""
ze
14-5 83/17
liJ
W J -V olksda nsfuif in zaal 't
WA
+
's
�+VIJ 15
zo
.•
5
�J
�-6
�l
I/
.
za
\.
of
��
I..eiding door r:;idsen ter plaatse
Afs praak : 8.00 Station Leuven; 's Ca.
zo
150
5"6 83i19
�1;r
:
\\
IJ
;l
j
8. JAARGANG N'
KONTAKTBLAD WJ-LEUVEN 2 APR-JULI '83
Fenna en flora in de G e.u rn e (Lotharingen);
wil, verw i t t igt
stabiel weer.
en
voldoende
vooraf' de
H erre muna ( 01 6/2 29 372 ) ; enkel
sterk geïnteresseerden:
voor
de tocht wordt vooral
iur:;ericht voor orchide e€n
en
pro o i vog e l s .
m e t privé-wa�ens ( c a . 500 fr. te
voorzien)
4
do
av on d s terug
frankskens per per s o o n te voorz i en
leider llarc
'\��/ 1J
18.30,
gaat enkel door bi;j mooi
Wie mee
D R I E M A A N D E LI J K S
pr:i.vé-wagene
het programma : vo o rmiddag : De Maten (Genk), namirld.ag: speciale tocht voor orto lanen.
Verplaatsing
\\
WA-ers ) daarhe en.
Staan op
voor
+
(ook
,,,� v111"1"1�1
avond om 20.00
swingende
avonds; iedereen
Dagui.teii;ap na.Ar L imb11-rg met
83/18
. ''� - . ;_()' · ,J:. :-�:. · il1/. \"� il�\ /i'
van deze
aanvang
Bad te K e s s e l-L o ;
Desnoods ook voor blokkers verkwikkin�
een u i t s t e k ende
( ma ak w at tijd vrij, het zal dik de
m oe ite waard zijn)
7-'l 83/20 WJ
Vffil
do 7-:1 8 3/21
��
Open
+
\'iJ
vortjadering WJ in h e t lok a a l (adres: zie ho�er)
19.00 tet 21.00.
Avond-o pluc hting-w ande ling niet-blokkers.
21. 30
voor
alle blokkers en
V�n Park; Leeuwenpoort; G e ldenaak s e Baan
Jngong Abdij
(sorry 21.15 Fiets of auto
voor de
volgorde ) L euve n Station
'..èer plaatse zal deze br-tbbelstoet langs de· vijvers
van de abdij
en
door de
Haasrode) passeren.
_,?-=
velden (Indus:brieterrein
1
.;:�.
_.::=""'..,..r·
-· ·
•
-..1....�
Einde Tond. rniddermi.cht
9
- 1G-7 W,T
Werkk.Hmp in de Di.j le v a l l e i ; meer e;edetailleerde ri;eEr,evens in volgend nummer.
v.u.
Heel.
A n n i c k D uma l i n , T i e n s e st e e nw e g 322 , 3000 S u z a n ne Ne l i s s e n ,
& Herwi g Blo c k x .
LEUVEN
.
Ko n i n g A l ber t l a a n 67, 3200 Ke s sP.1- l o
Jj
ttollo,
Misschien
Dat
We hopen
je volste
dat
het
rechtl
1.voor
-
�- voor
de
moeten
duLl>elnieten
jullie om
het
te lezen,
voorbij.
ijverigen
die
nieuwe
vormgeving?
is
practischer
zo
-
is
d oor deze
je verrast
ben
dan
is
boekjes
do
ook
crisis,
spelen
draaihals
nu
meer
niet
wij
doen aan _::
personeelsbesparingl) In
ieder
geval
suggesties
jouw
zijn
verandering steeds welkom. de
vormgeving,
kritiek Zoa.Ls
dal jo over
gevent
je
in·
de de
mi.jn
dus
je
deze
stellen:
In
ook
kan
beperkt
tot
bladzijden
ook jouw
hoop
dat
vingers
verschui.ven
het
doch
0111
het
worden
nog op
krijgen
groet
niet
advlos
11 J o t
van
je oge11
duidelJ
je
de
ik jullie
aJloou 011
j(l11w
va11
eens
prij s
lentedagen
komende
doet
wJ.j
verwacht on
artikels
de
je o n s
mag
positieve
een
hier
We bedoelen
inhoudelijk
a·fleiden
voor
- --J
.Jlt
gesteldll
krleholu
vanachlu1·
Lo
.t
typmachine,
Suzanne
P.S.:
Artikels
kan
je
steeds
l>ij
mij
binne11leveru11:
Suzanne Nelissen Koning-Albertlaan
3200
De
Kessel-Lo
artikels
vers c h enen
)
67
--1
je in de volgende
die
moeten
zien
�onder
zijn voor 15 mei. je
Hanneer voor
dat
marge Ool•
gebruik
het
de
binnen
artikels
reeds
een
kader
je
iets
van 3cm.
normaal: En
je
een
stand 3
formaat
Car-honl ittt
van l>lad:
wil
fout bij mij
typt,
blijft
grotere
A4
va.Llei
zorg met
er
du11
een
interlinie Ju11
<Tl>S
1·u
Jj
ttollo,
Misschien
Dat
We hopen
je volste
dat
het
rechtl
1.voor
-
�- voor
de
moeten
duLl>elnieten
jullie om
het
te lezen,
voorbij.
ijverigen
die
nieuwe
vormgeving?
is
practischer
zo
-
is
d oor deze
je verrast
ben
dan
is
boekjes
do
ook
crisis,
spelen
draaihals
nu
meer
niet
wij
doen aan _::
personeelsbesparingl) In
ieder
geval
suggesties
jouw
zijn
verandering steeds welkom. de
vormgeving,
kritiek Zoa.Ls
dal jo over
gevent
je
in·
de de
mi.jn
dus
je
deze
stellen:
In
ook
kan
beperkt
tot
bladzijden
ook jouw
hoop
dat
vingers
verschui.ven
het
doch
0111
het
worden
nog op
krijgen
groet
niet
advlos
11 J o t
van
je oge11
duidelJ
je
de
ik jullie
aJloou 011
j(l11w
va11
eens
prij s
lentedagen
komende
doet
wJ.j
verwacht on
artikels
de
je o n s
mag
positieve
een
hier
We bedoelen
inhoudelijk
a·fleiden
voor
- --J
.Jlt
gesteldll
krleholu
vanachlu1·
Lo
.t
typmachine,
Suzanne
P.S.:
Artikels
kan
je
steeds
l>ij
mij
binne11leveru11:
Suzanne Nelissen Koning-Albertlaan
3200
De
Kessel-Lo
artikels
vers c h enen
)
67
--1
je in de volgende
die
moeten
zien
�onder
zijn voor 15 mei. je
Hanneer voor
dat
marge Ool•
gebruik
het
de
binnen
artikels
reeds
een
kader
je
iets
van 3cm.
normaal: En
je
een
stand 3
formaat
Car-honl ittt
van l>lad:
wil
fout bij mij
typt,
blijft
grotere
A4
va.Llei
zorg met
er
du11
een
interlinie Ju11
<Tl>S
1·u
0
TOORJAARSPADDESTOELEN:
INHOUD: 1
Voorwoord :\rtikols
Bedtijd
Mili.eu
voor
spechten
produceren
F'enol.ogie Verslagen Natuurbc]eving \vee
tjes
\vaarnemingen Kalender
Als de lente niet te droog is,kaa men,vooral zo •ind april-begin
mei,al heel wat
Voorjaarspaddostoelen
lvij
L
zure
regens
2
3
paddestoelen t egenk ome n
.
Dat
komt onderandere door-
dat onder de honderden soorten di• vooral in
de
naz om•r en herrat
11
te vinden zijn,er een aantal zijn die ook wel eens in het vaorjaar
19
verschijnen,zoals bvb.
23
tientalle soorten die ui t slu i t e n d in de lente hun vruchtlichamen
2!1
::!U
13 17 110
het
bekende zwavelkopje.Haar er zijn ook
vormen,en tot deze echte voorjaarssoorten b e horen enkele ven onz• interessantste paddestoelen. Het merkwaardigst zijn
wel de morieljes.De�•
25
tot
cm.
hoge pa•-
destoelen hebb�n witte tot okergele broze stelen waarop ze ronud
een
tot kegelvo.mige hoed dragen,die aanvankelijk slechts her-
senachtige
plo oien vertoont,maar na ui t g r oeie n een saman s t e l van
putjes en lijs ten draagt (ale een onregelmatige honingraat) een wat s p ons a ch tig uiterlijk kleden
word e n
sroren
ling wor�ea soma
b ee r t. In de
en dan
cellen die de putjes be-
gevormd.Bij s n e lle temperatuur or lichtwisse
z ov •• l
van
d•ze microakopiach klein e
lijk argeachoten,dat ••n wit sporenw olk j e en soms
sporen tege�
ook een
2'wak
ge-
ruis is waar te n•men.Ze zijn goed e e tb aa r , m aar door hun grote trouw
aan zeer bepaalde standplaatsen en hun zeldzaamheid vrij
kwetsbaar.Het z i j n onder de paddestoelen wat de orchideeën zij• onder de bloemenplanten en we zullen er dan ook even zuinig op moeten zijnl Andere voorjaarspaddestoelen zijnr
H et
vingerhoedje
anemonenbekerzwam en
G.C. uit de
12
andere •
• •
maandea v an het jaar
(uitg •.
HET SPECTRUJO
0
TOORJAARSPADDESTOELEN:
INHOUD: 1
Voorwoord :\rtikols
Bedtijd
Mili.eu
voor
spechten
produceren
F'enol.ogie Verslagen Natuurbc]eving \vee
tjes
\vaarnemingen Kalender
Als de lente niet te droog is,kaa men,vooral zo •ind april-begin
mei,al heel wat
Voorjaarspaddostoelen
lvij
L
zure
regens
2
3
paddestoelen t egenk ome n
.
Dat
komt onderandere door-
dat onder de honderden soorten di• vooral in
de
naz om•r en herrat
11
te vinden zijn,er een aantal zijn die ook wel eens in het vaorjaar
19
verschijnen,zoals bvb.
23
tientalle soorten die ui t slu i t e n d in de lente hun vruchtlichamen
2!1
::!U
13 17 110
het
bekende zwavelkopje.Haar er zijn ook
vormen,en tot deze echte voorjaarssoorten b e horen enkele ven onz• interessantste paddestoelen. Het merkwaardigst zijn
wel de morieljes.De�•
25
tot
cm.
hoge pa•-
destoelen hebb�n witte tot okergele broze stelen waarop ze ronud
een
tot kegelvo.mige hoed dragen,die aanvankelijk slechts her-
senachtige
plo oien vertoont,maar na ui t g r oeie n een saman s t e l van
putjes en lijs ten draagt (ale een onregelmatige honingraat) een wat s p ons a ch tig uiterlijk kleden
word e n
sroren
ling wor�ea soma
b ee r t. In de
en dan
cellen die de putjes be-
gevormd.Bij s n e lle temperatuur or lichtwisse
z ov •• l
van
d•ze microakopiach klein e
lijk argeachoten,dat ••n wit sporenw olk j e en soms
sporen tege�
ook een
2'wak
ge-
ruis is waar te n•men.Ze zijn goed e e tb aa r , m aar door hun grote trouw
aan zeer bepaalde standplaatsen en hun zeldzaamheid vrij
kwetsbaar.Het z i j n onder de paddestoelen wat de orchideeën zij• onder de bloemenplanten en we zullen er dan ook even zuinig op moeten zijnl Andere voorjaarspaddestoelen zijnr
H et
vingerhoedje
anemonenbekerzwam en
G.C. uit de
12
andere •
• •
maandea v an het jaar
(uitg •.
HET SPECTRUJO
... 1
.IWf�r
Inleidings Zoals sommigen onder jullie wellicht reeds weten,
ben ik nogal
getnteresseerd in alles wat specht heet en vooral vanuit die interesse deed ik een onderzoek(je) over slaapplaatsen van de groene, grote bonte en de kleine bonte specht gedurende enkele
1 f � rr /i )"y/� I ' , , 1 1'; : ;�
.
!111 ;I
'
:
'
:,l : 1
'
:
.J 1
.
/
' j1 :I , ; "
11
1
1 \ '11 ,
'
•j
'
·I
·
.1
·
.1 1
1
,1
' ·, 1
1
!J'
'\ l "i1:ll f,, ' u /'
. ,1,�!J��1)1. ,
1
1
' 1
. ''"1'1' 11' 1' '1 / I!' n'·:ll I' 1 ''11
i jIj' :'': ·1l\i1i1 j 1 •·11 :, I l� • . 11: �1 ,J1r, l1\.�1 !
I'
1
'Il.
1
j
1
1
''
'" 1
.
I
i
j '·
I
1,
1:: 1 1, 1 : .'
. ,
1
•
J:
·'
I,
1
,
'
1
1 . 'i . 1 '111!
(
1
. 1 "
; 1
.
i
1
:
1
i . I" ; 'f 1
"
!
:
.
:
1
'·/
I
' : 01 •
•
1
1
'I
,
i: . k
.
1
.
!
" '.
,t 'j" IL l
-
"" '"fI '·1j1!.� l,·.
:i ' ' t
r
· . Il ,!' /1 "1 '·
' '
·r '
"� ' .
�.·1il1 :.! ': :':i.\j ril ',1d." i
,
�.
had overtuigd om mee te
Onze perikelen vonden plaats in het kasteelpark Van Tilt, het gebied "De Zicht",en enkele populierenbossen in de Wingevallei; al deze plaatsen liggen in Holsbeek. Het is niet de bedoeling om in dit artik•l al onze bevindingen weer te geven maar enkele opvallende resultaten uit ons "veldwerk" te interpreteren tegen . n achtergronA vs.n literatuurgegevens. ee
1�-�2!_!!e��-!!e_2!!22e�_!!!!��2!.L
Zoals je uit aeze titel kunt afleiden,
slapen spechten in boom
·holtes; meestal zijn dit oude broedholen me.ar soms worden ook holen vs.n verwante soorten, nestkasten of zelfs konijneholen als bedstee gebruikt.
geen "at" hol zit;
:1i 1,
,,,-
werken..
(?)
', · '� :� r 1 1n 11 .. , ij ': �
,,
,
,, :. ' ' : ; Hl " . & . 11 1 ' , ,, :•
die ik met een foefje
Een bewoond hol vinden in de herfst is niet zo eenvoudig als
.'
: 1
zame WJ-ers,
1,/ 1 t 'lt \ :r 1 ) /1 1 / 1 1 1 11 q ;. 1 ,1
.'
'
winters. Hierbij werd ik rijkelijk geassisteerd door heel behulp
l .
.
het lijkt. Hiervoor zijn verschillende redenen:
een ogenschijn.�
lijk geschikt spechtegat is.dit niet omdat er achter het vlieggat systematisch op de holenbomen kloppen i.n do
schemering is weinig tijdrovend maar ook even weinig succesvol. Het is nl.
zo dat spechten in het vroege najaar (september &
oktober) nog niet aan hun nieuwe woonst gewend zijn en deze reeds bij geringe verstoriitg.'voorgo�d in de steek laten: specht uit de slaapholte klopt,
als je een
kun je helemaal opnieuw beginnen
want de vogel zoekt gegarandeerd een andere slaapplaats. Als de specht al een tijd ingeburgerd is (in december bijvoorbeeld) kan dit gedrag helemaal veranderens
zie verder.
Dé methode is dus bij valavond (liefst niet te laat want dan ben je alweer de klos;
de vogel is dan nl. al onder zeil) in de nabij
heid van enkele vermeend geschikte holen post te vatten en dan te wachten tot er eventueel een bewoner komt aanvliegen. Al naargelang de
individuele karaktertrekjes van de vogel,
arriveert deze zeer opvallend of stiekem zodat je verduiveld goed moet opletten of alle moeite is tevergeefs geweest. voltt;ende paragre.af wat meer hierover.,
In de
... 1
.IWf�r
Inleidings Zoals sommigen onder jullie wellicht reeds weten,
ben ik nogal
getnteresseerd in alles wat specht heet en vooral vanuit die interesse deed ik een onderzoek(je) over slaapplaatsen van de groene, grote bonte en de kleine bonte specht gedurende enkele
1 f � rr /i )"y/� I ' , , 1 1'; : ;�
.
!111 ;I
'
:
'
:,l : 1
'
:
.J 1
.
/
' j1 :I , ; "
11
1
1 \ '11 ,
'
•j
'
·I
·
.1
·
.1 1
1
,1
' ·, 1
1
!J'
'\ l "i1:ll f,, ' u /'
. ,1,�!J��1)1. ,
1
1
' 1
. ''"1'1' 11' 1' '1 / I!' n'·:ll I' 1 ''11
i jIj' :'': ·1l\i1i1 j 1 •·11 :, I l� • . 11: �1 ,J1r, l1\.�1 !
I'
1
'Il.
1
j
1
1
''
'" 1
.
I
i
j '·
I
1,
1:: 1 1, 1 : .'
. ,
1
•
J:
·'
I,
1
,
'
1
1 . 'i . 1 '111!
(
1
. 1 "
; 1
.
i
1
:
1
i . I" ; 'f 1
"
!
:
.
:
1
'·/
I
' : 01 •
•
1
1
'I
,
i: . k
.
1
.
!
" '.
,t 'j" IL l
-
"" '"fI '·1j1!.� l,·.
:i ' ' t
r
· . Il ,!' /1 "1 '·
' '
·r '
"� ' .
�.·1il1 :.! ': :':i.\j ril ',1d." i
,
�.
had overtuigd om mee te
Onze perikelen vonden plaats in het kasteelpark Van Tilt, het gebied "De Zicht",en enkele populierenbossen in de Wingevallei; al deze plaatsen liggen in Holsbeek. Het is niet de bedoeling om in dit artik•l al onze bevindingen weer te geven maar enkele opvallende resultaten uit ons "veldwerk" te interpreteren tegen . n achtergronA vs.n literatuurgegevens. ee
1�-�2!_!!e��-!!e_2!!22e�_!!!!��2!.L
Zoals je uit aeze titel kunt afleiden,
slapen spechten in boom
·holtes; meestal zijn dit oude broedholen me.ar soms worden ook holen vs.n verwante soorten, nestkasten of zelfs konijneholen als bedstee gebruikt.
geen "at" hol zit;
:1i 1,
,,,-
werken..
(?)
', · '� :� r 1 1n 11 .. , ij ': �
,,
,
,, :. ' ' : ; Hl " . & . 11 1 ' , ,, :•
die ik met een foefje
Een bewoond hol vinden in de herfst is niet zo eenvoudig als
.'
: 1
zame WJ-ers,
1,/ 1 t 'lt \ :r 1 ) /1 1 / 1 1 1 11 q ;. 1 ,1
.'
'
winters. Hierbij werd ik rijkelijk geassisteerd door heel behulp
l .
.
het lijkt. Hiervoor zijn verschillende redenen:
een ogenschijn.�
lijk geschikt spechtegat is.dit niet omdat er achter het vlieggat systematisch op de holenbomen kloppen i.n do
schemering is weinig tijdrovend maar ook even weinig succesvol. Het is nl.
zo dat spechten in het vroege najaar (september &
oktober) nog niet aan hun nieuwe woonst gewend zijn en deze reeds bij geringe verstoriitg.'voorgo�d in de steek laten: specht uit de slaapholte klopt,
als je een
kun je helemaal opnieuw beginnen
want de vogel zoekt gegarandeerd een andere slaapplaats. Als de specht al een tijd ingeburgerd is (in december bijvoorbeeld) kan dit gedrag helemaal veranderens
zie verder.
Dé methode is dus bij valavond (liefst niet te laat want dan ben je alweer de klos;
de vogel is dan nl. al onder zeil) in de nabij
heid van enkele vermeend geschikte holen post te vatten en dan te wachten tot er eventueel een bewoner komt aanvliegen. Al naargelang de
individuele karaktertrekjes van de vogel,
arriveert deze zeer opvallend of stiekem zodat je verduiveld goed moet opletten of alle moeite is tevergeefs geweest. voltt;ende paragre.af wat meer hierover.,
In de
r
groene
.J /i
.
kleine bonte
g:._E! fi!2�!-�2��!-!�!�2�-2�-�!-�!2��!���!l-!!�E2Y!E�-2!_!�!2!!!�1 Vooral bij
lgrote
bonte spechtenlis er nogal veel variatie in
gedrag nabij de slaapholen. Twee extreme voorbeelden hiervan waren het �en verleden winter
(81-182)"
ll..�:!!.� kwam
i
grote bonte
gewoonlijk roepend aanvliegen
top van een populier waar hij nog luider begon te "kippen".
Als hij wat gerustgesteld was,
begon
de
vogel te schij�oerageren,
Ik zeg wel "schijni'oerageren" want dat lijkt voor iedereen die bet ooit gezien heeft duidelijk:
nabij de slaapplaats
�Als grote b
&'t e
gebruik maken,
spechten reeds lange tijd van een zelfde holte
wordt er hoo gs ten s enkele malen naar binnen getuurd
getuurd alvorens definitie! het slaapbol te betrekken. is dat sommige vogels
boven de boomkruinen en landde dan in enkele golvende etappes in
de
(
5
dan zo
klopt,
komt de bewoner even "checken" wat er gaande is maar
verdwijnt snel terug
naar
hetzelfde hol terug.
de stam - horen daveren tet beneden 1
verdwijnt ogenblikkelijk in het hol. op
verdwoen daarop onmiddellijk in het hol.
lijk geen kik en als ik b.v.
Soms
g a!
hol zijn,
en
"kwijt".
de vogel letter
specht een slaapholte langer gebruiktt
naarmate een
IKieine
was.
grote
mak
de
vallend
verdwijnen ze dan zijn diegenen die,
eindelijk
na elkaar
in het
éénmaal in het hol, het nodig vinden nog
een aantal malen naar buiten te zijn.
kijken
alvorens
ze
gerustgest;eld
spechtje van kortbij gade te slaan.
soort te vinden
twijfelen zichtbaar en gaen den terug
l ) . Na ettelijke getwijfeld te hebben, hol. Echte buitenbeentjes
gemakkelijk tot
Het is echter moei lijk om slaapholen van deze
betreffende gat en kijken bier dan herhaalde malen naar binnen.
25.x
dan
uitstekende gelegenheid om dit zeer onop
wordt ze ook veel minder
minuten aldus rond en ep bet vlieggat
zijn zeer
zoals sommige
bij overnachtingsplaatsen zijn dan ook een
bonte
vroege herfst-winter zijn grote bontes echte clowns.
springen wat achteruit,
spechtenldaarentegen
de slaapholte:
op enkele meters benaderen. Waarnemiugen
Eénmaal op de holenboom geland, kruipen ze omzichtig naar het
wat binnenkijken (soms tot
bonte
nabij
grote bontes kan je ze
schuchter en meer zelfverzekerd. *In
schijnen door deze soort met
plaats.
halt, want dan ben je de vogel
Dit is echter niet altijd zo:
van de groene
voorkeur uitgezocht te worden als slaap
je klopt eens op de stam.
De aandachtige lezer zegt hier:
Eén
te overnachten: bomen die binnenin volledig
Wat doe je nu als je twijfelt of een specht al "thuis" is ? Juist,
slaapplaats.
2 versc hillende vlieggaten om in e e n beuk
afgeleid werd door ree!n, wist ik
natuurlijk niet o! de vogel al dan niet gearriveerd
de
spechten in het domein Van Tilt gebruikte
ook
"kip-kip"
vliegen over
Groene spechten zijn uitgesproken schuw
Ze kwam vrijwel altijd vanuit het Z "uit de riep dan 1X
tijd naar
"kluu-kluu" geroepen en de vogel
een slaapbol betrok - kwam op een veel minder opvallende manier lucht vallen" recht op het vlieggat,
van
zeker op de holenboom aan. Vlak voor
daar dan het bewuste hol in.
naar baar bedstee.
spechten vliegen
de landing wordt er veelal een luid
gebeitel - doorheen
daarentegen - dat in de onmiddellijke nabijhèid
meeste
't algemeen vanop grote a fst and tref-
Na een tijd vloog de vogel . dan via enkele andere tussenstations naar de holenboom en kroop
��1.!..�:g.t:J�
De
f Groene specbten]echter
wordt er
Soms kwam de vogel in de populier zitten waar ik onder zat en als
zijn
binnen.
echter bij verstoring weg maar komen na verloop
te spelen.
kon je
Grappig
hun hol gehecht zijn dat ze
er letterlijk niet uit te kloppen zijn: als je op de stam
enkel gehakt om wat opgedane frustratie van de voorbije dag kwijt
je dan je oor tegen de stam hield,
aan
:l 'IL
•••
r
groene
.J /i
.
kleine bonte
g:._E! fi!2�!-�2��!-!�!�2�-2�-�!-�!2��!���!l-!!�E2Y!E�-2!_!�!2!!!�1 Vooral bij
lgrote
bonte spechtenlis er nogal veel variatie in
gedrag nabij de slaapholen. Twee extreme voorbeelden hiervan waren het �en verleden winter
(81-182)"
ll..�:!!.� kwam
i
grote bonte
gewoonlijk roepend aanvliegen
top van een populier waar hij nog luider begon te "kippen".
Als hij wat gerustgesteld was,
begon
de
vogel te schij�oerageren,
Ik zeg wel "schijni'oerageren" want dat lijkt voor iedereen die bet ooit gezien heeft duidelijk:
nabij de slaapplaats
�Als grote b
&'t e
gebruik maken,
spechten reeds lange tijd van een zelfde holte
wordt er hoo gs ten s enkele malen naar binnen getuurd
getuurd alvorens definitie! het slaapbol te betrekken. is dat sommige vogels
boven de boomkruinen en landde dan in enkele golvende etappes in
de
(
5
dan zo
klopt,
komt de bewoner even "checken" wat er gaande is maar
verdwijnt snel terug
naar
hetzelfde hol terug.
de stam - horen daveren tet beneden 1
verdwijnt ogenblikkelijk in het hol. op
verdwoen daarop onmiddellijk in het hol.
lijk geen kik en als ik b.v.
Soms
g a!
hol zijn,
en
"kwijt".
de vogel letter
specht een slaapholte langer gebruiktt
naarmate een
IKieine
was.
grote
mak
de
vallend
verdwijnen ze dan zijn diegenen die,
eindelijk
na elkaar
in het
éénmaal in het hol, het nodig vinden nog
een aantal malen naar buiten te zijn.
kijken
alvorens
ze
gerustgest;eld
spechtje van kortbij gade te slaan.
soort te vinden
twijfelen zichtbaar en gaen den terug
l ) . Na ettelijke getwijfeld te hebben, hol. Echte buitenbeentjes
gemakkelijk tot
Het is echter moei lijk om slaapholen van deze
betreffende gat en kijken bier dan herhaalde malen naar binnen.
25.x
dan
uitstekende gelegenheid om dit zeer onop
wordt ze ook veel minder
minuten aldus rond en ep bet vlieggat
zijn zeer
zoals sommige
bij overnachtingsplaatsen zijn dan ook een
bonte
vroege herfst-winter zijn grote bontes echte clowns.
springen wat achteruit,
spechtenldaarentegen
de slaapholte:
op enkele meters benaderen. Waarnemiugen
Eénmaal op de holenboom geland, kruipen ze omzichtig naar het
wat binnenkijken (soms tot
bonte
nabij
grote bontes kan je ze
schuchter en meer zelfverzekerd. *In
schijnen door deze soort met
plaats.
halt, want dan ben je de vogel
Dit is echter niet altijd zo:
van de groene
voorkeur uitgezocht te worden als slaap
je klopt eens op de stam.
De aandachtige lezer zegt hier:
Eén
te overnachten: bomen die binnenin volledig
Wat doe je nu als je twijfelt of een specht al "thuis" is ? Juist,
slaapplaats.
2 versc hillende vlieggaten om in e e n beuk
afgeleid werd door ree!n, wist ik
natuurlijk niet o! de vogel al dan niet gearriveerd
de
spechten in het domein Van Tilt gebruikte
ook
"kip-kip"
vliegen over
Groene spechten zijn uitgesproken schuw
Ze kwam vrijwel altijd vanuit het Z "uit de riep dan 1X
tijd naar
"kluu-kluu" geroepen en de vogel
een slaapbol betrok - kwam op een veel minder opvallende manier lucht vallen" recht op het vlieggat,
van
zeker op de holenboom aan. Vlak voor
daar dan het bewuste hol in.
naar baar bedstee.
spechten vliegen
de landing wordt er veelal een luid
gebeitel - doorheen
daarentegen - dat in de onmiddellijke nabijhèid
meeste
't algemeen vanop grote a fst and tref-
Na een tijd vloog de vogel . dan via enkele andere tussenstations naar de holenboom en kroop
��1.!..�:g.t:J�
De
f Groene specbten]echter
wordt er
Soms kwam de vogel in de populier zitten waar ik onder zat en als
zijn
binnen.
echter bij verstoring weg maar komen na verloop
te spelen.
kon je
Grappig
hun hol gehecht zijn dat ze
er letterlijk niet uit te kloppen zijn: als je op de stam
enkel gehakt om wat opgedane frustratie van de voorbije dag kwijt
je dan je oor tegen de stam hield,
aan
:l 'IL
•••
!f
i Veel interessanter is echter dat het <f kleine bonte een echte
2�-!��!Yi!��!�!2!s:l:E_!n_=!!2�!l
langslaper is t.o. v.
Bij onze waarnemingen op slaapplaatsen van spechten noteerden
de
� grote bontes. Uit sporadische waar
nemigen 's avonds bleek dat deze vogel dan altijd vroeger in
2 bovenburen (in dezelfde populierestam 2 grote bonte en 1 kleine bonte specht).
we ook telkens de tijd waarop een vogel de slaapholte verliet of
de boom zat dan zijn
hierin verdwwen.
overnachtten
1n
We kunnen hieruit besluiten dat de kleine bonte specht
'78 deden
we dit vooral 's morgens bij een groepje spechten
(4 grote bontes en 2 kleine bontes) en in
bij een d'en� grote bonte en
81-182 meer systematisch 2 groene spechten; tussendoor noteerden
we ook wel wat losse gegev ens op verschillende, toevallig
Bij de i nter pretatie VWl deze gegevens kwamen we tot merkwaardige vaststellingen.
Figuur A behandelt de vroegochtendlijke observaties in "De Zicht". Eén zaak valt direct op: er is voor alle vogels een grote samen hang tussen het tijdstip van de
z onso p g ang
We bevestigden met onze waarnemingen ook hev feit dat de kleine bonte specht
-
in tegenstelling tot de grote bonte - geen vaste
overnachtingsplaats heeft; soms zat er niks en
gevonden, slaapplaatsen.
en het verlaten
van
het slaàphol.
een
kortere activiteitscyclus heeft dan zijn grotere collega.
wijfje kleine bonte in de holte van het gesproken
•• •
).
;'
1X zelfs een
(van hoffelijkheid
Eén van de meest interessante waarnemingen gebeurde in de wingevallei: en
in volgorde van aankomst: kleine bonte, grote bonte
tenslotte groene specht. Onze waarnemingen van de afgelopen
winter bevestigden dit1 uit het gros van onze verzamelde gegevens blijkt dat groene spechten langer dagactief zijn dan grote bonte spechten. Dit is echter in strijd met de literatuur over dit
onde rw erp en zou eventueel nog verder kunnen onderzocht worden.
�füjl �aarnemingen in
Fig. B zijn
het domein Van Tilt in
181-182.
Het meest opvallende in deze figuur is het verschil tussen het! en� grote bonte specht. Het is regel dat mannetjes vroeger
de slaapplaats opzoeken dan � ; dit geldt voor vele vogelsoorten
en niet alleen voor spechten.
Net zoals kleine bonte spechten een kortere winterdag hebben dan grote bonte spechten , is er dus binnen deze laatste soort een verdere opsplitsing. Uit onze sporadische waarnemingen bij dezelfde vogels
1
s morgens bleek immers het
� de
"lang
slaper" te zijn zodat wel degelijk het� langer ac tief is.
Deze verschillende timing heeft voor de spechten enkele voor Figuur A: Ochtendlijke waarnemingen op een spechtenslaappplaats gedurende
a�
nawinter
'78
links van de figuuri zo vroeg moesten we opstaan boven de figuur: de verschillende waarnemingsdagen
Elk punt stelt het verlaten van de slaapholte van een
vogel voor; punten die zeker afkomstig zijn
van
dezelfde
specht zijn verbonden.
bovenste lijn: een grote bonte uit boom 1. dikke lijni evolutie van het tijdstip van zons opgang onderste lijn: de kleine bonts (boom 2)
.e � r
:
ob.
.l
reil �nfio d ,Bw;" !, .
delen. Mannetje en vrouwtje groto bonte specht hebben een apart winterterritorium: ze verdedigen dus elk een stuk van het bos en verdrijven hier eventueel een al te opdringerige soortgenoot. Indien er nu een tekort aan geschikte slaapholen i s (dit is bij voorbeelcl het geval in de situatie van fig. A), zullen de geschikte holenbomen optimaal moeten benut worden:
vindt men dan echte "spechtenflats" waar
niet zelden
3 of meer vogels in
verdiepingen boven elkaar in dezelfde holenboom slapen.
!f
i Veel interessanter is echter dat het <f kleine bonte een echte
2�-!��!Yi!��!�!2!s:l:E_!n_=!!2�!l
langslaper is t.o. v.
Bij onze waarnemingen op slaapplaatsen van spechten noteerden
de
� grote bontes. Uit sporadische waar
nemigen 's avonds bleek dat deze vogel dan altijd vroeger in
2 bovenburen (in dezelfde populierestam 2 grote bonte en 1 kleine bonte specht).
we ook telkens de tijd waarop een vogel de slaapholte verliet of
de boom zat dan zijn
hierin verdwwen.
overnachtten
1n
We kunnen hieruit besluiten dat de kleine bonte specht
'78 deden
we dit vooral 's morgens bij een groepje spechten
(4 grote bontes en 2 kleine bontes) en in
bij een d'en� grote bonte en
81-182 meer systematisch 2 groene spechten; tussendoor noteerden
we ook wel wat losse gegev ens op verschillende, toevallig
Bij de i nter pretatie VWl deze gegevens kwamen we tot merkwaardige vaststellingen.
Figuur A behandelt de vroegochtendlijke observaties in "De Zicht". Eén zaak valt direct op: er is voor alle vogels een grote samen hang tussen het tijdstip van de
z onso p g ang
We bevestigden met onze waarnemingen ook hev feit dat de kleine bonte specht
-
in tegenstelling tot de grote bonte - geen vaste
overnachtingsplaats heeft; soms zat er niks en
gevonden, slaapplaatsen.
en het verlaten
van
het slaàphol.
een
kortere activiteitscyclus heeft dan zijn grotere collega.
wijfje kleine bonte in de holte van het gesproken
•• •
).
;'
1X zelfs een
(van hoffelijkheid
Eén van de meest interessante waarnemingen gebeurde in de wingevallei: en
in volgorde van aankomst: kleine bonte, grote bonte
tenslotte groene specht. Onze waarnemingen van de afgelopen
winter bevestigden dit1 uit het gros van onze verzamelde gegevens blijkt dat groene spechten langer dagactief zijn dan grote bonte spechten. Dit is echter in strijd met de literatuur over dit
onde rw erp en zou eventueel nog verder kunnen onderzocht worden.
�füjl �aarnemingen in
Fig. B zijn
het domein Van Tilt in
181-182.
Het meest opvallende in deze figuur is het verschil tussen het! en� grote bonte specht. Het is regel dat mannetjes vroeger
de slaapplaats opzoeken dan � ; dit geldt voor vele vogelsoorten
en niet alleen voor spechten.
Net zoals kleine bonte spechten een kortere winterdag hebben dan grote bonte spechten , is er dus binnen deze laatste soort een verdere opsplitsing. Uit onze sporadische waarnemingen bij dezelfde vogels
1
s morgens bleek immers het
� de
"lang
slaper" te zijn zodat wel degelijk het� langer ac tief is.
Deze verschillende timing heeft voor de spechten enkele voor Figuur A: Ochtendlijke waarnemingen op een spechtenslaappplaats gedurende
a�
nawinter
'78
links van de figuuri zo vroeg moesten we opstaan boven de figuur: de verschillende waarnemingsdagen
Elk punt stelt het verlaten van de slaapholte van een
vogel voor; punten die zeker afkomstig zijn
van
dezelfde
specht zijn verbonden.
bovenste lijn: een grote bonte uit boom 1. dikke lijni evolutie van het tijdstip van zons opgang onderste lijn: de kleine bonts (boom 2)
.e � r
:
ob.
.l
reil �nfio d ,Bw;" !, .
delen. Mannetje en vrouwtje groto bonte specht hebben een apart winterterritorium: ze verdedigen dus elk een stuk van het bos en verdrijven hier eventueel een al te opdringerige soortgenoot. Indien er nu een tekort aan geschikte slaapholen i s (dit is bij voorbeelcl het geval in de situatie van fig. A), zullen de geschikte holenbomen optimaal moeten benut worden:
vindt men dan echte "spechtenflats" waar
niet zelden
3 of meer vogels in
verdiepingen boven elkaar in dezelfde holenboom slapen.
� � � -;. ;_ � � � � � �! ill• '! � 11��11i ( '��' [��;�1 1 1 1� �i·� UrWl' w 1 : : 1 1w 1. f�.,. 1.1 1 11� 1 fr � 1] : !1 1 l il i t '�I î l!1 I [� l ! t� r 1 11!ili. l I: illi.! . ij 1 1 1 1 ! 1 1 �! lt!l1Hll 11 1}1 1 : i 111 r1 ,11 , , � 111 111 1 1 J r 1 1 r 111,111 ,1111 ,11, 1111 111 ,r11 •111 11,1l!; 'dl. ' i ' 11,!1 !1,. !!11' " 1 ·1 lrr!''î11 1 'il! n 1 : n,l \! 11�11 r< 11n1 1 �1, Il 1i1 11 ' 11i i l 11 ·111 " ' ,, l 'i ·li: :i:! '1!· 1!lilH' Il ,, 1·!,,11 :dIl, I!ill!l1t1 i1rn !l1 111 , 11 ili l ! i !1!1 1 .� !til i:, 1lil ' 1 1 Il 1 l :::: :11 ! 1i!' !l:! !!11 1 ' 1 1 1 1 ! 11 ' 1 i 1 1 11 ' 1 1 1 1 1 l i" 1 ! : 1 : l 1! ! ' lil 1111:11 1 ' 11 1 l ' i i 1 ' ' 1 ! i i 1 . i ' ' , l ' i ! iji · i i 1 ll!j ' 1 1 i l ! 111 . 1 j l Il 1 1 f j 1 J .. · j . / � . I 11 ",, ·· . ."ijl. ·. 1 1 · i 11 1![ ," . l IJl 11 '1 !; 1 . 1!. .il1 1l! l i.U; l !1.i · !il ilr! Il· 'il· J! !l1 ! ·11l'11 lrt 11 1tfî !t1· . il'1I i:i; ! l [l l.11 .jr. 'i. 1 1 I. [' ilr1111 l ' 'i 1 [ !j1i. 1 h•·1 t; 1�i1' i111 ·! 1 'Il!Tl i·1,1!!;•111ljl'1il 1 \I l!" i [!!1. !i ! lilt! l i ! i!!l 111 l /: ijl'1�'1· 111l1 1l j.1l t1!,11H.f 1 1 i 11 I' 1 �. ·'l 1!fl; :l1 ;11·.1 lj; lilllj"' ' il ll 1 ' '11 1 / ·r11' . :1d·;:'11·i d!i 1.1 l!11 Il :· �til i�I rri H r [ 'r ·�+ i pf: lh! f 1 11' 'f i ' Il · ' 1 ,,,ll. l l'ir��, l1 1fli � ' 1'!1 !!il1 111 . j !,,, f l " iili1"" 1 11) '1![ ;:I, 1li! l! li illj !;Il lrii1 d i '"'l il l · .' 1 l· ii" d l:!lli:ll!!; tdHl :'Il!' :1!Hl1 1 ;1·i ·! ' 1 :!1. :tf l'.!!il!: : : 11,tJ \ 1!i 1111i l · � : : 1 1)1 1 1 , 1 !'.!! ! 1�1 W11ll 1 1 i " IWj 1 1 1!1 .1!1 !11 1 ! 1 1'11 1 i!'!l!!• I !!'1 11!! 1!· PI 1•:1 I l" 111 1 : 1 1 1 :,· q1:1. ! Hl :'f'\li 1 i,11lfl 1 1l!il,l1 ·I !� i!I:111 '; !� 1: ill' 11'·1 :"·1:,� ·I!! il1:ll :1: ' :1!,ll 1 : 1 l l , 11 1 1 1!'1 l,1,.,,l1·1·1 1 1111d1fH !:il1 1j.11 [,i1 ljj·f j11i 11, ,. 1;!1: !' 1111 , )lil;; 11·1 1,1 : L !. 'il''11. 'I'· :1.11i!l! i. ll11 q1:!i . ,,. 1 , 1. !, 1 1 · 1 1 i · 1"\ · ' · ' · ·�m1'H i , 1 I 1 ' 1 ,l · . 1' li-l'.i.Ifr 1ijt f• Hl fijJ' W · ii!1: ii!l fh i ; �� . M� · �In:! . 111 i ' ' I ' ! i '11il;1i1::; •! 1 � !l:f''f'1t i1i .; . 11 1 .:1;1f1 1 id li f1> 1. 111i l l 1 !1 1 :. 1 1 !:::,1:1: !1·:·11::::. Y" 1 1 ii! :i�I :;·1 � l/11 1 t ' 1 1 1 1 " : l l il:.l l f fl 111·1· 1'fl �i !+11fti ! 1tl : Hf: 1. f i�I !i li 11n 111! 1t!: k : : : !1! ! 11 'i!' l i ' i ' : : 1 ' : ;:, ''; i 1! : � �:rüH;jl 1 ii rn i tl! : ; " 'HJi l Jîl ! rHt IJl :ift i!1 , : . !i:1 W p�i1 Pi·11!'iL�tt11 ,r,l:!i111· 1li'i 111·1111 !1·11·w1· 1, 1 : 1•r.n1· 'i'. 11!1: 11JlW111 \·[111": 1ir.lil'1 �illt11! :1111! rn qi,l1'.:"' r1hlH;�,jµr!·I�f,,Jr·1 11 1· j,ilJ n:tllp,:i i!1I1ïfl1,.I: !1''!:!ii:\:1ilili�li·.j,n11�11t·lli!': l':l1•11!1111J !i!:':1:1· 1· Ij1, !;::11ni l" :·l':!"lli:1 l i::;r.':!:r ::r::1. :::1' . ,I,': ::i .. !1 ·• :'''• :1 !'.;1': i· :1·. 1:1�;1::i. 1 · :p1;::ITl q1irif, ' ' ' " : '· J' 1 : 1 ,i'i: i1,JP."' i11µ.ji! 'i'] füi'H1, lfl: d 1r j ! rri f;:: 111: li'' ;j,i i!'I' iTI .t1H fH1 ·lJi j':ii !i i 1 ' : 1 11 :;;! i!:t 1111 i!, îf i i 1i!! !!:: 1 · ! 1 1 1 l ' i.11 1 1 ::i; ! ; 1 : : : : 11lr il!i i! ir,' ;1:1 ilji J! 1, ,111 : !i1:: 1 !:t ; !:! Ji!i :1i1 l' i ; 1 1 / 1 . r · . il i" il'l 11 lii il 'i!::'111: · ·li• ! ' h . . ! .- 'l# . ::· l il' il· il . 1 W. : !il' ;1!:), fili · " \: ;: "!'l' i:! ; '!i1!ii. ii1!.1i1: 11!1 lf1' ! . l;il !'iÏ. 1'1!1 1:!! J'!!1i1!1 l t j ! i[:, : ;!,�J� r:f ·1 rn: 1 ( · ·11, ::111111 111 · :! ·: r '!1j 1 111' l"l l ' 1 · j • i " '.!'1 ·11·1 · 1 1 1 d · ' l· 1)l !1 •1:1 1 / J 1 i 1!' · I" ' •l' ' ' I " l ' 111-.1 ,, 111 :!'I .t·i JI · 1 · 1 ' r\ ·il I "J' H ! !•'1 1 11! 1111 fi'1'[; '·1· il\1 !li l ,.. !�!!!!Il '.tu 11 1 ! 1·1: 111,· tl'' · 1 11 1 1 '11 % •. • �v.li :�' ij. j �· :11: ·: :r·d 1 111' 1 L. iT 1 l 1 /'1 · !l: - . hti!f 1 UIl 1 ·'H ;] i 111111!1 J! il1 lilli!Jli' J 1 1!..1: l i:1�/:r:f1, · : \ " ; ;ii1'"'·i :l1 '. i !;� i!!i !;!i 1111Hl! lii1!i,! ,!l1 Il! ! ! ! ilr l jl 1 !:j! ,l! :i. •j[!11:' I:' r;11 , , . . · i!lli • · . · f·1r�l1-H- f . · · ittl i , . 11 ; · 111., 1 11·11 1,l,!· 1 · ,:. 111.!i1,·1, .'I"' · : 1 1 , · 1 1 1 1 1 ' ! ' [, ,1 ' ·1 1:1 1 : 11.11 i1 11 f, r1m1 , l 1·' T· 1 1n. 1 ! 1 : I : . ' 1 , ; ,."i· ., _:i--C-:-i-'� (h ! ' w dJ: 1 1· iili :'!1 1::: l 1 ! i ;1:f !! !ili .11: i1il �!11 i 1 il:! i1i1 !I ... 1ii1 1 . 11111!1 ! :�: : ;!;· i !jll�iu.:: : ,iJ hr--;. .....:.. :11 J !il !'il . 1 1 1' 111 l'. ' �1 �!H'!'' t !.i['• : q :' ·111 fi;i I• ; : 1 , 1" " 1 1i:::: ; : ! 1 m1 1 lil 11' 1111' ""1 . I·'· 1 1 :. !!li' 11' ii : , Nbli. ' : 1 1' i i!ll 1' 1·!! , :111 1 :1 1 ; i:i! i'11 ·', ' i1· . !".,,. ' 1i 1 J' 1! ij· ' i'1l• " :' !il'. ::11111111111,·:" 1 . I!1 1 tii11['+ ·1 1t 111'' lt.111111l 1111 1 · I l I""'�') 1 · 1 1 · :l+j I· ''i1 11'i 1 . ; :i� . : : :: q,1:,:1l : ; :!:::: :111 :111 !'i: l1P 1 1 1! ::!t : ,:/i !i!! :' � 1 J 1 w. it li11 l 11i111 i! '''.::Il : ��il 1:::j:.: i i:! �r(: : :1' è 1 i ; iiÎi )l!i lid :!11 . 1!!1 · f 111 ii11 L,11; ':J,rhi/'ii1 1:. i: [tlr �r1!fr:11fÏI. ii 1 ;I'11: !11! lj'l 'î:l111' ,• !H liio+; f� 111:i•ji rni" �. 'il · j 1 : :1:1h:;1: " 11 1 ,,, iJ1l1 �!I ! l : l !di 1:11 1 : Ij,"!' · :.�! ·1:' ,11�111U11I .�1�11·11,.H1 \l �r!l'Pt! �'it 'if ' ! j1;i(!�di!/.111.Tll!ttJ1:il-1;.!. tcrfl �·· l:::1411 1 ::r.. ;!" ::. : i1·' !r !jl11 1 1 1!1l 1 l Lil'Il ' ;i;!j/' i:!·11111 j 1'i' · ' , i!J1! i;; 1 1! .1 :f :l :'il1I:" ''' hrr. ;· �;' : � rmii! i1'11J;"11i 1•:· 1:' ·' 1I j i i! 1 :!!·'/i,11 :11· , 1 ':. 1 11 · ' 1 1··1 ·1· · 1,'11 · 1 illi l 1 IT T · ·· ·. Wi' 1: rtl :!JJ i11 ! Hl1lil! l ·ij'. l:Hinn :11illi w1��1ju 1 1!1111 I d! J111 1111IJJ 1 !: :: u1r �. illi .rr1 11 111! 1 1 :11,11 !! �flil11!: 1::1. 1 u! I u:'. !111 ' 1 i!lli i · ' 1::, 'lil 1 : !!! !11 111 :11 11 1t 11 ' 1ir�,,·i 1111\!'r1 1!�r,,. 11 ;· .�. t� 1q · 11 111 il! i1i! J!,1 . 1 : ·1.:: h ! '': 1 1 1 : ! · 1 1 1 q :1· 11 1 ll lil 1 /i 1 1 1 1· l 1 . ! 1 : 1 1 1 " 1 1 1 il ! 1 !;11: • r1 1 1 . 1 ' 1 , " 1 : 1 1 I 1 1 ! IJ; l iJ.;.!'.1•1 :1•:· li i i i : '.tjfi':M: 1111 \!11·1�l i 11 111 1 1 1: .... l!i, iil.1 tJl1 11
i\l jilil�ij f�r .r1 +�rrn1 ·1't�I 1lfi. ! ]i Mi l� ' 1 !i 1J1 1 J i [�1 : �rir1 1[( 1 1 111 ! l �1 11f 1. 1 l !i �.!t t1 1l 1�l 1 1!l 1 1 . 11[! � t,11 111 1 !i1i r1. 1jl in:l i!f 1 1 1. 1 1;�i 1 1 1 111 !ID Il , 1 1111 1� · . . 1 1. 1rm! 1l. !1 1 �1 1 1 !1 r,r\1il l ) �ir,��1,][1�il !1: 1; ]1!1 111 il! I� �, J� r1i1 l1' , �
.
.
11,1
, ,,
::
1
.
l fi
i.1.
.,. , , ,,,
;,. i l:i H i!'i !·
H.
:
111,
::!
1
.
11 1
•
.
r' •
,1
1
r
•.
lq
:
l.1
1 ,:, , ,,, 1111 1 p :
:+!1:i''
i !
, , , ,
I•
:11!!
1
,
1
,.,
''I
fJ!· 11
.
' 1' I • '.! i'';
1
�1 1 � " 1; 1 ; 1�:,'
1
1
111
,,
•1 !
,
Il
i''
l! i ' !i , 1 1 . .. i, : r:
1
,1'
1
.
' ·1 1 ·
11
,
•·
'•'
1
!
·
:111 11 1
1
·l i l'
"
I'
1
., r 1 1 1
. .
·
1 ,
.
i
1
,
1
1 .· 1 :1 · ; ; : :
f
:.: •
'1·
1 :i
: : : .;• . ' :
.
,
�
'
1
1
1
i
1
u"
l
�,
!!·: il. .
!11
r
1r
1
·
1
.
l
1
11
;
: "
111
1
!
.
1
1
",;�1 : 1,"
;
1
�
·l '!'i : · : '
.
i
1
' !'
, 1:
,
!' i!��11: , q
\
10 :
i 1'i
"" 1,ii .!f. ![· · :' ,
1 1 11. . 1 1 ,;: .i.x · J.i1
1
1
itIT !11! i : I ' llli
!
1:
;
,
i11
. . .. ,",, •· . . ·
1"1, 'ii'1'1 '
''1::
:·
.
.
111: · , "1 •.:: " " ../. !:1 ' 1 ::
'' ·
11:• 1·11 f•d ! !.I i'! "" ,
--- 1il�
'I
•
Il
,.
'11 '"•
•l 1
"' 1 · rr: !!
Il
·1::
1
·
I
, ·i , " • i ·� : ·
,
.
!·
T
1
.
·
.. ,,
i
-
· ·· 1
,
"'
l;.i "
. �1:
'
1 1l!
'
,
1
1
,
!
,
.
.
1 .1
'!i
;
,, " 11
! ;
.
:
'
'!
:1 " \ · .
il
: :;i�:: 1 ::•
.'
·
'!
,
J;
.
�
;
r,· .t
" '·I 11
1
!
1
1
i' 11" ii . : :: 1: i ! i i P I · i '" 1 !' 'I;
"i·1
I!•
·
i
••
' , ·-,,
1
i i
!I'•
i11• i
1'
, ·
.
:! :
'11'1
,
:11 " . ,
!•
•
'
•'
� '< j:;
Il i
H " r·. . 1 1 . l. '
il•
·
1 '. 1, , 1 · 1· . il!: · !: '.I' 'il!/!!. ! l 1'111! r 1n.
. • •
•
Id
1!i• '' '
: · I." . .•
'
·
f1i lcrr
1,1' I
· " 1 i· . , :1: '1.:1
1
i
1 ! 1
�� �
1
1 '
'
"i
!
.
r
.
,
'1
�
"
"
"
--. "' � .WIL 1f4'f
"
.uitt1.
•
"
,,
"
'"
*
11 1 � �
:•.:
H 111: 11;!
;'I:
1! 1
· '
1 ii :
n
'I!
"
·
dil
1t 1
.
".
i
1-1 .111
1·
"
1:1: !1'1 ·'
1,1
"
1
I'
,,
P ii 11
l : 1J i) �tl !J1Ij,1 1tl , · 1 · ,
.
•
.
il'
.
:!:%
_
.
"
1:!
::Il
l'f.
..
il"
�.(Z.ü) �
· 't
·
:,!
i
•
,!
i
1 '' j.1, �.
! ,
1
.
i 'l'
;'i l
" '' ' ..
1 ;,�1 1
I·
·
1
,
.
""
:,: l1!i
,, . ,L
t
.
111111!·
i)j!
liJ! 1:,•
: i l1 !l!
1
i
•
�
"
±
�
.. 1 ' ' ' I · 1 �t: 1!; I ,· 1! . i.t• 1' 1 ii·!1!
! 11: '1 i
:!I•
· ''' ,
P!1
,
'·l
l . . 1 1' l:i :111 1 1
1+1it
Indien nu 2 of ze lfs 3 spechten op hetze lfde tijdstip bij de bewuste holenboom arriveren loopt dit onvermijdelij
op strubb e lingen, die echter gemakke lijk kunnen vermeden w orden door een ( meer of
� )
verschillende timing voor
de verschillende voge ls. Dat wil e c hter niet z e ggen dat de vogels totaal geen contact hebb en met e lkaar. Vooral wanne er de voge ls roe pen voor of na het gebruik van het s laapbol, gebe urt het dikwijl s dat spechten op e lkaar antwoorden : ze beginnen dan gewoonlijk luider en sneller na elkaar te ro epen. Waarschijnlijk is dit een zachte vorm van agre ssie t.o.v. de concurrent. Waarnemingen nabij slaapholen van spechten bieden bovendien uitstekende gelegenheid om roffelende vogels te zien; vooral op zonnige voorjaarsdagen b e ginnen grote bonte spechten onmiddelijk na het verlaten van het slaapbol te roffelen op een geschikte tak in de nabijheid. (S)
In spechtenholen slapen niet alleen de rechtmatige eigenaars; ook koolmezen, pimpelmezen en ( natuurlijk) spreeuwen tr<>ffen
we re gelmatig aan terwijl we enkele keren e ekhoorntje s en
b oomkruipers betrapten op het lenen van een spechtewoonat als onderdak voor de nacht.
�
m Met dank aan Luc, Bart, Johan, Stephan, Jo, B ob, Dirk, de andere helpers voor hun ·toegewijd waarnemen en noteren.
�
''I' "'
· r 1 ·I , i · 1 11'
.
fiî: ' I' i ' Îi!� : ; :
i 11
·
---,--,--�c1fÁixHJL��à,Ji��- �c:"� �. 'J(�):.d.(Pkt/IJal;l�)F":�"!· 0
l
�
lilifr; ��;''::+,'! �: � i ' 1� 1 t,l��, \�.�i!��, l"' l "iilni!1, 1
�
.
·l
-
1
;. ' ; '
; : ; !11 ' Ij. l; d!i
• .;
i
1 1
!
1
..
-·
1,, , 111, ,1 :! 1'!; . 1•1.'!l 1 1 11 1: qt · · i1"11·!; :+ 1 i•" i' •' " ' . '11' ''': ,. I' i !' i11I ! ! 1 : 1·:, · 1' li1' ,IJ !t!I ':" !i!! ;1 J i 'J ! !· 1 !i 1 !1 '!ij:; ...
" 'i " ' ' ' I
,1
H
1
•
j"
ql1 !
·
r
i:"
li'i
. :1 ' 1 1 lii 1 1 · ,::r 111:
.
·11 1:: . ! ;
, ·1!, ,. . 1 1• 1 li'I ,, 1:; ' 'i1 " ! · ' o. .j'! ! · � � 1�:i 'i!I 1 · 1 · .
l r.l:.k' '. J d J
,...,.,t--: ' . . 1 ! : i ! i �. i 1 1 ii . "· " . 'I' i;.,.,..r. � ,, 1 I 111 ' ''' ; , " : r • ·. :: , ·111 ·.'. ,' · ., J i i ; i t':: 1 1 : ! )·� i!1J :: 1 1 :i;�, · ' J! :i' ,, ,, , :: 1 � 1il!
'·
" :''Ï '
'ill
·
1 : : ·1 i i . " . p , �.,.,- , � . .
. .
.
r ·
'
.
JJ1:1,
L
"'
•
1t\tf. �1 n l!n '. i[1·' 1i1 1· 111 1, . lil: 1i:i 1li : ;.!l 'i il !ili 1 1 ! i.'1 � i i :i. i �J1· . , ,
;;
:", 1 · " ' ,, . :l"
1 1 '
,
I,
·
1
.
1
11
.
.
,
: .1 ·•"f•
1
' i'. ;1·11.I I ! •: ! •1 1' ·Il; :1 Il 1 tw •
!1·' �1 1 1
.
:
i l+
1
1
.
1
•
11;
1
1
i
,1. 1 ·1 1 1 1r · 11 L .!1l Ij !llJ 1
• i
.
t
f! H
1
1
ti
'
· ii;
1
1'.
•Il
:
,
,
. . �:"_·. l.t.tft i1� :'.� �l : � i� l i. li l i.1il'jil l i i. j;i. : l�j� n �.T� .. -, � ! :; '1 :. ;. i ! 1 '11' �1�1 1111 1 1 !1'1": 1I i:_wij. . :l ! . 1 rl 1 1.:! i1l '1 !J! . � , , :, .11
1 11
1", ·11 1 ·:11 ,,, 1., 1'''1i1•1 i • i • 1 ·.i1 ,· ,. 1,, .. '.!11'•1 .f11 1 . , 1 · 11 . J , . ! . 1 l 1 il J. 1·''i' ' "'"il:1'1.;1 '" ' ! 1111,., ' ·· 1 !! !!1 1 111: ''. i ! '· 1 iii' ·' .1 flil !I · :111 ·. : " ; . : ':l!,111. ;:!, il i 11" · l il 1 '1 1: i p l 1 : : · · I ;!, , ! , "P' i, 'ii i " , ; <11 : l1i ll '! : ' · 1' 1 • i " i i l 1' 1,, : .: 'î: . !:.: · 1 11 1 !! ;j H I! ;11 "I! 11: 1:11 I l li ' ' '!! . ':·1 . " . , 1. ·' · :1 11 , 1h l.11 tj ! ,. : , •" ' 'il · ' il ;i' '·I' ! i :: ! · ! 'd ., : , ! � !±;: : iid · t · 1:i 1 'i ,;q .
I·
.1· 1·l i li ! 1i'!1 1 1ljl in!W1 J1 !i 1
!
1�
·
1
11!
. ,,
1
l
1 lli f l " I
.
11- . 1
�,�11 ltf�l 1 1 1!: �
1
1
10
=-
r� p
Alle informatie in dit artikel is niet alleen ontleend aan onze morgen- en avondzittingen maar ook vee lal in overeen stemming met andere (me er serieuze ?) onderzoeken.
(S): Spe chten roffelen waarschijnlijk om een geachikt broed hol " te adverteren" bij eventuele partners. De plaats
waar e e n specht roffelt is dan ook dikwijls vlakbij een overjarig spechtenhol gelegen; het gebeurt immers vrij dikwijls dat spechten geen nieuwe broed.holte uit hakken maar een oude in gebruik nemen. Herwig Blockx Lang.veld 233 3201 Hol sbe ek
� � � -;. ;_ � � � � � �! ill• '! � 11��11i ( '��' [��;�1 1 1 1� �i·� UrWl' w 1 : : 1 1w 1. f�.,. 1.1 1 11� 1 fr � 1] : !1 1 l il i t '�I î l!1 I [� l ! t� r 1 11!ili. l I: illi.! . ij 1 1 1 1 ! 1 1 �! lt!l1Hll 11 1}1 1 : i 111 r1 ,11 , , � 111 111 1 1 J r 1 1 r 111,111 ,1111 ,11, 1111 111 ,r11 •111 11,1l!; 'dl. ' i ' 11,!1 !1,. !!11' " 1 ·1 lrr!''î11 1 'il! n 1 : n,l \! 11�11 r< 11n1 1 �1, Il 1i1 11 ' 11i i l 11 ·111 " ' ,, l 'i ·li: :i:! '1!· 1!lilH' Il ,, 1·!,,11 :dIl, I!ill!l1t1 i1rn !l1 111 , 11 ili l ! i !1!1 1 .� !til i:, 1lil ' 1 1 Il 1 l :::: :11 ! 1i!' !l:! !!11 1 ' 1 1 1 1 ! 11 ' 1 i 1 1 11 ' 1 1 1 1 1 l i" 1 ! : 1 : l 1! ! ' lil 1111:11 1 ' 11 1 l ' i i 1 ' ' 1 ! i i 1 . i ' ' , l ' i ! iji · i i 1 ll!j ' 1 1 i l ! 111 . 1 j l Il 1 1 f j 1 J .. · j . / � . I 11 ",, ·· . ."ijl. ·. 1 1 · i 11 1![ ," . l IJl 11 '1 !; 1 . 1!. .il1 1l! l i.U; l !1.i · !il ilr! Il· 'il· J! !l1 ! ·11l'11 lrt 11 1tfî !t1· . il'1I i:i; ! l [l l.11 .jr. 'i. 1 1 I. [' ilr1111 l ' 'i 1 [ !j1i. 1 h•·1 t; 1�i1' i111 ·! 1 'Il!Tl i·1,1!!;•111ljl'1il 1 \I l!" i [!!1. !i ! lilt! l i ! i!!l 111 l /: ijl'1�'1· 111l1 1l j.1l t1!,11H.f 1 1 i 11 I' 1 �. ·'l 1!fl; :l1 ;11·.1 lj; lilllj"' ' il ll 1 ' '11 1 / ·r11' . :1d·;:'11·i d!i 1.1 l!11 Il :· �til i�I rri H r [ 'r ·�+ i pf: lh! f 1 11' 'f i ' Il · ' 1 ,,,ll. l l'ir��, l1 1fli � ' 1'!1 !!il1 111 . j !,,, f l " iili1"" 1 11) '1![ ;:I, 1li! l! li illj !;Il lrii1 d i '"'l il l · .' 1 l· ii" d l:!lli:ll!!; tdHl :'Il!' :1!Hl1 1 ;1·i ·! ' 1 :!1. :tf l'.!!il!: : : 11,tJ \ 1!i 1111i l · � : : 1 1)1 1 1 , 1 !'.!! ! 1�1 W11ll 1 1 i " IWj 1 1 1!1 .1!1 !11 1 ! 1 1'11 1 i!'!l!!• I !!'1 11!! 1!· PI 1•:1 I l" 111 1 : 1 1 1 :,· q1:1. ! Hl :'f'\li 1 i,11lfl 1 1l!il,l1 ·I !� i!I:111 '; !� 1: ill' 11'·1 :"·1:,� ·I!! il1:ll :1: ' :1!,ll 1 : 1 l l , 11 1 1 1!'1 l,1,.,,l1·1·1 1 1111d1fH !:il1 1j.11 [,i1 ljj·f j11i 11, ,. 1;!1: !' 1111 , )lil;; 11·1 1,1 : L !. 'il''11. 'I'· :1.11i!l! i. ll11 q1:!i . ,,. 1 , 1. !, 1 1 · 1 1 i · 1"\ · ' · ' · ·�m1'H i , 1 I 1 ' 1 ,l · . 1' li-l'.i.Ifr 1ijt f• Hl fijJ' W · ii!1: ii!l fh i ; �� . M� · �In:! . 111 i ' ' I ' ! i '11il;1i1::; •! 1 � !l:f''f'1t i1i .; . 11 1 .:1;1f1 1 id li f1> 1. 111i l l 1 !1 1 :. 1 1 !:::,1:1: !1·:·11::::. Y" 1 1 ii! :i�I :;·1 � l/11 1 t ' 1 1 1 1 " : l l il:.l l f fl 111·1· 1'fl �i !+11fti ! 1tl : Hf: 1. f i�I !i li 11n 111! 1t!: k : : : !1! ! 11 'i!' l i ' i ' : : 1 ' : ;:, ''; i 1! : � �:rüH;jl 1 ii rn i tl! : ; " 'HJi l Jîl ! rHt IJl :ift i!1 , : . !i:1 W p�i1 Pi·11!'iL�tt11 ,r,l:!i111· 1li'i 111·1111 !1·11·w1· 1, 1 : 1•r.n1· 'i'. 11!1: 11JlW111 \·[111": 1ir.lil'1 �illt11! :1111! rn qi,l1'.:"' r1hlH;�,jµr!·I�f,,Jr·1 11 1· j,ilJ n:tllp,:i i!1I1ïfl1,.I: !1''!:!ii:\:1ilili�li·.j,n11�11t·lli!': l':l1•11!1111J !i!:':1:1· 1· Ij1, !;::11ni l" :·l':!"lli:1 l i::;r.':!:r ::r::1. :::1' . ,I,': ::i .. !1 ·• :'''• :1 !'.;1': i· :1·. 1:1�;1::i. 1 · :p1;::ITl q1irif, ' ' ' " : '· J' 1 : 1 ,i'i: i1,JP."' i11µ.ji! 'i'] füi'H1, lfl: d 1r j ! rri f;:: 111: li'' ;j,i i!'I' iTI .t1H fH1 ·lJi j':ii !i i 1 ' : 1 11 :;;! i!:t 1111 i!, îf i i 1i!! !!:: 1 · ! 1 1 1 l ' i.11 1 1 ::i; ! ; 1 : : : : 11lr il!i i! ir,' ;1:1 ilji J! 1, ,111 : !i1:: 1 !:t ; !:! Ji!i :1i1 l' i ; 1 1 / 1 . r · . il i" il'l 11 lii il 'i!::'111: · ·li• ! ' h . . ! .- 'l# . ::· l il' il· il . 1 W. : !il' ;1!:), fili · " \: ;: "!'l' i:! ; '!i1!ii. ii1!.1i1: 11!1 lf1' ! . l;il !'iÏ. 1'1!1 1:!! J'!!1i1!1 l t j ! i[:, : ;!,�J� r:f ·1 rn: 1 ( · ·11, ::111111 111 · :! ·: r '!1j 1 111' l"l l ' 1 · j • i " '.!'1 ·11·1 · 1 1 1 d · ' l· 1)l !1 •1:1 1 / J 1 i 1!' · I" ' •l' ' ' I " l ' 111-.1 ,, 111 :!'I .t·i JI · 1 · 1 ' r\ ·il I "J' H ! !•'1 1 11! 1111 fi'1'[; '·1· il\1 !li l ,.. !�!!!!Il '.tu 11 1 ! 1·1: 111,· tl'' · 1 11 1 1 '11 % •. • �v.li :�' ij. j �· :11: ·: :r·d 1 111' 1 L. iT 1 l 1 /'1 · !l: - . hti!f 1 UIl 1 ·'H ;] i 111111!1 J! il1 lilli!Jli' J 1 1!..1: l i:1�/:r:f1, · : \ " ; ;ii1'"'·i :l1 '. i !;� i!!i !;!i 1111Hl! lii1!i,! ,!l1 Il! ! ! ! ilr l jl 1 !:j! ,l! :i. •j[!11:' I:' r;11 , , . . · i!lli • · . · f·1r�l1-H- f . · · ittl i , . 11 ; · 111., 1 11·11 1,l,!· 1 · ,:. 111.!i1,·1, .'I"' · : 1 1 , · 1 1 1 1 1 ' ! ' [, ,1 ' ·1 1:1 1 : 11.11 i1 11 f, r1m1 , l 1·' T· 1 1n. 1 ! 1 : I : . ' 1 , ; ,."i· ., _:i--C-:-i-'� (h ! ' w dJ: 1 1· iili :'!1 1::: l 1 ! i ;1:f !! !ili .11: i1il �!11 i 1 il:! i1i1 !I ... 1ii1 1 . 11111!1 ! :�: : ;!;· i !jll�iu.:: : ,iJ hr--;. .....:.. :11 J !il !'il . 1 1 1' 111 l'. ' �1 �!H'!'' t !.i['• : q :' ·111 fi;i I• ; : 1 , 1" " 1 1i:::: ; : ! 1 m1 1 lil 11' 1111' ""1 . I·'· 1 1 :. !!li' 11' ii : , Nbli. ' : 1 1' i i!ll 1' 1·!! , :111 1 :1 1 ; i:i! i'11 ·', ' i1· . !".,,. ' 1i 1 J' 1! ij· ' i'1l• " :' !il'. ::11111111111,·:" 1 . I!1 1 tii11['+ ·1 1t 111'' lt.111111l 1111 1 · I l I""'�') 1 · 1 1 · :l+j I· ''i1 11'i 1 . ; :i� . : : :: q,1:,:1l : ; :!:::: :111 :111 !'i: l1P 1 1 1! ::!t : ,:/i !i!! :' � 1 J 1 w. it li11 l 11i111 i! '''.::Il : ��il 1:::j:.: i i:! �r(: : :1' è 1 i ; iiÎi )l!i lid :!11 . 1!!1 · f 111 ii11 L,11; ':J,rhi/'ii1 1:. i: [tlr �r1!fr:11fÏI. ii 1 ;I'11: !11! lj'l 'î:l111' ,• !H liio+; f� 111:i•ji rni" �. 'il · j 1 : :1:1h:;1: " 11 1 ,,, iJ1l1 �!I ! l : l !di 1:11 1 : Ij,"!' · :.�! ·1:' ,11�111U11I .�1�11·11,.H1 \l �r!l'Pt! �'it 'if ' ! j1;i(!�di!/.111.Tll!ttJ1:il-1;.!. tcrfl �·· l:::1411 1 ::r.. ;!" ::. : i1·' !r !jl11 1 1 1!1l 1 l Lil'Il ' ;i;!j/' i:!·11111 j 1'i' · ' , i!J1! i;; 1 1! .1 :f :l :'il1I:" ''' hrr. ;· �;' : � rmii! i1'11J;"11i 1•:· 1:' ·' 1I j i i! 1 :!!·'/i,11 :11· , 1 ':. 1 11 · ' 1 1··1 ·1· · 1,'11 · 1 illi l 1 IT T · ·· ·. Wi' 1: rtl :!JJ i11 ! Hl1lil! l ·ij'. l:Hinn :11illi w1��1ju 1 1!1111 I d! J111 1111IJJ 1 !: :: u1r �. illi .rr1 11 111! 1 1 :11,11 !! �flil11!: 1::1. 1 u! I u:'. !111 ' 1 i!lli i · ' 1::, 'lil 1 : !!! !11 111 :11 11 1t 11 ' 1ir�,,·i 1111\!'r1 1!�r,,. 11 ;· .�. t� 1q · 11 111 il! i1i! J!,1 . 1 : ·1.:: h ! '': 1 1 1 : ! · 1 1 1 q :1· 11 1 ll lil 1 /i 1 1 1 1· l 1 . ! 1 : 1 1 1 " 1 1 1 il ! 1 !;11: • r1 1 1 . 1 ' 1 , " 1 : 1 1 I 1 1 ! IJ; l iJ.;.!'.1•1 :1•:· li i i i : '.tjfi':M: 1111 \!11·1�l i 11 111 1 1 1: .... l!i, iil.1 tJl1 11
i\l jilil�ij f�r .r1 +�rrn1 ·1't�I 1lfi. ! ]i Mi l� ' 1 !i 1J1 1 J i [�1 : �rir1 1[( 1 1 111 ! l �1 11f 1. 1 l !i �.!t t1 1l 1�l 1 1!l 1 1 . 11[! � t,11 111 1 !i1i r1. 1jl in:l i!f 1 1 1. 1 1;�i 1 1 1 111 !ID Il , 1 1111 1� · . . 1 1. 1rm! 1l. !1 1 �1 1 1 !1 r,r\1il l ) �ir,��1,][1�il !1: 1; ]1!1 111 il! I� �, J� r1i1 l1' , �
.
.
11,1
, ,,
::
1
.
l fi
i.1.
.,. , , ,,,
;,. i l:i H i!'i !·
H.
:
111,
::!
1
.
11 1
•
.
r' •
,1
1
r
•.
lq
:
l.1
1 ,:, , ,,, 1111 1 p :
:+!1:i''
i !
, , , ,
I•
:11!!
1
,
1
,.,
''I
fJ!· 11
.
' 1' I • '.! i'';
1
�1 1 � " 1; 1 ; 1�:,'
1
1
111
,,
•1 !
,
Il
i''
l! i ' !i , 1 1 . .. i, : r:
1
,1'
1
.
' ·1 1 ·
11
,
•·
'•'
1
!
·
:111 11 1
1
·l i l'
"
I'
1
., r 1 1 1
. .
·
1 ,
.
i
1
,
1
1 .· 1 :1 · ; ; : :
f
:.: •
'1·
1 :i
: : : .;• . ' :
.
,
�
'
1
1
1
i
1
u"
l
�,
!!·: il. .
!11
r
1r
1
·
1
.
l
1
11
;
: "
111
1
!
.
1
1
",;�1 : 1,"
;
1
�
·l '!'i : · : '
.
i
1
' !'
, 1:
,
!' i!��11: , q
\
10 :
i 1'i
"" 1,ii .!f. ![· · :' ,
1 1 11. . 1 1 ,;: .i.x · J.i1
1
1
itIT !11! i : I ' llli
!
1:
;
,
i11
. . .. ,",, •· . . ·
1"1, 'ii'1'1 '
''1::
:·
.
.
111: · , "1 •.:: " " ../. !:1 ' 1 ::
'' ·
11:• 1·11 f•d ! !.I i'! "" ,
--- 1il�
'I
•
Il
,.
'11 '"•
•l 1
"' 1 · rr: !!
Il
·1::
1
·
I
, ·i , " • i ·� : ·
,
.
!·
T
1
.
·
.. ,,
i
-
· ·· 1
,
"'
l;.i "
. �1:
'
1 1l!
'
,
1
1
,
!
,
.
.
1 .1
'!i
;
,, " 11
! ;
.
:
'
'!
:1 " \ · .
il
: :;i�:: 1 ::•
.'
·
'!
,
J;
.
�
;
r,· .t
" '·I 11
1
!
1
1
i' 11" ii . : :: 1: i ! i i P I · i '" 1 !' 'I;
"i·1
I!•
·
i
••
' , ·-,,
1
i i
!I'•
i11• i
1'
, ·
.
:! :
'11'1
,
:11 " . ,
!•
•
'
•'
� '< j:;
Il i
H " r·. . 1 1 . l. '
il•
·
1 '. 1, , 1 · 1· . il!: · !: '.I' 'il!/!!. ! l 1'111! r 1n.
. • •
•
Id
1!i• '' '
: · I." . .•
'
·
f1i lcrr
1,1' I
· " 1 i· . , :1: '1.:1
1
i
1 ! 1
�� �
1
1 '
'
"i
!
.
r
.
,
'1
�
"
"
"
--. "' � .WIL 1f4'f
"
.uitt1.
•
"
,,
"
'"
*
11 1 � �
:•.:
H 111: 11;!
;'I:
1! 1
· '
1 ii :
n
'I!
"
·
dil
1t 1
.
".
i
1-1 .111
1·
"
1:1: !1'1 ·'
1,1
"
1
I'
,,
P ii 11
l : 1J i) �tl !J1Ij,1 1tl , · 1 · ,
.
•
.
il'
.
:!:%
_
.
"
1:!
::Il
l'f.
..
il"
�.(Z.ü) �
· 't
·
:,!
i
•
,!
i
1 '' j.1, �.
! ,
1
.
i 'l'
;'i l
" '' ' ..
1 ;,�1 1
I·
·
1
,
.
""
:,: l1!i
,, . ,L
t
.
111111!·
i)j!
liJ! 1:,•
: i l1 !l!
1
i
•
�
"
±
�
.. 1 ' ' ' I · 1 �t: 1!; I ,· 1! . i.t• 1' 1 ii·!1!
! 11: '1 i
:!I•
· ''' ,
P!1
,
'·l
l . . 1 1' l:i :111 1 1
1+1it
Indien nu 2 of ze lfs 3 spechten op hetze lfde tijdstip bij de bewuste holenboom arriveren loopt dit onvermijdelij
op strubb e lingen, die echter gemakke lijk kunnen vermeden w orden door een ( meer of
� )
verschillende timing voor
de verschillende voge ls. Dat wil e c hter niet z e ggen dat de vogels totaal geen contact hebb en met e lkaar. Vooral wanne er de voge ls roe pen voor of na het gebruik van het s laapbol, gebe urt het dikwijl s dat spechten op e lkaar antwoorden : ze beginnen dan gewoonlijk luider en sneller na elkaar te ro epen. Waarschijnlijk is dit een zachte vorm van agre ssie t.o.v. de concurrent. Waarnemingen nabij slaapholen van spechten bieden bovendien uitstekende gelegenheid om roffelende vogels te zien; vooral op zonnige voorjaarsdagen b e ginnen grote bonte spechten onmiddelijk na het verlaten van het slaapbol te roffelen op een geschikte tak in de nabijheid. (S)
In spechtenholen slapen niet alleen de rechtmatige eigenaars; ook koolmezen, pimpelmezen en ( natuurlijk) spreeuwen tr<>ffen
we re gelmatig aan terwijl we enkele keren e ekhoorntje s en
b oomkruipers betrapten op het lenen van een spechtewoonat als onderdak voor de nacht.
�
m Met dank aan Luc, Bart, Johan, Stephan, Jo, B ob, Dirk, de andere helpers voor hun ·toegewijd waarnemen en noteren.
�
''I' "'
· r 1 ·I , i · 1 11'
.
fiî: ' I' i ' Îi!� : ; :
i 11
·
---,--,--�c1fÁixHJL��à,Ji��- �c:"� �. 'J(�):.d.(Pkt/IJal;l�)F":�"!· 0
l
�
lilifr; ��;''::+,'! �: � i ' 1� 1 t,l��, \�.�i!��, l"' l "iilni!1, 1
�
.
·l
-
1
;. ' ; '
; : ; !11 ' Ij. l; d!i
• .;
i
1 1
!
1
..
-·
1,, , 111, ,1 :! 1'!; . 1•1.'!l 1 1 11 1: qt · · i1"11·!; :+ 1 i•" i' •' " ' . '11' ''': ,. I' i !' i11I ! ! 1 : 1·:, · 1' li1' ,IJ !t!I ':" !i!! ;1 J i 'J ! !· 1 !i 1 !1 '!ij:; ...
" 'i " ' ' ' I
,1
H
1
•
j"
ql1 !
·
r
i:"
li'i
. :1 ' 1 1 lii 1 1 · ,::r 111:
.
·11 1:: . ! ;
, ·1!, ,. . 1 1• 1 li'I ,, 1:; ' 'i1 " ! · ' o. .j'! ! · � � 1�:i 'i!I 1 · 1 · .
l r.l:.k' '. J d J
,...,.,t--: ' . . 1 ! : i ! i �. i 1 1 ii . "· " . 'I' i;.,.,..r. � ,, 1 I 111 ' ''' ; , " : r • ·. :: , ·111 ·.'. ,' · ., J i i ; i t':: 1 1 : ! )·� i!1J :: 1 1 :i;�, · ' J! :i' ,, ,, , :: 1 � 1il!
'·
" :''Ï '
'ill
·
1 : : ·1 i i . " . p , �.,.,- , � . .
. .
.
r ·
'
.
JJ1:1,
L
"'
•
1t\tf. �1 n l!n '. i[1·' 1i1 1· 111 1, . lil: 1i:i 1li : ;.!l 'i il !ili 1 1 ! i.'1 � i i :i. i �J1· . , ,
;;
:", 1 · " ' ,, . :l"
1 1 '
,
I,
·
1
.
1
11
.
.
,
: .1 ·•"f•
1
' i'. ;1·11.I I ! •: ! •1 1' ·Il; :1 Il 1 tw •
!1·' �1 1 1
.
:
i l+
1
1
.
1
•
11;
1
1
i
,1. 1 ·1 1 1 1r · 11 L .!1l Ij !llJ 1
• i
.
t
f! H
1
1
ti
'
· ii;
1
1'.
•Il
:
,
,
. . �:"_·. l.t.tft i1� :'.� �l : � i� l i. li l i.1il'jil l i i. j;i. : l�j� n �.T� .. -, � ! :; '1 :. ;. i ! 1 '11' �1�1 1111 1 1 !1'1": 1I i:_wij. . :l ! . 1 rl 1 1.:! i1l '1 !J! . � , , :, .11
1 11
1", ·11 1 ·:11 ,,, 1., 1'''1i1•1 i • i • 1 ·.i1 ,· ,. 1,, .. '.!11'•1 .f11 1 . , 1 · 11 . J , . ! . 1 l 1 il J. 1·''i' ' "'"il:1'1.;1 '" ' ! 1111,., ' ·· 1 !! !!1 1 111: ''. i ! '· 1 iii' ·' .1 flil !I · :111 ·. : " ; . : ':l!,111. ;:!, il i 11" · l il 1 '1 1: i p l 1 : : · · I ;!, , ! , "P' i, 'ii i " , ; <11 : l1i ll '! : ' · 1' 1 • i " i i l 1' 1,, : .: 'î: . !:.: · 1 11 1 !! ;j H I! ;11 "I! 11: 1:11 I l li ' ' '!! . ':·1 . " . , 1. ·' · :1 11 , 1h l.11 tj ! ,. : , •" ' 'il · ' il ;i' '·I' ! i :: ! · ! 'd ., : , ! � !±;: : iid · t · 1:i 1 'i ,;q .
I·
.1· 1·l i li ! 1i'!1 1 1ljl in!W1 J1 !i 1
!
1�
·
1
11!
. ,,
1
l
1 lli f l " I
.
11- . 1
�,�11 ltf�l 1 1 1!: �
1
1
10
=-
r� p
Alle informatie in dit artikel is niet alleen ontleend aan onze morgen- en avondzittingen maar ook vee lal in overeen stemming met andere (me er serieuze ?) onderzoeken.
(S): Spe chten roffelen waarschijnlijk om een geachikt broed hol " te adverteren" bij eventuele partners. De plaats
waar e e n specht roffelt is dan ook dikwijls vlakbij een overjarig spechtenhol gelegen; het gebeurt immers vrij dikwijls dat spechten geen nieuwe broed.holte uit hakken maar een oude in gebruik nemen. Herwig Blockx Lang.veld 233 3201 Hol sbe ek
·wij produceren zur� rfgens . . . .:�:�;;;}�1.1��1��'.I;� :
." � .
"' �
�",� i · · · J
' ( f.. ..., · ,
'
."
;"., '
' j 1 .'
l !
••
$1!1(-'' '" � Gil- .:; . . . tf;t.r.:
jj ' • . 5 ��
. . .·1.;,�
� ': "'.,
•
'
f a un a
zal
well icht
ma s s a l e
m e r erl . de
on s b l o t e
wel
en
eens bij
NOx
het
deze
vr i j .
l i jke
z wa v e l g a
e en
19°
de
e e uw
d euk
A f z e t t in g
2.
dan l a n g s
en
die
2
hier
we
weg
wat
A fz e t t in g
langs
dro g e
we g
waa r
hu i z e n
reacties
aan
ed
d e zwa r t e
h e t P a r theuon , z e l fs
ons
kor s t
e i. g e u
s c h o o n g em a a k t
u i t l o kk e n .
de
op
s t a dhu i s
is ,
maar
dat
voor
wij
ga s s e n
de
van
er het
het
in
de
zure
op b o m e n ,
Kar i a t iden van
Karnak
van
en
reeds
A E l- 1 1'#
v e r z ur in g e c o s y s t e e'm
d e p r o b l e ma t i e k
wa t er
p hy t o p l an c t o n ,
Het
niet
w i j ten
te
a qu a t i s c h e
de
op
g e l e gd
prob l e em
van
aan
er m e e r
zodat
v e r dw i j n e n
p r o b l e em v a n h e t
de
e en
ma s s a l e
l icht
wordt
de
van
for e l ? door het
i nv e r t e b r a a t
,
zure
wa t e r
o v e r ga a n
om
zal
de
f a una
t en s l o t t e
'\
9.0
:· -·;:A J
l
1 0 · .ACI DIC
. 4.Sj,· ,,'4,�;;.,· � "
'
.
.
·,,,
van
gehe e l
pH
4
pollut i e :
o n d e r t u s s en wel h o e l an g ?
kent
n a d ruk
'"'"""'""" U.MIS.19l0
D e nk e n we d a a r b i j
t e mp e l s
de
llAWATBI AND IAKING IOOA
en
(Z VIU:
het
met
z ich
h i e l den
/r/I T7 l /f FT. .
v e r z ur i n g
deze
in
•
z i jn?
r e v er s ib e l
e v o l uer en
van
6
s t i j gende
De
v e r an d e r i n g
e en
k e nn e n .
r e ul t c e r t
g e b o uw e n :
E gyp t i s c h e
van
p r o c e s s en o i v
vormen
de
so2
het
•
•
A
in
de
komen
kl eur
�
v e r dw i j n e n .
niet
o p k om s t
Wie
.
�
bezig.
vooral
van
In d e r d a a d , naar
en
met
k a t a l y s a t oren
na t t e
.
zij
bruine
502
o n t k enn e n .
p r o c e s s en
v e r z ur i n g
d o or g e l a t en?
t o t dan n a t uu r
ingEw ikke l d e
langs
r e g en
zijn
op
het
s t e enko o l
van
onder s c h e i den
1.
komt
i n g ewerkt
z i jn
s t erfte
dur v e n
i n s pu i e n
p ro c e s s en
de
deze
.
aan
z i jn
onderhevi g
n i emand
---
* u Ó *
w e t enschapslui
d i e p b l a uw e
van
-..!_·� ·-
� lfO t; e � 1'1. .
fl ora
e c o s y s t emen .
met
wel
Of
T o t n u werd
• • •
vu l ka n e n
were l d
v e r z ur i n g s v e r s c h i j n s e l e n
T e c hn i s c h
reeds
r e vo l u t i e .
z o nn e l i c h t , s t o f , o x i d a n t i a tot
iuimen
j ul l i e
toch
b o v en d i en
serieze
v e rbran d in g
die
on z e
en
i n de
r o okp
O.K. ,
proc e s s en
s ys t e em
evenw i c h t
vr i j
deze
kr e e g
bij de
s s en
rel a t i e
e en
onder
bac t er i o l o gi sche
Doch
indus t r i e l e
o.a. 503
Zo
da t eert !
t erug
ecologische
c on t i n u . de
,
s o mm i g e n
die
s c an d i n a v i s c h e
er
onz i c h t b a r e
g e ho o rd ;
van
b l auw e
v e r z u r i n g s p r o b l e em
j a r en
t ra ge
oog
zul l en
he t
da t
mil jarden
ook
van eens
E n naar m e n z e gt b e s t a a t
na tuurl i j k
m e r k en
iu de t e
vi s s t er f t e
voor
Ja,
al
wel
.
.
onverb i d d e l i j k
vel e
Reeds
a l l e ma a l
.
'�
en
Dat
t ew e e g .
er
."
•.
brengt
hebben
•··.
/'
·.•
·1 .
We
1t
. .;:./,��� <::"); H1., SO"I ,._, J. H ._" "o.,. . ( " _..:;/ . . � " ( ' " - '11.N. 0.1. f'-• /i t "·OJ � ' ' . . ·' rM ( . "':» j..-'":� "�· :! ' �da4 ':' _ � " . ,.'. : ;----- ,.--- .- -,;,....,.:.... . _/ .....___,_ " ' " ')( , .._..;/ . . ,_
. �
VEHZUH J N G ?
. c ..
-�µ,,,.,,4/�du.
11
ver t ebra a t te
)
·wij produceren zur� rfgens . . . .:�:�;;;}�1.1��1��'.I;� :
." � .
"' �
�",� i · · · J
' ( f.. ..., · ,
'
."
;"., '
' j 1 .'
l !
••
$1!1(-'' '" � Gil- .:; . . . tf;t.r.:
jj ' • . 5 ��
. . .·1.;,�
� ': "'.,
•
'
f a un a
zal
well icht
ma s s a l e
m e r erl . de
on s b l o t e
wel
en
eens bij
NOx
het
deze
vr i j .
l i jke
z wa v e l g a
e en
19°
de
e e uw
d euk
A f z e t t in g
2.
dan l a n g s
en
die
2
hier
we
weg
wat
A fz e t t in g
langs
dro g e
we g
waa r
hu i z e n
reacties
aan
ed
d e zwa r t e
h e t P a r theuon , z e l fs
ons
kor s t
e i. g e u
s c h o o n g em a a k t
u i t l o kk e n .
de
op
s t a dhu i s
is ,
maar
dat
voor
wij
ga s s e n
de
van
er het
het
in
de
zure
op b o m e n ,
Kar i a t iden van
Karnak
van
en
reeds
A E l- 1 1'#
v e r z ur in g e c o s y s t e e'm
d e p r o b l e ma t i e k
wa t er
p hy t o p l an c t o n ,
Het
niet
w i j ten
te
a qu a t i s c h e
de
op
g e l e gd
prob l e em
van
aan
er m e e r
zodat
v e r dw i j n e n
p r o b l e em v a n h e t
de
e en
ma s s a l e
l icht
wordt
de
van
for e l ? door het
i nv e r t e b r a a t
,
zure
wa t e r
o v e r ga a n
om
zal
de
f a una
t en s l o t t e
'\
9.0
:· -·;:A J
l
1 0 · .ACI DIC
. 4.Sj,· ,,'4,�;;.,· � "
'
.
.
·,,,
van
gehe e l
pH
4
pollut i e :
o n d e r t u s s en wel h o e l an g ?
kent
n a d ruk
'"'"""'""" U.MIS.19l0
D e nk e n we d a a r b i j
t e mp e l s
de
llAWATBI AND IAKING IOOA
en
(Z VIU:
het
met
z ich
h i e l den
/r/I T7 l /f FT. .
v e r z ur i n g
deze
in
•
z i jn?
r e v er s ib e l
e v o l uer en
van
6
s t i j gende
De
v e r an d e r i n g
e en
k e nn e n .
r e ul t c e r t
g e b o uw e n :
E gyp t i s c h e
van
p r o c e s s en o i v
vormen
de
so2
het
•
•
A
in
de
komen
kl eur
�
v e r dw i j n e n .
niet
o p k om s t
Wie
.
�
bezig.
vooral
van
In d e r d a a d , naar
en
met
k a t a l y s a t oren
na t t e
.
zij
bruine
502
o n t k enn e n .
p r o c e s s en
v e r z ur i n g
d o or g e l a t en?
t o t dan n a t uu r
ingEw ikke l d e
langs
r e g en
zijn
op
het
s t e enko o l
van
onder s c h e i den
1.
komt
i n g ewerkt
z i jn
s t erfte
dur v e n
i n s pu i e n
p ro c e s s en
de
deze
.
aan
z i jn
onderhevi g
n i emand
---
* u Ó *
w e t enschapslui
d i e p b l a uw e
van
-..!_·� ·-
� lfO t; e � 1'1. .
fl ora
e c o s y s t emen .
met
wel
Of
T o t n u werd
• • •
vu l ka n e n
were l d
v e r z ur i n g s v e r s c h i j n s e l e n
T e c hn i s c h
reeds
r e vo l u t i e .
z o nn e l i c h t , s t o f , o x i d a n t i a tot
iuimen
j ul l i e
toch
b o v en d i en
serieze
v e rbran d in g
die
on z e
en
i n de
r o okp
O.K. ,
proc e s s en
s ys t e em
evenw i c h t
vr i j
deze
kr e e g
bij de
s s en
rel a t i e
e en
onder
bac t er i o l o gi sche
Doch
indus t r i e l e
o.a. 503
Zo
da t eert !
t erug
ecologische
c on t i n u . de
,
s o mm i g e n
die
s c an d i n a v i s c h e
er
onz i c h t b a r e
g e ho o rd ;
van
b l auw e
v e r z u r i n g s p r o b l e em
j a r en
t ra ge
oog
zul l en
he t
da t
mil jarden
ook
van eens
E n naar m e n z e gt b e s t a a t
na tuurl i j k
m e r k en
iu de t e
vi s s t er f t e
voor
Ja,
al
wel
.
.
onverb i d d e l i j k
vel e
Reeds
a l l e ma a l
.
'�
en
Dat
t ew e e g .
er
."
•.
brengt
hebben
•··.
/'
·.•
·1 .
We
1t
. .;:./,��� <::"); H1., SO"I ,._, J. H ._" "o.,. . ( " _..:;/ . . � " ( ' " - '11.N. 0.1. f'-• /i t "·OJ � ' ' . . ·' rM ( . "':» j..-'":� "�· :! ' �da4 ':' _ � " . ,.'. : ;----- ,.--- .- -,;,....,.:.... . _/ .....___,_ " ' " ')( , .._..;/ . . ,_
. �
VEHZUH J N G ?
. c ..
-�µ,,,.,,4/�du.
11
ver t ebra a t te
)
14-
'1.1
Er
zal
gaan
de
in
deze
o n t w i k k e l en ,
diver s e
e en
dit
t i g en
hu i d
Z i jn
er
Geen
z i jn
t e gen
kunn e n
e en
dan
of
zur e
condities ,
kan
Zij
da g en .
a l l e en
zal
die
• •
ons
v e rw i t
va n
om v a n g
a an
deze
s i t ua t i e
he t
haar
en
in
haar
zal
vinden .
De
er
de
door
van
s y s t e em omgevin g
feit ,
hevige Doch
wa t e r i g
ook
ree l e
i nv l o e d
zo
duidel ijk.
u i t en
z ich
deze
van
kor t e
s t romen
en
Is
dit
g e o graph i s ch e
r e g e l en .
niet
te is
niet
Hoe van
ook
We
prob l e em
komt
i on e n
het
h e b b en
dr inkwa t e r
v e r z ur i n g
komen
wa t
van
en
onder
verho o g t
Door in
met
deze
het
g r o n d wa t e r ,
terecht
komt ,
kan
dit
hebben . kunn en
soms
tot
zoal s
n e fa s t e
a s tma ,
• •
overal
gekend?
d i s t r ibut i e
a l l e s z in s
hoewel
we
on s
m i s l e iden . toch
da t
s o mm i g e
s treken
er
meer
last
ander e ?
k l i ma t o l o g i s c h e
s p e l en
b o d em
u i t e in d e l i j k
onder sche iden h i e r meerdere de
de
e l emen t e n .
a f z e t t in g e n
nu
dan
dan
in
a d emha l i n g s z i e k t e n
l a t en
het
en
t er e c h t .
g e vo l g
br on c h i t i s •
De
v o o rn a m e l i j k pH •
h i er
wel l icht
ook o n z e
fa c t oren :
o m s t a n d i gh e d en ,
ga s s en
de
w in d e n
e en
b e l a n gr i j k e
rol ,
zo
in
S c a n d in a v i �
terecht !
in
• •
e f f e c t en
op
In
p l an t en
i e der
b o m en
en
geval
is
zijn
nog
dan
ook
nog
die
on m i d
h e b b en
we
niet
zoal s
de
v i s sterfte
t e rm i j n e f f e c t e n
meren . wel
reeds
deze
me t
c r uc i a l e
de
dro g e
l e iden ,
mogen
oren ,
bepal en .
del i jke
wa t
de
in als
de
pr e da t or ;
mil ieu
Cu
de
de
in
N - f i xa t i e .
t em p e r a t uu r ,
t i j d s schaa l
bvb
deze
om
ga a t
het
b ep a a l d e
enke l e
vin d en
gr o o t s t e
dringt
van
g e b r u ik t ,
d i a rh e e
reeds
r e gen
komen
mens
me
v e r g i f t i g i n g s v e r s c h i j n s e l en
z ur e
chron i s c h e
in
er
vr a a g
mob i l i t e i t
de
ka t i on - u i t w i s s e l i n g ,
plant -bodem
De
ho ever
d� t
de
vo c h t i gh e i d , en
w e·r d e n
bul t e n
j o uw
Ook h i j
g e vo l g e n behouden
meren
de
h un
onderzoek g e dr a g
periode van
b ep aa l d
b o d e m z u u rh e i d 1
te
-
reeds
m en
naging.
e en
e en
van
hier
wa a r
b o v e n g en o e m d
hebben :
mo e i l i j k
e en
men s ?
uitlo ging
NaC l - ba l a n s
wa n t s e n
a an
ook
va n
rela t i e s
Wa n t ,
laag•
kl inkt
de
-
e ff e c t en
t ermen
t u s s en
deze
werd
ove r
dus
v e r d w i j n in g
de
v e ra n d e r i n g
in
k re t en
z i ch
p un c t a t a )
c on s tan t e
a l l e s z in s
wi j t en
te met
N i e t temin
wel
die
in B e l g i U
( C o r i xa e en
van
for e l .
Er
v e r gr o e i i n g e n ,
on t v o l k i n g .
inderdaad
o n t w i kk e l d e
ve e l
we
De
van
v e r gr o t i n g
g e l a t in e uz e
w a a r s c huw e n d e
ook
vo c h t u i t w i s s e l in g
Deze
e en
En
W a nn e e r
o.a.
du i k e rwa n t s
zijn
men
u i tkome n ,
e en
or gan i s men
vraa g ,
wan t s
de
schelp ,
a l g eh e l e
geen
s l e ch t e
s a m en
het
m e c ha n i sm en
van
a an p a s s en ?
Deze
Dat
bij
selectie
e en
ook
b e s c h o uw t
zo
sl echt s
v e rr i c h t ,
e en
m e r en
o r g an i s m e n
dikkere
doch
op
z ich
zal
de
real i t e i t
ui t g e vo er d
o v e r e en
s t emmen
in
doch bl ijft
vr a a g . het
pol l u t i e
gro e i
l a b o - e xp e r i m e n t e n
ni e t
wordt
g e dr a g
op
van
de
p l an t
ver schi l l ende
t o e g e d i en d ?
wa t
met
de
-
wa t
me t
d e in t e r a c t i e s m e t d e
van
wann e e r van
zijn
g e m e n g d e p o l l u t a n t en ?
-
invl o e d
z i jn
s ta dia
o m g e v i n g?
-
de
b o d e m g e s t e l dh e i d ,
Naargelang
de
aard
van
de
b o d em
zal
het
effec t
14-
'1.1
Er
zal
gaan
de
in
deze
o n t w i k k e l en ,
diver s e
e en
dit
t i g en
hu i d
Z i jn
er
Geen
z i jn
t e gen
kunn e n
e en
dan
of
zur e
condities ,
kan
Zij
da g en .
a l l e en
zal
die
• •
ons
v e rw i t
va n
om v a n g
a an
deze
s i t ua t i e
he t
haar
en
in
haar
zal
vinden .
De
er
de
door
van
s y s t e em omgevin g
feit ,
hevige Doch
wa t e r i g
ook
ree l e
i nv l o e d
zo
duidel ijk.
u i t en
z ich
deze
van
kor t e
s t romen
en
Is
dit
g e o graph i s ch e
r e g e l en .
niet
te is
niet
Hoe van
ook
We
prob l e em
komt
i on e n
het
h e b b en
dr inkwa t e r
v e r z ur i n g
komen
wa t
van
en
onder
verho o g t
Door in
met
deze
het
g r o n d wa t e r ,
terecht
komt ,
kan
dit
hebben . kunn en
soms
tot
zoal s
n e fa s t e
a s tma ,
• •
overal
gekend?
d i s t r ibut i e
a l l e s z in s
hoewel
we
on s
m i s l e iden . toch
da t
s o mm i g e
s treken
er
meer
last
ander e ?
k l i ma t o l o g i s c h e
s p e l en
b o d em
u i t e in d e l i j k
onder sche iden h i e r meerdere de
de
e l emen t e n .
a f z e t t in g e n
nu
dan
dan
in
a d emha l i n g s z i e k t e n
l a t en
het
en
t er e c h t .
g e vo l g
br on c h i t i s •
De
v o o rn a m e l i j k pH •
h i er
wel l icht
ook o n z e
fa c t oren :
o m s t a n d i gh e d en ,
ga s s en
de
w in d e n
e en
b e l a n gr i j k e
rol ,
zo
in
S c a n d in a v i �
terecht !
in
• •
e f f e c t en
op
In
p l an t en
i e der
b o m en
en
geval
is
zijn
nog
dan
ook
nog
die
on m i d
h e b b en
we
niet
zoal s
de
v i s sterfte
t e rm i j n e f f e c t e n
meren . wel
reeds
deze
me t
c r uc i a l e
de
dro g e
l e iden ,
mogen
oren ,
bepal en .
del i jke
wa t
de
in als
de
pr e da t or ;
mil ieu
Cu
de
de
in
N - f i xa t i e .
t em p e r a t uu r ,
t i j d s schaa l
bvb
deze
om
ga a t
het
b ep a a l d e
enke l e
vin d en
gr o o t s t e
dringt
van
g e b r u ik t ,
d i a rh e e
reeds
r e gen
komen
mens
me
v e r g i f t i g i n g s v e r s c h i j n s e l en
z ur e
chron i s c h e
in
er
vr a a g
mob i l i t e i t
de
ka t i on - u i t w i s s e l i n g ,
plant -bodem
De
ho ever
d� t
de
vo c h t i gh e i d , en
w e·r d e n
bul t e n
j o uw
Ook h i j
g e vo l g e n behouden
meren
de
h un
onderzoek g e dr a g
periode van
b ep aa l d
b o d e m z u u rh e i d 1
te
-
reeds
m en
naging.
e en
e en
van
hier
wa a r
b o v e n g en o e m d
hebben :
mo e i l i j k
e en
men s ?
uitlo ging
NaC l - ba l a n s
wa n t s e n
a an
ook
va n
rela t i e s
Wa n t ,
laag•
kl inkt
de
-
e ff e c t en
t ermen
t u s s en
deze
werd
ove r
dus
v e r d w i j n in g
de
v e ra n d e r i n g
in
k re t en
z i ch
p un c t a t a )
c on s tan t e
a l l e s z in s
wi j t en
te met
N i e t temin
wel
die
in B e l g i U
( C o r i xa e en
van
for e l .
Er
v e r gr o e i i n g e n ,
on t v o l k i n g .
inderdaad
o n t w i kk e l d e
ve e l
we
De
van
v e r gr o t i n g
g e l a t in e uz e
w a a r s c huw e n d e
ook
vo c h t u i t w i s s e l in g
Deze
e en
En
W a nn e e r
o.a.
du i k e rwa n t s
zijn
men
u i tkome n ,
e en
or gan i s men
vraa g ,
wan t s
de
schelp ,
a l g eh e l e
geen
s l e ch t e
s a m en
het
m e c ha n i sm en
van
a an p a s s en ?
Deze
Dat
bij
selectie
e en
ook
b e s c h o uw t
zo
sl echt s
v e rr i c h t ,
e en
m e r en
o r g an i s m e n
dikkere
doch
op
z ich
zal
de
real i t e i t
ui t g e vo er d
o v e r e en
s t emmen
in
doch bl ijft
vr a a g . het
pol l u t i e
gro e i
l a b o - e xp e r i m e n t e n
ni e t
wordt
g e dr a g
op
van
de
p l an t
ver schi l l ende
t o e g e d i en d ?
wa t
met
de
-
wa t
me t
d e in t e r a c t i e s m e t d e
van
wann e e r van
zijn
g e m e n g d e p o l l u t a n t en ?
-
invl o e d
z i jn
s ta dia
o m g e v i n g?
-
de
b o d e m g e s t e l dh e i d ,
Naargelang
de
aard
van
de
b o d em
zal
het
effec t
:r
van
de
zure
zal
e en
zur e
bodem
e c h t er
g e s t e en t e H 1
v e r z u r in g s e f f e c t
b u f f e rw e r k i n g
d ll s
het
ka l k s t e en o f
zoals
�estaat
komt
�. o
gipsproc e s :
v e r s c l1 i l 1 e n .
neutra l i s er e n d e
In S c a n d i n a v i �
uit
-
r e gen
ka l k h o u d e n d e
Een
16
de
krij t ,
h e b b en .
grond
tot
s t erker
�o
-
het
en
ui t ing .
De
b l i j v en N a d i en
in
+
.f t. H iE FFE R, di t
z ich
e i genl i j k
n a t uur l i j k
b l a d eren ) Deze
in
de
de
a qua t i s c h e
Doch
Zweden
ka l k
in
de
bij
tot
is
te
houd b a r e Om
t e c hni e k e n
a l l e en
l an g s
o o r z a k en de
ga s s e n . -
men
van
het
Er b e s taan
w e gw e rp p r o c e s :
Caso3
op
werk e l i j k e
on t z wave l i n g
wordt
p a ra l l e l
met en
in
4
meren
van
e en
�Rlf Nill
Re s t kan
ons
l an g e
aan
reeds
e mp i r i s c h te
gaan
probl eem
de
te
het
ka l k . als
pil
en
g e b e ur t
wel
e en
komen Zo
p ro c 6 d 6 s
komen
b ekomen
a C va l
vo l g e n s
de
door
er
we we
naar dan
vr i j g e k o m e n
gewa s s en
z o u t en ,
ges tort .
gyp s
door
v e r dun d de
zwav e l
b o uwn i j v e r h e i d
van
ga s s t r o o m
g e s t uur d
r e a g e r en .
Bij
gaan
e en
al smede
verbrand i n g
z o da t
het
z o r g en v o o r
t o e vo e g e n
om
te
daar
op
bed
e en zal
e c o l o g i sch
b e l e t t en
te
duur
is.
e en
z ul l e n
onder
vl o e i s t o f er
bed.
e en gaa t
z i ch
w a rm t e o v e r dr a c h t
verz e k e
mengin g .
ka l k s t e e n da t
ook
g e f l ui d i s e erd
langs
p e rman en t e men
laa t s t e
i 2 5 % s t i j gen .
e en
als
goede
deze
zijn.
ont zwave l in g
wor d t
ga s s tr o o m e en
de
dat
deelt j e s
gr o t e
15
z ou m e t
de
verbranding
n e e r s l a g van
l anden n i e t
verme l d en
die
de
in s t a l l a t i e
te
vormen
wa t
dua l - a l k a l i p r o c e s
energ i e
fijne
4
z o u t en
- z o u t en )
t e g e n ga a t
de
i n on z e
gevormde
of
d o l om i e t
de
ga s s en
gaan
het
zor gen
voor
gaan
on t snapp en . Een
p r o b l e em
bij
deze
c on t i n u i t e i t
bij
de
niet
en h e t
op
p un t
zo
zal
ver
Dat we
met
een
h e b b en
zal
e en i e der
me thod e
is
v e r b r a n d in g . nog
wel
Deze
t e c hn i e k
ongeve er
10
e en
staat
jaar
nog
dur e n
is.
m e e r fa z i g
e n c omp l e x p r o b l e e m
onder
j ul l i e
wel
reeds
te
maken
du i d e l i j k
zijn.
m o e i l ij k
v e rb r a n d i n g s ga s
De
en
NH
gevormd
s ul fa a t
het
de
door
bed
de
en
is
nog
voora l e er . men om
niets.
er
mo e t en
:
(
vau
n e u t ra l i s er e n
verbran ding
v e r s c h i l l en d e
wor den
weg
gr i j p e n .
bij
waarbij
meer
op
model
vo o r s p e l l e n
t e rm i j n
op l o s s in g
van
kennen
hier
e en
T i j dens
ac idificatie
van
g e b euren
Door
ren
a f g e va l l e n
de
van
in
h i erb i j ( N a - en
gyp s
t e rw i j l
ko s t p r i j s
b e l l en
sche i
v e r l o op
die
zijn
het
va n
meren
ongebl u s t e Caso
e en
a c a de m i s c h e
reeds
gooien ,
via
er
ui t ge dac h t .
s t el de
wa t er
e en
o p l o s s in g .
e en
een
op l o s s in gen
e c o s y s t emen
b i j vo o r b e e l d
.
kan
v e r s c h i l l e nd e
van
ro t t in g s pro c e s
z o u den
t i t ra t i eme t h o d e ,
)
Dit
wa t
in
worden
s c h a d e l i j k voor
w e gw e rpp r o c e s
g aan
hoeve elhe i d neerslag
n e er s l a g
In
het
+
hebben
veroorzaken .
v e r s c hil l e n d e
een
afsp eel t .
veron t r e in i gde
b o dem
Henr i k s on de
bij
wo r d en ? ·
do o r z i c h t
s tud i e
( de
+
b e n a d erd
a l l e ma a l
g e b e ur e n .
de
vo o r
nu e en
ver s c h i j n s e l en va n
Ook
we
pro c e "
a s p e c t en
kun d i g e
die
p r o b l e em
m o e t en
er
c a l c i um s u l f i e t
De
de
op l o s s in g
wordt
veran twoord
kan
vorm i n g
ka l kop l o s s in g e n
D ua l - a l k a l i p r o c e s :
Y. o
Het
Hoe
de
e in d p r o duk t en
s t o ffen
Vo or e e r s t
met
op
g ebruik t .
vo o r n a m e l i j k
k a l kho u d e n d ,
n :i. e t
w a s s en
z uur .
b e ru s t
Dat we ook
niet
laks
bij
de
wiedes
doch
om
zo
dergel i j ke
meer
te
gaan
pakken
m o e t en
onm i d d e l i j k
gaan
z i t t en
is
r e uz e - b e t o g in g e n
o r ga n i z e r e n
l i jkt
ook
dan
en
g e en
opl o s s in g . M i s s c h i en
da t
b i j dr a g en
door
te
brengen ,
Moet
e en
komen? Laa t
Of
ons
gr o o t s
we
e en i e d e r
zo
veel
e r o ve r
te
w er e l d n i e t z i jn
we
mo e t
e r g en s
b e wu s t w o r d i n g
is
zo
zijn heel
een
ons
s t e en t j e op
kunn en
de
hoogte
o o k voor
die na
p ra t e n . l e e fb a a r
dan
c on s e qu e n t
toch wel
m o g e l i j k m e n s en
z i jn ,
e go i s t i s c h en heel
geworden?
e f fe c t i e f kl e i n s
l an g z a a m ma a r
b e g in n e n ;
b e g inn en z ek e r
en
pro c e s !
iets
ons
:r
van
de
zure
zal
e en
zur e
bodem
e c h t er
g e s t e en t e H 1
v e r z u r in g s e f f e c t
b u f f e rw e r k i n g
d ll s
het
ka l k s t e en o f
zoals
�estaat
komt
�. o
gipsproc e s :
v e r s c l1 i l 1 e n .
neutra l i s er e n d e
In S c a n d i n a v i �
uit
-
r e gen
ka l k h o u d e n d e
Een
16
de
krij t ,
h e b b en .
grond
tot
s t erker
�o
-
het
en
ui t ing .
De
b l i j v en N a d i en
in
+
.f t. H iE FFE R, di t
z ich
e i genl i j k
n a t uur l i j k
b l a d eren ) Deze
in
de
de
a qua t i s c h e
Doch
Zweden
ka l k
in
de
bij
tot
is
te
houd b a r e Om
t e c hni e k e n
a l l e en
l an g s
o o r z a k en de
ga s s e n . -
men
van
het
Er b e s taan
w e gw e rp p r o c e s :
Caso3
op
werk e l i j k e
on t z wave l i n g
wordt
p a ra l l e l
met en
in
4
meren
van
e en
�Rlf Nill
Re s t kan
ons
l an g e
aan
reeds
e mp i r i s c h te
gaan
probl eem
de
te
het
ka l k . als
pil
en
g e b e ur t
wel
e en
komen Zo
p ro c 6 d 6 s
komen
b ekomen
a C va l
vo l g e n s
de
door
er
we we
naar dan
vr i j g e k o m e n
gewa s s en
z o u t en ,
ges tort .
gyp s
door
v e r dun d de
zwav e l
b o uwn i j v e r h e i d
van
ga s s t r o o m
g e s t uur d
r e a g e r en .
Bij
gaan
e en
al smede
verbrand i n g
z o da t
het
z o r g en v o o r
t o e vo e g e n
om
te
daar
op
bed
e en zal
e c o l o g i sch
b e l e t t en
te
duur
is.
e en
z ul l e n
onder
vl o e i s t o f er
bed.
e en gaa t
z i ch
w a rm t e o v e r dr a c h t
verz e k e
mengin g .
ka l k s t e e n da t
ook
g e f l ui d i s e erd
langs
p e rman en t e men
laa t s t e
i 2 5 % s t i j gen .
e en
als
goede
deze
zijn.
ont zwave l in g
wor d t
ga s s tr o o m e en
de
dat
deelt j e s
gr o t e
15
z ou m e t
de
verbranding
n e e r s l a g van
l anden n i e t
verme l d en
die
de
in s t a l l a t i e
te
vormen
wa t
dua l - a l k a l i p r o c e s
energ i e
fijne
4
z o u t en
- z o u t en )
t e g e n ga a t
de
i n on z e
gevormde
of
d o l om i e t
de
ga s s en
gaan
het
zor gen
voor
gaan
on t snapp en . Een
p r o b l e em
bij
deze
c on t i n u i t e i t
bij
de
niet
en h e t
op
p un t
zo
zal
ver
Dat we
met
een
h e b b en
zal
e en i e der
me thod e
is
v e r b r a n d in g . nog
wel
Deze
t e c hn i e k
ongeve er
10
e en
staat
jaar
nog
dur e n
is.
m e e r fa z i g
e n c omp l e x p r o b l e e m
onder
j ul l i e
wel
reeds
te
maken
du i d e l i j k
zijn.
m o e i l ij k
v e rb r a n d i n g s ga s
De
en
NH
gevormd
s ul fa a t
het
de
door
bed
de
en
is
nog
voora l e er . men om
niets.
er
mo e t en
:
(
vau
n e u t ra l i s er e n
verbran ding
v e r s c h i l l en d e
wor den
weg
gr i j p e n .
bij
waarbij
meer
op
model
vo o r s p e l l e n
t e rm i j n
op l o s s in g
van
kennen
hier
e en
T i j dens
ac idificatie
van
g e b euren
Door
ren
a f g e va l l e n
de
van
in
h i erb i j ( N a - en
gyp s
t e rw i j l
ko s t p r i j s
b e l l en
sche i
v e r l o op
die
zijn
het
va n
meren
ongebl u s t e Caso
e en
a c a de m i s c h e
reeds
gooien ,
via
er
ui t ge dac h t .
s t el de
wa t er
e en
o p l o s s in g .
e en
een
op l o s s in gen
e c o s y s t emen
b i j vo o r b e e l d
.
kan
v e r s c h i l l e nd e
van
ro t t in g s pro c e s
z o u den
t i t ra t i eme t h o d e ,
)
Dit
wa t
in
worden
s c h a d e l i j k voor
w e gw e rpp r o c e s
g aan
hoeve elhe i d neerslag
n e er s l a g
In
het
+
hebben
veroorzaken .
v e r s c hil l e n d e
een
afsp eel t .
veron t r e in i gde
b o dem
Henr i k s on de
bij
wo r d en ? ·
do o r z i c h t
s tud i e
( de
+
b e n a d erd
a l l e ma a l
g e b e ur e n .
de
vo o r
nu e en
ver s c h i j n s e l en va n
Ook
we
pro c e "
a s p e c t en
kun d i g e
die
p r o b l e em
m o e t en
er
c a l c i um s u l f i e t
De
de
op l o s s in g
wordt
veran twoord
kan
vorm i n g
ka l kop l o s s in g e n
D ua l - a l k a l i p r o c e s :
Y. o
Het
Hoe
de
e in d p r o duk t en
s t o ffen
Vo or e e r s t
met
op
g ebruik t .
vo o r n a m e l i j k
k a l kho u d e n d ,
n :i. e t
w a s s en
z uur .
b e ru s t
Dat we ook
niet
laks
bij
de
wiedes
doch
om
zo
dergel i j ke
meer
te
gaan
pakken
m o e t en
onm i d d e l i j k
gaan
z i t t en
is
r e uz e - b e t o g in g e n
o r ga n i z e r e n
l i jkt
ook
dan
en
g e en
opl o s s in g . M i s s c h i en
da t
b i j dr a g en
door
te
brengen ,
Moet
e en
komen? Laa t
Of
ons
gr o o t s
we
e en i e d e r
zo
veel
e r o ve r
te
w er e l d n i e t z i jn
we
mo e t
e r g en s
b e wu s t w o r d i n g
is
zo
zijn heel
een
ons
s t e en t j e op
kunn en
de
hoogte
o o k voor
die na
p ra t e n . l e e fb a a r
dan
c on s e qu e n t
toch wel
m o g e l i j k m e n s en
z i jn ,
e go i s t i s c h en heel
geworden?
e f fe c t i e f kl e i n s
l an g z a a m ma a r
b e g in n e n ;
b e g inn en z ek e r
en
pro c e s !
iets
ons
11
En e
., ei
R e f er e n t i e s :
wist
j e
Ook
in
E en
s tud i e
ioni sche
�
s i t ua t i e SO
-
-
vond
men
z e er
( in
v e r ge l i j k i n g
H+
i on en
doch
het
als
Na
+
en
Geo l o g i e
en
Ca
++
( 26 % )
bij
C a
en
dat
ber�
graa d we
ook
s u l faa t .
o r ga n i s c h e
En
sul f i d e
4
vo o r
in
n a t u ur l i j k e
S -houdendo
de de
van
( 11 2 5 )
En
>.
i s
zou
zijn
z ijn
d o o r ga a n . aan
Now
het
een
industr i e l e
de
da t
b e sl ot en w o r d t
en
dit
da t
v e r z ur i n g
wa t
impl i c e erde .
tot
We
reeds
zal
ana e r o b i s c h of
de
wa t e r s t o f
en i g e
we
hi er
te
ma k e n
door
de
t o e v o e g in g
de
e en
s t i j g in g
poel t j e s van
de de
pH
is
acid
r a in7
b u l l e t in n ° 1
even
and
dit :
s un s e t s ,
unt i l
wild
p r o gr e s s
hebben
g e vo e l i g
met
van h e e ft
s u l f a a t c on c e n t r a
things
b e ga n
to
were do
taken
away
fa c e
s ha l l we
the
of
wil d ,
In
the s e
is
not
and
never s ha l l
to
q ue s t i o n w e t h e r
l i v in g '
is
a c h i eve
still cost
h armony w i t h justice
a sp i r a t i o n s
a c h i ev e ,
a
its
h i gh e r in
things
fre e .
a c h i eve
h i gh e r
worth
but
to
or
the
l an d ,
l iberty imp o r t a n t
s t r i ve •
S u z anne
any for
more p e opl e .
t h in g
• •
A l do
"
o or z a ak
die
aan
youth
c h em i s c h e
w a t e r s t o f s u l fa a t
proc e s
mena c in g
them . we
than
vormen
v e r z ur i n g .
r e g e nw a t e r
winds
• s t a� d a r d
a i'va l p r o duk t
in
no g
g r an t e d
w i th
n a t u ur l i j k e
het
o x i da t i e
wa t e r l a g e n
w o r d en
twi j f e l a ch t i g van
m i s s c h i en
for
a l ka l i n i t e i t .
voor
al s
geologi sche
1982
Like
we
dal ende
b r on n e n
mi crob iol o gi sche
g e ox i d e er d
da l e n
de
z oa l s
b e s t a n d d e l en
a erob i s ch e
Het
Waaru i t
t o e t sen
da t
Environm en t a l
na tura l ,
W a t e r s t o f su l f i d e
bij
o x i da t i e
kunn e n
met
How
G e o graph i c
T a r a xa c um
kan
geno e g
hoog
wel
zuurh e i d
van
v er g e l i j k e n
verantwoord e l i j k
van
doen
b icarbona a t
s o 4 - c on c en t r a t i e i s
van
S -ri j k
H g - c on c e n t ra t i e s
ener gi epro j e c t
v e r z u r in g
(4).
pH
lage
ver s l a g
ener g i e
r e g e n ( i n du s
S -r i jke
b i c a r b o na a t
a n i on ,
een
r e c en t e
e en
z ur e
a c id
198 1
nov.
ik en
of
kr in g L e uven
N a t i on a l
wa t e r s .
b e s taan
( H2so
zul k
van
de
we
s t i j g en d e
v e en .
h i er
o vv
dom i n e r e n d e
de
n i e t-zure
wi s t en
da t
hebben
en
198 2
hoge
de
impa c t
pr e c ip i t a t ion
door
ve r t e g en
b e l a n gr i j k s t e
( 3 0% )
Ecological
T o l l an , A
1 9 80
e en
me t
.
de
z i jn
o ok
vo r m i n g
kunn e n
tie
)
lage
i n vl o e d ) .
C a - g e ha l t e
Er
l an d en
ander e
gep o s tul e e r d
'
de
Een
pH
e en
&
Drabl o s , D .
van
An t w e rp s e
het
er
b e s taan
Maar
Zo
in
g e b e ur d e ?
v e r z ur i n g
de
c on c e n t r a t i e
en
is
niet
zal
over
h i erover
wa t e r .
p l a a t s geha d
�
jaar
b r a a k l a n dp o e l t j e s
in
werd
triele
so
3 ,5
onder z o e k
wa a r d e n .
hoge
zou
reeds
van
wo o r d i g e r s
Er
• • •
z wa v e l r i j k
G em i d d e l d
De
da t
Belgie
b e l g i s che z uur
1&
t1
L e op o l d
11
En e
., ei
R e f er e n t i e s :
wist
j e
Ook
in
E en
s tud i e
ioni sche
�
s i t ua t i e SO
-
-
vond
men
z e er
( in
v e r ge l i j k i n g
H+
i on en
doch
het
als
Na
+
en
Geo l o g i e
en
Ca
++
( 26 % )
bij
C a
en
dat
ber�
graa d we
ook
s u l faa t .
o r ga n i s c h e
En
sul f i d e
4
vo o r
in
n a t u ur l i j k e
S -houdendo
de de
van
( 11 2 5 )
En
>.
i s
zou
zijn
z ijn
d o o r ga a n . aan
Now
het
een
industr i e l e
de
da t
b e sl ot en w o r d t
en
dit
da t
v e r z ur i n g
wa t
impl i c e erde .
tot
We
reeds
zal
ana e r o b i s c h of
de
wa t e r s t o f
en i g e
we
hi er
te
ma k e n
door
de
t o e v o e g in g
de
e en
s t i j g in g
poel t j e s van
de de
pH
is
acid
r a in7
b u l l e t in n ° 1
even
and
dit :
s un s e t s ,
unt i l
wild
p r o gr e s s
hebben
g e vo e l i g
met
van h e e ft
s u l f a a t c on c e n t r a
things
b e ga n
to
were do
taken
away
fa c e
s ha l l we
the
of
wil d ,
In
the s e
is
not
and
never s ha l l
to
q ue s t i o n w e t h e r
l i v in g '
is
a c h i eve
still cost
h armony w i t h justice
a sp i r a t i o n s
a c h i ev e ,
a
its
h i gh e r in
things
fre e .
a c h i eve
h i gh e r
worth
but
to
or
the
l an d ,
l iberty imp o r t a n t
s t r i ve •
S u z anne
any for
more p e opl e .
t h in g
• •
A l do
"
o or z a ak
die
aan
youth
c h em i s c h e
w a t e r s t o f s u l fa a t
proc e s
mena c in g
them . we
than
vormen
v e r z ur i n g .
r e g e nw a t e r
winds
• s t a� d a r d
a i'va l p r o duk t
in
no g
g r an t e d
w i th
n a t u ur l i j k e
het
o x i da t i e
wa t e r l a g e n
w o r d en
twi j f e l a ch t i g van
m i s s c h i en
for
a l ka l i n i t e i t .
voor
al s
geologi sche
1982
Like
we
dal ende
b r on n e n
mi crob iol o gi sche
g e ox i d e er d
da l e n
de
z oa l s
b e s t a n d d e l en
a erob i s ch e
Het
Waaru i t
t o e t sen
da t
Environm en t a l
na tura l ,
W a t e r s t o f su l f i d e
bij
o x i da t i e
kunn e n
met
How
G e o graph i c
T a r a xa c um
kan
geno e g
hoog
wel
zuurh e i d
van
v er g e l i j k e n
verantwoord e l i j k
van
doen
b icarbona a t
s o 4 - c on c en t r a t i e i s
van
S -ri j k
H g - c on c e n t ra t i e s
ener gi epro j e c t
v e r z u r in g
(4).
pH
lage
ver s l a g
ener g i e
r e g e n ( i n du s
S -r i jke
b i c a r b o na a t
a n i on ,
een
r e c en t e
e en
z ur e
a c id
198 1
nov.
ik en
of
kr in g L e uven
N a t i on a l
wa t e r s .
b e s taan
( H2so
zul k
van
de
we
s t i j g en d e
v e en .
h i er
o vv
dom i n e r e n d e
de
n i e t-zure
wi s t en
da t
hebben
en
198 2
hoge
de
impa c t
pr e c ip i t a t ion
door
ve r t e g en
b e l a n gr i j k s t e
( 3 0% )
Ecological
T o l l an , A
1 9 80
e en
me t
.
de
z i jn
o ok
vo r m i n g
kunn e n
tie
)
lage
i n vl o e d ) .
C a - g e ha l t e
Er
l an d en
ander e
gep o s tul e e r d
'
de
Een
pH
e en
&
Drabl o s , D .
van
An t w e rp s e
het
er
b e s taan
Maar
Zo
in
g e b e ur d e ?
v e r z ur i n g
de
c on c e n t r a t i e
en
is
niet
zal
over
h i erover
wa t e r .
p l a a t s geha d
�
jaar
b r a a k l a n dp o e l t j e s
in
werd
triele
so
3 ,5
onder z o e k
wa a r d e n .
hoge
zou
reeds
van
wo o r d i g e r s
Er
• • •
z wa v e l r i j k
G em i d d e l d
De
da t
Belgie
b e l g i s che z uur
1&
t1
L e op o l d
MILIEU . N I EUWS
l()
1J
1
1
Inzam e l i ng van
VAN DE MILI EUWERKGROEP
Op zat e rdag
I6
j anuari
I 98 2
we rd de �ti l i e uwerk groep geb o re n ,
het
Ond e rtus s e n i s d e ze j onge t e l g ui t ge gro e i d t o t h e t s am e nwe rkings ve rband van act i e ve mil i eubewuste j onge ren van d e Wi e l e waal
jongeren, de Be l gi s che Jeugd.bond vo o r Natuurstud i e ( binne nkort b e i d e versmol t e n t o t de J eugd.bond v o o r Natuurstud i e en Mil i e u be s ch e rming) , N atuur 2000 e n Eve rgre e n . In I 98 2
we rd ond e rme e r gewe rkt
info rmat i e bl ad " Wabl i e f " , e en
aan
k amp
he t uitbrenge n van e e n e i ge n i n Ge raard sbe rge n e n e en
1
\
J
wa
van
e en pro j e ct
r
o nd f o s fat e n
kracht
van
was komt ) , maar hebb e n
Ni e t
al l e e n v o o r h e t
de
s u c c es
ac t i e
werd
s c ho l e n v a n
had d e n
( d e kr o o nk u r k e n z i j n ni e t
uit
i n g e z am e l d e k r o o nk u r k e n kunn e n 1 98 1
het
k r o o nkur k e nac t i e
De
o pb r e ng s t
Sugg e s t i e a s ac t i e
zou
De
tot
:
Vo or h e t
Vr i e nd e n van
het
het
r e s erva
he t stimul e re n pro j e c t e n o p ke n ( o f
van
vers chil l e n d e afde l ingen om z e l f z e t t e n rond re cycl age
kwikoxyd e b at t e ri j en
- e e n zome rk amp
v an
I 5 t o t 20
au eu
of
ge b ru i k
s t u s in de
van k r o o nlcur van
kringl o o � &r ) B
Rup e l s t re ek
" t ukt i ek van mil i euakti e s " ge combine e rd zou
waar de
wo rd e n
van d e
t ouw t e
o
m
e t d e pl aat '3 e l i jke s t o rtprobl emat i e l: i n s amen
we rking m e t
a.e
Rupel stre ek en
pl aat s e l i j k e he t
Act i e gro ep Le e fmil i eu
N e d e rl and s e Centrum vo o r Ge we ld l o z e
We e rbaarh e i d . Al s j e me e r wil we t e n
vraag dan
o v e r de
activi t e i t e n van de Mil i e uwe rk gro e p ,
bi j Tine He yse , Be gi j ne gracht 4 8 , 9000 Gent . " Wabli e f ve r s chi j nt ( grati s ! ) z e s maal p e r j aar . Marc De Co ster "Wabl i e f "
a an
"
/
va n
Mar c De Cos t e r
van
1 1 m a ar t zou
1 9 8 3 - 1 98 4 en
t e nf o nd s !
v e r d er ui t b o u w e n
3008
Ne d e rl und )
ui tbouw
de
Le u v e n d e z e
e e n ve rbo d
mi dde l e n ( zo al s b i nne nk o rt i n
voor
s c h o o l j aar
Ma s t e l l e o t r a a t
he t v e rd e r gebruik v an fo sfat e n i n was
het
o m g e s mo l t e n w o r d e n .
• •
� i nd e n . voor
ton
v e r b r a nd e n e n
v a n Heverl eebos
p ubl i e k én i nt e rp e l l at i e bi j het bel e i d o m t e komen t o t v an
b e t e k e nd e
r e c y c l ag e v a n kr o o nkur k e n
hulp voor
z i j n al t i j d w e lkom b i j
e n Vr i j
dan 281
l aa t u t e ni e u ws "
r andg e m e e n t o n doen
R i j ke
op
gaat ook kr o o nkurken e n
' Le u v e n
g e b r u i k t wor d e n
en aanbod
gebrui k t
In " h e t
e e n aanvang n e m e n .
i ngang t o
te
scholen vqn
e e n pluspunt
n i e uw R t a al
g e m e e n t e b e s t uur
k i nd e r b o er d e r i j .
o ns
tot
de
v e r w e r k i ng s i ns t a l l a t i e s ) .
van 1 t o n + - 2 000fr
b e d r c e g d e waar d e
s t �d eli j k e
de
het
Gent
huisvu i l
het
c o mpos t e e r b aar o f
b e t e l e n e n e e n e x t r a - b e l as t i ng v o o r
in
de actie
d e k i n d e r e n m e er
a s f a l t v e r w e r k i uga b e d r i j f
-meerda alwoud i n kleiner e
( Zou je hi e r mi s s chi e n van "wi t t e -b o o rd e n-criminal i t e i t kunne n spre k e n? )' De ac t i e rond d e ze f o s fate n z o u twe e l e d i g ui t ge bouwd word e n : vo o rl i chtin g v an e e n bre e d
'
s t ar t t e d e
z o u d e n w e pr o b e r e n o m s a m e n m e t d e
j ui st he e l wat wat e rv e rvuil ing.
nu
1 9 8()
v e r w i j d e r e n van d e kr o o nkur k e n
dus ook bij
van h e t op p e rvl ak t e w a t e r . En die eutro fi�
ring ve ro o r z aakt
u i t gebr ei d t o t
·1 983 v e r s c h e e n e a n ar t i k e l
d e e utro fi �ring ( d at w i l ze gge n d e ve rri jking me t vo ed i ngs s t o f fe n )
1 9 80
b at t er i j e n s e l e c t i e f o ph a l e n ' .
ook e e n bel angri jk aand e el i n
e e n i nz am e l i ngs ac t i e v a n k r o o n �
k r o o nkur k e n i ng e za m e l d .
de
kippen ( zo d at o ok ons wi t t e hemd j e hage l bl ank ui t d e
Gent
Gezi en het
F.i nd a e p t e mb e r
H e t g e l d w e r d d o or
d e p o e d e rt j e s die we in onze wasmachine s
te
s t edeli j k onderwi j à .
F.i nd
smi d d e l e n . Fo sfaten ve r st e rk e n ni e t all e en de was
loopt
wi j z e van exper i m e n t
sept ember
De
Vo o r I 98 3 st aan op he t pro gramma: , in
Bi j
o nd e r w i j s .
we ek..-end in De i nz e . - he t "op p o t e n z e t t en"
1 980
S e d e r t m a ar t kur k e n .
Kr o o nk u r k e n
5 1f
Ve l t e m - Be i s e m
van d e z e
t el .
0 1 6/1t88550
MILIEU . N I EUWS
l()
1J
1
1
Inzam e l i ng van
VAN DE MILI EUWERKGROEP
Op zat e rdag
I6
j anuari
I 98 2
we rd de �ti l i e uwerk groep geb o re n ,
het
Ond e rtus s e n i s d e ze j onge t e l g ui t ge gro e i d t o t h e t s am e nwe rkings ve rband van act i e ve mil i eubewuste j onge ren van d e Wi e l e waal
jongeren, de Be l gi s che Jeugd.bond vo o r Natuurstud i e ( binne nkort b e i d e versmol t e n t o t de J eugd.bond v o o r Natuurstud i e en Mil i e u be s ch e rming) , N atuur 2000 e n Eve rgre e n . In I 98 2
we rd ond e rme e r gewe rkt
info rmat i e bl ad " Wabl i e f " , e en
aan
k amp
he t uitbrenge n van e e n e i ge n i n Ge raard sbe rge n e n e en
1
\
J
wa
van
e en pro j e ct
r
o nd f o s fat e n
kracht
van
was komt ) , maar hebb e n
Ni e t
al l e e n v o o r h e t
de
s u c c es
ac t i e
werd
s c ho l e n v a n
had d e n
( d e kr o o nk u r k e n z i j n ni e t
uit
i n g e z am e l d e k r o o nk u r k e n kunn e n 1 98 1
het
k r o o nkur k e nac t i e
De
o pb r e ng s t
Sugg e s t i e a s ac t i e
zou
De
tot
:
Vo or h e t
Vr i e nd e n van
het
het
r e s erva
he t stimul e re n pro j e c t e n o p ke n ( o f
van
vers chil l e n d e afde l ingen om z e l f z e t t e n rond re cycl age
kwikoxyd e b at t e ri j en
- e e n zome rk amp
v an
I 5 t o t 20
au eu
of
ge b ru i k
s t u s in de
van k r o o nlcur van
kringl o o � &r ) B
Rup e l s t re ek
" t ukt i ek van mil i euakti e s " ge combine e rd zou
waar de
wo rd e n
van d e
t ouw t e
o
m
e t d e pl aat '3 e l i jke s t o rtprobl emat i e l: i n s amen
we rking m e t
a.e
Rupel stre ek en
pl aat s e l i j k e he t
Act i e gro ep Le e fmil i eu
N e d e rl and s e Centrum vo o r Ge we ld l o z e
We e rbaarh e i d . Al s j e me e r wil we t e n
vraag dan
o v e r de
activi t e i t e n van de Mil i e uwe rk gro e p ,
bi j Tine He yse , Be gi j ne gracht 4 8 , 9000 Gent . " Wabli e f ve r s chi j nt ( grati s ! ) z e s maal p e r j aar . Marc De Co ster "Wabl i e f "
a an
"
/
va n
Mar c De Cos t e r
van
1 1 m a ar t zou
1 9 8 3 - 1 98 4 en
t e nf o nd s !
v e r d er ui t b o u w e n
3008
Ne d e rl und )
ui tbouw
de
Le u v e n d e z e
e e n ve rbo d
mi dde l e n ( zo al s b i nne nk o rt i n
voor
s c h o o l j aar
Ma s t e l l e o t r a a t
he t v e rd e r gebruik v an fo sfat e n i n was
het
o m g e s mo l t e n w o r d e n .
• •
� i nd e n . voor
ton
v e r b r a nd e n e n
v a n Heverl eebos
p ubl i e k én i nt e rp e l l at i e bi j het bel e i d o m t e komen t o t v an
b e t e k e nd e
r e c y c l ag e v a n kr o o nkur k e n
hulp voor
z i j n al t i j d w e lkom b i j
e n Vr i j
dan 281
l aa t u t e ni e u ws "
r andg e m e e n t o n doen
R i j ke
op
gaat ook kr o o nkurken e n
' Le u v e n
g e b r u i k t wor d e n
en aanbod
gebrui k t
In " h e t
e e n aanvang n e m e n .
i ngang t o
te
scholen vqn
e e n pluspunt
n i e uw R t a al
g e m e e n t e b e s t uur
k i nd e r b o er d e r i j .
o ns
tot
de
v e r w e r k i ng s i ns t a l l a t i e s ) .
van 1 t o n + - 2 000fr
b e d r c e g d e waar d e
s t �d eli j k e
de
het
Gent
huisvu i l
het
c o mpos t e e r b aar o f
b e t e l e n e n e e n e x t r a - b e l as t i ng v o o r
in
de actie
d e k i n d e r e n m e er
a s f a l t v e r w e r k i uga b e d r i j f
-meerda alwoud i n kleiner e
( Zou je hi e r mi s s chi e n van "wi t t e -b o o rd e n-criminal i t e i t kunne n spre k e n? )' De ac t i e rond d e ze f o s fate n z o u twe e l e d i g ui t ge bouwd word e n : vo o rl i chtin g v an e e n bre e d
'
s t ar t t e d e
z o u d e n w e pr o b e r e n o m s a m e n m e t d e
j ui st he e l wat wat e rv e rvuil ing.
nu
1 9 8()
v e r w i j d e r e n van d e kr o o nkur k e n
dus ook bij
van h e t op p e rvl ak t e w a t e r . En die eutro fi�
ring ve ro o r z aakt
u i t gebr ei d t o t
·1 983 v e r s c h e e n e a n ar t i k e l
d e e utro fi �ring ( d at w i l ze gge n d e ve rri jking me t vo ed i ngs s t o f fe n )
1 9 80
b at t er i j e n s e l e c t i e f o ph a l e n ' .
ook e e n bel angri jk aand e el i n
e e n i nz am e l i ngs ac t i e v a n k r o o n �
k r o o nkur k e n i ng e za m e l d .
de
kippen ( zo d at o ok ons wi t t e hemd j e hage l bl ank ui t d e
Gent
Gezi en het
F.i nd a e p t e mb e r
H e t g e l d w e r d d o or
d e p o e d e rt j e s die we in onze wasmachine s
te
s t edeli j k onderwi j à .
F.i nd
smi d d e l e n . Fo sfaten ve r st e rk e n ni e t all e en de was
loopt
wi j z e van exper i m e n t
sept ember
De
Vo o r I 98 3 st aan op he t pro gramma: , in
Bi j
o nd e r w i j s .
we ek..-end in De i nz e . - he t "op p o t e n z e t t en"
1 980
S e d e r t m a ar t kur k e n .
Kr o o nk u r k e n
5 1f
Ve l t e m - Be i s e m
van d e z e
t el .
0 1 6/1t88550
ll.
Voor
WERKKAMP DOODE BEMDE
V an
OUD-HEVERLEE z at e rd ag
z a t e rdag 09 t o t en m e t
De e l name i n d e k o s t e n :
5 0 0 fr ,
I6
d i t p ro j e c t
a ange v r aagd
.
Me t
de
s t e un v an d e
V e r ant w o o rd e l i j k e :
t e s t o rt e n op
v an
Wi e l e waal j o nge re n L e uv e n
me t je
0 1 6/48 . 8 5 . 5 0
t e n zui d e n
de al s
( me t
s chri ft e l i j k e
je
naam ,
e en e erste
woud
w at e rd ri e b l ad ,
!Vlarc D e
Be l .'.'.,i s che Natuur- e n Vo ge l r e s e rvat e n e n Me e rd aal
p e r c e e l v an ± 2 ha v o c ht i g ho o i l and ( me t o . a .
p i j p t o rk ru i d e n gro t e e ge l sk o p ) . De z e a ank o o p
j are n word e n i n h e t gebi e d b e h e e rswe rk e n u i t ge v o e r d
vri j w i l l i ge r s :
wi l ge n
hout w al l e n he r s t e l l e n , Di t
aanp l ant e n e n kno t t e n ,
ri e t maai e n ,
h o o i l and maai e n .
j aar word t e r v an z at e r d ag 0 9 t o t e n me t z at e rd ag I 6
j ul i
e e n we rkkamp e;e o r gani s e e rd . D i t k amp s t aat o p e n vo o r all e
e r e n ( al d an ni e t aa..n ge s l o t e n b i j gi ng)
v an
I6 t o t 2 5 j aar .
b e he e r i s ge e n ve re i s t e , WERKEN .
De h o o fdbrok
van
j o n g
e e n natuur- o f mi l i e uv e r e ni
Ervari ng op h e t ge bi e d van natuur we l vol d o e nd e m o t i v at i e om S AMEN t e
.
h e t p r o gramm a z al be s t aan ui t man i e n e n h e t
afvo e re n van h o o i .
Er z al o ok t i j d z i j n om d e omge v i ng ( Di j l e
v all e i e n Me e rd aal woud )
be t e r t e l e r e n k e nne n e n
's
avo nd s
word t e r ge zo rgd v o o r d e nodi ge amb i anc e . We v e rb l i j v e n in h e t bui t e ngo e d v an d e P at e r s ,T e zui e t e n , P r a ge n s t raat Oud-Heve rl e e , in lle ve rl e e b o s . He t e t e n w o r d t ve r z o r g d o o r
)
e e n f o e ri e r me t d e
hul p v an e nk e l e h e l p ( s t ) e r s
.
bri e fk aart
of
Cost�r 54
3 0 08 Ve l t e m-Be i s e m
te waard e v o l na t uu r ge b i e d al s r e s e rvaat ve i l i g t e s t e l l e n .
door
T e ge l i j k e rt i j d . s t uur
ad r e s en t e l e f o o nnumm e r ) naar : Ma s t e ll e s t r aat
p o l i t i e k w o rd t vo o r t ge z e t om e e n zo gro o t m o ee l i j k e oppe rvl ak Al e nk e l e
Be md e " .
b e ve s t i gi ng e e n b r i e f j e
v e l d e n , vi j ve rt j e s , e l z e nbro e k e n p o pul i e r e nb o s j e s . i n s am e nw e rk i n g me t D e Vri e nd e n v an Heve rl c e b o s
Leuv e n
ve rme l ding " We rkkamp Do o d e
van L e uve n , d at b e s t aat ui t v o c h t i ge ho o i l and e n , we i d e n , ri e t I 98 2 k o ch t e n d e
rekè ningnurnme r
7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5
3000
54
De D o o d e B e md e i s e e n natuurge b i e d l ang s de Di j l e ,
Be gi�
fr op
T i e n s e s t e e nw e g 3 2 2
3008 Ve l t e m-Be i s e m Te l . :
de
Co ste r
Mast e l l e s t raat
S t i c h t i ng Le e fm i l i e u
s t e un v an d e
p/ a Mi c h è l e Dumal i n
S t i ch t i n g L e e fmi l i e u
M ar c D e
de
I n s chri j ve n ge b e urd d o o r s t o r t e n van 5 0 0
j ul i
r e k e ningnumme r 7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5 van d e Wi e l e waal j o n ge r e n L e uve n
we rd
d
Li e f s t vo o r I 5 me i
Al s j e
voor
wi l k an
je
je
I 98 3 1
i n s chri j vi n g me e r i nf o rmat i e
natuurl i jk
ook
al t i j d
bi j
mi j
Van z o d r a ik e e n b e ri cht j e o n t v ang d at ge d e t ai l l e e r d e
He t
nu
we rk l u s t i ge
vri j wi l l i ge r s
en
ik b e l o o f
je
d at w e
zul l e n mak e n . To t
1.-1 i e n s !
Mar c
je een
25.
op
al l e e n no g o p go e d we e r e n e e n t al r i j k e
fi j n k amp van
we rkk amp
j e me e d o e t k r i j g
t o e ge stuu r d . d e e l ne m e r s werd vas t ge s t e l d
k ampb r i e f
maximum aant al
Ik ho o p
ove r h e t
t e re cht .
er
s chare
s am e n e e n
ll.
Voor
WERKKAMP DOODE BEMDE
V an
OUD-HEVERLEE z at e rd ag
z a t e rdag 09 t o t en m e t
De e l name i n d e k o s t e n :
5 0 0 fr ,
I6
d i t p ro j e c t
a ange v r aagd
.
Me t
de
s t e un v an d e
V e r ant w o o rd e l i j k e :
t e s t o rt e n op
v an
Wi e l e waal j o nge re n L e uv e n
me t je
0 1 6/48 . 8 5 . 5 0
t e n zui d e n
de al s
( me t
s chri ft e l i j k e
je
naam ,
e en e erste
woud
w at e rd ri e b l ad ,
!Vlarc D e
Be l .'.'.,i s che Natuur- e n Vo ge l r e s e rvat e n e n Me e rd aal
p e r c e e l v an ± 2 ha v o c ht i g ho o i l and ( me t o . a .
p i j p t o rk ru i d e n gro t e e ge l sk o p ) . De z e a ank o o p
j are n word e n i n h e t gebi e d b e h e e rswe rk e n u i t ge v o e r d
vri j w i l l i ge r s :
wi l ge n
hout w al l e n he r s t e l l e n , Di t
aanp l ant e n e n kno t t e n ,
ri e t maai e n ,
h o o i l and maai e n .
j aar word t e r v an z at e r d ag 0 9 t o t e n me t z at e rd ag I 6
j ul i
e e n we rkkamp e;e o r gani s e e rd . D i t k amp s t aat o p e n vo o r all e
e r e n ( al d an ni e t aa..n ge s l o t e n b i j gi ng)
v an
I6 t o t 2 5 j aar .
b e he e r i s ge e n ve re i s t e , WERKEN .
De h o o fdbrok
van
j o n g
e e n natuur- o f mi l i e uv e r e ni
Ervari ng op h e t ge bi e d van natuur we l vol d o e nd e m o t i v at i e om S AMEN t e
.
h e t p r o gramm a z al be s t aan ui t man i e n e n h e t
afvo e re n van h o o i .
Er z al o ok t i j d z i j n om d e omge v i ng ( Di j l e
v all e i e n Me e rd aal woud )
be t e r t e l e r e n k e nne n e n
's
avo nd s
word t e r ge zo rgd v o o r d e nodi ge amb i anc e . We v e rb l i j v e n in h e t bui t e ngo e d v an d e P at e r s ,T e zui e t e n , P r a ge n s t raat Oud-Heve rl e e , in lle ve rl e e b o s . He t e t e n w o r d t ve r z o r g d o o r
)
e e n f o e ri e r me t d e
hul p v an e nk e l e h e l p ( s t ) e r s
.
bri e fk aart
of
Cost�r 54
3 0 08 Ve l t e m-Be i s e m
te waard e v o l na t uu r ge b i e d al s r e s e rvaat ve i l i g t e s t e l l e n .
door
T e ge l i j k e rt i j d . s t uur
ad r e s en t e l e f o o nnumm e r ) naar : Ma s t e ll e s t r aat
p o l i t i e k w o rd t vo o r t ge z e t om e e n zo gro o t m o ee l i j k e oppe rvl ak Al e nk e l e
Be md e " .
b e ve s t i gi ng e e n b r i e f j e
v e l d e n , vi j ve rt j e s , e l z e nbro e k e n p o pul i e r e nb o s j e s . i n s am e nw e rk i n g me t D e Vri e nd e n v an Heve rl c e b o s
Leuv e n
ve rme l ding " We rkkamp Do o d e
van L e uve n , d at b e s t aat ui t v o c h t i ge ho o i l and e n , we i d e n , ri e t I 98 2 k o ch t e n d e
rekè ningnurnme r
7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5
3000
54
De D o o d e B e md e i s e e n natuurge b i e d l ang s de Di j l e ,
Be gi�
fr op
T i e n s e s t e e nw e g 3 2 2
3008 Ve l t e m-Be i s e m Te l . :
de
Co ste r
Mast e l l e s t raat
S t i c h t i ng Le e fm i l i e u
s t e un v an d e
p/ a Mi c h è l e Dumal i n
S t i ch t i n g L e e fmi l i e u
M ar c D e
de
I n s chri j ve n ge b e urd d o o r s t o r t e n van 5 0 0
j ul i
r e k e ningnumme r 7 4 4- 4 2 7 0 7 6 8 - 4 5 van d e Wi e l e waal j o n ge r e n L e uve n
we rd
d
Li e f s t vo o r I 5 me i
Al s j e
voor
wi l k an
je
je
I 98 3 1
i n s chri j vi n g me e r i nf o rmat i e
natuurl i jk
ook
al t i j d
bi j
mi j
Van z o d r a ik e e n b e ri cht j e o n t v ang d at ge d e t ai l l e e r d e
He t
nu
we rk l u s t i ge
vri j wi l l i ge r s
en
ik b e l o o f
je
d at w e
zul l e n mak e n . To t
1.-1 i e n s !
Mar c
je een
25.
op
al l e e n no g o p go e d we e r e n e e n t al r i j k e
fi j n k amp van
we rkk amp
j e me e d o e t k r i j g
t o e ge stuu r d . d e e l ne m e r s werd vas t ge s t e l d
k ampb r i e f
maximum aant al
Ik ho o p
ove r h e t
t e re cht .
er
s chare
s am e n e e n
l
.tt
FENOLOGI E
----------------april . W ann e e r j e dit nummer ontvang t , i s het inmidde ls b e gin
, o e verzwaluw , Ondertu s s e n z i j n r e eds t j i f t j af , roodb o r s t t apuit winterkw artiere n z ome rtaling en nog ande re z o merga s t e n uit hun ge arrive e rd .
D e hoogs t e t i j d dus om j e te vragen m e e te w e rken aan ons feno logie-onde rz oek ( f e no l o gi e
=
aankomst van de z omergas ten) .
Je doet dit do o r e e n f o rmulier aan te vragen b i j :
In bod
§
za
g e pub l i c e e rd w ord.en z ove le nation ale onde r z o eken) maar zullen 9 82 11 • samen met het " Ornith o logisc h J a arv e r s l ag 1
s o o r t g e l ijk onder V ermit s er dit j aar ook o p nati onaal vlak e en bunde l en en Leuven WJ/WAz oe k gebeurt , z al ik de g e g evens van
j e medewe rking en verge e t niet j e ingevuld j uni bij mi j te b e z orgen . Herw i g
1 ai euw
nd e r
( +.
e e n dorp j e i a
v o l g e nd e :
a e e r hi e r e v e r
d e Hoi•
elders
( c fr .
+)
supra
met de
�
o pb r e
er w e r d
i n be t de
ngst
+
vaa de WJ
Leuv e n s e
lagere
( er w e r d o o k g e d a c h t
aan
ri j e n )
§ de v o l g e n d e 4
ma
t e lk e n • o m
de
z o u aang e k o c h t
zal
er
op
1 9 . 30
u
vr
i nzam e l i Ji. g v a n
6 m e i ; do 7 juli
stipt ,
ook
t o uw
e en
te zetten
d e e v e n t u e l e m e d e w e rki ng
geen
v e r ga d e r i n g
van
kw ikoxi d e oa t t e
v e rgade r i n g e n w e r d e n v a s t g e s t e l d
apri l ;
en kaa r t e a ,
-affiches
he t r e s e rva t e u f o nd s ( ii N V R )
staaa
scholen.
-vervo e r ( t r e i n
vs a 1 4-5
{ z i e ka l e n d e r )
•et
au � u s t u s .·
w e r d e a b e s p r e ke n :
v o o r g e s t e l à e e n kr o o nkurkena k t i e s c h oo l j a ar 8) -8� ,
31
tet wo
dit is
- v e r z e k e r i ng .
pl a t e n ,
gaa t naa r
d. i a - a v e ad. vaa 1 1 -j
i n forma t i e s t a nd
takea
ak e l 1
v o l ksdans fui f
-mu z i e ki a s tall a t i e
-de
i i ·1 6
aa a
9 t. e.a.
i a S o urbre d t ,
- e e n d e e l v/h vo e d s e l
wo r d e n i a d e w e r e l d w i
i a verband
§ op de
vaa
auper
die
i A di t aumm e r )
-vra c h tw a g e n van d e s t ad ,
e n l i j n bus ) ,
§
Veaea,
m e e r o r g a ni s a t o r i s c h e
de
4
lid ,
D i j l e val l e i gaa t d e e r vaa za
� h e t traài t i e a e l e z o m e rkamp gaa t d e o r
dan per k e r e nde post t e rug.
er j e ? J e vulde verl eden j aar ne t j e s · j e l i j s t in en ? n e n e h c s r e v i s nog s t e eds geen vers lag ( z o als in W e l , j e gegeve ns z i j n in i e d e r geval ni e t " verlor en"
( WJ )
t a l r i j k e g e s p r e ks pu n t e a
de
e e k de
er
de
ia
-kamphui s ,
W at z e i
formulier voor hal!
war e a
1 6 j u l i 1 983
V o o ral
Je kan . m e natuurli j k ook verwittigen o p é é n van de t o cht e n .
Alvast b edankt voor
,
werkkamp
a
aaaw e z i g e a w a ro
6 WJ ' e r s . Oader
kwa m e a
het
3201 Holsb e ek
door s t u re n .
11
•
4 -3 - ' 8 }
ver&aieriag
h e t t o taal !
WJ ' e r s e a
Langeve ld 2 3 3
j e he t
ie
V e rslag vaa
H e rw i g Blockx
In het ideale geval kri j g
V E RSLAG E N
•
op :
in juni !
§ t enslo t t e w e r d daa de kal e a à e r v o o r apri l - j u ni sam e n g e s t e l d � e z e vergade riag ,
veroo rzaakt door
r o n d 22 . ;,o
u
die
e
nke l
e e u e erder
oaderbroken t e c hni s c h
•
A nni c k .
��
ai ·u
werd door
d. e f ek t ,
een
" pauz e "
w e r d a fgeslo t e n
·
l
.tt
FENOLOGI E
----------------april . W ann e e r j e dit nummer ontvang t , i s het inmidde ls b e gin
, o e verzwaluw , Ondertu s s e n z i j n r e eds t j i f t j af , roodb o r s t t apuit winterkw artiere n z ome rtaling en nog ande re z o merga s t e n uit hun ge arrive e rd .
D e hoogs t e t i j d dus om j e te vragen m e e te w e rken aan ons feno logie-onde rz oek ( f e no l o gi e
=
aankomst van de z omergas ten) .
Je doet dit do o r e e n f o rmulier aan te vragen b i j :
In bod
§
za
g e pub l i c e e rd w ord.en z ove le nation ale onde r z o eken) maar zullen 9 82 11 • samen met het " Ornith o logisc h J a arv e r s l ag 1
s o o r t g e l ijk onder V ermit s er dit j aar ook o p nati onaal vlak e en bunde l en en Leuven WJ/WAz oe k gebeurt , z al ik de g e g evens van
j e medewe rking en verge e t niet j e ingevuld j uni bij mi j te b e z orgen . Herw i g
1 ai euw
nd e r
( +.
e e n dorp j e i a
v o l g e nd e :
a e e r hi e r e v e r
d e Hoi•
elders
( c fr .
+)
supra
met de
�
o pb r e
er w e r d
i n be t de
ngst
+
vaa de WJ
Leuv e n s e
lagere
( er w e r d o o k g e d a c h t
aan
ri j e n )
§ de v o l g e n d e 4
ma
t e lk e n • o m
de
z o u aang e k o c h t
zal
er
op
1 9 . 30
u
vr
i nzam e l i Ji. g v a n
6 m e i ; do 7 juli
stipt ,
ook
t o uw
e en
te zetten
d e e v e n t u e l e m e d e w e rki ng
geen
v e r ga d e r i n g
van
kw ikoxi d e oa t t e
v e rgade r i n g e n w e r d e n v a s t g e s t e l d
apri l ;
en kaa r t e a ,
-affiches
he t r e s e rva t e u f o nd s ( ii N V R )
staaa
scholen.
-vervo e r ( t r e i n
vs a 1 4-5
{ z i e ka l e n d e r )
•et
au � u s t u s .·
w e r d e a b e s p r e ke n :
v o o r g e s t e l à e e n kr o o nkurkena k t i e s c h oo l j a ar 8) -8� ,
31
tet wo
dit is
- v e r z e k e r i ng .
pl a t e n ,
gaa t naa r
d. i a - a v e ad. vaa 1 1 -j
i n forma t i e s t a nd
takea
ak e l 1
v o l ksdans fui f
-mu z i e ki a s tall a t i e
-de
i i ·1 6
aa a
9 t. e.a.
i a S o urbre d t ,
- e e n d e e l v/h vo e d s e l
wo r d e n i a d e w e r e l d w i
i a verband
§ op de
vaa
auper
die
i A di t aumm e r )
-vra c h tw a g e n van d e s t ad ,
e n l i j n bus ) ,
§
Veaea,
m e e r o r g a ni s a t o r i s c h e
de
4
lid ,
D i j l e val l e i gaa t d e e r vaa za
� h e t traài t i e a e l e z o m e rkamp gaa t d e o r
dan per k e r e nde post t e rug.
er j e ? J e vulde verl eden j aar ne t j e s · j e l i j s t in en ? n e n e h c s r e v i s nog s t e eds geen vers lag ( z o als in W e l , j e gegeve ns z i j n in i e d e r geval ni e t " verlor en"
( WJ )
t a l r i j k e g e s p r e ks pu n t e a
de
e e k de
er
de
ia
-kamphui s ,
W at z e i
formulier voor hal!
war e a
1 6 j u l i 1 983
V o o ral
Je kan . m e natuurli j k ook verwittigen o p é é n van de t o cht e n .
Alvast b edankt voor
,
werkkamp
a
aaaw e z i g e a w a ro
6 WJ ' e r s . Oader
kwa m e a
het
3201 Holsb e ek
door s t u re n .
11
•
4 -3 - ' 8 }
ver&aieriag
h e t t o taal !
WJ ' e r s e a
Langeve ld 2 3 3
j e he t
ie
V e rslag vaa
H e rw i g Blockx
In het ideale geval kri j g
V E RSLAG E N
•
op :
in juni !
§ t enslo t t e w e r d daa de kal e a à e r v o o r apri l - j u ni sam e n g e s t e l d � e z e vergade riag ,
veroo rzaakt door
r o n d 22 . ;,o
u
die
e
nke l
e e u e erder
oaderbroken t e c hni s c h
•
A nni c k .
��
ai ·u
werd door
d. e f ek t ,
een
" pauz e "
w e r d a fgeslo t e n
·
)
.t5i
ló
Ui f entocht : 5-3- ' 83 1 2- 3 - ' 8 3
�!-!2��!-���E-h!!_��ill_2f--��!!-�!!_2�!�2��E
De o pkomst was - zoals het klas s iek is op e e n avondwandeling overwe ldigend .
Nadat de cassette op een tw e e tal plaat s e n teverge efs bosuilen steenuilgeluiden had geproduc e e rd , hadden we dan toch pri j s : dri e manne t j e s bosuil de d en flink hun b e e t e lka ar en het bandj e te overstemmen.
Ze pos e e rden ook meermaals vlakb i j of vloge n ,
ondertus s en luidkeels roepe nd , rond de gro e p . V i a e nk e l e duistere , modderige wegj e s bezaaid m e t hakhout ( uni eke
struik e l c ombinatie ) bereikten we de omgeving van het
Y!!'.Y2!!'.-�!!�_ii!_!E-�h " D e z e u i t s t a p b e gon erg v erward :
H i e r antwoordde e e n • t e enui l : van z odra we z i j n roep af speelde n , hoorden we onmidd e l l i j k het antwoord. Niets vermoedend naderden we een paar huizen en prob e erd e n nogmaals 1 nog steeds succ e s !
Uite inde l i j k " v i e l onz e f rang " t o e , maar naar e 9 n echo-uil
: w e l i e pen nie t naar e e n steenuil
Terug bij het uitgangspunt gekomen , liet een eenzame s t e enuil
( e en echte ditmaal ) zich dan t och uit zi j n tent lokken , we kre gen
hem echter niet t e z ien.
Herwig
terwi j l e nke l e acht ergeb levenen in L e uven m e t d e
allerlei b ravo ure s t ukj e s presteerden om
reden naar Dudz e l e w a ar ze
(
Roels
Kl e i n e
uit
Da l e n s t r a � t )
weg
o v e r s t ak e n ,
Het
relatief druk
de
he ldha f t i g e pogingen om op e e n
op
al
�e
ik
een
t e l e foont j e
v er t e l d e
dat
in
kreeg
e nk e l e
naar
weg
v e r k e er
avond
wat
mee
te
h e l pe n
d agen
ei s t e
tientallen
t a lr i j k e
van
T e z am e n
met
o pg e v an ge n ,
de
pad d e n d i e
werd en op
overgebracht .
haar
s t e ent j e
In
v o l g e nd
i e d er
jaar
zou
a c t i e " z eker •·1 e l ko m
2 5 pa d d e n
de
e nk e l e
b i j d raagt
b i ed e n . Vo o r
w e r d en
geval
fami l i e d agen een
o m d e ze
e e n b e t er
en
ik
over
da
Ro e l s
een
n il. a r
ov er
te
b e r e ik t .
massa '
om
al
om
3
die
d i e r e n e e n o v e r l e v i n g s k a ns
g e c o 11r d i n e e r d e
zi j n ! Ma r c .
aalscho lvers ,
I ngang Zw in waar
2 b u i z e rde n , 2
een
• • •
erg
aut o r e i. z igers e n
te
" pa d d e no v e r z e t
Zwinbo s j e s w a s nog g o e d of 3 smellekens , kw akk e n
( ui t de kooien in h e t vog e lpark ),
" z i ng e nde "
rans1;1il•n
n i jp e n d g e b rek
had
fa m i l i e
( o l i e natuurl i j k ) .
' s e n h e t normale grut ( ture l uur , w u l p ,
afspraak l u i dd e dan : 1 7 . 1 5
( 8-
Toen w e b i j na terug in
pa d d e n v e i l i g
plu i m v o o r d e z e
s toeris ten ,
de z e l f de reden in de vlo e d.l i j n l a ge n
De pro o ivogc l s l aappl aats in de
l o od s e n .
eerd er
trein Zwin
d o de z e e k o e t e n en e e n dri e t e enme euw
3
v o o r 1 � s p e rw e r ,
� eg gez e t .
1 0 0- t a l
tre in )
Knokke t e
( d i t i s g e e n typf o u t )
ge lukk ig w e e r z i e n plaats vond tus s e n de
ond er
\·/ i nks e l e
w a arnam e n .
do tre inf r e ak .
pad d e n d e
slachtoffers
d e �eg
t r age k r u i p e r s
de
tijd
l i j k uur
e n een bi j ko m e nd dik half uur t e voe t w e rd he t
De
s t raa t
haar
een i bruine
H e t o penb a ar ve rv o e r b oyc ot t e d i t e c hter e n
na w e l g e t e l d 3 uur en half
2 r o s s e grutto
e e n vi j v er t j e .
v e r t r o k k e n D i r k , Fa i l l e , R u ps
e e n u ur t j e
re d e
In h e t Zwin z e lf n o g e e n dode z e e k o e t ,
l i e fd e s d r a nken a m f i bi e � n .
Di e
Op
• G�
maar t
Winks e l e .
een ve ldui l
Ondertus s e n deed de o v e r i g e d e e lnemer ( di e van de
die
Op z o n d agm o r g e n 20
aut o - inz itt enden
de
vele e e nda s o ort e n ,
e n e e n \? bla uw e k i e kendi e f en zelfs
b ontbekplevi e r ,
Mevr .
auto
d e z e w e ers pannige
t e vinden .
W aarne mingen o p de s trandwande ling :
Padd e n e n v e r k e e r .
• • •
é é n van de d e e lne m e r s z at immers al l an g o p d e tre in
bereiken.
• • •
s t ond
De rei s naar b e t Zwin zelf v e r l i e p al evenmin o p r o l l e t j e s :
Het re sultaat l i e t n i e t o p z ich w achten :
Gasthui eboe .
V e r s lag :
de z e ae tivi te i t
aang e k o nd i gd in de k a l e nd e r
imm e r s niet " offi c i e e l "
aan
en � ) •
L e uv e n
benz ine ,
waren ,
houtsnippen en
er p l o t s e e n
was
hetgeen echter op t i j d
opge l o s t w e rd .
Boven J,e uven-St a t i o n hoorden
ve el
we
dan n o g
een
H � rw ig
k e rku i l .
)
.
)
.t5i
ló
Ui f entocht : 5-3- ' 83 1 2- 3 - ' 8 3
�!-!2��!-���E-h!!_��ill_2f--��!!-�!!_2�!�2��E
De o pkomst was - zoals het klas s iek is op e e n avondwandeling overwe ldigend .
Nadat de cassette op een tw e e tal plaat s e n teverge efs bosuilen steenuilgeluiden had geproduc e e rd , hadden we dan toch pri j s : dri e manne t j e s bosuil de d en flink hun b e e t e lka ar en het bandj e te overstemmen.
Ze pos e e rden ook meermaals vlakb i j of vloge n ,
ondertus s en luidkeels roepe nd , rond de gro e p . V i a e nk e l e duistere , modderige wegj e s bezaaid m e t hakhout ( uni eke
struik e l c ombinatie ) bereikten we de omgeving van het
Y!!'.Y2!!'.-�!!�_ii!_!E-�h " D e z e u i t s t a p b e gon erg v erward :
H i e r antwoordde e e n • t e enui l : van z odra we z i j n roep af speelde n , hoorden we onmidd e l l i j k het antwoord. Niets vermoedend naderden we een paar huizen en prob e erd e n nogmaals 1 nog steeds succ e s !
Uite inde l i j k " v i e l onz e f rang " t o e , maar naar e 9 n echo-uil
: w e l i e pen nie t naar e e n steenuil
Terug bij het uitgangspunt gekomen , liet een eenzame s t e enuil
( e en echte ditmaal ) zich dan t och uit zi j n tent lokken , we kre gen
hem echter niet t e z ien.
Herwig
terwi j l e nke l e acht ergeb levenen in L e uven m e t d e
allerlei b ravo ure s t ukj e s presteerden om
reden naar Dudz e l e w a ar ze
(
Roels
Kl e i n e
uit
Da l e n s t r a � t )
weg
o v e r s t ak e n ,
Het
relatief druk
de
he ldha f t i g e pogingen om op e e n
op
al
�e
ik
een
t e l e foont j e
v er t e l d e
dat
in
kreeg
e nk e l e
naar
weg
v e r k e er
avond
wat
mee
te
h e l pe n
d agen
ei s t e
tientallen
t a lr i j k e
van
T e z am e n
met
o pg e v an ge n ,
de
pad d e n d i e
werd en op
overgebracht .
haar
s t e ent j e
In
v o l g e nd
i e d er
jaar
zou
a c t i e " z eker •·1 e l ko m
2 5 pa d d e n
de
e nk e l e
b i j d raagt
b i ed e n . Vo o r
w e r d en
geval
fami l i e d agen een
o m d e ze
e e n b e t er
en
ik
over
da
Ro e l s
een
n il. a r
ov er
te
b e r e ik t .
massa '
om
al
om
3
die
d i e r e n e e n o v e r l e v i n g s k a ns
g e c o 11r d i n e e r d e
zi j n ! Ma r c .
aalscho lvers ,
I ngang Zw in waar
2 b u i z e rde n , 2
een
• • •
erg
aut o r e i. z igers e n
te
" pa d d e no v e r z e t
Zwinbo s j e s w a s nog g o e d of 3 smellekens , kw akk e n
( ui t de kooien in h e t vog e lpark ),
" z i ng e nde "
rans1;1il•n
n i jp e n d g e b rek
had
fa m i l i e
( o l i e natuurl i j k ) .
' s e n h e t normale grut ( ture l uur , w u l p ,
afspraak l u i dd e dan : 1 7 . 1 5
( 8-
Toen w e b i j na terug in
pa d d e n v e i l i g
plu i m v o o r d e z e
s toeris ten ,
de z e l f de reden in de vlo e d.l i j n l a ge n
De pro o ivogc l s l aappl aats in de
l o od s e n .
eerd er
trein Zwin
d o de z e e k o e t e n en e e n dri e t e enme euw
3
v o o r 1 � s p e rw e r ,
� eg gez e t .
1 0 0- t a l
tre in )
Knokke t e
( d i t i s g e e n typf o u t )
ge lukk ig w e e r z i e n plaats vond tus s e n de
ond er
\·/ i nks e l e
w a arnam e n .
do tre inf r e ak .
pad d e n d e
slachtoffers
d e �eg
t r age k r u i p e r s
de
tijd
l i j k uur
e n een bi j ko m e nd dik half uur t e voe t w e rd he t
De
s t raa t
haar
een i bruine
H e t o penb a ar ve rv o e r b oyc ot t e d i t e c hter e n
na w e l g e t e l d 3 uur en half
2 r o s s e grutto
e e n vi j v er t j e .
v e r t r o k k e n D i r k , Fa i l l e , R u ps
e e n u ur t j e
re d e
In h e t Zwin z e lf n o g e e n dode z e e k o e t ,
l i e fd e s d r a nken a m f i bi e � n .
Di e
Op
• G�
maar t
Winks e l e .
een ve ldui l
Ondertus s e n deed de o v e r i g e d e e lnemer ( di e van de
die
Op z o n d agm o r g e n 20
aut o - inz itt enden
de
vele e e nda s o ort e n ,
e n e e n \? bla uw e k i e kendi e f en zelfs
b ontbekplevi e r ,
Mevr .
auto
d e z e w e ers pannige
t e vinden .
W aarne mingen o p de s trandwande ling :
Padd e n e n v e r k e e r .
• • •
é é n van de d e e lne m e r s z at immers al l an g o p d e tre in
bereiken.
• • •
s t ond
De rei s naar b e t Zwin zelf v e r l i e p al evenmin o p r o l l e t j e s :
Het re sultaat l i e t n i e t o p z ich w achten :
Gasthui eboe .
V e r s lag :
de z e ae tivi te i t
aang e k o nd i gd in de k a l e nd e r
imm e r s niet " offi c i e e l "
aan
en � ) •
L e uv e n
benz ine ,
waren ,
houtsnippen en
er p l o t s e e n
was
hetgeen echter op t i j d
opge l o s t w e rd .
Boven J,e uven-St a t i o n hoorden
ve el
we
dan n o g
een
H � rw ig
k e rku i l .
)
.
l1
Verslag
E en
w an d e l i n g ,
p ra c h t i g
toch
p a r t en !
en
werd
In
het
het
e en
werd
niet
Niet in
die te
nota :
we
Maar de
Toen
ze
e nk e l e
on t d e k t en
het
waar
deed
nog
get e l d e om
niet
beetje
een
1
s p a gh e t t i
e en
t en s l o t t e
mann e t j e
naar
z 'n
k l a a r s t on d ,
ja
5
11
bra c h t e n . de ,
va l l e i ) . Bij
het
hoor
beidjes
daar
en
voorb i
aankomen
�.
vloog
s c h e e r d en
w i t ga t j e s ,
vlak
s l o b e e n d en ,
11 i j l ga n s
en
g in g e n
31
Onze
bron
fu t e n
en
daar
bij
de
om
e en
verge e f s e
gr o t e
t a f e l e en d e n
h u i swa ar t s
a l l e s z in s
dankz i j
b e l an d e n
e en
niet
z a t en .
1 2 . 30h
c h a u f f e ur •
41�e; .
de • •
wi n t e rd ag .
z o nni ge
er
l i gt
een
l aa g j e
wand e l i n g
een korte
i n Ve l t e m-Be i s e m .
naas t he t b o s hupp e l e n e e n ge me ngd e gro e p
200 Kramsvo ge l s
( Turdu s p i l ari s ) ,
van
( Tur
Ko p e rwi e k e n
ili acus ) e n e nk e l e M e re l s ( Tu rdus m c rul a ) . O o k e nk e l e ( Sturnu s vulgari s ) t racht e n hun k o s t j e bi j e l k aar te s ch arre l e n . V ano p e e n uitki j kp o s t l angs d e b o srand wo r d t h e t t afe re e l d o o r e e n Bui z e rd (�u t e o but e o ) ru s t i g v,ad e ge s l age n . " ve r s t i j ve n" a l l e Kramsvo ge l s , Ko p e rwi e k e n , rfle re l s
Spre e uwe n . Waar e nk e l e
s e c o nd e n e rvo o r
d ruk d o o r e l k aar hup p e l d e , te
me rke n .
Al l e
de
s n ave l wat
v o ge l
n uar
i s ge e n
de
boven ge r i ch t .
p
af ge t e k e nd
t e ge n de
van e e n Ac c i p i t e r s p e c i e s .
me e r
op
" ge h u rk t " ,
s t aal bl auwe hemel he t sil houe t
Ee n nad e r o nd e r z o e k me t d e ve r:rcki j k e r het
zi j de , m e ".;
l i ch t j e s
en
no g
ik naar bove n k i j k , b e me rk ik op o nge ve e r 2 0 0 me t e r ho o gt e ,
s che r
van
b e nd e
e rJce l e bewe gi ng
zitten doodstil ,
s
hele
fo rm::iat · vm1 e e n
di e
e nk e l e
r o nd zwe e ft s ne l l e
k e re e i nd b and
bui z e rd
en
de
en
d e p r o o i v o ge l ,
af
t o e afwi s s e l t
me t l i cht ge kl e ur d e o nd e r
kringe t j e s
vl e u ge l s l age n . De
toont
en
afge rond e
s t aar t me t d o n
bl i j ft t i j d e ns he t zwe ve n ge sl o t e n . I k d e t e rmi ne e rd e d e p r o o i. v o ge l al s e e n Havik ( Ac cip}�g� � ) . Nad at d e z e ui t h e t ge z i c h t ve rdwe ne n w H s , h e rv at t ;:; d e h e l e b e nd e Kramsvo ge l s , t e ru g hun a c t i vi t e i t e n .
K o p c rv1i e k e n ,
Marc
De
fl. e re l s
Co s t e r
Mas t e l l e s t r aat
54
en
30013 Ve l t e m-Be i s e m
)
dun
Spre e uw e n
Al s
s p e rw � r .
we
z o eken .
N e er i j s e
en
een
,
dus
Pl o t s
z o m e r t a l i n g en .
werd
in
t a f e l e en d e n ,
o nge v e e r
grasp o l l e n
mi d d ag m a ak i k
Op de
K a s t an j e b o s
O p e e n we i d e
Een h e l d e re
e n tus s e n d e
b e vr o r e n sne e uw .
al
en
fe bruari I 98 3 .
akk e r s
l angs h e t
de
zich
versma den
SA � .
p i j l staart ,
we
Op de
was
w a a rn e m i n g v a n
b u i z e r d en
ku i e e n d en
sn e l d en
en
vi j vers
kopp e l
3
Z o nd ag I 3
dan
van
laat
ui tvoer
deze
l u i dk e e l s
kouder
h o e ve e l h e i d
1 2 . 15h
de
op
chauf feur ons
met
ma l e n
en
t en
in
i j svo g e l
waren
we
te
dui d e l i j k e eerder
e en
c irke l den
e en
gewi l l i g e
En
nee ,
hut
lucht
tocht
vi jvers
w e l gemo e d
vlakb i j
w in t er t a l in gen
de
de
de
we
b i o toop
op
we
wa s
re den
de
doch
ca sarca
( zie
g e l a t en
er
SCHRIKREACTIE�
D i j l e va l l e i . '
s o mm i g e n
zit
ve r g e t en
voor
In
a n d erma a l ( hi j
wa t e r d a n s e n
KUS
en
da g .
b em e r k t en e en
speelde
b e s c h o uw i n g
hun
hi j .
Verder
waar
b ewonderd
va k t e r m e n ,
h o o r d en
b u i t en
reeeds
N a d e rh a n d
81
da t
L e opol d spark
z o m e r uur
pra c h t i g e
z i en ) ,
ku i f e e n d e n , fu t en
Doch
Het
L e o p o l d s p a rk
wa t e r r a l l e en
b e gin?
2 7 /0 3 ,
zo .
tî
Spre e uw� n
l1
Verslag
E en
w an d e l i n g ,
p ra c h t i g
toch
p a r t en !
en
werd
In
het
het
e en
werd
niet
Niet in
die te
nota :
we
Maar de
Toen
ze
e nk e l e
on t d e k t en
het
waar
deed
nog
get e l d e om
niet
beetje
een
1
s p a gh e t t i
e en
t en s l o t t e
mann e t j e
naar
z 'n
k l a a r s t on d ,
ja
5
11
bra c h t e n . de ,
va l l e i ) . Bij
het
hoor
beidjes
daar
en
voorb i
aankomen
�.
vloog
s c h e e r d en
w i t ga t j e s ,
vlak
s l o b e e n d en ,
11 i j l ga n s
en
g in g e n
31
Onze
bron
fu t e n
en
daar
bij
de
om
e en
verge e f s e
gr o t e
t a f e l e en d e n
h u i swa ar t s
a l l e s z in s
dankz i j
b e l an d e n
e en
niet
z a t en .
1 2 . 30h
c h a u f f e ur •
41�e; .
de • •
wi n t e rd ag .
z o nni ge
er
l i gt
een
l aa g j e
wand e l i n g
een korte
i n Ve l t e m-Be i s e m .
naas t he t b o s hupp e l e n e e n ge me ngd e gro e p
200 Kramsvo ge l s
( Turdu s p i l ari s ) ,
van
( Tur
Ko p e rwi e k e n
ili acus ) e n e nk e l e M e re l s ( Tu rdus m c rul a ) . O o k e nk e l e ( Sturnu s vulgari s ) t racht e n hun k o s t j e bi j e l k aar te s ch arre l e n . V ano p e e n uitki j kp o s t l angs d e b o srand wo r d t h e t t afe re e l d o o r e e n Bui z e rd (�u t e o but e o ) ru s t i g v,ad e ge s l age n . " ve r s t i j ve n" a l l e Kramsvo ge l s , Ko p e rwi e k e n , rfle re l s
Spre e uwe n . Waar e nk e l e
s e c o nd e n e rvo o r
d ruk d o o r e l k aar hup p e l d e , te
me rke n .
Al l e
de
s n ave l wat
v o ge l
n uar
i s ge e n
de
boven ge r i ch t .
p
af ge t e k e nd
t e ge n de
van e e n Ac c i p i t e r s p e c i e s .
me e r
op
" ge h u rk t " ,
s t aal bl auwe hemel he t sil houe t
Ee n nad e r o nd e r z o e k me t d e ve r:rcki j k e r het
zi j de , m e ".;
l i ch t j e s
en
no g
ik naar bove n k i j k , b e me rk ik op o nge ve e r 2 0 0 me t e r ho o gt e ,
s che r
van
b e nd e
e rJce l e bewe gi ng
zitten doodstil ,
s
hele
fo rm::iat · vm1 e e n
di e
e nk e l e
r o nd zwe e ft s ne l l e
k e re e i nd b and
bui z e rd
en
de
en
d e p r o o i v o ge l ,
af
t o e afwi s s e l t
me t l i cht ge kl e ur d e o nd e r
kringe t j e s
vl e u ge l s l age n . De
toont
en
afge rond e
s t aar t me t d o n
bl i j ft t i j d e ns he t zwe ve n ge sl o t e n . I k d e t e rmi ne e rd e d e p r o o i. v o ge l al s e e n Havik ( Ac cip}�g� � ) . Nad at d e z e ui t h e t ge z i c h t ve rdwe ne n w H s , h e rv at t ;:; d e h e l e b e nd e Kramsvo ge l s , t e ru g hun a c t i vi t e i t e n .
K o p c rv1i e k e n ,
Marc
De
fl. e re l s
Co s t e r
Mas t e l l e s t r aat
54
en
30013 Ve l t e m-Be i s e m
)
dun
Spre e uw e n
Al s
s p e rw � r .
we
z o eken .
N e er i j s e
en
een
,
dus
Pl o t s
z o m e r t a l i n g en .
werd
in
t a f e l e en d e n ,
o nge v e e r
grasp o l l e n
mi d d ag m a ak i k
Op de
K a s t an j e b o s
O p e e n we i d e
Een h e l d e re
e n tus s e n d e
b e vr o r e n sne e uw .
al
en
fe bruari I 98 3 .
akk e r s
l angs h e t
de
zich
versma den
SA � .
p i j l staart ,
we
Op de
was
w a a rn e m i n g v a n
b u i z e r d en
ku i e e n d en
sn e l d en
en
vi j vers
kopp e l
3
Z o nd ag I 3
dan
van
laat
ui tvoer
deze
l u i dk e e l s
kouder
h o e ve e l h e i d
1 2 . 15h
de
op
chauf feur ons
met
ma l e n
en
t en
in
i j svo g e l
waren
we
te
dui d e l i j k e eerder
e en
c irke l den
e en
gewi l l i g e
En
nee ,
hut
lucht
tocht
vi jvers
w e l gemo e d
vlakb i j
w in t er t a l in gen
de
de
de
we
b i o toop
op
we
wa s
re den
de
doch
ca sarca
( zie
g e l a t en
er
SCHRIKREACTIE�
D i j l e va l l e i . '
s o mm i g e n
zit
ve r g e t en
voor
In
a n d erma a l ( hi j
wa t e r d a n s e n
KUS
en
da g .
b em e r k t en e en
speelde
b e s c h o uw i n g
hun
hi j .
Verder
waar
b ewonderd
va k t e r m e n ,
h o o r d en
b u i t en
reeeds
N a d e rh a n d
81
da t
L e opol d spark
z o m e r uur
pra c h t i g e
z i en ) ,
ku i f e e n d e n , fu t en
Doch
Het
L e o p o l d s p a rk
wa t e r r a l l e en
b e gin?
2 7 /0 3 ,
zo .
tî
Spre e uw� n
l
"
' t L E V E N I S N E STR I J D
!! "
{al ias
.JU
e e n Kauw , e e n t a k en e e n Ho l e nd u i f , wa a r o p h e t g e v e c h t i n re g e l b u i ten we rd
" F EATH E R E D DAL L AS " }
voortge z e t .
E e n s we rd o pgeme r k t hoe de Ka uwen - n a het a a nbrengen v a n e e n
ta k - b i j e e n d a a r o p vo l g e nd e pa r i ng s po g i ng we rden va n e l k a a r g eme p t door é é n v a n d e Ho l e ndu i ve n !
I n e e n hoe k j e v a n h e t A r e n be r g p a r k wo r d t e e n D i j l eme a n d e r a fg e boord d o o r e e n a a n ta l o u d e p l a ta ne n .
B i j é é n v a n d e z e bomen i s o o i t
v a n een zwa re h o r i z o n ta l e t a k e e n z i j t a k a f g e s c h e u rd e n i ng e ro t , z o d a t n u een
vrtj
z i c h tn he t
d i e p h o r i z o n taa l h o l b e s t a a t ; e n d a a r i s nog a l wa t o m te d o e n .
I n v o l l e w i n t e r we rd m e e rma a l s
' s o c h t e n d s of
' s a v onds e e n
O nm i d d e l l i j k na de v o r s t { va n a f e i nde f e b r ua r i )
E e n p a a rtj e Kauwen l e gde r e s o l u u t
be s l a g o p h e t h o l e n b e g o n v l i j t i g m e t d e n e s t bouw , z o n d e r z i c h te b e k omme r e n om de ' d u i ven .
v a n e e n t a k u i t h e t h o 1 g e s 1 e u rd .
weg v l o g e n om e e n n i e u w takje te zoe k e n , maakten d e Ho l e n d u i v e n van d e a fwe z i g he i d g e b ru i k om wa t g r o f kauwe n - ma t er i a a l u i t h e t h o l
Di t
te s l e u r e n .
' n t i j d j e v r i j n e u t ra a l n a a s t e l k a a r d o o r , w a n t a l
s poed i g kwam
het to t h a r d e k o n f r o n ta t i e s , voora l w a n n e e r de d u i v e n n i e t t i j d i g u i t het h o l •
•
1 ia
s echter te groot , zodat h i j
Afg e l o p e n d i n s d a g - o c h t e n d v i e l er een o n s c h u l d i g s l a c h to f fe r . E e n Spreeuw , d i e r e c e n t e e n a nd e r h o l wa t
verder
i n d e z e l fde t a k v e roverde voor z i j n broed h o l
o p e e n Boomk l e ve r , zat n u met u i t g e b r e i d v e r t o o n
vertone n , w e r d h i j door e e n m o k e r s l a g v a n d e d u i f geve l d
zowat t i e n meter om l a a g t o t i n h e t D i j l e s l i b ,
v e r ra s t op de v l u c h t s l oeg v o o r d i t
m i n u u t voora l ee r de
Spreeuw
e e n S p r e e u w ( de z e l fde ? ) Wi e e c h ter d e n k t d a t d e k l o e k g ebouwde en d i to g e s n a v e l d e Ka uwen e e n l o l l e tj e h e b b e n a a n de z a c h tmoed i g u i tz i e n d e d u i v e n , d i e h e e f t h e t De Kauwen we r k e n i nd e r d a a d m e t f l i n k e s n a v e l houwe n , d i e e c h t e r
waa r e e n
vreemde proj ekt i el .
en
viel
k n oc k - o u t
f o u r a g e r e nd W a t e r h o e n t j e Het
o p n i euw bewoo g , z i ch l o swe r k te u i t
duurde z e k e r het s l i k e n
P a s t we e d a g e n l a ter werd
er
W i e u i t e i n d e l i j k h e t g ro t e h o l
( a l s e e r s t e ) z a l bewo n e n i s
nog o n d u i d e l i j k ; m o g e l i j k s z a l d e H o l e n d u i f n e t
a l s i n ' 82
toch wee r gedwo n g e n
wo rden e e n e e r s t e broed s e l te r i s ke r e n op e e n o p e n n e s t in e e n d o n k e r d e e l e e n n a bu r i g e Taxu s , wa a r h a a r broed s e l d a n
De
l er e n d e gewe l d b l i j f t n u r e e d s meer d a n twee we k e n z owa t g e l i j k o p g a a n .
g
d u i v e n b l i j ke n o v e r wa t me er brute " s l a v a a rd i g h e i d te be z i t t e n , ma a r d e Kauwen z i j n wa t l i s t i g e r e n h a nd i g e r .
B o v e n d i e n werd ree d s o p g emer k t dat d e Kauwen
mi
s s c h i e n w e e r t e n g e pa s te n
do o r Kauwe n k a n g eroofd worde n zoa l s v o r i g j a a r !
h e t h o l pa s s eerde e n , e e r l i j k g e z e ch t , 1�a n n e e r d e z e me
T e r l oo p s w e z e o p g em e r k t
zi ch
d i t wel de b e s t e k a n s h e b b e r .
i n het h e e t s t van d e s t r i j d k u n ne n r e k e n e n o p een s na v e l tj e h u l p van n a b u r i g e
Op e e n
g e g e v e n mome nt d u i k t h e t p a a r t j e Ka uwen m e t e e n t a k h e t h o l b i n n e n , wa n n e e r
d e be i de d u i v e n nog b i n n e n z i j n .
A l hoewe l z owe l d e i n g a n g a l s d e r e s t v a n
h e t h o l m a a r n a u w e l i j k s d o o r g a n g b i e d t a a n é é n d e r g e l i j ke v o g e l , kwamen na
een t i j dj � e n z i c h t b a a r g e h a v e n� naar b u i t e n : een Ka uw , ee n H o l e n d u i f ,
Ma rc
mee i n h e t
{ C ome a n d
k a uwe n p a a r t j e s !
Soms wordt h e t e c h t s pa nn e n d of z e l f s e e r d e r z i e l i g .
van
t i j de
d a t de l aa t s t e d a g e n e e n p a a r keer e e n E e k h o re n t j e met b e l a n g s t e l l i ng l a ng s
woe l z o u wer p e n l i j k t
in
b i j h e t h o l g ez i en .
v a n de v l e u g e l , d i t l i e f s t nog p l a t op de k o p v a n de v e r b a a s d e Ka uw , d i e z i c h Het e s k a
een
opn i euw
mee s t a l p romt door d e d u i v e n b e a n twoo r d wor d e n m e t e e n b l i k s em s ne l l e moke r s l a g
d o o r h a a r d re i g ho u d i ng j u i s t pra c h t i g a a nbood voor e e n f i k s e mep .
)
t e z i ngen .
Spreeuw toe e n v oora l ee r deze , v e r b a a s d t oe k i j ke nd , e n i ge v e r d ere rea k t i e k o n
h e t g r o ffe p l a t a a n s t r oo i s e l v e rdwee n .
wa r e n na h u n b e h e e r s we r k e n .
fl i nk mi s .
De ball a s t
E e n reed s moegetergde Ho l e n du i f .kwam u i t h e t g r o t e ho l , s t a p t e r e s o l u u t op de
T e l k e n s de Kauwe n - h u n n e s tg ed r a g s tr a d i t i e g e trouw - s amen
g i ng s l echts
·
n e s tma �er i a a l
E v e n tj e s l at e r e c h t e r kwam de p i e ntere k ru i pe r me t e e n knot�
s poed i g v a n verdere bouwp l a nnen moe s t a fz i e n .
Oms t r e e k s d e z e l fde t i j d k e e r d e n d e Ka uwe n n a a r h u n
trad i t i one l e k o l o n i e i n h e t p a r k t e r u g .
Toen m i nuten
als
o v e r t e b e s t a a n d a t d e Boomkru i pe r d oo r d e Ka uw i n d a n k werd a a n g ewend .
nam e e n p a a r tj e Ho l e n d u i v e n be z i t v a n h e t h o l , begon te ba l t s e n en voerde wat n e s tma ter i a a l aa n .
e e n mom e n t d a t ook een Ka u w b i n n e n wa s .
l a ter de K a u w a l s e e r s t e wee r n a a r b u i t e n kwam l ee k e r m i j we i n i g twi j fe l
H o l e n d u i f b i j h e t h o l g e z i en , z od a t d e z e v e rmoed e l i j k a l s de r e c h tma t i g e w i n te r e i g e n a a r k a n g e l d e n .
Op e e n a nder o g e n b l i k wa a g d e e e n n i e u w s g i e r i g Boom k r u i pe r t j e
hol op
Herrema n s
see
s tr i j d g e
n e x t mo n t h )
.
l
"
' t L E V E N I S N E STR I J D
!! "
{al ias
.JU
e e n Kauw , e e n t a k en e e n Ho l e nd u i f , wa a r o p h e t g e v e c h t i n re g e l b u i ten we rd
" F EATH E R E D DAL L AS " }
voortge z e t .
E e n s we rd o pgeme r k t hoe de Ka uwen - n a het a a nbrengen v a n e e n
ta k - b i j e e n d a a r o p vo l g e nd e pa r i ng s po g i ng we rden va n e l k a a r g eme p t door é é n v a n d e Ho l e ndu i ve n !
I n e e n hoe k j e v a n h e t A r e n be r g p a r k wo r d t e e n D i j l eme a n d e r a fg e boord d o o r e e n a a n ta l o u d e p l a ta ne n .
B i j é é n v a n d e z e bomen i s o o i t
v a n een zwa re h o r i z o n ta l e t a k e e n z i j t a k a f g e s c h e u rd e n i ng e ro t , z o d a t n u een
vrtj
z i c h tn he t
d i e p h o r i z o n taa l h o l b e s t a a t ; e n d a a r i s nog a l wa t o m te d o e n .
I n v o l l e w i n t e r we rd m e e rma a l s
' s o c h t e n d s of
' s a v onds e e n
O nm i d d e l l i j k na de v o r s t { va n a f e i nde f e b r ua r i )
E e n p a a rtj e Kauwen l e gde r e s o l u u t
be s l a g o p h e t h o l e n b e g o n v l i j t i g m e t d e n e s t bouw , z o n d e r z i c h te b e k omme r e n om de ' d u i ven .
v a n e e n t a k u i t h e t h o 1 g e s 1 e u rd .
weg v l o g e n om e e n n i e u w takje te zoe k e n , maakten d e Ho l e n d u i v e n van d e a fwe z i g he i d g e b ru i k om wa t g r o f kauwe n - ma t er i a a l u i t h e t h o l
Di t
te s l e u r e n .
' n t i j d j e v r i j n e u t ra a l n a a s t e l k a a r d o o r , w a n t a l
s poed i g kwam
het to t h a r d e k o n f r o n ta t i e s , voora l w a n n e e r de d u i v e n n i e t t i j d i g u i t het h o l •
•
1 ia
s echter te groot , zodat h i j
Afg e l o p e n d i n s d a g - o c h t e n d v i e l er een o n s c h u l d i g s l a c h to f fe r . E e n Spreeuw , d i e r e c e n t e e n a nd e r h o l wa t
verder
i n d e z e l fde t a k v e roverde voor z i j n broed h o l
o p e e n Boomk l e ve r , zat n u met u i t g e b r e i d v e r t o o n
vertone n , w e r d h i j door e e n m o k e r s l a g v a n d e d u i f geve l d
zowat t i e n meter om l a a g t o t i n h e t D i j l e s l i b ,
v e r ra s t op de v l u c h t s l oeg v o o r d i t
m i n u u t voora l ee r de
Spreeuw
e e n S p r e e u w ( de z e l fde ? ) Wi e e c h ter d e n k t d a t d e k l o e k g ebouwde en d i to g e s n a v e l d e Ka uwen e e n l o l l e tj e h e b b e n a a n de z a c h tmoed i g u i tz i e n d e d u i v e n , d i e h e e f t h e t De Kauwen we r k e n i nd e r d a a d m e t f l i n k e s n a v e l houwe n , d i e e c h t e r
waa r e e n
vreemde proj ekt i el .
en
viel
k n oc k - o u t
f o u r a g e r e nd W a t e r h o e n t j e Het
o p n i euw bewoo g , z i ch l o swe r k te u i t
duurde z e k e r het s l i k e n
P a s t we e d a g e n l a ter werd
er
W i e u i t e i n d e l i j k h e t g ro t e h o l
( a l s e e r s t e ) z a l bewo n e n i s
nog o n d u i d e l i j k ; m o g e l i j k s z a l d e H o l e n d u i f n e t
a l s i n ' 82
toch wee r gedwo n g e n
wo rden e e n e e r s t e broed s e l te r i s ke r e n op e e n o p e n n e s t in e e n d o n k e r d e e l e e n n a bu r i g e Taxu s , wa a r h a a r broed s e l d a n
De
l er e n d e gewe l d b l i j f t n u r e e d s meer d a n twee we k e n z owa t g e l i j k o p g a a n .
g
d u i v e n b l i j ke n o v e r wa t me er brute " s l a v a a rd i g h e i d te be z i t t e n , ma a r d e Kauwen z i j n wa t l i s t i g e r e n h a nd i g e r .
B o v e n d i e n werd ree d s o p g emer k t dat d e Kauwen
mi
s s c h i e n w e e r t e n g e pa s te n
do o r Kauwe n k a n g eroofd worde n zoa l s v o r i g j a a r !
h e t h o l pa s s eerde e n , e e r l i j k g e z e ch t , 1�a n n e e r d e z e me
T e r l oo p s w e z e o p g em e r k t
zi ch
d i t wel de b e s t e k a n s h e b b e r .
i n het h e e t s t van d e s t r i j d k u n ne n r e k e n e n o p een s na v e l tj e h u l p van n a b u r i g e
Op e e n
g e g e v e n mome nt d u i k t h e t p a a r t j e Ka uwen m e t e e n t a k h e t h o l b i n n e n , wa n n e e r
d e be i de d u i v e n nog b i n n e n z i j n .
A l hoewe l z owe l d e i n g a n g a l s d e r e s t v a n
h e t h o l m a a r n a u w e l i j k s d o o r g a n g b i e d t a a n é é n d e r g e l i j ke v o g e l , kwamen na
een t i j dj � e n z i c h t b a a r g e h a v e n� naar b u i t e n : een Ka uw , ee n H o l e n d u i f ,
Ma rc
mee i n h e t
{ C ome a n d
k a uwe n p a a r t j e s !
Soms wordt h e t e c h t s pa nn e n d of z e l f s e e r d e r z i e l i g .
van
t i j de
d a t de l aa t s t e d a g e n e e n p a a r keer e e n E e k h o re n t j e met b e l a n g s t e l l i ng l a ng s
woe l z o u wer p e n l i j k t
in
b i j h e t h o l g ez i en .
v a n de v l e u g e l , d i t l i e f s t nog p l a t op de k o p v a n de v e r b a a s d e Ka uw , d i e z i c h Het e s k a
een
opn i euw
mee s t a l p romt door d e d u i v e n b e a n twoo r d wor d e n m e t e e n b l i k s em s ne l l e moke r s l a g
d o o r h a a r d re i g ho u d i ng j u i s t pra c h t i g a a nbood voor e e n f i k s e mep .
)
t e z i ngen .
Spreeuw toe e n v oora l ee r deze , v e r b a a s d t oe k i j ke nd , e n i ge v e r d ere rea k t i e k o n
h e t g r o ffe p l a t a a n s t r oo i s e l v e rdwee n .
wa r e n na h u n b e h e e r s we r k e n .
fl i nk mi s .
De ball a s t
E e n reed s moegetergde Ho l e n du i f .kwam u i t h e t g r o t e ho l , s t a p t e r e s o l u u t op de
T e l k e n s de Kauwe n - h u n n e s tg ed r a g s tr a d i t i e g e trouw - s amen
g i ng s l echts
·
n e s tma �er i a a l
E v e n tj e s l at e r e c h t e r kwam de p i e ntere k ru i pe r me t e e n knot�
s poed i g v a n verdere bouwp l a nnen moe s t a fz i e n .
Oms t r e e k s d e z e l fde t i j d k e e r d e n d e Ka uwe n n a a r h u n
trad i t i one l e k o l o n i e i n h e t p a r k t e r u g .
Toen m i nuten
als
o v e r t e b e s t a a n d a t d e Boomkru i pe r d oo r d e Ka uw i n d a n k werd a a n g ewend .
nam e e n p a a r tj e Ho l e n d u i v e n be z i t v a n h e t h o l , begon te ba l t s e n en voerde wat n e s tma ter i a a l aa n .
e e n mom e n t d a t ook een Ka u w b i n n e n wa s .
l a ter de K a u w a l s e e r s t e wee r n a a r b u i t e n kwam l ee k e r m i j we i n i g twi j fe l
H o l e n d u i f b i j h e t h o l g e z i en , z od a t d e z e v e rmoed e l i j k a l s de r e c h tma t i g e w i n te r e i g e n a a r k a n g e l d e n .
Op e e n a nder o g e n b l i k wa a g d e e e n n i e u w s g i e r i g Boom k r u i pe r t j e
hol op
Herrema n s
see
s tr i j d g e
n e x t mo n t h )
.
, .2.bi'
Il
.),C.
����:-��-�-:�_::.:.._
W E E R E E N RARE GAST I N T I E N E N
Zate rdag 25 maart l l . werd op het dak van de b o r s t e lfabriek aan de Mecbels e s t eenweg t e H e rent een int e re s s ante gast gevang e n
H e t ging hier om e e n pr a cht i g volw a s s en d i e r dat om é é n of
A l h o e w e l o n d e r d e r g e l i j ke hoofd i ng n a t u u r l i j k de g a n s e
a ndere reden
g e s c h i e d e n i s v a n h e t T i e n s e v o g e l tj e s k i j ke n ( i n k l u s i e f de w a a r neme r s )
Bij
. . . e n o p we l ke w i j z e !
Op
9
febru a r i
e e n v o o r tu i n t j e i n d e s ta d .
Hiertoe
,
i nd e r d a a d
e e n ( i nm i d d e l s g e s to r v e n ) meeuw : v e e l we r k i s e r n i e t n od i g o� h e t e k s em
zijn
,
p l a a r te i de n t i f i c e r e n a l s ee n a d u l te D R I E T E ENMEEUW ( R i s s a t r i d a c ty l a ) .
om hun
beeft z odanig dat kan schatten.
s c hu i
bij
n
naar onder een
I nd i e n é é n o o g n i e t
i s b e t natuurl i j k w e l e e n vraag
me e r
De k r a a k n e tte t o e s t a n d v a n v l e u g e l p e n n e n , s ta a r t , p o t e n en s n a v e l b l i j k t
Een natuurgids u i t Herent z orgde
s l u i te n .
hol terechtkw am. De voge l maakt er
mantel
en k o p te l e foon ( + wat k r u i nwo l k j e s ) , w i tte s t a a r t , n e k en o n d e r z i j de .
H e t k a r a k t er i s t i e k g e l i j k be n i g zwa r t d r i e h o e k j e op de v l e u g e l p u n t wordt voora l g e v o rmd d o o r e e n g r o t e zwarte top aan d e g rote h a nd p e n . g a n s zwa r t . en de
5°
1° , 2°
3°
en
b u i te n s te
V e r d e r i s de b o v e n z i j d e v a n de b u i t e nv l a g v a n de De
4°
1°
hdp
bij
4-0 m)
duiken
erg
bemachtigen .
llinoculair
z i cht
optimaal func ti one ert ,
boe de z e vogel z i j n port i e vis
e l ke mog e l i j ke h e r k om s t u i t t i j de l i j ke g e v a n g e n s c h a p v o l l ed i g u i t te
indruk ;
je w e e t ,
n au'Ckeurig de a! s t and tot e en pro o i
n o g kon b i j e e nscharre len.
H e t d i er v e r t o o n t e e n pe r fe k t ad u l t w i n t e r k l eed : d o n k e rg r i j z e
Zoals
( soma tot vo e d s e l ( vis ) t e
de ogen z o inge plant dat e e n J an-van-Gent
z ow e l n aar voor als
V o o r a l ee r h i j t i j d k a n
m a k e n o m h e t bee s t j e te g a a n o p z o e k e n , k o m t de me l de r t e r u g m e t
z i j n oriëntatie w a s kw i j tgeraak t .
nad e r t o e z i e n b l e ek d a t één o o g n i e t me e r op bewe gingen
s pe c t aculair in z e e
o p d e haag v a n
.
-
J an-van-Genten vanop grote h o o g t e
U i t de s um i e r e be s c h r i j v i ng k a n D a v i d o p
m a k e n d a t h e t v e rmoede l i j k e e n meeuw b e t r e f t .
waarschi j n l i j k de s tormw inden g e dur e n de de
reageerde ; dQ pu pi l s tond gans open.
' 8 3 s t a p t e e n i n b o o r l i n g h e t n a t u u r - i n f o c e n trum
te T i e n e n b i n n e n e n me l d t de v o nd s t van e e n z i e k e vogel
-
voorafgaande dagen
s amen g e v a t z o u k u n n e n wo rde n , i s er t o c h e c h t weer e e n n i euwtj e u i t d i e h o e k g e k omen ,
een J an-van-Gent .
erv o o r dat een
hi j
in het V o s a e �
all e s b ehalve s l appe
is i nt e g e nde e l z e e r kracht i g , e e t l u s t ontbreekt
hem ook al n i e t e n hij
ia o pva l l e nd tam. Dit wil i n het g e h e e l
n i e t z e ggen dat h e t e e n " ont snapt e " voge l i s w a n t o ok o p de
b r o e dplaa t s e n z i j n Jan-van-Genten z e e r makke voge l s .
Na hers t e l w o rd t hij natuur l i j k w e e r aan de kus t
vri. j gelaten.
h d p h e e f t e e n zwa r t topj e m e t e e n wi tte termi na l e p u n t Zoa l s h e t h o o r t
p e n h e e f t twee s u b t e rm i n a l e zwa r t e v l e kj e s .
waren s n a v e l e n poten re s pe k t i e v e l i j k g e e l g r o e n e n zwa r t ; h e t a l l e r b i n n e n s t h o e k j e v a n de s n a v e l w a s rood .
De v o g e l wa s mag e r
( 270
g) e n z i j n l i chaam
k r i o e l de v a n de Ma l o p h a g u s - l u i z e n ( m i n s te n s twee v o rmen ) . genoteerd : ga t ) :
18
mm ,
v l eugel :
315
mm , s t a ar t :
ko p l e n g t e : 87 mm .
H e t s pe c i me n werd bewa a r d .
1 19
mm , L o o p b ee n :
32
V e r d e r werd mm , S n a v e l
( ne u s
H e t z o u h e t v i e r d e bewi j s s tu k v a n
d e z e s o o r t v o o r de p r ov i n c i e B r a b a n t z i j n ( he t l a a t s te d a t e e r t v a n
1 9 52 ) .
V a n de k l a s s i e ke " zwa r e s t o rme n " d i e de v e r b i n ne n l a n d s e a a nwez i g he i d v a n z o ' n typ i s ch e z e e v o g e l n o rma a l z o u d e n moeten v e r k l a r e n , wa s e r n u g e e n d i r e k te a a n w i j z i ng .
Marc
H e r rema n s ,
Dav i d Vandeput .
(NIJ ,
AUB , HEM ;
inge s t uurd door
Bart Augus t i j ns )
, .2.bi'
Il
.),C.
����:-��-�-:�_::.:.._
W E E R E E N RARE GAST I N T I E N E N
Zate rdag 25 maart l l . werd op het dak van de b o r s t e lfabriek aan de Mecbels e s t eenweg t e H e rent een int e re s s ante gast gevang e n
H e t ging hier om e e n pr a cht i g volw a s s en d i e r dat om é é n of
A l h o e w e l o n d e r d e r g e l i j ke hoofd i ng n a t u u r l i j k de g a n s e
a ndere reden
g e s c h i e d e n i s v a n h e t T i e n s e v o g e l tj e s k i j ke n ( i n k l u s i e f de w a a r neme r s )
Bij
. . . e n o p we l ke w i j z e !
Op
9
febru a r i
e e n v o o r tu i n t j e i n d e s ta d .
Hiertoe
,
i nd e r d a a d
e e n ( i nm i d d e l s g e s to r v e n ) meeuw : v e e l we r k i s e r n i e t n od i g o� h e t e k s em
zijn
,
p l a a r te i de n t i f i c e r e n a l s ee n a d u l te D R I E T E ENMEEUW ( R i s s a t r i d a c ty l a ) .
om hun
beeft z odanig dat kan schatten.
s c hu i
bij
n
naar onder een
I nd i e n é é n o o g n i e t
i s b e t natuurl i j k w e l e e n vraag
me e r
De k r a a k n e tte t o e s t a n d v a n v l e u g e l p e n n e n , s ta a r t , p o t e n en s n a v e l b l i j k t
Een natuurgids u i t Herent z orgde
s l u i te n .
hol terechtkw am. De voge l maakt er
mantel
en k o p te l e foon ( + wat k r u i nwo l k j e s ) , w i tte s t a a r t , n e k en o n d e r z i j de .
H e t k a r a k t er i s t i e k g e l i j k be n i g zwa r t d r i e h o e k j e op de v l e u g e l p u n t wordt voora l g e v o rmd d o o r e e n g r o t e zwarte top aan d e g rote h a nd p e n . g a n s zwa r t . en de
5°
1° , 2°
3°
en
b u i te n s te
V e r d e r i s de b o v e n z i j d e v a n de b u i t e nv l a g v a n de De
4°
1°
hdp
bij
4-0 m)
duiken
erg
bemachtigen .
llinoculair
z i cht
optimaal func ti one ert ,
boe de z e vogel z i j n port i e vis
e l ke mog e l i j ke h e r k om s t u i t t i j de l i j ke g e v a n g e n s c h a p v o l l ed i g u i t te
indruk ;
je w e e t ,
n au'Ckeurig de a! s t and tot e en pro o i
n o g kon b i j e e nscharre len.
H e t d i er v e r t o o n t e e n pe r fe k t ad u l t w i n t e r k l eed : d o n k e rg r i j z e
Zoals
( soma tot vo e d s e l ( vis ) t e
de ogen z o inge plant dat e e n J an-van-Gent
z ow e l n aar voor als
V o o r a l ee r h i j t i j d k a n
m a k e n o m h e t bee s t j e te g a a n o p z o e k e n , k o m t de me l de r t e r u g m e t
z i j n oriëntatie w a s kw i j tgeraak t .
nad e r t o e z i e n b l e ek d a t één o o g n i e t me e r op bewe gingen
s pe c t aculair in z e e
o p d e haag v a n
.
-
J an-van-Genten vanop grote h o o g t e
U i t de s um i e r e be s c h r i j v i ng k a n D a v i d o p
m a k e n d a t h e t v e rmoede l i j k e e n meeuw b e t r e f t .
waarschi j n l i j k de s tormw inden g e dur e n de de
reageerde ; dQ pu pi l s tond gans open.
' 8 3 s t a p t e e n i n b o o r l i n g h e t n a t u u r - i n f o c e n trum
te T i e n e n b i n n e n e n me l d t de v o nd s t van e e n z i e k e vogel
-
voorafgaande dagen
s amen g e v a t z o u k u n n e n wo rde n , i s er t o c h e c h t weer e e n n i euwtj e u i t d i e h o e k g e k omen ,
een J an-van-Gent .
erv o o r dat een
hi j
in het V o s a e �
all e s b ehalve s l appe
is i nt e g e nde e l z e e r kracht i g , e e t l u s t ontbreekt
hem ook al n i e t e n hij
ia o pva l l e nd tam. Dit wil i n het g e h e e l
n i e t z e ggen dat h e t e e n " ont snapt e " voge l i s w a n t o ok o p de
b r o e dplaa t s e n z i j n Jan-van-Genten z e e r makke voge l s .
Na hers t e l w o rd t hij natuur l i j k w e e r aan de kus t
vri. j gelaten.
h d p h e e f t e e n zwa r t topj e m e t e e n wi tte termi na l e p u n t Zoa l s h e t h o o r t
p e n h e e f t twee s u b t e rm i n a l e zwa r t e v l e kj e s .
waren s n a v e l e n poten re s pe k t i e v e l i j k g e e l g r o e n e n zwa r t ; h e t a l l e r b i n n e n s t h o e k j e v a n de s n a v e l w a s rood .
De v o g e l wa s mag e r
( 270
g) e n z i j n l i chaam
k r i o e l de v a n de Ma l o p h a g u s - l u i z e n ( m i n s te n s twee v o rmen ) . genoteerd : ga t ) :
18
mm ,
v l eugel :
315
mm , s t a ar t :
ko p l e n g t e : 87 mm .
H e t s pe c i me n werd bewa a r d .
1 19
mm , L o o p b ee n :
32
V e r d e r werd mm , S n a v e l
( ne u s
H e t z o u h e t v i e r d e bewi j s s tu k v a n
d e z e s o o r t v o o r de p r ov i n c i e B r a b a n t z i j n ( he t l a a t s te d a t e e r t v a n
1 9 52 ) .
V a n de k l a s s i e ke " zwa r e s t o rme n " d i e de v e r b i n ne n l a n d s e a a nwez i g he i d v a n z o ' n typ i s ch e z e e v o g e l n o rma a l z o u d e n moeten v e r k l a r e n , wa s e r n u g e e n d i r e k te a a n w i j z i ng .
Marc
H e r rema n s ,
Dav i d Vandeput .
(NIJ ,
AUB , HEM ;
inge s t uurd door
Bart Augus t i j ns )
'3 »
0
« WEETJ E S ! I
door
-
t o t 2 9 m e i ga a t er e en n a t uura c h t i en d a a g s e
11
- van
in
H a g e l an d
en
I n s a m e nw e r k i n g m e t d e
BNVR
op
de
20
deze de
t e K e s s e l -L o .
v r i e n d ( i n ) n e n o f k e nn i s s en warm !
dub b e l e
de
Als je hem
kal ender
i emand
m e i verde e l d worden !
b e gin
kent
z i t e r n i e t voor n i e t s ! d i e g e in t e r e s s e e rd i s ,
uorp
,i e ,
Doch meer
S o ur b r o d t ,
daarover
in
je
je
op
in de
k a mp
Venen .
vo l g e n d e va l l e i ! b e dr a g e n .
M i s schien l i jkt
v e e l wa t w e b e s t a a n n e m e n d o c h mo e s t e r
overscho t z i j n
( wa t w e n a t uur l i j k
hopen )
word t
Ho e
da t
de
VAKS
J e
kan
er
badgee ,
Let
deze
wel :
de
nl . Deze
te storten
op
PC R
0 1 4/ 4 1 . 2 2 . 5 2 . )
de
eerste
D e W i e l ewa a l -Turnho u t
zal
het
2 0 0 fr/ b i j l i d 6 0 fr
mo e t kan
115
zal
Er
mei ,
d o e l s t e l l in gen
gi e b i j het
als
ook
gepraa t
a c t i e vo e r e n
c on t a c t a d r e s
b i j komend
,
word t
niet
to taal
sp e c ia l e
edi t i e
b e va t
e en h e l e
reeks
over
onz e
a fd e l in g
g evr " a g d ,
or
of
d oe del zak of
dan
60
j e kan
D irk
40
t e l.
ex,
c on t a c t
i s ook
op
me t
hel e
boel
fo s
over
e x e mp l a a r
van
a c h t er
r e c y c l a g e p ap i e r ,
/w i t
b e dr a g en . kopp e l (
aarz e l
Marc
op
A 3 - forma n t .
en
per
De
C o s t er ,
ko f f e r t j e De
p r i ma ) .
ex.
word t
te
Op
( oud , ver s l e
groo t s t e
kamp e n
en
d i a gona a l
d e r ge l i j k e
k o f f e r t j e en muz i ek i n s t r u
w o r d en .
v e r gu i s d
0 1 6 / ::: 2 60 3 9
art ikel s
Nelissen.
aan
de
dan
niet
C o s trop
ll'"i. l s e l e
' Wabl i e f '
van
e en
besteld
b i j horend
zoekt
S p a a r z a a wh e i d s s t r a a t 3û10
.g e o r gan i s e e r d
wan d e l i n g o f b i j e en k om s t
v e rh e l p en
f o l k - i n s t rum e n t ,
op
t e l l en , zwar t
elke
cm,
en
e en
ver s c h i j n en
zijn
d e s b e tre ffend of
h i e r in
ma t e r i a a l :
energi eprobl emen .
S uz ann e
ka p o t
m i n s t &n s
I n d i en
Op
n e em
B l o c kx
met
blz .
20
mee
voor
L euven ,
DAN O O K �: EN S T ll I KT
e en
V A K S - kr a n t
in
k e rn s t o p )
r e g e n , kr o o nkur k en a c t i e
men t b ew o n d e r d
me t
14
van
b e s c h ikb a a r z i j n .
m i l i e ukran t z a l
Deze
t e n , ka duk
4 0 0 f r/ b i J l i d 5 0 fr 000-03 1 9 78 5 -73
• •
s t ickers
m i l i e ukr a n t
- Knapp e
Graa t a kk e r 1 1
( t o t 2 5 j aar )
ook
voor
ac t ivi t e i t
april
fa t en , zure
Voor
C e n t ra l e D e W i e l e w a a l
W i e l ewa a l j on g e r e n
te
a c t i e gr o e p e n t er e c h t
m i l i eukr a n t
H e rw i g
Wiel ewaal
worden .
tra
WJ /WA-Leuven , D E ELN AME BL IJ V T PEJ1S OONL IJ K E A A N G E L E GENH E I D 1
v e r kr i j g e n
l i dgel d :
s
b e t o ging
Inkom s t s t r a a t L e uven
a c h t e r gr o n d e n ,
f un g e e r t
nog
p o s t er s ,
D e a dm i n i s t r a t i e v e z e t e l :
( tel .
de
vo l g e n
adres
ook
N i e t mo e i l i j k hoor !
Tu r n h o u t
voor zul l en
toe gel icht te
( V e r en i g d e
2 5 fr .
2 3 00
El kerlyck
k e r n c en t ra l e s ,
Bovens taand
in
j e l i d van o n z e v e r e n i g in g ?
wordt
de
grondin forma t i e
n a t uurl i j k t e r u gb e t a a l d . -
over
- Van a f 1 6 !loge
l i g t t u s s e n Eup en en M a l m é d y . de
H e t k a mp g e l d z a l 3 5 0 0 fr .
dit
bij
door
o f h aar j o uw dub b e l e ka l e n d e r g e v e n .
- van 1 6 - 3 1 a u g u s t u s gaan we
!let
kan
b i j e e n ko m s t b e t o ging
wor den
l in e a i r e l a n d s c h a p s e l em en t en .
door
v e r ga d e r i n g
Op van
w a t er i n d e n a t uur
H o u d u s a l va s t d e z e d a t um vr i j e n m a a k a l m a a r enk e l e
+
er
3000
t e gen
D e ka a r t en z u l l en
g e î n t e r e s s e e r d en :
2 0 . 00 h g a a t
om
Dl i j de
e en
o p 1 4 m e i z a l on z e vo l k s da n s f u i f d o o r g a a n i n z a a l
' He t Bad '
eventue e l
april
z a l N a t uur e n L a n d s c h a p
in s t a a n .
H e t w o r d t e en a fw i s s e l en d e n g e o gra f i s c h v e r s p r e i d
2.
Voor
Braban t s Ha s p en g o uw .
voor d e o r ga n i s a t i e e rvan
p r o gramma r o n d 1 .
H
11 1
e en z a m e en
n a c h t en
n e em
van
c on t a c t
op
dit
'3 »
0
« WEETJ E S ! I
door
-
t o t 2 9 m e i ga a t er e en n a t uura c h t i en d a a g s e
11
- van
in
H a g e l an d
en
I n s a m e nw e r k i n g m e t d e
BNVR
op
de
20
deze de
t e K e s s e l -L o .
v r i e n d ( i n ) n e n o f k e nn i s s en warm !
dub b e l e
de
Als je hem
kal ender
i emand
m e i verde e l d worden !
b e gin
kent
z i t e r n i e t voor n i e t s ! d i e g e in t e r e s s e e rd i s ,
uorp
,i e ,
Doch meer
S o ur b r o d t ,
daarover
in
je
je
op
in de
k a mp
Venen .
vo l g e n d e va l l e i ! b e dr a g e n .
M i s schien l i jkt
v e e l wa t w e b e s t a a n n e m e n d o c h mo e s t e r
overscho t z i j n
( wa t w e n a t uur l i j k
hopen )
word t
Ho e
da t
de
VAKS
J e
kan
er
badgee ,
Let
deze
wel :
de
nl . Deze
te storten
op
PC R
0 1 4/ 4 1 . 2 2 . 5 2 . )
de
eerste
D e W i e l ewa a l -Turnho u t
zal
het
2 0 0 fr/ b i j l i d 6 0 fr
mo e t kan
115
zal
Er
mei ,
d o e l s t e l l in gen
gi e b i j het
als
ook
gepraa t
a c t i e vo e r e n
c on t a c t a d r e s
b i j komend
,
word t
niet
to taal
sp e c ia l e
edi t i e
b e va t
e en h e l e
reeks
over
onz e
a fd e l in g
g evr " a g d ,
or
of
d oe del zak of
dan
60
j e kan
D irk
40
t e l.
ex,
c on t a c t
i s ook
op
me t
hel e
boel
fo s
over
e x e mp l a a r
van
a c h t er
r e c y c l a g e p ap i e r ,
/w i t
b e dr a g en . kopp e l (
aarz e l
Marc
op
A 3 - forma n t .
en
per
De
C o s t er ,
ko f f e r t j e De
p r i ma ) .
ex.
word t
te
Op
( oud , ver s l e
groo t s t e
kamp e n
en
d i a gona a l
d e r ge l i j k e
k o f f e r t j e en muz i ek i n s t r u
w o r d en .
v e r gu i s d
0 1 6 / ::: 2 60 3 9
art ikel s
Nelissen.
aan
de
dan
niet
C o s trop
ll'"i. l s e l e
' Wabl i e f '
van
e en
besteld
b i j horend
zoekt
S p a a r z a a wh e i d s s t r a a t 3û10
.g e o r gan i s e e r d
wan d e l i n g o f b i j e en k om s t
v e rh e l p en
f o l k - i n s t rum e n t ,
op
t e l l en , zwar t
elke
cm,
en
e en
ver s c h i j n en
zijn
d e s b e tre ffend of
h i e r in
ma t e r i a a l :
energi eprobl emen .
S uz ann e
ka p o t
m i n s t &n s
I n d i en
Op
n e em
B l o c kx
met
blz .
20
mee
voor
L euven ,
DAN O O K �: EN S T ll I KT
e en
V A K S - kr a n t
in
k e rn s t o p )
r e g e n , kr o o nkur k en a c t i e
men t b ew o n d e r d
me t
14
van
b e s c h ikb a a r z i j n .
m i l i e ukran t z a l
Deze
t e n , ka duk
4 0 0 f r/ b i J l i d 5 0 fr 000-03 1 9 78 5 -73
• •
s t ickers
m i l i e ukr a n t
- Knapp e
Graa t a kk e r 1 1
( t o t 2 5 j aar )
ook
voor
ac t ivi t e i t
april
fa t en , zure
Voor
C e n t ra l e D e W i e l e w a a l
W i e l ewa a l j on g e r e n
te
a c t i e gr o e p e n t er e c h t
m i l i eukr a n t
H e rw i g
Wiel ewaal
worden .
tra
WJ /WA-Leuven , D E ELN AME BL IJ V T PEJ1S OONL IJ K E A A N G E L E GENH E I D 1
v e r kr i j g e n
l i dgel d :
s
b e t o ging
Inkom s t s t r a a t L e uven
a c h t e r gr o n d e n ,
f un g e e r t
nog
p o s t er s ,
D e a dm i n i s t r a t i e v e z e t e l :
( tel .
de
vo l g e n
adres
ook
N i e t mo e i l i j k hoor !
Tu r n h o u t
voor zul l en
toe gel icht te
( V e r en i g d e
2 5 fr .
2 3 00
El kerlyck
k e r n c en t ra l e s ,
Bovens taand
in
j e l i d van o n z e v e r e n i g in g ?
wordt
de
grondin forma t i e
n a t uurl i j k t e r u gb e t a a l d . -
over
- Van a f 1 6 !loge
l i g t t u s s e n Eup en en M a l m é d y . de
H e t k a mp g e l d z a l 3 5 0 0 fr .
dit
bij
door
o f h aar j o uw dub b e l e ka l e n d e r g e v e n .
- van 1 6 - 3 1 a u g u s t u s gaan we
!let
kan
b i j e e n ko m s t b e t o ging
wor den
l in e a i r e l a n d s c h a p s e l em en t en .
door
v e r ga d e r i n g
Op van
w a t er i n d e n a t uur
H o u d u s a l va s t d e z e d a t um vr i j e n m a a k a l m a a r enk e l e
+
er
3000
t e gen
D e ka a r t en z u l l en
g e î n t e r e s s e e r d en :
2 0 . 00 h g a a t
om
Dl i j de
e en
o p 1 4 m e i z a l on z e vo l k s da n s f u i f d o o r g a a n i n z a a l
' He t Bad '
eventue e l
april
z a l N a t uur e n L a n d s c h a p
in s t a a n .
H e t w o r d t e en a fw i s s e l en d e n g e o gra f i s c h v e r s p r e i d
2.
Voor
Braban t s Ha s p en g o uw .
voor d e o r ga n i s a t i e e rvan
p r o gramma r o n d 1 .
H
11 1
e en z a m e en
n a c h t en
n e em
van
c on t a c t
op
dit
3,
- d ia l o o g
w e r k gr o e p
w erkt
e en
voor
t e c l1n o l o g i e
soc iaal
en
wil
schakel
T e chno l o g i e
en
van
m en s e n
en
gro epen kr i t i s c h e
s t ru c t u u r
en
-
zachte
-
W e rkw e e k
naar
h e l p en
z o e k en
z in vo l l e
zachte
4
-
Aang epa s t e
-
S o c ia a l
-
En e r g i e b e l e i d :
ATOL
-
Ener g i e
-
T e c hn o l o g i e
e�
z e l f s t an d i g e
b i o ga s ,
( 2 4 - 3 0/ 7 )
in
het
m i l i e uvr i en d e l: i j k s e m in a r i e s
va a r d i gh e d e n .
in
de
op
s chool ,
in
-
D i a r e ek s en :
-
T e n t o on s t e l l i n g
-
D e m o n s t r a t i em o d e l l en :
en
E in d e l o z e
r e chtvaard i g e
op
b e ur z e n • • • :
K e r n en e r g i e
vo e d in g
" l e e fb a a r
is
( 42
ander s "
w in d m o l e n ,
p an e l e n )
E en
soc iaal
en
e c o l o g i sch
je
t i j d s c hr i f t
met
a r t ik e l s ,
b o uwb e s c hr i j v i n g e n , & c h t c r gr o n d
en
k l e i n s c ha l i g
prakt i j k van
verantwoorde
lid
r ep o r t a g e s ,
ondernemen ,
en e r g i e b e l e i d ,
s i gn a l e m e n t
over
t e chnol o g i e ,
ene r g i eb e sparing kr i n g l o o p ,
i n t e r v i e uw s ,
wonen ,
en
l a n db o uw •
Een abonnem e n t l o o pt o v e r 5 a f l e v e r i ng e n , waar v a n
1
2 0 0 Fr . s t or t e n o p r e k . nr . 00 1 - 0 60 5 7 6 P. - 6 3
van
w e r k gr o e p t e c h n o l o gi e , Bl i j d e i nk o " 1s t s t r a a t
d u bb e l
0 1 6/2 326'•0
Di a l o o g
1 00
zi ch
d o o r wa a rd e vo l l e
al s
re
beleid
e e n t o m aat j o nge n
N at uur - e n Vo ge l r e s e rv at e n i s e e n s i nd s 1 9 5 1
i nz e t vo o r
natuurge bi e d e n d o o r
aan
s e rv a at t e b e he r e n . T e ge l i j k e rt i j d t r ac h t op he t
ge b i e d
van he t
re
natuurb e houd
no t a ' s e n s tud i e d age n .
o ok me e we rk e n aan n at uu r e d u c at i e
je
3000
bre de pulü i e .k organi s e ren e n d o o r e e n
s e rv a t e n t e
j ar e n w o rd t
er
van
he t
ook telkens
i nge r i cht .
t e l t d e BNVR ruim I 3 . 000 l e d e n
e n me e r tl an
is
en
een
" Cu r s u s
b e he e rt o n.ge ve e r
e ch t e r no g ve el
te
weintg
dus z e l f
een
dit l and e n al s
s t e e nt j e b i j
je d e s t e m
al l e n d i e
van
wil
van d e BNVI U
ge beurt d o o r he t
000-008 3 4 3 1 - I I
van
291
s t o rt e n
de
van
Be l gi s che
d r a ge n aan
wil
al wat l e e f t e n bl o e i t s t e rk e r
V aut i e r s t raat
je
b e k ommerd z i j n
l at e n k l i nk e n ,
bi j d r age
wordt d an o o k
o p r e k e ningnumme r
Na.tuur- e n V o ge l re s e rv at e n v zw ,
voor
0 2/648 . 37 . 4 6 ) j eugdl e d en ( - 2 1 j . ) : 200 350
ge w o ne l e d e n
s t eune nd e l e d e n
van
l e d en
natuurb ehouu
he t
1 0 4 0 Brus s e l . (· Te l . :
Di e b i j d r age b e d raagt :
Al s l i d
( al s
V e r
30 . 000 h a natuurge bi e d e n al s re s e rvaat behe e r t , )
• •
Leu v e n
te
gamm a publ i c at i e s i n zi j n " Gr o e ne Wi nk e l " be s c h i k b aar t e
h e r n i e uwb a r e
t h e manumm e r . Ind i e n j e b e lang s t e l t i n d e z e m a t e r i e k a n j e
tel .
BNVR o ok he t
he e ft
Dat
zacht e
i n s t an t i e
e n/ o f huu r
zou
bi j v o o rbe !:! l d e e n ve r ge l i j k i n g maak t. m e t d e Ne d e rl and s e eni gi ng t o t b e houd van Natuurmonume nt e n , d i e ru i m 2 6 0 , 000
om
thu i s :
b o e kb e s p r e k i n g e n ,
Be l gi s che
3000 ha · natuurre s e rvat e n . Dat
in
bij
e n er g i e ,
In e e r s t e
k o op
je
he t s c h aam
aange zi cht van e e n " gro e ne
ve r e ni gi ng zund e r winst o o gme rk d i e
Al s
z on n e b o i l e r ,
• • •
voor
de
z e l f i e t s te·
en
je
• •
maanden
2
( o f me i s j e ) " .
E.'ve n e rnst i g:
l and
de BNVR wo rd t he t t i j d d at bere ilc t z o d at j e k o p me e r op
l i j k e n dan o p h e t
N atuurb e h e e 1· 1 1
j e u g dhui s ,
zou b e we r e n om
van
s t e l l e n . S i nd s e nk e l e
l e e r kr a c h t e n • •
energie ,
zi j n
d o o r wand e l i nge n i n d e
t e c hn i e k . de
te
BNVR wil
Bel gi8
g em e e n t e
voor
je
b e fnvl o e d e n d o o r i nt e rp e l l at i e s ,
en e r g i e v e r b r u i k
voor
En al s
ti jd.
j e haarwo rt e l s
bre e d
v.s.o. :
b i o ga a in s t a l l a t i e •
Om
hoogste
Mome nt e e l
geb1·uik
T i j d s c hr i f t
de
wi ll e n d o e n vo o r h e t natuurbehoud i n dit
de
verantwoord
• •
K o e vo e t
we l
ve r e ni gi ng no g ni e t z o u k e nn e n d an wordt he t
he t natuurbehoud i n o ns l and .
( 2 3 - 2 11/ 4 ) ,
o n t w i kk e l i n g s w e r � e r s ,
E n e r g i e s c ena r i o
wonen
de ze
ro o d
p r o j e c t w e rk ,
vo o r
je
no g ge e n l i d
via :
p a p i e r r e c y c l e r in g ,
T e c hn i e k -w e e k
Al s
b e gi nt
M e n s - en
w o n e n , e u e r g i e , vo e d i n g •
G e z on d e
De
e en
b ew e g in g
t e c hn o l o g i s c h e
windener g i e
e c o l o gi s ch
en
en
pra c t i s c h
En e r g i e
Voor
naar
de
a l t e rn a t i e v e n
T e c hn i e k
w e e ck-ends :
z onn e en e r g i e ,
huur •
brede
( 1 5 / 8 - 19/8 )
di scus s i e s
T e c hn i s c h e
Te
verantwoorde
e en
b a s i s c ur s u s
d a g en
-
themn ' a :
in
t e genover
t e c hn o l o g i e ,
i. s.m.
e c o l o g i sch
• •
O n d e rn e m e n , en
als
houding
V o rm i n g s w e r k •
DE BEL GI S CHE NATUUR- EN VO GEL RESERV ATEN V Z W
de BNVR w o r d t
b e s che rme nd e je
op
de
h o o gt e
le den
fr
fr
7 0 0 fr
: 2 000 fr
ge h o ud e n
van
al l e
ni euws i n v e rb and me t natuurb e houd e n -be he e r vi a he t twe e
maand e l i j k s
i nfo rmat i e bl ad
" Natuurre s e rv at e n " .
3,
- d ia l o o g
w e r k gr o e p
w erkt
e en
voor
t e c l1n o l o g i e
soc iaal
en
wil
schakel
T e chno l o g i e
en
van
m en s e n
en
gro epen kr i t i s c h e
s t ru c t u u r
en
-
zachte
-
W e rkw e e k
naar
h e l p en
z o e k en
z in vo l l e
zachte
4
-
Aang epa s t e
-
S o c ia a l
-
En e r g i e b e l e i d :
ATOL
-
Ener g i e
-
T e c hn o l o g i e
e�
z e l f s t an d i g e
b i o ga s ,
( 2 4 - 3 0/ 7 )
in
het
m i l i e uvr i en d e l: i j k s e m in a r i e s
va a r d i gh e d e n .
in
de
op
s chool ,
in
-
D i a r e ek s en :
-
T e n t o on s t e l l i n g
-
D e m o n s t r a t i em o d e l l en :
en
E in d e l o z e
r e chtvaard i g e
op
b e ur z e n • • • :
K e r n en e r g i e
vo e d in g
" l e e fb a a r
is
( 42
ander s "
w in d m o l e n ,
p an e l e n )
E en
soc iaal
en
e c o l o g i sch
je
t i j d s c hr i f t
met
a r t ik e l s ,
b o uwb e s c hr i j v i n g e n , & c h t c r gr o n d
en
k l e i n s c ha l i g
prakt i j k van
verantwoorde
lid
r ep o r t a g e s ,
ondernemen ,
en e r g i e b e l e i d ,
s i gn a l e m e n t
over
t e chnol o g i e ,
ene r g i eb e sparing kr i n g l o o p ,
i n t e r v i e uw s ,
wonen ,
en
l a n db o uw •
Een abonnem e n t l o o pt o v e r 5 a f l e v e r i ng e n , waar v a n
1
2 0 0 Fr . s t or t e n o p r e k . nr . 00 1 - 0 60 5 7 6 P. - 6 3
van
w e r k gr o e p t e c h n o l o gi e , Bl i j d e i nk o " 1s t s t r a a t
d u bb e l
0 1 6/2 326'•0
Di a l o o g
1 00
zi ch
d o o r wa a rd e vo l l e
al s
re
beleid
e e n t o m aat j o nge n
N at uur - e n Vo ge l r e s e rv at e n i s e e n s i nd s 1 9 5 1
i nz e t vo o r
natuurge bi e d e n d o o r
aan
s e rv a at t e b e he r e n . T e ge l i j k e rt i j d t r ac h t op he t
ge b i e d
van he t
re
natuurb e houd
no t a ' s e n s tud i e d age n .
o ok me e we rk e n aan n at uu r e d u c at i e
je
3000
bre de pulü i e .k organi s e ren e n d o o r e e n
s e rv a t e n t e
j ar e n w o rd t
er
van
he t
ook telkens
i nge r i cht .
t e l t d e BNVR ruim I 3 . 000 l e d e n
e n me e r tl an
is
en
een
" Cu r s u s
b e he e rt o n.ge ve e r
e ch t e r no g ve el
te
weintg
dus z e l f
een
dit l and e n al s
s t e e nt j e b i j
je d e s t e m
al l e n d i e
van
wil
van d e BNVI U
ge beurt d o o r he t
000-008 3 4 3 1 - I I
van
291
s t o rt e n
de
van
Be l gi s che
d r a ge n aan
wil
al wat l e e f t e n bl o e i t s t e rk e r
V aut i e r s t raat
je
b e k ommerd z i j n
l at e n k l i nk e n ,
bi j d r age
wordt d an o o k
o p r e k e ningnumme r
Na.tuur- e n V o ge l re s e rv at e n v zw ,
voor
0 2/648 . 37 . 4 6 ) j eugdl e d en ( - 2 1 j . ) : 200 350
ge w o ne l e d e n
s t eune nd e l e d e n
van
l e d en
natuurb ehouu
he t
1 0 4 0 Brus s e l . (· Te l . :
Di e b i j d r age b e d raagt :
Al s l i d
( al s
V e r
30 . 000 h a natuurge bi e d e n al s re s e rvaat behe e r t , )
• •
Leu v e n
te
gamm a publ i c at i e s i n zi j n " Gr o e ne Wi nk e l " be s c h i k b aar t e
h e r n i e uwb a r e
t h e manumm e r . Ind i e n j e b e lang s t e l t i n d e z e m a t e r i e k a n j e
tel .
BNVR o ok he t
he e ft
Dat
zacht e
i n s t an t i e
e n/ o f huu r
zou
bi j v o o rbe !:! l d e e n ve r ge l i j k i n g maak t. m e t d e Ne d e rl and s e eni gi ng t o t b e houd van Natuurmonume nt e n , d i e ru i m 2 6 0 , 000
om
thu i s :
b o e kb e s p r e k i n g e n ,
Be l gi s che
3000 ha · natuurre s e rvat e n . Dat
in
bij
e n er g i e ,
In e e r s t e
k o op
je
he t s c h aam
aange zi cht van e e n " gro e ne
ve r e ni gi ng zund e r winst o o gme rk d i e
Al s
z on n e b o i l e r ,
• • •
voor
de
z e l f i e t s te·
en
je
• •
maanden
2
( o f me i s j e ) " .
E.'ve n e rnst i g:
l and
de BNVR wo rd t he t t i j d d at bere ilc t z o d at j e k o p me e r op
l i j k e n dan o p h e t
N atuurb e h e e 1· 1 1
j e u g dhui s ,
zou b e we r e n om
van
s t e l l e n . S i nd s e nk e l e
l e e r kr a c h t e n • •
energie ,
zi j n
d o o r wand e l i nge n i n d e
t e c hn i e k . de
te
BNVR wil
Bel gi8
g em e e n t e
voor
je
b e fnvl o e d e n d o o r i nt e rp e l l at i e s ,
en e r g i e v e r b r u i k
voor
En al s
ti jd.
j e haarwo rt e l s
bre e d
v.s.o. :
b i o ga a in s t a l l a t i e •
Om
hoogste
Mome nt e e l
geb1·uik
T i j d s c hr i f t
de
wi ll e n d o e n vo o r h e t natuurbehoud i n dit
de
verantwoord
• •
K o e vo e t
we l
ve r e ni gi ng no g ni e t z o u k e nn e n d an wordt he t
he t natuurbehoud i n o ns l and .
( 2 3 - 2 11/ 4 ) ,
o n t w i kk e l i n g s w e r � e r s ,
E n e r g i e s c ena r i o
wonen
de ze
ro o d
p r o j e c t w e rk ,
vo o r
je
no g ge e n l i d
via :
p a p i e r r e c y c l e r in g ,
T e c hn i e k -w e e k
Al s
b e gi nt
M e n s - en
w o n e n , e u e r g i e , vo e d i n g •
G e z on d e
De
e en
b ew e g in g
t e c hn o l o g i s c h e
windener g i e
e c o l o gi s ch
en
en
pra c t i s c h
En e r g i e
Voor
naar
de
a l t e rn a t i e v e n
T e c hn i e k
w e e ck-ends :
z onn e en e r g i e ,
huur •
brede
( 1 5 / 8 - 19/8 )
di scus s i e s
T e c hn i s c h e
Te
verantwoorde
e en
b a s i s c ur s u s
d a g en
-
themn ' a :
in
t e genover
t e c hn o l o g i e ,
i. s.m.
e c o l o g i sch
• •
O n d e rn e m e n , en
als
houding
V o rm i n g s w e r k •
DE BEL GI S CHE NATUUR- EN VO GEL RESERV ATEN V Z W
de BNVR w o r d t
b e s che rme nd e je
op
de
h o o gt e
le den
fr
fr
7 0 0 fr
: 2 000 fr
ge h o ud e n
van
al l e
ni euws i n v e rb and me t natuurb e houd e n -be he e r vi a he t twe e
maand e l i j k s
i nfo rmat i e bl ad
" Natuurre s e rv at e n " .
3 li
Vf
WAARNEMINGEN .
S m e l l ek e n
1 0- 1 0 - ' 8 2 :
e en tekort aan rec ente waarnemingen z itten in het
W e gens
vol gende
ove rz i cht n o g a l
24 -1 2- ' 82 :
wat " nakomert j e s " :
B l auw e k i e k e nd i e f
VOGELS
He t J kroone end
1 8-1 2- ' 8 2 : 30-1 - ' 8 3 :
(BLH )
( N etta rufina)
Kroone end werd
(Falc o c o lumb arius ) 1 � naar ZW t e Oud-H e v e r l e e ( H Er: ) 1 � te W i nk s e l e ( J . W e l l e k e n s )
reeds s prake in het voorgaande nr. opgemerkt op 30-1 - ' 8 3 . Leopoldspark laat s t in he t
he t
-
w aarvan
·1 rl -2 - ' 8 3 : K e rk u H
( Buc e phala c l angula) SAR : 2 � op 1 6-1 - ' 83 , vlig en echte r op en verdw i j nen in noorde-
Brilduiker
Begi n
(W. Clae s )
lijke richting.
Smient
8 -1 - ' B 3 :
dit j aar we e r s m i enten op voorj aarstrek in · ( BLH ) dé D i j levallei : o . a . 2 9 en 1 J te OHZ op 20-3 .
in
o ok
Grauwe gans ( Anser anser) 2t�-10- ' 8 2 : ongeveer 9 3 ex. naar zuidw e s t te Oud-Heverlee ( HEM ) Il : 1 7 . 40 : ongeveer 35 ex. naar zuid te L e efdaal ( P. Tae lman)
( •r y t o il lba)
k e rkuil f e b ru a r i ( 1 3-2
k e rk u i l
( Anas penelope )
Zoals e lk j aar
( C i rcus cyaneus ) î/j uv . langs b o s r and t e B i e rl> t: e k (t, m:: , HY,J ) 1 9/j uv . e e n kw e r t i th' lang j :cir;end. ove r e e n b raalc l i ggend t erre i n te K orb e ek-.Lo ( langs E5 ) ( A lJB , NY J ) 1 � of j uv . langs b o srnnd te B i e rb e e k ( i d e m ) 1
een
een
om 20 . 1 0 t e K e s s e l -1. o ( Tro l i eb e rg )
a l s ik
me
ove rdag rondv l i e ge n
ni e 1;
verg i s )
te HoJ sbeek ;
s c hu u r v i a e e n " u i l e gat " .
J\13 �
z a g Luc D e v i aenfl
e 1m
d ö a.ena v e rdw e e n d e u i l
Hagar de Vers'c hri kkeli j ke
f
( 1\I J R )
WAT ...OOR . V I S IS PIT ?
d oor D i k B rowne
( HEM) Aalscho lver ( Phalac r o c o r ax c arb o ) 6-·1 0- 1 8 2 : 5 ex overtrekkend te Oud-heverlee naar z uidw e s t 24-1 0- ' 821 : 8 . 07 : 80-tal Il
9 . 00 : 1 5 e x .
ex. "
"
"
"
n
n
Il
"
( D endroc opos minor) Kleine bonte spe cht Op 20 j an . l l . konden we reeds 2 e x . z ien baltsen in het LP ; even daarna f oerage erde een J minutenlang op uitgedroogde s t enge l s van Ture luur
( BLH� Suzy)
m o e ra s s pi r e a !
( Tringa t o t anus )
SAR : 20-3- ' 8 3 : nadat een troep W aalse c ollega ' s me attent gemaakt had op e e n ture luur , kwam e r nog een gro e p van 10 e x . aanvli e gen , die eveneens neerstree k tus s en de kieviten.
( BLH )
H av ik
( Ac c i pi t e r gent i l i s )
V i a de Sark a s t s t romen nogal wat ha.vikwaarn e m :i. n ge n b inne n ;
i nrni d d e l s z. i j n
L e uv e n .
24·- 1 2 - ' tl 2 :
er
ook
al
he e l w a t ob s e rva t i e s t e n N oorden
j havik komt p l o t s e l in� a ange s t oven ( He i b e r g , K e s s e l-Lo ) , s t e e k t d e s traat
e e ri
e v e n Y e rde r
D e ;; e
een
n i e t sve rmo edend
uit het '' v e r
on
fll Efl� e l m & n n e t .i e
van
bos
·; ::i l t a an .
:� i t i n e e n bre m s truik , d e a c h t e r v o l g i ng i n d e s t ruik duurt me e r d an e e n halve minuu t . D e mere l ,
n o g m e e r verrasi1 dan ik. z e lf , d e l f t t e n s l o t t e h e t o nd e re 1 d t . De havik b e n g e l t onde r s t e b o v e n
aan
een
t w i j g m e t i n d e l i nk e r p o o t d e pro o i ; h i e rd o o r h e e f t h i j moe i l i j kheden o m w e e r o p t e vl i e g e n . A l s d i t gelttic t i s , v l i egt hij in e e n t u i n en ga a t op h e t g a z o n z i t t e n . Hi j s � h e r m t d a a r de pr o o i af v o o r e ve n t u e l e b e l a ge r s
3 li
Vf
WAARNEMINGEN .
S m e l l ek e n
1 0- 1 0 - ' 8 2 :
e en tekort aan rec ente waarnemingen z itten in het
W e gens
vol gende
ove rz i cht n o g a l
24 -1 2- ' 82 :
wat " nakomert j e s " :
B l auw e k i e k e nd i e f
VOGELS
He t J kroone end
1 8-1 2- ' 8 2 : 30-1 - ' 8 3 :
(BLH )
( N etta rufina)
Kroone end werd
(Falc o c o lumb arius ) 1 � naar ZW t e Oud-H e v e r l e e ( H Er: ) 1 � te W i nk s e l e ( J . W e l l e k e n s )
reeds s prake in het voorgaande nr. opgemerkt op 30-1 - ' 8 3 . Leopoldspark laat s t in he t
he t
-
w aarvan
·1 rl -2 - ' 8 3 : K e rk u H
( Buc e phala c l angula) SAR : 2 � op 1 6-1 - ' 83 , vlig en echte r op en verdw i j nen in noorde-
Brilduiker
Begi n
(W. Clae s )
lijke richting.
Smient
8 -1 - ' B 3 :
dit j aar we e r s m i enten op voorj aarstrek in · ( BLH ) dé D i j levallei : o . a . 2 9 en 1 J te OHZ op 20-3 .
in
o ok
Grauwe gans ( Anser anser) 2t�-10- ' 8 2 : ongeveer 9 3 ex. naar zuidw e s t te Oud-Heverlee ( HEM ) Il : 1 7 . 40 : ongeveer 35 ex. naar zuid te L e efdaal ( P. Tae lman)
( •r y t o il lba)
k e rkuil f e b ru a r i ( 1 3-2
k e rk u i l
( Anas penelope )
Zoals e lk j aar
( C i rcus cyaneus ) î/j uv . langs b o s r and t e B i e rl> t: e k (t, m:: , HY,J ) 1 9/j uv . e e n kw e r t i th' lang j :cir;end. ove r e e n b raalc l i ggend t erre i n te K orb e ek-.Lo ( langs E5 ) ( A lJB , NY J ) 1 � of j uv . langs b o srnnd te B i e rb e e k ( i d e m ) 1
een
een
om 20 . 1 0 t e K e s s e l -1. o ( Tro l i eb e rg )
a l s ik
me
ove rdag rondv l i e ge n
ni e 1;
verg i s )
te HoJ sbeek ;
s c hu u r v i a e e n " u i l e gat " .
J\13 �
z a g Luc D e v i aenfl
e 1m
d ö a.ena v e rdw e e n d e u i l
Hagar de Vers'c hri kkeli j ke
f
( 1\I J R )
WAT ...OOR . V I S IS PIT ?
d oor D i k B rowne
( HEM) Aalscho lver ( Phalac r o c o r ax c arb o ) 6-·1 0- 1 8 2 : 5 ex overtrekkend te Oud-heverlee naar z uidw e s t 24-1 0- ' 821 : 8 . 07 : 80-tal Il
9 . 00 : 1 5 e x .
ex. "
"
"
"
n
n
Il
"
( D endroc opos minor) Kleine bonte spe cht Op 20 j an . l l . konden we reeds 2 e x . z ien baltsen in het LP ; even daarna f oerage erde een J minutenlang op uitgedroogde s t enge l s van Ture luur
( BLH� Suzy)
m o e ra s s pi r e a !
( Tringa t o t anus )
SAR : 20-3- ' 8 3 : nadat een troep W aalse c ollega ' s me attent gemaakt had op e e n ture luur , kwam e r nog een gro e p van 10 e x . aanvli e gen , die eveneens neerstree k tus s en de kieviten.
( BLH )
H av ik
( Ac c i pi t e r gent i l i s )
V i a de Sark a s t s t romen nogal wat ha.vikwaarn e m :i. n ge n b inne n ;
i nrni d d e l s z. i j n
L e uv e n .
24·- 1 2 - ' tl 2 :
er
ook
al
he e l w a t ob s e rva t i e s t e n N oorden
j havik komt p l o t s e l in� a ange s t oven ( He i b e r g , K e s s e l-Lo ) , s t e e k t d e s traat
e e ri
e v e n Y e rde r
D e ;; e
een
n i e t sve rmo edend
uit het '' v e r
on
fll Efl� e l m & n n e t .i e
van
bos
·; ::i l t a an .
:� i t i n e e n bre m s truik , d e a c h t e r v o l g i ng i n d e s t ruik duurt me e r d an e e n halve minuu t . D e mere l ,
n o g m e e r verrasi1 dan ik. z e lf , d e l f t t e n s l o t t e h e t o nd e re 1 d t . De havik b e n g e l t onde r s t e b o v e n
aan
een
t w i j g m e t i n d e l i nk e r p o o t d e pro o i ; h i e rd o o r h e e f t h i j moe i l i j kheden o m w e e r o p t e vl i e g e n . A l s d i t gelttic t i s , v l i egt hij in e e n t u i n en ga a t op h e t g a z o n z i t t e n . Hi j s � h e r m t d a a r de pr o o i af v o o r e ve n t u e l e b e l a ge r s
in dit geval ) door v l e ug e l s en s t a art uit te s pr e id e n over
( ik
){).
He t k e nmerk ende o r anj e ro d e oog ( althans voor oudere
de pr o o i .
i e nu goed z ichtbaar. Dan v l i e g t hi j o p o m een plek
v o gel s )
te z o eken waar hi j n i e t t i j dens
ml
rf :
(
op gro o t t e en o o gk l e u r )
g e d e t e rm ine erd o . a .
'l- "t
KALENDER
V o or verp l a a t s ingom met privé-w a g e n s bui'i;en de r e 15 i o dienen de d e e lnemers
z i j n di n e r op de klauwen
w ord t geleken. Alles s pe e lde z i c h af o p e e n·· a f s t and van 5 tot 15
tJ
;i..
z o 1 0-4 83/·1 2
( AUB )
j uv . havik te Oud-Heverlee t i j d e n s de waterwild-
1 5-1 - 1 83 : 1
t e lling
( NYJ ,
AUB ,
M.
28-2- ' 83 : e e n A c c i pi t e r s p e c i e s
De C o s t e r )
wat te
Kleine zwaan ( Cygnu s bewick i i ) 23-1 2- ' 82 : 2 e x . op de bevroren
2 te SAR o p 6-2 ;
o . l . �. Herwig Blockx
8 . 30
Station J,ouven
z
l aarz en ,
een
me e brenge n .
( Mu s t e la
putoriu s )
1 Erps-Kwe r p s 1
V e l tem-B e i s e m 25-7- ' 82
1
in de b uurt
van Z aventem 8-9 - ' 8 2
en/of
1 H o l sb e ek 1 6-1 0 - 1 8 2 ( OSS )
R e e ( C a pr e o lus c a p r e o l u s ) 1 6-2- ' 8 ? : 7 e x .
w a ar o nd
nog 2
ge i t en .
--------
er
=
te Bi erbeek .
( AUB )
Eve n verder
=
e
Herre mans Marc , O S S O s tyn Ste phan , AUB Augustijns Blockx H e rw i g , NYJ Nys ten Johan , B A S Bande
S t e faan ;
LP
2
- - - - -- - - - - - - - - - - - - - - -
���E���!�-�f�2��!�g�� : •
min.
c
Le opolda park , OHZ Heverlee - N o o rd , SAR
s
1 -5 8;5/ 1 4 :
zo
,,- � --' --Z.._
\._
.
- �......___,__
_
_
,...
a
Oud-H eve r l e e - Zuid , OHN
e
S int-Agatha-Rode .
n
ook watei-k e ve r s �
kri j gen .
e a.
z ie " W ieltj e "
" B e ;; tuurs beric il t e n "
.-��- l _\_ WJ
t
______ _ �
WA
Houtsnippent o c ht
1 9 .45 :
20 . 1 5 :
i n M e e r·daFÜw()u.d :
Leuven Station The r e s iake.pe l , N aarno e s tw g 1
V e rp l a a. t s i.ng m e t pri vé···tmgens of
liefhebbe rs :
f :i. e t e ,
M -;: f.l :cd •u:i.lw oud voor
ct e
Einde r o nd middernacht
vri j 6-5 83/1 5 : Open ve rgade ring ; W J-lokaal om 1 9 . 30 (WJ-lokaa l : Vaartstraat 51 , 3000 Leuven ) za
=
mo g� l i j k
Op
WA
1 V a a lbeek 29 -9 - ' 82
Bart , BLH
maar
aandaeht
�o
n a t i onaal v l a k worden d. e 11 s p o r1 s or wande linge n ing e r i c ht : on z ë a f".le l ing r i c ht h i e r o mtren t e c h t e r geèn e c t iv i t e i t � n i n .
30..J+
za
een bokaal
Fua i e c ongre s BJN/W J t e I:lrur; s e l
1 6-4 WJ
za
22-7- ' 8 2
1 H e rent 31 -7- ' 8 2
HEM
nodige
en
Einde t e g e n de middag
ZOOGDI EREN
Bunz.!!!g
scheEne t
N i e t; alleen amfibieën zullen d e
V erk e e r s s l ac h t offe r s :
( Me e rdas.lwoud.) )
V e rplaat s ing me t db f i e t s of auto ,
� + WA
echter dat
het hier om k l e in e Bwanen gaat .
o . l. v .
e i n d e vegen
V i atocht ( i.n de Sprinepu t t e n
AUB )
s arkas t e naar beweert
een tweede
Lent e w ande l ing in hs t .Br ü 1 1 lb o s
Mich Dumalin
( AUB )
( P. B r o s e n s , NYJ ,
( BAS)
( Cygnus c y gnus )
W ilde zwaan
:
de midda g .
z o 24-4 v i j v e r te O HN
onl< ü & � e n t e voorz i e n .
verplaats ing met de f i e ta ,
v l ie g t b oven e e n o pge schrikt
hem als havik te d e t e rmine ren.
ver om
de
8 . 30 : S tation Leuv�n
t r o e p j e houtduive n ; l i j k t te g r oo t voor e en sperw e r : is
d e e ln a m e in
een
-- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- ·- --
7 - 5 83/ 16
Vroegocht endwand e l ing
Oud
1iil J
+
WA
o. l.v.
"
T,euven
Oud-Heverl e e
ä:e f i e ts , e inde r o n d d e Herwig B l o ckx in de Dij lt:!valle i
V e rplaat s ing m e t middag ;
0 5 . 30 Stat i on
06 . 00
in dit geval ) door v l e ug e l s en s t a art uit te s pr e id e n over
( ik
){).
He t k e nmerk ende o r anj e ro d e oog ( althans voor oudere
de pr o o i .
i e nu goed z ichtbaar. Dan v l i e g t hi j o p o m een plek
v o gel s )
te z o eken waar hi j n i e t t i j dens
ml
rf :
(
op gro o t t e en o o gk l e u r )
g e d e t e rm ine erd o . a .
'l- "t
KALENDER
V o or verp l a a t s ingom met privé-w a g e n s bui'i;en de r e 15 i o dienen de d e e lnemers
z i j n di n e r op de klauwen
w ord t geleken. Alles s pe e lde z i c h af o p e e n·· a f s t and van 5 tot 15
tJ
;i..
z o 1 0-4 83/·1 2
( AUB )
j uv . havik te Oud-Heverlee t i j d e n s de waterwild-
1 5-1 - 1 83 : 1
t e lling
( NYJ ,
AUB ,
M.
28-2- ' 83 : e e n A c c i pi t e r s p e c i e s
De C o s t e r )
wat te
Kleine zwaan ( Cygnu s bewick i i ) 23-1 2- ' 82 : 2 e x . op de bevroren
2 te SAR o p 6-2 ;
o . l . �. Herwig Blockx
8 . 30
Station J,ouven
z
l aarz en ,
een
me e brenge n .
( Mu s t e la
putoriu s )
1 Erps-Kwe r p s 1
V e l tem-B e i s e m 25-7- ' 82
1
in de b uurt
van Z aventem 8-9 - ' 8 2
en/of
1 H o l sb e ek 1 6-1 0 - 1 8 2 ( OSS )
R e e ( C a pr e o lus c a p r e o l u s ) 1 6-2- ' 8 ? : 7 e x .
w a ar o nd
nog 2
ge i t en .
--------
er
=
te Bi erbeek .
( AUB )
Eve n verder
=
e
Herre mans Marc , O S S O s tyn Ste phan , AUB Augustijns Blockx H e rw i g , NYJ Nys ten Johan , B A S Bande
S t e faan ;
LP
2
- - - - -- - - - - - - - - - - - - - - -
���E���!�-�f�2��!�g�� : •
min.
c
Le opolda park , OHZ Heverlee - N o o rd , SAR
s
1 -5 8;5/ 1 4 :
zo
,,- � --' --Z.._
\._
.
- �......___,__
_
_
,...
a
Oud-H eve r l e e - Zuid , OHN
e
S int-Agatha-Rode .
n
ook watei-k e ve r s �
kri j gen .
e a.
z ie " W ieltj e "
" B e ;; tuurs beric il t e n "
.-��- l _\_ WJ
t
______ _ �
WA
Houtsnippent o c ht
1 9 .45 :
20 . 1 5 :
i n M e e r·daFÜw()u.d :
Leuven Station The r e s iake.pe l , N aarno e s tw g 1
V e rp l a a. t s i.ng m e t pri vé···tmgens of
liefhebbe rs :
f :i. e t e ,
M -;: f.l :cd •u:i.lw oud voor
ct e
Einde r o nd middernacht
vri j 6-5 83/1 5 : Open ve rgade ring ; W J-lokaal om 1 9 . 30 (WJ-lokaa l : Vaartstraat 51 , 3000 Leuven ) za
=
mo g� l i j k
Op
WA
1 V a a lbeek 29 -9 - ' 82
Bart , BLH
maar
aandaeht
�o
n a t i onaal v l a k worden d. e 11 s p o r1 s or wande linge n ing e r i c ht : on z ë a f".le l ing r i c ht h i e r o mtren t e c h t e r geèn e c t iv i t e i t � n i n .
30..J+
za
een bokaal
Fua i e c ongre s BJN/W J t e I:lrur; s e l
1 6-4 WJ
za
22-7- ' 8 2
1 H e rent 31 -7- ' 8 2
HEM
nodige
en
Einde t e g e n de middag
ZOOGDI EREN
Bunz.!!!g
scheEne t
N i e t; alleen amfibieën zullen d e
V erk e e r s s l ac h t offe r s :
( Me e rdas.lwoud.) )
V e rplaat s ing me t db f i e t s of auto ,
� + WA
echter dat
het hier om k l e in e Bwanen gaat .
o . l. v .
e i n d e vegen
V i atocht ( i.n de Sprinepu t t e n
AUB )
s arkas t e naar beweert
een tweede
Lent e w ande l ing in hs t .Br ü 1 1 lb o s
Mich Dumalin
( AUB )
( P. B r o s e n s , NYJ ,
( BAS)
( Cygnus c y gnus )
W ilde zwaan
:
de midda g .
z o 24-4 v i j v e r te O HN
onl< ü & � e n t e voorz i e n .
verplaats ing met de f i e ta ,
v l ie g t b oven e e n o pge schrikt
hem als havik te d e t e rmine ren.
ver om
de
8 . 30 : S tation Leuv�n
t r o e p j e houtduive n ; l i j k t te g r oo t voor e en sperw e r : is
d e e ln a m e in
een
-- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- ·- --
7 - 5 83/ 16
Vroegocht endwand e l ing
Oud
1iil J
+
WA
o. l.v.
"
T,euven
Oud-Heverl e e
ä:e f i e ts , e inde r o n d d e Herwig B l o ckx in de Dij lt:!valle i
V e rplaat s ing m e t middag ;
0 5 . 30 Stat i on
06 . 00
.,,,
za
14-5 83/17
WJ
WA
+
15
zo
.•
W J -V olksda nsfui f in zaal 't B ad te aanvang van deze swingende 's
. + �IJ
5
i
/
4-6 e,.f
za
WA
Ca. zo
\\
\\ 11 IJ
:
persoon te voorz ien
per
Wie m e e w i l ,
b i ;j mooi
verw i t t igt
8. JAARGANG N"
:i.ur;ericht
s t ab i e l w e e r .
en
vo l d o ende
voor
de tocht wordt vooral
v o or orc hide eën en
pro o i v o g e l s .
met privé -w a gens ( c a . 500 fr. t e
Desnoods ook voor blokkers verkwikkin�
vooraf de
H e rremuns ( 01 6/2 29 37 2 ) ; e nk e l
s t e rk g e ï n t e r e s s e e rd e n :
/
j
KONTAKTBLAD WJ-LEUVEN 2 APR-JULI '83
Fa.nna en flora in de Gaume (Lotharingen ) ;
gaat enkel door leider r larc
A
do
18.30.
frankskens
Verplaatsing
\�''�J�!/y'
1
1 50
5"6 83/19
w;r
�� .
}'
v o o r orto lane n .
Afs prao.k : 8.00 Station Leuven; ' s avond s terug voor
+
tocht
J,eiding door r;id s e n t e r pla.atse
·'
D R IEMAANDELI JKS
m e t pr:i.vé-wagens
h e t programma : voormiddag : De Maten ( Ge nk ) ,
nomidd.a g: speciale
' / :A .1:� 1/ "
// v·l�J1\ ,
/1 .
Btaan op
J)I� V1l l"l"l�I
20 . 00
i e d e r e e n ( ook WA-ers ) daarhe e n .
Dagu i.ts tap naRr Limburg
83/1!3
� . ' 'Y ;_)/ f. \ '
avonds ;
K e s s e l-Lo ;
avond om
voorz ien )
een
u i t s t ek e nde
( ma ak wat tijd vrij , b e t zal dik de
m o e ite warird z i j n )
7-'l 83/20 WJ
do 7-7 8 3 / 2 ·1
WA
Open vertjad.ering W J in h e t lok a a l (adres: V!:'II
+
\•i ,f
1C) • 00 tot 21 • 00 •
niet-blokkt�rs. :
hoger)
voor
alle b l okkers
Jngone; /\bdij Ven Park; L e e uwenpo o r t ; G e ldenaakse Baan
21.15 : ( s orry F i e t s of auto
vo o r
�er pl aatse zal
van d e !ibdij
en
de
v o l gorde )
Leuven Stat i on
de z e bRbb � l � t o e t langs door de
Haanrode) pas s e ren .
d�
vijvers
velden ( I ndus :br i e t e rre i n
1
16-7
W .T
Werkkamp in de Di j levall e i ;
�egevems in v o l gend nummer.
meer gedetail l eerde
.
·
-�-;.
�, -,� �"
��J;If ";
'
--� ����;:,, �-
Eind.e Tond rü. dd e rnacht
9 -
-: .-.--
-=.- ":;:::-:- -
ti·
en
i�f .i.-
•ir.
Avond-oplucht ing-w and e l ing
21. 30
zie
v.u.
Red .
-
A n n i c k D uma l i n , T i e n s e s te e nwe g 322 , 3000 S u z a n ne Ne l i s s e n ,
& Herwi g B l ockx .
LEUVEN
.
Ko n i n g A l b é r t l a a n 67, 3200 Ke s s r. l - l o