Nelectra informeert

Bij Nelectra kan u als lid steeds terecht bij onze adviseurs met al uw vragen over juridische, technische, sociale, fiscale, …. materies. Hierbij een paar interessante vragen die de voorbije maanden de revue passeerden.

Hoe dien ik een brandalarm in bijvoorbeeld appartementsgebouwen te onderhouden? Volgens onze leveranciers moet dat elke 5 jaar door een geaccrediteerde keuringsorganisatie en de tussenjaren door een installateur. Klopt dit? Wat zegt de wet?

Hier zijn de normen NBN S 21-100-1 en NBN S 21-100-2 van toepassing.

NBN S21-100-1

9.3 Initiële controle: Elk nieuw branddetectie- en brandalarmsysteem moet onderworpen worden aan een initiële controle volgens de procedure beschreven in paragraaf 9.2.

Voor meer informatie, contacteer onze Nelectra-adviseur

Freddy Steenackers

freddy.steenackers@nelectra.be 02 550 17 23 9.4 Periodieke controle: De branddetectie- en brandalarmsystemen moeten minstens om de 3 jaar gecontroleerd worden volgens de procedure beschreven in paragraaf 9.2.

9.5 Controle na wijzigingen van de installatie: Elk branddetectie- en brandalarmsysteem waaraan belangrijke wijzigingen werden aangebracht volgens paragraaf 12.2 moet onderworpen worden aan een initiële controle volgens de procedure beschreven in paragraaf 9.2.

NBN S21-100-2

4.4 De controle Elke controle moet gerealiseerd worden door een controleorganisatie voor de taken die gedefinieerd zijn in de paragraaf 9.2 van de NBN DTD S 21-100-1. Leden van Nelectra kunnen de inhoud van paragraaf 9.2 op eenvoudig verzoek bekomen.

De controleorganisatie moet geaccrediteerd zijn als een type A volgens de NBN EN ISO 17020 door een accreditatie instelling behorende tot de “Multilateral Agreement (MLA)” van de “European Cooperation for Accreditation (EA)”. De controleorganisatie moet branddetectie volgens NBN DTD S 21-100-1 in haar toepassingsdomein hebben (FS).

Hoeveel lux is vereist bij de noodverlichting in een lokaal en op welke hoogte wordt dit gemeten?

Hiervoor is de norm NBN EN 1838 (Toegepaste verlichtingstechniek – Noodverlichting) van toepassing.

Noodverlichting is een algemene term voor verschillende toepassingen: • veiligheidsverlichting - anti-paniekverlichting - evacuatieverlichting * vluchtwegsignalering * vluchtwegverlichting - gevaarlijke werkplaatsen • stand-by verlichting Voor evacuatieverlichting, specifiek vluchtwegverlichting, gelden volgende voorwaarden: - Nooduitgang: de minimale verlichtingssterkte bedraagt 1 lux. Bovendien moet elke nooduitgang voorzien worden van een pictogram. - Vluchtwegen: op de as van de vloer over een breedte die minstens gelijk is aan de helft van de breedte van de vluchtweg bedraagt de minimale verlichtingssterkte 1 lux. Daarlangs is minimaal 0,5 lux vereist. - Kruisingen en richtingsveranderingen: minimaal 5 lux vereist. Bovendien moet een verlicht pictogram de weg naar de dichtstbijzijnde uitgang aangeven. - Trappen en andere niveauverschillen: moeten binnen een straal van 2 m direct worden aangelicht zodat de verlichtingssterkte op de treden minstens 5 lux bedraagt. - Brandbestrijdingsmateriaal of EHBO posten: moeten verlicht worden door een armatuur dat binnen een straal van 2 m geplaatst wordt. De minimale verlichtingssterkte wordt bepaald in functie van waar het materiaal zich bevindt. Op de vluchtweg: 1 lux; in de open zone: 0,5 lux; elders: 5 lux

Voor anti-paniekverlichting, geldt het volgende: - moet geplaatst worden op plaatsen waar grote groepen personen aanwezig kunnen zijn, bijvoorbeeld sporthallen, aula’s, kantines,… De minimale verlichtingssterkte op het vloeroppervlak moet minstens 0,5 lux bedragen tot op een afstand van 50 cm van de muur.

Metingen worden volgens de norm uitgevoerd tot op 20 mm boven de vloer. (FS)

Atkore Vergokan: dé specialist in kabeldraag- systemen – steeds een stapje voor

Nieuwe technologieën, nieuwe productiemethodes, nieuwe grondstoffen… Bij Atkore Vergokan volgen ze alles op de voet zodat zij hun producten en productieprocessen continu kunnen verbeteren om aan de beste kwaliteit te voldoen en het gebruiksgemak voor de installateur te verhogen.

Schuif- en kliksysteem: groot gebruiksgemak

Zo werd recent, naast de bestaande klikbare kabelgoot KBSCL (met perforaties), een nieuwe klikbare kabelgoot gelanceerd: de KGCL met gesloten bodem (zonder perforaties). Het revolutionaire schuif- en kliksysteem zorgt ervoor dat er geen bouten, moeren, koppelplaatjes of clips nodig zijn. Indien gewenst, kunnen ze gebruikt worden maar de maximaal toegelaten belasting wordt reeds bereikt door te klikken. Bovendien betekent dit een tijds- en geldbesparing want de installatie gaat sneller. En niet onbelangrijk, een automatische uitlijning is verzekerd.

Zink magnesium en zink aluminium

Zink magnesium en zink aluminium zijn twee metalen coatings die een uitstekende bescherming bieden tegen corrosie. Dankzij hun unieke samenstelling zorgen ze voor een zeer goede bescherming van de snijkant (zelfherstellend effect). Bovendien zijn ze milieuvriendelijk (minder zink) en goedkoper dan alternatieven zoals thermische verzinking. De klikbare kabelgoten KBSCL en KGCL en enkele toebehoren zijn verkrijgbaar in zink magnesium (ZM). De VFUL draadgoot is verkrijgbaar in zink aluminium (ZA).

ZMKBSCL + ZAVFUL

Projecten om trots op te zijn

Atkore Vergokan draagt duurzaamheid hoog in het vaandel. Daarom zijn ze - in het bijzonder in Nederland - heel actief in de sector van de zonnepanelen en hebben ze intussen al een aantal grote projecten op hun palmares staan. Zo hebben zij bijvoorbeeld tientallen kilometer zink aluminium draadgoten geleverd voor de installatie van 140.000 zonnepanelen op het dak van Verbrugge Terminals in Vlissingen, het grootste zonnedak in Nederland.

Online tools

Atkore Vergokan is een echte pionier op het vlak van online dienstverlening. Om de klanten nog beter te ondersteunen, beschikken zij over een ‘Customer Portal’, een gratis online dienst waar de klanten offertes kunnen opvragen en alle informatie over producten, voorraad en levertermijnen in real-time kunnen raadplegen. Daarnaast bieden zij ook al enige tijd een chatbox aan op hun website waar klanten live kunnen chatten met de Customer Service medewerkers, waardoor ze zeer snel verder geholpen worden.

Meer info

www.atkore.com/vergokan

Atkore Vergokan leverde tientallen kilometer zink aluminium draadgoten voor 140.000 zonnepanelen op de daken van Verbrugge Terminals in Vlissingen, het grootste zonnedak van Nederland.

Vinger aan de pols

Einde van het winkelen op afspraak

Midden april maakte Nelectra een tussentijdse evaluatie op van de economische impact van het verplichte winkelen op afspraak. Belangrijkste conclusie uit de bevraging die wij bij onze leden organiseerden, is dat het omzetverlies een stuk groter was dan aanvankelijk verwacht. 1 op 5 elektrowinkels verloor meer dan 60% omzet. 1 op 4 kende omzetdalingen tussen de 40 en 60%. Zelfstandige elektrowinkels boden hun klanten nochtans een ruime waaier mogelijkheden om een afspraak zo eenvoudig en flexibel mogelijk vast te leggen. Zo kon een afspraak niet alleen op voorhand per telefoon of e-mail gemaakt worden, bij ruim een derde van de winkels kon dat ook via sociale media zoals Facebook of Instagram. En bij de overgrote meerderheid kon zelfs last minute nog een afspraak geboekt worden in het register aan de ingang van de winkel. Een kleine minderheid voorzag daarvoor zelfs een QR-code aan de deur. Niettemin vormde het winkelen op afspraak nog steeds een duidelijke drempel voor vele consumenten. Nelectra vroeg het Overlegcomité dan ook om hier rekening mee te houden toen zij op 25 april de geldende maatregelen voor niet-essentiële handelszaken, waaronder elektrowinkels, tegen het licht hield. “We roepen op om de verplichting om op afspraak te shoppen in geen geval te verlengen na 25 april”, klonk het toen bij Viviane Camphyn, gedelegeerd bestuurder van Nelectra, “waarom zouden we onze ondernemingen verdere verliezen laten maken en richting steunmaatregelen duwen, als we weten dat winkels niet de motor van de besmettingen zijn? We zijn er stellig van overtuigd dat onze elektroretailers ook zonder afspraken veilig hun deuren kunnen openen, rekening houdende met de intussen ingeburgerde afstandsregels en hygiënemaatregelen.” Even later besliste het Overlegcomité om het winkelen op afspraak af te schaffen.

Nelectra geeft advies over zomersolden

Door de kabinetten Dermagne en De Bleeker werden we gevraagd om samen met Unizo een sectoraal standpunt in te nemen rond verschillende aspecten waaronder: Een verplaatsing van de eerste dag van de opruimingen, normaal gezien op donderdag 1 juli 2021, naar maandag 28 juni of maandag 5 juli om de drukte gedurende het eerste weekend van de opruimingen te verminderen; Een verlenging van de duurtijd van de zomersopruimingen 2021 naar anderhalve maand of twee maanden; Een afschaffing van de sperperiode. Op 28 mei vernamen we dat de kabinetten ons advies om de zomersolden niet te verschuiven of te verlengen, opvolgden.

Elektro-retailers en -installateurs ondervinden leveringsproblemen en prijsstijgingen

Vanuit de elektroretail krijgt Nelectra signalen dat het weken tot maanden wachten is op de levering van elektrotoestellen. Navraag bij fabrikanten leert ons dat er meerdere oorzaken zijn, waaronder coronamaatregelen in fabrieken, een globaal tekort aan grondstoffen om bepaalde chips te maken,… Samen met de stijgende transportkost per container, zorgt dit er ook voor dat veel producten duurder zijn geworden. Eenzelfde verhaal horen we in de installatiesector. Daar zien we een toename van de kabelprijzen doordat de koperprijs momenteel zeer hoog staat, eveneens ingevolge een gebrek aan grondstoffen.

Residentiële PV-markt in een dipje

Onlangs deed Nelectra een bevraging in verband met de recente ontwikkelingen in het PV-landschap en de noodzaak om over een RESCert-certificaat te beschikken opdat klanten zouden kunnen genieten van de investeringspremie voor nieuwe PV-installatie tot 10kW die in dienst genomen worden vanaf 01.01.2021. Maar liefst 55% meldde dat er sinds januari 2021 minder PV-opdrachten zijn, 5% heeft er meer en 12% merkt geen verschil. De overigen plaatsen geen PV-installaties (meer). 1 op 4 deelnemers wou zich ook inschrijven voor een RESCert-opleiding maar vond nergens een vrije plaats of stond op een wachtlijst. Meer info op: https://www.nelectra.be/ hier-volgt-u-een-opleiding-rescert

FOD Binnenlandse Zaken richt Adviesraad inzake Private Veiligheid op

Nelectra is in deze raad vertegenwoordigd door onze ondervoorzitter Denise Weyers, tevens voorzitter van de koepelorganisatie Alia Security. Via die weg zal Nelectra in de toekomst advies verlenen aan de minister van Binnenlandse Zaken over het beleid inzake de aangelegenheden behorend tot het toepassingsgebied van de wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid (in het bijzonder alarm- en camerasystemen).

Voelen.

Een schakelaar? Of volmaakt met slechts één aanraking? De Gira tastsensor 4 is meer dan alleen aan of uit. Hij is veelzijdig qua design. Pure intuïtie. En comfortabel configureerbaar voor KNX functies zoals entertainment, jaloezie, temperatuur of licht.

Een schakelaar die oriëntatie biedt en waarmee we niet alleen het Smart Home, maar ook heel eenvoudig ons gevoel

Sturen.

Smart Home. Smart Building. Smart Life.

gira.be

Gira / Smart Home / Tastsensor 4 Gira

100,0

Meer werk op komst!

De impact van de COVID-19-crisis op de omzet van de elektrobedrijven is niet te onderschatten. In de periode januari tot maart heeft 47% omzetverlies geleden ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Bij 18% gaat het zelfs om een aanzienlijk verlies. Aan de andere kant doet 22% van de bedrijven het nu beter dan vorig jaar. Dat zien we ook aan de evolutie van het werkvolume in de jongste weken.

Vergeleken met het vorige kwartaal, heeft de helft van de elektroondernemers nu minstens evenveel werk. 27% heeft nu meer werk. De vooruitzichten zijn nog beter. 29% denkt in de eerstvolgende maanden meer werk te hebben. 16% verwacht minder werk.

Elektrobarometer in lentestemming

De Elektrobarometer stijgt in het eerste kwartaal van 2021, vrij spectaculair zelfs, met 2,4 indexpunten tot een mooie 100,0. Optimisten en pessimisten houden elkaar perfect in evenwicht. Dit is beduidend beter dan in het vorige kwartaal. Quasi alle parameters gaan erop vooruit. Vooral het werkvolume ligt hoger. We zitten hiermee nog niet op het pre-coronaniveau, maar de cijfers zijn hoopgevend.

De rendabiliteit volgt nog niet

De rendabiliteit van de elektrobedrijven staat al enige tijd onder druk. Veel verbetering zit er nog niet in. In het vorige kwartaal was de situatie evenwel slechter dan nu. Toen gaf 37% aan dat zijn rendabiliteit verslechterd is. Nu is dat 26%, terwijl 14% zijn rendabiliteit heeft zien toenemen en 20% dat ook verwacht voor de nabije toekomst.

Het aantal slechte betalers en ook de concurrentiedruk blijven eerder stabiel. 3 op 4 ervaart weinig tot geen verandering.

Aanwervingsbereidheid neemt toe

Veruit de meeste elektrobedrijven - 8 op 10 om precies te zijn - werken nu nog met ongeveer evenveel mensen als enkele maanden geleden. 14% werkt met minder werkkrachten. 7% met meer. Voor de toekomst verwacht nog maar 2% een inkrimping van het personeelsbestand. 21% denkt aan uitbreiding! Dat is een hoog percentage. Of het eenvoudig zal zijn om die nieuwe werknemers te vinden, is nog maar de vraag nu de orderboekjes bij iedereen beter gevuld geraken. Al bij al zijn de elektrobedrijven optimistischer gestemd. De vaccinatiecampagne raakt op kruissnelheid en de economie trekt aan. Ongerustheid is er wel over leveringsproblemen en stijgende prijzen van bepaalde grondstoffen. Bovendien steekt het probleem van de knelpuntberoepen weer de kop op.

Hoopgevende tekenen

68% van de elektrobedrijven is neutraal tot tevreden over de economie in het algemeen. Dat betekent dat 32% somber gestemd is. Veel, maar minder dan de 45% van eind 2020.

53% van de elektrobedrijven is optimistisch over de algemene toestand van het eigen bedrijf. 32% staat er neutraal tegenover. 15% is ontevreden en dat zijn er toch heel wat minder dan in de vorige kwartalen.

De elektrobarometer wordt sinds 2010 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo bedrijven en zelfstandige ondernemers uit de elektrosector, zowel installateurs als handelaars. Een waarde boven index 100 wijst op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 op een negatieve evolutie. De jongste bevraging bij een vast, representatief panel gebeurde in april 2021.

Energie opslaan in thuisbatterijen

De federaties van de elektroinstallateurs (waaronder Nelectra) voeren samen met hun technologisch kenniscentrum Volta het zogenaamde “CEMS”-project uit, waarbij CEMS staat voor “Energie Management Systems”. Dit is een 3 jaar durend Coock-traject gesteund door VLAIO. Een belangrijk aspect binnen een energiemanagementsysteem is de opslag van energie en in bijzonder de elektrochemische opslag waaronder de thuisbatterij.

Een essentieel aspect van batterijen is de levensduur en opslagcapaciteit en daarmee samenhangend het financiële kostenplaatje die de terugverdientijd bepaalt.

Wat bepaalt de levensduur?

De levensduur van een toestel of onderdeel exact inschatten is niet eenvoudig, want veel hangt af van het gebruik. Voor een bout in een vliegtuig is het aantal trillingen bepalend voor de tijd waarna de bout het begeeft onder een bepaalde dynamische trekspanning. Voor een batterij is dat het aantal keren laden en ontladen waarna de batterij een bepaalde capaciteit niet meer haalt. Daarnaast moet ook rekening gehouden worden met laadprofiel, ontlaadprofiel en temperatuur.

Datasheets versus reële gebruik

Datasheets zijn doorgaans gebaseerd op een cyclisch gebruiksprofiel, waarbij slechts een beperkt deel van de capaciteit (de zogenaamde Depth-Of-Discharge of DOD in % van de maximale capaciteit) wordt ingezet, bij kamertemperatuur en met een beperkte maar constante laad/ ontlaadstroom. Het is dus niet evident om daaruit de levensduur onder de reële gebruiksvoorwaarden af te leiden. De levensduurwaarden in datasheets zijn daardoor vooral indicatief. Een batterij wordt als einde-leven beschouwd als de capaciteit tot 80% van de oorspronkelijke waarde verminderd is. Uiteraard is een batterij met een capaciteit die lager is dan 80% van de initiële waarde nog te gebruiken.

De invloed van de temperatuur

De temperatuur beïnvloedt zowel de levensduur als de capaciteit van een batterij. De aangewezen werkingstemperatuur voor zowat alle batterij types (= elektrochemische werkingsprincipes) bedraagt 20°C. Een hogere temperatuur verlaagt de levensduur en verhoogt lichtjes de capaciteit. Dat laatste manifesteert zich bijvoorbeeld wanneer we een bijna opgebruikte batterij wat opwarmen en zo alsnog onze zaklamp of ons mobieltje nog voor een tijdje aan de praat krijgen. Een lagere temperatuur heeft geen invloed op de levensduur, maar verlaagt wel de performantie van een batterij. We kennen allemaal het moeilijker of zelfs niet starten van een wagen met verbrandingsmotor in de winter. Dat is te wijten aan de verhoogde interne weerstand en/of de verlaagde capaciteit van de startbatterij van de wagen in een lagere omgevingstemperatuur. Een ander voorbeeld waarmee de meesten onder ons voorlopig nog minder ervaring hebben is de elektrische wagen. Op koude dagen zal het rijbereik wat lager zijn. Onderstaande grafiek toont het effect van de temperatuur op de capaciteit van een Li-ion batterij.

Lood-zuurbatterij

Lood-zuurbatterijen zijn al decennialang terug te vinden als startbatterijen in

wagens met verbrandingsmotor. Deze batterijchemie bestaat al lang en is relatief goedkoop. Diep ontladen (bijvoorbeeld 80 % of zelfs 90 % DOD) verlaagt alvast fors het aantal laad en ontlaad cycli bij de initiële capaciteit. Bovendien verhoogt het fors de kans op beschadiging van de lood-zuurbatterij. Bij dergelijke diepe ontlading worden 100 tot 200 cycli gehanteerd. Wanneer minder diep ontladen wordt, stijgt het aantal cycli. Actuele datasheets vermelden 800 tot zelfs 3000 cycli bij 60% DOD. Uiteraard hangt aan deze laatste een aardig prijskaartje. Om veroudering tegen te gaan wordt dit type batterij best regelmatig opgeladen. De laadstroom is vaak zeer beperkt bij dit type batterij. Typisch 5% tot 10% van de C1-waarde in Ampère uitgedrukt. Veel meer dan de ontlaaddiepte is het beperkte laadvermogen vaak een bekommernis als men overweegt om lood-zuurbatterijen te gebruiken in een PV-opslagsysteem. Lood-zuur omvat een aantal varianten met elk hun eigen specifieke eigenschappen, zoals flooded, AGM-VRLA, GEL-VRLA en Advanced lead-carbon.

Batterijpremie aangepast op 1 april 2021

Particulieren die een thuisbatterij kopen of leasen kunnen daarvoor een premie krijgen van de Vlaamse overheid. Sinds 1 april 2021 bedraagt de premie – afhankelijk van de capaciteit van de batterij – 300 euro/kWh (0 tot 6 kWh) en bijkomend 250 euro/kWh (6 tot en met 9 kWh), met een absoluut maximum van 2.550 euro en 40% van het factuurbedrag (incl. btw). Ook thuisbatterijen met een grotere capaciteit komen in aanmerking, maar het premiebedrag stijgt niet meer boven de 9 kWh. Meer info over de voorwaarden waaraan men moet voldoen en de documenten die daarvoor nodig zijn, vindt u op de website van het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap): https://energiesparen.be/thuisbatterij. Daar moet de premie ook online aangevraagd worden. Uitbetalingen zijn ten vroegste in september 2021 mogelijk.

Lithium-ion batterijen

Lithium-ion batterijen zijn terug te vinden in elektrische wagens en in mobiele apparaten zoals laptops en telefoons. Deze batterijchemie is recenter dan lood-zuur en is relatief duur. Diep ontladen (typisch 80 % DOD) is wel mogelijk en batterijen met meer dan 2000 laad- en ontlaadcycli waarbij de initiële capaciteit gehandhaafd blijft, zijn beschikbaar. De laadstroom kan ingesteld worden tot typisch 100% van de C1-waarde in Ampère uitgedrukt. Een lithium-ion batterij laat zich dieper ontladen en kan een hogere laadstroom aan dan de lood-zuur batterij. Deze eigenschappen maken van de lithium-ion batterij vaak een geschikte kandidaat om te gebruiken in een PV-opslagsysteem. Een specifiek aspect van lithium-ion batterijen is dat ze een batterijmanagementsysteem (BMS) nodig hebben. Door hun hoge energiedichtheid en de reactiviteit van lithium kan er, bij verkeerd gebruik, een zogenaamde ‘thermal runaway’ optreden met brand als gevolg. Het BMS bewaakt de werking en verlengt de levensduur door spanningsverschillen tussen de individuele cellen in de batterij weg te werken (het zogenaamde ‘balanceren’). Thermal runaway is overigens geen exclusief fenomeen voor Li-ionbatterijen. Ook bij lood-zuurbatterijen kan dit optreden. Lithium-ion omvat een heel aantal varianten met elk hun eigen specifieke eigenschappen, zoals Lithium-ijzerfosfaat (LFP) en Lithium-Nikkel-Mangaan-Kobalt (NMC).

Herbekijk het Nelectra-webinar “Hoe plaats ik een slimme batterijopslag bij huishoudelijke installaties?”

Naast het premiesysteem voor thuisbatterijen belichtten we in dit webinar de technische implementatie van een thuisbatterij, waarbij we de problemen bij de realisatie en keuring niet uit de weg gingen. We bundelden alle noodzakelijke informatie om een degelijke huishoudelijke installatie aan te bieden. In dit webinar krijgt u een antwoord op onder meer volgende vragen:

Met welke technische zaken moet er rekening gehouden worden?

Wat is het huidig wetgevend kader?

Hoe zit het met dimensionering & slimme toepassingen?

Wat met de risico’s zoals brand- en explosiegevaar?

Aan welke instantie en hoe meld ik de thuisbatterij?

Nelectra-leden die er op 25 maart 2021 niet live bij konden zijn, kunnen dit webinar gratis herbekijken op onze website www.nelectra.be onder de rubriek “Infosessies en Vorming”.

 Geert Verhoeven, VOLTA