September 2018 Een commerciële uitgave van NDC mediagroep
Het wonder van
a r e t n e m r o F Op ontdekkingstocht door OVERIJSSEL
Kerstsfeer in Groot-Brittanië
Kleine reus in Tsjechië
Langs Maas en Geul
Ontdek Europa's mooiste rivieren...
Feenstra
stra! en boek een riviercruise van Feen
De Reisgids 2019 is nu beschikbaar!
Riviercruises
editie 2019
Ontdek Europa’s moois te rivieren tijdens een volledig verzo rgde riviercruise van Feenstra!
feenstrarijnlijn.nl
Riviercruises
Daarom kiest u voor Feenstra
Onze bestemmingen
Met Feenstra Rijn Lijn heeft u keuze uit
Zeer uitgebreid aanbod op de Rijn, Moezel,
• Nederland & België
vele prachtige cruises over de Rijn, Moezel,
Saar, Neckar, Main en Donau en de
• Luxemburg & Duitsland
Saar, Neckar, Main en Donau. Verder bieden
Nederlandse & Belgische wateren
• Zwitserland & Oostenrijk
wij unieke reizen over de Nederlandse
Keuze uit 72 verschillende riviercruises
• Hongarije & Slowakije
en Belgische wateren. Een riviercruise
en 9 comfortabele schepen
• Servië & Roemenië
van Feenstra staat garant voor comfort,
Verzorging op basis van volpension
afwisseling, gezelligheid en uitstekende
Nederlandstalige reisleiding
Meer informatie
verzorging.
Interessante excursies
• Bij uw ANVR reisbureau
Op alle cruises prijsgarantie
• Op onze website www.feenstrarijnlijn.nl • Of bel 026 - 445 28 05
Tel. (026) 445 28 05
www.feenstrarijnlijn.nl
Pagina 3
Zen op reis Reizen in een lagere versnelling zodat je meer ziet en meer geniet. We doen het in deze editie van Reis&Co rustig aan. We fietsen door Limburg, varen langs Scandinavische kusten, rijden in een camper door Overijssel en laten ons meevoeren in een luchtballon boven Cappadocië. Daar word je toch zen van?
Check onze website en sociale media voor inspirerende verhalen, fotoreportages en video’s, het laatste reisnieuws en interessante Reis&Co-aanbiedingen. Mis ze niet!
www.facebook.com/ndcreisenco Wijnwandelpad, Wijngaard Reestdal
Colofon
Reis&Co is een commerciële uitgave van NDC mediagroep Redactie: Sybylle Kroon Eindredactie: Tine van Knijff-van Hijum Coördinatie: NDC Studio Vormgeving: Marc Bos, Henk Haan Sales&Support: Kaya Otten, kaya.otten@ndcmediagroep.nl, telefoon 06 13 21 41 31
4
Intrigerend: Cappadocië
6
Ontdekkingsreis door Overijssel
9
Kleine reus in Tsjechië
reis.en.co
10
Kerstsfeer in Groot-Brittannië
@reisndc
12
Slow travel door Scandinavië
16
Langs Maas en Geul
18
Het wonder van Formentera
www.reisenco.nl
Geiranger Fjord, Noorwegen
Inhoud
Pagina 4
d w u o h d l e Gebe
door Moeder Natuur
Tussen de rivieren de Eufraat en de Kizil Irmak in Turkije ligt een interessant gebied, gebeeldhouwd door Moeder Natuur: Cappadocië. Lava, puimsteen, tufsteen, wind, water en erosie vormden in miljoenen jaren een van de meest intrigerende landschappen van Europa.
Rotsen met ramen Cappadocië kenmerkt zich door rotsformaties met de meest bizarre vormen: pilaren, zuilen, torens, obelisken, ‘feeënschoorstenen’ en naaldvormige rotsen, sommige wel veertig meter hoog. Alles gebeeldhouwd door Moeder Natuur, die al haar eroderende krachten miljoenen jaren heeft ingezet om een vulkanisch landschap te creëren waar je met verbazing naar blijft kijken. In sommige rotsen lijken ramen en deuren te zitten. Dat is ook zo: ooit woonden hier mensen. In de vierde eeuw voor Christus, in de tijd dat Cappadocië een provincie was van het Byzantijnse Rijk, zochten de toenmalige bewoners hun toevlucht tot dit wonderlijke landschap. Ze bouwden huizen en kerken in de rotsen, dorpen in de grotten en zelfs ondergrondse steden. Zo beschermde de christelijke bevolking zich tegen de oprukkende Arabieren.
oorspronkelijke veroorzakers van dit merkwaardige landschap: de – nu uitgedoofde – vulkanen.
Schoorsteen met puntmuts Ga je wandelen door het vulkaanlandschap van Cappadocië – wat goed te doen is, er zijn talloze wandelroutes – dan lijkt het net of je door een filmset loopt: zo onwerkelijk, zo onaards zijn de rotsformaties. Neem Pasabag bij de stad Zelve. Hier zie je midden in een wijngaard de zogeheten feeënschoorstenen: rotsformaties die op schoorstenen met puntmutsen lijken. Ook hier heeft Moeder Natuur de hand in gehad. Vroeger konden heremieten en monniken hier in afzondering leven, tegenwoordig is het aanzienlijk drukker in het ‘dal der monniken’, zoals Pasabag ook wel genoemd wordt.
Werelderfgoed
Openluchtmuseum
Duizenden jaren werden de rotsen bewoond, tot 1950. De Turkse overheid besloot toen dat er niet meer in de rotshuizen gewoond mocht worden. Wat rest zijn de versteende overblijfselen van een van de grootste grotwoningcomplexen ter wereld en van een verdwenen beschaving met allerlei heiligdommen. Van dusdanig uitzonderlijke waarde, dat UNESCO het gebied in 1985 tot Werelderfgoed heeft uitgeroepen. Hier vallen de rotsen van Cappadocië en Nationaal Park Göreme onder. Het gebied wordt begrensd door de
De opzienbarende rotsformaties van Cappadocië worden afgewisseld met aardse taferelen zoals boomgaarden en weilanden. Wil je meer weten en meer zien, dan boek je een
www.corendon.nl
wandelgids die je alle bijzondere plekjes laat zien waar je anders vast doodleuk voorbij was gewandeld. Een echte must see is het Göreme Open Air Museum, een kilometer bergopwaarts wandelen vanaf het centrum van Göreme. Het voormalige klooster en pelgrimsoord is uit de rotsen gehouwen. Karanlık Kilise is een van de kerken die in het
Pagina 5
Unieke 8-daagse rondreis door betoverend Cappadocië
Tjjdens deze bijzondere achtdaagse rondreis door Cappadocië laat Corendon je kennismaken met deze unieke streek die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Een fantastische trip voor liefhebbers van natuur, cultuur en historie. Niet alleen Cappadocië staat op het programma, maar onder andere ook de antieke stad Perge, het Romeinse Aspendos, Göreme, de ondergrondse stad Kaymakli en het ‘dal van de monniken’.
Verblijfsmogelijkheden Corendon biedt deze rondreis aan met verschillende verblijfsmogelijkheden. Zo overnacht je tijdens de standaard rondreis in driesterrenhotels. Je kunt er ook voor kiezen om je reis te upgraden met verblijf in viersterrenhotels waar het je aan niets zal ontbreken. Helemaal spectaculair wordt je reis naar Cappadocië met een aantal overnachtingen in cave hotels. In deze bijzondere grothotels, uitgehouwen in de rotsen, is geen enkele kamer hetzelfde: het blijft een verrassing totdat je de kamer binnenstapt.
CAPPADOCIË Landstreek in Turkije Ligging: Oppervlakte: Afstand: Vliegduur: Taal: Valuta: Visum:
centraal Turkije 2000 km2 3500 kilometer 4 uur Turks Turkse lira ja, vooraf (online) aan te vragen
Prijzen • Rondreis met overnachtingen in driesterrenhotels: • Rondreis met verblijf in viersterrenhotels: • Rondreis met aantal overnachtingen in grothotels:
vanaf € 179,- p.p. vanaf € 209,- p.p. vanaf € 249,- p.p.
Uitgebreide beschrijvingen en meer informatie: www.corendon.nl/cappadocie
rotscomplex verborgen zit. De kerk is beroemd vanwege de goed bewaarde fresco’s.
Minicanyon Waar je ook veel kleurrijke fresco’s vindt, is in de Ihlaravallei. Deze groene vallei heeft een ander landschappelijk karakter: rivier de Melendiz heeft een diepe kloof in de rotsen geslepen, zodat het net lijkt of je in de Franse Gorges du Verdon bent beland. Een soort minicanyon, maar met bijzondere schatten. In de tientallen meters hoge rotswanden zijn tijdens de Byzantijnse periode talloze kapellen en kerken uitgehakt, en werden de wanden van fresco’s voorzien. Wandel je door de kloof om een tocht te maken, verwonder je dan niet alleen over het spectaculaire landschap en de rotskerken, maar ook over de stilte die in de vallei heerst. Het enige wat je hoort is het ruisen van de bomen en het water van de rivier.
Ondergrondse stad De vroegere bevolking hakte niet alleen woningen en kerken uit de rotsen om zich te beschermen tegen islamitische veroveraars, de bewoners bouwden zelfs hele steden onder de grond. Kaymakli is zo’n ondergrondse stad. Het is voor ons nauwelijks voor te stellen hoe ze in die tijd – duizenden jaren geleden – zo’n ingenieus en volledig functionerende stad konden bouwen. Kaymakli bestaat uit zo’n honderd tunnels op verschillende verdiepingen, waaromheen huizen, stallen, kerken en opslagplaatsen ‘gebouwd’ werden. Het is een van de grootste ondergrondse nederzettingen in Cappadocië, waar tot 1923 christenen woonden. Sindsdien is de ondergrondse stad verlaten. In 1964 werd een deel van Kaymakli opengesteld voor publiek. Hier zie je met eigen ogen hoe niet alleen Moeder Natuur maar ook de mens de miljoenen jaren oude rotsformaties naar wens beeldhouwde en vorm gaf.
DE LUCHT IN Het is een sensationeel gezicht: luchtballonnen boven het spectaculaire landschap van Cappadocië. Een ballonvaart maken is immens populair bij toeristen en een bucketlistdingetje van menig reiziger, ook al moet je er vroeg je bed voor uit; de ballonnen gaan bij zonsopkomst de lucht in. En geef ze eens ongelijk: vanuit de lucht heb je een geweldig uitzicht over de valleien. De meeste ballonvaarders vind je bij de stad Göreme. Ze ‘varen’ met grote en minder grote manden onder de ballon. Hoe groter de mand, hoe meer mensen erin kunnen en hoe groter de kans dat je ergens in het midden een plaatsje krijgt toegewezen.
Beter is het dus om met een kleine ballon mee te gaan, dan weet je zeker dat je een plek met goed uitzicht hebt. Goedkoop is het niet: voor een ballontocht van een uur betaal je al snel meer dan honderd euro per persoon. Maar je krijgt er een onvergetelijke ervaring voor terug. En mocht je je geld liever aan iets anders besteden: het sprookjesachtige uitzicht over het vulkaanlandschap met de ballonnen is gratis.
Een voorproefje van zo’n ballonvaart zie je op onze website: www.reisenco.nl
Pagina 6 Foto’s: Sybylle Kroon
Op ontdekkingstocht door OVERIJSSEL Soms hoef je niet zo ver te reizen om iets bijzonders te ontdekken. Overijssel bijvoorbeeld. Een provincie waar je als noorderling vaak doorheen rijdt op weg naar andere oorden. Reis&Co-redacteur Sybylle Kroon ontdekte er al kamperend een paleizenstad, een groen doolhof, een muzikale wijngaard en een kampeerplek met wellness. Ontbijt bij natuurcamping De Oldenhof
Seidel, Vollenhove
Vintage kamperen Geruisloos zoeft onze elektrische camper door het landschap in de Kop van Overijssel. Deze regio in het uiterste noordoostelijke puntje van de provincie wordt omarmd door Friesland, Drenthe en de Noordoostpolder. Ooit lag deze regio tegen de Zuiderzee aan. De Noordoostpolder maakte daar een eind aan, maar waterrijk is dit gebied nog steeds. We staan stil voor de brug van Vollenhove. Waar ooit Zuiderzeevissers af en aan voeren, liggen nu plezierbootjes te wachten. Als de brug weer dicht is, rijden we door het eeuwenoude stadje en worden we gastvrij ontvangen door Taco en Aafke Jonkman van natuurcamping De Oldenhof. Douchemuntjes voor warm water, brandschoon sanitair in een pipowagen, houtblokken en vuurkorven om je eigen verwarming te regelen. Het gebrek aan luxe deert ons niet, dit is vintage kamperen, terug naar de basis. We worden omringd door enorme, statige bomen: de camping is onderdeel van een heus landgoed, het bijbehorende kasteel is tegenwoordig een appartementencomplex. Een wekker heb je hier niet nodig, de natuur – in de vorm van tientallen vogels – zingt je de volgende ochtend wakker. Ontbijten doen we in de oude paardenstal van de boerderij waar Taco en Aafke wonen.
Eeuwenoude herberg Bij de haven van Vollenhove valt een groot wit pand meteen op: het is een eeuwenoude herberg uit de vijftiende eeuw. Sinds 1621 draagt het de naam Seidel en het is nog steeds een herberg, met restaurant. Eigenaresse Marlice van Meer leidt ons trots rond. Binnen, onder het hoge balkenplafond, heerst de sfeer van weleer. Grote geweien aan de muur, velours gordijnen, koperen pannen bij de open haard. Kruip-door-sluip-door komen we bij de kerktoren uit.
„Vroeger was dit de vuurtoren van Vollenhove”, weet Marlice te vertellen.
Stad der paleizen Het karakteristieke stadje ademt een voorname sfeer uit, met tal van historische panden, waaronder vijf havezaten. Broer Ben, die Marlice ondersteunt in de bediening in het restaurant, weet precies hoe dat komt: „De bisschop van Utrecht woonde hier in de twaalfde eeuw. En dat trok edelen aan die landgoederen en havezaten bouwden. De nouveau riche van de Middeleeuwen kwam in Vollenhove samen.” In de zeventiende eeuw had het stadje maar liefst zeventien havezaten. „Niet zo gek dus dat ze Vollenhove ook wel de ‘stad der paleizen’ noemden”, vertelt Ben terwijl hij de gasten zijn beroemde geflambeerde aardbeien serveert.
Venetië van het Noorden We stappen op de fiets en fietsen vanaf Vollenhove naar een andere bezienswaardigheid in de Kop van Overijssel: Giethoorn. En we zijn niet de enigen: dit beroemde waterdorp, het ‘Venetië van het Noorden’, trekt duizenden toeristen. In Sint Jansklooster stappen we met fiets en al op de Ecoliner, een elektrische boot van Natuurmonumenten die bezoekers over de Beulakerwijde naar Blokzijl en Giethoorn vaart. Halverwege komen we langs een monument in het water: het markeert het dorp Beulaker, dat eind achttiende eeuw na twee stormen in de golven verdween. In het monument hangt een klok, naar verluidt uit de kerk van het verdronken dorp. Hoe dichter we bij Giethoorn komen, hoe drukker het op het water wordt. Vrijwillig schipper Koos Hulleman denkt er het zijne van: „Het is soms net Amsterdam op een zonnige dag, dan is het filevaren in de grachten.” Aan de kade stappen we uit, daarna fietsen we
Pagina 7 SUP-instructeur Arjan Berger
Reis&Co-redacteur Sybylle Kroon kampeerde met de eerste elektrische camper van Nederland. De camper biedt ruimte aan twee personen en is te huur via www.visitoost.nl/camper
Wijngaard Reestdal
door het water- en brugrijke Giethoorn. We lunchen bij het beroemde café Fanfare, waar we vanaf het terras de voorbijvarende toeristen in fluisterboten aanschouwen. Het is niet verwonderlijk dat hier zoveel mensen op af komen: Giethoorn is een bijzonderheid. Dat moet je als Nederlander ook eens gezien hebben. Wij kunnen het in elk geval afvinken.
Groen doolhof Voor de wind fietsen we terug naar de camping in Vollenhove. De eerste druppen vallen. Tja, het blijft Nederland. Omdat de voorspellingen niet zo goed zijn, besluiten we ons boeltje op te pakken en een nachtje op Villapark Weerribben te slapen. Kunnen we meteen onze elektrische camper opladen, want op de camping in Vollenhove sloegen de stoppen door. Ook dat hoort bij kamperen: soms lopen dingen niet altijd zoals je ze gepland had. Bovendien zijn we zo wel dichtbij ons volgende doel: natuurgebied De Weerribben. De volgende ochtend vertrekken we na het vorstelijke ontbijt richting Kalenberg, waar SUP-instructeur Arjan Berger al op ons staat te wachten. Natuurlijk hadden we ook een fluisterbootje, kano of roeiboot kunnen huren, maar wij doen het al suppend, door middel van Stand Up Paddling. We peddelen dus staand op een board door het waterrijke natuurgebied. „Het is de beste en mooiste manier om de Weerribben te verkennen”, vertelt de Paasloër, die twee jaar geleden zijn SUP-bedrijf is gestart. De in het buurtdorp geboren, getogen en (weer) woonachtige Arjan was als jongen al actief in de Weerribben en kent het natuurgebied op zijn duimpje. Hij neemt ons mee naar de mooiste plekken in dit groene doolhof. Als we na twee uur – zonder nat pak – terugkeren op de basis bij Het Doevehuis, verbaast het ons niks dat hij na omzwervingen over de hele wereld terug is gekomen naar dit paradijselijke stukje Overijssel.
Muziek voor de druifjes Na de lunch starten we de accu van ons campertje om af te reizen naar een compleet andere omgeving in Overijssel. Op Camperplaats Vechtdal van Janny Dekens in Nieuwleusen parkeren we onze geruisloze bolide naast een houtgestookte hottub. Daar gaan we vanavond zeker gebruik van maken. We laten de houten tobbe alvast vollopen met water, straks stoken we de boel wel op. Op het terrein ontdekken we ook nog een sauna en een massagesalon. Zoveel wellness hebben we nog niet eerder gezien op een camping. Voordat we daar gebruik van gaan maken, hebben we nog iets anders op de planning: een bezoek aan wijngaard Reestdal. Jazeker, er worden in deze streek druiven verbouwd. We pakken de fiets en via het agrarische landschap fietsen we een half uurtje later het erf op van John en Wilma Huisman, die vijftien jaar geleden met de wijngaard begonnen. Tijdens het tochtje over het Wijnwandelpad, langs de druivenranken, horen we muziek. „Klopt”, zegt John. „Wij spelen muziek voor onze druiven. Vraag me niet hoe het
kan, maar het werkt. Druivensoorten die het voorheen slecht deden, doen het met muziek prima.” En dat zien we: de ranken hangen vol trossen en per jaar wordt er zo’n vijftienduizend liter wijn geproduceerd. Een kleine proeverij hoort natuurlijk bij de rondleiding en nadat we de muzikale wijngaard achter ons hebben gelaten, genieten we van een frisse witte en een koele rosé. Mooie gedachte dat dit glas streekwijn met aandacht, liefde en de tonen van Bach en Pachelbel tot stand is gekomen.
Net als in de film De avond valt in Overijssel. We fietsen door naar Proefkamer ’t Reestdal in Balkbrug, waar we het ene na het andere culinaire kunstwerkje krijgen voorgeschoteld. Chef Daniël verrast ons met allerlei gekkigheid uit de omgeving, zoals soep met eendenkroos. Na vier gangen peddelen we voldaan terug naar onze camperplaats, waar de hottub alvast is opgestookt. Even later laten we ons zakken in het aangenaam warme water. We schenken een Reestdalwijntje in en kijken uit over het landschap dat verlicht wordt door de maan. Alsof we in een romantische film zijn beland. Proefkamer ’t Reestdal
Nieuwsgierig geworden? Een videoimpressie van Sybylle’s roadtrip door Overijssel staat op onze website: www.reisenco.nl
5 DAGEN REUZENGEBERGTE
TSJECHIË € 299,-
!
G! N I D E I NB
ERAA
SUP
Vertrek: 17 en 24 okt. / 21 nov. / 5 en 26 dec. Middagvoorstelling inclusief: driegangendiner op de terugreis... 119
Inclusief: 1e rang zitplaats Vertrek: 30 september / 7, 14, 21, en 28 oktober / 16 en 23 december...............................
105
ANNIE M.G. SCHMIDT
Inclusief: • 4x overnachting met ontbijtbuffet • 4x warm buffet in het hotel • 2x excursiedag door het Reuzengebergte • gebruik van het hotel zwembad • 1x wandeling met gids in de omgeving van het hotel • extra bij te boeken: dagtocht Praag incl. gids € 29,Vertrek: 21 oktober...........................................................................................................................
Vertrek: 30 sept. / 7, 14, 21, en 28 okt. / 4, 11, 18 en 25 nov. / 2, 9, 16, 23 en 30 dec. Inclusief: 1e rang zitplaats ............. 115
DE LA MAR AMSTERDAM
Inclusief: 1e rang zitplaats Vertrek: 28 oktober.................................
€ 299,-
****Hotel Clarion
89 MAMMA MIA UTRECHT
BERLIJN 4 DAGEN
KERST IN
super
aanbi
3 DAGEN
NOORD-HARZ
PRAAG
eding
CATS
Inclusief: 2e rang zitplaats Vertrek: 23 en 30 december......
€ 275,-
Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 4x driegangendiner • 2x Nederlandstalige gids • lichttour door Berlijn Vertrek: 27 september / 4 en 25 oktober ...............
Berlijn in kerstsfeer Vertrek: 29 november / 6, 13 en 20 december ......
€ 279,€ 295,-
5 dagen
PRAAG
Vertrek: 23 december.....................................................................
!!
THÜRINGEN
ding
bie raan
supe
su
! ng!
edi
nbi
aa per
Inclusief: • 4x overnachting met ontbijtbuffet • gids in Praag • bus excursies • entree Theresiënstadt Vertrek: 17 oktober.....................................
4 dagen
4 dagen
WISMAR-SCHWERIN ROSTOCK-LÜBECK
Inclusief: • bus excursies • 3x overnachting met ontbijtbuffet • gids in Londen • retour veerboot Vertrek: 25 oktober...................................
€ 380,-
€ 275,-
ANDRE RIEU NIEUWJAARSCONCERT ANTWERPEN
Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet in Wismar • 4x diner • stadsgids in Wismar, Lübeck, Rostock en Schwerin • havenrondvaart Hamburg • entree Slot Schwerin
Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 3x diner in het hotel • gids in Erfurt • gids in Weimar • bezoek aan Osnabruck • bezoek aan Gotha • bezoek aan Eisenach
Vertrek: 15 oktober...................................
Vertrek: 14 oktober...................................
4 dagen
PARIJS
4 dagen
PRAAG bie
aan
Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • bus excursies • gids in Parijs Vertrek: 26 okt. / 15 nov. ........................
er sup
!
g! din
59
€ 279,-
Inclusief: • 2x overnachting met ontbijtbuffet • 1x driegangendiner • zitplaats Sportpaleis 3e cat. • stadsgids Antwerpen • diner op de terugreis Vertrek: 5 januari .....
€ 379,-
TIROL ACHENSEE bieding!!
Vertrek: 4 oktober.......................................... € 259,-
(0512) 51 41 74 DE KLETTEN 2-4 9206 BA DRACHTEN www.paulusma.nl info@paulusma.nl
Inclusief: • 4x overnachting met een uitgebreid ontbijtbuffet • 3x driegangendiner met salatbuffet • 1x ’s avonds een Tiroler Bauernbuffet • dagtocht naar Innsbruck, hoofdstad van Tirol met het ‘gouden dak’ • dagtocht Kufstein en Rattenberg • wandeling met gastvrouw door Achenkirch • 1x Kaiserschmarren • 1x koffie met gebak (Tiroler Kuchen) Vertrek: 16 oktober..................................................................................................................
€ 325,-
Inclusief: • 7 uur durende cruise • koffie en gebak aan boord • warm/koud buffet aan boord • bezoekerscentrum Vertrek: 29 september...................................................
89
EILAND BORKUM Inclusief: • koffie en gebak • retour treintje • fietshuur of rondrit Vertrek: 30 september...........................
65
NAJAARSTOCHT
Schloss Clemenswerth en Grünkohl Essen. Inclusief: • koffie met gebak • entree slot • rondleiding • rondrit Emsland • Duits Grünkohl Essen (boerenkool met verschillende soorten worst en dessert na) Vertrek: 18 oktober..................................
75
59
BUS-BOOTTOCHT
MERCEDES BREMEN
OST FRIESLAND
Inclusief: • koffie en koek in de touringcar • rondleiding Mercedes Benz • drie gangendiner. Vertrek: 15 jan. en 12 feb. ..................
Inclusief: • ‘Kaffee mit Kuchen’ • toeristische rondrit • een heerlijk Duits driegangendiner Vertrek: 3 oktober ......................................
52
Inclusief: • entree • koffie met gebak • rondvaart • orchidee • diner Vertrek: 21 sept. / 4 en 23 okt ...................
Inclusief: • rondvaart Delft • stadsgids • entree Oude en Nieuwe Kerk • driegangendiner Vertrek: 28 september.............................
Inclusief: koffie+koek in de bus • retour veerboot rondrit Texel • bezoek aan Den Burg • driegangendiner Vertrek: 27 september / 12 oktober ......................................
ZAANSE SCHANS
BIESBOSCH
Incl.: • koffie+gebak • entree Zaanse Schans • boottocht Volendam-Marken • driegangendiner Vertrek: 28 september / 11 oktober...........................................................
Inclusief: • koffie in de touringcar • 5 uur durende vaart • koffie en gebak aan boord • lunch met kroket aan boord • driegangendiner op de terugreis Vertrek: 4 oktober ..........................................
HERMITAGE AMSTERDAM
ROTTERDAM
EMDEN EN GREETSIEL
79
VOLENDAM, MARKEN
62
CANOVA’S MARMEREN EN CLASSICAL BEAUTIES
Inclusief: entree en driegangendiner Vertrek: 8 november ...............................
75
ORCHIDEEËNHOEVE
62
TEXEL
DELFT Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 1x driegangendiner • 1x Moldau dinercruise • 2x gids in Praag
BUS-BOOTTOCHT
2e MAASVLAKTE
Inclusief: • stoomtram • boottocht IJsselmeer • entree Zuiderzeemuseum • driegangendiner Vertrek: 25 september............................
79
superaan
Inclusief retour en entree .....................42 Inclusief retour, entree, koffie en Bossche bol ............................................................ 46 Vertrek: 25 en 29 november
DUITSE EMSLAND
4 uur durende cruise Zwolle-Deventer Inclusief: • koffie en gebak • koffietafel • diner Vertrek: 26 september...........................
5 dagen
DISNEYLAND
DRUK- EN ZETFOUTEN VOORBEHOUDEN
HISTORISCHE DRIEHOEK
Inclusief retour en entree .....................45 Inclusief retour, entree, koffie en Bossche bol ............................................................ 49 Vertrek: 23-24-26-27-28 november
NOORD-HOLLAND
IJSSELCRUISE
3 dagen
Inclusief: • lichttour door Parijs • 2x overnachting met ontbijtbuffet • entree 2 dagen twee parken Vertrek: 20 oktober...................... € 316,kind t/m 11 jaar ..........................................€ 307,Vertrek: 27 december................. € 379,kind t/m 11 jaar ..........................................€ 359,-
PAPENBURG
Inclusief: • koffie met gebak • bezoek werf met rondleiding • bezoek aan Leer • Duits driegangendiner Vertrek: 28 november / 6 en 18 december.........................................
Inclusief: • Koffie en gebak • bezoek en entree openluchtmuseum Oostmarsum • zwerftocht door Twente • drie-gangen diner Vertrek: 25 sept. / 12 okt. ....................
€ 325,-
€ 254,-
MEYER WERFT
TWENTE TOCHT
€ 379,-
€ 355,-
Alleen retour ........................................................ 29
Vertrek: 7 december...........................................................................
4 dagen
LONDEN
UTRECHT
WINTERFAIR DEN BOSCH
59
€ 310,-
KREA DOE
MARGRIET
Inclusief: • 2 maal overnachting met ontbijtbuffet • 2 maal diner in het hotel • rondleiding door Wernigerode o.l.v. stadsgids • bezichtiging Praline makerij • Duits afscheidsdiner op de terugreis
€ 445,-
105
Alleen retour Utrecht .................................... 25 Inclusief: entree ............................................... 35 Inclusief: entree, koffie/thee, zoetigheid en KreaDoe shopper.........38 Vertrek: 31 okt / 1, 2, 3 en 4 nov.
€ 445,-
Inclusief: • 4x overnachting met ontbijtbuffet • 2x driegangendiner in het hotel • 1x welkomstdrankje bij het avondeten • 1x kerstdiner inclusief 1 drankje • 1x driegangendiner in Praags restaurant • bezoek van de Kerstman, met kleine verrassing • gids voor een halve dag door Praag met Praagse Kerstkribben, inclusief Glühwein • gids voor een dag voor bezichtiging Praag en Karlstein • rondvaart met koffie en kerststol
99
AMSTERDAM
KERSTMARKTSFEER-REIS
5 DAGEN
!!
Inclusief: 1e rang zitplaats Vertrek: 21 en 27 oktober..........................................
82
59
BUS-BOOTTOCHT
79
Inclusief: • koffie en gebak • rondvaart havens • entree Euromast • bezoek Markthal • driegangen diner Vertrek: 5 en 17 oktober ....................
69
Pagina 9
Kleine reus in Tsjechië
© Stezka korunami stromů - Czech Tourism
Bij de naam Reuzengebergte denk je al snel aan immense bergen. Maar niets is minder waar. Dit gebergte in het noorden van Tsjechië is slechts 800 vierkante kilometer groot – de Alpen: bijna 300.000 vierkante kilometer – en hoger dan 1600 meter komen de bergen niet. Het gebergte dankt zijn naam aan een legende over de reus Krakonoš.
Boomkroonpad Het Reuzengebergte is geliefd bij natuur- en wandelliefhebbers. De eindeloze naaldbossen tegen hellingen, beken, watervallen en diepe dalen nodigen uit voor een stevige wandeling of fietstocht. Grote kans dat je daarbij langs een middeleeuwse burcht of kasteel komt, want die zijn op diverse locaties in Tsjechië te vinden. Net als de typische ‘roubenky’, rijkelijk gedecoreerde houten woningen die kenmerkend zijn voor de streek. Het gebergte is beroemd om de fraaie uitzichten. Dat heb je onder meer vanaf het boomkroonpad aan de rand van de plaats Janské Lázně. Tsjechië grossiert in boomkroonpaden: er zijn er zo’n driehonderdvijftig. Dit pad in het Reuzengebergte is het hoogste (45 meter) en langste (1500 meter) van allemaal. Bovendien gaat het rolstoelvriendelijke pad niet alleen de hoogte, maar ook de diepte in. De route begint namelijk ondergronds, waar je informatie vergaart over de boomsoorten en dieren van het Reuzengebergte. Vanaf de uitkijktoren heb je een panoramisch uitzicht over de bergen. Wie geen zin heeft om Pancavsky waterval
dezelfde weg terug naar beneden te nemen, roetsjt van de vijftig meter hoge glijbaan.
Kastelen en rotstorens Het Reuzengebergte is meer dan natuur alleen. Wat cultuur betreft, moet je in de bergdorpjes en stadjes zijn. Zoals het dertiende-eeuwse Trutnov, dat wordt beschouwd als de hoofdstad van de regio. Het centrale plein met onder meer het beeld van reus Krakonoš is omringd met middeleeuwse arcades. Ook is het heerlijk wandelen in het bosrijke park net buiten de stad. De stad Nachod kun je haast niet missen: het zachtgele dertiende-eeuwse kasteel met toren en rode daken steekt boven alle bossen uit. Iedereen met een beetje conditie pakt de trappen die vanaf het centrum naar het kasteel lopen en neemt een kijkje in de tijd van de Renaissance. Het dorpje Harrachov, vlakbij de Poolse grens, staat bekend om zijn glastraditie. Hier wordt het zogeheten Boheems Kristal nog steeds gemaakt. Een andere interessante stad is Adršpach, waar Johann Het centrale pleing in Trutnov
REUZENGEBERGTE Land: Tsjechische naam: Hoogste berg:
Tsjechië Krkonoše Sněžka (‘Sneeuwkop’, 1602 meter) Afstand vanaf hoofdstad Praag: 125 kilometer Afstand vanaf Nederland: 1000 kilometer www.krkonose.eu/en
Wolfgang Goethe in 1790 nog een tijdje bivakkeerde. Deze stad is vooral bekend vanwege zijn imposante zandstenen rotsformaties met namen als IJsbeer, Suikerbrood en Geliefden, en het meer dat tussen de rotsen ligt. Er zijn maar liefst achttienhonderd rots’torens’ in Adršpach en omgeving. Tussen deze ‘reuzen’ voel je je pas echt nietig. Een walhalla voor bergbeklimmers en een bijzondere locatie voor liefhebbers van de schoonheid van Moeder Natuur.
REUS KRAKONOŠ In de stad Trutnov staat een beeld van reus Krakonoš, waarnaar het Reuzengebergte (Krkonoše) is vernoemd. Hij heeft een boomstam als wandelstok en hij leunt tegen een rots. Een vergelijkbaar beeld zie je op meer locaties in de regio. Ook de Duitse naam zie je veel: Rübezahl, wat ‘rapenteller’ betekent. Volgens de legende wordt de reus verliefd op een prinses en ontvoert hij haar. Om haar gunstig te stemmen, geeft hij haar rapen met toverkracht. Als de prinses hem vraagt om een veld vol rapen voor haar te tellen, raakt de reus keer op keer de tel kwijt, waardoor hij niet meer zo goed op de prinses let. Zij ziet haar kans schoon en ontsnapt. De reus wordt daarom ook wel Rapenteller genoemd.
Pagina 10 Foto: Shutterstock - Patrick Wang
Mistletoe &
e k a C s Christma Voordat je het weet, is het zover. De eerste pepernoten zijn alweer gesignaleerd en ook kerstversiering piept om het hoekje in de tuincentra. Niet alleen Nederlanders zijn dol op tradities die bij het einde van het jaar horen. In Groot-Brittannië lusten ze er ook wel pap van. Reis&Co onderzocht hoe Britten het kerstfeest vieren en tipt vier locaties waar je de unieke Britse kerstsfeer kunt ervaren.
Londen
Eddinburgh
In Londen verveel je je niet snel, met het grote aantal winkels en het enorme aanbod aan historische en culturele activiteiten. In aanloop naar kerst doet de Engelse hoofdstad er nog een schepje bovenop. De straten en winkeletalages zijn in kerstsfeer gehuld en in Hyde Park kun je genieten in een Winter Wonderland mét ijsbaan. Op Trafalgar Square staat een enorme kerstboom, zingen Christmas Singers hun sfeervolle repertoire en zijn er tal van andere kerstevenementen. Naast Hyde Park vind je op veel andere locaties kerstmarkten, zoals bij Southbank Center Winter Festival, op Leicester Square en bij het Old Royal Naval College in Greenwich.
Newcastle Newcastle upon Tyne – zoals de stad in het noordoosten van Engeland officieel heet – is bekend van de gelijknamige voetbalclub, de detectiveserie Vera en het grootschalige Winter Festival. In de donkere wintermaanden zorgt dit wekenlang
naar York om te shoppen, te eten en te drinken. Wie nuchter blijft, wandelt verder over de met keien geplaveide straten en bewondert de eeuwenoude stad en de sfeervol verlichte Minster.
Edinburgh
Foto: Shutterstock
durende festival voor vertier in de feestelijk verlichte straten van de eeuwenoude stad. Het kerstseizoen begint dit jaar op 18 november met een internationale kerstmarkt. Vanaf 12 december gaat de Winter Kerstmarkt van start. Beide markten vinden plaats in het stadscentrum bij Grey’s Monument, de veertig meter hoge kolom met bovenop het standbeeld van de achttiende-eeuwse premier en graaf (earl) Charles Grey, naar wie de Earl Grey-thee is vernoemd.
York Het meest opvallende bouwwerk in York is de Minster, een grote middeleeuwse kathedraal, een van de grootste van Europa zelfs. De Noord-Engelse vestingstad staat om nog iets anders bekend: de kerstmarkt. Sterker nog: de St. Nicholas Market aan Parliament Street wordt gezien als de beste kerstmarkt van Engeland. De markt maakt deel uit van het York Christmas Festival dat van half november tot vlak voor kerst duurt. Naast buitenlandse toeristen komen er tijdens deze feestweken traditiegetrouw ook veel Engelsen
Wie van kerstsfeer houdt, is tussen 16 november 2018 en 5 januari 2019 in de Schotse hoofdstad Edinburgh aan het juiste adres. Miljoenen lichtjes, fonkelende kerstbomen en versierde gevels door de hele stad zorgen voor een ultiem kerstgevoel. En natuurlijk ontbreken de kerstmarkten niet, zoals die in George Street en in de East Princes Street Gardens. Vanuit het reuzenrad heb je een mooi uitzicht over de middeleeuwse stad. Iets buiten het centrum heb je de botanische tuinen, die ook al in kerstsfeer zijn: Christmas at the Botanics is dan ook net een sprookje. Geen sprookje maar echt: het eeuwenoude Edinburgh Castle. Het staat bovenop een (gedoofde) vulkaan en kijkt uit over de stad.
Pagina 11
KERST OP Z’N BRITS Christmas Eve Op de laatste dag voor kerst gaan velen na het werk nog even naar de pub en drinken een borrel op de kerst. Kinderen hangen hun Christmas stocking (sok) aan de (virtuele) schoorsteenmantel met lekkers voor de kerstman en de rendieren. Als dank zal de kerstman de sok vullen met cadeautjes. In de kerken worden de traditionele Christmas carols gezongen.
Christmas Day Eerste Kerstdag (Christmas Day) is een echte familiedag. De cadeautjes uit de sok en onder de kerstboom worden geopend. En er wordt samen gegeten, het kerstdiner wordt vaak halverwege de middag opgediend. Traditioneel staan er kalkoen, gebakken
TYPISCH BRITS
aardappels, groenten, chipolataworstjes in bacon en pudding op het menu. Ook worden er tijdens het diner Christmas crackers getrokken.
Boxing Day Boxing Day was oorspronkelijk de dag waarop armlastigen, bedienden en boodschappenjongens als dank of uit goedhartigheid een doos (box) met geld of presentjes kregen. Tegenwoordig staat Boxing Day voor de start van de uitverkoop. Britten gaan er dan massaal op uit om koopjes te scoren. Voetbal kijken is de andere favoriete bezigheid op Boxing Day. Wat eten betreft doen ze lekker makkelijk: ze eten de leftovers van Eerste Kerstdag op.
Aanbiedingen:
Mistletoe De kerstsfeer in Britse huishoudens is pas compleet als er ook ‘groene’ versiering is aangebracht, zoals hulst, klimop en mistletoe (maretak). Traditioneel mag er gezoend worden onder een bosje mistletoe. Adventskalender Bijna elke stad in Groot-Brittannië heeft in de wintermaanden een kerstmarkt of -festival. De meeste gaan open als de adventsperiode begint, soms iets eerder. De advent is een periode van bezinning en rust, in aanloop naar het kerstfeest. In veel Britse huishoudens vind je een adventskalender. Elke dag in de adventsperiode wordt er een luikje opengemaakt, met daarin een kleinigheidje of lekkernij. Christmas crackers Tijdens een Britse kerstmaaltijd worden er Christmas crackers getrokken. Het knallende presentje werd halverwege de negentiende eeuw door een Londense bakker uitgevonden. Het is een kokertje met gedraaide uiteinden, net een enorme toffee. Als er aan beide kanten getrokken wordt, klinkt er een (bescheiden) knal en gaat het pakketje open. Er zit een raadsel, grapje, iets lekkers, een kleinigheidje en/of feesthoedje in dat tijdens het diner wordt gedragen. Christmas Cake Deze cake wordt bereid met onder meer blauwe bessen, rozijnen, kersen en cognac. De cake wordt soms al twee maanden van tevoren gemaakt en daarna regelmatig ‘gevoed’ met alcohol. Dan is de fruitcake ten tijde van kerst op smaak en moist, daar houden de Britten van. Christmas Plum Pudding Net als de Christmas Cake kan deze pudding met rozijnen, noten en cognac maanden van tevoren gemaakt worden, zodat hij goed kan ‘rijpen’. Het is een van de favoriete desserts bij het traditionele Britse kerstdiner. Turkey Sandwich Van de kalkoen die op Christmas Day wordt verorberd, blijft bijna altijd wel iets over. De restjes belanden op Boxing Day tussen twee boterhammen met pickles (in zuur belegde groente): Turkey Sandwich.
LONDEN
MINICRUISE NEWCASTLE
Inclusief: • overtocht Calais-Dover heen en terug • hotel dicht bij centrum • excursies • stadsrondrit met Nederlandssprekende gids • ontbijt Aantal dagen: 4 Vertrek: 14 december 2018, 2 januari en 16 februari 2019 Prijs: v.a. € 225,- p.p.
Amsterdam - Newcastle - Zaanse Schans Inclusief: • overtocht IJmuiden-Newcastle heen en terug • 2-persoonsbinnenhut met douche en toilet • 2 x uitgebreid ontbijtbuffet Aantal dagen: 3 Vertrek: 29 november 2018, 13 december 2018, 3 januari en 21 februari 2019 Prijs: € 99,- p.p.
ADVENT IN YORK Inclusief: • retourovertocht per nachtboot • 2-persoonsbuitenhut met douche/toilet • 2 x uitgebreid ontbijtbuffet aan boord • excursies • ontbijt Aantal dagen: 4 Vertrek: 9 december 2018 Prijs: € 185
KERST IN EDINBURGH EN DE ROYAL BOTANIC GARDENS NDC Lezersreis Inclusief: • retourovertocht per nachtboot • 2-persoonsbuitenhut met douche/toilet • Dalstra reisbegeleiding door Annemarie Aardewerk • excursies • entree Royal Botanic Gardens • halfpension Aantal dagen: 4 Vertrek: 12 december 2018 Prijs: € 380,- p.p.
Meer informatie over deze reizen? Neem dan contact op met Dalstra Reizen, www.dalstra.nl of bel 0512-369030.
VRAAG DE GRATIS BROCHURE AAN
Pagina 12
Slow travel
langs de Noorse kust
Een bijzondere manier om in het Hoge Noorden van Scandinavië te komen, is per boot. De Hurtigruten (‘snelle route’) is een meer dan honderd jaar oude vaarroute tussen Bergen en Kirkenes in het uiterste noordoostelijke puntje van Noorwegen, bij de grens naar Rusland. Hoewel, snel: Hurtigruten is eerder slow travel avant la lettre.
Land van uitersten Het is een bootreis van meer dan 1250 zeemijl (ruim 2300 kilometer) langs vierendertig havens en zo’n honderd Noorse fjorden, de eilandengroep de Lofoten en de Noordkaap. De Hurtigruten vormt al sinds de oprichting in 1893 een belangrijke verbindingsroute tussen noord en zuid. Naast post, goederen en personen worden er tegenwoordig ook steeds meer toeristen vervoerd, die deze zeereis helemaal of gedeeltelijk meemaken. De Hurtigruten-schepen stoppen in iedere haven om te laden en te lossen. Als reiziger maak je op deze manier kennis met het dagelijks leven van veel Noren, in dit fraaie, maar eveneens afgelegen en soms moeilijk bereikbare deel van Noorwegen.
Jugendstil in de fjord De boot van Hurtigruten komt langs het natuurschoon waar Noorwegen om bekendstaat: de fjorden. Bij ‘vishoofdstad’ Ålesund dringt de Geirangerfjord ver Noorwegen binnen. De stad staat bekend om zijn panden in jugendstil en
art-nouveaustijl. De steile bergwanden van de Geirangerfjord bekoorden zelfs de UNESCO, die de fjord op de Werelderfgoedlijst zette. De fjord is ook beroemd vanwege de spectaculaire bergweg die erlangs loopt: de Trollstigen. Met stijgingspercentages van negen procent en een aantal serieuze haarspeldbochten is het een uitdagende route, maar de uitzichten en watervallen die je onderweg tegenkomt zijn de moeite meer dan waard.
Zeereis of cruise
Een trip met de Hurtigruten is niet te vergelijken met een cruise, het is een zeereis zoals de oude postboten ook al maakten. Ideaal voor reizigers die op zoek zijn naar een authentieke beleving en vooral van de zee en de natuur van Noorwegen willen genieten. Juist omdat het schip in tientallen havens stopt, is dit slow travel avant la lettre en de uitgelezen mogelijkheid om Scandinavië op een oorspronkelijke manier te ontdekken. Wie juist waarde hecht aan luxe en comfort, in korte tijd veel wil zien en cultuur wil snuiven, kan met een cruiseschip Noord-Europa verkennen. Tijdens een cruise over de Oostzee kom je langs de kusten van Duitsland, Denemarken, Polen, Zweden, Finland, Rusland, Litouwen, Letland en Estland. Je doet je dosis cultuur op in het designdistrict in Helsinki of bij de Hermitage in Sint-Petersburg, en gaat daarna weer relaxen op het schip.
Midzomernacht De Hurtigruten vaart richting Noordkaap. De Noordpool is nog lang niet in zicht, die ligt nog tweeduizend kilometer noordelijker. Maar toch: veel dichter bij de Noordpool zul je als niet-ontdekkingsreiziger niet snel komen. De Noordkaap ligt op het eiland Magerøya. Hier gaat de zon tussen 12 mei en 1 augustus niet onder, met als ‘hoogtepunt’ de dagen rond 21 juni. Dan wordt het feest van de midzomernachtzon gevierd. Niet alleen op de Noordkaap, maar in een groot gebied boven de poolcirkel. Het fenomeen levert vooral ’s nachts een bijzon-
Helsinki
Sint-Petersburg Foto: Langhammer/Shutterstock.com
Pagina 13
der schouwspel op, waarbij de luchten de meest fraaie kleuren vertonen. Het noorderlicht is vaak niet te zien, omdat het eenvoudigweg te licht aan de hemel is. Daarvoor moet je juist in de wintermaanden in deze contreien zijn, als de zon zich niet of nauwelijks laat zien, en een paar weken lang zelfs helemaal niet.
Niet te bevatten Als het schip vanaf de Noordkaap weer aan de ‘afdaling’ zuidwaarts begint, komt het ook langs de Lofoten. Deze eilandengroep ligt voor de kust van Noorwegen, zo’n duizend kilometer ten zuiden van de Noordkaap. De weg ernaartoe, langs de Noorse fjordenkust, is al wonderschoon. Het natuurschoon van de Lofoten is, zelfs volgens de beroemde reisgids Lonely Planet, ‘niet te bevatten’. Het is dan ook niet verwonderlijk dat menig natuur- en landschapsfotograaf graag afreist naar dit gebied, met eilanden die steil uit het water van de Atlantische Oceaan oprijzen, diepe fjorden, gletsjers en bloeiende velden. Op de rotsen wonen kleurrijke papegaaiduikers, alken en zeekoeten, in de oceaan rondom de eilanden zwemmen potvissen, orka’s, bergvinvissen en grienden en bovenin de lucht zweeft een zeearend. Deze majestueuze vogels zijn vaak te zien in de Trollfjord,
een twee kilometer lange, smalle fjord, omringd met honderden meters hoge bergwanden. Perfecte woonlocatie voor deze ‘vliegende deuren’. Over water of over land: een tocht op de Lofoten is de moeite waard. Neem er de tijd voor, want je staat regelmatig stil om foto’s te maken: van de adembenemende vergezichten, de fotogenieke vissersdorpjes en de in het water spiegelende bergen.
Vikingen De bewoners van de Lofoten leven al eeuwenlang van de visserij. De vissers vangen vooral haring en kabeljauw, dat in enorme scholen aan de eilanden voorbij trekt. De Lofoten zijn beroemd om hun stokvis: van maart tot en met juni zie je in elk vissersdorp rekken staan waar kabeljauw hangt te drogen. Dat zullen de Vikingen die hier ooit woonden, vast ook veel gegeten hebben. Volgens de overlevering kwamen de machtigste Vikingen van de Lofoten. Deze zeevarende Noormannen maken al eeuwenlang niet meer de dienst uit, maar je kunt je voorstellen dat ook zij af en toe met bewondering naar boven keken. In de wintermaanden naar het noorderlicht, en in de zomermaanden naar dat bijzondere fenomeen van een zon die niet ondergaat.
Spectaculaire lichtshow
Lofoten in de zomer
Kleurrijke lichtshows
Heel soms pakken we er hier in het noorden van Nederland een staartje van mee: het noorderlicht. Maar om voor deze lichtshow een kaartje op de eerste rang te bemachtigen, moet je toch naar het échte Hoge Noorden afreizen. Het hele jaar door, maar vooral in de wintermaanden en onder de juiste omstandigheden is de aurora borealis goed te zien. In de zomermaanden zorgt juist het fenomeen midzomernacht voor een kleurrijke lichtshow. De zon gaat dan niet onder, of maar heel kort, en de hemel hult zich in allerlei kleuren, variërend van zachtoranje tot dieppaars. Het hele jaar door zijn in het Hoge Noorden dus bijzondere natuurfenomenen te aanschouwen. Midzomernacht aan de Noordkaap
16 daagse Hurtigruten bus- & treinreis en cruise
16 daagse bus/cruise-reis Noorse fjorden en Oostzee
Ideaal: stap dicht bij huis op de bus en reis comfortabel naar Noorwegen. Een veelzijdige reis met bus, trein en boot. Ontdek het Noorse landschap, de steden Bergen en Oslo en de beroemde fjorden van Noorwegen.
Reis met een comfortabele bus naar Kiel en stap daar op een luxe cruiseschip voor een fantastische cruise langs de Noorse kust en over de Oostzee. Bezoek Sint-Petersburg, Helsinki en Tallinn en ontdek de fjorden van Noorwegen in één reis.
Inclusief: Comfortabele bustransfer naar Kiel v.v. ● Colorline overtochten van Kiel naar Oslo v.v. ● Treinreizen Bergensbaan en Dovrebaan ● Hurtigrutenreis Bergen – Kirkenes – Trondheim ● Nederlandstalige reisleiding
Inclusief: ● Comfortabele bustransfer naar Kiel v.v. ● Hotelovernachting in Kiel met ontbijt ● 15-daagse cruise met MSC Meraviglia ****
●
Aantal dagen: 16 Vertrek: 3 mei, 17 mei en 6 september 2019 Opstapplaatsen: Amersfoort, Zwolle, Groningen
Prijs: vanaf € 2749,00 p.p.
Prijs: vanaf € 1599,00 p.p.
Vroegboekprijs*:
Vroegboekprijs*:
vanaf
€ 2649,00 p.p.
*Boeken voor 1 oktober 2018
Info: www.bbi-travel.nl Telefoon: 050 313 6000
vanaf
€ 1499,00 p.p.
*Boeken voor 1 oktober 2018
Aantal dagen: 16 Vertrek: 3 mei, 17 mei en 6 september 2019 Opstapplaatsen: Amersfoort, Zwolle, Groningen
Info: www.hcc-cruises.nl/aanbiedingen/cruises Telefoon: 085 047 9888
Pagina 14
ARRANGEMENT
EEN HEERLIJKE WADDENTRIP 3 dagen vanaf €94,- p.p.
Even drie dagen uitwaaien op het prachtige Ameland. Ook in het najaar is het heerlijk toeven op dit Waddeneiland. Uitgestrekte stranden, ruige duinen en prachtige bossen. Na een actieve dag kun je de gezelligheid opzoeken in de knusse dorpjes. WestCord Hotel Noordsee Hotel Noordsee ligt op loopafstand van het Noordzeestrand en het gezellige dorpje Nes. De hotelkamers zijn sfeervol en alle kamers hebben een eigen balkon of terras. In het restaurant worden culinaire hoogstandjes geserveerd en ’s avonds kun je loungen bij de gezellige open haard. Verder heeft het hotel een verwarmd binnenzwembad, sauna en tuin met terras. De ideale uitvalsbasis voor een heerlijke eilandtrip!
Inclusief p p p p p p
2 x overnachting in comfortabele kamer 2 x uitgebreid ontbijtbuffet 1 dag fietshuur Warme chocolademelk met slagroom Kortingsboekje Ameland voordelig 1 x gebruik van sauna of solarium
3 dagen
vanaf €94,- p.p.
Verblijf is mogelijk t/m 31 maart 2019, op basis van beschikbaarheid. Voorwaarden en toeslagen zie website.
Bezoek onze website www.westcordhotels.nl/ndc of bel WestCord Hotel Noordsee: 0519 546 600 o.v.v. ‘NDC – Een heerlijke Waddentrip’.
7-daagse Kerstcruise Romantische Rijn Van 21 t/m 27 december
Vertrek uit uw regio, stap op in Frieslan of Groning d en!
Stap op in Friesland of Groningen om vanuit uw regio per Comfort Class Touringcar van Dalstra Reizen naar Nijmegen te gaan. Hier ligt uw 5-sterren superior luxe hotelschip HS Inspire klaar voor vertrek richting de Romantische Rijn. U wordt vorstelijk ontvangen in de royale entree op het Diamantdek. Ervaar de luxe en het comfort van een gloednieuw 5-sterren hotelschip door de stijlvolle inrichting en faciliteiten aan boord. Tijdens de Kerstcruise geniet u van de met lichtjes versierde kerstmarkten en gezellige kerstsfeer in o.a. Düsseldorf en Bonn. Speciaal voor onze gasten organiseren wij op Eerste Kerstdag een exclusief Kerstconcert met medewerking van professionele musici in de Sint Kastorbasiliek in Koblenz. Een waar hoogtepunt tijdens uw Kerstcruise. Vaarschema: Nijmegen - Keulen - Bonn - Rüdesheim - Koblenz - Düsseldorf Ontscheping en per touringcar terug naar Friesland en Groningen.
Reissom €1.098,- p.p. De reissom is p.p. en gebaseerd op een 2-pers. C-cabine (14 m²), Smaragddek.
RIVIERCRUISES WERELDWIJD
Boek deze speciale Reis&Co aanbieding via www.friendshipcruises.nl/ndc of bel via 088-1307300 Wat is inbegrepen?
• Transfer per Comfort Class touringcar vanaf Düsseldorf naar Nijmegen. • Volpension verzorging aan boord. • Deskundige Nederlandssprekende cruiseleader. Wat is niet inbegrepen? • Toeslagen voor andere type accommodaties. • Eventuele brandstoftoeslag. • Excursies (aan boord te reserveren). • Verzekeringen, calamiteitenfonds € 2,50 en reserveringskosten € 19,50 per factuur. • Drankjes, fooien en andere uitgaven van persoonlijke aard. • Op- en uitstapservice Nijmegen: enkele reis € 22,50 p.p. retour € 45,00 p.p. Kies uit Assen, Groningen, Heerenveen, Hoogeveen, Leeuwarden, Meppel of Sneek.
Toeslagen
• 2-pers. C-suite (21 m²), Smaragddek: € 198,- p.p. • 2-pers. B-cabine (14 m²), Rubindek: € 218,- p.p. • 2-pers. B-mini suite (17 m²), Rubindek: € 248,- p.p. • 2-pers. B-suite (21 m²), Rubindek: € 348,- p.p. • 2-pers. A-mini suite (17 m²), Diamantdek: € 398,- p.p. • 2-pers. A-grand suite (28 m²), Diamantdek: € 448,- p.p. • 2-pers. C-cabine voor alleengebruik (14 m²), Smaragddek: € 398,• 2-pers. B-cabine voor alleengebruik (14 m²), Rubindek: € 598,• 2-pers. C-Suite voor alleengebruik (21 m²), Smaragddek: € 698,• 2-pers. B-Suite voor alleengebruik (21 m²), Rubindek: € 798,-
www.reisenco.nl
Londen, MĂźnchen en Kopenhagen
Vanaf Groningen Airport Eelde kan je naar meer dan 100 bestemmingen vliegen. Vlieg rechtstreeks naar Londen, MĂźnchen en Kopenhagen. Of verder naar bijvoorbeeld New York, San Francisco, Singapore of Beijing. Het kan vanaf Groningen Airport Eelde.
Kijk op groningenairport.nl
Pagina 16
Herfst in de tuinen van kasteel Arccen
Limburg:
land van Maas en Geul
Van stijlvolle pagodes in het noorden tot mysterieuze grotten in het zuiden. Klinkt als een buitenlandse bestemming, maar dat is het niet. De provincie Limburg kent bijzondere locaties die on-Nederlands aandoen. Reis&Co neemt je mee op een virtuele reis langs de Maas en de Geul. Maastricht
Pontjes Neem vooral je fiets mee of huur er een, want het is prima fietsen in het dal van de Maas. Het gebied is groen en afwisselend. Om beide oevers te ontdekken, maak je gebruik van de vele pontjes die je naar de andere kant van de Maas brengen. Langs de rivier zijn diverse gastvrije uitspanningen waar je welkom bent voor lunch, koffie met vlaai of een Limburgs biertje.
Groen paradijs Arcen en omgeving staat bekend als de warmste en zonnigste regio van Nederland. Maar niet alleen in de zomermaanden, het hele jaar door is de noordelijke regio een bezoek waard. Bovendien heb je geen fiets met 27 versnellingen nodig, want het landschap is fietsvriendelijk. Reis&Co start bij een van de historische attracties van Arcen: de tuinen van het zeventiende-eeuwse kasteel. De plattegrond die we bij de receptie krijgen, is geen overbodige luxe: het terrein is tweeëndertig hectare groot, met fonteinen, watervallen, flamingo’s, Japanse pagodes, rotsen en allerlei soorten tuinen. Voor groen- en waterliefhebbers is het een waar paradijs. Van vlinders tot mammoetbomen, je ziet van alles in dit sprookjesachtige park vol landschappen. Na een paar uur lopen we weer door de kasteelpoort naar buiten, waar onze fietsen wachten.
Rosse buurt We fietsen stroomopwaarts, met de Maas aan onze rechterzijde, richting Venlo. Onder het groene bladerdak in de wijk Genooy pauzeren we even. We worden bij koffieschenkerij Genuujerie door uitbaatster Nicole Schoolmeesters en medewerkster Daniëlle getrakteerd op verse vlaai en huisgemaakte koekjes. In de naastgelegen Mariakapel komen vele Venloëna-
ren om te bidden en een kaarsje te branden voor een geliefde. Al met al een rustgevend stukje paradijs in Noord-Limburg, zo langs het Pieterpad. ,,En dan te bedenken dat dit vroeger de rosse buurt van Venlo was”, glimlacht Nicole. Alleen de rode lampen in de koffieschenkerij herinneren nog aan die tijd.
Botanische tuin
LIMBURG
Hoofdstad: Aantal inwoners: Taal: Volkslied:
Maastricht 1,1 miljoen het Limburgs is een erkende regionale taal Limburg mijn Vaderland (Waar in ‘t bronsgroen eikenhout)
De religieuze betrokkenheid is hoog in Limburg. Bijna tachtig procent van de Limburgers is godsdienstig, zo blijkt uit onderzoek van het CBS uit 2014. Geen wonder dat we al fietsend langs de Maas een heus kloosterdorp binnenrijden: Steyl. Hier staat rust, bezinning en onthaasting centraal. Er zijn meerdere kloosters, een missiehuis, een missiemuseum én een botanische tuin: De Jochumhof, in 1933 door pater/biologieleraar Jochum aangelegd. ,,Hier vind je allerlei unieke bomen en planten”, vertelt gids Jan Mooren enthousiast. Wandelend door dit rustieke paradijs vol wonderen der natuur ervaren we momenten van bezinning. Wat groen al niet met je kan doen.
Rozendorp
Entree van De Jochumhof
We pakken het pontje en aan de overkant nestelen we ons op het terras van Maes 21. Met uitzicht op de indrukwekkende torens van Steyl eten we een hapje, drinken we een Limburgs biertje en bereiden we ons voor op de laatste etappe: naar het rozendorp Lottum. Al sinds de negentiende eeuw staat alles in dit dorp in het teken van rozen. Bij de Rozenhof weten ze alles over rozen en het kweken en verzorgen ervan. We lopen door de enorme tuin waar meer dan 350 soorten rozen staan en komen tot de conclusie: dit is hét rozenparadijs. Na de tour trakteren we onszelf op een kop rozenthee en een stuk rozengebak. De calorieën fietsen we er wel weer af. Fietsen langs de Maas
Pagina 17
Kasteel Arcen
Tussen Maas, Geul en Gulp We dalen verder af langs de Maas en belanden uiteindelijk in Maastricht, in het zuiden van Limburg. Hier stroomt ook een andere rivier: de Geul, die uiteindelijk in de Maas uitmondt. We fietsen door het heuvelachtige landschap. ,,Alsof we in het buitenland zijn”, aldus een reisgenoot. Niks is minder waar. Dit is Zuid-Limburg, een on-Nederlands stukje Nederland. De Geul en Gulp zijn de twee rivieren die het landschap van Zuid-Limburg mede hebben vormgegeven. In dit gebied hebben we onze versnellingen op de fiets wel nodig, want de klimmetjes zijn niet mals. We worden regelmatig ingehaald door wielrenners die hier aan het trainen zijn. Echte diehards pakken de Cauberg – berucht om zijn stevige stijgingspercentages – ook nog even mee. Wij doen het rustiger aan en fietsen door het afwisselende landschap met bossen, wijngaarden, groene weides en paarse heidevelden, met hier en daar een kabbelende beek en een kasteel of dorpje met vakwerkhuizen.
Vakwerk Bij vakwerkhuizen denk je al snel aan Duitsland, maar in Nederland - en dan met name in het zuiden van Limburg - vind je deze manier van bouwen ook. Tijdens onze fietstocht zien
we regelmatig van dit soort huizen, gemaakt van hout, stenen, stro en leem, grondstoffen die ruimschoots in de omgeving voorradig waren. De bouwtechniek bestaat al eeuwen, maar is sinds de komst van de baksteen niet meer in zwang. Het laatste vakwerkhuis in Zuid-Limburg werd rond 1850 gebouwd. Gelukkig zijn veel huizen en boerderijen bewaard gebleven en komen we in de heuvels van dit zuidelijke puntje van Nederland regelmatig ‘vakwerk’ tegen.
5 hotspots in Noord-Limburg
Bourgondisch
•
• • • •
Het zuiden van Limburg wordt omringd door internationale buren en dat merken we ook op culinair gebied. Hier is het leven net zo Bourgondisch als bij zuiderbuur België. Net als in Duitsland en België weten ze ook hier hoe je een best biertje brouwt. En als we langs Limburgse wijngaarden fietsen, geloven we bijna dat we in Frankijk of Duitsland zijn beland. Zuid-Limburg ligt op een kruispunt van smaken en culinaire tradities. Hoe buitenlands Zuid-Limburg ook is, je kunt hier prima terecht voor smakelijke gerechten van eigen bodem. Het meest bekend staat de provincie om het iconische streekproduct uit eigen contreien: de vlaai. En daar gaan we na een paar uur fietsen eens uitgebreid van genieten.
IJssalon Clevers
Thermaalbad Arcen: ontspannen in heilzaam water Alt Arcen: restaurant in Arcen met een van de mooiste terrassen van Nederland Toverland: attractiepark met wildwater- en achtbanen in Sevenum IJssalon Clevers: hier serveren ze ware kunstwerkjes waar je je vingers bij aflikt Hertog Jan: deze beroemde bierbrouwerij staat net buiten het dorp Arcen
Valkenburg Maastricht
5 hotspots in Zuid-Limburg • • • • •
Maastricht: hoofdstad van Limburg, culinaire en culturele hotspot en shopparadijs Drielandenpunt Vaals: tevens het hoogste punt van Nederland Skiën in Landgraaf: bij indoor skihal Snowworld kun je het hele jaar door skiën Valkenburg: het stadje is een toeristische attractie op zich Van half november tot begin januari: kerstmarkt in de grotten van Valkenburg
Drie topdagen Zuid-Limburg Gastvrij Bourgondisch Limburg. Geniet van een heerlijk verblijf, te midden van vele wandel- en fietsroutes, in het uitstekende Restaurant Hotel De Potkachel (3*) in Berg & Terblijt. Dit hotel is ideaal gelegen in het Zuid-Limburgse heuvelland: bruisend Maastricht en historisch Valkenburg liggen beide op slechts 3,5 kilometer. Het restaurant staat bekend om zijn (h)eerlijke gerechten en comfortabele kamers.
Reis&Co lezersaanbieding:
Informatie en reserveren
• Twee of meer overnachtingen in een ruime comfortabele kamer
• www.goedverblijf.nl/ndc0418
• Dagelijks uitgebreid ontbijtbuffet
• telefonisch 085 - 489 90 19
• Dagelijks heerlijk driegangendiner (dinertijd: 17.45 uur) • Gratis fiets- of wandelroutes • Kortingskaarten voor tientallen toeristische attracties • Late check-out tot 12.00 uur • Gratis parkeren & gratis wifi
(ma t/m vrij: 09.00 - 17.30 uur, za: 10.00 - 16.00 uur) • Oktober t/m 17 april vanaf € 79,00 p.p. Prijzen overige maanden telefonisch of online verkrijgbaar. • Er wordt een toeslag berekend voor verblijf op vrijdag, zaterdag en evenementendagen • Zoek- & boekcode: ndc0418
Adviesprijs: € 156,00 p.p.
Reis&Co lezersprijs vanaf: € 79,00 p.p.
Pagina 18
Het wonder van Gids Rocio houdt wat droge, bruine, pluizige takjes in haar handen. Het ligt in grote hoeveelheden op de stranden van Formentera. „Dit is ons kostbaarste bezit”, vertelt ze. „Dankzij deze plant is onze zee zo oogverblindend blauw en het water zo schoon.” Posidonia Oceanica groeit in grote hoeveelheden rondom het Spaanse hippie-eiland, het zuivert het water. „Een klein wonder der natuur”, glimlacht de zongebruinde Spaanse.
FORMENTERA Spaans eiland, onderdeel van de Balearen Ligging: Middellandse Zee Oppervlakte: 83 km² Taal: Spaans, Catalaans Valuta: euro Hoe kom je er: vliegen naar Ibiza (2.15 uur), met de boot van Ibiza naar Formentera (30 minuten) Beste reistijd: voorjaar en najaar
Net de Cariben
Formentera
We lopen over het strand, waar een bruine band van aangespoeld posidonia ligt. Het zeewater is kraakhelder, de blauwe kleur een mengelmoes van hemels, azuur, turquoise en smaragd. Zand, rotsen en posidonia vormen het palet van dit stukje Middellandse Zee. Samen met de aangename temperatuur, mooie stranden en schone zee waan je je in de Cariben. Maar dan een stuk dichterbij, in de Middellandse Zee. Hoewel rond Formentera de grootste hoeveelheid posidonia ter wereld ligt, onder meer een enorm veld op de zeebodem tussen Ibiza en Formentera, is het kwetsbaar.
Op Formentera kom je niet zomaar. De enige manier om er te komen is per boot, vanaf het buureiland Ibiza. Hoewel het maar een half uur varen is, is het ver genoeg om grote toeristenmassa’s weg te houden. „Ibiza is een prachtig eiland, maar Formentera is zoveel puurder en een stuk rustiger”, aldus Monica, een Nederlandse toeriste die beide eilanden heeft bezocht. Er zijn zo’n twintig hotels en daar blijft het bij; meer kunnen en willen de twaalfduizend eilandbewoners niet hebben. Met zo’n vijfduizend dagtoeristen vanaf Ibiza is het in de maanden juli en augustus best druk op het kleinste bewoonde eiland van de Balearen. Ook het aantal jachten en zeilschepen dat voor de kust voor anker gaat, liegt er niet om: soms liggen er wel duizend boten. Ook die ‘wildgroei’ zal aan banden worden gelegd, vanaf 2020 wordt er een maximum aantal boten ingesteld. „We willen geen skyline aan hotels en ook niet aan boten”, aldus Rocio. „Wil je echt van Formentera genieten, kom dan in mei, juni of september”, raadt ze aan. „Met een beetje geluk zie je dan ook dolfijnen.”
Harpmuziek voor dolfijnen „Waren het vroeger piraten die de schatten van Formentera roofden, tegenwoordig moeten we onze kostbaarheden beschermen tegen toeristen en bootjesmensen”, vertelt Rocio, ze kijkt er bedenkelijk bij. Het gras werd als souvenir meegenomen, boten gooiden hun anker erin uit en het was regelmatig bijvangst van vissers. Dat kan niet meer sinds het UNESCO Werelderfgoed is. „En dat is maar goed ook, want behalve dat dit gras het zeewater zuivert, produceert het ook nog eens een megahoeveelheid zuurstof”, legt Rocio uit. „Per vierkante meter zo’n tien keer zoveel als een tropisch regenwoud. Belangrijk dus dat dit kleine wonder der natuur beschermd wordt.” Rocio geniet zelf regelmatig op haar kleine zeilboot van de schone, blauwe zee. „Op sommige plekken is het water zo helder, dat je tientallen meters zicht hebt.” Het liefst dobbert ze in alle rust op de golven: „Dan zet ik zachtjes harpmuziek op, daar komen de dolfijnen op af. Om me heen de azuurblauwe zee, dolfijnen die meezwemmen, mooier kan haast niet.”
Hippie-eiland Formentera werd in de zestiger jaren ontdekt door de hippies en die hippie-chic-sfeer vind je er nog steeds. In de straten van de hoofd’stad’ Sant Francesc Xavier, op de artistieke woensdagmarkt in El Pilar de la Mola, in luxe strandtenten als Chezz Gerdi en in kleine chiringuitos zoals Piratabus, waar ze mochitos voor je mixen in de buitenlucht. De vroegere hippies brachten yoga, tai-chi, geestverruimende middelen én Méhari’s met zich mee. Die grappige terreinautotjes met hun karakteristieke tweecilindergeluid zie je nog opvallend veel rijden op Formentera. De hippies kwamen er niet zonder reden naartoe. Tot de jaren zestig was het een arm
Pagina 19
Zen op Formentera Wie zijn hoofd eens helemaal leeg wil maken, is op Formentera het hele jaar door op de juiste plek. Wie nog meer innerlijke rust zoekt, kan van 12 tot en met 14 oktober 2018 terecht bij het Zenweekend. Het programma bestaat onder andere uit yoga, pilates, mindfulness, aromatherapie, lezingen en wandelingen. Aanmelden kan via www.formentera.es/beta/es/content/formentera-zen-2018
en geïsoleerd eiland, met zo’n twaalfhonderd inwoners, vertelt Rocio. „Er was ook geen politie, dus geen controle. Niemand, ook de overheid niet, was geïnteresseerd in de Balearen. Je kon hier dus vrij en goedkoop leven. Die leefstijl sprak de hippies aan.”
Onbewoond eiland Formentera is niet groot. Het is met zijn 83 vierkante kilometer – formaat Terschelling – zelfs het kleinste bewoonde eiland van de Balearen. Er zijn nog kleinere eilandjes, zoals het onbewoonde S’Espalmador, dat iets ten noorden van Formentera ligt. We stappen vanuit de haven La Savina op een llaüt, een traditionele, mediterrane boot. Met de warme wind in de haren brengt schipper Paul ons naar dit paradijsje waar niks te doen is. Geen strandtenten, geen bars, geen ligbedjes, geen parasols, geen haventje. Om er te komen moet je een stukje vanaf de boot door het water baden, of je klautert via een soort trappetje naar het strand. Hier ervaar je zon, wind, zee en strand in de puurste vorm. We laten alleen onze voetsporen achter, die al snel door de branding worden opgeslokt. Na een paar uur zetten we weer voet aan wal op Formentera. Het eiland mag dan klein zijn, om alles te bekijken en op de mooie stranden te komen, heb je toch vervoer nodig. Dat hoeft niet een auto te zijn, op diverse plekken zijn scooters en fietsen te huur. Of je boekt een paard. En anders pak je de bus of doe je je duim omhoog. Helemaal hippiestijl.
www.formentera.es www.saveposidoniaproject.org
Vakantie gaat altijd! Nonstop vliegen met Germania vanaf Bremen.
20 kg age ruimbag F INKLUSIE
Antalya · Athene · Fuerteventura Gran Canaria · Hurghada · Kreta La Palma · Lanzarote · Madeira vanaf Mallorca · Rhodos · Tenerife
59 €
*
Voor meer informatie en boekingen: flygermania.com Germania Fluggesellschaft mbH · Riedemannweg 58 · 13627 Berlin
ANZ_NL-BRE_260x385.indd 1
*Mallorca, per enkele reis
28.08.18 15:48