κή του ηθική που του επέβαλε να τάσσεται στο πλευρό των πιο αδύναμων, που, ερχόταν σε αντίθεση, σε αρκετές περιπτώσεις, με τα κοινωνικά στερεότυπα. Χαρακτηριστικό του Δημήτρη Γκλαβᾶ ήταν επίσης το οξύ και εύστοχο χιούμορ του, μέσα από το οποίο εξέφραζε στους σατυρικούς του στίχους, μερικές από τις πιο δυναμικές αλλά και ριζοσπαστικές του απόψεις. Ο Δημήτρης Γκλαβᾶς ήταν ένας μάστορας του λόγου, με την τεράστια σε ποιότητα και ποσότητα συλλογή έμμετρων στίχων με τις εξαιρετικές σε τέχνη και νοηματικό βάθος ομοιοκαταληξίες του, να αποτελούν πολύτιμη κληρονομιά για όλους. Χωρίς δισταγμό τον τοποθετώ στην θέση που του πρέπει, θεωρώντας τον ένα από τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής του, ευχόμενη το έργο του να τύχει διάδοσης και αναγνώρισης. Δέσποινα Αλιφραγκή – Δημοσιογράφος www.exoumekaileme.com
ISBN 978-960-564-140-5 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
Γκλαβᾶς Δημ. Δημήτριος Από τη σεισμόπληκτη Ζάκυνθο … σ την ηφαισ τειογενή . . . Σαντορίνη
Δημήτρης Γκλαβᾶς ήταν ένας ευρυμαθέστατος άνθρωπος, φιλομαθής, με εξαιρετική μνήμη, που είχε πάντοτε ένα έξυπνο σχόλιο ή μια ιστορία να αφηγηθεί σε σχέση με ότι συζητιόταν ή παρατηρούσε. Στη Σαντορίνη ήταν ιδιαίτερα αγαπητός και σεβαστός για τα ευφυή χιουμοριστικά και σκωπτικά ποιήματα τα οποία δημιουργούσε και ακούγονταν μεταξύ φίλων και γνωστών. Πρωταγωνιστές των ποιημάτων του ήταν οι απλοί άνθρωποι της καθημερινότητάς του, όπως επίσης και πρόσωπα της δημόσιας ζωής του σήμερα αλλά και παλαιότερων εποχών, που όμορφα συνέδεε μεταξύ τους, εκφράζοντας και ερμηνεύοντας με τον ιδιαίτερο και μοναδικό του τρόπο μερικά από τα βαθύτερα κίνητρα των επιλογών τους. Από τα σημαντικότερα γνωρίσματα του χαρακτήρα του, που αποτυπώνεται ευδιάκριτα στο έργο του, ήταν η ανάγκη του για δικαιοσύνη και η αυστηρή προσωπι-
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
Γκλαβᾶς Δημ. Δημήτριος
Από τη σεισμόπληκτη
Ζάκυνθο
… σ την ηφαισ τειογενή
Σαντορίνη ΠΟΙΗΣΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
οσελότος
ο σ ε λ ότ ο ς
Από τη σεισμόπληκτη
Ζάκυνθο
… σ την ηφαισ τειογενή . . .
Σαντορίνη Γκλαβᾶς Δημ. Δημήτριος
«Η Ιστορία είναι περισσότερο το κυνήγι μου, ή η ποίηση, που της έχω μιαν ιδιαίτερη συμπάθεια. Γιατί, καθώς έλεγε ο Κλεάνθης, όπως ακριβώς ο ήχος, στριμωγμένος μέσα στο στενό σωλήνα μιας σάλπιγγας, βγαίνει πιο οξύς και πιο δυνατός, έτσι μου φαίνεται ότι κι η σκέψη, συμπιεσμένη στα πολυάριθμα μέτρα της ποίησης, εξορμά πολύ πιο απότομα και με χτυπά μ’ ένα πιο δυνατό τράνταγμα» Michel de Montaigne Δοκίμια – Κεφ. 26 – Για την αγωγή των παιδιών
Τιτλος Από τη σεισμόπληκτη Ζάκυνθο στην Ηφαιστειογενή Σαντορίνη Συγγραφέας Δημήτριος Δημ. Γκλαβᾶς Σειρα Ποίηση [2358]0214/05 Εικονογραφηση Rusamovschi Sergei Φωτογραφία Παναγιώτης Τερζόπουλος Επιmελεια - Διορθωση Star Sign Graphics Layout - Design Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Εκτυπωση Δεκάλογος ΕΠΕ Βιβλιοδεσια Μπετσώρη Βασ. & Ζαχ. Ο.Ε. Copyright© 2013 Γκλαβᾶ Ἀδαμαντία Πρώτη Εκδοση Αθήνα, Μάρτιος 2014
ISBN 978-960-564-140-5 Καλλιτεχνική Επιμέλεια: StarSign Graphics – www.starsign.gr
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
Ο Δημήτρης Γκλαβάς (Ντούρος) γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1936 και παντρεύτηκε και έζησε στην Αθήνα, όπου εργάστηκε στον ΟΤΕ. Απέκτησε δύο παιδιά και έναν εγγονό, το Δημήτρη. Μετά τη συνταξιοδότησή του μετακόμισε στη Σαντορίνη, το νησί της συζύγου του. Ανέκαθεν ήταν φιλομαθής και είχε ιδιαίτερη αγάπη για την Ιστορία. Καθώς είχε εξαιρετική μνήμη, θυμόταν γεγονότα, ονόματα και ημερομηνίες σαν ένα ζωντανό βιβλίο. Σαν γνήσιος Επτανήσιος εκφραζόταν από ανέκαθεν με στιχάκια με τα οποία σατίριζε τα κακώς κείμενα, ή απλώς πείραζε συγγενείς και φίλους, γνωστούς και συναδέλφους. Για να εκφράσει τις ριζοσπαστικές του απόψεις, αγαπούσε να ανασκαλεύει έξυπνα ιστορίες και πρόσωπα του χτες με αυτά του σήμερα.
Ζάκυ νθος
Ζάκυ νθος Γεννήθηκα στη Ζάκυνθο είμαι παιδί της γνήσιο έχω και ’γω προστάτη μου τον Άγιο Διονύσιο και αίμα ρέει μέσα μου όχι από ’κανα σκλάβο μ’ από Λομβάρδο, Σολωμό και Φώσκολο και Κάλβο. Από τον Άγιο Λάζαρο ως την παλιά τη βρύση από του Άμμου το σχολειό μέχρι το Κρυονέρι εκατομμύρια φορές την έχω περπατήσει, μέχρι που λόγω του σεισμού επήγα σ’ άλλα μέρη. Ποτέ δε μ’ εγκατέλειψε το γέλιο, η ελπίδα, έχω γερά θεμέλια Θρησκεία και Πατρίδα και λέω καμαρώνοντας ωσάν αρχαίος Κούρος είμ ’ο Δημήτρης ο Γκλαβάς είμ’ ο Γκλαβάς ο Ντούρος.
~11~
Φύλλο Πορείας Διαβάζοντας τα έργα μου είμαι ανοιχτό βιβλίο. Ο ίδιος, κανενός κριτή το έργο δεν κωλύω. Αντίθετα, τα παιδικά μου χρόνια φανερώνω που είναι τα μόνα άγνωστα απ’ η ζωή μου μόνο. Γεννήθηκα στη Ζάκυνθο του Φώσκολου, του Ρώμα σε μια καλύβα φτωχική που δάπεδο είχε χώμα. Ήτανε χρόνια δύσκολα με φτώχεια και με πείνα μέχρι που έγιν’ ο σεισμός και πήγα στην Αθήνα Ο αδελφός της μάνας μου, ο κόσμος το χει μάθει ήταν ποιητής σατυρικός, που έβγαζε «Το Αγκάθι» υπέγραφε «υπεύθυνος είν’ ο Μαρίνος Σπύρος πού ’ναι στη φτώχεια γίγαντας μα και στο πνεύμα στείρος» Στη βάφτισή μου πού θελαν, να γίνω όπως κι εκείνος μαζί με το Δημήτριος με ’βγαλαν και «Μαρίνος» αλλά μου κόλλησε και με, η σκέψη να του μοιάσω και όλο στίχους σκάρωνα την ώρα να περάσω. Σε μια εξομολόγηση που κάνω εκ βαθέων εκφράζω τις απόψεις μου επί των ιερέων. Πολλούς τους υποψιάζομαι, ελάχιστους τους βρίζω και αντιπροσώπους του Θεού, δεν τους αναγνωρίζω. Μα παραμένω στο Θεό πιστός και παραβάτης γιατί νομίζω ο Χριστός ήτανε επαναστάτης που άλλα έλεγε Αυτός, κι άλλα εκείνοι κάνουν και τελικώς, γυρεύοντας πάνε να μας τρελάνουν. Το έχω πει πολλές φορές και πάντα παρρησία να πάψουνε να φέρονται με τόση υποκρισία κι αν καταφέρω τελικά, το χάσμα μας να κλείσει ίσως, εμένα και αυτούς, το πράγμα να ωφελήσει. Είναι αντιπρόσωποι Θεού και με την ίδια χάρη όσοι σηκώνουν στη ζωή τα πιο μεγάλα βάρη. Όσοι αγωνίζονται σκληρά να μην υπάρχουν δούλοι με δίχως να μαζεύουνε λεφτά με το σακούλι.
~12~
Όχι να μας γεμίζουνε με ψεύτικη ελπίδα διδάσκοντας ιδανικά, θρησκεία και πατρίδα και από μια κατήχηση που λεν ευλογημένη να βγαίνουνε πλουσιότεροι και οι λαοί χαμένοι. Απ’ όταν εφευρέθηκε η ιδιοκτησία άρχισε ο κόσμος να περνά σκληρή δοκιμασία. Οι πονηροί, πασχίζανε μονάχα να πλουτίσουν χωρίς αν πρέπει ν’ αδικούν τον άλλο, να ρωτήσουν. Έτσι εφεύραν τους Θεούς, για να τους καταστήσουν προστάτες, και κατάλληλους να τους υπερασπίσουν στο όνομά τους στήριξαν το δίκαιο και το νόμο και έσπειραν τη συμφορά, τον όλεθρο, τον τρόμο. Ως που έξω απ’ τα σύνορα Ευρώπης, στην Ασία, γεννήθηκε και θέριεψε η σκέψη του Μεσσία. Που θα ’φερνε ισότητα δια τρόπου μυστηρίου όλους μας μετατρέποντας σε δούλους του Κυρίου. Αλλά εκείνοι που ο λαός έβλεπε σαν ληστές του, στο νέο Θεόν, εγίνανε όλοι διαχειριστές του κι ενώ είπανε πως άνοιξαν νέοι ουράνιοι δρόμοι στην ίδια άθλια ατραπό βαδίζουμε ακόμη. Ήλθε ο Μεσσίας, έφυγε και θα ξαναγυρίσει γιατ’ είχε και στον ουρανό προβλήματα να λύσει και άφησε το έργο του είκοσι πλέον αιώνες σ’ αυτούς που τον σταυρώσανε, Φαρσαίους και Τελώνες. Το πράγμα χειροτέρεψε όταν η Εκκλησία έβαλε για θεμέλιο της την ιδιοκτησία Έτσι που όταν μας μιλούν για την ακτημοσύνη κανένας άνθρωπος με νου, δεν έχει εμπιστοσύνη. Σαν δράκουλες μας πίνουνε το αίμα από τη φλέβα λέγοντας πως πληρώνουμε π’ αμάρτησε η Εύα και δώστου για συγχώρεση τρέχουμε στους παπάδες για να γεμίζουνε μονές, μετόχια και παράδες.
~13~
κή του ηθική που του επέβαλε να τάσσεται στο πλευρό των πιο αδύναμων, που, ερχόταν σε αντίθεση, σε αρκετές περιπτώσεις, με τα κοινωνικά στερεότυπα. Χαρακτηριστικό του Δημήτρη Γκλαβᾶ ήταν επίσης το οξύ και εύστοχο χιούμορ του, μέσα από το οποίο εξέφραζε στους σατυρικούς του στίχους, μερικές από τις πιο δυναμικές αλλά και ριζοσπαστικές του απόψεις. Ο Δημήτρης Γκλαβᾶς ήταν ένας μάστορας του λόγου, με την τεράστια σε ποιότητα και ποσότητα συλλογή έμμετρων στίχων με τις εξαιρετικές σε τέχνη και νοηματικό βάθος ομοιοκαταληξίες του, να αποτελούν πολύτιμη κληρονομιά για όλους. Χωρίς δισταγμό τον τοποθετώ στην θέση που του πρέπει, θεωρώντας τον ένα από τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής του, ευχόμενη το έργο του να τύχει διάδοσης και αναγνώρισης. Δέσποινα Αλιφραγκή – Δημοσιογράφος www.exoumekaileme.com
ISBN 978-960-564-140-5 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
Γκλαβᾶς Δημ. Δημήτριος Από τη σεισμόπληκτη Ζάκυνθο … σ την ηφαισ τειογενή . . . Σαντορίνη
Δημήτρης Γκλαβᾶς ήταν ένας ευρυμαθέστατος άνθρωπος, φιλομαθής, με εξαιρετική μνήμη, που είχε πάντοτε ένα έξυπνο σχόλιο ή μια ιστορία να αφηγηθεί σε σχέση με ότι συζητιόταν ή παρατηρούσε. Στη Σαντορίνη ήταν ιδιαίτερα αγαπητός και σεβαστός για τα ευφυή χιουμοριστικά και σκωπτικά ποιήματα τα οποία δημιουργούσε και ακούγονταν μεταξύ φίλων και γνωστών. Πρωταγωνιστές των ποιημάτων του ήταν οι απλοί άνθρωποι της καθημερινότητάς του, όπως επίσης και πρόσωπα της δημόσιας ζωής του σήμερα αλλά και παλαιότερων εποχών, που όμορφα συνέδεε μεταξύ τους, εκφράζοντας και ερμηνεύοντας με τον ιδιαίτερο και μοναδικό του τρόπο μερικά από τα βαθύτερα κίνητρα των επιλογών τους. Από τα σημαντικότερα γνωρίσματα του χαρακτήρα του, που αποτυπώνεται ευδιάκριτα στο έργο του, ήταν η ανάγκη του για δικαιοσύνη και η αυστηρή προσωπι-
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
Γκλαβᾶς Δημ. Δημήτριος
Από τη σεισμόπληκτη
Ζάκυνθο
… σ την ηφαισ τειογενή
Σαντορίνη ΠΟΙΗΣΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
οσελότος
ο σ ε λ ότ ο ς