Gram okt definitief by NVRD

JAARGANG 104 | NUMMER 8 | oktober 2013

Bezuinigingen in beheer openbare ruimte | Hoe doen zij dat met de inzet van boa's? Pilot drankenkarton in volle gang | Samenwerking tussen gemeenten en kringloopbedrijven

Meer inzet van burgers nodig voor beheer openbare ruimte

Milieuwinst meten per m2

Het is tijd voor meer met minder! Als het glad dreigt te worden behandelen we onze wegen met wegenzout. Zo kunnen we veilig blijven rijden. Verkeersveiligheid gaat voor alles. En tegelijkertijd moeten we het milieu niet onnodig belasten. Het risico van overmatig gebruik van wegenzout is verzilting van het milieu. Daarom moeten we zorgen dat we zo efficiënt mogelijk strooien. En dat is het grote voordeel van AkzoNobel vacuümzout. Het is vochtig en dankzij de fijne korrelgrootte plakt het beter aan de weg. Daardoor is voor hetzelfde veilige resultaat per m² wegdek minder AkzoNobel vacuümzout nodig dan grof wegenzout. Dat is pure milieuwinst per m².

Voor vragen: wegenzout@akzonobel.com Voor informatie: www.wegenzout.nl

inhoudsopgave

Officieel vakblad van de NVRD

Hoe doen zij dat? 6

Deze maand: de inzet van de buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) In dit artikel leggen drie medewerkers van verschillende organisaties uit waarvoor de boa wordt ingezet en wat precies hun taken en bevoegdheden zijn. Ook benoemen zij de voor- en nadelen.

Bezuinigingen in beheer openbare ruimte: meer bewonersparticipatie 9

Het beheer van de openbare ruimte lijdt onder de bezuinigingen: ambitieniveaus worden teruggeschroefd, kwaliteitsniveaus verlaagd, het onderhoudsgebied verkleind en prullenbakken weggehaald. Bewoners worden geacht zelf de handen uit de mouwen te steken.

Pilot drankenkartons in volle gang 14

Op dit moment doen 36 gemeenten mee aan de landelijke proef met gescheiden inzameling van drankenkartons. De pilot duurt een half jaar, van mei tot november en voor het eind van dit jaar worden de rapportages verwacht bij het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). GRAM peilde een aantal ervaringen in het land.

Diftar heeft direct invloed op scheidingspercentage 20

In de gemeenten Deventer, Lochem en Bronckhorst is in 2013 diftar ingevoerd. Dat resulteert naar verwachting in jaarlijks 10.000 ton minder restafval. Michiel Westerhoff van Circulus: ''In andere gemeenten van het werkgebied van Circulus en Berkel Milieu wordt al langer met diftar gewerkt. In totaal halen we nu elk jaar 40.000 ton minder restafval op dan in 2000. Dat is elk jaar een rij van 770 kilometer grijze kliko's minder aan de stoeprand. Al dat materiaal is nu beschikbaar voor hergebruik.''

5 Bezem 13 Per 2015 verbod op giftig glyfosaat 17 Discussiebijeenkomsten ‘Van Afval Af, transitieagenda naar een circulaire economie’ 18 Vakwerk 24 Het kringloopbedrijf, de gemeente en de markt 27 NVRD Nieuws Foto voorplaat: William Hoogteyling /

28 Stakeholders eisen dat bedrijven

Hollandse Hoogte

duurzaam werken én dat ook aantonen 31 Participatiewet en afval- en reinigingsbedrijven, waar liggen de kansen? 34 Nieuws op de markt 38 Agenda

Participatiewet en de afvalbranche, lees verderop pag. 31

GRAM | oktober 2013

Acht miljoen oude autobanden inzamelen per jaar... …dat zijn alle ingeleverde gebruikte personenwagenbanden in Nederland …dat is gelijk aan de oppervlakte van 400 voetbalvelden

…op milieuverantwoorde wijze verwerkt …dit levert 32 miljoen kilo hoogwaardige grondstoffen …dit betekent bijna 60.000 ton minder CO2-uitstoot …daarmee besparen we CO2 gelijk aan de emissie van 400 miljoen autokilometers (10.000 keer de aardbol rond) of de aanplant van 400.000 nieuwe bomen

Inzamelen oude banden. Voor een schoner milieu. Alle gebruikte autobanden worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op een milieuverantwoorde wijze verwerkt. RecyBEM is een initiatief van uw bandenleverancier.

www.bandenmilieu.nl 4

GRAM | oktober 2013

Oude banden, nieuw leven.

BEZEM Leden van de staten generaal Traditioneel de aanhef van de troonrede die dit jaar voor het eerst in lange tijd door een koning werd uitgesproken. Een koning die dit jaar (net als zijn voorgangster in andere jaren) geen makkelijke boodschap kon brengen. De toon werd goed neergezet en de deskundigen zijn het er over eens dat onze nieuwe koning het er goed van afbracht. Maar, waar ging het eigenlijk over? In plaats van luisteren naar de toon, snelheid, intonatie en het aanschouwen van het nieuwe koninklijk paar, was het misschien goed geweest om de boodschap te analyseren. Ik hoorde de Majesteit toch echt zeggen dat “burgers verantwoordelijkheid gaan nemen voor hun leefomgeving”, dat ingezet wordt op solidariteit tussen generaties en op het evenwicht tussen verschillende inkomensgroepen. Nederland verandert van verzorgingsstaat in participatiesamenleving… Hoezo, “burgers gaan verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leefomgeving?" Bedoelt de regering daarmee dat ieder zijn eigen straatje schoonveegt en zorgt dat de bejaarde buurvrouw op tijd een pannetje erwtensoep krijgt aangeleverd? Ik wil nog weleens zien hoe dat uitpakt in een tijd dat gezinnen dubbele inkomens nodig hebben om het hoofd boven water te houden. Het is inderdaad een mooie gedachte: de buurvrouw zorgt voor de kinderen

(want kinderopvang is onbetaalbaar) en de werkende ouders zorgen voor de buurvrouw. Maar ja… dan komen de regeltjes. Want de buurvrouw heeft geen studie kinderopvang gedaan, dus mag niet op de kinderen passen. Dus moeten de werkende partners nog meer uren draaien om de kinderopvang te betalen en blijft er geen tijd meer over om de buurvrouw van soep te voorzien. Dit is toch een voorbeeld van falend overheidsbeleid ? Als betrokken burger wil ik best de buren helpen en mijn omgeving vuil- en onkruidvrij houden. Maar, wat gebeurt er als ik er geen tijd voor heb of zelf hulpbehoevend word? Deze inzet en hulp is allemaal persoonsafhankelijk en niet gereguleerd. Dus, hoezo terugtredende overheid? De overheid moet gewoon oppakken wat nodig is. Terugtreden op betutteling, dat is een goed plan, daar kunnen we op bezuinigen. Uren besteden aan betutteling omdraaien in uren besteden aan echte aandacht en overheidsverantwoordelijkheid. Participatiemaatschappij... Ik vraag me af wie hier nu zijn straatje schoonveegt.

GRAM | oktober

Hoe doen zij dat ? D e z e maand:

de inzet van de buitengewoon opsporingsambtenaar (boa)* Doen ze ook eigen kwaliteits-

mein 1, in te gaan huren. Dat zou ik heel

controles, bijvoorbeeld

jammer vinden. De betrokkenheid en

niveaubewaking en

passie van een boa die steeds voor de-

onkruidbestrijding?

zelfde gemeente of regio werkt, zijn veel

Onkruid zit niet in ons takenpakket. De

hoger. Door hun signaal- en netwerkfunc-

boa’s hebben wel een belangrijke signaal-

tie hebben onze boa’s in hun notitieboek-

functie. Als ze een hennepkwekerij, ille-

je honderden contactpersonen staan.

gale bewoning, asbestsanering, een om-

Dat geeft toch een heel andere binding

gehakte boom, of wat dan ook signaleren

en werkwijze dan wanneer je vandaag in

of vermoeden, dan nemen ze contact op

gemeente x en morgen in gemeente y te

met de betreffende gemeentelijke afde-

werk wordt gesteld.

ling of de politie. Wij delen onze kennis zo veel mogelijk.

Zijn er ook nadelen? Die zijn er zeker. Boa’s worden wel eens

Verbaliseert de boa onder

bedreigd, bespuugd, of hun autoruiten

Willem Harder, sectormanager

verantwoordelijkheid van justitie?

worden ingegooid. Ze moeten dus we-

Toezicht en Handhaving GAD,

Ja, maar dat doet uiteindelijk elke boa,

ten wat hun rechten zijn en ze moeten

verzorgingsgebied 250.000 inwoners.

anders kun je niet verbaliseren. Onze

beschermd worden door een goed agres-

Contact: w.harder@gad.nl

boa’s schrijven naast gewone processenverbaal ook mini’s uit en ze verwijzen door naar Bureau Halt. Bijvoorbeeld als

GAD

een minderjarige bezorger zijn folders

Hoeveel boa’s heeft u en hoeveel

Hoe sporen boa’s (afval)delicten op?

daarvan worden ingezet voor

De meeste delicten sporen onze boa’s zelf

milieu/afval?

op, een deel komt binnen via melding

Wij hebben zes boa’s, in domein 2. Dat

van derden. Denk aan buurtbewoners,

betekent dat het allemaal milieuboa’s

gemeente en woningbouwverenigingen.

zijn, die zich bezighouden met afval.

Eerst proberen ze de ontdoener te tra-

ergens heeft gedumpt.

ceren. Daar zijn ze heel goed in. Als er Werken ze voornamelijk als

geen adresgegevens gevonden worden,

controleur of voorlichter?

dan gaan ze een stapje verder. Ligt er een

Als voorlichter. Wij zijn geen bonnenma-

bult snoeihout in het bos naast een keu-

chine, maar willen vooral een positief

rig getrimde tuin, dan bellen ze daar even

gedrag bewerkstelligen. De boa’s geven

aan. Of de ontdoener een proces-verbaal

heel veel voorlichting over het juist aan-

krijgt of niet, hangt af van de omstandig-

bieden van afval. Verder publiceren we

heden. Tegen iemand die rotzooi in een

veel over het onderwerp, in de krant en

natuurgebied heeft gegooid, zeggen we

op onze website, zodat mensen ook be-

niet ‘foei, nooit meer doen.’ In andere ge-

grijpen waarom het een wel en het ander

vallen kan het afgedaan worden met een

niet mag. Daarnaast is handhaving na-

waarschuwing. Of een doorverwijzing

tuurlijk een essentieel onderdeel van het

naar Bureau Halt.

werk van de boa. Als het nodig is, doen ze dat ook.

Wat zijn de voordelen van het hebben van eigen boa’s? Ik denk en vrees dat er een neiging zal ontstaan om meer boa’s, vooral in do-

GRAM | oktober 2013

In dit artikel leggen drie medewerkers van verschillende organisaties uit waarvoor de boa wordt ingezet en wat precies hun taken en bevoegdheden zijn. Ook benoemen zij de voor- en nadelen.

tekst: Hetty Dekkers

sieprotocol. Gelukkig is daar steeds meer

zetten en dergelijke. Vooral kleinere, star-

aandacht voor, ook vanuit het Openbaar

tende bedrijven vragen de boa vaak om

Ministerie.

dit soort informatie.

Tips?

Doen ze ook eigen kwaliteits-

Werk pro-actief samen met andere afde-

controles bijvoorbeeld

lingen en diensten, zoals politie. Doe je

onkruidbestrijding?

voordeel met de kennis van elkaar, want

Bij ons niet. Onkruidbestrijding zit bij een

je werkt vaak samen aan dezelfde proble-

andere afdeling, beheer en toezicht open-

matiek. Wij hebben als GAD diverse pro-

bare ruimte.

tocollen voor boa’s opgesteld, zoals voor het dumpen van reclamefolders/kranten

Verbaliseert de boa onder

en de illegale inzameling van textiel. Elk

verantwoordelijkheid van justitie? De meesten opereren onder verantwoor-

protocol kan door andere gemeenten en instanties als leidraad worden genomen.

Jack van de Huygevoort, teamleider

delijkheid van het openbaar ministerie

Dankzij ons eigen protocol hebben we

wijkveiligheid en parkeren, afd.

en dus justitie. Vooral bij parkeren zitten

het aantal folderdumpingen in onze regio

toezicht en handhaving, gemeente

boa’s die alleen naheffingen op mogen

met tachtig procent kunnen reduceren.

Breda, 178.000 inwoners. Contact:

leggen. Met de politie werken we vooral

Dus, het werkt echt.

jpt.van.de.huygevoort@breda

samen tijdens evenementen. Hoe sporen boa’s (afval)delicten op?

Breda

Bij een illegale storting van afval is het

Hoeveel boa’s heeft u en hoeveel

tactgegevens van de veroorzaker. Vinden

daarvan worden ingezet voor

ze die, en dat is regelmatig het geval,

milieu/afval?

dan krijgt de veroorzaker een bekeuring

Wij hebben ruim twintig boa’s in eigen

en wordt verantwoordelijk gesteld voor

dienst, plus acht inhuur. Drie van hen zijn

de opruimkosten. Bij graffiti is dat haast

speciaal belast met afval, drie zijn gespe-

onmogelijk. Dan moet je mensen op he-

cialiseerd als hondenwachter. Dat laatste

terdaad betrappen en dat gebeurt zelden.

werk niet altijd even leuk. De boa’s onderzoeken eerst het afval op mogelijke con-

betekent dat ze onder meer de hondenuitlaatplaatsen controleren en mensen

Wat zijn de voordelen van het

beboeten die hun hondenuitwerpselen

hebben van eigen boa’s?

elders niet opruimen.

Je kunt heel snel reageren op vragen uit de samenleving. ’s Ochtends bij het ap-

Werken ze voornamelijk als

pèl kun je hen al instrueren. Bijvoorbeeld

controleur of voorlichter?

als er in een straat veel klachten zijn over

Beide. Ons doel is niet een bepaald bon-

afval. Dat gaat veel sneller dan wanneer

nenquotum te halen, maar wijzen op de

je het werk hebt uitbesteed aan derden.

regels, voorlichting geven en zonodig verbaliseren. Dat is een wisselwerking en

En de nadelen?

vaak maatwerk. Vooral op het gebied van

Die zijn er niet, wat ons betreft. We heb-

afval doen ze veel aan voorlichting, voor

ben een leuk team, dat de taken serieus

bedrijven, eigenaren van kamerverhuur-

oppakt. Waar we wel mee bezig zijn, is

panden en burgers. Deze boa’s wijzen op

met het maken van een professionali-

de mogelijkheden van de milieustraat,

seringsslag. We willen dat de boa’s nog

wanneer mensen hun afval buiten mogen

breder inzetbaar zijn. Vroeger ging het GRAM | oktober 2013

Hoe doen zij dat ? alleen om een parkeerwacht, nu houden

Doen ze ook eigen

foutgeparkeerde touringcars. Wij kunnen

ze zich met veel meer taken bezig, zoals

kwaliteitscontroles?

daar meteen op af. Zonder eigen boa’s

wijkveiligheid.

Op dit moment niet. We hebben daar wel

zou je afhankelijk zijn van externe dien-

plannen voor. Bedoeling is dat vooral de

sten of de politie.

Tips?

senioren meer gaan monitoren. Daarover

Neem het werk en je mensen serieus. En

leggen ze verantwoordelijkheid af bij de

Zijn er ook nadelen?

zorg dat de boa’s goed aanwezig zijn in

teamleiders, die rapporteren weer aan mij.

Die zie ik niet.

Verbaliseert de boa onder

Tips?

verantwoordelijkheid van justitie?

Zorg dat je de bevoegdheden van boa’s

Ja, allemaal.

goed afstemt met andere diensten, zoals

de stad. Laat je zien, dat werkt preventief.

Willem Harder, sectormanager

politie en stadsbeheer. Zaken als buurt-

Toezicht en Handhaving GAD, verzorgingsgebied 250.000 inwoners.

Hoe sporen boa’s (afval)delicten op?

veiligheid pakken wij op in goede samen-

Contact: w.harder@gad.nl

Voor illegaal afval hebben we een zoge-

werking met de politie, dat werkt uitste-

heten vliegende brigade ingesteld. Een

kend.

boa gaat samen met een medewerker

Amsterdamcentrum

van de reinigingsdienst ter plekke contro-

Hoeveel boa’s heeft u en hoeveel

reinigingsdienstmedewerker

daarvan worden ingezet voor

het afval op adresgegevens en nemen

milieu/afval?

contact op met de veroorzaker. Is het de

Wij hebben in ons stadsdeel 26 boa’s. Ze

eerste keer, dan geven we hem of haar

zijn allemaal veelzijdig inzetbaar, speci-

het voordeel van de twijfel. Gaat het om

fiek voor milieutaken is zo’n 250 uur per

notoire overtreders, dan voeren we lik-

week beschikbaar.

op-stuk-beleid uit en krijgt de persoon

leren. Dat gebeurt na klachten, maar we hebben ook zo’n twaalf vaste hotspots, waar regelmatig afval ligt. De boa en de ‘prikken’

een verbaal. Werken ze voornamelijk als controleur of voorlichter?

Wat zijn de voordelen van het

Een combinatie van beide. Ze zijn vooral

hebben van eigen boa’s?

dienstverlenend bezig en fungeren als

Heel veel. Bestuurlijk gezien kun je snel

gastheer. Maar bij excessen verbaliseren

speerpunten benoemen en je inzet daar

ze uiteraard. De boa’s hebben een aantal

op afstemmen. Je kunt directer op inci-

taken van de politie overgenomen, een

denten inspelen. Die incidenten hebben

dienst waarmee we goed samenwerken.

meestal met veiligheid te maken, zoals

gram-uitenhage 130221.indd 1

GRAM | oktober 2013

Buitengewoon opsporingsambtenaren

(BOA’s) controleren of mensen geen overtredingen begaan, zoals fout parkeren of milieuregels overtreden. Zij mogen verdachten aanhouden en boetes uitschrijven. Voorbeelden van boa’s zijn: brandweercommandanten,

douanebeambten,

gemeentelijke handhavers, inspecteurs dierenbescherming , medewerker bouwen woningtoezicht, milieuopsporingsambtenaren en parkeercontroleurs.

21-02-13 09:45

Bezuinigingen in beheer openbare ruimte:

Meer bewonersparticipatie door Geke Wassink Het beheer van de openbare ruimte lijdt onder de bezuinigingen: ambitieniveaus worden teruggeschroefd, kwaliteitsniveaus verlaagd, het onderhoudsgebied verkleind en prullenbakken weggehaald. Bewoners worden geacht zelf de handen uit de mouwen te steken. Arnhem maakte in 2012 onderscheid tussen gebieden met een hoog en een laag kwaliteitsniveau. Venlo ruimt al anderhalf jaar geen zwerfafval meer op in woon-, werken recreatiegebieden. Bronckhorst koos voor een minimaal onderhoudsniveau. Gebieden in Arnhem met een hoger kwaliteitsniveau zijn het centrum, de wijkwinkelcentra en de omgeving van NS-stations”, vertelt Kees Hin, stadsdeelmanager Zuidwest afdeling Wijkonderhoud. “Daarnaast zijn de belangrijkste parken ook ingedeeld bij het hoogste kwaliteitsniveau. Over het algemeen geldt hier een gewenst kwaliteitsniveau A, ook voor zwerfvuil (volgens de CROW-methodiek). Voor de andere gebieden, de woonwijken en de overige parken geldt afhankelijk van het onderwerp een gewenst kwaliteitsniveau van B of C. Voor zwerfvuil daalde hier het niveau van B naar C. Tegelijkertijd zijn in de woonwijken ongeveer de helft van de afvalbakken verwijderd (ca. 600 stuks) en zijn we gestopt met het reinigen van de hondenuitlaatstroken.”

Venlo

Het besluit geen zwerfafval meer op te ruimen in woonwijken, parken en op bedrijventerreinen levert de gemeente Venlo jaarlijks een bezuiniging van 200

Inwoners van Kranenburg (gemeente Bronckhorst) op pad voor

duizend euro op. Bewonersparticipatie is daarbij het

plantsoenonderhoud.

sleutelwoord. Beleidsmedewerker Dion Nijskens: “Meer dan tien jaar kostte de aanpak van zwerfafval ons, met een mager resultaat, we bereikten de vervuilers onvol-

drie Bronckhorsters 65 jaar of ouder is. In combinatie

doende. Daarom kozen we in 2012 voor een nieuwe

met de bezuinigingen betekent dit dat er voor verschil-

insteek: we laten bewoners en bedrijven zwerfafval

lende zaken geen geld meer zal zijn of veel minder dan

ervaren als hun eigen probleem.” De gemeente Venlo

we gewend waren. Dit heeft behoorlijke gevolgen”,

verwijdert nu alleen nog zwerfafval in de zes grotere

meldt Martin Niessink, coördinator cluster Groen en Af-

kernen, op invalswegen en op begraafplaatsen. Wie

val. Eind 2011 stemde de raad in met de visie op toe-

meer wil, moet dat zelf doen.

komstbestendig Bronckhorst. De visie is projectmatig uitgewerkt in de Perspectiefnota 2013-2015. Hierin zijn

Bronckhorst

de bezuinigingen voorgesteld die vervolgens voor het

Naast flinke bezuinigingen kampt Bronckhorst met

eerst in de begroting 2013 – 2015 zijn geconcretiseerd.

een teruglopend inwoneraantal en verandering in de

Voor het beheer van de openbare ruimte betekent dit

samenstelling van de inwoners door vergrijzing en ontgroening (meer ouderen en minder geboorten). “De verwachting is dat de demografische ontwikkelingen leiden tot ruim 12% (ca. 5.000) minder inwoners in 2030 ten opzichte van 2008 en dat in 2025 één op de

Dit is een sterk ingekorte versie van het interview

met Dion Nijskens in Gemeente Schoon magazine, september 2013.

GRAM | oktober 2013

Meer bewonersparticipatie dat de gemeente zorgt voor een minimaal niveau, dit

Om dit te stimuleren is het mogelijk een afvalbak te

houdt onder meer in:

adopteren en/of een papierprikker te krijgen, dit werkt

- veel groenvakken zijn of worden omgevormd naar ga-

in de praktijk goed. Ook in Bronckhorst. “We merken

zon; - het aantal speelplekken en toestellen wordt met de helft verminderd;

een grote bereidheid onder onze inwoners om verschillende taken van de gemeente over te nemen. Niet alleen bij het onderhouden van groen maar ook bij het

- 150 van de 450 bakken worden verwijderd;

ruimen van zwerfafval, het legen van prullenbakken en

- de frequentie van het straatvegen is van 12 keer per

het beheer en onderhoud van speeltoestellen.”

jaar naar 6 keer per jaar gegaan; - overbodig straatmeubilair en verkeersborden zijn verwijderd;

Geen meetbaar verschil In Arnhem wijst monitoring door een externe partij

- hondentoiletten zijn ontmanteld.

conform de CROW-methodiek uit dat tot op heden er

Een hoger kwaliteitsniveau of een voorziening handha-

geen verschil meetbaar is tussen de situatie voor en na

ven kan, maar dit betekent zelf de handen uit de mou-

de kwaliteitsverlaging van B naar C en het verwijderen

wen steken: bewoners kunnen groenvakken en prul-

van de afvalbakken. Op basis van ruim 35.000 meetre-

lenbakken, speelplaatsen en speeltoestellen adopteren.

sultaten over de eerste 9 maanden van 2013 blijkt dat het kwaliteitsniveau ten opzichte van vorig jaar gelijk

Handen uit de mouwen

is gebleven. Ook komen er nauwelijks meer meldingen

Na aanvankelijk gemor nam in alle drie de gemeenten

over zwerfvuil binnen.

de bewonersparticipatie toe. In Venlo loopt dit als een speer: de teller staat nu op 150 initiatieven. Nijskens:

De eerste resultaten in Bronckhorst zijn bemoedigend.

“Wij ondersteunen daarbij met middelen als grijpers en

“We halen de taakstellingen en merken op verschillen-

vuilniszakken. Inmiddels hebben veel mensen zich aan-

de terreinen dat de betrokkenheid van onze inwoners

gemeld met een eigen initiatief. Ze ruimen rommel op

groot is. Natuurlijk zijn er ook wel eens negatieve gelui-

of houden groen bij, in groepsverband of individueel.

den, maar in algemene zin is er begrip.” Uit de stadspei-

En we weten dat veel mensen ook op eigen houtje af en

ling in Venlo over 2012 blijkt dat 59 procent van de be-

toe rommel opruimen.”

woners Venlo een schone stad vindt. Geen slecht cijfer voor het beginjaar vindt Nijskens. Hij is benieuwd hoe

In de communicatie voorafgaand aan het verlagen van

Venlo het nu objectief doet in vergelijking met andere

het kwaliteitsniveau, is in Arnhem nadrukkelijk gesteld

gemeenten, maar het geld voor onderzoek ontbreekt.

dat de gemeente verwacht dat bewoners hierin zelf meer verantwoordelijkheid nemen. Zowel voor het niet

Aanbesteed

verspreiden van zwerfafval, als bij het opruimen ervan.

Arnhem is de enige van de ondervraagde gemeenten die het onderhoudswerk aanbesteed. In de uitvraag is zowel een prijs gevraagd voor B als voor C niveau, in de overeenkomst is opgenomen dat per jaar het gewenste kwaliteitsniveau kan verschillen. Wanneer de aannemer niet voldoet aan het gewenste kwaliteitsniveau vindt er een korting plaatst conform de CROW-methodiek. De meetresultaten tot nu toe geven geen aanleiding om het gewenste kwaliteitsniveau te wijzigen. Of gemeenten terugkeren naar de oude situatie als de economie aantrekt? “Dit is een politieke vraag waar wij geen antwoord op kunnen geven”, zegt Hin.

Netwerk info: Kees Hin, Kees.Hin@arnhem.nl Dion Nijskens, e-mail: d.nijskens@venlo.nl. Martin Niessink, e-mail: M.Niessink@Bronckhorst.nl Zwerfvuilvrijwilligers in Vorden

GRAM | oktober 2013

WOENSDAG 30 OKTOBER 2013 NVRD THEMADAG:

Meer recycling! Meer verantwoordelijkheden? De ambitie en rol van gemeenten richting 65% recycling De NVRD themadag ‘Meer Recycling! Meer verantwoordelijkheden?’ staat in het teken van initiatieven die op dit moment worden genomen om de volgende stap van afval naar grondstof te zetten. Gemeenten willen en moeten meer recyclen, maar hebben daarbij de hulp van de partners in de keten hard nodig. Op welke manier helpt de overheid mee? En welke rol kunnen de producenten vervullen richting een afvalloze samenleving? Wat kan in dit kader wél en wat kan niet van gemeenten verlangd worden? Inl. www.nvrd.nl/bijeenkomst

Lease

Roteb Lease Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigingsvoertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

Verkoop & Beheer:

Werkplaatsen:

Advisering bij aanschaf

Onderhoud, reparatie en keuringen

Aanschafcoördinatie

Schadeherstel

Voertuiginstructie

Constructiewerk

Assurantie en schadeafwikkeling

Bedrijfswageninrichting

Leasing

Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,

Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur

Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS Adrem veiligheidskeuringen

Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden. Roteb Lease Kleinpolderplein 5

Bel 010 - 267 86 00

Postbus 11011

Of mail naar lease@roteb.rotterdam.nl

3004 EA Rotterdam

www.roteb.rotterdam.nl

RTB017_07 DOW A5 Adv Roteb Lease liggend MAM.indd 1

11/7/11 3:48 PM

GRAM | oktober 2013

Heetwateronkruidbestrijding

WAVE onkruidbestrijding met 100% heet water! WAVE dringt onkruid ﾃｩcht terug dankzij de inwerking van het bijna kokende water. Daarom heeft heetwateronkruidbestrijding een lage behandelfrequentie, een hoge efficiﾃｫntie en is energiezuinig. WAVE biedt zowel handmachines voor kleinere oppervlakten en bijwerk als opbouwmachines met een hoge capaciteit.

HANDMACHINES

OPBOUWMACHINES

MID SERIES 22/8

XL SERIES 120/34

22 ha per seizoen, 8 liter per minuut Handlans, max. 45 meter slang, 16-20 cm heetwaterschoffel

120 ha per seizoen, 34 liter per minuut Handmatig selectief

HIGH SERIES 65/26

SENSOR SERIES 2.0 400/34

65 ha per seizoen, 26 liter per minuut Werken met 2 personen mogelijk tot max. 60 meter

400 ha per seizoen, 34 liter per minuut Altijd de juiste hoeveelheid op de juiste plaats

www.waveonkruidbestrijding.nl

WAVE Europe B.V. | Matendijk 7, 6733 JD Wekerom (Ede) | tel. +31 (0) 318 469 799 | info@waveonkruidbestrijding.nl

GRAM窶ポ窶バktober 2013

Verbod op gebruik glyfosaat vervroegd Staatsecretaris Mansveld van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft het aangekondigde verbod op chemische onkruidbestrijdingsmiddelen met twee jaar vervroegd naar november 2015. Dit schrijft Mansveld in een brief aan de Tweede Kamer. Dit betekent dat het vanaf november 2015 – het einde van het spuitseizoen- voor gemeenten verboden zal worden om chemische onkruidbestrijdingsmiddelen te gebruiken op verhardingen. Het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen ligt gevoelig. De makkelijkste en goedkoopste manier van onkruidbestrijding is het spuiten met onkruidbestrijdingsmiddelen. Nadeel is dat deze afspoelen naar het oppervlaktewater. In september 2011 heeft tweede kamerlid Grashoff een motie ingediend voor een verbod van glyfosaathoudende middelen buiten de landbouw. De motie is aangenomen en aangestuurd werd op een verbod per 2018. Tijdens de bespreking van de Tweede Nota duurzame gewasbescherming ‘Gezonde groei, Duurzame oogst’ 2013-2023 heeft een meerderheid van de kamer echter ingestemd met een aanscherping van het verbod en het naar voren halen van de inwerkingtreding. Tijdpad verbod Vanaf november 2015 mag onkruid niet meer bestreden worden met

Professioneel gebruik op:

glyfosaat

- Verhardingen

verbod 2015

- Sport- en recreatieterreinen

verbod 2017

- Overige terreinen, zoals parken

verbod 2017

cent per m2 per jaar oftewel van 1 euro naar 2 à 3 euro

- Particulier gebruik

verbod 2015

per inwoner per jaar.

Gevolgen voor gemeenten

Overleg met betrokkenen

Het verbod op het verbruik van chemische gewasbe-

De staatsecretaris realiseert zich dat de transitie ge-

schermingsmiddelen heeft gevolgen voor gemeenten.

volgen heeft voor gemeenten en gaat in november in

Voor gemeenten en of bedrijven die momenteel al geen

gesprek met gemeenten en gemeentelijke terreinbe-

chemische methoden gebruiken, verandert er niet veel.

heerders. In deze gesprekken zullen, naast de conse-

Daar waar wel chemische methoden worden gebruikt,

quenties voor gemeentelijke terreinbeheerders zeker

zal men op termijn een keuze moeten gaan maken

ook de uitzonderingen van het verbod ter sprake ko-

voor alternatieve methoden.

Alternatieve methoden

men. Deze betreffen enerzijds de mogelijke ontheffing

zijn hete lucht, heet water, branden en borstelen. Een

voor de toepassing met handgedragen spuitapparatuur

combinatie van methoden is veelal het meest effectief.

voor specifieke situaties en anderzijds de uitzondering

Gemeentelijke terreinbeheerders hebben twee jaar om

voor het gebruik van biologische of laagrisico gewas-

alternatieve methoden te kiezen, huidige contracten

beschermingsmiddelen. Deze middelen vallen momen-

aan te passen en de (resterende) chemische middelen

teel ook onder het verbod. In de gemeenten Heemstede

toe te passen. Verwacht wordt dat de kosten voor ge-

(Meerlanden) en Rotterdam worden momenteel veelbe-

meenten zullen stijgen. Bij gelijkblijvende kwaliteit kan

lovende proeven uitgevoerd met deze laagrisico mid-

het stoppen met chemische onkruidbestrijding voor

delen. De NVRD ondersteunt haar leden bij het kiezen

een gemeente leiden tot verdubbeling of verdriedubbe-

van alternatieven en bij de transitie naar een andere

ling van het budget van gemiddeld 0,04 cent naar 0,13

manier van onkruidbestrijding.

GRAM | oktober 2013

Pilot drankenkartons in volle gang door Hetty Dekkers

Op dit moment doen 36 gemeenten mee aan de landelijke proef met gescheiden inzameling van drankenkartons. De pilot duurt een half jaar, van mei tot november, en voor het eind van dit jaar worden de rapportages verwacht bij het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). GRAM peilde een aantal ervaringen in het land. In Katwijk slaat de pilot goed aan. “De eerste maand, in

doen”, aldus Agterdenbos, “omdat het slechts een

juni, haalden we al meteen 1500 kilo op”, vertelt Saskia

proef is. Ik hoop wel dat de inzameling doorgevoerd

Agterdenbos, beleidsmedewerker afval. “In de tweede

gaat worden. Bewoners zijn ook enthousiast. Ze vroe-

maand zag je al een verdubbeling. Tot en met augus-

gen zelf om een extra container in het centrum van

tus hebben we zo’n acht ton ingezameld.” Bewoners

Katwijk. Die hebben we toen op verzoek bijgeplaatst.”

moesten wel even wennen aan de twaalf, later dertien

bovengrondse containers die bij supermarkten en mili-

Niets nieuws voor Overbetuwe

euparkjes werden geplaatst. “In het begin zag je enorm

Voor Overbetuwe is de pilot eigenlijk niets nieuws. “Wij

veel papier en karton tussen de drankverpakkingen

zamelen al vijf jaar drankenkartons gescheiden in”,

liggen. Daarom hebben we bordjes op de containers

vertelt Jos Sluiter, medewerker afvalbeheer van deze

geplakt, met de duidelijke boodschap dat de contai-

gemeente. Overbetuwe zamelt in via ondergrondse

ners uitsluitend voor drankenkartons bedoeld zijn. Dat

containers, die voornamelijk bij supermarkten zijn op-

heeft wel geholpen, maar helemaal zuiver is de stroom

gesteld. Volgens Sluiter zit er een duidelijk stijgende

nog steeds niet.”

lijn in de inzamelresultaten. “In het begin haalden we

Katwijk denkt dat met een flinke uitbreiding van het

48 ton op, vorig jaar ging het al om 108 ton. Op een

aantal containers nog veel meer drankenkartons op-

inwonerstal van 46.000 is dat een mooi resultaat. Door

gehaald kunnen worden. “Maar, dat gaan we nu niet

onze deelname aan de pilot doen we dit jaar meer aan

GRAM | oktober 2013

publiciteit. Zo stonden we op markten met promotieteams en hebben we erover gepubliceerd in weekbladen. De inzamelcijfers zullen daardoor iets hoger uitvallen dit jaar, maar van een enorm verschil is geen sprake. De meeste mensen hielden hun drankenkartons toch al apart. Je houdt altijd een groep over die niet mee wil doen, die trekken we met deze acties ook

Stefan Verbeek, gemeente Oosterhout:

De invoering van diftar was de belangrijkste reden dat mensen hun drankenkartons gingen scheiden

niet over de streep.” Overbetuwe is een diftargemeente, dus minder restafval loont. Sluiter: “De verbeterde inzamelresultaten in de afgelopen jaren zijn vooral te

reden dat mensen hun drankenkartons gingen schei-

danken aan het plaatsen van meer containers. We be-

den. Mensen zijn er nu aan gewend, dat kun je merken

gonnen in 2008 met een stuk of zes containers, nu heb-

aan het scheidingsgedrag. We hebben gekozen voor

ben we er al elf. Ook in de kleinere dorpjes staat er nu

deze inzamelmethode, via een brengcontainer op de

een. Mensen kunnen natuurlijk besparen op hun restaf-

milieustraat, omdat ons dat kostentechnisch het bes-

val door zo veel mogelijk te scheiden. Voor de burger

te leek. Zamel je de kartons in met een drager, zoals

levert het dus iets op. Voor ons als gemeente hangt er

samen met oud papier, dan moet je gaan nascheiden.

een prijskaartje aan. De containers en de transportkos-

Daar zijn ook weer kosten aan verbonden. Bovendien

ten betalen we zelf uit de afvalstoffenheffing. Maar, we

kregen we eind vorig jaar een spiksplinternieuwe mi-

hebben het er graag voor over. We hebben een hoog

lieustraat, zodat die container eenvoudig in te passen

ambitieniveau als het gaat om milieudoelstellingen.

was. Door diftar hebben we het aantal stromen enorm

Vooral het papier van de drankenkartons is een waar-

uitgebreid, onder meer met tempex en harde kunststof.

devolle grondstof. Het is maagdelijk materiaal, dat heel

Met vlakglas en matrassen zijn we bezig. De insteek

geschikt is voor recycling. Wij leveren onze dranken-

is de groene recyclinggedachte. Bovendien vinden we

kartons aan Sita in Nijmegen; zij voeren het af naar

dat als je diftar invoert, je burgers ook de gelegenheid

een verwerkingsfabriek in Duitsland. Het papier levert

moet geven hun hoeveelheid restafval te reduceren.”

uiteindelijk het meeste op, veel meer dan de kunststof en aluminium van het laminaat.”

Nog geen spectaculaire resultaten in Etten-Leur

Sluiter hoopt dat er iets positiefs rolt uit de Nederland-

Voor Etten-Leur was de pilot helemaal nieuw. “Wij za-

se pilot voor het scheiden van drankenkartons. “Het

melden voorheen geen drankenkartons gescheiden in”,

mooiste zou zijn als er een verwerkingsfabriek in Ne-

meldt opzichter stadsbeheer Wil Welvaarts. Hij moet

derland kwam. Dat zou veel schelen in transportkosten

vaststellen dat de resultaten nog niet spectaculair zijn.

en nóg beter zijn voor het milieu.”

“We zijn half juni gestart, dat is een slecht moment door de vakanties. In de maand juli hebben we 740

Oosterhout kreeg respons na diftar

kilo drankenkartons ingezameld. Dat viel ons wat te-

Ook Oosterhout was al eerder bezig met de gescheiden

gen. Het zou ook kunnen dat de inzamelmethode niet

inzameling van drankenkartons. Pas toen de gemeente

optimaal is. Wij hebben gekozen voor papier als dra-

begin dit jaar diftar invoerde, kwam er respons bij de

ger. Bij de laagbouw kunnen bewoners hun dranken-

bevolking. Stefan Verbeeck, bedrijfsleider locatiebe-

kartons in de minicontainer voor papier aanleveren, bij

heer van de gemeente Oosterhout: “november vorig

hoogbouw in de verzamelcontainers voor papier. De

jaar zijn we gestart met de gescheiden inzameling van

verwerker sorteert dat uit, maar dat moet handmatig

drankenkartons, door een 30 kuubs container neer te

gebeuren. Misschien is een systeem met een pmd-zak,

zetten op onze milieustraat. Na twee maanden kon je

zoals dat in België gebruikelijk is, meer geschikt. Pmd

de bodem van die container nog steeds zien; het sloeg

staat voor pet, metaal en drankenkartons. Die stromen

totaal niet aan. Toen diftar in werking trad, veranderde

kunnen grotendeels machinaal en dus veel makkelijker

dat echter. We hebben al vier containervrachten weg-

gescheiden worden. Ik denk dat de pilot ons meer zal

gebracht sinds begin dit jaar.” In totaal zamelde Oos-

leren over de meest geschikte inzamelmethode.”

terhout tot nu toe 11.500 kilo drankenkartons in. Die

Welvaarts heeft begrepen dat de fractie drankenkartons

worden afgevoerd naar verwerkingsbedrijf Van Kaatho-

slechts twee á drie procent van de totale hoeveelheid

ven in Sint-Oedenrode.

restafval beslaat. “Op de 53.000 ton restafval die wij jaarlijks inzamelen, is dat niet veel. Toch vinden wij het

Geringe invloed pilot

de moeite waard . Elk stapje naar betere scheiding van

Volgens Verbeeck heeft deelname aan de pilot een ge-

grondstoffen is er één. Als diftar-gemeente krijgen we

ringe invloed gehad op de inzamelresultaten. “Er zijn

van onze inwoners ook veel positieve reacties. Vooral

wat publicaties geweest, waardoor het onderwerp

grote gezinnen, met veel melkpakken, zijn er blij mee.”

onder de aandacht van de inwoners werd gebracht.

Welvaarts hoopt dat de gescheiden inzameling van

Maar, de invoering van diftar was toch de belangrijkste

drankenkartons in Nederland van de grond komt.

GRAM | oktober 2013

Peter Roersma, gemeente Leek:

Wij zijn groot voorstander van een systeem waarbij burgers niet steeds hoeven te denken ‘wat moet nu waar’

in de enquête aan dat ze veel minder drankenkartons en kunststof apart zouden houden, als die zak slechts eens in de twee weken opgehaald zou worden. Ze zijn bang dat het materiaal dan gaat stinken en geven aan geen ruimte te hebben voor zo veel volume.” Leek startte destijds met de gescheiden inzameling van drankenkartons omdat de verwerker van het oud papier aangaf geen drankenkartons tussen zijn papier te willen hebben. “Wij leverden ons oud papier rechtstreeks aan een papierfabriek.” Cijfers over de hoeveel-

Nadeel van een pilot is dat bewoners straks weer om

heden drankenkartons heeft hij niet, maar uit analyses

moeten schakelen. “Het is best moeilijk te verkopen

blijkt wel dat nu 24% van de inhoud van de milieuzak

aan je burgers dat ze na eind oktober hun drankenkar-

uit drankenkartons bestaat. “In 2006 was dat de helft.

tons weer bij het restafval moeten doen. Daar verwacht

Ik denk dat die stijging ook veroorzaakt wordt door

ik nog wel reacties op.”

toenemend gebruik van drankenkartons. Kijk maar in de supermarkt, daar zie je steeds meer kartonverpak-

Leek combineert met kunststof

kingen staan. Dat zal ook komen door de hogere ver-

Het Groningse Leek zamelt, samen met buurgemeen-

pakkingsbelasting op petflessen en andere kunststof-

ten Marum en Grootegast, sinds 2005 drankenkartons

verpakkingen”, meent Roersma.

gescheiden in. Deelname aan de pilot lag dus voor de hand. “Wij zamelen de drankenkartons in een mi-

70 miljoen kilo drankenkartons

lieuzak in die wekelijks wordt opgehaald”, aldus be-

Volgens Peter Blok, projectleider van de landelijke pi-

leidsmedewerker openbare ruimte Peter Roersma. “In

lot, zijn de eerste indrukken positief. “De proef loopt

de zak mag kunststof en drankenkartons. Kunststof in

naar ons gevoel goed. De deelnemers zijn betrokken

de breedste zin van het woord, dus niet alleen verpak-

en enthousiast en de inzamelresultaten vertonen, na

kingen maar ook speelgoed bijvoorbeeld. Een partner

een voorzichtige start, duidelijk een stijgende lijn.”

van Nedvang haalt de zakken op en brengt deze naar

In Nederland wordt jaarlijks 70 miljoen kilo dranken-

Duitsland, waar de inhoud nagesorteerd en gerecycled

kartons gebruikt, dat is ruim vier kilo per persoon. Via

wordt. Wij zijn groot voorstander van een systeem

de pilot proberen de deelnemers zoveel mogelijk dran-

waarbij burgers niet steeds hoeven te denken ‘wat

kenkartons in te zamelen voor recycling. De pilot voor

moet nu waar’. Voor de beste scheidingsresultaten, en

de inzameling van drankenkartons bestaat niet alleen

de minste ergernis, is het belangrijk dat je het je bur-

uit de genoemde proef door 36 gemeenten. Daarnaast

gers zo makkelijk mogelijk maakt. Daarom halen wij

wordt onder meer een marktonderzoek gehouden

wekelijks alle stromen bij de huishoudens op. Dus niet

onder consumenten naar de bereidheid om dranken-

alleen rest en gft, maar ook papier, textiel, glas, kunst-

kartons gescheiden in te leveren. De universiteit van

stof en drankenkartons.”

Wageningen onderzoekt samen met de universiteit van Aken hoe het gesteld is met de kwaliteit van de papier-

Fantastisch

pulp uit drankenkartons. Een klankbordgroep met on-

De theorie van Roersma lijkt te kloppen. “Uit een groot

der meer verpakkingsindustrie, NVRD en voedingsmid-

bewonersonderzoek, waar 80% respons op kwam,

delenindustrie adviseert bij de uitvoering van de pilot.

bleek dat de inwoners ons inzamelsysteem fantastisch

De resultaten van de pilot worden uiteindelijk naar de

vinden. Vooral het feit dat de milieuzak wekelijks opge-

staatssecretaris gestuurd, waarna de politiek zich over

haald wordt, werd ervaren als een pre. Mensen gaven

het onderwerp gaat buigen. Bijna kwart Tetra Paks gerecycled In 2012 werd bijna 23% van alle Tetra Pakverpakkingen wereldwijd gerecycled. Dat meldt het

drankpakkenconcern.

totaal

werd

581

kton gerecycled. In 2011 was dat nog 528 kton. Daarmee steeg de recycling in 2012 met 10 procent. Het doel van Tetra Pak is om het wereldwijde recyclingpercentage in 2020 te verdubbelen naar 40%. Luxemburg en België zijn de koplopers, met recyclingpercentages van boven de 80%, gevolgd door Duitsland met meer dan 70%.

GRAM | oktober 2013

Disc ussiebij ee nkomste n V NG

‘Van Afval Af, transitieagenda naar een circulaire economie’ Van 19 t/m 26 september organiseerde de VNG een aantal regionale discussiebijeenkomsten naar aanleiding van het Verpakkingenakkoord. Met personen die binnen hun functie verantwoordelijk zijn voor milieu, afval en grondstoffen is gesproken over de rol van gemeentelijk afvalbeheer in de transitie naar een circulaire economie. De bijeenkomsten zijn georganiseerd door Drift (Erasmus Universiteit), Arcadis en het Instituut voor Maatschappelijke Innovatie. De grote zaal in restaurant de Brugwachter in Apeldoorn

Belangrijk onderdeel van het proces is wel dat er vlot een einde

zat vol, ondanks de vrijdagmiddag van 20 september.

komt aan die misplaatste (perverse) serviceprikkel op het inzamelen

Het onderwerp was dan ook belangwekkend: de transi-

van restafval. Niet langer doen, grondstoffen halen is de trend.

tieagenda naar een circulaire economie. Tegen de achtergrond van het Verpakkingenakkoord en gemeenten

Plastic afval

die worstelen met de gevolgen van de recessie, lag de

Kunststofverpakkingen inzamelen doen gemeenten al, maar vanaf

vraag op tafel of er een flinke slag gemaakt kan worden

2015 komt daar ook het sorteren bij. Om dat goed in de markt te

op weg naar een circulaire economie.

zetten, is nog best een lastig verhaal, mede door de schaalgrootte voor het sorteren. Voor heel Nederland zijn drie sorteerinstallaties

Hernieuwde focus op grondstof schaarste, het bedrijfs-

wel voldoende en dat maakt de spoeling dun. Hoe dit vorm gaat

leven doet zelfs mee, meer upcycling, producenten be-

krijgen, met nog ruim een jaar te gaan, zal spannend worden.

moeien zich met de afvalketen. Stuk voor stuk bewe-

Even een tipje van de sluier gelicht van de ketenkosten (zijn dat

gingen die ons richting een circulaire economie moeten

straks ook de vergoedingen?) per ton: inzameling 400 euro, over-

gaan brengen. De rol van de gemeenten is niet nieuw in

slag en transport 70 euro, sortering 125 euro. Zelf vermarkten kan

dit krachtenveld, maar vraagt wel een nieuwe oriëntatie

ook, maar wie kent de markt goed genoeg en met welke volumes

en aanpak hierbij. Gemeenten hebben misschien geen

kan de gemeente zelf de boer op? Over deze afvalberg heenkijken,

rol in de productiefase van goederen, maar wel in de

dat is belangrijk. En leren van elkaar, kijkend naar de best practices.

afvalfase ervan. Die terugkoppeling is zeker relevant in

Dit kan straks samen aan de Praktijktafels, aldus het Kennisinsti-

een circulair economisch proces. Dit suggereert dat de

tuut. De eerste bijeenkomsten staan gepland eind oktober. Alle

gemeenten er een –commerciële- tak van sport bij krij-

opgedane input wordt verzameld en moet leiden tot de Verduurza-

gen. Dit ligt anders voor gemeenten die alleen de regie

mingsagenda 2.0 begin 2014. No time for waste!

voeren. Dan is het zaak om met uitvoerende partijen goede afspraken te maken: wie gaat over de gemeente-

Tekst: Willy Brinkbäumer, adviseur relatiebeheer en

lijke grondstoffen en welke piketpalen staan er?

advies Twente Milieu

‘ Ik wil waterdichte ondergrondse textielcontainers.’ Wij weten hoe. Wij zijn stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel. Wij doneren de gehele opbrengst aan goede doelen in binnen- en buitenland. Bel 070 383 0306 voor een vrijblijvend gesprek. www.kici.nl

GRAM | oktober 2013

VAKWERK foto: Piet Musters

Gerard Zwart is adviseur Dierplaagbeheersing bij de GGD Amsterdam. Hij werkt samen met twee collega adviseurs en een uitvoerend team van zo’n vijftien medewerkers. Gerard is binnen het team verantwoordelijk voor de dierplaagbeheersing in de openbare ruimte.

Ik houd van de dynamiek tussen mens en dier in de stad Hoe lang doe je dit werk al?

waarin meer aandacht is voor welzijn van dieren. Nog

Ik werk al zo’n 35 jaar in deze functie. De laatste zes

belangrijker is het besef geweest dat onze ad hoc be-

á zeven jaar ben ik verantwoordelijk voor de openbare

strijdingsaanpak geen zin had. We moesten steeds weer

ruimte.

opnieuw terugkomen om te bestrijden. Onze aanpak

Het was geen bewuste keuze om dit werk te gaan doen.

leidde niet tot échte oplossingen en was bovendien niet

Ik ben er destijds via een uitzendbureau ingerold. Het

diervriendelijk. Daarom zijn we overgegaan op een be-

werk was en is gewoon zo leuk dat ik ben blijven han-

leid dat is gericht op populatiebeheer en het daarmee

gen. En het wordt alleen maar interessanter, door de in-

voorkomen van overlast en schade door dieren. Deze

tegrale aanpak die we hier volgen. Ik ga dan ook elke

aanpak hebben we hier in Amsterdam nu ook op de

dag vrolijk naar mijn werk. In de loop der jaren heb ik de

openbare ruimte toegepast en dat is uniek in Nederland.

benodigde opleidingen en certificaten behaald en deze

Misschien zelfs wel uniek in heel Europa!

blijf ik ook bijhouden. Wat dat betreft ben ik helemaal ‘up tot date’.

Beheersen in plaats van bestrijden We gaan ervan uit dat dieren in de stad thuishoren en

Wat houdt de integrale aanpak van GGD Amster-

niet per definitie tot overlast of gevaar leiden. Het wordt

dam in?

(pas) een plaag als populaties zich gaan uitbreiden. Dat

Sinds een aantal jaren werken we hier in Amsterdam vol-

gebeurt als de omstandigheden daarvoor ideaal zijn, bij-

gens een andere visie. We doen niet meer aan plaagdier-

voorbeeld doordat er een overdaad aan voedsel is en/of

bestrijding, maar aan dierplaagbeheersing. Het woord

volop nestgelegenheid. Deze omstandigheden worden

ongedierte wordt dan ook niet meer gebruikt. Deze om-

door mensen gecreëerd. Dieren willen zich voortplan-

slag is voor een deel het gevolg van de huidige tijdgeest,

ten, net als mensen, en zoeken altijd naar gelegenheden

GRAM | oktober 2013

De rubriek Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In afval- en beheer van de openbare ruimte werken vele professionals, die hart hebben voor de ‘schone zaak’. Wat drijft hen in hun werk? En waarom doen zij dit werk graag en goed? door Karin Giesen

om dat te doen. Als je deze omstandigheden niet aan-

Wat geeft je de meeste voldoening?

past, maar dieren vangt en doodt zoals we voorheen

Als ik een melding overlast krijg en ik geef daar snel

met duiven en ganzen deden, dan vult de populatie zich

antwoord op, dan hoor ik terug dat mensen dat waar-

gewoon weer aan. Onze aanpak is daarom gericht op

deren. Dat voelt goed, want dan heb je echt iets gedaan

het voorkomen van overlast door de omstandigheden

voor anderen.

aan te pakken. We lopen daarbij tegen het gedrag van mensen aan. Inwoners voeren dieren, laten afval slinge-

Wat zou je vandaag nog willen veranderen bin-

ren of voeren het verkeerd af. Wat we veel zien, is dat

nen de branche of de gemeente Amsterdam?

mensen vuilnis naast ondergrondse containers gooien

Vandaag de wereld veranderen, dat is een illusie. Dat

of neerzetten. Daar gedijen ratten goed op, dus dat

moet in kleine stapjes, net als bij de aanpak van roken.

geeft veel overlast.

Het heeft ook lang geduurd voordat het tot mensen

We gaan dan met mensen in gesprek en wijzen op het

doordrong dat roken slecht voor ons is.

verband tussen hun gedrag en dat van dieren. En we

Met voorlichting en publiekscampagnes brengen we

merken dat onze aanpak aanslaat. Inwoners gaan deze

onze visie naar voren. Daarin willen we ons ook op

van ons over nemen; ze vegen teveel voer of brood op

scholen richten, want met de jeugd spreken we de toe-

en ze spreken zelfs anderen aan op hun gedrag. Dat is

komst aan. In het dagelijks beheer hebben we veel con-

mooi, want we moeten het met elkaar doen in deze stad.

tact met uitvoerders van reiniging en groen. En we gaan,

Ingrijpen doen we alléén als er een hoog besmettings-

in samenspraak met woningcorporaties, in overleg met

risico is (op bijvoorbeeld de ziekte van Weil of het bin-

bewoners in wijken waar veel overlast van dieren is. Het

nendringen van ratten in gebouwen en woningen) en er

gaat erom het besef te creëren dat mensen én dieren

geen andere oplossingen meer zijn. Doden is de laatste

in de stad thuishoren. Als we het juiste evenwicht kun-

stap in ons stappenplan, daar staan we echt aarzelend

nen bereiken, voorkomen we dat dieren zich kunnen uit-

tegenover. Het moet wél zin hebben dat je dieren dood-

breiden tot een plaag waarop ingegrepen moet worden.

maakt.

Dat besef vraagt om ander gedrag van mensen, zowel thuis als op straat. Deze omslag van bestrijding naar be-

Wat maakt dit werk zo boeiend?

heersing hebben we ook binnen onze eigen afdeling ge-

Wat ik aantrekkelijk vind, is de dynamiek tussen mens

maakt. En dat is echt een cultuurverandering geweest.

en dier in de stad. De stad is een netwerk van mensen die dieren leuk vinden, mensen die er overlast van heb-

Ben je trots op je werk?

ben en mensen die het gedrag van dieren bepalen. En

Ja, ik ben heel trots op wat wij hier van de grond hebben

daar zit ik middenin. Daarin gaat het erom een even-

gekregen in de openbare ruimte. Met alle zeven stad-

wicht te bereiken tussen dieren, mensen én de stad. Als

delen, die allemaal ook hun eigen belangen hebben,

we dat voor elkaar krijgen, doen wij ons werk goed. We

volgen we nu gezamenlijk een integrale aanpak die we

hebben bijvoorbeeld grote populaties ganzen gehad in

steeds verder ontwikkelen…

de stad. Op diverse plekken in de stad leefden wel zo’n 120 á 150 ganzen. Eerder grepen we in door hen te vangen en doden. Tegenwoordig vangen we de ganzen en zetten we hen, in familieverband, elders in het land uit. Dat doen we in samenwerking met Duurzaam Fauna Advies. De populatie wordt op peil gehouden door in het broedseizoen de nesten langs te gaan en de eieren te behandelen, zodat ze niet uitkomen. Houd je van dieren? Of juist helemaal niét?

Netwerkinfo:

Geen van beiden, ik houd van de stad en alles wat leeft:

Gerard Zwart, Adviseur, GGD Amsterdam, Cluster Leef-

mensen én dieren. En ik ben in de loop der jaren ei-

omgeving, Dierplaagbeheersing,

genlijk steeds enthousiaster geworden over het dieren-

T: 020-555.5608 / M: 06-53 84 21 57 /

leven. Over de vossen die naar de stad komen bijvoor-

gzwart@ggd.amsterdam.nl /

beeld, gelokt door konijnen die hier leven.

www.ggdamsterdam (dierplagen)

GRAM | oktober 2013

Diftar he e ft dire ct invloe d op sche idingsp e rc e ntag e

'Honderden kilometers minder grijze kliko's aan de weg' door Ronald Schalekamp

In de gemeenten Deventer, Lochem en Bronckhorst is in 2013 diftar ingevoerd. Dat resulteert naar verwachting in jaarlijks 10.000 ton minder restafval. Michiel Westerhoff van Circulus: ''In andere gemeenten van het werkgebied van Circulus en Berkel Milieu - we werken nauw samen - wordt al langer met diftar gewerkt. In totaal halen we nu elk jaar 40.000 ton minder restafval op dan in 2000. Dat is elk jaar een rij van 770 kilometer grijze kliko's minder aan de stoeprand. Al dat materiaal is nu beschikbaar voor hergebruik.'' Westerhoff begeleidt al 15 jaar gemeenten bij de in-

minder restafval lijkt het logisch om te kijken naar de

voering van diftar; onder meer vanuit een voormalig

inzamelprijs per ton restafval.”

dienstverband bij de ROVA. ''Vijftien jaar geleden was

Michiel Westerhoff

diftar een nieuw fenomeen. Inmiddels hebben meer

Financieel prikkelen

dan 2,4 miljoen huishoudens ermee te maken. Diftar

''De financiële prikkel bij diftar is een belangrijke re-

is vooral wijd verbreid in Oost-Nederland. De meer

den voor het resultaat'', zegt Westerhoff. ''Daarnaast

stedelijke gebieden deinzen nog terug. Dan heeft men

speelt gemak een grote rol. Naarmate je gescheiden

bijvoorbeeld zorgen over bijeffecten zoals zwerfvuil.

fracties dichter bij mensen ophaalt, neemt de effecti-

In de binnensteden en bij hoogbouw vergt werken met

viteit toe. Daarmee wordt het systeem ook duurder,

diftar extra aandacht, bijvoorbeeld door het ophalen

maar de toename in te hergebruiken grondstoffen kan

van gescheiden fracties. Niettemin is per 1 januari

per saldo soms toch meer opleveren. Voorwaarde voor

2013 in de gemeente Deventer diftar ingevoerd. Als stad is Deventer één van de grootste - samen met Apeldoorn - in Nederland, die met diftar werkt. Deventer heeft een redelijk grote binnenstad en zo'n 30 procent hoogbouw.'' Extra inspanning Het beeld bij tegenstanders van diftar is dat het systeem duurder voor de burger is en dat het veel gedoe oplevert, zegt Westerhoff. "Diftar richt zich op bronscheiding en dat vergt een extra inspanning van de burger. Je vraagt mensen verantwoordelijkheid te dragen. Wie die verantwoordelijkheid neemt, kan goedkoper uit zijn dan zonder diftar. Wie niet wil, is duurder uit. Dat maakt diftar tot een heel eerlijk systeem. Gemeenten moeten steeds meer uitleggen waarom veel afval niet wordt gescheiden. Met diftar bereik je in korte tijd goede resultaten, van 20 tot 35 procent minder restafval. Op alle deelstromen neemt het hergebruik toe. Dat zijn resultaten waar je niet omheen kunt." Een aantal voorbeelden van omgekeerd inzamelen laat zien wat er verder nog mogelijk is, denkt Westerhoff. "Een serieus te nemen vervolg na diftar. Een tussenstap kan een lagere inzamelfrequentie voor restafval zijn. Met Inwoners van Deventer, Lochem en Bronckhorst scheiden kunststof verpakkingen aan huis met een oranje minicontainer (foto Yke Ruessink)

GRAM | oktober 2013

diftar is een goed ontwikkeld logistiek systeem voor

toen de gemeente Beesel als allereerste Nederlandse

de gescheiden inzameling. Een duidelijk kostensy-

gemeente het nieuwe systeem invoerde.

steem hoort daarbij. De meeste Nederlandse diftar-gemeenten werken met een volume/frequentiesysteem

Betalen per lediging

voor de facturering. De heffing wordt bepaald door

In Deventer wordt gewerkt met het volume/frequen-

de literinhoud van de container, in combinatie met het

tie systeem. De afvalstoffenheffing bestaat uit een

aantal ledigingen. Afrekenen op basis van het restaf-

vast deel en een variabel deel dat wordt bepaald door

valgewicht kan ook, maar dat gebeurt in slechts weinig

het aantal keren dat de grijze container aan de weg

gemeenten. Nadeel is ondermeer dat het minder sti-

wordt gezet. Huishoudens met een ondergrondse

muleert kunststof te scheiden, want dat weegt relatief

container betalen jaarlijks een vast tarief van 183,36

weinig.''

euro en 2,51 euro per 60-liter zak. Huishoudens met een container van 140 liter betalen ook de basis van

Deventer doet diftar

183,36, euro maar elke lediging van de container kost

''We hebben besloten om met diftar te werken, omdat

5,86 euro. Voor een container van 240 liter bedraagt

we simpelweg mensen willen bewegen om minder

het vaste jaartarief 219,36 euro en elke lediging kost

restafval te produceren en meer te scheiden'', zegt

10,05 euro. Pierey legt uit: ''We hebben voor dit volu-

wethouder duurzaamheid en milieu Jos Pierey van De-

me/frequentie systeem gekozen, omdat afrekenen op

venter. Voor de invoering van diftar produceerde elk

basis van gewicht lastig is te realiseren bij ondergrond-

van onze inwoners gemiddeld 235 kilo restafval per

se containers, waarvan we er zo'n 200 hebben. Daar

jaar. Ons doel was om met diftar voor 2015 een reduc-

is nu eenmaal geen weegsysteem voor. Dus zouden

tie naar 150 kilo te realiseren. Na driekwart jaar diftar

we dan toch twéé systemen moeten hanteren. Omdat

hebben we deze doelstelling al ruimschoots gehaald;

Apeldoorn en Zutphen ook al werken met het volume/

de prognose is dat we op 136 kilo uitkomen.'' Ook de

frequentie systeem lag het bovendien voor de hand om

doelstelling van een scheidingspercentage van 65% zal

daarbij aan te sluiten.''

worden gehaald, waar die in 2012 nog 55% bedroeg. De prijsprikkel werkt goed, vindt Pierey. De wethouder

Grondstoffen aan huis inzamelen

heeft ruimschoots ervaring met diftar. Al in 1991 had

In Deventer worden in samenwerking met de sociale

hij als ambtenaar te maken met de invoering van diftar,

werkvoorziening Sallcon verschillende deelfracties aan

Jos Pierey

huis opgehaald. Eénmaal per 14 dagen kunnen mensen zuivel- en sappakken, oud papier, glas, blik en klein metaal aan de weg zetten. In het buitengebied is dat eenmaal per 4 weken. Het plastic en gft-afval worden in containers ingezameld (bij hoogbouw zakken voor plastic) en eveneens gratis aan huis opgehaald. Luiers kunnen worden ingeleverd in containers bij diverse kinderdagverblijven. Daarnaast heeft Deventer twee milieustraten voor 'goedzooi' en 'rotzooi'. Pierey: ''Organisatorisch en logistiek is het een hele opgave om een maximaal

gescheiden inzameling goed te laten

functioneren. Gelukkig hadden we in Deventer een en ander al goed op orde, waardoor de invoering van diftar vergemakkelijkt werd. Zonder een goede inzamelingsstructuur, waarbij je het mensen zo eenvoudig mogelijk maakt om van hun herbruikbare grondstoffen af te komen, werkt de prijsstimulans van diftar onvoldoende. In Deventer schat ik dat zo'n 70 procent van de huishoudens goedkoper uit is dan voor de invoering van diftar. Het scheidingsgedrag is hierin doorslaggevend. '' Omgekeerd inzamelen als extra impuls Omgekeerd inzamelen is óók een goed idee, vindt Piery. ''Maar niet op zichzelf. Juist in combinatie met diftar kan omgekeerd inzamelen een extra impuls geven. In de gemeente Deventer hebben we al een goed servicesysteem, waarbij allerlei reststoffen aan huis worden

GRAM | oktober 2013

COMBI COMFORT 100

WAAROM EEN PROBLEEM? ALS DE OPLOSSING BESTAAT!

GEEN COMPROMIS

Brandstofverbruik per uur lager dan € 8,50 excl. BTW (gebaseerd op Eco Trac + frontmodule)

Hetelucht onkruidbestrijding bij ca. 400°C ƒ 60% warmte terugwinning

ALTIJD INZETBAAR

ƒ Geringe investering

HOLDER is het gehele jaar inzetbaar: o.a. voor onkruid borstelen, maaien, snoeiwerkzaamheden, blad ruimen, vegen, versnipperen en de winterdienst. Per saldo goedkoper: één aandrijfmachine voor alle voorkomende werkzaamheden!

ƒ Preventief inzetbaar ƒ Werkt volvelds, doodt ook zaden en kiemen ƒ Geen schade aan bestrating ƒ Inzetbaar op halfverharding ƒ Geen roetuitstoot en minimale CO2 uitstoot

WeedControl Specialist in gifvrij onkruidbeheer

T 0416 54 07 18 www.weedcontrol.nl info@weedcontrol.nl

Gebr. De Vor Achterveld BV Hessenweg 164 • Postbus 2 • 3790 CA ACHTERVELD Tel. 0342 45 95 41 • info@devor.nl • www.devor.nl Zoek en vind: Holder Nederland

een verzorgde openbare ruimte alleen in uw dromen?

ierig g s w u nie rden? g e w o tact met

De mobiele data van uw veegmachines, kolkenzuigers en handhelds leveren pas écht iets op als ze worden verwerkt tot praktische managementinformatie. Niet alleen voor u, maar ook voor uw opdrachtgevers. Onze online applicaties geven u deze intelligentie. Snel, makkelijk, overzichtelijk en zeer gebruiksvriendelijk. Het resultaat: een nette, openbare ruimte waar u en uw opdrachtgever trots op kunnen zijn!

n ens cogen u graag e m e ne . we leg t leven! e p h o u s i on aken e dm uit ho lijker kan m makke rt.com

epo

mi-r d . w w w

GRAM | oktober 2013

info@dmi-report.com tel 0317-465700 www.dmi-report.com

Diftarregistratie met behulp van een chip in de container (foto Patrick van Gemert)

opgehaald. In de binnenstad wordt het restafval al naar

Eerst willen we de 65-procentnorm voor hergebruik ha-

ondergrondse containers - op enige afstand - gebracht.

len. Als we een nog beter scheidingsresultaat behalen,

Dat systeem willen we nu op andere plaatsen intro-

is dat natuurlijk fantastisch."

duceren. Ons uiteindelijke doel voor 2030 is dat we jaarlijks gemiddeld nog maar 25 kilo restafval per in-

Het gaat niet vanzelf

woner produceren. Om dat te bereiken, moeten we nog

Voorwaarde voor de invoering van diftar is wel dat de

enige stappen nemen. Diftar is echter een uitstekende

scheidingsmogelijkheden op orde zijn en dat is in Re-

aanzet. Door diftar gaan mensen echt nadenken over

gio Rivierenland goed geregeld, aldus Geerits. "We ha-

duurzaamheid. Het is een eerlijk systeem, waarbij de

len plastic, gft, papier, grof huishoudelijk afval en na-

vervuiler betaalt. We horen best veel positieve reacties.

tuurlijk het restafval aan huis op. Daarnaast hebben we

Natuurlijk zijn er ook altijd mensen kritisch.''

brengvoorzieningen voor droge componenten en mili-

Pierey geeft aan dat met name in de periode na intro-

eustraten die zes dagen per week open zijn. Overigens

ductie extra aandacht besteed moet worden aan hand-

gebruiken we in de communicatie naar inwoners niet

having. "Er staan dan bijvoorbeeld nog wel eens zakken

de term diftar, maar "Goed Scheiden Loont". Dat is dui-

naast een ondergrondse container. Op dat soort zaken

delijker, positiever en activerender. Je vermijdt zo dat

moet je strikt handhaven, met name in de beginfase

inwoners gaan Googlen op 'diftar' en negatieve reac-

en daarna kun je de handhaving afbouwen. We zien

ties van heel andere situaties tegenkomen.' Natuurlijk

overigens geen toename van het aantal dumpingen in

zorgt een nieuw systeem voor veel vragen, dus moet

het buitengebied."

je in de communicatie en informatievoorziening duide-

Yvo Geerits

lijk zijn. Aanvankelijk kregen we veel vragen over het Tien gemeenten tegelijk over op diftar

chippen van containers, maar nu ook over de tarieven

Afvalinzamelaar Avri, een uitvoerende dienst van Re-

die gaan gelden. Feit blijft dat diftar een eerlijker sys-

gio Rivierenland, gaat per 1 januari 2014 over op dif-

teem is. Wie zich inspant om grondstoffen van afval te

tar. Het werkgebied van Avri omvat 10 gemeenten en

scheiden, is goedkoper uit dan iemand die daar minder

daarmee is de gelijktijdige invoering uniek. Avri maakt

aan doet. Dat vergt een extra inspanning, maar afval

bij de invoering van diftar dankbaar gebruik van de

scheiden gaat niet vanzelf."

ervaring van Michiel Westerhoff van Circulus. "Volgend jaar wordt een gecombineerd volume/frequentie diftarsysteem ingevoerd, vergelijkbaar met dat in Deventer", zegt beleidsadviseur/projectleider Ivo Geerits van Avri. "We schommelen in Regio Rivierenland al jaren rond

Circulus en Berkel Milieu fuseren

het scheidingspercentage van 55 procent herbruikba-

Circulus is een zelfstandig bedrijf dat op 1

re grondstoffen en alhoewel we verschillende acties/

januari 1997 is ontstaan na verzelfstandiging en

campagnes hebben doorlopen, is dit percentage niet

samenvoeging van de afvalstoffendiensten van de

echt verbeterd. Datzelfde zagen we toen we het plastic

gemeenten Apeldoorn en Deventer. Op 1 januari

tweewekelijks gescheiden gingen inzamelen. Daarom

2008 is de gemeente Epe toegetreden tot Circulus

koos het regiobestuur voor een nieuwe inzameltech-

B.V.

niek. Omgekeerd inzamelen kan een prima optie zijn,

Circulus. Circulus verzorgt in opdracht van de

maar zelf vinden wij dat eerst de hoeveelheid restaf-

gemeenten het afvalbeheer en adviseert over de

val per inwoner naar beneden moet. Diftar op basis

toekomstige ontwikkeling en inrichting daarvan.

van volume/frequentie is een bewezen werkmethode."

Daarbij wordt nauw samengewerkt met Berkel

Geerits denkt dat diftar een opstap kan zijn naar om-

Milieu, dat hetzelfde doet voor

gekeerd inzamelen. "Niet de komende jaren, want de

Bronckhorst,

invoering van diftar is omvangrijk en heeft tijd nodig

Zutphen. Een fusie van beide bedrijven staat nog

om zijn beslag te krijgen. Of je daarna overgaat naar

voor dit jaar op stapel.

De drie gemeenten zijn aandeelhouder van

Brummen,

de gemeenten

Doesburg,

Lochem

een ander systeem hangt van verschillende factoren af.

GRAM窶ポ窶バktober 2013

Het kringloopbedrijf, de gemeente en de markt door Theo van Rooijen Kringloopbedrijven zijn in veel gemeenten betrokken bij de inzameling van bruikbaar huisraad, textiel en soms ook grof huisvuil. Daarnaast vervullen veel kringloopbedrijven een rol in het kader van de arbeidsintegratie. Deze tweeledige doelstelling maakt het voor gemeenten interessant om samen te werken met kringloopbedrijven. Ook zijn er gemeenten die zelf een kringloopbedrijf exploiteren. De laatste tijd schieten kringloopwinkels als paddenstoelen uit de grond. Kan een gemeente een faciliterende of juist een belemmerende rol spelen? En hoe ziet de vergunningensituatie van een kringloopbedrijf eruit? Een kringloopbedrijf wordt gedefinieerd als een bedrijf

niet dat de gemeente deze inzameling zelf ter hand

dat herbruikbare spullen inzamelt, sorteert en repa-

moet nemen. De gemeente kan op grond van artikel 2,

reert met het doel de spullen in de winkel te verkopen

tweede lid, van de afvalstoffenverordening (zie het mo-

of als materiaal af te zetten aan reparatie-, sorteer- of

del van de VNG uit 2008) besluiten andere inzamelaars

bewerkingsbedrijven. In dit artikel wordt naast het

dan de inzameldienst aan te wijzen die met de inzame-

kringloopbedrijf, commercieel dan wel non-profit, ook

ling van kringloopgoederen zijn belast.

het sociale werkvoorzieningschap of een welzijnsorganisatie beschouwd. De stichting is de meest voorko-

De aanwijzing op grond van de Afvalstoffenverorde-

mende organisatievorm voor de non-profit sector. Van-

ning geeft de gemeente de regie in handen. Hierbij

uit het perspectief van de gemeente heeft deze vorm

ontstaat het volgende dilemma. Uit milieuoverwegin-

als belangrijk voordeel dat de zeggenschap en continu-

gen is het de gemeente veel waard zo veel mogelijk

ﾃｯteit goed geregeld zijn. Ook verhoudt de doelstelling

kringloopinitiatieven aan te wijzen. Maar, er is duidelijk

van een stichting zich goed met de doelstellingen van

een limiet aan het aantal bedrijven binnen de gemeen-

gemeenten, namelijk dienstverlening aan de burgers

tegrens vanuit het belang van een doelmatig afvalstof-

en niet slechts winstmaximalisatie.

fenbeheer. Een doelmatig beheer geeft het bestuur in beginsel de legitimatie om niet elk initiatief aan te wij-

Kringloopbedrijf en vergunningen

zen. Dit is echter niet zonder juridisch risico, omdat het in strijd is met het gelijkheidsbeginsel en het non-

Zorgplicht van gemeenten

discriminatiebeginsel. Een pragmatische oplossing is

Er lijkt onduidelijkheid te bestaan over de vergunning-

dan dat de gemeente elk kringloopbedrijf aanwijst. De

verlening aan kringloopbedrijven. Zamelen kringloop-

ondernemer kan zelf beoordelen of een nieuwe vesti-

bedrijven op grond van de afvalstoffenverordening

ging naast meerdere kringloopwinkels verstandig is uit

een afvalstof in en hebben ze op basis daarvan een

oogpunt van bedrijfsvoering.

aanwijzing nodig? Bekend is de uitspraak van 28-01-

2003 van de Raad van State inzake het Intergemeen-

Vergunningplichtig

telijk Orgaan Rivierenland over textielinzameling en

Het is een hele puzzel te achterhalen welke vergunnin-

de reikwijdte van het begrip afvalstof. De essentie is

gen nodig zijn voor een beetje kringloopbedrijf en wie

dat ongesorteerd textiel, en dat is het al snel, afval

het bevoegd gezag is. Om dit te beoordelen, moeten

is en daarmee onder de zorgplicht van de gemeente

wij de Wet milieubeheer, het Besluit omgevingsrecht

op grond van artikel 10.21 Wm valt. Dit geldt onver-

(Bor), het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Wet

kort voor kringloopgoederen. De ingezamelde spullen

algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) raadple-

moeten immers in alle gevallen gesorteerd worden op

gen.

bruikbaar en niet-bruikbaar. Een sorteerhandeling lijkt

Kortgezegd komt het erop neer dat een kringloopwin-

hierdoor altijd noodzakelijk. Het is niet aannemelijk dat

kel met een oppervlakte van meer dan 1.000 m2 of die

een burger kringloopgoederen gesorteerd aanbiedt. Hij

in opdracht van de gemeente grof huishoudelijk afval

kan immers niet weten voor welke bestemming goe-

ophaalt, vergunningplichtig is. Het bedrijf moet op de

deren worden aangeboden: voor hergebruik, reparatie,

eerste plaats beschikken over een omgevingsvergun-

of als onbruikbare afvalstroom. Dat betekent overigens

ning voor de deelactiviteit milieu.

GRAM窶ポ窶バktober 2013

De activiteiten waarvoor een milieuvergunning-

vergunningverlening. Categorie 28.4 t/m 28.9 Bijlage

plicht geldt, zijn genoemd in het Besluit omgevings-

I, onderdeel C Bor wijst gedeputeerde staten aan als

recht (Bor).

bevoegd gezag. Nu een kringloopbedrijf niet onder ca-

Bijlage I, onderdeel C, categorie 28.4 tot en met

tegorie 28.4/28.5 van bijlage I onderdeel C Bor valt,

28.9 somt afvalgerelateerde activiteiten op, terwijl

zijn burgemeester en wethouders bevoegd.

categorie 28.10 aangeeft dat al deze activiteiten vergunningplichtig zijn, behalve de genoemde uit-

Kringloopbedrijf en bestemmingsplan

zonderingen. Dan is er geen omgevingsvergunning voor de deelactiviteit milieu voor een kringloop-

Met alleen de milieuvergunning zijn wij er niet. Door-

winkel nodig. De bedoelde uitzonderingen zijn de

gaans zal de vestiging van een kringloopbedrijf, en dan

inzameling van huishoudelijk afval door herge-

vooral de winkel geen onoverkomelijke problemen op-

bruikdoeleinden, van afgedankte apparaten (oud-

leveren voor een positieve bestemming voor (perifere)

voor-nieuw-regeling), van batterijen, spaarlampen,

detailhandel. Is de vestiging in strijd met het bestem-

inktcassettes of het recyclen met maximaal 1.000

mingsplan, dan kan de milieuvergunning niet worden

m2 aan reparatie- of opslagoppervlak en ten slotte

verleend zonder dat ook de afwijking van het bestem-

het opslaan van voor recycling bedoelde gebruiks-

mingsplan wordt vergund. Dit doet zich vooral voor

voorwerpen en bouwmaterialen tot maximaal 6.000

bij de vestiging van een kringloopbedrijf naast bij-

m2 en reparatieﾂｬoppervlakte tot maximaal 1.000

voorbeeld het afvalbrengstation op een bedrijventer-

m2. Dit is een limitatieve opsomming: als er ook

rein buiten de aangewezen perifere detailhandelszone.

niet-uitgezonderde

activiteiten

Omdat detailhandel op een bedrijventerrein doorgaans

zijn of als de genoemde hoeveelheden/oppervlakte

afvalgerelateerde

niet wordt toegestaan, zal de bestemming op grond

worden overschreden, dan geldt alsnog een vergun-

van artikel 2.12 lid 1, sub a, punt 2 Wabo aangepast

ningplicht!

moeten worden. Het gaat om het wijzigen van het gebruik van een bestaand pand in een winkelbestem-

Daarnaast moet het bedrijf een melding in het kader

ming. Hierbij geldt overigens als maximum 1.500 m2

van het Activiteitenbesluit doen, als er activiteiten zijn

vloeroppervlakte.

de vermeld zijn in hoofdstuk 3 van dat besluit. Een kringloopbedrijf is een type C inrichting met ver-

Kringloopbedrijf en aanbesteding

gunningplicht (ervan uitgaand dat geen van de uitzonderingen geldt, zoals genoemd in het kader). Gelukkig

Moet een gemeente de inzet van een kringloopbedrijf

is de vorm van de melding vrij: als de vergunningsaan-

(Europees) aanbesteden? Deze eenvoudige vraag leent

vraag voldoende informatie bevat en de beoordeling

zich niet voor een kort antwoord. Veel aspecten bepa-

door het bevoegd gezag positief uitvalt, dan mag die

len of een opdracht al dan niet aanbestedingplichtig is.

als melding worden geaccepteerd.

Aanbesteden is op de eerste plaats afhankelijk van de rol van het kringloopbedrijf in de inzamelstructuur van

Bevoegd gezag vergunningverlening

grof huishoudelijk afval. In de praktijk zie je vaak dat

Ten slotte nog de vraag wie bevoegd gezag is voor de

de gemeente een samenwerkingsvorm aangaat met het

GRAM窶ポ窶バktober 2013

kringloopbedrijf, waarbij dit moet voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen en waarin aspecten als inzamelver-

De BKN onderschrijft dat het voor gemeenten in-

goeding, sociale arbeid, voorlichting en communicatie

teressant is om met kringloopbedrijven samen te

aandacht krijgen. Zijn deze afspraken op commerciële

werken. Naast het feit dat kringloopbedrijven een

leest geschoeid, dan lijkt sprake van een opdracht die

belangrijke bijdrage aan het milieu leveren door

op concurrentiebasis in de markt kan worden uitge-

producten materiaalhergebruik, creëren zij ook

voerd. Deze opdracht is dan aanbestedingplichtig. Als

vaak werkplekken voor diegenen die het moeilijk

het inzamelen van herbruikbare goederen ook door de

hebben met het vinden van een baan op de reguliere

reguliere huisvuilinzamelaar van de gemeente kan ge-

arbeidsmarkt.

beuren, is aanbesteding op zijn plaats. Dit geldt ook voor halen en brengen van goederen. Plaatst een kring-

Kringloopbedrijven zijn ambitieus en willen graag

loopbedrijf in opdracht van de gemeente een container

groeien. Ze zorgen voor werkgelegenheid en dra-

bij de ingang van het afvalbrengstation, ook dan zou

gen bij aan het milieu. Stakeholders hebben hoge

dit aanbesteed moeten worden.

verwachtingen van een branche in ontwikkeling. Er wordt meer verwacht van de kwaliteit van de gele-

Artikel 2.82 van de Aanbestedingswet geeft gemeen-

verde dienstverlening en producten. Daarnaast wor-

ten de mogelijkheid een overheidsopdracht of de uit-

den de eisen vanuit de markt ook steeds strenger.

voering ervan, expliciet voor te behouden aan sociale

Thema’s als ketengerichtheid ofwel samenwerking

werkplaatsen in het kader van programma’s voor be-

in de branche worden belangrijker en dat vraagt om

schermde arbeid. Gemeenten kunnen dit doen als de

innovatief vermogen bij de aangesloten kringloop-

meerderheid van de betrokken werknemers personen

bedrijven en BKN.

met een handicap zijn die door de aard of de ernst van

In dit kader heeft BKN met de introductie van haar

hun handicaps geen beroepsactiviteit in normale om-

Keurmerk Kringloopbedrijven® nu ook een instru-

standigheden kunnen uitvoeren. Dit zou naar analogie

ment voor gemeenten (en andere stakeholders) ont-

ook voor een kringloopbedrijf kunnen gelden. De ge-

wikkeld waarmee ‘het kaf van het koren wordt ge

meente geeft het kringloopbedrijf een alleenrecht en

scheiden’. Haar leden moeten binnen afzienbare tijd

plaatst een opdracht tot inzameling van herbruikbare

allemaal voldoen aan dit Keurmerk en onderschei-

goederen onder dit voorbehoud op de markt.

den zich daarmee van andere aanbieders op de

De vraag is uiteraard in hoeverre een kringloopbedrijf

markt van tweedehands goederen.

gelijkwaardig beschouwd kan worden aan een sociale werkplaats. Er wordt tenslotte ook een ander doel ge-

Belangrijkste doelstelling van het Keurmerk is: ‘Pro-

diend. Bovendien is de inzet van ‘sociaal zwakkeren’

fessionaliseren en borgen van de kwaliteit van de

niet uitsluitend de hoofdactiviteit van het kringloop-

dienstverlening, realiseren van vertrouwen in de

bedrijf. Jurisprudentie zal uitsluitsel moeten geven op

markt en bevorderen van het onderscheidend ver-

deze vraag.

mogen ten opzichte van kringloopbedrijven zonder Keurmerk’. Bij leden worden audits / controles ge-

Over de auteur: mr.ir. Theo van Rooijen is beleidsme-

houden om vast te stellen of zij (blijvend) voldoen

dewerker bij de afdeling Ruimte van de gemeente Veg-

aan de uitgangspunten van het Keurmerk.

hel. Dit artikel schreef hij op persoonlijke titel.

GRAM | oktober 2013

nieuws Tekst: Bas Peeters

Award voor Jeans4Recycling

haar visie bij het ministerie verduidelijkt.

Op 13 september 2013 heeft het

Staatsecretaris Weekers is van plan zijn

NVRD/ISWA-project

Jeans4recycling,

wetsvoorstel rond Prinsjesdag 2014 te

de German Lifestyle Award gewonnen

presenteren. Voor die tijd moeten nog be-

in de categorie Jonge Talenten. De

langrijke beslissingen worden genomen.

prijs werd uitgereikt tijdens de Krefeld

De NVRD is onder andere bezig de nega-

Fashionworld.

Jeans4Recycling

tieve gevolgen van de voornemens aan de

Nieuwe scheidingsregel textiel

project is geïnitieerd en gefinancierd

hand van concrete praktijkvoorbeelden

De ketenpartners Green Deal, waarvan

door ISWA en werd uitgevoerd onder

inzichtelijk te maken. Op basis hiervan

de NVRD er één is, zijn een nieuwe com-

leiding van de NVRD. In dit project

wordt duidelijk welke activiteiten onder

municatieboodschap voor textielinzame-

hebben

verschillende

de vennootschapsbelastingplicht kunnen

ling overeengekomen. Deze luidt: “Lever

landen samengewerkt om een Jeans

worden gebracht zonder onnodige admi-

alle textiel apart in, ook als het versleten

te ontwerpen die bij afdanking later

nistratieve lasten voor gemeenten en bur-

of kapot is. Bijna alles kan worden her-

optimaal geschikt is om weer te worden

gers. Informatie: Ilse van der Grift vander-

gebruikt.” De nieuwe scheidingsregel is

gerecycled.

grift@nvrd.nl

nodig omdat er nog te veel herbruikbaar

Het

studenten

uit

Zie ook:

textiel niet gescheiden word ingezameld.

http://www.krefeldfashionworld.de/

NVRD in gesprek over nieuwe af-

#!nachwuchs-design/c4xd

spraken WEEE

Meer informatie: www.greendealtextiel.nl

Per 14 februari 2014 wordt de nieuwe

Redactie GRAM

Sortering kunststof verpakkingen

WEEE-regelgeving

van

Vorige maand nam Herman Beerding af-

In de Raamovereenkomst verpakkingen

kracht. Dan lopen ook de overeenkomsten

scheid van de redactiecommissie GRAM.

2013-2022, die sinds 1 januari 2013 in

die zijn aangegaan met Wecycle (voorheen

Aan deze commissie heeft hij acht jaar

werking is, staat dat gemeenten vanaf 1

NVMP) af. Inmiddels is er naast Wecycle

lang veel bijgedragen met zijn kennis op

januari 2015 verplicht zijn de sortering

een andere aangewezen organisatie ac-

het gebied van materieel en techniek en

van het ingezamelde kunststof verpak-

tief op het gebied van producentenver-

van het beheer van de openbare ruimte.

kingsafval te organiseren. Momenteel

antwoordelijkheid voor elektrische ap-

Herman bedankt voor al je tijd en inzet!

gebeurt dit nog door Nedvang. Daarnaast

paratuur: WEEE Nederland. Daarom heeft

heeft de gemeente vanaf die datum de

de VNG besloten geen raamcontract met

keus om het te sorteren kunststofafval

een enkele partij aan te gaan. Voor de

zelf te vermarkten. Informatie: Samuel

uitvoeringspraktijk is het in dit nieuwe

Stolman stolman@nvrd.nl

speelveld voor elektrische apparatuur

Nederland

noodzakelijk een aantal vraagstukken op

NVRD-Agenda

Belastingplicht overheidsbedrijven

te lossen. Het NVRD-bestuur heeft beslo-

kerndossier voor NVRD

ten om met spoed met beide partijen om

Oktober

Het ministerie van Financiën werkt aan

de tafel te gaan. Helderheid is nodig over

30 Themadag ‘meer recycling,

de invoering van een belastingplicht voor

de voorwaarden voor hun verschillende

overheidsbedrijven. Zoals de plannen er

voorstellen aan gemeenten en gemeente-

31 Bestuursvergadering

nu uitzien, zullen indirecte overheids-

lijke afvalinzamelbedrijven. De NVRD gaat

bedrijven (NV’s) belasting moeten gaan

deze gesprekken op korte termijn aan en

November

betalen over hun resultaat. Dit zou een

streeft ernaar gemeenten vroeg in novem-

14 Regio Noord-Holland

lastenverzwaring voor gemeenten bete-

ber te informeren. Bedoeling is dat iedere

19 Commissie Internationaal

kenen. Daarnaast wordt onderzocht welke

gemeente tijdig en onder goede voorwaar-

19 Redactiecommissie GRAM

activiteiten als gevolg van de voorstellen,

den kan besluiten over het aangaan van

verplicht op afstand geplaatst moeten

een arrangement voor de ingangsdatum.

December

worden. Vanwege de consequenties voor

Informatie:

4 Algemene ledenvergadering

de leden volgt de NVRD dit dossier op de

Maarten Goorhuis goorhuis@nvrd.nl

meer verantwoordelijkheden’

voet en heeft de NVRD samen met de VNG

GRAM | oktober 2013

Duurzaam onde rne men

Bedrijven moeten aantoonbaar duurzaam werken door Laurent Chevalier Anno 2013 is duurzaam ondernemen kind aan huis geworden in de afvalsector. Niet alleen in de dagelijkse praktijk, maar ook in de publieke verantwoording. Veel afvalbedrijven hebben hun traditionele jaarverslag al getransformeerd tot een duurzaamheidsjaarverslag volgens de richtlijnen van het Global Reporting Initiative. Dit betekent dat ze uitvoerig verantwoording afleggen over zowel financiële prestaties als die op het gebied van duurzaam ondernemen. Duurzaam ondernemen

Deloitte voor meerdere clienten betrokken bij het hele

Het Global Reporting Initiative (GRI) is oorspronke-

proces rond het afgeven van een Assurance Rapport.

lijk opgezet door de 'Coalition for Environmentally

Bedrijven vragen een onafhankelijk assurance-rapport

Responsible Economies', een wereldwijde non-profit

bij het verslag om de betrouwbaarheid van het verslag

organisatie van grote bedrijven, milieu-organisaties,

aan te tonen. Omdat accountants door hun beroep dé

maatschappelijke groeperingen, vakbonden en weten-

erkende controleurs bij uitstek zijn, is de controle van

schappelijke organisaties. In 1997 werd het GRI opge-

de GRI-duurzaamheidsverslagen ook bij die beroeps-

richt door het United Nations Environmental Program

groep gelegd.

met als doel eenheid te bevorderen in de wereldwijde rapportage over duurzaam ondernemen. Het secretari-

Hard roepen

aat is gevestigd in Amsterdam. In 2000 heeft het GRI

Uit eigen ervaring weet Vermeulen te melden dat steeds

de eerste versie van de richtlijnen gepubliceerd. De

meer bedrijven in de afvalsector duurzaamheidsjaar-

vierde generatie van de richtlijnen is dit voorjaar ge-

verslagen uitbrengen. "De kern van de GRI-verslagge-

publiceerd. Bedrijven die voor de eerste keer volgens

ving is dat op een éénduidige en transparante manier

GRI rapporteren, moeten deze nieuwe richtlijnen direct

verantwoording wordt afgelegd aan alle stakeholders."

toepassen. Voor organisaties die nu al volgens GRI rap-

Volgens Vermeulen heeft duurzaam ondernemen zich

porteren is er een transitieperiode van twee jaar.

de afgelopen jaren in hoog tempo ontwikkeld vanuit een idealistische gedachte naar een volwaardige groei-

Triple P

strategie om zowel de reputatie van de onderneming te

In grote lijnen draaien de richtlijnen van het GRI om

verstevigen als nieuwe business te genereren. "Het is in

het verstrekken van gedetailleerde informatie over de

veel gevallen een geïntegreerd onderdeel van de regu-

ecologische, sociaal-maatschappelijke en economische

liere ondernemingsstrategie geworden. De tijd is voor-

prestaties van bedrijven. Anders gezegd: rond People,

bij dat je als bedrijf kon volstaan met het hard roepen

Planet en Profit, ook wel 'Triple P' genoemd. In de uitwer-

dat je zo duurzaam bezig bent. Afnemers en andere

king zijn de richtlijnen gestructureerd rond een direc-

stakeholders eisen dat bedrijven duurzaam werken én

tieverklaring, sleutelindicatoren op ecologisch(milieu)-,

dat ook volgens objectief vastgestelde controleerbare

sociaal- en economisch vlak, een profiel van de rappor-

normen aantonen. Bedrijven die dat niet kunnen of wil-

terende organisatie, beschrijvingen van relevant beleid

len, raken in de achterhoede en verliezen uiteindelijk

en managementsystemen, relaties met stakeholders,

klandizie. In de afvalsector speelt dat nog eens extra,

management- en operationele prestaties, procespresta-

omdat opdrachtgevers voor het inzamelen en verwer-

ties en een duurzaamheidsoverzicht. Om dat eenduidig

ken van afval in zeer belangrijke mate uit de hoek van

op de rails te krijgen, heeft het GRI een zeer gedetail-

de overheid komen. Die opdrachtgevers kijken bij hun

leerd 'Sustainability Reporting Framework' ontwikkeld.

aanbestedingen steeds meer naar het duurzame karak-

Dit framework kent verschillende niveaus in uitvoe-

ter van de inzamelen verwerkingsbedrijven. Dan red

righeid van de vereiste rapportage. Het verschil tus-

je het niet als je nog alleen maar kunt roepen dat je zo

sen de niveaus zit volgens Gijs Vermeulen, Manager

duurzaam werkt en het niet keihard kunt aantonen met

Sustainability & Integrated Reporting bij Deloitte Ac-

een Assurance Rapport."

countants, in de hoeveelheid informatie die per niveau wordt vereist in het jaarverslag. Vermeulen is namens

GRAM | oktober 2013

Gijs Vermeulen: "Duurzaam ondernemen heeft zich in hoog tempo ontwikkeld naar een groeistrategie om zowel de reputatie van de onderneming te verstevigen als nieuwe business te genereren."

Onderzoek

geluidsoverlast, geurbelasting en natuurlijk met de

Vermeulen benadrukt dat het hele proces rond duur-

prestaties op het gebied van hergebruik en recycling.

zaamheidsverslaggeving voor de dagelijkse praktijk bij

Die laatste twee punten zeggen meteen iets over de

de bedrijven extra toegevoegde waarde heeft. "Het gaat

ambities van de afvalbedrijven op het gebied van de

niet alleen om het Assurance Rapport bij het verslag.

circulaire economie. Daar wordt immers steeds meer

Het kritische onderzoek door de accountant van zowel

het accent opgelegd. Door het GRI aan te scherpen op

de financiële- als de operationele processen en de af-

de afvalsector zouden de prestaties van de afvalbedrij-

sluitende rapportage vragen veel van de interne orga-

ven veel beter met elkaar kunnen worden vergeleken.

nisatie. Tegelijkertijd biedt het bedrijven extra inzicht

GRI is net als milieuverantwoord ondernemen nu een

in de sterke en zwakke punten van de bedrijfsvoering.

soort containerbegrip geworden. Volgens mij ligt het

Daarnaast geeft het commissarissen, aandeelhouders

accent nu nog te veel op hoe de vraag hoe de bedrijven

en overige stakeholders een goede doorkijk van de or-

het in procedureel opzicht doen in plaats van hoe ze

ganisatie. Daarom zeg ik altijd dat het Assurance Rap-

echt presteren. In de huidige vorm is het vooral een

port geen doel op zich is. Het moet niet aanvoelen als

soort algemene checklist."

een verplicht nummertje. In Nederland zijn bedrijven overigens niet wettelijk verplicht om over duurzaam-

Afspraken

heid te rapporteren conform de normen van het GRI.

Op de vraag waar hij dan aan denkt, zegt Hopstaken:

Nóg niet verplicht. In diverse andere landen bestaat die

"Misschien iets gebaseerd op ISO 26000 (de internati-

verplichting wel al."

onale richtlijn voor MVO), maar het ligt op de weg van de branche om daar afspraken over te maken." De kri-

Kritische kanttekeningen

tiek van Hopstaken wordt ondersteund door Afvalzorg.

Frank Hopstaken van FFact, bureau dat bedrijven on-

Daar klinkt het: "Het is belangrijk om te focussen op de

dersteunt bij het ontwikkelen en invoeren van duur-

afvalsector. De beschikbare MVO-hulpmiddelen - zoals

zame strategieën en ook bekend van de jaarlijkse

de GRI-richtlijn, de MVO-prestatieladder, de CO2-ladder

duurzaamheidsbenchmark tijdens de Afvalconferen-

en ISO 26000 - bieden door de te brede insteek nog

tie, heeft enkele kritische kanttekeningen. "De GRI-

te weinig duidelijkheid. MVO Nederland, de nationale

methode is erg algemeen en standaard opgezet. Het

kennis- en netwerkorganisatie, bracht uitkomst. Daar

zou voor de afvalsector moeten worden aangepast. De

stuitten wij op de kern van MVO: kijk naar de impact

uitgebreide checklist van het GRI is nogal generiek en

van je activiteiten en naar de mate van invloed die je

dogmatisch. Het is een soort algemene encyclopedie

daarop kunt uitoefenen."

geworden. Er zou een opzet moeten komen die veel specifieker en inhoudelijker is toegesneden op de bedrijven in de afvalsector. Zeg maar op de vraag waar je als afvalbedrijf voor staat; hoe het zit met de emissies,

GRAM | oktober 2013

www.abecon.nl

Abecon AX is de aanbieder van Microsoft Dynamics AX voor de milieubranche. Met meer dan twintig jaar ervaring in de milieubranche biedt Abecon AX optimaal advies en ondersteuning. Abecon AX is internationaal actief met haar bedrijfsoplossing in o.a. gemeentelijke reinigingsdiensten, onkruid- en graftibestrijding, inrichting openbare ruimte en groenonderhoud.

Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit ScandinaviĂŤ. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsiloâ&#x20AC;&#x2122;s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!

Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl

C ase st udie binne n NV RD

Participatiewet en afval- en reinigingsbedrijven, waar liggen de kansen? Door Niels Ratering Met uitstel van een jaar, wordt op 1 januari 2015 de participatiewet ingevoerd. De Wet Werk en Bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong worden onder deze participatiewet geschaard. De gemeente wordt verantwoordelijk voor de wet. De nieuwe wet biedt mogelijkheden om het sociale domein te verbinden met het fysieke domein. De branche is hiermee ook al volop bezig. In het kader van zijn afstudeerscriptie heeft Niels Ratering onderzoek gedaan naar de verschillende constructies waarin deze samenwerking momenteel wordt vormgegeven. Binnen afvalland is een trend te zien waarbij steeds

groenvoorziening. De rol van deze bedrijven is ook

meer publieke afval- en reinigingsbedrijven hun taken

aan verandering onderhevig. Door de invoering van de

verbreden naar het integraal beheer van de openbare

participatiewet wordt de instroom van de doelgroep

ruimte. Dit is enerzijds een reactie op de vraag om ont-

(bijna) teruggeschroefd naar nul. De SW-bedrijven zul-

zorging van hun opdrachtgevers. Gemeenten hebben

len zich gaan ontwikkelen van werkbedrijven naar or-

er baat bij om niet met meerdere partijen afspraken te

ganisaties die gericht zijn op de mensontwikkeling en

maken, maar de regie over het beheer van de buiten-

op de begeleiding van mensen met afstand tot de ar-

ruimte in één hand te leggen. Het is niet vreemd dat dit

beidsmarkt in reguliere bedrijven.

gebeurt bij bekende betrouwbare uitvoeringspartners. Voor publiek bedrijven is het een kans om meerwaarde

Kansen voor gemeenten

te bieden voor de opdrachtgever. Anderzijds liggen de

Door de invoering van de participatiewet per 1 janu-

taken in afvalbeheer en beheer van de buitenruimte in

ari 2015, komen gemeenten voor een grote uitdaging

elkaars verlengde. Hierdoor is veel synergie te behalen

te staan. Men zal actief werk moeten gaan maken van

in zowel de bedrijfsvoering als het te bereiken resul-

het opvangen en begeleiden van mensen naar werk. De

taat. Een combinatie van deze taken biedt de mogelijk-

taken in het beheer van de buitenruimte bieden volop

heid om efficiënter en effectiever te werken.

mogelijkheden om invulling te geven aan deze opgave. Werk in het beheer van de buitenruimte is bij uitstek

Trends komen samen

geschikt voor de inzet van mensen met een afstand

Sociale Werkbedrijven zijn van oudsher actief in het

tot de reguliere arbeidsmarkt. Dit komt door zowel de

beheer van de buitenruimte en de gemeentelijke

aard van het werk, de lokale schaal waarop dit wordt

Dar voert, in opdracht van gemeente Nijmegen, een pilot uit waarbij SW-medewerkers van Breed worden ingezet voor groenwerk.

GRAM | oktober 2013

VanDoClean Hoge kosten voor reinigen olielekkages? Geen verontreiniging veilig Wilchem heeft ruim 20 jaar ervaring in het ontzorgen van onze klanten bij ongewenste voorvallen en heeft daardoor de afgelopen jaren veel ervaring opgebouwd in het reinigen van wegen en andere verhardingen. Het ontzorgen van onze klanten is de primaire reden dat wij verder innoveren in reinigingstechnieken.

Olielekkages zijn gemakkelijk zelf te reinigen m.b.v. AQUAQUICK 2000. Deze unieke wegdekontvetter wordt al toegepast door bijna alle brandweerkorpsen en wegbeheerders.

Onlangs heeft Wilchem twee nieuwe wegdekreinigers in gebruik genomen. De machines kunnen zowel aan de voorzijde als links/rechts vegen en met koud water reinigen tot gemiddeld 350 bar. De voertuigen zijn voorzien van een reinigingsmiddel en heeft een grote opvangcapaciteit voor vuilwater. Een speciale techniek met heet water verwijdert met gemak iedere verontreiniging. Bent u goed voorbereid op een incident waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn?

Wilchem bv Burg. Keijzerweg 12, 3352 AR Papendrecht Postbus 1066, 3350 CB Papendrecht tel +31 (0)78 - 6413988 fax +31 (0)78 - 6155649 e-mail info@wilchem.nl www.wilchem.nl

Bespaar op kosten en tijd, wij informeren u graag!

VanDoClean B.V. / Absorbit Tel. 0416-66 80 60 Fax 0416-66 80 65 info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl

een

onderneming

Wilchem GRAM versie test.indd 1

23-5-2013 10:43:00

Voor een passende oplossing!

s a p u Milie 0123456

789

Passen voor o.a.: 窶｢ Milieustraten 窶｢ Ondergrondse afvalinzameling www.exceet-card.nl

exceet Card Nederland BV Neutronstraat 8 Postbus 70040 GRAM窶ポ窶バktober 2013 9704 AA Groningen

Telefoon Fax Email Internet

050 - 368 77 77 050 - 368 77 22 verkoop@exceet-group.com www.exceet-card.nl

C ase st udie binne n NV RD

uitgevoerd als het publieke karakter van de diensten

een nieuwe BV. De afval- en reinigingstaken voor de

en bedrijven die ze uitvoeren.

gemeente Zwolle werden al uitgevoerd door ROVA.

Door de uitbreiding van het takenpakket met BOR-ta-

Onderdeel van de afspraak was de detachering van

ken, waarbij gebruik wordt gemaakt van mensen met

de mensen van de Wezo-groep, het SW-bedrijf dat al

een afstand tot de arbeidsmarkt, worden meerdere

werkzaam was bij de gemeente Zwolle, binnen deze

vliegen in één klap geslagen: integratie van werk in

samenwerkingsconstructie. Onderscheidend voor deze

de buitenruimte, detachering van mensen uit SW-be-

vorm hierbij is dat ROVA binnen één samenwerkings-

drijven en het vormgeven aan de verplichtingen uit de

constructie afvaltaken combineert met BOR taken. Een

participatiewet.

vergelijkbare case is die van Dar en gemeente Nijmegen, waarbij met Dar Groen een vergelijkbare soort or-

Onderzoek naar samenwerkingsconstructies

ganisatie wordt opgericht.

De samenwerking tussen het sociale en het fysieke domein in de afval- en reinigingsbranche kent veel ver-

Als voorbeeld van samenwerking vanuit een SW-be-

schijningsvormen. Binnen het afstudeeronderzoek zijn

drijf, is de case Hilversum het meest aansprekend.

deze onderzocht, beschreven en getoetst aan drie in-

Hier werken gemeente en de Tomingroep samen in

ternationale bestuurskundige theorieën.

een nieuw opgerichte afdeling binnen de Tomingroep,

In het onderzoek is een zestal casussen geselecteerd,

Stads Beheer Service (SBS). Binnen deze afdeling is de

waarbij is uitgegaan van drie verschillende samenwer-

(ex)ambtelijke uitvoerende dienst gecombineerd met

kingsconstructies of hoofdvormen:

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die hier

- integratie van taken ligt bij de gemeente;

al werkten. In gemixte teams wordt gewerkt aan zowel

- integratie van taken ligt bij afval- en reinigingsbedrijf;

groen- als grijstaken binnen de gemeente. De Diamant-

- integratie van taken ligt bij SW-bedrijf.

groep in Brabant, waarbij de gemeentelijke BOR-taken

Voor de informatieverzameling van dit onderzoek zijn

inclusief personeel van Tilburg zijn ondergebracht, is

dertien interviews afgenomen met diverse leidingge-

te vergelijken met deze case.

venden van alle drie de partijen (gemeente, SW-bedrijf en afval- en reinigingsbedrijf). De respondenten bin-

Conclusie: op weg naar een sociaal gemeentelijk

nen deze organisaties zijn allemaal direct betrokken

werkbedrijf

bij deze samenwerkingconstructies. Hiernaast zijn tien

De resultaten van het onderzoek duiden op een ont-

documenten geanalyseerd waarin de samenwerking

wikkeling waarbij de huidige samenwerkingsconstruc-

tussen de drie partijen is gedocumenteerd.

ties nog verder met elkaar geïntegreerd kunnen worden. Hierbij ontstaan gemeentelijke werkbedrijven,

Praktijkvoorbeelden

waarbinnen gemeentelijke taken in het afvalbeheer

Uit de resultaten

van het onderzoek komt naar vo-

en beheer van de buitenruimte worden gecombineerd

ren dat verschillende gemeenten al aardige stappen

met gemeentelijke taken in het sociale domein. Door

hebben gezet met het vormen van samenwerkings-

een slimme combinatie van deze gemeentelijke taken

constructies. Binnen de geselecteerde cases blijkt de

wordt meerwaarde gecreerd en worden de beschikbare

gemeente Sittard-Geleen het meest vooruitstrevend in

budgetten voor sociaal en fysiek beheer optimaal in-

deze samenwerking. Sittard-Geleen heeft de samen-

gezet.

werking binnen de gemeente zelf georganiseerd. Het

Het afstudeeronderzoek wordt in november afgerond

beheer in de gemeente wordt uitgevoerd door het ge-

en is vanaf dat moment beschikbaar bij de NVRD.

meentelijk Wijkbedrijf waar zowel ambtenaren, mensen met een SW-indicatie (via detachering), als mensen uit de bijstand werken. Wat deze case zo bijzonder

NVRD en de Participatiewet

maakt, is dat zowel grote aantallen SW’ers als WWB’ers

De inzet van mensen met een afstand tot de

worden ingezet bij het beheer van de openbare ruimte

arbeidsmarkt is een belangrijk thema binnen

en dat er goede afspraken zijn gemaakt tussen de so-

de branche en zal de komende tijd alleen maar

ciale dienst en de dienst stadsbeheer. Het afvalbeheer

belangrijker worden. Daarom is vanuit de NVRD-

wordt in de gemeente Sittard-Geleen uitgevoerd door

commissie BOR een werkgroep opgericht met

RWM. Gedeeltelijk vergelijkbaar met deze case, is de

als primaire doel het uitwisselen van kennis en

samenwerking in de gemeente Lochem. Deze samen-

ervaringen rondom dit thema. Deze groep stelt

werkingsconstructie is echter nog niet operationeel.

momenteel een Positionpaper op, waarin kort wordt geschetst wat de branche kan en wil betekenen als

Een voorbeeld van integratie van taken bij een publiek

het gaat om de inzet van mensen met een afstand

afvalbedrijf is dat van ROVA en gemeente Zwolle. Be-

tot de arbeidsmarkt.

gin 2012 heeft de gemeente Zwolle besloten groen- en

Meer informatie: Bas Peeters (peeters@nvrd.nl)

overige BOR-taken onder te brengen bij ROVA onder

GRAM | oktober 2013

N I EUWT JES VA N DE ZAKELIJ KE MAR K T

NIEUWS

Scania euro 6 KOKS kolkenzuiger voor ROVA Als eerste in Nederland heeft ROVA een euro 6 kolkenzuiger in gebruik genomen. Voor deze primeur is het chassis geleverd door Scania, de opbouw is van KOKS Group. De bij ROVA in Zwolle afgeleverde nieuwe Scania P280DB4x2MNA wordt ingezet als zuigauto voor het ledigen van straatkolken. Deze auto is voorzien van de zuinige en schone 280 PK euro 6 motor. De cabine is een CP16 cabine met een rechtse stuurbediening. Deze cabine combineert het lage instapgemak met een ruim interieur. Verder is de auto voorzien van volautomatische versnellingsbak. Met deze bewuste keuze voldoet ROVA aan de strengste milieunorm en loopt het bedrijf voorop in de aandacht voor milieu en leefomgeving. Want behalve schoon, is dit voertuig ook erg stil en dat is voor het gebruik in woonwijken en stadscentra zeer prettig. Voor een optimale inzet is de kolkenzuiger uitgerust met een DIN-plaat, waarop ‘s winters een Burtec sneeuwborstel gemonteerd kan worden. De opbouw is voorzien van een hydraulisch uitschuifbare en zwenkbare uithouder met een telescopische buis over een leng-

De KOKS kolkenzuigeropbouw heeft een slibtankinhoud van

te van 1.400 mm. Deze uithouder is geheel bedienbaar vanuit

5.000 liter, een spoelwatertankinhoud van 1.000 liter, een

de cabine, wat garant staat voor snel en ergonomisch werken.

waterring vacuümpomp van 2.000 m3/uur en een hogedrukpomp van 70 l/min. bij 100 bar. De hydraulisch aangedreven slanghaspel is uitgerust met 50 meter DN 13 (½”) hogedrukslang en rechtsachter op de wagen gemonteerd. Het ergonomische bedieningspaneel maakt het werken efficiënt en veilig.

KlikM voor plastic afvalinzameling

De Exhit is een duurzame oplossing voor een oud probleem: hondenpoep op straat. Graag zouden we dit

Het wegwaaien van zak-

hondentoilet aan u voorstel-

ken met plastic afval is

len. Dit hondentoilet heeft

een veel besproken erger-

onzes inziens een groot

nis. De KlikM biedt hier-

aantal voordelen.

voor een praktische oplossing. Burgers hangen hun plastic zakken simpelweg

• Geschikt voor elke

samen met buren aan de

locatie

KlikM die om een lantaarn

• Gebruiksvriendelijk

of een ander object is be-

• Duurzaam

vestigd. Doordat de zak-

• Hygiënisch

ken van de grond afhan-

• Investering niet nodig!

gen, zijn ze toegankelijk

• Vandalismebestendig

voor ongedierte en waaien ze niet meer weg. De

Sander Lagerweij sander@dikkenbergbetonelementen.nl 06-53302679 Dikkenberg Prefab Beton B.V.

KlikM kan bevestigd worden met een hufterproof rvs-klem, met Tie-wrap of worden vastgeschroefd. Kortom, een simpel en effectief systeem. Inl. www.klikm.nl

34 gram-dikkenberg 130926.indd GRAM | oktober 1

2013

01-10-13 14:10

N IEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE M A RK T

NIEUWS

Duurzame hondentoilet Exhit® De Exhit® is een revolutionaire, duur-

De voordelen zijn: gebruiksvriendelijk,

derhoud. Het hondentoilet is zowel TÜV-

zame oplossing voor hondenpoep in de

zowel voor de hond als zijn baasje; duur-

als CE-gecertificeerd.

wijk. Een met klimop begroeid hekwerk,

zaam, de Exhit® is volledig zelfvoorzie-

geplaatst in een cirkel met een doorsnee

nend dankzij een zonnecollector die voor

van 2,3 meter. Het enige dat er bovenuit

groene energie zorgt. Een aansluiting op

steekt, is een bescheiden mast met een

de riolering is mogelijk, maar niet nodig;

zonnecollector. Wie zijn hond uitlaat,

hygiënisch, door de uitgekiende vormen

opent het toegangshekje. De hond loopt

en materialen van de draaiende schijf en

naar binnen en doet zijn behoefte. Als het

de schraper is het toilet altijd schoon en

hekje weer gesloten wordt, ziet een ca-

geuroverlast is uitgesloten; vandalisme-

mera aan de mast dat er geen beweging

bestendig, de Exhit® is gemaakt van so-

meer is. De vloer binnen het hekwerk

lide materialen en tegen een stootje be-

gaat nu heel langzaam draaien (één om-

stand. Belangrijke onderdelen, zoals de

wenteling per 10 minuten). De uitwerpse-

motor en het reinigingsmechaniek, zijn

len worden automatisch verwijderd en af-

volledig weggewerkt.

Inl. www.dikkenbergbetonelementen.nl

gevoerd. Ze verteren in een ondergrondse septic tank.

Investeren is niet nodig

De Exhit® kan op elke locatie aangebracht

De Exhit® is niet te koop. Afnemers beta-

worden. Niet alleen op de bekende gras-

len alleen voor het gebruik een vast be-

veldjes in de wijk, maar ook op andere

drag per jaar. Hiervoor bieden we u een

plaatsen waar honden en hun baasjes ko-

complete oplossing, inclusief installatie,

men.

introductie bij de buurtbewoners en on-

Opening aardgasvulpunt Veenendaal worden bij het nieuwe vulpunt. ACV ziet het als haar missie een bijdrage te leveren aan een schone milieuomgeving. Daarom past het bedrijf, waar mogelijk, groengas toe op vracht- en personenwagens. Groengas wordt gemaakt van gft-afval dat ACV inzamelt bij inwoners. Naast

vermindering van CO2 uitstoot

en de verbetering van de luchtkwaliteit, levert het gebruik van groengas een stillere motor op. Hierdoor is de geluidsbelasting van personeel en omgeving lager. Op dit moment heeft ACV 14 auto's op groengas.

Op vrijdag 20 september werd het eerste

gasvuilnisauto van ACV werd ingezet bij

aardgasvulpunt van Veenendaal feeste-

de openingshandeling: een eerste offici-

lijk geopend door gemeente Veenendaal,

ële tankbeurt. Groengas is de duurzame

provincie Utrecht en CNG Net. Een groen-

variant van aardgas en kan ook getankt GRAM | oktober 2013

N I EUWT JES VA N DE ZAKELIJ KE MAR K T

NIEUWS

Afvalinzameling Avri nu geheel met zijladers Met de aanschaf van drie nieuwe zijladers heeft Avri een traject afgesloten waarbij alle achterladers voor de inzameling van restafval en gft bij huishoudens, zijn vervangen door zijladers. Avri behoort hiermee tot de eerste afvalbedrijven in Nederland die deze afvalstromen in haar gebied voor 100 procent met zijladers inzamelt. Op een zijlader hoeft slechts één personeelslid mee, in tegenstelling tot de traditionele achterlader. Deze heeft naast een chauffeur nog een of twee beladers achter op de wagen nodig heeft. In het geval van Avri zijn hierdoor 15 uitzendFoto (Egid Pinckaers): de nieuwe drie zijladers, met trotse chauffeurs.

krachten minder nodig. Dit heeft geleid

Bij Zandrecycling Nederland komt 0% van uw RKG-slib en veegzand terug in het milieu. Wilt u af van uw riool-, kolk-, gemaalslib of veegzand? Zandrecycling

RKGV-specialist sinds 1988

Nederland laat u graag zien hoe het kán en hoe het hóórt. We zijn im-

Meerdere locaties in Nederland

mers de enige afvalverwerker in Nederland die volledig is toegespitst

Snelle dienstverlening

op het verwerken van RKGV. Ofwel het reinigen en recyclen tot schone (bouw)materialen, en het verwerken van restfracties volgens de kleinste

Diverse transportmogelijkheden

paragrafen van de Milieuwet. Kijk op www.zandrecycling.nl, of bel

ISO- en VCA-gecertificeerd

0174-24 39 50 voor meer info, een vrijblijvende afspraak of een offerte.

Gratis afvalstroomnummer

Af van uw RKGV-afval? Zó hoort ‘t. Zandrecycling Nederland BV • ABC Westland 227, 2685 DC Poeldijk • T 0174-243950 • F 0174-291148 • www.zandrecycling.nl • info@zandrecycling.nl

GRAM | oktober 2013

N IEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE M A RK T

tot een forse kostenbesparing, welke

NIEUWS

Effectief onkruid bestrijden met puur water

bijdraagt aan lagere tarieven voor de

De WAVE Sensor Series 2.0 is de nieuwste

zijn verbruik van brandstof en water

afvalstoffenheffing. Daarnaast hoeft er

generatie machines voor onkruidbestrij-

met circa 25% gedaald ten opzichte van

geen personeel meer achter de wagen

ding met heet water.

vorige modellen. Dankzij filters kan de

te lopen, waardoor de arbeidsomstan-

De opbouwmachine bestrijdt onkruid tot

machine oppervlaktewater uit de omge-

digheden worden verbeterd.

in de wortels met heet water. Dankzij de

ving gebruiken. De Sensor Series 2.0 is

De nieuwe wagens van Scania, met een

inwerking is een lage behandelfrequen-

substantieel zuiniger dan eerdere model-

opbouw van Haller Benelux, passen

tie mogelijk. Het onkruid verzwakt en

len en heeft tegelijkertijd een circa 30%

binnen de verduurzaming van het wa-

komt minder terug. De sensorgestuurde

hogere capaciteit. Nu staatssecretaris

genpark van Avri. Acht van de vijftien

dosering werkt zeer nauwkeurig. De in-

Mansveld het verbod op glyfosaat al in

zijladers die Avri gebruikt voor de in-

gebouwde

zoeken

november 2015 wil laten ingaan, groeit

zameling van huishoudelijk afval, zijn

continu de ondergrond af, zodat de ma-

voor veel gemeenten en bedrijven de

CNG-wagens met groencertificaat, die

chine alleen kokend water spuit als deze

noodzaak zich te oriënteren op effec-

rijden op biogas. Het gebruik van bio-

onkruid detecteert. Onafhankelijk van

tieve, niet-chemische onkruidbestrijding.

gas zorgt voor een sterk verminderde

de rijsnelheid wordt per plantje precies

De WAVE-methode biedt de oplossing

uitstoot van CO2 en fijnstof in de woon-

de benodigde hoeveelheid water aan-

met een compleet productaanbod van

wijken.

gebracht. De doseertechniek, onderver-

kleine tot grote machines. Daarnaast

deeld in eenheden van 8 cm, maakt een

biedt WAVE advies en ondersteuning bij

zeer efficiënte inzet mogelijk. De bedie-

de overgang van chemisch naar niet-

ning is eenvoudig dankzij het touchs-

chemisch onkruidbeheer.

Attero bouwt groengashub

infrarood-sensoren

creen met capaciteitsmeter. Dankzij de verbeterde precisie van waterdosering,

efficiëntere

brandertech-

Inl. WAVE Europe

niek, de warmtewisselaar en het grotere

info@waveonkruidbestrijding.nl en op

isolerende vermogen van de machine,

www.waveonkruidbestrijding.nl

Afvalverwerker Attero legt een groengashub aan. Deze verzamelt biogas van boeren in de omgeving, waarna Attero het in een centrale installatie opwerkt tot groen gas - en invoedt in het aardgasnet. Attero bouwt de groengashub met SDE+-subsidie. Het bedrijf verwerkt jaarlijks 3,4 miljoen ton afval, afkomstig van bedrijven en de huishoudens van ruim 6 miljoen Nederlanders. Dit afval gebruikt Attero zoveel mogelijk voor duurzame doeleinden, zoals recycling en de productie van groen gas en groene elektriciteit. Sinds kort staat in Venlo ook al een nieuwe tweefasenvergister. In de eerste fase wordt biomassa omgezet in vetzuren, die in de tweede fase worden omgezet naar biogas. Hoewel Attero marktleider is op het gebied van groengasproductie, ligt de langetermijnfocus op grondstoffenproductie. De sensorgestuurde dosering van de WAVE Sensor Series 2.0 realiseert een energiebesparing van 70-90%. GRAM | oktober 2013

Colofon Uitgever NVRD, WTC Arnhem Nieuwe Stationsstraat 10 6811 KS ARNHEM Telefoon 088 - 3770000 E-mail post@nvrd.nl I-net www.nvrd.nl

Redactiecommissie Rob Schram, RMN (hoofdredacteur) Marc Maassen, GAD Bas Peeters, NVRD Riny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-Oost Marc Veenhuizen, gemeente Apeldoorn Willy Brinkbäumer, Twente Milieu Martin van Nieuwenhoven, Agentschap NL Diederik Notenboom, De Meerlanden

Eindredactie Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhem tel. 088 - 3770000 e-mail: hegeman@nvrd.nl

Advertentie-exploitatie Bureau Van Vliet Postbus 20, 2040 AA Zandvoort tel. 023 - 5714745 e-mail: M.dewit@bureauvanvliet.com

Opmaak en druk

Agenda 30 oktober NVRD Themadag ‘Meer recycling, meer verantwoordelijkheden’ Inl. www.nvrd.nl 6 november Landelijk Zwerfafvalcongres ‘Het rendement van schoon’, Jaarbeurs Utrecht Inl. www.gemeenteschoon.nl 26 november MWE seminar ‘From recovered resources to economic recovery’, Brussel Inl. www.municipalwasteeurope.eu 27 november Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte, conferentiecentrum Dekker, Zoetermeer. Inl. www.crow.nl 3-6 december Pollutec, Parijs Inl. www.pollutec.com

Weevers Grafimedia, www.weevers.nl

23 januari Officieel vakblad van de NVRD

NVRD Themadag

Abonnementenadministratie NVRD, Postbus 1218, 6801 BE Arnhem Jaarabonnement ad € 98,– excl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.

Beëindiging abonnement Abonnementen moeten schriftelijk bij de NVRD en uiterlijk op 15 november worden opgezegd. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. ISSN 1569-0458 © NVRD

VPM Hondenpoepruimer Fluisterstil en geveerd! De VPM Hondenpoepruimer is met z’n 68 dBA fluisterstil. Het voertuig is geveerd en heeft rondom ruim zicht wat een optimaal comfort voor de bestuurder biedt. Met een snelheid van 28 km/uur en een hooglosser kan er schoon en snel gewerkt worden. Veel opties mogelijk voor inzet het hele jaar. GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC®-keurmerk en verschijnt 10x per jaar. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

T 0181 - 45 88 45 info@pols.nl www.pols.nl

ECLIPSE

ONDERGRONDSE INZAMELSYSTEMEN

Modulaire opbouw • Beschikbaar voor alle fracties • 95% Recyclebaar • EN 13071 gecertificeerd

Optimale ondergrondse containers in duurzame betonputten. Eclipse ondergrondse inzamelsystemen worden in Nederland ontwikkeld en geproduceerd. Kwaliteit en duurzaamheid zijn onze kernwaarden (Semi) Ondergrondse Containers Betonputten

Ondergrondse Perscontainers Kunststof 2 en 4 Wiel Containers

duurzaam beter

Environ • Nijverheidsweg 41 • 2102 LK Heemstede • T 023 5481270 • info@environ.nl • www.environ.nl

ISO 9001

ISO 14001

EN 13071

Van Schijndel Afvalinzamelsystemen “iets anders, veel beter”. VSAII + Kraan / Trechter

VSAII + ACB Archiefbelading

VSAII + SCB 1700 Eurocontainer

Onderdelenservice

Waarom voor van Schijndel kiezen:

 Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw.  Standaard met verzwaard juk en persschot.  Twee jaar garantie.  Vraag naar onze ﬁnancieringsELE N mogelijkheden. RD

ON D E

 Eenvoudig, betrouwbaar.  Beproefd concept voorzien van de nieuwste technieken.  Ongecompliceerde moderne hydrauliek & elektronica.

www.vanschijndel.eu

■

www.vanschijndel.eu Van Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E info@vanschijndel.eu