NoordZ 2019

DONDERDAG 10 OKTOBER 2019

over de betekeniseconomie

Innoveren of incarneren? kees klomp pagina 11 THEMA: TRENDSHIP

UITGAVE VAN DE NDC MEDIAGROEP

2

donderdag 10 oktober 2019

Advertentie

óók voor het midden- en kleinbedrijf “Als we Noord-Nederland willen zien als vitale en energieke regio dan moeten we ook het duurzaam personeelsbeleid voor iedere ondernemer concreet en begrijpelijk maken”, aldus Klaske Veth, lector Duurzaam HRM en leading lector van de Master Leiderschap van de Hanzehogeschool Groningen.

De wereld van werk verandert razendsnel. In de loop van de jaren zijn arbeidscontracten losser geworden, mensen veranderen gemakkelijker van baan. Naast deze flexibilisering hebben globalisering en technologisering nieuwe onzekerheden voor de toekomstige werkgelegenheid en kwaliteit van het werk met zich meegebracht. De mens echter blijft een cruciale rol spelen in het arbeidsproces en dus is het zaak mensen optimaal in te zetten, zodat ze duurzaam blijven presteren. Gelukkige en gezonde mensen werken nu eenmaal met meer plezier en presteren beter.

Dat vraagt wat van de ondernemer zelf en deze veranderingen vragen ook om ondernemerschap van de medewerker. Bovendien zijn het niet alleen veranderingen in en rondom het werk waarmee medewerkers te maken hebben, maar ook met veranderingen in zichzelf. De wijze waarop medewerkers tijdens de loopbaan op al die veranderingen reageren kan (mentaal, emotioneel en fysiek) verschillend zijn. De reacties van medewerkers kunnen belastend zijn, en daarmee bijdragen aan de achteruitgang van vitaliteit, maar ze kunnen ook stimulerend zijn en daarmee juist vitaliteit bevorderen.

Klaske Veth: ,,Organisaties zoeken veelal naar het schaap met vijf poten. Medewerkers moeten

leidinggevenden en collega’s, een acceptabele werk-privé-balans, ontwikkelmogelijkheden, een fijne sfeer en werkzekerheid. Hoe geef je daar invulling aan als ondernemer?”

Klaske Veth veranderbereid (kameleon), hoogst intelligent (Einstein), en ook nog snel en volhardend (topatleet) zijn. De vraag is of alle medewerkers in alle levensfasen kunnen voldoen aan alle organisatie- en omgevingseisen. En wat doet die druk om aan zulke hoge standaarden te moeten voldoen met duurzaamheid van medewerkers?

We weten dat, over het algemeen, een medewerker plezier op het werk wil, steun van

Vanuit het lectoraat Duurzaam HRM is dit jaar het Platform Mentale Gezondheid opgericht waar mkb-ondernemers antwoord kunnen krijgen op tal van vragen over personeelsbeleid. Het Platform Mentale Gezondheid heeft als doel om door samenwerking tussen grote bedrijven, MKB, en onderzoekers - te kunnen vaststellen welke interventies bijdragen aan verbeterde mentale gezondheid van medewerkers. Thema’s zijn onder andere werk-privé-balans, eigen regie en persoonlijk leiderschap. Klaske Veth: ,,In samenwerking met grote en kleine bedrijven helpen we elkaar aan de hand van best practices en gedegen onderzoek om personeelsbeleid duurzaam vorm te geven. De kennis die we opdoen in grotere bedrijven verspreiden we ook in het mkb. Noord-Nederland focust zich op het thema healthy ageing, en mentale gezondheid is hiervan een belangrijk onderdeel. Met dit platform willen we niet (alleen) lullen maar (ook) poetsen en concreet bijdragen aan het verhogen van mentale gezondheid op de werkvloer.” www.hanze.nl/pmg

‘Duurzaam voor elkaar’ Al ruim 60 jaar heeft ASN Installaties in Dokkum service, onderhoud en samenwerking in de genen. Dat wordt niet anders nu de energietransitie in volle gang is. Sterker nog, ASN Installaties ontwikkelde jaren geleden al een visie waarin duurzaamheid voorop staat, waarbij de focus ligt op een aanpak waarin iedereen meekan. “We hebben niets aan paniek, maar we moeten wel op een verantwoorde manier aan de slag”, zegt directeur Corinna Scharringhausen. En daarin trekt ASN graag met haar klanten op.

Wat is op welk moment verstandig om te doen?

Dat is de vraag waar menig ondernemer en particulier mee zit. “Afhankelijk van de vraag van de klant, maken wij in overleg een plan”, geeft commercieel directeur Otto van der Galliën aan.

“Waar de één kan beginnen met isoleren, kan de ander meteen gasloos. En vanzelfsprekend liggen daar tussenin talloze andere mogelijkheden. En ja, het kan ook zo zijn dat een ondernemer allerlei maatregelen neemt, maar uiteindelijk niet volledig gasloos kan. Ook dat is een oplossing.

Het moet in elk geval haalbaar en betaalbaar zijn.” En daarin hebben Corinna en Otto elkaar gevonden. Ze delen een passie voor duurzaamheid en hebben een duidelijke visie op de energietransitie. Dat is de basis voor een unieke samenwerking, die ze graag met hun (potentiële) klanten willen delen.

Het is nu belangrijk dat je aan de slag gaat, is de overtuiging van beiden. “Anders ben je een dief van je eigen portemonnee en ben je onverantwoord bezig ten opzichte van het milieu”, aldus Scharringhausen. “En dat geldt zeker voor het bedrijfsleven. Steeds meer klanten gaan kijken of een bedrijf verantwoord met het milieu omgaat. Dat is een goede ontwikkeling, want we moeten iets doen. Dat is duidelijk.”

Ook intern heeft ASN Installaties de nodige voorbereidingen getroffen om klaar te zijn voor de nieuwe tijd. “We nemen onze medewerkers mee in alle ontwikkelingen rondom de energietransitie. Zo zijn de meeste monteurs en adviseurs opgeleid voor de nieuwste technieken, dat is een doorlopend proces. People, planet, profit staat bij ons voorop, en daar hebben we een vierde p aan toegevoegd, namelijk die van personeel. Zonder hun kennis kunnen werkzaamheden niet succesvol worden afgerond.”

Corinna Scharringhausen en Otto van der Galien Complete concepten ASN Installaties is van oudsher sterk in zonnepanelen, maar installeert ook warmtepompen, infrarood panelen en ledverlichting. “Wij kunnen complete concepten aan klanten aanbieden en waar nodig doen we dit in samenwerking met andere bedrijven in Friesland die actief zijn in de energietransitie”, legt Van der Galliën uit. “Die ketensamenwerking zien wij als voorwaarde om tot de beste oplossing voor de klant te komen.”

Realistisch en verantwoord “We gaan met elkaar verduurzamen en als regionale speler staat ASN Installaties daarin dicht bij de klant”, besluit Scharringhausen. “We bekijken per locatie wat haalbaar is en zorgen er vervolgens voor dat het voor elkaar komt. Dat begint met een gesprek. Wat wil de klant, wat speelt er, wat is onze visie en tenslotte wat is de beste oplossing? Dat is waar het om gaat. ASN Installaties heeft relaties die al zestig jaar trouwe klant zijn. Beter kunnen we niet uitleggen dat wij daadwerkelijk iets voor onze klanten kunnen betekenen. Op die manier gaan wij graag samen met onze klanten de nieuwe tijd in. Realistisch en verantwoord, zodat ook de toekomstige generatie nog kan genieten van deze mooie aarde.” www.asndokkum.nl

ANDERS

D

e wereld verandert. (Lekkere open deur, Ter Horst, natuurlijk verandert de wereld!, zal je wellicht denken.) Oude generaties werdwijnen. Jonge generaties staan op. Betreden de barricaden.

Verlangen naar de uitkomst van transformatie. Gelijkheid in middelen, eerlijke verdeling van welvaart, zorgen voor de aarde. Zoals Greta Thunberg onlangs riep in haar speech bij de Verenigde Naties dat het tijd is: ,,Right here, right now.''

Je hoeft het niet met ze eens te zijn, maar begrijp jij die jongere generaties? Weet je wat ze belangrijk vinden en waarom? Kennen ze je? Belangrijker nog: willen ze je kennen? Ze zijn je klant, je medewerker of misschien zelfs je concurrent in de toekomst. Roept dit trouwens lichte paniek op? Blader door naar het verhaal over het Groningse Up to Us, want zij kunnen je helpen.

bewoners. Niet voor niets verandert ook Trendship in 2019. Een evenement dat gewijd is aan groei en het ‘menselijke aspect van innovatie’', aldus Joël Darius van NDC mediagroep. Daarover meer in deze bijlage.

Onderwerpen als sociale innovatie, duurzaamheid (in de breedste zin van het woord) en human capital, naast het al genoemde transformatie, zijn de speerpunten. Hoewel we deze editie van noordz wijden aan Trendship (op 16 en 17 oktober in Martiniplaza te Groningen), doen wij dat voornamelijk door het eren van die vier onderwerpen in onze verhalen.

Zo schrijven we ook over de betekeniseconomie, met Kees Klomp. Over traditionele sectoren als de bouw en hoe lastig het is om nieuwe producten te lanceren die beter zijn voor de wereld, met Daan Levy van New Marble.

En over jezelf. Is het jouw tijd voor anders?

Namens de redactie, Veel leesplezier!

Op de cover: het citaat ‘Innoveren of incarneren?’ is een uitspraak van Kees Klomp, verkondiger van de betekeniseconomie.

Je vindt deze quote terug op pagina 10.

Laten we eerlijk zijn. Die 15-jarige klimaatspijbelaars hebben best een punt. Het kan anders.

Ondernemerschap kan anders. Geld verdienen is niet erg, maar het ligt eraan waarmee je dat doet. Niet ten koste van de aarde en haar

COLOFON

INHOUD

Noordz is een bijlage van NDC mediagroep

04

Hordenloop New Marble’s reis voor een betere wereld

Samenstelling & eindredactie Karlijn ter Horst Roel Snijder

07

Woningnood Column Ronald Mulder

10

Evolutie of revolutie?

Zien ‘we’ eindelijk het nut van de betekeniseconomie? We vragen het Kees Klomp.

14

De 7 beste tips voor een betere jij Klinkt misschien wat zweverig, maar kan best handig zijn

18

Opnieuw verandering Trendship slaat een andere weg in, want de mens is ook belangrijk

21

HelpHamster is dood Hoe staat het ervoor met de startup die al eerder in noordz de revue passeerde?

Volg noordz ook online op het blog: www.noordz.nl

24

Voor de groei van de samenleving In gesprek met Up to Us over gelijkwaardigheid

Ook in deze bijlage: Visie, een commerciële samenwerking tussen MultiPlus en NDC mediagroep.

30

Infographic: Trendship 2019 De redactie tipt een aantal onderdelen

36

Chuck Peddle volgde zijn droom en zijn eigen weg De Spiegel, met Ate van der Meer

Art director & vormgeving Alie Veenhuizen Telefoon bijlagenredactie 050-5844229 058-2845477 E-mail bijlagen@ndcmediagroep.nl Advertenties / brandend content Multiplus Media, Drachten 0512-204109 E-mail: s.osinga@multiplusmedia.nl

Karlijn ter Horst

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 3

De plasticberg terugdringen. En intussen ook nog werk, opleiding, een kans op een beter leven bieden. New Marble is zo’n initiatief dat zo voor de hand liggend goed is dat je je afvraagt waarom de hele wereld nog niet de producten van het Friese bedrijf gebruikt.

Tekst Jean-Paul Taffijn Foto Pepijn van den Broeke

HORDENLOOP W

elnu, logisch is niet hetzelfde als marktrijp. Initiatiefnemer Daan Levy uit Leeuwarden is daar de afgelopen jaren wel achter gekomen. ,,Je moet heel flexibel zijn en enorm doorzetten.’’ Geen zorgen. Levy is en doet dat. Zijn (badkamer)tegels gemaakt van zwerfplastic zijn er gewoon, in verschillende vormen en maten. Hij is al een heel eind. ,,Toch had ik gehoopt verder te zijn.’’

Keiharde, superstrakke en gladde kunststof tegels zijn het. Erin ontwaar je in meerdere of mindere mate de resten van de petflesjes. Je ziet daarmee zo een hippe badkamermuur voor je, of een aanrechtblad, of wie weet wat. Het lijkt wat op marmer, vandaar de naam. ,,Stap 1 is laten zien dat het kan in een simpele vorm. Daarom beginnen we met tegels.’’

Een geweldige vinding staat aan de basis van dit product dat het uiterlijk van menig badkamer in de toekomst misschien wel verandert. ,,Offshorebedrijf Heerema zocht een manier om bij te dragen aan de problematiek rond plastic zwerfvuil in Angola.

Mijn Rotterdamse partner en ik besloten ons te storten op het opruimen van al die petflesjes die je er ziet liggen.’’

GEHEIM Ze ontwikkelden een bijzonder procedé dat van de oude flesjes keiharde tegels maakt. ,,Kan zo ongeveer met de hand. Je hebt een oventje nodig en een geheim recept. Dat zorgt ervoor dat de flexibele plastic hard wordt. Het ging en gaat daar heel goed.

Mensen krijgen wat geld voor het inleveren van flesjes, diverse gezinnen zijn bezig met het verwerken ervan tot tegels. Dat heeft een direct positief effect op de gemeenschap. Daar hebben we ondernemers opgeleid en intussen is een oude petfles geen afval meer, maar iets van waarde.’’

Het project werd zo’n succes dat Levy en zijn partner wisten: dit moeten we ook in Nederland gaan doen. ,,Eerst dachten we dat we net als in Angola ons moesten richten op kleinschaligheid. Elke gemeente zijn

4 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

eigen installatie bij het vuilverwerkingsbedrijf. Zo ongeveer. Het eerste dat we geprobeerd hebben is de Johan Cruijff Arena meekrijgen. Daar blijven na elke wedstrijd 300.000 plastic bekers achter! Die wilden wij verwerken tot tegels en die daarna gebruiken in de toiletten voor de nieuwe ring op het stadion die gebouwd moet worden.

Circulair tot en met, precies zoals het moet.

Er zijn meer bijkomende voordelen, bijvoorbeeld dat de tegel veel lichter is dan de conventionele. Fijn voor wie ermee moet werken.’’

‘Alles ligt klaar om een verschil te maken’ Helaas. Niet de juiste certificering, een product dat nog niet genoeg getest is, een ronduit conservatieve bouwwereld. New Marble liep tegen alles aan. ,,Het is verdomd lastig om met een radicaal nieuw product op de markt te komen, ook al is dat product evident beter voor de wereld. Dat is me best wat tegengevallen ja. Je moet de juiste ingangen hebben, weten welke wegen je moet bewandelen. En dan kun je langzaam maar zeker krijgen wat je nodig hebt en de deuren op een kier zetten.’’

IDEALISME Grootschaligheid is wat beter werkt, ontdekte Levy. ,,De aanvoer van pet is het probleem niet. Daar hebben we zat van. Het gaat erom dat we een paar launching customers hebben. Daarmee zijn we nu hard bezig en we zijn al een heel eind. Woningbouwcorporaties, gemeenten, grote bouwbedrijven. Díé moeten New Marble omarmen, die moeten zien dat ze zo serieus bijdragen aan een schonere planeet, die kunnen met onze tegels hun idealisme uitdragen.’’

New Marble wil opschalen, omdat de tijd daarvoor rijp is. In Nederland gaat de productie niet handmatig zoals in Angola. Hier moet ze fabrieksmatig gebeuren.

Pas dan zorgen we voor impact. De door onderzoekers geteste modellen liggen klaar en zijn volledig Kiwa gecertificeerd.

Nu nog de financiering. ,,Dat is nog vrij lastig, een beetje een kip-en-eiverhaal. Investeerders willen wel, maar alleen als er een afnamegarantie is. Daarvoor hebben we de grote bouwers en corporaties nodig. Maar die willen zeker weten dat er een gegarandeerde productie is. Ik snap het allemaal wel, maar als je in dat cirkeltje blijft gebeurt er niets. Op deze manier moeten meer supergoede initiatieven gestrand zijn, kan niet anders. Dat is toch doodzonde. We moeten nu gewoon vertrouwen hebben en doorgaan.’’

Levy stak de laatste jaren heel veel tijd (en geld) in New Marble. ,,Ja, dat heeft natuurlijk op mezelf ook impact. Maar ik ga nu niet meer opgeven. We hebben er veel in geïnvesteerd en genoeg mensen meegekregen. Het gaat nu om het laatste zetje.’’

KLEUREN Om tot het laatste zetje te komen heeft New Marble goed naar de markt geluisterd. Via allerlei omwegen zijn de juiste certificaten binnen, dankzij nieuwe manieren van producties is het aantal kleuren opgevoerd, met de lijmindustrie is onderzocht of de tegels lang genoeg aan de muur blijven hangen. Ja dus. ,,Het is nu wel een keer klaar met al die vragen en extra eisen, vind ik. Het lijkt soms wel of er naar excuses wordt gezocht om maar niet met iets nieuws te beginnen. Gelukkig niet overal. Laten we nu alsjeblieft beginnen met produceren en zo de wereld een beetje beter krijgen.

Alles ligt klaar om een verschil te maken en dat kunnen we alleen samen.’’

Daan Levy

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 5

‘Cool Roof Coatings verduurzaamt zwarte daken’ Een wit dak op je kantoor of bedrijfshal betekent 5-8 graden koeler binnen in de zomer en dat bespaart sterk op de energiekosten door een lagere koellast. Wie oog heeft voor rendement, hoort ook graag dat zonnepanelen op een sterk reflecterende witte ondergrond veel beter presteren dan op zwart. Nederland is toe aan witte daken. Paul Schubert van Cool Roof Coatings in Lelystad licht het toe.

Een groot deel van de Nederlandse daken van bedrijfsgebouwen, kantoren en instellingen bestaat uit fossiele materialen. Voor het grootste deel zijn dat de bekende zwarte bitumen of bij een kleiner aantal daken epdm, een samengesteld product van synthetische polymeren. Een van de nadelen van zwarte daken bij de stijgende temperaturen in ons land is, dat de kosten van het koelen van bedrijfsgebouwen sterk toenemen. Om het concreet te maken: op een zonnige dag kan een zwart dak 40 tot 50 graden warmer worden dan de buitentemperatuur zelf; die enorme opwarming zorgt er voor dat het ook binnen fors warmer wordt en er dus evenredig veel meer gekoeld moet worden. Bovendien neemt de arbeidsproductiviteit af bij een verhoogde binnentemperatuur.

Zou je datzelfde dak bedekken met een witte laag Cool Roof siliconen, dan is de temperatuurstijging van het dak slechts 5 tot 10 graden en hoef je binnen dus veel minder te koelen. Bijkomend voordeel is dat de mate waarin de dakbedekking krimpt en uitzet, ook veel minder is en dus gaat de dakbedekking langer mee.

Dubbelslag ,,Daken die wij behandelen met witte Cool Roof siliconen hebben veel voordelen, zeker als je ook nog overweegt zonnepanelen te plaatsen op je dak”, legt Paul Schubert van Cool Roof Coatings uit. ,,Het rendement van een zonnepaneel neemt sterk toe op een witte reflecterende ondergrond, zeker als je gebruik maakt van bifacial, oftewel dubbelzijdige zonnepanelen. Niet voor niets hebben we nu een onderzoek lopen bij TNO ECN om de effecten daarvan te bevestigen. Wij werken o.a. ook samen met CCE The Netherlands en hofleverancier Breedveld & Schröder die volledige SDE-trajecten begeleiden en zonnepanelen

installeren. Voor hun klanten is het dus zeer interessant om de slag naar een wit dak te maken alvorens de panelen geïnstalleerd worden, want dan maak je een dubbelslag, dat noem ik echt ontzorgen! Tevens kan een wit Cool Roof siliconendak sterk bijdragen aan de wettelijke verplichting per 1 januari 2023 van het verplichte Energielabel C voor kantoorgebouwen.”

Cool Roof Coatings is de officiële GE geautoriseerde installatiepartij in Nederland en is gespecialiseerd in het wit maken van zwarte bitumen, epdm en metalen daken. Het bedrijf in Lelystad maakt gebruik van de witte siliconenproducten van het Amerikaanse GE. ,,In de VS zijn witte daken heel gewoon, in een fors aantal steden is het zelfs verplicht gesteld via het Bouwbesluit. GE is de grootste leverancier van witte siliconen en heeft daar een goede reputatie in als één van de grootste bedrijven ter wereld en als uitvinder van siliconenproducten in 1960. Wij werken nauw met GE samen en dat kan makkelijk omdat de producten door GE ook in Nederland worden geproduceerd. Siliconen zijn ideaal als dakbedekking, omdat het een blijvend zeer elastisch materiaal is dat kan oprekken tot 542% zonder z’n werking te verliezen. Het is extreem goed bestand tegen hitte, UV en water, het is corrosiebestendig, het vergroot de brandwerendheid van beton, bitumen en epdm, het is waterdicht maar wel dampdoorlatend en je kunt volstaan met het aanbrengen van één laag.

Als het nodig is dan brengen we eerst op oude bitumendaken een afdekkende laag aan, om te voorkomen dat olie blijft lekken uit het oude dak.

De werking van bitumen of epdm wordt echter niet aangetast.”

Renoveren zonder slopen Is een wit dak van Cool Roof siliconen dan beter dan een ander wit dak? ,,Je zou denken dat wit wit is, maar dat is niet zo. Het grote effect van

witte Cool Roof siliconen op een dak zit in de mate waarin het maximaal het zonlicht reflecteert. Zwart wit spuiten met siliconen heeft dus enorme voordelen, dus als je dak met bitumen of epdm is bedekt en aan renovatie en/of vervanging toe is, is dat het ideale moment. Nee, de bitumen of het epdm hoeft dus niet verwijderd te worden, het kan gewoon blijven liggen.”

Welke impact heeft het voor m’n bedrijf als jullie langskomen? ,,Je hoeft er niets van te merken, het dak gaat niet open, er wordt volledig brandvrij gewerkt en wij zijn zelfvoorzienend. We hebben mobiele units met spuitinstallaties in vrachtwagens, we zetten een hoogwerker naast je pand en gaan onze gang. Na grondige reiniging en voorbereidingen conform GE richtlijnen, spuiten wij onder hoge druk van min. 300 bar, zodat het materiaal zich uitstekend hecht. We hoeven ook niets te slopen van het oude bitumendak, ook geen dakopstanden of doorvoeren, want de siliconenlaag hecht goed op alle droge materialen en naden. Het is daken renoveren zonder slopen en jij kunt binnen gewoon blijven doorwerken.”

Betrek het dak van je bedrijfspand in overweging van onderhoud en verduurzaming, benadrukt Paul Schubert. ,,Het klinkt heel simpel als we zeggen dat we zwart wit spuiten, maar het heeft een enorme impact. Het is complete dakrenovatie met de hoogste bewezen levensduur van meer dan 40 jaar en officiële GE fabrieksgarantie van minimaal 15 jaar, de kosten voor koeling nemen sterk af, binnen blijft het koel en tijdens de dakrenovatie kan het bedrijf gewoon doordraaien.” Nederland kan gerust aan het witte dak, want Cool Roof siliconen verduurzamen de oude bitumen.” coolroofcoatings.nl T: 085 301 1100

COLUMN

Bouwen, bouwen, bouwen.

Het is van het allergrootste belang als we de krantenkoppen mogen geloven.

Want er is woningnood in Nederland. Nee, een wooncrisis!

D

e huizenprijzen rijzen de pan uit, evenals de huren.

Dertigers wonen nog bij hun ouders, of op hun studentenkamer. De lengte van de wachtlijsten bij woningcorporaties in de Randstad wordt niet meer in jaren uitgedrukt, maar in mensenlevens.

Wie er moet bouwen, daarover lopen de meningen uiteen. Links vindt dat de woningcorporaties moeten bouwen, en dat ze daarom meer geld moeten krijgen. Rechts vindt dat de markt het moet oplossen, en dat er daarom gedereguleerd moet worden.

D66 vindt van allebei een beetje, en dat onderwijs heel belangrijk is. En de PVV vindt dat het de schuld is van de asielzoekers.

Waarover de partijen het wel eens zijn is over de vraag waar die nieuwe huizen moeten worden gebouwd. Namelijk in Amsterdam, in de rest van de Randstad en in de grote steden buiten de Randstad. In die volgorde. Dat klinkt logisch, want dat is precies de volgorde van de grootste tekorten. In Amsterdam is de nood ontegenzeggelijk het hoogst. De Amsterdamse horeca kan geen personeel krijgen, want met een horecasalaris kun je geen appartement in de hoofdstad betalen. Hetzelfde geldt voor de zorg en het basisonderwijs.

WONINGNOOD Maar, en nu komt het, meer huizen bouwen in Amsterdam helpt niet. Het helpt niet om de woningnood tegen te gaan, en al helemaal niet om de prijzen omlaag te krijgen. Of hooguit heel even.

Meer huizen bouwen in Amsterdam maakt Amsterdam alleen maar nog aantrekkelijker en gewilder.

Het is net als met Facebook: iedereen zit op Facebook, omdat iedereen op Facebook zit. Zelfs de mensen die het stom vinden.

En hoe meer Amsterdam (of Facebook) groeit, hoe meer mensen er wonen, hoe meer er te doen is, hoe groter de aantrekkingskracht wordt en hoe moeilijker het is om er weg te gaan. Het is de paradox van de metropool. Hoe meer je bouwt, hoe meer alles wat er al staat waard wordt.

Wat we nodig hebben is een ouderwets spreidingsbeleid, zoals in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Niet alleen van woningen, maar ook van banen en van infrastructuur. Want vergis je niet: dat spreidingsbeleid was zeer succesvol. Dat Groningen een bloeiende IT-stad is, dat Almere en Apeldoorn respectievelijk de zesde en elfde stad van Nederland zijn, dat Maastricht op de kaart staat als universiteitsstad met een internationaal congrescentrum, dat is allemaal niet vanzelf gegaan.

Iedereen zit op Facebook, omdat iedereen op Facebook zit

Als het aan de woningcorporaties en de projectontwikkelaars had gelegen hadden al die Apeldoorners en Almeerders nu in de Randstad gewoond. Je moet bouwen waar de nood het hoogst is, immers.

Dat hebben we toen gelukkig niet gedaan en dat zouden we nu ook niet moeten doen. Leer van het verleden. Bouw huizen in Groningen, in Leeuwarden, in Enschede en in Goes. Leg die Lelylijn aan. Geef de Grand Prix van Nederland alsnog aan Assen. En het Songfestival ook. En verplaats De Nederlandsche Bank naar Muntendam.

Ronald Mulder is ondernemer en econoom.

Man van weinig woorden. @ronaldmulder

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 7

Advertentie

‘Wij willen de gezondheid van de bodem verbeteren’ Bioclear Earth houdt zich al jaren, op een biologische manier, bezig met onze bodem.

Aanvankelijk was dat gericht op het saneren van vervuilde grond, maar de laatste jaren heeft de kwaliteit en gezondheid van de bodem aandacht gekregen. „Wij zijn er van overtuigd dat een gezonde bodem voor een betere opbrengst zorgt en het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen beperkt”, zegt Sytze Keuning van Bioclear Earth. En daarmee is veel te winnen.

„We kunnen de grond verbeteren met behulp van biologische oplossingen en processen”, voegt Eline Keuning toe. „Er is veel wetenschappelijke kennis beschikbaar over hoe we het bodem- en watersysteem kunnen verbeteren. Wat wij doen is deze kennis om te zetten in de praktijk. Dit doen we in samenwerking met de agrariërs, zowel in de veeteelt als in de akkerbouw.”

Potentie „De Nederlandse productie van landbouwproducten ligt op een hoog niveau”, gaat Sytze verder. „Om dat verder te optimaliseren wordt er tot nu toe aan twee knoppen gedraaid.

Eentje van de chemie, lees kunstmest en bestrijdingsmiddelen en de tweede is een toenemende mechanisatie. Wat we echter een beetje vergeten zijn is knop drie, namelijk de knop van de biologie. Er zit van alles in de bodem, vaak onzichtbaar, maar wel heel belangrijk om de bodem gezond te krijgen en te houden. Daar ligt nog een enorme potentie.” „De roep om gezonde en goede producten neemt alleen maar toe. Niet voor niets wordt gesproken over circulaire landbouw. Wat wij zien is dat veel agrariërs daar open voor staan. Bioclear Earth wil ze de tools bieden om de kwaliteit van hun grond te verbeteren.”

Bodembiologie Eline:„ Op dit moment doen we, in samenwerking met de drie noordelijke provincies, onderzoek bij diverse agrariërs, waarmee we inzicht willen krijgen in de bodembiologie. Dit doen we via een dna-techniek, waarbij monsters van het land worden genomen, die we hier in Groningen onderzoeken. Wat zit er in en welke functies hebben de schimmels en bacteriën die we aantreffen. Vervolgens vertalen we dat naar de functies van die bodem, waarvoor wordt het gebruikt, waardoor de boer uiteindelijk een betere opbrengst krijgt en minder gebruik hoeft te maken van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen. De eerste resultaten hopen we nog voor het einde van dit jaar te kunnen presenteren.” „De natuur heeft een enorme potentie, die we een beetje zijn vergeten”, legt Sytze uit. „In plaats van iets te bestrijden, wat soms nuttig kan zijn, kijken wij meer naar het ecosysteem en zoek je naar de ecologische balans. Landbouwgrond in Nederland is in principe vruchtbaar, anders zouden we nooit zo groot in de landbouw zijn geworden. Maar, het is ook ingewikkeld. Uiteindelijk willen we naar een duurzamer systeem en onze onderzoeken kunnen daarbij helpen. We kunnen bijvoorbeeld inzichtelijk maken wat de gevolgen zijn van het gebruik van drijfmestinjectie in vergelijking met droge stalmest. Daar kan vervolgens een onderbouwing uit voortkomen om met het goede

Eline Keuning en Sytze Keuning door te gaan en het slechte achterwege te laten.

Zo zijn er veel meer effecten van bodembewerking en bodemgebruik die inzichtelijk gemaakt kunnen worden.” „Uiteindelijk willen we naar een duurzamer systeem en de neerwaartse spiraal omkeren. De boeren willen er mee aan de slag, de consumenten willen het, de bewustwording is aanwezig. Wij

zijn er van overtuigd dat we met behulp van biologische processen de kwaliteit van de grond en uiteindelijk van de producten kunnen verhogen. Dat is waar we met elkaar naartoe willen.” www.bioclearearth.nl

donderdag 10 oktober 2019

9

Advertentie

in plaatwerk en supply chain oplossingen „Wij gaan een relatie aan met onze klanten”, zegt Hendrik Meijer, CEO van de Meijer Group. Te midden van het weidse Noord-Friese landschap, produceert het ene bedrijf, Meijer Metal, staalonderdelen voor machinefabrikanten en het andere bedrijf, Meijer Handling Solutions, slimme onderdelen voor heftrucks.

De wensen en doelstellingen van onze afnemers zijn leidend in ons innovatie- en productieproces.

Voor machinefabrikanten betekent dat, bijvoorbeeld, een levering die aansluit bij hun productiebehoefte. Onze Handling Solutions zijn er op gericht de logistiek van bedrijven te optimaliseren. Juist door intensief contact met de gebruiker, kun je achterhalen waar je toegevoegde waarde kunt leveren.”

We blijven denken aan morgen Om laadvermogen te vergroten ontwikkelden de engineers van Meijer de KOOIROLLERFORKS®.

Dit heftruckonderdeel maakt het mogelijk zonder pallets te laden en lossen. „Iedereen die wel eens een pallet heeft gezien, weet hoeveel ruimte je hiermee bespaart.” Een andere innovatie is de KOOIREACHFORKS®. Met een ingenieus hydraulisch systeem dat in de heftruckfork is weggewerkt is het mogelijk de lengte van de draagarmen te verlengen. „In de praktijk betekent het dat je een vrachtauto vanaf één kant kunt laden; dat is tijd- en brandstofwinst. Een andere toepassing voor zo’n heftruck vind je bij één van onze grote afnemers, IKEA. Producten hebben niet allemaal dezelfde grootte, maar moeten wel volledig ondersteund worden. De uitschuifarmen zijn daarvoor een uitkomst.” „Onze engineers zijn fulltime bezig met het ontwikkelen. Niet alleen op het gebied van techniek, maar ook op het gebied van het proces: hoe kan een workflow efficiënter en effectiever uitgevoerd worden? We staan niet stil, we blijven denken aan morgen.”

Dynamiek van het familiebedrijf Ook op het gebied van bedrijfsvoering blijft Meijer Group in beweging. „Tijden veranderen, wensen van werknemers veranderen. Daar willen we aan tegemoet komen. We vinden het belangrijk dat mensen zich hier thuis voelen, zich kunnen ontwikkelen, carrière kunnen maken binnen het bedrijf en zo blijven genieten van hun werk.”

Meijer streeft naar een zo’n plat mogelijke organisatie. Teams werken aan en zijn verantwoordelijk voor een product. „Producten gaan in de toekomst niet meer van afdeling naar afdeling, maar worden compleet bewerkt in 1 cel, waar men verantwoordelijkheid draagt voor het eindproduct. Medewerkers lopen binnen de cel tegen gemaakte fouten aan en zullen elkaar hier op corrigeren en geven dus grotendeels leiding aan zichzelf.” „Wij hebben vakkrachten nodig en deze formule is zeker een pluspunt voor werkzoekenden.” www.meijer-group.com

Hendrik Meijer CEO Meijer Group

opent binnenkort in gemeente Midden-Groningen Vlakbij de plek waar 60 jaar geleden voor het eerst gas werd aangeboord, verrijst nu het grootste zonnepark van ons land. Beter kan de energietransitie niet worden geaccentueerd. In de gemeente Midden-Groningen realiseert Chint Solar een zonnepark van maar liefst 117 hectare groot, waarop circa 320.000 zonnepanelen worden geplaatst, die ten minste 32.000 huishouden van stroom voorzien. „We zien in Groningen allerlei plannen voor duurzame initiatieven die elkaar versterken en nu ook nieuwe bedrijvigheid aantrekken”, zegt Diederik Apotheker, manager bij Chint Solar.

Dat is volgens hem de toekomst. „Zo komen nieuwe bedrijven naar Groningen, en stappen bestaande bedrijven, vanwege alle mogelijkheden, sneller over op groene stroom. Daarmee realiseren ze een voorsprong in de markt.”

Rechtstreeks aangesloten De aanleg van het zonnepark in MiddenGroningen begon in februari en wordt in deze maand afgerond. Het zonnepark wordt rechtstreeks aangesloten op het verdeelstation in Kropswolde. Daardoor wordt het lokale net niet belast. Het tekent de manier waarop Chint Solar te werk gaat. Met het realiseren van zonneparken wil ze de lokale omgeving zo min mogelijk belasten. Vanaf eind dit jaar gaat het zonnepark zonnestroom leveren.

Natuur en schapen „Een zonnepark maken is zoveel meer dan zonnepanelen plaatsen”, zegt Apotheker. „We kijken ook altijd naar combinaties met natuur, landschap en ook een agrarische invulling. Zo lopen in onze parken bijvoorbeeld schapen en varkens. En we zoeken samenwerking met

plaatselijke of regionale energiecoöperaties en kijken of de buurt ook kan meeprofiteren.” Bij het zonnepark in Midden-Groningen is gekozen voor natuur. Apotheker:„ Met lokale ecologen zijn we op zoek gegaan naar het beste zadenmengsel voor de ontwikkeling van natuur, vergelijkbaar met het inzaaien van akkerranden. Daarnaast gaan er schapen grazen op dit terrein, zij worden onze natuurlijke grasmaaiers.”

Omslagpunt „Wij vinden het belangrijk om de omgeving iets te bieden”, besluit Apotheker. „Een zonnepark staat er ten minste 25 jaar, in die periode en ook

daarna moet de omgeving ook iets aan het gebied hebben. Dat proberen we hier te realiseren.”

Uiteraard is Apotheker trots op de opening van het grootste zonnepark in ons land, maar met een glimlach realiseert hij ook dat dit van korte duur is. „Er zijn overal in het land initiatieven om te komen tot nog grotere zonneparken. Dat gaat door, want de ambities voor een duurzame groene stroomvoorziening moeten worden gehaald. Zeker nu veel agrariërs hebben aangegeven te willen stoppen met hun bedrijf, liggen er legio mogelijkheden. Het geeft ons, en dan bedoel ik de maatschappij, de kans om met zonne-energie in de komende tien jaar een definitief omslagpunt in de energietransitie te maken.”

Gemeenten en provincies werken de komende periode aan Regionale Energie Strategiën.

Apotheker geeft aan dat het hierbij echt van belang is om grondeigenaren – vooral agrarische ondernemers – de ruimte te geven. Zonne-energie is een goed alternatief voor agrariërs die willen stoppen of hun bedrijf willen verkleinen. www.chintsolar.nl

Moeder Aarde is duidelijk. Zij zegt: stop. Tegelijkertijd groeit de ongelijkheid en nemen menselijke onrust en dreigingen toe. Of we nu willen of niet, we moeten veranderen.

Zoals bedrijfsadviseur Kees Klomp uit Drouwen zegt: ,,Het wordt evolutie of revolutie. Ik prefereer die eerste.’’

Tekst Jean-Paul Taffijn Foto’s Pepijn van den Broeke

EVOLUTIE OF REVOLUTIE? E

en pessimist kun je bedrijfsadviseur en verkondiger van de betekeniseconomie Kees Klomp (Haarlem, 1968) niet noemen. Geenszins.

Toch is het niet eenvoudig om opgewekt te blijven als je op een rijtje zet wat er op aarde allemaal gaande is. Het lukt hem wonderwel. ,,Als je goed kijkt, zie je dat we met zijn allen steeds meer bezig zijn met kleine veranderingen. De snelheid waarmee bewustwording over ons heen spoelt is opmerkelijk groot.’’

niet meer iets van geitenwollensokken, idealistische startups en protestbewegingen. Het sijpelt door in de hele economie.

En de stroom wordt steeds groter. Oók omdat grote bedrijven zien dat ze zelf moeten veranderen om winst te kunnen blijven maken. Mensen pikken het niet meer als die gewoon blijven doorgaan met hun beleid gericht op winstmaximalisatie. Je ziet erin ook de reden waarom we de ouderwetse marktwerking niet overboord moeten gooien.’’

We hebben te maken met de verandering van het klimaat, met de vervuiling van het milieu, met overbevissing, het kappen van oerbossen en wat al niet meer. Maar we leven ook in een wereld waarin de rijken rijker worden en de armen armer, waarin bedrijfswinsten belangrijker zijn dan sociale omstandigheden. Een wereld waarin tekorten dreigen en rampen toenemen.

Klomp wordt ingehuurd om grote bedrijven te helpen de transitie te maken. En zo ziet hij bijvoorbeeld dat grote frisdrankproducenten nu zelf nadenken over systemen van statiegeld, maar ook over de ingrediënten van hun product, én de werkomstandigheden van hun employees. ,,Overal moeten morele keuzes worden gemaakt. En dat kan ook, als je maar wilt. Winstmaximalisatie is niet meer waar alles om draait. Geld is namelijk niet het enige dat waarde heeft, hoewel het gewoon belangrijk blijft. Dat laat ik die bedrijven zien. Interessant is – als voorbeeld van hoe we worstelen met de overgang – dat bedrijven nog altijd proberen die sociale en ecologische waarde uit te drukken in geld. Dat is de manier waarop ze alles berekenen en beslissen. Ergens is dat grappig.’’

,,We zijn het er inmiddels wel over eens dat wij mensen daarvoor verantwoordelijk zijn. We zijn rijker dan ooit, maar ook bedreigder dan ook. Allemaal het gevolg van de focus op eigen belang. Dat is het systeem waarin we opgegroeid zijn, het neoliberalisme. Dat heeft ongelooflijk goed gewerkt, want we zijn er in een eeuw tijd allemaal fors op vooruitgegaan. Tenminste, als je vooruitgang afmeet aan geld.

Maar nu blijkt welke grote nadelen eraan zitten. We moeten het systeem niet terzijde schuiven, maar aanpassen. In het Noorden zijn goede ingrediënten aanwezig om het snel op te pakken.’’

Bij Klomp zelf viel het kwartje dik tien jaar geleden. Hij kon het zichzelf niet meer verkopen dat hij als bedrijfsadviseur alleen maar bezig was met organisaties die als enige doel hadden zichzelf te verrijken.

Ten koste van veel. Hij stopte, verhuisde naar Drouwen en stortte zich op manieren om zijn kennis van business development in te zetten voor een betere wereld.

STROOM Het leuke is: inmiddels heeft de tijd hem ingehaald. De multinationals van toen kloppen nu weer bij hem aan. ,,Dat is een van de redenen waarom je optimistisch mag zijn. De betekeniseconomie is allang

10 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

‘De snelheid waarmee bewustwording over ons heen spoelt is opmerkelijk groot’

Goede voorbeelden van bedrijven die het licht zagen, zijn er steeds meer. Tony’s Chocolonely is het meest sprekende voorbeeld. Opgericht in 2005 om te streven naar een chocolade zónder cacao die afkomstig is van Afrikaanse plantages waar slaven onder dwang werken. Tegelijk wilde Tony’s cacaoboeren een beter leven geven. Inmiddels is het bedrijf de nr. 1 repenproducent van Nederland. De in Emmen geproduceerde flesjes van Dopper zijn een ander voorbeeld. Begonnen als strijd tegen wegwerpplastic, inmiddels overal op straat te zien.

In wezen kunnen bedrijven twee dingen doen. Klomp noemt dat innoveren en incarneren. ,,Dat eerste zie je op grote schaal gebeuren. Nieuwe producten en diensten worden gelanceerd met mooie labels die verantwoordelijkheid voor mens en milieu uitdrukken. Processen worden wat aange>>

Kees Klomp

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 11

12

donderdag 10 oktober 2019

Advertentie

‘

tot hun recht laten komen is mooi’ Een van de belangrijkste duurzaamheidsslagen die bij Rooth Multiservice worden gemaakt, heeft betrekking tot het personeel. De reden is simpel volgens directeur Sibold Jellema. ,,Wat is het goud? Dat zijn je medewerkers.”

Als bedrijf dat gespecialiseerd is in onder andere schoonmaakonderhoud, rioolreiniging, ongediertebestrijding en gevelrenovatie, heeft Rooth Multiservice automatisch te maken met wetgeving. Wetgeving die eist dat de middelen waarmee dit Sneker bedrijf werkt niet schadelijk zijn voor flora en fauna. Het past in het straatje van dit bedrijf, dat door de jaren heen een groen karakter heeft gekregen. Zo rijden alle bedrijfsauto’s op GTL. Misschien niet de állergroenste oplossing, maar alternatieven zijn

vooralsnog te kostbaar. ,,En ik moet dit wel doorrekenen aan de klant”, aldus Jellema. ,,Dat is het spanningsveld.”

In eigen gebouw neemt Rooth stroom en gas af van Pure Energie. Ook groen, maar het kan nog groener. ,,Ik wil in de toekomst over op zonnepanelen en climate control. Ik denk dat nul op de meter in dit pand wel nodig is.

Maar ik huur dit pand, dus dit soort zaken zijn pas mogelijk Sibold Jellema na overleg. Ik verwacht echter wel dat de verhuurder en ik hier uit gaan komen.”

Duurzame inzetbaarheid Een van de hoofdzaken op het gebied van duurzaamheid die momenteel spelen bij Rooth, is duurzame inzetbaarheid. Het werk bij Rooth vergt nogal wat van de medewerkers in het veld. ,,We zetten natuurlijk hoog in op veilig materieel. En we proberen ervoor te zorgen dat het werk het lichaam zo min mogelijk belast.” Daarnaast heeft Jellema aandacht voor de mentale gezondheid

van zijn medewerkers. Enkele jaren geleden heeft hij een leiderschapstraining gevolgd, met als doel een meer coachende rol binnen het bedrijf te hebben. ,,Het leidinggeven is veranderd”, stelt hij. ,,Het is meer people management tegenwoordig.”

En dat ligt hem wel. Het heeft er namelijk alles mee te maken met dat mensen volop tot hun recht komen. ,,Het is belangrijk om met mensen in gesprek te gaan, en te blijven. Om te horen hoe zij de balans tussen werk en privé ervaren, wat hun ambities zijn, hoe ze de toekomst zien, wat ze nodig hebben om dit werk mooi te vinden en vol te houden. Een leuke job, gerespecteerd worden, aandacht en een schouderklop krijgen is belangrijker dan geld. Het verloop binnen dit bedrijf is dan ook klein.

Daarnaast is het gewoon mooi om mensen tot hun recht te laten komen. Dat vind ik ook mooi om te zien.” www.rooth-multiservice.nl

Technisch specialisten komen samen in Heerenveens Tolhuis De vraag naar hoger technisch personeel blijft groeien! Kees Drent van Management & Engineering brengt opdrachtgevers en technisch specialisten bij elkaar. Met twintig jaar ervaring en een uitgebreid netwerk bedient hij de markt vanuit z’n Heerenveense Tolhuis.

Er is een grote behoefte aan hoger technisch personeel; mensen die niet voor iedereen makkelijk te vinden zijn. „Ze zijn er wel, natuurlijk zijn ze er. Je moet weten wie het zijn, wat ze doen, wat ze kunnen en wat ze willen. En je moet altijd met respect met ze omgaan, mensen zijn geen handelswaar die je overal en nergens kunt aanbieden. Ook dat maak ik te vaak mee, het is het nadeel van technologische mogelijkheden, want je kunt internet afstruinen naar allerlei CV’s en daarmee goede sier proberen te maken. Nee, dat is niet mijn ding.” „Zeker, technologie kan heel handig zijn, maar voor ons speelt het een ondergeschikte rol. Ik loop al twintig jaar mee, met veel relaties bij tal van Friese bedrijven met hun eigen dynamiek en ik ken veel technisch hoger opgeleiden. De beste match staat voor ons altijd centraal, en er voor zorgen dat mensen met plezier werken omdat dat leidt tot het meeste succes en het beste resultaat.

Friesland is ons grootste werkgebied in tal van sectoren zoals procestechnologie en met name de foodsector, scheeps- en jachtbouw en constructieen machinebouw.”

Na tien jaar Randstad en tien jaar Olympia, is het voor Kees Drent tijd voor specialisatie. Hij

verkoopt een jaar geleden de Friese vestigingen van Olympia en gaat zijn eigen weg. Waarom Management & Engineering? „Ik hou van dit werk, ik vind werving, selectie en detachering gewoon hartstikke leuk. Al een jaar of vijf geleden ontstond de toenemende vraag naar technisch hoger opgeleiden en naar managers met een technische achtergrond. Wij hebben Management & Engineering al vijf jaar geleden opgezet, maar ben er nu zelf ook vol mee aan de slag. Dit is een mooi vervolg op eerdere ervaring, een goede, gespecialiseerde markt met prachtige opdrachten en kansen, een markt waarin het telt dat je iets goeds voor elkaar betekent. Duidelijke afspraken en verwachtingen, goede communicatie. Goed luisteren, weten waar mensen hun voldoening uit halen, weten wat bedrijven zoeken en wie waar past. Mensen willen zien dat je ze meeneemt in wat je voor ze doet, laat merken dat wat je doet maatwerk is en dat je respectvol met alle betrokken partijen omgaat.

Dat is wat Management & Engineering onderscheidt. En we doen dat vanuit dit monumentale Tolhuis, ooit de toegangspoort naar Oranjewoud, omdat het past bij onze eigenheid. ’n Tikje eigenwijs, want we weten wat we willen.” „Het is tijd om door te groeien, tijd voor de volgende stap, dit jaar nog. Ik zie meer ruimte en

Kees Drent vraag ontstaan om de juiste technische mensen en bedrijven bij elkaar te brengen en dat blijft geweldig om te doen.”

Koningin Julianaweg 2 8443 DR Heerenveen 06 814 06 357 http://managementengineering.nl

‘ALS JE GOED KIJKT, ZIE JE DAT WE MET ZIJN ALLEN MEER BEZIG ZIJN MET KLEINE VERANDERINGEN’

>> past, leveranciers onder de loep genomen, LED-verlichting opgehangen, zonnepanelen op het dak gelegd. Hartstikke goed natuurlijk. Ik schaar dit innoveren onder de kop ‘we willen het minder erg doen’.’’

Wereld verbeteren Kees Klomp zegt zijn kennis en kunde op het gebied van business development voortaan alleen nog te gebruiken om de wereld te verbeteren. Hij gebruikt daarbij zijn boeddhistische levensbeschouwing als ‘actieve inspiratiebron’ en noemt zijn bedrijf daarom Karmanomics.

Hij schreef boeken als Verlichting in Business (het pad naar persoonlijk geluk, zakelijk succes en maatschappelijke voorspoed); Karmanomics (wat bedrijven het boeddhisme kunnen leren); Bloei (werken aan geluk in organisaties); Handboek Betekenisvol Ondernemen (een managementbestseller, onder andere in 2016 genomineerd voor het Managementboek van het Jaar); en Pioniers van de nieuwe welvaart (een zoektocht naar de dilemma’s en drijfveren van betekenisvolle ondernemers).

Klomp is initiatiefnemer van het contentplatform Purpose People. Zie ook: purposepeoplepractice.nl

KANTELING En dan incarneren, een hele stap verder. ,,Dat is voor wie beslist het niet minder erg, maar beter te gaan doen. Het betekent serieus nadenken over de bedrijfsstructuur en -cultuur, over de missie en visie en daar ook naar handelen. Het betekent op een andere manier kijken naar de waardering, het loslaten van winst in geld als primaire uitgangspunt. Dat is verdomd lastig, zeker voor de heel grote bedrijven die al decennia werken volgens andere principes. Toch zie je bij reuzen als DSM, Unilever en Danone dat er hard aan gewerkt wordt. De kanteling is begonnen. We hebben ook geen keus.’’

Het kan, het moet uiteindelijk.

Noord-Nederland biedt een uitstekende grond voor verandering, ziet Klomp. ,,We zijn een agrarisch gebied waar je voedsel en grondstoffen van dichtbij kunt halen. Dat is al één ding. Het afzetten tegen de centrale macht zit in ons. Maar het belangrijkst misschien wel: de coöperatieve geest die rondwaart. Onze lokale energiecoöperaties worden overal geroemd bijvoorbeeld. En dan is het ook nog zo dat we – in de vorm van de bevingen in Groningen – zelf de pijn voelen van de immoraliteit van het marktdenken. Dat geeft een extra drive het anders te doen.’’ ,,Interface is zo’n topvoorbeeld. Een megabedrijf in vloeren dat jaren geleden besloot circulair te gaan ondernemen. Nu wordt de volgende stap gezet: klimaat-positief worden. Het bedrijf ontwikkelt vloertegels die werken als CO2-vangers. Dat is een gevolg van een heel principieel besluit in de top van het bedrijf. Dan werkt het dus. Reken

‘Betekenis sijpelt door in onze hele economie’

maar dat ondernemers en consumenten straks graag zo’n vloer willen. Het levert dus nog geld op ook.’’ De les hier: je moet zorgen dat je er vroeg bij bent, dat je verandert als het kan, en niet wacht tot het moet.

Klimaat is allicht het eerste thema dat bij een ieder opkomt. Maar er speelt nog meer.

Veel meer. ,,In het systeem zoals wij dat vorige eeuw hebben opgetuigd, zijn sociale omstandigheden totaal ondergeschikt te worden. Kijk maar naar de opkomst een tijd geleden van labels als Max Havelaar. Kennelijk is het abnormaal om een beetje goed met de wereld en de mensen om te gaan in ons systeem. Het goed doen is de uitzondering. De rijkdom in de wereld wordt steeds geconcentreerder, het aantal mensen dat niet meedeelt, groeit. Als die groep massaal zegt dat het zo niet langer gaat, dan hebben we de poppen aan het dansen.’’

KLOOF Die groep zit echt niet alleen in donker Afrika. Ook in ons deel van de wereld zie je een soortgelijke ontwikkeling: ,,De gele hesjes zijn er een uitdrukking van. De economie groeit elk jaar in Europa, maar de salarissen van de doorsnee Europeaan groeien niet mee. De winsten blijven elders, bij aandeelhouders vooral. Die groeiende kloof vormt een vruchtbare bodem voor opstanden, voor een revolutie uiteindelijk.’’

Zo bezien is het in het voordeel van de bedrijven, van het in de lucht houden van ons marktsysteem als geheel, dat het zo ver niet komt. En dat zou een extra prikkel moeten zijn voor ondernemingen om zichzelf opnieuw uit te vinden. Zeggen dat je rekening houdt met mens en milieu is één ding, ernaar handelen is een tweede. ,,Van bovenaf gezien is het niet zo ingewikkeld.

Het systeem dat zolang heeft gewerkt loopt vast. Het is een keuze tussen nu aanpassen of straks ten onder gaan.’’

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 13

DE 7 beste TIPS VOOR EEN BETERE JIJ

14 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

Je kijkt op een ochtend naar jezelf in de spiegel en denkt: ik kan meer uit mezelf halen dan ik nu doe. Herkenbaar?

Het is helemaal niet gek om na te denken over hoe het gaat met jouw persoonlijke groei. Aan jezelf werken geeft energie, mits je het goed aanpakt. Zeven tips voor persoonlijke groei.

Tekst Coen Berkhout Illustratie Job van der Molen

1: WEET WAAR JE NAARTOE WILT Stiekem is de bestemming het begin van de reis. Als je goed weet waar je aan wilt werken en wat je wilt bereiken, pas dan kan je een plan gaan bedenken om daar te komen.

Misschien wil je steviger in je schoenen staan, makkelijker contact maken met vreemden, assertiever worden, of fitter. Als dat echt is wat je wilt, dan maakt het de stappen die je moet zetten om dingen anders te gaan doen een stuk makkelijker.

2: DURF KRITISCH NAAR JEZELF TE KIJKEN Kijk naar jezelf (al dan niet in de spiegel) en bedenk: waar ben ik tevreden over en wat wil ik verbeteren? Of vul een levenswiel in om erachter te komen hoe jij vindt dat je in het leven staat en welke onderdelen extra aandacht verdienen. En vergeet niet het grote waarom. Loop je vaak tegen dezelfde zaken aan? Hoe komt dat? En wat kun je daarvan leren? Om te groeien moet je jezelf durven bevragen, om vervolgens aan de slag te gaan met de antwoorden.

3: MAAR WEES NIET TE STRENG Een kritische blik is natuurlijk belangrijk en het is zeker niet bewezen dat ‘een roze bril opzetten’ een significante bijdrage levert aan jouw persoonlijke groei, maar het is wel een beetje Nederlands om vooral te kijken naar wat er niet goed gaat. Bedenk: kritiek op wat je doet, is geen kritiek op wie je bent. Als je ergens diep vanbinnen denkt dat je niet goed genoeg bent en dat gaat geloven, dan kom je juist de ervaringen tegen die bij dat gevoel horen. Door bewust iets positiefs tegen jezelf te zeggen of gewoon ’s ochtends op de rand van je bed te gaan zitten ‘uitzuchten’ krijg je de positieve energie die nodig is om aan jezelf te werken.

4: FOCUS IS EEN SUPERKRACHT We hebben tegenwoordig iedere dag met ontzettend veel afleidingen te maken. Al-

‘Je hebt jezelf altijd bij je en als je om jezelf kunt lachen, heb je eindeloos veel lol; maakt het leven een stuk aangenamer’

leen onze telefoons al, waarnaar we gemiddeld zo’n 4,5 uur per dag staren. En als je eenmaal afgeleid bent, kost het zeker twintig minuten voordat je concentratie weer op peil is. Probeer daarom vooral zelf de regie te nemen door de avond voor een nieuwe dag te bepalen waarop je je wilt focussen. Anders ben je overgeleverd aan de moderne, digitale jungle.

5: GA STAPVOETS Want jezelf veranderen, dat is nog niet zo makkelijk. We zijn allemaal vastgeroest in dagelijkse gewoontes. Daarom zijn we zo goed in het maken van goede voornemens en een stuk slechter in deze lang in stand houden. Als je weet waar je naartoe wilt, is het vaak net zo belangrijk te weten wat een kleine stap in de goede richting is. Om voor een langere tijd aan jezelf te blijven werken, is de succesbeleving van het in beweging zijn erg belangrijk. Als je merkt dat je niet meer gemotiveerd bent, dan zijn de stappen die je wilt zetten waarschijnlijk te groot.

6: DEEL JE DOEL (EN JE SUCCES) Als je alles in eigen hand wilt houden kom je vingers tekort. Bovendien, door een doel met anderen te delen, wordt deze een stuk duidelijker en tastbaarder. Als je tegen een vriend(in) zegt dat je wilt gaat sporten, geef je die beslissing een plek en kan je het met iemand delen als het gelukt is (of niet). Te veel op een professional leunen is onverstandig, want het blijft jouw persoonlijke ontwikkeling.

7: HAAL ADEM EN LACH Tot slot: het hoeft niet allemaal op stel en sprong. Het is logisch dat we aan onszelf willen werken als het even wat minder goed gaat, maar daardoor draven we ook nogal snel door. Dan worden de druk en de stappen te groot, wat juist averechts werkt.

Je kan ook als het goed gaat of wanneer je niet middenin een ontwikkelingsproces zit, checken waar je staat en wat je nog wilt bereiken. Kunnen relativeren is dus ook belangrijk. Met humor creëer je afstand en een ander perspectief, waardoor je nuchterder naar de zaken kunt kijken en deze beter kunt analyseren. Bovendien, je hebt jezelf altijd bij je en als je om jezelf kan lachen, heb je eindeloos veel lol; maakt het leven een stuk aangenamer.

Aan dit artikel werkten mee – Inge Kats-Brekelmans, trainer en coach in persoonlijke ontwikkeling.

Nadat ze zelf een burn-out kreeg, kwam ze in aanraking met neurolinguïstisch programmeren (NLP). Nu begeleidt ze al negen jaar mensen in haar opleidingscentrum in Nieuweroord.

– Stefan van de Stroet, personal life coach voor mannen. Combineert als coach de inzichten uit spiritualiteit met een goede dosis ‘praktische shit’.

Geboren en getogen Drent die vindt dat spiritualiteit helemaal niet zweverig hoeft te zijn.

– Paula Laning, socioloog, coach en schrijfster. Helpt in haar coachingspraktijk in Drijber mensen met werkgerelateerde vragen in hun persoonlijke ontwikkeling.

Haar debuutroman Als zelfs je naam niet van jou is verscheen in juni.

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 15

Dé sauna van het noorden Ook zo druk geweest de afgelopen tiijd? Priima om hard d te werken hoor, maar de balans tusse en aandacht voor werk en aandacht voor thuis is even zoek. Er moet even tijd vo oor elkaar gemaakt worden. Of juist tijd voor jezelf, alleen jij.

Neem die tijd bij Wellness & Beau uty De Woudfennen in Joure. Beleef sauna in de puurste vorm tijdens één van de vele dagelijkse opgietingen en kom tot rust en tot elkaar.

Een setje schone kleren voor hem en voor haar. Meer zit er niet in de weekendtas van Inge en Richard. We zijn even een dag off-line, had ze aan iedereen laten weten. Voor Richard was het een welkome verrassing.

Even ontspannen na de hectiek van de afgelopen periode. Een hele dag wellness voor hem, een dag sauna en beauty voor haar bij de warmste sauna van het Noorden.

Bij de receptie worden de twee hartelijk ontvangen. Genietend van een vers gezet kopje koffie krijgen ze heldere uitleg over het arrangement wat ze online geboekt hebben en over de extra mogelijkheden van massages en schoonheidsbehandelingen. Er staat een poster op de balie over de speciale Halloween opgietdag van 26 oktober. “Wat leuk, even onthouden!” zegt Inge.

OOSTERS BADHUIS Bij de rondleiding door de receptioniste viel het Inge al op dat het heerlijk rook in het

oosters Badhuis. “Hier kom je voor het hamam ritueel met olijfzeep en houden we de rhassoul beleving” legt de receptioniste uit. Op de warme marmeren tafel liggen twee gasten met de ogen dicht te genieten van de zeepmassage.

Inge kijkt door de glazen deur en knijpt even in Richards zij “dat wil ik ook hoor!” fluistert ze.

PURE SAUNA ERVARING Van vrienden had het koppel al gehoord dat De Woudfennen bekend staat om het oorspronkelijke en zuiverende saunaritueel. Regelmatig zijn er thema-opgietdagen en worden er zelfs wedstrijden gehouden. De saunameester die in de grote Kelo-sauna zijn Finse Löyly techniek laat zien gebruikt achterelkaar de geuren berk, lavendel en eucalyptus.

Richard voelt zijn hartslag dalen, de warmte slaat neer op zijn lijf, alle drukte verdwijnt uit zijn gedachten. Rust. In een kwartier staat alles om hen heen stil.

“Kom, we gaan er uit”, Inge

Zet ze vast in je agenda: THEMA-OPGIETDAGEN Zaterdag 26 Oktober

HALLOWEEN OPGIETDAG Zaterdag 24 November

NEERLANDS GLORIE OPGIETDAG neemt hem bij de hand. In de tuin op het ligbed koelen ze eerst rustig af. De saunameester controleert of iedereen ok is.

Vanaf 21 December - 05 Januari

WINTER WONDERLAND WEKEN De hele kerstvakantie extra opgietingen (1e kerstdag en oud & Nieuw gesloten) Zaterdag 18 Januari

RESTAURANT

NEW BEGINNINGS… OPGIETDAG

Na de afkoeling onder de douches en het dompelbad is het tijd voor een frisse maaltijdsalade in het rustieke restaurant. Eindelijk tijd om even met elkaar te praten tijdens het eten. Richard spiekt nog even in de nieuwe menukaart en het water loopt hem in de mond bij het zien van de gerechten. “Laten we vanavond ook maar hier eten, kunnen we daarna nog even een rondje sauna doen.” oppert hij, Inge knikt instemmend. “Goed idee, dan hoef ik ook niet meer te koken.” zegt ze met een knipoog.

De dag voelt als een mini-vakantie, een super ervaring. Zaterdag 26 oktober is al geblokt in de agenda. “Wij komen zeker terug!”

Even uitrusten. Geen prikkels van buitenaf, dus laat je telefoon en je laptop in je kluisje.

Bij ons mag je off ff-line f zijn. Het is tijd voor jezelf. Geniet van de sauna’s, baden, behandelingen en het lekkere eten in ons restaurant.

ACTIEARRANGEMENT

00

34,

HERFST SPECIAL • Ontvangst vanaf 10.30 uur met koffi fie of thee fi

PER PERSOON

• Inclusief lunch (Upgrade naar maaltijdsalaade of dagschotel: € 5,-) • Gehele dag gebruik van sauna´s en oosters badhuis • Vrij gebruik van douchegel, shampo oo en scrubzout • Deelname aan verschillende Löyly opgietingen Badjas en handdoek zijn te huur en slippers kunt u kope en bij de receptie.

Prijswijzigingen en/of aanpassingen voorbehouden. Reserveren gewenst via www.dewoudfennen.nl/herfst-special

Woudfennen 10 | 8503 BA Joure W W W. D E W O U D F E N N E N . N L

KOM EEN DAGJE OPWARMEN BIJ DE WOUDFENNEN!

Advertentie

Kabelnoord: stabiel en snel internet voor iedereen Hoe kan het dat grote delen van Friesland nog niet voorzien zijn van snel en stabiel internet? Het antwoord daarop is eenvoudig. In de buitengebieden wonen weinig mensen per vierkante meter. De bekabeling van elk perceel is daarmee, in verhouding met een dichtbevolkt gebied, een dure aangelegenheid. Voor een commerciële partij is dat onrendabel. Kabelnoord heeft andere overwegingen. „Wij gaan voor het algemeen belang. Winst maken is niet onze hoofddoelstelling”, zegt Niek Geelhoed, directeur van Kabelnoord. „Dat vraagt om een andere visie, om een andere benadering van exploitatie; een lange termijn aanpak die bij Kabelnoord past.”

Niek Geelhoed, Directeur Het belang van elke burger Internet is een belangrijk, misschien wel onmisbaar, communicatiemiddel. Via internet wordt je op de hoogte gehouden van actuele zaken vanuit de hele wereld. Je doet je zaken met shops en met de bank, je boekt je reis, je leert een nieuwe vaardigheid met tutorials op Youtube en noem maar op. Ook andere stromen van informatie verlopen via internet. Je beveiligingsapparatuur, je boekhouding, de data over je energieopwekking of energieverbruik. „Internet vormt een belangrijk dagelijks ingrediënt van ons leven. Het is niet alleen een belangrijk hulpmiddel bij tal van zaken, het biedt ook entertainment en ontspanning; ’s avonds even Netflixen op de smart-tv om de dag af te sluiten, bijvoorbeeld. Een stabiele verbinding, die veel capaciteit kan verwerken, is voor al die toepassingen onmisbaar.”

Het belang voor de economie; ook in de ‘buitengebieden’ “Het is absoluut niet zo dat er in de buitengebieden alleen agrarische bedrijvigheid is.

Wie hier door de kleine dorpjes van Friesland rijdt, ziet alle mogelijke soorten van bedrijvigheid.

Een bedrijf kan niet zonder internetverbinding.

Communicatie verloopt via internet, producten worden via internet besteld, data wordt in een cloud opgeslagen, internet is een primaire behoefte geworden.”

„Trouwens, ook agrariërs hebben goed internet nodig. Zij moeten enorme massa’s data verzenden naar allerlei instanties. Iemand zei laatst dat hij ’s avonds begint met uploaden en dat dat ’s ochtends pas voltooid is. Dat is niet alleen erg traag, maar ook erg onstabiel. De kans dat er iets misgaat is erg groot.” „Als we willen dat er bedrijvigheid blijft in dunner bevolkte gebieden, dat er mensen blijven wonen, dat huizen hun waarde behouden, scholen open blijven, dan is goed en stabiel internet noodzakelijk”, zegt Niek.

aanleggen dan natuurlijk het meest moderne netwerk. Glasvezel is snel, betrouwbaar en met eenzelfde upload als download snelheid.”

Niek is blij met het behaalde resultaat. „Het begint met een idee, een missie en voordat je bij daadwerkelijk begin van uitvoering staat, is er heel wat water door de rivier gegaan.”

Niek wijst er wel op dat het zo’n twee jaar kan duren voordat de laatste woning in het netwerk is opgenomen, maar uiteindelijk kunnen ook de bewoners in de buitengebieden genieten van de voordelen van snel en betrouwbaar internet.

De overheid helpt mee De overheden, provincie Friesland en de gemeentes, zien het belang van een goede verbinding en de provincie verstrekt een aanzienlijke lening om de buitengebieden te voorzien van snel internet. Voorwaarde is dat 60% van de bewoners in een gebied afnemer wil worden van Kabelnoord. „Wij zijn een semioverheidsinstelling. We dienen het belang van de bevolking. Wij zijn niet op grote winsten uit en dat maakt ons een betrouwbare partner die ook in de toekomst een faire prijs blijft berekenen.”

De laatste stap Er zijn dunbevolkte gebieden, er zijn dichtbevolkte gebieden en er zijn gebieden die daar precies tussen vallen. Het gaat daarbij om middelgrote en wat kleinere plaatsen zoals, bijvoorbeeld Ferwerd, Akkrum of Jubbega. „Dit zijn gebieden die wij ook willen voorzien van glasvezel. Die plaatsen zijn te groot om op overheidssteun te kunnen rekenen. Het wordt nog even puzzelen hoe we dat kunnen realiseren, maar ook voor de mensen daar willen we wat gaan betekenen. We willen snel en stabiel internet voor iedereen.”

Inmiddels is er een behoeftepeiling gehouden en op twee gemeentes na worden de buitengebieden in heel Friesland voorzien van een glasvezelnetwerk. „Ja, als je toch nieuw gaat

www.kabelnoord.nl

JoĂŤl Darius

18 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

Met een editie die weer groter is dan die van het jaar ervoor, wil Trendship 2019 laten zien dat de rek er nog lang niet uit is voor innoverend en ondernemend Noord-Nederland. De term ‘Eurosonic voor ondernemers’ viel. Dan is een meerdaags evenement ‘niet meer dan logisch’, aldus Joël Darius van organisator NDC mediagroep.

Tekst Coen Berkhout Foto Pepijn van den Broeke

OPNIEUW VERANDERING D e invulling van de achtste editie van Trendship, het evenement over innovatie en ondernemerschap op 16 en 17 oktober in Martiniplaza in Groningen, is ten opzichte van eerdere edities wederom behoorlijk veranderd. De ambities zijn groot. De woorden ‘Eurosonic voor ondernemers’ vallen.

De verandering van een eendaags evenement naar een programma verdeeld over twee dagen valt het meeste op, maar volgens ontwerper van het jaarlijkse event van NDC mediagroep (in 2017 overgenomen van internetbedrijf TRES in Heerenveen), Joël Darius, is er meer te vertellen.

Zo is het programma op de tweede dag opengesteld voor iedereen (die voor 150 euro een ticket wil kopen), in plaats van alleen op uitnodiging. Bovendien zijn de internationale sprekers vervangen door jonge, volgens de organisatie inspirerende ondernemers van Nederlandse bodem, die met hun verhalen meer aandacht geven aan ‘het menselijke aspect van innovatie’.

De tagline van Trendship 2019: inspiratie en groei. ,,Met een eendaags evenement liepen we tegen een capaciteitsprobleem aan”, vertelt conceptbedenker Darius. Het bleek een flinke uitdaging om op één dag een evenement waarvoor 1500 studenten en 1500 mkb’ers uit heel Noord-Nederland worden uitgenodigd te combineren met een netwerkevenement van betekenis voor de besluitvormers uit de regio. Bij NDC mediagroep ontstond het gevoel dat een van de onderdelen ondergeschikt was aan een ander.

NETWERKEN Het evenement spreiden over twee dagen – met een avondprogramma voor de besluitvormers van grote bedrijven en een open evenement voor studenten, ondernemers en andere geïnteresseerden – moet dat voorkomen. ,,We ontvangen op Trendship drie doelgroepen: studenten, professionals en besluitvormers. We willen hen dat bieden wat zij verwachten van een evenement dat zich richt op de drie pijlers: kennis, inspiratie en netwerken. Decision makers vinden het gewoon erg belangrijk om met andere decision makers te netwerken. Wat betreft het programma: op de vlakken inspiratie en kennis hebben we veel gedaan, maar daardoor merkten we dat er weinig tijd overbleef voor het netwerken.”

De eerste dag, eigenlijk avond, van Trend-

ship is dus een exclusief evenement voor de besluitvormers van Noord-Nederland geworden. Met een gastronomisch diner en de gebruikelijke topsprekers en topondernemers die ingaan op de nieuwste trends.

Darius: ,,Trendship kan en moet een bijdrage leveren aan de economie van NoordNederland.”

Conclusie tot zover: eigenlijk verandert er dit jaar niet zo heel veel. Al krijgt een van de doelgroepen door de verandering in het programma wel veel meer van wat ze wil: de kans om onderling te netwerken.

MENGEN En de andere doelgroepen? De tweede dag is niet zonder reden toegankelijk voor iedereen. ,,Dat vind ik de mooiste verandering. Dat we echt iedereen laten samenkomen: verschillende mbo/hbo/wo-instellingen, ondernemers, werkgevers en de decision makers.” Geen apart programma voor studenten of mkb’ers: alle aanwezigen volgen hetzelfde, grotendeels plenaire (luister-)programma. Hoewel het natuurlijk de vraag blijft of die verschillende bezoekers wel onderling mengen.

‘Technologie is een accelerator van groei, maar de mens is ook belangrijk’ Wie geen uitnodiging ontvangt van een partner of onderwijsinstelling kan dus een ticket kopen à 150 euro. ,,Trendship was altijd een gesloten evenement. Om het voor iedereen open te stellen en je businessmodel te behouden, moet je wel een ticketprijs hanteren.” Darius verwacht dat ongeveer 15 procent van de aanwezigen op de tweede dag een ticket heeft gekocht.

De meesten zijn er nog steeds op uitnodiging. ,,We zijn nog niet uitverkocht, dus dan kun je zeggen: het kan beter. Aan de andere kant, het blijft voor ons een zaak van kwaliteit boven kwantiteit – en de kwaliteit van

Trendship zit hem vooral in de bezoekers.”

PASSIE Geen internationale grote namen zoals de oprichter van Skype, Jonas Kjellberg. In plaats daarvan doen influencer Anna Nooshin, rapper en directeur Jiggy Djé van het label Top Notch en Charlie Macgregor, oprichter van The Student Hotel, hun verhaal.

Opvallend: dat gaat vooral over hun passie voor wat ze doen en hun motivatie als ondernemers.

Aandacht voor technologische snufjes en nieuwigheden is er dit jaar minder. ,,Trendship heeft een digitale historie en digitalisering gaat samen met technologie. Aan dat thema hebben we nog twee jaar vastgehouden. Dit jaar is ons thema ‘groei mindset’, omdat mensen zich realiseren dat technologie een accelerator is voor groei en verandering, maar dat het menselijk aspect ook erg belangrijk is.”

We hebben op technologisch en economisch gebied alles tot onze beschikking om te kunnen roeien, vindt Darius. ,,Maar ik zie nog steeds geen vliegende auto’s en als ik in de Albert Heijn afreken bij een zelfscankassa dan is er nog steeds een dame in de buurt die mij helpt wanneer ik mijn bonuskaart niet bij me heb. De focus ligt op de vraag: hoe kan je als mens nog het verschil maken, met alle technologische veranderingen om je heen?” Zo omarmt de aankomende editie van Trendship volgens Darius verandering in de breedste zin.

ILLUSIONIST ,,Men gaat er nu altijd vanuit dat verandering technologisch moet zijn, maar daar ben ik het niet mee eens en dat laat ons programma zien.” Voor het eten zijn er foodtrucks; niet meer het meest innovatieve foodconcept. „Maar patatrobots zijn nog niet schaalbaar en kweekvlees is niet te betalen, zeker niet voor de studenten die komen”, pareert Darius.

Voor wie toch echt de magie van de nieuwste technologie wil ervaren, niet getreurd: op het programma staat ook een show van illusionist Victor Mids. Darius: ,,Hij gaat zijn show zo opbouwen dat hij ons daarmee een beeld geeft van welke grote innovaties de wereld gaan veranderen en hoe dat dan daadwerkelijk voelt. We willen dit jaar minder innovatie laten zien en meer innovatie laten beleven.”

Tips De redactie van noordz maakte een selectie voor dag 2 van Trendship 2019. Waarvan kun jij als ondernemer iets opsteken?

Je vindt onze tips op pagina 30 van deze bijlage.

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 19

20

donderdag 10 oktober 2019

Advertentie

in de ins en outs voor verduurzaming van gebouwen De ontwikkelingen in verduurzaming gaan snel, net als wet- en regelgeving.

Snelheid van handelen kan vereist zijn. Maar hoe maak je gebouwen rendabel en energiezuinig, wat is wijsheid bij renovatie of nieuwbouw, wie maakt het plan voor uitvoering? Combineer nuchterheid met kwaliteit en kennis en je komt uit bij Sijperda-Hardy in IJlst. „De kwaliteit van veel bestaande gebouwen moet omhoog. Behalve een groot contingent oudere woningen, hebben we nog veel schoolgebouwen en kantoren die er matig of zelfs slecht aan toe zijn vanuit duurzaam oogpunt. Denk aan het ontbreken van isolatie van gevels en daken, slechte ventilatie, koeling en verwarming, verlichting en veiligheid. Per 1 januari 2023 moeten alle kantoorgebouwen alleen al een Energielabel C hebben. Wij constateren dat er nog veel werk te doen is”, stelt Sijperda-Hardy directeur Abe Sijperda. „Dan hebben we het nog niet eens over een volgende stap zoals meer comfort of eigen energieopwekking. Veel gebouwen hebben nu niet eens een Energielabel en pas na een complete scan weet jij als eigenaar pas waar je aan toe bent.”

Sijperda-Hardy kent de wet- en regelgeving voor gebouwen op haar duimpje en volgt kritisch de marktontwikkelingen op technisch installatiegebied. Ze zijn de technische architecten van kantoor- of onderwijsgebouwen en complete wijken en adviseren eigenaren en gebruikers over elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties, bouwfysica, brandveiligheid, geluid en akoestiek en veiligheid. Het bedrijf is gevestigd in de oude Nooitgedagt fabriek in IJlst en groeit

van regels en vernieuwing, hoe weet ik wat bedrijfszeker is? Vooral bij investeerders en gebouweigenaren neemt de belangstelling toe voor een brede, duurzame aanpak van hun bestaande gebouwen. Zij kijken steeds vaker naar zowel de noodzakelijke kant zoals isolatie, maar ook comfort in het gebouw en het totaal aan onderhouds- en verbruikskosten in de komende decennia. Vaak is de vraag aan de orde of kleine ingrepen nog zinvol zijn of dat toch een totale renovatie of zelfs nieuwbouw beter is.”

Klaas Brandsma (links) en Wiebe Engelmoer gestaag naar straks 20 mensen. Hun werk omvat bestaande bouw, renovatie en nieuwbouw, van advies en complete plannen maken tot en met de oplevering aan toe. Een uniek bureau dat zich alleen bezighoudt met advies en projectleiding en geldt als een baken van kennis en kwaliteit.

Klaas Brandsma en Wiebe Engelmoer zijn de duurzaamheidsspecialisten van het bureau en zien die markt alleen maar groeien. „Er zijn veel vragen. Wat moeten we doen, wat is het beste, wat kunnen we, wie weet de weg in het oerwoud

„Voor grootschalige renovatie groeit de belangstelling, met name door hergebruik van de constructie en dus duurzaam materiaalgebruik.

Bij een grootschalige renovatie zijn aanzienlijk minder bouwmaterialen nodig dan bij nieuwbouw. Ga je in die afweging alleen voor een aantal energielabelsprongen, ga je voor gasloos of wil je energie neutraal of nul op de meter, en hoe dan, wat is het wettelijk kader, welke nieuwe ontwikkelingen zij interessant, wat is het rendement bij bepaalde keuzes, zijn er subsidies?

Dat is waar wij dag in dag uit mee bezig zijn, met het adviseren en met het maken van uitgewerkte plannen die de installateur direct kan uitvoeren.” www.sijperda-hardy.nl

‘Studenten geven Biobased Economy een boost’ De roep om Biobased Economy wordt groter en groter. Maar wat is dat precies?

En welke rol ziet Nordwin College hierin voor hun onderwijs? We vroegen het Ilona Dulfer, voorzitter College van Bestuur van Nordwin College.

Foto: Therese Rijken Fotografie

Wat houdt Biobased Economy in?

“Biobased Economy is het hergebruiken van producten en terugwinnen van grondstoffen. Steeds meer burgers, ondernemers en overheden realiseren zich dat dat van groot

belang is voor onze planeet, willen we een duurzame toekomst tegemoet gaan voor onszelf en onze nazaten.”

Staat Biobased Economy op de agenda in Friesland?

“Absoluut. Friesland heeft sterke ambities op dit gebied. De regio’s Noordoost-Friesland en Zuidoost-Friesland spelen hier een voortrekkersrol in. Zij zijn druk bezig met programma’s als Better Wetter en Biobased Economy. Wat de programma’s delen is het sterke draagvlak bij regionale ondernemers en de ambitie om Biobased Economy binnen de regio aan te jagen.”

Kansen liggen er dus. Maar hoe gaat het nu verder?

“Het is de kunst om een nieuwe generatie ondernemers op te leiden die de kansen op het gebied van Biobased Economy herkennen en kunnen borgen binnen de regio. En daar ligt voor Nordwin College een belangrijke rol. Duurzaamheid is in ons onderwijs verweven. De hele wereld roept om verduurzaming. Daar spelen wij als school op in.”

Ilona Dulfer, voorzitter College van Bestuur van Nordwin College VMBO-groen | MBO | Cursussen & Trainingen

Kunt u een voorbeeld uit de praktijk noemen?

“Jazeker. Een mooi voorbeeld van hoe studenten leren nadenken over ons waterbeheer en klimaatverandering is het Brûsplak in Feanwâlden vanuit het project Better Wetter. Nieuwe vormen van landbouw helpen om de problemen van bergingscapaciteit en verzakken van het maaiveld en uitstoot van broeikasgassen te beperken. Vooral de lisdodde lijkt hiervoor een interessant gewas te zijn. Onze studenten onderzoeken wat er mogelijk is rondom het telen van de lisdodde. Ze hebben ontdekt dat je van de stengels mooi plaatmateriaal kunt maken om wanden mee te bekleden.

Meubelmakers uit de omgeving hebben er zelfs al meubels van gemaakt. Op deze manier werken studenten, experts en ondernemers uit de regio samen. Een student had ook al een idee voor het gebied in Feanwâlden: mooie wandelroutes maken voor toeristen, met informatiepanelen gemaakt van de lisdodde. Je ziet dat studenten enthousiast zijn en de Biobased Economy een enorme boost geven. Studenten vinden het geweldig om in de praktijk bezig te zijn met dit soort projecten die van toegevoegde waarde zijn voor de toekomst.” www.nordwincollege.nl

Slechts 1 op de 10 startups wordt een succesvol bedrijf. In de afgelopen jaren passeerden een aardig aantal de revue van noordz. Hoe staan ze er nu voor? In aflevering 4: HelpHamster in Leeuwarden.

Tekst Karlijn ter Horst Foto Pepijn van den Broeke

HELPHAMSTER IS DOOD

Ronald Brouwer

Ik kon HelpHamster nergens meer vinden.

Bestaat de startup nog wel?

Ronald Brouwer, co-founder van HelpHamster: ,,Nee, we zijn er in 2018 mee gestopt omdat we geen financiering konden krijgen.

Als dat uitblijft, moet er tijd en energie van jezelf in. Bijvoorbeeld door je huidige baan op te zeggen en alles erin te steken. Ik had en heb daarnaast een reclamebureau: kr8werk.

Dat kreeg voorrang, want thuis moet de kachel wel blijven roken. Bovendien stapte mijn toenmalige compagnon in de eerste helft van 2018 overal uit; zowel uit het reclamebureau als uit HelpHamster. Heeft het dan nog zin om door te zetten? De hamster is dood, maar de software is er nog. Als iemand het wil kopen, dan mag dat. Wij gaan er niks meer mee doen.’’

Wat was HelpHamster ook alweer? ,,De bedoeling was dat we middels een community mensen met een vraag in contact konden brengen met mensen die iets kunnen bieden. Een soort Marktplaats, maar dan voor vrijwilligerswerk. Want dat staat al jaren onder druk. Veel verenigingen en stich-

tingen hebben moeite om vrijwilligers te vinden. Als je een community hebt, waar mensen zichzelf kunnen aanbieden wanneer ze beschikbaar zijn en tijd hebben, dan kun je werk doen in de tijd dat het jou uitkomt.

Men is wel bereid om te helpen, maar alleen als het uitkomt.’’

Hoe werd destijds op het idee gereageerd? ,,Heel positief: ‘dit hebben we nodig’. Maar, na testen in dorpen als Boksum, Mildam en Katlijk bleek dat de app te passief was. Bij WhatsApp dan krijg je bijvoorbeeld een melding: er is iemand die iets zegt. Daardoor open je de app. Maar de app openen om te kijken of er nieuws is, zoals bij HelpHamster het geval was, doet bijna niemand. Daardoor was er weinig activiteit. Om dat door te ontwikkelen was veel geld nodig. Het verdienmodel was het aanbieden van advertenties op lokaal niveau, van de bakker en de slager. Maar door de AVG, de algemene verordening gegevensbescherming, moesten we daarvoor ook software aanpassen en doorontwikkelen. Dus: nog meer geld nodig.

Misschien hebben we de verkeerde mensen

‘Mensen met veel geld zeggen nooit dat ze veel geld hebben’

vindt, dan moet je wel de juiste hebben. Dat viel best vies tegen. Mensen met veel geld zeggen nooit dat ze veel geld hebben. Van hen weet je het niet. De lui die lopen pochen, aan hen heb je als ondernemer niks omdat blijkt dat ze toch niet zoveel geld hebben.

Misschien heeft het ook wel te maken met het gegeven dat wij in het Noorden zitten, ver van de Randstad. Maar of die aanname terecht is, weet ik niet.’’

gesproken over financiering. Dat waren allemaal 60-plussers. Met alle respect: ze hadden wel goede kritiek op het ondernemingsplan, maar vaak begrepen ze het concept niet goed.’’

Wat heb je van het avontuur geleerd? ,,Dat je niet zomaar een investeerder vindt.

En dat wordt wel gezegd. Zelfs als je er één

Waarmee ben je op dit moment bezig? ,,Ik heb volle focus op het bureau. Daarnaast ben ik weer een bedrijfje opgestart: kr8werkers, waar we marketing-communicatiemedewerkers één of meerdere dagdelen per week bij bedrijven zetten die iemand in dienst nemen te duur vinden. Waar de secretaresse het oppakt. We starten het onder de radar op bij bestaande klanten en dat gaat best goed. Bewust onder de radar, want als je energie gaat steken in het zoeken van investeerders ben je minder met je bedrijf bezig. Je moet focus houden. HelpHamster was buiten ons bestaande verhaal om. Dit ligt in het verlengde, dus is makkelijk om te handelen.’’

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 21

ADVERTENTIE

Mode en duurzaamheid: het kan

Het Alfa-college heeft de ambitie om dé duurzame modeacademie van het Noorden te worden.

Studenten van de modeopleiding onderzoeken de mogelijkheden voor duurzame oplossingen in de mode-industrie. Want hoe maak je mode duurzaam?

Kan je kleding maken van vishuiden? En hoe maak je duurzame verfstofen?

Docent Marjolein van Houten kleedt de paspop aan. (Foto: Jan Willem van Vliet)

Duurzaamheid en de mode-industrie, ze worden meestal niet in één adem genoemd.

De mode-industrie is, na de olie-industrie, de grootste vervuiler ter wereld. Toch zijn er tal van initiatieven om duurzaamheid in de modewereld te vergroten. Steeds meer consumenten zijn zich bewust van de vervuilende gevolgen van de mode-industrie en de roep naar duurzaamheid groeit. Maar wat is duurzame mode eigenlijk?

Docent Marjolein van Houten: „Voor mij is duurzame mode, mode dat op een verantwoorde en eerlijke manier is gemaakt. Maar ook dat je nadenkt over wat de consequenties zijn voor het maken van de kleding en dat het niet in een fabriek wordt gemaakt onder mensonvriendelijke omstandigheden. En zijn de materialen van de kleding die je koopt bijvoorbeeld goed afbreekbaar?”

Duurzaamheid leeft niet alleen onder docenten van het Alfa-college. „Ook studenten vinden het belangrijk”, beaamt Marjolein van Houten.

Naast de opleiding Specialist mode/maatkleding heeft het Alfa-college sinds 2018 de opleiding Junior stylist aan het onderwijsprogramma toegevoegd. Een Junior stylist werkt samen met een Hoofd stylist aan het ontwerpen van een nieuwe kledingcollectie. De school wil zelfbewuste, ondernemende studenten aleveren die willen werken aan een betere wereld. Met deze opleiding gaan studenten samen met docenten op zoek naar duurzame oplossingen binnen de modeindustrie.

Claudy Jongstra Experimenteren en onderzoeken doen studenten in het Fabric Lab. Het Fabric Lab is gevestigd in een oud kantoorpand. Daar onderzoeken studenten verschillende materialen, technieken en oude ambachten. De ruimte is voorzien van kookplaten, wasbakken, natuurlijke kleurstofen en andere benodigdheden om te testen of verschillende materialen en stofen geschikt zijn voor een duurzame wereld.

Van Houten: „Er lopen verschillende projecten om samen met studenten op zoek te gaan naar duurzame oplossingen. Wij werken bijvoorbeeld samen met kunstenares Claudy Jongstra. Zij werkt op een duurzame manier met natuurlijke producten. Jongstra is gefascineerd door wol dat op ambachtelijke wijze vervilt wordt. Ze staat bekend om haar grootschalige, textiele werken.”

Het verven van stofen gebeurt meestal met chemische middelen. Deze chemische middelen zijn vaak zeer belastend voor het milieu en de mensen die hiermee werken. Maar hoe reduceer je het gebruik van verfstofen? Door alleen de stof te bedrukken wat echt nodig is voor het maken van het kledingstuk. Zo hebben studenten digitaal patronen getekend, een print gemaakt voor deze patronen en deze laten afdrukken bij een drukkerij. Een andere manier om het menselijk welzijn en het milieu te ontlasten is door te verven met natuurlijke materialen. Door gebruik te maken van plantaardige verfstofen zoals indigo, uienschillen, spirulina, meekrap en kurkuma. Het is niet nieuw, het werd vroeger al

gedaan. Deze oude ambacht is weer in opkomst.

Studenten van de modeopleiding experimenteren volop met deze plantaardige verfstofen. Op de Friese boerderij van Claudy Jongstra mogen studenten bijzondere bloemen plukken om kleurstofen van te maken. En binnenkort gaat de klas met Jongstra naar Bakkeveen om de Drentse heideschapen te bekijken en schapenwol te wassen. De kunstenares verwerkt deze wol in haar kunstwerken.

Uitblinkers „Het is heel mooi om te zien hoe studenten uitblinken in hun passie. Hoe ze een stage weten te bemachtigen bij modeontwerpers als Jan Tamineau of Bas Kosters. Dat geeft heel veel energie. Er is zelfs een alumnus die de trouwjurk voor mijn collega heeft gemaakt.”

Hoe de modeopleiding er over 10 jaar uitziet? „De opleiding blijft aansluiten bij de laatste trends die plaatsvinden in de maatschappij, maar ook op het gebied van duurzaamheid, technologie en digitalisering. We willen studenten meenemen in de continue veranderingen, zodat ze een nieuwe en andere blik op mode krijgen. Verder hoop ik dat we samen met studenten mooie ontdekkingen hebben gedaan voor een duurzame maatschappij.

Bijvoorbeeld dat visleer een materiaal is dat je écht kunt gaan dragen,” aldus Marjolein van Houten.

www.alfa-college.nl

ADVERTENTIE

Trendship

‘Innovatie is HET sleutelwoord’

Groningen moet een nog lexibelere en weerbaardere stad worden.

Dat is in een notendop de missie die de Groningse wethouder Paul de Rook heeft met Groningen.

Groei van binnenuit Het gaat goed in Groningen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de uitgifte van kavels op bedrijventerreinen. Ging het enige tijd moeizaam op Westpoort, momenteel worden ook daar (grote) kavels uitgegeven. ,,Ook aan bedrijven die al in Groningen gevestigd zijn maar te krap in hun jasje zitten. De groei komt dus van bestaande MKB-bedrijven, van binnenuit. Dat is een gezonde ontwikkeling.

De stad weet deze bedrijven blijkbaar vast te houden.”

Het is De Rook er veel aan gelegen om naast de bedrijven ook (jonge) mensen vast te houden.

Daarom stimuleert de gemeente de samenwerking tussen bedrijven en de regionale opleidingscentra, de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen. Studenten maken op die manier kennis met het bedrijfsleven en kunnen hun skills in de praktijk brengen. Bedrijven op hun beurt proiteren van de knappe koppen en handige handen op de werkvloer. ,,Uiteindelijk doel: het vasthouden van talent dat op deze manier ontdekt wat er allemaal is, en te beleven valt in het Groningse bedrijfsleven.”

Tegen een stootje kunnen De uitgifte van kavels mag dan goed gaan en steeds meer werkgevers ontdekken de waarde van jong talent, toch moet Groningen blijven investeren. In eigen land zie je de economische groei iets afnemen en wereldwijd neemt de spanning op de handelsmarkt toe. ,,Reden te meer voor stad, ondernemers, werkgevers en werknemers om adaptief te zijn, meent De Rook. ,,We moeten tegen een stootje kunnen.” Innovatie is daarbij het sleutelwoord.

Met het nadenken over nieuwe concepten, het ontwikkelen van nieuwe producten en uitbreiding naar het buitenland kan het Groningse midden- en kleinbedrijf nog een linke slag maken.

De gemeente Groningen faciliteert daarom ‘peer sessions’; bijeenkomsten waar ondernemers met groeiambitie ideeën uitwisselen over vernieuwing en van elkaar leren over wat je tegenkomt in het innovatieproces. Verder stimuleert de gemeente Groningen de handel met het buitenland met voorlichting, grensoverschrijdende uitwisselingen en bijzondere projecten.

Werkman Horseshoes Concreet voorbeeld van een oud en oer-Gronings bedrijf dat zich al innoverend volop in de 21-ste eeuw stort, is Werkman Horseshoes in Helpman.

Dit bedrijf maakt een nogal ambachtelijk product dat al honderden jaren wordt gemaakt: hoeijzers voor paarden. Vanuit Groningen gaan deze in grote aantallen de wereld over. Nu de vierde generatie aan boord van dit bedrijf stapt, heeft ook een bijzondere innovatie zijn intrede gedaan.

Bij Werkman hebben ze sensoren ontwikkeld waarmee je digitaal de tred van het paard kunt analyseren. Door de kwaliteit van het hoeijzer hierop aan te passen kunnen hoefsmeden hun vakmanschap nog beter uitoefenen en de prestatie van het paard versterken.

Swingend Zwitserland De gemeente Groningen probeert op allerlei manier de handel met het buitenland te stimuleren.

Zo staat de komende editie van Eurosonic Noorderslag in het teken van partnerland Zwitserland.

Reden om Groningse bedrijven die al zaken doen

met Zwitserland te vragen hun Zwitserse zakenpartners uit te nodigen. De bedoeling is dat andere Groningse bedrijven vervolgens ook kennismaken met deze bedrijven uit Zwitserland.

Waterstof Groningen wil z’n positie als energieprovincie combineren met de samenwerking met Hamburg en de regio Noord-Duitsland. Waterstof wordt daarbij het speerpunt. Er is veel kennis over (transport van) gas in het noorden. De infrastructuur in Groningen voor gas is (met kleine aanpassingen) geschikt te maken voor het transport van waterstof. Door krachten te bundelen zou ‘de zuidkust van de Noordzee’ zich – in combinatie met wind op zee- kunnen ontwikkelen als dé groene waterstofregio.

Groningen werkt slim Groningen wil een prominente rol spelen in de energietransitie. De gemeente heeft de ambitie om in 2035 CO2 -neutraal te zijn. ,,Om onze ambitie te kunnen behalen is inzet van bedrijven, instellingen, bedrijvenverenigingen, kennisinstellingen en andere partners nodig”, zegt Paul de Rook. Bedrijven en instellingen verbruiken 51% van de totale energie in de gemeente. Samen met de bedrijvenverenigingen heeft de gemeente het duurzaamheidsplatform ‘Groningen Werkt Slim’ opgericht, om energiebesparende maatregelen te trefen die bedrijven en bedrijventerreinen verduurzamen. Een win-win-win-situatie. ,,Zaken voor elkaar krijgen in goed overleg en samenwerking met elkaar”, dat ziet De Rook graag.

Wie jongeren een betere toekomst wil geven, kan beter mét ze praten dan over ze. Dat is simplistisch gesteld de kern van wat Up to Us uit Groningen doet. En niet alleen voor jongeren.

De onderneming van Marloes Dekker, Christine van der Vorm en Fanny Koerts groeit hard.

Tekst Jean-Paul Taffijn Foto’s Pepijn van den Broeke

VOOR DE GROEI VAN DE SAMENLEVING W

e leven in een wereld waarin we problemen proberen op te lossen door ze te labelen en dan gericht aan te pakken. Zeker op plekken waar jongeren een rol spelen, zie je dat.

De één heeft adhd en krijgt pillen, de ander ontspoort en moet het gevang in, een derde is verslaafd aan games en moet zich bij de psycholoog melden. Allemaal uitzonderingen op de regel: het kind dat opgroeit zoals wij dat als maatschappij als ‘normaal’ hebben gelabeld.

Dat proces is exact wat Up to Us wil aanpassen. ,,Het is toch een beetje raar dat we hier alle aandacht geven aan jongeren die een kant opgaan die we niet willen, en de overgrote meerderheid ongemoeid laten? Wij zijn ervan overtuigd dat het voor iedereen beter is om positiever benaderd te worden, ook voor mensen die als probleemgeval worden gezien. We willen dat aan de ene kant een vangnet is, maar aan de andere ook een springplank; omgevingen waar iedereen de kans krijgt zich te ontwikkelen en bij te dragen aan de maatschappij.’’ De inmiddels in Nijmegen woonachtige Fanny Koerts zegt het met overtuiging. Zij richtte Up to Us op samen met de Groningse Marloes Dekker.

Christine van der Vorm, eveneens uit Groningen, sloot zich niet veel later aan. ,,Over het algemeen zie je in onze samenleving dat we niet goed weten hoe we moeten inzetten op preventie. Het is evident dat als je álle jongeren meer aandacht geeft, je de criminaliteitscijfers op latere leeftijd naar

2 4 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

beneden krijgt, de schooluitval vermindert enzovoort. Kortom, dat je alle jongeren een betere toekomst geeft. Maar het is lastig in onze hokjesmaatschappij om daarvoor de handen op elkaar te krijgen. Want wie gaat betalen in het belang van iedereen? Niemand dus’’, aldus Koerts.

GELIJKWAARDIG Toch is dat de insteek die Up to Us heeft. De insteek die door steeds meer organisaties wordt omarmd. Het gaat erom dat mensen worden gehoord, dat ze meedoen, zelf eigenaar worden van hun doen en laten. Over problemen gaat het niet, over manieren om iedereen vooruit te helpen wel. Dekker: ,,We hebben genoeg te doen, er lopen prachtige trajecten. Blijkbaar sluit wat wij doen – gelijkwaardig samenwerken en professioneel experimenteren – aan bij wat organisaties zoeken.’’

Steeds vaker gaat de telefoon bij het trio.

Inmiddels bestaat de club uit de harde kern van de drie plus Romy Misran en Mathijs Niehaus, en een schil van zelfstandigen, in te zetten op de projecten waar ze passen. Ongeveer vijftien trajecten heeft Up to Us tegelijk lopen, van relatief kleine interventies tot maandenlange trajecten bij bijvoorbeeld gemeentes. Steeds met hetzelfde doel: meer kansen voor meer jongeren.

Hét uithangbord voor Up to Us is Jimmy’s.

Dat is een ontmoetingsplek voor jongeren.

Acht jaar geleden opende de eerste Jimmy’s in de Herestraat in Groningen. Inmiddels

zijn er in zeven plaatsen Jimmy’s. Koerts: ,,Jongeren kunnen er binnenlopen, hun verhaal doen. Of ze nu antwoorden zoeken of een tof idee hebben, bij Jimmy’s zijn ze welkom.”

‘Ondernemen is een middel. Geen doel’ Dekker vult aan: ,,Wat heel goed werkt, is dat 95 procent wordt gerund door de jongeren zelf. Zij bepalen de sfeer, zij kiezen hoe ze het willen. Jongeren komen er graag en voelen zich gehoord. Omdat het voor iedereen is, komen er ook makkelijker jongeren met problemen. Ze zeggen geregeld dat ze het zo fijn vinden om niet in een hokje te worden gestopt. Het gaat om benaderen van de positieve kant, en die laten groeien. Je ziet in de huidige praktijk nog veel te veel dat het juist om de negatieve kanten gaat, om zogenaamde problemen. Dat werkt volgens ons niet.’’

INVESTEREN De aanpak is zo uniek, dat ze de aandacht trok. Maatschappelijke organisaties zagen de waarde en klopten aan bij Dekker en Koerts. ,,Wij hadden het concept Jimmy’s net ondergebracht in Up to Us. En onder die naam zijn >>

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 2 5

Advertentie

‘Verschil van mening kun je in elkaars voordeel gebruiken’ Ondernemers kunnen meer, beter en duurzamer resultaat boeken als ze de mens op één zetten. Helaas is de focus nog te vaak enkel bij het proces of de commercie. Wat betekent de huidige krappe arbeidsmarkt voor jouw bedrijf, hoe bereik je zowel beter rendement als tevredenheid in je bedrijf? Arienne Knol over blinde vlekken, leren luisteren en blijven inspireren.

,Ik merk dat veel ondernemers nog onderschatten wat het belang is van het coachen van teamleden.

De focus ligt vaak enkel bij de klant en/of het proces”, zegt Kenneth Smit- trainer en coach Arienne Knol. Hoe gaan mensen in een bedrijf met elkaar om, welke ruimte geef jij ze als ondernemer of leidinggevende, welke ruimte geven ze elkaar, kunnen en mogen ze verantwoordelijkheid nemen, in hoeverre mogen ze bijdragen aan het grotere geheel, los van hun eigen functie, welke ruimte is er voor groei, voor ontwikkeling? En niet in de laatste plaats: welke doelen formuleer je samen met je mensen, zowel persoonlijk als zakelijk? En begeleid je je teamleden bij het bereiken van deze doelen. Als coach, die kritisch is en inspireert. Is personeelsbeleid verankerd in je bedrijf of hangt het er wat bij? Het is niet ingewikkeld, nee, je moet het vooral doen. Doen omdat je er van overtuigd bent dat het jouw bedrijf of organisatie duurzaam beter maakt en bijdraagt aan resultaat.” „Een ondernemer wil ondernemen, wil resultaat.

Het gaat om veel dingen die hij of zij tegelijk moet doen of vindt te moeten doen. Productie, inkoop, planning, strategie en ja, dan ‘moet’ je ook gesprekken voeren met je mensen over wat ze vinden of willen. Grote bedrijven hebben compleet opgetuigde HR- afdelingen die eerder verzanden in procedures dan te doen waar het om gaat: teamleden in hun kracht zetten, zodat ze bijdragen aan het resultaat van de onderneming.

Verantwoordelijkheid geven en opeisen, daardoor gaan medewerkers aan de slag. Niet omdat het moet, maar omdat ze het zelf willen.”

Energie „De praktijk is dat de ondernemer wel roept dat zijn personeel belangrijk is, maar in de waan van de dag vooral druk is met brandjes blussen.

Onvoldoende delegeert. Misschien kun jij als ondernemer bepaalde taken sneller, misschien in de beleving ook wel beter. Maar je neemt verantwoordelijkheden weg bij teamleden en de kans voor mensen om iets bij te dragen. Zeg dus niet alleen dat je personeel belangrijk is voor je, maar besteed echt tijd en aandacht aan ze. Het draait om je human capital. Geef ze aandacht en tijd, vraag wat ze willen, waar ze willen bijdragen, waar ze energie van krijgen en zorg dat je ze uitdaagt. Wacht niet tot het rommelt in je bedrijf of het spaak loopt. Om het in een oneliner te vatten: alles wat je niet plant, wordt vanzelf urgent.” „Veel ondernemers worstelen met de manier waarop ze in gesprek willen zijn met hun personeel, merk ik regelmatig. Ze vinden het ook lastig om teamleden aan te spreken. Vooral op gedrag. Het lijkt te vaak op, “ik moet er wat mee, maar weet niet precies hoe”. Wat moet dat ‘in gesprek zijn’ opleveren. Die houding pakt niet zelden averechts uit, want als het niet gemeend is en niet geborgd is, voelt het voor mensen niet als echt.”

Ariënne Knol

„Het loont om te ontdekken hoe ruimte en aandacht voor je mensen, jou en je bedrijf beter maakt en leidt tot meer, beter en duurzamer resultaat. Het draait om focus, visie, klimaat en structuur. Focus op doelstellingen en je klant.

Samen met je team visie bepalen over hoe de wereld en je branche zich ontwikkelt. Zorgen voor een goed klimaat waarin teamleden kunnen groeien, maar elkaar ook kritische opbouwende feedback kunnen geven. En tot slot zorgen voor duidelijke structuren en werkprocessen. Het is en-en. En laat je als ondernemer alsjeblieft daarbij eens leiden door wat je zelf nog niet hebt bedacht: haal input en ideeën uit je team. Vraag niet alleen om eigenaarschap, maar geef het ook”.

De waarde van irritatie Wat bedoel je daar mee? „Ondernemers en veel leidinggevenden hebben de neiging te kijken naar wie dezelfde opvattingen heeft als zijzelf, het komt voort uit de natuurlijke wens om je gesteund te voelen en de rest als niet welkome kritiek te beschouwen. Maar als je alleen let op competenties die jij al hebt, dan voeg je nooit wat toe. Leer luisteren naar de verschillen en kijk wat andere opvattingen voor je bedrijf of voor een proces kunnen betekenen. Irritaties die je voelt bij andermans kritiek is emotie, stap daar overheen en vraag je af waarom je geïrriteerd bent door wat iemand zegt. Is hij of zij dan tegen je, of heeft hij de behoefte bij te willen dragen vanuit een ander, positief perspectief en nagedacht over hoe iets nu gaat en wellicht beter kan? Door te luisteren en vragen te stellen kun je leren, begrijp je waar het de ander om gaat, ontdek je nieuw inzicht en

versterk je elkaar. Een andere mening kan misschien in eerste instantie rauw overkomen, maar het gaat er om te ontdekken welke waarde het kan hebben voor je bedrijf, klant of bedrijfsproces. Ruimte bieden aan de ander om z’n bijdrage te leveren, is een groot goed. Ik geloof dat veel ondernemers in zichzelf nieuwsgierig zijn, maar er ook echt wat mee doen naar mensen om hen heen, is nog wel iets anders. Ze zijn namelijk ook eigenwijs, haha.”

Just do it! „Besef dat jij als ondernemer je blinde vlek hebt en je anderen nodig hebt om meer zicht te krijgen op hoe, wat en waarom je het doet. Daarom is het van belang dat je als ondernemer blijft inspireren en zorgt voor het goeie klimaat waarin iedereen het beste gedijt en waarin je samen duidelijke afspraken kunt maken over ieders bijdrage.

Vriendelijk en duidelijk. Creëer met je team een klimaat waarin het gaat om ‘de winning mood’.

Waarin doelen aanzetten tot acties en prestaties die je samen trots maken.” „Ik help ondernemers en leidinggevenden om hier handen en voeten aan te geven. Praktisch, met humor, een scherpe noot en doorzettingsvermogen. Daardoor zien ondernemers in wat het te weeg brengt voor hun bedrijf, hun teams en zichzelf. Maak het coachen en begeleiden van je team concreet, just do it!” www.kennethsmit.com

‘IN HET BEGIN WAREN WE WELEENS TÉ ENTHOUSIAST, ZEIDEN WE OVERAL JA TEGEN’ >> we meer concepten gaan uitrollen. De naam zegt veel. Wij komen geen antwoorden geven. Wij komen vragen stellen en zo komen we samen met onze opdrachtgevers tot de mooiste dingen. Stap één is altijd investeren in de relatie. Als er genoeg vertrouwen is, dan kun je echt iets veranderen.’’

een stuur, een wiel, trappers, lucht in de banden en zo. Maar als je op diezelfde fiets stapt en gaat rondrijden, dan zie je opeens heel andere dingen. Vertaald naar wat wij doen kun je zeggen dat wij de professionals die met jongeren werken laten ervaren wat de jongeren zelf vinden, kunnen of willen.

Als je daarvan uitgaat, dan wordt je beleid succesvoller, is de kans groter dat er verandering komt.’’

Van der Vorm: ,,Dat kan heel confronterend zijn, omdat we soms tot vervelens toe doorvragen om de juiste randvoorwaarden te creëren. Maar dat is de enige manier om uiteindelijk tot een helder plan te komen waar ook écht iets mee gebeurt. Goede ideeen die onder in de la verdwijnen hebben we al genoeg.’’

Koerts: ,,Het is wel iets dat we in de loop van de tijd hebben geleerd: dat het best lastig kan zijn voor de mensen met wie we werken. In het begin waren we weleens té enthousiast, zeiden we overal ja tegen. We hebben geleerd dat we vooral succesvol zijn als we goed kunnen samenwerken met de organisaties waar we over de vloer komen.

Mensen in beweging krijgen lukt niet omdat wij vinden dat het moet. Het gaat om samen bouwen aan ene plan waarvan de organisaties geloven dat ze de moeite waard is. Dat is ook de beste garantie dat de aanpak bestendig is.’’

Het is ook een kwestie van jeugdwerkers, docenten, iedereen die met jongeren werkt, anders te laten kijken, legt Van der Vorm uit. ,,Ik heb het vaak over de fiets als metafoor.

Laat mensen associaties maken en je krijgt:

Christine van der Vorm.

Marloes Dekker.

VRIJHEID Dat het nu een groeiende onderneming is geworden, is prachtig. En niet vooral vanwege de omzet. ,,We willen zoveel mogelijk impact hebben. Dat doen we door te groeien. En ja, daarmee verdienen we gewoon geld. Maar dat is niet waar het om gaat. We hebben alle drie de overtuiging dat we hoe dan ook wel aan een inkomen kunnen komen als het niet via Up to Us is. Dat geeft ons ook de vrijheid om projecten over te slaan waarin we niet geloven. En ja: dat gebeurt echt weleens’’, vertelt Van der Vorm. ,,Ondernemen is een middel, geen doel’’, stelt Dekker. ,,Dit is voor ons de beste manier om onze visie vorm te geven. Amplitie is waarvoor wij staan. Dat betekent dat we ons niet richten op het achteraf behandelen van problemen, maar juist de aandacht richten op wat al goed is en hoe we dat kunnen versterken en verbeteren. Dat werkt bij jongeren, maar eigenlijk in alle organisaties. Jongeren zijn ook gewoon mensen.’’

‘Ja, projecten overslaan waarin we niet geloven gebeurt’

Fanny Koerts.

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 2 7

28

donderdag 10 oktober 2019

ADVERTENTIE

Ondernemers adviseren over bedrijfsrisico’s en de continuïteit van hun bedrijf bewaken. Dat is de doelstelling van VLC & Partners, dé Nederlandse specialist op het gebied van risicomanagement, verzuim, pensioen en private insurance. „Wij kijken door de ogen van de klant, het perspectief van de ondernemer staat bij ons centraal”, verzekert directievoorzitter Lando te Molder.

‘Je hoeft niet elk risico te verzekeren’ VLC & Partners bestaat al ruim 250 jaar en dat heeft een goede reden. Het geheim schuilt in de kwaliteit van de dienstverlening en persoonlijke aandacht. Dat VLC de lat zo hoog legt, is grotendeels te danken aan de uitgebreide expertise. „Wij beschikken over eigen juristen, ingenieurs, brokers en pensioenspecialisten. Onze deskundigheid is een belangrijke pijler onder onze bedrijf”, benadrukt de directievoorzitter. „Waar nodig zoeken we de verbinding met specialisten buiten ons bedrijf.”

Lando te Molder, directievoorzitter van VLC & Partners: „Wij inventariseren risico’s en stimuleren ondernemerschap.” Foto: Rick van der Poorten fotograie.

Maatwerk Ook de werkwijze van VLC & Partners verdient vermelding. „Verkennen, voorkomen én waar nodig verzekeren, in die volgorde’” verduidelijkt Te Molder zijn aanpak. In die eerste fase ligt de nadruk op het inventariseren van mogelijke risico’s. „Daarbij maken we (startende) ondernemers ook bewust van risico’s die nog niet bij hen op de radar staan.”

Op basis van de risicoscan bepaalt VLC & Partners samen met de ondernemer welke risico’s hij kan verkleinen of zelfs voorkomen. „Je hoeft niet elk risico te verzekeren, wij adviseren onze klanten om daar heel selectief in te zijn.”

Risico’s die wél moeten worden afgedekt, worden door de risicomanager altijd volledig in kaart gebracht. „Wij leveren maatwerk, zonder dubbele of ontbrekende verzekeringen. En dankzij onze jaarlijkse check blijft de risicoaanpak van de klant altijd actueel.”

Dwarsverbanden VLC & Partners is in een groot aantal marktsectoren actief. „Van ICT, zorg en zakelijke dienstverlening tot de maakindustrie, leisure, logistiek, bouw en handel”, somt de directievoorzitter op. „Daarnaast is er vanuit onze historie een warme band met en specialistische kennis van familiebedrijven.”

Dankzij dit rijke en gevarieerde klantenbestand is VLC & Partners in staat om dwarsverbanden te leggen. „Procedures en checklists op een Spoedeisende Hulp zijn ook toepasbaar in de maakindustrie. Wij delen onze kennis en ervaring graag om te komen tot creatieve oplossingen.”

Geen poespas Onder het motto ‘Loop voorop, kijk vooruit’ wil VLC & Partners zijn activiteiten in Noord-Nederland graag uitbreiden.

Volgens Te Molder past de identiteit van zijn bedrijf goed bij de noordelijke mentaliteit. „Wij kiezen voor een eerlijke benadering zonder poespas. Ik merk dat onze aanpak door Friezen en Groningers wordt gewaardeerd.”

Hij nodigt ondernemers in Noord-Nederland uit om eens (vrijblijvend) in gesprek te gaan met Volkert Kramer, verantwoordelijk voor Business Development. „Risico’s inventariseren en ondernemerschap stimuleren, dat is onze missie.”

www.vlc-partners.nl

Voor hoogopgeleide vluchtelingen zoals een arts uit Syrië, een apotheker uit Irak of een advocaat uit Eritrea, die graag in Nederland aan het werk willen is het nog niet zo eenvoudig om een betaalde baan in Nederland te vinden. Te weinig kennis van de Nederlandse taal of de cultuur maken het veelal moeilijk om een baan te vinden binnen een organisatie. „Wij helpen ze op weg met het maken van een cv, een sollicitatiebrief en digitale hulpmiddelen zoals een Linked-In proiel, taalles en het organiseren van stages”, legt de Syrische projectleider Raouf Alzaibak van Noorderlink uit.

Hoogopgeleide vluchtelingen helpen aan een baan Directeur van Noorderlink en belangenbehartiger Henk Eggens en de Syrische Raouf Alzaibak, begonnen in 2016 met een vluchtelingenproject om in samenwerking met andere organisaties statushouders een kans te bieden op de noordelijke arbeidsmarkt. „Ik heb als voormalig HR-manager uit Damascus kennis van de arbeidsmarkt”, zegt Raouf Alzaibak, ,,uit eigen ervaring weet ik ook waar een vluchteling in Nederland tegenaan loopt.

Bovendien heb ik een uitgebreid netwerk van vrienden en familie in de Syrische wereld. Ik ken de cultuur en spreek de taal.”

Directeur Henk Eggens van Noorderlink draait muziek samen met projectleider Raouf Alzaibak op het grootste kennisfestival in Noord-Nederland op het voormalige Suikerunieterrein in de stad Groningen. (Foto: Jan Willem van Vliet)

Beroepsparktijk Binnen Noorderlink, waar 45 grote noordelijke organisaties bij zijn aangesloten, komen de personeelsfunctionarissen regelmatig bij elkaar om af te stemmen. „We organiseren en stimuleren uitwisseling van kennis en expertise en focussen ons als Noorderlink op verbinding, mobiliteit en ontwikkeling van personeel en organisatie.

Als het gaat om de vluchtelingen kijken we waar er mogelijk binnen of buiten het Noorderlink-

netwerk plek is voor stages of een betaalde baan,” zegt Eggens.

Na de start van het vluchtelingenproject liepen de initiatiefnemers al snel tegen een aantal problemen aan. „Het is niet simpel om snel even een baantje te vinden”, zegt Henk Eggens. „Veel vluchtelingen hebben te maken met trauma’s.

Daar moet je rekening mee houden. Daarnaast is het belangrijk te helpen met de Nederlandse taal gericht op de beroepspraktijk. We hadden eens een bijzonder intelligente vluchteling met een wiskundeachtergrond die bij een pensioenverzekeraar aan de slag kon. Het lukte uiteindelijk niet, omdat hij de taal niet voldoende beheerste om de ingewikkelde informatie over pensioenwetgeving eigen te maken. Maar een Syriër die op een feestje voor de vluchtelingen de hapjes verzorgde heeft nu een professioneel bedrijf en verzorgt het eten op Nederlandse feesten en partijen.”

www.noorderlink.nl

SYNTRI ERP Klanten, we werken er dagelijks voor. Ze geven ons inspiratie en motivatie. Ze houden ons scherp en dagen ons elke keer opnieuw uit ons te blijven ontwikkelen en net even verder te gaan. Daar zijn we heel blij mee. En dat willen we nog eens extra laten blijken.

Op deze plek stellen wij vier bedrijven voor waarvan wij met onze ERP software de workflow mogen versterken. Mooie Noord-Nederlandse industriële en logistieke bedrijven: hoogwaardig, betrokken en flexibel, eigenlijk net zoals wij dat ook zijn. Deze bedrijven zijn een afspiegeling van de klanten die wij in Nederland mogen bedienen. We zijn er trots op!

ERP software voor producerende bedrijven

DANK VOOR HET VERTROUWEN IN ONS EN IN ONZE TOEGEVOEGDE WAARDE! Specialist in lasersnijden voor grote én kleine series Veelzijdig, hoge nauwkeurigheid en kwaliteit Laserworx uit Leek snijdt en kant diverse soorten stalen,

Ontwikkeling, productie en assemblage van fijnmechanischeen spuitgietproducten Creatief en flexibel, precisie en hoge kwaliteit (ISO 13485)

roestvast stalen en aluminium onderdelen voor klanten uit

Elbo Technics uit Groningen ontwikkelt, produceert en assembleert

diverse sectoren in Nederland. Laserworx biedt oplossingen

fijnmechanische en spuitgietproducten. Het bedrijf is actief in diverse

voor ieder project. Het bedrijf kan door zijn brede ervaring en

sectoren: medisch, agrarisch, de on- en ofshore industrie, horeca

grote netwerk ook halfabricaten of zelfs eindproducten compleet

automatisering en verlichtingssystemen. Elbo Technics beschikt over

aanleveren. Het heeft hiervoor een uitgebreid machinepark in huis.

een uitgebreid machinepark voor diverse bewerkingen zoals draaien,

De beste resultaten behaalt Laserworx in duurzame samenwerking

freezen, slijpen, plaatbewerking, lassen, spuitgieten en polijsten.

met de klant en, waar van toepassing, partners. www.laserworx.nl

Bovendien assembleert het bedrijf ook, veelal in één van de in-house cleanrooms, onderdelen tot nieuwe producten. www.elbotechnics.nl

- Laserworx Elbo Technics -

Moderne en eigentijdse kinderrolstoelen, afgestemd op de wensen van het kind Innovatief, flexibiliteit, kwaliteit en service

Wereldwijd actief met hogedruktechnologie Innovatief, initiërend, hoogwaardig Resato International uit Assen is leverancier van slimme,

Ieder kind een eigen stoel. Eigen in passing, design en vormgeving.

betrouwbare en veilige hogedrukoplossingen. Resato ontwikkelt en

Veldink4kids uit Nieuw-Buinen is gespecialiseerd in het ontwerp

levert wereldwijd hogedrukcomponenten, waterstraalsnijmachines

en de productie van kinderrolstoelen. Het ontwerpproces wordt

en waterstof tankstations. Met de ontwikkeling van waterstof

vakkundig begeleid door eigen adviseurs die bij de kinderen en hun ouders nauw betrokken zijn. Zo ontstaat iedere keer weer een rolstoel die het kind letterlijk en figuurlijk past. www.veldink4kids.com

tankstations, boosters en testsystemen draagt Resato haar steentje bij aan een groenere wereld. Kennis is voor Resato essentieel.

Daarom stimuleert het bedrijf zowel medewerkers als klanten zich continu te blijven ontwikkelen. www.resato.com

- Veldink4kids

Resato International -

Veengang 1, 8431 NJ Oosterwolde | +31 528 82 00 50 | info@syntri.nl | syntri.nl

EVENT VOOR INSPIRATIE, GROEI EN INNOVATIE | 16,17 OKTOBER

TRENDSHIP 2019 Trendship 2019 staat voor de deur. Welke programmaonderdelen kunnen je onderneming verder helpen?

Wij geven tips voor dag 2 van het event.

Tekst Karlijn ter Horst Vorm Harry Kasemir Foto’s Trendship / NDC mediagroep

Nog meer lokale helden Wellicht heb je ze al voorbij zien komen in de campagnes: de door Trendship tot lokale helden gebombardeerde ondernemers uit Noord-Nederland. Tijdens het tweede deel van het plenaire programma interviewt dagvoorzitter en influencer Anna Nooshin Jan Kuipers van onderwijsplatform Mr. Chadd en Ziki Masoud van The Smooth Brothers over hun route naar succes. De jonge ondernemers hebben elk een eigen kijk op ondernemerschap, groei en dromen najagen. Vrijwel zeker goed voor nieuwe inzichten in de toekomst.

Wat: Plenaire programma in de middag Waar: Mainstage Wanneer: +/- 14.45 uur

Niels Verwij - Dekbed Discounter De eerste spreker in het plenaire programma van Trendship dag 2 is Niels Verwij, oprichter en eigenaar van online platform Dekbed Discounter. In nog geen vier jaar tijd zag hij de omzet van Dekbeddiscounter.nl groeien van een half miljoen euro in 2014 naar 45 miljoen euro in 2018. Z’n bedrijf groeit zelfs zo hard (en blijft dat volgens de prognoses doen), dat de explosieve stijging af en toe lastig bij te benen valt.

Waarom zou je als ondernemer - zoals Verwij met Dekbed Discounter doet - vol in moeten zetten op groei? En hoe overleef je de lastige fases die dat met zich meebrengt?

Wat: Plenaire programma in de ochtend Waar: Mainstage Wanneer: +/- 10.30 uur

Breakout sessie met Innofest en BrainFuel Een van de twee breakout sessie met lokale helden is die van Innofest in samenwerking met BrainFuel. De twee startups uit het Noorden faciliteren een sessie van anderhalf uur, waarin dieper in wordt gegaan op duurzaamheid en hoe dit als ondernemer in je bedrijf te integreren. Innofest is bekend van het testen van innovaties op festivals als Noorderzon en Paradigm. Nieuwe directeur Linda Vermaat - opvolgster van Anna van Nuenen - zal voor het eerst namens de startup het woord doen.

Mede-oprichter Friso Visser ontwikkelde met BrainFuel een eigen brainstormmethode, waarbij je naar eigen zeggen ‘binnen een minuut in de creatieve flow zit’. De combinatie van beide is een fijn vliegwiel om ondernemers verder te helpen met duurzaamheidsvraagstukken.

Wat: Breakout Sessie Duurzaamheid Waar: Expo1 en Borgman Wanneer: 12.45 tot 14.15 uur

Playground Waar de Playground van Trendship voorgaande jaren bomvol stond met innovaties, besloot de organisatie deze editie te gaan voor kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Minder dan voorheen, dus. Neemt niet weg dat een rondje Playground voor ondernemers de moeite waard kan zijn. Zeker voor degenen die geïnteresseerd zijn in het vervoer van de toekomst. Zo staat Lightyear - bekend van de eerste Nederlands geproduceerde elektrische auto - op het evenement. Hetzelfde geldt voor de eerste elektrische Mini, Solar Sport One met hun solarboot en Mango Mobility, bekend van de innovatieve scootmobiels voor mensen die slecht ter been zijn.

Wat: Playground Waar: Expo1 Wanneer: tussen 12.00 en 14.00 uur en tussen 16.00 en 18.00 uur

Trendship dag 1 Trendship 2019 bestaat voor het eerst uit twee dagen. De eerste dag kent een avondvullend programma met dagvoorzitter Victoria Koblenko. Daarnaast staan Michiel Muller (Picnic), Marco Aarnink (Drukwerkdeal) en Berthold Gunster (grondlegger Omdenken) op het podium. De avond wordt afgesloten door cabaretier Martijn Koning. Denk je nu: daar wil ik bij zijn? Dan moeten we je helaas teleurstellen, want dag 1 is alleen op uitnodiging te bezoeken.

De tweede dag is publiekelijk toegankelijk. Kaarten voor die dag zijn nog verkrijgbaar via www.trendship.nl en kosten 150 euro exclusief BTW. Daar vindt je ook meer informatie over de sprekers en het volledige programma.

3 0 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 31

ADVERTENTIE

Leren werkt bij Friesland College Studenten opleiden tot goede vaklui en praktische wereldburgers die zelfbewust hun weg weten te vinden in een snel veranderende samenleving, daar zet het Friesland College in haar onderwijs stevig op in. Wie stilstaat, blijft achter. De samenleving vraagt om zelfstandigheid en een ondernemende houding, om mensen die zich steeds blijven ontwikkelen.

‘Waar Leren Werkt’ staat voor innovatief mbo, waarin het Friesland College studenten aanzet om zich - door leerervaringen ín en uit de praktijk - maximaal te ontwikkelen: in hun vakgebied en als mens, nu en later. Drie (oud-) studenten vertellen hoe zij hun tijd bij het Friesland College hebben ervaren en waar praktijkgestuurd onderwijs hen heeft gebracht.

Oud-student Ingmar Bruinsma (28) Woont in Amsterdam Studeerde Toerisme aan het Friesland College Studeerde af als verkoper reizen Is nu eigenaar van www.travelclown.nl en bekend van www.

Oud-student Mark Bunt (25) Woont in Leeuwarden Studeerde Applicatieontwikkeling Studeerde af als Developer Is nu eigenaar van www.productaanhuis.nl en een baanbrekend systeem voor het laden van databases

Marijn van der Veen (25) Woont in Leek Studeert aan de FC-school voor Zorg, Service & Welzijn, professional in zorg en welzijn niveau 4

„Tijdens mijn studie had ik drie heel verschillende stages. Ik begon bij VVV Harlingen met louter klantcontact en baliewerk, daarna zat ik bij een online reisbureau volop achter de computer in Drachten en tot slot bij een luchtvaartmaatschappij op Schiphol. Eigenlijk ‘mocht’ die laatste stage niet. Ik deed er geen baliewerk, maar was meer een manusje-van-alles. Dat paste beter. Dus zei het Friesland College: dit zijn de eisen waar je stage aan moet voldoen. Onderzoek maar hoe dat bedrijf werkt, wat jij zou doen. Ofwel: binnen alle regels maakte de school die stage op Schiphol passend. Het was maatwerk, dat mij de ruimte gaf om zelf actief te worden. Dat gaf inspiratie.

„Toen ik op het Friesland College begon, startte de opleiding al niet meer met een hoop lessen en theorie. Je moest aan de bak, in de praktijk. Ik haalde al gauw vier man bij elkaar en samen hebben we ons als bedrijf ingeschreven bij de KvK. Zo leerden we met echte opdrachten programmeren en we verdienden er een leuke zakcent mee. Dat was nieuw, toen, en best controversieel. We werden er groot van. Toen we in het derde jaar bedachten dat we op stage naar Londen wilden, mocht dat ook. Bij Guestlist was de IT een behoorlijke chaos. Ik dacht: dat kan anders. Collega’s raadden mij af om naar de baas te gaan. Ik deed het uiteraard toch. „Als je het allemaal zo goed weet, dan ben je vanaf nu de leidinggevende”, was zijn antwoord. Initiatief nemen, zelfstandigheid en vertrouwen op je kennis heb ik op school geleerd.

„Ik ben iets ouder dan veel van mijn medestudenten en leef een iets ander leven. Ik werk, studeer en heb een sociaal leven in Leek. Na twee keer een opleiding te hebben gevolgd zonder een diploma te hebben gehaald, was ik op zoek naar een studie die aansluit op mijn manier van leven. Bovendien: ik leer graag in de praktijk, dus ben blij met de praktijkroute tot Persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg bij het Friesland College.

Hier wordt gewerkt met werkplaatsen, waarvoor ik me kan inschrijven aan de hand van wat ik tegenkom in de praktijk.

Die vorm spreekt mij erg aan. Vanuit de praktijk, minimaal vijftien uur per week bij een stagebedrijf, ontstaat een vraag. Bijvoorbeeld: ik werk nu in de praktijk met een cliënt die het Syndroom van Down heeft. Dan kies ik in de vijftien ‘schooluren’ per week voor een werkplaats die aansluit bij wat ik hierover moet leren.

Zo kan ik verder. Ik wil heel graag met mensen bezig zijn om hun leven beter en mooier te maken. Dat was vorig jaar ook mijn inzet in het Excellentieprogramma Healthcare, in samenwerking met Philips en ZuidOostZorg. Maar ook nu nog krijg ik dagelijks heel veel ruimte om niet alleen m’n opdrachten te doen, maar mezelf ook te ontwikkelen, zowel persoonlijk als op de werkplek – met medestudenten en collega’s.”

Toen ik 21 was, startte ik - tijdens mijn hbo Toerisme en Economie - mijn eigen bedrijf in ailiate marketing: als tussenpersoon dragen wij online bezoekers reizen aan. We verdienen aan elke klant die bij een aangesloten bedrijf een ticket of vakantie boekt. Het doel is vooral adviseren en inspireren. Dat vind ik fantastisch. We zijn nu druk met het ontwikkelen van een site om zelf reizen aan te gaan bieden.”

Nu ben ik eigenaar van productaanhuis.nl, waar klanten de producten van de grootste aanbieders ter wereld kunnen vergelijken en bestellen. Ailiate marketing is erg van deze tijd. Toen we merkte dat een database vullen enorm veel tijd kost, bouwden we daar een systeem voor waar we nu de boer mee op gaan. Geld verdienen is geen motivator, de liefde voor de ICT is dat wel. Zoek de ruimte om je te ontwikkelen. De basis van dat inzicht ligt in mijn mbo-opleiding.”

ADVERTENTIE

biedt inzicht en verrijkt je werk

Data gedreven werken klinkt groots, maar ook vaag. De dagelijkse praktijk bewijst hoe concreet, kostenbesparend en draagvlakverhogend het is. Alle reden met experts van KPN ICT Consulting te kijken wat het is en of je er morgen een begin mee kunt maken. „Het vergemakkelijkt, verbreedt en verrijkt je werk; met data faciliteer je je eigen werk om verder te komen”, stelt Okke Tissing, Lead consultant Strategy & Design van KPN ICT Consulting. „En als ik data zeg, bedoel ik slimme data, waarmee je sneller analyses kunt maken van zowel de context als de data zelf, zodat je makkelijker en beter kunt besluiten. In feite is datagedreven werken ooit begonnen met Excel, maar dat is een heel beperkte en hopeloos achterhaalde manier om data te verzamelen en inzicht te bieden. Écht datagedreven werken omvat veel meer, het biedt bedrijven kansen om op basis van feiten en real-time inzichten te acteren en heeft daarmee een veel grotere impact.”

Waar parkeer ik m’n auto? „Met datagedreven werken ben je in staat om data te verzamelen, te bundelen, te analyseren en ze te verbreden met omgevingsinformatie”, vult collega Maarten Emons, Lead Consultant Data & Analytics van KPN ICT Consulting aan. „Neem het parkeren van je auto in de stad. Op basis van wat besluit je eigenlijk waar te parkeren? Gaat het om wat jij denkt dat de laagste kosten per minuut zijn en jouw idee van de kortste afstand naar je eindbestemming? Je bedenkt het aan de hand van ervaring, enkele feiten die je smartphone geeft en eigen aannames. Stel dat je je besluit neemt mede aan de hand van data

van verzekeraars, welke parkeerplek de minst schadegevoelige optie biedt met het minste risico afgezet tegen jouw laagste prijs? Dat is in feite wat wij voor bedrijven doen: wij helpen ze met het inrichten van hun speciieke, complexe informatiemodel dat nodig is om kostenefectief risico’s in te schatten met realisatie van een maximum aan draagvlak.”

Data verklaren gedrag ,Voor een grote woningcorporatie, Ymere, heeft KPN ICT Consulting meegedacht om grip te krijgen op het verduurzamingsprogramma van huurwoningen. Een zeer complex geheel met wetten en regels, zeer verschillende woonhuizen uit allerlei verschillende bouwjaren en materialen, met een meer of mindere verduurzamingsbehoefte- of noodzaak tot CO2- reductie, met lopende onderhoudsprogramma’s en verschillende budgetten.

Hoe ga je hier de juiste keuzes maken om CO2 te gaan besparen? En hierbij ook rekening houden met de wil en ambities van bewoners en bestuurders, het benodigde draagvlak, de zorg om kosten in de hand te kunnen houden, kortom een complexe hoeveelheid data met zowel maatschappelijke als individuele aspecten.

Op basis van al die gegevens hebben we een informatiemix gemaakt die de problematiek inzichtelijk maakt en vertaalt naar kosten en potentiёle besparing. Dat hielp om in relatief korte tijd een

gefundeerde koers uit te zetten; het bleek ook de crux om gebruikers mee te nemen in het proces.

Data blijken dus ook prima inzicht te geven hoe je efecten uit tal van factoren kunt verklaren en gebruiken bij het bepalen van scenario’s.”

Meer omzet Is datagedreven werken typisch iets voor grote bedrijven en organisaties? Maarten Emons: „Het biedt kansen voor heel veel bedrijven. Aan de hand van een informatiemodel kunnen we voor iedere speciieke klant aan de hand van data en analyse, zijn vraag of wens optimaal beantwoorden, of het nu gaat om klantbehoud, productverkoop, om het optimaliseren van verkoopprocessen of het inzicht bieden voor visie en strategie. Wat bij Ymere begon met een vraag over duurzaamheid en CO2-reductie, resulteerde daar nu in het zijn van een steeds verder groeiende data gedreven organisatie.” „Meten betekent weten. Data geven inzicht in wat je doet als bedrijf; als je dat vervolgens combineert met ‘onbekende’ omgevingsfactoren, krijg je de slimme data die jou helpen om meer omzet te genereren, om beter risico’s in te schatten en draagvlak te vinden. Het verbreedt je kijk op je bedrijf en verrijkt je werk. Laat je verrassen!” www.kpn.com

ADVERTENTIE

Noorderpoort maakt het Noorden digitale voorloper

De wereld digitaliseert in razendsnel tempo.

Noorderpoort zorgt ervoor dat we dit tempo in het Noorden kunnen bijbenen.

Hun (bij)scholing over en met behulp van digitale innovaties, zoals Mr. Chadd, maakt van studenten en mensen op onze arbeidsmarkt digitale voorlopers.

Kim van der Esch en Albert Vlaardingerbroek in Kasteel.gro. Foto: Jan-Willem van Vliet Kennis over digitalisering bijspijkeren Het gebouw zelf stamt uit 1904 en is dus al behoorlijk oud, maar in Het Kasteel in Groningen gebeuren vernieuwende dingen. Noorderpoort heeft dit monumentale pand samen met een dertigtal bedrijven omgetoverd tot Kasteel.gro, een werkplaats voor digitaal vakmanschap. Albert Vlaardingerbroek, directeur Bestuursdienst bij Noorderpoort en eindverantwoordelijk voor Kasteel.gro, licht toe: ,,Wat niet in hun curriculum zit, dat leren ICT-studenten van Noorderpoort hier.

In projectgroepen werken ze samen met bedrijven die gespecialiseerd zijn in bijvoorbeeld Internet of Things of virtual reality. Daarnaast kunnen de studenten, maar ook docenten en andere geïnteresseerden, hun kennis over digitalisering bijspijkeren tijdens de evenementen in Kasteel.gro.”

Deze bijscholing op het gebied van digitalisering is hard nodig. ,,Door digitale innovaties verandert de wereld om ons heen razendsnel. Om hierop aan te blijven sluiten, moet het onderwijs constant vernieuwen. Dat is echter lastig te realiseren binnen een onderwijssysteem waar het curriculum doorgaans eens in de vier of vijf jaar verandert.

Met aanvullend modern onderwijs vanuit Kasteel. gro zorgen we dat we voorop blijven lopen.”

Mr. Chadd als digitale onderwijsassistent Mr. Chadd helpt Noorderpoort sinds anderhalf jaar bij het vormgeven van modern onderwijs.

Kim van der Esch, onderwijskundige en mede-oprichter van Mr. Chadd, vertelt: ,,Tijdens het maken van hun huiswerk kunnen studenten hun studievraag in de app van Mr. Chadd intypen,

inspreken of er een foto van sturen. Ze worden dan binnen tien seconden gekoppeld aan een gescreende, universitair opgeleide coach die uitleg geeft.”

Naast huiswerkhulp functioneert Mr. Chadd inmiddels ook als digitale onderwijsassistent bij Noorderpoort. Van der Esch licht toe: ,,Mr. Chadd helpt een docent om tijdens de les vragen van studenten te beantwoorden. Leerlingen die zelfstandig kunnen werken en af en toe een vraag hebben, stellen hun vraag digitaal via Mr. Chadd. Zo kan de docent meer aandacht besteden aan leerlingen die wat extra begeleiding nodig hebben. Na de les koppelen we de gestelde vragen terug, zodat de lesstof kan worden aangescherpt.”

Deze samenwerking is uniek. Van der Esch: ,,We zijn de eerste en enige ter wereld met deze online dienst en Noorderpoort is de eerste onderwijsinstelling die het op deze grote schaal inzet.” En dat bevalt goed, beaamt Vlaardingerbroek: ,,Het is een mooie synthese. Door moderne middelen in te vlechten wordt het bestaande onderwijs, dat in de basis goed is, nog beter.”

Leven lang ontwikkelen Noorderpoort biedt niet alleen mbo-studenten modern onderwijs aan, maar gaat zich ook meer richten op mensen op de arbeidsmarkt. ,,Leven lang ontwikkelen is een belangrijk speerpunt voor ons. We willen werkende mensen op innovatieve wijze helpen met het bijspijkeren van hun kennis en skills. Door slimme online toepassingen laten we het leerproces zo goed mogelijk aansluiten

op de behoeften van deze groep mensen. Iemand kan bijvoorbeeld zelf kiezen of hij of zij vandaag naar school gaat of de les online volgt. Als de les gaat over een onderwerp waar jij je binnen jouw bedrijf al mee bezig hebt gehouden, hoef je er niet voor naar school en bespaar je kostbare tijd.”

Juist voor een regio als Noord-Nederland is een leven lang ontwikkelen van groot belang. ,,We hebben hier natuurlijk verschillende krimpregio’s.

Daarom moeten we zuinig zijn op de werkkrachten die we hebben, want die zijn schaars. Met innoverende bijscholing versterken we de mensen in onze regio en maken we het aantrekkelijker om hier te werken. Daarnaast biedt het volgen van een opleiding of cursus je de kans om je regionale netwerk te vergroten. Het is mijn droom om hier als Noorderpoort steeds meer in te kunnen betekenen voor de regio.”

www.noorderpoort.nl

Ontmoet Mr. Chadd tijdens Trendship Verder praten over modern onderwijs?

Nieuwsgierig naar de succesformule van Mr. Chadd en hoe zij binnen korte tijd meer dan honderdduizend leden kregen?

Jan Gustavo Kuipers, mede-oprichter van Mr. Chadd, gaat hier verder op in tijdens Trendship op 17 oktober 2019 in MartiniPlaza Groningen.

ADVERTENTIE

De wow-factor van ijs en topsport

Een congres op het middenterrein, schaatsers om je heen. Productpresentaties en lezingen in de sfeer van topsport. Voor MHB is Thialf een ideale locatie om onderscheidende zakelijke evenementen te faciliteren.

Lutske Kroes en Marten Hylkema over de wow-factor: „Als je wilt, is er veel mogelijk.”

Kou, geluid, stemmen, geur, licht, snelheid, het is er allemaal in één keer. Eerst zit je achter een glazen wand ongestoord te praten en nemen je ogen schaatsers waar; als je de hal instapt, is je beleving compleet. IJs en topsport. Eventmanager Lutske Kroes van Thialf en evenementorganisator Marten Hylkema van MHB laten zien welke kansen Thialf biedt. „Thialf is topsport, grenzen verleggen, ambities, sfeer, teamsport, beleving. Dat willen we mensen laten meemaken, tijdens wedstrijden en met zakelijke events, voor honderd mensen of voor een paar duizend”, vertelt Lutske Kroes.

IJs is onderscheidend „Thialf is bekend door het schaatsen. Maar Thialf is meer dan alleen ijs”, aldus Lutske. “We hebben rond de baan een complete ring met diverse ruimten waar je volledig zicht hebt op de baan, die lenen zich voor presentaties, lezingen, congressen voor grotere en kleinere bedrijven. En natuurlijk het gebruik van het middenterrein. Daarnaast hebben we de ijshockeyhal die geschikt is voor congressen en concerten, zoals TedX en Thialf Live. Als je het wilt zien is hier veel mogelijk.

Marten en ik vormen een team dat altijd op zoek gaat naar wat er kan.”

Marten Hylkema van audiovisueel specialist MHB

uit Bolsward faciliteert in binnen- en buitenland onderscheidende evenementen en zegt: „Na de verbouwing zocht Thialf een nieuwe AV-leverancier en dat werd MHB. Nu zijn we behalve natuurlijk lid van Thialf Business Club, hier de bedenker en uitvoerder van allerlei prachtige zakelijke evenementen. Het onderscheidende van Thialf als evenementlocatie is de ultieme beleving van ijs en sport. Als je in de buitenring een lezing houdt, zit het publiek naar de baan te kijken en voelt het de beleving. Het middenterrein bijvoorbeeld, biedt MHB geweldige mogelijkheden. Wat niet kan, is nog niet uitgevonden, dus hebben we allerlei technische oplossingen voor Thialf bedacht en waar wij ons mee onderscheiden: audiovisueel maatwerk voor zakelijke events. Het gegeven dat topsport hier op één staat en het enthousiasme van Thialf om dat te laten beleven, maakt veel mogelijk. Thialf is voor MHB een onderscheidende locatie voor zakelijke evenementen.”

Optimaliseren klantbeleving Op het scherm van z’n laptop volgen de beelden van een groot event in Thialf elkaar op, van idee en constructie naar tekening in een vlotte videorender. „Voor een corporate klant hebben we een bijzonder congres georganiseerd met twee sessies met 550 mensen op het middenterrein. Met voile gordijnen om een intieme zaal te creëren die transparant is naar de baan om je heen, zodat je de beleving compleet hebt. Compleet met de bedrijfskleuren van de klant in een setting waarin we ook de temperatuur kunnen regelen, zodat je er aangenaam genoeg verblijft ondanks de ijsvloer die gekoeld moet blijven. Het is de kunst met elkaar te zoeken naar wat er technisch mogelijk is om de klantbeleving te optimaliseren.”

Unieke evenementen „Thialf past bij ons, omdat wij in een sfeer van uitdaging, ambitie en teamgeest altijd bezig zijn met het bedenken van nieuwe creatieve concepten. Het leent zich prima als locatie om sportcongressen en events met een hoog wow-gehalte te organiseren.” „In Thialf gebeurt het”, vult Lutske Kroes aan. „En het gebeurt omdat we een team van leveranciers hebben, die zich met elkaar inzetten om geweldige dingen te doen. Juist omdat de sport altijd voorgaat en we de naam en faam van Thialf altijd willen waarmaken, vereist alles uiterste zorgvuldigheid. Het moet kloppen.”

Marten Hylkema: „We hebben Thialf uitgetekend in een 3D visualisatie pakket. Hierdoor kunnen we vooraf precies laten zien hoe een event er uit komt te zien, want het is soms lastig om je voor te stellen wat jij hier met je bedrijf kunt als je schaatsers ziet rondrijden. In 3D kunnen we de beleving in beeld brengen. Dit wordt uw event, zo gaat het er uit zien en wij weten dat het technisch mogelijk is. Je ziet het, in Thialf kunnen we unieke momenten creëren.”

www.mhbav.nl

DE SPIEGEL

Elke ondernemer kent ze: de momenten waarop je moeite hebt met het ontdekken van de juiste keuze. Dan is het handig als je een groot voorbeeld hebt, iemand die je inspireert, die heeft laten zien hoe het kan of moet, iemand aan wie je je even kunt spiegelen. De Spiegel gaat over grote voorbeelden en inspiratiebronnen. Vandaag aflevering 5: Ate van der Meer, medeoprichter van Snakeware in Sneek.

Tekst Jean-Paul Taffijn Foto Pepijn van den Broeke

CHUCK PEDDLE VOLGDE ZIJN DROOM EN ZIJN EIGEN WEG Voor de draad ermee: wie is jouw voorbeeld? ,,Chuck Peddle. Zal bij niet veel mensen een lampje doen branden, maar hij is van groot belang geweest in het ontstaan van de pc. Peddle ontwikkelde de eerste betaalbare processor, waarmee de computer in het bereik van de massa kwam. Als ik zeg: Commodore 64, dan krijgen veel mensen daar meteen een gevoel bij. Daarin zat zijn processor.’’

Ja! De hele buurt kwam Pole Position spelen op de 64 ,,Bij ons ook. Ik had het geluk dat mijn vader de tip dat ‘computers alles gaan veranderen’ ter harte nam en met een Commodore thuiskwam. Dat was in wezen voor mij het begin van de weg die ik nog steeds aan het afleggen ben. We speelden spelletjes, maar ik was ook benieuwd naar de techniek, schroefde hem open om onder de motorkap te kijken. Ik ging ermee experimenteren. En ook spellen dupliceren en aan de man brengen. Software verkopen heb ik welbeschouwd altijd gedaan en doe ik nog steeds.’’

Chuck Peddle heeft het niet gemakkelijk gehad … ,,Hij was ontwikkelaar bij Motorola, maar toen hij daar niet de ruimte kreeg, stapte hij op. Bij het veel kleinere MOS Technolo-

3 6 N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019

gy mocht hij doorgaan met zijn project, zijn droom: een processor maken voor een fractie van de kosten van die van de concurrentie. Waarom? Hij wilde de computer naar de mensen brengen. Tot dan toe kon het alleen andersom. Je kon ruimte huren op centrale computers. Dat vind ik te gek. Hij had een missie en volgde die gewoon, ondanks wat anderen zeiden. En het lukte ook nog. De Commodore 64 is nog altijd de bestverkochte computer ooit.

Tussen de 15 en 20 miljoen exemplaren.’’

‘Peddle reageerde vrij kort, zoals het hoort bij een ontwikkelaar’ Hoe zien we Peddle terug in jou? ,,Nou zo groot als hij ben ik niet natuurlijk. Maar vergelijkbaar is dat ik ook altijd mijn eigen weg ben gevolgd. Toen ik 24 jaar geleden samen met Hans Hoomans

en Johan Nieuwenhuis Snakeware begon, waren we pioniers. Internet bestond amper. In 2000 besloten we helemaal te stoppen met hardware, ons alleen nog maar te spitsen op software en internet.

We werden voor gek verklaard, de bank nam ons ook niet meer serieus. En toch zetten we door. Omdat we er heilig in geloofden. En nu zijn we weer bezig met zo’n ontwikkeling. We gaan ons helemaal richten op kunstmatige intelligentie, machine learning en één-op-éénmarketing.

Omdat we zien dat het die kant op moet.

Dat kan best met wat horten en stoten gaan, maar we doen het toch.’’

Had je als jongen een portret van Chuck aan de muur? ,,Ik leerde hem pas vijf jaar geleden kennen, toen we sponsor waren van een festival omdat de Commodore Amiga 30 jaar bestond. Ik dook in de geschiedenis en zo kwam ik hem tegen en raakte ik onder de indruk. Je kunt dus zeggen dat ik al fan van hem was voordat ik wist wie het was.’’

Hij leeft nog, zag ik. ,,Ja, hij is in de tachtig. Ik heb zelfs contact met hem gehad via LinkedIn! Vond ik wel een bijzonder moment. Hij reageerde vrij kort, zoals het hoort bij een ontwikkelaar.

Maar toch heel leuk natuurlijk.’’

Ate van der Meer

N D C M E D I A G R O E P D O N D E R D A G 10 O K T O B E R 2 019 3 7

Advertentie

Het Fries als wereldcultuur Het is even wennen: van minderheidstaal- en cultuur naar internationale ambitie en mogelijkheden. Technologische innovatie zorgt voor ongekende culturele ontwikkeling. Bert Looper van Tresoar in Leeuwarden: “Iedereen kan zich overal op z’n eigen, unieke manier uiten en verbinden met anderen, ook in het Fries.”

„De fase van de institutionalisering van het Fries, de strakke inkadering van die bijzondere positie van de taal en cultuur van Friesland, heeft een prima functie gehad. We hebben daarmee veel bereikt en mogelijk gemaakt. Ondertussen verandert de wereld in sneltreinvaart en dat vergt nieuwe inzichten ten opzichte van wat we een ‘minderheidstaal’ zijn gaan noemen. Duidelijk wordt dat digitale technologie de Friese taal en cultuur ongekende mogelijkheden biedt.” „Technologische mogelijkheden en een diversiteit aan media staan steeds meer mensen op steeds meer plekken in de wereld ten dienste en zo verschuift het van een strak gekaderde kern naar een veel meer diffuse context. Technologie heeft het al mogelijk gemaakt dat we de afgelopen jaren al die historische bestanden, data en culturele gegevens in onze archieven hebben gedigitaliseerd en daarmee wereldwijd beschikbaar hebben gemaakt. De zoektocht naar je roots, naar je verhaal of achtergrond, naar de beschikbaarheid van de Friese data en wat jij er op jouw manier mee wilt doen binnen de door jouw verkozen

context, het is allemaal mogelijk. Die digitalisering en de culturele, meertalige impact van Leeuwarden als Culturele Hoofdstad van Europa hebben gezorgd voor een toename van het gebruik van het Fries, met name in fonetische versies onder jongeren. Zij maken gebruik van wat beschikbaar is en gebruiken dat dankzij een diversiteit aan multimedia om zich te uiten op momenten dat zij het willen en op de manier die hun past. Het is zelfverkozen en dat vind ik geweldig om te zien. Ze gebruiken het om zich in verschillende sociale verbanden meertalig te uiten. Zo krijgt het Fries tal van nieuwe plekken in die nieuwe context. De techniek en media van nu zijn daarin de accelerator.” „De beïnvloeding van technologie van de cultuur maakt nieuw bewustzijn mogelijk, het is een van de gewenste effecten van Culturele Hoofdstad. De vraag is hoe je dat kunt vasthouden, het Fries in die meertalige Europese regio, de mogelijkheden van het Fries als wereldcultuur? Het mooie is dat Douwe Kalma die de eerste helft negentiende eeuw zo belangrijk voor het Fries en Friesland is

geweest, al wees op de plek van het Fries in de wereld. Hij zocht de verbindende inspiratie in de literatuur, nu heeft multimediale technologie die rol van wereldwijd verbinder.” „Technologie als verbinder beantwoordt meer dan ooit aan de culturele eigenheid van ieder mens om zich in z’n eigen taal en op z’n eigen manier te willen uiten. Tegenover mondiale, internationale ondernemingen en hun grote kapitaal en invloed staat de groeiende behoefte en de kracht van het kleinschalige, het individuele en de culturele autonomie van ieder mens. De trigger tot het Fries als wereldcultuur ligt in de mogelijkheden van technologische innovaties en diversiteit aan multimedia.” www.tresoar.nl

ADVERTENTIE

IT Academy Noord-Nederland:

Vijf jaar samenwerken aan een sterke ICT-sector

IT Academy NoordNederland, onderdeel van de Hanzehogeschool Groningen, is de ICT-opleider in het Noorden met een breed en actueel opleidingsaanbod.

“Met de IT Academy leiden we jonge mensen op tot IT’er en scholen we ervaren professionals om. Samen met de IT-bedrijven in onze regio zorgen we met de IT Academy voor een sterke ICTsector in het Noorden”, aldus Henk Pijlman, voorzitter van het College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen. De IT Academy werkt samen met het onderwijs en het bedrijfsleven aan digitale initiatieven en samenwerkingsverbanden in Noord-Nederland die bijdragen aan de verdere professionalisering van deze sector.

In heel Nederland is er een tekort aan ICT-professionals en ICT-kennis. Uit recent onderzoek van het UWV blijkt dat de arbeidsmarkt voor ICT’ers in Groningen ‘zeer krap’ is. Patrick Brouns, gedeputeerde provincie Groningen, benadrukt het belang van de IT Academy: “De ICT-sector in Noord-Nederland is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Dat betekent dat we werkgelegenheid aan het creëren zijn, maar we hebben ook werknemers nodig die het werk vervolgens gaan uitvoeren. De IT Academy speelt daar een belangrijke rol in.

Ook het omscholen van werkzoekenden geeft een enorme impuls aan deze sector.” De IT Academy helpt professionals met een (nieuwe) ICT-carrière en helpt organisaties met de instroom van nieuw ICT-personeel.

Eén been in het onderwijs en de andere in het bedrijfsleven Sinds de oprichting van de IT Academy, vijf jaar geleden, zijn bijna 2000 alumni opgeleid en vervult de IT Academy een duurzame en maatschappelijk betrokken rol in Noord-Nederland. Door het aanbieden van actueel en toegankelijk onderwijs kunnen mensen zichzelf blijven ontwikkelen tijdens hun loopbaan. De IT Academy is in staat om te innoveren en onderwijs te ontwikkelen, zodat haar alumni direct kunnen instromen in de ICT-arbeidsmarkt. De Hanzehogeschool speelt hierbij een belangrijke rol door het beschikbaar stellen van kennis en faciliteiten die bij de ho-

geschool aanwezig zijn. Daarnaast maakt de IT Academy gebruik van docenten van andere noordelijke onderwijsinstellingen en experts uit het bedrijfsleven. Het innovatieve vermogen van de IT Academy levert eveneens een positieve bijdrage aan zowel de voltijds- als deeltijdopleidingen van de Hanzehogeschool. De actualiteit uit het bedrijfsleven wordt geïmplementeerd in dit onderwijs.

Trendship en IT Academy Het eerste lustrum viert de IT Academy middels een exclusief programma. Naast de inspirerende sprekers tijdens het main-event biedt de IT Academy een aanvulling op het ochtend- en middagprogramma. Jo Caudron, transformatiestrateeg en visionair, staat in de ochtend stil bij de transformatie van de business en maatschappij. Hij heeft een optimistische visie op onze digitale toekomst.

Door de voorzitter van de IT-netwerkorganisatie voor Noord-Nederland, Samenwerking Noord, Fred Hassert wordt de verbindende rol van de IT Academy bevestigd: “IT Academy is de schakel tussen het onderwijs en het bedrijfsleven op het gebied van IT en digitale ontwikkeling in het Noorden. Zij zorgt voor de permanente scholing die nodig is om in de huidige maatschappij bij te blijven.” Door de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor ICT’ers worden naast bijscholingstrajecten ook omscholingstrajecten verzorgd. De IT Academy biedt met Make IT Work baanzekerheid in Noord-Nederland en vergroot hiermee de vijver van beschikbaar ICT-personeel.

Als toevoeging op het middagprogramma staat een Futures Literacy Workshop gepland. Mensen anticiperen elke dag op de toekomst, maar weten weinig over hoe we anticiperen. Futures Literacy is de vaardigheid die hun helpt de toekomst te gebruiken om het heden te innoveren. De wereld verandert sneller dan iedereen kan bijhouden.

Nieuwe vaardigheden zijn nodig die ons leren om te gaan met onzekerheid, verandering en complexiteit. Tijdens een actieve sessie exploreren de aanwezigen de wereld van De toekomstige ITprofessional. Het efect? Een nieuwe kijk op het heden, en nieuwe vragen voor de toekomst.

De resultaten van de afgelopen vijf jaren worden op Trendship 2019 gevierd met alle partners, relaties, docenten, studenten, alumni en iedereen die de IT Academy een warm hart toedraagt. De thema’s innovatie en groei van Trendship passen dan ook goed bij de IT Academy.

www.itacademy.nl

van Tre