Ode aan de zorg

ODE AAN DE

ZORG

VOORWOORD GEACHTE LEZER Voor u ligt een speciale bijlage waarin we een aantal gouden medewerkers in de zorg naar voren halen. Het zijn zorgprofessionals die dagelijks met hun voeten in de klei staan, jong en oud, uit de polder, Urk en Lelystad. Ze vertellen over de verantwoordelijkheid die ze in hun belangrijke werk dragen. Hoe moeilijk het bijvoorbeeld is als patiënten in

je bijzijn overlijden, in de coronatijd zonder dierbaren om hen heen. Deze verhalen laten zien hoe zwaar het werk soms is, maar ook hoeveel voldoening dit kan geven en hoe belangrijk het is voor onze samenleving.

Met deze bijlage willen we onze waardering uiten en hopen we het werken in de zorg ook te promoten voor

toekomstige zorgprofessionals!

De aanleiding voor dit initiatief was de coronaperiode, waarin we allemaal konden zien dat de druk op de zorgmedewerkers enorm toenam. De waardering was er in deze periode volop, maar moeten we blijven uiten. Mijn persoonlijke drijfveer komt voort uit het overlijden van mijn vrouw Ans aan de gevolgen van Alzheimer.

Ze was nog maar 69 jaar. In de tien jaar dat ik haar mantelzorger was heb ik hulp gekregen van vele lieve en zeer gemotiveerde zorgmedewerkers. Mede om de herinneringen aan Ans levend te houden voor mezelf en voor familie en vrienden heb ik, door tekstschrijver Huib van der Wal, een boek laten maken over het leven van Ans. Huib van der Wal is ook de schrijver van de mooie

en indrukwekkende verhalen in deze bijlage.

Tot slot wil ik de adverteerders bedanken dat ze het financieel mogelijk hebben gemaakt om deze speciale bijlage te realiseren.

Rest mij u nog veel leesplezier te wensen!

HUIB BOS

ES HO

EEN INTENSIEF OPLEIDINGSJAAR IN HET COVID-CENTRUM

Op haa Hoop u naar de ze cum mbo3-o zorgen Lelysta die keu gegroe van mi

In het voormalige Dokter J.H. Jansenziekenhuis werd in het voorjaar van 2020 de voormalige IC-afdeling veranderd in een regionaal Covidcentrum, een Cohort unit. Op initiatief van

NIET LE Esther natuur achter achttie haar op geld ve in een Ze wer de huis thuiszo schoon verloor baan. E caterin En toch doenin intensi

Zorggroep Oude en Nieuwe Land werden daar corona-patiënten opgevangen waarvoor in de ziekenhuizen of verpleeghuizen geen plaats meer was. Meerder zorgpartners sloten aan. De ervaren verzorgende Agnes van Veen, verpleegkundige in opleiding, vond er een stageplaats en beleefde het meest indrukwekkende jaar van haar loopbaan in de zorg.

OP HAAR ZESTIENDE IN DE ZORG Op haar zestiende wist Agnes van Veen het al na een snuffelstage in Talma Haven op Urk; ik wil in de zorg werken. Maar er was, je kunt het je nu amper voorstellen, voor haar geen plek in de regio en dus toog Agnes voor een leer-werkbaan naar een verpleeghuis in Zeist. Een vak leren en meteen een (bescheiden) salaris ontvangen is natuurlijk heel fijn. Het werk vond ze boeiend en leuk, maar ook confronterend. Oude en jonge ernstig zieke patiënten verzorgen, soms terminaal, daar moet je wel aan wennen. Op haar 22-ste keerde ze voor de liefde terug naar Urk, werkte nog even in Lelystad en vond uiteindelijk haar plek in ’t Kompas op Urk. Daar werkte ze al 24 jaar toen de uitdaging Covid-centrum Emmeloord zich aandiende. ,,Ik was net met de opleiding verpleegkunde begonnen en zag in dit nieuw opgezette centrum een mooie plek om werkervaring op te doen. Er werd een compleet nieuw team gevormd, met verpleegkundigen, verzorgenden, artsen, fysiotherapeuten en diëtisten. Wij als verzorgenden en stagiaires verpleegkunde waren vooral druk met douchen, wassen, eten, drinken en andere zorg. Covid-patiënten hebben een tekort aan eiwit en in overleg met de diëtiste zorgden we voor eiwitrijke voeding. Met de fysiotherapeut zorgden we voor het zo mobiel mogelijk houden van de patiënten.

Het werk was zeer intensief. Voor welzijn was niet of nauwelijks tijd.’’

SPANNEND Agnes en haar collega’s werkten aanvankelijk in het professionele duister. ,,Er was nog zo weinig bekend over Covid. Dit was zeker in het begin best spannend, maar

2

al gauw hadden we onze kennis op niveau en konden we de juiste beslissingen nemen. We hadden een geweldig team met zeer gemotiveerde collega’s. Er waren er zelfs bij die al met pensioen waren, maar speciaal voor dit project weer aan het werk zijn gegaan. Fantastisch!’’

De steun van collega’s was onmisbaar. Want het werk was fysiek en emotioneel intensief. ,,We werkten met beschermende kledij waardoor

Er was nog zo weinig bekend over Covid je toch wat minder contact met de patiënt kunt maken. Al gauw plaatsten we wel een portretfoto op onze borst. En maakten we ook meer tijd voor welzijn. We hielpen sommigen met beeldbellen bijvoorbeeld, omdat bezoek niet mogelijk was. Voor sommige gelovige patiënten regelden we een bijbel.’’

Een mooi moment voor Agnes was het samenzijn van vier ernstig zieke vrouwen; twee gelovige vrouwen, een Surinaams-Hindoestaanse vrouw die net tot christen was bekeerd en een vrouw die niet gelovig was. ,,De Surinaamse vrouw vroeg of het goed was dat ze een psalm ging zingen die ze tijdens haar bekering had gezongen. De niet gelovige vrouw begon zelfs mee te zingen. Prachtig. Zo zou het altijd moeten zijn. Zo veel saamhorigheid, zo veel respect voor elkaar.’’

Goede zorg is voor een groot deel aandacht en respect. Agnes: ,,Er was een vrouw met een delier die

Esther Colorie zorgdie

Agnes van Veen, verpleegkundige

’s nachts lag te woelen in haar bed.

Ik had nachtdienst en de vrouw riep constant paniekerig om hulp.

Ik heb de stoel bij haar kamer in de hal gezet, ben daar gaan werken en zei iedere keer tegen haar als ze riep; ik ben er hoor! Daar werd ze rustig van en uiteindelijk sliep ze in.’’ Op de Covid-afdeling maakte Agnes de overstap van verzorgende IG naar verpleegkundige. ,,Ik heb mijn opleiding nog niet helemaal afgerond, maar we mochten omdat we veel ervaring hadden opgedaan steeds meer zelfstandig als verzorgende werken.’’

TRIEST Triest waren de momenten dat patiënten kwamen te overlijden. ,,Dat was iedere keer natuurlijk heftig, omdat je toch een band met zo’n patiënt opbouwt. Extra naar was dat maar één lid van de familie bij het overlijden aanwezig kon zijn. Onmenselijk. Gelukkig werden deze regels later in het jaar versoepeld en was er ook weer meer bezoek mogelijk met mondkapjes, op afstand uiteraard, in aparte ruimten.’’

Het Covid-centrum is er nog steeds, met medewerkers vanuit verschillende zorginstellingen, maar de druk op het werk is aanzienlijk afgenomen. Agnes verricht daar nog acht uur in de week coördinerende taken en werkt weer twintig uur in de week in ’t Kompas. De tank was na een intensief jaar in het Covid-centrum leeg en is nu weer gevuld. Werken in de zorg kost veel energie, maar geeft ook veel energie.

Als Agnes tot slot wordt gevraagd

of ze nog iets aan haar boeiende zorgverhaal wil toevoegen, zegt ze na enig nadenken: ,,Als je die soms hartverscheurende situaties hebt meegemaakt in het Covid-

centrum, dan stoort het mij zeer dat sommige mensen nog steeds zo laconiek omgaan met de coronaregels, of zelfs ontkennen dat corona een levensbedreigend virus is.’’

ESTHER SWITCHTE OP HAAR 47-STE VAN DE HORECA NAAR DE ZORG mingen en erg fysiek. Ik had even tijd nodig om daar aan te wennen, maar dat lukte prima. De collega’s waren ook geweldig. Soms rijd ik er nu nog naar toe om koffie te drinken en bij te praten.’’

Op haar 47-ste switchte Esther de Hoop uit Lemmer van de horeca naar de zorg. Nu, twee jaar later, is ze cum laude geslaagd voor haar mbo3-opleiding, werkt ze als verzorgende in Coloriet De Hoven in Lelystad en is ze hartstikke blij met die keuze. ,,Mijn zelfvertrouwen is gegroeid en ik heb veel voldoening van mijn werk.’’

NIET LEREN, MAAR AAN HET WERK Esther heeft op haar leeftijd natuurlijk al een hele geschiedenis achter de rug. Ze trouwde op haar achttiende! En stopte toen met haar opleiding mdgo AW. ,,Ik wilde geld verdienen en vond een baan in een supermarkt’’, zegt Esther.

Ze werkte nog een aantal jaren in de huishoudelijke dienst van een thuiszorginstelling, maakte schoon bij mensen thuis, maar verloor na een reorganisatie haar baan. Een nieuwe baan bij een cateringbedrijf beviel haar goed.

En toch voelde ze: ik wil meer voldoening uit mijn werk halen, intensiever met mensen werken.

Esther bezocht een open dag van Coloriet, die een breed scala aan zorgdiensten en welzijnsactivitei-

ten biedt. ,,Ik weet nog dat ik daar Lisette ontmoette, mijn latere collega. Wij waren zo enthousiast dat we een sollicitatieronde konden overslaan en een baan kregen, met een mbo3-opleiding, verzorgd door ROC Friese Poort Emmeloord.

Ideaal. Ik behield een inkomen en kon leren voor een nieuw vak.’’

De opleiding duurde twee jaar.

Ze liep anderhalf jaar stage op de

afdeling PG (psycho-geriatrie) in Dronten (met een half jaar verlengd vanwege corona) en daarna liep ze nog een half jaar stage op de afdeling somatiek van De Hoven in Lelystad. Daar bleef ze en kreeg ze een vast contract. Het werken met de bewoners in Dronten was wel even een cultuurschok, erkent Esther. ,,Deze senioren zijn zeer hulpbehoevend, soms zonder rem-

Eén dag per week ging ze naar school. Coloriet betaalde de helft van die tijd. De andere helft investeerde Esther zelf. ,,Het leuke van deze opleiding is dat je erbij werkt.

Wat je leert, kun je direct toepassen in de praktijk. De docenten vond ik er geweldig. Die hebben ons heel goed ondersteund.’’ De theorie vond ze niet moeilijk, maar het werken met de computer wel. ,,Mijn buurjongen heeft me op dat terrein geholpen.’’ Esther slaagde cum laude! Dat wil zeggen: een goed voor al haar praktijkvakken en een acht voor rekenen en Nederlands. Geen wonder dat haar zelfvertrouwen zo toegenomen is.

DE HOVEN Het werken in De Hoven bevalt Esther heel goed. ,,De ziektebeelden zijn hier meer divers. Leuk is dat je gesprekken met bewoners kunt voeren. En ook samen oplossingen kunt vinden voor bepaalde

problemen. Bijvoorbeeld als een bewoner op zijn voeding wil letten en variatie in het eten wil, dan kunnen we dat bestellen en samen regelen. Dat is echt maatwerk.’’

Je kunt echt een verschil maken in het leven van de bewoner Ook geeft ze als voorbeeld dat er een bewoner terminaal was en een andere bewoner, haar vriendin, het daar erg moeilijk mee had. Het team gaf haar meer tijd met deze bewoner, om er toch te kunnen zijn voor elkaar. ,,Normaal zouden we dit niet doen, uit bescherming van de bewoonster, omdat ze het niet aan zou kunnen haar vriendin stervende te zien. Maar ze gaf aan dit wél te kunnen, wij schatten dit ook zo in en hebben daarom de regel voor deze situatie aangepast.

Dat is zo mooi aan dit werk. Je kunt echt een verschil maken in de levens van de bewoners.’’

Zorgen of vragen?

Bel het sociaal loket!

Sinds vorig jaar heeft gemeente Noordoostpolder een sociaal loket.

Hier kunnen inwoners met al hun zorgvragen en voor ondersteuning naar toe bellen of mailen.

Kiymet, medewerker van het sociaal loket: “Het sociaal loket is een laagdrempelig informatiepunt waar je advies kunt krijgen, wanneer je er zelf even niet uitkomt. We helpen inwoners bij uiteenlopende vragen. Bijvoorbeeld bij zorgen over de kinderen, een ander familielid of over geldzaken.”

Heel wat inwoners bellen naar het sociaal loket.

Hoe kunnen jullie helpen?

Kiymet: “Dat is wisselend. Soms is alleen luisteren en het geven van een tip genoeg. Een andere keer verwijzen we iemand door.

Zo belde er bijvoorbeeld een studente. Zij gaf aan dat ze haar zorgverzekering niet kon betalen. Ze kon niet rekenen op financiële hulp van haar ouders en vroeg of wij haar konden helpen. In het gesprek kwam naar voren dat zij wel studiefinanciering ontving, maar dat ze nog geen zorgtoeslag had aangevraagd, terwijl ze hier als student wel recht op heeft. Ik heb haar doorverwezen naar de Belastingdienst, zodat ze dit met terugwerkende kracht kon aanvragen.”

“Maar er bellen ook inwoners met complexe vragen. Bijvoorbeeld zorgen waar meerdere leden uit een gezin bij betrokken zijn, dan roepen we de hulp in van een procesbegeleider. Hij of zij gaat dan met de zorgvrager, gezinsleden en betrokkenen om tafel. Samen maken ze een gedragen plan met oplossingen voor de zorgvraag.”

“We nemen uitgebreid de tijd om echt te luisteren” Kiymet vervolgt: “Voor alle vragen of zorgen nemen we uitgebreid de tijd om te luisteren. Wat speelt er echt en waarmee is de inwoner het best geholpen? Je wilt samen komen tot een oplossing die bij hem of haar past. Het is belangrijk dat de inwoner er vertrouwen in heeft.”

Ben jij op de hoogte van alle voorzieningen en regelingen in Noordoostpolder?

Kiymet lachend: “Ik ben inderdaad van de meeste voorzieningen en regelingen in Noordoostpolder op de hoogte. Dat is ook nodig om goed advies te kunnen geven of om goed door te kunnen verwijzen. Maar het gebeurt ook wel eens dat ik twijfel over wat het beste advies is aan een inwoner, dan houd ik ruggespraak met mijn collega’s. Mijn collega’s hebben allemaal verschillende achtergronden. Zo zit er bijvoorbeeld een financieel adviseur in ons team, maar ook een deskundige op het gebied van jeugdzorg en een adviseur op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning.”

Wat is de meest gestelde vraag?

“De meeste vragen die we bij het loket tot nu toe krijgen zijn gerelateerd aan de Wet maatschappelijke ondersteuning. Je moet dan denken aan vragen als: ‘Mijn moeder kan niet meer boven in haar slaapkamer komen. Ik weet niet wat ik moet doen.’

Of ‘Ik merk dat mijn vader het huishouden niet meer zelf kan doen, wat moet ik doen?’. Maar ik wil benadrukken dat je met alle zorgvragen welkom bent hoor! Het maakt niet uit of het een grote of kleine vraag is”, aldus Kiymet.

Bel (0527) 63 39 11 voor het sociaal loket Met al uw zorgvragen en voor ondersteuning kunt u bellen naar de gemeente via (0527) 63 39 11 en vraag naar het sociaal loket. Het is ook mogelijk het sociaal loket te vragen om u te bellen, via noordoostpolder.nl/sociaalloket of door een e-mail te sturen naar sociaalloket@noordoostpolder.nl

3

ARMANI VERBAAN VINDT WERKEN MET DEMENTERENDE OUDEREN GEWELDIG Als puber wilde ze niet leren. Ze stroomde af van mavo naar vmbo en ging daarna snel aan het werk, in een winkel. Ze wilde geld verdienen.

Nu werkt Armani Verbaan (31) met dementerende ouderen in verpleeghuis Talma Hof en dat vindt ze geweldig. Ze begint zelfs een hbo-studie dementiezorg!

VERVANGEND FAMILIELID Het werk in de winkel gaf op den duur weinig plezier en werd slecht betaald. Armani wist even niet hoe ze verder wilde. Een vriendin raadde haar aan om de opleiding helpende te volgen, niveau 2, aan het Deltion College in Zwolle. Ze liep stage in diverse zorginstellingen en merkte dat ze zich in de ouderenzorg het prettigst voelde. ,,Ik ben geïnteresseerd in mensen, in hun levensverhaal. Veel ouderen hebben kinderen die ver weg wonen en weinig op bezoek komen. Ze hebben behoefte aan contact en je bent als verzorgende dan een soort vervangend familielid.’’

van de overheid sinds twee jaar welzijnsassistenten kunnen worden ingezet. Deze collega’s gaan bijvoorbeeld samen lezen, wandelen, een spelletje doen, of organiseren een gezellige hapjesavond. Ze vormen nu een onmisbare steun voor de verzorgenden en verpleegkundigen.

Armani zat op het goede spoor en vervolgde haar loopbaan in de zorg met een opleiding verzorgende IG, bij Zorggroep Oude en Nieuwe Land. ,,Ideaal’’, zegt Armani. ,,Ik kon werken en leren combineren.

Mede door die basis konden mijn vriend en ik samenwonen, een huis kopen en een gezin stichten.’’

In verzorgingshuis Wittesteijn pakte Armani met een collega een bijzonder project op: het opzetten van een woongroep voor dementerende ouderen. Armani: ,,Het aantal mensen met dementie nam daar toe en het is niet fijn als ze dan alleen in hun kamer zitten.

Helemaal niet als ze niet meer goed weten wat ze doen. In de woongroep gingen we samen met de bewoners TV kijken, koken, eten, praten, een spelletje doen.

Slapen deden ze dan weer op hun kamer. Die woongroep is er nog steeds.’’

CORONA De coronaperiode sloeg diepe wonden in de Talma-gemeenschap. ,,Net als iedereen in Nederland wisten we niet wat ons overkwam, vorig voorjaar. Bij de eerste besmettingen moesten we veel improviseren. Helaas zijn diverse bewoners overleden. En toen kregen we na een rustige zomer nog een tweede coronagolf over ons heen. We wisten toen beter wat ons te doen stond, maar nieuwe sterfgevallen konden we niet voorkomen.

Dramatisch was ook dat er voor de zieke bewoners alleen contact met de familie mocht zijn in de

ik wil nog beter worden in mijn werk Armani Verbaan leest samen met een bewoonster.

Services

terminale fase, met beschermende kleding.’’

Armani beschrijft een heftige werksituatie. ,,Ik nam bij een vrouw, die ernstige longproblemen had, een coronatest af. In een helder moment zei ze: als ik corona heb, zie ik mijn man niet meer.

Want dan mag hij me niet meer bezoeken. Ik hield natuurlijk de moed erin, maar vond het zó spannend. Met haar longproblemen zou ze corona niet overleven. Helaas was ze positief. Ik had de tranen in mijn ogen. Maar het onmogelijke

Wijkverpleging

gebeurde; ze overleefde het wel en kwam weer in contact met haar man. Later is ze wel overleden door haar longziekte, maar toen kon ze wel goed afscheid nemen.’’

HBO Corona ligt nu achter ons en Armani zelf is sinds januari niet meer bang om ziek te worden. Ze is in die maand gevaccineerd. Daarvoor ging ze zelfs niet bij haar opa en oma op bezoek, waar ze zo’n goede band mee heeft. Ze wilde absoluut niet ziek worden, of een ander ziek maken. Armani

Dagbesteding

Verzorgd logeren

TALMA HOF Ondertussen rondt ze haar studie verpleegkundige af en gaat Armani werken in Talma Hof, daar waar twee afdelingen voor bewoners met somatische klachten zijn en drie afdelingen voor bewoners met dementie. ,,Ik werk vooral in de Kersentuin, waar ouderen met dementie wonen. Via gesprekken met de familie weten we wat de achtergronden van deze bewoners zijn. Daardoor kunnen wij ze beter begrijpen, betrokken zorg op maat bieden.’’

Armani en haar collega’s leveren veel zorg als het gaat om wassen, omkleden, medicijngebruik, wondverzorging, voeding, administratie, et cetera. De werkdruk is aanzienlijk toegenomen. Zeer welkom is dat door extra financiële middelen

4

Verbaan heeft haar plek gevonden in de Talma Hof en gaat de hbo-studie dementiezorg volgen. ,,Niet dat ik daar direct een promotie mee krijg, of dat ik daardoor meer ga verdienen, ik wil nog beter worden in mijn werk, onze bewoners nog beter leren begrijpen, ze nog beter helpen.’’

Ankerplaats 2, 8321 RT Urk • www.talma-urk.nl

Wonen met zorg

Wekenlang bivakkeerde coronapatiënt Jan Holtmaat uit Emmeloord in comateuze toestand op het schemerige randje van leven en dood.

De betrokken zorg van artsen en verpleegkundigen in het Antoniusziekenhuis in Sneek sleepte hem bij de afgrond weg. Bijna een jaar later kijken Jan en zijn vrouw Ria dankbaar terug. ,,We vergeten wel eens hoe goed onze zorg is.’’

KUCHJE De ellende begon vorig jaar op zondag 11 mei, met een kuchje. Het kuchje werd intensief hoesten en daarbij kwam nog eens een toenemende benauwdheid. Ria, die zelf in de zorg heeft gewerkt, zag dat het genoeg was, waarna huisarts Geboers langs kwam. ,,Hij kwam met beschermende kleding binnen en zag al snel dat Jan behoorlijk ziek was. Hij nam de coronatest af en de volgende dag kregen we te horen dat Jan positief was getest.’’

Die nacht ging Jan nog sneller achteruit en in de morgen werd door Ria de ambulance gebeld. Die kwam na vier minuten en de broeders deden direct het zuurstofmasker op Jan zijn gezicht. ,,Ik kon Jan nog net een toilettasje en kleding meegeven. Ik hou van je, zet ‘m op, zei ik nog tegen hem, en mocht alleen even zijn voeten aanraken. Een half uur later lag hij in het ziekenhuis.’’

In Sneek is Jan de enige coronapatient. Hij ligt aan de zuurstof, maar is nog wel bij bewustzijn. De artsen zien dat Jan zijn situatie verder verslechtert. Ze schatten serieus in dat hij het niet gaat redden en vragen hem om Ria te bellen voor een afscheidsgesprek. Met Ria bespreekt hij de begrafenis. Ria: ,,Het was heel onwerkelijk allemaal. Ik dacht; dit gaat niet over ons. Dit gaat over een ander.’’

Triest is dat de drie dochters van Jan en Ria wel om en om bij hun vader mogen zijn, maar dat Ria in thuisquarantaine zit. Een paar dagen later belt een van de dochters vanuit het ziekenhuis; ,,pap is zo ziek, we denken dat hij gaat sterven.’’ Ria: ,,Ik dacht; nu moet ik er toch heen, ondanks mijn quarantaine. Het zal toch niet zo zijn dat Jan sterft en ik er niet bij ben! In het ziekenhuis moesten ze daar even over praten, maar al gauw kreeg ik toch toestemming om Jan te bezoeken. Ze hadden voor mij een beschermend pak geregeld. Jan lag inmiddels in diepe slaap. Weer thuis heb ik de afscheidsdienst in elkaar gezet, dit was de moeilijkste opgave in mijn leven.”

TOCH HERSTEL Jan ligt in een diepe slaap, maar blijft doorademen. Een hersenbloeding, longembolie, slechtwerkende nieren en een klaplong krijgen hem er ook niet onder. Ria: ,,Het was geweldig hoe de verpleegkundigen contact met ons hielden.

Elke morgen om acht uur en elke avond om negen uur konden we videobellen. De camera was dan op Jan gericht. Mijn dochters en ik konden alle vragen stellen en we kregen overal keurig antwoord op.

Ze hadden alle tijd voor ons! Net als onze huisarts Geboers, die driemaal per week informeerde naar Jan zijn toestand.’’

Na drie weken, op zaterdag 6 juni, geschiedt het wonder en komt Jan

Jan en Ria zijn blij dat ze samen weer thuis zijn.

CORONAPATIËNT JAN HOLTMAAT KIJKT DANKBAAR TERUG uit zijn slaap. Zijn conditie is dan dramatisch. Jan: ,,Ik weet er weinig van, maar hoorde van Ria dat ik bijna een week nodig had om mijn ogen goed te openen. Ik kon toen verder niets. Ik woog nog maar 57 kilo, terwijl ik normaal 74 kilo weeg. De linkerkant van mijn lichaam was verlamd. Ik kon niet eten, niet praten, niet naar het toilet.

Ik was een baby die kon nadenken.’’

Ik heb nog nooit zo hard gewerkt als tijdens mijn revalidatie.

HARD WERKEN Daarna begint de revalidatie. Jan: ,,Ik was bollenteler en ondernemer en heb altijd hard gewerkt. Maar dat was niets vergeleken bij mijn revalidatie. Ik heb nog nooit zo hard gewerkt als toen. Alles moest ik vanaf het begin weer leren. Hoe ik met de lift uit het bed kon worden gehaald, hoe de eerste stapjes te zetten achter de rollator. Die weken vroegen onvoorstelbaar veel energie. Ik kwam van zo ver! De verpleegkundigen waren weer geweldig. Ik weet nog goed dat een van de zusters mij trakteerde met een beetje slagroom op een lepeltje. Ik had wekenlang niets geproefd, maar dit was heerlijk.

Mensen kunnen het zich niet voorstellen, maar ik werd er emotioneel van.’’

BEETSTERZWAAG De echte revalidatie begon pas na zeven weken Antonius ziekenhuis in het Revalidatiecentrum

Friesland in Beetsterzwaag. Jan leert nu lopen met de rollator en krijgt in zijn nieuwe onderkomen een individueel programma, waar hij steeds meer zelfstandig mee om moet gaan. Waar nodig is er hulp: logopedie, fysiotherapie, maatschappelijke hulp, een psychiater, ergotherapeut. Daar merkt Jan dat alle aandacht hem kracht geeft. ,,Ik kreeg elke dag tweemaal bezoek van familie, vrienden of kennissen. De vele kaartjes deden mij ook erg goed. Ik had me nooit gerealiseerd dat deze zo belangrijk kunnen zijn. En ze vormden tevens een afleiding van al dat werk dat ik ook daar moest verzetten.’’

Ria: ,,Via groep-apps en ook via persoonlijke gesprekjes hield ik onze omgeving op de hoogte.

Daarmee creëer je duidelijkheid en betrokkenheid.’’

voeten, maar is verder vrijwel de oude. De longen hebben zich geweldig hersteld. Jan: ,,Longarts Hoekstra, een fijne toegankelijke man, was verbaasd en blij toen hij mij laatst bij een controle zag.

Hij heeft geen coronapatiënt gehad die er zo slecht bij lag als ik en van wie de longen zo goed hersteld zijn als bij mij.’’

Terugkijkend lopen Jan en Ria over

van dankbaarheid. ,,We leven in een bevoorrecht land’’, stelt Jan. ,,Ik heb fantastische zorg gehad waar ik niets extra’s voor hoefde te betalen. Al deze zorg wordt betaald uit de zorgpremies die we met ons allen betalen. Ik vind wel dat de samenleving de harde werkers in de zorg, diegenen die op de werkvloer staan, beter mag belonen.

Ze verdienen dit echt!’’

WEER THUIS Op 15 augustus volgt de feestelijke terugkeer naar huis. De straat is versierd, vlaggen hangen uit. Er is een klein feestje in de tuin, met de bezoekers op gepaste afstand uiteraard. Het glaasje wijn dat hij voorzichtig probeert te drinken, schuift Jan met een zuur gezicht aan de kant. Corona verandert je smaak.

Zodra hij fit genoeg is, keert de ex-bollenteler terug in het Antoniusziekenhuis in Sneek, met als dank zestig bossen tulpen voor de verpleegkundigen en artsen!

Jan gaat met zijn revalidatie verder in de dependance van Revalidatiecentrum Friesland in het voormalige Dokter J.H. Jansenziekenhuis.

Ten tijde van dit interview, in april, traint Jan nog drie keer in de week bij de fysiotherapeut en zwemt hij één keer. Hij heeft nog last van zijn rug en van pijn in zijn kuiten en

Geweldige zorg in het Antonius in Sneek.

5

MARLEEN ANKER STAPTE OVER NAAR DE ZORG gende IG voor ouderen met dementie? ,,Je moet inlevend vermogen hebben, goed aanvullen wat elke bewoner nodig heeft’’, stelt Marleen. ,,En veel geduld. Het gekke is dat ik thuis niet altijd zo geduldig ben’’, lacht ze.

Zo’n drie jaar geleden ontmoette administratief medewerker Marleen Anker (46) uit Urk tijdens een vakantie in Israël twee vrouwen die in de zorg werkten. Die praatten met zo veel liefde over hun werk, waren zo zorgzaam voor de groep dat bij Marleen de gedachte loskwam om ook in de zorg te gaan werken. Ze had het lef om haar baan, waar ze het best goed naar haar zin had, op te zeggen.

Ze werkt nu in ‘t Kompas op Urk, waar ze zich als verzorgende IG inzet voor mensen met dementie.

Marleen heeft nooit spijt gehad van deze stap.

Het besmetten gaat zo snel BBL-OPLEIDING Haar opleiding in 2019 vormde een soepele entree. ,,Na een kennismakingsperiode in een verpleeghuis op de Veluwe kreeg ik een plek in de BBL-opleiding van Zorggroep Oude en Nieuwe Land, een combi-

natie van werken en leren. Dus je krijgt een salaris. Wel zo fijn voor mensen met financiële verplichtingen. Ik werkte toen zestien uur per week op ’t Kompas en ging één dag naar school.’’

In ’t Kompas beviel het werk goed, al moest ze toch ook wel wennen aan de zieke ouderen. ,,Hier wonen mensen met dementie in een ver-

Ultiem FAUTEUIL ontspannen BAS thuis NU 899,-

gevorderd stadium. Dat vond ik wel heftig. Ik kende deze ziekte niet in mijn eigen omgeving. Maar na verloop van tijd bouw je een band met de bewoners op, ga je van ze houden. Ik vraag mij regelmatig af hoe het zou zijn als mijn vader of moeder hier zou wonen. Dan wil je ook dat ze optimaal worden verzorgd.’’

Wat maakt je tot een goede verzor-

CORONA Covid19 zorgde uiteraard ook in ’t Kompas voor een moeilijke tijd.

Het dieptepunt kwam tijdens de tweede golf, in het najaar van 2020. ,,In het voorjaar hebben wij geen besmettingen gehad, maar in november kreeg een bewoner corona. En al snel daarna nog een paar. Wij hebben deze bewoners gescheiden van de anderen en verleenden onze zorg met volledig beschermende kleding. Het viel me mee hoe bewoners daarop reageerden. Ze waren er vrij snel aan gewend.’’

Alle voorzorgsmaatregelen ten spijt, niet voorkomen kon worden dat op twee van de 27 bewoners na iedereen corona kreeg. Net als diverse verzorgenden. ,,Het besmetten gaat zo snel’’, weet Marleen nu. ,,Het was een hele heftige tijd. Een aantal bewoners is overleden. Dat

was natuurlijk heel verdrietig.

Aan de andere kant konden wij wel weer veel voor hen betekenen, in die laatste fase van hun leven.

Soms is het gewoon een hand vasthouden, even luisteren naar een verhaal, of het zingen van een psalm. Ook de naaste familie kon er in die laatste dagen in beschermende kleding bij zijn.

Wij weten dat mensen die in ’t Kompas komen niet meer beter worden. Natuurlijk is dit emotioneel soms zwaar, maar daar goed mee omgaan is een deel van onze professionaliteit.’’

En soms gebeuren er zelfs in die nare coronatijd positieve dingen.

Zoals die bewoner van 99 jaar, die corona krijgt maar heel goed herstelt en vrolijk weer naar de ‘gezonde kant’ van ’t Kompas verhuist.

DOORGAAN Marleen heeft haar plek in de zorg gevonden. ,,Bij de zorggroep hebben we regelmatig een gesprek over loopbaanontwikkeling. Toen mij werd gevraagd of ik mijn werk tot aan mijn pensioen zou willen doen, heb ik volmondig ja gezegd!’’

BIJNA ALLES MOET WEG

€

Kom snel voor de eerste keus!

HET DAK GAAT ERAF!!

PROFITEER VAN KORTINGEN TOT MAAR LIEFST 75%! OP SHOWROOMMODELLEN

BERGKAST GIYO NU 899,€

OOSTEINDE 14, MARKNESSE (0527) 20 12 48 WWW.MARCOMARKNESSE.NL ma gesloten - di / do 10.00 - 18.00 uur - vr 10.00 - 21.00 uur za 10.00 - 17.00 uur - zo gesloten marco.woninginrichting

6

g. wij enen, ven. d vasteen n e kon cher-

beter otiogoed onze

die gen. r, oed de s

UITVAARTBEGELEIDING IN DE CORONATIJD HET WAS AANVANKELIJK TASTEN IN HET DUISTER De coronacrisis zorgde voor veel extra leed bij nabestaanden van overleden familieleden. Martijn Visser, van Martijn Visser Uitvaartbegeleiding, vertelt in deze zorgbijlage over zijn ervaringen in deze ook voor hem soms bizarre periode. Al gaf zijn werk ook in dit moeilijke jaar veel voldoening.

BODYBAG Net als iedereen zocht ook Martijn Visser na de eerste lockdown tastend zijn weg in het duister van de coronacrisis. Wat kon wel, wat kon e zorg niet. De overheid stelde de eerste heb- kaders en op basis daarvan maakek ten uitvaartorganisaties protocolToen len. Martijn Visser: ,,In die eerste werk periode konden overledenen niet illen door familie worden afgelegd en zegd!’’ ook niet thuis worden opgebaard.

Na een corona-overlijden eind maart 2020 in het ziekenhuis in Sneek kreeg ik van de familie kleding mee. De overleden persoon ging in een bodybag naar het bedrijf in Kampen waar ik mee samenwerk als het gaat om verzorging en vervoer. Ik kwam daar in Kampen en zag wel vijftien kisten met overleden mensen, die daar werden verzorgd. Het was onwerkelijk en angstig.’’ ,,Voor de uitvaart zelf kwam er een plafond voor het aantal bezoekers van een uitvaart, mochten er alleen eerste- en tweedegraads familieleden aanwezig zijn en werd het knuffelen en handen schudden verboden. Even nazitten en napraten was er toen ook niet bij. Voor de betrokken families was het uiteraard extra pijnlijk om in deze situatie afscheid te moeten nemen. Het aantal livestreams nam toen snel toe.’’

LIVESTREAM In de tweede golf, in het najaar, kwam de coronaklap in onze regio nog harder aan. Martijn had in die periode meer uitvaarten dan normaal en kreeg de lastige taak om de knellende regels aan de betrokken families uit te leggen. Het aantal maximaal aanwezige mensen schommelde, tussen de dertig en honderd. ,,Toen het plafond dertig was kwamen er een keer 32 mensen voor een uitvaart. Ik moest toen de familie verzoeken om twee mensen aan te wijzen die niet in de aula konden zijn, maar in de koffiezaal naar de livestream moesten kijken. Heel naar voor de familie.’’

De keuze voor een uitvaartgelegenheid kreeg een extra dimensie.

Martijn: ,,In ‘t Westerhuis in Emmeloord kunnen er op anderhalve meter maximaal veertig mensen in de aula en ook veertig

mensen in de koffieruimte. In het crematorium in Lelystad daarentegen kunnen er honderd in de aula, maar veertig in de koffiezaal. Ik adviseerde dan om nauwkeurig het juiste aantal mensen uit te nodigen, om te voorkomen dat er op pijnlijke wijze mensen weg zouden moeten worden gestuurd. Het crematorium in Oudehaske biedt gelukkig wel ruimte aan honderd personen in de aula en de koffieruimte.’’

NIET KNUFFELEN Het handen schudden en de omhelzing werden tijdens deze intens verdrietige momenten door velen als een groot gemis ervaren. Familie, vrienden, kennissen; ze willen immers hun diepste medeleven betuigen. ,,Er was soms onbegrip, maar toch hielden de meeste mensen zich dapper aan deze afspraken’’, blikt Martijn terug. ,,In veel gevallen namen mensen op mijn advies tijdens de condoleance achter tafels plaats, waardoor er automatisch afstand werd gecreëerd.

Maar in sommige situaties vielen bezoekers toch snikkend om de hals van rouwende familieleden.

Met als gevolg dat veel mensen achter hen in de rij dachten dat dit dus weer kon, of van hen verwacht werd. Ik heb later niet gehoord dat er daardoor een grote verspreiding van het virus is geweest. Dat verbaasde me wel. Zelf heb ik ook veel risico gelopen, maar ben niet ziek geworden. Ik ben zelfs geen dag verkouden geweest! Misschien wel doordat ik me altijd aan de voorschriften heb gehouden.’’

VERANDERINGEN De rust is grotendeels weer teruggekeerd. Ook in de uitvaartbranche. Martijn denkt dat er wel wat blijvends gaat veranderen, of al is veranderd. ,,Ik heb ervaren dat veel mensen het toch ook wel fijn vonden om zulke intieme momenten als een uitvaart met een kleinere club van familie en vrienden te delen. Je wordt dan minder geleefd, hoorde ik vaak. De groepen zullen hoe dan ook kleiner worden tijdens een uitvaart. Ook omdat men meer gewend is aan een livestream.

Voor veel uitvaarten zullen er twee kaarten worden verstuurd; één voor de uitvaart en één voor de livestream.’’

De Jong

Schildersbedrijf Werktuigenweg 2a

Nico de Leeuw T. 06 5025 4962

8304 AP Emmeloord schildersbedrijfmdejong.nl

Henry Strampel T. 06 2951 4413

Winkel te bezoeken

schildersbedrijfmdejong@gmail.com

Schilder

behang

glaswerk

op afspraak

stucadoorswerk

7

PETER RIJNSDORP STAPTE ALS 62-JARIGE OVER NAAR DE ZORG Peter Rijnsdorp uit Lelystad is een schoolvoorbeeld van een actieve gepensioneerde. Hij is 65 jaar, als vijftiger al gepensioneerd als marineman, maar nog met veel passie actief als begeleider in een woongroep van Triade-Vitree voor mensen met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag.

Hij voelt zich er goed bij. ,,Ik werk in een geweldig team, beteken veel voor de bewoners en blijf er geestelijk en lichamelijk fit bij. Ik wil doorgaan tot mijn zeventigste.’’ Het verhaal van Peter Rijnsdorp geeft energie en vormt ook een indirecte oproep richting jong gepensioneerden die vermoeid en verveeld thuis zitten. Kom van die bank af!’’

Basic Fit. De lijst is niet compleet...

Bij Basic Fit ontmoette Peter begeleiders en bewoners van een instelling waar hij nu werkt. Zij vroegen hem op een gegeven moment; is dit werk niets voor jou?

MARINE Als jochie wist Peter Rijnsdorp het zeker: ik ga varen. En dat gebeurde ook. Als 17-jarige werd hij aangenomen bij de Marine en maakte een aantal zeereizen als telegrafist. Al vrij snel maakte hij de stap naar de Marine Luchtvaartdienst en vloog hij als operator op diverse mooie toestellen; zijn grote passie. Peter werd onder meer uitgezonden naar Bosnië, als lid van de Vredesmacht.

Op zijn 50-ste, zo waren de regels bij de Marine, ging hij met Functioneel Leeftijd ontslag, een soort vervroegd pensioen.

Loop eens een dagje mee in de zorg!

Maar de Lelystedeling bleef actief en pakte met veel enthousiasme van alles op: hondentrainer, manager bij een schoonmaakbedrijf, manager operations Aviodrome, teamleider van een vestiging van

Peter: ,,Werken met deze mensen leek mij een mooie uitdaging. Ik ben goed in persoonlijke begeleiding en in het creëren van een goede sfeer in de groep.’’ Op zijn 62-ste (!) meldt Peter zich aan voor de opleiding mbo-4 Persoonlijke Begeleider Speciale Doelgroepen, georganiseerd door ROC Friese Poort Emmeloord; twee dagen per drie weken naar school en daarnaast werken. De driejarige opleiding wordt in twee jaar geperst, maar Peter doet al na anderhalf jaar succesvol examen. Sneller dan menigeen heeft gedaan! Met een knipoog, maar vol bewondering, geven zijn collega’s op het werk

bewonderend aan dat the Legend has graduated!

OP HET LIJF GESCHREVEN Inmiddels heeft Peter een functie die hem op het lijf geschreven is.

Met de bewoners zorgt hij, naast het lopen naar en werken op het activiteitencentrum, onder andere voor het onderhoud van een stuk bos aan de rand van Lelystad waar mensen kunnen recreëren. ,,Na het ontbijt in de woning lopen we naar het activiteitencentrum, drinken daar koffie en aansluitend loopt een groep naar het bos om daar te maaien, bospaden verbeteren, onkruid verwijderen, etc. Op het

activiteitencentrum kunnen de bewoners haardhout zagen en kloven, vogelhuisjes maken of tekenen, schilderen en nog veel meer. Het werken met deze doelgroep moet je wel liggen hoor.

Hun gedrag is soms moeilijk te lezen. We zien in hun gedrag vaak alleen het topje van de ijsberg, maar daaronder gaat veel schuil.

Ik weet van mezelf dat ik geduldig ben en goed kan luisteren. Maar ik stel ook duidelijk grenzen. En dat moet soms met onze bewoners.’’ ,,Wat ik ook erg leuk vind’’, vervolgt Peter, ,,is het werken in ons team. We zijn open naar elkaar en

ondersteunen elkaar goed. Heel fijn, heel professioneel. Je moet een mensen-mens zijn om dit werk met plezier te doen. Geld moet niet de belangrijkste drijfveer zijn. Dat is het voor mij ook niet. Mijn vrouw is een stuk jonger dan ik en werkt nog met veel plezier. Ik heb al een pensioen van de Marine. Mijn inschatting is dat veel mensen die Sandra nu met tegenzin naar hun werk Jolanda gaan en smachten naar hun pensi- hun pa oen, wél gelukkig kunnen zijn met sistent een baan in de zorg. Mijn advies; Ze wer van de loop eens een dagje mee!’’ een ba deerd e steun v Maar te pal voo ze niet vinden

FlevoMeer Bibliotheek Waar je welkom bent Een goed gesprek voert Kennis en cultuur haalt Elkaar ontmoet Jezelf kunt zijn

ook voor al uw glas- en behangwerk Tel: 0527-699262 Mob: 06-25018902 Rijnstraat 31, 8303 WH Emmeloord

8

W N

De wel functie Minist Welzijn 2019 ex voor de regelin deze fu belang zozeer diplom levense mense teerd, e honder gen da gever e (niveau

Jolanda werkza daar om mende niet m

REINA VAN DER HOEK, WIJKVERPLEEGKUNDIGE, SPECIALIST PALLIATIEVE ZORG 2020 was voor wijkverpleegkundige Reina van der Hoek, tevens specialist palliatieve zorg, en haar collega’s van Zorggroep Oude en Nieuwe Land een heftig jaar. Met haar coronateam stond ze op Urk cliënten bij die thuis hulp nodig hadden.

OVERVALLEN Iedereen werd in maart 2020 overvallen door de coronapandemie. Ook de wijkverpleegkundigen die namens de samenleving in de frontlinie van de zorg opereren. Reina van der Hoek kan zich de hectiek nog goed herinneren. ,,Op Urk waren er al snel veel besmettingen. Het was in die periode voor ons als verpleegkundigen vooral de taak om in te schatten of de mensen die we bezochten corona hadden, terwijl we daarover nog weinig wisten. Een specifieke opleiding daar-

voor was er niet. Het was leren in de praktijk.’’

De faciliteiten vanuit de zorggroep waren prima. Voor elke medewerker in de thuiszorg was er een box met beschermende kleding. Reina: ,,Omdat ik voorheen als verpleegkundige in de oncologie heb gewerkt, heb ik veel ervaring met beschermende kleding. De volgorde van aandoen is bijvoorbeeld heel belangrijk.

Ik heb daar mijn collega’s goed in kunnen begeleiden. De boxen stonden afgesloten bij de patiënten in huis.’’

En zo gingen Reina en haar collega’s op bezoek bij mensen waar corona was vastgesteld, of waar een verdenking van corona was.

Om ze bij te staan, of om ze door de ambulance op te laten halen. ,,In die beginperiode hadden we nog weinig tests. En de meeste huisartsen bleven in hun praktijk, bang als ze waren om besmet te raken en de ziekte door te geven. Wij moesten op het oog en met onze

Heftig werk in de frontlinie van de zorg pas opgedane kennis inschatten of er een besmetting was en hoe erg de besmetting was. In mijn ervaring waren, naast benauwdheid, vooral diarree, verwardheid en duizeligheid de symptomen die het meest direct naar corona wezen.

De huisarts wilde weten of de patient thuis kon worden geholpen, of dat er een ambulance moest komen. De huisarts belde dan zelf de ambulance.’’

Reina en haar collega’s verleenden ook steeds meer aanvullende zorg. ,,Nadat bijvoorbeeld de beschik-

baarheid van tests en mondkapjes was verbeterd, stimuleerden wij het testen en het gebruik van mondkapjes. Juist op Urk, waar de familieleden elkaar veel bezoeken.’’

SCHRIJNEND Palliatieve zorg, ofwel zorg voor mensen die niet meer van hun ziekte kunnen genezen, heeft Reina (ook lid van de vakgroep palliatieve zorg) niet veel kunnen geven. Veelal stierven de coronapatiënten in het ziekenhuis. Dit leverde vaak schrijnende en soms zelfs traumatische situaties op; situaties waarin vader of moeder kwam te overlijden, terwijl er tijdens het sterven maar één kind bij kon zijn. De anderen moesten achter glas toekijken. Begrafenissen zijn op Urk normaal gesproken massaal bezochte bijeenkomsten, maar ook daar was geen gelegenheid voor.

Er was mede daardoor extra vraag naar nazorg. Reina: ,,Je biedt dan vooral een luisterend oor. Daarnaast heeft ons wijkteam veel nazorg moeten verlenen aan patiënten die na corona wel weer thuis kwamen, maar nog met ernstige vermoeidheidsklachten

kampten. Gelukkig is de mantelzorg op Urk geweldig. In de families zorgt men goed elkaar. Ook van dominees weet ik dat ze, in de periode dat er niet of weinig kerkbezoek mogelijk was, meer thuisbezoeken deden.’’

DANKBAARHEID Inmiddels is de coronarust op Urk weer redelijk teruggekeerd. ,,De derde golf was op Urk relatief beperkt’’, stelt Reina. ,,Coronabesmettingen zijn er nog steeds, maar in geringe mate.

Beschermende kleding gebruiken we dan wel weer bij verdenking corona en bij een positieve uitslag.’’

Langzaam maar zeker tekent zich weer het normale werkpatroon af voor Reina en haar collega’s.

Dat betekent gevarieerde thuiszorg voor zuigelingen tot en met ouderen, van wondzorg, dementie tot zorg na een operatie en palliatieve zorg. ,,Boeiend werk’’, zegt Reina. ,,Elke zorg die je verleent is anders. Wat je wel overal tegenkomt is dankbaarheid voor ons werk. In de coronatijd nóg meer dan anders. Dat geeft je energie om, ook in moeilijke tijden, door te gaan.’’

WELZIJNSASSISTENT: NIEUWE FUNCTIE IN GEZONDHEIDSZORG Sandra de Jong, Ton de Ruiter en Jolanda Bus zijn dolgelukkig met hun parttime baan als welzijnsassistent in Verpleeghuis Talma Hof. Ze werken concreet aan het welzijn van de bewoners, bouwen met hen een band op, voelen zich gewaardeerd en zorgen voor onmisbare steun van de zorgprofessionals.

Maar ten tijde van dit interview, pal voor de zomervakantie, weten ze niet of hun baan blijvend is. Dat vinden ze uiteraard zeer spannend.

De welzijnsassistent is een nieuwe functie in de gezondheidszorg. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) stelde in 2019 extra middelen beschikbaar voor de verpleeghuiszorg. Deze regeling loopt eind 2021 af. Voor deze functie was in 2019 veel belangstelling. ZONL zocht niet zozeer naar mensen met een diploma, maar vooral mensen met levenservaring, begrip en hart voor mensen. Er moest worden gesolliciteerd, er werd geselecteerd en alle honderd welzijnsassistenten kregen daarna van hun nieuwe werkgever een opleiding op maat (niveau 1) op ROC Friese Poort.

Jolanda Bus was zelf lange tijd werkzaam in de zorg, maar stopte daar omdat ze vanwege een afnemende gezondheid de werkdruk niet meer aan kon. ,,Die werkdruk

was erg hoog. We kwamen niet toe aan het welzijn van de bewoners.’’

Ton de Ruiter werkte in een supermarkt, totdat hij moest stoppen vanwege rugproblemen. Hij werd vrijwilliger in Nieuwe Tijd, een nieuw initiatief voor jonge mensen met dementie. ,,Ik heb altijd gezegd; ik ga nog een keer in de zorg werken. Toen de mogelijkheid kwam heb ik die met beide handen aangegrepen.’’ Sandra de Jong werkte in de mode, maar was daar niet gelukkig meer. De nieuwe functie van welzijnsassistent was voor haar een uitkomst. Nu zit ze goed op haar plek.

EEN GOED GEVOEL GEVEN Als ze ochtenddienst heeft helpt Jolanda bij het ontbijt van de bewoners van haar gesloten afdeling. ,,Je helpt de bewoners met koffie of thee drinken, smeert een broodje en ruimt op. Soms help je iemand na het douchen met het in de krullen zetten van het haar. Door het Zorg Leefplan dat iedere bewoner heeft weten we wat voor persoonlijke aandacht een bewoner goed doet. Het is fijn om de bewoner een goed gevoel te geven en de zorg te ontlasten. Want die komen er gewoon niet aan toe’’, weet Jolanda.

Ton zit helemaal op zijn plek op de afdeling voor jonge mensen met dementie. ,,Je bouwt een band met

V.l.n.r: Sandra, Ton en Jolanda in de beleeftuin van Talma Hof. de bewoners op, ook al kunnen ze geestelijk heel weinig meer. Hé, je bent er weer, zei een bewoner, nadat ik twee weken weg was geweest vanwege een vakantie.

Mijn naam wist hij niet meer, maar hij was wel blij. Die lach op het gezicht; daar doe je het voor.’’ Ton kan gelukkig met zijn bewoners de beleeftuin in die bij deze afdeling hoort, of samen even fietsen op de duofiets, of wandelen in het park.

Op de afdeling van Sandra wonen

mensen met dementie, maar die ook nog zware fysieke klachten hebben. Ze helpt in de keuken, maakt een praatje, gaat even sjoelen of kijkt een tv-programma met de bewoners. Net waar de bewoner zich prettig bij voelt. Alles wat ze doen, gaat in overleg met de zorg.

NIET MAKKELIJK Het werk van de welzijnsassistenten is niet altijd eenvoudig, hebben Jolanda, Ton en Sandra ervaren.

,,Soms is een bewoner erg verdrietig’’, weet Sandra. ,,Ze weten vaak zelf niet waarom, komen vaak ook niet uit hun woorden, maar dan sla je een arm om ze heen.’’ Bewoners kunnen ook wel eens agressief zijn, is de ervaring van Ton. ,,Ze kunnen er zelf niets aan doen. Het is onmacht. De kunst is dan natuurlijk om ze weer rustig te krijgen.’’ ,,Je moet een mensenmens zijn om dit te doen’’, stelt Jolanda resoluut. ,,Dit werk doe je met je hart!’’

Ode aan de zorg is een uitgave van NDC mediagroep | Oplage: 30.500 Redactie: Huib van der Wal | Vormgeving: Jan Wignand | Verkoop: Rob en Elske van de NOP | Druk: NDC mediagroep

9

STUDENTES HANNAH, MELISSA EN JANNIE OP HUN PLEK IN DE ZORG

Lange Dreef 25 | 8302 EM Emmeloord Postbus 72 | 8300 AB Emmeloord info@vanderlindenaccountants.nl +31 (0)527 24 58 88

De toekomstige zorgmedewerkers Hannah de Vries (20), Melissa Zwep (19) en Jannie Ras (21) studeren op ROC Friese Poort Emmeloord en lopen in hun laatste periode veel stages. De zorg wordt hun wereld.

Dat is zeker. Hun ervaring is dat je werk wordt gewaardeerd door bewoners/patiënten én door collega’s. Ook als stagiaire hoor je er in de zorg helemaal bij. ,,Je moet durven vragen als je iets niet zeker weet, maar we zijn ook de ogen en oren van oudere collega’s’’, heeft Melissa ervaren. ,,We worden overal bij betrokken. Ook de stagiaires horen bij het team,’’ stelt Hannah. ,,In een zorgteam heb je elkaar allemaal nodig’’, weet Jannie.

Hannah volgt de opleiding helpende zorg en welzijn. Haar moeder, ook werkzaam in de zorg, is haar grote voorbeeld. De moeder van Jannie Ras is verpleegkundige en dat is ook de studie die zij volgt.

Melissa volgt deze studie eveneens.

De ROC-studentes geven aan dat ze op de middelbare school goede opleidingsadviezen kregen. Jannie: ,,We moesten kiezen wat het beste bij ons zou passen.’’ Melissa: ,,De discussies in de groep daarover waren open. We konden eerlijk op een nette manier tegen elkaar zeggen als we dachten dat een opleiding niet bij iemand zou passen.’’

Wat Melissa, Hannah en Jannie alle drie van hun omgeving hoorden: de zorg past perfect bij jou!

PRAKTISCH De opleiding op ROC Friese Poort is zo praktisch dat elke student haar keuze perfect kan finetunen. ,,Je wordt breed opgeleid en loopt in alle sectoren stage’’, vertelt Melissa enthousiast. ,,Bij senioren, mensen met een verstandelijke of fysieke beperking, in een ziekenhuis, in de jeugdzorg. Daardoor weet ik op dit moment zeker dat ik in een ziekenhuis wil gaan werken.’’ Dat geldt ook voor Jannie.

De twee mbo-studenten gaan

10

samen een jaar lang stage lopen in het Antoniusziekenhuis in Sneek.

Het is het laatste jaar van hun vierjarige studie en ze gaan drie dagen stage lopen, één dag naar school en is er één dag voor de praktijkopdrachten. Jannie: ,,Normaal duren de stages in het vierde jaar maar een half jaar, maar in het Antonius vinden ze dat je een jaar nodig hebt om de ziekenhuiszorg echt goed te leren kennen. Ik heb er heel veel zin. Ik ben altijd al gek op baby’s geweest. Mij lijkt de afdeling neonatologie, de afdeling voor te vroeg geboren kinderen, heel interessant.’’

Melissa denkt aan een loopbaan in de ambulance. ,,Ik heb te weinig geduld voor bijvoorbeeld de ouderenzorg. Ik hou wel van hectiek.

Werken in een ambulanceteam lijkt me geweldig.’’ Hannah ziet zich wel in de ouderenzorg of thuiszorg werken. Ze geniet ervan om met kleine attenties het leven van een zieke man of vrouw te veraangenamen. ,,Soms schud je alleen even een kussen op en dan zijn ze al zo dankbaar. Omdat ze het zelf niet meer kunnen.’’

WAARDERING De jonge vrouwen krijgen veel waardering voor hun keuze voor de zorg, maar soms merken ze dat jongeren een verkeerd beeld van hun werk hebben. ,,Sommige leeftijdsgenoten denken dat we alleen zieke mensen wassen’’, is de ervaring van Hannah. ,,Maar dat is niet zo. Je zorgt ook voor eenvoudige medische zorg. En je moet altijd opletten. Soms zie je een klein wondje, maar als je daar geen melding van maakt kan het een groot probleem worden.’’ ,,We hebben veel verantwoordelijkheid’’, vult Jannie aan.

‘MANNEN IN DE ZORG ZIJN STOER’ Tot slot willen de drie jonge vrouwen nog kwijt dat ze het in de zorg geweldig naar hun zin hebben,

maar dat ze nog wel een verbeterpunt zien: waar blijven de mannelijke studenten? Alle drie werken ze op hun stage-adressen wel eens samen met mannelijke collega’s, en dat bevalt goed, maar op de opleiding zijn er vrijwel geen jongens te zien. Zouden ze het werken in de zorg misschien niet stoer vinden?

Hannah, Jannie en Melissa in koor: ,,Mannen in de zorg. Dat vinden wij juist hartstikke stoer!’’

en APK d u o h r e t i e, o n d r a r a p e ca m p e R n e s u Auto, b 0527-239047 info@Garage33.nl

Economieweg 5

www.Garage33.nl

8304 AD Emmeloord

WETHOUDER MARIAN UITDEWILLIGEN ,,Ik heb veel bewondering voor de mensen die in de zorg werken. Mooi dat Huib Bos met dit initiatief positieve aandacht voor hun inzet vraagt. Als gemeente werken we daar graag aan mee.’’ Dat zegt Marian Uitdewilligen, wethouder gemeente Noordoostpolder, met onder meer zorg in haar portefeuille.

Marian Uitdewilligen kent de wereld van de zorg goed. Vóór haar politieke loopbaan vervulde ze diverse managementfuncties in de gezinszorg en thuiszorg en later was ze een van de directeuren van Zorggroep Oude en Nieuwe Land. ,,Uit eigen ervaring weet ik hoe intensief, maar ook hoe fijn en zinvol het werken in de zorg is.” ,,Wat weinig mensen zich realiseren’’, stelt de wethouder, ,,is dat de zorgsector de grootste werkgever in onze gemeente is. Ook als het gaat om hbo’ers.’’ Los van het individuele belang voor de inwoners, heeft kwalitatief goede zorg dus

krijgt de inwoner nog betere zorg.

Daardoor kunnen polderbewoners ook zo lang mogelijk thuis de juiste zorg ontvangen. Deze samenwerking is nog weinig vertoond in Nederland.’’

Maar naast goede fysieke zorg is ook welzijn belangrijk. Zo heeft de door de gemeente gesubsidieerde welzijnsorganisatie Carrefour onder meer als taak om mantelzorgers te ondersteunen. En

ook een grote economische relevantie in Noordoostpolder.

ZORGPLEIN EN GEZONDHEIDSCENTRUM Hoewel de gemeente niet over de zorg zelf gaat, zet de gemeente zich wel in voor zo goed mogelijke zorg.

Marian Uitdewilligen is trots op de komst van het gezondheidscentrum en zorgplein, aan de Urkerweg, waar nu de tijdelijke gebouwen van het Antonius ziekenhuis staan. ,,Hier gaan veel zorgverleners samenwerken zoals het ziekenhuis, de GGD, thuiszorg en huisartsen. Door deze samenwerking, en ook door innovatie,

Bewondering voor mensen in de zorg meer in het algemeen stimuleert Carrefour de saamhorigheid in de samenleving. ,,Het is fijn te merken dat er in Noordoostpolder een sterke saamhorigheid is. Mensen kijken naar elkaar om. Tijdens de lockdown ontstonden er ook prachtige initiatieven waarbij inwoners elkaar ondersteunden.’’

Een vrij nieuw initiatief is dat er

voor de zorgbehoevende partner een bed is in Talmahof. Daar kan hij of zij tijdelijk worden verzorgd, zodat de thuiswonende partner even op adem kan komen. Voor kinderen is er ook een dergelijke regeling. De gemeente financiert deze respijtzorg.

leven maakt ons bewust van het belang van goede gezondheidszorg.

We waarderen de ongelooflijke inzet van zorgmedewerkers.

Zij die dag en nacht voor ons klaar staan.

Wethouder Marian Uitdewilligen: ,,De bijzondere tijd waarin we

Vanaf deze plek; ontzettend bedankt voor jullie inzet!”

Aanbod jongerenonderwijs Emmeloord en Urk

Aanbod volwassenenonderwijs Emmeloord, Urk en Lelystad

Niveau 2  Dienstverlening - Helpende zorg en Welzijn - Medewerker facilitaire dienstverlening - Medewerker sport en recreatie

Niveau 2  Helpende Zorg en Welzijn

Niveau 3  Begeleider gehandicaptenzorg  Begeleider specifieke doelgroepen  Verzorgende-IG Niveau 4  Mbo-Verpleegkundige  Persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg  Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen

ROC Friese Poort Emmeloord/Urk Espelerlaan 74, Emmeloord Lange Riet 2, Urk www.rocfriesepoort.nl info@rocfriesepoort.nl (0527) 63 48 00

Niveau 3  Begeleider gehandicaptenzorg  Begeleider specifieke doelgroepen  Maatschappelijk verzorgende-IG  Verzorgende-IG Niveau 4  Persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg  Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen Cursussen/keuzedelen  Helpende plus  Verzorgende en verpleegtechnische handelingen ROC Friese Poort Volwassenenonderwijs Drachten | Emmeloord | Leeuwarden | Sneek | Urk www.rocfriesepoort.nl/volwassenen volwassenen@rocfriesepoort.nl (058) 233 99 66

11

Professionele levensverhalen Content management Jubileumboeken Redigeren Speciale uitgaven

Telefoon: 06 51 310 319 | www.huibvanderwal.nl

Tandprothetische praktijk

Bos

Erkend specialist van uw kunstgebit

tppbosvandenberg.nl

Harm Visserplein 7

038-3033076

Emmeloord