၿငိမ္းေမာင္ က “အေရးႀကီးတာက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုပ္တဲ့ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဘ၀ ထိခုိက္နစ္နာမႈ မရွိဘူးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူထုေတြ သူတုိ႔အလုပ္အကုိင္ေတြ အစရွိသျဖင့္ ဖန္တီးေပးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဟာက

ဘာမွပကတိအေျခအေန မသိဘဲနဲ႔ အားအားရွိ သူမ်ား လုပ္တာပဲေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ အျပစ္ရွာ ၿပီးေတာ့ လုိက္ၿပီးေတာ့

အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ဟာေတြလည္း

မဟုတ္ဘူးေလ။

ဒီအေပၚမွာေတာ့

ဒါကေတာ့

သူတုိ႔ေျပာပုိင္ခြင့္ရွိတာပဲ ေျပာခ်င္တာေျပာေပါ့’’ဟု ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။ စီးပြားေရးအရ

အခ်က္အျခာက်၍

ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္း

မိုင္မ်ားစြာ

ပိုင္ဆိုင္ထားၿပီး

ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္

နယ္ေျမခ်င္း ထိစပ္ေနေသာ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ထားဝယ္ေဒသတြင္ စက္မႈဇုန္ႏွင့္ ပင္လယ္ ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ရန္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားက မ်က္စိက်ေနသည္မွာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း

မဟာမဲေခါင္ေဒသ၏

ေတာင္ပိုင္းစီးပြားေရး

စႀကၤ

ံျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္

ကုန္သြယ္မႈအရ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံရန္ ပို၍စိတ္ဝင္စားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္း ၃၁၃ ဖြဲ႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္က

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္

ေဆာင္ရြက္ရန္ရွိေသာ

စီမံကိန္းအားလုံးအတြက္

အခ်က္ေပးေခါင္းေလာင္းသံျဖစ္ၿပီး ယင္းအရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ေျခလွမ္းကို ေစာင့္ၾကည့္ရမည္ဟု ေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္ အျခားစီမံကိန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ ကနဦးေလ့လာမွဳျပဳေနသည့္ ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔မ်ား၏ သေဘာထားေၾကညာခ်က္တြင္ “ဒီဇင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔က နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထိုး ၾကသည့္ Noble Prince Company Limited, Sun and Rainbow Company Limited and Power China International Group Limited တို႔မွ ထားဝယ္ခရိုင္၊ ထားဝယ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေမတၱာၿမိဳ႕၊ မယ္သမီးထီးခီးစက္မႈဇုန္၊ စက္မႈၿမိဳ႕စီမံကိန္းႏွင့္အတူ လုပ္ငန္းေဒသ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္မည့္ အစီအစဥ္မ်ားျဖစ္ေသာ တနသၤာရီျမစ္ေပၚတြင္ ေရအား လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရး၊ ထီးခီးကနက္သီရိလမ္းသစ္ႏွင့္ အေသးစားဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရး တို႔အတြက္ သေဘာတူစာခၽြန္ေတာ္ ေရးထိုးမႈအေပၚ လြန္စြာစိတ္ပ်က္ မိပါသည္” ဟု ေဖၚျပထားသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္

ပတ္သက္၍

သေဘာထားေၾကျငာခ်က္

အၾကံေပးျဖစ္သူ ေနာ္ပီသေလာ က

ထုတ္ျပန္ထားေသာ

တာကေပါလူငယ္အဖြဲ႔မွ

“သူတို႔ MoU ထိုးတဲ႔ကိစၥက အဓိက စီမံခ်က္မွာ ဘာေတြ လုပ္မလဲ၊

ဘာ Plan ေတြက ဘာေတြ ပါမလဲဆိုတာ ျပည္သူကို အရင္ခ်ျပရမယ္။ စီမံကိန္း ဧရိယာ ထဲမွာ ပါ၀င္တ့ဲ ေဒသခံေတြဆီ အသိေပးၿပီး သေဘာတူညီခ်က္

ရယူဖို႔လိုတယ္။ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရတာကေတာ့

ကုမၸဏီအေနနဲ ့ေဒသခံေတြကို အသိမေပးဘဲ အခုလိုလုပ္တာကို ေရွ႕ဆက္ မတိုးဖို႔၊ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္မယ့္ကိစၥကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိနဲ႔ ခ်ျပေစခ်င္ လို႔ပါ” ဟု ေျပာသည္။ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္ရွိ ထီးခီးေဒသအား မယ္သမီးခီး စက္မႈနယ္ေျမအျဖစ္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ ၁၉

ရက္ေန႔တြင္

ေဒသႀကီး

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏

အစိုးရအဖြဲ႔မွ

၂၀၁၆

သစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီးဌာနထံ

ခုႏွစ္

ခြင့္ျပဳမိန္႔ မတ္လ

ရရွိခဲ႔ေၾကာင္း

၁၇

စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္မည့္

ရက္ေန႔တြင္

ယင္းေနာက္

တနသၤာရီတိုင္း

ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္

ေျမဧရိယာအား

တိက်စြာ

တိုင္းတာ

သတ္မွတ္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္

ေျမတိုင္းအဖြဲ႔အား

ေစလႊတ္ေပးရန္

အေၾကာင္းၾကားခဲ႔ရာ၂၀၁၆

ခုႏွစ္

ၾသဂုတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔မွ ေျမတိုင္းတာစိစစ္ေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းကာ ေျမျပင္တိုင္းတာခဲ႔ၿပီး တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔ထံ အစီရင္ခံတင္ျပခဲ႔ေၾကာင္း ယင္းမွတဆင့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ မယ္သမီးခီးစက္မႈနယ္ေျမအတြက္ ေျမအသုံးခ်မႈ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိေရး ႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းနယ္ေျမ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွ ေကာ္မတီ ဖြဲ႔ေပးရန္ တင္ျပထားဆဲသာျဖစ္ၾကာင္း ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး (KNU

တပ္မဟာ ၄ ၿမိတ္-ထား၀ယ္ခ႐ိုင္)

၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္သည့္ စီမံကိန္းအား တာ၀န္ယူ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ Sun & Rainbow ကုမၸဏီမွ မန္ေနးဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာ ဦးေငြစိုး ကရွင္းျပသည္။ “က်ေနာ္တို႔ဟာ ဘာမွေရေရရာရာ မရွိေသးဘူး။ အခုက စလုံးေရစပဲရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔က Servey ေတြလဲေကာက္ရဦးမယ္။ Investors ေတြလဲေခၚရဦးမယ္” ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။ ယခင္အစိုးရ၏

ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳမရွိသည့္

စီမံခန္႔ခြဲမႈ

အလြဲမ်ား၏

အက်ိဳးဆက္က

ထား၀ယ္

ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းမ်ား ရပ္နားခဲ႔ရသည္သာမက ေဒသခံမ်ား အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဆုံးရႈံးခဲ႔ရၿပီး

စီမံကိန္းဆိုသည့္

အသံၾကားရံုမွ်ႏွင့္ပင္

က်ိဳးေၾကာင္း

ဆီေလွ်ာ္မွဳရွိမရွိ

အေသအခ်ာ

ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားျခင္း မရွိေတာ့ပဲ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ကန္႔ကြက္ရန္ အသင့္ျဖစ္ေနေၾကာင္း ထား၀ယ္အေျခစိုက္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔တစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။ ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္

ပတ္သက္၍

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး

သယံဇာတႏွင့္

ပတ္ဝန္းက်င္

ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီး ဦးျမင့္ေမာင္ကလည္း “အခု MoU ထိုးတာ ကနဦးတိုင္းတာဖို႔အတြက္ ထိုးတာ။ အျပင္မွာ အသံထြက္ေနတာက ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈအတြက္ ထိုးတာလို႔ ေျပာေနတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ Dession ခ်မွာက ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔ကခ်မွာ။ ေနာက္ပိုင္း လုပ္ငန္းမွန္သမွ်ကို EMP ဆြဲရမွာ။ EMP အတိုင္း အမွန္တကယ္ လိုက္နာၿပီးေတာ႔ လုပ္ရမွာ။ Environmental Management Program။ ေရွ႕ပိုင္းေတြမွာ ျဖစ္ခဲ႔တဲ႔အေပၚမွာ စိုးရိမ္တယ္ ဆိုတာ သဘာဝေတာ့က်ပါတယ္” ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာသည္။ ယခင္က

ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း

ထိုင္းကုမၸဏီက

ဘက္စံုစီမံကိန္းကို

ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္

အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ဟုဆိုကာ

အေကာင္အထည္ေဖၚေနသည့္

ထားဝယ္အထူးစီးပြားေရးဇုန္တို႔ကို

အီတာလ်ံတၿပိဳင္တည္း

စတုရန္းကီလိုမီတာ ၃၀ ရွိသည့္ ထားဝယ္ အထူးစီးပြား

ေရးဇုန္၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျဖစ္ေသာ ထားဝယ္စက္မႈဇုန္ကို ကနဦး အေကာင္အထည္ ေဖၚရာတြင္ ယင္း အခ်ိန္ က ထားဝယ္ေဒသခံ တစ္ေသာင္းနီးပါး အလုပ္အကိုင္ရရွိခဲ႔သည္။ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ေဒသခံ ကိုမင္းလြင္က “ အရင္က ထားဝယ္မွာ စက္မႈဇုန္ေဆာက္ေတာ့ ထားဝယ္က သူေတြ တစ္ေသာင္းေလာက္ အလုပ္လုပ္ၾကတယ္။ က်ေနာ္လဲ အဲဒီမွာ လုပ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း စက္မႈဇုန္ကေဆာက္တာ နားသြားေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြ အလုပ္မရွိၾကေတာ့ဘူး။ အခုခ်ိန္အထိပဲ” ဟု ေျပာသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ထား၀ယ္စက္မွဳဇုန္ တည္ေဆာက္ေရး ရပ္နားထားမွဳေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္လမ္း ဆုံးရွံဳးခဲ႔ ရေသာ ေဒသခံမ်ားက ဆိုင္ကယ္၊ သုံးဘီး ကယ္ရီအလုပ္ျဖင့္ အသက္ေမြးေနရ သူမ်ားရွိသလို ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနရသူမ်ား လည္း ရွိေနသည္။ ထီးခီးနယ္စပ္ဂိတ္အနီး ေျမ ဧက ၆၆၇၆ ေပၚတြင္ မယ္သမီးခီးစက္မႈဇုန္ႏွင့္ စက္မႈၿမိဳ႕တည္ေဆာက္ မည့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးေငြစိုးက “မယ္သမီးခီးစက္မႈဇုန္က မူပိုင္စဥ္းထားခ်က္မဟုတ္ဘူး။ ထားဝယ္စက္မႈဇုန္ရယ္၊

ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းရယ္၊

ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း

ဆက္စပ္တဲ႔လမ္း

စတဲ႔အခ်ိန္မွာ ထိုင္းဘက္က Amata Corporation Public Co,Ltd ရဲ႕ စဥ္းစားခ်က္ဗ်။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ ဒီေနရာမွာ လုပ္ခ်င္ပါတယ္ဆိုၿပီး စကမ္းလွမ္းတာ။ က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ကို ဝိုင္းဝန္းကူညီရင္းနဲ႔မွ

ဒီစီမံကိန္းကို

သိတာ။

ထားဝယ္ေရနက္စီမံကိန္း

မလုပ္ေတာ႔တဲ႔အခါ

သူတို႔

ေနာက္ဆုတ္သြားတယ္။ Amata မလုပ္ေတာ႔ က်ေနာ္တို႔ ဝင္လုပ္တာပါ” ဟု ေျပာသည္။ မယ္သမီးခီးစက္မႈဇုန္၏ က႑ ၈ ခု၌ Financing Company, Industrial Eastate O&M and Development Company, Duty Free Wholesale and Trading Company, General Services Company, Logistic Company, Power Supply Company, Construction Services and Urban Planning Company, City Development Company တို႔ပါဝင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ “ဘယ္ဟာေတြလုပ္ရင္ ျပည္သူလူထု ထိခိုက္မလား။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မလားဆိုတဲ႔ဟာက က်ေနာ္တို႔ ဒီလုပ္ငန္းကို အေကာင္အထည္ေဖၚေနတဲ႔ KNU နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဦးစားေပးလုပ္ငန္းပါ။ အဲဒီ ဦးစားေပးကို အရင္ဆုံး လုပ္မွာပါ။ အဲဒီကေနတဆင့္မွ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ စီမံကိန္း Process ေတြက ေနာက္ကလိုက္မွာပါ။

က်ေနာ္တို႔

လုပ္မယ့္ဟာသည္

သူတို႔

ပူပန္ခ်က္နဲ႔

စိုးရိမ္ခ်က္ကို

အရင္ဆုံး

ေျပေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ၿပီးမွ၊ နားလည္ၿပီးမွ ဆက္သြားမယ့္ စီမံကိန္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာ ေျပာျပ ခ်င္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးမွ စိတ္ပူၿပီးေျပာတဲ႔သူေတြကို အျပစ္ေျပာခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ စိတ္ပူခ်က္တိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ နားလည္တယ္။ က်ေနာ္တ္ို႔ လုပ္ေနတဲ႔အဆင့္က စတဲ႔အဆင့္ပဲ ရွိေသးလို႔ပါဆိုတာ သိေစခ်င္ပါတယ္” ဟု ဦးေငြစိုးက ေျပာသည္။ မယ္သမီးခီးစက္မႈဇုန္သည္

အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္

ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔

ေနရပ္စြန္႔ခြာ

တိမ္းေရွာင္ေန

ရသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပည္ပေရာက္ေနသူမ်ား၊ ျပည္ပေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္း ျမန္မာလုပ္သားမ်ား အတြက္ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးရန္ အဓိက ရည္ရြယ္ေၾကာင္း ၎ကရွင္းျပသည္။ ဝန္ႀကီး

ဦးျမင့္ေမာင္

အဖြဲ႔အစည္းမ်ား

က

မယ္သမီးခီးစက္မႈဇုန္ႏွင့္

ကန္႔ကြက္ေနမွဳႏွင့္

ပတ္သက္၍

စက္မႈၿမိဳ႕တည္ေဆာက္မည့္အေပၚ “ဘာပဲလုပ္လုပ္

အရပ္ဖက္

ပတ္ဝန္းက်င္ရွဴေထာင့္ကပဲ

ကန္႔ကြက္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္္ဖို႔က အမ်ားႀကီးနည္းလာႏုိင္တယ္။ NGO ေတြ CSO ေတြက ျပန္သုံးသပ္သင္႔တာက ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးက မျဖစ္မေနလိုအပ္တယ္ဆိုတဲ႔ အသိေလးတစ္ခု။ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတို႔မွာ NGO ေတြက မျဖစ္ေစခ်င္တာ၊ ေနာက္မွာ လက္မည္းႀကီးေတြရွိတယ္။ ခုဆို

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ မဖန္တီးေပးႏိုင္လို႔ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး အျပင္ေရာက္ကုန္တယ္” ဟုေျပာသည္။ တနသၤာရီျမစ္မႀကီးႏွင့္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားမ်ားကြန္ယက္မွ ကိုေစာဖရယ္ကီ ကမူ “ တနသၤာရီဖြံ႔ၿဖိဳး ေရး အမည္ခံစီမံကိန္းက ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္၊ ေနာက္ဆုံးမိနစ္မွ သိရတယ္။ ဒါေတြကစိုးရိမ္စရာ ျဖစ္လာ တယ္။ ၿပီးေတာ႔ အခုလုပ္မွာက KNU ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲမွာ။ KNU က ျပည္သူ႔သေဘာထား အရင္ယူ သင့္တယ္” ဟုေျပာသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ေဒသအတြင္း အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ စီမံကိန္း ေဆာင္ရြက္မည့္ ကုမၸဏီမ်ား၊ ေဒသႏၱရအစိုးရႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အတူပူးေပါင္း ညွိႏႈိင္း အေျဖရွာရန္ လိုအပ္ေနသည္ကို ယခုျဖစ္ရပ္က မီးေမာင္းထိုးျပေနသည္။ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ေဒသခံ ကိုမင္းလြင္က “ က်ေနာ္တို႔ေဒသမွာ စက္ရုံေတြေတာ္ေတာ္မ်ား လိုအပ္တယ္။ စက္ရုံေတြရွိရင္ ဒီဘက္ကလူေတြ ထိုင္းသြားလုပ္စရာ မလိုေတာ႔ဘူး” ဟု ေျပာသည္။ ယခင္ကလုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္

စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္

ေဒသခံမ်ား၏

ဆုံးရႈံးနစ္နာမ်ားမွ

ေပါက္ဖြါးလာေသာ

စီမံကိန္းအေပၚမယံုရဲသည့္ အေျခအေနသည္ ေနာင္လာမည့္ စီမံကိန္းမ်ားအေပၚ ရိုက္ခတ္မႈ ရွိႏိုင္ ေၾကာင္း သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ဆိုၾကသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ

စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ တို႔ကို

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္

ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈဥပေဒ

သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ၊

ေစာင္႔ၾကည့္ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား

အျခားတစ္ဖက္ ဖန္တီးေပးႏိုင္မႈ

ျပဌာန္းေပးထားသည့္အတြက္

ေဒသခံမ်ား၏ တြင္လည္း အေပၚ

ရွိ၊

မရွိ

ေဒသ၏ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊

အဟန္႔အတား

အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက သုံးသပ္ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ၁၅. ၁. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

နစ္နာမႈမ်ား

မျဖစ္ေစရန္

wyfykdifajruRef;rsm;Mum;u zrf;qkyfrdaom arQmfvifhcsuf အယ္ဒီတာ အညႊန္း ဖြ႔ံၿဖိဳးရန္အားယူေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အခ်ိန္တိုကာလအတြင္း စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္သစ္မ်ား ဖန္တီးေပးရန္မွာ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းသည္ အေကာင္းဆံု းအခြင့္အေရးျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပခရီးသြားအား ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ရန္ ခရီးသြား ေနရာသစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ေဒသခံ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ၀န္ေဆာင္မွဳ ကုမၸဏီမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အေရးႀကီးပံုကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုျခင္း

wyfykdifajruRef;rsm;Mum;u zrf;qkyfrdaom arQmfvifhcsuf လြန္ခဲ႔ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေက်ာ္က သူသည္ အစိုးရခန္႔ေသာ ေစလိုရာေစ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္ခဲ႔သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္လည္း တံငါသည္လည္း

ႏွစ္အတန္ၾကာ

ျဖစ္ခဲ့သည္။

အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ခဲ႔ရသည္။

ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့

ဒါ့အျပင္

ပင္လယ္ျပင္

ထား၀ယ္သားတစ္ဦးပမာျဖစ္ေနေသာ

ငါးဖမ္း သူသည္

ထားဝယ္ေဒသခံ လူငယ္ႏွစ္ဦးႏွင့္ အတူ ကၽြန္းပတ္လည္ ၾကည့္ရႈသြားလာေသာ Around to Island ခရီးသြားလုပ္ငန္းတစ္ခုကို ထူေထာင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ “က်ေနာ္က ဧရာဝတီသားဗ်။ ထားဝယ္သား မဟုတ္ဘူး။ အရင္က အစိုးရခန္႔တဲ႔ ပုေလာဘက္

မွာ

တာဝန္က်တယ္။

အဲဒီကေန

ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ကေနထြက္ၿပီး

ေက်ာင္းဆရာနဲ႔ ထိုင္းမွာ

၅

ႏွစ္လုပ္တယ္။ ဖူးခက္မွာ ႏွစ္ ႏွစ္ေလာက္ အေပ်ာ္စီးေလွေတြမွာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလာရင္ ဘယ္ေနရာမွာ သႏၱာေက်ာက္တန္းေတြ ေကာင္းတယ္ လိုက္ျပရတယ္။ အဲဒီကေန ကိုယ့္ျမန္မာျပည္မွာလဲ ဒီအလုပ္ လုပ္ရင္ေကာင္းမယ္ဆိုၿပီး ျပန္လာ ၿပီး ဒီလုပ္ငန္းကို အေကာင္အထည္ေဖၚလိုက္တာပဲ” ဟု Around to Island ၏ မန္ေနဂ်င္းဒါရိုက္တာ ကိုဖိုးခြား က ေျပာသည္။ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး၊ အိမ္မဲၿမိဳ႕ဇာတိျဖစ္ေသာ္လည္း ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ျဖင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပုေလာၿမိဳ႕နယ္သို႔ သူေရာက္ခဲ႔သည္။ ဝင္ေငြနည္းေသာ ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ကို လက္လႊတ္ၿပီး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဖူးခက္ၿမိဳ႕တြင္ ပန္းရံ အလုပ္ကို ၃ ႏွစ္ေက်ာ္သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ႔သည္။ ယင္းမွတဆင့္ ဖူးခက္ၿမိဳ႕ရွိ ကၽြန္းအလွႏွင့္ ေရေအာက္သႏာၱေက်ာက္တန္းမ်ားကို လိုက္လံျပသရေသာ အေပ်ာ္စီးေလွ ခရီးသြားလုပ္ငန္း တြင္ ၂ ႏွစ္ၾကာ လုပ္ကိုင္ခဲ႔သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျပန္ေရာက္ၿပီး တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ေလာင္းလုံၿမိဳ႕ရွိ ပင္လယ္ငါးဖမ္းေလွလိုက္ရင္း ခရီးသြား

လာရန္ေကာင္းမြန္သည့္ ကၽြန္းမ်ားကို ေလ့လာခဲ႔ၿပီးေနာက္ ကၽြန္းပတ္ေလွ ၅ စီးျဖင့္ ေမွ်ာ္ရစ္မွ ေလာင္းလုံ ဘုတ္ကၽြန္း၊ ပဲ႔စင္ကၽြန္း၊ ေက်ာက္ထရံကမ္းေျခႏွင့္ ဟိန္းဇဲကၽြန္းသို႔ သြားေရာက္ လည္ပတ္ႏိုင္သည့္ ကၽြန္းပတ္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို သူႏွင့္ ေဒသခံ ႏွစ္ဦး ႏွင့္အတူ စတင္လုပ္ကိုင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ “ ဒီလုပ္ငန္းက ၿမိတ္နဲ႔ ေကာ့ေသာင္းမွာ ရွိတယ္။ ဒီဘက္မွာ မရွိေသးဘူး။ ေလာင္းလုံမွာက ေလာင္းလုံဘုတ္ ကၽြန္း၊ ေမာင္းမကန္ဘုတ္ကၽြန္း၊ ဟိန္းဇဲဘုတ္ကၽြန္းနဲ႔ ပဲ႔စင္ကၽြန္းေတြမွာ အရမ္းလွတဲ႔ေနရာေတြရွိတယ္။ ေလာင္းလုံဘုတ္ကၽြန္းကို သြားလို႔ရွိရင္ သဲနီေအာ္မွာေရကူးမယ္။ Corals Key ၾကည့္မယ္။ ေရေအာက္မွာ ရွိတဲ႔ သႏာၱေက်ာက္တန္းေတြ၊ ေက်ာက္မႈိေတြ၊ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ႔ ေရေအာက္သယံဇာတ ဘာေတြရွိလဲ ဆိုတာကို ျပမယ္” ဟု ကိုဖိုးခြားက သူ႔၏ ကၽြန္းပတ္ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ရွင္းျပသည္။ ယခင္က ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ေလာင္းလုံဘုတ္ကၽြန္း ကၽြန္းပတ္ ခရီးသြား

လုပ္ငန္းကို

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ

ကၽြန္းပတ္ခရီးသြားလုပ္ငန္း

ခရီးသြားကုမၸဏီမ်ားက

လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာ္လည္း

ေဒသခံမ်ား၏

ယခုအခါ

ေလွကိုဌားရမ္းကာ

ယင္းခရီးသြားလုပ္ငန္းကို

ေဒသခံလူငယ္တစ္စုက စတင္လုပ္ကိုင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ယင္းက်ြန္းပတ္

ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္

ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးသည္

အေရးႀကီးေသာ္လည္း တပ္ပိုင္ေျမ၊ သစ္ေတာပိုင္ေျမမ်ားႏွင့္ ေရာေထြးေနေသာ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခတြင္ အစီစဥ္မက်ေသာ

ဘန္ဂလိုမ်ား၊

ဟိုတစ္စုဒီတစ္စုရွိေနေသာ

ေစ်းဆိုင္မ်ားႏွင့္

ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ

အရႈပ္အေထြးမ်ားေၾကာင့္ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခႏွင့္ ေဒသတြင္း ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးရန္ ႀကီးမားေသာ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနသည္။ “စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းၿပီးေတာ့ ဘိုးစဥ္ေဘာက္ဆက္ေနလာတဲ႔ ေမာင္းမကန္ရြာကို တပ္သိမ္းေျမဆိုၿပီးလုပ္ တယ္။ ၂၀၁၂- ၂၀၁၃ မွာ တပ္သိမ္းေျမအခ်ိဳ႕စြန္႔လႊတ္ေတာ့ သစ္ေတာဌာနက ေမာင္းမကန္ရြာကို ႀကိဳးျပင္ကာ ကြယ္ေတာဆိုၿပီး လုပ္ျပန္တယ္။ အဲဒီမွာ တပ္သိမ္းတုန္းက တပ္နဲ႔အဆင္ေျပတဲ႔သူေတြ အခ်ိဳ႕က ေမာင္းမကန္ ကမ္းေျခမွာ ေနရာေတြယူထားတာရွိတယ္။ အရင္ပိုင္ရွင္ေတြ ေဘးေရာက္ကုန္တာရွိတယ္” ဟု ေျမယာပိုင္ဆိုင္ မႈ ရႈပ္ေထြးေနသည့္ ေမာင္းမကန္နယ္ေျမအေၾကာင္း ေဒသခံ ဦးထြန္းၾကည္က ေျပာဆိုသည္။ ေမာင္းမကန္ရြာႏွင့္ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ တစ္ဝိုက္တြင္ သစ္ေတာေျမ ဧရိယာမွ မပယ္ဖ်က္ရေသးသည့္ ေျမမ်ားရွိသည့္အျပင္ ပယ္ဖ်က္ၿပီးသည့္ ေျမတခ်ဳိ႕၌လည္း ေျမဂရန္ မရရွိေသးသူမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ ယင္းအျပင္

ေမာင္းမကန္ရြာအနီးရွိ

အာဏာပိုင္မ်ားက

ထားဝယ္

သစ္ေတာပိုင္

ရာႏွင့္ခ်ီေသာေျမဧကမ်ားကို

ယခင္အစိုးရ

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအမ်ားပိုင္ကုမၸဏီလီမိတက္

(DDPC)

ကိုလႊဲေပးခဲ့သည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ားက ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္။ ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမာင္းမကန္ ကမ္းေျခရွိ Maungmagan Beach Resort ဟိုတယ္ မန္ေနဂ်ာ က “ ပထမဆုံး ဒီလုပ္ကြက္ေတြရတာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ၊ ေနာက္မွ အေပၚပိုင္းကေပါ့ ဘယ္ေနရာမွာ

ဘာဖြံ႔ၿဖိဳးေတာ့မွာ ဆိုတာသိေနတယ္။ ေနာက္မွ ျမန္မာသူေဌးေတြက ဝင္ယူလာတာ။ ဒီေနရာက အရင္က ေျမေဈး မတက္ခင္က ဘာမွမၾကားရဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ေျမေဈးေတြတက္လာတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဒီဘက္က ေျမယာ အရႈပ္အရွင္းေတြ ျဖစ္လာတာပဲ” ဟု ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ၏ အေျခအေနကို ရွင္းျပသည္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္

ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္

ေမာင္းမကန္ဟိုတယ္ဇုန္

တည္ေဆာက္ ရန္ လ်ားထားေဆာင္ရြက္ခဲ႔ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘဲ ေျမေနရာ လက္ဦးယူသူမ်ားသာ ရွိခဲ႔သည္။ “ေမာင္းမကန္

မျဖစ္ရတာ

အေၾကာင္းအရင္းမ်ားတယ္။

လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းတာက

မၾကာေသးဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရတာလည္း မၾကာေသးဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေမာင္းမကန္က ရွင္းရမွာေတြက အမ်ားႀကီး။ လက္ရွိ ေဆာက္ထားတဲ႔ ဟိုတယ္ေတြေတာင္မွ အမႈေတြနဲ႔အမ်ားႀကီး။ သစ္ေတာေျမထဲ ဝင္ေဆာက္ထားတယ္။

တပ္ေျမ

ေတြထဲဝင္ေဆာက္ထားတယ္။

တပ္ပိုင္ေျမေတာ္ေတာ္မ်ားက

မစြန္႔လႊတ္ရေသးဘူး။ DDPC က အဲဒီအထဲ ေတာင္ဝင္ေနတာ။ သစ္ေတာေျမထဲ ဝင္ေနတဲ႔ဟာလည္းရွိတယ္။ ေမာင္းမကန္ နယ္ေျမႀကီး တစ္ခုလုံးက သစ္ေတာေျမထဲမွာ ပါတယ္။ ေျမယာျပႆနာကို အရင္ရွင္းမွ Developed ျဖစ္ေအာင္လုပ္လို႔ရမွာ” ဟု ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ ဖြံ႔ၿဖိဳးေစေရးအတြက္ အဓိအဟန္႔အတားမ်ား ရွိေနေၾကာင္းတနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး သယံဇာတႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီး ဦးျမင့္ေမာင္က ေျပာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္ ရည္ရြယ္၍သစ္ေတာပိုင္ေျမမ်ား စြန္႔လႊတ္ ေရးကို တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအေနျဖင့္ ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ

ဧရိယာတစ္ဝိုက္တြင္

ဟိုတယ္မ်ား

တစ္စုတစ္စည္းထားရွိႏိုင္ရန္

တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရမွ ဟိုတယ္ဇုန္ေဆာက္လုပ္ရန္ လ်ာထားၿပီး၊ ေမာင္းမကန္ေက်းရြာ တစ္ဝိုက္ကို ၿမိဳ႕ျပ အစီအစဥ္ ေရးဆြဲ ေဖာ္ေဆာင္သြားရန္ ရွိေၾကာင္း ဝန္ႀကီး ဦးျမင့္ေမာင္က ေျပာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္

မဟာမဲေခါင္ေဒသခြဲအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား

ခရီးသြားလုပ္ငန္း

ညိႇႏိႈင္းေရး႐ုံးထူေထာင္ေရး သေဘာတူညီခ်က္တြင္ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဒီဇင္ဘာ

၂၀

ရက္ေန႔က

အတည္ျပဳလိုက္ၿပီးျဖစ္သျဖင့္

မဟာမဲေခါင္ေဒသခြဲ

ခရီးသြားလုပ္ငန္းအဖြဲ႔

ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္အတူ တ႐ုတ္၊ ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယား၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ လာအိုႏိုင္ငံမ်ား ပါဝင္ေနသည့္အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ နီးစပ္ေသာ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးေစေရးအ တြက္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ထားရန္ လိုအပ္ေနသည္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး မဲဆႏၵနယ္အမွတ္(၄) အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဟန္၀င္းသိန္းက တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း သဘာ၀ကြ်န္းမ်ားႏွင့္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းမ်ား တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ သဘာ၀အေျခခံခရီးသြားလုပ္ငန္း ေဆြးေႏြးထားသည္။

လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ေၾကာင္း

လႊတ္ေတာ္တြင္

အၾကံျပဳ

ဟုိတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း ၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးအုန္းေမာင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပခဲ့သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ “သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းေဒသႀကီး၀န္ႀကီး ဌာနတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဒသခံေတြ ၀င္ေငြ ရရွိေအာင္နဲ႔တိုင္းရင္းသား လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္မယ္” ဟု ခရီးသြားလုပ္ငန္းျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ဝင္ေငြရရွိေအာင္ ဖန္တီးေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ၿမိတ္ကြ်န္းစု၏ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ တုိင္းရင္းသားလုပ္ငန္းရွင္ အဖြဲ႔သုံးဖြဲ႔ကကမ္းလွမ္းထားေၾကာင္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေနရာသစ္မ်ားကိုကုန္းတြင္းပိုင္းသာမက ပင္လယ္ ျပင္တြင္ပါ ေဖာ္ထုတ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ပင္လယ္တြင္း အေပ်ာ္စီးခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားကိုစတင္အေကာင္ အထည္ေဖာ္သြားမည္ဟု ၎က ေျပာသည္။ “ပင္လယ္ထဲသြားတဲ့ အေပ်ာ္စီးေလွက အရင္းအႏွီးမ်ားပါတယ္။ ကြ်န္းေပၚမွာ ညအိပ္ခြင့္မရွိေသးတဲ့အတြက္ ပင္လယ္ထဲၾကည့္ၿပီးရင္

ကုန္းေပၚျပန္အိပ္ေနရတယ္။

ေနာက္ပိုင္း

ကြ်န္းေပၚမွာရြက္ဖ်င္တဲေလးေတြနဲ႔

အိပ္ခြင့္ျပဳႏိုင္မလားဆိုတာ တုိင္းရင္းသားလုပ္ငန္းရွင္၊ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရတို႔နဲ႔သြားေရာက္ေလ့လာၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ရွိတယ္” ဟု ဝန္ႀကီး ဦးအုန္းေမာင္က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ ကၽြန္းစုအမ်ားစုတြင္ တပ္ပိုင္ေျမမ်ား ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ား လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ကၽြန္းပတ္ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္ အတားအဆီးျဖစ္ေနေသးသည္။ “

အခု

ခရီးသြားအဝင္အထြက္က

ကၽြန္းေတြမွာ

တပ္က

တအားမ်ားေနၿပီ။

မက်ဴးေက်ာ္ရ

ဆိုေတာ႔

Facility

ေတြ

မဖန္တီးေပးႏိုင္တာ။တခ်ိဳ႕

ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္

အေႏွာင့္အယွက္ေတြ

ျဖစ္ေစတာေပါ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားကၽြန္းေတြက MIC ကခြင့္ျပဳထားတာ ၁၂ ကၽြန္းပဲရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြက အမွန္တကယ္လာလုပ္ဖို႔ ေလွ်ာက္ တဲ့သူေတြရွိသလို ေျမယာလက္ဦးမႈယူၿပီးလာေလွ်ာက္တဲ႔သူေတြကအ မ်ားစုျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔က ျပန္စိစစ္ေနတယ္။ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ေတြ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ကၽြန္း ၅ ကၽြန္းကို သမၼတရုံးတင္လိုက္ ေတာ့ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေတာင္းတယ္။ တင္လိုက္တဲ႔ အကုန္လုံးသည္ တပ္ရဲ႕ အသုံးျပဳတဲ႔ဟာေတြ ျဖစ္ေန တယ္။ တကယ္တမ္း သြားၾကည့္လိုက္ေတာ့လည္း ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္

လုံၿခဳံေရးအရ

သူတို႔သုံးေနတယ္

ဆိုၿပီး

အေၾကာင္းျပန္တယ္။

အဲဒါကို

ဆက္ၿပီးေတာ႔

ႀကိဳးစားေနတယ္” ဟု သယံဇာတႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီး ဦးျမင့္ေမာင္က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရုံး၊ စီးပြားေရးရာဌာနႀကီး၏ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔ရက္စြဲပါ စာကို ရည္ညြန္း၍ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔၌ ေနာင္တြင္ ကန္႔သတ္ နယ္ေျမမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခြင့္အား လုံးဝ(လုံးဝ)တင္ျပျခင္းမျပဳရန္ ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ယင္းေၾကာင့္ တပ္ပိုင္ကၽြန္းမ်ားရွိေနေသာ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးရွိ ေလာင္းလုံဘုတ္ကၽြန္း၊ ၿမိတ္ကၽြန္းစု မ်ားတြင္ ကၽြန္းပတ္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ားအတြက္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္ေပၚ လာႏိုင္သည္။ “ တပ္ပိုင္ေျမ မက်ဴးေက်ာ္ရဆိုတဲ႔ ေနရာကိုေတာ့ ေရွာင္ကြင္းၿပီး လုပ္ၾကရမွာေပါ့။ ေလာင္းလုံဘုတ္ကၽြန္း

ဘက္မွာ တပ္ကသိမ္းထားတာရွိတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ အရမ္းလွတဲ႔ ပေစာက္ပုံစံ Long Beach ရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ေရေအာက္ သႏာၱေက်ာက္တန္းေတြရွိတယ္။ ဒါေတြကို ႏိုင္ငံျခားသားေတြ စိတ္ဝင္စားတယ္။ မသြားရဘူး၊ ပိတ္ထားမယ္ ဆိုေတာ့ အခက္အခဲရွိလာႏိုင္တာေပါ့” ဟု ကိုဖိုးခြားက ေျပာသည္။ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတာစူလာသည့္အခ်ိန္တြင္ ေလာင္းလုံ၊

ၿမိတ္ႏွင့္

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ

ေကာ့ေသာင္းေဒသတို႔၌

ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္

ေမာင္းမကန္၊

တပ္ပိုင္ကၽြန္းအခ်ိဳ႕ကို

ေျဖေလွ်ာ့ေပးရန္လိုအပ္ ေနၿပီး၊ စနစ္က်ေသာ ဟိုတယ္မ်ား၊ ဘန္ဂလိုမ်ား ဖြင့္လွစ္ရန္ လိုအပ္ေနသည္။ “

တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရကိုလည္း

က်ေနာ္တို႔

ေဒသခံေတြအတြက္

အလုပ္အကိုင္

အခြင့္အလမ္း

အမ်ားဆုံး ရႏိုင္ တဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္းျဖစ္ေနတဲ႔ ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခကို စနစ္တက်နဲ႔ လုပ္ေပးဖို႔၊ ေနာက္ၿပီး ကၽြန္းပတ္ေလွေတြ ဆိုက္ကပ္ႏိုင္တဲ႔ ေဘလီေဘာတံတားေတြ လုပ္ေပးဖို႔၊ တပ္ပိုင္ကၽြန္းေတြမွာ ခရီးသြားေတြ ေလ့လာႏိုင္တဲ႔ ေနရာေလးေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္” ဟု ကိုဖိုးခြားက သူေမွ်ာ္မွန္းထားေသာ ေလာင္းလုံ ဘုတ္ကၽြန္း ကၽြန္းပတ္ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ ရည္ရြယ္ေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုေျပာသည္။ ေဒသတြင္း

ခရီးသြားလုပ္ငန္း

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ႏွင့္

ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္အတြက္

တပ္ပိုင္ေျမဟု

အေရးႀကီးလွေသာ္လည္း

ယခင္ကိစၥ

ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ

သတ္မွတ္ထားသည့္ မ်ားစြာကဲ့သို႔ပင္

ကၽြန္းအခ်ိဳ႕ကို

လံုၿခံဳေရး

ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေျဖေလွ်ာ့ေပးရန္မွာ

အေၾကာင္းျပခ်က္ေအာက္တြင္

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုသည့္ အသံမ်ားမွာ တိုးလွ်လာေနၿပီျဖစ္ သည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ အားယူေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ စီးပြားေရး တိုးတက္ေစရန္ အျမန္ဆံုး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ က႑မွာ မီးခိုးတိတ္စက္ရံုမ်ားဟု ပညာရွင္မ်ားက တင္စားေလ့ရွိသည့္ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက အႀကံျပဳထားသည္။ သို႔ျဖစ္ရာႏိုင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းခရီးသြားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ေသာ ေရေအာက္သႏာၱေက်ာက္တန္း မ်ားရွိရာ ကၽြန္းမ်ားတြင္ တပ္ပိုင္ေျမအျဖစ္ အသုံးျပဳထားျခင္းကို ညွိႏွိဳင္း ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ ကိုဖိုးခြားတို႔ကဲ့သို႔ ေဒသခံမ်ား ခရီးသြားလုပ္ငန္းတြင္ စနစ္တက် ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ စသည့္ကိစၥမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ ေဒသႏၱရအစိုးရတို႔က အားစိုက္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ၂၂. ၁. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

vrf;cif;ausmufESifhwlaomvli,frsm;ukd arG;xkwfay;aom EkdifiHawmf အယ္ဒီတာ အညႊန္း လူ႕စြမး္အားအရင္းအျမစ္မ်ား ဖံြ႕ျဖိဳးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္သည့္ ေနရာတြင္ အရည္အခ်င္း ျပည့္၀ေသာ လူငယ္လူရြယ္မ်ား ကုိ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးဖုိ႔ ပုိမုိလုိအပ္ေနျပီး အစုိးရ မူ၀ါဒ မ်ားအတြက္ ၊ အဖဲြ႕အစည္း အက်ိဳးစီးပြား မ်ားအတြက္ လူငယ္မ်ားကုိ အသုံးခ် ခံ မျဖစ္ေစလုိေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေရးသားထားေသာ အေတြးအျမင္ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။

vrf;cif;ausmufESifhwlaomvli,frsm;ukd arG;xkwfay;aom EkdifiHawmf လမ္းခင္း ေက်ာက္ ႏွင့္ တူ ေသာ လူငယ္မ်ား ကုိ ေမြးထုတ္ေပး ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ နွင့္ ေက်ာက္ ရုိင္း မ်ားကုိ အဖုိးတန္ ေက်ာက္ေကာင္းတစ္ပြင့္ ျဖစ္ေအာင္ ေမြးထုတ္ေပး ေသာ တုိင္းျပည္

YBS Facebook , ဇန္န၀ါရီ ၁၃ရက္ေန႔ ယာဥ္လုိင္းခရီးစဥ္မ်ား အတြက္ ခရီးသြား ျပည္သူမ်ားကုိ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမည့္ ေစတနာ့ ၀န္ထမ္းမ်ားကုိ ရန္ကုန္တုိင္း ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ကုိယ္တုိင္ ရွင္းျပ ေနစဥ္။

လမ္းခင္းေက်ာက္ ႏွင့္ တူေသာ လူငယ္မ်ား ကုိ ေမြးထုတ္ေပး သည္ ဆုိသည္မွာ လူႏွင့္ ရင္း ၍ လုပ္ကုိင္ ရေသာကိစၥမ်ားကုိ လူငယ္မ်ားက လုပ္ေနရျခင္းကုိ ဆုိလုိသည္။ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ားသည္စျဖစ္လာ ကတည္း က ေက်ာက္ေတာင္ကုိ ဒုိင္းနမုိက္ျဖင့္ ေဖာက္ခဲြခံရျခင္းျဖင့္

လမ္းခင္းေက်ာက္ျဖစ္လာခဲ့ရျခင္း

ျဖစ္သည္။ လမ္းခင္းေက်ာက္ သည္ ကိန္းဂဏန္း ပမာဏမ်ားမ်ား ျဖင့္ အရြယ္အစား အၾကီးအငယ္ အလတ္ မေရြး ထု ႏွက္ ကာ ရုိက္ခဲြခံရ ကာ လမ္းၾကိတ္ စက္ ျဖင့္ အၾကိတ္ခံ ၾကရသည္။ အေပၚ က ထပ္မံ၍ ကတၱရာ တစ္ထပ္ အေလာင္းခံ ရျပန္သည္။ ထုိမွ တစ္ဖန္ အကယ္၍မ်ား အဂၤေတ လမ္းသုိ႔ ေျပာင္းမည္ ဆုိပါက ယင္း ကတၱရာ ကပ္ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ားကုိ အခြာ ခံ ရျပန္သည္။ ျမန္မာ လူငယ္ မ်ိဳးဆက္ အစဥ္အဆက္ ကုိ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိ ရမည္ ဆုိလွ်င္ ျမန္မာလူငယ္မ်ား သည္ လမ္းခင္း ေက်ာက္မ်ား ကဲ့သုိ႔ ေပးဆပ္ခဲ့ၾကရ သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ လူငယ္မ်ား ၏ စိတ္ထဲတြင္ ငါတုိ႔သည္ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ားသာျဖစ္သည္ ဟူ၍သာ မွတ္ယူထားရမည္ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဘုိးတုိ႔ေခတ္က ၄င္းတုိ႔ လူငယ္ ဘ၀ တြင္ အစုလုိက္ အျပဳံလုိက္ ေခၽြးတပ္ သုိ႔ ေပၚတာအစဲြခံ ရေသာ ေခတ္ တစ္ေခတ္ ကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ေမာ္လျမိဳင္-သံျဖဴဇရပ္ မွ တဆင့္ ဘုရားသုံးဆူ နယ္စပ္ ဂိတ္အတုိင္း ျဖတ္သန္းကာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ကန္ခ်နပူရီ နယ္စပ္မွ ဘန္ေကာက္ အထိ ေဖာက္လုပ္ခဲ့သည့္

ေသမင္းတမန္လမ္း ဟု လူသိမ်ား ေသာ မီးရထားလမ္း ေဖာက္ရာတြင္ စုစုေပါင္း

လူဦးေရ သုံးသိန္းေက်ာ္ ေပၚတာ အဆဲြခံရကာ အျခား ႏုိင္ငံတကာ စစ္သုံ႔ပန္း မ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ယင္း သုံးသိန္း အနက္ လူဦးေရ ထက္၀က္ခန္႔ သည္ အဆာေရစာ ငတ္ျပတ္ျခင္း၊ ကပ္ ေရာဂါဆုိးမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့သည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေဖ အရြယ္ ေခတ္က ႏုိင္ငံေရး သေဘာထားမတူညီသည့္ အဖဲြ႕မ်ား၊ ကြန္ျမဴနစ္ မ်ား၊ ျပည္ပ က်ဴးေက်ာ္သူ တရုတ္ ကူမင္တန္ မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးမ်ား ႏွင့္ ျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္း စစ္ေၾကာင့္ လူငယ္မ်ား စစ္တပ္ သုိ႔ ၀င္ ၾကသည့္ ေခတ္ ကာလ တစ္ခု သုိ႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႕မွာ အတင္းအက်ပ္ ၀င္ခဲ့ ရသူမ်ား ရွိသလုိ အခ်ိဳ႕မွာလည္း ဆုိရွယ္လစ္ စီးပြားေရး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အျခား ေရြးခ်ယ္စရာ မ်ား မရွိျခင္း ၊ ေက်ာင္းပညာ ၊ အသက္ေမြးပညာ၊ နည္းပညာ အတက္ပညာမ်ား နည္းပါးျခင္း ေၾကာင့္ စစ္ တပ္ထဲ ၀င္ကာ စစ္တုိက္ၾကရသည့္ ေခတ္ လည္း ျဖစ္ခဲ့ သည္။ မြန္၊ ကခ်င္ ၊ ကရင္၊ ရွမ္း စသည့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္မ်ား တြင္လည္း လူငယ္မ်ားက ဦးေဆာင္ကာ ေတ္ာလွန္ခဲ့ ၾကသည္။ အသက္မ်ားစြာ စေတးခဲ့ၾကရသည့္ ေခတ္ကာလ ႏွင့္ ၾကံဳခဲ့ရသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဦးေလးအရြယ္ ေခတ္ တြင္ လည္း ၈၈၈၈ အေရးေတာ္ပုံ ေက်ာင္းသား အေရးအခင္း ႏွင့္ ၾကံဳ ရျပန္သည္။ ထုိမွ တစ္ဖန္ ထပ္မံ ၍ အျခားႏုိင္ငံမည္သည့္ ႏုိင္ငံတြင္မွ် မရွိသည့္ ေက်ာင္းသား တပ္မေတာ္ ေပၚထြက္လာခဲ့ျပီး လူငယ္ ထု က ဒီမုိကေရစီအတြက္ ျပည္သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အတြက္ ၊ အာဏာရွင္ျဖဳတ္ခ်ေရး အတြက္ ေရတြက္ ရန္ပင္ခက္ခဲေသာ ပမာဏ ျဖင့္ စေတးကာ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ား သဖြယ္ ေပးဆပ္ ခဲ့ၾက ရသည္။ ၄င္းတုိ႔ ဘ၀ လမ္းခင္းေက်ာက္ အျဖစ္ခံျပီး စေတးခဲ့ေသာလမ္းသည္ အရာထင္ခဲ့ေသာ္လည္း

ေခ်ာေမြ႕ခဲ့သည္ေတာ့မဟုတ္ စနစ္တက် ပ်က္ယြင္းမႈမ်ား ျဖင့္ သာ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေခတ္ကာလသည္လည္း ေရွးယခင္ အဆက္ဆက္ ကာလ က လူငယ္မ်ားကဲ့ တုိက္ပဲြမ်ား အတြက္ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ စေတး ၾကရသည္ မ်ား ယခင္ကဲ့သုိ႔ မရွိေတာ့ေသာ္ လည္း အေၾကာင္းမ်ားစြာ အတြက္ စေတးခံေနရ ၊ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ား ကဲ့သုိ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနရဆဲျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းအတြက္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတြင္ နည္းမ်ိဳးစုံျဖင့္ ႏုိင္ငံေပါင္းစုံတြင္ သြားေရာက္ ကာ လူငယ္ဘ၀ ကုိ ေဒၚလာ ျဖင့္ သြားေရာက္လဲလွယ္ ေနၾကရသည္။ ၂၀၀၀ ၀န္းက်င္ မွ စတင္ကာ ႏုိင္ငံရပ္ျခား တြင္ အလုပ္လုပ္ေနသူ အလုပ္သမား အမ်ားဆုံး နုိင္ငံ မ်ားအနက္ တစ္ခု အပါအ၀င္ ျဖစ္လာသည့္ သမုိင္း စာမ်က္ႏွာ သစ္ ကုိ ေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိက ပုိ႔ကုန္ အျဖစ္ လူငယ္လူရြယ္မ်ားက ေနရာယူထားၾကပါသည္။ အဆုိပါ ပုိ႔ကုန္ကုိ အရည္အေသြးျမွင့္တင္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါသည္။ ကေမာက္ကမ မူ၀ါဒမ်ား အၾကား အေရာင္ထြက္မလာေသာ ေက်ာက္ရုိင္းမ်ား ကၽြန္ေတာ္တုိ႔

ငယ္စဥ္

ကေလးဘ၀

က

ကေမာက္ကမ

မူ၀ါဒ

အခ်ိဳ႕ရွိခဲ့သည္။

ရပ္ကြက္အတြင္း

တစ္အိမ္တစ္ေယာက္ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ရျခင္းမ်ား၊ ကုိယ့္ရပ္ကြက္ ကုိယ္ လုံျခံဳေအာင္ ၊ မီးေဘး အႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရး စသည္တုိ႔အတြက္ ည ဘက္ ကင္းေစာင့္ရျခင္းမ်ား ရွိသည္။ ေက်ာင္းသားဘ၀တြင္လည္း မိမိ ႏွင့္ မသက္ဆုိင္သည့္ ကြန္ျပဴတာ ႏွင့္ E Learning အခန္း ဖြင့္ပဲြအတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား လာသည္ကုိ ၾကိဳ ခဲ့ရဖူးသည္။ ထုိ႔အျပင္ ရန္ကုန္တြင္ အခမ္းအနားပဲြမ်ား လုပ္ပါက ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား မလာမေနရ

သြားေရာက္

ၾကိဳဆုိခဲ့ရဖူးသည္မ်ား

လည္းရွိသည္။

အခြန္လြတ္ေစ်းမ်ား

ဟု

ဆုိကာ

ကေလးငယ္မ်ား၊လူငယ္မ်ား တန္းစီ ေစ်း၀ယ္ ရသည့္ မူ၀ါဒမ်ား၊ ထုိ႔အျပင္ ၾကက္ဆူ ဆီ ထုတ္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ ၾကက္ဆူပင္စုိက္ပ်ိဳးျခင္း မူ၀ါဒမ်ားကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မ်ိဳးဆက္တြင္ ၾကံဳေတြ႕ရသည္။ ရပ္ကြက္ထဲ အထက္က လူၾကီး လာမည္ ဆုိ၍ ဘာမသိညာမသိ ၾကက္ဆူ စုိက္ရသည္မ်ားလည္း ရွိၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ အခ်ိဳ႕ေသာ အစုိးရ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သူ လူငယ္မ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားသည္ ရန္ကုန္မွ ေနျပည္ေတာ္ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း ကုိ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ေဆာင္ခံခဲ့ၾကရသည္။ တခ်ိဳ႕က ဘုမသိ ဘမသိ အရန္မီးသတ္ အျဖစ္ လုပ္ခဲ့ရသည္။ တခ်ိဳ႕က ဘာမသိ ညာမသိ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖံြ႕ျဖိဳးေရး အသင္း ၀င္ လုပ္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔အျပင္ အေျခခံ ပညာေရး သင္ရုိးညႊန္းတန္း စမ္းသပ္ျခင္းမူ၀ါဒမ်ား ျဖင့္လည္း ရင္ဆုိင္ရသည္။ ၅ ဘာသာ သင္ရုိး၊ ၉ ဘာသာ သင္ရုိး ၊ ၆ ဘာသာသင္ရုိး စသည္ စသည္ျဖင့္ ၾကံဳရသည္။ တစ္ႏွစ္ တစ္တန္း အဆင့္ျဖင့္ မခဲြဘဲ အတန္းမခဲြဘဲ ထားရန္စမ္းသပ္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား၊ တစ္ႏွစ္တစ္တန္း ေအာင္ခ်က္ ေကာင္းေအာင္ မျဖစ္မေန ေအာင္ျမင္ေရး မူ၀ါဒ ျဖင့္လည္း ၾကံဳရသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဆန္႔က်င္ေရး သင္ရုိးမ်ားလည္း ၾကံဳဖူးခဲ့ရသည္။ ယခင္ က ၈ တန္းေအာင္လွ်င္ တက္ႏုိင္ေသာ နည္းပညာေက်ာင္းမ်ား ရွိခဲ့ရာမွ

ေပ်ာက္လုိက္ေပၚလုိက္ ျဖစ္ျခင္းမ်ား၊ AGTI အမွတ္မေကာင္းလွ်င္ တစ္သက္လုံး B-TECH BE ဘဲြ႕မရသည့္ စနစ္မ်ား၊ အမွန္တကယ္ ပညာ မရေသာလည္း တစ္ႏွစ္ပတ္လုံး ေစာင့္ရသည့္ ၁၀ရက္တက္ စာေမးပဲြ ေျဖ အေ၀းသင္စနစ္ ေပၚလာသည္၊ ျမိဳ႕ ျပင္မ်ားတြင္ သင္ၾကားရသည့္ တကၠသုိလ္ ပညာေရးမူ၀ါဒမ်ား၊ ပညာသင္ႏွစ္ တကၠသိုလ္ ၃ ႏွစ္ မွ ၄ႏွစ္ သုိ႔ ျပန္လည္ ေျပာင္းလာေသာမူ၀ါဒမ်ား စသည့္ ေျပာမကုန္ ႏုိင္ေသာ ပညာေရးမူ၀ါဒ အနႏၱ ကုိ ၾကံဳဆုံ ခဲ့ရသည္။ မ်က္ေမွာက္ကာလ

တြင္ပင္

လူငယ္မ်ားကုိ

စစ္ေဘး

ေရွာင္

မ်ားအတြက္

အကူအညီေပးျခင္း၊

သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက ကူညီအလွဴခံေပးျခင္းျဖင့္ လမ္း ေပၚတက္ ၾကသည္မ်ား ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေခတ္ လူငယ္လူရြယ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရလက္ထက္မွာပင္ လူငယ္မ်ားကုိ

ေကာင္းမြန္စြာ

မပ်ိဳးေထာင္

ေပးႏုိင္ေသးဘဲလူငယ္မ်ားကုိ

လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ား

သဖြယ္ဆက္လက္ အသုံးခ် ေနၾကေသးသည္ကုိ ၀မ္းနည္းစြာ ေတြ႕ရွိေနရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဆုိလွ်င္ ဇန္န၀ါရီ ၁၅ ရက္ေန႔က ယခင္ မထသ ကုိ ေျပာင္းလဲခဲ့ေသာ ရန္ကုန္ ဘတ္စ္ကား၀န္ေဆာင္မႈ

YBS

ကိစၥဆုိလွ်င္ ျပည္သူက ျပည္သူ႔ကို ေပးေသာ ဝန္ေဆာင္မႈ ဆုိျပီး လူအမ်ားၾကားေခတ္စား ခဲ့သည္။ ယင္း မူ၀ါဒတြင္ အမ်ားျပည္သူ သြားလာေရး အဆင္ေျပ ေစရန္အတြက္ ခရီးသြားျပည္သူမ်ားကုိလမ္းညႊန္ျခင္း၊ ကား နံပတ္မ်ား ကူညီရွာေဖြေပးျခင္းျဖင့္ ၀ုိင္း၀န္းကူညီေပး ေနေသာ လူငယ္ စုစုေပါင္း ေလးေထာင္ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း တုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေနဘုန္းလတ္ က ေျပာၾကား ပါသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေစတနာ့ ၀န္ထမ္း အျဖစ္ ၀ုိင္း၀န္းကူညီေပးခဲ့ေသာ လူငယ္မ်ားကုိ ၄င္း၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိထားျပီး ပါ၀င္ခဲ့သူ လူငယ္ စာရင္း အတိအက် မည္မွ် ရွိသည္ ဆုိသည္ကုိ မသိရွိေၾကာင္း ၄င္းက ျပန္လည္ေျဖဆုိသည္။ အခ်ိဳ႕ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ YBS ရဲ႕ Call Center ဖုန္းမ်ားတြင္ ပါ ကူညီပ့ံပိုးေပး သည္ ဟု သိရသည္။အဆုိပါ Call Center မ်ားသည္ ဖုန္းေခၚဆုိမႈမ်ား အတြက္ အခေၾကြးေငြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ကာ ၄င္းတုိ႔အတြက္ အျမတ္ေငြ မ်ားစြာကုိ ရရွိခဲ့သည္။ အဆိုပါ အမ်ားျပည္သူကား၀န္ေဆာင္မႈ YBS မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲ တစ္ခုအတြက္ အမွန္တကယ္တမ္း တြင္ အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိလုိက္သူမ်ား မွာ လုပ္ငန္းရွင္ အခ်ိဳ႕ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပေ၀ဖန္ ေျပာဆုိမႈမ်ားလည္း ရိွခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္ အားျဖင့္ဆုိလွ်င္ ယင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား က အခ်ိန္ပုိင္း ၀န္ထမ္း မ်ားကုိ အကုန္က်ခံ ကာ ထားရွိျခင္း၊ အခ်ိန္ပုိင္း ၀န္ထမ္းမ်ား တာ၀န္ယူကာ ရွာေဖြျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္း အစီအစဥ္မ်ိဳးသာ ေဖာ္ေဆာင္ေရး

ထပ္မံျဖည့္သြင္းေပးပါက အတြက္ပါ

လူငယ္လူရြယ္မ်ားအတြက္

အေထာက္အကူျဖစ္သြားႏုိင္သည့္

အခ်ိန္ပုိင္း

တစ္ခ်က္ပစ္

အလုပ္အကုိင္

ႏွစ္ခ်က္ထိ

ႏုိင္သည့္

အစီအမံမ်ိဳးျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ … ေက်ာက္ ရုိင္း မ်ားကုိ အဖုိးတန္ ေက်ာက္ေကာင္းတစ္ပြင့္ ျဖစ္ေအာင္ ေမြးထုတ္ေပး ေသာ တုိင္းျပည္

မၾကာေသးခင္ ၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီ လဆန္းက ထုိင္း ႏွင့္ ျမန္မာ သတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္ခဲ့သူ က ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ က ရာထူး၀န္ မ်ား မဟုတ္၊ နာမည္ေက်ာ္ ရုပ္ရွင္ေလာက က လည္း မဟုတ္ဘဲ သာမန္ ကေလးငယ္ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ မြန္လူမ်ိဳး ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား မိဘမ်ားက ေမြးဖြားခဲ့ျပီး သူ၏ ေဘာလုံးစြမ္းရည္ေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ထင္ရွားလာခဲ့သူျဖစ္သည္။ မြန္လူမ်ိဳး ေဘာလံုးပါရမီရွင္ေလး ႏြမ္ပီး က ျမန္မာျပည္မလာခ်င္ဟု ေျပာခဲ့သည့္ စကား က ထိုင္းမီဒီယာမ်ားသာမက ျမန္မာ မီဒီယာမ်ား၊ လူမႈကြန္ရက္မ်ားတြင္ပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ ၄င္းကုိ အဂၤလန္ ခ်န္ပီယံ အသင္း

တစ္သင္းျဖစ္ေသာ လက္စတာစီးတီးအသင္း ကလည္း အေထာက္အပံ့ မ်ား ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိလုိ က္ရသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေဘာလုံး ကလပ္ အသင္းတစ္သင္း က ေက်ာက္ရုိင္း တုံးေလး တစ္လုံးႏွင့္ တူေသာ ၄င္း ကေလးငယ္ ကုိ အဖုိးတန္ေက်ာက္ေကာင္းတစ္ပြင့္ျဖစ္ေအာင္ ေမြးထုတ္ေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းကေလးငယ္ သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ေမြး၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ၾကီးျပင္း လာခဲ့ သည္ ဆုိပါက အစုိးရ ေရာင္းစားထားေသာ ေဘာလုံး မကန္ရ ဆုိသည့္ ေဘာလုံးကြင္းတြင္ သြားေရာက္ ကစားျခင္းေၾကာင့္ အဖမ္းခံ ရေလမလား။ ကားလမ္း မ တြင္ ေဘာလုံး ကန္ရျခင္း ေၾကာင့္ ကားတုိက္ခံ ရမည္လား၊ သုိ႔မဟုတ္ မိသားစု

စား၀တ္ေနေရး

ေျဖရွင္းရန္

အတြက္

ကေလးအလုပ္သမားအျဖစ္

လက္ဖက္ရည္ဆုိင္တြင္

စားပဲြထုိးရမည္လား ဆုိသည္ကုိ မသိႏုိင္။ ကေလးစစ္သား အျဖစ္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစခံရျခင္းေၾကာင့္ လက္နက္ကုိင္ ျဖစ္သြားႏုိင္သည္မ်ားလည္း ျဖစ္ႏုိင္ေခ် က ရွိသည္။ ဘာမွ မျဖစ္ဘဲ ေဘာလုံး အားကစား အသင္းတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ ရခဲ့သည္ ရွိေသာ္လည္း ၄င္း ၏ နာမည္သည္ ဗမာ ဆန္ေသာ နာမည္မဟုတ္ျခင္း၊ ဗမာလူမ်ိဳး မဟုတ္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ အပယ္မခံ ရဖုိ႔ အေရးလည္း ဆုေတာင္းရေပဦးမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ အစုိးရသည္ အသိပညာ၊ အတက္ပညာ ျမင့္မားေသာ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိေသး၊ လူငယ္မ်ားအတြက္ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း တစ္ခု ရွိေသာ အလုပ္အကုိင္မ်ားမဖန္တီး ေပးနိင္ေသးျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ဘ၀ အာမခံခ်က္မ်ား၊ အလုပ္အကုိင္ အာမခံခ်က္မ်ား ရွာေဖြေနေသာ လူငယ္မ်ား၊ စား ၀တ္ ေနေရး အတြက္ ေျဖရွင္းေနရျခင္းေၾကာင့္ အနာဂတ္ ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ လူငယ္မ်ား သည္ အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားထြက္ရျခင္း၊ ဘ၀အာမခံ မႈ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ သုိ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရျခင္း စသည္တုိ႔ကုိ ေတြ႕ေနရသည္။ တုိင္းရင္းသားတပ္မ်ား ဘက္ တြင္လည္း လူငယ္ လူရြယ္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုအျဖစ္ လက္နက္ကုိင္ ျခင္းမ်ားက လည္း ယခု ထက္ထိ ရွိေနေသးသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ အရည္အေသြး ျမင့္ အတက္ပညာႏွင့္ ဘ၀အာမခံခ်က္ ရရွိေသာ အလုပ္အကုိင္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ေရး တုိ႔ သည္ လည္း တစ္နည္းအားျဖင့္ ဆက္စပ္ေနသည္ ဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။ လမ္းခင္းေက်ာက္ႏွင့္ တူေသာ လူငယ္မ်ားမွသည္ အဖုိးတန္ ေက်ာက္ ေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစရန္ ယခင္ အစုိးရ အဆက္ဆက္ က ပုဂၢိဳလ္မ်ားလက္ထဲတြင္ ကမ္းမျမင္ လမ္းမျမင္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။

၄င္းတုိ႔ကုိ အေရာင္ေသြး ေပး ရန္ မူ၀ါဒမ်ား အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ပါတီ ဦးေဆာင္ေသာ အစုိးရလက္ထက္တြင္ မလုပ္ႏုိင္လွ်င္ က်န္ ပါတီမ်ား ဆီမွ ေမွ်ာ္မွန္းရန္ သည္ အလြန္ခက္ခဲလွသည့္ သာဓက ျဖစ္ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရး အသြင္ျဖင့္ လူငယ္ လူရြယ္မ်ား အရည္အေသြးျမင့္မားေစရန္ က႑ေပါင္းစုံ

တြင္

အရည္အေသြးျမင့္

အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မည့္

သင္တန္းေပးေရး

နည္းလမ္းမ်ားကုိ

မူ၀ါဒမ်ား

ဥပေဒမ်ား

စတင္ခ်မွတ္သင့္ေနျပီျဖစ္ပါေၾကာင္း

ေရးသားလုိက္ပါသည္။ ၂၉. ၁. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

ယင္းတုိ႔ကုိ အၾကံျပဳ

ajrbDvl;rsm;\ avmbMum;0,f အယ္ဒီတာ အညႊန္း ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းခဲ့မွဳမ်ား၏ အက်ိဳး ဆက္အျဖစ္ ေျမယာမဲ့ဘ၀ျဖင့္ ယေန႔တိုင္ ႀကံဳသလိုအသက္ေမြးေနရၿပီး ပညာသင္ရန္ အခြင့္အလမ္း ဆံုးရွဳံးခဲ့ရကာ ေကာင္းမြန္သည့္ အလုပ္အကိုင္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ပညာရပ္မ်ားႏွင့္ အလွမ္းေ၀ခဲ့ရသည့္ မိသားစုမ်ား၏ဘ၀ကို ကူညီေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။

ajrbDvl;rsm;\ avmbMum;0,f အတၱရံျမစ္ေပၚမွ

တိုက္ခတ္လာေသာ

ေအးျမေသာ

ေျမာက္ေလရူး

ေဆာင္းေလက

သူမ၏

ပါးျပင္ထက္ဆီ တိုးေဝွ႔ က်ီစယ္သြားသည္ကိုပင္ ဂရုမျပဳႏိုင္။ မ်က္မူရာ ျမစ္ကမ္းစပ္ဆီကိုသာ စိတ္ေစာ၍ တျဖည္းျဖည္း တိုးကပ္လာေနသည္။ ျမစ္ကမ္းနဖူးအေရာက္ ညက သူမ ေထာင္ထားေသာ ပိုက္တန္းဆီ တစ္ခ်က္ေမွ်ာ္ၾကည့္ရင္း “ ဒီေန႔ေတာ့ ဒီငါးနဲ႔ ဆန္ဝယ္လို႔ ရႏိုင္ေလာက္ပါတယ္” ဟု တစ္ကိုယ္တည္း တီးတိုးေရရြတ္လိုက္သည္။ လြင့္ပ်ံသြားေသာ အေတြးတစ္စကို ခပ္ျမန္ျမန္ ပယ္ဖ်က္ျပီး၊ ေဘးလြယ္ပိုးထားေသာ ပလိုင္းကို ေက်ာထက္ဆီ ဆြဲယူလိုက္ရင္း

ထမီတိုတိုျပင္ဝတ္ကာ

ရႊံ႕ညႊန္ထဲစတင္

ဆင္းသက္လိုက္သည္။

ရႊံ႕ညႊန္အတြင္း

တစ္ဖ်တ္ဖ်တ္လူးေနေသာ ငါးမ်ားႏွင့္ ပိုက္တန္းအတြင္း ၿငိက်န္ရစ္ေသာ ငါးမ်ားကို ပလိုင္းထဲ ထည့္ကာ ပိုက္တန္းကို ျဖဳတ္သိမ္းၿပီးေနာက္ အတၱရံျမစ္ကမ္းႏွင့္ မနီးမေဝး သူမ၏ ေနအိမ္ဆီ တူရႈ ျပန္လာခဲ႔ သည္။ ေနအိမ္အတြင္း ေက်ာင္းသြားရန္ ျပင္ဆင္ေနသည့္ သူမ၏ ညီမႏွစ္ေယာက္ကို တစ္ခ်က္ၿပဳံးျပရင္း “ အေမေရ… ေဈးထဲသြားလိုက္ဦးမယ္” ဟု လက္ထဲက ပိုက္တန္းကို အိမ္ေရွ႕က ေျမကြက္လပ္ေပၚ ပစ္ခ်ရင္း လွမ္းေအာ္ လိုက္သည္။ အသက္အားျဖင့္ ၁၇ ႏွစ္ေက်ာ္သာ ရွိေသးသည့္ မစံပယ္(အမည္လႊဲ)က ေယာက်ၤားမ်ားႏွင့္ ရင္ေပါင္တန္းကာ အတၱရံျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္ လက္တာပိုက္ျဖင့္ ငါးဖမ္းသည့္ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ခဲ႔သည္မွာ ၆ ႏွစ္နီးပါး ရွိခဲ႔ၿပီ ျဖစ္သည္။ မစံပယ္ကို မြန္ျပည္နယ္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ နိတုံေက်းရြာ၌ ေမြးဖြားခဲ႔ၿပီး သားသမီး ၃ ဦးအနက္ အႀကီးဆုံး ေသာသမီး ျဖစ္သည္။ သူ႔ ေအာက္တြင္ ညီမႏွစ္ေယာက္ရွိၿပီး ဆဌမတန္းႏွင့္ သတၱမတန္းတို႔၌ ပညာသင္ယူ

လွ်က္ရွိသည္။ တံငါသည္မေလး အျဖစ္တလဲ မစံပယ္က စတုတၱတန္းအထိသာ ပညာသင္ၾကား ခဲ႔ရသည္။ ရြာေဈးအမီ ငါးေရာင္း ရန္ ထြက္ခြာသြားေသာ သမီးျဖစ္သူ မစံပယ္ကို လွမ္းၾကည့္ရင္း ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးကိုလိႈင္က “ က်ေနာ္တို႔က လယ္သမားမ်ိဳးရိုးပါ။ က်ေနာ့္လယ္က ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရတုန္းက သူမ်ား ယူသြားတယ္။ မိသားစု ၅ ေယာက္နဲ႔ လုပ္စားလို႔ကို မႏိုင္ဘူး။ လယ္ကလဲဖယ္ေပးရတယ္။ လယ္ထဲက အိမ္ပါ ဖ်က္ေပးလိုက္ရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ျမစ္ဘက္မွာ အိမ္ေဆာက္ၿပီး၊ ငါးဖမ္းစားရတာေပါ့။ အႀကီးမက အေဖ့ကို ကူမယ္ဆိုၿပီး ၄ တန္းနဲ႔ ေက်ာင္း ထြက္ လိုက္ရတာပဲ” ဟု ေျပာသည္။ လယ္သမားမ်ိဳးရိုးမွ ဆင္းသက္လာေသာ ဦးကိုလႈိင္တို႔ မိသားစုက မိဘအေမြေပးထားေသာ လယ္ဧက ၂ ဧက အနီးတြင္ ေနအိမ္ေဆာက္လုပ္ကာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း လြန္ခဲ႔ေသာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္း၌ နိတုံ

ေတာင္ကို

ဘိလပ္ေျမထုတ္လုပ္ရန္

အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္

လယ္ဧက

ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို

အစိုးရႏွင့္နီးစပ္ ေသာ ကုမၸဏီတစ္ခုကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳခဲ႔ခ်ိန္မွစ၍ ေနအိမ္ႏွင့္ သူပိုင္လယ္ ၂ ဧကကို လက္လြတ္ခဲ႔ရသည္။ “ အဲဒီတုန္းက ဖယ္ ဖယ္ဆိုေတာ့ ဖယ္ေပးလိုက္ရတယ္။ ဘာမွန္းမသိဘူး။ လူႀကီးေတြလည္း မေမးရဲဘူး။ သူတို႔ကို ေမးရင္လည္း ဘာလဲ ညာလဲ ဆိုၿပီး ေျပာလႊတ္တယ္” ဟု တစ္ခ်ိန္က သူပိုင္လယ္ဧကေပၚမွ အေၾကာင္းအရင္း မသိရဘဲ ႏွင္ထုတ္ခံရသည့္ အေၾကာင္းကို ဦးကိုလႈိင္က ရွင္းျပသည္။ လယ္ပိုင္ရွင္ဘဝကေန လယ္မဲ႔၊ ယာမဲ႔ ဘဝကို ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ေျပာင္းလဲခံရၿပီး ႀကဳံရာက်ပန္း လုပ္ကိုင္စား ေသာက္ရေသာ

အေျခအေနတစ္ခုႏွင့္

ရုတ္တရက္ႀကဳံလိုက္ရသည့္အတြက္

မိသားစုစားဝတ္ေနေရး

က်ပ္တည္း လာကာ သမီး ၃ ေယာက္၏ ပညာေရးလည္း ရပ္တန္႔ခဲ႔ရသည္။ “အဲဒီမွာ က်ေနာ္သမီးေတြ အကုန္လုံး ေက်ာင္းမထားႏိုင္ဘူး။ အႀကီးမက သူေက်ာင္း ထြက္မယ္။ အေဖ့ကို လိုက္ကူမယ္ဆိုၿပီး၊ ေက်ာင္းထြက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္ကို လိုက္ကူရင္းနဲ႔ ေနာက္ပိုင္း သူပဲလုပ္ေနရတာ။ ငါးဖမ္းတယ္ဆိုတာ သူမ်ားလို အမ်ားႀကီးရတာ မဟုတ္ဘူး။ နည္းနည္းပါးပါးပဲရတာ။ ရတဲ႔ငါးေလးေတြကို သူပဲေဈးမွာေရာင္း၊ ၿပီးမွ ဆန္ေလးဘာေလး ဝယ္ရတာေပါ့။ ဒီလိုပဲ လုပ္ေနရတယ္ေလ။ အဆင္မေျပလဲ မတတ္ႏိုင္ဘူး” ဟု ဦးကိုလိႈင္က ေျပာသည္။ လူဖန္တီးထားေသာ ကံဆိုးမိုးေမွာင္ကို ဦးကိုလိႈင္တို႔ မိသားစု ရင္ဆိုင္လိုက္ရသည္။ သူတို႔မိသားစု ပိုင္ေသာ လယ္ ၂ ဧကမွာ ကုမၸဏီမွ စီမံကိန္းအတြက္ သိမ္းဆည္းလိုက္သည္သာ သိသည္။ မိမိပိုင္လယ္ကို အျခားသူ တစ္ဦးက အမည္ခံ ေရာင္းခ်လိုက္မွန္း မၾကာေသးမီအခ်ိန္ကာလမွ သိလိုက္ရသည္။ “ သိမ္းခံရတဲ႔လယ္သမားေတြကို ကူညီေပးတဲ႔အဖြဲ႔နဲ႔ေတြ႔မွ က်ေနာ္တို႔ရြာက လယ္ေတြကို တျခားသူ အမည္နဲ႔ ေရာင္းစားထားမွန္းသိရတယ္။ အခု Legal Light ေရွ႕ေနအဖြဲ႔က က်ေနာ္တို႔လယ္သမားေတြကို အခမဲ႔ ေဆာင္ ရြက္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္က ဗမာစာ မဖတ္တတ္ဘူး။ ဗမာစကားေတာင္ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၃၊ ၄ လကမွ သင္ တာ။ အခုကေတာ့ စာဖတ္တတ္ေအာင္ သင္ေနတုန္းပဲ” ဟု အသက္ ၅၀ အရြယ္နီးပါး ေရာက္ခ်ိန္မွ စာသင္ေနရေၾကာင္း မညီမညာေရးသားထားေသာ စာအုပ္ကို ဖြင့္ျပရင္း မြန္လူမ်ိဳးျဖစ္သူ

ဦးကိုလွိဳင္က ေျပာသည္။ ငယ္ရြယ္စဥ္အခ်ိန္က

မြန္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္

မြန္စာေပသာ

သင္ၾကားခဲ႔ရၿပီး၊

အစိုးရဖြင့္လွစ္ေသာ

ပညာေရး ေက်ာင္းတြင္ စာေပမသင္ၾကားႏိုင္ခဲ႔ျခင္းေၾကာင့္ ဗမာစကား၊ ျမန္မာစာကို နားမလည္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။ “ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အရြယ္ငယ္ငယ္ ကတည္းကစၿပီး မြန္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြမွာ သကၤန္းစည္း၊ မြန္စာပဲသင္

ရေတာ့

ဗမာစကား

မေပါက္ဘူး။

ျပႆနာတစ္စုံတစ္ရာ

ျဖစ္ၿပီဆိုရင္

ၿမိဳ႕နယ္က

လူႀကီးေတြဆီ မသြားရဲၾကဘူး။ ေခါင္းငုံခံတယ္။ သြားလည္း ဗမာစကားမွ မေပါက္ဘဲ။ အခုလည္း နိတုံေက်းရြာက လယ္သမားေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကိုယ့္လယ္ကို တျခားသူက လက္ညိဳးထိုး ေရာင္းစားခံရတာ မသိၾကဘူး။ ဖယ္ဆိုေတာ့ ဖယ္ေပးလိုက္ တယ္။ စာမတတ္ေတာ့ ကိုယ့္ရပိုင္ခြင့္ ဘာေတြ ဆုံးရႈံးသြားတယ္ဆိုတာ မသိၾကဘူး” ဟု သိမ္းဆည္းခံ လယ္သမားမ်ားအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ ဦးခင္ေအာင္က ေျပာသည္။ စီးပြားေရးႏွင့္

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ား

အေၾကာင္းျပဳ၍

အဓမၼေျမယာ

သိမ္းဆည္းျခင္း

မ်ားေၾကာင့္

ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစသည္။ အထူးသျဖင့္ စားဝတ္ေနေရး အခက္အခဲမ်ား၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီး ဆုံးရႈံးမႈမ်ား အဓမၼေနရာေျပာင္းေရႊ႕ခံရျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား စစ္တမ္းတစ္ခု အရ သိရသည္။ ယင္းသို႔ေသာ ဆိုးက်ိဳးမ်ားသည္ ရံဖန္ရံခါ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းျဖစ္ေပၚလာကာ သိမ္းဆည္းခံ လယ္သမားမ်ား ဝင္ေငြႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ ဆုံးရႈံးရသည့္အျပင္ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ပစၥည္းဥစၥာ ကၽြဲ၊ႏြား တို႔ကိ္ု ထုတ္ေရာင္းၿပီး မိသားစု စားဝတ္ေနေရးကို ေျဖရွင္းေနၾကရေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ စစ္အစိုးရမွ အရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရထံသုိ႔ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ႔ၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္း လုပ္ငန္းမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္လာခဲ႔သည္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အဝုိင္းကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာခဲ႔သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ကနဦးပိုင္း၌ အေကာင္းဘက္သို႔ ဦးတည္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရပ္တန္႔သြားခဲ႔ေၾကာင္း ျပည္တြင္းရွိ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

ယင္းအျပင္

ႏိုင္ငံသားမ်ား၏

အခြင့္အေရးမ်ားအား

အကာအကြယ္ေပးျခင္းကို

လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း လည္း ေထာက္ျပထားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏

ေရရွည္

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအပၚမ်ားစြာ

ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ တိုင္းျပည္တစ္ဝွမ္းျဖစ္ေပၚေနေသာ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ႔ေပ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ား၊ အစိုးရႏွင့္နီးစပ္ေသာသူမ်ားအတြက္သာ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိေစေသာ စီးပြားေရး

လမ္းေၾကာင္းမ်ားသည္

ေက်းလက္ေနေဒသခံမ်ားအေပၚ

နည္းလမ္းေပါင္းစုံျဖင့္

လြန္စြာ

ထိခိုက္ေစ ခဲ႔ရသည္။ ယခင္အစိုးရထုတ္ျပန္ထားေသာ

လယ္ယာေျမဥပေဒသည္

မ်ားစြာအားနည္းခ်က္မ်ားရွိေနၿပီး

ေက်းလက္ေန ဥပေဒကို နားမလည္ၾကေသာ လယ္သမားမ်ားအတြက္ အကာ အကြယ္ ေပးမႈမွာလည္း လြန္စြာနည္းပါးေနသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေက်းလက္ေန ေဒသခံမ်ားမွာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ နည္းပါးလာၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား နည္းပါးလွ်က္ရွိေနသည္။ “က်ေနာ္တို႔မွာ ေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ အေထာက္အထားရွိလည္း သူတို႔က ပုံစံ(၇) ေတြ ဘယ္လိုထုတ္ၿပီးယူသြား တာလဲ နားမလည္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔မွာ ရွိတဲ႔ အေထာက္အထားေတြက တရားမဝင္သလို ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္ တို႔ ပိုင္တဲ႔ေျမကို ဘယ္လိုကာကြယ္ရမွန္း မသိေတာ့ဘူး” ဟု ဦးကိုလိႈင္က လယ္ယာေျမဥပေဒ မေပၚမီက ရွိခဲ႔ေသာ လယ္ခြန္ေျပစာမ်ားကိုျပရင္း ေျပာသည္။ လယ္ယာေျမႏွင့္အျခားေျမမ်ားသိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား

ျပန္လည္စိစစ္ေရး

ဗဟိုေကာ္မတီဥကၠဌ

ဒုသမၼတ

ဦးဟင္နရီဗန္ထီးယူ က ၿပီးခဲ႔ေသာ ႏိုဝင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေျမသိမ္း ဆည္းခံရမႈေၾကာင့္ နစ္နာသူ ျပည္သူမ်ား၏ ဘဝေရွ႕ေရး ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရး ေကာ္မတီအဆင့္ဆင့္ အေနျဖင့္ အေလးထားေဆာင္ရြက္သြားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းအျပင္

တာဝန္ရွိသူမ်ား

စိစစ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊

ဗဟိုေကာ္မတီအေနျဖင့္

ေတာင္သူလယ္သမား အက်ိဳးစီးပြားကို အေလးထားေဆာင္ရြက္သြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုထားသည္။

လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီသို႔

သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားမွ လႊဲေျပာင္းေပးပို႔လာေသာ တိုင္ၾကားစာ အမႈတြဲမ်ား တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ အသီးသီးတို႔မွ ေပးပို႔လာေသာ အမႈတြဲမ်ား စုစုေပါင္း ၂၀၅၆ ရွိၿပီး၊ စိစစ္ေျဖရွင္းၿပီး ၃၃ မွဳႏွင့္ စိစစ္ေျဖရွင္းဆဲ အမႈေပါင္း ၂၀၂၃ မႈရွိေၾကာင္း သိရသည္။ “က်မတို႔အဖြဲ႔က ဥပေဒအရ နစ္နာတဲ႔လယ္သမားေတြအတြက္ အခမဲ႔ေရွ႕ေနလိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးတဲ႔အဖြဲ႔ ျဖစ္ ပါတယ္။ အခုေက်းရြာ ၇ ရြာက လယ္သမားေတြကို ဥပေဒအရ က်မတို႔ ကူညီေပးေနပါတယ္” ဟု Legal Light ေရွ႕ေနအဖြဲ႔မွ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ေဒၚမိုးမိုးသူက ေျပာသည္။ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ

ပိႏၷဲကုန္း၊

ေရတြင္းကုန္း၊

နိတုံ၊

မယ္ဂရို၊

လႊစင္ကုန္း၊

တရနာ၊

ေကာ့ခလိန္ေက်းရြာ ၇ ရြာမွ သိမ္းဆည္းခံ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ လယ္ဧကစာရင္းကို Legal Light မွ လိုက္လံေကာက္ယူလွ်က္ရွိၿပီး နစ္နာသူမ်ားအတြက္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ကူညီေျဖရွင္း သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။ “ တရားရုံးေတြ ဘာေတြၾကရင္ ဗမာစာ မတတ္ရင္ မရဘူး။ စကားျပန္ေခၚမယ္ဆိုရင္လဲ မရဘူး။

ဗမာစကား

မေပါက္တဲ႔

ျပႆနာ

က်ေနာ္တို႔မွာ

အရမ္းဒုကၡေရာက္တယ္။

အခုကေတာ့

ဗမာစာနည္းနည္းသင္ေနတယ္။ အသက္ႀကီးမွ သင္ေနရတာေပါ့” ဟု ဦးကိုလိႈင္က စာသင္သြားရန္ ထရံထက္ဆီ ခ်ိတ္ထားေသာ လြယ္အိတ္ကို လွမ္းယူလိုက္ရင္း ေျပာသည္။

ယင္းအခ်ိန္မွာပင္ ငါးေရာင္းသြားသည့္ မစံပယ္လည္း ျပန္လာေနၿပီျဖစ္သည္။ လက္ထဲမွာေတာ့ ဆန္ ၁ ျပည္ ထည့္ထားေသာ ၾကြပ္ၾကြပ္အိတ္ႏွင့္ ဟင္းရြက္အနည္းကို ဆြဲယူလာေနသည္။ ယေန႔အတြက္ မိသားစု စားေသာက္ႏိုင္ရန္ လုံေလာက္ေသာ္လည္း မနက္ျဖန္အတြက္ သူမ အတၱရံျမစ္ကမ္းဆီ သြားေရာက္ရမည္ ျဖစ္သည္။

ဆုံးရႈံးသြားေသာ

မိဘအေမြအႏွစ္

လယ္

၂

ဧကကို

ျပန္လည္ရယူႏိုင္ဖို႔

ဦးကိုလိႈင္က

စာသင္ၾကားရင္း ျပင္ဆင္ ေနခ်ိန္မွာ သမီးအႀကီးဆုံးျဖစ္သည့္ မစံပယ္က တံငါအလုပ္ ငါးဖမ္းၿပီး မိသားစု စားဝတ္ေနေရးကို ေျဖ ရွင္းေနရသည္။ ယခင္စစ္အစိုးရ အုပ္စိုးမွဳကာလမွသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ အရပ္သားတပိုင္း အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္မွဳ ကာလအထိ အေၾကာင္းျပခ်က္

အမ်ိဳးမ်ိဳး၊

ပံုစံမ်ိဳးစံုျဖင့္

ေျမသိမ္း

ယာသိမ္းျပႆနာမ်ား၊

ေျမယာအလြဲသံုးစား

မွဳမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္း ေထာင္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ အေျခခံလူတန္းစား ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ဘ၀ပ်က္ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္။ ေျမယာမဲ့ဘ၀ျဖင့္ မိသားစု ဘ၀ပ်က္ခဲ့ရေသာ၊ ႀကံဳသလိုအသက္ဆက္ေနရေသာ မိသားစုေထာင္ေပါင္းမ်ား

စြာကို

လက္ရွိအေျခအေနတြင္၄င္းတို႔

ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည့္

၊ မတရား အသိမ္းခံခဲ့ရသည့္ ေျမယာမ်ားျပန္ေပးသည္ ဆိုအံုးေတာ့ ေျမဘီလူးမ်ား၏ ေလာဘၾကား၀ယ္ ယစ္ေကာင္မ်ားအျဖစ္ စေတးခဲ့ရေသာ မ်ိဳးဆက္မ်ား အတြက္ မည္သူက တာ၀န္ယူမည္နည္း။ ၄င္းတို႔ ဆံုးရွဳံးခဲ့ရေသာ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အေျခခံအခြင့္ေရးမ်ားမွသည္ ပညာသင္ၾကားခြင့္အဆံုး မည္သို႔ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးမည္ ဆိုသည္မွာ သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူအားလံုး ၀ိုင္း၀န္းအေျဖရွာရမည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။

တမိုးေသာက္ျပန္ေလၿပီ။ အတၱရံျမစ္ေပၚမွ တိုက္ခတ္လာေသာ ေအးျမေသာ ေဆာင္းေလက

သူမ၏ ပါးျပင္ထက္ဆီ တိုးေဝွ႔ က်ီစယ္သြားသည္ကိုပင္ ဂရုမျပဳႏိုင္။ ညက သူမ ေထာင္ထားေသာ ပိုက္တန္းဆီ တစ္ခ်က္ေမွ်ာ္ၾကည့္ရင္း “ ဒီေန႔ေတာ့ ဒီငါးနဲ႔ ဆန္ဝယ္လို႔ ရႏိုင္ေလာက္ပါတယ္” ဟု မစံပယ္ တစ္ကိုယ္တည္း တီးတိုးေရရြတ္လိုက္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ပင္………..။ ၂၉. ၁. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

jrefrmjynfawmifzsm;ykdif;u EIwfydwfcH&olwkdY\ nnf;wGm;oHrsm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ေခတ္အဆက္ဆက္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရမွဳ မ်ားေၾကာင့္ ေအာက္ေျခလူတန္းစား လယ္ယာေျမ စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ား၏ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဆံုးရွဳံး၍ အတိဒုကၡ ေရာက္ေနရသည္ျဖစ္ရာ ယင္းကိစၥမ်ားကို တည္ဆဲ အစိုးရအေနျဖင့္ အျမန္ေျဖရွင္းေပးရန္လိုအပ္ေနၿပီး ေဒသခံမ်ား၏ သေဘာဆႏၵမပါပဲ ေျမယာသိမ္းဆည္းျခင္းမ်ား ထပ္မံမျပဳလုပ္ရန္ တိုက္တြန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။

jrefrmjynfawmifzsm;ykdif;u EIwfydwfcH&olwkdY\ nnf;wGm;oHrsm; “ ခ်မ္းသာတဲ့သူက ဆင္းရဲသားကို ဓါးျပတိုက္ေတာ့ စီးပြားေရး အရလို႔ဆိုၿပီး …… ဆင္းရဲသားက ျပန္လည္ခုခံ ေတာ့ အၾကမ္းဖက္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္”။ “ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔၏ ေျမမ်ား အဓမၼ သိမ္းယူခံေနရျခင္းသည္ ေပ်ာ္ရႊင္မွဳမဟုတ္”။ ယင္းေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားသည္ တနသၤာရီ တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အဓမၼ ေျမသိမ္းယူမွဳမ်ားကို အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားပါ၀င္သည့္ ေျမသိမ္းဆီးခံရသူ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူ ေဒသခံမ်ား ကိုင္စြဲထားသည့္ ပိိုစတာမ်ားမွ ေတာင္းဆိုခ်က္ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖစ္သည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ေသာ အစိုးရမ်ားက ေျမယာကိုအမွီျပဳ၍ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္လာသူမ်ား၏ ေျမယာ မ်ားကို ဥပေဒအရတစ္ဖုံ၊ နည္းလမ္းမ်ိဳးစုံျဖင့္ တစ္သြယ္၊ သိမ္းယူကာ အစိုးရႏွင့္နီးစပ္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ားကို ေစ်းေပါေပါျဖင့္ ခ်ထားေပးခဲ့သည္မွာ အစဥ္အလာ တစ္ခုလို ျဖစ္ေနသည္။ ကိုလိုနီ ေခတ္ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္ ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒအရ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား၏ ေျမယာမ်ားကို သိမ္းဆည္း ခဲ႔ၿပီး လြတ္လပ္ၿပီး ဖဆပလေခတ္တြင္လည္း ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ လယ္ယာေျမကို ႏိုင္ငံပိုင္ ျပဳလုပ္ေရး အက္ဥပေဒ အရ သိမ္းဆည္းခဲ႔ၾကျပန္သည္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံမ်ားႏွင့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ သိမ္းဆည္းၿပီးေနာက္

လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး

လုပ္ကိုင္သူမ်ားသည္

အစိုးရထံ

လယ္ခြန္ေပးသြင္းကာ

လုပ္ကိုင္ခဲ႔ ၾကရသည္။

ယင္းမွတစ္ဖန္

စစ္အစိုးရေခတ္တြင္

စက္မႈလယ္ယာ

ျပဳလုပ္ရန္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္

လယ္ယာေျမမ်ား ႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမမ်ားကို သိမ္းယူခဲ႔ၿပီး ၎တို႔ႏွင့္နီးစပ္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ေငြေၾကးရ

င္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမ်ားသူမ်ားကို ဧက ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ခြဲေဝေပးခဲ႔သည္။ အရပ္သားအစိုးရဟုေခၚဆိုၿပီး ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ဆိုေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ရွိ ေျမအားလုံး၊ ေျမေပၚ ေျမေအာက္၊ ေရေပၚ ေရေအာက္ႏွင့္ ေလထုအတြင္းရွိ သယံဇာတ ပစၥည္း အားလုံး၏ ပင္ရင္းပိုင္ရွင္ ျဖစ္သည္ ဟူေသာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၇(က) အရ၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လယ္ယာေျမဥပေဒႏွင့္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲေရး ဥပေဒ ျပဌာန္းခဲ့သည္။ ယင္းဥပေဒတြင္ ႏွစ္ရွည္ပင္ စိုက္ပ်ိဳး လုပ္ကိုင္သူကို တစ္ႀကိမ္လွ်င္ ဧက ၅,၀၀၀ ထက္မပိုေစဘဲ စုစုေပါင္း ဧက ၅၀,၀၀၀ အထိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ခြင့္ျပဳ ႏိုင္သည္ဟု ျပဌာန္းထားသျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္သူ ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားသာ ေျမယာအေျမာက္အမ်ား ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ခြင့္ရွိခဲ႔သည္။ ယင္းေၾကာင့္

ေျမယာကို

ေဒသခံမ်ားမွာ

တျဖည္းျဖည္း

ဓါးမဦးခ်လုပ္ကိုင္လာခဲ႔ေသာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ႏွင့္

တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္လာသူ

လုပ္ကိုင္ခြင့္နည္းပါးလာကာ

ေျမမဲ႔ယာမဲ႔ဘဝကို

ေရာက္ရွိလာခဲ႔ရသည္။ ၿပီးခဲ႔ေသာ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္၌ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ဆုံးရႈံးရၿပီး မိမိတို႔၏ ရပိုင္ခြင့္ အေရးကို ႏႈတ္ပိတ္ခံလာရေသာ လယ္မဲ႔ယာမဲ႔မ်ားက သိမ္းဆည္းခံေျမယာမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ႔ရာ အစိုးရက သိမ္းဆည္းေျမ အနည္းငယ္ျပန္ေပးၿပီး ၎တို႔ကို ေခၽြး သိပ္ထားခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုမွာမူ ကုမၸဏီႏွင့္ ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ား သိမ္းဆည္းထားသည့္ ေျမယာမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ယေန႔တိုင္ ေတာင္းဆိုေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ “တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးသည္

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏

ဆီအိုးႀကီးျဖစ္ရမည္”

ဆိုေသာယခင္စစ္အစိုးရ၏

ေၾကြးေၾကာ္သံျဖင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ ဧက ၁ ဒသမ ၈ သန္းေက်ာ္ကို ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးရန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္

မ်ားႏွင့္

ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ားကို

လုပ္ကိုင္ခြင့္ခ်ထားေပးျခင္းေၾကာင့္

ေျမယာမဲ႔ဘဝ ေရာက္ရွိခဲ႔ရသူမ်ားစြာ ရွိလာခဲ႔ရျပန္သည္။ ယင္းအနက္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္၌ ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးရန္ ေျမဧက ၄ ေသာင္းေက်ာ္ရရွိထားေသာ ျမန္မာ-မေလးရွား ဖက္စပ္လုပ္ငန္း Myanmar Stark Prestige Plantntion (MSPP) ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးေရး စီမံကိန္းဧရိယာအတြင္း ရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕ ဖယ္ရွားခံရၿပီး က်န္ရွိေနေသာ ေဒသခံမ်ားအတြက္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ရန္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ႀကဳံေတြ႔ေနရသည္။ “ စစ္ျဖစ္တဲ႔အခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ ေတာထဲမွာ ပုန္းေနရတယ္။ စစ္ရပ္တဲ႔အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ေနရာ ကိုယ္ျပန္လာ ဖို႔ ေျမရွိေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျမေတြအသိမ္းခံရၿပီး ဘာမွ မရွိေတာ့ဘူး။ ေျမပါေပ်ာက္သြားတယ္” ဟု MSPP စိုက္ပ်ိဳးေရးစီမံကိန္းေၾကာင့္ ေျမမဲ႔ယာမဲ႔ျဖစ္ခဲ႔ရေသာ ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္၊ သိမ္ျပင္ရြာမွ ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။

MSPP စုိက္ပ်ိဳးေရးစီမံကိန္းရရွိထားေသာ ေနရာသည္ ယခင္က ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရုံး KNU မွ ၿမိတ္ထားဝယ္ခရိုင္ လာမူလဲၿမိဳ႕နယ္အမည္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေသာေဒသျဖစ္ရာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ KNU တို႔ မၾကာခဏ ထိေတြ႔တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ ယင္းေနရာတြင္ေနထိုင္ၾကသူ ေဒသခံမ်ားမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခ်ိန္ ၎တို႔၏ ေနအိမ္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားကို စြန္႔ခြာထြက္ေျပးၾကရသည္လည္း ရွိခဲ႔သည္။ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးရယူၿပီးေနာက္ ယင္းေနရာတြင္ ေနထိုင္သူမ်ား ၏ ေျမယာမ်ားမွာ ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးေရးကုမၸဏီ ဝင္ေရာက္လာျခင္းေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆုံးသြားခဲ႔ရသည္။ အဆိုပါ

ေျမေနရာ၌

၂၀၁၂

ခုႏွစ္

အစိုးရႏွင့္

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား

အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ဆိုမီ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ စာအမွတ္ ၄၅၇/၂၀၁၁ ျဖင့္ ေျမဧက ၄၂,၂၀၀ ကို ျမန္မာ-မေလးရွား ဖက္စပ္ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ Myanmar Stark Prestige Plantntion (MSPP) အား လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳခဲ႔ေၾကာင္း MSPP ကုမၸဏီ၏ ေၾကညာ ဆိုင္းဘုတ္ အေထာက္အထားအရ သိရသျဖင့္ ယခင္အစိုးရမွ ေျမယာလုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳခဲ႔သည့္အေပၚ ေမးခြန္း ထုတ္စရာမ်ား ရွိေနသည္။ “MSPP စီမံကိန္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္က ၂၀၁၁ က လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳတဲ႔ ဧရိယာက ၃၈,၀၀၀ ဧက ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ စိုက္ထူတဲ႔ဆိုင္းဘုတ္မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရတာ ၄၂,၂၀၀ ဧကလို႔ ေဖၚျပတယ္။ က်တို႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက ကုမၸဏီေျမပုံ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ နယ္နိမိတ္ တိုင္းတာတဲ႔ GIS တြက္ခ်က္မႈအရ ၄၉,၂၂၇ ဧက ရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။ ကုမၸဏီရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရတဲ႔ ဧရိယာက ကြဲျပားေနတယ္” ဟု MSPP ၏ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရ စီမံကိန္းဧရိယာေျမဧက ကြဲျပားေနသည့္အေပၚ ဆုံးရႈံးနစ္နာ သူမ်ားအေရး ကူညီေဆာင္ ရြက္သူ ေဒၚတာရာေမာင္က ေထာက္ျပေျပာသည္။

ယင္းအျပင္ MSPP ၏စီမံကိန္းဧရိယာအတြင္း ေဒသခံ ၄၄၈၀ ဦးေနထိုင္ေသာ ေက်းရြာ ၄ ရြာမွာ ဖယ္ရွားခံရၿပီး၊ က်န္ရွိေနသူမ်ားအတြက္ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား ဆုံးရႈံးရမည့္အေျခအေနႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ေနရေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

“အစကတည္းက ေျမက စိုက္ဖို႔၊ ေရာင္းဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ က်မမွာရွိတဲ႔ ၁၀ ဧကကို မရလဲယူမယ္။

ရလဲယူမယ္ ေျပာေနတာ။ က်မတို႔မွာေငြ မလိုပါ။ က်မမွာ ေျမ ပဲလိုအပ္တယ္” ဟု MSPP ၏ေလ်ာ္ေၾကးေငြကို ယေန႔အထိ လက္မခံဘဲ ေနအိမ္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမကို ဖက္တြယ္ထားသူ ဆည္ေခ်ာင္းဝရြာမွ ေဒသခံ မေနာ္သီသီေအးက ေျပာသည္။

MSPP ကုမၸဏီက တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရထံ တင္ျပခ်က္မ်ားတြင္ ၂၀၁၅ ဒီဇင္ဘာလ၌

ေျမတစ္ဧက အတြက္ ေလွ်ာ္ေၾကးေငြ တစ္သိန္း ေပးေလ်ာ္ထားေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။

သို႔ေသာ္ “ ေလ်ာ္ေၾကး ေျမတစ္ဧကကို တစ္သိန္းေပးတယ္ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုမွ ေပးတာပါ။ က်ေနာ္တို႔ လယ္ေျမ ေတြ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမေတြကို ေလွ်ာ္ေၾကးေပးမယ္ဆိုၿပီး တစ္ဧက ၃ ေသာင္းေပးတယ္။ မယူလဲမရဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္မယူဘူး” ဟု ေဘာ့ဆေႏြးေက်းရြာမွ ကိုသက္ဦးေမာင္က ေျပာသည္။ MSPP ကုမၸဏီ သိမ္းဆည္းထားသည့္ ဧရိယာအတြင္း စိုက္ပ်ိဳးလွ်က္ရွိေသာ ေဒသခံမ်ားကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ၌ ကုမၸဏီပိုင္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေျမအသုံးျပဳမႈကို ပိတ္ပင္ခဲ႔ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ႔သည္မွ စတင္၍ ကုမၸဏီ၏ ေျမယာသိမ္းဆည္းေနျခင္းကို လက္မခံေၾကာင္း၊ MSPP ကုမၸဏီထံ ေဒသခံမ်ားမွ တိုက္ရိုက္ေျပာဆို ျခင္း ျပဳလုပ္လာခဲ႔ၿပီး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ စီမံကိန္းနယ္ေျမအတြင္းရွိ ေက်းရြာ ၈ ရြာမွ လူဦးေရ ၁၅၆၇ အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ခြင့္ အခက္အခဲ ႀကဳံေတြ႔ေနရသည့္

ေနထိုင္

ေရးႏွင့္

ေသာက္သုံးေရရရွိမႈ

မ်ားရွိလာေၾကာင္းႏွင့္

အခက္အခဲမ်ားကို

ေျဖရွင္းေပးရန္

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသ ႀကီး အစိုးရထံ တင္ျပခဲ႔ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ႔သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၈ ရက္ေန႔၌ ေဒသခံမ်ားက တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ပူးတြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီဥကၠဌထံ တင္ျပခဲ့ရာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ တနသၤာရီၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ ဖြဲ႔မွဴးရုံးမွ စာအမွတ္ ၁၀၀၇ ျဖင့္ MSPP ဆီအုန္းကုမၸဏီ၏ လက္ရွိ စိုက္ပ်ိဳးေျမေဖာ္ထုတ္ရွင္းလင္းေနမႈအား ေခတၱရပ္နားထားရန္ ညႊန္ၾကားခဲ႔သည္။ “ ကုမၸဏီလုပ္တဲ႔ လုပ္ငန္းေတြရပ္တန္႔ဖို႔ ရဲက စာထုတ္တယ္။ ႏွစ္လပဲရပ္တယ္။ ျပန္လုပ္ေနတယ္။ ဒီဟာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ မလိုက္နာမႈ မရွိဘူးဆိုတာ ျပေနတာပဲ။ MS PP အေနနဲ႔ အဓိက လုပ္ေနတဲ႔ လုပ္ငန္းကို ရပ္တန္႔ဖို႔ လက္ရွိေဒသခံေတြႀကဳံေတြ႔ေနရတဲ႔ အခက္အခဲကိုလည္း ေျဖရွင္းမႈေတြ လုံးဝ မရွိေသးဘူး” ဟု လက္ရွိအခ်ိန္အထိ MSPP မွ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား ေဖာ္ထုတ္ေနျခင္းလွ်က္ရွိေၾကာင္း ေတာင္ပိုင္း လူငယ္အဖြဲ႔မွ ေစာစံေငြက ေျပာသည္။

၂၀၁၆

ခုႏွစ္

ေမလတြင္

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရ

အဖြဲ႔ႏွင့္

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊

ႏိုင္ငံေတာ္၏

MSPP

နစ္နာသူေဒသခံမ်ားက

ကုမၸဏီထံ

အတိုင္ပင္ခံပုဂိဳလ္၊ ၎တို႔၏

ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ားကို တင္ျပ ေပး ပို႔ထားသည္။

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း

ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား

ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးေနမႈႏွင့္

ပတ္သက္၍ သုေတသနျပဳစုထားသည့္ စစ္တမ္းတစ္ခု၏ အခ်က္အလက္မ်ားအရ •

၂၀၁၁-၁၂

ခုႏွစ္တြင္

ဆီအုန္းစိုက္ရန္

ခြင့္ျပဳဧက

၃၂၉,၆၅၀

ရွိၿပီး၊

ေအာင္ျမင္စြာ

စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာဧကမွာ ၉၅,၇၂၁ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ •

၂၀၁၂-၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ဆီအုန္းစိုက္ရန္ ခြင့္ျပဳဧက ၃၅၃,၆၅၉ ရွိၿပီး၊ ေအာင္ျမင္စြာ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာ

ဧက ၉၆,၈၅၆ ရွိသည္။ •

၂၀၁၃-၁၄

ခုႏွစ္တြင္

ဆီအုန္းစိုက္ရန္

ခြင့္ျပဳဧက

၃၆၃,၃၉၉

ရွိၿပီး၊

ေအာင္ျမင္စြာ

ခြင့္ျပဳဧက

၃၇၅,၈၉၄

ရွိကာ

ေအာင္ျမင္စြာ

စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာဧက ၁၀၂,၈၈၇ ရွိေၾကာင္း ႏွင့္ •

၂၀၁၄-၁၅

ခုႏွစ္တြင္

ဆီအုန္းစိုက္ရန္

စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာဧက ၁၀၆,၄၅၇ ရွိသည္။ •

၂၀၁၅-၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ဆီအုန္းစိုက္ရန္ ခြင့္ျပဳဧက ၄၀၈,၇၅၅ ရွိၿပီး၊ ေအာင္ျမင္စြာ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္

ေသာဧက ၁၃၃,၃၈၂ ရွိရာ စုစုေပါင္း ဆီအုန္းစိုက္ဧက ၁,၈၃၁,၃၅၇ ခြင့္ျပဳထားၿပီး ယင္းအနက္ ေအာင္ျမင္စြာ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာ ဧက ၅၃၅,၃၀၃ ရွိကာ က်န္ရွိေနေသာ ဧက ၁,၂၉၆,၀၅၄ ရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ယင္းအနက္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္၌ ေျမဧက ၄ ေသာင္းေက်ာ္ရယူထားေသာ MSPP ကုမၸဏီက လြန္ခဲ႔သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွစ၍ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလအထိ စိုက္ပ်ိဳးၿပီးစီးၿပီးေသာ ေျမဧက ၃,၆၃၃ ဒသမ ၅၃ ရွိေၾကာင္း ယင္းကုမၸဏီ၏ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂ ရက္ေန႔ ရက္စြဲပါစာအမွတ္ KL/MSPP/002/2017 စာအရ သိရွိရသည္။

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔ရုံးမွ

MSPP

၏

ဆီအုန္းစိုက္ဧကမ်ား

အပါအဝင္

အျခားေသာ ဆီအုန္းစိုက္ ဧကေျမ ၃ သိန္းေက်ာ္ကို ျပန္လည္ သိမ္းယူရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရထံ တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း တနသၤာရီ တိုင္းေဒသႀကီး စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။

၂၀၁၆ ဇြန္ ၁၈ ရက္ေန႔၌ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနက စာအမွတ္ ၆၆/၁ေကာ္မတီ/ ေျမ(ဗဟို)အရ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္ ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ား၊ ေျမႏွင့္ အခြန္အမိန္႔ဆင့္ဆို ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ သိမ္းဆည္း/လႊဲေျပာင္းရယူခဲ႔ေသာေျမမ်ား၊ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ လယ္ယာေျမ ႏိုင္ငံပိုင္ ျပဳလုပ္ေရး အက္ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လယ္ယာေျမဥပေဒမ်ားႏွင့္ အညီ သိမ္းဆည္းခဲ႔ေသာေျမမ်ား ၊ ေျမစာရင္းပုံစံ ၁၀၅ ျဖင့္ သိမ္းဆည္းခဲ႔သာေျမမ်ား၊ အျခားနည္းျဖင့္ သိမ္းဆည္းခဲ႔ေသာ ေျမမ်ားကို သိမ္းဆည္း လယ္ယာေျမႏွင့္

လႊဲေျပာင္းရယူထားေသာ

အျခားေျမမ်ားကို

ျပန္လည္စြန္႔လႊတ္ျခင္း၊

မူလပိုင္ရွင္/

လုပ္ကိုင္ခြင့္ရ ကာယကံရွင္မ်ားသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း သိရသည္။

ဇန္နဝါရီ

၁၉

ရက္ေန႔ကလည္း

ေနျပည္ေတာ္

စိုက္ပ်ိဳးေရး၊

ေမြးျမဴေရးႏွင့္

ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာနအစည္းအေဝး ခန္းမ၌ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အစိုးရက ခြင့္ျပဳထားေသာ ႏိုင္ငံအဝွန္း ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းမ်ား လုပ္ကိုင္ခြင့္ရယူထားၿပီး ကင္းလြတ္ကာလကုန္ဆုံးခဲ႔သည့္ ေျမမ်ားကို ၂၀၁၇-၁၈ ဘ႑ာႏွစ္မွ စ၍ ျပည္ေထာင္ စု အစိုးရရုံးသို႔ တင္ျပထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ယခင္က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ရယူထားခဲ႔ၿပီး

သတ္မွတ္ကာလ

ေလးႏွစ္အတြင္း

လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းမရွိသည့္ေျမ

မ်ားကို အမွန္တကယ္ လုပ္ကိုင္လိုသူ ေတာင္သူမ်ား လယ္မဲ႔ယာမဲ႔ လယ္သမားမ်ားသို႔ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ ဆက္လက္ခ်ထားေပးႏိုင္ေရး စီမံေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။

ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ ႏွင့္ ေျမရိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲေရး ဗဟို ေကာ္မတီကလည္း စီမံကိန္းႏွင့္

ဘ႑ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ သေဘာထား မွတ္ခ်က္ႏွင့္အညီ ႏိုင္ငံအဝန္းရွိ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရုိင္းမ်ား လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရယူထားၿပီး ကင္းလြတ္ခြင့္ကာလ ကုန္ဆံုးခဲ့သည့္ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘ႑ေရးႏွစ္မွ စတင္၍ စာရင္းေကာက္ယူႏိုင္ရန္ ျပည္ ေထာင္စု အစိုးရရံုးထံ တင္ျပထားေၾကာင္း သိရသည္။

“ေဒသအသီးသီးမွာ အဲ႔ဒီလို ေျမေတြ ရွိတယ္၊ ဒါေတြကို ကိုယ္မလုပ္ႏိုင္ရင္ အစိုးရကို ျပန္အပ္ၾကဖို႔ ေဒသအသီး သီးက သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြဆီကုိ စာပို႔ထားၿပီးသားပါ၊ ဒါေပမဲ႔ ျပန္လာအပ္တဲ႔သူက အနည္းငယ္ပဲ ရွိ ေသးတယ္၊ အတင္း ျပန္သိမ္းရမယ့္ သေဘာရွိတယ္၊ သတ္မွတ္ကာလ ေလးႏွစ္ဆိုတာကေတာ့ သူတို႔ကို လုပ္ ကိုင္ခြင့္ ခ်ေပးၿပီးတဲ႔ ေန႔က စလို႔ေပါ့” ဟု စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာနက ဒုတိယ အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္က ျပည္တြင္းသတင္းမီဒီယာသို႔ ေျဖၾကားထားသည္။ ေျမမဲ႔ယာမဲ႔မ်ားအတြက္

လက္ရွိအစိုးရမွ

စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္အခ်ိန္၌၊

ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ

သိမ္းဆည္းေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ တာကေပါ၊ TRIP NET၊ ေတာင္ပိုင္းလူငယ္၊ ပနဲတာကေပါ၊ ခိုင္ၿမဲသစၥာ၊ ၿမိတ္ေရွ႕ေန ကြန္ရက္ႏွင့္ ထားဝယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔တို႔ ပူးေပါင္း၍ အစိမ္းေရာင္ကႏာၱရစစ္တမ္းေ ကာက္ယူကာ MSPP ကုမၸဏီ အား ေျမယာပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းၿပီးဆုံးသည္အထိ စီမံကိန္းအားလုံးရပ္ဆိုင္း ထားရန္၊ ထိခိုက္ခံစားရသည့္ ေဒသခံမ်ားအား မွ်တသည့္ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးရန္ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈမ်ား ဆန္းစစ္ေလ့လာမႈ (EIA) ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။

ယခင္က အမည္းေရာင္နယ္ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး စစ္ေရးလႈပ္ရွားရာနယ္ေျမေနရာတြင္

ယခုအခါ ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးရာစီမံကိန္းနယ္ေျမအျဖစ္ေျပာင္းလဲလိုက္ရာ စစ္ေရးလႈပ္ရွားရာနယ္ေျမအျဖစ္ရွိစ ဥ္ ေဒသခံမ်ားမွာ စစ္ေၾကာင့္ ေနအိမ္၊ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားကို မၾကာခဏ စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနရျခင္းမ်ား ရွိခဲ႔သလို ယခု ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးေရးစီမံကိန္းေၾကာင့္ ယခင္က ေဒသခံအခ်ိဳ႕ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ခြာခဲ႔ရသူမ်ားရွိေနသည္။ က်န္ရွိ ေနသူမ်ားအတြက္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ေျမယာစြန္႔ခြာရမည့္အေရး ေတြးပူေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ စားသုံးမႈလိုအပ္ခ်က္အရ ဆီအုန္းစိုက္ပ်ိဳးရန္ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္ရမည္ ဆိုေသာ္လည္း ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ားကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ ခ်ထားေပးေသာ ေျမဧကမ်ားမွာ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည့္

ပမာဏထက္ အဆမတန္မ်ားျပားေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ယင္းေၾကာင့္

စိုက္ပ်ိဳးေရးကို

စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ကိုင္သူမ်ားမွာ

အေျခခံေသာ

ေျမမဲ႔ယာမဲ႔ျဖစ္လာၿပီး

ႏိုင္ငံအတြင္း၌

ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ားက

အမွန္တကယ္ မ်ားျပားလွေသာ

ေျမဧကမ်ား ပိုင္ဆိုင္ေနသည္။ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ အက်ိဳးကိုေရွး

ရႈကာ

အစိုးရႏွင့္

နီးစပ္ေသာ

လုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္

ကုမၸဏီမ်ား၊

ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ား၏

ဓါးမဦးခ်လုပ္ကိုင္လာေသာ

ေဒသခံမ်ားမွာမူ

တစ္လက္မမွ်ေသာ ေျမယာ ပိုင္ဆိုင္ ႏိုင္ရန္ လြန္စြာခက္ခဲေနသည္ျဖစ္ရာ အမွန္တကယ္ စိုက္ပ်ိဳးလို သူမ်ားဆုံးရႈံးရျခင္းႏွင့္အတူ

ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး

ထိခိုက္ႏိုင္၍

အလုပ္လက္မဲ႔မ်ားသာ

တိုးပြားလာႏိုင္ၿပီး

စိုက္ပ်ိဳးေရးထုတ္ကုန္ သီးႏွံထြက္ႏႈန္း မ်ား ေလ်ာ့က်လာမည္ ျဖစ္ရာ ယင္းအေရးကို လက္ရွိ အစိုးရက အျမန္ဆုံးကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

၁၂. ၂. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပၿပီး။

jrefrmawG tysif;xlovm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ရင္ႏွီးျမွပ္ႏွိံေနသည့္ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီအခ်ိဳ႕၊ အထူးသျဖင့္ တရုပ္ႏွင့္ အာရွတြင္းႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕က ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံရာတြင္ ပါ၀င့္ေလ့ရွိေသာ အလုပ္သမား အသံုးျပဳမွဳ သတ္မွတ္ခ်က္စည္းကမ္းမ်ားကို ေဖာက္ဖ်က္ၿပီး အေျခခံအဆင့္ အလုပ္သမားမ်ားကိုပါ ၄င္းတို႔ႏိုင္ငံမွ အလုပ္သမားမ်ား ေခၚယူအသံုးျပဳေနၾကသည္။ ယင္းသို႔ေခၚယူအသံုးျပဳမွဳေၾကာင့္ ျပည္တြင္းရွိ ျမန္မာအလုပ္သမား၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း မ်ားစြာနစ္နာေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အဆိုပါ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယင္းကုမၸဏီမ်ား အထူးျပဳေလ့ရွိသည္မွာ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားသည္ လုပ္ငန္းက်ြမ္းက်င္မွဳ နည္းပါးၿပီး အလုပ္ၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္စြမ္းနဲပါးသည္ဆိုသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ လုပ္ငန္းခြင္ ျပႆနာ တစ္ခုကို မီးေမာင္းထိုးေဖာ္ျပလိုျခင္း ျဖစ္သည္။

jrefrmawG tysif;xlovm; “ျမန္မာအလုပ္သမားေတြရဲ႕

ကုန္ထုတ္စြမ္းအားသည္

စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာလည္းနိမ့္က်၊

သာမန္အလုပ္သမားေတြက လည္း အရည္အေသြး နိမ့္က်။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာအလုပ္သမားသည္ ဗီယက္နမ္ အလုပ္သမားေအာက္ ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းအားနိမ့္ေနတယ္။ ျမန္မာအလုပ္သမား ၃ ေယာက္ေလာက္ကို ေပးရတာနဲ႔ ဗီယက္နမ္ တစ္ေယာက္၊ တရုတ္ တစ္ေယာက္ကို ေပးရတာနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာအလုပ္သမားက ပ်င္းေနသလို ျဖစ္ေနတယ္” ဟု အနည္းဆုံး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ေရးဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ စီးပြားေရးသုေတသီ ဦးခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) က ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ႔သည့္ ေဖေဖၚဝါရီ ၁၈ ရက္ေန႔က မြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပသည့္ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လူငယ္မ်ား၏ အခန္းက႑ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအား နိမ့္က်ေနသည့္အခ်က္အေပၚ ရည္ညႊန္း၍ ၄င္းက ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား၌

ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏

ကုန္ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားသည္

အနိမ့္ဆုံးျဖစ္ၿပီး၊

ဒုတိယ

အနိမ့္ဆုံး မွာ ကေမာၻဒီးယားလုပ္သားမ်ား ျဖစ္သည္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ အမ်ားဆုံးမွာ စကၤာပူလုပ္သားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း အာရွကုန္ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားအဖြဲ႔ (APO) ၏ Productivity Database တြင္ ေဖၚျပထား သည္။ သို႔ေသာ္ စကၤာပူႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္သားအမ်ားစုသည္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ယင္းအစီရင္ခံစာအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ရွိေနသည္။ “ျမန္မာလုပ္သားေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္က လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္း လိုက္နာမႈ အားနည္းတယ္။ တာဝန္ယူမႈမွာ

အားနည္းတယ္။

ျမန္မာလုပ္သားေတြရဲ႕

လုပ္ခနိမ့္ရတဲ႔

အေၾကာင္းအရင္းက

ျမန္မာလုပ္သားေတြရဲ႕

ထုတ္လုပ္ မႈ စြမ္းအားက နိမ့္က်တယ္။ ျမန္မာလုပ္သားေတြ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အလုပ္ေတြအတြက္မွာေတာင္ သူတို႔အတြက္ စာရြက္စာတမ္း အေထာက္အထား မရွိဘူး” ဟု ဦးခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘဂေဗဒ) က သုံးသပ္ ေထာက္ျပသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အစီရင္ခံစာက

ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏ အနိမ့္ဆုံး

ျဖစ္ေၾကာင္း

ေဖၚျပထားသည္။

လုပ္ခလစာသည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရွိ

ယင္းအဖြဲ႔မ်ား၏

အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားတြင္သာမက

စီးပြားေရး

သုေတသနအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏

အစီရင္ခံစာအရ

ျမန္မာအလုပ္သမားတစ္ဦး၏

လုပ္ခလစာသည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ပ်မ္းမွ် အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၁၀၀ ႏႈန္းသာရွိၿပီး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံတို႔ရွိ အလုပ္သမား တစ္ဦးခ်င္း၏ လုပ္ခ လစာထက္ပင္ သက္သာေနေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ အလုပ္သမားတစ္ဦး၏ လုပ္ခလစာသည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ

၆၇၀၄၊ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံရွိ အလုပ္မားတစ္ဦး၏ လုပ္ခလစာမွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၆၀၂၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံရွိ အလုပ္သမားတစ္ဦး၏ လုပ္ခလစာမွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၄၇၈ ရွိသည္။

ယင္းကိစၥႏွင့္

ပတ္သက္၍

“က်ေနာ္တို႔ဆီက

အလုပ္သမားေတြ

ပ်င္းတာ

မဟုတ္ဘူး။

အလုပ္ခ်ိန္က ရွည္တယ္။ လုပ္ခက နည္းတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္ရွည္ေတာ့ ၾကာလာေတာ့ Stress ေတြျဖစ္တယ္။ အလုပ္မွာ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းလာတာ” ဟု မူဝါဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ကေထာက္ျပသည္။ ျမန္မာလုပ္သားအမ်ားစု၏ အလုပ္ခ်ိန္သည္ အနည္းဆုံး ၁၀ နာရီေက်ာ္ရွိေနသည့္အတြက္ အလုပ္ခ်ိန္ရွည္ ၾကာကာ လုပ္ငန္းခြင္အေပၚ အာရုံမစိုက္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက သံုးသပ္ ေျပာဆိုသည္။ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္သမားမ်ားက အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္တည္ၿမဲေရးကိုသာ

ေရွးရႈျခင္းေၾကာင့္

အလုပ္ခ်ိန္ရွည္ၾကာမႈႏွင့္

လုပ္ခလစာနည္းပါးသည့္

အေပၚ ျငင္းဆိုႏိုင္သည့္ အေျခအေန မရွိၾကေပ။ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန၏ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံလုပ္သားအင္အား စစ္တမ္း၊ ကေလးလုပ္သားႏွင့္ ေက်ာင္းအၿပီး လုပ္ငန္းခြင္ ၀င္ေရာက္မႈ အကူးအေျပာင္း ဆန္းစစ္ျခင္း စစ္တမ္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လက္မ့ဲဦးေရမွာ စုစုေပါင္း ၁၆၈,၄၆၂ ဦး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ ၁၆၈,၄၆၂ ဦး တြင္ အမ်ိဳးသား ၈၃,၁၀၀ ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ၈၅,၃၆၂ ဦးတို႔ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာတစ္နိုင္ငံလံုးရွိ လူဦးေရ၏

၆.၉

ရာခိုင္နႈန္းမွာ

အလုပ္ရွာေနဆဲ

လူဦးေရျဖစ္ရာ

၄င္းတို႔အတြက္

အလုပ္အကိုင္

အခြင့္အလမ္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ လိုအပ္ေနသည္။၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ လူဦးေရႏွင့္ သန္းေခါင္စာရင္းစစ္တမ္းအရ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူဦးေရ၏ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၆၄ ႏွစ္အတြင္း အလုပ္လက္မဲ႔ဦးေရ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။

မြန္ျပည္နယ္၊

ေပးႏိုင္သည့္ ဝန္ေဆာင္မႈ

စက္ရုံ၊

ေမာ္လၿမိဳင္စက္မႈဇုန္၌ အလုပ္ရုံမ်ား

မရွိေသာ္လည္း

လုပ္ငန္းမ်ားရွိေနသည္။

ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားသည္

အလုပ္သမားမ်ားစြာအတြက္

သို႔ေသာ္

ေဒသခံမ်ားအလုပ္

အေသးစား

စက္မႈ

ယင္းအေသးစား

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီး

လက္မႈ

လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္

စက္မႈ

လက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္

အကိုင္ရရွိေရးအတြက္

ထိထိေရာက္ေရာက္

ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလအတြင္း အလုပ္အကိုင္ရရွိမွဳမွာ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္

အစိုးရဌာန၌ ၁၁၇၈ ဦးရွိၿပီး၊ ပုဂၢလိက က႑တြင္ ၁၆၁၁၁ ဦး အလုပ္အကိုင္ရရွိထားသည္။ ယင္းအနက္ မြန္ျပည္နယ္ရွိ အစိုးရဌာနတြင္ ၄၀ ဦး၊ ပုဂၢလိက က႑တြင္ ၉၈ ဦး၊ ကရင္ျပည္နယ္၌ အစိုးရဌာနတြင္ ၂၆ ဦး၊ ပုဂၢလိက က႑ တြင္ ၈၇ ဦး၊ တနသၤာရီ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရဌာနတြင္ ၃၀ ဦး၊ ပုဂၢလိက က႑တြင္ ၃၅၃ ဦး ရွိေၾကာင္း အစိုးရ၏ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။

ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၌ ဟိုတယ္ဝန္ထမ္းအျဖစ္ ၂ ႏွစ္ၾကာ လုပ္ကိုင္ေနသူ ကိုေကာင္းျမတ္က “

မနက္ဆို ၆ နာရီဝင္ရတယ္။ ညေန ၆ နာရီမွ အလုပ္နား။ ဒါေပမယ့္ စားေသာက္ခန္းတာဝန္က်ရင္ မနက္ ၉ နာရီမွ အလုပ္နားရတယ္။ ညေနၾကရင္ ၆ နာရီ ျပန္ဝင္။ တစ္လကို တစ္သိန္းခြဲ ရတယ္” ဟု တစ္ေန႔ အလုပ္ခ်ိန္ ၁၂ နာရီမွ ၁၅ နာရီအထိ အလုပ္ လုပ္ရၿပီး လုပ္ခလစာ တစ္သိန္းခြဲသာ ရရွိေၾကာင္း ၄င္း၏ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေနကို ရွင္းျပေျပာဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးတို႔၌ စက္မႈဇုန္မ်ား ေဖၚေဆာင္ထားေသာ္လည္း ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးမွအပ က်န္ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးတို႔ရွိ စက္မႈဇုန္မ်ား မေအာင္ျမင္သည့္အတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား မရရွိႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။

ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္၊

က်ဳံက

ေက်းရြာမွ

ကိုစည္သူလင္းက

“

က်ေနာ္တို႔ဘက္မွာ

အလုပ္က

ေရြးခ်ယ္စရာမရွိဘူး။ ရတဲ႔ အလုပ္ပဲ လုပ္ရတယ္။ ရတဲ႔အလုပ္ကလည္း ဖုန္းျပင္ဆိုင္တို႔၊ စားေသာက္ဆိုင္တို႔၊ ဟိုတယ္တို႔ေလာက္ပဲ” ဟု ေဒသအတြင္း အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း နည္းပါးသည့္အေၾကာင္း ေျပာသည္။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ရွိ စားေသာက္ဆိုင္တစ္ဆိုင္၏ အလုပ္ခ်ိန္မွာ နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ည ၁၁ နာရီအထိ ျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမားတစ္ေယာက္အတြက္ အလုပ္ခ်ိန္ တစ္ေန႔လွ်င္ ပ်မ္းမွ် ၁၃ နာရီ ရွိေသာ္လည္း ယင္းအလုပ္ သမားတစ္ေယာက္၏ လုပ္ခလစာမွာ စားစရိတ္၊ ေနစရိတ္အပါ ၆ ေသာင္းက်ပ္သာ အသားတင္ ရရွိသည္ဟု မ်ိဳးဆက္သစ္

သုေတသနဌာနမွျပဳလုပ္သည့္

စစ္တမ္းအတြက္

ေျဖဆိုေပးသည့္

စားေသာက္ဆိုင္

အလုပ္သမား တစ္ဦးက ေျပာသည္။ ယင္းအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ အလုပ္သမားတစ္ဦးအတြက္ အလုပ္လုပ္ခ်ိန္မွာ ရွည္ၾကာေနၿပီး၊ အနားယူ၊ အပန္းေျဖခ်ိန္မွာ နည္းပါးလြန္း ေနသည့္အတြက္ လုပ္ငန္းခြင္ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကာ စြမ္းေဆာင္ရည္က်ဆင္း လာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပသည္။

ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား၏

လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း

စိတ္ဖိစီးမႈ

၉၅

ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း

ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီ Jobnet.com.mm ၏စစ္တမ္းတြင္ ေဖၚျပထားၿပီး၊ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏

စိတ္ဖိစီးမႈသည္

ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္

ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္

အမ်ားဆံုး

ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ယင္းကိစၥကို ေျဖရွင္းေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ယင္းစစ္တမ္းတြင္ ေထာက္ျပထားသည္။ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဝန္ႀကီးဌာန၏ အလုပ္အခ်ိန္ သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ ဥပေဒအရ သတ္မွတ္ထားသည့္ အလုပ္ခ်ိန္သည္ တစ္ရက္အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ ရွိၿပီး၊ တပတ္လွ်င္ နာရီ ၄၀ မွ၄၄ နာရီ ျဖစ္သည္။ တရက္အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ ေက်ာ္ အလုပ္လုပ္ရပါက ပိုသည့္အခ်ိန္သည္ အခ်ိ္န္ပိုလုပ္ခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ယင္းအခ်ိန္ပို အလုပ္ကို အလုပ္ရွင္သည္ အလုပ္သမား၏ သေဘာတူညီခ်က္အား ရယူ၍ တပတ္လ်ွင္ နာရီေပါင္း ၁၂ နာရီအထိ အလုပ္လုပ္ခိုင္းႏိုင္ၿပီး အလုပ္သမားက ျငင္းဆိုပါက အတင္းအဓမၼ မလုပ္ခိုင္းရဟု ေဖၚျပထားသည္။

ညပိုင္း အလုပ္ခ်ိန္သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ ည ၁၀နာရီမွ ေနာက္တစ္ေန႔ မနက္ ၆ နာရီထိ

အလုပ္လုပ္ခ်ိန္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္ေန႔က ျပဌာန္းခဲ႔ေသာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ား ဥပေဒပါ အမွတ္ ၁၁ (က) တြင္ အလုပ္သမားတစ္ဦးကိ္ို တစ္ရက္လွ်င္ ၈ နာရီထက္ပို၍ လည္းေကာင္း၊ ရက္သတၱပတ္ လွ်င္ ၄၈ နာရီထက္ပို၍ လည္းေကာင္း အလုပ္သမား ဆႏၵရယူ၍ အခ်ိန္ပို လုပ္ကိုင္ႏိုင္သည္ ဟုေဖၚျပထားၿပီး၊ အမွတ္ ၁၂ (က)၌ အလုပ္သမားတစ္ဦးကို မည္သည့္ေန႔ရက္မဆို

အနည္းဆုံး

မိနစ္

၃၀

အနားမေပးဘဲ

တစ္ဆက္တည္း

၄

နာရီထက္ပို၍

အလုပ္မလုပ္ေစရ။ အခ်ိန္ပိုႏွင့္ နားခ်ိန္တစ္နာရီ အပါအဝင္ တစ္ရက္လွ်င္ ၁၁ နာရီထက္ မပိုေစရဟု ပါရွိသည္။

ယင္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို

မလိုက္နာပါက

အလုပ္ရွင္ကို

အျမင့္ဆုံးဒဏ္ေငြ

က်ပ္သိန္း

၁၀၀ ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လအထိ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္ဟု ေဖၚျပထားေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ အဆိုပါ ဥပေဒအရ မလိုက္နာေသာ အလုပ္ရွင္မ်ားအား အေရးယူျခင္း မေတြ႔ရေသးေပ။ “စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံ မရွိတဲ႔ ေနရာေတြမွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ား ဥပေဒက အက်ဳံးဝင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ လက္ရွိတည္ဆဲဥပေဒကို

မလိုက္နာၾကတာ။

အလုပ္သမားေတြက

ဥပေဒပါ

ခံစားခြင့္မရၾက

ဘူး။

အလုပ္ခ်ိန္ကရွည္တယ္။ အလုပ္သမားေတြအတြက္ နားခ်ိန္က နည္းေနတယ္။ အလုပ္ထဲမွာ ၾကာလာ ေတာ့

စိတ္မပါႏုိင္ေတာ့ဘူး။

ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားက်တာေပါ့။

ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားက်တာကို

ပ်င္းတာလို႔ သတ္မွတ္လို႔မရပါဘူး” ဟု အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရး ခုံသမာဓိေကာင္စီအဖြဲ႔ဝင္ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနဦးေဌး ကေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္းထားသည့္ ခြင့္ရက္ႏွင့္အလုပ္ပိတ္ရက္ကို ျပင္ဆင္သည့္

ဥပေဒ၊ အလုပ္႐ံုဥပေဒတို႔ရွိၿပီး၊ ယင္းဥပေဒမ်ားထဲတြင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ား ပါရွိေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မ်ားက

လုိက္နာမႈ

အားနည္းၿပီး

ယင္းသို႔ဥပေဒ

မလုိက္နာေသာ

အလုပ္ရွင္မ်ားကိုလည္း

သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား က အေရးယူမႈ မရွိသေလာက္ နည္းပါးေၾကာင္း အလုပ္သမားေရးရာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအား၏ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားျမင့္ တက္ေစလိုပါက အလုပ္ရွင္မ်ားမွ တည္ဆဲ အလုပ္သမားဥပေဒမ်ားကို လိုက္နာရန္ အထူးလိုအပ္ေၾကာင္း

တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးက အႀကံျပဳ တိုက္တြန္းသည္။

ထို႔အျပင္

သင္တန္းမ်ား

အလုပ္သမားမ်ားအတြက္

အၿမဲမျပတ္

အဆင့္သတ္မွတ္ခြဲျခားေပးရန္ ထုတ္ေပးရန္

စီစဥ္ေပးရန္ အစိုးရမွ

လိုအပ္ေနေၾကာင္း၊

စက္ရုံ၊

အလုပ္ရုံမ်ားတြင္

လိုအပ္ေနသလို၊

အလုပ္သမား၏ အလုပ္သမား၊

လုပ္ငန္းခြင္ကၽြမ္းက်င္မႈ

ကၽြမ္းက်င္မႈ

က်ြမ္းက်င္မွဳအလိုက္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္

အဆင့္အလိုက္ ကၽြမ္းက်င္လက္မွတ္ ျပည္သူ႔အင္အား

ဝန္ႀကီးဌာနေအာက္ အလုပ္သမား ညႊန္ႀကားေရးဦးစီးဌာနရွိ ဝန္ထမ္း မ်ားကိုလည္း စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း မူဝါဒ ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳထားသည္။

SME အေသးစား၊ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားအား စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ကို ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ား

ေအာက္ထား ရွိၿပီး တိုက္ရိုက္ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ေပးပါက အေသးစား၊ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးလာကာ ေဒသအလိုက္

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးႏိုင္မႈ

ပိုမိုရရွိႏိုင္မည္

ျဖစ္ေၾကာင္း

ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက အႀကံျပဳ ေျပာၾကားသည္။

၂၆ . ၂. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

မူ၀ါဒေရးရာ

က်ြမ္းက်င္သူ

xkdif;EkdifiH&Sdyef;uHk;rsm;aemufuG,fu jrefrmhacR;pufrsm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ျမန္မာလုပ္သား သန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ကိုင္ေနသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းရွိ တရားမ၀င္ ျမန္မာလုပ္သားတို႔၏ လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ ေန႔စဥ္လူေနမွဳဘ၀ကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသား ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ ေန႔စဥ္လူေနမွဳဘ၀ တိုင္းတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေရး တိုက္တြန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။

xkdif;EkdifiH&Sdyef;uHk;rsm;aemufuG,fu jrefrmhacR;pufrsm; ထုိင္းႏုိင္ငံအႏွံ႔တြင္ အယူအဆ အေဟာင္းမ်ား၊ ေရွးရိုး အစဥ္အလာ ဓေလ့ထုံးစံေဟာင္းမ်ားကုိ ယခုတုိင္ ဆက္လက္ က်င့္သုံး ေနၾကေသးသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ က်င့္သုံးေနက်ေသာ ဓေလ့ထုံးစံ အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိရာမွ ကားေနာက္မွန္ႏွင့္ ကားဒက္ဘုတ္တြင္ ပန္း စည္းေလးမ်ား ခ်ိတ္ဆဲြသည့္ ဓေလ့သည္လည္း ႏုိင္ငံ တစ္၀န္းတြင္ က်င့္သုံးေနေသာ အစဥ္အလာတစ္ခုလုိ ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စံပယ္၊ ေရႊ၊ ေငြ အစရွိသသည့္ပန္းတို႔ကုိ ခ်ိတ္ဆဲြေလ့ရွိသည့္ အစဥ္အလားအတုိင္းပင္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္လည္း အနံ႔ေပါင္းစုံ ျဖင့္ ေမႊးၾကိဳင္ေနေသာ ေရာင္စုံပန္းမ်ားကုိ အႏုပညာ ေျမာက္စြာ သီကုံးျပီး မိမိတုိ႔၏ ကားမ်ားတြင္ ခ်ိတ္ဆြဲ ထားၾကသည္ကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေရာက္ဖူးသူတုိင္း သတိထားမိၾကသည္။

ယင္းကဲ့သုိ႔

ျဖင့္ခ်ိတ္ဆဲြၾကသည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားက လာဘ္လာဘရႊင္သည္၊

ပန္းကုံးမ်ားကုိ အခ်ိဳ႕က ေပးေသာ

ဘာသာေရးႏွင့္

ပတ္သက္ေသာ

ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေစရန္ ယၾတာ

ေငြမ်ားမ်ား၀င္

အမ်ိဳးမ်ိဳး

ခ်ိတ္ဆဲြၾကသည္။

အေဆာင္အျဖစ္ခ်ိတ္ဆဲြသည္။ သည္ဟူေသာ

အယူအဆ

ယုံၾကည္မွဳျဖင့္

Taxi

အခ်ိဳ႕က

ေမာင္းသမားမ်ားက

ခ်ိတ္ဆြဲၾကသည္။

(Tuk

Tuk) တုတ္တုတ္ဟုေခၚေသာ သုံးဘီး အငွားကား မ်ားပင္ ယင္းပန္းကုံးမ်ားကုိ ခ်ိတ္ဆဲြၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္

ကားသစ္တစ္စီး

သုိ႔မဟုတ္

အေဟာင္းကုိ

ျပန္၀ယ္ၿပီဆုိသည္ႏွင့္

ယင္းပန္းႏွင့္

မိမိေန႔နံ

စသည္မ်ားတြက္ခ်က္ၿပီး ပန္းကုိ စတင္ခ်ိတ္ဆဲြၾကသည္။ ဘုန္းႀကီးပင့္ဖိတ္၍ ယင္းပန္းမ်ားကုိ စတင္ကပ္လွဴ

ပူေဇာ္ေတာ့သည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံသည္

ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ

ျပည္တြင္း

တင္တြင္းလာေသာ

ကားထုတ္လုပ္မႈျမင့္မားေသာ

ကားအသစ္မ်ား

ႏုိင္ငံတစ္ခု

အေပၚတြင္လည္း

ျဖစ္သည့္အျပင္

အခြန္ေကာက္မႈႏႈန္းထား

မျမင့္မားေသာေၾကာင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ကားစီးႏုိင္သူ ပမာဏမွာ အလြန္ျမင့္မားသည္။ ထုိ႔အျပင္ အလုပ္ရွိေသာ ထုိင္းႏုိင္ငံသား ျဖစ္ပါက အသစ္စက္စက္ကုိ အရစ္က်၀ယ္စီးႏုိင္ေသာ စနစ္ရွိသည္။ ျမန္မာေငြ ၂ သိန္းခန္႔ ပမာဏ ျဖစ္ေသာ ထုိင္းေငြ ဘတ္ ၅ ေထာင္၊ ၆ ေထာင္ခန္႔ တစ္လခ်င္းသြင္းႏုိင္ရုံျဖင့္ ကား၀ယ္စီးႏုိင္သည့္ ဘဏ္အေၾကြး စနစ္ရွိသည္။ ကားအမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္၍ ႏွစ္ၾကာရွည္ သြင္းက်ရသည္။

၂ ႏွစ္၊ ၃ ႏွစ္၊ ၄ ႏွစ္ အစရွိသျဖင့္ အရစ္က်စနစ္ မ်ိဳးစံုျဖင့္ အိမ္စီးကားအသစ္တစ္စီးကုိ

၀ယ္ယူႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိင္း မိသားစုတစ္စုတြင္ အနည္းဆုံး ကား ၂ စီး မွ ၄ စီး ၅စီး အထိ ရွိၾကသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ကားေပါမ်ားစြာ သုံးစဲြ လာသည့္နည္းတူ လမ္းစနစ္ကုိလည္း ေကာင္းမြန္ေအာင္ စီစဥ္ေပးထားသည္။

ကားသံုးစြဲမွဳ မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္အမွ် ယင္းကားမ်ားတြင္ ခ်ိတ္ဆဲြသည့္ ပန္းကုံး

ေစ်းကြက္မွာ ၾကီးမားၿပီး ၀ယ္လုိအားမ်ားသည့္ ကုန္စည္တစ္ခုျဖစ္လာသည္။

ယင္း ေစ်းကြက္ကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရန္ ပန္းစုိက္ ေတာင္သူမ်ားက ႏွင္းဆီ၊ စံပယ္၊ ဇီဇ၀ါ၊

ဂႏၷမာ၊ ကုလားပန္း(အ၀ါေရာင္ ပန္းပြင့္မ်ား) စသည့္ပန္း အစုံ အလင္ကုိ ၁၂ ရာသီ ပြင့္ဖူးႏုိင္ေအာင္ စုိက္ၾကရသည္။ ယင္းပန္းမ်ားကို ေအးျမစိုစြပ္ေသာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္း၊ အေရွ႕ပုိင္း၊ အေနာက္ပုိင္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံ မဲေဆာက္ျမိဳ႕တြင္ အငွားကားေမာင္းေနသူ ျမန္မာႏုိင္ငံသား တစ္ဦးကဆိုသည္။ မၾကာေသးမီက ပန္းစုိက္ေတာင္သူမ်ား ဘ၀ကုိ ေလ့လာႏုိင္ရန္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခု ရရွိခဲ့သည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕မွ

ကားျဖင့္သြားပါက

တစ္နာရီခန္႔

ခရီးအကြာအေ၀းရွိ

တာ့ခရုိင္၊

ေဖာက္ဖရၿမိဳ႕နယ္၊

ေစာအုိရြာအနီး စုိက္ခင္းတစ္ခုဆီသုိ႔ အလည္အပတ္ သြားခြင့္ရရွိခဲ့ၿပီး ႏွင္းဆီစုိက္ခင္းမ်ားကုိ ေလ့လာခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ကားဒက္ဘုတ္ေပၚတြင္ ခ်ိတ္ဆဲြၾကေသာ ပန္းေပါင္းစုံသည္ ရနံ႔ေပါင္းစုံျဖင့္ ထုံသင္းၾကေသာ္လည္း အဆုိပါ ပန္းစိုက္ပ်ိဳးသည့္ ၿခံမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ဘ၀ကမူ ပန္းခင္းလမ္း မဟုတ္ဘဲ ၾကမ္းတမ္းလြန္းလွသည္။ ယင္းၿခံမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ျမန္မာအမ်ားစုသည္ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္း အေထာက္အထား မရွိၾကပဲ ပန္းခင္းထဲတြင္သာ ေန၀င္မိုးခ်ဳပ္ အလုပ္လုပ္ရေသာ ဘ၀မ်ား ျဖစ္သည္။ ယင္းအနက္

အဆုိးဆုံးမွာ

ပန္းခင္းမ်ားတြင္

ေက်ာင္းေနအရြယ္

ကေလးငယ္မ်ားလည္း

ပါ၀င္ကာ

ပန္းခူး၊ ပန္းေကာက္၊ ေပါင္းသင္၊ ေရပိုက္သြယ္တန္း စေသာအလုပ္မ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾက သည္ကုိ ျမင္ေတြ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။ စုိက္ခင္းထဲအထိ ေရပုိက္မ်ားအျပည့္ သြယ္တန္းထားေသာ အမ်ိဳးစုံလွသည္

ပန္းစုိက္ခင္းအနီးတြင္ အိမ္ေျခ ၂၀၀ ခန္႔ ဟုိတစ္စု ဒီတစ္စုျဖင့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား ေနထုိင္ၾကသည္။

၄င္းတုိ႔အားလုံးနီးပါး

သည္

တရား၀င္

ေနထုိင္သြားလာခြင့္

စာရြက္စာတမ္းမ်ား

မရွိၾကေပ။ အမ်ားစုသည္ ျပင္ပကုိ သြားလာျခင္း မရွိဘဲ ပန္းစုိက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ အျခား ေတာင္ယာသီးႏွံမ်ား စိုက္ပ်ိဳးျခင္းႏွင့္ဆုိင္ေသာ အလုပ္ကုိသာ ေန၀င္မိုး ခ်ဳပ္ လုပ္ေနၾကသည္။

“သူေဌးက ပုိက္ဆံ မတက္ႏုိင္လုိ႔ ဘတ္(အလုပ္သမားကတ္) မလုပ္ေပးဘူး။ ဒါေပမယ့္

လာမဖမ္း ေအာင္လုိ႔ ပုလိပ္ကုိ လာဘ္ထုိးထားရတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ကလည္း တျခား ဘယ္မွမသြားဘူးဆုိေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္” ဆုိသည္။

ဟု

ပဲခူးတုိင္းမွ

မိသားစုလုိက္

ေရႊ႔ေျပာင္းလာသူ

ျမန္မာအလုပ္သမားတစ္ဦးက

‘‘ဒီမွာ (စုိက္ပ်ိဳးခင္း) တရား၀င္ စာရင္းေပါက္တာ ၄၊ ၅ ေယာက္ပဲရွိတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့

တရားမ၀င္ဘူး။ ဒီအတုိင္းပဲလုပ္ေနၾကတာ’’ ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံ တာ့က္ခရုိင္၊ ေဖာက္ဖရၿမိဳ႕နယ္ေန တရားမ၀င္ ျမန္မာ အလုပ္သမား တစ္ဦးကေျပာသည္။

ယင္းႏွင္းဆီျခံ

တစ္ရြာတည္းေနၾကသူ

အလုပ္သမားမ်ားသည္ မ်ားျဖစ္ျပီး

ကုလားကုန္းရြာမွ

ပဲခူးတုိင္း၊

ကုလားကုန္းမွ

ရြာလုံးကၽြတ္

ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း

ေျပာင္းလာၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။

‘‘ကုလားကုန္းဆုိတာ ရြာနာမည္ပဲ၊ ကုလားေတြေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ အကုန္လုံး ဗမာလူမ်ိဳးေတြပါပဲ’’ ဟု အိမ္ တြင္အနားယူေနသူ ေဒၚတင္ရီက ဆုိသည္။ ၿခံ၀န္းက်ယ္ႀကီးအတြင္း ပီနံအိတ္ျဖင့္ကာထားေသာ ၁၀ ေပပတ္လည္ အလုပ္သမားမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ား ဟိုတစ္စု ဒီတစုရွိေနေသာ္လည္း အိမ္သာမ်ားတြဲလွ်က္ရွိမေန။ စုတ္ခ်ာလွသည့္ အလုပ္သမား တန္းလွ်ား မ်ားႏွင့္ ခပ္လွမ္းလွမ္းတြင္မူ အလုပ္သမား ၂၀၀ ေက်ာ္အတြက္ ေရေလာင္းအိမ္သာ တစ္လုံးသာရွိသည္။

“သူေဌးက

မႀကိဳက္ဘူးေလ

အိမ္သာတြင္းတူးတာကုိ၊

အဲ့အိမ္သာတြင္း

အခင္းထဲ ႀကံဳသလုိ ရွင္းၾကရတယ္’’ ဟု ႏွင္းဆီျခံလုပ္သားတစ္ဦးက ဆုိသည္။

ျပည့္သြားလည္း ယင္းစုိက္ခင္းတြင္

အလုပ္လုပ္ေနသူမ်ားသည္ တစ္ဦးလွ်င္ တစ္ရက္လုပ္ခ ဘတ္ ၁၀၀ မွ ၁၅၀ ခန္႔ (ျမန္မာ က်ပ္ေငြ ၄၅၀၀ ခန္႔သာ) ရရွိၾကသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ တရား၀င္ သတ္မွတ္ခ်က္အရ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ အနည္းဆုံး လုပ္အားခမွာ တစ္ရက္ ဘတ္ ၃၀၀ (ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၉၀၀၀ က်ပ္ျဖစ္သည္။)

ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္

နည္းေသာ္လည္း

တရားမ၀င္

ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္

လုပ္ကိုင္ရင္း

ရရွိေသာ

အလုပ္ပုံမွန္ရွိေသာေၾကာင့္

လုပ္အားခမွာ ယခုကဲ့သုိ႔

ျမန္မာႏုိင္ငံထက္

တရားမ၀င္လာေရာက္

လုပ္ကုိင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေအာက္ေျခသိမ္း အလုပ္အမ်ားစုမွာ တစ္ရက္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀ ခန္႔ ရေသာ္လည္း ထုိင္းႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ ပုံမွန္ အလုပ္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ စုိက္ခင္း ပုိင္ရွင္မ်ားသည္

ေနစရာေနရာ ေပးထားသည့္ အျပင္ လွ်ပ္စစ္မီး အခ်ိန္ျပည့္ ေပးထားေသာေၾကာင့္ မိသားစုလုိက္ ေျပာင္းေရႊ႕ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းစုိက္ခင္းတြင္ လုပ္ကုိင္ေနသူ အသက္ ၅၀ေက်ာ္ ခန္႔အရြယ္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ရွင္းျပသည္။

သုိ႔ရာတြင္

အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္၍

အဆုိပါ

ေတာင္ယာ

ပန္းစုိက္ခင္းမ်ားတြင္

လုပ္ကုိင္ေနရျခင္းမဟုတ္ဘဲ

လုပ္ကုိင္ေနသူမ်ားသည္

ပန္းအထြက္ႏႈန္းေပၚ

မူတည္ကာ

လုပ္ကုိင္ေနၾကရသည္။ ပန္းအထြက္ႏႈန္း မ်ားပါက လုပ္အားခပိုမို ရရွိၾကျပီး ပန္း အထြက္ႏႈန္းေလ်ာ့ပါက လုပ္အားခနည္းေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ‘‘အလုပ္လုပ္ရတာကေတာ့ သိပ္ေတာ့မပင္ပန္းပါဘူး။ မနက္ပုိင္း အေစာၾကီးထလုပ္ရတယ္။

ပန္းႀကိဳတဲ့

ကားလာရင္

ကားေပၚတင္ေပးရတာတုိ႔

လုပ္ၾကရတယ္။

ေယာက်ာ္းေတြက

အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့

ပန္းေတြသယ္ေပးရတာတုိ႔၊

သက္ေတာင့္သက္သာ

ပန္းခူး၊

ေပါင္းသင္ပါပဲ။ အဲ့လုိ သက္သာလုိ႔ ကေလးေတြလည္း ဘတ္ ၅၀ ရရ ဘတ္ ၆၀ ရရ ၀င္လုပ္ ၾကတာပဲ’’ ဟု အသက္ ၆၀ အရြယ္ ပန္းစုိက္အလုပ္သမားျဖစ္သူ ေဒၚတင္ရီ ကဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာ-ထုိင္း နယ္စပ္ အေျခစုိက္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွ ျမန္မာဆရာ၀န္တစ္ဦး၏ အဆုိအရ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားမွ ေမြးဖြားလာေသာ ကေလးငယ္ အမ်ားစုသည္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈမ်ား ဆုိး ရြားစြာ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္းႏွင့္ ကေလးမ်ား အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားလည္း

ၾကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း

သိရသည္။

‘‘အဲဒီ

ေဖာ့ဖရၿမိဳ႕နယ္ဘက္ကုိ

ကြင္းဆင္းၿပီး

အိမ္တုိင္ရာေရာက္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ေပးေတာ့ အဲ့ဒီ ပန္းစုိက္ခင္းေတြထဲက ကေလးငယ္ေတြက ဆုိးဆုိးရြားရြား အစာအာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ က်မက သူ႔မိဘေဆြမ်ိဳးေတြကုိ အသားေတြ ငါးေတြစားဖုိ႔ အၾကံေပးျပီးေတာ့ ေနာက္ သူုတုိ႔အိမ္အေျခအေန စား၀တ္ေနေရး အေျခအေနေတြေတြ႔ေတာ့ အဲ့လုိေျပာမိတာကုိ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ အရွက္ရမိတယ္။ စိတ္မေကာင္းလည္းျဖစ္မိတယ္’’ ဟု ယင္းနယ္စပ္တြင္ ကေလးမ်ားကုိ ေဆးကုသေပးေနေသာ ေဒါက္တာ ရႊန္းလက္ ကဆုိသည္။

‘‘ကေလးကုိ ဘာေကၽြးလဲလုိ႔ဆုိရင္ ဆန္မႈန္႔ကုိပဲ ေဖ်ာ္တုိက္တယ္။ ကေလးက သုံးႏွစ္အထိ

အဲ့ဒီဆန္မႈန္႔ပဲ

ေသာက္လာခဲ့ရတယ္။

ျပတ္လပ္တာ

ခံစားေန

ပန္းၿခံတစ္ခုမွ

ျမန္မာအလုပ္သမားတစ္ဦးကို

ရတယ္’’

ဟု

အျခား

အစားအစာကုိ

သူမကဆုိသည္။ ၄င္း၏

မေကၽြးဘူး။

ကေလးက

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ကုန္ပိုင္းခန္႔က

ထိုင္းလူမ်ိဳး

သူေဌးက

အာဟာရ

ယင္းေဒသရွိ

မယ္ေတာ္ေဆးခန္းသို႔

လာေရာက္ပို႔ေဆာင္ေၾကာင္း အဆိုပါအလုပ္သမားသည္ အကာအကြယ္ ကိရိယာမ်ား မပါပဲ ပန္းခင္းအား ပိုးသတ္ေဆးျဖန္းရာမွ

အဆိပ္သင့္ၿပီး

အဆုပ္ပ်က္စီးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး

ေဆးခန္းသို႔ေရာက္လာအၿပီး

ရက္အနည္းငယ္အတြင္း ေသဆံုးခဲ့ရေၾကာင္း သူမကထပ္မံေျပာဆိုသည္။ “သူေဌးကေတာ့

အကာအကြယ္

ကိရိယာေတြအကုန္ေပးထားတယ္

ေျပာတယ္။

အလုပ္သမားက

ရွဳပ္တယ္ဆိုၿပီး အကာအကြယ္ေတြ မသံုးပဲ ေဆးျဖန္းလို႔ျဖစ္တာ ေျပာပါတယ္” သူမက ထပ္မံရွင္းျပသည္။

အမွန္တကယ္တြင္

မဲေဆာက္ေဆးရံုသို႔

အဆိုပါ

အလုပ္သမားအား

ပို႔ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း

ထိုင္းအစိုးရမွဖြင့္လွစ္ထားသည့္

တရားမ၀င္

အလုပ္သမားျဖစ္ေနသည္ကို

အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ေလွ်ာ္ေၾကး မေပးလိုသျဖင့္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းသို႔ လာေရာက္ပို႔ေဆာင္သြားျခင္းျဖ စ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဆးခန္း အေနျဖင့္မူ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအား ေဆးကုသေပးျခင္းသာျဖစ္ၿပီး အျခား ကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း ေသဆံုးသူ အလုပ္သမား၏ မိသားစုမ်ားက ယင္းကိစၥအား လာေရာက္တိုင္ၾကားပါက ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာရွိေၾကာင္း မဲေဆာက္အေျခစိုက္ ျမန္မာ အလုပ္သမား အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ဦး၀င္းေမာင္က ရွင္းျပသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ထုိင္းႏုိင္ငံ တာ့ခရုိက္ မဲေဆာက္ျမိဳ႕ ေဖာ့ဖရမွ အျပန္တြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား လက္ေဆာင္ထည့္ေပးလုိက္ေသာ သေဘၤာသီး၊ နဂါးေမာက္သီးမ်ားကုိ ၾကည့္ကာ ဆင္းရဲေသာ္လည္း ဓေလ့ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားသည့္ ၄င္းတုိ႔ကုိ အံ့ၾသ ခ်ီးၾကဴးမိသည္။ အိမ္ရွင္က ဧည့္သည္ကုိ ပ်ဴငွာသည့္ ဓေလ့၊ ျမိဳ႕ၾကီး ျပၾကီးမ်ားတြင္ မေတြ႕ႏုိင္ေတာ့ေသာ္လည္း ေက်းလက္ မိသားစုမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္လွ်င္ ေတြ႕ႏုိင္သည့္ ဓေလ့စရုိက္မ်ား သူတုိ႔တြင္ ရွိေနေသးသည္ကုိ ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ အျပန္လမ္းတြင္ ပုိ႔ေဆာင္ႏႈတ္ဆက္ေပးေသာ ပန္းခင္းထဲမွ အဘြားအုိက ‘‘ က်မတုိ႔ ကုိယ့္ရပ္ ကုိယ့္ရြာကုိ ျပန္ခ်င္တာေပါ့ ဆရာတုိ႔ရယ္။ ေန႔တုိင္းလည္း ကုိယ့္တုိင္းျပည္အေၾကာင္း သိရေအာင္လုိ႔ ဒီဗီဘီမွာၾကည့္ တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ကုိယ့္တုိင္းျပည္က အလုပ္အကုိင္ ေကာင္းေကာင္း ရွာေပးႏုိင္တာ အခုထိမေတြ႕ ရေသးေတာ့လည္း ဒီမွာပဲ အလုပ္လုပ္ေနရတာေပါ့’’ ဟူ၍ စကားလက္ေဆာင္ ပါးလုိက္သည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ေတြ႕ေနရေသာ ကားဒက္စ္ဘုတ္ေပၚတြင္ ဆဲြထားေသာ ပန္းကေလးမ်ားသည္ မည္သုိ႔ပင္ ေမႊးေနေစကာမူ

ျမန္မာအလုပ္သမား

ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ၏

ရေနေတာ့သည္။

၅. ၃. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

ေခၽြးစက္

ေခၽြးနံ႔မ်ားသာ

စိတ္ထဲတြင္

]tvkyform;tcGifhta&;awG? v,form;tcGifhta&;awG 'Dtpdk;&vufxufrSm ykd&vmEkdifr,fxifvkdY uRefawmfwkdYukd,fwkdif rJay;cJhMuwm/ vufawGUusawmh jzpfrvmbl;} ခုံသမာဓိေကာင္စီ၊ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေန ဦးေဌးႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

အယ္ဒီတာ အညႊန္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿပီးျပည့္စံုသည္ဟု မဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အလုပ္သမားဥပေဒ အမ်ားအျပား ျပဌာန္းထားၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ အလုပ္သမား၏ လက္ရွိ ပကတိဘ၀မွာမွဳ ထင္သာျမင္သာရွိေသာ တိုးတက္မွဳမ်ား မေတြ႔ရပဲ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးအတြက္ ဆႏၵျပမွဳအမ်ားအျပား ျဖစ္ေပၚေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထို႔အျပင္ စက္ရံု ျပင္ပ အလုပ္အကိုင္မ်ားျဖစ္သည့္ အိမ္တြင္းမွဳလုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ဆိုင္ အစရွိသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လူငယ္လူရြယ္ အမ်ားအျပားမွာ ဥပေဒပါ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို မသိသျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အလုပ္ရွင္မ်ားက လိုက္နာရန္ ပ်က္ကြက္၍လည္းေကာင္း ၄င္းတို႔၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား ဆံုးရွံူးေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ တည္ဆဲ အလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားကို သက္ဆိုင္သူမ်ား လိုက္နာ က်င့္သံုးေစရန္သာမက ျပဌာန္းရန္ လိုအပ္ေနသည့္ အလုပ္သမား ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မီးေမာင္းထိုးျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းသူ - Generation Focused Monitor

ၿပီးခဲ႔သည့္

အစိုးရလက္ထက္မွစ၍

အလုပ္သ

မားမ်ား၏

ယေန႔အထိတိုင္

အခြင့္အေရးအတြက္

အလုပ္သမားအေရး

အစိုးရထံ

တက္ၾကြလွုပ္ရွားသူလဲျဖစ္၊

တင္ျပေဆာင္ရြက္ေနသူလည္းျဖစ္သည့္

တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးႏွင့္ ေတြ႔ဆုံကာ လူငယ္မ်ား၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥပေဒပါ အလုပ္သမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခဲ႔သည္မ်ားကို ေကာက္ႏွဳတ္ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။ ေမး။ သုေ

။ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီေဒသမွာ လူငယ္ေတြရဲ႕ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တသန

လုပ္ေဆာင္ခဲ႔တဲ႔

လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ၾကားဖူးၾကတယ္။

စစ္တမ္းတစ္ခုအရ

ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန

ေလဘာကဒ္လုပ္

ေပးတာတို႔။

အဲဒီေဒသက

လူငယ္ေတြက

ဘာလုပ္တယ္ဆိုတာ အလုပ္အကိုင္

အလုပ္သမား၊

မသိၾကဘူး။

ကၽြမ္းက်င္မႈသင္တန္း

အမည္ပဲ ေပးေနတာ

မသိၾကဘူး။ သူတို႔ဆီသြားဖို႔လည္း မသိၾကဘူး။ ဒီလူငယ္ေတြကို Awareness ေပးဖို႔လိုမလား။ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္သင့္ပါလဲ။ ေျဖ။ ျပည္

။ ပုံမွန္အတိုင္းဆိုရင္ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနေပါ့။ အခုက အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန၊

ရွိပါတယ္။

သူတို႔နဲ႔

ေဆာင္ရြက္ၾကတယ္။

သူ႔ေအာက္မွာ

ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ နယ္ေတြမွာ

အလုပ္သမား၊

မွတ္ပုံတင္ၾကရတယ္။

ၾကေတာ့

ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာ

အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးရုံးေတြ အဲဒီကေနတဆင့္

အလုပ္ရရွိေရး

ေလဘာရုံးမရွိဘူး။

ခရိုင္အဆင့္၊

တိုင္းအဆင့္၊ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာရွိတဲ႔အတြက္ တကယ္ တမ္း အလုပ္လိုခ်င္တဲ႔သူေတြနဲ႔ ေဝးေနတာေပါ့။ တဘက္ကလည္း အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက Call Center လုပ္ေပမယ့္ လူငယ္ေတြက Call Center ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ရမယ္ဆိုတာ မသိၾကတာေပါ့။ သို႔ေသာ္ အလုပ္အ ကိုင္ ရွာေဖြေရးက အဲဒီကလာတာ မဟုတ္ဘူး။

ျမန္မာျပည္မွာက

တိုင္းျပည္က

ဆင္းရဲမြဲေတတဲ႔ႏိုင္ငံဆိုေတာ့

အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံေတြဆီ

အလုပ္အကိုင္ေတြက

နည္းေနတာ။

အခြင့္အလမ္းေတြက

အကုန္ထြက္လုပ္ၾကရတယ္။

အမ်ားစုက

စက္ရုံေတြနည္းေနတာ။

နည္းေနတာ။ ထိုင္း၊

နည္းတဲ႔အတြက္

မေလးရွား၊

စကၤာပူတို႔၊

က်န္တဲ႔ေနရာက အိႏိၵယတို႔ တရုတ္တို႔ဆီ သြားလုပ္ေနရတယ္။ အဓိက ျပည္တြင္းမွာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနည္းတယ္။ ရတဲ႔အလုပ္က လုပ္ခလစာနည္း၊ မစားေလာက္ေတာ့ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံေတြဆီ သြားလုပ္တဲ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြက မ်ားေနတာ။ အဲဒါေၾကာင့္ မြန္တို႔ ကရင္တို႔ တနသၤာရီက လူေတြက စက္ရုံ၊

အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းမွာပဲ

အလုပ္ရုံေတြ

အလုပ္သြားလုပ္ၾကတာမ်ားတယ္။

နည္းတဲ႔အခါၾကေတာ့

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနဲ႔

ေလဘာ

ပတ္သက္ၿပီးေတာ့

ေနာက္ျပည္နယ္ေတြမွာၾကေတာ့

လုပ္ရတာနည္းတယ္။

ျပပြဲႀကီးေတြ

တစ္ဘက္ကလည္း

မလုပ္ႏိုင္တာ။

လုပ္တာက

ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၱေလးမွာပဲ လုပ္တယ္။ နယ္ေတြမွာ မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာနကို မသိတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အလုပ္သမားရုံးေတြကေန ေဒသကလူငယ္ေတြကို ကိုယ့္ဌာနရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ကို Awareness ေပးဖို႔လိုတယ္။ ဒါေပမယ့္

ဝန္ထမ္းအင္အား မလုံေလာက္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေမး။

။ အလုပ္သမားေတြအတြက္ ဥပေဒေတြနဲ႔ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ထားတာေတြ

ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒေတြက ဘာေတြလဲ။ ေျဖ။

။ အစိုးရျပဌာန္းၿပီးတာက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္း ဥပေဒ၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္

အလုပ္သမား

ေရးရာ

အျငင္းပြားမႈ

ေျဖရွင္းေရးဥပေဒ၊

ဒါကို

၂၀၁၄

ခုႏွစ္မွာ

ျပန္ဆင္ခဲ႔တယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လူမႈဖူလုံေရး ဥပေဒ၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ ဥပေဒ၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဥပေဒ၊ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ခြင့္ရက္ႏွင့္ အလုပ္ပိတ္ရက္အက္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အခေၾကးေငြေပးေခ်ေရး ဥပေဒ၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ားဥပေဒ ေတြရွိတယ္။ လက္ရွိ က်င့္သုံးေနတာက အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္း ဥပေဒ၊ လူမႈဖူလုံေရး ဥပေဒ၊ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ဥပေဒ၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ဥပေဒနဲ႔ ခြင့္ရက္ႏွင့္ အလုပ္ပိတ္ရက္ ဥပေဒ။ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေနတာက ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ အလုပ္ အကိုင္ဆိုင္ရာ စာရင္းစစ္တမ္းေကာက္ယူျခင္း အက္ဥပေဒ၊ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ေရနံေျမ (အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး) အက္ဥပေဒ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ အလုပ္ခန္႔ထားမႈ ကန္႔သတ္ေရး အက္ဥပေဒရယ္ ေနာက္တစ္ခုက လုပ္ငန္းခြင္ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ဥပေဒ ေရးဆြဲေနတာရွိတယ္။ ေမး။

။

မြန္၊

ေနာက္ထပ္လည္း

ကရင္၊

တနသၤာရီဘက္မွာ

ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ

ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ ဝင္လာဖို႔

ဝင္လာတာရွိတယ္။

အလားလာေတြကလည္းရွိေနတယ္။

ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈဥပေဒမွာ အလုပ္သမား ခန္႔ထားေရးပါတယ္။ ကၽြမ္းက်င္နဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈမရွိတဲ႔ေနရာေတြမွာ ႏိုင္ငံသားေတြကို

ခန္႔ရမယ္ဆိုတဲ႔

စကားရပ္ပါ

တယ္။

ႏိုင္ငံသားဆိုေတာ့

အကုန္အက်ဳံးဝင္ေတာ့

ရန္ကုန္၊ ဧရာဝတီတို႔က သူေတြကိုခန္႔ၾကတာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေဒသခံေတြမွာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနည္းေနသလို ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းရင္ ရႏိုင္မလဲ။ ေျဖ။

။ က်ေနာ္ေလ့လာမိသေလာက္က ဧရာဝတီတိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းက သူေတြကို တနသၤာရီ

ဘက္က အလုပ္လာေခၚတာရွိတယ္။ ဆီအုန္းၿခံမွာလုပ္ဖို႔။ တနသၤာရီေဒသမွာရွိတဲ႔ သူေတြက ထိုင္းမွာလုပ္ၾက တာမ်ားတယ္။ ဘားအံတို႔ မြန္ျပည္နယ္တို႔က သူေတြလည္း ထိုင္းမွာပဲ လုပ္ၾကတယ္။ လုပ္ခခ်င္းက အင္မတန္ကြာ

တယ္။

အလုပ္ခန္႔တဲ႔ေနရာမွာ

ေဒသခံေတြ

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနည္းပါးတာ

မဟုတ္ဘူး။ လုပ္ခ လစာေၾကာင့္ အဲဒီဘက္က သူေတြက ထိုင္းမွာ လုပ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္မက

သူေတြက

အဲဒီဘက္ကို

သြားလုပ္ၾကရတာ။

အဲဒါက

ျပည္မမွာရွိတဲ႔

ေက်းရြာေတြ

နယ္ေတြမွာက အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းက နည္းပါးတာေၾကာင့္ အလုပ္သမားရွားပါးတဲ့ေဒသေတြဆီ သြားလုပ္ၾကရတာ။ နယ္ေျမခံ ေဒသခံေတြအတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း နည္းပါးတာမဟုတ္ဘူး။

သူတို႔မရွိလို႔ ဒီဘက္ကသူေတြ သြားလုပ္ၾကတာ။ ေမး။

။

ေဒသခံေတြထက္

ျပည္မက

ေရႊ႔႕ျပာင္းလုပ္သားေတြက

အခြင့္အေရးပိုရေနသလို

ျဖစ္ေနတယ္လို႔ စစ္တမ္းတစ္ခုက ေဖၚျပထားတဲ႔အတြက္ ဒီကိစၥကို ကုစားႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းရွိႏိုင္မလားေပါ့။ ေျဖ။

။

ျပည္နယ္၊

တိုင္းေဒသႀကီးေတြက

ေဒသခံေတြအတြက္

စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္

ပထမဆုံး

ဖြဲ႔စည္းပုံထဲက တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ဥပေဒျပဳခြင့္တို႔၊ အထူးသျဖင့္ SME လုပ္ငန္းေတြကို စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ေပးျခင္း အခြင့္အလမ္းေတြ

အားျဖင့္

ေဒသေတြမွာ

တိုးလာ

ျပည္နယ္ေလဘာရုံးေတြမွာ ျပည္နယ္ေလဘာရုံးကပဲ

ႏိုင္တယ္။

စီးပြားေရး

တစ္ဘက္ကလည္း

အလုပ္ရွင္ေတြ ျဖတ္ဖို႔၊

အခြင့္အလမ္းေတြပြင့္လာၿပီး

တစ္ခ်ဳိ႕

ဖြဲ႔စည္းပုံမျပင္ဘဲ

မွတ္ပုံတင္တဲ႔အခါ အလုပ္ရွင္ေတြက

အလုပ္အကိုင္ လုပ္လို႔ရတာက

အလုပ္ရွင္ေတြဘက္က

အလုပ္သမားရွာေဖြေရးရုံးေတြကို

ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ လုပ္တာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါက စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံေတြမွာ အလုပ္သမားဥပေဒ စိုးမိုးမႈမရွိသလို ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရတယ္။

အလုပ္သမားဥပေဒ

စိုးမိုးဖို႔လိုတာေပါ့။

ေနာက္

ေလဘာရုံးေတြကတဆင့္

ခန္႔ထားမယ္ဆိုရင္ ေဒသဆိုင္ရာ နယ္ေျမမွာရွိတဲ့သူေတြ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းရလာႏိုင္မွာေပါ့။ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြမွာ ေဒသစြဲ၊ လူမ်ိဳးစြဲေတြပါလာရင္ ILO မူအရ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ မလုပ္ရဘူး။

တစ္ဘက္ကလည္း

ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးအရ

လူ႔အခြင့္အေရးရွဴေထာင့္အရ

တန္းတူရည္တူရွိရမယ္ဆိုတဲ႔ အခ်က္ကရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဒသခံဦးစားေပးစနစ္ဆိုရင္ ရႏိုင္တယ္။ ေမး။

။ ေနာက္တစ္ခုက မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီမွာ စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံေတြ မေပါေပမယ့္ ေစ်းဆိုင္တို႔၊

စားေသာက္ဆိုင္တို႔ အျခားအလုပ္ေတြ ေပါတာေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၂၀၁၆ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ား ဥပေဒအရ

အက်ဳံးဝင္တာေတြ႔ရတယ္။

ဒါေပမယ့္

အဲဒီဥပေဒပါ

အခ်ိန္အပိုင္းအျခားမဟုတ္ေတာ့

လူငယ္ေတြမွာ ဥပေဒပါ ခံစားခြင့္မရၾကဘူး။ အလုပ္သမားဥပေဒမစိုးမိုးသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ေျဖ။

။ ဒီျပႆနာက နယ္ေတြမွာတင္မဟုတ္ဘူး။ ရန္ကုန္မွာပါ ဒီဥပေဒက မစိုးမိုးဘူး။ ေနာက္ၿပီး

အလုပ္ရွင္ ေတြကလည္း ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ားဥပေဒကို မသိၾကဘူး။ ဥပေဒပါ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အလုပ္အခ်ိန္ အတိုင္း မရွိၾကဘူး။ ဒါဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲဆိုေတာ့ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနကလည္း ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပညာေပးေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး INGO ေတြ၊ NGO ေတြ၊ CSO ေတြကလည္း ပညာေပးမႈေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ အလုပ္ရွင္ေတြေရာ အလုပ္သမားေတြေရာ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ားဥပေဒကို

ရွိမွန္းကို

မသိၾကဘူး။

ဒီဥေပဒက

ၾကာလွၿပီ

၁၉၅၁

ခုႏွစ္ကတည္းက

ျပဌာန္းထားတာၾကာၿပီ။ အခုက ၂၀၁၆ ၾကမွ ျပန္ ျပင္ဆင္လိုက္တာ။ တစ္ဘက္ကလည္း စည္းၾကပ္ရမယ့္ အလုပ္ရုံနဲ႔ စိစစ္ေရးဌာနက နယ္ေတြမွာလည္း ခရိုင္နဲ႔ ျပည္နယ္ေတြမွာပဲရွိေတာ့ မႀကီးၾကပ္ႏိုင္ဘူး။ ဝန္ထမ္းအင္အားကလည္း အလုံအေလာက္မတိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ဘူး။ အခက္အခဲက ဝန္ထမ္းယႏၱားအားနည္းတဲ႔

ျပႆနာ။ ဝန္ထမ္းမလုံေလာက္ေတာ့ အလုပ္သမားဥပေဒကို ပညာေပးမႈ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ဆိုင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနဥပေဒကို

မသိၾကတဲ႔အခါ

အလုပ္အခ်ိန္ေတြက

တစ္ေန႔

၈

နာရီထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး

အခ်ိန္ပိုေတြ ခိုင္းေစတာေပါ့။ တစ္ပတ္တစ္ရက္ပိတ္ရမွာလည္း မရၾကဘူး။ ဒီဥပေဒက ရန္ကုန္မွာေတာင္ မသက္ေရာက္တာ နယ္ၿမိဳ႕ေတြဆိုေတာ့ ပိုဆိုးတာေပါ့။ ေမး။

။ ဥပေဒပါအခ်က္ေတြက အလုပ္သမားေတြအေပၚ အမ်ားႀကီး အကာအကြယ္ေပးေပမယ့္

အလုပ္သမား ေတြက မသိၾကဘူး။ ဒါေတြကို မခံစားရၾကဘူး။ ဒါေတြကို အစိုးရပိုင္းက မလုပ္ႏိုင္ရင္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔ေတြက Awareness ေတြ၊ ေဟာေျပာပြဲေတြ လုပ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ နားလည္လာၾကမွာေပါ့။ ဒီအေပၚမွာ ဆရာ့အျမင္ကေရာ။ ေျဖ။

။

အလုပ္သမားဥပေဒေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔

၂၀၁၂

ကတည္းကအလုပ္သမားအခြင့္အေရး

လႈပ္ရွားလာတာ။ အဲဒီကတည္းက ILO အစည္းအေဝးေတြမွာ က်ေနာ္ေျပာပါတယ္။ ILO ကေငြေၾကး ေတာင့္တင္းတာျဖစ္တဲ႔ အတြက္ အလုပ္သမားဥပေဒကို ပန္းဖလက္ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြလုပ္ၿပီး ျဖန္႔ဖို႔။ သူတို႔က ေငြေၾကးမရွိဘူး ၿငီးတာေပါ့။ တစ္ခါ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ခုံသမာဓိေကာင္စီအေနနဲ႔ တာဝန္ထမ္းေနၿပီ။ အလုပ္သမား ဥပေဒေတြ ပို႔ခ်ဖို႔၊ အခါအားေလ်ာ္စြာ အစည္းအေဝးေတြမွာ တင္ျပတယ္။ အေျခအေနမေပးဘူး။ အခုကေတာ့ ဌာနဆိုင္ရာက အလုပ္သမားဥပေဒကို ပို႔ခ်ခ်က္ေတြလုပ္လာတယ္။ သို႔ေသာ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ကေန ဒီေန႔အထိ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ႔ အလုပ္သ

မားအခြင့္အေရး

မပါတဲ႔ဟာေတြကို

ဆုံးရႈံးမႈက

အမ်ားႀကီး

ေတာင္းေနတာမဟုတ္ဘူး။

ျဖစ္ေနတာ။

ဥပေဒ

အလုပ္သမားေတြက

မစိုးမိုးတဲ႔အတြက္

ဥပေဒမွာ

အလုပ္သမားဥပေဒပါ

အခြင့္အေရးေတြမရတာေၾကာင့္ ေတာင္းဆိုေနတာ။ ပထမဆုံး အလုပ္သမားဥပေဒကို လိုက္နာဖို႔လိုတာက စက္ရုံ၊

အလုပ္ရုံေတြ။

ဌာနဆိုင္ရာကလည္း ပိုင္ရွင္ေတြ

စက္ရုံ၊

အလုပ္ရုံေတြက

မန္ေနဂ်ာေတြ

မန္ေနဂ်ာေတြက

ပိုင္ရွင္ေတြကို

လိုက္နာရင္

မသိဘူးဆိုရင္

သိေအာင္

သင္တန္းေပးရမယ္။

အလုပ္သမားဥပေဒက

အဲဒီလို

ႀကိဳးစားၾကရမယ္။ လုပ္မယ္ဆိုရင္

အလုပ္သမားေတြအေပၚမွာ

လႊမ္းမိုးၿပီးသား ျဖစ္မယ္။ အခုက ဥပေဒခ်ဳိးေဖါက္တာအမ်ားဆုံးက ပိုင္ရွင္ေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ မန္ေနဂ်ာေတြက ခ်ဳိးေဖါက္ေနၾကတာ။ တစ္ဘက္ကလည္း ဌာနဆိုင္ရာက အေရးယူမႈ အားနည္းတယ္။ တစ္ပိုင္းကလည္း အဂတိလိုက္စားမႈရွိတယ္။ တစ္ပိုင္းကလည္း ဝန္ထမ္းယႏၱရားေတြ မတိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ဘူး။ လက္ရွိကလည္း စပ္ကူးမတ္ကူး။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံလည္း မျဖစ္ေသးဘူး။ တရားဥပေဒကလည္း မစိုးမိုးဘူး။ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားတဲ႔ကာလ၊

အဲဒီလိုကာလမွာ

အလုပ္သမားဥပေဒပါ

ခံစားခြင့္အျပည့္အဝရဖို႔

မလြယ္ဘူး။ NLD အစိုးရတက္လာေပမယ့္ ယႏၱရားက အေဟာင္းျဖစ္ေနတာ။ လူေတြရဲ႕ Mindset က အေျပာင္းအလဲ မလုပ္ႏိုင္တာ။

ေမး။

။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ေရးဆြဲေနတဲ႔ အလုပ္သမားေတြအတြက္ ဥပေဒတစ္ခုရွိတယ္။

အခု အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း ဒါကို အခုအခ်ိန္အထိ ၿပီးစီးေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ အဲဒါကေရာ။ ေျဖ။

။

အဲဒါက

လုပ္ငန္းခြင္

ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးနဲ႔

က်န္းမာေရးဥပေဒ။

အဲဒီ

ဥပေဒၾကမ္းေတြ လုပ္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ကို ဖိတ္ပါတယ္။ ဒီေန႔အထိလည္း ဥပေဒက မေပၚေသးဘူး။ ဒီဥပေဒပါအခ်က္ေတြက ၁၉၅၁ အလုပ္ရုံအက္ဥပေဒမွာ ျပဌာန္းၿပီးသား။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ သီးျခားျပဌာန္းဖို႔လိုလာတဲ႔အတြက္ မေပၚေသးတာ။

အဓိက

ၿပီးခဲ႔တဲ႔

အစိုးရလက္ထက္ကတည္းကလုပ္တာ

ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ႕

အေျခအေနေပါ့။

ဒီေန႔အထိ

ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ

ဥပေဒျပဌာန္းမယ္ဆိုရင္ အေျခအေနေပးပါတယ္။ ဥပေဒတစ္ရပ္ ျပဌာန္းမယ္ဆိုရင္ သူတို႔လိုလားရင္ အခက္အခဲမရွိပါဘူး။ အာဏာရအစိုးရနဲ႔ အာဏာရလႊတ္ေတာ္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ လိုအပ္တာေတာ့ အမွန္ပဲ။ ေနာက္ၿပီး တည္ဆဲရွိၿပီးသား ဥပေဒေတြက မလႊမ္းမိုးတာ။ ေနာက္ တစ္ခုက ခရိုနီေတြကလည္း ဥပေဒေတြကို မလိုက္နာတာ။ ေနျပည္ေတာ္မွာလုပ္တဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္မွာၾကည့္ ခရိုနီကို ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ မိတ္ဖက္လို႔ သတ္မွတ္လိုက္တာ။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားမပါဘူး။ Mindset ကအဲဒီကေနလာတာ။ အစိုးရသစ္သည္ပင္လွ်င္

က်ေနာ္တို႔

အလုပ္သမား၊

လယ္သမားေပၚမွာ

ခ်ဥ္းကပ္တဲ႔

အျမင္က

အားရေလာက္ေအာင္မေတြ႔ရဘူး။ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားကလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ သတ္မွတ္တာ မရွိေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တည္ဆဲအစိုးရက စိတ္ပါဝင္စားမႈအားနည္းေနတယ္လို႔ ယူဆတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အေျပာင္းအလဲကို ေမွ်ာ္မွန္းတာ။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးေတြ၊ လယ္သမားအခြင့္အေရးေတြ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ ပိုရလာႏိုင္မယ္ထင္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ မဲေပးခဲ႔ၾကတာ။ လက္ေတြ႔ၾကေတာ့ ျဖစ္မလာဘူး။ မတိုးတက္တဲ႔အျပင္ ဆုတ္ယုတ္လို႔ေတာင္ေနတယ္။ ဒီေန႔အထိလည္း ေျဖရွင္းမေပးဘူး။ ေမး။

။

က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕

လူငယ္ေတြရဲ႕

အနာဂတ္၊

သူတို႔ရဲ႕

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနဲ႔

ပတ္သက္ၿပီး ဆရာရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေလးကို ေျပာျပေပးပါ။ ေျဖ။

။

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနဲ႔

ပတ္သက္ရင္

တည္ဆဲအစိုးရရဲ႕

စီးပြားေရးမူဝါဒေပၚမွာ

အမ်ားႀကီး မူတည္ပါတယ္။ သူ႔မူဝါဒေတြေကာင္းရင္ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ မ်ားမယ္။ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြမ်ားလာရင္ အလုပ္အ ကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ေပါလာမွာေပါ့။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးၾကေတာ့ တည္ဆဲဥပေဒအရ တရားဥပေဒ စိုးမိုးဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီအခ်က္အေတြအကုန္လုံးက အစိုးရအေပၚမွာမူတည္တာ။ အဲဒါဆိုရင္ တိုင္းျပည္မွာ

အလုပ္သမားေတြ

အဆင္ေျပမယ္။

အလုပ္ရွင္ေတြအတြက္လည္း

အဆင္ေျပမယ္။

တည္ၿငိမ္မယ္။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ႀကီးပြားခ်မ္းသာၿပီးေတာ့ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ႔ အလုပ္သမားက ဆင္းရဲမြဲေတၿပီး တိုင္းျပည္က မတည္မၿငိမ္ျဖစ္တတ္တယ္။ ၅. ၃. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

ukd,fusKd;&Smolrsm;ESifh tawGtESpfumuG,folrsm;Mum;u aysmufuG,foGm;&awmhr,fh xHk;ausmufawmifrsm;

အယ္ဒီတာ အညႊန္း သဘာ၀ သယံဇာတ ထုတ္ယူအသံုးျပဳခြင့္ေပးရာတြင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ သဘာ၀အေမြအႏွစ္မ်ား မထိခိုက္ေစရန္ ေသခ်ာစြာ ဆန္းစစ္ေလ့လာရန္ လိုအပ္ေနၿပီး ေဒသခံမ်ား၏ သေဘာထားမ်ားကို ကနဦး ရယူသင့္သည္သာမက ဘဘာ၀ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္းထက္ မီးခိုးတိတ္စက္ရံုအျဖစ္ တင္စားေခၚေ၀ၚသည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ေဒသတြင္ ျမွင့္တင္ႏိုင္ပါက အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ukd,fusKd;&Smolrsm;ESifh tawGtESpfumuG,folrsm;Mum;u aysmufuG,foGm;&awmhr,fh xHk;ausmufawmifrsm;

ေတာင္တန္းမွ ေျမျပန္႔ ျဖစ္ေတာ့မည့္ ကရင္ ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားကုိ ေတြ႕ရစဥ္။ ဓါတ္ပုံ- Nan Paw Gay (KIC)

“အေဒၚတို႔က ထုံးေက်ာက္ေတာင္ႀကီး ၿဖိဳကတည္းက သေဘာမက်တာ။ သဘာဝကေပးထားတဲ႔ အေမြေလ။ ေနာက္ အဲဒီကေက်ာက္ကို ဘိလပ္ေျမလုပ္ဖို႔ စက္ရံုကို ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ လည္ပတ္တာကို မလိုလားဘူး။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မွာစိုးရိမ္တယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ ့လည္မယ္လို ့ၾကားကတည္းက အရမ္း ေၾကာက္တယ္။ ေနာင္အေဒၚတို႔ မ်ိဳးဆက္သစ္ကေလးေတြ ဒုကၡေရာက္မွာ စိုးရိမ္တယ္” ဟု သဘာဝအေမြ အႏွစ္

ဆုံးရႈံးရမည္သာမက

ေနာင္ျဖစ္လာမည့္

ဆိုးက်ိဳးမ်ားအတြက္

ရင္ေလးေနသူ

မြန္ျပည္နယ္၊

က်ိဳက္မေရာ ၿမိဳ႕နယ္၊ ေကာ့ပနာေက်းရြာမွ ေဒသခံ ေဒၚျမေသာင္း ကေျပာသည္။ ၿပီးခဲ႔သည့္

ေဖေဖၚဝါရီလအတြင္းက

မြန္ျပည္နယ္၊

က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္၊

ကတုံစိေက်းရြာအနီး

ပ်ားေတာင္ရွိ ထုံးေက်ာက္မ်ားကိုထုတ္ယူၿပီး ဘိလပ္ထုတ္လုပ္ေနသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ MCL (Cement Limited-MCL/Siam Cement Group (SCG) ကုမၸဏီက ဘိလပ္ေျမစက္ရုံလည္ပတ္ရန္ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ သုံးစြဲျခင္းကို မယ္ကလို၊ ေကာ့ဒူး၊ ေကာ့ပေနာ၊ ကတံုစစ္၊ ကြာငန္းေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံ ေထာင္ေပါင္းမ်ား စြာက ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ အသုံးျပဳျခင္းကို မလိုလားေၾကာင္း “No Coal” စာတမ္းပါအနီေရာင္ ေခါင္းစည္းမ်ားျဖင့္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့သည္။ ကမာ႔ၻေလထုကို

ညစ္ညမ္းေစသည့္အျပင္

ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ ေက်ာက္မီးေသြး

သုံးစြဲမႈကို

ေလာင္စာျဖင့္

သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္

ႏိုင္ငံအႏွံ႔က

ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို

ရႈတ္ခ်ေနခ်ိန္တြင္

စက္ရုံလည္ပတ္ရန္အတြက္

MCL

ေဒသခံမ်ားႏွင့္

ျဖစ္ေပၚေစေသာ

ဘိလပ္ေျမ

စက္ရုံ၌

စက္ရုံတာဝန္ရွိသူမ်ား

ၿပီးခဲ႔သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ရာ ေဒသခံမ်ားက ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ အသုံးျပဳျခင္းကို ကန္႔ကြက္ခဲ႔ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။ ပ်ားေတာင္ႏွင့္

သဘာ၀ထိန္းသိမ္းေရးကြန္ရက္

အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးကလည္း

သဘာဝအေမြအႏွစ္မ်ား

ေပ်ာက္ပ်က္ လာႏိုင္သည့္အတြက္ MCL ဘိလပ္ေျမစက္ရုံ စတင္သည့္အခ်ိန္မွစ၍ ကန္႔ကြက္ခဲ့ေၾကာင္းကို “ကမ႓ာေပၚမွာ အင္မတန္ရွားပါးလွတ့ဲ တန္းဖိုးမျဖတ္နိင္တ့ဲ သဘာဝအေမြအႏွစ္ေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္၊ ဖ်က္ဆီးလိုက္ရင္ အစားထိုးမရတဲ႔ ဆုံးရႈံးမႈျဖစ္မယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ေဂဟစနစ္ေတြလည္း ပ်က္စီးမယ္။ ဒါေၾကာင့္ သဘာဝရွိ တဲ႔ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ကို သဘာဝအတိုင္းထားေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ စၿပီးကန္႔ကြက္ခဲ႔တာ” ဟုေျပာသည္။ ယင္းအျပင္ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာျဖင့္ ဘိလပ္ေျမစက္ရံု လည္ပတ္မည့္အေပၚ မြန္အမ်ိဳးသားပါတီ (MNP) ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ မည္သည့္အရပ္ေဒသတြင္မဆို ျပည္သူ မ်ား၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ေစမည့္

ေက်ာက္မီးေသြးသံုးစက္ရံုမ်ားအား

ျပည္သူဘက္မွ

မားမားမတ္မတ္ရပ္တည္ကာ

ကန္႔ကြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာထား ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္၍ ကန္႔ကြက္ထားသည္။ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ကန္႔ကြက္မႈက္ို ရင္ဆိုင္ေနရေသာ MCL ဘိလပ္ေျမစက္ရုံ တာဝန္ ရွိသူတစ္ဦးက ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ အသံုးျပဳ၍ စက္ရုံလည္ပတ္မည့္ အေၾကာင္း ယခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ (MIC) ထံ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လက တင္ျပထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္

MIC ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖေဖၚဝါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔က သတင္းမီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ ေျပာဆိုထားသည္။ ေဒသခံမ်ားက MCL ဘိလပ္ေျမစက္ရုံကို ကန္႔ကြက္ေနမွဳႏွင့္ပတ္သက္၍ မြန္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ဒုဥကၠဌ ေဒါက္တာေအာင္ႏိုင္ဦး က“ က်ေနာ္တို႔ဘက္က MCL နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစီရင္ခံစာေရးၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဆီ ေပးပို႔ထားပါတယ္။ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာအစား အျခားေလာင္စာ အသုံးျပဳသင့္ တယ္လို႔ အႀကံျပဳထားတယ္။ ေလာေလာဆယ္ သမၼတရုံးက EIA၊ SIA ျပန္ေတာင္းထားတယ္။ အရင္က လုပ္ထားတဲ႔ EIA၊ SIA ကိုလက္မခံဘူး” ဟုေျပာဆိုသည္။ ယခင္ အစိုးရလက္ထက္ႏွင့္ ယခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ (MIC) ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ သက္တမ္းရင့္ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ကို ဘိလပ္ေျမထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူထားသည့္ အေပၚ ျပန္လည္စစ္ ေဆးေပးရန္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက လိုလားေနၾကသကဲ႔သို႔ ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ အသံုးျပဳ၍ စက္ရုံ လည္ပတ္ေနျခင္းကို ေဒသခံမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနျခင္းေၾကာင့္ အျခားတစ္ဖက္တြင္ အဆိုပါ MCL ဘိလပ္ေျမ စက္ရုံအေပၚ မွီခိုေနရေသာ ေရႊ႕ေျပာင္း ေက်ာက္ထုတ္လုပ္သားမ်ား၏ အနာဂတ္ အလုပ္အကိုင္ တည္ၿမဲေရး မွာလည္း မေသခ်ာမႈမ်ားစြာ ရွိလာႏိုင္သည္။ “စက္ရုံလည္ပတ္ေနသမွ်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အလုပ္ရွိ္ေနမွာပါ။ စက္ရုံပိတ္ရင္ေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ေက်ာက္ထုတ္တဲ႔သူေတြဆိုေတာ့ ဘာမွနားမလည္ဘူး။ ေက်ာက္ထုတ္ရင္ ပိုက္ဆံရမယ္။ ပိုက္ဆံ ရမွ ေနာက္မွာရွိတဲ႔ မိသားစုကိုေထာက္ပံ့ႏိုင္မွာ” ဟု ပဲခူတိုင္းေဒသႀကီးမွ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္သား ကိုလွေရႊ က ေျပာသည္။ အဆိုပါစက္ရုံရွိ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းႏွင့္ စက္ရုံလုပ္သားအမ်ားစုမွာ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး၊

မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးတို႔မွ

လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ

ျပည္တြင္း

ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား မ်ားျဖစ္သည္။ မြန္ျပည္နယ္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္ရွိ၊ ဓမၼသတ္ေက်းရြာတြင္ သဘာဝအေလွ်က္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဖရုံဂူမ်ား (ထုံး ေက်ာက္ဂူ) ရွိၿပီး ေရွးေဟာင္း အႏုပညာလက္ရာမ်ားပါ ေလ့လာႏိုင္ေသာ ယင္းဖရုံဂူႏွင့္ တဆက္တည္း ျဖစ္ေသာ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ကို လမ္းခင္းေက်ာက္ ထုတ္လုပ္ေနသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ခ်စ္သူမ်ားအဖြဲ႔က ကန္႔ကြက္ထားသည္။ ယင္းေက်ာက္ထုတ္လုပ္ျခင္းကို ယခင္အစိုးရလက္ထက္က ခြင့္ျပဳထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခုအစိုးရလက္ထက္၌ ေဒသခံမ်ားႏွင့္

အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား

ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္

လုပ္ငန္း

ရပ္ဆိုင္းထားရန္

ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း သိရသည္။ “က်ေနာ္တို႔က ကိုယ့္ေဒသမွာအလုပ္မရွိလို႔ အလုပ္ရွိတဲ႔ေနရာေတြဆီ လာလုပ္ၾကတာ။ ေနာက္ၿပီးေက်ာက္ ထုတ္တဲ့အလုပ္ကလည္း

ကိုယ္လုပ္ရင္

လုပ္သေလာက္

ပိုက္ဆံရတယ္။

ဒါေၾကာင့္

လုပ္ျဖစ္တာ။

ဒီဘက္မွာ ေက်ာက္ထုလို႔ရတယ္ဆိုရင္ လာလိုက္တာပဲ။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္လား၊ ဘာလား၊

ကိုယ္မွ နားမ လည္ပဲ။ အခုက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္လို႔ဆိုၿပီး ကန္႔ကြက္လို႔ ပိတ္ထားတာ။ ပိတ္ထားေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပိုက္ဆံမရဘူး။ ေနာက္ေက်ာက္ထုလို႔ရမယ့္ေနရာ ေျပာင္းလုပ္ရမွာေပါ့” ဟု မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပင္းတလဲ ၿမိဳ႕မွ ေျပာင္းေရႊ႔လုပ္သား ကိုေဌးဝင္းကေျပာသည္။

ေက်ာက္ထုတ္လုပ္သူမ်ားအနက္ စက္ယႏၱရား ၾကီးမ်ားျဖင့္ ထုခဲြ ေနသည့္ အျပင္ ယခုကဲ့သို႔ လူအားကုိ အသုံးျပဳကာ ထုတ္လုပ္ေနသူမ်ား လည္း မ်ားစြာရွိေနသည္။

မြန္ျပည္နယ္ရွိ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လုပ္သားအမ်ားစုသည္ အလုပ္ အကိုင္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းမွ ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား ျဖစ္သည္။ လက္ရွိတြင္ မြန္ျပည္နယ္၊ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကုလားမေတာင္ သစ္ေတာ ႀကိဳးဝိုင္းတြင္ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မွ ေက်ာက္ထုတ္ေနေသာ ေက်ာက္မိုင္းကုမၸဏီ ၁၄ ခုရွိၿပီး၊ ၿပီးခဲ႔သည့္ ေဖေဖၚဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔က အဆိုပါ ကုလားမေတာင္ သစ္ေတာႀကိဳးဝိုင္းအတြင္း လုပ္ကိုင္ေနေသာ ေက်ာက္မိုင္းကုမၸဏီတစ္ခုကို သက္တမ္း ထပ္မံတိုးေပးလိုက္သည့္အတြက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဥတၱံတားေက်းရြာ ေဒသခံတစ္ဦးက ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန ရုံးဝင္းအတြင္း နံရံႏွင့္ ဦးေခါင္း ေျပးေဆာင့္ကာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပခဲ့သည္။ အဆိုပါ ေက်ာက္မိုင္းကုမၸဏီ၏ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္မႈေၾကာင့္ လယ္ယာေျမမ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ စမ္းေရမ်ား ခမ္းေျခာက္ျခင္း၊ သဘာဝတိရိစာၦန္မ်ား ေသေၾကပ်က္စီးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည့္အတြက္ ယင္းေက်ာက္ ထုတ္လုပ္မွဳ ရပ္တန္႔ေပးရန္ ေဒသခံမ်ားက ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ဆႏၵုျပေတာင္းဆိုခဲ႔ေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ထပ္မံသက္တမ္းတိုးေပးျခင္းေၾကာင့္ အထက္ပါအတိုင္း ဆႏၵျပခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စြန္းရရွိေရး

အတြက္

အေမြအႏွစ္

မေပ်ာက္ပ်က္ေရးအတြက္

လုပ္ကိုင္ေနေသာ

ကန္႔ကြက္ေနသူမ်ားႏွင့္

လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအၾကား

အျမတ္အ

အလုပ္အကိုင္တည္ၿမဲေရးႏွင့္

မိသားစု ဝမ္းေရးေျဖရွင္းႏိုင္ေရး ရုန္းကန္ေနၾကရေသာ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္သားမ်ား၏ ဘဝေရွ႕ေရးမွာ မေသခ်ာမေရရာမႈ မ်ားက ႀကီးစိုးေနသည္။ တည္ေဆာက္ေရး

လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္

အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ

ထုံး၊

လမ္းခင္းေက်ာက္၊

ေဂါဒန္ေက်ာက္ ႏွင့္ ဘိလပ္ေျမ လိုအပ္ခ်က္ ျမင့္မားလာျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားမွ ေက်ာက္ထုတ္ယူ

သုံးစြဲလွ်က္ရွိရာ

ယင္းထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားႏွင့္

ဆက္စပ္ေနေသာ

သဘာဝ

ထုံးေက်ာက္လိုဏ္ဂူမ်ား၏ ေဂဟစနစ္ ပ်က္စီးယိုယြင္း လာေနသည္။ ယင္းသို႔ ပ်က္စီးယိုယြင္းလာျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေနေသာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယခုကဲ့သို႔ တားဆီးကန္႔ကြက္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ “မြန္မွာဆိုရင္ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ ၇ ေတာင္ရွိ။ ေရပူစမ္း ၃၃ ခုေတြ႔တယ္။ ထုံးေက်ာက္ေတာင္ဆိုရင္ အမႈန္႔ ႀကိတ္ပစ္တယ္။ ဒါေတြဟာ သဘာဝသယံဇာတကို ပ်က္စီးေစတယ္။ ဒါေတြကိုမလုပ္ဘဲနဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဘက္ကို လွည့္မယ္ဆိုရင္ ေရရွည္ထိန္းသိမ္းၿပီးသားျဖစ္မယ္” ဟု သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ သယံဇာတ ခ်စ္ျမတ္ ႏိုးသူမ်ားအသင္းမွ ကိုဇင္ေအာင္ေက်ာ္ထင္ ကေျပာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားကို မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ မေကြးတိုင္း ေဒသႀကီး၊

ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး၊

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊

ရွမ္းျပည္နယ္၊

ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္

မြန္ျပည္နယ္ တို႔၌ အမ်ားအျပား ေတြ႔ရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈ အားနည္းေသာေၾကာင့္ ေနရာေဒသအမ်ားစု တြင္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ေတာရိုင္းတိရိစာၦန္ႏွင့္ အပင္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ (FFI) က ယင္းသို႔ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမ်ားရင္ဆိုင္ ႀကဳံေတြ႔ေနရသည္ ထုံးေက်ာက္ဂူမ်ားကို သုေတသနျပဳ ေလ့လာၿပီး ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ရွိ အေရးႀကီး ထုံးေက်ာက္ေဂဟစနစ္ ေနရာ ၈ ခုကို ထိန္းသိမ္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ရွိေနသည္။ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားကို ေဖါက္ခြဲထုတ္ယူ အသုံးျပဳေနျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ယင္းအနီးရွိ ဗီဇမ်ိဳးစိတ္မ်ားႏွင့္ ၎ ေနရာမ်ား၌ သာေတြ႔ရွိႏိုင္သည့္ ဇီဝမ်ိဳးစုံ၊ မ်ိဳးကြဲမ်ားလည္း မ်ိဳးသုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္မႈ အႏၱရာယ္မွ ၿခိမ္းေျခာက္ ခံေနရေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ႔သ္ို႔ေနရာ ၈ ေနရာကို စတင္လုပ္ေဆာင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု FFI က ထုတ္ျပန္ထား သည္။ ယခုအစိုးရလက္ထက္တြင္ အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ (MIC) က ျပည္တြင္း ျပည္ပလာေရာက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို စိစစ္၍ႏိုင္ငံ၏ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား မထိ ခိုက္မည့္လုပ္ငန္း၊ ကုမၺဏီမ်ားကိုသာ ခြင့္ျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကနဦးပိုင္း၌ ေၾကျငာထားသည္။ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားမွ ေက်ာက္ထုတ္ယူမႈကို သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီး ဌာနက ခြင့္ျပဳထားရာ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အႀကီးစားလုပ္ကြက္ ၃၄ ကြက္၊ အေသးစားလုပ္ကြက္ ၁၆ ကြက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳထားေၾကာင္း သိရသည္။ သဘာဝအေမြအႏွစ္မ်ားရွိေသာ

ထုံးေက်ာက္လိုဏ္ဂူမ်ား

မေပ်ာက္ပ်က္ေရးႏွင့္

ယင္းတို႔ႏွင့္

ဆက္စပ္ေနေသာ

ေဂဟစနစ္

မပ်က္စီးေစေရးအတြက္

သက္ဆိုင္ရာအစိုးရမ်ားက

ေစာင့္ေရွာက္ရန္

လိုအပ္ေနၿပီး၊ ယင္းေနရာမ်ား တြင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းျဖင့္ အစားထိုးႏိုင္ရန္ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ားက အျမန္ဆုံးလုပ္ေဆာင္ေပးရန္

လိုအပ္ေနသည္။

အျခားေသာလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္

ဆြဲေဆာင္ရန္

ယင္းအျပင္ လုိအပ္ေနၿပီး

ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား အေမြအႏွစ္

ထိန္းသိမ္းေရးတြင္

ပူးေပါင္းပါဝင္လာေစရန္ အစိုးရက တိုက္တြန္းေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနသည္။ ထို႔အျပင္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းအေပၚ အမွီျပဳေနရေသာ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္သားမ်ားအတြက္ အျခားေသာ ဝန္ေဆာင္မႈ

လုပ္ငန္းမ်ားတြင္

စနစ္တက်

ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္

ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ျပန္လည္အသုံးခ်ရန္

လိုအပ္ေနသည္သာမက

လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဆိုပါက သို႔မွသာ

အလုပ္လက္မဲ႔

မိသားစုမ်ား၏ ဝမ္းေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္း ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ၁၂. ၃. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး

ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ျပႆနာႏွင့္

၎တို႔အေပၚ

အသစ္မ်ား မွီခိုေနေသာ

e*g;zrf;aomvli,frsm;ESifh orm;½dk;us zrf;qD;axmifcsjcif;jzifh rESdrfeif;Ekdifawmhaom rl;,pftEÅ&m,f အယ္ဒီတာ အညႊန္း မူးယစ္ေဆးျပႆနာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္ ကင္ဆာေရာဂါဆိုးကဲ့သို႔ ျပန္႔ႏွံ႔ေနေသာ ျပႆနာျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ပိုမိုးဆိုးရြားၿပီး ယခုအခါ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္သာမက အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ပင္လွ်င္ ယစ္ေဆး ျပႆနာႀကံဳေတြ႔ေနရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အနာဂါတ္အတြက္ အဖိုးတန္လူငယ္မ်ားအား မူးယစ္ေဆး အႏၱရာယ္မွ ကင္းေ၀ေစေရးႏွင့္ မူးယစ္ေဆးျဖတ္ၿပီးသူမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးႏိုင္ေရး သက္ဆိုင္သူမ်ားအား တိုက္တြန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။

e*g;zrf;aomvli,frsm;ESifh orm;½dk;us zrf;qD;axmifcsjcif;jzifh rESdrfeif;Ekdifawmhaom rl;,pftEÅ&m,f “က်ေနာ္သားက ၿခဳံထဲမွာ ေဆးသုံးေနတယ္။ က်ေနာ္က မိုးေရထဲ အျပင္က ေစာင့္ေနရတယ္။ သူ ေဆးသုံးၿပီးလို႔ ျပန္ထြက္လာရင္ ဘာမွမျဖစ္ဘူးသား၊ အေဖတို႔နဲ႔ အတူတူအိပ္မယ္ဆိုၿပီး ေခ်ာ့ေမာ့ၿပီး အိမ္အပါ ျပန္ေခၚခဲ႔ရတယ္” ဟု အသက္ ၅၀ ေက်ာ္အရြယ္ရွိ မူလတန္းေက်ာင္းအုပ္အၿငိမ္း ဦးဝင္းေထြး(အမည္လႊဲ) က အတိတ္က ျဖစ္ရပ္ဆိုးကို အမွတ္ရကာ ဆို႔နစ္စြာျဖင့္ဆိုလိုက္သည္။

လြန္ခဲ႔ေသာ

၃

ႏွစ္ခန္႔က

ဦးဝင္းေထြး၏

တစ္ဦးတည္းေသာ

သားျဖစ္သူ

အထက္တန္းေက်ာင္းတက္ေနစဥ္ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္း ဆြဲေဆာင္ရာ ေဆးျပားရႈ (နဂါးဖမ္း သည္ဟု ယင္းေဒသ လူငယ္မ်ားေခၚဆုိၾကသည္။) မိရာမွ မူးယစ္ေက်းကၽြန္ဘဝ တျဖည္း ျဖည္း ေရာက္ခဲ႔ရသျဖင့္ သားျဖစ္သူအတြက္ ရတက္ေပြခဲ႔ရသည့္ အတိတ္အခ်ိန္ကို ျပန္ေျပာင္းအမွတ္ရရင္း သူက ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဦးဝင္းေထြးတို႔မိသားစု

ေနထိုင္ေသာ

ကရင္ျပည္နယ္၊

ဘားအံၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္

နီးစပ္ေသာ

ေက်းရြာမ်ားတြင္ စိတ္ၾကြ ေဆးျပား(ေခၚ) WY ေဆးျပားမ်ားကို လြယ္လင့္တကူ ရရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္လူငယ္မ်ား အၾကား ေဆးသုံးစြဲမႈ မ်ားျပားေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။ မူးယ စ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္မႈမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအၾကား မူးယစ္ေဆးသုံးစြဲမႈ ပ်ံ႕ႏွံ ျမင့္တက္ လာရျခင္းသည္ ေငြနည္းနည္းရင္းကာ ေငြမ်ားမ်ား အျမတ္ရယူလိုသည့္ မူးယစ္ရာဇာ ဝိသမေလာဘသားမ်ား ေၾကာင့္ ေရာင္းဝယ္၊ သုံးစြဲမႈမ်ား က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

“က်ေနာ့္သားေနာက္ကို

လိုက္ၾကည့္ေတာ့

အေဆာက္အဦးေကာင္းေကာင္းေတြဆီ

ဝင္သြားၿပီး

ရာဘာၿခံေတြ၊

ျပန္ထြက္လာရင္

သုံးလာတာ

ၿခဳံေတြ ေတြ႔ရတယ္။

ေရာင္းတဲ႔ေနရာကို သိတယ္။ မတိုင္ရဲဘူး။ သူတို႔ ေနာက္မွာ လက္နက္ကိုင္ေတြရွိတယ္။ အဲဒါေတြက ေနရာတိုင္းမွာ ရွိေနတယ္။ ေဆးသုံးၾကတဲ႔ ေနရာမွာ က်ေနာ္သားထက္ ငယ္တဲ႔ကေလးေတြ၊ တစ္ခ်ဳိ႕ဆို ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလးေတြ၊ မိန္းကေလးေတြလည္း ပါတယ္” ဟု လူငယ္အမ်ားအျပား ေဆးသုံးစြဲေနသည္ကို မ်က္ျမင္ေတြ႔လာသူ ဦးဝင္းေထြးက ေျပာသည္။

ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း

အလွမ္းေဝးသည့္

လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးစုံရွိေနၿပီး

တရားမဝင္

နယ္စပ္ဂိတ္ေပါက္မ်ားလည္း

တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ေပါမ်ားသည္ျဖစ္ရာ

ယင္းနယ္စပ္ဂိတ္မ်ားမွတဆင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္လွ်က္ရွိေနေၾကာင္း ေဒသခံ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဆိုသည္။ ယင္းအျပင္ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းခ်သူမ်ားကို အစိုးရမဟုတ္ေသာ လက္နက္ကိုင္မ်ားက

အကာအကြယ္ေပး

ထားသျဖင့္

တိုင္ၾကားလိုေသာ

ေဒသခံမ်ားအတြက္

အသက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ေနရသည့္ အေျခအေန ႀကဳံေတြ႔ ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ တိုင္ၾကားသူမဲ႔ကာ ေရာင္းခ်သူမ်ား ပိုတိုးလာေၾကာင္း အဆိုပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေထာက္ျပ ၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားကုိ သြားေရာက္

အလုပ္လုပ္ကုိင္ရင္း

မူးယစ္ေဆး၀ါးသုံးရာမွ

ေဆးစဲြရင္း

ျပန္လာၾကသူမ်ား

ကလည္း

အမ်ားအျပား ရွိေနေၾကာင္း မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ အတြင္း သုေတသနကြင္းဆင္း ေလ့လာခ်က္မ်ား အရ သိရွိရသည္။

“ေဆးသုံးတဲ႔သူေတြကိ္ုေတာ့ သူတို႔(လက္နက္ကိုင္) က အကာအကြယ္မေပးဘူး။ ေဆးေရာင္း

တဲ႔သူေတြကို ေတာ့ ကာဗာေပးထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာက အိမ္ ၃ အိမ္ရွိရင္၊ ၂ အိမ္ေလာက္က မူးယစ္ေဆးဝါးဒဏ္ကို ေကာင္းေကာင္းခံရတယ္” ဟု ဦးဝင္းေထြးက ေျပာသည္။

ၿပီးခဲ႔သည့္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမ္ိဳ႕နယ္၌ မ်ိဳးဆက္သစ္ မီဒီယာႏွင့္

သုေတသနဌာန (GFM) အဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ ျပဳလုပ္သည့္ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လူငယ္မ်ား၏ အခန္းက႑ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အျခားျပည္နယ္မ်ားထက္ ကရင္ျပည္နယ္က မူးယစ္ေဆးဝါးအမႈ ပိုမ်ားေၾကာင္းႏွင့္ လူငယ္မ်ား အမ်ားဆုံး သုံးစြဲေနၾကေၾကာင္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ေသးသည္။

“က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေဆးက အလြယ္ရတယ္။ တစ္ျပားမွ ႏွစ္ေထာင္၊ ႏွစ္ေထာင့္ငါးရာပဲရွိတယ္။

ဖုန္းဆက္လိုက္ ရင္ အိမ္အေရာက္ ပို႔ေပးတယ္” ဟု ယခင္က စိတ္ၾကြေဆးျပား (WY) ကို တစ္ရႈိက္ မက္မက္ ရူရႈိက္ခဲ႔ဖူးသူ ဘားအံတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးက ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ေဆးျပားမ်ားကို လြယ္လင့္တကူ ရႏိုင္ေၾကာင္း ဖြင့္ဟ ေျပာဆိုသည္။

ကမၻာ့မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္မႈတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုတိယေနရာ၌ ရွိေနၿပီး၊ UNODC ၏ ၂၀၁၅

ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာအရ ပထမေနရာမွာရွိေနေသာ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံ၏ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈသည္ ကမၻာ့ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၇၂ ဒသမ ၀၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိကာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈ ကမၻာ့ ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၁၈ ဒသမ ၅၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။

ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာအရ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၆ ခုနစ္ သံုးႏွစ္အတြင္း

မူးယစ္ေဆးဝါး အမႈေပါင္း ၂၁၉၁၀ မႈ ဖမ္းမိခဲ့ၿပီး၊ တရားခံ စုစုေပါင္း ၃၂၂၀၄ ဦး ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ၂၀၁၄ ခုနစ္အတြင္း တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာအရ မူးယစ္ေဆး၀ါး အမႈေပါင္း ၆၆၉၆ မႈရွိၿပီး၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါးတရားခံ စုစုေပါင္း ၉၄၂၅ ဦး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အတြင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး အမႈေပါင္း ၆၄၁၄ မႈ၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါးတရားခံ စုစုေပါင္း ၉၁၈၈ ဦးႏွင့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး အမႈေပါင္း ၈၈၀၀ မႈ၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါး တရားခံ စုစုေပါင္း ၁၃၅၉၁ ဦးတို႔ကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ႔ေၾကာင္း သိရသည္။

အထက္ပါစာရင္းမ်ားအရ ၂၀၁၆ ခုနစ္တြင္ ဖမ္းဆီးရမိသည့္ မူးယစ္ေဆးဝါး အမႈေပါင္းသည္

၂၀၁၄ ခုနစ္ႏွင့္ ၂၀၁၅ ခုနစ္တို႔ထက္ မ်ားျပားေနေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။

လြန္ခဲ႔သည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၌

ဖမ္းဆီးရမိသည့္ စိတ္ၾကြ႐ူးသြပ္ေဆးျပား စုစုေပါင္း သန္း ၅၀ ရွိၿပီး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွ ဇြန္လအထိ စိတ္ၾကြရူးသြပ္ေဆးျပား ၄၆ သန္းေက်ာ္ ဖမ္းဆီးရမိထားေၾကာင္း သိရသည္။

အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္

မူးယစ္ေဆး၀ါး

တားဆီးႏွိမ္နင္းေရး

ရဲတပ္ဖြဲ႔အေနျဖင့္

ျပည္သူ႔အတြက္ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းကို ၂၀၁၆ ေမ ၁ ရက္ ကေန ၾသဂုတ္ ၈ ရက္အထိ သတ္မွတ္ၿပီး အထူးစီမံခ်က္ ေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ရာ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္အထိ မူးယစ္အမႈေပါင္း ၃၅၆ မႈ၊ က်ား-တရားခံ ၄၆၈ ဦး၊ မ-တရားခံ ၇၀ စုစုေပါင္း ၅၈၃ ဦးကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္စိုးက ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ေန႔ က်င္းပခဲ့သည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္၌ ေျပာၾကားထားသည္။

NLD

အစိုးရသစ္လက္ထက္၌

မူးယစ္ေဆး၀ါး

ပိုမိုဖမ္းဆီး

လာႏိုင္ေသာ္လည္း

ယင္းဖမ္းဆီးႏိုင္မႈမ်ားတြင္ သံုးစြဲသူမ်ားႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး အနည္းငယ္ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားသူမ်ားကိုသာ

အမ်ားဆုံးဖမ္းမိေနျခင္း

ျဖစ္ၿပီး၊

စံခ်ိန္တင္

မူးယစ္ေဆး၀ါးဖမ္းဆီးရမိမႈမ်ား၏

ေနာက္ကြယ္မွ

အဓိကပိုင္ရွင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေဝဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

ကရင္ျပည္နယ္၌

၂ဝ၁၆

ခုႏွစ္အတြင္း

မူးယစ္ေဆးဝါးေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးမႈ

၅၅၁

မႈရွိရာ

အမ်ိဳးသား ၆၄၆ ဦး၊ အမ်ိဳးသမီး ၁၆၄ ဦး၊ စုစုေပါင္း ၈၁ဝ ဦး ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းဖမ္းဆီးရရွိသည့္ စိတ္ၾကြ႐ူးသြပ္ေဆးျပားေပါင္း ၆ဝဝ၇၃၈ ျပား၊ ေဆးေျခာက္ ၃ဝ၉၆၅ ဂရမ္၊ ဘိန္းမည္း ၅၂ ဂရမ္၊ ဘိန္းစိမ္း ၇ ကီလို၊ အိုက္စ္ ၄၅၄ ဒသမ ၅၇ ဂရမ္၊ ျမန္မာေငြ ၅၆၆၃၇ဝ၅ဝ က်ပ္၊ ထိိုင္းဘတ္ေငြ ၃၁၃၄၃၂ဝ ဘတ္၊ လက္နက္မ်ိဳးစုံ ၄၉ လက္၊က်ည္မ်ိဳးစုံ ၁၆၈၁ ေတာင့္၊ လက္ပစ္ဗုံး ၇ လုံးတို႔ကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေၾကာင္း ကရင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴးရုံးမွ သိရသည္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလမွ ေဖေဖၚဝါရီလအထိ ဖမ္းဆီးရရွိေသာ မူးယစ္ေဆးဝါးမႈေပါင္း ၁၄၂ မႈ

ရွိရာ၊ စိတ္ၾကြေဆးျပားေပါင္း ၁၉၀၇၇၉ ျပား၊ ေဆးေျခာက္ ၂၂ ဒသမ ၁၃ ဂရမ္၊ ဘိန္းမည္း ၁၆၃ ဒသမ ၃ ဂရမ္၊ ျမန္မာေငြ ၅၉၈၄၇၀၀ က်ပ္၊ ထိုင္းဘတ္ေငြ ၆၅၁၀ ဘတ္၊ လက္နက္မ်ိဳးစုံ ၈ လက္၊ က်ည္မ်ိဳးစုံ ၂၃ ေတာင့္၊ လက္ပစ္ဗုံး ၁ လုံး တို႔ကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ႔သည္။

“

က်ေနာ္တို႔လည္း

ဖမ္းေနတာပဲ။

ေဆးမႈေတြကမ်ားတယ္။

တရားရုံးအခ်ဳပ္မွာဆိုရင္

တစ္ေန႔တစ္ေန႔ ေဆးမႈ ခ်ည္းပဲ လူ ၈၀ ေလာက္ရွိတယ္။ သူတို႔ထြက္ေျပးမွာကို စိုးရိမ္ေနရတယ္” ဟု

ကရင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴးရုံးမွ

ရဲအရာရွိတစ္ဦးက

ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ

မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္

စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားအႏၲရာယ္ တားဆီးကာကြယ္ေရး ဗဟိုအေနျဖင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေရး ငါးႏွစ္စီမံကိန္းကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အထိ သတ္မွတ္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း

ကုသမႈပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားျဖင့္

မူးယစ္ေဆးသုံးစြဲသူမ်ားကို

ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္

ရန္လိုအပ္လ်က္ရိွရာ

ဖမ္းဆီးအေရးယူျခင္းအျပင္ ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕

အေနျဖင့္

မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ား ေဆးျဖတ္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈတြင္ အေလးထားပူးတြဲပါဝင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္နယ္အတြင္းရိွ ေထာင္ႏွင့္ အခ်ဳပ္ခန္းတြင္ မူးယစ္ေဆးမႈျဖင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူ မ်ားျပားေနၿပီး ေထာင္ႏွင့္ အခ်ဳပ္မ်ား၌ လူဦးေရ မမွ်မတျဖစ္ေနေၾကာင္း ၂ဝ၁၆ ခုုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔က ဘားအံျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီး

သုံးထပ္ေဆာင္၌

မူးယစ္ေဆးစြဲေရာဂါကုသမႈ

ရက္တိုသင္တန္းဖြင့္ပြဲတြင္

ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးရဲမွဴးႀကီး ၾကည္လင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ က်ေနာ့္သားကို ေဆးျဖတ္ဖို႔လုပ္ေတာ့ ဘားအံမွာ ေဆးျဖတ္မယ့္ေနရာ အခုလို မရွိေသးဘူး။ ရန္ကုန္ စိတ္က်န္းမာေရးေဆးရုံမွာ တက္ျဖတ္ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ မိဘေတြက ကိုယ့္ကေလးေတြ ေဆးမသုံးေအာင္ မတားႏိုင္ဘူး။ အဓိက ေဆးကေပါတာကိုး။ အစိုးရက ဒီ မူးယစ္ေဆးဝါးပေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္မွ က်ေနာ္တို႔ သားလို ေနာက္လူငယ္ေတြ မျဖစ္မွာ” ဟု ဦးဝင္းေထြးက ေျပာသည္။

ကရင္ျပည္နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔အေနျဖင့္ ျပည္နယ္အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးပေပ်ာက္ေစရန္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး၊ တားဆီးေရး၊

ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္

စီမံခ်က္ေရးဆြဲကာ

လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း

ျပည္နယ္

ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီး ၾကည္လင္းက ေျပာသည္။

“ကရင္ျပည္နယ္မွာ

လူငယ္ေတြၾကားမွာ

ပ်ံ႕ႏွံ

မ်ားေသာအားျဖင့္

အဓိက

မူးယစ္ေဆးဝါးက

ေနတယ္။

ေတာ္ေတာ္ပ်ံ႕ႏွံေနတာ။

ဖမ္းမိတဲ႔အခါမွာ

သုံးစြဲသူေတြ။

လူငယ္ေတြက

ဖမ္းဆီးတဲ႔ေနရာမွာ

၃

ပုံ

၂

မ်ားတယ္။ အဓိက

ပုံေလာက္

လူငယ္ေတြက

ေရာင္းခ်သူေတြကို

ပစ္မွတ္ထားဖမ္းဆီးေနတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။ လက္ရွိအေနအထားအရ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး မႈခင္းမ်ားႏွင့္

သုံးစြဲသူမ်ား

ပိုမိုက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔

လူမႈဘဝလုံၿခဳံေရး၊

ရွိလာေနၿပီး၊

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ

ယင္းတို႔၏

လုံၿခဳံမႈကို

ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္

ၿခိမ္းေျခာက္

ေနသည့္

အေနအထားမ်ားရွိလာေၾကာင္း အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။

ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း ဖမ္းဆီးရရွိမႈမ်ားအရ သုံးစြဲသူမ်ားႏွင့္ အနည္းငယ္ေရာင္းခ်သူမ်ားသာ

ဖမ္းဆီးရမိေနၿပီး အဓိက ေရာင္းဝယ္သူမ်ား၊ ထုတ္လုပ္သူမ်ားကို ဖမ္းဆီးရန္ အထူးလိုအပ္ေနေၾကာင္း၊ သို႔မွသာ သုံးစြဲသူမ်ား ပေပ်ာက္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေျပာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္

သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္

ေဒသခံျပည္သူမ်ားက

မူးယစ္ေဆးဝါး

ေလ်ာ့နည္း

ပေပ်ာက္ေစေရး အတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးဆန္႔က်င္တိုက္ဖ်က္ရာတြင္ အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ပူးေပါင္း ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္သြားၾကရန္ လိုအပ္ေနမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ သမရုိးက် ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ျခင္းျဖင့္ မူးယစ္ ေဆး၀ါးအႏၱရာယ္ကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္မည္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။

ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ျပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္ အတြင္းက လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ေသာ ဖိလစ္ပုိင္

ႏုိင္ငံ သမၼတ ဒူတာေတးသည္ မူးယစ္သားေကာင္မ်ားႏွင့္ မူးယစ္အေရာင္းအ၀ယ္ ႏွင့္ပတ္သက္သူမ်ားကုိ ေသဒဏ္ေပးျခင္း ၊ ေသနတ္ပစ္ သတ္ျခင္း မ်ားကုိ ျပဳလုပ္၍ ႏုိင္ငံတကာ က သတိျပဳမိလာသူျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ သမရုိးက် မဟုတ္သည့္ နည္းလမ္းျဖင့္ သာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း မူးယစ္ ေဆး၀ါးျပႆနာကုိ ေျဖရွင္း ႏုိင္မည္ဟု မြန္၊ ကရင္ တနသၤာရီ တစ္၀ုိက္မွ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ လူငယ္မ်ား က ေထာက္ျပၾကသည္။

မူးယစ္ေက်းကၽြန္ဘဝမွ ရုန္းထြက္လိုေသာ လူငယ္မ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္

အရပ္ဖက္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားပူးေပါင္း၍ ေဆးျဖတ္ကုသႏိုင္မည့္ သီးသန္႔ေဆးရုံတစ္ရုံထားရွိရန္ လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစင္တာမ်ားလည္း ထားရွိရန္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးရန္ လိုအပ္ ေနမည္ ျဖစ္သည္ ဟု မူးယစ္ ေဆးျဖတ္ထားသူ တစ္ဦး က GFM ကုိ ေျပာၾကားသည္။ ၂၆.၃. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

ESpfopful;tjyef jrefrmvkyfom;rsm; AdkufazmufrcH&a&; b,folulygYrvJ အယ္ဒီတာ အညႊန္း တဖက္ႏိုင္ငံတြင္ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ၿပီး အိမ္ျပန္လာသည့္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား၏ အိမ္အျပန္ ခရီးလမ္း ေခ်ာမြတ္ေျဖာင့္တန္း ေစရန္ႏွင့္ လိမ္လည္ခံရမည့္ အေရးမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကို တိုက္တြန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ESpfopful;tjyef jrefrmvkyfom;rsm; AdkufazmufrcH&a&; b,folulygYrvJ ‘‘ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ မုိးမရြာခင္က ရခုိင္ဘက္က ခရီးသည္ ကေလးမေတြ ဖုန္းကအသစ္ ၆ လုံး၊ ျမန္မာေငြက ၆ သိန္းခဲြေလာက္ ဗုိက္ေဖာက္တဲ့ သူေတြေနာက္ကုိ ပါသြားတယ္။ ကားငွားေပးမယ္ဆုိျပီး လူတစ္ခုက အထုတ္ေတြ၀ုိင္းဆဲြ၊ သူတုိ႔အဖဲြ႕ကလည္း အထုတ္ေတြမ်ားဆုိေတာ့ ခံလုိက္ရတယ္’’ ဟု ေျပာလာသူက ထုိင္းႏုိင္ငံႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ နယ္စပ္ျမိဳ႕ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လျမိဳင္ ေျပးဆဲြေနေသာ ပရုိေဘာက္ ကားေမာင္းသူ ဦးတုိးျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ခါးပုိက္ႏႈိက္ခံရျခင္း၊ လိမ္လည္ခံရျခင္းႏွင့္ ဂ်င္းထည့္ခံရျခင္းကုိ ျမ၀တီ နယ္ေျမတစ္၀ုိက္တြင္ ဗုိက္ေဖာက္ခံရသည္၊ မီဒီယာ

ဗုိက္ေဖာက္သည္ဟူ၍

ႏွင့္သုေတသန

ေအဂ်င္စီ

ေဒသခံမ်ားက

(Generation

Focused

ေခၚဆုိၾကသည္။ Monitor)

၏

မ်ိဳးဆက္သစ္

၂၀၁၆

ႏုိ၀င္ဘာ၊

ဒီဇင္ဘာလအတြင္းက သုေတသန ျပဳလုပ္ခ်က္အရ ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားသည္ ျမန္မာ့ႏွစ္သစ္ကူး

အခ်ိန္အခါသမယ

ဧျပီလတြင္

အမ်ားဆုံးခြင့္ယူကာ

ေနရပ္ျပန္လာၾကေၾကာင္း

ျမန္မာျပည္ေတာင္ပုိင္းျဖစ္ေသာ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီေဒသမ်ားမွ လူငယ္မ်ား၏ အဆိုအရ သိရသည္။

မြန္၊ ကရင္ ၊ တနသၤာရီမွ ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေသာ ေရႊ႕ေျပာင္း

အလုပ္သားအမ်ားစုသည္ နယ္စပ္ဂိတ္ေပါက္ျဖစ္ေသာ ျမ၀တီ – မဲေဆာက္ ၊ ထီးခီးနယ္စပ္ဂိတ္၊ ရေနာင္း၊ ဘုရားသုံးဆူ နယ္စပ္ဂိတ္၊ ေအာက္လမ္းနယ္စပ္ ဂိတ္ေပါက္မ်ားမွ ျပန္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေဒသမွ လူငယ္မ်ားက ဆုိသည္။ ယွဥ္ပါက

အထူးသျဖင့္ ျမ၀တီ – မဲေဆာက္ဂိတ္သည္ အျခားနယ္စပ္ဂိတ္မ်ားႏွင့္

ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား

အမ်ားဆုံး

အ၀င္အထြက္ျပဳရာ

ဂိတ္ျဖစ္ေၾကာင္း

နယ္စပ္

လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံမွ သိရသည္။ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီေဒသမ်ားမွ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား အပါအ၀င္ ပဲခူး၊ ရန္ကုန္၊ ဧရာ၀တီ၊ မႏၱေလး၊ မေကြး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္စသည့္ ေနရာအႏွံ႔အျပားမွ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားအမ်ားစုသည္ အသုံးျပဳေနၾကသည္။

ျမ၀တီ

ျမိဳ႕ကုိ

ထုိင္းႏုိင္ငံမွ

အျပန္လမ္းအျဖစ္

အဓိက

မဟာသၾကၤန္ ပဲြေတာ္ ရက္မ်ားတြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ျမန္မာအလုပ္သမား အိမ္ျပန္လာခ်ိန္ အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။ လူလိမ္မ်ား ခါးပုိက္ႏႈိက္မ်ား ကလည္း ပင္ပန္းၾကီးစြာ ရွာေဖြလာေသာ အဖုိးတန္ ပစၥည္းမ်ားကုိ အေခ်ာင္ ရယူရန္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။

ဗိုက္ေဖာက္နည္းအသြယ္သြယ္ သိရသည္။

ဗုိက္ေဖာက္နည္း (လိမ္လည္ျခင္းကုိ ေဒသ အေခၚ) အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေၾကာင္း ျမ၀တီ ျမိဳ႕ခံမ်ားထံမွ အဓိက

ဗုိက္ေဖာက္

ျခင္းမွာ

ဘတ္ခံုဟုေခၚသည့္

ထုိင္းဘတ္ေငြႏွင့္

ေငြလဲလွယ္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေငြလိမ္လည္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာက်ပ္ေငြ

“ဘတ္ခုံအမ်ားစုက

ရဲကုိလုိင္းေၾကးေပးျပီးေတာ့ ဖြင့္ထားတာ။ တရား၀င္လုိင္စင္ရွိတဲ့ ဘတ္ခုံကနည္းတယ္။ ေငြလဲမယ္ဆုိရင္ ဘတ္ခုံကုိ ေသခ်ာၾကည့္။ ဘတ္ခုံၾကဲေနရင္ ဘယ္ေတာ့မွမလဲနဲ႔’’ ဟု ေမာ္လျမိဳင္- ျမ၀တီ ေျပးဆဲြေနေသာ ပရုိေဘာက္ကား ပုိင္ရွင္ တစ္ဦးက ဆုိသည္။ ‘‘ဗုိက္ေဖာက္တယ္ဆုိတာ အခုငါ့ညီေငြသြားလဲတယ္ဆုိရင္ ေငြတစ္သိန္း ညီေလး ၾကိဳက္သလုိေရၾကည့္၊ ျပီးရင္သားေရကြင္း စီးေပးတယ္။ အဲ့ဒီမွာ ေငြအထုပ္ကုိ ညွိသလုိနဲ႔ ေခါက္ၾကည့္တယ္၊ အဲ့ဒီမွာတင္ အနည္းဆုံး ေငြ ၁ ေသာင္းေလာက္က ပါသြားျပီ။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိ ႏွစ္ေသာင္းေလ်ာ့၊ သုံးေသာင္းေလ်ာ့ေနျပီ။ ေငြတစ္သိန္းက

ကုိယ္ေရတြက္ထားျပီးသားဆုိေတာ့

သြားျပန္ေျပာလည္း

ဘာမွ

ေျပာလုိ႔မရဘူး။

ျမ၀တီဘက္ကမ္းမွာ အဲ့လုိေတြ အမ်ားၾကီးလုပ္ေနတာေတြရွိတယ္’’ ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕မွ ၀ါရင့္ ယဥ္ေမာင္း တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုစိုးႀကီး ကဆိုသည္။

ယခုအခ်ိန္အထိပင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ ဗုိက္ေဖာက္မႈမ်ားစြာ ၾကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက

၂၀၁၇ မတ္လ ဆန္းပုိင္းက GFM သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ရဲမ်ားကလည္း ေငြလဲခုံမ်ားမွ လုိင္းေၾကးယူထားသျဖင့္

တရား၀င္ လိမ္လည္ခြင့္ ေပးထားသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားကဆုိသည္။ “ရဲက ဖမ္းေတာ့ဖမ္းတာပဲ။ လြန္ခဲ့တဲ့လပုိင္းကပဲ ၉ ေယာက္ ၁၀ ေယာက္ ဖမ္းသြားတယ္။ ျပီးေတာ့လည္း ျပန္ေရာက္လာတာပဲ။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကားေမာင္းတဲ့သူေတြက သိေနျပီ’’ ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕ခံ ယဥ္ေမာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးတုိး ကဆုိသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ လူလိမ္မ်ားမွာ ေငြလဲလွည္မွဳ ေစ်းႏွဳန္းကို ေစ်းေလွ်ာ့ေျပာဆိုျခင္းျဖင့္ လိမ္လည္ၾကေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ “တစ္ခါကဆုိရင္ ဦးႀကံဳဖူးတဲ့ သံျဖဴဇရပ္ျပန္တဲ့ ခရီးသည္ ကေလးမေလးတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူအလိမ္ခံရတာကၾကေတာ့ သူ က ျမန္မာေငြတန္ဖုိးကုိ မသိေတာ့တာ။ ၁၃ ႏွစ္သမီးထဲက ထုိင္းကုိ အလုပ္သြားလုပ္ေနတာ။ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ေနခဲ့ေတာ့ ျမန္မာေငြ တန္ဖိုး ဘယ္ေလာက္ရတယ္ဆုိတာလည္း ေသခ်ာမသိ။ ဘယ္ေလာက္တန္သလဲ မသိနဲ႔။ အဲ့ကေလးမ ဘတ္တစ္ေသာင္း ေလာက္လဲတာကုိ ျမန္မာေငြ တစ္သိန္းေက်ာ္ေက်ာ္ ေလာက္ပဲရတယ္။ (အမွန္တကယ္တြင္ သုံးသိန္းေက်ာ္ခန္႔ ရရွိမည့္ ေငြပမာဏ ျဖစ္သည္) ’’ ဟု ယာဥ္ေမာင္း ဦးေမာင္ေအး ကဆုိသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ

ေငြလဲလွယ္သူမ်ားသည္

ဆုိင္ခံရွိေသာ

စတုိးဆုိင္မ်ား၊

ေရႊဆုိင္မ်ားတြင္

ေငြလဲျခင္းမ်ား

ျပဳလုပ္ၾကေၾကာင္း ျမ၀တီ ျမိဳ႕တြင္ေနထုိင္သူမ်ားထံမွ သိရသည္။ ဒုတိယ ဗုိက္ေဖာက္နည္းမွာ ခရီးဦးၾကိဳဆုိသည့္ဟန္ျဖင့္ လူအုပ္ျဖင့္ ၀ုိင္းဆဲြ၍ ခါးပုိက္ႏႈိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ‘‘ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား အိမ္ျပန္ေတာ့ သူတုိ႔က လူအုပ္လည္းမ်ားတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း တရားမ၀င္ အလုပ္သြားလုပ္ျပီး ျပန္လာခဲ့တာဆုိေတာ့ေၾကာက္ၾကတယ္။ ဒီမွာက်င္လည္ေနတဲ့ သူခုိးေတြက ခရီးသည္အိတ္ကုိ ကုိင္လုိက္ တာနဲ႔ ဘာပါတယ္ဆုိတာသိတယ္။ အိတ္ကုိ ၀ုိင္းဆဲြတာ။ ခရီးသည္က ‘အ’ ရင္ခံပဲ။ ရခုိင္ဘက္က ကေလးေတြ ဖုန္း ၆ လုံးနဲ႔ ေငြ ၆ သိန္းခဲြ ပါသြားတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း လူမ်ားေတာ့ ေသခ်ာဂရုမစုိက္လုိက္မိဘူး။ အိမ္ျပန္ခ်င္တဲ့ေဇာ ကပ္ေနတာလည္း ပါတာ ေပါ့ေနာ္’’ ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႔ခံ ကားသမားတစ္ဦးက ဆုိသည္။

‘‘ကၽြန္မ ရွမ္းျပည္ (ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ ေဒသခံမ်ားအေခၚ) က ျပန္လာေတာ့ ကၽြန္မအိတ္ကုိ

လာဆဲြတယ္။ နင္ ငါ့အိတ္ လာမဆဲြနဲ႔ ဆုိျပီးေတာ့ ျပန္ေအာ္ရတယ္’’ ဟု တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီး ေရျဖဴျမိဳ႕နယ္ေန အသက္ ၄၀ ခန္႔အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ဆုိသည္။ တတိယ

ဗုိက္ေဖာက္နည္းမွာ

ျမ၀တီျမိဳ႕တြင္ရွိေသာ

ကားလက္မွတ္မ်ား

ကားလုိင္းအမ်ားစုမွာ

ေစ်းျမွင့္ကာ

တရား၀င္ဂိတ္ျဖင့္

လိမ္လည္ေရာင္းခ်ျခင္းျဖစ္သည္။

ေျပးဆဲြေနေသာ

ကားလုိင္းမ်ားအျပင္

တရား၀င္ မဟုတ္ဘဲ အလြတ္တန္း ေျပးဆဲြ ေနေသာ ကားလုိင္းမ်ားစြာရွိေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ေန႔စဥ္

ပရုိေဘာက္စ္

အစီး

၂၀၀

ခန္႔ျဖင့္

ျမ၀တီ-ေမာ္လျမိဳင္

တုိက္ရုိက္

ေျပးဆြဲေနေသာေသာ

ကားမ်ားရွိေသာ္လည္း ယင္းကားမ်ားသည္ တရား၀င္ ယာဥ္လုိင္းအျဖစ္ ေျပးဆဲြျခင္း မဟုတ္ေပ။ ျမ၀တီျမိဳ႕မွ အျခား ေအာက္ျမန္မာျပည္ ျမိဳ႕မ်ားျဖစ္ေသာ ထား၀ယ္၊ ေကာ့ေသာင္း၊ ေရး၊ သံျဖဴဇရပ္၊ မုဒုံသုိ႔ ေျပးဆြဲေသာ တုိက္ရုိက္ကားမရွိေသာေၾကာင့္ ခရီးသည္မ်ား ပုိ၍ဒုကၡေရာက္ၾကရေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕မွ ျမ၀တီ ျမိဳ႕သုိ႔ သြားသည့္အခါတြင္လည္း တရား၀င္ ကားဂိတ္မရွိေသာေၾကာင့္

ခရီးသည္မ်ားကုိလု၍ ေခၚေန ၾကေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕မွာ အမွန္တကယ္ ထြက္မည့္ပံုစံျဖင့္ ကားရပ္ထားျပီး ခရီးသည္ေခၚကာ ခရီးသည္မ်ားအား ကားေပၚတြင္ ၾကာရွည္စြာ ေစာင့္ဆုိင္းခုိင္းထားျပီး ယင္းခရီးသည္ကို အမွန္တကယ္ထြက္မည့္ကားသို႔ ျပန္ေရာင္းသည့္ ေစ်းကြက္ပင္ ေပၚေပါက္ေနေၾကာင္း ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ခံမ်ား ထံမွ သိရသည္။

ပရိုေဘာက္

အစီးေရ

၂၀၀ေက်ာ္

ေမာ္လျမိဳင္ေစ်းခ်ဳိတြင္

ဂိတ္ထုိးကာ

တရား၀င္

ယဥ္လုိင္းမဟုတ္ဘဲ အလြတ္၀င္ ေျပးဆဲြေနၾက သည္ျဖစ္ရာ ယဥ္ေမာင္းအမ်ားစုကမူ တရား၀င္ဂိတ္မ်ား ေပၚေပါက္လာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။ အဆိုပါ ျမ၀တီ- ေမာ္လျမိဳင္ကားမ်ားကုိ စီးနင္းအသုံးျပဳေသာ ခရီးသည္မ်ားသည္ မြန္ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လျမိဳင္ေနသူမ်ား သာမက တျခားျမိဳ႕မ်ားမွ ခရီးသည္မ်ားအျပင္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသၾကီးအတြင္းရွိ ျမိဳ႕မ်ားစြာမွလည္း ပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔ အိမ္အျပန္ခရီး ေခ်ာေမြ႔ေရးအတြက္ လ်စ္လ်ဴရွဳ ခံထားရေသာ အဆုိပါ

ခရီးလမ္းမ်ားအတြက္

ကရင္ျပည္နယ္အစုိးရ၊

မြန္ျပည္နယ္

အစုိးရႏွင့္

တနသၤာရီအစုိးရတုိ႔

ပူးေပါင္းကာ ခရီးသြားလာေရး ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေနျပီျဖစ္သည္။

ယင္းကဲ့သုိ႔ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ ေဒသအတြင္း ကား ေလးမ်ားအစား တရား၀င္ ကားလုိင္းမ်ား

ျဖစ္ေပၚလာေရး

အတြက္

ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း

အခ်ိန္ယူကာ

ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သုေတသန

ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ျမ၀တီ- ေမာ္လျမိဳင္ ခရီးစဥ္ေျပးဆဲြေနေသာ ကားေမာင္းသူမ်ားက အၾကံျပဳၾကသည္။

‘‘ဒီကားေတြနဲ႔

မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျပီးေတာ့

ပတ္သက္ျပီးေတာ့

တစ္ခုခုေတာ့

ၾကည့္မေနသင့္ေတာ့ဘူး။

လုပ္ရမွာပါ။

ဒါေပမယ့္လည္း

ရန္ကုန္မွာ

ဒီအတုိင္း ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္

ဦးျဖိဳးမင္းသိန္း လုပ္သလုိမ်ိဳး ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ဆုိျပီး၊ ေျပာင္းရင္ျပီးေရာ ဆုိျပီး လုပ္လုိက္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ပဲ ဒုကၡေရာက္ရမွာ။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ရန္ကုန္ကအမွားေတြကုိ ေမာ္လျမိဳင္နဲ႔ ျမ၀တီက သင္ခန္းစာယူျပီးေတာ့ အေကာင္းဆုံး ဟာကုိ လုပ္သင့္ပါတယ္’’ ဟု ေမာ္လျမိဳင္ ေစ်းခ်ိဳတြင္ ဂိတ္ ထုိးထားေသာယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူကိုေဇာ္သူရကဆုိသည္။ ျမ၀တီမွာအစုိးရမွရွိရဲ႕လား တစ္စီးျဖင့္

မႈခင္းက်ဆင္းေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖဲြ႕သည္ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း အလွျပယာဥ္ မႈခင္းဓါတ္ပုံမ်ားကပ္ျပီး

လူအမ်ားသိေအာင္

ပညာေပးလွ်က္ရွိေသာ္လည္း

အဆုိပါ

လႈပ္ရွားမႈသည္ ယာဥ္တုိက္မႈအတြက္ ပညာေပးမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း အျခားဗုိက္ေဖာက္ျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း

မ်ားအတြက္ ပညာေပးျခင္းမ်ားမရွိေၾကာင္း ရဲတပ္ဖဲြ႕ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံမွ သိရသည္။ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း တရား၀င္စာရင္းမ်ားအရ ၂၀၁၃ ခုနစ္တြင္ ယာဥ္တုိက္မႈေပါင္း ၄၀၆ မႈ၊ ေသဆုံးသူ ၇၆ ဦးရွိခဲ့ျပီး၊ ၂၀၁၄ ခုနစ္တြင္ ၃၈၅ မႈ၊ ေသဆုံးသူ ၁၁၆ ဦး၊ ၂၀၁၅ခုနစ္တြင္ ယာဥ္တုိက္မႈ ၄၇၄မႈ၊ ေသဆုံးသူ ၁၂၃ဦးႏွင့္ ၂၀၁၆ ခုနစ္တြင္ အမႈေပါင္း ၄၃၃ ဦးျဖင့္ ေသဆုံးသူ ၁၃၃ ဦးရွိေၾကာင္း အမွတ္ (၁၀) ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖဲြ႕ခဲြ၊ ကရင္ျပည္နယ္မွ ရဲအုပ္သန္းထြဋ္ေအာင္က မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံ ျမိဳ႕ေတာ္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ လူမႈအဖဲြ႕အစည္းမ်ားနွင့္ ေတြ႔ဆုံပဲြတြင္ ေျပာဆိုထားသည္။ ‘‘အဲ့ဒီယာဥ္တုိက္မႈေတြထဲမွာ အဓိက အျဖစ္အမ်ားဆုံးကေတာ့ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ အမႈေတြကမ်ားပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔

ရဲတပ္ဖဲြ႕က

လူအင္အားအရမ္းနည္းပါတယ္။

ကရင္ျပည္နယ္

တစ္ျပည္နယ္လုံးမွာ ယာဥ္ထိန္း ၁၀ ေယာက္ေက်ာ္ပဲ ရွိပါတယ္။ ထမင္းစားဖုိ႔ေတာင္ လူ အလဲအလွယ္ လုပ္မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခု

ၾကံဳေတြ႕ရတာက

ဘာသာစကား

ျပႆနာ

ေၾကာင့္လည္း

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔

လမ္းစည္းကမ္းကို ရွင္းျပဖုိ႔ ျပႆနာ ၾကံဳရပါတယ္’’ ဟု ရဲအုပ္ သန္းထြဋ္ေအာင္ ကဆုိသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔

ယာဥ္ထိန္းရဲဆုိင္ရာ

စီမံခန္႔ခဲြမႈမ်ားကုိ

ျပည္နယ္အစုိးရက

တုိက္ရုိက္အုပ္ခ်ဳပ္

စီမံကြပ္ကဲခြင့္ရွိမည္ဆိုပါမူ ယခုႀကံဳေတြ႔ ေနရသည့္ ယဥ္ထိန္းအင္အား မလုံေလာက္သည့္ ျပႆနာ၊ ဘာသာစကား

ျပႆနာမ်ားကို

ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရာက္သည့္အျပင္

ေနထုိင္သူ

ယင္းသို႔ေျဖရွင္းျခင္းျဖင့္

ယာဥ္စည္းကမ္း

ပုိမုိေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ ေျပာၾကားသည္။

ျပည္နယ္တြင္း

ျဖစ္ေၾကာင္း

ျပည္နယ္အတြင္း

လမ္းစည္းကမ္းမ်ား မ်ိဳးဆက္သစ္

လူငယ္

မ်ားအား

အလုပ္အကုိင္

လိုက္နာေစရန္

သုေတသနဌာနမွ

ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပး

စနစ္တက် ေနာ္သရဖီစုိး

ဖန္တီးေပးရာ ထိေရာက္စြာ ကအၾကံျပဳ

ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္း မူခင္း ပညာေပး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ လူထုပညာေပးသည့္ ယာဥ္ သည္ မႈခင္းမ်ားအနက္ ယာဥ္ တုိက္မႈ အတြက္သာ ပညာေပး လုပ္ေဆာင္ေနသည္။

‘‘ျမ၀တီက ဒီျပႆနာေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္တဲ့သူေတြက ေဖာ္ထုတ္တယ္။ ဖမ္းတဲ့သူကလည္း ဖမ္းတယ္။ ဟုိတစ္ေလာက ဖမ္းသြား တာလည္း အမ်ားၾကီးပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း ဘယ္အစုိးရကမွ ေပ်ာက္သြားေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။

သၾကၤန္တြင္း

နီးလာရင္

ပုိဆုိးတယ္

။

ျမန္မာျပည္ျပန္လာတဲ့

အလုပ္သမားေတြ

အမ်ားၾကီးပဲ လိမ္ခံထိတယ္။ မအူမလည္ ျပန္လာတဲ့သူေတြဆုိ ခံရတာပုိဆုိးတယ္။

ညံ့တဲ့သူခံ။ ‘အ’

တဲ့သူခံဆုိတာမ်ိဳးပဲရွိတယ္။ အစိုးရမရွိသလုိပဲ ခံစားရတယ္’’ ဟု ယာဥ္ေမာင္း ဦးေမာင္ေအး က GFM သို႔ ေျပာသည္။ ယင္းသို႔ တိုင္းတပါး၀ယ္ ဒုကၡသုတ္ခမ်ိဳးစံုၾကား၀ယ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လာသည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား မတရား လိမ္လည္ ေခါင္းပံုျဖစ္ေနမွဳမ်ားအား မည္ကဲ့သို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္ ေျဖရွင္းေပးရန္ အစီအစဥ္

ရွိမရွိကို

ျမ၀တီၿမိဳ႕နယ္၊

မဲဆႏၵနယ္

အမွတ္(၂)၊

ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္

ကိုယ္စားလွယ္

ဦးသန္႔ဇင္ေအာင္အား ဖုန္းျဖင့္လည္းေကာင္း လူမွဳကြန္ယက္မွ လည္းေကာင္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ ကရင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ၄င္းေမးျမန္းထားသည့္ တရားမ၀င္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား ခ်စ္ၾကည္ေရး တံတားေပၚမွ

ျပန္လာခြင့္ရရွိေရး

ျပည္နယ္အစိုးရအား

ေမးျမန္းခ်က္ႏွင့္

ယင္းေမးျမန္းခ်က္အား

ဗမာတိုင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီး ဦးေတဇထြဋ္လွိဳင္ေထြး ၏ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိပါေၾကာင္း ေျဖၾကားခ်က္ပါစာအား လူမွဳကြန္ရက္မွတဆင့္ ျပန္လည္ေပးပို႔ ထားသည္။

ယင္းစာသည္

ယခုကိစၥ

ေမးျမန္းခ်က္မ်ားႏွင့္

တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္ျခင္း

မရွိေသာေၾကာင့္

ျဖစ္ေပၚေနေသာ မတရား လိမ္လည္ေနမွဳမ်ားအား သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က လစ္လွ်ဴရွဴ ထားသည္ဟုသာ ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ “သူမ်ားႏုိင္ငံမွာ ကၽြန္သြားလုပ္ခဲ့တာ။ ျမန္မာျပည္ေရာက္မွ ကုန္ပါျပီဆုိျပီး ငုိခ်င္းခ်တဲ့ ခရီးသည္ေတြ ခဏခဏကုိ ေတြ႕ေနရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေလးေတြဆုိ ငိုၾက ယုိက်နဲ႔ဗ်ာ ၾကည့္ရတာ စိတ္မခ်မ္းသာ စရာပါ” ဟု မြန္ျပည္နယ္ေန ကားသမားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကို ေဇာ္လြင္က ၄င္း၏ခံစားခ်က္ကုိ GFM သုိ႔ေျပာၾကားသည္။

ထုိ႔အျပင္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔က ဘားအံျမိဳ႕တြင္ သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္

ျပဳလုပ္ေသာ လူငယ္ အလုပ္ အကုိင္ႏွင့္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္း ေဆြးေႏြးပဲြတြင္လည္း ယင္းျပႆနာမ်ား ေျဖရွင္းေပးသင့္ေၾကာင္း ကရင္ျပည္နယ္အစုိးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တုိ႔ကုိ Generation Focused Monitor အဖြဲ႔မွ တုိက္တြန္း ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။ ၂၀၁၇ မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ က ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ ထူးခၽြန္ဆု ခ်ီးျမွင့္ပဲြ အခမ္းအနား သုိ႔ ေပးပုိ႔သည့္ သ၀ဏ္လႊာ မိန္႔ခြန္းတြင္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ က ”အိမ္နီးခ်င္း နုိင္ငံေတြ မွာ အလုပ္မ်ိဳးစုံ သိမ္းက်ဳံး လုပ္ကုိင္ေနရတဲ့ ကၽြန္မ တုိ႔ ျပည္သူေတြ အမိႏုိင္ငံကုိျပန္လာျပီး ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိေနထုိင္ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ေအာင္ ကၽြန္မတုိ႔ ၾကိဳးပမ္း ၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။” ဟူ၍ ထည့္သြင္းေရးသားထားေသာ္လည္း မည္ကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ ဆုိသည့္ မူ၀ါဒ ကုိ ျပည္သူမ်ားကုိ အသိေပးထုတ္ျပန္ထားျခင္း မရွိေသးေပ။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ၾကိဳးပမ္း မည့္ လမ္းစဥ္ကုိ လည္း သက္ဆုိင္ရာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားက လည္း သိသာထင္ရွားစြာ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေလ့လာေရးသားေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။ ၁၉. ၃. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

Myanmar Embassy in Thailand 132, SATHORN NUA Road, 10500, Bangkook Phone: (662) 2332237 , 234 4698, 233 7250 Email: myanmarembassybkk@gmail.com အလုပ္သမား သံအရာရွိ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဖုန္း ၀၀၆၆-၈၆၇-၇၄၆-၈၂၅ ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္း ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား အေရး ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ဆက္သြယ္ရန္ ခ်င္းမုိင္ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ေဒသတြင္း MAP:

053811202

HRDF: 053223077 မဲေဆာက္ ေဒသတြင္ MAP: 055536685 HRDF: 055 535995 Yaung Chi Oo : 087 5203697 မဟာခ်ိဳင္ ေဒသတြင္ MWRN - 0667555337 HRDF - 034414087

'DvkdyHk 'DvkdrsKd;eJY SME awG b,fvkdwkd;wufatmif vkyfEkdifrSmvJ အယ္ဒီတာ အညႊန္း အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား (Small and Medium EnterprisesSME) လုပ္ငန္းမ်ား ႀကံဳေတြ႔ေနရေသာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ အစိုးရ၏ မူ၀ါဒၾကား ကြာဟခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပလိုရင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရအေနျဖင့္ SME မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ လက္ေတြ႔က်သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး တိုက္တြန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။

'DvkdyHk 'DvkdrsKd;eJY SME awG b,fvkdwkd;wufatmif vkyfEkdifrSmvJ

ေခ်ာင္းဆုံျမိဳ႕နယ္ ရြာလြတ္ေက်းရြာတြင္ ယခင္ က Made in Ywalaut ဟူ၍ ပင္ ႏုိင္ငံျခား တုိင္းျပည္မ်ား အထိ ထင္ရွားခဲ့ေသာလုပ္ငန္းမ်ားျ ဖစ္သည့္ သားေရကြင္းလုပ္ငန္း၊ ေဆးတံ လုပ္ငန္း၊ ေက်ာက္သင္ပုန္း ေက်ာက္တံ လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ လက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရွိခဲ့ရာမွ လက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရွိခဲ့ ရာမွ ယခုအခ်ိန္ တြင္ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ား ဆက္လက္ လုပ္ကုိင္မည့္ သူ မရွိသေလာက္ပင္ ျဖစ္ေနေတာ့ သည္။

ၿခဳံႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားက ေနရာတကာ အျပည့္ရွိေနၿပီး မ်က္စိတစ္ဆုံးေမွ်ာ္ၾကည့္ပါက ႀကီးမားေသာ စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံ၊ အေဆာက္အဦးတစ္လုံးကိုမွ် မျမင္ရေပ။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေျမကြက္လပ္ႀကီးမ်ားေပၚ၌ အေလ့က် ေပါက္ေသာ ျမက္ရိုင္းႀကီးမ်ားသာ ေနရာယူထားၾကသျဖင့္ ၿခံဝင္းမွ်သာ ကာရံထားၿပီး ကာလၾကာရွည္စြာ မသုံးဘဲ

ပစ္ထားပုံရသည္။

ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္

တည္ေထာင္ထားေသာ

စက္မႈဇုန္ဟု

ဆိုပါက

ယုံၾကည္ရန္ အလြန္ပင္ ခက္လွသည္။

ယခင္ အစိုးရလက္ထက္ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ကို ေမာ္လၿမိဳင္-က်ိဳက္မေရာ ကားလမ္းမႀကီး

နံေဘး၌ ဧက ၁၆၃ ဒသမ ၄၀၀ အက်ယ္အဝန္းရွိ ေျမေနရာေပၚတြင္ တည္ေထာင္ထားခဲ႔ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈဇုန္မ်ား စာရင္းအရ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္အတြင္း စက္ရုံေပါင္း ၃၂၆ ရုံ ဖြင့္လွစ္ထားေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ ေျမျပင္စာရင္းအရ လက္ရွိလည္ပတ္ေနေသာ စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔သာ ရွိသည္။

ယင္းလည္ပတ္လွ်က္ရွိေသာ စက္ရုံအလုပ္ရုံမ်ားအနက္ ကားေဘာ္ဒီအလုပ္ရုံ၊ အမႈန္႔ႀကိတ္စက္ရုံ၊

သစ္အေခ်ာ

ထည္စက္ရုံ၊

အျခားအလုပ္ရုံမ်ားႏွင့္

တစ္ခုတည္းေသာ

အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံငယ္သာ

ပုံမွန္လည္ပတ္လွ်က္ ရွိေနသည္။ “အေသးစား၊ အလတ္စားေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔သာ ေျပာေနတာ အေျခခံလိုအပ္တဲ႔ ေရတို႔၊ လွ်ပ္စစ္တို႔၊ လမ္းတို႔ ေကာင္းဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔အတြက္ ေစ်းကြက္ကမရွိဘူး။ အခု က်ေနာ္တို႔ စက္မႈဇုန္မွာဆိုရင္ ေရမရွိဘူး။ လွ်ပ္စစ္ကမမွန္ဘူး။

လမ္းေတြကေတာ့ ျမင္တဲ႔အတိုင္းပဲ” ဟု စက္ရုံ၊ အလုပ္ရုံ အနည္းငယ္သာ ရွိေနသည့္

ေမာ္လၿမိဳင္

စက္မႈဇုန္အတြင္းရွိ

ပ်က္စီးေနေသာ

လမ္းမ်ားကိုရည္ညႊန္း၍

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္

ကိုေဇာ္ႏိုင္ကေျပာသည္။ အလုပ္သမား ၂၀ ေက်ာ္ႏွင့္ လည္ပတ္ေနရေသာ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံအတြက္ လိုအပ္ေသာ ကုန္ၾကမ္းႏွင့္ ေအာ္ ဒါရရွိႏိုင္မႈမွာ အလြန္ပင္ခက္ခဲလွၿပီး စက္ရုံလည္ပတ္ရန္အတြက္ လိုအပ္ေသာေခ်းေငြကို အစိုးရထံမွ မရေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

“အစိုးရဆီက ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၾသဂုတ္လက ေခ်းေငြတင္တယ္။ မရဘူး။ အျပင္ဘဏ္ကပဲ ေခ်းရတယ္။

သူက ပိုင္ဆိုင္မႈရဲ႕ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရတယ္။ အစိုးရဆီက ေခ်းလို႔ရရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့” ဟု ကိုေဇာ္ႏိုင္က ေျပာသည္။ မြန္ျပည္နယ္ရွိ အေသးစား၊ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ ၄၈ ဦးက အေသးစား၊ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ထံ ေခ်းေငြတင္ျပရာ ၁၃ ဦးသာ ေငြေခ်းခြင့္ ရရွိေသးေၾကာင္း SMIDB စာရင္းအရ သိရသည္။ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အဝန္းအတြက္ ရည္ရြယ္၍ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီီွးျမႈပ္ႏွံမႈ၊ ျပည္တြင္းရင္းႏွီးျမႈပ္မႈႏွင့္ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ဧကေပါင္း ၆၉၆ ဧကေပၚတြင္ ဘားအံစက္မႈဇုန္ တည္ေထာင္ခဲ႔ေသာ္လည္း အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံ ၃ ရုံ၊ သစ္အေခ်ာထည္ ၁ ရုံႏွင့္ ပလပ္စတစ္စက္ရုံ ၂ ရုံသာ လည္ပတ္ႏိုင္ၿပီး၊ က်န္ေျမကြက္မ်ားမွာ ေနရာဦး စီးပြားရွာသူမ်ား၏ လက္ဝယ္တြင္ ရွိေနသည္။

ဘားအံစက္မႈဇုန္တြင္လည္း အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ေရ၊ လွ်ပ္စစ္မီးတို႔ မလုံေလာက္

ေသာေၾကာင့္ လက္ရွိ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနေသာ လုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕အတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ေနရေၾကာင္း သိရသည္။ “ စက္မႈဇုန္မွာ ေရလိုအပ္ေနတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ လွ်ပ္စစ္ကေတာ့ရွိတယ္။ မီးမွန္ဖို႔ လိုတာေပါ့။ ေနာက္ၿပီး အလုပ္သမားကလည္း ရွားတယ္။ ဒီဘက္က အထက္ဘက္ (ထိုင္း) ကိုတက္ၾကေတာ့ အလုပ္သမား ရွားတယ္ ” ဟု အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံမွ ဦးသန္းလႈိင္က ေျပာသည္။

လက္ရွိအစိုးရက

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း SME

မ်ား

SME

စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ မ်ားကို

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္

အဓိကအသက္ေသြးေၾကာအျဖစ္ အေလး

ေပးေျပာၾကားမႈမ်ား

အေသးစား၊

အလတ္စား

သတ္မွတ္ထားၿပီး၊ ရွိေသာ္လည္း

ယင္း

လက္ေတြ႔တြင္

အစိုးရဌာနဆိုင္ရာမ်ား၏ ကူညီေပးမႈမ်ား အားနည္း ေနေသးသည္။ ကမၻာ့ဘဏ္၏ နွစ္ပတ္လည္ ဆန္းစစ္ခ်က္အစီရင္ခံစာအရ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိမႈ၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ၊ မွတ္ပုံတင္ျခင္းႏွင့္

အခြန္ေကာက္ခံျခင္း

စသည့္

အခ်က္ဆယ္ခ်က္အေပၚမူတည္၍

ႏိုင္ငံမ်ား၏

စီးပြားေရး

တိုးတက္မႈ

အဆင့္အလိုက္ သတ္မွတ္ရာတြင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကမၻာ့စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ အဆင့္ ၁၇၀ သာရရွိထားသည္။ ယင္းအျပင္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္းသည္လည္း ေနွးေကြးလာေနၿပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရံပံုေငြ အဖြဲ႔၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၂၀၁၇ ခုနွစ္ မတ္လကုန္တြင္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းမည္ဟု ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ထားရာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈမွာ ေမွ်ာ္ေလတိုင္း ေဝးရမည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနသည္။

သို႔ေသာ္

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ

ဦးထင္ေက်ာ္ကမူ

“

ႏိုင္ငံရဲ႕

စီးပြားေရးယႏၱရား

တည္ေဆာက္ေပးၾကသူမ်ား ျဖစ္တဲ့ SME ေတြ ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေစဖို႔၊ အားေပးေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ SME

လုပ္ငန္းေတြ

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစေရး

လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြကို

အတြက္

ျပန္လည္သုံးသပ္

အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာလည္း

Policy

ျပဳစု

ေတြ၊

ဥပေဒေတြ၊

နည္းဥပေဒေတြ၊

ျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္သြားရမွာ

ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္၊

တိုင္းေဒသႀကီး/

ျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္နယ္

အဆင့္နဲ႔

ေဒသအဆင့္တို႔မွာ လိုအပ္တဲ့ ေက်ာ႐ိုး မူေဘာင္ေတြကို ခိုင္မာစြာ တည္ေထာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ(၁/၂ဝ၁၇) အစည္းအေဝးတြင္ ေျပာၾကားထားသည္။ ယင္းအျပင္ SME မ်ားသည္ ေနရာေဒသအႏွံ႔အျပားတြင္ တည္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္ အလမ္းမ်ားကို ေက်းလက္ေဒသအထိ ေပးႏိုင္စြမ္းရွိသည့္အျပင္ Internal Migration ဟု ေခၚသည့္ ေ က်းလက္ေဒသမွ ၿမိဳ႕ျပသို႔ ျပည္တြင္းေပါင္းစည္း အေျခခ်မႈအား ျဖစ္ေပၚေစေသာ မလိုလားအပ္သည့္ ၿမိဳ႕ျပက်ယ္ေျပာမႈ (Urbanization) ကိုလည္း တားဆီးႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း

“အစိုးရက

SME

ေတြ

ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ေျပာေနတာ။

လက္ေတြ႔မွာၾကေတာ့

အစိုးရဆီက

ပံ႔ပိုးမႈမေတြ႔ရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လိုခ်င္တာက နည္းပညာ။ နည္းပညာသာ က်ေနာ္တို႔ဆီကို ျဖန္႔ေဝေပးႏိုင္ရင္ က်ေနာ္တို႔လုပ္တဲ႔ ကုန္ၾကမ္းေတြ ျပည္ပကို ထိုးေဖါက္ႏိုင္တယ္” ဟု ကရင္ျပည္နယ္မွ ရာဘာစိုက္ပ်ိဳး၊ ထုတ္လုပ္သူ ကိုေစာႏိုင္မင္း ကေျပာသည္။ အေသးစားႏွင့္

အလတ္စား

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဗဟိုေကာ္မတီ

တြဲဖက္ဥကၠ႒

ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ SME မ်ား ျဖစ္ၿပီး၊ SME မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရဌာနမ်ားက သတ္မွတ္ထားသည့္ လိုအပ္ေသာ ပံ့ပိုးမႈမ်ားမွာ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္၊ နည္းပညာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ တီထြင္ဖန္တီးမႈ ၊ ေငြေၾကးအရင္းအျမစ္၊ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ ေစ်းကြက္ရရွိေရး၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အခြန္အေကာက္ႏွင့္ လုပ္ထုံး

လုပ္နည္းမ်ား၊

အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက

လုပ္သာကိုင္သာေသာ

သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း

စီးပြားေရး

အေသးစားႏွင့္

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အစည္းအေဝး တြင္ ေျပာဆိုထားသည္။

ဝန္းက်င္ေကာင္းမ်ားဆိုကာ အလတ္စား

စီးပြားေရး

အစိုးရ

လုပ္ငန္းမ်ား

ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္က “ SME က စၿပီးလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေလးေတြ ပိုၿပီးေအာင္ျမင္ေအာင္ ကြၽန္မတို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လိုပံ့ပိုးရမလဲ။ အစိုးရက အားလုံးလုပ္ေပးလို႔မရပါဘူး။ ကြၽန္မတို႔ဟာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္ကို ယုံၾကည္တဲ့စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္အတြင္းမွာ SME လုပ္ငန္းေတြ

ေအာင္ျမင္ေအာင္

အစိုးရက

ဘယ္လို

ပံ့ပိုးမလဲဆိုတာကို

ဗဟိုေကာ္မတီ

အေနနဲ႔

ဦးေဆာင္ၿပီးလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္အတြင္း ပံ့ပိုးေပးဖို႔။ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။

ကြၽန္မတို႔ရဲ႕

မူဝါဒေတြအရ

လုပ္ရမယ္ဆိုၿပီး

ကန္႔ကြက္ဖို႔လည္း

မဟုတ္ပါဘူး”

ဟု

ေျပာဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္နယ္အဆင့္ SME ဖံြ႕ျဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ လက္ရွိလုပ္ေပးေနေသာ အေနအထားမွာ SME Member Card ထုတ္ေပးျခင္း အဆင့္သာ အဓိက လုပ္ေဆာင္ေနရသည္ဟု မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ ေဒသမ်ားမွ သိရသည္။ ‘‘ ေလာေလာဆယ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရုံး မီးပ်က္ေနလုိ႔ စာရင္းေတြ ကြန္ျပဴတာထဲ ေနျပဖုိ႔ အခက္အခဲ ရွိတယ္’’ ဟု မြန္ျပည္နယ္ စက္မႈၾကီးၾကပ္ရုံးမွ SME ဖံြ႕ျဖိဳးေရးဌာန တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးကဆုိသည္။ တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီးတြင္ ၂၀၁၆ ခုနစ္၊ ဒီဇင္ဘာလအထိ SME member card ျပဳလုပ္ရန္ ေလွ်ာက္ထား သူ ၁၄၉၄ ခုရွိရာမွ ၅၈ ဦးသာ Member Card ထုတ္ေပးထားျပီးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဘဏ္မ်ားတြင္ ေငြေခ်းယူရမည့္ စနစ္အတြက္ အဆုိပါ Member Card သည္လည္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာရွိသည့္အနက္မွ တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ စီးပြားေရးစစ္တမ္းတစ္ခုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ရပ္တန္႔သြားေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။ စီးပြားေရးသုေတသီ ဦးခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) က “ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိစီးပြားအေျခအေနက ၂၀၁၅-၁၆ မွာ ၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၂၀၁၆- ၁၇ မွာ ၇ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သမၼတမွန္းတာက ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း။ ျပည္ပေငြေပးယူမႈမွာ လိုေငြျပေနတယ္။ ျမန္မာေငြေဖါင္းပြတာ ထိုင္းႏိုင္ငံေငြေဖါင္းပြတာထက္ပိုမ်ား တယ္။ စီးပြားေရး ပုံသ႑န္ အရ ခိုင္မာမႈမရွိဘူး။ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက ျပင္ပ သြင္းကုန္နဲ႔ မယွဥ္ႏိုင္ဘူး” ဟု ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕၌

အလုပ္အကိုင္ႏွင့္

စီးပြားေရး

အခြင့္အလမ္း

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္

လူငယ္မ်ား၏

အခန္းက႑ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာသည္။

‘‘လက္ရွိအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားစုကေတာ့ အေဖလုပ္တာကုိ သားကလုပ္တယ္။ လူငယ္ေတြ

ကုိယ့္ ဘာသာကုိယ္ လုပ္တာမ်ိဳး သိပ္မေတြ႕ရဘူး’’ ဟု မြန္ျပည္နယ္ အေသးစား အလတ္စား လုပ္ငန္းမ်ား ဖံြ႕ျဖိဳးတုိးတက္ေရးဌာနမွ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးထက္ေအာင္ က ေထာက္ျပေျပာဆုိသည္။

မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူဝါဒေလ့လာေရးဆိုင္ရာ အင္စတီက်ဴ တည္ေထာင္သူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက

အိမ္နီးခ်င္းထိုင္း ႏိုင္ငံတြင္ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္ လိုအပ္သည့္ နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္၊ အရင္းအႏွီး စသည္တို႔ကို ေထာက္ပံ႔ႏိုင္ရန္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ရြက္ေပးၿပီး၊ တစ္ရြာလွ်င္ ထုတ္ကုန္တစ္မ်ိဳး ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရး (OTOP) လုပ္ေဆာင္ေနသည့္အတြက္ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ေနၿပီး၊ ျပည္ပအထိ ထိုးေဖါက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆို သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ပုံစံမ်ိဳးကုိ စစ္အာဏာရွင္လက္ထက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးခင္ညြန္႔ ကလည္း အခြန္လြတ္ေစ်း အမည္ျဖင့္ မူ၀ါဒကုိ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ဖူးသည္။ မူ၀ါဒကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ ညံ့ဖ်င္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယင္း အခြန္လြတ္ ေစ်းမ်ားသည္ သာမန္ သားငါးေစ်းတစ္ခုထက္မပုိဘဲ ေနာက္ဆုံးတြင္ ယင္းေျမေနရာမ်ားကုိ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သူမ်ားသာ သိမ္းပုိက္လုိက္ၾကျပီး ဟုိတယ္ေဆာက္ျခင္း အိမ္ရာ ေဆာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အဆုံးသတ္သြားသည္။ GFM မွ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စစ္တမ္းအရ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ ဘဏ္ေခ်းေငြကို လြယ္ကူစြာရရွိေရး အေရးႀကီး သည္ဟု လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုမွဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ ‘‘ အမ်ားစုကေတာ့ ေငြေၾကးပဲ ေျပာ ေနက်တယ္။ တကယ္တမ္း ဘာ plan မွ ေကာင္းေကာင္းမရွိဘဲ ေငြေခ်းေနၾကတယ္။ အစုိးရက ပုိက္ဆံ ေပးရုံတင္မဟုတ္ဘဲ ကုိယ့္မွာ Plan ေကာင္းရွိေနရင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္နံွသူေတြကုိ ဆဲြေဆာင္ႏုိင္တယ္ဆုိတာ သူတုိ႔ မသိတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္’’ ဟု တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီးမွ စက္မႈၾကီးၾကပ္ဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္မ်ိဳးေအာင္က ေျပာသည္။

‘‘အေသးစား

လုပ္ငန္းရွင္

တစ္ေယာက္ဆုိတာကုိ

ေလာေလာဆယ္

ပုိင္ဆုိင္မႈေတြ

အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ ေတြကုိပဲ အဓိက Target ထားေနေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔က ေငြေခ်းဖုိ႔မေျပာနဲ႔

SME

member

card

ရဖုိ႔ေတာင္

မလြယ္ေသးဘူး။

ေထာက္ခံစာေတာင္ရဖုိ႔

မလြယ္ေသးဘူး’’ ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံျမိဳ႕ေတာ္ တြင္ ေနထုိင္ကာ ဖက္ရွင္ဆုိင္ အပါအ၀င္ အြန္လုိင္း ေရွာပင္းတစ္ခုကုိ လုပ္ကိုင္ေနသူ ကိုသားၾကီး ကဆုိသည္။ ၂၀၁၆ ခုနစ္ ၾသဂုတ္လမွ စတင္သည့္ SME ေထာက္ပံ့ေရးအစီအစဥ္ တစ္ခုျဖစ္သည့္ ဘဏ္ ၆ ခုမွ ေငြေခ်း ေပးသည့္ စနစ္သည္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္ ရုပ္ျပေကာင္းေနေသာ္လည္း ျပည္နယ္အဆင့္မ်ား ျမိဳ႕နယ္ အဆင့္မ်ားသုိ႔ ေရာက္မလာနုိင္ေသးေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္အဆင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားပင္လည္း အေသးစိတ္ သိရွိႏုိင္ရန္ သင္တန္းမ်ားကုိ ေနျပည္ေတာ္ သြားတက္ေနရေၾကာင္း SME တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံမွ သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ျပည္နယ္အ ဆင့္ SME တစ္ခုကုိ ေထာက္ခံေပးရသည့္ စနစ္သည္ အနည္းဆုံး အခ်ိန္ ၂၁ ရက္ၾကာသည့္ အေနအထား

ျဖစ္ေနသည္။ ရင္းနွီးျမႈပ္ႏွံမႈ အၾကံေပးကုမၸဏီ Roland Berger ၏

ေတြ႔ရွိခ်က္အရ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေလးပံုသံုးပံုသည္ လာမည့္နွစ္တြင္ တိုးတက္လာရန္ ေမ်ွာ္လင့္ေသာ္လည္း အစိုးရ၏မူ၀ါဒႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ား၌ မ်ွတသည့္စနစ္၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမ်ား ေျပာင္းလဲရန္ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ လိုအပ္ေနၿပီး၊ အဆိုပါအခ်က္မ်ား ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါက တိုးတက္လာႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။

SME

clusters

ဟူ၍

အစုအဖဲြ႕မ်ားရွိေနေသာ္လည္း

၂၀၁၄

အေသးစား

ခုနစ္ကတည္းက

အလတ္စား

လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ

လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္

SME

ထိေရာက္သည့္

အစုအဖဲြ႕မဟုတ္ဘဲ ရုပ္ျပသာ ဖြဲ႔စည္း ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု မြန္ တုိင္းရင္းသား လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုမင္းသိန္းထြန္းဦး က GFM သုိ႔ေျပာသည္။ “တကယ္တမ္း ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ေနတာ ေျပာရရင္ေတာ့ အစုိးရက SME ေတြ အတြက္အေထာက္အပံ့ ေပးဖုိ႔ အဆင့္မေျပာနဲ႔အုံး ကုိယ့္လုပ္ငန္းဖြင့္ပဲြတုိ႔ ကုိယ့္လုပ္ငန္းရွိတဲ့ေနရာကုိလားျပီး အားေပးရင္ပဲ ေက်နပ္ရမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးပါ။

ကုိယ့္လုပ္ငန္းကုိ

ဒုကၡမေပးရင္ဘဲ

ေက်းဇူးတင္ေနရပါျပီ။

အားေပးတယ္ဆုိရင္ပဲ

ေက်းဇူးတင္ ရမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးပါ” ဟု တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီး ထား၀ယ္ျမိဳ႕ ေတာ္မွ ေဘာ္ဒါေက်ာင္း တည္ေထာင္သူ ဆရာဦးမုိးဒီ က GFM သုိ႔ ေျပာသည္။

လက္ရွိတြင္

လုပ္ေဆာင္ေပးေနသည့္

အေသးစားအလတ္စား အစုိးရဌာနမွာ

လုပ္ငန္းမ်ား

စက္မႈ၀န္ႀကီးဌာန

ဖံြ႕ျဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္

လက္ေအာက္ရွိ

အဓိက

စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္

စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာနက အေသး စားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဌာန ဟူသည့္ အမည္ျဖင့္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္လ်ွက္ ရိွသည္။ လူမႈကြန္ရက္တစ္ခုျဖစ္သည့္ ေဖ့ဘြတ္ခ္စာမ်က္ႏွာတြင္ SME Development Department , Ministry of Industry အမည္ျဖင့္ တရား၀င္ page ၂ ခု ရွိေနသည္။ တရား၀င္စာမ်က္ႏွာ လႈပ္ရွားမႈရွိခဲ့ျပီး

တစ္ခုသည္

ေနာက္ထပ္

၂၀၁၃

ခုနစ္

တရား၀င္စာမ်က္ႏွာ

နုိ၀င္ဘာလက တစ္ခုသည္

ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္

အသက္၀င္

အသက္၀င္လႈပ္ရွားမႈရွိေသာ

page

တစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္း အျပန္အလွန္ ေမးျမန္းႏိုင္သည့္ အေနအထားမ်ိဳး ဖန္တီးေပးရန္ လုိအပ္ေပသည္။

လက္ရွိတြင္

NLD

အစိုးရအေနျဖင့္

အေလးေပးေဆာင္ရြက္ၾကရန္ စီးပြားေရးတိုးတက္ေစေရးထက္

တိုက္တြန္း ႏိုင္ငံေရးကိုသာ

စီးပြားေရးတိုးတက္ေစရန္

SME

ေျပာၾကားထားေသာ္လည္း အေလးေပး

က႑ကို

လက္ေတြ႔တြင္

ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း

စီးပြားေရး

ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ထားသည္။

စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အေသးစား၊ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား

လိုအပ္ေနေသာ

လွ်ပ္စစ္၊

နည္းပညာ၊

အရင္းအႏွီးႏွင့္

ေစ်းကြက္ရရွိႏိုင္မႈကို

အစိုးရအေနျဖင့္

အထူးအေလးေပး ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနသည္။ သုိ႔မွသာ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အေသးစား၊ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား

ရပ္ဆိုင္းေနျခင္းကို

ကာကြယ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး

အျခားတစ္ဘက္မွ

အခြင့္အလမ္းမ်ားကိုလည္း ေဖၚေဆာင္ေပးရာ ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။ (၂.၄ .၂၀၁၇ လူထုပုံရိပ္ ဂ်ာနယ္တြင္ ေရးသား ေဖာ္ျပ ခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ )

အလုပ္အကိုင္

]wyfrawmfa&u rzrf;ay;bl;/ yifv,fjyifukd rpdk;rdk;Ekdifbl;} “တပ္မေတာ္ေရ က မဖမ္းေပးဘူး။ ပင္လယ္ျပင္ကို မစိုးမိုးႏိုင္ဘူး’’ - မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္း မႈ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တနသၤာရီ တုိင္ေဒသၾကီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၏ ေျပာစကား။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဒါက္တာေဒၚလဲ့လဲ့ေမာ္ႏွင့္အင္တာဗ်ဴး

ေမလ

၆

ရက္ေန႔က

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊

ထားဝယ္ၿမိဳ႕

ေဇယ်ာထက္စံဟိုတယ္၌

အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ စီးပြားေရး၊ အခြင့္အလမ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လူငယ္မ်ား၏ အခန္းက႑ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ကာ

တက္ေရာက္လာေသာ

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း

လူငယ္မ်ား၏

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင္႔ေတြ႔ဆုံ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း၊

မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေမးျမန္းခဲ႔ပါသည္။ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းသူ - Generation Focused Monitor

လူငယ္မ်ားႏွင့္

ေမး။

။

အခု

ေဒသတြင္းက

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရရဲ႕သက္တမ္းက လူငယ္ေတြအတြက္

တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာၿပီဆိုေတာ့

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနဲ႔

ပတ္သက္ၿပီး

ဘယ္ေလာက္ဖန္တီးေပးႏိုင္ခဲ႔ၿပီလဲ။

ေျဖ။

။ က်မတို႔ အစိုးရပိုင္းက ကိုယ့္ဘတ္ဂ်တ္နဲ႔ကိုယ္ဆိုေတာ့ လူငယ္ေတြအတြက္ အလုပ္အကိုင္အ

ခြင့္အလမ္းရဖို႔၊ ဖန္တီးေပးႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ဘူး။ မလြယ္ဘူးဆိုတာ အစိုးရရဲ႕ ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈအပိုင္းမွာ တနသၤာရီတိုင္းက အျခားတိုင္းေတြနဲ႔စာရင္ နည္းတယ္။ နည္းတဲ႔အခါၾကေတာ့ သူတို႔အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္း

ဆိုတာ

နည္းပါတယ္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊

ပညာေရးမွာ

ဆရာ၊

ဆရာမေတြ

တိုးခ်ဲ႕ခန္႔၊

အဲဒါမ်ိဳးေတြ အတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းရဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ဘယ္လိုစဥ္းစားလဲဆိုေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာ

ကိုယ္လုပ္တဲ႔

ေရနက္ဆိပ္ကမ္းဆိုတာ

အခြင့္အလမ္းထက္စာရင္

ႏိုင္ငံျခား

အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းကေတာ့

Developer

ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းကို

ကလုပ္တဲ႔အတြက္

အမ်ားႀကီးေပါ့။

ပိုၿပီးေတာ့

ျပန္လုပ္ရင္

ဒီေဒသကလူငယ္ေတြအတြက္

အဆင္ေျပမယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့

ေဆြးေႏြးၾကည့္သေလာက္ Migrant Worker ေတြ၊ Infrastructure ပိုင္းေတြ အေလးေပးၿပီးေျပာတယ္။ မီး ရမွာလား။ ေရေကာင္းေရသန္႔ ရမွာလား။ အာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္လား။ သူတို႔ကေမးတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ဒီစက္ရုံထဲမွာလုပ္ေနရင္းနဲ႔ အိမ္ခန္းေတြမွာ ေရေကာင္း ေရသန္႔ ဘယ္ေလာက္ေပးႏိုင္လဲ။ မီးေရာ ဘယ္ေဈးႏႈန္းနဲ႔ရႏိုင္မလဲ။ ဒို႔ေဒသက National Grip မရွိဘူး။ မီးက တစ္ယူနစ္ကို ၃၀၀ နဲ႔ ဝယ္သုံးရတယ္။ ေတာ္ရုံတန္ရုံ Infrastructure အားနည္းလို႔ရွိရင္ သူတို႔အေနနဲ႔ ျပန္လာႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခဲယဥ္းတယ္။

အဲဒီအခါၾကေတာ့

ဘာကိုျပန္စဥ္းစားလဲဆိုေတာ့

State

Counsellor

ကေရာ၊

ဒုသမၼတကေရာ မူဝါဒအေနနဲ႔ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းကို ျပန္လည္အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ရင္ အလုပ္သမား ၈ ေသာင္းေလာက္မွန္းတာေပါ့။ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြရလာမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ Infrastructure ပိုင္းမွာလည္း အထူးတလည္ျပဳျပင္ေပးစရာ မလိုဘူးေပါ့ေနာ္။ ဥပမာ ထားဝယ္ကို Infrastructure အေနနဲ႔ မီးတစ္ယူနစ္ ၇၅ က်ပ္၊ ေရေကာင္းေရသန္႔နဲ႔ဆိုရင္ က်မတို႔ မလုပ္ေပးႏိုင္ေလ။ ႏိုင္ငံေတာ္က ခ်ေပးတဲ႔ ဘတ္ဂ်တ္နဲ႔ မလုပ္ေပးႏိုင္ဘူး။ အခုေရနက္ဆိပ္ကမ္းလိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံျခား Developer ကလုပ္သြားရင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ျပန္လာမယ္ဆိုရင္ေပါ့။ အခု ေရနက္ဆိပ္ကမ္းကို စတင္ၿပီးလုပ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ အခုေဆာင္ရြက္ေနတာက ေရွ႕အစိုးရေတြရဲ႕ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြက မျပတ္သားတဲ႔ဟာေတြရွိေနတယ္။ အဲဒါေတြ ျပန္ျပင္ေနတာ ေတာ္ေတာ္ၾကာတယ္။ အခု လမ္းေတြ စလုပ္ေနၿပီ။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြ ခိုင္မာမႈရွိေအာင္ ျပန္လုပ္ေနတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုတာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွာ ေလ်ာ့ရဲမႈေတြ ရွိလို႔မရဘူး။ ဒါေတြကို ျပန္စမ္းစစ္ေနလို႔ပါ။

ေမး။

။

အရင္က

ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းမွာ

ျပႆနာေတြက

အမ်ားႀကီးရွိခဲ႔တယ္။

အခု

ေရနက္ဆိပ္ကမ္း ျပန္လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ အရင္ကလို အလားတူ ျပႆနာေတြ ရွိလာမယ္ဆိုရင္ေရာ။

ေျဖ။

။ ျပႆနာေတြမရွိေအာင္ေတာ့ အတတ္ႏိုင္ဆုံး ႀကိဳးစားၿပီးလုပ္ရမွာေပါ့။ အရင္ Develop-

er ေတြကိုေပးထားတဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ၊ ေျမဌားခေတြ၊ ျပဳျပင္စရာရွိတာ ျပဳျပင္ရတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ တရားဥပေဒခ်ဳပ္ေတြနဲ႔၊

ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ေတြနဲ႔၊

တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့

ဒါေတြကို

ျပင္ေနတယ္။

နဂိုအတိုင္း

လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္လာမွာေပါ့။ ဒီစာခ်ဳပ္ေတြအတိုင္း လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္လာမွာေပါ့။

ေမး။

။ တစ္ခ်ိဳ႕ ေဒသခံေတြက ေရနက္ဆိပ္ကမ္းလုပ္တာကို မေက်နပ္တာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေတြ

အေပၚမွာေရာ။

ေျဖ။

။ ေဒသခံေတြ မေက်နပ္တာေတြက သူ႔ Developer ကရွင္းရမွာ။ ေျမယာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေလ်ာ္

ေၾကးေတြ သူတို႔မေက်နပ္ၾကဘူး။ သူတို႔ Developer က ရွင္းရမွာေပါ့။ က်မတို႔ အစိုးရနဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။

ေမး။

။ ျပႆနာေတြကို သူတို႔ Developer နဲ႔ရွင္းေနရင္းနဲ႔ အရင္အစိုးရ ပုံစံလိုမ်ိဳး ျပႆနာက

ႀကီးထြား လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရဆီ ဂယက္ျပန္ရိုက္ႏိုင္တာ ရွိလာႏိုင္လား။ ေျဖ။

။ အစိုးရဆီ ဂယက္ရိုက္စရာ အေၾကာင္းေတာ့မရွိဘူး ထင္ပါတယ္။ အစိုးရက Master Plan

ေတြေလာက္ပဲဆြဲတာ။

ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့

အားလုံးဟာ

နယ္ေျမကို

တည္ေထာင္တဲ႔သူေတြကပဲ

တည္ေထာင္တာ။ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းဆိုလို႔ရွိရင္ အစိုးရက တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ မရွိတာ။ ေျမကို Developer ဝယ္ခိုင္းတယ္။ Developer လုပ္မယ့္သူက ဒီေျမကို ဝယ္ခိုင္းတယ္။ သူ႔ဘာသာသူ ေျမရွင္ေက်နပ္တဲ႔အထိ ညွိႏႈိင္းၿပီး ဝယ္ရတာပါ။ က်မတို႔ အစိုးရဆီ ဂယက္ရိုက္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းေတာ့ မရွိဘူး။ လူေတြက မသိဘဲနဲ႔ ေျမဖိုးေတြကို ေက်နပ္ေအာင္မေပးဘူး။ အစိုးရကို သူတို႔က တိုင္တည္ၿပီးေျပာေနလို႔ပါ။ အမွန္ေတာ့ အစိုးရနဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။ ဒုတိယအဆင့္ မွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရရယ္၊ ဂ်ပန္အစိုးရရယ္၊ ထိုင္းအစိုးရရယ္၊ အစိုးရ

သုံးခုလုံးပဲ ဒါကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ဆိုင္လာၿပီ။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္မွာေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ဆိုင္လာတယ္။ ေမး။

။ အရင္အစိုးရလက္ထက္ မေအာင္ျမင္ခဲ႔တဲ႔ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းကို အခုအစိုးရ

လက္ထက္မွာ စတင္ေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါ့မလား။ ေျဖ။

။ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္မွာပါ။

ေမး။

။ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းနဲ႔အၿပိဳင္ ထီးခီးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္

ေဖၚဖို႔ရွိေနေတာ့ ထားဝယ္မွာတင္ပဲ စီမံကိန္း ၂ ခု အၿပိဳင္ျဖစ္လာေတာ့ အခက္အခဲေတြမ်ား ရွိလာႏိုင္မလား။

ေျဖ။

။ ေဒသမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဇုန္ တစ္ခုပဲရွိရမယ္ဆိုတာ က်မလက္မခံပါဘူး။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဇုန္မ်ားလာေလေလ၊

က်မတို႔ေဒသကလူေတြ အလုပ္အကိုင္မ်ားလာေလေလ၊ အျပင္မွာ သြားလုပ္တဲ႔သူေတြ ျပန္လာမွာေပါ့။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဇုန္မ်ားတာ ဘာျဖစ္လဲ တိုင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းတဲ႔လကၡဏာပဲ။ သဘာဝအရင္းအျမစ္ေတြ မထိခိုက္ေအာင္ေတာ့

စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔

ထိန္းရမွာေပါ့။

စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းကေတာ့

ကိုယ့္

တိုင္းအစိုးရအဆင့္မွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္က ေကာင္းေကာင္းကိုင္တြယ္ၿပီး ထိန္းရမွာေပါ့။ ယိုးဒယားမွာဆို စီးပြားေရးဇုန္ေတြခ်ည္းပဲ။ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တယ္။ ေနာက္ေနာင္မွာ

စက္မႈဇုန္ေတြဖြံ႔ၿဖိဳးျခင္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားနည္းပညာေတြ

ဒို႔ေဒသအေနနဲ႔

နည္းပညာပံ႔ပိုးၿပီး

အလုပ္အကိုင္

က်န္ခဲ႔မယ္။

အခြင့္အလမ္းလည္းရတယ္။

ဒီနည္းပညာေတြေပၚ

လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုရင္

မူတည္ၿပီး

ပိုအဆင္ေျပမွာေပါ့။

ကိုယ့္ေဒသက ဆင္းရဲတယ္။ ေဒသခံ လုပ္ငန္းရွင္မရွိဘူး။ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းမွာ ငါးေလလံ ေဈးလုပ္ခိုင္းတယ္။ ဒီလွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။

ေမး။

။

ခုဏက

အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲမွာ

ေျပာသြားတာရွိတယ္။

ဒီေဒသမွာ

လွ်ပ္စစ္ကို

ေဈးေလွ်ာ့ေအာင္လုပ္မ ယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လို Plan ေတြရွိလဲ။

ေျဖ။

။ Gas နဲ႔ေပးမွာေပါ့ေနာ္။ Plan ေတာ့ရွိပါတယ္။ ေဒသခံလုပ္ငန္းရွင္ကိုပဲ ေပးသြားမွာပါ။

လုပ္ေနပါၿပီ။

ေမး။

။

သတင္းတစ္ခုမွာ

ေတြ႔လိုက္ရတာက

Gas

ရယ္

Fuel

Oil

(မီးထုိးဆီ)

ရယ္

ေရအားလွ်ပ္စစ္ရယ္ေပါင္းၿပီးေတာ့ လွ်ပ္စစ္ ေပးဖို႔ရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။ ေျဖ။

။ အဲဒါ ၿမိတ္မွာ လုပ္ေနတုန္းပါပဲ။ သူတို႔ကို အစိုးရက ေပးမလုပ္ေသးပါဘူး။ သူတို႔ကို လုပ္ၾကည့္၊

လုပ္ၾကည့္ၿပီးမွ မီးႀကိဳးေတြ ဘာေတြ အေနအထား၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေနအထား၊ မီးသုံးႏိုင္တဲ႔အေနအထား၊ လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ သူတို႔လုပ္ၿပီးမွ ဒါေတြသိမွာေလ။ အဲဒါမွ အစိုးရအဖြဲ႔ကို ျပန္တင္ျပရမွာ။ ခြင့္ျပဳထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၆၀၀ မဂၢါဝပ္လည္း က်မတို႔ ခြင့္ျပဳလို႔ မရပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရကပဲ ခြင့္ျပဳတာပါ။

ေမး။

။ လူငယ္အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းအတြက္ စီပြားေရးဇုန္၊ စီမံကိန္းေတြနဲ႔အျပင္ တနသၤာရီ

တိုင္းေဒသႀကီးကို ခရီးသြားေဒသ အျဖစ္ လုပ္ဖို႔ရွိေန ေတာ့ လူငယ္အလုပ္အကိုင္ရရွိဖို႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရဘက္ကေရာ ဘယ္လိုစီစဥ္ထားပါသလဲ။

ေျဖ။

။ ခရီးသြားလုပ္ငန္းကေတာ့ မီးခိုးမထြက္တဲ႔ စီးပြားေရးေပါ့။ က်မတို႔မွာရွိတဲ႔ဟာကို ျပစားတဲ႔

သေဘာေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ မထိခိုက္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ သူလဲ စက္မႈဇုန္လိုပဲ အက်ိဳးအျပစ္ေတာ့ ရွိတာေပါ့။ အျပစ္ကေတာ့ က္ိုယ့္ေဒသေတြ ညစ္ပတ္လာမယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းတာ အားနည္းလို႔ရွိရင္ ေဒသမွာ ဆုံးရႈံးမႈေတြရွိလာမယ္။ ဒါေတြကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္

ကိုင္တြယ္ထိန္းသိမ္းဖို႔လိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္

တိုင္းအစိုးရတစ္ခုတည္းလုပ္တာ

မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ညွိႏႈိင္းၿပီး လုပ္တာပါ။

ေမး။

။ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္ ကၽြန္းေတြအခ်ိဳ႕က တပ္ကသိမ္းထားတာေတြ ရွိေနေတာ့ အတား

အဆီးေတြ ရွိလာႏိုင္လား။

ေျဖ။

။

ကၽြန္းေတြကို

တပ္ကသိမ္းထားတယ္ဆိုတာက

နည္းနည္းေလး

လြယ္လြယ္ကူကူ

ေျပာျဖစ္တာပါ။ ဟိုအရင္ကတည္းက ဇာဒက္ႀကီး ကၽြန္းေတြဆိုရင္ ေရတပ္စခန္းထိုင္တဲ႔ေနရာေတြပါ။ ေရတပ္စခန္းထိုင္တဲ႔ ေနရာေတြကေတာ့ သူတို႔ ဘယ္ဖယ္ေပးပါ့မလဲ။ ကၽြန္းေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္ရွိတာပဲ

ေရတပ္စခန္း ထိုင္တဲ႔ ကၽြန္းက ၇ ကၽြန္း၊ ၈ ကၽြန္းပဲရွိတာ။ က်န္တဲ႔ ကၽြန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံေပါ့။ သူတို႔ ေရတပ္စခန္းရွိတဲ႔ကၽြန္းကေတာ့ သြားယူလို႔မရဘူးေပါ့။

ေမး။

။ တစ္ခ်ိဳ႕ကၽြန္းေတြက အရင္အစိုးရလက္ထက္ ဌားရမ္းထားတဲ႔ကၽြန္းေတြက ေဈးေပါေပါ

ဌားထားတဲ႔ ဟာေတြရွိတယ္။

ေျဖ။

။ အခု ကၽြန္းေတြအားလုံး က်မတို႔ အစိုးရလက္ထက္ ဘယ္သူမွမေပးပါဘူး။ အဲဒါ ေပးထားတဲ႔

Original ကပဲရွင္းရမွာပါ။ MIC ကခ်ေပးထားတာ။ အဲဒီေတာ့ MIC ကေပးထားေတာ့ MIC ကရွင္းရမွာေပါ့။ က်မတို႔

တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔က

ခ်ေပးထားတာမရွိပါဘူး။

ဟိုအရင္အစိုးရလက္ထက္

တိုင္းအစိုးရလည္း

ခ်ေပးလို႔မရပါဘူး။

ေမး။ ဒါေပမယ့္

။ ဟိုတယ္ခရီးကို ျမန္ျမန္ Develop ျဖစ္ေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ေျပာေနတယ္။ ဟိုတယ္ခရီးဝန္ႀကီးေရာ

တိုင္းအစိုးရကေရာ

ဘာမွ

Promotion

လုပ္တာမေတြ႔ရဘူး။

ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ Promotion လုပ္တာမေတြ႔ရဘူး။ ၿပီးေတာ့ Support လုပ္တာလည္း မေတြ႔ဘူး။

ေျဖ။

။ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းအစိုးရကေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေအာင္ မနည္းလုပ္ေနရတယ္။

ကန္႔သတ္ခ်က္ဆိုတာ

ဒီကၽြန္းကို

မသြားရဘူး။

ေကာ့ေသာင္းကေန ေရမိုင္ ၂၀ အတြင္းမွာ

ဒါေတြကို

က်မတို႔

ေျဖေလွ်ာ့တယ္။

အရင္ကဆို

ဘယ္ကၽြန္းမွ မသြားရဘူး။ အခု ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို

ေျဖေလွ်ာ့ေအာင္ မနည္းလုပ္ေနရတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ေရယာဥ္ေတြေပါ့။ ေရယာဥ္ေတြကို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးက သြားလို႔မရဘူး။ ဒါေတြကို က်မတို႔ဘက္က တရားဝင္ျဖစ္လာေအာင္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို လုပ္ေပးေနရတယ္။ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔က Promotion မလုပ္ဘူးလားဆိုေတာ့ လုပ္ပါတယ္။

က်မကိုယ္တိုင္

ဂ်ပန္သြားၿပီးေတာ့

လုပ္ပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးကလည္း

သီတင္းကၽြတ္ရာသီမွာ ဂ်ပန္ကခရီးသြားရာသီဖြင့္ပြဲနဲ႔ သြားဖို႔ရွိပါတယ္။ က်မတို႔ Promotion လုပ္ပါတယ္။

ေမး။

။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးမွာရွိတဲ႔ တကၠသိုလ္ေတြမွာ မူးယစ္ေဆးျပႆနာ ေတာ္ေတာ့္ကို

ႀကီးေနတယ္။

ကၽြန္းေတြမွာေရာ၊

ဆိုေတာ့

အဲဒါကို

တိုင္းေဒသႀကီး

အစိုးရအေနနဲ႔

ဘယ္လိုမ်ိဳး

ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမလဲ။ ေျဖ။

။ တိုင္းအစိုးရကေတာ့ စီမံခ်က္နဲ႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရဲေတြ၊ ပင္လယ္ရဲေတြ လုပ္ေပးမွ

က်မတို႔ရမွာေလ။ က်မတို႔ တိုင္းအစိုးရက သြားဖမ္းလို႔ရတာမွ မဟုတ္တာ။ က်မတို႔ တိုင္းအစိုးရနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ Co-operate ၿပီး ဖမ္းမွရမွာေလ။ တိုင္းအစိုးရက ဘယ္ေလာက္ပဲ မူဝါဒခ်မွတ္ေပး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က

ဖမ္းေပးမွ

က်မတို႔ရမွာပါ။

ေနာက္ၿပီး

ပင္လယ္ထဲမွာ

ေရာင္းဝယ္ေဖါက္ကား

(မူးယစ္ေဆး)ေနလည္း တပ္မေတာ္ေရနဲ႔ ပင္လယ္ရဲက တာဝန္ယူၿပီး ဖမ္းဆီးေပးမွ ရမွာ။ သူတို႔ကိုလည္း က်မတို႔က

ဖိအားေပးတယ္။

ဆုေပး

ဒဏ္ေပးလုပ္တယ္။

မူးယစ္ေဆးဝါးေတြ

ဖမ္းမိတဲ႔အခါမွာ

ေငြေရးေၾကးေရး အခန္းက႑ေတြပါရင္ သူတို႔ကို ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခြဲေပးတယ္။ ဒါေတြကို ေဒသရဲ႕မူဝါဒအရ လုပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ကုန္ေတာ့မကုန္ပါဘူး။ ရွိေနတုန္းပါ။ ဘာျဖစ္လို႔ရွိေနတုန္းပဲလည္းဆိုေတာ့ ပင္လယ္မွာ တပ္မေတာ္ေရ ရွိတယ္။ တပ္မေတာ္ေရက မဖမ္းေပးဘူး။ ပင္လယ္ျပင္ကို မစိုးမိုးႏိုင္ဘူးေပါ့။

ေမး။

။ ဒါက အေျခခံဥပေဒ ျပႆနာနဲ႔ ဆိုင္တာေပါ့။

ေျဖ။

။

အေျခခံဥပေဒ

ျပႆနာနဲ႔

သြားၿငိတာေပါ့။

က်မကေတာ့ေျပာပါတယ္။

ေရေၾကာင္းရဲေတြပိုၿပီးေတာ့ ခ်ေပးပါ။ ပင္လယ္ျပင္ကို စိုးမိုးဖို႔။ အခုေတာ့ ေရေၾကာင္းရဲ ေတြဦးေရေတြ ပိုခ်ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ကိုယ့္စိတ္တိုင္းက် ဖမ္းဆီးရရွိမႈ အေနအထားမွာေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။

ေမး။

။

လူငယ္ေတြ

မူးယစ္ေဆးျပတ္ဖို႔တို႔၊

ျပန္လည္ထူေထာင္ဖို႔တို႔၊

အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးတို႔၊

ဘယ္လိုစီ စဥ္ေဆာင္ရြက္ထားပါသလဲ။

ေျဖ။

။ အဲဒါကေတာ့ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရက စီမံခန္႔ခြဲမႈမရွိပါဘူး။ ဗဟိုအစိုးရက စီမံခန္႔ခြဲရတာပါ။

လူကယ္ျပန္က

စီမံခန္႔ခြဲရတာ။

ေထာက္ပံ႔ေပးတယ္။

အခုလည္း

က်မတို႔က ကၽြန္းစု၊

မူးယစ္ေဆးဝါးဖမ္းေပးရမယ္။ တနသၤာရီေတြမွာ

ေဆးျဖတ္တဲ႔သူေတြကို

ျဖတ္ေနၾကတယ္။

သူတို႔ေနာက္ထပ္

ေဆးမသုံးစြဲေအာင္ MANA ကလုပ္တဲ႔ ရပ္ကြက္ထဲက အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး

ပိုင္းကလည္း

ေစာင့္ၾကည့္တယ္။

က်မတို႔ဘက္ကလည္း

ေဆးဝါးနဲ႔

ေထာက္ပံ႔ရတယ္။

သူတို႔

အလုပ္အကိုင္အ ခြင့္အလမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်မတို႔ မလုပ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။

ေမး။

။ လူငယ္မူဝါဒေရးဆြဲေနေတာ့ တိုင္းေဒသႀကီးမွာေရာ လူငယ္မူဝါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Plan

ေတြရွိလား။

ေျဖ။

။

က်မတို႔

တိုင္းမွာေတာ့

Plan

မရွိပါဘူး။

ဗဟိုကပဲ

လူငယ္မူဝါဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး

ဆြဲမယ္ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NLD ပါတီအေနနဲ႔ေတာ့ လူငယ္မူဝါဒရွိပါတယ္။ တိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဗဟိုက ခ်ေပးတဲ႔ မူဝါဒအတိုင္း လုပ္ရမွာပါ။

ေမး။

။

ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔

အဲဒီအခါၾကရင္ မတူႏိုင္ဘူး။

အဆင္ေျပႏိုင္ပါ့မလား။ မူဝါဒတစ္ခုထဲကိုပဲ

ဗဟိုကခ်ေပးတဲ႔

မူဝါဒသည္

အေကာင္အထည္ေဖၚဆိုရင္

တနသၤာရီနဲ႔

ဆိုရွယ္လစ္စနစ္တုန္း

ကခ်ေပးတဲ႔ ပုံစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနမွာေပါ့။

ေျဖ။

။ တနသၤာရီနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က မတူႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်မတို႔ညွိလို႔ရပါတယ္။ ဒီမူဝါဒကေတာ့

က်မတို႔ ျပင္ဆင္ခ်င္ပါတယ္။ က်မတို႔ ေဒသအေနအထားနဲ႔ မကိုက္ညီပါဘူးဆိုရင္ ျပင္ဆင္လို႔ရပါတယ္။ မူဝါဒတစ္ခုခ်မွတ္မယ္ဆိုရင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြေခၚပါတယ္။

ေမး။

။ အခုလိုအခ်ိ္န္ေပးေျဖၾကားေပးတဲ႔အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေျဖ။

။ က်မကလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေမလ ၁၄ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပုံရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး

xrif;riwfa&;twGuf t&G,frwkdifcif ckwfxpfae&olrsm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ေဒသတြင္း ျပည္သူလူထု၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ရွားပါးမွဳႏွင့္ ရွိေနသည့္ အလုပ္အကိုင္မ်ားသည္လည္း မိသားစု အနာဂါတ္လံုျခံဳမွဳ မေပးႏိုင္သည္ကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုရင္းျဖစ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသတြင္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား အလွ်င္အျမန္ ဖန္တီးေပးႏိုင္ရန္ တိုက္တြန္းလိုရင္းျဖစ္သည္။

xrif;riwfa&;twGuf t&G,frwkdifcif ckwfxpfae&olrsm; လမ္းေဘးဝဲယာတစ္ဖက္စီရွိ တဝီဝီေအာ္ျမည္ေနေသာ

ေျခတံရွည္အိမ္ကေလးမ်ားအလြန္ ယင္မဲမ်ားရွိရာအရပ္မွာေတာ့

ညီွစို႔စို႔ငါးအနံနဲ႔အတူ

လူတစ္ရပ္ေက်ာ္အျမင့္ရွိ

ေပ

၆၀

ေက်ာ္

ပတ္လည္ရွိ ငါးလွမ္းစင္တစ္ခုကို လွမ္းျမင္ရပါတယ္။ လူတစ္ရပ္ေက်ာ္အျမင့္ရွိ ငါးလွမ္းစင္ေအာက္တြင္ အသက္အားျဖင့္ ၁၀ ႏွစ္ေအာက္ကေလးမ်ားနဲ႔ ၁၀ ႏွစ္အထက္ကေလးမ်ားက အသားလႊာထားတဲ႔ငါးေတြကို လက္ကကိုင္ဆြဲကာ

ေခါက္တုန္႔ေခါက္ျပန္

သယ္ေနၾကသလို၊

အခ်ိဳ႕ကေလးငယ္ေတြက

အသားလႊာထားတဲ႔ငါးေတြကို ေရေဆးေနၾကၿပီး၊ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ငါးဆားနယ္ေနၾကတာ ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ ပ်ားပန္းခတ္သြားလာေနေသာ ကေလးေတြရဲ႕ မလွမ္းမကမ္းမွာေတာ့ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္၀န္းက်င္ရွိ အမ်ိဳးသမီး ၅ ဦးက ငါးခုတ္၊ ငါးအသားလႊာ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ေဘးတစ္ဘက္ခ်က္စီမွာေတာ့ စုပုံထားတဲ႔ အသားလႊာငါးေတြနဲ႔ အဲဒီအေပၚမွာ ယင္မဲတစ္အုပ္က ပ်ံဝဲလို႔ေနပါတယ္။ ငါးခုတ္သမေတြဟာ

တစ္ေန႔တာ

ငါးခုတ္တဲ႔အလုပ္ၿပီးေျမာက္ေရးကို

ေရွးရႈကာ

လုပ္ကိုင္ေနၾကပုံမွာ

သံပတ္ေပးထားတဲ႔ စက္ရုပ္လုပ္သားမ်ားႏွင့္ အလားသ႑န္တူေနၿပီး၊ ေဘးဘီ ဝဲယာကိုပင္ တစ္ခ်က္မွ် ငဲ႔ေစာင္း၍ပင္မၾကည့္။

တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး

ငါးအေကာင္အေရအတြက္

မ်ားမ်ားၿပီးစီးႏိုင္ေရးအတြက္

သူ႔ထက္ငါအၿပိဳင္အဆိုင္ လုပ္ေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ “ တစ္ေကာင္ကို အူထုတ္၊ ငါးအသားခြဲၿပီးမွ ၈၀(က်ပ္) ေပးေတာ့ တစ္ေန႔ အေကာင္ ၂၀၀ ေလာက္ၿပီးဖို႔

ျမန္ျမန္လုပ္ေနၾကရတာေပါ့။ ကိုယ့္အတြက္ တြက္ေျခကိုက္ဖို႔ အေကာင္ ၂၀၀ ေလာက္ၿပီးဖို႔လိုတယ္” လို႔ ေမးသမွ်ကို ေခါင္းငုံေျဖရင္း တစ္ဖက္က ငါးကိုင္လက္ကိုဓါးမထိေရး အာရုံစိုက္ကာ ငါးခုတ္ေနတဲ႔ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္အရြယ္ရွိ ထားဝယ္သူ ငါးခုတ္သမက ဆိုလိုက္ပါတယ္။ ငါးဖမ္းစက္ေလွမ်ား အမ်ားဆုံးရပ္နားရာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္တဲ႔ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ေလာင္းလုံၿမိဳ႕နယ္၊ သေဘာ့ဆိပ္ေက်းရြာ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ တံငါရြာကေလးရွိ ငါးလွမ္းစင္တစ္ခုမွ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလး ၄ ေယာက္၏မိခင္ မျဖဴဝင္း(အမည္လြဲ)က ေျပာဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဝင္ေငြပုံမွန္မရွိတဲ႔ ပင္လယ္ေရလုပ္သား လင္ေယာက်ၤားရဲ႕ လုပ္ခနဲ႔ မလုံေလာက္တာေၾကာင့္ မျဖဴဝင္းက ငါးခုတ္သမအလုပ္ကိုလုပ္ၿပီး မိသားစုဝမ္းေရးနဲ႔ သားသမီး ၄ ေယာက္ရဲ႕ ပညာေရးစရိတ္အတြက္ပါ ေထာက္ပံ႔ေပးေနရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သေဘာ့ဆိပ္ေက်းရြာမွာ ငါးလွမ္းစင္ ၁၂ ခုေက်ာ္ရွိၿပီး၊ ငါးလွမ္းစင္တစ္ခုတြင္ ငါးခုတ္သမ ၅ ဦးမွ ၇ ဦးအထိ ရွိကာ၊ ငါးသယ္၊ ငါးေဆး၊ ငါးဆားနယ္တဲ႔ အလုပ္လုပ္တဲ႔ ကေလးေပါင္း ၄ ဦးမွ ၆ ဦးအထိ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ “ က်မတို႔ရြာမွာ မိန္းမေတြၾကေတာ့ ငါးသယ္၊ ငါးခုတ္ အဲဒီအလုပ္ကလြဲရင္ က်န္တာ ဘာအလုပ္မွမရွိဘူး။ ဒီငါးခုတ္တဲ႔အလုပ္ရဖို႔ကလည္း ငယ္ငယ္ကတည္းက ငါးစင္မွာ အေမနဲ႔လိုက္ၿပီး ခြဲၿပီးသား ငါးသယ္၊ ေရေဆး၊ ဆားလူး အဲဒီအလုပ္ေတြ လုပ္လာၿပီးမွ ငါးအေသးေတြကို ငါးခုတ္က်င့္၊ တျဖည္းျဖည္းမွ အခုလို ငါးခုတ္တဲ႔ ေနရာေရာက္တာ” လို႔ ငါးခုတ္သမ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖို႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက ငါးသယ္၊ ငါးေဆး၊ ငါးဆားနယ္ရင္း ငါးခုတ္သမျဖစ္လာရသည့္အေၾကာင္း မျဖဴဝင္းနံေဘးရွိ မညိဳမ(အမည္လြဲ)က ဝင္ေရာက္ ေျပာပါတယ္။

သေဘာ့ဆိပ္ေက်းရြာမွာရွိတဲ႔ အမ်ိဳးသားေတြက ငါးဖမ္းေလွေပၚမွာ အလုပ္လုပ္ၾကရသလို အမ်ိဳးသမီးေတြက တစ္ေနဝင္

တစ္ေနထြက္

ငါးေလွဝင္အလာကိုေမွ်ာ္ေငးရင္း

ငါးေလွလာမွ

ငါးရြက္၊

ငါးသယ္ၾကတဲ႔

အလုပ္ကိုလုပ္ၾကရပါတယ္။ ငါးခုတ္သမေတြကလည္း ငါးေလွအဝင္စိပ္မွ ဝမ္းေရးလွၿပီး ငါးေလွမဝင္ပါက ငါးသယ္၊ ငါးခုတ္သမေတြရဲ႕ မိသားစုေတြဟာ အေၾကြးပတ္လည္ဝိုင္းကာ စားဝတ္ေနေရးအဆင္မေျပ ျဖစ္ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

သေဘာ့ဆိပ္ေက်းရြာ

ေဒသခံေတြအတြက္

အျခားအလုပ္ကို

ေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိသလို

အျခားအလုပ္ လုပ္ကိုင္စရာ အခြင့္အလမ္းလည္း မရွိဘူးလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ “ ဒီရြာမွာက ေယာက်ၤားေတြဆိုရင္ ငါးဖမ္း၊ မိန္းကေလးေတြဆိုရင္ ငါးရြက္၊ ငါးခုတ္ အလုပ္ကလြဲလို႔ ဘာမွ မရွိဘူး။ အဲဒါေတြ မလုပ္ခ်င္ရင္ ရွမ္း(ထိုင္း)သြား။ ဒါပဲရွိတယ္” လို႔ ပင္လယ္ေရေၾကာင့္ အသားအေရာင္မဲျပာျပာျဖစ္ေနေသာ အသက္ ၅၀ အရြယ္ရွိ ေရလုပ္သားႀကီး တစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ပင္လယ္ျပင္ကိုအမွီျပဳ၍

အသက္ေမြးၾကတဲ႔သူေတြရဲ႕

သားသမီးေတြ၏

ပညာေရးဟာလည္း

လုံလုံ

ေလာက္ေလာက္

ေထာက္ပံ႔မေပးႏိုင္တာေၾကာင့္

အေရးမပါတဲ႔

အခန္းက႑တစ္ခုလို

ျဖစ္ေနတာ

ေတြ႔ရပါတယ္။ “ဒီမွာရွိတဲ႔ ကေလးေတြအခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းေတာ့ေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေက်ာင္းမေနေတာ့ဘူး။ မ်ားေသာအားျဖစ္ အလယ္တန္းေလာက္ဆိုရင္ ေက်ာင္းထြက္လိုက္တာမ်ားတယ္။ သူတို႔အေမေတြက ေက်ာင္းမထားတာလည္းပါတယ္။ ၃ တန္း၊ ၄ တန္းေလာက္ဆိုရင္ေတာင္ အလုပ္လုပ္လို႔ရၿပီဆိုေတာ့ သူတို႔ ငါးခုတ္တဲ႔ေနရာကိုေခၚသြားၿပီး ငါးဆားနယ္၊ ေရေဆး အလုပ္လုပ္ၾကတာမ်ားတယ္” လို႔ ရပ္မိရပ္ဖသဖြယ္ ျဖစ္ေနတဲ႔

ဦးခင္ေဇာ္က

တတိယတန္း၊

ေျပာပါတယ္။

စတုတၱတန္း

သေဘာ့ဆိပ္ေက်းရြာတြင္

ေက်ာင္းေနတဲ႔

ငါးလွမ္းစင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ

ကေလးငယ္ေတြရွိေနသလို

အလယ္တန္းအဆင့္နဲ႔

ေက်ာင္းထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ႔ ကေလးေတြ ရွိပါတယ္။

“ သမီးက ၈ တန္းနဲ႔ေက်ာင္းထြက္ၿပီး အေမနဲ႔ ဒီမွာ လာလုပ္ေနတာ။ သုံး၊ ေလးႏွစ္ေလာက္ေတာ့ရွိၿပီ။ အေမက ငါးခုတ္၊ သမီးက ငါးဆားနယ္တာတို႔ လုပ္တယ္။ ပိုက္ဆံကေတာ့ အေဒၚႀကီး(ငါးလွမ္းစင္ပိုင္ရွင္) က ၾကည့္ေပးပါတယ္။ ပုံမွန္ေတာ့ မရွိဘူးေပါ့” လို႔ မိသားစုစီးပြားေရး အဆင္မေျပမႈေၾကာင့္ ေက်ာင္းျပင္ပေ ရာက္ကာ ရရာဝင္ေငြျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနရေၾကာင္းကို ရွက္ရြံ႕ဟန္ မပြင့္တပြင့္ျဖင့္ မသဇင္က ဖြင့္ဟဆိုပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ

ကေလးငယ္ေတြက

ေက်ာင္းပိတ္ခ်ိန္

မိခင္၏

ေစခိုင္းမႈေၾကာင့္

လာေရာက္လုပ္ကိုင္

ၾကရသည္လည္းရွိေနပါတယ္။ “ ဒီက ကေလးေတြက ငါးခုတ္တဲ႔ သူတို႔အေမေတြနဲ႔ပါလာတာ။ သူတို႔ႏိုင္သေလာက္ လုပ္ၾကတာပါ။ သူတို႔ေက်ာင္းပိတ္တုန္း ငါးလွမ္းစင္ပိုင္ရွင္

မုန္႔ဖိုးေလးရေအာင္လာလုပ္ၾကတာပါ။

ေဒၚမႀကီးက

ေျပာပါတယ္။

သီးသန္႔လစာနဲ႔

ေဆာ့ကစားခ်ိန္ဆုံးရႈံးေနရၿပီး

မဟုတ္ဘူး”

လို႔

ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္

အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကရတဲ႔ ကေလးငယ္ေတြက ငါးလွမ္းစင္ကို ၿမိဳ႕ျပပန္းၿခံတစ္ခုအလား သေဘာထားကာ အလုပ္လုပ္ရင္း ေဆာ့ကစားလို႔ေနပါတယ္။ မိခင္နဲ႔အတူ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကတဲ႔ ကေလးငယ္ေတြက ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ သူတို႔မိခင္ေတြ ဝမ္းေရးအတြက္ ငါးခုတ္ၾကသလို ငါးခုတ္သမ လက္သစ္ကေလးေတြ ျဖစ္လာၾကလိမ့္မယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးသူေတြကလည္း ရွိေနပါတယ္။ တစ္ေနကုန္ ထိုင္ရာမထ မနားတမ္း ငါးခုတ္ေနၾကတဲ႔ ငါးခုတ္သမေတြအတြက္ ပုံမွန္ဝင္ေငြတစ္ခုနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္တည္ၿမဲေရး ပုံမွန္အလုပ္ကေလး

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အလင္းေရာင္က

လုပ္ခ်င္လားလို႔

ေမးၾကည့္မိစဥ္မွာ

မိုးသားတိမ္ေတြလို ငါးခုတ္သမ

မည္းေမွာင္လို႔ေနပါတယ္။

မညိဳမက

“အလုပ္ပုံမွန္ရွိတဲ႔

အလုပ္ကေလးရရင္ေတာ့ လုပ္ခ်င္တာေပါ့။ ပညာမတတ္၊ အဆက္အသြယ္မရွိေတာ့ ဘာအလုပ္မွမရဘူး” လို႔ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ညည္းညဴမိတဲ႔အခိုက္အတန္႔ အလုပ္ရွင္ရဲ႕ မ်က္ေစာင္းေၾကာင့္ ေရွ႕ဆက္မယ့္

စကားသံ ေတြဟာ တစ္ဝက္တစ္ပ်က္နဲ႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါတယ္။ သေဘာ့ဆိပ္ေက်းရြာရွိ ငါးလွမ္းစင္အမ်ားစုမွာ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္လာတဲ့ ငါးခုတ္သမေတြကို ေခၚခိုင္းမယ့္သူ မရွိၾကတဲ႔အတြက္ေၾကာင့္

အသက္

၄၀

နားခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ေနတဲ႔

မညိဳမအတြက္

ငါးခုတ္သမ

ပင္စင္ကို မယူမေနရ ယူရမွာျဖစ္ကာ မ်ားမၾကာမီ အလုပ္လက္မဲ႔ျဖစ္လာမွာကို စိုးရိမ္ပူပန္ ေနရပါတယ္။ “က်မတို႔အတြက္ၾကေတာ့ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ရင္ မခိုင္းခ်င္ေတာ့ဘူးေလ။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ဟိုလိုလို ဒီလိုလိုျဖစ္ၿပီး လက္ထိ၊ ဘာထိ ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ၿပီး သူက ၃၀ ေတြေလာက္ မသန္ေတာ့ဘူးေလ” လို႔ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ငါးခုတ္သမေတြကို ေခၚမခိုင္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ငါးလွမ္းစင္ပိုင္ရွင္တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ငါးခုတ္သမေတြကို ငါးလွမ္းစင္ေတြ အလုပ္မေပးတာ ရြာဓေလ့တစ္ခုလို ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အရြယ္မလြန္ခင္ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တဲ႔အရြယ္မွာ အလုပ္ရွင္ေတြက မျဖစ္မေန အနားေပးတာေၾကာင့္ သူတို႔မိသားစုေတြရဲ႕ ဝင္ေငြေတြက ေနဝင္ခ်ိန္လို တျဖည္းျဖည္း စုံးစုံးျမႈပ္ရမယ့္ကိန္း ဆိုက္ေနရပါတယ္။

လူသားအရင္းအျမစ္ေတြ

ေပါၾကြယ္ဝလွသည့္

ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ

အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးဟာ

အသက္တမွ် လို အေရးႀကီးေနပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးႏိုင္ေရး ေျပာဆိုခ်က္ေတြက လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ေရမွာအရုပ္ေရးျပေနသလို ျဖစ္ေနဆဲပါ။ “က်မတို႔ဆီကို ဘယ္သူမွလာၿပီး ဘာအလုပ္အကိုင္ေတြရွိတယ္။ ဘယ္လိုဆိုတာ ဘာမွလာမေျပာၾကပါဘူး။ အရင္အစိုးရတုန္းကလည္း

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးမယ္ေျပာတာပဲ။

အခု

အစိုးရလည္း

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီး ေပးမယ္ေျပာတာပဲ။ ေနာက္ေတာ့လည္း ဒုံရင္းက ဒုံရင္းပဲ။ ကိုယ့္ရြာမွာရွိတဲ႔ ငါးခုတ္၊ ငါးရြက္ အဲဒီအလုပ္မွ မလုပ္ရင္ ထမင္းငတ္ပဲ” လို႔ မျဖဴဝင္းက ေျပာပါတယ္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္

အစိုးရတာဝန္ယူေဆာင္ရြက္စဥ္

မတ္လ

၃၀

ရက္ေန႔

ျပည္ေထာင္စု

လႊတ္ေတာ္တြင္ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္၏ ပထမဆုံးေသာ မိန္႔ခြန္းမွာ ျပည္သူလူထု အမ်ားစု၏ လူေနမႈဘဝ အဆင့္အတန္း

တိုးတက္ျမင့္မားေရးတို႔ကို

အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္သြားမွာ

ျဖစ္ပါတယ္လို႔

ေျပာဆိုခဲ႔တာဟာ အခုခ်ိန္အခါမွာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္သြားေပမယ့္ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုရဲ႕ လူေနမႈဘဝ အဆင့္အတန္း တိုးတက္ျမင့္မားေရးတို႔ဟာ တစ္စုံတစ္ရာ ေျပာင္းလဲမႈမရွိဘူးလို႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူေတြက မွတ္ခ်က္ျပဳထားၾကပါတယ္။ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေရွးရႈေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာ စီးပြားေရးအေျခေနေတြက အေျခခံလူတန္းစားေတြ စားေသာက္တဲ႔ အဓိက စားေသာက္ကုန္ေတြက တရိပ္ရိပ္ထိုးတက္လို႔ေနပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီး

ေပးႏိုင္ေရးဆိုတဲ႔ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြက အရင္အစိုးရေၾကြးေၾကာ္ခဲ႔တဲ႔ ဆင္းရဲမြဲေတမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔မျ ခား မထူးျခားနား ျဖစ္ေနဆဲပါ။ အလုပ္အကိုင္ရရွိဖို႔ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္၊ ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္ရွာေပးတဲ႔ ပြဲစားေတြနဲ႔ မဆက္သြယ္ရင္ အလုပ္တစ္ခုရႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ကူတဲ႔ အေျခအေနေတြ ရွိေနဆဲပါ။ အစိုးရသက္တမ္းတစ္ႏွစ္ျပည့္မွာ

ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က

“ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးနဲ႔ ႏိုင္ငံအက်ိဳးအတြက္ ထမ္းေဆာင္ခဲ႔ပါတယ္။ ျပည္သူေတြအားလုံး တိုးတက္သင့္သေလာက္၊ တိုးတက္ခ်င္သေလာက္ မတိုးတက္ေသးဘူးဆိုတာလည္း က်မတို႔သိပါတယ္” လိို႔ ဝန္ခံစကား ေျပာဆိုထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာမ်ား၊ ႏိုင္ငံတိုးတက္ေရးမ်ားကို ျပည္သူနဲ႔အတူ တာဝန္ယူမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ႔ေသာ ႏိုင္ငံ

ေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏

တစ္ႏွစ္ျပည့္မိန္႔ခြန္းကို

ၾကားေယာင္ရင္း

စီးပြားေရး က်ပ္တည္း လာသည့္ဒဏ္ကို ခါးစည္းခံကာ ထမင္းမငတ္ေရးအတြက္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိတဲ႔ ငါးခုတ္တဲ႔အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ၿပီး မိသားစုဝမ္းေရးအတြက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနရတဲ႔ မျဖဴဝင္းက “အသက္ ၄၀ ျပည့္ရင္ ငါးခုတ္တဲ႔ အလုပ္နားရမယ္။ အဲဒီအခါၾကရင္ က်မကေလးေတြ ေက်ာင္းစရိတ္၊ စားစရိတ္၊ ဒါေတြကို ေတြးမိရင္ အိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီမတိုင္ခင္ အစိုးရက က်မတို႔ေဒသကသူေတြကို အလုပ္အကိုင္ေလးေတြ ဖန္တီးေ ပးႏိုင္ပါေစလို႔ပဲ ဆုေတာင္းေနရတယ္” လို႔ မေသခ်ာ၊ မေရရာေသာ အတိတ္ကို အနာဂတ္ ကုိ မွန္းဆရင္း ဆိုလိုက္ပါတယ္။

၂၁. ၅ . ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

jrefrmhenf; jrefrmh[ef B4PtvkyfjzpfygYrvm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာသာလွ်င္ စီးပြားေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စီးပြားေရးဆိုေသာ Bussiness for Peace (B4P) ဆိုသည့္ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ အယူအဆတရပ္ကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ B4P အား လက္ေတြ႔ေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ပါက အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေသာ တိုင္း၇င္သားနယ္ေျမမ်ားတြင္ ေဒသတြင္းဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္အျပင္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး အလံုးစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရသည့္ အခ်ိန္တြင္ အရွိန္အဟန္ျဖင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ အေျခခံေကာင္းမ်ား တည္ေဆာက္ၿပီး ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထို႔ျပင္ B4P သည္ ႏိုင္ငံတကာအတြက္ စံျပေမာ္ဒယ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ သို႔ျဖစ္ရာ GFM ၏ သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ရာ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားလည္းျဖစ္၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေသာ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ား လည္းျဖစ္သည့္ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္ေဒသႀကီးတို႔သည္ B4P စီ မံကိန္းနယ္ေျမအတြင္းပါရွိသည္ျဖစ္ရာ သက္ဆိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ B4P စီမံကိန္းအား သတိျပဳေစလိုၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပေစလိုရင္းျဖစ္သည္။

jrefrmhenf; jrefrmh[ef B4PtvkyfjzpfygYrvm; ရာစုႏွစ္ထက္ဝက္ေက်ာ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေနာက္က်ေနေသာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ယခင္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ယူနီေဖာင္းခၽြတ္မ်ား အစိုးရလက္ထက္က လည္း ျပန္လည္ တိုးတက္လာေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သလို၊ ယခုလက္ရွိ

အစိုးရလက္ထက္တြင္လည္း

ျပည္သူ

လူထုေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတိုင္း

စီးပြားေရး

တိုးတက္လာျခင္း မရွိသည္ကုိမီဒီယာမ်ား မွ ေတြ႕ေနရသည္။

ယင္းကဲ့သုိ႔ အခ်ိန္ကာလတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စီးပြားေရးဆိုေသာ Bussiness for

Peace (B4P) ကို စက္မႈ ကုန္သည္အသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) ႏွင့္ B4P ဦးေဆာင္သူမ်ားက အရွိန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္လာသည္ေနသည္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ လူမႈစီးပြားဘဝ တည္ၿငိမ္မႈကို တာဝန္ေက်ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွတဆင့္ ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ရန္ ကုလသမဂၢ၏ တာဝန္ေက်ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာကြန္ရက္ United Nations Global Compact (UNGC) သို႔ဝင္ေရာက္ရန္ B4P ဦးေဆာင္သူမ်ားက ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ရွိ စီးပြား ေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္ ေဆြးေႏြးခဲ႔သည္။ “အဓိကကေတာ့ လာၿပီးတိုက္တြန္းတဲ့သေဘာပါ။ စီးပြားေရးလုပ္ရင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ အေထာက္အကူျပဳ ႏိုင္ေအာင္ေပါ့။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတဲ့ အေတြးေလးေတြထည့္ၿပီး လုပ္ၾကဖို႔၊ UNGC ဝင္ဖို႔ တိုက္တြန္းတဲ့ သေဘာပါ” ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ကုန္သည္စက္မႈအသင္း ဥကၠဌ ဦးေစာဟန္ေအး ကဆိုသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ တာဝန္ေက်သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားျဖင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊

တည္ၿငိမ္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည့္ အခန္းက႑မွ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္သြား ႏိုင္ေရးကို ပံ့ပိုးကူညီရန္၊ UNGC အဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ရန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို တိုက္တြန္းခဲ့ ေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ United Nations Global Compact Network Myanmar ၌ ျမန္မာ့လုပ္ငန္းရွင္ ၃၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားသျဖင့္ အာဆီယံေဒသတြင္ အမ်ားဆုံး ရပ္တည္ေနရာ ကုမၸဏီေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ပါဝင္ေစျခင္းျဖင့္ ကမာၻတြင္ ပထမအျဖစ္ ရပ္တည္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမည္ဟု United Nations Global Compact Network Myanmar ဥကၠဌ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္ ကေျပာသည္။ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားကို United Nations Global Compact (UNGC) မွ ခ်မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္း ကမ္း (၁၀) ခ်က္ကို ကတိကဝတ္ျပဳကာ လတ္မွတ္ေရးထိုး လိုက္နာျခင္းျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ တစ္ခန္း တစ္က႑မွ ပါဝင္ႏိုင္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။ UNGC ၏ အေျခခံမူ (၁၀) ခ်က္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမႈ ပေပ်ာက္ေရးတို႔ ပါဝင္သည္။ “B4P ေျပာလိုက္တာနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြသည္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဖို႔ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအလုပ္ေတြမွာ ပါဖို႔ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ မိမိ စီးပြားေရးအလုပ္ကိုလုပ္ရင္းနဲ႔ လူမႈေရး တာဝန္ေက်ဖို႔ လိုတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေထာက္အကူ ဘယ္လိုေပးလို႔ရတယ္ဆိုေတာ့ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးဖို႔၊ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အရည္အေသြးျမွင့္ဖို႔ လုပ္ေပးရမယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ေတြက နည္းပညာေတြသုံးၿပီးေတာ့ အဲဒီေဒသမွာ လုပ္ေပးဖို႔လိုတယ္။ ဆိုတဲ႔အတြက္ အေျခခံအေဆာက္ အဦးေတြ

လုပ္တဲ႔အခါမွာ

စီးပြားေရး

လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔

ဒါေတြလုပ္ေပးႏိုင္မယ္

ဆိုရင္ေတာ့

အဲဒီေဒသ မွာရွိတဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ တဘက္တလမ္းက ပါဝင္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္ က ရွင္းျပေျပာဆိုသည္။

သို႔ေသာ္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိမွသာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး တိုးတက္လာႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းစီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားက ရႈျမင္ထားၾကသည္။ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ေျပာရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လက္နက္ကိုင္တာပဲ ျမင္ပါတယ္။ ပဋိပကၡမွာ လက္နက္ ကိုင္ ပဋိပကၡရွိတယ္။ လက္နက္မကိုင္တဲ့ ပဋိပကၡရွိတယ္။ ကုန္သည္စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ အသင္းအေနနဲ႔

ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုပါလာရသလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔လုပ္ႏိုင္တာက လက္နက္မကိုင္တဲ့ ပဋိပကၡကို ဘယ္လို ရွင္းၾကမလဲ။ လက္နက္မကိုင္တဲ့ ပဋိပကၡက ဘာေျပာတာလဲဆိုေတာ့ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ ဝမ္းေရး ပဋိပကၡ ရွိတယ္။ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ ပဋိပကၡရွိတယ္။ ဒါဟာလည္းပဲ ပဋိပကၡျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ကုန္သည္စက္မႈ အသင္းခ်ဳပ္အေနနဲ႔ တကယ္ ပါဝင္ပတ္သက္လာတာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို Support ျဖစ္ေစတဲ႔ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းကို ဖန္တီးေပးမယ္။ အသက္ေမြးပညာ သင္ေပးမယ္။ အလုပ္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးမယ္” ဟု UNGC Network Myanmar တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္ ကဆိုသည္။ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေဇာ္မင္းဝင္း က ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးသည္ အဓိကက်သကဲ့သို႔ စီးပြားေရး ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္း တစ္ခုသည္လည္း ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲၿပီး စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အဓိကက်ေၾကာင္း ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ B4P ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး “စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ၾကမယ္ဆိုရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ဒီလိုျဖစ္လာတာကို ႀကိဳဆိုၾကရပါမယ္။ သို႔ေသာ္ ဘယ္လို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွာပါလဲ။ အစိုးရဘက္ကေရာ ဘယ္လိုတာဝန္ယူ တာဝန္ခံမႈေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မွာပါလဲ။ ဒီကိစၥေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္ကစဥ္းစားမႈ (concept) က ဘာပါလဲ” ဟု မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူ၀ါဒေလ့လာေရး ဌာနမွ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေမးခြန္းထုတ္လိုက္သည္။ B4P ဦးေဆာင္သူမ်ား၏ UNGC အဖြဲ႔ဝင္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ျဖစ္ေရး ရည္မွန္းခ်က္အေပၚ ၎က “ကုမၸဏီေတြက ကတိျပဳတာတစ္ျခား၊ လုပ္ေနတာကတစ္ျခား၊ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ ကုမၸဏီေတြက တကယ္ေရာ လိုက္နာပါ့ မလား။ အစိုးရဘက္ကေရာ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ဘာျပန္လုပ္မွာလဲ။ ဦးပိုင္လို ကုမၸဏီေတြကို ဖိအားေပးမွာလား။ အစိုးရက သူ႔ဥပေဒလမ္းေၾကာင္း လိုက္နာတဲ့သူကို ဘာကာကြယ္ေပးမွာလဲ။ စစ္ကိုအား ေပးတဲ့ ကုမၸဏီေတြ၊ ေက်ာက္တူးတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေရႊတူးတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ဖိအားေပးမွာ လား။ အဲဒီလိုကုမၸဏီေတြ လက္မွတ္ထိုးရင္ေရာ ဘာထူးမွာလဲ။ အခုဦးေဆာင္လုပ္တဲ့သူေတြကေရာ အႏွစ္ သာရရွိရဲ႕လား။ အစိုးရကိုေရာ ေမးခြန္းဘယ္လို ျပန္ထုတ္မလဲ။ မလိုက္နာတဲ့ ကုမၸဏီေတြကိုေရာ ဘာလုပ္ မွာလဲ။ ကုမၸဏီႀကီးႀကီး၊ ေသးေသး လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ဖိအားမေပးသင့္ဘူး။ အေရအတြက္ကို ဦးစားမေပးသင့္ ဘူး။ က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ေအာင္ျမင္ဖို႔ခက္တယ္” ဟု သုံးသပ္ေျပာဆိုသည္။

B4P ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ ျပဳလုပ္ေနစဥ္ ။

သို႔ေသာ္ ေမ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာန ဥကၠဌလည္းျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က UMFCCI ႏွင့္ United Nations Global Compact Network Myanmar တို႔ ၿပီးခဲ႔သည့္ ေမ ၄ ရက္ေန႔၌ Business For Peace အခမ္းအနား စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းကို အထူးေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း စာခ်ြန္လႊာ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ႔ၿပီး၊ ယင္း စာခၽႊန္လႊာတြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနိမ့္က်ေနသည့္ ေဒသမ်ားကို ဦးစားေပး၍ ျပည္တြင္း လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းမ်ားအတြင္း တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ေက်ပြန္မႈျဖင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးေရး အပါအဝင္ လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း ကုန္စည္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မူ ေဈးကြက္အတြင္း၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းမႈရရွိ တည္ၿမဲေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္မ်ားကို ေလ့လာသင္ယူ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္း စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရန္ ပါဝင္သည္။

B4P ခၽႊန္လႊာပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက “ပဋိပကၡ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ေစတဲ့

ေရႊတူးတာ၊ ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေနတာ၊ သယံဇာတ တူးေဖာ္ေနတာေတြက ပဋိပကၡ စီးပြားေရးလို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။

ဘိန္း၊

မူးယစ္ေဆးဝါး၊

လက္နက္ေမွာင္ခို

လုပ္ငန္းေတြလည္း

ပါဝင္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီလိုစီးပြားေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ လို႔ ေငြမဲေငြျဖဴလုပ္တာ၊ ေမွာင္ခို လူ – ပစၥည္းကုန္ကူးတာ စသည္တို႔ ပါဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ သစ္ထုတ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြ၊ သယံဇာတထုတ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြက ဒီလိုကိစၥမ်ဳိးေတြ ပါဝင္ပတ္သက္ဖို႔

အေၾကာင္းမ်ား

သံသယမကင္းဖြယ္

ပါတယ္။

ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့

ဒါဆိုရင္

အစိုးရအေနနဲ႔

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊

သယံဇာတထုတ္လုပ္ငန္းေတြ၊

informal

sector

ေတြအေပၚမွာ

ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္မွာပါလဲ။ ဒီလူေတြကမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

တဖက္မွာလည္း

ကုန္သည္ႀကီး

မ်ားအသင္းက

ယခုေဆာင္ရြက္ေနတဲ့

က်င့္ဝတ္ေစာင့္သိမႈအေပၚ ကတိကဝတ္ျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းေတြက လူႀကီးလူေကာင္း သေဘာတူညီမႈ (Gentlemen agreement) ပါ။ မလိုက္နာ မေဆာင္ရြက္ရင္ အေရး ယူႏိုင္တဲ့ (binding power) မရွိပါဘူး။

နာမည္ပ်က္ရံု၊ သိကၡာက်ရံု သေဘာပဲ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥအေပၚ အစိုးရဖက္က ကတိကဝတ္ျပဳမႈနဲ႔ ဆုေပးဒဏ္ေပးကိစၥမ်ား လိုအပ္မယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္” ဟု အႀကံျပဳ ေျပာသည္။ လက္ရွိအစိုးရသက္တမ္း

တစ္ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ခ်ိန္

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္

သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္

ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေဖျမင့္က စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားမွာ ယေန႔ေျပာ ခ်က္ခ်င္း ေျပာင္းသြားသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ေျပာင္းေလ့မရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုထားသည္။

“ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းအလိုက္ စီးပြားေရး Policy ခ်လိုက္တယ္။ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းအလိုက္ Policy ကို

အေကာင္ အထည္ေဖၚတဲ႔အခါ Policy ကို ဘယ္လိုေဖၚေဆာင္မလဲဆိုတာ မေပၚလာဘူး။ အဲဒီအေျခအေနမွာ B4P လမ္းေၾကာင္းက ေပၚလာတယ္။ စီးပြားေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တာလား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စီးပြားေရးလုပ္တာလား။ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုတယ္။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ လုံၿခဳံမႈမရွိတဲ့ အတြက္ ဘယ္ႏုိင္ငံမွ လာမလုပ္ခ်င္ဘူး။ စီးပြားေရးလုပ္မယ့္ သူေတြက လုံၿခဳံမႈလိုခ်င္တယ္။ B4P က လုံၿခဳံမႈ အာမခံေပးႏိုင္လား။ လက္ရွိအထိ မျမင္ဘူး” ဟု စီးပြားေရး ဥပေဒအႀကံေပး ဦးတင္သန္းဦး က မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာသည္။

ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွတဆင့္

လူမႈစီးပြားဘဝတည္ၿငိမ္မႈကို ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္

တာဝန္ေက်ေသာ

ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္

မြန္ျပည္နယ္ရွိ

စက္မႈဇုန္မ်ားတြင္ စက္မွဳဇုန္တစ္ခုအတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ ေရ၊ မီး၊ လမ္း စသည္တို႔ပင္ မျပည့္စုံေသးေၾကာင္း Generation Focused Monitor ၏ သုေတသန ေတြ႔ရွိခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တို႔ရွိ စက္မႈဇုန္မ်ား တိုးတက္သင့္သေလာက္ မတိုးတက္ႏိုင္ေသးသည့္ အခ်ိန္တြင္ B4P စီမံခ်က္က ေဒသတြင္း စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္မည္ကို သိလို ေၾကာင္း Generation Focused Monitor ၏ ေမးခြန္းကို United Nations Global Compact Network Myanmar ဥကၠဌ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္ က “အဓိက ကိုယ္႔ႏိုင္ငံ ေအးခ်မ္းလာဖို႔၊ ကုိယ့္ႏိုင္ငံ တိုးတက္လာဖို႔၊ မြန္ျပည္နယ္မွာလည္း အသင္းခ်ဳပ္ရွိတယ္။ ဘားအံမွာလည္း အသင္းခ်ဳပ္ရွိတယ္။ ခုနက အခက္အခဲကို တင္ျပေပးပါ့မယ္။ စက္မႈဇုန္ေတြရွိတယ္။ ဘာမွအလုပ္မျဖစ္ေသးဘူး။ အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။

ျပႆနာကို

ေထာက္ျပတာက

အေျဖရဖို႔ခက္တယ္။

အခ်က္အလက္ေတြကို

တင္ျပပါ့မယ္။ ဥကၠဌႀကီးကတဆင့္ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္အသင္းခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ညိွႏႈိင္း ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္မယ္” ဟု ေျဖၾကားသည္။ စက္မွဳဇုန္မ်ားတြင္သာမက ျပည္နယ္အတြင္း အေျခခံအေဆာက္အဦး မျပည့္စုံျခင္းသည္ ေဒသတြင္း

စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစေရးအတြက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစေၾကာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက တညီတညႊတ္ထဲ ေျပာဆိုသည္။ “အဓိက Infrastructure ေတြ အာမခံခ်က္ မေပးႏိုင္တာပါ။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ လာလုပ္ၾကတဲ႔သူေတြက အခ်က္လက္ေတြ ျပည့္စုံမွလုပ္ၾကတာ။ က်ေနာ္တို႔က ျမန္မာနည္း ျမန္မာဟန္နဲ႔ လုပ္ေနၾကတာ” ဟု ဦးေစာဟန္ေအး က ေျပာသည္။ စီးပြားေရးႏွင့္ ဥပေဒအႀကံေပး ဦးတင္သန္းဦးက မူဆယ္ရွိ ျမဝတီဘဏ္ကို လက္နက္ကိုင္မ်ား ပစ္ခတ္ခဲ့ သည့္ျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ကာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ စီးပြားေရးလုံၿခဳံမႈမရွိေသာ ႏိုင္ငံအတြင္း မည္သည့္ ႏိုင္ငံကမွ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ လုပ္ၾကမည္မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒသည္လည္း တိက်သည့္မူဝါဒ မရွိေသးေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။

“၉၆

မွာ

ေနာက္ဆုတ္သြား

အာဆီယံဝင္ဖို႔

တယ္။

အေလာသုံးဆယ္လုပ္လိုက္တာ

ပ်က္သြားတယ္။

လက္ေတြ႔ဆန္တဲ့

အေသးစား

စီးပြားေရးေတြ

ပုံသ႑ာန္အေပၚ

မစဥ္းစားဘဲနဲ႔၊

ျပည္တြင္းစီးပြားေရးကို ခိုင္မာေအာင္ မလုပ္ထားႏိုင္ေသးဘူး။ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဖၚေဆာင္ေပးရမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာက ေပၚပင္ေတြလုပ္ ျမန္မာနည္း ျမန္မာ့ဟန္နဲ႔ လုပ္ေနၾကေတာ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက လုံးလည္ခ်ာလည္ လိုက္ေနတယ္။ စီးပြားေရးကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ဘဲနဲ႔၊ ဘာျဖစ္လို႔

လက္ေတြ႔ဆန္ဆန္

မလုပ္ဘဲနဲ႔၊

ႏိုင္ငံတကာ

ေရစီးေၾကာင္းမွာ

စီးေမွ်ာေနလဲဆိုတာ

နားမလည္ဘူး” ဟု ၎ကေျပာသည္။

B4P ဆိုသည့္ အသံမ်ားက်ယ္ေလာင္လာခ်ိန္သည္ ၂၁ ရာစု ပင္လံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံႏွင့္

တိုက္ဆိုင္ ေနသည္ျဖစ္ရာ B4P သည္ ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္အရ လုပ္ေဆာင္သည့္ စီမံခ်က္တစ္ခုလား သို႔တည္း

မဟုတ္

ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္

ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္လား

ရည္ရြယ္သည့္ ဆိုသည္မွာမူကား

ပညာရွင္မ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳ ထားသည္။ ၂၈.၅. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး ။

လက္ေတြ႔အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္မည့္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္သာရွိေၾကာင္း

NydKvJaeonfh vkyfief;i,frsm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ျပည္တြင္းကုန္ၾကမ္းေစ်းကြက္ကို ျပည္ပ စီးပြားေရးသမားမ်ားက လက္၀ါးႀကီး အုပ္ထားမွဳေၾကာင့္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းငယ္မ်ား ၿပိဳလဲေနရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ လက္ရွိအစိုးရ၏ စီးပြားေရး ေပၚလစီႏွင့္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းငယ္မ်ားအား ဥပေဒအရ အကာအကြယ္ေပးမွဳ၊ ပံ့ပိုးမွဳမ်ား ပ်က္ကြက္ေနမွဳကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုရင္း ျဖစ္သည္။

NydKvJaeonfh vkyfief;i,frsm; “ငါးမရလို႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ငန္းေတာင္ ရပ္ထားရတယ္” ဟု ကုန္ထုတ္လုပ္သားမရွိ၊ စက္ပစၥည္းမ်ားသာ ရွိေနသည့္ အလုပ္ရုံကို လက္ညိဳးညႊန္ျပကာ ပင္လယ္ငါးမုန္႔ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူ ဦးသန္းထြန္း(အမည္လႊဲ) က ညည္းညဴဟန္ျဖင့္ ဆိုလိုက္သည္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ထားဝယ္ၿမိဳ႕တြင္ ပင္လယ္ငါးမုန္႔လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ အနည္းငယ္သာရွိရာ ယင္း ပင္လယ္ငါးမုန္႔ လုပ္ကိုင္သူမ်ားထဲတြင္ ဦးသန္းထြန္းလည္း အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ အလုပ္သမား ၆

ဦးမွ

၁၀

ဦးအထိ

အၿမဲလိုလို

ေန႔စဥ္လည္ပတ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း

ရွိေနသည့္

ယခုအခါ

ဦးသန္းထြန္း၏

ပင္လယ္ငါး

ငါးမုန္႔အလုပ္ရုံသည္

၀ယ္မရသျဖင့္

ယခင္က

ရပ္နားထားသည္မွာ

၃

လေက်ာ္ၾကာခဲ႔ၿပီ ျဖစ္သည္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးသည္ ပင္လယ္ငါးအမ်ားဆုံး ဖမ္းဆီးၿပီး၊ ျပည္တြင္း ငါးေဈးကြက္ႏွင့္ ျပည္ပ ငါးေဈး ကြက္အထိပါ ေရာင္းခ်ေနေသာ ေဒသတစ္ခုျဖစ္ရာ ပင္လယ္ငါးမရသျဖင့္ ပင္လယ္ငါးမုန္႔လုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕

ရပ္ထားရသည္မွာ

ေဒသခံ

မဟုတ္သူမ်ား

အတြက္

အံ့ၾသရသလုိ

ေမးခြန္းထုတ္စရာလည္း ျဖစ္ေနသည္။ မွန္တယ္။

“က်ေနာ္တို႔ တနသၤာရီက ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္ ပင္လယ္ငါးအမ်ားဆုံး ဖမ္းဆီးၾကတယ္ဆိုတာ ျပည္တြင္း

တင္ပို႔တယ္ဆိုတာလည္း

ငါးေဈးကြက္ကို မွန္တယ္။

ထားဝယ္၊

ၿပီးခဲ့တဲ့

ၿမိတ္နဲ႔

ႏွစ္ကစၿပီး

ေကာ့ေသာင္းဘက္က

တရုတ္က

ဒီဘက္မွာ

အမ်ားဆုံး ငါးဝယ္တယ္။

အေကာင္ေသးေသးေလးကစၿပီး အကုန္ ဝယ္တယ္။ ထိုင္းကၾကေတာ့ ပလာတူးကို အဓိကထားၿပီးဝယ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လုိ ငါးမုန္႔ လုပ္ငန္းအေသးေလး ေတြက သူတို႔နဲ႔အၿပိဳင္ လိုက္ဝယ္ရေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ငါးအရနည္းလာတယ္။

ဒီႏွစ္ေတာ့

စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ေျပာဆိုသည္။

ငါးမရလို႔

လုပ္ငန္း

ပါ

ပိတ္ထားရတယ္”

ဟု

ဦးသန္းထြန္းက

ဦးသန္းထြန္း ကဲ့သို႔ ပင္လယ္ငါးကို တရုတ္၊ ထိုင္း ကုန္သည္မ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ ဝယ္ယူလုပ္ကိုင္ေနရသူမ်ားလည္း ရွိရာ ပင္လယ္ထြက္ကုန္ ငပိ၊ ငါးေျခာက္ႏွင့္ အျခားပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်ေနသည့္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ရွိ နာမည္ေက်ာ္ မလိငပိ ေဒသထြက္ကုန္ အေရာင္းဆိုင္သည္လည္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ “တရုတ္က ဘယ္ေလာက္ အဝယ္လိုက္လဲဆိုေတာ့ ငါးအစိုတင္ မဟုတ္ဘူး။ အေျခာက္ပါ လိုက္ဝယ္တယ္။ က်မတို႔လည္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ငါးအရနည္းလာတယ္။ ဆိုင္မွာတင္ေရာင္းေနတဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕ငါးေတြ ျပည္ႀကီးငါး အေျခာက္တို႔ဆိုရင္ ဝယ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ကိုယ့္ျပည္တြင္းကလူေတြ ေနာက္ဆို ငါးေျခာက္ေတာင္ ေကာင္း ေကာင္းစားရပါ့မလားေတာင္ မသိေတာ့ဘူး” ဟု ေရွ႕ေရးအတြက္ ရတက္မေအးႏိုင္သူ မလိငပိ ကုန္ေျခာက္ ဆိုင္ရွင္ ေဒၚေနာ္မူးထာက ေျပာသည္။ ပင္လယ္ထြက္ ငါးမ်ားကို ထိုင္းကုန္သည္မ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ တရုတ္ကုန္သည္မ်ား လာေရာက္ဝယ္ယူျခင္း ေၾကာင့္ ယခင္က တည္ၿငိမ္ေနသည့္ ငါးေဈးကြက္မွာ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္လာေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းရွင္ အခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။ “ထိုင္းက အရင္ကတည္းက ဒီလိုပဲ ကိုယ္တိုင္လာဝယ္တာလည္းရွိတယ္။ ထိုင္းသူေဌး မ်က္ႏွာလဲႊနဲ႔ ဝယ္တာ လည္းရွိတယ္။ ဒီဘက္ကလူေတြ ထိုင္းမွာ သြားေရာင္းတာလည္းရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေလာက္အထိ ေဈးကြက္ မပ်က္ေသးဘူးေပါ့။ အခု တရုတ္ကလူေတြ လာၿပီး ဆင္းဝယ္ေတာ့ ကိုယ့္ျပည္တြင္းအတြက္ ဝယ္ေရာင္းတဲ့ သူေတြအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ္ေတြက သူတို႔ေလာက္ ေဈးမေပးႏိုင္တာရယ္၊ ေနာက္သူတို႔ ေလာက္ ကုန္ခ်ိန္မ်ားမ်ား မဝယ္ႏိုင္ဘူး။ က်မတို႔ဆိုင္မွာရွိတဲ႔ ျပည္ႀကီးငါးအေျခာက္ေတာင္ လာဝယ္တယ္” ဟု ေဒၚေနာ္မူးထာကရွင္းျပသည္။ ယင္းသို႔ ျပည္တြင္းေဈးကြက္အတြင္း အင္အားႀကီး တရုတ္သာမက ထိုင္းကုန္သည္တို႔ႏွင့္ အၿပိဳင္အဆိုင္ ဝယ္ယူေနရသည့္ အတြက္ ပင္လယ္ငါးကုန္ၾကမ္းကို အမွီျပဳလုပ္ကိုင္ေနရသည့္ ေဒသခံ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ကုန္ၾကမ္းရရွိမႈ အခက္အခဲႏွင့္ရင္ဆိုင္လာရသည္။ “ဒီပုံစံအတိုင္း တရုတ္က က်ေနာ္တို႔ဘက္မွာလာၿပီး ႀကီးစိုးထားလိုက္ရင္၊ ေနာက္ဆို ငါးအရနည္းၿပီး လုပ္ငန္း တစ္ခ်ိဳ႕လည္း နားရမယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္ျပည္တြင္းကလည္း မိေအး ၂ ခါနာသလို ခံရလိမ့္မယ္။ ထိုင္းက ပလာတူးငါးအစိုဝယ္တယ္၊ သူ႔ႏိုင္ငံမွာ စည္သြတ္ၿပီး ငါးေသတၱာဆိုၿပီး ျမန္မာျပည္ ျပန္ေရာင္းတယ္။ တရုတ္လည္း အတူတူပဲ အခုငါးအစိုေတြ အကုန္လိုက္ဝယ္တယ္။ ၿပီးရင္ သူ႔ႏိုင္ငံကေန က်ေနာ္တို႔ဆီ ျပန္သြင္း လိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ကိုယ့္တုတ္နဲ႔ကိုယ္ ျပန္ရိုက္ခံေနတယ္” ဟု ဦးသန္းထြန္းက ေထာက္ျပေျပာ ဆိုသည္။

သဘာဝသယံဇာတ ေပါၾကြယ္ဝေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကုန္ၾကမ္းေပါမ်ားေသာ္လည္း ယင္းကုန္ၾကမ္း ကို ကုန္ေခ်ာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲမထုတ္ႏိုင္သျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ တင္သြင္းေသာ ကုန္ေခ်ာမ်ားကို သာ ဝယ္ယူ စားသုံးေနရသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ငါးႏွင့္ ရာဘာအမ်ားဆုံးထြက္ရွိရာ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ပင္လယ္ငါးႏွင့္ ရာဘာကို ကုန္ၾကမ္း

အျဖစ္သာ

တရုတ္ႏွင့္

ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔ကို

ေရာင္းခ်ၿပီး

အဆိုပါ

ႏိုင္ငံတို႔မွ

ထြက္ရွိေသာ

ကုန္ေခ်ာမ်ားကို ျပည္လည္ ဝယ္ယူ အသုံးျပဳေနရသည္။ “

ဒို႔ႏိုင္ငံက

ကုန္ၾကမ္းေပါတယ္။

အဲဒီကုန္ၾကမ္းကို

ကုန္ေခ်ာမေျပာင္းႏိုင္ဘူး။

အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ

အေပၚမွာပဲ မွီခိုေနရတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ ကုန္ၾကမ္းေပါတာကို ကုန္ေခ်ာအျဖစ္ေျပာင္းဖို႔ ႏိုင္ငံျခားက နည္းပညာ၊ ေနာက္ၿပီး ေဈးကြက္၊ ဒါေတြ အစိုးရက ပံ့ပိုးေပးလိုက္ရင္ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ႔ SME လို အေသးစား၊ အလတ္စား လုပ္ငန္း ေတြ တိုးတက္လာမယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အလုပ္ေတြ ရလာၾကမယ္။ အခုအစိုးရက SME ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးရမယ္ဆို တာပဲ ေျပာေနတယ္။ လက္ေတြ႔ဆန္တဲ့ဟာ ေပၚမလာေသးဘူး” ဟု စီးပြားေရး ဥပေဒအႀကံေပး ဦးတင္သန္းဦး က ေျပာသည္။ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္

အေသးစား၊

အလတ္စား

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္

လိုအပ္သျဖင့္ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ပံ့ပိုးကူညီမည္ဆိုသည့္ လက္ရွိအစိုးရ၏

ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားက

ယခင္အစိုးရထက္ပင္

ပိုမိုက်ယ္ေလာင္ေနေသာ္လည္း

လက္ေတြ႔ဆန္သည့္ လုပ္ေဆာင္ မွဳမ်ား မရွိသည့္အတြက္ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕ ရပ္ဆိုင္း ပိတ္သိမ္းရမလို ျဖစ္ေန သည္။ Generation Focused Monoitor (GFM) ကျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ လူငယ္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းႏွင့္ စီးပြားေရး သုေတသန စစ္တမ္းတြင္ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးရွိ အေသးစား၊ အလတ္စား SME စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အစိုးရ၏ ကူညီေထာက္ပံ႔မႈ အျပည့္အဝမရရွိေၾကာင္းႏွင့္ နည္းပညာ၊

အရင္းအႏွီးႏွင့္

ေဈးကြက္

ဖန္တီးေဖၚေဆာင္ရာတြင္လည္း

အစိုးရ၏

ပံ့ပိုးမႈမရရွိဟု

လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းအျပင္ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ GFM အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ခဲ့ သည္ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၌ ဦးေဆာင္

ေဆြးေႏြးသူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ စီးပြားေရး သုေတသီ ဦးခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) က SME လုပ္ငန္းမ်ား တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ လုပ္ငန္းရပ္ဆိုင္းမႈမ်ားလာေၾကာင္း၊ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာအရ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ ရွိေသာ္လည္း အေသးစား၊ အလတ္စား SME စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဆိုသည့္ အေသးစား၊ အလတ္စား လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဌာန ၃၀ ေက်ာ္သာရွိေန ေသးေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရအာေဘာ္ သတင္းစာ၊ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားမ်ားတြင္မူ အေသးစား၊ အလတ္စား SME

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား

ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေစရန္

ျပဳလုပ္ေပးျခင္းအားျဖင့္

အလုပ္အကိုင္

အခြင့္အလမ္းမ်ားကိုပါ တစ္ၿပိဳင္တည္း ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု မၾကာခဏ အသားေပး ေျပာဆိုေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ SME

မ်ား

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္

ႏိုင္ငံတကာက

ကူညီေထာက္ပံ့မွဳမ်ားလည္း

ရွိေနရာ

ၿပီးခဲ႔သည့္ႏွစ္

စက္တင္ဘာလ က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ေငြထုတ္ေခ်းႏိုင္ရန္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္းေက်ာ္ ကူညီပံ့ပိုးမည့္ အစီအစဥ္ကို စက္တင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ စတင္လိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္သံရုံးမွ ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားသည္။ ယင္းအကူအညီေပးေရး အစီအစဥ္အရ USAID ၏ မစ္ရွင္ ဒါရိုက္တာ Teresa McGhie ႏွင့္ အေသးစား၊ အလတ္စား ေခ်းေငြအသင္းအဖြဲ႔ (Micro Fianance Institutions _ MFIs) ငါးဖြဲ႔တို႔ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီး အဆိုပါ သေဘာတူညီခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေသးစား၊ အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္းေက်ာ္ ပံ့ပိုးမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းပံ့ပိုးမည့္ အစီအစဥ္ကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၂၃ ခုႏွစ္ အထိ စီမံကိန္းကာလ ၇ ႏွစ္ၾကာျမင့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔ျပင္

SME

လုပ္ငန္းမ်ားကို

အေထာက္အပံေပးႏိုင္ေရးအတြက္

ဂ်ပန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေရး ေအဂ်င္စီ (JICA) ထံမွ ဂ်ပန္ယန္းေငြ ၅ ဘီလီယံ ရရွိခဲ႔ရာ က်ပ္ ၄၁ ဒႆမ ၅၅၈ ဘီလီယံကို ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး ၁၀ ခုရွိ လုပ္ငန္းရွင္ ၁၈၆ ဦးကို ထုတ္ေခ်းခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုက်န္ရွိေနေသးသည့္

က်ပ္

၈

ဒႆမ

၄၄၂

ဘီလီယံကို

ဆက္လက္ထုတ္ေခ်းႏိုင္ေရး

ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ေသာ္

ေငြေၾကးအရင္းအႏွီး

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း

ရွင္အခ်ိဳ႕ကမူ

လိုအပ္ေနေသာ အစိုးရထံမွ

အေသးစားႏွင့္

ေခ်းေငြရရွိရန္

အလတ္စားလုပ္ငန္း

ဥပေဒႏွင့္

(SME)

လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားအရ

အဟန္႔အတားမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုမွဳမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

လက္ရွိအစိုးရအေနျဖင့္ SME မ်ားအား ပံ့ပိုးရန္ ပ်က္ကြက္ေနသည္ဟု လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး ပညာရွင္ မ်ားက ေ၀ဖန္ေနခ်ိန္တြင္ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္း SME မ်ားအား ယခုဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ က်ပ္ ၈ ဒႆမ ၄၄၂ ဘီလီယံ ထုတ္ေခ်းႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း စက္မႈဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္ခ်ဳိက ၿပီးခဲ႔သည့္ သီတင္းတစ္ပတ္က လႊတ္ေတာ္ တြင္ ေျပာဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္း SME မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ေငြေခ်းျခင္း တစ္ခုတည္းျဖင့္ မလုံေလာက္ပဲ ႏိုင္ငံတကာမွ တင္သြင္းလာသည့္ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ပေစ်းကြက္ တင္ပို႔ႏိုင္ရန္လည္းေကာင္း နည္းပညာပံ့ပိုးေပးေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ေဈးကြက္ဖန္တီး ရွာေဖြေပးရန္ပါ လိုအပ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးေလ့လာသူမ်ားက အႀကိမ္ႀကိမ္ ေထာက္ျပ ထားသည္။ လက္ရွိ

တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္

ျဖစ္ေပၚေနေသာ

တရုတ္ႏွင့္

ထိုင္းကုန္သည္မ်ား၏

လက္၀ါးႀကီးအုပ္ၿပီး ကုန္ၾကမ္းငါး ၀ယ္ယူေနမွဳေၾကာင့္ ျပည္တြင္းရွိ ပင္လယ္ငါးကုန္ၾကမ္း အသံုးျပဳေနသည့္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းငယ္ မ်ား ရပ္တန္႔ထားရသည့္ အျဖစ္အပ်က္သည္ လက္ရွိအစိုးရ၏ စီးပြားေရးေပၚလစီႏွင့္ ပတ္သက္၍

မ်ားစြာ

ေမးခြန္း

ထုတ္ဖြယ္ရာျဖစ္ေနၿပီး

ျပည္တြင္း

အေသးစားႏွင့္

အလတ္စား

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ပံ့ပိုးမွဳ၊ အကာအကြယ္ျပဳမွဳ ရွိမရွိကို မီးေမာင္းထိုးျပေနသည္။ “က်ေနာ္တို႔က အစိုးရဆီက ဘာမွအေထာက္အပံ မရခဲ႔ဘူး။ အစိုးရဆီက လိုခ်င္တာက ေငြေခ်းတာေလးနဲ႔ မလုံေလာက္ဘူးေလ။

တကယ္လိုေနတာက

နည္းပညာနဲ႔

ေဈးကြက္။

ဒါေတြကို

က်ေနာ္တို႔ကို

ကူညီေပးႏိုင္ရင္ ေကာင္းမွာပဲလို႔ ေတြးမိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမလဲဆိုတာ မသိဘူး” ဟု လုပ္ငန္းရပ္ဆိုင္းထား ရေသာ ပင္လယ္ငါးမုန္႔ အလုပ္ရုံကေလးကို ေသာ့ခတ္ရင္း ဦးသန္းထြန္းက သူ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုယင္း ၄င္း ၏ ဆုိင္ ကုိ ေက်ာခုိင္း ခဲ့ေလျပီျဖစ္သည္။

၄. ၆. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

rGef? u&ifESifh weoFm&D oifwef;&Sm;ovm; အယ္ဒီတာ အညႊန္း ေက်ာင္းျပင္ပ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ သင္ယူေရး အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနသည္ဟု Generation Focused Monitor မွ ျပဳလုပ္သည့္ သုေတသနတြင္ လူငယ္အမ်ားစုက ေျပာဆိုခဲ့ သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္ GFM မွ သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ မြန္၊ ကရင္၊ တနသၤာရီ ေဒသမ်ားတြင္ အစိုးရႏွင့္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက သက္ေမြး သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပး ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္း သက္ေမြး သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ရာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္မွဳ မရွိသည္ သာမက သင္တန္းသား ေခၚယူမွဳႏွင့္ အျခား ခ်ြတ္ယြင္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ထိေရာက္ သင့္သေလာက္ ထိေရာက္မွဳ မရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ယင္းအခ်က္မ်ားကို တာ၀န္ရွိသူမ်ားသား မီးေမာင္းထိုးျပလိုရင္း ျဖစ္သည္။

rGef? u&ifESifh weoFm&D oifwef;&Sm;ovm; ‘‘က်ေနာ္တုိ႔ျပည္နယ္မွာ အစုိးရ ကၽြမ္းက်င္မႈသင္တန္ေပးတဲ့ သင္တန္းေတြ ရွိပါတယ္။ အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္း သင္တန္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစုိးရရဲ႕ သင္တန္းေက်ာင္းေတြက လက္ေတြ႔လုပ္ႏုိင္စြမ္း အားနည္းတယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေျခခံ နည္းနည္းပါးပါး လုပ္ကုိင္တတ္ ရုံေလာက္ပဲရွိပါတယ္’’ ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ အဖဲြ႔အစည္းျဖစ္သည့္ Good Governance အဖဲြ႔မွ ဦးေဇာ္ထြန္းဦး က မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ ၂၀၁၇ ခုနစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္းက က်င္းပေသာ သမုဒၵရာ ၀မ္းတထြာ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက INGO မ်ားက အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း သင္တန္းမ်ား ေပးေနေသာ္လည္း ေဒသတစ္ခုလုံးကုိ လႊမ္းၿခံဳ ေပးႏုိင္ျခင္းမရွိပဲ စဥ္ဆက္မျပတ္ သင္တန္း ေပးႏုိင္မွဳမရွိေၾကာင္း ၄င္းကဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ လူငယ္မ်ားအတြက္ ပညာအရည္အလိုက္ ထုိက္သင့္ သည့္ ၀င္ေငြရရွိေရး ဥပေဒအရ ျပဌာန္းေပးႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ဦးေဇာ္ထြန္းဦး ကေျပာဆိုသည္။‘‘က်မတုိ႔ မြန္ျပည္နယ္မွာဆုိရင္ ဟုိတယ္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ ေဒသခံ ဧည့္လမ္းညႊန္ သင္တန္းေတြ ေပးဖုိ႔ေတြနဲ႔ အျခားအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ သင္တန္းေတြေပးဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါတယ္’’ ဟု အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာန၊ အလုပ္အကုိင္ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚတုိးတုိးခ်စ္ က သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ ေဆြးေႏြးပဲြ တြင္ ေထာက္ျပထားသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ မြန္၊ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီ ေဒသသုံးခု၏ ျမိဳ႕ေတာ္မ်ားတြင္ သင္တန္းမ်ိဳးစုံ ရွိေနေသာ္ လည္း အဆင့္ျမင့္ ဘာသာရပ္မ်ား ဆည္းပူးရန္ႏွင့္ အစုိးရအသိအမွတ္ျပဳ သင္တန္းမ်ား တက္ရန္အတြက္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ေတာ္ ကုိသာ အားထားေနရေၾကာင္း ယင္းေဒသမွ လူငယ္မ်ားကဆိုသည္။

နည္းပညာႏွင့္

ပတ္သက္ေသာ ဘာသာရပ္မ်ား၊ မုိဘုိင္းဖုန္း ျပဳျပင္ျခင္း၊ မုန္႔ဖုတ္ျခင္းႏွင့္ ဟုိတယ္ဆုိင္ရာ ဘာသာရပ္မ်ား၊ အဂၤလိပ္စာ advance

level မ်ားတက္ရန္ပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကုိ အားကုိးေနရသည္ဟု အသက္၂၀

၀န္းက်င္ လူငယ္မ်ား က မ်ိဳးဆက္သစ္ သတင္းႏွင့္ သုေတသန ေအဂ်င္စီ၏ ေမးျမန္းခ်က္ မ်ားကုိ

ျပန္လည္ေျဖၾကားသည္။ “လုံး၀မရွိတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ရွိတဲ့သင္တန္းေတြကုိ လူငယ္ေတြက အထင္မႀကီးတာလည္း ပါတယ္။ အဲ့ဒီသင္တန္းေတြကလည္း ေစ်းႀကီးေတာ့ မတက္ႏုိင္ၾကတာလည္း ပါတယ္။ က်မတုိ႔ ဘဏ္ ဆုိရင္လည္း ရန္ကုန္ကုိ သင္တန္းတက္ဖုိ႔ သြားရတယ္” ဟု ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထုိင္သူ

အသက္၂၀

ေက်ာ္အရြယ္

ဘဏ္၀န္ထမ္း

တစ္ဦးျဖစ္သည့္

မထက္ထက္

ကဆုိသည္။

အစုိးရမဟုတ္ေသာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ကၽြမ္းက်င္မႈ သင္တန္းမ်ား ေပးေနေသာ္လည္း ျပင္ပသို႔သြားေရာက္ လုပ္ကုိင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ ရရွိရန္အတြက္ အခက္အခဲ မ်ားစြာ ရွိေနသည္ဟု မြန္ျပည္နယ္ အေျခစုိက္ လူငယ္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ဆိုသည္။ ‘‘က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္နယ္မွာဆုိရင္ Swiss Contact က လွ်ပ္စစ္သင္တန္းေတြ ေပးတယ္။ အိမ္တြင္း လွ်ပ္စစ္ ျပင္ သင္တန္းေပးတယ္။ ဘယ္ေလာက္တတ္တတ္ အစိုးရဖြင့္တဲ့ သင္တန္းျပန္တက္မွ လက္မွတ္ရတယ္ ဆုိေတာ့

အလုပ္ခြင္ထဲ၀င္ဖုိ႔

အခက္အခဲေတြ

ျဖစ္တာေပါ့’’

ဟု

မြန္ျပည္နယ္တြင္

လူငယ္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး

ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးေဇာ္ထြန္းဦး က အစုိးရ၏ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အားနည္းခ်က္မ်ားကုိ ေထာက္ျပေျပာ ဆုိသည္။ ‘‘သင္တန္းေတြ ကေတာ့ သင္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ ၀င္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အထိက်ေတာ့ အဆင္မေျပဘူး။ ဥပမာဆုိရင္ ဆုိင္ကယ္ျပင္နည္း သင္တန္းေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျပင္မွာ တစ္ႏုိင္ တစ္ပုိင္ လုပ္ေနတဲ့ လူေတြဆီမွာပဲ ထမင္းစားကၽြန္ခံၿပီး အေတြ႔အႀကဳံယူရတယ္’’ ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕မွ ကုိမင္း၀င္းဗိုလ္က ေျပာသည္။ ‘‘အလုပ္လုပ္ခ်င္တဲ့ သူေတြကရွိတယ္။ အလုပ္သမား ရွာေနတဲ့သူေတြကလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ ၾကားမွာ ခ်ိတ္ဆက္ေပးမယ့္ အပုိင္းမွာ အားနည္းေနတယ္’’ ဟု ၄င္းကဆုိသည္။ အစုိးရ သင္တန္းေက်ာင္းေတြက သင္တန္းသား ဘယ္လုိေရြးခ်ယ္ေနသလဲ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီ ေဒသမ်ားတြင္ အစုိးရဌာန အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ေခါင္းစဥ္မ်ိဳးစုံျဖင့္ လူငယ္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ထားသည္။ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ဘားအံၿမိဳ႕ေတာ္၊ ျမ၀တီၿမိဳ႕ႏွင့္ ၿမိဳင္ႀကီးငူတုိ႔တြင္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနက ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အမ်ိဳးသမီး အိမ္တြင္းမႈေက်ာင္းမ်ား၊ မိဘမဲ့ေက်ာင္းမ်ား၊

သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ ေအာက္ တြင္ စက္မႈလက္မႈ အထက္တန္းေက်ာင္းႏွင့္ စုိက္

ပ်ိဳးေရး၀န္ႀကီးဌာနေအာက္တြင္ စုိက္ပ်ိဳးေရးသိပံၸ တုိ႔ကုိ ဖြင့္လွစ္ထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ရံဖန္ရံခါတြင္

အလုပ္သမား ၀န္ႀကီးဌာန၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ ခရီး၀န္ႀကီးဌာနတို႔အျပင္ တို႔အျပင္ စက္မွဳ ႀကီးၾကပ္စစ္ေဆးေရးဌာန SME

ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္

ေနျပည္ေတာ္ရွိ

တုိ႔ကလည္း

၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏

သင္တန္းေပးေလ့ရွိေသာ္လည္း

တုိက္ရုိက္

ညႊန္ၾကားခ်က္အရ

ယင္း

သင္တန္းမ်ားသည္

ေပးေသာသင္တန္း

မ်ားျဖစ္ၿပီး

ျပည္နယ္အစုိးရ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ မြန္ျပည္နယ္ ေရးႏွင့္ မုဒုံၿမိဳ႕မ်ားတြင္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အမ်ိဳးသမီး အိမ္တြင္း မႈ သင္တန္းေက်ာင္း၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္

သမ၀ါယမဌာနမွ ဖြင့္လွစ္ေသာ စာရင္းကုိင္သင္တန္းမ်ားႏွင့္ လူ /ကယ္/ ျပန္ မွေပးေသာ အမ်ိဳးသမီး အသက္ေမြးမႈ သင္တန္းမ်ား၊ စုိက္ပ်ိဳးေရးဌာနမွ ေပးေသာ ရာဘာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သင္တန္းမ်ားႏွင့္ ဟုိတယ္ႏွင့္

ခရီးသြားဌာနကလည္း

တစ္ခါတစ္ရံတြင္

သင္တန္းတုိမ်ား

ဖြင့္လွစ္ေပးလွ်က္ရွိေၾကာင္း

ေမာ္လၿမိဳင္ အေျခစုိက္ ယင္းဌာနမ်ားထံမွ သိရသည္။ တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီး ၿမိတ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕တုိ႔တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အသက္ေမြး ပညာ သင္ေက်ာင္းမ်ားကုိ နယ္စပ္ေရးရာဌာနက ဖြင့္လွစ္ေပးထားၿပီး ယင္းဌာနမွပင္ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္လည္း အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ စက္ျပင္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးလွ်က္ရွိသည့္အျပင္ အျခား သင္တန္းတုိမ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးေနသည့္

အစုိးရဌာနမ်ားလည္း

ရွိေနသည္။

ယင္းသင္တန္းမ်ားကုိ

အစုိးရ၀န္ႀကီးဌာန

အခ်င္းခ်င္း စနစ္တက် ခ်ိတ္ဆက္ ဖြင့္လွစ္ေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ ေနျပည္ေတာ္က ညႊန္ၾကားသည့္အတိုင္း သီးျခားစီ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္းျဖစ္ေသာ ေနာ္ေ၀း၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏွင့္ World Vision၊ BAJ၊ IRC တုိ႔မွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ စက္ခ်ဳပ္၊ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ လွ်ပ္စစ္ပညာႏွင့္ ဆုိင္ကယ္ျပင္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားေပးလွ်က္ရွိသည္။ ‘‘အစုိးရကေခၚတဲ့ သင္တန္းေတြလား၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စိတ္ညစ္ေနတယ္။ တစ္ၿမိဳ႕နယ္ ဘယ္ ႏွစ္ေယာက္၊ တစ္ရပ္ကြက္ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ဆုိတာမ်ိဳးနဲ႔ ဟုိအထက္က အမိန္႔နဲ႔ေခၚေတာ့ တက္ခ်င္တဲ့ သူမရွိေတာ့ ရပ္ကြက္ကေနၿပီးေတာ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ မရရေအာင္ ပုိက္ဆံေပးၿပီး လႊတ္လုိက္ရတယ္’’ ဟု

မြန္ျပည္နယ္

ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ေန

သတင္းေထာက္

မင္းေဌးေအာင္က

အစုိးရ

သင္တန္းအခ်ိဳ႕

သင္တန္း သားေခၚယူပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေထာက္ျပသည္။ သို႔ေသာ္ သင္တန္းတက္ေရာက္လိုသျဖင့္ လာေရာက္စုံစမ္းသူမ်ား ရွိသလုိ နယ္စပ္ေရးရာႏွင့္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနႏွစ္ခုမွ ညႊန္ၾကားစာထုတ္ၿပီး ေထြ/အုပ္မွတဆင့္

ေခၚယူျခင္း

မ်ားလည္း

ရွိေၾကာင္း

ျမ၀တီၿမိဳ႕ရွိ

အမ်ိဳးသမီး

သင္တန္းေက်ာင္း

တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ရွင္းျပေသာ္လည္း အစုိးရသင္တန္းေက်ာင္းမ်ား အနက္ အမ်ားစုမွာ ညႊန္ၾကားစာျဖင့္ သင္တန္းသားေခၚယူမႈကို ျပဳျပင္၍ သိသာထင္ရွားသည့္ အျခား နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေခၚယူသင့္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေခၚယူမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ရွိ လူငယ္သင္တန္းေက်ာင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ‘‘က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာလည္း အဲ့လုိကိစၥမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ ကေလးေတြကုိ ေမးၾကည့္ေတာ့ လာတဲ့ကေလး ကလည္း တက္ဆုိလုိ႔သာ လာတက္ရတယ္ ဘာသင္တန္းေပးမလဲဆုိတာ မသိဘူး။ တခ်ိဳ႕ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြက သင္တန္းအေၾကာင္း ေသခ်ာမသိေတာ့ ညႊန္ၾကားခ်က္အတုိင္းပဲ ဘယ္ ႏွစ္ေယာက္ တက္ရမယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တာေပါ့’’ ဟုေျပာသည္။ ေဒသခံအရာရွိမ်ား ခန္႔အပ္ရန္ႏွင့္ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ရန္လုိအပ္ အစုိးရ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ အသုံးစရိတ္အျပင္ လႊတ္ေတာ္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး အသုံးစရိတ္မ်ားကိုလည္း လူ႔စြမ္းအား

အရင္းအျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပုိမုိအသုံးျပဳသင့္ေၾကာင္း ယခင္အစုိးရလက္ထက္က ျမင္သာထင္သာရွိ ေသာ လမ္းတံတားေဆာက္လုပ္ျခင္းမ်ားကုိသာ ဦးစားေပးခဲ့ၿပီး သင္တန္းေပးျခင္းကဲ့သုိ႔ေသာ

ေရရွည္

ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးကုိ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။ ‘‘လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြအတြက္ ခ်ေပးတဲ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး ဘတ္ဂ်တ္ေတြမွာ လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပုိသုံးသင့္တယ္။ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အေျခခံတဲ့ သင္တန္းေတြ၊ အျခားအဆင့္ျမင့္ ပညာရပ္ေတြ

သင္ေပးတဲ့

သင္တန္းေတြအတြက္

ေငြသုံးသင့္တယ္’’

ဟု

ေမာ္လၿမိဳင္အေျခစုိက္

သံလြင္တုိင္းမ္ အပတ္ထုတ္ သတင္းစာ အယ္ဒီတာ ဦးမင္းမင္းႏြယ္ ကဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ အျခားေဒသမ်ားမွ ေျပာင္းေရႊ႕ခန္႔ထားခံရသျဖင့္ ေရာက္လာေသာ သင္တန္းေက်ာင္း အရာရွိမ်ား သည္ ေဒသလုိအပ္ခ်က္မ်ား၊ ေဒသအေျခအေနကုိ ေသခ်ာသိရွိခ်ိန္တြင္ အျခားတစ္ေနရာသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္း ၾကရသည္မ်ား ေၾကာင့္ သင္တန္းေက်ာင္းအတြက္ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ခ်က္ကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ ခက္ခဲမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ‘ “က်မတုိ႔ က်န္းမာေရးပုိင္းမွာဆုိရင္ တခ်ိဳ႕

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ဆုိၿပီး ေဆးရုံအုပ္ႀကီးေတြ ဆရာ၀န္

ႀကီးေတြကုိ ေျပာထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူကေသခ်ာ လုပ္ေပးမယ့္ အခ်ိန္က်ေတာ့ တျခားၿမိဳ႕ေတြ တျခား ျပည္နယ္ေတြကုိ ျပန္ၿပီးေျပာင္းေရႊ႕သြားတာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ ေနာက္တစ္ေယာက္ အသစ္ျပန္လာ။ အဲ့လုိနဲ႔ပဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အဆင့္က မေရာက္ျဖစ္ဘဲ ေလ့လာေနတာနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာေနရတယ္’’ ဟု နယ္စပ္အေျခစုိက္ က်န္းမာေရး သင္တန္းေပးေနသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ‘‘က်မေရာက္တာ ေလးလေက်ာ္ပဲ ရွိေသးေတာ့ ဒီေက်ာင္းရဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အေနအထားနဲ႔ ဒီႏွစ္အေနအ ထားကုိ ေျပာဖို႔ေတာ့ခက္တယ္ အခုမွ ေလ့လာတုန္းပဲ ရွိေသးတယ္’’ ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕ရွိ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနမွ ေက်ာင္းအုပ္ ေဒၚျမသီတာေအး

က ဆုိလိုက္ၿပီး ‘‘ျမ၀တီက သင္တန္းသားနည္းတယ္။

အစုိးရက ေထာက္ပ့ံတယ္ဆုိေပမယ့္ သင္တန္းသားေတြက ပုိက္ဆံလည္း မရဘူး၊ အခ်ိန္လည္းကုန္တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ စဥ္းစားတယ္။ ျမ၀တီမွာက ကာစီနုိေတြ ဘာေတြကမ်ားေတာ့ ေကာင္မေလးေတြ အဲ့မွာ သြားလုပ္ဖုိ႔ပဲ

စိတ္အားထက္သန္က်တယ္။

ေငြရလြယ္ေတာ့

သင္တန္းသူ ရွာရတာခက္တယ္’’ ဟု ၄င္းကဆုိသည္။

သူတုိ႔အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြပဲ

စိတ္၀င္စားတယ္။

ထုိ႔အျပင္ သင္တန္းမ်ားသည္ ေဒသတြင္း

လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မႈ အားနည္းသျဖင့္ သင္တန္း ဆင္းမ်ားအား ျပည္နယ္အတြင္း အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေပးႏိုင္ျခင္းမရွိ ျဖစ္ေနေသးသည္။ ‘‘အဆင့္ျမင့္ သင္တန္းၿပီးသြားရင္ေတာ့ ရန္ကုန္လႊတ္ၿပီး ေမာ္တာသင္တန္းေပးၿပိးရင္ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံ ေတြမွာ လုပ္ဖုိ႔အတြက္ အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အလုပ္ရွာေပးတာေတြရွိတယ္။ ဒီျပည္နယ္ အတြင္းမွာေတာ့ ျပန္ၿပီးအလုပ္ရွာေပးတာမ်ိဳးေတာ့ မရွိဘူး’’ ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးသင္တန္းေက်ာင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။

‘‘ေက်ာင္းဆင္းသြားတဲ့သူေတြ ဘာေတြလုပ္ေနလဲဆုိတာ ေသခ်ာစနစ္တက် စာရင္းလုပ္ထားတာ မရွိဘူး။ ကုိယ့္ဘာသာ လက္လွမ္းမီသေလာက္ပဲ ျပန္သိရတာရွိတယ္။ က်မတုိ႔လည္း အစီရင္ခံစာထဲ ျပန္ထည့္ ရတာေတြရွိေတာ့ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္နဲ႔ စုံစမ္းရတာမ်ိဳးေတာ့ရွိတယ္’’ ဟု ေဒၚျမသီတာ ကဆုိသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ အစုိးရဌာနမ်ားက ဖြင့္လွစ္ေနေသာ လူငယ္စြမ္းအားျမွင့္တင္ေရး သင္တန္းမ်ားတြင္ ကြန္ျပဴ တာျဖင့္ စာရင္းသြင္းျခင္း (Computerized Database System)၊ စနစ္က်ေသာ ပုံမွန္ေစာင့္ၾကည့္ အကဲျဖတ္ျခင္း

(Monitoring

Evaluation)

မ်ား

လုိအပ္ေနသည္ဟု

မ်ိဳးဆက္သစ္မီဒီယာႏွင့္

သုေတသနဌာနမွ ေနာ္သရဖီစုိး က အႀကံျပဳေျပာသည္။ ‘ ‘မနက္ပုိင္း ေဆြးေႏြးပဲြမွာ မြန္ျပည္နယ္တြင္း စိန္ေခၚမႈေတြၾကားရတယ္။ ေကာင္းတာ တစ္ခုမွမပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ညေနပုိင္းက်ေတာ့လည္း အခြင့္အလမ္းေတြ သင္တန္းေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္။ တစ္ခုပဲ ေမာ္လၿမိဳင္မွာရွိတာလား မြန္ျပည္နယ္မွာ ရွိတာလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္ရမွာပါ’’ ဟု သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားတြင္ ပညာရွင္ ေဆြးေႏြးသူအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ဦးခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) က ေျပာသည္။ ‘‘ဒီေဒသေတြမွာ သင္တန္းေတြ မရွိဘူးဆုိတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ တစ္ဖက္မွာလည္း အားလုံးကုိ လႊမ္းၿခံဳ ႏုိင္တဲ့ အေနအထား ျဖစ္ဖုိ႔ဆုိရင္ အလုပ္ရွာေပးတဲ့ ဌာနျဖစ္တဲ့ အလုပ္သမားရုံးလုိဟာမ်ိဳးနဲ႔ သင္တန္းေပး ေနတဲ့ အဖဲြ႔ေတြ ဒီထက္ပုိၿပီး ဆက္စပ္ၿပီး ပူးေပါင္းလုပ္ကုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္’’ ဟု မူ၀ါဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္ သူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ကအႀကံျပဳေျပာသည္။ ၂၈. ၆. ၂၀၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ လူထုပံုရိပ္ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး။

tvkyftukdifESifh pD;yGm;a&;tcGifhtvrf; zGHU NzdK;wkd;wufa&;twGuf vli,frsm;\ tcef;u@ မြန္ ကရင္ႏွင့္ တနသၤာရီ တုိ႔မွ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား အလုပ္အကုိင္ႏွင့္

စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းဖံြျဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္

လူငယ္မ်ား၏

အခန္းက႑

ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကုိ ေဖေဖာ္၀ါရီ လ ၁၈ ရက္ေန႔ က မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ တြင္ လည္းေကာင္း၊ မတ္လ ၉ရက္ေန႔တြင္ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံျမိဳ႕တြင္ လည္းေကာင္း၊ ေမလ ၆ရက္ ေန႔တြင္ လည္းေကာင္း အသီးသီးက်င္းပခဲ့ပါသည္။ အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား တြင္ မဟာ ဗ်ဴဟာႏွင့္ မူဝါဒ ေလ့လာေရးဆိုင္ရာ အင္စတီက်ဴ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) Institute for Strategy and Policy မွ သင္တန္းေရးရာ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္သူျငိမ္း က ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးသူ အျဖစ္ ကူညီ ေဆြးေႏြးေပးခဲ့ ျပီး သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္မ်ားမွ ျပည္နယ္အဆင့္ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူမ်ား ၊ လူငယ္ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ စီးပြားေရး စုိက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဌာနဆုိင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ျပည္နယ္အေျခစုိက္ အရပ္ဖက္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ တက္ၾကြ၍ စိတ္၀င္စားေသာ လူငယ္မ်ားက ျပည္နယ္ အဆင့္ မူ၀ါဒမ်ား ထြက္ရွိ လာေစရန္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား သိရွိႏုိင္ေစရန္ ၄င္းတုိ႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား၊ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခ့ဲၾကသည္။

မြန္ျပည္နယ္ သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ (၁၈.၂.၂၀၁၇)

ဦးတည္ခ်က္မ်ား •

အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ပညာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ားအတြက္ လူငယ္မ်ား၏ အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္

စိန္ေခၚမႈ အခက္ အခဲမ်ားကို တင္ျပေျပာဆိုႏိုင္ရန္။ •

ေဒသတြင္း

စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးေရး

ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသႀကီး

အစိုးရမ်ားထံသို႔ တိုက္တြန္း ေျပာဆို တင္ျပႏိုင္ရန္။ •

လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေဒသခံလူငယ္မ်ား၏ ကၽြမ္းက်င္မႈႏွင့္

ပညာေရးအခြင့္ အလမ္းမ်ားကို ၾကံဆရွာေဖြႏိုင္ရန္။ •

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးေရး၊ ကၽြမ္းက်င္မႈသင္တန္းမ်ားႏွင့္ ေဒသတြင္း စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္

အေရးပါသည့္

အင္အားစုမ်ားအၾကား

ပံ့ပိုးကူညီေပးႏိုင္ရန္။

အစိုးရ-ပုဂၢလိက

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး

ျဖစ္ေပၚလာေစေရး

မူဝါဒေရးရာအရ အၾကံျပဳမႈမ်ား ျပည္နယ္အစိုးရသို႔ ဝန္ႀကီးဌာနခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္မႈ အစိုးရ- ပုဂၢလိက ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ (PPP) အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန၏ ထိေရာက္မႈ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ လုပ္ငန္းျပပြဲ (Job fair) ဖန္တီးေပးရန္ ပညာေရးဌာန (အထူးသျဖင့္ တကၠသိုလ္မ်ားသို႔) အလုပ္အကိုင္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးေရးဌာန (Career service)၊ Language Trainings သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း၊ စီးပြားေရး ဘိဇနက္ ဆက္စပ္ေသာလုပ္ငန္း သင္တန္းမ်ား အလုပ္သင္ (Internship) အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္မ်ား အဲန္ဂ်ီအို အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသို႔၊ သင္တန္းေပးသူမ်ားသို႔ ႏိုင္ငံတကာ အဲန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔အစည္း အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္မႈ၊ ညိႇႏိႈင္းမႈ ေဒသခံအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းမႈ

ကရင္ျပည္နယ္ သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ (၉.၃.၂၀၁၇)

ဦးတည္ခ်က္မ်ား •

စိန္ေခၚမႈ အခက္ အခဲမ်ားကို တင္ျပေျပာဆိုႏိုင္ရန္။ •

ေဒသတြင္း

စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးေရး

ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသႀကီး

အစိုးရမ်ားထံသို႔ တိုက္တြန္း ေျပာဆို တင္ျပႏိုင္ရန္။ •

ပညာေရးအခြင့္ အလမ္းမ်ားကို ၾကံဆရွာေဖြႏိုင္ရန္။ •

အေရးပါသည့္

အင္အားစုမ်ားအၾကား

ပံ့ပိုးကူညီေပးႏိုင္ရန္။

အစိုးရ-ပုဂၢလိက

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး

ျဖစ္ေပၚလာေစေရး

မူဝါဒေရးရာအရ အၾကံျပဳမႈမ်ား

ျပည္နယ္အစိုးရသို႔ -အလုပ္သမားခန္႕အပ္ျခင္းႏွင့္စြမ္းေဆာင္ရည္ျမွင္တင္ျခင္းအတြက္ဝန္ႀကီးဌာနခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္မႈေကာင္းမြန္လာေစရန္ -ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား၊စိုက္ပိ်ဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ကုန္သြယ္ျခင္းလုပ္ငန္းစေသာလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သို႕ေသာလုပ္ ငန္းမ်ားဦးစားေပးလုပ္ငန္းမ်ားအျဖစ္ျမွင့္တင္ေပးရန္ -တိုင္းအဆင့္ဖြ႕ံျဖိဳးေရးမဟာဗ်ဴဟာမ်ားခ်မွတ္ေပးရန္ -အေသးစားအလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားကိုအထူးစက္မႈဇုန္မ်ားအတြင္းေဆာင္ရြက္ေနမႈထက္ပိုမိုျမွင့္တင္ေဆာ င္ရြက္ေပးရန္ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ရွိေသာဒုကၡသည္စခန္းမွျပန္ေရာက္လာၾကေသာဒုကၡသည္မ်ားအားျပန္လည္ေနရာခ်ထားေ ပးရန္ႏွင့္အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ -အစိုးရ- ပုဂၢလိက ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ (PPP) တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္ -အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန၏ ထိေရာက္မႈ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိေရာက္ရွိလာရန္ -ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ လုပ္ငန္းျပပြဲ (Job fair) ဖန္တီးေပးရန္ ပညာေရးဌာန (အထူးသျဖင့္ တကၠသိုလ္မ်ားသို႔) အလုပ္အကိုင္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးေရးဌာန (Career service)၊ Language Trainings သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း၊ စီးပြားေရး ဘိဇနက္ ဆက္စပ္ေသာလုပ္ငန္း သင္တန္းမ်ား အလုပ္သင္ (Internship) အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္မ်ား ကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္။ အဲန္ဂ်ီအို အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသို႔၊ သင္တန္းေပးသူမ်ားသို႔ ႏိုင္ငံတကာ အဲန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔အစည္း အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္မႈ၊ ညိႇႏိႈင္းမႈ ေဒသခံအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းမႈ ထိထိမိမိခ်ိတ္ဆက္မိေစရန္

တနသၤာရီ တုိင္းေဒသၾကီး သမုဒၵရာ ၀မ္းတစ္ထြာ (၆.၅.၂၀၁၇)