Ιδρύθηκε το 1961 Το ΚΘΒΕ εποπτεύεται και επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού Το ΚΘΒΕ είναι μέλος της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2011-2012
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ Υ π ο υ ρ γ ε ί ο Π ο λ ι τ ι σ μ ο ύ κ α ι Το υ ρ ι σ μ ο ύ
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 Πρώτη παράσταση
ΘΕΑΤΡΟ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Αρ. δελτίου: 617 (213) Tιμή φύλλου 1,30 €
Ανατολή 06:31 - Δύση 18:35
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θωμάς Τρικούκης ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Άννα Σταυρακοπούλου ΜΕΛΗ: Τζένη Αρσένη, Καίτη Ιμπροχώρη, Άννα Η. Ιωακειμίδου, Γιώργος Σώχος, Γιάννης Χρυσούλης ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Σωτήρης Χατζάκης
Η Κ Α ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ ΔΟΣΙΛΟΓΟΣ ΣΟΒΑΡΩΤΑΤΗ Η ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΕΝ ΩΡΙΣΘΗ Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ Δ ΙΚΗ Τ ΗΣ Υπό της Εισαγγελίας Αθηνών υπεβλήθη αυτεπαγγέλτως μήνυσις κατά της κ. Μαρίκας Κοτοπούλη, ήτις κατηγορείται ως δοσίλογος. ΠΟΙΑ Η ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Εν τη μηνύσει αναφέρεται ότι η κ. Μαρίκα Κοτοπούλη αφ’ ης εποχής ανεβίβασεν εις το θέατρό της το έργο «Οι Γερμανοί ξανάρχονται», εθησαύρισεν. Η κατηγορία στηρίζεται επί τω ότι μόνο με την ιδέαν ότι ξανάρχονται οι Γερμανοί η κ. Μαρίκα Κοτοπούλη επλούτισε. Φαντασθήτε να ξανάρθουν πραγματικά.
ΑΛΕΚΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ−ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Oι Γερμανοί Ξανάρχονται Οι Γερμανοί ξανάρχονται και καταλαμβάνουν τη σκηνή της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, για να μας χαρίσουν άφθονο γέλιο μέσα από την απολαυστική κωμωδία των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου.
Πληροφορίες-κρατήσεις: 2315 200 200 / www.ntng.gr Σκηνοθεσία: Γιάννης Ρήγας
ΕΝΕΧΕΤΑΙ ΚΑΙ Ο κ. ΧΕΛΜΗΣ Οι νομικοί κύκλοι της πρωτευούσης ερωτηθέντες σχετικώς εδήλωσαν ότι δεν ευρίσκουν την κατηγορίαν αστήρικτον, προσθέσαντες μάλιστα ότι ενέχεται και ο σύζυγος της κ. Κοτοπούλη κ. Γεώργιος Χέλμης, όστις επίσης θα κληθή να δικασθή. [εφ. Ο Φανός, 21 Φεβρουαρίου 1947]
ΟΤΑΝ ΞΑΝΑΡΘΑΝ
ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ… ΠΡΟΛΟΓΙΚΟΝ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ή ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΙΣ
του ΙΑΣΟΝΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ «Με τη σάτιρά μας Η δεξιά, η αριστερά και ο Κυρ-Παντελής που ανέβηκε τον περασμένο Μάιο στο ίδιο αυτό θέατρο, προκαλέσαμε τη δυσφορία του «Ριζοσπάστη» και της «Εστίας». Και της δεξιάς, δηλαδή, και της αριστεράς. Και πολύ φυσικό. Γιατί οι δικές μας απόψεις, που τις εξέφραζε ο απλός κυρ-Παντελής, ο ταλαιπωρημένος και συμπιεζόμενος μεταξύ των συμπληγάδων των δύο φανατισμένων πολιτικών μερίδων, ήτανε μοιραίο να έρχωνται σε σύγκρουσι και με τα δύο άκρα. Κάτι παρόμοιο περιμένουμε να συμβή και με το καινούριο έργο Οι Γερμανοί ξανάρχονται… γιατί και πάλι τις απόψεις μας τις εκφράζει ένας απλός και τετράγωνος άνθρωπος –Θόδωρος αυτή τη φορά– που αριστερός, δεξιός ή… κέντρος, είναι αηδιασμένος απ’ τον τρόπο που γίνεται η πολιτική στην Ελλάδα, απογοητευμένος απ’ τη μικρότητα των «Μεγάλων» και βαθύτατα πικραμένος, ζώντας μες στις εφιαλτικές αυτές ημέρες για τις οποίες τόσα όνειρα είχαμε κάνει στα σκοτάδια και στις στερήσεις της κατοχής». ΑΛΕΚΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Διανομή Σκηνοθεσία Γιάννης Ρήγας Δραματουργική επεξεργασίαμουσική επιμέλεια Ιάσων Τριανταφυλλίδης Σκηνικά Πένη Ντάνη Κοστούμια Χρήστος Μπρούφας Φωτισμοί Στέλιος Τζολόπουλος Video: Γιάννης Πειραλής Βοηθός σκηνοθέτη Ιορδάνης Αϊβάζογλου Οργάνωση παραγωγής Ροδή Στεφανίδου
ΔΙΑΝΟΜΗ (με σειρά εμφάνισης) Χάρρυ: Πάνος Αργυριάδης Καίτη: Δέσποινα Γιαννοπούλου Ουρανία: Μαρία Καραμήτρη Ζήσης: Αλέξανδρος Τσακίρης Λευτέρης: Νίκος Κολοβός Ξενοφών: Μιχάλης Γούναρης Μαριγώ: Αννέτα Κορτσαρίδου Θόδωρος: Γιώργος Καύκας Γκεσταμπίτης: Εύη Σαρμή Τρελός: Έκτωρ Καλούδης Έλλη: Ελένη Θυμιοπούλου Γιατρός: Βασίλης Σεϊμένης Πατριώτης, εφημεριδοπώλης: Δημήτρης Κοντός Συμμετέχουν, επίσης, οι σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ: Διαμαντής Αδαμαντίδης, Γιάννης Σαμψαλάκης, Ορέστης Χαλκιάς-Αλεξανδρόπουλος
Οι δικοί μου ήρωες ήταν πάντα ανώνυμοι. Κρυμμένοι πίσω από πάγκους στις λαϊκές αγορές, στα εμπορικά καταστήματα με τα τόπια τα υφάσματα, σε αμφιβόλου καθαριότητας κουζίνες, σε φορτηγά, ανεβασμένοι σε κολώνες της ΔΕΗ με ιμάντες να φωνάζουν, πίσω από υπερμεγέθη μηχανήματα που τους κάνουν να μοιάζουν ακόμα πιο μικροί κι ασήμαντοι. «Ταγμένοι για τη ρέγγα και το χαλβά, σ' αυτά που πάντοτε θα ξαναγυρίζουν». Κάθε φορά που κατεβαίνω στο Καπάνι να ψωνίσω, μα ζαρζαβατικά, μα ψάρια ή κρέατα, αντικρύζω όλη την Ελλάδα σε μια σταλιά τόπο. Με τα χρώματα, τις μυρωδιές, τη βρωμιά και την καθαριότητα, την πονηριά, την απάτη, το κιμπαριλίκι, την τιμιότητα. Γρήγορα χέρια, βλέμμα αστραφτερό, ζύγι περίεργο, υγρά χαρτονομίσματα.
Θόδωρος, Μαρία, Γιώργος, Ουρανία, Λευτέρης, Νίκος, Αννέτα, Ξενοφών, Δανάη, Μιχάλης, Μαριγώ, Ζήσης, Αλέξανδρος, Εύη, Τηλέμαχος, Δέσποινα, Δημήτρης, Νίκος, Βασίλης, Ελένη, Αμυγδαλιά, Ροδή, Στέλιος, Κωνσταντίνα... Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που ψηφίζουν όποτε αποφασίσουν εκείνοι που ξέρουν καλύτερα, που σκοτώνονται κάθε μέρα προς όφελος εκείνων που ξέρουν καλύτερα, που εύκολα ή δύσκολα, με το ζόρι συχνά, πληρώνουν δόσεις, δάνεια, εφορίες, αμαρτίες εκείνων που ξέρουν καλύτερα και το βράδυ γυρίζουν σπίτι τους, τρώνε πικρό ψωμί, βλέπουν τηλεόραση, τσακώνονται με τους συγγενείς, φίλους, γειτόνους για το ποιος είναι καλύτερος από αυτούς που ξέρουν καλύτερα. Φοβούνται, πιστεύουν κάθε επιτήδειο, νομίζουν ότι
κατάλαβαν, είναι ράθυμοι, ανάβουν ένα κερί στην Παναγιά –γιατί ποτέ δεν ξέρεις–, έχουν ψιλά στη τσέπη τους για τα παιδιά στα φανάρια και τους ζητιάνους. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που πολέμησαν στο Αλβανικό μέτωπο, στα Δερβενάκια και στο Ρούπελ, που ακολούθησαν τις σωρούς του Παλαμά και του Σεφέρη σε καιρούς δύσκολους. Θα μπορούσαν να λέγονται Καραϊσκάκης ή Αθανάσιος Διάκος αλλά δεν έτυχε. Όμως μ’ ένα περίεργο, ακατανόητο τρόπο κατέχουν το αυτονόητο. «Ότι μονάχα εκείνος που παλεύει το σκοτάδι μέσα του θά ’χει μεθαύριο μερτικό δικό του στον ήλιο». Οι δικοί μου ήρωες ήταν πάντα ασήμαντοι. Και ανώνυμοι. Είναι οι ήρωες του έργου «Οι Γερμανοί ξανάρχονται». Γιάννης Ρήγας
ΑΛΕΚΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ−ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Ο Ι « Δ Ι Ο Σ ΚΟΥ Ρ Ο Ι » Τ Η Σ Ε Π Ι Τ Υ Χ Ι Α Σ
Ένα συγγραφικό ντουέτο με ξεχωριστή θέση στον χώρο του θεάματος
Στα συγγραφικά ντουέτα στην κωμωδία είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις σε ποιον από τους δύο ανήκει περισσότερο ή λιγότερο το κάθε έργο. Συνήθως όμως ο ένας από τους δύο, για κάποιο λόγο, είτε γιατί ζει παραπάνω από τον άλλον, είτε γιατί ακολουθεί δική του προσωπική πορεία, αντέχει περισσότε-
ρο μέσα στον χρόνο. Επίσης συνήθως στα συγγραφικά ντουέτα απ’ ό,τι λένε, ο ένας καταθέτει παραπάνω στον τομέα της πλοκής και o άλλος στον τομέα του διαλόγου. Υπήρξαν πολλά και πετυχημένα συγγραφικά ντουέτα στο ελληνικό θέατρο, όπως ο Τσιφόρος και ο Βασιλειάδης ή ο Γιαλαμάς με τον Πρετεντέρη, αλλά ο Αλέκος Σακελλάριος με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο, απέκτησαν μια ξεχωριστή θέση στον χώρο του θεάματος και γιατί ο Γιαν-
του ΙΑΣΟΝΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ
νακόπουλος υπήρξε ένας σπουδαίος εργάτης της πένας αλλά και γιατί ο Αλέκος Σακελλάριος υπήρξε μια έντονη και πολυσχιδής προσωπικότητα που στα 57 χρόνια της παρουσίας του στον χώρο του θεάματος δεν είναι μόνο ότι ασχολήθηκε με πολλά διαφορετικά πράγματα, είναι ότι στο κάθε πράγμα από αυτά, έβαζε μια δική του, σημαντική και με ειδικό βάρος, υπογραφή. συνέχεια στη σελ. 5
Αλέκος Σακελλάριος, Βασίλης Λογοθετίδης, Χρήστος Γιαννακόπουλος
Αυτό το σημείωμα που είναι… «προλογικόν σημείωμα ή πολιτική διευκρίνισις» όπως ξεκαθαρίζουν ο Σακελλάριος με τον Γιαννακόπουλο, «υποδεχόταν» τους θεατές στο Θέατρο Ρεξ-Κοτοπούλη για την παράσταση Οι Γερμανοί ξανάρχονται το 1946. Έναν χρόνο πριν το συγγραφικό δίδυμο Σακελλάριος-Γιαννακόπουλος, που ως τότε ήταν γνωστό για τις επιδόσεις του σε επιθεωρήσεις, είχε κάνει τεράστια επιτυχία με το θεατρικό έργο Η δεξιά, η αριστερά και ο Κυρ-Παντελής, που ανέβασε ο Λογοθετίδης στο Θέατρο Κοτοπούλη. συνέχεια στη σελ. 2
ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ Σ Τ Ρ Ε Φ Ε ΤΑ Ι Η ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
ΑΥΡΙΟΝ ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ της ειρήνης Ο κ. Μπέβιν δεν θα μεταβή ΑΣΘΕΝΟΥΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Ο κ. ΑΤΤΛΥ ΘΑ ΗΓΗΘΗ ΤΗΣ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣΕΦΘΑΣΑΝ ΕΙΣ ΜΟΣΧΑΝ ΟΙ κ.κ. ΜΟΛΟΤΩΦ και ΒΙΣΙΝΣΚΥ [εφ. Ακρόπολις, 28 Ιουλίου 1946]
Αριθμός σελίδας 2
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ οδήγησε προς την αποχώρηση και τη δημιουργία δικού του θιάσου ο καινούργιος τότε παράνομος έρωτάς του, η Ίλυα Λιβυκού…
ΟΤΑΝ ΞΑΝΑΡΘΑΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ… ΠΡΟΛΟΓΙΚΟΝ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ή ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΙΣ συνέχεια από την πρώτη σελίδα Ήταν η μεγάλη επιτυχία του συγκεκριμένου έργου που ώθησε τους συγγραφείς να ξανατολμήσουν να γράψουν και τον θίασο Κοτοπούλη να ανεβάσει ξανά έργο τους. Σήμερα βέβαια το έργο Οι Γερμανοί ξανάρχονται έχει ακουμπήσει τα όρια του μύθου και μόνο με τον τίτλο του. Τα πράγματα όμως ήταν πολύ διαφορετικά την εποχή που πρωτοανέβηκε, γι’ αυτό θα έπρεπε κάπου εδώ να πούμε δυο λόγια και για την εποχή από τη μία και για τον θίασο και τον ηθοποιό από την άλλη που το ανέβασαν…
Η εποχή που γεννήθηκε και πρωτοπαίχτηκε το έργο
Οι Γερμανοί ξανάρχονται ανέβηκαν το 1946. Οι Γερμανοί έφυγαν από την Αθήνα στις 12 Οκτωβρίου του 1944. Τον Φεβρουάριο του 1945, δυο μήνες μετά τα φρικαλέα Δεκεμβριανά, υπογράφτηκε η Συμφωνία της Βάρκιζας. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς σκοτώθηκε ο Άρης Βελουχιώτης. Το 1946 ξεκίνησε ο Εμφύλιος που θα ταλαιπωρούσε την Ελλάδα μέχρι τον Αύγουστο του ’49. Την Απελευθέρωση στην Ελλάδα δεν την υποδέχτηκαν μόνο με ζητωκραυγές και αίσθημα ανακούφισης αλλά και με μια φοβερή έκρηξη πολιτικών παθών. Ήδη από το τέλος της Κατοχής τα πράγματα φαίνονταν πως με την Απελευθέρωση δεν θα ζούσαν οι άνθρωποι μια καινούρια καλύτερη εποχή, ήδη υπήρχε ουσιαστική διαφορά μεταξύ των κυβερνήσεων του βουνού και του Καΐρου. Ο πληθωρισμός και η πείνα θα συνέχιζαν για αρκετά χρόνια μετά την Απελευθέρωση να ταλαιπωρούν τους Έλληνες, αλλά τουλάχιστον δεν υπήρχε η μπότα του κατακτητή. Αλλά και μετά το φινάλε του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1945 και την αυτοκτονία του Χίτλερ, εξακολουθούσαν να υπάρχουν θεωρίες συνωμοσίας πως ο Χίτλερ κάπου στη Νότια Αμερική, όπου είχε φυγαδευτεί και ετοίμαζε μια μεγάλη αντεπίθεση — πάντα υπήρχαν θεωρίες συνωμοσίας… Από τη μια τα εμφύλια πάθη, από την άλλη ο φόβος ότι μπορεί κι οι Γερμανοί να ξανάρθουν. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’40 είχαν φύγει οι κατακτητές αλλά ο φόβος εξακολουθούσε να υπάρχει. Υπήρχαν οι Δεξιοί, υπήρχαν οι Αριστεροί, αλλά υπήρχαν και οι άνθρωποι που ήθελαν απλώς να ζήσουν ήσυχα την καινούρια εποχή. Δεν ήταν απολιτίκ, όπως θα τους λέγαμε σήμερα, ήταν απλώς κουρασμένοι από όλα αυτά που είχαν περάσει. Η έκρηξη του Εμφυλίου ήταν η χαριστική βολή γι’ αυτούς —κι αυτό βέβαια ήταν κυρίως προς όφελος της Δεξιάς παράταξης, στην οποία επικεφαλής ήταν το Παλάτι κι ακόμη πιο… επικεφαλής ήταν η, Πριγκίπισσα πρώτα και μετά τον θάνατο του Γεωργίου Β΄ την 1η Απριλίου 1947, Βασίλισσα Φρειδερίκη…
Το 1946 ο μέσος άνθρωπος στην Ελλάδα ήθελε να ζήσει ελεύθερος και να χορτάσει την πείνα του κι αυτός ήταν ο «Κυρ-Παντελής», που από τη μια είχε τη «Δεξιά» κι από την άλλη την «Αριστερά». Τα πολιτικά πάθη ήταν οξυμένα και οι επιθεωρήσεις της εποχής χωρίζονταν σε «γαλάζιες» και «κόκκινες», ανάλογα τα φρονήματα των συγγραφέων και των ηθοποιών που συμμετείχαν σε αυτές. Η δεξιά, η αριστερά και ο Κυρ-Παντελής των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου το 1945 εξέφραζε πλήρως τον μέσο πολίτη και γι’ αυτό είχε επιτυχία. Έναν χρόνο μετά, το έργο τους Οι Γερμανοί ξανάρχονται ήταν ένας θρίαμβος. Και
Ο Αλέκος Σακελλάριος θυμάται πώς γράφτηκε το έργο
τα δύο έργα στο Θέατρο Κοτοπούλη ανέβηκαν μετά φόβου Θεού, λόγω των αντιδράσεων που μπορεί να είχε η θέση που έφεραν σε αυτή την ταραγμένη εποχή, τότε που οι θεατές ήθελαν να ακούσουν μόνο αυτό που ήθελαν να ακούσουν και που οι αντιδράσεις τους μπορούσαν να είναι πολύ ακραίες, είτε θετικά, είτε αρνητικά. Πολλοί φοβόντουσαν πως είτε οι μεν, είτε οι δεν θα μπορούσαν να σπάσουν ακόμα και το θέατρο… Οι Γερμανοί ξανάρχονται βασικά είναι ένα έργο για τον Εμφύλιο, που μέσα στην πλοκή του χρησιμοποιεί και τον φόβο της θεωρίας συνωμοσίας που λέγαμε περί επιστροφής των Γερμανών για να μιλήσει για την ανάγκη αδελφοσύνης των Ελλήνων, για να μιλήσει ενάντια στην εμφύλια διαμάχη. Κι όπως απέδειξε η επιτυχία του έργου και η διαχρονικότητά του ο Κυρ-Παντελής ήταν πιο ισχυρός στην ελληνική κοινωνία και από τη Δεξιά και από την Αριστερά— αν και γενικά έγερνε πιο πολύ προς τα Δεξιά, χωρίς όμως να πάψει να στηλιτεύει τα αρνητικά και των δύο παρατάξεων…
Ο θίασος Κοτοπούλη και ο Βασίλης Λογοθετίδης
Οι Γερμανοί ξανάρχονται, όπως και το προηγούμενο έργο που λέγαμε Η δεξιά, η αριστερά και ο ΚυρΠαντελής, ανέβηκαν στο Θέατρο Ρεξ, όπου στεγαζόταν ο θίασος της Μαρίκας Κοτοπούλη, ήδη από το 1937, όταν εγκαινιάστηκε το μνημειώδες κτίριο της οδού Πανεπιστημίου και για δεκαετίες για τους Αθηναίους το Ρεξ ήταν το «Θέατρο Κοτοπούλη». Ο θίασος της Κοτοπούλη ήταν ο πρώτος επιχορηγούμενος από το κράτος θίασος, όταν εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ’30, επί δικτατορίας Μεταξά, ο παντοδύναμος τότε Κωστής Μπαστιάς, μετά από μεσολάβηση του Παλατιού, επιχορήγησε τον θίασο Κοτοπούλη, κάνοντάς τον ημικρατικό θέατρο. Δεν ήταν ένας απλός θίασος, είχε μόνιμους ηθοποιούς σαν το Εθνικό Θέατρο, ανέβαζε και έργα εκτός Ρεξ, στα οποία δεν έπαιζε απαραίτητα η Μαρίκα Κοτοπούλη, παρόλο που όποιο κι αν ήταν το έργο, σε όποιο θέατρο κι αν ανέβαινε, αναφερόταν ως «θίασος Μαρίκας Κοτοπούλη». Ήταν τόσο ισχυρή η προσωπικότητα και η παρουσία της Μαρίκας Κοτοπούλη κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, που και μόνο το όνομά της προσέδιδε σεβασμό σε έναν θίασο που υπήρξε φυτώριο σπουδαίων καλλιτεχνών… Διευθυντής του ήταν ο Βασίλης Λογοθετίδης που τριάντα σχεδόν χρόνια πριν, το 1918, νεαρός ακόμα, είχε φτάσει στην Αθήνα κυνηγημένος από την Κωνσταντινούπολη, απ’ όπου καταγόταν, με μια κοπέλα την οποία είχε κλέψει και πέφτοντας στην πρώτη μεγάλη απεργία των ηθοποιών το 1918, που είχε προκηρύξει το νεοσύστατο ΣΕΗ, λίγο μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, ζήτησε δουλειά στον θίασο Κοτοπούλη που τον προσέλαβε και εκεί εξελίχθηκε και έγινε ο μέγας Λογοθετίδης. Ο Λογοθετίδης στον θίασο Κοτοπούλη δεν έπαιξε μόνο κωμωδίες, έπαιξε και κλασικό θέατρο και άλλα πράγματα, αλλά καθιερώθηκε ως ο βασιλιάς της κωμωδίας και λατρεμένος του κοινού. Η δεξιά, η αριστερά και ο Κυρ-Παντελής το 1945, ήταν μια μεγάλη επιτυχία αλλά Οι Γερμανοί ξανάρχονται σήμαναν και την αποχώρησή του από τον θίασο της Κοτοπούλη μετά από 30 χρόνια, μετά από έναν καυγά σχετικά με τα ποσοστά του — άλλοι λένε πως τον
Πώς γράφτηκαν όμως Οι Γερμανοί ξανάρχονται; Στα μέσα της δεκαετίας του ΄80, σε ένα χρονογράφημά του ο Αλέκος Σακελλάριος θυμόταν επ’ αυτού: «Στα παλιά χρόνια στη στάση Αργυροπούλου –σχεδόν γωνία Πατησίων και Κοδριγκτώνος– ήταν το ζαχαροπλαστείο του Μαλάμου. Σ’ αυτό το ζαχαροπλαστείο που εκείνον τον καιρό έβγαζε και τραπεζάκια στην οδό Πατησίων, μαζευόμαστε τα βράδια οι ξενύχτηδες για έναν καφέ, για ένα παγωτό, για μια λεμονάδα. Εκείνο το βράδυ –ήταν το τέλος του καλοκαιριού του 1946– ο Χρήστος Γιαννακόπουλος και εγώ είχαμε κάτσει σ’ ένα απόμερο τραπεζάκι για να μιλήσουμε σχετικά με τη νέα θεατρική περίοδο που ερχότανε. Επαγγελματίες και οι δύο που ζούσαμε από το θέατρο, είχαμε απόλυτη ανάγκη να δουλέψουμε, να δώσουμε δηλαδή ένα θεατρικό έργο σε κάποιον από τους χειμερινούς θιάσους. Τότε ήμασταν ακόμη περισσότερο γνωστοί σαν επιθεωρησιογράφοι... Αλλά την προηγούμενη χρονιά είχαμε δώσει την πρώτη κωμωδία της συνεργασίας μας, το Η δεξιά η αριστερά και ο κυρ- Παντελής στον Βασίλη Λογοθετίδη και είχε σημειώσει μεγάλη επιτυχία, κι αυτό ακριβώς λέγαμε εκείνο το βράδυ στου Μαλάμου. Τι καλά θα ήταν αν και την καινούργια σαιζόν εμφανιζόμασταν με μια κωμωδία. – Για ποιον; – Για τον Λογοθετίδη φυσικά… —Και τι κωμωδία; —Θα τη βρούμε… Ο Χρήστος αντιμετώπιζε όλα τα θέματα με μια απέραντη αισιοδοξία. Κι εδώ που τα λέμε τις πιο πολλές φορές τα πράγματα τον δικαίωναν. —Θα τη βρούμε. Βυθιστήκαμε και οι δύο στις σκέψεις μας, προσπαθώντας να βρούμε κάποιο θέμα, κάποιον στόχο, κάποια αρχή. Οι αναμνήσεις από τη φρικτή Κατοχή ήταν ακόμη νωπές. Στ’ αυτιά μας είχαμε ακόμη τη μνήμη από τα χτυπήματα της ναζιστικής μπότας στους αθηναϊκούς δρόμους. —Χρήστο... —Τι; —Σκέψου τι θα γινότανε να γράφαμε ένα έργο που θα είχε τον τίτλο Οι Γερμανοί ξανάρχονται… Ο Γιαννακόπουλος γύρισε με κοίταξε κατάπληκτος και είπε: —Αυτό είναι! Το βρήκαμε! —Ποιο βρήκαμε; —Το έργο… —Τι έργο βρήκαμε; —Τώρα δεν το είπες Οι Γερμανοί ξανάρχονται. —Αυτό δεν είναι έργο, είναι ένας τίτλος. —Θα το βρούμε και το έργο... Μην ξεχνάς ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Θα το βρούμε πού θα πάει…
Το άλλο βράδυ κιόλας επισκεφτήκαμε τον Λογοθετίδη. —Σου έχουμε βρει μια ωραία σατυρική κωμωδία... —Τι κωμωδία; —Ο τίτλος είναι Οι Γερμανοί ξανάρχονται. Ο Λογοθετίδης απ’ ό,τι καταλάβαμε εντυπωσιάστηκε… —Πολύ ωραίος είναι ο τίτλος. Η κωμωδία όμως που είναι; —Θα σ’ τη φέρουμε την άλλη βδομάδα... —Πέστε μου τουλάχιστον την υπόθεσή της… Αλλά τι υπόθεση να του λέγαμε αφού κι εμείς δεν ξέραμε τίποτα παραπάνω από τον τίτλο; —Άσε να τη δεις την άλλη βδομάδα. —Περίπου τι είναι; Αλλά φυσικά ούτε το περίπου μπορούσαμε να του πούμε. Κάτσαμε όμως, κλειστήκαμε μέσα, ξενυχτήσαμε και σιγά-σιγά τα καταφέραμε και τη γράψαμε. Όταν όμως την τελειώσαμε και τη διαβάσαμε στον Λογοθετίδη και στoν θεατρικό επιχειρηματία Γιώργο Χέλμη, μας περίμενε μεγάλη απογοήτευση. Τα συμβαίνοντα στη Γ΄ πράξη συνέβαιναν σ’ ένα βουνό, όπου οι πρωταγωνιστές μας είχαν βγει αντάρτες. Αλλά ο Χέλμης μας το εξήγησε σαφώς! —Βουνό δεν υπάρχει… —Θα μας φτιάξει ο σκηνογράφος. —Μα αυτά προσπαθώ να σας εξηγήσω… Τα οικονομικά του θιάσου είναι τέτοια που δεν επιτρέπουνε την πολυτέλεια καινούργιου σκηνικού. Η αυλή υπάρχει. Το βουνό που θέλετε δεν υπάρχει. Κατεβείτε κάτω στην αποθήκη και διαλέξτε από τα υπάρχοντα σκηνικά. Έτσι κι έγινε. Κατεβήκαμε κάτω στην αποθήκη κι επειδή δεν βρήκαμε βουνό αλλά μια κλινική αλλάξαμε τη Γ’ πράξη και την κάναμε έτσι ώστε να γίνεται σε μια νευρολογική κλινική.
Μια ανάμνηση του Σακελλάριου για τον Βασίλη Λογοθετίδη
Στην κωμωδία αυτή ο Λογοθετίδης έκανε μια πραγματική δημιουργία. Θα ήθελα μάλιστα να σας διηγηθώ κάτι πολύ χαρακτηριστικό για τον τρόπο που έπαιζε ο Λογοθετίδης: Υπήρχε μια σκηνή στη Β΄ πράξη, που τον πληροφορούσανε ότι απ’ έξω από την αυλή περιφερότανε ύποπτα ένας Γκεσταπίτης. Ο Λογοθετίδης που δεν τολμούσε ν’ ανοίξει την πόρτα, πήγαινε στη μάντρα και έκανε έναν πήδο για να δει αν είναι δυνατόν τι γινόταν απ’ έξω. Αυτός ο πήδος όμως ήταν ένας πήδος τεράστιος. Παρακολουθούσαμε με τον Γιαννακόπουλο το πήδημά του, από την κουίντα και μέναμε κάθε βράδυ κατάπληκτοι. —Βρε πόσο πηδάει, ανάθεμά τονε! —Το μετράμε; —Το μετράμε. Έτσι ένα βράδυ βάλαμε σημάδι ως που έφτανε κι ύστερα πήραμε μια μεζούρα και το μετρήσαμε. —Ένα και δέκα. Του το είπαμε. —Ξέρεις ότι πηδάς κάθε βράδυ άλμα εις ύψος ένα και δέκα;
ΣΗΜΕΡΟΝ ΕΞΑΓΓΕΛΛΟΝΤΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΝ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ ΜΟΝΟΝ Η ΧΑΡΤΙΝΗ ΛΙΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΕΣΟΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΧΡΥΣΗ
Ερωτηθείς ο κ. υπουργός των Οικονομικών επί της συνεχιζομένης ανατιμήσεως της χρυσής λίρας εις την ελευθέραν αγοράν, απήντησεν ότι σήμερον την εσπέραν θα προβή εις δηλώσεις επί του νομισματικού. Ο κ. υπουργός είπεν ότι νόμισμα ελληνικόν δεν είναι, η χρυσή λίρα, αλλά η χάρτινη αγγλική, επί της οποίας έχει σταθεροποιηθή η δραχμή μας. Αι συναλλαγαί –είπε– διεξάγονται κακώς με χρυσήν λίρα και δεν αποκλείεται να ληφθούν μέτρα κατά της κερδοσκοπίας. Πληροφορούμεθα σχετικώς, ότι δια των σημερινών ανακοινώσεων θα εξαγγελθή σειρά κυβερνητικών μέτρων, η εφαρμογή των οποίων θα παραλύση τελείως τας προσπαθείας των κερδοσκόπων υποτιμητών της δραχμής. […] Ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών δι’ ανακοινώσεως προς τα μέλη του συνιστά όπως του λοιπού ενεργούν, εις δραχμάς μόνον τας συναλλαγάς των, ουδενός λόγου υφισταμένου όπως χρησιμοποιούν το σύστημα της εις λίρας πληρωμής, όπερ καθιερώθη κατά την κατοχήν. [εφ. Ελευθερία, 29 Μαρτίου 1945]
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
Δεν του έκανε όμως ούτε κρύο ούτε ζέστη. Ύστερα από καμιά δεκαριά μέρες είχαμε κάνει όλοι μια εκδρομή… Όπως πηγαίναμε συναντήσαμε έναν μικρό φράχτη καμιά σαρανταριά πόντους. Όλοι τον πηδήσαμε και προχωρήσαμε. Όλοι εκτός από τον Λογοθετίδη, που πήγε βόλτα για να τον παρακάμψει. Όλοι απορήσαμε. —Γιατί δεν τον πηδάς Βασίλη; —Πού να πηδήσω τόσο πράμα; —Μα στο θέατρο πηδάς κάθε βράδυ ένα και δέκα! —Στο θέατρο! Αυτός ήταν ο Λογοθετίδης…».
Οι Γερμανοί ξανάρχονται ... στο σινεμά
Ο Αλέκος Σακελλάριος είχε τον τρόπο να αποδραματοποιεί τα πράγματα και να τα κάνει να φαίνονται τόσο πολύ χαριτωμένα. Όπως και νά ’χει Οι Γερμανοί ξανάρχονται, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν από τους συγγραφείς του «σατυρικός εφιάλτης» κι αποτελούνταν από «τρεις πράξεις κι επίλογο» με επικεφαλής τον Βασίλη Λογοθετίδη και ηθοποιούς από τον θίασο της Κοτοπούλη, κάποιοι από τους οποίους τα επόμενα χρόνια θα έκαναν μεγάλη καριέρα, σαν τον Ντίνο Ηλιόπουλο, τη Μαργαρίτα Λαμπρινού, τη Βίλμα Κύρου, την Κάκια Παναγιώτου, ενώ στο καστ συμμετείχε ως ηθοποιός, ο κατόπιν διαπρεπής σκηνοθέτης του σινεμά και του θεάτρου Ντίνος Δημόπουλος, είχαν τόσο μεγάλη επιτυχία ανεβαίνοντας στο Ρεξ, που γρήγορα πήραν την άγουσα προς το στούντιο της Φίνος Φιλμ, τότε που δεν γυρίζονταν ούτε εύκολα, ούτε πολλές ελληνικές ταινίες, και έγινε μία ταινία που έσπασε τα ταμεία και έγραψε ιστορία. Στο αρκετά αλλαγμένο καστ, η Ίλυα Λιβυκού πήρε τη θέση της Βίλμας Κύρου, στον ρόλο της επιμελήτριας της κλινικής, ενώ ανάμεσα στους ηθοποι-
ούς αναγνωρίζουμε τον Μίμη Φωτόπουλο και τη Γεωργία Βασιλειάδου πριν γίνουν οι πασίγνωστοι και αγαπημένοι ηθοποιοί που όλοι ξέρουμε. Αλλά αυτός που έκλεψε την παράσταση ήταν ο Χρήστος Τσαγανέας, που πήρε τη θέση του Γεράσιμου Λειβαδά που πρώτος είχε παίξει στο θέατρο τον ρόλο του τρελού στην κλινική. «Άνθρωποι, άνθρωποι, αιμοσταγείς, αιμοδιψείς και αιμοβόροι, προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός…;» ήταν η φράση που έκανε πάταγο και ήταν τέτοια η επιτυχία του ρόλου αυτού που το καλοκαίρι του 1948, στο καινούργιο τότε θέατρο Μετροπόλιταν στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας στην Αθήνα, ο Σακελλάριος με τον Γιαννακόπουλο ανέβασαν σε δική τους επιχείρηση μια επιθεώρηση που έκανε πάταγο κι είχε τον τίτλο Άνθρωποι, άνθρωποι ξεκινούσε με τον Χρήστο Τσαγανέα να απαγγείλει τον μονόλογο από το Οι Γερμανοί ξανάρχονται. «Άνθρωποι, άνθρωποι, αιμοσταγείς, αιμοδιψείς και αιμοβόροι…»
Οι Γερμανοί ξανάρχονται Αναμνήσεις του Αλέκου Σακελλάριου
Αξίζει κάπου εδώ να κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα και να παραθέσουμε δύο κομμάτια αναμνήσεων του Αλέκου Σακελλάριου, από το βιβλίο του Λες και ήταν χθες (εκδόσεις Σμυρνιωτάκη, 1990) με θέμα, το πρώτο μια ιστορία που τους ενέπνευσε, αυτόν και τον Γιαννακόπουλο, για ένα από τα πιο χαρακτηριστικά επεισόδια του έργου, μια ιστορία από την Κατοχή και το δεύτερο κάποιες αναμνήσεις από το γύρισμα της ταινίας…
Αριθμός σελίδας 3
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ Ή ΜΕ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ;
Τον καιρό που τα όπλα των Άγγλων, των Ρώσων και των Αμερικανών έδιναν αδελφωμένα –εν ονομάτι της ελευθερίας των λαών– τα τελευταία και αποφασιστικά χτυπήματα εναντίον της Χιτλερικής Γερμανίας, τον καιρό που παρακολουθούσαμε με αγωνιώδη συγκίνησι την θριαμβευτική πορεία προς την καρδιάν του Γ΄ Ράιχ των συμμαχικών στρατευμάτων και χαιρόμαστε τόσο για τις επιτυχίες του Μοντγκόμερυ, του Αλεξάντερ και του Πάττον, όσο και για τις επιτυχίες του Ζούκωφ και του Τιμοσένκο, τον καιρό που οι σκλάβοι γινόντουσαν ελεύθεροι και οι ελεύθεροι παραληρούσαν από ενθουσιασμόν, υπήρχαν και μερικοί απαισιόδοξοι, που τολμούσαν να ξεστομίζουν μία φοβερή προφητεία: –Να δης που μόλις τελειώσει ο πόλεμος θ’ αρπαχτούνε μεταξύ τους! Και τώρα, τόσους μήνες μετά την πτώσι της Γερμανίας, και αφού παρόλη την πείνα μας ξελαρυγγιαστήκαμε να ζητωκραυγάζουμε τόσο τον Τσώρτσιλ όσο και τον Στάλιν – από 50% έκαστον μη τυχόν και παρεξηγηθούμε. Τώρα η απαίσια εκείνη πρόβλεψις των απαισιόδοξων ανθρώπων δεν είναι πλέον μια απλή προφητεία, αλλά μια σαφής απειλή. Το «Ελληνικόν» ζήτημα, που στην πραγματικότητα εδημιουργήθη από την αγγλοσοβιετικήν αντίθεσι συγκλονίζει εδώ και λίγες ημέρας τον Οργανισμό, ας το πούμε, «Ηνωμένων» Εθνών. Γιατί είναι βέβαιο ότι αυτή τη στιγμή μπορεί να μην έχουμε πόλεμο, δεν έχουμε όμως και ειρήνη. Και εμείς, όλοι εμείς που ζούμε σ’ αυτή τη λίγη και αιματόβρεκτη γη, είμαστε υποχρεωμένοι να αφήσουμε τα κοινώς λεγόμενα «μεσοβέζικα» και να εκφραστούμε σαφώς: –Με τους Άγγλους ή με τους Ρώσους; Μεγάλο το δίλημμα, ιδίως για τους ανθρώπους εκείνους τους φιλήσυχους, τους εργαζομένους, τους μισθοβιώτους, τους ημερομίσθιους, που το μεγάλο τους όνειρο είναι ν’ αποκτήσουν ένα ζευγάρι παπούτσια και το μεγάλο τους παράπονο ότι τα Ηνωμένα Έθνη εξέχασαν το αίμα που εράντισε τα βουνά της Βορείου Ηπείρου, την άμμον της Αφρικής, τις μάντρες των Σκοπευτηρίων και τους τοίχους των Χαϊδαριών. –Με τους Άγγλους ή με τους Ρώσους; Κάθεται και λογαριάζει ο φιλήσυχος άνθρωπος τι μας συμφέρει περισσότερο: Με τους Άγγλους; Και τι έκαναν οι Άγγλοι για εμάς έως τώρα; Σταθεροποίησαν με… δικά μας λεφτά την αστάθειάν μας, μας στέλνουν αντί χρημάτων εμπειρογνώμονες, παύουν και διορίζουν Κυβερνήσεις, ανέχονται την δίωξη των αγωνιστών της Εθνικής Αντιστάσεως και όσο για την Κύπρο, άλλα λόγια ν’ αγαπιώμαστε! Τότε
Μια αληθινή ιστορία από την περίοδο της Κατοχής
«Ο Φλοξ…» «Είμαστε μια μικρή παρέα τότε, ο Χρήστος Γιαννακόπουλος, ο Κώστας Βουτσινάς κι εγώ, που τα σκοτεινά βράδια της κατοχής τρυπώναμε σε μια ταβερνίτσα της οδού Γ΄ Σεπτεμβρίου –κοντά στην οδό Ηπείρου– που η μαυραγορίτικη δραστηριότης του καταστηματάρχη της πάντα επεφύλασσε εκπλήξεις στην πειναλέα πελατεία της. Πότε υπήρχε λίγη φέτα νωπή και άνοστη σαν χορτάρι, πότε υπήρχε λαδάκι του Θεού, που έμπαινε «εξτρά» στα νερόβραστα όσπρια, πότε υπήρχε μια γερμανική κονσέρβα και που και που υπήρχε ψωμί «ζυμωτό» που το κατεβάζαμε αμάσητο και το νιώθαμε ύστερα στο στομάχι μας σαν μια γροθιά τσιμεντένια. Μέσα σ’ αυτήν τη μαυραγορίτικη ταβέρνα περιφερότανε μελαγχολικός πάντα ένας ξερακιανός σκύλος, που μπορούσε κανείς να μετρήσει τα πλευρά του. Βέβαια, μεζέδες για σκύλους δεν περισσεύανε εκείνη την εποχή, που οι άνθρωποι ψάχνανε, πριν από τις γάτες, τους σκουπιδοτενεκέδες, για να βρούνε κάτι φαγώσιμο. Αλλά κι ο καημένος ο Φλοξ –Φλοξ τον λέγανε τον πειναλέο σκύλο της ταβέρνας– που είχε απαρνηθεί αναγκαστικά την κρεατοφαγία, κατέβαζε αδιαμαρτυρήτως ό,τι είχε την ευχαρίστηση να του προσφέρει η εξίσου πειναλέα της κατοχικής ταβέρνας, που πεινασμένη καθότανε, πεινασμένη σηκωνότανε. Τέτοια ήταν η πείνα του έρημου του Φλοξ, που ακόμα και τη νερόβραστη λαχανίδα καταβρόχθιζε. Εκείνο το μεσημέρι, λοιπόν, τα Χριστούγεννα, ο Κώστας ο Βουτσινάς έτυχε να συναντηθεί με τον μαυραγορίτη ταβερνιάρη: —Το βράδυ, κυρ-Κώστα, παρ’ τον
κυρ-Χρήστο και τον κυρ-Αλέκο κι ελάτε στο μαγαζί να κάνουμε μαζί Χριστούγεννα . —Τι Χριστούγεννα να κάνουμε, μωρ’ αδερφέ μου; Χριστούγεννα με λαχανίδα; Ο μαυραγορίτης γέλασε πονηρά: —Άμα σας λέω ελάτε, ελάτε. Κάτι πονηρεύτηκε ο Κώστας: —Γιατί, δηλαδή, θά ’χεις τίποτα της προκοπής; Έσκυψε στ’ αυτί του Κώστα ο μαυρα-
γορίτης και του ψιθύρισε συνωμοτικά το μεγάλο μυστικό: —Θά ’χουμε κρέας! —Κρέας; —Κρέας, μάλιστα. Χτυπήσανε τα τέλια αμέσως, ειδοποιηθήκαμε ο Χρήστος κι εγώ και νωρίς-νωρίς, πριν ακόμη σουρουπώσει τελείως, μην τυχόν προλάβουν τίποτ’ άλλοι και μας το φάνε το κρέας, θρονιαστήκαμε στην ταβέρνα, που λόγω της ημέρας ήταν στολισμένη με κλαδιά από έλατα και διάφορα χάρτινα μπιχλιμπίδια. —Φέρε λοιπόν. —Τι να φέρω; —Κρέας να φέρεις. —Να σας βάλω πρώτα κάτι ορεκτικό; Κάτι για να σας ανοίξει η όρεξη; —Βρε, δεν θέλουμε να ανοίξει η όρεξη. Ανοιχτή είναι, πανάθεμά τη. Να κλείσει θέλουμε. Έχεις τίποτα να μας την κλείσει; —Να σας φέρω, δηλαδή, αμέσως το κρέας; —Αμέσως. —Να φέρω και σαλάτα; —Να φέρεις. —Έχω και φέτα. —Να φέρεις και φέτα. —Και ψωμί; —Και ψωμί. Βέβαια, με τέτοια παραγγελία ήτανε σίγουρο ότι θ’ αφήναμε στον μαυραγορίτη ταβερνιάρη όλη την κινητή μας περιουσία, γιατί κανείς από τους τρεις μας δεν είχε ακίνητη. Μόνο κινητή περιουσία είχαμε και, μάλιστα, ευκολοκίνητη, μια και δεν προλάβαινε ούτε να ζεσταθεί στις τσέπες μας. Τι σημασία είχε, πόσα κατοχικά βρωμοεκατομμύρια θα πληρώναμε; Το βέβαια ήταν, ότι θα κάναμε Χριστούγεννα. Ήρθε λοιπόν μια φορά το κρέας, λίγο μαυρισμένο, λίγο περίεργο, λίγο αχαμνό, αλλά τέτοιες ώρες, τέτοια λόγια.
Πέσαμε κι οι τρεις με τα μούτρα. Από την πρώτη, όμως, μπουκιά απογοητευτήκαμε. Κοιταχτήκαμε ερωτηματικά. Ύστερα ο Χρήστος είπε: —Ξινό δεν είναι; —Ναι μωρ’ αδερφέ μου. Ξινό και σκληρό. —Τι στην οργή είναι; —Αρνάκι, λέει. Ο Κώστας γύρισε το κεφάλι του κι έψαξε όλο το μαγαζί. Ύστερα έσκυψε και κοίταξε κάτω απ’ τα τραπέζια. Ο Χρήστος τον ρώτησε:
με τους Ρώσους. Αλλά οι Ρώσοι αγκαλιάσανε τρυφερότατα τη Βουλγαρία και αγωνίζονται να πείσουν τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ότι τα έξη αυτόματα που διαθέτει σήμερα ο στρατός μας αποτελούν… απειλή εναντίον των Βουλγάρων που τώρα είναι δημοκρατικοί, όπως ήταν εθνικοσοσιαλισταί όταν επικρατούσε ο Χίτλερ και όπως θα ήταν θεοκρατικοί εάν επικρατούσε ο Χιροχίτο. –Με τους Άγγλους λοιπόν ή με τους Ρώσους; Ούτε με τον έναν ούτε με τον άλλον. Είμαστε Αγγλόφιλοι, αλλά όχι Αγγλόδουλοι. Είμαστε Ρωσόφιλοι, αλλά όχι Ρωσόδουλοι. Ούτε με τους Άγγλους λοιπόν ε ν α ν τ ί ο ν των Ρώσων, ούτε με τους Ρώσους ε ν α ν τ ί ο ν των Άγγλων. Είναι αλήθεια ότι έχουμε κάθε λόγο να διατηρούμε κάποιο παράπονο και με τους δύο. Παράπονο μόνο. Γιατί καταλαβαίνουμε πως ό,τι έκανε εις βάρος μας και ο ένας και ο άλλος, δεν ήταν κακή πρόθεσίς αλλά αποτέλεσμα της μεταξύ των αντιθέσεως και δυσπιστίας. Και το παράπονό μας είναι ότι μας βλέπουν περισσότερο σαν στρατηγική θέση και λιγότερο σαν λαό, που οι παγκοσμίως αναγνωρισμένοι αγώνες του δίνουν το δικαίωμα να ζήση ολοκληρωμένος εθνικός, ειρηνικά, μέσα στην χορείαν των Ηνωμένων Εθνών. Ας κάνουν λοιπόν χωρίς φωνές και «κλαπατσίμπαλα» τις συνεννοήσεις τους· ας κατοχυρωθούν ο ένας έναντι του άλλου –γιατί περί αυτού πρόκειται– όσο το δυνατόν καλύτερα· ας φροντίσουν να εξαλείψουν τις παρεξηγήσεις που δημιουργεί η αμοιβαία δυσπιστία τους –και προπαντός– ας εξασφαλίσουν κατά τρόπον οριστικόν, σ’ όλον τον κόσμο, τις δημοκρατικές ελευθερίες, εν ονόματι των οποίων αγωνιστήκαμε και εν ονόματι των οποίων οι σύμμαχοί τους λαοί –και πρώτη απ’ όλους η Ελλάς– θυσιάστηκαν. Άλλωστε έτσι μόνο θα έχει όλος αυτός ο τιτάνιος αγών τη ηθική του δικαίωσι. Όσο για μας, αντί να μας μπλέκουν στους προσωρινούς –όπως ελπίζουμε– καυγάδες τους, ας μας αφήσουν στο καταστραμμένο νοικοκυριό μας κι ας μας βοηθήσουν να σκάψουμε τα χωράφια μας που γέμισαν αγκάθια και να ξαναχτίσουμε υα σπίτια μας που σήμερα είναι καπνισμένες πέτρες χωρίς στέγες και παράθυρα. Ας φροντίσουν ακόμη να ικανοποιηθούν στο ακέραιο οι τόσο δίκαιες εθνικές μας διεκδικήσεις, για τις οποίες έχουμε γράψει απαράγραπτες υποθήκες με ποταμούς αιμάτων. Δεν παρακαλούμε για όλα αυτά: Τα απαιτούμε. Και τα απαιτούμε σαν ίσοι προς ίσους, γιατί έχουμε τη γνώμη ότι οι μεγάλοι λαοί δεν μετριούνται μόνο με τα στρέμματα. [εφ. 24ωρον, 7 Φεβρουαρίου 1946]
—Τι ψάχνεις; —Ο Φλοξ που είναι; Αλήθεια, ο Φλοξ που ήταν; Πώς και δεν φάνηκε ακόμα αυτός, που με το πρώτο κουδούνισμα μαχαιροπήρουνου, έτρεχε σαν νεοσύλλεκτος σε προσκλητήριο; Ρωτήσαμε τον ταβερνιάρη: —Τι να σας πω; Κι εγώ δεν ξέρω. Από χτες βράδυ τον έχασα. Οι πρώτες μας ανησυχητικές υποψίες άρχισαν να παίρνουν σάρκα και οστά. Τη σάρκα και τα οστά του κατακαημένου του Φλοξ, που φαίνεται ότι τον τρώγαμε αντί χριστουγεννιάτικης γαλοπούλας. Κανείς δεν είπε τίποτα, όμως, μην τυχόν χαλάσει το κέφι των αλλωνών. Και μόνο ο Βουτσινάς μουρμούρισε: —Σήμερα έτυχε να λείπεις, ρε Φλοξ, που υπάρχουν και κόκκαλα. Ύστερα από λίγα χρόνια –μετά απ’ την απελευθέρωση– ο Χρήστος κι εγώ μεταφέραμε αυτή τη σκηνή με τον Φλοξ στην κωμωδία μας Οι γερμανοί ξανάρχονται.
Η «ηρωική» σκηνή του κομπάρσου
«Οι Γερμανοί ξανάρχονται…» Όταν αρχίσαμε τις προετοιμασίες για το γύρισμα της ταινίας διαπιστώσαμε με φρίκη ότι μας λείπανε οι… Γερμανοί. Ο κινηματογράφος δεν ήταν όπως το θέατρο, που δυο βουβά πρόσωπα ντυμένα με γερμανικές στολές ήταν αρκετά για να καλύψουν αυτή την ανάγκη. Το σενάριο που είχαμε γράψει ο Χρ. Γιαννακόπουλος και εγώ, προέβλεπε στρατιώτες, αξιωματικούς ES-ES, φυλακές με Γερμανούς δεσμοφύλακες, ένα σωρό κόσμο τέλος πάντων που εκτός των άλλων, θα έπρεπε να μιλάνε και γερμανικά. Κι όσο για τις στολές, το αποφασίσαμε το έξοδο: Θα τις ράβαμε μόνοι μας. Ποιοι θα τις φορούσανε όμως; Θα έπρεπε να ήτανε νέα παιδιά, ξανθά κατά προτίμηση, που απαραιτήτως θα έπρεπε να μπορούν να προφέρουν σωστά τις γερμανικές φράσεις που είχαμε βάλει στο σενάριο. Κι επειδή δεν βρήκαμε άλλη λύση, καταφύγαμε στις μικρές αγγελίες των εφημερίδων: «Ζητούνται νέοι έτσι και έτσι… που να ξέρουν και λίγα γερμανικά». Μόλις δημοσιεύτηκε η αγγελία, έπηξε η οδός Στουρνάρα. Ουρές οι γερμανομαθείς νέοι έξω από τα γραφεία της εταιρίας. Βέβαια μερικοί από αυτούς ερχόντουσαν για το μικρό, για το ασήμαντο μεροκάματο του κομπάρσου, που αν θυμάμαι καλά ήτανε ογδόντα δραχμές. Οι πιο πολλοί όμως ερχόντουσαν για να γίνουν «αστέρες». Μεγάλος μαγνήτης ο μαγνήτης του κινηματογράφου. Να δούνε τη φάτσα τους στο πανί και τι στον κόσμο… Μέσα σε ένα καμαρίνι της οδού Στουρνάρα, ήταν εγκατεστημένο πρόχειρα ένα μικρό ραφτάδικο και τους κατάλληλους του παραπέμπαμε αμέσως εκεί για να τους πάρουνε μέτρα
και να τους φτιάξουνε στολή. Μεταξύ των πρώτων, ήρθε κι ένας κύριος πολύ καλοστεκούμενος. Καμηλό παλτό απ’ τα πιο ακριβά, μεταξωτό κασκόλ γκρενά, γάντια χοιρόδερμα και πλημμυρισμένος στα γαλλικά αρώματα και τις γαλλικές κολόνιες. —Χαίρετε… —Χαίρετε. —Ο κ. Σακελλάριος; —Μάλιστα. —Κώστας τάδε. —Χαίρω πολύ. Ούτε για μια στιγμή δεν μου πέρασε η ιδέα, ότι ο λαμπρός αυτός κύριος διεκδικούσε μια θέση κομπάρσου. —Σε τι μπορώ να σας εξυπηρετήσω; —Εγώ κ. Σακελλάριε, έχω σπουδάσει στο Μόναχο ηλεκτρομηχανικός. —Μάλιστα. —Μιλάω τη Γερμανική σαν τη μητρική μου γλώσσα. —Μάλιστα. —Έχω δύο διπλώματα και μπορώ να σας τα δείξω..., έκανε μάλιστα να ανοίξει μία τσάντα που είχε μαζί του. —Δεν χρειάζεται κύριε. —Μα πρέπει να τα δείτε! —Για ποιον λόγο; —Για να πεισθείτε ότι μιλάω πολύ καλά Γερμανικά. —Σας πιστεύω, αν και δεν καταλαβαίνω γιατί μου το λέτε. —Διάβασα την αγγελία σας στην εφημερίδα. Δεν ζητάτε ανθρώπους που να ξέρουνε Γερμανικά; Προσπάθησα να του εξηγήσω ότι η δουλειά του κομπάρσου δεν ήτανε μία δουλειά που θα μπορούσε να τον ενδιαφέρει. —Ογδόντα δραχμές είναι το μεροκάματο κύριε. —Δεν με ενδιαφέρει το οικονομικό…
Εγώ έρχομαι δωρεάν. —Και είναι σκληρή δουλειά… Θα ξεκινάμε στις έξι το πρωί...! —Εμένα και στις τέσσερις αν μου πείτε… —Πολλές φορές θα δουλεύουμε όλη τη νύκτα, ως το πρωί. —Ως το πρωί και ως την άλλη νύκτα… Ουδεμία αντίρρηση...! … Ήτανε τόση η επιμονή του. Τα μάτια του είχανε αρχίσει να δακρύζουνε. —Θα το θεωρήσω υποχρέωση αν με προτιμήσετε… Και τον… προτιμήσαμε! Τον έστειλα να του πάρουνε μέτρα για τη στολή. Μπήκε χοροπητός στα καμαρίνια. Μπήκε, και σε λίγο βγήκε και με πλησίασε. —Να σας ζητήσω μία χάρη; —Παρακαλώ. —Είναι δυνατόν να μην με κάνετε απλό στρατιώτη; —Δηλαδή; —Να έχω κάποιον βαθμό… Έστω υπαξιωματικός… —Εγώ θα σας κάνω αξιωματικό… Θα σας κάνω λοχαγό. Είσαστε ευχαριστημένος; Άρπαξε τα χέρια μου και τα φίλησε. —Σας ευχαριστώ… Σας είμαι ευγνώμων...! Έτσι από την πρώτη στιγμή, ο κ. Κώστας τάδε, με το ακριβό παλτό και τα αρώματα, έθεσε σοβαρή υποψηφιότητα για αλαλούμ. Τα παιδιά του «συνεργείου» με τρώγανε: —Τι θα γίνει με τούτον; —Τι θέλετε να γίνει; —Δεν θα του κάνουμε κανένα αλαλούμ; συνέχεια στη σελ. 4
Ο θίασος του ΚΘΒΕ
Η κ. ΤΣΩΡΤΣΙΛ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΤΑΛΙΝ ΛΟΝΔΙΝΟΝ 29 (Αθ. Πρ). Το Ρώϋτερ μεταδίδει ότι η κα Τσώρτσιλ έδωκεν εις τον στρατάρχην Στάλιν χρυσούν στυλογράφον εκ μέρους του συζύγου της ως ενθύμιον των μετ’ αυτού συναντήσεων κατά τη διάρκειαν του πολέμου. Ο σύζυγός μου -είπεν- επιθυμεί να διαβιβάσω προς υμάς την ελπίδα ότι με τον κονδυλοφόρον τούτον θα τω γράψετε πολλάς φιλικάς επιστολάς. [εφ. Εμπρός, 30 Μαΐου 1945]
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αριθμός σελίδας 4
Η Μ Α Χ Η Τ ΗΣ Α ΝΑΣ Υ Γ ΚΡ ΟΤ ΗΣΕΩ Σ
Η ΟΥΝΡΡΑ ΑΝΕΛΑΒΕΝ ΥΠΕΥΘΥΝΩΣ ΤΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΙΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Εντός των δύο προσεχών μηνών φθάνουν 262.719 τόννοι σίτου, 88,423 τόννοι τροφίμων, 3,121 τόννοι σάπωνος, 3,382 τόννοι φαρμάκων, εκατοντάδες χιλιάδων τεμάχια ενδυμάτων, 534,000 κουβέρται, 5,701,456 ζεύγη αρβυλλών και υποδημάτων, χιλιάδες αυτοκίνητα εξ Ιταλίας και Περσίας, σπόροι, λιπάσματα, γεωργικά εργαλεία κ.λ.π. [εφ. Εμπρός, 30 Μαΐου 1945] συνέχεια από τη σελίδα 3 —Θα του κάνουμε. —Πότε; — Όταν θά ’ρθει η ώρα...! Κι η ώρα ήρθε ένα χειμωνιάτικο πρωινό –δεν είχε ξημερώσει ακόμα– που γυρίζαμε κάτι νυχτερινές σκηνές σ’ ένα ερειπωμένο εργοστάσιο οινοποιίας, εκεί στις Τρεις Γέφυρες. Η δουλειά είχε τελειώσει απρόβλεπτα νωρίς κι ετοιμαζόμαστε να τα μαζέψουμε. Και τότε με πλησίασε ο Θεόφιλος ο Ασημακόπουλος –πιτσιρίκος ήτανε τότε– που έπαιζε κι αυτός έναν ρόλο στην ταινία. —Τι θα γίνει με δαύτον, κυρ-Αλέκο; —Τι θα γίνει δηλαδή; —Δεν θα του κάνουμε το αλαλούμ; Υπέρ του αλαλούμ ήτανε και ο Ντίνος Δημόπουλος –ο σημερινός εκλεκτός σκηνοθέτης– που έπαιζε κι αυτός στους Γερμανούς, ο Λαυρέντης Διανέλλος, ο Βαγγέλης Πρωτοπαππάς, ακόμη και ο μακαρίτης ο Λογοθετίδης που πέταγε τη σκούφια του για τέτοιου είδους πλάκες. —Μα δεν είναι αργά; Δεν είσαστε κουρασμένοι; Αλλά ποτέ δεν είναι αργά για ένα αλαλούμ και κανείς δεν λογάριαζε την κούρασή του, προκειμένου να κάνει κέφι. Έτσι τοποθετήθηκε η μηχανή, τακτοποιηθήκανε τα φώτα κι εγώ πήγα και βρήκα τον κ. Κώστα. —Κύριε Κώστα… —Ορίστε! —Επειδή διαπίστωσα ότι έχετε πολύ ταλέντο και κάνετε θαυμάσια τον Γερμανό αξιωματικό, σκέφτηκα να γυρίσω μια σκηνή που να πρωταγωνιστήσετε εσείς. Λάμψανε τα μάτια του κ. Κώστα: —Σας ευχαριστώ πολύ. Του εξήγησα τι έπρεπε να κάνει. Οπλισμένος σαν αστακός, με χειροβομβίδες στη ζώνη και οπλοπολυβόλο στο χέρι θα περπατούσε ανύποπτος μέσα στη νύχτα. Ξαφνικά μέσα στο σκοτάδι, θα πεταγόντουσαν οι «πατριώτες» δηλαδή ο Δημόπουλος, ο Διανέλλος, ο Πρωτοπαππάς, ο Λογοθετίδης κι ο Ασημακόπουλος και θα προσπαθούσανε να τον συλλάβουνε. Αυτός έπρεπε να αντισταθεί ηρωικά και τελικά να τους εξουδετερώσει. Όσο για τους «πατριώτες» είχαμε συμφωνήσει να του χιμήξουνε, να του λύσουνε τη ζώνη, να του κατεβάσουνε το... παντελόνι κι αν ήταν δυνατόν και το σώβρακο. Η σκηνή είχε αποφασιστεί «πραγματικά» να γυριστεί, με φιλμ και σύγχρονη φωνοληψία. Ο Ζοζεφ Χεπ, ο πρώτος οπερατέρ του ελληνικού κινηματογράφου είχε πάρει ήδη τη θέση του στη μηχανή. Και το γύρισμα άρχισε. Μεγαλοπρεπής με το οπλοπολυβόλο στο χέρι, έκανε την εμφάνισή του ο Γερμανός λοχαγός. Κι άξαφνα ξεπεταχτήκανε κι οι «πατριώτες» –σκασμένοι στα γέλια ήτανε
πανάθεμά τους!– τον πιάσανε κι αρχίσανε να τον γδύνουνε. Ο Γερμανός φώναζε: —Ράους… Ράους… Λος… Λος… Αλλά οι «πατριώτες» τη δουλειά τους. Το παντελόνι –κυλότα γερμανική– είχε φτάσει ως τις μπότες. Δύο «πατριώτες» είχανε πέσει κάτω από τα γέλια και οι άλλοι συνέχιζαν το γδύσιμό του. Όταν όμως, ήταν όλοι μπροστά του και προσπαθούσαν να τον γδύσουνε ολότελα, ο καημένος ο κ. Κώστας τους έλεγε σε άψογα ελληνικά: —Όχι όλοι μπροστά μου, βρε παιδιά...! Με κρύβετε, δεν θα φαίνομαι καθόλου εγώ. Η σκηνή μέσα σε υστερικά γέλια ολοκληρώθηκε κι έμεινε να ποζάρει μπροστά στην κινηματογραφική μηχανή, ένας βλοσυρός Γερμανός αξιωματικός, με χειροβομβίδες και οπλοπολυβόλο στο χέρι, γυμνός από τη μέση και κάτω. Η σκηνή όπως σας είπα γυρίστηκε πραγματικά και υπάρχει στην ταινιοθήκη του «Φίνου», μαζί με άλλα διασκεδαστικά αλαλούμ, που πρότεινα κάποτε να τα προβάλουμε στην τηλεόραση για να γελάει ο κόσμος, αλλά δεν ενδιαφέρθηκε κανείς.
Σκηνοθετώντας έναν κολοσσό
Όταν άρχισα να σκηνοθετώ αυτή την ταινία, είχα τρομερό τρακ. Πώς θα γινότανε εγώ ένας ασήμαντος νεαρός να «σκηνοθετήσω» έναν κολοσσό σαν τον Λογοθετίδη; Ήταν δυνατόν να του πω
εγώ πώς θα παίξει; Αυτό, όπως φαίνεται, το κατάλαβε ο Λογοθετίδης –τι μεγάλος ηθοποιός και σπουδαίος άνθρωπος– που κατάφερε να μου δώσει με μια αφάνταστη λεπτότητα όλο το κουράγιο που μου έλειπε. Γυρίζαμε μια σκηνή σε μια πλακιώτικη
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑΝ ΔΙΑ ΤΑΣ ΣΥΝΘΗΚΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
Ο κ. ΜΠΕΒΙΝ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΥΝΤΟΜΩΣ ΕΙΣ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟΝ - ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΣΤΕΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΙΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ; [εφ. Εμπρός, 8 Δεκεμβρίου 1946]
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΙΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΘΥΣΙΑΙ ΤΟΝΙΖΕΙ Ο κ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως ναύαρχος κ. Βούλγαρης είχε χθες την καλωσύνην να προβή εις τας κάτωθι ανακοινώσεις προς το «Εμπρός»: «Και από τας επαφάς και τας συνεννοήσεις τους εις το εξωτερικόν και από την έρευναν της εδώ καταστάσεως, ο συνάδελφός μου κ. Βαρβαρέσσος, επείσθη ότι έπρεπε να ληφθούν ριζικά μέτρα. Έπρεπεν να αποκτώσωμεν μία αφετηρία και μία βάσιν. Το δίλημμα ήτο σαφές. Από το ένα μέρος ο πληθωρισμός, δηλ. η αβεβαιότης, εξάτμισις, η εξαθλίωσις και η καταστροφή. Από το άλλο μέρος η παγίωσις της πεποιθήσεως ότι αποκτώμεν οικονομικήν σταθερότητα, ότι οι εργαζόμενοι ημπορούν να κάνουν ασφαλείς υπολογισμούς επάνω στη δουλειά τους, ότι το Κράτος θα ημπορή εφεξής να αντιμετωπίση τας ανάγκας του, ότι τλέλος πάντων η αύριον θα είνε καλλιτέραν από την σήμερον και η μεθαύριον από την αύριον. Πού έπρεπε να στραφή η εκλογή είναι προφανές. » Βέβαια, ο κ. Βαρβαρέσσος, οικονομολόγος ανεγνωρισμένης περιωπής, θα ηδύνατο να εκλέξη και τον επιστημονικότερον δρόμον που υποδεικνύει η θεωρία της βραδυτέρας αναρρώσεως. Αλλ’ η πραγματικότης διατυπώνει τας δικάς της επιταγάς, τας οποίας μόνον εκείνοι που δεν είναι προσγειωμένοι ημπορούν να αρνούνται να αποδεχτούν. Ο τόπος εχρειάζετο μέτρα δραστικά. Δεν επετρέπετο να ατενίζωμεν την οικονομικής φυματίωσιν μοιρολατρικώς και μακαρίως. » Ίσως να υπάρχουν και εκείνοι που μπορεί να αδικούνται. Όταν τούτο πιστοποιηθή η Κυβέρνησις θα εξετάσει με πνεύμα δικαιοσύνης τα τοιαύτας περιπτώσεις και θα κάμη το καθήκον της. Αλλά πρέπει να είναι της κακής πίστεως ή να έχη κλείσει την καρδίαν του στον μπεζαχτά διά να μην αναγνωρίση ότι αδήριτος ανάγκη επέβαλε να σωθή ο Τόπος, ότι η αναρχία και η αβεβαιότης έπρεπε να τερματισθή και ότι όλοι πρέπει να συνεισφέρωμεν, να δείξωμεν δηλαδή τον οικονομικόν μας πατριωτισμόν, αφού όλους θα μας παρέσυρε εις την άβυσσον της καταστροφής η αβεβαιότης. Όταν ζητώμεν οικονομικάς ενισχύσεις πρέπει να το καταλάβωμεν ότι είμαστε υποχρεωμένοι να υποβληθώμεν πρώτοι εμείς εις τα θυσίας. [εφ. Εμπρός, 29 Ιουνίου 1945] αυλή μ’ ένα πηγάδι –τώρα πια είναι το σπίτι του Μίμη Πλέσσα– μέσα σ’ αυτό το πηγάδι είχαν βάλει οι «πατριώτες» ένα ραδιόφωνο που το ανεβάζανε με το σκοινί του κουβά. Ήταν η πρώτη σκηνή που γυρίζαμε. Όταν τελείωσε η σκηνή –μια ολιγόλεπτη σκηνή– και είπα «στοπ», φαίνεται η έκφρασή μου δεν ήταν και τόσο ενθουσιαστική, ίσως γιατί αλλιώς τον περίμενα τον Λογοθετίδη σ’ αυτή τη σκηνή. Ο Λογοθετίδης το κατάλαβε, με πήρε από το χέρι και με τράβηξε παράμερα: —Δεν σου άρεσε. —Όχι κ. Λογοθετίδη... Μου άρεσε… Ωραία ήτανε… Ο Λογοθετίδης με κοίταξε έντονα στα μάτια και επανέλαβε: —Δεν σου άρεσε… Αυτό είναι βέβαιο. Δεν ξέρω όμως γιατί δεν σου άρεσε… —Μου άρεσε κ. Λογοθετίδη. —Άκου να δεις. Εμείς τώρα συνεργαζόμαστε. Η ευθύνη βαραίνει και τους δυο μας το ίδιο. Ευγένειες και λεπτότητες δεν χωράνε. Όταν δεν σου αρέ-
της Φίνος Φιλμ, έκανε πρεμιέρα στις 5 Ιανουαρίου του 1948 και έκοψε μόνο στην πρώτη προβολή στην Αθήνα 136.033 εισιτήρια. Ήταν το εφαλτήριο της μεγάλης, προσωπικής πια, καριέρας στο θέατρο και στο σινεμά του Λογοθετίδη, που θα κρατούσε ως το 1960 και τον πρόωρο θάνατό του. Αλλά ήταν και η αρχή μιας ολόκληρης σειράς διαχρονικών κωμωδιών των «Διόσκουρων» του ελληνικού θεάτρου, Σακελλάριου και Γιαννακόπουλου, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν γραμμένες για τον Λογοθετίδη.
Ένα διαχρονικό έργο
Η επιτυχία της ταινίας, που παιζόταν για πολλά χρόνια στα θερινά σινεμά και ο τίτλος που έμεινε, δημιούργησαν έναν μύθο για το έργο, που όμως δεν μεταφράστηκε σε πολλά ανεβάσματα, ξανά και ξανά, όπως άλλα έργα των συγγραφέων. Μεταφέρθηκε στην τηλεόραση σε σκηνοθεσία του ίδιου του Σακελλάριου, με τον Γιάννη Μιχαλόπουλο στον κεντρικό ρόλο και μόλις τη θεατρική περίοδο 1984-85 ανέβηκε ξανά, από τη θεατρική σκηνή του Αντώνη Αντωνίου, στην Αθήνα με μεγάλη επιτυχία. Στο προλογικό του σημείωμα ο Αλέκος Σακελλάριος στο πρόγραμμα εκείνης της παράστασης σημειώνει για το παράξενο αυτού του μη ανεβάσματος ενός τόσο δημοφιλούς έργου για σαράντα χρόνια μεταξύ άλλων: «… ίσως γιατί είχε θεωρηθεί τότε κωμωδία επικαιρότητας, ίσως γιατί είχε πολλές δυσκολίες το ανέβασμά της, ίσως γιατί πέρασε και σαν ταινία με τον ίδιο τον Λογοθετίδη…» Όπως και νά ’χε το πράγμα το Οι Γερμανοί ξανάρχονται έμεινε στο συρτάρι 40 ολόκληρα χρόνια. Από αυτό το συρτάρι το ανέσυρε ο Αντωνίου και με τον ακάθεκτο ενθουσιασμό που έχουν μόνο οι ταλαντούχοι, βάλθηκε να το ανεβάσει. Είδε φαίνεται ο Αντωνίου
ότι το έργο είναι πάντα επίκαιρο, αφού οι Έλληνες είναι οι ίδιοι και τα ελαττώματά τους αναλλοίωτα. Ας σημειώσουμε και το ανέβασμά του τη σαιζόν 1993-94 από τον θίασο του Σωτήρη Μουστάκα στο Θέατρο «Διάνα» με πολύ μεγάλη επιτυχία. Από τα υπόλοιπα ανεβάσματα αξίζει να αναφέρουμε το ανέβασμά του από τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου δύο φορές, το 1978 και το 2000, επίσης το ανέβασμά του από τη θεατρική ομάδα του Πύργου Ηλείας το 2001 και το ανέβασμά του από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών σε σκηνοθεσία Λάμπρου Κωστόπουλου το 1986, όπως επίσης –το πιο αξιοσημείωτο απ’ όλα– για το ανέβασμα του έργου το 1956 στο Κάιρο, στην Αίγυπτο, από την Ένωση Ελλήνων Αποφοίτων Αμπετείου όπου εκεί ο τίτλος έγινε για …ευνόητους λόγους Οι Ναζί ξανάρχονται. Επίσης, ενώ παιζόταν στο Κοτοπούλη το 1947 το έργο ανέβηκε και από τη Νέα Σκηνή στο θέατρο Τιτάνια, στην Κεφαλλονιά, και από τον θίασο Ξύδη στο Μαλλιαροπούλειο θέατρο στην Τρίπολη. Οι Γερμανοί ξανάρχονται με αφορμή τον φόβο για την επιστροφή των κατακτητών και με ουσιαστικό θέμα τον διχασμό που χαρακτηρίζει τους Έλληνες από αρχαιοτάτων χρόνων, είναι διαχρονικοί και επίκαιροι πάντα γιατί ακριβώς μπόρεσαν να χαρακτηρίσουν με τέτοια ακρίβεια την εποχή τους, μιλώντας με «σκηνικό» την επικαιρότητα του εμφυλίου για την ανάγκη των Ελλήνων να είναι ενωμένοι σε καιρό ειρήνης ή πολέμου απέναντι σε κάθε κατακτητή, απέναντι σε κάθε κίνδυνο που τους απειλεί. Και Δόξα τω Θεώ, αυτός ο λαός κινδύνευσε, κινδυνεύει και θα κινδυνεύει από «Γερμανούς», είτε από τη Γερμανία, είτε από οποιαδήποτε άλλη χώρα…
σει κάτι θα το λες. Αν έχεις άδικο, δεν θα σε ακούω. Αν έχεις δίκιο όμως θα γίνεται όπως το θέλεις, γιατί αυτό δεν θα εξυπηρετεί μόνο εσένα αλλά και εμένα. Σύμφωνοι;»… Για την ιστορία ας πούμε πως η ταινία Οι Γερμανοί ξανάρχονται, παραγωγής
ΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΜΟΛΟΤΩΦ ΕΠΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ
Ο κ. ΤΣΩΡΤΣΙΛ ΕΔΗΛΩΣΕ ΧΘΕΣ ΚΑΝΟΝΙΣΤΟΥΝ ΟΛΑ ΟΜΑΛΩΣ ΟΤΙ ΣΥΝΤΩΜΩΣ ΘΑ ΣΥΝΑNΤΗΘΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΑ [εφ. Ελευθερία, 27 Σεπτεμβρίου 1945] ΤΡΟΥΜΑΝ ΚΑΙ ΣΤΑΛΙΝ ΛΟΝΔΙΝΟΝ 29 (Ιδ. Υπηρ.) Όλαι αι υπάρχουσαι σήμερον ενταύθα ενδείξεις πείθουν ότι πρέπει να αναμένεται ως λίαν σύντομος η συνάντησις των «Τριών Μεγάλων». Ο κ. Τσώρτσιλ αφ’ ενός κατέστησε σαφές κατά την σημερινήν συνεδρίασιν της Βουλής των Κοινοτήτων ότι θεωρεί ως βεβαίαν την λίαν προσεχή συνάντησιν του μετά του Προέδρου κ. Τρούμαν και του κ. Στάλιν. Την απάντησιν αυτήν έδωσεν ο κ. Τσώρτσιλ εις σχετικήν ερώτησιν του εργατικού βουλευτού κ. Τόμας. Αφ’ ετέρου ο εν Αγίω Φραγκίσκω απεσταλμένος του Ρώυτερ κ. Πωλ Σκοτ τηλεγραφεί ότι ο κ. Τρούμαν μετά την επίσκεψίν του εις τον Αγ. Φραγκίσκον θα αναχωρήση εκείθεν κατευθυνόμενος εις τον τόπον όπου πρόκειται να συναντηθή με τους κ.κ. Τσώρτσιλ και Στάλιν. Ο κ. Τρούμαν, προηγουμένως θα διέλθη ολίγας ημέρας εις τας βορειοδυτικάς ακτάς των Ηνωμένων Πολιτειών. [εφ. Εμπρός, 30 Μαΐου 1945]
Ο κ. ΤΣΑΛΔΑΡΗΣ ΣΥΝΗΝΤΗΘΗ ΧΘΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ κ.κ. ΜΠΕΡΝΣ – ΜΠΕΒΙΝ
Η απόφασις των τεσσάρων ελήφθη χθες χωρίς ν’ ακουσθή η Ελλάς, όπως είχε συμφωνηθεί εν Παρισίοις - Δεν ζητούμε δωρεάς και προνομιακήν μεταχείρισιν [εφ. Εμπρός, 7 Δεκεμβρίου 1946]
[εφ. Ελευθερία, 18 Δεκεμβρίου 1946]
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αριθμός σελίδας 5
Αλέκος ΣακελλάριοςΧρήστος Γιαννακόπουλος Οι «διόσκουροι» της επιτυχίας συνέχεια από την πρώτη σελίδα Ο Γιαννακόπουλος έγραψε θεατρικά έργα μόνος του, με τον Σακελλάριο ή σε συνεργασία με άλλους συγγραφείς, έγραψε και στίχους, συνεργάστηκε και σε κάποια σενάρια στο σινεμά με τον Σακελλάριο, αλλά ο Σακελλάριος έγραψε θέατρο, έγραψε στίχους σε τραγούδια, έγραψε σενάρια για το σινεμά, την τηλεόραση ακόμα και για βιντεοταινίες και σκηνοθέτησε για το σινεμά. Όλα αυτά και το καθένα ξεχωριστά τα έκανε με έναν μοναδικό τρόπο, φτιάχνοντας σχολή. Τόσα χρόνια μετά και τα θεατρικά του και οι στίχοι του και οι ταινίες του είναι παραδείγματα προς μίμηση. Και είναι πράγματι άξιο προς μελέτη το πώς μέσα στα 57 αυτά χρόνια, από το 1934 μέχρι το 1991 που έφυγε από τη ζωή, κατάφερε να εξελιχθεί, να ανανεώνεται συνεχώς, να συνεργάζεται συνεχώς με νεότερους από αυτόν ανθρώπους, το πώς κατάφερνε συνέχεια να συνομιλεί με την καινούρια εποχή, χωρίς συγχρόνως να παρασταίνει τον νεάζοντα ηλικιωμένο, όπως άλλοι. Ο Χρήστος Γιαννακόπουλος ήταν πιο μαζεμένος, αφοσιωμένος στη γυναίκα του, πιο διακριτικός, πιο… στη σκιά από θέση και άποψη. Ο Αλέκος Σακελλάριος ξεχείλιζε από τη χαρά της ζωής, ήταν εκρηκτικός, ήταν ένας «νουμερίστας», όχι μόνον όταν δούλευε αλλά και όταν ζούσε. Ο Αλέκος Σακελλάριος και ο Χρήστος Γιαννακόπουλος ήταν οι «Διόσκουροι» του ελληνικού θεάτρου, μια και έτσι τους είχε ονομάσει ο Μάριος Πλωρίτης σε μια κριτική του· τους ταίριαξε και τους έμεινε… Έχουν περάσει 49 χρόνια από τον θάνατο του Χρήστου Γιαννακόπουλου και στις 29 του Αυγούστου που μας πέρασε έκλεισαν 20 χρόνια που αποχαιρετήσαμε τον Αλέκο Σακελλάριο. Του χρόνου, το 2013, θα κλείσουν 100 χρόνια από τη γέννηση του Αλέκου Σακελλάριου. Τα πνευματικά τους παιδιά, τα θεατρικά έργα που έγραψαν μαζί, από το 1939 έως το 1963, δεν σταμάτησαν ποτέ να ανεβαίνουν. Και ένα από τα πιο σημαντικά από τα πνευματικά τους παιδιά είναι το έργο Οι Γερμανοί ξανάρχονται.
Α. Σακελλάριος
Ανθρώπινες ιστορίες, δοσμένες σε κωμική διάσταση, γεμάτες ανθρωπιά
Τα έργα τους, μια και ασχoλούμαστε με την κοινή δημιουργική τους πορεία με αφορμή το Οι Γερμανοί ξανάρχονται, είναι γεμάτα από ανθρωπιά. Ακόμη και οι κωμωδίες τους –γιατί δεν έχουν γράψει μόνο κωμωδίες– δεν είναι αυτό ακριβώς που λέμε κωμωδίες, παρόλο που μπορείς να γελάς με την καρδιά σου. Είναι πρωτίστως ανθρώπινες ιστορίες, μπορεί και δραματικές ιστορίες, δοσμένες σε κωμική διάσταση, αλλά χωρίς να χάνουν την ανθρωπιά τους. Άλλωστε ο Σακελλάριος συνήθιζε να λέει για τους ήρωες των έργων του πως είναι όπως οι άνθρωποι στη ζωή, κανείς δεν είναι απολύτως καλός και κανείς δεν είναι απολύτως κακός, όλοι εμπεριέχουν τα πάντα. Ας πούμε και δυο λόγια για τον κάθε «Διόσκουρο» ξεχωριστά όμως…
Ο Αλέκος Σακελλάριος
Ο Αλέκος Σακελλάριος, πρωτοεμφανίστηκε στο τραγούδι και το θέατρο στα μέσα της δεκαετίας του ’30 και, όπως είπαμε πιο πριν, καταπιάστηκε με τα πάντα μέχρι τις 29 Αυγούστου του 1991 που έφυγε από τη ζωή. Γεννημένος στις 13 Νοεμβρίου του 1913, σπούδασε στη Νομική μεν, αλλά από πολύ νέος άρχισε να ασχολείται με τη δημοσιογραφία, καταρχήν, και
Χ. Γιαννακόπουλος
με τον χώρο του θεάματος. Το πρώτο τραγούδι στο οποίο έγραψε στίχους ήταν το «Θα ξανάρθεις», που ήταν και το πρώτο τραγούδι για το οποίο έγραψε μουσική ο Κώστας Γιαννίδης αλλά και το πρώτο τραγούδι που ηχογράφησε η Δανάη — τελικά έγραψε συνολικά πάνω από 1.500 τραγούδια… Το πρώτο θεατρικό έργο που έγραψε το 1934 είχε τον τίτλο Ο βασιλιάς του χαλβά. Ο απολογισμός του μέσα σε κάτι παραπάνω από μια πεντηκονταετία που έγραφε είτε μόνος, είτε με άλλους συγγραφείς –και τα είκοσι από αυτά σε συνεργασία με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο– είναι περισσότερα από 200 θεατρικά έργα. Ο ίδιος συνήθιζε να διηγείται την εξής ιστορία: Όταν ένας γάλλος δημοσιογράφος το 1961 του πήρε συνέντευξη και τον ρώτησε πόσα θεατρικά έργα έχει γράψει, όταν άκουσε τον αριθμό των 150 νόμιζε πως τον κορόιδευε και δεν δημοσίευσε ποτέ τη συνέντευξη. Λίγο μετά, ένας άλλος ξένος δημοσιογράφος ως απάντηση σε αυτή την ερώτηση πήρε τον αριθμό 15 και του απάντησε «τόσα πολλά θεατρικά έργα;»!!! Την διηγείτο χρόνια πολλά μετά αυτή την ιστορία ο Αλέκος Σακελλάριος και γελούσε με τη διαφορά του εδώ με το έξω. Η πρώτη του ταινία, στη σαραντάχρονη κινηματογραφική καριέρα του, ήταν στη Φίνος Φιλμ, μια και ήταν ο Φίνος που τον προέτρεψε το 1946 να σκηνοθετήσει ο ίδιος ένα σενάριο που του είχε πάει. Ήταν το Παπούτσι από τον τόπο σου, του οποίου η κόπια έχει
ΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΜΠΙΚΙΝΙ
Μία επιτυχής γελοιογραφία του «Νταίηλυ Μαίηλ» επ’ ευκαιρία του Συνεδρίου της Ειρήνης: Η ατομική βόμβα είναι η βάσις της συμφωνίας κατά την παρούσαν Διάσκεψιν των Παρισίων [εφ. Ελληνικόν Αίμα, 31 Ιουλίου 1946]
Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ Από την βόμβαν ατόμου Λέγει ο καθηγητης ΑΪΝΣΤΑΪΝ
Ο καθηγητής Αλβέρτος Αϊνστάιν εις συνέντευξίν του προς ανταποκριτήν του «Νιους Κρόνικλ» κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, λέγων ότι αν η παρούσα αναρχία δεν αντικατασταθή ταχέως υπό μίας παγκοσμίου τάξεως, η οποία θα επιτρέψη διεθνή έλεγχον της ατομικής ενεργείας, ο κόσμος είναι καταδικασμένος εις την αυτοκαταστροφήν του ολοκληρωτικού ατομικού πολέμου. Ο Αϊνστάιν, ο οποίος πρώτος, τον Αύγουστον του 1939, προειδοποίησεν τον πρόεδρον Ρούσβελτ, ότι οι Γερμανοί έκαμαν πειράματα δισπάσεως του ατόμου χρησιμοποιούντες τσεχοσλαβακικόν ουράνιον και ότι ο δι’ ατομικών όπλων πόλεμος ήτο αναπόφευκτος, εκφράζει τώρα βαθειάν λύπην διότι η πρώτη ατομική βόμβα ερρίφθη παρά μέλους των Ηνωμένων Εθνών. Εις στενούς του φίλους ωμολόγησεν ότι εάν εγνώριζεν τας συνεπείας της ανακαλύψεως, δεν θα είχε συντελέσει καθόλου εις την επίτευξίν της. Οπωσδήποτε τώρα αφιερώνει όλον τον διαθέσιμον χρόνον του δια να πείση τον κόσμον ότι εάν επιτρέψη τον ατομικόν πόλεμον, τούτο θα σημάνη την πλήρη εξαφάνισιν παντός ίχνους πολιτισμένης ζωής εις την υδρόγειον. [εφ. Ελευθερία, 8 Δεκεμβρίου1946]
Λονδίνον 17 (Ιδ. υπ). – Ο απεσταλμένος του Ρώϋτερ κ. Λαίτιν τηλεγραφών ε του σκάφους «Αππαλάτσιαν», το οποίον ευρίσκεται έξω του Μπικίνι, μεταδίδει δηλώσεις του ναυάρχου Μπλάντυ, ο οποίος είπεν ότι το 80% των ζώων τα οποία εξετέθησαν υπό την επίδρασιν των θανατηφόρων ακτίνων της ατομικής ενεργείας προ 16 ημερών, ευρίσκονται ακόμη εν τη ζωή. Εκ των 3519 ζώων τα οποία ευρίσκοντο εντός των σκαφών, τα 539 απωλέσθησαν, εκ τούτων δε τα 35 εφονεύθησαν αμέσως. Ο κ. Μπλάντυ δεν ανέφερε πόσοι θάνατοι προήλθον εκ της ραδιενεργείας. [εφ. Ελευθερία, 18 Ιουλίου 1946]
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
χαθεί πια, αλλά το σενάριο χρησιμοποιήθηκε είκοσι χρόνια μετά, το 1967, από τον Γιάννη Δαλιανίδη και έγινε ο Γαμπρός από το Λονδίνο!!! Δύο χρόνια αργότερα, το 1948, στην τρίτη του μόλις ταινία, που ήταν η μεταφορά στο σινεμά του Οι Γερμανοί ξανάρχονται ο Σακελλάριος έκανε μια τεράστια εισπρακτική και καλλιτεχνική επιτυχία, η οποία στην ουσία τον καθιέρωσε για πάντα ως έναν από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες του ελληνικού σινεμά — κι είναι πράγματι κρίμα που η κόπια της πρώτης του ταινίας έχει χαθεί για πάντα. Ο «κινηματογραφικός» Αλέκος Σακελλάριος ήταν ο… γνωστός, πληθωρικός Αλέκος Σακελλάριος: σκηνοθετούσε, έγραφε τα σενάρια των ταινιών του, είτε πρωτότυπα, είτε –τα περισσότερα– βασισμένα σε θεατρικά δικά του ή θεατρικά που είχε γράψει με τον Γιαννακόπουλο, αλλά και σενάρια που τα γύριζαν άλλοι σκηνοθέτες, έγραφε στίχους στα τραγούδια που συνόδευαν τις ταινίες του κι είχε και την συνήθεια να κάνει ένα πέρασμα από τις ταινίες του, ένα χιουμοριστικό πέρασμα που σήμερα θεωρείται σήμα κατατεθέν του — κάτι ανάλογο, όπως ξέρουμε, έκανε και ο Χίτσκοκ στις δικές του ταινίες. Με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο, επί μία εικοσαετία συνδέθηκαν άρρηκτα με το θέατρο, το σινεμά και, γιατί όχι, την επιτυχία, αλλά και μεταξύ τους, με μια μεγάλη φιλία και μια αγαστή συνεργασία, παρότι στις απαρχές της γνωριμίας τους τούς χώριζε μια αμοιβαία αντιπάθεια. Κανείς δεν ξέρει τι άλλο μπορεί να είχαν προσφέρει αν η συνεργασία τους δεν έληγε μόλις στις αρχές του ’60 με τον πρόωρο θάνατο του Γιαννακόπουλου.
Ο Χρήστος Γιαννακόπουλος
Ο Χρήστος Γιαννακόπουλος από την άλλη, είχε καλλιτεχνικές καταβολές. Αδελφός του ήταν ο επίσης θεατρικός συγγραφέας και στιχουργός Γιώργος Γιαννακόπουλος, ενώ και οι δύο είχαν γρήγορα αναγνωριστεί ως σημαντικές πένες στον χώρο του θεάματος την εποχή πριν τη δικτατορία στην Ελλάδα. Ο Γιαννακόπουλος, γεννημένος το 1909, ντεμπουτάρισε στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Αθήνας με μερικά νούμερα στην επιθεώρηση Λοβιτούρα το 1929, σε ηλικία μόλις 20 ετών, αυτοδίδακτος αλλά ενθουσιώδης. Μέχρι το 1939, οπότε και ένωσε δυνάμεις με τον Σακελλάριο, είχε ήδη προλάβει να εξελιχθεί σε έναν από τους πιο σημαντικούς θεατρικούς συγγραφείς στην κωμωδία, την επιθεώρηση και την οπερέτα, με τεράστιες επιτυχίες στο ενεργητικό του όπως π.χ. η περίφημη οπερέτα Γυναίκες, γυναίκες, σε μουσική Χρήστου Χαιρόπουλου. Και όπως και ο Σακελλάριος, όπως και οι περισσότεροι συγγραφείς της εποχής, έγραφε και τους στίχους των τραγουδιών που ακούγονταν στις επιθεωρήσεις ή στις οπερέτες, μια και το ελαφρό τραγούδι εκείνη την εποχή γεννιόταν, ζούσε κι άνθιζε πάνω στις σκηνές του ελαφρού θεάτρου. Το 1939 ο Σακελλάριος είχε μόλις κάνει τα πρώτα του, αλλά πολύ πετυχημένα ήδη, βήματα στο θέατρο, ενώ ο Χρήστος Γιαννακόπουλος ήταν ένας σταρ του είδους.
Οι μεγαλύτερες επιτυχίες των «Διόσκουρων»
Μεταξύ τους όμως είχε αναπτυχθεί μια ανεξήγητη, μέχρι και σήμερα, αντιπάθεια και ήταν η παρέμβαση του παντοδύναμου τότε θεατρικού επιχειρηματία Μακέδου, που τους ένωσε συγγραφικά το 1939 στην επιθεώρηση Παύσατε πυρ. Από το 1939 έως το 1963, που ο Χρήστος Γιαννακόπουλος έφυγε από τη ζωή, συνεργάστηκαν σχεδόν αποκλειστικά με ελάχιστες «παρασπονδίες» μεταξύ τους, σε ό,τι άφορα τη συνεργασία με άλλους συγγραφείς, ενώ τα θεατρικά τους έργα, τα «παιδιά» της ένωσής τους είναι τα καλύτερα που έχουν κι οι δυο να επιδείξουν. Κωμωδίες, επιθεωρήσεις αλλά και δραματικά έργα σαν τη Μεγάλη παρένθεση, που ανέβηκε στο Ρεξ με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Δημήτρη Μυράτ και αποτέλεσε αργότερα τη βάση για την ταινία του Σακελλάριου Χαμένα όνειρα. συνέχεια στη σελ. 6
Το μυστηριώδες υποβρύχιον μετέφερε εις Αργεντινήν τον Χίτλερ!
Λονδίνον 16, (του ειδικού απεσταλμένου μας. Αρ. τηλεγρ. 593 Ρ 11) Εγνώσθη σήμερον ότι ο λόγος δια τον οποίον εκρατήθη μυστική η διαδρομή του φέροντος τον Πρόεδρον Τρούμαν θωρηκτού «Αυγούστα» ήτο η εμφάνισις μυστηριώδους γερμανικού υποβρυχίου Υ530 εις τον Ατλαντικόν. Υποτίθεται τώρα ότι το υποβρύχιον αυτό το οποίον έφθασεν εις Αργεντινήν απεβίβασεν εκεί επισήμους μεταξύ των οποίων και τον ίδιον τον Χίτλερ. [εφ. Ακρόπολις, 17 Ιουλίου 1945]
ΑΛ. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ ΧΡ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
«ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΞΑΝΑΡΧΟΝΤΑΙ…»
Σ ΑΤ Υ Ρ Ι ΚΟ Σ Ε Φ Ι Α ΛΤ Η Σ Σ Ε Τ Ρ Ε Ι Σ Π ΡΑ Ξ Ε Ι Σ Κ Α Ι Ε Π Ι ΛΟ Γ Ο ΔΙΑΝΟΜΗ
Κυρ-Θόδωρος Βασίλης Λογοθετίδης Ουρανία, γυναίκα του Νίτσα Τσαγανέα Καίτη, κόρη τους Κάκια Παναγιώτου Έλλη, Επιμελήτρια Κλινικής Βίλμα Κύρου Λευτέρης Ντίνος Ηλιόπουλος Μαριγώ, γυναίκα του Μαργαρίτα Λαμπρινού Ζήσης Ευάγ. Πρωτοπαπάς Ξενοφώντας Ντ. Δημόπουλος Νίκος Νίκος Ζωγράφος Γιατρός Μιχ. Παπαδάκης Χάρρυ, Άγγλος στρατιώτης Σπ. Ολύμπιος Ο Γκεσταπίτης Λουκ. Ροζάν Ο τρελλός Γερ. Λειβαδάς Ο Γερμανός στρατιώτης Λ. Γερασίμου Θέατρο Κοτοπούλη-Ρεξ, 19 Οκτωβρίου 1946
Αριθμός σελίδας 6
συνέχεια σπό τη σελίδα 5 Η συνεργασία τους με τον Βασίλη Λογοθετίδη, που ξεκίνησε στο Θέατρο Κοτοπούλη το 1945 με το έργο Η Δεξιά, η Αριστερά και ο κυρ-Παντελής καταρχήν και μετά με το Οι Γερμανοί ξανάρχονται, κράτησε μέχρι τον θάνατο του «πρίγκιπα της ελληνικής κωμωδίας» το 1960 και του χάρισε μια σειρά από μεγάλες επιτυχίες, όπως: Ένας ήρως με παντούφλες, Δεσποινίς ετών 39, Ένα βότσαλο στη λίμνη, Ο Φώτης Φαγκρής και η Τσικίτα Λοπέζ –που κατόπιν έγινε η ταινία Σάντα Τσικίτα, ενώ όλα τα προηγούμενα έχουν γυριστεί με τους τίτλους των θεατρικών –και άλλα πολλά. Μάλιστα ο Σακελλάριος πολλά θεατρικά του έργα τα γύρισε περισσότερες από μία φορές στον κινηματογράφο, ενώ το Δελησταύρου και Υιός που είχε γράψει για τον Λογοθετίδη, εκτός από τις δύο φορές που το γύρισε ταινία, άλλαξε και φύλο στον βασικό ήρωα και το έκανε με πρωταγωνίστρια γυναίκα, τη Ρένα Βλαχοπούλου στη Φίνος, το Ζητείται επειγόντως γαμπρός. Από τον Λογοθετίδη, σε μια σειρά με-
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ γάλων επιτυχιών που προαναφέραμε, μέχρι την Κυβέλη στο Η κυρία περί της οποίας πρόκειται, και από τον Χορν στο Αλίμονο στους νέους και τη Μαίρη Αρώνη στο Σαράντα και… μέχρι το Θέατρο «Τέχνης» του Καρόλου Κουν στο Ανώμαλος προσγείωσις, στη Βέμπο, τις αδελφές Καλουτά, τον Πέτρο Κυριακό, τον Ορέστη Μακρή, τη Ρένα Ντορ, τον Ντίνο Ηλιόπουλο, τον Μίμη Φωτόπουλο κλπ, κλπ, σχεδόν δεν έχει μείνει πρωταγωνιστής του ελληνικού θεάτρου που να μην ερμήνευσε ένα νούμερο ή ένα έργο τους. Όπως επίσης σχεδόν δεν έμεινε τραγουδιστής, κυρίως του ελαφρού αλλά και του λαϊκού τραγουδιού, που να μην έχει τραγουδήσει κάποιο τραγουδάκι τους. Το 1948 το καλοκαίρι, στο Θέατρο Μετροπόλιταν, ο Αλέκος Σακελλάριος με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο με δική τους επιχείρηση ανέβασαν τα έργα Άνθρωποι-άνθρωποι και Μαϊστράλια, όπου παρουσίασαν μια ολόκληρη σειρά από καινούργια τότε πρόσωπα που κατόπιν θα γίνονταν όλοι μεγάλοι πρωταγωνιστές όπως: ο Ηλιόπουλος, ο Φωτόπουλος, η Ειρήνη Παππά, η Σμα-
ΟΙ ΒΙΟΤΕΧΝΕΣ ΑΝΤΙΔΡΟΥΝ ΣΤΑ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για το ενοικιοστάσιο και τα νέα φορολογικά μέτρα Το προετοιμαζόμενο νέο Ενοικιοστάσιο, καθώς και η φορολογική μεταρρύθμιση που μελετιέται από την κυβέρνηση στάθηκε αφορμή μιας ζωηρής ζύμωσης στους κύκλους των επαγγελματιών και βιοτεχνών καθ’ όλη την περασμένη βδομάδα. Ύστερα από αλλεπάλληλες συσκέψεις οι βιοτέχνες και επαγγελματίες αποφάσισαν να οργανώσουν γι’ αυτή τη βδομάδα συγκεντρώσεις με σκοπό να διαμαρτυρηθούν για τα καινούργια κυβερνητικά μέτρα. […] Από τις πληροφορίες που υπάρχουν σχετικά με τα νέα φορολογικά σχέδια φαίνεται πως η Κυβέρνηση σκέφτεται να επιβάλη μια φορολογία 10% πάνω στους μισθούς και στα μεροκάματα που δίνουν οι διάφορες επιχειρήσεις στο εργατοϋπαλληλικό προσωπικό τους. Το βασικό σημείο που πρέπει να προσεχτή στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι η φορολογία δεν παίρνει σαν βάση τα έσοδα της κάθε επιχείρησης μα τα έξοδά της και μάλιστα τα έξοδα σε μισθούς και μεροκάματα. Έτσι μια βιοτεχνική επιχείρηση που βασίζει την παραγωγή της μόνο στα εργατικά χέρια θα φορολογείται περισσότερο από μια βιομηχανία που έχει την ίδια απόδοση μα που διαθέτει μηχανήματα και επομένως λιγότερο προσωπικό. Έτσι ανεξάρτητα από το αν οι επαγγελματοβιοτέχνες είναι σε θέση να ανθέξουν στο βάρος της νέας φορολογίας, γεγονός είναι ότι η φορολογία αυξάνεται άνισα και το βάρος μετατοπίζεται από τους μεγαλοβιομηχάνους στους βιοτέχνες. Όμως δεν είναι μόνο απ’ αυτή την πλευρά που είναι άνιση η φορολογία. Παίρνοντας σαν βάση τα έξοδα μιας επιχείρησης και όχι τα έσοδά της αφήνουμε αφορλόγητα τα μεγάλα ποσά που κερδίζουν κι αποταμιεύουν οι μεγαλοβιομήχανοι και μεγαλέμποροι μετατρέποντάς τα σε λίρες. Έτσι δεν είναι που τα κέρδη αυτά δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά μα παράλληλα μένουν κι ολότελα αφορολόγητα. Αποτέλεσμα όλων αυτών θα είναι, μια και δεν υπάρχει έλεγχος στις τιμές και καταργήθηκαν οι εργατικοί νόμοι, όλοι αυτοί που θα επιβαρυνθούν από τη νέα φορολογία, από την μια μεριά να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων τους κι από την άλλη να προβαίνουν σε απολύσεις προσωπικού για να ελαττώσουν το φορολογικό τους βάρος. [εφ. Η Μάχη, 5 Μαΐου 1947]
ρούλα Γιούλη, η Σπεράντζα Βρανά, ο Νίκος Ρίζος και άλλοι, και εκεί πρωτοπαρουσίασαν ένα καινούργιο είδος τραγουδιού, που ισορροπούσε ανάμεσα στο ελαφρό και στο ρεμπέτικο τραγούδι και ήταν το αρχοντορεμπέτικο που ξεκίνησε με το νούμερο-τράγουδο «Το τραμ το τελευταίο». Το έργο του αλλά και το έργο τους, αν και κατηγορήθηκε από πολλούς σοβαροφανείς κριτικούς της εποχής του, επέζησε και επιβλήθηκε και στις επόμενες γενιές, σε έναν ολόκληρο λαό με τη δύναμη και την ανθρωπιά του. Για το θέμα αυτό των κακών κριτικών της εποχής του και της κατόπιν γενικής αναγνώρισης και αποδοχής του ισχύει αυτό που είχε πει γι’ αυτόν ο Φρέντυ Γερμανός: «Ο Αλέκος Σακελλάριος μοιάζει με την Αμερική. Πρώτα ανακαλύφθηκε από τους Ινδιάνους (δηλαδή το κοινό) και μετά από τους Ευρωπαίους (δηλαδή τους κριτικούς)…».
Επίλογος
Η πληθωρική προσωπικότητα του Σακελλάριου είχε και την ανάποδη πλευρά της βέβαια… Ήταν το οξύθυμο του
ΕΙΣ ΤΗ Ν
ΕΛΛΑΔΑ
χαρακτήρα του που τον έκανε κάποια στιγμή να φτάσει στα δικαστήρια με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, όταν στην επιθεώρηση …Και μη χειρότερα τη σατίρισε άγρια, κι αυτήν και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, οι οποίοι του έκαναν και μήνυση. Κι ήταν και η επιμονή του σε ορισμένα πράγματα που πολύ συχνά μόνο καλό δεν έκαναν στην καριέρα του. Χρόνια μετά έλεγε πως «καριέρα δεν κάνεις με βασιλικό διάταγμα ή τό ’χεις ή δεν τό ’χεις μέσα σου». Ο σεμνός και ήσυχος Χρήστος Γιαννακόπουλος που ζούσε μακριά από κοσμικότητες και την προβολή, αφοσιωμένος στη γυναίκα του Λέλα, έφυγε πολύ νωρίς, μόλις 54 ετών, και έμεινε πίσω ο γεμάτος από τη χαρά της ζωής και χειμαρρώδης Αλέκος Σακελλάριος τα κατοπινά χρόνια να διαχειρίζεται τα έργα τους και τη μνήμη του με τον καλύτερο τρόπο. Μετά τον θάνατο του Γιαννακόπουλου, ο Σακελλάριος συνέχισε την καριέρα του για άλλα 28 χρόνια με αμείωτη επιτυχία, μόνος του κυρίως, στο σινεμά, το θέατρο και το τραγούδι, όμως είναι τα έργα τους με την κοινή υπογραφή που άντεξαν πε-
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
ρισσότερο στον χρόνο… Κι ο Αλέκος Σακελλάριος, ένας ιδιαίτερα γοητευτικός άνθρωπος, λαμπερή προσωπικότητα, που στα πρώτα κιόλας λεπτά προσωπικής επαφής μαζί του καταλάβαινες από πού έχει προέλθει όλο αυτό το αστραφτερό έργο, έμεινε πίσω και συνέχιζε να ζει και να δημιουργεί, να δημιουργεί και να ζει. Γιατί κάπου ανάμεσα στα πάνω από 200 θεατρικά έργα, τις ταινίες, τις σκηνοθεσίες, τα σενάρια και τους στίχους, πρόλαβε να ζήσει και τη ζωή του κάνοντας τρεις γάμους, εκ των οποίων ο δεύτερος με την ηθοποιό Μπέμπη Κούλα –κατόπιν Νίκη Λινάρδου– και ο τρίτος με την Τίνα, η οποία και τον αποχαιρέτησε, δύο κόρες, πολλούς φίλους, πολλούς θαυμαστές. Κι ήταν ο μαγικός συνδυασμός φαντασίας, δημιουργίας, αστείρευτου ταλέντου, αλλά και σκληρής δουλειάς που τον έκανε να αποτυπωθεί στην καλλιτεχνική ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα ως μια μοναδική προσωπικότητα. Ήταν τόσο μοναδικός, όσο μοναδικό ήταν και το συγγραφικό σμίξιμό του με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο.
Π ΡΕ ΠΕ Ι ΝΑ ΔΟΘΗ ΚΑΙ
ΝΕΑ ΒΟΗΘΕΙΑ
Εδήλωσεν ο κ. Άτσεσον ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ 13 (Ιδ. υπ). Η αμερικανική κυβέρνησις απέεριψεν πρότασιν της Ούνρρα περί παροχής επειγόντως ποσού 400 εκατομμυρίων δολλαρίων προς κάλυψιν των αναγκών των εκ του πολέμου κατεστραμμένων χωρών αι οποίαι δεν είναι εις θέσιν να αντεπεξέλθουν εις τας θεμελιώδεις ανάγκας των κατά το προσεχές έτος. Ο υφυπουργός των Εξωτερικών ο οποίος ανεκοίνωσε τα ανωτέρω είπεν ότι αι χώραι της Ευρώπης αι οποίαι έχουν ανάγκη βοηθείας θα έπρεπε να έρθουν σε επαφή με τας παραγωγικάς χώρας και προέλθουν εις συμφωνίας με αυτάς διά να λάβουν δάνεια ή και δωρεάς. Ο κ. Άτσεσον προσέθεσεν ότι η Ιταλία, η Αυστρία και η Ελλάς είναι τρεις χώραι των οποίων η οικονομική αστάθεια είναι τοιαύτη, ώστε παραστή ανάγκη να παρασχεθή εις αυτάς περαιτέρω οικονομική βοήθειαν διά να καλύψουν τας ανάγκας του 1947. [εφ. Ελευθερία, 13 Νοεμβρίου 1946]
Π Ρ Ο Ε Τ Α Θ Η όπω ς Α Π Ο Λ Υ Θ Ο Υ Ν ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ
ΔΙΑ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΘΗ ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ Συνήλθε χθες η τετραμελής εξ υπουργών επιτροπή διά το δημοσιονομικόν, ασχολησθείσα, ως ανεκοινώθη, με τους ειδικούς προϋπολογισμούς των πολιτικών υπουργείων. […] Μετά το πέρας της συνεδριάσεως ο υπουργός του Συντονισμού κ. Στεφανόπουλος αναφερόμενος εις το δημοσιονομικόν ζήτημα ανήγγειλεν ότι ο κ. Γρίσουαλντ πρόκειται να προβή εις συμπληρωματικάς ανακοινώσεις επί των νέων φορολογιών διά να επεξηγήση ότι η επιβάρυνσις εξ αυτών δεν ανέρχεται εις 600 δισεκατομμυρύρια δραχμών. Διότι, ως είπεν ο κ. Στεφανόπουλος, εις τα αναγγελθέντα νέα φορολογικά μέτρα περιλαμβάνονται και άλλα, τα οποία έχουν αποφασισθή προ πολλού. Υπήρχον πληροφορίαι, μη επιβεβαιούμεναι εξ επισήμου πηγής, ότι εν τη αναζητήσει τρόπων προς περαιτέρω περικοπήν κρατικών δαπανώ ερρίφθη και η ιδέα της άρσεως της μονιμότητος και ισοβιότητος των δημοσίων λειτουργών, ώστε εάν η ανάγκη το επιβάλη να είναι δυνατή η απόλυσις και άλλων δημοσίων υπαλλήλων πλην των 15.000 οι οποίοι απολύονται ήδη τμηματικώς. Κατά τας πληροφίας μας, την ανωτέραν ιδέαν, υποστηριχθείσαν υπό του κ. υπουργού των Οικονομικών, αποκρούουν οι πλείστοι των αρμοδίων. [εφ. Ελευθερία, 4 Νοεμβρίου 1947]
Οι Γερμανοί Ξανάρχονται
Σενάριο Αλέκος Σακελλάριος Χρήστος Γιαννακόπουλος από το ομώνυμο θεατρικό των ίδιων Σκηνοθεσία: Αλέκος Σακελλάριος Ημερομηνία πρώτης προβολής: 5 Ιανουαρίου 1948 Εισιτήρια: 136.033 (αριθμός εισιτηρίων Α΄ προβολής Αθηνών)
Παίζουν
Βασίλης Λογοθετίδης, Νίτσα Τσαγανέα, Ίλια Λιβυκού, Μαρίνα Σμυρνάκη, Ώρα Βάζα, Γεωργία Βασιλειάδου, Ντίνος Δημόπουλος, Λαυρέντης Διανέλλος, Βαγγέλης Πρωτόπαππας, Λουκιανός Ροζάν, Μίμης Φωτόπουλος, Θεόφιλος Ασημακόπουλος, Γιώργος Βλαχόπουλος, Κ. Πετριτσόπουλος, Δημήτρης Ιλαντζής, Στέφανος Στρατηγός, Γιώργος Καρέτας, Ιωάννης Σχοινάς, Ρένος Κουλμάσης, Γιώργος Τσούχλος, Δημήτρης Καλογήρου, Δ. Χατζαντωνίου, Μιχαήλ Λεσέγκο, Ιωάννης Χειμωνίδης, Αλέξης Οφροσιμόφ, Χρήστος Χειμάρας και ο Χρήστος Τσαγανέας Παραγωγή: Φίνος Φιλμ Διεύθυνση φωτογραφίας: Ζόζεφ Χεπ Μοντάζ: Φιλοποίμην Φίνος Ήχος: Γιώργος Κριάδης Μουσική: Κώστας Γιαννίδης Σκηνογραφία: Μάριος Αγγελόπουλος Μακιγιάζ: Σταύρος Κελεσίδης
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αριθμός σελίδας 7
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
1. ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΑΪΒΑΖΟΓΛΟΥ (βοηθός σκηνοθέτη) Σπουδές: Δραματική Σχολή ΚΘΒΕ. Στο ΚΘΒΕ συμμετείχε ως ηθοποιός σε 35 περίπου παραστάσεις με σκηνοθέτες τους: Γ. Καλαϊτζή, Γ. Ρήγα, Εύ. Γαβριηλίδη, Ν. Νικολάου, Δ. Χρονόπουλο, Ν. Χουρμουζιάδη, Β. Αρδίττη, Σ. Χατζάκη, Μ. Άβκιραν, Ε. Θεοδώρου, Β. Νικολαΐδη, Κ. Αρβανιτάκη, Ν. Κοντούρη, Τ. Ράτζο, Ν. Τσακίρογλου, Γ. Καραντινάκη. Συνεργάστηκε, επίσης, με το ΚΘΒΕ ως βοηθός σκηνοθέτη στην παράσταση Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα (σκην. Γ. Ρήγας). Έχει σκηνοθετήσει ερασιτεχνικά έξι παραστάσεις στην ΕΚΦΘ, αποσπώντας 11 βραβεία σε πανελλήνια φεστιβάλ. Διδάσκει υποκριτική, αυτοσχεδιασμό και ποιητικό λόγο σε δραματικές σχολές και θεατρικά εργαστήρια. 2. ΠΑΝΟΣ ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική Σχολή ΚΘΒΕ. Μουσική (φωνητική με την Κ. Καρατζά και σαξόφωνο). Συμμετείχε στις παραστάσεις του ΚΘΒΕ: Μικρά Διονύσια, Οι στοχαστές του αόρατου, Λόγος και σιγή: ΚΑΒΑΦΗΣ - Τόποι και πρόσωπα των Αράβων στην ποίησή του, ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι-P.I.G.S. και P.I.G.S. Reloaded, Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι, Ερωτευμένος πειρατής (Πειρατής Ριπαφράτα), Ο Αρχοντοχωριάτης, Τέλος καλό όλα καλά (Ντιμέν), Ρωμαίος και Ιουλιέτα (Ρωμαίος), Μια κωμωδία (Πλούτωνας), O Προεστώς του χωριού, Βαβυλωνία, Η Ισαβέλλα, τρεις καραβέλες κι ένας παραμυθάς, Δεν αντέχω άλλο, έρχονται συνέχεια καθώς και στις παραστάσεις της Όπερας Θεσσαλονίκης: Φιντέλιο, Ο Αμάλ και οι νυχτερινοί επισκέπτες, Τζιάνι Σκίκι και Ο κουρέας της Σεβίλλης. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Γ. Ρήγα, Γ. Καραντινάκη, Χ. Χατζηβασιλείου, Θ. Μουμουλίδη, Γ. Ιορδανίδη, Γ. Μιχαηλίδη, Σ. Ευαγγελάτο, Κ. Καρατζά, Π. Καρτάλοφ, Γ. Κιουρτσίδη, Δ. Αβδελιώδη, Γ. Παρασκευόπουλο. 3. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική Σχολή Θεατρικά Δρώμενα-Ίασμος του Β. Διαμαντόπουλου. Νομική Σχολή ΑΠΘ. Εργαστήρι υποκριτικής της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης». Συμμετείχε στις παραστάσεις: Λωξάντρα (σκην. Σ. Χατζάκης), Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Περιμένοντας τον Μπέκετ, Ακούω ήχον κώδωνος, Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα (σκην. Θ. Παπαγεωργίου), Ο πόλεμος της κουτσουλιάς, Μέσα στο νερό δασκάλα (σκην. Λ. Πρωτοψάλτη), Ταρτούφος (σκην. Γ. Ιορδανίδης), Δεν είμαι εγώ (σκην. Κ. Τσιάνος), Η τύχη της Μαρούλας (σκην. Α. Βουτσινάς), Ξανά μαζί (σκην. Γ. Ιορδανίδης), Εκκλησιάζουσες και Μπαμπάδες με ρούμι (σκην. Θ. Θεολόγης), Το φιόρο του λεβάντε (σκην. Κ. Τσιάνος), Ο μπακαλόγατος (σκην. Π. Φιλιππίδης). Κινηματογράφος: Ψάχνοντας τον τυχερό (σκην. Μ. Μελίνγκοβιτς). Τηλεόραση: Χορεύοντας στη σιωπή (σκην. Γ. Κορδέλλας), Καρυωτάκης (σκην. Τ. Ψαρράς), Ματωμένα χώματα (σκην. Κ. Κουτσομύτης). 4. ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΟΥΝΑΡΗΣ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική Σχολή Κ. Χαρατσάρη. Συμμετείχε σε πολλές θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές και ραδιοφωνικές εκπομπές. Τα τελευταία χρόνια, συνεργάζεται με το ΚΘΒΕ. 5. ΕΛΕΝΗ ΘΥΜΙΟΠΟΥΛΟΥ (ηθοποιός) Σπουδές: Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ (κατεύθυνση υποκριτικής). University of Exeter-School of Fine Arts, Department of Drama. Είναι φοιτήτρια του Τμήματος Ψυχολογίας του ΑΠΘ. Συνεργάστηκε με το ΚΘΒΕ στις παραστάσεις: Και το δικό μου τέλος ας συνοδεύει μουσική (σκην. Τζ. Αρσένη), Με τα παιδιά της πιάτσας (σκην. Κ. Αρβανιτάκης)Δεν αντέχω άλλο, έρχονται συνέχεια, Λόγος και σιγή, Ελένη και Ο Υμπύ Βασιλιάς (σκην. Γ. Παρασκευόπουλος), με το ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας: Τα σκουπίδια (σκην. Δ. Μαυρόπουλος), Βάτραχοι (σκην. Ο. Γωνιάδης), Μια σατανική γυναίκα (σκην. Β. Νικοπούλου), με το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών: Από κοστούμι σε κοστούμι (σκην. Χ. Χατζηβασιλείου) και με το Θέατρο Άρμα: Γιατρός με το στανιό και Ράφτης κυριών (σκην. Σ. Αμανατίδης). Συνεργάστηκε, επίσης, στο εικαστικό έργο του Σ. Παναγιωτάκη «ΕΔΕΜ». Συμμετείχε στις ταινίες μικρού μήκους: Η τελευταία μέρα του Αλεξάντερ Καπλάνι (σκην. Τ. Νικολαϊδου) και Το καλάθι (σκην. Π. Σπινθηρόπουλος). 6. ΕΚΤΩΡ ΚΑΛΟΥΔΗΣ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική σχολή Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν (με υποτροφία). Πτυχίο Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πειραιώς. Σεμινάρια: Μέθοδος Actors Studio (Α. Μανωλικάκης). Μέθοδος Voicecraft (Ε. Κουτσουμπάκη) κ.ά. Συνεργασίες: Θέατρο: Με τους Κ. Κουν, Γ. Λαζάνη, Γ. Κακλέα, Σ. Χατζάκη, Δ. Χρονόπουλο, Ν. Διαμαντή, Ν. Μαστοράκη, Γ. Μαργαρίτη κ.ά. Έργα: Αχαρνής, Σφήκες, Ορέστεια, Πέρσες, Φιλοκτήτης κ.ά. (Θέατρο Τέχνης). Στο βάθος κτήνος, Μετά τον φόνο κ.ά. (Παγοποιείο Φιξ). Αίαντας, Ελένη, Η γυναίκα της Ζάκυνθος κ.ά. (ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής, Ρόδου, Ιωαννίνων, Λάρισας, Κέρκυρας). Ο Συνταγματάρχης πουλί, Γερνάω επιτυχώς, Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης, Με τα παιδιά της πιάτσας (ΚΘΒΕ). Αίμα αγάπης, Η αυλαία πέφτει, Ευαίσθητη ισορροπία, Η επιστροφή των Τσε, Αναφορά στο Ρεμπέτικο κ.ά. (Εθνικό, ελεύθερο, επιχορηγούμενο θέατρο, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών). Κινηματογράφος: Με τους: Α. Δαμιανό, Π. Βούλγαρη, Γ. Λάνθιμο κ.ά. (Ηνίοχος, Κινέττα κ.ά). Τηλεόραση: Με τους: Μ. Μανουσάκη, Σ. Μαρκίδη, Γ. Καραντινάκη, Χ. Δήμα κ.ά. (Ακροβατώντας, Για την καρδιά ενός αγγέλου, Το κλειδί του παραδείσου κ.ά.). Δίδαξε υποκριτική σε θεατρικό εργαστήρι, στη Σχολή Δραματικής Τέχνης Α. Βουτσινάς, καθώς και στα σεμινάρια προετοιμασίας υποψηφίων του ΚΘΒΕ. 7. ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΗ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική Σχολή ΚΘΒΕ. Συμμετείχε στις παραστάσεις του ΚΘΒΕ: Όπως σας αρέσει, Όταν οι γυναίκες το γλεντούν, Playmobil, Του νεκρού αδελφού, Εκάβη-Κύκλωπας, Στέλλα Βιολάντη, Γερνάω επιτυχώς, Ο Τρελαντώνης, Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης, Τα ελάφια και οι κατάρες, Gόλfω!, Τσικλιντάν, Ευτυχώς τρελάθηκα, Ιφιγένεια εν Ταύροις, Ντόλλυ!, Λυσιστράτη, Μια κωμωδία, ΑριστοFUNης, Ελένη, Ο Υμπύ βασιλιάς, Ηλέκτρα, ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι-Η ώρα της κρίσης, To Lose Lautrec, Λωξάντρα, Μικρά Διονύσια. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Β. Παπαβασιλείου, Γ. Ιορδανίδη, Φ. Μακρή, Σ. Χατζάκη, Δ. Χρονόπουλο, Γ. Ρήγα, Γ. Παρασκευόπουλο, Γ. Καλαϊτζή, N. Mαστοράκη, M. Άβκιραν, Σ. Κακάλα, Τ. Ράτζο, Ν. Αρμάο, Γ. Μιχαηλίδη, Γ. Ρεμούνδο, Ν. Διαμαντή, Γ. Καραντινάκη κ.ά. 8. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΥΚΑΣ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική Σχολή Ε. Χατζίκου. Συμμετείχε στις παραστάσεις:Ο θρίαμβος του έρωτα, Ο κύκλος με την κιμωλία, Ιουλιανός ο παραβάτης, Ο γλάρος, Λυσιστράτη, Ο επιθεωρητής, Ντόλλυ!, Οπερέτα, Ουζερί Τσιτσάνης, Αυτοκράτωρ Μιχαήλ, Η μοιρασιά του διαβόλου, Καμίνο ρεάλ, Η σονάτα των φαντασμάτων, Όρνιθες, Απόπειρες ζωής, Πεθαίνω σαν χώρα, Βάτραχοι, Αντιγόνη, Ουτοπία, Νόστος, Φούγκα και φαντασία, Πάπισσα Ιωάννα, Οράματα και θάματα, Η Χιονάτη και οι επτά ψηλοί νάνοι, Πανώρια, Αίτηση σε γάμο, Όποιος κλέβει ένα πόδι κερδίζει στην αγάπη, Ο προεστώς του χωριού, Εκείνος κι… Εκείνος, Ο κύριος Πούντιλα κι ο δούλος του, ο Μάττι, Λωξάντρα, Déjà vu κ.ά. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Α. Στάικο, Σ. Βραχωρίτη, Δ. Χρονόπουλο, Κ. Τσιάνο, Θ. Εσπίριτου, Α. Τομπούλη, Π. Σεβαστίκογλου, Β. Νικολαΐδη, Σ. Χατζάκη, Γ. Ιορδανίδη, Π. Ζηβανό, Γ. Ρήγα, Ν. Τσακίρογλου, Κ. Ρουγγέρη, Γ. Κιουρτσίδη, Κ. Καζάκο, Σ. Χατζάκη, Τσ. Γκραουζίνις κ.ά. 9. ΝΙΚΟΣ ΚΟΛΟΒΟΣ (ηθοποιός) Συνεργάζεται ως ηθοποιός με το ΚΘΒΕ από το 1973, συμμετέχοντας σε περισσότερες από ογδόντα παραστάσεις, με μεγαλύτερες επιτυχίες: Ένας όμηρος του Μπ. Μπίαν, Το μπαλκόνι του Ζ. Ζενέ, Μπρεχτ και Χίτλερ του Μ. Πλωρίτη, Λυσιστράτη του Αριστοφάνη, Ο Ιάκωβος και ο αφέντης του του Μ. Κούντερα, Βάκχες του Ευριπίδη, Δωδέκατη νύχτα του Ου. Σαίξπηρ, Η βέρα-Το τάβλι του Δ. Κεχαΐδη (Κόλιας), Ισαβέλλα, τρεις καραβέλες κι ένας παραμυθάς (Φερδινάντος) κ.ά. 10. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΝΤΟΣ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική σχολή ΚΘΒΕ. Συμμετείχε στις παραστάσεις: Λωξάντρα, Αχαρνής, Με τα παιδιά της πιάτσς, Η απαγωγή από το Σεράι, Λιλιπούπολη, Τρωάδες, Πεθαίνω σαν χώρα, Βασιλιάς Ληρ, Ελίζα, Νεράιδα, Τα μαξιλάρια της Ουρανούπολης, Ναι, Μου θυμίζεις φιλιά, Η κωμωδία των παρεξηγήσεων, Σολομώντεια λύση, Ντόλλυ!, Machinal. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Σ. Χατζάκη, Κ. Αρβανιτάκη, Σ. Λιβαθινό, Ι. Σιδέρη, Γ. Ρήγα, Σ. Κακάλα, Α. Βουτσινά, Μ. Μπεκρή, Γ. Καλαϊτζή, Γ. Ιορδανίδη, Ν. Κοντούρη. Στο ενεργητικό του έχει δύο ταινίες μικρού μήκους (Φεστιβάλ Δράμας), μια μεγάλου μήκους (Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) και κάποιες εμφανίσεις στην τηλεόραση. 11. ΑΝΝΕΤΑ ΚΟΡΤΣΑΡΙΔΟΥ (ηθοποιός) Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπουδές: Θεατρικός Οργανισμός Εστία Γ. Ρήγα. Συνεργάστηκε για δέκα χρόνια με το χοροθέατρο Ροές της Σ. Σπυράτου. Συμμετείχε στις παραστάσεις: Λωξάντρα (σκην. Σ. Χατζάκης), Και το δικό μου τέλος ας συνοδεύει μουσική (σκην. Τζ. Αρσένη), Αν μια νύχτα του χειμώνα… ο Ντε Φιλίππο και ο Πιραντέλλο (σκην. Β. Παπαβασιλείου), Στην εθνική με τα μεγάλα (σκη. Μ. Τσουρουνάκης), Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν (σκην. Α. Μέντης), 15 λεπτά (σκην. Τ.
Τζαμαριάς), Inferno (σκην. R. Castelucci), O έβδομος σταθμός (σκην. Τ. Λύγαρη), Κβετς (σκην. Ο. Ποζέλη), Δωδέκατη νύχτα (σκην. Ε. Γεωργοπούλου), Το μήλο της έριδος (σκην. Π. Μουστάκης), Νύχτες (σκην. Β. Πεφάνη), Τeena Brandon Teena, Playback Theatre και A! Μπα! (σκην. Ν. Καραγέωργος) κ.ά. Συνεργάστηκε σε μουσικές παραστάσεις με τους Σ. Κραουνάκη, Λ. Κηλαϊδόνη και Δ. Σαββόπουλο (σκην.-χορ. Σ. Σπυράτου). Έπαιξε στις κινηματογραφικές ταινίες Ακροπόλ (σκην. Π. Βούλγαρης), Delivery (σκην. Ν. Παναγιωτόπουλος), Μακριά απ’ τη θάλασσα (σκην. Σ. Λιαροπούλου) και στις τηλεοπτικές σειρές Δέκα μικροί Μήτσοι (σκην. Λ. Λαζόπουλος), Όνειρο ήταν και Μωβ ροζ (σκην. Λ. Ζαρουτιάδης), Παρά πέντε και Safe Sex (σκην. A. Aγγελόπουλος), Δις Μαδιάμ (σκην. Γ. Στρατηγός), Πήρα κόκκινα γυαλιά (σκην. Κ. Αθανασίου-Α. Σκλάβος), Κλινική περίπτωση (σκην. Α. Μορφονιός) κ.ά. 12. ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΡΟΥΦΑΣ (κοστούμια) Σπουδές: Αρχιτεκτονική Εσωτερικών Χώρων, αντικείμενο που στη συνέχεια βελτίωσε ασκούμενος στο Παρίσι και στη Βενετία. Το 1978 ως βοηθός του Γιώργου Ζιάκα μπαίνει στην ομάδα του Θόδωρου Αγγελόπουλου και συμμετέχει σε τέσσερις ταινίες. Έκτοτε συνεργάζεται με κρατικές σκηνές, θεατρικές ομάδες, καθώς και την κρατική τηλεόραση. Δείγματα της ζωγραφικής δουλειάς του περιλαμβάνονται στην εγκυκλοπαίδεια Έλληνες Ζωγράφοι των εκδόσεων Μέλισσα. Διδάσκει σκηνογραφία-ενδυματολογία στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ. Ως ερευνητής ενδυμασιολόγος συνεργάζεται με το Λαογραφικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και οργάνωσε τα αντίστοιχα Μουσεία της Έδεσσας και των Σερρών. Μέρος της έρευνάς του για το ελληνικό παραδοσιακό κοστούμι έχει δημοσιευθεί σε άρθρα και βιβλία. Ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Ενδυμασιολογικής Εταιρείας. 13. ΠΕΝΗ ΝΤΑΝΗ (σκηνικά) Σπουδές: Σχολή Καλών Τεχνών Φλωρεντίας, με ειδικότητα στη σκηνογραφία και ενδυματολογία. Από το 1996 έως σήμερα έχει συνεργαστεί σε παραγωγές του ΚΘΒΕ στις ειδικές κατασκευές σκηνικών, κουστουμιών και αντικειμένων, σε κατασκευές μασκών, καπέλων και στη ζωγραφική εκτέλεση σκηνικών. Ως σκηνογράφος συμμετείχε στις παραστάσεις του ΚΘΒΕ: Το όνειρο του Χάιμε και Ελληνική Νομαρχία (σκην. Γ. Ρήγας). Επίσης, έχει συνεργαστεί με το ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας, με την Όπερα Θεσσαλονίκης και με την ομάδα Πανδαιμόνιο 7. Σχεδίασε τα κοστούμια στην παιδική παράσταση Ο κύκλος με την κιμωλία και τα σκηνικά στις παραστάσεις Φουστ και Μαζί με τα άπλυτα και Φαύλος κύκλος από το «Πανδαιμόνιο 7» καθώς και για το βίντεο των τραγουδιών του Goran Bregović «Silence of the Balkans». 14. ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΙΡΑΛΗΣ (video) Σπουδές: Σχολή Ήχου και Εικόνας Θ. Π. Παπαντωνοπούλου. Από το 1993, εργάζεται ως υπεύθυνος ηχητικών εγκαταστάσεων και ως ηχολήπτης σε κέντρα διασκέδασης, χώρους συναυλιών και στούντιο ηχογραφήσεων. Συνεργάζεται με εταιρείες ηχητικών εγκαταστάσεων (Smart Shark, Art Sound, MGN κ.ά.), καθώς και με διάφορους καλλιτέχνες, όπως τον Θ. Παπακωνσταντίνου, τη Χ. Αλεξίου, τον Γ. Νταλάρα, τις Τρύπες, τον Τ. Πανούση κ.ά. Έχει εργαστεί ως ηχολήπτης και ως καλλιτεχνικός συνεργάτης στο σχεδιασμό ήχου και βίντεο στο ΚΘΒΕ. Έχει συνεργαστεί με τους σκηνοθέτες: Γ. Ρήγα, Γ. Καραντινάκη, Κ. Αρβανιτάκη, Β. Αρδίττη, Π. Ζηβανό, Σ. Κακάλα, Ν. Μιλιβόγιεβιτς, Κ. Ρήγο, Τ. Μπαντή, Γ. Σεβαστίκογλου, Τ. Ράτζο. Από το 2005 εργάζεται ως τεχνικός υπεύθυνος στο τμήμα Κινηματογράφου της σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ. 15. ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΗΓΑΣ (σκηνοθεσία) Σπουδές: Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης-Κάρολος Κουν. Υπήρξε μαθητής των: Κ. Κουν, Γ. Λαζάνη, Β. Παπαβασιλείου. Ως ηθοποιός έλαβε μέρος σε περισσότερες από 50 παραστάσεις των: Κ. Κουν, Γ. Λαζάνη, Β. Παπαβασιλείου, Μ. Κουγιουμτζή. Δίδαξε υποκριτική, αυτοσχεδιασμό και λόγο στη Σχολή του Θεάτρου Τέχνης από το 1977 έως το 1987. Το 1990 ίδρυσε τον Θεατρικό Οργανισμό Εστία. Είναι ιδρυτικό μέλος και διευθύνων σύμβουλος του καλλιτεχνικού οργανισμού Πανδαιμόνιο 7. Σκηνοθέτησε έργα των: Λουντέμη, Αριστοφάνη, Ευριπίδη, Σαίξπηρ, Γκολντόνι, Κλάιστ, Τσέχωφ, Σνίτσλερ, Μπρεχτ, Κούντερα, Πρίσλει, Κέσερλινγκ, Ζιρωντού, Έντε, Έλιοτ, Μανφρίντι, Ντουράνγκ, Πριβάλοφ, Μπαρρίκο, Ντάριο Φο, Πολίτη, Αξιώτη, Αλεξάνδρου, Ρίτσου, Καμπανέλλη, Κεχαΐδη, Βαλτινού, Στάικου, Αδαμόπουλου, Ευσταθιάδη, Βασιλειάδη κ.ά. Παραστάσεις του έχουν παρουσιαστεί στην Επίδαυρο, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, σε πολλές πόλεις της Ελλάδος και της Κύπρου, καθώς και στη Γαλλία, στην Ιταλία, στη Μ. Βρετανία και στην Ελβετία. Συνεργάστηκε με το Θέατρο Τέχνης, το ΚΘΒΕ, τον ΘΟΚ και με ιδιωτικούς θιάσους. Διετέλεσε Αναπληρωτής Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΚΘΒΕ την περίοδο 1999–2001 και Διευθυντής της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ την περίοδο 1995–2001, ενώ από το φθινόπωρο του 2009 είναι Διευθυντής Σπουδών της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ. Από το 1996 είναι έκτακτος συνεργάτης του ΑΠΘ. Έχει ασχοληθεί με το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. 16. ΕΥΗ ΣΑΡΜΗ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική σχολή ΚΘΒΕ (αριστούχος απόφοιτος). Συμμετείχε στις παραστάσεις: Ρωμαίος και Ιουλιέτα... σαν τον σκύλο με τη γάτα, Machinal, Ο γλάρος, Ορέστης, Ιουλιανός ο Παραβάτης, Επιστροφή στον παράδεισο, Τρωάδες, Βαβυλωνία, Ηλέκτρα, Οι στοχαστές του αόρατου, Μικρά Διονύσια. Σκηνοθέτησε την παράσταση ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι: Η ώρα της κρίσεως, P.I.G.S. και P.I.G.S. Reloaded. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Γ. Καλατζόπουλο, Ν. Κοντούρη, Π. Ζηβανό, Σ. Ούνκοβσκι, N. Τσακίρογλου, Α. Ρεβή, Δ. Αβδελιώδη, Γ. Ρήγα, Γ. Καραντινάκη, Χ. Χατζηβασιλείου. Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας The Actro. Τηλεόραση: Ευτυχισμένοι μαζί. Κινηματογράφος: Καθαροί πια. 17. ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΕΪΜΕΝΗΣ (ηθοποιός) Σπουδές: Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου (με υποτροφία), με δασκάλους τους: Μ. Αρώνη, Α. Φιλιππίδη, Τ. Λιγνάδη, Ι. Ψαρρά, Ε. Χατζηαργύρη, Μ. Χορς. Το 1987, μετά από ακρόαση, επιλέγεται από τον Μίνω Βολανάκη και προσλαμβάνεται στο ΚΘΒΕ στο οποίο συμμετείχε σε 40 παραστάσεις. Κορυφαίο γεγονός στην πορεία του, αποτελεί η συνεργασία του (έξι έργα) με τον Ανδρέα Βουτσινά, που τον θεωρεί δάσκαλό του και που ελπίζει να φανεί άξιος μαθητής του. Συμμετείχε σε τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες. Έχει διδάξει υποκριτική σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, σε δημοτικά και ιδιωτικά θεατρικά εργαστήρια και στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ. 18. ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΖΟΛΟΠΟΥΛΟΣ (φωτισμοί) Ασχολείται με τον φωτισμό θεατρικών παραστάσεων από το 1991. Έχει συνεργαστεί με τους σκηνοθέτες: Μ. Βολανάκη, Α. Βουτσινά, Ν. Μαστοράκη, Γ. Καλαϊτζή, Γ. Ρήγα, Σ. Κακάλα, Κ. Ρήγο, Γ. Μιχαηλίδη, Γ. Ιορδανίδη, Ευ. Γαβριηλίδη, Ν.Κοντούρη. 19. ΙΑΣΩΝ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ (δραματουργική επεξεργασία-μουσική επιμέλεια) Είναι δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου και θεάτρου. Έχει γράψει πέντε βιβλία με ερευνητική δουλειά γύρω από τον ελληνικό κινηματογράφο και το ελληνικό τραγούδι. (Στο τέλος μιλάει το πανίεκδ. Άμμος, Τανίες για φίλημα -εκδ. Εξάντας, Άρχισαν τα όργανα -εκδ. Άμμος, Γιώργος ΜουζάκηςΒίρα τις άγκυρες -εκδ. Άγκυρα, Η μαγεία του μιούζικαλ -εκδ. Εξάντας). Είναι η δεύτερη φορά που κάνει μουσική επιμέλεια σε θεατρική παράσταση. Η πρώτη ήταν το 1991 για τα Χειροκροτήματα σε σκηνοθεσία Μίνωα Βολανάκη. Η απόφασή του να αναλάβει τη μουσική επιμέλεια, στις δύο αυτές παραστάσεις έγινε από αγάπη για τα έργα και τους συντελεστές τους – ιδιαίτερα για τον Αλέκο Σακελλάριο που τον είχε τιμήσει με τη φιλία του. 20. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ (ηθοποιός) Γεννήθηκε στη Ν. Ζίχνη Σερρών. Σπουδές: Δραματική σχολή Αθηνών Γ. Θεοδοσιάδη. Συνεργάστηκε με το ΚΘΒΕ, το Θεατρικό Εργαστήρι Θεσσαλονίκης, τα ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας (Θεσσαλικό Θέατρο), Σερρών, Βέροιας, Καβάλας, Κομοτηνής, Λαμίας, Ιωαννίνων και Πατρών, τον Ντίνο Ηλιόπουλο, το Θέατρο του Νέου Κόσμου και το Μικρό Θέατρο. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Λ. Κωστόπουλο, Ν. Παπαδάκη, Θ. Εσπίριτου, Δ. Έξαρχο, Κ. Χατζάκη, Σ. Ντουφεξή, Γ. Καραχισαρίδη, Κ. Τσιάνο, Β. Θεοδωρόπουλο, Κ. Σπανού, Γ. Μπακόλα, Τ. Ράτζο, Μ. Μπούχλη, Ν. Αρμάο, Δ. Ιωάννου, Γ. Θεοδοσιάδη, Ευ. Δημητροπούλου, Β. Βαφέα, Γ. Ιορδανίδη, Β. Αρδίττη, Σ. Γούτη, Β. Νικολαΐδη, Γ. Ρήγα, Κ. Αποστόλου, Δ. Αβδελιώδη, Κ. Αρβανιτάκη. Έχει παίξει σε έργα των: Καμπανέλλη, Ψαθά, Ποντίκα, Διαλεγμένου, Μπίαν, Σαίξπηρ, Σοφοκλή, Βάλζερ, Μουρσελά, Ιονέσκο, Καρυστιάνη, Ταϊπλιάδη, Μολιέρου, Κόκκου, Ντε Φιλίππο, Πιραντέλλο, Σικελιανού, Μποστ, Μπρεχτ, Ο’ Νηλ, Ρούσσου, Ξανθούλη, Χρηστίδη, Ντοστογιέφσκι, Αριστοφάνη, Σολωμού-Ξανθάκη, Καπετανάκη, Τερζάκη, Δήμου, Γκομπρόβιτς, Ροΐδη, Βυζάντιου κ.ά. Κινηματογράφος: Όλα είναι δρόμος (σκην. Π. Βούλγαρη), Η πίσω πόρτα (σκην. Γ. Τσεμπερόπουλου), Ο κύριος με τα γκρι (σκην. Π. Χούρσογλου) και Γυναικείες συνομωσίες (σκην. Β. Βαφέας). Τηλεόραση: Θύματα ειρήνης (σκην. Γ. Διαμαντόπουλος).
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αριθμός σελίδας 8
ΣΥΣΚΕΨΙΣ ΕΙΣ ΑΘΗΝΑΣ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ Β. ΕΛΛΑΔΟΣ
ΑΘΗΝΑΙ, 7.- Εις μίαν των αιθουσών της Βουλής, συνήλθον χθες οι εν Αθήναις βουλευταί της Μακεδονίας και Θράκης εις σκοινήν σύσκεψιν και εξήτασαν γενικής φύσεως ζητήματα της Βορ. Ελλάδος. Κατόπιν, υπό εισήγησιν του βουλευτού Θεσσαλονίκης κ. Μπάτζιου, ανακοινώσαντος τα απασχολούντα τη Βορ. Ελλάδα θέματα, ήτοι τα της δημοσίας τάξεως, ηλεκτροφωτισμού, υδρεύσεως, Ελευθέρας Ζώνης και λιμένος Θεσσαλονίκης, ακτοπλοΐας, τηλεπικοινωνίας, σανατορίων, φορολογικών, εφοδιασμού, εμπορικών πιστώσεων, εκπαιδεύσεως, κλπ. επηκολούθησε συζήτησις. Υπό του κ. Μπάτζιου ανακοινώθη και το ζήτημα του υπουργού Βορ. Ελλάδος, υποδείξαντος, όπως κατάς σημερινάς κρίσιμας στιγμάς, οι βορειοελλαδίται βουλευταί αξιώσουν από την κυβέρνησιν, όπως κλιμάκιον κυβερνητικόν με επί κεφαλής έναν αρχηγόν εκ των κυβερνώντων κομμάτων ως υπουργόν Βορ. Ελλάδος εγκατασταθή εν Θεσσαλονίκη. Εν τέλει κατηρτίσθη επιτροπή εκ των βουλευτών κ.κ. Δραγούμη, Λεβαντή, Μπάτζιου, Λαδά, Καλλιγκάτση, Μανουηλίδη, Παπανικολάου, Καραμανλή, Σαρρή, Τζηρίδη, Κώττα, Θ. Οικονόμου, Θεολογίτη και Κωστοπούλου, οι οποίοι συνερχόμενοι σήμερον Κυριακήν 9 π.μ. εις την βουλήν καταστρώσουν το πρόγραμμα των περαιτέρω εργασιών του διακομματικού αυτού μετώπου των βορειοελλαδιτών βουλευτών, διά την από κοινού αντιμετώπισιν και επίλυσιν των φλεγόντων ζητημάτων που απασχολούν την Βορ. Ελλάδα. [εφ. Μακεδονία 6 Ιουνίου 1946]
O
Θ ΗΣ ΑΥΡΟ Σ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΗΜΕΡΟΝ ΤΙΜΗ ΤΕΥΧΟΥΣ ΔΡΑΧΜ. 50
ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΝΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΑΪΑΦΑΝ
Κύριε Διευθυντά, Από καιρού είμαι άνεργος και απετάθην εις το Γραφείον Ευρέσεως Εργασίας της οδού Στουρνάρα. Επειδή όμως είμαι κάτοικος Πατησίων με παρέπεμψαν εις το Γραφείον Νέας Ιωνίας. Εκεί ενεγράφην. Ο υπάλληλος μου συνέστησεν εφ’ όσον είμαι λογιστής και κάτοχος ξένων γλωσσών να φροντίσω μόνος μου προς ανεύρεσιν εργασίας και κατόπιν ν’ αποταθώ εις το Γραφείον διά να λάβω την τυπικήν έγκρισιν προσλήψεως. Εφρόντισα μόνος μου και ευρήκα εργασίαν εις επιχείρησιν ευρισκομένην εις το Κέντρον των Αθηνών. Απετάθην τότε εις το Γραφείον Ν. Ιωνίας, αλλ’ επειδή ο εργοδότης δεν υπάγεται εις την περιφέρειάν του με παρέπεμψαν εις το Γραφείο της οδού Στουρνάρα. Εκεί, ο διευθυντής ηρνήθη να μου χορηγήση την έγκρισιν διότι είμαι κάτοικος Πατησίων. Μετέβην διά τρίτην φορά εις το Γραφείο Ν. Ιωνίας, αλλά και πάλιν ο εκεί ο Διευθυντής με παρέπεμψεν εκ νέου εις το Γραφείο της οδού Στουρνάρα και όταν πλέον διαμαρτυρήθην μου είπε να εύρω εργασίαν εις την ιδική του περιφέρειαν, ωσάν αι θέσεις να αφθονούν και μάλιστα εις τας συνοικίας! Με άλλα λόγια, επειδή ο άνεργος και ο εργοδότης ευρίσκονται εις διαφόρους περιφερείας, τα Γραφεία προβάλλουν διαδοχικώς αναρμοδιότητα και τοιουτοτρόπως δημιουργείται φαύλος κύκλος. Σημειώσατε κ. Διευθυντά ότι πολλοί ευρίσκονται εις την αυτήν με ιδικήν μου περίπτωσιν. Τι λέγει εν προκειμένω ο κ. υπουργός της Εργασίας ή η αρμοδία Διεύθυνσις Ανεργίας; Δεν πρέπει να διαταχθούν τα Γραφεία Ευρέσεως Εργασίας να διευκολύνουν τους ανέργους και όχι να τους εμποδίζουν να εργασθούν. Ευχαριστώ διά την φιλοξενίαν ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ [εφ. Έθνος, 26 Μαρτίου 1947]
ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΝΕΑ
Ανηγγέλθη χθες ότι αι συνεννοήσεις μεταξύ των δύο κορυφαίων κωμικών της πρόζας Βασίλη Αργυροπούλου και Βασίλη Λογοθετίδη κατέληξαν εις συμφωνίαν και η συνεργασία των κατά την θερινή σαιζόν δύναται πλέον να θεωρήται ως γεγονός. Ο Λογοθετίδης με τον Αργυρόπουλον θα εμφανισθούν εις μίαν επίκαιρον σάτιραν που γράφουν ειδικώς δι’ αυτούς οι κ.κ. Σακελλάριος και Γιαννακόπουλος. Ο θίασος των δύο δημοφιλών Βασίληδων θα στεγασθή εις το θερινόν θέατρον «Αργυροπούλου» της οδού Νικοδήμου και θα συμμετάσχη κατά πάσαν πιθανότητα εις αυτόν και η κ. Άννα Λιώρη. [εφ. Έθνος, 26 Μαρτίου 1947]
Ε Υ Θ Υ Μ Ο Σ Ε Ι Κ Ο Σ Ι Τ Ε Τ ΡΑ Ω Ρ Ο Αφθονία Χαρήτε πάλι Έλληνες Η τύχη μας εφάνη Έφτασαν τόσα τρόφιμα, Τόσος ιματισμός Που ο λιμήν του Πειραιώς Δεν επαρκεί, δεν φτάνει Να εκφορτωθή ο άφθονος Πού ’ρχεται θησαυρός. Έλλειψη, λένε, αποθηκών Παρετηρήθη ακόμα Περίμενες ποτέ, Λαέ, Τέτοιες μεγάλες τύχες Κι όμως εξακολουθείς Νά’σαι με άδειο στόμα Κι ολόγυμνος. Και σκέπτεσαι: Μην όλα αυτά είναι…τρίχες! ΣΠΡΤ
ΘΕΑΜΑΤΑ
ΑΛΙΚΗΣ (Θέατρον Τέχνης) Εμείς κι ο χρόνος ΑΠΟΛΛΩΝ Χορός της Τύχης ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ (Ιπποκράτους) Νυμφίος ανύμφευτος ΚΕΝΤΡΙΚΟΝ (Βέμπο) Ζήτω ο Ρωμηός ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ (Ρεξ) Οι Γερμανοί ξανάρχονται, πρώτη ΠΑΛΛΑΣ (Πειραιώς) Μουσική Σκηνή Θ. Παπαδοπούλου [εφ. Εμπρός, 19, Οκτωβρίου, 1946]
Κυριακή 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012
[εφ. Η Πιπεριά, 11 Ιουλίου 1945] [εφ. Εμπρός, 2 Μαρτίου 1945]
Ο ΜΠΟΓΙΑΤΖΗΣ
Τέσσερα χρόνια πέρασαν και ο τροχός εγύρισε Ο Χίτλερ, όπως φαίνεται, οριστικώς… «πατήρησε». Και βλέπει, πια ο φουκαράς, όπου τα μάτια κι αν γυρνά Πως είν’ ο μόνος μπογιατζής που η μπογιά του δεν περνά! ΑΛΣ [εφ. Ασύρματος, 4 Φεβρουαρίου 1945]
Μ Ι Κ ΡΑ Ν Ε Α ΑΙ ΤΙΜΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑΝ Αι τιμαί εις την Κεντρικήν αγοράν εκυμαίνοντο χθες εις τα εξής επίπεδα: Ψωμί 24-28 δρχ., Έλαιον 232-240 δρχ., Ελαίαι 136-152 δρχ., Ψάρια 200 δρχ. και άνω. Κρέας: βους 264-280, αρνί 240-280, χοιρινό 320. Κάρβουνα 40, Φασόλια ξηρά 160 δρχ, Λαχανικά: λάχανον 24 δρχ., κουνουπίδι 28 δρχ., ραδίκια 16 δρχ., πατάτες 52-58 δρχ. Ζυμαρικά 148-220 δρχ, Τυρός: φέτα 560 δρχ., κεφαλ. 540-680 δρχ. Σάπων 240 δρχ. Αυγά 32 δρχ. Πορτοκάλια 4 δρχ. και άνω. [εφ. Ελευθερία, 3 Δεκεμβρίου 1944] ΔΕΛΤΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΤΣΙΓΑΡΑ Πληροφορούμαστε ότι το υπουργείο Εφοδιασμού πρόκειται ν’ αποφασίσει την οριστική καθιέρωση δελτίου για τσιγάρα. Το νέο δελτίο θα εκδοθή με βάση το ατομικό δελτίο ψωμιού και θα ισχύσει μονάχα για τρεις μήνες. Κάθε καπνιστής θα μπορεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και σε όποιο περίπτερο θέλει να παρουσιάζει το δελτίο τύπου και κόβοντας το αντίστοιχο κουπόνι να παίρνει τα τσιγάρα που δικαιούται. Η διανομή θα γίνεται κάθε δυο μέρες. [εφ. Ριζοσπάστης, 14 Νοεμβρίου 1945] Η τηλεόρασις μετά τον πόλεμον Χάρις εις τας προόδους, που έγιναν κατά την διάρκειαν του πολέμου, θα ημπορούμεν από της οικίας μας να παρακολουθούμεν, κατά βούλησιν, αθλητικούς αγώνας, θεατρικάς παραστάσεις, συναυλίας, συνεδριάσεις των Βουλών, ιπποδρομίας κλπ. μέχρι ακτίνος πεντακοσίων χιλιομέτρων από της πόλεως εις την οποίαν διαμένομεν. Την δήλωσιν αυτήν έκαμεν η διεύθυνσις μιας εταιρείας τηλεοράσεως, η οποία προσθέτει ότι μόνον μετά τη λήξιν του πολέμου θα δυνηθή να θέση εις την διάθεσιν του κοινού μηχανήματα λήψεως της τηλεοράσεως. [εφ. Έθνος, 15 Φεβρουαρίου 1945]
ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΟΝ ΑΡΑΒΟΣΙΤΑΛΕΥΡΟΝ ΕΙΣ ΤΟ ΨΩΜΙ Ανεκοινώθη εκ του υπουργείου Εφοδιασμού ότι ο άρτος αποτελείται από 70% λευκά άλευρα Αμερικής και 30% αραβοσιτάλευρον. Ο τύπος αυτός του άρτου θα διαρκέση περί 1 έως 1/15 μήνα. ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΖΑΚΧΑΡΙΣ Μέχρι της 10ης Απριλίου, αναμένονται 1.8—τόννοι ζαχάρεως Τσεχοσλοβακίας, η οποία εισάγεται υπό των εμπόρων. Υπό του υπουργείου Εφοδιασμού δεν έχει αποφασισθή αν η ποσότης ύτη θα διατεθή προς διανομήν διά του δελτίου ή εις το ελεύθερον εμπόριον. Πάντως μέχρι του Πάσχα θα διανεμηθή ποσότης ζαχάρεως μέχρις 150 δραμίων κατά δελτίον εκ των κρατικών αποθεμάτων. [εφ. Τα Νέα, 31 Μαρτίου 1947]
Υπεύθυνοι παράστασης
Οδηγός σκηνής: Κωνσταντίνα Ματζίρη | Μηχανικοί σκηνής: Στέφανος Σαμαρτζίδης, Αλέξανδρος Αυγερινός | Χειριστές κονσόλας φωτισμού: Ευστάθιος Φρούσσος, Σταύρος Στρατίδης | Χειριστής κονσόλας ήχου: Γιάννης Αλεξίου | Φροντιστές: Θόδωρος Παρασκευόπουλος, Παναγιώτης Ροβινσών | Ενδύτρια: Κυράννα Μήτσα-Δελλή | Κατασκευές σκηνικών: Εργαστήρια ΚΘΒΕ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΠΕΡΙΟΔΕΙΩΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Βούλα Γεωργιάδου ΤΜΗΜΑ ΣΚΗΝΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Προϊστάμενος: Στέλιος Τζολόπουλος ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ ΓΡΑΦΕΙΩΝ Μηχανικών σκηνής: Κώστας Παπαλεξανδρίδης | Ηλεκτρολόγων: Τάσος Δαηλίδης | Ηχητικών: Γιάννης Αμπατζόγλου | Φροντιστών-κατασκευών φροντιστηριακού υλικού: Νίκος Συμεωνίδης | Σκηνογραφικών εργαστηρίων: Ζαχαρίας Παπαδόπουλος | Βεστιαρίου-ενδυτριών: Ελένη Τσιλιγκαρίδου-Καρανικόλα | Ραπτριών: Ζωή Βλάχου | Εργατών σκηνήςοδηγών: Χάρης Πασχαλίδης ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΧΩΡΩΝ: Χρήστος Αντωνιάδης, Ανέστης Καραηλίας, Γιώργος Κασσάρας, Δημήτρης Μητσιάνης, Περικλής Τράιος
ΤΜΗΜΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Επιμέλεια εντύπου: Ελπίδα Βιάννη, Αιμιλία Καρακόκκινου | Γραφιστική επιμέλεια: Σταύρος Καρανταγλής Φωτογραφίες δοκιμών: Γιώργος Χρυσοχοΐδης | Παραγωγή εντύπου: Μ. Τριανταφύλλου & ΣΙΑ Πηγές άρθρων & φωτογραφικού υλικού της εποχής 1944-1947: 1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου, http://www. nlg.gr/digitalnewspapers/ns/main.html 2. Πολίτης. Αρχείο Κέντρου Ιστορικής Τεκμηρίωσης, http://www.atollsoftware. com/www.politis.gr/index.php 3. Συλλογή «Εμφύλιος Τύπος» Πηγές φωτογραφικού υλικού για τους Α. Σακελλάριο-Χ. Γιαννακόπουλο και το έργο τους: 1. Αλέκος Σακελλάριος, Λες και ήταν χθες, Σμυρνιωτάκης, 1990 2. Ιάσων Τριανταφυλλίδης, Ταινίες για φίλημα, ένα αφιέρωμα στον Φιλοποίμενα Φίνο και τις ταινίες του, Εξάντας εκδοτική, 2000 3. Μάκης Δελαπόρτας, Αλέκος Σακελλάριος-Το ταλέντο βγήκε απ’ τον Παράδεισο, Άγκυρα, Αθήνα 2001 4. Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου Ευχαριστούμε το καφέ-μπαρ Τοίχο Τοίχο για την παραχώρηση του χώρου, στον οποίο πραγματοποιήθηκε η φωτογράφηση της παράστασης