Zorg

Dinsdag 15 november 2016

“We gaan als een detective te werk en vragen alles goed uit. Je probeert elk systeem waar een allergie zich kan voordoen uit te vragen: de neus, longen, de huid�

Zorg

Aline Sprikkelman, kinderallergoloog bij het UMCG

Pagina 37

Z

Slaapkliniek Help, ik kan niet slapen! Pagina 30

30

Z

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

In de slaapkliniek Slaapproblemen, de epidemie van w We brengen een derde deel van ons leven slapend door. Tenminste, in de ideale situatie. Maar met smartphones die constant onze aandacht vragen en de hectische 24 uursmaatschappij komt slaap steeds meer onder druk te staan.

Hendriëlle de Groot

V

oor een kwart van de Nederlanders is slapen geen vanzelfsprekendheid. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met in- of doorslapen, hebben een onregelmatige ademhaling waardoor ze minder uitgerust zijn, of worden overdag overvallen door onbedwingbare slaperigheid. Een op de zes werknemers kampt met serieuze slaapproblemen, blijkt uit recent onderzoek van TNS Nipo.

Hetzelfde onderzoeksbureau presenteerde vorige week een onderzoek in opdracht van de Apneu Vereniging, waaruit blijkt dat slaapklinieken de vraag nauwelijks aankunnen. De diagnosecapaciteit bij slaapklinieken is in korte tijd verdubbeld. Er worden nu ruim 100.000 slaaponderzoeken per jaar verricht, verdeeld over 88 slaapklinieken, terwijl dat er in 2013 nog zo’n 79.000 waren. De afgelopen jaren nam de capaciteit jaarlijks met zo’n 10.000 onderzoeken toe. Ondanks deze uitbreiding lopen de wachten doorlooptijden in slaapklinieken op.

Ook het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen (CSW) van zieken-

huis MCL in Leeuwarden ziet een toename van het aantal patiënten dat zich meldt. Het CSW behandelt alleen volwassenen. In 2013 ondergingen 881 mensen een slaaponderzoek en in 2014 889, maar het jaar daarna nam het explosief toe. In 2015 ging het om 1099 slaappatiënten. Twee neurologen gaan zich nu toeleggen op het onderzoeken en behandelen van slaapproblematiek, om zo de groeiende vraag het hoofd te kunnen bieden en de behandelcapaciteit te vergroten.

Voor die toename zijn verschillende verklaringen, vertelt Melanie Bos, neuroloog bij het MCL. Maatschappelijke ontwikkelingen hebben zo hun weerslag op ons dag- en nachtritme.

Bekend is het blauwe licht van de smartphones, tablets en laptops, dat onze biologische klok verstoort. ,,Het is echt een nieuw soort ziekte. Vroeger had je geen elektronica, zoals tablets. Nu liggen mensen tot laat in de avond met hun tablet of mobiel in bed. Je moet altijd maar bereikbaar zijn en we leven in een maatschappij waarin de druk om te presteren hoog is. Er is een Facebook-cultuur, alles is bij de ander leuk en succesvol. Je ziet ook een toename van burn-outklachten en depressies, die kunnen ook slaapstoornissen in de hand werken.

Zo zijn er veel maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de kwaliteit van slaap en de rust die mensen ’s nachts vinden.”

Een andere maatschappelijke tendens die zorgt voor een stormloop bij slaapklinieken is de toename van het aantal mensen met obesitas. Die lijden vaker aan slaap-apneu (onderbrekingen van de ademhaling). Dat ziet Bos ook terug in het slaapcentrum. ,,Veel mensen worden voor onderzoek naar slaap-apneu naar ons verwezen via het bariatrisch centrum van het MCL, dat overgewicht chirurgisch behandelt.”

Bos denkt dat de media-aandacht voor slaapproblemen ervoor zorgt dat mensen eerder hulp zoeken. Na het televisieprogramma Bizarre slapers - waarin mensen met extreme slaapproblemen zoals nachtelijke hallucinaties en terugkerende nacht-

Het is echt een nieuw soort ziekte.

Mensen liggen tot laat in de avond met hun tablet of mobiel in bed

merries werden gevolgd - zag het slaapcentrum van het MCL bijvoorbeeld een duidelijke toename in het aantal aanmeldingen. ,,Vroeger gingen mensen niet snel met slaapproblemen naar de dokter, maar nu zie je dat er meer aandacht voor komt.

Daardoor herkennen mensen het eerder bij zichzelf.”

Beenbewegingen Er bestaan diverse soorten slaapproblemen- en stoornissen. Zo is er het PLM-syndroom (periodic limb movement), waarbij mensen ’s nachts onrustige beenbewegingen maken. Je hebt ook het slaap-apneusyndroom, waarbij de ademhaling ’s nachts diverse keren stokt of oppervlakkig is, met een daling van het zuurstofgehalte in het bloed. Een andere stoornis die de slaap ontregelt is narcolepsie (plotselinge slaapaanvallen), levensechte droombelevingen bij het inslapen of wakker worden met slaapverlamming (spierverlamming die normaal alleen tijden de REMslaap optreedt).

De meest voorkomende slaapstoornis is insomnia: een stoornis met inslapen, doorslapen of beide. ,,We zien de laatste tijd steeds meer mensen met deze klachten in ons ziekenhuis”, zegt Bos. Slaapproblemen kunnen verstrekkende gevolgen hebben. ,,Als je bijvoorbeeld een ernstige vorm van slaap-apneu hebt, ben je slaperig overdag, omdat de kwaliteit van de slaap minder goed is. Dat kan consequenties hebben voor je werk. Doordat je vermoeider bent, kun je je werk minder goed doen.”

Slapeloosheid heeft ook maatschappelijk gezien impact, denk aan ziekteverzuim of fouten als gevolg van concentratiegebrek door vermoeidheid.

Verwijzingen naar het slaapcentrum van het MCL gaan in de meeste gevallen via de huisarts. Door het invullen van vragenlijsten wordt er gescreend op slaapstoornissen en bepaald wel type onderzoek passend is. ,,We hebben twee types: een kort en een uitgebreider onderzoek”, zegt Bos. Er wordt een polygrafie gemaakt, een slaapregistratie. ,,Bij een polygrafie kijken we naar de ademstops, oppervlakkig ademen en dalingen in het zuurstofgehalte. Eventueel is het mogelijk om dat uit te breiden met plakkers op de benen, om PLM te constateren.”

Een uitgebreidere versie van het onderzoek is om niet alleen naar de ademhaling en het zuurstofgehalte te kijken, maar ook het slaappatroon onder de loep te nemen. Dat heet een polysomnografie. ,,Bij zo’n polysomnografie krijgt de patiënt plakkers met sensoren op het hoofd voor een beperkte EEG-registratie, waarmee hersengolven en daarmee de slaapstadia kunnen worden geregistreerd.

Hoeveel diepe slaap heeft een patient, hoeveel REM-slaap (droomslaap) en worden ze wakker in de nacht?”

De patiënt wordt in zijn eigen omgeving onderzocht, wat betekent dat hij of zij een periode met sensoren op zijn hoofd geplakt door het leven gaat. Dat onderzoek kan worden aangevuld met een Somnowatch, een horloge dat bewegingen registreert en 24 uur per dag wordt gedragen.

Hoe langer de patiënt het horloge draagt, hoe betrouwbaarder het onderzoek. Een verjaardag die tot diep in de nacht duurt, kan het beeld van het slaap-waakpatroon vertekenen, als je maar één dag zou registreren.

Zo divers als de slaapstoornissen zijn, zo verschillend is ook de aanpak. ,,Soms ligt het aan het gedrag: dat mensen bijvoorbeeld te veel cafe-

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

31

Slapeloosheid kan veroorzaakt worden door het gebruik van tablets of smartphones voor het slapen gaan. Foto’s: Shutterstock

wide nieuwe tijd inehoudende dranken nemen. Of mensen die heel onregelmatig leven, op wisselende tijden naar bed gaan of juist te lang in bed liggen in het weekend. Als de oorzaak in het gedrag ligt, moet je bepaalde gewoontes doorbreken en slaaphygiënische adviezen in acht nemen”, zegt Bos. Medicatie Met medicatie kan een slaapprobleem ook te verhelpen zijn. Verslavende middelen als benzodiazepinen worden ingeruild voor antidepressiva of antipsychotica met sufheid als bijwerking. ,,Dat is altijd maatwerk.

Zo was er een dame die al heel lange tijd slecht sliep. We zijn met ijzertabletten begonnen en de onrust in haar benen is daardoor overgegaan.

Ze zegt: ik ben een heel ander mens geworden, omdat ik slaap krijg. Het is mooi dat je zo het welbevinden po-

We zien de laatste tijd steeds meer mensen met insomnia in ons ziekenhuis

sitief kunt beïnvloeden.”

Er is ook behandeling mogelijk met melatonine, een lichaamseigen hormoon. Het is zaak dat die medicatie zeer zorgvuldig plaatsvindt. Het is overal verkrijgbaar en veel mensen dienen het zichzelf toe. Bij verkeerd gebruik wordt het slaapritme alleen

maar meer verstoord, en belandt de patiënt dus van de regen in de drup.

Niet in alle gevallen wordt er een oplossing gevonden voor het slaapprobleem, dat soms een chronisch beloop heeft. ,,Bij mensen met psychiatrische problemen ligt het ingewikkelder. In zo’n geval overleggen we met de psychiater wat qua medicatie en therapie het beste zou zijn.

Of mensen met een ernstige vorm van het PLM-syndroom die met een combinatie van verschillende middelen nog steeds klachten hebben.”

De groep die het moeilijkst te behandelen is, wordt gevormd door de chronische slechtslapers, die al jaren met een slaapstoornis kampen. De aanleiding voor de slaapstoornis is dan vaak niet meer te achterhalen. ,,Als er geen onderliggend lichamelijk probleem is, kan dat erg lastig zijn. Dat zijn de mensen die wij uit-

Slapeloosheid heeft ook impact vanuit maatschappelijk oogpunt: denk maar aan ziekteverzuim

eindelijk doorverwijzen naar een derdelijnsslaapcentrum, waar een multidisciplinaire behandeling mogelijk is, met een team van somnologen, verpleegkundigen en een psycholoog. Het slaapprobleem is ingesleten; op meerdere vlakken moet je dingen doorbreken en anders doen.”

Als het slaapprobleem wel kan worden aangepakt, kan dat de kwaliteit van leven sterk verbeteren, vertelt Bos. ,,We hebben eens een man geholpen die allerlei lichamelijke problemen had. Die waren begonnen door het niet-slapen. Omdat hij moe was, had hij minder beweging en at hij meer. Dat leidde tot suikerziekte.

Om toch even ontspanning te krijgen en in te kunnen slapen, dronk hij alcohol. Als gevolg van het alcoholgebruik kreeg hij leverproblemen. Het was een neergaande spiraal. Naar het slaapprobleem dat eraan ten grondslag lag, was nooit gekeken. Met de juiste medicatie kon hij eindelijk slapen en beter functioneren. Als mensen beter gaan slapen, verbetert hun energieniveau en welbevinden, waardoor ze ook iets positiefs kunnen doen aan de andere gevolgen van slapeloosheid.”

ben minder goede hersenfuncties. Dat vinden we ook terug in de slaap”, legt Smits uit.

Een tweede verklaring is dat er vaak sprake is van bijkomende ziektes die ook slaapproblemen kunnen veroorzaken. ,,En dan zijn er nog factoren bij de patiënt zelf. Mensen die afhankelijk zijn van zorg, hebben minder goede slaapomstandigheden. Dat zie je ook terug in de psychiatrie en bij ouderen. Je kunt niet altijd zelf bepalen wanneer je naar bed gaat of wilt opstaan. Ook ben je sterk afhankelijk van het activiteitenaan-

bod van de dag.”

Ook bij deze doelgroepen wakkeren tablets en smartphones het probleem aan.

Slecht slapen heeft zo zijn weerslag op het gedrag van cliënten. ,,Slaap is nodig voor je algehele gezondheid en geestelijke balans, om goed in je vel te zitten.

Als je slecht slaapt, versterkt dat de problemen die er al waren.

Deze mensen kunnen het moeilijk uiten als hen iets dwars zit.

Ze worden prikkelbaar en impulsief.”

Met een Motionwatch, een speciaal horloge, en videobeelden

wordt in kaart gebracht wat het probleem is. Problemen met inslapen, doorslapen en slaperigheid overdag kunnen bij Talant worden behandeld. Bij zwaardere problematiek worden cliënten doorverwezen naar het gespecialiseerde slaapcentrum van Sein (Stichting Epilepsie Instellingen Nederland).

Het valt Smits op dat steeds meer zorginstellingen met het thema ‘slaap’ bezig zijn. Dat vindt ze een positieve ontwikkeling. ,,Het belang van een goede slaap geldt voor iedereen, maar deze mensen zijn extra kwetsbaar.”

Expertisecentrum Talant

Goed slapen is een vaardigheid Slaapstoornissen komen relatief vaak voor bij mensen met een verstandelijke beperking. Zorgorganisatie Talant is in oktober een expertisecentrum voor slaap begonnen. In eerste instantie is het vooral bedoeld voor de eigen cliënten. De daaropvolgende jaren wil het centrum haar kennis ook beschikbaar stellen aan andere zorgorganisaties en mensen die niet in behandeling zijn bij Talant. ,,We hebben de afgelopen jaren gezien dat slaapproblemen bij deze mensen veel voorkomen.

Meer dan bij de rest van de be-

volking”, zegt Annelies Smits, somnologe bij Talant. Van de mensen met een verstandelijke beperking lijdt meer dan de helft aan serieuze slaapproblemen. Bij kinderen ligt dat percentage op 80 procent, van de mensen met een meervoudige handicap slaapt 95 procent chronisch slecht.

Er zijn verschillende verklaringen waarom slaapproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking vaak voorkomen. ,,Goed kunnen slapen is een vaardigheid. Mensen met een verstandelijke beperking heb-

Wat is jouw gezondheid je waard?

Preventieve Gezondheidscheck om klachten te voorkomen/verminderen vitaal te blijven Preventieve gezondheidscheck om vitaal te blijven en gezonden oud te worden

Zo gezond mogelijk oud worden: dat wil toch iedereen?

Door verkeerde voedingsgewoonten, ongezonde leefstijl en ook stress raken mensen uit balans, hun weerstandsvermogen vermindert en ontwikkelen ze vaak gezondheidsklachten. Er bestaat veel onwetendheid over wat nu eigenlijk goede voeding en een gezonde leefwijze is. Veel mensen zien door de bomen het bos niet meer. Ze vinden dat ze gezond eten en leven, maar ontwikkelen wel allerlei klachten, chronische ziekten, voedselintoleranties en tekorten, raken vermoeid, slapen niet goed en hebben vaak last van de darmen en de stoelgang!

Gretha Galama beschikt over geavanceerde apparatuur waarmee ze de patiënt op celniveau door kan meten. Het ES Teck Systeem geeft een analyse van de functies van de organen, voedingsallergieën en vitaminenen mineralentekorten.

Daarna volgt er uitleg en goede begeleiding hoe je kan omgaan met goede voeding, tekorten aanvullen en leefwijze om weer in een gezonde balans te komen!

De gezondheid van je darmen en je brein is van groot belang voor je hele welzijn.’

Een weethoejijleeft meting© en consult kan preventief een gunstige invloed hebben voor: • darm- en leverfunctie, spijsvertering en verzuring • voeding: opname, intolerantie en tekorten • diabetes gerichte klachten • hormoonhuishouding • schildklierwerking • lymfeklieren • hersenen en zenuwstelsel • stofwisselingstoestand

• hart- en bloedvaten en bloeddruk • cholesterolspiegel • blaas- en prostaatwerking • vocht- en zuurstofopname • leefstijl, over/ondergewicht en beweging • energiebalans van lichaam en geest

Gezondheid is tenslotte ons hoogste goed Ervaar hoeveel deze Ervaar zelfzelf de gunstige invloed preventieve gezondheidsmeting van deze preventieve je kan opleveren gezondheidszorg

GEZONDHEIDSPRAKTIJK WEET HOE JIJ LEEFT Gretha Galama (orthomoleculair therapeut en leefstijl/voedingscoach)

* Gezondheidsmeting * Gewichtsbeheersing * Huidscan en advies voor huidverbetering Van Sminiaweg 25B 9064 KC Aldtsjerk Tel.058-2562217 info@weethoejijleeft.nl

www.weethoejijleeft.nl

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

33

Foto: ANP

Verzekeringspremies Hoe duur wordt de zorg?

Worden de zorgpremies komend jaar een beetje hoger, zoals voorspeld door het ministerie? Of gaat ze fors omhoog zoals de nieuwe premie van ‘prijsvechter’ DSW doet vermoeden? De zorgverzekeraars houden zo lang mogelijk de kaarten tegen de borst. Even afwachten dus.

Sippie Miedema

D

ruppelden voorheen de nieuwe premies in oktober en november wel binnen, nu houden zorgverzekeraars consumenten zo lang mogelijk in spanning. ,,Ze wachten op elkaar”, aldus Bas Knopperts van vergelijkingssite Independer.

Elke verzekeraar hoopt dat de concurrent het eerst komt, zodat de voorgenomen premie eventueel aangepast kan worden om gunstiger uit het jaarlijkse kijk-en-vergelijkonderzoek te komen. Vorig jaar was de trend al zichtbaar. Toen werden de nieuwe regels met betrekking tot de wijkverpleging als oorzaak gegeven voor de late bekendmaking.

19 november moeten zorgverze-

keraars hun kaarten op tafel leggen.

Dan is de officiële deadline, zodat mensen voldoende de tijd hebben om te bepalen of ze willen overstappen van verzekeraar of niet. Dat kan uiterlijk tot en met 31 december.

Knopperts vermoedt dat de aanbieders zich aan de deadline zullen houden. ,,Maar zorgelijker is dat niet alle verzekeraars de contractering met alle zorgaanbieders rond hebben.”

Er volgen geen sancties als zorgverzekeraars hun contracten niet rond hebben op 19 november. Maar dat zou misschien wel moeten, als stok achter de deur. Want wie shopt voor een nieuwe zorgverzekering hoort ook te weten of zijn favoriete fysiotherapeut wel een contract heeft met die gunstig geprijsde verzekeraar, en of het ziekenhuis in de buurt wel tot overeenstemming is gekomen met de beoogde club. Het

scheelt een klant een slok op een borrel als dat niet het geval blijkt te zijn. ,,Dan moet een patiënt 20 tot 30 procent van de rekening zelf betalen.

Dat is cruciale informatie.”

Meer zorg Maar terug naar de prijs - volgens Knopperts nog altijd overstapargument nummer één. Die lijkt dus sterker te stijgen dan verwacht. Minister Edith Schippers had laten berekenen dat de premie minimaal omhoog zou gaan, met 3,50 euro per maand. Daaraan wordt toch getwijfeld nu verzekeraar DSW heeft aangekondigd de premie met 9,25 euro per maand te verhogen; bijna 10 procent. Commotie alom, want DSW was in voorgaande jaren trendsetter op premiegebied. Daar gaan de mooie koopkrachtplaatjes.

Maar Schippers maande tot kalmte. De premiestijging van één kleine verzekeraar zegt nog niets, vindt ze.

Independer kan er ook nog weinig over zeggen. ,,Dat de premie zal stijgen, is wel zeker. Het is alleen de vraag hoeveel.”

DSW-bestuursvoorzitter Chris Oomen gaf een handvol argumenten voor de forse stijging: hogere kosten voor wijkverpleging, hogere lonen in de zorgsector, duurdere medicijnen, een uitgebreidere basisverzekering.

En de pot met reserves slinkt, dus er wordt minder dan voorgaande jaren in de spaarpot gegraaid om de premiestijging te dempen. Per premie-

betaler haalde DWS 145 euro uit de reservepot, volgend jaar is dat negen euro. De Friesland Zorgverzekeraar, marktleider in Fryslân (63 procent van de bevolking is daar verzekerd), onttrok naar eigen zeggen per premiebetaler 187 euro uit de reserves.

Ook Independer zegt op zijn site dat ‘steeds meer verzekeraars dat helaas niet meer kunnen’.

De stijging moet trouwens niet zó dramatisch worden aangezet, aldus dezelfde Oomen tijdens een interview op Radio 1. De premie van 2017 zit bij DSW op hetzelfde niveau als 2013.

Dat de premie zal stijgen, is wel zeker.

Het is alleen nog de vraag hoeveel

Wie bij een zorgverzekeraar zit die de premie fors blijkt op te schroeven, doet er wijs aan om uit te kijken naar een andere verzekeraar. Dat doen steeds meer Nederlanders. Tien jaar na de invoering van de Zorgverzekeringswet besloten vorig overstapseizoen 1,2 miljoen verzekerden (7 procent) gebruik te maken van die mogelijkheid.

Independer, via wiens site ook verzekeringen kunnen worden afgesloten, juicht dit toe. Je kan er honderden euro’s per jaar mee besparen. ,,Mensen vrezen soms dat ze door over te stappen minder goed verzekerd zijn. Maar dat is nergens voor nodig. De inhoud van de basisverzekering is wettelijk bepaald.”

Wie daarbovenop hoge zorgkosten verwacht kan nog kiezen voor een aanvullend pakket voor bijvoorbeeld tandheelkundige zorg of fysiotherapie. ,,Maar als je die kosten niet verwacht, kun je er ook voor kiezen dit niet te doen.”

Bovendien - en dat weten veel mensen niet - mag je jouw aanvullende pakket ook bij een andere aanbieder dan je basisverzekeraar afsluiten. ,,Al adviseren we dat eigenlijk nooit, omdat je in dat geval meer betaald voor een aanvullende verzekering.”

En voor degene die het na elf jaar met de Zorgverzekeringswet nog niet weet: de oude verzekering vóór 1 januari opzeggen en voor 1 februari een nieuwe verzekeraar kiezen.

Zorgverzekering

Wijzigingen basispakket 2017 • • • •

Een bovenooglidoperatie als de patiënt door slap of verlamd bovenooglid nauwelijks kan zien.

Een borstprothese voor vrouwen zonder borstgroei of voor transseksuele vrouwen.

Een medisch noodzakelijk besnijdenis.

Fysiotherapie of oefentherapie voor mensen met etalagebenen (vernauwde bloedva-

•

ten) met een maximum van 37 behandelingen. Fysiotherapie zit al een aantal jaren niet meer in het basispakket.

In de praktijk zochten patiënten met pijnklachten door deze aandoening naar alternatieve, duurdere behandelingen die wel vergoed worden, waardoor de zorg uiteindelijk duurder uitviel.

Implantaten voor jongeren

•

tot 23 jaar die blijvende snijen hoektanden missen. Tot dusver gold een leeftijdsgrens van achttien jaar. In de praktijk kon bijna niemand de tanden daarom vergoed krijgen, omdat de kaak in de meeste gevallen op die leeftijd nog niet is volgroeid.

Tijdelijke opvang en zorg in een eerstelijnsverblijf, zoals een huisartsenhospitaal. Dit

•

om onnodig lang verblijf in een ziekenhuis te voorkomen.

Deze zorg wordt nu nog vanuit een aparte subsidiepot betaald.

De NIPT-test om ongeboren kinderen te testen op het syndroom van Down, Edwards en Patau. Wel geldt straks een eigen bijdrage van 175 euro. De test is veiliger voor het ongeboren kind.

•

Voor kunstgebitten met implantaten geldt voortaan een eigen bijdrage. Voor een onderkaak moet de patiënt 10 procent zelf betalen. Voor de bovenkaak 8 procent. Hiermee worden implantaten ongeveer even duur voor de patiënt als een ouderwets kunstgebit.

Voor reparatie van een kunstgebit geldt volgend jaar een eigen bijdrage van 10 procent.

K G S N SMS * 3 3 3 4 naar e gift lig a m n e *e 50 , 2 â‚Ź n va

K G S N sms * 3 3 3 naar 4 Foto: Susanne Reuling

ift g e g i l a *eenm 2,50 van â‚Ź

Geef voor kinderen met een handicap Te veel kinderen en jongeren met een handicap staan in onze samenleving aan de zijlijn. NSGK helpt hen om gewoon te kunnen spelen, sporten, leren, wonen en werken - samen met leeftijdgenoten zonder handicap. NSGK steunt honderden projecten per jaar, voor tienduizenden kinderen en jongeren met alle soorten handicaps in Nederland. Dat kan dankzij donateurs en vrijwilligers. Helpt u mee?

Collecteweek 14 t/m 19 november www.nsgk.nl

Leeuwarden Voor meer dan alleen maar een overdracht van een woning, een testament of een hypotheek; wij wikkelen voor u nalatenschappen af, ook als deze negatief zijn of dreigen te worden; wij leggen uw wilsverklaringen vast, maken regelingen zodat u volmacht kunt geven aan uw kinderen om uw belangen te behartigen, en kunnen u adviseren omtrent vermogensoverdrachten, bijvoorbeeld van ouders aan kinderen.

Wees de regisseur van uw eigen leven en kom een met ons praten.

Ons motto is en blijft: “Praten kost niets !”.

Jacqueline Kraft van Ermel (56) nam onlangs Wilde Ganzen op in haar testament.

Ze koos voor de toekomst van kinderen in Azië.

“In mijn omgeving worden steeds meer mensen ziek en daarom vroeg ik me af; wat als er iets met míj gebeurt? Ik wil mijn familie dan niet opzadelen met veel gedoe. Ik ben vrijwilliger en betrokken met de wereld om me heen; het was duidelijk dat mijn nalatenschap in die richting vorm moest krijgen. Tijdens een van mijn reizen in Guatemala kwam ik mensen tegen die besloten om armoede te bestrijden; geweldig inspirerend vond ik dat. Om die reden volg ik ook Wilde Ganzen al lange tijd. Ze steunen kleinschalige projecten met een begin en eind; de hulp is daarom heel concreet.

Met Wilde Ganzen besprak ik waarvoor mijn nalatenschap mag worden gebruikt. Ik heb een Indische achtergrond en reis veel in Azië. Daar zie ik hoe belangrijk het is voor kinderen om onderwijs te krijgen. Daarom wil ik graag dat het geld dáár wordt gebruikt voor onderwijs aan meisjes. Het brengt rust dat ik straks ook nog iets voor de wereld beteken, als ik er niet meer ben.”

U kunt ons kantoor vinden in Leeuwarden aan de Schrans 48. Tel: 058 299 82 00 Email: leeuwarden@hoekstraenpartners.nl of: www.hoekstraenpartners.nl Met vestigingen in Leeuwarden, Sint Nicolaasga, Groningen, Zwolle en Utrecht.

GEEFT U MIJ EEN TOEKOMST? DONEER OF ADOPTEER Jemima is een tehuis bij Bethlehem voor kinderen en jongeren met een (ernstige) beperking. De zorg wordt verleend door lokale christenen met ondersteuning van buitenlandse vrijwilligers met ervaring in de zorg.

WWW.JEMIMA.NL IBAN NL53 RABO 0367 5075 60

Bestel deds Vakantiegi 2017

BOEK NU UW VAKANTIE!

Kom een week lang zorgeloos genieten. Op één van onze zeven aangepaste accommodaties in een prachtige omgeving.

Met (zorg)vrijwilligers die dag en nacht voor u klaar staan en een gevarieerd programma met uitstapjes, workshops en optredens.

Voor het bestellen van de Vakantiegids, reserveren of voor meer informatie: Telefoon (0318) 48 66 10 • info@hetvakantiebureau.nl • www.hetvakantiebureau.nl

Sinds kort kan Mwangi schoon water drinken.

Vraag voor meer informatie de brochure aan of ga naar www.wildeganzen.nl/uw-testament.

U kunt mij ook bellen op 035-8700281, of een e-mail sturen naar emmy@wildeganzen.nl.

Een gift in uw testament is voor Mwangi een leven lang schoon water

Wilde Ganzen staat voor kleinschalige, duurzame projecten in ontwikkelingslanden.

Meer kinderen naar school, schoner water, betere medische zorg.

Zoals bijvoorbeeld in Kenia, waar Wilde Ganzen een project steunt waarin de watervoorziening volledig wordt gerenoveerd en het onderhoud tot in de verre toekomst gewaarborgd blijft dankzij de samenwerking met lokale organisaties. Dat verandert het leven van Mwangi en van vele andere kinderen.

Wilt u onze projecten steunen en ook ná uw leven een groot verschil maken in het dagelijks leven van mensen in armoede? Door Wilde Ganzen op te nemen in uw testament, doet u iets dat blijvende waarde heeft voor deze mensen. Is dat geen mooie gedachte?

Om privacy-redenen is de foto van Mwangi veranderd.

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

37

Allergiecentrum Eczeem is een ramp voor kinderen Hooikoorts, voedselallergie, eczeem. In het Westen nemen aantal en ernst van allergieën snel toe: een verdubbeling in de laatste 25 jaar. Het UMCG opende in september een Kinder Allergie & Astmacentrum voor specialistische zorg aan kinderen met astma en allergie.

Hendriëlle de Groot

A

line Sprikkelman, kinderallergoloog bij het UMCG, werkte zeventien jaar als kinderarts in het AMC en merkte daar dat er een grote behoefte was aan specialistische kennis over astma en allergieën. Die kennis nam ze mee naar het UMCG. ,,Ook hier is de behoefte groot. Het aantal kinderen met allergie en astma neemt toe. De kinderen die hier komen hebben vaak meerdere allergisch aandoeningen: hooikoortsklachten, astma, eczeem en ook nog voedselallergie.”

Met de komst van het specialisti-

Er worden zelfs kinderen de klas uit gezet, omdat ze te vaak niezen of hoesten sche centrum hebben de verschillende disciplines die betrokken zijn bij diagnostiek en behandeling hun krachten gebundeld. ,,De kinderen moeten naar een kinderallergoloog, longarts, dermatoloog, diëtiste en kno-arts. Als je overal een wachttijd hebt en meerdere systemen, ben je eindeloos bezig om van de ene dokter naar de andere te gaan. De communicatie onderling kan moeizaam zijn, maar het ene probleem kan ook met het andere te maken hebben. Daarom is het zo belangrijk om de kinderen multidisciplinair te zien.”

Ouders kunnen zo met hun kind in één dag langs al die verschillende dokters, in plaats van versnipperd over meerdere dagen.

Kinderen die nu naar het Kinder Allergie & Astmacentrum worden doorverwezen zijn in april aan de beurt. ,,Die wachttijd is onacceptabel”, zegt Sprikkelman. ,,We krijgen ook veel patiënten die niet per se naar een academisch ziekenhuis hoeven. Maar dokters in andere ziekenhuizen hebben vaak te weinig ervaring met allergieën. Ze vinden het risico te hoog, hebben te weinig kennis of kunnen niet de goede tests doen.”

Om ervoor te zorgen dat kinderen op de juiste plek terechtkomen zoekt het UMCG samenwerking met ziekenhuizen in de buurt. Sprikkelman geeft lezingen door het hele land. Het valt haar op dat er onder collega-artsen nog veel onbekendheid is met astma, allergieën en de

omvang van deze ziektes.

Allergieën en astma kunnen een grote impact hebben op het dagelijks leven van kinderen, ziet Sprikkelman. ,,We behandelen hier vooral kinderen met moeilijk te behandelen astma, met verschrikkelijke eczeem of levensbedreigende voedselallergieën. Als je een huidziekte hebt, zoals ernstige eczeem, heb je zo veel jeuk en pijn dat je niet goed slaapt en de volgende dag hartstikke moe bent.

Kinderen kunnen daar concentratieproblemen door krijgen. Soms hebben ze zo veel schoolverzuim dat ze de lesstof niet meer kunnen bijbenen. Dat is rampzalig.”

Op sociaal gebied hebben huidaandoeningen en astma ook grote gevolgen. ,,Er worden zelfs kinderen de klas uit gezet, omdat ze te vaak niezen of hoesten. Of bijvoorbeeld een kind met een voedselallergie, dat naar een dagopvang of crèche gaat.

Voor ouders is het spannend om hun kinderen zo vrij te laten.”

Kinderen hebben vaak een dagtaak aan het slikken van medicatie, zich aan een streng dieet houden en strikt smeren tegen eczeem. ,,En ondanks hun inspanningen komt het toch voor dat er ineens een opvlamming van de eczeem is.”

Detective Als een kind wordt aangemeld, wordt er op basis van de verwijsbrief ingeschat door welke disciplines de patient moet worden gezien. Dan volgen er gesprekken om te problematiek goed in kaart te brengen. ,,We gaan als een detective te werk en vragen alles goed uit. Je probeert elk systeem waar een allergie zich kan voordoen, uit te vragen: de neus, longen, de huid. Maar ook de ziekteverloop van het kind, welk voedsel hij of zij kan eten.”

Na inventarisatie van de klachten

Eczeem is een ramp voor kinderen. Het UMC in Groningen heeft nu een expertisecentrum waar alle specialistische disciplines samenwerken op het gebied van allergieën, eczeem en astma. Foto: Shuttershock

en diagnostiek volgen er tests. ,,Die meten of je lichaam antistoffen aanmaakt. We werken ook met voedselprovocatietests. Het liefs dubbelblind: op de ene testdag eet een kind een koek zonder pinda, de week erna met. Zo stel je een voedselallergie vast.”

Risicovolle tests vinden plaats in een gecontroleerde omgeving. ,,We beginnen met een kruimeltje. We zijn extreem voorzichtig en kunnen heel goed signaleren wat er gebeurt.”

Om de kinderen te helpen worden er soms speciale behandelmethodes

We zijn extreem voorzichting met de tests en kunnen heel goed signaleren wat er gebeurt

Allergiecrisis

Toename van allergie en astma Het aantal mensen met allergieën blijft toenemen. De afgelopen 25 jaar is het aantal allergieën verdubbeld in de westerse wereld. Het is de verwachting dat in 2025 meer dan de helft van de EU-burgers een vorm van allergie heeft, zo’n 100 miljoen mensen allergische rhinitis hebben, 70 miljoen mensen astma en 17 miljoen mensen een voedselallergie.

De internationale vereniging EAACI (European Academy of Allergy and Clinical Immunology) spreekt van een ‘allergy

crisis’. Niet alleen in Europa, maar ook in de Verenigde Staten en in Australië is een stijging zichtbaar van het aantal mensen met astma, hooikoortsklachten, voedselallergie of een andere allergische aandoening.

Er zijn verschillende factoren die de toename kunnen verklaren. Een oorzaak zou kunnen liggen in ons voedsel, dat kapot wordt gekookt in de magnetron en bewerkt is met allerlei E-nummers. Een andere verklaring is de hygiënehypothese, die stelt dat mensen uit

de westerse wereld te weinig weerstand opbouwen tegen allergieën, vanwege een te schone leefomgeving. En toename in het gebruik van antibiotica bij allerlei ziekten kan het afweersysteem aantasten. ,,Het zou ook te maken kunnen hebben met epigenetische factoren”, zegt kinderallergologe Aline Sprikkelman. ,,Maar onze genen veranderen niet zo snel.

Dit is echt iets van de afgelopen decennia. Omgevingsfactoren kunnen wel bepaalde genen aan- of uitzetten, waardoor je dit soort ziektes krijgt.”

ingezet. ,,Kinderen met moeilijk behandelbare astma geven we medicijnen die je niet in perifere ziekenhuizen vindt. We behandelen ook geneesmiddelenallergie, inhalatieallergie en bijzondere ziektebeelden zoals mastocitose, een huidziekte die in verschillende vormen verloopt.

We gebruiken ook heel nieuw behandelmethodes, bijvoorbeeld de Palicade-studie.”

Bij deze wereldwijde studie, waarvoor kinderen zich vrijwillig kunnen opgeven, wordt getest of kinderen immuun kunnen worden voor pinda’s. Een vorm van immunotherapie, die ook al wordt toegepast bij hooikoorts. ,,We werken met twee groepen. De ene groep krijgt een pindacapsule, de andere een placebo. Zo kijken we of we de kinderen opklimmende doseringen kunnen geven.”

Voor zowel kinderen, ouders als artsen is dat erg spannend, weet Sprikkelman. ,,We houden het goed in de gaten, we zitten ernaast en kunnen medicijnen geven als we een allergische reactie zien ontstaan.”

Voedselallergie is erg ingewikkelde materie, zegt ze. ,,Er zijn zo veel soorten voedingen. Je kunt alleen zeggen dat je het moet vermijden, al zijn er ook voedselallergieën waar je overheen kunt groeien, zoals koemelk- en kippeneiwitallergie. Maar bij een pinda-allergie gebeurt dat zelden. Stel dat je rustig in een restaurant kunt zitten, zonder je zorgen te maken. Dat zou fijn zijn.”

w u e i n

bij R A P S

Maaltijdboxen Eet smakelijk!

Eet smakelijk! biedt nu ook drie maaltijdboxen aan met elk vijf maaltijden vanaf € 24,95 per box. Op deze manier bestelt u makkelijk meerdere maaltijden voor de week.

De maaltijdboxen zijn uiteraard ook zoutarm te verkrijgen.

Maaltijdbox Hollands Maaltijdbox Europees Maaltijdbox Werelds

Voordelen maaltijdservice • Complete maaltijd al vanaf €4,99 • Makkelijk te bereiden in de magnetron • Thuisbezorgd of af te halen in de winkel Ga naar www.spar.nl/eetsmakelijk en bekijk de mogelijkheden

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

39

Eet je beter Diabetes aanpakken met suikervrije voeding Met de juiste voeding en meer beweging kunnen veel mensen met ouderdomsdiabetes hun medicatie minderen. Een deel kan na verloop van tijd zelfs helemaal zonder.

Anca Boon

O

uderdomsdiabetes ontstaat door onze manier van leven in combinatie met erfelijke factoren, schetst prof. dr. Hanno Pijl, diabetoloog in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). „Dus aanleg, te weinig bewegen en te veel en verkeerd eten leiden tot diabetes type 2.”

Pijl wijst erop dat behandeling met medicijnen dat probleem niet oplost. „Met medicijnen hol je achter de wagen aan. Je probeert de schade die ontstaan is te herstellen met pillen.”

Daarom pleit hij ervoor om de aandoening bij de bron aan te pakken. „We weten waar het probleem ligt. Je kunt van diabetes type 2 afkomen door de goede dingen te doen: meer lichamelijke inspanning en de juiste voeding normaliseren de stofwisseling.”

Eigenlijk keert hij daarmee terug naar de voedingsadviezen die mensen met ouderdomssuikerziekte decennia lang kregen, maar die in de jaren tachtig werden losgelaten. „Artsen denken vaak: pillen lossen het probleem wel op. Maar het stuit mij tegen de borst dat je zegt: doe al die

verkeerde dingen maar gewoon en slik een pil om het weer op de rails te krijgen.”

Maar wat is dan een gezond eetpatroon voor mensen met suikerziekte? „Suikers zijn de kern. Het is zaak daar helemaal van weg te blijven. In de praktijk betekent het dat je bijna alle bewerkte voedingsmiddelen moet laten staan.”

Concreet betekent het een dieet met meer groenten, noten en vis.

Fruit met mate. „Groenten uit de diepvries of in potten kan prima zolang er niets aan is toegevoegd.”

Omdat fruit behoorlijk wat suikers bevat, raadt hij aan de aanbevolen hoeveelheid van twee stuks per dag niet te overschrijden. Verder gaat het vooral om koolhydraatbeperking. Pijl legt uit: „Bij diabetes is de glucose in het bloed te hoog. Die suikers komen voornamelijk uit koolhydraten. De glucose in het bloed kun je dus verlagen door minder koolhydraten te eten.”

In de praktijk betekent dit: wees zuinig met zetmeelrijke producten. „Brood, pasta, rijst en aardappelen.

Als je ze al gebruikt, kies dan volkoren. Maar realiseer je dat ook volkoren een forse glucosestijging geeft.”

Als het gaat om drinken, beveelt Pijl koffie, thee en water aan. „Blijf weg van frisdrank en vruchtensap.

Ook versgeperst sinaasappelsap, want de vezels gaan eruit, de suikers komen vrij. Dat geeft een snelle stijging van de bloedglucose.”

Voortschrijdend inzicht Decennia lang klonk de boodschap: vet is slecht, suiker niet. Patiënten met diabetes type 2 kregen het advies om „mager” te eten: halvarine, 20 plus-kaas, halfvolle melk, magere yoghurt en zoet broodbeleg. Een eetpatroon dat averechts werkt, zo blijkt nu. Dat vet verdacht werd, is het resultaat van een studie uit de jaren zestig naar hart- en vaatziekten die in zeven landen werd uitgevoerd. „Uit die studie kwam naar voren dat bij mensen die meer verzadigd vet aten de waarden van de LDL-cholesterol hoger lagen. Deze LDL-cholesterol werd gezien als slechte cholesterol die het risico op hart- en vaatziekten zou verhogen. De boodschap was daarom: wees voorzichtig met dierlijk vet, want dat geeft meer hart- en vaatziekten. Op die conclusie is veel kritiek gekomen. Vervolgstudies hebben dat verband tussen verzadigde vetten en hart- en vaatziekten niet kunnen aantonen.”

Feit is wel dat mensen jarenlang te horen hebben gekregen dat dierlijk vet slecht is. „De industrie heeft sinds die tijd massaal vet uit producten gehaald en vervangen door suikers. Opvallend genoeg komt vanaf dat moment de obesitas-epidemie op.”

De conclusie is wat Pijl betreft duidelijk: „Het heeft helemaal niet het effect gehad dat we wilden.”

Verschillende mensen hebben de wetenschappers van de ‘zevenlandenstudie’ beschuldigd van fraude.

Dat gaat de diabetoloog te ver. „Ik denk dat je kunt spreken van voortschrijdend inzicht. Het is volgens mij

Noten zijn een belangrijk onderdeel van het dieet in de strijd tegen diabetes type 2. Foto: Shutterstock

Je kunt van diabetes type 2 afkomen door de goede dingen te doen

geen bewuste misleiding geweest van de onderzoekers.”

Wat Pijl betreft nuttigen diabetici dus zowel plantaardige als dierlijke vetten. „Plantaardige vetten lijken wat beter te zijn, maar de angst voor verzadigde vetten is zwaar overdreven.”

Volle yoghurt, melk en 40 pluskaas kunnen dus gewoon op het menu blijven staan. Wel raadt de specialist aan om minstens twee keer per week vette vis te eten, zoals zalm, paling, tonijn en makreel. „Vanwege de omega 3-vetzuren. Die hebben niet alleen een positief effect wat betreft hart- en vaatziekten, maar ook wat betreft kanker en diabetes.”

Veranderen De diabetoloog erkent dat het veel mensen moeite kost om hun eet- en

leefpatroon te veranderen. Diabetes type 2? Maak jezelf beter, een boek dat Pijl met diëtiste Karine Hoenderdos schreef, wil daarbij helpen. Onlangs werd het gepresenteerd tijdens het congres Arts en voeding in Rotterdam. „Het boek is bedoeld om patienten instrumenten in handen te geven waarmee ze zelf hun diabetes-situatie kunnen verbeteren. Ik merkte in de spreekkamer dat zoiets ontbrak.”

De auteurs hebben de leefstijlveranderingen onderverdeeld in tien stappen. Want, zo stellen ze, het is gemakkelijker om stap voor stap - week voor week - gewoontes aan te passen dan in één keer het roer om te gooien.

Het boek biedt naast achtergrondinformatie praktische tips, ervaringen van diabetespatiënten, recepten en een weekrooster.

Voor diabetici die medicijnen gebruiken en hun eet- en beweegpatroon willen aanpassen, geldt overigens wel de waarschuwing dit te doen in samenspraak met de behandelend arts. De kans is groot dat de dosering moet worden aangepast. Gebeurt dat niet, dan ligt een te lage bloedsuiker een ‘hypo’ - op de loer.

De voedings- en leefstijladviezen om de bloedsuikerspiegel te normaliseren, zijn overigens niet alleen goed voor mensen met diabetes type 2. Eigenlijk gelden ze voor iedereen.

Want suikerziekte valt zo niet alleen te genezen, preventie is ook mogelijk.

Diabetes type 2?

Maak jezelf beter. Karine Hoenderdos en Hanno Pijl. Uitgeverij Fontaine, 19,95 euro

wolkom in Sionsberg is hét centrum in Noordoost Friesland waar u terecht kunt voor gezondheid en zorg.

Van maandag tot en met vrijdag bent u wolkom bij ONS! Wilt u een afspraak maken bij één van de medisch specialisten? Dan heeft u een verwijzing nodig van uw (huis)arts.

Waarom Sionsberg?

•

Bij ons bent u geen nummer en ziet u uw eigen arts.

•

Bij ons kunt u altijd snel terecht. Ook eenmaal in de wachtkamer hoeft u niet lang te wachten.

•

Bij ons is samenwerking met uw huisarts van groot belang.

•

Bij ons worden onderzoeken en de afspraak bij uw arts zoveel mogelijk op dezelfde dag gepland.

Cardiologie

Chirurgie

De cardiologen houden zich bezig met diagnostiek en behandeling van hart- en vaatziekten. Patiënten met bijvoorbeeld hartritmestoornissen, hartfalen, hartspierziekten en afwijkingen aan de hartkleppen gaan naar de cardioloog. In Sionsberg is een hartrevalidatieprogramma beschikbaar.

De cardiologen zijn:

Bij de chirurgen kunt u terecht voor de behandeling van verwondingen, tumoren en infecties. Als u geopereerd moet worden, voert de chirurg die operatie vaak zelf uit in één van de omliggende ziekenhuizen. Sionsberg maakt gebruik van een eigen gipskamer voor de behandeling van botbreuken. Kleine verrichtingen onder lokale verdoving worden in Sionsberg uitgevoerd. De chirurgen zijn:

• Drs. L.M. van Beek • Dr. J.L.P. Brouwer • Drs. R.P. de Haan • Drs. N.M. Masalha

• Dr. M.E. Cromheecke • Drs. M. van Hillo • Drs. S.O.L. Muller

Interne geneeskunde

Keel- neus en oorheelkunde (KNO)

De internisten richten zich op de behandeling van ziekten of afwijkingen van de inwendige organen. In Sionsberg wordt de polikliniek ondersteund door een diabetesverpleegkundige.

De internisten zijn: • Drs. S. Benimadho • Drs. S. Fahrentholz • Drs. P. Wong

MKA (Mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie) De kaakchirurgen behandelen ziekten en afwijkingen van mond en gezicht.

Ze richten zich daarbij op het gebit, de kaak, het aangezichtsskelet en de weke delen zoals huid, slijmvliezen en speekselklieren.

De kaakchirurgen zijn: • Dr. C.A. Krabbe • Dr. L. Meijndert • Drs. J.P.H. Wymenga

Radiologie U komt op de afdeling Radiologie terecht als een ziekte, aandoening of letsel moet worden opgezocht door middel van stralen of golven. Meestal gaat het dan om een röntgenfoto, maar het kan ook door middel van een echografie (geluid) of door gebruik te maken van magnetische velden (bijvoorbeeld MRI).

De KNO-artsen in Sionsberg houden zich bezig met aandoeningen aan uw keel, neus en oren en met afwijkingen aan hoofd en hals. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan allergische klachten, slaapapneu en snurken.

De KNO-artsen zijn: • Drs. E. Eichhorn • Drs. A.G. Reuchlin • Dr. M. Wagenaar

Neurologie De neurologen houden zich bezig met de diagnostiek en behandeling van ziekten van de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen. U kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan epilepsie, Parkinson, Multiple Sclerose, hoofdpijn en migraine.

De neurologen zijn: • Drs. C. van Amerongen • Drs. P. Lanting • Dr. G. Sulter

Urologie De urologen behandelen u als u last heeft van blaas-, nier- en/ of prostaataandoeningen. Maar ook als u last heeft van nierstenen, incontinentie, urineweginfecties en aandoeningen van de mannelijke geslachtsorganen.

De urologen zijn: • M.I. Lampe • W.H. de Muinck Keizer

Dermatologie

Gynaecologie

De dermatologen behandelen aandoeningen aan de huid, slijmvliezen, haren, nagels en seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s). Eén van de dermatologen heeft zich gespecialiseerd in de behandeling van spataderen.

Gynaecologen houden zich bezig met vrouwenziekten en vrouwenorganen.

Denk hierbij onder andere aan plasproblemen, menstruatieproblemen, vruchtbaarheidsstoornissen, seksuele problemen en zwangerschapsbegeleiding in het voortraject.

De dermatologen zijn:

De gynaecologen zijn:

• Drs. R. Blanken • Drs. F.M.C. Keukens

• Mw. E. Serlier • Mw. Dr. D.A.M. Perquin • Mw. M.P. Wuite

Longgeneeskunde

MDL (Maag-, Darm- en Leverziekten)

De longartsen houden zich bezig met onderzoek, behandeling en het voorkomen van longaandoeningen. Denk hierbij aan astma en COPD, maar ook aan infecties zoals longontsteking en tuberculose. In Sionsberg worden de longartsen ondersteund door een longverpleegkundige.

De MDL-artsen in Sionsberg voeren darmonderzoeken (scopiëen) uit om er zo achter te komen wat er met u aan de hand is als u darmproblemen heeft.

De MDL-artsen zijn:

De longartsen zijn: • Dr. H.J.R. Koppers • Drs. J. van der Maten • Dr. W.E. Westermann

• Dhr. V. Koussoulas • Dhr. F.J. Rando Muñoz • Dhr. S. Schmittgens • M. Pyleris

Orthopedie

Pijnbestrijding

De orthopeden behandelen aandoeningen van botten, gewrichten, spieren, pezen en banden. Denk hierbij aan letsels van de knie en schouder, heupen rugklachten en klachten van voet en enkel.

De orthopeden zijn: • Dr. J.W. Schimmel • Dr. W.P. Zijlstra

In Sionsberg onderzoekt en behandelt de anesthesioloog/pijnbestrijder patiënten met pijnklachten. Voorbeelden van aandoeningen zijn oorsuizen (tinnitus), lage rugpijn, zenuwpijn, aangezichtspijn, nekpijn en gewrichtspijn.

De anesthesioloog/pijnbestrijder is: • Dhr. R.D. Plein

Waar zorg een gezicht krijgt Birdaarderstraatweg 70 . Dokkum . www.sionsberg.nl

42

Z

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Sociaal wijkteam Als je wilt helpen moet je soms op je handen zitten Sinds de decentralisering van de zorg in 2015 spelen sociale wijkteams een cruciale rol tussen wijkbewoners, instanties en gemeenten. Een dagje in de keuken van sociaal wijkteam Oud Oost in Leeuwarden.

Martine van der Steege

H

et is 8.45 uur. Op het inloopkantoor van sociaal wijkteam Oud Oost aan het Cambuurplein wordt al druk gebeld en geregeld. Ellen Scholte (29) stapt voor het kantoor op haar rode wijkteamfiets. Ze is sociaal werker bij het team en vertelt tijdens de koude fietsrit naar het Integraal Kindcentrum (IKC) Franciscus opgewekt over haar werk. ,,Vijfenhalf jaar geleden ging ons team van start, met het oog op de decentralisering van de zorg vanaf 2015. We waren het tweede wijkteam van Leeuwarden.”

Wijkteam Oud Oost is actief in de Vlietzone, Cambuursterhoek, Oldegalileën en Bloemenbuurt, wijken waar veel armoede voorkomt, met de problemen van dien. Inmiddels heeft Leeuwarden acht wijkteams en één dorpenteam die onder moederorgansatie Coöperatie Amaryllis werken.

Sociale wijkteams bieden gratis advies, hulp en ondersteuning aan bewoners op het gebied van financiën, de Participatiewet, het zoeken naar werk, opvoeding, huishouden, eenzaamheid of het beginnen van nieuwe initiatieven. De sociaal werkers weten vaak van al die gebieden iets, zodat ze aan het totaalplaatje kunnen werken.

De wijkteams proberen de zogenoemde ‘nuldelijnszorg’ (de vrijwilligersnetwerken) te versterken, waardoor de duurdere zorg in de eerste en de tweede lijn verminderd kan worden.

Ze zijn een schakel tussen de twee lijnen. Ze hebben ook een signalerende en preventieve functie, zodat problemen opgelost kunnen worden als ze nog klein zijn. ,,Voor dit werk heb je een hbo-diploma nodig. Veel mensen die hier werken hebben bijvoorbeeld sociaal-pedagogische dienstverlening (SPH) of maatschappelijk werk en dienstverlening (MWD) gestudeerd.

Voordat we in het sociaal wijkteam kwamen, werkten we bijvoorbeeld bij Jeugdhulp, in de schuldsanering of in andere verwante werkrichtingen”, legt Scholte uit.

Spreekuur Intussen is ze aangekomen bij IKC Franciscus. Ze parkeert haar fiets en laat het gebouw zien. Op het plein spreekt en lacht Scholte hier en daar met een kind. Eén keer in de week houdt ze hier samen met een collega spreekuur: kinderen en ouders met vragen en problemen kunnen bij hen terecht. ,,Die problemen kunnen variëren van een kind dat niet tegen luizen wordt behandeld tot een kind dat nooit op tijd op school komt of vreselijk moe is.”

De school let zelf ook goed op. ,,Als een kind apathisch in de lesbanken zit omdat moeder vannacht weer mishandeld is bijvoorbeeld, dan neemt het geen stof op. Dan dringen we aan op een gesprek met de ou-

ders”, vertelt directeur Ciska van Aken. ,,Wij van IKC Franciscus kunnen zo veel signaleren bij kinderen.

En dan wil je de situatie beter maken, maar wij mogen bij de kinderen thuis niets doen. Het sociaal wijkteam mag dat wel. Dat maakt onze samenwerking zo krachtig.”

Het spreekuur is volgens Van Aken broodnodig. Op IKC Franciscus zitten meer kinderen die wel een bepaald hulptraject volgen dan niet.

Van Aken noemt de wijken rondom de school een ‘levendige omgeving’. ,,Het mooie van het wijkteam is dat ze niet de regie overnemen. Ze zetten de mensen juist aan om zelf hun leven te veranderen: dat is precies wat nodig is.”

Dat is een positief effect van de decentralisering, vindt Scholte. ,,Vóór dit systeem namen we veel uit handen. Wij vulden de aanvragen in, wij

In de jaren dat het wijkteam er nu is, is het er een stuk veiliger op geworden regelden het wel. Nu komt de focus steeds meer op de zelfstandigheid van bewoners te liggen. Zo moet een blijvende positieve verandering ontstaan. Dat is ook wel eens lastig hoor.

Bijna alle sociaal werkers doen dit werk juist omdat ze graag mensen helpen en toch moet je juist daarom soms op je handen zitten.”

Waar de ouders eerst achterdochtig waren over het spreekuur, omdat ze bijvoorbeeld negatieve ervaringen met eerdere hulp hebben, ontdooien ze nu steeds meer. ,,Ze horen positieve verhalen en beginnen de sociaal werkers te herkennen. We merken sowieso dat er een maatschappelijke kanteling plaatsvindt: de wijken zijn in ontwikkeling, ze verbeteren. We hebben het getroffen met de gemeente Leeuwarden, die hier goed haar best voor doet.”

Zo begint Leeuwarden op 1 januari het proefproject Inclusieve Stad. In Oud Oost wordt dan geëxperimenteerd met regelvrije zones. Dit houdt in dat het wijkteam zelf kan kijken waar het geld nodig is, zonder belemmerd te worden door budgetstromen en ingewikkelde wet- en regelgeving.

Dit project is onderdeel van de City Deal die het rijk sloot met de gemeenten Leeuwarden, Eindhoven, Enschede, Utrecht en Zaanstad om het zorgmaatwerk in gemeenten zo effectief en passend mogelijk te maken.

Terug op kantoor dient de volgende klus zich aan: een bezoek aan de werkplaats. Sociaal werker en samenlevingopbouwer Senan Hubanic

(45) wandelt naar de locatie: hij heeft dit initiatief onder zijn hoede. Tijdens de wandeling legt Hubanic uit wat hem drijft. ,,Mijn droom is dat de bewoners hier in deze wijken dezelfde kansen krijgen om zich te ontplooien als mensen in bijvoorbeeld Leiden of Wassenaar.”

De werkplaats speelt volgens Hubanic een belangrijke rol in het verwezenlijken van die droom. ,,De mensen die er komen hebben zelf geen werk of lopen stage en maken dingen die de wijk verbeteren, zoals tuinmeubelen. Ze repareren ook auto’s, machines of brengen bij mensen thuis veiligheidsstrips en brandmelders aan. Maar onze vuistregel is wel: als wij het niet doen, wordt het helemaal niet gedaan. We helpen dus alleen als mensen het zelf niet kunnen betalen, want we willen lokale ondernemers niet dwarszitten.”

Bouwtekeningen Hubanic blijft staan voor een onopvallende deur met graffiti erop. Hij opent de deur en loopt een ruime werkplaats met veel voertuigen, apparaten en houten producten binnen. Zo’n vijf mannen zijn aan het werk. Ramiro Bruno (63) is hout aan het bewerken. Hij is sinds eind 2014 werkloos en komt hier vier keer in de week. ,,Ik maak bouwtekeningen. Ik heb ook de bouwtekening voor het fietsenhok van het buurthuis gemaakt. Maar ik leer hier ook andere ambachten. Deze plek is heel belangrijk voor mij: ik blijf in contact met werk en verbeter zo mijn kansen op een baan. Ondertussen leer ik ook nog nieuwe vrienden kennen.”

In een andere hoek van de werkplaats is een opvallend kantoor: het is een netjes ingerichte kapsalon, met ruimte voor één klant. Dit is het domein van Glenn Fos (32). Hij heeft veel kapperscursussen gevolgd, maar kon niet direct een baan vinden. ,,Ik wil graag iets doen voor mensen die de kapper niet kunnen betalen. Senan was enthousiast over mijn idee. Het loopt heel goed nu”, vertelt Fos terwijl hij glunderend zijn minikapsalon rondkijkt. Hij heeft de kast en het kapmeubel zelf gemaakt. Hubanic: ,,Laatst kwam er een vrouw voor Glenn die al meer dan drieënhalf jaar niet geknipt was. Het is bijzonder dat je als werkplaats zo veel kunt betekenen.”

Na afloop van het bezoek stapt er

bij het inloopkantoor weer een andere sociaal werker op de fiets: Jenny Gros (33). Er staat een gesprek met bewoner Daniëlle Bultsma (38) op het programma. Ze drukt op de bel van familie Bultsma en vertelt waarom ze hier komt. ,,Door te hoge maandlasten van hun vorige huis moeten ze nu een schuld afbetalen. Ik informeer over het schuldsaneringstraject en ondersteun waar nodig. De andere hulp die ik bied is bij de problematiek rond Bultsma’s middelste zoon. Hij heeft ADHD en is op zijn oude school geschorst om onrechtvaardige redenen, volgens Daniëlle. Ik help en begeleid haar nu in het contact met de oude school.”

Schuldsanering Bultsma doet open: ze is blij Gros te zien. Ze gaan samen aan tafel zitten en bespreken hoe het er momenteel voorstaat. Het saneringstraject van drie jaar is begonnen: de auto moest verkocht worden, maar Bultsma ziet de toekomst positief tegemoet. Dan legt Gros een brief op tafel: een brief van de oude school, over het voorval met Bultsma’s zoon. Ze gaan samen door de brief terwijl Bultsma de vragen die ze erover heeft aan Gros stelt. ,,Ik ben erg blij met Jenny”, vertelt ze. ,,Ik ben bij het sociaal wijkteam terecht gekomen omdat ik

Ik blijf in contact met werk en verbeter zo mijn kansen op een baan hulp zocht bij een regeling om onze zoon een weekend in de maand ergens anders onder te brengen. Ik raakte met ze in gesprek en van het een kwam het ander: het bleek dat ze met nog veel meer dingen konden helpen. Voorheen wist ik soms niet bij welke instantie ik moest zijn of welke hulp mogelijk was. Het wijkteam helpt mij door de bomen het bos te zien.”

Gros glimlacht. ,,Dat hoor ik vaker. Het is voor de bewoners inderdaad een van de grootste voordelen van het nieuwe systeem. Aan de andere kant kampen we wel met een

Zorgtaken

De drie decentralisaties Met ingang van 1 januari 2015 werd het stelsel op drie zorggebieden gewijzigd. De rijksoverheid hevelde drie verantwoordelijkheden over naar de gemeenten: de drie decentralisaties.

In de Participatiewet zijn de Wet werk en bijstand (WWB), de Wet sociale werkvoorziening (WSW) en een deel van de Wajong gebundeld.

Met de invoering van de Jeugdwet zijn de taken van de Bureaus Jeugdzorg overgegaan van provincies naar de gemeenten. Die kregen ook de verantwoordelijkheid voor de gesloten jeugdzorg (jeugdzorg-plus),

de jeugd-ggz, de jeugdbescherming, de jeugdreclassering en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jongeren erbij.

Ten derde is de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) opgegaan in de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO).

Critici zien in de decentralisaties een verkapte bezuinigingsoperatie, omdat de gemeenten geen of minder extra geld krijgen voor de nieuwe taken. Het rijk gaat ervan uit dat de decentralisaties een vermindering van de bureaucratie met zich meebrengen, en dat de taken dus goedkoper uitgevoerd kunnen worden.

hoge werkdruk en zo nu en dan lange wachtlijsten.”

Die wachtlijsten zijn onder andere gegroeid sinds er door de decentralisatie en de daarbij horende keukentafelgesprekken meer zicht op de problematiek in Leeuwarden is. Toch was er kortgeleden nog sprake van een bezuiniging van 600.000 euro op de Leeuwarder wijkteams. Die lijkt voorlopig van de baan, tot vreugde van de teams. ,,We hebben het als collega’s regelmatig over bezuinigingen. Je voelt bezorgdheid, maar we kunnen alleen maar afwachten hoe het uitpakt.”

Gros neemt afscheid van Bultsma.

Alles loopt nu, en de volgende afspraak komt er pas als die echt weer nodig is. Op de terugweg vertelt ze dat de Bultsma’s een positieve uitzondering zijn. ,,Ze werken heel goed mee en hebben al het papierwerk goed op orde. Er zijn ook gezinnen bij wie ik in huis moet zoeken om alleen al het papierwerk voor de saneringsaanvraag rond te krijgen.”

Na de lunchpauze fiets Hubanic naar zijn middagafspraak. In een grote bouwkeet houdt hij samen met wijkagent Willem Feenstra (50) en betrokken wijkbewoner Willem Vellinga (77) spreekuur. Mensen uit de wijken met vragen of problemen mogen gewoon binnenlopen. ,,Toen we hiermee begonnen, waren mensen nog wat afwachtend. Dat is door de jaren heen steeds beter geworden”, aldus Feenstra. ,,Doordat we zichtbaar zijn in de wijken, durven mensen ook makkelijker langs te komen.”

Mensen komen langs met allerlei vragen. Die kunnen bijvoorbeeld over een buurtruzie gaan, of een gestolen fiets. In het verleden waren er vaker heftigere problemen. Toen waren er nog veel drugsdealers in de wijken.

Spelletjes Tegelijkertijd is er in de andere kant van de keet een Zorgzame Wijk-middag. Ouderen uit de wijken die daar behoefte aan hebben, komen samen om te koffiedrinken en spelletjes te doen. Vijf ouderen en twee vrijwilligers zijn volop aan het kletsen en discussiëren: zo nu en dan wordt er luid gelachen. Naast de koffietafel liggen de sjoelbakken al klaar. Dit is een initiatief van Vellinga. Hij doet al jaren aan buurpreventie. ’s Avonds maakt hij vaak een rondje door de wijk om te kijken of alles rustig is. ,,Ik doe ook hand- en spandiensten voor mensen die dat nodig hebben. Zo kwam ik erachter dat er veel eenzame ouderen zijn. Het werd tijd een middag te organiseren waar ze elkaar konden treffen.”

Het spreekuur verloopt ondertussen rustig: er is nog niemand langsgekomen. De heren praten nog even over de toekomst van de wijken en het sociale wijkteam. ,,We zien een positieve kanteling in de wijken”, vertelt Hubanic. ,,Maar natuurlijk kunnen er nog steeds dingen beter. Zo hoop ik in de toekomst nog meer te investeren in de mensen die het goed hebben in wijken, zodat zij zelf anderen gaan helpen. Net zoals Vellinga doet.”

Wijkagent Feenstra is ook optimisch. ,,In de jaren dat het wijkteam er nu is, is het er een stuk veiliger op geworden. Ik merk dat het nog steeds verbetert, maar als we op dit niveau blijven, ben ik al erg blij.”

Dinsdag 15 november 2016

Jenny Gros van het sociale wijkteam Oud Oost op de fiets onderweg door de wijk. Foto onder: in gesprek met DaniÍlle Bultsma. Foto’s: Marchje Andringa

Zorg

Z

43

ARTROSE in de hand en duim Dagelijks ziet Ina van der Woude, handtherapeut bij Hand & Polstherapie Centrum, patiënten waarbij sprake is van artrose in de hand en/of duim.

Bijna iedereen van 55 jaar en ouder heeft artrose in de hand en/of duim.

Ongeveer 80 procent merkt vrijwel niets van dit natuurlijke slijtageproces van de gewrichten. Bij het resterende deel gaat deze aandoening echter wel gepaard met klachten. De gewrichten in de hand en pols worden stijf en het bewegen gaat pijn doen.

Handartrose komt vooral voor aan de bovenste gewrichten van de vingers en aan het basisgewricht van de duim.

OORZAAK De botuiteinden van de vingergewrichten zijn bedekt met

een laagje kraakbeen. Dit zorgt ervoor dat beide botdelen soepel langs elkaar kunnen glijden. Artrose in de hand ontstaat wanneer dit kraakbeenlaagje gaat slijten en het gladde oppervlak ruw en onregelmatig wordt.

SYMPTOMEN “Stijve en pijnlijke gewrichten zijn de belangrijkste klachten bij handartrose. Bij belasting en kracht zetten kunnen deze klachten verergeren. Vooral ’s morgens, kunnen de gewrichten pijnlijk en stijf aanvoelen. Deze klachten nemen meestal binnen een half uur af.

Slijtage van het kraakbeen gaat vaak gepaard met ontstekingsreacties. Als reactie daarop kan extra botweefsel aangroeien aan de rand van de aangetaste gewrichten. Deze

botuitsteeksels zijn goed zichtbaar, omdat de vingers er knokerig uit gaan zien. Patiënten die lijden aan handartrose kunnen een verminderde beweeglijkheid, kracht en coördinatie en stabiliteit van de vingers hebben. Dit in combinatie met de pijnklachten leidt tot minder gebruik en inzetbaarheid van de vingers en handen bij de dagelijkse activiteiten” aldus Ina van der Woude.

HANDTHERAPIE De handtherapeut maakt op basis van een vraaggesprek,

onderzoek en een analyse van het bewegingspatroon van de hand en/of duim een behandelplan.

Het behandelplan is gericht op het geven van informatie omtrent artrose, gewrichtsbescherming, onderhouden dan wel verbeteren van de kracht, beweeglijkheid en stabiliteit. Ook het praktisch doornemen van ergonomische principes, hulpmiddelen en mogelijk een spalk/brace maken onderdeel uit van het behandelplan. Dit alles zal helpen om de klachten tijdens het dagelijks handelen te verminderen.

MAAK EEN AFSPRAAK Blijf niet lopen met hand of polsklachten, maak een afspraak

bij Hand & Polstherapie Centrum in Sneek, Emmeloord, Leeuwarden of Heerenveen via 088-0044844. U wordt dan direct geholpen door gespecialiseerde handtherapeuten, topkwaliteit behandelingen met persoonlijke service binnen 24 uur. Iemand met problemen aan hand, vinger of pols kan zonder verwijzing terecht. Hand & Polstherapie Centrum heeft een contract met alle zorgverzekeraars. Kijk voor meer informatie op www.handenpolstherapiecentrum.nl.

SENIORENALARM Met het seniorenalarm kunt u hulp van buiten inroepen.

Wanneer u op de zender van het seniorenalarm drukt, belt deze automatisch via uw vaste telefoonlijn naar bijv. familie, vrienden of de thuiszorg.

Zij ontvangen uw verzoek om hulp en kunnen in actie komen.

Bent u of kent u iemand die zich eenzaam voelt? Of zijn er afspraken waar u liever niet alleen naar toe wilt of kunt, zoals een ziekenhuisbezoek?

vanaf € 165,-

Voordelen van het seniorenalarm : • • • • •

veilig en betrouwbaar: dat geeft gemoedsrust! al 10 jaar het meest verkochte persoonsalarm topkwaliteit en waterdicht vergoeding via zorgverzekering mogelijk géén abonnementskosten!

Buurvrouw Klaske zorgt voor begeleiding en ontlast de mantelzorger door de zorg over te nemen voor een bepaalde tijd. Buurvrouw Klaske biedt: • Persoonlijke ondersteuning en begeleiding • Professionele zorg • Ruim 30 jaar ervaring in de ouderenzorg • Vergoed door PGB • Verlichten van de bestaande mantelzorger Meer informatie? Neem vrijblijvend contact op!

0642597096 • klaskeveenstra@live.nl • www.buurvrouwklaske.nl

Kun jij reanimeren?

Voo or meer informatie en bestellen:

Tel: el: 0228 - 59 66 40 www.seniorenalarm.eu Veilig en betrouwbaar alarm

Red levens in jouw buurt.

Meld je aan op hartstichting.nl/reanimatie

ADVERTORIAL

Een beetje tijd van de één,

een wereld van verschil voor de ander!

Een enthousiaste groep mensen, verbonden aan elkaar via kerk, werk, sport of vriendschap… Ze hebben het goed samen, maar willen graag ook wat voor een ander betekenen. Wat kunnen ze doen, wie heeft er hulp nodig? Ze melden zich aan bij stichting Present, en geven aan wat ze kunnen, en wanneer ze beschikbaar zijn.

Een man alleen… Veel weten we niet van hem. Hij heeft een zware operatie moeten ondergaan, en hij mag eindelijk weer naar huis. Er is wel de eerste tijd thuiszorg nodig. De thuiszorgmedewerker ziet echter dat het huis flink verwaarloosd is, het is er kaal, en erg vies.

Zo kan hij niet terug! Nadat hij zelf weer gaat kijken in zijn

huis, na een poosje verpleegd te zijn geweest, schrikt hij ook van het verschil met de schone frisse verpleeglocatie.

Ze bespreken samen de mogelijkheden en er wordt een hulpvraag bij Stichting Present ingediend. Hij wil graag een nieuwe start maken.

Een schoon huis, en weer mensen kunnen en durven ontvangen. Zelf weet hij niet goed waar te beginnen, en

bovendien revalideert hij nog. Veel hulp is er niet in zijn omgeving, hij leidde een eenzaam bestaan.

De hulpvraag en de groep helpers worden door Present met elkaar in contact gebracht.

De groep begint met de tuin. Ze snoeien rigoureus, en daarna wordt er overlegd over een tweede groep die in huis kan komen helpen schoonmaken.

Maar het hoeft al niet meer…

Onze hulpontvanger is zo

Wil je meer informatie, je aanmelden als groep of als vrijwilliger, wil je een donatie doen?

Neem contact op met je plaatselijke Presentstichting: Present Heerenveen: www.presentheerenveen.nl of 0620096947 Present Leeuwarden: www.presentleeuwarden.nl of 0623501576 Present Noord Oost Friesland: www.presentnof.nl of 0612978202 Present Noord West Friesland: www.presentnwf of 0657645837 Present Smallingerland: www.presentsmallingerland.nl of 0512543354 Present Súdwest-Fryslân: www.presentsudwestfryslan.nl of 0649632059 Present Zuid Oost Friesland: www.presentzuidoostfriesland.nl of 0651617163 Present Achtkarspelen/Tytsjerksteradiel: present.8kentdiel@gmail.com of 0653380847

geïnspireerd geraakt dat hij zelf flink aan de slag is gegaan, en zijn huisje zelf weer opknapt!

Een project via Present leidt je naar onbekende plaatsen waar je mensen ontmoet die je wellicht anders nooit was tegen gekomen. Je komt bij mensen die door allerlei omstandigheden even een duwtje in de rug nodig hebben; een alleenstaande moeder, een ex-verslaafde of een eenzame oudere.

Door samen de handen uit

de mouwen te steken, zoals behangen, laminaat leggen, een tuin opknappen of een gezamenlijk (spel)activiteit te doen, leer je je medemens op een bijzondere manier kennen.

Voor hen ben je een sprankje hoop, een steuntje in de rug, hernieuwd vertrouwen!

ADVERTORIAL

Maak je keuzes nu en leg ze vast voor later We worden met zijn allen steeds ouder en blijven ook steeds langer zelfstandig wonen.

Daarnaast is het een feit dat de opname in verzorgingshuizen en verpleeginrichtingen steeds moeilijker wordt. De kosten van de zorg nemen toe en om toegelaten te worden zult u aan steeds verder gaande eisen moeten voldoen. Ik hoor regelmatig dat mensen nog ‘veel te goed’ zijn om opgenomen te kunnen worden.

Omdat u steeds langer zelfstandig woont en dus ook steeds langer uw eigen zaken zult moeten regelen, neemt het risico toe dat er plotseling behoefte zal ontstaan aan een vangnet. Krijgt u te maken met ziekte, een ongeval of een gebrek dat zorgt dat u uw eigen zaken niet meer kunt regelen, dan is er geen automatisch direct werkend vangnet. De wet voorziet daar alleen maar in door middel van onderbewindstelling of curatele. Een zwaar middel, waardoor de kantonrechter betrokken raakt bij het reilen en zeilen van uw huishouden. Het is een ingrijpende gerechtelijke procedure die nogal lang duurt en ook niet geheel kosteloos is.

Is er nu niet een alternatief? Ja zeker dat is er, maar dat moet dan wel tijdig geregeld zijn. Zolang u gezond van lijf en geest bent, kunt u zelf allerlei afspraken vastleggen in de vorm van een levenstestament. U kunt die afspraken beperken tot uitsluitend financiële regelingen, dan is er eigenlijk meer sprake van een volmacht, waarbij een stel aan elkaar en bijvoorbeeld aan hun kinderen de mogelijkheid geeft om de bankrekeningen te beheren. Dergelijke volmachten kunnen ook verder uitgebreid

“Ouder worden hoeft geen zorg te zijn” Wonen

Zorghotel

Dagverzorging

Maaltijdvoorziening

worden met allerlei regelingen die zien op vermogensoverdracht aan kinderen.

Binnen de estate-planning kun je eigenlijk niet zonder. U zorgt voor een waarborg dat regelingen ook uitgevoerd kunnen worden als u dat zelf niet meer kunt.

De financiële volmacht kan ook met wilsverklaringen worden uitgebreid. Die wilsverklaringen zien vooral op hoe u zelf wilt omgaan met de laatste fase van uw leven. Deze verklaring hebben dus vooral te maken met levenseinde, euthanasie, reanimatieverboden of behandelverboden. Er wordt getwijfeld aan het nut van dergelijke verklaringen. Er kan inderdaad geen garantie worden afgegeven dat de verklaringen effect zullen hebben. Wel kan de garantie worden gegeven dat de kans dat het werkt groter is naarmate je meer vastlegt.

Is een levenstestament dus zinvol of toch maar niet. Dat is een persoonlijke keuze.

Wilt u afhankelijk zijn van wettelijke regelingen, vertrouwt u er op dat het wel goed komt, of neemt u liever zelf de regie in handen.

Kiest u voor het laatste, ga dan het gesprek eens aan met een notaris.

Wilt u meer weten?

Bezoek onze website op www.boarnsterhimstate.nl of bel op 0566-631294 Boarnsterhim State | Wjitteringswei 67 | 8495 JM | Aldeboarn

Neeteson Praktijk voor tandheelkundige implantologie

Nieuwsgierig wat er nu mogelijk is op het gebied van tandheelkundige implantologie?

Maak een vrijblijvende afspraak voor een gratis intake of kijk op onze website!

Praktijk Neeteson | Westerkade 16-3 Groningen Tel. 050 -3187700 | www.praktijkneeteson.nl

Na haar opleiding fysiotherapie belandde Marieke Boersma in Ethiopië.

Namens stichting Light for the World verbetert ze daar de leefsituatie van mensen met een handicap. Wat is haar verhaal achter deze opmerkelijke keuze?

Friezen om útens

” Er is zoveel moois in dit land” Marieke: “Tijdens mijn studie fysiotherapie heb ik me gespecialiseerd op het gebied van revalidatie in ontwikkelingslanden. Het leek me een mooie uitdaging om mensen in de meest schrijnende situaties nieuwe hoop te geven. Na een stage in Israël heb ik me aangemeld bij een vrijwilligersorganisatie. Ik kreeg het aanbod om samen met iemand anders een opleiding fysiotherapie op te zetten in Ethiopië. Vol energie en goede wil ben ik daar ingestapt.

Tijdens die periode merkte ik hoe belangrijk revalidatie is om de zelfredzaamheid van kinderen en volwassenen met een handicap te verbeteren. Toen de vraag kwam of ik voor Light for the World wilde werken, zei ik natuurlijk ‘ja’, want ik hou van Ethiopië en de mensen daar.”

“Ik werk momenteel veel met meisjes en vrouwen met

een verstandelijke handicap. Zij lopen een groot risico om verwaarloosd of misbruikt te worden. Ik praat met ouders en klinieken hoe we een veilige omgeving voor deze meisjes kunnen creëren en hoe zij de juiste medische zorg kunnen krijgen. Een ander project richt zich op voedselzekerheid voor de allerarmsten. Mijn taak is om ervoor te zorgen dat ook mensen met een handicap mee kunnen doen. In tijden van voedselschaarste hebben juist zij extra moeite om aan voedsel te komen. Waar ik écht enthousiast van word is dat de Ethiopische overheid steeds meer doet voor mensen met een handicap. Ze komen zelfs naar mij toe met hun vragen omdat ik veel contact het met internationale organisaties, maar ook met plaatselijke revalidatiewerkers.”

“Ik heb veel zien veranderen in Ethiopië de afgelopen 15

jaar. Onderwijs, medische zorg, telecommunicatie en wegen zijn verbeterd. Zorgwekkend blijft de bevolkingsgroei waardoor het lastig blijft om aan de armoede te ontsnappen. Ik hoop dat mensen in Ethiopië de diversiteit in hun land leren waarderen. Het is een trots en koppig volk.

Niet heel anders dan mijn Friese wortels in die zin. Ik hoop dat die koppigheid niet doorslaat in een burgeroorlog. Er is zoveel moois ontwikkeld in de laatste jaren en het zou zo mooi zijn als we in vrede verder kunnen bouwen aan dit prachtige land zo vol geschiedenis, bijzondere natuur en prachtige mensen.” www.lightfortheworld.nl

" " " " ! - 9,4 Cliëntbeoordelingen - The Feedback Company

Ga naar prescan.nl voor een actueel overzicht van onze programma’s en prijzen, of laat je vrijblijvend adviseren via 074-255 9 255.

Beter op tijd, dan te laat Wij vinden dat je jezelf (preventief) moet kunnen laten onderzoeken. Met en zonder verwijzing van je huisarts. Daar waar een team van de beste medische specialisten voor je klaar staat. Waar men een luisterend oor biedt en er alles voor over heeft om je te helpen. Preventief, maar ook als er klachten zijn.

Wij geloven in gezondheidszorg, meer dan in ziekenzorg. Dat je er beter op tijd bij kunt zijn dan te laat. Daarom zijn wij er. We zijn er voor jou.

48

Z

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Dagboek verpleegkunde Rennen, prikken, laxeren, troosten, Geen dag is hetzelfde als je verpleegkundige in het ziekenhuis bent. Columniste Sandra Kleefstra geeft in deze zorgbijlage een inkijkje in een willekeurige dag op de afdeling oncologie en reumatologie van ziekenhuis MCL in Leeuwarden. Rennen van hot naar her. Kijken of het vandaag nog van pauzeren komt.

Sandra Kleefstra

6

.00 uur. Mijn wekker gaat.

6.35 uur. Op mijn fiets.

6.55 uur. In de rij om een uniform te krijgen uit een pakkenautomaat. Het duurt even ’s ochtends voor je mag verplegen, maar…

7.00 uur. In het kleedhok. Sandra uit, verpleegkundige aan. Wit pak, stevige stappers, twee kleuren pen in mijn zak, een schaar, een rol tape, een papier vol telefoonnummers, een pieper, een telefoon. Ik lijk iets breder dan ik ben met die zakken zo vol, maar verplegen is geen mooizijn. Het is praktisch, hard werken, veel lopen, geregeld rennen, schrijven, typen en lopen.

bijvoorbeeld die bloeddrukverlager wel geven, bij een bloeddruk van 105 om 55? En terwijl ik daarover nadenk, snikt er iemand achter een bedgordijn.

Ik zet mijn pillen aan de kant en gluur door het gordijn.

Terwijl ik troost, vraagt een andere patiënt of hij geen pillen krijgt. On-

7.00 uur. In het kleedhok.

Sandra uit, verpleegkundige aan

7.05 uur. Persoonlijk praatje met de nachtdienst: ,,Hou je het vol?” Zij wil vooral praten over patiënten.

Als dat klaar is, mag ze naar huis; op bed. Ze roept patiëntennamen, ziektebeelden, wel of niet reanimeren, of er nog onderzoeken gepland staan. En zijn er verder nog bijzonderheden? Zo zet mijn collega een stuk of vier tot zes patiënten uiteen; dit is mijn basis.

7.15 uur. Computer aan. Daar vind ik details: persoonlijke gegevens, voorgeschiedenis, notities van een arts, verslagen van slechtnieuwsgesprekken, adviezen van de fysiotherapeut of maatschappelijk werk. Alles.

7.45 uur. Nog lang niet alles gelezen. Ondertussen rinkelt mijn pieper.

De mens achter het patiëntnummer heeft me nodig. Ik neem mijn computer mee en bestorm de zalen. Want de computer vertelt mij welke medicijnen ik moet uitdelen. Ik kijk kritisch: zijn die pillen vandaag nodig? Moet ik

Sandra Kleefstra. Foto: Niels Westra

dertussen staat mijn collega op de gang. Die wil even afstemmen hoe het is: is het druk? Heb ik hulp nodig?

Kan ik hulp bieden? Gaan er nog patiënten naar huis? Weet ik dat ik nog een nieuwe patiënt krijg?

Tussen nu en 10.00 uur spring ik als een vlo van traan naar pil naar col-

lega naar washandjes naar gezondheidsadviezen, naar wonden die ik moet verzorgen, infusen die ik moet besturen en dan naar nog meer washandjes.

Ondertussen wil de dokter visitelopen. De patiënt moet helaas halfgewassen wachten tot ik terugkom, dokters gaan voor. En dat is ook belangrijk. Want de dokter vertel ik over de laatste gezondheidsvordering en -achteruitgang. En de dokter vertelt mij weer hoe we daar het beleid op aanpassen. Andere pillen, infusen erbij, infusen eraf, morgen een CT-scan, nog ‘even’ wat extra bloed afnemen, ontslag plannen (van mijn patiënt, niet van mij), ontslag uitstellen. Wie gaan we goed nieuws brengen en wie krijgt het tegenoverge-

stelde? Als het plan klaar ligt, delen we het mee, langs de halfgewassen patiënten. Die moeten mogelijk huilen daarna. Van opluchting of uit angst. Daar moet ik dan wat mee. Ondertussen was ik ze ook verder, trek steunkousen aan, preek ik wat en stuur ik mensen uit bed (mobiliseren is belangrijk).

10.20 uur. Als het lukt pauzeren we. Dat zou om 10.00 uur moeten, maar de dokter, patiënten, hoge nood en lage bloeddrukken staan dit geregeld in de weg. Rond dit tijdstip vind ik meestal een paar collega’s die het ook is gelukt om even te zitten en iets te drinken. Vandaag hebben we geluk, dus is er koffie. Sommige dagen drink ik pas weer iets rond het middageten.

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

49

iitypen en steeds maar die pieper 10.33 uur. We spreken af dat ik om 11.45 uur moet gaan eten. Dan mag ik nu wel opschieten. Ik moet nog iemand laxeren (dat fraaie werk hoort er ook bij), dus ik ren de teamkamer uit. Ik grijp wat spullen bij elkaar, laxeer, was nog iemand. Dan leg ik dingen uit. Over naderende CT-scans, contrastvloeistoffen, niet eten, wanneer de uitslag komt. De patiënt vraagt angstig wat ik van die uitslag verwacht. Ik geef daar een antwoord op dat probeert gerust te stellen.

11.03 uur. Ik meet bloeddrukken, pijnscores (0 is geen pijn, 10 de verschrikkelijkste pijn die u zich voor kunt stellen), ik zeg nog eens dat de patiënt wat meer zou moeten bewegen. Een andere patiënt rem ik juist wat af. Ondertussen verwelkom ik

mijn nieuwe patiënt. Ik moet diegene op z’n gemak stellen, wegwijs maken en zo goed mogelijk leren kennen. Dus vraag ik iemand die ik nog nooit heb gezien binnen tien minuten het hemd van zijn lijf (lichamelijke klachten? psychische zorgen? thuissituatie?). Ook moet letterlijk het hemd van zijn lijf, want ik moet een hartfilmpje maken.

11.25 uur. Ik kijk bezorgd op de klok. Nog 20 minuten en dan móét ik echt naar het restaurant. Als ik niet ga, zakt de planning van het hele team in elkaar óf krijg ik gewoon geen eten. Maar ik moet nog heel veel administreren rond deze nieuwe patiënt. En die wil heel veel van mij weten. Logisch. In een ziekenhuis moeten blijven brengt een heleboel onze-

kerheden met zich mee. Maar ik heb eigenlijk geen tijd. Ik moet ook nog de medicijnen ronddelen van 12.00 uur. O, en de gelaxeerde patiënt heeft nog een klusje voor me.

11.47 uur. Ik grijp mijn broodbakje en ren. Te laat, mijn collega’s zijn net vertrokken. Als we die planning niet strak aanhouden, loopt alles in de soep immers. Ik ren achter mijn collega’s aan en vind ze aan een tafel. Ik eet mijn brood veel sneller dan zou moeten. De haast van mijn werkzaamheden is via mijn loopsnelheid doorgeschoten naar mijn kaakbewegingen. Binnen zeven minuten heb ik mijn brood op. Ach, we hebben in ieder geval nu de tijd om indrukwekkend nieuws en grappen met elkaar te delen.

12.15 uur. We denderen in verpleegtempo terug naar de afdeling. Ik krijg mijn pieper en die van mijn collega.

Want die wil ook eten. Ze vertelt me de bijzonderheden van toen ik weg was en de bijzonderheden van haar patiënten, want zij gaat nu. Piepers gaan ook: piep! Ik ren, los dingen op, troost nog iemand, draai als een tovenaar infusen in elkaar, breng de infusen bij de patiënt, maar die wil eerst een po… de pauze van mijn collega is altijd razendsnel voorbij.

13.00 uur. Multidisciplinair overleg. Een diëtiste, fysiotherapeut, arts, geestelijk verzorger en zo nog meer experts vertel ik mijn zorgen per patiënt. We stemmen af, maken een beter plan.

13.25 uur. Tussen nu en 15.00 uur

moet ik alle afspraken en gegevens van mijn patiënt in de computer zetten voor de late dienst. In theorie. In de praktijk rinkelen daar piepers doorheen, moet er nog iemand huilen, piept er een infuus. Dan klinkt er een klap…

13.55 uur. Meneer De Wit is uit bed gevallen. Hij zou even iets pakken, leunde op het nachtkastje, dat kastje reed weg, hij viel. Zijn hoofd bloedt. Ik druk op een alarmknop.

Mijn collega’s komen aangerend, halen een dokter en hulpmiddelen, doekjes, washandjes, tilmateriaal. In teamverband wordt meneer De Wit nagekeken en weer in bed geholpen.

Als iedereen vertrekt, blijf ik nog even; hij is zich rotgeschrokken. We praten nog wat. Hij huilt.

Nu ik een verslag schrijf van deze dag, besef ik pas hoe vaak mensen huilen op mijn afdeling.

14.30 uur. Ik ga toch maar weer even achter de computer zitten. Typ wat, krijg telefoon, zoek dingen uit, los dingen op, help een collega met het tillen van een zware patiënt, krijg nog wat telefoontjes, spreek een transferverpleegkundige over het ontslag van mijn patiënt, ik kijk nog even bij meneer De Wit. Die slaapt (ademt hij nog wel? Ja! Gelukkig! Als

Terwijl ik troost vraagt een andere patiënt of hij geen pillen krijgt

ik één keer schrik, vrees ik altijd meer onheil…)

Ik herinner me ineens dat ik om 14.00 uur een infuus had moeten geven, ga dit gauw maken, pieper, typen, familie wil graag weten wat er is gebeurd met meneer De Wit (zijn voorhoofd is dik en blauw), familie van de nieuwe meneer De Vries heeft ook vragen, pieper, po.

15.00 uur. Mijn collega van de late dienst arriveert. Nu al?, denk ik. Ik heb nog lang niet alles klaar. Ik typ en vlieg bevlogen verder.

15.45 uur. Mijn dienst zit erop. Pieper. ,,Mag ik nog één ding vragen, zuster?”

16.00 uur. Meestal ben ik nu wel klaar met mijn werk. Mijn werk, dat ik altijd wat vroeger begin en wat later beëindig en waarbij ik geregeld pauzes mis. Maar wat heb ik veel opgelost, geregeld en bezworen vandaag.

16.05 uur. Moe maar behoorlijk tevreden fiets ik naar huis.

(advertorial)

Zorgeloos horen

Wat kost een goed gehoor eigenlijk?

Als u op zoek bent naar een hoortoestel, wilt u de kosten hiervan – uiteraard – in de hand houden. Maar u wilt wel apparatuur waar u op kunt vertrouwen. Als de prijs lager is, zoals bij Specsavers, krijgt u dan nog wel de beste kwaliteit?

En als u een aantrekkelijke aanbieding ziet, hoe weet u dat er dan geen addertjes onder het gras zitten? Logische vragen.

Alleen nog t/m 31 december a.s.

Specsavers betaalt uw eigen bijdrage

Hoe duurder uw apparaat, hoe beter, zult u wellicht denken. Maar goedkoop is zeker niet altijd duurkoop. Specsavers is een grote internationale organisatie met winkels over de hele wereld. Samen met al deze winkels kopen wij miljoenen brillen, contactlenzen én hoortoestellen in. Door heel scherp in te kopen, houden we de prijzen laag. En daar profiteren onze klanten weer van!

Wij betalen de eigen bijdrage voor uw eerste hoorstel altijd aan u terug. En Specsavers doet dit nu ook tijdelijk voor het tweede hoortoestel. Hoe dat mogelijk is? Omdat we geloven in betaalbare, kwalitatieve hoorzorg voor iedereen, nemen we genoegen met minder marge op onze hoorzorg. De vergoeding die zorgverzekeraars aan hoorzorgleveranciers betalen, en dus ook aan Specsavers, geven wij terug aan u. Daarnaast kunnen we onze kosten laag houden dankzij onze grote, internationale inkoopkracht en het feit dat onze hoor- en oogzorg onder één dak zitten. Dit doen we met behoud van dezelfde kwaliteit. U wordt namelijk altijd geholpen door gediplomeerde en StAr-geregistreerde audiciens die met zorg de nieuwste hoortoestellen aanpassen aan uw wensen en behoeften.

Vergoeding van zorgverzekeraars

Zo werkt het

Als het gaat om wat u voor een hoortoestel betaalt, speelt de zorgverzekeraar een belangrijke rol. Als u aan de gestelde voorwaarden voldoet, vergoedt uw basisverzekering tot 75% van uw hoortoestel(len). Wat overblijft, is een eigen bijdrage die u als klant in veel gevallen zelf betaalt. Tenzij u naar Specsavers gaat.

Stel: uw eerste hoortoestel kost €300. Uw zorgverzekering vergoedt dan maximaal €225. Specsavers vult vervolgens de resterende €75 aan. U hoeft dan niets bij te betalen. Dit doet Specsavers altijd voor het eerste hoortoestel. En tijdelijk ook voor een tweede, omdat de meeste slechthorenden twee hoortoestellen nodig hebben. Tot en met 31 december kunt u profiteren van deze aanbieding, en bespaart u nóg meer.

“Wist u dat u bij Specsavers niets hoeft bij te betalen voor uw hoortoestel(len), ongeacht waar en hoe u verzekerd bent.”

2 hoortoestellen zonder bijbetaling Hoortoestellen worden voor het grootste deel vergoed uit uw basisverzekering.

Maar u betaalt altijd minimaal 25% van de kosten van uw hoortoestel(len) zelf.

Normaal gesproken vergoedt Specsavers uw eigen bijdrage voor één hoortoestel.

Maar tot en met 31 december 2016 neemt Specsavers ook de eigen bijdrage voor uw tweede hoortoestel voor haar rekening.

Ongeacht waar en hoe u verzekerd bent.

Meer weten?

Maak nu snel een afspraak om onze hoortoestellen gratis en vrijblijvend te testen. Ga naar www.specsavers.nl/horen Deze actie is geldig tot en met 31 december 2016. Niet in combinatie met andere aanbiedingen en niet geldig op al eerder gedane aankopen. Vraag in de winkel naar de voorwaarden of kijk op specsavers.nl/horen. © 2016 Specsavers Optical Group. All rights reserved.

Kijk op www.specsavers.nl voor uw dichtstbijzijnde Specsavers winkel.

$1@

;#

=II! 884 014 I4*; !;M1+T;K *TR4 -TR I' *I;Q 411! ;;4 $"'("#!&'#&%&' @T; );M14EK+;MMT4E ";;O+ I6 ;;4 QM;T4K("1MTE -II4'!IR;(+ I0;! +; 4;6;4:

Wij zoeken vrijwilligers

DT44;4 @T+ '!IR;(+ );IIE+ 6;4 (MTS4+;4 I' ;;4 ;TE;4+TR@K; 614T;! I4@;!@1Q +; )T;@;4: B;+ ;;4 +;16 014 '!IO;KKTI4;;M I'E;M;T@; 6;@;-;!Q;!K ;4 014LT+ ;;4 ("!TK+;MTRQ; M;0;4KI0;!+LTET4E E;;O+ 6;4 0I!6 114 @; );E;M;T@T4E: &;*; );E;M;T@T4E -I!@+ @II! @; (MTS4+;4 0T1 ;;4 97D T4E;QI("+: &; Q-1MT+;T+ 014 ";+ *I!E114)I@ -I!@+ R11!MTRQK E;+I;+K+ 014LT+ ";+ +I;E;Q;4@; PJNGQ;L!6;!Q:

voor geneesmiddelenonderzoek CS0265 CS0266 CS0267 in het kort:

Vergoeding: € 602,-, € 1644,- of € 824,- bruto Profiel: M/V vanaf 55 jaar

=14 @; +I;QI6K+TE; I4@;!4;6;! -I!@+ 0;!-1("+ @1+ ;! I!E14TK1+I!TK(" ;4 T4"IL@;MTRQ M;T@T4E -I!@+ E;E;0;4:

Tijdsinvestering: 5, 14 of 7 dagen

Onderzoek CS0265 CS0266 CS0267 Geheugen Wat wordt er onderzocht?

• Voor iedere vrijwilliger in groep 266-1 tot en met

Onderzoek naar een mogelijke combinatie van 2 middelen voor de behandeling van Alzheimer.

266-4 bestaat het onderzoek uit 1 periode van

A1@;!; T4OI!61+T; QL4+ L T4-T44;4 )TR @; ";;! <:%:7: .14KK;4K> @II! ;;4 )!T;O> +;*16;4 6;+ ;;4 C=> +; K+L!;4 411! %4+-II!@4L66;! F33> 2H55 =D %6;!KOII!+ :

12 dagen (11 nachten) en een nakeuring.

• Voor iedere vrijwilliger in groep 267-1 bestaat

Wie zoeken wij

het onderzoek uit 1 periode van 5 dagen

Voor dit onderzoek zoeken wij gezonde mannen en vrouwen in de leeftijd vanaf 55 jaar die een Body Mass Index (BMI) hebben tussen 18,5 en 31 kg/m2.

(4 nachten) en een nakeuring.

• In de groep 267-1 zal hersenvocht worden afgenomen door middel van een ruggenprik.

Goed om te weten

Planning

• Om te bepalen of u geschikt bent voor deelname

Het onderzoek start in november 2016.

aan dit onderzoek zult u medisch worden gekeurd.

Voor de data verwijzen we naar de website.

Maximaal 30 dagen voor de eerste onderzoeksdag, vindt deze medische keuring plaats.

Vergoeding € 602,-, € 1644,- of € 824,- bruto

• Voor iedere vrijwilliger in groep 265-1 tot en met 265-3 bestaat het onderzoek uit 1 periode van

Daarnaast worden de reiskosten vergoed met € 0,19 per kilometer.

3 dagen (2 nachten) en een nakeuring.

Meld u nu aan voor dit onderzoek

www.qpsvrijwilliger.nl

SAMEN TRAPPEN WE

DUCHENNE DE WERELD UIT

Informatie en aanmeldingen QPS Recruitment 050-8200483 - vrijwilligers@qps.com - www.qpsvrijwilliger.nl Bereikbaar op ma t/m vr van 9:00-19:00 uur.

WWW.DUCHENNEHEROES.NL

ADVERTORIAL

Senioren vinden warm thuis in gemeentehuis Witmarsum Het oude gemeentehuis van Witmarsum aan de Arumerweg 53 is vanaf december een liefdevol huis voor ouderen met geheugenproblemen. Geen verzorgingshuis, geen verpleeghuis, maar een huis waar ouderen zichzelf kunnen zijn en waar medewerkers ook écht alle tijd hebben voor de bewoners. De verbouwing is bijna klaar. Daarna wordt de inrichting afgerond met mooie schilderijen, stijlvolle gordijnen, meubelen en een pracht van een keuken. Vrijdag 18 november a.s. van 16.00 tot 17.30 is er een kijkmiddag voor belangstellenden.

Andere kijk op ouderenhuisvesting Klinkt allemaal een beetje als een sprookje.

Maar de organisatie ‘Wonen bij September’ maakt deze manier van wonen op verschillende plekken in Nederland waar. En straks dus ook in het Friese Witmarsum. Hoe zit dat? Oprichter Michiel van Putten: “Wij doen kennelijk iets nieuws met ouderenhuisvesting. We hebben geen ingewikkelde organisatie en geen dure zorgmanagers. Onze inzet is om mensen met dementie te helpen met een prettig en zinvol bestaan in fijne huizen. Dat doen we met een team dat alle tijd neemt. We werken met zowel gediplomeerde als ongediplomeerde medewerkers. Wij vinden het vermogen om warme aandacht te geven belangrijker dan diploma’s.

Onze bewoners en de kinderen van bewoners zijn vaak verbaasd dat het zo allemaal ook kan.

Het draait om liefde en aandacht. In de ouderenzorg in Nederland lijken we dat een beetje te zijn vergeten.”

Het karakteristieke pand van het voormalige gemeentehuis in Witmarsum waar 18 november a.s. van 16.00 tot 17.30 een kijkmiddag plaatsvindt voor belangstellenden.

7 DAGEN PER WEEK GEOPEND

Gezelligheid en aandacht Het bijzondere is dat nieuwe medewerkers van Wonen bij September net zo enthousiast zijn als de bewoners zelf. Monique Willemsen die als één van de eersten Wonen bij September aan de slag ging, stelt: “Ik heb in verschillende verpleeghuizen gewerkt en zag hoe mensen met Alzheimer geïsoleerd dreigden te raken. Daardoor weet ik hoe belangrijk het is om in een huis te wonen dat voelt als een gezin. Geen vervelende protocollen of bezoektijden. Wel gezelligheid en aandacht.”

Zeer betaalbaar Klinkt als een dure aanpak. Toch valt dat door de eenvoudige organisatie enorm mee.

Mensen met AOW en een klein aanvullend pensioen kunnen in Witmarsum vanaf 1.250 euro per maand komen wonen. Inclusief

OOK ZONDER SAUNABEZOEK

huur, servicekosten, eten en drinken, wassen, strijken en andere huishoudelijke werkzaamheden. De eventuele verpleegkundige zorg begeleiding worden betaald vanuit het persoonsgebonden budget. Wonen bij September kan helpen bij het aanvragen van dat budget.

Na een goed bezochte informatiebijeenkomst van vorige maand hebben zich al heel wat mensen voor een appartement in het gerenoveerde gemeentehuis van Witmarsum opgegeven. “Er zijn nog een paar appartementen beschikbaar”, zegt Caroline Krol die In Witmarsum in december de nieuwe bewoners en hun familie zal onthalen.

Zij gaat ook graag in op vragen van geïnteresseerden over het wonen in dit bijzondere woonhuis in Witmarsum: tel.nr.: 06 44 85 79 20, mail: caroline@wonenbijseptember.nl

BEAUTY INSTITUUT PROFESSIONELE HUIDVERBETERING & ANTI-AGEING

De feestdagen komen er aan en dan komen we graag mooi voor de dag: een mooie jurk, een nieuw kapsel en sjieke sieraden komen uit de kast. Pak het complete plaatje aan en

kom stralend en een maatje strakker voor de dag met onze professionele huid- en figuurverbeterende behandelingen. Maak nu nog een afspraak bij ons Beauty Instituut!

AL VANAF

HUIDVERBETERING EXTREME HYDRATATIE & STRALENDE TEINT

e

M

ermabra d o si icr

29,

dra-boost y H

00

FIGUURVERBETERING SLANKER EN STRAKKER BINNEN 4 WEKEN

rolipolyse t c Ele

Meer informatie Woudfennen 10 | 8503 BA Joure | Tel: 0513 - 415 200 en reserveren: receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl

y wrap d o B

DSW yn Fryslân Dit najaar komt u ons mobiele loket, een Citroën oldtimer, tegen op diverse plekken in Friesland.

Kollum Maartensplein woensdag van 13.00 - 16.00 uur Burgum Markt donderdag van 15.00 - 17.30 uur Drachten Raadhuisplein en De Wiken vrijdag van 13.00 - 17.00 uur Leeuwarden Oldehoofsterkerkhof zaterdag van 10.00 - 14.00 uur Uiteraard kunt u ook ons servicekantoor in Dokkum bezoeken.

Kijk voor de actuele openingstijden op www.dsw.frl.

Servicekantoor Druivenstraatje 2B, Dokkum www.dsw.frl

•

(010) 2 466 466

30

Z

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

In de slaapkliniek Slaapproblemen, de epidemie van w We brengen een derde deel van ons leven slapend door. Tenminste, in de ideale situatie. Maar met smartphones die constant onze aandacht vragen en de hectische 24 uursmaatschappij komt slaap steeds meer onder druk te staan.

Hendriëlle de Groot

V

oor een kwart van de Nederlanders is slapen geen vanzelfsprekendheid. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met in- of doorslapen, hebben een onregelmatige ademhaling waardoor ze minder uitgerust zijn, of worden overdag overvallen door onbedwingbare slaperigheid. Een op de zes werknemers kampt met serieuze slaapproblemen, blijkt uit recent onderzoek van TNS Nipo.

Hetzelfde onderzoeksbureau presenteerde vorige week een onderzoek in opdracht van de Apneu Vereniging, waaruit blijkt dat slaapklinieken de vraag nauwelijks aankunnen. De diagnosecapaciteit bij slaapklinieken is in korte tijd verdubbeld. Er worden nu ruim 100.000 slaaponderzoeken per jaar verricht, verdeeld over 88 slaapklinieken, terwijl dat er in 2013 nog zo’n 79.000 waren. De afgelopen jaren nam de capaciteit jaarlijks met zo’n 10.000 onderzoeken toe. Ondanks deze uitbreiding lopen de wachten doorlooptijden in slaapklinieken op.

Ook het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen (CSW) van zieken-

huis MCL in Leeuwarden ziet een toename van het aantal patiënten dat zich meldt. Het CSW behandelt alleen volwassenen. In 2013 ondergingen 881 mensen een slaaponderzoek en in 2014 889, maar het jaar daarna nam het explosief toe. In 2015 ging het om 1099 slaappatiënten. Twee neurologen gaan zich nu toeleggen op het onderzoeken en behandelen van slaapproblematiek, om zo de groeiende vraag het hoofd te kunnen bieden en de behandelcapaciteit te vergroten.

Voor die toename zijn verschillende verklaringen, vertelt Melanie Bos, neuroloog bij het MCL. Maatschappelijke ontwikkelingen hebben zo hun weerslag op ons dag- en nachtritme.

Bekend is het blauwe licht van de smartphones, tablets en laptops, dat onze biologische klok verstoort. ,,Het is echt een nieuw soort ziekte. Vroeger had je geen elektronica, zoals tablets. Nu liggen mensen tot laat in de avond met hun tablet of mobiel in bed. Je moet altijd maar bereikbaar zijn en we leven in een maatschappij waarin de druk om te presteren hoog is. Er is een Facebook-cultuur, alles is bij de ander leuk en succesvol. Je ziet ook een toename van burn-outklachten en depressies, die kunnen ook slaapstoornissen in de hand werken.

Zo zijn er veel maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de kwaliteit van slaap en de rust die mensen ’s nachts vinden.”

Een andere maatschappelijke tendens die zorgt voor een stormloop bij slaapklinieken is de toename van het aantal mensen met obesitas. Die lijden vaker aan slaap-apneu (onderbrekingen van de ademhaling). Dat ziet Bos ook terug in het slaapcentrum. ,,Veel mensen worden voor onderzoek naar slaap-apneu naar ons verwezen via het bariatrisch centrum van het MCL, dat overgewicht chirurgisch behandelt.”

Bos denkt dat de media-aandacht voor slaapproblemen ervoor zorgt dat mensen eerder hulp zoeken. Na het televisieprogramma Bizarre slapers - waarin mensen met extreme slaapproblemen zoals nachtelijke hallucinaties en terugkerende nacht-

Het is echt een nieuw soort ziekte.

Mensen liggen tot laat in de avond met hun tablet of mobiel in bed

merries werden gevolgd - zag het slaapcentrum van het MCL bijvoorbeeld een duidelijke toename in het aantal aanmeldingen. ,,Vroeger gingen mensen niet snel met slaapproblemen naar de dokter, maar nu zie je dat er meer aandacht voor komt.

Daardoor herkennen mensen het eerder bij zichzelf.”

Beenbewegingen Er bestaan diverse soorten slaapproblemen- en stoornissen. Zo is er het PLM-syndroom (periodic limb movement), waarbij mensen ’s nachts onrustige beenbewegingen maken. Je hebt ook het slaap-apneusyndroom, waarbij de ademhaling ’s nachts diverse keren stokt of oppervlakkig is, met een daling van het zuurstofgehalte in het bloed. Een andere stoornis die de slaap ontregelt is narcolepsie (plotselinge slaapaanvallen), levensechte droombelevingen bij het inslapen of wakker worden met slaapverlamming (spierverlamming die normaal alleen tijden de REMslaap optreedt).

De meest voorkomende slaapstoornis is insomnia: een stoornis met inslapen, doorslapen of beide. ,,We zien de laatste tijd steeds meer mensen met deze klachten in ons ziekenhuis”, zegt Bos. Slaapproblemen kunnen verstrekkende gevolgen hebben. ,,Als je bijvoorbeeld een ernstige vorm van slaap-apneu hebt, ben je slaperig overdag, omdat de kwaliteit van de slaap minder goed is. Dat kan consequenties hebben voor je werk. Doordat je vermoeider bent, kun je je werk minder goed doen.”

Slapeloosheid heeft ook maatschappelijk gezien impact, denk aan ziekteverzuim of fouten als gevolg van concentratiegebrek door vermoeidheid.

Verwijzingen naar het slaapcentrum van het MCL gaan in de meeste gevallen via de huisarts. Door het invullen van vragenlijsten wordt er gescreend op slaapstoornissen en bepaald wel type onderzoek passend is. ,,We hebben twee types: een kort en een uitgebreider onderzoek”, zegt Bos. Er wordt een polygrafie gemaakt, een slaapregistratie. ,,Bij een polygrafie kijken we naar de ademstops, oppervlakkig ademen en dalingen in het zuurstofgehalte. Eventueel is het mogelijk om dat uit te breiden met plakkers op de benen, om PLM te constateren.”

Een uitgebreidere versie van het onderzoek is om niet alleen naar de ademhaling en het zuurstofgehalte te kijken, maar ook het slaappatroon onder de loep te nemen. Dat heet een polysomnografie. ,,Bij zo’n polysomnografie krijgt de patiënt plakkers met sensoren op het hoofd voor een beperkte EEG-registratie, waarmee hersengolven en daarmee de slaapstadia kunnen worden geregistreerd.

Hoeveel diepe slaap heeft een patient, hoeveel REM-slaap (droomslaap) en worden ze wakker in de nacht?”

De patiënt wordt in zijn eigen omgeving onderzocht, wat betekent dat hij of zij een periode met sensoren op zijn hoofd geplakt door het leven gaat. Dat onderzoek kan worden aangevuld met een Somnowatch, een horloge dat bewegingen registreert en 24 uur per dag wordt gedragen.

Hoe langer de patiënt het horloge draagt, hoe betrouwbaarder het onderzoek. Een verjaardag die tot diep in de nacht duurt, kan het beeld van het slaap-waakpatroon vertekenen, als je maar één dag zou registreren.

Zo divers als de slaapstoornissen zijn, zo verschillend is ook de aanpak. ,,Soms ligt het aan het gedrag: dat mensen bijvoorbeeld te veel cafe-

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

31

Slapeloosheid kan veroorzaakt worden door het gebruik van tablets of smartphones voor het slapen gaan. Foto’s: Shutterstock

wide nieuwe tijd inehoudende dranken nemen. Of mensen die heel onregelmatig leven, op wisselende tijden naar bed gaan of juist te lang in bed liggen in het weekend. Als de oorzaak in het gedrag ligt, moet je bepaalde gewoontes doorbreken en slaaphygiënische adviezen in acht nemen”, zegt Bos. Medicatie Met medicatie kan een slaapprobleem ook te verhelpen zijn. Verslavende middelen als benzodiazepinen worden ingeruild voor antidepressiva of antipsychotica met sufheid als bijwerking. ,,Dat is altijd maatwerk.

Zo was er een dame die al heel lange tijd slecht sliep. We zijn met ijzertabletten begonnen en de onrust in haar benen is daardoor overgegaan.

Ze zegt: ik ben een heel ander mens geworden, omdat ik slaap krijg. Het is mooi dat je zo het welbevinden po-

We zien de laatste tijd steeds meer mensen met insomnia in ons ziekenhuis

sitief kunt beïnvloeden.”

Er is ook behandeling mogelijk met melatonine, een lichaamseigen hormoon. Het is zaak dat die medicatie zeer zorgvuldig plaatsvindt. Het is overal verkrijgbaar en veel mensen dienen het zichzelf toe. Bij verkeerd gebruik wordt het slaapritme alleen

maar meer verstoord, en belandt de patiënt dus van de regen in de drup.

Niet in alle gevallen wordt er een oplossing gevonden voor het slaapprobleem, dat soms een chronisch beloop heeft. ,,Bij mensen met psychiatrische problemen ligt het ingewikkelder. In zo’n geval overleggen we met de psychiater wat qua medicatie en therapie het beste zou zijn.

Of mensen met een ernstige vorm van het PLM-syndroom die met een combinatie van verschillende middelen nog steeds klachten hebben.”

De groep die het moeilijkst te behandelen is, wordt gevormd door de chronische slechtslapers, die al jaren met een slaapstoornis kampen. De aanleiding voor de slaapstoornis is dan vaak niet meer te achterhalen. ,,Als er geen onderliggend lichamelijk probleem is, kan dat erg lastig zijn. Dat zijn de mensen die wij uit-

Slapeloosheid heeft ook impact vanuit maatschappelijk oogpunt: denk maar aan ziekteverzuim

eindelijk doorverwijzen naar een derdelijnsslaapcentrum, waar een multidisciplinaire behandeling mogelijk is, met een team van somnologen, verpleegkundigen en een psycholoog. Het slaapprobleem is ingesleten; op meerdere vlakken moet je dingen doorbreken en anders doen.”

Als het slaapprobleem wel kan worden aangepakt, kan dat de kwaliteit van leven sterk verbeteren, vertelt Bos. ,,We hebben eens een man geholpen die allerlei lichamelijke problemen had. Die waren begonnen door het niet-slapen. Omdat hij moe was, had hij minder beweging en at hij meer. Dat leidde tot suikerziekte.

Om toch even ontspanning te krijgen en in te kunnen slapen, dronk hij alcohol. Als gevolg van het alcoholgebruik kreeg hij leverproblemen. Het was een neergaande spiraal. Naar het slaapprobleem dat eraan ten grondslag lag, was nooit gekeken. Met de juiste medicatie kon hij eindelijk slapen en beter functioneren. Als mensen beter gaan slapen, verbetert hun energieniveau en welbevinden, waardoor ze ook iets positiefs kunnen doen aan de andere gevolgen van slapeloosheid.”

ben minder goede hersenfuncties. Dat vinden we ook terug in de slaap”, legt Smits uit.

Een tweede verklaring is dat er vaak sprake is van bijkomende ziektes die ook slaapproblemen kunnen veroorzaken. ,,En dan zijn er nog factoren bij de patiënt zelf. Mensen die afhankelijk zijn van zorg, hebben minder goede slaapomstandigheden. Dat zie je ook terug in de psychiatrie en bij ouderen. Je kunt niet altijd zelf bepalen wanneer je naar bed gaat of wilt opstaan. Ook ben je sterk afhankelijk van het activiteitenaan-

bod van de dag.”

Ook bij deze doelgroepen wakkeren tablets en smartphones het probleem aan.

Slecht slapen heeft zo zijn weerslag op het gedrag van cliënten. ,,Slaap is nodig voor je algehele gezondheid en geestelijke balans, om goed in je vel te zitten.

Als je slecht slaapt, versterkt dat de problemen die er al waren.

Deze mensen kunnen het moeilijk uiten als hen iets dwars zit.

Ze worden prikkelbaar en impulsief.”

Met een Motionwatch, een speciaal horloge, en videobeelden

wordt in kaart gebracht wat het probleem is. Problemen met inslapen, doorslapen en slaperigheid overdag kunnen bij Talant worden behandeld. Bij zwaardere problematiek worden cliënten doorverwezen naar het gespecialiseerde slaapcentrum van Sein (Stichting Epilepsie Instellingen Nederland).

Het valt Smits op dat steeds meer zorginstellingen met het thema ‘slaap’ bezig zijn. Dat vindt ze een positieve ontwikkeling. ,,Het belang van een goede slaap geldt voor iedereen, maar deze mensen zijn extra kwetsbaar.”

Expertisecentrum Talant

Goed slapen is een vaardigheid Slaapstoornissen komen relatief vaak voor bij mensen met een verstandelijke beperking. Zorgorganisatie Talant is in oktober een expertisecentrum voor slaap begonnen. In eerste instantie is het vooral bedoeld voor de eigen cliënten. De daaropvolgende jaren wil het centrum haar kennis ook beschikbaar stellen aan andere zorgorganisaties en mensen die niet in behandeling zijn bij Talant. ,,We hebben de afgelopen jaren gezien dat slaapproblemen bij deze mensen veel voorkomen.

Meer dan bij de rest van de be-

volking”, zegt Annelies Smits, somnologe bij Talant. Van de mensen met een verstandelijke beperking lijdt meer dan de helft aan serieuze slaapproblemen. Bij kinderen ligt dat percentage op 80 procent, van de mensen met een meervoudige handicap slaapt 95 procent chronisch slecht.

Er zijn verschillende verklaringen waarom slaapproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking vaak voorkomen. ,,Goed kunnen slapen is een vaardigheid. Mensen met een verstandelijke beperking heb-

Wat is jouw gezondheid je waard?

Preventieve Gezondheidscheck om klachten te voorkomen/verminderen vitaal te blijven Preventieve gezondheidscheck om vitaal te blijven en gezonden oud te worden

Zo gezond mogelijk oud worden: dat wil toch iedereen?

Door verkeerde voedingsgewoonten, ongezonde leefstijl en ook stress raken mensen uit balans, hun weerstandsvermogen vermindert en ontwikkelen ze vaak gezondheidsklachten. Er bestaat veel onwetendheid over wat nu eigenlijk goede voeding en een gezonde leefwijze is. Veel mensen zien door de bomen het bos niet meer. Ze vinden dat ze gezond eten en leven, maar ontwikkelen wel allerlei klachten, chronische ziekten, voedselintoleranties en tekorten, raken vermoeid, slapen niet goed en hebben vaak last van de darmen en de stoelgang!

Gretha Galama beschikt over geavanceerde apparatuur waarmee ze de patiënt op celniveau door kan meten. Het ES Teck Systeem geeft een analyse van de functies van de organen, voedingsallergieën en vitaminenen mineralentekorten.

Daarna volgt er uitleg en goede begeleiding hoe je kan omgaan met goede voeding, tekorten aanvullen en leefwijze om weer in een gezonde balans te komen!

De gezondheid van je darmen en je brein is van groot belang voor je hele welzijn.’

Een weethoejijleeft meting© en consult kan preventief een gunstige invloed hebben voor: • darm- en leverfunctie, spijsvertering en verzuring • voeding: opname, intolerantie en tekorten • diabetes gerichte klachten • hormoonhuishouding • schildklierwerking • lymfeklieren • hersenen en zenuwstelsel • stofwisselingstoestand

• hart- en bloedvaten en bloeddruk • cholesterolspiegel • blaas- en prostaatwerking • vocht- en zuurstofopname • leefstijl, over/ondergewicht en beweging • energiebalans van lichaam en geest

Gezondheid is tenslotte ons hoogste goed Ervaar hoeveel deze Ervaar zelfzelf de gunstige invloed preventieve gezondheidsmeting van deze preventieve je kan opleveren gezondheidszorg

GEZONDHEIDSPRAKTIJK WEET HOE JIJ LEEFT Gretha Galama (orthomoleculair therapeut en leefstijl/voedingscoach)

* Gezondheidsmeting * Gewichtsbeheersing * Huidscan en advies voor huidverbetering Van Sminiaweg 25B 9064 KC Aldtsjerk Tel.058-2562217 info@weethoejijleeft.nl

www.weethoejijleeft.nl

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

33

Foto: ANP

Verzekeringspremies Hoe duur wordt de zorg?

Worden de zorgpremies komend jaar een beetje hoger, zoals voorspeld door het ministerie? Of gaat ze fors omhoog zoals de nieuwe premie van ‘prijsvechter’ DSW doet vermoeden? De zorgverzekeraars houden zo lang mogelijk de kaarten tegen de borst. Even afwachten dus.

Sippie Miedema

D

ruppelden voorheen de nieuwe premies in oktober en november wel binnen, nu houden zorgverzekeraars consumenten zo lang mogelijk in spanning. ,,Ze wachten op elkaar”, aldus Bas Knopperts van vergelijkingssite Independer.

Elke verzekeraar hoopt dat de concurrent het eerst komt, zodat de voorgenomen premie eventueel aangepast kan worden om gunstiger uit het jaarlijkse kijk-en-vergelijkonderzoek te komen. Vorig jaar was de trend al zichtbaar. Toen werden de nieuwe regels met betrekking tot de wijkverpleging als oorzaak gegeven voor de late bekendmaking.

19 november moeten zorgverze-

keraars hun kaarten op tafel leggen.

Dan is de officiële deadline, zodat mensen voldoende de tijd hebben om te bepalen of ze willen overstappen van verzekeraar of niet. Dat kan uiterlijk tot en met 31 december.

Knopperts vermoedt dat de aanbieders zich aan de deadline zullen houden. ,,Maar zorgelijker is dat niet alle verzekeraars de contractering met alle zorgaanbieders rond hebben.”

Er volgen geen sancties als zorgverzekeraars hun contracten niet rond hebben op 19 november. Maar dat zou misschien wel moeten, als stok achter de deur. Want wie shopt voor een nieuwe zorgverzekering hoort ook te weten of zijn favoriete fysiotherapeut wel een contract heeft met die gunstig geprijsde verzekeraar, en of het ziekenhuis in de buurt wel tot overeenstemming is gekomen met de beoogde club. Het

scheelt een klant een slok op een borrel als dat niet het geval blijkt te zijn. ,,Dan moet een patiënt 20 tot 30 procent van de rekening zelf betalen.

Dat is cruciale informatie.”

Meer zorg Maar terug naar de prijs - volgens Knopperts nog altijd overstapargument nummer één. Die lijkt dus sterker te stijgen dan verwacht. Minister Edith Schippers had laten berekenen dat de premie minimaal omhoog zou gaan, met 3,50 euro per maand. Daaraan wordt toch getwijfeld nu verzekeraar DSW heeft aangekondigd de premie met 9,25 euro per maand te verhogen; bijna 10 procent. Commotie alom, want DSW was in voorgaande jaren trendsetter op premiegebied. Daar gaan de mooie koopkrachtplaatjes.

Maar Schippers maande tot kalmte. De premiestijging van één kleine verzekeraar zegt nog niets, vindt ze.

Independer kan er ook nog weinig over zeggen. ,,Dat de premie zal stijgen, is wel zeker. Het is alleen de vraag hoeveel.”

DSW-bestuursvoorzitter Chris Oomen gaf een handvol argumenten voor de forse stijging: hogere kosten voor wijkverpleging, hogere lonen in de zorgsector, duurdere medicijnen, een uitgebreidere basisverzekering.

En de pot met reserves slinkt, dus er wordt minder dan voorgaande jaren in de spaarpot gegraaid om de premiestijging te dempen. Per premie-

betaler haalde DWS 145 euro uit de reservepot, volgend jaar is dat negen euro. De Friesland Zorgverzekeraar, marktleider in Fryslân (63 procent van de bevolking is daar verzekerd), onttrok naar eigen zeggen per premiebetaler 187 euro uit de reserves.

Ook Independer zegt op zijn site dat ‘steeds meer verzekeraars dat helaas niet meer kunnen’.

De stijging moet trouwens niet zó dramatisch worden aangezet, aldus dezelfde Oomen tijdens een interview op Radio 1. De premie van 2017 zit bij DSW op hetzelfde niveau als 2013.

Dat de premie zal stijgen, is wel zeker.

Het is alleen nog de vraag hoeveel

Wie bij een zorgverzekeraar zit die de premie fors blijkt op te schroeven, doet er wijs aan om uit te kijken naar een andere verzekeraar. Dat doen steeds meer Nederlanders. Tien jaar na de invoering van de Zorgverzekeringswet besloten vorig overstapseizoen 1,2 miljoen verzekerden (7 procent) gebruik te maken van die mogelijkheid.

Independer, via wiens site ook verzekeringen kunnen worden afgesloten, juicht dit toe. Je kan er honderden euro’s per jaar mee besparen. ,,Mensen vrezen soms dat ze door over te stappen minder goed verzekerd zijn. Maar dat is nergens voor nodig. De inhoud van de basisverzekering is wettelijk bepaald.”

Wie daarbovenop hoge zorgkosten verwacht kan nog kiezen voor een aanvullend pakket voor bijvoorbeeld tandheelkundige zorg of fysiotherapie. ,,Maar als je die kosten niet verwacht, kun je er ook voor kiezen dit niet te doen.”

Bovendien - en dat weten veel mensen niet - mag je jouw aanvullende pakket ook bij een andere aanbieder dan je basisverzekeraar afsluiten. ,,Al adviseren we dat eigenlijk nooit, omdat je in dat geval meer betaald voor een aanvullende verzekering.”

En voor degene die het na elf jaar met de Zorgverzekeringswet nog niet weet: de oude verzekering vóór 1 januari opzeggen en voor 1 februari een nieuwe verzekeraar kiezen.

Zorgverzekering

Wijzigingen basispakket 2017 • • • •

Een bovenooglidoperatie als de patiënt door slap of verlamd bovenooglid nauwelijks kan zien.

Een borstprothese voor vrouwen zonder borstgroei of voor transseksuele vrouwen.

Een medisch noodzakelijk besnijdenis.

Fysiotherapie of oefentherapie voor mensen met etalagebenen (vernauwde bloedva-

•

ten) met een maximum van 37 behandelingen. Fysiotherapie zit al een aantal jaren niet meer in het basispakket.

In de praktijk zochten patiënten met pijnklachten door deze aandoening naar alternatieve, duurdere behandelingen die wel vergoed worden, waardoor de zorg uiteindelijk duurder uitviel.

Implantaten voor jongeren

•

tot 23 jaar die blijvende snijen hoektanden missen. Tot dusver gold een leeftijdsgrens van achttien jaar. In de praktijk kon bijna niemand de tanden daarom vergoed krijgen, omdat de kaak in de meeste gevallen op die leeftijd nog niet is volgroeid.

Tijdelijke opvang en zorg in een eerstelijnsverblijf, zoals een huisartsenhospitaal. Dit

•

om onnodig lang verblijf in een ziekenhuis te voorkomen.

Deze zorg wordt nu nog vanuit een aparte subsidiepot betaald.

De NIPT-test om ongeboren kinderen te testen op het syndroom van Down, Edwards en Patau. Wel geldt straks een eigen bijdrage van 175 euro. De test is veiliger voor het ongeboren kind.

•

Voor kunstgebitten met implantaten geldt voortaan een eigen bijdrage. Voor een onderkaak moet de patiënt 10 procent zelf betalen. Voor de bovenkaak 8 procent. Hiermee worden implantaten ongeveer even duur voor de patiënt als een ouderwets kunstgebit.

Voor reparatie van een kunstgebit geldt volgend jaar een eigen bijdrage van 10 procent.

K G S N SMS * 3 3 3 4 naar e gift lig a m n e *e 50 , 2 â&#x201A;Ź n va

K G S N sms * 3 3 3 naar 4 Foto: Susanne Reuling

ift g e g i l a *eenm 2,50 van â&#x201A;Ź

Geef voor kinderen met een handicap Te veel kinderen en jongeren met een handicap staan in onze samenleving aan de zijlijn. NSGK helpt hen om gewoon te kunnen spelen, sporten, leren, wonen en werken - samen met leeftijdgenoten zonder handicap. NSGK steunt honderden projecten per jaar, voor tienduizenden kinderen en jongeren met alle soorten handicaps in Nederland. Dat kan dankzij donateurs en vrijwilligers. Helpt u mee?

Collecteweek 14 t/m 19 november www.nsgk.nl

Leeuwarden Voor meer dan alleen maar een overdracht van een woning, een testament of een hypotheek; wij wikkelen voor u nalatenschappen af, ook als deze negatief zijn of dreigen te worden; wij leggen uw wilsverklaringen vast, maken regelingen zodat u volmacht kunt geven aan uw kinderen om uw belangen te behartigen, en kunnen u adviseren omtrent vermogensoverdrachten, bijvoorbeeld van ouders aan kinderen.

Wees de regisseur van uw eigen leven en kom een met ons praten.

Ons motto is en blijft: “Praten kost niets !”.

Jacqueline Kraft van Ermel (56) nam onlangs Wilde Ganzen op in haar testament.

Ze koos voor de toekomst van kinderen in Azië.

“In mijn omgeving worden steeds meer mensen ziek en daarom vroeg ik me af; wat als er iets met míj gebeurt? Ik wil mijn familie dan niet opzadelen met veel gedoe. Ik ben vrijwilliger en betrokken met de wereld om me heen; het was duidelijk dat mijn nalatenschap in die richting vorm moest krijgen. Tijdens een van mijn reizen in Guatemala kwam ik mensen tegen die besloten om armoede te bestrijden; geweldig inspirerend vond ik dat. Om die reden volg ik ook Wilde Ganzen al lange tijd. Ze steunen kleinschalige projecten met een begin en eind; de hulp is daarom heel concreet.

Met Wilde Ganzen besprak ik waarvoor mijn nalatenschap mag worden gebruikt. Ik heb een Indische achtergrond en reis veel in Azië. Daar zie ik hoe belangrijk het is voor kinderen om onderwijs te krijgen. Daarom wil ik graag dat het geld dáár wordt gebruikt voor onderwijs aan meisjes. Het brengt rust dat ik straks ook nog iets voor de wereld beteken, als ik er niet meer ben.”

U kunt ons kantoor vinden in Leeuwarden aan de Schrans 48. Tel: 058 299 82 00 Email: leeuwarden@hoekstraenpartners.nl of: www.hoekstraenpartners.nl Met vestigingen in Leeuwarden, Sint Nicolaasga, Groningen, Zwolle en Utrecht.

GEEFT U MIJ EEN TOEKOMST? DONEER OF ADOPTEER Jemima is een tehuis bij Bethlehem voor kinderen en jongeren met een (ernstige) beperking. De zorg wordt verleend door lokale christenen met ondersteuning van buitenlandse vrijwilligers met ervaring in de zorg.

WWW.JEMIMA.NL IBAN NL53 RABO 0367 5075 60

Bestel deds Vakantiegi 2017

BOEK NU UW VAKANTIE!

Kom een week lang zorgeloos genieten. Op één van onze zeven aangepaste accommodaties in een prachtige omgeving.

Met (zorg)vrijwilligers die dag en nacht voor u klaar staan en een gevarieerd programma met uitstapjes, workshops en optredens.

Voor het bestellen van de Vakantiegids, reserveren of voor meer informatie: Telefoon (0318) 48 66 10 • info@hetvakantiebureau.nl • www.hetvakantiebureau.nl

Sinds kort kan Mwangi schoon water drinken.

Vraag voor meer informatie de brochure aan of ga naar www.wildeganzen.nl/uw-testament.

U kunt mij ook bellen op 035-8700281, of een e-mail sturen naar emmy@wildeganzen.nl.

Een gift in uw testament is voor Mwangi een leven lang schoon water

Wilde Ganzen staat voor kleinschalige, duurzame projecten in ontwikkelingslanden.

Meer kinderen naar school, schoner water, betere medische zorg.

Zoals bijvoorbeeld in Kenia, waar Wilde Ganzen een project steunt waarin de watervoorziening volledig wordt gerenoveerd en het onderhoud tot in de verre toekomst gewaarborgd blijft dankzij de samenwerking met lokale organisaties. Dat verandert het leven van Mwangi en van vele andere kinderen.

Wilt u onze projecten steunen en ook ná uw leven een groot verschil maken in het dagelijks leven van mensen in armoede? Door Wilde Ganzen op te nemen in uw testament, doet u iets dat blijvende waarde heeft voor deze mensen. Is dat geen mooie gedachte?

Om privacy-redenen is de foto van Mwangi veranderd.

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

37

Allergiecentrum Eczeem is een ramp voor kinderen Hooikoorts, voedselallergie, eczeem. In het Westen nemen aantal en ernst van allergieën snel toe: een verdubbeling in de laatste 25 jaar. Het UMCG opende in september een Kinder Allergie & Astmacentrum voor specialistische zorg aan kinderen met astma en allergie.

Hendriëlle de Groot

A

line Sprikkelman, kinderallergoloog bij het UMCG, werkte zeventien jaar als kinderarts in het AMC en merkte daar dat er een grote behoefte was aan specialistische kennis over astma en allergieën. Die kennis nam ze mee naar het UMCG. ,,Ook hier is de behoefte groot. Het aantal kinderen met allergie en astma neemt toe. De kinderen die hier komen hebben vaak meerdere allergisch aandoeningen: hooikoortsklachten, astma, eczeem en ook nog voedselallergie.”

Met de komst van het specialisti-

Er worden zelfs kinderen de klas uit gezet, omdat ze te vaak niezen of hoesten sche centrum hebben de verschillende disciplines die betrokken zijn bij diagnostiek en behandeling hun krachten gebundeld. ,,De kinderen moeten naar een kinderallergoloog, longarts, dermatoloog, diëtiste en kno-arts. Als je overal een wachttijd hebt en meerdere systemen, ben je eindeloos bezig om van de ene dokter naar de andere te gaan. De communicatie onderling kan moeizaam zijn, maar het ene probleem kan ook met het andere te maken hebben. Daarom is het zo belangrijk om de kinderen multidisciplinair te zien.”

Ouders kunnen zo met hun kind in één dag langs al die verschillende dokters, in plaats van versnipperd over meerdere dagen.

Kinderen die nu naar het Kinder Allergie & Astmacentrum worden doorverwezen zijn in april aan de beurt. ,,Die wachttijd is onacceptabel”, zegt Sprikkelman. ,,We krijgen ook veel patiënten die niet per se naar een academisch ziekenhuis hoeven. Maar dokters in andere ziekenhuizen hebben vaak te weinig ervaring met allergieën. Ze vinden het risico te hoog, hebben te weinig kennis of kunnen niet de goede tests doen.”

Om ervoor te zorgen dat kinderen op de juiste plek terechtkomen zoekt het UMCG samenwerking met ziekenhuizen in de buurt. Sprikkelman geeft lezingen door het hele land. Het valt haar op dat er onder collega-artsen nog veel onbekendheid is met astma, allergieën en de

omvang van deze ziektes.

Allergieën en astma kunnen een grote impact hebben op het dagelijks leven van kinderen, ziet Sprikkelman. ,,We behandelen hier vooral kinderen met moeilijk te behandelen astma, met verschrikkelijke eczeem of levensbedreigende voedselallergieën. Als je een huidziekte hebt, zoals ernstige eczeem, heb je zo veel jeuk en pijn dat je niet goed slaapt en de volgende dag hartstikke moe bent.

Kinderen kunnen daar concentratieproblemen door krijgen. Soms hebben ze zo veel schoolverzuim dat ze de lesstof niet meer kunnen bijbenen. Dat is rampzalig.”

Op sociaal gebied hebben huidaandoeningen en astma ook grote gevolgen. ,,Er worden zelfs kinderen de klas uit gezet, omdat ze te vaak niezen of hoesten. Of bijvoorbeeld een kind met een voedselallergie, dat naar een dagopvang of crèche gaat.

Voor ouders is het spannend om hun kinderen zo vrij te laten.”

Kinderen hebben vaak een dagtaak aan het slikken van medicatie, zich aan een streng dieet houden en strikt smeren tegen eczeem. ,,En ondanks hun inspanningen komt het toch voor dat er ineens een opvlamming van de eczeem is.”

Detective Als een kind wordt aangemeld, wordt er op basis van de verwijsbrief ingeschat door welke disciplines de patient moet worden gezien. Dan volgen er gesprekken om te problematiek goed in kaart te brengen. ,,We gaan als een detective te werk en vragen alles goed uit. Je probeert elk systeem waar een allergie zich kan voordoen, uit te vragen: de neus, longen, de huid. Maar ook de ziekteverloop van het kind, welk voedsel hij of zij kan eten.”

Na inventarisatie van de klachten

Eczeem is een ramp voor kinderen. Het UMC in Groningen heeft nu een expertisecentrum waar alle specialistische disciplines samenwerken op het gebied van allergieën, eczeem en astma. Foto: Shuttershock

en diagnostiek volgen er tests. ,,Die meten of je lichaam antistoffen aanmaakt. We werken ook met voedselprovocatietests. Het liefs dubbelblind: op de ene testdag eet een kind een koek zonder pinda, de week erna met. Zo stel je een voedselallergie vast.”

Risicovolle tests vinden plaats in een gecontroleerde omgeving. ,,We beginnen met een kruimeltje. We zijn extreem voorzichtig en kunnen heel goed signaleren wat er gebeurt.”

Om de kinderen te helpen worden er soms speciale behandelmethodes

We zijn extreem voorzichting met de tests en kunnen heel goed signaleren wat er gebeurt

Allergiecrisis

Toename van allergie en astma Het aantal mensen met allergieën blijft toenemen. De afgelopen 25 jaar is het aantal allergieën verdubbeld in de westerse wereld. Het is de verwachting dat in 2025 meer dan de helft van de EU-burgers een vorm van allergie heeft, zo’n 100 miljoen mensen allergische rhinitis hebben, 70 miljoen mensen astma en 17 miljoen mensen een voedselallergie.

De internationale vereniging EAACI (European Academy of Allergy and Clinical Immunology) spreekt van een ‘allergy

crisis’. Niet alleen in Europa, maar ook in de Verenigde Staten en in Australië is een stijging zichtbaar van het aantal mensen met astma, hooikoortsklachten, voedselallergie of een andere allergische aandoening.

Er zijn verschillende factoren die de toename kunnen verklaren. Een oorzaak zou kunnen liggen in ons voedsel, dat kapot wordt gekookt in de magnetron en bewerkt is met allerlei E-nummers. Een andere verklaring is de hygiënehypothese, die stelt dat mensen uit

de westerse wereld te weinig weerstand opbouwen tegen allergieën, vanwege een te schone leefomgeving. En toename in het gebruik van antibiotica bij allerlei ziekten kan het afweersysteem aantasten. ,,Het zou ook te maken kunnen hebben met epigenetische factoren”, zegt kinderallergologe Aline Sprikkelman. ,,Maar onze genen veranderen niet zo snel.

Dit is echt iets van de afgelopen decennia. Omgevingsfactoren kunnen wel bepaalde genen aan- of uitzetten, waardoor je dit soort ziektes krijgt.”

ingezet. ,,Kinderen met moeilijk behandelbare astma geven we medicijnen die je niet in perifere ziekenhuizen vindt. We behandelen ook geneesmiddelenallergie, inhalatieallergie en bijzondere ziektebeelden zoals mastocitose, een huidziekte die in verschillende vormen verloopt.

We gebruiken ook heel nieuw behandelmethodes, bijvoorbeeld de Palicade-studie.”

Bij deze wereldwijde studie, waarvoor kinderen zich vrijwillig kunnen opgeven, wordt getest of kinderen immuun kunnen worden voor pinda’s. Een vorm van immunotherapie, die ook al wordt toegepast bij hooikoorts. ,,We werken met twee groepen. De ene groep krijgt een pindacapsule, de andere een placebo. Zo kijken we of we de kinderen opklimmende doseringen kunnen geven.”

Voor zowel kinderen, ouders als artsen is dat erg spannend, weet Sprikkelman. ,,We houden het goed in de gaten, we zitten ernaast en kunnen medicijnen geven als we een allergische reactie zien ontstaan.”

Voedselallergie is erg ingewikkelde materie, zegt ze. ,,Er zijn zo veel soorten voedingen. Je kunt alleen zeggen dat je het moet vermijden, al zijn er ook voedselallergieën waar je overheen kunt groeien, zoals koemelk- en kippeneiwitallergie. Maar bij een pinda-allergie gebeurt dat zelden. Stel dat je rustig in een restaurant kunt zitten, zonder je zorgen te maken. Dat zou fijn zijn.”

w u e i n

bij R A P S

Maaltijdboxen Eet smakelijk!

Eet smakelijk! biedt nu ook drie maaltijdboxen aan met elk vijf maaltijden vanaf € 24,95 per box. Op deze manier bestelt u makkelijk meerdere maaltijden voor de week.

De maaltijdboxen zijn uiteraard ook zoutarm te verkrijgen.

Maaltijdbox Hollands Maaltijdbox Europees Maaltijdbox Werelds

Voordelen maaltijdservice • Complete maaltijd al vanaf €4,99 • Makkelijk te bereiden in de magnetron • Thuisbezorgd of af te halen in de winkel Ga naar www.spar.nl/eetsmakelijk en bekijk de mogelijkheden

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

39

Eet je beter Diabetes aanpakken met suikervrije voeding Met de juiste voeding en meer beweging kunnen veel mensen met ouderdomsdiabetes hun medicatie minderen. Een deel kan na verloop van tijd zelfs helemaal zonder.

Anca Boon

O

uderdomsdiabetes ontstaat door onze manier van leven in combinatie met erfelijke factoren, schetst prof. dr. Hanno Pijl, diabetoloog in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). „Dus aanleg, te weinig bewegen en te veel en verkeerd eten leiden tot diabetes type 2.”

Pijl wijst erop dat behandeling met medicijnen dat probleem niet oplost. „Met medicijnen hol je achter de wagen aan. Je probeert de schade die ontstaan is te herstellen met pillen.”

Daarom pleit hij ervoor om de aandoening bij de bron aan te pakken. „We weten waar het probleem ligt. Je kunt van diabetes type 2 afkomen door de goede dingen te doen: meer lichamelijke inspanning en de juiste voeding normaliseren de stofwisseling.”

Eigenlijk keert hij daarmee terug naar de voedingsadviezen die mensen met ouderdomssuikerziekte decennia lang kregen, maar die in de jaren tachtig werden losgelaten. „Artsen denken vaak: pillen lossen het probleem wel op. Maar het stuit mij tegen de borst dat je zegt: doe al die

verkeerde dingen maar gewoon en slik een pil om het weer op de rails te krijgen.”

Maar wat is dan een gezond eetpatroon voor mensen met suikerziekte? „Suikers zijn de kern. Het is zaak daar helemaal van weg te blijven. In de praktijk betekent het dat je bijna alle bewerkte voedingsmiddelen moet laten staan.”

Concreet betekent het een dieet met meer groenten, noten en vis.

Fruit met mate. „Groenten uit de diepvries of in potten kan prima zolang er niets aan is toegevoegd.”

Omdat fruit behoorlijk wat suikers bevat, raadt hij aan de aanbevolen hoeveelheid van twee stuks per dag niet te overschrijden. Verder gaat het vooral om koolhydraatbeperking. Pijl legt uit: „Bij diabetes is de glucose in het bloed te hoog. Die suikers komen voornamelijk uit koolhydraten. De glucose in het bloed kun je dus verlagen door minder koolhydraten te eten.”

In de praktijk betekent dit: wees zuinig met zetmeelrijke producten. „Brood, pasta, rijst en aardappelen.

Als je ze al gebruikt, kies dan volkoren. Maar realiseer je dat ook volkoren een forse glucosestijging geeft.”

Als het gaat om drinken, beveelt Pijl koffie, thee en water aan. „Blijf weg van frisdrank en vruchtensap.

Ook versgeperst sinaasappelsap, want de vezels gaan eruit, de suikers komen vrij. Dat geeft een snelle stijging van de bloedglucose.”

Voortschrijdend inzicht Decennia lang klonk de boodschap: vet is slecht, suiker niet. Patiënten met diabetes type 2 kregen het advies om „mager” te eten: halvarine, 20 plus-kaas, halfvolle melk, magere yoghurt en zoet broodbeleg. Een eetpatroon dat averechts werkt, zo blijkt nu. Dat vet verdacht werd, is het resultaat van een studie uit de jaren zestig naar hart- en vaatziekten die in zeven landen werd uitgevoerd. „Uit die studie kwam naar voren dat bij mensen die meer verzadigd vet aten de waarden van de LDL-cholesterol hoger lagen. Deze LDL-cholesterol werd gezien als slechte cholesterol die het risico op hart- en vaatziekten zou verhogen. De boodschap was daarom: wees voorzichtig met dierlijk vet, want dat geeft meer hart- en vaatziekten. Op die conclusie is veel kritiek gekomen. Vervolgstudies hebben dat verband tussen verzadigde vetten en hart- en vaatziekten niet kunnen aantonen.”

Feit is wel dat mensen jarenlang te horen hebben gekregen dat dierlijk vet slecht is. „De industrie heeft sinds die tijd massaal vet uit producten gehaald en vervangen door suikers. Opvallend genoeg komt vanaf dat moment de obesitas-epidemie op.”

De conclusie is wat Pijl betreft duidelijk: „Het heeft helemaal niet het effect gehad dat we wilden.”

Verschillende mensen hebben de wetenschappers van de ‘zevenlandenstudie’ beschuldigd van fraude.

Dat gaat de diabetoloog te ver. „Ik denk dat je kunt spreken van voortschrijdend inzicht. Het is volgens mij

Noten zijn een belangrijk onderdeel van het dieet in de strijd tegen diabetes type 2. Foto: Shutterstock

Je kunt van diabetes type 2 afkomen door de goede dingen te doen

geen bewuste misleiding geweest van de onderzoekers.”

Wat Pijl betreft nuttigen diabetici dus zowel plantaardige als dierlijke vetten. „Plantaardige vetten lijken wat beter te zijn, maar de angst voor verzadigde vetten is zwaar overdreven.”

Volle yoghurt, melk en 40 pluskaas kunnen dus gewoon op het menu blijven staan. Wel raadt de specialist aan om minstens twee keer per week vette vis te eten, zoals zalm, paling, tonijn en makreel. „Vanwege de omega 3-vetzuren. Die hebben niet alleen een positief effect wat betreft hart- en vaatziekten, maar ook wat betreft kanker en diabetes.”

Veranderen De diabetoloog erkent dat het veel mensen moeite kost om hun eet- en

leefpatroon te veranderen. Diabetes type 2? Maak jezelf beter, een boek dat Pijl met diëtiste Karine Hoenderdos schreef, wil daarbij helpen. Onlangs werd het gepresenteerd tijdens het congres Arts en voeding in Rotterdam. „Het boek is bedoeld om patienten instrumenten in handen te geven waarmee ze zelf hun diabetes-situatie kunnen verbeteren. Ik merkte in de spreekkamer dat zoiets ontbrak.”

De auteurs hebben de leefstijlveranderingen onderverdeeld in tien stappen. Want, zo stellen ze, het is gemakkelijker om stap voor stap - week voor week - gewoontes aan te passen dan in één keer het roer om te gooien.

Het boek biedt naast achtergrondinformatie praktische tips, ervaringen van diabetespatiënten, recepten en een weekrooster.

Voor diabetici die medicijnen gebruiken en hun eet- en beweegpatroon willen aanpassen, geldt overigens wel de waarschuwing dit te doen in samenspraak met de behandelend arts. De kans is groot dat de dosering moet worden aangepast. Gebeurt dat niet, dan ligt een te lage bloedsuiker een ‘hypo’ - op de loer.

De voedings- en leefstijladviezen om de bloedsuikerspiegel te normaliseren, zijn overigens niet alleen goed voor mensen met diabetes type 2. Eigenlijk gelden ze voor iedereen.

Want suikerziekte valt zo niet alleen te genezen, preventie is ook mogelijk.

Diabetes type 2?

Maak jezelf beter. Karine Hoenderdos en Hanno Pijl. Uitgeverij Fontaine, 19,95 euro

wolkom in Sionsberg is hét centrum in Noordoost Friesland waar u terecht kunt voor gezondheid en zorg.

Van maandag tot en met vrijdag bent u wolkom bij ONS! Wilt u een afspraak maken bij één van de medisch specialisten? Dan heeft u een verwijzing nodig van uw (huis)arts.

Waarom Sionsberg?

•

Bij ons bent u geen nummer en ziet u uw eigen arts.

•

Bij ons kunt u altijd snel terecht. Ook eenmaal in de wachtkamer hoeft u niet lang te wachten.

•

Bij ons is samenwerking met uw huisarts van groot belang.

•

Bij ons worden onderzoeken en de afspraak bij uw arts zoveel mogelijk op dezelfde dag gepland.

Cardiologie

Chirurgie

De cardiologen houden zich bezig met diagnostiek en behandeling van hart- en vaatziekten. Patiënten met bijvoorbeeld hartritmestoornissen, hartfalen, hartspierziekten en afwijkingen aan de hartkleppen gaan naar de cardioloog. In Sionsberg is een hartrevalidatieprogramma beschikbaar.

De cardiologen zijn:

Bij de chirurgen kunt u terecht voor de behandeling van verwondingen, tumoren en infecties. Als u geopereerd moet worden, voert de chirurg die operatie vaak zelf uit in één van de omliggende ziekenhuizen. Sionsberg maakt gebruik van een eigen gipskamer voor de behandeling van botbreuken. Kleine verrichtingen onder lokale verdoving worden in Sionsberg uitgevoerd. De chirurgen zijn:

• Drs. L.M. van Beek • Dr. J.L.P. Brouwer • Drs. R.P. de Haan • Drs. N.M. Masalha

• Dr. M.E. Cromheecke • Drs. M. van Hillo • Drs. S.O.L. Muller

Interne geneeskunde

Keel- neus en oorheelkunde (KNO)

De internisten richten zich op de behandeling van ziekten of afwijkingen van de inwendige organen. In Sionsberg wordt de polikliniek ondersteund door een diabetesverpleegkundige.

De internisten zijn: • Drs. S. Benimadho • Drs. S. Fahrentholz • Drs. P. Wong

MKA (Mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie) De kaakchirurgen behandelen ziekten en afwijkingen van mond en gezicht.

Ze richten zich daarbij op het gebit, de kaak, het aangezichtsskelet en de weke delen zoals huid, slijmvliezen en speekselklieren.

De kaakchirurgen zijn: • Dr. C.A. Krabbe • Dr. L. Meijndert • Drs. J.P.H. Wymenga

Radiologie U komt op de afdeling Radiologie terecht als een ziekte, aandoening of letsel moet worden opgezocht door middel van stralen of golven. Meestal gaat het dan om een röntgenfoto, maar het kan ook door middel van een echografie (geluid) of door gebruik te maken van magnetische velden (bijvoorbeeld MRI).

De KNO-artsen in Sionsberg houden zich bezig met aandoeningen aan uw keel, neus en oren en met afwijkingen aan hoofd en hals. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan allergische klachten, slaapapneu en snurken.

De KNO-artsen zijn: • Drs. E. Eichhorn • Drs. A.G. Reuchlin • Dr. M. Wagenaar

Neurologie De neurologen houden zich bezig met de diagnostiek en behandeling van ziekten van de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen. U kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan epilepsie, Parkinson, Multiple Sclerose, hoofdpijn en migraine.

De neurologen zijn: • Drs. C. van Amerongen • Drs. P. Lanting • Dr. G. Sulter

Urologie De urologen behandelen u als u last heeft van blaas-, nier- en/ of prostaataandoeningen. Maar ook als u last heeft van nierstenen, incontinentie, urineweginfecties en aandoeningen van de mannelijke geslachtsorganen.

De urologen zijn: • M.I. Lampe • W.H. de Muinck Keizer

Dermatologie

Gynaecologie

De dermatologen behandelen aandoeningen aan de huid, slijmvliezen, haren, nagels en seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s). Eén van de dermatologen heeft zich gespecialiseerd in de behandeling van spataderen.

Gynaecologen houden zich bezig met vrouwenziekten en vrouwenorganen.

Denk hierbij onder andere aan plasproblemen, menstruatieproblemen, vruchtbaarheidsstoornissen, seksuele problemen en zwangerschapsbegeleiding in het voortraject.

De dermatologen zijn:

De gynaecologen zijn:

• Drs. R. Blanken • Drs. F.M.C. Keukens

• Mw. E. Serlier • Mw. Dr. D.A.M. Perquin • Mw. M.P. Wuite

Longgeneeskunde

MDL (Maag-, Darm- en Leverziekten)

De longartsen houden zich bezig met onderzoek, behandeling en het voorkomen van longaandoeningen. Denk hierbij aan astma en COPD, maar ook aan infecties zoals longontsteking en tuberculose. In Sionsberg worden de longartsen ondersteund door een longverpleegkundige.

De MDL-artsen in Sionsberg voeren darmonderzoeken (scopiëen) uit om er zo achter te komen wat er met u aan de hand is als u darmproblemen heeft.

De MDL-artsen zijn:

De longartsen zijn: • Dr. H.J.R. Koppers • Drs. J. van der Maten • Dr. W.E. Westermann

• Dhr. V. Koussoulas • Dhr. F.J. Rando Muñoz • Dhr. S. Schmittgens • M. Pyleris

Orthopedie

Pijnbestrijding

De orthopeden behandelen aandoeningen van botten, gewrichten, spieren, pezen en banden. Denk hierbij aan letsels van de knie en schouder, heupen rugklachten en klachten van voet en enkel.

De orthopeden zijn: • Dr. J.W. Schimmel • Dr. W.P. Zijlstra

In Sionsberg onderzoekt en behandelt de anesthesioloog/pijnbestrijder patiënten met pijnklachten. Voorbeelden van aandoeningen zijn oorsuizen (tinnitus), lage rugpijn, zenuwpijn, aangezichtspijn, nekpijn en gewrichtspijn.

De anesthesioloog/pijnbestrijder is: • Dhr. R.D. Plein

Waar zorg een gezicht krijgt Birdaarderstraatweg 70 . Dokkum . www.sionsberg.nl

42

Z

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Sociaal wijkteam Als je wilt helpen moet je soms op je handen zitten Sinds de decentralisering van de zorg in 2015 spelen sociale wijkteams een cruciale rol tussen wijkbewoners, instanties en gemeenten. Een dagje in de keuken van sociaal wijkteam Oud Oost in Leeuwarden.

Martine van der Steege

H

et is 8.45 uur. Op het inloopkantoor van sociaal wijkteam Oud Oost aan het Cambuurplein wordt al druk gebeld en geregeld. Ellen Scholte (29) stapt voor het kantoor op haar rode wijkteamfiets. Ze is sociaal werker bij het team en vertelt tijdens de koude fietsrit naar het Integraal Kindcentrum (IKC) Franciscus opgewekt over haar werk. ,,Vijfenhalf jaar geleden ging ons team van start, met het oog op de decentralisering van de zorg vanaf 2015. We waren het tweede wijkteam van Leeuwarden.”

Wijkteam Oud Oost is actief in de Vlietzone, Cambuursterhoek, Oldegalileën en Bloemenbuurt, wijken waar veel armoede voorkomt, met de problemen van dien. Inmiddels heeft Leeuwarden acht wijkteams en één dorpenteam die onder moederorgansatie Coöperatie Amaryllis werken.

Sociale wijkteams bieden gratis advies, hulp en ondersteuning aan bewoners op het gebied van financiën, de Participatiewet, het zoeken naar werk, opvoeding, huishouden, eenzaamheid of het beginnen van nieuwe initiatieven. De sociaal werkers weten vaak van al die gebieden iets, zodat ze aan het totaalplaatje kunnen werken.

De wijkteams proberen de zogenoemde ‘nuldelijnszorg’ (de vrijwilligersnetwerken) te versterken, waardoor de duurdere zorg in de eerste en de tweede lijn verminderd kan worden.

Ze zijn een schakel tussen de twee lijnen. Ze hebben ook een signalerende en preventieve functie, zodat problemen opgelost kunnen worden als ze nog klein zijn. ,,Voor dit werk heb je een hbo-diploma nodig. Veel mensen die hier werken hebben bijvoorbeeld sociaal-pedagogische dienstverlening (SPH) of maatschappelijk werk en dienstverlening (MWD) gestudeerd.

Voordat we in het sociaal wijkteam kwamen, werkten we bijvoorbeeld bij Jeugdhulp, in de schuldsanering of in andere verwante werkrichtingen”, legt Scholte uit.

Spreekuur Intussen is ze aangekomen bij IKC Franciscus. Ze parkeert haar fiets en laat het gebouw zien. Op het plein spreekt en lacht Scholte hier en daar met een kind. Eén keer in de week houdt ze hier samen met een collega spreekuur: kinderen en ouders met vragen en problemen kunnen bij hen terecht. ,,Die problemen kunnen variëren van een kind dat niet tegen luizen wordt behandeld tot een kind dat nooit op tijd op school komt of vreselijk moe is.”

De school let zelf ook goed op. ,,Als een kind apathisch in de lesbanken zit omdat moeder vannacht weer mishandeld is bijvoorbeeld, dan neemt het geen stof op. Dan dringen we aan op een gesprek met de ou-

ders”, vertelt directeur Ciska van Aken. ,,Wij van IKC Franciscus kunnen zo veel signaleren bij kinderen.

En dan wil je de situatie beter maken, maar wij mogen bij de kinderen thuis niets doen. Het sociaal wijkteam mag dat wel. Dat maakt onze samenwerking zo krachtig.”

Het spreekuur is volgens Van Aken broodnodig. Op IKC Franciscus zitten meer kinderen die wel een bepaald hulptraject volgen dan niet.

Van Aken noemt de wijken rondom de school een ‘levendige omgeving’. ,,Het mooie van het wijkteam is dat ze niet de regie overnemen. Ze zetten de mensen juist aan om zelf hun leven te veranderen: dat is precies wat nodig is.”

Dat is een positief effect van de decentralisering, vindt Scholte. ,,Vóór dit systeem namen we veel uit handen. Wij vulden de aanvragen in, wij

In de jaren dat het wijkteam er nu is, is het er een stuk veiliger op geworden regelden het wel. Nu komt de focus steeds meer op de zelfstandigheid van bewoners te liggen. Zo moet een blijvende positieve verandering ontstaan. Dat is ook wel eens lastig hoor.

Bijna alle sociaal werkers doen dit werk juist omdat ze graag mensen helpen en toch moet je juist daarom soms op je handen zitten.”

Waar de ouders eerst achterdochtig waren over het spreekuur, omdat ze bijvoorbeeld negatieve ervaringen met eerdere hulp hebben, ontdooien ze nu steeds meer. ,,Ze horen positieve verhalen en beginnen de sociaal werkers te herkennen. We merken sowieso dat er een maatschappelijke kanteling plaatsvindt: de wijken zijn in ontwikkeling, ze verbeteren. We hebben het getroffen met de gemeente Leeuwarden, die hier goed haar best voor doet.”

Zo begint Leeuwarden op 1 januari het proefproject Inclusieve Stad. In Oud Oost wordt dan geëxperimenteerd met regelvrije zones. Dit houdt in dat het wijkteam zelf kan kijken waar het geld nodig is, zonder belemmerd te worden door budgetstromen en ingewikkelde wet- en regelgeving.

Dit project is onderdeel van de City Deal die het rijk sloot met de gemeenten Leeuwarden, Eindhoven, Enschede, Utrecht en Zaanstad om het zorgmaatwerk in gemeenten zo effectief en passend mogelijk te maken.

Terug op kantoor dient de volgende klus zich aan: een bezoek aan de werkplaats. Sociaal werker en samenlevingopbouwer Senan Hubanic

(45) wandelt naar de locatie: hij heeft dit initiatief onder zijn hoede. Tijdens de wandeling legt Hubanic uit wat hem drijft. ,,Mijn droom is dat de bewoners hier in deze wijken dezelfde kansen krijgen om zich te ontplooien als mensen in bijvoorbeeld Leiden of Wassenaar.”

De werkplaats speelt volgens Hubanic een belangrijke rol in het verwezenlijken van die droom. ,,De mensen die er komen hebben zelf geen werk of lopen stage en maken dingen die de wijk verbeteren, zoals tuinmeubelen. Ze repareren ook auto’s, machines of brengen bij mensen thuis veiligheidsstrips en brandmelders aan. Maar onze vuistregel is wel: als wij het niet doen, wordt het helemaal niet gedaan. We helpen dus alleen als mensen het zelf niet kunnen betalen, want we willen lokale ondernemers niet dwarszitten.”

Bouwtekeningen Hubanic blijft staan voor een onopvallende deur met graffiti erop. Hij opent de deur en loopt een ruime werkplaats met veel voertuigen, apparaten en houten producten binnen. Zo’n vijf mannen zijn aan het werk. Ramiro Bruno (63) is hout aan het bewerken. Hij is sinds eind 2014 werkloos en komt hier vier keer in de week. ,,Ik maak bouwtekeningen. Ik heb ook de bouwtekening voor het fietsenhok van het buurthuis gemaakt. Maar ik leer hier ook andere ambachten. Deze plek is heel belangrijk voor mij: ik blijf in contact met werk en verbeter zo mijn kansen op een baan. Ondertussen leer ik ook nog nieuwe vrienden kennen.”

In een andere hoek van de werkplaats is een opvallend kantoor: het is een netjes ingerichte kapsalon, met ruimte voor één klant. Dit is het domein van Glenn Fos (32). Hij heeft veel kapperscursussen gevolgd, maar kon niet direct een baan vinden. ,,Ik wil graag iets doen voor mensen die de kapper niet kunnen betalen. Senan was enthousiast over mijn idee. Het loopt heel goed nu”, vertelt Fos terwijl hij glunderend zijn minikapsalon rondkijkt. Hij heeft de kast en het kapmeubel zelf gemaakt. Hubanic: ,,Laatst kwam er een vrouw voor Glenn die al meer dan drieënhalf jaar niet geknipt was. Het is bijzonder dat je als werkplaats zo veel kunt betekenen.”

Na afloop van het bezoek stapt er

bij het inloopkantoor weer een andere sociaal werker op de fiets: Jenny Gros (33). Er staat een gesprek met bewoner Daniëlle Bultsma (38) op het programma. Ze drukt op de bel van familie Bultsma en vertelt waarom ze hier komt. ,,Door te hoge maandlasten van hun vorige huis moeten ze nu een schuld afbetalen. Ik informeer over het schuldsaneringstraject en ondersteun waar nodig. De andere hulp die ik bied is bij de problematiek rond Bultsma’s middelste zoon. Hij heeft ADHD en is op zijn oude school geschorst om onrechtvaardige redenen, volgens Daniëlle. Ik help en begeleid haar nu in het contact met de oude school.”

Schuldsanering Bultsma doet open: ze is blij Gros te zien. Ze gaan samen aan tafel zitten en bespreken hoe het er momenteel voorstaat. Het saneringstraject van drie jaar is begonnen: de auto moest verkocht worden, maar Bultsma ziet de toekomst positief tegemoet. Dan legt Gros een brief op tafel: een brief van de oude school, over het voorval met Bultsma’s zoon. Ze gaan samen door de brief terwijl Bultsma de vragen die ze erover heeft aan Gros stelt. ,,Ik ben erg blij met Jenny”, vertelt ze. ,,Ik ben bij het sociaal wijkteam terecht gekomen omdat ik

Ik blijf in contact met werk en verbeter zo mijn kansen op een baan hulp zocht bij een regeling om onze zoon een weekend in de maand ergens anders onder te brengen. Ik raakte met ze in gesprek en van het een kwam het ander: het bleek dat ze met nog veel meer dingen konden helpen. Voorheen wist ik soms niet bij welke instantie ik moest zijn of welke hulp mogelijk was. Het wijkteam helpt mij door de bomen het bos te zien.”

Gros glimlacht. ,,Dat hoor ik vaker. Het is voor de bewoners inderdaad een van de grootste voordelen van het nieuwe systeem. Aan de andere kant kampen we wel met een

Zorgtaken

De drie decentralisaties Met ingang van 1 januari 2015 werd het stelsel op drie zorggebieden gewijzigd. De rijksoverheid hevelde drie verantwoordelijkheden over naar de gemeenten: de drie decentralisaties.

In de Participatiewet zijn de Wet werk en bijstand (WWB), de Wet sociale werkvoorziening (WSW) en een deel van de Wajong gebundeld.

Met de invoering van de Jeugdwet zijn de taken van de Bureaus Jeugdzorg overgegaan van provincies naar de gemeenten. Die kregen ook de verantwoordelijkheid voor de gesloten jeugdzorg (jeugdzorg-plus),

de jeugd-ggz, de jeugdbescherming, de jeugdreclassering en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jongeren erbij.

Ten derde is de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) opgegaan in de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO).

Critici zien in de decentralisaties een verkapte bezuinigingsoperatie, omdat de gemeenten geen of minder extra geld krijgen voor de nieuwe taken. Het rijk gaat ervan uit dat de decentralisaties een vermindering van de bureaucratie met zich meebrengen, en dat de taken dus goedkoper uitgevoerd kunnen worden.

hoge werkdruk en zo nu en dan lange wachtlijsten.”

Die wachtlijsten zijn onder andere gegroeid sinds er door de decentralisatie en de daarbij horende keukentafelgesprekken meer zicht op de problematiek in Leeuwarden is. Toch was er kortgeleden nog sprake van een bezuiniging van 600.000 euro op de Leeuwarder wijkteams. Die lijkt voorlopig van de baan, tot vreugde van de teams. ,,We hebben het als collega’s regelmatig over bezuinigingen. Je voelt bezorgdheid, maar we kunnen alleen maar afwachten hoe het uitpakt.”

Gros neemt afscheid van Bultsma.

Alles loopt nu, en de volgende afspraak komt er pas als die echt weer nodig is. Op de terugweg vertelt ze dat de Bultsma’s een positieve uitzondering zijn. ,,Ze werken heel goed mee en hebben al het papierwerk goed op orde. Er zijn ook gezinnen bij wie ik in huis moet zoeken om alleen al het papierwerk voor de saneringsaanvraag rond te krijgen.”

Na de lunchpauze fiets Hubanic naar zijn middagafspraak. In een grote bouwkeet houdt hij samen met wijkagent Willem Feenstra (50) en betrokken wijkbewoner Willem Vellinga (77) spreekuur. Mensen uit de wijken met vragen of problemen mogen gewoon binnenlopen. ,,Toen we hiermee begonnen, waren mensen nog wat afwachtend. Dat is door de jaren heen steeds beter geworden”, aldus Feenstra. ,,Doordat we zichtbaar zijn in de wijken, durven mensen ook makkelijker langs te komen.”

Mensen komen langs met allerlei vragen. Die kunnen bijvoorbeeld over een buurtruzie gaan, of een gestolen fiets. In het verleden waren er vaker heftigere problemen. Toen waren er nog veel drugsdealers in de wijken.

Spelletjes Tegelijkertijd is er in de andere kant van de keet een Zorgzame Wijk-middag. Ouderen uit de wijken die daar behoefte aan hebben, komen samen om te koffiedrinken en spelletjes te doen. Vijf ouderen en twee vrijwilligers zijn volop aan het kletsen en discussiëren: zo nu en dan wordt er luid gelachen. Naast de koffietafel liggen de sjoelbakken al klaar. Dit is een initiatief van Vellinga. Hij doet al jaren aan buurpreventie. ’s Avonds maakt hij vaak een rondje door de wijk om te kijken of alles rustig is. ,,Ik doe ook hand- en spandiensten voor mensen die dat nodig hebben. Zo kwam ik erachter dat er veel eenzame ouderen zijn. Het werd tijd een middag te organiseren waar ze elkaar konden treffen.”

Het spreekuur verloopt ondertussen rustig: er is nog niemand langsgekomen. De heren praten nog even over de toekomst van de wijken en het sociale wijkteam. ,,We zien een positieve kanteling in de wijken”, vertelt Hubanic. ,,Maar natuurlijk kunnen er nog steeds dingen beter. Zo hoop ik in de toekomst nog meer te investeren in de mensen die het goed hebben in wijken, zodat zij zelf anderen gaan helpen. Net zoals Vellinga doet.”

Wijkagent Feenstra is ook optimisch. ,,In de jaren dat het wijkteam er nu is, is het er een stuk veiliger op geworden. Ik merk dat het nog steeds verbetert, maar als we op dit niveau blijven, ben ik al erg blij.”

Dinsdag 15 november 2016

Jenny Gros van het sociale wijkteam Oud Oost op de fiets onderweg door de wijk. Foto onder: in gesprek met DaniĂŤlle Bultsma. Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Marchje Andringa

Zorg

Z

43

ARTROSE in de hand en duim Dagelijks ziet Ina van der Woude, handtherapeut bij Hand & Polstherapie Centrum, patiënten waarbij sprake is van artrose in de hand en/of duim.

Bijna iedereen van 55 jaar en ouder heeft artrose in de hand en/of duim.

Ongeveer 80 procent merkt vrijwel niets van dit natuurlijke slijtageproces van de gewrichten. Bij het resterende deel gaat deze aandoening echter wel gepaard met klachten. De gewrichten in de hand en pols worden stijf en het bewegen gaat pijn doen.

Handartrose komt vooral voor aan de bovenste gewrichten van de vingers en aan het basisgewricht van de duim.

OORZAAK De botuiteinden van de vingergewrichten zijn bedekt met

een laagje kraakbeen. Dit zorgt ervoor dat beide botdelen soepel langs elkaar kunnen glijden. Artrose in de hand ontstaat wanneer dit kraakbeenlaagje gaat slijten en het gladde oppervlak ruw en onregelmatig wordt.

SYMPTOMEN “Stijve en pijnlijke gewrichten zijn de belangrijkste klachten bij handartrose. Bij belasting en kracht zetten kunnen deze klachten verergeren. Vooral ’s morgens, kunnen de gewrichten pijnlijk en stijf aanvoelen. Deze klachten nemen meestal binnen een half uur af.

Slijtage van het kraakbeen gaat vaak gepaard met ontstekingsreacties. Als reactie daarop kan extra botweefsel aangroeien aan de rand van de aangetaste gewrichten. Deze

botuitsteeksels zijn goed zichtbaar, omdat de vingers er knokerig uit gaan zien. Patiënten die lijden aan handartrose kunnen een verminderde beweeglijkheid, kracht en coördinatie en stabiliteit van de vingers hebben. Dit in combinatie met de pijnklachten leidt tot minder gebruik en inzetbaarheid van de vingers en handen bij de dagelijkse activiteiten” aldus Ina van der Woude.

HANDTHERAPIE De handtherapeut maakt op basis van een vraaggesprek,

onderzoek en een analyse van het bewegingspatroon van de hand en/of duim een behandelplan.

Het behandelplan is gericht op het geven van informatie omtrent artrose, gewrichtsbescherming, onderhouden dan wel verbeteren van de kracht, beweeglijkheid en stabiliteit. Ook het praktisch doornemen van ergonomische principes, hulpmiddelen en mogelijk een spalk/brace maken onderdeel uit van het behandelplan. Dit alles zal helpen om de klachten tijdens het dagelijks handelen te verminderen.

MAAK EEN AFSPRAAK Blijf niet lopen met hand of polsklachten, maak een afspraak

bij Hand & Polstherapie Centrum in Sneek, Emmeloord, Leeuwarden of Heerenveen via 088-0044844. U wordt dan direct geholpen door gespecialiseerde handtherapeuten, topkwaliteit behandelingen met persoonlijke service binnen 24 uur. Iemand met problemen aan hand, vinger of pols kan zonder verwijzing terecht. Hand & Polstherapie Centrum heeft een contract met alle zorgverzekeraars. Kijk voor meer informatie op www.handenpolstherapiecentrum.nl.

SENIORENALARM Met het seniorenalarm kunt u hulp van buiten inroepen.

Wanneer u op de zender van het seniorenalarm drukt, belt deze automatisch via uw vaste telefoonlijn naar bijv. familie, vrienden of de thuiszorg.

Zij ontvangen uw verzoek om hulp en kunnen in actie komen.

Bent u of kent u iemand die zich eenzaam voelt? Of zijn er afspraken waar u liever niet alleen naar toe wilt of kunt, zoals een ziekenhuisbezoek?

vanaf € 165,-

Voordelen van het seniorenalarm : • • • • •

veilig en betrouwbaar: dat geeft gemoedsrust! al 10 jaar het meest verkochte persoonsalarm topkwaliteit en waterdicht vergoeding via zorgverzekering mogelijk géén abonnementskosten!

Buurvrouw Klaske zorgt voor begeleiding en ontlast de mantelzorger door de zorg over te nemen voor een bepaalde tijd. Buurvrouw Klaske biedt: • Persoonlijke ondersteuning en begeleiding • Professionele zorg • Ruim 30 jaar ervaring in de ouderenzorg • Vergoed door PGB • Verlichten van de bestaande mantelzorger Meer informatie? Neem vrijblijvend contact op!

0642597096 • klaskeveenstra@live.nl • www.buurvrouwklaske.nl

Kun jij reanimeren?

Voo or meer informatie en bestellen:

Tel: el: 0228 - 59 66 40 www.seniorenalarm.eu Veilig en betrouwbaar alarm

Red levens in jouw buurt.

Meld je aan op hartstichting.nl/reanimatie

ADVERTORIAL

Een beetje tijd van de één,

een wereld van verschil voor de ander!

Een enthousiaste groep mensen, verbonden aan elkaar via kerk, werk, sport of vriendschap… Ze hebben het goed samen, maar willen graag ook wat voor een ander betekenen. Wat kunnen ze doen, wie heeft er hulp nodig? Ze melden zich aan bij stichting Present, en geven aan wat ze kunnen, en wanneer ze beschikbaar zijn.

Een man alleen… Veel weten we niet van hem. Hij heeft een zware operatie moeten ondergaan, en hij mag eindelijk weer naar huis. Er is wel de eerste tijd thuiszorg nodig. De thuiszorgmedewerker ziet echter dat het huis flink verwaarloosd is, het is er kaal, en erg vies.

Zo kan hij niet terug! Nadat hij zelf weer gaat kijken in zijn

huis, na een poosje verpleegd te zijn geweest, schrikt hij ook van het verschil met de schone frisse verpleeglocatie.

Ze bespreken samen de mogelijkheden en er wordt een hulpvraag bij Stichting Present ingediend. Hij wil graag een nieuwe start maken.

Een schoon huis, en weer mensen kunnen en durven ontvangen. Zelf weet hij niet goed waar te beginnen, en

bovendien revalideert hij nog. Veel hulp is er niet in zijn omgeving, hij leidde een eenzaam bestaan.

De hulpvraag en de groep helpers worden door Present met elkaar in contact gebracht.

De groep begint met de tuin. Ze snoeien rigoureus, en daarna wordt er overlegd over een tweede groep die in huis kan komen helpen schoonmaken.

Maar het hoeft al niet meer…

Onze hulpontvanger is zo

Wil je meer informatie, je aanmelden als groep of als vrijwilliger, wil je een donatie doen?

Neem contact op met je plaatselijke Presentstichting: Present Heerenveen: www.presentheerenveen.nl of 0620096947 Present Leeuwarden: www.presentleeuwarden.nl of 0623501576 Present Noord Oost Friesland: www.presentnof.nl of 0612978202 Present Noord West Friesland: www.presentnwf of 0657645837 Present Smallingerland: www.presentsmallingerland.nl of 0512543354 Present Súdwest-Fryslân: www.presentsudwestfryslan.nl of 0649632059 Present Zuid Oost Friesland: www.presentzuidoostfriesland.nl of 0651617163 Present Achtkarspelen/Tytsjerksteradiel: present.8kentdiel@gmail.com of 0653380847

geïnspireerd geraakt dat hij zelf flink aan de slag is gegaan, en zijn huisje zelf weer opknapt!

Een project via Present leidt je naar onbekende plaatsen waar je mensen ontmoet die je wellicht anders nooit was tegen gekomen. Je komt bij mensen die door allerlei omstandigheden even een duwtje in de rug nodig hebben; een alleenstaande moeder, een ex-verslaafde of een eenzame oudere.

Door samen de handen uit

de mouwen te steken, zoals behangen, laminaat leggen, een tuin opknappen of een gezamenlijk (spel)activiteit te doen, leer je je medemens op een bijzondere manier kennen.

Voor hen ben je een sprankje hoop, een steuntje in de rug, hernieuwd vertrouwen!

ADVERTORIAL

Maak je keuzes nu en leg ze vast voor later We worden met zijn allen steeds ouder en blijven ook steeds langer zelfstandig wonen.

Daarnaast is het een feit dat de opname in verzorgingshuizen en verpleeginrichtingen steeds moeilijker wordt. De kosten van de zorg nemen toe en om toegelaten te worden zult u aan steeds verder gaande eisen moeten voldoen. Ik hoor regelmatig dat mensen nog ‘veel te goed’ zijn om opgenomen te kunnen worden.

Omdat u steeds langer zelfstandig woont en dus ook steeds langer uw eigen zaken zult moeten regelen, neemt het risico toe dat er plotseling behoefte zal ontstaan aan een vangnet. Krijgt u te maken met ziekte, een ongeval of een gebrek dat zorgt dat u uw eigen zaken niet meer kunt regelen, dan is er geen automatisch direct werkend vangnet. De wet voorziet daar alleen maar in door middel van onderbewindstelling of curatele. Een zwaar middel, waardoor de kantonrechter betrokken raakt bij het reilen en zeilen van uw huishouden. Het is een ingrijpende gerechtelijke procedure die nogal lang duurt en ook niet geheel kosteloos is.

Is er nu niet een alternatief? Ja zeker dat is er, maar dat moet dan wel tijdig geregeld zijn. Zolang u gezond van lijf en geest bent, kunt u zelf allerlei afspraken vastleggen in de vorm van een levenstestament. U kunt die afspraken beperken tot uitsluitend financiële regelingen, dan is er eigenlijk meer sprake van een volmacht, waarbij een stel aan elkaar en bijvoorbeeld aan hun kinderen de mogelijkheid geeft om de bankrekeningen te beheren. Dergelijke volmachten kunnen ook verder uitgebreid

“Ouder worden hoeft geen zorg te zijn” Wonen

Zorghotel

Dagverzorging

Maaltijdvoorziening

worden met allerlei regelingen die zien op vermogensoverdracht aan kinderen.

Binnen de estate-planning kun je eigenlijk niet zonder. U zorgt voor een waarborg dat regelingen ook uitgevoerd kunnen worden als u dat zelf niet meer kunt.

De financiële volmacht kan ook met wilsverklaringen worden uitgebreid. Die wilsverklaringen zien vooral op hoe u zelf wilt omgaan met de laatste fase van uw leven. Deze verklaring hebben dus vooral te maken met levenseinde, euthanasie, reanimatieverboden of behandelverboden. Er wordt getwijfeld aan het nut van dergelijke verklaringen. Er kan inderdaad geen garantie worden afgegeven dat de verklaringen effect zullen hebben. Wel kan de garantie worden gegeven dat de kans dat het werkt groter is naarmate je meer vastlegt.

Is een levenstestament dus zinvol of toch maar niet. Dat is een persoonlijke keuze.

Wilt u afhankelijk zijn van wettelijke regelingen, vertrouwt u er op dat het wel goed komt, of neemt u liever zelf de regie in handen.

Kiest u voor het laatste, ga dan het gesprek eens aan met een notaris.

Wilt u meer weten?

Bezoek onze website op www.boarnsterhimstate.nl of bel op 0566-631294 Boarnsterhim State | Wjitteringswei 67 | 8495 JM | Aldeboarn

Neeteson Praktijk voor tandheelkundige implantologie

Nieuwsgierig wat er nu mogelijk is op het gebied van tandheelkundige implantologie?

Maak een vrijblijvende afspraak voor een gratis intake of kijk op onze website!

Praktijk Neeteson | Westerkade 16-3 Groningen Tel. 050 -3187700 | www.praktijkneeteson.nl

Na haar opleiding fysiotherapie belandde Marieke Boersma in Ethiopië.

Namens stichting Light for the World verbetert ze daar de leefsituatie van mensen met een handicap. Wat is haar verhaal achter deze opmerkelijke keuze?

Friezen om útens

” Er is zoveel moois in dit land” Marieke: “Tijdens mijn studie fysiotherapie heb ik me gespecialiseerd op het gebied van revalidatie in ontwikkelingslanden. Het leek me een mooie uitdaging om mensen in de meest schrijnende situaties nieuwe hoop te geven. Na een stage in Israël heb ik me aangemeld bij een vrijwilligersorganisatie. Ik kreeg het aanbod om samen met iemand anders een opleiding fysiotherapie op te zetten in Ethiopië. Vol energie en goede wil ben ik daar ingestapt.

Tijdens die periode merkte ik hoe belangrijk revalidatie is om de zelfredzaamheid van kinderen en volwassenen met een handicap te verbeteren. Toen de vraag kwam of ik voor Light for the World wilde werken, zei ik natuurlijk ‘ja’, want ik hou van Ethiopië en de mensen daar.”

“Ik werk momenteel veel met meisjes en vrouwen met

een verstandelijke handicap. Zij lopen een groot risico om verwaarloosd of misbruikt te worden. Ik praat met ouders en klinieken hoe we een veilige omgeving voor deze meisjes kunnen creëren en hoe zij de juiste medische zorg kunnen krijgen. Een ander project richt zich op voedselzekerheid voor de allerarmsten. Mijn taak is om ervoor te zorgen dat ook mensen met een handicap mee kunnen doen. In tijden van voedselschaarste hebben juist zij extra moeite om aan voedsel te komen. Waar ik écht enthousiast van word is dat de Ethiopische overheid steeds meer doet voor mensen met een handicap. Ze komen zelfs naar mij toe met hun vragen omdat ik veel contact het met internationale organisaties, maar ook met plaatselijke revalidatiewerkers.”

“Ik heb veel zien veranderen in Ethiopië de afgelopen 15

jaar. Onderwijs, medische zorg, telecommunicatie en wegen zijn verbeterd. Zorgwekkend blijft de bevolkingsgroei waardoor het lastig blijft om aan de armoede te ontsnappen. Ik hoop dat mensen in Ethiopië de diversiteit in hun land leren waarderen. Het is een trots en koppig volk.

Niet heel anders dan mijn Friese wortels in die zin. Ik hoop dat die koppigheid niet doorslaat in een burgeroorlog. Er is zoveel moois ontwikkeld in de laatste jaren en het zou zo mooi zijn als we in vrede verder kunnen bouwen aan dit prachtige land zo vol geschiedenis, bijzondere natuur en prachtige mensen.” www.lightfortheworld.nl

" " " " ! - 9,4 Cliëntbeoordelingen - The Feedback Company

Ga naar prescan.nl voor een actueel overzicht van onze programma’s en prijzen, of laat je vrijblijvend adviseren via 074-255 9 255.

Beter op tijd, dan te laat Wij vinden dat je jezelf (preventief) moet kunnen laten onderzoeken. Met en zonder verwijzing van je huisarts. Daar waar een team van de beste medische specialisten voor je klaar staat. Waar men een luisterend oor biedt en er alles voor over heeft om je te helpen. Preventief, maar ook als er klachten zijn.

Wij geloven in gezondheidszorg, meer dan in ziekenzorg. Dat je er beter op tijd bij kunt zijn dan te laat. Daarom zijn wij er. We zijn er voor jou.

48

Z

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Dagboek verpleegkunde Rennen, prikken, laxeren, troosten, Geen dag is hetzelfde als je verpleegkundige in het ziekenhuis bent. Columniste Sandra Kleefstra geeft in deze zorgbijlage een inkijkje in een willekeurige dag op de afdeling oncologie en reumatologie van ziekenhuis MCL in Leeuwarden. Rennen van hot naar her. Kijken of het vandaag nog van pauzeren komt.

Sandra Kleefstra

6

.00 uur. Mijn wekker gaat.

6.35 uur. Op mijn fiets.

6.55 uur. In de rij om een uniform te krijgen uit een pakkenautomaat. Het duurt even ’s ochtends voor je mag verplegen, maar…

7.00 uur. In het kleedhok. Sandra uit, verpleegkundige aan. Wit pak, stevige stappers, twee kleuren pen in mijn zak, een schaar, een rol tape, een papier vol telefoonnummers, een pieper, een telefoon. Ik lijk iets breder dan ik ben met die zakken zo vol, maar verplegen is geen mooizijn. Het is praktisch, hard werken, veel lopen, geregeld rennen, schrijven, typen en lopen.

bijvoorbeeld die bloeddrukverlager wel geven, bij een bloeddruk van 105 om 55? En terwijl ik daarover nadenk, snikt er iemand achter een bedgordijn.

Ik zet mijn pillen aan de kant en gluur door het gordijn.

Terwijl ik troost, vraagt een andere patiënt of hij geen pillen krijgt. On-

7.00 uur. In het kleedhok.

Sandra uit, verpleegkundige aan

7.05 uur. Persoonlijk praatje met de nachtdienst: ,,Hou je het vol?” Zij wil vooral praten over patiënten.

Als dat klaar is, mag ze naar huis; op bed. Ze roept patiëntennamen, ziektebeelden, wel of niet reanimeren, of er nog onderzoeken gepland staan. En zijn er verder nog bijzonderheden? Zo zet mijn collega een stuk of vier tot zes patiënten uiteen; dit is mijn basis.

7.15 uur. Computer aan. Daar vind ik details: persoonlijke gegevens, voorgeschiedenis, notities van een arts, verslagen van slechtnieuwsgesprekken, adviezen van de fysiotherapeut of maatschappelijk werk. Alles.

7.45 uur. Nog lang niet alles gelezen. Ondertussen rinkelt mijn pieper.

De mens achter het patiëntnummer heeft me nodig. Ik neem mijn computer mee en bestorm de zalen. Want de computer vertelt mij welke medicijnen ik moet uitdelen. Ik kijk kritisch: zijn die pillen vandaag nodig? Moet ik

Sandra Kleefstra. Foto: Niels Westra

dertussen staat mijn collega op de gang. Die wil even afstemmen hoe het is: is het druk? Heb ik hulp nodig?

Kan ik hulp bieden? Gaan er nog patiënten naar huis? Weet ik dat ik nog een nieuwe patiënt krijg?

Tussen nu en 10.00 uur spring ik als een vlo van traan naar pil naar col-

lega naar washandjes naar gezondheidsadviezen, naar wonden die ik moet verzorgen, infusen die ik moet besturen en dan naar nog meer washandjes.

Ondertussen wil de dokter visitelopen. De patiënt moet helaas halfgewassen wachten tot ik terugkom, dokters gaan voor. En dat is ook belangrijk. Want de dokter vertel ik over de laatste gezondheidsvordering en -achteruitgang. En de dokter vertelt mij weer hoe we daar het beleid op aanpassen. Andere pillen, infusen erbij, infusen eraf, morgen een CT-scan, nog ‘even’ wat extra bloed afnemen, ontslag plannen (van mijn patiënt, niet van mij), ontslag uitstellen. Wie gaan we goed nieuws brengen en wie krijgt het tegenoverge-

stelde? Als het plan klaar ligt, delen we het mee, langs de halfgewassen patiënten. Die moeten mogelijk huilen daarna. Van opluchting of uit angst. Daar moet ik dan wat mee. Ondertussen was ik ze ook verder, trek steunkousen aan, preek ik wat en stuur ik mensen uit bed (mobiliseren is belangrijk).

10.20 uur. Als het lukt pauzeren we. Dat zou om 10.00 uur moeten, maar de dokter, patiënten, hoge nood en lage bloeddrukken staan dit geregeld in de weg. Rond dit tijdstip vind ik meestal een paar collega’s die het ook is gelukt om even te zitten en iets te drinken. Vandaag hebben we geluk, dus is er koffie. Sommige dagen drink ik pas weer iets rond het middageten.

Zorg

Dinsdag 15 november 2016

Z

49

iitypen en steeds maar die pieper 10.33 uur. We spreken af dat ik om 11.45 uur moet gaan eten. Dan mag ik nu wel opschieten. Ik moet nog iemand laxeren (dat fraaie werk hoort er ook bij), dus ik ren de teamkamer uit. Ik grijp wat spullen bij elkaar, laxeer, was nog iemand. Dan leg ik dingen uit. Over naderende CT-scans, contrastvloeistoffen, niet eten, wanneer de uitslag komt. De patiënt vraagt angstig wat ik van die uitslag verwacht. Ik geef daar een antwoord op dat probeert gerust te stellen.

11.03 uur. Ik meet bloeddrukken, pijnscores (0 is geen pijn, 10 de verschrikkelijkste pijn die u zich voor kunt stellen), ik zeg nog eens dat de patiënt wat meer zou moeten bewegen. Een andere patiënt rem ik juist wat af. Ondertussen verwelkom ik

mijn nieuwe patiënt. Ik moet diegene op z’n gemak stellen, wegwijs maken en zo goed mogelijk leren kennen. Dus vraag ik iemand die ik nog nooit heb gezien binnen tien minuten het hemd van zijn lijf (lichamelijke klachten? psychische zorgen? thuissituatie?). Ook moet letterlijk het hemd van zijn lijf, want ik moet een hartfilmpje maken.

11.25 uur. Ik kijk bezorgd op de klok. Nog 20 minuten en dan móét ik echt naar het restaurant. Als ik niet ga, zakt de planning van het hele team in elkaar óf krijg ik gewoon geen eten. Maar ik moet nog heel veel administreren rond deze nieuwe patiënt. En die wil heel veel van mij weten. Logisch. In een ziekenhuis moeten blijven brengt een heleboel onze-

kerheden met zich mee. Maar ik heb eigenlijk geen tijd. Ik moet ook nog de medicijnen ronddelen van 12.00 uur. O, en de gelaxeerde patiënt heeft nog een klusje voor me.

11.47 uur. Ik grijp mijn broodbakje en ren. Te laat, mijn collega’s zijn net vertrokken. Als we die planning niet strak aanhouden, loopt alles in de soep immers. Ik ren achter mijn collega’s aan en vind ze aan een tafel. Ik eet mijn brood veel sneller dan zou moeten. De haast van mijn werkzaamheden is via mijn loopsnelheid doorgeschoten naar mijn kaakbewegingen. Binnen zeven minuten heb ik mijn brood op. Ach, we hebben in ieder geval nu de tijd om indrukwekkend nieuws en grappen met elkaar te delen.

12.15 uur. We denderen in verpleegtempo terug naar de afdeling. Ik krijg mijn pieper en die van mijn collega.

Want die wil ook eten. Ze vertelt me de bijzonderheden van toen ik weg was en de bijzonderheden van haar patiënten, want zij gaat nu. Piepers gaan ook: piep! Ik ren, los dingen op, troost nog iemand, draai als een tovenaar infusen in elkaar, breng de infusen bij de patiënt, maar die wil eerst een po… de pauze van mijn collega is altijd razendsnel voorbij.

13.00 uur. Multidisciplinair overleg. Een diëtiste, fysiotherapeut, arts, geestelijk verzorger en zo nog meer experts vertel ik mijn zorgen per patiënt. We stemmen af, maken een beter plan.

13.25 uur. Tussen nu en 15.00 uur

moet ik alle afspraken en gegevens van mijn patiënt in de computer zetten voor de late dienst. In theorie. In de praktijk rinkelen daar piepers doorheen, moet er nog iemand huilen, piept er een infuus. Dan klinkt er een klap…

13.55 uur. Meneer De Wit is uit bed gevallen. Hij zou even iets pakken, leunde op het nachtkastje, dat kastje reed weg, hij viel. Zijn hoofd bloedt. Ik druk op een alarmknop.

Mijn collega’s komen aangerend, halen een dokter en hulpmiddelen, doekjes, washandjes, tilmateriaal. In teamverband wordt meneer De Wit nagekeken en weer in bed geholpen.

Als iedereen vertrekt, blijf ik nog even; hij is zich rotgeschrokken. We praten nog wat. Hij huilt.

Nu ik een verslag schrijf van deze dag, besef ik pas hoe vaak mensen huilen op mijn afdeling.

14.30 uur. Ik ga toch maar weer even achter de computer zitten. Typ wat, krijg telefoon, zoek dingen uit, los dingen op, help een collega met het tillen van een zware patiënt, krijg nog wat telefoontjes, spreek een transferverpleegkundige over het ontslag van mijn patiënt, ik kijk nog even bij meneer De Wit. Die slaapt (ademt hij nog wel? Ja! Gelukkig! Als

Terwijl ik troost vraagt een andere patiënt of hij geen pillen krijgt

ik één keer schrik, vrees ik altijd meer onheil…)

Ik herinner me ineens dat ik om 14.00 uur een infuus had moeten geven, ga dit gauw maken, pieper, typen, familie wil graag weten wat er is gebeurd met meneer De Wit (zijn voorhoofd is dik en blauw), familie van de nieuwe meneer De Vries heeft ook vragen, pieper, po.

15.00 uur. Mijn collega van de late dienst arriveert. Nu al?, denk ik. Ik heb nog lang niet alles klaar. Ik typ en vlieg bevlogen verder.

15.45 uur. Mijn dienst zit erop. Pieper. ,,Mag ik nog één ding vragen, zuster?”

16.00 uur. Meestal ben ik nu wel klaar met mijn werk. Mijn werk, dat ik altijd wat vroeger begin en wat later beëindig en waarbij ik geregeld pauzes mis. Maar wat heb ik veel opgelost, geregeld en bezworen vandaag.

16.05 uur. Moe maar behoorlijk tevreden fiets ik naar huis.

(advertorial)

Zorgeloos horen

Wat kost een goed gehoor eigenlijk?

Als u op zoek bent naar een hoortoestel, wilt u de kosten hiervan – uiteraard – in de hand houden. Maar u wilt wel apparatuur waar u op kunt vertrouwen. Als de prijs lager is, zoals bij Specsavers, krijgt u dan nog wel de beste kwaliteit?

En als u een aantrekkelijke aanbieding ziet, hoe weet u dat er dan geen addertjes onder het gras zitten? Logische vragen.

Alleen nog t/m 31 december a.s.

Specsavers betaalt uw eigen bijdrage

Hoe duurder uw apparaat, hoe beter, zult u wellicht denken. Maar goedkoop is zeker niet altijd duurkoop. Specsavers is een grote internationale organisatie met winkels over de hele wereld. Samen met al deze winkels kopen wij miljoenen brillen, contactlenzen én hoortoestellen in. Door heel scherp in te kopen, houden we de prijzen laag. En daar profiteren onze klanten weer van!

Wij betalen de eigen bijdrage voor uw eerste hoorstel altijd aan u terug. En Specsavers doet dit nu ook tijdelijk voor het tweede hoortoestel. Hoe dat mogelijk is? Omdat we geloven in betaalbare, kwalitatieve hoorzorg voor iedereen, nemen we genoegen met minder marge op onze hoorzorg. De vergoeding die zorgverzekeraars aan hoorzorgleveranciers betalen, en dus ook aan Specsavers, geven wij terug aan u. Daarnaast kunnen we onze kosten laag houden dankzij onze grote, internationale inkoopkracht en het feit dat onze hoor- en oogzorg onder één dak zitten. Dit doen we met behoud van dezelfde kwaliteit. U wordt namelijk altijd geholpen door gediplomeerde en StAr-geregistreerde audiciens die met zorg de nieuwste hoortoestellen aanpassen aan uw wensen en behoeften.

Vergoeding van zorgverzekeraars

Zo werkt het

Als het gaat om wat u voor een hoortoestel betaalt, speelt de zorgverzekeraar een belangrijke rol. Als u aan de gestelde voorwaarden voldoet, vergoedt uw basisverzekering tot 75% van uw hoortoestel(len). Wat overblijft, is een eigen bijdrage die u als klant in veel gevallen zelf betaalt. Tenzij u naar Specsavers gaat.

Stel: uw eerste hoortoestel kost €300. Uw zorgverzekering vergoedt dan maximaal €225. Specsavers vult vervolgens de resterende €75 aan. U hoeft dan niets bij te betalen. Dit doet Specsavers altijd voor het eerste hoortoestel. En tijdelijk ook voor een tweede, omdat de meeste slechthorenden twee hoortoestellen nodig hebben. Tot en met 31 december kunt u profiteren van deze aanbieding, en bespaart u nóg meer.

“Wist u dat u bij Specsavers niets hoeft bij te betalen voor uw hoortoestel(len), ongeacht waar en hoe u verzekerd bent.”

2 hoortoestellen zonder bijbetaling Hoortoestellen worden voor het grootste deel vergoed uit uw basisverzekering.

Maar u betaalt altijd minimaal 25% van de kosten van uw hoortoestel(len) zelf.

Normaal gesproken vergoedt Specsavers uw eigen bijdrage voor één hoortoestel.

Maar tot en met 31 december 2016 neemt Specsavers ook de eigen bijdrage voor uw tweede hoortoestel voor haar rekening.

Ongeacht waar en hoe u verzekerd bent.

Meer weten?

Maak nu snel een afspraak om onze hoortoestellen gratis en vrijblijvend te testen. Ga naar www.specsavers.nl/horen Deze actie is geldig tot en met 31 december 2016. Niet in combinatie met andere aanbiedingen en niet geldig op al eerder gedane aankopen. Vraag in de winkel naar de voorwaarden of kijk op specsavers.nl/horen. © 2016 Specsavers Optical Group. All rights reserved.

Kijk op www.specsavers.nl voor uw dichtstbijzijnde Specsavers winkel.

$1@

;#

=II! 884 014 I4*; !;M1+T;K *TR4 -TR I' *I;Q 411! ;;4 $"'("#!&'#&%&' @T; );M14EK+;MMT4E ";;O+ I6 ;;4 QM;T4K("1MTE -II4'!IR;(+ I0;! +; 4;6;4:

Wij zoeken vrijwilligers

DT44;4 @T+ '!IR;(+ );IIE+ 6;4 (MTS4+;4 I' ;;4 ;TE;4+TR@K; 614T;! I4@;!@1Q +; )T;@;4: B;+ ;;4 +;16 014 '!IO;KKTI4;;M I'E;M;T@; 6;@;-;!Q;!K ;4 014LT+ ;;4 ("!TK+;MTRQ; M;0;4KI0;!+LTET4E E;;O+ 6;4 0I!6 114 @; );E;M;T@T4E: &;*; );E;M;T@T4E -I!@+ @II! @; (MTS4+;4 0T1 ;;4 97D T4E;QI("+: &; Q-1MT+;T+ 014 ";+ *I!E114)I@ -I!@+ R11!MTRQK E;+I;+K+ 014LT+ ";+ +I;E;Q;4@; PJNGQ;L!6;!Q:

voor geneesmiddelenonderzoek CS0265 CS0266 CS0267 in het kort:

Vergoeding: € 602,-, € 1644,- of € 824,- bruto Profiel: M/V vanaf 55 jaar

=14 @; +I;QI6K+TE; I4@;!4;6;! -I!@+ 0;!-1("+ @1+ ;! I!E14TK1+I!TK(" ;4 T4"IL@;MTRQ M;T@T4E -I!@+ E;E;0;4:

Tijdsinvestering: 5, 14 of 7 dagen

Onderzoek CS0265 CS0266 CS0267 Geheugen Wat wordt er onderzocht?

• Voor iedere vrijwilliger in groep 266-1 tot en met

Onderzoek naar een mogelijke combinatie van 2 middelen voor de behandeling van Alzheimer.

266-4 bestaat het onderzoek uit 1 periode van

A1@;!; T4OI!61+T; QL4+ L T4-T44;4 )TR @; ";;! <:%:7: .14KK;4K> @II! ;;4 )!T;O> +;*16;4 6;+ ;;4 C=> +; K+L!;4 411! %4+-II!@4L66;! F33> 2H55 =D %6;!KOII!+ :

12 dagen (11 nachten) en een nakeuring.

• Voor iedere vrijwilliger in groep 267-1 bestaat

Wie zoeken wij

het onderzoek uit 1 periode van 5 dagen

Voor dit onderzoek zoeken wij gezonde mannen en vrouwen in de leeftijd vanaf 55 jaar die een Body Mass Index (BMI) hebben tussen 18,5 en 31 kg/m2.

(4 nachten) en een nakeuring.

• In de groep 267-1 zal hersenvocht worden afgenomen door middel van een ruggenprik.

Goed om te weten

Planning

• Om te bepalen of u geschikt bent voor deelname

Het onderzoek start in november 2016.

aan dit onderzoek zult u medisch worden gekeurd.

Voor de data verwijzen we naar de website.

Maximaal 30 dagen voor de eerste onderzoeksdag, vindt deze medische keuring plaats.

Vergoeding € 602,-, € 1644,- of € 824,- bruto

• Voor iedere vrijwilliger in groep 265-1 tot en met 265-3 bestaat het onderzoek uit 1 periode van

Daarnaast worden de reiskosten vergoed met € 0,19 per kilometer.

3 dagen (2 nachten) en een nakeuring.

Meld u nu aan voor dit onderzoek

www.qpsvrijwilliger.nl

SAMEN TRAPPEN WE

DUCHENNE DE WERELD UIT

Informatie en aanmeldingen QPS Recruitment 050-8200483 - vrijwilligers@qps.com - www.qpsvrijwilliger.nl Bereikbaar op ma t/m vr van 9:00-19:00 uur.

WWW.DUCHENNEHEROES.NL

ADVERTORIAL

Senioren vinden warm thuis in gemeentehuis Witmarsum Het oude gemeentehuis van Witmarsum aan de Arumerweg 53 is vanaf december een liefdevol huis voor ouderen met geheugenproblemen. Geen verzorgingshuis, geen verpleeghuis, maar een huis waar ouderen zichzelf kunnen zijn en waar medewerkers ook écht alle tijd hebben voor de bewoners. De verbouwing is bijna klaar. Daarna wordt de inrichting afgerond met mooie schilderijen, stijlvolle gordijnen, meubelen en een pracht van een keuken. Vrijdag 18 november a.s. van 16.00 tot 17.30 is er een kijkmiddag voor belangstellenden.

Andere kijk op ouderenhuisvesting Klinkt allemaal een beetje als een sprookje.

Maar de organisatie ‘Wonen bij September’ maakt deze manier van wonen op verschillende plekken in Nederland waar. En straks dus ook in het Friese Witmarsum. Hoe zit dat? Oprichter Michiel van Putten: “Wij doen kennelijk iets nieuws met ouderenhuisvesting. We hebben geen ingewikkelde organisatie en geen dure zorgmanagers. Onze inzet is om mensen met dementie te helpen met een prettig en zinvol bestaan in fijne huizen. Dat doen we met een team dat alle tijd neemt. We werken met zowel gediplomeerde als ongediplomeerde medewerkers. Wij vinden het vermogen om warme aandacht te geven belangrijker dan diploma’s.

Onze bewoners en de kinderen van bewoners zijn vaak verbaasd dat het zo allemaal ook kan.

Het draait om liefde en aandacht. In de ouderenzorg in Nederland lijken we dat een beetje te zijn vergeten.”

Het karakteristieke pand van het voormalige gemeentehuis in Witmarsum waar 18 november a.s. van 16.00 tot 17.30 een kijkmiddag plaatsvindt voor belangstellenden.

7 DAGEN PER WEEK GEOPEND

Gezelligheid en aandacht Het bijzondere is dat nieuwe medewerkers van Wonen bij September net zo enthousiast zijn als de bewoners zelf. Monique Willemsen die als één van de eersten Wonen bij September aan de slag ging, stelt: “Ik heb in verschillende verpleeghuizen gewerkt en zag hoe mensen met Alzheimer geïsoleerd dreigden te raken. Daardoor weet ik hoe belangrijk het is om in een huis te wonen dat voelt als een gezin. Geen vervelende protocollen of bezoektijden. Wel gezelligheid en aandacht.”

Zeer betaalbaar Klinkt als een dure aanpak. Toch valt dat door de eenvoudige organisatie enorm mee.

Mensen met AOW en een klein aanvullend pensioen kunnen in Witmarsum vanaf 1.250 euro per maand komen wonen. Inclusief

OOK ZONDER SAUNABEZOEK

huur, servicekosten, eten en drinken, wassen, strijken en andere huishoudelijke werkzaamheden. De eventuele verpleegkundige zorg begeleiding worden betaald vanuit het persoonsgebonden budget. Wonen bij September kan helpen bij het aanvragen van dat budget.

Na een goed bezochte informatiebijeenkomst van vorige maand hebben zich al heel wat mensen voor een appartement in het gerenoveerde gemeentehuis van Witmarsum opgegeven. “Er zijn nog een paar appartementen beschikbaar”, zegt Caroline Krol die In Witmarsum in december de nieuwe bewoners en hun familie zal onthalen.

Zij gaat ook graag in op vragen van geïnteresseerden over het wonen in dit bijzondere woonhuis in Witmarsum: tel.nr.: 06 44 85 79 20, mail: caroline@wonenbijseptember.nl

BEAUTY INSTITUUT PROFESSIONELE HUIDVERBETERING & ANTI-AGEING

De feestdagen komen er aan en dan komen we graag mooi voor de dag: een mooie jurk, een nieuw kapsel en sjieke sieraden komen uit de kast. Pak het complete plaatje aan en

kom stralend en een maatje strakker voor de dag met onze professionele huid- en figuurverbeterende behandelingen. Maak nu nog een afspraak bij ons Beauty Instituut!

AL VANAF

HUIDVERBETERING EXTREME HYDRATATIE & STRALENDE TEINT

e

M

ermabra d o si icr

29,

dra-boost y H

00

FIGUURVERBETERING SLANKER EN STRAKKER BINNEN 4 WEKEN

rolipolyse t c Ele

Meer informatie Woudfennen 10 | 8503 BA Joure | Tel: 0513 - 415 200 en reserveren: receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl

y wrap d o B

DSW yn Fryslân Dit najaar komt u ons mobiele loket, een Citroën oldtimer, tegen op diverse plekken in Friesland.

Kollum Maartensplein woensdag van 13.00 - 16.00 uur Burgum Markt donderdag van 15.00 - 17.30 uur Drachten Raadhuisplein en De Wiken vrijdag van 13.00 - 17.00 uur Leeuwarden Oldehoofsterkerkhof zaterdag van 10.00 - 14.00 uur Uiteraard kunt u ook ons servicekantoor in Dokkum bezoeken.

Kijk voor de actuele openingstijden op www.dsw.frl.

Servicekantoor Druivenstraatje 2B, Dokkum www.dsw.frl

•

(010) 2 466 466