ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΟΣ 2012
τριμηνιαία δωρεάν ενημερωτική έκδοση των
συνέντευξη του Αλέκου Καχριμάνη
“δεν αισθάνομαι μικρός πρωθυπουργός”
ΚΤΧ
ηπειρώτες εθνικοί ευεργέτες
ένα μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο
Ήπειρος η γη των ποταμών τόποι και δρόμοι των νερών, των ανθρώπων και των πολιτισμών
editorial
«Θα σταθούμε όρθιοι ρε!» «Θα σταθούμε όρθιοι ρε!» μου φωνάζει. Συνομήλικος, φίλος από τα παλιά μου σφίγγει ζωηρά το χέρι, με χτυπάει με δύναμη στον ώμο. Και συμπληρώνει: «Δύσκολα χρόνια. Την υγεία μας όμως να’ χουμε κι όλα θα ‘ρθουν…» Εγκαρδιωμένος συνεχίζω το δρόμο μου.
Εγκαρδιωμένος συνεχζω το δρόμο μου.
γράφει ο Νίκος Ζαρμπαλάς
Α Ο
υτή η ζωτικότητα, η σιγουριά, η αποφασιστικότητα, η ορμή του συμπολίτη μού έκανε καλό. Βγήκα από την ακατάπαυστη θλίψη της κεντρικής σκηνής κι είδα την εικόνα μιας άλλης Ελλάδας.
μεγαλύτερος πλούτος που διαθέτει η χώρα, πέρα από τον ευλογημένο τόπο ,το κλίμα, τα ορυκτά κ.λπ., ο πλούτος που δε μετριέται στις εκθέσεις των ειδικών είναι οι άνθρωποι. Εγγράμματοι ή αγράμματοι, παραγωγικοί, έντιμοι, ανεξάρτητοι, υπερήφανοι για ό,τι είναι.
Α
υτοί κρατάνε τη χώρα ακόμη στις πλάτες τους. Άνθρωποι ικανοί να επιβιώνουν και να προκόβουν σε δύσκολα περιβάλλοντα. Έζησαν, απόλαυσαν όλα τα αγαθά της μεταπολεμικής ευημερίας και ειρήνης, μπορούν να αντέξουν τη λιτότητα, ακόμη και τη φτώχεια. ντιλαμβάνονται ότι ασφαλώς οφείλουμε να προβληματιστούμε πώς φτάσαμε ως εδώ, τι έφταιξε, ποιο συλλογικό ήθος, ποιες ατομικές πράξεις, ποιες πολιτικές πρακτικές μας ώθησαν στην καταστροφή. Κι έπειτα να εντοπίσουμε τις υγιείς δυνάμεις που μένουν βουβές, αναξιοποίητες, καταφρονημένες. Πνευματικά και ψυχικά αυτοί οι Έλληνες είναι ζωντανοί. απειλή της καταστροφής δεν τους φόβισε, δεν τους ισοπέδωσε. Αισθάνονται ότι η πατρίδα βρίσκεται σε κίνδυνο και έθεσαν σε εγρήγορση όλα τα κύτταρά τους. “...Αντιλαμβάνονται ότι ασφαλώς ίναι έτοιμοι να συναντηθούν με την ιστορία. Ο οφείλουμε να προβληματιστούμε άνθρωπος, ο πολίτης, το πρόσωπο, το συλλογικό υποκείμε- πώς φτάσαμε ως εδώ, τι νο, είναι πάντα η απροσδιόριστη έφταιξε, ποιο συλλογικό ήθος, μεταβλητή που ωθεί προς νέες κατευθύνσεις. ποιες ατομικές πράξεις, ποιες νώπιον των καινοφανών πολιτικές πρακτικές μας ώθησαν και δύσκολων περιστάσεων που ζούμε, είναι έτοι- στην καταστροφή. Κι έπειτα μοι να συγκροτήσουν ένα μέτωπο να εντοπίσουμε τις υγιείς σωτηρίας.
Α
Η Ε Ε
Καλό ταξίδι!
4
δυνάμεις που μένουν βουβές, αναξιοποίητες, καταφρονημένες. Πνευματικά και ψυχικά αυτοί οι Έλληνες είναι ζωντανοί...”
εριεχόμενα εδώ κι εκεί Συν+πλην-
10 14
Αθλητικά
Όταν ο ΠΑΣ άνοιξε τα σύνορα με την Αργεντινή
Αφιέρωμα
Ήπειρος η γη των ποταμών Τόποι και δρόμοι των νερών, των αθρώπων και των πολιτισμών
Αυτοκίνητο
16
Οικονομία
Πρόσωπα
Συνέντευξη 24
Ταξίδι στο χρόνο
Ηπειρώτες Εθνικοί Ευεργέτες Πέντε ιστορίες
Ψήφος εμπιστοσύνη στην Τράπεζα Ηπείρου 22 Αλέκος Καχριμάνης Ο πρώτος αιρετός περιφερειάρχης της Ηπείρου
Λιθαρίτσα Εδώ έκρυβε το θησαυρό ο Αλή Πασάς
50 52 54 56 58
Διαβάζουμε 30
Σύγχρονη περιήγηση
Μουσική 31
Επιτρέπεται το ποδήλατο στα Γιάννινα;
60
Σελίδες του ΚΤΕΛ
64
Πολη...τισμός 32
32 Απαντήσεις
του Τριαντάφυλλου Αλμπάνη
Γιάννινα, (χωρίς γρόσια) αλλά πρώτα σε εκδηλώσεις
34
Technews 36 Fashion woman
Τα μυστικά της φούστας
Fashion man
Πουκάμισα
38 40
24
Make up 42 Τι είναι κυτταρίτιδα;
Beauty 42 Διατροφή 44 Ξηροί καρποί, μια πρόταση της φύσης
Ψυχολογία
Τα όνειρα Πάνω στον καμβά της πραγματικότητας η φαντασία κεντάει νέα σχήματα
6
46
Αλέκος Καχριμάνης Ο πρώτος αιρετός περιφερειάρχης της Ηπείρου
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ – ΕΚΔΟΣΗ Γραφείο Γενικού Τουρισμού Υπεραστικού ΚΤΕΛ Ιωαννίνων Πανεπιστημιούπολη, 45500, Ιωάννινα Τηλ.: 26510 26344 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Νίκος Ζαρμπαλάς
Διαβάστε το περιοδικό on line
Επιτρέπεται το ποδήλατο στα Γιάννινα;
60
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Next Com A.E. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Αιμίλιος Νέος Χαρητάκης Παπαϊωάννου Χρήστος Λάμπρης Αρχείο Next Com ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΚΕΘΕΑ Σχήμα & Χρώμα ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Next Com A.E. Χαντέλη & Μπάρκα, 45221, Ιωάννινα Τηλ.: 26510 29600 www.nextcom.gr
εδώ κι εκεί...
*
Πωλείται: «Τίτλοι τέλους» πρόκειται να πέσουν εντός του 2012 στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της μεγαλύτερης ελληνικής κρατικοσυνεταιριστικής γαλακτοβιομηχανίας, της Δωδώνης. Το ενδιαφέρον 15 ελληνικών, ευρωπαϊκών και αμερικανικών επιχειρηματικών ομίλων στην πρώτη – μη δεσμευτική – φάση του διαγωνισμού που έχει βγάλει στον αέρα η Αγροτική Τράπεζα, έχει προκαλέσει η επίζηλη θέση που η εταιρεία κατέχει στην ελληνική αλλά και τη διεθνή αγορά. Αρχική πρόθεση της Α.Τ.Ε. ήταν να βάλει στο ταμείο 80 - 100 εκατ. ευρώ. Το ποσό είναι δυσανάλογα μεγάλο για το τοπικό μέγεθος της εταιρείας, αλλά συμβατό με την αξία της που προκύπτει από τη φήμη της και τις δυνατότητες που έχει. Ως τώρα δεν υπάρχει συναίνεση στην απόφαση της Α.Τ.Ε. να πουλήσει από τους συνεταιρισμούς της Ηπείρου, που διαθέτουν ένα ισχυρό ποσοστό. Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων της ηπειρώτικης αγοράς, η δεύτερη φάση του διαγωνισμού – η δεσμευτική – πρόκειται να καθυστερήσει και να μετατεθεί για το φθινόπωρο. Άλλες ωστόσο πηγές επιμένουν, πως ό,τι είναι να γίνει θα γίνει στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών και κάτω από την ασφυκτική πίεση της τρόικας, η οποία έχει επιβάλει και την πώληση των θυγατρικών της Α.Τ.Ε.
* *
Αριθμοί: «Εάν δεν αλλάξει κάτι οι απώλειες από την αγορά της Γερμανίας θα ανέλθουν φέτος σε περίπου 700.000 τουρίστες, ενώ τα έσοδα που θα χαθούν θα είναι άνω των 450 εκ. ευρώ. 20.000 θέσεις απασχόλησης λιγότερες». «Πονοκέφαλο» προκάλεσαν στους επιτελείς της περιφέρειας Ηπείρου τα στοιχεία που είδαν στην τουριστική έκθεση του Βερολίνου, όπου πήραν μέρος. Υποθέτω ότι το φθινόπωρο θα πλακώσουν και θα φωνάξουν διάφοροι γνωστοί, ευφυείς «χωρίς ανάπτυξη δε γίνεται τίποτα, δε σώζεται η χώρα με λιτότητα». Θα είναι οι ίδιοι που αποθέωναν τους «αντιστασιακούς», όταν έκαιγαν στο Σύνταγμα τις γερμανικές σημαίες.
*
Οι νταήδες: Η αντιμετώπιση του προβλήματος των λαθρομεταναστών εισήλθε για τα καλά στη ζωή μας και γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης. Είναι βέβαιο ότι σε περιοχές με μεγάλο αριθμό λαθρομεταναστών επικρατεί μεταξύ των κατοίκων δυσαρέσκεια έως και αγανάκτηση για τις συνθήκες ζωής τους και φόβος. Οι κάτοικοι εύκολα πέφτουν στην παγίδα και βρίσκουν απατηλή ανακούφιση σε ακραίες κραυγές και συνθήματα. Δεν είναι λύση οι νταήδες που δέρνουν αθώους μετανάστες με την ανοχή των κατοίκων. Κάθε φορά που γίνεται αυτό, στην υποβάθμιση μιας περιοχής προστίθεται η άνομη βία στους δρόμους, άρα επιδεινώνεται σοβαρά το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι γιγάντιο επειδή πολλοί λαθρομετανάστες είναι θύματα της λαθρεμπορίας ανθρώπων και ναρκωτικών, δηλαδή του οργανωμένου εγκλήματος. Η λύση άρα βρίσκεται στην αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και στην κοινωνική ομπρέλα προστασίας για όλους, δηλαδή τους Έλληνες αλλά και τους νοικοκυραίους μετανάστες.
10
* *
Άσμα: «Μπήκαν μωρέ, μπήκαν τα γίδια στο μαντρί, άντε τα πρόβατα στη στρούγκα». Η στήλη διαθέτουσα καλλιτεχνικές ανησυχίες επηρεάστηκε βαθύτατα από την πολιτική κινητικότητα των ημερών, που «σηκώνει» δημοτικά τραγούδια.
*
*
εδώ κι εκεί... Εμείς ή οι ξένοι;
Επί μήνες τώρα η Ελλάδα ταλαιπωρείται, άνθρωποι ζουν καθηλωμένοι, ανήμποροι. Παρακολουθώ συζητήσεις πολλών σε τηλεοπτικά παράθυρα. Συνήθως από τη μια πλευρά είναι εκείνοι που θεωρούν ότι «για όλα φταίνε οι ξένοι» που μας μισούν και επιδιώκουν «να υποδουλώσουν την Ελλάδα». Από την άλλη πλευρά βρίσκονται όσοι υποστηρίζουν ότι «για όλα φταίνε οι Έλληνες». Πώς όμως θα βγούμε από την κρίση, όταν δεν καταφέραμε να την ερμηνεύσουμε; Όταν χωρίς αυτογνωσία, ταλαντευόμαστε ανάμεσα σε δύο άκρα: στο «φταίμε όλοι» και στο «φταίνε οι άλλοι».
Το σιτάρι και το άχυρο
Στο κράτος σούρνουμε πολλά και δικαιολογημένα. Είναι ανάγκη όμως – ιδιαίτερα σήμερα – να ξεχωρίσουμε το σιτάρι από το άχυρο. Υπάρχουν άνθρωποι που ξενυχτάνε στα νοσοκομεία κάνοντας εφημερίες σε σκληρές συνθήκες, αστυνομικοί που με κίνδυνο της ζωής τους προστατεύουν τους πολίτες και τη δημόσια περιουσία, οδοκαθαριστές που πραγματικά παράγουν έργο είτε βρέχει είτε χιονίζει και μερικούς ακόμη. Οι άνθρωποι αυτοί είναι πολύτιμοι αλλά δυστυχώς σήμερα έχουν μείνει απροστάτευτοι.Δεν ξέρω τι μπορούμε να κάνουμε όλοι εμείς. Ίσως να έχει μια αξία για αυτούς τους ανθρώπους την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε ένα δημόσιο νοσοκομείο ή κοντά σε μια ομάδα αστυνομικών της ΔΙ.ΑΣ. να τους σφίξετε το χέρι.
Η ανέχεια των άλλων
Κάποιοι από όσους βγαίνουν στα κανάλια ατσαλάκωτοι, μιλούν ψυχρά για τις ζωές μας. Δε φαντάζονται πώς είναι η φτώχεια – και κυρίως – η ζωή χωρίς μέλλον. Τους ακούω και είναι σαν να επαναλαμβάνουν το λεχθέν από τον Μαρκ Τουέιν: «Με προσπάθεια θα αντέξουμε την ανέχεια – των άλλων εννοώ».
Ν’ ανοίξουν τα στόματα ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ Προς αισιόδοξους:
Σταυρώσεις, κάθε είδους, είχαμε πολλές στο παρελθόν. Μόνο Ένας όμως αναστήθηκε… Και πολλοί αμφιβάλλουν και γι’ αυτό!
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Γκράφιτι από τοίχο του ‘Ιντερνετ: «Άντε
να βρεις το δρόμο για την Ιθάκη, με τόσα χρόνια Μύκονο».
12
Τον τελευταίο καιρό ήρθαν γεγονότα, το ένα μετά το άλλο, να προστεθούν σε αυτά που όλοι γνωρίζουμε, όλοι συζητούμε για χρόνια αλλά ελάχιστα βγαίνουν στο φως. Μιλάμε για τη διαφθορά. Κακά τα ψέματα. Τα προηγούμενα χρόνια σχεδόν όλοι μας είχαμε συμβιβαστεί, εκόντες άκοντες, με τη διαφθορά. Ήρθε η ώρα, πριν μας πνίξει όλους, να πούμε όχι στο λάδωμα, στο φακελάκι, στο δωράκι και να φτιάξουμε εξαρχής ένα νέο κράτος. Κι επειδή η δωροδοκία είναι σαν το ταγκό, χρειάζονται δύο, είναι η ώρα να ανοίξουν τα στόματα. Ας αφήσουμε πίσω τις λογικές «μα εγώ θα σώσω τον κόσμο;» Όλοι έχουμε ευθύνη ν’ αλλάξουμε, όσα μας οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού και μας πληγώνουν κάθε μέρα.
13
συν+πληνΔεν μας αρέσει… Μας αρέσει… Επιτέλους μπαίνει ένα φρένο στη ρεμούλα με τους… νεκρούς συνταξιούχους, τους αρτιμελείς ανάπηρους και τους αετομάτηδες τυφλούς. Οι άνθρωποι δεν είναι πια… πρόβατα. Ο κόσμος πια δεν βλέπει το ουάουα τηλεοπτικό σποτάκι και συρρέει να αγοράσει όπως έκανε κάποτε. Ενημερώνονται, διαβάζουν, σκέφτονται, υπολογίζουν και αποφασίζουν. Σε παραδοσιακό καφενείο το τραπέζι ξεχειλίζει από μεζέδες.Γύρω απ’ αυτό άνθρωποι μεσήλικοι, ηλικιωμένοι, συζητούν ζωηρά, μοιράζονται κονιάκ και τσίπουρα, ώσπου να σκοτεινιάσει. Ανόμοιοι, καρτερικοί, πληγωμένοι, ακατάβλητοι, εκπέμπουν ζωτικότητα. «Εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί…» Σύμφωνα με έρευνα του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης, 1,5 εκατ. Αθηναίοι και Θεσσαλονικείς ονειρεύονται την επιστροφή στο χωριό! Εντυπωσιακό είναι ότι στο κύμα φυγής από τις πόλεις πρωταγωνιστούν οι έχοντες πτυχίο και… μεταπτυχιακά! Συναντάμε πολιτιστικές «οάσεις» εκεί που δεν το περιμένουμε. Η Παραμυθιά φιλοξένησε συνάντηση με τη συμμετοχή θεατρικών ερασιτεχνηκών σχημάτων κι ομάδων απ’ όλη την Ήπειρο. Ήταν μια καλλιτεχνική πανδαισία, την οποία απόλαυσαν και χειροκρότησαν πολίτες απ’ όλη τη Θεσπρωτία, που κατέκλυσαν ασφυκτικά την αίθουσα. Η πρωτοβουλία εθελοντών και πολιτείας, που εμβολίασαν στο γήπεδο της Ελεούσας δεκάδες παιδιά Ρομά ηλικίας δύο μηνών έως δεκατεσσάρων ετών και επιπλέον έκαναν προληπτικό έλεγχο για φυματίωση στους ενήλικες. Είθε να υπάρξει και συνέχεια.
14
Μα είναι δυνατόν σε μια τέτοια εποχή ν’ ακριβαίνουν τα διόδια; Και μιλάμε για δρόμους για τους οποίους επί χρόνια πληρώνουμε! Οι autobahn των Γερμανών θα έπρεπε να είναι μονοπάτια μπροστά τους… Κι όμως… Για να ταξιδέψεις στην εθνική οδό Πατρών – Κορίνθου πρέπει πρώτα να κάνεις το σταυρό σου..! Να διαβάζουμε μικρές αγγελίες. Η κατηγορία «Ζητούνται» (υπάλληλοι ή συνεργάτες) έχει εξαφανιστεί, όπως και οι «πωλήσεις επιχειρήσεων». Σε λίγο στις ίδιες στήλες θα διαβάζουμε για κάποιους που πωλούν τα ρούχα τους ή ένα νεφρό. Μεγαλώνει η λίστα με περιστατικά από το αστυνομικό δελτίο στην Ήπειρο, τα οποία αναδεικνύουν ανάγλυφα το ζήτημα τα πλημμελούς αστυνόμευσης στην περιοχή μας. Και δυστυχώς, αυτό το οποίο προεξοφλείται και αναμένουμε όλοι, είναι τα κρούσματα αυτά να αυξηθούν. Όσοι επιστρέψουν από τις μεγαλουπόλεις στα χωριά δε θα βρουν το δρόμο στρωμένο με ροδοπέταλα. Θα συναντήσουν δυσκολίες, ερημιά, την αδιαφορία των υπηρεσιακών μηχανισμών. Καλό κουράγιο! Έρχεται και πάλι στο προσκήνιο αυτό που έλεγε ο Εμμανουήλ Ροΐδης: «Στην Ελλάδα χρειάζεται ένας νόμος που να καθιστά υποχρεωτική την εφαρμογή των νόμων». Ο αριθμός των ενεχυροδανειστηρίων αυξάνεται μέρα με τη μέρα σε ολόκληρη τη χώρα. «Αγοράζω χρυσό, παλιά κοσμήματα, χρυσά δόντια, λίρες, ρολόγια, βέρες. Όλα τοις μετρητοίς» αναγράφουν οι πινακίδες και διαφημιστικά φυλλάδια ενεχυροδανειστηρίων. Μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά.
15
αφιέρωμα
Τα ποτάμια, οι λίμνες και γενικά το νερό στην Ήπειρο έχουν συνυφανθεί με τη γεωγραφία, την ιστορία, τον πολιτισμό της. Οι πολλοί θρύλοι και οι μύθοι το φανερώνουν.
Τόποι και δρόμοι των νερών, των ανθρώπων και των πολιτισμών
Η
Ήπειρος είναι περισσότερο γνωστή για τα βουνά της. Ωστόσο το κύριο γνώρισμά της είναι οι φυσικοί δρόμοι. Τους δρόμους αυτούς που δεν είναι άλλοι από τα ποτάμια της και τις κοιλάδες, τους ακολουθεί, αιώνες τώρα, ο άνθρωπος. Η Ήπειρος είναι η γη των ποταμών, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα. Το ύψος της βροχής, χαρακτηρίζει το κλίμα της Ηπείρου αλλά και συνδέεται άμεσα με τον αριθμό και τη δίαιτα των ποταμών της. Το κλίμα της Ηπείρου είναι διαφορετικό από εκείνο της υπόλοιπης Ελλάδας. Η διαφορά του εντοπίζεται στις βροχοπτώσεις που κατά κανόνα είναι περισσότερες στη δυτική από ό,τι στην ανατολική Ελλάδα. Στην Ήπειρο οι χειμώνες είναι παρατεταμένοι, τα καλοκαίρια μικρά και οι ενδιάμεσες εποχές, της άνοιξης και του φθινοπώρου πολύ σύντομες. Οι χιονοπτώσεις είναι άφθονες και τα χιόνια καλύπτουν για ένα μακρύ χρονικό διάστημα τα ψηλά βουνά της. Στα μέσα Νοεμβρίου εμφανίζονται τα πρώτα χιόνια και διαρκούν έως το Μάιο. Οι πολλοί χείμαρροι, τα ποτάμια, οι μεγάλες και μικρές λίμνες, φανερώνουν ότι η Ήπειρος είναι – εκτός των άλλων – και σταυροδρόμι της βροχής.
16
*Ποταμός Βοϊδομάτης
Φωτο: Χαρητάκης Παπαϊωάννου
Ήπειρος η γη των ποταμών
Π
ηγάζει από τις πλαγιές του βουνού Τόμαρος ή Ολύτσικα και εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος, νότια της Πάργας. Το μήκος του είναι 50 χλμ. Παραπόταμοί του είναι ο Μαύρος (Κωκυτός) και ο Βουβός ή Κάκαβος (Πυριφλεγέθοντας). Ακόμη, στον Αχέροντα χύνεται και ο Τσαγγαριώτικος χείμαρρος ή ρέμα του Ντάλα, που έρχεται από το Σούλι. Οι ποταμοί Αχέροντας και Καλαμάς οριοθετούν ουσιαστικά τη Θεσπρωτία. Ο ποταμός συνδέει γεωγραφικά τρεις νομούς της Ηπείρου, των Ιωαννίνων, της Πρέβεζας και της Θεσπρωτίας καθώς τους διαρρέει. Οι κύριες πηγές του βρίσκονται κοντά στα χωριά Σιστρούνι και Ρωμανό. Η περιοχή παρουσιάζει ιδιαίτερο πολιτισμικό ενδιαφέρον, αφού συγκεντρώνει μνημεία όπως ένα μοναστήρι, ένα πέτρινο γεφύρι, ένα νερόμυλο και ερείπια αρχαίου βαλανείου. Ο Αχέροντας συνδέεται ιστορικά με το Νεκρομαντείο, την Αχερουσία λίμνη και το Σούλι. Οι τοπικές παραδόσεις γενικά, με απαρχή την αρχαία μυθολογία (πύλη του Άδη, Αχερουσία λίμνη κ.λπ) προσδίδουν μια μεταφυσική διάσταση σε ένα έτσι κι αλλιώς συναρπαστικό τοπίο, ανάμεσα σε άγρια και κακοτράχαλα βουνά και μια ήρεμη θάλασσα. Οι νεότερες παραδόσεις για τα νερά στην περιοχή είναι πλούσιες και παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Ο κατεξοχήν τοπικός άγιος, ο Άγιος Δονάτος είναι δρακοντοκτόνος και συνεπώς συνυφασμένος με τη λατρεία του νερού. Είναι ο άγιος που το απελευθερώνει από το Δράκοντα και το χαρίζει στους ανθρώπους, γι’ αυτό λατρεύεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο, όπως σε άλλα μέρη ο Άι Γιώργης. Ο ποταμός Αχέροντας δε φέρνει μόνο τα νερά των βουνών στον κάμπο και τη θάλασσα, ενώνει τα βουνά με τον κάμπο, τους βουνίσιους με τους καμπίσιους. Αυτή η σχέση έπαιρνε διάφορες μορφές, στο πλαίσιο μιας αλληλεξάρτησης των πληθυσμών, με πλέον χαρακτηριστική εκείνη των Σουλιωτών με τους κατοίκους της γύρω περιοχής, που βασιζόταν στην παροχή προστασίας με υλικά ανταλλάγματα. Ο Αχέροντας, όπως και τα άλλα ποτάμια, ήταν κι εδώ ο δρόμος. Όχι μόνο των νερών.
Αώος ή Βοϊούσα
*Λίμνη πηγών του ποταμού Λούρου
ηγάζει από το όρος Λύγκος της Βόρειας Πίνδου και κατευθυνόμενος βορειοδυτικά εκβάλλει στην Αδριατική θάλασσα, νότια του Φίερι της Αλβανίας. Στο ελληνικό έδαφος το μήκος του είναι 80 χλμ, το ελάχιστο υπερθαλάσσιο ύψος του 400 μ. και το μέγιστο 1300μ. Ο Σαραντάπορος και ο Βοϊδομάτης είναι παραπόταμοί του και συμβάλλουν στον κάμπο της Κόνιτσας. Χαρακτηριστικό του Αώου είναι τα πολλά ρέματα και ρυάκια των οποίων τα νερά μαζεύει στο διάβα του. Το πανέμορφο φυσικό τοπίο είναι συνυφασμένο στις τοπικές παραδόσεις, όχι τυχαία με την παρουσία νεράιδων. Από την τεχνητή λίμνη των πηγών Αώου μέχρι τα στενά της Κόνιτσας το ποτάμι κυλάει ορμητικό και από εκεί και πέρα συνεχίζει πιο ήρεμο μέχρι τα αλβανικά σύνορα παίρνοντας μαζί του το Βοϊδομάτη και το Σαραντάπορο.
Φωτο: Χαρητάκης Παπαϊωάννου
Π
Φωτο: Χαρητάκης Παπαϊωάννου
18
Αχέροντας
Φωτο: Χαρητάκης Παπαϊωάννου
Τα ποτάμια και οι κοιλάδες της Ηπείρου παρουσιάζουν ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον όχι μόνο ως φυσικά στοιχεία ή τοπία αλλά και ως δρόμοι πολιτισμού. Οι κοιλάδες των ποταμών αποτελούν φυσικούς δρόμους μέσω των οποίων κινούνται, μετακινούνται και διακινούνται άνθρωποι, υλικά και πνευματικά αγαθά, πολιτισμικά προϊόντα και ιδέες ανά τους αιώνες. Τα ποτάμια είναι «υγρότοποι» των οποίων ο τύπος καθορίζεται όχι μόνο από φυσικούς αλλά και από ανθρωπογεωγραφικούς παράγοντες, που τους προσδίδουν και έναν πολιτισμικό χαρακτήρα. Τα ποτάμια είναι δρόμοι των νερών αλλά και δρόμοι της ιστορίας και του πολιτισμού που καταγράφεται και αποτυπώνεται με τον πι ο εύγλωττο τρόπο ο ιστορικός διάλογος του ανθρώπου με τη φύση. Κατά κανόνα, ένα στενό πέρασμα, μια χαράδρα δηλαδή, χωρίζει τα ποτάμια της Ηπείρου σε δύο τμήματα, το άνω και το κάτω. Αυτό οφείλεται στο ανάγλυφο, τη σύσταση και τις κλίσεις του εδάφους της. Τα ποτάμια της Ηπείρου από τις πηγές τους μέχρι τα στενά περάσματά τους είναι ορμητικά και από εκεί μέχρι τις εκβολές τους πιο ήσυχα. Την αίσθηση αυτή του περάσματος την έχει έντονα μέσα του και ο Ηπειρώτης. Το πέρασμα από τόπο σε τόπο, από βουνό σε βουνό, από κοιλάδα σε κοιλάδα είναι φαινόμενο συνυφασμένο με τις καθημερινές ανάγκες της ζωής του. Είναι και αυτό μια ιδιαιτερότητα του ορεινού χώρου γενικά, που την ξέρουν πολύ καλά ιδιαίτερα οι κινητικές ομάδες του πληθυσμού. Τα γεφύρια άλλωστε δεν είναι παρά η τεχνική παρέμβαση του ανθρώπου για να καταστήσει το πέρασμα ευκολότερη υπόθεση. Το πέρασμα που δεν σηματοδοτεί μόνο την κίνηση και την μετακίνηση στο χώρο αλλά και το άνοιγμα σε άλλους κόσμους, το άνοιγμα των οριζόντων. Αυτό το δείχνει καλά η ιστορία της αποδημίας, του ξενιτεμού σ’ αυτό τον τόπο. Οι λίμνες της Ηπείρου, φυσικές ή τεχνητές, είναι οι «αδελφές» των ποταμών της. Κάποιοι από αυτούς ξεκινούν από λίμνες, άλλοι τις τροφοδοτούν με τα νερά τους. Τα ποτάμια, οι λίμνες και γενικά το νερό στην Ήπειρο έχουν συνυφανθεί με τη γεωγραφία, την ιστορία, τον πολιτισμό της. Οι πολλοί θρύλοι και οι μύθοι το φανερώνουν. Από το σκοτεινό Αχέροντα μέχρι τη θρυλική Παμβώτιδα και τον πολυπολιτισμικό Καλαμά μέχρι το πολυτραγουδισμένο γεφύρι της Άρτας, λίγο πριν βγει ο Άραχθος στον Αμβρακικό, υδάτινοι δρόμοι και κόσμοι προσδίδουν σημαντικές οικολογικές, παραγωγικές, αισθητικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες στον ηπειρώτικο χώρο.
Π
Φωτο: Χαρητάκης Παπαϊωάννου
ηγάζει από τις πλαγιές του βουνού Τόμαρος ή Ολύτσικα και το μήκος του είναι 73 χλμ. Οι κύριες πηγές του σχηματίζουν μια μικρή λίμνη μέσα σε φυσικό όρυγμα της Ολύτσικας, από την οποία αναβλύζει νερό. Η τοποθεσία των πηγών του ποταμού είναι κατάφυτη από γηραιά πλατάνια, ενώ αμέσως μετά μια σειρά από εκτροφεία πέστροφας λειτουργούν στην κοίτη του. Ο Λούρος είναι γνωστός και από τον υδροηλεκτρικό σταθμό του, ο οποίος είναι ένας από τους πρώτους που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα. Η λίμνη του φράγματος έχει επιφάνεια 150 στρεμμάτων και απέχει μόλις μερικά μέτρα από το χωριό Άγιος Γεώργιος της Πρέβεζας. Ο Λούρος αποτελεί το φυσικό δρόμο, που οδηγούσε άλλοτε στην Αρχαία Δωδώνη. Το ποτάμι από τη θάλασσα μέχρι το κάστρο των Ρωγών ήταν πλωτό στην αρχαιότητα. Ένα ρωμαϊκό υδραγωγείο, τμήματα του οποίου σώζονται κοντά στο φράγμα του Λούρου, μετέφερε νερό από τις πηγές του Αγίου Γεωργίου στην αρχαία Νικόπολη. Ο Λούρος στο δρόμο του για τη θάλασσα ανατολικά της Φιλιππιάδας συναντά τη λίμνη του Ζηρού. Νερόμυλοι, νεροτριβές, και παλιά υδραγωγεία συνθέτουν την εικόνα της περιοχής πέριξ του Λούρου. Το τοπίο όμως της άνω κοιλάδας του Λούρου συναρμολογείται γύρω από τα χάνια. Τα χάνια βρίσκονται πάνω στο οδικό
δίκτυο, δίπλα στο ποτάμι, σε αντίθεση με τις αρχικές θέσεις των χωριών, που βρίσκονταν πιο ψηλά. Το Κουκλέσι, το Τέροβο και το Εμίν Αγά είναι τόποι αφίξεων και αναχωρήσεων άλλων εποχών. Ένα σημαντικό τμήμα των κατοίκων της κοιλάδας του Λούρου έχει στραφεί σε νέες ασχολίες. Η υδατοκαλλιέργεια της πέστροφας, τα καφέ, εστιατόρια και τα πρατήρια υγρών καυσίμων της εθνικής οδού είναι οι βασικοί άξονες της σύγχρονης οικονομικής δραστηριότητας. Ο Λούρος εκβάλλει στις βόρειες ακτές του Αμβρακικού κόλπου.
Βουβός
Π
ηγάζει από τις βορειοδυτικές υπώρειες των βουνών του Βάλτου. Έχει μήκος 22 χλμ. Ο ποταμός, ακολουθώντας πορεία παράλληλη με τον Άραχθο εκβάλλει στον όρμο της Κόπραινας στον Αμβρακικό Κόλπο. Το δέλτα του, 3 χλμ νότια του χωριού Συκιές, είναι υγρότοπος διεθνούς σημασίας, προστατεύεται από τη σύμβαση Ραμσάρ, τη σύμβαση της Βαρκελώνης και έχει οριοθετηθεί. Ο Βουβός ποταμός αποτελεί το σύνορο ανάμεσα στους νομούς Άρτας και Αιτωλοακαρνανίας.
Άραχθος
Π
ηγάζει από την περιοχή που εκτείνεται νοτιοδυτικά του αυχένα της Κατάρας. Ο ποταμός κατευθύνεται νότια και, συλλέγοντας τα νερά πολλών πηγών, χειμάρρων και παραποτάμων του εκβάλλει στον Αμβρακικό κόλπο. Το μήκος του είναι 143 χλμ. Ο Άραχθος μπορεί να θεωρηθεί ότι ξεκινάει από τη Μπαλντούμα. Το πέτρινο γεφύρι της Πλάκας βρίσκεται στο
20
Φωτο: Χρήστος Λάμπρης
Λούρος
Καλαμάς
Π
ηγάζει από το λεκανοπέδιο του Παρακαλάμου, όπου δέχεται και τα νερά του
Φωτο: Χαρητάκης Παπαϊωάννου
μέσο περίπου της συνολικής διαδρομής του, οριοθετώντας τον άνω και κάτω ρου του ποταμού. Στην κάτω κοιλάδα του Αράχθου βρίσκονται οι τεχνητές λίμνες των υδροηλεκτρικών σταθμών Πουρναρίου που τα φράγματά τους ρυθμίζουν πλέον τη ροή των νερών του. Μετά τα φράγματα ο Άραχθος διαρρέει τις πεδινές εκτάσεις της Άρτας και εκβάλλει στον Αμβρακικό κόλπο. Τα πέτρινα γεφύρια οριοθετούν κατά κάποιο τρόπο, τους δρόμους και τα τοπία του ποταμού Άραχθου. Το νερό και η πέτρα αδελφώνονται στην Ήπειρο. Έτσι η κοιλάδα του ποταμού φαίνεται να επωφελείται από την τέχνη των ανθρώπων.Αλλού πέτρινες σκάλες, ξωκλήσια, εικονίσματα, πέτρινες βρύσες, αλώνια, τόποι παραγωγής, κοινωνικής συνεύρεσης και λατρείας. Άλλοτε μαντάνια, νεροτριβές, νερόμυλοι, ημέρευαν τη δύναμη του νερού μετατρέποντάς τη σε ενέργεια. Τότε κάθε χωριό και μαντάνι, νεροτριβή και μύλος, τώρα, όλα αυτά τα κτίρια βρίσκονται σε αχρησία και περιμένουν την τουριστική αξιοποίησή τους. Αλλά ο Άραχθος είναι και ιστορία. Ο Άραχθος και τα γεφύρια του. Γεφύρια όπως αυτό της Πλάκας έχουν καταστεί σημαντικά ιστορικά σύμβολα, καθώς συνδέθηκαν με γεγονότα υψίστης εθνικής σημασίας. Εδώ υπογράφτηκε το πρωτόκολλο για την κατάπαυση των εχθροπραξιών ανάμεσα στις οργανώσεις ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ. Η σχέση του Αράχθου με τους κατοίκους της περιοχής έχει και δυσκολίες. Πρέπει να τον δαμάσουν για να συνυπάρξουν με αυτόν. Να’ ναι τυχαίο ότι ο θρύλος για τη θυσία της γυναίκας του Πρωτομάστορα και η γνωστή παραλογή για το γεφύρι της Άρτας αφορά τον Άραχθο; Όπως και να’ ναι, ο Άραχθος, όπως όλα τα ποτάμια, είναι πρώτα απ’ όλα ευλογία. Για τα νερά του και τα καλά που πηγαίνουν μαζί μ’ αυτά.
Γορμού ποταμού, που έρχεται από την περιοχή του Πωγωνίου. Το μήκος του είναι 60 χλμ. Ο άνω ρους του Καλαμά συγκεντρώνει όλα τα νερά της λεκάνης του Παρακαλάμου. Στο Θεογέφυρο, ένα γεφύρι της φύσης ανάμεσα στα χωριά Ζίτσα και Λίθινο, ο Καλαμάς γίνεται ορμητικός και ξεχύνεται στις κατηφοριές σα να βιάζεται να φτάσει στη χειμαδιά της Σαγιάδας. Εκεί που οδηγεί ακόμη και σήμερα κάποιους από τους ημινομάδες κτηνοτρόφους, του Πωγωνίου αλλά και του Γράμμου. Τα νερά του χρησιμοποιούνται στη γεωργία, ενώ εδώ αναπτύχθηκαν υποτυπώδεις μορφές ποτάμιας αλιείας. Το δέλτα του Καλαμά έχει έκταση περίπου 13.500 στρέμματα και περιλαμβάνει την παλιά κοίτη του ποταμού, μόλις 0,5 χλμ. από το χωριό Κεστρίνη και τη νέα, 2 χλμ. νότια της Σαγιάδας η οποία έγινε το 1949 από την εκτροπή του. Το δέλτα ξεχωρίζει για τη βλάστηση, τα ψάρια και τα πουλιά που ζουν εκεί. Είναι πάνω απ’ όλα ένας τόπος συνάντησης, ένα διαφορετικό σταυροδρόμι, όπου τα γλυκά νερά του ποταμού ενώνονται με τα αλμυρά του πελάγους. Ο Καλαμάς τελικά ενώνει μια σειρά από ανθρωπογεωγραφικές – πολιτισμικές ενότητες της ενδοχώρας του βορειοδυτικού άκρου της Ηπείρου με το Ιόνιο Πέλαγος. Κατά μήκος του φυσικού αυτού δρόμου μια σειρά από ιερές και μη στάσεις σημαδεύουν το τοπίο. Τόποι και κτίσματα ιερά εναλλάσσονται με ανθρώπινες στάσεις δίπλα σε πηγές και πλατάνια, κοντά σε γεφύρια. Παράλληλα προς αυτά οι αρχαιολογικοί χώροι., Από τον υστεροβυζαντινό οικισμό της Οσδίνας μέχρι το αρχαίο θέατρο της Γιτάνης, τα σημάδια του ανθρώπινου πολιτισμού θυμίζουν τη ζωτική σημασία των νερών. Ο Καλαμάς φαίνεται ότι έπρεπε να πληρώσει την πολιτισμική πολυμορφία που φιλοξένησε στις όχθες του στις άτυχες στιγμές της ιστορίας, εκείνες της μισαλλοδοξίας και του εθνοτικού ή πολιτικού φανατισμού. Ο Καλαμάς περισσότερο από όποιο άλλο ποτάμι θόλωσε αντικρίζοντας όλα αυτά που συνέβησαν στη δεκαετία του 1940. Το κείμενο στηρίζεται στο βιβλίο των κ.κ. Βασίλη Νιτσιάκου και Μιχάλη Αράπογλου «Τα ποτάμια της Ηπείρου. Τόποι και δρόμοι των νερών, των ανθρώπων και των πολιτισμών». Το βιβλίο εκδόθηκε το 2001 από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων.
21
οικονομία παρουσίαση
Ψήφος εμπιστοσύνης στην Τράπεζα Ηπείρου
Συσπείρωση των μετόχων μελών, προκάλεσε στη συνεταιριστική τράπεζα της Ηπείρου ο θόρυβος που ξέσπασε από την απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδας να ανακαλέσει την άδεια λειτουργίας στα τραπεζικά ιδρύματα της Λαμίας, της Αχαΐας και της Λέσβου - Λήμνου. Αν και οι πρώτες 2-3 ημέρες, μετά τις αποκαλύψεις συνοδεύτηκαν από ανησυχία και δεν έλειψαν τα διερευνητικά τηλεφωνήματα για εξηγήσεις, όχι μόνο δεν καταγράφηκε κύμα φυγής καταθέσεων αλλά υπήρξε και μικρή αύξηση. r Με παρέμβασή του ο πρόεδρος της διοίκησης της Τράπεζας Ηπείρου κ. Kώστας Ζωνίδης υπήρξε καθησυχαστικός:
g«Η τράπεζα είναι κερδοφόρα, δεν αντιμετωπίζει προβλήματα κι αναπτύσσεται διαρκώς παρά την οικονομική κρίση» είπε και συμπλήρωσε με νόημα: «Δεν είναι ίδιες όλες οι τράπεζες, ούτε φυσικά κι οι συνεταιριστικές».
Ευημερούν οι αριθμοί
Στην εμπιστοσύνη των πολιτών, βέβαια, καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε κι η «υγεία» των χρηματοοικονομικών δεικτών της Τράπεζας Ηπείρου. Ο αριθμός των μελών της ήδη ξεπερνά τα 9.000 άτομα με τάσεις ανόδου, ενώ 15.000 είναι οι ενεργοί πελάτες. Ο δείκτης ρευστότητάς της είναι στο 22%, ενώ οι χορηγήσεις της, με βάση την 31η Δεκεμβρίου 2011, αντιστοιχούν μόλις στο 85% των καταθέσεων. r Έχει περάσει με επιτυχία τα τεστ στα οποία υποβάλλεται από την Τράπεζα της Ελλάδας.
g «Όχι μόνο δεν παρουσίασε πρόβλημα ως προς τη βιωσιμότητά της, αντίθετα πάει πολύ καλά μέσα στο δυσμενές οικονομικό πεδίο» υποστηρίζει ο κ. Ζωνίδης. Για το λόγο αυτό δεν συμμετείχε στα προγράμματα στήριξης του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την επένδυση σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και κατά συνέπεια δεν υπέστη καμία κεφαλαιακή ζημία από το PSI. Η Τράπεζα Ηπείρου για χρόνια απολαμβάνει την εμπιστοσύνη των φορέων του Ελληνικού Δημοσίου και του ΕΥΡΩΠΑ22
ΪΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, έχοντας διαχειριστεί πληθώρα εθνικών και κοινοτικών προγραμμάτων με απόλυτη επιτυχία και έχοντας χρηματοδοτήσει πάνω από 300 μικρομεσαίες επιχειρήσεις με συνολικό ποσό που ξεπερνά τα 15 εκ. €.
Σ’ όλη την Ήπειρο
Προ ημερών η Τράπεζα εγκαινίασε το 8ο κατάστημά της στην Άρτα. Με αυτό ολοκληρώθηκε η γεωγραφική κάλυψη όλης της Ηπείρου. «Με τη λειτουργία του καταστήματος της Άρτας, το όραμα των ιδρυτών της τράπεζας και το όραμα όλων των Ηπειρωτών, για μία ισχυρή, τοπική, ηπειρωτική τράπεζα, έγινε πραγματικότητα», λέει ο κ. Ζωνίδης ενώ παράλληλα υποστηρίζει ότι «Η Ήπειρος είναι μία αδιαίρετη Περιφέρεια και δεν χωρίζεται σε Πρεβεζάνους, Θεσπρωτούς, Αρτινούς και Γιαννιώτες και η Τράπεζα είναι εδώ παρούσα με σκοπό να επενδύσει στις τοπικές επιχειρήσεις». Το τελευταίο είναι ένα ακόμη ισχυρό σημείο της Τράπεζας. Στηρίζει την τοπική οικονομία και κοινωνία και δεν επενδύει τα χρήματα των καταθετών σε άλλα μέρη, εντός ή εκτός Ελλάδας. Κινείται ευέλικτα, αφού όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται εντός των συνόρων της Ηπείρου και διαθέτει υψηλή ρευστότητα. Οι καταθέσεις στην Τράπεζα Ηπείρου είναι εγγυημένες, λόγω των μηχανισμών στους οποίους συμμετέχει. r Ο επόμενος στόχος της διοίκησης όπως οριοθετείται από τον κ. Κ. Ζωνίδη είναι σαφής και φιλόδοξος:
g«Θα πρέπει το σύνολο του ενεργού πληθυσμού της Ηπείρου να συμμετέχει στην Τράπεζα, γιατί αυτή είναι η δική του Τράπεζα. Η Τράπεζα Ηπείρου μπορεί και πρέπει να γίνει η πρώτη Τράπεζα του τόπου μας». l
συνέντευξη
Προοπτικές για την περιοχή μας και βέβαια υπάρχουν. Α ρκεί πρώτα να υπάρξει σταθεροποίη ση της οικονομίας, να βελτιωθε ί η ψυχολογία του κόσμου.
«Δεν αισθάνομαι μικρός πρωθυπουργός…»
Κ
άθε αρχή και δύσκολη! Ιδιαίτερα όταν ένας νέος θεσμός, η αιρετή περιφέρεια, καλείται να κάνει τα πρώτα βήματά της σε μία περίοδο που η οικονομική κρίση είναι πανταχού παρούσα! Αλέκος Καχριμάνης, είναι ο πρώτος εκλεγμένος περιφερειάρχης στην Ήπειρο, που καλείται «να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά». Πώς κύλησαν οι πρώτοι δεκαπέντε μήνες της θητείας του; Είναι ικανοποιημένος; Τι περιμένει; Κάθε άλλο παρά μικρός πρωθυπουργός αισθάνομαι» λέει στην αποκλειστική συνέντευξη, που παραχώρησε στο «I Travel», ενθυμούμενος παλαιότερη δήλωση του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου. Πιστεύει όμως, ότι παρά τις δυσκολίες «τα θετικά σημεία, είναι πολύ περισσότερα από τα αρνητικά». Δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο γεγονός ότι «σταδιακά, αν και όχι πάντα εύκολα, αποκτούμε όλοι περιφερειακή συνείδηση» ενώ υπάρχει καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. Δεν λείπουν οι υστερήσεις: «Σε επίπεδο έργων, ασφαλώς και δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι» μας λέει.
24
Ο πρώτος αιρετός περιφερειάρχης της Ηπείρου
Πιστεύει στον τόπο μας και τις προοπτικές του «αρκεί πρώτα να υπάρξει σταθεροποίηση της οικονομίας, να βελτιωθεί η ψυχολογία του κόσμου», ενώ έχει να πει καλά λόγια για τις υπηρεσίες που προσφέρει το Υπεραστικό ΚΤΕΛ του νομού Ιωαννίνων: «Πρόκειται για ένα ασφαλές μεταφορικό μέσο με κοινωνικό ρόλο. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, έχει προχωρήσει σε ουσιαστική βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχει». r Κύριε Καχριμάνη, συμπληρώσαμε 15 μήνες, από την εφαρμογή του «Καλλικράτη». Σε τι βαθμό είστε ικανοποιημένος από το νέο θεσμό;
gΟ
«Καλλικράτης» είναι μια μεταρρύθμιση την οποία είχε ανάγκη ο τόπος. Η αιρετή περιφέρεια ήταν ένα ώριμο αίτημα της αυτοδιοίκησης. Απαιτούσε και απαιτεί όμως αποκέντρωση υπηρεσιών και αλλαγή μοντέλου σκέψης. Ακόμη και αν υστερεί σε αρκετά σημεία σε σχέση με αυτά που ζητούσαμε, τα θετικά σημεία, είναι πολύ περισσότερα από τα αρνητικά. Δυστυχώς όμως στην πορεία βλέπουμε την ίδια, την Πολιτεία, να κάνει ό,τι μπορεί για να «ευνουχίσει» τον θεσμό, είτε αφαιρώντας αρμοδιότητες, είτε μη αποδίδοντας άλλες που προβλέπονται από τον ιδρυτικό νόμο. Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε την πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση, η οποία οδηγεί σε συνεχή μείωση της ροής των χρηματοδοτήσεων από το κεντρικό κράτος, γεγονός που κάνει δυσκολότερο το έργο μας. r Τι έχει αλλάξει σήμερα για τον πολίτη με τη διοικητική μεταρρύθμιση;
gΠρώτα
- πρώτα υπάρχει μια ενιαία αντίληψη για όλη την Ήπειρο. Σταδιακά αν και όχι πάντα εύκολα, αποκτούμε όλοι περιφερειακή συνείδηση. Οι υπηρεσίες σχεδιάζουν και οργανώνονται σε περιφερειακό επίπεδο και αυτό πιστεύουμε ότι παρέχει και οικονομία, αλλά και καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. Σταμάτησε η αλληλοεπικάλυψη σε διάφορους τομείς, όπως π.χ. στο οδικό δίκτυο, όπου μέχρι πέρυσι, άλλη υπηρεσία είχε το εθνικό οδικό δίκτυο και άλλες τα επαρχιακά. Άρχισαν να αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες για κοινωνικές δράσεις, καταπολέμηση ναρκωτικών, στέγαση, σίτιση, σε περιφερειακό επίπεδο κ.α.. Υπάρχει καλύτερη εικόνα και αν θέλετε καλύτερος συντονισμός για το ΕΣΠΑ και τον Αναπτυξιακό Νόμο, για την ενιαία τουριστική προβολή της Ηπείρου κ.α.
να βελτιωθεί η ψυχολογία του κόσμου. Ο πρωτογενής τομέας και ο τουρισμός αποτελούν τα «οχήματα» που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη, στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Απαράβατος όρος όμως είναι η ποιότητα των προϊόντων και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Τομέα στον οποίο διακρίνεται ήδη η Ήπειρος, χωρίς βεβαίως να σημαίνει ότι δεν απαιτείται περαιτέρω προσπάθεια.
r Ένας χρόνος μετά, σε τι βαθμό θεωρείτε ότι υπήρξε επίτευξη των στόχων σας;
r Συνήθως λένε ότι οι περίοδοι κρίσης προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες για επενδύσεις. Μπορεί να ισχύσει αυτό στην Ήπειρο;
gΕίναι γεγονός ότι κάπως διαφορετικά πιστεύαμε ότι θα λει-
gΠάντα υπήρχαν και πάντα υπάρχουν ευκαιρίες για επενδύ-
τουργούσε ο θεσμός της αιρετής περιφέρειας. Και όπως ξαναείπα, κάθε άλλο παρά μικρός - πρωθυπουργός αισθάνομαι, όπως τουλάχιστον μας έλεγαν οι εμπνευστές του «Καλλικράτη». Δεν σας κρύβω ότι πολλές φορές οργίζομαι με τη σταση και τη συμπεριφορά της πολιτείας απέναντι στην αυτοδιοίκηση, που αντίθετα με όσα δημόσια διακηρύσσονται στην πραγματικότητα, εξακολουθούν να την αντιμετωπίζουν ως «φτωχό συγγενή». r Η Ήπειρος «μαστίζεται» από την ανεργία. Υπάρχει «φως στο τούνελ»;
gΗ Ήπειρος, όπως και όλη η Ελλάδα, «πληρώνει» σήμερα το
μοντέλο απασχόλησης των τελευταίων 30 χρόνων: Είχε στραφεί ο περισσότερος κόσμος στο δημόσιο και σήμερα που αυτό καταρρέει αφήνει πίσω του χιλιάδες «θύματα». Η περίοδος που ζούμε είναι μεταβατική, πολύ πιο σκληρή από ότι αναμένονταν. Το χειρότερο είναι ότι μαζί με τη φυγή του κόσμου από την ύπαιθρο κατέρρευσαν και οι περισσότερες παραγωγικές υποδομές. Προοπτικές για την περιοχή μας και βέβαια υπάρχουν. Αρκεί πρώτα να υπάρξει σταθεροποίηση της οικονομίας,
26
σεις. Ειδικά με την ολοκλήρωση των μεγάλων οδικών αξόνων, η πρόσβαση θα γίνει πιο ευκολότερη, η Ήπειρος θα καταστεί σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, θα μπορεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητες με τη γειτονική Αλβανία. Φανταστείτε μόνο τις αλλαγές επέφερε στη ζωή μας η ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού… Καθυστερούν όμως οι άλλοι οδικοί άξονες… Είναι γεγονός, ότι τόσο στην Ιόνια Οδό, όσο και στην Ε-65, τα έργα έχουν καθυστερήσει πολύ. Πιστεύουμε και πιέζουμε προς κάθε κατεύθυνση ώστε να συνεχιστούν χωρίς περικοπή του φυσικού τους αντικειμένου (ειδικά η Ε-65 πρέπει οπωσδήποτε να διασταυρωθεί με την Εγνατία οδό) και παράλληλα να γίνουν και οι κάθετοι οδικοί άξονες προς Κακαβιά και Μαυρομάτι. Με την ολοκλήρωση των δύο οδικών αξόνων, χωρίς υπερβολή θα δοθεί τεράστια αναπτυξιακή ώθηση στην Ήπειρο καθώς θα μειωθούν οι αποστάσεις προς την Αθήνα, την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία κ.α. r Σήμερα η Ήπειρος και ειδικότερα ο Νομός Ιωαννίνων, έχει επαρκές οδικό δίκτυο;
gΚατ΄ αρχή πρέπει να έχετε υπόψη σας
ότι το εθνικό οδικό
δίκτυο έχει περιέλθει στην αρμοδιότητα της αιρετής περιφέρειας από την 1η Ιουλίου, χωρίς τους αντίστοιχους πόρους για τη συντήρησή του. Παρά ταύτα και παρά τις μεγάλες οικονομικές δυσκολίες που υπάρχουν, προσπαθούμε να βελτιώσουμε επικίνδυνα σημεία του. Το επαρχιακό οδικό δίκτυο, στο μεγαλύτερο τμήμα του εκτείνεται σε ορεινές, αλλά πανέμορφες, περιοχές, είναι σε πολύ καλή κατάσταση - τηρουμένων των αναλογιών - και, μιλώντας ειδικά για το νομό Ιωαννίνων, φτάνει ακόμη και στον πιο μικρό οικισμό του. r Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο των συγκοινωνιών στο ν. Ιωαννίνων;
gΥπάρχει το πρόβλημα των αεροπορικών δρομολογίων εξαι-
τίας των έργων στο Αεροδρόμιο. Το κενό αυτό, ως προς τις διανομαρχιακές συγκοινωνίες καλύπτει απόλυτα το Υπεραστικό ΚΤΕΛ Ιωαννίνων. Παράλληλα το ΚΤΕΛ καλύπτει σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό τις συγκοινωνιακές ανάγκες εντός του νομού. Πρόκειται για ένα ασφαλές μεταφορικό μέσο με κοινωνικό ρόλο, τον οποίο έχει επιβεβαιώσει πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, έχει προχωρήσει σε ουσιαστική βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχει, παρέχοντας πολύ καλή εξυπηρέτηση στο επιβατικό κοινό, τόσο στο στόλο του, όσο και στις εγκαταστάσεις του. r Πως βλέπετε το ενδεχόμενο της απελευθέρωσης του συγκοινωνιακού έργου σε συνδυασμό με την κρίση που βιώνουμε;
gΗ οικονομική κρίση, είναι κάτι περισσότερο από σίγουρο,
ότι θα οδηγήσει τα λαϊκά ιδίως στρώματα, στην συχνότερη, αν όχι στη μόνιμη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς. Η όποια απελευθέρωση των συγκοινωνιών αποφασισθεί, θα πρέπει να λάβει υπόψη της και τον κοινωνικό χαρακτήρα που διαδραματίζουν τα ΚΤΕΛ, διασφαλίζοντας το σημερινό τουλάχιστον επίπεδο εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού. l
Ο «Καλλικράτης» είναι μια μεταρρύθμιση την οποία είχε ανάγκη ο τόπος. Η αιρετή περιφέρεια ήταν ένα ώριμο αίτημα της αυτοδιοίκησης. Απαιτούσε και απαιτεί όμως αποκέντρωση υπηρεσιών και αλλαγή μοντέλου σκέψης.
28
29
διαβάζουμε
Το βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκης επιλέγει και σας προτείνει βιβλία για όλα τα γούστα που θα σας ταξιδέψουν σίγουρα!
...καλή ανάγνωση!
1. μυθιστ
όρημα
2. μυθιστόρημα
τόρημα
3. μυθιστόρημα
6. μυ
4. μυθισ
θιστ
5. μυθιστόρημα
1 Η γραφική Φιελμπάκα έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν από τραγωδίες, αλλά τίποτα δεν την έχει συγκλονίσει τόσο όσο το πτώμα ενός μικρού κοριτσιού στα δίχτυα ενός ψαρά. Τα αποτελέσματα της νεκροψίας σοκάρουν, δεν πρόκειται για ατύχημα... Η Καμίλα Λέκμπεργ εδραίωσε τη θέση της στην αστυνομική ελίτ της Σουηδίας και έδωσε υποσχέσεις για ανάλογη συνέχεια. Ένα βιβλίο της Λέκμπεργ είναι εγγυημένα συναρπαστικό.
5
2 Βενετία, 1574: το Τουρκάκι, όπως τον αποκαλούσε ο Δάσκαλός του, ο μεγάλος Τιτσιάνο, έχει γίνει πλέον ένας από τους πιο φημισμένους ζωγράφους της πόλης. Οι ισχυροί της Γαληνοτάτης υποκλίνονται στο ταλέντο του. Βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του, όταν μια παράνομη ερωτική σχέση τον οδηγεί ενώπιον του Ιεροεξεταστή και αποκαλύπτει το μεγάλο του μυστικό... Μια τοιχογραφία εποχής, πλημμυρισμένη από ομορφιά, χρώματα, πάθη και μηχανορραφίες, τη μαγεία της Ανατολής.
Προσφυγικά Σαλονίκης, την ορφάνια του μικρού Θεμιστοκλή απαλύνουν ξένα χέρια, όμως αγκάθι μένει μέσα του η άγνωστη καταγωγή του. Εμφύλιος, Σκρα, τα μελλούμενα απ’ τα χείλη μιας γυναίκας τον οδηγούν στην Τήνο, στον μεγάλο έρωτα και στον μεγάλο πόνο. Άνθρωποι χτυπημένοι από τη μοίρα και τη ζωή αφήνουν τ’ αχνάρια τους σε μια Ελλάδα που πληγώνεται και πληγώνει, αναζητώντας ταυτότητα και ευτυχία.
30
3 Το 1982, ο Μάρκος Σιμώτας, ένας νεαρός μποέμ δικηγόρος, γιος εκτελεσθέντος ήρωα της Εθνικής Αντίστασης, τοποθετείται με απόφαση του Ανδρέα Παπανδρέου Κυβερνήτης στον Άγιο. Πηγαίνει στην αποικία με μοναδική του φιλοδοξία να περάσει ξένοιαστα. Ωσπου ερωτεύεται και ταυτίζει τη μοίρα του με τη μοίρα του νησιού. Αργότερα, ο γιος του ιχνηλατεί την πορεία του, προσπαθώντας να μπει στη θέση του και να διαλευκάνει το μυστήριο ενός χαμένου παιδιού.
6
όρημ
α
4 Ένα μυθιστόρημα γεμάτο ανατροπές, που παίζει με τις αντηχήσεις και τις αντανακλάσεις, με την αλήθεια και τα φαινόμενα, με την πραγματικότητα και τη μυθοπλασία, συνδυάζοντας με τρόπο σαγηνευτικό την περιπέτεια και τον φιλοσοφικό μύθο, την ψυχολογία, την κοινωνική ανάλυση, την ιστορία και την πολιτική. Το συναρπαστικό παλίμψηστο μυθιστόρημα του Μπλας ντε Ρομπλές παραπέμπει στα έργα των Μπόρχες, Κορτάσαρ, Καλβίνο, Έκο, αλλά και στον Ποτότσκι και το «Χειρόγραφο της Σαραγόσα».
Δέκα άνθρωποι, απομονωμένοι απ’ τον πολιτισμό και μ’ ένα ένοχο παρελθόν στο βιογραφικό του ο καθένας, πρωταγωνιστούν σ’ ένα παιγνίδι συμβίωσης προσπαθώντας να συμβιβάσουν ανάγκες, θρησκευτικές αντιλήψεις και συνήθειες, καθώς το περιβάλλον του νησιού μάχεται να τους καταβάλει. Ποιoς θα υπερισχύσει, τελικά, στο Ίσλα Μπόα; Ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα για τον μοντέρνο ανθρωπισμό.
μουσική 1/ Κότσιρας Γιάννης Η Σμύρνη του έρωτα
Πρόκειται για κομμάτια που έχουν σημαδεύσει κυρίως τη δεκαετία του ‘20 που προέρχονται από Σμυρνιούς δημιουργούς, και περιέχει τραγούδια, που γράφτηκαν από Σμυρνιούς συνθέτες στη Σμύρνη, στην Ελλάδα και στην Αμερική τον προηγούμενο αιώνα, από τη δεκαετία του ‘20 ως το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Ο Γιάννης Κότσιρας λέει «λόγω της σχέσης μου με το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι, από αυτά τα τραγούδια ξεκίνησα και ποτέ δεν έπαψα να βυθίζομαι σε αυτή τη μουσική, να μαθαίνω και να ονειρεύομαι πως θα έρθει η μέρα που θα τα τραγουδήσω».
Συμμετοχές: ΜΠΑΜΠΗΣ ΤΣΕΡΤΟΣ, ΘΟΔΩΡΗΣ ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ, ΑΣΠΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ, ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ Ν. ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ
2/
Κ. Βήτα Χρυσαλλίδα
Η «Χρυσαλλίδα» είναι παιδί της εποχής που εκατοντάδες ερωτηματικά σαν ολογράμματα στριμώχνονται πάνω στα καθημερινά στιγμιότυπα των ανθρώπων. 13 κομμάτια, που από μέσα τους ξεπηδά η αποδοκιμασία της υλιστικής κουλτούρας, η διαμάχη ανάμεσα στην ελευθερία και τη δέσμευση, η αποκέντρωση από την καρδιά και οι ατέλειωτοι διαξιφισμοί για τον παρορμητισμό και την ευθύνη, «Γιατί… σκίζεται η αγάπη τόσο εύκολα σαν ένα χαρτί/καταφθάνουν μπρος στα πόδια μας θριαμβευτικά παγετοί». Στη «Χρυσαλλίδα» ο Κ.Βήτα φαίνεται να επεξεργάζεται βαθύτερα αυτά που για χρόνια τώρα ήταν μέσα του πιο αποσπασματικά, κάνοντας το άλμπουμ αυτό πιο βαθύ και μεστό.
3/
Adele 21
Κλείνοντας τα 21 της χρόνια η Adele προσφέρει στον ακροατή μπαλάντες και neo soul διαμαντάκια καλυμμένα με μια αστεράτη παραγωγή και συνεργασίες με τεράστια ονόματα (Rick Rubin, Paul Epworth κ.ά.). Το αποτέλεσμα τη δικαιώνει, μιας και το album έχει γίνει έξι φορές πλατινένιο στη Μεγάλη Βρετανία και βρίσκεται εννιά εβδομάδες στην κορυφή των βρετανικών charts, έχοντας σπάσει σχεδόν όλα τα ρεκόρ. Η Adele στα δύο χρόνια που πέρασαν προφανώς ετοίμαζε προσεκτικά το νέο της βήμα. Στο εξώφυλλο ποζάρει σαν μία σύγχρονη diva και παράλληλα, σαν μία γυναίκα πονεμένη.
31
πολη...τισμός
Γιάννινα, (χωρίς γρόσια) αλλά πρώτα στις εκδηλώσεις
Μ
ια σειρά από ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις διοργανώνει το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών για το επόμενο τρίμηνο. Οι περισσότερες απευθύνονται κυρίως στους νέους και στα παιδιά κάθε ηλικίας. Είναι βέβαιο ότι όλοι θα απολαύσουν στις 22 Ιουνίου τη βράδια την αφιερωμένη στους Μπητλς με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δημοτικού Ωδείου και το συγκρότημα του Γιωργου Γάκη. Επίσης, από φέτος εγκαινιάζεται ένας κύκλος με μουσική και δρώμενα στους δρόμους και στις πλατείες της πόλης με τίτλο : Μουσική στον δρόμο. Η διοίκηση του Πνευματικού Κέντρου ευελπιστεί ότι ο εβδομαδιαίος αυτός κύκλος θα επεκταθεί σε όλο τον μήνα του Ιουνίου, χάρη σε πρωτοβουλίες και άλλων καλλιτεχνικών φορέων και νεαρών δημιουργών της πόλης. Τα εκπαιδευτικά τμήματα του Πνευματικού Κέντρου Δημοτικό Ωδείο, Φιλαρμονική, Σχολή Κλασικού και Σύγχρονου Χορού, Εικαστικό Εργαστήρι, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης του Παιδιού (8 τον αριθμό), Τμήμα Παραδοσιακών Χορών βρίσκονται σε δημιουργικό οργασμό, αφού στόχος όλων είναι να εμπλέξουν όλο και μεγαλύτερο αριθμό μαθητών και δασκάλων στο πολιτιστικό γίγνεσθαι. Οι παραγωγές διαδέχονται η μια την άλλη. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει μια παράσταση από παιδιά για παιδιά: Η δραματοποιημένη παρουσίαση του κύκλου τραγουδιών του Νότη Μαυρουδή Χάρτινο Καράβι με την Παιδική Χορωδία του Δημοτικού Ωδείου σε διδασκαλία Κωνσταντίνας Μήλια, χορογραφίες Διονυσίας Φειδοπούλου και σκηνικά Χρήστου Δήμου. Το άνοιγμα στον κόσμο της Έβδομης Τέχνης με τον κύκλο Κυριακές στο πανί γνωρίζει τέτοια επιτυχία που σχεδιάζεται κύκλος προβολών και κατά τη θερινή περίοδο.Για μια κόμη φορά, ο Δήμος Ιωαννιτών στηρίζει φέτος την πολύ σημαντική διοργάνωση της «Φωτομετρίας» που αποτελεί πλέον γεγονός για τα φωτογραφικά και κινηματογραφικά πράγματα της πόλης. Μεγάλη σημασία αποδίδει η Διοίκηση του Πνευματικού Κέντρου και στις συνεργασίες: οι ξένες Πρεσβείες στην Αθήνα, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, η ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, το Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή, η ΧΕΝ Ιωαννίνων, ο Σύλλογος Πολυφωνικής Μουσικής, ο Ελληνο-γαλλικός σύλλογος Ιωαννίνων, τα ερασιτεχνικά θεατρικά σχήματα της πόλης και του νομού,οι εκδότες και τα βιβλιοπωλεία της πόλης, αλλά και μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι, όπως το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, οι Σχολές Χορού των Ιωαννίνων και βέβαια το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Ιωαννίνων βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία, συνδιοργανώνουν, φιλοξενούν εκδηλώσεις, ανταλλάσσουν απόψεις, σχεδιάζουν κοινές δράσεις, υλοποιούν προγράμματα. Τα Γιάννενα παραμένουν ακόμη η μόνη πόλη της Ελλάδας, η οποία εδώ και 14 χρόνια συμμετέχει ενεργά στο δίκτυο μεσογειακών πόλεων «7 ήλιοι 7 φεγγάρια», έχει υλοποιήσει ως εταίρος ως τώρα τρία Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Πολιτισμός 2000) με φιλοξενίες εκδηλώσεων, μετακλήσεις και αποστολές καλλιτεχνών, καθώς και συμμετοχές Γιαννιωτών δημιουργών σε φεστιβάλ των πόλεων - μελών, ενώ ετοιμάζεται να υλοποιήσει, τον ερχόμενο Δεκέμβριο, το τέταρτο πρόγραμμα, το οποίο εγκρίθηκε τον περασμένο μήνα.
32
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ Κυριακή 1 Απριλίου Κυριακές στο πανί Αλεχάντρο Αμεν αμπάρ Η Θάλασσα Μέσα Μου
Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη
Πέμπτη 26 Απριλίου
Παρουσίαση του βιβλίου της Ελευθερίας Δημητρομανωλάκη, Ο δρόμος του όρκου. Ώρα έναρξης: 8:00 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Τετάρτη & Παρασκευή 4 – 6 Απριλίου Βραδιές χορού Ι & ΙΙ
Ώρα έναρξης: 8:00 μ.μ Είσοδος ελεύθερη Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Σάββατο 7 Απριλίου Νότης Μαυρουδής, Χάρτινο καράβι
Κυριακή 29 Απριλίου Παγκόσμια Ημέρα Χορού
Ώρα έναρξης: 7:00 μ.μ. Τιμή εισητηρίου 3 euro
Παρασκευή & Σάββατο 20 – 21 Απριλίου
Χορογραφώντας & Χορεύοντας Ώρα έναρξης: 9:00 μ.μ Τιμή εισιτηρίου 5 euro Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Παρασκευή & Σάββατο 20 – 21 Απριλίου
14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Κυριακή 22 Απριλίου
Κυριακές στο πανί Ακίρα Κουροσάβα, Ο Καταδικασμένος Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Κυριακή 22 Απριλίου
Αδελφότητα Σκλιβανιτών Ιωαννίνων Όψεις του ελληνικού χορού σήμερα Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Κυριακή & Δευτέρα 22 – 23 Απριλίου Μάρως Μπουρδάκου Γράμμα σ’ ένα παιδί…
Ώρα έναρξης: 9:00 μ.μ. Τιμή εισητηρίου 15 euro, μειωμένο 12 euro Καμπέρειο Θέατρο
Τετάρτη 25 Απριλίου
Παρουσίαση βιβλίου Γιώργος Μπεληγιάννης Εύη Μπεληγιάννη Πέτρινα Τοξωτά Γεφύρια της Ελλάδας Ώρα έναρξης: 8:00 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Παλιά Σφαγεία
16 – 31 Μαΐου
Παρασκευή 18 Μαΐου
Κυριακές στο πανί Δ’. Πέρα από τις δυνάμεις τους Francis Ford Coppola, Η Συνομιλία (The Conversation. ΗΠΑ, 1974, 113 λεπτά)
Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
τητικά – ανέργων: 8 euro, Πολιτιστικός Πολυχώρος
Κυριακή 29 Απριλίου
Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη
Ώρα έναρξης: 9:15 μ.μ. Τιμή εισiτηρίου: 10 euro φοι-
Φεστιβάλ Photometria
Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη
Κυριακές στο πανί Walter Salles Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας
Ομάδα «Έβδομη θύρα» Γιόν Φόσε, Και δεν θα χωρίσουμε ποτέ
Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Ώρα έναρξης: 8:00 μ.μ Είσοδος ελεύθερη
Κυριακή 8 Απριλίου
Δευτέρα & Τρίτη 14 – 15 Μαΐου
Δευτέρα 30 Απριλίου
Συναυλία Χορωδίας Ιερού Ναού Αγίας Μαρίνας Ώρα έναρξης: 8:00 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη
2 – 31 Μαΐου
ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΒΗΜΑ Μιχάλης Αντώνογλου, ζωγραφική Ώρα έναρξης: 8:00 μ.μ.
Τετάρτη 2 Μαΐου
Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων Μια βραδιά με τους καθηγητές του Δημοτικού Ωδείου Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων
Τετάρτη 30 Μαΐου
Η φύση στη μουσική μπαρόκ Παρασκευή & Σάββατο 8 – 9 Ιουνίου Θεατρική Ομάδα Cassettina «ΣΚΟΥΛΗΚΟΤΡΥΠΑ» Ώρα έναρξης: 9:15 μ.μ. Τιμή εισιτηρίου: 10 euro φοιτητικά – ανέργων: 8 euro, Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Δευτέρα & Τρίτη 11 – 12 Ιουνίου
Ετήσια εκδήλωση του παραρτήματος του Δημοτικού Ωδείου στην Ανατολή
PURPLE VELVET Τατιάνα Παπαμόσχου Εστέρ Βιλάρ, Jalousie
Είσοδος ελεύθερη, Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Ώρα έναρξης: 9:15 μ.μ. Τιμή εισιτηρίου: 10 euro, Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Πέμπτη – Παρασκευή 3 – 4 Μαΐου
Η ιστορία του rock με το Γιώργο Γάκη Αίθουσα ‘’Β. Πυρσινέλλας’’
Τετάρτη – Πέμπτη 2 – 3 Μαΐου
Θεατρική Εταιρεία «Πόλις» Τσέχωφ – Κνίπερ Ώρα έναρξης: 9:15 μ.μ. Τιμή εισιτηρίου: 10 euro, Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Κυριακή 6 Μαΐου
Roman Polanski, Αόρατος Συγγραφέας Είσοδος ελεύθερη, Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Δευτέρα 7 Μαΐου
Αφιέρωμα στον Ιάννη Ξενάκη με τον Αντώνιο Αντωνόπουλο Ώρα έναρξης: 9:00 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
Δευτέρα 11 Ιουνίου
Μια βραδιά με τη Λαϊκή Ορχήστρα & το συγκρότημα Παραδοσιακής Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Ώρα έναρξης: 9:00 μ.μ. Πάρκο Κατσάρη
Παρασκευή 15 Ιουνίου
Rock και jazz με τα συγκροτήματα του Δημοτικού Ωδείου Ώρα έναρξης: 9:00 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη 10 euro Πολιτιστικός Πολυχώρος Παλιά Σφαγεία
15 – 21 Ιουνίου
Μουσική στο δρόμο
Τετάρτη 20 Ιουνίου
Βαρκαρόλα Συμμετέχουν οι Τροβαδούροι Ιωαννίνων Αναχώρηση 9:00
Παρασκευή 22 Ιουνίου Αφιέρωμα στους Beatles
Τετάρτη 9 Μαΐου
Ώρα έναρξης: 9:00 μ.μ. Eίσοδος Eλεύθερη
Σαββίνα Γιαννάτου
Υπαίθριο θέατρο Ε.Η.Μ.
Ώρα έναρξης: 8:30 μ.μ. Τιμή εισητηρίου: 5 euro, Αίθου-
Δευτέρα 9 Ιουλίου
σα Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας
Αφιέρωμα στον Ελληνικό & Παγκόσμιο Κινηματογράφο Ώρα έναρξης: 9:00μ.μ. Είσοδος ελεύθερη Υπαίθριο θέατρο Ε.Η.Μ.
33
απαντήσεις
του Τριαντάφυλλου Αλμπάνη
Ο πρύτανης τoυ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μιλάει για το ίδρυμα, τη σχέση του με την κοινωνία της Ηπείρου στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Παραδοσιακά ο ρόλος των Πανεπιστημίων είναι διττός: η παραγωγή νέας γνώσης και η διάδοση της γνώσης. Δυστυχώς, η κρίση που πλήττει την ελληνική κοινωνία πλήττει και το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Ο διεθνής ανταγωνισμός είναι σκληρός, και οι εσωτερικές συνθήκες πολύ επιβαρυμένες από την έλλειψη πόρων λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και από τις μεγάλες προκλήσεις και αλλαγές που επιτάσσονται με την ψήφιση του νέου νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ιδρύθηκε το 1964 και λειτουργεί ως ανεξάρτητο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα από το 1970. Στο μισό σχεδόν αιώνα της λειτουργίας του έχει εξελιχθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας. Με τα επιτεύγματά του στους τομείς της διδασκαλίας και της έρευνας έχει ανταποκριθεί στους αρχικούς στόχους της ίδρυσής του και έχει επιτύχει την ακαδημαϊκή αναγνώριση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η Πανεπιστημιακή κοινότητα των Ιωαννίνων προσφέρει υψηλοτάτου επιπέδου σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε 15.400 περίπου προπτυχιακούς φοιτητές στα 14 Ακαδημαϊκά Τμήματα που λειτουργούν. Στα περισσότερα Τμήματα του Πανεπιστημίου λειτουργούν οργανωμένα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Πολλά από τα Μεταπτυχιακά προγράμματα γίνονται με τη σύμπραξη και συνεργασία αντίστοιχων Τμημάτων άλλων Πανεπιστημίων της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού. Δυστυχώς, η κρίση που πλήττει ολόκληρη την ελληνική κοινωνία περιορίζει σημαντικά τους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους από πλευράς Πολιτείας (50% μείωση της συμβατικής επιχορήγησης) επιβάλλει στο Πανεπιστήμιο να θέσει προτεραιότητες και αυτές είναι η φοιτητική μέριμνα, το επίπεδο σπουδών και η έρευνα. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, απαιτούνται καλύτερη διαχείριση και περιορισμός δαπανών σε τομείς που αφορούν τις διάφορες προμήθειες και παροχές υπηρεσιών που χρειάζεται το Ίδρυμα. Στις δύσκολες αυτές συνθήκες, η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου φοιτητικής μέριμνας, η κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων για όλους τους αποφοίτους και η ενίσχυση των ερευνητικών και εκπαιδευτικών δράσεων αποτελούν βασικές προτεραιότητες για το Ίδρυμά μας. Η εξασφάλιση του υφιστάμενου επιπέδου εκπαίδευσης και φοιτητικής μέριμνας είναι στις πρωταρχικές προτεραιότητες του Ιδρύματος. Καταβάλλεται συντονισμένη προσπάθεια προκειμένου να ολοκληρωθούν οι κτηριακές υποδομές που καλύπτουν τις ανάγκες των νέων Τμημάτων, όπως και οι ανάγκες φοιτητικών κατοικιών. Ως πρυτανική αρχή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, θεωρούμε ότι και στη σημερινή δύσκολη οικονομική κατάσταση πολλών οικογενειών πρέπει να διασφαλίσουμε τις βασικές παροχές προς τους
34
φοιτητές (στέγαση, σίτιση, ιατροφαρμακευτική φροντίδα, συγγράμματα κ.ά.), ώστε να μην υποχρεωθεί να διακόψει κανείς φοιτητής τις σπουδές του λόγω της οικονομικής δυσπραγίας. Μετά από πολλά χρόνια, το Πανεπιστήμιο έχει προχωρήσει στην ενοικίαση ξενώνων και δωματίων σε ξενοδοχεία της περιοχής για τους αδύναμους οικονομικά φοιτητές. Για πρώτη φορά το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο έχει αναλάβει την πρωτοβάθμια ιατρική φροντίδα των φοιτητών και έχει προχωρήσει σε μια σειρά συμφωνίες με τον Εμπορικό Σύλλογο Ιωαννίνων για ειδικές εκπτώσεις στους φοιτητές, καθώς και στην έκδοση εκπτωτικής κάρτας πολλαπλών διαδρομών με το ΚΤΕΛ Ιωαννίνων κ.ά. Επίσης, για την εξυπηρέτηση των φοιτητών και των μελών ΔΕΠ, η βιβλιοθήκη του Πανεπιστήμιου λειτουργεί καθόλη τη διάρκεια της εβδομάδας. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είναι πάντα ανοιχτό στην κοινωνία της Ηπείρου σε πολλούς τομείς με σημαντική προσφορά, όπως η εκπαίδευση, η υγεία και ο πολιτισμός. Οι προσπάθειές μας, τα * Τριαντάφυλλος Α.Δ. Αλμπάνης
Πρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ιστορική Αναδρομή 8 Μαΐου 1964
Ίδρυση Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής στα Ιωάννινα ως παράρτημα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. * Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 1964
1970
Ανεξάρτητο ΑΕΙ.
2009
18 Τμήματα στα Ιωάννινα και στο Αγρίνιο.
2009 * Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 1970
To Παράρτημα Αγρινίου (3 Τμήματα) γίνεται το ανεξάρτητο Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας.
1964 - 2012: σε διάστημα 49 ετώντο Πα-
* Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων σήμερα
νεπιστήμιο Ιωαννίνων εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και διεκδικεί τη θέση του μεταξύ των διακεκριμένων Πανεπιστημίων της Ευρώπης.
35
απαντήσεις τελευταία χρόνια, είναι οργανωμένες, ώστε το Πανεπιστήμιο να συμβάλει στην οικονομία της περιοχής και σε άλλους τομείς, εκτός των παραπάνω, όπως η πρωτογενής παραγωγή φυτικών και ζωικών προϊόντων και η ανάδειξη αυτών, ο ενεργειακός τομέας, η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση των αρχαιολογικών αποστολών στον Ηπειρωτικό χώρο και η ανάδειξη του Πολιτισμού. Επιπλέον, μέσα στις προσπάθειες ανασχεδιασμού του ρόλου του Τεχνολογικού Πάρκου, προσπαθούμε να συμβάλουμε πιο ενεργά και άμεσα στη μεταφορά τεχνογνωσίας στις επιχειρήσεις και φορείς του δημοσίου, ενισχύοντας πιο οργανωμένα τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες πτυχιούχων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, καθώς και πτυχιούχων άλλων Πανεπιστημίων που διαμένουν στην Ήπειρο. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είναι ένα Δημόσιο Πανεπιστήμιο το οποίο φιλοδοξεί να συνεχίσει την ανοδική ακαδημαϊκή του πορεία, με αντικειμενικό σκοπό να καθιερωθεί στον ελληνικό και στο διεθνή χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης ως ένα σημαντικό Ίδρυμα που εστιάζει τις δραστηριότητές του στη δημιουργία παράδοσης στη διοίκηση, την εκπαίδευση, τη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα, την καινοτομία και τη δια-βίου εκπαίδευση.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με αριθμούς: Πανεπιστημιούπολη 3.500 στρεμμάτων (η μεγαλύτερη στην Ελλάδα)
Κτιριακή υποδομή έκτασης 236.000
m2
15 Ακαδημαϊκά Τμήματα 13.523 προπτυχιακοί φοιτητές 3.512 μεταπτυχιακοί φοιτητές 544 μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) 105 συμβασιούχοι διδάσκοντες 39 μέλη Ειδικού & Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) 102 μέλη Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού (Ε.Τ.Ε.Π.) 344 διοικητικοί υπάλληλοι
technews
Sony DPF-C700BI Ψηφιακή κορνίζα
Η ψηφιακή κορνίζα Sony DPFC700BI διατίθεται με κομψή διακόσμηση Swarovski και εγγυάται την πιο ευκρινή προβολή των φωτογραφιών σας. Διαθέτει οθόνη LCD WVGA 18 cm (7»), ποικιλία παρουσίασης εικόνων, χρονοδιακόπτη εξοικονόμησης ενέργειας, υποδοχές για κάρτες μνήμης και USB.
36
Ι-pad 3
H τρίτη έκδοση της ταμπλέτας iPad κυκλοφόρησε πρόσφατα και στην Ελλάδα. Με νέο λειτουργικό iOS 5.1, 5 mpixels i-Sight και κάμερα με illuminated sensor, έχει ήδη γίνει περιζήτητο και στην ελληνική αγορά.
Blackberry Bold 9900
με νέο ανανεωμένο λειτουργικό σύστημα, το Smartphone Blackberry bold 9900 είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις κάθε επαγγελματία!
fashion woman Οι φούστες, προσφέρουν ατελείωτη ευελιξία συνδυασμών στην γυναικεία γκαρνταρόμπα.
1/
2/
1/Pencil Skirt
Για όσες από εσάς η έννοια της θηλυκότητας συνάδει με εκείνη του δυναμικού στυλ, η εφαρμοστή ίσια φούστα που τελειώνει στο γόνατο, αποτελεί την πλέον κατάλληλη επιλογή για σοφιστικέ εμφάνιση που κολακεύει κάθε σωματότυπο.
3/
3/Γραμμή Α
Είναι ένα κομμάτι διαχρονικό που αξίζει να το έχετε στη ντουλάπα σας. Ταιριάζει σε όλους τους σωματότυπους και μπορεί να φορεθεί σε κάθε περίσταση συνδυασμένο με τα κατάλληλα αξεσουάρ.
38
2/Μίνι
Όσο sexy και αν είναι, αποτελούν συγχρόνως επικίνδυνο κομμάτι της γκαρνταρόμπας μας, μιας και απευθύνεται στις λίγες και καλές που εκτός από ωραίο σώμα, διαθέτουν και ένα εντυπωσιακό ζευγάρι γάμπες. Εάν ανήκετε σε αυτές δεν έχετε να φοβηθείτε τίποτα!
Τα μυστικά της φούστας
Μέσα από τη μεγάλη ποικιλία στα στιλ φούστας επιλέγουμε την γραμμή που ταιριάζει στον δικό μας σωματότυπο!
4/
5/
4/Φούστα Φάκελος
5/Λοξή (Bias Cut)
Η γνωστή και ως wrap φούστα είναι ιδιαίτερα αγαπητή καθώς θεωρείται ως η μόνη που προσαρμόζεται με χαρακτηριστική άνεση σε κάθε αυξομείωση βάρους. Απευθύνεται στις γυναίκες που αγαπούν τα ελαττώματά τους και είναι πρόθυμες να συνεργαστούν μαζί της σε διάφορες περιπέτειες του styling.
Αέρινη και ρευστή είναι σχεδιασμένη από λοξά κομμένες και ανάλαφρες λωρίδες υφάσματος που αναδεικνύουν τις κινήσεις σας, καθώς εσείς αναδεικνύεται τη φούστα περπατώντας ή …χορεύοντας!
6/ 6/Πιέτα και πλισέ
Στις all time classic επιλογές φούστας ανήκει αυτή με πιέτα ή πλισέ που πάντα δίνει τη δυνατότητα σε έναν καλό σχεδιαστή να κάνει θαύματα πάνω στο γυναικείο κορμί! Συνδυάστε τη με ένα λευκό πουκάμισο και δημιουργήστε ένα φοβερό δυναμικό look!
7/ 7/Ανένταχτες
Είτε επιλέξετε Puff ή Balloon που κάνει διάφορα παιχνίδια με τον όγκο είτε την Τουλίπα που αποτελεί σήμα-κατατεθέν του νέου παριζιάνικου style από οίκους όπως Lanvin, Balenciaga, Chloe το αποτέλεσμα θα είναι extra chic και άκρως παιχνιδιάρικο και νεανικό! Τολμήστε το!
39
fashion man
1/
1/Casual
2/
Το πουκάμισο συμπληρώνει σχεδόν κάθε εμφάνιση του άντρα. Με ρίγες, καρό ή μονόχρωμα, αποτελούν το πιο διάσημο αντρικό ρούχο
2/Κλασική γραμμή
Η πιο ασφαλής επιλογή για όσους επιλέγουν ντυσίματα που υπόσχονται ταυτόχρονα κομψότητα και άνεση.
3/
Σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων που καλύπτουν όλα τα γούστα, μπορείτε να βρείτε αυτό που σας αρέσει και ταιριάζει στο στυλ σας.
3/Μακρυμάνικα
Συνιστούν την πιο εύκολη λύση για επαγγελματικό ή και πιο… προσωπικό ντύσιμο. Δεν είναι τυχαίο που αποτελεί το σήμα κατατεθέν στο ανδρικό ντύσιμο!.
Πουκάμισα
Σε casual ή κλασσική γραμμή, μακρυμάνικα ή κοντομάνικα, φορέστε τα με καλοκαιρινό σακάκι και ένα jean παντελόνι, για να αποκτήσετε στη στιγμή το απόλυτο look για την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2012!
4/
4/Κοντομάνικα
Για πιο καθημερινές και άνετες εμφανίσεις, το προτιμούν κυρίως όσοι επιλέγουν το πιο casual ντύσιμο τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς μπορούν να το συνδυάσουν όχι μόνο με το αγαπημένο τους παντελόνι, αλλά ακόμη και με βερμούδα!
40
5/
5/Μονόχρωμα
Σε λευκό ή μαύρο χρώμα, σιέλ ή μπλε και δεκάδες ακόμη μοντέρνες αποχρώσεις, σας δίνουν τη δυνατότητα να επιλέξετε αυτό που ταιριάζει στο μάτι αλλά και στην τσέπη σας, χωρίς να κάνετε ριψοκίνδυνους «ελιγμούς» στις επιλογές σας!
6/
6/Πολύχρωμα
Συνήθως τα βρίσκετε σε ριγέ ή καρό σχέδια και αποτελούν το απόλυτο must στο ανδρικό ντύσιμο τον τελευταίο καιρό! Διαλέξτε τα στο χρώμα και το σχέδιο που προτιμάται και κερδίστε τις εντυπώσεις!
make up
πρόληψη
γράφει η αισθητικός Βίκυ Σκουτέρη
τι είναι κυτταρίτιδα;
Υ
πάρχουν διάφοροι ορισμοί για την κυτταρίτιδα. Ένας από τους επικρατέστερους ορισμούς τον οποίο υποστηρίζουν αρκετοί γιατροί είναι ο εξής: Υπολειτουργία της ορμονικής, φλεβικής και λεμφικής αποχέτευσης με αποτέλεσμα την κατακράτηση υγρών και άχρηστων προϊόντων στο μεσοκυττάριο χώρο. Υπάρχουν 4 στάδια κυτταρίτιδας, τα οποία είναι το στάδιο 0, 1, 2, 3. Η κυτταρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σημείο του σώματος, εκτός από τις παλάμες, τα πέλματα και το κεφάλι. Μπορεί να είναι γενικευμένη ή εντοπισμένη και υπάρχουν δύο είδη, η σκληρή και η μαλακή κυτταρίτιδα.
αίτια που την προκαλούν
Τα σημαντικότερα αίτια που την προκαλούν ή επιδεινώνουν την κατάσταση είναι: r Ορμονική δυσλειτουργία r Κληρονομικός παράγοντας r Εγκυμοσύνη και λοχεία r Περίοδος ορμονικών αλλαγών (κλιμακτήριος) r Παχυσαρκία r Τρόπος ζωής (καθιστική ζωή-άγχος) r Κακή δίαιτα και κατανάλωση τοξικών ουσιών r Δυσκοιλιότητα r Φυλετικός παράγοντας r Αντισυλληπτικό χάπι r Ψυχολογικά αίτια
beauty τα Fresh Line μας προτείνουν
έρας
Φρουτόκρεμα ημ
Υλικά: άσπρο ή ροζέ ι ξεσπορια2 ρόγες σταφύλι καθαρισμένη κα νι, πό πε τα φέ ή Μισή λεπτ σμένη Μισό βερίκοκο ουδισμένο ¼ αγγουριού ξεφλ 1 κ. γλ. Καλό μέλι όλαδο 1 κ. γλ. Καλό ελαι ας 50 γρ. βάση κρέμ ξερ. Αδειάζετε σε υλικά μαζί στο μί Χτυπάτε όλα τα διατηρείτε στο κα ίο με ετικέτα ι χε δο ο ι έν ωμ ιρ τε αποσ τε σε πρόσωπο κα δομάδα. Απλώνε εβ α ι μι κα α ς γι τε ίο τη γε ιό ιδ ψυ τικές βράδυ. Οι ευεργε οαπ ν τω ού λαιμό πρωί και φρ ν κω δράση των φρέσ ι η αντιοξειδωτική ια στα θαμπά κα γε αύ δι ι κα ια άν ντ ζω η, μψ λά υν δίδο ατα. κουρασμένα δέρμ
Τέσσερις είναι οι παράγοντες οι οποίοι μπορούν να μας βοηθήσουν όχι να μην εμφανίσουμε καθόλου κυτταρίτιδα, αλλά να είναι όσο το δυνατό πιο περιορισμένη, εντοπισμένη και στο μικρότερο δυνατό στάδιο. Πρώτος και σπουδαιότερος παράγοντας στην πρόληψη της κυτταρίτιδας είναι η διατήρηση του ιδεώδους βάρους. Δεύτερος παράγοντας και πολύ σημαντικός επίσης είναι η διατροφή. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η πρόσληψη τροφής είναι προϋπόθεση για τη ζωή. Έτσι η διατροφή μας πρέπει να εξασφαλίζει την παροχή ενέργειας στη μορφή χημικής ενέργειας και στην παροχή οργανικών και ανόργανων ουσιών. Τρίτος παράγοντας είναι η συστηματική εφαρμογή μιας ινδικής μεθόδου, η γνωστή σε όλους μας «γιόγκα». Από πειραματικές μελέτες έχει παρατηρηθεί ότι η γιόγκα μπορεί να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος και να τονώσει τους μύες. Τέλος η γυμναστική και τα σπορ βοηθούν στην καλή αιμάτωση των ιστών και στην πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας οξυγόνου. Αυτό έχει σα συνέπεια να επιταχύνεται ο μεταβολισμός και η αποβολή τοξικών ουσιών από το σώμα μας. l
Καφεδάκι… για την κυτταρίτιδα
Υλικά: 2 κ. σούπας κατακάθια από ελληνικό καφέ που έβρασε ή κατακάθια από καφέ που έμεινε στο φίλτ ρο 1/2 φλιτζάνι βρασμένο και σουρωμ ένο τσάι 2 κ. σούπας γαλάκτωμα σώματος (από κάποιο που θα βρείτε στο μπάνιο σας) Η καφεΐνη βοηθάει στην αποτοξί νωση και τη λιπόλυση. Είναι φυσικό τονωτικό και διεγείρει τη μικροκυκλοφορία. Η σπιτική αυτή περιποίηση είναι μια λύση αν έχετε ξεμείνει από ειδικά προϊόντα. Ανακατεύετε όλα τα υλικ ά καλά και τρίβετε τα επίμαχα σημεία (μηροί, γλουτοί, κλπ ) για 10’. Ξεπλένετε με ζεστό νερό. Ο καφές πιθανόν να αφήσει λίγο χρώμα, αλλά μετά από λίγο θα φύγει, μην ανησυχείτε.
Από το Βιβλίο «Μυστικές Συνταγές Ομορφιάς» με υλικά της κουζίνας και του κήπου. Συγγραφέας: Μάυρα Βαγιωνή. Εκδόσεις: Φερενίκη, Το βιβλίο πωλείται στα καταστήματα Fresh Line.
42
Μουλαϊμίδου & Κώστα Φρόντζου Ιωάννινα Τηλ.: 26510 37980
διατροφή
Ξηροί καρποί
γράφει η διαιτολόγος Μάρθα Κώστα
ι ξηροί καρποί αποτελούν την τέλεια διατροφική πρόταση της φύσης τόσο για το σώμα μας όσο και για το μυαλό μας. Οι ξηροί καρποί είναι πλούσιοι σε πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, ω3, ω6 λιπαρά οξέα και φυτοστερόλες που συμβάλλουν στη συνολική καλή σωματική υγεία. Όλοι οι ξηροί καρποί προσφέρουν αντιοξειδωτική δράση στον οργανισμό μας, βοηθούν στην καταπολέμηση των καρδιακών παθήσεων και του διαβήτη, μειώνουν την κακή χοληστερίνη και αυξάνουν την καλή. Παράλληλα, βοηθούν το μυαλό να διατηρεί οξεία και γρήγορη αντίληψη. Καθένας ξηρός καρπός έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Σημαντικοί εκπρόσωποι είναι οι εξής:
Αμύγδαλα: ένα νόστιμο κι υγιεινό φάρμακο στην κουζίνα μας... θαυμάσια πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων και βιταμίνης Ε που μειώνουν τα επίπεδα της λεγόμενης «κακής» χοληστερίνης (LDL) και προστατεύουν τον οργανισμό από την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων Έχουν αντιγηραντικές, αντιφλεγμονώδεις και επουλωτικές ιδιότητες. Είναι πλούσια στα μεταλλικά στοιχεία (μαγνήσιο: που βοηθά στην ενίσχυση της ενεργητικότητας, κάλιο: που ελέγχει την ισορροπία των υγρών στον οργανισμό και βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ασβέστιο: θωρακίζει τα οστά, κα). Η βιταμίνη Β2 ή όπως αλλιώς αποκαλείται ριβοφλαβίνη, που περιέχουν τα αμύγδαλα, παίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό της ενέργειας καθώς και στην καλή υγεία των ματιών και του δέρματος. Έρευνες απέδειξαν ότι οι φυτικές ίνες, που προσφέρουν τα αμύγδαλα, «μπλοκάρουν» την απορρόφηση των λιπαρών και των υδατανθράκων και επίσης βελτιώνουν το μηχανισμό που μας προκαλεί το αίσθημα κορεσμού. Έτσι, υποστηρίζουν ερευνητές, συμβάλλουν στη ρύθμιση του σωματικού βάρους και συνεπώς περιορίζουν τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2. Φιστίκια: (αράπικα, Αιγίνης) Τα φιστίκια είναι πλούσια σε ένα συστατικό που ονομάζεται resveratrol το οποίο σύμφωνα με τελευταίες μελέτες έχει σημαντικές αντιγηραντικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νιασίνη (βιταμίνη Β3 ), η οποία συμβάλλει στην αποτοξίνωση του οργανισμού , και σε φυλλικό οξύ που επηρεάζει και μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση μας. Σε σχέση με τους υπόλοιπους ξηρούς καρπούς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες. Τα φιστίκια συμβάλλουν στη διατήρηση του ζαχάρου σε χαμηλά επίπεδα. Περιέχουν φυτικές στερόλες, ουσίες που σε υψηλά ποσά συμβάλλουν στη μείωση της απορρόφησης της χοληστερόλ Έχουν κάλιο, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο των νεύρων και τη λειτουργία των μυών. Το ποσοστό αυτό καλίου είναι μεγαλύτερο από αυτό που περιέχεται σε μισή μεγάλη μπανάνα
Μια πρόταση της φύσης
Ο
Καρύδια: αποτελούν μία από τις καλύτερες πηγές ω-3 λιπαρών οξέων στη φύση, τα οποία συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερίνης (LDL) καθώς και στην αντιγήρανση των εγκεφαλικών κυττάρων. Βοηθούν στη βελτίωση της μνήμης και της νοητικής λειτουργίας καθώς και την καταπολέμηση της κατάθλιψης, μειώσουν τον κίνδυνο φλεγμονωδών παθήσεων όπως η αρθρίτιδα η και ψωρίαση. Χάρη στην ουσία IPP που περιέχουν, μπορεί να συμβάλλουν στη μείωση του ενδεχομένου παρουσίασης καρκίνου του μαστού. Επιπλέον βελτιώνουν τη λειτουργία των ενδοθηλίων των αγγείων. Σχετική μελέτη έδειξε πως μια χούφτα καρύδια ημερησίως, οδηγεί σε σημαντική βελτίωση της λειτουργίας του ενδοθηλίου των αγγείων.
Φουντούκια: η κατανάλωση φουντουκιού σε καθημερινή βάση αποτελεί σημαντικό συστατικό για μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή. Τα φουντούκια είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε καθώς και σε βιταμίνη Β1, Β2 και Β6. Από όλους τους ξηρούς καρπούς θεωρούνται τα πλέον ευεργετικά για την καλή υγεία της καρδιάς. Καθώς είναι πολύ καλή πηγή μαγγανίου αποτελεί μια από τις πιο πλούσιες σε αντιοξειδωτικά τροφές. Πόσα να τρώμε: 1 καλή χούφτα την ημέρα από ένα είδος ή περισσοτερα ανάμεικτα !....Υπενθυμίζουμε όμως ότι όλα αυτά ισχύουν για τα ωμά, ανάλατα και αξεφλούδιστα ξηροκάρπια.
Κολοκυθόσποροι:
Ηλιόσποροι: στην κατηγορία των ξηρών καρπών από τα πλέον θρεπτικά και υγιεινά προϊόντα είναι οι ηλιόσποροι. Αυτό οφείλεται στην υψηλή τους περιεκτικότητα σε ακόρεστα λιπαρά οξέα. Από τα συνολικά τους λιπαρά περίπου το 70% είναι πολυακόρεστα, το 20% μονοακόρεστα και μόνο το 10% είναι κορεσμένα. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα είναι ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό και θεωρούνται απαραίτητα για τη σωστή διατροφή. Είναι πλούσιοι σε πρωτείνες, σε ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες.
(πασατέμπος) είναι φυσικό και πολύ θρεπτικό προϊόν. Το λίπος που περιέχουν μεταξύ 40-50% είναι πλούσιο σε ακόρεστα λιπαρά οξέα. Το ποσοστό των πρωτεϊνών τους κυμαίνεται στα 30-40% ενώ παρουσιάζουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε σίδηρο από οποιοδήποτε άλλο είδος σπόρων. Περιέχουν επίσης βιταμίνες E και C. Μελέτες έδειξαν οι κολοκυθόσποροι περιέχουν ουσίες που αποτρέπουν τη μετατροπή ορμονών στον ανδρικό οργανισμό και συμβάλλουν με τον τρόπο αυτό στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη, ενώ εξομαλύνουν τη λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος.
Πόσα να τρώμε: 1 καλή χούφτα την ημέρα από ένα είδος ή περισσοτερα ανάμεικτα! Υπενθυμίζουμε όμως ότι όλα αυτά ισχύουν για τα ωμά, ανάλατα και αξεφλούδιστα ξηροκάρπια. 44
ψυχολογία
Τα όνειρά μας ρυθμίζουν τη διάθεσή μας… ακόμα κι όταν ονειρευόμαστε ξύπνιοι.
γράφει η σύμβουλος ψυχικής υγείας Ε. Παππά
Τα όνειρα... Πάνω στο καμβά της πραγματικότητας, η φαντασία κεντάει νέα σχήματα…
Η
μελέτη και οι θεωρίες γύρω από τα όνειρα ξεκίνησαν αιώνες πριν. Ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης αναφέρουν τα όνειρα ως ενδείξεις της ψυχικής και της σωματικής κατάστασης του ατόμου. Σήμερα τα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί. Ο ύπνος μας χωρίζεται σε 5 ολιγόλεπτες, επαναλαμβανόμενες φάσεις. Μια από αυτές, η φάση ταχέων οφθαλμικών κινήσεων -ή REM- κρύβει όλα τα μυστικά των ονείρων μας. Στη REM ο εγκέφαλος «ταξινομεί» όλο το υλικό που είχε προσλάβει την προηγούμενη μέρα και πλάθει ανάλογα σενάρια.
Εκδήλωση των ονείρων
Τα όνειρα συνιστούν για την Ψυχολογία την πιο τυπική μορφή ψυχικής δραστηριότητας του ανθρώπου που κοιμάται. Ορίζονται ως σύνολο ασυνάρτητων παραστάσεων, ιδεών και συγκινήσεων, που παρουσιάζονται στο νου του ανθρώπου κατά τη διάρκεια του ύπνου, ενώ η συνείδηση είναι αδρανής. Το όνειρο όμως είναι μια κατάσταση που δεν χαρακτηρίζεται ακριβώς ασυνείδητη ενέργεια.
Τύποι ονείρων
Τα περισσότερα όνειρα έχουν σαν βάση τους διάφορες εικόνες ή παραστάσεις. Δεν αποκλείονται όμως και περιπτώσεις ονείρων που συνοδεύονται από κινητικές αντιδράσεις του υποκειμένου, όπως γέλιο, παραμιλητό, αναπήδηση ή ακόμα και υπνοβασία.
Αιτίες και προέλευση των ονείρων
Η ψυχαναλυτική έρευνα αποδίδει τις αιτίες των ονείρων σε ψυχο-
46
σωματικές κινήσεις εμπειρίες ή εντυπώσεις που προκαλούνται από ενδογενείς ή εξωγενείς ερεθισμούς. Υπάρχουν πολλά σχετικά παραδείγματα από την εξέταση των ονείρων που μελέτησε η Ψυχολογία και που αναφέρονται είτε σε μεμονωμένα άτομα είτε σε ομάδες ανθρώπων. Έχει παρατηρηθεί π.χ. πως ο άνθρωπος που αναπνέει χωρίς δυσκολία στον ύπνο του, ονειρεύεται ότι πετάει στα ύψη, ενώ εκείνος που αναπνέει δύσκολα, αισθάνεται άλλοτε σαν να τον κυνηγούν και να μην μπορεί να ξεφύγει και άλλοτε ότι τον σφίγγουν στο λαιμό να τον πνίξουν. Ο βαρυστομαχιασμένος σχεδόν πάντα βλέπει εφιάλτες, και ο νηστικός, κατά τη λαϊκή ρήση, «καρβέλια ονειρεύεται». Τα όνειρα αυτά καλούνται οργανικά όνειρα. Άλλα πάλι όνειρα προκαλούνται από βιώματα ης καθημερινής ζωής του υποκειμένου ή ακόμη και του παρελθόντος —ακόμη και της παιδικής ηλικίας— που, είτε απασχολούν το συνειδησιακό χώρο του ανθρώπου, είτε απωθήθηκαν στο λεγόμενο ασυνείδητο, και τα οποία αναδύονται με τα όνειρα και αναπλάθονται σε νέες μορφές, που τις περισσότερες φορές παρουσιάζονται συγκεχυμένες. Για παράδειγμα εκείνος που παρακολούθησε ένα βίαιο έργο στην τηλεόραση, βλέπει συνήθως όνειρα με ανάλογο περιεχόμενο βίας. Ο στρατιώτης βλέπει όνειρα που σχετίζονται με τη σκληρή ζωή στο στρατό, ο φιλάργυρος χρήματα και πλούτο, ο μαθητής τον αυστηρό δάσκαλό του και ο ακόλαστος ασελγείς πράξεις. Τα όνειρα αυτά καλούνται ψυχικά όνειρα. Βέβαια αυτή η διάκριση των ονείρων σε οργανικά και ψυχικά είναι σχετική, καθώς ο άνθρωπος αποτελεί μια ενιαία ψυχοσωματική οντότητα.
Υπάρχουν, ωστόσο, πολλές υποθέσεις σχετικά με τη λειτουργία των ονείρων.
Ο Freud πρότεινε ότι τα άσχημα όνειρα επιτρέπουν στον εγκέφαλο να μάθει να κερδίζει τον έλεγχο των συναισθημάτων που προκύπτουν από οδυνηρές εμπειρίες.
Ο Jung
πρότεινε, ότι τα όνειρα μπορούν να αντισταθμίσουν τη μονόπλευρη στάση που πραγματοποιήθηκε συνειδητά όταν ήμαστε ξύπνιοι.
Οι πληροφορίες αυτές παρέχονται για ενημερωτικό σκοπό και σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν τη θεραπευτική αγωγή από γιατρό.
Ο Ferenczi πρότεινε ότι το όνειρο, όταν ειπωθεί, μπορεί να ανακοινώσει κάτι που δεν λέγεται.
48
49
αθλητικά γράφει ο Βαγγέλης Γυφτόπουλος
Πως δημιουργήθηκε ο Άγιαξ της Ηπείρου
Όταν ο ΠΑΣ άνοιξε τα σύνορα με την Αργεντινή
Ο
Οι Κοντογιωργάκης, Μοντέζ το 2009 στα Γιάννινα καθώς αντάμωσαν μετά από πολλά χρόνια.
50
ΠΑΣ αν μεγαλούργησε στα ένδοξα χρόνια, το οφείλει κατά ένα σημαντικό ποσοστό στους έξι μεγάλους παίκτες που ήρθαν από την Αργεντινή. Στους Παστερνάκη, Γκλασμάνη, Κοντογιωργάκη, Μοντέζ, Αλβαρέζ, Λίσσα. Όλοι αυτοί, μαζί με άλλους Έλληνες σπουδαίους παίκτες, όπως οι Σιόντης, Τσουρλίδας, Γραμμενιάτης, Μάντος, Βογιατζής και άλλοι στη δεκαετία του ’70 έκαναν μια καταπληκτική ομάδα που άφησε άναυδη ολόκληρη την Ελλάδα. Έχει ενδιαφέρον να ασχοληθούμε σήμερα με το κομμάτι αυτό, πως ήρθαν αυτοί οι παίκτες από τη Λατινική Αμερική στον ΠΑΣ και στα Γιάννινα, αλλά και που βρίσκονται σήμερα, που όλοι τους είναι μεσήλικες και πάνω. Ο άνθρωπος που έριξε την ιδέα για ενίσχυση της ομάδας ήταν ο τότε προπονητής του ΠΑΣ Γκομέζ Ντε Φαρία. Πορτογάλος στην καταγωγή, αλλά με πολλές γνωριμίες στην Αργεντινή και
τη Βενεζουέλα. Τον Φαρία πρότεινε για προπονητή στον ΠΑΣ το καλοκαίρι του 1971 ο τότε πρόεδρος της ΕΠΟ Γιώργος Δέδες που είχε προσωπική γνωριμία με τον πρόεδρο του ΠΑΣ Σάκη Τσουκανέλη, καθότι ήταν γιατροί στο επάγγελμα. Αφορμή για να ριχτούν τα δίχτυα στη Λατινική Αμερική στάθηκε μια μεταγραφή του Δανδέλη από τη Βέροια που πήγε να κάνει ο ΠΑΣ και το κασέ φάνηκε πολύ ακριβό στο Φαρία. «Με τόσα χρήματα μπορούμε να βρούμε στην Αργεντινή πολύ καλύτερους παίκτες» τους είπε ο μίστερ. Η ιδέα καλοάρεσε σε όλους και ο Σάκης Τσουκανέλης άναψε το πράσινο φως γι’ αυτό το παράτολμο εγχείρημα. Καμία άλλη ομάδα δεν είχε κάνει αυτό το άνοιγμα στη Λατινική Αμερική, παρά μόνο ο ΠΑΣ. Βρέθηκαν οι άνθρωποι «κλειδιά» μέσω Φαρία και έτσι λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 1971 έφτασαν στα Γιάννινα οι Αλφρέδο Γκλασμάνης και Τίτο Παστερνάκης, που εκείνη την
περίοδο αγωνίζονταν στην πρωταθλήτρια Βενεζουέλας. Λίγο μετά, τον Φεβρουάριο 1972 ήρθε ο Εδουάρδο Κοντογιωργάκης και τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου οι Εδουάρδο Λίσα και Όσκαρ Αλβαρέζ. Και οι έξι ήταν καταπληκτικοί ποδοσφαιριστές, καλύπτοντας όλες τις καίριες θέσεις της ενδεκάδας, από τον Λίσα που ήταν γκολκίπερ μέχρι τον Αλβαρέζ που ήταν σέντερ φορ.
Το τόλμημα του ΠΑΣ ακολούθησαν και οι μεγάλες ομάδες φέρνοντας «καραβιές» παικτών από την Αργεντινή, αλλά και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Βέβαια με τους τότε αθλητικούς κανονισμούς απαγορεύονταν να αγωνίζονται στην Ελλάδα ξένοι παίκτες, αλλά οι ομάδες έβρισκαν τρόπους να τους «Ελληνοποιούν» και να παίζουν ως Έλληνες! Αυτό έκανε και ο ΠΑΣ, για να λέμε την αλήθεια. Από τους έξι ξένους, μόνο ο Κοντογιωργάκης είχε ελληνικές ρίζες από την πλευρά της μητέρας της που είχε καταγωγή από τη Χίο και γι’ αυτό αγωνίστηκε με το επώνυμο της μητέρας του. Το επώνυμο του πατέρα του ήταν Ριγκάνι. Έτσι λοιπόν ο Γκλάσμαν έγινε Γκλασμάνης, ο Πάστερνακ έγινε Παστερνάκης και πάει λέγοντας. Λίγο αργότερα, το 1975 κατατάχτηκαν στο στρατό και πήραν την ελληνική υπηκοότητα και επίσημα. Οι έξι Αργεντινοί παίκτες είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του ΠΑΣ και η προσφορά τους είναι τεράστια. Μ’ αυτούς ανέβηκε ο ΠΑΣ το 1974 για πρώτη φορά στην Α’ Εθνική και επί μια δεκαετία ήταν μια πανίσχυρη ομάδα, γι’ αυτό και τον είπαν «Άγιαξ της Ηπείρου». Που να είναι σήμερα οι παίκτες αυτοί; Μόνιμοι κάτοικοι Ιωαννίνων είναι οι Κοντογιωργάκης, Γκλασμάνης, αφού εδώ παντρεύτηκαν και έκαναν τις οικογένειές τους. Μάλιστα ασχολούνται με το ποδόσφαιρο ο πρώτος έχοντας την ακαδημία ποδοσφαίρου Loco Club και ο δεύτερος εργάζεται ως προπονητής σε διάφορες ομάδες. Ο Αλβαρέζ είχε μεταγραφεί το 1976 στον Παναθηναϊκό και έκτοτε ζει μόνιμα στην Αθήνα. Ωστόσο δεν έχει και πολλές επαφές με τα Γιάννινα, ενώ επαγγελματικά, όταν σταμάτησε το ποδόσφαιρο δούλευε στις επιχειρήσεις της οικογένειας Βαρδινογιάννη. Στην Αργεντινή γύρισαν οι άλλοι τρεις αφότου έφυγαν από τον ΠΑΣ. Στο Μπουένος Άυρες ζουν οι Παστερνάκης και Μοντέζ. Ο πρώτος έκανε για ένα διάστημα και τον μάνατζερ ποδοσφαιριστών. Ο «Τσίτσε» (έτσι αποκαλούσαν τον Μοντέζ) είναι επιχειρηματίας με πυροσβεστικά είδη και διατηρεί τις περισσότερες επαφές με τα Γιάννινα. Ο Λίσα από τότε που έφυγε δεν έδωσε σημεία ζωής, αλλά μέσω του διαδικτύου είχε επαφές με φιλάθλους της ομάδας. Ο Λίσα έφυγε άδοξα από τον ΠΑΣ, γιατί κατηγορήθηκε για δωροδοκία το 1979 πριν από ένα παιχνίδι με τον Ολυμπιακό και γι’ αυτό δεν έχει επαφές ούτε με τους άλλους συμπατριώτες και συμπαίκτες του. Τα χρόνια πέρασαν και άλλαξαν πολλά πράγματα στο ποδόσφαιρο και στον ΠΑΣ, όπως και στη ζωή μας. Αλλά η αγάπη των Γιαννιωτών φιλάθλων προς τους Αργεντινούς παίκτες παραμένει μεγάλη, η οποία μεταδίδεται και στις νεότερες γενιές που μαθαίνουν την ιστορία της θρυλικής ομάδας. l
Ο ΠΑΣ το 1973 σε αγώνα με τον Ολυμπιακό στο Καραϊσκάκη. Όρθιοι από αριστερά: Σιόντης, Φίλιος, Γραμμενιάτης, Βέργος, Τσουρλίδας. Καθιστοί Κοντογιωργάκης, Μοντέζ, Αλβαρέζ, Παστερνάκης, Γκλασμάνης, Λίσα.
αυτοκίνητο «Και τα σκυλιά δεμένα» «Και τα σκυλιά δεμένα» Στη χώρα μας ελάχιστοι οδηγοί γνωρίζουν κι ακόμη λιγότεροι εφαρμόζουν τους κανόνες ασφαλούς μεταφοράς ενός σκύλου ή μιας γάτας με το Ι.Χ. τους. Συνήθως αφήνουν το αγαπημένο τους ζωάκι να περιφέρεται μέσα στο αυτοκίνητο. Αυτό όμως είναι εγκληματικό, αφού υπάρχει ο κίνδυνος ενός σοβαρού τραυματισμού σε περίπτωση π.χ. απότομου φρεναρίσματος ή μιας σύγκρουσης. Σύμφωνα με τους ειδικούς οι γάτες, επειδή είναι υπερκινητικές θα πρέπει να μεταφέρονται πάντα σε κλουβιά. Τα σκυλιά μπορεί να κάθονται και στα πίσω καθίσματα αρκεί να είναι δεμένα με το λουρί τους, το οποίο εφαρμόζεται στο επιστήθιο σαμάρι που φοράει ο σκύλος. Κι αυτό θα πρέπει να συμβαίνει τόσο στις μικρές όσο και στις μεγάλες διαδρομές. Στο εξωτερικό αυστηρές ποινές περιμένουν τους παραβάτες που δεν τηρούν τους κανόνες ασφαλείας για τη μεταφορά των ζώων. Στη χώρα μας ουδείς ενδιαφέρεται! Είναι εγκληματικό να αφήνουμε το αγαπημένο μας ζωάκι να περιφέρεται μέσα στο αυτοκίνητο, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος σοβαρού τραυματισμού.
Σαλταρισμένοι στους δρόμους Παρατηρώντας τελευταία τι γίνεται στους δρόμους μας είναι να φοβάσαι. Πολλοί οδηγοί είναι… σαλταρισμένοι. Και παλαιότερα υπήρχαν. Ήταν αυτοί που είχαν σαλτάρει από καψούρα, πάθος ή τα εκατομμύρια του μπαμπά. Τώρα όμως το κακό παράγινε. Μία νέα ομάδα άρχισε να πληθαίνει επικίνδυνα. Είναι εκείνοι που έχουν βιοποριστικό πρόβλημα, είναι απελπισμένοι, οδηγούν και… κάνουν λογαριασμούς. Όλοι αυτοί συναντώνται στους δρόμους και συμπεριφέρονται αναλόγως. Και αν σε αυτό το εκρηκτικό κοκτέιλ βάλεις και τους παντελώς παρατημένους δρόμους, ε τότε δεν χρειάζεται και πολύ για να μετατραπεί σε θανατηφόρο. Αυτό, λοιπόν, ας το έχουμε στο μυαλό μας όταν βρισκόμαστε στους δρόμους. Είτε κινούμαστε εντός πόλεων είτε κινούμαστε εκτός αυτών. Ποτέ δεν γνωρίζεις τα προβλήματα που κρύβει μέσα του ο οδηγός που έτυχε να βρεθεί στο δρόμο μας. l
Πότε περνάω ΚΤΕΟ; Ο πρώτος έλεγχος ορίζεται στα 4 χρόνια από την ημερομηνία έκδοσης της πρώτης άδειας κυκλοφορίας και μετά κάθε 2 χρόνια. Το κόστος ελέγχου στα δημόσια ανέρχεται στα 40 ευρώ, ενώ στα ιδιωτικά κυμαίνεται από 48 έως και 55 ευρώ. Όλα τα ιδιωτικά ΚΤΕΟ παρέχουν ταυτόχρονα με τον έλεγχο του αυτοκινήτου και κάρτα ελέγχου καυσαερίων.
Υπάρχουν προσφορές;
Πώς προσαρμόζουμε τα ασφάλιστρα;
Η αύξηση του ανταγωνισμού έχει οδηγήσει τις αντιπροσωπείες σε πακέτα προσφορών που αφορούν στην αγορά αλλά και τη χρήση του αυτοκινήτου. Πρόκειται συνήθως για εκπτώσεις σε τιμές, για δωρεάν εξοπλισμό, για πρόσθετες υπηρεσίες και παροχές με μηδενικό κόστος κ.λπ. Εδώ απαιτείται ένα καλό ρεπορτάζ αγοράς, αφού για το ίδιο μοντέλο μπορεί να διαφέρουν οι προσφορές από έμπορο σε έμπορο.
Η ασφάλιση του αυτοκινήτου μας είναι μεγάλη υπόθεση. Οι οδηγοί μπορούν να επιλέξουν την απλή ασφάλεια, ενώ πλέον η μεικτή – που κοστίζει πολύ παραπάνω – σε καλύπτει σε κάθε περίπτωση. Οι τιμές κυμαίνονται από εταιρεία σε εταιρεία ενώ δεν λείπουν και οι προσφορές (π.χ. αν κλείσετε μαζί με την ασφάλιση και την οδική βοήθεια η οποία είναι δωρεάν ή σε πολύ χαμηλή τιμή κ.ά.)
52
πρόσωπα βιβλιοπαρουσίαση
του λευκώματος του Αναστασίου Παπασταύρου
*Σύναξη Ηπειρωτών Ευεργετών. παραλλαγή πίνακα που φιλοτέχνησε ο Ιωσήφ Κάππας το 1998 και δημοσιεύτηκε στο έργο του Νικολάου Μέρτζου «Αρμάνοι οι Βλάχοι»
Ηπειρώτες εθνικοί ευεργέτες
Ο
Ένα μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο
άλλοτε διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ευάγγελος Φωτιάδης είχε πει σε μια διάλεξή του: «αν από την Αθήνα αφαιρέσουμε τα έργα των Ηπειρωτών ευεργετών, δεν ξεύρω τι ακριβώς θα απομείνει…» Αλήθεια μπορεί να φανταστεί κανείς πώς θα ήταν η ελληνική πρωτεύουσα χωρίς το Ζάππειο και την Ακαδημία, το Καλλιμάρμαρο και τη Σχολή Ευελπίδων, το Αστεροσκοπείο και το Μέγαρο Μελά, την Εθνική Τράπεζα και το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Αρσάκειο και τόσα άλλα; Κι όμως δεν είναι πολλοί εκείνοι οι οποίοι γνωρίζουν ποιοί έκαναν αυτά τα μέγαρα, πότε τα έκαναν, αλλά και γιατί τα έκαναν. Το κενό κάλυψε ο Αναστάσιος Παπασταύρος, αρχιτέκτονας και τέως δήμαρχος της πόλης των Ιωαννιτών με ένα εξαιρετικό δίτομο λεύκωμα «ΗΠΕΙΡΩΤΕΣ ΕΘΝΙΚΟΙ ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ένα μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο».
Οι δεκαπέντε είναι Ηπειρώτες!
Ο όρος «εθνικός ευεργέτης» είναι τίτλος που απονεμήθηκε με θεσμοθετημένο τρόπο από την ελληνική πολιτεία. Υπάρχουν φυσικά και άλλοι, που τυπικά δεν ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία, όμως η ουσιαστική και πραγματική προσφορά τους θα μπορούσε να τους κατατάξει σαν τέτοιους. Αυτόν τον τόσο τιμητικό τίτλο κατέχουν σήμερα μόνο τριάντα πρόσωπα. Από αυτά οι δεκαπέντε είναι Ηπειρώτες (!). Οι Αβέρωφ, Αρσάκης, Δομπόλης, Ζάππες, Ζωγράφος, Ζωσιμάδες, Καπλάνης, Μελάς, Μπάγκας, Ριζάρηδες, Σίνες, Σταύρου,
54
Στουρνάρης, Τοσίτσας και Χατζηκώστας. Πρόκειται για απίστευτη περίπτωση. Κανένα άλλο μέρος στην Ελλάδα - και ίσως στον κόσμο ολόκληρο - δε γέννησε ένα τέτοιο αριθμό λαμπρών ευεργετών. Να λοιπόν γιατί πρόκειται πράγματι για «μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο». Άλλοι από αυτούς ήταν γόνοι πλούσιων οικογενειών, όπως οι Σίνες, ο Γεώργιος Σταύρου, οι αδερφοί Ζωσιμάδες και ο Γεώργιος Χατζηκώστας, ενώ άλλοι προέρχονταν από εντελώς άπορες οικογένειες, με ακραία περίπτωση εκείνη του Ζώη Καπλάνη. Τα μυθικά πλούτη που απέκτησαν δεν προέρχονταν από μια συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα. Ήταν μεγαλοτραπεζίτες, γαιοκτήμονες, μεγαλέμποροι, χρηματιστές, εφοπλιστές και επιστήμονες. Ορισμένοι ήταν όλα μαζί. Οι ετήσιοι πρόσοδοί τους ξεπερνούσαν κατά πολύ όχι μόνο τον καχεκτικό προϋπολογισμό του ελληνικού κράτους αλλά και πολλών ευρωπαϊκών. Οι Σίνες ήταν οι μεγαλύτεροι γαιοκτήμονες της Κεντρικής Ευρώπης, με αχανείς εκτάσεις στην Ουγγαρία, στην Αυστρία, στη Τσεχία, στη Ρουμανία, στη Σλοβακία, στη Βοημία. Οι αδερφοί Ζάππα είχαν ιδιόκτητη μια ολόκληρη επαρχία της Ρουμανίας, το Μπροστένι. Ο Αβέρωφ, οι Ζάππες και ο Ζωγράφος είχαν στην κατοχή τους το μισό θεσσαλικό κάμπο, ενώ ο Στουρνάρης το μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργήσιμων εκτάσεων της Χαλκίδας. Όσο για τους μετσοβίτες της Αιγύπτου (Αβέρωφ, Τοσίτσας και Στουρνάρης) όλες οι φυτείες βαμπακιού της χώρας αυτής ήταν δικές τους. Ο Ζωγράφος δάνειζε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ο Γεώργιος Σίνας την Αυστροουγγρική. Ο Χατζηκώστας και οι Ζωσιμάδες διέθεταν το πυκνότερο εμπορικό δίκτυο της Ευρώπης. Οι επιχειρήσεις του Μελά στο Λονδίνο ήταν από τις μεγαλύτερες της Αγγλίας, ενώ οι Μαρούτσηδες ήταν οι μεγιστάνες της Βενετίας. Όταν οι καταθέσεις των Ζάππα έπρεπε να μεταφερθούν από τις τράπεζες του Βουκουρεστίου στην Ελλάδα, η ρουμανική οικονομία βρέθηκε στα πρόθυρα κατάρρευσης. Οι Ζωσιμάδες είχαν τόσα χρήματα που αγόρα-
σαν το 25% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ ο Αρσάκης είχε ιδιόκτητη πόλη στη Ρουμανία (η οποία μάλιστα έφερε το όνομά του) και οι Ριζάρηδες δεκάδες ακίνητα μεγάλης αξίας στην Αθήνα και το Ιάσιο. Ορισμένοι από αυτούς έμειναν ενσυνείδητα άγαμοι (Ζωσιμάδες, Μπάγκας, Δομπόλης, Σταύρου, Καπλάνης, Ριζάρηδες, Ζάππες), γιατί δεν ήθελαν οι οικογενειακές υποχρεώσεις να τους απορροφήσουν από τον κύριο σκοπό της ζωής τους «...την προσφορά προς το Έθνος και την Λατρευτή Πατρίδα». Άλλοι όχι μόνο δημιούργησαν οικογένειες, αλλά δύο ήταν και πολύτεκνοι, ο Σίμων Σίνας με τέσσερις κόρες και ο Γεώργιος Χατζηκώστας με οκτώ παιδιά.
Δεν είδαν τα έργα τους
*η Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία, από τα σημαντικότερα ελληνικά σχολικά κτίρια του μεσοπολέμου *η νέα Καπλάνειος Σχολή
Οι περισσότεροι ευεργέτες ουδέποτε επισκέφτηκαν την πατρίδα τους μετά τον ξενιτεμό τους! Όλοι τους όμως - κοφτερά μυαλά - παρακολουθούσαν με κάθε λεπτομέρεια την πορεία των αγαθοποιών δωρεών τους, αλλά από μακριά, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Όπως επισημαίνει ο Αναστάσιος Παπασταύρος, «…ο κοσμοπολίτης Σίμων Σίνας όργωσε την Ευρώπη με συνοδεία δεκάδων υποτακτικών, όμως ουδέποτε είδε από κοντά την Ακαδημία του. Οι Ζωσιμάδες ανοικοδόμησαν όλες τις κατεστραμμένες εκκλησίες των Ιωαννίνων, αλλά ποτέ δεν τις είδαν. Ο μεγιστάνας των Βαλκανίων Χρηστάκης Ζωγράφος προτίμησε να ζήσει τα τελευταία του χρόνια στο Παρίσι, παρά στη γενέτειρά του. Το ίδιο ο Καπλάνης, ο Χατζηκώστας και ο Αρσάκης, με πιο κραυγαλέα την περίπτωση του Γεωργίου Αβέρωφ, που ενώ ολόκληρη η Ελλάδα τον περίμενε για να κηρύξει την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων αυτός ακύρωσε το ταξίδι του!»
Το βιβλίο του Αναστάσιου Παπασταύρου διατίθεται σε όλα τα βιβλιοπωλεία της πόλης των Ιωαννίνων και στο www.apeirotan.com.gr
* το θωρηκτό Αβέρωφ
* το Αστεροσκοπείο Αθηνών έργο του Γ. Σίνα
πρόσωπα
1 2
* το Παναθηναϊκό Στάδιο, κατά την Ολυμπιάδα του 1896
Ό
Πέντε ιστορίες «Όλοι οι ευεργέτες ήταν πλούσιοι. Όμως οι πλούσιοι, δεν είναι όλοι ευεργέτες…»
56
ταν η Αθήνα ανέλαβε τη διοργάνωση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896, αποφασίστηκε η πλήρης αναστύλωση του σταδίου, όμως το τότε ελληνικό κράτος δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αναλάβει τη δαπάνη. Τότε, η Ολυμπιακή Επιτροπή ανέθεσε στο γραμματέα της Τιμολέοντα Φιλήμονα να διαβιβάσει μια επιστολή του διαδόχου Κωνσταντίνου προς τον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας της Αλεξάνδρειας, Γεώργιο Αβέρωφ. Πράγματι ο Φιλήμων, επικεφαλής αντιπροσωπείας, επισκέφτηκε τον Αβέρωφ στο σπίτι του. Αυτός αφού διάβασε με προσοχή την επιστολή ανταποκρίθηκε αμέσως στην έκκληση για οικονομική ενίσχυση, προσφέροντας μάλιστα την ίδια στιγμή στους έκπληκτους απεσταλμένους το ποσό των 500.000 χρυσών δραχμών σαν πρώτη δωρεά, αναλαμβάνοντας, επιπλέον, ολόκληρη τη δαπάνη της ανακατασκευής του Παναθηναϊκού Σταδίου. Γράφει στη διαθήκη του ο Ιωάννης Δομπόλης: «Όταν το έτος 1809 εγνώρισα τον μακαρίτην κόμητα Καποδίστριαν Ιωάννην, κατόπιν Κυβερνήτην της Ελλάδος, υπεσχέθημεν αλλήλοις να μεταχειρησθώμεν παν μέσον προς διάδωσιν της δημοσίας παιδεύσεως εν Ελλάδι. Έκτοτε ο σταθερός σκοπός της ζωής μου υπήρξεν το να κατορθώσω να εκπληρώσω πρεπόντως την υπόσχεσίν μου. Προς τούτον δε επροσεπάθησα να αυξήσω τα κεφάλαιά μου ουχί δια μεθόδων κερδοσκοπίας, αλλά δια του κόπου μου και μάλιστα δια μεγάλης οικονομίας». Μόλις ο ηπειρώτης ευεργέτης γνωστοποίησε στον εθνικό κυβερνήτη την πρόθεσή του για τη διάθεση ολόκληρης της περιουσίας του προς το Εθνικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αυτός έμεινε έκθαμβος με το εύρος της δωρεάς. Του πρότεινε μάλιστα να ονομαστεί το νέο πνευματικό ίδρυμα ‘‘Δομπόλειον Πανεπιστήμιον’’, κάτι όμως που αυτός απέρριψε, απαιτώντας να ονομαστεί ‘‘Καποδιστριακόν’’. Λέγεται ότι ο Ιωάννης Δομπόλης ζήτησε να δεσμευτεί ο Καποδίστριας ότι το δεύτερο ελληνικό πανεπιστήμιο, θα ιδρυθεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Γιάννενα, όταν αυτά ελευθερωθούν. Ο Καποδίστριας του έδωσε την υπόσχεση, η οποία όμως ουδέποτε έγινε σεβαστή από τους διαδόχους του εθνικού κυβερνήτη.
3
* πανοραμική άποψη της κύριας όψης του Ζαππείου Μεγάρου
Το Ζάππειο οικοδομήθηκε μεταξύ 1874 και 1888. Τα αρχικά του σχέδια εκπονήθηκαν από το γάλλο αρχιτέκτονα Φρανσουά Μπουλανζέ, αλλά αναμορφώθηκαν επανειλημμένως, από το δανό αρχιτέκτονα Θεόφιλο Χάνσεν και τον έλληνα αρχιτέκτονα Αναστάσιο Θεοφιλά. Πρόκειται για ένα επιβλητικό ημικυκλικό νεοκλασικό κτίριο, με πρόπυλο κορινθιακού ρυθμού, το οποίο από την αρχή προοριζόταν ως χώρος εκθέσεων των Ολυμπιακών Αγώνων. Το Ζάππειο είναι το πρώτο κτίριο που αναγέρθηκε παγκοσμίως για την εξυπηρέτηση αποκλειστικά των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Κ. Ζάππας διέθεσε και 400 μετοχές της ακτοπλοϊκής εταιρείας του για να χρηματοδοτούνται οι Ολυμπιάδες του. Οι περι-
πέτειες του κτιρίου ήταν μεγάλες, αλλά και οι λειτουργίες που στέγασε περισσότερες. Σπάνια εκτέλεσε τον προορισμό του, ενώ παρέμεινε κλειστό και εγκαταλειμμένο επί χρόνια. Στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, του 1896, φιλοξενούνται στην κυκλική αίθουσά του τα αγωνίσματα της ξιφασκίας, ενώ στους Β’ Διεθνείς Ολυμπιακούς Αγώνες (1906) η έλλειψη υποδομών και εγκαταστάσεων οδήγησε στη χρήση του ως Ολυμπιακό Χωριό. Εξάλλου από το 1936, και για 40 χρόνια, φιλοξένησε τον πρώτο κρατικό ραδιοφωνικό σταθμό της χώρας, το ιστορικό ΕΙΡ.
από το γερμανικό στρατό κατοχής. Στην συνέχεια μετατρέπεται σε αποθήκη και κατόπιν σε στρατώνα, ενώ πλήττεται και από βομβαρδισμούς στα Δεκεμβριανά. Μεταπολεμικά συζητείται η κατεδάφισή του. Το 1960 έγινε γενική επισκευή. Η τελευταία ανακαίνιση ήταν εν’ όψει των Ολυμπιακών του 2004. Το Ζάππειο Μέγαρο παρακολούθησε την ιστορία της πόλης των Αθηνών τα τελευταία 120 περίπου χρόνια. Ακόμη και αν οι χρήσεις του ήταν ποικίλες, τελικά αναδείχτηκε σε σημείο αναφοράς για την Αθήνα, δικαιώνοντας κατ` αυτόν τον τρόπο την αρχική βούληση του δωρητή, έστω και κάπως παραλλαγμένη.
5 4 Το έτος 1940 χρησιμοποιείται σαν νοσοκομείο, ενώ τον επόμενο χρόνο επιτάσσεται
Χωριό Απόστολος Αρσάκης, Βέντεα Ρουμανίας
Αν και ήταν γιατρός ο Απόστολος Αρσάκης είχε έναν περίεργο δεσμό με τη γη, ο οποίος - πιθανόν - είχε τις καταβολές του στο μικρό χωριό της Βορείου Ηπείρου που γεννήθηκε. Έτσι πριν από την Επανάσταση του 1821 αγόρασε από ένα μετόχι της Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους τρία κτήματα, στην αριστερή όχθη του Δούναβη, εκατό χιλιόμετρα μακριά από το Βουκουρέστι. Ένα από αυτά ήταν το Παραπιάνι, όνομα που οφείλεται σε ένα παλιό του οθωμανό τσιφλικά. Ο ευεργέτης το αγάπησε πολύ και έγινε τελικώς ο τόπος όπου αποσυρόταν για να ξεκουραστεί, ιδίως τα καλοκαίρια. Το χωριό γρήγορα άλλαξε ονομασία και έγινε ‘‘Apostol Arsache’’ την οποία και διατήρησε μέχρι το 1966, όταν οι τοπικοί κομματικοί παράγοντες το άλλαξαν σε ‘‘Βέντέα’’, αν και οι κάτοικοί του συνεχίζουν και σήμερα να το αποκαλούν με το όνομα του Αρσάκη. Ο ηπειρώτης γιατρός το αναμόρφωσε εντελώς. Ίδρυσε σχολείο, το οποίο λειτουργεί σήμερα με το όνομα ‘‘Apostol Arsache’’, έκτισε τον ναό του Αγίου Παντελεήμονα στη μνήμη του γιού του, έφτιαξε το ‘‘κονάκι’’ του, που σήμερα στεγάζει το Δημαρχείο και το παλιό Δημαρχείο, που επίσης έκτισε, σήμερα είναι το Ταχυδρομικό Γραφείο της κωμόπολης, η οποία έχει πληθυσμό 3.000 κατοίκους, και ζει ακόμη και τώραμε τις μνήμες της περιόδου του Αρσάκη.
Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι οι ηπειρώτες ευεργέτες δεν ήταν ‘‘στυγνοί τσιφλικάδες’’ όπως θέλησαν να τους παρουσιάσουν ορισμένοι. Αν αυτό συνέβαινε δεν θα κρατούσαν οι ντόπιοι τα ονόματά τους. *το θερινό ‘‘κονάκι’’ του Αρσάκη στεγάζει σήμερα το Δημαρχείο της κωμόπολης
Ζωσιμαία Σχολή
Η Ζωσιμαία Σχολή είναι το αποκορύφωμα της ευεργεσίας των Ζωσιμάδων. Όλα ασφαλώς τα σχολεία που, κατά καιρούς, λειτούργησαν στα Γιάννενα πρόσφεραν ανεκτίμητες υπηρεσίες, όμως πιο πάνω από όλα στέκεται η Ζωσιμαία Σχολή. Συνδέθηκε τόσο στενά με την πόλη των Ιωαννίνων, ώστε όταν έλεγε κανείς Γιάννενα εννοούσε τη ‘‘Ζωσιμαία’’ και όταν έλεγε ‘‘Ζωσιμαία’’, η σκέψη του ερχόταν στα Γιάννενα. Ο αλύτρωτος Ελληνισμός για τρεις μεγάλες Σχολές μπορεί να καυχιέται: για τη Ζωσιμαία, για τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και για την Ευαγγελική Σχολή στη Σμύρνη. Τρανή απόδειξη της αξιοσύνης τους είναι το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Αθηνών δεχόταν τους απόφοιτους αυτών των Σχολών χωρίς εξετάσεις! Η Σχολή ιδρύθηκε από τους Ζωσιμάδες στα 1828 και η αρχική της ονομασία ήταν “Γενικόν Ελληνικόν Σχολείον”. Στεγάστηκε σε κάποιο μικρό τούρκικο σπίτι που βρισκόταν κοντά στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, ακριβώς στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το Ελισαβέτειο Δημοτικό Σχολείο. Εκεί παρέμεινε για τέσσερα χρόνια και το 1832 εγκαταστάθηκε σε μια παλιά μεγάλη οικία, στη θέση που είναι σήμερα η παλαιά Ζωσιμαία Σχολή όπου λειτούργησε μέχρι το 1901. * η θεμελίωση του τρίτου Διδακτηρίου της Ζωσιμαίας, 1902, που κτίστηκε στη θέση του δεύτερου, στην οδό Ζωσιμάδων.
57
ταξίδι στο χρόνο
Λιθαρίτσα Εδώ έκρυβε το θησαυρό ο Αλή Πασάς;
Τ
α Γιάννενα είναι καστροπολιτεία από τη γέννησή τους. Το κάστρο των θρύλων δεν είναι το μόνο σωζόμενο οχυρό της πόλης. Το φρουριακό συγκρότημα της Λιθαρίτσας – αυτή μάλλον είναι η σωστή ονομασία – κτίστηκε από τον Αλή Πασά στα 1807-1808. Όμως υπήρχε από το μεσαίωνα οχυρωμένη περιοχή στη θέση αυτή. Ο Αλή Πασάς κατασκεύασε στη Λιθαρίτσα τρία ανάκτορα, ένα για τον εαυτό του και δύο για τους γιούς του Μουχτάρ (εκεί που βρίσκεται το στρατηγείο της VIII Μεραρχίας) και Βελή (εκεί που βρίσκεται σήμερα το αρχαιολογικό μουσείο). Τα σεράγια εντυπωσίασαν τους τότε ξένους περιηγητές Γουλιέλμο Μαρτίνο Ληκ και Ερρίκο Χόλλαντ, που τα περιέγραψαν λεπτομερώς στα οδοιπορικά τους. Τα ανάκτορα αυτά όμως καταστράφηκαν ολοσχερώς κατά την πολιορκία της πόλης των Ιωαννίνων από τα στρατεύματα του Χουρσήτ το 1820-22. Το φρούριο της Λιθαρίτσας, την εποχή του Αλή, επικοινωνούσε με το μεγάλο κάστρο με ένα σκεπαστό δρόμο. Ίχνη από τα σκαλοπάτια που οδηγούσαν στην αρχή αυτού του δρόμου σώζονται και σήμερα. Κατά το θρύλο τα υπόγεια του συγκροτήματος ήταν ένας από τους πιθανούς
58
χώρους όπου ήταν κρυμμένος ο περίφημος θησαυρός του Αλή Πασά, ο οποίος ουδέποτε βρέθηκε. Ο χώρος που καταλάμβανε το κάστρο αυτό του Αλή ήταν πολύ μεγαλύτερος από το σημερινό και περικλειόταν
Κατά το θρύλο τα υπόγεια του συγκροτήματος ήταν ένας από τους πιθανούς χώρους όπου ήταν κρυμμένος ο περίφημος θησαυρός του Αλή Πασά, ο οποίος ουδέποτε βρέθηκε.
κι από άλλες φρουριακές εγκαταστάσεις. Μετά την καταστροφή τους επί διοίκησης Χαβούζ Πασά το 1838, στην επίπεδη έκταση του φρουρίου κτίστηκαν γιγαντιαίοι στρατώνες. Η ανέγερσή τους έγινε με πρωτοβουλία και δαπάνη των κατοίκων της πόλης, προκειμένου αυτοί να απαλλαγούν από την επαχθή υποχρέωση να «φιλοξενούν» στα σπίτια τους τα τουρκικά στρατεύματα, που στάθμευαν στα Γιάννενα μετά το 1822. Για την ονομασία της οχυρής θέσης υπάρχουν δύο απόψεις, όπως τις παρουσιάζει ο αρχιτέκτονας, τέως δήμαρχος του δήμου Ιωαννιτών Αναστάσιος Παπασταύρος στο εξαιρετικό λεύκωμα «ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΓΚΩΜΙΩΝ το παρελθόν που δεν χάθηκε»: η μία την αποδίδει στο βραχώδες της περιοχής και στους λίθους που πάντοτε υπήρχαν σε αυτή και η άλλη σε κάποιο βυζαντινό στρατηγό του 13ου αιώνα, που ονομαζόταν Ιωάννης Λιθαρίτσης και έμεινε στα Γιάννινα για αρκετό καιρό. Σήμερα διασώζονται τα υπόγεια και τα τείχη του φρουριακού συγκροτήματος, που αναστηλώθηκαν από τον αείμνηστο ιδρυτή της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών Κώστα Φρόντζο. Στο εσωτερικό των χώρων αυτών λειτουργεί συγκρότημα αναψυχής. l
σύχρονη σύγχρονηπεριήγηση περιήγηση γράφει ο αρχιτέκτονας, δρ. ανθρωπογεωγραφίας Μιχάλης Η. Αράπογλου
Επιτρέπεται το ποδήλατο στα Γιάννινα;
Τ
ο τρίπτυχο «υπεραξία της γης, κοινωνική άνοδος και οικονομική ανάπτυξη», δημιούργησε – και στα Γιάννινα – ένα περιβάλλον χωρίς πολεοδομικό χαρακτήρα, αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, ιστορικό και κοινωνικό βάθος, κοινωνική διάσταση και κυρίως χωρίς πολιτισμό. Στα Γιάννινα η έλλειψη κοινωνικού χώρου είναι ορατή στους κατοίκους και στους επισκέπτες της πόλης. Λείπουν οι πλατείες, οι πεζόδρομοι, οι λωρίδες και οι χώροι στάθμευσης για ποδήλατα. Η χρήση του ποδηλάτου είναι σήμερα δύσκολη έως και αδύνατη. Οι λόγοι, κοινωνικοί, οικονομικοί και κυρίως πολιτισμικοί. Ο περασμένος αιώνας για τα Γιάννινα παρουσιάζεται ως μια μακρά περίοδος διοικητικής, κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης της πόλης και της ενδοχώρας της. Η ανασυγκρότηση αυτή φαίνεται, ότι
60
δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Ωστόσο, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι κατά το πρώτο τέταρτο του 20ου αι., οι θρησκευτικές κοινότητες της πόλης, που συγκροτούν γειτονιές γύρω από τα κτίρια λατρείας τους, χαρακτηρίζουν ιδιαίτερα, τόσο την αρχιτεκτονική όσο και πολεοδομική φυσιογνωμία της. Κατά το δεύτερο τέταρτο του 20ου αι., η πόλη παρουσιάζει μια πληθυσμιακή κινητικότητα σε αντίθεση με την πολεοδομική και αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της, που βρίσκονται σε στασιμότητα. Το τρίτο τέταρτο του 20ου αι., η μετανάστευση, η υποχώρηση της οικονομίας και η αστικοποίηση διακρίνουν την πόλη και την επαρχία της. Τέλος, κατά το τελευταίο τέταρτο του 20ου αι., η πόλη μετατρέπεται, με ταχείς ρυθμούς, σε ένα σημαντικό περιφερειακό κέντρο της σύγχρονης Ελλάδας, διαδικασία που συνεχίζεται και τον 21ο αιώνα. Οι εξελίξεις όμως της τελευταίας περιόδου επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στην πόλη. Συνεπώς, θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε με ποιον τρόπο έγιναν αυτές οι αλλαγές και πως σχετίζονται με την ποιότητα ζωής και ειδικότερα τη χρήση του ποδηλάτου. Θα
Η χρήση του ποδηλάτου στο αστικό περιβάλλον, και όχι μόνον, είναι ένα δικαίωμα, που πηγάζει από τη δημοκρατία και ταυτόχρονα καθορίζει το επίπεδο πολιτισμού της σύγχρονης κοινωνίας. Είναι ένα δικαίωμα μάλιστα, που το διεκδικούν στην πόλη μας, όχι μόνον οι φίλοι του ποδηλάτου, αλλά και άλλες κατηγορίες πολιτών, όπως οι πεζοί, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, κ.λπ.
πρέπει να σημειώσουμε, ότι το σχέδιο της πόλης, από τη σύλληψη του ήδη, περιείχε δυο σημαντικές αντιφάσεις της σύγχρονης πολεοδομίας. Η μια ήταν οι ρυμοτομήσεις, που αποδιοργάνωσαν τις γειτονιές, δηλαδή τον ιστορικό ιστό της πόλης. Η άλλη ήταν η αντιπαροχή, που χρηματοδότησε την ανέγερση της κατοικίας, αλλά αφαίρεσε την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της. Παράλληλα, η εφαρμογή του σχεδίου της πόλης στηρίχθηκε στην υπεραξία της γης, που εξυπηρέτησε βέβαια τις στεγαστικές ανάγκες, αλλά δημιούργησε μια νέα κοινωνική και οικονομική κατάσταση, η οποία συνεχίζεται ακόμη και σήμερα.
πεζοδρόμια, οι πεζόδρομοι, οι λωρίδες και οι χώροι στάθμευσης για ποδήλατα απουσιάζουν από την πόλη και δηλώνουν, αν μη τι άλλο, τουλάχιστον την έλλειψη δημοκρατίας στο σχεδιασμό, οικοδόμηση και λειτουργία της. Αυτό βέβαια δεν είναι παρά μια διαπίστωση, που οδηγεί όμως σ΄ ένα ουσιαστικό ερώτημα: άραγε, θα χρησιμοποιούσαμε το ποδήλατο, αν όλα είχαν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί στην πόλη σύμφωνα με τα παραπάνω; Η απάντηση βρίσκεται στην κοινωνική και οικονομική συγκρότηση της πόλης, αλλά και του πολιτιστικού επιπέδου της γεγονός, που πρέπει να απασχολήσει σοβαρά, όχι μόνον την τοπική ηγεσία, αλλά και τον καθένα από μας χωριστά.
Η υπεραξία της γης έχει άμεση σχέση με την ποιότητα ζωής στη σύγχρονη Ελλάδα και ιδιαίτερα στις περιφερειακές πόλεις της, γιατί σ΄ αυτή στηρίζεται ουσιαστικά το σύστημα παραγωγής του αστικού χώρου. Όπως γίνεται αντιληπτό, το σύστημα παραγωγής αστικού περιβάλλοντος, όπως περιγράφηκε παραπάνω, ευνοεί τον ιδιωτικό χώρο, ο οποίος αναπτύσσεται σε βάρος του κοινωνικού. Έτσι, το τρίπτυχο «υπεραξία της γης, κοινωνική άνοδος και οικονομική ανάπτυξη», δημιούργησε στη σύγχρονη Ελλάδα ένα αστικό περιβάλλον χωρίς πολεοδομικό χαρακτήρα, αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, ιστορικό και κοινωνικό βάθος, κοινωνική διάσταση και κυρίως χωρίς πολιτισμό. Όλα αυτά αποτυπώθηκαν στην έλλειψη κοινωνικής υποδομής στην πόλη, που έχει άμεση σχέση με την ποιότητα της καθημερινής ζωής σ΄ αυτή.
διαπιστώσεις
Ιδιωτικός χώρος σε βάρος του κοινωνικού
Ο χώρος, αγροτικός ή αστικός, παράγεται από τον άνθρωπο και χαρακτηρίζεται κοινωνικός όταν απευθύνεται στην κοινωνία και χρησιμοποιείται από το σύνολο της. Αυτό δεν είναι παρά ένα αξίωμα. Η ελευθερία όμως είναι το κύριο γνώρισμά του και αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για το σχεδιασμό, κατασκευή, πρόσβαση και χρήση του. Με δυο λόγια, ο κοινωνικός χώρος είναι δημόσιος και ελεύθερος και σαν τέτοιος προσδιορίζει το επίπεδο της δημοκρατίας στην πόλη, δηλαδή την ελεύθερη και απρόσκοπτη μετακίνηση των κατοίκων και επισκεπτών της. Πλατείες, δρόμοι, πεζοδρόμια, πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, χώροι στάθμευσης ποδηλάτων, καθώς και τόποι πρασίνου, στάθμευσης, άθλησης, υγείας, εκπαίδευσης, αναψυχής και πολιτισμού που είναι οι κατ΄ εξοχήν κοινωνικοί χώροι της σύγχρονης πόλης και παράλληλα οι συντελεστές της ποιότητάς του, απουσιάζουν από τα Γιάννινα. Στα Γιάννινα, η έλλειψη κοινωνικού χώρου είναι ορατή στους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Διαπιστώνεται εύκολα, ότι οι πλατείες, τα
62
3
ο χώρος γενικά παράγεται από τον άνθρωπο και είναι αποτέλεσμα του συστήματος παραγωγής που ο ίδιος εφαρμόζει σε κάθε τόπο και εποχή,
3 η ποιότητα ζωής στο αστικό περιβάλλον
καθορίζεται, σε μεγάλο βαθμό, από το ισοζύγιο ιδιωτικού και κοινωνικού χώρου,
3
η ελευθερία είναι θεμελιώδες στοιχείο σχεδιασμού, κατασκευής, πρόσβασης και χρήσης του κοινωνικού χώρου, για το ποδήλατο
3
η έλλειψη λωρίδων και χώρων στάθμευσης για το ποδήλατο στην πόλη δηλώνει τουλάχιστον μιαν έλλειψη δημοκρατίας στο σχεδιασμό, την κατασκευή και λειτουργία της και,
3 λόγοι κοινωνικοί, οικονομικοί και κυρί-
ως πολιτιστικοί κάνουν σήμερα δύσκολη έως και απαγορευτική τη χρήση του στα Γιάννινα.
Η χρήση του ποδηλάτου στο αστικό περιβάλλον, και όχι μόνον, είναι ένα δικαίωμα, που πηγάζει από τη δημοκρατία και ταυτόχρονα καθορίζει το επίπεδο πολιτισμού της σύγχρονης κοινωνίας. Είναι ένα δικαίωμα μάλιστα, που το διεκδικούν στην πόλη μας, όχι μόνον οι φίλοι του ποδηλάτου, αλλά και άλλες κατηγορίες πολιτών, όπως οι πεζοί, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, κ.λπ. l
*Η χρήση του ποδηλάτου στην πόλη είναι ένα δικαίωμα.
δρομολόγια ΚΤΕΛ
Δ/ΝΣΗ: Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 45 – ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΘΕΣΕΩΝ 26510 26286-25014
ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΘΗΝΑ
ΑΘΗΝΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ
07:15
06:30 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΟΧΙ ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΑΡΓΙΕΣ
09:00
08:30
11:00
11:00
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ
13:00
13:00
08:00 από Γρεβενά
15:15
15:30
07:00 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά
17:00
17:00
11:30
11:30
20:30 ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΗΣΗ
21:30 ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΗΣΗ
24:00
22:30
14:15
14:00
16:00
15:30
18:30 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά
18:30 από Γρεβενά
20:30
20:30
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΣΑΒΒΑΤΟ
07:00 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά
08:00 από Γρεβενά
ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΡΤΑ- ΑΓΡΙΝΙΟ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ – ΙΤΕΑ – ΛΙΒΑΔΕΙΑ - ΧΑΛΚΙΔΑ
ΧΑΛΚΙΔΑ – ΛΙΒΑΔΕΙΑ – ΙΤΕΑ – ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – ΑΓΡΙΝΙΟ – ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
καθημερινά 12:00 εκτός Σαββάτου καθημερινά 10:00 εκτός Σαββάτου
ΙΩΑΝΝΙΝΑ–Δ. ΜΕΤΣΟΒΟΥ –ΤΡΙΚΑΛΑ ΑΘΗΝΑ – ΛΑΜΙΑ – ΚΑΡΔΙΤΣΑ – ΤΡΙΚΑΛΑ – – ΚΑΡΔΙΤΣΑ - ΛΑΜΙΑ-ΑΘΗΝΑ Δ. ΜΕΤΣΟΒΟΥ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΜΕΤΣΟΒΟ - ΓΡΕΒΕΝΑ – ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΒΕΡΟΙΑ – ΚΟΖΑΝΗ - ΒΕΡΟΙΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΚΟΖΑΝΗ - ΓΡΕΒΕΝΑ – ΜΕΤΣΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
καθημερινά 12:00
καθημερινά 10:30 ΑΠΟ ΑΘΗΝΑ – Από Λαμία ώρα 13:15 , από Καρδίτσα ώρα 14:30
11:30
11:30
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 13:45
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 13:30 από Λαμία – 15:00 από Καρδίτσα
14:15
14:00
16:00
15:30
20:30 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά
20:30 από Γρεβενά
ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΓΡΕΒΕΝΑ - ΚΟΖΑΝΗ ΚΟΖΑΝΗ – ΓΡΕΒΕΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ καθημερινά 10:30 – 14:45
64
καθημερινά 10:45 – 15:00
ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΚΑΛΑΜΑΤΑ
ΚΑΛΑΜΑΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Πέμπτη – Παρασκευή – Κυριακή Πέμπτη – Παρασκευή – Κυριακή – – Δευτέρα 13:30 Δευτέρα 13:30
ΙΩΑΝΝΙΝΑ–Δ. ΑΝΘΟΧΩΡΙΟΥ ΤΡΙΚΑΛΑ
ΤΡΙΚΑΛΑ – Δ. ΑΝΘΟΧΩΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΑ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΑΤΡΑ
καθημερινά 09:30 – 14:30
ΠΑΤΡΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Καθημερινά 09:00 – 14:45
ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΓΡΙΝΙΟ
ΑΓΡΙΝΙΟ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ
07:00
06:15
12:30
10:30
15:30
15:00
19:00
19:00
08:45 - 14:45
08:30 – 15:00 Παρασκευή 15:30
ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΚΑΣΤΟΡΙΑ
ΚΑΣΤΟΡΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ
ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ
ΔΕΥΤΕΡΑ 15:00
ΔΕΥΤΕΡΑ 10:00
06:45 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
07:00 ΜΕΝΙΝΑ – ΝΕΟΧΩΡΙ ΕΓΝΑΤΙΑ
ΤΕΤΑΡΤΗ 11:00
ΤΕΤΑΡΤΗ 14:30
09:00 μέσω Εγνατίας οδού
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 11:00 – 15:00
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 10:00 – 14:30
08:30 Εγνατία- Παραμυθιά - Δουρούτη
10:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
09:30 Εγνατία- Δουρούτη
12:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
11:30 Εγνατία – Κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ
14:00 Εγνατία , Παραμυθιά
14:30 Εγνατία - ΤΕΙ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΒΟΛΟΣ
ΒΟΛΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ
15:00 Εγνατία
καθημερινά 10:15 - 15:00 - 20:00
καθημερινά 08:15 - 13:30– 17:30 Από Λάρισα: 9:15- 14:30-18:30
17:00 Εγνατία – Παραμυθιά - ΤΕΙ
18:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
18:15 Εγνατία - ΤΕΙ
20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Το δρομολόγιο θα εκτελείται μέσω Τρικάλων και Λάρισας. ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ
ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ
07:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
07:00 ΜΕΝΙΝΑ – ΝΕΟΧΩΡΙ - ΕΓΝΑΤΙΑ
10:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
10:00 μέσω Εγνατίας οδού- ΔΟΥΡΟΥΤΗ
12:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
12:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ
15:00 Εγνατία
14:30 Εγνατία
18:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
17:30 Εγνατία – Παραμυθιά - ΤΕΙ
20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON
20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΡΕΒΕΖΑ πλην Σαββάτου – Κυριακής 06.30 - 09.00 – 10.30 - 12.00 - 13.30 – 15.00 – 17.30 - 20.30 Σάββατο – Κυριακή 07.45 - 10.00 - 12.30 - 14.30 - 17.30 - 20.30 ΠΡΕΒΕΖΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ πλην Σαββάτου – Κυριακής 06.00 - 07.30 - 09.15 – 11.30 - 13.20 - 16.30 18.00 - 19.45 Σάββατο – Κυριακή 07.30 - 10.00 - 12.00 - 14.45 - 18.00 - 19.45
ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΤΑ πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30– 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:30 – 18:30 – 20:00 ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30 – 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:15 – 18:15 – 20:15 Το δρομολόγιο 8:30 από Αρτα θα διέρχεται από ΤΕΙ - ΔΟΥΡΟΥΤΗ ΣΑΒΒΑΤΟ - ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΡΤΑ 07:30 – 10:00 – 12:30 – 14:30 – 18:30 – 20:00 ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 07:30 – 10:00 – 12:00 – 14:00 – 18:15 – 20:15 ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΤΑ πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30– 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:30 – 18:30 – 20:00 ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30 – 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:15 – 18:15 – 20:15 Το δρομολόγιο 8:30 από Αρτα θα διέρχεται από ΤΕΙ - ΔΟΥΡΟΥΤΗ ΣΑΒΒΑΤΟ - ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΡΤΑ 07:30 – 10:00 – 12:30 – 14:30 – 18:30 – 20:00 ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 07:30 – 10:00 – 12:00 – 14:00 – 18:15 – 20:15 ΙΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: – ΕΓΝΑΤΙΑ – ΦΛΩΡΙΝΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ 14:00 ΦΛΩΡΙΝΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΦΛΩΡΙΝΑ 18:00 (μέσω Γρεβενών ) ΚΥΡΙΑΚΗ: ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΦΛΩΡΙΝΑ 13:00 ΦΛΩΡΙΝΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ 16:15
δρομολόγια ΚΤΕΛ
Δ/ΝΣΗ: Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 45 – ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΘΕΣΕΩΝ 26510 26286-25014
Ταξιδέψτε με το ΚΤΕΛ μας ...γρήγορα ...άνετα ...οικονομικά και με ασφάλεια!
66