D
ni, tygodnie, miesiące mijają szybko – kolejny rok już prawie za nami. W tym czasie wiele się zdarzyło – w naszej firmie, w naszym kraju, u naszych sąsiadów, jak i na świecie. Szczególnie tragiczne wydarzenia ostatnich dni we Francji zmieniają nasze postrzeganie kluczowych problemów Europy i świata. Staramy się, aby dzięki „ŚWIAT SPINKO”, istotne informacje o wydarzeniach w naszej firmie oraz o naszych projektach i realizacjach docierały nie tylko do pracowników spółki, ale i do sporej rzeszy naszych przyjaciół, byłych pracowników, naszych klientów i dostawców. Jest to tym łatwiejsze, że wszystkie numery są dostępne na naszej stronie internetowej www.spinko. com.pl SPINKO musi nieustannie dostosowywać się do zachodzących zmian w zakresie nowoczesnych technologii – bo to one wyznaczają oczekiwania naszych klientów. SPINKO ponad 80% swoich produktów wysyła niemal do wszystkich zakątków globu – stąd też
sytuacja geopolityczna i kondycja gospodarki światowej wpływają na nasze wyniki. W 2015 roku istotnie poprawiliśmy pozycję SPINKO jako wiarygodnego i rzetelnego dostawcy komponentów motoryzacyjnych. Szeroki program modernizacyjny z lat 2013-2014 pozwolił na podjęcie nowych projektów, które już w 2015 roku poprawiły naszą pozycję konkurencyjną na rynku „automotive”. Także na wzrost zatrudnienia i istotną poprawę warunków pracy naszych pracowników. Niemal przez cały rok opracowywaliśmy strategię rozwoju SPINKO na lata 2016-2020. Plan ten zostanie przedstawiony na najbliższym Zgromadzeniu Wspólników naszej spółki SPIN-
KO. Myśląc o przyszłości zacieśniliśmy współpracę ZSOŚ, ZST i PWSZ w Lesznie. Wespół z pedagogami realizujemy taki program, aby uczniowie, a mamy nadzieję, że w przyszłości nasi pracownicy, mogli nabywać wiedzę przydatną w przyszłym życiu zawodowym. W 2015 roku mieliśmy także satysfakcję z uznania dla SPINKO jako pracodawcy zatrudniającego osoby niepełnosprawne – otrzymaliśmy tytuł Lodołamacza roku 2015. Ale o tym w innym miejscu Świata SPINKO. Na koniec, w imieniu Rady Nadzorczej i Zarządu pragnę podziękować Wam wszystkim za wkład w rozwój SPINKO w prawie już zakończonym 2015 roku. Z okazji Świąt Bożego Narodzenia życzę Wam wszystkim oraz Waszym Rodzinom i bliskim wspaniałych dni świątecznych spędzonych w atmosferze miłości i rodzinnego ciepła. Natomiast na rok 2016 roku życzę wszystkim dużo zdrowia, szczęścia, powodzenia i wytrwałości w realizacji zamierzeń osobistych i zawodowych. Prezes Zarządu SPINKO Michał Kowalewski
Tniemy koszty
Redukcja kosztów na każdym stanowisku str. 2
Oczekiwania klientów 3x0 Czym jest ideologia 3x0 str. 3
Czy potrzebne nam innowacje? Co to jest eBOOSTER str. 3
1
TNIEMY KOSZTY
Dyrektor ds. Produkcji – Bernard Konieczny
W
r e a l i a c h w s p ó ł c z e s n e j globalnej gospodarki konkurencyjność w branży motoryzacyjnej staje się jednym z ważniejszych elementów i zarazem perspektyw oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa na rynku, a także jest postrzegana jako wyznacznik rozwoju. Miarą konkurencyjności przedsiębiorstwa jest jego pozycja na rynku i ocena w oczach klienta, dlatego można uznać, że firma jest konkurencyjna, jeśli podejmowane przez nią działania prowadzą w strategicznej perspektywie do wzrostu jej wartości rynkowej. Konkurencja w efekcie prowadzi do poprawy jakości świadczonych usług i oferowanych produktów, do podwyższenia poziomu kompleksowej obsługi klienta przy jednoczesnym obniżaniu cen. Dlatego optymalizacja kosztów w SPINKO jest jednym z kluczowych elementów działalności. Zmniejszenie kosztów pozwoli na zainwestowanie zaoszczędzonych środków finansowych w dalszy rozwój oraz zapewni pozyskanie nowych projektów. Dzięki temu nasza firma będzie bardziej konkurencyjna i mniej wrażliwa na presję cenową ze strony klientów. Redukcja kosztów pozwoli nam na lepsze zaspokojenie potrzeb klientów poprzez poprawę jakości i oczekiwaną przez nich obniżkę cen.
2
Działania mające na celu obniżkę kosztów w SPINKO, powinny obejmować: Redukcję kosztów materiałowych (BOM) poprzez m.in.: usprawnianie technologii, weryfikację specyfikacji użytego surowca, zastosowanie każdorazowo analizy finansowej, powodującej w efekcie zmniejszenie kosztów, bez obniżenia funkcjonalności, jakości i trwałości produktu. Redukcję Kosztu Procesu Wytwarzania poprzez Mapowanie Strumienia Wartości (VSM) - postawienie jednoznacznej diagnozy wraz ze wskazaniem elementów pogarszających organizację w procesie wytwórczym i ich realizację. Redukcję kosztów jakości poprzez eliminowanie strat pochodzących od błędów popełnianych w projektowaniu, wytwarzaniu, oraz niewłaściwej obsługi produktów, które wpływają na zwiększone koszty niezgodności, odpadu i gwarancji. Redukcję kosztów zużywanej energii poprzez poprawę efektywności energetycznej - powinno to dotyczyć wszelkich działań mających na celu zmniejszenie kosztów zużywanych nośników energii w zakładzie przemysłowym. Nie powinna się jednak ograniczać tylko do energii elektrycznej, ale również powinna dotyczyć zużycia gazu, węgla, sprężonego powietrza, pary wodnej. Redukcję kosztów związanych z mediami poprzez inwestycję w stabilną i wydajną sieć internetową, oszczędzanie na telefonach, oszczędzanie na wydrukach. Redukcję kosztów logistycznych poprzez koordynację przepływu surowców, materiałów i wyrobów gotowych
oraz minimalizację kosztów tego przepływu, doskonalenie procesu zarządzania zapasami, optymalizację kosztów dystrybucji, zmniejszenie kosztów transportu, optymalizację kosztów zakupów i usprawnienie zarządzania łańcuchem dostaw. Redukcję kosztów w obszarze administracji poprzez zaniechanie czasochłonnych i pracochłonnych prac biurowych, wdrożenie narzędzi wspomagających prace biurowe – np. wprowadzenie automatycznego generowania dokumentów. Zmniejszenie kosztów ogólnych zależy od redukcji kosztów na każdym stanowisku pracy. Każdy z nas ma na nią wpływ. Tak więc:
TNIEMY KOSZTY na PÓŁ!
OCZEKIWANIA KLIENTÓW - 3x0 SPINKO musi skupić się na 3 kluczowych elementach sukcesu: - JAKOŚĆ, - KOSZTY, - TERMINOWOŚĆ DOSTAW
Szef Jakości Jakub Pudzianowski
Ś
wiatowy kryzys w 2009 roku był momentem zwrotnym dla wielu firm. Niektóre z nich zniknęły z rynku. Inne, tak jak SPINKO, wykorzystały słabość konkurencji: zdobyły nowych klientów i wprowadziły nowe produkty. Kryzys spowodował więc zmianę kierunków myślenia, działania i zarządzania – a SPINKO stało się liderem na rynku dostawców podzespołów do turbosprężarek. Konkurencja na rynku motoryzacyjnym jest bardzo duża, a dostawcy rywalizują pomiędzy sobą na wielu płaszczyznach. Ta sytuacja wymusza na nas podjęcie działań, by być wiarygodnym i innowacyjnym partnerem.
Na te czynniki mają wpływ wszyscy pracownicy spółki: operatorzy, narzędziowcy, utrzymanie ruchu, mistrzowie, pracownicy działów administracyjnych, technicznych i logistyki. W zakresie JAKOŚCI nasz kluczowy klient – BORG WARNER opracował i wymaga od swoich dostawców ideologii 03 , czyli 3 x 0. 0 – problemów jakościowych, 0 - PPM ( ilość detali dostarczonych do klienta, uznanych za niezgodne z jego wymaganiami - ZERO szt. na milion dostarczonych !!!!!) 0 - kosztów wynikających z napraw gwarancyjnych. W zakresie PPM program zakłada osiągnięcie wyniku poniżej 10szt. detali niezgodnych na każdy milion dostarczonych w 2016 roku, natomiast do roku 2020 powinniśmy uzyskać
wynik 0 PPM - tzn. ZERO dostarczonych detali niezgodnych. Kolejnym istotnym wyzwaniem jest skrócenie czasu rozwiązywania problemów jakościowych ( zgłaszanych przez klienta ) do 21 dni roboczych. Jakość wyrobów jest najważniejszym parametrem w ocenie naszej pozycji rynkowej – tzn. jest wymagana na najwyższym poziomie i jeżeli firma nie może spełnić wymagań – NIE BĘDZIE DOSTAWCĄ dla motoryzacji.
CZY POTRZEBNE NAM INNOWACJE?
Kierownik Projektu - Michał Moszak
I
nnowacje są obecnie jednym z najistotniejszych czynników decydujących o nowoczesności, a jednocześnie o pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw oraz całej gospodarki. Przedsiębiorstwem innowacyjnym można określić to, które jest w stanie tworzyć innowacje, zdobywać je i wdrażać, a także pozyskiwać informacje o rozwiązaniach innowacyjnych.
W celu osiągnięcia silnej pozycji konkurencyjnej na rynku SPINKO stara się być otwarte na nowe rozwiązania i innowacje. Nasz Dział Badań i Rozwoju jest ukierunkowany na wdrażanie produktu od fazy prototypu do masowej produkcji. Współpracujemy z jednostkami naukowymi takimi jak: Politechnika Poznańska i Wrocławska, Instytut Odlewnictwa w Krakowie. Dzięki tej współpracy wdrożyliśmy wiele nowoczesnych projektów popartych badaniami naukowymi. Współpracujemy też z naszymi Klientami. Aktualnie pracujemy nad nowym produktem - eBOOSTER, który jest innowacyjnym rozwiązaniem proponowanym przez producentów turbosprężarek. Turbosprężarka
napędzana silnikiem elektrycznym – eBOOSTER – jest w stanie zapewnić znaczące zwiększenie mocy przy niższych obrotach silnika. Liczymy na to, że ta innowacja zostanie wdrożona w SPINKO.
AKTUALNOŚCI
Inwestycje W 2015 roku, tak jak w poprzednich latach, SPINKO zainwestowało w nowe maszyny i przygotowanie powierzchni produkcyjnej pod ich zainstalowanie. Halę produkcyjną, zwolnioną przez narzędziownię, przebudowano i wyremontowano. Aktualnie trwa tam instalowanie maszyn.
Odlewnia została wyposażona w kolejne zautomatyzowane gniazda odlewnicze do ciśnieniowego odlewania stopów aluminium. Gniazdo wyposażone jest w piec dozujący, robot odbierający detale i prasę okrawającą.
Na hali obróbki aluminium zainstalowano i uruchomiono trzy dwuwrzecionowe frezarki z robotem do za- i wyładunku detali. Frezarki te zapewniają osiągnięcie wysokiej jakości obrabianych korpusów i zmniejszenie kosztów produkcji.
Poprawa warunków socjalnych
W
III kwartale tego roku powstała przy budynku odlewni nowa szatnia dla mężczyzn o powierzchni 350m2 wyposażono w nowe natryski, umywalnie oraz trzy w pełni umeblowane szatnie. Nie zapominając o damskiej części załogi, panie otrzymały nową, przestronniejszą, wyremontowaną szatnię w łączniku biurowca. Dodatkowo w nowo wyremontowanej hali obróbki skrawaniem aluminium utworzono pomieszczenia biurowe dla Mistrzów i Inżynierów jakości z zapleczem socjalnym.
W połowie listopada oddano do użytku zmodernizowane pomieszczenia działów: księgowości i analiz. Po przeprowadzonym remoncie powstały przestronne, jaśniejsze biura, które wyposażono w nowe meble. Dzięki temu między pracownikami działu poprawiła się komunikacja i zdecydowanie komfort pracy.
Projekty z NCBIR
N
asza firma zgodnie z wymogami umowy o dofinansowanie projektu „Opracowanie i wdrożenie prototypów innowacyjnych podzespołów zaawansowanych turbosprężarek samochodowych” wg Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, w czerwcu 2015 złożyła in-
formację końcową z realizacji projektu i oczekuje na ostateczne zamknięcie projektu przez NCBiR. Rozpoczęliśmy też prace nad nowym projektem „Innowacyjne odlewy ze stopów aluminium, uzyskiwane metodą ciśnieniową, o złożonej geometrii wnęk, z zastosowaniem projek-
towania na drodze wirtualizacji wybranych procesów metalurgicznych”. W projekcie współpracować będziemy z przedstawicielami nauki z Politechniki Poznańskiej oraz z czołowymi firmami branży odlewnictwa ciśnieniowego. Zakończenie projektu planowane jest na 2018 rok.
Audyt ISO 14001
W
niektórych branżach, w tym w motoryzacyjnej, coraz częściej wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego jest podstawą do rozpoczęcia rozmów o współpracy. Wymagania odbiorców dotyczą nie tylko aspektów jakościowych, ale również aspektów środo-
wiskowych zgodnych z wymaganiami normy ISO 14001. W listopadzie 2015 w S PINKO odbył się audyt kontrolny, sprawdzający zgodność naszego systemu środowiskowego z międzynarodowymi normami ISO 14001:2005. Audyt nie wykazał żadnych niezgodności,
wszystkie założenia systemu środowiskowego realizowane są wzorowo. Za rok przystąpimy do recertyfikacji naszego systemu. W ciągu roku SPINKO musi dostosować swój system do wymagań nowej normy (ISO14001:2015).
Lodołamacze 2015
Składamy serdeczne podziękowanie osobom zaangażowanym w perfekcyjne przygotowanie materiałów do konkursu – pani Dyrektor Donacie Lorek-Skrzypek, pani Elżbiecie Adamowicz – Kier.dz. EZ i pani Aurelii Ślusarek-Wójcik z dz. EZ.
L
odołamacz to pracodawca, który angażuje się w rozwiązywanie problemów osób niepełnosprawnych. W jubileuszowej, X edycji Konkursu Lodołamacze nasza Firma, SPINKO została laureatem I nagrody w kategorii przedsiębiorstw z otwartego, ogólnopolskiego rynku pracy. Zgłoszonych do tej kategorii zostało ponad 400 firm. Gala wręczenia statuetek odbyła się 29 września br. na Zamku Królewskim w Warszawie.
N
AKTUALNOŚCI KADROWE
aszym kapitałem są ludzie trwale związani z firmą i z jej misją, charakteryzujący się umiejętnościami współpracy, kreatywnością postaw i kwalifikacjami. Stanowią oni motor i serce naszej firmy, bez których niemożliwy staje się dalszy jej rozwój. SPINKO zatrudnia 543 osoby (dane na dzień 23.10.2015),w tym 116 kobiet i 427 mężczyzn. Osoby niepełnosprawne stanowią 35% załogi. W bieżącym roku, w związku z rozwojem firmy, do naszej załogi dołączyło 71 pracowników. Serdecznie witamy nasze nowe Koleżanki i nowych Kolegów. Życzymy im szybkiego zintegrowania się z załogą oraz wielu sukcesów zawodowych i osobistych. W lutym 2015 roku na emeryturę przeszedł Pan Roman Matczak – Inżynier Jakości Procesu. Natomiast z dniem 30 grudnia br. na emeryturę odchodzi pan Marian Płóciniczak.
Roman Matczak Długoletni pracownik Spółki, przepracował w naszej firmie 33 lata. Swoją karierę zawodową zaczął jeszcze w Spółdzielni Inwalidów w dziale technicznym. Później pracował na stanowisku: starszego mistrz produkcji, kierownika rozdzielni centralnej, kierownika wydziału obróbki plastycznej, inżyniera jakości procesu. Był zastępcą przewodniczącego Rady Nadzorczej. Był również członkiem sekcji kręglarskiej reprezentował Spółkę w zawodach kręglarskich zdobywając medalowe pozycje.
Marian Płóciniczak Przepracował w Spinko ponad 44 lata. Pracę rozpoczął jeszcze w Spółdzielni Inwalidów na stanowiskach produkcyjnych, był pracownikiem magazynu, w ostatnich latach pracował na wydziale montażu jako ślusarz. Zawsze sumienny, oddany firmie.
Składamy im serdeczne podziękowania za sumienną i rzetelną pracę, poczucie zaangażowania i zdyscyplinowania oraz życzymy długich lat życia w zdrowiu i pomyślności.
JUBILACI W 2015 roku 40 osób z załogi SPINKO odebrało podziękowania za długoletnią, sumienną i rzetelną pracę oraz wkład w rozwój naszej firmy. Wśród Jubilatów są zarówno pracownicy, którzy obchodzili swoje 15-lecie pracy w SPINKO, ale również i Ci, którzy obowiązkom zawodowym poświęcili 30-40 lat życia w naszej firmie. 40 lat: Walenty Ciesielski, Roman Sroczyński, Genowefa Machowiak, Jerzy Hibner, Jacek Grzesiak. 35 lat: Zdzisław Bąk, Andrzej Gawron, Krzysztof Makowski, Roman Stephan. 30 lat: Wojciech Hincyngier, Ryszard Kamiński, Grzegorz Kosmalski, Jerzy Kubiak, Maria Przybylak, Marek Rudawski.
Życzymy dalszych sukcesów w pracy zawodowej oraz w życiu osobistym.
SZKOLENIA Szkolenia w branży motoryzacyjnej są bardzo istotne. SPINKO oferuje swoim pracownikom szeroki wachlarz szkoleń, rozpoczynając od szkoleń wprowadzających na stanowisko pracy operatora cnc oraz odlewnika, poprzez tradycyjne szkolenia kwalifikacyjne,
specjalistyczne szkolenia komputerowe, językowe, pogłębiające wiedzę zawodową oraz szkolenia „miękkie” czyli rozwijające umiejętności interpersonalne lub umiejętności społeczno-psychologiczne.
Tradycyjnie, kolejny rok z rzędu przyjęliśmy na praktyki studentów z Politechniki Poznańskiej i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Lesznie oraz uczniów leszczyńskich szkół ponadgimnazjalnych. W sumie 11 praktykantów miało okazję zweryfikować zdobytą wiedzę teoretyczną w praktyce. Umożliwiamy również studentom pracę w okresie wakacyjnym, a wielu naszym studiującym pracownikom oprócz dofinansowania nauki, dajemy wsparcie przy pisaniu prac inżynierskich oraz magisterskich. Zatrudniamy wielu inżynierów (absolwentów Politechniki Poznańskiej jak i PWSZ w Lesznie). Nawiązaliśmy współpracę z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Lesznie i jako jedni z pierwszych wprowadziliśmy tzw. kształcenie dualne.
KLUB PRAKTYCZNYCH ROZWIĄZAŃ
firm nie tylko w kraju, ale również na świecie. Dlatego staramy się zaszczepiać w pracownikach chęć do samorozwoju oraz doskonalenia. Dzięki wprowadzonemu 4 lata temu systemowi sugestii pracowniczych - Klub Praktycznych Rozwiązań - pracownicy mają możliwość składania pomysłów usprawniających pracę, dzięki czemu staje się ona bezpieczniejsza, lepsza jakościowo, wydajniejsza oraz oszczędniejsza. Zdecydowanie wpływa to na rozwój firmy. W 2015 roku pracownicy zgłosili prawie 300 pomysłów. Wśród najlepszych znaleźli się: I kw.: Zenon Talarczyk, Krzysztof Hylak, Zbigniew Hoffmann. II kw.: Zenon Talarczyk, Anna Błażyczek, Bartosz Nowak III kw.: Zbigniew Hoffmann, Krzysztof Hylak, Bartosz Nowak, Paweł Bartkowiak.
Od lewej: Krzysztof Hylak, Bartosz Nowak Dziękujemy za ciekawe pomysły i zachęcamy również innych pracowników do aktywności. Nagrody czekają na najlepszych.
SPINKO dąży do tego by stać się jedną z najlepszych i nowoczesnych
PO GODZINACH SEKCJA KRĘGLARSKA We wrześniu nastąpiła inauguracja rozgrywek sezonu 20152016 w kręglarstwie klasycznym. W okresie letnim nasza drużyna ciężko trenowała. Potwierdzeniem tego jest duży sukces naszej pary męskiej biorącej udział w Mistrzostwach Polski w kręglach klasycznych na kręgielni BOSiR Brzesko w dniach 03-04.10.2015. Był to turniej par i tandemów mieszanych. Organizatorem mistrzostw byli
Polski Związek Kręglarski oraz BOSiR Brzesko. Mistrzostwo Polski par męskich zdobyli Jan Prałat i Remigiusz Szabel z łącznym wynikiem 737 kręgli.
SEKCJA BIEGOWA Podobnie jak w latach poprzednich, również w 2015 roku pracownicy SPINKO należący do Sekcji Biegowej starali się czynnie brać udział we wszystkich imprezach biegowych odbywających się w najbliższej okolicy. W tym roku uczestniczyliśmy w wielu zawodach takich jak: Bieg Sokoła Bukowiec Górny, 6 Półmaraton, Ćwierćmaraton oraz Maraton Leszno, Bieg Górski Leszno/Grzybowo, Nasza Dycha Gostyń, Wolsztyńska Dziesiątka, Survival Race Poznań, Międzynarodowy Półmaraton Kościan, 16 Maraton Poznań. Braliśmy również udział w innych akcjach związanych z bieganiem takich jak: Test Coopera, Parkrun lub Nocny Trening Biegowy. Pomagaliśmy Krzysztofowi Tumko bić Rekord Guinessa w biegu na bieżni przez 7 dni (823 km).
Do najistotniejszych osiągnięć w tym roku możemy zaliczyć 4 miejsce kat M50-59 Andrzeja Świętka w Biegu Sokoła (12.04.2015) oraz 4 miejsce w kat. mężczyzn Mariusza Szkudlarka w Ćwierć Maratonie Wilkowice (16.05.2015).
SEKCJA KOLARSKA Sezon 2015 w Leszczyńskiej Lidze Rowerowej dobiegł końca. W klasyfikacji generalnej drużynowej zespół zajął pomimo licznych kontuzji wysokie 11 miejsce na 79 sklasyfikowanych. Zawodnicy startowali w kategoriach wiekowych Mini M3 (30-40 lat). W tej kategorii wiekowej najlepsze osiągnięcie, podobnie jak w sezonie poprzednim, uzyskali: Bartosz Wolny i Marek Wawrowski oraz Sebastian Szerszeń. W kategorii wiekowej Mini M6 na pozycji szóstej uplasował się Michał Kowalewski. Na dystansach mega najlepsze osiągnięcie miejsce piąte w kategorii wiekowej Mega M5 uzyskał nasz bardzo doświadczony reprezentant Zdzisław Wasiołka. Pozostali zawodnicy dzielnie walczyli w tegorocznych zawodach.
W chwili obecnej już rozpoczęły się przygotowania do sezonu 2016. Na liście zawodników naszej drużyny pojawili się nowi zawodnicy, którzy z pewnością powalczą w przyszłym roku o jak najwyższe lokaty. Nowy sezon rozpocznie się wiosną zatem nowy sezon nowe cele nowe nadzieje.
SEKCJA WĘDKARSKA W sezonie w 2015 roku rozegrano 6 imprez wędkarskich w kategorii Spławik i Spinning (Spławikowe Dzięczyna i Pawłowice, Spławikowo-gruntowe o Puchar Prezesa SPINKO Dzięczyna, Spinningowe I i II tura Osieczna, Puchar Dyrektora SPINKO Osieczna oraz Jesienne zakończenie sezonu Osieczna). Najlepsze wyniki w kategorii spławik osiągnęli: - Stachowiak Franciszek - Juskowiak Wiktor - Klimaszewski Eugeniusz - Włodarczak Waldemar - Konieczny Bernard - Stańczuk Marcin
W kategorii spinning najlepsi to: 1. Juskowiak Wiktor 2. Klimaszewski Eugeniusz 3. Konieczny Bernard
Redakcja – Anna Maria Błażyczek; autorzy tekstów: Izabela Adamczak, Piotr Bieniek, Piotr Błaszczak, Anna Maria Błażyczek, Marcin Brzozowski, Blanka Guziak, Wiktor Juskowiak, Bernard Konieczny, Tomasz Krzewina, Michał Moszak, Jan Prałat, Jakub Pudzianowski, Aurelia Ślusarek Skład, opracowanie graficzne, druk Agencja Reklamowa TURUS, www.turus.pl, 65/52941-15