8 minute read
Động lực tăng trưởng kinh tế năm 2022
ĐộNg Lực
tăng trưởng kinh tế năm 2022
Advertisement
VIệN Đào Tạo Và NGHIêN Cứu BIDV Trên cơ sở phân tích bức tranh kinh tế 8 tháng đầu năm, kịch bản tăng trưởng và lạm phát 2022, Phòng Nghiên cứu Kinh tế (Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV) kiến nghị 6 động lực cho phát triển kinh tế trong năm 2022.
Công nghiệp chế biến - chế tạo là một trong những động lực tăng trưởng của kinh tế
bức tranH kinH tế 8 tHáng Đầu năM 2022
Sau đợt Covid-19 lần thứ tư bùng phát mạnh từ tháng 04/2021, kinh tế Việt Nam dần hồi phục từ quý IV/2021 và bứt phá mạnh mẽ từ đầu năm 2022 đến nay; được các tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá cao; tạo được niềm tin của nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân. Kinh tế Việt Nam 8 tháng đầu năm tiếp tục xu hướng hồi phục mạnh mẽ, với nhiều điểm sáng: dịch bệnh vẫn được kiểm soát; sản xuất công nghiệp tiếp tục tăng trưởng tốt (gần 10% so với cùng kỳ năm 2021); hoạt động bán lẻ tiếp tục phục hồi, tăng hơn 19% so với cùng kỳ năm trước.
Bên cạnh đó, hoạt động xuất, nhập khẩu tiếp tục tăng trưởng tích cực: Xuất khẩu tăng 17,4%, nhập khẩu tăng 13,6% so với cùng kỳ năm trước; giải ngân FDI tăng 10,5% - mức cao nhất của 8 tháng trong 5 năm qua; thu ngân sách tăng 19,4% nhờ kinh tế phục hồi; lãi suất và tỷ giá chịu áp lực tăng song vẫn trong tầm kiểm soát; hoạt động doanh nghiệp phục hồi mạnh mẽ.
Việt Nam cũng được các tổ chức quốc tế uy tín như WB, IMF, UNCTAD, ADB… và nhiều tổ chức khác dự báo nâng triển vọng tăng trưởng GDP lên 6,7-7,5% trong năm 2022. Gần đây nhất, ngày 10/8/2022, Moody’s dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt
Hoạt động bán lẻ 8 tháng đầu năm 2022 phục hồi mạnh mẽ 8,5% trong năm nay, mức cao nhất ở châu Á-Thái Bình Dương. Tuy nhiên, kinh tế Việt Nam vẫn phải đối mặt với các khó khăn, thách thức chính khi rủi ro, thách thức từ bên ngoài vẫn hiện hữu; giải ngân đầu tư công và một số cấu phần của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội triển khai còn chậm; áp lực lạm phát ở mức cao; nợ xấu tiềm ẩn…
kịcH bản tăng trưởng và lạM pHát 2022
Kịch bản cơ sở dựa trên: (1) Bối cảnh quốc tế không diễn biến xấu đi so với hiện nay, song các cuộc khủng hoảng địa chính trị chậm được giải quyết dứt điểm, an ninh năng lượng và lương thực vẫn được duy trì song bấp bênh, nhu cầu tiêu dùng, đầu tư trên thế giới chưa phục hồi khi áp lực lạm phát vẫn cao, lãi suất tăng, giá cả hàng hóa không giảm; (2) Tình hình trong nước dịch bệnh được kiểm soát tốt; lạm phát, giá cả được kiểm soát, không để xảy ra những cơn sốt thiếu nguồn cung hàng hóa; hoạt động lao động - sản xuất của người dân
6 KIẾN NGHỊ VỀ ĐỘNG LỰC CỦA NỀN KINH TẾ
Để đạt được mức tăng trưởng kinh tế 6,8-7,2% hoặc cao hơn, đảm bảo ổn định các cân đối vĩ mô; Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV đề xuất cần quan tâm đến 6 động lực của nền kinh tế:
Thứ nhất, thể chế được quan tâm hoàn thiện, nhất là các đạo luật quan trọng như luật giao dịch điện tử, luật đất đai, luật nhà ở, luật kinh doanh bất động sản… được ưu tiên sửa đổi, phù hợp tình hình mới, cùng với việc đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh.
Thứ hai, tiếp tục ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, tăng tính độc lập, tự chủ, gắn với hội nhập quốc tế, tăng năng lực chống chịu của nền kinh tế với các cú sốc bên ngoài.
Thứ ba, quyết liệt thúc đẩy thực hiện Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội 2022-2023, góp phần khôi phục và thúc đẩy các hoạt động đầu tư, sản xuất toàn xã hội. Theo đó, khi các gói hỗ trợ được giải ngân theo đúng tiến độ đề ra (tỷ lệ giải ngân đạt khoảng 80 - 90% cho cả 2 năm); tăng trưởng GDP có thể đạt 7-7,5% năm 2022. Ngược lại, nếu tỷ lệ giải ngân chỉ đạt khoảng 60-70% cho cả 2 năm, tăng trưởng GDP sẽ thấp hơn 0,8-1 điểm phần trăm so với kịch bản cơ sở.
Thứ tư, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với chuyển dịch mạnh mẽ mô hình tăng trưởng theo chiều sâu, tăng năng suất lao động nhờ ứng dụng khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ sản xuất, chế biến nông sản đơn giản sang công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp công nghệ cao, giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Thứ năm, xuất nhập khẩu tăng trưởng tích cực khi Việt Nam tiếp tục hội nhập sâu rộng, với việc khai thác tốt hơn các hiệp định CPTPP, EVFTA, UKFTA, RCEP... Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng có thể bị ảnh hưởng khi toàn cầu hóa chững lại do cạnh tranh chiến lược và bảo hộ thương mại gia tăng.
Thứ sáu, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng được thúc đẩy với thể chế, hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện; thông tin, dữ liệu được quan tâm xây dựng, chia sẻ, bảo vệ; nhân sự số và an ninh mạng được tăng cường, là động lực tăng trưởng nhanh và bền vững.
(2) Trung Quốc từng bước thay đổi chính sách chống dịch Covid-19, tạo điều kiện khơi thông các chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu; (3) Trong nước, các nền tảng như kịch bản cơ sở được duy trì và đặc biệt là giải ngân đầu tư công và giải ngân chương trình phục hồi kinh tế 20222023 được đẩy mạnh trong 4 tháng cuối năm. Khi đó, tăng trưởng GDP năm 2022 có thể đạt 7,2-7,6%; lạm phát ở mức 3,4-3,6%.
Kịch bản tiêu cực dựa trên: (1) Bối cảnh quốc tế: dịch bệnh bùng phát mạnh trở lại, khủng hoảng tại Ukraina bế tắc và leo thang căng thẳng, giá năng lượng, lương thực tăng mạnh và giữ ở mức cao do thiếu nguồn cung và tắc nghẽn ở khâu cung ứng, Trung Quốc duy trì chính sách “Zero-Covid”; (2) Trong nước: dịch bệnh có thể bùng phát cục bộ ở một số địa phương, thương mại quốc tế đi xuống và nhà đầu tư FDI thận trọng hơn do lo ngại tình hình quốc tế tiêu cực, tác động từ việc giá năng lượng, nguyên liệu đầu vào nhập khẩu tăng,… Khi đó, GDP dự báo có thể tăng 6,3-6,7% và lạm phát ở mức 4-4,4%.
và doanh nghiệp phục hồi vững chắc; khu vực nông - lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục là bệ đỡ của nền kinh tế; các động lực tăng trưởng chính tiếp tục phát huy được sức mạnh như: xuất khẩu, tiêu dùng, đầu tư tư nhân, FDI, giải ngân đầu tư công và giải ngân Chương trình phục hồi 2022-2023 có thể đạt 30% năm 2022 và du lịch phục hồi khá.
Khi đó, tăng trưởng GDP năm 2022 của Việt Nam có thể đạt từ 6,8 -7,2% nhờ tốc độ tăng trưởng cao trong nửa cuối năm khi GDP quý III có thể đạt mức tăng trưởng 9,5-10,5% so với cùng kỳ năm trước và quý IV đạt 6,2-6,5%. Ngoài ra, từ phía cung, cả năm 2022, khu vực nông - lâm nghiệp và thủy sản tăng trưởng 2,8-3,3%; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng trưởng mạnh 8-8,3% nhờ sự phục hồi của các ngành chế biến - chế tạo và các dự án xây dựng; khu vực dịch vụ tăng trưởng 8-8,1%. Từ phía cầu, các hoạt động kinh tế xã hội phục hồi tốt như: tiêu dùng tăng 17-20% so với năm trước; du lịch tăng 2530%; xuất - nhập khẩu lần lượt tăng 13-15% và 11-13%; vốn FDI giải ngân tăng 7-9%; tăng trưởng tín dụng đạt 14-15%; giải ngân đầu tư công (đã gồm Chương trình phục hồi kinh tế) tăng 7-8%. Lạm phát dự báo được kiểm soát ở mức 3,8-4,2% năm 2022.
Kịch bản tích cực dựa trên: (1) Cuộc khủng hoảng tại Ukraina diễn tiến tích cực từ quý IV/2022;
DỰ báo TăNG TrưởNG GDP Và Lạm PHáT CỦA VIệT NAm Năm 2022 (Đơn vị %) Chỉ tiêu KB cơ sở KB tích cực KB tiêu cực
Tăng trưởng GDP 6,8-7,2 7,2-7,6 6,3-6,7 Nông-lâm nghiệp & thủy sản 2,8-3,1 3,0-3,3 2,7-2,8 Công nghiệp và xây dựng 8-8,3 8,6-9,2 7-7,5 Dịch vụ 8,-8,2 8,3-8,8 6,6-7,0 Tiêu dùng bán lẻ 17-20 20-25 12-15 Doanh thu từ Du lịch 25-30 30-50 < 20 Xuất khẩu 12-15 15-17 < 10 Nhập khẩu 11-13 13-15 < 10 FDI giải ngân 7-9 9-11 6,5-7 Giải ngân đầu tư công 7-8 >10 6-6,5 Tăng trưởng tín dụng 14-14,5 ~15 ~14
Lạm phát 3,8-4,2 3,4-3,6 4-4,4
Nguồn: Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV