NEAR news vol.67(MNG)

NEAR

News

Нэг Зүүн хойд Ази- Нэг хамтын нийгэмлэг NEAR l One Northeast Asia Region, One Community NEAR 2016 онь‫ ו‬3-4 сар 67 дахь дугаар

Vol.

67 Чингис хааны хөшөө/Цонжин болдог

Энэ сарын мэдээ NEAR Холбооны үйл ажиллагаа, арга хэмжээ / Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын мэдээ Гишүүн байгууллагуудын мэдээ / Гишүүн орон нутгуудад зохиогдох арга хэмжээ 3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл Сэдэвт нийтлэл Солонгос улсад ажиллаж амьдарсан сэтгэгдэл Мацуо Шючиро(Япон улс, Шиманэ муж) Гру Яна (ОХУ, Алтайн хязгаар)

Зүүн хойд Азийн бүс нутгийн засаг захиргаадын холбоо

The Association of Northeast Asia Regional Governments

NEAR News

NEAR News сэтгүүл нь гишүүн байгууллагуудын мэдээг дамжуулах, харилцан мэдээлэл солилцох албан ёсны хэвлэл юм. NEAR Холбооны гол үйл ажиллагаа, гишүүн орон нутгуудын мэдээ, төрөл бүрийн нийтлэл, зарлал зэргийг голчлон нийтэлдэг 2 сар тутмын хэвлэл бөгөөд гишүүн орон нутаг, холбогдох байгууллагуудад үнэгүй тараадаг. Мөн сэтгүүлийг онлайн хэлбэрээр Холбооны вэбсайтад тавьдаг.

NEAR News сэтгүүл гишүүн орон нутгийн нийтийн бүтээл бөгөөд Зүүн хойд Азийн бүсийг сонирхогч хэн бүхэнд нээлттэй. Сэтгүүлд чанартай нийтлэл, шинэ санаа оноо тусгахыг хүсвэл бидэнд хандана уу.

4

7

Vol. 67

Камчаткийн соёл, аялал жуулчлалын өдрүүд (ОХУ, Камчатк муж)

17

Зүүн хойд Азийн 6 улс(Монгол, Орос, Хятад, Япон, Өмнөд Солонгос, Хойд Солонгос)-ын 78 орон нутаг(73 гишүүн орон нутаг, 6 ажиглагч статустай орон нутаг)-аас бүрдэх Зүүн хойд Азийг төлөөлөх орон нутгийн гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны олон улсын байгууллага юм. Тус Холбоо хамтын хөгжил цэцэглэлт гэсэн үндсэн үзэл санаан дор Холбооны үндсэн дүрмийг баталж, эдийн засаг, хүмүүнлэгийн ха р и л ц а а , х уд а л д а а , б ол о вс р ол с о ё л ы н харилцаа, байгаль орчин, гамшгаас сэргийлэх, хилийн хамтын ажиллагаа, шинжлэх ухаан технологи, аялал жуулчлал, далай загасны аж үйлдвэр, эрдэс баялаг, зохицуулалт, хүүхэд эмэгтэйчүүд, эмчилгээ, газар тариалан зэрэг төрөл бүрийн салбарт өргөн харилцаа, хамтын ажиллагааны төслийг хэрэгжүүлж байна. Европын орон нутгийн хамтын ажиллагааны төлөөлөх байгууллага AER, уур амьсгалын өөрчлөлтийн R20 зэрэг ол он улсын ба й г у ул л а г у уд та й т ү н ш л эл и й н ха р и л ц а а тогтоох, хамтын төсөл явуулах зэргээр идэвхтэй харилцан Зүүн хойд Ази төдийгүй дэлхийн х э м ж э э н д ха р и л ц а а , ха м т ы н а ж и л л а га а г явуулахад хичээн чармайж байна

NEAR Холбооны үүд хаалга үргэлж нээлттэй байна Зүүн хойд Азийн бүсэд байршилтай, Холбооны үндсэн үзэл санаатай санал нэг орон нутгийн захиргаад тус Холбооны Бүгд хуралд оролцож, гишүүнээр элсэн орж болно.

Зүүн хойд Азийн бүс нутгийн засаг захиргаадын холбоо

The Association of Northeast Asia Regional Governments

Энэ сарын мэдээ

NEAR Холбооны үйл ажиллагаа & Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын мэдээ

NEAR Холбооны үйл ажиллагаа Холбооны 2015 оны тайлан гарлаа. Холбооны Хэрэг эрхлэх газраас жил бүрийн эхэнд өнгөрсөн жилийн үйл ажиллагааны тайланг гарган гишүүн орон нутгуудад тарааж байна. 2015 оны тайланд Холбооны Ажлын хорооны хурал, Олон улсын форум, Салбар хороодын арга хэмжээ, гишүүн орон нутгуудын харилцаа хамтын ажиллагааг идэвхжүүлэх чиглэлийн ажлууд, гишүүн орон нутгуудын 1418 насны сурагчдын дунд зарласан эссэ бичлэгийн 3 дахь удаагийн уралдаан, Залуучуудын дадлага солилцооны хөтөлбөр зэрэг гол үйл ажиллагааны талаар дурдсан. Тайланг монгол, орос, хятад, япон, солонгос, англи 6 хэлээр хэвлэн гишүүн орон нутаг болон холбогдох олон улсын байгууллагуудад тараах болно.

4 дөх удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааныг 4 дүгээр сараас зохионо.

хурлын дарга, Тэргүүлэгчдийн нарийн бичгийн дарга зэрэг 17 хүний бүр элд эхүүнт эй төлөөлөгчид НҮБ-ийн Хөгжлийн хөтөлбөр, Щвейцарийн хөгжлийн агентлагаас хэрэгжүүлж буй “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын чадавхийг бэхжүүлэх төсөл”-ийн хүрээнд Солонгос улсад туршлага судалж ажиллах үеэрээ 2016 оны 2 дугаар сарын 19-ний өдөр NEAR холбооны Хэрэг эрхлэх газарт зочилж, Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Жон Жэ Вон болон бусад ажилтнуудтай уулзаж ярилцлаа. Уулзалтын үеэр УИХ-ын Тамгын газрын дарга Б. Болдбаатар “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын чадавхийг бэхжүүлэх чиглэлээр бид олон арга хэмжээг авч хэрэгжүүлдэг. Зүүн хойд Азийн нутгийн захиргааны байгууллагуудыг холбон ажиллаж буй та бүхэнтэй цаашид илүү ойртож, хамтран ажиллах хүсэлтэй байна” гэв. Харин Жон Жэ Вон ерөнхий нарийн бичгийн дарга хэлэхдээ “Монгол улсын бүх аймаг, нийслэл тус Холбооны гишүүнээр элсэн, үйл ажиллагаанд идэвхитэй оролцож ирсэн. Гишүүн байгууллагууд хоорондын мэдээлэл солилцоог сайжруулах, идэвхитэй хүргэх тал дээр бид улам анхаарч ажиллана. Ингэснээр Монголын нутгийн өөрөө удирдах байгууллагуудын хөгжилд ч хувь нэмэр болно гэж найдаж байна” гэжээ.

Жил бүрийн 6 дугаар сараас зохиодог “Сурагчдад зориулсан эссэ бичлэгийн уралдаан”-ыг энэ жилийн 4 дүгээр сард зохионо. Энэ удаагийн уралдааныг Зүүн хойд Азийн улс төр, нийгэм, эдийн засаг, соёлын талаарх хүүхэд сурагчдын сонирхлыг нэмэгдүүлэх, гишүүн орон нут аг хооронд харилцаа, хамтын ажиллагааг ид эвхжүүлэх зорилготойгоор зохионо. Дэлгэрэнгүй төлөвлөгөөг 3 сард гаргаж, Холбооны гишүүн орон нутгуудад мэдэгдэх болно.

Монгол улсын нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын төлөөлөгчид NEAR Холбооны Хэрэг эрхлэх газарт зочлов. Монгол Улсын Их хурлын Тамгын газрын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Болдбаатар болон зарим аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн

Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын мэдээ “Пухан” Ахлах сургуулийн сурагчид NEAR Холбооны Хэрэг эрхлэх газарт зочлов.

1 дүгээр сарын 14-ний өдөр Пухан хотын ахлах сургуулийн олон улсын харилцааны дугуйлангийн сурагчид тус газраар зочлов. “Пухан” Ахлах сургуулийн сурагч NEAR Холбооноос зарласан эссэ бичлэгийн уралдаанд оролцсны дараагаар дугуйлангийн сурагчид, багштайгаар хамт зочлох болсон юм. Сурагчдийг Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Жон Жэ Вон болон бусад удирдлага хүлээн авч уулзан Холбооны видео танилцуулгыг үзүүлж, сурагчдад байгууллагын талаар ойлголт өгч, тэдгээрийн асууж сонирхсон асуултад хариулав. Сурагчид цаашид тус Холбооноос зохиох олон улсын арга хэмжээг идэвхтэй дэмжиж, оролцож байна гэв. Тухайлбал сурагчдад зориулсан эссэ бичлэгийн уралдааны зарыг сошиал ертөнц зэргийг ашиглан тараахад идэвхтэй тусална гэв.

4

NEAR NEWS Vol. 67

Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын мэдээ & Гишүүн байгууллагуудын мэдээ

4 дөх удаагийн Зүүн тэнгисийн эргийн олон улсын симпозиум болж өнгөрлөө.

1 сарын 26-ны өдөр 4 дөх удаагийн Зүүн тэнгисийн эргийн олон улсын симпозиум Пухан хотын захиргааны ордны хурлын танхимд болж өнгөрлөө. Энэхүү арга хэмжээг “Зүүн тэнгисийн эргийн маршрут, шилжилт ба сүлжээ” сэдвээр Зүүн тэнгисийн эргийн хөгжлийн форум, Ённам Илбо өдрийн сонин, Кёнхи сургуулийн Олон улс, бүс судлалын хүрээлэнгээс хамтран зохион байгуулав. Симпозиумд орон нутгийн захиргаа, сургууль, хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөл, дотоод гадаадын эрдэмтэн судлаач зэрэг 300 гаруй хүн оролцсон бөгөөд Зүүн тэнгисийн эрэг орчим буюу Зүүн хойд Азийн бүсийн далай, хуурай газрын сүлжээг бий болгох, хэтийн төлөв, зорилтын талаар хэлэлцэв. Холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Жон Жэ Вон ажилтнуудын хамтаар уг симпозиумд оролцов.

Гишүүн байгууллагуудын мэдээ Ниншягийн Хотон үндэстний ӨЗО-БНХАУ Инчүан-Олон улсын бүтээгдэхүүний үзэсгэлэн болно. Тус үзэсгэлэн 5 сарын 12-16-ны өдрүүдэд Инчүан хотын Олон улсын хурал арга хэмжээний төвд болно. Хятадын худалдааг идэвхжүүлэх хорооны Ниншя дахь салбар, Ниншягийн олон улсын харилцааны төв, Хятадын худалдааг идэвхжүүлэх хорооны Инчүан дахь салбараас зохион явуулах уг үзэсгэлэнгийн талбай 20.000㎡ бөгөөд олон улсын шаардлагад нийцсан 600 павилион ажиллуулахаар төлөвлөжээ. Энэхүү үзэсгэлэнд хүнс, хувцас, гоёл чимэглэл, гар урлал, ахуйн зэрэг төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн тавигдах бөгөөд 10.000 хүн ирж үзнэ гэж тооцоолж байна. Үзэсгэлэнгийн хугацаанд “Торгоны зам-Эдийн засгийн бүс 2016” нутгийн тусгай бүтээгдэхүүний танилцуулга, Бүтээгдэхүүн худалдаа, хөгжлийн форум зэрэг дагалдах арга хэмжээ болно. (Дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах хаяг: Ниншягийн олон улстай харилцах төв T. 86-13259605806, 86-951-5043638, E. 305435959@qq.com)

Шаньдун муж-БНХАУ Вэйфан-Олон улсын цаасан шувууны наадам болно.

33 дахь удаагийн Вэйфан-Олон улсын цаасан шувууны наадам 4 сарын 16-21-ний өдрүүдэд Вэйфан хотын Бинхай дүүрэгт болно. 1984 оны 4 сараас эхлэн зохиож эхэлсэн Вэйфан-Олон улсын цаасан шувууны наадмыг Хятад улсын Биеийн тамирын ерөнхий газар, Олон улсын цаасан шувууны холбоо, Вэйфан хотын ардын засгаас хамтран 32 удаа амжилттай зохион явуулсан. 1989 онд Хятад, Америк, Япон, Англи, Итали зэрэг 16 улсын цаасан шувууны холбогдох байгууллагууд Вэйфан хотноо “Олон улсын цаасан шувууны Холбоо”-г байгуулснаар цаасан шувууны наадмыг олон улсад таниулах болсон. Вэйфан-Олон улсын

цаасан шувууны наадам нь Харбиний цас мөсний наадам, Цыгун-Цаасан дэнлүүний баяр зэргийн дараагаар орох Хятад үндэсний соёлын 4 дөх том арга хэмжээ юм. Жил бүр болдог цаасан шувуу нисгэлтийн аварга шалгаруулах тэмцээн нь хамгийн сонирхолтой арга хэмжээ юм. Вэйфан 2016-Олон улсын цаасан шувууны наадмаар 20 гаруй улсын төлөөлөгчид шөнө гэрэлтдэг цаасан шувуу нисгэлтийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцоно. Түүнээс гадна дотоод гадаадын цаасан шувуу сонирхогчид цаасан шувуу нисгэх тоглолтоос толилуулна. Мөн цаасан шувуу, соёл, эдийн засаг худалдаа гэсэн гурван ангилалаар 10 гаруй дагалдах арга хэмжээ болно. Цаасан шувууны наадмыг сонирхохын зэрэгцээ Вэйфаны цаасан шувууны музейг үзүүштэй. Учир нь тус музейд цаасан шувууны наадамд оролцсон дотоод гадаадын шилдэг цаасан шувуу тавигдсан, дэлхийн хамгийн том цаасан шувууны музей юм .

The Association of Northeast Asia Regional Governments

5

Гишүүн байгууллагуудын мэдээ

Ямагата муж-Япон улс Харбин хотын сурагчид Ямагата мужид аялан тоглолт хийв. Ямагата муж 1993 онд БНХАУ-ын Хэйлонжан мужтай найрамдалт харилцаа тогтоосноос хойш боловсрол, эдийн засаг, технологи, соёл, аялал жуулчлал зэрэг төрөл бүрийн салбарт харилцаж иржээ. 2011 оны 10 дугаар сард Ямагата мужийн төлөөлөгчийн газрыг Хэйлонжан мужийн төв Харбин хотноо байгуулснаар хоёр талын хооронд харилцааг идэвхтэй явуулж байна. Өнгөрсөн 1 сарын 16-ны өдөр Харбин хотын сурагчдийн урлагийн төлөөлөгчид Ямагата мужид айлчлан тус мужийн сурагчидтай хамтарсан хөгжмийн тоглолт хийв. Харбин хотын бага, дунд, ахлах сургуулийн 58 сурагчийн бүрэлдэхүүн хятад үндэсний дуу хөгжим, бүжгээс толилуулсан. Нөгөөтэйгүүр Ямагата мужийн бага, дунд, ахлах сургуулийн сурагчид Япон үндэсний бөмбөрийн тоглолт, ардын найрал дуунаас сонирхуулав. Төгсгөлд нь сурагчид хамтдаа “Хэрвээ сайхан амьдарч байвал алгаа таш” дууг япон, хятад хэлээр ээлжлэн дуулснаар тоглолт өндөрлөв.

Жолланам муж-БНСУ 19 дэх удаагийн Гүйлс цэцгийн баяр болно. Энэхүү баяр 3 сарын 18-27-ны өдрүүдэд Жолланам мужийн Гуанян хотноо зохион явуулна. Хавар цагт Гуанян хотод тэр тусмаа хотын “Сомжин” тосгонд гүйлс цэцэг их ургадаг. Уг баярыг жил бүр 1 сая гаруй хүн үзэж сонирхдог. Энэ удаагийн “Гүйлс цэцгийн баяр”-ын үеэр урлагийн тоглолт, үзэсгэлэн, танин мэдэхүйн хөтөлбөр зэрэг 35 хөтөлбөр зохиогдоно. Тухайлбал, “Хуучны сурагчийн дүрэмт хувцас өмсөж үзэх”, “Ил захидал бичиж, 1 жилийн дараа шуудангаар авах удаан хүргэлтийн шуудан” зэрэг төрөл бүрийн сонирхолтой, хөгжөөнт хөтөлбөрт хүмүүс оролцож болно. Мөн их хотын дуу чимээнээс холдон байгалийн сайханд үзэсгэлэнт гүйлс цэцгийн маршрутаар явж сэтгэлээ баясгахын зэрэгцээ нутгийн брэнд бүтээгдэхүүний худалдааны захыг сонирхож болно.

Тоттори муж-Япон улс “Тотторигийн соёлын өдрүүд” болно. Тоттори мужтай нөхөрлөлт харилцаатай ОХУ-ын Приморийн хязгаарт “Тотторигийн соёлын өдрүүд” болно. Тотторигийн соёлын өдөрлөгийг 2010 онд анх зохиосноос хойш жил бүр уламжлал болгон зохиож байна.

2016 он Тоттори муж, Приморийн хязгаар хооронд нөхөрлөлийн харилцаа тогтоосны 25 жилийн ой тохиож буйн хувьд соёлын арга хэмжээ төдийгүй Тоттори мужийн хүнсний материалын үзэсгэлэн, уулзалтыг зохиохоор төлөвлөжээ. Мөн тус мужийн аялал жуулчлалын талаар танилцуулах аж.

<Тотторигийн соёлын өдрүүд>арга хэмжээ

• Хэзээ : 2016 оны 3 сарын 3-8-ны өдрүүд • Хаана : ОХУ-ын Приморийн хязгаарын Владивосток хот • Агуулга : Тоттори нутгийн хоолны өдөрлөг, уран бичлэгийн үзүүлэх тоглолт гм • Лавлах : Тоттори мужийн захиргааны Харилцааны хэлтэс +81-857-26-7240 kouryusuishin@pref.tottori.jp

6

NEAR NEWS Vol. 67

Кёнсанбүг муж-БНСУ Чонсун 2016-Мөсөнд авиралтын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн болж өнгөрлөө.

1 сарын 16-17-ны өдрүүдэд Чонсун сумд болсон тэмцээнд 18 улсын 102 тамирчин оролцлоо. Энэ жил Чонсун сумд дэлхийд анх удаа мөсөнд авиралтын тэмцээний байнгын байгууламжийг барьсан юм. Тэмцээнийг хүнд, хурд гэсэн хоёр зэрэглэлээр ангилан явуулсан бөгөөд хүнд зэрэглэлийн 1-р байрын эрэгтэй ангилалд БНСУ-ын тамирчин Пак Хи Юн, эмэгтэй ангилалд ОХУ-ын тамирчин Толокнина Мария түрүүлэв. Мөсөнд авиралтын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнийг голдуу Европын орнуудад жилд 3-4 удаа зохиож ирсэн бөгөөд Азийн орнуудаас

Гишүүн байгууллагуудын мэдээ

Солонгос улс 2011 оноос эхлэн 5 жил зохиосон туршлагадаа үндэслэн 2016-2020 он хүртэл үргэлжлүүлэн зохиохоор болжээ.

жуулчлалын мэдээллийн төвийн захирал Данияр Токтарбаев Первомайскийн районд болсон өргөн зугаалга, Барнаул хотноо болсон “Сибирийн эсгий гутлын өдөр” фестиваль болон бусад арга хэмжээнд оролцож, Советскийн район дахь Лебединскийн улсын тусгай ха м г а а л а л т т а й г а з а рт зоч и л с о н б а й н а . Т ү ү н ч л э н ОХ У - ы н ерөнхийлөгчийн туслах Игорь Левитин ч мөн хүрэлцэн иржээ. Сургалт, ажил хэргийн арга хэмжээнд 300 орчим хүн оролцсон байна. Наадмын эхний өдөр алдартай гэрэл зурагч, аялагч, биологичдын лекц, уулзалтууд болов. Түүнчлэн Алтайн хязгаар, Иркутск, Хабаровскын эрдэмтэд цугларан экологийн аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх асуудлаар дугуй ширээний ард ярилцав. Алтайн Соёлын Их сургуульд “Аялал жуулчлал”, “Цэнгээнт арга хэмжээний зохион байгуулалт, арга зүй” хэмээх шинэ мэргэжлийн анги нээхтэй холбоотойгоор Алтайн хязгаарын аялал жуулчлалын холбоо, эрдэм шинжилгээний байгууллагуудын төлөөлөгчдийн хооронд ажил хэргийн уулзалтууд болов. Улс болон орон нутгийн 43 хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл “Алтайн өвөл” наадмын үйл ажиллагааг сурвалжилжээ. Улсын хэвлэл мэдээллийн хөтөлбөрт Алтай хязгаарын тайгын бүс нутаг Заринскийн районы тухай нэвтрүүлэг орсон байна. Барнаул хот, Советскийн район болон бусад хот, суурингуудад болсон бэлэг дурсгал, бүтээгдэхүүний үзэсгэлэн худалдаанд 68 гар урчууд оролцжээ. Энэ бүх тоо баримтууд наадамд оролцогч, үзэгч сонирхогчдын тоо өсөн нэмэгдэж, хамрах хүрээ, орон зай, арга хэмжээний төрөл нь улам бүр өргөжиж байгааг харуулж байна. Хамгийн гол нь наадам дуусмагц бүх оролцогч талууд хамтран эцсийн дүн мэдээг нэгтгэн гаргасан төдийгүй ирэх жил болох “Алтайн өвөл 2016” наадмын төлөвлөгөөг гарган тус хязгаарын аялал жуулчлалын төвд гарын үсэг зурж баталгаажуулсан юм.

Алтайн хязгаар-ОХУ «Алтайн өвөл» наадам болж өнгөрлөө. «Алтайн өвөл» наадам Алтайн хязгаарт хоёр дахь удаагаа зохион байгуулагдаж 20 мянга гаруй зочид гийчид цуглажээ. Наадмын хүрээнд Алтайн хязгаарын 8 район, 5 хотод төрөл бүрийн арга хэмжээ болов. Экологийн аялал жуулчлалын холбогдолтой лекц, дугуй ширээний ярилцлага 5 удаа, үзэсгэлэн 4 удаа, төрөл бүрийн уралдаан тэмцээн, үүний дунд “Алтайн хязгаарын аялал жуулчлалын салбарын шилдгүүд”, “Алтайн амьд байгаль” зэрэг томоохон уралдаанууд, “Цасан баримал урлаачдын уралдаан”, “Спорт пельменинг (банш хийлт)-ийн аваргын цом” зэрэг нийт 4 төрлийн уралдаан тэмцээн, “Орос самоварийн наадам”, “Голубцовские голубцы” (Байцааны ороомог хийх) гэх зэрэг 5 төрлийн цэнгээнт арга хэмжээ, 6 төрлийн үзүүлэн-сургалт, соёл урлагийн 6 болон спортын 22 арга хэмжээ олж өнгөрсөн байна. Наадмын үеэр гурван мянга орчим жуулчид Советский район дахь хунт нуурыг зорин ирж, өвлийн аялал жуулчлалын улирлын нээлтийн шоунд зориулан бүх оролцогчдын нэгдсэн баярын жагсаал-парад болов. Барнаул хотын морин тойруулгаар гэхэд л 12 мянган хүн үйлчлүүлж, баярт зориулан гаргасан сугалаанд 10 гаруй мянган хүн оролцжээ. Түүнчлэн Казахстан болон Итали улсаас хүндэт зочид ирж оролцсон байна. Тухайлбал Белокурих хотод болсон уулын цана, сноубордын аварга шалгаруулах тэмцээний нээлтийн арга хэмжээнд өсвөрийн уулын цанын олон улсын “Stricker Sprint Plose” тэмцээний зохион байгуулах хорооны тэргүүн Линда Шрикер оролцсон бол, Зүүн Казахстаны Аялал

The Association of Northeast Asia Regional Governments

7

Гишүүн орон нутгуудад зохиогдох арга хэмжээ

March

Гишүүн байгууллагуудын мэдээ

Sunday

Monday

Tuesday 1

2016. 3

6

• Орон нутгийн нэр : Тоттори муж/Япон улс • Арга хэмжээнийй нэр : Тоттори марафон 2016 • Хэзээ : 3.13 • Хаана : Тоттори хот • Харилцах хаяг : Тоттори мужийн захиргааны Спортын хэлтэс (T) +81-857-26-7919

7

8

13

14

15

20

21

22

27

28

29

3

4

5

10

11

12

17

18

• Орон нутгийн нэр : Япон улсын Хёго муж • Арга хэмжээний нэр : Гамшгаас сэргийлэх хорооны 14-р хурал • Хэзээ : 3.7~3.10 • Хаана : Хёго мужийн Кобэ хот • Харилцах хаяг : Хёго мужийн захиргааны Олон улстай харилцах хэлтэс (T)+81-78-362-9017

April 2016. 4

• Орон нутгийн нэр : Камчатк хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : ‘Абачинский марафон’ Олон улсын цанын тэмцээн • Хэзээ : 4.17 • Хаана : Петропавловск Камчатк хот • Харилцах хаяг : Камчатк хязгаарын Биеийнтамир, залуучуудын бодлогын яам (E) minst@kamgov.ru

8

NEAR NEWS Vol. 67

25

• Орон нутгийн нэр : NEAR Холбооны Хэрэг эрхлэх газар • Арга хэмжээний нэр : NEAR Холбооны гишүүн орон нутгуудын гадаад харилцааны мэргэжилтнүүдийн хурал • Хэзээ : 4.27~4.29 • Хаана : Кёнсанбүг мужийн Пухан хот • Харилцах хаяг : NEAR Холбооны Хэрэг эрхлэх газар (T)+82-53-223-2324

Гишүүн байгууллагуудын мэдээ

Wednesday • Орон нутгийн нэр : Хөвсгөл аймаг • Арга хэмжээний нэр : Мөсний баяр • Хэзээ : 3.2~3.3 • Хаана : Хатгал сум, Хөвсгөл нуур • Харилцах хаяг : Хөвсгөл аймгийн ЗДТГ-ын Нийгмийн хөгжлийн хэлтэс (T) +976-70388184 (E) bayar_019@yahoo.com

2

9

• Орон нутгийн нэр : Дэгү хот/БНСУ • Арга хэмжээний нэр : Дэгү 2016-Олон улсын бөс даавууны үзэсгэлэн • Хэзээ : 3.9~3.11 • Хаана : Дэгү EXCO төв • Харилцах хаяг : Үзэсгэлэн зохион байгуулах алба (T) +82-53-560-6520 http://www.previewin.com/

Thursday

Friday

Saturday

3

4

5

• Орон нутгийн нэр : Хабаровск хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : Хүнсний аж үйлдвэрийн үзэсгэлэн • Хэзээ : 3.3~3.6 • Хаана : Хабаровск хот • Харилцах хаяг : Үзэсгэлэн зохион байгуулах компани

• Орон нутгийн нэр : Япон улсын Тоттори муж • Арга хэмжээний нэр : Тотторигийн соёлын өдрүүд • Хэзээ : 3.3~3.8 • Хаана : ОХУ-ын Приморийн хязгаарын Владивосток хот • Харилцах хаяг : Тоттори мужийн захиргааны Харилцааны хэлтэс (T)+81-857-26-7240 (E)ryusuishin@pref.tottori.jp

16

17

23

24

30

31

11

18

• Орон нутгийн нэр : Жэжү муж/БНСУ • Арга хэмжээний нэр : Олон улсын цахилгаан автомашиний 3-р экспо • Хэзээ : 3.18~3.24 • Хаана : Жэжү хот • Харилцах хаяг : Эрчим хүч, аж үйлдвэрийн хэлтэс (T) +82-064-710-2611

• Орон нутгийн нэр : БНСУ-ын Жолланам муж • Арга хэмжээний нэр : Гуанян-Гүйлс цэцгийн баяр • Хэзээ : 3.18~3.27 • Хаана : Жолланам мужийн Гуанян хот • Харилцах хаяг : Гуанян хотын захиргаа (T) +82-97-3714. 3715

• Орон нутгийн нэр : Нигата муж/Япон улс • Арга хэмжээний нэр : Нигата-Сакэ үзэсгэлэн 2016 • Хэзээ : 3.12~3.13 • Хаана : Нигата хот • Харилцах хаяг : Нигата хотын архи үйлдвэрлэгчдийн хоршоолол (T) +81-25-229-1218 (F) +81-25-229-1220

12

19

26

1

2

7

8

9

14

15

• Орон нутгийн нэр : БНХАУ-ын Шаньдун муж • Арга хэмжээний нэр : Олон улсын цаасан шувууны наадам • Хэзээ : 4.16~4.21 • Хаана : Вэйфан хотын захиргааны Бинхай дүүрэг • Харилцах хаяг : Олон улсын цаасан шувууны наадмын зохион байгуулалт хариуцсан хэлтэс (T) +86 -536-8096886 (F): +86-536-8096857

22

• Орон нутгийн нэр : Алтайн хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : “VISIT ALTAI” Олон улсын аялал жуулчлалын форум • Хэзээ : 4.22~5.1 • Хаана : Алтайн хязгаар • Харилцах хаяг : Алтайн хязгаарын Аялал жуулчлал, амралт бүс, олон улсын харилцааны яам (Т/F) +7-3852-20-10-31 (E) priem@alttur22.ru

• Орон нутгийн нэр : Кёнсаннам муж/БНСУ • Арга хэмжээний нэр : Гусон-Дэлхийн үлэг гүрвэлийн экспо • Хэзээ : 4.1~6.12 • Хаана : Гусон хот • Харилцах хаяг : Гусон-Үлэг гүрвэлийн экспо зохион байгуулах хороо (T) +82-55-670-3812~4

• Орон нутгийн нэр : Дэгү хот/БНСУ • Арга хэмжээний нэр : Олон улсын ногоон эрчим хүчний 13 дахь удаагийн экспо • Хэзээ : 4.6~4.8 • Хаана : Дэгү EXCO төв • Харилцах хаяг : Ногоон эрчим хүчний экспо зохион байгуулах алба (T) +82-53-601-5371 http://www.energyexpo.co.kr/kor/ • Орон нутгийн нэр : Красноярск хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : 'Нефтьхий хими' үзэсгэлэн форум • Хэзээ : 4.13~4.15 • Хаана : Красноярск хот • Харилцах хаяг : Красноярск хязгаарын Соёлын яам (Т) +7 (391) 249-34-84 (E) Natarov@econ-krsk.ru

6

• Орон нутгийн нэр : Красноярск хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : “Енисей” Олон улсын үзэсгэлэн • Хэзээ : 4.7~4.9 • Хаана : Красноярск хот • Харилцах хаяг : Красноярск хязгаарын Соёлын яам (Т) +7 (391) 249-34-84 (E) Natarov@econ-krsk.ru,

13

• Орон нутгийн нэр : Приморийн хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : "Хот" 23 дахь удаагийн олон улсын барилгын үзэсгэлэн • Хэзээ : 4.27~4.29 • Хаана : Владивосток хот • Харилцах хаяг : Приморийн хязгаарын Хот байгуулалтын газар (Т) +7 423 220 54 89 archkom@primorsky.ru DALEXPOCENTER (Т) +7 423 2200 418 dalexpo@vlad.ru

27

• Орон нутгийн нэр : Дэгү хот/БНСУ • Арга хэмжээний нэр : Дэгү-Олон улсын нүдний шилний 15 дахь удаагийн үзэсгэлэн • Хэзээ : 4.21~4.23 • Хаана : Дэгү EXCO төв • Харилцах хаяг : DIOPS алба (T) +82-53-350-7830

21

• Орон нутгийн нэр : Камчатк хязгаар/ОХУ • Арга хэмжээний нэр : Олон улсын цанын тэмцээн • Хэзээ : 4.22~4.24 • Хаана : “Эдэльвайс” цанын бааз • Харилцах хаяг : Камчатк хязгаарын Биеийнтамир, залуучуудын бодлогын яам (E) minst@kamgov.ru

16

The Association of Northeast Asia Regional Governments

9

Энэ сарын мэдээ

3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл

2015 онд NEAR Холбооны Хэрэг эрхлэх газраас Зүүн хойд Азийн хүүхэд сурагчдийн дунд эссэ бичлэгийн 3 дахь удаагийн уралдааныг зарласан бөгөөд уралдааны шагналт байрын бүтээлүүдээс нийтэлж байна.

Соёлоор харилцан амар амгалан ертөнцийг бий болгоё.

[Хятад] Шаньдун мужийн Дунин хотын лаборатори дунд сургуулийн 3-р ангийн сурагч Руан Рүо Ви

Соёлын нөлөөлөх хүч нь цаг хугацаа, орон зайнаас хальж, улсын хил хязгаарыг давдаг. Соёл харилцаагаар дамжин баяжиж байдаг(Си Зинь Пин) Одоо үед гадаадад аялах, гадаадад сурах, НҮБ-ын загвар хурал зэрэг нь хүүхэд залуучууд бидэнд хэвийн үзэгдэл болсон бөгөөд эдгээрээр дамжуулан өөрийн улсын соёлыг түгээхийн зэрэгцээ гадны соёлтой ч танилцах болдог. Дэлхий ертөнц бие биенийгээ таних нэгэн тосгон мэт болж, бид тэрхүү тосгоны нэгэн гишүүн нь юм. Бид гадаад ертөнцтэй их ойрхон байдаг. 5 сарын 1-ний өдөр Шаньдун мужийн Дунин хотод болсон “Шар мөрний бэлчир-Олон улсын марафон тэмцээн”-д хэдэн арван мянган гадаад болон хятад тамирчид Дунин хотод цугларсан. Би тэр тэмцээнд гүйж оролцсны дараа англи хэлний сайн дурын туслахаар ажилласан. Тэр үед зорилго нэгтэй, нэг багаас бүрдсэн 8 гадаад т амирчин надад хамгийн гүн с этгэгд эл төрүүлсэн. Би тэдэнтэй ярилцах далимдаа одоогийн Хятадын талаар юу гэж боддог тухай

10

NEAR NEWS Vol. 67

асуусан. Ирландаас ирсэн эмэгтэй тэгэхэд “Ирландтай ялгаагүй Хятадад барууны хэв маягийн барилга байхаас гадна хятад үндэсний хэв маягтай ч барилга байна. Ирландын хот суурин газар ч гадаадын хэв маягтай барилга маш их байдаг” гэж хариулсан нь хамгийн их сэтгэгдэл төрүүлсэн. Даяаршлын нөлөөгөөр улс эх орныхоо ирээдүй хойч нь болсон хүүхэд сурагчид бид сургуульд гадаад хэлийг сурч, олон улсын чанартай арга хэмжээнд оролцож, гадаадын соёлтой танилцаж байна. Гадаад хэлгүйгээс үүдэх саад бэрхшээлийг давах, үндэстэн хооронд соёлоор харилцах, хөгжихөд энэ нь давуу талтай юм. Мөн олон сурагч гадаадад сурч, гадаадын амьдралтай танилцахын хирээр дэлхийн хүмүүс ойртож байна. Хятадад Хятад ба Австрали хүүхдүүд харилцдаг телевизийн хөтөлбөр байдаг. Энэ бүгд энэ цаг үеийн соёлыг эрчимтэй түгээхэд нөлөөлж байна. Гэхдээ энэ нь хэсэг хүмүүст л хамааралтай болохоос бүгдийг хамарч чадахгүй юм. Дэлхийд олон газар дайн байлдаантай мөн их хоцрогдмол, хоол унд, байр сууц, өмсөж зүүх гэх мэт наад захын асуудлаа ч шийдэж чадахгүй газар олон байна. Энэ бүгд нь дэлхий нэгэн

тосгон мэт болоход саад тотгор болж байна. Бид хүний эрх, ядуурал, арьс өнгөөр ялгаварлах, шинжлэх ухаан, технологи зэргийн талаар хэлэлцэж, улс орнуудын соёл, уламжлалыг хүндлэн, цэргийн хүчээр шийдэх аргыг халж, соёлоор эвлэрэн ойлголцох, соёлыг ашиглан эдийн засгийг хөгжүүлэх даяаршлыг бүтээх хэрэгтэй. Эдийн засаг хурдацтай хөгжиж, улс орнууд, үндэстэн ястан хүчирхэгжин тус бүр соёлоо өвлүүлэн түгээдэг. Энэ цаг үеийн эзэн болсон хүүхэд залуучууд бид сайн сурч боловсрон өөрийгөө хөгжүүлж ирээдүйд улс орондоо хувь нэмэр оруулж, соёлын харилцааг бэхжүүлж, гар гараа барилцан дэлхийд жинхэнэ тосгоныг бий болгох хэрэгтэй.

3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл

Солонгос сурагчтай харилцсан сэтгэгдэл

[Япон]

Ицмуниши ахлах сургуулийн 2-р ангийн сурагч Суда Хацки

Солонгосын сурагчидтай энэ жил 2 дахь удаагаа дэлхийн байгаль орчны асуудлаар ярилцах завшаан тохиосон юм. С ол о н го с ы н д у н д , а х л а х су р г у ул и й н сурагчидтай хамтран далайн эргийн хог хаягдлыг цэвэрлэсэн нь надад их туршлага болсон. Далайн эргийг цэвэрлэхэд усны сав, хоосон лааз зэрэг хог хаягдал их байсан. Японы ахуйн хог хаягдлаас гадна Солонгосоос далайгаар туугдан ирсэн хог хаягдал их байсан. Бид хог хаягдлыг ялгаж ангилсан. Хог хаягдлыг түүсний дараа далайн эрэг их цэвэрхэн харагдаж байсанд сэтгэл минь ихэд баяртай байв. Хүмүүс эрүүл сайхан, соёлт амьдралыг хүртэх эрхтэй. Эртнээс Японы Үндсэн хуулийг чухалд үзэж ирсэн. Японы Үндсэн хуульд бүх зүйл үнэн гэж боддог тул үүнийг мартаж болохгүй. Тиймээс Үндсэн хууль бол чухал. Далайн эргийг цэвэрлэсний дараа автобусаар яван дараагийн хөтөлбөр болох “гоймон хийх” газар очиж, Солонгосын дунд, ахлах сургуулийн

сурагчидтай хамт хийж үзсэн. Энэ удаагийн хөтөлбөр олон улсын сайхан харилцаа байсан гэж боддог. Нэг нь нийтийн төлөө, нийт нь нэгийн төлөө байх нь цаашид амьдрахад хэрэгтэй, өөрт нь ч дэмтэй юм. Энэ хөтөлбөрт оролцсоноор би Солонгос хүмүүсийг хүндлэх болсон. Учир нь Солонгос сурагчид ердийн үед идэвхгүй юм шиг хэрнээ яг хийнэ гэсэн үедээ юмыг хийсэн шиг хийдэг нь таалагдсан. Солонгос сурагчдын тийм чанар нь надад таалагдсан. Мөн солонгос хүмүүсийн юманд өөдрөгөөр ханддаг нь сайхан санагдсан. Солонго с сурагчидтай уулзахад эхлээд өөрсдийгөө танилцуулсан. Өөрийгөө танилцуулах явцад нь япон хэлээр ярьдаг сурагч байгааг мэдээд гайхсан. Би солонгос сурагчдаас суралцах хэрэгтэй, солонго с хэлээр өөрийгөө танилцуулах төдийгүй солонгосоор харилцан ярих болно гэж шийдсэн. Тэгэхийн тулд солонгос хэлийг сайтар сурах хэрэгтэй. Солонгос хэлний дуудлага япон хэлнээс илүү сонирхолтой. Мөн хэцүү дуудлагатай үг байдаг ч япон хэлтэй адил төстэй үг их байдаг. Солонгос хэлийг Шиманэ мужийн захиргааны гадаад харилцааны ажилтны тусламжтайгаар сурч сууриа тавих юм бол удахгүй солонгосоор өөрийн хэлэх гэсэн зүйлийг бичдэг болох байх. Чадахгүй байх гэж бодох биш хийхгүй сурахгүй бол болохгүй гэдгийг энэ удаагийн харилцааны хөтөлбөрөөс ойлгож авсан тул ямар ч юмыг оролдож үзэх хэрэгтэй санагдсан.

Би ахлах сургуулийнхаа сайн дурын туслах үйл ажиллагааны дугуйланд явдаг. Бусдын төлөө их зүйл хийж болох учраас хамгийн сайхан дугуйлан гэж боддог. Энэ дугуйлангаар дамжуулан бусдад тус болоход чин сэтгэлээсээ баяртай байдаг. Мэдээж урьд нь шантрах үе байсан ч одоо бол цаашид тохиолдох ямар ч хэцүү зүйлийг даван туулж чадна. Цаашид амьдралдаа ямар ч саад бэрхшээлтэй тулгарч болно. Гэвч би шантрахгүй, цөхрөхгүй. Өөртөө итгэлтэй урагшлан тэмүүлэх болно. Хүмүүс намайг юу гэж бодох нь хамаагүй. Өөрийн бодол өөртөө зөв, өөрөө шийдвэрийг гаргах ёстой гэж боддог. Энэ удаагийн Солонгос, Японы сурагчдийн харилцааны хөтөлбөрт оролцсноор Солонгос,Японы асуудлыг илүү гүнзгий ойлгох болж цаашид хоёр орны хүүхэд залуучуудын харилцаа өргөжинө гэдэгт найдаж байна.

The Association of Northeast Asia Regional Governments

11

3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл

Соёлын харилцаа ба хүсэл мөрөөдөл [Солонгос]

“Кёнжү” Эмэгтэйчүүдийн ахлах сургуулийн 3-р ангийн сурагч Ом Юн Жү

Одоогоос жил гаруйн өмнө миний амьдралд мартагдашгүй дурсамж үлдсэн юм. Тодруулбал, 2014 онд Солонгос, Хятадын хүүхэд залуучуудын харилцааны хөтөлбөрт оролцох болсон. Тэр үед би сургуулийнхаа олон улсын харилцааны дугуйлангийн ангийн дарга байсан бөгөөд их идэвхтэй байдаг үе байлаа. Жилийн үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг гаргаж байхдаа д ээрх хөтөлбөрийн т а лаар м эд эх болж, төдөлгүй тэрхүү хөтөлбөрт оролцох завшаан тохиосон юм. Сөүлд эхлээд сургалтад нэг өдөр сууж, дараагаар нь Хятадад 7 хоног 8 өдрийн ху г а ц а ат а й я в а гд а х х ө т ө л б ө р б а й с а н . Хөтөлбөрөөс гадна урьдчилан бэлдэх зүйл их байсан. Багийн даалгаврыг хийхийн тулд ш ө н ө ж и н с у у ж с уд а л г а а х и й ж , х я т а д хүүхдүүдтэй уулзахад ярих юм олдохгүй таг суучихгүй, тэднийг сайн ойлгож мэдэхийн тулд ном ч их уншиж, Солонгост сурдаг хятад оюутан эгчийг зорьж уулзан Хятад, Солонгосын талаар ярилцаж, хятад дуу ч сурч авсан. Мөн хятадын бизнесийн орчинг дүрсэлсэн солонгос зохиолчийн “Жонгл малли” номыг уншиж, хятадын хөгжлийн хөдөлгөгч хүч, өөрчлөлт зэргийн талаар мэдэх сонирхол төрсөн. Мянган удаа сонссоноос нэг удаа үз гэдэгчлэн бодитоор Хятадад очиход номноос уншиж байснаас ч илүүтэй их өргөн уудам нутагтай, эдийн засаг нь эрчимтэй хөгжсөн байлаа. Бидний эхэлж очсон газар бол Ляонин мужийн Дайлэн гэдэг хот байсан. Очсон өдрийн орой Хятадын тал бидэнд зориулж хүлээн авалт хийсэн. Эхлээд хятад хүүхдүүдийн урлагийн үзүүлбэр болж хариуд нь бид ч брейк бүжиг, үнд эсний

12

NEAR NEWS Vol. 67

хөгжмийн тоглолтоос толилуулсан. Тоглолт үзэнгээ тавцан нь эргэдэг дугуй ширээн дээр хүлээн авалтын зоогийг тавьж эхэлсэн. Би анх удаа тийм зүйлийг харс ан. Дараа өдөр компаниар айлчилсан. Хятадын хүнд химийн аж үйлдвэрийн суурингаар явж танилцсан. Машинаар хөдлөнгөө цонхны цаанаас харагдах ө н д ө р б а р и л г у уд Х я т а д ул с х э р и х өөрчлөгдсөнийг хэлж өгч байв. Мөн их дээд сургуулиар айлчилж, Хятадын төлөөлөх дууриас эхлээд хятадын үндэстний цөөнхийн урлагийн тоглолт ч үзсэн. Түүнээс гадна Бээжинд очиж үзсэн. Дайлэн орчин үеийн хот санагдсан бол Бээжин уламжлал, орчин үе хосолсон хот байсан. Тяньминий талбай, Олимпийн стадион, олон давхар сүрлэг зочид буудлууд нь Хятадын орчин үеийг, метрогоор жаахан явахад харагдах худалдааны гудамжууд э рт н и й Х я т а д ы н ө в ө рм ө ц д ү р зу р г и й г санагдуулна. Тэдгээрээс надад хамгийн их таалагдсан нь эртний ордон байсан бөгөөд сүрлэг харагдаж байсан. Хамгийн их сэтгэл хөдөлгөсөн зүйл бол Бунгэ хэмээх орон нутгийн хотод уулзсан Ли Бү Яны гэр бүл, Дайлэний гадаад хэлний их сургууль, Бээжингийн Гадаад хэлний 2-р их сургуулийн оюутнууд, түүнчлэн чөлөөт цагаар тааралдаж, уулзсан бүх хүмүүстэй өнгөрүүлсэн цаг байлаа. Уулзаж учирсан бүх л хүмүүс надад эелдэг хандаж Солонгосын талаар их сонирхож байв. Энэ бүхэнд би их баярласан. Харилцааны үйл ажиллагаагаар дамжуулан улс орнуудын хил хязгаар физик орон зайгаар хуваагдсан шугамнаас хэтр эхгүй гэдгийг мэд эрсэн. Үндэстэн өөр хүмүүстэй нөхөрлөж, харилцан адилгүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрч, харилцах нь хичнээн аз жаргалтай, эрхэм зүйл болохыг сэтгэлээрээ мэдэрсэн. Солонгос буцахаар онгоцонд суухдаа ч, төрсөн нутаг болох Кёнжү хотод ирэхдээ ч хятад хүүхдүүдтэй уулзан нөхөрлөсөн тэр өдрүүдийг бодоход сэтгэлд баяр бахдал төрсөн. Энэхүү хөтөлбөрт оролцсон нь миний амьдралд их өөрчлөлт авчирсан. Нэгдүгээрт, аливаа юмыг үзээд алдах, оролдох хэр эгт эй гэсэн ухамсар төрсөн. Миний амьдардаг Кёнжү хот угаас аялал жуулчлалын хот б ол о од т э р ү ү б а г а а с а а б и а я л а х ы г мөрдөөддөг байсан. Тийм ч сайн сураагүй хятад,

англи хэлээ ашиглан Солонгос улс болон Кёнжү хотынхоо тухай Хятад хүмүүст танилцуулахдаа өөртөө итгэлтэй болсон. Хоёрдугаарт, харилцан адилгүй зүйл оршин тогтнож байдгийг ойлгох болсон. Би Хятадын урлагийн тоглолтуудыг үзэхдээ үүнийг ойлгосон юм. Өргөн уудам нутаг, хүн ам ихтэй Хятад улс тавь гаруй үндэстэн ястнаас бүрддэг. Хятад улс хүчирхэгжин хөгжиж буйн нууц нь тэрхүү үндэстэн ястны хүч гэж бодож байна. Хятадын хөгжлийн хөдөлгөгч хүч нь зөвхөн хүний олонд бус олон янзын үндэстэн ястны соёл, онцлогийг ойлгон Хятад гэгч нэгэн улсын дор базан нэгтгэж буйд байна гэж бодож байна.

21-р зуунд дэлхийн улс орнуудын хаагдмал байдал арилсан ч зөрчил мөргөлдөөн урьдын адил оршин тогтно соор байна. Зөрчил мөргөлдөөн хурцдаж дайн байлдаан, халдлага үүсгэхэд хүргэж байна. Энэ мэт байдалд хүн төрөлхтний энх тайван, хөгжил цэцэглэлтийн тулд би юу хийж чадах вэ гэж бодсон. Соёлын харилцаагаар нээлттэй сэтгэлээр бусдын соёлыг о й л го н х ү л э э н а вч , т ү ү х и й н ту ха й з ө в ойлголттой, харилцан ойлголцлыг бий болгох ёстой юм байна гэдэг хариултыг өөрөөсөө олсон. Учир нь хүмүүс өнгөрсөн түүхийн талаар харилцан адилгүй ойлголттой байдаг. Харилцан бие биенээ олйгохын тулд ойртон дотносох зүтгэл хэрэгтэй. Тэрхүү зүтгэлийн нэг нь хоёр улсын соёлын харилцааг хөгжүүлэх юм. Харилцаагаар дамжуулан өөрийн улс орны ашгийг чухалчлахаас илүүтэй Зүүн хойд Азийн нэгэн бүрдлийн хувьд хамтдаа оршин тогтнох тэрхүү сэтгэлээр, соёлоор харилцан, сэтгэлээ нээх нь чухал юм. Харилцааны хүчийг идэвхтэй ашиглан хоёр улсаар зогсохгүй Монгол, Хятад, Солонгос, Япон, Орос улсууд соёлоор харилцан Зүүн хойд Азийн хамтын нийгэмлэгийг бий болгож чадна.

3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл

Гадаад улсын соёл ба эдийн засаг [Монгол] Увс аймгийн Улаангом сумын 2-р сургуулийн 12-р ангийн сурагч Б.Номинэрдэнэ Миний сонгосон сэдэв бол Гадаадын соёлын тухай өөрт тохиолдож байсан явдал болон гадаад харилцааны талаар үе тэнгийнхээ хүүхдүүдэд үзэл бодлоо илэрхийлье гэж бодлоо. Юуны өмнө соёл гэдэг ойлголтын талаар ярья. Соёл гэж юу вэ? Миний бодлоор соёл гэдэг нь хүний ололт амжилтын цогцолбор юм. Мөн соёлын үр дүнд хүн өөрийгөө хүн болгон төлөвшүүлдэг, хүнийг “Дахин бүтээдэг” эх байгаль юм. Өөрөөр хэлвэл соёл гэдэг нь өнөөгийн нийгэмд маш чухал байр суурь эзлэх бөгөөд улс орон орны соёл, ёс заншил, өв уламжлал зэрэг нь өөр хоорондоо ялгаатай байдаг билээ. Мөн соёл нь хүний байнгын идэвхитэй, чөлөөт үйл ажиллагааны үр дүнд бий болсон үеэс үед уламжлагдаж байдаг үнэт эрдэнэс гэж би үздэг.

3 жилийн өмнө би Оросын холбооны улсын Красноярск мужийн “Ергаки” байгалийн цогцолбор газарт байрладаг “Тушканчик” хэмээх хүүхдийн зусланд Увс аймгаас 2 багш, найзуудтайгаа бас ах эгч нартайгаа нийт 17 хүн 7 хоногийн хугацаатай амарсан юм. Эхний өдрөөс л оросын соёл, ёс заншлыг мэдэрч байлаа.Биднийг ирэхэд тэд талх давстай хамт барьж угтсан юм. Тэдний хүндтэй зочдоо угтдаг идээний дээж нь талх гэдгийг тэгэхэд бид мэдсэн юм. Дараа дараагийн өдрүүдэд илүү сонирхолтой зүйлүүдийг бид олж авч, мэдэж, бие биенээсээ бага багаар суралцаж байлаа. Тэр амралтын газрын байгаль үгээр хэлэмгүй үзэсгэлэнтэйгийн хажуугаар орос хүмүүсийн бие биетэйгээ харилцаж байгаа харилцааг хүртэл бид эхний өдрөөсөө л гайхаж байлаа. Орос хүмүүс бие биенээ маш их хүндэтгэж харьцдаг ба маш нээлттэй боловсон хүмүүс болохыг тэндээс би харсан. Орой болгон диско болж монгол орос хүүхдүүдийг илүү дотно болгож хөгжилдөхийн тулд бүжиг зохиож, төрөл бүрийн тоглоомууд явуулдаг байлаа. Тэнд би нэг зүйлийг хараад бас л гайхаж байсан. Сууя гэж бодоогүй зүгээр л сандалны

дэргэд найзтайгаа зогсож байтал сууж байсан хоёр хүүхэд босоод ийшээ суугаарай гэж инээмсэглэн хэллээ. Манай найз бид хоёр ч гайхах нь аргагүй байлаа учир нь манай монголд ер нь тийм үзэгдэл ховор байдаг юм. Орчин үед хүмүүсийн мэндлэх хүндлэх ёс соёл бага багаар алга болж байхад хүнлэг сэтгэл гарган нэгэндээ туслан уриалж байгаа орос хүүхдүүдийн хоорондын соёлч боловсон занг би биширч суулаа. Бид ч орос хүүхдүүдтэй маш найрсаг сайхан дотно байсан юм. Дараа дараагийн өдрөөс монгол орос хүүхдүүдийн маань урлагийн тоглолт боллоо. Монгол орноо сурталчлах өдрийг бид зохион байгуулж сүүгээр хийсэн цагаан идээ хүүхдүүдэд амсуулж монгол үндэсний хувцсаа өмсөж, монгол ардын дуу д у ул ж , а р д ы н б и е б и е л г э э х и й ж о р о с хүүхдүүдэд сонирхууллаа. Монгол орны тухай болон Увс аймгийнхаа талаар Красноярск мужийн хүүхдүүдэд мэдээлэл өгч бас “Монгол орныг хэн сайн мэд эх вэ?” гэсэн асуулт хариултын уралдаан зохиож орос хүүхдүүд ч идэвхтэй оролцлоо. Миний бие монгол хүүхэд бүрийн сайн мэдэх Монголын ардын уран зохиолч Д.Нацагдоржийн “Миний нутаг” хэмээх шүлгээ оросоор уншиж мэндчилгээ дэвшүүллээ. Орос хүүхдүүд ч бас бидний адилаар өөрсдийн соёлын үзүүлбэрүүдийг бидэнд тоглож үзүүлсээр л байлаа. Энэ үдэш хоёр өөр улс орны хүүхдүүд хэдийгээ биенийхээ хэлийг сайн мэдэхгүй, сайн ойлгохгүй ч гэсэн бид соёл урлагаар дамжуулан биенээ ойлгож биднийг дуу хуур, хөгжим нэгтгэж байсан юм. Бидний амрах хугацаанд олон сонирхолтой арга хэмжээнүүд зохионы нэг нь спортын өдрүүд байв. Бид орос хүүхдүүдтэй сагсан бөмбөг, волейбол, ширээний теннис, буудлагын спортоор өрсөлдөж ихэд хөгжилтэй байлаа. Зуслангийн бас нэг сонирхолтой хэсэг нь Ергаки байгалийн цогцолбор газраар явган аялсан явдал байлаа. Бид Саяны нурууны анчдын жимээр алхаж тэдний амьдардаг байшин, урцанд очиж, ан амьтнаа хэрхэн агнадаг түүхээс сонсож бас байгаль дэлхийгээ хэрхэн хамгаалж байдаг тухай ч сонслоо. Ингээд 7 хоногийн зугаатай, хөгжөөнтэй өдрүүд дуусч бидний амралтын хугацаа дуусч явах болоход дасал болсон орос найз нараасаа салахад үнэхээр хэцүү байсан тул бид хамгийн сүүлийн өдөр бие биенээ тэврэн уйлж байлаа. Энэ 7 хоногийн хугацаанд бид хоорондоо дэндүү их дасчээ. Хэдий 7хон хоног хамт байсан ч гэсэн хүүхэд гэдэг гэнэн балчир учраас хоорондоо өөр ч гэсэн нэг нэгэндээ үнэхээр сайн харилцаатай байсан юм. Х а р и н о д о о өнгөрсөн жил Оросын холбооны улсын Тува улсын “Кызыл” хотруу аялалаар явж юу сурч мэдэж авснаа ярья. Манай аймаг ОХУ-ын Тува улстай хил залгаа

учраас олон салбарт байнгын арга хэмжээ явагдаж байдаг. Өнгөрсөн жил Тува улсын Дээд хурлаас манай аймгийн дунд сургуулийн сурагчдын дунд зохион байгуулсан орос хэлний олимпиадад байр эзэлж Кызыл хотод аялах эрхээр хэд хэд эн хүүхдүүд багш нарын шагнагдсаны нэг нь би байлаа. Өнгөрсөн жил миний Орост байхдаа хамгийн их мэдэхийг судлахыг хүссэн зүйл юу байсан бэ гэхээр тухайн улсын эдийн засаг, нийгмийн талаар би илүү ихийг мэдэхийг хүсч байсан юм. Тэнд очоод л шууд Тува улсын үндэсний музей үзэхэд миний мэдэхийг хүсээд байсан түүх соёл, нийгэм, эдийн засгийнн талаарх мэдээллүүд маань намайг угтсан юм. Түүх соёл, нийгэм, эдийн засаг гэх мэт зүйлүүдээрээ үнэхээр өндөрт жагсахаар орон нь бидний яриад байдаг Оросын холбооны улс мөн. Илүү ихийг мэдэхийг хүссэн ч Оросруу яваад ирэх хугацаа дэндүү богино байсан юм. Гэсэн ч би их олон зүйлийн талаар мэдэж авсандаа их баяртай байдаг. Миний хувьд орос улсын соёлыг тэгэхэд хамгийн анх мэдэж авсан юм. Миний үеийн мянга мянган залуусдаа би хандаж хэлэхийг хүссэн үгээ бас энэ ялдамд хэлэхийг хүсч байна. Бид нэг д элхийд амьдардаг эх д элхийн хүүхдүүд тиймд ээ ч орон орныхоо соёл уламжлалыг багахан ч болтугай мэдэж байх нь надад их зөв зүйл гэж бодогддог. Тэр удаа оросын зусланд явсан жилээс хойш манай орны х ү ү х д ү ү д о р о с х ү ү х д ү ү д т э й с ол и л ц ож амралтанд амардаг болсон юм. Хүүхдийг багаас нь нүд тайлуулж бусад орны хүүхдүүдтэй харилцуулснаараа хүүхэд илүү өөрөөр ханддаг юм шиг надад санагддаг. Учир нь шинэ газар, шинэ хүмүүстэй танилцаж шинэ зүйлүүдийг сурч мэдэж авна гэдэг нь нэг бодлын маш чухал оюуны хөрөнгө оруулалт юм. Залуус бид орон орны соёл, түүх, эдийн засаг, нийгэмтэй нь танилцахыг маш их хүсдэг. Бидний бяцхан зүрх сэтгэлд агуу их мөрөөдөл хүсэл зорилго байгаа учраас бид илүү их шинэ зүйлсийг судалж мэдэж авахыг эрмэлздэг. Эцэст нь гэж хэлэхэд хүүхэд залуучуудаа улс орон болгоныхоо түүх соёл, эдийн засаг болоод нийгмийн амьдралынх нь талаарх мэдээллээ улам бүр дээшлүүлж ирээдүйн мундаг хүмүүс болохын төлөө одооноос зорилгоо тавьж урагшаа хамтдаа а лхацгаая гэж хүүхэд залуучуудыгаа би уриалж байна.

The Association of Northeast Asia Regional Governments

13

3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл

"Зүүн хойд Азийн байгаль орчин болон түүнийг хамгаалахын ач холбогдол " [Орос] Хабаровск хотын Дорно дахины хэлний гүнзгийрүүлсэн сургалттай 4 дүгээр гимназийн сурагч Арина Арефьева Ч а м д х ү н д хэ ц ү ү ү е тох и ол д вол байгаль дэлхийг сонс. Сая сая дэмий үгсээс илүү хорвоо ертөнцийн анир гүм чамайг тайвшруулах болно. Күнз Манай дэлхий ертөнцийг устган сүйрүүлэх зүйл бол гагц цөмийн дэлбэрэлт бус. Хүмүүс бид байгальтай зүй бус, хайхрамжгүй харьцаж байгаа нь цөмийн зэвсэг шиг агшин зуур бус боловч түүнээс дутуугүй хор хохиролд хүргэж болох юм. Өөрийн үйлийн үр дагаварыг тунгаан бодох хүсэлгүй хүмүүний авир байгаль эхийн даян дэлхийг бүрж нэхсэн, амьтай бүхнийг тэтгэх шүтэн барилдлагатай торон хэлхээг сүйтгэж ч магадгүй байна. Байгаль орчныг хамгаалах асуудал аль ч үндэстэн, аль ч насныхан, аль ч цаг үед хамаатай. Алс Дорнодчууд бид дэлхийн бөмбөрцгийн зүүн хэсэгт амьдран сууж, төрөлх нутаг болон ойр орчмын орнуудын экологийн асуудалд ихээр сэтгэл зовниж байна. Хятад, Өмнөд Солонгос, Хойд Солонгос, Япон зэрэг Зүүн хойд Азийн томоохон улсууд бидэнтэй хаяа нийлэн оршдог. Эдгээр орнуудын хувьд агаарын бохирдол, ундны усны хомсдол, цацраг идэвхит бодис, цөлжилт, ойн нөөцийн хорогдол гэх мэт нь байгаль экологийн тулгамдсан асуудлууд бий. Тухайлбал Орос, Хятад хоёр улсын хувьд хил дамнасан гол мөрний бохирдол, цөлжилт, ойн нөөцийг хамгаалах зэрэг асуудал тулгараад байна. Хятадын Байгаль орчны сайд Жоу Шэньсян “Хятад улсад агаар, ус, хөрсний бохирдол өдрөөс өдөрт улам ноцтой болж байна” гэж ярьжээ. Хятадын дулааны цахилгаан станцууд байгаль орчинд хамгийн сөрөг нөлөөтэй түлш болох нүүрсээр галладаг нь тус улсын агаарын бохирдлын гол эх үүсвэр болж,

14

NEAR NEWS Vol. 67

дэлхийн дулааралд голлон нөлөөлж байгаа хүчин зүйлд тооцогддог. Үүнээс гадна хэт олон то о н ы а втом а ш и н у уд хо рт х и й г и хэ э р ялгаруулж, экологийн гамшгийн явцыг үлэмж хэмжээгээр нэмэгдүүлж байна. Хятадын эрдэмтэд агаарын бохирдолтой тэмцэх, байгаль орчныг хамгаалахын тулд хорт бодисын ялгаруулалт ихтэй хуучин автомашинуудыг устгах, байгалийн хийгээр ажилладаг цахилгаан станциудыг байгуулах зэрэг төрөл бүрийн арга хэмжээг боловсруулж байна. Ази, Номхон далайн орнуудад заналхийлж буй бас нэг ноцтой асуудал бол усны бохирдол болон биологийн чухал баялгууд багасаж байгаа явдал юм. 2006 онд Хятадын зүүн хойд нутгийн Жилинь хотын химийн үйлдвэрт гарсан ослын дараа Оросын Амур мөрөнд цутгадаг Сунгарь голд бензолийн хорт нэгдэл бүхий хаягдлыг асгаж байсан. Хятад улсын экологийн гамшиг нь Алс Дорнодын бүс нутгийн байгаль экологид шууд нөлөөтэй бөгөөд дээр өгүүлсэн Сунгарь голын бохирдол Амур мөрний усанд дамжиж, олон төрлийн загас устаж үрэгдэг, эргийн дагуух газар нутаг ч бохирдолд өртсөн билээ. Энэ мэт асуудлыг шийдэхийн тулд Орос, Хятадын талаас хамтран усны нөөцийн чанарт мониторинг хийж, бохирдлын түвшинг судалж б а й н а . Хо ё р о р н ы э р д э м т д и й н э р д э м шинжилгээний бага хурлыг тогтмол хийж, Хабаровскийн хязгаар, Хятадын Хэйлонжань мужийн хооронд байгаль экологийн хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх асуудлыг хэлэлцдэг. Өмнөд Солонго с улс ад хоёр үе шатт ай идэвхитэй лагийн аргаар усны санг цэвэршүүлж байна. Тус улс нь устөрөгчийн цахилгаан станц байгуулах, хотын өнгө төрхийг сайжруулах, тэр ч бүү хэл олон арван жил хуримтлагдсан хогон овоог хүртэл үзэсгэлэнт цэцэрлэгт хүрээлэн болгож хувиргах, нүүрстөрөгчийн ялгаруулалт багатай оффисуудыг анхлан байгуулах гэх мэтчилэн “ногоон технологи”-ийг хөгжлөөр т э р г ү ү л э г ч г эд г э э р э э н и й т эд х ү л э э н зөвшөөрөгджээ. Түүнчлэн Хятад, Оросын эрдэмтэд “Эко хот” хэмээх төсөл дээр хамтран ажиллаж байна. Эрдэмтдийн үзэж байгаагаар экологийн тулгамдсан асуудлуудыг шийдэхэд Засгийн газрын оролцоо, олон улсын нийгэмлэгүүдийн тусламж дэмжлэг зайлшгүй шаардлагатай аж. Байгаль хамгаалагчдын үйл ажиллагаа ч мөн Засгийн газар, эрдэмтдийг экологийн асуудлын шийдэх арга замыг яаралтай эрж хайхад хүргэж байна. Тухайлбал Хятадын экологийн нөхцөл байдалд олон улсын биологичдын хамтарсан групп судалгаа хийж байгааг дурьдаж болно. Сурагчид, залуу үеийнхэн бид ч мөн энэ асуудалд гар хумхин суухгүй. Гимнази дээрээ бид хятад, өмнөд солонгосын үе тэнгийнхэнтэй тогтмол уулзалт хийж, хүрээлэн байгаа орчныг хамгаалахтай холбоотой асуудлыг хэлэлцдэг.

Залуус биднээс биш бол, өөр хэнээс манай гарагийн ирээдүй хамаарах билээ?!

8 дугаар сарын 6, 7-ны өдөр – Энэ бол Х и р о ш и м а , Н а г а с а к и хо т у уд ц ө м и й н бөмбөгдөлтөд өртсөн өдөр. Хирошима хот дахь д у р с г а л ы н п а р к а д ат ом ы н б ө м б ө г и й н дэлбэрэлтэд амь үрэгдэгсдийн дурсгалд зориулсан зул 1964 оны 8 сарын 1-ний өдрөөс хойш мөнхөд асаж байдаг билээ. Японы эдгээр хотуудын жишээнээс нийт хүн төрөлхтөнд өгсөн гашуун сургамжийг бид цаг ямагт санаж явах учиртай. Цөмийн зэвсгийн аюул заналаас сэрэмжлүүлсэн “Цөмийн зэвсэггүй дэлхий ертөнц” гэс эн үгс Хабаровск хотын аж үйлдвэрийн коллежийн ханан дээр шилэн шигтгэмэл үсгээр хэдэн жилийн өмнөөс бичээстэй бий. Өнөөдөр Япон улсын хувьд тулгарч буй асуудал бол цацраг идэвхит бодис. Фукушима хотод болсон ослын үр дагаврыг арилгахын тул д 40 ж и л и й н ху г а ц а а ш а а рд а гд а н а . “Фукушима”-гийн ослын гол гай нь тус станцын доорх хөрсний ус далай тэнгисийн усанд урсан нийлж, бохирдуулж байгаа явдал аж. Японы Засгийн газраас энэ о слын үр дагаврыг арилгахаар ажиллаж буй хүмүүст эрүүл мэндийн үзлэг шинжилгээ явуулахыг үүрэг б ол гож э э . О с л о о с хо й ш н э г ч ө д ө р алгасахгүйгээр тус станцад үйл ажиллагаа зогсолтгүй явагдаж, цацраг идэвхит хаягдлыг з ө ө н г а р г а х , ц а ц р а г т б ох и рд с о н у с н ы агуулахуудыг байнга хянаж байна. Хүн гэдэг байгаль дэлхийн хувьд хөндлөнгөөс ажиглагч биш, харин түүний салшгүй нэгэн бүрэлдэхүүн хэсэг нь билээ. Нарны гэрэл, хөрс шороо, ус, ургамал амьтангүйгээр бид оршин тогтнож чадахгүй. Хабаровчууд бид “Байгаль хамгаалагч” гэсэн бичиг бүхий тод ногоон өмсгөлтэй залуустай олонтоо таардаг. Тэд бол манай хотын гудамж талбай, Амур мөрний эрэг орчмын хог хаягдлыг цэвэрлэх үйл ажиллагаа явуулдаг экологич залуусын бүлэг билээ. Байгаль хамгаалах, байгалийн баялгийг ухамсартайгаар ашиглах нь залуу үе бидний өмнө тавигдаж буй хамгийн чухал асуудал юм.

3 дахь удаагийн эссэ бичлэгийн уралдааны тэргүүн байрын бүтээл

Эссэ бичлэгийн агуулгыг зургаар илэрхийлсэн нь

Атомын бөмбөгдөлтийн уршгийг мартах ёсгүй Дэлхийг хамтдаа хамгаалцгаая.

The Association of Northeast Asia Regional Governments

15

Сэдэвт нийтлэл

Солонгос улсад ажиллаж амьдарсан сэтгэгдэл

Солонгос улсад ажиллаж амьдарсан сэтгэгдэл

NEAR Холбооны Хэрэг эрхлэх газарт гишүүн орон нутгуудыг төлөөлөн ажиллаж буй төрийн албан хаагчид гуравдугаар сард нутаг буцах юм. Сэтгүүлийн энэ удаагийн дугаарт Шиманэ мужийн захиргааны ажилтан Мацуо Шючиро, Алтайн хязгаарын захиргааны ажилтан Гру Яна нар сэтгэгдлээсээ хуваалцаж байна.

Мацуо Шючиро

Япон улсын Шиманэ мужийн захиргааны албан хаагч

Ким Сан Гил даргын тухай Өнгөрсөн оны гуравдугаар сард Япон улсын Хёго мужид “Японы гишүүн орон нутгууд ба Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын уулзалт” зохиосон. Үүнд Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын орлогч дарга Ким Сан Гил оролцож, Холбооны үйл ажиллагааны талаар санал бодол солилцсон. Тэрээр уулзалтад оролцож ирснийхээ дараа ажилтнуудад уулзалтын талаар танилцуулахын зэрэгцээ байгууллагын дотоод асуудлыг дурдсан. Ким Сан Гил даргын ажилдаа хариуцлагатай ханддаг байдал надад их таалагдсан. Харамсалтай нь Ким дарга удалгүй 6 сарын дараа тэтгэвэртээ гарсан. Ким даргын онцлон хэлж байсан шийдвэрлэх ёстой асуудлууд одоо ч шийдэгдээгүй хэвээр байна. 2015 оны 10 дугаар сард Иркутск мужид болсон Холбооны Ажлын хорооны хурлаар Япон улсын Шиманэ мужаас “NEAR Холбооны үйл ажиллагааны доголдол ба өөрчлөн засах арга зам” сэдвээр илтгэл тавьсан. Илтгэлд дараах асуудлуудыг хөндсөн.

(1) Хурал, арга хэмжээнд оролцогчдын идэвх оролцоо сул (2) Холбооны хүрээнд хийх ажлыг гишүүн орон нутгуудын саналыг авахгүйгээр Холбооны Хэрэг эрхлэх газраас явуулдаг (3) Санхүүгийн ил тод бус байдал (4) Хурал арга хэмжээнд хэт их зардал гаргадаг

16

NEAR NEWS Vol. 67

Хуралд дэвшүүлж буй санал асуудлын талаар хуралд оролцохоос өмнө хүмүүст урьдчилан танилцуулж, бодох хугацаа өгдөггүй зөвхөн хурлын өдөр асуудлыг дэвшүүлдэг. NEAR Холбоо цаашид олон улсын байгууллагын хувьд энэ мэт асуудлыг шийдэж засч, зөв голдрилд нь оруулах хэрэгтэй. Удахгүй 3 сард миний ажиллах хугацаа дуусч нутаг буцна. Өнгөрсөн 2 жилийн хугацаанд Холбооны Хэрэг эрхлэх газрын хамт олон надад найрсаг хандаж тусалж дэмждэг байсан. Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Жон Жэ Вон, бусад удирдлага, мөн хамтран зүтгэгч, япон хэлний мэргэжилтэн Ли Мён Эн болон нийт ажилтнуудад надад тусалж, дэмждэг байсан явдалд талархал илэрхийлье. Дашрамд миний ажил, гэр байдаг Пухан хотын Жигугдун бол үнэхээр сайхан газар гэдгийг дурдмаар байна. Орон сууцны сайхан орчин бүрдсэн тэр газрыг Солонгос төдийгүй Японд олж харахад хэцүү юм. 2 жилийн турш хамтдаа ажиллаж байсан бүх хүмүүст талархал илэрхийлье

Солонгос улсад ажиллаж амьдарсан сэтгэгдэл

«Хүнийг аз жаргалтай болгодог гурван зүйл бол хайр дурлал, дуртай ажил, аялах боломж юм.» Бунин И.

Гру Яна ОХУ-ын Алтайн хязгаарын захиргааны албан хаагч

Энэхүү нийтлэлийг эхлэхдээ оросын алдарт зохиолч И.А.Бунины дээрх үгийг иш татаж бичмээр санагдлаа. Яг л энэ бүхэн бүрдэж, Өмнөд Солонгос улсад, олон улсын байгууллагад ажиллах гайхалтай боломж амьдралд минь тохиосон юм. Тэр үед би огт таньж мэдэхгүй харь оронд бүтэн жилийг өнгөрүүлэх болж билээ. Одоо эргэн харахад энэ хугацааны ихэнхийг туулж, хэчнээн үнэ цэнэтэй туршлага хуримтлуулсан болохоо мэдэж байна. Хэлийг нь ч мэдэхгүй улсад анх ирэхэд төрсөн сэтгэгдлийг юутай ч зүйрлэж хэлмээр юм бэ дээ? Энэ бол чи өөрөө ч анзааралгүйгээр дахин мэндэлж байгаатай адил юм. Чиний хувьд цоо шинэ орчинд орж, чиний үл мэдэх хэл яриа эргэн тойронд чинь сонсогдож, балчир хүүхэд анх суралцдагийн адил бүх зүйлд шинээр суралцаж, тэгээд дараагийн том сургууль руу явдагтай л адил. Анх ирэхэд л Солонгос орон гайхалтай хөгжсөн дэд бүтэц, заримдаа бүр “сансар”-ыг санагдуулам орчин үеийн барилга байшин, үзэсгэлэнт байгаль, хүн ардынх нь хангалуун амьдрал, ая тух, цэвэр цэмцгэр байдлаараа сэтгэлийг минь татсан билээ. Түүнээс ч илүүтэйгээр, энэ сайн сайхан бүхний цаана, дайны үлдээсэн гашуун ул мөрийг эс хайхран нэн хурдан хугацаанд улс орноо бүхэлд нь шинээр сэргээн босгож, байж боломгүй амжилтанд хүрч чадсанд нь Солонгосын ард түмнийг бүр ч их хүндэлсэн юм. Холбооны Хэрэг эрхлэх газар ажилласны ачаар би чухал түүхэн дурсгалт газруудаар очиж, энэ соёлтой илүү ойр танилцаж чадсан юм. Эртний сүм

The Association of Northeast Asia Regional Governments

17

Солонгос улсад ажиллаж амьдарсан сэтгэгдэл

хийд, солонгосын уламжлалт орон сууцыг үзэж, уран зураг мэт үзэсгэлэнт ногоон паркаар аялах гэх мэт. Энэ оронд өнгөрүүлсэн нэг жил намайг савхаар хоол идэж, халуун ногоо идэж чаддаг болгоод зогсохгүй солонгосчуудын амьдралын хэв маяг, онцлогийг бүрэн таньж мэдэхэд хүргэжээ. Хэрэг эрхлэх газарт надаас гадна Япон, Хятад, Монголоос ирсэн төрийн албан хаагчид ажилладаг бөгөөд тэдэнтэй харилцах бүр надад шинэ ном уншиж байгаатай адил байлаа. Хүн бүр өөр өөрийн онцлог, амьдралыг үзэх үзэлтэйн зэрэгцээ өөр өөрийн орны соёлыг тээн агуулж явдаг шүү дээ. Нуулгүй хэлэхэд бүх зүйл амар хялбар байсангүй, ажил төрөл болон аж амьдралын хувьд бэрхшээлтэй асуудлууд заримдаа гардаг байсан. Гэвч энэ нь бидэнд аливааг хүлээн авах, бусдыг гүнзгий сайн ойлгоход сургасан юм. Олон орны хүмүүс нэг хамт олон болж ажиллана гэдэг ганцхан сонирхолтой, сайхан хэрэг төдий биш харин ч хүнээс илүү их зүтгэл шаарддаг. Аливааг оновчтой, зөв шийдэхийн тулд байнга хоорондоо харилцах, ярилцах хэрэгтэй болдог шүү дээ. Гэвч бүгд нэг зорилгын төлөө ажиллаж

18

NEAR NEWS Vol. 67

Солонгос улсад ажиллаж амьдарсан сэтгэгдэл

байгаа л бол ямар хэлээр ярилцах нь онц чухал биш болдог ажээ. Хэдхэн сарын дараа би эх орондоо буцна, ингэхдээ мэдээж гар хоосон харихгүй. Эндээс би үнэлж баршгүй туршлага олж авч, мэдлэгийн хүрээгээ тэлж, олон шинэ дадлага эзэмшсэн. Түүнээс гадна орон орны найзуудтай болсон, энэ бол хэн бүхэнд тохиохгүй зүйл шүү дээ. Ийнхүү бүхнийг дүгнэж цэгнэж үзэхэд сэтгэл, оюун санааны хувьд би урьдынхаас илүү баялаг бас ухаалаг болжээ. Энэхүү боломжийг олгосон Зүүн хойд Азийн нутгийн захиргаадын холбоо болон Холбооны хэрэг эрхлэх газрын удирдлагад талархлаа илэрхийлье. Түүнчлэн нийт гишүүн орон нутгуудад Холбооны үйл ажиллагааг дэмжин, идэвхтэй оролцдогт нь баярлалаа. Та бүхэнд амар амгалан, аз жаргал, хайр, сайн сайхныг хүсье!

The Association of Northeast Asia Regional Governments

19

The Association of Northeast Asia Regional Governments

Зүүн хойд Азийн бүс нутгийн засаг захиргаадын холбоо The Association of Northeast Asia Regional Governments

аяг. К Х ёнсанбүг муж, Пухан хот, Намгү Жигугну 394(Жигугдун 601) Пухан Техно парк 3 давхарт Утас. +82-54-223-2384 Факс. +82-54-223-2309 E-mail near@neargov.org Website www.neargov.org