140 × 210 SPINE: 7 FLAPS: 80
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΌΠΟΥΛΟΣ (Αλέξανδρος Πλάτων Δέλτα)
Επιμύχια
Μια κλεφτή ματιά στα νυχτοπερπατήματα, αλλά και στη δύσκολη καθημερινότητα της δεκαετίας του ’60, από τη σκοπιά του αφηγητή, που με διάθεση αυτοσαρκασμού καταθέτει εμπειρίες και ακούσματα, μέσα από εβδομήντα αφηγήματα.
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΌΠΟΥΛΟΣ (Αλέξανδρος Πλάτων Δέλτα)
[...] Τη μπαρμπουτιέρα του χοντρού τη φυλάνε τρεις τσιλιαδόροι. Ένας πάνου, ένας κάτου –στα πενήντα μέτρα στο περίπου– κι ένας όξω απ’ την τσακιστή. Καθώς πλησιάζουμε μας κοζάρει ο τσιλιαδόρος και κάνει νόημα ότι όλα είναι στο εντάξει. Ο τσιλιαδόρος μπρος στο μαγαζί έκανε μια ελαφριά υπόκλιση και μας ανοίγει την τσακιστή. Σταθήκαμε για να συνηθίσουμε το μισοσκόταδο. Στο βάθος, γύρω από ένα μπιλιάρδο, είναι καμιά δεκαριά και παίζουνε κουμάρι. «Ρίχ’ τα, ρε βλάμη και φέρε γίγαντες», λέει κάποιος απ’ το τραπέζι κι αμέσως απλώθηκε μια ησυχία θανάτου. Το μόνο που ακουότανε ήταν οι ανάσες των παιχτών και οι πήδουλοι των ζαριών στην πράσινη τσόχα. [...]
Επιμύχια ΑΦΗΓΉΜΑΤΑ
Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού [1995] Περίπατος στο μισό σκοτεινό της πολιτείας [2000] Σεργιάνι στο περιβόλι με τις αναμνήσεις [2001] Των δακρύων τα παιδιά [2001] Διατομή [2001] Οι μικρομεσαίοι [2002] Οι σκοτεινοί φράκτες του ουρανού [2003] Ραμάλα [2003] Μέρμηγκας ο Μέγας [2003] Γκουαντάναμο [2003] Χορεύοντας με τον έρωτα [2005] Έρως εν πλω [2011] Ταξιδεύοντας με το χρυσάνθεμο [2011]
ΙSBN 978-960-564-191-7
Λαμόγια και τηλεόραση [2012]
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
Μεσημβρινό ηλιοτρόπιο [2013]
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr ΕΚΔΟΣΕΙΣ
οσελότος
0_cover_epimyxia.indd 1
7/31/2014 8:08:21 PM
Τιτλος Επιμύχια Συγγραφέας Αλέξανδρος Δημόπουλος (Αλέξανδρος Πλάτων Δέλτα) Layout - Design Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Copyright© 2014 Αλέξανδρος Δημόπουλος Πρώτη Εκδοση Αθήνα, Απρίλιος 2014 ISBN 978-960-564-191-7
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα. Ο συγγραφέας φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τις γνώμες και περιγραφές που διατυπώνονται σε αυτό το βιβλίο. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν αρμοδιότητα για την επιβεβαίωση ή την άρνηση του περιεχομένου ούτε παρέχουν εγγύηση για την αλήθεια των δηλώσεων του συγγραφέα. Εναπόκειται στον αναγνώστη να κρίνει ανεξάρτητα για το αν γίνεται δέκτης ψευδών δηλώσεων ή όχι. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν καμία ευθύνη προς οποιοδήποτε πρόσωπο ή οντότητα θίγεται ή υφίσταται απώλεια ή ζημία προερχόμενη από τις πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν βιβλίο ή τη χρήση αυτών ή την πίστη σε αυτές.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
Στους φίλους που φύγανε
Ο γιος του μπάτσου
Σ
τα 1953 δεν ήταν εύκολο να είσαι γιος μπάτσου στη γειτονιά των προσφυγικών. Από την πρώτη μέρα στο σχολείο ομάδες παιδιών με περιμένανε έξω απ’ την πύλη για να με κράξουν και να με κοπανήσουν. Κάμποσες φορές ξέφευγα απ’ το κυνηγητό τους, άλλες πάλι με κάνανε του αλατιού, τα κωλόπαιδα. Γύριζα στο σπίτι ματωμένος και λασπωμένος, χωρίς να μαρτυράω στους γονείς μου όσα υπέφερα. Αυτό συνεχίστηκε για δύο τρία χρόνια και ξαφνικά σταμάτησε. Όχι εντελώς. Απλά, είχα μάθει να αμύνομαι, αλλά και να παίζω βρόμικα.
4™ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ
Η πρώτη μου δουλειά
Τ
ην πρώτη δουλειά την έκαμα σαν ήμουν εννέα χρόνων. Ήταν καλοκαίρι. Η αμοιβή μου μία δραχμή για ένα οχτάωρο. Τότε στις οικοδομές ξανακαρφώνανε τις πρόκες που βγάζανε από τα ξύλα. Λοιπόν ελόγου μου, με ένα σφυρί, έκανα ακριβώς αυτή τη δουλειά. Ίσιωνα τις πρόκες. Εκείνο το καλοκαίρι θα μου μείνει αξέχαστο κι ας κοπανιόντουσαν τα δάχτυλα του αριστερού χεριού μου από μερικές σφυριές και ματώνανε. Τότε έμαθα ότι αν ήθελα να μείνω ελεύθερος και ανεξάρτητος, έπρεπε να μάθω να δουλεύω.
ΕΠΙΜΥΧΙΑ
™5
Ξενοδοχείο Αγγλίας
Ε
κείνο το καλοκαίρι με βρίσκει να δουλεύω σε ένα ξενοδοχείο για να αγοράσω τα βιβλία της πρώτης γυμνασίου. Τρεις όροφοι. Όλη μέρα έκανα τον χαμάλη σε διάφορες εργασίες. Όταν δεν είχα δουλειά καθόμουνα στα κεφαλόσκαλα μεταξύ των τριών ορόφων. Από τη ρεσεψιόν ακούγονται φωνές. Έχει έρθει από τη Σοβιετική Ένωση ένα γκρουπ με Ρωσίδες μπαλαρίνες. Θα παρουσιάσουν στο καλοκαιρινό θέατρο «ΛΥΡΙΚΟΝ» χορευτικό ρεπερτόριο από διάφορα έργα. Φωνές, γέλια, πειράγματα και… ξεβρακώματα χωρίς ντροπές. (Μέχρι τότε μόνο πουτάνες είχα δει γυμνές –στις πρώιμες μπουρδελότσαρκες– και τα βρακάκια από μερικές συμμαθήτριες στο δημοτικό και με όσες παίζαμε το παιχνίδι ο «γιατρός».) Το πρωινό της επομένης, όλο το γκρουπ πήγε για πρόβα στο θέατρο. Γυρίσανε περίπου μία και μισή. Σε λίγο, φύγανε για το μεσημεριανό φαγητό. Καθώς τακτοποιούσα στα ντουλάπια τα σύνεργα καθαρισμού για να φύγω, βγαίνει από ένα δωμάτιο μια μπαλαρίνα γυμνή, σκεπασμένη μόνο με μια πετσέτα για να κάνει ντους. (Οι λουτήρες και οι τουαλέτες ήτανε έξω από τα δωμάτια.) Βρίσκομαι στο κεφαλόσκαλο, όταν ανοίγει η πόρτα του λουτήρα και την ακούω να μου λέει κάτι στα Ρωσικά. Δεν καταλαβαίνω τι λέει. Οπότε, μου κάνει νόημα να πάω κοντά της και μου δείχνει τη σαπουνοθήκη. Ήταν άδεια. «Α, σαπούνι θες», είπα. «Ντα, ντα!» απαντάει.
6™ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ
(Βέβαια, εγώ έχω αναψοκοκκινίσει, γιατί είναι τελείως γυμνή. Ο μικρός Αλέξανδρος αρχίζει να κουνιέται και δεν κρύβεται, ο πονηρούλης.) Τρέχω φέρνω σαπούνι και χτυπάω την πόρτα γυρίζοντας το κεφάλι μου αλλού, από ντροπή. Αυτή μαζί με το σαπούνι παίρνει και το χέρι μου και το περνάει πάνω στα βυζιά της. Πω, πω… τι τρομάρα, κοντεύω να λιποθυμήσω! Ξεράθηκε το στόμα μου, τα μηλίγγια μου κτυπάνε, θόλωσα. Οι κτύποι της καρδιάς μου πρέπει να ακούγονταν ως έξω στον δρόμο. Σκέτη τρέλα. Έχουνε περάσει δέκα λεπτά κι εγώ κάνω προσπάθειες για να ηρεμήσω τον αλανιάρη που έχει ξυπνήσει και δεν μ’ αφήνει σε ησυχία. Είμαι έτοιμος να φύγω όταν ανοίγει η πόρτα του λουτήρα και βλέπω τη μπαλαρίνα να πηγαίνει στο δωμάτιο κάνοντάς μου ταυτόχρονα νόημα να πάω κοντά της. Πλησιάζω και μου κάνει χώρο να περάσω. Μπαίνω και ακούω πίσω μου να κλειδώνει την πόρτα. Το απόγευμα ο επικεφαλής του γκρουπ μου έδωσε μια πρόσκληση για να δω την παράσταση. Έμεινα μαγεμένος. Του ζήτησα να την ξαναδώ και δεν μου χάλασε το χατίρι. Ρωτώντας τι είναι αυτό που βλέπω πρωτάκουσα το μαγευτικό «μπαλέτα Μπολσόι». Επιμύθιο: Τα ύστερα χρόνια που πέρασαν αφήνοντας πάνω μου τη σφραγίδα τους αισθάνομαι πιότερο ευλογημένος, καθώς γεύτηκα σχεδόν αμούστακος την ερωτική πανδαισία. Ήτανε το ωραιότερο πέρασμα από την παιδική αθωότητα στην εφηβεία.
ΕΠΙΜΥΧΙΑ
™7
Η Ανθούλα
Τ
ο λοιπό, ελόγου μου, τη ζωή μου τη κουλάντρισα στο εντάξει. Ο καθείς μαστορεύει τη ζωή του μονάχος του. Παράδειγμα: Έγλεπα κάποιους να είναι αραχτοί και να φουμέρνουνε αράπικο. Και ύστερης πάνω στη φτιάξη ν’ αμολάνε κι ένα… «κακούργα κενωνία». Ελόγου μου που λέτε, από οχτώ χρόνων στο κουρμπέτι. Η πρώτη μου δουλειά ήταν να ισιώνω πρόκες. Έπαιρνα ένα φράγκο από τσι έξι έως τσι τρεις. Όταν τα φλωράκια ρούφαγαν τ’ αβγό τους, έκανα στο λιμάνι τον πασαδόρο. Έπαιρνα τα Αμερικανάκια και τα πήγαινα τσι πουτάνες. Κατόπιν της εκτονώσεως έπαιρνα κι εγώ το κατιτίς μου. Έγλεπα να πούμε φτωχούς άψιλους να αφήνουνε το ριζικό τους στα κουλά των τύπων με τα μαύρα. «Μετανοείτε αμαρτωλοί και μην αντιστέκεστε. Έλα εδώ εσύ, παιδί μου. Τι είναι αυτό που διαβάζεις;» (Το «αυτό» που βλεφάργιαζα ήτανε βιβλίο, το «Πώς δενότανε τ’ ατσάλι», που διηγούτανε την Οχτωβριανή Επανάσταση.) «Καταραμένε, τέτοια πρόστυχα βιβλία διαβάζεις. Το ξέρει ο πατέρας σου; Θα γράψεις εκατό φορές το Πιστεύω και αύριο θα έρθεις με τον πατέρα σου στο κατηχητικό». Κοζάρω τον παπά με ύφος οσιομάρτυρος και την κάνω και καλά, με μόστρα ενόχου. Στον δρόμο για το σπίτι σακουλεύομαι ότι είναι κομμάτι ζόρικα τα πράματα. Τότε μου πέρασε απ’ το τσερβέλο η Ανθούλα. Η Ανθούλα, που λέτε, είναι η κότα του μαχαλά. Κάθεται στα κοκόρια, αρκεί να πέφτει ο παράς. Εγώ, τσι περισσότερες φορές κάνω τον τσιλιαδόρο για τσι απατημένες και το γίδι το
8™ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ
γκότη, που κάνει τη γύρα του. Ποιος θα σακουλευτεί ένα αδύνατο εννιάχρονο; «Κυρα-Κώσταινα, ε κυρα-Κώσταινα, είδαμε τον Αλέκο να μπαίνει στο σπίτι της παστρικιάς». «Αλέκοοοοοο», η φωνή τσι μάνας μου να σκίζει δύο αλάνες και τα μισά προσφυγικά. Ωχ! Πάλι θα έχει πάνω χέρι κάτω χέρι. Ύστερης με έδενε απ’ τον λαιμό –όπως τους σκύλους– στη μουριά. «Τι θες εδώ;» με ρωτάει η Ανθούλα. «Ο παπάς με έπιασε με το βιβλίο που μου έδωκε ο τσαγκάρης και θέλει αύριο να πάω με τον πατέρα μου». «Α, τον τραγόπαπα. Άσε θα στον συγυρίσω εγώ». Βλέπετε ο παπάς ήτανε ταχτικός θαμών των περιποιήσεων της Ανθούλας. «Πού είναι τώρα;» «Τον άφηκα στην εκκλησία». «Φύγε και αύριο το απόγεμα μην πας σχολείο, έλα με το πατίνι και κάνε πως παίζεις. Περιμένω έναν κύριο… να μιλήσουμε. Τώρα θα ντυθώ και θα πάω στην εκκλησία». Η καλύτερή μου με την Ανθούλα ήτανε τους χειμώνες. Έμπαινα στο σπίτι της ζούλα, καθότι μετά τσι πέντε έπεφτε σκότος. Καθόμασταν στο μαγκάλι, με την Ανθούλα να έχει σηκωμένο το φόρεμά της μέχρι πάνω από τα κάτασπρα μπούτια της. Η ζέστη να της ζωγραφίζει κόκκινες κηλίδες με μένα πανικόβλητο να πέφτω σε έκσταση. Κάποιες φορές μου έπαιρνε το χέρι και το έτριβε μέχρι πάνω ψηλά, στο απαγορευμένο. Άλλες φορές καθόμουνα στην κουρελού και ακούμπαγα το κεφάλι μου στα πυρακτωμένα μπούτια της, κι αυτή μου χάιδευε τα μαλλιά. Τα χρόνια περάσανε και κάμποσες γυναίκες γνώρισα. Όμως το χάδι της Ανθούλας σε καμία δεν το βρήκα.
ΕΠΙΜΥΧΙΑ
™9
140 × 210 SPINE: 7 FLAPS: 80
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΌΠΟΥΛΟΣ (Αλέξανδρος Πλάτων Δέλτα)
Επιμύχια
Μια κλεφτή ματιά στα νυχτοπερπατήματα, αλλά και στη δύσκολη καθημερινότητα της δεκαετίας του ’60, από τη σκοπιά του αφηγητή, που με διάθεση αυτοσαρκασμού καταθέτει εμπειρίες και ακούσματα, μέσα από εβδομήντα αφηγήματα.
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΔΗΜΌΠΟΥΛΟΣ (Αλέξανδρος Πλάτων Δέλτα)
[...] Τη μπαρμπουτιέρα του χοντρού τη φυλάνε τρεις τσιλιαδόροι. Ένας πάνου, ένας κάτου –στα πενήντα μέτρα στο περίπου– κι ένας όξω απ’ την τσακιστή. Καθώς πλησιάζουμε μας κοζάρει ο τσιλιαδόρος και κάνει νόημα ότι όλα είναι στο εντάξει. Ο τσιλιαδόρος μπρος στο μαγαζί έκανε μια ελαφριά υπόκλιση και μας ανοίγει την τσακιστή. Σταθήκαμε για να συνηθίσουμε το μισοσκόταδο. Στο βάθος, γύρω από ένα μπιλιάρδο, είναι καμιά δεκαριά και παίζουνε κουμάρι. «Ρίχ’ τα, ρε βλάμη και φέρε γίγαντες», λέει κάποιος απ’ το τραπέζι κι αμέσως απλώθηκε μια ησυχία θανάτου. Το μόνο που ακουότανε ήταν οι ανάσες των παιχτών και οι πήδουλοι των ζαριών στην πράσινη τσόχα. [...]
Επιμύχια ΑΦΗΓΉΜΑΤΑ
Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού [1995] Περίπατος στο μισό σκοτεινό της πολιτείας [2000] Σεργιάνι στο περιβόλι με τις αναμνήσεις [2001] Των δακρύων τα παιδιά [2001] Διατομή [2001] Οι μικρομεσαίοι [2002] Οι σκοτεινοί φράκτες του ουρανού [2003] Ραμάλα [2003] Μέρμηγκας ο Μέγας [2003] Γκουαντάναμο [2003] Χορεύοντας με τον έρωτα [2005] Έρως εν πλω [2011] Ταξιδεύοντας με το χρυσάνθεμο [2011]
ΙSBN 978-960-564-191-7
Λαμόγια και τηλεόραση [2012]
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
Μεσημβρινό ηλιοτρόπιο [2013]
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr ΕΚΔΟΣΕΙΣ
οσελότος
0_cover_epimyxia.indd 1
7/31/2014 8:08:21 PM