Dajemy Dzieciom Siłę! nr 5 by Ewa Dziemidowicz

magazyn Fundacji Dzieci Niczyje nr 5

Przeczytałeś?

Przek Przekaż ka dalej alej

Ojcowskie spotkania

Ojciec po rozwodzie

O czym rozmawiają ojcowie?

Jak zatroszczyć się o dziecko w czasie rozstania?

Mama, Tata, Tablet 9

Jak rozsądnie korzystać z urządzeń mobilnych?

Witamy Tata spacerujący z dzieckiem w wózku. W poradni dziecięcej towa-

W Fundacji Dzieci Niczyje staramy się wspierać zachodzące zmiany,

rzyszący córeczce przy szczepieniu. Smażący dzieciom na śniadanie

bo wiemy, jak cenne są dla relacji w rodzinie i rozwoju dzieci. Wiemy, że

ulubione naleśniki. Kupujący synom dresy na kolonie. Machający wraz

aktywne zaangażowanie ojca w opiekę nad dzieckiem już od jego narodzin

z dwuletnią córeczką codziennie rano z okna mamie, która idzie do pracy.

korzystnie wpływa na rozwój emocjonalny i poznawczy dziecka. Znamy

Takie obrazki, kiedyś niezmiernie rzadkie, dziś widzimy coraz częściej.

wyniki badań, które pokazują, że bliskie i bezpieczne relacje z ojcem we

Jeszcze czasem niektórych dziwią. Niekiedy pojawia się obawa – „czy on to

wczesnym dzieciństwie sprawiają, iż w późniejszych etapach życia dzieci są

potrafi?”. Czasem zaangażowanie taty w codzienne obowiązki i opiekę nad

bardziej towarzyskie, łatwiej nawiązują relacje z rówieśnikami, lepiej rozwijają

dzieckiem postrzegane jest jako bohaterstwo – „cóż za wspaniały ojciec!”.

się pod względem intelektualnym i cechują się większą pewnością siebie.

Ale świat się zmienia i zaangażowanie mężczyzn w rodzinne obowiązki i opiekę nad dzieckiem coraz częściej postrzegane jest jako normalne, oczy-

W tym numerze naszego magazynu dużo piszemy o ojcach, z przekonaniem o ich ogromnym znaczeniu w życiu dzieci.

wiste i dobre. „Coraz częściej” nie oznacza jednak zawsze i przez wszystkich. Ciągle jeszcze kobiety poświęcają zajęciom domowym i związanym z opieką nad dziećmi średnio trzy razy więcej czasu niż mężczyźni. Żyjemy jednak w czasie dynamicznej transformacji obyczajowej. Transformacja to zawsze trudny proces. Zmiana społecznej roli ojców wymaga więc refleksji, zro-

Dziękujemy, że jesteście z nami!,

zumienia trudności oraz wsparcia. Wsparcia samych ojców, którym nie odpowiada już rola nieobecnego czy niedostępnego emocjonalnie żywiciela rodziny, którą często pełnili swego czasu ich ojcowie. Chcą uczestniczyć w wychowaniu dziecka od jego najmłodszych lat. Wskazują jednak na wiele

Prezeska Fundacji Dzieci Niczyje

barier na tej drodze: od zbyt licznych obowiązków służbowych, braku czasu dla siebie, zmęczenia przez różnice zdań na temat wychowania z matką dziecka, podważanie ich kompetencji po brak wzorców do naśladowania i brak wsparcia. Na scenie zachodzących zmian są też inni aktorzy: kobiety, które muszą zrozumieć trudności swoich partnerów, dziadkowie, którym często trudno przeformułować stereotypowe postrzeganie ról w rodzinie i oderwać się od własnych doświadczeń w tym obszarze. Wydawca – Fundacja Dzieci Niczyje

Publikację wydano w ramach projektu

ul. Walecznych 59, 03-926 Warszawa,

„To be a Dad” wspieranego przez World

tel. 22 616 02 68, e-mail: fdn@fdn.pl,

Childhood Foundation.

magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

dajemy dzieciom siłę

tekst: Krzysztof Górski, Maciej Chodorek

„Ojcowskie Spotkania" – grupa wsparcia dla ojców

a początku prowadzonych przez Fundację Dzieci Niczyje działań, których celem

jest podnoszenie kompetencji rodzicielskich, zgłaszały się do nas głównie kobiety. Z czasem zaczęło się to się jednak zmieniać i obecnie jedna trzecia zgłaszających się do naszego programu Dobry Rodzic – Dobry Start to mężczyźni.

Prowadzimy dla nich grupy wsparcia pod nazwą „Ojcowskie Spotkania”. Ich ideą jest umożliwienie uczestnikom opowiedzenia o sobie oraz swoim ojcostwie, posłuchania innych, mających podobne problemy. Zależy nam, aby uczestnicy mogli zatrzymać się i poświęcić uwagę samym sobie, gdyż realizując obowiązki związane z pracą, wychowaniem dzieci, byciem mężem/partnerem bardzo często nie starcza im na to czasu. Program

Krzysztof Górski – psychoterapeuta, trener, członek

Maciej Chodorek – psychoterapeuta, przez wiele lat

zespołów Fundacji Sto Pociech i Stowarzyszenia OPTA

związany z ze specjalistyczną Poradnią Opta oraz

w Warszawie, współpracownik Fundacji Dzieci Niczyje.

Stowarzyszeniem Opta. Pracuje w Fundacji Dzieci Niczyje

Tata trzech córek.

i współpracuje z Fundacją Sto Pociech. Tata córki.

grupy w dużym stopniu opieramy na modelu „Grup

słuchanie dorosłych mężczyzn, mówiących o swoich

o trudnościach, nieradzeniu sobie czy słabości.

Ojców” wypracowanym w Fundacji Sto Pociech. Na

dzieciach w sposób, jaki stereotypowo przypisuje

Wciąż obowiązuje model mężczyzny, który ze

spotkaniach grupy rozmawiamy o zmianach, jakie

się matkom, a więc z zaangażowaniem i czułością.

wszystkim ma sobie poradzić, a przecież każdy

zachodzą, gdy urodzi się dziecko, i o problemach

Tematem ostatniego spotkania grupowego są

z rodziców przeżywa zarówno uczucia radości

z pogodzeniem pracy z ojcostwem, znalezieniem

ojcowskie sukcesy.

czy sukcesów rodzicielskich, jak i bezradność czy

czasu dla siebie, byciem partnerem i rodzicem. Przyglądamy się relacjom uczestników z ich ojcami i rozmawiamy o tym, co chcieliby powtórzyć w kontakcie ze swoim dzieckiem. Poruszamy temat

złość, że nie zawsze sobie radzi. Istotnym czynni-

Siłą „Ojcowskich Spotkań” jest bezpieczeństwo, otwartość, a w rezultacie poczucie wspólnoty.

ich związku z partnerką – jaki jest, co z niego czer-

kiem wydaje się to, że grupa jest homogeniczna, a prowadzący też są ojcami. Ułatwia to poruszanie niektórych tematów, jak choćby związanych z seksem czy innymi potrzebami lub problemami.

pią, co sprawia trudności, zastanawiamy się, jak

Mężczyźni mogą otwarcie dzielić się swoimi

Doświadczenie pokazuje, że do zbudowania po-

zadbać o relacje z partnerką. Ojcowie opowiadają

problemami oraz słuchać się nawzajem bez oce-

czucia bezpieczeństwa oraz otwartości i zrealizo-

też o przyjemnościach i wyzwaniach związanych

niania i krytyki. Generalnie, w życiu społecznym

wania bieżących potrzeby uczestników potrzebne

z ich rodzicielstwem. Niezwykle poruszające jest

nie ma dla mężczyzn przyzwolenia na mówienie

jest około dziecięciu spotkań. Uczestnicy często magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

ojcowskie spotkania

podkreślają znaczenie wspólnoty oraz fenomenu

doświadczeniach, zachęcamy uczestników do

psychoedukacyjne „Być ojcem, być sobą”, możliwe są

spotkania, podczas którego nie ma rozpraszaczy

skorzystania z innych form pomocy, np. terapii

też konsultacje psychologiczne i terapia. Cała pomoc

w postaci alkoholu czy transmisji meczu piłkar-

pary lub terapii indywidualnej.

świadczona jest nieodpłatnie. Więcej informacji można

skiego, lecz jest prawdziwa rozmowa. Gdy trudności ojców wykraczają poza moż-

znaleźć na stronie dobryrodzic.fdn.pl w zakładce *Spotkania Ojcowskie realizujemy w ramach projektu

liwości pomocy w ramach grupy wsparcia, np.

„Być tatą” wspieranego przez World Childhood

przy silnym konflikcie z partnerką lub uniemożli-

Foundation. W ramach tego samego projektu

wiających w pełni wejście w rolę ojca przeszłych

jesienią 2015 roku odbędą się jeszcze warsztaty

„Nasza oferta”.

co sądzą ojcowie „Najbardziej podobała mi się możliwość mówienia o sprawach, które są dla mnie ważne; to, że jako faceci rozmawialiśmy o emocjach i o sytuacjach w związku i to pod mądrym prowadzeniem.”

„Przekonałem się, że nie tylko ja mam takie kłopoty. Inni ojcowie spotykają się i radzą sobie z podobnymi problemami.”

„Dowiedziałem się więcej o rozwoju dziecka, ale też o swoim miejscu w związku, w rodzinie.” „Fajna była więź, wsparcie i zaufanie między uczestnikami; szczerość w grupie.” 4

dajemy dzieciom siłę

tekst: Karolina Mazurczak

ono nie chce jeść

niemowląt spożywało nawet 10 posiłków na dobę. Analiza sposobów żywienia badanych niemowląt wykazała, że oprócz nadmiernej liczby posiłków

Ratunku, ono nie chce jeść!

równie często proponowane były im przekąski. Tym sposobem mali rekordziści zjadali nawet 20

Długie dyskusje o tym, co dziecko już je, jak

różnej wielkości posiłków w ciągu doby!1 Wiedza

i gdzie je oraz – co zdecydowanie częstsze – cze-

dotycząca sygnałów wysyłanych przez dziecko

go znowu nie zjadło, angażują wielu rodziców

związanych z uczuciem głodu i sytości jest bar-

najmłodszych dzieci. Temat jedzenia jest waż-

dzo pomocna i wpisuje się w nurt tzw. responsive

ny z uwagi na to, że okres wczesnego dzieciń-

feeding, czyli sposobu karmienia opartego na wraż-

stwa to czas, w którym kształtują się preferencje

liwej i regulującej odpowiedzi bliskiego opiekuna

i nawyki żywieniowe.

na wczesne oznaki zarówno głodu, jak i sytości

Po pierwsze zaufaj

u dziecka. Obserwując u dziecka takie objawy, jak zaciskanie ust, odwracanie głowy od łyżeczki i od-

Dziecko przychodzi na świat z wieloma nie-

pychanie jej, zasłanianie ust rączką, grymaszenie,

docenianymi przez dorosłych, umiejętnościami.

wypluwanie smoczka lub coraz wolniejsze jedzenie,

Jedną z nich jest zdolność do samokontroli, która

dostajemy sygnał, że czas zakończyć posiłek.

dotyczy także żywienia. Niemowlęta karmione piersią piją z niej dopóki uczucie głodu nie zostanie zaspokojone. Wysyłają wyraźne sygnały świadczące, że właśnie kończą swój posiłek: spowalniają tempo ssania, odwracają głowę od piersi, usypiają. Podobne zachowują się dzieci karmione mlekiem modyfikowanym. Jednak w tym przypadku pojawia się u dorosłych pokusa, by dać dziecku odrobinę więcej jedzenia. Przejawia się to często w takich zachowaniach, jak używanie do przygotowania mieszanki większej niż zalecana porcji mleka lub podanie dodatkowej butelki. Wszystko w dobrej wierze, by dziecko na pewno nie poczuło głodu.

Uczucia głodu też trzeba się nauczyć

Karolina Mazurczak – psycholog, dietetyk, specjalista ds. programów

małego brzuszka. Duże znaczenie dla pojawienia

Namawianie, zmuszanie i wszelkie zachowania, które mają nakłonić do zjedzenia choć jednej łyżeczki więcej mogą prowadzić do zaburzenia naturalnych mechanizmów samokontroli, to często pierwszy krok do zaburzeń karmienia. A co, gdy apetyt gdzieś znika?

się apetytu ma aktywność fizyczna dziecka – zwykle krótki spacer przed obiadem czy kolacją wpłynie na jego poprawę. Jeśli chcecie rozbudzić apetyt swojego dziecka, zdecydowanie zrezygnujcie z przekąsek. Niewinnie wyglądające kukurydziane chrupki skutecznie wypełniają mały brzuszek, odbierając apetyt na coś konkretnego. Nie zapominajcie o tym, że wasze dziecko jest jeszcze bardzo małe, a więc narażone na wiele czynników mogących zmniejszać apetyt. Ząbkowanie, infekcje, zmęczenie, stres

Kolejną lekcją pomocną dla opiekuna każdego

związany ze zmianą opiekunów i miejsc pobytu

małego dziecka jest analiza przyczyn, z których

dziecka, alergie, a także określony etap rozwojowy,

apetyt czasem znika. Podobnie jak u dorosłych,

szczególnie zaznaczony u 2–3 latków, które pragną

jest on zmienny. By mógł się pojawić, dziecko

za wszelką cenę zaznaczyć własną wolę, istotnie

Badania prowadzone w grupach dzieci

przede wszystkim musi poczuć się głodne. Pomóc

wpływają na apetyt malucha! Uwzględnijcie je

w wieku 1–3 lat wskazują na niepokojące ten-

w tym może uregulowanie częstości spożywanych

i w miarę możliwości starajcie się je zaakceptować.

dencje wpływające na kształtowanie nieprawi-

posiłków. Dla małych dzieci przewiduje się trzy

Pomóc może w tym złota zasada uwzględniona

dłowych reakcji w zakresie odczuwania głodu

główne posiłki i jeden-dwa uzupełniające, których

w najnowszych wytycznych żywienia niemowląt

i sytości. Blisko 20% uczestniczących w badaniu

wielkość powinna być dostosowana do potrzeb

i małych dzieci2 – wy decydujecie co podać dziecku, magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 4

RATUNKU ONO NIE CHCE JEŚĆ ale to ono decyduje, co z tej propozycji zje i ile zje. Normy i przykładowe wielkości porcji są tylko wartością orientacyjną, nie trzymajcie się ich za wszelką cenę. W praktyce jest tak, że jednego dnia dziecko zje mniej, ale w kolejnych dniach tendencja ta najczęściej się odwraca.

Ratunku, ono nie chce jeść! Spokojnie, wszystkie dzieci chcą jeść i pokazują to od pierwszych chwil po urodzeniu. Zamiast myśleć o tym, czego nie zjadło wasze dziecko pomyślcie, co możecie zrobić, by je do jedzenia zachęcić. Po pierwsze usiądźcie razem do stołu. Nie ma nic miłego w jedzeniu w samotności – jedzenie oprócz swojej funkcji odżywczej, ma

za kolejny kęs, karanie za niezjedzoną surówkę, odgrywanie teatrzyków, a także nocne karmienie przez sen to najczęstsze koła ratunkowe, po które sięgają zmęczeni rodzice. Wystrzegajcie się ich,

także ogromne znaczenie społeczne. Dodatkowym

dziecka. Radość z nauki jedzenia będzie większa,

one zawsze mają swoje konsekwencje i mogą ob-

argumentem za wspólnie spędzanym przy stole

jeżeli w pozwolimy dziecku na dużą samodzielność.

rócić się przeciwko wam. Jedzenie ma być przede

czasem jest kwestia nauki zachowań przez mode-

Nie uzbrajajcie się w drogie i atrakcyjne sztućce

wszystkim procesem świadomym i przyjemnym,

lowanie. Już ośmiomiesięczne niemowlę bacznie

i talerzyki, jedzenie to nie czas zabawy, a nawet

a stosowanie takich metod może i bywa skuteczne,

obserwuje wybory żywieniowe swoich rodziców.

najdroższe akcesoria nie gwarantują sukcesu

ale nigdy obojętne.

Widzi, co konsekwentnie omijają, co im smakuje,

przy stole z kilkulatkiem. To, w co uzbroić się na

Weźcie głęboki oddech, uśmiechnijcie się

ale też jak posługują się sztućcami – doświadcze-

pewno musicie to cierpliwość – potrzeba jej bardzo

i usiądźcie razem do stołu. Niech waszym celem

nia bezcenne i niestety niemożliwe do zdobycia

dużo! Przyda się zarówno do wielokrotnego pro-

stanie się nauka jedzenia, a nie proces nakarmie-

w samotności. Po drugie urozmaicajcie posiłki.

ponowania nowych potraw, ale też do sprzątania

nia dziecka.

Doświadczenia smakowe płyną z wielu zmysłów –

najbliższego otoczenia po posiłku malucha.

barwa, konsystencja to elementy szczególnie ważne dla dziecka, początkowe etapy związane z nauką

Niech waszym celem stanie się nauka jedzenia, a nie proces nakarmienia dziecka.

Nie tędy droga!

Zmiana tej perspektywy i nastawienia do wspólnych posiłków z dzieckiem może okazać się pierwszym krokiem do sukcesu!

jedzenia wymagają dostarczenia dziecku bodźców

Nakarmienie małego dziecka często graniczy

dla wielu jego zmysłów. Zadbajcie o urozmaicenie

z cudem, to niezaprzeczalny fakt! W chwili kry-

1 Dane na podstawie badania „Ocena sposobu żywienia i stanu

i uatrakcyjnienie jego posiłków, które najłatwiej

zysu mogą przychodzić do głowy różne pomysły

odżywienia niemowląt w wieku 6 i 12 miesięcy w Polsce”. Prowa-

będzie osiągnąć kładąc na małym talerzyku róż-

i rozwiązania, których pewnie doświadczyliście

dzonego przez Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” we

nobarwne potrawy z różnych grup produktów

w dzieciństwie. Przywołajcie te wspomnienia.

współpracy z Fundacją Nutricia.

spożywczych. Warzywa i owoce, makarony o wielu

Co o nich myślicie dzisiaj? Co myśleliście o osobie,

2 Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towa-

kształtach, mięso i ryby podawane w różnej formie,

która w ten sposób nakłaniała was do jedzenia?

rzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy

szklanka mleka lub mleczno-owocowego koktajlu,

Jedzenie za kolejnych członków rodziny, samolo-

medyczne, Pediatria 2014.

z pewnością spotkają się z entuzjastyczną reakcją

ty nieustannie latające za oknem, nagradzanie

dajemy dzieciom siłę

tekst: Justyna Wichot

Mity na temat ojcostwa

to zrobię”. Dziecko w miarę rozwoju szybko uczy się,

jak się czujesz, podając ogólny powód, bez wtajemni-

co może zrobić mama, a co tata. Dobrze jest się różnić

czania w szczegóły. Twoje dziecko potrzebuje również

i uzupełniać np.: mama zawsze pomoże w zadaniu

informacji, że to nie jest jego problem i nie musi się

z matematyki, a tata z historii. Dla dziecka ważne jest

martwić, ale jego zainteresowanie jest dla ciebie bar-

również doświadczenie, że i mama, i tata przytuli, po-

dzo ważne. Może będziesz potrzebować przytulenia

całuje i będzie obok, zarówno kiedy jest miło i wesoło,

albo buziaka i poprosisz je o to? Dziecku potrzebny jest

jak i nieprzyjemnie, smutno. Pamiętajcie, aby już od

ojciec, który umie przyznać się do błędu i przeprosić.

samego urodzenia mówić do dziecka. Małe dziecko chętnie uczestniczy w takiej rozmowie – odpowiada zmienionym wyrazem twarzy, ruchem, a od drugiego miesiąca życia uśmiechem. Te pierwsze rozmowy są ważnym elementem w budowaniu więzi z dzieckiem.

3. Tata jest od zabawy, mama od wychowania Mit, który wpycha w niechciane role.. Zarówno mama, jak i tata są od wychowywania i od zabawy.

2. Tata musi być twardy, musi zawsze sobie radzić

1. Mama jest najważniejsza Uważa się, że małe dziecko od urodzenia do pewnego wieku (często słyszę o pierwszym roku życia)

Każda zabawa dla dziecka jest również nauką!. Być może będzie tak, że to z mamą chodzi na plac zabaw, który jest bardziej oddalony od domu, a z tatą na

Czy faktycznie zawsze tak musi być? Ojcowie oba-

basen., Przy jasnym przekazywaniu dziecku zasad,

wiają się okazywać emocje przy dziecku, nie chcą

nie będzie miało z tym problemu. Oboje jesteście tak

uchodzić za słabych. Na pytanie dziecka, które patrzy

samo odpowiedzialni za wspieranie rozwoju waszego

na smutny wyraz twarzy: „co się stało?”, odpowiadają:

dziecka, a to, jak podzielicie obowiązki i przyjemno-

„nic”. Zaprzeczają tym samym ocenie sytuacji dziecka.

ści, zależy tylko od was i sposobu funkcjonowania

Obawiają się obciążyć dziecko własnymi sprawami,

waszej rodziny.

więc chowają emocje. Jednak tak jak rodzice towarzyszą dziecku w emocjach, tak samo dzieci powinny zaakceptować fakt, że rodzice są czasem smutni, zmęczeni, czują złość czy płaczą.

4. Mama w domu, tata w pracy… …tak samo, jak mama w pracy, a tata w domu! Sami

potrzebuje tylko mamy. Tymczasem małe dziecko

Drodzy ojcowie! Nie bójcie się, że powiedzenie

wiecie, co jest dla was najlepsze i czego potrzebujecie,

potrzebuje osoby, z którą zbuduje więź, i nigdzie nie

dziecku: „jest mi smutno” czy płacz sprawią, że dziecko

nie wasza matka, teściowa czy kolega z pracy. Dla

jest powiedziane, że musi nią być mama i że jest to

pomyśli: „tata sobie nie radzi”. Takie doświadczenie

waszego związku ważne są wspólne ustalenia. Jeżeli

możliwe tylko z jedną osobą. Noworodek potrzebuje

jest bardzo cenne. Po pierwsze to potwierdzenie, że

to ty chciałbyś zajmować się domem i nie podejmo-

poczucia bezpieczeństwa, które jest zaspokajane

wszystkie emocje są potrzebne. Po drugie: czasem

wać pracy zawodowej albo pracować w mniejszym

dzięki odpowiadaniu na jego potrzeby fizjologiczne

jesteśmy radośni, zamyśleni, a czasem smutni, ale po-

wymiarze, a twoja partnerka chciałaby realizować się

i emocjonalne: karmienie, przewijanie, reagowanie

dejmując różne działania, możemy przeżyć te emocje

zawodowo, dlaczego miałoby się to w waszej rodzinie

na jego płacz. Wszystkie te czynności może wyko-

w sposób konstruktywny. Wybiegając w przyszłość,

nie sprawdzić? Najważniejsza jest szczera rozmowa

nywać mama, jak i tata. Potrzebna jest gotowość do

twoje dziecko również, będzie potrafiło odnaleźć się,

o potrzebach i znalezienie wspólnego rozwiązania,

zaangażowania i wiara we własne możliwości. Nie

kiedy ktoś kiedyś przy nim zapłacze. Jednak, kiedy

które będzie korzystne dla twojej rodziny.

zniechęcajcie się, kiedy słyszycie od partnerki: „daj, ja

dziecko pyta: „co się dzieje, tato?”, powiedz krótko, magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

Nagroda dla osób pomagających dzieciom

Dr Alina Margolis-Edelman (1922 − 2008) była wybitną lekarką i działaczką społeczną. W ciągu całego życia, starała się pomagać ludziom, a przede wszystkim dzieciom. Edukację medyczną rozpoczęła w Żydowskiej Szkole Pielęgniarek w warszawskim getcie. Wzięła udział w powstaniu w getcie, a później w Powstaniu Warszawskim (odznaczona Krzyżem Walecznych). Ukończyła studia medyczne, pracowała jako pediatra, prowadząc również działalność badawczą. Po wydarzeniach marcowych 1968 roku nie pozwolono jej na kontynuację pracy naukowej, odrzucając z powodów politycznych rozprawę habilitacyjną na temat cukrzycy. Wraz z dziećmi wyjechała do Francji, gdzie pracowała od 1970 roku. Współtwórczyni organizacji Lekarze Świata (Medecins du Monde), z ramienia której przebywała na misjach medycznych w wielu krajach świata. Odznaczona za pomoc uchodźcom z Wietnamu, tzw. boat people. Współzałożycielka francusko-polskiego stowarzyszenia SOS Aide aux Malades Polonais (pol. Pomoc Chorym w Polsce). Była prezeską stowarzyszenia Association Les Cahiers Littéraires, wydającego kwartalnik „Zeszyty Literackie”. W czasie stanu wojennego w Polsce pomagała z Francji opozycji solidarnościowej. Po 1989 roku otworzyła w Polsce Biuro Pomocy Inicjatywom Społecznym, a w 1991 roku założyła Fundację Dzieci Niczyje pomagającą dzieciom krzywdzonym. Była przyjacielem i orędownikiem ludzi w potrzebie, ale przede wszystkim dzieci chorych, krzywdzonych, opuszczonych. Odznaczona Orderem Uśmiechu. W 20-lecie działalności Fundacji ustanowiono – wspólnie z Fundacją Zeszytów Literackich – Nagrodę imienia Aliny Margolis-Edelman.

www.nagroda.fdn.pl Fundacja Dzieci Niczyje oraz Fundacja Zeszytów Literackich ustanowiły w 2011 roku Nagrodę im. Aliny Margolis-Edelman dla osób zasłużonych w działalności na rzecz pomocy dzieciom. Kto może zostać laureatem? Przede wszystkim profesjonaliści: terapeuci, lekarze, pracownicy socjalni, pielęgniarki, nauczyciele, wychowawcy, policjanci, ale także wolontariusze działający na rzecz najmłodszych. Celem Nagrody jest wyróżnienie osób zaangażowanych w pomoc konkretnym dzieciom lub w działania przyczyniające się do doskonalenia systemu opieki i ochrony dzieci. Jak nagradzany jest laureat? Laureat otrzymuje statuetkę, nagrodę pieniężną w wysokości 5000 zł oraz dyplom i roczną prenumeratę kwartalnika „Zeszyty Literackie”. Jak zgłaszać kandydatów do Nagrody?

Zgłoszenie kandydata do Nagrody musi zawierać: wypełniony wniosek zgłoszeniowy oraz CV kandydata. Zgłoszenia kandydatów przyjmowane są do końca marca danego roku. Formularz zgłoszenia oraz regulamin Nagrody znajdują się na stronie www.nagroda.fdn.pl 8

Marzena Affeldt (2014), Łukasz Ługowski (2013), Joanna Radziwiłł (2012), Jolanta Paruszkiewicz (2011), Ryszard Izdebski (2011)

* A font by Jos Buivenga (exljbris) -> www.exljbris.com

Kandydatury należy nadsyłać na adres: nagroda@fdn.pl. Zgłoszenia mogą nadsyłać zarówno osoby prywatne, jak i organizacje pozarządowe i instytucje.

Laureaci Nagrody im. Aliny Margolis-Edelman (2011-2014):

dajemy dzieciom siłę

tekst: Joanna Fejfer-Szpytko

OJCIEC

po rozwodzie Rozwód a rodzicielstwo

dwóch tygodni w czasie wakacji. Staje się w ten sposób „tatą od święta”. Chociaż ustalenie harmonogramu cotygodniowych wizyt należy do obojga rodziców, dla dwóch skonfliktowanych ze sobą osób bywa to niezwykle trudne, a czasami przerasta ich możliwości. Wielu ojców, nie widząc szans na porozumienie z byłą

I żyli długo i szczęśliwie, jak w bajkach. Czasami

żoną, woli unikać kolejnych przykrości, ograni-

jednak dwoje ludzi zamiast żyć zgodnie, po wielu

czając lub całkowicie zrywając kontakt z dziec-

kłótniach decyduje się na rozwód. W ostatnich

kiem. Badania psychologiczne potwierdzają,

latach obserwujemy zjawisko zwiększania się

że dzieci pozbawione kontaktu z ojcem mogą być

liczby rozwodów. W 2013 roku rozwiodło się ponad

słabiej przystosowane społecznie, mogą też mieć

66 tys. małżeństw, to o ponad 1,6 tys. więcej w sto-

większe trudności z odnalezieniem się w gru-

sunku do roku poprzedniego. Rozwód zawsze

pie rówieśniczej.

Joanna Fejfer-Szpytko – terapeutka Fundacji Dzieci Niczyje

oznacza kryzys dla rodziny, gdyż niesie ze sobą

Konsekwencje zmieniają się w zależności od

zmiany w życiu i funkcjonowaniu wszystkich jej

płci dziecka: chłopiec może mieć trudności z od-

kiem pozwala tacie na zaspokojenie własnych

członków. Rozwód jest nie tylko przerwaniem

najdywaniem się w męskiej roli, dziewczynka zaś

potrzeb opiekuńczych (odczuwanych indywidualnie

ciągłości małżeństwa. W bardzo wielu przypad-

może przejawiać problemy z nawiązywaniem

przez każdego z nas). Dodatkowo przebywanie

kach oznacza także niestety przerwanie ciągłości

satysfakcjonujących kontaktów z mężczyznami.

z dzieckiem daje możliwość rozwoju osobistego,

rodziny, mimo że powinien oznaczać tylko rozstanie dorosłych, a nie rozwód z dzieckiem. Niestety na ogół tak nie jest.

Sytuacja kryzysowa - ale czy tylko?

bo nikt bardziej niż dziecko nie konfrontuje nas z własnymi słabościami, niewiedzą, małostkowo-

Rozwód zakłada też szansę na coś nowego.

ścią. To właśnie dziecko z jego sposobem widzenia

W Polsce w większości przypadków to mat-

Sytuacja po rozwodzie dla ojca niezamieszkują-

świata daje wiele okazji do przemyśleń. Zatem

ka otrzymuje po rozwodzie prawo pełnej opieki

cego z dzieckiem wymaga od niego znacznego

warto dbać o ten kontakt!

nad dzieckiem.

zaangażowania i reorganizacji. Jeśli nie chce stracić kontaktu z dzieckiem, musi wprowadzić zmia-

Szacuje się, że zaledwie 4% ojców po rozwodzie sprawuje bezpośrednią opiekę nad potomstwem.

Trudne początki

ny w swoim dotychczasowym życiu. Szanse na

Współcześni mężczyźni często sami byli pozba-

dobrą relację z synem czy córką ma tata, który

wieni bliższego kontaktu z ojcem. Brak pozytyw-

nauczy się poświęcać dziecku uwagę, aktywnie

nych wzorców powoduje, że mogą oni przejawiać

go słuchać i reagować na jego uczucia. Może

deficyty w roli ojca wobec własnych dzieci. Rozwód

Wynika to w dużej mierze ze stereotypowego

się nawet okazać, że włożony trud i praca nad

to dodatkowo potęguje. W kontaktach z dzieckiem

postrzegania matki jako najlepszej opiekunki dla

sobą zaowocują stworzeniem głębszych relacji

łatwo się poddają, wystarczy niezadowolona mina,

dziecka, i ojca pełniącego tylko rolę pomocniczą,

niż do tej pory.

trudności w rozmowie, niechęć wobec przedsta-

dostarczającego środki utrzymania. Skutek często

Już wiemy, że dziecko potrzebuje ojca, ale

wionych propozycji spędzenia wspólnego czasu.

jest taki, że ojciec na spotkania z synem czy córką

jest też odwrotnie. To ojciec potrzebuje kontaktu

Jeśli dodatkowo zachowanie dziecka interpretują

ma do dyspozycji kilka dni w miesiącu i około

z dzieckiem dla samego siebie. Kontakt z dziec-

jako złośliwe i skierowane przeciwko sobie – tym magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

dajemy dzieciom siłę częściej burzy się ta i tak nadwątlona relacja. Nie

świadomi i czują potrzebę włączenia się w życie

aby stać się ważną osobą w życiu swego dziecka,

radzą sobie z huśtawką emocji w trakcie powitań

swoich dzieci.. Wielu z nich zakłada stowarzysze-

powinni być obecni w ich codzienności: w czasie ich

i pożegnań, wycofują się, myśląc, że będzie to

nia na rzecz ojców, powstają nowe fora i blogi

występu, meczu czy wizyty u lekarza. Nieoceniony

„lepsze wyjście”. Wybierają swoją nieobecność,

internetowe, na których dzielą się swoją wiedzą

będzie odbiór ze szkoły czy pomoc w odrabianiu

przestają dzwonić, znikają z życia córki czy syna.

i doświadczeniem. „Jak zatrzymać dziecko przy

lekcji. Tylko autentyczny udział w życiu dziecka

Zaniedbywanie kontaktu może okazać się tra-

sobie i utrzymać z nim dobry kontakt?” to jedno

ma w tej relacji znaczenie.

giczne w skutkach. Podobnie wiele matek nie ma

z najczęściej pojawiających się pytań.

świadomości, że przez utrudnianie kontaktów ojca z potomstwem wyrządzają obojgu krzywdę.

Budowanie współpracy

Nadal jeszcze zbyt mało ojców z tego powodu szuka pomocy w specjalistycznych placówkach – poradniach rodzinnych czy ośrodkach mediacji.

Perspektywa dziecka - jestem mamy i taty

Ojcem zostaje się raz na całe życie, a zadania wpisane w tę rolę są aktualne również po rozwodzie. Jednym z najważniejszych zadań jest dbanie

Według artykułu 9.1 Konwencji Praw Dziecka

o poczucie bezpieczeństwa dziecka, dzięki które-

Drogą do budowania wzajemnej bliskości między tatą a dzieckiem jest dotrzymywanie obietnic i w miarę możliwości nieprzedkładanie swoich spraw zawodowych czy osobistych nad umowę z dzieckiem.

ma ono prawo do kontaktu z obojgiem rodziców,

mu może się ono prawidłowo rozwijać (wrócić do

To ważne, by podczas wspólnych spotkań liczyli

o ile nie dochodzi do nadużyć lub zaniedbań rodzi-

równowagi emocjonalnej po rozwodzie). To nie

się tylko oni. Ojciec nie powinien wypytywać o to,

cielskich. Dla dziecka rozwód rodziców jest niezro-

nastąpi przy wrogim nastawieniu ojca wobec matki.

co się dzieje z drugim rodzicem, przekazywać mu

zumiałym wydarzeniem, szokiem emocjonalnym.

Zadaniem ojca (podobnie jak matki) jest nauka

informacji przez dziecko, czy mówić przy dziecku

Rodzina, która miała być miejscem bezpiecznym,

współpracy, mimo żalu i złości, które odczuwają

źle o jego matce. Powstrzymanie się od takich

stanowi teraz źródło lęku i niepokoju. Dziecko

wobec siebie, i wypracowanie wspólnych zasad

negatywnych komentarzy jest okazywaniem sza-

przeżywa silne emocje, od smutku, zagubienia do

opieki nad dzieckiem. Ustalenie podstawowych

cunku dla prawa dziecka do kochania obojga

osamotnienia, zwłaszcza, gdy nikt nie poświęca

kwestii (między innymi częstości kontaktów z oj-

swoich rodziców.

mu należytej uwagi. Traci pewność, że jest ko-

cem) wprowadzi odrobinę stałości, tak potrzebnej

chane, z czasem zaczyna bać się nowej sytuacji.

młodemu człowiekowi.

To, co ważne

Po prostu obecność taty

autorytetem. Czasami myli go z posłuszeństwem,

Gdy w trakcie rozwodu znika ojciec dziecka, zaczyna się ono czuć winne z powodu jego odejścia. Czy można temu zapobiec?

Zaangażowanie ojców

Tu i teraz - dziecko

Dla ojca ważne jest, by być dla córki czy syna

Dzień pełen atrakcji: prezenty, kino, sklep, obiad

uległością i wypełnianiem przez dziecko wszelkich

w ulubionej restauracji, lody – to nie jest sposób

poleceń. A przecież autorytetu nie buduje się siłą,

na stabilną, wartościową relację na całe życie.

ale codziennym przykładem, dzieląc się wiedzą

Obecnie wszyscy uczestniczymy w zmianie

Brakuje czasu na zwykłą rozmowę, dzielenie się

i doświadczeniem.

społecznej polegającej na zwiększonym zaanga-

tym, co ważne czy niezrozumiałe. Nietrudno sobie

To ważne, by ojcowie pamiętali, że ich rola

żowaniu ojców w wychowywanie dzieci. Wcześniej

wyobrazić, że tata, który kojarzy się tylko z rozrywką

jest niezastąpiona i nie powinna się zmieniać

mężczyźni zrażeni stronniczością sądów nie chcieli

nie będzie tym, któremu można się zwierzyć i któ-

po rozwodzie, bo rozwód dotyczy małżeństwa,

walczyć o swoje prawa. Dziś ojcowie są bardziej

rego warto pytać o radę. Ojcowie zapominają, że

a nie rodzicielstwa!

dajemy dzieciom siłę

tekst: Łukasz Wojtasik

Mama. Tata. Tablet…

Nasze dzieci coraz więcej czasu spędzają przed ekranem. A w zasadzie ekranami. Obok tradycyjnych urządzeń jak telewizor, czy komputer coraz większą popularnością cieszą się w ostatnim czasie urządzenia mobilne, jak smartfony i tablety. Jesteśmy dumni z tego, że nasze dzieci radzą sobie z nimi tak dobrze. Okazuje się jednak, że zbyt wczesne i intensywne korzystanie z urządzeń elektronicznych może mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka. Do myślenia dają wyniki reprezentatywnych

fon. Duża część z nich kilka razy w tygodniu czy

Mózg dziecka potrzebuje również intensyw-

badań brytyjskich, z których wynika, że coraz

nawet codziennie. Co piąte dziecko do ukończenia

nych kontaktów z innymi osobami. Ani telewizja,

częściej pierwszym słowem wypowiedzianym

trzeciego roku życia i ponad 40% sześciolatków

ani komputery nie zastąpią rozmów z opiekunami

przez dziecko nie jest ani „mama”, ani „tata”

posiada takie urządzenie na własność.

czy innymi dziećmi ani wspólnej zabawy i wspól-

a właśnie … „tablet”. Dotyczy to blisko 10 % dzie-

Specjaliści zwracają uwagę, że dziecko do

nego czytania książek. Przy czym samo bycie

ci! Niepokojące są też coraz częstsze doniesie-

drugiego roku życia nie powinno mieć kontaktu

z dzieckiem nie wystarczy. Musimy wchodzić z nim

nia naukowe i medialne zwracające uwagę na

z żadnymi urządzeniami ekranowymi – również

w interakcję, poświęcając mu 100% naszej uwagi.

szkodliwość urządzeń elektronicznych dla naj-

telewizorem, a późniejsze udostępnianie im urzą-

Badania coraz częściej wykazują też, że inten-

młodszych i powszechność wykorzystywania

dzeń mobilnych powinno być decyzją przemyślaną

sywne korzystanie z mediów elektronicznych

ich przez rodziców w roli niani.

i obwarowaną szeregiem zasad . Jako rodzice

w pierwszych latach życia negatywnie wpływa

musimy też wiedzieć, że w pierwszych latach

na jakość snu, na pamięć dziecka, umiejętność

Podjęliśmy ten temat w ramach fundacyjnego programu „Dziecko w sieci”.

życia mózg człowieka rozwija się najintensywniej.

koncentracji, czytania ze zrozumieniem, czy czy-

Wspólnie z agencją badawczą Millward Brown

Do tego rozwoju dziecko potrzebuje doświad-

telne pisanie.

zapytaliśmy rodziców o ich doświadczenia związa-

czania świata, wszystkimi, zmysłami: wzrokiem,

ne z udostępnianiem małym dzieciom internetu i

słuchem, dotykiem, węchem i smakiem.

urządzeń elektronicznych. Wyniki nas faktycznie zaniepokoiły. Okazało się bowiem, że już 16 % rocznych dzieci, blisko 40% dwulatków oraz aż 9 na 10 sześciolatków korzysta z aplikacji (m.in. gier) na urządzeniach mobilnych, jak tablet, czy smart-

Wielu rodziców zada sobie więc pytanie, czy w życiu dziecka jest miejsce na internet i urządzenia mobilne?

Ograniczenie pola działania dziecka i rodzaju bodźców może mieć negatywny, wpływ na rozwój struktur neuronalnych jego mózgu.

Przez ostatnie dwa lata szukaliśmy na nie odpowiedzi we współpracy z partnerami akademickimi i technologicznymi w ramach projektu projekt Best App. Uznaliśmy, że obok zasadnie magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

mama. tata. tablet... W rezultacie projektu powstały wytyczne do

Odsetek dzieci, które kiedykolwiek grały w gry na smartfonie/tablecie lub korzystały z innych aplikacji

oceny aplikacji pod względem ich użyteczności dla

mobilnych w podziale na wiek (N=1011).

dzieci w wieku od 3 do 6 lat oraz katalog zbierający

aplikacje odpowiednie dla dzieci w tym wieku.

16,5%

Można się z nim zapoznać pobierając aplikację

rok

38,9%

BestApp (dostępna dla systemu Android) lub

lata

odwiedzając serwis www.bestapp.fdn.pl.

57,6%

Zgodnie z tymi wytycznymi przygotowaliśmy

lata

„Memory”, kolorowanki, schemat robota do wycięcia i złożenia itp.

też własną aplikację edukacyjną „Necio” dla dzieci

Temat jest ważny i zamierzamy go konty-

w wieku przedszkolnym, dostępną zarówno na

nuować. Jeszcze przed końcem 2015 roku pod

lat

urządzenia działające w systemie Android, jak i

hasem „Mama. Tata. Tablet” FDN rozpocznie

IOS (Apple). Pomaga ona rodzicom zapoznać dzieci

ogólnopolską kampanię zwracającą uwagę

lat

z podstawowymi zasadami obsługi urządzeń

rodziców na potencjalne zagrożenia związane

podnoszonych zagrożeń związanych z nierozważ-

mobilnych. Animacje i wierszyki recytowane przez

z korzystaniem przez najmłodsze dzieci z interne-

nym udostępnianiem dzieciom urządzeń elek-

tytułowego robocika są też dobrym pretekstem do

tu i urządzeń mobilnych oraz promującą zasaday

tronicznych i zasobów sieciowych, odpowiednio

porozmawiania z dzieckiem o zagrożeniach online

bezpiecznego i pożytecznego korzystania z me-

skonstruowane i wykorzytywane aplikacje mogą

i ustalenia z nim zasad korzystania z internetu

diów elektronicznych. W ramach akcji opracujemy

wpływać pozytywnie na rozwój emocjonalny,

i urządzeń elektronicznych. Aplikacja daje do-

ﬁlm instruktarzowy dla rodziców, który będziemy

poznawczy i społeczny dziecka.

stęp do pozostałych zasobów realizowanego

promować m.in. w sieci, oraz reklamę prasową,

już od kilku lat projektu „Necio – zabawa w in-

broszurę informacyjną i plakat.

73,4%

lata

86,6%

89,6%

Dziecko do drugiego roku życia nie powinno mieć kontaktu z żadnymi urządzeniami ekranowymi.

ternet” – piosenek i teledysków, animowanej bajki oraz szeregu materiałów umożliwiających zabawę z dzieckiem poza internetem – grę

1. Nie udostępniaj urządzeń mobilnych dzieciom poniżej 3 roku życia.

6. Zachęcaj dziecko do podejmowania aktywności poza internetem.

2. Ustal z dzieckiem, ile czasu może korzystać z urządzenia mobilnego.

7. Nie traktuj urządzeń mobilnych jako narzędzi do nagradzania czy karania dziecka.

3. Zadbaj, by dziecko w wieku przedszkolnym nie korzystało z tabletu, czy smartfona codziennie, a jednorazowa sesja korzystania przez nie z aplikacji nie przekraczała 15 minut. 4. Zabezpiecz urządzenie przed nieodpowiednimi treściami dla twojego dziecka za pomocą oprogramowania i/lub ustawień urządzenia. 5. Sprawdzaj z jakich aplikacji korzysta twoje dziecko. Dobieraj aplikacje adekwatnie do wieku dziecka. 12

Odpowiednio skonstruowane i wykorzytywane aplikacje mogą wpływać pozytywnie na rozwój emocjonalny, poznawczy i społeczny dziecka.

8. Ogranicz dziecku dostęp do urządzeń mobilnym przed snem. Zamiast tego przeczytajcie wspólnie interesującą bajkę. 9. Jeśli potrzebujesz wsparcia bądź informacji w zakresie korzystania przez dziecko z internetu i urządzeń mobilnych, skontaktuj się Telefonem dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci 800 100 100.

tekst: Małgorzata Ciukszo, Marta Skierkowska

Czytamy – wybór blogów rodzicielskich

dajemy dzieciom siłę

olska blogosfera rozwija się niezwykle dynamicznie. Każdego dnia pojawia się co najmniej kilkaset wpisów dla rodziców – maluchów, nastolatków i całkiem już dorosłych dzieci. Wartościowych blogerów nie brakuje, ale warto poświęcić chwilę, by poszukać takich, których chcemy śledzić regularnie. Kogo my czytamy? Kto nas inspiruje? Zobaczcie subiektywny przegląd blogów dla rodziców przygotowany przez Fundację Dzieci Niczyje.

Hafija www.hafija.pl Blog matki karmiącej. Autorka dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem oraz informacjami o badaniach i ustaleniach naukowych dotyczącymi karmienia piersią. Wspiera i doradza. W piękny i mądry sposób promuje karmienie piersią, dodaje odwagi młodym mamom i walczy o podnoszenie kompetencji ochrony zdrowia. Można się od niej wiele nauczyć!

Mamygadżety www.mamygadzety.pl Blog prowadzony przez mamę Franka, Lili i Heli. Blogerka specjalnie dla swoich czytelników opisuje i testuje przedmioty, które mogą ułatwić codzienne życie rodziców i maluchów. Dzięki niej możemy się lepiej odnaleźć się w świecie tysięcy produktów i wybrać to, co naprawdę może nam się przydać. Mało tego, razem z mamygadżety możemy też dowiedzieć się, jak najlepiej nosić dziecko czy od czego zacząć rozszerzanie diety maluszka.

Czym zająć malucha? czymzajacmalucha.pl Blog poświęcony zabawkom, zabawom i książkom. Jego autorką jest mama, która doskonale wie, w co bawią się najmłodsi. Specjalne miejsce ma tu edukacja przez zabawę oraz pomysły na zabawy w domowym zaciszu lub podczas podróży. Szczególnie polecamy rodzicom przedszkolaków.

Koralowa Mama www.koralowamama.pl Mądra mama Starszaka i Panienki. Pisze o wychowaniu, odżywianiu, zabawach, ale też o życiu, pracy i codzienności. Zwolenniczka rodzicielstwa bliskości, mistrzyni uważności. Nieustannie się rozwija i o tym jest ten blog.

magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

czytamy - wybór blogów rodzicielskich Matka Wariatka www.matkawariatka.pl Matka Wariatka dzieli się ze swoimi czytelnikami pomysłami na zajęcia z dzieckiem przetestowanymi na swojej rodzinie. Można tu znaleźć bogaty zbiór recenzji miejsc i produktów, a także wiele inspiracji wychowawczych. Autorka dużo miejsca poświęca literaturze dziecięcej. Dla rodziców maluchów i przedszkolaków.

Blog Ojciec www.blogojciec.pl Blog pisany przez ojca trójki dzieci. Autor pisze o sprawach dotyczących wychowania dzieci, przytacza ciekawe historie z udziałem swoich maluchów, poleca interesujące programy i książki dla dzieci, rozwiewa wiele mitów dotyczących rodzicielstwa. Dla wszystkich rodziców!

Nishka www.nishka.pl Kobieta, matka dwóch córek, mężatka, socjolog. Blog podzielony jest na kategorie: „Być w związku”, „Być rodzicem”, „Być sobą”, „Dialogi”, „Kultura”, „Społeczeństwo”. Ta wielość tematów sprawia, że czytają ją nie tylko kobiety, a także nie tylko rodzice. Dobry adres dla rodziców starszaków i nastolatków – Nishka wie, jak sobie z nimi poradzić. ;)

King Kong i ojciec karmiący www.ojcieckarmiacy.blox.pl Blog ojcowski o codziennych zmaganiach z rodzicielstwem, które nie do końca jest takie, jak można sobie wymarzyć. Od autora można nauczyć się uważności, wrażliwości i… radości. Dla każdego.

Halo Ziemia haloziemia.pl Konrad Kruczkowski, autor bloga, przyjął sobie za cel pisanie przede wszystkim o sprawach społecznych. Pisze o swoich doświadczeniach i inspiracjach. Dużo miejsca poświęca ojcostwu – bo sam jest tatą. I chyba nikt tak pięknie jak on nie pisze o tym, jak piękna jest miłość rodzica!

Rodzina bez Granic thefamilywithoutborders.com/pl/ Blog o podróżach, ale w towarzystwie najmłodszych. Ania i Thomas Albothowie zwiedzają świat wraz ze swoimi córeczkami i dzielą się z czytelnikami swoimi przeżyciami i radami. Od nich dowiemy się jak podróżować z maluchami w nosidle i czego podczas wojaży uczą się dzieci… Wiele wpisów jest w języku angielskim, co szczególnie może przydać się rodzinom wielokulturowym. 14

dajemy dzieciom siłę

tekst: Lucyna Kicińska

porady dla ojców

Ojcowie czasem nie wiedzą, jak spędzać czas

Dziecko, którego ojciec nie dostrzega, może

z dziećmi. Kiedy dzieci są małe, ojcowie mogą

podejmować zachowania ryzykowne. W ten sposób

też słyszeć od innych osób, że nie nadają się

rozładowuje swoje napięcie i frustrację, ale też

do opieki nad nimi. Później może być jednak

próbuje zwrócić na siebie uwagę. Niewłaściwa,

trudno znaleźć czas na wspólną zabawę, czy

karząca czy odrzucająca reakcja ze strony doro-

temat do rozmowy.

słych może sprawić, że dziecku przestanie zależeć

Taty nigdy nie ma. To znaczy czasem jest, ale nie

Zdarza się, że ojcowie wymagają od swoich

na uznaniu z ich strony i będzie dalej angażowało

można mu przeszkadzać. On jest wiecznie zajęty

dzieci perfekcjonizmu. Myślą, że ciągłe podno-

się w zachowania ryzykowne. I nie po to, żeby

czymś bardzo ważnym. Ma odpowiedzialną pracę

szenie poprzeczki pomoże dziecku w osiągnięciu

zemścić się na rodzicach czy coś im udowodnić,

i mama mówi, że nie możemy mu zawracać głowy

sukcesu. Świat dziecka może być dla wielu ojców

ale po to, by nie stracić akceptacji osób, z którymi

głupotami. Jak byłem młodszy, to jakoś próbowałem,

niezrozumiały, ale zamiast go poznać i spróbować

te zachowania podejmuje.

chciałem, żeby mnie zauważył. A teraz? Teraz to chyba

zrozumieć, uciekają – w pracę czy rozwijanie wła-

już mniej, ale skoro tu piszę, to chyba jednak. Nie

snych zainteresowań. Niedostępność ojca w życiu

wiem, chyba zwariowałem, on mi tyle razy dał do

dziecka często sprawia, że czuje się ono niedo-

zrozumienia, że wszystko jest ważniejsze niż ja, a ja

ceniane, nieważne, pomijane. Mimo że dziecko

wciąż chcę, żeby zwrócił na mnie uwagę.

bardzo się stara, nie otrzymuje tego, co jest dla

Marcin, 15 lat.

niego najważniejsze – ojcowskiej uwagi i szacunku.

Im później zauważysz, że coś jest nie tak w twojej relacji z dzieckiem, tym trudniej może być ci ją naprawić. Dbaj o waszą relację codziennie.

ojciec

jako model

ktywny udział ojca w wychowaniu jest dla dziecka nieoceniony. Ojciec buduje

atmosferę bezpieczeństwa, pokazuje, jak stawiać czoła przeciwnościom losu i jak rozwiązywać problemy. Swoim zachowaniem modeluje pożądane postawy, którymi dzieci będą kierowały się w przyszłości – córkom pokazuje, jakiego zachowania powinny szukać u swoich partnerów, synom – jak powinni traktować swoje partnerki. Wspólne spędzanie czasu i uwaga poświęcana dziecku sprawiają, że jest ono gotowe do rozmowy i proszenia o pomoc w trudnych dla siebie sytuacjach. magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

dajemy dzieciom siłę

tekst: Aneta Grużewska

Ojcowie często mówią: Nie rozmawiam z moimi

że nie ma złotej recepty czy odpowiedzi na py-

doceniaj, stawiaj wyzwania, ale pomagaj je re-

dziećmi, bo nie wiem jak. W moim domu było roz-

tanie o to, jak zachowuje się dobry ojciec. Każde

alizować, ucz, jak radzić sobie z porażkami, bądź

mowy, ojciec wydawał nam polecenia.

dziecko jest inne i każde zasługuje na indywidu-

cierpliwy, miej czas.

To ważne, że ojcowie zauważają, iż czegoś w ich

alne traktowanie.

domu lub w relacji z ojcem brakowało. Mogą na

Poznaj swoje dziecko, poczuj się w jego towa-

tym budować swoją rolę. Ale muszą pamiętać,

rzystwie komfortowo. Słuchaj, szanuj, wspieraj,

Płacz i histeria naszego synka – co robić?

Pamiętaj, dziecko jest tylko dzieckiem i uczy się od ciebie życia.

Szanowni Państwo, chciałbym zapytać o kilka kwestii związanych z wychowaniem dziecka. Mamy 14-miesięcznego synka, który od marca idzie do żłobka. Nasze dziecko od jakiegoś czasu wykazuje zachowanie buńczuczne, chimeryczne. Stało się zaborcze, ignoruje wszystkie obowiązki związane z jego higieną czy karmieniem. W zasadzie w każdej sytuacji reaguje płaczem i histerią. Dotychczas uspokajało go branie na ręce, przytulanie i spokojna rozmowa. Ale od dłuższego czasu nie dajemy sobie rady. Najgorzej jest, gdy wracam z pracy i synek po całym dniu niewidzenia ojca nie daje mi szans nawet na zdjęcie płaszcza. Wymusza wzięcie go na ręce, po czym znowu zaczyna płakać. Przez moment przeszło mi przez myśl, że dziecko może mieć ADHD – tak dużo się o tym mówi, a objawy jakby się zgadzają z zachowaniem naszego synka. Jednak ciężko jest jednoznacznie postawić diagnozę – zwłaszcza, że nie jestem specjalistą. Synek niedługo ma pójść do żłobka i wspólnie z żoną obawiamy się, że sobie w tej nowej sytuacji nie poradzi, że mimo naszych wielkich nakładów sił i emocji w przygotowaniu go do tego momentu, poniesiemy klęskę wychowawczą. Będę wdzięczny za wskazówki, co możemy jeszcze zrobić. pzdr. Sławek

Panie Sławku, dziękujemy, że obdarzył nas Pan zaufaniem i napisał Pan do nas. To, że zwraca się Pan o pomoc, wynika z troski o synka i chęci zadbania o spokój swój i żony w momencie pójścia dziecka do żłobka. Napisał Pan o zmianie zachowania synka, jego płaczliwości, buncie i dużej aktywności, które to zachowania są dla Pana i żony kłopotliwe. Dziecko w wieku 14 miesięcy komunikuje swoje potrzeby i emocje głównie przez płacz. Dzieci na tym poziomie rozwoju nie są w stanie kontrolować swoich emocji, ani uspokoić się bez pomocy osoby dorosłej. 16

porady dla ojców Dziecko w wieku 14 miesięcy komunikuje swoje potrzeby i emocje głównie przez płacz.

Dzieci, które tracą opiekuna z oczu na długi czas, właśnie w ten sposób reagują. Jest to przekazanie swojej tęsknoty i potrzeby ukojenia w sytuacji trudnych emocji. Dziecko, które może ukoić emocje, przytulić się

W sytuacji doświadczania niepokoju albo lęku, dzieci potrzebują bliskiej

do opiekuna i wypłakać, doświadcza poczucia bezpieczeństwa. Dziecko,

osoby. W kontakcie z taką osobą mogą bezpiecznie uwolnić emocje w formie

które nauczy się, że rodzic jest bazą, bezpieczną przystanią, którą przy-

płaczu. Dzieci w sytuacji przeżywania trudnych emocji potrzebują, tak jak

wołuje w sytuacji przeżywania trudności, będzie dążyć do coraz większej

Pan napisał, brania na ręce i przytulania. Często, kiedy już pozwolą sobie

samodzielności i autonomii, na której Państwu zależy.

na płacz, potrzebują nie tylko opiekuna, ale również dużo czasu, aby się

Pisze Pan również o wzmożonej aktywności dziecka. W drugim roku życia

wyżalić, a potem uspokoić. Dopiero kiedy emocje dziecka opadną, przy-

taka wzmożona aktywność jest naturalna i jest oznaką rozwoju poznaw-

chodzi czas na rozmowę. Dziecko uczy się samokontroli, panowania nad

czego dziecka. Drugi rok życia to czas, w którym dziecko zaczyna chodzić

emocjami i reakcjami w kontakcie z dorosłą osobą, a jest to proces rozłożony

i poznawać świat. To ono wyznacza czas, kiedy jest gotowe usamodziel-

w czasie i długotrwały. Wymaga to od opiekuna wiele cierpliwości i towa-

niać się od rodzica, ale by to zrobić, potrzebuje poczucia bezpieczeństwa.

rzyszenia dziecku w jego przeżyciach i doświadczeniach.

Pisze Pan o tym, że włożyli Państwo wiele sił i emocji w wychowywanie dziecka, co z pewnością przyniesie dobre efekty. Pomimo starań, wciąż

Dziecko, które może ukoić emocje, przytulić się do opiekuna i wypłakać, doświadcza poczucia bezpieczeństwa.

wiele Państwa niepokoi. Obawiają się Państwo tego, że dziecko sobie nie poradzi, a Państwu nie uda się osiągnąć założonych celów wychowawczych. Zachęcamy zatem do konsultacji z psychologiem. Być może taka rozmowa pomoże Państwu odnaleźć się w bardzo trudnej dla rodzica sytuacji, jaką

Rozumiemy, że zachowanie synka, kiedy wraca Pan z pracy, a on przy-

jest adaptacja dziecka do żłobka. Nie podał Pan miasta, z którego Pan

wołuje Pana płaczem, jest dla Pana bardzo trudne. Może czuć się Pan

pisze. Jeśli kontaktuje się Pan z Warszawy, zachęcamy do skorzystania

rozzłoszczony lub wyczerpany, ponieważ po powrocie do domu chciałby

z naszej oferty spotkań z psychologiem. Wystarczy zadzwonić pod numer

Pan odpocząć. Pisze Pan o tym, że synek nie widzi Pana przez cały dzień.

22 616 16 69. Nasza oferta jest bezpłatna.

Dziecko w takim wieku nie ma jeszcze świadomości, że za każdym razem, kiedy wychodzi Pan z domu, wróci Pan po wypełnieniu obowiązków

Życzymy powodzenia i prosimy o kontakt, jeśli będą Państwo zainteresowani konsultacją.

zawodowych. Kiedy wychodzi Pan z domu, synek, który postrzega Pana jako bardzo ważną dla niego osobę, do której jest przywiązany, odczuwa tęsknotę i trudne emocje. Kiedy Pan wraca do domu, synek pragnie kontaktu z Panem, płacze i usiłuje Pana przywołać, co dla dziecka w jego wieku jest naturalne.

Na stronie internetowej programu „Dobry Rodzic – Dobry Start” znajdą Państwo więcej informacji na temat bezpłatnych ośrodków świadczących pomoc psychologiczną w innych miastach.

Dziecko, które nauczy się, że rodzic jest bazą, bezpieczną przystanią, którą przywołuje w sytuacji przeżywania trudności, będzie dążyć do coraz większej samodzielności i autonomii, na której Państwu zależy.

magazyn Fundacji Dzieci Niczyje

nr 5

dajemy dzieciom siłę

tekst: Magda Sadłowska

#bIEGAMDOBRZE

ieganie charytatywne stało się bardzo popularnym sposobem pomagania. Największym wydarzeniem dobroczynnym na świecie jest Maraton Londyński, dzięki którego uczestnikom od 1981 roku zebrano ponad 600 mln funtów. W Polsce bieganie charytatywne dopiero się zaczyna. W Fundacji pomysł, że można biegać i jednocześnie pomagać pojawił się już przed rokiem. Zainspirowała nas Miki Jabłkowska, jedna z biegaczek. Miki na co dzień mieszka w Londynie i tam

Katarzyna Kozera – uczestniczka akcji #biegamdobrze i Gabriel, Julita Kotecka – trenerka FWM Runners

widziała, jak to działa. Spotkaliśmy się z Markiem

i Katarzyna Czerska – koordynatorka akcji w Fundacji. Dziękujemy za Waszą pomoc dziewczyny!

Troniną, prezesem Fundacji Maraton Warszawski, oraz z innymi organizacjami, które zafascynowała idea biegania charytatywnego. Przez kilka miesięcy rozmawialiśmy o akcji #BiegamDobrze, szukaliśmy

W tym roku po raz pierwszy można pobiec charytatywnie w 37. PZU Maratonie Warszawskim.

najlepszych rozwiązań i osób, które pomogą nam zrealizować nasze marzenie.

37. Maraton Warszawski odbędzie się 27 września – nie każdy może w nim pobiec, ale każdy może wspierać maratończyków wpłacając dowolną kwotę na ich zbiórki aż do 15 października. Zebrane

Akcję bardzo intensywnie promują jej ambasa-

środki zostaną przekazane Fundacji. Znajdzie-

I udało się! W tym roku po raz pierwszy moż-

dorzy: Beata Sadowska – dziennikarka, prowadząca

cie ich m.in. na naszym profilu na Facebooku

na pobiec charytatywnie w 37. PZU Maratonie

radiowy program „Aktywnie Bardzo”, Bartek Topa

(#biegamdobrze).

Warszawskim. Mamy szczęście być częścią tego

– aktor, Magda Sołtys – szefowa serwisu i akcji

nowego w naszym kraju projektu! Dzięki akcji

społecznej „Polska Biega”, Kamila Szczawińska

„Biegam Dobrze” poznaliśmy fantastycznych ludzi,

– modelka.

którzy nie dość, że mozolnie trenują, aby pokonać

Niektórzy walczą o życiówkę, niektórzy biegną

mityczne 42 kilometry, to robią to m.in. dla nas

pierwszy raz, a dołączenie do akcji i powiadomienie

i naszych podopiecznych.

wszystkich w pracy, w rodzinie i wśród znajomych

Wielu uczestników Maratonu, którzy zdecy-

traktują jako dodatkowy bodziec do treningów.

dowali się połączyć swój wysiłek ze zbiórką na

Okazało się, że limit 300 złotych, które musieli

rzecz dzieci, ma bardzo silną motywację i wiele

zebrać do 15 sierpnia, aby otrzymać numer star-

energii. Przez cały czas przygotowań mówili o Fun-

towy był czasami większym wyzwaniem niż limit

dacji, zachęcali do wsparcia, spotykali się z nami

czasu, który sobie sami wyznaczali. Tym bardziej

w czasie treningów.

dziękujemy wszystkim, którzy to wyzwanie podjęli.

Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy wspierają nas w czasie Maratonu. To ludzie, którzy dzielą się z nami swoją pasją, swoim szczęściem i radością.

Zachęcamy do treningów – kolejny Maraton już za rok. Każdy może Biegać Dobrze.

Martwisz się o dziecko? Nie wiesz, co się z nim dzieje?

Jak z nim rozmawiać?

Jak mu pomóc?

Z kim współpracować?

Telefon dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci Zadzwoń: 800 100 100 lub napisz: pomoc@800100100.pl Telefon czynny od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-18.00 Realizator

Partner strategiczny

Partner technologiczny