2011. gada 22. marts

Laikraksts Tukuma, Kandavas, Engures un Jaunpils novadiem

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

Nr. 34 (1595) – Ls 0.40 ISSN 1407-8252

www.ntz.lv

Raþots ar mîlestîbu

Redakcijas sleja Par pavasari Par pavasari, protams! Par ko gan citu lai raksta, kad tas tikko sâcies!

Tâtad – Pavasara dzimðanas diena. Kâda tâ ir? Pagaidâm – vçl bez âra puíçm. Bez strazdiem un cîruïiem, bez zaïas zâlîtes sçtmalçs. Pat bez saulîtes. Un dzimðanas dienas tortes vietâ – pelçki melnas, sala sacementçtas aizejoðâs ziemas kupenas…Toties – pçdçjâs ðajâ sezonâ!

Tieði ðî doma pçkðòi iepatîkas tik ïoti, ka nolemju: viss, viss, viss! Ðodien runâjam tikai par “jaundzimuðo” un visu, kas ar to saistîts! Par brîvlaiku, piemçram, ko skolas bçrni uzòem ar prieku, bet vecâki – ar baþâm, jo tas, kas daþam ir vilinâjums un piedzîvojums, kâdam citam ir viens vienîgs satraukums. Kïûstot atkal brîvi, daudzus vilina, piemçram, ûdeòi. Kâds cits savâs mâjâs, kopâ ar pieauguðajiem, pie aizdegtas svecîtes râmi un apcerîgi nekad, nekad nesçdçjis, kâdudien pçkðòi var pieðíilt uguni pïavmalai – lai kâ apburts skatîtos, cik fascinçjoði dejo liesmas… Ak, ne jau par bojâ ejoðiem kukaiòiem vai apsviluðiem ezîðiem tâds pirmatnçjâ spçka apburtais cilvçciòð domâ! Pavasaris pçkðòi atmodinâjis tâdas zemapziòas strâvas, dzîles un dziòas, ar ko ne katrs tiek galâ. Daudzi – pat neapzinâs, tâpçc arî paði sevi nesaprot. Un cik ir tâdu vecâku, kas bçrnam Uguns, Ûdens un citu dabas stihiju jçdzienus izskaidrojuði?

Pavasaris, ja jau mçs ðodien par viòu un tikai par viòu, ir arî… sçjas laiks!

Nu, labi, ðodien vçl nesçjam. Vçl zeme sasalusi, vçl ziemeïu vçji klejo, vçl Mâras diena nav paslçpuðos dzîvîbiòu modinâjusi… Un tomçr – mçs varam gatavoties ðai Lielajai Pavasara Mistçrijai, ko saucam par sçju. Jo ir taèu sacîts: “Ko sçsi, to pïausi”, un katrs mçs gribçtu redzçt ziedoðas puíu pïavas vasarâ, briestoðus dârzus – rudenî, baltu maizi – visu gadu, priecîgus cilvçkus sev apkârt, sakârtotu vidi un laimîgu tautu – mûþîgi mûþos. Taèu…nekas nerodas no nekâ! Viss sâkas ar uzartu tîrumu, zemç kaisîtu sçkliòu.

Ar patiesu uzmanîbu un rûpçm par to, ko audzçjam. Ar milzu darbu, vispirms jau sevî tâs cerîbu sçkliòas sçjot, labestîbas asniòus kopjot un lolojot. Ja gribam, lai reiz pienâk laiks, kad ar lepnumu sevi varçsim saukt par nobrieduðu sabiedrîbu.

FOTO - Jānis Vītols

Marija Anmane

Gita Francberga (no kreisās) un Liena Sarmule apkalpo jauno piena fasēšanas automātu Rûta Fjodorova

Ar katru gadu Degoles pienotava jeb SIA «Edaks» òemas spçkâ. Tas ir mazs, bet òiprs piena pârstrâdes uzòçmums ar darbîgu kolektîvu – katrâ produktâ ir ieguldîts roku darbs. “Tas ir ar mîlestîbu raþots produkts,” saka uzòçmuma vadîtâja Irina Drozdova.

Raþoðanas apjomiem palielinoties, roku darbs gan pamazâm uzòçmumâ tiek samazinâts. Tâ kâ produkcija ir atpazîstama un pieprasîta, tika domâts, kâ palielinât tâs apjomus.

Turklât raþotâjiem ir vçlme piedâvât piena produktus ne tika Tukumâ un Rîgâ, bet arî citviet. Lai to iespçtu, nepiecieðams modernizçties. Paðlaik pabeigts Eiropas Savienîbas projekts piena fasçjamâs iekârtas iegâdç un uzstâdîðanâ. Jaunâs iekârtas izmaksâja ap Ls 20 000. Kâ mums

Latviskâ Lielā diena – jau nosvinçta Svētdien, 20. martâ, grupa entuziastu folklorista un Latvijas spçka vietu zinâtâja, Mâra Zvauòa vadîbâ Tukumâ atzîmçja Lielo dienu jeb latviskâs Lieldienas. Jau pirmdienas naktî 1.21 iestâjâs astronomiskais pavasaris, un lîdz pat Jâòiem dienas kïûs aizvien garâkas. Senie latvieði Lielajâ dienâ beidza gavçt un svinçja Gaismas uzvaru pâr Tumsu.

Mârim rituâls ik gadu lîdzîgs – visupirms draudzîga iepçrðana ar pûpolzariem un vçlçjumu: “Apaïð kâ pûpols, vesels kâ rutks! Slimîba ârâ – veselîba iekðâ!”, tad saullçktâ – mutes mazgâðana avotâ, kas pret saulîti – uz austrumiem tek.

Tukumâ tâds avots iztek aiz Spartaka ielas garâþâm (iepretim Laustiía pïavu mazdârziòiem) – rîkstnieku vçrtçjumâ ðis esot viens no èetriem enerìçtiski spçcîgâkajiem avotiem Latvijâ.

u2. lpp.

pastâstîja I. Drozdovas kundze, jau tuvâkajâ laikâ paredzçts realizçt arî projekta otro kârtu. Un paplaðinoties nâkotnç varçs domât arî par eksportprodukciju.

Uzòçmumam ir stabila sadarbîba ar piena piegâdâtâjiem un paðreizçjiem apjomiem piena pietiek. Bet nâkotnç uzòçmums cer, ka paredzçtais Eiropas Savienîbas atbalsts piena raþotâjiem veicinâs arî ganâmpulku pieaugumu lauku saimniecîbâs.

Degoles pienotavas produkcija ir iecienîta, netrûkst pircçju muiþas sieram, kurð tiek piedâvâts vairâkâs variâcijâs. Raþotâjiem padomâ atkal jauns produkts – muiþas siers ar sîpollokiem. Tam ir interesanta, patîkama garða, un siers jau saòçmis atzinîbu degustâcijâs. Jaunums ir arî dabîgi raudzçts piena produkts ar samazinâtu tauku saturu, kas tiek raþots no vâjpiena un kas bûs piemçrots cilvçkiem, kuri ievēro diçtu.

Ziņas

2 Latvijā un pasaulē

Draudi, solîjumi un vienkârði meli Samuldçjuðies! Kâ informç «GfK Baltic», kas atbildîgi par tautas skaitîðanu, aptuveni 100 000 cilvçku, kas izmantoja iespçju pieskaitîties internetâ, tiks ap­ meklçti vçl arî mâjâs nekorekti aizpildîtu anketu dçï. Daudz cilvçku anketas aizpildîjuði nepareizi vai neprecîzi. Daïa anketu nav pabeigtas. Tâpat arî cilvçki virtuâli izmantojuði iespçju pajokot, piemçram, kâ savu dzîvesvietu norâdîjuði kafejnîcu vai transformatora bûdiòu. Izlikuðies par augstâm amatpersonâm – deputâtiem, prezidentiem u. tml. Saskaitît Latvijas iedzîvotâjus plânots lîdz 31. maijam.

Nedrîkstçs zvanît naktîs.

Vakar atbildîgâ Ministru kabineta komisija apstiprinâja jauno Parâdu piedziòas likumu, kas paredz, ka parâda piedzinçjiem bûs nepiecieðamas atbilstoðas licences. Tâpat arî likums noteiks ierobeþojumus, kâdâ veidâ parâdu piedzinçji drîkstçs vçrsties pret parâdnieku. Proti, likums, kas stâsies spçkâ no 1. maija, noteiks, ka parâdu piedzinçji nedrîkst komunicçt ar parâdniekiem svçtdienâs un svçtku dienâs.

Tâpat parâdu piedzinçji nedrîkstçs parâdniekus traucçt laika posmâ no 21.00 vakarâ lîdz 8.00 no rîta.

Parâdu piedzinçji arî nedrîkstçs apmeklçt parâdnieku viòa darba vietâ un dzîvesvietâ, ja pats parâdnieks nav tam piekritis, kâ arî aizskart parâdnieka godu un cieòu. Savukârt parâdu piedzinçju licencçðanu plânots uzsâkt nâkamgad.

Gaisa piesâròojums pâr­ sniedz normu. Gaisa kvalitâte Rîgas centrâ pagâjuðâ nedçïâ saglabâjusies laba, taèu putekïu daïiòu koncentrâcijas robeþlielums laikâ no 14. lîdz 21. martam pârsniegts trîs dienâs, tâdçjâdi sasniedzot jau 20 no 35 pieïaujamiem normas pârsniegumiem gadâ.

Paðvaldîbas speciâlisti to skaidro ar bezvçja pieturçðanos pçdçjo dienu laikâ. Jâpiebilst, ka jau februârî Eiropas Komisija norâdîja, ka netiekot ievçroti gaisa kvalitâtes noteikumi, un tika doti divi mçneði ðo problçmu novçrðanai. Pretçjâ gadîjumâ komisija solîja iesniegt lietu Eiropas Savienîbas tiesâ, un tâdâ gadîjumâ Latvijai, kâ minimums, var tika piemçrots sods 75 000 eiro apmçrâ.

Sola nelikvidçt Kadafi. ASV aizsardzîbas ministrs Roberts Geitss paziòojis, ka starptautiskâs koalîcijas veikto aviâcijas triecienu un raíeðu apðaudes mçríos neietilpst Lîbijas lîdera Muamara Kadafi fiziska iznîcinâðana. “Manuprât, svarîgi ir rîkoties ANO Droðîbas padomes sniegtâ mandâta ietvaros. Starptautisko spçku uzdevums ir aizsargât Lîbijas mierîgos iedzîvotâjus, nevis valsts vadîbas likvidâcija,” þurnâlistiem atzinis Geitss. Vçl vakar ASV, Francijas, Itâlijas, Kanâdas un Lielbritânijas bruòotie spçki turpinâja daþâdu objektu bombardçðanu Lîbijâ.

Tiek izmantota aviâcija un no zemûdençm un kuìiem ðautas spârnotâs raíetes.

Interneta portâlus pârlapoja Liena Trçde

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

Latviskâ Lielā diena – jau nosvinçta

Lielās dienas svinētāji Tukuma pilskalnā aizlūdza par Japānā cietušajiem cilvēkiem u1. lpp.

Lîdzâs otrs – Spçka avotiòð (ietek ugunsdzçsîbas dîíî) – tiem, kam spçks jâvairo; tâdiem vîriem kâ Bergmanis vai Ðèerbatihs.

Nâkamâ rituâla vieta – Tukuma pilskalnâ. Pçc vçsturnieku ziòâm, 12. gadsimtâ pilskalnu apdzîvojuði lîvi un kurði, taèu apbûvi pârtraucis krustneðu iebrukums. Mâris, kâ jau rîkstnieks, runâ par senèu viedumu – pilskalns celts enerìçtiski ïoti spçcîgâ vietâ; uz vienas ass ar tikpat spçcîgu kulta vietu Igaunijâ.

Pilskalna centrâ – uguns (zelta) âderu krustpunkts, bet vaïòus apjoþ ðo âderu loks; savukârt grâvî – tik negatîva enerìçtika, ka visus spçkus atòem; savulaik sievas uzbrucçjus no vaïòiem ar slotâm varçjuðas aizslaucît...

Pilskalnâ Lielâs dienas svinçtâji aizlûdza par Japânu, vçlot tâs cilvçkiem spçku un izturîbu,

lûdzot Uguns un Ûdens gariem nomierinâties un dot iespçju novçrst bojâjumus atomreaktorâ.

Pçc Mâra teiktâ, mçs dzîvojam izredzçtâ zemç – Latvijas enerìçtiskais starojums no Zemes auras kâ dûre izspraucies, tâpçc svarîgi palîdzçt tiem, kam klâjas grûtâk – kam ðodien pietrûkst tîra ûdens, pârtikas un pajumtes – it kâ paðsaprotamu lietu...

Lielâs dienas svinçðana noslçdzâs ar kâpienu un latviskiem ritiem Engures novada Âþa kalnâ – senâ kulta vietâ, kur joprojâm daïçji saglabâjies svçtbirzes ozolu loks.

Latviskâs tradîcijâs tika ripinâtas olas un âboli, bet kalna virsotnç izdziedâtas tautasdziesmas... Ceïâ uz Âþa kalnu iepazinâm arî Melnezara strautiòu daþâdo dziedniecisko nozîmi un leìendâm apvîto Draòíozolu.

Vents Dubrovskis

P.S. Jâdomâ – ikviens ðî pasâkuma dalîbnieks guva daïiòu tâ spçka, ko mûsu daba un viedie glabâ, tomçr vienlaikus mani nepameta arî skaudra sajûta: savulaik Pedvâlç redzçju, kâ indiâòi Uguns rituâla laikâ raudâja par Dabas svçtvietâm, kas viòiem atòemtas, bet tagad ðíiet – vçsture banâli atkârtojas. Âþa kalna muguras daïa ir izzâìçta kaila; lai cik sparîgi neskandçtu tautasdziesmas, nevarçja nedzirdçt harvesteru rûkoòu pie Raudas ceïa (svçtdien dienas laikâ tur nogûla vismaz hektârs meþa un skuju smarþa caursita pat garâmbraucoða auto slçgtos logus); retais vairs ceïas saullçktâ un retais zina vietçjos strautus un pilskalnus, tâpçc pûpolu pçrienu çrtâk saòemt patukðâ lielveikala stâvlaukumâ, kas visiem zinâms... Kurp ejam latvieði?

Mūsu pastā

Treknie ne (gadi) jums Lasot laikrakstos un dzirdot masu informâcijas lîdzekïos pieminçtos Latvijas “treknos gadus”, domâju, ka ðis apzîmçjums ir visai neprecîzs un vispârçjs.

Latvijas tautsaimniecîbâ nebija nekâdi “treknie gadi”. Nolûkâ iedzîvinât nekustamâ îpaðuma tirgu, valstî sâkâs dzîvokïu celtniecîbas bums. Gala rezultâtâ nekustamâ îpaðuma tirgus tika ilglaicîgi nolikts uz pamatîgâm bremzçm. Kâpçc ilglaicîgâm? No valsts attîstîbas nozarçm nevar izraut vienu nozari, ðajâ gadîjumâ celtniecîbu, pârçjâm nozarçm negûstot tik strauju attîstîbu. Kâpçc uz bremzçm? Paradokss – Tukuma pilsçtâ stâv tukði dzîvokïi laikâ, kad pilsçtas dzîvokïu rindas uzskaitç ir vairâk nekâ divsimt piecdesmit ìimenes. Vçloties iegût maksimâlu peïòu celtniecîbas sektorâ, un to vçlçjâs gan celtniecîbas materiâlu raþotâji, tirgotâji un celtnieki, pats gala produkts – dzîvoklis – iznâca tik dârgs, ka tâ cena daudzkârt pârsniedza lietoðanas un tirgus cenu.

Ar to negadîjumi arî nebeidzâs.

Lai uzceltâs çkas nepûtu un nebojâtos, telpâs vajadzçtu turçt sausu gaisu, respektîvi, apkurinât, kas ðodien iznâk pietiekoði dârgi. Vçl sliktâkâ stâvoklî ir çkas, kurâm nav paspçts uzlikt jumtu. Speciâlistiem bûs jâizvçrtç çkas tehniskais stâvoklis, vai çku varçs izmantot kâ dzîvojamo, vai arî tâ jâatstâj kâ grausts no “treknajiem gadiem”. Tâ kâ Latvijâ nav zelta atradòu, valsts kopîgâ tautsaimniecîbas attîstîbâ bûs ilgi un ar sviedriem vaigâ jâstrâdâ.

Pensionârs

Melnā hronika

No 18. lîdz 20. martam Tukuma policijas iecirknî reìistrçti 38 notikumi un noformçti 60 administratîvo pârkâpumu protokoli; tai skaitâ viens – par velosipçda vadîðanu reibumâ un viens – par apzinâti nepatiesu speciâlo dienestu izsaukðanu. Reìistrçts viens ceïu transporta negadîjums bez cietuðajiem.

17. martâ 14.00 Tukumâ, Kuldîgas ielâ, Tukuma atpûtas un sporta kompleksâ, kâds vîrietis atklâjis, ka viòam no bikðu kabatas ir nozagts mobilais telefons NOKIA 6300. Nodarîts zaudçjums Ls 85 vçrtîbâ. Uzsâkts kriminâlprocess.

21.50 Tukuma novadâ, Zentenes pagastâ, konstatçts, ka no kâdas saimniecîbas ðíûòa nozagtas daþâdas mantas. Uzsâkts kriminâlprocess.

18. martâ 8.00 Kandavâ, Sabiles ielâ, veikalam izsists durvju stikls.

12.32 Tukumâ, Lauku ielâ, veikalâ aizturçts 1980. gadâ dzimis vîrietis, kurð mçìinâja nozagt kafiju «Jakobs». Uzsâkts kriminâlprocess.

17.00 Tukumâ, Meþa ielâ, automaðînai MAZDA-323 ir pazudusi aizmugurçjâ valsts numura zîme.

20.10 Jaunpilî aizturçts 1975. gadâ dzimis vîrietis, kurð reibumâ brauca ar velosipçdu; vainîgajam izrakstîts administratîvâ pârkâpumu protokols.

19. martâ 6.45 Tukumâ, Zemgales ielâ, degvielas uzpildes stacijâ pagaidâm nenoskaidrota persona iepildîjusi automaðînâ 83,09 l dîzeïdegvielas un aizbraukusi nesamaksâjot. Noskaidrots, ka automaðînas abas numura zîmes ir iepriekð (laikâ no 18. marta 22.00 lîdz 19. marta 10.00) nozagtas citai automaðînai Tukumâ, Telegrâfa ielâ.

9.50 Tukumâ, Tirgus laukumâ, automaðînas MERCEDES vadîtâjs uzbraucis stâvoðai automaðînai BMW-525 un aizbraucis no no-

tikuma vietas, neziòojot policijai. Noformçts administratîvo pârkâpumu protokols.

15.15 Tukuma novadâ, Dþûkstes pagasta Lanceniekos ceïmalas grâvî atrasts vîrieða lîíis sadalîðanās sta­ dijâ (iesalis ledû). Personîba tiek noskaidrota. Uzsâkts kriminâlprocess un nozîmçta ekspertîze.

Laikâ no 18. marta 23.00 lîdz 19. marta 11.30 Tukumâ, Kurze-

mes ielâ, no automaðînas NISSAN SUNNY pazudusi priekðçjâ valsts numura zîme.

20. martâ 12.30 Kandavâ, Kûrorta ielâ, kâda 1968. gadâ dzimusi sieviete izgâjusi no veikala, nesamaksâjot par pârtikas precçm Ls 4,09 vçrtîbâ.

Uzsâkts kriminâlprocess.

Ziòas apdarinâja Vents Dubrovskis

Brîvîbas laukums 10, Tukums, LV - 3101; Tâlr. : 63125216

www.ntz.lv

Fakss : 63125022 Mob. : 28338989, 28444558 E-pasts: ntz@ntz.lv

Galvenâ redaktore Ivonna Plaude.

Iznâk otrdienâs, ceturtdienâs un sestdienâs. Metiens 6920 eks.

Izdevçjs SIA «Novadu Ziòas». Abonçðanas indekss 3069.

Masu informâcijas reìistrâcijas apl. #000702425.

Darba laiks no 8.00 lîdz 18.00, sestdienâs no 9.00 lîdz 14.00.

Pârpublicçðana, bez redakcijas rakstiskas atïaujas, aizliegta.

Par sludinâjumu un reklâmu saturu atbild iesniedzçjs.

Publicçtie materiâli ne vienmçr atspoguïo redakcijas viedokli.

Iesniegtos manuskriptus nerecenzç un atpakaï neizsniedz.

Honorârus par iepriekðçjo mçnesi var saòemt pirmdienâs, ceturtdienâs.

Iespiests tipogrâfijâ «Mûkusala», Rîgâ, Mûkusalas ielâ 41.

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

3

Apzâìç zarus un veido vainagus Pagâjuðajâ nedçïâ Tukuma novada domes ainavu arhitekte Maija Fogele pastâstîja par darbiem pilsçtâ, kuru ietvaros nozâìçs bojâtos kokus un veidos vainagus.

Aizvadîtajâ svçtdienâ tika veidoti vainagi liepiòâm Brîvîbas laukumâ, bet tuvâkajâs dienâs turpat vainagos papeles. M. Fogele stâstîja, ka kokiem atvases jau atauguðas: “Parasti ðos kokus vainago vienreiz trijos gados; ja atvases izaug garâkas, tâs vçjâ lûst un kroplo koku. Nâkamajâ nedçïâ vainagos arî vîtolus iepretim «Rimi», kas izauguði ïoti lieli un lûst.

Gluþi stabi nebûs, veidosim tâdus kâ “eþus”. Vienâ sezonâ koku zari ataugs.”

Pretendenti noskaidroti

FOTO - Jânis Vîtols

Pagâjuðajâ nedçïâ, izskatot iedzîvotâju iesniegumus, vides komisija apsekojusi vairâkus kokus un daþus atïâvusi nocirst. Kâ stâstîja ainavu arhitekte M. Fogele, komisija ïâvusi nocirst vienu bçrzu Telegrâfa ielâ un trîs bojâtus bçrzus Parâdes ielâ, bet pie Slocenes – bojâtu vîtolu. Nozâìçs arî divas liepas Kurzemes ielâ 2 pie gâjçju pârejas. M. Fogele skaidroja, ka tâs ir kroplas un bojâtas; jau pçrn apsekotas, taèu vçl netika izòemtas, taèu ðoreiz nolemts nozâìçt. Pie pârejas arî tikðot piebruìçti stûrîði, lai zâliena malas netiktu nostaigâtas.

Liepiņām Brīvības laukumā veido vainagus Durbç izcçrt sçjeòus un kaltuðos kokus Ainavu arhitekte stâstîja, ka turpinâs arî parka kopðanas darbi Durbç – tur strâdâjot dârzniece Daiga Kurða, kuras vadîbâ simtlatu projektâ iesaistîtie cilvçki izòemot oðu un lazdu sçjeòus. Parkâ arî tikðot izcirsti nokaltuðie koki – no Durbes mikrorajona iedzîvotâjiem saòemti 12 iesniegumi: “Katram no

ðiem cilvçkiem koki tiks ierâdîti (tie ir iezîmçti) un darbi jâsaskaòo ar parka uzraugu Arnoldu Ðulcu.

Katram arî izsniegta vçstule, kurâ rakstîts, kâ ðie darbi jâorganizç – tos drîkst sâkt tikai pçc tam, kad A. Ðulcs katru cçrtamo koku bûs ierâdîjis, norâdîts arî koka gâðanas virziens. Visi darbi jâpaveic lîdz 15. aprîlim, jâsavâc zari, darbu vieta jâatrâda parka uzraugam.”

Vaicâta, kâ izkontrolçt to, lai kopâ ar nokaltuðajiem kokiem netiktu nozâìçti veselie, M. Fogele skaidroja, ka cirðanu kontrolçs: “Ja blakus parâdîsies kâds celms, sauksim pie atbildîbas.” Viòa gan atzina, ka pçrn ðâdi gadîjumi bijuði, kâds izzâìçjis alkðòus, taèu vainîgie neesot atrasti.

3 – par dabisko vajadzîbu kârtoðanu sabiedriskâs, tam neparedzçtâs vietâs; 1 – par alkoholisko dzçrienu lietoðanu vai atraðanos alkoholisko dzçrienu ietekmç, ja to izdarîjis nepilngadîgais; 6 – par smçíçðanu, ja to izdarîjis nepilngadîgais; 1 – par informâcijas nesçja patvaïîgu izmantoðanu; 1 – par sabiedriskâs vietas piegruþoðanu ar izsmçíi; 2 – par bçrna aprûpes pienâkumu nepildîðanu; 1 – par atkritumu apsaimniekoðanas noteikumu neievçroðanu.

Par automaðînas novietoðanas un stâvçðanas noteikumu neie­vç­ roðanu izrakstîti astoòi adminis­ tratîvâ pârkâpuma protokoli – paziòojumi; saòemti 34 izsaukumi un iesniegumi.

25. martâ 12.00 Pilsçtas vçstures muzejâ «Pils tornis» notiks atceres pasâkums «1949. gada 25. marta deportâcija». Vienu dienu bûs apskatâma ekspresizstâde «Vçstules uz bçrza tâss», kurâ eksponçtas ne tikai UNESCO programmas «Pasaules atmiòa» Latvijas nacionâlajâ reìistra nominâcijâ «Sibîrijâ rakstîtâs vçstules uz bçrza tâss» iekïauto vçstuïu oriìinâli, bet arî jaunieguvumi. Tukuma muzeja krâjumâ nonâkuðas skolotâjas Skaidrîtes Vigules dâvinâtâ vçstule uz bçrza tâss, ko viòai sûtîjis tçtis no lçìera, un Leonharda Stangas no Centrâlcietuma rakstîtas vçstules mâsai. Atmiòu fragmentus no Tukuma muzeja krâjuma esoðâm vçstulçm lasîs Tukuma teâtra aktieri.

26. martâ 12.00 Mâkslas muzejâ atklâs mâkslinieka un rakstnieka Ulda Zemzara gleznu izstâdi «Sçmes gleznas».

26. martâ 12.00 Durbes pilî Latvijas Mâkslas akadçmijas Restaurâcijas katedras izstâdes «Izglâb!» ietvaros notiks tikðanâs ar restauratorçm Ievu Porieti un Ievu Jekðevicu. Viòas stâstîs par kultûras mantojuma saglabâðanu, çku restaurâciju un restauratora darba aizkulisçm. Aicinâti pedagogi, topoðie restauratori un citi interesenti.

Agita Puíîte

no tukuma Tukuma kultûras nams 25. martâ 13.00 – Komunistiskâ genocîda upuru piemiòas brîdis piemiòas vietâ «Tukums» I; 25. martâ 19.00 – Skaistâkâs dziesmas sievietei un mîlestîbai koncertprogrammâ «Mîlas melodija».

26. martâ – Starptautiskais Folkmûzikas festivâls «Kurzemîtes maliòâ»:14.00 Jauno folkmûziíu koncerts (piedalâs jaunie un senie folkmûziíi); 16.30 darbnîcâ «Antîks» (Harmonijas iela) grupas «4 Men Band» koncerts; 19.00 Lielais folkkoncerts, piedalâs Kaspars Dimiters, Silvija Silava, Anta Eòìele, Egons Pièners, Uldis Ozols, Uldis Kâkulis, Zane Aiðpure un Rûta Íergalve, «Baobabs», «Rikoðets» – Latvija; Andrius Zalieska un Aurimas Driukas, Arturas Dubaka un Dominyka Adomaityte – Lietuva; Tukuma novada dzejnieki.

27. martâ 15.00 Tukuma novada un starpnovadu tautas deju kolektîvu skate; 28. martâ 19.00 Hip-hop, breika un modernâ baleta performance «Katram sava pasaule» – deju grupa «Demo».

Tukuma Sporta komplekss Novada sporta spçïu ietvaros sestdien, 26. martâ, 10.00 Pûrç tiks gaidîti basketbolisti – vîru komandas. Lûgums komandu pârstâvjiem lîdz 24. marta 17.00 apstiprinât savu dalîbu sacensîbâm.

Vçl sestdien, 26. martâ, 10.00

Noslçdzas konkursi amatiem un darbiem 21. martâ Tukuma novada domç notika preses konference, kurâ domes vadîba informçja par jaunumiem paðvaldîbâ un atbildçja uz þurnâlistu uzdotajiem jautâjumiem.

Lai aug kuplâki!

Ïauj izòemt bojâtos

Preses konferencç

Sporta kompleksâ risinâsies novada èempionâts novusa dubultspçlçs.

Tukuma Ledus halle 22. martâ 19.45 notiks «THL» hokeja èempionâta spçle «Kurzeme» – «Infonet/Engure», 20.45 spçlçs «Ledusvîri» – «Vika Wood».

25. martâ no 19.15 lîdz 20.30 notiks «THL» hokeja èempionâta spçle «TGC» – «Veïíi», no 20.45 lîdz 22.00 spçlçs «Sporta skola» – «Infonet/Engure».

26. martâ 10.45 – slidotap­ mâcîba; 13.15, 16.00 un 18.00 – publiskâ slidoðana; 14.30 – slidoðana/hokejs ar nûjâm.

27. martâ 11.45 un 13.00 – publiskâ slidoðana;14.15 Latvijas bçrnu un jaunatnes meistarsacîkstes hokejâ «U-16» grupas spçle: «Tukums SS/EVHS» – «Sparta».

Zane Vimbule

Dzîvnieku patversme

Tukuma muzeja ziòas

Aizvadîtajâ nedçïâ patversmç mâjvietu raduði èetri suòi. Tâ kâ suòiem un kaíiem pienâcis kâzu laiks – mîluïu saimniekiem lûgums pieskatît savus dzîvniekus rûpîgâk.

23. martâ Tukuma muzejâ ieradîsies pârstâvji no Íedaiòu reìionâlâ muzeja ES programmas «Europe for Citizens» projekta «Vçstules nâkamîbai» ietvaros, kur sadarbîbâ ar Lietuvas kolçìiem tiks veidota izstâde par padomju un vâcu okupâcijas reþîmiem Tukumâ 20. gadsimta 40. gados. Izstâdi iecerçts atklât 14. jûnijâ Pilsçtas vçstures muzejâ «Pils tornis». Tukuma muzejs lûdz piedâvât vçstules, fotogrâfijas un priekðmetus izstâdes veidoðanai.

Kontaktpersona Ingrîda Vistopola, 63124348, pilstornis@apollo.lv.

Dzimtsarakstu nodaïa No 14. lîdz 19. martam reìistrçti seði jaundzimuðie un 12 miruðie.

Paðvaldîbas policija No 11. lîdz 18. martam izrakstîti 25 administratîvo pârkâpumu protokoli: 10 – par atraðanos sabiedriskâ vietâ alkohola reibumâ;

Tukuma muzeja sabiedrisko attiecîbu nodaïas vadîtâja Kristîne Ozola

Noskaidrots jaunâ, èetru pað­ valdîbu vajadzîbâm veidotâ, komu­ nâlâ uzòçmuma vadîtâjs. Konkursâ bija pieteikuðies seði cilvçki, uz pârrunâm pagâjuðajâ nedçïâ aicinâti trîs, bet bija atnâkuði divi. Par piemçrotâko vadîtâju atzîts Ìirts Veidenbergs. Viòð kandidçjis arî uz komunâlâs nodaïas vadîtâja amatu. Iepriekð guvis pieredzi çku apsaimniekoðanâ, daþâdu komunâlo jautâjumu risinâðanâ, teritorijas labiekârtoðanâ. Par Ì. Vei­denberga kandidatûru bûs jâlemj deputâtiem domes sçdç 24. martâ. Savukârt konkursâ par ðî paða uzòçmuma grâmatvedi bija pieteikuðies septiòi cilvçki, uz pârrunâm aicinâti trîs un par piemçrotâko ðim amatam atzîta Nora Vilumsone. Viòas apstiprinâðanai domes lçmums neesot nepiecieðams.

Zeme vçl sasalusi Interesç­jâmies, kad tiks atsâkta ietves ierîkoðana Kurzemes ielâ.

Domes izpilddirektors Mâris Ru­ daus-Rudovskis skaidroja, ka ar SIA «Ðlokenbeka» darbu vadîtâju jau runâts, taèu viòð skaidrojis, ka tajâs vietâs, kur sniegs bijis notîrîts, zeme joprojâm ir sasalusi, tâpçc darbus turpinât pagaidâm nevarot.

Lîdzko zeme atkusîs, uzòçmums atsâks darbus.

Lidlauka lietâ noliedz pârmetumus domei Pagâjuðajâ nedçïâ notika pirmâ lidlauka darba grupas sanâksme, ðonedçï bûs nâkamâ. Nolemts uz darba grupas sçdi aicinât speciâlistus no VAS «Latvijas gaisa satiksme» un Civilâs aviâcijas aìentûras, lai varçtu vienoties par tiem jautâjumiem, kuros skaidrîbu varçtu viest tikai nozares speciâlisti.

Paðvaldîbas vadîtâjs J. Ðulcs arî noliedza raidîjumâ «Nekâ personîga» izteiktos apgalvojumus, ka Tukuma dome kavç Tukuma lidlauka attîstîbu: “Tâ nav taisnîba. Paði lidlauka pârstâvji apstiprina, ka «Tukums Airport» Ventspils reìionâlajâ vides pârvaldç nav iesniedzis dokumentus, lai tiktu saskaòota starptautiskâs lidostas veidoðana. Ðos jautâjumus nevar risinât, pamatojoties uz emocijâm; ir normatîvie dokumenti, kam atbilstoði domei jârîkojas. Neesam bremzçjuði nevienu stundu, nevienu minûti, jo mums nav iesniegti tie dokumenti, kuri nepiecieðami pçc likuma.”

M. Rudaus-Rudovskis noliedza izteikumus, ka dome aizkavçjusi lçmuma pieòemðanu pusotra gada garumâ: “Pirmo iesniegumu Tukuma novada domç «Tukums Airport» iesniedza pagâjuðâ gada decembrî un uzreiz jautâjumu sâkâm risinât.”

Agita Puíîte

4

Turpinâs dzîvokïu remonti pçc janvâra plûdiem – Spartaka ielâ 3-43, Kurzemes 14-9. Tiek remontçti paðvaldîbas dzîvokïi Kuldîgas iela 72-34, Talsu iela 6-4 un Celtnieku iela 3-13. Turpina siltinât pagrabstâvu griestus Spartaka ielâ 26 un bçniòstâvu Spartaka ielâ 11. Tiks mainîti kâpòu telpas logi Celtnieku ielâ 6, kâ arî remontçs jumtu Spartaka ielâ 11 virs 84. un 41. dzîvokïa, Meþa ielâ 4 virs 28. dzîvokïa; nelielu jumtu remontçs arî Lielajā ielâ 3. Tiks atsâkta ârsienu siltinâðana Strçlnieku ielâ 37, Spartaka ielâ 11 remontçs siltâ un aukstâ ûdens maìistrâlos tîklus. Pagâjuðajâ nedçïâ nomainîts siltâ ûdens cirkulâcijas sûknis siltummezglâ Veidenbauma ielâ 1. Tîra tehniskos koridorus Meþa ielâ 15 un Spartaka ielâ 11.

SIA «Jauntukums» Telegrâfa ielâ 15 siltina daudz­ dzîvokïu mâjas ârsienu, Telegrâfa ielâ 13 nomainîts kanalizâcijas stâvvads 8., 11. un 14. dzîvoklî.

No kâpòu telpas puses nosiltinâti pirmâ stâva sienu posmi: Telegrâfa ielâ 13 – pie 46. dzîvokïa un Telegrâfa ielâ 6 – pie 16. dzîvokïa; Jelgavas ielâ 19 un Jelgavas ielâ 17 ierîkotas jumtu lûkas.

SIA «Tukuma ûdens» Uzòçmums novçrð ûdensvada avârijas Jelgavas ielâ 17, Ziedoòa ielâ 42, Talsu ielâ 17; ðonedçï arî tiks piebçrtas rakðanas darbu vietas Spartaka, Pasta un Alejas ielâ.

SIA «Tukuma siltums» Lai arî saulainâs dienâs jau ir pavisam silts, apkures sezona turpinâs un tiek saraþots no 8 lîdz 9 megavatstundâm siltuma. Vienlaikus centrâlajâ katlu mâjâ tiek remontçtas tehnoloìiskâs iekârtas. Uzòçmuma vadîtâjs Juris Kancâns stâstîja, ka uzsâkta iekârtu izgatavoðana arî jaunajai katlu mâjai.

Sçdes un tikðanâs domç Otrdien, 22. martâ, 9.00 – bçrnu tiesîbu aizsardzîbas padomes sçde, 11.00 – Tukuma novada svçtku darba grupas sçde, 11.00 – parâdu piedziòas komisijas sçde, 14.00 – bûvvaldes sçde, 14.30 – sociâlâs palîdzîbas komisijas sanâksme.

Treðdien, 23. martâ, 8.15 – administratîvo aktu strîdu komisijas sçde, 10.00 SIA «Piejûra» gada pârskata sanâksme, 14.00 – katlu mâjas bûvsapulce.

Ceturtdien, 24. martâ, 9.00 – Tukuma novada domes sçde, 14.00 – bâriòtiesas sçde, 14.00 – zemes komisijas sanâksme, 15.00 – administratîvâs komisijas sçde, 16.00 – Tukuma lidlauka darba grupas sçde.

Piektdien, 25. martâ, 10.00 – Piemiòas pasâkums Dþûkstç, 13.00 – Piemiòas pasâkums pie Tukums II dzelzceïa (12.30 no Katrînas laukuma aties autobuss).

Sestdien, 26. martâ, 10.00 – Èernobilieðu biedrîbas gada sanâksme.

Agita Puíîte

Par plûdiem, kûlas un meþa ugunsgrçkiem Agita Puíîte

17. martâ notika visu èetru novadu Civilâs aizsardzîbas komisijas sçde, kurâ dienestu un paðvaldîbu pârstâvji sprieda par rîcîbu plûdu, palu, meþa un kûlas ugunsgrçku gadîjumos, kâ arî par to, ko ðâdâs situâcijâs varçtu darît paði un kad bûtu jâlûdz Valsts ugunsdzçsîbas un glâbðanas dienesta (VUGD) palîdzîba.

Plûdu parasti nav, ir pali VUGD Tukuma daïas komandieris Dainis Bçrziòð skaidroja, ka ìeogrâfiskâ stâvokïa dçï plûdu apdraudçjuma novados nav, bîstamâkâs vietas esot Pûrç un Kandavâ, ja pârplûstu Abava, taèu ðie plûdi parasti neesot tik nozîmîgi, lai bûtu nepiecieðami glâbðanas darbi. Ðobrîd Abavâ sâcis iet ledus, ûdens lîmenis neesot kâpis, tâpçc patlaban problçmu nav. Tomçr palu apdraudçjums kûstoða sniega un paaugstinâtu gruntsûdeòu lîmeòa dçï saglabâjas, tâpçc uzmanîba jâpievçrð mazajiem HESiem, kur ûdens lîmeòa kâpums var radît avârijas situâcijas. Liela daïa HESu ir dienesta uzskaitç, situâcija tajos tiek kontrolçta un îpaðnieki brîdinâti ðo teritoriju uzraudzît.

Apdraudçtas esot vairâkas mâjas, kurâm slikti funkcionçjoðu meliorâcijas sistçmu dçï applûst pagrabi un pagalmi. Pagâjuðajâ gadâ ðâds gadîjums bijis Zentenes pagastâ, kur dienests palîdzçjis atsûknçt gruntsûdeòus. Praksç gan apstiprinâjies, ka tas ir bezjçdzîgi, jo izpumpçt gruntsûdeòus lielâkoties neesot iespçjams. Sçmes un Zentenes pagastu pârvaldes vadîtâja Silvija Rabkçvièa skaidroja, ka, gatavojoties ðî gada paliem, ðai vietâ izveidots dambis, nomainîti divi kolektori un ierîkota 420 metru gara kanalizâcijas sistçma. Ja tas nelîdzçðot, vajadzçðot rakt grâvi.

D. Bçrziòð ieteica iedzîvotâjiem saulainajâ laikâ uz sniega klajumiem izbârstît kûdru, lai veicinâtu tâ kuðanu. Ðonedçï Pïaviòâs, îstenojot pretplûdu pasâkumus, kûdra no lidmaðînas kaisîta uz ledus.

Vçl viena problçma, kam jâpievçrð uzmanîba – mçdz applûst atseviðíu ceïu posmi, zem kuriem atrodas laikus neiztîrîtas caurtekas vai kam blakus ir purvaina apkârtne. Ðâda situâcija pçrn bijusi Apðuciemâ, kur ûdens plûdis pâri ceïam, apdraudot satiksmi un bojâjot ceïa klâtni. Lîdzîga problçma bijusi netâlu no Rideïu ezera un uz Irlavas un Jaunpils pagasta robeþas. Tomçr neesot izslçgtas arî citas vietas, jo sniega segas biezums joprojâm mûspusç esot divtik liels kâ citur, tâpçc paðvaldîbai jāuzmana sava teritorija.

J. Ðulcs skaidroja, ka shçma ir izstrâdâta, kontakti ar dienestiem ir, taèu vai iespçjams, piemçram, no valsts rezervçm saòemt kâdu sûkni, ìeneratoru, lai reâli palîdzçtu iedzîvotâjiem. D. Bçrziòð skaidroja, – neizveidojoties ârkârtas situâcijai, no materiâlajâm rezervçm nevar saòemt neko, turklât tâdu re-

FOTO - Jânis Vîtols

Tukuma ziòas SIA «Tukuma nami»

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

Slocene pie Šlokenbekas. 2010. gada marts zervju Tukuma novadâ nemaz neesot. Kandavâ glabâjoties Katastrofu medicînas centra aprîkojums cilvçku izmitinâðanai, çdinâðanai un pirmâs palîdzîbas sniegðanai to evakuâcijas gadîjumâ, taèu tajâ ietilpstoðie ìeneratori raþoti vçl padomju gados un, kâ dzirdçts, mainîgas frekvences dēļ nespçjot nodroðinât elektronisku iekârtu darbîbu, vien apgaismojumu. Tiesa gan, lîdz ðim plûdu dçï neesot bijuði elektroenerìijas pârtraukumi.

D. Bçrziòð arî skaidroja, ka patlaban tiekot vâkta informâcija no paðvaldîbâm par to, kas tâm ðâdos gadîjumos bûtu nepiecieðams, taèu, vai ðai aptaujai sekoðot iepirkums, nevarot pateikt. Pçc dzirdçtā J. Ðulcs secinâja, ka, applûstot pagrabiem un pagalmiem, vajadzçðot iztikt vien paðu spçkiem.

Problçmas slûþu dçï Engures novada domes priekð­ sçdçtâjs Gundars Vaþa informçja, ka novads izlçmis pirkt ìeneratoru Ls 10 000 vçrtîbâ, lai varçtu darbinât ûdensapgâdes sistçmu Lapmeþciema pagastâ; Smârdei ðâds ìenerators jau esot. Plûdu dçï pçrn problçmas apkârtçjâm mâjâm radîjuðas Ragaciema slûþas; applûduðas vismaz piecas mâjas, tur arî apstiprinâjies, ka ûdens sûknçðana bijusi bezjçdzîga – cik izsûknç, tik ieplûst atpakaï. Esam panâkuði vienoðanos, ka slûþâs uzturçs ûdens lîmeni 2,10 m, nevis, kâ bija pçrn – 2,35 m. Sadales tîklu nodaïas vadîtâjs Normunds Marovskis skaidroja, ka pçrn applûduði vairâki transformatori – viens Ragaciemâ (tas tagad par pusotru metru pacelts), otrs – uz vecâ Kandavas ceïa lauka vidû (arî – pacelts). Tâpat regulâri applûstot transformators pie katlu mâjas Tumç. Tumes un Degoles pagastu pârvaldes vadîtâja Lidija Legzdiòa skaidroja, ka ðî problçma lîdz galam vçl neesot novçrsta, taèu tikðot risinâta. Kandavas novada domes izpilddirektors Guntis Gelpers stâstîja, ka jau no rudens esot problçma ar ceïu Kandava-Zemîte, kas reiz applûdis aizsçrçjuðas caurtekas dçï. Tâ kâ rudenî neesot pagûts to iztîrît, varot sagaidît problçmas arî tagad.

D. Bçrziòð vçrsa uzmanîbu, ka palu dçï risks varçtu bût «Maximas» veikalam.

Tukuma novads – vienîgais bez brîvprâtîgajiem ugunsdzçsçjiem D. Bçrziòð informçja, ka katru gadu Ziemeïkurzemes virsmeþniecîba, tuvojoties ugunsbîstamajai situâcijai, veido operatîvo plânu un prasa no paðvaldîbâm, ar kâdâm tehnikas vienîbâm tâ varçtu palîdzçt Meþa dienestam un VUGD. Pieprasîtajâ sarakstâ bûtu iekïaujamas gan brîvprâtîgo formçjumu uguns­dzç­ sçju maðînas, gan palieli ûdens­ vedçji. Pçrn no Tukuma novada bija pieteiktas divas brîvprâtîgo automaðînas Irlavâ un Pûrç, kâdreiz bijusi maðîna arî Slampç, taèu ðobrîd uz ugunsgrçkiem tâs vairs neizbraucot. Arî par Pûres automaðînu nule kâ saòemta informâcija, ka tâ netiks lietota, lai gan reâli nodroðinâjusi atbalstu gan Sçmes pagastam, gan Jaunsâtiem, nemaz nerunâjot par paðu Pûri. Pûres un Jaunsâtu pagastu pârvaldes vadîtâja Santa Heimane skaidroja, ka automaðîna esot joprojâm un tajâs paðâs garâþâs, tikai netiekot finansçts autovadîtâjs.

D. Bçrziòð secinâja, ka tâdçjâdi situâcija Tukuma novadâ izveidojusies sareþìîta attiecîbâ ne vien uz meþa ugunsgrçku dzçðanu, bet arî uz citiem ugunsgrçkiem, jo paðvaldîbu brîvprâtîgie formçjumi ðâdos gadîjumos palîdz ar ûdens piegâdi. Tukumâ ir izveidota hidrantu sistçma, bet laukos tâ parasti esot lielâkâ problçma: “Ja strâdâ viena VUGD automaðîna, tâ iztukðo mucu un brauc 3 km pçc ûdens, bet pa to laiku ugunsgrçks atjaunojas iepriekðçjâ lîmeni un rezultâtâ mâja var nodegt lîdz pamatiem. Ja ir brîvprâtîgie, sistçma darbojas daudz veiksmîgâk, jo viòi pârzina teritoriju un var nodroðinât nepârtrauktu ûdens piegâdi.”

J. Ðulcs iebilda, ka nav pareizi, ja valsts savas problçmas risina uz paðvaldîbu rçíina, tomçr D. Bçrziòð iebilda, ka citos novados tas tomçr esot izdarîts, lai gan neesot tâda nosacîjuma, ka paðvaldîbai obligâti jâbût ðâdiem formçjumiem. Tiesa, ministriju lîmenî ðâdi dokumenti jau tiekot gatavoti, tomçr svarîgi arî katrai lauku paðvaldîbai saprast, ka brîvprâtîgo brigâdes veic patieðâm ïoti nozîmîgu darbu.

Viòð norâdîja, ka Engures novads pat iegâdâjies jaunu automaðînu, savukârt Lapmeþciema brîvprâtîgie parasti notikuma vietâ ierodo-

ties piecreiz âtrâk par jebkuru citu cisternu, Jaunpils novadâ arî viss esot kârtîbâ, Kandavas novadâ – strâdâjot cilvçki Matkulç, Ze­ mîtç un, protams, Zantç, kuras brîvprâtîgie esot piemçrs visai Latvijai. Domes priekðsçdçtâja vietnieks Indulis Zariòð interesçjâs, vai iespçjams ûdens piegâdei piesaistît zemniekus, kuru saimniecîbâs ir ûdens mucas? D. Bçrziòð skaidroja, ka tai jâbût savietojamai ar ugunsdzçsçju automaðînu un lai tâ var âtri iesûknçt ûdeni, piemçram, no ûdenskrâtuves. Parasti ðâdas maðînas izmantojot, ja dzçðams meþa ugunsgrçks vai kûla, jo citos gadîjumos parasti laika ir maz. Tukuma novada paðvaldîbas policijas priekðnieks Armands Hohfelds atzina – ja reiz maðînas esot, bet neesot ðoferu, tad esot iespçjams apmâcît ðim darbam paðvaldîbas policistus, kas strâdâ 24 stundas diennaktî.

Viòi tad arî varçtu âtri noreaìçt.

Par kûlas degðanu var sodît N. Marovskis atzina, ka viòus uztrauc kûlas degðana kâdreizçjâ ezera teritorijâ tur esoðâs apakðstacijas dçï. Kûlu nopïaut tajâ vietâ nav iespçjams, bet apdraudçjums esot patieðâm liels. D. Bçrziòð stâstîja, ka tieði ðî vieta ir gan VUGD, gan paðvaldîbas policijas sâpju vieta.

Pçc statistikas 70% ugunsgrçku notiekot paðvaldîbas teritorijâs, turklât lielâkais kûlas ugunsgrçku skaits esot Tukuma pilsçtâ. Vislabâkâ situâcija esot Zantes pagastâ, kur ar ðo problçmu tiekot galâ paði.

D. Bçrziòð arî informçja, ka par kûlas dedzinâðanu varot piemçrot divu veidu sodus: par neapstrâdâtas teritorijas degðanu fiziskâs personas var sodît ar naudas sodu no Ls 20 lîdz Ls 200, juridiskâs personas – ar sodu no Ls 200 lîdz Ls 1000 un ðo lietu izskata VUGD vai paðvaldîbu administratîvâs komisijas. Var sodît arî par kûlas dedzinâðanu, uzliekot naudas sodu no Ls 200 lîdz Ls 500 vai soda ar administratîvo arestu lîdz 15 diennaktîm, ja konkrçtu cilvçku pieíer notikuma vietâ, viòð nodarîjumâ ir atzinies vai arî, ja ir liecinieki. Ðajâ gadîjumâ lietu izskata administratîvâ komisija vai tiesa un minimâlâkais sods ir Ls 200. VUGD uz kûlas degðanas gadîjumiem izbrauks un situâciju ðajâ jomâ kontrolçs.

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

5

Par mata tiesu no nelaimes Svçtdien, 20. martâ, plaðsaziòas lîdzekïi vçstîja, ka naktî uz svçtdienu izcçlies ugunsgrçks kâdâ divstâvu dzîvojamâ mâjâ Kandavâ un no çkas evakuçti astoòi cilvçki.

Ziòa vçstîja, ka ugunsgrçks izcçlies apkures katla bojâjuma dçï, kas izraisîjis starpsienas degðanu septiòu kvadrâtmetru platîbâ. Glâbçji informâciju par ugunsgrçku saòçmuði 1.20, savukârt 3.16 tas ticis lokalizçts, bet 4.00 pilnîbâ

likvidçts. Cilvçki ugunsnelaimç neesot cietuði.

Vakar, 21. martâ, noskaidrojâm, ka ugunsnelaime piemeklçjusi divstâvu namu Sabiles ielâ 6, ku­ ra pirmajâ stâvâ atrodas kafejnîca «Ieviòa», bet otrajâ stâvâ – dzîvokïi.

Raugoties uz namu no ârienes, par ugunsnelaimes atstâtâm pçdâm nekas nevçstîja, jo gruzdçjusi starpsiena astotâ dzîvokïa vannas istabâ.

“Pateicoties blakus dzîvokïa kaimiòiem, kuri pirmie naktî sa­ juta dûmus, un glâbçju operatîvai

rîcîbai, tikai par mata tiesu mums visiem izdevâs izvairîties no lielâs nelaimes, kas varçja piemeklçt, ja zem flîzçm esoðo, gruzdoðo starp­ siena bûtu pâròçmuðas uguns liesmas,” neslçpjot pârdzîvoto, stâstîja dzîvokïa îpaðniece. Izrâdâs, lai konstatçtu, kâdâ apmçrâ gruzdçðana notikusi un lai to pilnîbâ lokalizçtu, glâbçjiem nâcies starp­ sienu gandrîz nojaukt – atbrîvojot to no flîzçm, apmetuma, izzâìçt arî daïu no griestiem. Kad dzîvokli apskatîjâm, starpsienas, kas atdala abu dzîvokïu vannas istabas, nebi­ ja. Abos dzîvokïos rosîjâs meista­

ri. Turpat lîdzâs redzama apkures boilera krâsns kurtuve, kuras radîtâ karstuma dçï telpas siena sâkusi gruzdçt, kaut arî bijusi noflîzçta.

Jauno ûdens boilera kurtuvi saim­ nieki iegâdâjuðies tikai pirms pâris nedçïâm un sestdien to kurinâjuði, lai nomazgâtos vannâ. Meistari iz­ teica pieòçmumu, ka, iespçjams, kurtuve nav bijusi aprîkota ar ugunsdroðu droðîbas sienu, kas neïautu kurtuvei tik ïoti sakarst. Sa­ vulaik ðâda tipa kurtuves raþotas no èuguna, bet tagad ðim mçríim izmantots cits materiâls. Jaunais pirkums vannas istabas apkures

Ko izdarîjis «Kandavas namsaimnieks»?

Aizvadîtâ mçneða domes sçdç vairâkums deputâtu nolçma atcelt Daini Rozenfeldu no Kandavas novada SIA «Kandavas namsaimnieks» valdes locekïa amata. Par uzòçmuma valdes priekðsçdçtâju tika iecelta Sanita Irbe.

Pçc sçdes uz sarunu par paðvaldîbas SIA «Kandavas namsaimnieks» finansiâli ekonomisko situâciju un apkures pakalpojumu nodroðinâðanu novadâ aicinâjâm domes izpilddirektoru Gunti Gelperu.

– Kâdus bûtiskus pârkâ­ pumus (konkrçti minot ap­ jomus, summas, radîtos zaudçjumus, problçmas iespç­ jamos risinâjumus), kas pa­s­ liktinâjuði uzòçmuma situâciju no tâ izveidoðanas brîþa, atklâjusi domes uzaicinâtâ au­ ditorfirma AS «BDO»?

– AS «BDO» veiktâ audita rezultâtâ ir atklâta virkne nepilnîbu un pârkâpumu SIA «Kandavas namsaimnieks» grâmatvedîbas, saimniecisko darîjumu uzskaitç, lietvedîbâ, dokumentu juridiskajâ noformçðanâ, iekðçjâ kontro­ les sistçmâ, kas rada augstu ris­ ka pakâpi sekmîgai uzòçmuma darbîbai, tâdçjâdi arî rezultâts – kopçjais nodokïu parâds valstij 2011. gada 24. februârî saskaòâ ar VID sniegto informâciju bija Ls 67195,75. Kopçjais kreditoru parâds pârsniedz Ls 100 000. Lai novçrstu ðos riskus un pakâpeniski segtu parâdus, pamatojoties uz audito­ ru rekomendâcijâm, uzòçmumâ veicam stratçìisko plânoðanu, strâdâjam pie budþeta. Tiks veikta pilna naudas un materiâlo lîdzekïu inventarizâcija. Precîzu finanðu informâciju var sniegt tikai ar AS «BDO» atïauju.

– Jûsuprât, kas bi­ ja bûtiskâkâs kïûdas, ko savâ darbîbâ pieïâva D. Ro­ zenfelds kâ paðvaldîbas uzòçmuma «Kandavas nam­ saimnieks» vadîtâjs? Kuri no pârkâpumiem (konkrçti) un kâpçc bija par pamatu D. Ro­ zenfelda atbrîvoðanai no ama­ ta?

– Gada laikâ nav veikta li­ cences noformçðana pakalpoju­ mu sniegðanai Kandavas novadâ (izòemot Kandavas pilsçtu), Sa­ biedrisko pakalpojumu regulçðanas komisijâ apstiprinâðanai nav ie­ sniegti apkures tarifi, nav izstrâdâts

budþets, nav finanðu plânojuma, norçíini tiek veikti haotiski, lîdz ar to izveidojuðies ievçrojami parâdi. Ïoti nepilnîga darîjumu uzskaite, kas neïauj viennozîmîgi izsekot norçíiniem, ar virkni darîjumu part­ neriem nav lîgumu. Detalizçtâku informâciju bûs iespçjams sniegt pçc iekðçjâs inventarizâcijas.

Bûtiski ir arî tas, ka D. Rozen­ felds ilgstoði nav informçjis Kan­ davas novada domi par patie­ so situâciju un problçmâm, kas izveidojuðâs uzòçmumâ, tâdçjâdi maldinot SIA «Kandavas namsaim­ nieks» kapitâldaïu turçtâju.

– Jûsu viedoklis, cik lielâ mçrâ SIA «Kandavas namsaim­ nieks» paðreizçjâs problçmas ir domes, tâs administrâcijas un konkrçti jûsu kâ izpilddi­ rektora atbildîba?

– Likuma par Valsts un paðvaldîbu kapitâla daïâm un kapitâlsabiedrîbâm 47. pantâ ir skaidri noteiktas sabiedrîbas pârvaldes institûcijas; 48. pantâ ir minçta dalîbnieku sapulces kompetence; 64. pants nosaka jautâjumus, kurus pieòem valde.

Dome ir lçmusi par dalîbnieku sapulces kompetencç esoðajiem jautâjumiem, tai skaitâ pieprasîjusi finanðu revîzijas veikðanu. Par problçmâm, kas izveidojuðâs uzòçmumâ, pilnâ mçrâ atbildîga uzòçmuma iepriekðçjâ valde, pro­ ti, D. Rozenfelds.

– D. Rozenfelds apgal­ vo, ka lielâko apgrûtinâjumu uzòçmumam radîjuði paðval­ dîbas, tâtad jûsu pakïautîbâ, strâdâjuðâs iestâdes un nepa­ reizi aprçíinâtie apkures tari­ fi. Jûsu komentârs! Kâ parâdi raduðies, kâpçc tie pieïauti, vai tad tarifu aprçíini nebija saskaòoti domç?

– D. Rozenfelda apgalvojums, ka apgrûtinâjumus uzòçmumam

radîjuðas paðvaldîbas iestâdes, ne­ atbilst patiesîbai, jo paðvaldîba ap­ kures maksâjuma avansa veidâ nodroðinâjusi uzòçmumu SIA «Kan­ davas namsaimnieks» ar malku un, salîdzinot savstarpçjos norçíinus, SIA «Kandavas namsaimnieks» ir parâdâ paðvaldîbai, nevis otrâdi.

– Lai ðî gada apkures sezonâ nodroðinâtu malkas iegâdi paðvaldîbai piederoðajâs kat­ lu mâjâs, deputâti septembra domes sçdç nolçma òemt aizde­ vumu no Valsts kases Ls 90 000 apmçrâ – lai iegâdâtos malku 6000 m³ par vidçjo tirgus cenu 15 Ls/m³. Cik daudz, no kâdiem piegâdâtâjiem un par kâdu ce­ nu malka ðim mçríim paðlaik iegâdâta?

– Saskaòâ ar Kandavas nova­ da domes 2010. gada 30. septem­ bra sçdes lçmumu Nr. 9 43.§ «Par aizòçmumu kurinâmâ iegâdei», Paðvaldîbas aizòçmumu un gal­ vojumu uzraudzîbas padome ir akceptçjusi aizòçmumu òemðanu Valsts kasç kurinâmâ iegâdei Ls 90 000 apmçrâ. Aizdevumu izsniegðanas kârtîba: aizòçmumu izsniedz, pamatojoties uz iesniegta­ jiem rçíiniem par malkas piegâdi, par rçíinâ norâdîto summu (aiz­ devumu summa pilnâ apmçrâ Kandavas novada domei netiek ieskaitîta). Uz ðo brîdi malka ir piegâdâta no z/s «Lâèi» 1008,83 m3 par cenu 17,50 Ls/m3; a/s «Latvi­ jas valsts meþi» 415,35 m3 par ce­ nu 16,22 Ls/m3. Iegâdâtâ malka iz­ mantota paðvaldîbas iestâþu apku­ res nodroðinâðanai.

– Cik malkas apkurei sezonâ visâ Kandavas novadâ nepiecieðams kopumâ, cik tâs ðobrîd ir? No kâ un par cik to plânots iepirkt, aptuveni cik daudz naudas tam pavisam bûs nepiecieðams?

– Paðvaldîbas iestâþu apkurei, kuras ðo pakalpojumu nodroðina patstâvîgi, sezonâ nepiecieðami 2800 m3 malkas, par ko ik gadus tiek sludinâts iepirkums. Pârçjâs paðvaldîbas iestâdes pçrk pakal­ pojumu no SIA «Kandavas nam­ saimnieks», lîdz ar to ðâdiem aprçíiniem vajadzçtu bût pieeja­ miem pie pakalpojumu sniedzçja, taèu, kâ liecina auditorfirmas AS «BDO» starpziòojums, SIA «Kanda­ vas namsaimnieka» iepriekðçjâ val­ de ðiem jautâjumiem nav pievçrsusi vajadzîgo vçrîbu.

– Lai nodroðinâtu nepâr­

trauktu apkuri visâs katlu­ mâjâs, SIA «Kandavas nam­ saimnieks» bijuðais val­ des loceklis D. Rozenfelds aizòçmies malku no Kandavas internâtvidusskolas malkas krâjumiem. Cik lielâ apmçrâ un par kâdu summu ðis darîjums veikts? Kâ un kad skolai malku plânots atdot?

– Atbildçt uz jautâjumu par D. Ro­ zenfelda darîjumu var vienîgi pats D. Rozenfelds. Bijuðais SIA «Kan­ davas namsaimnieks» valdes locek­ lis D. Rozenfelds ðâdu darîjumu ar paðvaldîbu nav saskaòojis un nav par to informçjis.

– Kâ komentçjat domes priekðsçdçtâja apgalvojumu, ka Kandavâ iespçjams lçtâks apkures tarifs, nekâ tas bijis iepriekðçjâs sezonâs?

– Kandavas novada domes noslçgtais lîgums ar a/s «Latvi­ jas valsts meþi» par malkas iegâdi liecina, ka kurinâmo iespçjams iegâdâties par cenu, kas ir mazâka nekâ vidçjâ tirgus cena, tâdçï ap­ kures izmaksas varçtu samazinât, taèu tas atkarîgs no spçjas prasmîgi saimniekot, ko iepriekðçjâ SIA «Kandavas namsaimnieks» val­ de nebija spçjusi realizçt. Do­ mes priekðsçdçtâja izteikumus, ja arî tâdi bijuði, diemþçl nevaru komentçt.

– Kas tas ir par traktoru, ko dome it kâ apsolîjusi un it kâ pat SIA «Kandavas namsaim­ nieka» vajadzîbâm nopirkusi, bet lîdz uzòçmumiem ðî tehni­ kas vienîba nav nonâkusi?

– Kandavas novada dome nav iegâdâjusies traktoru SIA «Kanda­ vas namsaimnieks» vajadzîbâm. *** Jâpiebilst, ka mûsu jautâjumiem izpilddirektors atbildçja rakstiski.

Pçc tam, kad atbildes bijâm saòçmuði un vçlçjâmies tâs precizçt, minot konkrçtâkus skaitïus, saòçmâm G. Gelpera skaidrojumu: “Es uz jûsu jautâjumiem esmu atbildçjis.

Par precîziem skaitïiem varçsim runât tad, kad uzòçmumâ audits bûs pilnîbâ beidzies, ðis bija tikai starpziòojums. Ðobrîd uzòçmumâ rit inventarizâcija, tuvojas arî gada pârskats. Kad viss bûs galâ, varçsim uzòçmuma finanðu gadu izvçrtçt, pamatojoties uz konkrçtiem skaitïiem, un skaidrîbas labad arî publicçt audita slçdzienu,” skaidro­ ja izpilddirektors.

Inese Valtenberga

sistçmas uzlaboðanai ðî dzîvokïa saimniekiem izrâdîjies gana neveiksmîgs; materiâlie zaudçjumi tagad raduðies gan paðiem, gan arî kaimiòiem. Noskaidrojâm arî, ka nama ïaudis evakuçti tikai uz neil­ gu laiku, kamçr namâ darbojuðies glâbçji, bet vçlâk atgriezuðies sa­ vos dzîvokïos.

ziņas Seminârs-konsultâcijas dârzkopjiem 22. martâ 11.00 Kandavas kultûras namâ notiks seminârs – konsultâcijas dârzkopjiem, maz­ dârziòu lietotâjiem un lauku sçtu îpaðniekiem. Par ðîs sezo­ nas piedâvâjumiem dârzeòu un puíu sçklu klâstâ, par zaïziedu puíçm, dienlilijâm, par puíçm, kuras piemçrotâkas audzçðanai uz balkona, un citâm aktualitâtçm informçs selekcionârs Raimonds Petrovskis. Konsultâcijas – bez maksas! Varçs iegâdâties dârzeòu, garðaugu un puíu sçklas, daþâdu puíu sîpolus.

25. marts – Komunistiskâ terora upuru piemiòas diena.

11.00 atceres brîdis notiks pie Piemiòas akmens Zantç, 13.00 – Represçto piemiòas vietâ Vânç un pie represçto piemiòas ak­ mens Kandavâ. 14.00 piemiòas pasâkums Kandavâ turpinâsies muzejâ, kur paredzçta tikðanâs ar gleznotâja Viïa Bçrziòa mei­ tu Antru Kviti. 15.00 Represçto piemiòas brîdis Matkulç pie piemiòas akmens.

Kultûras pasâkumi novadâ 23. martâ 19.00 Kandavas kultûras namâ komçdija «Tâda es esmu» ar aktrisi Zani Daudziòu galvenajâ lomâ.

25. martâ 17.00 Kanda­ vas muzejâ radoðâ darbnîca – kombinçtos rokdarbus, mâcîs Ina Valtere.

26. martâ 19.00 Vokâlo ansambïu sadraudzîbas koncerts Kandavas kultûras namâ.

27. martâ 12.00 Zantes kultûras namâ multfilma bçrniem «Kopatièa piedzîvojumi». Ieeja bez maksas.

14.00 Matkules kultûras namâ Talsu tautas teâtra viesizrâde «Tâ við’i» Matkules kultûras namâ.

Sporta ziòas 23. martâ 18.00 Kandavas sporta hallç risinâsies Kandavas èempionâta basketbolâ pusfinâls, kurâ sacentîsies komanda «Iòíi» pret «Kandavas VSK», bet 19.30 – «Kandava 86» pret «Futbolistiem».

Spor­ 25. martâ 19:00 ta spç­ïu vakars (zolîte, flor­ Cçres sporta hallç. bols) 26. un 27. martâ Kanda­ vas Sporta hallç un Kandavas K. Mîlenbaha vidusskolas sporta zâlç risinâsies Jaunatnes basketbola lîgas spçles, Latvijas Republikas èempionâts basketbolâ (U-12).

Spçïu norises laiki tiks precizçti.

Notik

6,7

Skaistâkâs dziesmas sievietei un mîlestîbai – koncertprogrammâ «Mîlas melodija» Pavasaris vienmçr ir kaut kas îpaðs. Un ne tikai tâdçï, ka ðajâ laikâ siltie vçji mâjo prâtâ un sirdij liek pukstçt straujâk.

Pavasarî svinam svçtkus, kas veltîti dabas daiïâkajai rotai – sievietei. Un tâpçc ðajâ laikâ plaukst skaistâkâs puíes, lûpâs tvîkst maigâkie vârdi un sirdi glâsta kvçlas melodijas...

Sievietei un mîlestîbai – ðâda devîze dota arî jaunajai koncert­ programmai «Mîlas melodija», kura martâ uzsâkusi ceïojumu pa Latvi­ jas pilsçtâm. Aizritējuši pirmie «Mīlas melodiju» koncerti, un katru koncertu ir pavadījusi vētraina publikas atsaucība ar nerimstošām ovācijām un “bravo” izsaucieniem koncertu izskaņā.

Režisora Voldemāra Šoriņa un horeogrāfa Alberta Kivlenieka iecere katrai dziesmai radīt savu stāstu ir sevi attaisnojusi. Dejas, krāsainie tērpi, negaidītie dziedātāju tēli un to risinājumi publiku aizrauj. Populārie mīlas dueti un pasaulslavenie mīlas hiti Daiņa Skuteļa, Lienes Šomases, Endias, Ievas Sutugovas un Oranžā kora meiteņu sniegumā izskan jaunos aranžējumos un sasilda ikviena skatītāja sirdi. “Ðis koncerts bûs mana dâvana visâm daiïâ dzimu­ ma pârstâvçm, kuras mûs, vîrieðus, ceï, iedvesmo un atbalsta. Esmu bezgala priecîgs par doto iespçju dziesmâ izteikt tâs sajûtas, kuras ikdienâ grûti pasacît vârdos. Tâpçc kopâ ar savâm burvîgajâm dzies­ mu partnerçm nepacietîgi gaidâm tikðanos ar skatîtâjiem klâtienç. Un ïoti ceram, ka koncertu apmeklçs arî stiprais dzimums,” uzsver Dai­ nis Skutelis, kura dziedâtâs melo­ dijas «Rît no rîta», «Zilâ», «Kad sau­ le aiziet» un citas jau paguvuðas ie­ rindoties starp klausîtâkajâm un pieprasîtâkajâm dziesmâm «Latvi­ jas Radio 2».

Visâm melodijâm jaunus aran­ þçjumus veidojis muzikâlais pro­ ducents Atis Auzâns, savukârt, reþisors Voldemârs Ðoriòð un horeogrâfs Alberts Kivlenieks kon­ certprogrammu raksturo kâ lirisku mîlas stâstu, kurâ caur dziesmâm tiek izdzîvota gan pirmâ tikðanâs un mîlas reibonis, gan ðíirðanâs sâpes un pârdzîvojums. Koncer­ tu organizç «Izklaides producentu apvienîba 7».

Tukuma pilsçtas kultûras namâ koncerts notiks 25. martâ 19.00.

Biïetes iepriekðpârdoðanâ iespçjams iegâdâties «Biïeðu Paradîzes» kasçs un internetâ – www.bilesuparadi­ ze.lv. Cena: no Ls 4 lîdz Ls 6.

Rîgas reìiona amatierteâtru skatç Agita Puíîte

19. un 20. martâ no rîta lîdz vakaram Tukuma kultûras namâ varçja skatîties teâtri – pirmoreiz Tukumâ bija redzamas Rîgas reìiona teâtru iestudçtâs izrâdes. Tukumâ tâs râdîja mâkslinieki no Limbaþiem, Rîgas, Salaspils, Ogres, Íekavas, Tukuma, Carnikavas, Siguldas, Íeipenes un Lielvârdes.

Aicina paskatîties uz sevi no malas Izrâdes – visdaþâdâkâs, sâkot no mûsdienu autoru darbiem lîdz vçsturiskajâm traìçdijâm, problçmas – tikpat daþâdas un nopietnas, sajûtas – lieli pârdzîvojumi un smiekli lîdz asarâm. Tomçr aktuâlâkâ, vismaz pirmajâ skates dienâ, bija dzîvîbas, nâves un mîlestîbas tçma, caur kuru aktieri mudinâja skatîtâju meklçt at­ bildes uz mûþîgajiem jautâjumiem – kas es esmu, ko gribu no dzîves un ko dzîve grib no manis. To pirmajâ izrâdç – Ausekïa Limbaþu teâtra iestudçtajâ J. Narði drâmâ «Koka çna» – pats sev un citiem vaicâja aktieris un izrâdes reþisors Didzis Jonovs.

Kad pçc izrâdes vaicâjâm, kâpçc skatîtâjiem nav atstâjis ne kripatiòu cerîbas, nâvi vien, viòð iebilda, ka cerîba dzîvoðanai tomçr bijusi: “Ar ðo stâstu mçìinâjâm pateikt – ska­ tieties, kâ jûs dzîvojat, kâds ir jûsu dzîves saturs, no kâ jûs pârtiekat – no kartupeïiem, valdîbas lamâðanas? Ja kâds to ieraudzîja, tad optimisms ie­ dots. Citâdi? Citâdi pelçkâ masa nozâìç ozolu, samîda puíes; pelçkâ masa ir neþçlîga, tâ iznîcina individualitâti. Un ne jau aiz ïauna, bet tâpçc, ka nepa­ mana skaisto, neparasto, îpatnçjo. Un jo îpatnçjâks, nepareizâks, jo vairâk pret ierasto kârtîbu – jo jâiznîcina vçl vairâk… Un par ko tad cilvçks istabâ uztraucas? Par ikdieniðíumu, kas vi­ su iznîcina…”

Tukuma bçrnu un jaunieðu teâtris «Knifiòð» kopâ ar reþisori Rudîti Poèu gandarîti par paveikto izrâdç «Antigone»

Varbût tâds laiks…

Zîmîgi, ka arî jaunieðu teâtri bi­ ja íçruðies pie nopietniem darbiem – Rîgas skolçnu pils teâtris «Zîïuks» kustîbu izrâdç râdîja «Alvas zaldâtiòu», bet Þ. Anuija «Antigoni» bija iestudçjis Íekavas Jaunais Miltu teâtris un Tu­ kuma bçrnu un jaunieðu teâtris «Knifiòð». Ko vçrta dzîve, ja jâdzîvo melos, ko vçrts kompromiss, ja tas nav pieòemams, ko vçrti ideâli, ja ne­ var tos piepildît… Kâ atzina «Knifiòa» reþisore Rudîte Poèa, iestudçt «Anti­ goni» bijis sens viòas sapnis, taèu ti­ kai tagad bijis tâds aktieru sastâvs, kas to varçjis izdarît: “Daïa aktieru ir izauguði, ir gatavi arî kam nopietnam, lai aizietu no teâtra ar lielâku piere­ dzi. Iespçjams, arî politiskâs nianses, ðis skarbais laiks mudina iestudçt ko ðâdu, kas liek domât; varbût mums pat vajadzîga ðâda Antigone…” Skatç savas izrâdes râdîja arî Salaspils no­ vada amatierteâtris («Man ðodien 30»), Ogres Tautas teâtris (A. Kaso­ na «Treðais vârds»), Siguldas Tautas teâtris (A. Upîða «Ziòìu Jeðkas uz­ vara»), Lielvârdes Tautas teâtris (Dþ.

Patriks «Dîvainâ misis Sevidþa»), Íeipenes amatierteâtris («Lîdz pçdçjâm dzçrvçm») un «Gadîjuma prieki» – Tukuma jaunatnes teâtra «Brîvâ versija» jauniestudçjums (vairâk par izrâdi – 8. marta «NTZ» numurâ.

– Red.). Kâ atzina «Brîvâs versijas» reþisors Ilgonis Ðkâns, skate ir iespçja

skatîtâjiem redzçt ïoti labus darbus, savukârt viòam – kolçìu veikumu: “Laiks ar katru no mums izrîkojies ïoti atðíirîgi, tâpçc interesanti, kâ ta­ gad domâjam, dzîvojam, ko jûtam un ko gadi ar mums dara… Un gribu redzçt, vai teâtri ar konkrçto izrâdi apmierina savas ambîcijas, vai pasa­ ka skatîtâjam kaut ko bûtisku par ðo laiku…”

Kad viss ir galâ Ap pusvienpadsmitiem svçtdienas vakarâ viss bija beidzies, un skates eksperti – teâtra zinâtniece Ingrîda Vilkârse un literatûrzinâtnieks Be­ nedikts Kalnaès – varçja izdalît go­ dam nopelnîtos diplomus. Pirms tam viòi teica paldies kolektîviem un reþisoriem par ieguldîto dar­ bu, atzîstot, ka izrâdes bijuðas ïoti daþâdas: “Tâs bija eksperimentâlas, savdabîgas, mâkslinieciski meklç­ joðas, plaða ansambïa izrâdes; tâs lika daudz smieties, domât un dusmoties – par to runâjâm ar reþisoriem. Bet nu esam priecîgi par visu, ko esam

Rîgas skolçnu pils teâtra «Zîïuks» kustîbu izrâde bija vien desmit minûðu gara, taèu stâstu par Alvas zaldâtiòu viòi izstâstîja pârliecinoði redzçjuði.” Mûsu «Knifiòð» saòçma Skatîtâju vçrtçjums diplomu par vitâlu dramaturìisko attiecîbu un konfliktu spçli, otru dip­ lomu saòçma galvenâs lomas tçlotâja Zane Ozoliòa, savukârt «Brîvâ ver­ sija» – par atraktîvu un inovatîvu oriìinâldarba iestudçjumu. Tas, kuri teâtri piedalîsies amatierteâtru skates finâlâ «Gada izrâde», kas norisinâsies no 8. lîdz 10. aprîlim Jûrmalas teâtrî, bûs zinâms tad, kad bûs pagâjusi arî Zemgales reìiona skate.

Bija skatîtâji, kuri nâca uz konkrçtu izrâdi, bet vairâki, teâtrim uzticîgâkie, zâlç sçdçja vai visu dienu. Pçteris Cîmanis, kurð izrâdes skatîjâs kopâ ar Viju Cîmani un Aldu Bumburi, par spçcîgu nosauca «Knifiòa» Antigoni un Ogres teâtra izrâdi «Treðais vârds». Viòð pats savulaik bijis Ogres Tautas teâtra reþisors, tagad bijis interesanti redzçt ðî kolektîva iestudçto «Treðo vârdu». Ðâdas skates rajona centrâ bûtu ïoti vçlams katru gadu atkârtot.

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

kums

«Milzkalniekiem» gaidâma darbîga sezona Sestdien, 19. martâ, folkloras kopa «Milzkalnieki» svinçja 15. dzimðanas dienu.

Uz svinîbâm bija atbraukuðas folkloras kopas «Sîtava» no Puzes, «Dreòìeri» no Ceraukstes, «Vecvârkava» no Preiïiem, «Pûrs» no Slampes, «Pûralâde» no Pûres, «Vâcelîte» no Zantes, Talsu folkloras kopa un Milzkalnes un Smârdes tautas nama paðdarbnieki – sievieðu vokâlie ansambïi, senioru ansamblis, vidçjâs paaudzes deju kolektîvs «Jampadracis» un lînijdejotâji «Crazy-X».

Svçtku koncertu atklâja jubilâri.

Pirmais apsveikuma runu teica Engures novada domes priekðsçdçtâjs Gundars Vaþa un apbalvoja kolektîvu ar Engures novada Atzinîbas rakstu. Vairâki kolektîva dalîbnieki saòçma Smârdes pagasta Pateicîbas rakstus, bet viss kolektîvs kopâ – greznu jubilejas torti. Koncerta turpinâjumâ mijâs «Jampadraèa» un «Crazy-X» dejotâs dejas ar folkloras ansambïu dziesmâm, bet Preiïu folkloristes ciema kukulî bija atveduðas jestras anekdotes.

Todien «Milzkalnieki» atcerçjâs gan to, kâ koncertçjot apceïotas daudzas zemes, gan to, kâ izaugusi un uz skolâm aizceïojusi viòu jaunâ paaudze. Jubilâri cer, ka arî turpmâk bûs jauni cilvçki, kas vçlçsies kopt folkloras tradîcijas, turklât ne tikai dziedot un dancojot, bet arî vâcot tautas gara mantas folkloras biedrîbâ «Milzukalns». Ziedi kâ pateicîba no kopas dalîbniekiem gûla vadîtâjas

Savā jubilejā «Milzkalnieki» fotografējās kopā ar saviem viesiem – attēlā kopā ar folkloras kopu «Vācelīte» Anitas Apines un biedrîbas priekðsçdçtâjas Lîgas Cvetkovas rokâs. Pçc koncerta visi tika cienâti ar paðu uz ugunskura vârîto laða zupu, turpinâjâs dziesmas, dejas un daþâdas rotaïas. Muzikanti uz skatuves mainîjâs viens ar otru tâ, ka dancotâjiem zâlç lai-

ka atpûtai nebija.

Liels pârsteigums folkloristiem un arî visiem pasâkuma dalîbniekiem bija smârdenieka Jura Vihmaòa sarûpçtais svçtku salûts.

Juris ir «Milzkalnieku» stûres vîrs – bez viòa folkloristi nevarçtu doties koncertçt ne uz kaimiòpagastiem,

ne kaimiònovadiem.

Pçc jubilejas svinîbâm «Milzkalnieki» jau poðas citiem pasâkumiem, jo 16. sezona gaidâma ïoti darbîga. Nâkamajâ sestdienâ kolektîvs dosies uz Laucienu, kur notiks ziòìei veltîts pasâkums, Lieldienas paies,

Sadziedâðanâs svētki Tumes kultūras namā Sestdien, 19. martâ, Tumes kultûras nama telpas un telpiòas bija skanîgu balsu piepildîtas, jo tieði ðeit un tieði tagad notika koru sadziedâðanâs koncerts. Savu varçðanu îsi pirms gaidâmâs koru skates 1. maijâ apliecinâja Tumes jauktais koris, Tukuma «Vanema», kolektîvi no Rîgas – koris «Burtnieks» un Íekavas «Mozaîka».

Uzstâðanâs secîbu noteica kolektîvu gadu nasta. Un tâ gods atklât koncertu tika 15 gadus jaunajam Tumes korim ar savu jauniegûto diriìentu Rûdolfu Bacânu priekðgalâ. Bet kâ otrie ar dzîvespriecîgi dejisku un pavasarîgu, mîlas pilnu programmu uzstâjâs «Burtnieks», kas savos pirmsâkumos apvienojis dziedoðos Latvijas izdevniecîbu darbiniekus. Gan kora priekðâ, gan pie klavierçm savu aizrautîbu ar mûziku apliecinâja Mârtiòð Zvîgulis. Savukârt lielais Íekavas kolektîvs uzstâðanos atklâja ar garîgu mûziku – tâ gatavojoties Lieldienâm. Arî ðis koris ticis pie jauna diriìenta – Rûdolfa Bçrtiòa, taèu pie diriìçðanas tika arî Jânis Grigalis un Jânis Almanis, kurð, starp citu, nu vada Tukuma sievieðu kori «Noktirne». Kâ pçdçjie uz podestiem kâpa koris «Vanema» ar Tâlivaldi Gulbi pie diriìenta pults. Tukumnieku repertuârs ðoreiz bija tautiskâs noskaòâs. Bet koncertu un pasâkuma oficiâlo daïu noslçdza iespaidîga kopkora uzstâðanâs.

Sekoja ziedi, aplausi un svinîgas runas, bet sestdienas vakars vainagojâs ar koristu kopîgu pasçdçðanu, kas, cerams, bûs labs sâkums ilgstoðai draudzîbai. Un, ïoti iespçjams, ðie nebûs pçdçjie kolektîvu sadziedâðanâs svçtki Tumç.

Liena Trçde

Kopkora diriģēšana tika uzticēta vanemietim Tālivaldim Gulbim

uzstâjoties novada pagastos, bet vasarâ folkloras pasâkums notiks Ðlokenbekas muiþâ, savukârt uz rudens pusi jau jâbût gatavai skates programmai.

Rûtas Fjodorovas teksts un foto

8

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

Par dârzeòiem tirgû, mazdârziòâ un lielraþoðanâ Kâ novçrojumi liecina, tirgû dârzeòu cenas auguðas vairâkkârtîgi un varçtu domât, ka lielâs cenas saglabâsies arî nâkamajâ gadâ. Taèu dârzeòkopîbas speciâliste Mârîte Gailîte to neprognozç.

Viòa ar dârzeòu audzçtâjiem tikâs Tukuma lauksaimniecîbas konsultâciju biroja rîkotajâs mâcîbâs un stâstîja gan par dârzeòu audzçðanu, gan prognozçm tirgû un tâ saucamajiem niðas produktiem.

Kâ aizvien, viòas stâstîjums bija spraigs, neïâva atslâbt uzmanîbai un sniedza jaunas zinâðanas. Stâsta Mârîte Gailîte: Par motivâciju audzçt dârzeòus Pagâjuðâ gadâ dârzeòkopîbai nelabvçlîgi laika apstâkïi bija visâ Eiropâ – uz laukiem palika ïoti daudz nenovâktu kartupeïu un sîpolu. Polijâ jau divus gadus pçc kârtas plûdu dçï nav raþas. Krievijâ arî bija ïoti liela neraþa. Un viss kopâ radîjis dârzeòu deficîtu tirgû.

Pagâjuðâ gadâ arî mums daudzviet dârzeòi bija izslîkuði, kâpostiem piemetuðies sakòu augoòi un dârzeòu raþas bija zemâkas. Kopâ òemot, dârzeòu bijis mazâk, pieprasîjums milzîgs, lîdz ar to – cenas audzçtajiem patîkamas. Bet varam bût droði, ðogad tâ nebûs.

Visi lîdz ar krîzi ir sarosîjuðies, jo, kad jâizvçlas – braukt uz ârzemçm vai strâdât savâ zemç, daudzi izðíiras par pçdçjo. Tâpçc uz lielâm cenâm cerçt nevar. Labi, ja zemnieks cenðas audzçt no visa kâ pa druskai, tad var cerçt, ka viens dârzeòa veids otru izvilks.

Par sçklu aprites likumu Kopð 2004. gada ir pieòemts Sçklu un ðíiròu aprites likums. Saskaòâ ar to, Latvijas teritorijâ drîkst tir­ got tikai tâs sçklas, kas ir iekïautas Latvijas nacionâlajâ katalogâ, Eiro­ pas Savienîbas kopçjâ katalogâ vai kâdâ no Eiropas Savienîbas valstu katalogiem. Augu aizsardzîbas die­ nesta mâjas lapâ var atrast saites uz ðiem katalogiem un apskatîties, kas tad ir reìistrçts. Visas ðíirnes, kas nâk no treðajâm valstîm – Krie­ vijas, Ukrainas, ASV, Baltkrievi­ jas – drîkst ievest lîdz 2 kg sçklas tîrsvarâ un tikai savâm vajadzîbâm – tirgot tâs nedrîkst. Tas tâdçï, lai aizsargâtu patçrçtâju. Eiropas katalogâ atïauto audzçto tomâtu ðíiròu uzskaitîjums vien aizòem 400 lappuses. Visas ðîs ðíirnes ir reìistrçtas, aprakstîtas. Ja zemnie­ kam izaug kaut kâds “pasaules brînums” – ne tas, ko viòð pircis, viòð var vçrsties Augu aizsardzîbas dienestâ un celt pretenzijas pret sçklu tirgotâju. Speciâlisti var at­ braukt uz lauka, pârbaudît, jo viòiem ir reìistrçto ðíiròu apraksti, un viòi var meklçt cçloòus, kâpçc tâ ir iznâcis. Ja ðíirne nav reìistrçta Eiropas Savienîbas valstîs – nav ðíirnes apraksta, un inspektors ðâdâ gadîjumâ neko izdarît nevar.

Jezga ar amatieru ðíirnçm bi­ ja sâkusies tad, kad Eiropas Savienîba pieòçma direktîva par

Dârzeòkopîbas speciâliste Mârîte Gailîte aizsargâjamajâm ðíirnçm jeb ìençtiskajiem resursiem. Latvijâ tie, piemçram, ir guríi “Ìrîva” vai “Dindoòa zaïie íekaru”. Var bût arî tâdas ðíirnes, kas ir paredzçtas kâ ðíirnes noteiktiem apstâkïiem.

Daudzi, piemçram, spâòi, franèi, audzç kaut kâdus îpaðus tomâtus, guríus, baklaþânus, sparìeïus, tâdus kâ senâkos laikos mums bija Jûrmalas zemenes, Buldu­ ru burkânus, t. i., ðíirnes, kas kaut kâdos apstâkïos aug un ir ïoti kvalitatîvi. Tad ðâdas ðíirnes aizsargâ ar ìeogrâfisko norâdi. Bet tikai zinâms daudzums saimniecîbu drîkst kaut ko tâdu audzçt un piedâvât tirgû. Tulkoðanas procesâ gan ierçdòiem ðíita, ka termins “ðíirne îpaðiem apstâkïiem” bija par garu un ielika nosaukumu – amatierðíirne. Lîdz ar to sacçlâs troksnis, jo neesot iespçjams pârbaudît, kura ðíirne ir amatie­ ru, kura profesionâlâ. Piemçram, tomâtu ðíirne “Vçrða sirds”, ir ama­ tieru ðíirne, bet, ja kâds zemnieks vçlas to piedâvât tirgû, nevarçtu saprast, vai tagad to drîkst vai nedrîkst. Beigās pieòçma visiem atbilstoðu terminu. Savas amatieru ðíirnes ikviens drîkst audzçt. Bet tâm ir jâbût Eiropas katalogâ. Ja no Krievijas vai Baltkrievijas ieved vai iemaina, vai iegâdâjas klubâ «Tomâts», tâ ir privâtâ darîðana. No­ teikumi vçrsti tikai uz komerciâlo audzçðanu, lai nebûtu domstarpîbu un neskaidrîbu.

Ko grib lauka dârzeòi?

Visiem dârzeòiem vispiemç­ rotâkâs ir mâlsmilts vai smilðmâla augsnes. Jârçíinâs, ka smilðainâ augsnç visiem augiem jâdod vairâk magnija. Piemçram, augðòu kaï­ íoðanai izmanto dolomîtmiltus, kas ir lçtâkais variants, kâ papildinât augsni ar magniju. Sîpolus grûti izaudzçt mâlâ. Burkâniem nav la­ bas augsnes ar augstu trûdvielu sa­ turu, bet, ja ir kûdraina augsne, tad burkâniem ir jâmeklç piemçrotas ðíirnes. Mâlainâ augsnç jârçíinâs ar to, ka bûs bora deficîts augsnç visiem sakòaugiem. No savas prak­ ses varu teikt, ka pâris reizes esmu pârcentusies ar mikroelementiem un zinu, cik pçc tam ir grûti no tiem augsnç tikt vaïā. Tad labâk ir, ka to nedaudz pietrûkst.

Kâpostiem ðíirnes izvçle nosa­ ka turpmâko agrotehniku. Agrînâs ðíirnes, kuras izaug 50 dienu laikâ pçc to izstâdîðanas, visas izmanto svaigam patçriòam. Tâs, kas izaug lîdz 70 dienâm, der gan svaigam patçriòam, gan pirmajai skâbçðanai.

Agri skâbçtus kâpostus Latvijâ la­

bi nepçrk. Pârsvarâ skâbçðanai un daïçji svaigam patçriòam tiek iz­ mantotas vidçji vçlînâs ðíirnes, kas ienâkas 100 – 130 dienâs. 150 dienas un vçlînâkas ðíirnes der pârstrâdei un uzglabâðanai. Ja uz paciòas rekomendâcijâs rakstîts, ka ðíirne izaug ilgâkâ laikâ nekâ 150 dienâs, var gadîties, ka Latvijâ tâ neizaug. Ðíirnes, kas ienâkas 90 lîdz105 dienâs der gan skâbçðanai, gan svaigam patçriòam, gan 3-4 mçneðu uzglabâðanai. Tâs ir Ðíirnes “PerfectaF1” un “Anico­ maF1”.

Latvijâ kâpostu lielâ problçma ir sakòu augoòi, kas izplatâs ar kûtsmçsliem, tehniku, apaviem u. c. Jau vairâkus gadus tiek piedâvâtas ðíirnes, kas ir izturîgas pret ðo kaiti. Tie ir galviòkâposti, kam nosaukumâ ir kyla – “Ki­ laonF1”, “KilaxyF1”, ”TekilaF1’” u.c.

Pagâjuðâs vasaras pieredze lie­ cina, ja augsnç trûkst kalcija, tad arî izturîga ðíirne var saslimt.

Selekcionâri kâ pirmajiem sâka vei­ dot sakòu augoòu izturîgas ðíirnes tieði Pekinas kâpostiem, tâpçc ka tos stâda vasarâ uzkarsuðâ aug­ snē un infekcija âtrâk izplatâs. Pir­ mie izstâdîtie kâposti, ja paspçjam izstâdît lîdz kâdam 15. maijam, kad zeme vçl ir vçsa, tik traki nesli­ mo. Arî ziedkâpostiem ir izturîgas ðíirnes, bet to sçklu cena ir di­ vas reizes lielâka – jau parastiem ziedkâpostiem sçklu cena ir augsta!

Tâpçc tas vçl ir jautâjums, vai Lat­ vijas laukos, kur ir sakòu augoòi, ir vçrts audzçt ziedu kâpostus.

Jâpiebilst, ka kâposti un krustzieþu dzimtas augi inficç arî zemenes. Ja infekcija augsnç ir, tâ ir uz mûþu, jo vienmçr slimîba atradîs saimniek­ augu, uz kâ saglabâties.

Augu biezîba ir atkarîga no tâ, cik lielas galviòas audzçjam. Jo lielâka galviòa, jo retâk jâstâda.

Ja grib izaudzçt 12 kg smagas galviòas, jâstâda lîdz 30 000 au­ gu uz hektâru. Savulaik Latvijâ gribçjâm ieviest ðíirni “MegatonF1” – saldi, skaisti, garðîgi, bet bez ka­ cena, tâdçï “guï” ar vçderu uz ze­ mes un tos ïoti grûti novâkt. Tâpçc sâka audzçt citas ðíirnes – “Jagu­ arF1”, “AgressorF1”. Ðîs ðíirnes arî ir ar lielâm galvâm.

Svarîgi ir atrast îsto ðíirni Agrînâs ðíirnes kâpostus jo agrâk izstâda, jo labâk. Zem plçves agros kâpostus arî var audzçt, bet tas neatmaksâjas. Veikalos jau ta­ gad ir parâdîjuðies agrie kâposti – ievestie, kas maksâ zem lata kilogramâ. Agrînâs ðíirnes stâda aprîlî un maijâ. Tâs labi aug zem agrotîkla. Bauskas pusç zemnieki pat 0,5 ha lielas platîbas stâda zem agrotîkla. Uzglabâjamas ðíirnes jâcenðas izstâdît lîdz 15. maijam.

Tomçr der zinât, ka, piemçram, tiek norâdîts, ka ðíirne “Len­noxf1”, ienâkas 145 dienâs, bet svarîgi – kurâ vietâ. Proti, ðî ðíirne, kâ arî “BartoloF1” Holandç izaug 142 dienâs, bet Latvijâ – 165 dienâs.

Bet nevar tâ vienkârði aprçíinât, cik dienâs galu galâ ðíirne Latvijâ izaugs. Viss atkarîgs gan no lai­ ka apstâkïiem, gan paðas ðíirnes: ir ðíirnes, kas izaug âtrâk nekâ Holandç, un ir ðíirnes, kas izaug ilgâkâ laikâ. Piemçram, pagâjuðâ

gadâ ar îpatnçjo vasaru daudzas ðíirnes izauga trîs nedçïas âtrâk.

Lîdz 20. oktobrim kâposti jânovâc un jâliek glabâðanâ.

Ir ðíirne “BeneficeF1”, kas 80 dienâs izaug ar astoòus kilo­ gramus smagu galviòu. Ja to ag­ ri iestâda, tâ izaug augustâ. Ko lai augustâ ar to dara? Dzesçtavâ likt nevar – elektrîbas dçï, bet, ja to stâda 10.-15. jûnijā, tad tâ ienâkas tieði tad, kad mums to vajag. La­ bi glabâjas un skaisti aug – “Mu­ cumaF1”.

Kâposti dzer kâ zirgi Visiem kâpostiem vajag ïoti daudz kalcija – 3200 mg litrâ, daudz kâlija, bet slâpekïa prasîbas ir daþâdas – ziedkâpostiem un brokoïiem vajag diezgan daudz, bet galviòkâpostiem slâpekïa vajadzîba atkarîga no tâ, kâdu raþu gaidâm. Ja tâ ir agra ðíirne un gaidâma neliela raþa, tad pietiks ar 180, bet, ja audzçjam 12 kg sma­ gas galviòas – slâpekïa mçslojumu vajag daudz. Fosforu un sçru prak­ tiski visiem vajag daudz. Var lie­ tot kâlija sulfâtu, vai laiku pa lai­ kam jâveic mçsloðana ar amoni­ ja sulfâtu. Taèu jârçíinâs, ka amo­ nijs konkurç ar kalciju un var bût problçmas ar kalcija uzòemðanu.

Latvija tagad piedâvâ vairâk kâ 20 NPK mçslojumus, kuri satur arî sçru. Gan rapsim, gan íiplokiem, gan sîpoliem vajag diezgan daudz mikroelementu – sçru.

Kroplas lapas kâpostam liecina par molibdena trûkumu. Firmas «Bejo» ðíirnçm ir palielinâtas prasîbas pçc molibdena. Ja trûkst kalcija – galviòas vidû ir ieþuvuðas kâ pergamenta lapas.

Kâpostiem labs mçsloðanas lîdzeklis ir perlka, kas satur kalciju un slâpekli.

«Perlka» jâiestrâdâ divas nedçïas pirms stâdîðanas. Ðis mçslojums patîra augsni no dîgstoðâm nezâlçm, no kaitçkïiem, no slimîbu ierosinâtâjiem. Jâiestrâdâ «Perlka» 10 cm dziïi. Kâposti dzer kâ zir­ gi – to jau secinâjuði grieíu zinâtnieki.

Patiesi – katram augam vajag spai­ ni dienâ. 90 t ûdens nepiecieðams uz 1 t kâpostu. Latvija neizaudzçjam labu kâpostu raþu tikai tâpçc, ka nenodroðinâm laistîðanu. Kâposti, kurus grasâmies uzglabât, obligâti jânovâc pirms salnâm; jânogrieþ ar na­ zi zem galviòas tâ, lai griezums nebûtu slîps; rûpîgi jâsaliek, lai neapdauzâs.

Tas ir svarîgi. Optimâla uzglabâðanas temperatûra ir 0 grâdu. Glabâðanas laikâ jâuzmanâs no etilçna, kas veici­ na zaïu augu novîðanu. Etilçnu izdala pelçjumi, puves, augïi, trihodermîns.

Íiploki – izdevîgs dârzenis Íiploki ir pieprasîti, tiem ir augstas cenas, bet nav stâdâmâ materiâla. Tas ir galvenais, kâpçc nevaram Latvijâ strauji palielinât íiploku audzçðanu. Íiplokus audzç tâpat kâ sensenos laikos, tos pavairo paði, un nav firmu, kas piedâvâtu sçklu. Diemþçl tâ tas ir gandrîz visâ pasaulç. Îstâs sçklas ir tikai daþâm ðíirnçm, ko izveidojuði holandieði, bet ðîs ðíirnes nav derîgas Latvijas apstâkïiem. Tâs audzç Izraçlâ, Çìipte, Spânijâ, turklât tikai pçc lîguma un ar îpaðâm licencçm. Pirmajâ gadâ no sçkliòas izaug viens sîpoliòð. Ðodien Latvijâ izdevîgâk ir audzçt stâdâmo materiâlu nekâ pârtikas íiplokus. Íînâ íiplokiem cenas

uzlçca pasakaini, eksportam ne­ kas nepalika. Divus gadus pçc kârtas Íînâ nav íiploku, un par to priecâjas spâòi, kam ir labas cenas un labas raþas. Íiploku audzçðana ir perspektîva.

Ziemas íiplokus stâda septembrî, oktobrî, vâc jûlijâ, augustâ. Tie ir lie­ li, skaisti – 5-6 daiviòas íiplokâ; la­ bi glabâjas lîdz februârim. Vasaras íiplokus audzç maz, bet tie vislabâk glabâjas. Ir arî tâ saucamie pârejas íiploki, kurus var stâdît gan rudenî, gan pavasarî, tie veido íiplokus divâs kârtâs – iekðpusç lielâkie, bet apkârt – mazâkie. Mazâkie ir gaisa sîpoliòi, jo ðis íiploks neveido ziednesi, gai­ sa sîpoliòi paliek ziednesî iekðâ. Ja stâda, ðie íiploki ir jâdala – ârçjâs daiviòas stâda atseviðíi, iekðçjâs – atseviðíi. Ievestos íiplokus stâdît nav jçgas, jo tie pie mums neaug. Svarîgi ir íiplokus iestâdît laikus, lai tie labi apsakòojas un ir spçcîgi, jo pavasarî parasti laikus netiek uz lauka. Stâdâmā materiâla patçriòð ir atkarîgs no tâ, kâdus íiplokus stâdâm – parasti no 300 kg lîdz vienai tonnai uz hektâra.

Arî raþa íiplokiem ir krietni zemâka nekâ sîpoliem – Latvijā tos vâc septiòas tonnas no hektâra. Svarîgi, lai íiploki bûtu kalibrçti pçc lieluma.

Latvijâ visi vietçjie íiploki vairâk vai mazâk ir inficçti ar pelçjumu, puvi, tripðiem. Ja pavasarî vie­ na otra daiviòa ir izþuvusi, tad tur vainîgas çrces. Pret çrcçm mums ir maz lîdzekļu, patiesîbâ íiplokiem augu aizsardzîbas lîdzekïi nav reìistrçti. Ir ditâns, bet tas puvi neòem. Vienîgais, ko varam darît, stâdît íiplokus, apstrâdâtus ar trihodermînu.

Optimâlais skâbuma lîmenis íiplokiem ph 6-7. Íiplokiem va­ jag daudz mikroelementu, tie ir ïoti prasîgi. Derçs mçslojums «Kemira» NPK 10, 10, 20 , kas ir labâkais lîdzeklis, jo tajâ ir daudz mikroele­ mentu, selçnu ieskaitot. Íiplokiem vajag daudz sçra, divreiz vairâk nekâ sîpoliem, un diezgan daudz slâpekļa. Maijâ íiploki nereti ir dzelteni – trûkst slâpeklis. Zeme ir auksta, un augs nevar to paòemt.

Labâkais, ko var darît, ir miglot caur lapâm amonija sulfâtu, tâdçjâdi do­ dot augam gan sçru, gan slâpekli vairâkas reizes, lai tas kârtîgi paçd.

Pçc tam nepiecieðamas vairâkas papildmçsloðanas. Íiplokiem ir arî neîstâ miltrasa, ir arî pelçkâ puve. Ir arî kaitçkïi – sîpolu muða un ziedu muða, bet tâs nav pârâk kaitîgas. Kaitîgâkas ir çrces, nema­ todes, bet pret tâm mums nav, ar ko cînîties.

Ja íiplokam ziedneði jau ir lie­ li, izauguði, tos labâk neaiztikt.

Vienîgi, ja tos tirgo kâ atseviðíu produktu. Ja grib ziedkâtus izraut, to vajag darît, kad paðíir lapas un paskatâs, vai tur kaut kas veidojas.

Ja veidojas, izkniebj, ja nepaspçj – lai aug. Íiplokiem ir izteikta smaka, lîdzko kaut ko uzplçð, vi­ si kukaiòi salien uz bojâtâs vietas un atnes infekciju. Íiploki jâvâc, kad stublâjam apakðçjâ treðdaïa sâk dzeltçt.

Par burkâniem, sîpoliem, tomâ­ tiem un guríiem M. Gailîtes stâstîto lasiet mûsu laikraksta nâkoðajâs Lauku lapâs un pielikumâ «Darbs Dara Darîtâju».

Rûta Fjodorova

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

Sports

Nedçïas nogale – volejbola zîmç Sestdien, 19. martâ, Lapmeþciemâ notika «Rietumu lîgas» organizçtâ novada volejbola èempionâta sabraukums vîriem.

Zane Vimbule

Galda spçles Galda tenisisti iekïûst finâlâ Aizvadîtajâ svçtdienâ, 20. martâ, Bauskâ Tukuma galda tenisisti piedalîjâs republikas komandu èempionâta 3. lîgâ.

Tukumnieki aizvadîja apakðgrupas spçles ar pieciem pretiniekiem un, piedzîvojot vienu zaudçjumu, izcînîja iespçju piedalîties finâlsacensîbâs 9. aprîlî Rîgâ.

Florbols Jaunieðiem pçdçjâs èetrâs spçlçs – èetras uzvaras

FOTO - Jânis Vîtols

Tajâ «Pûre» ar rezultâtu 3:2 pârspçja «Lapmeþciemu» un ar 3:1 – «Smârdi». Turpretî «Kandava» piedzîvoja zaudçjumu (1:3 «Lapmeþciemam»), kâ arî uzvaru – (ar 3:0 pār «Smârdi»).

Vçl sestdien notika volejbolistu sabraukums Cçrç, kurâ «Tukuma» komanda piedzîvoja divus zaudçjumus – ar 1:3 «Ozolam» un ar 0:3 «Kramam» (turklât «Kramam» vçl tikpat skaista uzvara ar 3:0 pret «Ozolu»).

20. martâ volejbols vîru komandas aicinâja Tukuma Sporta un atpûtas kompleksâ Lauktehnikâ, kur «Tume» svinçja uzvaru divas reizes – ar 3:1 pâr «Akotiòu», un ar 3:2 pârspçjot «Tukumu»; bet viena uzvara arî «Tukuma» kontâ – ar 3:1 uzvarçts «Akotiòð».

Nâkamais sabraukums volejbolistiem bûs ðo sestdien, 26. martâ, 11.00 Cçrç ar «Ozola», «Tumes» un «Smârdes» komandu lîdzdalîbu.

9

Cîòas sports Savrinoviès Polijâ 20. martâ Polijâ savu profesionâlâ boksa cîòu aizvadîja sporta kluba «Tukuma Brâïi» bokseris Sergejs Savrinoviès.

Tukumniekam, kurð startç vidçjâ svara kategorijâ, seðu raundu cîòâ pretî stâjâs lîdz ðim neuzvarçtais Krievijas sportists Ismails Tebojevs. Cîòâ pçc punktiem uzvara tika pieðíirta Krievijas cîkstonim, un jâuzslavç S. Savrinoviès, kurð ir otrais sportists, kurð ir izturçjis cîòu ar Tebojevu lîdz beigâm. Visiem pârçjiem cîòas parasti beidzâs ar nokautu.

Basketbols

aizvadîja «Jûrmalas SS/Sloka» komanda. Un viesi arî ðoreiz svinçja uzvaru – pârspçjot smârdeniekus ar 84:76, lîdz ar to jûrmalnieki iekïûst «Rietumu lîgas» pusfinâlâ, kur tiksies ar «Vçrgale/Duna» komandu no Liepâjas. Rezultatîvâkie spçlçtâji smârdenieku komandâ bija Agris Kazâks – 21 (6 trîsp. m.), M. Baranovskis – 14, Toms Celmiòð – 13, G. Eòìelis – 12 punkti.

Lîdz ar to èempionâts ir beidzies gan Smârdes «ASK/Brîvsolim», gan «Tukuma sporta skolai». Pusfinâlâ «Kandava» tiksies ar «Talsiem» (pirmâ spçlç notiks sestdien, 26. martâ, Talsos) un «Jûrmalas SS/Sloka» ar Liepâjas «Vçrgali/Dunu». Turçsim îkðíus par mûsçjiem – SK «Kandavu».

Smârdenieki un tukumnieki pusfinâlâ necînîsies

«Tukums/Baltais» uzvar rîdzinieces

Aizvadîtajâ nedçïâ norisinâjâs vairâkas basketbola spçles «Rietumu lîgas» turnîrâ.

14. martâ sâkâs ceturtdaïfinâla sçrija starp «Jûrmalas SS/Sloka» un «ASK/Brîvsolis» (Smârde) komandâm.

Pirmajâ spçlç pârâki bija jûrmalnieki, izcînot uzvaru ar rezultâtu 88:75.

Rezultatîvâkie: «ASK/Brîvsolis» sastâvâ bija Mâris Baranovskis – 28 (6 trîsp. m.), Kristaps Petrovs – 15 (5 trîsp. m.), Gatis Eòìelis – 11, Mârtiòð Reíis – 10 punkti.

15. martâ Tukumâ tika aizvadîta otrâ ceturtdaïfinâla spçle starp «Tukuma sporta skolas» un «Talsu» komandâm. Un arî ðoreiz talsinieki izrâdîjâs stiprâki, uzvarot ar 100:67 un iekïûstot pusfinâlâ. Rezultatîvâkie spçlçtâji «TSS» komandâ: Andris Feldmanis – 23, Eduards Horeliks – 22 punkti. Lîdz ar to zinâms, ka «Talsu» basketbolisti cînîsies pusfinâlâ 17. martâ atbildes ceturtdaïfinâla spçli Smârdç ar «ASK/Brîvsoli»

18. martâ Tukuma Sporta un atpûtas kompleksâ Lauktehnikâ notika Jaunâs sievieðu basketbola lîgas spçle, kurâ Daces Aumales trençtâ komanda «Tukums/ Baltais» ar 72:61 pârspçja vieðòas no komandas «Rîga/Pârdaugava».

Rezultatîvâko vidû tukumniecçm bija Elîna Bâliòa ar 21 gûtu punktu, Egita Vînakmene ar 20 punktiem un Zane Voita ar 14 punktiem. Ðobrîd 9 komandu konkurencç tukumnieces ieòem 6. vietu ar 19 punktiem.

Nâkamâ spçle «Tukums/Baltais» basketbolistçm bûs 25. martâ, izbraukumâ tiekoties ar «Valmieras sporta kluba» basketbolistçm.

Volejbols Labâkâs volejbolistes – no Pûres Sestdien, 19. martâ, Pûrç risinâjâs Tukuma novada spor-

ta spçïu sacensîbas volejbolâ dâmâm – piedalîjâs 7 komandas, kuras vispirms cînîjâs divâs apakðgrupâs.

Pusfinâlâ Pûres 2. komanda ar 2:0 pârspçja «Policiju», savukârt «Tukuma Sporta skola» ar 2:1 uzvarçja irlavnieces. Zaudçtâjas pusfinâlâ tikâs savâ starpâ – Irlavas volejbolistes ar 2:0 pârspçja «Policiju», savukârt uzvarçtâjkomandu cīņā «Pûre II» ar 2:0 pârspçja «TSS».

Uzvarçtâjkomandâ – «Pûrç II» – spçlçja Elza Ozoliòa, Aija Kokina, Mârîte Brice, Zane Sedlova, Antra Liepiòa, Lîga Sakne, Ilze Minusa.

Pçc regulârâ turnîrâ – lîderos «Ozolnieku» volejbolistes Svçtdien, 20. martâ, Pûrç norisinâjâs novada volejbola èempionâts sievie­tçm.

Komanda «Ozolnieki» ar 3:0 pârspçja gan «Kandava/Cçre, gan SK «Kandava» volejbolistes, toties ar divâm skaistâm uzvarâm var lîksmot «Kandavas/Cçres» volejbolistes – ar 3:0 pârspçjot «Kamparkalns» meitenes un SK «Kandava» spçlçtâjas.

Lîdz ar to ir noslçdzies regulârais èempionâts. Kâ pirmâs to noslçdz «Ozolnieki» spçlçtâjas, 2. – «Kandava/Cçre», 3. – SK «Tume», 4. – «Tukums», 5. – «Kamparkalns», 6. – «Dobele», 7. – SK «Pûre», 8. «Tukuma sporta skola», 9. – SK «Kandava».

Izslçgðanas spçles (play-off) dâmâm notiks 27. martâ Pûrç: 10.00 spçlç «Dobele» – «Tume»; 11.00 «Kamparkalns» – «Tukums», 12.00 «Dobele» – «Tume»; 13.00 «Kamparkalns» – «Tukums». Finâlam kvalificçsies uzvarçtâjs divu spçïu summâ.

20. martâ Inèukalnâ savas pçdçjâs èetras spçles regulârajâ Latvijas Jaunatnes un bçrnu florbola èempionâtâ aizvadîja FK «Irlava» jaunieðu «U14» vecuma grupas komanda, izcînot èetras uzvaras.

«Telms/Tukums» cîòâ ar «Daudzesi» uzvarçja ar 14:1 (vârtus guva Rièards Gruziòð – 7, Emîls Èertogonovs – 4, Anrijs Daile , Artûrs Anèirçviès, Mareks Stanèiks).

«Valkas» vienaudþus irlavnieki pârspçja ar 11:1 (vârtus guva Renârs Austrums – 4, R. Gruziòð – 2, A. Daile, Toms Zâlmanis., M. Stanèiks, Rièards Riekstiòð, E. Èertogonovs).

Ar 8:3 uzvarçta «Mazsalacas» florbola komanda (vârtu autori E. Èertogonovs, Kristers Ðvâns, R. Austrums., R. Gruziòð, A. Anèirçviès, Renârs Stanèiks, T. Zâlmanis, A. Daile).

Pçdçjâ spçlç ar Valmieras BSS, kuru komanda uzvarçja ar 3:2, pçcspçles metienos vârtus guva T. Zâlmanis un R. Austrums – 2.

Lîdz ar to «Telms/Tukums» komanda ir izcînîjusi 1. vietu 2. divîzijâ, uzvarot visâs 22 spçlçs, un turpina cîòu (izslçgðanâs spçlçs) par medaïâm Latvijas èempionâtâ. Astotdaïfinâlâ komanda tiksies ar 1. divîzijas 8. vietu. Pâru uzvarçtâjs tiks noteikts divu spçïu summâ (viena spçle izbraukumâ, otra – mâjâs). «Telms/ Tukums» uzbrucçjs R. Gruziòð kïuvis par rezultatîvâko spçlçtâju èempionâtâ, 22 spçlçs gûstot 58 vârtus un izdarot 41 piespçli – kopâ gûti 99 punkti). Komandas treneris – Normunds Jansons.

Futbols Novada èempionâtâ zinâmi «B» lîgas rezultâti Sestdien, 19. martâ, ar 9. sabraukumu Jaunpilî noslçdzâs Tukuma novada atklâtais èempionâts telpu futbolâ «B» lîgâ.

Un tâ sestdien «Zemgale Pluss» uzvarçja «Veterânus» ar rezultâtu 6:2, bet ar 5:3 pârspçja «Gumsu»; divas uzvaras arîdzan «Kaims» kontâ: ar 7:2 uzvarçta «Gumsa» un ar 18:0 sagrauti «Nîgrie». Sausâ pretiniekus atstâja arî SK «Kandava» futbolisti – ar 14:0 pârspçjot FK «Balodi», kas piedzîvoja zaudçjumu arî «Veterâniem» – ar 3:4. Toties FK «Selga II» uzvarçja «Nîgros» ar 7:5.

Lîdz ar to «B» lîgas noslçguma tabula izskatâs ðâdi: 1. vietâ «Kaims» (Jaunpils), 2. – SK «Kandava II» (Kandava), 3. – «Zemgale Pluss» (Slampe), 4. – «Gumsa» (Jaunpils); 5. – FK «Balodis» (Tukums), 6. – FK «Selga-II» (Lapmeþciems), 7. – «Veterâni» (Tukums), bet 8. – «Nîgrie» no Tukuma.

Par «B» lîgas rezultatîvâkais spçlçtâju apbalvoja Igoru Zaïevski (SK «Kandava II»); kâ labâko vârtsargu sveica Reini Mizgu («Kaims»); labâkais aizsargs: Ainârs Voiciðs («Gumsa»); labâkais uzbrucçjs: Sergejs Jeïisejevs («Zemgale Pluss»); savukârt vçrtîgâkais spçlçtâjs: Gatis Dzeguze («Kaims»).

Nu zinâms, ka «Kaims» izcînîjis tiesîbas spçlçt «A» lîgâ, bet FS «LLT» bûs jâspçlç «B» lîgâ. 27. martâ Irlavâ notiks pârspçles – «Veterâni Pluss» («A» lîga 7. vieta), SK «Kandava II» («B» lîga 2. vieta), «Zemgale Pluss» («B» lîga 3. vieta), «Gumsa» («B» lîga 4. vieta).

Zane Vimbule

Zemgales reìiona futbola èempionâtâ 12. martâ Tukumâ 3. kârtas «B» grupas spçles aizvadîja «U-8» (2003. dz. g.) vecuma zçni.

FK «Tukums 2000/TSS-1» savstar­ pçjâ spçlç ar otro komandu bija pârâki ar rezultâtu 7:2, ar 6:1 pieveica BFK «Salaspils-2», bet ar 8:1 sagrâva FK «Olaine-1», un ar rezultâtu 5:3 uzvarçja BFK «Salaspils-1».

FK «Tukums 2000/TSS-2» ar rezultâtu 2:1 uzvarçja FK «Olaini-2», bet ar BFK «Salaspili-2» nospçlçja neizðíirti 3:3.

13. martâ Jûrmalâ 4. kârtas «A» grupas spçles aizvadîja «U-12» (1999. dz. g.) vecuma zçni.

FK «Tukums 2000/TSS-1» pirmajâ spçlç ar 4:0 pieveica PFS «Jûrmala-1», ar 2:1 pieveica Salaspils BJSS, nospçlçja neizðíirti 2:2 ar FK «Kauguri P.B.L.C.» un arî pçdçjâ spçlç nospçlçja neizðíirti 1:1 ar PFS «Jûrmalu-2».

FK «Tukums 2000/TSS-2» pirmajâ spçlç piekâpâs ar 1:4, ar 1:0 pieveica PFS «Jûrmalu-2», bet ar 3:0 uzvarçja BFK «Salaspili».

13. martâ Jûrmalâ 1. kârtas «B» grupas spçles aizvadîja «U-6» (2005. dz. g.) vecuma zçni.

FK «Tukums 2000/TSS» pirmajâ spçlç paði mazâkie ar 2:0 uzvarçja PFS «Jûrmalu-1», bet ar rezultâtu 1:3 piekâpâs FK «Kauguri P.B.L.C.».

Nâkamâ, 2., kârta notiks 2. aprîlî 10.00 Tukumâ.

19. martâ Jûrmalâ 2. kârtas «A» grupas spçles aizvadîja «U-7» (2004. dz. g.) vecuma zçni.

FK «Tukums 2000/TSS-1» vispirms ar rezultâtu 4:2 uzvarçja PFS «Jûrmalu-2», bet jau otrajâ spçlç ðo paðu komandu sagrâva ar 7:0.

FK «Tukums 2000/TSS-2» ðajâ kârtâ vienîgajâ spçlç piedzîvoja sâpîgu zaudçjumu 1:11 pret PFS «Jûrmala-1».

Nâkamâ, 3., kârta notiks 26. martâ Jûrmalâ.

20. martâ Jûrmalâ 3. kârtas «A» grupas spçles aizvadîja «U-10» (2001. dz. g.) vecuma zçni.

FK «Tukums 2000/TSS-1» savstarpçjâ spçlç uzvarçja Tukuma otro komandu ar 3:2, pçc tam ar 2:0 pieveica PFS «Jûrmalu-3», ar rezultâtu 2:1 uzvarçja PFS «Jûrmalu-4», bet nospçlçja neizðíirti 1:1 ar SK «Kangaroos».

FK «Tukums 2000/TSS-2» ar rezultâtu 4:0 pieveica PFS «Jûrmalu-5», bet zaudçja ar 1:2 PFS «Jûrmalai-3».

Zemgales reìiona futbola èempionâta finâls «U-11» vecuma grupai notiks 27. martâ 10.00 Jûrmalâ, «U-10» vecumam 3. aprîlî 10.00 arî Jûrmalâ, bet «U-9» vecumam 10. aprîlî Salaspilî.

Daina Vilmane

Sports

10

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

19. martâ notika trîs spçlçs Latvijas maksibasketbola èempionâtâ.

Pirmajâ, kas notika Bulduru dârznie­cîbas vidusskolas sporta zâlç, vecuma grupâ «K40+» kungiem, BK «Tukums» ar rezultâtu 110:75 pârspçja SSB «Jûrmala» basketbolistus. Tukumnieku komandâ: Andris Liepiòð – 54, Ainârs Baumanis – 25, Uldis Horeliks – 14, Ivo Gotfrîds – 11.

«K60+» grupâ BK «Tukums» savâ laukumâ – Tukuma Raiòa ìimnâzijas sporta zâlç – uzòçma viesus no «Zinâtòu akadçmijas» un ar 84:55 tos pârspçja. Tukuma komandâ rezultatîvâkais bija Ivars Þvîgurs – viens no izcilâkajiem bijuðajiem «VEF» komandas spçlçtâjiem PSRS laikâ.

Nâkamâ spçle notika «K50+» grupâ, kurâ kulturâlas un disciplinçtas spçles vietâ viesi – BK «Rîgas Vilki» – nolçma sagâdât nelielu pârsteigumu jeb izrâdîties, rezultâtâ “vie-

siem” tiesneði nolçma pieðíirt zaudçjumu – 0:20.

20. martâ maksibasketbola spçli Tukuma Sporta kompleksâ aizvadîja vecuma grupas «D40+» sievietes. BK «Tukums 45» ar 60:49 pârspçja SSB «Jûrmala 40» basketbolistes.

Vçl svçtdien notika atbildes spçle «K60+» grupâ, kurâ Rîgâ tikâs BK «Tukums» un «Zinâtòu akadçmija». Arî ðoreiz veiksme bija tukumnieku sabiedrotâ – ar 71:49 pârspçti rîdzinieki. Ar rezultativitâti spçlç atkal izcçlâs I. Þvîgurs (34 punkti) un Imants Cickovskis (12). Ðîs nedçïas spçles: sestdien, TRÌ sporta zâlç – 26. martâ 13.00 «K50+» vecuma grupâ spçlçs BK «Tukums» un «Íekava»; 14.30 «K65+» grupas vîri: BK «Tukums» – «LBSK»; 15.00 Tukuma Sporta un atpûtas kompleksâ spçlçs «D30+» grupas basketbolistes: BK «Tukums 35» – «Latvijas Gâze 35»; bet svçtdien, 27. martâ, uz Rîgu atbildes spçlç dosies «K65+» vîri: «LBSK» – BK «Tukums».

FOTO - Zane Vimbule

Tukums uzvar zinātniekus un “vilkus”

Uz laukuma – «K60+» grupas komandas: BK «Tukums» un «Zinâtòu akadçmija» (Rîga)

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

Reklﾄ［a un sludinﾄ）umi

11

Ziņas

12

Otrdiena, 2011. gada 22. marts

aptauja

Vai sirdî jûtat pavasari? Vai esat redzçjuði gâjputnus atlidojam?

Domâjat par dârza (palodzes) darbiem?

dzīvesziņa

Mçness dienu kalendârs

19. diena (pilns mçness Svaru/Skorpiona (21.18) zîmç) – zirneklis, tîkls; viena no cikla smagâkajâm dienâm; bîstami ïauties apjukumam, depresijai, skumjâm, kârdinâjumiem; jâuzmanâs ar jaunâm idejâm; neuzsâkt jaunus darbus; sekmîgs bûs vienatnç veicams radoðais darbs; uzturâ jâlieto granâtâboli, kartupeïi; ðajâ dienâ dzimuðie var bût cînîtâji par taisnîgu lietu; sapòi var nobiedçt, taèu nepiepildâs – no 22. marta 23.30 lîdz 24. marta 0.54.

20. diena (pilns mçness Skorpiona/Strçlnieka (22.46) zîmç) – çrglis; garîgâs pârveidoðanâs diena; labs laiks gavçðanai un garîgâs skaidrîbas iegûðanai; nedrîkst çst gaïu; nav ieteicams piepûlçt redzi; viegli pieòemt svarîgus lçmumus; nedrîkst ðaubîties; jâkoncentrçjas uz svarîgâko mçríi; ðajâ dienâ dzimuðie ir neatkarîgi, izturîgi, lîderi, godkâri un lepni; sapòi piepildâs – no 24. marta 0.54 lîdz 25. marta 2.03.

Igauòu krustvârdu mîkla

Jeïena (strâdâ):

– Sirdî jûtu. Mîlestîbu gribas. Ir, ir jau arî, bet pavasarî kòudinâs un nekad jau nav par daudz. Mîïoto cilvçku vârdâ nenosaukðu. Pats sapratîs. Gâjputnus vçl ðeit, Latvijâ, neesmu redzçjusi. Nesen pie ra­ diem Vâcijâ ciemojos. Tur es dzçrves redzçju. Par dârzu arî domâju. Sçklas ir jau nopirktas. Stâdus pirksim. Viss notiks.

Çrika (strâdâ):

– Vçl ne. Saulîtes pietrûkst. Gâjputnus re­ dzç­ju – gulbi dîíîtî ma­ nos laukos. Par dârzu ne­ maz nevar domât. Pirk­ sti, nagi niez, kâ gri­ bas zemç kaut ko darît.

Zemç parakòâties. Ar vi­ siem desmit pirkstiem un basâm kâjâm arî. Cik vairs ilgi lîdz pirmajiem ziediem dârzâ...

Andrç (norvçìis, Latvijâ pie draudzenes dzîvo):

– Jâ, jûtu gan. Latvijâ un manâ dzimtenç Norvçìijâ arî pavasaris ir klât. Kâ lai to nejût, visa daba taèu mostas. Diena garâka kïuvusi, gaiðâks laiks. Mçs ar draudze­ ni audzçsim tomâtus, guríus, citus dârzeòus.

Uz palodzes neniekojos.

Dçsti siltumnîcâ jau aug.

Artis (bezdarbnieks):

– It kâ vçl nejûtu. Siltâku laiku tâ kâ gribçtos. Uz zaïo velk. Uz meitençm arî – uz Sintiju, manu meiteni, velk tâ, ka traks var palikt. Vakar pie viòas Rîgâ biju. Atpakaï gribas. Dzçrves redzçju.

Pagâjuðo piektdien uz lau­ ka Jaunpils pusç. Omei laukos Jaunpilî ir dârzs.

Man patîk itin visi zemes darbi. Protams, vçl tîkamâk ar Sintiju kopâ bûtu zemi strâdât.

Jânis Vîtols

mūsu absolventi

Nâkotnes tiltâ – pa ðodienas mirklim

Sastâdîjis Aivars Levgovds

Horizontâli: 1. Vçlçta augstâkâ valsts likumdevçja iestâde. 11. Izcilâko darbu kopums literatûrâ, mâkslâ un zinâtnç. 18. Svârstîbu slâpçtâji transportlîdzekïiem u. c. 19. Novusa nûjas. 20. Ârstnieciska iestâde pie ar­ mijas daïâm. 24. Prieþu dzimtas koks Ziemeïamerikâ. 25. Jûtas nedroði. 27.

Eiropas valsts iedzîvotâjs. 28. Nezâle.

31. Smalks meþìîòu audums 33.

Nots. 34. Konditorejas izstrâdâjums.

35. Dabisks, tâds, kas nav mâkslîgs.

36. Nedegoðs minerâlvielu atlikums.

38. Ziede. 39. Cilvçku lîíi, kas ar pretpuves lîdzekïiem pasargâti no satrûdçðanas. 41. Stroncijs. 42. Bi­ jusī radiostacija Rîgâ. 43. Zodiaka zvaigznâjs. 45. Skumjas, bçdas. 46.

Elektrostacijas tips (abr.). 49. Kastrçti harçmu kalpotâji. 51. Nezâles. 53.

Peizâþa. 56. Lode. 58. Lietuvas kods.

59. Iepriekð izstrâdât darba gaitu.

62. Lidmaðînas tips. 63. Norâdâmais vietniekvârds. 64. Viegls tîklveida au­ dums. 65. Zinâtne par augu uzturele­ mentiem un to izmantoðanu. 66. Al­ va. 67. Divu sportistu treniòcîòa. 68.

Atvairît (uzbrukumu u. c.) 70. Partiku­ la. 71. Smailas, arî griezîgas (sâpes).

Vertikâli: 1. Rokraksts uz perga­ menta, no kura nodzçsts iepriekðçjais teksts. 2. Neprofesionâïi. 3. Iesârts. 4.

Laurensijs. 5. Atiris, atârdîjies. 6. Lau­ ku apdzîvota vieta. 7. Naturâlâ lo­ garitma bâze. 8. Nâtrijs. 9. Latvi­ jas basketbola komanda. 10. Bries­

mu signâls. 11. Nokriðòu veids.

12. Metâli, ko pievieno cçlmetâla sakausçjumiem. 13. Sarkankoks. 14.

Nots. 15. Sievietes vârds jûnijâ. 16.

Kvçla, liesmaina. 17. Arsçns. 21. Pa­ zemes eja 22. Pârtraukums sporta spçlç. 23. Kûku ðíirne 25. Sprosts, krâtiòð. 26. Dzeltens nogulumiezis.

29. Pçc seno romieðu ticçjumiem – dievi, mâjas pavarda sargâtâji. 30.

Sievietes vârds maijâ. 32. Ðíçrskoks pie masta. 34. Debess íermenis. 37.

Latvieðu mâkslas filma (1957. g.). 39.

Treknot, taucçt (augsni). 40. Mît. 44.

Vasarnîca, mâja ârpus pilsçtas. 47.

Sievietes vârds decembrî. 48. Ûdens apskalotas sauszemes daïas. 50.

Riòíis, gredzens. 52. Ragvielu vei­ dojumi pirkstu galos. 54. Rente. 55.

Vîrieða vârds novembrî. 57. Partiku­ la, ko pievieno vâcu uzvârdu priekðâ.

59. Skandinâvijas aviokompânija. 60.

Prozeodîms. 61. Makðíernieku pie­ derumi.

Zemītes pamatskolas devītie ar skolotāju Sandru Šteinbergu Jânis Vîtols

Ar domu par nâkotni, par iespçju arî pçc gadiem desmit, divdesmit ieraudzît ðodien ieliktos pamatus, esam nolçmuði nofotografçt Tukuma, Kandavas, Jaunpils un Engures novada skolu 9. un 12. klaðu absolventus. Arî uzzinât, kâ viòus raksturo skolotâji, kâdus viòi redz sevi paði, kâdas ir ðî gada absolventu nâkotnes ieceres. To paveiksim lîdz izlaidumiem, vçlot labas sekmes un panâkumus turpmâkajâ dzîvç.

Zemîtes pamatskola Zemîtes pamatskolas devîtâs kla­ ses skolçnus – Madaru Zandbergu, Santu Demidovu, Dâvi Labsvârdu,

Sigitu Stavro, Lîvu Mindâli, Dârtu Dinsbergu, Dzintaru Projumu, Katrînu Ðvarcu, Aigaru Ceceru, Evitu Podnieci, Ivo Eglîti, Oskaru Oinasu, Gvido Podnieku, Simonu Sjanitu, Lîvu Tutiòu, Lindu Lçnerti – audzina skolas mûzikas skolotâ­ ja Sandra Ðteinberga. Laikam arî tâpçc visi devîtie dziedoði. Korî dzied, pat Lielajos Skolçnu dziesmu svçtkos pâgâjuðajâ vasarâ Rîgu piedziedâjuði.

Puiði pçdçjâ laikâ vairs ne tik skanî­ gi. Lieli jau, un balsis lûst. Labi, ka tâ, vairâk brîva laika, arî mâcîbâm. Pa­ matskola jâbeidz. Audzinâtâja, vaicâ­ ta par savçjiem, teic, ka daþâdi, bet la­ bi. Reizçm varot ko tâdu sastrâdât, un tad visi liekoties kopâ un blçòas pa­ grieþ uz labo pusi. Paði teic, ka pie ne­

darbiem sals, vçsâ ziema vainîga. Kad salti, gribas skriet, diet un nereti ðíçr­ si sanâk. Bet pavasaris nu arî klât, un – viss bûs labi.