ΖΕΝ Η ζωντανή σιωπή

140 × 210 SPINE: 31.5 FLAPS: 80

ΖΕΝ Η ζωντανή σιωπή

ISBN 978-960-564-174-0

ΕΛΕΝΗ ΙΕΡΟΔΙΑΚΟΝΟΥ

Τ

ο Ζεν είναι ο δρόμος χωρίς μονοπάτι. Είναι η ένωση όλων των διδασκαλιών, αλλά και η διάλυσή τους ταυτόχρονα. Η διδασκαλία του Ζεν φαίνεται απλή αλλά είναι τόσο βαθιά όσο και ο Βουδισμός. Ο Βουδισμός κάνει τον πλήρη κύκλο. Και το Ζεν μετά από αυτόν τον πλήρη κύκλο, κάνει μια καινούργια αρχή. Κατεβαίνει στη Γη και συνεχίζει εκεί με ελαφράδα και απλότητα. Το Ζεν δεν είναι υπερβατικό. Η φώτιση του Ζεν είναι χωμάτινη. Είναι μια υπερβατική φώτιση που έχει κατέβει στη Γη, και έχει φωλιάσει στα σώματα των ανθρώπων. Οι διδασκαλίες του Ζεν είναι απλές όπως οι σταγόνες της βροχής, αλλά μεγαλειώδεις όπως όλοι οι ωκεανοί της Γης. Αν απλά είσαι... Αν απλά αφουγκραστείς... Η φώτιση είναι ήδη εκεί.

Η Ελένη Ιεροδιακόνου γεννήθηκε στην Λευκωσία της Κύπρου, αλλά ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Δημοσιογραφία στην Αθήνα και Αστρολογία στη Νέα Υόρκη. Είναι Δασκάλα Ζεν και διδάσκει στην Αθήνα από το 2004. Έχει δύο παιδιά. «Το Ζεν, Η Ζωντανή Σιωπή» είναι το δεύτερο βιβλίο της. Το πρώτο της βιβλίο είναι «Το ταμπού της φώτισης», το οποίο βρίσκεται στην τρίτη έκδοση. Στο www.ierodiakonou.info μπορείτε να πάρετε περισσότερες πληροφορίες και να ακούσετε ζωντανές ομιλίες της. Μπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε μαζί της μέσω του e­mail: eliero@yahoo.gr

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

οσελότος

00_cover_ΖΕΝ.indd 1

ο σ ε λ ότ ο ς

7/7/2014 1:21:33 PM

ΕΛΕΝΗ ΙΕΡΟΔΙΑΚΟΝΟΥ

ΖΕΝ

H ζωντανή σιωπή

ΑΘΗΝΑ 2014

Τιτλος Συγγραφέας

Layout - Design

Εκτυπωση

Βιβλιοδεσια Copyright© 2014

Πρώτη Εκδοση

Ζεν – Η ζωντανή σιωπή Ελένη Ιεροδιακόνου Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Δεκάλογος ΕΠΕ Μπετσώρη Βασ. & Ζαχ. Ο.Ε. Ελένη Ιεροδιακόνου Αθήνα, Ιούνιος 2014

ISBN 978-960-564-174-0

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν.

2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

Ο συγγραφέας φέρει την αποκλειστική ευθύνη για την φιλολογική επιμέλεια του παρόντος βιβλίου καθώς και για τις γνώμες και περιγραφές που διατυπώνονται σε αυτό. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν αρμοδιότητα για την επιβεβαίωση ή την άρνηση του περιεχομένου ούτε παρέχουν εγγύηση για την αλήθεια των δηλώσεων του συγγραφέα. Εναπόκειται στον αναγνώστη να κρίνει ανεξάρτητα για το αν γίνεται δέκτης ψευδών δηλώσεων ή όχι. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν καμία ευθύνη προς οποιοδήποτε πρόσωπο ή οντότητα θίγεται ή υφίσταται απώλεια ή ζημία προερχόμενη από τις πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν βιβλίο ή τη χρήση αυτών ή την πίστη σε αυτές.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

Εισαγωγή

Τ

ο βιβλίο που κρατάς τα χέρια σου είναι ένα βιβλίο Ζεν. Το Ζεν δεν είναι ένας δρόμος με ξεκάθαρα όρια. Δεν έχει κανόνες αλλά ούτε και απαγορεύσεις. Δεν σου λέει ποια βήματα να ακολουθήσεις επακριβώς για να βρεις τον εαυτό σου. Το Ζεν έχει χαρακτηριστεί σαν ο Δρόμος που δεν είναι Δρόμος. Ή σαν δρόμος χωρίς μονοπάτι. Τα όρια του χάνονται μέσα σε όλους τους άλλους δρόμους, διδασκαλίες και τεχνικές. Δεν σου λέει τι είναι λάθος και τι σωστό. Σε αφήνει να το ανακαλύψεις μόνος σου. Σέβεται στο κάθε πλάσμα, το δικό του σημείο συνείδησης και αγκαλιάζει όλα όσα συμβαίνουν, χωρίς να απορρίπτει κάτι. Το Ζεν είναι ο Δρόμος του... «και είναι και δεν είναι». Δεν κάνει απόπειρα να σου πει την αλήθεια γιατί η αλήθεια δεν λέγεται. Η αλήθεια δεν λέγεται αλλά βιώνεται. Όλα τα πράγματα σύμφωνα με το Ζεν είναι «και είναι και δεν είναι». Έάν έχει ταξιδέψει κάποιος πέρα από την αντίθεση, τότε χάνεται αυτό που επιμερίζει τα πράγματα. Διαλύεται αυτό που χωρίζει τα πράγματα σε καλά και κακά. Οι διδασκαλίες του δεν είναι δογματικές αλλά ούτε και αυστηρές. Μιλάνε για την απόλαυση του γεγονότος ότι είσαι ζωντανός και δεν ψάχνει τον σκοπό της ζωής σε κάτι υπερκόσμιο. Οι Δάσκαλοι του, συνήθως στο παρελθόν, δεν μιλούσαν πολύ. Έλεγαν λίγα και καλά. Τα αποφθέγματα του Ζεν είναι απλά, αλλά αυτό δεν τα κάνει να μην είναι βαθιά. Δεν σου λέει, ναι σε κάτι αλλά δεν σου λέει και όχι. Το Ζεν είναι ο υψηλότερος τρόπος να ζεις στη γη, μέσα από μία βαθιά σύνδεση σου με το Θείο. Είναι ο ευκολότερος τρόπος να βιώνεις τον εαυτό σου πάνω στη γη. Είναι όμως ταυτόχρονα και ο δυσκολότερος, γιατί τα όρια του είναι πέρα από τον επιμερι-

σμένο νου. Η αλήθεια ούτε πάει, ούτε έρχεται. Η αλήθεια ούτε είναι, ούτε δεν είναι. Η αλήθεια είναι απλά η αλήθεια και είναι πέρα από τα σύνορα του εγώ. Το Ζεν στέκεται στην κορυφή του βουνού. Είναι η ένωση όλων των πνευματικών δρόμων και ταυτόχρονα η διάλυση τους. Για να ταξιδέψει κανείς μέχρι εκεί, θα αφήσει πίσω του όλες τις «εξωτερικές» προϋποθέσεις της ευτυχίας. Η ευτυχία άλλωστε είσαι εσύ. Για να ταξιδέψει κανείς στην κορυφή του βουνού, θα αφήσει πίσω όλα όσα τον βαραίνουν. Θα αφήσει όλα τα εχέγγυα και τα φερέγγυα μιας ευτυχίας, εμπνευσμένης από τον επιμερισμένο νου και το εγώ. Μου “ειπώθηκε” πριν χρόνια να γράψω ένα βιβλίο, μέσα στο οποίο θα περιέγραφα την πορεία μου στον πνευματικό δρόμο. Αυτό ήταν και το πρώτο μου βιβλίο και ο τίτλος του είναι «ΤΟ ΤΑΜΠΟΥ ΤΗΣ ΦΩΤΙΣΗΣ». Επίσης μου ειπώθηκε, ότι αυτό το βιβλίο θα είναι Ζεν. Δεν ήξερα τι είναι το Ζεν, αλλά ούτε και με ενδιέφερε αν αυτό το βιβλίο θα είναι Ζεν. Έτσι, απλά έγραψα ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο που ιστορούσε την ζωή μου και το παρέδωσα στον εκδότη. Κάποια στιγμή, μου ζητήθηκε να επιμεληθώ ή να επιλέξω κάτι για το εξώφυλλο του βιβλίο. Επειδή ούτε και αυτό με ενδιέφερε, είπα να βάλουν ότι θέλουν για εξώφυλλο. Έτσι, άφησα τον εκδοτικό οίκο να σχεδιάσει όπως αυτός ήθελε, το εξώφυλλο του βιβλίου μου. Όταν αργότερα εκδόθηκε το βιβλίο, κάποιος μου είπε, ότι του άρεσε το εξώφυλλο. Μου είπε επίσης, ότι καλώς επέλεξα να βάλω σε αυτό τον κύκλο του Ζεν. Τον κοίταξα και δεν καταλάβαινα τι εννοούσε. Δεν είχα ιδέα ότι αυτός ο κύκλος στο εξώφυλλο του βιβλίου μου, ήταν ο κύκλος του Ζεν. Αργότερα μου «ειπώθηκε» ξεκάθαρα ότι είμαι Δασκάλα του Ζεν. Δίδασκα αλλά δεν ήξερα αν είμαι Δασκάλα του Ζεν. Δεν είχα ιδέα ότι η διδασκαλία μου ήταν Ζεν. Δεν με ενδιέφερε η διδασκαλία μου να έχει τίτλο ή να ανήκει σε κάποια πνευματική περιοχή. Δεν με ενδιέφερε να είμαι Ζεν ή μη Ζεν. Απλά ήμουν ο εαυτός μου και μέσα από τις διδασκαλίες μου μετέφερα την αλήθεια.

Από τότε έχουν περάσει χρόνια. Συνεχίζω να διδάσκω και συνεχίζω να μην με ενδιαφέρει αν είμαι Ζεν. Στο διάστημα αυτό, έχουν γίνει πολλές ομιλίες προς τους μαθητές μου. Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου, περιέχει 33 ζωντανές ομιλίες που έχουν γίνει προς αυτούς. Αυτές οι ομιλίες-σάτσανγκ έχουν απομαγνητοφωνηθεί και γραφτεί πάνω στο χαρτί. Η ίδια έχω επιμεληθεί αυτά τα κείμενα. Πολλές ομιλίες έχουν αλλάξει αρκετά και άλλες σχεδόν καθόλου. Στις περισσότερες ομιλίες έχω προσθέσει στοιχεία, έχοντας κατά νου, ότι ο γραπτός λόγος είναι κατά τι, διαφορετικότερος από τον προφορικό. Αφιερώνω αυτό το βιβλίο σε εσένα. Δεν ήσουν εκεί, ανάμεσα στους μαθητές μου όταν το σάτσανγκ συνέβαινε. Γι’ αυτό τον λόγο, κάνω μια υπέρβαση του χρόνου και του χώρου και σε μεταφέρω εκεί. Άλλωστε, είναι καλό να θυμάσαι ότι ο χρόνος είναι ψευδαίσθηση. Σε μεταφέρω εκεί ή εδώ στο τώρα και ανοίγω αυτή την πόρτα του χρόνου, για να χωρέσεις και εσύ εκεί. Να έχεις μια καλή διαδρομή ανάμεσα στις σελίδες, όπως και μπόλικο φως να σε συνοδεύσει μέσα σε αυτές. Ελένη Ιεροδιακόνου

5

Το απλό είναι το τίποτα

Τ

ο απλό είναι καλό. Η απλότητα είναι καλή. Σε αυτό συμφωνεί και ένας μεγάλος σεφ, τον οποίο άκουγα πρόσφατα σε μια συνέντευξη. Έχει πάρει ένα από αυτά τα ειδικά βραβεία… Άδικα πήγε το βραβείο του. Παρ’ όλα αυτά που έμαθε να μαγειρεύει και παρ’ όλες τις περίεργες κουζίνες που δοκίμασε, ομολόγησε ένα πράγμα. Ομολόγησε ότι αυτό που του αρέσει να τρώει τελικά, είναι αυτό που του άρεσε στην αρχή: λίγη ντοματούλα, λίγες ελίτσες και λίγο ψωμάκι. Η απλότητα είναι καλή. Μερικές φορές πρέπει να κάνεις μεγάλες διαδρομές και να υποστείς πολύ μεγάλες ταλαιπωρίες, για να γυρίσεις πάλι πίσω. Για να γυρίσεις σε αυτό που είσαι εσύ. Για να γυρίσεις σε μια απλότητα. Όταν ακούς απλότητα ακούγεται... απλό. Είναι μια λέξη που σε παραπέμπει στο απέριττο και στο μη πολύπλοκο. Μετά οι μνήμες γυρίζουν πίσω σε μια πρότερη απλότητα. Οι σκέψεις προσπαθούν να ομοιάσουν σε αυτή την απλότητα. Ή ακόμα, προσπαθούν να εξηγήσουν, τι σημαίνει να είναι κάποιος απλός. Η απλότητα φυσικά, δεν είναι κάτι εξωτερικό. Δεν είναι για παράδειγμα, να σου αρέσει η ντομάτα και λίγο ψωμάκι. Αυτό ήταν απλά μια υπεραπλούστευση αυτού που θέλουμε να μεταφέρουμε. Αυτός ο σεφ όμως, μου θύμισε μία ιστορία δικιά μου. Είχα μια φίλη όταν ήμουνα μικρή, η οποία λεγόταν και εκείνη Ελένη. Τη φώναζαν όμως Λένια. Ήτανε στο μπόι μου, στα χρώματά μου και οι άνθρωποι μας μπέρδευαν. Νόμιζαν ότι ήμασταν αδελφές. Πολλές φορές δεν ήξεραν ποια είναι ποια. Είχαμε μία συνήθεια με αυτή την φίλη. Μέναμε σε μια περιοχή που τότε ήταν υπό ανοικοδόμηση. Αυτό το οποίο θα σας διηγηθώ, συνέβαινε στο διάστημα ενός καλοκαιριού. Το καλοκαίρι

7

των δώδεκα μας χρόνων. Περιμέναμε να πάει απόγευμα, έτσι ώστε, όλες οι εργασίες στα σπίτια να έπαυαν. Περιμέναμε να πάει απόγευμα. Δεν θέλαμε να σουρουπώσει. Ήταν όμως προχωρημένο απόγευμα. Παίρναμε μαζί μας διάφορα φαγώσιμα. Λίγη ντοματούλα, λίγο τυράκι, ότι πιο απλό υπήρχε και πηγαίναμε βόλτα στην καινούργια περιοχή. Και χωνόμασταν σε αυτά τα υπό ανοικοδόμηση σπίτια. Μπαίναμε κρυφά σε κάτι σκαλωσιές και ανεβαίναμε στις στέγες. Πολλές φορές ήταν πολύ επικίνδυνο. Αλλά μας άρεσε να το κάνουμε αυτό. Καθόμασταν στις ταράτσες των σπιτιών και απλά τρώγαμε τα φαγάκια μας. Μας άρεσε να ατενίζουμε μακριά. Έχω ζήσει πολλές εμπειρίες στην ζωή μου. Πολλά ταξίδια περίεργα, πολύχρωμα, διαφορετικά, «πνευματικά». Καμία εμπειρία δεν φτάνει στην ομορφιά και στο τίποτα εκείνης της αίσθησης. Με εκείνα τα στάχυα μακριά που ήταν κίτρινα. Και τον Ήλιο να είναι τέλεια αφημένος στο στερέωμα. Να είναι τόσο φιλόξενος και γλυκός. Και έτοιμος να δύσει. Και εμείς δεν λέγαμε κάτι. Απλά τρώγαμε και ατενίζαμε. Η ζωή καθόταν καθάρια μέσα στα σώματα μας. Η ζωή ήταν φρέσκια και ανεπιτήδευτη. Η ζωή, εμείς, ήμασταν σε μια απλότητα. Τα χρόνια πέρασαν… «Είναι και εδώ Θεοί, στο τζάκι της κουζίνας μου», έλεγε ο Ηράκλειτος. Ο νους, κάποια στιγμή, σε βάζει χωρίς λόγο σε μια πλάνη. Σου λέει ότι κάτι είσαι. Σου ψιθυρίζει ότι κάποιος είσαι και ότι πρέπει να κάνεις σημαντικά πράγματα. Επιμένει ότι κάτι σου λείπει και ότι πρέπει να αποδείξεις κάτι. Από εκείνο το σημείο αρχίζει η κατολίσθηση και η δυστυχία. Από εκείνη την στιγμή, που αρχίζεις και μπαίνεις στο εγώ, αρχίζεις και το χάνεις. Το έχεις χάσει και ψάχνεις να το βρεις. Και μετά είναι ο πνευματικός δρόμος. Καλώς υπάρχει ο πνευματικός δρόμος, γιατί αν δεν υπήρχε πώς θα το έβρισκες; Στο τέλος του δρόμου όμως, το απλό είναι καλό.

8

Αυτά τα λόγια δεν είναι ικανά να μεταφέρουν το μεγαλείο του τίποτα. Αυτό που είναι τόσο αληθινό. Το τίποτα! Η λέξη τίποτα, είναι η λέξη που φοβίζει το εγώ. Είναι η λέξη που σε ακυρώνει και αυτό που σε κάνει να μουδιάζεις. Τίποτα το …τίποτα! Κι όμως είναι τόσο αληθινό. Το τίποτα είναι η παύση από το εγώ. Το τίποτα είναι το σημείο μηδέν. Το τίποτα είναι το σημείο που αναπαύεσαι μέσα σε σένα. Το τίποτα είναι η απουσία αιτιολογίας για να είσαι καλά. Το τίποτα είναι η ίδια η ζωή, χωρίς την παρουσία αυτού που επεξηγεί την ζωή. Στο τίποτα, βρίσκεται η εκκίνηση της ζωής και το τέλος ταυτόχρονα. Το τίποτα είναι ένα σημείο συνείδησης, που όλα όσα είναι η ζωή, είναι συγκεντρωμένα μέσα σε αυτό. Το τίποτα μουδιάζει το νου και τον αφήνει στην άκρη. Μέσα σε αυτό το τίποτα, βρισκόμασταν με την παιδική μου φίλη. Ήταν εκείνο το μακρινό καλοκαίρι. Και μέσα από εκεί, η απλότητα ανάβλυζε από την ίδια την πηγή της ζωής. Η 21η Ιουνίου είναι η μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Μιλούσαμε γι’ αυτό με τον γιο μου τις προάλλες. Υπάρχει κάτι αξιοσημείωτο σε αυτή την μέρα. Η μέρα είναι στο υψηλότερο δυνατό της σημείο. Είναι η μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Και μόλις η ζωή φτάνει στο υψηλότερο της σημείο, εκείνη ακριβώς την στιγμή αρχίζει και μικραίνει. Στο υψηλότερο σημείο, στο ζενίθ, είναι και το σημείο της πτώσης. Στο ζενίθ αρχίζει η διαδρομή για το ναδίρ. Στο σημείο που γίνεται η κορύφωση, εκεί ακριβώς αρχίζει και η μείωση. Όλα είναι ένας κύκλος. Όλα είναι μια διαδρομή. Όλα αρχίζουν και τελειώνουν. Η κορυφή είναι το τέλος. Το τέλος είναι ταυτόχρονα η αρχή. Υπήρχε μια διαδρομή. Την έκανες την διαδρομή. Το τέλος είναι η αρχή και η διαδρομή δεν υπήρξε ποτέ. Δεν έγινε τίποτα, δεν κέρδισες τίποτα. Και υπάρχει το τίποτα. Το τίποτα περικλείει την διαδρομή. Το πάνω και το

9

140 × 210 SPINE: 31.5 FLAPS: 80

ΖΕΝ Η ζωντανή σιωπή

ISBN 978-960-564-174-0

ΕΛΕΝΗ ΙΕΡΟΔΙΑΚΟΝΟΥ

Τ

ο Ζεν είναι ο δρόμος χωρίς μονοπάτι. Είναι η ένωση όλων των διδασκαλιών, αλλά και η διάλυσή τους ταυτόχρονα. Η διδασκαλία του Ζεν φαίνεται απλή αλλά είναι τόσο βαθιά όσο και ο Βουδισμός. Ο Βουδισμός κάνει τον πλήρη κύκλο. Και το Ζεν μετά από αυτόν τον πλήρη κύκλο, κάνει μια καινούργια αρχή. Κατεβαίνει στη Γη και συνεχίζει εκεί με ελαφράδα και απλότητα. Το Ζεν δεν είναι υπερβατικό. Η φώτιση του Ζεν είναι χωμάτινη. Είναι μια υπερβατική φώτιση που έχει κατέβει στη Γη, και έχει φωλιάσει στα σώματα των ανθρώπων. Οι διδασκαλίες του Ζεν είναι απλές όπως οι σταγόνες της βροχής, αλλά μεγαλειώδεις όπως όλοι οι ωκεανοί της Γης. Αν απλά είσαι... Αν απλά αφουγκραστείς... Η φώτιση είναι ήδη εκεί.

Η Ελένη Ιεροδιακόνου γεννήθηκε στην Λευκωσία της Κύπρου, αλλά ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Δημοσιογραφία στην Αθήνα και Αστρολογία στη Νέα Υόρκη. Είναι Δασκάλα Ζεν και διδάσκει στην Αθήνα από το 2004. Έχει δύο παιδιά. «Το Ζεν, Η Ζωντανή Σιωπή» είναι το δεύτερο βιβλίο της. Το πρώτο της βιβλίο είναι «Το ταμπού της φώτισης», το οποίο βρίσκεται στην τρίτη έκδοση. Στο www.ierodiakonou.info μπορείτε να πάρετε περισσότερες πληροφορίες και να ακούσετε ζωντανές ομιλίες της. Μπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε μαζί της μέσω του e­mail: eliero@yahoo.gr

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

οσελότος

00_cover_ΖΕΝ.indd 1

ο σ ε λ ότ ο ς

7/7/2014 1:21:33 PM