2011. gada 17. februāris

Laikraksts Tukuma, Kandavas, Engures un Jaunpils novadiem

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

www.ntz.lv

Çnas sola redakciju neaizmirst

Redakcijas sleja Viss ir tieði saistîts

FOTO - Agris Jansons

Ivonna Plaude

Divas dienas mēs, redakcijas darbinieki, pavadījām kopā ar savām “ēnām” strâdâjoðus cilvçkus, kïuva par viòu novçrotâjiem jeb çnâm.

Agita Puķīte

Vakar, 16. februârî, visâ Latvijâ norisinâjâs Çnu diena.

Tajâ skolu jaunieði devâs uz iestâdçm un uzòçmumiem un, izvçloties konkrçtâ un viòiem interesantâ profesijâ

To, ka arî þurnâlista profesija Çnu dienâ bija ïoti populâra, apliecinâja arî mûsu darbâ ieinteresçtas skolnieces – Laila

Samovièa, Kintija Vîtola, Nora Vanaga, Marta Þakaite, Krista Èîèa no Tukuma 2. pamatskolas, Linda Karpenko no Tukuma 2. vidusskolas un Lîga Butkevièa no Kandavas internâtvidusskolas.

Jau otrdien, 15. februârî, Çnu dienas dalîbnieces piedalîjâs redakcijas samçrâ

vçtrainajâ plânoðanas sanâksmç un pieredzçja, ka, gluþi tâpat kâ skolâ, tikai bez atzîmçm, redakcijas kolektîvs pats savu darbu analîzç, vçrtç un nereti arî kritizç. Tikai tad varçja íerties pie jauno avîzes numuru veidoðanas jeb izbraukumiem.

u2. lpp.

Maðîna nav seifs Policija rîko akciju pret zagïiem Vents Dubrovskis

Lai mazinâtu zâdzîbas no automaðînâm un spodrinâtu policijas tçlu, 15. februârî Valsts policija rîkoja akciju «Maðîna nav seifs». Akcijas laikâ patruïdienesta darbinieki dalîja bukletus ar padomiem, kâ mazinât auto apzagðanas risku, kâ arî gaisa atsvaidzinâtâjus ar tekstu «Te nav ko zagt!» – skaidru norâdi, ka atsvaidzinâtâja (un arî automaðînas) lietotâjs ir informçts par sveðas mantas tîkotâju nelâgajiem pau2. lpp. radumiem.

Ceturtdienas sarunas

FOTO - Vents Dubrovskis

Ðíiet, ka manas cerîbas par saprâtîgu un oligarhu ietekmes nepieþmiegtu valdîbu izplçn ”koalîcijas kompromisu cîòâs”.

Oli­garhi (-s) gavilç, mçs – tautas vairâkums – turpinâm atbalstît ”banânu” (nereâlo labumu) dalî­ tâjus, bet it kâ saprâtîgie valdîbas cilvçki demonstrç kuslu nevarîbu.

Un laikam jau tâpçc, lai ietu vieglâko – vçl dzîvâs govs (nodokïus maksâjoðâs tautas daïas) stiprâkas slaukðanas – ceïu, tam visam pa virsu jaunie «Latvenergo» tarifi. Nu, labi, bûtu vçl godîgi pateikuði – pietrûkst naudas, tîkli sagrauti, galu galâ – ja reiz nesamazinâm pabalstus un pensijas, nav kur citur naudu òemt! Bûtu kaut teikuði, ka pieliks savdabîgu elektrîbas nodokli.

Bet, nç, tâ vietâ sâk kaut ko totâli gvelzt par apsildâmiem baseiniem, mâjas terâriju un citâm elektriskâm izvirtîbâm! Par kâdu gan muïíi jâuzskata tauta, mçìinot ieskaidrot, ka 100 kilovati mçnesî ir îpaða ekstra! Vai arî tieðâm kâds tur – augðâ – ir tik attâlinâts no reâlâs dzîves, ka domâ – trîs iïjièa spuldzîtes un ledusskapis (un arî – tikai vasarâ) – ir vienîgâ Latvijas mâjsaimniecîbas ”elektriskâ ierîce” un viss, kas vairâk, jau ir ”nîstamâs burþuâzijas” pazîme!?

Ai, nav jau ko pa tukðo vârîties, jo tomçr domâju, ka tâ nevar palikt un nepaliks – it viss, kas novests lîdz tâdam absurdam, paðiznîcinâs. Þçl tik, ka visnotaï attīrošā palu straume sev lîdz aizrauj arî ðo to noderîgu. Par piemçru, kâ tas ar absurdâm, nesakârtotâm lietâm notiek, varçtu kalpot arî paðreizçjie vairâkos miljonos latu mçrâmie parâdi par apkuri. Negribçjâm redzçt banku atbildîbu nekustamâ îpaðuma burbuïa radîðanâ, negri­ bçjâm redzçt, cik nesakârtota daudzviet ir komunâlâ un apkures saimniecîba, cik neelastîga sociâlâ atbalsta sistçma, tagad esam un bûsim spiesti domât. To taèu ðobrîd redzam skaidri – bez apkures Latvijâ dzîvot nevarçsim! Varbût arî tâdâ paðâ garâ jâpagaida, lai vairums iedzîvotâju pâriet maksâjumu un nodokïu ”pelçkajâ zonâ”? Vai vçl labâk, lai pensijas varam samaksât tikai tad, ja nemaksâjam algas ne Saeimas deputâtiem, ne partiju ielikteòiem valsts uzòçmumos. Un tas nemaz nav absurdi. Tâs ir tieði saistîtas lietas.

Nr. 20 (1581) – Ls 0.40 ISSN 1407-8252

Normunds Kancāns stāvlaukumā uzrunāja autovadītājus

Ðodien no 18.00 lîdz 19.00 pa tâlruni 28444558 vai 63125250 jûs uzklausîs laikraksta žurnālists Vents Dubrovskis

Ziņas

2

Par iestâdçm un piesâr­òojumu Vilnîtis rosina veidot pretkorupcijas prokuratûru. Uz­ stâ­joties prokuratûras gada pârskata sanâksmç, Korupcijas novçrðanas un apkaroðanas biro­ ja priekðnieks Normunds Vilnîtis izteicies, ka bûtu nepiecieðams veidot specializçtu prokuratûru, kas strâdâtu tikai ar korupcijas lietâm. N. Vilnîtis norâdîja, ka ne­ reti ir saskâries ar rajonu prokuro­ riem, kuru zinâðanas amatperso­ nu noziegumu izmeklçðanâ nav pilnîgas, tâpçc tâs esot jâuzlabo. Ìenerâlprokurors Çriks Kalnme­ iers ðo Vilnîða priekðlikumu atzi­ na par apsprieðanas vçrtu, taèu baþîjâs, ka tâ îstenoðanai varçtu bût problçmas ar finansçjumu.

Akceptç tarifu projektu.

Sabiedrisko pakalpoju­ mu regulçðanas komisija apsti­ prinâjusi a/s «Latvenergo» iesnieg­ to elektroenerìijas tarifu pro­ jektu. Lîdz ar to no 1.aprîïa bûs spçkâ jauna tarifu aprçíinâðanas kârtîba. «Latvenergo» tâdçjâdi plânojis papildus iekasçt 30 mil­ jonu latu, kâ apgalvo uzòçmums, 70 – 80% mâjsaimniecîbu tarifa pieaugumu izjutîðot minimâli vai nemaz. Jâatgâdina, ka turpmâk tarifs bûs atkarîgs no patçriòa apjoma gada garumâ, un uzskaiti sâks1. aprîlî. Par pirmajâm 1200 kilovatstundâm bûs jâmaksâ paðreizçjais tarifs – 8,25 santîmi par kWh. Kad ðis patçriòa apjoms tiks pârsniegts, tarifs bûs 10,74 santîmi par kWh. Norâda uz Latvijas “slikto gaisu”. Pçc Eiropas vides komisâra Janesa Potoènika ieteikuma Latvi­ jai izteikts brîdinâjums un doti di­ vi mçneði, lai risinâtu jautâjumu par pârmçrîgas sîku gaisa nes­ tu daïiòu (PM10) emisiju. Eiro­ pas komisijas direktîva par gai­ sa kvalitâti un tîrâku gaisu Eiropai paredz, ka dalîbvalstîm jâsamazina iedzîvotâju PM10 daïiòu ietek­ me uz iedzîvotâjiem. Tiesîbu aktâ noteiktas robeþvçrtîbas, kas bija jâsasniedz lîdz 2005. gadam, — gan gada koncentrâcijas robeþvçrtîba (40 mikrogrami uz kubikimet­ ru), gan diennakts koncentrâcijas robeþvçrtîba (50 mikrogrami uz kubikmetru). Ðîs vçrtîbas kalendârâ gada laikâ nedrîkst pârsniegt vairâk nekâ 35 reizes. EK norâda, ka gai­ sa nestas daïiòas galvenokârt ir sa­ stopamas piesâròotâju emisijâs rûpniecîbâ, satiksmç un dzîvojamâ sektora siltumapgâdç. Tâs var izraisît astmu, sirds un asinsvadu problçmas, plauðu vçzi, kâ arî sa­ mazina dzîves ilgumu, tâpçc Ko­ misija ir ierosinâjusi regulçt ðîs emisijas, nosakot ierobeþojumus direktîvâ.

Interneta portâlus pârlapoja Liena Trçde

Çnas sola redakciju neaizmirst u1. lpp.

Lai redzçtu þurnâlistu Jâni Vîtolu darbîbâ, Marta, Laila, Krista un Lîga devâs uz Cçres pagastu, kur intervçja ïaudis un bildçja Cçres pamatsko­ las 9. klasi, kâ arî pabija Jaun­ pilī – veidoja ielu interviju, fotografçja Jaunpils vidussko­

las 12. klasi un apskatîja Jaun­ pils pili un muzeju. Savukârt Nora un Kintija pabija Engures novadâ un kopâ ar þurnâlisti Rûtu Fjodorovu piedalîjâs En­ gures novada domes sçdç un apskatîja Smârdes bibliotçku un tajâ iekârtotâs izstâdes.

Kopâ ar laikraksta redakto­ ri Ivonnu Plaudi un þurnâlisti

Lienu Trçdi intervçt SIA «Tu­ kuma slimnîca» direktori Dzin­ tru Rabkevièu un apskatît slimnîcu devâs çna Laila, bet Linda Karpenko jau iepriekð bi­ ja piedalîjusies Tukuma nova­ da domes preses konferencç un Teritoriâlâs attîstîbas komitejas sçdç. Tâdçjâdi jaunietes guva priekðstatu ne vien par daþâdo

un nereti izaicinâjumiem bagâto þurnâlista profesiju, bet arî par to, kâ strâdâ un lçmumus pieòem paðvaldîbas, kâ citviet dzîvo un strâdâ cilvçki.

Pavisam Latvijâ Çnu dienâ iesaistîjâs 9 705 skolçni un aicinâjumam piedâvât darba vie­ tas atsaucâs 387 iestâdes un uzòçmumi.

Maðîna nav seifs Policija rîko akciju pret zagïiem

u1. lpp.

Zâdzîbas no automaðînâm nav Tukumam raksturîgas Cik nopietni pret apzagðanas ris­ ku izturas tukumnieki, mçìinâjâm noskaidrot stundu garâ reidâ, kurâ piedalîjâmies kopâ ar VP Zemgales reìiona pârvaldes Kârtîbas policijas biroja patruïpolicijas Patruïdienesta rotas jaunâkajiem inspektoriem Normundu Kacânu un Çvaldu Pïa­viòu. Dienesta priekðnieka Jâ­òa Vancâna uzstâdîjums bi­ ja vienkârðs – informçt par akci­ ju garâmbraucoðos autovadîtâjus; paraudzîties, kâdas mantas tiek atstâtas automaðînâs pie bçr­ nudârziem un veikaliem, kâ arî parunât ar autovadîtâjiem kâdâ degvielas uzpildes stacijâ.

J. Vancâns gan uzsvçra, ka zâdzîbas no automaðînâm neesot Tukuma aktualitâte – ðogad reìistrçts tikai viens ðâds gadîjums, kur vainîgie uz karstâm pçdâm aizturçti.

Tomçr pilsçtâ ir pietiekami daudz iebraucçju, tâpçc atgâdinâjums bût uzmanîgiem par ïaunu nenâks.

Reida laikâ vairâki desmi­ ti aptaujâto autovadîtâju atzina, ka vçrtîgas mantas auto salonâ neatstâj – varbût tâpçc zâdzîbu no automaðînas lîdz ðim nav piedzîvojuði. Arî pârbaudot vairâku lielveikalu stâvlaukumos stâvoðâs automaðînas, nebija daudz iemes­ lu atstât logâ akcijas uzlîmi...

Akciju noslçdzâm DUS «Sta­ toil», jo tieði degvielas uzpildes

FOTO - Vents Dubrovskis

Latvijā un pasaulē

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

Ēvalds Pļaviņš brīdināja autovadītājus, ka no zagļiem jāuzmanās, arī uz brīdi ieejot veikalā stacijâs automaðînas visbieþâk tiek atstâtas neaizslçgtas un bez uzraudzîbas. Kâds vîrs, kurð DUS stâvlaukumâ mainîja auto­ riepu, zinâja stâstît par zagïiem, kas stâvvietâ pârdûruði riepu un, kamçr cilvçks to mainîjis, pamanîjuðies no salona nozagt somu ar dokumentiem un algu...

Policisti iesaka Lûk, policistu ieteikumi: Pat atstâjot automaðînu uz îsu brîdi, parûpçjieties par tâs droðîbu!

Lai novçrstu ðâdas ”âtrâs” zâdzîbas no automaðînâm, der iegaumçt daþus droðîbas pasâkumus: 1. Dienas laikâ automaðînâ at­ stâtâs vçrtîgâs mantas vienmçr no­vietojiet vietâ, kur tâs ne­ var ieraudzît garâmgâjçji. Visas redzamâs, vçrtîgâs mantas ir viegls zâdzîbu mçríis.

2. Naktî vçrtîgâs mantas auto­ maðînâ neatstâjiet!

3. Savas mâjas atslçgas un doku­ mentus, kas ietver informâciju par jûsu dzîvesvietu, òemiet sev lîdzi,

lai kur jûs ietu. Neglabâjiet doku­ mentus maðînâ!

4. Ceïojumu laikâ automaðînâ at­ stâjiet tikai nevçrtîgas lietas. Pie­ mçram, dârgu fototehniku nçsâjiet sev lîdzi! Neatstâjiet maðînâ dârgas video kameras un tamlîdzîgas lietas!

5. Aiztaisiet maðînas logus un aizslçdziet automaðînu!

6. Ja iespçjams, novietojiet savu automaðînu vietâ, kur staigâ pçc iespçjas vairâk garâmgâjçju. Vietas, kas ir labi apgaismotas, ir droðâkas spçkratu novietoðanai.

ar «Swedbank» internetbankas ko­ du karti, norçíinu karti un vei­ kala «Maxima» «Paldies» karti.

Nodarîts zaudçjums Ls 12 vçrtîbâ.

Laikâ no 15. februâra 18.00 lîdz 16. februâra 8.15 Tukuma novadâ, Zentenes pagastâ, kâdai mâjai uz­

lauztas durvis un nozagtas ðâdas mantas: elektriskais zâìis, krosa mo­ tocikls JAMAHA, urbjmaðîna un aku­ mulatori.

melnā hronika

14. februârî 15.00 Kandavâ, Apiòu ielâ, dârza mâjiòai izsists stikls un bojâts siltumnîcas karkass. Uzsâkts kriminâlprocess.

20.15 Tukuma ledus hallç 1964. gadâ dzimuðam vîrietim ir nozag­ ti apavi Ls 13,50 vçrtîbâ. Uzsâkts kriminâlprocess.

15. februârî 8.25 Smârdes pagasta Cçrkstç ugunsgrçks izcçlies dârza mâjiòâ.

Laikâ no 13. februâra 8.00 lîdz 15. februâra 8.00 Tukumâ, Kur­ zemes ielâ, kâdam 1979. gadâ dzimuðam vîrietim dzîvesvietâ pa­ zudis maks ar naudu – Ls 70, un automaðînas reìistrâcijas apliecîbu.

17.30 Tukumâ, Pïavas ielâ, aizturçts kâds pârâk iereibis, 1968. gadâ dzi­ mis vîrietis. Izrakstîts administratîvo pârkâpumu protokols.

20.15 Kandavas internâtvidus­ skolâ no somiòas pazudis maks

Ziòas apdarinâja Vents Dubrovskis

Brîvîbas laukums 10, Tukums, LV - 3101; Tâlr. : 63125216

www.ntz.lv

Fakss : 63125022 Mob. : 28338989, 28444558 E-pasts: ntz@ntz.lv

Galvenâ redaktore Ivonna Plaude.

Iznâk otrdienâs, ceturtdienâs un sestdienâs. Metiens 6920 eks.

Izdevçjs SIA «Novadu Ziòas». Abonçðanas indekss 3069.

Masu informâcijas reìistrâcijas apl. #000702425.

Darba laiks no 8.00 lîdz 18.00, sestdienâs no 9.00 lîdz 14.00.

Pârpublicçðana, bez redakcijas rakstiskas atïaujas, aizliegta.

Par sludinâjumu un reklâmu saturu atbild iesniedzçjs.

Publicçtie materiâli ne vienmçr atspoguïo redakcijas viedokli.

Iesniegtos manuskriptus nerecenzç un atpakaï neizsniedz.

Honorârus par iepriekðçjo mçnesi var saòemt pirmdienâs, ceturtdienâs.

Iespiests tipogrâfijâ «Mûkusala», Rîgâ, Mûkusalas ielâ 41.

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

3

Tukuma dome gatavojas pârdot pili

8. februârî Praviòu pamatskolas pedagogi un tehniskie darbinieki tikâs ar novada domes un izglîtîbas pârvaldes vadîbu un pârrunâja jautâjumus, kas saistîti ar jûnija beigâs gaidâmo skolas slçgðanu, kompensâciju izmaksâm un iespçjâm atrast darbu citâs izglîtîbas iestâdçs. Skolotâji tika informçti, ka nâkamajâ gadâ tiks izveidots jauns skolçnu autobusa marðruts, kas vedîs bçrnus no Degoles uz Tumes vidusskolu, taèu jau tagad ðâds bçrnu pilns autobuss katru darba dienu kursçjot uz Tumi.

Nolemj pârdot Zentenes pili

Saprâtîgu vai lielu cenu?

Diskusija deputâtu vidû sâkâs tad, kad tika apspriesta iespçjamâ pils cena. J. Ðulcs ieteica, ka tie varçtu bût Ls 130 000, taèu deputâts Artis Jomerts bija citâdâs domâs. Viòaprât, bûtu nosakâma reâla pârdoðanas cena, jo Tukumâ, piemçram, pârdodot mâju par Ls 100 000; diez vai ðâda

FOTO - Jânis Vîtols

Finanðu komitejas sçdç novada domes deputâti sprieda par paðvaldîbai piederoða nekustamâ îpaðuma «Skolas pils» Zentenes pagastâ atsavinâðanu jeb pârdoðanu.

Kâ informçja domes juriste Sandra Siliòa, ðajâ îpaðumâ ietilpst parks 12,18 ha platîbâ, skolas çka – 1 947 m², celta 1870. gadâ, un internâta çka, kurâ ir dzîvokïi un kurâ joprojâm dzîvo cilvçki. Tukuma novada domes priekðsçdçtâjs Juris Ðulcs skaidroja, ka par çkas izmantoðanu jâdomâ, jo tâ pamazâm iet bojâ. Vçl pagasta padomes laikâ çkai nomainîts jumts, taèu tas izdarîts nekvalitatîvi – visu laiku mitrums no jumta nâcis uz sienâm, tâpçc tâs pilnîbâ izsaluðas.

Lai gan tikusi apsvçrta iespçja veidot pilî kâdu sociâla rakstura iestâdi vai rehabilitâcijas centru, nekâds risinâjums neesot panâkts. Sçmes un Zentenes pagasta pârvaldes vadîtâja Silvija Rabkçvièa stâstîja, ka arî pagasta konsultatîvajâ padomç ðis jautâjums izrunâts un nolemts, ka çka jâpârdod. Varot jau skatîties un priecâties, cik tâ skaista, bet jâapzinâs, ka neizmantota tâ visu acu priekðâ sabrûk. Viòa vçl piebilda, ka nâksies domât, kur izvietot internâta çkâ dzîvojoðos cilvçkus; daïa no pârdoðanâ iegûtâs naudas tam arî bûðot jâatvçl.

cena bûðot adekvâta pilij. Cenai jâbût vismaz Ls 300 000; tieði tâpçc labâk to tirgot vasarâ, kad par to bûs lielâka interese, nevis tagad. Un sludinâjumu, Jomertaprât, vajadzçtu ielikt kâdâ starptautiskâ portâlâ, lai radîtu lielâku interesi.

Domes izpilddirektors Mâris Ru­ daus-Rudovskis stâstîja, – runâjot ar vçrtçtâjiem, îpaðas intereses par pilîm un muiþâm neesot, to apliecinot arî Piïu un muiþu asociâcija.

Savukârt lîdzðinçjâs izsoles pilsçtâ apliecinot, ka cenas nav augstas, piemçram, seðu stâvu nepabeigtâ jaunbûves Celtnieku ielâ 1 cena bijusi mazâka par Ls 100 000. Kâ atzina J. Ðulcs, dome varot gribçt par çku pusmiljonu latu, taèu vajadzçtu padomât, vai tas ir reâli.

Tâpçc labâk noteikt saprâtîgu cenu, savukârt pârdoðanas nosacîjumos paredzçt noteiktus ieguldîjumus, piemçram, divu miljonu latu apmçrâ, kas bûtu jâveic triju gadu laikâ. Deputâti nolçma, ka objekta sâkuma cena bûs Ls 130 000; çku pârdos atklâtâ mutiskâ izsolç, kuras dalîbas maksa bûs Ls 100, bet nodroðinâjums – Ls 13.000. Izsoles solis bûs Ls 1000. Galîgo lçmumu par to – pârdot Zentenes pili un par kâdu cenu – deputâti pieòems novada domes sçdç 24. februârî.

Palîdzçs policijai

Situâciju bçrnudârzos analizç

ir viòu vçlmes. Tas nepiecieðams, lai varçtu plânot bçrnudârzu darbu vasarâ. J. Ðulcs piebilda, ka domei jârçíinâs ar to, ka bçrnudârza audzinâtâja atvaïinâjums nav vis mçnesi, bet gan ilgâku laiku. Ja bçrnudârzs bûs slçgts tikai mçnesi, tad audzinâtâjiem jâmeklç aizvietotâjs. Tâpçc tiekot domâts, ka varbût viens bçrnudârzs var strâdât, bet pârçjos tai laikâ slçdz, jo arî tâ iespçjams ietaupît.

Valsts policijas Tukuma iecir­ kòa priekðnieks Janeks Bahs lûdzis Tukuma novada domi atbalstît ar lîdzfinansçjumu policijas çkas Brîvîbas laukumâ 19 jumta renovâciju. Pçc biroja «Dace» izstrâdâtâ projekta jumta renovâcijai nepiecieðami Ls 18 953,70. Deputâti nolçma, ka policijas lûgums bûtu atbalstâms un pieðíirami Ls 4000 – no izdevumiem neparedzçtiem gadî­ jumiem. Viòus gan interesçja, vai paðvaldîba ar savu labo gribu nepârkâps likumu, jo iepriekð bijis liegts paðvaldîbâm atbalstît valsts iestâdes. J. Ðulcs skaidroja, ka iepriekð tâ tieðâm bijis – paðvaldîba neesot drîkstçjusi atbalstît ne paðus policistus, ne ieguldît naudu iestâþu îpaðumos, taèu nu policiju atbalstît valsts ir atïâvusi.

Par samaksu «Amatniekam» – jautâjumi

Deputâti arî lçma par naudas pieðíirðanu SIA «Amatnieks», kas bija iesniedzis darbu tâmi par Ls 35 129,08. Tieði tik, kâ vçrtç uzòçmums, izmaksâjusi avârijas seku likvidçðana Zemgales vidusskolâ, kur pagâjuðâ gada

nogalç iegruva aktu zâles jumts.

Tiesa, nosauktâ naudas summa deputâtos radîja jautâjumus – gan par to, vai ðiem darbiem ticis rîkots konkurss, gan par to, ka naudas summa tomçr neesot nekâda mazâ. Kâ izteicâs deputâts A. Jomerts, par tâdu tagad mâju varot uzbûvçt. J. Ðulcs skaidroja, ka firma «Amatnieks» iesaistîta uzreiz pçc avârijas, un to ðâdos gadîjumos pieïaujot Iepirkumu likums. Tâ kâ nav bijis laika rîkot konkursu, çku vajadzçjis nekavçjoties nodroðinât, lai bçrni varçtu turpinât mâcîbas.

“Tâ kâ zâlei nevarçja piebraukt ar pacçlâju, visi darbi bija jâveic ar rokâm – tâ izvâca visas dzelzsbetona konstrukcijas, tâ sagrieza metâla konstrukcijas un arî pa daïâm aizvâca. Vienlaikus firma norobeþoja aktu zâli no pârçjâs skolas daïas un nostiprinâja sienas.”

Deputâti izteica vçlmi redzçt domç iesniegto darbu tâmi, lai saprastu, par ko tik dârgi jâmaksâ.

Kâ teica A. Jomerts – tâ kâ balsojot deputâtam jâuzòemas atbildîba, viòam svarîgi redzçt dokumentus.

J. Ðulcs solîja, ka lîdz domes sçdei, kad ðajâ jautâjumâ pieòems galîgo lçmumu, deputâtiem tâme tikðot aizsûtîta.

Turpmâk vçl.

Jûs jautâjat Kur palika alumînija logi?

– Gribçtu zinât, kur palika Zemgales kultûras pils alumînija logi un vai kâds izlabos çkas fasâdi, kurai apmetums jau nolupis.

Redakcija: Tukuma novada domes priekðsçdçtâjs Juris Ðulcs stâstîja, ka tieðam bijis jautâjums – atstât logus un paðiem meklçt tiem noietu vai uzlikt par pienâkumu celtniekiem tos aizvâkt: ”Izrçíinâjâm, ka, pârdodot alumîniju, neiegûsim tik daudz, lai savâktu un nodotu logu stiklu, jo tad bûtu jâalgo cilvçki, jâsedz transporta un utilizâcijas izmaksas, jo ðo stiklu nevar nodot kopâ ar otrreiz izmantojamo stiklu.” Tâpçc arî pieòemts lçmums uzticçt logu savâkðanu celtniekiem. Savukârt çkas siltinâðanas darbi vçl neesot pabeigti, tâpçc arî par fasâdi nevajadzçtu uztraukties.

Tume un Degole

Skolu slēgs. Skolotāji interesējas par savu nākotni

15. februârî notika finanðu komitejas sçde, kurâ izskatîja 25 darba kârtîbas jautâjumus.

Pagastâ nolemts, ka çka jâpârdod

Pagastu ziòas

– Varbût jûs varat noskaidrot, vai tâ ir taisnîba, ka vasarâ Tukuma bçrnudârzi divus mçneðus nestrâdâs. Ja tas tieðâm tâ bûs, tad taèu vecâki tiks nostâdîti neapskauþamâ situâcijâ, jo kur tad atstâs bçrnus? Pçrn teica, ka bçrnudârzu brîvlaiku samazinâs lîdz minimumam, bet tagad audzinâtâji saka, ka domei neesot naudas, tâpçc radusies iespçja ietaupît tieði uz bçrnudârzu rçíina. Bet vai tieðâm dome nesaprot, ka daudzi cilvçki ðobrîd vispâr neiet atvaïinâjumâ, jo baidâs zaudçt darbu? Nevar taèu dzîvot tik atrauti no reâlâs dzîves!

Redakcija: Tukuma domes priekðsçdçtâja vietnieks Çriks Lukmans skaidroja, ka patlaban tikai tiekot vâkta informâcija no vecâkiem, lai noskaidrotu, kâdas

Kurð nosaka – iet vai neiet skolâ?

– Tagad, kad ârâ ir auksts laiks, nekur vietçjâ presç nevaru izlasît, kâ jârîkojas vecâkiem.

It kâ bçrnu lîdz 12 gadiem var uz skolu nelaist, bet ko lai izdara, ja tieði ðajâ nedçïâ skolotâjs noteicis pârbaudes darbu?! Arî klases audzinâtâjs neviena vârda bçrniem par to nav teicis – ir uz skolu jânâk vai nav?

Vai tad nav visâ valstî vienota kârtîba?

Redakcija: Tukuma novada izglîtîbas pârvaldes vadîtâja Velta Lekse stâstîja, ka ðo kârtîbu nosaka Ministru kabineta noteikumi «Higiçnas prasîbas vispârçjâs pamatizglîtîbas, vispârçjâs vidç­ jâs izglîtîbas un profesionâlâs izglîtîbas iestâdçm», kuros teikts, ka iestâdi neapmeklç izglîtojamie vecumâ lîdz 12 gadiem, ja gaisa temperatûra ir zemâka par -20°C un vecumâ no 13 gadiem, ja gaisa temperatûra ir zemâka par -25°C. To, sûtît bçrnu uz skolu vai nesûtît, izlemj viòa vecâki, òemot vçrâ reâlo situâciju.

Nekâda vienota lçmuma, kâ skolâm rîkoties, nekad neesot bijis. Vienîgais, ko varot ieteikt – lai vecâki no rîta iziet ârâ un apskatâs, kâds ir laiks, un tad pieòem tâdu lçmumu, kâds viòu bçrnam bûtu labâkais.

Bûs vecâku sapulce

Otrdien, 22. februârî, 13.00 Praviòu pamatskolâ bûs vecâku sapulce, kurâ arî runâs par to, kur pagasta bçrni mâcîsies nâkamajâ mâcîbu gadâ.

Veidos bçrnu pieskatîðanas istabu

Pçc tam, kad tiks izremontçts pagastam piederoðais vienistabas dzîvoklis, uz to pârcelsies bâriòtiesa un sociâlâ dienesta darbinieki, savukârt viòu atbrîvotajâ trîsistabu dzîvoklî iekârtos telpas trîs un èetrus gadus veciem bçrniem. Ðobrîd tâdu bçrnu esot ap 16. Vaicâta, kâpçc turpat nevar mâcîties piecus un seðus gadus vecie bçrni, Tumes un Degoles pagasta pârvaldes vadîtâja Lidija Legzdiòa stâstîja, ka mazajiem bçrniem vajadzîgas telpas rotaïâm, gulçðanai, çdiena sadalei, garderobei, tâpçc ðajâ dzîvoklî vairâk nav vietas. Piecus un seðus gadus vecie bçrni obligâto apmâcîbu apgûs Tumes vidusskolâ.

Gaida jauno autobusu Februâra beigâs Tumes un Degoles pagastu pârvalde cer saòemt 20-vietîgo autobusu skolçnu pârvadâðanai. Konkrçts marðruts vçl neesot noteikts, jo vispirms jânoskaidro, cik skolçnu no kurâm mâjâm brauks.

Bûs konkurss

Tuvâkajâ laikâ tiks izsludinâts kon­kurss abu pagastu ceïu grei­ derçðanai un grâvmalu appïau­ ðanai.

Sadejos un sadziedâs

19. februârî 17.00 Tumes kultûras namâ notiks pasâkums «Ko prot manâ pagastiòâ», kurâ piedalîsies paðdarbîbas kolektîvi no Sçmes, Zentenes, Irlavas, Jaunpils, Pûres un Jaunsâtiem. Pçc koncerta bûs balle.

Korim – jubileja

26. februârî 19.00 Tumes jauktais koris svinçs 15. gadu jubileju. Îpaðu koncertprogrammu ðim pasâkumam gatavo jaunais diriìents Rûdolfs Bacâns un koncertmeistare Ritma Zâìere.

Uz pasâkumu îpaði aicinâti kora bijuðie dalîbnieki.

Lappusi sagatavoja Agita Puķīte

4

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

Saòçmis projekta finansçjumu, arî Kandavas Tûrisma informâcijas centrs pagâjuðâs nedçïas nogalç piedalîjâs gadskârtçjâ starptautiskajâ tûrisma izstâdç «Balttour».

Kandavas novads tajâ ticis pârstâvçts jau sesto reizi, bet ar savu atseviðíu stendu – otro gadu pçc kârtas.

Par to, kâ izstâdç veicies, vai vçrojamas atðíirîbas, salîdzinot ar iepriekðçjo gadu pieredzi, jautâjâm Kandavas TIC vadîtâjai Ilzei Dravniecei.

Viòa pastâstîja: – Ðogad izstâdes piedâvâjums neaprobeþojâs tikai ar informatîvo bukletu aplûkoðanu, bet deva iespçju apmeklçtâjiem paðiem lîdzdarboties. Izstâdes dalîbnieki bija centuðies atrast kâdu savam novadam vien raksturîgu akcentu, ar ko piesaistît apmeklçtâju uzmanîbu.

Mçs apmeklçtâju uzmanîbu piesaistîjâm ar tikai mums raksturîgo ozolzîïu kafiju, kuru varçja gan nogarðot, gan uzzinât kafijas pagatavoðanas tehnoloìiju, gan arî paðiem izmçìinât roku kafijas malðanâ. Drosmîgo kafijas malçju pûles un uzdrîkstçðanos atdarîjâm ar nelielu, glîti iepakotu kafijas devu, ko rotâja uzraksts «Kandavas ozolzîïu kafija». Bet, piemçram, mûsu kaimiòi, Talsu novada TIC, apmeklçtâju uzmanîbu piesaistîja ar skâbçtiem kâpostiem, ko varçja ne vien nogarðot, bet arî uzzinât, kâ tikt pie bagâtîgas kâpostu raþas, kâ arî saòemt daþas kâpostu sçkliòas.

– Kâ izstâdes apmeklçtâji vçrtçja mûsu novada piedâ­ vâjumu – Kandavas zîïu kafiju?

Cik plaðs bija interesentu loks?

– Interese izrâdîjâs negaidîti liela. Mûsu piedâvâjumu nobaudîja ap

2000 apmeklçtâju. Bija cilvçki, kuriem kafija îpaði iepatikâs, un viòi to nâca izgarðot vairâkkârt. Par piemçru, mûsu kolçìis Artis no Kuldîgas to atzina par îpaði gardu esam un kopumâ visas izstâdes laikâ izdzçra vismaz 10 tasîðu. Zîïu kafiju izgarðot vçlçjâs daþâdu paaudþu ïaudis, jo kafija ir kafija, bet zîïu kafija – o, kaut kas jauns, nedzirdçts un vairumam vçl nebaudîts piedâvâjums. Atzinîgus vârdus par mûsu piedâvâjumu izteica vairâkas sabiedrîbâ atpazîstamas personas, kâ, piemçram, ârlietu ministrs Ìirts Valdis Kristovskis, dziedoðâs mâsas Legzdiòas, Ansis Bogustovs, un visi vçlçjâs zinât dzçriena pagatavoðanas tehnoloìiju, jautâjot, vai paðiem mâjas apstâkïos arî bûtu iespçjams pagatavot ðo unikâlo, neuzbâzîgi rûgteno dzçrienu.

– Vai interesi par kafi­ ju izrâdîja arî ârzemju pârstâvji?

– Jâ, par mûsu piedâvâjumu interesçjâs baltkrievi, uzbeki un ïoti daudzi krievu valodâ runâjoði apmeklçtâji. Turklât pie kafijas lieliski iederçjâs VKLT audzçkòu ceptie cepumi, kurus visas seðas meitenes – Maija, Lîga, Elîna, Dana un divas Santas – paðas arî apmeklçtâjiem piedâvâja. Atzinîbu izpelnîjâs arî Vânes zemnieku saimniecîbas «Birznieki» raþojums – kazas siers ar daþâdâm piedevâm sâïo uzkodu cienîtâjiem.

– Vai izstâdes apmeklçtâju pulkâ pamanîjât arî novada ïaudis?

– Protams, izstâdes pirmajâ dienâ mûs apciemoja paðvaldîbas pârstâvji, bet abâs nâkoðajâs dienâs laiku pa laikam kâds novadnieks pie mums pienâca, lai iedzertu kafiju, apjautâtos, kâ mums sokas, padalîtos iespaidos par citviet stendos redzçto un iepazîto. Visnotaï lielu interesi tieði kandavnieki izrâdîja par dokumentâlo filmu, kur vairâk nekâ

FOTO - Inga Priede

Prasme izstâdes apmeklçtâjiem piedâvât savam novadam raksturîgo

Kandavas novadu izstâdç prezentçja Kultûras pârvaldes vadîtâja Ziedîte Zaèeste, VKLT audzçknes Lîga, divas Santas, Dana un Kandavas TIC darbinieces Ilze Dravniece un Anda Ðtrausa 30 siþetos dokumentçti sadzîviski un vçsturiski momenti iz Kandavas un tâs tuvâkâs apkaimes dzîves laikâ no 1947. lîdz 1991. gadam.

– Kur un kad ðî filma bûs apskatâma plaðâkam skatîtâju lokam?

– Dokumentâlâs filmas pirmizrâde paredzçta ðî gada Kandavas novada svçtku laikâ.

Visticamâk, tâ varçtu norisinâties brîvâ dabâ, aptverot iespçjami lielâku interesentu loku.

–- Izstâdes apmeklçtâjiem bija iespçja pirmajiem iepazît teju kâ iznâkuðo jauno informâcijas bukletu par Kan­ davas novadu.

– Mûsu Anda (TIC konsultante Anda Ðtrausa) pie informatîvo buk-

letu stenda bija nodarbinâta ik mîïu brîdi, jo tieði izstâdes apmeklçtâji bija pirmie, kuri saòçma jauno, pirms pâris dienâm klajâ nâkuðo Kandavas novada bukletu. Domâjot par tûristu pieprasîjumu, bukletu sagatavojâm divâs versijâs: latvieðu – krievu un angïu – vâcu valodâ.

Turklât atjaunojâm, precizçjâm un ar jauniem apskates objektiem papildinâjâm arî Kandavas pilsçtas karti.

– Vai izstâdes «Balttour 2011» laikâ tika noslçgti arî kâdi tâlâki sadarbîbas lîgumi?

– Nç, lîgumus gan nenoslçdzâm, bet mâjâs atgriezâmies ar krietnu pieredzes un jaunu ierosmju bagâþu tâlâkajiem darbiem. Pirmkârt jau – apliecinâjumu, ka ozolzîïu kafija ir

pilntiesîgi sevi pieteikusi kâ mûsu novada atpazîstamîbas simbols un pie iesâktâ nevaram apstâties, kafija kâ novada produkts jâpopularizç arî turpmâk. Rudenî, zîïu vâkðanas konkursa dalîbnieku sarûpçtâs zîles, atsaucîgu ïauþu izlobîtas, izkaltçtas un samaltas, iepriecinâs kafijas baudîtâjus Kandavas muzejâ lîdz jaunajai sezonai. Par kafijas lielraþoðanu, protams, vçl neesam tâ nopietni domâjuði, bet ðî iespçja varçtu kalpot kâ visnotaï derîgs izaicinâjums kâdam no vietçjiem uzòçmçjiem.

Necerçti lielâ apmeklçtâju interese izstâdes laikâ nenoliedzami bija pozitîvs enerìijas lâdiòð visiem, kuri piedalîjâs Kandavas novada stenda tapðanâ un prezentçðanâ.

Novada domes sçdç

Spriež par finansējumu tūrismam Turpinâjums. Sâkums 1. februâra numurâ.

Kârtçjâ Kandavas novada domes sçde notika 27. janvârî.

Lai varçtu rîkoties ar Eiropas projekta naudu RealizçjotERAFprojekta«Kandavas vecpilsçtas centra daïas atjaunoðana un tûrisma infrastruktûras attîstîba», 13 deputâtiem (A. Aleksîns, I. Bambis, R. Bârenis, O. Budþens, V.V. Dreimanis, A.D. Freimanis, L. Gudakovska, S. Horste, G. Indriksons, I. Lasis, A. Petrevica, D. Rozenfelds, S. Tiltiòa ) balsojot par, I. Priedei atturoties un N. Ðtofertam nebalsojot, tika pieòemts ðâds lçmums: 1. Deleìçt Kandavas nova­ da Kultûras pârvaldei tiesîbas organizçt Kandavas novada prezentçðanu starptautiskajâ tûrisma izstâdç «Balttour

2011», nodroðinot Kandavas novada prezentâciju izstâdç.

2. Kandavas novada Kultû­ ras pârvaldei finansçjumu 2500 LVL apmçrâ izlie­ tot atbilstoði projekta ietva­ ros paredzçtajâm izmaksu pozîcijâm un iesniegt Kandavas novada domei finanðu izlieto­ juma atskaiti ar pamatojoðiem un maksâjumus apstiprinoðiem dokumentiem.

Kâpçc tik dârgi?

Kâ komiteju, tâ arî domes sçdç sâkotnçji ðis jautâjums izpelnîjâs salîdzinoði plaðas deputâtu diskusijas, jo nebija skaidrs, vai finansçjums jâatskaita no paðvaldîbas budþeta, vai tâ ir projekta nauda. Savukârt, ja tas ir projekta lîdzfinansçjums, tad kâdçï par to atkârtoti jâbalso?

Finanðu komitejâ deputâts G. Indriksons izteicâs, ka viòa skatîjumâ tâ ir izðíçrdîba: iepriekð Kandavas TIC

izstâdç piedalîjies ar finansçjumu, kas skaitâms simtos, tad kâpçc tagad tie ir vairâk nekâ divi tûkstoði latu? Arî I. Priede izteicâs, ka starptautiskajâ tûrisma izstâdç «Balttour», kur ir stingri noteikumi, Kurzemes stendâ darbojas visi reìiona tûrisma informâcijas centri, tajâ skaitâ arî Kandava, un, kâ noskaidrojusi deputâte, Kurzemes stends kopumâ izmaksâ 1900 latus. Tad kâpçc Kandavai vien vajadzîgi 2500 lati? Kas par ðo summu tiks iegâdâts?

Komiteju sçdç deputâti ieteica lîdz domes sçdei piestâdît stenda izdevumu atðifrçjuma tâmi. Neatrodot domes sçdes materiâliem pievienotu izdevumu tâmi, neizpratni izteica deputâte S. Tiltiòa: – Un atkal tiek minçts kaut kâds skapis, kaut kâda pûra lâde, bet pietrûkst konkrçtîbas, proti, ðo izdevumu tâmes. Vai to bija grûti pievienot dokumentiem, vai Eiropas projektiem tâmes neeksistç?

Nebija sareþìîti Skaidrîbu par Ls 2500 apmçrâ vçrto projekta finansçjumu sçdç ieviesa domes projektu un attîstîbas nodaïas vadîtâja Gunda Cîrule, paskaidrojot, ka Vecpilsçtas centra atjaunoðanas projektâ paredzçtâs aktivitâtes «Dalîba starptautiskâ tûrisma izstâdç» îstenoðanai, atbilstoði projektâ paredzçto izmaksu pozîcijâm, kopçjâs izmaksas sastâda: dalîbas maksa – Ls 30 (6 LVL x 5cilv.), aprîkota ekspozîcijas laukuma izveide – Ls 2000, transporta izmaksas – Ls 70 (3 dienas), produkcijas demonstrçðanas izmaksas – Ls 400. Kultûras pârvalde par ðo finansçjumu varçs iegâdâties stendam nepiecieðamos galdus, skapjus, pûralâdes – lietas, lai izstâdç prezentçtu novadu. Ðobrîd kultûras pârvalde ðîs lietas nevarçja iegâdâties un meklçja pa mâjâm, kurð varçtu aizdot. Vai ðis finansçjums ir iekïauts

projekta izmaksâs, vai nepiecieðams kâ papildus finansçjums? – arî to neizprata daþi deputâti. G. Cîrule precizçja, ka ðî summa ir projekta finansçjums un nav jâatskaita no paðvaldîbas budþeta. Òemot vçrâ, ka ERAF projekta «Kandavas vecpilsçtas centra daïas atjaunoðana un tûrisma infrastruktûras attîstîba» îstenotâjs ir Kandavas novada dome un lîdzdalîba starptautiskâ tûrisma izstâdç ir viena no ðî projekta aktivitâtçm, nepiecieðama domes deputâtu piekriðana , lai ðo, ar «Balttoour» saistîto aktivitâti varçtu îstenot Kandavas novada Kultûras pârvalde.

Turklât, kâ atzina TIC vadîtâja Ilze Dravniece: “Iegâdâtâ ekspozîcija bûs paliekoða vçrtîba, kas nekalpos tikai novada prezentâcijai tûrisma izstâdç, bet arî citos novada pasâkumos.”

Lappusi sagatavoja Inese Valtenberga

Pçc

panikas pâris mçneðu garumâ, lîdz ar pârdesmit grâdiem mînusâ, pat eksperti atzîst – gripa atkâpjas. Tâdçï ðoreiz pielikumâ nedaudz par to, kâ, strâdâjot paðam ar sevi, iespçjams ne tikai garstâvokli, bet arī veselîbu uzlabot. Tâpat arî skaidrojâm, kâda nâkotne gaidâma «Tukuma slimnîcai» un, kaut palika skaidrs, ka “nekas vçl nav îsti skaidrs”, tomçr uzzinâjâm, cik audz iespçju savu veselîbu uzlabot ir tepat – pie mums.

2011. gada 17. februāris

Tukumâ slimnîca bûs. Tai ir jâbût!

Kad varas gaiteòos vçl tiek spriests un rçíinâts, kâ budþetâ iegrozît 50 miljonu latu ietaupîjumu, neskaidrîbas valda visâs jomâ un lîmeòos.

Tai skaitâ – veselîbas aprûpç.

Ne vienu reizi vien runâts arî par to, kâda bûs reìionâlo slimnîcu, tai skaitâ Tukuma slimnîcas, turpmâkais liktenis. Par to îpaði daudz satrauktu jautâjumu redakcijâ uzklausîjâm pagâjuðâs nedçïas nogalç. Tas tâpçc, ka tieði tad Tukuma un citu reìionâlo slimnîcu darbu îpaðâ sanâksmç vçtîja Veselîbas ministrijas darba grupa.

Uz sarunu par to, kâda ir paðreizçjâ situâcija Tukuma slim­ nîcâ, kâdas ir vietçjâs medicînas iestâdes priekðrocîbas un ar ko jârçíinâs pacientam-parastajam, aicinâjâm SIA «Tukuma slimnîca» direktori Dzintru Rabkevièu.

Kâpçc mums veicas labâk nekâ citiem?

Direktore nenoliedz, ka cilvçki ir satraukuðies: “Arî veikalâ nâk klât un jautâ, vai gadîjumâ mûs neslçgs. Un neziòa val­ da arî slimnîcas iekðienç – par to runâjam katrâ sapulce!” skaidro

Dz. Rabkevièa. Pagâjuðâ nedçïâ «Tukuma slimnîcâ» pabijusi arî Veselîbas ministrija darba grupa, kas pçta reìionâlo veselîbas aprûpes iestâþu perspektîvas, un viòiem ti­ ka stâdîts priekðâ pçrn paveiktais.

Un mûsu slimnîcai, salîdzinot ar citâm lîdzîgâm, izrâdâs, ir tieðâm daudz priekðrocîbu. Pirmkârt jau tas, ka ðeit izdevies saglabât vieno­ tu ârstniecisko kompleksu – vienâ paðvaldîbas uzòçmumâ apvieno­ ta gan slimnîca, gan poliklînika un tâs diagnostikas centrs.

Pçdçjos gados modernizçtas la­ boratorijas, iegâdâta aparatûra, ko Dz. Rabkevièa uzskata par tâlredzîgi veiktu soli, jo diag­ nostika ir viena no tâm sfçrâm, kas pelna. Pirkt ðos pakalpoju­ mus no citâm iestâdçm ir dârgs prieks. Jau iepriekð veikti uzlabo­ jumi radioloìijas nodaïâ – îstenota digitalizâcija. “Mçs vairs netaisâm slapjos rentgenus, lîdz ar to, lai ârsts varçtu izpçtît uzòçmumus, nav nepiecieðams izdrukâts attçls, visu var redzçt datorâ. Tâpat iespçjams pârbaudi veikt attâlinâti, nosûtot datus uz specializçtajiem cen­ triem,” skaidro direktore. Turklât papildus ietaupît izdodas tâpçc, ka arî darbinieki abâm iestâdçm ir kopîgi. Labi, ka jau iepriekð veikts remonts slimnîcas telpâs, ko ar paðreizçjâm lîdzekïu iespçjâm izdarît nebûtu iespçjams. “Vis­ maz pâri gadus varçsim dzîvot ar jau esoðo infrastruktûru,” skaidro Dz. Rabkevièa. Proti, slimnîcas

Lîgums noslçgts uz gadu ”Mçs neieòemam pozu nevienâ jautâjumâ, neatsakâmies ne no viena darba, un, jâ, esam lçtâkie ðo pakalpojumu sniedzçji,” atzîst direktore. Kâ vçl vienu îpaðu mûsu slimnîcas priekðrocîbu Dz. Rabkevièa uzsver arî to, ka ðeit augu diennakti ir pieejami vairâki nozîmîgi speciâlisti – íirurgs, traumatologs, ginekologs, anes­ teziologs, pediatrs un terapeits. Ðâdas diennakts deþûras spçj no­ drošināt tikai retâ lokâlâ slimnîca.

Un, kaut arî valsts pasûtîjums sastâda 74% procentus no kopçjiem slimnîcas ieòçmumiem un Veselîbas ministrijas darba grupa plâno savu pçtîjumu un izvçrtçjumu rezultâtus paziòot aprîlî, direktore ir pârliecinâta – Tukumâ slimnîcu neslçgs. Kâ labs apstiprinâjums tam ir arî nu­ le kâ uz gadu noslçgtais lîgums ar Veselîbas Norçíinu centru.

Slimnîcas direktore lepo­ jas, ka izdevies piesaistît jau­ nus speciâlistus gan no nesen kâ

2. lpp.

Zina, bet zinâðanas nepielieto Tukuma slimnîcas un poliklînikas direktore Dzintra Rabkçvièa ir pârliecinâta, ka reformas veselîbas aprûpç bûs saprâtîgas un viòas vadîtâ iestâde joprojâm bûs tâs balsts

Gaiðâkam skatam uz dzîvi Bût veselam un labi justies nereti nav tik sareþìîti, kâ reizçm iedomâjamies! Bieþi vien pietiek ar aktîvu izkustçðanos ikdienâ, veselîgiem çðanas paradumiem un labu izgulçðanos, lai vîrusi un citas kaites mûsu miesai un garam mestu cçlu lîkumu. Tomçr ir vçl kâds priekðnoteikums, kas palîdz saglabât organismâ lîdzsvaru, proti, veselîga emocionâlâ dzîve. Un par to, kâ iespçjams koncentrçties uz pozitîvo savâ ikdienâ, kâ novçrsties no negatîvajâm emocijâm, ðî mçneða «Mana aptieka» rîkotajâ lekcijâ nedaudz pastâstîja ginekoloìe un psihoterapeite Gunta Frîdenberga, ceïot gaismâ it kâ jau visiem labi zinâmas, tomçr – droði vien jau steigâ – piemirstas atziòas.

Liena Trçde

Kad viss ir “slikti” “Man nav zinâma nevie­ na slepena, droða metode, ar ku­ ras palîdzîbu ikviens varçtu kïût simtprocentîgi laimîgs. Drîzâk tas ir subjektîvais skatîjums, kâ laiku, kas mums katram ir dots ðeit un ta­ gad, varçtu nodzîvot pçc iespçjas lietderîgâk un patîkamâk sev un citiem,” sarunas sâkumâ uzsvçra G. Frîdenberga, kas Tuku­ ma sieviðíajai daïai, visticamâk,

vairâk pazîstama kâ ginekoloìe.

Viòa skaidro, ka ðis tieðâm nav tas pateicîgâkais laiks, lai justos labi un ïautos pozitîvâm emocijâm, jo svçtki jau beiguðies, gan individuâlâ, gan valstiskâ lîmenî valda nedroðîbas sajûtas; retajam ir dziïa pârliecîba par to, kâ dzîvosim tâlâk.

“Paldies Dievam, ka gada depresîvâkâ diena mums jau ir aiz muguras! Amerikâòi konstatçjuði, ka tas esot 17. janvâris, kad cilvçks, at­ topoties pçc svçtku svinçðanas – bez naudas, bez gandarîjuma sajûtas, ko varçtu dot aizvadîtais gads, bet

Iespçja noskaidrot zâïu cenas Zâïu Valsts aìentûra savâ mâjas lapâ (www.zva.gov.lv) izveidoju­ si îpaðu sadaïu, lai iedzîvotâji paði varçtu noskaidrot, cik maksâ katrs konkrçtais medikaments, kâ arî to, vai Latvijas zâïu tirgû nav pie­ ejams kâds lçtâks analogs. Meklçt informâciju iespçjams, izman­ tojot gan pēc konkrçta medika­ menta, gan pçc aktîvâs vielas no­ saukuma (piemçram, Ibuprofenum). Vienâ gadîjumâ meklçðanas rezultâtos parâdîsies visi Latvijâ pie­ ejamie medikamenti, kuru sastâvâ ir konkrçtâ aktîvâ viela, tâpat bûs norâdîtas maksimâli pieïaujamâs ce­ nas. Savukârt meklçjot kon­krçta me­ dikamenta nosaukumu, saòemsiet informâciju par zâïu pieejamîbu, lietoðanas instrukciju u.tml. Ja ir aiz­ domas par neatbilstoðâm cenâm aptiekâs, to iespçjams pârbaudît ðajâ meklçtâjâ un nesakritîbu gadîjumâ iedzîvotâji tiek lûgti ziòot Zâïu valsts aìentûrai vai Veselîbas inspekcijai.

daþâdâs nodaïâs ârstçjuðies, uztu­ rçjuðies vairâk nekâ 5600 pacien­ tu. Kopumâ veiktas 1065 operâcijas, pieòemtas 396 dzemdîbas. Bet tas viss paveikts par salîdzinoði mazâkiem lîdzekïiem nekâ citâs lîdzîgâs slimnîcâs valstîs.

FOTO - Jânis Vîtols

Liena Trēde

Ziņas

Kâ konstatçts Sabiedrîbas vese­ lîbas institûta rîkotajâ pçtîjumâ, cilvçki lielâkoties ir informçti par to, kâdi ir veselîga uztura pamatli­ kumi un kas bûtu jâdara, lai neras­ tos liekâ svara problçmas. Vidçjais râdîtâjs – aptaujas dalîbnieki 75% gadîjumos sniedz pareizas atbildes uz 120 teorçtiskiem jautâjumiem.

Taèu savâ ikdienâ cilvçki ne vienmçr savas zinâðanas pielieto – tikai 40% sniegtas vçlamâs atbildes.

Vissliktâkie salîdzinoðie râdîtâji bi­ ja tâdâs tçmâs kâ «Iepirkðanâs», «Pa­ reiza uztura uzòemðana» un «Sâls».

Zinâðanu lîmenis ðajâs tçmâs ir prak­ tiski nevainojams – 90% no visâm teorçtiskajâm atbildçm bija parei­ zas. Savukârt praksç ðîs zinâðanas tiek izmantotas tikai par 20%. Tâdçï pçtîjuma autori aicina cilvçkus vairâk uzticçties savâm zinâðanâm un gal­ venais – izmantot tâs praksç.

Ieskaties sâpçm acîs!

ar sajûtu, ka visas apòemðanâs, ko bija nolemts sâkt ar 1. janvâri, tomçr kaut kâ nerealizçjâs,” uzsver G. Frîdenberga. “Un tomçr, man ðíiet, ka ir daïa cilvçku, kam patîk riòíot pa negatîvu emociju orbîtu. Sa­ tiekoties – par ko ir sarunas? Par to, cik mums ir dumja valdîba, cik ku­ ram kas nogriezts, cik viss ir dârgs...

Otra mîïa tçma – veselîba – par to,

cik “stulbi” un neiejûtîgi ir ârsti, cik dârgas zâles! Nesen braucu no Vents­ pils ar sabiedrisko autobusu. Ceïð bija garð – trîs stundas. Kaimiòi mainîjâs, bet sarunas – ne..,” no personîgâs pieredzes stâsta psihoterapeite un izteic minçjumu, ka varbût ðâdas sa­ runas tçmas atseviðíiem cilvçkiem

4. lpp.

Britu zinâtnieku grupa izpçtîjusi, ka sâpes pârciest kïûst nedaudz vieglâk, ja tiek vçrsts skatiens un konkrçto sâpoðo vietu. Turklât, ja attiecîgâ íermeòa daïa, izman­ tojot spoguïus, tiek palielinâta, pastiprinâs arî sâpes remdinoðais efekts. Tâpçc pçtnieki iesaka: “Jûs vienmçr iesakât bçrniem neskatîties, kad viòiem tiek izdarîta injekci­ ja vai òemts asins paraugs, taèu mçs esam atklâjuði, ka skatîðanâs uz íermeni ir sâpes remdinoða.

Vienkârða skatîðanâs uz íermeòa daïu samazina sâpju lîmeni. Tâdçï mans ieteikums ir skatîties uz ro­ ku, taèu izvairîties uzlûkot adatu, ja tas ir iespçjams,” uzsvçris Lon­ donas Universitâtes koledþas pro­ fesors Patriks Hagards.

2

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris Mūsu veselībai

Tukuma slimnîcas Uzòemðanas nodaïa nu ir tâ vieta, kur sirdzçjam augu diennakti iespçjams meklçt palîdzîbu ârpus poliklînikas speciâlistu un ìimenes ârstu darba laika. Nodaïas labiekârtoðana – darbinieku lielais sapnis un direktores problçma (medicîniskâs iekârtas ir dârgas, labajâ pusç redzamâ slimnieku pârvietojamâ gulta maksâ teju pusotru tûkstoti latu)

Tukumâ slimnîca bûs. Tai ir jâbût! slçgtâs Talsu slimnîcas, gan Kandavas un, kad rodas nepiecieðamîba – obligâti tiek izsaukti nepiecieðamie speciâlisti, piemçram, pulmanologs, speciâlists bronhoskopijas veikðanai. Kopumâ «Tukuma slimnîcâ» nodarbinâts 251 darbinieks, un labs râdîtâjs esot arî tas, ka lielâkâ daïa (235) Tukumâ ir pamatdarbâ. Tâpat viòa skaidro, ja ar ârstiem, speciâlistiem problçmu neesot, visvairâk taupîbas reþîma ietvaros nâcies ciest vidçjam un jaunâkajam medpersonâlam. “Proti, ja plânotais pacientu skaits (un lîdz ar to – finansçjums) bija paredzçts aptuveni 2000 pacienti, kâ jau minçju – mums to ir bijis 5600..,” situâcijas smagumu raksturo Dz. Rabkevièa.

Par sapòiem un Ministru kabineta noteikumiem Kaut paðreizçjâ finansiâlâ situâcija ir tâda, kâ ir – slimnîcai, protams, ir arî savi attîstîbas plâni. Piemçram, projektçðanas stadijâ ir jaunas pataloìijas nodaïas un morga iekârtoðana, kura îstenoðanai ERAF pieðíîris 325 000. “Paðreizçjais morgs, kur

atrodas arî histoloìiskâ laboratorija, ir kritiskâ stâvoklî,” skaidro Dz. Rabkevièa. To, ka ðâda laboratorija un arî attiecîga nodaïa slimnîcâ nepiecieðama, paredz Ministru kabineta noteikumi, un tie arî tiks pildîti, iespçjams, vçl vairâk nostiprinot Tukuma slimnîcas pozîcijas kopçjâ valsts veselîbas aprûpes sistçmâ. Vaicâta par to, kas ir ðî brîþa sâpîgâkais punkts slimnîcas attîstîbâ, direktore atzîst, ka tâ ir Uzòemðanas nodaïas izbûve. Tur pagaidâm ir pârâk, uzòemto pacientu skaitam neatbilstoði, ðauri.

Taèu pat tad, ja lîdzekïus atrastu, îsti arî neesot, kur izvçrsties. Par to, ko un kâ ðo nodaïu modernizçt, ðobrîd sapòo tâs darbinieki, bet direktore ir pârliecinâta – sapòus arî izdosies realizçt.

Sûdzîbas uzklausa, problçmas – risina Bet vçl viens jautâjums, pie kura, pēc direktores domām, bûtu nâkotnç jâstrâdâ, ir slimnîcas tçls. “Cik esam runâjuði ar citâm reìionâlâm slimnîcâm – problçma ir viena un tâ pati – savçjos nemîl.”

It visâs reìionâlajâs slimnîcâs esot jâsaskaras ar viedokli, ka kaut kur centrâ, Rîgâ, par dârgâku nau-

Par iemîïotu jaunâs paaudzes un nu arî pensijas vecuma cilvçku pulcçðanâs vietu kïuvusi slimnîcas kafejnîca. Un tas ir ne tikai tâpçc, ka te par Ls 1 var paçst kompleksâs pusdienas, bet arî interneta bezmaksas pieejamîbas dçï

FOTO - Jânis Vîtols

1. lpp.

Kaut arî âtro jeb Neatliekamâs Medicîniskâs palîdzîbas (NMP) darbinieku bâzes vieta ir vien neliela telpa otrpus slimnîcas gaitenim, viòi strâdâ cieðâ sadarbîbâ ar slimnîcas Uzòemðanas nodaïu. To apliecina arî vakar sastaptie NMP feldðeri Sarmîte Klepermane un Andrejs Cvetkovs, kâ arî Uzòemðanas nodaïas vecâkâ mâsa Agita Starte du dabûtie speciâlisti noteikti ir labâki, bet te – ”laukos” – ârsti jau neko daudz nezina. Un, kaut, iespçjams, medicîniska rakstura kïûdu ðeit ir daudz mazâk nekâ jebkurâ republikâniskajâ centrâ, ðeit katrs gadîjums tiek apspriests îpaði, arî ar laikraksta starpniecîbu.

Viòa nenoliedz, ka, tâpat kâ jebkurâ darbâ, arî slimnîcâ gadoties kïûdîties, taèu Dz. Rabkevièa apliecina, ka katrs gadîjums tiekot izskatîts, izrunâts un rûpîgi izmeklçts. Un katrai problçmai arî tiek meklçts risinâjums. Bija jautâjums par neiroloìijas speciâlistu, ðobrîd ar ïoti labiem panâkumiem slimnîcâ strâdâ daktere Çrkðíe, bija problçma ar pârâk lielo kardiologa noslogojumu, nu ir pieaicinâts vçl viens speciâlists – kardiologs Uldis Sproìis, kas pacientus poliklînikâ pagaidâm pieòems vienu reizi nedçïâ.

No Uzòemðanas nodaïas nav jâmûk!

Neskatoties uz pieejamo resursu pârdali veselîbas jomâ, direktore uzsver, ka pacientiem lielâkoties viss vçl ir pa vecam. Proti, bez maksas ir neatliekamâ medicîniskâ palîdzîba, kas izbrauc uz notikumu vietâm. Savukârt, ierodoties paðam slimnîcâ, Uzòemðanas nodaïâ jârçíinâs ar nelieliem, tomçr izdevumiem, vismaz ar pacientu iemaksu. Bet, kâ skaidro Dz. Rabkevièa, ja arî ar kâdu veselîbas problçmu ieradîsieties Uzòemðanas nodaïâ un kabatâ jums nebûs pacienta iemaksai atbilstoðo lîdzekïu – Ls 3, tas nekâdâ gadîjumâ nenozîmç, ka netiksiet ârstçts. Uzòemti tiek visi! Tâpat arî par uzturçðanos slimnîcâ (Ls 9.50 dienâ) nebût nav jânorçíinâs uzreiz, izrakstîðanâs dienâ – ir iespçjams maksât, piemçram, pa daïâm. Savukârt,

ja esat maznodroðinâts, saòemot sociâlajâ nodaïâ attiecîgu izziòu, par ârstçðanos jâmaksâ nebûs.

Dz. Rabkevièa skaidro, ka Tukuma slimnîcai ir îpaði laba sadarbîba ar Tukuma sociâlo dienestu, kas palîdz cilvçkiem operatîvi nokârtot nepiecieðamâs izziòas. “Cerams, ka vismaz vçl gadu turpinâs darboties Eiropas Savienîbas fondu apmaksâtais “sociâlais spilvens,” kas norçíinâties par veselîbas aprûpi palîdz Latvijas maznodroðinâtajâm personâm.”

Tâpçc laikâ, kamçr valstî vçl nav sakârtota veselîbas aprûpe un ìimenes ârsts, uz ko it kâ orientçjas visa sistçma, gandrîz nekad nav pieejams ârpus darba laika un nekad brîvdienâs, vismaz Tukumâ galvenâ ârstniecîbas iestâdes un glâbiòa vieta tomçr ir slimnîca un tâs Uzòemðanas nodaïa.

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris Mūsu veselībai

Lokâlâs neatliekamâs palîdzîbas slimnîcu vidçjâs viena pacienta valsts izmaksas 2010.gadâ Ârstniecîbas iestâde Preiïu slimnîca Krâslavas slimnîca Jûrmalas slimnîca Alûksnes slimnîca Ogres rajona slimnîca Dobeles un apkârtnes slimnîca Kuldîgas slimnîca Cçsu klînika Madonas slimnîca Tukuma slimnîca Balvu un Gulbenes slimnîcu apvienîba

575 416 588 632 1 005 135 641 234 1 146 353 957 398

1 289 1 753 4 410 2 873 5 457 4 886

Vidçjâs viena pacienta valsts izmaksas 446,40 335,79 227,92 223,19 210,07 195,95

1 070 309 1 162 389 1 151 603 875 434 1 080 266

5 525 6 216 6 175 5 436 6 888

193,72 187,00 186,49 161,04 156,83

Kopâ Ls

Ârstçto pacienu skaits

Lokâlâs neatliekamâs palîdzîbas slimnîcu stacionârais finansçjums 2010. gadâ Ârstniecîbas iestâde

Alûksnes slimnîca Balvu un Gulbenes slimnîcu apvienîba Cçsu klînika Dobeles un apkârtnes slimnîca Jûrmalas slimnîca Krâslavas slimnîca Kuldîgas slimnîca Madonas slimnîca Ogres rajona slimnîca Preiïu slimnîca Tukuma slimnîca

Fiksçtais maksâjums par stacionâra un uzòemðanas nodaïas darbîbu Ls

Kompensçtâs pacienta iemaksas par atbrîvotajâm kategorijâm Ls

530 098 793 620

58 763 151 692

Par pakalpojumiem un kompensçtâs pacienta Kopâ Ls iemaksas personâm ar zemiem ienâkumiem Ls 52 373 641 234 134 954 1 080 266

982 086 791 119

109 911 115 007

70 392 51 272

1 162 389 957 398

903 351 530 098 841 918 887 571 941 093

66 606 16 856 139 542 114 554 149 843

35 178 41 678 88 849 149 478 55 417

1 005 135 588 632 1 070 309 1 151 603 1 146 353

538 800 630 669

23 554 122 725

13 062 122 040

575 416 875 434

Daba dziedē

Arî telpaugi ir ârstniecîbas augi

Kalanhoje

Ja veiksmîgi ar alojes palîdzîbu esat tikuði vaïâ no klepus un jûs vçl moka iesnas, tad pamçìiniet ka­ lanhoji (Kalanchoe). Tas ir biezlapju (Crassulaceae) dzimtas augs, sukulents, kas aug Amerikas tropos, Âfrikâ, Dienvidíînâ. îsâs dienas augs, tas nozîmç, ka kalanhoje zied tikai tad, kad diena kïûst îsa (no novembra lîdz februârim), bet nakts – gara. Vislabâk mçs pazîstam neskaitâmâs Blosfelda kalanhojes (K. blossfeldiana) ðíirnes ar dzelteniem, oranþiem, sarkaniem u.c. nokrâsu èemu­râ sakârtotiem ziediem, kurus pârsvarâ vçlu rudenî un ziemâ varam iegâdâties ziedu veikalos. Kalanhojçm ziemas temperatûra ir 10-14°C, tai nevajadzçtu bût zemâkai, jo tad neierieðas ziedpumpuri. Augiem nepie­cieðama gaiða, no tieðiem saules stariem aizsargâta vieta. Augi la-

februâris

februâris

bi jûtas telpâ ar sausu gaisu, bet necieð nevçdinâmas telpas. Tâm (tâpat kâ alojçm) nepatîk, ka uz lapâm sakrâjas lieks ûdens. Taèu tas nenozîmç, ka no augu lapâm nedrîkst ar ûdens strûklu palîdzîbu nomazgât sakrâjuðos putekïus. To parasti izdara siltâ laikâ, rçíinoties, ka pçc nomazgâðanas augs âtri noþûs. Bez kalanhojçm ar skais­ tâm ziedkopâm ir kalanhojes, kuras ir vispâratzîtas medicînâ kâ labs ârstçðanas lîdzeklis. Plûksnainâ ka­ lanhoje (K. pinnata) ir viena no daudzajâm kalanhojçm, kurâm lapas malâs veidojas jaunie augi (nereti sauc par dzîvdzemdçtâjiem au­ giem). Ðâ auga sulai piemît pretiekaisuma darbîba, tâ sekmç nekro­ tisku audu attîrî­ðanu no brûcçm.

Kopð 1966. gada sulu preparâtus lieto grûti dzîstoðu, strutojo­ðu, trofisku kâju èûlu, izgulçjumu, stomatîta u.c. ârstçðanai. Pie mums plûk­snaino kalanhoji sauc par “istabas þeòðeòu”. Degremona kalanhoje (K. daigremontiana), kura telpâs izaug lîdz vienam metram, ar trîsstûrveida lapâm, nedaudz uzritinâtâm to malâm lieto kâ labu lîdzekli pret iesnâm.

Arî ðîs kalanhojes lapu malâs veidojas jaunie augi. Ne­daudz sa­ burzot auga lapas gabaliòu un

iebâþot to nâsî (ne pârâk dziïi), var atbrîvoties no iesnâm. Bûtîbâ visas kalanhojes (tâpat kâ alojes) ir ârstnieciskas, pie mums izmanto nedaudz sugu, bet savâ dzim­ tenç tâ izmanto visas. Kalanhoji pie mums pazîst gan kâ krâðòumaugu, gan arî kâ ârstniecîbas augu. To mçdz pat saukt par istabas þeòðeòu vai par íirurgu bez naþa. Kalanhojes lapas ir bagâtas ar organiskajâm skâbçm – âbolskâbi, skâbeòskâbi un citronskâbi gan brîvâ veidâ, gan kalcija un stroncija sâïu veidâ, bez tam lapâs vçl atrodami flavonoîdi, fenolkarbonskâbes, fermenti, miecvielas, polisaharîdi, askorbînskâbe un mikroelementi. Lapâm un to sulai rak­sturîga baktericîda (iznîcina baktçrijas) un pretiekaisuma darbîba, kâ arî spçja sekmçt audu atjaunoðanos un brûèu dzîðanu.

Rûpnieciski pagatavotu kalanhojes lapu sulu lieto trofisko èûlu, apde­ gumu, izgulçjumu, grûti dzîstoðu brûèu, gingivîtu, stomatîtu un pa­ radontozes ârstçðanai. Sulu lieto arî, lai sekmçtu pârstâdîtas âdas pieaugðanu.

Tautas medicînâ kalanhojes lapas koðïâ angînas, stomatîta, para­ dontozes gadîjumos, bet lapu sulu pi­lina degunâ pret iesnâm un kâ profilaktisku lîdzekli pret gripu.

Efektîvi lîdzekïi klepus ârstçðanai Ir daudzi pazîstami tautas lîdzekïi klepus ârstçðanai: prieþu èiekuri, piparmçtru lapu novilkums, lçpju lapas. Ja ir stiprs klepus, var çst vârîtus vai ceptus bumbierus, melones, dzert upeòu sulu ar medu, kvieðu kliju novilkumu, âbolu vai liepziedu tçju. Piedâvâjam vçl daþus, iespçjams, kâdu laiku aizmirstus, bet tieðâm efektîvus lîdzekïus saaukstçðanâs gadîjumos.

februâris

3

Deviòvîruspçka saknes novâ­ rî­jums: 20 g smalki samaltām saknēm uzlej glâzi ûdens un ïauj 10 minûtes uz lçnas uguns vârîties. Ðíidrumam ïauj 4 stundas ievilkties, tad nokâð. Lietot 20 minûtes pirms çðanas pa 1 çdamkarotei 3 lîdz 4 reizes dienâ. Tiek lietots kâ atkrçpoðanâs lîdzeklis.

Prieþu èiekuru uzlçjums: vienai çdamkarotei sasmalcinâtu èiekuru uzlej glâzi verdoða ûdens un ïauj 30 lîdz 40 minûtes ievilkties, tad ðíidrumu nokâð. Lieto pa 1 lîdz 2 malkiem, kad uznâk klepus.

Citronu novârîjums: vienu citronu ar visu mizu liek ûdenî uz lçnas uguns 10 minûtes vârîties.

Kad auglis kïûst mîksts, izspieþ sulu, ielej to glâzç un pieliek klât daudz medus. Lieto pa vienai tçjkarotei 3 reizes dienâ.

Melno rutku sula: 1) daþus rutkus sagrieþ ðíçlîtçs, rûpîgi pârkaisa ar cukuru un saliek bïodiòâ. Pçc 10 stundâm parâdîsies sula. Lieto pa vienai çdamkarotei katru stundu; 2) sarîvç rutkus, izspieþ sulu un puslitram sulas pievienot 200 g medus, visu labi samaisot.

Lieto pa divâm tçjkarotçm pirms çðanas un pirms gulçtieðanas; 3)

pat ïoti grûti ârstçjamu klepu var izârstçt ar mârrutku un medus maisîjumu. Ðajâ nolûkâ ir jâsamaisa svaigi sarîvçti mârrutki ar tikpat daudz medu un jâlieto pa vienai tçjkarotei divas reizes dienâ.

Sîpolu, íîploku un piena novârîjums: sagrieþ sîkos gabaliòos 10 sîpolus un vienu íiploku, vâra karstâ pienâ tik ilgi, kamçr kïûst mîksti. Pievieno nedaudz piparmçtru sulas un medu. Lieto dienu pa vienai çdamkarotei katru stundu.

Rutku, burkânu, piena un medus dzçriens: samaisa rutku un burkânu sulu ar pienu un medus dzçrienu (puses sulas un puse piena ar medus dzçrienu). Lietot pa vienai çdamkarotei seðas reizes dienâ.

Banânu dzçriens: samalt gatavus banânus ar gaïas maïamo maðînu un sajaukt ar karstu ûdeni.

Proporcija: divi banâni – viena glâze ûdens. Pievienot cukuru.

Dzer uzsildîtu daþus malkus ik pçc divâm stundâm.

Sîpolu un medus dzçriens: 500 g sasmalcinâtu sîpolu, 400 g cukura, 50 g medus, viens litrs ûdens. Visu samaisa un trîs stundas uz lçnas uguns vâra, tad atdzesç, nokâð un pârlej pudelç. Lietot pa vienai çdamkarotei 4 lîdz 6 reizes dienâ. Glabâ slçgtâ traukâ vçsâ, tumðâ vietâ.

Auzu dzçriens: glâzi auzu ar visu apvalku aplej ar litru piena un stundu uz lçnas uguns vâra. Dzer nokâstu, bet karstu, var pielikt klât medu. Îpaði labi lietot pirms gulçtieðanas. Tas sekmîgi palîdz pat smagas pneimonijas gadîjumâ un ieteicams visiem, kam vâja veselîba.

Medus, olu un sviesta mai­ sîjums: samaisa 2 çdamkarotes sviesta, 2 olu dzeltenumus,

1 tçjkaroti miltu un 2 tçjkarotes medus. Lietot pa vienai tçjkarotei vairâkas reizes dienâ.

Veselîbas dzçriens Ïoti vçrtîgs ir skuju dzçriens, kas satur daudz C vitamîna.

Visbagâtâkâs ir otrâ gada ziemas skujas. Dzçriena gatavoðanai derîgi svaigi zariòi. Uzglabâðanai lîdz pavasara periodam skujas savâc kopâ ar visiem zaïajiem zariòiem.

Atdalîtas skujas uzglabâðanai neder. Kad nodomâts dzçrienu gatavot, skujas jâatdala no zariòiem (tajâs ir rûgtvielas), jânomazgâ un smalki jâsakapâ. Lai cilvçks saòemtu C vitamîna diennakts devu, nepiecieðams 30 g sasmalcinâtu skuju.

1. paòçmiens: ieber 30 g skuju 2 lîdz 3 glâzçs uzvârîta ûdens, kuram pçc garðas pievieno citronskâbi, ogu sulu vai skâbu kâpostu sulu.

Skâbâ vidç skuju C vitamîns nesadalâs un dzçriens ir garðîgâks.

Pârlietâs skujas atstâj aizvâkotâ emaljçtâ katlâ 24 stundas. Ieteicams, lai saturs trauku piepildîtu lîdz malâm. Pçc 24 stundu nostâdîðanas uzlçjumu filtrç caur dubultu marli un pievieno cukuru vai nedaudz sâls (ja skujâm iepriekð pielieta kâpostu sula).

Dienas norma – puse glâzes.

2. paòçmiens: sasmalcinâtas skujas nekavçjoties pârlej ar paskâbinâtu, siltu ûdeni un tanî paðâ traukâ nostâdina 2 lîdz 3 dienas. Tad uzlçjumu filtrç, pieliek cukuru un lieto. Ðâds dzçriens nav tik rûgts.

Uzglabât nevar, un jâgatavo katru dienu svaigs.

2 lîdz 3 dienâs nostâdinâtais dzçriens ir mazliet ierûdzis un veicina gremoðanas trakta darbîbu.

4

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris Mūsu veselībai

iesaka speciālists

Gaiðâkam skatam uz dzîvi 1. lpp.

vairo kopîbas sajûtu vai ïauj justies pârâkam, jo piesauktâs nelaimes viòu neskar, un, galu galâ, varbût negatîvas domas ir lipîgas, taèu: “La­ bu paðsajûtu tas noteikti nevairo!”

Tieði pretçji – jau sen zinâms, ka negatîvas domas un emocijas pie­ saista arî negatîvus notikumus. “Kā vilku sauc, tâ vilks klât!” senu tautas parunu atgâdina G. Frîdenberga.

Kâ skumjâm muguru pagriezt “Cilvçks ir tâda îpatnçja bûtne, kas nespçj vienlaikus uzmanîbu veltît vairâkâm lietâm. Tâdçï, lai vismaz kaut kâ izrautos no nelabajâm un skumjajâm domâm, atliek vien novçrst uzmanîbu,” ir pârliecinâta ârste un aicina cilvçkus vairâk pievçrsties daþâdâm papil­ du nodarbçm, daþâdojot ikdienu, – mûzikai, kâdai labai grâmatai, fi­ ziskai aktivitâtei, jo, pat ja rezultâta nebûs uzreiz, ilgâkâ laika periodâ tas nostrâdâs. “Nâkamâ lieta – apkârtnes sakârtoðana. Tas var bût drçbju, ins­ trumentu skapis, jûsu pagalms,” skaidro G. Frîdenberga. Kârtoðanas procesâ gribot negribot sakârtojas ar iekðçjâ – emocionâlâ – pasaule un, pat ja tikai uz brîdi, tomçr ikdienâ sakrâjuðâs rûpes tiek nedaudz nolik­ tas it kâ maliòâ. “Pie “sakârtoðanas” varam pieskaitît arî rûpes par savu izskatu. Tas var bût kaut vai kâds nieks, piemçram, pamainîta frizûra, nokrâsoti mati. Es reiz dzirdçju tei­ cienu, ka friziera apmeklçjums ir tikpat labs kâ atvaïinâjums,” smejo­ ties piebilst G. Frîdenberga. Tâpat garstâvokli iespçjams uzlabot pat ar nelieliem akcentiòiem apìçrbâ, piemçram, koðiem lakatiòiem, paðu darinâtâm piespraudçm: “Jûs taèu esat redzçjuði, kâ staro cilvçki pârvçrtîbu ðovu finâlos. Protams, tur ir resursi un cilvçki, kas palîdz, bet jûs to varat darît arî katrs pats – tikai mazâkos apmçros!” uzsver G. Frîdenberga. Savukârt “dârziòu un dobîðu pavçlnieki”, lai uzgriez­ tu nomâcoðajâm pârdomâm mu­ guru, jau tagad var pievçrsties dar­ bu ieplânoðanai, stâdiòu, zaïumu diedzçðanai uz palodzes u.tml.

Labsajûta atmiòâs un gaismâ G. Frîdenberga skaidro, ka labvçlîga ietekme nomâktîbas aizgainîðanâ ir arî tâdam proce­ sam kâ kopîgâm atmiòâm: “Iespçja kaut nepilnu stundu pabût kopâ ar cilvçkiem, atceroties jaunîbu vai ne tik senus, bet patîkamus notikumus, ïauj izrauties no rutînas un ikdie­ nas nomâktîbas.” Bet, ja konkrçtajâ brîdî savus agrâkos “cîòu biedrus” nav iespçjams sastapt, kâ arî îsti nav, kas uzklausa, patîkamâs atmiòâs iespçjams pakavçties arî cçlâ

!

Vienkārši padomi, kā atvairīt nomāktību: *Daþâdojam ikdienas nodarbes. *Pievçrðamies kârtoðanai (skapji, mâja, kâda atvilktne, apkârtne). *Sakopjam sevi. *Kavçjamies labâs atmiòâs (satiekoties ar domu un ”cîòu” biedriem, vienaudþiem vai arî vienatnç, pârlapojot atmiòu klades un fotoalbumus). *Izmantojam gaismas terapiju (ielaiþam gaismu istabâ, izmantojam gaiðâkas spuldzes, skumju brîdî netaupâm elektrîbu!). *Meditçjam (vienkârðajâ variantâ – atslâbinoties guïam vai sçþam, skaitâm ieelpas un izelpas; ieelpojam visu labo, skaisto, krâsaino; izelpojam – slikto, nepatîkamo).

vientulîbâ, piemçram, pârðíirstot foto albumus. “Ïoti pozitîva ietekme uz nomâktîbu, pat depresiju ir arî gaismai,” skaidro psihoterapei­ te un min kâdu Nîderlandç veiktu pçtîjumu, kur antidepresantu terapi­ ju cilvçkiem, kuriem medikamenti izraisa blakus parâdîbas, aizstâja ar gaismas terapiju. Un, kaut Latvijâ ðî metode netiek pârâk plaði pielietota, G. Frîdenberga uzsver, varam lietas labâ kaut ko darît arî ar sev pieeja­ majiem resursiem: “Jûs varat atvilkt aizkarus, kad spîd saulîte. Varbût nomazgât logu, lai gaisma vairâk tiek istabâ. Jûs varat iziet pagalmâ uz 10 lîdz 15 minûtçm. Arî vakarâ, skatoties televizoru, nesçdiet tumsâ – iededziet gaismu! Protamas, kâds teiks, ka “elektrîba dârga”, bet, ti­ ciet man, tie daþi lati, ko iztçrçsiet, jûsu labsajûtai bûs daudz vçrtîgâki nekâ slikts noskaòojums.” Tâpat gaismas terapijai ir nozîme miega traucçjumu ârstçðanâ, skaidro psi­ hoterapeite: “Izmantojiet saulîti, cik vien tas ir iespçjams!”

Skaitâm ieelpas!

Koncentrçties uz bûtisko savâ dzîvç, nevis uz apkârtçjâm negâci­ jâm, palîdz arî meditâcijas prak­ se, kas pçdçjos gados nebût nav tikai Austrumu reliìisko tradîciju sekotâju priekðrocîba, bet arvien vairâk tiek izmantota citu konfesi­ ju ietvarâ un sabiedrîbâ kopumâ.

“Ja agrâk meditâcija saistîjâs ti­ kai ar jogu, tad paðlaik par to sauc visdaþâdâkâs nodarbes,” uzsver G. Frîdenberga. “Meditâcijas mçríis ir radît viengabalainu, lîdzsvarotu personîbu, kura labâk izprot sevi un spçj izprast notikumus apkârtçjâ pasaulç,” skaidro psihoterapeite un piemin to, kâ ðo praksi raksturo mâcîtâjs Juris Rubenis, kurð Latvijâ attîstîjis kristîgo meditâciju: “Mâcîtâjs saka, ka mçs pasauli izprotam divos veidos. Viens ir – kustîbâ, darbîbâ, otrs – intuîcijâ. Tâ ir spçja saprast apkârt notiekoðo un varbût arî se­ vi bez domâðanas.” Meditâcija ir “galvas un sirds lîdzsvaroðana” un, neiedziïinoties niansçs, meditçjot svarîgas ir trîs lietas – miers, klu­ sums un vienkârðîba. “Klusâ, mierîgâ vietâ çrti jâapsçþas, jâaizver acis un klusi pie sevis vai balsî jâskaita lûgðana vai mantra – mara­ na,” pamatus skaidro psihoterapei­

Atceramies sniegpârsliòu fenomenu: eksperimenti apliecina, ûdens ir informâcijas nesçjs un atkarîbâ no vârdiem, domâm, kuras “veltâm” ûdenim, tas sasalstot veido atbilstoðus kristâlus. Pozitîvas emocijas rada glîtas kristâlu meþìînes, negatîvâs – neregulâras, kroplîgas formas. ”Cilvçka organisma 65% ir ûdens, un ûdens ir tas, kas aiznes informâciju lîdz katrai ðûniòai... Tâpçc ikvienâ brîdî, kad gribas nolamâties, pasûkstîties par slikto dzîvi – padomâjiet!... Varbût ir vçrts labâk pasmaidît, bieþâk pateikt paldies; nebaidîties bieþâk teikt vârdus “tu labi izskaties” un “es tevi mîlu”!

te. “Ja nav pieòemama meditâcijas saistîba ar reliìiju, to var darît arî pavisam vienkârði – bûtîba ir tâ pa­ ti – çrti iekârtoties guïus vai sçdus – tâ, lai katra íermeòa daïa bûtu atslâbinâta, un vienmçrîgi elpot. Pa­ ti elementârâkâ meditâcija ir ieelpu un izelpu skaitîðana,” skaidro G. Frîdenberga. Viòa aicina pavçrot, kâdas tik domas, idejas prâtâ nâk pçc tam, kad aizskaitîts lîdz seðdesmit!

“Galvenais nevienai no ðîm domâm nesekot. Bet, ja vienkârða skaitîðana ðíiet pârâk garlaicîga, var iedomâties, ka ieelpojat siltumu, mîlestîbu, enerìiju, bet izelpojat vi­ su lieko – dusmas, bailes, sâpes – vi­ su, kas jums ir lieks. Varat pieðíirt ie­ elpotajai “enerìijai“ arî krâsu, un tas pat ir interesanti – kâdreiz gribçsies ieelpot “dzeltenu”, citâ reizç – ci­ tu krâsu. Íermenis pats pateiks priekðâ, kas tam nepiecieðams!” uz­ sver G. Frîdenberga. Ieteicamais laiks ðâdai domu sakârtoðanai bûtu aptuveni pusstunda dienâ, taèu bûtiskâk par meditâcijai veltîto laika sprîdi ir tas, lai neviens netraucçtu.

“Un, meditâcijai noslçdzoties, at­ kal jâatgrieþas ðeit un tagad – pa­ kustiniet kâjas, rokas, veiciet pâris dziïu ieelpu, un atkal bûsiet ar savu íermeni ðajâ vietâ un telpâ.” Tâpat G. Frîdenberga min pçtîjumus pasaulç, kas secinâjuði, ka meditâcija ietekmç ne tikai mûsu psiholoìisko stâvokli, bet uzlabo arî fizisko kondîciju, piemçram, normalizç asinsspiedie­ nu, uzlabo vielmaiòu, palîdz cînîties ar sâpçm un izvairîties no lieka stre­ sa, kas mûsdienâs ir ne vienas vien saslimðanas pirmcçlonis.

Nezinâðana un vajadzîbas “Spâòu izcelsmes Amerikâ dzîvojoðs zinâtnieks Delgado ir vei­ dojis tâ saucamo cilvçku labsajûtas, emociju formulu. Pçc viòa uzska­ tiem, lai cilvçks justos labi, vis­

maz 35% vajadzçtu bût pozitîvâm emocijâm, 5% – negatîvâm, 60% – ne îsti pozitîvâm, ne negatîvâm,” stâsta G. Frîdenberga. Tâpat zinâtnieks, pçtot cilvçkus un dzîvniekus, atklâjis 10 tâ sauktâs “bâziskâs emocijas”, kas visiem cilvçkiem un pat daþiem zîdîtâjiem ir iden­ tiskas. “Diemþçl tikai divas no tâm ir pozitîvas – prieks un interese,” skaidro psihoterapeite. “Pelçkajâ zonâ atrodas izbrîns, taèu visvairâk cilvçki ir vienoti savâs negatîvajâs izpausmçs. Visiem kopîgas ir dus­ mas, nemiers, bailes, vainas sajûta, nicinâjums, riebums un kauns.

Jâpiebilst, ka pçdçjâs èetras emo­ cijas rodas un attîstâs dzîves laikâ: “Neviens bçrniòð nepiedzimst ar vainas sajûtu vai nicinâjumu, rie­ bumu. Tâs izveidojas audzinâðanas gaitâ,” uzsver G. Frîdenberga un, turpinot skaidrot teoriju, min for­ mulu, kas veido visas emoci­ jas. Tâs ir vienâdas ar vajadzîbu, kas reizinâta ar atlikumu, ja no nepiecieðamâ informâcijas dau­ dzuma atòem zinâmo. Îsâk sa­ kot, neskaitâmas negatîvâs emoci­ jas rodas tad, ja mums elementâri pietrûkst informâcijas. “Piemçram, cilvçks dodas pie ârsta, kad viòam zinâmâ informâcija par savu veselîbas stâvokli un simptomiem ir tuvu nullei, un tas rada bailes, nemieru, varbût arî dusmas u.tml.,” skaidro G. Frîdenberga. Bet, kaut formula vienkârða, dzîve, kâ zinâms, ievieð savas korekcijas un ne vienmçr mçs varam gût pozitîvas emocijas, vienkârði iegûstot vairâk informâcijas. Psihoterapeite min, ka sava nozîme ir arî vajadzîbâm, kuras jau iepriekð savâ piramîdâ izkârtojis zinâtnieks Abrahams Maslovs. No pieciem vajadzîbu lîmeòiem paðas piramîdas apakðâ ir tâ sauktâs pamatvajadzîbas – çðana, dzerðana, gulçðana, jumts virs galvas un arî apmierinâta seksuâlâ dziòa. Nâkamais lîmenis ir vajadzîba pçc droðîbas, ko ra­ da stabilitâte un informçtîba.

“Jo vairâk zinâm par sevi un apkârtni, jo jûtamies droðâk!” uzsver G. Frîdenberga. Treðâs pakâpes vajadzîba ir vajadzîba pçc mîlestîba un kopîbas sajûtas.

Savukârt augstâkajâs pakâpçs ir vajadzîba pçc paðcieòas un paðapliecinâðanâs. “Cilvçks vçlas realizçt savu personîbu un nav svarîgi, ko par to padomâs ci­ ti!” skaidro G. Frîdenberga, taèu

piebilst, ka pilnîbâ visas savas vajadzîbas cilvçks neîsteno nekad, jo dzîve tomçr ir mainîga. Vienu brîdi darbs ir, otrâ nav, bet svarîgi meklçt lîdzsvaru.

Labâs domas un vârdi pârvçrðas zvaigznçs “Visâs grâmatâs par pozitîvo domâðanu recepte izklausâs pa­ visam vienkârða: saproti, ko tu gribi, noformulç savu mçríi un tici tam!” stâsta psihotera­ peite. Jautâjums, ja jau viss ir tik vienkârði, kâdçï gan cilvçki tomçr gala rezultâtâ ir nelaimîgi?

G. Frîdenberga uzsver, ka viss jau ir pareizi – jâbût mçríim, taèu, lai to sasniegtu, ir arî kaut kas jâdara. Kâ piemçru viòa min kaut vai lieko svaru. Ja vienkârði iecerçsim pçc nedçïas ielîst izlai­ duma kleitâ, neko nedarot, nekas pats no sevis nemainîsies. “Bet, ja mainâm dzîvesveidu, çðanas paradumus, tad tieðâm mçríis ir sa­sniedzams,” skaidro G. Frîdenberga un tâpat arî piebilst, ka bûtiski, lai vçlçðanâs, mçríis, ko sev izvirzâm, ir mûsu, nevis kâda cita no malas iedvests – tad tas noteikti îstenosies.

“Gan labo, gan negatîvo domu iedarbîbu mûsdienâs ir iespçjams pierâdît uzskatâmâ, materiâlâ veidâ,” apgalvo G. Frîdenberga, par pamatu minot, piemçram, Ma­ saru Emoto – japâòu zinâtnieka veiktos pçtîjumus (starp citu, viòð savu darbu pçrnâ gada oktobrî prezentçjis arî Latvijâ). Proti, viòa eksperimenti apliecina, ka ûdens tieðâm ir informâcijas nesçjs un atkarîbâ no vârdiem, domâm, ku­ ras “veltâm” ûdenim, tas sasals­ tot veido atbilstoðus kristâlus.

Pozitîvas emocijas rada glîtas kristâlu meþìînes, negatîvâs – neregulâras, kroplîgas formâs.

“Cilvçka organisma 65% ir ûdens, un ûdens ir tas, kas aiznes informâciju lîdz katrai ðûniòai...

Tâpçc ikvienâ brîdî, kad gribas nolamâties, pasûkstîties par slik­ to dzîvi – padomâjiet!... Varbût ir vçrts labâk pasmaidît, bieþâk pa­ teikt paldies; nebaidîties bieþâk teikt vârdus “tu labi izskaties” un “es tevi mîlu”! Tas tieðâm dos iespçju katrai mûsu organis­ ma ðûnai atmirdzçt sniegpârsliòu spoþumâ.”

Uzklausîja Liena Trçde

Bezmaksas iespçja redzes invalîdiem!

Latvijas Neredzîgo biedrîbas rehabilitâcijas centrs piedâvâ re­ dzes invalîdiem saòemt sociâlâs rehabilitâcijas pakalpojumus par valsts budþeta lîdzekïiem (tas ir – ne klientam, ne viòa ârstçjoðam ârstam, kurð dod norîkojumu ðo pakalpojumu saòemðanai, par tiem nav jâmaksâ).

Klientam ne­pie­cieðami ðâdi doku­ menti: pase, invalîda apliecîba, izziòa no VDEÂK (Veselîbas un darbspçju ekspertîzes ârstu valsts komisija).

Redzes invalîds var saòemt ðâdus pakalpojumus: – psiholoìiskâs adaptâcijas treniòus (psiholoìisks atbalsts); – orientçðanâs un pâr­vie­ toðanâs iemaòas;

– paðaprûpes iemaòas (çdiena gatavoðana, mâjsaimniecîbas iema­ òu apguve); – Braila raksta apguve; – tiflotehnikas lietoðanas ap­ mâcîba (kâ lietot daþâdas palîg­ ierîces, kas domâtas cilvçkiem ar redzes problçmâm, kâ arî iespçja tâs iegâdâties); – specializçto datortehno­ loìiju un komunikâcijas tehno­ loìiju lietoðanas apmâcîba (runâjoðâ datorprogramma, runâ­ joðie mobilie telefoni un tml.); – fiziskâ un intelektuâlâ dar­ ba pamatprasmju apguve; – saskarsmes un radoðâs pað­­izteiksmes iemaòu apgu­ve

(teâtra, muzeju, izstâþu apmek­lç­ jumi, ekskursijas, radoðâs nodar­ bîbas, bibliotçka. Transports tiek nodroðinâts.)

– pielâgoto sporta aktivitâðu apguve (pastaigas, vingrojumi, nûjoðana utt.); – konsultâcijas ar spe­ciâ­ listiem (psihologu, acu ârstu, so­ ciâlo rehabilitçtâju, sociâlo darbi­ nieku).

Sîkâku informâciju var iegût, zvanot pa tâlruni 67767766 (klientu pieòemðana otrdienâs no 10.00 lîdz 13.00)LNB Jûrmalas TO,Kapteiòa Zolta iela 121, Kau­ guri, Jûrmala, LV-2016 Iveta Vilka

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

5

Nodibinâta jauna biedrîba – «Kâpa» jo uz ðo komisiju taèu viòai jâiet katru gadu. Taèu neviens nav bil­ dis ne puðplçsta vârda. Skolâ par visu ir padomâts, lai cilvçki ar îpaðajâm vajadzîbâm ðeit varçtu dzîvot un mâcîties.

Engures novadâ jau esoðajâm 15 nevalstiskajâm organizâcijâm piepulcçjusies viena jauna – invalîdu biedrîba «Kâpa». Tâs dibinâtâji ir engurnieki Eva Stare un Madars Zâlîtis. Kâ pastâstîja Madars, biedrîba nodibinâta pagâjuðâ gada decembrî ar mçríi apvienot invalîdus, viòu radiniekus un citus atbalstîtâjus, îstenojot daþâdas idejas par kopîgiem pasâkumiem un projektiem, uzlabojot invalîdu integrâciju sabiedrîbâ.

Pçc skolas beigðanas atgrieþas Engurç

Kâpçc par skolu neko nezina?

Ideja par biedrîbas dibinâðanu radusies, mâcoties Jûrmalas profesionâlajâ vidusskolâ, kura darbojas valsts sociâlas integrâcijas aìentûras paspârne. Eva un Madars ir ïoti apmierinâti ar skolâ gûtajâm zinâðanâm un plâno pçc trim gadiem mâcîbas turpinât ðâda veida koledþâ, lai iegûtu augstâko izglîtîbu un varçtu strâdât par bi­ lances spçjîgiem grâmatveþiem.

Cilvçki ar îpaðajâm vajadzîbâm Jûrmalas profesionâlajâ vidusskolâ var mâcîties bez maksas ik pçc trim gadiem. Eva stâsta, ka sâkotnçji viòa par ðâdas skolas esamîbu ne­ ko neesot zinâjusi un tâdçjâdi jau zaudçjusi seðus gadus, kopð viòa ir cilvçks ar speciâlâm vajadzîbâm.

Par skolas esamîbu uzzinâjusi no pavisam maza, daþu rindiòu gara sludinâjuma laikrakstâ. Eva domâ, ka par ðâdâm iespçjâm mâcîties cilvçkiem ar îpaðâm vajadzîbâm varçtu zinât un pastâstît gan ìimenes, gan DAK komisijas ârsti,

Eva un Madars pastâstîja, ka pçc Jûrmalas profesionâlâs vidus­ skolas beigðanas, abi ar Madaru atgriezuðies Engurç. Viòu nesen nodibinâtâ ìimene dzîvo pie Evas vecmâmiòas Ilgas Ðtelmaheres, ku­ ru ciema pamatiedzîvotâji pazîst kâ èaklu bijuðo pastnieci. Tâ kâ viòi abi esot cilvçki ar îpaðâm vajadzîbâm un tâ kâ Engurç esot vçl cilvçki lîdzîgâ situâcijâ, abi jau­ nie ïaudis uzskata, ka visiem kopâ bûtu iespçjams izveidot biedrîbu.

Interesentus lûdz zvanît pa tâlruòiem 27702635 vai 26182888.

Abi dibinâtâji konsultçjuðies arî ar lîdzîgas biedrîbas vadîtâju Tukumâ un atklâj, ka paðiem ðî joma ir vçl sveða, taèu, ja paði neko nedarîs, tad jau arî neviens no malas tâpat neko nepiedâvâs. Viòi cer uz pa­ gasta pârvaldes un sociâlâ dienesta atbalstu. Eva un Madars nonâkuði pie secinâjuma, ka daudz cilvçku iesaistâs un darbojas biedrîbâs un tas palîdz integrçties sabiedrîbâ, tâdçjâdi nepaliekot noslçgti, mâjâs vien sçdoði, nevienam nevajadzîgi.

Arî viòi jûtas jauni, stipri un darbo­ ties griboði. Eva gribçtu apgût kur­ sus par Eiropas Savienîbas fondu piesaistîðanu, tad varçtu paveikt la­ bas lietas savâ un citu cilvçku ar îpaðâm vajadzîbâm labâ.

Evu invalîdu integrçðanâs sabiedrîbâ sâka interesçt jau skolâ:

Eva Stare un Madars Zâlîtis aicina cilvçkus ar îpaðâm vajadzîbâm apvienoties biedrîbâ «Kâpa» – Es esmu uz savâm kâjâm, va­ ru staigât un par sevi rûpçties, bet ir cilvçki ratiòkrçslos un arî vçl ar citâm problçmâm, kam ir grûtâk iekïauties sabiedrîba, apmeklçt pasâkumus, atrast darbu u.c.

Izmanto katru iespçju Paðlaik Eva un Madars mâcîbu centrâ «Buts» apmeklç datorkursus un gûst zinâðanas arî pârdoðanas mârketingâ. Viòi cer, ka bûs ieguvuði vajadzîgâs prasmes un zinâðanas un bûs kâdam darba

Pçtâm novada budþetu Rûta Fjodorova

Kâ dzîvosim un ko tçrçsim 2011. gadâ?

Janvâra domes sçdç deputâti apstiprinâja Engures novada domes budþetu. Kâ tabulâ redzams, tas, salîdzinot ar pagâjuðo gadu, ir sarucis pa Ls 117.516.

Engures novada budžeta ieņēmumi Ienâkuma nodokïi (Iedz. ien. n.) Îpaðuma nodoklis Ieòçmumi no uzòçmçjdarbîbas un îp.

Ieò. no valsts nodevâm un kancelejas Naudas sodi un sankcijas Pârçjie ieòçmumi Ieòçmumi no îpaðuma pârdoðanas Valsts budþeta transferti Paðvaldîbu budþ. transf.

Budþeta iestâþu ieòçmumi Kopâ Naudas atlikums Kopâ

Deputâti novadâ ir ap­ stiprinâjuði ienâkuma nodokïu sadalîjumu pagastu pârvaldçm.

Tas tiek sadalîts proporcionâli iedzîvotâju skaitam. Engures no­ vada domei paredzçtajâ summâ ieskaitîts arî pansionâtam «Rauda» paredzçtais finansçjums – Ls 200 uz vienu iedzîvotâju gadâ. Tâtad pçc tabulas redzam, ka no kat­ ras pagasta pârvaldei atbilstoðâs

Plânots Ls (2011. gadâ) 1 965 051

Plânots Ls (2010. gadâ) 2 182 567

256 230 1 600

233 460 6 756

9 135

8 269

11 500 17 555 2 000

11 008 14 845 66 850

635 399 133 500 1 248 091 4 280 061 776 655 5 056 716

1 173 458 124 355 1 265 377 5 086 945 831 133 5 918 078

nodokïa summas domes kop­ budþetâ tiek ieskaitîti lîdzekïi, kas nepiecieðami attiecîgâs pa­ gasta pârvaldes kredîtprocentu un kredîtu pamatsummas dzçðanai, lîdzfinansçjumam Tu­ kuma slimnîcas projektiem, izde­ vumiem bâriòtiesai, paðvaldîbas informatîvajam izdevumam un

Ieòçmumu pârdales aprçíins

devçjam vajadzîgi. Paðlaik abi ir bezdarbnieki, cerçjuði uz valsts atbalsta programmu subsidçtâm darba vietâm, bet ir jâsamierinâs ar strikti noraidoðu atbildi: ”Ja gri­ bat strâdât, meklçjat savu darba devçju.” Diemþçl tâdi darba devçji, kam bûtu noderîgi grâmatvedîbas un uzskaites darba veicçji, paðlaik nav atraduðies.

Madars, kaut gan ir piesaistîts ratiòkrçslam, mâjâs veic daþâdus vingrojumus, brauc uz Vaivaru rehabilitâcijas centru, katru gadu

piesakâs sociâlajai rehabilitâcijai Jaundubultos.

Viòð ir draugos ar internetu, televizoru un brauc skatîties hokeja spçles arî klâtienç.

Eva un Madars ir kustîgi ïaudis, jo Madars pats vada automaðînu, un tas dod iespçju abiem nokïût iecerçtajâ vietâ. Abu jauno cilvçku uzòçmîba raisa cerîbas, ka rosîga bûs arî jaundibinâtâs biedrîbas dzîve.

citiem kopîgi veicamajiem dar­ biem. Pçc tam katrai pagasta pârvaldei paliek noteikta sum­ ma, ko pârvalde var tçrçt spor­ tam, kultûrai, daþâdiem projek­ tiem, kârtîbas nodroðinâðanai, teritorijas apsaimniekoðanai, un citâm vajadzîbâm. Priekðlikumi, kâ kuram mçríim lîdzekïi

sadalâmi, nâk no pagasta pâr­ val­d çm.

Nâkoðajâ Engures novada lapâ stâstîsim sîkâk par to, kâ plânots budþeta lîdzekïus tçrçt nova­ da kopçjâm un katras pagasta pârvaldes vajadzîbâm.

Turpmâk vçl.

Rûtas Fjodorovas teksts un foto

Lapmeþciema pag.

Sadalîjums % iedz. ien. n. pçc 2009. gada proporcijas 37.3378 % 30.2142 % 32.4480 % Iedz.ienâkuma nodoklis (Ls) 724 989 586 670 630 043

-43 338 -78 920 Kredîtu pamatsummas nomaksa

-37 719 -126 922 Kredîtprocentu nomaksa

-2 326 -2 092 Kredîta pamats. Tukuma Slimnîca

-3 478 -3 126 Kredîtprocenti Tukuma slim.

-86 861 -211 060 Kopâ kredîti, kas paliek domç Izdevumu sadalîjums 1/3

-70 115 -70 115

-500

Avîzes papildus izmaksas Lîdzfinansçjums Tukuma slimnîcas projektam

-2 202 -1 980 Izdevumu kompensâcija soc. dienests, bâriòtiesa

1 000 230 Pavisam summa, kas paliek domç no pârvaldçm

-158 678 -282 925

427 990 347 118 Iedz. ien. nod. atlikums

427 990 347 118 Iedz. ienâkuma nodoklis pçc pârdales

Kredîti un izdevumi kas paliek domç no pârvaldçm 441 603 Iedz. ienâkuma nodoklis domç 1 166 592

Proporcija pçc izdevumu atskaitîjumiem 60.0809 22.0421 17.8770 Dome

Engures pag.

Kopâ 100 % 1 941 702 -122 258 -164 641 -4 418 -6 604

-140 230

-441 603 775 110 634 880

100.00

6

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

– Sveicinâti. Gribçju vaicât, kâpçc pastkastîte no bijuðâs PMK kopmîtnes mâjas Tukumâ, Kurzemes ielâ, tika pârvietota uz stâvlaukumu pie «Maximas» veikala – tur tagad pieiet nevar! No vienas puses ir kupena, no otras – maðînas stâv. Vispâr nezinu, vai vçstules tiek izòemtas, jo sniegâ pçdu neredz! Kam tas bija vajadzîgs, tieðâm nesaprotu!? Pârcçla apmçram pirms mçneða, un tâ ir pilnîga nejçdzîba. Ne tur pastnieks var piebraukt, un jâdomâ, kur maðînu atstât; man arî jâiet pâr ielu un uz veikalu, lai iemestu vçstuli! Pirms tam bija pie mâjas sienas un nevienam netraucçja! Tieðâm muïíîgs gâjiens...

Redakcija: Pastkastîtes pârvie­ toðanas iemeslus paskaidroja VAS «Latvijas pasts» sabiedrisko attiecîbu speciâliste Agija Tçrauda: ”Ik mçnesi tiek veikti mçrîjumi, cik optimâli un izdevîgi ir uzturçt pasta kastîti vienâ vai otrâ vietâ; cik tajâ ievietots vçstuïu... Pçc tâ tiek izvçrtçts, kur kastîtei labâk atrasties. Ðajâ gadîjumâ kastîte ir pârvietota uz vietu, kur lielâka

Šodien jaunajā žurnālā Karš ar banku

ir

Firmas Daugavas šefs Aigars Vaivars radījis piena impēriju, kas nu iekļuvusi parādos un karstasinīgais vīrs tagad sācis cīņu pret banku «terorismu». Savukārt Swedbank uzskata, ka viņš sashēmojis bēgšanu no parādiem. Skaļais karš atklāj nacionālā biznesa ēnas puses.

Uzvarçtâjs Pirms 11 gadiem topoðo dramaturgu Ìirtu Koknçvièu notrieca automaðîna. Pçc nedçïas komâ viòð nerunâja un nestaigâja.

Nesen Ìirts apprecçjies, kïuvis par tçti un izdevis albumu, kas nominçts Latvijas mûzikas ierakstu Gada balvai.

Eksperiments ar dinozauru Kā jāmainās skolām, lai izglītība mūsu bērniem nestu drošu nākotni? Varbūt daļa priekšmetu jāmāca angliski, bet dejošanas vietā jāsāk programmēt? Organizācijas Iespējamā misija direktorei Zanei Oliņai ir idejas un padomā arī nākamais izglītības ministra kandidāts.

Labākie Cik gatavas āķīgiem jautājumiem ir astoņas mākslas slavenības, kas izvirzītas prestižai Purvīša balvai? Piemēram, kāda ir latviska mākslu un vai īstam meistaram 21.gadsimtā ir jāspēj uzzīmēt zirgu?

Íînas sapnis Tas ir vairs tikai laika jautâjums – kad Íîna izstums ASV no lielvalsts pozîcijâm. Panâkuði apbrînojamu uzrâvienu, íînieði mçrítiecîgi pûlas ekonomisko varenîbu pârvçrst politiskâ ietekmç.

Vai pârçjai pasaulei un arî latvieðiem ir pamats uztraukties?

FOTO - Vents Dubrovskis

Ceturtdienas sarunas Kam izdevîga pastkastîte kupenâ?

iedzîvotâju plûsma. Ja pie mâjas mçneða laikâ tiek iemestas tikai daþas vçstules, tad pilnîgi skaidrs, ka nav rentabli to uzturçt.

Ja pastkastîte atrodas kupenâ,

tad acîmredzot nekvalitatîvi tiek ap­ saimniekots stâvlaukums. Pastnie­ kam vai pastam ceïi nav jâtîra...”

Uzklausîja Vents Dubrovskis

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

Reklāma un sludinājumi

7

Ziņas

8

Ceturtdiena, 2011. gada 17. februāris

aptauja

Kâ vçrtçjat valdîbas ieceri palielinât elektroenerìijas tarifus – ar domu, jo vairâk tçrç, jo vairâk maksâ? deía un aiz stûra. Tas arî viss.

nakts! Viòi pieliks vçl, un visi maksâs ragâ.

dzīvesziņa

Mçness dienu kalendârs

Arta (bezdarbniece):

16. diena (augoðs mçness lau­ vas zîmç) – balodis; ïoti harmo­ niska diena – apliecina harmoni­ ju starp fizisko un garîgo, tâpçc to nav vçlams izjaukt; iespçjams attîstît harmonisku personîbu; agresivitâte var novest lîdz degradâcijai; labi visâ ievçrot mçrenîbu; neçst gaïu, sçnes; labi darît ar tîrîbu un attîrîðanos saistîtos darbus; iespçjams atrisinât finansiâlâs problçmas; ðajâ dienâ dzimuðie mîl tîrîbu, kârtîbu, bal­ to krâsu, saprot augu un dzîvnieku valodu; sapòi jâprot pareizi iztul­ kot – no 17. februâra 16.38 lîdz 18. februâra 18.13.

17. diena (augoðs/pilns (10.37) mçness Lauvas/Jaunavas (11.40)

– Forði tas nav. Ta­ rifus vajadzçtu noteikt saprâtîgi, salîdzinât ar algâm, pensijâm, kâdas saòemam. Nezinu. Es îpaði neiespringstu.

Tâpat taèu nevienam neko neprasa. Visi, cik prasa, tik arî maksâ par visu ko. Mçs – latvieði – tâdi mîksti. Citi jau sen bûtu izgâjuði ar cirvjiem ielâs. Bet mçs – bu, bu – kâ aitu bars.

Runât protams zem

Copes dienas lîdz 28. februârim

17. lîdz 19. februâris. Labas copes dienas. Ezeros niedrîtçs mît raudas un ruduïi. Pamçìiniet tiem piedâvât sîkas mormiðkiòas.

20. februâris. Pilnîga neco­ pes diena, nekâdi diþie lomi nav gaidâmi.

21. un 22. februâris. Labas co­ pes dienas. Upju grîvâs un kanâlos sâkas raudu un brekðu aktivitâtes.

Pie ðîm zivîm iespçjams tikt gan ar mormiðku, gan arî ar pludiòa mazmakðíerîti. Ir novçrots, ka raudas labâk íeras, kad ir nelie­ li puteòi. Mçneða pçdçjâ dekâdç labvçlîgos laika apstâkïos sâk íerties lieli brekði un zandarti. Ðo zivju iespaidîgais loms atkarîgs no pareizas un veiksmîgas vietas izvçles.

23. februâris. Zivîm zûd ape­ tîte, bet ne uz ilgu laiku.

24. februâris. Labas copes die­ na. Dienas jûtami stiepjas garumâ, tas nozîmç, ka makðíerniekam ir vairâk laika âliòìa urbðanai un zivtiòu vilinâðanai. Ka tik pietiktu pacietîbas un veiksmes!

25. februâris. Par çsmu intere­ si izrâdîs tikai miniatûras raudiòas, plicçni un asarîði.

26. un 27. februâris. Ziv­ ju aktivitâte uzlabosies, un va­ ram cerçt uz labiem raudu, asaru un pat brekðu lomiem, ja vienlai­ kus parûpçsimies par iebaroðanu.

Prasmîgi izvçlçta iebaroðanas çsma var iejûsminât uz íerðanos pat 1 kg smagus brekðus. Tikai vajag zinât to ziemoðanas dziïumus un piedâvât lçni ðûpotu slaidu mormiðku, kurai uz âía uzsprausti divi trîs vîbotòu kâpuriòi un puðíîtis svaigu dzîvu íikuru.

28. februâris. Íersies vârgi. Se­ við­ía uzmanîba joprojâm jâpievçrð paða makðíernieka droðîbai uz ledus! Lai ietaupîtu liekus izde­ vumus, uz ðaubîga ledus labâk nekâpiet.

Ne asakas vçlot, Raivo Âíîtis

zîmç) – vînogu íekars; sieviðíâs enerìijas demonstrçðanas un auglîbas diena; labs laiks attiecîbâm ar pretçjo dzimumu un daþâdâm svinçðanâm; viegli iegûstama iekðçjâ brîvîba; var priecâties, dzert vînu, nodarboties ar mîlestîbu, dziedât un dejot; jâuzmanâs, lai pâri plûstoðâ enerìija nekïûtu nevadâma; labs laiks uzkrâjumu veidoðanai; nedrîkst uzsâkt neko jaunu; uzturâ jâierobeþo ðíidruma daudzums; ðajâ dienâ dzimuðie ilgojas pçc tuva, mîïa cilvçka klâtbûtnes; ja sapòi ir patîkami, tas nozîmç, ka sevi pareizi realizçjam – no 18. februâra 18.13 lîdz 19. februâra 19.49.

Herberts (atpûðas): – Stulbi, vai ne? Kâ bija, tâ arî lai paliek.

Ir taèu dzirdçts, cik «Latvenergo» un tâs augðas darbinieki pel­ na. Vçl vairâk grib.

Es arî nevarçðu ar to mazumiòu izdzîvot.

Nâksies knapinâties un maksât. Ar elektrîbu ne­ var jokoties. Nogriezîs – ðòiks, un tumsa, melna

Sarmîte (audzina bçrnus): – Jâ, esmu dzirdçjusi, zinu. Elektrîbu patçrçt sanâk. Lûkosim, rçíi­ nâsim, lai nepârkâptu «sarkano svîtru». Knapinâ­ simies. Ðo to atslçgsim.

Varbût arî neizdosies. Uz­ skatu, ka visiem vienâdi vajadzçja kâdu santîmu piemest klât. Tâ bûtu godîgâk.

Agija Lîvmane (Jaunpils novada domes galvenâ grâmatvede): – Doma ir laba. Robeþu vajadzçja augstâk. Tâ no­ likta krietni par zemu.

Man ir dzîvoklis. Tçrçjam ap 300 kw mçnesî.

Domâju, ka vidçji vaja­ dzçtu noteikt no 400 lîdz 500 kw mçnesî. Gadâ – ap 5000 kw. Un arî tâ nebût nebûtu dzîvoðana greznîbâ.

Jânis Vîtols

Mūsu absolventi

Nâkotnes tiltâ – pa ðodienas mirklim

Jânis Vîtols

Ar domu par nâkotni, par iespçju arî pçc gadiem desmit, divdesmit ieraudzît ðodien ieliktos pamatus, esam nolçmuði nofotografçt Tukuma, Kandavas, Jaunpils un Engures novada skolu 9. un 12. klaðu absolventus. Arî uzzinât, kâ viòus raksturo skolotâji, kâdus viòi redz sevi paði, kâdas ir ðî

gada absolventu nâkotnes ieceres. To paveiksim lîdz izlaidumiem, vçlot labas sekmes un panâkumus turpmâkajâ dzîvç.

Cçres pamatskolâ Skolotâja Natâlija Murâne saviem audzinâmajiem – Cçres devîtajiem – mâca smagos priekðmetus: matemâtiku, algebru, ìeometriju. Ðîs mâcîbas viòiem nemaz tik viegli nevedas. Audzinâtâja uríî un uríî

skaitïus, formulas jauno cilvçku galvâs. Pçc stundâm konsultç, vçl un vçl pamâca. Devîtie tik un tâ: ”Mûsu audzinâtâja ir vislabâkâ. Un skola nu jau vairs nav otrâs mâjâs, bet mûsu îstâs mâjas. Jâ, skolotâjai var uzlikt galvu uz pleca, asaru acîs notraust un to neviens ne redzçs, ne dzirdçs.”

Viòi – Jânis Birziòð, Kristaps Celms, Jolanta Eglîte, Madara Eòìele, Kitija Griíe, Dâvis Kalniòð, Miíelis H. Kârkliòð, Artûrs Lau­

va, Madara Maïinovska, Elvita Po­ le, Endijs Prûsis, Mârcis Puplaks, Kârlis Reinsons, Artis Ðvalbe, An­ nija Grosa, Marija Grosa – allaþ vi­ si kopâ. Kopâ mâcâs, uzvedas – kâ kuro reizi izdodas, arî blçòas sastrâdâ. Pçdçjo lielblçòu atklâja tieði pçc kopbildes avîzei – izrâdâs, visi draudzîgâ pulciòâ klases tâfeles lineâlu salauza. Skolotâja meklçjusi, domâjusi, ka lineâls aiz tâfeles aizkritis. Ko vairs…Piedos, un lineâls arî savu bija nokalpojis.