NTGent magazine. Speciale seizoenseditie juni 2015 by NTGent

EEN THEATER VAN GLAS

alleen de realiteit binnen, maar geef je de acteurs ook een zichtbare plaats in het openbare leven. Stadsbewoners zien de acteurs, de acteurs zien de stad.

EEN THEATER VAN GLAS Ik zou graag een theater van glas ter beschikking hebben. Als je op straat voorbijloopt, kan je naar binnen kijken en zien hoe er gerepeteerd wordt. Op sommige dagen is de voorkant open en kunnen voorbijgangers naar binnen komen. Het decor staat opgesteld. De acteurs en het team zitten aan tafel, ze lezen de tekst en praten over de enscenering. Het gaat me erom het ontstaansproces van een stuk openbaar te maken. Het gaat me om transparantie en inspiratie. In de eerste fase van de repetities komt het vaak voor dat een acteur van tafel opstaat en vraagt: â&#x20AC;&#x2DC;Kijk eens mensen, zou het een idee zijn dat ik dit bijvoorbeeld zo speel?â&#x20AC;&#x2122; Hij stapt het podium op, toont wat, zet zich weer neer. We praten en lezen verder. Opnieuw toont iemand een voorstel, enzovoort. Dat vind ik de mooiste, interessantste fase. Ik probeer die fase steeds zo uitgebreid mogelijk te maken, zo lang mogelijk te laten duren. De stap van de tafel naar het podium wordt zo heel organisch. Gedachte en lichaam spelen samen. Zulke processen openbaar maken, daarom gaat het me in deze fantasie. In een theater van glas trek je niet

Gedurende de twee, drie laatste repetitieweken wordt het glas steeds donkerder. Je kan steeds moeilijker naar binnen kijken. De concentratie wordt gerichter. Het geheim ontstaat. De enscenering krijgt vorm. Je kan kaartjes kopen voor de voorstelling en kijken wat het resultaat is van het proces, waarvan je het begin hebt meebeleefd. Wat me inspireert om na te denken over een theater van glas, is mijn opinie over de kunst van het toneelspelen. Ik denk niet zoals Stanislawski, die vond dat een acteur zich totaal met zijn rol zou moeten identificeren. Dat al zijn uitdrukkingen voortkomen uit het personage en de psychologie daarvan. Ik heb een andere manier van werken. Voor mij is elke gedachte toegelaten. Als acteur kan je je collega aankijken en bijvoorbeeld denken: Mijn God, wat heeft zij mooie benen. Of: Vandaag ziet ze er moe uit. Of: Man, hij is vandaag echt goed. Of: Ach, deze zin heb ik slecht uitgesproken. De volgende wordt beter... Weer ernaast! Of: Vandaag zit er wel heel weinig publiek in de zaal. Of: Ik zou me nu weer beter op mijn tekst concentreren. Zoveel mogelijk gedachtes zou je moeten toelaten. Niks tegenhouden. Alles tonen en deel laten uitmaken van je spel. Ook de angsten. Ook de mogelijkheid van de mislukking. Vaak heb je sowieso maar twee of drie opvoeringen van een voorstel-

ling waarbij je het gevoel hebt dat alles goed is gegaan. Dat is helemaal geen probleem. Theater is de meest menselijke kunst, omdat ze uit momenten bestaat waarop je een poging onderneemt. Het theater drijft op vrijheid. Die vrijheid in jezelf toelaten en trachten mee vorm te geven, wordt op het podium in het spel van de acteurs tot uiting gebracht. De toeschouwer krijgt inzicht in de gedachtes van de spelers. In mijn fantasie heeft dat te maken met het theater van glas. Transparante gebouwen, transparante lichamen. In mijn theater van glas worden vele talen gesproken. De verwarring is onderdeel van de utopie. Er werken kunstenaars uit de hele wereld en uit de meest diverse disciplines. Ze hebben een contract voor vijf jaar. Ze werken in verschillende constellaties en met wisselende regisseurs, choreografen, dirigenten, beeldende kunstenaars. Acteurs leren van dansers en muzikanten: lichaamsspanning, concentratie, tekstbehandeling. Theatertekst als partituur, de stem wordt instrument. Het lichaam wordt precies zo belangrijk als het hoofd. Er ontstaan nieuwe uitdrukkingen. Nieuwe woorden, nieuwe dialecten. Iedereen leert nieuwe talen. Het theater van glas is een hedendaagse toren van Babel. Welkom in NTGent!

J’aimerais avoir à ma disposition un théâtre de verre. Depuis la rue, on y voit ce qu’il se passe à l’intérieur, on assiste au déroulement des répétitions. Certains jours, à l’avant, c’est portes ouvertes, entrée libre. Je voudrais que la genèse d’une pièce de théâtre soit publique. C’est une question de transparence, une source d’inspiration. Dans un théâtre de verre, on peut non seulement faire entrer la réalité, mais aussi donner aux acteurs une place visible dans la vie publique. Les citadins voi-

ent les acteurs, les acteurs voient la ville. Pendant les deux ou trois dernières semaines de répétition, la teinte du verre s’assombrit un peu plus chaque jour. Regarder à l’intérieur devient de plus en plus difficile. La concentration devient totale. Le travail devient secret. La mise en scène prend forme. On peut acheter des tickets pour la représentation et voir le résultat du processus dont on a perçu le commencement. Dans mon théâtre de verre, on parle de nombreuses langues. Des artistes du monde entier

et des disciplines les plus diverses viennent y travailler. Ils travaillent dans des constellations diverses ; metteurs en scène, chorégraphes, chefs d’orchestre, artistes des beaux-arts s’y succèdent. De nouvelles formes d’expression y voient le jour. De nouveaux mots, de nouveaux dialectes. Tout le monde apprend de nouvelles langues. Le théâtre de verre est une tour de Babel contemporaine. Bienvenue au NTGent !

I would like to have a theatre of glass at my disposal. When you walk past you can look in and see rehearsals going on. Some days the front is open and passers-by can just walk in. What I am talking about is revealing the genesis of a play to the public. I am concerned with transparency and inspiration. In a glass theatre you not only draw in reality, you also give the actors a visible place in public life.

The city-dwellers see the actors, the actors see the city. In the last two or three weeks of rehearsals, the glass becomes darker and darker. It becomes increasingly difficult to see inside. The concentration is more focused. Secrets are born. The staging takes shape. You can buy tickets for the play and see the results of the process whose initial stages you have been able to experience.

Many languages would be spoken in my glass theatre. Artists from all over the world and from a wide variety of disciplines work there. They work in varying combinations and with different directors, choreographers, conductors and visual artists. New expressions are coined. New words, new dialects, new languages. The glass theatre is a contemporary Tower of Babel. Welcome to NTGent!

Ich hätte gern ein Theater aus Glas zu meiner Verfügung. Wenn Sie auf der Straße daran vorbeigehen, können Sie hineinschauen und sehen, wie dort geprobt wird. An manchen Tagen ist die Vorderseite geöffnet und die Passanten können hineinkommen. Es geht mir darum, den Entstehungsprozess eines Stücks offenbar werden zu lassen. Es geht mir um Transparenz und Inspiration. In einem Theater aus Glas zieht man nicht nur die Realität herein, sondern gibt auch den Schauspielern

einen sichtbaren Platz im öffentlichen Leben. Stadtbewohner sehen die Schauspieler, die Schauspieler sehen die Stadt. Während der zwei, drei letzten Probenwochen wird das Glas immer dunkler. Es wird immer schwerer, von außen etwas zu sehen. Die Konzentration wird gezielter. Das Geheimnis entsteht. Die Inszenierung nimmt Form an. Sie können Karten für die Vorstellung kaufen und sich das Ergebnis dieses Prozesses, dessen Beginn Sie miterlebt haben, anschauen.

In meinem Theater aus Glas werden viele Sprachen gesprochen. Dort arbeiten Künstler aus der ganzen Welt und aus den unterschiedlichsten Disziplinen. Sie arbeiten in verschiedenen Konstellationen und mit verschiedenen Regisseuren, Choreografen, Dirigenten, bildenden Künstlern. Neue Ausdrücke entstehen. Neue Wörter, neue Dialekte. Jeder lernt neue Sprachen. Das Theater aus Glas ist ein moderner Turm von Babel. Willkommen im NTGent!

HET MOET VONKEN! ER MAG EN MOET MEER KLEUR KOMEN OP TERMIJN

Johan Simons maakt school. Die uitdrukking is nergens meer op zijn plaats dan in Varik, een lieflijk dorpje naast een potige rivierarm van de Rijn: de machtige Waal. Hier grijpen de wortels van Simons’ leven en werk diep in de vruchtbare grond, met daarboven zijn thuishaven sedert jaren: een voormalig schooltje naast de plaatselijke kerk. Het is een gezellig onderkomen waar op een dag als vandaag – een donderdag in mei – leven en werk als vanzelf in elkaar lijken over te vloeien. Zo ook tijdens een dubbelgesprek met zijn rechterhand, dramaturg Koen Tachelet, over de nieuwe plannen voor NTGent. Op zo’n meidag in Varik wordt al snel veel duidelijk, soms zelfs 6

tussen de bedrijven door. Zo is er vandaag een productieteam te gast van de Ruhrtriennale, het festival in Duitsland dat de regisseur de komende drie jaar gaat leiden. Het is het team dat mee de locatievoorstelling Das Rheingold zal maken, muziektheater naar de beroemde opera van Richard Wagner. Onder hen de Vlaamse dramaturg Jan Vandenhouwe, maar ook de Duitse scenografe Bettina Pommer. En zoals dat gaat ten huize van wordt iedereen na de vergadering onmiddellijk aan het werk gezet om te helpen voor het avondmaal. Lees: de asperges schillen en de erwtjes doppen. De heer des huizes zal straks zelf de aardappelen opzetten, maar heeft eerst nog twee interviews te gaan. Waaron-

der één voor het blad Etcetera, met Rits-docent Geert Opsomer als vragensteller en als onderwerp: hoe zit het met de doorstroming van jong talent in de grotere structuren? En een ander dat ongeveer begon als volgt. JE BENT ALS ARTISTIEK LEIDER IN NTGENT TERUG VAN WEGGEWEEST, NA VIJF JAAR BIJ DE MÜNCHNER KAMMERSPIELE. IS ER IN DIE TUSSENTIJD VEEL VERANDERD? WAT HERKENDE JE BIJ JE TERUGKEER? OF JUIST NIET? JS Wat mij meteen weer opviel, was dat de zaal zo ontzettend

ÂŠ Jules August

dicht bij de straat zit. Bij de meeste schouwburgen moet je door allerlei gangen heen, door een publieksfoyer en weet ik wat nog allemaal. In Gent ga je enkele trappen op en loop je meteen de zaal in. Ideaal zou zijn dat je die ene muur, ter hoogte van waar de techniek zit (de laatste rij van de parterre, SH), doorzichtig maakt. Om te laten zien wat er binnen allemaal plaatsvindt. Dat kan natuurlijk niet, om allerlei redenen, maar dat neemt niet weg dat ik – zonder te slijmen – kan stellen dat het werkelijk de allermooiste theaterzaal is die ik ken. Dat valt me elke keer weer op: hoezeer ik verliefd ben op die zaal. Het is een zaal die ongelooflijk makkelijk communiceert. Alsof het publiek mee op scène zit. Waar ik heel blij om ben, is om te zien dat het café beneden nu zo goed draait. Dat hebben we vorige keer niet voor mekaar gekregen. Dat is eigenlijk hetzelfde als met die zaal: het zit zo dicht op de straat, op het plein. Dat is een kwaliteit die we nog veel meer moeten uitspelen, de komende jaren. IN DE MÜNCHNER KAMMERSPIELE WAS ER SPRAKE VAN EEN VEELHEID IN ALLES: PRODUCTIES, MEDEWERKERS, BUDGET... IN GENT IS DAT WEL ENIGSZINS ANDERS, IN VERGELIJKING. ER MOETEN DUS SCHERPE KEUZES GEMAAKT WORDEN. Dat klopt. In Gent gaat JS het uiteindelijk over zes of zeven nieuwe voorstellingen per seizoen, 8

niet meer. Wat we in München hebben gemerkt, is dat je met theater enorm je stempel kan drukken, zowel bij je publiek als op de stad in het algemeen. Omdat het huis altijd toegankelijk is – elke avond staat er wel iets op het programma. Ter vergelijking: per seizoen hadden we daar achttien creaties. Met theater kan je enorm je stempel drukken op je publiek en op de stad.

Maar goed, ook met minder nieuwe voorstellingen wil ik véél impact genereren, binnen en buiten Gent. Als je de inhoud van zo’n programma, inclusief de gastvoorstellingen, goed op elkaar afstemt, kan je een grotere actieradius ontwikkelen voor de ideeën die erachter zitten. Een schouwburg moet een plek van discussie zijn. Dat gaat nog een stap verder dan een ontmoetingsplek. Daar wil ik aan werken. EEN VAN DE KERNWOORDEN IN DE NIEUWE ARTISTIEKE PLANNEN IS: EUROPEES. WAARUIT BESTAAT DAT PRECIES? ’Europees’ bestaat er niet JS alleen uit dat je zegt: we gaan coproduceren met Hamburg, zoals nu al gebeurt. Of een coproductie met de Volksbühne in Berlijn, waar nu Chris Dercon is aangesteld als directeur. Samenwerking kan in zoveel vormen bestaan. Maar het uitgangspunt moet altijd zijn: de som is meer dan de delen. Volgende week zit ik met

Dercon samen. Hij wil met mij spreken over Tempelhof, de vroegere stadsvlieghaven van Berlijn (ooit door de nazi’s gebouwd en na de oorlog bij de blokkade van Berlijn als luchtbrug gebruikt voor West-Berlijn, SH). De stad Berlijn heeft nu de Volksbühne gevraagd om iets met die gigantische ruimte te doen. Daar wil ik graag mee over nadenken. Het werken in dit soort ruimtes is een constante in mijn artistieke ontwikkeling. Vele van de voorstellingen die ikzelf beschouw als ijkpunten, zijn buiten de schouwburgen tot stand gekomen: De val van de goden. Sentimenti. Gen. En nu weer Accattone. Werken op locatie is voor mij nieuwe lucht inademen. Op die manier is voor mij een Europees verhaal ook altijd een persoonlijk verhaal. Door internationale samenwerkingen heel dicht bij mezelf te houden, dicht bij mijn fascinaties en thema’s, ontstaat er een vruchtbare wisselwerking. Dat was zo bij Hollandia, toen we door de internationale festivals werden opgepikt, dat was zo in München, en dat geldt ook voor NTGent. Net zo belangrijk als de beweging van Gent naar de wereld, is de omgekeerde beweging: de wereld naar Gent halen.

Maar Europees gaat over nog veel meer. Net zo belangrijk als de beweging van Gent naar de wereld, is de omgekeerde beweging: de wereld naar Gent halen. Toen ik in München een aantal Nederlandstalige acteurs bij het ensemble haalde en onmiddellijk grote rollen liet

spelen, was het fijnproeverspubliek van de Kammerspiele aanvankelijk gechoqueerd. Maar na die eerste shock gingen mensen die vreemde elementen als een verrijking zien. Dat wil ik in Gent ook doen. Iemand zoals Risto (Kübar, SH), die komt uit Estland. Risto heeft een zeer sterke persoonlijkheid. Daarvoor hoeft hij niet eens te spreken: zelfs als hij zwijgend op het toneel staat, geraakt iedereen in zijn ban. Wat wij ook verder willen uitbouwen, is de meertaligheid. Een voorstelling als Dit zijn de namen maakt gebruik van verschillende talen. Luk Perceval doet dat trouwens ook, bijvoorbeeld in FRONT, en volgend seizoen in La Promesse. Het grote probleem van de Europese cultuur is een taalprobleem. Maar dat is tegelijk onze rijkdom. De Europese economie en het financiële systeem zijn erop gericht om verschillen uit te vlakken. Terwijl een cultureel Europa maar kan bestaan als het verschillen waardeert, door ze soms naast elkaar te laten bestaan en soms op elkaar te laten botsen. Als wij Europeanen allemaal Engels zouden spreken, dan waren we binnen de kortste keren een verenigde natie zoals Amerika, daar ben ik van overtuigd. Maar dan zou het verlies vele malen groter zijn dan de winst. In het Europese DNA speelt het verschil een veel grotere rol dan de overeenkomst. Niet voor niets hebben veel Amerikaanse kunstenaars de oversteek naar Europa gemaakt. Eigenlijk importeren wij KT in het theater sowieso heel wat ‘vreemde’ elementen. De meeste

stukken die worden gespeeld komen uit het buitenland, van Shakespeare tot Jelinek. Maar daarbij wordt het taalprobleem op voorhand opgelost: door een vertaling te hanteren. Wat wij de volgende jaren willen onderzoeken, is wat er gebeurt wanneer je dat soort problemen niet vooraf oplost. We willen het als een gegeven, als een realiteit, in het werkproces integreren. Dat heeft natuurlijk heel wat consequenties. Om te beginnen: welke taal hanteer je tijdens het repetitieproces? En hoe communiceer je met je publiek? Hoe ga je met de tekst om? Want dat is natuurlijk een verschil met dans, daar vormt de taal geen hindernis. Het is nu aan ons om van die hele talenkwestie een kracht te maken in het theater. WAAROM IS DAT NOG NIET EERDER GEBEURD: INZETTEN OP MEERTALIG, EUROPEES THEATER? OMDAT HET ZOVEEL VERDER GAAT DAN EEN BOVENTITELING VOORZIEN? Ik denk dat de urgentie KT groter is geworden. Europa is als context vandaag niet zo vanzelfsprekend meer: er zijn steeds meer mensen die zeer sceptisch staan tegenover het idee van een unie. Kijk maar naar de verkiezingen in de ons omringende lidstaten. Wat we altijd heel vanzelfsprekend hebben gevonden – samenwerken over de grenzen heen – staat vandaag onder grote druk. Er ligt dus een kans voor het teksttheater om met die spanning om te gaan,

om iets teweeg te brengen in het collectieve bewustzijn op een manier die door andere disciplines misschien niet zo lukt. Er zit nog een andere urgentie, die vanuit de samenleving zelf komt. We kennen meer dan ooit een instroom van mensen die hier een nieuw leven willen. De demografie van onze steden wordt steeds diverser. Het is een fenomeen dat we moeten aanpakken, als onderwerp van onze stukken, maar ook in onze dagelijkse artistieke praktijk. ER IS SPRAKE VAN EEN ‘SUPERDIVERSITEIT’ ALS DE NIEUWE REALITEIT. IN WELKE MATE KAN OF WIL JE DIE BINNENHALEN? Op dit moment kan ik alJS leen maar zeggen dat het in mijn hoofd zit. Als een reële intentie: om dat de komende jaren concreet te maken. Ik had het al over iemand als Risto daarnet, maar er mag en moet meer kleur komen op termijn. En het moet naar de basis gaan, zo’n intentie, anders blijft het te veel buitenkant. Wat het multiculturele KT betreft, was er lange tijd weinig instroom aan onze toneelopleidingen. Dat lijkt te veranderen, en gelukkig maar. Het komt er nu op aan om een manier te vinden om dat talent aan te spreken, op korte en langere termijn. De grote kracht maar ook de grote beperking van NTGent is dat wij bewust kiezen voor een ensemble van acteurs. Elke maker of regisseur die in ons huis binnenkomt, krijgt het aanbod 9

om met dat ensemble te werken. Het is een ensemble dat bovendien een specialisatie heeft opgebouwd, door de jaren heen. Iets wat niet zo een, twee, drie toegankelijk is voor mensen die nog maar net in het vak stappen. Anderzijds is het zo dat sommige makers met een ander artistiek of cultureel referentiekader, niet in die specialisatie, en dus in dat ensemble, geïnteresseerd zijn. Omdat zij liever met een ander type acteur werken. En dat is perfect legitiem natuurlijk. Maar dé grote uitdaging is de vermenging, het samenbrengen van wat op het eerste gezicht elkaar uitsluit. In het vermengen van disciplines – theater, dans, muziek, beeldende kunst - heeft NTGent de voorbije tien jaar grote stappen gezet, denk aan de samenwerking met Les ballets C de la B of met iemand als Christoph Homberger. Nu komt het erop aan om datzelfde te doen met het mengen van artistieke en culturele referentiekaders. Er mag en moet meer kleur komen. De grote uitdaging is de vermenging, het samenbrengen van wat op het eerste gezicht elkaar uitsluit.

Er valt nog een lange weg af te leggen, een weg die je niet aflegt met ronkende verklaringen maar met het verzamelen van expertise en het ontwikkelen van methodieken die resulteren in concrete projecten. Aan ons om bescheiden en uitgaand van eigen kracht aan die weg te timmeren.

INTERNATIONAAL ZIJN ER EVENEENS GESPREKKEN GAANDE. MET ROTTERDAM, MET HAMBURG… KAN JE DAAR AL IETS MEER OVER ZEGGEN? HOE STRUCTUREEL WORDEN DIE ALLIANTIES? In essentie gaan zulke alKT lianties altijd over personen. De samenwerking tussen NTGent en de Ruhrtriennale voelt zeer vanzelfsprekend aan, als iets organisch. Als we hier vandaag toekomen, zitten er mensen met wie ik hier vorige week nog samenzat om aan een andere productie te werken. Dat voelt aan als een bron van mogelijkheden, met Johan als verbindende factor. Maar hij is daar ook niet het alfa en omega van, want het overstijgt elk individueel verhaal. Alleen duurt dat wel een tijdje, in de praktijk, vooraleer alle contacten in de juiste plooi vallen. Ik vind het bijvoorbeeld zeer interessant wat er in Rotterdam gebeurt, maar ik heb tezelfdertijd het gevoel dat wij als NTGent daar nog redelijk veraf van staan. Er is daar een intens intern proces bezig waartoe we ons willen verhouden, zodra dat proces meer naar buiten komt. Hetzelfde geldt voor Hamburg: het voelt goed aan om die brug met Thalia Theater – en zeker met Luk Perceval als regisseur – te verstevigen. Al was het maar omdat het een artistiek verhaal is dat al een tijdje bezig is, ook onder Wim. Meertaligheid, thema’s uitdiepen die in alle Europese culturen een rol spelen, produceren over de beperkingen van theatersystemen heen, en artis-

tiek uitblinken. Dat is de inzet van onze samenwerking met het Thalia Theater en van de uitwisseling van regisseurs Luk Perceval en Johan Simons tussen Gent en Hamburg. In 2015-2016 bouwen we aan een vervolg op de weg die we eerder al met FRONT hebben gelopen. Perceval laat zich deze keer inspireren door de Belgische filmscène en zet in Hamburg en in Gent een traject uit dat in beide steden de problematiek van de diversiteit ook op de bühne tastbaar maakt. WAARUIT BESTAAT DE SAMENWERKING VANAF 2017 MET THEATER ROTTERDAM? In Rotterdam ga ik, om JS daar alvast mee te beginnen, niet regisseren. Of het zou in coproductie met NTGent moeten zijn. Wat ik er wel ga doen, heeft alles te maken met mijn ervaring met stadstheaters. Ze willen daar namelijk een theater waarin de schouwburg centraal staat, met daaromheen enkele units. Zoals Wunderbaum en het RO Theater. En het Productiehuis. Maar ook: de Internationale Keuze van de Schouwburg (een jaarlijks festival, SH). En de Operadagen. Deze units blijven op zich nog wel bestaan, maar het komt allemaal onder de vlag van Theater Rotterdam. Die benadering moet onder meer mogelijk maken dat je makkelijker kunt samenwerken, op stadsniveau. Concreet krijg je dus een artistieke tafel waar één keer per twee weken alle makers rond zitten om met elkaar in gesprek te gaan, over de actualiteit en over hun eigen plannen. Zo hebben

we voor Bianca van der Schoot gekozen als de nieuwe artistiek leider van het RO Theater. Omdat ik meen, en anderen met mij, dat we het grote toneel opnieuw moeten uitvinden. Als ik naar haar werk kijk, zie ik dat zij die potentie heeft. Omdat ze een heel pregnante vormtaal heeft. En in de grote zaal moet je grote thema’s behandelen, maar heb je ook een sterke, originele vorm nodig. Mij gaat het om de schouwburgen: daar moet veel meer geëxperimenteerd worden, ook door de jonge generatie. Er moeten weer risico’s aangegaan worden. Mijn rol daarbij, wat Rotterdam betreft, is zo’n beetje een vaderrol. Noem het een mentorschap. NA ‘INTERCULTUREEL’ EN ‘INTERNATIONAAL’ KOMEN WE ZO BIJ EEN DERDE VARIANT UIT: HET INTERDISCIPLINAIRE. BIANCA VAN DER SCHOOT KOMT UIT DE MIME. TOEVAL OF NIET? OOK CHRIS DERCON IN BERLIJN VERZAMELT DIVERSE KUNSTDISCIPLINES ROND ZICH. ZEKER NIET ALLEEN UIT HET TEKSTTHEATER. Dat is ook alleen maar JS goed. Ik heb nu bijvoorbeeld contact met B’Rock, een barokorkest uit Gent. Zij zouden heel graag theaterconcerten willen ontwikkelen, liefst in en met NTGent. Dan gaat het niet over één concert per jaar, maar over een serie. Waardoor wij ineens in het huis ook muziek laten klinken en we tegelijk een ander publiek zullen krijgen. Verder

heb je Kabinet K bijvoorbeeld: zij maken dansvoorstellingen met kinderen. Dat vind ik heel interessant – met hen gaan we binnenkort het gesprek aan. Het is ook een manier om versnippering tegen te gaan. Op dit moment is het aangaan van structurele partnerships een belangrijk signaal. Het interdisciplinaire ligt KT in de traditie van NTGent, toch zeker sinds Johan in 2005 begon. Ook iemand als Sanne van Rijn kwam uit een andere hoek: veeleer uit de mime en de beeldende kunst. Peter Verhelst idem. Hij is als schrijver bij ons gekomen om juist níet met tekst te werken, in eerste instantie. Ik denk dat dit belangrijk is om het apparaat dat we ter beschikking hebben fris en dynamisch te houden door mensen aan het huis te verbinden die een verschillende manier van produceren hebben. Dat maakt de output telkens weer verrassend, maar het heeft ook intern een belangrijke meerwaarde, omdat het elke keer weer een bevraging van je apparaat inhoudt. Omdat medewerkers op andere dingen worden aangesproken dan de vorige keer, en je zo investeert in kwaliteit. Het is de beste manier om routine tegen te gaan. Als Benny (Claessens, SH) volgend jaar zijn voorstelling zal maken, dan zal die op een totaal andere manier gemaakt worden dan wanneer Johan De kersentuin zal maken. DE EERSTE NIEUWE PRODUCTIE VOLGEND SEIZOEN IS GEBASEERD OP EEN FILM VAN PASOLINI:

ACCATTONE. WAAROM DIE FILM ALS EERSTE? ALS STATEMENT? JS Ik doe veel te weinig stukken, vind ik, die met mijn eigen afkomst te maken hebben. Daarom was de voorstelling Tien geboden zo geslaagd: omdat ik die wereld kende en herkende, omdat ik verdomd goed wist waarover het ging.

Accattone betekent letterlijk bedelaar.

Met Accattone, wat letterlijk ‘bedelaar’ betekent, heb ik dat ook. Het is de eerste zwart-witfilm van Pasolini, waarin de mens wordt geportretteerd, niet als een moreel of immoreel, maar als een amoreel wezen. Het lijken wel dieren die dat verhaal bevolken. Het verschil tussen Goed en Kwaad? Waarom zou iemand zich daar druk over maken? Als je niks te eten hebt? Voor Pasolini ging het over het sub-proletariaat. Iets waarvan hij tien jaar later zei: het bestaat niet meer, helaas, alles is nu massacultuur geworden. Waarschijnlijk had hij nog gelijk ook, maar dit even terzijde. Mijn bewering is dat je vandaag de dag opnieuw een sub-proletariaat ziet ontstaan. Mensen die geen enkele toegang hebben tot de wereld van consumptie en vooruitgang. En ik vind de vorm heel aantrekkelijk. Want in wezen is het een passieverhaal. In de film zelf hoor je alleen maar muziek van Bach. Het is voor mij een droom om met het Collegium Vocale Gent onder leiding van Philippe Herreweghe en Christoph Siebert samen 11

te werken, het beste Bach-koor dat er bestaat. Ik ben eindelijk weer getuige, of ik neem eraan deel, van een echt grote productie. Het gaat nog niet eens om het omvang, hoewel de locatie enorm is. Maar het gaat ook over het publiek. Dat zal zich verloren voelen, juist door die locatie. Alles wat je ziet, maakt deel uit van hetzelfde scènebeeld. Daarbij lijkt zelfs het koor klein – en al zeker de acteurs. Dus ja, we zitten samen onder de hemel en we komen ineens tot de ontdekking hoe nietig we zijn. En daar moeten we maar vrede mee nemen. Dat is wat dat stuk alleszins bij mij teweegbrengt. Plus, het gaat over de werkloze. In dit geval is hij de hoogste in de hiërarchie. Aan iedereen die gaat werken, vraagt hij: waarom doe je dat nou? Wat heeft het voor zin? Zoals Koen 12

soms zegt: de hoogste in rang in het stuk is de bedelaar, de tweede is de dief en de derde is de pooier. KT Pasolini, vergis je daar niet in, beschreef de zelfkant van de samenleving, maar er zit ook een hele utopie onder. Hij voelde eind jaren vijftig, begin jaren zestig, dat de consumptiemaatschappij kwam opzetten – hij was daar echt visionair in. De gewelddadigheid van zo’n consumptiemaatschappij, hoe de mens in zichzelf en zijn natuur gaat ingrijpen om aan de wetten van die samenleving te beantwoorden. Pasolini werd daar steeds pessimistischer over, wat uiteindelijk resulteerde in zijn laatste film Salò, waar exploitatie en brute machtsuitoefening de enige vorm van menselijke relatie is geworden. Maar in het begin van zijn carrière geloofde hij nog in een ander soort

kracht. Accattone is een gedicht over de mens die zoals een plant of een dier zou moeten zijn, namelijk: er niet op gericht om dingen van anderen te ontnemen, maar louter en alleen gericht op het eigen voortbestaan. Dit stuk nu opvoeren, is een ode aan dat soort van mensen, die binnen dat dominante economische systeem van vandaag bijna als een vorm van ‘afval’ functioneren, maar daar voor zichzelf een antwoord op hebben bedacht. Het gaat over iemand die zegt: ik neem de consequenties voor de volle honderd procent voor het feit dat ik niet werk en dat ik dus honger heb. Dat is mij liever dan mijn ziel te verkopen aan een systeem waar ik niet mee kan leven, namelijk: het idee dat ik acht uur op een dag zou werken, daar duizend lire voor krijg, en iemand anders met

vijfduizend lire gaat lopen. Dat accepteer ik niet, dus neem ik de consequentie daarvan. Dan ben ik maar een bedelaar. VOOR JOUW TWEEDE REGIE, JOHAN, LIGT EEN TONEELKLASSIEKER OP TAFEL: DE KERSENTUIN. Een van de mooiste stukJS ken van Tsjechov. Ik heb Tsjechov nooit gedaan, ik wist niet wat ik ermee moest vertellen, tot ik in München de regie van iemand moest overnemen, kort voor de première, Oom Wanja. En toen heb ik iets ontdekt, wat ik in De kersentuin verder wil onderzoeken. Eigenlijk gaat het stuk over het oude geld – de adel – tegenover het nieuwe geld. En net als bij Accattone herken ik wel een en ander. Elsie (de

Brauw, zijn echtgenote en actrice bij NTGent, SH) is namelijk ook van adel. Ik kom dus wel eens in die kringen en mij fascineert hoe sommige mensen kunnen uitstralen dat geld voor hen zo evident is als de lucht die ze inademen. Zij gedragen zich als zondagskinderen, alsof het leven hen op een dienblaadje is aangereikt. Daartegenover staat de agressie van het nieuwe geld. Ook een herkenbaar gegeven, natuurlijk, zeker in deze tijd. Maar goed, die tegenstelling is te gemakkelijk. Tsjechov maakt het complexer door een soort van platonische verbintenis tot stand te brengen tussen diegene die het landgoed opkoopt en diegene die het bezit. Tussen het oude en het nieuwe geld ontstaat een subtiele liefdesverhouding. KT Wat betekent het om een

landgoed te verkopen dat al generaties tot dezelfde familie behoort? Wat heb je dan verkocht van jezelf, van je geschiedenis? In dat opzicht zitten we opnieuw dicht bij Accattone: bij het verschil tussen wat iets kost en wat iets werkelijk waard is. Ook Tsjechov heeft dat in zijn stukken gethematiseerd. DE VASTE SPELERSKERN VAN NTGENT WORDT VOLGEND SEIZOEN UITGEBREID. RISTO KÜBAR HEBBEN WE AL GENOEMD, MAAR ER IS OOK PIERRE BOKMA. JS Pierre is een goeie vriend en een fantastisch acteur. Het goeie aan Pierre Bokma is dat hij altijd opnieuw wil experimenteren. Hij wil het theater telkens opnieuw

uitvinden. Het mag vooral niet lijken op het vorige. Bovendien vind ik hem bijzonder omdat hij nooit ofte nimmer, uit principe, reclames doet. Hij zegt: ‘Ik wil niet dat als ik in een zaal zit en ik de stem van een acteur hoor, dat ik meteen moet denken aan een bepaald merk schoencrème.’ BENNY CLAESSENS KOMT NAAR NTGENT, ALS ACTEUR MAAR OOK ALS THEATERMAKER. Benny is een ‘portret’, zoJS als ze zeggen. Een vedette. Een moeilijk mens ook. Maar een ongelooflijk intelligent en begaafd acteur. En hij is een provocateur. Maar willen wij een theaterhuis hebben dat aan de weg timmert, dan kunnen we alleen maar blij zijn dat Benny Claessens weer in Gent komt werken. Hij stelt altijd weer scherKT pe vragen. Over een tekst, over zijn personage. Over wat er gebeurt tijdens de repetities, als we samen een voorstelling maken. Hij gaat naar de fundamenten. En daarbij stelt hij de kunst voorop. Telkens weer. Iets wat je niet zo vaak meer ziet. Binnen een gezelschap JS fungeert hij als een maatstaf. Iedereen scherpt zich aan Benny. Des te beter, want we hebben behoefte aan radicaliteit. DAT DOET ME DENKEN AAN HET WERK VAN PETER VERHELST. HIJ BLIJFT? JS

Ik vind Peter een gewel-

dig persoon. En ik heb heel goeie herinneringen aan onze samenwerking. Zo onder meer toen hij de vertaling schreef van de Leenane Trilogie, en Richard III bewerkte tot een overweldigende partituur. En er was onze Beckett: Krapps laatste band. Ik heb dus wel een band met hem opgebouwd, en Wim heeft die voortgezet. Ik ben heel blij dat hij blijft. Wat zo bijzonder is aan PeKT ter – en daarom hoort hij ook echt in een ensembletheater thuis – is dat je zou kunnen denken: dat is toch veel meer beeldende kunst of performance. En toch, bijna alle acteurs van het ensemble willen heel graag met Peter samenwerken. Omdat Peter iemand is die – op een totaal andere manier dan Johan – een bepaalde kwaliteit in een acteur naar boven haalt. En omgekeerd: voor wat hij wil maken heeft hij ook hele goeie acteurs nodig. Daarom is het zo’n verrijking. NTGENT VERWELKOMT OOK JONGE REGISSEURS UIT DUITSLAND. ZO KOMT PHILIPP BECKER NAAR GENT VOOR DE TONEELBEWERKING VAN DIT ZIJN DE NAMEN, NAAR EEN ROMAN VAN TOMMY WIERINGA. LIJKT ME GEEN EVIDENTE OPDRACHT. Dat is de reactie van wel KT meer mensen: hoe ga je van dat boek ooit een theatervoorstelling kunnen maken? Hoe begin je daaraan? Wel, soms gebeurt het, niet zo vaak, dat je een boek leest en dat je onmiddellijk weet: hier

moeten we een voorstelling van maken. Dat gevoel had ik bij De asielzoeker van Grunberg. En dat had ik bij Wieringa opnieuw. Hij beschrijft in zijn roman de tocht van een groep vluchtelingen door de steppe, maar de manier waarop hij dat doet, is zeer merkwaardig. Op geen enkele manier krijg je als lezer een ‘waarheid’ voorgeschoteld. Het komt zelfs bijna niet tot een echt verhaal, in de traditionele betekenis van dat woord. Wieringa pleegt bijna obstructie in zijn eigen schriftuur. Juist bij die passages waarin je als lezer zou willen weten: hoe voelt dat nu, zo’n tocht in ontbering, blijft het antwoord uit. Daardoor krijgt medelijden geen kans, maar wordt de lezer op een andere manier aangesproken. Hij moet aan het werk. Elke vluchteling die sterft in de woestijn of op zee, werpt ons een vraag in het gezicht die de fundamenten van ons mensbeeld doet wankelen.

Hoe kan je als gegoede WestEuropese mens empathie ontwikkelen voor iets wat je uiteindelijk, als buitenstaander, nooit écht zult kunnen begrijpen? Bestaat er zoiets als een tussengebied, tussen zij die het hebben meegemaakt en zij die het nooit zullen meemaken? Het is een belangrijke vraag voor deze tijd. Omdat we allemaal wel aanvoelen dat elke vluchteling die sterft in de woestijn of op zee, ons een vraag in het gezicht werpt die de fundamenten van ons mensbeeld doet wankelen. Het tonen van dit wankelen heeft alles met

toneelspelen te maken. Als acteur kan je nooit een hongerlijdende vluchteling spelen, maar juist die onmacht kan het eigenlijke thema worden, omdat het in die onmacht is dat de toeschouwer zich zal herkennen. BEHALVE PHILIPP BECKER KOMT OOK DE JONGE DUITSE REGISSEUR FLORIAN FISCHER NAAR GENT. WAAROM DEZE TWEE MENSEN? HOE PASSEN ZIJ IN HET VERHAAL? Beiden hebben volgens JS mij een expliciet gevoel voor de grote zaal. Omdat ze ermee opgegroeid zijn, daar begint het al mee. Nederlandse en Belgische makers hebben die affiniteit doorgaans veel minder, zeker wat de jongere generatie betreft. Maar het is wel zaak om daarop in te zetten de komende jaren. Dus halen we nu twee generatiegenoten binnen, twee jonge regisseurs die bovendien erg belezen zijn. Ik hoop dat ze hier anderen zullen aansteken. Want je kunt er echt wat betekenen, in die grote zaal. Het is zo ontzettend belangrijk om op die plek te gaan staan. Een belangrijk ele-

ment in het theater is de vormgeving. Ik hou van decorontwerpers die een bepalende dramaturgie in hun ontwerp steken. Iemand zoals Katrin Brack bijvoorbeeld. Ik heb met haar de voorstelling Hoppla, wir sterben! gemaakt, een tekst van Arnon Grunberg. Ze bedacht een decor waarbij de spelers rond een vuur moeten plaatsnemen. Een vuur dat je doet denken aan Afghanistan, maar ook aan het ontstaan van oeroude verhalen. Dat was best even wennen, want in de tekst van Grunberg worden bijvoorbeeld wel huiskamers beschreven. Ik kreeg dus vooral een obstakel in handen. Iets dat je moet overwinnen, als speler maar ook als regisseur. Kijk, dat is interessant. Op die manier wil ik jonge makers meenemen. ALS KICK-OFF IN SEPTEMBER IS ER EEN PARTY IN DE SCHOUWBURG. WAAROM? Als je de stoelen van de JS parterre weghaalt, is de schouwburg de allermooiste discotheek die je je kunt voorstellen. Het zal wel met mijn achtergrond als locatietheatermaker te maken heb-

ben. Ik wil ook de schouwburg op zoveel mogelijk manieren transformeren. Daarom kijk ik echt uit naar de periode dat de schouwburg verbouwd zal worden. Dat is op zich lastig, maar het zal ook heel veel creativiteit losmaken. Er moet weer meer over het theater gesproken worden. Het is een groot probleem dat recensies verdwijnen of kleiner worden. Omdat er daardoor steeds minder over theaters, en wat erin gebeurt, gesproken of geschreven wordt. Conclusie: we gaan gewoon zelf dingen maken waarover zal gesproken worden. Dat is stap één. Zoals er over Accattone zal gesproken worden. Omdat het met Philippe Herreweghe is, en op een bijzonder locatie. En dan krijg je een rustiger voorstelling, zoals de Tsjechov. En daarna Dit zijn de namen. Maar je moet soms dingen hebben die vlammen, begrijp je? Zoals Benny ongetwijfeld iets zal maken waarover de halve wereld zich zal opwinden. Dat is alleen maar goed. Opwinding is goed. Het moet… vonken. Ja, dat is het: vonken.

STEVEN HEENE

WE HEBBEN ELKAAR NOG HEEL WAT TE VERTELLEN EN UIT TE LEGGEN. EN DAT MOET NOG ALLEMAAL BEGINNEN.

4 januari 1999. Het einde van een millennium. De euro maakt zijn debuut op de financiële markten. In het station van Amsterdam wacht een man met een koffer op zijn trein. Zijn doel: ‘een soort eindinspectie’ van Europa. ‘Hoe lag het continent erbij, aan het slot van de 20ste eeuw?’ Geert Mak. Vijftiger, journalist, publicist. ‘Ik wilde eruit, grenzen overschrijden, ervaren wat het inhield, dat mistige begrip ‘Europa’. Mak reisde een jaar lang door Europa. Las veel, keek veel, en sprak vooral veel met mensen. De bestseller In Europa (2004) is de neerslag van die reis, die eerder als een reisverslag in NRC Handelsblad verscheen. Het boek begint in West-Europese zelfbewuste metropolen als Parijs, Londen, Berlijn, Wenen, en eindigt met plekken van conflict en ontreddering. Tsjernobyl, Srebrenica, Sarajevo… Elfhonderd pagina’s. Om dan te eindigen met de conclusie: ‘We hebben elkaar nog heel wat te vertellen en uit te leggen. En dat moet allemaal nog beginnen.’

Komend seizoen brengen we IN EUROPA van Geert Mak in onze schouwburg (coproductie met LOD muziektheater). In vijf afleveringen reizen we vanuit Gent af naar de plekken die Mak bezocht. Een theatrale reis door Europa en door de 20ste eeuw. Op het toneel de acteurs van NTGent, geflankeerd door enkele muzikanten; de regie is in handen van Johan Simons en de muziek wordt gecomponeerd door Dick Van der Harst. Waarom dit boek? Omdat we met dezelfde nieuwsgierigheid als Mak willen kijken naar de wereld rondom ons. En ook omdat we de NTGent-toeschouwer meer als Europeaan zien, dan als Gentenaar of Vlaming. Europeaan zijn, dat wil zeggen: mede-erfgenaam van eeuwenoude democratische samenlevingsafspraken en van een al even oud joods-christelijk waardenstelsel, maar ook van geïnstitutionaliseerd geweld als het fascisme, van de verregaande ontmenselijking door de industrialisatie... De 20ste eeuw, dat is de eeuw van onze grootouders en ouders. Ze heeft ons gemaakt tot wie we vandaag zijn. ‘De twintigste eeuw is de eeuw geweest van de komst van een andere mensheid, van een

radicale verandering van wat de mens is’, zo stelt de Franse filosoof Alain Badiou in De twintigste eeuw (2005). Een gedachte die onwillekeurig ook de vraag oproept wat de mens van nu dan is, en wat de mens van morgen zal zijn. Hoe vertrouwd zijn we met onze plaats in de geschiedenis en wordt onze afkomst niet al te veel naar de vergetelheid verdrongen? Niet zonder gevaar, volgens de Britse historicus Tony Judt. In zijn boek De vergeten twintigste eeuw (2008) waarschuwt hij dat we tegen een razend tempo onze samenlevingswaarden en –verworvenheden aan het vergeten en verkwanselen zijn. Judt: ‘De drie voorbije decennia zijn we afgedwaald van wat we in de 100 jaar daarvoor hadden bereikt.’ De fall out, aldus Judt: een stuitende groei in ongelijkheid. En bijgevolg: de dreiging van geweld. Arnon Grunberg: ‘Geweld is voor velen de enige manier om niet langer onzichtbaar te zijn. Niets nemen we zo serieus als geweld. En iedereen kan erover beschikken. Geweld is het meest democratische middel om de illusie te voelen dat je meetelt op deze wereld. Niet langer word je geschoven, je schuift zelf.’ (De asielzoeker, 2003)

In Europa gaat over het verleden, en wat het verleden met ons doet. Het gaat over verscheurdheid en onwetendheid, over historie en angst, over armoede en hoop, over alles wat ons nieuwe Europa scheidt en bindt. (Geert Mak)

De schouwburg van NTGent werd opgetrokken in 1899. Stille getuige van een bewogen eeuw waarin de wereld meer dan ooit tevoren veranderde. En samen met die wereld, de mens. In het licht van het voorgaande beschouwen we onze schouwburg als een plek waar verborgen of onder de mat

geveegde verhalen worden verteld. De ontluisterende, schrijnende, ontaarde of obscene keerzijde van een geglobaliseerde samenleving. NTGent als een plek die niet wil vergeten. De stukken van het komende seizoen ontstonden in de loop van de 20ste eeuw. Noem het: repertoire van het niet-vergeten.

Johan Simons keert terug naar onze schouwburg met DE KERSENTUIN, het laatste stuk van Tsjechov. Het mag toeval zijn: stuk en schouwburg zijn op twee of drie jaar na even oud. De kersentuin met bijhorend landhuis is eeuwenlang bezit geweest van dezelfde familie landeigenaars, maar wordt nu op de markt gegooid om te worden verkaveld. De bewoners moeten het landgoed verlaten; een band met het verleden wordt doorgesneden. De koper, Lopachin, is een van lijfeigenen afstammende boerenzoon, die zich heeft opgewerkt. Hij belichaamt de tragiek van de twintigste eeuw: om vooruit te geraken moet worden gebroken met het verleden. Zo functioneert de moderniteit: vergetelheid als brandstof voor vooruitgang. Wat we opofferen zijn onze wortels. Tsjechov zet de moderne mens neer als een nomade, die nergens nog rust kan vinden. De kersentuin markeert het begin van een nieuwe tijd. Een tijd waarin zij die het hardst werken de norm bepalen.

ÂŠ Stephan Vanfleteren

Tsjechov beschrijft rond 1903 in De kersentuin ook het breukvlak van twee tijden: het oude feodale tijdperk is voorbij, de lijfeigenschap is afgeschaft, en er dient zich een nieuw tijdperk aan. De kersentuin moet afgebroken worden, er zullen zomerhuisjes gebouwd worden; dan komt die bijl in de boom en hoor je dat onheilspellende geluid. (Kester Freriks in NRC Handelsblad)

Tegen deze gedachte tekent Accattone, titelpersonage van Pasolini’s eerste langspeelfilm uit 1961, verzet aan. Johan Simons bewerkt de film tot een muziektheatervoorstelling, in samenwerking met Collegium Vocale Gent (coproductie met de Ruhrtriennale en Gent Festival van Vlaanderen). Deze wordt na haar Duitse première opgevoerd in een loods in de Gentse haven. ACCATTONE speelt in het Italië van de jaren vijftig, dat na het debacle van de Tweede Wereldoor-

log razendsnel industrialiseert. Er wordt gewerkt, en door te werken kan de burger delen in de vruchten van de vooruitgang. De werkende mens wordt beloond: hij wordt consument. Accattone weigert te zwichten voor dat nieuwe systeem. Hij kiest ervoor werkloos te blijven en zich zo te onttrekken aan de vergiftigende impact van kapitalisme en consumentisme, dat de tweede helft van de 20e eeuw de orde van de dag zou gaan bepalen.

Eppure che è la fame? Un vizio! È tutta un’impressione! (uit Accattone van Pier Paolo Pasolini) © Stephan Vanfleteren

Thema’s als onze herkomst, de rol van werk in onze samenleving, het geweld als onderdeel van de menselijke natuur, macht, en het denken over een nieuwe mens vormen de essentie van het verhaal dat Johan Simons de komende jaren met NTGent wil vertellen. Daarvoor nodigt hij een aantal gastregisseurs uit, met werk dat substantieel bijdraagt tot dit verhaal: jonge makers en gevestigde namen.

De jonge Duitse regisseur Philipp Becker brengt een theaterbewerking van DIT ZIJN DE NAMEN (2012). Deze roman van Tommy Wieringa markeert het begin van de 21ste eeuw. Een vluchtelingenstroom trekt richting Europese grenzen. Politiecommissaris Pontus Beg is een denkbeeldige poortwachter van het moderne Europa en wordt geconfronteerd met de toestromende groep vluchtelingen. Maar Beg is zelf op de dool; hij heeft geen liefdesleven, zijn enige

vitaliteit vindt hij in geweld. Hij gaat op zoek in het verleden, naar tekenen van zijn afkomst, om zo een nieuwe houvast te vinden. Die vindt hij in het jodendom. Zo keert Beg terug naar de oorsprong van de westerse waarden, de joods-christelijke traditie. Beg belichaamt de vraag naar zingeving, waarbij hij teruggrijpt naar een heilsverhaal uit het Oude Testament. Zoals het theater een plaats kan zijn om echo’s van oude en nieuwe verhalen te laten klinken, en te verbeelden.

Allemaal waren ze alleen op weg gegaan, toeval had ze bij elkaar gebracht, niemand was verantwoordelijk voor een ander. Zo lang je kon lopen, behoorde je tot de groep, zolang je kon lopen, maakte je haar sterker. Als de groep voor haar afzonderlijke leden moest gaan zorgen, verzwakte ze. Altruïsme betekende haar einde. Strikt eigenbelang vergrootte de kans op overleving. (uit Dit zijn de namen van Tommy Wieringa)

De titel van LA PROMESSE – regie van Luk Perceval; coproductie Thalia Theater – klinkt als de belofte van zo’n heilsverhaal. Deze film van de gebroeders Dardenne toont de duistere kant van een samenleving op het einde van de 20ste eeuw. Igor is de zoon van een corrupte huisjesmelker die mensen zonder papieren illegaal aan het werk zet. Tijdens een arbeidsinspectie komt een van hen ongelukkig ten val: een Afrikaan die naar Europa is

gekomen om te overleven. Nadat Igor aan de stervende arbeider beloofde voor diens vrouw te zorgen – ‘la promesse’ – komt het tot een conflict tussen vader en zoon, waarbij de zoon het verzet belichaamt tegen een verziekt systeem. De mens gereduceerd tot vervangbare werkkracht: we zien terug de contouren opdoemen van de lijfeigenschap waarvan de afschaffing de motor was achter de gebeurtenissen in De kersentuin.

Dans La Promesse, ils tournent la page et adoptent une attitude toute autre. Non plus partir d’idées, mais du réel : le visage des acteurs, dont la caméra, tenue au poing, va se rapprocher considérablement. ‘Revenir aux corps, aux accessoires, aux lieux, aux murs, aux portes, au fleuve. Partir du concret, pas des idées’, explique Jean-Pierre. Et Luc ajoute: ‘Être dans la matière, pas dans la construction dramatique, dans le regard, pas dans l’intrigue.’ (…) Les films des frères Dardenne sont une plongée dans le quotidien, une expérience qui ne nous retire de la vie que pour nous en montrer davantage la beauté et nous rendre à elle aussitôt, un peu plus humains. (Paul Anel in Sept clés pour comprendre le cinéma des frères Dardenne)

Peter Verhelst komt met werk waarin wordt gezocht naar een positief alternatief. Dat resoneert alvast in de titel LIEFDE, een nieuw stuk dat Verhelst schrijft en regisseert. Hierin gaan liefde en geweld een duister verbond aan. Een moeder, een vader, een dochter. De vader, een militair, verkrachter en moordenaar, keert terug van het front. Een liefdevol gebaar van een moeder naar haar kind: ze wijdt haar dochter in in de spelregels van een gewelddadige wereld, hopend er haar beter tegen te kunnen wapenen. Zo lijkt Peter Verhelst een oeroud mensbeeld te herstellen: geweld is zo oud als de mens zelf en maakt een wezenlijk onderdeel uit van zijn mens-zijn. Of gaat het toch over een andere, nieuwe vorm van hoop? Die vraag drijft Verhelst verder door in ABSENCE, dat hij samen met Eric Joris (CREW) maakt. Hoe kan een mens zichzelf opnieuw uitvinden? Het oorspronkelijke uitgangspunt van dit project was het beeld van een door het natuurgeweld weggeveegde beschaving. Hoe terug een leven opbouwen vanuit de afwezigheid van alles? Is het mogelijk het ‘oude’ te herstellen? In het werk van Verhelst en Joris speelt technologie een vitale rol. Technologie als middel om te leven. Met Absence ontdoen Verhelst en Joris de mens van alles wat hem altijd heeft omringd, om hem opnieuw te laten beginnen.

We zijn als samenleving doorgaans snel gefixeerd op de schuldigen: wie zijn de daders? Maar ik wil kijken naar de mensen die met die schuldigen willen of moeten samenleven. Dat vind ik fascinerend. Even plastisch gezegd: je weet, als echtgenote, dat er bloed aan de handen van jouw man kleeft, en wellicht ook aan zijn geslachtsdeel. En diezelfde man zit naast jou aan tafel, ligt naast jou in bed. Hoe doe je dat? (Peter Verhelst over Liefde)

Nog naakter wordt de mens getoond in LEARNING HOW TO WALK van Benny Claessens. Is het mogelijk om opnieuw te beginnen? Wat betekent dat dan voor een acteur? Alles afwerpen en kwetsbaar zijn op het toneel. Die manier van zijn: naakt, kwetsbaar, zichtbaar. ‘Misschien is het theater wel de uitgelezen plek geworden om een zeer concrete ondragelijke en onontwijkbare realiteit onder ogen te zien, en die realiteit heeft met de realiteit van lichamen te maken, vlees bloed organen hersens, het enige wat wij zijn.’ Bestaat er, naar analogie met het editoriaal van dit nummer, zoiets als: een speler van glas? En wat doet dat met de toeschouwer? ‘Waarom kunnen we uren kijken naar een kind dat speelt op het strand, maar beginnen we in het theater al na een uur op onze horloge te kijken?’ Onwillekeurig wordt zo een cirkel rondgemaakt. Het robuuste theatergebouw dat aan de vooravond van de 20ste eeuw werd opgetrokken transformeert ruim honderd jaar later tot een gebouw waarin naar een nieuwe verbeelding wordt gezocht. Als samenleving zijn we daar dringend aan toe: een verbeelding die de kwetsbaarheid van alles waar we mee bezig zijn in zich draagt. Een theater van glas. Er is radicaliteit voor nodig om deze verbeelding in al zijn consequenties tastbaar te maken. En de toeschouwer uit te nodigen om naar een essentie te gaan. Deze ligt besloten in het woord schouwburg. Het schouwen. Het is als een training: weer leren zien. Leren kijken. Telkens opnieuw. KOEN HAAGDORENS

ACCATTONE

DIT ZIJN DE NAMEN

première op woensdag 16 september 2015

première op woensdag 20 januari 2016

in de haven van Gent

in NTGent Schouwburg

naar Accattone (1961) van Pier Paolo Pasolini | muziek

naar Dit zijn de namen (2012) van Tommy Wieringa |

Johann Sebastian Bach | regie Johan Simons | muzikale

regie Philipp Becker | spel Tim Bogaerts, Frank Focketyn,

leiding Philippe Herreweghe / Christoph Siebert | muzikale

Lia Hoensbroech, Risto Kübar, An Miller, Steven Van

uitvoering Collegium Vocale Gent, Dorothee Mields

Watermeulen | dramaturgie & bewerking Koen Tachelet |

(sopraan), Damien Guillon (contratenor), Thomas Hobbs

kostuumontwerp Katerina Müller | decorontwerp Bettina

(tenor) en Peter Kooij (bas) | spel Benny Claessens, Elsie

Pommer | muziekontwerp Johannes Hofmann | productie

de Brauw, Anna Drexler, Sandra Hüller, Steven Scharf,

NTGent

Steven Van Watermeulen, Lukas von der Lühe, Jeff Wilbusch, Lien Wildemeersch, Mandela Wee Wee, Pien Westendorp

LA PROMESSE

| dramaturgie & bewerking Koen Tachelet, Tobias Staab |

première op woensdag 2 maart 2016

muziekdramaturgie Jan Vandenhouwe | scenografie Muriel

in NTGent Schouwburg

Gerstner | kostuumontwerp Anja Rabes | geluidsontwerp &

naar La Promesse van Jean-Pierre & Luc Dardenne | regie

soundscapes Steven Prengels | geluidsdesign Will-Jan Pielage

Luk Perceval | tekstbewerking Luk Perceval, Julia Lochte,

| lichtontwerp Wolfgang Göbbel | productie Ruhrtriënnale

Steven Heene | dramaturgie Julia Lochte, Steven Heene

& NTGent in samenwerking met Haven van Gent & Gent

| spel Marina Galic, Bert Luppes, Kristof Van Boven e.a.

Festival van Vlaanderen

| decorontwerp Annette Kurz | video Philip Bussmann | lichtontwerp Mark Van Denesse | kostuumontwerp Annelies

ABSENCE

Vanlaere | productie Thalia Theater Hamburg & NTGent

première op zaterdag 17 oktober 2015 in NTGent Minard

LIEFDE

concept Eric Joris & Peter Verhelst | tekst & regie Peter

première op woensdag 13 april 2016

Verhelst | video Eric Joris | spel Frank Focketyn, Fumiyo

in NTGent Arca

Ikeda | dramaturgie Marnix Rummens | kostuumontwerp An

tekst & regie Peter Verhelst | spel Els Dottermans, An

De Mol | productie NTGent & CREW

Miller | decorontwerp Luc Goedertier | kostuumontwerp Ilse Vandenbussche | lichtontwerp Mark Van Denesse |

DE KERSENTUIN

geluidsontwerp Kreng | productie NTGent

première op zaterdag 28 november 2015 in NTGent Schouwburg

LEARNING HOW TO WALK

tekst Anton Tsjechov | regie Johan Simons | spel Pierre

première op woensdag 18 mei 2016

Bokma, Benny Claessens, Elsie de Brauw, Els Dottermans,

in NTGent Minard

Alejandra Theus, Oscar Van Rompay, Lien Wildemeersch

regie Benny Claessens | spel Lara Barsacq, Benny Claessens,

| dramaturgie Koen Haagdorens | decorontwerp Muriel

Elsie de Brauw, Lisi Estaras, Risto Kübar | dramaturgie Koen

Gerstner | kostuumontwerp Teresa Vergho | lichtontwerp

Tachelet | kostuumontwerp Teresa Vergho | lichtontwerp

Dennis Diels | productie NTGent

Dennis Diels | componist NID / SANZY | productie NTGent

IN EUROPA vijf leesavonden met het NTGent-ensemble; eerste editie op dinsdag 6 oktober 2015 in NTGent Schouwburg naar In Europa (2004) van Geert Mak | regie Johan Simons | compositie Dick Van der Harst | spel NTGent-ensemble | dramaturgie Koen Haagdorens, Steven Heene, Koen Tachelet | productie NTGent & LOD muziektheater

Geert Mak reiste ein Jahr lang durch Europa; In Europa (2004) ist der Niederschlag dieser Reise. Das Buch beginnt in westeuropäischen, selbstbewussten Metropolen wie Paris, London, Berlin, Wien, und endet mit Orten, die für Konflikte und Zerstörung stehen: Tschernobyl, Srebrenica, Sarajevo… In fünf Folgen reisen wir zu den

Johan Simons nous revient avec La Cerisaie (De kersentuin), de Tchekhov. Cette cerisaie est restée des siècles durant la propriété de la même famille de propriétaires terriens, mais elle menace de disparaître. Un lien avec le passé est sur le point d’être tranché. L’acheteur est un fils de paysans issu d’une famille de serfs enrichie. Il incarne le côté tragique

Such themes as our origins, the role of work in our society, violence as a component of human nature, power, and reflection on a new mankind make up the essence of the story Johan Simons would like to tell at NTGent in the years to come. To this end he has invited a number of guest directors. The young German director Philipp Becker will present a stage adaptation of Tommy Wieringa’s novel These Are the Names (Dit zijn de namen, 2012), which marks the beginning of the 21st century. A stream of refugees is heading for the European borders. The police commissioner Pontus Beg is an

Orten, die er besuchte. Eine theatralische Reise durch Europa und durch das 20. Jahrhundert. Auf der Bühne die Schauspieler des NTGent, ihnen zur Seite einige Musiker. Die Regie liegt in Händen von Johan Simons, die Musik komponierte Dick Van der Harst. Warum? Weil wir die Welt um uns herum mit der gleichen Neugier betrachten wollen wie Mak. Und weil

du xxe siècle : pour avancer, il faut rompre avec le passé. Accattone, rôle-titre du premier long métrage de Pasolini, entre en résistance contre cette conception du monde. Johan Simons transforme le film en représentation théâtrale qui prend place sur un quai du port de Gand. Accattone se déroule dans l’Italie des années

imaginary gatekeeper in the modern Europe and is faced with this flood of refugees. But Beg himself is a man adrift. He is searching the past for signs of his origins so as to find something new to hold on to. The title of La Promesse – directed by Luk Perceval and co-produced by Thalia Theater – sounds like the promise of one of those stories of salvation. This film by the Dardenne brothers shows the dark side of a society at the end of the 20th century. Peter Verhelst is looking for a positive alternative. This already resonates in the title – Love (Liefde).

wir die NTGent-Zuschauer eher als Europäer sehen und nicht in erster Linie als Genter oder Flamen. Europäer sein, das heißt: Miterbe jahrhundertealter, demokratischer gesellschaftlicher Vereinbarungen und eines ebenso alten jüdisch-christlichen Wertesystems, aber auch von institutionalisierter Gewalt wie dem Faschismus, der Entmenschlichung durch die Industrialisierung ...

cinquante, qui s’industrialise à la vitesse « grand V » après la débâcle de la Seconde Guerre mondiale. Tout le monde est au travail et le travail permet au citoyen de recueillir les fruits du progrès. Accattone refuse de succomber à ce nouveau système. Il choisit le chômage, se soustrayant de la sorte à l’impact toxique du capitalisme et du consumérisme.

A mother, a father, a daughter. The father, a rapist and murderer, returns from the front. The mother initiates her daughter into the rules of a violent world, hoping to be able to arm her against it. Absence, which he is making with Eric Joris, was the image of a civilisation wiped off the map by the violence of nature. How can one rebuild a life when there is nothing left? Man is shown in an even more exposed state in Benny Claessens’ Learning How to Walk. Is it possible to start again? What does this mean for an actor? Casting everything off and showing one’s vulnerability on stage… 23

1 gecreëerd door de Münchner Kammerspiele 2 gecreëerd door NTGent 3 gecreëerd door KASK / Corpus Ca.

DANS KRIJGT EEN PROMINENTE PLEK

WO 22, VR 23, ZA 24/10 Peeping Tom | Franck Chartier VADER WO 23/12 Ultima Vez | Wim Vandekeybus MONKEY SANDWICH LIVE (FILM) DO 18, VR 19, ZA 20/02 Damaged Goods | Meg Stuart HUNTER DO 24, VR 25, ZA 26/03 Rosas | Anne Teresa De Keersmaeker VERKLÄRTE NACHT

Voor €86 kunt u deze voorstellingen opnemen in ons nieuwe dansabonnement 25

ZA 23/04 Kunst/Werk | Marc Vanrunxt ATMOSPHERE

ONZE ABONNEMENTSFORMULES VOOR HET SEIZOEN 2015-2016 Een NTGent-abonnement biedt u het voordeel reeds van bij het begin van het seizoen die voorstellingen te boeken die u echt niet wil missen en bovendien geniet u een mooie korting. Vanaf dit seizoen lanceren we een paar nieuwe formules om nog beter op uw wensen in te spelen. Het bespreekbureau helpt u graag met de praktische afhandeling. Om u nog beter te dienen, kunt u voor het boeken van abonnementen en bijkomende voorstellingen ook mailen naar abo@NTGent.be, zo vermijdt u wachttijden aan de telefoon of ter plekke.

NIEUW WERK Het abonnement Nieuw Werk spreekt voor zich en geeft u alle nieuwe producties voor het volgende seizoen. U kiest zelf de datum en de categorie. Het abonnement geeft u perfect inzicht in de artistieke visie van Johan Simons voor het nieuwe seizoen en omvat: » Accattone » Absence » De kersentuin » Liefde » Dit zijn de namen » La Promesse » Learning How to Walk » één voorstelling naar keuze uit de vijfdelige reeks In Europa Exclusief: Er zijn van dit abonnement slechts 150 stuks beschikbaar aan de zeer uitzonderlijke prijs van €150. Snel zijn is dus de boodschap.

naar alle premières. U krijgt er meteen ook een receptie na de voorstelling bovenop. Hier zijn de beschikbare plaatsen zeer beperkt. Voor een premièreabonnement betaalt u €200.

CARRÉ U kiest naar eigen smaak minimaal vier voorstellingen uit ons seizoensaanbod. Hoe sneller u boekt, hoe beter de plaatsen die we u kunnen aanbieden — we starten in eerste rang! Voor een Carré betaalt u €76. U kunt dit abonnement onbeperkt aanvullen met bijkomende voorstellingen aan dezelfde voordelige voorwaarden. Een Carré is strikt persoonlijk en uiteraard slechts geldig voor de aankoop van 1 ticket per voorstelling.*

SEXTET

kunt boeken via ons bespreekbureau. (zie blz. 42 van dit magazine)

MATINEE Komt u graag op zondagnamiddag naar het theater, dan is een matineeabonnement zeker iets voor u. Dit jaar bieden wij u voor zo goed als alle nieuwe producties een matineevoorstelling aan maar u kunt dit ook gebruiken bij gastvoorstellingen. Voor vijf voorstellingen betaalt u €85.

TRIPLE JONG Bent u jonger dan 26 en prikkelt het theaterbezoek? Kies dan voor een Triple Jong abonnement: drie voorstellingen naar keuze, inclusief de dans* voor slechts €42.

PREMIÈRE Wilt u het verhaal van Johan Simons nog exclusiever meemaken vanop de eerste rij, dan kan dat. Hetzelfde aanbod van het abonnement Nieuw Werk, maar u komt 26

Een Sextet biedt u dezelfde voordelen van een Carré maar voor minimaal zes voorstellingen naar eigen keuze.* U betaalt €108. Binnen uw Carré of Sextet kunt u ook opteren voor een voorstelling uit het aanbod van Vooruit die u * niet geldig voor premières, concerten en voorstellingen met uitzonderingstarieven.

DANS NTGent brengt dit seizoen de hedendaagse dans opnieuw naar Gent. Bent u ook zo nieuwsgierig om Rosas, Meg Stuart, Marc Vanrunxt en nog veel meer in onze stad te zien? Teken dan in op dit abonnement. Voor slechts €86 heeft u 4 top dansvoorstellingen en 1 dansfilm.

X-LARGE Bent u een échte NTGent-ambassadeur die liefst zo veel mogelijk voorstellingen ziet, ook nader kennis maakt met een acteur of regisseur of eens iets speciaals wil meemaken? Dan is een X-Large-abonnement écht iets voor u! Met een X-Large-abonnement op zak betaalt u eenmaal per seizoen €275 en kunt u nagenoeg alle activiteiten van het seizoen 2015–2016 bijwonen.* Bovendien ontvangt u een VIP-uitnodiging voor de seizoenspresentatie, geniet u speciale kortingen op acties in de loop van het jaar en kunt u intekenen op exclusieve evenementen. Het volstaat om tijdig een ticket te reserveren via ons bespreekbureau. Om oneigenlijk gebruik tegen te gaan kunt u uw ticket pas vanaf 1 uur voor aanvang van de voorstelling aan de kassa komen ophalen op vertoon van uw abonne-

mentskaartje. Dit strikt persoonlijk abonnement biedt de echte theaterliefhebber een aanzienlijk prijsvoordeel, maar het aanbod is beperkt: we verkopen maximaal 100 X-Large-abonnementen! Een eerste activiteit speciaal voor X-Large-abonnees staat gepland op zaterdag 26 september: een eendagsreis naar de Ruhrtriënnale waar Johan Simons intendant is. Hij regisseert er een bijzondere versie van Das Rheingold van Richard Wagner. Samen met de Wagnervrienden leggen wij een bus in van Gent naar Bochum om deze voorstelling te zien. De voorstelling is om 15u. De bus vertrekt rond 9u in Gentbrugge, er zijn ook opstapmogelijkheden in Antwerpen en Brussel. Als X-Larger kan u exclusief op dit aanbod intekenen voor €110 (ticket in cat. 3 + bus). Meer info bij het bespreekbureau.

CADEAUBON We bieden ook cadeaubonnen aan. Een mooi geschenk voor elke gelegenheid, voor cultuurliefhebbers van alle slag. Je kiest een bedrag tussen 5 en 500 euro, en krijgt een bon voor dat bedrag. De bon is te koop aan ons bespreekbureau of online. Wie aan het bespreekbureau bestelt, krijgt de bon(s) mee naar huis, wie online koopt, ontvangt een mail in knappe lay-out, met daarbij een unieke code. De ontvanger kan daarmee tickets bestellen voor de voorstelling naar keuze, tot het bedrag op is. Indien er nog onvoldoende credit aan de code hangt om een nieuw ticket te boeken, kan het saldo worden bijbetaald.

STRIPPENKAART

PODIUMHOPPER Bij aankoop van een abonnement in NTGent krijgt u een Podiumhopper cadeau die bij elk van onze collega’s — Handelsbeurs, Vooruit, Vlaamse Opera Gent en Bijloke — een eenmalige korting van €5 biedt bij het reserveren van een ticket. podiumhopper.be/Gent

Deze kaart kost €200 en biedt u de mogelijkheid om tijdens het seizoen 2015–2016 tien voorstellingen bij te wonen aan een vast reductietarief: €20 per voorstelling. Het grote voordeel aan deze Strippenkaart is dat ze niet persoonlijk is en niet beperkt is tot 1 ticket per voorstelling. Geef ze dus gerust door aan vrienden, of nodig ze uit om aan reductietarief mee op verkenningstocht te gaan door ons aanbod.* Niet geldig voor Accattone.

Meer info over tickets en abonnementen op ntgent.be 27

IN EUROPA \ IN GENT

NTGent heeft een missie. Die laat zich samenvatten in vier krachtlijnen. Maar NTGent staat uiteraard niet los van zijn omgeving, integendeel; alleen al onze ligging, centraal aan het Sint-Baafsplein, tussen stadhuis, belfort en kathedraal, is wat dit betreft veelzeggend. Wij vroegen onze buren (bisschop en burgemeester), de rector van de Gentse universiteit en de ceo van het Gentse Havenbedrijf om vanuit hun positie te reageren op onze missie.

NTGent would like to communicate its new artistic vision by focusing on four roles, as: » a European city-theatre that has strong ties with Ghent » a place for creation and reflection, passion and emotion » an epitome of quality, ethics, sustainability and diversity » a combination of people: the company and the creators and the audience

NTGent wil ‘zich bezighouden met de grote vragen van vandaag’. Dat horen we graag. Want waar het aan inspiratie ontbreekt, valt het leven stil. Het mag provoceren, het mag daveren op de grondvesten. Het mag ingetogen, doordacht, fluisterend zelf. Alles mag, niets moet. Of toch: het moet goed zijn. Dat zijn we aan Gent en de Gentenaars verplicht. Dat soort chauvinisme, daar heb ik het wel voor: niet toeteren dat je de beste bént, wel er altijd naar streven de beste te zijn. Of op zijn minst: alles zo goed mogelijk willen doen. Johan Simons zal zijn artistieke visie baseren op vier pijlers. Ik ontwaar schitterende parallellen tussen die pijlers en de missie en het werk van het stadsbestuur en onze diensten.

Daniël Termont, 1953. Socialistische burgervader, de op een na beste burgemeester ter wereld. 28

Zoals: grenzeloos werken. Zorg voor een sterke band met je eigen stad en zijn inwoners, maar laat je niet hinderen door landsgrenzen. Sta open voor samenwerking, deel kennis, leer en inspireer. De toekomst van Europa – en,

bij uitbreiding, de wereld – zal in de steden worden gemaakt. Cultuurhuizen leggen mee het fundament. Zoek de ‘juiste’ medestanders in steeds wisselende netwerken in functie van de doelstelling. Dat klinkt allemaal heel instrumenteel en dat is het ook: samenwerking is een middel, geen doel. Schoonheid, wijsheid, kracht – dáár is het ons om te doen. Zo komen we als vanzelf bij ‘creatie’, en bij passie en emotie. Wat zou een mens zijn zonder passie en emotie? Een robot, een treurwilg in brakke grond. We moeten zien en horen en ruiken. We moeten voelen om te zijn. Pijn en plezier en alles daartussenin. In de politiek geldt de stelregel: als je een punt wilt maken, ga naar het hoofd van de mensen via hun hart. Raak ze. Geldt die ook in het theater? Ik zou zeggen: ongetwijfeld. Of is dat te gemakkelijk, te gratuit? Laat ons de vraag in het midden houden en het antwoord samen zoeken. ‘Samen’: het woord is er uit, het moést komen. Doorheen alles wat

wij doen in Gent loopt als een rode draad: laten we het samen met anderen doen. Niet evident voor overheden, politici, machthebbers. ‘Gaan we het volk mee laten beslissen? Daar dienen verkiezingen toch voor?’ Die idee is al een tijd lang uitgewoond. Een anachronisme. Gent wil vooral een ‘smart city’ zijn, een ‘slimme stad’ die het potentieel van zijn bewoners en scholen en verenigingen en handelaars en kunstenaars volop benut om daar allemaal samen beter van te worden. NTGent heeft daar overduidelijk zijn rol in te spelen. Doe denken. Doe praten. Doe lachen en huilen tegelijk. Door te doen waar je goed in bent: verras, verwonder, choqueer desnoods. Als het maar niet passeert zonder rimpeling op het oppervlak.

of zullen niet zijn. Een Lichtend Voorbeeld. Te hautain? Opnieuw: het streven is nobel. Het NTGent is 50 jaar, verlost van zorgen, springlevend. Straks komt Johan Simons terug naar huis. Om het goede te doen omwille van het goede. Ik ben medestander en ik ben niet alleen. Wijs is dat. Typisch Gents. Tot slot: dank aan Wim Opbrouck voor zijn artistieke leiderschap, openheid én spelplezier van de afgelopen jaren. Hem een ‘adoptiezoon’ noemen zou hem onrecht aandoen. Noem hem ‘Gentenaar’. Hij verdient dat. DANIËL TERMONT Burgemeester van Gent

Laten we vooral niets nog zomaar doen zonder na te denken over wat daarvan het gevolg kan zijn in de toekomst. ‘Après nous le déluge?’ Zo zijn wij niet. Wij kijken verder dan onze neus lang is. Wij zorgen voor elkaar en voor de anderen. Onze keuzes zullen duurzaam zijn 29

Het Sint-Baafsplein in Gent concentreert de fundamentele waarden van de mens. Niet enkel die van de Gentenaar, maar van al wie hier langskomt, van dichtbij of van ver. De geschiedenis spreekt tot ons vanuit het Belfort, de christelijke basis van onze samenleving lezen we in de kathedraal, op de achtergrond staan het stadhuis en de stadshal als getuigen van het leven van de stad. Publieke gebouwen. Dat wil zeggen dat iedereen er welkom is. De drie torens. Sint-Baafskathedraal,

NTGent speelt als stadstheater een eigen rol op deze plek van samengebald leven. Een huis van kunst en cultuur waar men probeert dieper door te dringen in de menselijke waardigheid en verscheidenheid. Men toont er wat schoonheid, creativiteit en misschien zelfs ook goedheid betekent. En men staat er garant voor de reflectie over de fundamentele menselijke waarden. De geschiedenis van NTGent doet hopen dat dit de komende jaren met evenveel of nog meer elan zal gebracht worden. Dat is mijn hartelijke wens voor alle medewerkers van deze belangrijke plek in onze stad. LUC VAN LOOY Bisschop van Gent

Belfort, Sint-Niklaaskerk, samen de skyline van Gent.

Johan Simons keert terug naar NTGent. Misschien past het beter om te zeggen dat Johan Simons terug komt naar Gent. Ook dat is echter te beperkt om de terugkeer van Johan Simons juist te omschrijven. Het eerste ‘Johan Simons keert terug naar NTGent’ laat uitschijnen dat Johan enkel met theater zou bezig zijn. Het tweede ‘Johan Simons keert terug naar Gent’ laat uitschijnen dat Johan zijn actieradius zou beperken tot ongeveer 15.000 ha of 250.000 personen. Al deze beperkingen zouden zowel Johan, de stad als NTGent te veel oneer aandoen.

Misschien is het net daarom gepast om ook vanuit de economische sector en vanuit de haven even stil te staan bij de thuiskomst van Johan. Ook de economie - en zeker de economie binnen een haven – laat zich immers niet begrenzen of in een hokje stoppen. De artistieke visie die Johan naar voor schuift, is gebaseerd op vier pijlers die stuk voor stuk een sterke gelijkenis hebben met wat ons drijft om de haven van onze Arteveldestad te laten bloeien. De Gentse haven heeft vanuit haar genen Europese en soms zelfs wereldambities. Vele van de aanwezige bedrijven zijn niet te vatten in een stedelijke, Vlaamse of Belgische logica. Beperking in grenzen, talen en nationaliteiten zijn niet alleen ongepast in een haven, ze zouden het wezen van een internationale economie aantasten.

Toch betekent dit geenszins dat de haven haar band met de stad kan of wil loslaten. Gent is immers ontstaan langs het water. De oude middeleeuwse pakhuizen langs de Graslei belichamen nog steeds de eeuwenoude economische kracht en drang naar koppige onafhankelijkheid van de Gentenaar. De haven zou zonder de band met onze prachtige stad een zielloze plek zijn. Deze ambitie van de haven spoort zo perfect met Johans eerste pijler: NTGent als Europees stadstheater op de kaartzetten, maar de sterke band met Gent niet loslaten. Wie het hedendaagse theater niet kent, heeft ongetwijfeld een stereotiep beeld van wat zich achter de schermen van het Sint-Baafsplein afspeelt.

Het is in de haven niet anders. Creativiteit en innovatie heb ben het al lang gewonnen van de klassieke productieprocessen en alleen maar zware havenarbeid. De passie en emotie van de mensen die elke dag in de havenbedrijven het beste van zichzelf geven, bepaalt in grote mate het resultaat. De bedrijven in de Gentse haven hebben dit goed begrepen. Niet voor niets staan vele Gentse bedrijven aan de wereldtop op het vlak van innovatie. Ook het NTGent wil een plek zijn voor creatie, reflectie, passie en emotie: de vier noodzakelijke ingrediënten voor succes. Large enough to scope, small enough to care. Deze baseline komt in alle communicatie van

de Gentse haven voor. Vrij vertaald ‘topkwaliteit om u te dienen, voldoende betrokkenheid om u te koesteren’. Het Havenbedrijf is dan ook bij uitstek een waarden gedreven organisatie. In deze derde pijler die Johan voor het NTGent naar voor schuift, herken ik hetzelfde. Waarden als kwaliteit, ethiek, duurzaamheid en diversiteit zijn ook in het Gentse bedrijfsleven geen loze woorden. Afronden doet Johan Simons met dit statement: theater gaat niet om een gebouw, een scène, teksten en decors, theater gaat over een constellatie van mensen. Het gaat ook niet alleen om de mensen die aan de maakzijde betrokken zijn, maar bovenal om het publiek. Ook ondernemen gaat niet over gebouwen, terminals, IT-systemen of processen. Het gaat evenzeer om het samenspel van mensen. Misschien lijkt het verrassend dat er zo veel parallellen zijn tussen waar Johan Simons met NTGent naartoe wil en waar ik met de haven van Gent naar toe wil. Voor mij is dat absoluut geen verrassing. Ademen we immers beiden niet vooral de geest van onze prachtige stad uit?

Draak op Belfort. Symbolische bewaker van de stad en haar privilegies

DAAN SCHALCK CEO Havenbedrijf Gent

sinds de 14de eeuw. 31

BETER EEN GOEDE BUUR DAN EEN VERRE VRIEND We kennen die volkswijsheid allemaal. Maar net door hun vanzelfsprekende aanwezigheid doen we niet altijd de moeite om onze buren écht goed te leren kennen. En moet een plotse eyeopener ons doen opmerken wat er eigenlijk altijd al geweest is. Tussen NTGent (trouwens, zegt u ook nog altijd NTG?) en UGent (zeg dus niet RUG, want dat zijn we allang niet meer) is dat niet anders. Al 50 jaar zijn we buren. Nooit problemen gehad. Niet dat we elkaars deur platlopen, dat nu ook weer niet, maar we zijn wel altijd vriendelijk voor elkaar. Enfin, zoals dat gaat bij buren, zeker? Maar zie, nu we met enige aandrang de vraag kregen om even stil te staan bij de visie van de nieuwe artistiek directeur, viel het plots op: we zijn niet zo maar buren in het bruisende Gent, we blijken ook bijzonder veel met elkaar gemeen te hebben. Ingebed in het hart van de stad, maar met een open geest de wereld intrekkend. Een plek voor creatie en reflectie, passie en emotie. Een baken van kwaliteit, ethiek, duurzaamheid en diversiteit. Een constellatie van mensen. Actief bezig met de grote vragen van vandaag. Een collectieve schuilplaats voor het denken. Niet op een belerende of documentaire manier, wel door nieuwe per32

spectieven te zoeken. De mensen met prangende vragen en hypotheses op weg sturen. Dat zijn allemaal fragmenten uit de artistieke visie van het NTGent, waarover u elders in dit magazine veel meer kan lezen. En met enige verwondering stel ik vast: het zijn allemaal fragmenten die zó uit de missieverklaring van de UGent hadden kunnen komen.1 Die vele raakvlakken tussen UGent en NTGent bieden een bijzonder vruchtbare bodem om samen mooie dingen te doen – veel meer dan die vriendelijke goeiedag in het toevallige passeren. UGent kijkt alvast uit naar de komst van Johan Simons. Want hij wordt niet alleen onze nieuwe buurman. Ik ben zeker dat hij ook een goede vriend wordt. ANNE DE PAEPE Rector Universiteit Gent

De illustraties op deze pagina’s zijn van de hand van Sanny Winters. Zij ontving voor het boek BELGIUM XTRA BOLD het Henry van de Velde label 2014 en een nominatie voor een Cutting Edge Award voor Best Vormgegeven Boek 2014. Met het boek GENT XTRA BOLD gaat ze door op haar elan en brengt ze de Arteveldestad in 100 kleurrijke, typografisch uitgepuurde tekeningen in beeld. Gentse iconen, boeiende plekken en markante feiten en actuele en historische gebeurtenissen krijgen een plekje. GENT XTRA BOLD is een uitgave van Lannoo en ligt nu in de boekhandel. Een selectie tekeningen is tot 13 september 2015 te bezichtigen in het Design Museum Gent. winterswonderland.be

Boekentoren, 1936-1939, Henry van de Velde, 1863-1957. Boekentoren, modernistisch landmark, ontworpen door Henry van de Velde.

1 Zie de “Waarvoor staat de UGent?”-pagina op onze website: ugent.be/nl/univgent/waarvoor-staat-ugent/

DE VUURMOND Op 8 maart 2014 stierf Gerard Mortier, op zeventigjarige leeftijd. Met hem verloor ons land een belezen en welbespraakte man, een sterke persoonlijkheid die zich graag mengde in het publieke debat: als opera-intendant, baron, doctor in de rechten, bruggenbouwer, provocateur en strateeg. Hij was ook Gentenaar en de zoon van een bakker. Maar bovenal was Mortier een sleutelfiguur in de carrière van heel wat Europese kunstenaars, zowel in de opera als in het theater en de dans. Tot op het laatst was hij een vurige verdediger van de kunsten als een essentiële maatschappelijke pijler, naast de politiek en de economie.

Ter nagedachtenis aan Gerard Mortier organiseert NTGent, in samenwerking met de Universiteit Gent, vanaf maart 2016 een jaarlijkse Vuurmond in onze schouwburg. Deze lezing annex concert wil, behalve een eerbetoon aan de man (de titel verwijst naar de letterlijke betekenis van zijn familienaam), ook een publieke uitnodiging zijn om het denken over kunst, als belangrijke maatschappelijke pijler in een verenigd Europa, verder te zetten. Tegelijk kunnen we die pijler niet los zien van de politiek of andere domeinen: het profiel van de spreker in kwestie zal dus overeenstemmen met de overtuiging van wijlen Mortier. De eerste Vuurmond vindt plaats in onze schouwburg op donderdag 10 maart om 20 uur.

De drie grote werelden – de politiek, de economie en de kunst – moeten voortdurend met elkaar in verbinding blijven. Ze hebben elkaar nodig. Samen kunnen ze een fantastische staat maken. GERARD MORTIER in Knack, 9 oktober 2013

HET ENSEMBLE fotografie: Jules August

Elsie de Brauw is sedert 2005 lid van het NTGent-ensemble. Nu, tien jaar later, verwelkomt ze Pierre Bokma, een van de nieuwe aanwinsten van het NTGent-ensemble waarmee we in De kersentuin (hernieuwd) kunnen kennismaken.

Mij is gevraagd om Pierre Bokma bij u te (her)introduceren. Om te vertellen wie hij is. Dat ga ik niet doen, want dat kan ik niet: niemand kan vertellen wie hij is, niet in BelgiĂŤ,Â maar ook niet in Nederland. Maar ik kan wel vertellen hoe het is om een tijdje met Pierre op te lopen. Iedereen kent Pierre van zijn successen, maar ik heb met Pierre ook in voorstellingen gestaan die ronduit mislukt waren. Voorstellingen waar we ons naartoe moesten slepen, waar we elke avond weer wat van probeerden te maken, waar we de slappe lach

\ PIERRE BOKMA

\ ELSIE DE BRAUW

kregen. Voorstellingen die goede herinneringen generen, omdat samen lijden nu eenmaal verbroedert en verbindt. Omdat Pierre onnavolgbaar is in zijn fantasie, beleef je met hem avonturen. Als je je er aan overlevert, als je je er niet tegenÂ verzet. Soms kan ik dat. We dronken whisky, veel whisky. We hadden energie en zin in een spel.

Tijdens de Gentse speelreeks van Instinct, een voorstelling die niet

mislukt was en die we met veel plezier speelden en zongen, bleven we na afloop lang hangen in de toenmalige T-bar. Als de laatste bezoeker weg was, ging de deur op slot en mochten we binnen roken. We dronken whisky, veel whisky. We hadden energie en zin in een spel. Pierre, Kristof Van Boven en ik verzonnen verhalen die zichzelf vertelden, die gewoon opbloeiden en bestonden omdat wij ze bedachten. En we gingen als kinderen stiekem de donkere zaal in, de kelder, de kleedkamers, de vergaderzalen en steeds maar absurder en spannender werd het verhaal.

Het hield op zoals het begon, zomaar, zonder gedegen einde, zonder oordeel, zonder kater. Opeens was het klaar. Absurde humor, die verder gaat dan ik kan bedenken, ongebreidelde fantasie, vrij als een kind, daar heeft Pierre zo veel van. Gents publiek, wees blij, verheugd en nieuwsgierig om en naar Pierre. Hij gaat u verbazen en heel veel vreugde en verwondering brengen. Omarm hem.

ELSIE DE BRAUW 35

\ STEVEN VAN WATERMEULEN

\ ELS DOTTERMANS

\ FRANK FOCKETYN 37

\ AN MILLER

\ OSCAR VAN ROMPAY 38

\ BERT LUPPES

\ WIM OPBROUCK

BENNY CLAESSENS

\ LIEN WILDEMEERSCH

\ RISTO KÜBAR 40

\ PETER VERHELST

\ CHRIS THYS

Benny Claessens is een nieuwe acteur-theatermaker in het NTGent-ensemble. Hij speelt mee in Accattone en De kersentuin en brengt met Spectacular Lightshows of Which U Don’t See The Effect en Learning How To Walk eigen producties waarin we ook Risto Kübar aan het werk zullen zien, een ander nieuw ensemblelid dat vanuit München overkomt naar Gent (en die ook meespeelt in Dit zijn de namen).

in juli 2013 was ik in Spanje op een strand tussen twee rotsen, aan een baai tegen een uur of acht liep het hele strand vol kinderen die steentjes verzamelden en die dan in het water smeten een puberdochter liet zich door haar moeder fotograferen op een steen alsof ze ging duiken drie blonde Zweedse meisjes beoordeelden het jurkje van een Spaans meisje dat eruitzag als de kindversie van Anna Wintour iemand deed iemand een huwelijksaanzoek vrienden hadden in de rots kaarsen geïnstalleerd ze zei ja iedereen was blij... mijn gedachte was: waarom kan ik hier vier uur naar kijken in stilte en kan ik dat in theater meestal niet of laat ons zeggen nooit? omdat het mij gerust liet misschien omdat het mij toeliet te kijken omdat ik me niet moest verhouden tot… ik weet het nog steeds niet en toen kreeg ik het idee dat ik dit strand graag in het theater wilde zien

\ BENNY CLAESSENS ik begon veel te tekenen en te schrijven na het maken van Spectacular Lightshows was ik er meer en meer van overtuigd geraakt dat een niet-theatrale kwetsbaarheid mij het meest interesseerde op toneel daar zocht ik ook steeds meer naar als ik speelde het moment vlak voor je in je broek kakt en dat je weet dat zevenhonderd mensen dat gelijk gaan zien 42

in juli 2014 zat ik op het terras op het gelijkvloers voor mijn kamer in München in een rolstoel ik had te veel gewerkt en mijn lichaam had gezegd: nu is het genoeg geweest ik brak mijn voet en was immobiel zeven weken lang ik zat daar alleen met mijn gedachten keek naar bomen die groeiden en schreef een tekst die tekst is nu Learning How to Walk die een deel zou kunnen zijn van de voorstelling die ik in NTGent zal maken mijn ervaring echter vertelt me dat ik die tekst waarschijnlijk weggooi omdat sprakeloosheid en stilte een grote rol spelen in het werk dat ik intussen maak stilstand landschappen aankijken ik schreef wat ik had gezien en wat ik niet zag en nog wilde zien en wat ik wilde zien op dat moment mijn stilstand werd zeer actief De laatste jaren hou ik me bezig met een boek van Richard Sennett Fall of Public Man / Tyranny of intimacy daarin beschrijft Sennett hoe ons urbane leven zich over de jaren ontwikkelde en ook hoe theater zich daarin positioneerde en zelfs het publieke leven manipuleerde met waarschijnlijk als gevolg dat wij in West-Europa in ons publieke leven als we niet thuis zijn en zelfs dan heel veel spelen

nu vind ik spelen als kunstenaar niet interessant als de meerderheid van de mensheid sowieso al speelt waarom zou ik dat dan nog in het theater doen en misschien is theater wel de uitgelezen plek geworden om een zeer concrete ondragelijke en onontwijkbare realiteit onder ogen te zien en die realiteit heeft met de realiteit van lichamen te maken vlees bloed organen hersens het enige wat wij zijn en misschien is dat ook de ondraaglijke waarheid is dat we niet meer zijn dan dat ‘in mij is geen innerlijke rijkdom of wereld, ik ben een ding’ om Freud vrij te citeren de laatste maanden begin ik dat te linken aan stammen die door de eeuwen heen hun eigen spoor volgen als je deze mensen gelijk in een westerse samenleving smijt en ik zeg expliciet westers, niet modern grijpen vele van hen naar de fles want onze westerse wereld beoordeelt en vernietigt zijn landschappen om er zijn kunsttempels en burchten op te bouwen de Aboriginals denken dat ze van het landschap zijn niet zoals wij die denken dat het landschap van ons is en als je een landschap vernietigt, vernietig je een mens en ik wil een pleidooi houden voor dat landschap en voor een lichaam dat op zijn poten terechtkomt als deel van dat landschap als je een kat in de lucht gooit, spartelt ze

om dan uiteindelijk terug verder te lopen met Learning How to Walk wil ik misschien wel opnieuw beginnen alles wat ik leerde opnieuw formuleren elk begrip elke beweging alles opnieuw definiëren en dan weer in vraag stellen als een soort verloren tussengebied dat constructief is zonder drama ik werk daarvoor met fantastische mensen een Nederlands meisje dat nieuwsgierigheid uitstraalt een Argentijns-Joodse danseres waarin ik zie wat voor een kindje ze was een Amerikaans-Franse danseres die beweegt als een golf een Estse jongen die alles concreet en nuchter houdt soit, ik had ook kunnen schrijven ‘ik ga mijn best doen’ maar daar ben ik gewoon heel erg slecht in groetjes, BENNY

VOORUIT MET NTGENT! Ook volgend seizoen zet NTGent de samenwerking voort met kunstencentrum Vooruit. Net als de voorbije jaren bestaat die samenwerking onder meer uit een reeks titels die we in copresentatie aan ons beider publiek willen aanbieden. Concreet komt het erop neer dat we in wat volgt vier voorstellingen onder de aandacht willen brengen die volgend seizoen in Vooruit te zien zijn en waarvan we denken dat ze ons publiek zullen bekoren. Te boeken via ons bespreekbureau, ook als onderdeel van een Carré of Sextet. LES BALLETS C DE LA B Coup Fatal do 29 t/m za 31.10 | 20:00 Theaterzaal | €26 / 22 (red)

MILO RAU / IIPM The Civil Wars wo 24 & do 25.02 | 20:00 Theaterzaal | €16 / 12 (red)

Barok op z’n Congolees. Dertien muzikanten uit Kinshasa wagen zich aan muziek van Händel, Vivaldi, Monteverdi en Bach. De jonge Congolese contratenor Serge Kakudji neemt de zangpartijen op ronduit indrukwekkende wijze voor zijn rekening. Daarrond trekt het buitengewone orkest – onder leiding van de Brusselse componist Fabrizio Cassol en gitarist Rodriguez Vangama – een uitbundig en organisch geheel op van barokfrasen, traditionele Congolese muziek, rock, jazz, en Congolese populaire muziek. De choreografie, waarbij de muzikanten optreden als ‘sapeurs’, construeerde Alain Platel samen met danser Romain Guion.

Vier acteurs – Sara De Bosschere (De Roovers), Johan Leysen, Sébastien Foucault en Karim Bel Kacem – zitten in de huiskamer van Syriëstrijder Joris. Ze halen herinneringen op aan hun jeugd en hun vaders: van angst voor een gewelddadige vader tot een nostalgisch terugblikken op jeugdherinneringen over het verdriet om een vroeg gestorven ouder. Onvermijdelijk hebben de vaders sporen nagelaten op de vier spelers, maar hun artistiek parcours heeft de acteurs een uitweg geboden. Hadden ze in andere omstandigheden andere, radicalere keuzes gemaakt? Een meertalige voorstelling in regie van Milo Rau.

MOKHALLAD RASEM Body Revolution / Wachten vr 04.12 | 20:00 Scène Theaterzaal | €12 / 8 (red)

TONEELHUIS & TONEELGROEP AMSTERDAM De Welwillenden wo 30 & do 31.03 | 19:00 Theaterzaal | €24 / 20 (red)

De Arabische Lente: een golf van protest in het Midden-Oosten tegen onderdrukking, oneerlijke verkiezingen, corruptie, prijsstijgingen, gebrek aan politieke vrijheid en werkloosheid… Theatermaker Mokhallad Rasem stelt zich met Body Revolution de vraag wat al die beelden doen met zijn collega-makers en -performers in België die wortels hebben in Marokko, Tunesië, Irak, Syrië… In het tweede luik buigt Rasem zich over een essentiële menselijke ervaring: Wachten. Speelt je achtergrond een rol in wat wachten voor je betekent? Betekent wachten overal ter wereld hetzelfde? Doet het ertoe op wie of op wat je wacht, in welke omstandigheden? Er zijn talloze vormen van wachten: wachten op papieren, wachten op inzicht, wachten tot de pijn over gaat, wachten op een brief, op de terugkeer van de geliefde, op de dood, op God, op betere tijden,…

Bijna duizend pagina’s telt hij, de controversiële roman De Welwillenden (2006) van Jonathan Littell over de Jodenvernietiging tijdens WO II. Het verhaal werd bewerkt door Bart Meuleman en wordt verteld vanuit het standpunt van een dader, de SD-officier Max Aue. Die houdt ons voor dat we in de ‘juiste’ omstandigheden allemaal dader kunnen worden. Het Derde Rijk was immers niet bevolkt door monsters of perverten, maar met gewone burgers zoals wij, die collectief meegezogen werden in totale waanzin. Met Katelijne Damen, Kevin Janssens, Johan Van Assche, Abke Haring, Hans Kesting, Bart Slegers, Jip van den Dool, Aus Greidanius Jr. en Alwin Pulinckx. Guy Cassiers regisseert.

NTGENT IN EEN NIEUW KLEEDJE U merkt het: met het nieuwe seizoen en de komst van een nieuwe artistieke directeur zit NTGent in een nieuw kleedje!

Deze rebranding start met een basisconcept dat de fundamenten legt voor een sprekende en herkenbare communicatie. Daarbij kiezen we voor een eenvoudig maar sterk logo: een logo dat NTGent laat spreken maar dat de inhoud niet overstijgt. Less is more! Een sterke branding is er een die kan evolueren en groeien. Door de juiste interactie met zijn omgeving krijgt ze vorm. En eens de vorm er staat, kan die reacties uitlokken, verwonderen, soms zelfs provoceren. Maar een huisstijl moet vooral een bindende visuele factor zijn tussen publiek en instituut. Hij omsluit het verleden en het heden, maar moet ook durven vernieuwen. Het nieuwe visuele concept heeft één embleem als basis waarbij de initialen, die meteen ook de roots van NTGent weerspiegelen, volop in de verf worden gezet. Samen vormen ze een tekstballon die letterlijk staat voor communicatie, interactie en expressie. Een logo dat de grote T naar voren schuift van theater en toneel, maar waarbij wij ook de N van Nederlandstalig intact bewaren. We plaatsen de stad Gent op een prominente

plaats in onze naamgeving. De eenvoudige schuine lijn die de N naar voren tovert, staat symbool voor het multidisciplinaire karakter van dit huis: theater, muziek, dans – ontroeren, uitdagen, bevreemden – lokaal, nationaal, internationaal – bevragen, reflecteren en beantwoorden. Deze nieuwe huisstijl vond een perfecte symbiose met de pure no-nonsense-fotografie van Jules August. Jules August en Chilli vonden elkaar nog voor het NTGent project, maar matchten voor het eerst echt goed tijdens de uitwerking van deze rebranding. Het verder doortrekken van die nieuwe basis vormde een grote uitdaging. Zo brengt de uitgepuurde website zowel technisch, grafisch als inhoudelijk een heel transparant beeld dat spoort met dit basisconcept. Een nieuw magazine zorgt voor een polyvalente plank die nieuws, programmering en inzichten op een interessante manier kan brengen. En binnenkort zal het geheel zich ook doortrekken tot in de kleinste geledingen van NTGent. Maar kom dit vooral zelf ontdekken. Voor de affiches van de nieuwe producties gaat NTGent in zee met Stephan Vanfleteren. Hij levert iconische zwart-witbeelden die de sfeer van elke productie verduidelijken. Speciaal voor NTGent dook hij in zijn archieven en zocht hij passende beelden bij de voor-

stellingen. Het werd een zoektocht door beelden vol emoties, krachtige statements en historische ankerpunten. STEPHAN VANFLETEREN Stephan Vanfleteren is gespecialiseerd in zwart-witportretten en langdurige reportages in binnen- en buitenland en werkt momenteel vooral voor buitenlandse kranten en tijdschriften. Stephan Vanfleteren is medeoprichter van Uitgeverij Kannibaal en werkt er als artdirector. Sinds 2010 is hij ook gastdocent aan het KASK in Gent. Zijn werk werd meermaals bekroond (Fuji Awards, World Press Photo, Henri Nannen Price, Cultuurprijs Provincie West-Vlaanderen, Nationale Portretprijs Nederland). stephanvanfleteren.com CHILLI NTGent heeft ervoor gekozen in zee te gaan met een team van designlovers uit Gent, die zowel grafisch als technisch van aanpakken weten. Weinig blabla, maar steeds op zoek naar een visueel overtuigend resultaat. chilli.be JULES AUGUST Fotograaf Dirk Goethals ging op stap met onze acteurs en actrices en toont hen in hun dagelijkse bezigheden. In bijna-paparazzistijl toont hij een ongekende kant van de leden van ons ensemble. Het portret van de zaal brengt dan weer de rijke geschiedenis van ons huis in beeld. julesaugust.com

DAT HEET DAN GELUKKIG ZIJN. EEN DEUR DIE PLOTS OPEN GAAT.

Wat Saartje Cauwenbergh en Dirk Crommelinck doen, is even eenvoudig als meervoudig en veelvormig. Zij nemen u mee op wandel langs de vele deuren en drempels die NTGent rijk is – letterlijk en figuurlijk. Ze doen dat om uw persoonlijke theaterervaring zo rijk mogelijk te maken, en graag op maat, van kleuter tot grijsaard. Omdat zij ‘het publiek’ niet als een massa beschouwen, maar als een verzameling individuen met eigen interesses, identiteit en sociale omgeving. Hun doel is uw band met de schouwburg en zijn ensemble zo concreet, specifiek en veelzijdig mogelijk te maken. Maar welke deuren maken Saartje, Dirk en hun equipe vrijwilligers en stagiaires nu concreet zoal open? Ten eerste die van de façade van onze Gentse schouwburg, tijdens de rondleidingen achter de schermen. Of die van de bibliotheek en het archief, waaruit naar goede gewoonte op gelegenheden als Erfgoed- en Open Monumentendag een en ander aan interessants wordt opgediept en opengesteld. U kunt een van de vele theaterworkshops bijwonen, of een tekentaalgesprek volgen om de knepen van het theaterkijken onder de knie te krijgen, of een gegidste theatrale wandeling meemaken. Of wordt u liever zelf deel van het panel Nieuwe NTGentenaars? Ook voor kinderen staat de deur open met kids+-workshops, Kunstendag voor kinderen, Schatten van Vlieg of de mogelijkheid om deel te nemen aan de NTGent-kinderjury. Ten tweede ontsluiten Saartje en Dirk alle mogelijke perspectieven op de theaterscène zelf. Voor iedere voorstelling opnieuw, zowel in eigen huis als op tournee, is er een hoogstaande omkadering op maat van

het publiek, diverse minderheidsgroepen inclusief. Ook gastproducties in de schouwburg worden ingeleid. Daarbovenop wordt elke eigen NTGent-voorstelling omkaderd met open repetities, uitnodigingen voor try-outs en avant-premières, inleidingen 45 minuten voor aanvang van de voorstelling, inleidingen XL door de productiedramaturg, nagesprekken met de acteurs, inleidingslessen of -gesprekken, lesmappen, productieworkshops en verweNTGentarrangementen. Tot slot is het parcours van de publiekswerking een inclusief parcours, opdat NTGent ook toegankelijk zou zijn voor hen die de drempel vaak niet over komen: blinden en slechtzienden, doven en slechthorenden, mensen met een laag inkomen, etnisch culturele minderheden, (anderstalige) nieuwkomers, rolstoelgebruikers, thuisloze jongeren, personen met een mentale beperking… Deel van het brede diversiteitsplan zijn onder andere een samenwerking met het Fonds Vrijetijdsparticipatie, een werking ‘op maat’, het partnerschap in GEN2020 en YOUnited9000, de ondersteuning van speciale evenementen, tot zelfs de mogelijkheid om zelf op de planken te staan bij een van de spiegelprojecten. Publiekswerking wil voor élke cultuurliefhebber de mogelijkheid creëren om volwaardig te participeren aan het aanbod van NTGent - zowel in de betekenis van deelnemen als deelhebben. Het volledige aanbod aan publiekswerkingsactiviteiten, alsook alle andere extra activiteiten rond de voorstelling binnen NTGent, vindt u voortaan onder de noemer ‘PLUS’ en kunt u herkennen aan het icoontje. TINEKE DE MEYER

WHAT’S IN A WORD? TEKENTAALGESPREK Elke kunstvorm heeft zijn eigen jargon, zijn eigen codes. Als u daar wat inzicht in heeft, is het bijwonen van een voorstelling nog aangenamer. PRODUCTIEOMKADERING Inhoudelijke toeleiding naar elke NTGent-productie om die nog fijner te beleven, bijvoorbeeld via specifieke workshops. NIEUWE NTGENTENAARS Nieuwe Gentenaars kunnen bij de start van het seizoen intekenen op een kennismakingsparcours met ons huis: bezoek achter de schermen, het bijwonen van enkele voorstellingen etc. KINDEREN KIJKT! Per seizoen selecteren we ook een groepje kinderen die kennismaken met ons theaterhuis en na een inleiding op maat een aantal NTGent-producties bijwonen en er nadien met de makers en/of spelers over van gedachten wisselen. SCHATTEN VAN VLIEG Zoektocht die kinderen tijdens de zomer vertrouwd maakt met cultuur(huizen). Nu ook via een gratis downloadbare app. ntgent.be OPEN REPETITIE Sommige van onze repetities zijn publiek toegankelijk, mits u vooraf een seintje geeft via: publiekswerking@ntgent.be

VERWENTGENTARRANGEMENT Een speciaal op uw wensen afgestemd theaterbezoek met omkadering. FONDS VRIJETIJDSPARTICIPATIE Behoort u tot een organisatie die actief is buiten Gent, en is deze organisatie lid van het Fonds Vrijetijdsparticipatie, dan kunt u via dit Fonds genieten van een financiële tegemoetkoming voor sommige van onze voorstellingen en activiteiten. Welke dit precies zijn, vindt u op: fondsvrijetijdsparticipatie.be UITPAS Digitale kaart waarmee u, via het bijwonen van voorstellingen in NTGent, punten spaart die recht geven op bijkomende voordelen en extraatjes. uitingent.be/uitpas GEN2020 NTGent is partner van GEN2020, een traject en platform voor grensverleggend theater. Het ondersteunt talentvolle acteurs en theatermakers van diverse origine door een aanbod van masterclasses, coaching en coproducties. YOUNITED9000 NTGent is ook partner van YOUnited9000, een nieuwe atelierwerking voor Gentse jongeren met diverse roots, opgestart door Victoria Deluxe. Via een kwaliteitsvolle atelierwerking sporen ze ontluikend jong talent op dat zich traag én duurzaam kan ontbolsteren.

SPIEGELPROJECT Onder begeleiding van makers en/ of spelers van NTGent een eigen voorstelling maken, gespiegeld aan een NTGent-productie. Interesse om dit met uw groep, organisatie, school te doen? Mail dan naar publiekswerking@ntgent.be AUDIODESCRIPTIE Een live beschrijving via hoofdtelefoon van wat er op scène gebeurt, bedoeld voor blinden en slechtzienden. VOELSTOELEN Kussens die op stoelen geplaatst worden en die geluid omzetten in trillingen om muziek en andere geluiden te kunnen voelen. Voor doven en slechthorenden. RINGLEIDING Systeem dat het scènegeluid versterkt. Enkel toepasbaar voor hoortoestellen met een T-stand. SOCIAAL VERHAAL VOOR MENSEN MET AUTISME Een Sociaal Verhaal is een beschrijving van een sociale situatie met als doel inzicht te geven in sociale signalen, waarbij het verhaal aansluit bij de specifieke situatie van een persoon met autisme. We hebben er eentje voor onze rondleidingen maar ook voor het bijwonen van een voorstelling in onze schouwburg. publiekswerking@ntgent.be

IN EUROPA \ BELGIË VERSUS NEDERLAND

WIJ WILLEN WILLEM WIL WILLEM WIJZER WIJ WILLEN WILLEM Hij gaf Gent een universiteit en een zeekanaal, creëerde een economisch klimaat waarin Gent kon opbloeien, organiseerde in onze stad voor het eerst onderwijs voor iedereen: zo iemand kan Gent alleen maar dankbaar zijn. Die ‘iemand’ is koning Willem I van de Verenigde Nederlanden, die van 1815 tot 1830 over noord en zuid regeerde. Maar dat is niet het hele verhaal. Een milde weldoener schuif je na vijftien jaar niet bruusk opzij, tenzij er nog wat anders was, dat minder tot juichen stemt. Willem I was een autocraat, alleen zijn wil was wet. Zijn koninkrijk bestond uit twee delen, die sterk van elkaar verschilden. Tussen noord en zuid was immers sinds de 16de eeuw een gigantische mentaliteitskloof gegroeid. In het zuiden was de Kerk oppermachtig; tegelijk hadden de liberale principes van de 48

Franse Revolutie er een stevige aanhang gevonden. En bovendien was de taal van de elite in dat zuiden het Frans. Koning Willem bleef echter die specifieke gevoeligheden van de zuiderlingen negeren. De repressie nam hand over hand toe, totdat de Kerk en de liberalen in het zuiden mekaar vonden in een ‘monsterverbond’, één groot oppositieblok dat een grondige liberalisering voorstond. Willem reageerde met een nog verder doorgedreven repressie, tot in augustus 1830 het zuiden er genoeg van had en na een korte revolutie België werd.

Met Gent Kleurt Oranje wil de stad Gent in 2015 dit alles terug onder de aandacht brengen. Omdat wij, als Gents stadstheater, al vele jaren met onze acteurs en theatermakers noord en zuid in ons huis verenigen en met hen ons hele taalgebied bespelen, meer nog, ons taalgebied in theaters wereldwijd prominent op het voorplan plaatsen, omarmen wij welwillend deze herdenking. Bij de lancering van dit project, begin mei in het Gentse stadhuis, lieten de Nederlandse rocker-columnist Rick De Leeuw en professor emeritus Mathijsen-Verkooijen (Universiteit Amsterdam) in spitse toespraken hun licht schijnen over dit boeiende verhaal. Hieronder vindt u Ricks ingekorte toespraak; voor de insteek van mevrouw Mathijsen-Verkooijen, die vanuit een ‘what if’ analyseert wat had kunnen gebeuren indien België in 1830 niet onafhankelijk was

WEG! WORDEN, WEER! geworden, verwijzen we u graag door naar onze website ntgent.be of stad.gent/gent-kleurt-oranje

GENT KLEURT ORANJE Op mijn lagere school werd veel gezongen. Elke maandagochtend werden we in alle vroegte in de gymzaal bijeen gedreven, alwaar ons klassikaal en met een ronduit charmante meedogenloosheid urenlang een dikke bundel stokoude liederen werd aangeleerd: ‘Kun je nog zingen, zing dan mee’ heette deze negentiende-eeuwse verzameling montere gezangen. Het was het Noord-Nederlandse equivalent van het hier in Vlaanderen lange tijd alom gekende ‘Singhet ende weset vro’, de liederenbundel die sinds het midden van de vorige eeuw voor de godsvruchtige, rechtschapen Vlaming de veilige leidraad vormde in het woelige bestaan.

Eén van de liederen die er bij ons op school blijmoedig werd ingestampt, was het volkslied dat bijna tweehonderd jaar geleden onder onze koning Willem I werd gekozen als het lied dat onze volkeren aaneen moest smeden tot een nieuwe hechte natie. ‘Wien Neerlands bloed door d’aderen vloeit, van vreemde smetten vrij,’ zongen wij, jong en ons van geen kwaad bewust, uit volle borst in de bedompte gymzaal van mijn jeugd. Op die maandagochtenden was overigens ook de stad Gent regelmatig en op mysterieuze wijze aanwezig, meer bepaald in het machtige lied Klokke Roeland. ‘Boven Gent rijst, eenzaam en grijsd, ’t oud Belfort zinbeeld van ’t verleden.’ Een ronkend zwaar lied met een gebeeldhouwde melodie dat ik zeer graag zong, al had ik geen flauw idee wat er precies bezongen werd.

In het midden van de jaren 1980 leerde ik de stad Gent daadwerkelijk kennen, inmiddels als zanger van de rockband de Tröckener Kecks. Eerder dan door Antwerpen, Leuven of Brussel werden de Kecks in Vlaanderen door Gent omarmd en die liefde was geheel wederzijds. Wild, luidruchtig en met toenemend succes speelden we onze longen leeg in de Vooruit, het Paradiso van Vlaanderen. De kloof tussen droom en daad werd traag maar gestaag gedicht door twee gitaren, een trommel en een bas, gekoppeld aan een ruime dosis jeugdig enthousiasme dat de zeker zo grote hoeveelheid jeugdige onkunde diende te maskeren. Nu of nooit was ons devies, en nooit was voor mij nooit echt een optie. Na afloop van die concerten beproefde ik graag mijn geluk in 49

het Gentse nachtleven. Vrolijke nachten waren het, lange nachten vooral. Als Nederlander was ik van jongs af aan gewend aan het strikte sluitingsuur dat werd gehanteerd in het Nederlandse uitgaansleven, een straf regime dat vooral in Amsterdam met een slaafse pennenlikkersmentaliteit werd nageleefd. Tegen twee uur ’s nachts hoorde je bij ons in de stad in de cafés op schelle toon de bel voor de laatste ronde weerklinken en sprong tien minuten later als op commando de tl-verlichting aan. Kil en onverbiddelijk. Gent daarentegen bleek op dit gebied geen beleid te kennen. Hier sloot een café pas als de laatste klant het pand verlaten had. Dit verschil in cafécultuur bracht ons overigens op tal van andere vlakken versneld samen, veel culturele verschillen werden in die late uren moeiteloos en liefdevol overbrugd of bezegeld. En bij het naar buiten gaan, wat uiteindelijk door geldgebrek of ander ongemak toch een onontkoombaarheid bleek, knipperden we met de ogen en zagen een nieuwe dag geboren worden. Een magistraal stralende ochtendzon kleurde de hemel boven het Sint-Pietersplein. De dageraad was veelbelovend en geurig als lentebloesem. Gent was een meisje toen, zoet en vochtig als de morgendauw. Het was in die jaren dat, ook toen al, veel van onze vertrouwde wereldbeelden kantelden. Misschien wel meer nog dan in onze huidige wankele tijden zagen we onze gebetonneerde zekerheden één voor 50

één vervliegen. Het ijzeren gordijn sloopte zichzelf, de Berlijnse muur brokkelde voor onze ogen af, het zo lang zo intens gevreesde communisme verdween door de achterdeur en Francis Fukuyama kondigde doodgemoedereerd de Westerse democratie aan als de uiteindelijke vorm van menselijk bestuur en markeerde daarmee gemakshalve het einde van de geschiedenis zoals wij die kenden. Maar misschien wel nóg belangrijker dan al die gebeurtenissen samen, was wat aan die historische stroomversnelling ten grondslag lag: identiteiten die eeuwenlang verankerd lagen, raakten op drift, het onmogelijke geachte werd werkelijk: de Rode Duivels werden vierde op het WK-voetbal in Mexico. De stille wereldrevolutie begon hier, in de Lage Landen. Want waar de Nederlandse samenleving generaties lang de loftrompet had gestoken op de zegeningen van het collectief, waar teamsporten als voetbal, volleybal, hockey, ja zelfs korfbal werden gezien als de verbeelding van een diep gevoelde volksaard van vereende krachten en gemeenschapszin, daar werd het plots overvleugeld door een samengeraapt zooitje dat schouder aan schouder in staat bleek wereldmachten als Spanje en de Sovjet-Unie te verslaan. Aan beide zijden van onze grens groeide het ongeloof. Hier in Vlaanderen was het sinds mensenheugenis de verering van het individu geweest die centraalstond, en die zijn jaarlijks hoogte-

punt vond in de Ronde van Vlaanderen, de hoogmis voor de dappere eenling, niet voor niets ieder jaar in het weekeinde van Pasen verreden. Het was de jaarlijkse verrijzenis van de kranige volksjongen, die sterk en sluw in zijn strijd tegen de elementen, door het slijk en de modder en achtervolgd door het jagende peloton, vooral had af te rekenen met zijn grootste vijand: zichzelf. Groot in zijn eenvoud, en op een koppige wijze bescheiden. Even stuurs als onoverwinnelijk. Dat was wat de Vlaming oprecht bewonderde, dat was waarvoor hij bereid was een volledige zondag in zijn zetel voor de televisie te blijven zitten. Maar zie, verandering is de enige constante in onze geschiedenis: de Vlaming en de Hollander, ze leren van elkaar en groeien naar elkaar toe. Want al leek Mexico ’86 een eenmalige bevlieging, onderhuids kon je voelen dat de kiem was gezaaid. ‘Wacht maar,’ was bijna dertig jaar lang mijn antwoord, als een Vlaming mij er hoofdschuddend op wees dat de Oranjegekte die bij elk EK of WK weer in Nederland de kop opstak hem nooit zou overkomen. ‘Dat zal hier nooit gebeuren,’ zei hij dan en wees met nauwelijks verholen weerzin op de pruiken, de pakken, de vlaggen, de toeters, de bellen en al die andere smakeloosheid waarmee het Oranjelegioen zich worsten verorberend, pils drinkend, luid zingend tooide. ‘Daar zijn wij veel te nuchter voor.’ Zoals gezegd, bijna dertig jaar lang was ‘wacht maar’ mijn antwoord, en vorige zomer hebben we met z’n allen kunnen constateren dat

hier ten lande een indrukwekkende inhaalbeweging plaats heeft gevonden. De totale gekte is niet langer exclusief voorbehouden aan de Oranje-fan. Of dat een ontwikkeling ten goede is, laat ik in het midden, maar om de toenadering niet van één kant te laten komen, fietste ik eerder deze maand hier in de Vlaamse Ardennen, in die prachtige achtertuin van de stad Gent, onder barre omstandigheden voor de vierde maal de volledige Ronde van Vlaanderen. Het kan verkeren.

‘Oranjegekte? Daar zijn Vlamingen veel te nuchter voor... Wacht maar!’

In de voorbije dertig jaar is Vlaanderen een deel van mij geworden. Hier heb ik liefdes gekend, vriendschappen gekoesterd, dierbaren ten grave gedragen, hier heb ik zalen doen volstromen en zalen doen leeglopen. Een stuk van mijn leven heeft zich hier stevig vastgezet en heeft me op een beslissende wijze minder Nederlander gemaakt, het heeft de zuiderziel doen ontwaken in een noorderling. Grenzeloos, en duurzaam ontheemd, in het blije besef dat wie met beide benen op de grond staat, nooit een stap vooruit komt. En het heeft me vooral geleerd dat het nóóit nooit is, maar altijd nu. Want de verschillen tussen Nederland en Vlaanderen worden kleiner. En ze blijven even groot. En die verschillen groeien. Het is maar net wat je wil zien en veel hangt af © Stephan Vanfleteren 51

van hoe scherp je inzoomt. Van grote hoogte gezien liggen we broederlijk naast elkaar in de delta van Maas en Schelde een potje vreedzaam te co-existeren.

immers energie, en die kleine verschillen leggen bovendien af en toe iets groters bloot.

Je moet al een heel scherp oog hebben om van die afstand de verschillen op te kunnen merken tussen de letterlijke, calvinistische, niet-mystieke, hyper-realistische mens van boven de rivieren en zijn zachtaardiger, meer omfloerste, bij voorkeur de confrontatie uit de weg gaande zuiderbuur. En zo simpel is het: wie de overeenkomsten wil zien, ziet ze, wie de verschillen wil zien, ziet ze evenzeer.

In Nederland wordt een verkeerslicht vaak abusievelijk een ‘stoplicht’ genoemd, alsof zo’n ding de hele dag alleen maar op rood staat. Je hoort de Nederlander trouwens nooit spreken van een ‘doorrijlicht’, dus het is waarschijnlijk méér dan alleen een simpele constatering. En er zit natuurlijk ook wel iets in: ons verplaatsen is waarvoor we in de eerste plaats in het verkeer aanwezig zijn, en het verkeerslicht valt ons pas op wanneer het ons op hinderlijke wijze dwingt om te stoppen met doorrijden. Pas als we weer verder mogen, is de door ons gewenste toestand hersteld. Het is het één of het ander, stoppen of doorrijden, en de Nederlander houdt van die vorm van overzichtelijke helderheid, niet lullen maar poetsen. Groen of rood. Aan of uit. Nu of nooit.

Als we over elkaar praten, doen we dat nog regelmatig in stereotypen, daar zijn we nu eenmaal mee opgegroeid. De onnozele Vlaming, de gierige Hollander, we kennen ze allemaal, van haver tot gort. Nog altijd proberen we elkaar soms te beschrijven aan de hand van die paar sleetse en nogal obligate algemeenheden. Terwijl wat ons vandaag de dag vooral verbindt, vooral het simpele feit is dat we ons geen van beiden meer herkennen in het beeld dat de ander van ons heeft. Dit wederzijdse misverstand schept stilaan een nieuwe, nog wonderlijker band tussen ons. De gelijkenissen tussen Nederland en Vlaanderen zijn inmiddels overweldigend. Want al zingen we uit verschillende bundels, onze dromen, onze benauwdheden en onze verlangens zijn nagenoeg gelijkluidend. En aan de verschillen, die er gelukkig nog altijd bestaan, kunnen we ons warmen, wrijving is 52

uitweg is aan de knellende ketens van onze lineaire werkelijkheid. Inderdaad: niet groen, niet rood, maar oranje.

Een voorbeeld? Een voorbeeld:

De Vlaming daarentegen voelt zich meer op zijn gemak in die kleine ruimtes tussen de grote zekerheden in. In de milde chaos die hij graag rondom zich creëert, zoals een boer de grond duchtig omploegt voordat hij zaaien gaat. De Vlaming voelt zich op zijn plek in de spannende zone die ligt tussen het stoppen en het doorrijden in. In die weelderige rijkdom van de derde mogelijkheid. Waar alles, al is het maar voor de fractie van een moment, even mogelijk lijkt. Waar de sprankelende suggestie geboden wordt dat er misschien een

En misschien is het wel dát oranje wat we vandaag hier met z’n allen vieren. Het oranje waarin we ons vandaag – al is het maar voor heel even – kunnen verenigen. Een oranje dat deuren opent die anders gesloten blijven. Want misschien is het wel dát wat Gent voor mij Gent maakt. De stad waar je altijd het onverwachte kan verwachten. Het Gent waar het altijd nu is en het nooit nooit zal zijn. Het Gent dat ademt, dat leeft en telkens nieuwe horizonten schetst. Het Gent dat al lang geen meisje meer is voor mij, maar een dame, mooi en mysterieus. Een koningin, een koning waardig, met een bont verleden en een tintelende toekomst. Want Gent kleurt, niet alleen oranje, Gent kleurt ons allemaal. Laat het feest dus maar beginnen, we zijn er klaar voor!

RICK DE LEEUW

NTGent is in het seizoen 2015-2016 te gast in Aalst, Aarschot, Amsterdam, Antwerpen, Arnhem, Berlare, Bierbeek, Breda, Brugge, Brussel, Delft, Dendermonde, Den Haag, Deventer, Diest, Eeklo, Eindhoven, Geel, Groningen, Haarlem, Halle, Harelbeke, Hasselt, Herentals, Herk-de-Stad, ‘s Hertogenbosch, Herzele, HeusdenZolder, Ieper, Koksijde, Kortrijk, Kuurne, Lokeren, Leuven, Maasmechelen, Maastricht, Menen, Meppel, Merksem, Middelkerke, Mol, Ninove, Oostende, Oosterzele, Roeselare, Rotterdam, Sint-Lievens-Houtem, SintNiklaas, Strombeek, Tiel, Tielt, Tienen, Tilburg, Torhout, Turnhout, Utrecht, Vilvoorde, Waregem, Wevelgem en Wilrijk. Buiten ons taalgebied spelen we in Alès, Angers, Annecy, Berlijn, Besançon, Boulazac, Buenos Aires, Boekarest, Caen, Châteauvallon, Chaux-de-fonds, Chur, Dinslaken, Douai, Edinburgh, Evreux, Frankfurt, Grenoble, Hamburg, Lausanne, Leipzig, Londen, Lucca, Luik, Luxemburg, Marseille, Meyrin, Modena, Montpellier, Montreuil, Namen, Parijs, Rome, Sankt-Pölten, Sevilla, Sierre, Straatsburg, Stuttgart, Turijn, Valence, Villeneuve-d’Ascq, Warschau en Zagreb. Voor de internationale verkoop van enkele van zijn voorstellingen werkt NTGent samen met Frans Brood Producties. 53

WE MOETEN STILAAN NIET ALLEEN BESEFFEN DAT WE IN EUROPA LEVEN, MAAR ER OOK ARTISTIEK NAAR HANDELEN

Erwin Mortier verwelkomt in een brief Johan Simons in Gent. Vanaf volgende editie zal Arnon Grunberg een vaste column in dit magazine verzorgen. 54

DEZE STAD BLEEF JEUKEN EN KNAGEN AAN ZIJN ZIEL EN ZIJN BOTTEN Het begon een beetje akelig stil te worden in Gent. Jan Hoet dood. Gerard Mortier dood. Walter De Buck dood en wanneer de sterfelijkheid zich ook al aan jonkies als Luc De Vos begeeft, dan dreigt Gent net wat te chronisch op de provinciestad te lijken die zij doorgaans alleen maar tussen eind juli en half september mag zijn, wanneer de theaters gaan slapen, de concertzalen verstommen, wanneer de Gentse Feesten verleppen en de studenten naar huis zijn. En het heeft ook iets, die stoffige verlatenheid, die ietwat surreële leegte à la De Chirico, maar lang moet ze niet duren. Eén zomermaand volstaat. Gent heeft me, onder veel meer, van theater leren houden. Er was de oude Minard, waar Romain Deconinck en zijn troupe vaudeville en revue brachten, en waar dames op leeftijd het ondanks verbeten inzet van al hun kringspierkracht in hun broek deden van het lachen, op die verschoten zittingen van die reumatische stoeltjes, die met elke lachstuip tot in de uilenbak jankten. En er was het NTG in de KNS, de Koninklijke Nederlandse Schouwburg zowaar. Een Instituut, vond ik toch, als jonge snaak, waar je grootheden als Cyriel van Gent, Blanca Heirman of Hugo Van Den Berghe kon zien. Alles in Gent zag er in die tijd bijna vanzelf instituut-achtig uit, onder dat grijszwarte waas, de zware adem van de industriële revolutie,

en dat alles dooraderd door waterarmen waaraan zeker op regenachtige dagen de eigenaardigste walmen ontstegen. Alles zag er even voornaam als zwaarmoedig uit, en ook wat kleinburgerlijk. Maar alleen in Gent, denk ik dan, niet vrij van enig chauvinisme, kan uit een akoestische doodskist als onze opera een Gerard Mortier tevoorschijn springen om de operawereld heilzaam op zijn kop te zetten. Alleen in Gent kan een flamboyante ambtenaar als Jan Hoet ongeveer letterlijk een tempel voor de hedendaagse kunst in elkaar boksen. En waar elders zou er uit een rijk amateurkoorleven een fenomeen als het Collegium Vocale kunnen opstaan? En waar anders had een Arne Sierens kunnen gedijen, of een Alain Platel, en ik vergeet wegens plaatsgebrek nog een goed handvol andere namen? Eigenlijk is het Gentse stadstheater pas laat gaan heropbloeien. Geen kwaad woord over zijn voorgangers, maar laat ons eerlijk zijn: pas met de komst van Johan is de tent gaan opleven zoals je dat van een theaterhuis in de 21ste eeuw mag verwachten, en met hem kwam ook nog eens zijn wederhelft mee. Ik ben een fan, en dus allesbehalve objectief, maar Elsie de Brauw die zich in Gent komt vestigen, dat is toch alsof Maxima zou besluiten dat ze het wel gehad heeft met Den Haag en zich liever koestert in de zon over de Brusselse boulevards.

Toen hij weer wegging waren die stemmen gelukkig allang verstomd. Ik heb memorabele voorstellingen gezien, en ook moed, en experimenteerdrift, en geestdrift, en kracht en liefde. En gelukkig liet Gent Johan niet los, deze stad bleef jeuken en knagen aan zijn ziel en zijn botten. Ik hoop dat je deze keer wat langer blijft, lieve Johan. We hebben je nodig. Toen we laatst zo gulhartig en warm bij jou en Elsie werden ontvangen, zei je dat het tijd werd om allerlei grenzen te overstijgen, dat we stilaan niet alleen moeten beseffen dat we in Europa leven, maar er ook artistiek naar handelen. Laat maar komen. Volgaarne. Gooi de deuren maar open, voor ons en voor het noorden en het oosten en het zuiden. Het is eigenlijk nooit anders geweest, als ik naar de geschiedenis van Gent kijk. ’s Zomers, wanneer deze stad zich in stof en leegte wikkelt, gaan we dan uitwaaien in het jou en Elsie dierbare rivierenland. Wapperen op de dijk boven de machtige Waal, met de elegant mee wapperende hond, en ooievaars, en boomgaarden waar vrouwtjes in steunkousen peren plukken. Of we verkennen het land dat Vlaanderen heet, want ik weet dat jullie graag lange wandelingen maken. Wij ook. Daarna tafelen we. Altijd. Dat spreekt voor zich. ERWIN MORTIER

Er klonk wat geneuzel, toen Johan de eerste keer naar Gent kwam. Moest dat dan, iemand van elders? 55

50 jaar NTGent in de schijnwerpers â&#x20AC;Ś Gelukkige verjaardag.

Word dan nu helemaal

Met Knack, Knack Focus & Knack Weekend ben je helemaal mee. Bovendien geniet je als abonnee wekelijks aantrekkelijke kortingen voor een waaier van culturele evenementen. Surf naar abonnementen.be en je bent helemaal mee.

Helemaal mee, helemaal Knack. 56

V e rwac h t h e t on V e rwac h t e De Standaard brengt u de kunst bij van de onverwachte vondst. Duik in exclusief nieuws, wijk af naar een onmisbaar interview, blijf hangen bij beelden van de beste fotografen, rol om uw as bij een vurige opinie. Wat een glijbaan is voor het lichaam, is De Standaard voor de geest.

Verwacht het onVerwachte 57

EVEN PRAKTISCH St-Baafsplein 17, 9000 Gent | parkings: Vrijdagmarkt, Reep, Sint-Michiels, Kouter

Minnemeers 8, 9000 Gent | parking: Vrijdagmarkt

St. Widostraat 4, 9000 Gent | parkings: Vrijdagmarkt, Ramen, Sint-Michiels

Walpoortstraat 15, 9000 Gent | parkings: Zuid, Kouter, St. Pietersplein

check ntgent.be

LAAT U RIJDEN! ZONDER PARKEERZORGEN NAAR HET THEATER. Uw NTGent-ticket geldt op de dag van de voorstelling als vervoersbewijs heen en terug voor bussen en trams van De Lijn. De Park & Ride plaatsen in Gentbrugge, Flanders Expo en aan het St. Pietersstation laten u genieten van bus of tram. Zo kunt u de parkeerdrukte in de stad vermijden. Het nachtnet van De Lijn (tot 1u) brengt u veilig terug. Om uw reisweg te plannen surft u naar delijn.be/nl/routeplanner.

Dagelijks open van 10u ’s ochtends tot 20u op dagen zonder voorstelling en tot 3 uur na het vallen van het doek. Proef er de beste koffie of een theatraal glaasje bubbels,

geniet er het gezelschap van acteurs en theaterliefhebbers of lees er in een aangenaam kader een krant, tijdschrift of goed boek. Elke weekdag bieden we u tussen 12u en 14u een gezond buffet aan. Het NTGent Café zal u dit seizoen zeker verrassen!

Het mooiste zonneterras van Gent in combinatie met heerlijke gastronomische gerechten, originele wijnen of Belgische bieren: het team van NTGent Foyer verwacht u elke dag behalve op maandag en dinsdag voor heerlijke bistrogerechten, Belgische klassiekers of voor de populaire brunchformule op zondag. Met het theaterarrangement boekt u een ticket in rang 1 en kunt u vooraf genieten van een goed getimed dinner zodat u

op tijd naar de voorstelling kan. Reserveren kan via + 32 9 234 13 54 of info@foyerntgent.be GRAND HOTEL REYLOF Grand Hotel Reylof is het kroonjuweel van de tophotels in Gent. Een hotel dat u zal verrassen door de unieke samensmelting van authentiek en origineel design, comfort en luxe. Met een toprestaurant, mooie wellness en een prachtige binnentuin waar u tot rust kunt komen. Allemaal op een steenworp van het historische centrum van Gent. In samenwerking met NTGent geniet u er speciale tarieven in de charmekamers, en krijgt u er een welkomstdrankje bovenop! U boekt deze pormotie rechtstreeks in het hotel met vermelding ‘arrangement NTGent’ via +32 9 235 40 70. Dit biedt u een quick dinner formule (2 gangen binnen 50 minuten) in combinatie met een ticket rang 1.

NTGent wil een open huis zijn, toegankelijk voor iedereen. Een NTGent productie bijwonen is een recht. Daarom maken we ons aanbod zo toegankelijk mogelijk voor iedereen. NTGent is rolstoeltoegankelijk, heeft een ringleiding voor doven en slechthorenden, en voorziet bij sommige voorstellingen ook audiodescriptie, tolken Vlaamse gebarentaal, voelstoelen en/of boventiteling. Om u de beste service te kunnen bieden, vragen wij u om steeds alle relevante informatie te vermelden bij uw reservering.

Trouwe NTGent-bezoekers hebben het allicht al gemerkt: het bespreekbureau van NTGent werd verzelfstandigd en is nu een autonome organisatie, Tickets Gent.

Meer info via: publiekswerking@ntgent.be +32 9 269 35 29 | +32 9 269 35 30

ticketsgent.be | +32 9 225 01 01 info@ticketsgent.be

Tickets Gent werkt nog steeds met dezelfde dames, hetzelfde enthousiasme en dezelfde professionaliteit maar stelt zijn expertise nu ook ter beschikking van onder organisaties zoals het Festival van Vlaanderen.

Ontdek het aanbod op ticketsgent.be of kom langs, nog tot eind juni op de vertrouwde stek, maar vanaf het nieuwe seizoen in een spiksplinternieuw verkoopsbureau op het St. Baafsplein én met uitgebreidere openingsuren: dinsdag tot vrijdag van 10u tot 18u, zaterdag van 14u tot 18u, zondag en maandag gesloten. Tijdens de Gentse Feesten (van vr 17 tot zo 26/07) zijn we dagelijks open van 14 tot 21u; van ma 27/07 tot en met ma 17/08 zijn we gesloten.

NTGENT ZOEKT VRIJWILLIGERS NTGent is steeds op zoek naar vrijwilligers met een groot hart voor theater. Wilt u graag deel utmaken van een actieve en dynamische ploeg vrijwilligers en kunt u ons helpen bij het onthaal, de bar, de promotie enz., geef ons dan een seintje via vacature@ntgent.be

COLOFON redactie Nele Buyst | Sophie Cocquyt | Dirk Crommelinck | Benny D’haeseleer | Caroline Eliano | Koen Haagdorens | Steven Heene | Koen Tachelet | Koen Van Caekenberghe (coördinatie & eindredactie) vertalers Gregory Ball (E), André Verkaeren (F) en Sibylle Jung (D) fotografie Stephan Vanfleteren (affichebeelden) | Jules August (corporate photography) vormgeving Chilli (Hannah De Jonghe, Frederik Vanderfaeillie) verantwoordelijke uitgever Kurt Melens | Sint-Baafsplein 17, 9000 Gent U ontvangt deze publicatie op basis van klantgegevens van NTGent. Wenst u dit niet, laat het ons dan weten via info@ntgent.be 60

NTGENT IN GENT \ SEIZOEN 2015-2016 SEPTEMBER WO 16 20:30 \ ACCATTONE

PREM

NTGent, Ruhrtriennale & Collegium Vocale Gent Houtimport Lemahieu (haven) | €15-50 ‘Of ik ga kapot aan de wereld, of de verdomde wereld aan mij’. Locatievoorstelling in de Gentse haven in regie van Johan Simons met een internationale topcast. Naar de gelijknamige film van Pier Paolo Pasolini, op muziek van Johann Sebastian Bach die live wordt vertolkt door solisten en het Collegium Vocale Gent onder leiding van Philippe Herreweghe en Christoph Siebert. DO 17 20:30 \ ACCATTONE €15-45 VR 18 20:30 \ ACCATTONE €15-50 ZA 19 20:30 \ ACCATTONE €15-50 ZO 20 20:30 \ ACCATTONE €15-45 WO 30 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS OF WHICH U DON’T SEE THE EFFECT PREM NTGent | Minnemeers | €14-22 De ontmoeting tussen twee mensen als poging tot echtheid en intimiteit. Van en met Benny Claessens en Risto Kübar.

OKTOBER VR 02 20:00 SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20 ZA 03 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20 DI 06 20:00 \ IN EUROPA NTGent | Schouwburg | €12 Met Geert Maks boek als leidraad reizen NTGent-acteurs virtueel door het Europa van de 20ste eeuw. Een reeks van vijf avonden in regie van Johan Simons, verspreid over het seizoen. DO 08 20:00 PASSIONS HUMAINES Toneelhuis | Schouwburg | €14-26 Een bas-reliëf van Jef Lambeaux in hartje Brussel vormt het hoofdpersonage van dit docudrama in regie van Guy Cassiers en op

tekst van Erwin Mortier. Met zijn tweetalige cast is Passions humaines in alle opzichten een Belgisch verhaal. ZA 10 20:00 NOTHING THAT IS EVERYTHING Zita Swoon Group | Needcompany Schouwburg | €23,5-26,5 In maart 2015 maakte Zita Swoon Group samen met Jan Lauwers’ Needcompany een eigen voorstelling op basis van een dadaïstische performance uit 1916 in het Cabaret Voltaire te Zürich; hierin zitten alle elementen die ook zij gebruiken: beeldend werk in decor, maskers en kostuums, dans, muziek, ritmiek, poëzie, (spraak)verwarring en humor. DO 15 20:00 OTHELLO Toneelgroep Maastricht | Schouwburg | €14-26 Shakespeares meesterwerk, verrijkt met muziek uit Verdi’s opera, bewerkt door Jibbe Willems (tekst) en Bendix Dethleffsen (muziek), in een regie van Servé Hermans. Met o.m. Koen De Sutter en Michaël Pas. ZA 17 20:00 \ ABSENCE PREM NTGent, CREW | Minard | €14-22 Auteur Peter Verhelst en videast Eric Joris zijn gefascineerd door de dualiteit aanwezigheid afwezigheid / realiteit niet-realiteit. In deze performance laten zij spitstechnologie interageren met danseres Fumiyo Ikeda en acteur Frank Focketyn. ZO 18 15:00 ZOO DOEN ZE DE DINGEN (6+) HETPALEIS | Schouwburg | €14-26 Een beestige dansvoorstelling van choreograaf Randi De Vlieghe die aantoont hoe abstractie de ware verbeelding kan prikkelen. DI 20 20:00 \ ABSENCE €14-20 WO 21 20:00 \ ABSENCE €14-20 WO 21 20:00 \ HOTEL MALARIA NTGent | Arca | €14-20 In dit theatergedicht van Peter Verhelst maken een man (Bert Luppes) en een vrouw (Lien Wildemeersch) het publiek medeplichtig aan de meest fundamentele hunkering: door een 61

ander gezien te worden, door een ander tot in het uiterste aangekeken te worden. ‘Mooier en suggestiever dan dit wordt een vrijscène op het toneel niet meer.’ (Knack) DO 22 20:00 \ HOTEL MALARIA €14-20 DO 22 20:00 VADER Peeping Tom | Schouwburg | €14-26 Hoe de herinneringen van een oude man voortdurend de realiteiten van het dagelijks leven in fantasie doen omslaan. VR 23 20:00 VADER €14-26 VR 23 20:00 \ ABSENCE €14-20 VR 23 20:00 \ HOTEL MALARIA €14-20 ZA 24 20:00 \ ABSENCE €14-20 ZA 24 20:00 \ HOTEL MALARIA €14-20 ZA 24 20:00 VADER €14-26 ZO 25 15:00 \ ABSENCE MAT €14-20 DI 27 20:00 \ ABSENCE €14-20 WO 28 20:00 \ ABSENCE €14-20 DO 29 20:00 \ ABSENCE €14-20 DO 29 20:00 SOCRATES De Verwondering | Schouwburg | €14-24 ‘Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet.’ Socrates, de filosoof der filosofen, gespeeld door Bruno Vanden Broecke, op tekst en in regie van Stefaan Van Brabandt (Het Voordeel van de Twijfel). VR 30 20:00 CHANNEL ZERO UNPLUGGED Schouwburg | €30,5-34,5 Legendarische Belgische metalband gaat back to basics met een volledig unplugged album én een uitgebreide unplugged concerttournee die halt houdt in onze schouwburg. VR 30 20:00 \ ABSENCE €14-20 ZA 31 20:00 \ ABSENCE €14-20 ZA 31 20:00 HET HAMILTONCOMPLEX (12+) HETPALEIS | Schouwburg | €14-24 Dertien meisjes van dertien en één bodybuilder in een voorstelling van Lies Pauwels over kantelmomenten in het leven.

NOVEMBER DI 10 20:00 \ IN EUROPA €12 WO 11 20:00 MACBETH Zuidpool/Mauro | Schouwburg | €14-24 Getroffen door de ritmiek, de klank en de muzikaliteit van Shakespeare, ontstond het idee om deze Macbeth in het Engels op te voeren; Mauro Pawlowksi werd aangezocht om er muziek voor te componeren, die live wordt uitgevoerd. DO 12 20:00 HELPDESK Wunderbaum | locatie n.t.b. | €14-20 Een telefoniste moet voor haar diverse klanten steeds andere identiteiten aannemen en specialistaties beheersen. Zo vervreemdt ze van haar eigen lichaam. Via interactieve hoofdtelefoons wordt het publiek onderdeel van haar versplinterde realiteit. VR 13 20:00 HELPDESK €14-20 ZA 14 20:00 HELPDESK €14-20 DI 17 20:00 PARDON! SORRY DAT IK LEEF SKaGeN | Schouwburg | €14-24 De kleine man clasht met de grote structuren, een productie van SKaGeN, gebaseerd op het documentair werk van Magnum-fotograaf Raymond Depardon. WO 18 20:00 GEBOEID / PROMETHEUS Bloet / Jan Decorte | Schouwburg | €14-24 Een krachtig en dreigend portret van onverzettelijkheid, gebaseerd op de tragedie van Aischylos, bewerkt door Jan Decorte. DO 19 20:00 HELPDESK €14-20 DO 19 20:00 SAW IT ON TELEVISION/ DIDN’T UNDERSTAND ‘t Arsenaal | St.Baafsplein | €14-20 Van oost naar west en van zuid naar noord. In Saw it on television/DIDN’T UNDERSTAND bundelt Michael De Cock zijn verhalen, interviews en getuigenissen met vluchtelingen. Remake van een ophefmakende NTGentvoorstelling uit 2004. VR 20 20:00 HELPDESK €14-20 VR 20 20:00 SAW IT ON TELEVISION €14-20 ZA 21 20:00 HELPDESK €14-20 ZA 21 20:00 SAW IT ON TELEVISION €14-20

ZA 28 20:00 \ DE KERSENTUIN PREM NTGent | Schouwburg | €14-30 De moderne mens is als een nomade die is vervreemd van zijn oorsprong en zijn verleden. Johan Simons dringt binnen in De kersentuin, Tsjechovs laatste toneelstuk.

DECEMBER DI 01 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24 WO 02 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24 VR 04 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26 ZA 05 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26 ZO 06 15:00 \ DE KERSENTUIN MAT €14-24 DI 08 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24 WO 09 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24 DI 15 20:00 \ IN EUROPA €12 VR 18 20:00 \ TAUBERBACH NTGent, les ballets C de la B, Münchner Kammerspiele | Schouwburg | €14-26 ‘Zelden was de brute poëzie van Platels danstheater zo helder en zo fundamenteel aangrijpend als in dit meesterwerkje’, oordeelde De Standaard over deze ontroerend mooie voorstelling met actrice Elsie de Brauw temidden van vijf dansers op een vuilnisbelt. ZA 19 20:00 \ TAUBERBACH €14-26 ZO 20 20:00 \ TAUBERBACH €14-24 DI 22 20:00 ARSENAL €27,5-30,5 Schouwburg WO 23 20:00 MONKEY SANDWICH LIVE Ultima Vez | Schouwburg | €14-24 Film van Wim Vandekeybus over Jerry, een obsessieve maar gefrustreerde regisseur die de leugenachtige theaterwereld de rug toe keert om elders een controversieel project te starten. Live begeleid door onder andere Elko Blijweert en Joris Caluwaerts, met een knipoog naar de jaren ’70.

JANUARI WO 20 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN PREM NTGent | Schouwburg | €14-30 Moet een samenleving eerst worden ontdaan van zijn illusies alvorens er terug ruimte ont-

staat voor empathie, zorg en barmhartigheid? En wie zal ons bij deze hernieuwde tocht door de woestijn gidsen? Toneelbewerking door Koen Tachelet van Tommy Wieringa’s bekroonde boek, in regie van Philippe Becker. VR 22 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26 ZA 23 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26 ZO 24 15:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN MAT €14-24 DI 26 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24 WO 27 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24 DO 28 14:00 DIS-MOI WIE IK BEN (12+) t,Arsenaal | Arca | €14-16 Een grappige en ontroerende voorstelling over de zoektocht naar identiteit van Aïcha en Aminata, twee Vlaams-Afrikaanse actrices. DO 28 20:00 DIS-MOI WIE IK BEN €14-16 DO 28 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24 VR 29 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26

FEBRUARI DI 02 20:00 MISSIE KVS | Schouwburg | €14-24 Bruno Vanden Broecke kruipt in de huid van een oude maar nog steeds vitale missionaris die terugblikt op zijn leven. Monoloog op tekst van David Van Reybrouck. WO 03 20:00 MISSIE €14-24 VR 05 20:00 CRISISTRILOGIE: HEBZUCHT Braakland/ZheBilding | Schouwburg | €14-26 Dit drieluik maakt de balans op van tien woelige jaren in Europa. (Een stukje) politiek theater in regie van Stijn Devillé. ZA 06 16:30 CRISISTRILOGIE: ANGST €14-26 ZA 06 20:00 CRISISTRILOGIE: HOOP €14-26 WO 10 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24 DO 11 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24 VR 12 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26 DI 16 20:00 WE DOEN HET WEL ZELF Wunderbaum | Schouwburg | €14-24 Hoe groot willen wij onze overheid? Voelen we ons in de steek gelaten of zijn we eindelijk bevrijd? En is de braafste ‘bottom up’ leerling uiteindelijk niet de ware liberaal? Een avond met autarkische punk-invloeden en een band samengesteld uit zelfredzame burgers. Over 63

de glorende participatiesamenleving en de grondbeginselen van het liberalisme. WO 17 20:00 WE DOEN HET WEL ZELF €14-24 DO 18 20:00 HUNTER Damaged Goods/Meg Stuart | Minnemeers €14-20 ‘Hoe kan ik de vele invloeden en sporen verwerken die mij hebben gevormd als persoon en als kunstenaar? Sluimeren er nog nieuwe ervaringen en ongeschreven levensverhalen in mijn lichaam?’ In haar eerste solo geeft choreografe Meg Stuart zichzelf bloot. DO 18 20:00 MONTAIGNE DADANERO/Koen De Sutter | Schouwburg €14-24 ‘Que sais-je?’ Over de zoektocht van Montaigne naar zijn eigen bestaan. Door Koen De Sutter. VR 19 20:00 HUNTER €14-20 ZA 20 20:00 HUNTER €14-20 MA 22 20:00 \ IN EUROPA €12 DI 23 20:00 DE MEESTER EN MARGARITHA Stormvogels | Arca | €14-16 Naar Michail Boelgakovs gelijknamige roman waarin het repressieve regime van Stalin op de korrel wordt genomen. Alain Pringels zorgt voor de tekstbewerking, Julie Van den Berghe regisseert. WO 24 20:00 DE MEESTER EN MARGARITHA €14-16 WO 24 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24 DO 25 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24 VR 26 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26 ZA 27 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26

MAART WO 02 20:00 \ LA PROMESSE PREM NTGent, Thalia Theater Hamburg | Schouwburg €14-30 DO 03 20:00 \ LA PROMESSE €14-24 VR 04 20:00 \ LA PROMESSE €14-26 ZA 05 20:00 \ LA PROMESSE €14-26 DI 08 20:00 CHILDREN OF NOWHERE LOD muziektheater, Cie. Artara | Schouwburg €14-24 64

Na Ghost Road gaat Fabrice Murgia via videogetuigenissen, poëtische beelden, volksgezang en concrete monologen op zoek naar verhalen en herinneringen van ontheemde kinderen. Dominique Pauwels tekent voor de muziek. WO 09 20:00 CHILDREN OF NOWHERE €14-24 DO 10 20:00 \ DE VUURMOND NTGent & UGent | Schouwburg | €12 Een avond die het gedachtegoed van wijlen Gerard Mortier warm houdt. DO 10 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20 VR 11 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20 ZA 12 20:00 AMADEUS De Warme Winkel | Arca | €14-20 Over de noodlottige botsing tussen het onversneden talent van Mozart en het hardwerkende vakmanschap van de hofcomponist Salieri. VR 18 20:00 ANGELENA Cie Cecilia | Arca | €14-20 Angelena is geïnterneerd, zit al vier jaar in de gevangenis en heeft geen enkel uitzicht op vrijlating. Een verhaal van Mieke Dobbels dat recht door de ziel snijdt. ZA 19 20:00 ANGELENA €14-20 DI 22 20:00 ANGELENA €14-20 DI 22 20:00 HEDDA GABLER Toneelhuis | Schouwburg | €14-24 Henrik Ibsens toneelstuk door Bart Meuleman bewerkt naar de wereld van vandaag. Over hoe personages zich opsluiten in een kleine, benauwende wereld in tijden die nieuwe zekerheid eisen. DI 22 20:00 \ AFRICA NTGent | Minnemeers | €14-20 Over Africa als gedroomde continent, het voorwerp van verlangen, die onbegrijpelijke plek vol exotisme, muziek, seks en geweld, natuurschoon, muziek, kleuren en geuren. Een voorstelling van Peter Verhelst met Oscar Van Rompay in de rol van zijn leven. WO 23 20:00 \ AFRICA €14-20 WO 23 20:00 ANGELENA €14-20 DO 24 20:00 AFRICA €14-20

DO 24 20:00 VERKLÄRTE NACHT Rosas | Schouwburg | €14-26 Op de tonen van Schönberg keert Anne Teresa De Keersmaeker met dit schaamteloos romantische stuk terug naar de essentie. VR 25 20:00 VERKLÄRTE NACHT €14-26 ZA 26 20:00 VERKLÄRTE NACHT €14-26

APRIL DI 12 20:00 \ WE SHALL OVERCOME. FRIEDE, VREDE, PAIX, PEACE, PAX. NTGent | Schouwburg | €14-24 In alle toonaarden verkondigt dit liedjesprogramma zijn geweldloos verzet tegen oorlog en geweld. Een eigenzinnige selectie uit het wereldklasserepertoire met Wim Opbrouck als leader of the band. WO 13 20:00 \ LIEFDE PREM NTGent | Arca | €14-30 ‘Je weet, als echtgenote, dat er bloed aan de handen van jouw man kleeft, en wellicht ook aan zijn geslachtsdeel. En diezelfde man zit naast jou aan tafel, ligt naast jou in bed. Hoe doe je dat?’ Nieuwe voorstelling van Peter Verhelst, over militairen die terugkeren naar huis, naar hun gezin, en over moeders die hun dochters weerbaar willen maken voor het echte leven. Met Els Dottemrans en An Miller. WO 13 20:00 \ WE SHALL OVERCOME €14-24 DO 14 20:00 \ WE SHALL OVERCOME €14-24 VR 15 20:00 \ LIEFDE €14-20 VR 15 20:00 DE SLEUTEL LOD muziektheater | Schouwburg | €14-24 Een toneelstuk waarin dagboeken, geheime verlangens en seksuele behoeften centraal staan. Naar het boek van Junichiro Tanizaki, bewerkt door Josse De Pauw. ZA 16 20:00 DE SLEUTEL €14-24 ZA 16 20:00 \ LIEFDE €14-20 ZO 17 15:00 \ LIEFDE MAT €14-20 DI 19 20:00 \ IN EUROPA €12 DI 19 20:00 \ 4.48 PSYCHOSIS NTGent | Minard | €14-20 Twee bijzondere versies van dezelfde aangrijpende monoloog van Sarah Kane op één

avond, gespeeld door Lien Wildemeersch en Benjamin Cools. WO 20 20:00 \ 4.48 PSYCHOSIS €14-20 DO 21 20:00 \ PLATONOV NTGent | Schouwburg | €14-24 Herneming van de indrukwekkende Tsjechov-regie waarmee Luk Perceval terugkeerde naar België en Bert Luppes met een topvertolking zijn debuut maakte als lid van ons ensemble. VR 22 20:00 \ PLATONOV €14-26 ZA 23 20:00 A T M O S P H E R E Kunst/Werk | Schouwburg | €14-24 Een Belgisch-Turkse productie van choreograaf Marc Vanrunxt waarin hij zijn persoonlijke obsessies met tijd en ruimte laat ontdekken door vijf Turkse dansers met verschillende achtergronden. WO 27 20:00 PAX EUROPA DNA | Arca | €14-20 Kleine intieme verhalen van bewoners, reizigers en vluchtelingen uit alle windstreken, die samenleven op Europese bodem. Geschreven door de veelgeprezen Vlaams-Marokkaanse auteur Fikry El Azzouzi, geregisseerd door de Irakees Mokhallad Rasem. DO 28 20:00 \ FRONT - POLYPHONIE NTGent, Thalia Theater Hamburg | Schouwburg €14-24 Meertalige voorstelling in regie van Luk Perceval die het leed van de onfortuinlijke manschappen uit de Grote Oorlog tastbaar aanwezig stelt en ‘de toeschouwer genadeloos door elkaar schudt’ (De Groene Amsterdammer). Met muziek van Ferdinand Försch. VR 29 20:00 \ FRONT - POLYPHONIE €14-26 ZA 30 20:00 \ FRONT - POLYPHONIE €14-26 ZA 30 20:00 A BRAVE NEW JUNGLE Eisbär | Minnemeers | €14-20 Een voorstelling van Femke Heijens en Gregory Frateur over het menselijk falen dat we allemaal direct van onze ouders en indirect van onze vele voorouders hebben geërfd.

MEI DI 03 20:00 HET JAAR VAN DE KREEFT Toneelgroep Amsterdam| Schouwburg | €14-26 Twee grote meneren (Hugo Claus en Luk Perceval) kruisen elkaars wegen. Het resultaat is een voorstelling over liefde en de duisternis van onvolkomen verlangens. WO 04 20:00 HET JAAR VAN DE KREEFT €14-26 DI 17 20:00 CREATIE 2016 Olympique Dramatique | Schouwburg | €14-24 Na het succesvolle Bij het kanaal naar links (2011) volgt nu een nieuwe samenwerking tussen de Nederlandse theater- en filmmaker Alex van Warmerdam en het Vlaamse collectief Olympique Dramatique. Ze koesteren allebei een grote liefde voor het gewone, maar dat gewone krijgt bij hen altijd een slagje, het ontspoort en de duistere drijfveren van ons handelen komen boven... WO 18 20:00 \ LEARNING HOW TO WALK PREM NTGent | Minard | €14-30 ‘Met Learning How to Walk wil ik misschien wel opnieuw beginnen, alles wat ik leerde opnieuw formuleren, elk begrip, elke beweging, alles opnieuw definiëren en dan weer in vraag stellen als een soort verloren tussengebied dat constructief is, zonder drama.’ (Benny Claessens) WO 18 20:00 CREATIE 2016 €14-24 DO 19 20:00 CREATIE 2016 €14-24 VR 20 20:00 ZONDER BLOED LOD muziektheater | Schouwburg | €14-24 Over wraak, verzoening en de gevolgen van oorlog. Naar de novelle van Alessandro Baricco, met muziek van Dominique Pauwels. VR 20 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24 VR 20 20:00 \ LIEFDE €14-20 ZA 21 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24 ZA 21 20:00 \ LIEFDE €14-20 ZA 21 20:00 ZONDER BLOED €14-24 ZO 22 15:00 \ LEARNING HOW TO...MAT €14-24 DI 24 20:00 \ LIEFDE €14-20 WO 25 20:00 \ LEARNING HOW TO WALK WO 25 20:00 \ LIEFDE €14-20 DO 26 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24 66

VR 27 20:00 ZA 28 20:00 ZA 28 20:00 DI 31 20:00

\ LEARNING HOW TO... €14-24 \ LEARNING HOW TO... €14-24 \ WE SHALL OVERCOME €14-24 \ LEARNING HOW TO... €14-24

JUNI WO 01 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24 WO 01 » ZA 05 \ WE ARE ALREADY DEAD NTGent | Minnemeers Performance die Florian Fischer voor de Münchner Kammerspiele uitwerkte, nu in een remake met Oscar Van Rompay. Prijs en aanvangsuren nog te bepalen

Afgesloten op 21/05/2015. Alle weergegeven informatie is onder voorbehoud van wijzigingen in de loop van het seizoen.

NTGENT.BE

dankt zijn sponsors en subsidiĂŤnten

NTGent magazine speciale seizoenseditie juni 2015 jaargang 13 #1 | juni 2015

PB-PP|B-31355 BELGIE(N)-BELGIQUE

Verschijnt 6x per jaar in februari, april, juni, augustus, oktober, december Afgiftekantoor Gent X | P209538 Afzendadres | Kurt Melens, St-Baafsplein 17, 9000 Gent